De Vlaamse Schrijnwerker - Vlaamse Houtproef 2024 by Embuild

Willy Simoens

Voorzitter Embuild Vlaamse Schrijnwerkers

Handvaardigheid hoort thuis in het lessenpakket!

Beste lezer,

Dit jaar organiseerden we al voor de 23e keer de Vlaamse Houtproef en we kunnen opnieuw terugblikken op een geslaagde editie. De formule van de wedstrijd is intussen genoegzaam bekend: we geven de leerlingen de kans om te tonen wat ze in hun mars hebben en grijpen die gelegenheid ook aan om het belang van handvaardigheid in onze houtopleidingen aan te kaarten.

De voorbije decennia was er in de technische- en beroepsopleidingen immers een duidelijke tendens merkbaar: het aantal praktijkuren nam gestaag af, en tijdens de schaarse praktijkuren kreeg de handvaardigheid steeds minder aandacht, terwijl almaar meer uren gingen naar het machinaal werk. Als schrijnwerkers betreuren wij deze tendens. We stellen immers vast dat ook in 2024 de handvaardigheid nog steeds een onmisbare basiscompetentie is voor een houtbewerker of schrijnwerker.

Nu onze politici bezig zijn met de vorming van een Vlaamse regering en het opstellen van een regeerprogramma, is het de ideale gelegenheid om hier eens bij stil te staan en het handwerk, de basis van ons vak, weer de waardering te geven die het verdient.

Want op de werf of bij de klant heeft een schrijnwerker of interieurbouwer geen CNC op zak, maar moet hij zich beredderen met wat klein gereedschap en zijn eigen skills. En net daarom is het essentieel dat die skills aangeleerd worden in ons bouwonderwijs!

CSC SYS 50

Zaagprecisie om mee te nemen

De CSC SYS 50 is zo compact dat deze in een Systainer past.De unieke digitale bediening levert hierbij uiterst precieze resultaten. festool.be/@576820

8 ● Sfeerbeeld

Herbeleef de Vlaamse Houtproef 2024

5 ● Edito

Door Willy Simoens

6 ● De Vlaamse Houtproef

Vlaamse Houtproef benadrukt belang van praktijkvakken

8 ● Sfeerbeeld

De Vlaamse Houtproef in beeld

10 ● In de pers

Veel televisiebelangstelling voor de Vlaamse Houtproef

10 ● In de pers Kranten, radio en televisie waren erbij

12 ● Aan het woord

Laureaten Arwen, Sjors en Kelvin

Embuild Vlaamse Schrijnwerkers

Kunstlaan 20, 1000 Brussel

Tel: +32 (0)2 545 57 10

Fax: +32 (0)2 545 58 59 www.vlaamseschrijnwerkers.be

Verantwoordelijke Uitgever

Filip Coveliers

Kunstlaan 20, 1000 Brussel filip.coveliers@embuild.be

Laureaten

12 ● Kelvin Adjetey: “Later gaan werken als plaatser van trappen en binnendeuren”

13 ● Arwen Debecker: “Houtbewerking zit blijkbaar in mijn genen”

14 ● Sjors Branten: “Onze school had ons goed voorbereid”

16 ● Provinciale prijsuitreikingen

De laureaten per provincie

18 ● Scholen

Deelnemende scholen

Administratie en redactie

Bram Schittecatte

Tel: 02/545 59 47; Fax: 02/545 58 59 bram.schittecatte@embuild.be

Advertentieverantwoordelijke

Steve Caufriez

Tel.: +32 (0)2 545 57 25

GSM: +32 (0)486 58 71 91 steve.caufriez@embuild.be

19 ● Vlaamse Houtproef 2025

Deelnemen aan de Vlaamse Houtproef in 2025?

20 ● Werkgelegenheid

De cijfers bewijzen: diploma hout is goede opstap naar een job

22 ● Onderwijs

Vlaams onderwijsaanbod te weinig afgestemd op arbeidsmarkt

23 ● Werkgelegenheid

Geen enkele sector kent in 2024 zo veel knelpuntberoepen als de bouw

Vormgeving Nikka Cuypers nikka.cuypers@embuild.be

Drukwerk

Graphius

Cover: GO! Atheneum Oudenaarde

Vlaamse Houtproef benadrukt belang van praktijkvakken

Dit jaar vond de Vlaamse Houtproef plaats op donderdag 18 april 2024. Met 700 deelnemers uit 47 scholen was het eens te meer een geslaagde editie van de schrijnwerkerswedstrijd, die dit jaar 23 kaarsjes mocht uitblezen.

De formule van de Vlaamse

Houtproef is na meer dan twee decennia door iedereen gekend. De leerlingen krijgen één schooldag de tijd om een werkstuk te vervaardigen dat ze op voorhand niet kennen. De plannen van het stuk worden pas de ochtend van de wedstrijd zelf bekendgemaakt.

Dit jaar was het werkstuk een tafeltje waarin verschillende houtverbindingen verwerkt waren. Ook had bedenker Gilbert Vandenberghe zowel massief hout als plaatmateriaal in het werkstuk geïntegreerd, zodat de leerlingen met verschillende materialen moesten leren werken.

Aandacht voor vakmanschap

Terwijl sommige delen van het stuk machinaal mochten gemaakt worden, verplichtten de bedenkers van de

Vlaamse Houtproef wel dat bepaalde andere elementen, zoals de gevreesde zwaluwstaartverbinding, met de hand gemaakt moesten worden.

Met de Vlaamse Houtproef willen de organisatoren, Embuild Vlaamse Schrijnwerkers, immers het vakmanschap stimuleren en tegelijk het vak van schrijnwerker promoten. Schrijnwerker is namelijk al jarenlang een knelpuntberoep en quasi alle schrijnwerkbedrijven zijn wanhopig op zoek naar vakbekwame werkkrachten.

Tegelijk stellen we vast dat het aan

tal jongeren in het houtonderwijs afneemt en doordat er meer lesuren gaan naar het leren werken met machines, gaat de handvaardigheid van jongeren razendsnel achteruit.

Door de focus op handvaardigheid, wil de Vlaamse Houtproef tegengewicht bieden en de jongeren duidelijk maken dat handvaardigheid nog steeds onmisbaar blijft om kleine aanpassingen te doen op de werf en bij de montage van meubelen.

Don Bosco Buso Halle

Volg De Vlaamse Houtproef via sociale media

Wil je graag op de hoogte blijven van de toekomstige edities van de Vlaamse Houtproef? Neem dan een kijkje op onze sociale netwerken.

De Vlaamse Houtproef heeft niet alleen een eigen website, maar ook een Facebook-pagina waarop je alle nieuws vindt over de wedstrijd. We publiceren op Facebook trouwens niet alleen de foto’s van de wedstrijddag en de huldigingen, maar ook wanneer er in de pers iets verschijnt over de Houtproef, delen we dat daar ook. Wie deze pagina volgt, blijft dus automatisch op de hoogte van alles wat er gebeurt rond de wedstrijd.

Embuild heeft daarnaast ook een eigen Youtube-kanaal. Daarop verschijnen de video’s van onze eigen professionele filmploeg. Je vindt er onder andere een uitgebreid videoverslag van de voorbije edities van de Houtproef.

Meer weten?

www.houtproef.be facebook.com/Houtproef www.youtube.com/user/confedb

De Vlaamse Houtproef in beeld

In 47 Vlaamse Scholen was donderdag 18 april geen schooldag als alle andere. De 700 deelnemers aan de Vlaamse Houtproef kregen die dag immers geen les. In plaats daarvan moesten ze tijdens de schooluren een onregelmatig stoeltje in elkaar timmeren met veel oog voor detail en een secure afwerking. Een sfeerbeeld.

↑ GO! Atheneum Oudenaarde

Gitok Kalmthout →

↑ GO! Technisch Atheneum Keerbergen

↑ VITO Hoogstraten

GO-Talent Dendermonde ↑

↑ St. Lambertusinstituut Heist od Berg

← SBSO Zonnegroen Zoutleeuw

↓ Jurering Vlaams Brabant

Don Bosco Buso Halle ↓

Limburg ↑

Campus De Helix Maasmechelen ↑

Veel televisiebelangstelling voor de Vlaamse Houtproef

Een van de doelstellingen van de Vlaamse Houtproef is om promotie te maken voor het beroep van schrijnwerker. Tegelijk willen we ook de jongeren die een opleiding houtbewerking volgen op een positieve manier in de kijker plaatsen. Daarom doet het ons ook veel deugd dat de nieuwsmedia jaar na jaar veel aandacht besteden aan ons initiatief, en dat was dit jaar niet anders.

De kranten, en vooral de regiopagina’s, coveren de wedstrijd ieder jaar uitgebreid. Heel wat scholen krijgen op de dag van de wedstrijd een journalist en/of fotograaf over de vloer. Dit jaar mochten we echter ook op heel veel belangstelling rekenen van televisiezenders. Haast alle Vlaamse regionale tvzenders brachten verslag uit van de wedstrijd.

Maar ook de VRT kwam een kijkje nemen in het Atheneum in Schoten. De reportage over de Vlaamse Houtproef werd zelfs in drie verschillende journaals uitgezonden!

Voor wie het stukje gemist heeft: je kan de reportage terugkijken op de website van de Vlaamse Houtproef. Je vindt er ook de links naar de videoverslagen van de regionale zenders.

Create a world full of favourite places

Trousers that work as hard as you

You have a job to do, and our work trousers have the durability and functionality you need to get it done.

De winnaars aan het woord

Winnaar in de categorie BUSO: KELVIN ADJETEY

“Later gaan werken als plaatser van trappen en binnendeuren”

“We hebben maar een kleine houtrichting in onze school, dus ik had niet verwacht om bij de winnaars van de Vlaamse Houtproef te zitten”, lacht de 18jarige Kelvin Adjetey uit Landen.

“We zitten namelijk maar met z’n vieren in onze klas. Op de dag van de wedstrijd had ik wel het gevoel dat ik het beste stuk van onze klas afgewerkt had, maar winnen? Dat idee is nooit in me opgekomen. Ik was dan ook aangenaam verrast toen ik mijn naam hoorde afroepen!

In de dagen na de wedstrijd heb ik enorm veel reacties gekregen van de leerkrachten en andere leerlingen op school. Iedereen was heel erg blij voor mij. Voor mij was de Vlaamse Houtproef dus een heel positieve ervaring.

Tijdens de zomermaanden ga ik een vakantiejob doen bij het bedrijf in Borg loon waar ik ook stage gelopen heb. Ze zijn er gespecialiseerd in trappen en binnendeuren, en ik mag er helpen bij het plaatsen van de deuren. Daarin zie ik me later ook wel verdergaan. Als alles goed gaat, mag ik na mijn studies daar aan de slag gaan. Ik vind het gevarieerd boeiend werk, dus het lijkt me wel mooi om op die manier mijn boterham te gaan verdienen.”

Winnaar in de categorie BSO: SJORS BRANTEN “Onze school had ons goed voorbereid”

“Als voorbereiding op de Vlaamse Houtproef hadden we eerder in het jaar ook al een nachtkastje gemaakt waarin een zwaluwstartverbinding zat,” vertelt de 17jarige Reusel naar. “En ook daar moesten we die verbinding handmatig maken. Dat was uiteraard een goede oefening.

De overwinning in de Vlaamse Houtproef kwam uiteraard als een verrassing, maar tijdens de wedstrijd had ik wel het idee dat ik een goed stuk afgeleverd had. Ik zag dat de afwerkingsgraad en de verbindingen beter waren dan bij sommige klasgenoten, dus ik was wel tevreden van mijn werk, maar winnen… da’s een heel ander paar mouwen!

Later zie ik me wel aan de slag gaan als meubelmaker of interieurbouwer, en mijn droom is om ooit mijn eigen zaak te hebben. Met techniek bezig zijn en zaken bouwen is iets dat ik al mijn hele leven doe. Als kind knutselde ik wel vaker kleine meubeltjes in elkaar met mijn grootvader, hij werkte in de metaalnijverheid en was ook bijzonder handig. Misschien is daar wel de kiem gelegd voor mijn droom om interieurbouwer te worden.”

Winnaar in de categorie TSO: ARWEN DEBECKER

“Houtbewerking zit blijkbaar in mijn genen”

“Voor mij kwam de overwinning als een complete verrassing”, vertelt de 15jarige Arwen Debecker uit Lier. “In de provincie Antwerpen was ik immers pas op de zesde plek geëindigd. OK, daar wordt geen onderscheid gemaakt tussen de richtingen BSO, BUSO en TSO, maar ik ben het nadien gaan nakijken, en blijkbaar was ik in Antwerpen pas de derde TSOleerling. Ik had dus helemaal niet verwacht dat de Vlaamse jury de stukken anders zou beoordelen.

Blijkbaar moet de aanleg voor houtbewerking in mijn genen zitten, want ook mijn moeder en grootmoeder hebben vroeger in de bouw gewerkt. En aangezien ik ook graag met mijn handen werk, heb ik voor de richting houtbewerking gekozen. Ik wil later ook graag iets in de bouw doen, al ben ik nog niet zeker of dat met houtbewerking zal zijn. In de bouw zijn er nu eenmaal zo veel mogelijkheden. Wellicht ga ik eerst nog een bouwopleiding volgen aan de hogeschool.

Al kan het nog zijn dat ik het ook over een totaal andere boeg gooi en aan de slag ga in de hulpverlening: ambulancier, politieagent,… zoiets. Mensen helpen heeft me immers altijd al aangetrokken. Een moeilijke keuze, maar ik heb nog twee jaar om de knoop door te hakken.”

Embuild Afwerking heet voortaan Embuild Connect

CONNECT

Embuild Afwerking heet voortaan Embuild Connect. Eén naam dus voor Vlaanderen, Franstalig en Duitstalig België. De naamsverandering gaat ook gepaard met een interne reorganisatie die moet toelaten om efficiënter te werken en de belangen van onze 4510 leden nog beter te dienen!

Embuild Connect verenigt de beroepsverenigingen van de dakwerkers (hellende en platte daken), schrijnwerkers, schilders, glazeniers, stukadoors en voegers, parketplaatsers en plaatsers van dekvloeren.

De laureaten per provincie

In de weken volgend op de Vlaamse Houtproef vinden in alle provincies prijsuitreikingen plaats. De beste houtbewerkers van iedere provincie stoten vervolgens door naar de Vlaamse Hulde. Hieronder een overzicht van de beste jonge houtbewerkers in iedere provincie.

Vlaams-Brabant

Deelnemende scholen

Met niet minder dan 700 deelnemende leerlingen uit 47 Vlaamse scholen, mag de editie van dit jaar zeker en vast een succes genoemd worden! Hieronder een overzicht van alle scholen die deelnamen aan De Vlaamse Houtproef editie 2024.

ANTWERPEN

• Atheneum Lier - Campus Louis Zimmer

• Atheneum Malle

• Atheneum Schoten

• BuSO Kristus-Koning Instituut Brecht

• De Stemstroom Antwerpen

• GITHO Nijlen

• GITOK Kalmthout

• HT²O Turnhout

• PTS Boom

• Sint-Lambertusinstituut Heist-opden-Berg

• Sint-Janshof Mechelen

• Talentenschool Turnhout

• Technische Scholen Mechelen

• VIBO BuSO OV3

• VITO Hoogstraten

• Vrij Technisch Instituut Zandhoven

• VTI Lier

LIMBURG

• Atheneum Martinus Bilzen

• Atlas College Genk

• BuSO Sint-Jansberg Maaseik

• Campus De Helix Maasmechelen

• Campus Max Stem Tessenderlo

• Don Bosco Helchteren

• GO! Campus Genk ALTEA

• Hasp-o Centrum Sint-Truiden

• Mosa-RT Maaseik

• Provil Lommel

• Provinciale BUSO school De Wissel Genk

• Provinciale school Diepenbeek

• Provinciale Technische School Maasmechelen

• SBSO De Dageraad Kortessem

OOST-VLAANDEREN

• Campus GO! Erasmus Zelzate

• Don Bosco Sint-Denijs-Westrem

• GO! Atheneum Oudenaarde

• GO! Technisch Atheneum Lokeren

• GO-Talent Dendermonde

• GTI Beveren

• KA Beveren Oscar Romerocollege Dendermonde

• Richtpunt Campus Eeklo

• Richtpunt Campus Hamme

• Vlot Sint Laurentius Lokeren (VTI Lokeren)

VLAAMS-BRABANT

• Don Bosco BUSO Halle

• GO! Technisch Atheneum Keerbergen

• SBSO Zonnegroen Zoutleeuw

• TechnOV Vilvoorde

• VTI Leuven

Deelnemen aan de Vlaamse Houtproef in 2025?

Volgend schooljaar vindt de Vlaamse Houtproef opnieuw plaats in de maand april. De precieze datum wordt bij het begin van het schooljaar bekendgemaakt via de website.

Wie kan deelnemen?

Alle Vlaamse technische scholen met een houtafdeling kunnen deelnemen aan de Vlaamse Houtproef.

De houtproef richt zich tot de leerlingen van het

● 4 de jaar van de afdeling BSO (laatste jaar van de tweede graad)

● 4 de jaar afdeling TSO (laatste jaar van de tweede graad)

● 4 de of 5de jaar afdeling BUSO (school heeft keuze met welk jaar ze deelnemen)

De inschrijving gebeurt via de school.

Inschrijvingen en meer details op: www.houtproef.be

Vlaamse Houtproef zoekt toezichthouders

Bent u een aannemer en lid van Embuild? Misschien is een rol als toezichthouder of jurylid dan iets voor u. We zoeken mensen die bereid zijn om zich gedurende één dag vrij te maken voor de Vlaamse Houtproef. Op deze dag verzamelen de juryleden zich in iedere provincie en nemen ze alle werkstukken onder de loep. Van ieder werkstuk wordt nagegaan of het voldoet aan de voorschriften uit de opdracht en wordt de afwerking gequoteerd.

Interesse of wenst u meer info? Neem dan contact op met uw lokaal secretariaat:

NATIONAAL SECRETARIAAT: Ann Cassauwers, 02/5455757, ann.cassauwers@embuild.be

ANTWERPEN: Vanessa Fioole, 0479/21.83.38, info@vaspa.be

LIMBURG : Charly Wijckmans, 0485/14 44 40 charly.wijckmans@embuild.be

VLAAMS-BRABANT: Sandra Mertens, 016/224084, sandra.mertens@embuild.be

OOST-VLAANDEREN: Leen Van Puyenbroeck, 03/7604780, leen.vanpuyenbroeck@embuild.be

Meer weten?

Sint Janshof Mechelen

De cijfers bewijzen: diploma hout is goede opstap naar een job

Wie tijdens zijn secundair onderwijs een houtrichting volgt, raakt nadien heel makkelijk aan een job. Dat blijkt uit de cijfers die arbeidsbemiddelingsdienst VDAB publiceert in zijn jaarlijkse ‘Schoolverlatersrapport’.

In het schoolverlatersrapport worden pas afgestudeerden in Vlaanderen een jaar lang gevolgd in hun zoektocht naar een eerste job. Het rapport geeft zo een beeld van de tewerkstellingskansen van de verschillende studierichtingen. De cijfers die de VDAB deze zomer publiceerde, hebben betrekking op de schoolverlaters die in 2022 de school verlieten. De

statistici van de VDAB gingen na hoeveel van deze schoolverlaters op 30 juni 2023 als werkzoekend ingeschreven stonden. Het rapport geeft zo een beeld van de tewerkstellingskansen van schoolverlaters na het volgen van een bepaalde opleiding.

Uit de studie blijkt duidelijk dat de overgrote meerderheid van de leer

lingen die een houtrichting gevolgd hebben, na een jaar aan de slag zijn. In sommige richtingen zijn zelfs alle leerlingen aan het werk! Maar je kan ook nog andere interessante conclusies trekken uit het rapport.

Zonder diploma de arbeidsmarkt betreden, blijft een slecht idee

Het aantal ongekwalificeerde schoolverlaters dat in juni 2023 nog geen job had, is bijna drie keer zo hoog als het aantal werkzoekenden bij de schoolverlaters die wel een diploma hadden. Ongekwalificeerd de arbeidsmarkt betreden, is dus geen goed idee.

Bovendien komt traditioneel een groot deel van deze ongekwalificeerde jongeren in de inactiviteit terecht. Deze ‘inactieve’ jongeren zijn niet aan het werk en niet beschikbaar voor of op zoek naar werk. Dit betekent dat het aandeel ongekwalificeerde schoolverlaters zonder werk in realiteit nog hoger ligt dan het aantal bij VDAB geregistreerde werkzoekenden.

Schoolverlaters uit

duaal leren scoren goed

Duaal leren is een relatief jong leertraject binnen het secundair onderwijs dat officieel is gestart in het schooljaar 20192020. Bij dit leersysteem ligt

RICHTING

TSO

Hout - Houttechnieken

Hout constructie- en planningstechnieken

BSO

Bijzondere schrijnwerkconstructies (7e jaar)

Daktimmerman (7e jaar duaal)

Houtbewerking

Industriële houtbewerking (7e jaar)

Interieurbouwer (7e jaar duaal)

Interieurinrichting (7e jaar)

Meubelgarneren (7e jaar)

Operator CNC-gestuurde houtbewerkingsmachines (7e jaar duaal)

Restauratie van meubelen (7e jaar)

Schrijnwerker houtbouw (7e jaar duaal)

Stijl- en designmeubelen (7e jaar)

DEELTIJDS BEROEPSSECUNDAIR ONDERWIJS (DBSO)

Hout

BUITENGEWOON SECUNDAIR ONDERWIJS (OV3)

Hout

de focus grotendeels op werkplekleren en een beroepsgerichte vorming. De kennis en competenties die nodig zijn om een bepaald beroep te kunnen uitoefenen, vormen het uitgangspunt van elk duaal traject.

Op die manier is elke duale opleiding optimaal afgestemd op de vraag en de noden van de arbeidsmarkt. En dat blijkt ook uit het tewerkstellingspercentage. Slechts 6% heeft na een jaar nog geen job.

Een specialisatiejaar vergemakkelijkt de opstap naar werk

Het volgen van een specialisatiejaar

AANTAL SCHOOLVERLATERS

op het niveau van beroepssecundair (BSO) en technisch secundair onderwijs (TSO) is een manier om zich verder te bekwamen in een bepaald vakgebied en werkervaring op te doen alvorens de arbeidsmarkt te betreden. Op BSOniveau spreken we van een 7e jaar, op TSOniveau van een SenSe (secundair na secundair).

Dat een specialisatiejaar de leerlingen een goede voorbereiding biedt op de arbeidsmarkt blijkt uit het beduidend lagere percentage werkzoekenden bij schoolverlaters uit een 7e jaar vergeleken met schoolverlaters die na een zesde jaar de arbeidsmarkt betreden.

Vlaams onderwijsaanbod te weinig afgestemd op arbeidsmarkt

Steeds meer scholen bieden sport, kunst en creatie en kantooradministratie aan in de tweede en derde graad van het technisch en het ¬beroepssecundair onderwijs, terwijl het aantal bouwopleidingen terugloopt. Dat blijkt uit de aanvragen die bij Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) binnenkomen en waarover de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) begin dit jaar een advies geformuleerd heeft.

Vooral voor sportrichtingen stelt de SERV, een adviesen overlegorgaan van de werknemers en werkgeversorganisaties, ‘opvallend veel aanvragen’ vast. Deze aanvragen komen hoofdzakelijk van scholen die zulke opleidingen tot nog toe niet aanboden of die hun aanbod voor het eerst uitbreiden naar TSO en/of BSO. Waar vorig jaar maar één op de twintig aanvragen over sportopleidingen ging, is dat nu één op de vijf.

De SERV spreekt over een ‘overaanbod’ aan sportrichtingen, omdat op de arbeidsmarkt te weinig vraag is naar dergelijke profielen. ‘Met de krapte op de arbeidsmarkt vallen de kansen op een job vandaag nog mee, maar dat kan wijzigen met veel extra instroom’, klinkt het bij de SERV. ‘Zo wordt een mismatch gecreëerd tussen het onderwijsaanbod en de werkvloer.’

Minder bouwrichtingen

Tegelijk ziet de SERV met lede ogen aan hoe het aantal opleidingen tot profielen in de bouwsector, de houtbewerking en de elektriciteit tekortschiet. Voor meubelmakers is er zelfs zo goed als geen onderwijsaanbod meer in Vlaanderen. Terwijl de nood aan goed opgeleide vakmensen in alle Vlaamse provincies heel hoog is.

Bovendien is het beroep van schrijnwerker al sinds jaar en dag een knelpuntberoep (zie verder). Leerlingen die voor zo’n opleiding kiezen, hebben dus de zekerheid dat ze meteen een job zullen kunnen vinden in eigen streek.

De oorzaak? Vrije programmatie

De SERV maakt zich ook zorgen over de mismatch tussen het onderwijsaanbod en de vraag van de arbeidsmarkt. Dat komt door de zogenaamde ‘vrije programmatie’. De scholen kunnen vrij kiezen welke richtingen ze organiseren, zonder overleg of insprak van de sociale partners.

De scholen kregen deze vrije keuze met de bedoeling om de planlast te verminderen, maar dit veroorzaakt nu wel frustratie bij de SERV. Vooral het feit dat opleidingen geschrapt worden zonder dat de werkgevers op de hoogte worden gesteld, wordt als een pijnpunt ervaren.

Vrije keuze of realistische jobkansen?

Op de achtergrond speelt een dieper liggende discussie: in welke mate moet het onderwijs jongeren voorbereiden op een job? Voorstanders van een vraaggedreven aanbod wijzen erop dat leerlingen die voor opleidingen kiezen waar naar amper vraag is later sowieso in een andere branche terechtkomen.

Tegenstanders benadrukken de algemeen vormende rol van onderwijs. In hun visie moeten jongeren een opleiding kunnen kiezen die ook aansluit bij hun passies. Daarnaast zijn de noden van de arbeidsmarkt onderhevig aan veranderingen en kan het onderwijs daar niet constant in volgen, klinkt het.

www.serv.be Meer weten?

Geen enkele sector kent in 2024 zo veel knelpuntberoepen als de bouw

De krapte op de Vlaamse arbeidsmarkt blijft erg groot. In de nieuwste knelpuntenberoepenlijst van de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling (VDAB) blijven de afwerkingsberoepen ook prominent aanwezig. Ook in 2024 blijft het dus moeilijk om voldoende geschoold personeel te vinden in onze sector.

Bij het begin van ieder jaar publiceert de VDAB een lijst van knelpuntberoepen, beroepen waarbij de werkgevers het moeilijk hebben om de openstaande vacatures ingevuld te krijgen. Op de VDAB knelpuntberoepenlijst voor 2024 staan 241 beroepen, dat zijn er zeven meer dan vorig jaar. Vooral de zoektocht naar technisch personeel blijft voor vele werkgevers bijzonder moeilijk. En zoals steeds staan in de lijst ook heel veel bouwberoepen. Maar liefst 30 % van alle knelpuntberoepen zijn afkomstig uit de bouw en installatiesector. Van de 241 knelpuntberoepen op de VDABlijst, telt de

bouw samen met de installateurs en technici VAC actief in de bouw – nu in totaal 72 knelpuntberoepen. Vorig jaar waren dat er nog maar 66.

Daarbij gaat het inmiddels om 21 zware knelpuntberoepen, waarvoor weinig tot geen werkzoekenden met de nodige vaardigheden beschikbaar zijn. Dat zijn onder andere technici VAC, diverse installateurs in de bouw, maar ook schrijnwerkers, dakdekkers, bekisters, metselaars en bouwplaatsmachinisten.

Bij de afwerkingsberoepen domineren schrijnwerkberoepen de lijst, maar

we vinden ook schilders, stukadoors, plaatsers van dekvloeren en plaatsers van vloerbekledingen terug.

Een oud zeer

Uiteraard is deze situatie niet nieuw. Embuild onderneemt al jarenlang stappen om het beschikbaar talent naar de bouwsector te lokken. Zo zetten we onder andere in op gerichte campagnes om de bouw aantrekkelijker te maken. Ook in al onze verkiezingsmemoranda is de ‘war for talent’ een belangrijk punt. Zo vraagt Embuild dat de regionale overheden veel meer inzetten op de activering van de inactieven en om onderwijs en opleiding beter af te stemmen op de noden van de bouwsector.