RDLP Łódź
Nadleśnictwo Grotniki
M
ówimy często: lasy są majątkiem narodowym. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę z ich prawdziwej wartości i mnogości funkcji jakie pełnią. Mówiąc o leśnych bogactwach, zazwyczaj mamy na myśli drewno i wszystko to, co z niego powstaje: materiał na opał, papier, tkaniny. Należy jednak pamiętać o innych ważnych funkcjach lasu, jak produkcja tlenu, gromadzenie wody w okresach nadmiernych opadów, a następnie stopniowe zwracanie jej środowisku oraz jego walorach rekreacyjnych i zdrowotnych. Na gruntach zarządzanych przez Nadleśnictwo Grotniki utworzono pięć rezerwatów przyrody: 1) Rezerwat „Dąbrowa Grotnicka”, w którym występuje rzadko już spotykany zespół dąbrowy świetlistej, a także stanowiska roślin ciepłolubnych oraz chronionych. Rezerwat jest włączony do sieci NATURA 2000. 2) Rezerwat Torfowiskowy „Torfowisko Rąbień”, w którym znajduje się dobrze zachowany ekosystem torfowiska wysokiego. Występuje tu ok. 240 gatunków roślin naczyniowych i ok. 40 gatunków mszaków (w tym 5 gatunków torfowców). Na obszarze rezerwatu można spotkać też wiele gatunków płazów oraz ptactwa wodno-błotnego. 3) Rezerwat przyrody „Grądy nad Lindą” – dzięki dużemu bogactwu siedlisk zinwentaryzowano tu ponad 250 gatunków roślin, m.in. chronione grądy subkontynentalne, łęgi olszowo-jesionowe oraz olszyny źródliskowe. Włączony do sieci NATURA 2000. 4) Rezerwat przyrody „Zabrzeźnia”, którego celem jest zachowanie i ochrona jodły występującej na granicy naturalnego zasięgu oraz naturalizacja występujących w rezerwacie zespołów grądowych. Przez teren rezerwatu przebiegają dwa cieki
N
adleśnictwo Smardzewice zarządza gruntami stanowiącymi własność Skarbu Państwa o łącznej powierzchni 16246 ha, podzielonymi na dwa obręby leśne: Błogie i Smardzewice oraz 12 leśnictw: Trzebiatów, Małe Końskie, Prucheńsko, Jaksonek, Taraska, Giełzów, Brzustów, Sługocice, Tomaszów, Swolszewice, Dąbrowa, Twarda. Ogólna powierzchnia lasów to 19 829 ha, z tego lasy w zarządzie nadleśnictwa to 15888 ha, czyli 80% lasów tego terenu. Reszta to lasy innych form własności, głównie lasy prywatnych właścicieli. Struktura kompleksów obrębu Błogie i Smardzewice jest bardzo podobna, przy czym część lasów obu obrębów tworzy wspólnie jeden duży kompleks (Ur. Kompleks Główny) o powierzchni około 7000 ha, rozciągnięty niemal od Inowłodza aż do Zalewu Sulejowskiego, przecięty w środkowej części linią kolejową Tomaszów Mazowiecki-Opoczno. W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Smardzewice znajduje się fragment Kampinoskiego Parku Narodowego o powierzchni72,40 ha. Jest to obszar otuliny Spalskiego Parku Krajobrazowego. Na terytorium parku narodowego znajduje się Ośrodek Hodowli Żubrów w Smardzewicach. Jest to jedna z najstarszych placówek tego typu w Polsce. Zaczątkiem był zwierzyniec, utworzony w 1934 r. z inicjatywy prezydenta RP Ignacego Mościckiego.Celem prowadzenia hodowli jest utrzymanie puli genowej żubrów z linii białowieskiej. Liczebność stada hodowlanego utrzymywana jest na poziomie 20 sztuk.Na uwagę zasługuje również starodrzew sosnowy (wiek rosnących tam sosen ocenia się na 150-180 lat), pod którym odnawiają się dęby. Egzemplarze sosen rosnące na terenie ośrodka wyróżniane są jako cenny ekotyp sosny spalskiej. Wokół ośrodka znajduje się projektowany Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy „Żubry”.
EKOPanorama 7 wodne, które tylko wiosną po roztopach i po długotrwałych ulewach zapełniają się wodą. 5) Rezerwat przyrody „Grądy nad Moszczenicą” – przeważają tu grądy, a nad samą rzeką, wąskim pasem rosną łęgi jesionowo-olszowe. Grąd to wielogatunkowy las liściasty liczący w tym rezerwacie 25 gatunków drzew i krzewów. Koryto rzeki Moszczenicy wcina się w wysoczyznę na głębokość do 10 m, tworząc miejscami strome stoki poprzecinane parowami i wąwozami. Sieć obszarów NATURA 2000 została stworzona, aby w sposób skoordynowany chronić siedliska przyrodnicze oraz gatunki ważne dla Wspólnoty Europejskiej. Obszar naturowy „Silne Błota” położony jest na terenie leśnictwa Gieczno, obejmuje naturalne zagłębienie o charakterze bagna, wraz z otaczającym je lasem. Na części powierzchni przez cały rok utrzymuje się lustro wody. Przedmiotem ochrony są tu dwa siedliska: naturalne dystroficzne zbiorniki wodne oraz bory i lasy bagienne. To znakomite warunki do bytowania i rozmnażania wielu gatunków płazów, w tym chronionych konwencjami międzynarodowymi kumaka nizinnego i traszki grzebieniastej oraz wydry.
Lasy Państwowe Nadleśnictwo Grotniki ul. Ogrodnicza 6/8, 95-100 Zgierz Na obszarze Nadleśnictwa Smardzewice zlokalizowane są także inne obiekty chronione. Poza Kampinoskim Parkiem Narodowym wymienić należy: – 8 Rezerwatów przyrody: Błogie, Czarny Ług, Gaik, Jaksonek, Jeleń, Niebieskie Źródła, Sługocice, Twarda; – 2 Parki krajobrazowe: w części Spalski PK i w części Sulejowski PK; – 6 Obszarów NATURA 2000: „Niebieskie Źródła”, w części „Lasy Spalskie”; – 16 Pomników przyrody; – 39 Użytków ekologicznych; – stanowiska chronionych gatunków roślin i miejsca bytowania chronionych gatunków zwierząt.
Nadleśnictwo Smardzewice ul. Główna 1a 97-213 Smardzewice www.smardzewice.lodz.lasy.gov.pl http://www.smardzewice.lodz.lasy.gov.pl