9442

ergo WERKT

ERGO OP SCHOOL Essentiële schakel in inclusief onderwijs ERGO THUIS Therapie bij NAH-patiënten

EVIDENCE De impact van covid op ons mentaal welzijn

Ergo werkt is een realisatie van Ergotherapie Vlaanderenjan-feb-maa

ergo WERKT

Je ontvangt dit magazine als lid van Ergotherapie Vlaanderen. Zo willen we onze beroepsvereniging nog extra op de kaart zetten en onze leden maximaal ondersteunen met boeiend nieuws en evidencebased artikels uit de sector. Heb je een leuk project dat je graag in de kijker wil zetten? Of nieuws dat je wil delen? Laat het ons weten. Geniet van Ergo Werkt!

Colofon

Uitgever

Pierre Seeuws

Ergotherapie Vlaanderen Achilles Musschestraat 83 9000 Gent www.ergotherapie.be info@ergotherapie.be

Eindredactie

Stephanie Demasure, Anastasia Verleysen

Aan dit nummer werkten mee Lorenzo Billiet, Ellen Cruyt, Stijn De Baets, Laureline Vansteenkiste, Hanne Verhaegen

Oplage 4.000

Disclaimer

Dit drukwerk is 100% isopropanolvrij, gedrukt met vegetale inkten op duurzaam papier. De plastic folie is volledig recycleerbaar.

Elma Media T. 015 55 88 88 www.elma.be

Mediastrategie

Steven Hellemans - Directeur s.hellemans@elma.be

Marketing & promotie

Sven Destercke - Sales Manager s.destercke@elma.be

Concept en vormgeving

Kim Speleman - Art Director k.speleman@elma.be

“We zijn erverdomd fier op”

Voor de eerste keer sinds 2006 geeft Ergotherapie Vlaanderen (EV) een tijdschrift uit. Tot 2020 boden we onze leden een Jaarboek Ergotherapie aan, in samenwerking met de acht bacheloropleidingen ergotherapie en de Interuniversitaire Master Ergotherapeutische We tenschap. Die publicatie werd hoog aangeprezen, tot buiten onze beroepsgroep en in het bui tenland. In 2020 trokken een paar scholen zich terug uit het project, waardoor het einde on vermijdelijk was. Ook binnen het werkveld taande de populariteit, enerzijds door de uitsluitend wetenschappelijke inhoud, anderzijds door het medium.

Tijdens 2020 stuurde EV een bevraging naar het werkveld ergotherapie. Het belangrijkste re sultaat was de vraag naar een hybridesysteem, op papier en digitaal, en de vraag naar een meer verscheiden inhoud van wetenschappelijke artikelen, good practices en nieuws. En daar zijn we mee aan de slag gegaan. Zo volgde de eerste digitale Nieuwsbrief voor EV-leden al in mei 2020. 2021 was een overgangsjaar, met veel inzet van ons dynamisch bestuur, onderhandelingen met potentiële partners, en - eerlijk gezegd - ook met heel wat frustraties over het verdwijnen van het Jaarboek als exclusief voordeel voor onze leden. Dit heeft ons heel wat leden gekost. We bleven niet bij de pakken zitten. Unaniem besloten alle bestuurders om ons ledenaanbod een boost te geven. Ergo Werkt is het eerste resultaat van ons groeiplan. En we zijn er verdomd fier op. In de komende maanden zullen we verder inzetten op een return on investment voor jullie lidmaat schap. Dit is onze plechtige belofte. Onze groei is belangrijk voor de sector, want er worden heel wat hervormingen uitgerold. De eerstelijnszones, die stap per stap uit het nachtmerrie van de pandemie zullen herrijzen. De kwaliteitswet, die een gamechanger is voor iedere ergothe rapeut. De btw-vrijstelling van zelfstandige ergotherapeuten. De onderhandelingen met het RIZIV die hun eerste vruchten afwerpen, ... Hoe meer ergotherapeuten we overtuigen om aan te sluiten, hoe effectiever onze acties zullen zijn. En daar heeft iedereen baat bij.

Bij een startmoment horen ook dankwoorden. Allereerst, dank aan alle huidige en gewezen bestuurders, leden en anderen die EV uitdagen, helpen en ondersteunen om het steeds beter te doen. Voor jullie doen wij het. Jullie zetten ergotherapie dagelijks op de kaart.

Alle sponsoren/partners, omdat hun steun dat duwtje was dat ons in de running hield. De bacheloropleidingen ergotherapie en de Master Ergotherapeutische Wetenschap, die de ja renlange publicatie van het Jaarboek mee hebben mogelijk gemaakt. Wij nodigen jullie allen uit om ook aan dit EV-project deel te nemen. Jullie bepalen, samen met EV, de toekomst van de Vlaamse ergotherapie.

De firma Elma, en meer bepaald Steven Hellemans, die in de wilde plannen van een enthousi ast bestuur geloofde en die ons met veel takt en begrip naar dit resultaat loodste.

Alle Vlaamse ergotherapeuten, jullie zijn de bestaansreden van EV.

Dit eerste nummer biedt een evenwicht tussen wetenschappelijke artikelen en good practices. Drs. Ellen Cruyt zet met haar onderzoek “Betekenisvolle activiteiten tijdens COVID-19 en de invloed ervan op mentaal welzijn” de toon over het belang van ergotherapie bij postcovidbehandeling in de thuissituatie. De “International classification of functioning health and disability (ICF) core set vi sus” vertelt ons hoe belangrijk de ICF is voor de ergotherapie en de gezondheidzorg in het algemeen. Daarnaast illustreren enkele kanjers van ergotherapeuten het belang van de interdisciplinai re geïntegreerde ergotherapie. Het beroepsprofiel “Ergotherapie op school” wordt toegelicht door een aantal leden, van de werkgroep “School Based OT”. Ook het project “NAHdine”, geleid voor Hilde Pitteljon van Dominiek Savio komt aan bod. En het hete hangijzer: ergotherapie en zorgtaken. Het kan, met respect van voor de expertise en competenties van alle betrokkenen, zo vertelt Hilde De Smet van AZ Groeninge Kortrijk.

Geniet van dit eerste nummer.

Voor het EV Bestuursorgaan,

Pierre Seeuws Voorzitter

Ergo

school

Ergotherapie als essentiële schakel in een inclusieve onderwijsvisie

Vanuit een brede blik en in een symbiose tussen leerling, schoolomgeving en taken kinderen zich maximaal helpen ontplooien. Dat is waar school-based occupational therapy voor staat. Het internationaal gebruikte Position Statement over ergotherapie in de schoolomgeving rust op Vlaamse schouders. En toch is er precies bij ons nog veel werk aan de winkel. Vier vrijwillige leden van de werkgroep ‘Ergotherapie en onderwijs’ van de beroepsvereniging Ergotherapie Vlaanderen schuiven mee aan tafel. “Buitenlands evidencebased onder zoek toont aan dat ergotherapie in scholen leidt tot een betere participatie bij de leerlingen. We streven naar een volwaardige rol van ergotherapeuten tussen de andere onderwijsprofessionals.”

Inclusief onderwijs moet de norm zijn. Niet enkel op papier, ook in de praktijk. Om dat waar te maken, moeten ergotherapeuten een volwaardige rol kunnen opnemen in de schoolcontext. Net zoals een kinesitherapeut of een logopedist kinderen met leer moeilijkheden of andere uitdagingen behandelt, kan de ergothe rapeut vanuit zijn brede blik een wereld van verschil betekenen voor deze leerlingen. “Het kabinet Onderwijs staat hier positief in, maar het ontbreekt vaak wat aan daden”, stelt Reinhilde Lenaerts van AP Hogeschool Antwerpen. Haar achtergrond in het buitengewoon on derwijs is een waardevolle basis binnen de werkgroep. “Elders in Europa tonen ze nochtans dat het anders kan. In Ierland betaalde de overheid bijvoorbeeld een onderzoek1 naar de impact van ergotherapie bij kinderen met bijzondere onderwijsnoden. Daaruit bleek een betere participatie en minder nood aan therapie buiten de school.”

Dat Ergotherapie Vlaanderen een duidelijke visie heeft op inclusief on derwijs en de rol van ergotherapeuten daarin, mag duidelijk wezen. In 2016 werd een Position Statement gepubliceerd, met de werkgroep van Ergotherapie Vlaanderen als drijvende kracht. Deze visietekst duidt de plaats van ergotherapie binnen het onderwijs. Meer dan vijf jaar later is dit document nog steeds een internationale referentie voor school-based occupational therapy.

NOG VEEL WERK AAN DE WINKEL

Overal in Europa staat inclusief onderwijs hoog op de agenda. Ook in Vlaanderen zijn zeker al stappen gezet. Denk maar aan het M-decreet. Daarmee moest regulier onderwijs toegankelijker worden voor kinderen

met specifieke onderwijsbehoeften. Kinderen opnemen in een gewone klas is het begin, maar dat is niet voldoende. Deze leerlingen moeten ver volgens ook de juiste omkadering en ondersteuning van onderwijsprofes sionals krijgen. Zo groeien we van integratie naar inclusie. En precies daar wringt het schoentje nog steeds. “In de huidige context is structurele be geleiding door ergotherapeuten binnen een ondersteuningsteam onvol doende mogelijk”, zegt Caroline Sorgeloos, opleidingshoofd ergotherapie aan HOGENT met in bijberoep een zelfstandige praktijk voor kinderen en jongeren. “Onze studenten starten vaak casussen op rond leerstoornis sen in het reguliere onderwijs. Ze stellen onder meer een behandelplan en doelen op, maar de opvolging is moeilijk te organiseren.”

Nochtans richten heel wat ergotherapeuten zich precies op die school context. Er werd zelfs een speciaal postgraduaat opgericht. Wie daar afstudeert, kan meteen gericht aan de slag in het onderwijs. “Onze stu denten zijn echte ambassadeurs”, zegt Johan Lemmens trots. Hij is oplei dingshoofd ergotherapie bij Hogeschool PXL en beleidsmedewerker bin nen de Centra voor Ambulante Revalidatie Genk en Hasselt. “Ze dragen

"Structurele begeleiding door ergotherapeuten binnen een ondersteuningsteam is vandaag nog onvoldoende mogelijk."

Ergo op school

bij aan een positief verhaal van ergotherapie in het onderwijsveld. Ze zijn echt gepassioneerd en ambitieus. De wisselwerking tussen de opleiding en het werkveld levert vaak mooie resultaten op, zoals telerevalidatie. Alumni kijken met een frisse blik en brengen nieuwe ideeën aan. Die zuurstof hebben we nodig om verdere stappen te zetten naar echt inclu sief onderwijs.”

coaching in de vereniging Inspire. “Heeft een leerling bijvoorbeeld moei te om iets te noteren, dan kan dat aan afleiding door een luidruchtige omgeving liggen, een slechte zithouding, maar evengoed aan een func tionele beperking of een foute handmotoriek. Het beter afstemmen van de verschillende factoren en de juiste therapie helpen dagelijkse taken beter uitvoeren. Vaak spelen meerdere factoren mee. Precies daarom is die brede blik van een ergotherapeut zo waardevol.”

Slechtste leerling van Europa

HAND IN HAND MET ANDERE ONDERWIJSPROFESSIONALS

Regulier onderwijs waar ook kinderen met specifiek leerbehoeftes zich goed voelen en zich maximaal kunnen ontplooien is een en-en-verhaal. Kinesitherapeuten en logopedisten hebben uiteraard een belangrijke taak te vervullen, maar door ergotherapeuten mee aan het ondersteu ningsteam toe te voegen, komt er meer aandacht voor het totaalplaatje. “Als ergotherapeuten gaan we op zoek naar de ideale afstemming tussen het kind, zijn omgeving en de dagelijkse activiteiten. We bekijken welke taken het kind moet uitvoeren en hoe het dat realiseert en waar precies de moeilijkheden maar ook de mogelijkheden zitten.” Aan het woord is Sofie Vergauwe, ook lid van de werkgroep Ergotherapie op school, actief binnen het ondersteuningsnetwerk NOA van het GO!. Daarnaast geeft ze

Het gevoel dat Vlaanderen (en bij uit breiding België) op vlak van inclusief onderwijs wat achterop hinkt binnen Europa, wordt bevestigd door de cij fers. Bijna 4 procent van de Vlaamse kleuters en lagereschoolkinderen vol gen buitengewoon onderwijs (Vlaams onderwijs in cijfers, schooljaar 20202021). Het Europese gemiddelde is on geveer 1,5 procent. De te dichten kloof is dus aanzienlijk. Enkele opvallende koplopers in Europa zijn Finland, met een sterke inclusie, en Italië, waar het buitengewoon onderwijs zelfs afge schaft is.

"De wisselwerking tussen de opleiding en het werkveld levert mooie resultaten op."

VERLICHT HET LEVEN

SOFTWARE VOOR DE ERGOTHERAPEUT

Waarom OT-Pro?

• Voorschri ten, verslagen, testresultaten, behandelingen, agenda en facturatie, allemaal in één digitaal dossier.

• Tegelijkertijd leggen we onze focus op het wetenschappelijk ondersteunen van het therapeutisch onderzoek, het bepalen van je doelen en het opstellen van je interventieplan.

• Het interdisciplinair samenwerken, met respect voor wederzijdse expertise en competenties is een rijkdom in de zorg. Daar spelen we met OT-Pro graag op in.

• Professionaliteit ten top !

ONTDEK NOG MEER VOORDELEN VIA EEN GRATIS DEMO WWW.OT-PRO.COM