12 minute read
Kunst en design
Kunst en design Van eBay tot De Loft: het pad van galerijhouder Alain Hens
Fotografie Evenbeeld
Advertisement
Al meer dan twintig jaar is Alain Hens een markant figuur in de wereld van kunst en design. Niet enkel omdat hij zijn zaken strategisch anders aanpakt dan de meeste van zijn collega’s, ook omdat de kunstenaars en designers die hij presenteert op een of andere manier onder de radar lijken te blijven of weer te verdwijnen. Net daarom zijn ze vaak zo interessant. Zijn aanpak is bewust intuïtief, een eeuwig zoeken naar antwoorden op vragen die beginnen met ‘Waarom?’. Dat schept ruimte voor twijfel, maar ook voor antwoorden.
Swedish match
Alain Hens woont in zijn loft samen met Mira Sohlén, zijn partner en een Zweedse kunstenares, met wie hij niet enkel de liefde, maar ook zijn professionele passie deelt. Al bij hun eerste ontmoeting zaten ze op dezelfde golflengte en haar leven en werk maken integraal deel uit van het gebeuren in de loft. Haar kunst bestaat uit wandtapijten, die ze minutieus samenstelt uit individuele handgeknoopte wollen vormen, en waarin ze plaats laat voor leegte. De organische vormen, vaak in aardekleuren, componeert ze horizontaal, op de grond van haar atelierzone in de loft, waar de lichtinval optimaal is. De ultieme verticale dimensie krijgt haar werk pas als het opgehangen wordt. De loft presenteert niet alleen enkele van haar werken, ze toont ook het work in progress.
Vandaag is zijn galerij in de Antwerpse Kloosterstraat een exhibitieruimte, morgen wellicht weer showroom van meubelstukken. Zijn specialiteit? Naoorlogse kunst en design, eerlijk en handgemaakt, liefst unieke of tenminste zeldzame stukken. Zijn trots? Zijn loft, gelegen op een steenworp van zijn galerij en meteen ook een verlengstuk ervan. Het is een adembenemende plek in de binnenstad die woning, kantoor, presentatieruimte en atelier tegelijkertijd is. Entrr ging op bezoek, luisterde en snuisterde. On eBay (from Babylon back to Babylon)
Voorbestemd om in deze wereld terecht te komen was Alain Hens allerminst. Tijdens zijn studies sprak hij met een kennis die onder andere via eBay designstukken aan- en verkocht. Het waren de beginjaren van het internet en veel handelaren richtten zich toen nog uitsluitend op fysieke vindplaatsen, zoals rommelmarkten, veilingen en bij deurwaarders. Al snel raakte hij geboeid door de digitale revolutie, die tijd en ruimte nieuwe dimensies gaf. ‘Plots werd mijn wereldbeeld enorm verbreed: digitaal foto’s maken, posten, verkopen in Japan, je geld ontvangen via PayPal… Ik was onmiddellijk enthousiast over wat ik zag en ging ook al snel mee de boer op naar rommelmarkten en zo.’
Emiel Veranneman: meubelontwerper en (interieur)architect
Onlangs slaagde Alain Hens erin om zeven werken aan te kopen van Emile Veranneman. De neef van Constant Permeke is vaderlandse top als (industrieel) vormgever en meubelmaker, maar is van opleiding architect met specialiteit interieurvormgeving. Zelf was hij ook verzamelaar en galerijhouder. Zijn stoere en robuuste werken blijven actueel. Zijn eigen woning in Kruishoutem, een ontwerp van Lucien François uit de jaren 1950, werd een architectuurklassieker, maar ook de plek van zijn tragische dood na een familiaal dispuut rond zijn collectie.
Van vragen en verwondering
‘Ik ben iemand die altijd op zoek gaat naar wat er achter de feiten ligt, waarom iets is wat het is, waarom iets gaat zoals het gaat…’ De wereld van design prikkelde hem meer dan zijn sociale en politieke studies. Al snel bleek hij op een fijngevoelige manier kwaliteit en materialen te herkennen en ging hij zijn eigen weg. ‘Mijn initiële verwondering groeide alleen maar. Achter elke deur die openging, vond ik weer een andere. Op maandag was het aardewerk, op dinsdag glas of andere objecten, de wereld van eBay was laagdrempelig, oneindig groot, spannend en vooral leuk tegelijkertijd. Andere specialisten bleven eerder de traditionele paden bewandelen en ik kon me redelijk vrij bewegen in mijn speeltuin. Toen heb ik het idee “beroep” ook verlaten. Ik intensifieerde gewoon wat ik deed, want ik deed het graag en goed, en het werkte. En vooral: ik kon het zelf invullen!’
Van zolder naar Parijs
In 2004 was zijn eenmanszaak Alainko een feit. EBay bleek op dat moment een behoorlijk disruptieve factor te zijn in de kunst- en designhandel en stilaan deden zijn conculega's maar ook andere platformen hun intrede. Intussen zat Alain Hens niet stil en bewandelde hij ook fysieke zoekpaden. ‘Op de zolders van Nederlandse scholen vond ik stoelen, die ik verkocht aan startende horecazaken in Parijs. Het ene bracht het andere met zich mee en voor ik het wist, verkocht ik stukken aan modeontwerpster Isabelle Marant. Vintage design was toen hot en op een en dezelfde dag bezocht ik cafés, architecten en decorateurs. Niet dat alles vanzelf ging. Ik heb leergeld betaald, moest alles zelf uitzoeken, voor mijn plek vechten in een gesloten wereld en zelf mijn netwerk uitbouwen.’
De States in ’t Stad
Toen iedereen de weg gevonden had naar de op dat moment hippe online platformen, gooide Alain Hens het roer om. Net toen koos hij voor een fysieke galerij en schakelde hij – na de nodige zelfreflectie – een niveau hoger op het vlak van kwaliteit. Hij wilde verrassen eerder dan kopen in opdracht. In die tijd zakte zelfs Michael Bruno af naar de Kloosterstraat, de oorspronkelijke eigenaar van 1stDibs. ‘De beslissing om in de hogere budgettaire regionen actief te worden deed me beseffen dat er ook limieten zijn. Op dat level moet je bereikbaar en aanspreekbaar zijn, moet je engagement tonen en vertrouwen wekken. Dan gaat het over verhoudingen en relaties, niet enkel over objecten en euro’s.’ Werk aan modernisme
Tot de pronkstukken behoort een bureau, een uniek ontwerp van architect Antoon Blanckaert voor een van de eerste modernistische huizen in Aalst en omgeving (woning Singelyn-Blanckaert, een ontwerp voor zijn zus; zelf bewoonde hij het tweede deel van de koppelwoning). Het bureau kenmerkt de specificiteit van de werken waar Alain Hens naar op zoek is: gemaakt met een bepaalde bedoeling voor een bepaalde locatie, zonder intentie tot herhaling of duplicatie. Gebruikssporen maken dit object alleen maar authentieker.
Gecollectioneerde collega’s
In 1984 inspireerde het gerenommeerde tijdschrift Domus – het walhalla voor liefhebbers van internationale modernistische en postmodernistische architectuur – de Belgische ontwerper Gerard Kuijpers tot een brutalistisch tijdschriftenrek in torenvorm van glas, metaal en natuursteen. Daarin kan elk individueel exemplaar van het blad zijn eigen unieke (horizontale) plek innemen. Architectuur in design en design voor architectuur tegelijkertijd.
De loft: perspectief voor architectuur
De kunst- en designstukken in de loft, die twee verdiepingen beslaat in een voormalig pakhuis, zijn meer dan presentatiestukken. Ze maken deel uit van het dagelijkse leven en werk van de bewoners. De presentatie legt de nadruk op de collectie eerder dan op de individuele werken en toont hoe een object functioneert als een stuk in een huis. Ze toont wat samen kan gaan of werken. Ze is beeld, leven en tentoonstelling tegelijkertijd en biedt op die manier een vorm van beleving, een aspect dat Alain Hens nog wil uitdiepen, met events op zijn dakterras bijvoorbeeld, al dan niet met muzikale of culinaire omlijsting – to be continued.
Een loft met DNA
Die beslissing had verregaande gevolgen voor zijn werkwijze. Alainko werd Galerie Alain Hens en de op- en verkoper werd een collectioneur. ‘Het was de hoogste tijd om mijn zakelijk DNA vast te leggen, om de vraag te beantwoorden waarom ik iets koop. De rode draden bleken sculpturale en poëtische werken, met een vleugje etniciteit en met textuur. Die definitie laat me toe om trends voor te blijven, altijd naar de horizon te kijken en kwaliteit voorop te stellen. Er zijn genoeg goede ontwerpers en kunstenaars die geen aandacht krijgen. Zoeken onder de radar is zoveel boeiender dan trends of de mainstream volgen.’ In die periode zag hij een loft te huur staan in de buurt van zijn galerij. De beelden die hij vond op internet konden hem maar matig boeien, tot hij tijdens een vakantie plots de mogelijkheden ervan inzag en meteen actie ondernam. De ruimte van bijna 400 vierkante meter zou plaats kunnen bieden om zijn mooiste stukken in alle eenvoud en sereniteit te presenteren in een echte woonomgeving, als extensie op zijn galerij. Een kans die hij niet mocht laten liggen. Architecturale wandeling
‘De loft stelt me in staat om curator en collectioneur te zijn en in die hoedanigheid verkoop ik. Ik toon mijn collectie en die is meteen ook beschikbaar. De openheid en de afmetingen van de woonverdieping laten toe om met mijn stukken meerdere settings te creëren, die tegelijkertijd functioneel en esthetisch zijn. Hier krijgen de objecten de ruimte om hun verhaal te vertellen, waarom ze gemaakt zijn en zijn zoals ze zijn. Hier tonen ze hun echte waarde.’ Een architect of decorateur kan de stukken in een levensechte context bewonderen, aanraken, de achtergrond ervan leren kennen, want die maakt ook deel uit van zijn verhaal voor zijn klant.
Liever Mees dan Eames
Niet iedereen is ervan overtuigd dat (veel) geld uitgeven aan designstukken de moeite waard is, maar daar maalt hij niet om. ‘Wie bij mij terechtkomt, weet dat hij enerzijds kwaliteit mag verwachten en anderzijds stukken vindt die uniek zijn of beperkt in aantal. Voor een Eames, waar er tienduizenden van gemaakt zijn, pas ik. Mijn bronnen zijn nu veilingzalen, designbeurzen en privécollecties. Wie een gewoon meubelstuk koopt, weet dat het na zes jaar nauwelijks nog wat waard is, bij mijn stukken is het tegenovergestelde waar. Waarde vind ik in intentie en context, waarom is iets gemaakt en waarom op die manier. Daarom richt ik me op kleine oplages, uit kleine ateliers, gemaakt voor een bepaald huis, een bepaalde persoon of familie.’
Rust in werk en presentatie
‘Ik ben veel rustiger geworden in mijn aan- en verkoopgedrag. Ik besef dat er genoeg is voor iedereen en dat de juiste stukken wel zullen komen. Wie ik nu ben, wordt mee gedefinieerd door wat ik niet koop. Vandaag stel ik een echte verzameling samen en zie wel wat er weggaat en wat niet. Wat ik koop moet me eerst visueel prikkelen, ik moet weten waar het vandaan komt en waarom het gemaakt is. Het verhaal achter een stuk en de betrouwbaarheid van de bron zijn voor mij veel belangrijker geworden. Wat ik koop, toets ik eerst af aan het criterium of het wel in mijn collectie past. Net daardoor is mijn selectie zo persoonlijk, en dat past bij mijn karakter als einzelgänger.’
Contact
Kloosterstraat 156 2000 Antwerpen (Galerij) 0479 23 78 18
Klassiek en uniek
Het ligt in de natuur van de grotere objecten om als eerste opgemerkt te worden, zoals de Soriana-chaise longue en -voetenbank uit de Cassina-collectie en de Squash Sofa voor het merk Driade. Eerder verrassend, maar daarom zeker niet minder interessant zijn enkele objecten die de voorkeur van Alain Hens voor design met een etnische of lokale knipoog illustreren, zoals het rode krukje met Hawaïaans Hula rokje van Garouste en Bonetti, of de stoel van Emerson, met een rugleuning uit rubberen ‘schokdempers’ uit Oost-Duitse gebouwen.
Fedustria: Publireportage
Hout: de natuurlijke keuze
Hout leeft en inspireert. Dit pure, natuurlijke materiaal roept bij iedereen wel een gevoel of herinnering op. Je ziet het overal om je heen, je kunt het voelen en ruiken. Hout beleven we. Het is echter ook een waardevolle natuurlijke grondstof die zijn rol heeft in onze woonbeleving, van houtbouw tot dakstructuur en van gevelbekleding tot interieurelementen en meubilair. We kunnen er comfortabel in wonen, werken en leven.
Hout is duurzaam
Hout is natuurlijk, hernieuwbaar, oneindig beschikbaar en heeft een lange levensduur. Door meer hout te gebruiken slaan we meer CO2 op. Het materiaal isoleert bovendien erg goed en behoudt zijn waarde, omdat het eenvoudig te hergebruiken en recycleren is. Door hout te oogsten uit duurzaam beheerde bossen verdwijnen die niet, maar groeien ze juist. Daardoor raakt hout nooit op. Onafhankelijke certificeringsinstellingen zorgen ervoor dat het ook echt een duurzame keuze is en blijft. Duurzaam geproduceerd hout is voor iedereen duidelijk herkenbaar aan labels zoals FSC en PEFC.
Hout is veelzijdig
Architecten en interieurdesigners gaan voor hout dankzij de oneindige ontwerpmogelijkheden en enorme veelzijdigheid
van het materiaal. Hout is de logische verbinding tussen mens en natuur. In esthetische en functionele zin prikkelt het visie en mogelijkheden. Hout daagt uit, met zijn sterkte, buigzaamheid, variatie aan kleuren, lichte gewicht en vele andere natuurlijke eigenschappen. Gebouwen, interieurs en exterieurs vormen architecturale houten juwelen dankzij bijzondere details, bogen en rondingen. Maar ook alledaagse producten en toepassingen waaraan we hoge duurzaamheids- en kwaliteitseisen stellen, ontwerp en creëer je met hout.
De kracht van bouwen met hout
We bouwen al langer complete woningen uit hout, maar hout is ook sterk genoeg voor hoogbouw. Als je kijkt naar de combinatie van sterkte en gewicht, laat hout zelfs staal achter zich. De stabiliteitseigenschappen van hout zijn per kilogram maar liefst zeven keer groter dan die van beton. Hout is licht, stabiel, sterk en dus uiterst geschikt voor nieuwe bouwtechnieken en uiteenlopende toepassingen. Door technologische vernieuwingen is hout ook nog eens beter bestand tegen weersomstandigheden, zoals zon, wind, zout en zand. Hout is bovendien brandveilig, aangezien het zichzelf op een natuurlijke manier beschermt bij brand.
Efficiënt bouwen met hout
Met hout kun je snel, flexibel, residentieel en industrieel bouwen. Complete houten bouwelementen rollen uit grote fabriekshallen, waardoor een woning tijdens de montage op de bouwwerf al in één dag wind- en waterdicht kan zijn. Dankzij deze kortere doorlooptijd en de razendsnelle oplevering kan dit meer dan een halvering van de totale bouwtijd betekenen ten opzichte van andere bouwmethoden. Houtbouw leidt door zijn lichte gewicht tot minder transportbewegingen en laat minder afval achter op de bouwwerf. Bovendien zorgt hout voor een lage milieubelasting en heeft het dankzij de gunstige technische eigenschappen een lange levensduur.
Laat je inspireren door wat er mogelijk is met hout!