Mooie bijwerkingen aan een flinke verkoudheid

DOKTER COLEY’S ”KWAKZALVERIJ”

tekst Jan-Hermen Dannenberg beeld gettyimages

Als u dit leest, is de kans groot dat u net zo verkouden bent als ik. We zitten weer midden in het verkoudheidsseizoen, dat ongeveer vanaf de herfst tot het einde van het voorjaar loopt. En het griepseizoen staat weer voor de deur.

Waarschjnljk hebt u het een en ander aan middeltjes gebruikt tegen de verkoudheid: neusspray, stomen met menthol, versgeperst sinaasappelsap, paracetamolletje. Allemaal middeltjes die de kwaal niet verhelpen maar wel het ‘leed’ verzachten.

Uiteindeljk moet uw immuunsysteem de klus klaren en het verkoudheidsvirus of het griepvirus opruimen. Ons immuunsysteem is een ontzettend ingenieus systeem dat vreemde indringers, ziekteverwekkers zoals virussen en bacteriën, vaak onschadeljk weet te maken. Het is te vergeljken met een verdedigingslinie waarbj de immuuncellen functioneren als een leger soldaten die de vjand opsporen en elimineren. Omdat virussen en bacteriën heel herkenbare vjanden zjn, is het immuunsysteem goed in staat deze indringers met een paar dagen de baas te zjn. Met andere ziekteverwekkers ligt dat wat gecompliceerder. Bj kanker bjvoorbeeld ontspoort een normale, gezonde cel ergens in het lichaam in een tumorcel, die weer kan uitgroeien tot een levensbedreigende tumor. Zeg maar: een vriend wordt een vjand. Decennialang is er een discussie geweest of die tumor-vjand ook herkenbaar is voor ons immuunsysteem. De meeste kankeronderzoekers waren zeer sceptisch en het inzetten van het immuunsysteem tegen kanker, de zogenaamde immunotherapie, hield men voor onmogeljk. Ik herinner mj een lezing waarin een gerenommeerde immunoloog zei: „Als ik moet kiezen tussen bidden en immuno

therapie, dan kies ik voor bidden!” En dat was nu niet omdat hj zoveel waarde hechtte aan bidden.

Toch had immunotherapie al in de 19e eeuw sterke papieren. Eind 1800 was het wegsnjden van een tumor de enige kankerbehandeling en die resulteerde vaak in terugkeer van de ziekte en daarna de dood.

Bj een klein aantal patiënten verdween de tumor echter op onver

EEN MOOIE BIJ

WERKING VAN EEN

VERKOUDHEID IS

DAT OOK ANDERE

ZIEKTEVERWEKKERS

OPGERUIMD WORDEN

klaarbare wjze. Een van hen was Fred Stein, een Duitse immigrant in New York. In 1885 werd hj geopereerd aan een tumor in zjn nek. De operatie slaagde niet, aangezien een deel van de tumor niet weggenomen kon worden. De wond in zjn nek raakte geïnfecteerd met een bacterie, wat gepaard ging met linke koorts. Hoewel Fred Stein ten dode leek opgeschreven, kwam hj de koorts te boven en tot ieders verbazing nam de tumormassa af. Na vierenhalve maand ging Fred Stein gezond naar huis.

De getalenteerde Amerikaanse chirurg William Coley ontdekte in 1890 dat deze ‘spontane’ genezingen veelal samengingen met bacteriële infecties en hoge koorts. Coley redeneerde dat de bacteriën giftige stoffen uitscheidden die de tumorcellen doodden. Hj

ontwikkelde een behandelingsmethode waarbj hj kankerpatiënten inspoot met bacteriën. Bj en groot aantal patiënten die de infecties en de koorts overleefden, kwam de kanker niet terug.

Hoewel Coley’s behandelmethode eerst navolging kreeg, liep het uit op een teleurstelling. Veel onderzoekers en artsen hadden meer interesse in de ‘moderne’ behandeling van kanker met radioactieve straling en giftige stoffen. Ook gebrek aan inzicht in de werking van Coley’s methode zorgde dat deze behandelmethode het predicaat ”kwakzalverj” kreeg toegekend.

Een eeuw en heel veel frustrerend onderzoek later weten we dat de ”kwakzalverj” van Coley werkte omdat het immuunsysteem werd geactiveerd door de bacteriën en vervolgens de tumorcellen aanviel. In 2018 kregen James Allison en Tasuku Honjo de Nobelprjs voor hun baanbrekende onderzoek dat liet zien dat je geen bacteriën nodig hebt, maar ook op een veilige manier het immuunsysteem kunt activeren en kanker succesvol kunt behandelen met immunotherapie.

Het verkoudheids- en het griepvirus activeren ook het immuunsysteem. Vanuit dat oogpunt is een mooie bjwerking van zo’n verkoudheid dat ook andere ziekteverwekkers, zoals een net ontstane tumorcel, opgeruimd worden. Misschien verzacht dat idee ook het ‘leed’ van uw verkoudheid.

De auteur is moleculair bioloog.

Leven delen met Russische student

tekst Michiel Bakker beeld Sjaak Verboom en AFP, Dimitar Dilkoff

Het Evangelie bekendmaken onder studenten. Dat ziet het echtpaar Arie (33) en Bertina (32) als zijn roeping. Nadat ze zich hiervoor in Utrecht enkele jaren hadden ingezet, vertrokken ze in 2015 naar een Russische universiteitsstad. „God heeft meer gegeven dan we hadden gehoopt.”

Vanuit een miljoenenstad ten oosten van Moskou zjn Arie en Bertina even terug in Nederland. Met hun drie kinderen verbljven ze in het ouderljk huis van Bertina in Bunschoten. Om hun werk niet in gevaar te brengen, mogen ze niet met hun echte namen in de krant.

Het studentenleven kennen Arie en Bertina, beiden opgegroeid in een christeljk gezin, van binnenuit. Arie studeert economie in Rotterdam. In die periode wordt zjn belangstelling voor evangelisatiewerk onder studenten gewekt. Nadat hj zjn bachelor heeft afgerond, volgt hj in Londen een jaar lang een jaar een training bj de missionaire organisatie Agapè.

Terug in Nederland begint de hervormde predikantszoon in Utrecht een deeltjdstudie theologie. Hj combineert dat met een functie bj StudentLife. Deze tak van Agapè heeft als doel het Evangelie bekend te maken onder studenten, onder meer door openhuismaaltjden. In Rotterdam heeft Arie tjdens een bjeenkomst van StudentLife eerder Bertina al leren kennen. Zj studeert verpleegkunde, maar stapt na verloop van tjd over op watermanagement. „Ik dacht daarmee misschien ooit in Afrika te kunnen werken. Intussen had ik in Rotterdam veel contact met niet-christeljke studenten. Ze hadden alles op orde, maar kenden de Heere Jezus niet. Dat leidde soms tot diepe gesprekken.”

Verlangen In 2011 trouwen Arie en Bertina. Vanaf dat moment zetten ze zich samen in voor het missionaire studentenwerk in Utrecht. Intussen groeit hun verlangen om naar het buitenland te gaan. „Maar het werk van StudentLife in Utrecht stond nog in de kinderschoenen. Dat wilden we verder opbouwen om het goed achter te kunnen laten”, zegt Arie. Het werk onder studenten heeft hun hart. „Studenten van nu zjn de leiders van de toekomst. De meesten kennen de Heere Jezus niet. Het is zo belangrjk dat zj met het Evangelie in aanraking komen”, zegt Arie. Tegeljk wil hj zich graag inzetten voor de verspreiding van de Bjbelse boodschap onder een volk dat hiermee nog niet bekend is.

Arie: „In ons gebed legden we dat aan God voor: „We zjn bereid een rol te spelen in het bereiken van onbereikte volken. Waar mogen we naartoe?” Tjdens een missionaire conferentie die we bezochten, werd voor allerlei volken gebeden. Wj kregen een briefje met informatie over een islamitisch volk dat onder meer in Rusland woont, om speciaal daarvoor te bidden. Ik dacht: „O nee, niet daarheen. Ik kan amper Engels, laat staan dat ik Russisch zou kunnen leren.””

„VEEL STUDENTEN ZIJN

OPGEGROEID MET EEN VADER DIE ALCOHOLIST WAS”

Toch laat het Euraziatische volk het jonge stel niet los. Voor het keuzevak ”werken in het buitenland” verdiept Bertina, die dan nog watermanagement studeert, zich in zjn cultuur. Ze interviewt een vrouw uit dit volk die is getrouwd met een Nederlander. „Deze vrouw was heel enthousiast en nodigde me uit om naar haar geboortestad te komen.”

In de zomervakantie vertrekken Arie en Bertina voor twee weken naar de universiteitsstad. Ze hebben er onder meer een afspraak met een christeljke vrouw die Maria heet en Engels spreekt. Op de plek waar ze elkaar zouden

ontmoeten, treffen ze een Maria. Arie: „Gaandeweg het gesprek bleek ze de Bjbel echter amper te kennen. Dit was niet de persoon die we zochten.”

Tjdens deze ongeplande ontmoeting legt Bertina in het kort het Evangelie uit aan de vrouw, die interesse toont in de Bjbel. Voordat ze teruggaan naar Nederland brengen de studentenwerkers haar in contact met een kerk. Bertina: „Deze vrouw is tot geloof gekomen en is nu mjn beste vriendin.”

Russisch leren In 2014 verhuist het echtpaar, dat inancieel wordt ondersteund door een achterban in Nederland, naar Rusland. In hun woonplaats sluiten ze zich aan bj een baptistengemeente met tachtig tot honderd leden. Arie: „Die gemeente staat in die stad het dichtst bj de reformatorische kerken in Nederland.”

Het eerste jaar wonen ze in een complex dat meer dan 5000 studenten telt en beginnen ze met een taalcursus Russisch. Arie: „Ik besteedde dertig uur per week aan studie. Eén dag ging ik eropuit om gesprekken te voeren met studenten. Onder hen komt veel eenzaamheid voor.”

Ook Bertina maakt zich de Russische taal eigen. „Vroeger haalde ik voor Engels altjd onvoldoendes. Het is bjzonder dat het wel lukte om Russisch te leren. God heeft me daar echt bj geholpen.” Gaandeweg krjgt het werk voor StudentLife meer vorm. Arie studeert nog steeds in deeltjd Russisch aan dezelfde universiteit. Intussen woont het gezin op de zevende verdieping van een Sovjetlat, met drie kamers en een „piepklein” keukentje. Bertina: „Naast de woonkamer hebben we een kamer waar we met z’n vjven slapen. In de derde kamer slapen twee Russische studenten die bj ons wonen.”

„VROEGER HAALDE IK ALTIJD ONVOLDOENDES VOOR ENGELS, MAAR RUSSISCH LEREN LUKTE WEL”

Het is een bewuste keus om hun woning met studenten te delen. Arie: „We willen in hen investeren, onder meer door samen Bjbelstudie te doen.” Bertina: „Op deze manier willen we hun ook laten zien hoe een gezond huweljk eruitziet. Veel studenten in Rusland komen uit een gebroken gezin en groeiden op met een vader die alcoholist was.”

Geestelijke nood In de beginperiode komt het Nederlandse echtpaar in

Vera: Ik moest een keus maken

Vera (25) groeit op in een klein dorp in Rusland. Het

gezin behoort tot de Russisch-Orthodoxe Kerk. „Met

Kerst en Pasen gingen we naar de kerk, maar thuis

werd er niet uit de Bijbel gelezen en gebeden.”

Op de middelbare school ontmoet Vera „een oprecht

christelijk meisje” dat haar vertelt wie God voor haar

is. „Dat had ik nooit eerder meegemaakt.” In het

weekend nodigt ze Vera soms bij haar thuis uit. Daar

valt Vera een sfeer van „oprechte liefde” op. Door het telijke studenten in Rusland. Ze raakt er „geïnspireerd

en gemotiveerd” om evangelisatiewerk te gaan doen.

Samen met een andere studente woont Vera een jaar

bij Arie en Bertina in huis. Wekelijks gaan ze op pad

om met studenten in contact te komen. Inmiddels

maakt Vera deel uit van het team van StudentLife. „We

hebben een kennismakingsspel met vijftig kaartjes

met foto’s en vragen. Daarmee gaan we naar plekken

waar veel studenten komen. Zo raken we met hen

contact met haar vriendin gaat ze zelf „op zoek naar

wie God is.” Ze komt tot de conclusie dat ze moet

kiezen tussen „God en de wereld.” Tijdens haar studie

ecologie aan de universiteit komt ze tot geloof in de

Heere Jezus.

Als Vera via Google op zoek gaat naar een kerk, komt

ze terecht bij een baptistengemeente. Daar leert ze het

Nederlandse echtpaar Arie en Bertina kennen. Samen

met hen bezoekt ze in 2015 een conferentie voor chrisin gesprek. Daarna kunnen we hen uitnodigen voor

vervolggesprekken over geloof en zingeving, waarbij

we ingaan op hun persoonlijke vragen. Zo heb ik sinds

enige tijd contact met een atheïstische studente die

zich eenzaam voelde. Zij wilde graag in gesprek over

zingeving en is onlangs ook naar de kerstviering voor

de jeugd in onze kerk geweest. Het is mooi dat studen

ten op die manier aan het denken worden gezet over

het christelijk geloof. ”

contact met de Russische Nadja en Vera (zie kader), die beiden tot persoonljk geloof zjn gekomen. Zj maken nu deel uit van het team dat studenten opzoekt om met hen in gesprek te gaan. Arie en Bertina zien het als een belangrjke taak de weinige christenstudenten te ondersteunen in hun contact met hun volksgenoten. „God kan hen gebruiken om getuige van Hem te zjn.”

Het werk van StudentLife in de regio groeit. Diverse Russische studentenwerkers hebben inmiddels een training van twee jaar gevolgd. Arie: „Die bestaat zowel uit een theoretisch als een praktisch gedeelte, waarin het bjvoorbeeld gaat over het leiden van een Bjbelstudie.”

Het Nederlandse echtpaar is dankbaar voor de ontwikkeling van het werk. Arie: „We hoopten een team te kunnen vormen met zes Russische fulltimemedewerkers. Intussen werken we als enige twee Nederlanders in ons team samen met acht Russen. God heeft meer gegeven dan we hadden gehoopt.”

Behalve op het werk in hun eigen stad richten Arie en Bertina zich in toenemende mate op andere Russische

regio’s. Arie: „Er zjn in Rusland vjftien steden met meer dan 1 miljoen inwoners en de geesteljke nood is enorm. In veel van deze steden wonen meer dan 100.000 studenten.”

Vergeten groep Geregeld bezoeken de studentenwerkers zo’n stad, op vier tot vjftien uur reizen van hun woonplaats. In elke plaats zoeken ze contact met veelal kleine evangelische of baptistengemeenten. Arie: „Studenten zjn voor veel kerken een vergeten groep. In gesprekken met kerkeljke leiders delen we ons verlangen om studenten te bereiken met het Evangelie.”

Arie en Bertina hopen dat lokale christenen het werk onder studenten oppakken, waarbj zj hen op afstand, onder meer via Skype, „motiveren, toerusten en bemoedigen.” Na vjf jaar zendingswerk in Rusland zjn ze nog niet van plan terug te keren naar Nederland. „Er is daar nog veel werk te doen.”