llaktapi kawsak elciudadano.gob.ec
n ukuykunapa ka Llaktaka ñamit
2012 wata I marzo killa I LLAKTAPI KAWSAK HATARIPA KILLKASHKA
Rimanakuy 7p
KARINA LEMA CÓRDOVA karu llaktamanmi sirashkakunawan rishkani
No 32
«Ashtaka, ashtakami
KANCHIK, MANA shuchushunchu» Shikan llaktamantami shamurkakuna, paykunami Quito ñankunapi Llakta Pushakwan kashkata rikuchirkakuna. 3p
LLAKTA PUSHAKPA SÁBADO PUNCHA RIMASHKA 2p USApi, Españapipashmi Correawan kashkata rikuchirkakuna 3p
Baltazar Ushkallami kay punchakunaka Chimborazo urkumanta rasuta surkun
SHUTITA KILLLACHINA WASIKA KARU LLAKTAKUNAPIPASHMI TIYANKA 4p
02 llaktapi kawsak
2012 wata I marzo killa I No 32
Llakta Pushakpa rimashkakuna
LLAKTA PUSHAKKA paywan kashkata rikuchinkapak shamukkunatami pagui nirka
«Ashtaka ashtakami kanchik» Correata katikkunaka Quito ñankunata purishpami Llakta Pushakwan kashkata rikuchirkakuna
M
aykunamantami Q u ito m a n shamurkakuna. Shamushkakunaka Quitopa shikan panpakunapimi tantanakurkakuna. Paykunaka El Arbolitopi, Santo Domingopi Hatun Plazapi, San Franciscopimi tantanakurkakuna. Tarpukkuna, mamakuna, yachakukkuna, mana hanpiripa unkuyyukkuna, llankakkuna, wanpra-kuytsakuna, shukkunapashmi chaypi karkakuna. Paykunaka Llakta Pushakwan kashkatami kaparirkakuna. «Shuklla mukiti, shuklla shunku, Llakta Pushakta mitsankapak» nishpami Quito ñankunapi kaparirkakuna. Rafael Correa Llakta Pushakka, maypimi tantanakushka karkakuna, chashna shamushkamanta, paywan kashkata rikuchikush-kamanta pagui nirka. «Ashtaka ashtakami
USApi, Españapipashmi Llakta Pushakwan kashkata rikuchirkakuna
ESPAÑAPIPASHMI Llakta Pushakwan kashkata rikuchirkanchik, mana mak anakushpa kawsanpakmi munanchik. Kunankaman ima tarishkataka rikuriyakushunmi» nirka. Kamayta mana munakkunaka urmachinkapak, llukchishpa kachankapak tantanakushkata yuyarina kash-katami kutin kutin nirka.
[Quito] Ecuadormanta Nueva York, Estados Unidospi; Madrid, Españapi, kawsakkunapashmi Llakta Pushakwan kashkata rikuchirkakuna. Kari, warmi; ruku, pa ya; wanpra, kuytsa; wawakunapashmi chashna rikuchirkakuna. Paykunaka mana chaypi kawsakkunachu karkakuna, shuk llakta-
mantami Nueva Yorkman, Madridman tantanakunkapakka shamurkakuna. Paykunaka killkashka pankakunawanpash, kaparishpapashmi Llakta Pushakwan kashkataka rikuchirkakuna. «Correa riksishka, llaktaka kanwanmi kan» nishpami kaparikurkakuna.
Llakta Pushak: urmachinkapak, llukchishpa kachankapak munakkunawanka mana parlashunchu [Pujilí] Kamayka allpa ukupi ima tiyashkata surkuchinamanta, yakumanta piwanpash parlankapak munanmi, shinapash “pikunami yakuta, mana kashpaka, allpa ukupi tiyashkata sur-
kuchinata akllachun nikukkunataka mana c hashnachu kan ninchikmi; llullakunkichikmi ninchikmi. Canadápika ashtaka chuya yakumi tiyan, paykunaka allpa ukupi ima tiyashkatami sur-
kuchinkuna, mana ima llakichu tiyashka” nirka. Correaka yakutaka hatun llaktakunapa mapa yakumi mapayachin, llaktakunaka mapa yakutami hatun yakuman kachankuna, chay-
2012 wata I marzo killa I No 32
llaktapi kawsak
03
Ima tiyashka
Runakunapa llaktakunami yakutaka rikuriyankuna Mariano Curicama Chimborazo prefectomi Correapa Kamay yakumanta ashtakata rurashkata nirka
S
huk hatun tantanakuymi Riobambapi tiyarka. Chaymanka shikan runakunami shamurkakuna. Chunka waranka shinami k arkakuna. Yakuta alliman charinkapak imakunata rurakushkata, rurakrikushkatami allikachirka. Tantanakuyka marzo killa, 17 punchami karka. Chay punchami yakupa puncha kashkata yuyarirka. Yakupa punchaka mar-
zo killa, 22 punchami kan. Lenín Moreno Katik Pushakmi chaypi karka. Alfonso Buñeyka Pachagsimantami shamurka. Alli churakushkami karka. Paypa aylluwanmi shamurka. «Llakta Pushakwan kashkata rikuchinkapakmi kaypi kanchik» nirka. María Naula San Vicentemanta Parkuna Yakupa pushakmi yakuta minishtishkata uyachirka. Parkunkapak, yanunkapak, wiwakunapashmi minishtinchik nirka.
YAKUPA PUNCHA kashkata yuyarinkapakmi, shuk hatun tantanakuy Riobambapi ti-
Katik Pushakka Chimborazo urkumanta rasuta apamukmanmi warkuchinata kurka \
[Quito] Lenín Moreno Katik Pushakka Baltazar Ushcamanmi shuk warkuchinata kurka. Payllami Cimborazo urkuman witsikashpa rasuta apamun. «Barrawan hachawanmi rasuta surkuchini. Chayta ruranaka shinchimi kan» nirka. Payka
punchantami 5.400 metro shinata witsikan. Chimborazo urkumantami rasuta katunkapak apamun. Shinapash 20 kilo llashak rasumantaka 3 dólartallami chaskin. Kunanka payllami chaytaka ruran. Baltazar taytaka 65 watayukmi kan.
04 llaktapi kawsak
2012 wata I ma
Ima tiyashka
Ashtakami marzo killa, 22 punchaka Quitoman shamurkakuna
[Quito] Shikan markamanta kari warmik Llakta Pushakwan kashkata rikuchinkapak man shamurkakuna. Kunankaman kay Kam rashkata allikachishkata rikuchinkapakmi Q
llaktapi kawsak
arzo killa I No 32
kunami k Quitomay ruQuitopi
05
CORREATAPASH, MORENOTAPASH KATIKKUNA. Maykunamantami Llakta Pushakwan, Katik pushakwan kashkata rikuchinkapak Quitoman sha-
karkakuna. Ashtaka ashtakami Quitopika El Arbolitopi, Santo Domingopi, Hatun plazapi, San Franciscopipash tantanakurkakuna. Rafael Correa Llakta Pushakka tukuy maykunamanta shamushkakunatami tukuy shunkuwan pagui nirka.
AMAZONIAMANTApashmi shamurkakuna CARONDELET Ă‘AWPAPI. Correata katikkunaka kaypipashmi tantankurkakuna
06 llaktapi kawsak
2012 wata I marzo killa I No 32
Llakta Pushakpa rimashka
80.000
MIKUNA TULU. Maykunamanmi mikunata karankapakka chayankuna
shinami Quitopi karkanchik
MIKUNA TULU. Maykunamanmi mikunata karankapakka chayankuna
SÁBADO PUNCHAPASHMI Llakta Pushakwan karka-
Llakta Pushakka, marzo killa, jueves 22 puncha, paywan kashkata rikuchinkapak shamushkakunatami may allikachirka
R
Rafael Correa Llakta Pushakka marzo killa, sábado 24 punchami Quitopi paypa rurashkataka uyachirka.
Pukllanata Rikuk Wasipimi shuk pukllana uku ti yan, chaypimi willarka. Marzo killa, ju eves 22 puncha Quitoman paywan kashkata rikuchinkapak shamukkunatami pagui
nirka. Chay puncha ashtaka ashtaka kashkatami nirka. Shikan panpakunapimi tantanakurkakuna. CONAIE nishkami «kawsaymanta» shutiyuk purinata rurarka, chaypimi Movimiento Popular Democrático (MPD) nishka, Sociedad Patriótica nishka, charikkunapash kimirirkakuna. Shinapash ashallami karkakuna. Correaka «Kamayta mana munakkunapa tantanakuypika mana ashtakachu karka. Tambillopimi MPD nishkapa, SP nishkapa katikkunaka kimirirkakuna, chaywanmi ña mirarka, 8.000 shinallami karka» nirka.
Shutita Killkachina Wasika, maypimi Ecuadorpa shutipa wasi tiyan, chay llaktakunapimi tiyanka
SHUTITA KILLKACHINA UKU. Shikanllaktakunapimi tiyanka
[Quito] Kamayka Shuti Killkachina Wasita maypimi Ecuadorpa shutipi kak wasikunapi tiyanata willan. Shinaka Ecuadormanta chay karu llaktapika kawsakkunaka, imapash pankata minishtishpaka, chaypi surkunkallami. Correaka «kay wata, mayo killami 8 2 Ecuadorpa
shutipi kak wasipi Shutita Killkachina Ukuka ti yanka» nirka. Jorge Montaño Shutita Killkachina Wasi pushakka Murciapi chay uku ña tiyashkatami willarka. Chaypika shutita, sawarinata, rakirishkata, wañush-katapashmi killkachinalla kanka nirka.
2012 wata I marzo killa I No 32
llaktapi kawsak
07
Karina Lema Córdova
Mamapa
yachachishkawanmi
kawsani Paypa sirashkakunata katunkapakka Méxicoman, Brasilmanpashmi rirka.
Foto: Tamia Maldonado
K
arinaka uchillaMéxicopika shuk wata chawmantami ma- pitami kawsarka. Mana ima llama ima rurakta ki aparkachu. Chaypi kawsakrikuk karka. kunawan allimi a panakurka. Mamami pintu- Maypimi katuna panpakuna tikunapi shikan yan, chaymanmi katunkapak tullpuyuk puk- rik karka. Chaykunapimi paypa chakunawan sumak sisakuna- sirashkakunata katurka. Mikuta sirak karka. Paypa mamami namanta rimashpaka, shikan chashna rurashkakunata ka- kashkatami willarka, shinatunkapak sábado punchaku- pash taco nishkatami allikanaka Otavalopi katuna panpa- chirka. man llukshik karka. PaypashBrasilpika kimsa killa chawpimi mamawan rik karka. tami kawsarka. Ishkay kutinmi Mamatami sirakta rikuka rirka. Ashallatami yacharirka. karka, asha ashami y achakur- Yallimana kunuk kashkatami ka. Yachana wasinin. Chaypipaman, hatun yashmi paypa ruchana wasiman rashkakunata kaPi kashka rishpapash, katurka. Brasilpi chamushka ruraKarina Lema Córdova kawsakkunaka nakunata tukumana yapata riOtavalomanta kuytsa chishka kipaka, simak kashkatami 23 watayuk rak karkami. Payrikurka. Yachana wasi: pa umamanta yuShamuk killaGonzalo Rubio yash-kakunatami kunapaka yachaOrbe Otavalo pintukunapika sikunatami yuyaHatun yachana wasi: rak karka. Kallarikun, shinallatak Santa Juana de pika mamata yapaypa katunakuChantalOtavalo n ap a n k ap a k m i nawan Estados sirkak karka. KiUnidosman, Eupaka paypa kikintami siray ka- ropaman rinkapakmi munan. llarirka. Chashnami kunanka Payka patakukunapi churachayta katushpa kawsan. na pintukunata, tantanata killKarinaka kuyayllapash ku- pana pintukunata, pataku a shillapash kuytsami kan. chapipi churana pintukunata, Chunka wata shinatami paypa shukkunatapashmi ruran. Paysirashkakunata katushpa tiyan. pa sirashakkunapika ña sisa, Tukuy paypa ayllumi chashna mishki muru, wasi, urku, kucha, sirashkakunata katun. shuk imakunapashmi tiyan. Wacharishkamantami Ota- Shinaka paypa rurashkata ranvalopi kawsan, shinapash pay- tinkapak munashpaka, sábado pa katunamantami shuk llakta- punchami, Otavalopi, ruwana kunaman rirka. Chashnami Mé- katuna panpapi, paypaman xicoman, Brasilmanpash rirka. chayanalla kan.
08 llaktapi kawsak
2012 wata I marzo killa I No 32 Editor: José Maldonado “Ushku Chukuri”. Editor Gráfico: Mario
Gallardo Neira ● Fotógrafos: Eduardo Santillán, Santiago Armas, Miguel Romero y Edison Serrano ● Webmaster: Darío Jarrín
Maypipash armana uku mapa kakpika, mana alli kakpika, 1800-TURISMO 874766 yupayman kayashpa, willay
PRODUCCIÓN: Secretaría General de Comunicación de la Presidencia de la República SECOM.
ARMANA UKUKUNAKA MANA MAPACHU KANA KANKUNA, CHUYA CHUYAMI KANA KANKUNA
llaktapi kawsak