View 151

TEYXOΣ 151ο ΣΑΒΒΑΤΟ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

Yγεία

2

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

editorial & περιεχόμενα TEYXOΣ 151ο ΣΑΒΒΑΤΟ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013 ΚΩΔΙΚΟΣ: 8173 Ιδιοκτήτης - Εκδότης - Διευθυντής: Μανόλης Μανώλας

Υπεύθυνος σύνταξης: Στρατής Μπαλάσκας Συντάκτες: Ανδρονίκη Κουτσαβλή Βαγγελιώ Χρηστίδου Επιμέλεια κειμένων: Μαριάνθη Παρασκευά Φωτογραφίες: Φωτογραφικό αρχείο «EMΠPOΣ» Art Director: Xρήστος Παρασκευαΐδης Σελιδοποίηση: Μαρία Αριστοτέλους

Συντονισμός τεύχους: Kαλλιόπη Ψαριανού Υπεύθυνος Εμπορικού: Νίκος Γρίβας Εμπορικό - Διαφημιστικό: Λάμπρος Ανεμάς, Στέλλα Ηλία, Γιώργος Χρυσίδης, Kαλλιόπη Ψαριανού Παραγωγή - Eκτύπωση: Eπικοινωνία Αιγαίου A.E.

Τ

ην υγειά μας να ‘χουμε… Αλλά και προσέχουμε για να έχουμε. Το «View» σήμερα σας πάει μια βόλτα στο χώρο της υγείας. Επώνυμα άρθρα επιστημόνων της Λέσβου, αλλά και συνεντεύξεις επιστημόνων που ξεπέρασαν τα σύνορα του νησιού, για την προσφορά τους και την επιστημονική τους επάρκεια. Αλλά και ρεπορτάζ για τις παροχές υγείας στη Λέσβο. Ως και για τα μοναδικά φυτά του νησιού που -κι ας μη φαίνονται- λειτουργούν σα φάρμακα.

4 Χωρίς προσωπικό και υλικά... Πάσχει στη Λέσβο η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας

7 Δ ύσκολα τα ραντεβού…

8 Σ ύγχρονες μέθοδοι απεικόνισης των αγγείων 10 «Φτάνει κανείς ψηλά, όταν αγαπάει τη δουλειά του» Το «View» με τον διεθνούς φήμης Μυτιληνιό καρδιοχειρουργό Στρατή Παττακό

12 «Μαγνητική Τομογραφία Λέσβου» σε νέο χώρο 13 Συνήθη οφθαλμολογικά προβλήματα 14 Λιποαναρρόφηση με Vaser® 15 Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης 16 Εγκυμοσύνη και υγεία 18 Υψηλός αιματοκρίτης: τι σημαίνει 19 Υπέρταση στα παιδιά, όπως και στους ενήλικες; 20 «Να μην πληρώνουν οι φαρμακοποιοί…» Μιλάει στο «View», ο αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, Απόστολος Βαλτάς

24 Σ υμβουλές – Μυστικά από τα οπτικά «Poulellis Vision» 26 Γιατί η ιδιωτική ασφάλεια υγείας είναι απαραίτητη;

Kαρά Tεπέ, 81100 Μυτιλήνη Τηλ. 22510 41619 - Fax 22510 27300 e-mail: info@emprosnet.gr URL: http://www.emprosnet.gr «VIEW» Kυκλοφορεί κάθε δεκαπενθήμερο Οι διαφημιστικές καταχωρήσεις του εντύπου, αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία της ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΕ και η αναδημοσιευσή τους χωρίς την άδεια της διώκεται ποινικά.

27 Έ να ολοκληρωμένο σύστημα υγείας, ειδικά για τους κατοίκους της Λέσβου!

28 Μαθησιακές Δυσκολίες 29 Θεραπευτικά φυτά 33 Καρκίνος του θυρεοειδούς 34 Βλάπτει τελικά η τηλεόραση την όραση; 35 Διαλέγοντας σωστά γυαλιά για το παιδί σας 36 Κονδυλώματα - Θεραπεία με laser 37 Ποδολογία δε σημαίνει πεντικιούρ!

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

3

Πάσχει στη Λέσβο η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας

Χωρίς προσωπικό και υλικά... της ΑΝΔΡΟΝΙΚΗΣ ΚΟΥΤΣΑΒΛΗ

Σ

οβαρά είναι τα προβλήματα που εντοπίζονται τόσο στα αγροτικά ιατρεία όσο και στα τέσσερα Κέντρα Υγείας (Κ.Υ.) του νησιού μας, τα οποία αποτελούν τους πυλώνες της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Οι ελλείψεις που εντοπίζονται και στις δύο περιπτώσεις έχουν να κάνουν αφενός με τη στελέχωση των μονάδων και αφετέρου με τα υλικά που είναι απαραίτητα για την παροχή των πρώτων βοηθειών. Αναλυτικότερα στα μισά σχεδόν αγροτικά ιατρεία δεν υπάρχουν γιατροί. Το πρόβλημα αυτό άρχισε να παρουσιάζεται τα τελευταία χρόνια και οξύνεται όλο και περισσότερο. Η βασική του αιτία, σύμφωνα με τους αρμόδιους, οφείλεται στο ότι οι αμοιβές των γιατρών έχουν περιοριστεί, με αποτέλεσμα οι τελευταίοι, βλέποντας ότι δε μπορούν να ανταπεξέλθουν οικονομικά, παύουν πλέον να εκδηλώνουν ενδιαφέρον στις προκηρύξεις του υπουργείου Υγείας για την πλήρωση των κενών θέσεων. Αξίζει σε αυτό το σημείο να αναφέρουμε ότι σε πρόσφατη προκήρυξη για 30 θέσεις αγροτικών γιατρών στη Λέσβο ενδιαφέρον εκδηλώθηκε μόνο στις 5 από αυτές. Οι κάτοικοι των περιοχών αυτών, στην προσπάθειά τους να 4

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

δώσουν κίνητρο στους γιατρούς, έχουν φτιάξει σπίτι, για να μένουν οι τελευταίοι, αποδεσμεύοντας τους με αυτόν τον τρόπο από το έξοδο του ενοικίου. Ωστόσο, σε σπάνιες περιπτώσεις αυτή η προσπάθεια αποδίδει καρπούς. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η Άγρα, που δεν έχει γιατρό εδώ και πάρα πολύ καιρό. Εκεί οι κάτοικοι του χωριού κατάφεραν να επισκευάσουν κτήριο, που ανήκε στην κοινότητα, εντούτοις η θέση αυτή ακόμη δεν καλύφθηκε. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα οι ελάχιστοι αγροτικοί γιατροί να τρέχουν να καλύψουν τις ανάγκες στα χωριά που παρουσιάζεται πρόβλημα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι και στα χωριά που υπάρχει γιατρός, αυτός δε βρίσκεται εκεί όλες τις μέρες. Από την άλλη οι ασφαλισμένοι περιμένουν από νωρίς το πρωί έξω από την πόρτα του ιατρείου, για να γράψουν τα φάρμακά τους όσο το δυνατόν γρηγορότερα ή, σε περίπτωση που δεν τα καταφέρουν, πηγαίνουν στην πλησιέστερη μονάδα υγείας γι’ αυτό τον σκοπό. Το πρόβλημα με τους αγροτικούς ιατρούς, παρά τις όποιες επισημάνσεις και από τους τοπικούς εκπροσώπους, δεν έχει λυθεί ακόμη. Τα τελευταία νέα θέλουν τους εκπροσώπους της κυβέρνησης να κατεβάζουν νομοσχέδιο, βάσει του οποίου το αγροτικό γίνεται και πάλι υποχρεωτικό. Ωστόσο, σύμφωνα με αρκετούς, αν δε λυθεί το οικονομικό πρόβλημα, το φαινόμενο

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

5

αυτό θα συνεχίζει να παρουσιάζεται με πολλούς νέους επιστήμονες να στρέφονται στο εξωτερικό.

Τα Κέντρα Υγείας... Τα Κέντρα Υγείας του νησιού μας είναι τέσσερα και βρίσκονται στην Άντισσα, στην Καλλονή, στο Πλωμάρι και στον Πολιχνίτο. Στα περισσότερα από αυτά υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό, γιατρούς -και όχι μόνο- που δημιουργούν λειτουργικά προβλήματα. Με εξαίρεση την Καλλονή, όπου εκεί δεν υπάρχουν πάρα πολλές ελλείψεις όσον αφορά στη στελέχωση, τα υπόλοιπα Κ.Υ. πάσχουν, σύμφωνα με τους αρμόδιους. Ωστόσο στο πρώτο, κατά γενική ομολογία, χρειάζεται μια επανεξέταση των οργανικών θέσεων. Συγκεκριμένα, λόγω της περιοχής και του αριθμού των ασφαλισμένων που εξυπηρετεί, απαιτείται αύξηση των θέσεων, προκειμένου να καλύπτονται οι ανάγκες των πολιτών. Και οι ελλείψεις όμως που υπάρχουν στους οδηγούς των ασθενοφόρων αποτελούν σημαντικό κομμάτι της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας που θα πρέπει να εξεταστεί. Οι οδηγοί που υπάρχουν στα Κέντρα Υγείας δεν επαρκούν, σύμφωνα με τους αρμόδιους, για να βγουν όλες τις βάρδιες, για να βρίσκεται δηλαδή ένας οδηγός 24 ώρες το 24ωρο στο Κ.Υ. Όπου υπάρχει κενό, έρχονται να το καλύψουν τα στελέχη του παραρτήματος του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ), το οποίο έχει βάση στη Μυτιλήνη. Κάτι τέτοιο πρακτικά σημαίνει

6

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ότι, όταν συμβεί ένα ατύχημα στην περιοχή της Καλλονής και την ώρα εκείνη δεν υπάρχει οδηγός, για να καλύψει την βάρδια, θα πρέπει να έρθει το ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ από τη Μυτιλήνη. Αυτό μεταφράζεται σε χαμένο χρόνο, λόγω της χιλιομετρικής απόστασης, χρόνος ο οποίος χαρακτηρίζεται αρκετά σημαντικός, όταν η κατάσταση του ασθενούς είναι κρίσιμη.

Υγειονομικό υλικό... Στον τομέα αυτό το τελευταίο χρόνο σημειώνονται σοβαρά προβλήματα. Έχουν παρατηρηθεί περιπτώσεις, όπου ασθενείς αναγκάστηκαν να προμηθευτούν από φαρμακεία γάζες ή κάποια άλλα υλικά, συμπεριλαμβανομένων και φαρμάκων, καθώς δεν υπήρχαν στις μονάδες υγείας ή σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές, οι διευθύνσεις των μονάδων. Έτσι, απευθύνθηκαν σε ιδιώτες, ζητώντας τους βοήθεια, για να μπορέσουν να εξυπηρετήσουν τους ασθενείς. Η πηγή αυτού του «κακού» βρίσκεται στο ότι ο αριθμός των υλικών που ζητούν οι διευθυντές των Κ.Υ. από το Νοσοκομείο Μυτιλήνης, στο οποίο υπάγονται, διαφέρει από εκείνον που φτάνουν τελικά στις μονάδες και ο οποίος είναι μικρότερος. Βέβαια το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχει προκύψει το τελευταίο διάστημα έχει να κάνει με το σχέδιο δράσης για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Βάσει αυτού και των πληθυσμιακών κριτηρίων που τίθενται, ένα μόνο Κ.Υ. θα μείνει στο νησί, σε περίπτωση βέβαια που εφαρμοστεί το συγκεκριμένο σχέδιο.

Δύσκολα τα ραντεβού…

Η

ταλαιπωρία των ασφαλισμένων όσον αφορά στην πρόσβασή τους στις δομές υγείας στη Λέσβο, είναι πολλών επιπέδων και ξεκινώντας από το πιο χαμηλό, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι πολλές φορές, αν όχι τις περισσότερες, ένας ασθενής είναι αναγκασμένος να περιμένει τουλάχιστον ένα μήνα για να μπορέσει να επισκεφτεί τον γιατρό του. Υπάρχουν μάλιστα ειδικότητες όπου το πρόβλημα είναι ακόμη πιο οξυμένο. Και το συγκεκριμένο θέμα δεν απασχολεί μόνο το υποκατάστημα του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), αλλά και το Νοσοκομείο Μυτιλήνης. Στο σημείο αυτό να αναφέρουμε ότι και στο παράρτημα του ΕΟΠΥΥ και στο Νοσοκομείο, ο ασφαλισμένος θα περιμένει για αρκετό διάστημα για να εξεταστεί από τον οφθαλμίατρο. Βέβαια στο παράρτημα του ΕΟΠΥΥ θα περιμένει τουλάχιστον ένα μήνα, ενώ στο Νοσοκομείο το χρονοδιάγραμμα θέλει να κλείνει ραντεβού από την αρχή του νέου έτους.

Άλλες ειδικότητες στις οποίες εκδηλώνεται κάτι ανάλογο, είναι εκείνη του ορθοπεδικού και του νευρολόγου για το Νοσοκομείο, όπου κάποιος θα πρέπει να περιμένει τουλάχιστον ενάμισι μήνα. Στο υποκατάστημα του ΕΟΠΥΥ κάτι ανάλογο ισχύει για τον γυναικολόγο και τον οδοντίατρο. Βέβαια θα πρέπει να επισημάνουμε ότι δεν υπάρχουν γιατροί όλων των ειδικοτήτων, γι’ αυτό και αρκετές φορές ασθενείς παραπέμπονται στο Νοσοκομείο ή απευθύνονται στους συμβεβλημένους με τον ΕΟΠΥΥ γιατρούς, που δεν είναι και πάρα πολλοί λόγω των αμοιβών. Είναι απολύτως φυσιολογικό κάποιες φορές ο ασφαλισμένος να μην μπορεί να περιμένει για τόσο διάστημα όσο απαιτείται μέχρι να δει τον γιατρό. Αυτό σημαίνει ότι θα αναγκαστεί να καταφύγει σε κάποιο ιδιωτικό ιατρείο πληρώνοντας από την τσέπη του τις εξετάσεις προκειμένου να έχει γρήγορα στα χέρια του τα αποτελέσματα. Συμπερασματικά, η πρόσβαση των ασφαλισμένων στην υγεία μόνο εύκολη δεν μπορεί να χαρακτηριστεί.

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

7

Σύγχρονες μέθοδοι απεικόνισης των αγγείων Γράφει ο ΠΟΛΥΔΩΡΟΣ Π. ΑΜΠΑΤΖΗΣ*

Η

αγγείωση των οργάνων του ανθρωπίνου σώματος είναι ο βασικότερος παράγοντας καλής λειτουργίας αυτών. Οποιαδήποτε μεταβολή προκαλεί μικρά ή μεγαλύτερα προβλήματα στον οργανισμό, αλλά και αντίστροφα οι περισσότερες παθολογικές καταστάσεις προκαλούν μεταβολές στα αγγεία του πάσχοντος οργάνου. Αυτός είναι και ο λόγος που οι επιστήμονες στόχευαν στις έρευνές τους την απεικόνιση των αγγείων (αρτηριών και φλεβών). Από τα πρώτα χρόνια μετά την ανακάλυψη των ακτίνων «Χ» ξεκίνησαν προσπάθειες να «φωτογραφηθούν» τα αγγεία του ανθρωπίνου σώματος. Οι πρώτες αγγειογραφίες με σκιαγραφικό έγιναν από τον Πορτογάλο γιατρό Egas Moniz, ο οποίος με μια αρκετά μεγάλη βελόνα παρακεντούσε ένα αγγείο του υπό εξέταση οργάνου και από εκεί έβαζε το σκιαγραφικό βγάζοντας ακτινογραφίες. Η μέθοδος είχε πάρα πολλές και σοβαρές επιπλοκές. Το 1953 ο Ελβετός Ακτινολόγος Dr. Sven-Ivar Seldinger καθιέρωσε την ομώνυμη μέθοδο αγγειογραφίας. Ο Seldinger τοποθέτησε έναν ειδικό καθετήρα σε μια σχετικά επιφανειακή αρτηρία του σώματος και με ειδικές κινήσεις προωθούσε το άκρο του καθετήρα στο αγγείο του υπό εξέταση οργάνου. Μετά έβγαζε ακτινογραφίες την ώρα που προωθούσε σκιαγραφικό υγρό από τον καθετήρα. Η μέθοδο ς αυτή χρησιμοποιείται και σήμερα για τις κλασσικές αγγειογραφίες για τις στενογραφίες. Η τεχνική αυτή απαιτεί παραμονή στο νοσοκομείο και δεν είναι άμοιρη επιπλοκών. Η σύγχρονη τεχνολογία και η εξέλιξη των υπερήχων, της αξονικής τομογραφίας και της μαγνητικής τομογραφίας έδωσε την δυνατότητα καθιέρωσης νέων μεθόδων απεικόνισης των αγγείων, απλούστερων, ανώδυνων, ακίνδυνων και απλών στην εκτέλεσή τους. Το 1975 ο Marco Brandestini καθιέρωσε μια νέα μέθοδο υπερηχογραφήματος, που μέσα στην ασπρόμαυρη εικόνα των υπερήχων απεικονίζει την ροή του αίματος σε χρωματικές αποχρώσεις του μπλέ και του κόκκινου. Έτσι καθιερώθηκε το Triplex υπερηχογράφημα των αγγείων. Η εξέταση γίνεται απλά, όπως τα συνήθη υπερηχογραφήματα στην περιοχή του αγγείου που θέλουμε να εξετάσουμε χωρίς ενέσεις, παρακεντήσεις ή φάρμακα. Ελέγχουμε το εσωτερικό του αγγείου, το τοίχωμα του, τις διαστάσεις του. Μετράμε την ταχύτητα ροής και τυχόν αυξομειώσεις. Αξιολογώντας όλα αυτά μπορούμε να διαγνώσουμε αποφράξεις ή στενώσεις αγγείων, ανευρύσματα, θρομβώσεις, εμβολές κ.ά.. Ο κυριότερος περιορισμός αυτής της μεθόδου είναι ότι τα αγγεία πρέπει να είναι σχετικά επιφανειακά για να είναι προσβάσιμα στον υπέρηχο και μπορούμε να απεικονίσουμε σχετικά μεγάλα αγγεία. Οι κύριες εξετάσεις που γίνονται με Triplex υπερηχογράφημα είναι: α) Ο έλεγχος των καρωτίδων, οι οποίες βρίσκονται στον τράχηλο και αιματώνουν τον εγκέφαλο και το πρόσωπο. Η εξέταση ενδείκνυται τόσο για διαγνωστικούς όσο και για προλη8

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

πτικούς λόγους γιατί οι παθήσεις των καρωτίδων αποτελούν επιβαρυντικό παράγοντα για πρόκληση εγκεφαλικών επεισοδίων. Γίνεται όταν έχουμε συμπτώματα πιθανού εγκεφαλικού αλλά και προληπτικά σε ανθρώπους που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη, έχουν αυξημένη χοληστερίνη, είναι καπνιστές, έχουν ιστορικό αγγειοπάθειας σε άλλα αγγεία του σώματος κ.ά.. β) Ο έλεγχος των αρτηριών των κάτω άκρων που περιλαμβάνει τις αρτηρίες από την αρχή του μηρού έως τον αστράγαλο. Από το γόνατο και κάτω ωστόσο, ο έλεγχος δεν είναι τόσο αξιόπιστος γιατί τα αγγεία μικραίνουν και αν υπάρχει υποψία παθολογικού ευρήματος προχωράμε σε λεπτομερέστερο έλεγχο. Η εξέταση αυτή γίνεται όταν υπάρχουν οι επιβαρυντικοί παράγοντες που αναφέραμε και στις καρωτίδες ή όταν υπάρχουν συμπτώματα που θέτουν την υποψία κακής κυκλοφορίας. Το κυριότερο είναι ή λεγόμενη διαλείπουσα χωλότητα που είναι ο πόνος στην κνήμη (γάμπα) κατά το περπάτημα. γ) Ο έλεγχος της κοιλιακής αορτής. Η κοιλιακή αορτή είναι τμήμα του μεγαλύτερου αγγείου του οργανισμού μας, που ξεκινάει από την καρδιά και φτάνει στο κάτω μέρος της κοιλιάς. Ο κυριότερος λόγος εξέτασης είναι το ανεύρυσμα. Ανεύρυσμα είναι η μεγάλη αυξηση της διαμέτρου της αορτής, που σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να εξελιχθεί σε ρήξη οπότε η αιμορραγία είναι ακαριαία και δύσκολα αντιμετωπίζεται με μοιραία συχνά κατάληξη. Έτσι με το Triplex����������������� ������������������������ μπορούμε να δούμε εύκολα, ανώδυνα και γρήγορα αν υπάρχει ανεύρυσμα πριν αυτό φτάσει σε βαθμό επικίνδυνο. δ) Ο έλεγχος των φλεβών συνήθως στα πόδια για διερεύνηση πιθανής θρόμβωσης ή φλεβίτιδας. Πραγματικά το Triplex φλεβών έλυσε τα χέρια των γιατρών γιατί μπορούν εύκολα έστω και με μικρή υποψία θρόμβωσης, να ελέγξουν το φλεβικό δίκτυο, ενώ παλαιότερα η απαιτούμενη φλεβογραφία ήταν μια εξέταση που γινόταν δύσκολα και ήθελε ειδικό εξοπλισμό και εκπαίδευση. Παρά την πραγματική επανάσταση που έφερε το έγχρωμο υπερηχογράφημα, υπήρχαν συχνά περιπτώσεις που έπρεπε να γίνει η κλασική αγγειογραφία για να επιβεβαιωθεί η υπερηχογραφικός διάγνωση ή για αρτηρίες που δεν ήταν προσιτές στους υπερήχους.

Η εξέλιξη της τεχνολογίας στον τομέα της αξονικής έφερε μια ακόμα επανάσταση. Για να γίνει αντιληπτή αυτή η εξέλιξη αρκεί να δούμε ότι στους πρώτους αξονικούς τομογράφους του 1980, χρειαζόταν μερικές ώρες για να ολοκληρωθεί η εικόνα μιας τομής και σήμερα απαιτούνται λίγα δευτερόλεπτα για να ολοκληρωθούν εκατοντάδες τομές που απεικονίζουν ολόκληρο το σώμα. Αυτή η τεχνολογία έδωσε την δυνατότητα της λεγόμενης αξονικής αγγειογραφίας, η οποία πλησιάζει στην απεικόνιση την κλασική αγγειογραφία, αλλά είναι πολύ πιο εύκολη, ακίνδυνη και ανώδυνη. Το σκιαγραφικό εγχύεται σε μια φλέβα, όπως

όταν γίνεται μια εξέταση αίματος, με ειδικό μηχάνημα και ταυτόχρονα ο αξονικός τομογράφος σαρώνει την περιοχή που βρίσκεται το αγγείο που πρέπει να ελεγχθεί. Ένας εξειδικευμένος υπολογιστής αναλύει τα δεδομένα του μηχανήματος και εμφανίζει την εικόνα του αγγείου. Σήμερα μπορούμε να απεικονίζουμε τα αγγεία του εγκεφάλου χωρίς να προωθούμε καθετήρες από τα πόδια στο κρανίο του εξεταζόμενου, μπορούμε επίσης σε λίγα λεπτά να ελέγξουμε τις αρτηρίες των νεφρών. Μεγάλη είναι η συμβολή της αξονικής αγγειογραφίας στην διάγνωση της πνευμονικής εμβολής για την διάγνωση της οποίας έπρεπε να γίνει σπινθηρογράφημα το οποίο δεν είναι πάντοτε εύκολο να πραγματοποιηθεί και μπορεί να απαιτεί να μετακινηθεί ο ασθενής σε μεγάλες διαδρομές με μεγάλο κίνδυνο. Παρά το ότι η κλασική αγγειογραφία παραμένει η ακριβέστερη εξέταση, η αξονική αγγειογραφία υπερτερεί σε κάποια σημεία. Το κυριότερο πέραν της ευκολίας είναι ότι με μία σάρωση με τον αξονικό τομογράφο, μπορείς να μελετήσεις το αγγείο με πολλούς τρόπους και από διαφορετικές πλευρές και γωνίες. Η ποσότητα του σκιαγραφικού που εγχύεται στον οργανισμό, είναι πολύ λιγότερη στην αξονική αγγειογραφία και αυτό έχει μεγάλη σημασία σε νεφροπαθείς. Κάθε μια από τις παραπάνω μεθόδους έχει τα δυνατά και αδύναμα σημεία της, είναι καλύτερη ή χειρότερη ανάλογα με την πάθηση που προσπαθούμε να επιβεβαιώσουμε και γι’ αυτό πρέπει να γίνονται με βάση συγκεκριμένες ενδείξεις και οδηγίες του γιατρού. Δεν υπάρχει εξέταση που να «δείχνει» τα πάντα και καμιά δεν είναι άχρηστη. * Ο Πολύδωρος Π. Αμπατζής είναι Ιατρός Ακτινοδιαγνώστης.

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

9

Το «View» με τον διεθνούς φήμης Μυτιληνιό καρδιοχειρουργό Στρατή Παττακό

«Φτάνει κανείς ψηλά, όταν αγαπάει τη δουλειά του» ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στη ΒΑΓΓΕΛΙΩ ΧΡΗΣΤΙΔΟΥ

Α

πό τον Πολιχνίτο της Λέσβου, στην Αμερική και στη συνέχεια στο Νοσοκομείο «Υγεία» της Αθήνας. Ο διεθνούς φήμης καρδιοχειρουργός Στρατής Παττακός μιλάει σήμερα στο «View» για το πώς έφτασε τόσο ψηλά, για τις σπουδές του και τη σχέση του με τη Μυτιλήνη και τους Μυτιληνιούς, τονίζοντας ότι πρέπει πάντα κάποιος να έχει επαφή με τις ρίζες του… Κύριε Παττακέ, πώς ένας Πολιχνιάτης έφτασε τόσο ψηλά; «Αυτό που λέγεται “ψηλά” είναι μια μεγάλη κουβέντα, που κάνει ο καθένας στη ζωή του και θέμα πίστης, ανάλογα με το πόσο το θέλει και πόσο το παλεύει. Ευτύχησα να θέλω να κάνω Καρδιοχειρουργική από 16 ετών, όταν την ημέρα των γενεθλίων μου, 2 Δεκεμβρίου, έτυχε να γίνει η τρίτη μεταμόσχευση καρδιάς στη Νότια Αφρική. Εκείνη τη μέρα η λέξη “Χειρουργική”, που πάντα με εντυπωσίαζε, μετατράπηκε σε Καρδιοχειρουργική. Σταθμό στην εξέλιξή μου έπαιξε το ότι κατέβηκα στην Γ΄ Λυκείου στη Μυτιλήνη, όπου, 23 Οκτωβρίου του 1968, μπήκα στο Εκκλησιαστικό Οικοτροφείο Μητρόπολης Μυτιλήνης. Ένα χρόνο αργότερα, την ίδια ημερομηνία, μπήκα στην Ιατρική Σχολή Αθηνών. Κατά σύμπτωση και τα δύο μου παιδιά γεννήθηκαν εκείνη τη μέρα. Αφού τελείωσα την Ιατρική και τη διδακτορική μου διατριβή, έκανα ειδικότητα στη Γενική Χειρουργική στο Λαϊκό Νοσοκομείο “Βασιλεύς Παύλος” στο Γουδί. Μετά έκανα το στρατιωτικό μου στο Κάτω Τρίτος στη Γέρα και στην Αγιάσο και στη Συκαμιά Λέσβου. Από εκεί και πέρα, θέλοντας να ασχοληθώ με την Καρδιοχειρουργική, η μόνη μου διέξοδος ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπου, αφού η Γενική Χειρουργική στην Ελλάδα δεν μέτραγε εκεί, την επανέλαβα στην Αμερική άλλα πέντε χρόνια και άλλα τρία χρόνια έκανα Καρδιοχειρουργική, σύνολο σπουδών 20 χρόνια. Αν διαθέτεις λοιπόν 20 χρόνια σπουδών, θα κάνεις τελικά αυτό που θέλεις. Ευτύχησα να είμαι και Chief Resident (πρώτος Πανεπιστημιακός Βοηθός) στο George Town University Hospital». Πώς ήταν η ζωή στην Αμερική; «Η ζωή στην Αμερική ήταν γεμάτη από αρκετές δυσκολίες, ο ανταγωνισμός ενός Μυτιληνιού με είκοσι επιφανείς Αμερικανούς συμμαθητές δεν είναι εύκολος. Χρειάστηκαν δεκαπλάσιες προσπάθειες».

10

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

Πότε επιστρέψατε στην Ελλάδα; «Γύρισα το 1991, με δυόμιση χιλιάδες εγχειρήσεις Γενικής Χειρουργικής και χίλιες εγχειρήσεις καρδιάς. Ανέλαβα διευθυντής Καρδιοχειρουργικής στο Θεραπευτήριο “Υγεία” και από εκεί και πέρα, δεδομένης της εκπαίδευσης των δεκαοκτώ άξιων συνεργατών και της υποστήριξης και των ασθενών και των συναδέλφων μου, φτάσαμε στο σημείο, γύρω στο 2000 να πραγματοποιούμε οκτακόσιες εγχειρήσεις καρδιάς ετησίως και με επιτυχία 99%. Σήμερα, μετά από είκοσι δύο χρόνια δουλειάς στο “Υγεία”, έχουμε κάνει γύρω στις 7.000 εγχειρήσεις, ένα διεθνώς σεβαστό νούμερο».

Η Μυτιλήνη του γιατρού

Η σχέση σας με τη Μυτιλήνη, ποια είναι; «Στη Μυτιλήνη έρχομαι κάθε χρόνο, από τις 1 έως τις 20 Αυγούστου, και μένω στο “Ειρήνη” στα Βατερά. Με τη Μυτιλήνη έχω σχέσεις αμοιβαίας αγάπης. Ό,τι και να κάνει ο καθένας είτε είναι δέντρο είτε άνθρωπος, οπωσδήποτε πρέπει να θυμάται τις ρίζες του. Οι ρίζες είναι ρίζες. Είμαι και σχεδόν πρόεδρος των εθελοντών για την ανέγερση του Πνευματικού Κέντρου “Μίλτης Παρασκευαϊδης”». Έχετε προσφέρει τις υπηρεσίες σας σε πολλούς Μυτιληνιούς. «Έχω χειρουργήσει τη μισή Μυτιλήνη και αναλαμβάνω τους Μυτιληνιούς πάντα. Ασθενής μου, έτυχε να επιβληθεί σε πέντε διαφορετικές εγχειρήσεις καρδιάς, ένας άλλος, μετά από λίγους μήνες που χειρουργήθηκε, ανέβηκε στο Κιλιμάντζαρο, ενώ έχουμε χειρουργήσει και τέσσερα αδέρφια, κάτι που δείχνει την κληρονομικότητα. Και ο γιος μου θα αρχίσει Καρδιοχειρουργική στο εξωτερικό». Κύριε Παττακέ, θα θέλατε να προσθέσετε κάτι πριν κλείσουμε; «Ναι. Ως προς το πρώτο ερώτημα, πώς έφτασε ένας Μυτιληνιός τόσο ψηλά, πιστεύω ότι ο καθένας που αγαπάει τη δουλειά του, το κάνει με ενθουσιασμό και πάθος. Δεν έχει σημασία ποια είναι αυτή η δουλειά, ψηλά δεν είναι μόνο αστροναύτης αλλά κι ένας δάσκαλος που αφήνει παρακαταθήκη στα παιδιά που μεταμορφώνει, όταν κάνει τη δουλειά του με πάθος!»

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

11

«Μαγνητική Τομογραφία Λέσβου» σε νέο χώρο

Τ

ο Ιδιωτικό Εργαστήριο Ιατρικής Απεικόνισης «Μαγνητική Τομογραφία Λέσβου» του Ιατρού Νικολάου Σίσκα, ξεκίνησε την λειτουργία του το Μάρτιο του 2007 στη Χρυσομαλλούσα και πρόσφατα μεταφέρθηκε σε νέο χώρο 350 τ.μ. στην οδό Καβέτσου 44, στα πρώην γραφεία της «Ολυμπιακής». Ο χώρος των παλαιών γραφείων της «Ολυμπιακής» ανακαινίστηκε πλήρως υπό τις οδηγίες του αρχιτέκτονα Γιάννη Ζουμπούλη, ενώ τηρήθηκαν αυστηρές κατασκευαστικές και τεχνικές προδιαγραφές για τη σωστή λειτουργία των απεικονιστικών μηχανημάτων. Αντικαταστάθηκε ο Μαγνητικός Τομογράφος με νέο υπερσύγχρονο της εταιρείας GE, μοντέλο Signa Excite II, 8 channel�������������������������������������������������� ��������������������������������������������������������� , μαγνητικού πεδίου 1,5 �������������������������� tesla��������������������� , με φιλική και ανοικτού τύπου σχεδίαση ειδικά για τους κλειστοφοβικούς ασθενείς. Στα ήδη λειτουργούντα τμήματα της υπερηχογραφίας και της μέτρησης οστεοπόρωσης, προστέθηκαν τμήμα ψηφιακής μαστογραφίας, τμήμα ψηφιακής ακτινογραφίας και τμήμα ψηφιακής πανοραμικής (οδοντιατρικής) απεικόνισης. Πληροί όλες τις σύγχρονες ευρωπαϊκές προδιαγραφές ιατρικών διαγνωστικών κέντρων και εφαρμογής ακτινοδιαγνωστικών πρωτοκόλλων, με ό,τι πιο νέο στο χώρο των ιατρικών μηχανημάτων τελευταίας γενιάς και πάνω από όλα έμπειρο και σωστά καταρτισμένο επιστημονικό ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό. Το σύνολο των παρεχόμενων υπηρεσιών είναι πιστοποιημένο με το σύστημα διασφάλισης ποιότητας κατά ISO 9001 και υπόκειται σε τακτικές και έκτακτες επιθεωρήσεις ποιότητας. Η επίτευξη συμβάσεων με τον ΕΟΠΥΥ και τα υπόλοιπα ασφαλιστικά ταμεία και με πολλές ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες, κάνει προσιτή την υψηλή ποιότητα και αξιοπιστία στον κάθε ασφαλισμένο. Ο συνδυασμός όλων των παραπάνω, το κατατάσσει αναμφίβολα σε ένα από τα πιο ολοκληρωμένα οργανωμένα και πιστοποιημένα Σύγχρονα Ιατρικά Διαγνωστικά Εργαστήρια Ιατρικής Απεικόνισης.

Νέα διεύθυνση: Καβέτσου 44, τηλ. για ραντεβού: 22510 42277, 22510 42377 12

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

Συνήθη οφθαλμολογικά προβλήματα Γράφει η ΕΛΕΝΗ ΖΟΥΜΠΟΥΛΗ*

Μ

ερικά από τα πλέον σοβαρά προβλήματα οράσεως, μπορούν να προληφθούν και να αντιμετωπιστούν έγκαιρα πριν προκαλέσουν σοβαρές βλάβες στον οφθαλμό. Θα μιλήσουμε για Α) το Χρόνιο Γλαύκωμα και Β) τη Γεροντική Εκφύλιση της Ωχράς Κηλίδας .

Α) Η πρόληψη του Χρόνιου Απλού Γλαυκώματος (υπάρχουν και άλλες μορφές γλαυκώματος)

Τι σημαίνει Χρόνιο Γλαύκωμα: Σταδιακή καταστροφή του οπτικού νεύρου του οφθαλμού, με επακόλουθο την σταδιακή βλάβη του περιφερειακού οπτικού πεδίου αρχικά και μετά κεντρικά. Αυτό μπορεί να συμβεί είτε συνήθως από αυξημένη πίεση του οφθαλμού είτε από αγγειακής αιτιολογίας βλάβη του οπτικού νεύρου (σπανίως υπάρχει και χωρίς αυξημένη πίεση του οφθαλμού). Το επικίνδυνο είναι ότι στα αρχικά στάδια του, δεν υπάρχουν συμπτώματα και η όραση είναι καλή. Με συνέπεια να μην το αντιλαμβάνεται το άτομο που πάσχει. Ένας στους δυο με αυξημένη πίεση του οφθαλμού, δεν το γνωρίζει! Επιβαρυντικοί παράγοντες: Η κληρονομικότητα, αγγειακοί παράγοντες (διαβήτης, υπέρταση κ.ά.). Μπορεί όμως να συμβεί και σε ένα άτομο υγιές και χωρίς κληρονομικότητα. Η πρόληψη γίνεται με: 1) Μέτρηση της πίεσης του οφθαλμού (κυρίως μετά τα 35-40 έτη).

2) Έλεγχο του οπτικού νεύρου του βυθού (με βυθοσκόπηση).

3) Γωνιοσκόπηση.

4) Παχυμετρία κερατοειδούς.

5) Σε υψηλή πίεση ή σε υποψία βλάβης του οπτικού νεύρου , προχωράμε στην εξέταση των Οπτικών Πεδίων. Σε ειδικές περιπτώσεις ίσως να χρειαστεί και οπτική τομογραφία (καθ’ όσον είναι πολύ δύσκολο να συμπέσει η τομή της οπτικής τομογραφίας για να γίνει η σύγκριση). Εάν χρειαστεί αυτές οι δύο εξετάσεις συνυπολογίζονται. Η αντιμετώπιση γίνεται με χορήγηση κολλυρίων που μειώνουν την πίεση του οφθαλμού. Δεν διορθώνονται οι υπάρχουσες βλάβες του νεύρου παρά μόνο προλαμβάνουμε τις επόμενες. Σε περίπτωση όπου η θεραπευτική αγωγή δεν αρκεί ή

υπάρχει μεγάλη επιδείνωση των οπτικών πεδίων, προχωράμε σε εγχείρηση γλαυκώματος ή λέιζερ κ.ά..

Β) Γεροντική Εκφύλιση της Ωχράς Κηλίδας

Εμφανίζεται συνήθως σε άτομα άνω των 60 ετών λόγω γήρανσης των κυττάρων της ωχράς κηλίδας. Η ωχρά κηλίδα βρίσκεται στο βυθό του οφθαλμού, κοντά στο οπτικό νεύρο. Είναι υπεύθυνη για την κεντρική όραση, η όποια και βλάπτεται σε βλάβη της ωχράς κηλίδας. Επιβαρυντικοί παράγοντες: Η ηλικία, ο διαβήτης, η αρτηριακή υπέρταση, η χοληστερίνη, τα τριγλυκερίδια κ.ά.. Οτιδήποτε δηλαδή επιβαρύνει την κατάσταση των αγγείων του σώματος άρα και του οφθαλμού. Η πιθανότητα προσβολής αυξάνεται με την ηλικία. Επίσης η μεγάλη έκθεση στο ηλιακό φως χωρίς προστασία με απορροφητικά γυαλιά ηλίου. Μικρό ρόλο παίζει και η κληρονομικότητα. Πρόληψη: Στα άτομα άνω των 56 ετών κυρίως (αλλά και σε μικρότερα) πρέπει να ελέγχεται και ο βυθός του οφθαλμού (Βυθοσκόπηση). Εκεί βρίσκεται η ωχρά κηλίδα, το νεύρο του οφθαλμού και αγγεία. Εάν χρειαστεί, προχωράμε και σε Φλουραγγειογραφία ή οπτική τομογραφία ανάλογα με την περίπτωση. Μορφές: Υπάρχουν πολλών ειδών μορφές εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, π.χ. η ξηρά μορφή, η υγρά μορφή, η μεμβράνη της ωχράς, η οπή της ωχράς κ.ά. Αντιμετώπιση: Εξαρτάται από το είδος και τη βαρύτητα της πάθησης. Στην ξηρά μορφή (το 80 % των ασθενών), η αντιμετώπιση περιορίζεται στη βελτίωση της κατάστασης των αγγείων, στη λήψη ειδικών βιταμινών και ιχνοστοιχείων (αντιοξειδωτικών) και στην προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία. Στην υγρά μορφή (το 15 % των ασθενών), γίνονται ενδοϋαλοειδικές ενέσεις (θα χρειαστεί να προηγηθεί Φλουραγγειογραφία). Στη μεμβράνη και στην οπή πιθανώς να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση. * Η Ελένη Ζουμπούλη είναι Χειρούργος Οφθαλμίατρος, Τ. Επιμελήτρια του ΕΣΥ, υποψ. Διδάκτωρ στη «Φυσιολογία του οφθαλμού».

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

13

Λιποαναρρόφηση με Vaser®

Γράφει ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ι. ΖΑΜΠΑΚΟΣ*

Κ

άθε τύπος σώματος έχει περιοχές που είναι προγραμματισμένες να αποθηκεύουν λίπος, οι οποίες, ακόμα και με εντατική δίαιτα και άσκηση, συχνά δεν ανταποκρίνονται. Το Vaser® Lipo αποτελεί την εξέλιξη της λιποαναρρόφησης και χρησιμοποιεί την ενέργεια των υπερήχων, για να ρευστοποιήσει επιλεκτικά τις εναποθέσεις του λίπους, ενώ διατηρεί ανέπαφους τους υπόλοιπους ιστούς, όπως τα νεύρα, τα αγγεία και τον συνδετικό ιστό. Παράλληλα, με την τεχνολογία Vaser® επιτυγχάνεται ρίκνωση του δέρματος, ώστε να προλαμβάνεται η χαλάρωση, προσφέροντας έτσι άριστα αποτελέσματα και ταχεία επούλωση. Η επέμβαση μπορεί να γίνει με τοπική αναισθησία, μέθη, επισκληρίδιο ή γενική αναισθησία. Αρχικά γίνεται έγχυση ενός ειδικού υγρού από φυσιολογικό ορό στις περιοχές που θέλουμε να διορθώσουμε, για να τις αναισθητοποιήσουμε και να βοηθήσουμε τη

14

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

σύσπαση των αγγείων, ώστε να μειωθεί στο ελάχιστο η αιμορραγία και να περιοριστούν οι μελανιές. Στη συνέχεια, χρησιμοποιείται ένας μικρός καθετήρας τιτανίου που εκπέμπει κύματα υπερήχων (παρόμοιος με αυτόν που χρησιμοποιείται για την αφαίρεση του καταρράκτη στο μάτι), ο οποίος βοηθά στη ρευστοποίηση του λίπους, ενώ διατηρεί ανέπαφους τους υπόλοιπους ιστούς. Τέλος, το ρευστοποιημένο λίπος απομακρύνεται με τη βοήθεια ήπιας αναρρόφησης, σχεδιασμένης να περιορίζει στο ελάχιστο τον τραυματισμό των γειτονικών ιστών. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, με την τεχνολογία Vaser® επιτυγχάνεται ρίκνωση του δέρματος, ώστε να προλαμβάνεται η χαλάρωση, προσφέροντας έτσι άριστα αποτελέσματα και ταχεία επούλωση.

H επέμβαση διαρκεί λίγο περισσότερο από την κλασική λιποαναρρόφηση, καθώς υπάρχει ένα επιπλέον βήμα, αυτό της ρευστοποίησης του λίπους. Αμέσως μετά την επέμβαση τοποθετείται στην περιοχή ένας ειδικός κορσές που βοηθά στον περιορισμό του οιδήματος και στην επίτευξη καλύτερου αισθητικού αποτελέσματος. Ο κορσές αυτός συνιστάται να φοριέται συνεχώς επί ένα μήνα (εκτός βέβαια κατά τη διάρκεια του μπάνιου). Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι συνήθως ήπιος και αντιμετωπίζεται με αναλγητικά τύπου Depon ή Lonarid (η ασπιρίνη απαγορεύεται, διότι ευνοεί την εμφάνιση μελανιών). Μετεγχειρητικά εμφανίζονται κάποιες μελανιές που μπορεί να παραμείνουν για 2-3 εβδομάδες και οίδημα, που συνήθως υποχωρεί σε 4-6 εβδομάδες.

Ο χρόνος αποθεραπείας εξαρτάται από την έκταση του προβλήματος και αντίστοιχα από την έκταση της επέμβασης. Οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να επανέλθουν σε ήπια δραστηριότητα σε 2-3 ημέρες. Επιστροφή σε δουλειά γραφείου αναμένεται σε 2-3 μέρες, ενώ για πιο έντονη σωματική εργασία απαιτούνται συνήθως 5-7 ημέρες. Άσκηση συνιστάται συνήθως μετά από 3-4 εβδομάδες, ενώ πλήρη επάνοδο στις δραστηριότητές σας αναμένεται μετά από 1 μήνα. Τα αποτελέσματα της λιποαναρρόφησης είναι ουσιαστικά μόνιμα, ακόμα και μετά από μέτρια αύξηση του σωματικού βάρους, αφού μετά την εφηβεία δεν παράγονται νέα λιποκύτταρα. Έτσι ακόμα και αν πάρετε βάρος (μέσα σε κάποια όρια, π.χ. λιγότερο από το 20-30% του βάρους σας), αυτό κατανέμεται αναλογικά σε όλο το σώμα και όχι τοπικά, όπως πριν. * Ο Γεώργιος Ι. Ζαμπάκος είναι Πλαστικός Χειρουργός.

Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης Γράφει η ΔΗΜΗΤΡΑ Β. ΛΑΓΟΥΤΑΡΗ* Ορισμός Το Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης (ΣΧΚ) είναι μια πολυσύνθετη διαταραχή, η οποία χαρακτηρίζεται από ακραία και επίμονη εξάντληση που δεν μπορεί να εξηγηθεί από κάποια γνωστή παθολογική κατάσταση. Η κόπωση που ο μέσος άνθρωπος συνήθως νοιώθει ακολουθεί μία αυξημένη και παρατεταμένη σωματική ή/και ψυχολογική προσπάθεια και -κυρίως- διορθώνεται με έναν καλό ύπνο και ξεκούραση. Αντίθετα, ο ασθενής που πάσχει από ΣΧΚ δεν ανακουφίζεται με την ξεκούραση ή τον ύπνο και βιώνει μία συνεχή κατάσταση έντονης κούρασης που δεν του επιτρέπει να ανταποκριθεί στις καθημερινές του υποχρεώσεις. Η εξάντληση αυτή διαρκεί περισσότερο από έξι μήνες και υποτροπιάζει συχνά.

Αίτια Δεν είναι γνωστή η αιτία που προκαλεί το ΣΧΚ. Έχει χαρακτηριστεί ως ψυχοσωματική ή νευροανοσολογική νόσος. Κατά καιρούς έχουν ενοχοποιηθεί: ● Διάφοροι ιοί (Epstein-Barr, Coxsackie, κυτταρομεγαλοϊός κ.ά.). Παρόλο που δεν έχει αποδειχθεί άμεση συσχέτιση, είναι πιθανόν μια ιογενής λοίμωξη να πυροδοτεί διαδικασίες που καταλήγουν σε ΣΧΚ. ● Το ανοσολογικό σύστημα των ασθενών, το οποίο συχνά δυσλειτουργεί και πιθανότατα συμμετέχει στην όλη διαταραχή. ● Ορμονικές διαταραχές. ● Το οξειδωτικό στρες, εφόσον υπάρχει γενετική προδιάθεση. ● Το ψυχολογικό και ψυχοκοινωνικό προφίλ. Η νόσος εμφανίζεται συχνότερα σε ανθρώπους τελειομανείς, με υψηλές αξιώσεις από τον εαυτό τους στον επαγγελματικό και κοινωνικό στίβο.

Συμπτώματα Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η νόσος ξεκινάει απότομα, μετά από μια γριπώδη συνδρομή ή μετά από αρκετούς μήνες έντονου στρες. Ακολουθεί μια πρωτόγνωρη εξάντληση που δε μπορεί να συσχετιστεί με αυξημένη δραστηριότητα, δεν ανακουφίζεται με την ανάπαυση και δε μπορεί να αποδοθεί σε άλλες παθολογικές καταστάσεις, διάρκειας τουλάχιστον έξι μηνών. Η εξάντληση αυτή προκαλεί σαφή μείωση της συνήθους δραστηριότητας του ατόμου. Μπορεί ακόμα να συνυπάρχουν:  Κατάθλιψη, ευσυγκινησία, κρίσεις πανικού.  Διαταραχές μνήμης και συγκέντρωσης.

 Ανήσυχος ύπνος.  Μυαλγίες και μυϊκή αδυναμία.  Αρθραλγίες.  Διόγκωση και ευαισθησία τραχηλικών ή/και μασχαλιαίων

λεμφαδένων.  Πονόλαιμος.  Πονοκέφαλος διαφορετικός ή πιο ισχυρός από αυτόν που μέχρι τότε βίωνε ο ασθενής.  Χαμηλή πυρετική κίνηση.  Μεγάλης διάρκειας (περισσότερο από 24 ώρες) εξάντληση μετά από δραστηριότητα που μέχρι πρότινος ήταν καλά ανεκτή από τον ασθενή.

Διάγνωση Δεν υπάρχει ειδική εξέταση που να επιβεβαιώνει το σύνδρομο. Πρέπει όμως να γίνει εργαστηριακός έλεγχος για να αποκλειστούν άλλες παθήσεις που προκαλούν σοβαρή κόπωση, όπως αναιμία, καρδιακή ανεπάρκεια, νεφρική ανεπάρκεια, λοιμώξεις από ιούς και βακτήρια, ρευματικά νοσήματα, ενδοκρινολογικές παθήσεις, κακοήθειες, αλλεργίες, κατάθλιψη και λήψη φαρμάκων.

Αντιμετώπιση Καταρχήν, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν κατάλληλα οι συνυπάρχουσες παθολογικές καταστάσεις. Περαιτέρω χορηγούνται: ● Αντικαταθλιπτικά φάρμακα, εφόσον συνυπάρχει κατάθλιψη, σε δόσεις χαμηλότερες από τις συνήθεις. ● Υπναγωγά χάπια για τις διαταραχές του ύπνου. ● Παυσίπονα για τους χρόνιους πόνους. ● Αντιισταμινικά για τις αλλεργίες. ● Αγχολυτικά για το άγχος. Είναι σημαντική η σταδιακή έναρξη συγκεκριμένου προγράμματος ασκήσεων με σχολαστική τήρηση και επαναπροσδιορισμό, ανάλογα με την ανταπόκριση του ασθενούς. Ωστόσο, η πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση του συνδρόμου συνίσταται στην ψυχολογική υποστήριξη του ασθενούς (μέσω γνωσιακής συμπεριφοριολογικής ψυχοθεραπείας), με στόχο αλλαγές στον τρόπο ζωής και μείωση στην ένταση των δραστηριοτήτων αλλά και του ψυχολογικού στρες που το σύνδρομο προκαλεί. * Η Δήμητρα Β. Λαγουτάρη είναι Ειδική Παθολόγος.

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

15

Εγκυμοσύνη και υγεία Η εγκυμοσύνη για την γυναίκα είναι από τις πιο σημαντικές περιόδους στη ζωή της. Αποτελεί μια φυσιολογική κατάσταση αυξημένης φροντίδας και παρακολούθησης, αλλά και ένα δρόμο με φυσιολογικές μεταβολές και αλλαγές στο σώμα και στον ψυχισμό της γυναίκας, που την οδηγεί στο επόμενο στάδιο, αυτό της μητρότητας. Αποτελεί μοναδική ευκαιρία για την προώθηση της υγείας της γυναίκας. Σε καμία άλλη φάση της ζωής τους, οι γυναίκες δεν επισκέπτονται τον γιατρό τους συχνότερα και δεν είναι τόσο δεκτικές σε ποιοτικές αλλαγές του τρόπου ζωής και των συνηθειών τους.

Διατροφή και εγκυμοσύνη

Η σωστή διατροφή κατά τη διάρκεια της κύησης, αποτελεί ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο, αφού σχετίζεται με την καλή υγεία τόσο της μητέρας όσο και του εμβρύου. Παρακάτω θα βρείτε κάποιες βασικές διατροφικές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν κατά την εγκυμοσύνη σας: Παρακολουθείτε το βάρος σας. Μια γυναίκα παίρνει κατά μέσο όρο 9 - 13 κιλά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όμως η πρόσληψη βάρους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το αρχικό βάρος της εγκύου και το είδος της κύησης, π.χ. αν πρόκειται για δίδυμη κύηση. Αν ξεκινήσατε την εγκυμοσύνη με παραπάνω κιλά, στόχος είναι η πρόσληψη όσο το δυνατόν λιγότερου βάρους. Ωστόσο, η απώλεια βάρους την περίοδο αυτή αντενδείκνυται. Συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό αν παίρνετε πάνω από 3 κιλά ή λιγότερο από 1 κιλό το μήνα. Η άποψη ότι όσα περισσότερα κιλά πάρεις τόσο καλύτερα τρέφεται το έμβρυο, είναι μύθος. Πρωινές αναγούλες. Ιδιαίτερα για το 16

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

πρώτο τρίμηνο της κύησης. Το πρωί τρώμε φαγητά στεγνά, τραγανά τύπου κράκερ, μπισκότα, ψωμί ψημένο, τύπου τοστ, και αποφεύγουμε υδαρές τροφές και υγρά. Ακολουθώντας αυτό τον απλό κανόνα, θα μας επιτρέψει να ξεπεράσουμε την πρωινή κρίση και έτσι να μπορούμε να συνεχίσουμε την υπόλοιπη ημέρα με κανονικό γεύμα. Ισορροπημένα γεύματα. Δώστε έμφαση στην ποιότητα – όχι στην ποσότητα. Οι ενεργειακές απαιτήσεις κατά την εγκυμοσύνη αυξάνονται πολύ λίγο, επομένως δεν χρειάζεται να τρώτε για δύο, ωστόσο πρέπει να επιλέγετε θρεπτικά τρόφιμα ώστε να καλύπτετε τις ανάγκες σας σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Το έμβρυο πρέπει να προσλαμβάνει θρεπτικά συστατικά και βιταμίνες κάθε μέρα για τη φυσιολογική ανάπτυξή του. Είναι απαραίτητο το ημερήσιο διαιτολόγιο να είναι ισορροπημένο σε πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, βιταμίνες, λίπη, ιχνοστοιχεία και ίνες. Γενικά περιορίζουμε τα ακόρεστα λίπη, τη ζάχαρη και το αλάτι, και αυξάνουμε τις πρωτεΐνες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη, και τους υδατάνθρακες που χαρίζουν ενέργεια, άφθονες φυτικές ίνες – όχι μόνο θα σας χορτάσουν αλλά θα βοηθήσουν και στην καλή λειτουργία του εντέρου. Τρώτε μικρά και συχνά γεύματα (ανά 3-4 ώρες). Καταναλώνετε άφθονα υγρά και αποφύγετε το πολύ αλάτι. Μπορείτε να καταναλώνετε καφεΐνη με μέτρο (1 φλιτζάνι ελαφρύ καφέ την ημέρα). Μην ξεχνάτε ότι το τσάι, τα αναψυκτικά τύπου κόλα και η σοκολάτα περιέχουν επίσης καφεΐνη. Αποφύγετε γενικά την κατανάλωση αλκοόλ. Η κατανάλωση μικρής ποσότητας

Γράφει ο ΙΩΑΝΝΗΣ Δ. ΧΑΤΖΗΛΙΑΣ* αλκοόλ και ιδιαίτερα κόκκινου κρασιού 1-2 φορές την εβδομάδα, επιτρέπεται. Αποφεύγουμε γενικά τρόφιμα ύποπτης προέλευσης και ποιότητας, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για εντόσθια, πουλερικά και οστρακοειδή. Ακολουθείτε σχολαστικά τους κανόνες υγιεινής κατά την παρασκευή και κατανάλωση φαγητού: πλένετε καλά φρούτα και λαχανικά, μαγειρεύετε καλά κρέας, κοτόπουλο, αυγά, ψάρι, χρησιμοποιείτε διαφορετικούς πάγκους κοπής για λαχανικά και κρέας και περιορίστε όσο γίνεται το έτοιμο φαγητό.

Κάπνισμα και κύηση

Το κάπνισμα έχει αποδειχθεί ότι επηρεάζει την διάπλαση και λειτουργία του πλακούντα και κατ’ επέκταση την ανάπτυξη του εμβρύου. Το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης θεωρείται ότι ευθύνεται για το 20-30% των παιδιών που γεννιούνται με χαμηλό βάρος, για το 14% των πρόωρων τοκετών και το 10% των νεογνικών θανάτων. Μεγάλη όμως προσοχή χρειάζεται και στο παθητικό κάπνισμα. Οι γυναίκες που βρίσκονται σε χώρους καπνιστών για μεγάλο χρονικό δι-

άστημα, μπορεί να δημιουργήσουν πρόβλημα στο νεογνό. Ορισμένες μάλιστα ουσίες μπορεί να περάσουν στο γάλα της μητέρας και να μεταδοθούν στο παιδί με το θηλασμό.

χήλου, δίδυμος ή πολύδυμος κύηση, πρόωρη ρήξη υμένων, ιστορικό επεμβάσεων στον τράχηλο και στον κόλπο, κολπίτιδες και κάποιες άλλες καθιστούν τις επαφές συνήθως επικίνδυνες για την ομαλή πορεία της κύησης. Αντίθετα οι επαφές τις τελευταίες εβδομάδες της κύησης (μετά τις 36 εβδομάδες) έχει αποδειχθεί ότι βοηθούν στην προετοιμασία και την ωρίμανση του τραχήλου της μήτρας, οπότε συνιστούνται για ένα ευκολότερο και καλύτερο φυσιολογικό τοκετό.

Άσκηση στην εγκυμοσύνη

Η φυσική δραστηριότητα κατά τη φάση της εγκυμοσύνης, έχει πολλά οφέλη για τη μέλλουσα μητέρα και το μωρό και μπορεί να ξεκινά πολύ νωρίς και όχι απαραίτητα μετά τους τρεις μήνες, όπως συνηθίζεται. Θα πρέπει πάντα να υπάρχει η καθοδήγηση ειδικού για το είδος, τη συχνότητα, τη διάρκεια και την ένταση της σωματικής δραστηριότητας. Δραστηριότητες χαμηλής ή μέτριας έντασης θεωρούνται γενικά ασφαλείς και μπορεί να περιλαμβάνουν αερόβια άσκηση όπως: βάδισμα, κολύμβηση, τρέξιμο, στατικό ποδήλατο και ασκήσεις αντίστασης (δύναμης) με μπάλες, λάστιχα και το βάρος του σώματος. Πριν ξεκινήσει οποιοδήποτε πρόγραμμα εκγύμνασης θα πρέπει να υπάρξει συνεννόηση με τον ιατρό της εγκύου και να ληφθούν υπόψη πιθανοί παράγοντες κινδύνου. Το είδος της άσκησης καθορίζεται ανάλογα με: 1. Το ιστορικό της εγκύου (π.χ. αριθμός κύησης, πορεία προηγούμενων κυήσεων, επεμβάσεις) και την πορεία της παρούσας κύησης.

2. Το σωματικό βάρος και την υπάρχουσα φυσική της κατάσταση.

3. Εξετάσεις αίματος - το μήνα της εγκυμοσύνης.

4. Πιθανά ενοχλήματα ή επιπλοκές.

5. Την ψυχολογική της κατάσταση.

Φάρμακα στην κύηση

Σήμερα, κανένας μαιευτήρας δε χορηγεί φάρμακα στην έγκυο χωρίς λόγο. Τα φάρμακα που μπορεί να επιτραπούν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και πάντα με συνταγή γιατρού, ανήκουν συνήθως στην κατηγορία της παρακεταμόλης (Depon, Panadol����������������������������� κτλ.). Τα γνωστά ελαφρά παυσίπονα που περιέχουν μόνο παρακεταμόλη, είναι σχετικά ασφαλή εάν τα πάρουμε σε μικρές δόσεις και μόνο με οδηγίες του γιατρού. Σε περίπτωση κρυολογήμα-

τος μπορεί να βοηθήσει η ξεκούραση, τα ζεστά ροφήματα, η παραμονή στο σπίτι, καθώς και η αποφυγή εξόδου στον κρύο αέρα. Ακόμη, βοηθά η χορήγηση μικρής ποσότητας βιταμίνης C. Τα συμπληρώματα διατροφής που δίνονται από τους περισσότερους μαιευτήρες στην εγκυμοσύνη, είναι απολύτως ασφαλή και αφορούν σκευάσματα που περιέχουν: 1. Φυλλικό ή Φολικό οξύ (αναγκαίο ιδιαίτερα στο πρώτο τρίμηνο).

2. Σίδηρο σε διάφορες μορφές ανάλογα με την κατάσταση και την διατροφή της εγκύου.

3. Ασβέστιο.

4. Μαγνήσιο.

5. Πολυβιταμινούχα σκευάσματα, ιδιαίτερα σε καταστάσεις ελαττωμένης θρέψης ή αβιταμίνωσης. Οποιοδήποτε άλλο φάρμακο, ακόμα και όταν πρόκειται για φάρμακα που έπαιρνε η γυναίκα πριν την εγκυμοσύνη (Θυρεοειδοπάθεια, Υπέρταση, Σακχαρώδης Διαβήτης), πρέπει να υπάρχει συνεννόηση για την συνέχιση και την ρύθμιση της αγωγής με τον ιατρό της εγκύου.

Σεξ στην κύηση

Το έμβρυο είναι ιδιαίτερα προστατευμένο στο περιβάλλον της μήτρας, οπότε δεν διατρέχει κάποιο κίνδυνο κατά την διάρκεια των σεξουαλικών επαφών της εγκύου. Έτσι λοιπόν οι επαφές στην εγκυμοσύνη δεν απαγορεύονται εκτός αν συντρέχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος. Καταστάσεις όπως κολπική αιμόρροια, αποκόλληση πλακούντα, ανεπάρκεια τρα-

Προγεννητικός έλεγχος και εξετάσεις

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι καθοριστικό ρόλο στην παρακολούθηση της ομαλής πορείας της κύησης καθώς και της φυσιολογικής διάπλασης και ανάπτυξης του εμβρύου, παίζει το κομμάτι του προγεννητικού ελέγχου. Η υπερηχογραφική παρακολούθηση της κύησης (Υπερηχογράφημα αρχόμενης κύησης, Αυχενική διαφάνεια, Β-Επίπεδου και έλεγχος της ανατομίας του εμβρύου, Υπερηχογράφημα ανάπτυξης με Doppler στο τρίτο τρίμηνο) είναι βασικά εργαλεία για την διασφάλιση της φυσιολογικής έκβασης της εγκυμοσύνης. Παράλληλα, οι αιματολογικές και οι άλλες εργαστηριακές εξετάσεις που μπορούν να αποκαλύψουν πολλές παθολογικές καταστάσεις (Αναιμία, Σ. Διαβήτη, Λοιμώξεις κ.ά.) δεν πρέπει να παραλείπονται. Επίσης, η μέτρηση της Αρτηριακής Πίεσης, η παρακολούθηση του Σωματικού Βάρους και της συνολικής εικόνα της εγκύου σε όλη την διάρκεια της κύησης, θεωρούνται αναγκαίες. Τέλος, εξίσου σημαντικό με όλα τα παραπάνω είναι να είστε ήρεμη και θετική. Προσπαθήστε να ακολουθήσετε τις συμβουλές και τις οδηγίες των γιατρών σας χωρίς άγχος, ώστε να αποκομίσετε τα περισσότερα δυνατά οφέλη, αλλά και να βιώσετε ευχάριστα την όμορφη αυτή περίοδο στη ζωή σας. * Ο Ιωάννης Δ. Χατζηλίας είναι Μαιευτήρας – Γυναικολόγος με εξειδίκευση στην εμβρυομητρική ιατρική και στην μαιευτική & γυναικολογική υπερηχογραφία.

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

17

Υψηλός αιματοκρίτης: τι σημαίνει Γράφει η ΑΝΝΑ ΡΕΚΛΕΙΤΗ*

Ο

υψηλός αιματοκρίτης στη συνείδηση αρκετών είναι λανθασμένα δείκτης υγείας. Πότε όμως και για ποιους λόγους πρέπει να μας ανησυχούν τα «κόκκινα μάγουλα» και ο «πολύ καλός αιματοκρίτης»; Οι φυσιολογικές τιμές του αιματοκρίτη είναι 37%-47% στις γυναίκες και 42%-52% στους άνδρες. Στα παιδιά οι φυσιολογικές τιμές είναι 45%-75%, στα νεογνά 33%-44% σε ηλικία 1 έως 4 ετών και 36%-46% σε παιδιά έως 10 ετών. Ο υψηλός αιματοκρίτης (ερυθροκυττάρωση) μπορεί να είναι τυχαίο εύρημα στον τακτικό εργαστηριακό έλεγχο ή να διαπιστωθεί στα πλαίσια διερεύνησης κάποιου συμπτώματος, όπως θρόμβωση, υπέρταση, ζάλη, κεφαλαλγία. Η ερυθροκυττάρωση μπορεί να είναι απόλυτη ή ψευδής λόγω αφυδάτωσης. Η απόλυτη ερυθροκυττάρωση μπορεί να οφείλεται σε πρωτοπαθή ή δευτεροπαθή αίτια. Πρωτοπαθή αίτια είναι η αληθής πολυκυτταραιμία (���������������������������� polycythaemia��������������� �������������� vera���������� ), η ιδιοπαθής ερυθροκυττάρωση (χωρίς υποκείμενο αίτιο ή νόσημα) ή η οικογενής ερυθροκυττάρωση. Η δευτεροπαθής οφείλεται κυρίως σε καταστάσεις που προκαλούν υποξία, δηλαδή χαμηλή απόδοση οξυγόνου στους ιστούς, όπως είναι το κάπνισμα αλλά και οι συγγενείς καρδιοπάθειες, παθήσεις του πνεύμονα, το σύνδρομο άπνοιας στον ύπνο, η διαβίωση σε μεγάλο υψόμετρο αλλά και σε παθήσεις των νεφρών και σε ορισμένα νεοπλάσματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η χρήση αναβολικών αλλά και άλλων φαρμάκων, όπως ανδρογόνα, η θυροξίνη, οι αυξητικές ορμόνες και τα κορτικοειδή ενοχοποιούνται για αύξηση του αιματοκρίτη.

18

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

Όλοι οι ασθενείς με ερυθροκυττάρωση, ανεξαρτήτως αιτιολογίας, έχουν αυξημένη γλοιότητα αίματος, η οποία μπορεί να ευνοήσει τη δημιουργία θρόμβων, με αποτέλεσμα την απόφραξη αγγείων και κατά συνέπεια την εμφάνιση εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης, εγκεφαλική αιμορραγία, ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο, στηθάγχη, έμφραγμα, πνευμονική εμβολή. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό, και σε ορισμένες περιπτώσεις επείγον, να μειωθούν τα επίπεδα του αιματοκρίτη. Η επιθυμητή τιμή του καθορίζεται πάντα ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ασθενή και το υποκείμενο αίτιο. Η διερεύνηση της ερυθροκυττάρωσης και κατά συνέπεια η σωστή αντιμετώπισή της, πρέπει να γίνεται από ειδικό αιματολόγο που είναι σε θέση να συνθέσει τις πληροφορίες από την κλινική εξέταση, το ατομικό και οικογενειακό αναμνηστικό και τις εργαστηριακές εξετάσεις που ποικίλουν, από τον απλό εργαστηριακό έλεγχο με γενική αίματος, έλεγχο ηπατικής και νεφρικής λειτουργίας έως ειδικότερες εξετάσεις, όπως ερυθροποιητίνη ορού, αέρια αίματος, μοριακό έλεγχο και οστεομυελική βιοψία. Μόνο τότε μπορεί να τεθεί σωστά η διάγνωση και να προταθεί, εφόσον χρειάζεται, η ανάλογη θεραπεία. Οι κίνδυνοι και οι επιπτώσεις στην υγεία μας από την ερυθροκυττάρωση είναι ποικίλες και όλες σημαντικές. Η θεραπεία της όμως δε μπορεί να γίνεται συμπτωματικά, παραδείγματος χάριν με περιοδικές αφαιμάξεις, και ανεξάρτητα από την εντόπιση και τη θεραπεία της αιτίας της. Πραγματικά, μόνο αν καθορίσουμε την αιτία της ερυθροκυττάρωσης, μπορούμε να καθορίσουμε με ακρίβεια τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να επαναφέρουμε τον αιματοκρίτη στα φυσιολογικά επίπεδα. * H Άννα Ρεκλείτη είναι Γιατρός Αιματολόγος.

Υπέρταση στα παιδιά, όπως και στους ενήλικες; Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΤΕΣΤΟΣ*

Σ

τους ενήλικες η αρτηριακή υπέρταση (ΑΥ) είναι μια νόσος με υψηλό επιπολασμό, που συνδέεται με υψηλή νοσηρότητα και θνησιμότητα. Εκτιμάται ότι πάνω από το 50% των ατόμων θα αναπτύξουν ΑΥ κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Η ιδιοπαθής υπέρταση, η οποία μπορεί να γίνει εμφανής στην ενήλικη ζωή, μπορεί να αρχίσει να δίνει σημάδια ήδη από την παιδική ηλικία, με την παροδική αύξηση της πίεσης ή με την μη φυσιολογική ανταπόκριση της αρτηριακής πίεσης σε σωματική ή ψυχολογική πίεση. Σύμφωνα με τη μελέτη «Children», που διεξήχθη σε σχολεία των Ιωαννίνων, ο επιπολασμός της συστολικής και διαστολικής υπέρτασης βρέθηκε να είναι 28,1% και 7,8% για τα αγόρια και 26,4% και 17% για τα κορίτσια αντίστοιχα (Angelopoulos et al, 2006). Η ΑΥ καθορίζεται από γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Η επίδραση του γενετικού παράγοντα είναι ήδη εμφανής από πολύ νωρίς. Ήδη στους 6 μήνες, τα παιδιά που προέρχονται από οικογένειες με υπέρταση τείνουν να έχουν υψηλότερες τιμές από ότι εκείνων που προέρχονται από οικογένειες με φυσιολογική πίεση. Υπάρχουν αυξημένες ενδείξεις ότι τις δύο τελευταίες δεκαετίες η συχνότητα εμφάνισης υπέρτασης στα παιδιά και τους εφήβους αυξάνεται. Η αύξηση αυτή αποδίδεται κυρίως στην αυξημένη παιδική και εφηβική παχυσαρκία, φαίνεται όμως ότι και άλλα στοιχεία του σύγχρονου τρόπου ζωής συνδέονται με την ΑΥ. Μακροχρόνιες μελέτες έχουν δείξει ότι η αυξημένη αρτηριακή πίεση (ΑΠ) στην παιδική και εφηβική ηλικία συχνά εξελίσσεται σε υπέρταση στην ενήλικη ζωή (φαινόμενο tracking).

Οι αιτίες της υπέρτασης στα παιδιά και στους εφήβους είναι παρόμοιες με αυτές των ενηλίκων. Η υπέρταση στα παιδιά μπορεί να είναι ιδιοπαθής (αγνώστου αιτιολογίας) ή δευτεροπαθής. Τα δευτεροπαθή αίτια είναι συχνότερα στις νεαρότερες ηλικίες. Τόσο οι αμερικανικές όσο και οι ευρωπαϊκές κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν τη μέτρηση της ΑΠ σε όλα τα παιδιά ηλικίας >3 ετών κάθε φορά που έρχονται σε επαφή με το σύστημα υπηρεσιών υγείας. Δυστυχώς, η αξιολόγηση της αρτηριακής πίεσης συχνά δεν γίνεται με την απαιτούμενη σχολαστικότητα, με αποτέλεσμα τη λανθασμένη διάγνωση της υπέρτασης (υπερδιάγνωση) και την ανώφελη διενέργεια ειδικού ελέγχου για δευτεροπαθή υπέρταση, που συνεπάγεται ταλαιπωρία και κόστος για το παιδί και την οικογένεια. Η υποδιάγνωση της υπέρτασης, λόγω μη σωστής αξιολόγησης της πίεσης, επίσης δεν είναι σπάνια. Τα διαγνωστικά κριτήρια για την υπέρταση στα παιδιά βασίζονται στην αντίληψη ότι η αρτηριακή πίεση αυξάνεται με την ηλικία και τις διαστάσεις του σώματος. Ως εκ τούτου, δεν είναι δυνατόν να χρησιμοποιείται στα παιδιά ένα ενιαίο όριο πίεσης για τη διάγνωση της υπέρτασης. Αν η πίεση είναι στην 95η θέση ή σε μεγαλύτερη, τότε χρειάζεται κλινική και εργαστηριακή αξιολόγηση. Η θεραπεία της υπέρτασης στα παιδιά, όπως και στους ενήλικες, αποτελείται από δύο σκέλη. Αλλαγή του τρόπου ζωής και χορήγηση φαρμάκων. Τα παιδιά με συμπτωματική υπέρταση, δευτεροπαθή υπέρταση, βλάβη οργάνων στόχων, σακχαρώδη διαβήτη ή επίμονη υπέρταση, παρά τα μη φαρμακολογικά μέτρα, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με αντιυπερτασικά φάρμακα. * Ο Δημήτρης Πατέστος είναι Ιατρός Καρδιολόγος.

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

19

Μιλάει στο «View», ο αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, Απόστολος Βαλτάς

«Να μην πληρώνουν οι φαρμακοποιοί…» ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στη ΒΑΓΓΕΛΙΩ ΧΡΗΣΤΙΔΟΥ

Ο

αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, Απόστολος Βαλτάς, μιλάει σήμερα για όλες τις εξελίξεις στον τομέα της Υγείας στη χώρα και ειδικά στη Λέσβο. Για τη φαρμακευτική δαπάνη, τις οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία, τη φαρμακευτική περίθαλψη στη χώρα, τα «βερεσέδια» και πολλά άλλα... Κύριε Βαλτά, το Υπουργείο Υγείας, με βάση τις απαιτήσεις της Τρόικα, αποφάσισε ότι η φαρμακευτική δαπάνη θα πρέπει να κυμανθεί στο 1,9 - 2 δις ευρώ για το 2014. Ποιά είναι η άποψή σας; «H ανησυχία είναι πολύ μεγάλη, αφού ήδη το 2013 η φαρμακευτική δαπάνη θα κυμανθεί στα 2,37 δις.Τα φαρμακεία βρίσκονται ήδη στα όρια του κλεισίματος. Περί τα 1.000 φαρμακεία έχουν παρακρατήσεις και εκχωρήσεις σε Εφορία και φαρμακαποθήκες. Δεν είναι δυνατόν να μειώνεται η φαρμακευτική δαπάνη για να επιλυθεί το δημοσιονομικό πρόβλημα, και να απαξιώνεται πλήρως το δικαίωμα παροχής αξιοπρεπούς υγειονομικής περίθαλψης των Ελλήνων. Περαιτέρω μείωση του προϋπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης, θα μας οδηγήσει σε συνθήκες υγειονομικής

20

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

κρίσης. Τελικά, θέλουμε δημόσια υγεία ή εμπόριο υγείας;» Σαν αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, γνωρίζουμε ότι είστε υπεύθυνος για τις πληρωμές του ΕΟΠΥΥ και των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Λέγεται ότι οι φαρμακοποιοί είναι ευνοημένοι σε σχέση με άλλους κλάδους της υγείας. Τελικά πόσα χρήματα σάς οφείλουν; «Οι οφειλές που αφορούν ασφαλιστικά ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΟΠΥΥ, είναι περί τα 75 εκατομμύρια. Υπάρχει μία απερίγραπτη καθυστέρηση στις πληρωμές των ληξιπρόθεσμων χρεών, που οφείλεται στις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις των υπηρεσιών του ΕΟΠΥΥ, αλλά και στην αδυναμία συνεργασίας των υπηρεσιών του ΕΟΠΥΥ με τις υπηρεσίες των ταμείων που εντάχθη-

καν σ’ αυτόν. Ειλικρινά είναι αδιανόητο να υπάρχουν τα χρήματα στον προϋπολογισμό του ΕΟΠΥΥ και να παραμένουν αδιάθέτα, γιατί έχουν μπλοκαριστεί στα γρανάζια της γραφειοκρατίας. Θα σας πω το εξής τραγελαφικό. Εξαιτίας των επανειλημμένων καθυστερήσεων και αναβολών των πληρωμών των ληξιπρόθεσμων χρεών, οι φαρμακοποιοί ανά την Ελλάδα έχουν αποστείλει τουλάχιστον μέχρι και τρεις φορές φορολογικές και ασφαλιστικές ενημερότητες, γιατί, όπως γνωρίζετε, έχουν μία ημερομηνία λήξεως. Ήδη το ΤΑΥΤΕΚΩ–ΔΕΗ ζήτησε από τον Φαρμακευτικό Σύλλογο Λέσβου για τρίτη φορά, νέες φορολογικές και ασφαλιστικές ενημερότητες, για να προχωρήσει στην έκδοση εντάλματος πληρωμής που είχε καθυστερήσει για μήνες, εξαιτίας της αδυναμίας συνεννοήσεως και παρερμηνειών των διάφορων εγκυκλίων. Όσον αφορά τον Νομό Λέσβου, οι οφειλές από τα ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΟΠΥΥ, ανέρ-

χονται περίπου στα 650.000 ευρώ. Για τις τρέχουσες υποχρεώσεις του ΕΟΠΥΥ του 2013, καταβάλλεται μία συνεχής και αγωνιώδης προσπάθεια για συνεχή ροή πληρωμών και καθιέρωση σταθερής τακτικής ημερομηνίας εξόφλησης κάθε μήνα. Αυτό είναι ένα κεφάλαιο κίνησης για μας. Τα χρήματα αυτά είναι εισόδημα το οποίο δεν έχουμε εισπράξει, αλλά παρ’ όλα αυτά φορολογούμαστε, πληρώνουμε ΦΠΑ, εξοφλούμε τις τράπεζες που μας δανείζουν, αλλά χρήματα δεν βλέπουμε. Γίναμε επαίτες. Ζητάμε την εφαρμογή του νόμου για πληρωμή το αργότερο εντός 60 ημερών. Όσο για εκείνους που μιλούν μερικές φορές για επιλεκτική πληρωμή, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι τα φαρμακεία είναι μικρές οικονομικές μονάδες, χωρίς οικονομικές αντοχές με ελάχιστο καθαρό περιθώριο κέρδους και με ένα κεφάλαιο που έχει εξανεμισθεί από τις συνεχείς απομειώσεις της αξίας των αποθεμάτων τους λόγω των συνεχών μειώσεων των τιμών. Κατά την άποψή μου, όλοι οι πάροχοι υγείας θα πρέπει να συνασπισθούν για να μπορέσουν να αντέξουν σ’ αυτό τον αγώνα επιβίωσης».

Στην Ελλάδα της κρίσης

Πώς διαμορφώνεται η φαρμακευτική περίθαλψη στην Ελλάδα της κρίσης; «Η υγεία γενικότερα είναι σε κρίση. Βέβαια η φαρμακευτική περίθαλψη “πλήρωσε το μάρμαρο”, γιατί είναι το μόνο εύκολο μετρήσιμο μέγεθος που θα μπορούσε να παρέμβει κάποιος.

Βρισκόμαστε σε μία τετραετία με συνεχείς μειώσεις των δαπανών για την φαρμακευτική περίθαλψη. Σαν φαρμακοποιοί ζούμε καθημερινά το δράμα των ασθενών και των ασφαλισμένων που δεν διαθέτουν τα χρήματα να αγοράσουν τα φάρμακά τους. Ειδικά τώρα που την διαφορά μεταξύ της λιανικής τιμής του φαρμάκου και της ασφαλιστικής τιμής που αποζημιώνει ο ΕΟΠΥΥ, την πληρώνει εξ ολοκλήρου ο ασθενής, με αποτέλεσμα οι ασφαλισμένοι να προμηθεύονται τα φάρμακά τους ακόμα και τμηματικά, πέρα του γεγονότος ότι ένας μεγάλος αριθμός αυτών των αξιοπρεπών ασφαλισμένων, αδυνατούν να πληρώσουν τις συμμετοχές τους, με αποτέλεσμα τα χρέη τους προς τα φαρμακεία να αυξάνονται καθημερινά. Κατανοείτε ότι είναι αδιανόητο να αρνηθούμε να χορηγήσουμε τα φάρμακα σ’ αυτόν τον κόσμο που εξυπηρετείται τόσα χρόνια από τα φαρμακεία μας. Για την Λέσβο που έχει πληγεί από την κρίση σε πολύ μεγάλο βαθμό, ένας μεγάλος αριθμός φαρμακείων αδυνατεί να αντεπεξέλθει στις οικονομικές του υποχρεώσεις .Αν δεν υπήρχε ο Διανεμητικός Λογαριασμός του Φαρμακευτικού Συλλόγου Λέσβου και ο Συνεταιρισμός Φαρμακοποιών Λέσβου, τα φαρμακεία αυτά θα ήταν τώρα κλειστά. Δίνουμε καθημερινά αγώνες για να βοηθήσουμε με κάθε τρόπο ώστε να μην κλείσει κανένα φαρμακείο». Ο ΕΟΠΥΥ ζητά από τους φαρμακοποιούς να πραγματοποιούν έλεγχο της ασφαλιστικής ενημερότητας του ασφαλισμένου. Θα αρνηθείτε τα φάρμακα σ’ ένα ανασφάλιστο;

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

21

«Στην Ελλάδα της κρίσης και του μνημονίου, στην Ελλάδα των 1,5 εκατομμυρίων ανέργων, είναι αδύνατο για ένα λειτουργό της υγείας να διανοηθεί να στερήσει σ’ ένα ασφαλισμένο, τα φάρμακά του. Πέραν αυτού, οι φαρμακοποιοί δεν γνωρίζουμε ούτε έχουμε την δυνατότητα να παρακολουθήσουμε τις περίπλοκες διαδικασίες βεβαίωσης της ασφαλιστικής ενημερότητας, που γίνονται ακόμα περισσότερο περίπλοκες με τις κατά καιρούς ρυθμίσεις. Αδυνατούμε να μπούμε στη διαδικασία των ελεγκτικών διαδικασιών που αφορούν τα ταμεία. Η επίλυση του προβλήματος θα γινόταν όταν υπήρχε ηλεκτρονική σύνδεση των ασφαλιστικών ταμείων με τον ΕΟΠΥΥ. Δεν δεχόμαστε να μεταβιβάζονται στους φαρμακοποιούς οι αδυναμίες του ελεγκτικού μηχανισμού των ταμείων». Ποια είναι η άποψή σας για την πώληση φαρμάκων ευρείας κυκλοφορίας που δεν χρειάζονται ιατρική συνταγή, από τα σούπερ μάρκετ; «Η θέση μου είναι ξεκάθαρη. Κάθε φάρμακο, συνταγογραφούμενο ή μη, είναι αδιανόητο να πωλείται εκτός του φαρμακείου. Έχει αποδειχθεί και σε ευρωπαϊκό επίπεδο ότι για τα παραπάνω φάρμακα που διατέθηκαν σε ορισμένους χώρους εκτός του χώρου του φαρμακείου, οι τιμές εκτοξεύθηκαν στα ύψη. Επομένως είναι μύθος που συντηρείται από διάφορα κέντρα και μιλά για μείωση των τιμών, αν πωλούνται αυτά τα είδη από τα σούπερ μάρκετ. Κατά την άποψή μου, εδώ και χρόνια, μόνο αυξήσεις βλέπω στο “καλάθι της νοικοκυράς” και όχι το αντίθετο. Εξάλλου, τα αναφερόμενα ως μη υποχρεωτικώς συνταγογραφούμενα σκευάσματα (ΜΗΣΥΦΑ), είναι φάρμακα, και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπίζονται. Η χορήγησή τους πρέπει να γίνεται με τον αυστηρό έλεγχο του ΕΟΦ και μόνο από εξειδικευμένα κέντρα πώλησης, που είναι τα φαρμακεία και με ευ22

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

θύνη του φαρμακοποιού, ο οποίος έχει την απαραίτητη επιστημονική και επαγγελματική συγκρότηση και γνώση. Είναι φάρμακα και όχι καταναλωτικά προϊόντα. Η ανεξέλεγκτη πώλησή τους εγκυμονεί κινδύνους για την δημόσια υγεία».

Στην Περιφέρεια

Υπάρχουν διαμαρτυρίες, ειδικά στην επαρχία, ότι δεν υπάρχουν αγροτικοί γιατροί για την εξυπηρέτηση των ασθενών. Τι πιστεύετε για την παροχή υπηρεσιών από τα Κέντρα Υγείας και τα Αγροτικά Ιατρεία; «Στην εποχή του μνημονίου και της κρίσης, αυτοί που έχουν θιγεί σε πολύ μεγάλο βαθμό είναι και οι κάτοικοι των χωριών που πραγματικά βλέπουν τον αγροτικό γιατρό, με τις καλύτερες συνθήκες, να τους επισκέπτεται μία φορά την εβδομάδα. Υπάρχουν αγροτικά ιατρεία κενά για πάρα πολλούς μήνες. Φανταστείτε, τι να προλάβει να κάνει ένας αγροτικός γιατρός όταν θα πρέπει να συνταγογραφεί τα φάρμακα του ασθενή που ήδη τα έχει δανειστεί από το φαρμακείο, να μετρήσει τις πιέσεις των ασθενών, και να τους εξετάσει. Αυτό ίσως αποτελεί πολυτέλεια πλέον. Έχω αναφέρει στον Υπουργό Υγείας, κ. Γεωργιάδη, το πρόβλημα της έλλειψης αγροτικών γιατρών στον Νομό Λέσβου, που σαν παραμεθόριος περιοχή είναι επιδεινούμενο. Τελικά θα επανέλθει το καθεστώς της υποχρεωτικής θητείας των αγροτικών γιατρών, που πιστεύω ότι θα επιλύσει σε πολύ μεγάλο βαθμό το πρόβλημα των κενών αγροτικών ιατρείων. Επειδή οι απολαβές των αγροτικών γιατρών είναι εξευτελιστικές, θα πρέπει η τοπική αυτοδιοίκηση να δημιουργήσει κίνητρα ώστε να προσελκύσουν αγροτικούς γιατρούς στα κενά αγροτικά ιατρεία. Ένα κίνητρο μπορεί να είναι η δωρεάν χορήγηση στέγης».

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

23

καλή κατάσταση: • Φυλάξτε τα πάντα στη θήκη τους.

• Μην τα αφήνετε ποτέ ανάποδα, δηλαδή με τους φακούς να ακουμπάνε σε κάποια επιφάνεια.

• Για τον καθαρισμό τους χρησιμοποιήστε το ειδικό σπρέι ή απιονισμένο νερό και σκουπίστε τα με το ειδικό οπτικό πανάκι ή το αντίστοιχο πανάκι που προσφέρεται μαζί με τη θήκη.

Συμβουλές – Μυστικά από τα οπτικά «Poulellis Vision» Γράφει ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΟΥΛΕΛΛΗΣ* Πώς επιλέγουμε το ιδανικό ζευγάρι γυαλιών (σκελετός και κρύσταλλα) Τα πολύ μικρά γυαλιά δεν κολακεύουν καθόλου τα πρόσωπα μεγαλύτερης ηλικίας. Γι’ αυτό το λόγο επιλέξτε ένα μεσαίο ή πιο μεγάλο σχήμα σκελετού που θα καμουφλάρει έξυπνα τις ρυτίδες γύρω από τα μάτια. Συνήθως επιλέγουμε σχήματα σκελετών αντίθετα από το σχήμα του προσώπου. Έτσι, τριγωνικά πρόσωπα απαιτούν πιο στρογγυλά γυαλιά, ενώ στρογγυλεμένα πρόσωπα απαιτούν σκελετούς που σχηματίζουν γωνίες. Οι πολυκαρβονικοί φακοί χρησιμοποιούνται ευρέως τα τελευταία χρόνια, γιατί είναι πάνω από 10 φορές πιο ανθεκτικοί στα χτυπήματα και τα επιφανειακά γδαρσίματα από τα υπόλοιπα πλαστικά. Έτσι, οι φακοί αυτοί χρησιμοποιούνται πολύ σε παιδικούς σκελετούς οράσεως, σε σκελετούς ηλίου αλλά και σε αθλητικά γυαλιά.

Πρόληψη και Όραση Συνιστάται οφθαλμολογικός έλεγχος στα άτομα άνω των 40 ετών τουλάχιστον κάθε τρία χρόνια, ο οποίος μπορεί να αποκαλύψει σοβαρές οφθαλμολογικές παθήσεις εν τη γενέσει τους. Τα παιδιά επιβάλλεται να ελέγχονται 24

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

οφθαλμολογικά πριν την έναρξη κάθε σχολικού έτους, καθώς επίσης και μετά την εμφάνιση οποιωνδήποτε ξαφνικών συμπτωμάτων (απώλεια όρασης στο ένα ή και στα δύο μάτια, θόλωση, εμφάνιση λάμψης φωτός, δυσκολία εστίασης σε κοντινά ή μακρινά αντικείμενα, κοκκινίλα, δακρύρροια, ξηρότητα κ.τ.λ.). Τσιγάρο, περιττά κιλά και υπέρταση είναι παράγοντες σοβαρής μείωσης της όρασης και δημιουργία σοβαρής μορφής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.

Γυαλιά ηλίου

Γυαλιά ηλίου, που αγοράζονται εκτός οπτικών καταστημάτων, έχουν φακούς που δεν είναι οπτικώς κατεργασμένοι και ελεγμένοι, με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται ξηρότητα στα μάτια, χρόνια βλεφαρίτιδα, επίμονη επιπεφυκίτιδα, επίσπευση ανάπτυξης καταρράκτη και εκφυλίσεις αμφιβληστροειδή χιτώνα, που μπορεί να οδηγήσουν στην τύφλωση. Τα παιδικά γυαλιά ηλίου πρέπει να έχουν φακούς οργανικούς για λόγους ασφάλειας, όπως λόγου χάρη η θραύση του κρυστάλλου, απορροφητικούς στην υπεριώδη ακτινοβολία και σκελετούς από ελαφρά αντιαλλεργικά και μεγάλης αντοχής υλικά.

Μικρά μυστικά καλής όρασης

Για να διατηρήσετε τα γυαλιά σας σε

Όταν οδηγείτε, φορώντας χρωματιστούς φακούς ή φωτοχρωμικούς που σκουραίνουν υπό την επίδραση του φωτός του ηλίου, προσέχετε κατά την είσοδό σας σε τούνελ. Η απότομη μείωση του διαθέσιμου φωτός μειώνει πρόσκαιρα την ορατότητα, κάτι που καθιστά την οδήγηση επικίνδυνη. Προκειμένου να προστατέψετε τα μάτια σας, αποφεύγετε να κοιτάζετε απευθείας τον ήλιο ή οποιαδήποτε άλλη ισχυρή πηγή φωτός, ανεξάρτητα από την πυκνότητα χρωματισμού των φακών. Μην αφήνετε τους φακούς των γυαλιών σε θερμοκρασία 60 C και άνω (π.χ. μέσα στο αυτοκίνητο που βρίσκεται εκτεθειμένο σε δυνατό ήλιο, κοντά σε καλοριφέρ κ.τ.λ.). Η υπερβολική θερμότητα μπορεί να δημιουργήσει ραγίσματα στην επίστρωση του φακού, να δημιουργήσει παραμορφώσεις, με αποτέλεσμα να αποκολλήσει ο φακός από τον σκελετό, καθώς επίσης και να αλλάξει το βαθμό του φακού.

Φακοί επαφής και υγρά καθαρισμού φακών επαφής Να μην κοιμάστε με τους φακούς επαφής, ακόμη και αν το δοκιμάσατε και δεν είχατε καμία αρνητική αντίδραση. Γυαλιά διορθωτικά πρέπει να έχετε πάντα σαν εναλλακτική λύση και να τα χρησιμοποιείτε σε καθημερινή βάση. Η διάρκεια ζωής των Φακών Επαφής εξαρτάται από τον τύπο του κάθε φακού. Να ακολουθείτε τις συμβουλές του εφαρμοστή για την αλλαγή των Φακών Επαφής. Δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούμε νερό βρύσης για να καθαρίσουμε ή να συντηρήσουμε τους Φακούς Επαφής. Δεν πρέπει να πιάνετε τους Φακούς

Επαφής, εάν έχετε στα χέρια σας υπόλοιπο από λοσιόν, κρέμα, λάδι κ.τ.λ. Δεν πρέπει να έρθει λακ ή οποιοδήποτε άλλο καλλυντικό σπρέι σε επαφή με τα μάτια σας, όταν φοράτε τους Φακούς Επαφής. Να μη χρησιμοποιείτε ποτέ χρησιμοποιημένο διάλυμα φροντίδας Φακών Επαφής και να μην επιτρέπετε σαπούνι, καλλυντικά, λακ να έρχονται σε επαφή με τους Φακούς Επαφής, ενώ τους φοράτε. Να επικοινωνείτε με τον εφαρμοστή σας, αν κοκκινίσουν τα μάτια σας ή νιώσετε ευαισθησία στο φως ή έχετε άλλου είδους ενοχλήσεις. Πρέπει πάντα να χειρίζεστε τον ίδιο φακό πρώτα, ώστε να αποφεύγετε να μπερδεύετε τον δεξί και τον αριστερό φακό. Προβλήματα φροντίδας ή φθοράς των Φακών Επαφής από κακή χρήση μπορούν να προκαλέσουν μολύνσεις, λοιμώξεις και έλκος του κερατοειδή. Προσοχή στην ημερομηνία λήξης του υγρού καθαρισμού των Φακών Επαφής

που αναγράφεται στη συσκευασία αφ’ ότου ανοιχτεί με μέγιστη διάρκεια τους 6 μήνες. Να είστε σχολαστικοί στο θέμα υγιεινής και φροντίδας των Φακών Επαφής: Καθαρά χέρια, Καινούργια θήκη στην αλλαγή υγρού. Βγάζετε αμέσως τους φακούς αν σας ενοχλούν, ερεθίζουν, βλέπετε θολά ή έχετε ασυνήθεις εκκρίσεις στο μάτι. Αποφεύγετε να αφήνετε εκτεθειμένους τους φακούς και τα υγρά καθαρισμού. Να φοράτε τους Φακούς Επαφής πριν βάλετε make-up και να τους βγάζετε, πριν το αφαιρέσετε. Να είστε προσεκτικοί όταν παίρνετε μέρος σε θαλάσσια σπορ γιατί μπορεί το νερό να παρασύρει τους Φακούς Επαφής. * Ο Χρήστος Πουλέλλης είναι πτυχιούχος Οπτικός - Εφαρμοστής φακών επαφής, μέλος της AMA- Optic Hellas, μέλος Π.Ε.Ο.Ο.

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

25

Γιατί η ιδιωτική ασφάλεια υγείας είναι απαραίτητη;

Η στους.

ιδιωτική ασφάλιση υγείας είναι η καλύτερη λύση για να εξασφαλίσετε υψηλή ποιότητα υπηρεσιών υγείας και αποτελεσματική διαχείριση του κό-

Η ιδιωτική ασφάλεια υγείας:

 Συμπληρώνει τις παροχές του κοινωνικού σας ταμείου.  Σας παρέχει ποιοτικές υπηρεσίες υγείας, με τις πιο σύγ-

χρονες μεθόδους.  Εξασφαλίζει άμεση πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, χωρίς αναμονή.  Σας δίνει τη δυνατότητα να επιλέξετε το πρόγραμμα που ταιριάζει στις δικές σας ανάγκες, σε κάθε βαθμίδα περίθαλψης.  Σας παρέχει τη δυνατότητα να επιλέξετε το γιατρό, το διαγνωστικό κέντρο και το νοσηλευτικό ίδρυμα που επιθυμείτε.  Έχει προσιτό κόστος και προσαρμόζεται στις δικές σας οικονομικές δυνατότητες.  Σας βοηθάει να αντιμετωπίσετε απρόβλεπτες και μεγάλες δαπάνες υγείας.

Γιατί επιλέγω την «Interamerican»;

Είναι σημαντικό να επιλέξετε τον ασφαλιστικό φορέα που θα σας καλύψει με αποτελεσματικότητα και αξιοπιστία, όταν χρειαστείτε υπηρεσίες υγείας. Η «������������������ Interamerican����� » είναι η καλύτερη επιλογή, γιατί:  Βρίσκεται στην κορυφή της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς, για παραπάνω από 40 χρόνια.  Είναι πρωτοπόρος στον τομέα της υγείας στην Ελλάδα, όπου έχει πραγματοποιήσει σημαντικές επενδύσεις.  Διαθέτει μοναδικές ιδιοκτήτες υποδομές, τεχνογνωσία και εμπειρία.  Έχει δημιουργήσει το πρώτο ιδιωτικό σύστημα υγείας στην Ελλάδα, το «Medisystem», το οποίο περιλαμβάνει γιατρούς, διαγνωστικά κέντρα και νοσηλευτικά ιδρύματα.  Προσφέρει μεγάλο εύρος επιλογών στην ασφάλιση υγείας καλύπτοντας κάθε ανάγκη και διαθέσιμο εισόδημα.

26

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

 Επιπλέον, η «Interamerican» ανήκει στον όμιλο «Achmea»,

έναν κορυφαίο διεθνή ασφαλιστικό όμιλο, ο όποιος κατέχει την πρώτη θέση στην ασφάλεια υγείας στην Ολλανδία.

Ποιες είναι κατηγορίες προγραμμάτων υγείας «��� Interamerican»;

Η «�������������������������������������������������� Interamerican������������������������������������� » προσφέρει 3 βασικές κατηγορίες προγραμμάτων υγείας, το «Medisystem»,το «Medihospital», και το «Medicash».

Medisystem�������������������������������������� » είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα υγεί Το «������������������������������������������������ ας, που προσφέρει πρόσβαση σε ένα μεγάλο δίκτυο γιατρών, διαγνωστικών κέντρων, ιδιωτικών και κρατικών κλινικών. Αποτελεί τη σύγχρονη ιδιωτική εκδοχή ενός κοινωνικού συστήματος υγείας.  Το «Medihospital» είναι ένα πρόγραμμα νοσοκομειακής κάλυψης, το οποίο εξασφαλίζει τα έξοδα νοσηλείας σε ιδιωτικές ή κρατικές κλινικές, στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Medicash������������������������������������������ » είναι ένα πρόγραμμα παροχής ειδικών επι Το «�������������������������������������������������� δομάτων υγείας, τα οποία μπορούν να λειτουργήσουν ανεξάρτητα ή ως συμπληρωματικές καλύψεις. Η «Interamerican» είναι κοντά σας και στις 12 πιο σοβαρές ασθένειες με το νέο πρόγραμμα υγείας «Φύλακας Άγγελος». Το συγκεκριμένο πρόγραμμα σάς προστατεύει από: Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου Αορτοστεφανιαία παράκαμψη (By-pass) Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο Κακοήθες νεόπλασμα (Καρκίνος) Καλοήθης όγκος εγκεφάλου ή νωτιαίου μυελού Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια Τύφλωση Μεταμόσχευση οργάνων Κίρρωση ήπατος Νόσος του Πάρκινσον Παράλυση Σκλήρυνση κατά πλάκας

Ένα ολοκληρωμένο Σύστημα Υγείας, ειδικά για τους κατοίκους της Λέσβου! Γράφει ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΑΖΑΡΛΗΣ*

Τ

ο «Medisystem» είναι περισσότερο από ένα απλό ασφαλιστικό πρόγραμμα. Είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα, που φροντίζει την υγεία σας σε κάθε τομέα: στην πρόληψη, στη διάγνωση, στη θεραπεία. Το Δίκτυο Υγείας «Medisystem» καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της ηπειρωτικής και νησιωτικής Ελλάδας και συγκεκριμένα για τη Λέσβο παρέχει ένα ολοκληρωμένο πακέτο υγείας, που καλύπτει από ένα απλό περιστατικό έως μια σοβαρή ασθένεια. Περιλαμβάνει τη μεταφορά με ασθενοφόρο ή την αερομεταφορά με τα ελικόπτερα και αεροσκάφη ιδιόκτητου στόλου του ομίλου, και παρέχει την πλήρη νοσοκομειακή περίθαλψη σε συνεργασία με συμβεβλημένους γιατρούς και διαγνωστικά κέντρα σε Μυτιλήνη, Αθήνα και Θεσσαλονίκη καθώς και διάφορα κέντρα του εξωτερικού (Αμερική).

Δίκτυο Ιατρών Το «Medisystem» συνεργάζεται με περισσότερους από 1.200 ιατρούς πανελλαδικά. Έμπειροι ιατροί όλων των ειδικοτήτων, είναι κοντά σας και σας προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες ιατρικής περίθαλψης τόσο στη Λέσβο όσο και σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Το πρόγραμμα «Medisystem Dynamic» περιλαμβάνει επιπλέον υπηρεσίες εναλλακτικής ιατρικής, με επισκέψεις σε ομοιοπαθητικούς ιατρούς και βελονιστές. Οι επισκέψεις στους ιατρούς του Δικτύου Υγείας είναι χωρίς καμία δική σας χρέωση. Ο ετήσιος αριθμός των επισκέψεων που δικαιούστε, εξαρτάται από το πρόγραμμα «Medisystem» που θα επιλέξετε.

Δίκτυο Διαγνωστικών Κέντρων Στο Σύστημα Υγείας «Medisystem», έχουν ενταχθεί 225 υπερσύγχρονα διαγνωστικά κέντρα της χώρας μας. Είναι στη διάθεσή σας για να σας εξυπηρετήσουν γρήγορα, άνετα και αξιόπιστα, για οποιαδήποτε διαγνωστική εξέταση συστήσει ο ιατρός του Δικτύου Υγείας.

Νοσηλευτικά Ιδρύματα Σε περίπτωση που χρειαστείτε νοσηλεία, έχετε στη διάθεσή σας τα μεγαλύτερα νοσηλευτικά ιδρύματα Αθηνών και Θεσσαλονίκης, την πρότυπη κλινική Ημερήσιας Νοσηλείας του Ομίλου «Interamerican» (Αθηναϊκή Mediclinic) καθώς και όλα τα δημόσια νοσοκομεία. Το «Medisystem» καλύπτει τα έξοδα νοσηλείας και τις αμοιβές ιατρών σε οποιοδήποτε νοσηλευτικό ίδρυμα, ιδιωτικό και δημόσιο, της Ελλάδας και του εξωτερικού.

«Γραμμή Υγείας 1010» Στην καρδιά του Δικτύου Υγείας, «χτυπάει» η τηλεφωνική «Γραμμή Υγείας 1010», ένας αξιόπιστος σύμβουλος που συντονίζει τις παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας άμεσα και αποτελεσματικά. Σας φροντίζει για οτιδήποτε σας συμβεί, οπουδήποτε κι αν βρίσκεστε, 24 ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες το χρόνο. Οι άνθρωποι του Συντονιστικού Κέντρου της «Interamerican», σας προσφέρουν απλές ιατρικές συμβουλές, οδηγίες για πρώτες βοήθειες και πληροφορίες για τους ιατρούς, τα διαγνωστικά κέντρα και τα νοσοκομεία του Δικτύου Υγείας.

Άμεση Ιατρική Βοήθεια Μια μοναδική παροχή σε όλους τους ασφαλισμένους του «Medisystem». Στις δύσκολες στιγμές ενός ατυχήματος ή προβλήματος υγείας, μακριά από το σπίτι σας, η «Interamerican» βρίσκεται δίπλα σας. Μέσω της «Γραμμής Υγείας 1010», συντονίζει την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών βοήθειας και την υγειονομική μεταφορά σας, με ασθενοφόρο, ελικόπτερο ή αεροπλάνο. Για περισσότερες πληροφορίες απευθυνθείτε στο γραφείο μας, στην Π. Κουντουριώτου 87, 1ος όροφος (πλησίον Εφορίας), Μυτιλήνη, τηλ. 22510 20053, κιν. 6932445007. * Ο Αθανάσιος Παζαρλής είναι για την «Interamerican», υπεύθυνος γραφείου Μυτιλήνης και Λήμνου.

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

27

Μαθησιακές Δυσκολίες Γράφει η ΒΑΛΕΝΤΙΝΑ ΒΕΚΡΗ

Σ

ύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, το 15% - 20% του μαθητικού πληθυσμού αντιμετωπίζει κάποια Μαθησιακή Δυσκολία σε έναν ή περισσότερους τομείς ή αντικείμενα μάθησης. Οι Μαθησιακές Δυσκολίες εμφανίζονται συχνότερα στα αγόρια απ’ ό,τι στα κορίτσια και μάλιστα σε αναλογία 4:1 ή 6:1. Ένα παιδί με Μαθησιακές Δυσκολίες παρουσιάζει ελλείμματα σε μια πληθώρα δεξιοτήτων, όπως την αντίληψη, τη γλώσσα, τη μαθηματική σκέψη, τη μνήμη, την προσοχή, τη συγκέντρωση, τις κοινωνικές δεξιότητες και την συναισθηματική εξέλιξη. Ιδιαίτερα, θα πρέπει να τονιστεί ότι τα παιδιά που κρίνεται πως έχουν Μαθησιακές Δυσκολίες πρέπει να έχουν οπωσδήποτε τουλάχιστον κανονικό δείκτη νοημοσύνης. Κάποιες μορφές μαθησιακών δυσκολιών είναι οι εξής: Διαταραχή της Γραπτής Έκφρασης / Δυσγραφία / Δυσορθογραφία  Δυσκολία στη γραφή  στον προσανατολισμό των γραμμάτων  κακός και δυσανάγνωστος γραφικός χαρακτήρας  αργή γραφή  δυσκολία στη σύνθεση μίας πρότασης  δυσκολία στην έκθεση: την καταγραφή και την οργάνωση των ιδεών σε γραπτό λόγο  Δυσκολία στην εμπέδωση της ορθογραφίας (επαναλαμβανόμενα λάθη, μπορεί να γράφει την ίδια λέξη σε ένα κείμενο με πολλούς διαφορετικούς τρόπους). ● Διαταραχή της ανάγνωσης  Αργή ανάγνωση με δυσκολία στη σύνθεση των γραμμάτων (κομπιάσματα, αυθαίρετα συμπεράσματα)  Δυσκολία στην κατανόηση του νοήματος ενός κειμένου  Δυσκολία στην κατανόηση ερωτημάτων και ασκήσεων ● Διαταραχή των Μαθηματικών / Δυ●

28

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

σαριθμησία  Δυσκολία στη διάκριση μαθηματικών συμβόλων  Δυσκολία στη μνήμη και τις αριθμητικές ακολουθίες (π.χ. ημερομηνία και ώρα)  Δυσκολία στην εκμάθηση μαθηματικών εννοιών (π.χ. προπαίδεια) Γενικότερα τα παιδιά με Μαθησιακές Δυσκολίες αντιμετωπίζουν προβλήματα, όπως στην οργάνωση του προσωπικού χώρου και μελέτης, δυσκολία να παρακολουθήσουν το μάθημα και να καταγράφουν τις ασκήσεις που έχουν για την επόμενη μέρα. Μπορεί να ξεχνάνε βιβλία και τετράδια ή σημαντικές πληροφορίες που ειπώθηκαν στην τάξη. Δεν προγραμματίζουν καλά το χρόνο τους. Παράλληλα μπορεί να παρουσιάζουν και δυσκολίες στη λεπτή κίνηση (π.χ. στη λαβή του μολυβιού, στην κοπτική, σε έργα αυτοεξυπηρέτησης π.χ. κορδόνια ή κουμπιά).

Ψυχολογικές επιπτώσεις Τα παιδιά αυτά έχουν μειωμένη απόδοση είτε στο σχολικό είτε στο ακαδημαϊκό ή στο επαγγελματικό περιβάλλον. Αυτό έχει σημαντικές επιπτώσεις στην αυτοπεποίθηση τους, στην ακαδημαϊκή τους πρόοδο, αλλά και στην κοινωνική προσαρμογή τους. Συχνά θεωρούνται αδιάφορα ή τεμπέλικα και έτσι μπορεί να περάσουν όλα τα σχολικά τους χρόνια με αυτή την «ταμπέλα». Ορισμένα παιδιά όντως σταδιακά αναπτύσσουν μία αδιαφορία ή ακόμα και αντιδραστικότητα, αφού όσο και να προσπαθούν δεν υπάρχει θετική ανατροφοδότηση από τη σχολική τους απόδοση. Τα παιδιά με Μαθησιακές Δυσκολίες εμφανίζουν προβλήματα στην κοινωνική συμπεριφορά, δυσκολίες στην ομαδικές σχέσεις, ενώ φαίνεται ότι είναι λιγότερο δημοφιλείς και αποδεκτοί από τους συμμαθητές τους. Επιπλέον, αναφέρεται ότι οι έφηβοι με Μαθησιακές Δυσκολίες παραπέμπονται πιο συχνά για ψυχοθεραπεία για διάφο-

ρους λόγους με συχνότερους τα προβλήματα από τις εκδηλώσεις αντικοινωνικής συμπεριφοράς. Επομένως, η σχέση μαθησιακών δυσκολιών με συναισθηματικά και συμπεριφορικά προβλήματα είναι δεδομένη και ομόφωνα αποδεκτή. Επίσης μπορεί να συνυπάρχουν και άλλα προβλήματα ψυχολογικής φύσεως, τα οποία συχνά προκύπτουν δευτερογενώς. Μερικές από τις συχνότερες δυσκολίες που συνυπάρχουν με τις μαθησιακές δυσκολίες είναι:  Αγχώδεις διαταραχές  Σχολική Φοβία  Υπερκινητικότητα και Διάσπαση Προσοχής  Συναισθηματικές Δυσκολίες  Προβλήματα Κοινωνικοποίησης

Αντιμετώπιση Η προτεινόμενη αντιμετώπιση στις Δυσκολίες Μάθησης εξαρτάται από τα ευρήματα της διαγνωστικής διαδικασίας. Σε κάθε περίπτωση, η αντιμετώπιση πρέπει να είναι εξατομικευμένη. Το παιδί μπορεί να βοηθηθεί από ειδικό εκπαιδευτικό, από λογοπεδικό, από ψυχολόγο. Η αποκατάσταση έχει διπλό στόχο, αποβλέποντας τόσο στην μαθησιακή βοήθεια όσο και στην ψυχολογική στήριξη. Η έγκαιρη αξιολόγηση των ιδιαίτερων αναγκών κάθε παιδιού αλλά και η προσαρμοσμένη στις ανάγκες του, παρέμβαση μέσω εξειδικευμένου εκπαιδευτικού υλικού και μεθόδων, είναι η πλέον ενδεδειγμένη λύση για την υποστήριξη των παιδιών με Μαθησιακές Δυσκολίες. Σε αυτό το έργο είναι σημαντική η υποστήριξη και η συνεργασία τόσο των γονέων όσο και των δασκάλων του παιδιού ώστε να επιτευχθεί το καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα. * Η Βαλεντίνα Βεκρή είναι Επιστημονική Υπεύθυνη του Ινστιτούτου Παιδαγωγικής Υποστήριξης (Ι.Παι.Ψ.Υ.), Ψυχολόγος M.S.c.

Ο βοτανικός κήπος της Λέσβου

Θεραπευτικά φυτά της ΑΝΔΡΟΝΙΚΗΣ ΚΟΥΤΣΑΒΛΗ

Β

ρίσκονται γύρω μας, ομορφαίνουν τον κόσμο, κάποιοι από μας αγνοούν τη δύναμή τους, τη θεραπευτική τους δύναμη. Ο λόγος για τα βότανα που στο νησί μας μόνο λίγα δεν είναι. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στη Λέσβο έχουν καταγραφεί μέχρι τώρα 1.580 είδη φυτών, όταν σε όλη την Ελλάδα υπάρχουν 5.752, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Πατρών. Δεδομένων τούτων, δε θα ήταν παράλογο η Λέσβος να χαρακτηριστεί βοτανικός κήπος. Τα φυτά, που εδώ και χιλιάδες χρόνια χρησιμοποιούνται στη θεραπευτική, έχουν πολλές φορές στενά όρια χρήσης είτε σα δοσολογία είτε σαν αντένδειξη σε συνυπάρχουσες παθήσεις. Η χρήση τους θα πρέπει να γίνεται με προσοχή και λαμβάνοντας πάντα υπόψη την επίδραση που έχουν αυτά στον οργανισμό του ανθρώπου. Σε όλα αυτά τα είδη γίνεται αναλυτική αναφορά στο βιβλίο των Μάκη Αξιώτη και Βαγγέλη Αξιώτη «Φυτά της Ελλάδας / Έρευνα στη Λέσβο - Βοτανική, Χρήση, Τοξικότητα». Ωστόσο εδώ θα γίνει αναφορά σε ελάχιστα από αυτά, ιδιαίτερα σ’ εκείνα που μπορούμε να τα εντοπίσουμε εύκολα.

Το χαμομήλι (Μatricaria recucita)

Ένα πολύ χρήσιμο βότανο, που χρησιμοποιείται για τις παθήσεις του πεπτικού συστήματος, στη νευρική υπερένταση και στις παθήσεις του δέρματος. Το χαμομήλι έχει αναλγητικές, αντιφλεγμονώδεις, αντισηπτικές, αντισπασμωδικές, χολαγωγές, εμμηναγωγές, αντιπυρετικές, ηρεμιστικές και αγγειοδιασταλτικές ιδιότητες. Εξωτερικά τα άνθη θεραπεύουν τραύματα, εγκαύματα, αιμορροΐδες, μαστίτιδες και έλκη ποδιών.

Σαμπούκος (Sambucus nigra) Τα άνθη και οι καρποί του χρησιμοποιούνται στις παθήσεις του αναπνευστικού, στη βρογχίτιδα, στον βήχα, σε παθήσεις του ανώτερου αναπνευστικού και στον πυρετό. Έχει πειραματικά αποδειχθεί ότι το σιρόπι από τους καρπούς ελαττώνει τη διάρκεια και την οξύτητα των συμπτωμάτων της γρίπης Β, ανα-

στέλλοντας το ένζυμο του ιού. Όλα τα μέρη του φυτού (και οι σπόροι), εκτός από τα άνθη και τους ώριμους καρπούς, είναι τοξικά, επειδή περιέχουν τον κυανογόνο γλυκοζίτη Sambuni�������� grin, γι’ αυτό και δεν πρέπει να χρησιμοποιείται όλο το φυτό από έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες.

Πλαντάγο ή λαγαφτέλια (Plantago lanceolata) Ολόκληρο το φυτό χρησιμοποιείται σε αφέψημα ή σιρόπι για τις βρογχίτιδες, το άσθμα και τη φυματίωση. Σε γαργάρες για τον πονόλαιμο και σαν κολλύριο σε επιπεφυκίτιδες. Εξωτερικά το κατάπλασμα των φύλλων σε οιδήματα και έλκη λειτουργεί επουλωτικά.

Πασσιφλόρα (Passiflora caerulea) Οι καρποί του τρώγονται ωμοί ή μαγειρεμένοι. Καλό είναι να τρώγονται άγουροι, γιατί οι ώριμοι είναι τοξικοί. Μάλιστα το σιρόπι Πασσιφλορίνης θεωρείται από τα καλύτερα σκευάσματα για το νευρικό σύστημα. Έχει κατευναστική δράση χωρίς καταστολή σε αϋπνία λόγω άγχους, καθώς και σε προβλήματα εμμηνόπαυσης. Ακόμη βοηθά στις κεφαλαλγίες, στη ναυτία, στη βραδινή ενούρηση, στη νευρική δύσπνοια. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το φυτό προκαλεί υπόταση και δε πρέπει να υπερβαίνονται οι δόσεις.

Βερβένα ή σταυροβότανο (Verbena officinalis) Εσωτερικά λαμβάνεται για την αντιμετώπιση του πυρετού, του πονοκεφάλου, των προβλημάτων της χοληδόχου κύστεως σαν αντιπηκτικό, αντισπασμωδικό και γαλακταγωγό. Ακόμη χρησιμοποιείται κατά της νευρικής έντασης και της αϋπνίας. Η ρίζα είναι στυπτική κατά της δυσεντερίας. Εξωτερικά χρησιμοποιείται σε μικρά τραύματα, εκζέματα, νευραλγίες και παθήσεις των ούλων. Όμως, δε θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε εγκυμοσύνη, 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

29

καθώς περιέχει αλκαλοειδές, που προκαλεί σπασμούς της μήτρας και φωτοευαισθησία.

Mαρρούβιον (Μarrubium vulgare)

Το φυτό έχει θεραπευτική χρήση από τα πανάρχαια χρόνια και σε πολλούς πολιτισμούς. Τα φύλλα και τα ανθοφόρα κλαδιά του προκαλούν έκκριση υδαρούς βλέννης στο αναπνευστικό και έτσι θεωρείται άριστο αποχρεμπτικό για τους ενήλικες και τα παιδιά. Χρησιμοποιείται σαν τσάι αλλά προτιμάται το σιρόπι, λόγω της πικρής του γεύσης. Αυτή η πικρή γεύση χρησιμοποιείται σαν τονωτικό για το στομάχι. Το χρησιμοποίησαν και σα διουρητικό, χολαγωγό και εμμηναγωγό. Τα φύλλα σα σκόνη είναι αντιπαρασιτικά, ενώ φρέσκα σε αλοιφή θεραπεύουν τα τραύματα. Σε μεγαλύτερη δόση έχει καθαρκτική δράση.

Μελισσόχορτο (Melissa officinallis)

Το μελισσοχόρτο χρησιμοποιείται ευρέως στη λαϊκή ιατρική και στη φαρμακευτική. Τα φύλλα και οι νεαροί ανθοφόροι βλαστοί εσωτερικά χρησιμοποιούνται στα κοινά κρυολογήματα και έχουν αντισπασμωδική δάση στο πεπτικό. Είναι αντιβακτηρι-

30

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

διακά, αντιικά, αντιπυρετικά, εμμηναγωγά και ηρεμιστικά. Επίσης, έχει ανασταλτική δράση στην υπερλειτουργία του θυρεοειδούς. Εξωτερικά θεραπεύει τον έρπη και τα δήγματα των εντόμων, ενώ χρησιμοποιείται και για την απομάκρυνση των εντόμων.

Μέντα (Ziziphora taurica)

Χρησιμοποιείται το αφέψημα για τον πόνο του στομάχου και τα κρυολογήματα. Η πιθανή δράση του στο ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού ίσως υποβοηθάει την επούλωση του έλκους του δωδεκαδάκτυλου. Εξωτερικά, σαν αντισηπτικό, θεραπεύει τα τραύματα. Πειράματα έχουν δείξει ότι το έλαιο της σκοτώνει τις προνύμφες των κουνουπιών.

ται στη φαγούρα, σε εκζέματα και στην ουρική αρθρίτιδα, ενώ ισχυρή αντισηπτική δράση έχει το έλαιο. Επειδή η φλισκούνι συσπά τη μήτρα και βοηθά στην έμμηνο ρύση, απαγορεύεται η χρήση του από έγκυες γυναίκες. Υπάρχουν πολλές μελέτες για την τοξικότητα του φυτού, παρόλο που χρησιμοποιείται συχνά, οι οποίες δείχνουν ότι η φλισκούνι φαίνεται να επηρεάζει το ήπαρ, ακόμη και σαν τσάι.

Θυμάρι (Coridothymus capitatus)

Χρησιμοποιείται για τον βήχα, τη δυσκοιλιότητα και την αδυναμία. Επίσης, σε πνευμονικές παθήσεις και κρυολογήματα εισπνέουμε τον ατμό μιας χούφτας φύλλων σε ένα λίτρο νερό. Για τον πονόδοντο μασάμε 5-10 φύλλα και τα τοποθετούμε στο δόντι.

Δενδρολίβανο (Rosmarinus officinallis)

Καλή ρίγανη (Origanum vulgare)

Εκτός από το φαγητό, όπου χρησιμοποιείται η ρίγανη, είναι πολύ ευεργετική στη θεραπεία των κρυολογημάτων σαν αποχρεμπτικό, στη δυσπεψία του στομάχου και στη δυσμηνόρροια. Είναι ισχυρό κατευναστικό και δεν πρέπει να λαμβάνεται σε μεγάλες ποσότητες, ούτε από τις εγκύους. Εξωτερικά γίνονται εντριβές σε βρογχίτιδες, αρθραλγίες και μυαλγίες.

Τo δενδρολίβανο χρησιμοποιείται με εισπνοές των ανθών στους κολικούς, στον πονοκέφαλο, στα κρυολογήματα. Το τσάι χρησιμοποιείται σαν αντισηπτικό , αντισπασμωδικά στο στομάχι χολαγωγό και εμμηναγωγεί. Το απεσταγμένο υδατικό διάλυμα των ανθών του χρησιμοποιείται σαν κολλύριο στα μάτια. Το τσάι είναι τονωτικό του νευρικού συστήματος σε διανοητική ή συναισθηματική κόπωση. Εξωτερικά το αιθέριο έλαιο ανακουφίζει από τον πονοκέφαλο και είναι αντισηπτικό. Ακόμη ενισχύει την καρδιακή λειτουργία και την κυκλοφορία, αν χρησιμοποιηθεί βάμμα 5% ελαίου σε οινόπνευμα. Δεν πρέπει να το λαμβάνουν έγκυες, γιατί μπορεί να προκαλέσει αποβολή.

Φασκομηλιά (Salvia triloba) Μένθα ή φλισκούνι (Mentha pulegium)

Η φλισκούνι, σαν τονωτικό του στομάχου, αυξάνει τις εκκρίσεις, ανοίγει τον καρδιακό σφιγκτήρα και έτσι ανακουφίζει τη δυσπεψία και τους κολικούς. Έχει αντισηπτική δράση, αντισπασμωδική και ηρεμιστική. Το τσάι χρησιμοποιείται σε πυρετούς, πονοκέφαλο, μικρές αναπνευστικές λοιμώξεις, δυσπεψία και κατά των εντερικών παρασίτων. Εξωτερικά χρησιμοποιεί-

Το φασκόμηλο χρησιμοποιείται σε μεγάλο αριθμό παθήσεων σαν αντιιδωτικό, αντισηπτικό, αντισπασμωδικό, στυπτικό, χολαγωγό, αποχρεμπτικό, αντιπυρετικό και αγγειοδιασταλτικό, κατά της νευρικής υπερέντασης και σαν εμμηναγωγό. Από τα φύλλα παράγεται αιθέριο έλαιο που χρησιμοποιείται στον στομαχόπονο και στην αεροκολία, στην δυσεντερία, στην ανορεξία, στην υπόταση, στον βήχα και στον πονόλαιμο. Εξωτερικά χρησιμοποιείται στην επούλωση τραυμάτων και στη μυκητία-

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

31

ση των ποδιών. Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται από τις εγκύους, ενώ ενδέχεται να δρα ανασταλτικά στη γονιμότητα.

Προσοχή! Μια ιδιαίτερη περίπτωση αποτελεί η εγκυμοσύνη και η λεπτή ισορροπία ανάμεσα στο έμβρυο και στη μητέρα μέσα στη μήτρα. Παρακάτω αναφέρεται η λίστα των φυτών εκείνων , των οποίων απαγορεύεται η χρήση κατά την εγκυμοσύνη. Σ’ αυτό συνέβαλε το ότι αρκετά από αυτά αποτελούν ροφήματα που χρησιμοποιούνται συχνά. Η βλαπτική επίδραση αφορά κύρια σύσπαση του μυομητρίου με κίνδυνο αποβολής του εμβρύου. Στα φυτά αυτά περιλαμβάνονται: 1. Ρίγανη σε μεγάλες ποσότητες 2. Μαντζουράνα 3. Φλισκούνι 4. Μέντα του νερού 5. Δεντρολίβανο 6. Φασκόμηλο 7. Χαμόμηλο Επίσης η χρήση για φαρμακευτικούς σκοπούς των παρακάτω φυτών: 8. Κέδρος

32

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

9. Γλυκόρριζα 10. Βάλσαμο, σπαθόχορτο 11. Πικραγγουριά 12. Λυγαριά 13. Verbena officinalis 14. Calamintha nepeta 15. Lycopus europaeus 16. Linaria simplex 17. Σαμπούκος, κουφοξυλιά 18. Κουλτζάνα 19. Κουλτζάνα μικρή 20. Anthemis cotula (είδος μαργαρίτας) 21. Αψιθιά (Artemisia vulgaris) 22. Αψιθιά (Artemisia arborescens) 23. Αγκαθούρα 24. Λαγομηλιά 25. Κρόκος 26. Πολυτρίχι Από τα αρωματικά φυτά προσοχή χρειάζεται η χρήση της φλισκούνης στον γενικό πληθυσμό καθώς είναι τοξική στο ήπαρ, επίσης η μακροχρόνια χρήση του χαμομηλιού στα παιδιά.

Καρκίνος του θυρεοειδούς Γράφει ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Ι. ΤΣΟΥΝΑΣ*

Ο

καρκίνος του θυρεοειδούς (ΚΘ) αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 1% των κακοηθών νεοπλασιών στον άνθρωπο και είναι συνηθέστερος στις γυναίκες. Τα τελευταία 30 χρόνια η επίπτωσή του έχει υπερδιπλασιαστεί στη χώρα μας και παγκοσμίως, κυρίως λόγω της αυξημένης ιατρικής επαγρύπνησης και του τακτικού προληπτικού ελέγχου. Στο μεγαλύτερο ποσοστό, πρόκειται για θηλώδη καρκινώματα με γενικώς καλή πρόγνωση και σπάνιες επιπλοκές, ενώ τα μυελοειδή (που προέρχονται από διαφορετικού τύπου κύτταρα του θυρεοειδούς) είναι σπάνια αλλά με δυσμενέστερη πρόγνωση. Πολύ σπάνιος είναι ο αμετάπλαστος ΚΘ, από τους πιο θανατηφόρους καρκίνους. Η αιτιολογία του ΚΘ είναι πολύπλευρη και εν μέρει άγνωστη. Οικογενείς (κληρονομικοί) παράγοντες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνισή του, καθώς και γονιδιακές μεταλλάξεις. Η ραδιενεργός ακτινοβολία έχει αυξήσει τον ΚΘ κυρίως στα παιδιά, ειδικά μετά την καταστροφή στο ������������������������ Chernobyl��������������� το 1986. Αυξημένη επίπτωση ΚΘ παρατηρείται και σε περιοχές με διατροφική ένδεια ιωδίου.

Η ανεύρεση του ΚΘ γίνεται συνήθως μετά από παρακέντηση και βιοψία κάποιου ύποπτου όζου. Σημειώνεται ότι ο ορμονολογικός έλεγχος του αίματος μπορεί να είναι φυσιολογικός. Ο ΚΘ αντιμετωπίζεται πρωτίστως χειρουργικά, με εξαίρεση ολόκληρου του θυρεοειδούς και λεμφαδενικό καθαρισμό της γύρω περιοχής, και στη συνέχεια με χορήγηση ιωδίου για την καταστροφή των υπολειμμάτων του αδένα αλλά και πιθανών μεταστάσεων. Οι ασθενείς με ΚΘ πρέπει να παρακολουθούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα με ψηλάφηση, υπερηχογράφημα, ορμονολογικό έλεγχο και ολόσωμο σπινθηρογράφημα, ενώ για την υποκατάσταση της ορμονικής ανεπάρκειας ακολουθούν αγωγή με καθημερινή χορήγηση θυροξίνης. Ο ΚΘ γενικώς έχει καλή πρόγνωση και εξέλιξη. Η τακτική παρακολούθηση και η επαγρύπνηση γιατρών και ασθενών αποτελούν σημαντικό παράγοντα για την καλή πορεία της νόσου. * Ο Παναγιώτης Ι. Τσουνάς είναι Ενδοκρινολόγος – Διαβητολόγος.

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

33

Βλάπτει τελικά η τηλεόραση την όραση; Γράφει ο ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΜΑΛΛΙΣΟΒΑΣ*

Α

ς πάρουμε τα πράγματα από την αρχή με απλά λόγια. Η όραση αναπτύσσεται σαν εγκεφαλική λειτουργία μέχρι την ηλικία των επτά ετών. Τo μάτι είναι η φωτογραφική μηχανή που στέλνει εικόνες στον εγκέφαλο. Ο εγκέφαλος είναι αυτός που δίνει την αίσθηση της όρασης. Θα ξεκινήσουμε με την μυωπία. Είναι το μάτι μακρύτερο (από εμπρός μέχρι πίσω) και αυτό το μέγεθος καθορίζεται από τα γονίδια μας - το πόσο θα είναι στο τέλος της ανάπτυξης μας. Οι πολύ υψηλές μυωπίες είναι από παθολογικές αιτίες, δεν ταιριάζουν εδώ. Πάντως η τηλεόραση δε φταίει, δε μπορεί να επηρεάσει το μήκος των ματιών μας. Μια οθόνη δεν αλλάζει λοιπόν τα μεγέθη μας. Θα μεγάλωνε και τη μύτη μας για παράδειγμα. Η υπερμετρωπία αντίθετα είναι μικρό μάτι, που δε θα φτάσει το κανονικό μέγεθος. Θα μείνει μικρότερο. Ο αστιγματισμός είναι ανωμαλία του εξωτερικού φακού. Είναι κάτι που το έχουμε από τη γέννηση μας και παραμένει ίδιο όσο ζούμε. Ούτε αυτό το επηρεάζει η τηλεόραση. Έχοντας ένα παιδί μπροστά σε μια οθόνη μέχρι την ηλικία των επτά ετών, συμβαίνουν τα εξής: Συγκλίνει τα μάτια του, σφίγγει τους εσωτερικούς φακούς και μεταδίδει εικόνες στον εγκέφαλο. Αυτή η διαδικασία διορθώνει (προσαρμόζει το λέμε οφθαλμολογικά) λίγο ή πολύ τα προβλήματα που έχει από τη γέννηση του. Κάθεται κοντά, γιατί βλέπει σ’ αυτή την απόσταση. Οι εσωτερικοί φακοί του είναι μαλακοί, συσπώνται πολύ και βλέπει από μια πιθαμή. Όσο θα μεγαλώνει δε θα μπορεί, οι φακοί θα σκληραίνουν και θα φτάσει 40 - 50 χρόνων, όπου δε θα μπορεί να δει κοντά (πρεσβυωπία). Οι μαλακοί φακοί και η δυνατή προσαρμογή κάνουν τα μάτια να στέλνουν καθαρές εικόνες. Αν γεννηθεί, για παράδειγμα, με αστιγματισμό στο ένα μάτι, ο εγκέφαλος θα έχει μια θολή και μια καθαρή εικόνα, που θα προσπαθεί να τις ενώσει σε μια καθαρή. Προσαρμόζει τους φακούς και μεταδίδει καθαρά στον εγκέφαλο. Αυτό γίνεται με τη συνεχόμενη προσήλωση σε ένα στόχο, και

34

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

όχι κοιτώντας αλλού κάθε δευτερόλεπτο, όπως όταν παίζει έξω. Εξετάζουμε τα παιδιά για το σχολείο μέχρι επτά χρόνων, για να διορθώσουμε με γυαλί ανωμαλίες, σκοπεύοντας καθαρές εικόνες στον εγκέφαλο. Μετά την ηλικία των επτά χρόνων, η όραση δε βελτιώνεται όσο γυαλί και να δώσεις. Το λέμε τεμπέλικο μάτι ή αμβλυωπία ιατρικά. Είναι λοιπόν η τηλεόραση θεραπεία για τις διαθλαστικές παθήσεις; Όχι. Είναι η προσήλωση σε ένα στόχο σε σταθερή απόσταση και, εφόσον δε διαθέτουμε κουκλοθέατρο, ας είναι η τηλεόραση. Ρωτήστε ηλεκτρομηχανικούς, αν έχει ακτινοβολία και μας πέφτουν τα μαλλιά. Πάντως τα μάτια δεν τα πειράζει. Άνθρωποι στα 60 που μεγάλωσαν χωρίς τηλεόραση με αστιγματισμό ας πούμε 2,5 βαθμούς έχουν όραση 5 στα δέκα, ενώ ένα σύγχρονο παιδί (που δεν πήγε στον γιατρό), 8 στα δέκα, βλέπει τέλεια αλλά καλύτερα. Σίγουρα όταν προσηλώνουμε, συγκλίνουμε και δεν ανοιγοκλείνουμε τα μάτια συχνά και έτσι στεγνώνουν. Αυτό δημιουργεί αίσθημα κόπωσης, δε μας βλάπτει όμως. Για ένα παιδί αυτά δεν είναι τίποτα. Μπορεί το μάτι να κουράζεται αλλά δε χαλάσει. ΣΙΓΟΥΡΑ. Προστατέψτε την ψυχική τους υγεία με έλεγχο στο τι βλέπουν, προτρέψτε τα να παίζουν και έξω. Όχι ότι η τηλεόραση ή ο υπολογιστής θα χαλάσουν τα μάτια τους. Θα βοηθήσει την όραση να αναπτυχτεί μέχρι τα επτά στις περισσότερες περιπτώσεις, λίγο ή πολύ. Ζημιά στα μάτια δε θα κάνει. Στην ψυχή μπορεί… * Ο Ευστάθιος Μαλλισόβας είναι Χειρούργος Οφθαλμίατρος στην Καλλονή.

Απαιτείται έλεγχος από την Α΄ Δημοτικού

Διαλέγοντας σωστά γυαλιά για το παιδί σας Γράφει η ΚΕΛΛΥ ΒΟΥΓΙΟΥΚΑ*

Α

παραίτητος κρίνεται ο οφθαλμολογικός έλεγχος των μαθητών κατά την έναρξη της σχολικής χρονιάς, προκειμένου να διαπιστωθεί η ανάγκη χρήσης γυαλιών οράσεως. Το σημαντικότερο όλων είναι η άριστη εφαρμογή του σκελετού στο πρόσωπο. Τα σημεία επαφής του θα πρέπει να είναι μόνον η μύτη και τα αυτιά και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εφάπτεται στους κροτάφους ή να ακουμπά στις παρειές. Αν πρόκειται για μεταλλικό σκελετό, υπάρχει πιθανότητα οξείδωσής του κατά τη χρήση (ιδρώτας, νερό), με συνέπεια την εμφάνιση δερματίτιδας εξ επαφής. Σε αυτή την περίπτωση επιβάλλεται η επίσκεψη στον εξειδικευμένο οπτικό, προκειμένου να δι-

αφοροποιήσει την εφαρμογή του. Ένας κοκκάλινος σκελετός, παρότι είναι περισσότερο εμφανής και δυσκολότερα επιλέγεται, πλεονεκτεί για τη μεγαλύτερη ανθεκτικότητά του και για την καλύτερη συγκράτηση των οφθαλμικών φακών. Μη λησμονάμε ότι τα παιδικά γυαλιά καταπονούνται, ιδιαίτερα δε όταν απαιτείται η χρήση τους σε εξωσχολικές δραστηριότητες (sports κτλ). Η νέα γενιά υλικών έρχεται να δώσει λύση στα παραπάνω: σκελετοί από καουτσούκ. Ευλύγιστοι, ελαφρύτεροι, παραμορφώνονται και… επανέρχονται στην αρχική τους κατάσταση! Ο σκελετός οφείλει να κάνει στο παιδί σας τώρα… όχι του χρόνου. Όταν το παιδί

θα έχει μεγαλώσει, πιθανότατα να χρειαστεί καινούρια συνταγή και καινούριο σκελετό. Σωστή θέση του γυαλιού οράσεως είναι εκείνη όπου ο σκελετός πλαισιώνει αρμονικά το πρόσωπο, επιτρέποντας την ευχερή όραση προς κάθε κατεύθυνση. Συχνά, όταν τα γυαλιά γλιστρούν, ο σκοπός τους χάνεται: δεν είναι επικεντρωμένα, δε δίνουν σωστή όραση, δυσχεραίνουν τη χρήση τους. Αποτέλεσμα; Η απόρριψή τους! Η επιλογή των φακών είναι μονόδρομος: οργανικοί φακοί. Είτε πρόκειται για απλούς (ευρείας χρήσης), είτε για polycarbonate (ανθεκτικότεροι στις χαράξεις), απαιτείται να φέρουν αντιανακλαστικές επιστρώσεις (antireflex), που παρέχουν την ευκρινέστερη, τη διαυγέστερη όραση. Όταν πρόκειται για τα πρώτα γυαλιά, τότε είναι απαραίτητο οι γονείς να αφιερώσουν αρκετό χρόνο στο κατάστημα οπτικών, προκειμένου να λύσουν όλες τις απορίες τους. * Η Κέλλυ Βουγιούκα είναι πτυχιούχος Οπτικός – Οπτομέτρης.

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

35

Κονδυλώματα - Θεραπεία με laser Γράφει ο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΡΟΥΠΑΣ*

Α

νώδυνη, αναίμακτη, αποτελεσματική και χωρίς παρενέργειες είναι η θεραπεία των κονδυλωμάτων με Laser διοξειδίου του άνθρακα. Πράγματι η θεραπεία με Laser διοξειδίου του άνθρακα των κονδυλωμάτων - που είναι το συχνότερο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα - υπερτερεί όλων των άλλων διαθέσιμων μεθόδων. Κι αυτό γιατί στοχεύει επιλεκτικά μόνο στα υπάρχοντα κονδυλώματα, αφήνοντας ανέπαφο το γύρω υγιές δέρμα. Η θεραπεία των κονδυλωμάτων χαρακτηρίζεται από απουσία μετεγχειρητικού πόνου και ουλών, ενώ το αισθητικό αποτέλεσμα είναι άριστο. Η θεραπεία είναι αναίμακτη, καθώς η δέσμη του laser εφαρμόζεται στοχευμένα στην πάσχουσα περιοχή κατόπιν τοπικής αναισθησίας. Μάλιστα σε μία μόνο συνεδρία μπορεί να καταστρέψει όλα τα υπάρχοντα σε μία δεδομένη στιγμή κονδυλώματα. Είναι η πλέον ανώδυνη, χωρίς παρενέργειες μέθοδος, όταν εφαρμόζεται από εξειδικευμένο γιατρό. Τα κονδυλώματα κλινικά εμφανίζονται σαν ογκίδια, αρχικά μεγέθους λίγων χιλιοστών που η επιφάνειά τους μοιάζει με κουνουπίδι, ενώ με την πάροδο του χρόνου αυξάνονται σε μέγεθος, αποκτούν μίσχο ή συνενώνονται μεταξύ τους. Είναι ανώδυνα (σπάνια μπορεί να προκαλούν φαγούρα ή κάψιμο) και

36

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

έχουν χρώμα ρόδινο ή καφεοειδές. Τα κλασικά κονδυλώματα προσβάλλουν το δέρμα γύρω και πάνω στα γεννητικά όργανα, τον πρωκτό αλλά και το βλεννογόνο (δηλαδή την εσωτερική επίστρωση) του κόλπου και του ορθού. Τα κονδυλώματα εμφανίζονται από ένα μέχρι και τρεις μήνες μετά την σεξουαλική επαφή. Είναι επίσης πιθανόν κάποιος να μολυνθεί από τον ιό αλλά να μην εμφανίσει ποτέ κονδυλώματα. Αυτό εξαρτάται από την κατάσταση του ανοσοποιητικού του συστήματος. Η εξέταση για τα κονδυλώματα είναι απλή, ανώδυνη και ο γιατρός μπορεί να τα διαγνώσει με γυμνό μάτι ή με μεγεθυντικό φακό. Για κονδυλώματα που βρίσκονται στον πρωκτό ή στον κόλπο χρειάζεται να γίνει μια πιο ειδική εξέταση (ορθοσκόπηση ή κολποσκόπηση αντίστοιχα). Όταν βρίσκονται κονδυλώματα στα εξωτερικά γεννητικά όργανα, είναι καλό να γίνεται επίσης εξέταση του πρωκτού και του κόλπου (στις γυναίκες). Η βλάβη διαγιγνώσκεται με βιοψία ή με τεστ ΠΑΠ. * Ο Νικόλαος Ρούπας είναι Μαιευτήρας Χειρουργός - Γυναικολόγος στην Καλλονή.

Ποδολογία δε σημαίνει πεντικιούρ! Γράφει η ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗ*

Σ

ύμφωνα με έρευνες, έξι στους δέκα ανθρώπους ταλαιπωρούνται από κάποιο πρόβλημα στα πόδια. Πόσες φορές δεν βάλατε ένα παπούτσι που σας «χτύπησε», πόσες φορές δεν παραπονεθήκατε για τους κάλους στα μικρά δάχτυλα των ποδιών σας και δεν νιώσατε την ανάγκη να αφεθείτε στα χέρια ενός ειδικού; Τα πιο συχνά προβλήματα

Κάλος Η υπερκεράτωση ή κάλος, αποτελεί έναν προστατευτικό μηχανισμό της επιδερμίδας, απέναντι στην παρατεταμένη πίεση ή τριβή. Ο κάλος είναι επώδυνος όταν ο μηχανισμός γίνει «υπερπροστατευτικός» και κάτω από τον κάλο αναπτυχθεί πυρήνας, αυτό που λέμε «ρίζα του κάλου». Οι κάλοι βασανίζουν πολύ κόσμο και, πιο συχνά, τον γυναικείο πληθυσμό, κυρίως εξαιτίας των στενών υποδημάτων. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο ποδολόγος ακολουθεί συντηρητική θεραπεία, με αφαίρεση και εκπυρήνιση των κάλων, ενώ παρέχει συμβουλές για την επιλογή των κατάλληλων υποδημάτων. Είσφρυση όνυχος Είναι αυτό που περιγράφουμε όταν λέμε ότι «μου μπήκε το νύχι στο κρέας». Οι ποδολόγοι παρεμβαίνουν με απομάκρυνση τμήματος του όνυχος που εισχωρεί στο δέρμα, μείωση της πάχυνσης του παραμορφωμένου όνυχος με ειδική φρέζα και αφαίρεση του.

Ο δεκάλογος για τη φροντίδα των ποδιών

1. Καλή υγιεινή. Φροντίζουμε να πλένουμε τα πόδια μας, καθημερινά αν είναι εφικτό.

2. Μετά το πλύσιμο, στεγνώνουμε καλά ανάμεσα στα δάχτυλα,

για να αποφύγουμε τον κίνδυνο μυκητίασης.

3. Αλλάζουμε κάλτσες καθημερινά και δεν φοράμε τα ίδια παπούτσια κάθε μέρα, για να αποφύγουμε το ενδεχόμενο δυσοσμίας ή μυκητίασης.

4. Κόβουμε τα νύχια τετραγωνισμένα, χωρίς να απομακρύνουμε τις γωνίες και φροντίζουμε να μην τα κόβουμε πολύ βαθιά, για να αποφύγουμε τους τραυματισμούς και τις παραμορφώσεις, όπως οι εισφρύσεις, όπου «μπαίνουν τα νύχια στο κρέας».

5. Λιμάρουμε τα νύχια αφού τα κόψουμε, ώστε να ομαλοποιούμε τις άκρες τους.

6. Δεν έχουμε συνεχώς βαμμένα νύχια. Αφήνουμε ενδιάμεσα χρονικά διαστήματα, ώστε το νύχι να αναπνέει και να αποφύγουμε δυσχρωμίες.

7. Φροντίζουμε τα παπούτσια μας να έχουν σωστό μέγεθος, για να μην πιέζουν πουθενά. Βαδίζουμε κατά τη δοκιμή και επιβεβαιώνουμε ότι στηρίζουν καλά τα πόδια.

8. Αποφεύγουμε τη συστηματική χρήση ψηλοτάκουνων υποδημάτων.

9. Σε περίπτωση ξηροδερμίας, ενυδατώνουμε καθημερινά τα πόδια, με ειδική ενυδατική κρέμα.

10. Σε οποιοδήποτε πρόβλημα, επισκεπτόμαστε τον ειδικό.

Τα πόδια των παιδιών

Μέχρι το παιδί να αρχίσει να περπατά, δεν χρειάζεται να φορά παπούτσια. Τα παπούτσια μάλιστα, σε αυτήν την περίπτωση βλάπτουν παρά ωφελούν το παιδί, καθώς εμποδίζουν την ελευθερία του κατά το μπουσούλημα. Παπούτσια θα πρέπει να αγοραστούν στο παιδί όταν αρχίσει να κάνει τις πρώτες προσπάθειές του για βάδιση, επιλέγοντας ένα ζευγάρι που καλύπτει τον αστράγαλο, ώστε να υποστηρίζονται τα αδύνατα πό16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

37

photographs by Claire Lloyd www.clairelloyd.com

δια και τα μαλακά του κόκαλα. Οι γονείς δεν χρειάζεται να ανησυχούν για σπασίματα ή δυσμορφίες των νυχιών του νηπίου. Τα νηπιακά νύχια είναι διαρκώς διαμορφούμενα και τόσο μαλακά, που τις περισσότερες φορές δεν χρειάζονται ούτε κόψιμο, αφού σπάνε μόνα τους, κατά τρόπο απόλυτα φυσικό, με το μπουσούλημα. Μέχρι την ηλικία των 6 ετών, δεν χρειάζεται επίσης να ανησυχούμε για ορθοπεδικά προβλήματα, αφού με την επιλογή του σωστού παπουτσιού, τα όποια προβλήματα στις περισσότερες περιπτώσεις διορθώνονται από μόνα τους, όσο το παιδί αναπτύσσεται. Κατά την επιλογή του παπουτσιού θα πρέπει να προσέχουμε η σόλα να μην είναι πολύ μαλακή, ώστε το πόδι να συναντά φυσιολογική αντίσταση και να μην παραμορφώνονται οι μαλακές ακόμη αρθρώσεις του μεταταρσίου. Προκειμένου να αποφεύγεται η συνήθης σ’ αυτή την ηλικία τάση για χιασμό των ποδιών (πλησίασμα των γονάτων και απομάκρυνση των άκρων ποδών), το εσωτερικό πέλμα του παπουτσιού θα πρέπει να είναι σωστά εξογκωμένο στην καμάρα και όχι επίπεδο.

ναι πάντοτε συνθετικά, πρέπει να είναι φυσικά, δηλαδή δέρμα ή ύφασμα. Το δέρμα είναι καλύτερο γιατί προσαρμόζεται στο σχήμα του ποδιού και δεν το καταπονεί.

Επιλέγοντας παιδικά παπούτσια

● Δεν είναι σωστό τα παπούτσια να δανείζονται, ούτε να «περνούν» από το μεγάλο αδελφάκι στο μικρότερο. Τα παλιά παπούτσια έχουν πάρει το σχήμα του πρώτου ποδιού και σίγουρα θα ταλαιπωρήσουν το δεύτερο.

● Όταν αγοράζουμε παπούτσια, προσέχουμε το περιθώριο μπροστά από τα δάκτυλα να είναι τουλάχιστον 15 χιλιοστά. ● Τα υλικά των παπουτσιών, με εξαίρεση τα αθλητικά, που εί-

● Τα παπούτσια θα πρέπει να έχουν τη σωστή φόρμα, να είναι ανατομικά και να διαθέτουν σταθερή σόλα. ● Οι κάλτσες πρέπει να είναι βαμβακερές ή μάλλινες και όχι συνθετικές, να αλλάζονται καθημερινά, αν όχι συχνότερα, και να πλένονται τουλάχιστον στους 60 βαθμούς. ● Στα μεγαλύτερα παιδιά, στην εφηβεία, γίνεται έντονο το πρόβλημα της επιλογής παπουτσιών. Τα κορίτσια προτιμούν τα τακούνια, ενώ τα αγόρια συνήθως επιμένουν να φορούν σχεδόν αποκλειστικά αθλητικά. Η υπεριδρωσία, σε συνδυασμό με τα συνθετικά υλικά των αθλητικών παπουτσιών, δημιουργούν μικρόβια και μύκητες, που προκαλούν έντονη δυσοσμία και θεραπεύονται δύσκολα. Τα αθλητικά παπούτσια επιβάλλεται να πλένονται τακτικά στο πλυντήριο, επίσης στους 60 βαθμούς. ● Αν το παιδί επιμένει να χρησιμοποιεί συνεχώς αθλητικά παπούτσια, θα πρέπει να έχει τουλάχιστον δύο ζευγάρια, ώστε να μη φορά τα ίδια κάθε μέρα.

* Η Κωνσταντίνα Σταμάτη είναι αισθητικός, ιδιοκτήτρια του Κέντρου Αισθητικής και Ομορφιάς «Κωνσταντίνα».

38

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013

39

40

16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2013