terdege 24

de grootste in

LANDELIJK WONEN & SLAPEN.

Gezinsvorming

Schoenmaker

Huisarts Wilco Bloed: „Ouders moeten met de gegeven informatie zelf biddend een besluit nemen.”

Toon van Bloppoel (88) in Stavenisse is nog de enige in de wijde omgeving die schoeisel repareert.

terdege

26 augustus 2015 32e jaargang nr. 24 Losse nummers: € 3,95

reformatorisch familiemagazine

●

terdege 26 augustus 2015 . 32e jaargang . nummer 24

Een hechte band „Mijn schoonmoeder is als een tweede moeder voor me”

Al deze producten zijn ook online te bestellen op www.debongerd.nl

Thema ‘Fotografie’ Albums maken Alle vakantiefoto’s in de juiste volgorde inplakken? Het kan ook op een andere manier! Vier specialisten De natuur, baby’s, bruiloften of vliegtuigen voor de lens

Kesteren 7.500 m2 | Zaanstad 2.000 m2 | tel. (0488) 48 8855 | www.debongerd.nl \TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\Old_2608-01-TD-VPG_0 2-3 pag 92.indd 1

24-8-2015 8:58:11 12-8-2015 11:31:07

reportage

Vijgen spreken tot de verbeelding D

e vijg is een loot uit de moerbeifamilie. Volgens overleveringen was de vrucht al voor het begin van de jaartelling bekend in Klein-Azië, Syrië en Palestina en teelden en verhandelden Feniciërs en Egyptenaren al vijgen.

Een fascinerende boom, niet het minst omdat zijn brede takken aan Zacheüs ooit gelegenheid boden om naar boven te klimmen.

Hoewel de boom hier dankzij zachte winters intussen ook goed gedijt op zuidelijke muren, is de werkelijke kracht van de vijg pas zichtbaar in mediterrane landen. Uit ramen en door muren van vervallen huizen groeien loten moeiteloos uit tot sterke struiken. In het vrije veld doen de machtige, metaalgrijze stammen vol knobbels denken aan Wodanseiken.

De peervormige vruchten kleuren in nazomers langzaam blauw-violet. Ze zijn zoet en verrukkelijk, al lijkt de verse vijg vooralsnog een delicatesse waar we hier met een boog omheen lopen. Gedroogde vijgen doen het beter en bevatten overigens ook vezels, vitaminen en mineralen.

tekst en foto’s Marianne Witvliet

Uit ramen en door muren van vervallen huizen groeien loten moeiteloos uit tot sterke struiken

14 terdege ● 26 augustus 2015

\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\2608-14-TD-AR02_0 14

24-8-2015 9:02:51

terdege 26 augustus 2015 15 ●

\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\2608-14-TD-AR02_0 15

24-8-2015 9:05:10

Digitale Media

Leer tieners omgaan met brij aan informatie

Drs. A.W. van Vugt directeur Bedrijfsvoering bij Chr. Hogeschool Ede en jeugdouderling in PKN-gemeente

A

nno 2015 is het normaal dat een twaalfjarige alle kennis van de wereld letterlijk in zijn broekzak heeft. Maar klopt de kennis die via internet en sociale media tot ons komt wel? Wat is relevant en wat is waar?

Het ontwikkelen van vaardigheden om met informatie om te gaan, is meer dan ooit nodig. Er komt een stortvloed aan informatie op ons af. Via je ‘slimme telefoon’ kun je op iedere plaats en op elk moment antwoorden krijgen op vragen die je hebt. Ook ongevraagd komt er van alles binnen. Kinderen leren heel snel hoe een smartphone werkt en wat je er zoal mee kunt.

Uit een onderzoek blijkt dat eind

Na de zomervakantie breekt voor veel kinderen een nieuwe levensfase aan. Ze gaan van de basisschool naar het voortgezet onderwijs. Daar hoort tegenwoordig voor velen ook bij dat ze een smartphone krijgen.

vorig jaar 86 procent van de Nederlandse twaalfjarigen een smartphone had. Deze jonge tieners worden ook wel ‘digital teens’ genoemd, omdat ze zijn geboren in het tijdperk van de digitale technologie. Ze integreren deze technologie intuïtief in hun dagelijks leven. Voor hen bestaat er geen verschil meer tussen het leven online en offline.

Het behoeftenonderzoek ‘mediawijsheid’, dat in opdracht van Mediawijzer.net werd uitgevoerd, laat zien dat jongeren tussen de 10 en 14 jaar zichzelf over het algemeen vaardig met media vinden. Ze weten hoe ze betrouwbare informatie op internet moeten vinden en ze snappen dat wat via de sociale media tot hen komt eenzijdig kan zijn. Dit neemt echter niet weg dat het impliciete vertrouwen in de informatie van internet groot is.

Je kunt wel vaardig zijn in het bedienen van je smartphone en met je verstand weten dat je niet alles van internet moet geloven, maar daarmee ben je nog niet ‘informatievaardig’. Dat ben je als je informatie op waarde weet te schatten, als je weet hoe je informatie selecteert, interpreteert en verwerkt.

Tieners moeten geoefend worden in zaken als het kritisch lezen en meerdere onafhankelijke bronnen zoeken. Er dient argwaan te ontstaan jegens alle informatie die de media ons aanreikt en belangstelling voor wie of wat via internet publiceert.

Dit is nodig, omdat veel informatie onjuist blijkt te zijn. Journalisten bijvoorbeeld geven aan dat zij de so-

24 terdege ● 26 augustus 2015

\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\2608-24-TD-AR05_0 24

24-8-2015 9:16:39

ciale media als belangrijke informatiebron gebruiken, maar dat ze deze bron ook onbetrouwbaar vinden.

Zij vertellen ook dat zij zelf steeds vaker onbetrouwbare informatie publiceren. Veel journalisten willen liever snel publiceren (via internet) dan dat ze meerdere bronnen raadplegen en feiten controleren. Ze corrigeren later wel, als blijkt dat dat nodig is.

Frequente gebruikers van internet en sociale media weten wel dat er veel onbetrouwbare informatie te vinden is. Zeker ‘digital teens’ snappen dat goed. Hierdoor zijn ze bewust of onbewust aan het zoeken naar betrouwbaarheid en zekerheid.

De waarde van betrouwbare ouders wordt groter Het genoemde behoeftenonderzoek geeft aan dat tieners zelf ‘het vinden van betrouwbare informatie’ een heel belangrijk leerpunt vinden. Informatievaardigheden leren vinden ze belangrijker dan praktische vaardigheden leren.

Hier ligt een grote uitdaging voor scholen en ouders. Gelukkig wordt er inmiddels op de meeste scholen aandacht besteed aan dit thema. Ook ouders zijn doorgaans bewust bezig met de mediaopvoeding van hun kinderen. Niet alleen in het aanleren van informa-

tievaardigheden is de rol van ouders van groot belang. Dit verwachten kinderen ook van hun ouders.

Te midden van de brij aan informatie, en de vraag naar de betrouwbaarheid ervan, wordt de waarde van betrouwbare ouders groter.

Meer en meer worden ze richtingwijzers, die hun kinderen door de informatie gidsen en hen helpen bij het maken van keuzes. Dit betekent dat ouders met hun kinderen moeten praten over wat ze op internet doen en over de geloofwaardigheid van wat ze er tegenkomen. En natuurlijk hoort hier ook bij dat ze het goede voorbeeld geven. digitalemedia@terdege.nl

terdege 26 augustus 2015 25 ●

\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\2608-24-TD-AR05_0 25

24-8-2015 9:17:07

tafelen e ni met Teu

Tips: • In plaats van (pruimen)likeur kunt u in dit recept ook melk gebruiken.

• Voeg ter variatie eens een handje walnootstukjes of amandelsnippers aan het beslag toe.

tekst en foto’s Teunie Luijk, Teunie@terdege.nl

32 terdege ● 26 augustus 2015

\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\2608-32-TD-HO02_0 32

24-8-2015 9:21:27

Het is handig een ras met een losse pit te kiezen Teunie Luijk

Pruimentaart

Bereiding: • Verwarm de oven voor op 160 graden C. • Mix de boter met de basterdsuiker en het zout tot een lichte, luchtige massa.

• Mix één voor één de eieren erdoor. Doe het volgende ei er pas bij, als het voorgaande helemaal in de massa is opgenomen.

• Splijt het vanillestokje met de punt van een scherp mesje in de lengte

open en schrap er het merg uit.

• Voeg het merg en de likeur aan het beslag toe en mix die er goed doorheen.

• Zeef het zelfrijzend bakmeel in delen boven de kom met beslag en spatel het er voorzichtig onder.

• Doe het beslag in een ingevette taartvorm (doorsnee 28 cm).

• Was en halveer de

pruimen en wip de pitten eruit. Leg ze op het beslag en druk ze er een beetje in.

• Bak de taart iets onder het midden van de oven in circa een uur gaar.

• Laat de taart een kwartiertje in de vorm.

Daarna op een rooster storten en laten afkoelen.

• Meng de poedersuiker en de kaneel en strooi en mengseltje door een zeefje over de taart.

Ingrediënten: gr boter of margarine • 200 gr basterdsuiker • snuf zout • 4 eieren (maat L) • vanillestokje • 2 el (pruimen)likeur • 250 gr zelfrijzend bakmeel • 750 gr pruimen • 2 el poedersuiker • 1 el kaneel • 250

Overvloed In juli en augustus zijn er volop pruimen verkrijgbaar.

Misschien heeft u wel een pruimenboom in de tuin.

Dan weet u het wel: het ene jaar hangt zo’n boom vol en een volgend jaar moet u zoeken om een schaaltje vol te kunnen plukken.

In een jaar van overvloed is het een uitdaging om de oogst te verwerken: jam, chutney, saus, inmaken op brandewijn, drogen. En als u dan nóg niet uitgepruimd bent, dan maakt u deze lekkere taart.

Zelf ben ik dol op Opals.

Maar die zullen, als dit nummer van Terdege verschijnt, niet meer verkrijgbaar zijn, denk ik.

Het geeft niet. Met andere pruimenrassen lukt het ook.

Wel is het handig om een ras te kiezen met een losse pit.

Steeds als ik bij de groentenboer sta en een bak van die prachtige, grote pruimen zie, schiet me dat gedichtje van Van Alphen te binnen:

Jantje zag eens pruimen hangen, O! als eieren zo groot. ‘t Scheen, dat Jantje wou gaan plukken, Schoon zijn vader ‘t hem verbood...

terdege 26 augustus 2015 33 ●

\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\2608-32-TD-HO02_0 33

24-8-2015 9:22:14

reportage

36 terdege ● 26 augustus 2015

\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\2608-36-TD-AR07_0 36

24-8-2015 9:24:34

Wolkenvelden en een wijde horizon T

iengemeten wordt op de website geïntroduceerd als het allerlaatste echte eiland van Zuidwest-Nederland. Het moet gezegd dat de overtocht met een ouderwets ogende pont en de aanblik van ongerepte graslanden, waarboven doorgaans wolkenvelden drijven, het eilandgevoel enorm aanwakkeren.

Net als de witte zeilen van de bootjes die op de delta dobberen.

Het eiland was oorspronkelijk een zandplaat in het Haringvliet. Sinds eind vorige eeuw werd Tiengemeten „het grootste natuurontwikkelingsproject van Nederland”. Aan de zuidkant groef men een gat in de dijk. Daardoor is een deel van het eiland overgeleverd aan de delta van Rijn, Maas en Schelde. Die komen hier samen en monden uit in zee.

Meer dan 50.000 bezoekers per jaar zorgen er wel voor dat je op een mooie zomerdag niet alleen op het zeven kilometer lange eiland wandelt.

tekst en foto’s Marianne Witvliet

terdege 26 augustus 2015 37 ●

\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\2608-36-TD-AR07_0 37

24-8-2015 9:25:03

interview

Het recept voor kerkelijke gezondmaking Gezondmaking van de kerk begint met een Bijbelse belijdenispraktijk, zoals voorgestaan door de nadere reformatoren. Dat was de kern van het afscheidscollege van prof. dr. W.J. op ’t Hof. In het boekje ‘Nadere Reformatie Nu’ biedt hij een breedvoeriger onderbouwing. „De belijdenispraktijk binnen de gereformeerde gezindte is ronduit onbijbels.” tekst Huib de Vries foto Henk Visscher

38 terdege ● 26 augustus 2015

\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\2608-38-TD-AR08_0 38

24-8-2015 9:13:06

\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\2608-38-TD-AR08_0 39

24-8-2015 9:13:33

creatief

Onze bank ligt er vol mee: kussens in alle soorten en maten. En om de zoveel tijd krijgt er één een nieuwe hoes. Zo’n gehaakt randje zorgt ervoor dat het kussen eruit springt tussen de rest. Natuurlijk is het ook leuk om een mooi randje langs een tafelkleed te haken.

Sierkussen tekst Maaike Schiphorst en Arjanne van der Meer foto’s Marianne Witvliet

Dit heb je nodig:

Zo ga je te werk:

• Stof voor het kussen, 49 cm x 49 cm (is incl. naad) • Stof voor de achterkant, 27 cm x 49 cm. En 34 cm x 49 cm.

• Klittenband, 40 cm.

• Binnenkussen van 45 cm x 45 cm.

• Haakgaren (ik heb haaknaald nr. 3 gebruikt)

• Maak een zoom van 2,5 cm aan de lange zijden van de achterkant.

• Stik hier het klittenband tegenaan.

• Naai beide delen van de hoes op elkaar en keer het kussen.

• Stik het kussen op ongeveer 7 mm door.

• Nu met naald en haakgaren het kussen om ‘festoneren’ (zie tekening). Als je de doorstiknaad gebruikt, heb je alle steken even groot. Maak op de hoeken een steek extra.

• Nu omhaken. 1e toer: 3 vasten tussen elke festonsteek.

• 2e toer: begin met 3 lossen, 2 vasten overslaan, een vaste. 3 lossen, 2 vasten overslaan, een vaste... enz. Je hebt nu allemaal boogjes.

• 3e toer: 5 stokjes in een boogje, dan een halve vaste om het volgende boogje. Op de hoeken 7 stokjes in het boogje maken.

Veel maak- en haakplezier!

42 terdege ● 26 augustus 2015

\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\2608-42-TD-HO04_0 42

24-8-2015 9:19:38

terdege 26 augustus 2015 43 ●

\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\2608-42-TD-HO04_0 43

24-8-2015 9:20:10

In de Namibische woestijn.

82 terdege ● 26 augustus 2015

\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\2608-82-TD-AR11_0 82

24-8-2015 9:15:00

jongeren

Reizend levenslessen leren Hij bezocht ruim zestig landen en leerde veel culturen kennen. Maarten Timmerman is parttime reisleider en avonturier. „Reizen brengt je terug bij de basis van het leven en leert je tevreden te zijn met wat je hebt.” tekst Henrieke van Dam foto’s Maarten Timmerman

E

en reis door Sicilië zit er net op, de beklimming van de actieve Etna-vulkaan vormde zonder twijfel het hoogtepunt van de tocht. Maarten Timmerman (29) treedt in zijn vrije tijd op als reisleider bij Avanta. Vol passie spreekt hij over zijn hobby, die tegelijk zijn hele leven doortrekt. „Tien jaar geleden maakte ik als deelnemer van een Avanta-reis een trektocht door het Himalayagebergte.

De compleet andere cultuur en natuur van India maakten zoveel indruk op mij, dat ik meer van de wereld wilde zien. Zo rolde ik in het reisleiderschap. Nu ben ik

echtgenoot en vader en reis ik nog één keer per jaar. In de wereld gebeuren vreselijke dingen maar in diezelfde wereld is ook zoveel mooie cultuur en natuur. Daar geniet ik van en het geeft me thuis weer oog voor de dingen om mij heen.”

Giftige mamba

Vraag een reisleider naar zijn reisverhalen en de avonturen volgen elkaar op. Over de inwoners van Papoea die nog met pijl en boog op vogels schoten of over de grillige natuur van Argentinië. „Ik weet ook nog dat ik mij in een wildpark in Zambia stond te wassen in onze hut. Er hing een vies luchtje in de douche, dat ik niet kon thuisbrengen”, vertelt Maarten. „Plotseling ontdekte ik een grote zwarte slang onder de wastafel. Ik sprong via het toilet in het

raamkozijn en brulde naar mijn hutgenoot. Hij heeft hulp gezocht bij de lokale bevolking. De mannen maakten zonder aarzelen de zwarte mamba dood. De slang bleek een van de giftigste slangen ter wereld te zijn. Het liep wonderlijk goed af.”

Het gaat ook wel eens anders, bekent Maarten. „Ik herinner me nog een tocht door de bergen met een Avanta-groep. We reden op motors en kwamen langs prachtige watervallen. In een flauwe bocht ging ik samen met mijn passagier tegen de vlakte. Ik had een behoorlijke snee in mijn knie.” Met een lach: „In Nederland had ik

terdege 26 augustus 2015 83 ●

\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\2608-82-TD-AR11_0 83

24-8-2015 9:15:26