Najzamożniejsi i oby najszczęśliwsi! Lotnicze Pogotowie Ratunkowe w Gorzowie. To już jest pewne! >>2
Lubuskie zwyciężyło w rankingu zamożności województw „Wspólnoty”. Wywiad z marszałek Elżbietą Anną Polak >>4-5
04 ‘15
www.lubuskie.pl |GZII-065-01|4.1.4.2015
Czas na Woodstock!
Fot. Marcin Oliwa Soto
30 lipca br. startuje XXI Festiwal Przystanek Woodstock. Tradycyjnie już w Kostrzynie nad Odrą „zagra” również województwo lubuskie. Damy czadu! Lubuska strefa na Woodstocku znów zaskoczy odwiedzających. W Kostrzynie Festiwal odbędzie się po raz dwunasty. W sumie województwo lubuskie gości imprezę Jurka Owsiaka po raz osiemnasty!
Na odwiedzających Lubuską Strefę na Woodstocku czekają niespodzianki.
>>4-5
www.lubuskie.pl
2 Gorzów będzie miał bazę HEMS! Baza Lotniczego Pogotowia Ratunkowego w Gorzowie Wlkp. staje się faktem. Ministerstwo Zdrowia wyraziło zgodę na ulokowanie tutaj śmigłowca ratunkowego, a Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju – ten śmigłowiec kupi. – Jako samorząd województwa zobowiązaliśmy się, że tę bazę wybudujemy. Pomóc ma także miasto Gorzów – mówi Elżbieta Anna Polak, marszałek Lubuskiego. a tę decyzję Lubuszanie czekali od kilku lat. Utworzenie bazy HEMS znalazło się wśród priorytetowych zadań w wielu dokumentach o charakterze strategicznym dla naszego województwa, m.in. w Strategii Rozwoju Województwa Lubuskiego 2020 czy Lubuskiej Strategii Ochrony Zdrowia na lata 2014-2020. Kwestia zabezpieczenia medycznego północnej części województwa jest istotna m.in. z uwagi na położenie Lubuskiego – na styku dwóch ważnych szlaków komunikacyjnych o znaczeniu międzynarodowym (tj. droga ekspresowa S3 i autostrada A2). Ponadto czas dolotu śmigłowca ratowniczego z zielonogórskiej bazy (w Przylepie) był zbyt długi. Do apelu marszałek Elżbiety Anny Polak skierowanego do ministra zdrowia przyłączyli się m.in. wojewoda lubuski, ale także wojewoda wielkopolski, który zauważył, że utworzenie bazy HEMS w Gorzowie Wlkp. pozytywnie wpłynie także na bezpieczeństwo Wielkopolan. Podział zadań w tym przedsięwzięciu jest bardzo jasny. Ministerstwo Zdrowia wydało pozytywną decyzję o utworzeniu bazy Śmigłowcowej Służby Ratownictwa Medycznego w Gorzowie Wlkp., co dało zielone światło do kolejnych działań. Sfinansowania inwestycji podjął się Samorząd Województwa Lubuskiego. Natomiast Jacek Wójcicki, prezydent Gorzowa Wlkp. wiosną br. podczas konferencji prasowej zobowiązał się, że miasto dołoży połowę kwoty do budowy bazy. W tej kwestii pozytywną opinię wyrazili także miejscy radni. Za realizację projektu odpowiadać będzie natomiast SP ZOZ Lotnicze Pogotowie Ratunkowe. Obecnie trwa procedura związana z przekazaniem gruntu pod budowę. Zgodnie z założeniami baza HEMS zostanie ulokowana przy gorzowskim szpitalu – w miejscu dawnego lądowiska dla helikopte-
Fot. Marzena Toczek
N
Baza Lotniczego Pogotowia Ratunkowego powstanie w Gorzowie Wlkp. rów. Samorządowa spółka szpitalna przekaże nieruchomość Lotniczemu Pogotowiu Ratunkowemu. Kiedy baza już będzie gotowa, wyląduje w niej specjalistyczny śmigłowiec ratunkowy kupiony przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju. SP ZOZ LPR posiada 17 stałych baz Śmigłowcowej Służby Ratownictwa Medycznego rozmieszczonych w całej Polsce oraz jedną bazę sezonową uruchamianą na czas wakacji. Natomiast na lotnisku im. Fryderyka Chopina w Warszawie zlokalizowany jest Samolotowy Zespół Transportowy. SP ZOZ LPR dysponuje 23 śmigłowcami ratunkowymi typu Eurocopter EC 135 oraz dwoma samolotami Piaggio P.180 Avanti. Przypomnijmy, że niedawno nowa baza LPR była otwierana w podzielonogórskim Przylepie, a samorząd
województwa od dawna zabiegał o utworzenie drugiej bazy w północnej części województwa. Marszałek Elżbieta Anna Polak spotykała się w tej sprawie z wiceministrem zdrowia Sławomirem Naumannem, wiceministrem infrastruktury i rozwoju Waldemarem Sługockim oraz Robertem Gałązkowskim, dyrektorem LPR. Podczas konferencji prasowej w Gorzowie Wlkp. 13 kwietnia br. marszałek Polak mówiła: - W ubiegłym roku, gdy negocjowaliśmy Kontrakt Terytorialny, nie mieliśmy rekomendacji Ministerstwa Zdrowia. Dziś mamy dobre informacje. Zakup śmigłowców przez rząd jest faktem, a my mamy warunki do spełnienia, by baza Lotniczego Pogotowia Ratunkowego powstała w Gorzowie. Mirosława Dulat
Zdrowie na Woodstocku: Szpital polowy w starym stylu Wydawca: Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego, ul. Podgórna 7, 65-057 Zielona Góra redaktor naczelna: Małgorzata Gabrysz-Hryniewicz redaktor prowadzący: Michał Iwanowski, 68 456 54 93 redakcja.region@lubuskie.pl zespół redakcyjny: Marcin Nowak, Marek Pych, Mirosława Dulat, Marzena Toczek, Paweł Tyl, Wojciech Königsberg, Łukasz Maćkowski, Władysław Kłosik, Adam Kapela. Agnieszka Chorążyczewska, Paweł Siarkiewicz, Mariusz Kopaczewski.
o nie będzie oficjalny punkt udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej. W „szpitalu polowym” w Miasteczku Lubuskim na Przystanku Woodstock będzie można zobaczyć wyposażenie lecznic sprzed dziesiątków lat. A przy okazji także… przespacerować się w „alkoholowych” okularach – oczywiście w linii prostej! Akcent zdrowotny w
T
Miasteczku Lubuskim to „szpital polowy” z wyposażeniem z minionej epoki. Lubuskie szpitale zrobiły przegląd strychów i magazynów – znalazły się tam prawdziwe „perełki”: zabytkowe, ciężkie nosze, kule, które dziś mogłyby stanowić wyposażenie muzeum, a nie lecznicy, czy dawne medyczne parawany. W prozdrowotnym planie na tegoroczny Wood-
stock jest także organizacja marszu nordic walking po najpiękniejszych zakątkach okolic Kostrzyna. Tradycyjnie już Departament Ochrony Zdrowia będzie promował także ideę transplantacji i podpisywanie oświadczeń woli, które są wyrazem zgody na pobranie organów po śmierci. (mid)
www.lubuskie.pl
3 100 mln euro dla lubuskich stolic Przygotowujemy porozumienia z Miejskimi Obszarami Funkcjonalnymi Gorzowa Wlkp. i Zielonej Góry w sprawie realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych! Oba stołeczne obszary dostaną łącznie 107.628.028 euro. – Mam nadzieję, że prezydenci miast, wójtowie i burmistrzowie jeszcze te pieniądze pomnożą dzięki mądrym inwestycjom – podkreśla marszałek Elżbieta Anna Polak. integrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) to nowy sposób współpracy samorządów, w którym miasta wojewódzkie Zielona Góra i Gorzów Wielkopolski oraz otaczające je gminy (wchodzące w skład ich obszarów funkcjonalnych) jak również władze województwa wspólnie ustalają cele do osiągnięcia i wskazują inwestycje do zrealizowania. Każde województwo ma swój ZIT, obejmujący stołeczną aglomerację wraz z otaczającym je obszarem. Nawet woj. kujawsko-pomorskie (też z dwiema stolicami) ma jeden ZIT, obejmujący Miejski Obszar Funkcjonalny Torunia i Bydgoszczy. W woj. lubuskim mamy dwa znacznie oddalone od siebie ośrodki miejskie, o porównywalnym potencjale rozwojowym. Dlatego powołane zostały dwa ZIT-y dla obu stołecznych Miejskich Obszarów Funkcjonalnych (MOF). Idea ZIT powstała z przekonania, że władze samorządowe niższego szczebla niż regionalny, znając dobrze lokalne uwarunkowania, najlepiej przygotują projekty wzajemnie powiązane. Innymi słowy: gminy sąsiadujące wokół stołecznej aglomeracji muszą się porozumieć co do wspólnych priorytetów inwestycyjnych. Wyznaczony zakres terytorialny miejskiego obszaru funkcjonalnego jest również zgodny z zapisami Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030. Na tej podstawie wyznaczono Miejski Obszar Funkcjonalny Gorzowa Wlkp., który tworzą: miasto Gorzów Wielkopolski - rdzeń obszaru funkcjonalnego, gmina Kłodawa, gmina Santok, gmina Deszczno, gmina Bogdaniec oraz Miejski Obszar Funkcjonalny Zielonej Góry, który tworzą: miasto Zielona Góra - rdzeń obszaru funkcjonalnego, gmina Czerwieńsk, gmina Świdnica, gmina Sulechów, gmina Zabór. Fundusze na wdrażanie projektów w ramach formuły ZIT pochodzić będą z
Z
tzw. rezerwy programowej (kwota wydzielona na etapie programowania z przeznaczonych dla Polski funduszy) oraz z podstawowej alokacji RPO – Lubuskie 2020 (EFRR oraz EFS). Alokacja na inwestycje ZIT wynosi: dla Gorzowa Wlkp. 49 282 322,00 euro, dla Zielonej Góry wynosi 58 345 706,00 euro. Obejmuje ona zarówno „twarde” inwestycje w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, jak i „miękkie” z Europejskiego Funduszu Społecznego. Pieniądze te będą pochodzić z Regionalnego Programu Operacyjnego Lubuskie 2020, w ramach którego – przypomnijmy – do naszego regionu trafi łącznie 906 mln euro w latach 2014-2020. Warunkiem realizacji działań w ramach ZIT jest przyjęcie Strategii ZIT, w której m.in. będą zapi-
sane priorytetowe przedsięwzięcia, jakie MOF chce na swoim terenie zrealizować z tych funduszy. Dodatkowo istnieje możliwość, aby projekty wynikające ze Strategii ZIT otrzymały preferencje w procesie wyboru projektów w ramach programów krajowych, głównie Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014 – 2020, czyli programu, który w tej perspektywie dysponuje największą alokacją funduszy. Po podpisaniu porozumień między samorządem województwa a Związkami ZIT Gorzowa i Zielonej Góry zostaną im powierzone zadania związane z wyborem projektów w ramach swoich Strategii ZIT. Michał Iwanowski
Promocja województwa lubuskiego poprzez sport rganizujesz wydarzenie sportowe w kraju lub za granicą, a może sam odnosisz sukcesy na sportowych arenach, sławiąc tym samym region lubuski? Jeśli tak, ta wiadomość jest dla Ciebie! Do podziału jest 200 tys. zł. 7 lipca br., Zarząd Województwa Lubuskiego przyjął uchwałę w sprawie ogłoszenia otwartego konkursu ofert na wsparcie działań w zakresie promocji województwa lubuskiego podczas wydarzeń sportowych odbywających się w kraju i za granicą.
O
Czy masz szan sę? Oczy wi ście! Wy star czy, że zgłoszone przez Ciebie działanie ma zasięg regional ny, po nadre gio nal ny lub mię dzy na ro do wy oraz skierowane jest do jak największej grupy odbiorców. Pamiętaj, że 30% przyznanego dofinansowania powinno być przeznaczone na promocję regionu pod hasłami: „Zdrowe Lubuskie” lub „Lubuskie – tu gramy!”. Co ważne - około 50% wydarzeń powinno odbyć się na terenie województwa lubuskiego. Oferty na realizację zadań
publicznych należy składać do 29 lipca 2015 roku w za mknię tej ko per cie w kan ce la rii ogól nej UMWL w Zielonej Górze przy ul. Podgórnej 7 lub w sekretariacie Wydziału Zamiejscowego Urzędu z siedzibą w Gorzowie Wlkp. przy ul. Łokietka 22. Szczegółowe warunki oraz wymagane dokumenty zamieszczone są w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu marszałkowskiego (organizacje pozarządowe/2015). (mt)
www.lubuskie.pl
4
Lubuskie zwycięzcą Woj. lubuskie znalazło się na czele tabeli w Rankingu zamożności samorządów 2014 w kategorii województw, opublikowanym w piśmie samorządowym „Wspólnota”. - Lubuszanie potrafią czerpać z możliwości „złotego wieku”, w którym mamy szczęście żyć. Jeżeli nie ma barier biurokratycznych i istnieje autentyczna otwartość na zmiany oraz odwaga do zmian, to są wyniki – mówi marszałek Elżbieta Anna Polak w wywiadzie na łamach „Wspólnoty”. anking zamożności samorządów jest przygotowywany przez ekipę prof. Pawła Swianiewicza na zlecenie „Wspólnoty” od wielu lat. Bierze pod uwagę wpływy do budżetów samorządów, ale tylko dochody własne, bez dotacji. To właśnie dochody własne decydują o możliwościach inwestycyjnych i rozwojowych miast, gmin, powiatów i województw. Jak mawiają samorządowcy – tyle mamy samorządności, ile dochodów własnych. Dla potrzeb Rankingu dochody budżetu zostały skorygowane według specjalnej metodologii: autorzy odjęli składki przekazywane przez samorządy w związku z subwencją równoważącą, natomiast do faktycznie zebranych dochodów dodali
R
skutki zmniejszenia stawek, ulg i zwolnień w podatkach lokalnych. Przypomnijmy, że w woj. lubuskim już drugi rok zwiększają się wpływy z podatku od firm do budżetu województwa. Wg danych za rok 2014 wpływy z CIT były o 8 proc. wyższe niż rok wcześniej. W roku 2013 r. wzrost ten wyniósł aż 10,5 proc. w stosunku do roku poprzedniego i Lubuskie było wówczas trzecim regionem w Polsce pod względem skali wzrostu wpływów z CIT, podczas gdy kilka województw notowało wówczas spadki wpływów z tego tytułu. W skali całego kraju wpływy z CIT w roku 2013 zmalały o 7,3 proc., podczas gdy w Lubuskiem wzrosły o 10,5 proc. Podobnie było rok później, kiedy wpływy
z CIT za 2014 r. wzrosły o kolejne 8 proc. Kwotowo wygląda to tak: w 2012 r. wpływy z CIT do budżetu województwa wyniosły nieco ponad 63 mln zł, a w 2013 r. – ponad 70 mln zł, a w 2014 r. 76,5 mln zł. Można więc powiedzieć, że w Lubuskiem wzrost gospodarczy stabilizuje się i nie jest tak narażony na wahania koniunktury, jak jeszcze kilka lat temu. W tegorocznym Rankingu w kategorii województw największy skok w porównaniu z rokiem ubiegłym wykonało woj. zachodniopomorskie, które z 11 miejsca awansowało na drugie, za lubuskim. Natomiast woj. lubuskie awansowało z drugiego miejsca w 2013 na pierwsze w 2014 (tabela na str. 5). (mi)
Najzamożniejsi i oby najszczęśliwsi Rozmowa z Elżbietą Anną Polak, marszałkiem województwa lubuskiego
za największe wydatki na administrację bo w przeliczeniu na
- Lubuskie zwyciężyło w tegorocznym rankingu zamożno-
w przeliczeniu na milion, stawia Lubuskie na podium najza-
ści województw prof. Pawła Swianiewicza, opublikowanym przez „Wspólnotę”. Rok temu Pani województwo zajęło drugie miejsce, a od kilku lat było w czołówce. Lubuskie to peryferyjnie położony i mały, bo liczący milion mieszkańców region na pograniczu. Czyżby sprawdzało się przysłowie, że małe jest piękne i… bogate? - Jak widać, mały region wcale nie oznacza małych ambicji, może być potencjałem, ale może też być problemem. Wszystko zwyczajnie zależy od ludzi. Wcale nie uważam, że jesteśmy regionem peryferyjnym. A wręcz przeciwnie, nasze położenie jest atutem, transgraniczność, przenikanie doświadczeń euro-
milion Lubuszan tak wychodzi. A teraz wzrost w PIT i w CIT
W regionie lubuskim postawiliśmy na tworzenie najlepszych w Polsce warunków do rozwoju gospodarczego.
możniejszych województw. Myślę, że mieszkańcy woleliby, żeby to było pierwsze miejsce w średniej płacy. - Wróćmy do zamożności regionu. Ranking prof. Swianiewicza bierze pod uwagę wpływy do budżetu województw, ale tylko dochody własne, bez dotacji. Dochody z podatków PIT i CIT do budżetu województwa lubuskiego rosną od kilku lat, podczas gdy w innych województwach dochody te malały. W czym tkwi tajemnica tego sukcesu? - To umiejętność wyboru priorytetów, ich koncentracja, ale też elastyczność. Ponieważ wyznacznikiem rozwoju jest zdolność do
pejskich, bliskość Berlina. To wszystko sprawia, że jesteśmy
zmian. Mój mentor, prof. Jerzy Regulski powtarzał, że nie wystarczy
najbardziej otwarci i tolerancyjni w Polsce. Też mamy to na pi-
mieć cel, trzeba jeszcze wiedzieć, jak ten cel osiągnąć. Czyli po
śmie! Ale w rankingach bywa różnie, ostatnio tłumaczyłam się
pierwsze trzeba wiedzieć, co się chce osiągnąć. Nie pisać planów do
www.lubuskie.pl
5
rankingu zamożności ści i dlatego władze regionu konsekwentnie stawiają na roz-
branża metalowa, samochodowa, drzewna i spożywcza, a w
wój mikroprzedsiębiorczości…
handlu i usługach dominują wielkopowierzchniowe sieci
- Z ostatnich danych statystycznych wynika, że aż 77 proc.
handlowe. Nie są to branże, w których zarobki należą do wy-
mieszkańców deklaruje zadowolenie ze swojego życia w regionie
sokich. Czas to zmienić. Powstały parki naukowo-technolo-
lubuskim. Jesteśmy tutaj, w zielonej krainie w dorzeczu Odry, po
giczne, wyznaczyliśmy nasze inteligentne specjalizacje. Ma-
prostu szczęśliwi. Na pierwszym miejscu Lubuszanie stawiają
my wyznaczony jasny cel: „Lubuskie to zielona kraina nowo-
odwzajemnioną miłość, na drugim spełnienie zawodowe a na
czesnych technologii”, region konkurencyjny i innowacyjny,
trzecim święty spokój. Są jednak aktywni, przedsiębiorczy i pra-
spójny terytorialnie i społecznie, z wysoką dostępnością
cowici. Potrafią korzystać z dotacji na rozwój mikro, małych i
transportową i teleinformatyczną. Region efektywnie i nowo-
średnich firm. Odważnie podejmują się prowadzenia działalno-
cześnie zarządzany. Teraz czas na inteligentne wsparcie, bę-
ści gospodarczej na własne ryzyko. Zwiększają nakłady inwesty-
dziemy rozwijać nowoczesne technologie informatyczne, pła-
cyjne. W ubiegłym roku aż o 25 proc. Dlatego dochody z tego ty-
cić za transfer wiedzy do biznesu, technologie środowiskowe.
tułu do naszego budżetu stale rosną, bezrobocie nigdy nie było
- Przysłowie mówi: pieniądze szczęścia nie dają. Co Pani
Fot. Dorota Świderska
tak niskie. Dzisiaj to 12,8 proc. w regionie, a są takie miejsca,
na to?
gdzie brakuje rąk do pracy, np. w gminie Babimost to 4 proc. Pie-
- Niektórzy twierdzą, że pieniądze leżą na ulicy albo trzeba
niądze na tworzenie warunków do rozwoju gospodarczego i
je wziąć z banku. Czyli od pieniędzy ważniejszy jest pomysł
przedsiębiorczość zasadniczo wpłynęły na tak dynamiczny
na inwestycje, na rozwój. Steve Jobs twierdził, że „ludzie, na
wzrost PKB. Jestem przekonana, że równie ważna jest polityka
tyle szaleni, aby myśleć, że mogą zmieniać świat, faktycznie
społeczna, finansowanie programów rozwojowych szkół, budo-
go zmieniają”. Dlatego zawsze zawsze stawiam na ludzi. Lu-
wa nowoczesnej bazy edukacyjnej i społecznej z pewnością
buszanie potrafią czerpać z możliwości „złotego wieku”, w
przyczyniły się do najlepszych w Polsce wyników egzaminów
którym mamy szczęście żyć. Jeżeli nie ma barier biurokra-
lubuskich maturzystów.
tycznych i istnieje autentyczna otwartość na zmiany oraz odwaga do zmian, to są wyniki. Czyli „twarde rezultaty”, jak
- Mimo zamożności samorządu województwa, zarobki mieszkańców woj. lubuskiego należą do najniższych w Pol-
mówi Unia Europejska. Lubuskie to ma! - Dziękuję.
sce. Skąd ten paradoks? szuflady! Muszą one być oparte na rzetelnej diagnozie i konsulta-
- O! Już nie najniższe! Ale powodem jest profil działalności
cjach społecznych. W regionie lubuskim postawiliśmy na tworzenie
największych firm w regionie. W przemyśle dominuje u nas
najlepszych w Polsce warunków do rozwoju gospodarczego. Inspirujemy rozwój oparty na wiedzy, edukację odpowiednią do potrzeb biznesu. Konsekwentnie poprawiamy dostępność komunikacyjną i transportową. Dbamy o region zrównoważony pod względem terytorialnym i społecznym. Dzięki konsekwencji i determinacji odnosimy sukcesy. Region lubuski ma dobrą sieć dróg krajowych i regionalnych. Tu przecinają się autostrady A4 i Autostrada Wolności z drogą ekspresową S3. Jesteśmy liderem we wdrażaniu funduszy europejskich, za drugie miejsce w Polsce otrzymaliśmy nagrodę 55 milionów euro, którą przeznaczyliśmy na nowe innowacyjne kierunki nauczania na naszych uczelniach, parki naukowo-technologiczne, połączenia międzyregionalne i międzynarodowe. Jako pierwszy region w Polsce zakończyliśmy budowę światłowodów, likwidując w ten sposób 80 proc. białych plam. Chociaż nikt w to nie wierzył, udało nam się oddłużyć najbardziej zadłużony, na kwotę 270 mln zł, szpital w Polsce, w Gorzowie Wlkp. Dzisiaj, po roku działalności, spółka szpitalna ma 29 mln zł zysku. - Rok temu, w wywiadzie dla „Wspólnoty” mówiła Pani, że to mieszkańcy regionu przyczyniają się do jego zamożno-
Michał Iwanowski (Wywiad ukazał się w piśmie samorządowym Wspólnota, nr 14, 11 lipca 2015 r.)
www.lubuskie.pl
6 Będą kolejne szpitalne spółki, będzie też klinika Po głośnym, zakończonym sukcesem przekształceniu w spółkę gorzowskiego szpitala, formę organizacyjno-prawną zmienią kolejne dwie marszałkowskie lecznice: Szpital w Zielonej Górze i LORO w Świebodzinie. Obecnie projekty uchwał w tej sprawie są opiniowane przez związki zawodowe. Ostateczna decyzja należeć będzie do Sejmiku Województwa. ubuski Ośrodek Rehabilitacyjno-Ortopedyczny w Świebodzinie specjalizuje się w profilaktyce i leczeniu schorzeń narządów ruchu. Roczny kontrakt LORO z NFZ wynosi obecnie blisko 17,5 mln zł, a zysk za 2014 r. sięgnął ponad 4,1 mln zł. Gdyby pieniędzy było więcej, lekarze mogliby zrobić więcej zabiegów. Tym samym zmniejszyłyby się kolejki. I tu receptą jest przekształcenie lecznicy w spółkę, co ma być jednym z kroków do realizacji wieloletniej strategii rozwoju ośrodka. To z kolei pozwoli na rozszerzenie wachlarza świadczeń medycznych. LORO powiększy też swoją powierzchnię – w planach jest adaptacja przylegającego do szpitala zabytkowego zamku. Powiększona lecznica stanie się także bazą do praktyk dla studentów kierunku lekarskiego na UZ. W tym przypadku sama procedura i zmiany są już bardziej skomplikowane. Dziś Szpital Wojewódzki w Zielonej Górze funkcjonuje w formie samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej. – Priorytetem Zarządu Województwa jest oczywiście przekształcenie zielonogórskiego szpitala w klinikę. Prawo wskazuje kilka ścieżek proceduralnych. Wybraliśmy najbardziej optymalną, nie tylko dla szpitala, samorządu województwa i Uniwersytetu Zielonogórskiego, ale przede wszystkim dla pacjentów – tłumaczy Elżbieta Anna Polak, marszałek województwa. Klinika to konieczność, bo taki był warunek Ministerstwa Zdrowia. Rozważane były dwa możliwe prawnie warianty: przekazanie majątku uczelni bez zmiany organizacyjno-prawnej szpitala lub przekształcenie w spółkę i przekazanie uczelni 51 proc. udziałów, a pozostawienie 49 proc.
Fot. Iwona Kusiak
L
Trwa rewitalizacja zabytkowych obiektów LORO po stronie województwa. Druga opcja w opinii Zarządu Województwa jest bardziej racjonalna. Opinie związków zawodowych w tej sprawie powinny wpłynąć do urzędu na początku sierpnia. Wówczas uchwały zostaną przekazane pod obrady radnych. W czerwcu prezesi dwóch istniejących marszałkowskich spółek szpitalnych uzyskali od zgromadzenia wspólników absolutoria. Co to oznacza?
Przede wszystkim, że lecznice dobrze sobie radzą. Przekształcony w 2011 r. Lubuski Specjalistyczny Szpital Pulmonologiczno-Kardiologiczny w Torzymiu sp. z o.o. wypracował w 2014 r. zysk w wysokości 53,4 tys. zł. Druga spółka – gorzowski Wielospecjalistyczny Szpital Wojewódzki zamknął ub. rok zyskiem w wysokości aż 29,3 mln zł! Mirosława Dulat
Pałac w Zaborze doczekał się nowej elewacji VII-wieczny pałac w Zaborze, w którym mieści się Centrum Leczenia Dzieci i Młodzieży, zyskuje nowy blask. Trwa remont elewacji zewnętrznej zabytkowego gmachu. Jest to już ostatni etap prac. Z budżetu województwa na ten cel przeznaczono ponad pół miliona zł. Zakres prac objął m.in. odtworzenie tynków ścian, gzymsów i cokołów, malowanie elewacji, okien i krat okien, wykonanie obróbek blacharskich oraz prace konserwatorskie płaskorzeźb na elewacji
Fot. Dorota Świderska
X
środkowej. Remont odbywa się pod nadzorem służb konserwatora zabytków. Centrum Leczenia Dzieci i Młodzieży w Zaborze jest szpitalem psychiatrycznym realizującym świadczenia medyczne z zakresu zaburzeń zdrowia psychicznego u dzieci i młodzieży. W strukturze SPZOZ funkcjonuje Szpital Psychiatryczny dla Dzieci i Młodzieży oraz Poradnia Zdrowia Psychicznego dla dzieci i młodzieży. (mgh)
www.lubuskie.pl
7 Rynek pracy coraz lepszy Do Lubuskich Fabryk Mebli w Świebodzinie udało się ściągnąć duńskiego inwestora, producenta krzeseł i foteli. Inwestor porozumiał się z Urzędem Marszałkowskim Woj. Lubuskiego i – mimo ofert z woj. dolnośląskiego i Czech - wybrał właśnie Świebodzin. Inwestor zatrudni 200 osób. Sytuacja na lubuskim rynku pracy poprawia się od wielu miesięcy. hodzi o firmę Furn Master sp. z o.o., która jest spółką-córką koncernu Gabriel D.K. z Danii, wiodącego w Europie dostawcy tkanin meblowych. Spółka Furn Master kupiła już 10 tys. metrów kwadratowych w budynkach Lubuskich Fabryk Mebli. W planach ma zakup kolejnych nieruchomości, chce rozwinąć produkcję, tylko w pierwszym roku działalności nakłady inwestycyjne mają wynieść 300 tys. euro. Obecnie firma przejmuje 70 pracowników LFM, a docelowa wielkość zatrudnienia ma wynieść 200 osób, co dla niewielkiego świebodzińskiego rynku pracy będzie miało ogromne znaczenie. Inwestycja Duńczyków będzie jednak oddziaływać na cały region, gdyż firma rozpoczęła rozmowy na temat kooperacji z dostawcami tkanin oraz elementów drewnianych z kilkoma lubuskimi kontrahentami. Co ważne – Lubuskie Fabryki Mebli nie są zlokalizowane w strefie ekonomicznej, dzięki czemu Duńczycy będą działać bez ulg i zwolnień podatkowych. Zatem inwestycja w Świebodzinie, oprócz korzyści dla lokalnego rynku pracy, przyniesie także korzyść budżetowi państwa i samorządu. - W swoim expose, gdy obejmowałam urząd marszałka w 2010 r. zapewniałam, że chcemy stworzyć w regionie lubuskim najlepsze w Polsce warunki do rozwoju gospodarczego – mówi marszałek Elżbieta Anna Polak. - Już dzisiaj mamy twarde rezultaty naszych starań w zakresie wspierania przedsiębiorczości oraz poprawy infrastruktury technicznej. Dobre projekty inwestycyjne wymagają czasu, duński in-
Przypomnijmy, że sytuacja na lubuskim rynku pracy sukcesywnie poprawia się od wielu miesięcy. Maj był kolejnym miesiącem spadku bezrobocia. Obecnie stopa bezrobocia wynosi 11,8 proc., najmniej od siedmiu lat. Ostatnio tak niskie bezrobocie było w październiku 2008 r., kiedy wynosiło 11,1 proc., a potem szybko zaczęło rosnąć. Pamiętajmy, że był to początek światowego kryzysu finansowego, kiedy wiele firm wstrzymało inwestycje, ograniczało produkcję. W maju br. największy spadek liczby bezrobotnych nastąpił w powiatach nowosolskim (o 462 osoby) i żagańskim (o 302 osoby). Mimo to, właśnie w powiatach nowosolskim i żagańskim wciąż utrzymuje się najwyższy wskaźnik bezrobocia. Tuż za nimi są powiaty strzelecko-drezdenecki, krośnieński i międzyrzecki. Tradycyjnie najniższa jednocyfrowa stopa bezrobocia utrzymuje się w miastach Gorzów Wlkp. i Zielona Góra, a także w Słubicach. W sumie, na koniec maja w lubuskich urzędach pracy było zarejestrowanych 43.237 bezrobotnych (w tym 53 proc. kobiet). W ciągu roku (od maja 2014 r.) liczba bezrobotnych zmniejszyła się o 9.851 osób (ponad 18 proc.). Marszałek Polak podkreśla, że coraz lepsze statystyki to zasługa interwencji finansowej funduszy europejskich w minionej perspektywie. Przypomnijmy, że tylko w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w latach 2007-2013 na wsparcie lubuskiego rynku pracy i aktywizację bezrobotnych wydano 281 (mi) mln złotych.
Infografika Angelika Hoder
C
westor otrzymał od nas kilka atrakcyjnych ofert już w 2011 r. Od tego czasu byliśmy z nim w stałym kontakcie. Dzisiaj możemy już być pewni, powstanie 200 nowych miejsc pracy w nowoczesnej branży. To bardzo dobra wiadomość dla Lubuszan! „Dziękujemy za współpracę i działania ze strony urzędu – napisał do marszałek Polak Lars Malte z firmy Furn Master. – Naszym doświadczeniem w zakresie tego wsparcia i współpracy będziemy dzielili się z innymi inwestorami zainteresowanymi rozpoczęciem inwestycji w woj. lubuskim. W przyszłości planujemy dalszy rozwój w zakresie sprzedaży na innych rynkach, zamierzamy również kontynuować inwestycje w regionie, w zakresie produkcji i logistyki”.
Roztańczone, rozśpiewane, kolorowe - wielokulturowe Lubuskie
Fot. Hanna Kaup
Z
Muzyczny „Tertno”. Z tej okazji gratulacje oraz wyrazy uznania za całokształt pracy twórczej i artystycznej zespołowi oraz Edwardowi Dębickiemu złożył wicemarszałek województwa lubuskiego Romuald Gawlik. W trakcie trwania imprezy lubuskiej publiczności zaprezentowały się największe gwiazdy muzyki cygańskiej. Końcówka lipca należy do folkowego lubuskiego. 27 lipca rusza Międzynarodowy Festiwal Folkloru „Oblicza Tradycji”. W tym roku na lubuskich scenach wystąpią zespoły z Kolumbii, Bośni i Hercegowiny, Turcji, Meksyku, Senegalu i Polski. Festiwal, którego organizatorem jest Regionalne Centrum Animacji Kultury - to doskonała lekcja tradycji i kultury, a także doskonała lekcja tolerancji. W tym roku, podobnie
jak w latach poprzednich, międzynarodowego folku będą mogli posmakować mieszkańcy Łagowa oraz innych miejscowości regionu. (mt, mgh)
Fot. Archiwum RCAK
początkiem lipca br. Gorzów Wielkopolski żył kulturą cygańską. Podczas Międzynarodowego Spotkania Zespołów Cygańskich ROMANE DYVESA swój 60. jubileusz obchodził Cygański Teatr
Infografika Łukasz Maćkowski
www.lubuskie.pl
12 Woodstock to Lubuskie Franciszek Wołowicz Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej Z festiwalu jestem niezwykle dumny, gdyż mam w tym osobisty, znaczący udział, bo jego sześć edycji odbyło się w latach 1997-2003 w Żarach. To mnie w 1997roku, wówczas burmistrza Żar, namówił Jurek Owsiak do organizacji festiwalu na terenie gminy. Podpowiedział mu to Bogdan Waszkiewicz, ówczesny dyrektor Domu Kultury w Łęknicy. To w Żarach narodziła się prawdziwa legenda Przystanku Woodstock jako festiwalu niezwykłego, kolorowego i przyjaznego, gdzie głównym przesłaniem tysięcy uczestników jest poczucie wolności, tolerancji i bycia razem. Od 2004 roku legendę Przystanku Woodstock WOŚP, ze swoim niezmordowanym dyrygentem Jurkiem Owsiakiem, z powodzeniem kontynuują pola pod Kostrzynem nad Odrą. Festiwal jest jedyny w swoim rodzaju, wymyka się wszelkim kategoriom i klasyfikacjom – dlatego jest tak wspaniały.
Fot. Archiwum prywatne
Mekka muzyki rockowej w Polsce, doskonałe wydarzenie promujące nasze województwo – tak o Przystanku Woodstock mówią radni województwa lubuskiego. Większość z nich to bez wątpienia fani muzyki rockowej i oddani kibice idei Jurka Owsiaka. Który z nich marzy o Przystanku z udziałem RHCP, a który był jednym ze „sprawców całego zamieszania" w Lubuskiem?
Tablica upamiętniająca pierwsze festiwale Woodstockowe w Lubuskiem Dzięki niemu setki tysięcy ludzi z Polski i świata odwiedzają Ziemię Lubuską. Zróbmy więc wszystko, aby ta piękna impreza wraz ze swoim przesłaniem jak najdłużej zagościła na naszej ziemi.
Sebastian Sylwester Ciemnoczołowski Klub Platformy Obywatelskiej RP Festiwal pamiętam jeszcze z czasów studenckich z żarskiego lotniska, gdzie dzisiaj powstała duża strefa gospodarcza i wiele firm. Już wtedy zjeżdżały tłumy ludzi, na horyzoncie lśniły niekończące się słoneczniki, a wszystko przeplatała atmosfera rocka, dobrej i spokojnej zabawy. Te parę dni to dla każdego młodego człowieka czas jakby z innej bajki. Powstawało „nasze” miasteczko ludzi o podobnych marzeniach, planach, zamiłowaniu do muzyki, ale często także odmiennych poglądach. Atmosfera to-
lerancji pozwalała trzymać większość tłumu w przyjaznej, bezpiecznej atmosferze. To ogromny sukces festiwalu, całej fundacji oraz lokalnych samorządów i służb wojewody. Z dzisiejszej perspektywy na to, co zrobił Owsiak, patrzę jako na doskonałe wydarzenie promujące nasze województwo. Festiwal to także możliwość rozmowy i spotkania się z wieloma osobowościami życia publicznego z kraju i spoza niego. To ogrom zdarzeń kulturalnych i koncertów. Ja ciągle czekam, kiedy na dużej scenie pojawi się najlepszy chyba na świecie koncertowy zespół, mój ulubiony Red Hot Chili Peppers.
Czesław Fiedorowicz Klub Polskie Stronnictwo Ludowe W Polsce tylko Open'er Festiwal może porównywać się do Przystanku Woodstock. Kostrzyn nad Odrą, a wcześniej Żary stały się mekką muzyki rockowej w Polsce. Przystanek Woodstock rozpoczął granie w 1995 roku nad Jeziorem Żarnowskim z hasłem "Miłość Przyjaźń Muzyka", a w naszym województwie od 1997 roku. W Żarach, w roku powodzi stulecia, uczestników festiwalu muzyki witało hasło "Stop przemocy". Potem było "Stop narkotykom, stop przemocy". I to właśnie tworzy specyficzną aurę tej muzycznej fiesty. Jerzy Owsiak stworzył coś niezwykle osobliwego, bo poza ogromną porcją muzyki oferuje młodemu pokoleniu wartości ponadczasowe. Promuje pozytywne postawy, wprowadził do Woodstocku dialogi z ciekawymi ludźmi. Woodstock świetnie promuje nie tylko Ko-
strzyn i Lubuskie. To kapitalna promocja Polski. Oby Zebrał: Paweł Tyl pozostał u nas na długo.
Lubuska strefa co roku przyciaga tłumy Woodstockowiczów
www.lubuskie.pl
13 Na szlaku lubuskich fortyfikacji Odkrywać niezatarte ślady dawnych dziejów państwa, które liczy przeszło tysiąc lat, to nie lada wyzwanie. A gdzie najlepiej poznawać przeszłość? Właśnie tu – na ziemi dawnych Lubuszan, strategicznej bramie do królestwa polskiego. Mnogość znajdujących się tu zamków, twierdz i fortyfikacji sprawiła, że powstał Lubuski Szlak Fortyfikacji. iemia Lubuska to tereny, do których szczególną wagę przykładali najwybitniejsi władcy. Nic dziwnego, że w czasach Piastów obfitująca w zwierzynę i lasy poprzecinane wstęgami życiodajnych rzek Ziemia Lubuska pełniła funkcję zachodniej tarczy. Jej walory sprawiały, że o władzę nad nią upominali się coraz to nowi pretendenci. Historię tego regio-
Z
Lubuskie stanowi wyjątkowy teren dla pasjonatów miejsc niezwykłych, pamiątek przeszłości nu bez wahania nazwać można burzliwą, ale takie też były dzieje Polski. Rozległe pola bitew, potężne fortyfikacje czy ciche mogiły poległych są świadectwem pozostawionym przez kolejne epoki. W VI wieku napłynęły tu plemiona słowiańskie, włączone w X wieku do monarchii wczesnopiastowskiej. W tym czasie powstały nieliczne, ale silne grody państwowe, o znaczeniu strategicznym, które rozwinęły się później w ważne ośrodki miejskie. Wśród tych grodów wymienić można Bytom Odrzański, Krosno Odrzańskie, Santok i Międzyrzecz, które
zapisały się w dziejach Polski, wielokrotnie stawiając czoło najazdom niemieckim i pomorskim. W okresie budowania twierdz powstało niewiele założeń obronnych, jednak do czasów współczesnych przetrwała niezwykle imponująca twierdza w Kostrzynie nad Odrą. Relikty twierdzy znaleźć można w Drezdenku. Cennym przykładem fortyfikacji z tego okresu jest również zespół w Siedlisku. Prawdziwą eksplozję form obronnych przyniosły lata 30. XX wieku. W związku z fortyfikowaniem wschodniej granicy III Rzeszy pojawiły się schrony żelbetowe budowane w ramach trzech linii obronnych: Wału Pomorskiego, Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego (MRU) i Linii Odry. Na terenie województwa znalazło się ponad 300 obiektów, w niektórych przypadkach eksperymentalnych i niepowtarzalnych. Największy skansen fortyfikacji stanowi MRU, którego schrony bojowe odcinka centralnego połączone zostały ponad 30-kilometrowym systemem podziemnym. To wszystko sprawia, że Lubuskie stanowi wyjątkowy teren dla pasjonatów miejsc niezwykłych, pamiątek przeszłości, śladów działań wojskowych oraz atrybutów armii spod różnych chorągwi. Pośród przyjeżdżających w te strony turystów nierzadko spotkać można prawdziwych znawców historii, uczestników rekonstrukcji bitew i zlotów militarnych czy miłośników wyzwań takich jak kursy przetrwania. Lubuskie można zwiedzać na wiele sposobów, ważne jednak, aby robić to niespiesznie, odkrywając niezwykłe tajemnice i bogatą historię regionu. Dlatego właśnie powstał Lubuski Szlak Fortyfikacji.
Opracował Marcin Nowak
Współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego - Fundusze Europejskie dla rozwoju Lubuskiego
www.lubuskie.pl
14 LROT podsumowuje prace Zakończył się projekt, który od marca 2013 do końca czerwca 2015 roku prowadziło Lubuskie Regionalne Obserwatorium Terytorialne (LROT). Projekt „Wdrożenie systemu monitorowania polityk publicznych w województwie lubuskim poprzez budowę Lubuskiego Regionalnego Obserwatorium Terytorialnego” współfinansowany był ze środków POKL, w ramach konkursu ogłoszonego przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. akość życia – jak i po co mierzyć? to temat konferencji podsumowującej projekt LROT-u. Spotkanie z udziałem marszałek Elżbiety Anny Polak oraz dyrektor Agnieszki Dawydzik z Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju odbyło się pod koniec maja br. na Uniwersytecie Zielonogórskim. Marszałek Polak mówiła m.in. o tym, jak zmienia się jakość życia Lubuszan dzięki unijnym inwestycjom. - Niekoniecznie pieniądze mają duży wpływ na jakość życia. Zapoznałam się z wynikami badań przeprowadzonymi na potrzeby LROTu i okazuje się, że to nie pieniądz ma wpływ na nasze zadowolenie i jakość życia – podkreślała Przypomnijmy, badania pokazały optymistyczny obraz Lubuszan. Mieszkańcy regionu w sporej większości deklarowali, że są zadowoleni ze swojej sytuacji materialnej, a ich najważniejsze cele życiowe to przede wszystkim odwzajemniona miłość oraz osiągnięcie przyzwoitej pozycji zawodowej i prowadzenie względnie spokojnego życia. Dotychczasowe działania lubuskiego ROT-u koncentrowały się m. in. na przygotowaniu badań społeczno-gospodarczych, których wyniki służą planowaniu działań w ramach regionalnego programu
LROT - co to jest? Lubuskie Regionalne Obserwatorium Terytorialne (LROT) jest jednym z 16 obserwatoriów terytorialnych, powoływanych w każdym z polskich województw w oparciu o zapisy Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2010-2020. LROT działa od 2013 roku w ramach Wydziału ds. Rozwoju Regionu i Innowacji w Departamencie Rozwoju Regionalnego i Współpracy Zagranicznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego w Zielonej Górze.
Fot. Dorota Świderska
J
Badania jakości życia mieszkańców pokazały, że Lubuszanie są z natury optymistami, tolerancyjni i otwarci na zachodzące zmiany. operacyjnego, jak np. raporty Specjalizacje regionalne województwa lubuskiego, Obszary inteligentnych specjalizacji województwa lubuskiego, Analiza rozwoju transportu w województwie lubuskim. Również przeprowadzono analizy związane z rozwojem regionu: np. Diagnoza efektywności usług administracyjnych świadczonych przez lubuskie samorządy gminne, Ewaluacja on-going Strategii Rozwoju Województwa Lubuskiego 2020, roczne przeglądy sytuacji społeczno-gospodarczej województwa. Doktor Krzysztof Lisowski z Instytutu Socjologii UZ przedstawił główne wnioski z badań socjologicznych jakości życia w województwie. Natomiast zagadnienia dotyczące jakości życia w świetle statystyki publicznej omówił Roman Fedak, dyrektor Urzędu Statystycznego w Zielonej Górze.
Warto podkreślić, że innym ważnym efektem prac LROT jest również utworzenie portalu obserwuj.lubuskie.pl, który zawiera informacje na temat rozwoju regionalnego, bazę dokumentów, analiz, instytucji oraz bazę danych zawierającą wskaźniki statystyczne w zakresie monitorowania polityk publicznych. LROT rozwija sieć współpracy i wymiany informacji z instytucjami regionalnymi, szczególnie Urzędem Statystycznym w Zielonej Górze i Uniwersytetem Zielonogórskim, także m.in. WUP, ROPS, ARR oraz jednostkami samorządu terytorialnego, a także współpracuje z Krajowym Obserwatorium Terytorialnym i ROT-ami z innych województw (współpraca dotyczy m.in. wymiany informacji, prowadzenia wspólnych badań). Magdalena Balak-Hryńkiewicz
Surowce naturalne województwa lubuskiego pod lupą ojewództwo lubuskie pod względem zasobów kopalin energetycznych stanowi zaplecze kraju i jest jednym z najważniejszych dla polskiej gospodarki potencjalnym dostawcą surowców energetycznych – wynika z „Analizy obecnego i potencjalnego wydobycia kopalin o znaczeniu regionalnym, ponadregionalnym i krajowym na terenie woj. lubuskiego”, którą wykonało Przedsiębiorstwo Geologiczne PROXIMA SA we Wrocławiu. Prezentacja Analizy odbyła się w Urzędzie Mar-
W
szałkowskim, podczas II posiedzenia Zespołu ds. gospodarczego wykorzystania kopalin w woj. lubuskim, pod przewodnictwem członków Zarządu Woj. Lubuskiego Alicji Makarskiej i Bogdana Nowaka. Wyniki Analizy zaprezentował Sławomir Szymanowicz z Przedsiębiorstwa Geologicznego PROXIMA SA. - Oprócz zasobów kopalin energetycznych, województwo lubuskie posiada także potencjał zasobowy złóż rud miedzi, soli, wód leczniczych, solanek i wód termalnych – powiedział S. Szymanowicz. (mi)
www.lubuskie.pl
15 Miliony poprawią wygląd naszych miast Rewitalizacja przestrzeni miejskiej oraz inwestycje związane z termomodernizacją pomogą w najbliższych latach nie tylko upiększyć lubuskie miasta, ale też zapewnić znacznie lepszą efektywność energetyczną. Stanie się tak dzięki środkom UE w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego – Lubuskie 2020.
Zespół klasztorny opactwa cysterskiego w Gościkowie-Paradyżu ubuskie to „zielona kraina nowoczesnych technologii” – podkreśla Elżbieta Anna Polak, marszałek województwa lubuskiego. – Chcę, aby właśnie tak kojarzono nasz region. Z jednej strony to nietuzinkowe walory przyrodnicze, z odradzającą się tradycją winiarską, z drugiej region innowacyjny, stawiający na nowoczesne rozwiązania i rozwój biznesu. - Do tej pory stanowiliśmy czołówkę w wydatkowaniu środków unijnych. Wiemy jak robić to profesjonalnie i mamy jasno sprecyzowaną wizję rozwoju – dodaje marszałek. Województwo lubuskie ma na najbliższe lata do wydania 906 milionów euro. Pieniądze te nadal mogą zmieniać nie tylko gospodarkę w regionie, ale także wpływać na pejzaż lubuskich miejscowości.
L
Tereny pod lupą Jednym z działań ujętych w programie jest wsparcie dotyczące kompleksowej rewitalizacji zdegradowanych terenów poprzemysłowych, powojskowych czy wiejskich. Projekty te mogą dotyczyć przebudowy lub adaptacji zdegradowanych budynków, terenów czy przestrzeni i przywrócenia bądź nadania im nowych funkcji społecznych, gospodarczych, edukacyj-
Nowy rynek w Sławie
nych, kulturalnych lub rekreacyjnych. Ma to pomóc w przeciwdziałaniu marginalizacji i rozwiązaniu problemów społecznych, bo właśnie w blokowiskach, zdegradowanych dzielnicach śródmiejskich, terenach poprzemysłowych koncentrują się negatywne zjawiska społeczne. Aby jednak działania te były skuteczne, muszą mieć charakter kompleksowy oraz wynikać z opracowanych Programów Rewitalizacji. Zwiększamy efektywność energetyczną W minionym okresie programowania, dzięki środkom Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego 2007-2013, udało się sprawić, że wiele obiektów odzyskało nie tylko piękny wygląd i dawny blask, ale też stało się bardziej efektywne energetycznie. Przykładem takiego rozwiązania jest jeden z największych zabytków w województwie - zespół klasztorny w Paradyżu. Obiekt w ramach projektu, o wartości blisko 6 milionów złotych, przeszedł kompleksową modernizację. Zainstalowano w nim układ grzewczy oparty o odnawialne źródła energii, zmodernizowano kotłownię gazową, unowocześniono system ogrzewania z inteligentnym układem sterowania. Wymieniono również stolarkę drzwiową i okienną.
Perspektywa 2014-2020 bardzo wyraźnie kładzie nacisk na kompleksowość inwestycji związanych z modernizacją budynków. Dofinansowanie w ramach RPO nie będzie mogło ograniczyć się jedynie do odnowienia elewacji lub prostego ocieplenia ścian budynku. Projekty powinny zakładać m.in. prze bu do wę sys te mów grzew czych oraz wentylacji i klimatyzacji, wymianę instalacji oraz wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Z pewnością inwestycje te będą bardziej kosztowne, ale w dłuższej perspektywie przyniosą też zdecydowanie bardziej wymierne oszczędności. W ramach trzeciej osi priorytetowej RPO Lubuskie 2020 – Gospodarka niskoemisyjna i działań związa nych z ter momoder ni za cją znaj dą się m.in. środki na przygotowanie audytów energetycznych dla sektora publicznego i mieszkaniowego, które stanowić będą niezbędny element dla przeprowadzenia dalszych działań. Przeprowadzane inwestycje muszą być zgodne z unijnymi standardami i normami w zakresie ochrony środowiska, bo ta perspektywa wyjątkowo stawia na efektywność ekonomiczną realizowanych projektów i ich wpływu na ekologię. Paweł Siarkiewicz
www.lubuskie.pl
16 Transeuropejska sieć transportowa przecina Lubuskie TEN-T Days to największe unijne wydarzenie poświęcone transportowi. W tym roku odbyło się ono w Rydze na Łotwie, w dniach 22-23 czerwca br. W spotkaniu uczestniczyli m.in. Komisarz ds. Transportu UE Violeta Bulc, Minister Infrastruktury i Rozwoju Maria Wasiak, politycy, urzędnicy unijni, rządowi i samorządowi, naukowcy oraz transportowcy. owe korytarze sieci bazowej TEN-T zostały po raz pierwszy zaprezentowane podczas poprzednich TEN-T Days w Tallinie prawie dwa lata temu. Jest ich dziewięć, a przez Polskę przechodzą dwa: korytarz Morze Północne – Morze Bałtyckie i
Fot. Dorota Świderska
N
Droga S3, wchodząca w skład transeuropejskiej sieci transportowej, znajduje się na liście rządowych priorytetów drogowych. korytarz Bałtyk – Adriatyk. Oba są bardzo ważne dla naszego regionu. Ten pierwszy biegnie z Amsterdamu i Antwerpii przez Berlin i Warszawę do Tallina i Helsinek. Wchodzące w skład korytarza: linia kolejowa E-20 i autostrada A2 niemal w środku przecinają województwo lubuskie. Z punktu widzenia koniecznych inwestycji, jeszcze ważniejszy jest dla nas korytarz Bałtyk – Adriatyk, biegnący z Gdyni i Szczecina/Świnoujścia przez Wiedeń i Bratysławę do Triestu i Bolonii. Nie są jeszcze wykonane niektóre polskie odcinki - droga ekspresowa S3: Nowa Sól–Legnica, Szczecin-Świnoujście i drugie jezdnie obwodnic Gorzowa Wlkp., Międzyrzecza i Zielonej Góry (Sulechów-Nowa Sól) oraz modernizacja linii kolejowej E-59: Szczecin-Poznań-Wrocław, prze-
chodzącej przez powiat strzelecko-drezdenecki. Europejscy koordynatorzy – Kurt Bodewig i Catherine Trautmann przedstawili w Rydze plany prac dla obu korytarzy. W korytarzu Bałtyk-Adriatyk zidentyfikowano 350 inwestycji na kwotę 60 mld euro, a w korytarzu Morze Północne-Bałtyk prawie 300 inwestycji na łączną kwotę aż 130 mld euro. Współfinansowanie zapewnią środki UE z instrumentu Łącząc Europę (CEF) i z Funduszu Spójności. Plany pracy zostały zatwierdzone przez polski rząd 30 czerwca br.
Maciej Nowicki Departament Rozwoju Regionalnego i Współpracy Zagranicznej
Rusza budowa mostu w Skwierzynie mowa na realizację inwestycji podpisana została 6 lipca br. Dziesięć dni później nastąpiło przekazanie terenu budowy, a tym samym prace ruszyły pełną parą. Wykonawca inwestycji – firma Berger Bau Polska Sp. z o.o. Wrocław – ma 24 miesiące na wykonanie inwestycji. Firma ta do końca roku wybuduje także przeprawę tymczasową. Inwestycja jest niezwykle istotna dla mieszkańców tej części regionu lubuskiego, ponieważ most stanowiący ważne połączenie komu-
U
nikacyjne jest obecnie w złym stanie technicznym. Zakres prac będzie obejmował niemalże całkowitą rozbiórkę dotychczasowego mostu, postawienie nowego oraz wybudowanie przeprawy tymczasowej. Tymczasowy most będzie miał za zadanie przejęcie ruchu z drogi wojewódzkiej nr 159. Ewentualny objazd w najkrótszym wariancie wynosi ponad 60 km, tj. drogą krajową nr 3 przez Gorzów Wielkopolski oraz drogami wojewódzkimi nr 158 i 159. Tak długi objazd generowałby znaczne
koszty społeczne. Nowy most w Skwierzynie będzie mieć długość 124 m. Cześć inwestycji sfinansowana zostanie ze środków unijnych. Koszt realizacji inwestycji, w wyniku postępowania przetargowego, wynosi 16 mln zł (wkład z budżetu woj. lubuskiego ma wynieść 15 proc.), a termin realizacji wynikający z umowy wyniesie 24 miesiące. Cał ko wi ty koszt ro bót, po prze tar gu, wy no si: 16,1 mln zł. (mt)
www.lubuskie.pl
17 Odnawialne źródła energii od podstaw Zielona energia to szansa na pogodzenie rozwoju gospodarki z ochroną środowiska. Chcąc zachować unikatową przyrodę, musimy wzmacniać działania ograniczające negatywne skutki wzrostu produkcji energii.
75
Fot. Archiwum Beneficjenta
mikro, małych i średnich przedsiębiorstw z naszego regionu zgłosiło udział do projektu Zajęcia z fotowoltaiki w Sulechowie. dnawialne Źródła Energii (OZE) kojarzą się przede wszystkim z energią wiatrową lub słoneczną. Projekt realizowany przez Izbę Rzemieślniczą i Przedsiębiorczości w Zielonej Górze pokazał, że to temat o wiele szerszy. Dzięki przedsięwzięciu zrealizowanemu w ramach Poddziałania 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsiębiorstw Programu Operacyjnemu Kapitał Ludzki, w latach 2013-2015 140 pracowników firm z terenu województwa lubuskiego odbyło kursy w zakresie OZE. Projekt pn. „Wykwalifikowani pracownicy branży budowlanej i energetycznej” został zrealizowany po zdiagnozowaniu zapotrzebowania wśród przedsiębiorców w zakresie tego typu szkoleń. Do udziału w przedsięwzięciu przystąpiło 75 mikro, małych i średnich przedsiębiorstw z naszego regionu. Uczestnicy zostali przeszkoleni w zakresie budowy i serwisu urządzeń wiatrowych oraz montażu i eksploatacji kolektorów słonecznych. Zapoznali się także z wymaganiami formalnoprawnymi w zakre-
O
sie budownictwa energooszczędnego. Tematami kursów były również proekologiczne rozwiązania w zakresie systemów grzewczych i elektrycznych, w tym pompy ciepła i ogniwa fotowoltaiczne. Dodatkowo poznawali systemy grzewcze oparte na odnawialnych źródłach energii i biopaliwach, a także tematykę dotyczącą zaopatrzenia w wodę, oczyszczanie ścieków i przetwarzanie odpadów. W drugim etapie projektu w komponencie ponadnarodowym, po zawarciu umowy z partnerem niemieckim, przeprowadzone zostały warsztaty i wizyty studyjne, których celem było poznanie podczas zajęć praktycznych oraz szkoleń możliwości wykorzystywania OZE w życiu codziennym. W trakcie wizyt uczestnicy poznawali instalacje płyt fotowoltaicznych, pompy ciepła oraz farmy wiatrowe. Mieli również możliwość wykonania ocieplenia budynku, wraz z pomiarem termoizolacji, a szczególne zainteresowanie wzbudziły zajęcia w temacie „Pasywny dom”. Strona niemiecka zapewniła wizyty w trzech ośrodkach. W Cottbus gościła grupa budowlana, w
Heinickendorf grupa instalatorów, a grupa elektryków odwiedziła ośrodek we Frankfurcie nad Odrą. Uczestnicy mieli zapewnione zajęcia, noclegi, wyżywienie i stałą opiekę tłumacza. Organizowane były również wycieczki po danych miejscowościach, by poznać ich kulturę i obyczaje. Jak mówi jeden z uczestników projektu Sebastian Dysiewicz – Szkolenia tego typu są bardzo potrzebne. Dzięki nim, jak również wizytom studyjnym i warsztatom po stronie niemieckiej każdy przedsiębiorca, który wykonuje np. prace budowlane może wdrożyć poznane techniki w swojej firmie. Poza tym bardzo dobrym pomysłem jest zakładanie takich ośrodków jak po stronie niemieckiej, gdzie nawet młodociany pracownik może od podstaw poznać zawód. Dzięki nabytej wiedzy przez uczestników projektu, którzy są również mistrzami szkolącymi młodocianych pracowników w Lubuskiej Akademii Rzemiosła w Zielonej Górze działającej przy Izbie Rzemieślniczej, mogą oni tę wiedzę przekazać kolejnym pokoleniom lubuskich rzemieślników. (wk)
www.lubuskie.pl
18 Nowiny Wielkie są najpiękniejsze! Nowiny Wielkie z Gminy Witnica zostały uznane Najpiękniejszą Wsią Lubuską w roku 2015. Finał konkursu odbył się 24 czerwca 2015 r. w Złotniku, w gminie Żary. W konferencji podsumowującej konkurs udział wziął wicemarszałek województwa Stanisław Tomczyszyn. Konkurs objęty został honorowym patronatem Elżbiety Anny Polak, marszałek województwa lubuskiego. omisja konkursowa miała przed sobą bar dzo trud ne za da nie. Wszyst kie zgłoszone wsie prezentowały równie wysoki poziom i wybór tej „Najpiękniejszej” nastąpił po długich debatach. Celem konkursu jest podniesienie atrakcyjności wsi i poprawa jakości życia jej mieszkańców poprzez aktywizację i integrację wspólnot wiejskich, wzmacnianie tożsamości lokalnej, ochronę dziedzictwa kulturowego wsi, dbałość o estetykę i zachowanie krajobrazu wiejskiego oraz ładu przestrzennego i architektonicznego wsi. - Konkurs
K
Wyniki konkursu I miejsce – Nowiny Wielkie - Gmina Witnica – nagroda 10 000 zł a II – miejsce Dąbrówka Wielkopolska – Gmina Zbąszynek – nagroda 8 000 zł a III miejsce – Dobrosułów – Gmina Bytnica – nagroda 6 000 zł a
Wicemarszałek Stanisław Tomczyszyn gratuluje zwycięstwa przedstawicielom Nowin Wielkich
Przyznano również wyróżnienia w wysokości 1500 zł: a Połęcko – Gmina Ośno Lubuskie a Stary Dworek – Gmina Bledzew a Połupin – Gmina Dąbie a Stoki – Gmina Pszczew ma inspirować mieszkańców wsi województwa lubuskiego i upowszechniać najlepsze wzorce działania poszczególnych sołectw. Wszyscy uczestnicy konkursu byli bardzo zaangażowani w prezentację swoich miejscowości. Mieszkańcy chcieli pokazać, jak dobrze żyje się w danej wsi, jak bardzo są zintegrowani oraz jak potrafią wspólnie działać na rzecz swojej miejscowości. Gratuluję zwycięzcom i jestem dumny ze wszystkich uczestników konkursu „Najpiękniejsza Wieś Lubuska 2015” – po wie dział wi ce mar sza łek Sta ni sław Tomczyszyn. Laureat konkursu z roku 2014, miejscowość Złotnik, ugościł wszystkich uczestników konferencji lokalnymi przysmakami, przygotowanymi przez KGW działające w Złotniku. Oprawę artystyczną zapewniły dzieci ze Szkoły Podstawo-
Gala finałowa konkursu Najpiękniejsza Wieś Lubuska zawsze ma niezwykłą artystyczna oprawę wej im. Jana Pawła II ze Złotnika oraz zespół Górali Czadeckich Doliny Nowego Sołońca. Na zakończenie konferencji wystąpił zespół śpiewaczy Chabry. Organizatorami konkursu byli: Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego, Departament Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich
– Sekretariat Regionalny Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich, Lubuskie Stowarzyszenie Sołtysów oraz instytucje wspierające: Lubuski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Kalsku, Lubuska Izba Rolnicza. Adam Kapela
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Ogłoszenie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach III schematu Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013 Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich - Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
www.lubuskie.pl
19 Lubuska winnica rozkwita ak teraz wygląda samorządowa winnica w Lubuskiem można było się przekonać oglądając pro gram „Pięk niej sza Pol ska w Unii Europejskiej" emitowany 5 lipca br. w TVP 1. Gościem programu była marszałek Elżbieta Anna Polak, która opowiadała o ostatnich przygotowaniach do wielkiego otwarcia winnicy w Zaborze. Lubuskie Centrum Winiarstwa ma być gotowe we wrześniu. Turystów ma przyciągać przede wszystkim fantastyczna winnica, ale także sam obiekt przystosowany do organizacji spotkań, prezentacji osiągnięć lubuskich winiarzy i przyjmowania turystów. Docelowo w centrum ma się znajdować oddział Muzeum Etnograficznego w Zielonej Górze z siedzibą w Ochli, które ma zarządzać całą inwestycją, realizując zadania zlecone przez Urząd Marszałkowski. Projekt budowy Lubuskiego Centrum Winiarstwa współ fi nan so wa ny jest w 99 proc. ze środ ków Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013. Całkowity koszt inwestycji to 4 mln. Prace idą zgodnie z założeniami. (mgh)
Fot. Marcin Oliwa Soto
J
Szanuj przyrodę w Lubuskiem! Ta kampania promocyjna obszaru Lokalnej Grupy Rybackiej Wodny Świat jest szczególna. Ma za zadanie nie tylko przyciągnąć turystów, ale także chronić przyrodę, mówiąc zdecydowane NIE kłusownikom i wandalom niszczącym zielone tereny. d kilku tygodni spoty ze „specjalną misją” można oglądać m. in. w TVP Gorzów Wlkp. Pieniądze na ten cel pochodzą m. in. z dofinansowania z PO RYBY 2007-2013. Stowarzyszenie Pracowników Służb Społecznych „KRĄG” realizuje projekt promujący obszar LGR Wodny Świat poprzez stworzenie i emisję filmów o walorach turystycznych regionu. Grupą docelową kampanii są wszyscy mieszkańcy i turyści przebywający w danym momencie na terenie LGR Wodny Świat, która obejmuje Sulęcin, Lubniewice, Słońsk, Krzeszyce, Ośno Lubuskie, Torzym, Łagów oraz Lubrzę - wymieniają kolejno gminy członkowie Stowarzyszenia. Aby zwiększyć liczbę turystów odwiedzających obszar LGR, konieczne jest dotarcie do nich z atrakcyjną ofertą spełniającą ich oczekiwania. Do chwili obecnej gminy zrzeszone w ramach stowarzyszenia nie posiadały dostatecznych środków na promocję, przeznaczając środki na bieżące wydatki i najpilniejsze inwestycje. Możliwość realizacji dużej kam-
Fot. Zasoby własne Wydziału Rybactwa
O
Marszałek Stanisław Tomczyszyn wśród gości konferencji promujacej założenia projektu
panii medialnej z udziałem środków unijnych może tę sytuację zmienić. Popularyzacja turystyki jest w interesie wszystkich podmiotów działających w regionie tj. samorządów, firm oraz organizacji pozarządowych - mówi wicemarszałek województwa lubuskiego Stanisław Tomczyszyn. Dodatkowo kampania promocyjna dotyczyć będzie problemów ochrony środowiska oraz problemów kłusownictwa. Walka z kłusownikami i wandalami niszczącymi przyrodę, bez odpowiednio zdefiniowanych obszarów i uświadomienia zagrożeń opinii publicznej, jest bezowocna. Problem kłusownictwa wodnego jest powszechnie uważany za mało szkodliwy społecznie, dlatego potrzebna jest akcja uświadamiająca zagrożenia związane z kłusownictwem (m.in. wzrost cen ryb, brak możliwości zakupu niektórych gatunków ryb, zubożenie flory i fauny wodnej). Całkowite koszty realizacji to ponad 203 tys. zł, a kwota dofinansowania z PO RYBY 2007-2013 to 140,5 tys. zł. Mariusz Kopaczewski
Europejski Fundusz Rybacki Operacja współfinansowana przez UE ze środków finansowych Europejskiego Funduszu Rybackiego zapewniająca inwestycje w zrównoważone rybołóstwo
www.lubuskie.pl
20 Lubuskie poleca na weekend
Nietoperek i Nietoperek II www.bunkry.pl Rezerwaty Nietoperek i Nietoperek II to słynne obszary chronione, zlokalizowane na terenie Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego, w których hibernuje każdej zimy ponad 30 tysięcy nietoperzy. O wyjątko-
wości rezerwatów decyduje nie tylko fascynujący bohater nocy. Samo miejsce owiane jest tajemnicami z czasów II wojny światowej. System poniemieckich fortyfikacji rozciąga się na odcinku około 100 km. Początkowo składał się głównie ze schronów bojowych oraz z budowli hydrotechnicznych. Z czasem rozbudowano go m.in. o podziemny system dróg, kolejkę wąskotorową, elektrownie, studnie i magazyny. W czasie II wojny światowej działała w podziemiach nawet fabryka części silników lotniczych. Pomimo badań i poszukiwań prowadzonych przez naukowców oraz zainteresowania wielu entuzjastów nie udało się jeszcze odkryć wszystkich sekretów podziemi, które stały się schronieniem aż dla 12 gatunków nietoperzy. Fot. Paweł Jankowski
Geopark Łuk Mużakowa www.park-muzakowski.pl Najmłodszy park krajobrazowy w województwie lubuskim, który otacza ochroną wyjątkowy na skalę europejską twór geologiczny – rozległą morenę czołową. Z roku na rok przybywa tu turystów, którzy przyjeżdżają podziwiać nadzwyczajne świadectwo dziedzictwa geologicznego. Piękno przyrody można odkrywać na trasach pieszo-rowerowych oraz kilku ścieżkach dydaktycznych. Na szczególną uwagę zasługuje ścieżka o wdzięcznej nazwie „Od Hydro do Kucyka” licząca około 6 km, która wiedzie przez rezerwat leśny „Nad Młyńską Strugą”. Kolejną ciekawą propozycją dla zwiedzających jest ścieżka geoturystyczna „Dawna Kopalnia Babina”. Prowadzi przez obszary dawnej podziemnej i odkrywkowej eksploatacji węgla i pozwala zrozumieć zakres prac prowadzonych na terenach pokopalnianych. W Łęknicy warto odwiedzić rezerwat kulturowy Park Mużakowski – jedno z piękniejszych dzieł sztuki ogrodowej XIX wieku w Europie. Rezerwat uznany za pomnik historii i wpisany na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Park Narodowy Ujście Warty walczy o tytuł Nowego cudu Polski. Miesięcznik „National Geographic Traveler” już po raz piąty wybierze 7 najciekawszych i najpiękniejszych miejsc w kraju. Wystarczy zagłosować za pomocą strony internetowej 7cudow.national-geographic.pl. Głosowanie trwa do 22 września br. Pokażmy całej Polsce, że Lubuskie ma swoje cuda! (mt)
Park Narodowy Ujście Warty www.pnujsciewarty.gov.pl Najmłodszy z polskich parków narodowych ochrania niezwykle malownicze obszary łąk, pastwisk i terenów podmokłych, przez które przepływa trzecia co do wielkości rzeka w Polsce – Warta. Spotkać tu możemy ponad 270 gatunków ptaków. Cierpliwi i dyskretni obserwatorzy mogą napotkać filigranowego wodniczka, długodziobego rycyka czy dumnego szaroskrzydłego żurawia. Na obszarze ponad 8 tys. ha nie brakuje również miejsca dla ssaków. W podmokłym środowisku znakomicie radzą sobie bobry, zwinne wydry, piżmaki, a nawet szopy pracze. Agnieszka Chorążyczewska
Współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego - Fundusze Europejskie dla rozwoju Lubuskiego