ΓΥΜΝΑΣΙΟ Μάθημα : Ημερομηνία : ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ :
ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ 26 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ
ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2014-2015 ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΘΕΜΑΤΑ Κείμενο Ο ΗΛΙΟΣ ΕΚΑΙΓΕ ΠΟΛΥ…
Ἡ ὥρα ἦταν 11 περίπου. Βάδιζε ἀπὸ τὸ πρωί, ἀπὸ τὶς 7 ποὺ εἶχε βγεῖ ἀπὸ τὸ δωμάτιό του, ποὺ ἤτανε σὲ μιὰν αὐλὴ πίσω ἀπὸ τὴ λαχαναγορά. Βάδιζε ἔτσι στὴν τύχη, χωρὶς νὰ ξέρει ποῦ πάει, χωρὶς νὰ σκέφτεται ποῦ πάει. Ὁ ἥλιος ἔκαιγε πολύ… Τὸ στόμα του τὸ ἔνιωθε στεγνὸ καὶ πικρό. Εἶχε νὰ φάει ἀπὸ προχθές. - Στὴν Κατοχή, πῶς ἄντεξα στὴν πείνα; συλλογίστηκε περνώντας μπροστὰ ἀπὸ ἕνα ζαχαροπλαστεῖο. Ἔφευγε κάθε πρωί, νωρὶς νωρίς, ἀπὸ τὸ δωμάτιό του, σωστὴ ποντικότρυπα ἤτανε, προτοῦ ξυπνήσει ἡ σπιτονοικοκυρὰ του, ποὺ γκρίνιαζε ὁλοένα γιὰ τὸ νοίκι καὶ τὸν ἄρχιζε στὸ βρισίδι μόλις τὸν ἔβλεπε. Γιὰ τὸν ἴδιο λόγο γύριζε ἀργὰ τὴ νύχτα σὰν ὑπολόγιζε, πὼς θὰ εἶχε κοιμηθεῖ. - Ταμεῖο Ἀνεργίας εἶμαι ΄γώ; ἔλεγε ἡ χοντρή γυναῖκα ποὺ ὑπέφερε ἀπὸ κιρσούς. Σίγουρα εἶχε δίκιο, μὰ ἤτανε κι αὐτός σὲ ἀδιέξοδο. Ἄνεργος ὀχτὼ μῆνες τώρα, εἶχε σώσει ὅ,τι λεφτὰ εἶχε, καὶ τώρα εἶχε στὴν τσέπη του κάτι λιγοστά, ἴσα, ἴσα γιὰ νὰ φάει μιὰ σούπα, ὅταν ἡ ἐξάντλησή του θὰ ἔφτανε στὸ ἀποκορύφωμά της. Μὰ ὄχι! Δὲ θὰ ξόδευε τὰ τελευταῖα του λεφτὰ γιὰ νὰ φάει μία σούπα. Θὰ ἔκανε κάτι ἄλλο: θ’ ἀγόραζε ἕνα λαχεῖο. Ἡ κλήρωση θὰ γινότανε τὸ ἀπόγευμα στὶς ἕξι, καὶ τὸ σκέφτηκε κεῖνο τὸ πρωὶ νὰ πάρει ἕνα λαχεῖο. Εἶχε ἐλπίδα πὼς θὰ κέρδιζε, ἴσως καὶ τὸν πρῶτο ἀριθμό. Ὁ ἥλιος ἔκαιγε πολύ… Ὀχτώ μῆνες ἄνεργος, εἶχε χτυπήσει ἕνα σωρὸ πόρτες. Δὲν μπόρεσε νὰ βρεῖ δουλειὰ πουθενά. Ζήτησε νὰ δουλέψει ἐργάτης, ὁ,τιδήποτε, μὰ τὰ χέρια του ἤτανε μαθημένα ὡς τότε σὲ δουλειὰ γραφείου καὶ δὲν τὸν παίρνανε γιὰ ἐργάτη. Ἄσε ποὺ κι ἐκεῖ ἡ ἀνεργία ἤτανε μεγάλη. Καὶ ποῦ δὲν ἔτρεξε γιὰ δουλειά αὐτοὺς τοὺς ὀχτώ μῆνες! Χτύπησε πόρτες, ἀνέβηκε σκάλες, τίποτα! Μὰ τώρα θὰ ἔπαιρνε τὸ λαχεῖο. Καὶ θὰ κέρδιζε. Εἶχε ἐλπίδα πὼς θὰ κέρδιζε. - Ἐδῶ τὰ τυχερά! Σὲ μιὰ ὥρα κληρώνουνε! φώναζε ἕνας μικρός μ’ ἕνα μάτσο λαχεῖα στὸ χέρι. Δὲ θὰ τὸ ἔπαιρνε τώρα τὸ λαχεῖο. Ἤξερε πὼς δὲν κληρώνανε σὲ μιὰ ὥρα, μὰ τὸ ἀπόγευμα. Εἶχε καιρό. Θὰ τὸ ἔπαιρνε ἀργότερα. Καὶ θὰ κέρδιζε. Εἶχε ἐλπίδα πὼς θὰ κέρδιζε. Ἴσως καὶ τὸν πρῶτο ἀριθμό. Ὁ ἥλιος ἔκαιγε πολύ… Δίψαγε. Μπῆκε σ’ ἕνα καφενεῖο καὶ προχώρησε στὸ βάθος. Ζήτησε ἕνα ποτήρι νερό. Τοῦ τὸ δώσανε. Βγαίνοντας ἔριξε μιὰ ματιά σὲ μιὰ ἐφημερίδα ποὺ ἤτανε πάνω σὲ ἕνα τραπέζι. Διάβασε μερικοὺς τίτλους. Εἶδε καὶ τὶς «Μικρὲς Ἀγγελίες». Εἶχε ἀπογοητευθεῖ ἀπὸ τὶς «Μικρὲς Ἀγγελίες» ποὺ προσφέρουν ἐργασία. Δὲν ἄντεχε νὰ χτυπήσει ἄλλη πόρτα. Δὲν ἄντεχε πιὰ νὰ ἀνεβεῖ ἄλλες σκάλες. Ὡστόσο, σὰν νὰ τὸν ἔσπρωχνε κάτι, ἔριξε μιὰ ματιά. Εἶδε μιὰ ἀγγελία ποὺ ἔκανε γι’ αὐτόν: «Ζητεῖται ὑπάλληλος διὰ γραφεῖον, ἡλικίας 30-35 ἐτῶν, ἀπόφοιτος Γυμνασίου. Γραφεῖον Εἰσαγωγῶν–Ἐξαγωγῶν, ὁδός Χρηματιστηρίου 14β, ὥρα 1-2 μ.μ.» 1 από 7
Βγῆκε ἔξω. Ὁ ἥλιος ἔκαιγε πολύ… Ὅλο καὶ πιὸ πολύ ἔνιωθε ἐξάντληση. Βάδιζε μὲ μεγάλο κόπο. Ὡστόσο βάδιζε. Τὸ Γραφεῖον Εἰσαγωγῶν - Ἐξαγωγῶν ἤτανε στὸ ἕκτο πάτωμα. Εὐτυχῶς ποὺ εἶχε ἀσανσέρ. Πῆγε νὰ μπεῖ, μὰ ὁ μικρὸς τοῦ ἔδειξε μιὰ πινακίδα δίπλα:
Η ΧΡΗΣΙΣ ΤΟΥ ΑΝΕΛΚΥΣΤΗΡΟΣ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΜΟΝΟΝ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΕΝΟΙΚΟΥΣ
Τράβηξε μὲ τὰ πόδια. Τοῦ φάνηκε ἀτέλειωτη ἡ σκάλα. Ἀνέβαινε, ἀνέβαινε… Εἶχε φτάσει στὸ τέταρτο πάτωμα, στὸ τζάμι τοῦ φωταγωγοῦ εἶδε τὸ πρόσωπό του. Εἶχε πολλὰ γένια. Μέρες ἀξύριστος. Πῶς θὰ πήγαινε ἔτσι; Σίγουρα θὰ τὸν διώχνανε μόλις τὸν βλέπανε σ’ αὐτὰ τὰ χάλια. - Τελευταῖα πόρτα ἀριστερά, τοῦ εἶπε ἕνας ποὺ ρώτησε φτάνοντας στὸ ἕκτο πάτωμα. Προχώρησε θαρρετὰ τώρα. Ἤτανε φρεσκοξυρισμένος. - Ἐμπρός! μιὰ γυναικεία φωνή. Ἡ κοπέλα τηλεφωνοῦσε ἐκείνη τὴ στιγμή. Στάθηκε κοντὰ στὴν πόρτα καὶ περίμενε. - Ὁρίστε παρακαλῶ, τοῦ εἶπε τελειώνοντας τὸ τηλεφώνημα. - Ἤθελα νὰ σᾶς πῶ… Χτύπησε τὸ τηλέφωνο ἐκείνη τὴ στιγμή. Ἡ κοπέλα πῆρε τὸ ἀκουστικό. - Ἀλλό!1 Ναὶ, ἡ φορτωτικὴ θὰ εἶναι ἕτοιμη τὸ ἀπόγευμα. Ναὶ, ἑκατόν εἴκοσι κιλά. Παρακαλῶ! Ξαναγύρισε σ’ αὐτόν. - Μὲ συγχωρεῖτε! Λοιπόν; - Λοιπόν, ἤθελα νὰ σᾶς πῶ γι’ αὐτό… Ξαναχτύπησε τὸ τηλέφωνο. - Ἀλλό! Πῶς; Μιὰ στιγμή νὰ κοιτάξω… Ἄνοιξε ἡ κοπέλα ἕνα βιβλίο κι ἄρχισε νὰ ψάχνει. Ἡ κοπέλα βρῆκε αὐτό ποὺ ζητοῦσε. - Ἀλλό! Τὸ νούμερο εἶναι δύο, ὀχτώ, μηδέν, μηδέν. Ναὶ, δύο φορὲς μηδέν. Ὠρεβουάρ.2 Γύρισε σ’ αὐτόν. Μὰ προτοῦ τοῦ μιλήσει, τῆς μίλησε αὐτός. - Ἦρθα νὰ σᾶς πῶ γιὰ τὴ θέση. Ἔχω ἀπολυτήριο γυμνασίου, ξέρω λίγα λογιστικά… Σταμάτησε ἄξαφνα, γιατὶ εἶδε τὴν ἔκφραση ποὺ πῆρε τὸ πρόσωπό της. - Λυποῦμαι πολύ, τοῦ εἶπε. Ἄν ἐρχόσασταν πρὶν ἀπό δέκα λεπτά, θὰ προφταίνατε… Δὲν ἤξερε τὶ νὰ πεῖ. - Πρὶν ἀπό δέκα λεπτά…, τραύλισε. Μὰ πῆγα νὰ ξυριστῶ. Πῆγα νὰ ξυριστῶ σᾶς λέω! Ἡ κοπέλα τὸν κοίταζε ἀμίλητη. Πρόσεξε πὼς εἶχε καστανά μάτια. Καὶ γύρισε πρὸς τὴν πόρτα. - Ἐδῶ τὰ τυχερά! Ἡ ὥρα πλησίασε! Στὸ πεζοδρόμιο, τὸν σπρώχναν οἱ ἄλλοι ποὺ περνούσανε βιαστικοί. - Ἐδῶ τὰ τυχερά! Ἄθελά του, ἔπεσε τὸ βλέμμα του στὸν καθρέφτη ποὺ εἶχε ἕνα μαγαζί, δίπλα στὴν πόρτα. Εἶδε τὸ πρόσωπό του στὸν καθρέφτη. Ἄξαφνα, ἄρχισε νὰ γελάει, νὰ γελάει… Ὁ ἥλιος ἔκαιγε πολύ… Το κείμενο προέρχεται από τη συλλογή διηγημάτων του Αντώνη Σαμαράκη «Ζητεῖται ἐλπίς» και είναι ελαφρά διασκευασμένο για τις ανάγκες της γραπτής εξέτασης.
1 2
Allô (γαλλ.): εμπρός! Au revoir (γαλλ.): Γεια σας 2 από 7
Ερωτήσεις: ΜΕΡΟΣ Α ΟΜΑΔΑ Α 1. Σημείωσε Ναι δίπλα στις προτάσεις που συμφωνούν με το κείμενο και Όχι στις προτάσεις που δε συμφωνούν με το κείμενο. (1) Ο πρωταγωνιστής του διηγήματος ζει μια δύσκολη καθημερινότητα εξαιτίας της ανεργίας. ΝΑΙ (2) Οι απόπειρες που έκανε για να βρει δουλειά ήταν ελάχιστες και έχει πλέον εγκαταλείψει κάθε προσπάθεια. ΟΧΙ (3) Ο πρωταγωνιστής πιστεύει ότι η εξωτερική εμφάνιση επηρεάζει σε κάποιον βαθμό τον εργοδότη που σκοπεύει να προσλάβει έναν υπάλληλο. ΝΑΙ (4) Η κοπέλα στο γραφείο συμπεριφέρεται με αγένεια στον πρωταγωνιστή επειδή είναι εξαθλιωμένος και μοιάζει με ζητιάνο. ΟΧΙ Μονάδες 4 2. α. Ο ήρωας του διηγήματος αντιμετωπίζει τις συνέπειες της ανεργίας. Ποιες είναι αυτές σύμφωνα με το κείμενο που μόλις διαβάσατε; Επιγραμματικά: Οικονομική εξαθλίωση, αδυναμία να καλύψει ακόμα και στοιχειώδεις ανάγκες (Εἶχε νὰ φάει ἀπὸ προχθές. Ἄνεργος ὀχτὼ μῆνες τώρα, εἶχε σώσει ὅ,τι λεφτὰ εἶχε, καὶ τώρα εἶχε στὴν τσέπη του κάτι λιγοστά, ἴσα, ἴσα γιὰ νὰ φάει μιὰ σούπα, ὅταν ἡ ἐξάντλησή του θὰ ἔφτανε στὸ ἀποκορύφωμά της.) Κάνει υποχωρήσεις και συμβιβασμούς, δέχεται ακόμα και ακατάλληλες θέσεις εργασίας (Ὀχτώ μῆνες ἄνεργος, εἶχε χτυπήσει ἕνα σωρὸ πόρτες. Δὲν μπόρεσε νὰ βρεῖ δουλειὰ πουθενά. Ζήτησε νὰ δουλέψει ἐργάτης, ὁ,τιδήποτε, μὰ τὰ χέρια του ἤτανε μαθημένα ὡς τότε σὲ δουλειὰ γραφείου καὶ δὲν τὸν παίρνανε γιὰ ἐργάτη.) Χάνει την αξιοπρέπειά του. (Ἔφευγε κάθε πρωί, νωρὶς νωρίς, ἀπὸ τὸ δωμάτιό του, σωστὴ ποντικότρυπα ἤτανε, προτοῦ ξυπνήσει ἡ σπιτονοικοκυρὰ του. Γιὰ τὸν ἴδιο λόγο γύριζε ἀργὰ τὴ νύχτα σὰν ὑπολόγιζε, πὼς θὰ εἶχε κοιμηθεῖ.) Χάνει την αισιοδοξία, την ελπίδα ότι θα βρει δουλειά και την πίστη στις ικανότητές του. Απελπισμένος στρέφεται στην τύχη (Μὰ ὄχι! Δὲ θὰ ξόδευε τὰ τελευταῖα του λεφτὰ γιὰ νὰ φάει μία σούπα. Θὰ ἔκανε κάτι ἄλλο: θ’ ἀγόραζε ἕνα λαχεῖο. Ἡ κλήρωση θὰ γινότανε τὸ ἀπόγευμα στὶς ἕξι, καὶ τὸ σκέφτηκε κεῖνο τὸ πρωὶ νὰ πάρει ἕνα λαχεῖο. Εἶχε ἐλπίδα πὼς θὰ κέρδιζε, ἴσως καὶ τὸν πρῶτο ἀριθμό.) Βιώνει έντονα την αποτυχία, την ηττοπάθεια, το άγχος, την αβεβαιότητα. Αισθάνεται απογοητευμένος αφού η προσδοκία του να βρει δουλειά για άλλη μια φορά διαψεύδεται (Ἄθελά του, ἔπεσε τὸ βλέμμα του στὸν καθρέφτη ποὺ εἶχε ἕνα μαγαζί, δίπλα στὴν πόρτα. Εἶδε τὸ πρόσωπό του στὸν καθρέφτη. Ἄξαφνα, ἄρχισε νὰ γελάει, νὰ γελάει…) β. Γιατί κατά τη γνώμη σας γελάει ο ήρωας στο τέλος του διηγήματος; Αρκετές απαντήσεις μπορούν να γίνουν δεκτές, όπως:
Γελάει αυτοσαρκαζόμενος γιατί τόλμησε να πιστέψει στην εύνοια της τύχης σκοπεύοντας να αγοράσει ένα λαχείο, όταν στα δέκα μόλις λεπτά που καθυστέρησε πηγαίνοντας να ξυριστεί, έχασε μια θέση εργασίας που τόσο πολύ είχε ανάγκη. Το γέλιο του, που δεν είναι γέλιο χαράς, είναι ένας τρόπος για να εκφράσει την απελπισία του, τη βαθιά απογοήτευσή του για τη χαμένη ευκαιρία. κλπ. Μονάδες 6 3 από 7
ΟΜΑΔΑ Β 1. Να τοποθετήσεις τα παρακάτω ουσιαστικά του κειμένου στην πτώση που ζητείται: ώρα: γενική πληθυντικού
ωρών
μήνες: αιτιατική ενικού
μήνα
βάθος: αιτιατική πληθυντικού
βάθη
φωταγωγού: ονομαστική πληθυντικού
φωταγωγοί
Μονάδες 2 2. Στο κείμενο αναφέρεται: «Τὸ στόμα του τὸ ἔνιωθε πικρό.»: να τοποθετήσεις το επίθετο στις παρακάτω στήλες σχηματίζοντας τα παραθετικά του. Θετικός πικρό
Συγκριτικός
Σχετικός Υπερθετικός
πικρότερο ή πιο πικρό
το πικρότερο ή το πιο πικρό
Απόλυτος Υπερθετικός πικρότατο ή πολύ πικρό
Μονάδες 2 3. Πολλά (γένια): να κλιθεί το επίθετο μαζί με το άρθρο του στο ίδιο γένος στους δύο αριθμούς.
Ενικός αριθμός Ον.
το
πολύ
Γεν.
του
πολύ / του πολλού
Αιτ.
το
πολύ
Κλ.
Πληθυντικός αριθμός
Ον.
τα
πολλά
Γεν.
των
πολλών
Αιτ.
τα
πολλά
Κλ.
Μονάδες 3
4. Στο κείμενο αναφέρεται: «δύο φορές», «τὸ ἀπόγευμα στὶς ἕξι». Να συμπληρώσεις τις παρακάτω στήλες με τα αριθμητικά: Απόλυτα δύο έξι
Τακτικά
Πολλαπλασιαστικά
Αναλογικά
Περιληπτικά
δεύτερος
διπλός
διπλάσιος
δυάδα
έκτος
εξαπλός
εξαπλάσιος
εξάδα
Μονάδες 4 4 από 7
5. Τοποθέτησε το ρήμα του κειμένου «είπε» σε όλους τους χρόνους διατηρώντας το ίδιο πρόσωπο και τον ίδιο αριθμό Ενεστώτας Παρατατικός Αόριστος Εξακολουθητικός Μέλλοντας Συνοπτικός Μέλλοντας Συντελεσμένος Μέλλοντας Παρακείμενος Υπερσυντέλικος
λέει έλεγε είπε θα λέει θα πει θα έχει πει έχει πει είχε πει Μονάδες 4
ΟΜΑΔΑ Γ 1. Να διακρίνετε στις παρακάτω περιόδους του κειμένου ποιες από τις προτάσεις που αρχίζουν με το «να» αποτελούν συμπλήρωμα του ρήματος (έχουν ρόλο αντικειμένου) και ποιες αποτελούν τελικές προτάσεις και να τις μεταφέρετε στον παρακάτω πίνακα: 1) Λοιπόν, ἤθελα νὰ σᾶς πῶ γι’ αὐτό… 2) Ἦρθα νὰ σᾶς πῶ γιὰ τὴ θέση. 3) Μὰ πῆγα νὰ ξυριστῶ. 4) Ἄξαφνα, ἄρχισε νὰ γελάει. Δευτερεύουσες προτάσεις που εισάγονται με το «να» και αποτελούν συμπλήρωμα του ρήματος (έχουν ρόλο αντικειμένου) 1) νὰ σᾶς πῶ γι’ αὐτό… 2) νὰ γελάει.
Δευτερεύουσες τελικές προτάσεις 1) νὰ σᾶς πῶ γιὰ τὴ θέση. 2) νὰ ξυριστῶ.
Μονάδες 4 2. Βρες τις γενικές που υπάρχουν στις παρακάτω προτάσεις του κειμένου και ξεχώρισε ποιες συμπληρώνουν ένα ρήμα και ποιες ένα ουσιαστικό, δηλώνοντας ταυτόχρονα ποιο ρήμα ή ποιο ουσιαστικό προσδιορίζουν: α) Τα χέρια του ήτανε μαθημένα ως τότε σε δουλειά γραφείου. β) Ζητείται υπάλληλος, 30-35 ετών. γ) Λυπούμαι πολύ, τού είπε. Γενικές που συμπληρώνουν ένα ουσιαστικό Γενικές που συμπληρώνουν ένα ρήμα 1. του :προσδιορίζει το ουσιαστικό χέρια 2. γραφείου: προσδιορίζει το ουσιαστικό δουλειά 3. ετών: προσδιορίζει το ουσιαστικό υπάλληλος
1. τού: συμπληρώνει το ρήμα είπε
Μονάδες 4 3. Υποθέστε ότι βρίσκεστε στη θέση της κοπέλας, η οποία, επιστρέφοντας το απόγευμα στο σπίτι της, διηγείται στη μητέρα της το περιστατικό με το νεαρό που ήρθε για να της ζητήσει δουλειά. Πώς θα μεταφέρατε στη μητέρα σας τις παρακάτω φράσεις του κειμένου αν ήσασταν η κοπέλα; (προκειμένου να μεταφέρετε στον πλάγιο λόγο τα λόγια του ήρωα, θα χρειαστείτε ένα ρήμα εξάρτησης. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το ρήμα «είπε»). Γύρισε σ’ αὐτόν. Μὰ προτοῦ τοῦ μιλήσει, τῆς μίλησε αὐτός. - Ἦρθα γιὰ τὴ θέση. Ἔχω ἀπολυτήριο γυμνασίου, ξέρω λίγα λογιστικά… 5 από 7
Γύρισα σ’ αυτόν. Μα προτού του μιλήσω, μου μίλησε αυτός. Μου είπε ότι ήρθε για τη θέση. Μου είπε (ακόμα) ότι έχει απολυτήριο γυμνασίου και ότι ξέρει και λίγα λογιστικά... Μονάδες 7 ΟΜΑΔΑ Δ 1) Στο κείμενο αναφέρεται: «ὁδός Χρηματιστηρίου» . Μέσα στον πίνακα που ακολουθεί θα βρεις μια οικογένεια λέξεων που παράγεται από τη λέξη οδός. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω φράσεων με τις κατάλληλες λέξεις που θα διαλέξεις από τον πίνακα. Τρεις λέξεις από τον πίνακα δε θα χρησιμοποιηθούν. Καμία λέξη δε θα χρησιμοποιηθεί δύο φορές.
είσοδος, έξοδος, άνοδος, έφοδος, περιοδεία, διόδια, συνοδεία, περίοδος, μέθοδος
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Η αστυνομία έκανε έφοδο στο σπίτι του. Σε περίπτωση φωτιάς χρησιμοποιήστε την έξοδο κινδύνου. Ποια μέθοδο θα χρησιμοποιήσεις για να λύσεις το πρόβλημα; Σε λίγες μέρες αρχίζει η περίοδος των εκπτώσεων. Εδώ δεν επιτρέπεται η είσοδος σε ανηλίκους. Οι τιμές των προϊόντων βρίσκονται σε διαρκή άνοδο. Μονάδες 3
2) Να γράψεις μία αντώνυμη για κάθε μία από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου (οι λέξεις στο κείμενο είναι υπογραμμισμένες): στεγνό: υγρό ευτυχώς: δυστυχώς θαρρετά: διστακτικά, επιφυλακτικά Μονάδες 3 3) Για κάθε μία από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου, να γράψεις ένα συνώνυμο με βάση τη σημασία που έχει στο κείμενο (οι λέξεις στο κείμενο είναι τυπωμένες με έντονα γράμματα): Βάδιζε: περπατούσε συλλογίστηκε: σκέφτηκε έπαιρνε: αγόραζε εξάντληση: αδυναμία Μονάδες 4 ΜΕΡΟΣ Β Παραγωγή λόγου Στο σχολείο σας, στο μάθημα της Ελληνικής γλώσσας, βρίσκεστε στην ενότητα που αναφέρεται στα επαγγέλματα και όλοι οι μαθητές της τάξης αναλαμβάνουν μία σχετική γραπτή εργασία. Σε σένα αναθέτουν να μιλήσεις για τα κριτήρια με τα οποία επιλέγουν οι νέοι το επάγγελμα που θα ακολουθήσουν και για τους παράγοντες που επηρεάζουν αυτή την επιλογή. Η εργασία σου θα πρέπει να αποτελείται από τουλάχιστον τρεις παραγράφους. Μονάδες 50
6 από 7
Ενδεικτικά μπορούν να αναπτυχθούν οι εξής ιδέες: Κριτήρια επιλογής επαγγέλματος Κάθε νέος, πριν τελικά επιλέξει το επάγγελμα που θα ασκήσει πρέπει να λάβει υπόψη του:
Το μέλλον και τις προοπτικές εξέλιξης που έχει ένα επάγγελμα, αλλά και ο ίδιος ο εργαζόμενος σ’ αυτό. Τα οικονομικά οφέλη. Τις συνθήκες εργασίας: περιβάλλον (υγιεινό, ευχάριστο), τόπο εργασίας (κέντρο, επαρχία), ωράριο, συνεργάτες. Την κοινωνική αναγνώριση που έχει το συγκεκριμένο επάγγελμα. Να συνειδητοποιήσει τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντά του, να αξιολογήσει τις ικανότητές του.
Οι παράγοντες που επιδρούν στην επιλογή του επαγγέλματος 1. Το περιβάλλον - Το φυσικό Το οικείο, δηλαδή γονείς και συγγενείς επειδή: Επιθυμούν την καλύτερη επαγγελματική αποκατάσταση των παιδιών τους. Θέλουν να δουν το παιδί τους να εκπληρώνει δικά τους ανεκπλήρωτα όνειρα. Είναι ανάγκη να συνεχιστεί μια επαγγελματική οικογενειακή παράδοση. Έχουν οικονομική άνεση ή αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες. Η επίδρασή τους είναι αρνητική, εφόσον επιβάλλουν κάποια προτίμηση, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους το χαρακτήρα και την προσωπικότητα του νέου. - Το κοινωνικό επειδή: Μέσα στην κοινωνία κυριαρχούν στερεότυπες αντιλήψεις σχετικά με το ποια επαγγέλματα είναι σημαντικά και σπουδαία και ποια όχι. 2. Το σχολείο, το οποίο επιδρά θετικά, εφόσον παρέχει στο μαθητή τις κατάλληλες γνώσεις και την αναγκαία ενημέρωση, ενθαρρύνοντάς τον να επιδοθεί σε δραστηριότητες ανάλογα με τις κλίσεις και τις ικανότητές του. 3. Η αυτογνωσία επειδή βοηθά το άτομο να καταλάβει καλύτερα τις δυνατότητές του, τα ταλέντα και τις κλίσεις του.
7 από 7