VERLOSKUNDIGEN IN OPLEIDING BEGELEIDEN maakt het verschil

Stage lopen is een essentieel onderdeel van de opleiding Verloskunde. Helaas kampen de opleidingen al jaren met een tekort aan stageplaatsen. In het nieuwe collegejaar zal het aantal studenten dat tot de opleidingen wordt toegelaten worden opgehoogd, waardoor de vraag naar stageplaatsen verder zal toenemen. Hoe lossen we dit met elkaar op?

Waarom is stage zo belangrijk?

Voldoende stageplekken creëren voor studenten verloskunde is momenteel het belangrijkste doel van de Landelijke Werkgroep Buitenschools Onderwijs (LWBO), een samenwerkingsverband tussen de drie Nederlandse opleidingen Verloskunde. Voorzitter Joyce Kors legt uit: ‘Er is al jaren krapte op de stageplekkenmarkt, maar vanwege de uitbreiding van de opleidingscapaciteit wordt het stagetekort mogelijk nog groter. Stage-ervaring is fundamenteel, omdat we studenten opleiden tot zelfstandige beroepsbeoefenaren. Binnenschools kun je veel kennis tot je nemen, maar uiteindelijk moet je functioneren in de beroepspraktijk. Dan kun je niet zonder praktijkervaring waarin je het binnenschools onderwijs aan het buitenschools onderwijs verbindt. Bovendien is verloskunde een mensenvak. Een goede verloskundige is niet alleen technisch vaardig, maar kan ook met allerlei soorten mensen en emoties omgaan. Het vinden van een juiste houding in situaties kunnen studenten alleen maar leren in de praktijk, door te kijken hoe ervaren verloskundigen iets aanpakken. Zeker als het gaat om complexe situaties. Als er niet genoeg stageplekken zijn wordt het heel lastig om voldoende studenten te blijven opleiden. Daarom werken wij op landelijk niveau samen om verloskundigen zowel in de kliniek als in de verloskundigenpraktijk te stimuleren studenten te begeleiden.’

Voordelen voor de praktijk

Esther Schoffelen begeleidt al meer dan vijfentwintig jaar studenten van de Academie Verloskunde in Maastricht in haar praktijk en ervaart hier veel voordelen van. ‘Om te beginnen waarderen de cliënten het vaak als er een extra persoon bij is. Het betekent meer aandacht, een extra paar handen en een aanspreekpunt als ik bijvoorbeeld

STAGEPLEKKEN ZIJN WORDT

HET HEEL LASTIG OM

VOLDOENDE STUDENTEN TE BLIJVEN OPLEIDEN’ even word gebeld. Ik vind zelf het enthousiasme van de studenten heel leuk. Ook zijn studenten Verloskunde perfecte praktijkassistenten, dus het is fijn als ze in de vakantieperiode als bijbaan achter de balie kunnen ondersteunen. Daarnaast leren zij niet alleen van mij, maar ik ook van hen: zij helpen mij op de hoogte te blijven van de nieuwste richtlijnen. Maar het belangrijkste voordeel is natuurlijk dat er zonder stagiaires geen nieuwe verloskundigen bijkomen. Inmiddels zijn er al vier ex-stagiaires in onze praktijk aan de slag gegaan.

Dat is ideaal, want je kent de student en je weet of diegene matcht met het team. Dat is een beloning voor je inzet!’ Sue Kampkes-Verboeket, coördinator klinische verloskunde bij Zuyderland Medisch Centrum, bevestigt het belang van het begeleiden van stagiaires. ‘We vinden het belangrijk dat startende verloskundigen goed zijn opgeleid en voldoende praktijkervaring hebben. Daar moeten we zelf aan bijdragen. We zijn allemaal als student begonnen. Bovendien blijf je inderdaad op de hoogte van actuele discussies door het begeleiden van studenten. Ze stellen geregeld kritische vragen waardoor je weer getriggerd wordt de theorie in te duiken. Zo houden ze je scherp!’

Plannen en organiseren

Maar wat weerhoudt potentiële stagebegeleiders er dan toch van om een stagiaire aan te nemen? Volgens Esther kan tijdgebrek een rol spelen. ‘Wij zijn een vrij grote praktijk en hebben maar één stagiaire tegelijk. Hierdoor heb je als begeleider niet continu een student bij je. Dan gaan ze weer met een spreekuur mee, dan met een bevalling: zo zijn ze telkens bij iemand anders. Ik kan me voorstellen dat de impact veel zwaarder is als je alleen of met zijn tweeën werkt. Je moet feedback geven en evalueren hoe iets is gegaan.’ Sue beaamt dat het begeleiden van een student wel extra werk is. ‘Zeker door het nieuwe curriculum zijn er meer evaluatiemomenten, waardoor het meer tijd kost. Maar door goed te organiseren kun je ervoor zorgen dat het voor iedereen leuk en werkbaar blijft. Wij hebben twee collega’s die het rooster voor de

‘WE VINDEN HET BELANGRIJK

DAT STARTENDE

VERLOSKUNDIGEN HOGE

KWALITEIT EN VOLDOENDE

PRAKTIJKERVARING HEBBEN.

DAAR MOETEN WE ZELF AAN BIJDRAGEN’ studenten maken. Door creatief te zijn kunnen we zes stagiaires tegelijk op verschillende plekken in het ziekenhuis inzetten. Dus we laten hen niet alleen op de verloskamer werken, maar bijvoorbeeld ook een dagdeel op de poli, het zwangerendagcentrum of het echospreekuur. We vinden altijd wel een plekje waar ze kunnen leren.’

Steun vanuit de opleidingen

In 2022 startten de samenwerkende opleidingen Verloskunde en de KNOV de campagne ‘Eén vio extra’, waarin verloskundigen en studenten hun betekenisvolle ervaringen delen. Deze campagne draagt bij aan de bewustwording van hoe belangrijk stage lopen is, en heeft al meer stageplekken opgeleverd. Daarnaast zetten de opleidingen zich in om stagebegeleiders uit eerstelijnspraktijken en ziekenhuizen te ondersteunen. Mirjam Dijkhuizen, stagecoördinator van de Bachelor Verloskunde Hogeschool Rotterdam en lid van de LWBO, legt uit: ‘We organiseren bijvoorbeeld jaarlijks een landelijke opleidersdag voor alle stagebegeleiders. Op deze dag praten we begeleiders bij over ontwikkelingen in onderwijs en bespreken we een actueel thema. Ook bieden alle opleidingen scholing aan, over hoe je studenten zo optimaal mogelijk kunt begeleiden. Daarnaast is er tijdens de stage altijd een aanspreekpunt vanuit de opleiding. Door het intensieve contact dat we de laatste

Joyce Kors

is beleidsadviseur bij de Academie Verloskunde AmsterdamGroningen en voorzitter van de Landelijke Werkgroep Buitenschools Onderwijs (LWBO) van de Samenwerkende Opleidingen Verloskunde (SOV).

Mirjam Dijkhuizen

is stagecoördinator aan de Bachelor Verloskunde Hogeschool Rotterdam en is lid van de LWBO.

Esther Schoffelen

is eerstelijnsverloskundige en begeleidt studenten van de Academie Verloskunde in Maastricht in haar Verloskundige Praktijk Schoffelen van Vleuten.

SUE KAMPKES-VERBOEKET

is coördinator klinische verloskundigen bij Zuyderland Medisch Centrum in Heerlen. In dit ziekenhuis begeleiden alle klinisch verloskundigen de verloskundigen in opleiding. Drie verloskundigen zijn stagebegeleiders.

jaren hebben opgebouwd tussen de stageteams en de stageplanners van de verschillende opleidingen hebben we vertrouwen in de toekomst van het stage lopen. Maar we moeten wel serieus blijven werken aan het zo optimaal mogelijk benutten van de beschikbare stageplekken en het ondersteunen van stagebegeleiders.’

En dat wordt gewaardeerd. Praktijkbegeleider Esther heeft al vele jaren ervaring, maar heeft veel aan deze ondersteuning. ‘De laatste opleidersdag was weer heel leerzaam. Het ging met name over de impact op het stage lopen voor de student, en over het geven van positieve en negatieve feedback op een goede manier; een eyeopener! Ook vind ik het contact met de opleiding heel laagdrempelig. Het is fijn om met de contactpersoon te kunnen sparren, diegene is goed op de hoogte van het traject dat een student heeft doorlopen. Als je ergens tegenaan loopt is er altijd iemand die je kan helpen. Zo sta je er als stagebegeleider nooit alleen voor!’

WIL JIJ MEER WETEN OVER HET BEGELEIDEN VAN STUDENTEN?

Neem contact op met:

Amsterdam: stagebureau.vaa@inholland.nl

Groningen: stagebureau.vag@inholland.nl

Maastricht: stage.avm@zuyd.nl

Rotterdam: stageverloskunde@hr.nl