26o & 29o Δημοτικά Σχολεία Αχαρνών Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού
Το νερό στη μυθολογία Ένα ταξίδι στα ύδατα της χώρας μας μέσα από την ελληνική μυθολογία Γ’ τάξη
2013-14
Περιεχόμενα Το νερό στη Μυθολογία ............................................................................................................................... 2 Αιγαίο Πέλαγος .................................................................................................................................................... 3 Αλιάκμονας ποταμός ...................................................................................................................................... 5 Αλφειός ποταμός ................................................................................................................................................ 8 Άραχθος ποταμός ............................................................................................................................................11 Ασωπός ποταμός.............................................................................................................................................. 13 Αχελώος ποταμός............................................................................................................................................ 16 Αχέροντας ποταμός ..................................................................................................................................... 19 Αχερουσία Λίμνη ............................................................................................................................................ 22 Ενιπέας ποταμός .............................................................................................................................................23 Έρκυνα ποταμός ............................................................................................................................................. 25 Εύηνος ποταμός ..............................................................................................................................................28 Ευρώτας ποταμός ......................................................................................................................................... 31 Ικάριο Πέλαγος.................................................................................................................................................. 33 Ιλισός ποταμός ..................................................................................................................................................35 Ιόνιο Πέλαγος .................................................................................................................................................... 37 Κασταλία Πηγή .................................................................................................................................................. 39 Κηφισός ποταμός............................................................................................................................................. 41 Λάδωνας ποταμός .......................................................................................................................................... 43 Λίμνη Λέρνη ......................................................................................................................................................... 45 Λούσιος ποταμός............................................................................................................................................. 46 Μυρτώο Πέλαγος...............................................................................................................................................49 Νέδα ποταμός .................................................................................................................................................... 51 Πηνειός ποταμός (Ηλείας) .......................................................................................................................53 Πηνειός ποταμός (Θεσσαλίας) ........................................................................................................... 56 Στρυμόνας ποταμός ....................................................................................................................................58 Τα Ύδατα της Στυγός ................................................................................................................................. 60 Λίμνη Στυμφαλία........................................................................................................................................... 62 Φωτογραφίες ...................................................................................................................................................... 64 Πηγές ........................................................................................................................................................................ 79
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
1
Το νερό στη Μυθολογία Ένα πρόγραμμα συνεργασίας Το νερό αποτελεί βασικό συστατικό της ζωής. Λαοί, όπως οι Βαβυλώνιοι
και
οι
Σουμέριοι,
πίστευαν
ότι
ο
κόσμος
δημιουργήθηκε από τα νερά ή τον βαθύ ωκεανό. Οι Έλληνες, ζώντας σε μια περιοχή όπου το νερό αποτελεί κυρίαρχο στοιχείο,
έδωσαν
στις
διάφορες
μορφές
του
(λίμνες,
θάλασσες, ποτάμια) θεϊκή υπόσταση και συνέδεσαν καθεμία από αυτές με έναν μύθο. Ο Όμηρος στην Ιλιάδα αναφέρει ότι όλοι οι θεοί γεννήθηκαν από τον Ωκεανό (Ιλιάδα, Ξ, 200), ενώ ο Θαλής, ένας από τους 7 σοφούς της Αρχαιότητας, θεωρούσε ότι από το νερό δημιουργήθηκε η ζωή. Tα τμήματα 3α και 3δ του Δημοτικού Σχολείου του Κολλεγίου
Αθηνών,
το
Γ1 του Δημοτικού
Σχολείου
του
Κολλεγίου Ψυχικού, το Γ1 του 29ου και το Γ1 του 26ου Δημοτικού Σχολείου Αχαρνών συνεργάστηκαν κάνοντας μια έρευνα για να ανακαλύψουν τη σύνδεση του νερού με τη Μυθολογία. Αναζήτησαν ποτάμια, λίμνες, πελάγη και πηγές της χώρας
μας
που
δημιούργησαν
στη
φαντασία
των
ανθρώπων θεότητες, πλάσματα και μύθους.
Με χαρά σας παρουσιάζουν τις εργασίες τους!
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
2
Αιγαίο Πέλαγος 26ο Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών, Γ’1 Μπάμπης Λυριστής, Ελένη Βαλλιάνου, Ράνια Γιαννούλη
Το Αιγαίο πέλαγος απλώνεται στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου μεταξύ Ελλάδας και Μ. Ασίας. Έχει έκταση 240.000 χμ2 και μέγιστο βάθος 2..249 μ. μεταξύ Κρήτης και Κυκλάδων. Ο Αιγέας ήταν βασιλιάς της Αθήνας στην ελληνική μυθολογία. Από αυτόν πήρε το όνομά του το Αιγαίο Πέλαγος. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο Αιγέας έπεσε από τον ναό του Ποσειδώνα, στο Σούνιο, και πνίγηκε στη θάλασσα αυτή. Πιο συγκεκριμένα, οι Αθηναίοι που ως τότε ήταν δούλοι του βασιλιά Μίνωα της Κρήτης, ήταν αναγκασμένοι κάθε χρόνο να στέλνουν 7 νέους και 7 νέες στον Μινώταυρο για να θυσιαστούν. Κάποτε ο Θησέας, ο γιος του, αποφάσισε να σκοτώσει τον Μινώταυρο. Ο βασιλιάς Αιγέας έδωσε την εντολή στον Θησέα, αν επιστρέψει ζωντανός, να σηκώσει λευκά πανιά και αν όχι, να υψώσει τα μαύρα πανιά με τα οποία είχε αναχωρήσει. Πάνω στη χαρά του που κατάφερε να σκοτώσει τον Μινώταυρο, ξέχασε να αλλάξει τα πανιά και, βλέποντας αυτό, ο Αιγέας έπεσε στη θάλασσα.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
3
Ο Θησέας χαιρετά τον πατέρα του Αιγέα, πριν αναχωρήσει για την Κρήτη.
Το Αιγαίο Πέλαγος από αεροφωτογραφία
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
4
Αλιάκμονας ποταμός Δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Αθηνών, 3δ Νικόλας Δεληγιάννης, Ηλέκτρα-Αθηνά Ηλιοπούλου, Ερινίκη Κωστούλα, Διονύσης Πονηρός, Λάουρα-Κυριακή Τριβιζά
Ο Αλιάκμονας είναι ο μεγαλύτερος σε μήκος ποταμός της Ελλάδας που πηγάζει σε ελληνικό έδαφος. Έχει μήκος 310 χμ. Ο ποταμός πηγάζει από τα βουνά Βέρνο (ή Γράμμος) και Βόιο, στα σύνορα της χώρας με την Αλβανία. Περνά από αρκετούς νομούς της Μακεδονίας (Καστοριάς, Γρεβενών, Κοζάνης, Ημαθίας), πριν εκβάλει στο Θερμαϊκό Κόλπο. Χείμαρροι
και
παραπόταμοι
του
Αλιάκμονα
είναι
ο
Γράμμος, ο Στραβοπόταμος, η Πραμόριτσα, ο Γρεβενίτικος, ο Βενέτικος, ο Σαραντάπορος, ο Τριπόταμος (ποτάμι) και άλλοι. Σχεδόν σε όλο το μήκος του επί του νομού Κοζάνης σχηματίζει
την
τεχνητή
λίμνη
του
Πολυφύτου,
η
οποία
δημιουργήθηκε μετά την κατασκευή φράγματος. Πάνω από τη λίμνη βρίσκεται η γέφυρα των Σερβίων, που αποτελεί τμήμα της εθνικής οδού Αθηνών-Κοζάνης. Το όνομα Αλιάκμων είναι σύνθετο και προέρχεται από το άλς (άλας, θάλασσα) και από το άκμων (αμόνι). Στους μύθους αναφέρεται ως ένας από τους ποτάμιους θεούς, παιδί του Ωκεανού και της Τηθύος. Σύμφωνα με τον Πλούταρχο ήταν γιος του Παλαιστίνου και εγγονός του Ποσειδώνα. Όταν έμαθε ο Παλαιστίνος ότι ο Αλιάκμονας σκοτώθηκε σε κάποια μάχη, έπεσε στον τότε ποταμό Καρμάνορα, ο οποίος από τότε ονομάστηκε
Αλιάκμονας.
Κατά
μία
άλλη
παράδοση
ο
Πλούταρχος αναφέρει ότι ένας βοσκός από την Τίρυνθα, ενώ Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
5
έβοσκε το κοπάδι του στο Κοκκύγιο όρος, είδε τυχαία τον Δία. Τότε ο βοσκός κυριεύτηκε από μανία και έπεσε στο ποταμό Καρμάνορα, ο οποίος μετονομάστηκε σε Αλιάκμονα.
Ο ποταμός Αλιάκμονας όπως είναι σήμερα.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
6
Η γέφυρα του Αλιάκμονα
Ο Ωκεανός (ψηφιδωτό)
Άγαλμα του Ωκεανού, του πατέρα των περισσότερων ποταμών
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
7
Αλφειός ποταμός Δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Αθηνών, 3δ Αναστασία Βασιλικού, Σοφία Καμπέρου, Φιλίππα Παπαγεωργίου, Παύλος Πολίτης, Δημήτρης Σοτοβίκης
Ο
Αλφειός
είναι
o
μεγαλύτερος
ποταμός
της
Πελοποννήσου τόσο από πλευράς μήκους, όσο και υδάτινου όγκου. Το συνολικό μήκος του είναι 116 χμ. και τα νερά του χύνονται στον Κυπαρισσιακό κόλπο, στο Ιόνιο πέλαγος. Οι πρώτες πηγές του βρίσκονται κοντά στο Λεοντάρι της Μεγαλόπολης, στους πρόποδες του Ταϋγετου. Ένα σημείο της διαδρομής του είναι υπόγειο. Λέγεται επίσης και Ρουφιάς. Σύμφωνα με την περιγραφή του Πλίνιου του Πρεσβύτερου το ποτάμι ήταν πλωτό, από την εκβολή του μέχρι την περιοχή της Αρχαίας Ολυμπίας, όπου έφθαναν επισκέπτες κι αθλητές με μικρά σκάφη για τους Ολυμπιακούς αγώνες. Ο Αλφειός λατρευόταν κυρίως στην Ηλεία, τη Μεσσηνία και την Αρκαδία. Το όνομά του προέρχεται από το αρχαίο ρήμα "αλφάνω", που σημαίνει προσφέρω πλούτο. Κατά τον Στράβωνα το ποτάμι ονομάστηκε Αλφειός, επειδή θεράπευε τη λέπρα (αλφός στην αρχαιότητα). Μύθοι αναφέρουν ότι ο Ηρακλής εξέτρεψε τα νερά του Αλφειού και του Πηνειού για να καθαρίσει τους σταύλους του Αυγεία. Σύμφωνα με τον Παυσανία ο Αλφειός ήταν κυνηγός, γιος του Ωκεανού και της Τηθύος. Ερωτεύτηκε τη Νύμφη Αρεθούσα, η οποία, θέλοντας να τον αποφύγει, έφυγε για την Ορτυγία (νησί κοντά στις Συρακούσες) και μεταμορφώθηκε σε Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
8
πηγή.
Τότε,
ο
Αλφειός
μεταμορφώθηκε
και
αυτός
σε
υποθαλάσσιο ποταμό, πέρασε την Αδριατική θάλασσα και ενώθηκε με τα νερά της αγαπημένης του. Άλλοι μύθοι αναφέρουν ότι στις όχθες του Αλφειού γεννήθηκε ο θεός Διόνυσος από τη Σεμέλη και το Δία, καθώς και ότι εκεί ο Ερμής έκλεψε τα βόδια του Απόλλωνα.
Η πηγή Αρεθούσα (Σικελία)
Αλφειός και Αρεθούσα (Ορτυγία, Σικελία)
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
9
Ο Ηρακλής εκτρέπει τα νερά του Αλφειού και του Πηνειού (Ρωμαϊκό ψηφιδωτό 201 μ.Χ., Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Ισπανίας).
Το φράγμα του Αλφειού στο χωριό Φλόκα, στην Αρχαία Ολυμπία
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
10
Άραχθος ποταμός Δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Αθηνών, 3α Νικόλας Νικολόπουλος, Τζώνια Περρωτή, Καρολίνα Ρόκκα, Σωτήρης Σωτηρίου, Αλέξανδρος Χατζάκης
Ο
Άραχθος
ποταμός
βρίσκεται
στο
γεωγραφικό
διαμέρισμα της Ηπείρου και πηγάζει από τη βουνοκορφή Ζυγός της Πίνδου, κοντά στην περιοχή του Μετσόβου. Χύνεται στον Αμβρακικό Κόλπο. Διασχίζει τους νομούς Ιωαννίνων και Άρτας. Το μήκος του είναι 110 χμ. και οι κύριοι παραπόταμοί του είναι ο Ζαγορίτικος, ο Καλαρίτικος και ο Σαραντάπορος. Σύμφωνα με τη Μυθολογία ο Άραχθος και τα αδέλφια του ήθελαν να πάνε ένα ταξίδι. Όμως τα αδέλφια του άφησαν τον Άραχθο πίσω. Ο βλοσυρός Άραχθος για να τους προφτάσει παρέσυρε
τα πάντα στο πέρασμά του. Δυστυχώς, από τη
βιασύνη του, πνίγηκε στον Αμβρακικό κόλπο. Μια άλλη εκδοχή αναφέρει ότι ο Άραχθος κοιμόταν με τα αδέλφια του στο βουνό Περιστέρι. Όμως η αδελφή του, η Σαλαβρία, ήταν ξύπνια και ήλπιζε να δει έναν θεό του Ολύμπου. Απ’ την απογοήτευσή της που δεν είδε κανέναν, πήδηξε στη θάλασσα και πνίγηκε. Ο αδελφός της, ο Άσπρος (Αχελώος), όταν κατάλαβε ότι έλειπε, πήγε να τη βρει και χάθηκε κι αυτός. Ο Άραχθος στενοχωρημένος για τα χαμένα του αδέλφια πήδηξε στο Ιόνιο πέλαγος και πνίγηκε.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
11
Ο Άραχθος ποταμός σήμερα
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
12
Ασωπός ποταμός Δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού, Γ’1 Ευτυχία Χριστοδούλου, Φίλιππος Παπαδήμας, Γιώργος Ξωξάκος, Δημήτρης Κωνσταντόπουλος, Αταλάντη Στράτου
Στην Ελλάδα υπάρχουν τρεις ποταμοί με το όνομα Ασωπός: στη Βοιωτία, στη Φθιώτιδα και στην Κόρινθο. Ο βοιωτικός Ασωπός είναι ποταμός που βρίσκεται στα σύνορα των Νομών Βοιωτίας και Αττικής. Πηγάζει από τον Κιθαιρώνα και εκβάλλει στον Νότιο Ευβοϊκό Κόλπο. Έχει συνολικό μήκος 57 χιλιόμετρα και περνά από το Συκάμινο, τον Ωρωπό, το Σχηματάρι και τα Οινόφυτα. Ο ποταμός αυτός κάποτε ήταν γεμάτος με πεντακάθαρο και δροσερό νερό και αποτελούσε πηγή ζωής και για τους δύο νομούς από τους οποίους περνά. Σήμερα η περιοχή των Οινοφύτων είναι βιομηχανική και οι βιομηχανίες με τα απόβλητά τους έχουν μολύνει τον ποταμό σε μεγάλο βαθμό και απαγορεύεται στους κατοίκους ακόμα και να αγγίξουν τα νερά του. Ο Ασωπός ποταμός του Νομού Φθιώτιδας έχει μήκος περίπου είκοσι χιλιόμετρα, πηγάζει από το βουνό της Οίτης, κυλά σε μια πανέμορφη χαράδρα και εκβάλλει στον Σπερχειό ποταμό κοντά στην Αλαμάνα. Ο Ασωπός ποταμός του Νομού Κορινθίας έχει συνολικό μήκος 40 χμ., πηγάζει από τα όρη Φαρμακά και Τραχύ και εκβάλλει στην περιοχή του Κιάτου στον Κορινθιακό κόλπο. Στο ποτάμι αυτό σχεδιάζεται να γίνει ένα μεγάλο αρδευτικό φράγμα. Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
13
Σύμφωνα με τη μυθολογία ο Ασωπός ήταν γιος του Ποσειδώνα και της Πηρούς ή του Δία και της Ευρυνόμης ή του Ωκεανού και της Τηθύος. Από τον γάμο του με τη Μετώπη, κόρη του Λάδωνα, είχε δύο γιους, τον Ισμηνό και τον Πελάγοντα, και είκοσι κόρες που ανάμεσά τους ξεχώριζαν οι νύμφες Θήβη, Νεμέα, Αίγινα, Πλάταια, Εύβοια και Σινώπη, που έδωσαν τα ονόματά τους στις αντίστοιχες πόλεις.
Ο Ασωπός ποταμός
Πέτρινο γεφύρι του Ασωπού
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
14
Είναι φανερή η ρύπανση των νερών του ποταμού Ασωπού σήμερα.
Εθελοντικός καθαρισμός της όχθης του κορινθιακού Ασωπού από μαθητές
Πετρόκτιστη γέφυρα του Ο.Σ.Ε. και το φαράγγι του φθιωτικού Ασωπού
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
15
Αχελώος ποταμός Δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Αθηνών, 3δ Αλέξανδρος Αίσωπος, Πέτρος Βασιλαράς, Παναγιώτα-Κωνσταντίνα Κανελλοπούλου, Νικόλ Νίκολη, Ιωάννα Σούκα
Το όνομα Αχελώος φαίνεται ότι προέρχεται από τη ρίζα ΄΄-άχ-΄΄ ή τη λέξη ΄΄-άχα-΄΄ που σημαίνει νερό και το συγκριτικό επίθετο
΄΄λώων΄΄
που
σημαίνει
καλύτερος
ή
ποσοτικά
μεγαλύτερος. Ο Αχελώος πηγάζει από τα βουνά Λάκωνα και Περιστέρι, κοντά στο Μέτσοβο της Ηπείρου. Παίρνει νερά και απ’ τους παραπόταμούς του, Αγραφιώτη και Ταυρωπό, και εκβάλλει στο Ιόνιο Πέλαγος. Διασχίζει την Αιτωλοακαρνανία. Το μήκος του Αχελώου είναι 250 χμ. και είναι ο δεύτερος σε μήκος μεγαλύτερος
ποταμός
στην
Ελλάδα.
Στα
χρόνια
της
Τουρκοκρατίας πήρε το όνομα Άσπρος ή Ασπροπόταμος, ίσως από τα άσπρα χαλίκια που γεμίζουν την κοίτη του ή την άσπρη λάσπη που κατεβάζει. Ο Αχελώος ήταν ο θεός των ποταμών, γιος του Ωκεανού και της Τηθύος ή της Γαίας, που το όνομά του πήρε ο ποταμός της Αιτωλοακαρνανίας. Κόρες του Αχελώου ήταν οι Σειρήνες, οι Νύμφες και πολλές πηγές. Ο Αχελώος είχε αρκετές μορφές. Συνήθως, απεικονίζεται από τη μέση και κάτω σαν ψάρι, γενειοφόρος με κέρατα στο κεφάλι του. Άλλες μορφές του ποτάμιου θεού ήταν το φίδι, ο ταύρος και το ανθρωπόμορφο
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
16
ον με κεφάλι ταύρου, που από τα γένια του έτρεχαν πολλά νερά. Υπάρχει
η
μυθολογική
παράδοση
ότι
ο
Ηρακλής
μονομάχησε με τον Αχελώο για χάρη της Δηιάνειρας. Μετά από μεγάλη γιγαντομαχία ο Ηρακλής νίκησε τον Αχελώο, αφού του έσπασε το ένα κέρατο και τον έριξε στο χώμα. Από το αίμα που έπεφτε γεννήθηκαν οι Σειρήνες. Ο Αχελώος για να πάρει πίσω το κέρατο έδωσε σαν αντάλλαγμα στον Ηρακλή το κέρας
της
Αμάλθειας,
που
ήταν
πηγή
αφθονίας
και
γονιμότητας. Υπάρχει κι ένας μύθος για τις Εχινάδες νησίδες που βρίσκονται απέναντι στις εκβολές του. Σύμφωνα με αυτόν οι Εχινάδες ήταν κάποτε Νύμφες που, δυστυχώς, ξέχασαν να τιμήσουν τον θεό Αχελώο. Τότε αυτός θύμωσε και τις μεταμόρφωσε σε νησιά.
Ο ποταμός Αχελώος στον νομό Ευρυτανίας
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
17
Ο Ηρακλής μονομαχεί με τον Αχελώο.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
18
Αχέροντας ποταμός Δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Αθηνών, 3α Χριστιάνα
Γεωργακοπούλου,
Σοφία
Δημοπούλου,
Δημήτρης
Καλοφωλιάς, Ηρώ Μαύρου, Ιάσων Παπαδόπουλος, Άλκης Τουτζιαρίδης
Ο Αχέροντας ποταμός βρίσκεται στην Ήπειρο. Πηγάζει από τα όρη Σουλίου και εκβάλλει στο Ιόνιο πέλαγος. Διασχίζει τον νομό Ιωαννίνων, Πρέβεζας και Θεσπρωτίας. Έχει μήκος 53 χμ. και ο κυριότερος παραπόταμός του είναι ο Κωκυτός. Στην αρχαιότητα πίστευαν ότι ο Αχέροντας ήταν ο ποταμός τον οποίο διέσχιζε ο «ψυχοπομπός» Ερμής για να παραδώσει τις ψυχές των νεκρών στον Χάροντα για να καταλήξουν στο βασίλειο του Άδη. Η κάθε ψυχή έπρεπε να δώσει ένα νόμισμα για τη μεταφορά της. Στο δρόμο του ο ποταμός Αχέροντας
διασταυρωνόταν
με
τους
ποταμούς
Πυριφλεγέθοντα και Κωκυτό στο σημείο όπου βρισκόταν το αρχαίο
Νεκτομαντείο
του
Αχέροντα.
Ο
σκοπός
του
Νεκρομαντείου αυτού δεν ήταν η παροχή χρησμού, αλλά η διευκόλυνση της επικοινωνίας των επισκεπτών με τις ψυχές των νεκρών συγγενών τους. Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση τα νερά του ποταμού ήταν πικρά καθώς ένα τέρας ζούσε στις πηγές του και δηλητηρίαζε τα νερά του. Ένα στοιχείο από την αρχαία ελληνική
μυθολογία
είναι
ότι
κατά
τη
διάρκεια
της
Τιτανομαχίας, οι Τιτάνες έπιναν νερό από τον Αχέροντα
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
19
ποταμό για να ξεδιψάσουν. Αυτό θύμωσε τον Δία και από την οργή του μαύρισε και πίκρανε τα νερά του.
O Αχέροντας ποταμός σήμερα
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
20
Στον πίνακα του Γκυστάβ Ντορέ απεικονίζεται ο Χάρων, ο πορθμέας του Άδη.
Πίνακας του Alexander Litovchenko, O Χάροντας και η βάρκα με τις ψυχές
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
21
Αχερουσία Λίμνη 26o Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών, Γ’1 Άννα Μαργιώλη, Ειρήνη Αρβανίτη, Αναστάσης Κατσάνος, Δημήτρης Μαραβελάκης
Η
λίμνη
Αχερουσία
ήταν
μια
βαλτώδης
λίμνη.
Αποστραγγίστηκε τη δεκαετία του 1960. Βρισκόταν στα όρια της σημερινής Παραμυθιάς της Ηπείρου. Περνούσε μέσα από τον Αχέροντα ποταμό και έφτανε μέχρι τη θάλασσα.
Η λίμνη Αχερουσία στο χάρτη
Η περιοχή όπως είναι σήμερα.
πριν την αποστράγγισή της.
Σύμφωνα με την αρχαία παράδοση ο ποταμός Αχέρων έφτανε στην Αχερουσία λίμνη που ήταν πολύ παγερή, χωρίς κανένα ίχνος ζωής γύρω της. Τις πύλες του Άδη φρουρούσε ο άγριος σκύλος Κέρβερος που είχε τρία κεφάλια, χαίτη από φίδια και αγκαθωτή ουρά. Ο βαρκάρης-Χάροντας έπαιρνε τις ψυχές των νεκρών και τις μετέφερε με τη βάρκα του στον Κάτω Κόσμο.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
22
Ενιπέας ποταμός Δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού, Γ’1 Θεόδωρος Αργουδέλης, Παναγιώτης Γιαννάς, Μελίνα Σαλακά, Κατερίνα Κεφάλα
Με το όνομα Ενιπέας υπάρχουν τρία ποτάμια στην Ελλάδα: ο θεσσαλικός Ενιπέας, ο Ενιπέας της Πιερίας και ο Ενιπέας της Ηλείας. Ο θεσσαλικός Ενιπέας που διασχίζει την πεδιάδα των Φαρσάλων είναι παραπόταμος του Πηνειού ποταμού και πηγάζει από το όρος Όθρυς. Το μήκος του είναι 84 χλμ. και είναι ο δέκατος μεγαλύτερος ποταμός της Ελλάδας. Ο Ενιπέας της Πιερίας έχει τις πηγές του στην θέση Πριόνια του Ολύμπου, σε υψόμετρο 1000 μέτρων. Το φαράγγι του, με μήκος 9 χλμ., προσελκύει πολλούς τουρίστες κάθε χρόνο και έχει στη διαδρομή του καταρράκτες και πολλές κολυμπήθρες (βάθρες) που είναι φυσικές πισίνες. Φτάνει μέχρι το Λιτόχωρο και χάνεται στον κάμπο της Πιερίας. Ο Ενιπέας της Ηλείας είναι ένας από τους κυριότερους παραπόταμους του Αλφειού ποταμού. Έχει τις πηγές του στην Φολόη, κοντά στο χωριό Νεράιδα, σε υψόμετρο 350 περίπου μέτρα. Σύμφωνα με τη μυθολογία ο Ενιπέας ήταν ο ωραιότερος απ' όλους τους ποτάμιους θεούς και λατρευόταν στη Θεσσαλία και
στην
Ήλιδα
(Ηλεία).
Ο
Όμηρος
περιγράφει
ότι
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
τον
23
ερωτεύθηκε
η
Τυρώ,
κόρη
του
Θεσσαλού
(αργότερα
μετανάστευσε στην Ηλεία) Σαλμωνέως, όταν κάποια φορά έκανε μπάνιο στα νερά του. Ο θεός Ποσειδώνας, όμως, είδε κι αυτός την Τυρώ και την ερωτεύθηκε. Επειδή κατάλαβε ότι δεν θα τον ήθελε για σύζυγο, την ξεγέλασε παίρνοντας τη μορφή του Ενιπέα. Έτσι γεννήθηκαν οι δίδυμοι Πηλέας και Νηλέας.
Ενιπέας (Θεσσαλικός)
Καταρράχτες του ποταμού Ενιπέα (Πιερίας)
Ποταμός Ενιπέας (Ηλείας) Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
24
Έρκυνα ποταμός Δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού, Γ’1 Αριστομένης Ιωαννίδης, Ιωάννα Βασδέκη, Ασπασία Μπαζακίδου, Κωστής Ζαφειρόπουλος
Ο ποταμός Έρκυνα βρίσκεται στον νομό Βοιωτίας και έχει τις πηγές του στην περιοχή της Κρύας, στην πόλη της Λιβαδειάς. Είναι ένας από τους δυο ποταμούς της Ελλάδας με θηλυκό όνομα. Περνά από το κέντρο της Λιβαδειάς και είναι παραπόταμος του βοιωτικού Κηφισού. Το μήκος του ποταμού είναι 4,69 χιλιόμετρα και σήμερα ένα μεγάλο τμήμα του μέσα στην πόλη έχει πλακοστρωθεί, δημιουργώντας μια όμορφη πλατεία. Ο Δήμος Λιβαδειάς αναπαλαίωσε παλιά
βιομηχανικά
κτίρια,
έκανε
και συντήρησε
πλακοστρώσεις
και
δημιούργησε έναν ωραίο περίπατο δίπλα στις όχθες. Στα παλιότερα χρόνια, η δύναμη των νερών της Έρκυνας κινούσε έναν νερόμυλο και αρκετές βιοτεχνίες που καθάριζαν το βαμβάκι. Σύμφωνα με το μύθο η νύμφη Έρκυνα ήταν η αγαπημένη κόρη του Τροφωνίου που ήταν ο μυθικός αρχιτέκτονας που είχε
χτίσει
τον
ναό
του
Απόλλωνα
στους
Δελφούς.
Η
Περσεφόνη, η κόρη της θεάς Δήμητρας, ήταν η καλύτερη φίλη της Έρκυνας. Μια μέρα η Έρκυνα έπαιζε κρυφτό με την Περσεφόνη και με μια όμορφη χήνα που της είχε χαρίσει ο πατέρας της. Πήγαν να κρυφτούν σε κάποια σπηλιά και η χήνα της ξέφυγε και κρύφτηκε πίσω από μια πέτρα. Η Έρκυνα έκλαιγε και η Περσεφόνη σήκωσε την πέτρα και τότε από Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
25
παντού άρχισαν να πετάγονται νερά που σχημάτισαν ένα ποταμό που πήρε το όνομα της νύμφης Έρκυνας.
Ο ποταμός Έρκυνα στην Λιβαδειά. Γκραβούρα από Γαλλικό ταξιδιωτικό περιοδικό του 1896.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
26
Γεφύρι στο ποτάμι της Έρκυνας (πηγές Κρύας) στη Λιβαδειά
Η Έρκυνα σήμερα Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
27
Εύηνος ποταμός 29ο Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών, Γ’1 Άγγελος Χιώτης, Παντελής Φουρνογεράκης, Γεωργία Κουρκούτη, Μάριος Μοσχονάς
O Εύηνος είναι ποτάμι του νομού Αιτωλοακαρνανίας και έχει μήκος 92 χμ. Ξεκινά από τα βουνά Κόρακας και Τσεκούρι και καταλήγει στον Πατραϊκό Κόλπο. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία ο Εύηνος ποταμός πήρε το όνομά του από τον βασιλιά Εύηνο. Η κόρη του Εύηνου ήταν η Μάρπησσα ή Ευηνίνη. Ο βασιλιάς είχε τη συνήθεια να σκοτώνει όλους όσους παρουσιάζονταν για να ζητήσουν ως σύζυγο την κόρη του. Τους έκοβε μετά το κεφάλι και τους τοποθετούσε ως στολίδι στον ναό του Ποσειδώνα. Τελικά, τη Μάρπησσα την απήγαγε ο Ίδας, ο γιος του Αφάρεου. Παρόλο που η φύλαξη της βασιλοπούλας ήταν αυστηρή, ο Ίδας, δασκαλεμένος από τον Ποσειδώνα που του έδωσε άρμα με φτεροπόδαρα άλογα, έκλεψε τη Μάρπησσα. Ο Εύηνος κατεδίωξε το φτερωτό του άρμα και έφθασε στον ποταμό Λυκόρμα. Επειδή όμως δεν μπορούσε να πιάσει τον Ίδα, έσφαξε τα άλογά του και ο ίδιος ρίχτηκε και πνίγηκε στον ποταμό, ο οποίος από τότε ονομάστηκε Εύηνος. Ο Ίδας και η Μάρπησσα τελικά κατέφυγαν στη Μεσσήνη, εκεί όμως ο θεός Απόλλωνας ερωτεύτηκε τη Μάρπησσα και θέλησε να την αρπάξει κι αυτός. Την ώρα που ο Ίδας και ο Απόλλωνας μονομαχούσαν, ο Δίας είπε στη Μάρπησσα να Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
28
διαλέξει ποιον από τους δύο θα ήθελε ως σύζυγό της. Τότε η κοπέλα,
επειδή
φοβήθηκε
μήπως
την
εγκαταλείψει
ο
Απόλλωνας όταν θα γερνούσε, επέλεξε τον Ίδα. Επίσης, ο πιο γνωστός μύθος για τον ποταμό αυτό έχει σχέση με τον Ηρακλή και τον Κένταυρο Νέσσο. Σύμφωνα με αυτόν τον μύθο ο Νέσσος είχε λάβει μέρος στην πάλη του Φόλου με τον Ηρακλή. Όταν τον νίκησε ο Ηρακλής, ο Νέσσος εγκαταστάθηκε
στις
όχθες
του
ποταμού
Ευήνου,
όπου
δούλευε περνώντας πεζούς διαβάτες στην άλλη πλευρά του ποταμού πάνω στην πλάτη του. Εκεί, μετά από χρόνια, συνάντησε ο Νέσσος για δεύτερη φορά τον Ηρακλή, όταν αυτός βρισκόταν μαζί με τη Δηιάνειρα. Ο Ηρακλής πέρασε κολυμπώντας το ποτάμι, αλλά εμπιστεύθηκε τη Δηιάνειρα να την περάσει ο Νέσσος. Όμως ο Νέσσος προσπάθησε να την απαγάγει, οπότε ο Ηρακλής τον σκότωσε με τα δηλητηριώδη βέλη του. Πριν πεθάνει ο Νέσσος, έδωσε στη Δηιάνειρα ένα φίλτρο και της είπε ότι αν ποτέ σταματήσει να την αγαπά ο Ηρακλής, έπρεπε να του δώσει να φορέσει ένδυμα στο οποίο να έχει βάλει πάνω αυτό το υγρό. Αυτό έγινε μετά από καιρό. Αυτός ο «Χιτώνας του Νέσσου» ήταν το φονικό όργανο που σκότωσε τον μεγαλύτερο μυθικό ήρωα της ελληνικής μυθολογίας, τον Ηρακλή, με φρικτούς πόνους.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
29
Απόλλων, Ίρις, Μάρπησσα και Ιδας
Ο Ηρακλής σκοτώνει τον Νέσσο στον Εύηνο ποταμό, όταν εκείνος προσπαθεί να απαγάγει τη Δηιάνειρα.
Ο Εύηνος ποταμός σήμερα Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
30
Ευρώτας ποταμός Δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Αθηνών, 3α Λία
Κομματά,
Ειρήνη
Κοντογιάννη,
Ολυμπία
Κουτεντάκη,
Αλέξανδρος Κτενίδης, Χριστίνα Λατσούδα, Ηλίας Μαχαίρας
Ο Ευρώτας ποταμός βρίσκεται στην Πελοπόννησο. Πηγάζει από την περιοχή του χωριού Κολλίνες της νότιας Αρκαδίας, διασχίζει τον νομό Λακωνίας και χύνεται στη βόρεια άκρη του Λακωνικού κόλπου. Έχει μήκος 82 χμ. Ο Ευρώτας ποταμός πήρε το όνομά του από τον μυθικό βασιλιά της Λακωνίας. Σύμφωνα με τη μυθολογία ο Ευρώτας θέλησε να δώσει διέξοδο στα λιμνάζοντα νερά γύρω από τη Σπάρτη, γι’ αυτό άνοιξε μια διώρυγα και έστειλε τα νερά προς τη θάλασσα. Έτσι, δημιουργήθηκε το ποτάμι που πήρε το όνομά του, Ευρώτας ποταμός. Άλλη εκδοχή αναφέρει ότι ο Ευρώτας μετά από μια ατιμωτική ήττα του από τους Αθηναίους, έπεσε στο ποτάμι και πνίγηκε και έτσι πήρε το όνομά του.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
31
Ο Ευρώτας ποταμός σήμερα
Ο βασιλιάς Ευρώτας, από το μνημείο του Λεωνίδα στις Θερμοπύλες.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
32
Ικάριο Πέλαγος 29ο Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών, Γ’1 Ελένη Κεφαλή, Δημήτρης Μαυρέλης, Θεοδώρα Στεφανοπούλου, Στέργιος Αγγελούσης
Το Ικάριο Πέλαγος είναι τμήμα του Αιγαίου Πελάγους. Τα όριά του στα βόρεια είναι η Ικαρία και η Σάμος και νότια η Αστυπάλαια και η Κως. Εκτείνεται ανατολικά των Κυκλάδων μέχρι τα παράλια της Μικράς Ασίας. Το Ικάριο Πέλαγος πήρε την ονομασία του από τον Ίκαρο που ήταν γιος του Δαίδαλου. Σύμφωνα με τον μύθο ο Δαίδαλος, που καταγόταν από την Αθήνα, έφτιαξε τον λαβύρινθο για τον Μινώταυρο. Όμως ο Μίνωας τους φυλάκισε στον λαβύρινθο. Έτσι, ο Δαίδαλος σκέφτηκε, για να δραπετεύσουν, να φτιάξει φτερά και να τα κολλήσει με κερί. Όταν τα έφτιαξε, δραπέτευσε και ο Δαίδαλος συμβούλεψε τον Ίκαρο να μην πετάει πολύ ψηλά, γιατί ο ήλιος θα λιώσει το κερί των φτερών, και όχι πολύ χαμηλά, γιατί από την υγρασία της θάλασσας θα λιώσουν τα φτερά. Ο Ίκαρος παράκουσε τον πατέρα του και πήγε πολύ ψηλά κι έτσι έλιωσε το κερί των φτερών κι έπεσε στην θάλασσα και πνίγηκε.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
33
Δαίδαλος και Ίκαρος
Θέα του Ικάριου πελάγους από το νησί Ικαρία
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
34
Ιλισός ποταμός 29ο Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών, Γ’1 Θεοδώρα
Γκουρογιάννη,
Νικολέττα
Τσιλιώνη,
Δημήτρης
Σπαγκούρος, Νίκος Δαρβίρας
Ο Ιλισός
ποταμός βρίσκεται στην Αθήνα
υπόγειος γιατί καλύφτηκε με άσφαλτο.
αλλά είναι
Η πηγή του είναι το
βουνό Υμηττός και καταλήγει στο Φάληρο. Ο ποταμός κυλούσε εξωτερικά των τειχών της Αθήνας, απέναντι από το στάδιο που είχε μια πέτρινη γέφυρα με δύο τόξα. Υπάρχουν διάφοροι μύθοι για τον ποταμό αυτό. Ένας από αυτούς μας λέει ότι κοντά στον ποταμό δολοφονήθηκε ο Κόδρος, που ήταν βασιλιάς της Αθήνας, από τους Δωριείς. Ένας άλλος μύθος αναφέρει ότι στον ποταμό αυτόν πήγε να ξαποστάσει ο άνεμος Βορέας. Όταν είδε την Ωρείθυια, την όμορφη
κόρη
του
βασιλιά
της
Αθήνας
Ερεχθέα,
την
ερωτεύτηκε και την απήγαγε στο Σαρπηδόνιο ακρωτήριο της Θράκης.
Ο Ιλισσός
Η κοίτη του Ιλισσού στο Μοσχάτο
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
35
Το τελευταίο ακάλυπτο τμήμα του Ιλισού, στο σημείο συμβολής Βασ. Κωνσταντίνου και Βουλιαγμένης
Στο αγγείο εικονίζεται η απαγωγή της Ωρείθυιας από τον Βορέα.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
36
Ιόνιο Πέλαγος Δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Αθηνών, 3δ Αλεξία Αναστασιάδη, Μαρία Λαζάκη, Ιωάννης Μυρίδης, Πολυξένη Παχυγιάννη, Λέανδρος Πριόβολος, Ελένη Τσαχαγέα
Το
Ιόνιο
Πέλαγος είναι
η
θαλάσσια περιοχή
δυτικά
της Ελλάδας. Στο Ιόνιο βρίσκονται κοντά στη ηπειρωτική Ελλάδα πολλά νησιά, όπως η Κέρκυρα, οι Παξοί, η Λευκάδα, η Κεφαλονιά, η Ιθάκη, η Ζάκυνθος και τα Κύθηρα, καθώς και αρκετά άλλα μικρότερα. Το Ιόνιο πέλαγος είναι από τις πιο σεισμογενείς περιοχές του κόσμου. Η διαφάνεια των νερών του είναι μεγάλη και ανανεώνονται κάθε 100 χρόνια. Σύμφωνα με τον επικρατέστερο μύθο το Ιόνιο Πέλαγος έλαβε την ονομασία του από την Ιώ, την οποία ερωτεύθηκε ο Δίας. Όταν το αντιλήφθηκε η Ήρα, την μεταμόρφωσε σε αγελάδα και έβαλε τον "Πανόπτη" Άργο να τη φυλάει. Ο Δίας τότε διέταξε τον Ερμή να την ελευθερώσει, ο οποίος σκότωσε με πέτρα τον Άργο. Μόλις το έμαθε η Ήρα, έστειλε την αλογόμυγα
("οίστρο")
και
την
τσιμπούσε
συνέχεια.
Μη
μπορώντας η Ιώ να σταθεί, έφυγε προς τον Ιόνιο Κόλπο (σημερινό
Ιόνιο
προς Ιλλυρία,
Πέλαγος),
πέρασε
στη
συνέχεια
στη Θράκη και
μέσω
κατευθύνθηκε του Βοσπόρου
πέρασε στην Ασία. Άλλος μύθος λέει πως πήρε της ονομασία του από τους Ίωνες που χάθηκαν εκεί. Σύμφωνα με άλλη άποψη το όνομα προέρχεται από τον Ιόνιο, γιο του Δύρραχου, που σκοτώθηκε κατά λάθος από τον Ηρακλή,
όταν
ο
ημίθεος
βοήθησε
τον
Δύρραχο
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
να
37
αντιμετωπίσει την επίθεση των αδελφών του. Το σώμα του Ιόνιου πετάχτηκε στη θάλασσα κι αυτή πήρε το όνομά του.
Τα Επτάνησα, όπως βρίσκονται στον χάρτη
Το Ναυάγιο, μια από τις πιο όμορφες παραλίες του Ιονίου, στη Ζάκυνθο. Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
38
Κασταλία Πηγή Δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού, Γ’1 Αντώνης Μπίλλης, Δημήτρης Κανελλόπουλος, Δανάη Ευσταθίου, Κωνσταντίνα Ρούσου
Η Κασταλία πηγή βρίσκεται στους Δελφούς του νομού Φωκίδας. Η ιερή πηγή των Δελφών Κασταλία βρίσκεται πάνω από την εθνική οδό, σε μια χαράδρα που σχηματίζουν οι Φαιδριάδες πέτρες, στο κάτω μέρος ενός βράχου που σήμερα ονομάζεται
Φλεμπούκος,
ενώ
στην
αρχαιότητα
Υάμπεια.
Σήμερα η πηγή ονομάζεται και Αϊ-Γιάννης, από το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη, που είναι χτισμένο εκεί κοντά. Το νερό της πηγής έφτανε με πήλινους σωλήνες σε μια βρύση που κατασκευάστηκε γύρω στο 600-590 π.Χ.. Τον 1ο αιώνα π.Χ. κατασκευάστηκε μια άλλη βρύση 50 μ. ψηλότερα. Οι δυο βρύσες ανασκάφτηκαν από τους αρχαιολόγους Σ. Δραγάτση το 1878 και Α. Ορλάνδο το 1960. Η ιερή πηγή των Δελφών Κασταλία πήρε το ονομά της από τη νύμφη Κασταλία, η οποία, κρύφτηκε στην πηγή για να σωθεί, κυνηγημένη από τον θεό Απόλλωνα. Στα νερά της λουζόταν η ιέρεια του μαντείου των Δελφών Πυθία. Μετά, μασώντας φύλλα δάφνης, καθόταν στον ιερό τρίποδα που βρισκόταν πάνω από ένα άνοιγμα της γης από όπου έβγαιναν ατμοί και έδινε τους γνωστούς χρησμούς της. Σύμφωνα με έναν άλλο μύθο η Κασταλία ήταν κόρη του Αχελώου και γυναίκα του βασιλιά Δέλφου. Ο γιος της Καστάλιος βασίλεψε στους Δελφούς, μετά τον θάνατο του πατέρα του. Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
39
«Η Κασταλία πηγή», Edward Dodwell: Views in Greece, 1821 London
Η Κάτω Κασταλία (600-590 π.Χ)
Η Κασταλία του βράχου,(1ο αι. π.Χ.)
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
40
Κηφισός ποταμός 26o Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών, Γ’1 Αναστασία Μανασίδη, Μαρία Δεβετζη, Κωνσταντίνος Χρήστου, Παναγιώτης Ρουσινάς
Ο Κηφισός ποταμός είναι ο μεγαλύτερος ποταμός της Αττικής. Πηγάζει από τα όρη της Πεντέλης και Πάρνηθας και χύνεται στον Φαληρικό όρμο, στον Σαρωνικό. Το μήκος του από το Κρυονέρι μέχρι το Φάληρο είναι περίπου 30 χιλιόμετρα. Ο ποταμός χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στην εποχή του αυτοκράτορα
Αδριανού,
όταν
κατά
μήκος
κατασκευάστηκε επί ρωμαϊκών χρόνων το πρώτο
του
σύστημα
ύδρευσης για την Αθήνα. Το 1996 στα τελευταία του δέκα χιλιόμετρα, καλύφθηκε με τσιμέντο για να μετατραπεί σε αυτοκινητόδρομο.
Τα
σκουπίδια,
τα
μπάζα,
το
χτίσιμο
εργοστασίων και κτιρίων κατά μήκος του ποταμού, αποτελεί τεράστιο περιβαλλοντικό πρόβλημα. Ο Κηφισός τιμόταν ιδιαίτερα στην αρχαία Αθήνα ως προστάτης της Αθήνας. Παράσταση αυτού υπήρχε στο δυτικό αέτωμα του Παρθενώνα που βρίσκεται σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο. Στα αρχαία χρόνια ο Κηφισός τιμόταν σαν θεός. Ήταν γιος του Ωκεανού και της Τηθύος. Στο Αμφιάρειο, κοντά στον Ωρωπό, μοιραζόταν με τις νύμφες, τον Πάνα και τον Αχελώο έναν βωμό. Ο Κηφισός παγίδευσε τη νύφη Δειριόπη στα νερά του και έτσι γεννήθηκε ο Νάρκισσος. Σύμφωνα με κάποιες Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
41
παραδόσεις ο τόπος του Κηφισού ήταν ο τόπος όπου ο Πλούτωνας άρπαξε την Περσεφόνη για να την πάει στον Άδη, για να την κάνει γυναίκα του. Στις όχθες του Κηφισού , οι άντρες της φυλής των Φυταλιδών, υποδέχθηκαν τον Θησέα και ο ίδιος συνέχισε το ταξίδι του για την Αθήνα για να συναντήσει τον πατέρα του, τον Αιγέα.
Ο Κηφισός στην εθνική οδό
Ο ποταμός στα βόρεια της Αττικής
Αθηνών-Λαμίας
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
42
Λάδωνας ποταμός Δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού, Γ’1 Παντελής Ευθυμιάδης, Μαρτίνα Κοντοπούλου, Μαριάνα Καραγιάννη, Γιάννης Σαλβαράς, Μαριλένα Μουρτζούχου
Ο
Λάδωνας
είναι
ποταμός
της
Πελοποννήσου,
παραπόταμος του Αλφειού. Πηγάζει από τα Αροάνια, διασχίζει τον Νομό Αχαΐας και τον Νομό Αρκαδίας και συμβάλλει στον Αλφειό
ποταμό.
Στο
τμήμα
του
νομού
Αρκαδίας
έχει
κατασκευαστεί ένα υδροηλεκτρικό φράγμα σε υψόμετρο 420 μ. και έχει δημιουργηθεί μια όμορφη τεχνητή λίμνη. Ο ποταμός προσφέρεται για rafting και canoe cayak. Σύμφωνα με τη μυθολογία ο Λάδωνας ποταμός ήταν γιος του Ωκεανού και της Τηθύος. Στα νερά του ποταμού κολυμπούσε η θεά Δήμητρα ενώ στις όχθες του κυνηγούσε η θεά Άρτεμη. Κάποτε .ο θεός Πάνας αγάπησε τη νύμφη Σύριγγα και άρχισε να την κυνηγά. Εκείνη προσπαθώντας να τον αποφύγει, βρέθηκε μπροστά στον ποταμό Λάδωνα και τον παρακάλεσε να τη γλιτώσει. Ο ποτάμιος θεός τη λυπήθηκε και τη μεταμόρφωσε σε καλαμιά. Απογοητευμένος ο Πάνας έκοψε καλάμια διαφορετικού μήκους, τα ένωσε με κερί και έφτιαξε τη σύριγγα ένα μουσικό όργανο που έπαιζε μόνο αυτός.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
43
Ο Λάδωνας ποταμός
Το φράγμα του Λάδωνα στην Αρκαδία
Ράφτινγκ στον ποταμό Λάδωνα Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
44
Λίμνη Λέρνη 26o Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών, Γ’1 Πάρις Σιακαπέτης, Φάνης Γαλανός, Αλέξης Χονδρομιχάλης, Μαρία Καρακόζοβα
Η Λέρνη ήταν αρχαία παραθαλάσσια τοποθεσία της Αργολίδας,
περίπου
7
χιλιόμετρα
από
το
Άργος.
Ήταν
φημισμένη στην αρχαιότητα για τα πολλά νερά της, τα οποία έδιναν νερό στην αργολική πεδιάδα. Το τέρας της Λέρνης ζούσε στον βαλτότοπο της Λέρνης, νότια του Άργους. Το τέρας αυτό ήταν παιδί της Έχιδνας και του Τυφώνα και ήταν αθάνατο. Ήταν πιο γνωστό ως Λερναία Ύδρα της ελληνικής μυθολογίας μας. Πρόκειται για το μυθικό πλάσμα με 7 ή 9 κεφάλια, το οποίο σκότωσε ο Ηρακλής, στον δεύτερο από τους άθλους του. Στην πραγματικότητα, ο άθλος αυτός του Ηρακλή συμβολίζει την προσπάθεια των αρχαίων Ελλήνων
να
ξεράνουν
τους
μολυσμένους
βάλτους
της
περιοχής.
Ο Ηρακλής σκοτώνει τη Λερναία Ύδρα. Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
45
Λούσιος ποταμός Δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Αθηνών, 3δ Ιάσων Αλγιαννάκης, Αλέξανδρος Βαΐρης, Χρήστος Γεροντόπουλος, Ελευθερία-Έλια
Λαμπρινοπούλου,
Ανδρέας
Πανόπουλος,
Σοφία
Σαββίδη
Ο Λούσιος είναι ποταμός της Πελοποννήσου
και
παραπό-
ταμος του Αλφειού με μήκος περίπου 23 χμ. Οι πηγές του βρίσκονται κοντά στο χωριό Καλονέρι και νοτιότερα, στην περιοχή της αρχαίας Θεισόας. Ο
Λούσιος,
αφού
περάσει
δυτικά
της Δημητσάνας,
διασχίζει ένα εντυπωσιακό φαράγγι μήκους 15 χμ. και πλάτους περίπου
2
χμ.,
προτού
καταλήξει
στον
Αλφειό,
κοντά
στην Καρύταινα. Η διαδρομή του γίνεται μέσα από ιτιές, λεύκες και λυγαριές. Το ποτάμι περνά δυτικά από τη Δημητσάνα και καταλήγει στον Αλφειό, 2.5 χμ. ΒΔ της Καρύταινας, έχοντας διασχίσει ένα από τα ωραιότερα φαράγγια της χώρας. Το ποτάμι είναι ιδιαίτερα ορμητικό. Στη διαδρομή του ο Λούσιος ποτίζει καλλιεργημένες εκτάσεις, σχηματίζει καταρράκτες και δίνει ζωή στην πανίδα και χλωρίδα της περιοχής. Το φαράγγι έχει άγρια και παρθένα ομορφιά με πλούσια βλάστηση. Ο Λούσιος, κατά τον περιηγητή Παυσανία πήρε το όνομα αυτό, επειδή στις πηγές του (Πηγές των Αθανάτων) έλουσαν οι Νύμφες Νέδα, Αγνώ και Θεισόα, τον νεογέννητο Δία κρυφά από τον Κρόνο. Ο Παυσανίας τον θεωρούσε ως τον πιο κρύο ποταμό του τότε γνωστού κόσμου.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
46
Το φαράγγι του Λούσιου
Ένα πέτρινο γεφύρι του ποταμού Λούσιου
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
47
Οι Νύμφες Νέδα και Αγνώ που έλουσαν τον Δία στα νερά του ποταμού Λούσιου.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
48
Μυρτώο Πέλαγος Δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Αθηνών, 3α Λεωνίδας
Βουρνάς,
Ματίνα
Μπαμιώτη,
Νεφέλη
Παπαγεωργίου,
Δημήτρης Πρωτοπαπάς, Αριάδνη Τσίγκου
Το Μυρτώο πέλαγος βρίσκεται ανάμεσα στις Κυκλάδες και την Πελοπόννησο. Απλώνεται ανάμεσα στις ανατολικές ακτές της Πελοποννήσου, στις ακτές της Μεγαρίδας και της Αττικής, και στις Ανατολικές Κυκλάδες. Το Μυρτώο πέλαγος πήρε το όνομά του από τον μυθικό ήρωα Μύρτιλο. Ο Μύρτιλος ήταν ηνίοχος του Οινόμαου. Ο αφέντης του, ο Οινόμαος, προκήρυξε αγώνες αρματοδρομίας και ο νικητής θα παντρευόταν την κόρη του. Ο Οινόμαος, για να μην του πάρει κανείς την κόρη του μακριά, αγωνιζόταν και ο ίδιος με άλογα που του τα είχε δωρίσει ο θεός Άρης. Ο Πέλοπας
εξαγόρασε
τον
Μύρτιλο για να βγάλει μια σφήνα από το άρμα του αφέντη του. Τέλος, αφού σκοτώθηκε ο Οινόμαος κατά
Μυρτώο Πέλαγος
τη διάρκεια του αγώνα, ο Πέλοπας ξεφορτώθηκε τον Μύρτιλο πετώντας τον στο πέλαγος το οποίο ονομάστηκε Μυρτώο πέλαγος.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
49
.
Θέα του Μυρτώου πελάγους από τη Μονεμβασιά
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
50
Νέδα ποταμός Δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού, Γ’1 Σεσίλια Σαραντοπούλου, Βασίλης Παπαδόπουλος, Μαριάννα Λυμπεροπούλου, Οδυσσέας Παντολέων, Αλέξανδρος Λιακόπουλος
Η Νέδα είναι ποτάμι της Πελοποννήσου που βρίσκεται στα σύνορα των νομών Ηλείας και Μεσσηνίας. Πηγάζει από το όρος Λύκαιο, κυλάει προς τα δυτικά και εκβάλλει στο Ιόνιο πέλαγος,
μεταξύ
των
ακτών
της
Κυπαρισσίας
και
της
Ζαχάρως. Το μήκος της είναι 32 χιλιόμετρα. Η Νέδα είναι ένα από τα δύο ποτάμια στην Ελλάδα, μαζί με την Έρκυνα, που έχει θηλυκό όνομα. Η νύμφη Νέδα ήταν θεότητα των νερών. Σύμφωνα με το μύθο επειδή εκείνη την εποχή η Αρκαδία ήταν άνυδρη κι η Ρέα δεν έβρισκε νερό, χτύπησε με ένα ραβδί τη γη και έτσι δημιουργήθηκε το ποτάμι που ονομάστηκε Νέδα. Όταν η Ρέα γέννησε τον Δία στο Λύκαιον Όρος, εμπιστεύτηκε την ανατροφή του στη Νέδα και σε άλλες δύο νύμφες, τη Θεισόα και την Αγνώ. Οι νύμφες μεγάλωσαν το θεϊκό βρέφος, γλιτώνovτάς το από τα δόντια του Κρόνου.
Ο ποταμός Νέδα Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
51
Ο ποταμός Νέδα (καταρράκτης – φαράγγι)
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
52
Πηνειός ποταμός (Ηλείας) Δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Αθηνών, 3α Λάουρα Καμμένου, Γιώργος Μαυρικάκης, Άννα Παπαθανασίου, Φίλιππος Φούφας, Φίλιππος Χατζήμπεης
Ο Πηνειός ποταμός βρίσκεται στην Πελοπόννησο. Πηγάζει από το βουνό Ερύμανθο και εκβάλλει στο Ιόνιο πέλαγος, στα νότια της Γαστούνης. Διασχίζει τον νομό Ηλείας και έχει μήκος 70 χμ. Ο ποταμός Πηνειός συνδέεται με έναν από τους άθλους του Ηρακλή, που ήταν να καθαρίσει τους στάβλους του Αυγεία. Ο Ηρακλής παρουσιάστηκε στον βασιλιά Αυγεία λέγοντάς του ότι προσφέρεται να καθαρίσει τους στάβλους του υπό τον όρο ότι για ανταμοιβή θα του έδινε το ένα δέκατο των βοδιών του. Δεν του φανέρωσε όμως ότι αυτό που θα έκανε ήταν ένας από τους άθλους του. Ο Αυγείας δέχτηκε. Ο Ηρακλής κατέβηκε στους στάβλους. Η βρώμα της κοπριάς τον έπνιγε αλλά δεν υποχωρούσε. Μ’ έναν λοστό άνοιξε
μια
τρύπα
στους
στάβλους.
Με
υπεράνθρωπη
προσπάθεια κατάφερε να αλλάξει την κοίτη του ποταμού Πηνειού. Τα νερά του Πηνειού χύθηκαν μέσα στα νερά του ποταμού Αλφειού. Το ρέμα, δυναμωμένο από δύο ποταμούς, πέρασε μέσα από την τρύπα που είχε ανοίξει ο Ηρακλής και πλημμύρισε τους στάβλους. Το νερό κατάφερε να παρασύρει την κοπριά και να καθαρίσει τους στάβλους του Αυγεία.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
53
Ο Πηνειός ποταμός Ηλείας σήμερα
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
54
Ο Ηρακλής ενώνει την κοίτη του ποταμού Πηνειού με αυτήν του Αλφειού και καθαρίζει τους στάβλους του Αυγεία.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
55
Πηνειός ποταμός (Θεσσαλίας) 29ο Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών, Γ’1 Γιώργος Δαρβίρας, Κωνσταντίνος Τόκας, Ελένη Μαρία Ρίζου
Ο Πηνειός ή Σαλαβριάς είναι ποταμός της Θεσσαλίας. Μπορεί να εντοπιστεί στον χάρτη, καθώς έχει μεγάλο μήκος και επιφάνεια. Οι πηγές του βρίσκονται στην Πίνδο και εκβάλλει στον Θερμαϊκό κόλπο. Το μήκος του είναι 205 χμ.. Κυριότεροι παραπόταμοί του είναι ο Τιταρήσιος, ο Ενιπέας, ο Καλέτζης , ο Ληθαίος και το ρέμα Μουργκάνι. Στην ελληνική μυθολογία με το όνομα Πηνειός είναι γνωστός ένας ποτάμιος θεός, γιος του Ωκεανού και της Τηθύος,
δηλαδή
αδελφός
των
Ωκεανίδων.
Από
την πηγή
Κρέουσα, την κόρη του Ουρανού και της Γης, απέκτησε έναν γιο, τον παραπόταμο Υψέα, βασιλέα των Λαπιθών, και μία κόρη, την πηγή Στίλβη, μητέρα του Λαπίθου και του Κενταύρου. Σύμφωνα με έναν άλλο μύθο ο Πηνειός είχε κόρες και τις Νύμφες Τρίκνη και Λάρισσα, από τις οποίες πήραν τα ονόματά τους οι πόλεις της Θεσσαλίας. Μια άλλη κόρη του Πηνειού ήταν και η νύμφη Δάφνη, την οποία ερωτεύτηκε ο θεός Απόλλωνας. Για να ξεφύγει από τον Απόλλωνα, η Δάφνη
πήγε στην
κοιλάδα των Τεμπών. Εκεί παρακάλεσε τη Μητέρα Γη να τη βοηθήσει. Τότε η Γη τη μεταμόρφωσε στο φυτό Δάφνη.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
56
Ο Πηνειός Θεσσαλίας σήμερα
Η Δάφνη μεταμορφώνεται στο φυτό Δάφνη, ενώ ο Απόλλωνας προσπαθεί να την αγκαλιάσει
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
57
Στρυμόνας ποταμός 26ο Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών, Γ’1 Ιωάννα Μανωλή, Κώστας Παπαδόπουλος, Άγγελος Παπανικολάου
Ο ποταμός Στρυμόνας είναι ένας από τους ποταμούς της βαλκανικής χερσονήσου με συνολικό μήκος 360 χμ. Τα 242 χμ. βρίσκονται στο έδαφος της Βουλγαρίας και τα 118 χμ. στο ελληνικό έδαφος. Οι Βούλγαροι τον αποκαλούν Στρούμια, ενώ στην περίοδο της Τουρκοκρατίας ήταν γνωστός με την ονομασία Καρασού. Στο ελληνικό έδαφος ο ποταμός κυλάει αποκλειστικά στο έδαφος
του
νομού
Σερρών
μαζί
με
τον
Αγγίτη,
τον
παραπόταμό του. Ο ποταμός Στρυμόνας λέγεται ότι ήταν ο βασιλιάς της Θράκης και γιος του Άρη. Όταν ο γιος του, Ρήσος, - μητέρα του ήταν η μούσα Ευτέρπη - σκοτώθηκε μπροστά στα τείχη της Τροίας, ο Στρυμόνας έπεσε στο ποτάμι που τότε ονομαζόταν Παλεστίνος. Από τότε το ποτάμι ονομάστηκε Στρυμόνας. Ο Ηρακλής σε έναν άθλο του έπρεπε να πάρει τα βόδια του Γηρυόνη. Ο Ηρακλής κατηγόρησε τον Στρυμόνα που ήταν αρχικά πλωτός, ότι δυσκόλεψε το έργο του. Τον γέμισε λοιπόν με πέτρες και από τότε ο ποταμός έπαψε να είναι πλωτός.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
58
Ο ποταμός Στρυμόνας από αεροφωτογραφία στο νομό Σερρών
Ο Στρυμόνας στην πόλη Μπλαγκόεβγραντ της Βουλγαρίας
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
59
Τα Ύδατα της Στυγός Δημοτικό σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού, Γ’1 Μπίλλης, Αντώνης, Κανελλόπουλος Δημήτρης, Ευσταθίου Δανάη, Ρούσου Κωνσταντίνα
Τα Ύδατα της Στυγός είναι οι πηγές του ποταμού Κράθη στο βουνό Χελμό του νομού Αχαΐας και βρίσκονται σε υψόμετρο 2.100 μέτρα. Στην περιοχή της πηγής που λέγεται Νεραϊδοράχη, σχηματίζεται ένας εντυπωσιακός καταρράκτης, ο οποίος πέφτει σε απόκρυμνο φαράγγι από ύψος 200 μέτρων. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι στο σημείο που πέφτουν να νερά της Στύγας ήταν οι πύλες του Αδη, γιατί στο σημείο αυτό υπάρχει ένα άνοιγμα που οδηγεί σε σπηλιά. Σύμφωνα με τη μυθολογία η Στύγα ήταν κόρη του Ωκεανού και της Θέτιδας. Παιδιά της ήταν το Κράτος, η Βία, ο Ζήλος και η Νίκη. Είχε το παλάτι της στα Τάρταρα και τη φυλούσαν μέρα νύχτα ακοίμητοι δράκοι. Πίστευαν ότι τα νερά της πηγής έβγαιναν από τα Τάρταρα και το παλάτι της Στύγας. Στην Τιτανομαχία πήρε το μέρος του Δία, όταν αυτός πολέμησε
τον
πατέρα
του
τον
Κρόνο.
Η
Στύγα
του
συμπαραστάθηκε και στη Γιγαντομαχία. Έλεγαν πως αν κάποιος έπινε από το νερό της δεν ζούσε. Στα νερά της ορκίζονταν όλοι οι θεοί, ακόμη και ο Ήλιος. Ήταν ο πιο μεγάλος όρκος των θεών και εκεί φυλακίζονταν οι θεοί, όταν ήταν τιμωρημένοι. Το όνομά της προκαλούσε φόβο σε θεούς και ανθρώπους. Στα νερά της βούτηξε τον Αχιλλέα η μητέρα του Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
60
Θέτιδα, για να τον κάνει αθάνατο. Τον κρατούσε όμως από την φτέρνα του που ήταν έτσι και το μοναδικό τρωτό σημείο στο σώμα του. Αργότερα στον Τρωικό πόλεμο, ο Πάρης με τη βοήθεια του θεού Απόλλωνα βρήκε την ευκαιρία να τον σκοτώσει με ένα βέλος στη φτέρνα.
Η πηγή «Ύδατα της Στυγός» σήμερα και ο καταρράκτης
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
61
Λίμνη Στυμφαλία 29ο Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών, Γ’1 Μαρία Καψάλη, Εύη Νίκα, Γεράσιμος Λιανός, Γιάννης Μήτσου
Η λίμνη Στυμφαλία βρίσκεται σε ένα οροπέδιο σε υψόμετρο
600
μέτρων,
στην
ορεινή
Κορινθία,
στην
Πελοπόννησο, ανάμεσα στα βουνά Κυλλήνη και Ολίγυρτος. Έχει νερό τον χειμώνα και η έκτασή της φτάνει τα 3,5 τ. χλμ. Η λίμνη Στυμφαλία συνδέεται με τον έκτο άθλο του Ηρακλή, ο οποίος εκεί αντιμετώπισε τις Στυμφαλίδες Όρνιθες. Aυτές ήταν ανθρωποφάγα πουλιά με σιδερένια ράμφη και φτερά. Ο Ηρακλής, όταν έφτασε στη λίμνη, άρχισε να χτυπά δύο χάλκινα κρόταλα, τα οποία του τα είχε χαρίσει η θεά Αθηνά. Τα πουλιά, όταν άκουσαν τον θόρυβο, βγήκαν γρήγορα – γρήγορα από τα καλάμια της λίμνης. Τότε ο Ηρακλής με τα βέλη του σκότωσε πολλά. Και όσα δεν πέτυχε, έφυγαν και δεν ξαναγύρισαν ποτέ.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
62
Η Λίμνη Στυμφαλία σήμερα.
Ο Ηρακλής διώχνει τις Στυμφαλίδες όρνιθες.
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
63
Φωτογραφίες
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
64
Αυτό το πρόγραμμα μας άρεσε, γιατί συνεργαστήκαμε με άλλα τμήματα. Ασχοληθήκαμε με: λίμνες, ποταμούς και πελάγη και παρακολουθήσαμε με ενδιαφέρον τις εργασίες των συμμαθητών μας. Αυτή η εργασία ήταν μια ωραία εμπειρία! Χριστιάνα Γεωργακοπούλου, Σοφία Δημοπούλου, Δημήτρης Καλοφωλιάς, Ηρώ Μαύρου, Ιάσων Παπαδόπουλος, Άλκης Τουτζιαρίδης
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
65
Ενθουσιαστήκαμε ιδιαίτερα που κάναμε αυτήν την τόσο ωραία έρευνα και γιατί η Ελλάδα έχει πολλά πελάγη, λίμνες και ποταμούς και γιατί χάρη σ’ αυτήν την έρευνα τα γνωρίσαμε καλύτερα. Επίσης, μας άρεσε που παρουσιάσαμε τις εργασίες μας στο 3δ και στο Γ1 του 29ου Δημοτικού Σχολείου Αχαρνών. Λάουρα Καμμένου, Γιώργος Μαυρικάκης, Άννα Παπαθανασίου, Φίλιππος Φούφας, Φίλιππος Χατζήμπεης
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
66
Εμάς μας άρεσε πολύ αυτή η εργασία γιατί συνεργαστήκαμε και μάθαμε περισσότερα πράγματα για τα ποτάμια, τις λίμνες και τα πελάγη της Ελλάδας. Αυτή η εργασία θα μας μείνει αξέχαστη. Νικόλας Νικολόπουλος, Τζώνια Περρωτή, Καρολίνα Ρόκκα, Σωτήρης Σωτηρίου, Αλέξανδρος Χατζάκης
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
67
Μας άρεσε πολύ αυτή η ιδέα, να ψάξουμε στον ηλεκτρονικό υπολογιστή και στην εγκυκλοπαίδεια πληροφορίες για διάφορα ποτάμια, λίμνες και πελάγη. Μας άρεσε, επίσης, που μετά παρουσιάσαμε τις εργασίες μας στο 3δ και στο Γ1 του 29ου Δημοτικού σχολείου Αχαρνών, που έκαναν την ίδια εργασία με εμάς, και που κι εκείνοι μας παρουσίασαν τις δικές τους. Λεωνίδας Βουρνάς, Ματίνα Μπαμιώτη, Νεφέλη Παπαγεωργίου, Δημήτρης Πρωτοπαπάς, Αριάδνη Τσίγκου
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
68
Μας άρεσε περισσότερο που γνωρίσαμε παιδιά από ένα άλλο σχολείο. Επίσης, μας άρεσε που συνεργαστήκαμε και, με ομαδική δουλειά, δώσαμε ένα ωραίο αποτέλεσμα στους συμμαθητές μας. Λία Κομματά, Ειρήνη Κοντογιάννη, Ολυμπία Κουτεντάκη, Αλέξανδρος Κτενίδης, Χριστίνα Λατσούδα, Ηλίας Μαχαίρας
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
69
Μας άρεσαν πολύ οι παρουσιάσεις, διότι είχαν σημαντικές πληροφορίες και όμορφες εικόνες. Μας έκανε εντύπωση πως όσοι παρακολουθούσαν έκαναν ησυχία και απάντησαν σωστά στα quiz μας. Το πρόγραμμα μας άρεσε πολύ! Αλέξανδρος Αίσωπος, Πέτρος Βασιλαράς, Νανίνα Κανελλοπούλου, Νικόλ Νίκολη, Ιωάννα Σούκα
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
70
Μας άρεσαν πολύ οι παρουσιάσεις, γιατί οι μαθητές μιλούσαν δυνατά και είχαν γράψει σημαντικές και ενδιαφέρουσες πληροφορίες. Επίσης, μάθαμε για ένα ποταμό, τον Πηνειό, που ο μύθος του συνδέεται με τον Αλφειό, για τον οποίο αναζητήσαμε πληροφορίες. Μας άρεσε πολύ που παρουσιάσαμε ηλετρονικά τις εργασίες μας και που συνεργαστήκαμε με άλλα τμήματα. Επίσης, όταν κάναμε παρουσιάσεις, όλοι έκαναν ησυχία και παρακολουθούσαν με προσοχή. Αναστασία Βασιλικού, Σοφία Καμπέρου, Φιλίππα Παπαγεωργίου,Παύλος Πολίτης, Δημήτρης Σοτοβίκης
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
71
Μας άρεσε πολύ το πρόγραμμα, γιατί μοιραστήκαμε αυτά που μάθαμε με άλλους συμμαθητές μας. Μας έκανε εντύπωση πως υπάρχουν πολλοί συναρπαστικοί μύθοι και ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τους ποταμούς, τις λίμνες και τα πελάγη. Αλεξία Αναστασιάση, Μαρία Λαζάκη, Γιάννος Μυρίδης, Ξένια Παχυγιάννη, Λέανδρος Πριόβολος, Έλενα Τσαχαγέα
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
72
Μας έκανε εντύπωση πόσο καλά δουλέψαμε τόσο εμείς όσο και τα άλλα τμήματα. Μάθαμε πολλές και χρήσιμες πληροφορίες από τις παρουσιάσεις! Επίσης, όλοι ήμασταν ήσυχοι και παρακολουθούσαμε με ενδιαφέρον. Νικόλας Δεληγιάννης, Ηλέκτρα Ηλιοπούλου, Ερινίκη Κωστούλα, Διονύσης Πονηρός, Λάουρα Τριβιζά
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
73
Μας άρεσαν πολύ οι παρουσιάσεις, επειδή μάθαμε πολλά πράγματα για τους ποταμούς και τα πελάγη και διαβάζαμε καθαρά και δυνατά. Μας άρεσε το πρόγραμμα, γιατί μάθαμε νέους μύθους και δουλέψαμε ομαδικά. Επίσης, δεν είχαμε καθόλου άγχος. Θα μας μείνει αξέχαστη αυτή η εμπειρία! Ιάσονας Αλγιαννάκης, Αλέξανδρος Βαΐρης,Χρήστος Γεροντόπουλος, Ανδρέας Πανόπουλος, Έλια Λαμπρινοπούλου, Σοφία Σαββίδη
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
74
Μας άρεσε πολύ το πρόγραμμα! Μάθαμε πολλά καινούρια πράγματα και δουλέψαμε όλοι μαζί. Επίσης μας άρεσε που μάθαμε να χειριζόμαστε καλύτερα τους υπολογιστές και που μιλήσαμε με παιδιά από άλλα σχολεία. Ελένη Κεφαλή, Δημήτρης Μαυρέλης, Θεοδώρα Στεφανοπούλου, Στέργιος Αγγελούσης
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
75
Μας άρεσε πολύ που συνεργαστήκαμε με άλλα σχολεία και κάναμε βιντεοκλήσεις όλοι μαζί. Μας έκανε εντύπωση το πόσο καλά συνεργαστήκαμε και πόσο ωραίο βγήκε το αποτέλεσμα! Γιώργος Δαρβίρας, Κωνσταντίνος Τόκας, Ελένη Μαρία Ρίζου
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
76
Μας άρεσε που γράψαμε το δικό μας βιβλίο όλοι μαζί. Επίσης εντυπωσιαστήκαμε που μιλήσαμε με κάμερα σε άλλα παιδιά από άλλα σχολεία! Άγγελος Χιώτης, Παντελής Φουρνογεράκης, Γεωργία Κουρκούτη, Μάριος Μοσχονάς
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
77
Ήταν τόσο ωραίο αυτό το πρόγραμμα! Γνωρίσαμε κι άλλα παιδιά από άλλα σχολεία και μάθαμε καινούρια πράγματα. Επίσης γράψαμε το δικό μας βιβλίο και πληκτρολογήσαμε κείμενο στους υπολογιστές! Μας άρεσε πάρα πολύ!
Μαρία Καψάλη, Εύη Νίκα, Γεράσιμος Λιανός, Γιάννης Μήτσου
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
78
Πηγές Βιβλιογραφία Εγκυκλοπαίδεια Νέα Σχολική Εγκυκλοπαίδεια Πατάκης – Oxford Χρ. Νυχτερίδη: «Τα ποτάμια της Αρκαδιας» Αντιγόνη Μεταξα: «Το μικρό μου μυθολογικό λεξικό» Αντιγόνη Μεταξα: «Ελάτε να ταξιδέψουμε», τ.1 Αντιγόνη Μεταξα: «Ελάτε να ταξιδέψουμε», τ 3. Αικ.Τσοτάκου Καρβέλη: «Εικονογραφημένο λεξικό της ελληνικής μυθολογίας για παιδιά» Εγκυκλοπαίδεια Υδρία Cambridge Ήλιος Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή Αικ.Τσοτάκου Καρβέλη: «Εικονογραφημένο λεξικό της ελληνικής μυθολογίας για παιδιά» Ντεϊβιντ Μπέλινγκχαμ: «Ελληνική μυθολογία», εκδ. Σαββάλας Θεόδωρος Σ. Κουσουρής: «Τα ελληνικά Ποτάμια στη Μυθολογία»
Ιστοσελίδες http://panosz.files.wordpress.com/2012/01/879_large.jpg http://alfeiospotamos.blogspot.gr/2013/05/blog-post_31.html http://www.wikipedia.org http://www.pentalofos.com http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CE%BB%CE%B9%CF%83%CF%8C%CF%82 http://urbanspeleology.blogspot.gr/2013/04/blog-post_28.html http://www.mikrosapoplous.gr/iliada/MARPISSA.html http://envifriends.blogspot.gr/2013/02/blog-post.html http://www.24grammata.com/?p=13626 http://fysiolatres.blogspot.gr/2008/08/blog-post.html http://aksioperierga.blogspot.gr/2011/04/blog-post_16.html http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_970108_19/08/2006_194665
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
79
http://www.lamia.gr/el/content/faraggi-asopoy http://www.korinthia.net/geologia http://greekvoyager.com/delphigr/delphi-gymnasio-delfwn-kastalia-pigi.html http://www.livadia.gr/portal/page/portal/dimosLevadeon/turism/sights/erkyna http://www.visitgreece.gr/el/touring/on_foot/udata_stugos http://www.dimosfarsalon.gr/culture/periballontiko-apothema http://www.authorway.com/enathinais/index.php/2012-11-12-13-59-35/2012-04-1315-32-22/62-enipeas-olympos http://evinochori.gr/%CE%95%CE%A5%CE%97%CE%9D%CE%9F%CE%A3%CE%A0%CE%9F%CE%A4%CE%91%CE%9C%CE%9F%CE%A3.php http://www.explorecrete.com/mythology/GR-ikaros.html
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
80
Για το πρόγραμμα συνεργάστηκαν οι εκπαιδευτικοί: Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών Κωνσταντίνα Καραχάλιου, Σπύρος Καρυανός Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού Δημήτρης Σιαμόπουλος 26ο Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών Βασιλική Καρακώστα ο
29 Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών Ελένη Καρκάνη
Νερό & Μυθολογία Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Αθηνών – Δημοτικό Σχολείο Κολλεγίου Ψυχικού – 26ο & 29ο Δ.Σ. Αχαρνών Σχολικό έτος 2013 - 2014
81