ZWIĄZEK HARCERSTWA POLSKIEGO CHORĄGIEW ŚLĄSKA HUFIEC CZĘSTOCHOWA
phm. Maria Kotkiewicz
Częstochowa, 2011
WSTĘP
Druhny i Druhowie!
Przed kaŜdymi wakacjami wśród instruktorów pojawiają się pomysły zorganizowania obozu harcerskiego. Wydawać by się mogło, Ŝe nie ma nic prostszego. JednakŜe dla komendantów lub komendantek takiego obozu jest to duŜe wyzwanie – muszą się oni zmierzyć z wieloma trudnymi problemami i zadaniami. Poradnik, który czytelnik otrzymuje do rąk, ma na celu przybliŜenie tematyki związanej z organizacją obozu – zawiera opis wymogów formalnych, jakie musi spełniać komendant, daje charakterystykę procesu decyzyjnego, przybliŜa sprawy organizacyjne – jednym słowem omawia cały zakres obowiązków od chwili podjęcia decyzji do dnia rozliczenia obozu. Pomysł napisania poradnika zrodził się kilka lat temu, gdy po raz pierwszy zostałam komendantką
obozu,
realizacja
jego
wymagała
jednak
przemyślenia
zdobytych
doświadczeń. Mam nadzieję, Ŝe zamieszczone w poradniku wskazówki praktycznie pomogą przyszłym komendantom usprawnić ich pracę. Pragnę serdecznie podziękować hm. Ewie Miękinie oraz hm. Adrianowi Starońkowi za pomoc w napisaniu niniejszego materiału.. Zapraszam do lektury i Ŝyczę samych udanych obozów! phm. Maria Kotkiewicz
-4Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
Patrząc na ten schemat zadajecie sobie pewnie pytanie, czy Komendant obozu to ideał. Pewnie, Ŝe tak byłoby najlepiej, ale w rzeczywistości nikt z nas taki nie jest. Patrząc na wyszczególnione powyŜej cechy najwaŜniejszą z nich wydaje się być odpowiedzialność i dbanie o bezpieczeństwo uczestników obozu. Przed Komendantem/ką obozu stoi wiele wyzwań i niejedna trudna sytuacja, ale naleŜy pamiętać, by tak prowadzić wszelakie działania (o niektórych z nich przeczytacie poniŜej), aby uczestnicy obozu byli bezpieczni. Warto pamiętać, Ŝe jako komendanci ponosimy odpowiedzialność nie tylko przed sobą i władzami ZHP, ale takŜe przed prawem. Za niedopilnowanie obowiązków czy naraŜanie na niebezpieczeństwo podopiecznych grozi nam odpowiedzialność karna (nawet pozbawienie wolności). Dlatego do wszelakich działań podchodzić musimy rozwaŜnie i czasami nawet kilkakrotnie coś przemyśleć, zanim podejmiemy decyzję. Oczywiście pozostałe wypisane cechy charakteru są równieŜ bardzo waŜne i pomagają w sprawnym przeprowadzeniu obozu. śyczę wszystkim, by zawsze udawało się łączyć jak najwięcej wymienionych cech.
DOKUMENTY, Z KTÓRYMI NALEśY SIĘ ZAPOZNAĆ PRZED ORGANIZACJĄ OBOZU: WYTYCZNE Z INSTRUKCJI ORGANIZACYJNEJ HAL I HAZ (UWAGI DLA KOMENDANTÓW, WYMOGI FORMALNE)
-5Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
Ustawy: Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926, ze zm.
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych
Dz.U.84.32.174 z późn. zmianami
Ustawa z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych
Dz.U.05.179.1485 z późn. zmianami
Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii
Dz.U. 97.98.602 z późn. zmianami Dz.U.00.56.679 z późn. zmianami
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym Ustawa z dnia 27.06.2000 r. o lasach
Dz.U.95.16.78
Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych
Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55 z późn. zm.
Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami uŜywania tytoniu i wyrobów tytoniowych.
Dz.U. z 2001r. Nr 115, poz. 1229 z późn. zm. Dz. U. z 2004 r. Nr 223, poz. 2268 z późn. zm. Dz. U. z 1998r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm. Dz.U. z 2001r. Nr 63, poz. 634 z późn. zm. Dz.U. z 2000r. Nr 15, poz. 179 zm. Dz.U. z 2002 Nr 166, poz. 1360
Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne.
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o warunkach zdrowotnych Ŝywności i Ŝywienia
Ustawa z dnia 22 stycznia 2000 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów.
-6Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
Dz. U. z 2003 r. Nr 208, poz. 2020
Ustawa z dnia 30 października 2003 r. o zmianie ustawy o warunkach zdrowotnych Ŝywności i Ŝywienia oraz niektórych innych ustaw
Dz. U. Nr 72, poz. 747 z późn. zm.
Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.
Dz. U. z 2001 r. Nr 81, poz. 889 z późn. zm.
Ustawa z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej.
Dz. U. Nr 62, poz. 627 z późn. zm. Dz. U. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm. Dz. U. z 1998 r. Nr 90, poz. 575 z późn. zm.
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska
Ustawa z dnia 2 grudnia 2004 r. o systemie oświaty
Ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej z dnia 14 marca 1985r
Rozporządzenia i zarządzenia: Dz. U. Nr 188, poz. 1945 Dz. U. Nr 12, poz. 67 z późn. zm.
Dz. U. Nr 57, poz. 358
Dz. U. Nr 101, poz. 1095 Dz. U. Nr 203, poz. 1718 Dz. U. Nr 56, poz. 289 z. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 Dz. U. Nr 57, poz. 358
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 sierpnia 2004 r. w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieŜy szkolnej, a takŜe zasad jego organizowania i nadzorowania. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja 1997 r. w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 września 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad i warunków prowadzenia działalności w dziedzinie rekreacji ruchowej. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 listopada 2002 r. w sprawie wymagań jakości wody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi. Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 4 listopada 1985 r. w sprawie ksiąŜki kontroli sanitarnej. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja 1997 r. w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne.
-7Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
Dz. U. Nr 183, poz. 1530
Dz. U. z 2004 r. Nr 84, poz. 795
Dz. U. z 2003 r. Nr 21, poz. 179
Dz. U. Nr 282, poz. 2814
Dz. U. z 2003r. Nr 61, poz. 551
Dz. U. z 2003r. Nr 67, poz. 633 Dz. U. z 2002r. Nr 234, poz. 1975
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda w kąpieliskach. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 kwietnia 2004 r. w sprawie pobierania i przechowywania próbek Ŝywności przez zakłady Ŝywienia zbiorowego typu zamkniętego Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wymagań sanitarnych dotyczących środków transportu Ŝywności, substancji pomagających w przetwarzaniu, dozwolonych substancji dodatkowych i innych składników Ŝywności Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie zakresu i organizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej ad dziećmi i młodzieŜą. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 marca 2003 r. w sprawie rodzajów badań lekarskich i laboratoryjnych, którym podlegają osoby podejmujące lub wykonujące prace, przy wykonywaniu których istnieje moŜliwość przeniesienia zakaŜenia na inne osoby, lub kształcące się do wykonywania tych prac Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 kwietnia 2003 r. w sprawie wykazu prac, przy wykonywaniu których istnieje moŜliwość przeniesienia zakaŜenia na inne osoby Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie badań lekarskich do celów sanitarnoepidemiologicznych
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 grudnia 2005r. w sprawie wzorów wykazów zawierających informacje Dz. U z 2005r. Nr 252, poz. i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości naleŜnych opłat i sposobu przedstawiania tych 2128 informacji i danych
M.P Nr 25, poz. 181/92
Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 lipca 1992 r. w sprawie warunków zapewnienia praktyk religijnych młodzieŜy przebywającej w zakładach wychowawczych, opiekuńczych oraz na obozach i koloniach
-8Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
• • • • •
• • • • •
druŜyna, krąg lub inna jednostka działająca na zasadach druŜyny lub kręgu (dla członków swojej jednostki), szczep, związek druŜyn, hufiec, chorągiew, Główna Kwatera ZHP.
namioty sprawne technicznie, odpowiedni sprzęt noclegowy, a w razie potrzeby dodatkowe koce dla uczestników, półki i wieszaki na rzeczy osobiste, odpowiednie zaplecze sanitarne, umoŜliwiające m.in. bezpieczne korzystanie z toalety nocą lub w razie niepogody.
-9Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
• • • • • • • •
kierowanie obozem zgodnie z obowiązującymi przepisami, opracowanie planu pracy obozu oraz rozkładu dnia obozowego i kontrola ich realizacji, ustalenie i przydzielenie szczegółowego zakresu czynności poszczególnym pracownikom, kontrola wykonywania obowiązków przez pracowników, zapewnienia uczestnikom obozu właściwej opieki i warunków bezpieczeństwa od momentu przejęcia ich od rodziców (prawnych opiekunów) do czasu ponownego przekazania rodzicom (prawnym opiekunom), zapewnienie odpowiednich warunków zdrowotnych na obozie zgodnie z obowiązującymi przepisami w zakresie stanu sanitarnego pomieszczeń i otoczenia, na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) informowanie o zachowaniu uczestników oraz ich stanie zdrowia, nadzór nad przestrzeganiem zasad racjonalnego Ŝywienia
1) pod względem programowo-organizacyjnym: a) program pracy, b) raport przedobozowy zawierający: • •
wykaz kadry z kserokopią dokumentów poświadczających kwalifikacje, deklaracje kadry w sprawie bezpieczeństwa Ŝycia i zdrowia uczestników na placówce HAL/HAZ,
c) dokument (umowa) określający zasady korzystania z obiektu/terenu, d) potwierdzenie opłacenia składek członkowskich, e) inne dokumenty, obowiązujące w danym okresie na mocy prawa i zarządzeń władz lokalnych. W przypadku obozów wędrownych: • •
naleŜy uwzględnić w programie (planie pracy) przebieg trasy, dołączyć potwierdzenie noclegów do raportu przedobozowego.
2) pod względem finansowym: a) preliminarz-podpisany przez Komendanta Hufca (2 egz. w KsiąŜce Finansowej obozu), b) oświadczenie o braku powiązań rodzinnych pomiędzy kadrą odpowiedzialną materialnie, c) zobowiązania kadry odpowiedzialnej materialnie,
-10Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
d) nr polisy ubezpieczeniowej, e) uregulowane składki hufca za I półrocze bieŜącego roku, f) informacje o sposobie zabezpieczenia gotówki (np. zawarte umowy rachunku bankowego), g) lista kadry, h) inne dokumenty obowiązujące w danym okresie na mocy przepisów prawa. DOKUMENTACJA PROWADZONA (I ZBIERANA) PODCZAS OBOZU: a) ksiąŜka pracy obozu, rozkazy Komendanta obozu, b) kartoteki magazynowe (dla obozów samodzielnie prowadzonych powyŜej 30 uczestników), c) zestawienia kartotek magazynowych (suma zestawienia musi być zgodna z ksiąŜką finansową i zestawieniem jadłospisów), d) jadłospisy i raporty Ŝywieniowe, e) zestawienie raportów Ŝywnościowych, f) ksiąŜka finansowa obozu (strona lewa ksiąŜki-przychody, strona prawa-koszty). W przypadku rozdawania na obozie nagród dla uczestników i kadry: a) listy odbioru nagród
• • •
musi posiadać zaświadczenie o ukończeniu kursu instruktaŜowego dla kierowników wypoczynku, musi mieć odpowiednie warunki zdrowotne, potwierdzone właściwym zaświadczeniem lekarskim, musi mieć predyspozycje do pracy wychowawczej z dziećmi i młodzieŜą.
PROCES DECYZYJNY (PLANOWANIE)
Na początku procesu decyzyjnego rodzi się myśl: „będę komendantem/komendantką obozu”, a następnie rysuje się pomysł. Pada pytanie i szukamy na nie odpowiedzi: czy jest dla kogo zorganizować obóz? JeŜeli po dokładnej analizie odpowiedź brzmi „tak” to właśnie od tego momentu stajemy się odpowiedzialni za obóz i wszystkie prowadzone w tym celu
-11Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
działania. Stajemy się liderami odpowiadającymi za organizację obozu. Przed nami wiele decyzji do podjęcia.
KADRA OBOZU (szczegółowy zakres obowiązków przedstawię w kolejnym rozdziale)
WaŜne, z kim będziemy współpracować w trakcie trwania obozu. Musimy zadbać takŜe, by nasza kadra posiadała odpowiednie uprawnienia (wychowawcy – kurs przygotowawczy dla kandydatów na wychowawców wypoczynku, bądź stopień instruktorski oraz aktualną pracowniczą ksiąŜeczkę zdrowia). Obóz musi mieć kwatermistrza. Najlepiej, jeŜeli będzie to osoba, której nie są obce liczby i obracanie gotówką. To kwatermistrz nam skalkulować koszty obozu i będzie współpracował z nami od samego początku do końca czyli do dnia rozliczenia obozu. JeŜeli planujemy większy obóz, bardzo przydatny będzie zastępca komendanta. Musi być to osoba szczególnego zaufania, z którą Komendant obozu dobrze się zna i poprowadził juŜ kilka mniejszych przedsięwzięć. Zastępca musi wspierać komendanta we wszystkich działaniach i decyzjach. Niezbędny na naszym obozie jest oboźny – osoba, która będzie pilnowała porządku podczas trwania obozu, zadba o ład, czystość, dyscyplinę. Bez nich nie będzie dobrej pracy na obozie – druŜynowi, bo to o nich mowa, będą prowadzili codzienne obozowe zajęcia. Wymarzoną sytuacją jest, gdy druŜynowi obozowi są takŜe na co dzień druŜynowymi druŜyn. Problemem moŜe być tutaj brak ukończonego kursu przygotowawczego dla kandydatów na wychowawców wypoczynku. Wtedy moŜemy przydzielić druŜynowego obozowego, który spełnia wymogi, natomiast druŜynowy danej druŜyny będzie stanowił tzw. „kadrę młodzieŜową”. Istotne jest takŜe, by druŜynowi brali udział w kolejnych procesach decyzyjnych, bowiem są oni „głosem ludu” i wtedy będziemy mieli większą pewność, Ŝe postępujemy zgodnie z potrzebami naszych uczestników.
MIEJSCE, TERMIN I RODZAJ OBOZU Miejsce nie zawsze musi być ulubionym i wybranym przez komendanta. Decyzję o wyborze miejsca dobrze jest podjąć z druŜynowymi, z kadrą (przedstawicielami) druŜyn, którzy będą jechali z nami na obóz. Decyzja ta musi być skonsultowana (nie chodzi tu o konkretną miejscowość, ale o to, czy pojedziemy w góry, nad morze, nad jezioro, czy moŜe za granicę). Nie jest wskazana organizacja obozu kolejny raz z rzędu w tym samym miejscu, jeŜeli jeździmy z tymi samymi osobami i otrzymujemy wyraźne sygnały, Ŝe nie chcą juŜ oni
-12Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
tam jechać i chcieliby odmiany. Np. zamiast znowu jechać nad morze, lepiej pojechać w góry bądź nad jezioro. ZaleŜnie od grupy, podejmujemy takŜe decyzję o rodzaju obozu, a więc czy będzie to obóz stały czy wędrowny. Tę decyzję musimy dostosować do potrzeb środowiska, wieku uczestników oraz ich kondycji fizycznej. Wspólnie z kadrą druŜyn uzgadniamy teŜ termin, choć ten niejednokrotnie musi być dostosowany do moŜliwości i dyspozycyjności komendanta, który często jest osobą pracującą i z przyczyn zawodowych nie zawsze moŜe sobie pozwolić na kaŜdy termin.
POSZUKIWANIE (WYBÓR) BAZY Kiedy wiemy juŜ, gdzie chcemy jechać, w jakim terminie i na jaki obóz, rozpoczynamy poszukiwanie odpowiedniej dla naszych potrzeb bazy. Bardzo przydatnym źródłem informacji będzie tutaj Internet, a w sytuacji, gdy chcemy, by obóz był na stanicy harcerskiej przydatna będzie strona www.osrodki.info.pl. Oczywiście oprócz Internetu moŜemy takŜe polegać na opinii znajomych instruktorów, którzy znają daną bazę. Za pomocą Internetu moŜemy wyszukać odpowiadające naszym kryteriom bazy oraz nawiązać kontakt z ich właścicielami. Na tym etapie decyzyjnym warto zwrócić uwagę na następujące elementy:
-13Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
Po znalezieniu bazy i nawiązaniu kontaktu z właścicielem warto wybrać się tam na rekonesans. Niejednokrotnie przekonujemy się, Ŝe w Internecie moŜna zamieścić po prostu dobre zdjęcia, które bardzo odbiegają od rzeczywistości. Nie moŜna mieć jednak pewności, Ŝe baza, którą oglądamy w marcu czy kwietniu (wtedy, gdy jest zamknięta i nieuŜywana) sprosta naszym oczekiwaniom w lipcu czy sierpniu. Podczas spotkania z właścicielem bazy naleŜy zadawać jak najwięcej pytań pomocniczych, zobaczyć jak najwięcej, poprosić o pokazanie sprzętu, namiotów, sanitariatów, stołówki. Wszelkie takie działania pozwolą nam na lepszą ocenę bazy. Ta część procesu decyzyjnego kończy się podpisaniem umowy. JeŜeli jesteśmy juŜ pewni wyboru bazy, przygotowujemy umowę (moŜe to być takŜe umowa przegotowana przez właściciela bazy). NajwaŜniejsze jest, Ŝeby zawierała ona wszystkie szczegółowe ustalenia, takŜe te, które były poczynione słownie w rozmowie z właścicielem.
UMOWĘ PODPISUJĄ - KOMENDANT I SKARBNIK HUFCA -14Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
Po ustaleniu szczegółów finansowych w bazie, kalkulujemy koszty transportu, programu, dodatkowych wycieczek, zadań wynikających z programu obozu, ubezpieczenia. Sumując to wszystko ustalamy koszt obozu (na tym etapie decyzji bardzo pomocna będzie osoba kwatermistrza) – tworzymy preliminarz obozu. NaleŜy pamiętać, Ŝe od tego, czy preliminarz będzie dobrze przygotowany, moŜe zaleŜeć powodzenia całego przedsięwzięcia. DOBÓR KADRY
Dobór kadry jest bardzo waŜnym elementem decyzyjnym, poniewaŜ wtedy dobieramy sobie ludzi, z którymi będziemy współpracować przed obozem i na obozie. Kadra obozu musi stanowić zgraną ekipę, poniewaŜ na obozie będziemy ze sobą przebywali 24 godziny na dobę przez kilkanaście dni. Najlepiej sprawdzają się osoby sprawdzone, niekonfliktowe, które juŜ kiedyś współpracowały ze sobą. PRZYKŁADOWY SCHEMAT KADRY OBOZU:
Zastępca Musi mieć ukończone 18 lat i kurs przygotowawczy dla kandydatów na wychowawców
wypoczynku.
Zastępca
musi
być
przede
wszystkim
„prawą
ręką”
komendanta, bowiem to z nim najczęściej Komendant będzie podejmował decyzje, dzielił się obowiązkami, a takŜe troskami czy problemami. Taka osoba zastąpi teŜ komendanta w sytuacjach nagłych i wyjątkowych. Kwatermistrz Nie ma określonych wymogów formalnych. Dobra jest sytuacja, w której kwatermistrz nie jest odpowiedzialny za druŜynę. Ma wtedy swobodę działań i czas przeznaczony tylko na kwestie finansowe. NajwaŜniejsze znaczenie ma tutaj fakt, by osoba ta doskonale radziła
-15Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
sobie z kwestiami finansowymi. Praca kwatermistrza zaczyna się razem z pracą komendanta (czyli na długo przed rozpoczęciem obozu) i kończy dopiero z dniem rozliczenia obozu w Chorągwi. Przed obozem kwatermistrz odpowiada za skalkulowanie kosztów obozu, pomoc przy organizacji transportu (zakup biletów, sporządzenie umowy z firmą przewoźniczą), zatwierdzenie planu finansowego przed rozpoczęciem obozu. Podczas obozu kwatermistrz zajmuje się kwestiami technicznymi podczas organizacji wycieczek, zakupem dodatkowego prowiantu, nagród itp., a takŜe opisuje faktury, zbiera je, prowadzi ksiąŜkę finansową. Na bieŜąco śledzi stan finansów obozu, a po zakończeniu obozu odpowiada razem z komendantem za jego rozliczenie. Podobnie jak komendant, kwatermistrz podpisuje oświadczenie z tytułu odpowiedzialności materialnej za stan i prawidłowe gospodarowanie majątkiem na obozie. Oboźny To członek kadry, który musi być osobą odpowiedzialną, zdyscyplinowaną i wymagającą. To on dbać będzie o porządek i dyscyplinę na obozie, będzie prowadził zbiórki obozu, apele, dbał o przydzielenie sprzętu obozowego (wspólnie z kwatermistrzem). Oboźny ogłasza pobudki i pilnuje ciszy nocnej. Troszczy się o ogólny ład, porządek i dyscyplinę. Jest osobą bardzo blisko współpracującą z komendantem.
Programowiec Osoba odpowiadająca za przygotowanie programu i jego realizację podczas obozu. Często programowiec jest równocześnie zastępcą komendanta. Oczywiście osoba ta nie musi tworzyć programu sama i prowadzić na obozie wszystkich zajęć. MoŜe stać na czele zespołu tworzącego plan pracy obozu (w skład którego wejdą np. druŜynowi lub wytypowani członkowie druŜyn, którzy mogą realizować zadania z kart próby na sprawność czy kolejny stopień) i koordynować jego pracą. Plan pracy obozu jest pewnego rodzaju spisem zadań, którymi będziecie kierowali się przez cały obóz. W jego tworzeniu powinna brać udział cała kadra. Pozwoli to urozmaicić plan, a takŜe uwzględnić róŜne punkty widzenia. Programowiec musi opracować i uwzględnić tzw. plan B – plan zajęć na niepogodę. Podczas obozu nie musimy sztywno trzymać się terminów, ale wszystkie zadania powinny zostać zrealizowane. DruŜynowi/wychowawcy To osoby bezpośrednio pracujące z uczestnikami obozu. Muszą mieć ukończone 18 lat i kurs przygotowawczy dla kandydatów na wychowawców wypoczynku. Dodatkowo powinny
przejawiać
takie
cechy
jak:
kreatywność,
zaangaŜowane,
pomysłowość,
odpowiedzialność.
-16Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
Liczba uczestników obozu harcerskiego pozostających pod opieką jednego instruktora nie moŜe przekraczać 20 osób, jeŜeli przepisy w sprawie ogólnych warunków bezpieczeństwa i higieny nie stanowią inaczej, w przypadku dzieci do 10 roku Ŝycia liczba uczestników pozostających pod opieką jednego instruktora nie moŜe przekraczać 15 osób, na obozach Nieprzetartego Szlaku – (młodzieŜ niepełnosprawna lub wymagająca stałej opieki)
liczba
uczestników
pozostająca
pod
opieką
jednego
wychowawcy
ulega
zmniejszeniu, uzaleŜniona jest od rodzaju i stopnia niepełnosprawności.
ZGŁOSZENIE OBOZU Oczywiście wszelkie powyŜsze etapy prowadzone są za zgodą i wiedzą Komendanta Hufca. Gdy mamy juŜ większość ustaleń, zgłaszamy obóz Komendantowi Hufca, który wysyła zgłoszenie do Komendy Chorągwi, a ta zgłasza Wasz obóz do Kuratorium Oświaty. Hufiec moŜe takŜe sam zgłosić obóz do Kuratorium Oświaty. Dzięki nowelizacji rozporządzenia obowiązkowe jest teraz zgłaszanie przez Internet. Począwszy od 1 marca 2010 roku zgłoszenie wypoczynku odbywa się drogą elektroniczną poprzez wypełnienie formularza on-line, zamieszczonego w Internecie oraz poprzez złoŜenie wydruku tego formularza (wraz z załącznikami) w Kuratorium Oświaty właściwym ze względu na miejsce siedziby lub zamieszkania organizatora. Uruchomiona została równieŜ elektroniczna baza wypoczynku. Baza ma za zadanie słuŜyć: • organizatorowi, który chce zgłosić wypoczynek do Kuratorium Oświaty, • rodzicom i innym osobom, którzy chcą sprawdzić, czy wypoczynek został zgłoszony, • kuratoriom oświaty i innym słuŜbom, które są zaangaŜowane w zarządzanie wypoczynkiem i jego kontrolę.
-17Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
INFORMACJA O OBOZIE Na 2-3 miesiące przed obozem, kiedy znamy juŜ wszelkie szczegóły, musimy zadbać o informację. Najlepiej stworzyć ulotkę (plakat) do powieszenia w biurze Komendy Hufca czy innych zaprzyjaźnionych miejscach (koniecznie pamiętamy o zgodzie właściciela lokalu na jej powieszenie). Ciekawą formą promocji jest takŜe Internet. MoŜna pokusić się o stworzenie strony internetowej obozu. Informacje muszą być umieszczone odpowiednio wcześniej, by spokojnie przebiegał proces rekrutacji. REKRUTACJA Najczęściej spotykaną formą są zapisy na listę w komendzie hufca. Następnie naleŜy odebrać kartę uczestnika do wypełnienia. W niektórych Hufcach za jej wydanie praktykuje się wpłatę zaliczki – ten fakt naleŜy omówić ze skarbnikiem hufca w celu uniknięcia problemów z późniejszym wystawieniem faktur za obóz. Zaliczki mogą być bardzo pomocne, poniewaŜ przedpłaty moŜe wymagać od nas takŜe właściciel bazy. Następnie naleŜy dokonać całości wpłaty przelewem na konto Hufca oraz zostawić wypełnioną kartę uczestnika. Formę płatności ustalić musimy ze Skarbnikiem Hufca. SPOTKANIE Z RODZICAMI O spotkaniu z rodzicami Komendant nie moŜe zapomnieć i powinien się do niego bardzo dobrze przygotować. Na takim spotkaniu naleŜy przedstawić kadrę (warto, Ŝeby cała kadra była obecna), przedstawić miejsce wyjazdu (moŜna przygotować prezentację zdjęć) oraz wszelkie informacje, co naleŜy zabrać. Trzeba rozwiać wszelakie wątpliwości rodziców, odpowiedzieć na ich przeróŜne pytania.
MoŜna spodziewać się pytań o: • • • • • • •
formy płatności, moŜliwość płatności w ratach, termin ostatniej wpłaty warunki sanitarne i noclegowe opiekę medyczną w bazie wyŜywienie, kuchnię, stołówkę komendanta i kadrę obozu organizację czasu dzieci na obozie planowane wycieczki
NaleŜy podać rodzicom numer telefonu do komendanta, aby w kaŜdej chwili mogli do niego zadzwonić. Podczas takiego spotkania naleŜy być w pełnym regulaminowym umundurowaniu.
-18Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
PoniŜej przedstawiam przykład informacji, jaką warto wręczyć rodzicom:
Obóz harcerski w xxxxx Harcerski Ośrodek Obozow y Huf ca ZHP xxxxx termin Adres bazy: xxxxx Termin: xxx Wyjazd: (dokładne miejsce wyjazdu, dzień i godzina) Powrót: (dokładne miejsce wyjazdu, dzień i godzina) Rzeczy, które kaŜdy powinien zabrać: ⇒ legitymacja szkolna (aktualna pieczątka) ⇒ ubrania, m. in.: ciepła bluza, długie spodnie, koszulki, spodenki ⇒ obuwie sportowe oraz odpowiednie na piesze wycieczki ⇒ przybory toaletowe + podkładki higieniczne ⇒ śpiwór, ciepła piŜama lub dres na noc, karimata ⇒ strój kąpielowy + ręcznik na kąpielisko ⇒ płaszcz lub kurtka przeciwdeszczowa ⇒ czapeczka lub chustka na głowę ⇒ klapki pod prysznic ⇒ krem ochronny przed słońcem ⇒ krem lub inny preparat przeciw komarom i kleszczom !!! ⇒ mały plecak na wycieczki, kubek, latarka Nie zabieramy menaŜek (stołówka jest wyposaŜona w naczynia). Prosimy, aby uczestnicy nie zabierali ze sobą telefonów komórkowych. Kadra obozu będzie miała telefony ze sobą, numery zostaną podane do wiadomości rodziców w dniu wyjazdu, więc będzie się moŜna z nami kontaktować. W warunkach obozowych dostęp do gniazdek elektrycznych jest bardzo ograniczony, wskutek czego istnieją utrudnienia w ładowaniu baterii przez poszczególnych uczestników. Informacji udziela Komendant obozu xxx (stopień, imię, nazwisko, kontakt), Komendant Hufca xxx (stopień, imię, nazwisko, kontakt), który jest koordynatorem wypoczynku w całym Hufcu, szczegółowe informacje na stronie internetowej: WWW.xxxxxx oraz w sekretariacie KH Na spotkaniu z rodzicami w przypadku wyjazdu na obóz autokarem naleŜy zapewnić rodziców o tym, Ŝe zostaną one dokładnie skontrolowane przez Policję (Komendant obozu ma zadanie dokonać zgłoszenia przeglądu autokaru na dzień przed wyjazdem na numer 997, ustaloną godzinę i miejsce przeglądu przekazuje kierowcy) Ciekawą i nowoczesną formą kontaktu z rodzicami jest blog internetowy (strona internetowa). Przed obozem zamieszczane są tam wszystkie potrzebne informacje, natomiast w trakcie trwania obozu codziennie inny uczestnik obozu opisuje dzień. MoŜna dołączyć teŜ kilka zdjęć (co prawda kadra nie odpoczywa wtedy od komputerów, ale rodzice są spokojniejsi, kiedy mogą przeczytać, co robią ich dzieci, to rzadziej dzwonią).
-19Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
ZATWIERDZENIE OBOZU – WYMAGANE DOKUMENTY zatwierdzenie placówki odbywa się najpóźniej na 14 dni przed rozpoczęciem obozu
ZATWIERDZENIE OBOZU – WYMAGANE DOKUMENTY POTWIERDZENIE ZGŁOSZENIA DO KURATORIUM RAPORT PRZEDOBOZOWY
LISTA ODPŁATNOŚCI UCZESTNIKÓW
PLAN FINANSOWY OBOZU
UMOWY Z PRACOWNIKAMI
ZGODA/UMOWA Z WŁAŚCICIELEM TERENU/OBIEKTU OŚWIADCZENIE O ODPOWIEDZIALNOŚCI MATERIALNEJ DEKLARACJA O OCHRONIE ZDROWIA I śYCIA PLAN PRACY OBOZU
POLISA UBEZPIECZENIA NNW
ZAKRESY OBOWIĄZKÓW KADRY
-20Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
DOKUMENTY, KTÓRE TRZEBA MIEĆ NA OBOZIE DOKUMENTY ORGANIZACYJNE
RAPORT PRZEDOBOZOWY ZATWIERDZONY PRZEZ KH I KCH ZAKRESY OBOWIĄZKÓW KADRY Z POTWIERDZENIEM ICH PRZYJĘCIA ORYGINAŁY ZAŚWIADCZEŃ O UKOŃCZONYCH KURSACH PRZEZ KADRĘ UMOWĘ (POROZUMIENIE) NA KORZYSTANIE Z OBIEKTU/TERENU KSIĄśKĘ PRACY WRAZ Z ROZKAZAMI KOMENDANTA POLISĘ UBEZPIECZENIOWĄ NNW UCZESTNIKÓW I KADRY KSIĄśECZKĘ RATOWNIKA, W PRZYPADKU OBOZÓW WYKAZ UCZESTNIKÓW (W KSIĄśCE PRACY OBOZU) DOKUMENTACJĘ KĄPIELISKA
PISEMNE POTWIERDZENIE PRZEZ UCZESTNIKÓW KARTY UCZESTNIKÓW OBOZU
KSIĄśECZKI INSTRUKTORSKIE
-21Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
DOKUMENTY MEDYCZNE SĄ NIEZBĘDNE W PRZYPADKU, KIEDY BAZA NIE ZAPEWNIA OPIEKI MEDYCZNEJ
-22Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
REGULAMINY POTRZEBNE NA OBOZIE (PIERWSZEGO DNIA UCZESTNICY MUSZĄ ZOSTAĆ Z NIMI ZAPOZNANI I PODPISAĆ JE)
ZAKRES OBOWIĄZKÓW KOMENDANTA OBOZU Taki zakres obowiązków podpisuje Komendant obozu i przekazuje swojemu przełoŜonemu – Komendantowi Hufca, który koordynuje wszystkie obozy na danym terenie. Według Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieŜy szkolnej, a takŜe w sprawie zasad jego organizowania i nadzorowania do podstawowych obowiązków kierownika placówki naleŜy: 1) kierowanie wypoczynkiem zgodnie z obowiązującymi przepisami, 2) opracowywanie planu pracy oraz rozkładu dnia wypoczynku i kontrola ich realizacji, 3) ustalenie i przydzielenie szczegółowego zakresu czynności poszczególnym pracownikom, 4) kontrola wykonywania obowiązków przez pracowników, 5) zapewnienie uczestnikom wypoczynku właściwej opieki i warunków bezpieczeństwa od momentu przejęcia ich od rodziców (prawnych opiekunów) do czasu ponownego przekazania rodzicom (prawnym opiekunom), 6) zapewnienie odpowiednich warunków zdrowotnych i higieniczno-sanitarnych w miejscu wypoczynku zgodnie z obowiązującymi przepisami w zakresie stanu sanitarnego pomieszczeń i otoczenia,
-23Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
7) informowanie o zachowaniu dzieci i młodzieŜy oraz ich stanie zdrowia – na wniosek rodziców (prawnych opiekunów), 8) zapewnienie zróŜnicowanej diety uczestnikom wypoczynku, 9) przechowywanie dostarczonych przez organizatora wypoczynku kopii, dokumentów, poświadczających kwalifikacje pracowników pedagogicznych lub wolontariuszy. PoniŜej przedstawiam przykładowy zakres obowiązków: ZAKRES OBOWIĄZKÓW, ODPOWIEDZIALNOŚCI I UPRAWNIEŃ KOMENDANTA OBOZU/ KOLONII Do obowiązków Komendanta obozu/kolonii naleŜy: 1) Czuwanie nad zdrowiem, Ŝyciem i bezpieczeństwem uczestników obozu, kolonii, 2) Zapoznanie wychowawców i innych pracowników placówki z obowiązującymi zarządzeniami, instrukcjami i wytycznymi władz oświatowych, harcerskich, dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy, 3) Ustalenie – wspólnie z kadrą pedagogiczną – instrukcji wewnętrznych, które w warunkach obozowych są niezbędne do utrzymania wymaganego stanu bezpieczeństwa i higieny, 4) Kierowanie prawidłowym pod względem organizacyjnym i wychowawczym biegiem Ŝycia na obozie, kolonii, a w szczególności: układanie planów zajęć, ustalanie zakresu pracy i obowiązków wychowawców i pozostałego personelu oraz kontrola ich pracy, ustalanie wytycznych dotyczących imprez okolicznościowych, zajęć świetlicowych, wycieczek, form nawiązania i utrzymania kontaktu z ludnością, wgląd w kulturę Ŝycia codziennego, wytyczne i kontrola w zakresie stosowania środków wychowawczych, 5) Nadzorowanie działalności personelu placówki w czasie zajęć w zakresie stosowania zasad higieny i bezpieczeństwa w placówce, 6) Ustalanie i zatwierdzanie terminarzy i harmonogramów prac, dyŜurów, zastępstw, imprez, przewodniczenie na odprawach kadry obozu, kolonii, współpraca z lekarzem, nadzór i kontrola ogólnej pracy w zakresie higieny, 7) Kontrola stanu obiektu – w tym całego terenu obozu, kolonii, 8) Wydawanie dyspozycji w sprawach gospodarczych, dysponowanie środkami pienięŜnymi określonymi w budŜecie. Odpowiedzialność za całokształt gospodarki finansowej, inwentarz i wyposaŜenie, 9) Składanie wszelkich sprawozdań jednostce organizującej obóz, kolonię. Udzielanie informacji i wyjaśnień organom przeprowadzającym kontrolę, 10) Podjęcie niezbędnych kroków w razie nieszczęśliwego wypadku, a przede wszystkim niezwłoczne zapewnienie poszkodowanemu pomocy i opieki, powiadomienie o wypadku rodziny poszkodowanego lub opiekuna, organizatora placówki i kuratora oświaty właściwego dla siedziby placówki, 11) Analizowanie (na posiedzeniu odprawy kadry obozu, kolonii przy współudziale powołanej komisji) wypadków uczestników lub pracowników, w celu ustalenia przyczyn i stosowania skutecznych sposobów zapobiegania podobnym wypadkom w przyszłości, 12) NaleŜy pamiętać o tym, Ŝe: Na koloniach i obozach obowiązuje zasada jednoosobowego kierownictwa i odpowiedzialności za podjęte decyzje. Wskazane jest jednak, aby trudne decyzje wychowawcze omawiane były na odprawie kadry wychowawczej.
-24Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
ZAKRES ODPOWIEDZIALNOŚCI ORAZ PODSTAWOWE UPRAWNIENIA KOMENDANTA OBOZU, KOLONII I. Komendant obozu, koloni podlega słuŜbowo organizatorowi tj. dh xxxx, który takŜe sprawuje nadzór nad całością funkcjonowania placówki (w oparciu o art. 23 KP). 1. Komendant obozu współpracuje z organizatorem w naleŜytym przygotowaniu placówki do jej uruchomienia. 2. Przyjmuje i zdaje protokołem zdawczo-odbiorczym ośrodek wraz z wyposaŜeniem, (odpowiada materialnie za powierzone mienie). II. Komendant obozu, kolonii jest bezpośrednim przełoŜonym wszystkich osób zatrudnionych w ośrodku. 1. W porozumieniu z organizatorem, Komendant zgodnie z art. 52 §1 KP ma prawo rozwiązać umowę o pracę z pracownikiem, który nie wywiązuje się ze swoich obowiązków. 2. Ustala w oparciu o art. 94 KP pkt. 1, 2, 3, 4 zakres obowiązków i odpowiedzialności pracowników gospodarczych, nadzoruje i kontroluje pracę całego personelu zatrudnionego na obozie, kolonii. 3. Zapoznaje personel, kadrę z jego obowiązkami, ustala zakres odpowiedzialności poszczególnych osób za sprzęt i jego naleŜyte wykorzystanie. 4. Prowadzi odprawy z kadrą i personelem według uznania i potrzeb. 5. Załatwia sprawy meldunkowe osób dorosłych i dzieci przebywających na obozie, kolonii. 6. Sprawdza karty kwalifikacyjne dzieci i pracownicze ksiąŜeczki zdrowia podległego personelu w odniesieniu do stanu zdrowia (wskazań i przeciwwskazań lekarza). 7. Sporządza indywidualne opinie o pracy wychowawców zatrudnionych na obozie, kolonii. III. Odpowiada za prawidłową organizację Ŝycia na obozie, kolonii, zgodnie z wytycznymi organizatora. 1. Odpowiada za poziom pracy dydaktyczno-wychowawczej i kulturalno-rozrywkowej. 2. Opracowuje ramowy plan pracy i czuwa nad jego realizacją. IV. Odpowiada za bezpieczeństwo dzieci od momentu zbiórki wyjazdowej do przejęcia dzieci przez rodziców po zakończeniu turnusu ( obozu, kolonii). 1. Czuwa nad zdrowiem, Ŝyciem i bezpieczeństwem uczestników obozu, kolonii, a takŜe odpowiada za zaznajomienie dzieci i podległego personelu z zasadami i przepisami BHP, prowadząc w tym zakresie nadzór i kontrolę. 2. Przestrzega i stosuje się do ogólnie obowiązujących przepisów w zakresie bezpieczeństwa przeciwpoŜarowego. 3. Niezwłocznie powiadamia organizatora obozu, kolonii o zaistnieniu okoliczności zagraŜających zdrowiu lub Ŝyciu dzieci i personelu. V. Komendant obozu, kolonii odpowiada za: 1. Prawidłowe Ŝywienie dzieci. 2. Prawidłowe i racjonalne wykorzystanie sprzętu, urządzeń i pomieszczeń. 3. Prawidłowe prowadzenie dokumentacji i rozliczeń finansowych wg obowiązujących wzorów i przepisów. 4. Prawidłowe i terminowe regulowanie wszelkich zobowiązań finansowych i materialnych oraz dokonanie rozliczeń finansowych na rzecz organizatora obozu, kolonii w podanym przez niego terminie. 5. Prawidłowe wykorzystanie środków finansowych przydzielonych na prowadzenie obozu, kolonii. VI. Komendant obozu, kolonii zobowiązany jest do przestrzegania zasady oszczędnego gospodarowania materiałami i środkami finansowymi przeznaczonymi do prowadzenia obozu, kolonii.
-25Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
VII. Opracowuje i składa organizatorowi sprawozdanie opisowe z przebiegu obozu oraz sprawozdanie statystyczno-finansowe, tzw. raport poobozowy. VIII. Protokolarnie przekazuje organizatorowi obiekt obozowy, kolonijny. Ponosi pełną odpowiedzialność materialną za braki powstałe w czasie trwania obozu, kolonii. IX. Komendant obozu, kolonii lub księgowy prowadzi ksiąŜkę finansową przychodów i rozchodów gotówki, w oparciu o otrzymaną dokumentację. X. KsiąŜka finansowa wraz z dokumentami musi być przedłoŜona organizatorowi obozu, kolonii nie później niŜ w ciągu 7 dni od daty zakończenia turnusu. Do rozliczenia musi być załączone oświadczenie kwatermistrza, księgowej i komendanta, Ŝe obóz, kolonia nie posiada Ŝadnych zobowiązań finansowych. XI. Stan Ŝywności zakupionej podczas turnusu winien być uzgodniony z kartoteką ilościowo-wartościową prowadzoną przez magazyniera względnie kwatermistrza lub inną osobę wskazaną przez komendanta. XII. Komendant obozu, kolonii po zakończonej akcji letniej przekazuje w formie pisemnej organizatorowi swoje propozycje odnośnie prac remontowych i ewentualnego wyposaŜenia w niezbędne materiały, które przyczynią się do polepszenia warunków pobytu dzieci na obozie, koloni w roku następnym.
............................... dnia ......................
Przyjąłem do wiadomości i ścisłego przestrzegania
................................................... (Podpis osoby przyjmującej)
...................................... (Podpis komendanta)
KOMENDANT OBOZU POWINIEN TAKśE PODPISAĆ Z WYCHOWAWCAMI ZAKRES ICH OBOWIĄZKÓW ORAZ WYMAGAĆ OD NICH PROWADZENIA DZIENNICZKÓW WYCHOWAWCY ZAKRES OBOWIĄZKÓW PODPISUJĄ RÓWNIEś POZOSTALI CZŁONKOWIE KADRY: MEDYCZNEJ, KUCHENNEJ, GOSPODARCZEJ, RATOWNIK
BEZPIECZEŃSTWO Rozdział, którego w takim poradniku po prostu zabraknąć nie mogło! Obóz jest taką formą harcerskiej pracy, na której moŜe wydarzyć się wszystko – od zwykłego skaleczenia, po złamaną nogę czy nawet pobyt w szpitalu. Dlatego waŜne jest, by cała kadra była odpowiedzialna i rozwaŜna. Niech regulaminy nie słuŜą tylko do podpisu, ale będą egzekwowane i przestrzegane.
-26Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
Pamiętajmy teŜ, Ŝe jeŜeli wypadek zdarzy się z powodu naszego niedopilnowania lub nieuwagi, moŜe spotkać nas za to rozprawa sądowa oraz odszkodowanie, które będziemy musieli zapłacić. Nie chcę tu oczywiście nikogo straszyć, ale naleŜy pamiętać o rozwadze i odpowiedzialności podczas wszelkich działań obozowych. Dbanie o bezpieczeństwo uczestników obozu to podstawowy obowiązek komendanta i wychowawców. Komendant obozu powinien kierować się trzema podstawowymi zasadami. Po pierwsze – bezpieczeństwo, po drugie – bezpieczeństwo, po trzecie - bezpieczeństwo!!! Musimy zdawać sobie sprawę, Ŝe bierzemy pełną odpowiedzialność za powierzonych nam uczestników obozu. Nasza odpowiedzialność zaczyna się w chwili zbiórki w dniu wyjazdu i kończy w dzień powrotu, gdy rodzice odbierają dzieci. Przez ten czas za powierzone osoby odpowiadamy przez 24 godziny na dobę.
Obowiązkowe jest ubezpieczenie uczestników i kadry. Dodatkowo naszą kadrę moŜemy ubezpieczyć od odpowiedzialności cywilnej.
ROZLICZENIE OBOZU
DOKUMENTACJA NIEZBĘDNA DO ROZLICZENIA PLACÓWKI HAL/HAZ 1) do rozliczenia programowo-organizacyjnego: a) ksiąŜkę pracy obozu (do wglądu), b) wypełniony raport poobozowy z oświadczeniem właściciela terenu obozowego/obiektu o przejęciu terenu obozowego/obiektu i nieroszczenie pretensji wobec organizatora obozu/kolonii,
-27Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
2) do rozliczenia finansowego: a) dokumentacja, zgodnie z Instrukcją finansową obozu: • kartoteki i zestawienie kartotek, • jadłospisy i zestawienie jadłospisów, • dokumentacja źródłowa ( faktury, rachunki itp.), • ksiąŜka finansowa, podpisana przez Komendanta Hufca (który potwierdza sprawdzenie), • listę odpłatności uczestników (z dokładnym podaniem kwot, dat wpłat i numerem pozycji w raporcie bankowym), • wykaz kadry, • karty zdrowia (z podziałem na karty Akcji Socjalnej, WFOŚ- osoby pobierające zasiłek , niepobierające zasiłku , oraz pozostałe karty), • dowód wpłaty salda, • oświadczenie rozliczającego. Rozliczenie musi nastąpić nie później niŜ 21 dni po zakończeniu obozu (dzień wyznaczany jest przy zatwierdzaniu obozu, ale nie moŜe być później niŜ 21 dni od dnia jego zakończenia).
-28Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
HUMOR☺ ☺ CZYLI ANEGDOTY Z śYCIA KOMENDANTA
Na pewnej kolonii zuchy zadawały swojej Komendantce mnóstwo pytań. Pytania nieustannie się powtarzały. Komendantka zasypana pytaniami wpadła na pomysł spisywania ich. W tym celu wywiesiła na drzwiach do swojego pokoju kartkę duŜego formatu i od tej pory zuchy spisywały kaŜde pytanie, na które chciały znać odpowiedź. Komendantka przechowała kartkę do końca trwania kolonii, a następnie na ognisku poŜegnalnym odczytała wszystkie pytania i wspólnie z kadrą udzieliła zuchom odpowiedzi☺
Nad jednym z obozów zlokalizowanych w lesie przeszła ogromna burza, hektolitry wody spadały na ziemię tworząc rwące potoki i jeziora. Jedno z takich „jezior” powstało w namiocie zastępu „Muszelki”. Woda sięgała prawie do kolan. Komendant obozu biegał z saperką dookoła namiotu, próbując wykopać rowek w ziemi dający ujście zgromadzonej w namiocie „deszczówki”. Natomiast niewzruszone Druhenki siedziały na swoich łóŜkach i machając bosymi stopami śpiewały jakŜe pasującą do sytuacji piosenkę „Gdy strumyk płynie z wolna ...”☺
Komendant
o
nazwisku
Las
gościł
na
swoim
obozie
(zlokalizowanym
w lesie☺)delegację pobliskiego nadleśnictwa. Komendant przedstawiając się wypowiedział swoje nazwisko, a w odpowiedzi usłyszał Gałązka☺ Po chwili konsternacji obaj panowie wybuchnęli gromkim śmiechem ☺
Ósma rano, oboźny ogłasza pobudkę, rozespani harcerze z zastępu „Rysie” przeciągają się, otwierają oczy i widzą nad sobą korony drzew i błękitne niebo☺ JakieŜ jest ich zdziwienie, gdy okazuje się, Ŝe ich namiot został w nocy przeniesiony w inne miejsce☺ Kto to zrobił? CzyŜby leśne krasnoludki? Nie ma czasu na zastanawianie, poniewaŜ oboźny juŜ wzywa na poranną gimnastykę☺
Druhno, Druhno! – woła zdesperowany Zuch Słucham Cię, coś się stało? – odpowiada Komendantka kolonii A co będzie jak się Giewont rozsypie? – pyta Zuch z zatroskaniem w głosie Będzie rozsypany – równie powaŜnie odpowiada Komendantka
-29Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
Nocna warta. Harcerze z zastępu wartowniczego słyszą w pobliskich zaroślach dziwne odgłosy i chrząkanie. Po chwili nasłuchiwania postanawiają wezwać instruktora dyŜurnego, z przeraŜeniem meldując o zagroŜeniu, jakie czyha w pobliskich zaroślach. Instruktor z powagą w głosie gratuluje prawidłowo pełnionej warty i wychodzi spokojnie z zarośli☺
Obóz
w
Bieszczadach,
niezbyt
komfortowa
stanica,
trochę
problemów
organizacyjnych, ale doborowa kadra i wzorowi uczestnicy. Oczywiście, kiedy pojawiają się jakieś problemy, to zaraz jest kontrola i to z samej „centrali”. Komendant z powagą, ale dreszczykiem niepokoju oprowadza powaŜną komisję po obozie (uff…uczestnicy na szczęście są na zajęciach poza terenem). Atmosfera kontroli staje się coraz bardziej zagęszczona. Wizytujący proszą o ksiąŜkę pracy obozu – komendant ściera pot z czoła, bo niby gorąco☺, a tak naprawdę nie ma wpisu z ostatniego dnia. Ale wizytujący nie zaglądają do środka, zatrzymali się na okładce, oglądając zdjęcia tam zamieszczone i odnajdują na nich swoje wizerunki☺. Od razu zaczęły się wspomnienia i wymiana doświadczeń. Wizytacja przerodziła
się
w
braterską
rozmowę
o
nurtujących
problemach,
związanych
z wypoczynkiem harcerzy. Na koniec zdjęcie przy totemie stojącym na środku placu apelowego … wizytacja komisji z „centrali” nie taka straszna, jak o niej mówią☺
-30Pierwszy raz komendantem/komendantką obozu : wskazówki praktyczne
ZAKOŃCZENIE
śyczę Wam Druhny i Druhowie, Komendantki i Komendanci samych takich właśnie udanych obozów. Mam nadzieję, Ŝe przedstawiony powyŜszy materiał posłuŜy Wam podczas planowania najbliŜszej akcji letniej. Dobry Komendant + zgrana i odpowiedzialna kadra = zadowolenie obozowiczów i ich rodziców. Nie ma oczywiście idealnej recepty na zorganizowanie idealnego obozu. KaŜdy robi to po swojemu i uczy się na własnych błędach. Mam jednak nadzieję, Ŝe zaproponowany przeze mnie materiał pozwoli usprawnić naszą pracę na obozie i uniknąć niepotrzebnych problemów.
Autorka