TEYXOΣ 105 ο ΣΑΒΒΑΤΟ 26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
Το χωριό του Άη - Βασίλη στη Μυτιλήνη ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΔΑΜΠΑΤΑΣ: Ο δάσκαλος που τον κέρδισε το τραγούδι
: Ο Τ Ε Θ ΕΝ » ο ν μ ή Λ η «Υγεία στ
&
2
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
editorial & περιεχόμενα TEYXOΣ 105ο ΣΑΒΒΑΤΟ 26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011 ΚΩΔΙΚΟΣ: 8173 Ιδιοκτήτης - Εκδότης - Διευθυντής: Μανόλης Μανώλας
Σ
την καρδιά του χειμώνα, σας βάζουμε σήμερα στο κλίμα των εορτών με το χωριό του Άη – Βασίλη, που για πρώτη φορά φέτος θ’ ανοίξει τις πύλες του στη Μυτιλήνη. Συζητάμε ακόμη με το δάσκαλο Γιώργο Αδαμπατά, που τον έχει κερδίσει η μουσική και το τραγούδι. Συνεχίζοντας το αφιέρωμα στην υγεία, σε ένα ειδικό ένθετο, πηγαίνουμε μέχρι τη Λήμνο, όπου γνωστοί γιατροί και ειδικοί μάς δίνουν ενδιαφέρουσες πληροφορίες για θέματα υγείας που αφορούν όλους. Στο Day & Night, η νέα ιδιοκτήτρια του «Ναυάγιου», Μάρθα Πριτσή, μιλάει για την επαναλειτουργία του αγαπημένου εστιατορίου, ενώ, όπως σε κάθε τεύχος, σας δίνουμε προτάσεις για αγορές, προϊόντα και ντόπιες γεύσεις.
Υπεύθυνη σύνταξης: Πέλλη Γιακουμή Συντάκτες: Έφη Στραβοσκούφη, Βαγγελιώ Χρηστίδου
Καλό ταξίδι …με θέα
6
4 «Συν & Πλην»
Οι εργαζόμενοι στην «Επικοινωνία Λέσβου Α.Ε.» κάνουν like και unlike στην καθημερινότητά τους
Επιμέλεια κειμένων: Μαριάνθη Παρασκευά
6
Ρεπορτάζ:
8
Day & Night
Φωτογραφίες: Φωτογραφικό αρχείο «EMΠPOΣ» Art Director:
Μαρία Αριστοτέλους Εμπορικό - Διαφημιστικό: Μαρία Κορδερά, Kαλλιόπη Ψαριανού, Έφη Στραβοσκούφη, Λάμπρος Ανεμάς, Μαντώ Χλαχλά Παραγωγή - Eκτύπωση: Eπικοινωνία Λέσβου A.E.
8 13
Από… δράσεις
12
Πρόσωπα:
13
Υγεία Λήμνος (ένθετο)
26
Κουζίνα
28
Shopping Therapy
30
Παιδί
Kαρά Tεπέ, 81100 Μυτιλήνη Τηλ. 22510 41619 Fax 22510 27300 Γραφείο Λήμνου: Γαροφαλλίδου 2, Μύρινα Τηλ. - Fax: 22540 25526 e-mail: info@emprosnet.gr
26
Διαδρομές στην ορεινή Λέσβο με τον Πεζοπορικό Σύλλογο «Ορειάς» Γιώργος Αδαμπατάς: Από τη σχολική έδρα στο τραγούδι Οφθαλμιατρικά: Προληπτική βρεφική και παιδική εξέταση Διαιτολογικά: Παχυσαρκία, μια παγκόσμια επιδημία Παιδιατρικά: Εμβολιασμοί στην εφηβεία Καρδιολογικά: Άσκηση και καρδιά Γυναικολογικά: Τεστ ΠΑΠ Εποχιακές Αλλεργίες Τοπικά προϊόντα, βότανα και παραδοσιακά πιάτα του τόπου μας Προτάσεις για αγορές και ό,τι νέο «κυκλοφορεί» στην αγορά της πόλης Χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις για παιδιά στο «Alice’s nest»
31 «Μαλλιά Κουβάρια» Της Χριστίνας Καλλέργη
32
Διατροφή
33
Ομορφιά
34
Ζώδια
URL: http://www.emprosnet.gr «VIEW» Kυκλοφορεί κάθε δεκαπενθήμερο
Προτάσεις για διασκέδαση και πρόσωπα του χώρου της διασκέδασης και της εστίασης. Σε αυτό το τεύχος, η Μάρθα Πριτσή
10
Xρήστος Παρασκευαΐδης Σελιδοποίηση:
Το χωριό του Άη - Βασίλη στη Μυτιλήνη
της Σταυρούλας Τσατραφίλη
της Κωνσταντίνας Σταμάτη
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
3
σ υ ν&πλ ην Σε αυτή την καινούρια στήλη του «View», τα στελέχη και οι συνεργάτες της εταιρείας μας, «Επικοινωνία Λέσβου Α.Ε.», θα μας απαντούν στο τι τους άρεσε και τι όχι στο διάστημα που μεσολάβησε από την τελευταία κυκλοφορία του περιοδικού. Εμείς απλά τους ζητήσαμε να μοιραστούν μαζί μας πράγματα που απολαμβάνουν και πράγματα που τους «χαλάνε» από την καθημερινότητά τους στο νησί. Έφη Μυρμίγκου ννιάτικο δέντρο, νωρίτερα το χριστουγε Που φέτος θα στολίσω ! ντά στα Χριστούγεννα!! για να μας φέρω πιο κο ιοποιηθεί θα μπορούσε να είχε αξ λους ης ήν τιλ Μυ ς τη να ρί μα Που η να γινόταν επιτέ τα Χριστούγεννα, ίσως με τα καλύτερα και τώρα με ει σι να πρέπ να τρέχου ό του έτ ς ρί Χω ώ… εδ κι ν ρο κάτι ενδιαφέ ογο... Ένα χωρι για να δουν κάτι αξιόλ παιδιά μας στην Αθήνα, ύμε... πο νιες και Αϊ-Βασίλη με ξωτικά ας τί δεν μπορώ άλλο γκρί για , ίση κρ ν τη για πω Για να μην μιζέριες…
+
-
Μαντώ Χλαχλά είναι Τα φετινά Χριστούγεννα, που θα τί για μου ής ζω τα πιο όμορφα της νιά, χρο ώτη πρ για σω παράλληλα θα γιορτά ενός υ ίπο περ του τή και την ονομαστική εορ έτους, γιου μου… τελούν Που οι θετικές σκέψεις δεν απο … πια πλειοψηφία των σκέψεων μας
+
-
Λάμπρος Ανεμάς Που και φέτος τα Χριστούγεννα θα τα γιορτάσω με φίλους και αγαπημένα πρόσωπα στην Αθήνα, αλλάζοντας παραστάσεις.
+
-
Που η ατμόσφαιρα των Χριστουγέννων φέτος, δεν θα είναι όπως προηγούμενων ετών…
The… other view Που η χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα που αρχίζει να μας κυριεύει, είναι πιο ευχάριστη από την οικονομική κατάθλιψη που μας περιβάλλει. Που η χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα έχει ξεκινήσει από τις βιτρίνες των μαγαζιών.
4
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
Ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας μιλάει στο «View» με αφορμή τη συναυλία του στη Μυτιλήνη
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
5
Μια ξεχωριστή πρόταση για τα φετινά Χριστούγεννα, από την «Protasis Events»
Σε ένα μαγικό κόσμο, θα μπαίνουν όσοι θα διέρχονται από την είσοδο του χωριού του Άη - Βασίλη
Έρχεται το… Χωριό του Άη - Βασίλη! της ΒΑΓΓΕΛΙΩΣ ΧΡΗΣΤΙΔΟΥ
Δ
ιαφορετικά Χριστούγεννα θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν φέτος, οι μικροί κάτοικοι της Μυτιλήνης, χάρη στο «Χωριό του Άη - Βασίλη», που θα λειτουργεί από τις 16 Δεκεμβρίου έως και την Πρωτοχρονιά, στο λιμάνι της Μυτιλήνης. Η διοργάνωση είναι μια πρωτοβουλία της εταιρίας οργάνωσης εκδηλώσεων «Protasis events», που θέλησε φέρει στην πόλη αυτό το κάτι που… έλειπε από τη χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα. Ολόκληρο χωριό θα στηθεί στο λιμάνι, σε ένα χώρο 2.500 τετραγωνικών μέτρων, στον οποίο ο Άη - Βασίλης θα υποδέχεται μικρούς και μεγάλους φίλους του. Οι πρώτοι, θα έχουν την ευκαιρία να καθίσουν στα γόνατά του και να πάρουν ευχές και δώρα, αλλά και να φωτογραφηθούν μαζί του. Εκτός από το μεγαλύτερο χριστουγεννιάτικο δέντρο της Λέσβου, που θα δεσπόζει στο χωριό του Άη Βασίλη, θα φιλοξενηθούν επίσης 20 περίπτερα, καθώς και 75 συνολικά πολιτιστικές εκδηλώσεις. Τους 500 αγγίζουν άλλωστε οι φορείς και οι πολιτιστικοί σύλλογοι, από όλη τη Λέσβο και εκτός νησιού, που θα συμμετάσχουν στη μεγάλη χριστουγεννιάτικη διοργάνωση.
Παιχνίδια, συναυλίες και… λιχουδιές Ο Άη - Βασίλης θα καταφτάσει στο χωριό του, το απόγευμα της Παρασκευής, ενώ κάθε μέρα, το κοινό θα μπορεί να παρακολουθήσει ένα ευρύ πρόγραμμα από συναυλίες, ακροβατικά, παραμύθια, ομιλίες, χορευτικά, αλλά και άλλα δρώμενα και παιχνί6
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
Ρεπορτάζ
Συνολικά 2.500 τ.μ. θα είναι η έκταση του χωριού, όπου θα στηθούν περίπτερα και το μεγαλύτερο χριστουγεννιάτικο δέντρο του νησιού
δια, όπως εργαστήρια χειροτεχνίας και καρουζέλ. Ανάμεσα σε όσους συμμετέχουν, είναι το ΚΕΘΕΑ, ο Σύλλογος Μεσοτοπιτών, η ομάδα «TangoLesvos», ο Σύλλογος Γυναικών Παμφίλων, η παιδική χορωδία του Παγγεραγωτικού Συλλόγου, το συγκρότημα «Τα Φώτα Απέναντι», η σχολή μπαλέτου της Νάντιας Ξυλά, οι «Aeolistas», κ.ά., αλλά και πολλοί καλλιτέχνες, που θα έρθουν στο νησί από άλλες περιοχές της χώρας, όπως η Ορχήστρα του Μίκη Θεοδωράκη και το ροκ συγκρότημα «Έμμονο Γκρίζο». Πολλές θα είναι και οι εκπλήξεις της δι- Το αυτοκίνητο που θα κερδίσει ο τυχερός της μεγάλης κλήρωσης οργάνωσης, ενώ ένας μεγάλος υπερτυΠόσο θα κοστίζει χερός θα κερδίσει ένα αυτοκίνητο αξίας 10.000 ευρώ, το οποίο θα κληρωθεί, από τους αριθμούς των Το χωριό του Άη - Βασίλη, υπολογίζεται ότι θα επισκεφθούν εισιτηρίων εισόδου. περισσότεροι από 25.000 επισκέπτες. Παράλληλα, στα εμπορικά περίπτερα που θα στηθούν, θα πωΣημειώνεται ότι, η είσοδος στο Χωριό θα είναι 4 ευρώ για λούνται παιχνίδια, βιβλία, χριστουγεννιάτικες λιχουδιές, κ.ά. τους μεγάλους, μισό ευρώ για παιδιά από 5 έως 15 ετών και «Νιώθαμε πως κάτι έλειπε από το νησί…», είπε μιλώντας στο ελεύθερη για τα παιδιά κάτω των 5 ετών. «Ε», η υπεύθυνη επικοινωνίας της εταιρείας «Protasis Events», Ιωάννα Κορωναίου. «Θέλουμε να κάνουμε θεσμό αυτή τη χρι- Όλα τα παιχνίδια, οι παραστάσεις και οι συναυλίες θα είναι στουγεννιάτικη πρόταση και ελπίζουμε πως θα τα καταφέ- δωρεάν, ενώ με το ίδιο εισιτήριο θα μπορεί κανείς να ξαναμπεί ρουμε». ελεύθερα, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. 26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
7
συμβαίνει στην πόλη
Ατζέντα Σήμερα Σάββατο και αύριο Κυριακή 27 Νοεμβρίου από τις 11:00 έως τις 13:00 και από τις 18:00 έως τις 20:00 στο φουαγιέ του Δημοτικού Θεάτρου Μυτιλήνης Έκθεση φωτογραφιών του παλιού Λέσβιου φωτογράφου Ευστράτιου Καβαρνού στο χώρο της ομάδας «TangoLesvos» Τριήμερο σεμινάριο τάνγκο, με τους Τούρκους χορευτές Ονούρ Κίρα και Κιτζέμ Καμγκόζ Σήμερα Σάββατο 26 Νοεμβρίου στις 12:30 στην Αίθουσα Λόγου της Στοάς του Βιβλίου, στην Αθήνα Παρουσίαση του βιβλίου της Νάντιας Λιαρέλλη «Παραμύθια… απ’ το σεντούκι της Αγγελικώς», από τις εκδόσεις «Αιολίδα» στις 20:00 στο Πνευματικό Κέντρο Αργυρούπολης «Μίκης Θεοδωράκης», στην Αθήνα
Αύριο Κυριακή 27 Νοεμβρίου στις 7 το απόγευμα στο Πνευματικό Κέντρου του Δήμου Πετρούπολης Αφιέρωμα στον Οδυσσέα Ελύτη, από το Σύλλογο Μυτιληναίων Πετρούπολης «Ο Θεόφιλος» Δευτέρα 28 Νοεμβρίου στις 18:30 και στις 21:15 στο Δημοτικό Θέατρο Μυτιλήνης Προβολή της ταινίας «Λευκή Νύχτα Γάμου» Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου στις 19:30 στον Ελληνο-Γαλλικό Σύνδεσμο, στην πλατεία Κολωνακίου
Παρουσίαση του βιβλίου της ποιήτριας Τούλας Αμπατζή «Εκ του συστάδην», από τις εκδόσεις «Αιολίδα» Σάββατο 3 Δεκεμβρίου στο Δημοτικό Θέατρο Μυτιλήνης Απευθείας μετάδοση της όπερας «Ροντελίντα», του Χέντελ Δευτέρα 5 και Τρίτη 6 Δεκεμβρίου στις 21:00 στο θέατρο του ΦΟΜ Μουσική παράσταση με τον Κώστα Βόμβολο και τη Μάνια Παπαδημητρίου Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου στις 19:00 στο Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής Παρουσίαση του βιβλίου ντοκουμέντου «Έναν αιώνα πριν. Η Λέσβος το 1912. Λεπτομερής αποτύπωση της εικόνας του νησιού, από την πρώτη Ελληνική Διοίκηση», από τις εκδόσεις «Αιολίδα»
Πάμε Σινεμά; «ΣΙΝΕ ΑΡΙΩΝ»
Σήμερα Σάββατο και αύριο Κυριακή 27 Νοεμβρίου «Μεσάνυχτα στο Παρίσι» του Γούντι Άλεν (ρομαντική κομεντί) Πρωταγωνιστούν: Όουεν Ουίλσον, Ρέιτσελ Μακ Άνταμς, Μαριόν Κοτιγιάρ, Κάθι Μπέιτς, Κάρλα Μπρούνι Ώρες προβολής: Σάββατο και Κυριακή στις 21:45 (Αίθ. 2)
8
Μουσικοχορευτική εκδήλωση με θέμα «Της ύπαιθρος λαλήματα, της θάλασσας τα κύματα», από το Σύλλογο Μεσοτοπιτών Λέσβου «Η Αναγέννηση» στις 21:15 στην αίθουσα της Λέσχης Πλωμαρίου «Βενιαμίν ο Λέσβιος» Προβολή ταινιών μικρού μήκους, από το Φεστιβάλ της Δράμας
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
Σήμερα Σάββατο και αύριο Κυριακή 27 Νοεμβρίου «Οι περιπέτειες του Τεν Τεν» του Στίβεν Σπίλμπεργκ Πρωταγωνιστούν: Τζέιμι Μπελ, Άντι Σέρκις, Ντάνιελ Κρεγκ, Σάιμον Πεγκ Ώρες προβολής: Σάββατο και Κυριακή στις 18:45 (Αίθ.2)
Έως Πέμπτη 1 Δεκεμβρίου «Οι Αθάνατοι» του Τάρσεμ Σινγκ (περιπέτεια) Πρωταγωνιστούν: Μίκι Ρουρκ, Φρίντα Πίντο, Χένρι Κάβιλ Κέλαν Λουτζ Ώρες προβολής: Σάββατο και Κυριακή στις 19:15 και τις 22:00 (Αίθ. 1), Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη και Πέμπτη στις 20:30 και τις 22:00 (Αίθ. 2)
day & night Η Μάρθα Πριτσή, νέα ιδιοκτήτρια του γνωστού καφέ – μπαρ – εστιατορίου στην πλατεία Σαπφούς, που επαναλειτούργησε πρόσφατα, μιλάει στο «View»
Από την Πέτρα στο… «Ναυάγιο με θέα»
Η
Μάρθα Πριτσή, η νέα ιδιοκτήτρια του καφέ – εστιατορίου «Ναυάγιο με θέα», είναι ένα νέο πρόσωπο στο χώρο της εστίασης στη Μυτιλήνη. Είναι όμως ιδιαίτερα γνωστή εδώ και χρόνια στην Πέτρα, όπου λειτουργούσε από το 1983 μέχρι και φέτος, το εστιατόριο «Φάρος». Τα πιάτα της, την έχουν κάνει ιδιαίτερα γνωστή και αγαπητή. Η επαναλειτουργία του αγαπημένου εστιατορίου, με τη μοναδική θέα της πόλης, ήταν για την ίδια μια πρόκληση, ενώ μιλώντας στο «View», μοιράζεται τις σκέψεις της ώστε το «Ναυάγιο» να εξελιχθεί σε σημείο συνάντησης όλες τις ώρες. Πώς αποφάσισες μετά από τόσα χρόνια να φύγεις από την Πέτρα και να ξεκινήσεις κάτι καινούργιο στη Μυτιλήνη; «Ήθελα ν’ αλλάξω. Ήταν ο κατάλληλος χρόνος, πιστεύω, για μένα και ήθελα και μια δουλειά που ν’ απασχολεί όλο το χρόνο και όχι μόνο έξι μήνες όπως ήταν στην Πέτρα, που είναι καθαρά τουριστική περιοχή». Το «Ναυάγιο» σαν χώρος, τι εντύπωση σού δημιούργησε; «Έχει τρομερή θέση, έχει ιστορία και αισθάνομαι και μεγάλη ευθύνη για αυτό. Φρόντισα να μην αλλάξω τίποτα στο χώρο, τον διατήρησα όπως ήταν μέχρι τώρα και όπως τον αγάπησε ο κόσμος, άλλαξα μόνο τα χρώματα, που ήθελα να είναι περισσότερα ζεστά και ζωντανά. Η θέα από εδώ είναι φανταστική γι’ αυτό πρόσθεσα το “με θέα” δίπλα στο “Ναυάγιο”. Νομίζω ότι είναι αυτό που εκφράζει αυτό το χώρο. Όταν έρχομαι εδώ, δεν θέλω να φύγω. Είμαι από το πρωί μέχρι τη 1 το βράδυ και δεν το χορταίνω!». Μια άλλη αλλαγή είναι ότι λειτουργεί από το πρωί; «Ναι, στόχος μας είναι να είναι ένας χώρος που λειτουργεί συ-
νέχεια από το πρωί μέχρι το βράδυ. Ένα σημείο συνάντησης, για καφέ, ελαφριά σνακ, φαγητό ή ποτό. Εδώ θα μπορεί κάποιος να ηρεμήσει και ν’ απολαύσει τον καφέ του ή να διαβάσει το βιβλίο του, ένας χώρος για επαγγελματικό ραντεβού, ένας χώρος της παρέας». Τι περιλαμβάνει το μενού του «Ναυάγιου με θέα»; «Έχουμε λίγα και επιλεγμένα είδη, τα οποία ετοιμάζονται όλα εδώ, δεν παίρνουμε τίποτα έτοιμο, μόνο τα υλικά. Από το πρωί μπορεί κανείς ν’ απολαύσει τον καφέ του με κάποιο σνακ, σερβίρουμε κάθε μέρα και διαφορετική σπιτική παραδοσιακή πίτα, σάντουιτς για χορτοφάγους, κρέπες αλμυρές ή γλυκιές, αραβικές πίτες, αλλά και κυρίως πιάτα με ζυμαρικά με διάφορες σάλτσες και φιλέτα. Εδώ μπορεί κανείς επίσης ν’ απολαύσει τη μπύρα ή το κρασί του με ποικιλίες, ενώ το ατού μας είναι οι σαλάτες, οι οποίες είναι πλούσιες, πρωτότυπες σε διάφορες γεύσεις και μπορεί ν’ αποτελέσουν για κάποιον που θέλει να φάει ελαφρά, και ένα κυρίως πιάτο. Τέλος, δεν θα μπορούσα να παραλείψω τα γλυκά που επίσης ετοιμάζουμε εμείς, όπως είναι η λεμονόπιτα, το εκμέκ παγωτό, το κανταΐφι με μιλφέιγ». Στο λίγο καιρό που έχει ξεκινήσει να λειτουργεί, ποιες είναι οι εντυπώσεις του κόσμου που έρχεται ξανά εδώ; «Α, πάρα πολύ καλές. Όλοι μου λένε πόσο τους είχε λείψει το “Ναυάγιο” και εγώ χαίρομαι να προσφέρω στον κόσμο ό,τι καινούργιο επιθυμούν, για να είναι ευχάριστη η παραμονή τους εδώ. Το τζάκι που ανάβει από νωρίς το απόγευμα, δημιουργεί μια μοναδική ατμόσφαιρα, ενώ θα υπάρχουν σύντομα και επιτραπέζια παιχνίδια. Ακούω τις προτάσεις του κόσμου, με ενδιαφέρει να μάθω τι είναι αυτό που θέλει και να τους το προσφέρω. Μόνιμη επιδίωξή μου είναι η ποιότητα. Και έτσι είμαι και στη ζωή μου, δεν έχω την παραμικρή έκπτωση σ’ αυτό».
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
9
Πεζοπορία με τον «Ορειάς»
Στα μονοπάτια του Παλαιόκηπου… Κείμενο - φωτογραφίες: : ΗΡΩ ΒΕΚΡΗ και ΝΙΚΟΣ ΑΘΑΝΑΣΗΣ
Σ
ήμερα ο «Ορειάς» μάς ξεναγεί στην περιοχή γύρω από τον Παλαιόκηπο, ένα από τα χωριά της Γέρας. Μια διαδρομή μέτριας δυσκολίας, που περιλαμβάνει περπάτημα τριών περίπου ωρών, μέσα στον ελαιώνα της περιοχής, με εναλλαγές από πεύκα, κυπαρίσσια και άλλα φυτά. 10
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
απο... δρασεις
Η προέλευση του ονόματος του Παλαιοκήπου, προήλθε από την ύπαρξη πολλών κήπων μέσα στο χωριό. Αξίζει να επισκεφτείτε την εκκλησία του Αγίου Ερμόλαου, με το ξυλόγλυπτο τέμπλο της, καθώς και τα δύο ελαιοτριβεία, που λειτουργούν για περισσότερο από 80 χρόνια. Περπατώντας στα στενά δρομάκια του χωριού, στη μνήμη μας έρχεται η μορφή του περιβόητου πειρατή Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα λόγω του ότι είχε γεννηθεί και μεγαλώσει στον Παλαιόκηπο. Με τη βοήθεια των κατοίκων, θα κατευθυνθείτε στη δεξαμενή του χωριού, όπου και θα ξεκινήσει το μονοπάτι που θα ακολουθήσετε. Αφού αφήσετε στα αριστερά σας τη δεξαμενή, θα προχωρήσετε ευθεία και σε 300 μέτρα στα δεξιά σας, θα πάρετε το μονοπάτι που θα βρείτε μπροστά σας. Θα περπατήσετε ανάμεσα σε ελαιόδεντρα και θα οδηγηθείτε σε μια περιοχή που ονομάζεται Καπασάς, όπου υπάρχουν πεύκα και κυπαρίσσια. Σιγά σιγά, το μονοπάτι θα μεταβληθεί σε χωματόδρομο. Αφού συνεχίσετε το περπάτημα, σε 1.300 μέτρα θα βρεθείτε μπροστά σε μια διασταύρωση. Θα επιλέξετε το δεξί δρόμο (εάν θέλετε μπορείτε να πάρετε τον αριστερό δρόμο και να επιστρέψετε σύντομα στο χωριό)
και θα συνεχίσετε το περπάτημά σας σε χωματόδρομο. Θα εντυπωσιαστείτε από την πανοραμική θέα του κόλπου της Γέρας και από τα χρώματα της φύσης, στα φυτά που θα συναντήσετε. Μετά από 1.500 μέτρα περπάτημα, θα βγείτε σε μια περιοχή με πολλά πεύκα, ο δρόμος θα μετατραπεί πάλι σε παλιό μονοπάτι και θα περπατήσετε μέσα σε ελαιοκτήματα. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής μέσα στα κτήματα, θα σας δοθεί η ευκαιρία να θαυμάσετε και τα παλιά πέτρινα ντάμια. Τα χρησιμοποιούσαν οι αγρότες, για να προστατευτούν από τη βροχή και το κρύο το χειμώνα, όταν μάζευαν τις ελιές. Σε περίπου 30 λεπτά κατηφορικής διαδρομής, θα φτάσετε σε χωματόδρομο και θα κατευθυνθείτε αριστερά. Αφού περπατήσετε λιγότερο από 2 χλμ., θα βρεθείτε στην κεντρική άσφαλτο, λίγο πριν τη διασταύρωση για την Ευρειακή. Η επιλογές σας είναι είτε να περπατήσετε στον κεντρικό δρόμο, όπου θα σας πάρει 3 χλμ. μέχρι να φτάσετε στον Παλαιόκηπο ή να έχετε προνοήσει από πριν, να αφήσετε ένα αυτοκίνητο εκεί για να επιστρέψετε. 26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
11
Ο Γιώργος Αδαμπατάς, δάσκαλος, μουσικός και τραγουδιστής, μιλά στο «Ε» για τις δύο μεγάλες του αγάπες
Από τη σχολική έδρα στο τραγούδι… της ΕΦΗΣ ΣΤΡΑΒΟΣΚΟΥΦΗ
Ο
Γιώργος Αδαμπατάς, γνωστός στους Μυτιληνιούς που απολαμβάνουν χρόνια τώρα τη φωνή του σε έντεχνα, λαϊκά και ρεμπέτικα τραγούδια στις ζωντανές του εμφανίσεις σε διάφορα μαγαζιά της πόλης, μίλησε στο «View» για τις δύο μεγάλες του αγάπες, που κατάφερε τόσα χρόνια να συνδυάσει μαζί. Δάσκαλος και τραγουδιστής, ο κ. Αδαμπατάς δεν ξεχώρισε ποτέ καμία από τις δύο του ιδιότητες. Στη μουσική του σταδιοδρομία, έχει συνεργαστεί με τον Παντελή Θαλασσινό και με άλλους επώνυμους καλλιτέχνες από το χώρο της μουσικής. Κύριε Αδαμπατά, η αγάπη σας για τη μουσική και το τραγούδι ξεκινά από τα παιδικά σας χρόνια. Σωστά; «Έτσι είναι. Μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον, όπου το τραγούδι και η μουσική έπαιζαν πολύ σημαντικό ρόλο στην καθημερινότητα μας. Τότε άλλωστε στο ραδιόφωνο, άκουγες μόνο ωραίες μουσικές. Θυμάμαι ακόμα την αυλή μας γεμάτη όμορφους ήχους. Δεν θα ξεχάσω ποτέ πως απέκτησα και την πρώτη μου κιθάρα. Στην αυλή μας, ο θείος μου έπαιζε κιθάρα, λίγες μέρες πριν φύγει για Αυστραλία. Όταν έφυγε, μου τη χάρισε για να τον θυμάμαι. Φυσικά, η χαρά μου ήταν μεγάλη». 12
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
Ασχολείστε χρόνια με το τραγούδι λοιπόν. Πότε όμως ξεκινήσατε να ασχολείστε πιο ενεργά, συμμετέχοντας σε σχήματα και τραγουδώντας πια για κάποιο κοινό; «Από φαντάρος. Ξεκίνησα ερασιτεχνικά και σιγά- σιγά ο έρωτας μου για τη μουσική και το τραγούδι, μπήκε σε πιο επαγγελματική τροχιά. Ξεκίνησα λοιπόν να τραγουδώ σε κάποια σχήματα στην Αθήνα, στην Πλάκα. Έπειτα πήγα στη Θεσσαλονίκη, ύστερα στην ιδιαίτερη πατρίδα μου, την Έδεσσα και στις γύρω πόλεις. Έπειτα ήρθε η δεκαετία στη Χίο, όπου και θα μπορούσα να πω πως ανδρώθηκα στη μουσική. Στη συνέχεια ήρθα Μυτιλήνη κι έκτοτε είμαι εδώ». Ωστόσο το κύριο επάγγελμά σας είναι δάσκαλος. Πώς καταφέρατε να συνδυάσετε αυτά τα δύο; «Ευτυχώς που υπήρξα και τα δύο και μπόρεσα να τα συνδυάσω. Η αγάπη μου για την τάξη, τους μαθητές μου και το δασκαλίκι, συνδυάστηκε ιδανικά θα έλεγα με το τραγούδι. Βίωσα πόσο μεγάλη σχέση έχει να μπορείς να είσαι χαρούμενος άνθρωπος, ασχολούμενος με μια τέχνη και πώς αυτό επηρεάζει την κύρια δουλειά σου. Περνούσε η καλή μου διάθεση στα παιδιά κι αυτό τα έκανε να νιώθουν πιο ευχάριστα. Αν ήταν κατσουφιασμένα, είχα πάντα μαζί την κιθάρα μου. Μόλις τους έπαιζα ένα τραγούδι, άλλαζε αμέσως η διάθεσή τους. Έτσι κατάφερα λοιπόν, να συνδυάσω τους δύο αυτούς χώρους. Η μουσική είναι ένας τρόπος έκφρασης κι όπως κάθε τέχνη, έτσι κι αυτή σε κάνει καλύτερο και πιο ευχάριστο».
ΕΝΘΕΤΟ TEYXOΥΣ 105 ο ΣΑΒΒΑΤΟ 26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
. . . α ί Υγε ήμνο Λ η τ σ
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
13
2 / 14
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
15 / 3
Προληπτική βρεφική και παιδική οφθαλμολογική εξέταση Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ*
Ο
προληπτικός οφθαλμολογικός έλεγχος των παιδιών και η ποιότητα ζωής που απολαμβάνει κάποιος, προστατεύοντας την πολύτιμη αίσθηση της όρασης, είναι πολύ σημαντικά ζητήματα για όλη τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου. Ορισμένα συχνά ερωτήματα που δέχεται ο οφθαλμίατρος από τους γονείς, είναι: Γιατί πρέπει να εξετάζεται σε τακτά χρονικά διαστήματα το παιδί μου; Διότι ο οφθαλμός είναι ένα ανατομικά και λειτουργικά πολύπλοκο όργανο και η όραση είναι μία πολύ σύνθετη εγκεφαλική και όχι μόνο, διαδικασία. Πότε πρέπει να ξεκινά το βρέφος να εκτιμάται οφθαλμολογικά; Στην ηλικία των 6 μηνών, εάν δεν έχει
16
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
παρατηρηθεί κάποιο σύμπτωμα νωρίτερα. Από εκεί και πέρα, το χρονοδιάγραμμα των επανεξετάσεων καθορίζεται από τον οφθαλμίατρο σύμφωνα με τα αποτελέσματα της αρχικής εξέτασης. Τι ελέγχουμε με αυτή την προληπτική εξέταση; Ελέγχουμε τη διαθλαστική, ορθοοπτική, εγκεφαλική - νευρολογική ωρίμανση του παιδιού, καθώς και την καθαρότητα των διαφανών μέσων.
Όσον αφορά τη διαθλαστική κατάσταση, ελέγχουμε την ύπαρξη, τυχόν, μυωπίας, υπερμετρωπίας, αστιγματισμού και συνδυασμού των παραπάνω, μετρούμε το μέγεθός τους και ελέγχουμε την πιθανή ύπαρξη ανισομετρωπίας, δηλαδή τη μεγάλη διαφορά σε βαθμούς μεταξύ των δύο ματιών. Ορθοοπτικά, ελέγχουμε την πιθανή παρουσία στραβισμού στο ένα ή και στα δύο μάτια και διερευνούμε τα χαρακτηριστικά του, καθώς μπορούμε και να ξεχωρίσουμε και να αποκλείσουμε τον ψευδοστραβισμό. Εξετάζοντας τα άμεσα και έμμεσα αντανακλαστικά της κόρης, καθώς και την συμμετρία του εύρους της σε διάφορες φωτιστικές συνθήκες, ανακαλύπτουμε ή αποκλείουμε την ύπαρξη ανισοκορίας, νευρολογικού συμπτώματος που εκτιμάται ανάλογα με την ηλικία και το μέγεθος. Επειδή υπάρχει η κλινική οντότητα του νεογνικού καταρράκτη, ελέγχουμε την καθαρότητα και διαύγεια του κερατοειδή χιτώνα, του φακού και του υαλοειδούς σώματος. Είναι απαραίτητος ο τακτικός έλεγχος; Ναι, διότι αφενός παρατηρούνται μεταβολές στις τιμές των μετρήσεων που είναι σε συνάρτηση με την καθ’ ύψος ανάπτυξη, και αφετέρου έχει παρατηρηθεί στις αναπτυγμένες χώρες, ότι ποσοστό 20% - 25% των παιδιών σχολικής ηλικίας, έχουν εγκατεστημένες διαθλαστικές δυσλειτουργίες -όπως αμβλυωπία- που θα είχαν αποφευχθεί με τον προληπτικό έλεγχο και την έγκαιρη αντιμετώπιση. Ένα μωρό που δεν μιλάει και δεν μπορεί να συνεργασθεί ενεργητικά, πώς εξετάζεται; Η ιατρική τεχνολογία έχει δώσει λύσεις για παθητική αξιόπιστη εκτίμηση και προληπτικό έλεγχο στη βρεφική και στην πρώτη παιδική ηλικία. Τελικά είναι στο χέρι μας να ανοίξουμε διάπλατα στα παιδιά μας, το παράθυρο στον κόσμο μέσα από μία ποιοτική, χωρίς προβλήματα, όραση. *Ο Παναγιώτης Κωνσταντίνου είναι χειρούργος οφθαλμίατρος, πτυχιούχος του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Παχυσαρκία, μια παγκόσμια επιδημία Γράφει η ΕΙΡΗΝΗ ΒΟΤΣΗ - ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΟΥ
Ο
Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) χαρακτηρίζει την παχυσαρκία ως τη νέα παγκόσμια επιδημία του 21ου αιώνα. Η παχυσαρκία αποτελεί την πιο διαδεδομένη νόσο στις αναπτυγμένες κοινωνίες. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, σήμερα υπάρχουν πάνω από ένα δισεκατομμύριο υπέρβαροι ενήλικες και πάνω από 300 εκατομμύρια παχύσαρκοι σε όλο τον κόσμο. Τα νούμερα είναι αποκαλυπτικά, περισσότεροι από το 50% των Ευρωπαίων είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Η Ευρωπαϊκή Ένωση κατά μέσο όρο, εμφανίζει ποσοστό παχυσαρκίας στο 15,5% του πληθυσμού της. Εξίσου αποθαρρυντικά είναι τα ερευνητικά δεδομένα και στον ελλαδικό χώρο, όπου ένας στους τέσσερις Έλληνες έχει περισσότερα κιλά απ’ όσα του/της αναλογούν, και η αναλογία αυτή αναμένεται να αυξηθεί δραματικά τα επόμενα χρόνια. Στην Ελλάδα, το 22,5% του πληθυσμού είναι παχύσαρκοι. Όσον αφορά την παιδική παχυσαρκία, τα Ελληνόπουλα είναι τα παχύτερα στην Ευρώπη.
Τι είναι η παχυσαρκία;
Ως παχυσαρκία ορίζεται η παθολογική αύξηση του λιπώδους ιστού, η οποία συνοδεύεται από αντίστοιχη αύξηση του σωματικού βάρους και συχνά συνοδεύεται από σωματικές, ψυχολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις.
Πώς εκτιμάται η παχυσαρκία;
Ο πιο απλός τρόπος για την αξιολόγη-
ση του βάρους, είναι η χρήση του Δείκτη Μάζας Σώματος. Ο Δ.Μ.Σ. ορίζεται από την σχέση: Δ.Μ.Σ. = Βάρος (σε κιλά) / Ύψος2 (σε μέτρα) Όταν ο ΔΜΣ είναι μεταξύ: 18,5-24,9: φυσιολογικό βάρος 25- 29,9: υπέρβαρος 30-34,9: 1ου βαθμού παχύσαρκος 35-39,9: 2ου βαθμού παχύσαρκος >40: 3ου βαθμού παχύσαρκος Το κοιλιακό λίπος έχει συσχετιστεί με καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτη τύπου 2, υπέρταση και με διάφορες μορφές καρκίνου. Σε κάθε οργανισμό, το λίπος αποθηκεύεται διαφορετικά, ανάλογα με τον σωματότυπο του κάθε ατόμου. Άτομα με σωματότυπο «μήλου», αποθηκεύουν το λίπος ενδοκοιλιακά, ενώ άτομα με σωματότυπο «αχλαδιού», αποθηκεύουν το λίπος στους γλουτούς. Έτσι, η
Περίμετρος Μέσης (ΠΜ), σε συνδυασμό με το ΔΜΣ, μας προσφέρει ένα χρήσιμο στοιχείο που συνδέεται άμεσα με τον κίνδυνο υγείας που διατρέχει το άτομο εξαιτίας της παχυσαρκίας. Όταν η ΠΜ ξεπερνά τα 102 εκ. στους άνδρες και τα 88 εκ. στις γυναίκες, τότε υπάρχει πολύ αυξημένος κίνδυνος για επιπλοκές στην υγεία του ατόμου.
Αντιμετώπιση παχυσαρκίας
Το πιο σημαντικό όπλο απέναντι στο σύνθετο πρόβλημα της παχυσαρκίας, είναι η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών, η εκμάθηση κατανάλωσης ποικιλίας τροφών από όλες τις ομάδες τροφίμων, πάντοτε με μέτρο και ισορροπία, καθώς επίσης η ενθάρρυνση, παράλληλα, αύξησης της φυσικής δραστηριότητας. *Η Ειρήνη Βότση – Χρυσοβαλάντου είναι διαιτολόγος – διατροφολόγος.
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
17
Οι εμβολιασμοί στην εφηβεία Γράφει η ΕΛΕΝΗ ΦΑΡΜΑΚΗ – ΜΑΡΙΝΑΚΗ*
Η
πρόληψη αποτελεί ένα σημαντικότατο κομμάτι της ιατρικής πράξης και φιλοσοφίας. Οι εμβολιασμοί είναι διαχρονικά, η πιο αποτελεσματική και ασφαλής παρέμβαση στη δημόσια υγεία. Η μείωση της συχνότητας νοσημάτων που προλαμβάνονται από εμβόλια, ήταν θεαματική κατά τη διάρκεια του προηγούμενου αιώνα. Τα τελευταία χρόνια, η πρόοδος στον τομέα των εμβολίων ήταν μεγάλη, με παρασκευή νέων εξελιγμένων εμβολίων και με εφαρμογή νέων σχημάτων εμβολιασμών, που δεν απευθύνονται μόνο σε βρέφη και παιδιά. Οι έφηβοι βρίσκονται σε μια ηλικία μεταβατική, μεταξύ της παιδικής ηλικίας και της ενηλικίωσης, και έχουν μοναδικά χαρακτηριστικά και ανάγκες. Η εφηβεία είναι η ηλικία των πειραματισμών, των προκλήσεων και των πρωτόγνωρων εμπειριών καθώς και της επαναστατικότητας έναντι σε κάθε μορφής εξουσία και πάνω απ’ όλα της γονεϊκής. Οι γονείς από την άλλη πλευρά, επηρεάζουν όλο και λιγότερο το νεαρό άτομο, νιώθουν συχνά αμήχανοι μπροστά στην συμπεριφορά του έφηβου και προσπαθώντας να ισορροπήσουν αυτή τη νέα κατάσταση, μπορεί τελικά να αμελήσουν θέματα όπως οι εμβολιασμοί. Επιπλέον, η σχετικά ανεπαρκής ενημέρωση σε θέματα σεξουαλικής αγωγής στη χώρα μας, τόσο από την οικογένεια όσο και από το σχολείο, μπορεί να οδηγήσει τους έφηβους σε επιπόλαιες επιλογές και έκθεση σε κινδύνους. Όλα τα παραπάνω, καθώς και η διαπίστωση ότι οι εμβολιασμοί παρά την επιτυχή δράση τους, δεν έχουν πάντα τα αναμενόμενα αποτελέσματα και η ανοσία που επιτυγχάνουν, εξασθενεί με την πάροδο του χρόνου, καθιστούν αναγκαία και επιβεβλημένη την εφαρμογή του εθνικού προγράμματος εμβολιασμών στην εφηβεία.
18
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
Εμβόλια που γίνονται στην εφηβεία
1) Τετάνου – διφθερίτιδας – κοκκύτη - πολιομυελίτιδας (Tdap-IPV). Το Tdap-IPV είναι το πρώτο εμβόλιο για έφηβους και νεαρούς ενήλικες, που προστατεύει και από τις τέσσερις ασθένειες. Συνίσταται η χορήγηση του στην ηλικία των 11-12 ετών. Για επαναληπτικές δόσεις τετάνου - διφθερίτιδας στους ενήλικες, χρησιμοποιείται το Τd ανά 10 χρόνια. 2) Ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) Ο ιός ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) ευθύνεται για σοβαρά νοσήματα, όπως καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, του αιδοίου, του κόλπου, για τα κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων καθώς και για ένα ποσοστό καρκίνου του στοματοφάρυγγα σε γυναίκες και άνδρες. Υπολογίζεται ότι 8 στις 10 γυναίκες θα εκτεθούν στον ιό κάποια στιγμή της ζωής τους. Περισσότερο κινδυνεύουν οι νεαρές γυναίκες 16-25 ετών, καθώς η λοίμωξη από τον ιό HPV παρουσιάζει αιχμή στις ηλικίες αυτές. Στη χώρα μας, ο εμβολιασμός συστήνεται και χορηγείται δωρεάν σε όλα τα κορίτσια 12-15 ετών αλλά και στις νεαρές γυναίκες 16-26 ετών που δεν έχουν ήδη εμβολιαστεί. Το καλό προφίλ ασφαλείας των εμβολίων, πιστοποιείται από μεγάλες κλινικές μελέτες και επιβεβαιώνεται από την εμπειρία
της ευρείας εφαρμογής του εμβολιασμού. 3) Μηνιγγιτιδόκοκκου Στη χώρα μας κυκλοφορούν ήδη εμβόλια που προφυλάσσουν από έναν από τους κυριότερους τύπους, τον τύπο C του μηνιγγιτιδόκοκκου. Σύντομα αναμένεται να κυκλοφορήσει ένα νέο εμβόλιο κατά των υποομάδων A,C,W-135,Y. Εμβολιασμοί που γίνονται στην εφηβεία εάν δεν έχουν ολοκληρωθεί σε μικρότερη ηλικία: 1) ηπατίτιδας Β, 2) ηπατίτιδας Α, 3) ανεμοβλογιάς, 4) ιλαράς, ερυθράς, παρωτίτιδας, 5) μηνιγγίτιδας. Εμβολιασμοί που γίνονται σε εφήβους και ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου: 1) εποχικής γρίπης, 2) πνευμονιόκοκκου Συστήνονται για άτομα με αναπνευστικά, καρδιολογικά, αιματολογικά νοσήματα, παθήσεις των νεφρών, διαβήτη, εξασθενημένη άμυνα του οργανισμού, τα οποία κινδυνεύουν περισσότερο να προσβληθούν σοβαρά, εάν νοσήσουν από γρίπη ή πνευμονοκοκκική νόσο. Στη χώρα μας, οι ειδικές υπηρεσίες για πρόληψη, διάγνωση και αντιμετώπιση των προβλημάτων της εφηβικής ηλικίας, είναι περιορισμένες. Ο παιδίατρος είναι ο κατεξοχήν ιατρός της πρόληψης και των εμβολιασμών, βρίσκεται κοντά στον έφηβο και την οικογένεια του από τα παιδικά χρόνια, έχει δυνατότητες και τεχνικές προσεγγίσεις των εφήβων. Συμβουλευθείτε τον παιδίατρο σας και ενημερωθείτε για τα απαραίτητα για την εφηβεία, εμβόλια. *Η Ελένη Φαρμάκη – Μαρινάκη είναι παιδίατρος, ειδικευθείσα στο Νοσοκομείο Παίδων (Αγία Σοφία).
Άσκηση και καρδιά Γράφει ο ΝΙΚΟΛΑΟΣ Ι. ΜΑΡΙΝΑΚΗΣ*
Η
φυσική δραστηριότητα και η άσκηση έχουν ευεργετικές επιδράσεις στο καρδιαγγειακό σύστημα και γενικότερα στην υγεία του ατόμου, ενώ αντίθετα, η ανεπαρκής άσκηση και η καθιστική ζωή αποτελούν παράγοντες κίνδυνου. Υπάρχουν δυο είδη άσκησης, η ισοτονική που χαρακτηρίζεται από μεγάλες μεταβολές του μήκους των μυών σε μικρές μεταβολές της εφαρμοζόμενης τάσης (τρέξιμο αντοχής, κολύμβηση) και η ισομετρική, που χαρακτηρίζεται από μικρή ή καθόλου μεταβολή του μήκους των μυών παρά την εφαρμοζόμενη μεγάλη τάση (άρση βαρών - θαλάσσιο σκι). Οι επιδράσεις της ισοτονικής (δυναμικής) άσκησης στο καρδιαγγειακό σύστημα, είναι: - Αύξηση της κατανάλωσης οξυγόνου, της καρδιακής συχνότητας, της φλεβικής επιστροφής και του όγκου παλμού κατά τη διάρκεια της άσκησης. - Ελάττωση της καρδιακής συχνότητας ηρεμίας. - Αύξηση του τελοδιαστολικού όγκου και της τελοδιαστολικής διαμέτρου της αριστεράς κοιλίας. - Υπερτροφία μυοκαρδιακών μυών, αύξηση της μυϊκής μάζας κοιλιών. - Δεν υπάρχει μεταβολή του λόγου της μάζας προς τον όγκο της αριστεράς κοιλίας. - Ελάττωση περιφερικών αντιστάσεων, με βελτίωση αποδέσμευσης οξυγόνου και θεραπευτικών ουσιών προς τους ιστούς. - Ανακατανομή της παροχής αίματος στα διάφορα όργανα, με αύξηση της παροχής στους σκελετικούς μύες, στην καρδιά, και ελάττωση στα σπλάχνα, στο δέρμα. - Μείωση πνευμονικών αντιστάσεων. Οι επιδράσεις της ισομετρικής άσκησης στο καρδιαγγειακό σύστημα, είναι: - Αύξηση της αρτηριακής πίεσης και των περιφερικών αντιστάσεων, χωρίς αύξηση του όγκου παλμού. - Σημαντική αύξηση της μυϊκής μάζας
των κοιλιών και υπερτροφία των μυοκαρδιακών μυών. - Αύξηση του λόγου της μάζας προς τον όγκο της αριστεράς κοιλίας. Η μακροχρόνια άσκηση (κυρίως ισοτονική) προκαλεί πολλές ωφέλιμες μεταβολές στο μεταβολισμό, στο μυοσκελετικό, το αναπνευστικό, το ανοσοποιητικό, το ορμονικό και ιδιαίτερα στο καρδιαγγειακό σύστημα. Τα σημαντικότερα οφέλη της άσκησης, είναι η ελάττωση της επίπτωσης της στεφανιαίας νόσου και των επιπλοκών της, καθώς επίσης της καρδιαγγειακής και της ολικής θνητότητας. Στα άτομα που δεν ασκούνται συστηματικά, ο κίνδυνος της στεφανιαίας νόσου διπλασιάζεται. Τα οφέλη της άσκησης σε σχέση με τη στεφανιαία νόσο είναι: - Ελαττώνει την LDL χοληστερόλη, τα τριγλυκερίδια και αυξάνει την HDL. - Ελαττώνει την αρτηριακή πίεση. - Βελτιώνει το γλυκαιμικό προφίλ και την ευαισθησία στην ινσουλίνη και ελαττώνει την επίπτωση του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου ΙΙ. - Ελαττώνει την αθηρογενετική δραστηριότητα των μονοκυττάρων μέσω της ελάττωσης των αθηρωματικών και την αύξηση των αθηροπροστατευτικών κυτοκινών. - Βελτιώνει την ενδοθηλιακή λειτουργία των αγγείων αυξάνοντας το οξείδιο του αζώτου (ΝΟ). - Αυξάνει την πυκνότητα του στεφανιαίου δικτύου και της παράπλευρης κυκλοφορίας με άγνωστο μηχανισμό. - Αυξάνει τη ροή του αίματος στις στεφανιαίες αρτηρίες. - Δρα αντιθρομβωτικά ελαττώνοντας τα επίπεδα του ινωδογόνου. - Αυξάνει τον τόνο του παρασυμπαθητικού και ελαττώνει τον τόνο του συμπαθητικού. - Ελαττώνει την καρδιακή συχνότητα και έτσι παρατείνεται η διαστολική περίοδος κατά την οποία αρδεύεται η καρδιά. - Δρα αντιαρρυθμικά.
Για όλους αυτούς τους λόγους που αναφέραμε παραπάνω, τα καρδιακά συμβάματα στα δυο φύλλα, σε όλες τις ηλικίες, είναι λιγότερο συχνά και η επιβίωση είναι μεγαλύτερη σ’ αυτούς που ασκούνται συστηματικά. Η άσκηση μπορεί να προκαλέσει προβλήματα σε άτομα με υποκείμενη καρδιακή νόσο (ειδικά όταν είναι απότομη και έντονη), που οφείλονται στην αύξηση της αρτηριακής πίεσης, στην υπερκατεχολαμιναιμία, στην ταχυκαρδία, και αυτά μπορεί να είναι κολπικές και κοιλιακές αρρυθμίες, έμφραγμα ή αιφνίδιος θάνατος. Για να ελαχιστοποιηθούν τα οφειλόμενα στην άσκηση, καρδιακά συμβάματα, πρέπει πριν την έναρξη της συστηματικής άσκησης, ο ενδιαφερόμενος να υποβληθεί σε καρδιολογικό έλεγχο. Για να είναι αποτελεσματική και ωφέλιμη η άσκηση, πρέπει να γίνεται βαθμιαία και κάθε εβδομάδα να αυξάνεται ο χρόνος της κάθε συνεδρίας ώστε να γίνει η κάθε συνεδρία περίπου 1 ώρα ζωηρού βαδίσματος και να γίνεται τουλάχιστον 4-5 φορές τη εβδομάδα. Η ίδια ωφέλεια προκύπτει και από ισοδύναμες ασκήσεις, όπως είναι η κηπουρική, η κολύμβηση, η άνοδος σκάλας, η ποδηλασία, αθλοπαιδιές και άλλα. Ο καλύτερος χρόνος για την άσκηση της ημέρας, είναι το πρωί πριν το πρόγευμα και αργά το απόγευμα. Οπωσδήποτε η άσκηση πρέπει να γίνεται 2 ώρες μετά το φαγητό. Η άσκηση έχοντας ευνοϊκή επίδραση στο διαβήτη, στην υπέρταση, στα λιπίδια, στην παχυσαρκία, στον ψυχισμό, στην ενδοθηλιακή λειτουργία, στην πηκτικότητα του αίματος και στο αυτόνομο νευρικό σύστημα, μειώνει την επίπτωση της αθηροσκλήρυνσης και των επιπλοκών της, της στηθάγχης, των οξέων ισχαιμικών συνδρόμων του μυοκαρδίου, της εκδήλωσης των εγκεφαλικών επεισοδίων καθώς επίσης και του καρκίνου. *Ο Νικόλαος Ι. Μαρινάκης είναι ειδικός καρδιολόγος.
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
19
ΤΕΣΤ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ:
Η εξέταση που μπορεί να σας σώσει τη ζωή
Ο
ι τελευταίες έρευνες έδειξαν ότι οι γυναίκες που εμφάνισαν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, ή δεν είχαν κάνει ποτέ τεστ Pap ή είχαν να το κάνουν περισσότερο από 4 έτη.
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, είναι από τους πλέον επικίνδυνους και δύσκολα θεραπεύσιμους καρκίνους, που μπορούν να προσβάλουν μία γυναίκα. Είναι από εκείνους που γρήγορα δίνουν μεταστάσεις και χαρακτηρίζονται από πολύ υψηλή θνησιμότητα παρά την πρόοδο που έχει γίνει στον τομέα της θεραπείας. Πριν την εφαρμογή του τεστ Παπανικολάου (τεστ Pap), κατείχε την πρώτη θέση ανάμεσα στις αιτίες θανάτου των γυναικών παγκοσμίως. Όμως δυστυχώς, ακόμη και σήμερα, πάρα πολλές γυναίκες χάνονται, επειδή δεν γνωρίζουν είτε τι ακριβώς είναι το τεστ Pap, είτε το τι ακριβώς προσφέρει. Θα το πω με απλά λόγια: Το τεστ Pap είναι μία εξέταση, ένα απλό, ανώδυνο και φθηνό τεστ, που όταν γίνεται ετησίως, μπορεί να ΠΡΟΒΛΕΨΕΙ 4 με 7 χρόνια πριν, τη μελλοντική ανάπτυξη του καρκίνου της μήτρας, και να σας σώσει τη ζωή!!! Το τεστ Pap θα εντοπίσει εύκολα, πιθανά προβλήματα του τραχήλου ή του κόλπου, έτσι ώστε να μπορούν έγκαιρα να διαγνωσθούν και να θεραπευθούν πριν αυτά εξελιχθούν μακροπρόθεσμα σε καρκίνο. Γι’ αυτό και πρέπει να γίνεται σε ετήσια βάση. Όμως πέρα από το τεστ, είναι μία ευκαιρία στον ίδιο χρόνο, να σας γίνει από τον ιατρό σας, μία εξέταση μαστού, μία γυναικολογική εξέταση και ένας αναλυτικός υπέρηχος των έσω γεννητικών σας οργάνων. Τοιουτοτρόπως μπορούν εύκολα και έγκαιρα να διαγνωσθούν άλλες τυχόν παθολογικές καταστάσεις, πριν αυτές γίνουν με τα συ-
20
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
μπτώματά τους, αργότερα αντιληπτές. Όλες οι γυναίκες ανεξαρτήτως, πρέπει ετήσια να κάνουν το τεστ, ένα χρόνο μετά την έναρξη μιας ολοκληρωμένης σεξουαλικά σχέσης. Ιδιαίτερα όμως αυτές που παίρνουν αντισυλληπτικά, αυτές που έχουν πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους, αυτές που έχουν προσβληθεί από ιούς του έρπητα των γεννητικών οργάνων ή των κονδυλωμάτων, αυτές που καπνίζουν ή αυτές που άρχισαν την σεξουαλική τους ζωή κάτω από τα 18.
Τι πληροφορίες παίρνουμε από ένα τεστ Pap; Με το τεστ Pap παίρνουμε κύτταρα από την περιοχή του τραχήλου και του κόλπου. Εξετάζοντάς τα στο εργαστήριο, ψάχνουμε για τυχόν αποκλίσεις των κυττάρων αυτών από το φυσιολογικό. Όταν έχουμε ένα παθολογικό τεστ Pap, αυτό σημαίνει ότι έχουν παρατηρηθεί κάποιες αλλαγές στα κύτταρα των περιοχών αυτών. Αυτές οι αλλαγές μπορεί να αναφέρονται σαν «προειδοποιητικά κύτταρα» (κύτταρα δηλ. που αργότερα μπορούν να γίνουν καρκινικά). Όταν επισημάνουμε αυτές τις αλλαγές από έτος σε έτος, για ένα πράγμα είμαστε σίγουροι. Ότι αφενός δεν θα τις αφήσουμε να εξελιχθούν σε καρκίνο, και αφετέρου ότι η θεραπεία σε αυτή την ΠΡΟ-καρκινική φάση είναι 100%. Τις περισσότερες φορές, η θεραπεία αυτών των αρχόμενων αλλαγών στα κύτταρα, είναι τόσο απλή που μπορεί να γίνει ακόμη και στο χώρο ενός ιατρείου.
Γράφει ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Α. ΓΙΑΝΝΙΚΑΣ* Κάποιες γυναίκες βλέπουν την όλη διαδικασία του τεστ, με ενοχές, ντροπή ή με δέος για το πιθανό αποτέλεσμα. Αυτά τα συναισθήματα πολλές φορές είναι και ο κύριος ανασταλτικός παράγοντας για να αποφύγουν ή να μεταθέσουν την εξέταση σε κάποιο απώτερο μέλλον. Όμως η εξέταση αυτή δεν είναι τίποτα άλλο από μία ιατρική εξέταση και όταν γίνεται ετησίως, δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας για τα αποτελέσματα, ακόμη και εάν το τεστ Pαp δείξει κάτι παθολογικό, μιας και θα είναι σίγουρα η αρχή μίας διαδικασίας, που όχι μόνο δεν θα είναι καρκίνος, αλλά θα υπάρχει άνετα η δυνατότητα αναστολής της εξέλιξής της προς τον καρκίνο με ποσοστό επιτυχίας 100%.
Προγραμματίζοντας το τεστ Pap Μπορείτε να βοηθήσετε το γιατρό σας για μία καλύτερη εξέταση όταν μπορείτε να του δώσετε τις παρακάτω πληροφορίες: 1) Την ημερομηνία της τελευταία σας περιόδου. 2) Κάποια θεραπεία που κάνετε με αντισυλληπτικά ή ορμόνες ή άλλα φάρμακα (όνομα φαρμάκου και δοσολογία). 3) Εάν έχετε κάποια αιμορραγία, πέραν της φυσιολογικής σας περιόδου και πότε αυτή συμβαίνει. 4) Εάν έχετε κάποια κολπικά υγρά. 5) Οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με κάποιο προηγούμενο παθολογικό τεστ Pap ή
επέμβαση στον τράχηλο ή τη μήτρα. Η καλύτερη χρονική περίοδος για να κάνετε το τεστ Pap, ξεκινά 2 ημέρες μετά από το τέλος της περιόδου σας και τελειώνει 1 εβδομάδα πριν την αναμενόμενη ημέρα της επόμενης περιόδου σας. Εάν έχετε αιμορραγία την ημέρα που θα πάτε για το τεστ, καλύτερα να το αναβάλετε. Θα πρέπει επίσης να αποφύγετε, τουλάχιστον 24 ώρες πριν το τεστ Pap, να χρησιμοποιήσετε κολπικές κρέμες ή κολπικά υπόθετα ή να κάνετε κολπικές πλύσεις, ή να έχετε ελεύθερη σεξουαλική επαφή με τον σύντροφό σας. Μερικά από τα παθολογικά τεστ Pap, οφείλονται σε φλεγμονές του τραχήλου ή του κόλπου. Πολλά από αυτά επιστρέφουν στο φυσιολογικό όταν διορθωθεί η φλεγμονή. Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι δεν είναι εφικτό να πάρουμε κύτταρα απ’ όλη την περιοχή του τραχήλου με το τεστ Pap. Έτσι μπορεί τα κύτταρα που θα πάρουμε, να είναι φυσιολογικά και κάποια κύττα-
ρα απ’ αυτά που παρέμειναν στον τράχηλο, να είναι παθολογικά. Αυτό δεν συμβαίνει συχνά, αλλά συμβαίνει. Έτσι έχουμε ένα τεστ Pap που είναι ψευδώς αρνητικό, ενώ στην πραγματικότητα είναι παθολογικό. Αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος να κάνετε το τεστ Pap πιο συχνά. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ, υπάρχουν πολλοί και καλοί λόγοι για να κάνετε ένα τεστ Pap: - Είναι απλό και ανώδυνο σαν εξέταση. - Είναι πηγή πολύτιμων πληροφοριών. - Στοιχίζει λίγα.
- Μπορεί να βοηθήσει να προλάβετε άλλα σοβαρότερα προβλήματα (καρκίνος). - Κάνετε κάτι για σας και τον εαυτό σας. - Θα έχετε ένα θετικό συναίσθημα όταν θα σκεφθείτε ότι κάνατε μία έξυπνη επιλογή και μία καλή επένδυση για την υγεία σας. *Ο Κωνσταντίνος Α. Γιαννίκας είναι στρατιωτικός ιατρός, μαιευτήρας – γυναικολόγος, μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Νέας Υόρκης.
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
21
Άσθμα και λοιμώξεις Γράφει ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΙΤΣΙΟΣ*
Π
ολλοί από τους γονείς παρατηρούν πως κάθε φθινόπωρο, τα παιδιά τους, αρχίζουν να παρουσιάζουν βήχα που πολλές φορές επιμένει για μέρες. Ο βήχας εκδηλώνεται κυρίως μετά από έντονο παιχνίδι ή το βράδυ στο σπίτι, ενώ βλέπουν τηλεόραση ή διαβάζουν, αλλά και όταν πάνε για ύπνο. Πολλές φορές συνοδεύεται από συριγμό (σφύριγμα) στο στήθος ή από «γατάκια», αλλά και από δύσπνοια, ενώ σπάνια μπορεί να ξυπνήσουν από βήχα κατά τη διάρκεια της νύχτας. Το «κρυολόγημα» ή πιο σωστά η λοίμωξη, αντιμετωπίζεται συχνά με αντιβιοτικά ακόμη κι αν το παιδί έχει απλώς «δέκατα». Τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά, πάσχουν από άσθμα που δυστυχώς υποδιαγιγνώσκεται και αν δεν τους χορηγηθεί η κατάλληλη αγωγή, θα έχουν και πάλι, λίγες μέρες μετά, παρόμοια συμπτωματολογία. Το άσθμα που εκδηλώνεται μετά από λοιμώξεις του αναπνευστικού, λέγεται και μεταλοιμώδες άσθμα. Ποια είναι όμως η σχέση του άσθματος με τα μικρόβια και τους ιούς; Γιατί το παιδί αρχίζει να εκδηλώνει συμπτώματα όταν αρχίζει το σχολείο; Πρέπει να πηγαίνουν τα νήπια παιδικό σταθμό από νωρίς ή ο συχνοτισμός τους με τα άλλα παιδάκια, επηρεάζει αρνητικά την πο-
22
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
ρεία της υγείας τους; Αν και κάθε παιδί είναι διαφορετικός οργανισμός και αντιμετωπίζεται σαν ιδιαίτερη περίπτωση, θα προσπαθήσουμε στη συνέχεια να απαντήσουμε στα παραπάνω ερωτήματα. Κατ’ αρχάς το άσθμα είναι μια χρόνια πάθηση του πνεύμονα, που είναι πλέον ιδιαίτερα συχνή, κυρίως κατά την παιδική ηλικία. Πρόκειται για μια φλεγμονή που προκαλεί «στένωση» των βρόγχων (βρογχόσπασμο), η οποία όμως είναι πλήρως αναστρέψιμη, εφόσον ο ασθενής λαμβάνει την κατάλληλη αγωγή με εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά, που ανακουφίζουν άμεσα, και κορτικοστεροειδή, που θεραπεύουν τη φλεγμονή. Έχει στενή σχέση με την κληρονομικότητα και με άλλες αλλεργίες, όπως η αλλεργική ρινίτιδα, επιπεφυκίτιδα, τρο-
φική αλλεργία και ατοπική δερματίτιδα (έκζεμα). Το άσθμα έχει στενή σχέση με τα μικρόβια και τους ιούς και πολλοί παρατηρούν πως το άσθμα εμφανίστηκε στο παιδί τους όταν ξεκίνησε τις ιώσεις. Οι λοιμώξεις από ιούς, όπως το κοινό κρυολόγημα και η γρίπη, προκαλούν εξάρσεις, όμως στις περισσότερες περιπτώσεις, το ασθματικό παιδί γεννιέται με την τάση να εκδηλώσει άσθμα, οπότε οι λοιμώξεις δεν είναι η αιτία αλλά η αφορμή για να εκδηλωθεί το πρόβλημα. Μια μελέτη έδειξε πως στο 80% των εξάρσεων άσθματος σε παιδιά 9-11 ετών, ανιχνεύθηκαν ιοί, που στην πλειοψηφία τους (61%) ήταν ρινοϊοί. Αυτός είναι ο κύριος λόγος που τα παιδιά με άσθμα, εκδηλώνουν ασθματικές κρίσεις το φθινόπωρο, που οι ιώσεις είναι συχνές. Οι ιώσεις προκαλούν βλάβη στα κύτταρα του πνεύμονα με απελευθέρωση ουσιών και κυττάρων της φλεγμονής. Όταν ένας ασθενής έχει την τάση να εκδηλώσει άσθμα (κληρονομικότητα) και αυξημένη ευαισθησία (που ονομάζεται βρογχική υπεραντιδραστικότητα), εμφανίζει άσθμα μετά από λοιμώξεις. Παράγοντες όπως το παθητικό κάπνισμα, επιδεινώνουν το πρόβλημα. Ο βήχας και η δύσπνοια μπορεί να είναι
συμπτώματα άσθματος αλλά δεν συνιστούν προάγγελο πυρετού ή σοβαρής λοίμωξης. Δεν πρέπει να χορηγούνται αντιβιοτικά απλά και μόνο με την υποψία λοίμωξης. Άλλωστε είναι γνωστό πως τα αντιβιοτικά δεν χρησιμεύουν απολύτως σε τίποτα όταν πρόκειται για ίωση, ενώ αντιθέτως προκαλούν το φαινόμενο της ανθεκτικότητας, με αποτέλεσμα όταν το παιδί όντως χρειαστεί αντιβιοτικά, αυτά να μην το θεραπεύουν ικανοποιητικά. Η αρχή της σωστής αντιμετώπισης του άσθματος είναι η σωστή διάγνωση. Αναντικατάστατος ο ρόλος του γιατρού, που θα ακροαστεί το παιδί, θα κάνει σπιρομέτρηση (όταν το παιδί είναι σε ηλικία που μπορεί να συνεργαστεί) και θα χορηγήσει την κατάλληλη αντιασθματική αγωγή. Να σημειωθεί πως πολλοί γονείς αντιμετωπίζουν με δυσπιστία τη χορήγηση των εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών που πρέπει να γίνει για μεγάλο διάστημα κι όχι λίγων ημερών. Αυτά τα φάρμακα δεν έχουν τις παρενέργειες που έχει η κορτιζόνη και δεν επηρεάζουν ούτε την ανάπτυξη του παιδιού, ούτε το βάρος του. Ακόμη υπάρχει μια κατηγορία φαρμάκων που βοηθούν σημαντικά
στη θεραπεία και είναι τα αντιλευκοτριενικά χάπια. Όσον αφορά στο αν θα πρέπει τα ασθματικά παιδιά να πηγαίνουν από μικρή ηλικία στον παιδικό σταθμό, δεν υπάρχει γενικός κανόνας. Πρέπει να σημειωθεί πως το ανοσιακό σύστημα έχει δημιουργηθεί για να μας προστατεύει. Αν δεν έρθει σε επαφή με μικρόβια, ιούς και παράσιτα, τότε αποκτά μεγαλύτερη ευπάθεια σε αλλεργίες. Αυτή είναι η «θεωρία της υγιεινής», που ερμηνεύει την αλματώδη αύξηση της συχνότητας των αλλεργιών και φυσικά του άσθματος κατά τις τελευταίες δεκαετίες, που ο άνθρωπος ζει σε ένα πιο αποστειρωμένο περιβάλλον. Τα παιδιά που μεγαλώνουν κοντά σε ζώα, ή με παππούδες ή σε συνθήκες χωρίς αυστηρή καθαριότητα, δεν αναπτύσσουν άσθμα. Η σύνδεση των λοιμώξεων με το άσθμα, δεν είναι λόγος βέβαια να απομακρύνουμε το νήπιο από τον παιδικό σταθμό ή να χάσει ένα παιδί ημέρες από το σχολείο όταν «κυκλοφορούν ιώσεις». Άλλωστε και στο σπίτι μπορεί να μεταδοθούν ιώσεις στα μικρότερα παιδιά από τους γονείς, τους παππούδες και τα μεγαλύ-
τερα αδέλφια. Από την άλλη, το άσθμα δεν είναι μεταδοτική ασθένεια και έτσι τα παιδιά με άσθμα δεν πρέπει να απομονώνονται. Η χρυσή τομή είναι ένα παιδί που βρίσκεται σε κρίση άσθματος, να παραμένει στο σπίτι ή ακόμη και να νοσηλευτεί, εάν παρουσιάζει σοβαρή κρίση άσθματος και χρειάζεται εισπνοές με νεφελοποιητή (μια ηλεκτρική συσκευή για τη χορήγηση των εισπνεόμενων φαρμάκων). Στο σπίτι θα μείνει και το παιδί που έχει πυρετό. Ένα παιδί όμως, μόλις ρυθμιστεί η κρίση και αφού λαμβάνει σωστά την κατάλληλη αγωγή, πρέπει να συμμετάσχει στις καθημερινές δραστηριότητες του σχολείου, να παίζει αλλά και να αθλείται κανονικά. Όπως διδάσκει η ιατρική, το μέτρο των πάντων είναι ο άνθρωπος και έτσι σκοπός και υποχρέωση του ιατρού είναι να μπορεί το παιδί να ζει χωρίς να δυσκολεύεται από το άσθμα στις καθημερινές του δραστηριότητες ή να στερείται τον καλό ύπνο, το παιχνίδι ή τον αθλητισμό. *Ο Κωνσταντίνος Πίτσιος είναι ειδικός αλλεργιολόγος, διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
23
24
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
25
γεύσεις... 2 BOTANA 2 ΣΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ
Ταραξάκο
Το ταραξάκο λόγω της γεύσης του, το ονομάζουν αγριοράδικο ή πικραλίδα και θεωρείται ένα από τα πολυτιμότερα φαρμακευτικά φυτά. Το ταραξάκο τονώνει τις λειτουργίες του ήπατος, καταπολεμά τη δυσκοιλιότητα, διεγείρει τις εκκρίσεις της χολής και κρατά τη χοληστερίνη σε χαμηλά επίπεδα. Βοηθά εξαιρετικά το συκώτι σαν τονωτικό και το βοηθά να απομακρύνει τοξίνες κάθε προέλευσης. Γι’ αυτό το λόγο το ταραξάκο βοηθάει αποτελεσματικά, ενώ συντελεί δραστικά και στην καύση των λιπαρών. Ένα φυτό με διουρητικές ιδιότητες, που όμως δεν δημιουργεί απώλειες καλίου, όπως συμβαίνει με τα περισσότερα διουρητικά, καθώς περιέχει άφθονη ποσότητα και τροφοδοτεί τον οργανισμό μας όσο το καταναλώνουμε.
Από τα πιο γευστικά χοιρινά σουβλάκια που έχουμε δοκιμάσει, ήταν αυτό της «Απόλαυσης» στις Κολώνες. Ζουμερό, χορταστικό και πάνω απ’ όλα νόστιμο… Μετά την ανακαίνιση του χώρου του ψητοπωλείου, ανανεώθηκε και το μενού του μαγαζιού, στο οποίο πλέον θα συναντήσετε και πολλές νοστιμιές στη σούβλα!
Μύδια σαγανάκι… αλλιώτικα!
συνταγή
Την συνταγή που ακολουθεί, τη δανειστήκαμε από το «Οστρακοπωλείο» -απ’ όπου και τη δοκιμάσαμε- κι αφού προσθέσαμε την πινελιά μας, σας την παραθέτουμε. Πρόκειται για μύδια (ή χάβαρα) σαγανάκι, αλλά αλλιώτικα. Πολύ αλλιώτικα και πολύ νόστιμα! Εξαιρετική επιλογή για να απολαύσετε το κρασί σας το βράδυ, δίπλα στο… τζάκι, με καλή παρέα. Υλικά
1 κιλό μύδια Χυμό από 1 λεμόνι Παρμεζάνα τριμμένη Δυόσμο ψιλοκομμένο Φρεσκοτριμμένο πιπέρι 1 φλ. κρασί Λάδι
Εκτέλεση: Πλένουμε τα μύδια και τα αχνίζουμε σε μία μεγάλη κατσαρόλα μέχρι να ανοίξουν. Όσα δεν ανοίξουν, τα πετάμε. Στη συνέχεια αφαιρούμε το ένα κέλυφος και κρατάμε αυτό με την ψίχα του όστρακου. Αφαιρούμε το γενάκι από το μύδι και στη συνέχεια τοποθετούμε τα όστρακα σε ένα ταψί. Χτυπάμε το λάδι με το λεμόνι και λίγο κρασί και αφού ομογενοποιηθεί το μίγμα, περιχύνουμε μικρή ποσότητα σε κάθε ένα όστρακο. Στη συνέχεια πασπαλίζουμε με την παρμεζάνα και το δυόσμο και προσθέτουμε το πιπέρι. Ψήνουμε στο φούρνο για 5-7 λεπτά και σερβίρουμε σε μεγάλη πιατέλα. Καλή σας όρεξη! 26
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
στην κουζινα
...&προϊόντα
κουσκουσάκι, μανεστράκι... Όλα παρασκευάζονται με αγνά υλικά του τόπου μας χωρίς χρωστικές ουσίες και συντηρητικά, ενώ συνοδεύονται με εγγύηση επιστροφής Αγροτουριστικός Συνεταιρισμός Γυναικών Μεσοτόπου Μεσότοπος Τηλ.: 22530 96590
Ζυμαρικά Μεσοτόπου
Τα ζυμαρικά του Αγροτουριστικού Συνεταιρισμού Γυναικών Μεσοτόπου,
είναι ιδιαίτερα φημισμένα εντός και εκτός νησιού. Τραχανάς, φιδές, χυλοπίτα, στριφτό, κοχυλάκι,
*Θα τα βρείτε στο κατάστημα του Συνεταιρισμού στο Μεσότοπο και σε επιλεγμένα καταστήματα.
2 ΚΑΛΑ ΚΡΑΣΙΑ! Το έχουμε ξαναγράψει, για όσους ενδεχομένως δεν το γνωρίζουν, ότι η Λέσβος στην αρχαιότητα, ήταν γνωστή για το κρασί της και όχι για το λάδι της! Τεράστιες εκτάσεις στο νησί είχαν αμπελοκαλλιέργειες, άλλωστε μέχρι σήμερα στα βουνά μας, μπορεί κανείς να παρατηρήσει – χέρσες πια – παλιές «αμπελοπεζούλες». Αιτία η φυλλοξήρα που, στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου, κατέστρεψε σχεδόν ολοκληρωτικά τον ευρωπαϊκό αμπελώνα. Και ενώ σε άλλα μέρη με αμπελουργική παράδοση, έγιναν συστηματικές προσπάθειες για την αναβίωση του αμπελώνα και κατ’ επέκταση της παραγωγής κρασιού, εδώ οι σχετικές πρωτοβουλίες ξεκίνησαν τα τελευταία χρόνια.
Η πρότασή μας
Πρωτοπόροι σε αυτή την προσπάθεια ήταν οι Λάμπρου. Μια οικογένεια που εδώ και περίπου 30 χρόνια, πίστεψε με πάθος στην αναβίωση του λεσβιακού αμπελώνα και των γηγενών ποικιλιών και δικαιώθηκε από το αποτέλεσμα. Προσφέροντας ένα εκλεκτό κρασί από σταφύλια βιολογικής γεωργίας, τον ερυθρό «Μεθυμναίο», από τη ντόπια ποικιλία «χυδηριώτικο» (υπάρχει και λευκός Μεθυμναίος, αλλά γι’ αυτόν θα μιλήσουμε άλλη φορά). Το να προσπαθήσει κανείς να περιγράψει το «Μεθυμναίο» με τυπικούς όρους, είναι μάταιο, γιατί πρόκειται για ένα κρασί κυριολεκτικά μοναδικό. Κύριο χαρακτηριστικό του, μια ορυκτότητα στη γεύση, που οφείλεται στα ηφαιστιογενή εδάφη όπου καλλιεργείται το σταφύλι, και γίνεται πιο έντονη από την εξάμηνη παλαίωση σε δρύινο βαρέλι. Αν και μπορεί να συνδυαστεί με διάφορα εδέσματα, προτιμήστε το με πιάτα της ελληνικής κουζίνας, κυρίως όσα δεν περιλαμβάνουν κρέας.
Γευσιγνωσία Το κρασί πρέπει να «ηρεμήσει» πριν το πιούμε Συνήθως στη στήλη, αναφερόμαστε σε διαδεδομένους μύθους και λανθασμένα στερεότυπα για το κρασί, για να τα καταρρίψουμε. Η συγκεκριμένη ατάκα όμως που παραθέτουμε, είναι πέρα για πέρα αληθινή. Και παρά το γεγονός ότι «ενοχοποιείται» από την τάση να αποδίδονται στο κρασί, ανθρώπινα χαρακτηριστικά (νευρικό, ανώριμο, ζωντανό, σκληρό, μαλακό κλπ., κλπ.) ,όντως το κρασί πριν καταναλωθεί, χρειάζεται την ηρεμία του, δηλαδή να μείνει χωρίς μετακινήσεις και τραντάγματα κοντά στο χώρο που θα καταναλωθεί. Αν λοιπόν σας φέρουν ένα καλό κρασί δώρο μετά από σχετικά μεγάλο δρομολόγιο, πιείτε κάτι από τα διαθέσιμα, και προτιμήστε να το απολαύσετε κάποια άλλη στιγμή. Π.Μ.
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
27
στη βιτρίνα
Η πόλη έχει ξεκινήσει, δειλά βέβαια, να φοράει τα γιορτινά της. Λόγος γίνεται κυρίως για τα εμπορικά καταστήματα της Μυτιλήνης. Κάποια από αυτά έχουν ήδη στολίσει γιορτινά τις βιτρίνες τους κι άλλα έχουν αρχίσει την προετοιμασία προκειμένου να περάσουν τη χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα και στον κόσμο. Νέο κατάστημα υποδημάτων, το «Famous Shoes Stores», άνοιξε στην Πιττακού πριν μερικές μέρες. Με το σύνθημα «Μ’ αυτές τις τιμές, τα θέλεις όλα δικά σου!», νομίζουμε πως αξίζει να το επισκεφτείτε. Με πολύ δελεαστικές προσφορές, σας υποδέχεται η Μαρία Αγραφιώτου στο ομώνυμο κομμωτήριο, αυτή την περίοδο. Οι πολύ καλές τιμές σε συνδυασμό με την ποιότητα των παροχών του κομμωτηρίου, είναι σίγουρα το καλύτερο κίνητρο για να την επισκεφτείτε. Το βιβλιοπωλείο «Grafica» διαθέτει και ιστοσελίδα μέσω της οποίας μπορείτε να παραγγείλετε online τα βιβλία της αρεσκείας μέσα από μία πραγματικά μεγάλη γκάμα επιλογών. Πολύ καλές τιμές και άμεση εξυπηρέτηση. Δελεαστικές προσφορές ομορφιάς, που κάθε εβδομάδα ανανεώνονται, θα βρείτε στο «Beauty Shop». Εκμεταλλευτείτε την ευκαιρία και ομορφύνετε τη διάθεσή σας κάνοντας έξυπνες αγορές. Εκπτώσεις έως και 50%, θα συναντήσετε στα «120 Αφοί Τριανταφύλλου». Καθιστικά, τραπεζαρίες και πολλές ακόμη ιδέες για… ευ κατοικείν, θα βρείτε στο κατάστημα σε πολύ καλές τιμές. Για παράδειγμα, σαλόνι γωνία από 2.800 € μόνο 1.400 €.
28
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
Είδη υγιεινής σε τιμές… υγιεινές Γροθιά στις τιμές, στο κατάστημα «Είδη Υγιεινής OIKOS». Σούπερ προσφορές σε όλα τα είδη μέχρι εξαντλήσεως των αποθεμάτων. Μη χάσετε την ευκαιρία. Επισκεφτείτε το χώρο και επιλέξτε αυτό που ταιριάζει στο γούστο και τις ανάγκες σας. «OIKOS» Παγανή Μυτιλήνης Τηλ.: 22510 24788
shopping therapy
Συνεδρίες αδυνατίσματος σε προσφορά Έξι συνεδρίες με το μηχάνημα meditone pro, 45 λεπτών η καθεμία, με 100€ από 150€, μπορείτε να απολαύσετε στο «Beauty House». Πρόκειται για ένα μηχάνημα μυοτόνωσης και συσκευή αδυνατίσματος μέσω της οποίας επιτυγχάνεται σύσφιξη ή λιποδιάλυση. Πολύ καλή προσφορά για πολύ «δυνατά» αποτελέσματα. «Beauty House» Ε. Βοστάνη & Βαλαωρίτου γωνία Τηλ.: 22510 48869
Σμιλεύστε το σώμα σας! Ξεφορτωθείτε το τοπικό πάχος, την κυτταρίτιδα και σμιλεύστε το σώμα σας με τη μοναδική τεχνολογία του LPG και του Lipomassage! Εκμεταλλευτείτε την προσφορά του «Health and Beauty Center Τσατραφίλη» και κλείστε το πακέτο του LPG σας, μόνο με 30 ευρώ ανά συνεδρία. «Health & Beauty Center Tsatrafili». Β. Καραπαναγιώτη 13. στο γήπεδο Τηλ.: 22510 20111.
Με διάθεση γιορτινή Κομψό φόρεμα της «Bellino» για βραδινές εμφανίσεις με… γιορτινή διάθεση. Σε μαύρο χρώμα με πορτοκαλί και φούξια λεπτομέρειες, θα τραβήξει εύκολα τα βλέμματα πάνω σας. Το λουλούδι που στολίζει το κομμάτι, δίνει μια παιχνιδιάρικη διάθεση με σικάτο ύφος. «Shopping Therapy» Ερμού 153, Μυτιλήνη Τηλ.: 22510 54420
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
29
Χριστούγεννα στο «ALICE’S NEST»
Π
ολύχρωμα, γιορτινά, μαγευτικά θα είναι φέτος τα Χριστούγεννα στο Εργαστήρι Δημιουργικής Απασχόλησης «Alice’s Nest», που ετοιμάζει πολλές εκπλήξεις για τους μικρούς φίλους. Εσείς τι θα κάνετε τα Χριστούγεννα; Εμείς πάντως στη φωλιά της Αλίκης… …Θα αφηγηθούμε χριστουγεννιάτικα παραμύθια με την συνοδεία μουσικής κι έπειτα θα παίξουμε, θα ζωγραφίσουμε ή θα κατασκευάσουμε τους ήρωες των παραμυθιών.... Μόνο με κρατήσεις θέσεων, μετά από τηλεφωνική συνεννόηση. …
Θα κατασκευάσουμε χωριό του Άγιου Βασίλη από… μπισκότο και αφού το στολίσουμε με τη βοήθεια των ξωτικών, θα το… φάμε. Μόνο με κρατήσεις θέσεων, μετά από τηλεφωνική συνεννόηση.
…Θα φτιάξουμε χριστουγεννιάτικα μπισκότα που θα μοσχομυρίσουν και θα πάρουμε κι από ένα μικρό καλαθάκι μ’ αυτά, μαζί μας… (αν περισσέψουν). Μόνο με κρατήσεις θέσεων, μετά από τηλεφωνική συνεννόηση.
το
παιδι
…Θα κατασκευάσουμε χριστουγεννιάτικα στολίδια και θα ζωγραφίσουμε ευχετήριες κάρτες για τους δικούς μας. Μόνο με κρατήσεις θέσεων, μετά από τηλεφωνική συνεννόηση. …Θα παρακολουθήσουμε τη χριστουγεννιάτικη παράσταση με φιγούρες του Θεάτρου Σκιών και θα φτιάξουμε τις δικές μας... … Θα παρακολουθήσουμε τη μάγισσα Φρικαντέλλα να μας διηγείται τις δικές της χριστουγεννιάτικες περιπέτειες. Μόνο με κρατήσεις θέσεων, μετά από τηλεφωνική συνεννόηση. …Θα απολαύσουμε το Χριστουγεννιάτικο Bazaar με τις πολλές εκπλήξεις στη «Φωλιά της Αλίκης», με μουσική, κάλαντα και γλυκές απολαύσεις... Το πρόγραμμα είναι ανοιχτό για το κοινό. Εμείς θα ζήσουμε μέσα στο πνεύμα των Χριστουγέννων... Εσείς;
της ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΚΑΛΛΕΡΓΗ
3
Νοεμβρίου. Κάποιος πρωθυπουργός έπεφτε εκείνη την ημέρα, κάποια βουλή έπαιρνε φωτιά (μεταφορικά, φοβάμαι), κι εμείς, ως άλλη τρόικα, προσπαθούσαμε να με μετακομίσουμε. Πυρετώδεις διαδικασίες, ούτε αν μπήκαν οι Γερμανοί (φοβάμαι, μεταφορικά) δεν προλαβαίναμε ν’ ακούσουμε στις ειδήσεις. Να σου παίρνουν το σπίτι μπορεί ακόμη να μην έχω μάθει τι σημαίνει, αλλά έμαθα τι σημαίνει να παίρνεις εσύ το σπίτι σου και να φεύγεις. Ένα έχω να σημειώσω, ότι χρήζει ανθρωπολογικής μελέτης η τάση μερικών ανθρώπων να συλλέγουν αντικείμενα, με γεωμετρική πρόοδο όσο περνούν τα χρόνια, που δεν έχουν καμμία χρηστική λειτουργία. Θα ‘ταν πολύ διαφωτιστικό.
Η μετακόμιση, όμως, δε σταματάει στα μεταφορικά. Τουλάχιστον αν θέλεις να ‘χεις ρεύμα, νερό και να σου ‘ρχονται τα κουπόνια προσφοράς απ’ την πιτσαρία στη σωστή διεύθυνση. Πάω στη ΔΕΗ (το Δ δε φέρνει λίγο σε φαλλικό σύμβολο;). - Θα ήθελα να κάνω αίτηση για Κοινωνικό Τιμολόγιο. - Το εισόδημά σας είναι κάτω του αφο-
ρολόγητου ορίου; - Βεβαίως! Για τι με περνάτε; Άλλωστε και στην προηγούμενη κατοικία μου, είχα. - Δηλαδή είστε κάτω των 5.000; - Μα αυτό ισχύει από φέτος. - Ε, αυτό είναι το αφορολόγητο. - Δηλαδή, πρέπει το περσινό εισόδημά μου να είναι κάτω απ’ το φετινό αφορολόγητο; - Ε, αυτό ισχύει. - Μα δεν μπορούσα να προνοήσω. Τώρα δεν προλαβαίνω να μείνω άνεργη. Απ’ του χρόνου ίσως. - Πρέπει να έχετε κάτω από 5.000 ευρώ, όμως, και δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτό τώρα. - Μα… Αν δεν άλλαζα σπίτι, δε θα εξακολουθούσα να χρεώνομαι με βάση το Κοινωνικό Τιμολόγιο, για το οποίο έκανα αίτηση πέρυσι, με το προπέρσινο εισόδημά μου, και από του χρόνου θα βλέπαμε αν με το περσινό (φετινό τώρα που μιλάμε - ή μήπως μιλάω μόνη μου;) εισόδημά μου θα το δικαιούμουν; - Λυπάμαι. - Μάλιστα, νυχτερινό; - Είστε ιδιοκτήτρια; - Όχι. - Πρέπει να ‘ρθει ο ιδιοκτήτης να κάνει αίτηση, να ‘ρθουν τεχνικοί, να τραβήξουν καλώδια κ.λπ. κ.λπ.. - Ο ιδιοκτήτης δεν κατοικεί εδώ. - Λυπάμαι. …… Πάω στην τράπεζα. Κι αντί να με ευγνωμονούν που ίσως να είμαι και ο μοναδι-
κός πολίτης αυτού του… χώρας, που δεν τους αποφεύγει… - Θα ήθελα να δηλώσω μια αλλαγή διεύθυνσης. - Βεβαίως. Έχετε κάποιο αποδεικτικό της καινούργιας σας κατοικίας; - Αποδεικτικό; Πέρα από την αφεντιά μου, που είμαι Η κάτοχος του λογαριασμού και έρχομαι αυτοπροσώπως, έχω και ταυτότητα, και σας δηλώνω ότι μένω αλλού; - Μάλιστα, χρειάζεται ένας λογαριασμός στο όνομά σας ή αντίγραφο μισθωτηρίου. - Κι αν εγώ θέλω να πηγαίνουν οι πολλά υποσχόμενες επιστολές σας εκεί που μένει κάποιος άλλος; Δικά μου είναι, ό,τι θέλω τα κάνω. - Λυπάμαι. Οφείλουμε κι εμείς να προσκομίζουμε κάποια χαρτιά. - Κι αν έχω γίνει ρετάλι στα κοντά 30 μου, κι έχω ρίξει τα μούτρα μου να πάω να ξαναμείνω με τους γονείς μου, κι ούτε λογαριασμό στ’ όνομά μου έχω ούτε μισθωτήριο (να ‘ναι καλά οι άνθρωποι); Πρέπει να φέρω τους γονείς μου, να μου δικαιολογήσουν τις απουσίες; Κι αν λείπουν, μακριά, αν έχουν πάθει Alzheimer; Κι αν με φιλοξενούν; Αν μένω στο δεύτερο παγκάκι γωνία του πάρκου της Αγίας Ειρήνης; - Λυπάμαι. Κι εγώ. Αλλά όχι για τον ίδιο λόγο. Λυπάμαι που κάθεσαι και διαβάζεις και γελάς, και μόνο κουνάς το κεφάλι.
Γαστρεντερικές διαταραχές:
διατροφή
Ποιες είναι οι γνωστότερες και πώς αντιμετωπίζονται διαιτητικά (Β΄ μέρος) Γράφει η ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΤΣΑΤΡΑΦΙΛΗ* Η ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ, από τις συχνότερα εμφανιζόμενες γαστρεντερικές διαταραχές, οφείλεται κυρίως στο σύγχρονο τρόπο ζωής και απαντάται αν κάποιος έχει λιγότερες από 3 κενώσεις την εβδομάδα, που συνοδεύονται από σκληρά κόπρανα, για παραπάνω από 2 μήνες. Πέραν από κάποιες παθολογικές καταστάσεις με τις οποίες συνδέεται, και τους ψυχολογικούς παράγοντες, οι κυριότερες αιτίες που την προκαλούν, είναι η κακή διατροφή (με έλλειψη φυτικών ινών), η ανεπαρκής πρόσληψη νερού και η μειωμένη φυσική δραστηριότητα. Αν κάποιος θέλει να αντιμετωπίσει τη δυσκοιλιότητά του, οξεία ή χρόνια, πρέπει να αυξήσει την πρόσληψη λαχανικών (κυρίως με ίνες, όπως τα χόρτα), φρούτων (με ίνες και σποράκια, π.χ. όπως το σύκο και το ακτινίδιο), δημητριακών ολικής αλέσεως και λίπους (με μέτρο), να καταναλώνει μεγάλες ποσότητες υγρών (κυρίως νερού) και να βρει χρόνο για κάποιας μορφής άσκησης, όπως το γρήγορο περπάτημα. Η ΔΙΑΡΡΟΙΑ συνδέεται με παθολογικές καταστάσεις, όπως λοιμώξεις, λήψη φαρμάκων, τροφική δηλητηρίαση και ορίζεται ως τρεις ή περισσότερες υδαρείς κενώσεις για περισσότερο από 2 συνεχείς ημέρες, που μπορεί να συνοδεύονται από κοιλιακό πόνο, κράμπες ή/και εμετό. Αν κάποιος έχει συνεχώς αυξημένη συχνότητα κενώσεων, αυτό δε θεωρείται διάρροια. Διατροφικά την αντιμετωπίζουμε με αύξηση της πρόσληψης υγρών, λόγω του ότι προκαλείται αφυδάτωση, με μείωση της πρόσληψης φυτικών ινών, γαλακτοκομικών, υδατανθράκων και απλών σακχάρων, αποφυγή καφέ, αλκοόλ, μπαχαρικών και λήψη ρυζόνερου.
Η ΕΛΚΩΔΗΣ ΚΟΛΙΤΙΔΑ είναι μία χρόνια πάθηση του παχέος εντέρου, πολύ συχνά εμφανιζόμενη, χωρίς να έχουν ακόμη εξακριβωθεί τα ακριβή αίτιά της. Παρουσιάζει πολλά κοινά με τη ΝΟΣΟ ΤΟΥ CROHN, γι’ αυτό και παλιότερα τις θεωρούσαν την ίδια πάθηση. Ενοχοποιούνται γενετικοί, ανοσολογικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες και τα συμπτώματά τους στην οξεία φάση τους, περιλαμβάνουν κοιλιακό πόνο, διάρροια με αίμα, ναυτία, εμετό, πυρετό, ανορεξία, απώλεια βάρους και κούραση. Δεν υπάρχουν σαφείς διατροφικές συστάσεις για την αντιμετώπιση και των δύο νόσων, παρόλα αυτά συστήνεται η αποφυγή οποιασδήποτε ερεθιστικής ουσίας, που προκύπτει από την προσωπική παρατήρηση του καθενός, αύξηση της πρωτεϊνικής πρόσληψης για την επούλωση των ελκών, πρόσληψη ω3 λιπαρών οξέων, για την αντιφλεγμονώδη δράση τους και πιθανότατα κατανάλωση προβιοτικών. Η ΚΟΙΛΙΟΚΑΚΗ ή εντεροπάθεια από γλουτένη, είναι μία πάθηση, κατά την οποία η κατανάλωση γλουτένης (πρωτεΐνη που υπάρχει στο σιτάρι, στη σίκαλη, στη βρώμη και στο κριθάρι), προκαλεί βλάβη στο βλεννογόνο του λεπτού εντέρου. Έχει δύσκολη διάγνωση αν δεν την υποπτευθεί ο γιατρός (εύκολη όμως με βιοψία λεπτού εντέρου και προσδιορισμό ειδικών αντισωμάτων), γιατί τα περισσότερα άτομα δεν εμφανίζουν ιδιαίτερα συμπτώματα. Τα συμπτώματά της είναι σαν του ευερέθιστου εντέρου (σπαστικής κολίτιδας), σιδηροπενία (με εξετάσεις), οστεοπενία - οστεοπόρωση, αυξημένες τρανσαμινάσες, απώλεια όρεξης, διάρροια, μείωση σωματικού βάρους, κόπωση. Η αντιμετώπισή
της έγκειται στην ολική αποφυγή τροφίμων, που περιέχουν σιτάρι, σίκαλη, κριθάρι και βρώμη, αυτούσια, επεξεργασμένα ή και σε ίχνη. Το ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΥΕΡΕΘΙΣΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ ή σπαστική κολίτιδα, είναι μία ακόμα πολύ συχνά εμφανιζόμενη διαταραχή του γαστρεντερικού συστήματος, με πιο συχνή εμφάνιση στις γυναίκες. Τα συνηθέστερα συμπτώματά της, είναι ο κοιλιακός πόνος, ο μετεωρισμός (αέρια), τυμπανισμός (φούσκωμα) και διαταραχές στις κενώσεις, ενώ πιστεύεται ότι προκαλείται από το στρες, τη διατροφή, τα φάρμακα και άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες. Η διατροφική αντιμετώπιση του συνδρόμου ποικίλλει από άτομο σε άτομο, γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντικό ο καθένας να καταγράφει και να παρατηρεί τι τον ερεθίζει, ώστε να το αποφεύγει. Σαν γενικές διατροφικές συστάσεις, προτείνεται η αύξηση της πρόσληψης υγρών, η κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων και ο περιορισμός κατανάλωσης αλκοόλ, καφέ, γαλακτοκομικών, λιπαρών, πικάντικων τροφών, γλυκών, καθώς και ό,τι ενοχλεί τον καθένα κατά περίπτωση. Ο καλύτερος τρόπος διαιτητικής αντιμετώπισης των παραπάνω γαστρεντερικών διαταραχών, είναι ο αποκλεισμός συγκεκριμένων τροφίμων ή συστατικών, για μικρότερο ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Στις μέρες μας, τα παραπάνω μπορούν να ανιχνευθούν με επιστημονική ακρίβεια σε καθαρά εξατομικευμένο επίπεδο, με ειδικά τεστ τροφικής ευαισθησίας, επιτρέποντας έτσι στον καθένα να γνωρίζει τι είναι ακατάλληλο για εκείνον.
* Η Σταυρούλα Τσατραφίλη είναι Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc, Πτυχιούχος του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, Τέως Κλινικός Διαιτολόγος ΓΝΝΜ «Βοστάνειο» και Επιστημονικός Συνεργάτης της Nutrimed.
32
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
Φροντίδα της επιδερμίδας προσώπου το χειμώνα
ομορφια
Γράφει η ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗ Το χειμώνα, οι προκλήσεις των κλιματικών αλλαγών για την επιδερμίδα μας, αυξάνονται. Σας προσφέρουμε μερικές συμβουλές σε σχέση με την κατάλληλη φροντίδα της επιδερμίδας προσώπου, ώστε αυτή να είναι καθαρή και σε καλή υγιεινή κατάσταση κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου.
Ενυδάτωση
Τα κατάλληλα καλλυντικά προϊόντα είναι σημαντικά για την καλή υγιεινή κατάσταση της επιδερμίδας. Συνήθως τα καλλυντικά προϊόντα καθαρισμού που χρησιμοποιούμε το καλοκαίρι, δεν είναι κατάλληλα για το χειμώνα, επειδή η επιδερμίδα αντιδρά με διαφορετικό τρόπο όταν υπάρχει πτώση θερμοκρασίας. Το μυστικό των καλλυντικών προϊόντων για το χειμώνα, είναι η καλή ενυδάτωση. Το σημαντικότερο είναι αυτά τα προϊόντα να μην περιέχουν επιθετικά καθαριστικά συστατικά, επειδή οι στυπτικές ουσίες και το αλκοόλ ξηραίνουν επιπλέον το δέρμα. Οι ενυδατικές ιδιότητες προστατεύουν την επιδερμίδα στις χαμηλές θερμοκρασίες, στον άνεμο και στους ζεστούς χώρους. Διαλέξτε κάποια θρεπτική κρέμα προσώπου και εφαρμόστε την ομοιόμορφα με απαλές κινήσεις μασάζ. Όμως μην το παρακάνετε σε ποσότητες. Η επιδερμίδα σας χρειάζεται ακριβώς τόση ποσότητα κρέμας, όσο να απορροφηθεί και να έχουμε ένα καλά ενυδατωμένο δέρμα. Την ημέρα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε επιπλέον ποσότητα ροδόνερου ή ειδικό σπρέι, για να κρατήσετε την υγρασία. * Η Κωνσταντίνα Σταμάτη είναι αισθητικός, ιδιοκτήτρια του Κέντρου Αισθητικής και Ομορφιάς «Κωνσταντίνα».
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
33
Τι ζώδιο είσαι; Κριός
21 Μαρτίου
Ταύρος 20 Απριλίου
Καλό θα ήταν να προσέχετε αυτό το διάστημα καθώς οι διακυμάνσεις της διάθεσης σας, θα σας φέρουν προ των ευθυνών σας. Αποφύγετε τις υπερβολές και μην κάνετε κάτι για το οποίο μετά θα δεχθείτε συνέπειες, οικονομικές ή συναισθηματικές. Δώστε ιδιαίτερη σημασία στα οικονομικά σας και κυρίως εάν υπάρχουν δάνεια ή χρέη.
Καρκίνος 22 Ιουνίου
22 Ιουλίου
Ζ υγός
23 Σεπτεµβρίου 22 Oκτωβρίου
Ενδιαφέρον έχει αυτή η περίοδος για σας καθώς σας προσφέρει γνωριμίες με άτομα που έχουν θετική σκέψη και ιδέες, που διευρύνουν τους δικούς σας ορίζοντες. Ίσως μάλιστα σας ωθήσουν να κάνετε ένα ταξίδι. Οι γνωριμίες αυτή την εποχή μπορεί να σας ξεκουράσουν, να σας δώσουν χαρά και να φέρουν κοντά σας θαυμαστές.
Αιγόκερως
22 ∆εκεµβρίου 19 Iανουαρίου
Σας ενδιαφέρουν πολύ τα αισθηματικά σας και έχετε την ευχέρεια να φέρετε σε ισορροπία τις προσωπικές σας σχέσεις. Απογοήτευση μπορεί να εισπράξετε από ένα άτομο του φιλικού σας περιβάλλοντος και είναι απαραίτητο να είστε προετοιμασμένοι ή να μην μοιράζεστε μυστικά με τους άλλους. Επίσης, η ανασφάλεια θα σας κάνει να είστε διστακτικοί.
26 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011
20 Μαΐου
Ο ενθουσιασμός σε θέματα οικονομικών, μπορεί να σας δημιουργήσει δυσκολίες στο μέλλον. Αν έχετε ανοίγματα και έχετε βασιστεί σε άτομα που δεν ήταν κοντά στη δική σας νοοτροπία, είναι πιθανόν να βρεθείτε προ εκπλήξεων. Θα απογοητευθείτε αν είχατε μεγάλα όνειρα και υπερβολική αισιοδοξία. Το σημαντικό είναι να αποφύγετε τις επενδύσεις.
Λέων
Καλό θα ήταν να κάνετε μία ακόμη προσπάθεια προκειμένου να προσεγγίσετε αγαπημένα πρόσωπα και να λύσετε προβλήματα που μπορεί να υπάρχουν μεταξύ σας. Όσοι είστε γονείς, με τα παιδιά σας θα μπορείτε να περάσετε όμορφες στιγμές. Η εργασία σας, φέρνει θέματα στην επιφάνεια που δεν είχατε προνοήσει ή προγραμματίσει.
34
21 Απριλίου
Δίδυμοι
23 Ιουλίου
21 Μαΐου
21 Ιουνίου
Δώστε προτεραιότητα σε κάθε συμφωνία και συναλλαγή, που έχει να κάνει με συνεργασίες και σχέσεις. Με τους αγαπημένους σας θα μοιραστείτε όμορφες στιγμές, ωστόσο θα υπάρχουν δυσκολίες στην συνεννόηση. Αν είχατε επενδύσει σε μία συνεργασία με αφέλεια, μπορεί να δείτε πως οι συμφωνίες αθετούνται και αυτό θα φέρει απογοήτευση.
Παρθένος
23 Αυγούστου
Οι μέρες αυτές έχουν πολλές θετικές προοπτικές για σας, αλλά μη βιαστείτε να ενθουσιαστείτε. Εστιάστε στις πρακτικές σας απολαβές και κάντε το καλύτερο για τις επαγγελματικές και οικονομικές σας υποθέσεις. Επίσης, η περίοδος βοηθά ώστε κερδίσετε όσο το δυνατόν τις καλύτερες εντυπώσεις από φίλους αγαπημένους, σύντροφο ή παιδιά.
Σκορπιός
23 Οκτωβρίου 22 Νοεµβρίου
Οι στόχοι για οικονομικά θέματα πρέπει να συζητηθούν αυτή την εποχή, αλλά όχι να κλείσετε συμφωνίες άμεσα. Ωστόσο θα είναι καλό να μεθοδεύσετε τα επόμενα σας βήματα. Θα διαπιστώσετε πως κάποια από τα θέματα που εξελίσσονται αυτή την εποχή, έχουν εμπόδια. Καλύτερα να μην πιέσετε καταστάσεις, ούτε να έχετε άγχος για ό,τι δεν προοδεύει.
Υδροχόος
24 Αυγούστου 22 Σεπτεµβρίου
Το άγχος συχνά γίνεται εμπόδιο στη χαρά και την αισιοδοξία στη ζωή σας. Όσο περισσότερο έρχονται όμως θετικά μηνύματα, τόσο μπορεί να αναστείλετε τις προσπάθειες, διστάζοντας να πιστέψετε πως μπορείτε να προχωρήσετε σε όνειρα και σχέδια. Μην έρχεστε σε ρήξη με οικογενειακά σας πρόσωπα, που θέλουν να σας δώσουν ερεθίσματα.
Τοξότης
23 Νοεµβρίου 21 ∆εκεµβρίου
Στην κορυφή των εξελίξεων είστε για το επόμενο διάστημα. Ωστόσο, θα έρθουν στο φως, αδυναμίες σας και αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να αγνοήσετε. Μπορεί αυτές τις μέρες να αισθανθείτε πως διστάζετε ή πως κάνατε κάτι που θέλετε να αναιρέσετε. Προσοχή μη φανείτε ανακόλουθοι ή αφερέγγυοι όμως. Μείνετε σταθεροί στο λόγο σας.
Ιχθύες
20 Ιανουαρίου 19 Φεβρουαρίου
20 Φεβρουαρίου 20 Mαρτίου
Φιλικά άτομα θα σας ενθαρρύνουν για πολλά σχέδια, που θα σας φέρουν όμως σε δίλλημα, καθώς δεν είναι δυνατόν να μεθοδεύσετε πολλούς στόχους παράλληλα, ενώ ενδέχεται κάποιοι από αυτούς να είναι υπερβολικά αισιόδοξοι. Αν είστε δίχως σύντροφο, θα εμφανιστούν ενδιαφέρουσες γνωριμίες, αλλά μην βιαστείτε να δεσμευτείτε άμεσα.
Θα ήταν σημαντικό να αποφύγετε να εμπιστευθείτε τους ανθρώπους στο χώρο της εργασίας, κυρίως αν σας έχουν παρουσιάσει πολύ θετικά τις προοπτικές σας. Μπορεί να είναι ανακόλουθοι και να αλλάξουν γνώμη. Κάτι που συζητήσατε, ενδέχεται να αναφερθεί σε ένα κοινωνικό περιβάλλον, γι’ αυτό ας είστε συνετοί στο τι λέτε με ανθρώπους που δεν είναι οικείοι σας.