ITSASOA ETA LURRAREN ARTEAN
ENTRE EL MAR Y LA TIERRA
Burdin Arotik garai industrialera: Agorregi burdinola, Malla Arria Kargatzeko tokia eta Santa María la Real aztarnategia.
De la Edad de Hierro a la época industrial: ferrería de Agorregi, cargadero de mineral de Malla Arria y yacimiento de Santa María la Real.
Ibilbide arkeologikoak Itinerarios arqueológicos
Arkeologi Museoak eta El Pobal Burdinolak ibilbide bat antolatu dute Ondasun Kultural batzuek, arkeologia erabiliz,
El Arkeologi Museoa y la Ferrería de El Pobal han organi-
jasan duten berreskuratzea, esku-hartzea, kontserbazioa
zado un recorrido para conocer algunas intervenciones de
eta hauen balioaren nabarmentzea ezagutzeko. Iraganerako
recuperación, conservación y puesta en valor de Bienes
bidaia honetan Gipuzkoako baliabide hidraulikoak eta
Culturales que han recurrido a la arqueología. En un viaje
meatze ustiapenarekin erlazionatuta dauden hiru elementu
al pasado visitaremos tres elementos relacionados con la
bisitatuko ditugu: Aiako Agorregi
burdinola, Zarautzeko
utilización y el aprovechamiento de los recursos hidráuli-
Malla Arria izeneko minerala kargatzeko tokia, eta Santa
cos y mineros de Gipuzkoa: la ferrería de Agorregi (Aia),
María la Real aztarnategia.
el cargadero de mineral de Malla Arria y el yacimiento de Santa María la Real (Zarautz).
Agorregi burdinola, XIV. mendearen inguruan eraiki zen eta XVIII. mendean berreraiki zen Francisco de Iberoren
La ferrería de Agorregi fue construida en torno al siglo
proiektuaren arabera. Francisco de Iberok kanal-sistema
XIV y reconstruida en el siglo XVIII según proyecto de
bikain bat eta maila desberdinetan kokatutako anteparak
Francisco de Ibero, quien diseñó un ingenioso sistema de
diseinatu zituen uraren hornikuntza bermatu eta horrela
canales y anteparas situadas a distintos niveles para ga-
hauspo eta mailua mugitzeko. Malla Arria, biltegia eta
rantizar el abastecimiento del agua necesaria para mover
kargatzeko tokia, euskal kostaldeko inguru ikusgarri batetan
los fuelles y el martillo. El almacén y cargadero de Malla
kokatuta dago. 1905ean, Alfonso Dory y de Villers ingeniariak
Arria, situado en un paraje espectacular de la costa vasca,
10 km luzerako aireko ibilbide bat diseinatu zuen metalezko
es una compleja obra de ingeniería realizada por el inge-
dorrez sostengatua. Hau, Asteasuko meategietatik zetorren
niero Alfonso Dory y de Villiers en 1905 para cargar barcos
burdinarekin, itsasontziak kargatzea posible izateko egin
con hierro procedente de las minas de Asteasu a través de
zuen. Santa María la Real Multzo arkeologikoan egindako
una línea aérea de transporte de más de 10 kilómetros de
indusketek, Burdin Arotik (K.a IV. mendea) gaur egunera
longitud soportada por torretas metálicas. Las excavacio-
arteko segida estratigrafiko zabala erregistratzea ahalbidetu
nes realizadas en el Conjunto arqueológico Santa María
zuten. Honela, toki hau bi milurteko baino gehiagoz erabili
la Real permitieron registrar una amplia secuencia estra-
zen. Batzuetan, okupazio handiarekin, beste batzuetan
tigráfica que desde la Edad de Hierro (Siglo IV a.C.) llega
abandonatuta,
bertakoen
a la actualidad: más de dos milenios de utilización de un
arabera, estrategia produktibo berrietara
mismo espacio con momentos de intensa ocupación, de
beharrizanen
suspertuta
edo
bizirauten,
egokituz.
abandono, de revitalización o de lánguida supervivencia, respondiendo a las necesidades de sus pobladores para adaptarse a distintas estrategias productivas.
Plaza mugatuak. Izena emateko epea irailaren 10era arte. Aurretiko izen-ematea.
Plazas limitadas. Inscripción hasta el 10 de septiembre. Con reserva previa.
Informazioa eta izena emateko/ Información e inscripciones: 629 27 15 16 - 94 404 09 90 info@elpobal.com / arkeologimuseoa@bizkaia.eus
Agorregi + Malla Arria+ Santa Maria La Real Eguna: irailak 16 Día: 16 septiembre
2017