MVO Magazine november 2019

MAGAZINE

Nr. 5 2019

Reclame Code Commissie vindt anti-palmolie campagne

The Flower Farm misleidend

Grondstof of afval: aanbevelingen voor wet en regelgeving Project GMP+ 2020 garandeert veilig voer in de diervoederketen

Sneller naar een circulaire economie Nederland heeft de doelstelling om in 2050 v­ olledig circulair te zijn. Bedrijven worden daarbij minder afhankelijk van primaire grondstoffen en het biedt kansen voor nieuwe verdienmodellen. Bureaucratie en versnippering blijken echter belangrijke hindernissen. Het begrip ‘afval’ is in Europa onvoldoende strak geformuleerd, waardoor er in en tussen landen veel ruimte is voor interpretatie. Dat verstoort een eerlijke manier van zakendoen.

VNO-NCW vindt dat we industriële bijproducten en verwerkt consumentenafval maximaal moeten ­hergebruiken. Op basis van dit doel zou moeten worden bepaald welke voorschriften daar uit voorvloeien en hoe dat gehandhaafd kan worden. Het betekent concreet dat in de Europese wetgeving afval als bron voor grondstof moet worden gezien. Ideaalbeeld is dat er in de toekomst geen rechts­ zaken meer zijn over de afvalstatus van een stof.

Van belang is dat inspectiediensten voldoende inzicht kunnen krijgen in stromen om vast te kunnen stellen dat het handelen van bedrijven waarborgen biedt op het beschermen van het milieu en de volksgezondheid. Bedrijven moeten vooraf duidelijkheid en rechtszekerheid hebben over de status van de producten die zij produceren en verhandelen.

VNO-NCW zet zich daar in goede samenwerking met MVO voor in. Voor het bedrijfsleven liggen de voordelen in rechtszekerheid en minder administratieve lasten. Voor de maatschappij liggen de voordelen van de transitie naar een circulaire economie in een efficiënter gebruik van grondstoffen, bescherming van het milieu door een vermindering van de uitputting van natuurlijke hulpbronnen en tegengaan van klimaatverandering.

Willem-Henk Streekstra Secretaris ondernemingsorganisatie VNO-NCW

2

Inhoud DUURZAME ONTWIKKELING

Grondstof of afval: aanbevelingen voor wet- en regelgeving

4-5

Reclame Code Commissie: anti-palmolie campagne The Flower Farm is misleidend 6 - 7 Nieuwe RSPO standaard voor kleine boeren

10 - 11

VOEDSEL- EN DIERVOEDERVEILIGHEID

Project GMP+ 2020 garandeert veilig voer in de diervoederketen

8-9

ALGEMEEN

Wetenschappers verenigd in Euro Fed Lipid

12

Inschrijving MVO-cursus geopend

13

Kort nieuws

Louis Braillelaan 80 2719 EK Zoetermeer info@mvo.nl MVO MAGAZINE NR 5 - 2019

14 - 15

MVO Magazine is een digitale uitgave van MVO - de ketenorganisatie voor oliën en vetten en is bestemd voor leden en externe relaties.

Voor meer informatie zie: www.mvo.nl 3

DUURZAME ONTWIKKELING Op weg naar een circulaire economie

Grondstof of afval: aanbevelingen voor wet- en regelgeving Het lijkt een simpele vraag: wat is afval? Toch komen bedrijven en overheden allerlei obstakels tegen nu we producten en grondstoffen steeds weer opnieuw en efficiënt willen gebruiken. In oktober bracht de Taskforce herijking afvalstoffen haar eindrapport uit aan minister Van Veldhoven voor Milieu en Wonen.

Het rapport doet aanbevelingen voor het wegnemen van belemmeringen die voortkomen uit wet- en regelgeving op weg naar een circulaire economie.

Advies Het kabinet is ambitieus: de Nederlandse economie moet in 2050 volledig draaien op herbruikbare grondstoffen. Om dit doel te halen moet er nog veel gebeuren. Zo adviseert de Taskforce om de definitie van het begrip ‘afval’ aan te passen en niet alleen de wetgeving, maar vooral ook de uitvoering ervan te verbeteren. Meer duidelijkheid en consistentie van beleid en wetgeving dus, met een centrale regie van het Rijk voor de te stellen kaders en de uitleg daarvan, en een regierol bij de provincies voor de uitvoering.

Kabinet Minister van Veldhoven heeft het rapport inmiddels met haar reactie naar de Tweede Kamer gestuurd.

Ze zegt de Tweede Kamer daarin onder meer toe zich te gaan inzetten voor meer samenhang tussen productregelgeving en afvalregelgeving. Hierbij wil ze 4

Problemen Zowel bedrijven als overheden lopen bij de interpretatie en uitvoering van de wet- en regelgeving over afval tegen problemen aan. De afgelopen jaren zijn er verschillende programma's gelanceerd en adviezen uitgebracht om circulair gebruik van producten en materialen te bevorderen. Toch heeft dit nog niet tot het gewenste resultaat geleid. Bedrijven ervaren nog steeds rechtsonzekerheid en gebrek aan een gelijk speelveld als gevolg van de ruimte die de definitie van afvalstof biedt.

Ook is er sprake van een gebrek aan capaciteit en daardoor aan specifieke afvalkennis bij provincies en gemeenten.

de mogelijkheid van einde-afval- en bijproductcriteria betrekken, met als doel: creëren van meer duidelijk-

heid voor de sector over de vraag wanneer bepaalde stromen geen afvalstof zijn. Ze onderzoekt ook welke beoordelingsmethoden, normen en meetmethoden kunnen worden gebruikt om de risico's voor gezondheid en milieu inzichtelijk te maken en vast te stellen. Hierbij zal zij, zoals de Taskforce adviseert, ook onderzoeken hoe andere EU-lidstaten deze kwestie hebben aangepakt.

Voor meer informatie over de inspanningen van MVO op weg naar een circulaire economie kunt u contact ­opnemen met Frank Bergmans via bergmans@mvo.nl of 079 363 43 56.

MVO MAGAZINE NR 5 - 2019

MVO-standpunt MVO nam namens ondernemingsorganisatie VNONCW actief deel aan de Taskforce herijking afvalstoffen. MVO wees er daarbij onder meer op dat voor de uitvoering van de aanbevelingen de betrokkenheid van meerdere ministeries belangrijk is. Voor de agroindustrie, waaronder de oliĂŤn- en vettenindustrie, is de deelname van het ministerie van Landbouw cruciaal bij de classificatie en risicobeheersing van biomassastromen. Duidelijke en ondubbelzinnige, op risico gebaseerde wetgeving moet de industrie rechtszekerheid bieden.

5

DUURZAME ONTWIKKELING

Reclame Code Commissie vindt anti-palmolie campagne The Flower Farm misleidend

De Reclame Code Commissie (RCC) vindt de anti-palmolie campagne van het nieuwe margarinemerk The Flower Farm misleidend, onjuist en ongenuanceerd. The Flower Farm handelt zowel in strijd met de Nederlandse Reclame Code als met de Milieu Reclame Code, en moet de verpakkingen, televisiecommercial, video, berichten op social media en website aanpassen. De RCC stelt hiermee de European Palm Oil Alliance (EPOA) in het gelijk. EPOA had een klacht ingediend over de manier waarop het nieuwe Nederlandse margarinemerk The Flower Farm inspeelt op de behoefte van consumenten om duurzame keuzes te maken.

6

Uitspraak RCC De RCC vindt alle claims die suggereren dat voor palmolie (alle) tropisch regenwoud moet worden verwoest onjuist en daarom misleidend. Dat geldt ook voor de claim dat palmolie dieren (o.a. orang-oetans) uitroeit.

De rekensom dat een consument elk jaar 30 m2 regenwoud spaart als hij de margarine van The Flower Farm gebruikt, is in strijd met de Milieu Reclame Code. Om de misleiding te stoppen moet The Flower Farm de tekst op de verpakking over het verwoesten van regenwoud door palmolie aanpassen. Dat geldt ook voor de televisiecommercial, de kindertekeningvideo die wordt gebruikt in de campagne, de filmpjes met teksten op ­Instagram en Facebook en diverse teksten op de website.

NGO’s: boycot is geen duurzame oplossing EPOA werd in de procedure ondersteund door een aantal maatschappelijke organisaties die zich inzetten voor duurzame palmolie, te weten Solidaridad, Orangutan Land Trust en IDH (Initiatief Duurzame Handel).

Nico Roozen van Solidaridad: “Wij zijn erg blij met deze uitspraak. De anti-palmolie campagne van The Flower Farm polariseert en biedt geen duurzame oplossing die breed gedragen wordt. Terecht stelt de RCC dat ongenuanceerde en eenzijdige beeldvorming om consumenten wakker te schudden geen rechtvaardiging is voor misleiding.”

Wetenschap: boycot geen oplossing Ook in wetenschappelijke kring wordt onderschreven dat een boycot van palmolie geen oplossing is. ­Professor dr.ir. Otto Hospes, van Wageningen University & Research: “The Flower Farm kan zijn beloftes in MVO MAGAZINE NR 5 - 2019

hun campagne totaal niet waarmaken. Als je palmolievrije margarine gebruikt moet je niet de illusie hebben het regenwoud van de ondergang te redden. Het zou veel beter zijn als The Flower Farm duurzaam gecertificeerde palmolie zou gebruiken in hun producten.”

Nederland koploper In Nederland benadrukt ook MVO al jaren: Het beste alternatief voor palmolie is duurzame palmolie. Frans Claassen, directeur van MVO en voorzitter van EPOA voelt zich gesteund door de uitspraak en benadrukt: “Er zijn nog steeds uitdagingen bij de productie van palmolie, maar Nederland is koploper in Europa als het gaat om het gebruik van duurzame palmolie. ­Consumenten moeten weten hoe het verduurzamen van de palmolieproductie op wereldschaal wordt aangepakt, en waarom een boycot niet werkt.”

Belang van duurzame palmolie EPOA is ervan overtuigd dat duurzaam geproduceerde palmolie bijdraagt aan de oplossing van vraagstukken zoals de wereldvoedselvoorziening, de bescherming van de biodiversiteit en de sociaal-economische ontwikkeling van kleine boeren. EPOA doet een beroep op voedingsmiddelenproducenten en supermarkten om alleen nog duurzaam geproduceerde palmolie te verwerken. Op dit moment is de vraag naar duurzame palmolie kleiner dan het aanbod.

Beroep The Flower Farm is tegen de uitspraak van de RCC in beroep gegaan. Het College van Beroep zal uiterlijk 17 december 2019 uitspraak doen.

7

VOEDSEL- EN DIERVOEDERVEILIGHEID

Project GMP+ 2020

Toekomstbestendige standaarden voor veilig voer in de diervoederketen

8

Het recht op veilig voedsel. Dat was in 1992 de drijfveer voor de oprichting van GMP+ International.

Iedereen, waar ook ter wereld, zou toegang moeten hebben tot veilig voedsel. Om die reden besloot de Nederlandse diervoederindustrie tot de oprichting van een certificatieschema voor diervoederveiligheid: GMP (Good Manufacturing Practices). Inmiddels zijn ruim 18.000 bedrijven in meer dan tachtig landen GMP+ gecertificeerd, en wordt het diervoederveiligheidsschema ruim 25 jaar na de oprichting geëvalueerd en toekomstbestendig gemaakt. Mariëlle de Schutter van Wilmar vertegenwoordigt de oliën- en vettenindustrie in dit project.

Verantwoordelijkheid De productie van gezond diervoeder is de gedeelde verantwoordelijkheid van de hele keten. Door gebruik te maken van GMP+ certificering kunnen bedrijven aantonen dat diervoeders en ingrediënten voor diervoeders veilig en duurzaam zijn. Om te kunnen leveren aan diervoederbedrijven en grondstoffenhandelaren, dienen in Nederland gevestigde leveranciers van voedermiddelen of grondstoffen minimaal te voldoen aan de voorwaarden van de GMP-regeling.

Vereenvoudiging Het GMP+ diervoederveiligheidsschema heeft zich door de jaren heen ontwikkeld met aanpassingen en veranderingen in de diervoedermarkt. Hierdoor is het schema complexer geworden. In het kader van het Project GMP+ 2020 is de afgelopen twee jaar hard gewerkt aan een vereenvoudigd en overzichtelijker schema met duidelijke voorwaarden/standaarden, bedoeld voor zowel GMP+ gecertificeerde bedrijven als certificerende instellingen. Het doel is de vaststelling van een toekomstbestendig GMP+ Feed Certificeringsschema dat meer in lijn zal zijn met het kwaliteitsschema ISO 22000:2018.

MVO MAGAZINE NR 5 - 2019

Planning Op 30 oktober jl. in Düsseldorf en op 7 november jl. in Arnhem zijn alle deelnemers van de verschillende GMP+ (sub)commissies bijgepraat over de voortgang van het project. Voor eind januari zal GMP+ de eerste versie van een conceptregeling voor consultatie met een breder publiek delen. Publicatie is voorzien in april 2020. MVOleden worden hier later apart over geïnformeerd.

Mariëlle de Schutter: “ We zijn erg blij met het initiatief van GMP+ om de huidige opzet van de GMP+ standaarden te herzien. Door de jaren heen is, om verschillende redenen, het overzicht van de verschillende GMP+ eisen enigszins verloren gegaan. Dat heeft in sommige gevallen zelfs geleid tot inconsequenties binnen de verschillende GMP+ standaarden.

Ook zijn wij erg blij met de herziene uitgangspunten. Voederveiligheid wordt nu nog meer een verantwoordelijkheid van de GMP+ deelnemer. Dit betekent dat de GMP+ standaard zelf minder stringent zal zijn maar wel meer verantwoordelijkheid legt bij de GMP+ deelnemer. Deze moet ervoor zorgen dat producten en diensten voeder- en voedselveilig zijn. We verheugen ons erop om met de nieuwe GMP+ standaard te gaan werken.”

9

DUURZAME ONTWIKKELING RT17 RSPO

Nieuwe standaard voor duurzame palmolieproductie door kleine boeren

Begin november vond voor de 17e keer de jaarlijkse conferentie plaats van de Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO). De belangrijkste uitkomst dit jaar was de vaststelling van een nieuwe standaard voor kleinschalige boeren, de ‘RSPO Independent Smallholder Standard’. De nieuwe standaard zorgt ervoor dat kleine onafhankelijke palmolieboeren worden ondersteund zodat zij beter in staat zijn gecertificeerd duurzame palmolie te produceren.

10

Kleinschalige boeren Omdat kleinschalig werkende boeren verantwoordelijk zijn voor ca. 40% van de palmolieproductie, is de nieuwe standaard een belangrijk instrument om het aandeel duurzame palmolie wereldwijd te vergroten.

Ook verbetert het de levensstandaard van kleine boeren in landen als Indonesië, Colombia en Ghana. De nieuwe standaard voor smallholders kenmerkt zich door eenvoud, duidelijkheid en kosteneffectiviteit, en houdt rekening met diversiteit en verschillen in capaciteit. Tegelijkertijd worden de principes en criteria voor duurzaamheid gehandhaafd.

Academie Om palmolie verder te verduurzamen en de mogelijkheden voor kleine boeren wereldwijd aanzienlijk te vergroten werd tijdens de conferentie bovendien de ‘RSPO Smallholder Trainer Academy’ gelanceerd.

Door een 'train-de-trainer'-benadering te hanteren, MVO MAGAZINE NR 5 - 2019

hoopt RSPO grotere aantallen kleinschalige palmolieboeren te bereiken.

Gedeelde verantwoordelijkheid Tijdens de conferentie werden ook afspraken gemaakt over de toepassing van de onlangs aangenomen gedragscode voor ‘Shared Responsibility’. Deze gedragscode benadrukt het principe van gedeelde verantwoordelijkheid voor RSPO-leden en versterkt de impact van de in 2018 vastgestelde Principles and Criteria (P&C) voor duurzame palmolie.

Met de nieuwe gedragscode wordt de samenwerking in de palmolieketen bevorderd. Het doel is om niet alleen de productie van duurzame palmolie, maar vooral ook de vraag te vergroten. Voedingsmiddelenproducenten en retailers zijn nu verplicht de vraag naar duurzame palmolie jaarlijks te laten toenemen.

11

ALGEMEEN Euro Fed Lipid in Sevilla

Wetenschappers verenigd Een groot aantal wetenschappers en vertegenwoordigers van bedrijven kwam dit jaar van 20 - 23 ­oktober bijeen tijdens de 17e editie van het jaarlijkse congres van Euro Fed Lipid. Doel van het congres is het ­uitwisselen van ideeën en bevorderen van samenwerking tussen wetenschappers en technologen op het gebied van lipiden, vetten en oliën. Aan de hand van presentaties en posters wordt elk jaar een wijd ­spectrum aan onderwerpen besproken.

Dit jaar was er een aantal bijdragen over de noodzaak om de verdere verduurzaming van palmolie vorm te geven. De Maleisische palmolie-organisatie gaf een p ­ resentatie over ontwikkelingen in Maleisië die gericht zijn op het vergroten van de opbrengst per hectare en het verminderen van ongewenste stoffen na raffinage. Hier gaat het specifiek over het terugdringen van het 3-MCPD-niveau.

Een ander onderwerp dat veel aandacht kreeg was de authenticiteit van producten. Dit is ook in het kader van transparantie (waar komen mijn producten vandaan?) steeds belangrijker.

Ook de analyse van ongewenste stoffen kwam aan 12

bod. Er werd o.a. melding gemaakt van een methode waarbij meer dan 250 pesticiden geanalyseerd ­kunnen worden. De methode is gevalideerd voor kokosolie.

Over twee jaar vindt het congres plaats in Leipzig, Duitsland. De aanwezigen werd gevraagd om na te denken over relevante (nieuwe) onderwerpen. Een belangrijke ontwikkeling werd al genoemd: de invloed van klimaatverandering op oliegewassen.

Voor meer informatie over het congres van Euro Fed Lipid kunt u contact opnemen met Eddy Esselink via esselink@mvo.nl of 079 363 43 54.

ALGEMEEN

Inschrijving MVO-cursus geopend

Medewerkers van bedrijven in de oliën- en vettenindustrie en van aanverwante bedrijven en organisaties op het gebied van voedsel, veevoer, technologie en energie kunnen zich vanaf nu aanmelden voor de cursus ‘Oils and Fats - Basics Technology, Applications and Food Safety’ die in maart/april 2020 wordt gehouden.

De cursus Deze 4-daagse, Engelstalige cursus (26 en 27 maart, 2 en 3 april 2020) gaat over alle relevante onderdelen van de oliën en vettenketen. De cursus behandelt de productie en verwerking, de chemie, voedsel- en diervoederveiligheid en de toepassingen. Het benadrukt ook de belangrijke voedingsaspecten, de regelgeving en duurzaamheidsaspecten.

MVO - The Netherlands Oils and Fats Industry Louis Braillelaan 80 Het brede overzicht van deze cursus biedt een uitstekend 2719 EK Zoetermeer The Netherlands www.mvo.nl overzicht over de gehele sector.

Klik hier voor de folder (Engels).

Klik hier voor het registratieformulier.

MVO MAGAZINE NR 5 - 2019

NOVEMBER 2019

MVO Course Oils & Fats

Basics Technology, Applications and Food Safety

This 4 day course updates you on all the relevant aspects of the oils and fats supply chain. The course deals with sourcing, production, processing, chemistry, food and feed safety, and applications. It also highlights the important nutrit ional aspects, regulatory and susta inability aspects. The broad overv iew offered by this course provid es an excellent overview on oils and fats.

26 and 27 March 2020 – Innte l Hotel, Amsterdam - Zaandam 2 and 3 April 2020 – Delta Hote l, Vlaardingen

13

KORT NIEUWS

Samenwerkende organisaties publiceren ­pesticidewijzer voor diervoedermiddelen MVO heeft in samenwerking met Nevedi, Het Comité van Graanhandelaren, OPNV, VERNOF, VVDN en SecureFeed een leidraad ontwikkeld voor het omgaan met residuen van gewasbeschermingsmiddelen in diervoedermiddelen. Deze pesticidewijzer zorgt voor harmonisatie en brengt duidelijkheid over de maximaal residu limieten (MRL's) die van toepassing zijn op een diervoedermiddel.

De pesticidewijzer vormt een aanvulling op de Europese wetgeving m.b.t. diervoeders. De EU-richtlijn normeert slechts een aantal gewasbeschermingsmiddelen en is onduidelijk over hoe een pesticideanalyseresultaat moet worden geïnterpreteerd.

De pesticidewijzer is een leidraad die stap voor stap, per pesticide, de diervoeder- en levensmiddelenwetgeving doorloopt. Voor elke situatie wordt aangegeven welke maatregelen een bedrijf moet nemen als het een residu van een gewasbeschermingsmiddel vindt 14

in een diervoedermiddel.

De pesticidewijzer zorgt voor de borging van de kwaliteit van de grondstoffen voor diervoeders, en bevordert de voedsel- en diervoederveiligheid. Tegelijkertijd wordt onnodige afkeur en daarmee verspilling van voedermiddelen voorkomen.

De pesticidewijzer is een vorm van zelfregulering en is afgestemd met de NVWA en ministeries van LNV en VWS. Het auteursrecht van de pesticidewijzer berust bij ­SecureFeed, evenals het beheer van de pesticidewijzer.

MVO op social media Wij delen informatie over onze activiteiten en standpunten ook via Twitter en LinkedIn. Volg ons voor het laatste nieuws over de oliën- en vettenindustrie en blijf op de hoogte van onze activiteiten en standpunten.

Lezing WUR

KORT NIEUWS

Nominatie ­NENnovation Award Bunge Loders ­Croklaan De nominatie van Bunge Loders Croklaan voor de NENnovation Award heeft geresulteerd in een succesvolle tweede plaats. De uitreiking vond plaats tijdens de World Standards Day op 11 oktober jl.

De huidige analysemethoden voor de bepaling van MCPD en glycidyl esters zijn onbetrouwbaar c.q. zeer arbeidsintensief en het duurt al snel een hele dag voordat een resultaat beschikbaar is. MCPD en

glycidyl esters kunnen ontstaan tijdens raffinage van plantaardige oliën en vetten en vormen een potentieel voedselveiligheidsrisico.

Bunge Loders Croklaan ontwikkelde een analysemethode met als uitgangspunten: een betrouwbare methode die snel eenvoudig en eenduidig uit te voeren en geschikt is voor een commerciële productieomgeving als kwaliteitscontrole en ter ondersteuning van procesoptimalisatie. De complexe analyse kan in een lopende 24/7 operatie eenvoudig en eenduidig worden uitgevoerd. De Bunge Loders Croklaan-methode (ook bekend als de Zwagerman-methode) is in de afgelopen jaren uitgebreid getest en verder ontwikkeld.

MVO financiert de NEN-normcommissie plantaardige en dierlijke oliën en vetten. De door Bunge ­Loders Croklaan ontwikkelde methode bevindt zich momenteel in het traject van goedkeuring als nieuwe NEN- en ISO-norm.

MVO MAGAZINE NR 5 - 2019

Eindejaarscampagne ‘Frituurvet Recycle Het!’ Ook dit jaar vraagt MVO via social media aandacht voor de campagne ‘Frituurvet Recycle Het!’. ­Gedurende 2 maanden wordt onder meer via Facebook en Twitter actief campagne gevoerd. Consumenten worden opgeroepen hun gebruikte frituurvet in te leveren voor recycling en supermarkten, gemeenten, kinderboerderijen en verenigingen worden uitgenodigd zich aan te melden als inzamelpunt.

15