Aναφορά ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ
20 Φλεβάρη 2018 / 5
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΜΠΟΛΙΒΑΡΙΑΝΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑΣ
Εκλογές στη Βενεζουέλα
Εκλογική διαδικασία για την Εθνική Συντακτική
Συνέλευση. 30 Ιουλίου, 2017.
Στέλνει επιστολή στον Γενικό Γραμματέα Αντόνιο Γκουτιέρες
Η ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ ΚΑΛΕΙ ΤΟΝ ΟΗΕ ΝΑ ΣΤΕΙΛΕΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΕΣ ΣΤΙΣ ΠΡΟΕΔΡΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ Σύμφωνα με τις Συμφωνίες της Τραπέζης του Διαλόγου της Δομινικανής Δημοκρατίας, όπως ανακοίνωσε ο Πρόεδρος Νικολάς Μαδούρο , το Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο (CNE) της Βενεζουέλας παρέδωσε στον Αντόνιο Γκουτιέρες, Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, πρόσκληση προς την Γενική Γραμματεία του ΟΗΕ να στείλει αντιπροσωπεία υψηλού επιπέδου με συνοδούς και παρατηρητές για την προεδρική εκλογική διαδικασία της 22ας Απριλίου. Η επιστολή παραδόθηκε μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών της Βενεζουέλας απευθείας στο Γραφείο του Γενικού Γραμματέα από τον πρέσβη της Βενεζουέλας στα Ηνωμένα Έθνη, Σαμουέλ Μονκάδα, στην πόλη της Νέας Υόρκης.
1
Στην επιστολή, η πρόεδρος της Εκλογικής Εξουσίας, Τιμπισέυ Λουσένα προτείνει στον Γενικό Γραμματέα να θέσει επικεφαλής της εν λόγω αντιπροσωπείας τον πρώην ισπανό πρόεδρο Χοσέ Λουίς Ροντρίγκες Θαπατέρο δίνοντας του τη δυνατότητα να συμμετάσχει στην ημέρα των εκλογών και σε όλους τους ελέγχους και δοκιμές του εκλογικού συστήματος. Η πρόεδρος της Εκλογικής Εξουσίας της Βενεζουέλας δήλωσε ότι η αντιπροσωπεία των Ηνωμένων Εθνών θα είναι σε θέση να επαληθεύσει τη διαφάνεια της εκλογικής διαδικασίας και τη βαθιά δημοκρατική πεποίθηση του λαού της Βενεζουέλας. Παρακάτω το κείμενο της επιστολής:
Καράκας, 16 Φεβρουαρίου 2018 Της Α.Ε του κ. Αντόνιο Γκουτιέρες Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Νέα Υόρκη Η Αυτού Εξοχότης, Γενικός Γραμματέας, Είναι μεγάλη τιμή για μένα να απευθύνομαι σε εσάς, την αυτού εξοχότητα για να σας ενημερώσω ότι οι Προεδρικές Εκλογές για την περίοδο 2019-2025 πρόκειται να διεξαχθούν την Κυριακή, 22 Απριλίου του 2018. Εν προκειμένω, εκ μέρους του Εκλογικού Τμήματος της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας, θα ήθελα να απευθύνω θερμή πρόσκληση προς εσάς να αποστείλετε Εκλογική Αντιπροσωπεία Συνοδών και Παρατηρητών προκειμένου να παραστεί στην εκλογική διαδικασία όπως επίσης και σε μια σειρά από ελέγχους που έχουν προγραμματιστεί στο εκλογικό χρονοδιάγραμμα, οι οποίοι συμπεριλαμβάνουν όλα τα στοιχεία του αυτόματου συστήματος ψηφοφορίας. Πρόκειται για μια ευκαιρία μεγάλης σημασίας που θα εξακριβώσει την διαφάνεια της εκλογικής διαδικασίας και τη βαθιά δημοκρατική πεποίθηση του λαού της Βενεζουέλας. Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι αυτό το αίτημα συνάδει με όσα ειπώθηκαν στη διαδικασία διαπραγματεύσεων της Συμφωνίας Ειρήνης και για την Ειρηνική Συνύπαρξη στη Βενεζουέλα, που προέκυψε μετά από μια σειρά συναντήσεων μεταξύ της Εθνικής Κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης της Βενεζουέλας στο πλαίσιο της στρογγυλής τραπέζης διαλόγου που πραγματοποιήθηκε στη Δομινικανή Δημοκρατία. Λαμβάνοντας υπόψη τον πρωταρχικό ρόλο του διαμεσολαβητή της Αυτού Εξοχότητας Χοσέ Λουίς Ροντρίγκες Θαπατέρο, πρώην προέδρου της Κυβέρνησης της Ισπανίας, θα πρότεινα με όλο το σεβασμό να αναλάβει εκείνος το ρόλο του Συντονιστή της εν λόγω αντιπροσωπείας. Έχοντας τη βεβαιότητα ότι μπορώ να βασιστώ στη θετική σας απάντηση, δράττομαι της ευκαιρίας να επιβεβαιώσω στην Αυτού Εξοχότητα τη μεγάλη και βαθιά εκτίμησή μου. Τιμπισέυ Λουσένα Ραμίρες Πρόεδρος του Εθνικού Εκλογικού Συμβουλίου της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας
2
Εθνική κυριαρχία και εκλογική συνεργασία: αρχές του βενεζουελάνικου µοντέλου
Τα πάντα σχετικά με την εκλογική συνοδεία και παρατήρηση στη Βενεζουέλα Ο Συνταγματικός Χαρακτήρας της Συμμετοχής στ η Βε νεζ ουέ λα
2017. Συνοδοί και εκλογικοί παρατηρητές στη Βενεζουέλα
Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας, η δημοκρατία της Βενεζουέλας είναι συμμετοχική και πρωταγωνιστική, πράγμα που σημαίνει ότι προάγει την άμεση συμμετοχή του λαού και των πολιτών σε διάφορες δημόσιες διαδικασίες διαχείρισης και λήψης αποφάσεων ως βασικές αξίες της δημοκρατικής ζωής και σε όλες τις διαδικασίες που οδηγούν στην άσκηση του δικαιώματος ψήφου. Η Εκλογική Εξουσία ως Δημόσια Εξουσία του Κράτους
Η Εκλογική Εξουσία είναι ένας από τους πέντε πυλώνες της κυβέρνησης που αποτελούν τη δομή του κράτους της Βενεζουέλας. Το Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο (CNE στα ισπανικά) είναι το θεσμικό όργανο της εκλογικής εξουσίας και το όργανο διοίκησης των εκλογικών διαδικασιών στη Βενεζουέλα. Κατά τη διεξαγωγή των εκλογών, το Εκλογικό Τμήμα αναλαμβάνει την ανώτατη εξουσία και οι αποφάσεις του δεσμεύουν όλους τα δημόσια τμήματα της κυβέρνησης. Το CNE και η Εκλογική Συνοδεία στη Βενεζουέλα
Με την ολοκλήρωση των συνταγματικών διαδικασιών του Εκλογικού Τμήματος, το CNE καθιέρωσε το 2004 μια διαδικασία συμμετοχής εθνικών και διεθνών οργανισμών με σκοπό να συνοδεύουν τις εκλογικές διαδικασίες, να κατανοήσουν τη δυναμική, τις ιδιαιτερότητες και τα χαρακτηριστικά του συστήματος της Βενεζουέλας και να συνεισφέρουν στην τελειοποίησή του, στο συνταγματικό πλαίσιο του σεβασμού προς την εθνική κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας. Ο συνταγματικός αυτός ρόλος ασκείται μέσω δύο δραστηριοτήτων: -του Προγράμματος Διεθνούς Εκλογικής Συνοδείας -του Εθνικού Προγράμματος Εκλογικής Παρατήρησης 3
Ποια είναι η νομική βάση στην οποία βασίζεται η εκλογική συνοδεία στη Βενεζουέλα; Δύο θεμελιώδεις αρχές ορίζουν τη διεθνή εκλογική συμμετοχή στις εκλογικές διαδικασίες της Βενεζουέλας: η πρώτη είναι ο σεβασμός στην εθνική κυριαρχία της Μπολιβαριανής Δημοκρατίας της Βενεζουέλας, στη δημοκρατία και στις εκλογικές διαδικασίες, και η δεύτερη είναι η διεθνής εκλογική συνεργασία. Οι εκλογικοί νόμοι και κανονισμοί της Βενεζουέλας ορίζουν ότι: «τα εκλογικά όργανα ή οι αρχές άλλων κρατών, οργανισμών ή διεθνών σωμάτων, καθώς και τα θεσμικά όργανα και τα άτομα γενικά, είναι διαπιστευμένα με αυτό το ρόλο από το Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο, είτε μέσω πρόσκλησης του ίδιου του οργάνου είτε κατόπιν αιτήσεως που υποβλήθηκε ενώπιον του Εθνικού Εκλογικού Συμβουλίου εντός των προθεσμιών και των όρων που προβλέπονται στο αντίστοιχο σχέδιο». Τί συμβαίνει με τη διεθνή εκλογική παρατήρηση στη Βενεζουέλα; Η ονομαζόμενη «εκλογική παρατήρηση» προορίζεται για τους πολίτες της Βενεζουέλας και τους νόμιμους εθνικούς οργανισμούς παρατήρησης, οι οποίοι ζητούν να παρακολουθήσουν την εκλογική διαδικασία. Τόσο οι δραστηριότητες της εθνικής παρατήρησης όσο και της διεθνούς συνοδείας υπόκεινται στο Εθνικό Σχέδιο Παρακολούθησης Εκλογών και στο Σχέδιο Διεθνούς Εκλογικής Συνοδείας που εγκρίνει το Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο για κάθε εκλογική διαδικασία. Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ της εκλογικής συνοδείας και της εκλογικής παρατήρησης στη Βενεζουέλα; Η διεθνής εκλογική συνοδεία που διεξάγεται στη Βενεζουέλα είναι μια πολύ ευρεία και βαθιά τεχνική δραστηριότητα, η οποία περιλαμβάνει όλα τα στάδια και τις δραστηριότητες των εκλογών, προσφέροντας στους πιστοποιημένους συνοδούς εκτεταμένες εγγυήσεις στο έργο τους ώστε να μπορέσουν αποτελεσματικά να καθορίσουν την αξιοπιστία και τη διαφάνεια της εκλογικής διαδικασίας και των αποτελεσμάτων της. Οι δραστηριότητες και οι συνθήκες υπό τις οποίες πραγματοποιούνται είναι νέες και πρωτότυπες, λόγω της υψηλής εκλογικής τεχνικής ανάπτυξης στη Βενεζουέλα, τοποθετώντας την σε όλες τις περιπτώσεις πάνω από τα αποκαλούμενα «διεθνή πρότυπα». 4
Οι κανόνες των επονομαζόμενων εκλογικών αποστολών που θεσπίστηκαν από πολυμερείς οργανισμούς όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ) και τα Ηνωμένα ‘Έθνη (ΟΗΕ), μεταξύ άλλων, διέπονται από τους δικούς τους κανονισμούς, ανεξάρτητους από τη νομοθεσία των χωρών που επισκέφθηκαν. Η βασική διαφορά είναι ότι η νομοθεσία της Βενεζουέλας, προκειμένου να διαφυλαχθεί η εθνική κυριαρχία και η ακεραιότητα των εκλογικών διαδικασιών, δεν θεωρεί την ύπαρξη διεθνών αποστολών παρατήρησης υπό τους όρους που ισχύουν σε άλλες χώρες, όπου οι αποστολές αυτές λαμβάνουν εντολές από ξένες διεθνείς οργανώσεις και ενεργούν εκτός του πλαισίου της εκλογικής αρχής, ασκώντας στην πράξη, λειτουργίες κηδεμονίας και πιστοποίησης της εκλογικής διαδικασίας, και επομένως των αποτελεσμάτων της. Τι σημαίνει Διεθνής Εκλογική Συνοδεία; Το Διεθνές Πρόγραμμα Εκλογικής Συνοδείας θέτει τις βάσεις για την παρουσία και τη συμμετοχή των εκλογικών εμπειρογνώμων καθώς και άλλων διαπιστευμένων προσώπων σε όλα τα τεχνικά και θεσμικά στάδια, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από τις εκλογές. Το πρόγραμμα εργασίας του Εθνικού Εκλογικού Συμβουλίου επιτρέπει την παρακολούθηση της εκλογικής διαδικασίας σε όλες τις φάσεις της, από νομική, πολιτική και τεχνική σκοπιά. H Διεθνής Εκλογική Συνοδεία της Βενεζουέλας είναι πρωτοπόρος και βασίζεται στη συνεργασία και τον σεβασμό μεταξύ των κυρίαρχων χωρών. Συμφωνεί με τις θεσμικές αρχές του νομικού σχεδίου της Βενεζουέλας σχετικά με το θέμα αυτό, ιδίως με τις αρχές της συνταγματικής υπεροχής, αυτοδιάθεσης, μη παρέμβασης, αμεροληψίας, διαφάνειας και του σεβασμού των εκλογικών κανόνων και αρχών.
5
Τι στάδια ακολουθεί το Διεθνές Πρόγραμμα Εκλογικής Συνοδείας στη Βενεζουέλα; Η διαδικασία διεξάγεται σε τρεις σαφείς καθιερωμένες φάσεις: Η προεκλογική διαδικασία, στην οποία τεχνικοί των εκλογών, εκπρόσωποι από μη κυβερνητικές οργανώσεις, εμπειρογνώμονες και ακαδημαϊκοί από διάφορες χώρες συνοδεύουν τη διαδικασία ελέγχου της αυτοματοποιημένης πλατφόρμας ψηφοφορίας και των εκλογικών εργαλείων. Η εκλογική διαδικασία, όπου τα μέλη του προγράμματος της εκλογικής συνοδείας παρακολουθούν τις δραστηριότητες που σχετίζονται με το τέλος της εκστρατείας και τη διεξαγωγή των εκλογών. Τέλος, η μετεκλογική διαδικασία, στην οποία διεθνείς συνοδοί πιστοποιούν τη ανακήρυξη των εκλεγμένων υποψηφίων, καθώς και τους επακόλουθους ελέγχους που έγιναν μετά την εκλογή. Σε όλες τις φάσεις, οι συνοδοί αλληλεπιδρούν με τις εκλογικές αρχές, τις τεχνικές ομάδες του Προγράμματος Εργασίας του Εθνικού Εκλογικού Συμβουλίου, τους εκλογικούς αξιωματούχους και τους τεχνικούς και πολιτικούς εκπροσώπους των πολιτικών οργανώσεων, καθώς και με τα μέσα ενημέρωσης, στο πλαίσιο των συνθηκών που θέτει το Πρόγραμμα Εργασίας του Εθνικού Εκλογικού Συμβουλίου. Ποιες δραστηριότητες εκτελούν οι διεθνείς συνοδοί; Οι διεθνείς συνοδοί εκτελούν τις ακόλουθες δραστηριότητες: - Συμμετοχή σε όλες τις δραστηριότητες που σχετίζονται με τον έλεγχο του εκλογικού συστήματος, σε προηγούμενο και μεταγενέστερο στάδιο των εκλογών. - Επισκέψεις στους τεχνικούς χώρους και στα κέντρα παραγωγής, αποθήκευσης και στα κέντρα διανομής των μηχανημάτων και του εκλογικού εξοπλισμού. - Περιήγηση στα κέντρα ψηφοφορίας και ανταλλαγές με τους αξιωματούχους κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, μάρτυρες και πολίτες. - Συμμετοχή στον έλεγχο των πολιτών που συνεπάγεται το άνοιγμα του 54% της κάλπης και την καταμέτρηση των ψήφων ως δημόσια πράξη. - Συναντήσεις με τις τεχνικές ομάδες του Εθνικού Εκλογικού Συμβουλίου. - Επικοινωνία με τα ΜΜΕ. - Μετά την εκλογή, υποβολή έκθεσης προς την Εκλογική Δύναμη, που σχετίζεται με τα αποτελέσματα του έργου, συμπεριλαμβανομένης της αναφοράς των καταστάσεων και των συστάσεων.
6
Ποια είναι η σημασία της εκλογικής συνοδείας στη Βενεζουέλα; Το Εκλογικό Πρόγραμμα Συνοδείας του Εθνικού Εκλογικού Συμβουλίου (CNE) βασίζεται στη συμμετοχή και τη συνάντηση των ομότιμων, οι οποίοι, με δεδομένη την τρέχουσα ή προηγούμενη συνθήκη ως διοργανωτές ή διαχειριστές εκλογικών διαδικασιών, γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες αυτών, την πολυπλοκότητά τους, τις επιπτώσεις σε κάθε στάδιο και κάθε απόφαση που λαμβάνεται, καθώς και τα ενδεχόμενα και τους τρόπους επίλυσή τους. Το πρόγραμμα επιτρέπει την αμοιβαία ανταλλαγή εμπειριών και τον εμπλουτισμό μεταξύ των διαπιστευμένων εμπειρογνωμόνων και των εκλογικών αρχών, προσδίνοντας αξία στις γνώσεις μεταξύ αυτών που είναι ικανοί να κατανοήσουν την αξία της εκλογικής διαδικασίας, τον τρόπο με τον οποίο κάθε διαχειριστής των εκλογών επιλύει, βελτιώνει και καινοτομεί στις διαδικασίες και, πάνω απ ‘όλα, τη δυνατότητα εκμάθησης από τα δυνατά σημεία των συστημάτων ψηφοφορίας κάθε χώρας. Ως εκ τούτου, το Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο θεωρεί τη συνοδεία των εκλογικών αρχών σε ολόκληρο τον κόσμο ως απαραίτητη στις εργασίες της διεθνούς συνοδείας. Νέα προσέγγιση στη Διεθνή Εκλογική Συνεργασία Αυτή η νέα προσέγγιση της εκλογικής συνοδείας δεν είναι αποκλειστικότητα της Βενεζουέλας. Η ενίσχυση της δημοκρατίας στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική τις τελευταίες δεκαετίες έχει οδηγήσει πολλές χώρες να προχωρήσουν προς την κατεύθυνση μιας νέας προσέγγισης μετακινούμενες από τις Παραδοσιακές Αποστολές Παρατήρησης επεμβατικής και κηδεμονικής φύσεως σε διαδικασίες θεσμικής συνεργασίας και ενίσχυσης των εκλογικών θεμάτων. Η πρόοδος που έχει επιτευχθεί από άλλες χώρες της περιοχής από αυτή την άποψη είναι εμφανής, ενώ υπάρχουν κάποιες λίγες χώρες που εξακολουθούν να είναι δεμένες με έννοιες που βασίζονται στην αναγνώριση ή πιστοποίηση οργανισμών, χωρών ή πολυμερών οντοτήτων που δεν ενδιαφέρονται για τους λαούς και τους πολίτες.
7
Τ ο εκ λ ο γ ι κ ό σύστημα της Βενεζουέλας αναφορικά με τα εκλογικά συστήματα άλλων χωρών Όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα, η νομοθεσία πολλών χωρών δεν εξετάζει, δεν δημιουργεί ή δεν επιτρέπει κανένα είδος ξένης συμμετοχής στις εκλογικές τους διαδικασίες, ενώ ορισμένες εξακολουθούν να βασίζονται στην έννοια των Αποστολών Παρατήρησης, οι οποίες συνιστούν εμπόδιο για την πολιτική κυριαρχία τους. Η Βενεζουέλα έχει συμπεριλάβει ένα πρωτοποριακό σχήμα που προωθεί τον εμπλουτισμό και την εξακρίβωση της απόλυτης αξιοπιστίας των εκλογών τους: τη συνοδεία.
Χώρα
ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ η διεθνής παρατήρηση
Αργεντινή
X
Βραζιλία
X
Καναδάς
X
Χιλή
X
Επιτρέπεται η παρατήρηση
Κολομβία
X
Κόστα Ρίκα
X
ΗΠΑ
X
Ισπανία
X
Γουατεμάλα
X
Ονδούρες
X
Μεξικό
X
Παναμάς
X
Παραγουάη
X
Περού
X
8
Ποιοι διεθνείς οργανισμοί έχουν συμμετάσχει στα Διεθνή Προγράμματα Συνοδείας σε Εκλογικά Θέματα στη Βενεζουέλα; Το Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο ενσωματώνει το Διεθνές Πρόγραμμα συνοδείας σε μια σειρά φορέων και μηχανισμών ολοκλήρωσης και συντονισμού, όπως η Ένωση των Νοτιοαμερικανικών Εθνών (UNASUR), η Νότια Κοινή Αγορά (Mercosur), το Συμβούλιο Εκλογικών Ειδικών της Λατινικής Αμερικής (CEELA), η Κοινότητα των χωρών Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής (CELAC), η Μπολιβαριανή Συμμαχία για τους Λαούς της Αμερικής μας (ALBA) και το Κοινοβούλιο της Μερκοσούρ (PARLASUR). Επιπλέον, το Διεθνές Πρόγραμμα Συνοδείας προβλέπει τη συμμετοχή των αρχών και των ειδικών τεχνικών των χωρών που έχουν καθιερώσει συμφωνία συνεργασίας και ανταλλαγής στον τομέα της τεχνολογικής και εκλογικής εξέλιξης συμπεριλαμβανομένης της Ρωσικής Ομοσπονδίας, της Ινδίας, των Φιλιππινών, του Νεπάλ, της Δημοκρατία του Μάλι και της Δημοκρατία της Κορέας καθώς και άλλων εκλογικών οργανώσεων που σκοπεύουν να υπογράψουν συμφωνία όπως είναι η περίπτωση των Κρατών Μελών της Οικονομικής Κοινότητας των Κρατών της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS) και της Αφρικανικής Ένωσης.
9