12 عماد عزتي
سه‌شنبه11بهمن 90شماره 41
گشت وگذار
صنعت گردش��گري در ق��رن حاضر به عنوان يك��ي از پررونق‌ترين و پرس��ودترين صناي��ع در جهان ش��ناخته ش��ده اس��ت .اين صنعت نوظهور توانس��ته با تاثيرگذاري خود روي ديگر صنايع ،نظر بسياري از دست‌اندركاران اين بخش را به خود جلب كند به گونه‌اي كه شايد در برخي از موارد سياستگذاري‌هاي آنها در زمينه رشد و گسترش صنايع مورد نظرشان را به چالش كشيده است. ام��ا تاثيرگ��ذاري زيرمجموعه‌هاي صنعت گردش��گري روي رش��د و توس��عه صنعت گردش��گري هر كش��ور باعث ش��ده تا گاهي توجه دس��ت‌اندركاران و مديران اين صنعت از موضوع اصلي يعني گسترش گردش��گري و روش‌هاي ممكن آن منحرف ش��ده و فرصتي طاليي را از بين ببرند. به عقيده بس��ياري از كارشناس��ان و دس��ت‌اندركاران گردشگري، امروزه با توجه به تحوالت و پيش��رفت برخي از كش��ورهاي جهان دو شاخه تاثيرگذار در صنعت گردشگري به وجود آمده كه توان دگرگوني يا تقويت صنعت گردش��گري هر كش��ور را دارد .اين دو عامل عبارتند از علم پزش��كي و ورزش .اين دو با توجه به رش��د تكنولوژي و پتانس��يل موجود هر كش��ور در زمينه گس��ترش صنعت گردش��گري خودنمايي مي‌كنند و توان تاثيرگذاري در صنعت گردش��گري آن كشور را خواهند داشت. به عقيده كارشناس��ان علم پزش��كي با توج��ه به تخصص��ي و ديربازده بودن آن اگرچه در صنعت گردش��گري بسيار تاثيرگذار و س��ودآور است ،اما در جايگا ه دوم ق��رار گرفت��ه و توانمندي‌ه��اي ورزش��ي يا در واقع گردش��گري ورزشي ب��ا توجه به زود بازده ب��ودن و عدم نياز ب��ه س��رمايه‌گذاري س��نگين بهتري��ن گزينه براي تقويت صنعت گردش��گري كش��ورهاي طال��ب گس��ترش صنعت گردشگري خواهد بود. براس��اس بس��ياري از گزارش‌ه��ا و تحقيق��ات دس��ت‌اندركاران صنع��ت گردشگري ،گردشگري ورزشي توانسته سال 2009ميالدي با وجود ركود بسيار س��نگين مالي در س��طح جه��ان حدود 600بيليون دالر درآمدزايي در سراس��ر جهان داشته باشد. طبق همين ارقام بيشترين درآمد در كشورهاي ميزبان بازي‌هاي بين‌المللي بوده و در واقع كشور به تناسب توانمندي و امكانات خود توانسته سهمش را از اين رقم جذب كند. بس��ياري از كشورها همواره سعي در رونق بخشيدن به ورزش‌هاي بومي خود و در نتيجه جلب گردش��گران خارجي و عالقه‌مندان آن رش��ته ورزش��ي دارند و برخي ديگر با سرمايه‌گذاري‌هاي بسيار دقيق‌در ايجاد جاذبه‌هاي گردش��گري ورزشي براي ديگران به اين هدف جامه عمل مي‌پوشانند. درب��اره اهمي��ت ارتب��اط تنگاتنگ ورزش و صنعت گردش��گري مي‌توان از كش��ور امارات در زمينه س��اخت و ساز ورزش��گاه‌هاي مصنوعي بدون داش��تن كوچك‌ترين منابع طبيعي نام برد .اين كشور با ايجاد مكان‌هاي بسيار مفرح ورزشي براي گردشگران به صورت غيرطبيعي س��عي كرده از جاذبه‌هاي ورزش��ي براي جذب هرچه بيش��تر گردشگران استفاده كند .اين كشور گرمسيري دست به س��اخت پيست اسكي روي برف در مكاني مصنوعي در صحرازده است و امكانات بس��يار مناس��بي را براي ورزش‌هاي زمستاني و عالقه‌مندان آنه��ا فراه��م كرده در‌حالي‌كه كش��ور كانادا در اين زمينه با اس��تفاده از طبيعت خش��ن و س��رد خود توانسته محيطي بس��يار مناسب براي برگزاري بازي‌هاي زمس��تاني ايجاد كند و هر ساله حجم بسيار زيادي از درآمد را به اقتصاد كشورش‌تزريق كند. به هر حال ،درباره اهميت ورزش در گس��ترش صنعت گردش��گري كارشناس��ان عقيده دارند با برگزاري بازي‌هاي بين‌المللي ورزش��ي در كش��ورها ،آن كش��ور يا همان ميزبان توان تبليغ بس��يار گسترده‌اي از توانمندي‌ها و جاذبه‌هاي گردش��گري خود را خواهد داش��ت بنابراين
بس��ياري از كش��ورها با تقويت زيرس��اخت‌هاي ورزشي خود و ورود به ميدان‌ه��اي رقابتي بين‌المللي جهت ميزباني بازي‌هاي جهاني س��عي در رش��د و گسترش صنعت گردشگري خود‌دارند و در واقع با يك تير دونشان را هدف گرفته‌اند. همه اينها در حالي اس��ت كه ايران با وجود تمدن كهن و پتانس��يل بس��يار باالي گردش��گري خود از اين امر تا حدود زيادي غافل مانده در صورتي كه مي‌تواند از اين طريق وارد كارزار رش��د و گس��ترش صنعت گردش��گري منطقه ش��ود و بهترين اس��تفاده را از اين موقعيت به نفع خود داشته باشد. ش��رايط اقليمي و امكانات مناس��ب طبيعي ايران امكان برگزاري و انجام بس��ياري از ورزش‌هاي محبوب جهاني را به س��ادگي در اختيار ايران قرار داده كه اگر مس��ووالن بتوانند اين پتانسيل را با برنامه‌ريزي دقيق و درس��ت تبديل به موقعيت‌هاي قابل اس��تفاده براي ايران‌كنند ناخواسته فرصتي بسيار مناسب را در اختيار صنعت گردشگري بي‌رمق اي��ران قرار داده‌اند ك��ه مي‌تواند جاني دوباره به اين صنعت ببخش��د. اگرچ��ه ت��ا حدودي اين امر محقق ش��ده ،اما هنوز ني��از به هماهنگي
دست‌اندركاران گردشگري قرار گرفته‌اند شاهد تبليغات گسترده براي برگزاري تورهاي خارجي اس��كي در كش��ور همس��ايه ايران در جرايد هستيم به طوري كه با وجود امكانات بسيار مناسب ورزشي و تخصصي در هر دو پيست ياد شده به جاي معرفي و تبليغات براي اين توانمندي ايران توسط س��ازمان‌هاي مربوطه شاهد تبليغ براي برگزاري تورهاي مختلف اس��كي خارج از ايران ب��وده و نظاره‌گر خروج دالرهاي نفتي و اعزام گردشگران ايراني به ديگر كشورها هستيم. به عقيده بس��ياري از كارشناسان ورزشي ،ورزش‌هايي چون اسكي روي آب ،اسكي روي چمن ،اسكي روي برف و قايقراني و موج سواري ازجمله ورزش‌هاي بس��يار مفرح و پولس��از در دنياي ورزش��ي جهان هس��تند و هر س��اله بر تعداد عالقه‌مندان اين رشته‌ها افزوده مي‌شود، به طوري كه اين كارشناس��ان عنوان مي‌كنند اهميت اين رش��ته‌هاي ورزشي در رونق صنعت گردشگري ورزشي اين گونه است كه عالوه بر تيم‌هاي ورزش��ي ،افراد به تنهايي مي‌توانند از انجام اين ورزش‌ها لذت ببرن��د .بنابراي��ن جمعيت مورد بحث در اين رش��ته‌ها هرگز محدود به تيم‌هاي ورزشي نيست. اينجاس��ت ك��ه مي‌توان ب��ه اهميت رونق گردش��گري ورزش��ي در كشورها پ��ي برد بويژه در اي��ران كه با توجه به امكانات طبيع��ي خود مي‌تواند بهترين مكان ب��راي انجام اين گون��ه ورزش‌ها باش��د .به طوري كه چندي پيش ايران ميزب��ان بازي‌ه��اي قايقراني آس��يايي در درياچ��ه مجموع��ه ورزش��ي آزادي ب��وده ،اما اي��ن فرصت طاليي توس��ط دس��ت‌اندركاران صنع��ت گردش��گري ايران غنيمت ش��ناخته نشد و از دست رف��ت و بار ديگر عدم هماهنگي بين دو مجموع��ه بس��يار بزرگ گردش��گري و ورزشي ايران خودنمايي كرد .متاسفانه دس��ت‌اندركاران صنعت گردشگري از اين امكانات غافل ش��ده و هر كدام جدا از ه��م و بدون برنامه‌ريزي مش��ترك با دس��ت‌اندركاران ورزشي مشغول تكرار مك��ررات هس��تند ،در‌حالي‌كه كش��ور كوچك و همسايه جنوبي ايران(بحرين) طبق آمار منتش��ر شده در مجله TTG در 3ماه نخس��ت سال 2010ميالدي و با توجه به رك��ود اقتصادي جهان براي گردش��گران ورزش��ي اروپايي به‌عنوان يك��ي از اصلي‌تري��ن گزينه‌هاي س��فر بوده اس��ت .اين گردشگران ورزشي كه عمدت��ا از عالقه‌مندان ب��ه ورزش‌هاي آبي و س��احلي بوده‌اند دليل اين انگيزه س��فر را وجود س��واحل بس��يار تميز و امكانات رفاهي بسيار مناسب اين كشور و همچنين آب و هواي بس��يار مناس��ب آن در فصل زمس��تان عن��وان كرده‌اند، ح��ال آن كه ايران مال��ك بزرگ‌ترين و طوالني‌ترين س��واحل خلي��ج فارس و تمدني چند برابر كش��ور كوچكي چون بحرين اس��ت ،اما اين گردشگران هيچ اطالعي از امكانات ورزشي ايران در اين زمينه ندارند و براي س��فر خود كش��ور همسايه ايران را انتخاب مي‌كنند غافل از اين‌ك��ه چند كيلومتر باالتر از بحرين امكانات��ي به‌مرات��ب بهت��ر و باكيفيت‌تر در جزيره‌هاي كيش و قش��م بي‌رونق مانده و در انتظار هياهوي گردشگران روزگار سپري مي‌كند. سوال اصلي اينجاست كه آيا واقعا به جاي تكرار مكررات و تبليغات ب��دون هدف اماكن تاريخي ايران كه هم��گان از آنها اطالع دارند بهتر نيس��ت در زمين��ه معرفي توانمندي‌هاي گردش��گري ورزش��ي ايران سرمايه‌گذاري و تبليغ كرد؟ اگر به هر گوشه از خاك ميهن عزيزمان بنگريم خواهيم ديد امكان برگزاري بس��ياري از مس��ابقات بين‌المللي ورزش��ي در ايران مهياست ك��ه همين امر مي‌تواند رونق صنعت گردش��گري را به همراه داش��ته باشد ،از سواحل خليج فارس و كوير لوت گرفته تا سواحل زيباي خزر همه پتانس��يل بسيار بااليي براي گسترش صنعت گردشگري ورزشي ايران‌دارند و اي كاش مديران و دس��ت‌اندركاران اين دو ش��اخه بسيار پرس��ود در كنار هم با مديريت و جديت ،صنعت گردش��گري ايران را حمايت مي‌كردند.
دوپينگ گردشگري ايران
هرچه بيش��تر بين اين دو س��ازمان يعني ورزش و گردشگري در ايران كامال ملموس است. رش��ته كوه‌هاي البرز و زاگ��رس ،درياچه‌هاي طبيعي ،خليج فارس، درياي خزر و كوير لوت به عنوان اصلي‌ترين نعمات خدادادي ايران به صنعت گردشگري ورزشي ايران هستند كه با توجه به همين قابليت‌ها مي‌توان بهترين نتيجه را از صنعت گردش��گري ايران گرفت و به جاي تكيه بر صنعت نفت و دالرهاي نفتي ،به دالرهاي ورودي از اين صنعت تكي��ه ك��رد و از اي��ن نعمات بي‌پاي��ان الهي بهترين به��ره را در جهت اش��تغال‌زايي و رشد صنعت گردش��گري برد و البته در نهايت تمدن و آداب و رسوم ايران را به ديگر كشورهاي جهان شناساند. متاس��فانه به عنوان مثال ،با توجه به شروع فصل زمستان و بهترين ش��رايط اقليمي ايران در زمينه ورزش‌هاي مفرح اين فصل در كش��ور مثل اس��كي و با وجود 2پيس��ت بس��يار معروف و بين‌المللي ديزين و شمش��ك به عنوان شاخص‌ترين پيس��ت‌هاي ايران كه مورد بي‌مهري