RDLP Gdańsk
EKOPanorama 5
P
od zarządem Nadleśnictwa Starogard znajduje się niemal 20 tys. ha lasów. Leśnicy opiekują się także 4 tys. ha lasów prywatnych. Tereny Nadleśnictwa leżą w dorzeczu Wisły, która przejmuje wody z tutejszych obszarów poprzez ukształtowany w okresie polodowcowym system hydrograficzny. Charakteryzuje się on dużą różnorodnością i tak oprócz głównej rzeki Wierzycy i jej większych dopływów: Janka, Węgiermuca, Piesienica występują licznie mniejsze dopływy oraz cieki, które odprowadzają wody okresowo. Z większych rzek wymienić jeszcze trzeba Szpęgawę przechodzącą w Motławę, która przepływa w części północno wschodniej i dalej przez Żuławy Gdańskie. Sieć wód powierzchniowych tworzą także jeziora (największe to głównie jeziora rynnowe),które najliczniej występują w północnej części nadleśnictwa. Wspomnieć także należy o bagnach, zagłębieniach bezodpływowych, łąkach. Z glebami żyznymi łączą się siedliska lasowe o bogatej szacie roślinnej. Siedliska borowe są uboższe i skład biocenozy jest tu skromniejszy, ale i zupełnie odmienny, przez co na równi ciekawy i fascynujący. Na wszystkich siedliskach borowych dominują drzewostany z panującą sosną. Również na siedliskach lasowych świeżych zdecydowanie przeważają drzewostany sosnowe, ale poważny udział mają tu też drzewostany z panującym dębem, bukiem i jodłą. W składzie gatunkowym drzewostanów stwierdzono 28 gatunków drzew, w tym 7 obcego pochodzenia.
Bobrzy problem
R
edukcja liczby bobrów jest konieczna, chociaż trudno oszacować ich liczbę na Pomorzu. Regionalny dyrektor ochrony środowiska może zezwolić na obszarze swojego działania na odstrzał bobra, na czas określony. Celem odstrzału jest przede wszystkim poprawa bezpieczeństwa przeciwpowodziowego na terenie Żuław Wiślanych w województwie pomorskim, które jest zagrożone działalnością bobrów, polegającą na kopaniu nor w wałach przeciwpowodziowych. Na pozostałym obszarze województwa pomorskiego odstrzał bobra europejskiego ma na celu ograniczenie szkód w miejscach, w których bobry powodują znaczące szkody w uprawach rolnych, lasach oraz innych rodzajach mienia. Projekt powstał gdyż – pomimo działań polegających m.in. na ograniczaniu strat, a także odstrzałów prowadzonych w ubiegłych latach – ich populacja dynamicznie rośnie. RDOŚ w Gdańsku zaproponował ograniczenia czasowe i obszarowe w stosunku do możliwości, które daje ustawa: – ma obowiązywać przez 3 lata – ustawa dopuszcza 5 lat – dotyczy tylko najbardziej zagrożonych negatywnym działaniem bobrów powiatów. Zostały one wskazane po szeregu alarmujących sygnałów płynących z różnych środowisk (melioranci, leśnicy, rolnicy) mówiących o dynamicznym wzroście populacji bobrów oraz coraz większych czynionych przez nie szkodach. – RDOŚ przygotowała zezwolenie na odstrzał z ustaleniem konkretnego rocznego limitu dla wybranych powiatów. Całkowita populacja bobrów na terenie województwa pomorskiego znaczne przekracza liczbę wymienioną w zezwoleniu. – odstrzału można dokonywać tylko od 1 października do 28 lutego. – dla zachowania we właściwym stanie ochrony populacji bobra eu-
Większość z nich występuje w formie domieszek, a niektóre spotyka się sporadycznie. Z gatunków obcego pochodzenia występują dąb czerwony, robinia akacjowa i w mniejszym stopniu daglezja. Szata roślinna ekosystemu leśnego to nie tylko drzewa. Krzewy i rośliny runa to ważne jego elementy składowe. Spośród nich na naszym terenie występuje przeszło 100 gatunków podlegających ochronie gatunkowej. Najciekawsze to obuwik pospolity, storczyk samiczy, podkolan biały, listera jajowata, gółka wonna, śnieżyczka przebiśnieg, lilia złotogłów, miłek wiosenny, widłaki goździsty i jałowcowaty. Stanowiska występowania tych roślin chroni się u nas czynnie, a więc nie prowadzi się tu prac gospodarczych, mogących je zniszczyć. Chronione są także najokazalsze egzemplarze drzew w ramach pomników przyrody, a całe ich zgrupowania w ramach zespołów przyrodniczo-krajobrazowych. Świat zwierzęcy lasów jest równie bogaty, jak roślinny. Gromada ssaków reprezentowana jest przez podstawowe gatunki łowne: łosia, jelenia, sarnę, dzika, daniela, zająca, lisa, jenota, borsuka, kunę, norkę, tchórza. Z ciekawszych zwierząt chronionych odnotowano występowanie łasicy, orzesznicy, popielicy, koszatki, podkowca dużego i mroczków. ropejskiego tereny szczególnie cenne, jakimi są rezerwaty przyrody i obszary sieci Natura 2000, gdzie bóbr jest przedmiotem ochrony, zostały wyłączone z odstrzału. Szacunki liczebności bobrów w Polsce są rozmaite. W raporcie przedłożonym Komisji Europejskiej w 2013 r. na podstawie art 17 dyrektywy siedliskowej, Polska oficjalnie podała oszacowane krajowej populacji bobra na ok. 36–41 tys. W 2015 r. na zlecenie GDOS przeprowadzono „inwentaryzację” bobrów która dala wynik 31 572 osobniki. GUS podaje ponad 100 tys., ale zbiera dane metodą ankietową. Warto przypomnieć, że zaraz po II wojnie światowej bobry widywano także w Gdańsku. Wkrótce jednak te ssaki w Polsce prawie wymarły. W latach 70. ubiegłego wieku zaczęto bobry przywracać naturalnemu środowisku na Pomorzu Gdańskim. Zajął się tym leśniczy Kazimierz Aszyk, w Borach Tucholskich, na Kociewiu. Wspierał go w tym Jacek Rolbiecki – ówczesny wojewódzki konserwator przyrody. Pierwsze sztuki sprowadzono z ośrodka hodowli w Popielnie. Udało się. Bobry w Pomorskiem zostały ocalone. Teraz zrobiło się ich za dużo.