Uit in nl

REFORMATORISCH DAGBLAD VRIJDAG 24 APRIL 2015 45E JAARGANG NR. 20

BEVAT RUIM VEERTIG KORTINGSBONNEN

2404-01-BYL-BYL_0.pdf 1

TIEN SMAKELIJKE RECEPTEN VOOR ZONNIGE DAGEN

4/15/2015 1:37:03 PM

0j 2

a ar

s i t a Gr eteam recreati

Christelijk vakantiepark Nunspeet, direct aan Veluwemeer

Speeltuin met o.a. airtrampoline

Eigen strand, rust, natuur en luxe

Gratis recreatieteam

Kano’s en motorbootjes te huur

in de mei-, zomer- en herfstvakantie

www.onsvakanties.nl/nunspeet Kijk ook eens op onze website voor onze christelijke parken in Frankrijk, Zwitserland, Duitsland, Oostenrijk, Italië en Tsjechië!

0184 - 422 000

info@onsvakanties.nl

06 09 12

17 18 21

25 26 29

33

35 39 41 44 47 51 52

Gedreven gids: Ayellet Grassiani, Anne Frank Huis in Amsterdam.

06

De Elfstedentocht in één dag? Trek er maar meer tijd voor uit.

Kajakken op de Regge: Moet de stuurman nu voor of achter zitten?

Help! Een rondvaartboot koerst recht op een waterfiets af.

Gedreven gids: Lammert de Graaff, Grote Kerk in Dordrecht.

Geniet van stroopsoldaatjes en schutterende schippers in Veere.

Op eiland Tiengemeten kiezen voor Weelde, Weemoed of Wildernis.

25

Gedreven gids: Koos van der Bent, Vuurbaak in Katwijk aan Zee.

41

Wanneer heb je een vaarbewijs nodig?

En is het een eitje om het te halen?

Bewonder in Vlissingse MuZEEum de brieventas van Michiel de Ruyter.

21

Gedreven gids: Ida Schuurman, Muiderslot in Muiden.

Op kousenvoeten in een duikboot door de Vinkeveense Plassen.

Win leuke prijzen met de advertentiepuzzel.

29

17

05 12 33 35 44

09 51 47

52

18

Gedreven gids: Henk Postma, Gevangenpoort in Den Haag.

Visgids Steef Meijer weet (meestal) precies waar snoekbaarzen zwemmen.

beeld Janneke Paalman

05

Kruip door het riool in het Arnhemse Watermuseum.

Gedreven gids: Hans Kaptein, Radio Kootwijk in Radio Kootwijk.

Met de waterbus in 55 minuten van Dordrecht naar Rotterdam.

Water

beeld omslag iStock

Stilstaand en stromend, zoet en zout water. Kleine sloten en grote meren. Er is heel wat water in Nederland te vinden. Volgens het Nederlands Bureau voor Toerisme bestaat zelfs ruim 18 procent van de oppervlakte van Nederland uit water.

Dat zullen de meeste Nederlanders niet erg vinden, want zodra de temperaturen oplopen, zoeken ze graag de waterkant op. In dit nummer daarom aandacht voor leuke uitjes op en rond het water.

Voor de fotopagina’s in dit nummer ging de redactie langs bij gedreven gidsen. Eén ding hebben de geïnterviewden gemeen: ze spreken met grote passie over de geschiedenis van het gebouw waarin ze rondleidingen geven. „Druk op een knop en er komt een verhaal”, grapt Henk Postma. Sinds een jaar of twaalf loopt hij als vrijwilliger rond bij Museum de Gevangenpoort in

Den Haag. In vroeger tijden geen prettige plek om te verblijven...

Om nog even op de zomer terug te komen.

Kookcolumnist Mariëlle Oussoren is allang in een zonnige stemming. Zij bedacht en testte voor deze bijlage tien smakelijke recepten voor salades. Is het te warm om te koken? Maak bijvoorbeeld een salade van watermeloen en feta. Combineer het gerecht met een smakelijk broodje.

Klaar is Kees.

Fijne en smakelijke zomer toegewenst!

Gisette van Dalen-Heemskerk PS: Vergeet niet de advertentiepuzzel op pagina 39 op te lossen. Inzenders maken kans op leuke prijzen.

Directie Ir. B. Visser Hoofdredactie W. B. Kranendonk Eindredactie Gisette van Dalen-Heemskerk Vormgeving & illustraties Janneke Paalman Illustraties iStock UIT IN NEDERLAND is een bijlage bij het Reformatorisch Dagblad Postbus 670 7300 AR Apeldoorn

UIT NEDERLAND

2404-03-BYL-BYL_0.pdf 3

PAGINA 3

4/15/2015 1:23:44 PM

PAGINA 4

Gids: Ayellet Grassiani (40) Gebouw: Anne Frank Huis Plaats: Amsterdam Aantal bezoekers jaarlijks: 1,2 miljoen

Gegrepen door verhaal van Anne tekst Gisette van Dalen-Heemskerk beeld RD, Anton Dommerholt

„Mijn ouders namen me toen ik negen jaar was mee naar het Anne Frank Huis.

De geschiedenis van Anne greep me direct. Ik vind het bijzonder dat ik sinds vijf jaar op deze plaats haar geschiedenis mag doorgeven. Dat ik zelf Joodse wortels heb, geeft daar een extra dimensie aan.

Het Anne Frank Huis heeft geen gidsen. De ruimtes zijn te klein om er groepen door te leiden. Iedereen beleeft het museum in zijn eigen tempo. Ik ben educatief medewerker bij de afdeling groepsontvangsten. Volwassenen kun-

nen een programma van een halfuur boeken als inleiding op hun bezoek. We ontvangen jaarlijks ruim 900 scholen.

Zij volgen een programma dat twee uur duurt.

We vertellen het verhaal van Anne Frank aan de hand van een magnetische muur waarop we met behulp van foto’s de grote geschiedenis –de Tweede Wereldoorlog– en de kleine geschiedenis –het leven van de familie Frank– laten zien. Daarna krijgen de leerlingen opdrachten en mogen ze het museum in. Groep 8-leerlingen tonen veel belangstelling, vragen en vertellen veel tijdens het educatieve programma; leerlingen van het voortgezet onderwijs

zijn over het algemeen minder spraakzaam, maar zeker ook geïnteresseerd.”

Zelf vind ik de boekenkast die toegang geeft tot het achterhuis een van de indrukwekkendste plekken. Hij markeert de grens tussen het normale en het abnormale leven. Ook de zolderkamer waar Anne de kastanjeboom kon zien, vind ik bijzonder. Maar die is gesloten voor publiek.

Een van de meest gestelde vragen die wij krijgen is: wie heeft de familie Frank verraden? Op die vraag blijven ook wij het antwoord schuldig.” >>annefrank.org

UIT NEDERLAND

2404-05-BYL-BYL_0.pdf 5

PAGINA 5

4/15/2015 1:19:15 PM

Op zonnig terras in Sloten is het ijs snel gebroken tekst Michiel Bakker beeld RD, Henk Visscher

Zeg Elfstedentocht en de doorsnee-Nederlander denkt aan een schaatsrit langs elf Friese plaatsen. Maar ook op zonnige zomerdagen kan de liefhebber in de regio terecht voor een Elfstedentocht. Op de fiets welteverstaan. En in een rustiger tempo dan de schaatser die het traject in één dag moet afleggen.

D

e pont bij Langweer is op donderdag van tien tot twaalf uur uit de vaart, meldt een bordje.

Wie er om halftwaalf aankomt, rekent daarom op een halfuur pauze.

Maar nee, na een luttele minuut legt het fietsveer al aan. Pontbaas René meldt dat het wekelijkse onderhoud klaar is en ziet geen reden om tot 12.00 uur te wachten met het bedienen van klanten. Hij steekt meteen weer van wal om fietsers voor 70 cent over te zetten.

Al vijftien jaar maakt René dag in dag uit talloze malen de korte oversteek over de Langweerdervaart. Hij geniet zichtbaar van zijn werk. Turend over de weidse omgeving: „Elke dag is anders. Ik heb hier pas nog reeën en een bunzing gezien.” Hij wijst naar een rij bomen rond de kerk van Hommerts. „Als je goed kijkt, zie je er de vorm van een eend in.

Dat was me al die jaren nog nooit opgevallen, ik werd er pas op gewezen.”

PAGINA 6

2404-06-BYL-BYL_0.pdf 6

Na de oversteek gaat de fietstocht, die vanochtend is begonnen bij hotel Amicitia in Sneek, via Sint Nicolaasga verder richting Sloten, de kleinste van de Friese elf steden en volgens een toeristische folder zelfs het kleinste stadje ter wereld. De brugwachter houdt er passerende vaartuigen een blauwe klomp voor waarin ze hun bijdrage kunnen stoppen.

De sfeer in het vestingstadje is gemoedelijk. Voor de Dagwinkel hangen zwemshorts met de Friese vlag erop in het rek.

Blauwe kisten zijn gevuld met bildtstaraardappels. Een bewoner om de hoek van de winkel heeft een rieten mand met boeken voor de deur gezet. Wie interesse heeft in een ”Dik Trom” kan voor 2 euro een exemplaar in z’n fietstas stoppen.

Verderop zijn nog meer tweedehands boeken te vinden. In de Dubbelstraat – even aan de kant voor een rode tractor!–

bevindt zich tussen twee woningen het „smalste steegje van Sloten.” De ruimte was net niet te krap om er een paar kasten met koopwaar neer te zetten: boeken –van Michel van der Plas tot Benjamin Spock–, potjes halfzoete jam van Wichterpruimen, sieraden en een houten broodplank met een spreuk: ”Deel je brood en het smaakt beter, deel je geluk en het wordt groter”. Boven aan een ladder bungelt een paar Friese doorlopers.

Op de terrassen rond de brug in het centrum, waar toeristen zich te goed doen aan haring met toast of een warme

wafel met aardbeien, is het zoeken naar een plekje. Onbekenden schuiven spontaan bij elkaar aan tafel. Het ijs is al snel gebroken. „Dit lijkt Elburg wel”, zegt een vrouw uit Flevoland die met een vriendin plaatsneemt op een terras. Ze bestellen een glas rosé en een portie bitterballen.

De dames rijden een van de ruim vijftien Elfstedenroutes die Friesland Holland Travel –met of zonder (elektrische) huurfiets– aanbiedt. Ze kozen voor een vierdaags arrangement. Omdat er verschillende bewegwijzerde routes door het gebied lopen, is het soms even zoe-

UIT NEDERLAND

4/15/2015 1:15:22 PM

Maak een

FRISSE salade

Als het Elfstedenrouteboekje geen uitkomst biedt, is er altijd wel een behulpzame Fries in de buurt om de weg te wijzen ken naar de juiste richting, merken ze. „We zijn een paar keer de mist in gegaan, maar dat hoort erbij.” Als het Elfsteden-

routeboekje geen uitkomst biedt, is er altijd wel een behulpzame Fries in de buurt om de weg te wijzen.

Brie-aardbei-couscous 2 personen, hoofdgerecht

Bereid 150 gram couscous volgens de aanwijzingen op de verpakking. Klop een dressing van 2 eetlepels balsamico-azijn, 4 eetlepels olijfolie, een halve eetlepel honing en een mespunt mosterd en een snuf zout. Snijd 200 gram roombrie in plakken. Maak 250 gram aardbeien schoon en halveer ze of (als het grotere aardbeien zijn) snijd ze in kwarten. Schil 1 avocado en snijd in schijfjes. Schil een halve komkommer en snijd in plakjes. Snijd 5 bosuitjes in ringen. Schik een paar mooie bladen kropsla (lollo rosso is mooi vanwege de rood met groene kleur) op twee borden. Giet een derde van de dressing over de sla. Schep op de sla een bergje couscous. Leg de plakken brie er op en verdeel de avocado, aardbeien, komkommer en bosui er mooi om- en overheen. Schenk de rest van de dressing over beide salades. Bestrooi met gehakte pecannoten, walnoten of cashewnoten.

Het is verleidelijk om lang in Sloten rond te dwalen, maar er wacht nog een flinke trap naar Koudum. Toch eerst nog even een blik werpen in de Grutte Tsjerke met het Jan Harmensorgel. Op een tafel ligt een opengeslagen gebedenboek.

Gebedspunten die bezoekers noteren, krijgen zondag een plek in de voorbede. ’s Zomers zijn er zo’n zeventig tot tachtig kerkgangers, vertelt een vrijwilliger. „In de winter is het minder.”

Na Sloten volgt een afwisselende tocht, het ene moment door een bosgebied rond Gaasterland, dan weer langs groene weides. In Oudemirdum komt de geur van vis de fietsers tegemoet. Op De Brink heeft de Urker Vishandel De Vuurtoren een verkoopwagen staan.

Friezen houden van verkleinwoorden.

Na het kleinste stadje met het smalste steegje duikt bij Laaksem het „kleinste vissershaventje van Europa” op. Behalve twee zeilboten en een roeiboot ligt er een vissersschip. De visser van de HL-6 (Hemelen) haalt de zojuist gevangen bot van boord. De omgeving oogt rommelig. Valt daar niet iets mooiers van te maken?!

Even later duurt het verblijf in Stavoren –Frieslands oudste stad– met zijn karakteristieke haven en het bekende ”Vrouwtje”, dat zo klein is dat menigeen haar over het hoofd ziet, niet al te lang. Want in hotel Galamadammen in Koudum, aan het meer De Morra, wacht vanaf zes uur het diner. Met ruim 65 kilometer op de teller smaakt de varkenshaas van het Gaasterlands kruidenvarken –met cham-

pignonsaus– prima. Het uitzicht op het water, waar af en toe een schip passeert, maakt de maaltijd tot een extra genot.

De volgende dag wacht een traject van circa 45 kilometer om via een andere route weer uit te komen in Sneek. De tocht voert door een natuurgebied met kievieten en meerkoeten naar Hindeloopen. Wie een museum wil bezoeken, kan er terecht in het Schaatsmuseum of het Museum Hindeloopen. Het laatste belicht onder meer vroegere handelsreizen naar Rusland, geeft een inkijkje in het leven van een Fries gezin in de achttiende eeuw en toont Hindelooper schilderkunst. Ook in het dorp is schilderwerk zichtbaar. Op de luiken van een oud pand in de Meenscharssteeg staan afbeeldingen van Abraham die een offer brengt en van de goede Herder.

Het fototoestel klikt regelmatig, om de zwanenbloem langs een sloot vast te leggen of een voormalig kerkje aan een kanaal, waar de deur uitnodigend openstaat hoewel er binnen niemand te zien is. ”De Hand des Vlytigen maakt Ryk”, staat er op rand van het balkon. De vroegere kerkzaal is nu een werkplaats.

In de loop van de middag eindigt de tweedaagse tocht langs de zeven zuidelijke Friese elf steden weer in Sneek. Nu alleen nog op zoek naar een Fries suikerbrood. Daarmee kun je na twee dagen fietsen weer thuiskomen. >>frieslandhollandtravel.nl

UIT NEDERLAND

2404-07-BYL-BYL_0.pdf 7

PAGINA 7

4/15/2015 1:15:58 PM

Kom klimmen in het

hoogste en veiligste klimbos van de Veluwe!

*

€ 2,50 KORTING OP DE KINDER-TOEGANGSPRIJS

Continu gezekerd

Hutten-bouw-bos

Diverse parcours

Centraal op de Veluwe, midden in de natuur vindt u Klimbos Garderen. Door een uniek zekersysteem waarbij u continu gezekerd bent, is dit het veiligste klimbos van Nederland. In Klimbos Garderen vindt u diverse parcoursen, waaronder een parcours met uitsluitend tokkels en een parcours vol met fun onderdelen en educatie. Ook voor de ongeoefende en minder sportieve klimmers is dit klimbos dus zeer geschikt!

Klimbos Garderen; één met de natuur!

www.klimbosgarderen.nl

Putterweg 70 Garderen -

0577 46 0443

*Tegen inlevering van de kortingscoupon uit dit blad.

DOLLE ZEEHONDEN, ZEELEEUWEN & ROOFVOGEL SHOWS!

OP AVONTUUR BIJ

DELTAPARK NEELTJE JANS

SPECIAAL KINDER TARIEF!

VERWACHT:

NIEUWE EXPO ZOMER 2015!

ERVAAR ZELF DE BRUTE KRACHT VAN HET WATER

KORTINGSBON

€ 5,50 € 1,50

KORTING vanaf 12 jaar

KORTING op kindertarief (4-11 jaar)

Max. 4 pers. per kortingsbon en niet i.c.m. andere acties of kortingen. Actie geldig t/m 02-11-2015.

WWW.NEELTJEJANS.NL

PAGINA 8

DNJ03UITNL15

NIEUW! DE SPETTERENDE AQUASPLASH: ECHTE WATERFUN!

Retourtje Regge roept op tot een middagje onthaasten tekst Mariska Dijkstra beeld RD en Mölke

„In 1850 was de Regge een woeste stroom”, meldt de site van vakantiepark Mölke. De twee toeristen die zich in een hard plastic kajak wurmen, lijken er niet van onder de indruk. Het duo peddelt rustig weg.

Op zoek naar de beloofde oliepelmolen en het ijsvogeltje.

V

oordat de kajakvaarders de slag te pakken hebben, hebben beide oevers meermalen kennisgemaakt met de boeg van de boot. Moest de stuurman (m/v) nu voor of achter zitten? En als je links peddelt, ga je naar rechts, toch? Of was het andersom?

Nadat de twee hun bewegingen hebben gesynchroniseerd, schiet de kajak als een forel over het midden van de stroom, een spoor van belletjes achter zich latend.

Het hoge tempo houden ze niet lang vol.

Waarom zouden ze ook? Het landschap met zijn „glooiende essen, gemoedelijke dorpjes en prachtige heidevelden”, zoals de site van Mölke Activiteiten poëtisch schildert, roept op tot onthaasten. Langzaam trekken de lisdodden en de rietkragen aan de kajak voorbij. Een nieuwsgierige eend krijgt bijna een klap tegen zijn kop als hij richting vaartuig zwemt, maar de peddel schiet vlak naast hem

door het glinsterende wateroppervlak.

Snaterend stuift hij weg. Verderop doet een groep waterhoentjes duikoefeningen.

‘Ma’ wint: vijftig seconden onder water!

In de huidige omstandigheden –30 graden, bijna windstil en een laag waterpeil– is het moeilijk voor te stellen dat de Regge anderhalve eeuw geleden een woeste stroom was die in de winter buiten zijn oevers trad. Het riviertje kronkelt nu heel rustig van het Twentekanaal bij Goor, langs boerengehuchten met dromerige namen als Hulsen, Notter en Zuna, Elen en Rhaan richting de Vecht bij Ommen.

Dan lijkt de golfslag van het ene op het andere moment hoger te worden. De EMS Reggestroom, een elektrische salonboot in de stijl van 1900, komt de bocht om.

De passagiers zwaaien naar de rode kajak aan hun bakboordzijde en keren zich dan weer naar hun kopjes koffie met krentenwegge, de streekspecialiteit.

Na dit beroep op hun stuurmanskunsten willen de twee toeristen zich met het water laten meedrijven, maar dat gaat niet. Ze peddelen namelijk stroomópwaarts, van camping ’t Mölke in het gehuchtje Zuna richting Rijssen.

Achter zich horen ze opeens een luid gebrul. Door het weiland op de rechteroever raast een puber op een quad. Een lang

UIT NEDERLAND

2404-09-BYL-BYL_0.pdf 9

PAGINA 9

4/15/2015 3:20:24 PM

HET MOOISTE BEHANG Tegen inlevering van deze advertentie

20% op al ons behang

KORTING

e d n a v e j k e l p n e t e s r i e o d o r Het m ind je in Ga v e w u l Ve Boek nu uw bungalowpark

vakantie!

Ruim 1000 soorten behang op voorraad

ERMELO: DR. VAN DALELAAN 34 (bij het station) TEL. 0341 - 55 23 88 Vrijdag koopavond van 18.00 tot 21.00 uur, zaterdag tot 17.00 uur geopend.

VERF ! BEHANG ! RAAMDECORATIE ! GORDIJNSTOFFEN !

VLOERBEDEKKING ! LAMINAAT

Bezoek onze expositieruimte!

In onze expositieruimte (ca. 125 m2) is de tentoonstelling “De Statenbijbel en zijn voorgangers” gehuisvest.

Verschillende unieke Bijbels en psalmboeken vanaf 1477 liggen opgesteld in vitrines. In een chronologische lijn kunnen de bezoekers de ontwikkeling van de vertaling van de Bijbel in de landstaal volgen. Aan de wanden van de expositieruimte zijn panelen geplaatst met informatie over de geschiedenis van onze stichting en over de totstandkoming van de

www.boksbungalowpark.nl Boerderijfair

Vrijdag 15 mei 2015

Statenvertaling. Recent is de expositie uitgebreid met panelen over het werk van bijbelverspreiding.

U kunt onder andere ook onze bibliotheek met veel oude en unieke Bijbels, theologische en stichtelijke werken bezoeken.

Op afspraak kunnen wij groepen (vanaf 20 personen) rondleiden.

Wij heten u van harte welkom voor een leerzame dag!

Nijverheidstraat 21, 4143 HN Leerdam Postbus 168, 4140 AD Leerdam Telefoon (0345) 61 01 55 info@gereformeerdebijbelstichting.nl | www.gbs.nl

PAGINA 10

Putterweg 76, Garderen ! 0577 – 46 13 62

van 10:00 tot 18:00 uur Kom met het hele gezin naar de boerderijfair in Meliskerke!

Geniet van de boerderij, dieren, brocante, terrasjes, demonstraties en workshops met veel gezelligheid.

Entree € 2,50 kinderen tot 2 jaar gratis.

Adres: Mariekerke 13 - 4365NK - Meliskerke www.boerderijfair-dekoehoorn.nl

Maak een

FRISSE salade

Mango-avocado-rode ui 2 personen, bijgerecht

Schil 1 mango, 1 avocado en 1 komkommer en snijd in kleine blokjes. Doe de avocado meteen in een kom en besprenkel met 1 eetlepel limoensap (tegen verkleuren, citroensap kan ook). Pel 1 rode ui en snipper deze. Was een halve rode chilipeper en snijd in kleine stukjes. Schep alle ingrediënten voorzichtig door de avocadoblokjes. Meng er nog 1 eetlepel olijfolie, zout naar smaak en zwarte peper door. Ook verse koriander is heel lekker in deze salade.

Tip: eet met een stukje gegrilde, gebakken of gerookte vis. Of met simpele spaghetti: vermeng gekookte spaghetti met 2 in olie gefruite uitjes, plukjes gerookte makreelfilet, scheutje limoensap (of citroensap), verse peterselie en bestrooi met (oude) kaas.

Een nieuwsgierige eend krijgt bijna een klap tegen zijn kop als hij richting vaartuig zwemt, maar de peddel schiet vlak naast hem door het wateroppervlak

touw leidt van het voertuig naar een object om de bocht dat met grote snelheid dichterbij komt. Een hoge golf… Daarna wordt pas duidelijk waardoor die wordt veroorzaakt: een surfplank met daarop puber 2. Grijnzend spuit deze rakelings langs de kajak. „Eev’n afkoel’n”, roept hij de twee toe. Dan stort het watergordijn over hen neer. Als ze opkijken, is de watersporter verdwenen.

Opgefrist varen de kajakvaarders verder.

Een fiets-/voetveer beweegt langzaam van de ene oever naar de andere. Op het plateau staan een paar fietsers die zich, luidruchtig, naar de overkant draaien. De sterkste van het stel wentelt een draaiarm rond, waardoor het gevaarte over twee gespannen kabels glijdt. De pont verbindt de Klokkendijk met de Maatgravenweg, zodat recreanten niet helemaal naar de N350 hoeven om de Regge over te steken.

Met het veer is er een einde gekomen aan het ‘rustgevende’ platteland. De bebouwde kom van Rijssen doemt op.

De twee kajakkers varen nog even door, want net achter de provinciale weg, aan hun rechterzijde, moet zo meteen Pelmolen Ter Horst opdoemen. De molen is gebouwd in 1752 en werd een van de drie belangrijkste industriemolens van Twente. Op de begane grond, in de olieslagerij, maakten de molenaars olie van kool- en lijnzaad. Bij gunstige harde wind produceerden ze op de derde verdieping, in de pellerij, gort van gerst. Bij gunstige wind kan publiek de inmiddels gerestaureerde olieslagerij volop in werking zien. Helaas, vandaag is het nagenoeg windstil…

Wel te bezichtigen is een nagebouwde Enterse zomp, die voor de pelmolen ligt afgemeerd. Het gaat om een klein schip, een platbodem, waarvan er tot de Tweede Wereldoorlog tientallen over de Regge voeren. De scheepvaart was vrijwel geheel in handen van Enterse schippers. Met hun zompen ventten zij tot ver in Twente de brandstof turf uit. Ook vervoerden ze

duizenden klompen, vooral naar Friesland.

Dat Enter zo’n zompen- en klompencentrum vormde, is vooral te danken aan de nabijheid van de Regge, de grote hoeveelheid bomen in het Reggedal en het grote aantal timmerlieden dat er woonde. Een extra impuls voor de zompschippers vormde de ontwikkeling van de textielindustrie met weefscholen in Goor en Enter (1834) en de oprichting van een jutefabriek in Rijssen.

De enige bedrijvigheid die de twee toeristen nu nog waarnemen, is die van natuur en recreatie. Op de terugweg is dat niet anders. Een visser, een handvol fietsers, een groep jongeren die van een bruggetje in het water springen en andere kanovaarders mengen zich gemoedelijk onder de ‘autochtone bevolking’: eenden, ganzen en waterhoentjes. Het ijsvogeltje vindt het waarschijnlijk allemaal te druk: het laat zich niet zien.

Het riviergedeelte na vakantiepark

Mölke, richting Enter, lijkt iets rustiger.

Het kajakduo waagt een laatste kans om het schuwe dier te vinden. De twee hebben geluk: een klein eindje na de Zunaweg, tussen de akkers en een paar verdwaalde bomen, fladdert het beestje met zijn kenmerkende blauw-oranje verenkleed, gedrongen figuur en korte worstelaarsnek. Even laat het zich zien, maar met een paar vleugelslagen is het alweer weg.

De kajakvaarders vinden hun portie cutuur-natuur nu genoeg. Op naar een portie ijs op vakantiepark Mölke. Nog een paar peddelslagen. >>molke.nl/activiteiten Abonneevoordeel: abonnees krijgen 10 procent korting op een rondvaart vanaf Ommen en op een kano-afzaktocht over de Regge en de Vecht. Zie advertentie abonneevoordeel in deze bijlage of kijk op rd.nl/abonneevoordeel onder Uit in NL.

UIT NEDERLAND

2404-11-BYL-BYL_0.pdf 11

PAGINA 11

4/15/2015 3:21:05 PM

Hier staat een reiger op het wit schuitje, even verder zwemt een eend in een boot – „die boot verdrinkt bijna”

Peddelen in de gracht boven een meter fietswrakken tekst Gijsbert Bouw beeld RD, Anton Dommerholt

Een sportief en cultureel uitje ineen. En dat in hartje Amsterdam. Een tocht per waterfiets door de grachten van de hoofdstad is een heuse belevenis. Niet het minst voor jonge kinderen.

Historische grachtenpanden, woonboten, vogels en natuurlijk het water zelf: ze kijken hun ogen uit. „Harder trappen, papa. Sneller, mama.”

PAGINA 12

2404-12-BYL-BYL_0.pdf 12

D

at varen op de Amsterdamse grachten populair is, blijkt al tijdens de wandeling van Centraal Station naar de steiger bij het Anne Frank Huis. Rondvaartboten vol nieuwsgierige en fotograferende toeristen vullen de grachten. Een paniekvlaagje ontstaat zomaar: overleeft een waterfietsje deze drukte wel?

Het antwoord blijkt snel na afvaart op de Prinsengracht: grote delen van de in totaal 100 kilometer Amsterdamse gracht zijn heerlijk rustig. Dat is wel nodig ook: vooral het sturen in de witte waterfiets is even wennen. Het roer tussen de twee voorstoeltjes werkt niet zoals een gewoon roer maar als het stuur van een fiets: roer naar rechts, boot naar rechts.

Via de Bloemgracht –hartje Jordaan– gaat de route via de Lijnbaansgracht en de Egelantiersgracht weer terug naar

de Prinsengracht. De verhuurder van de zogeheten Canal Bikes gaf een plattegrond mee met verschillende routeopties. Fietsen op de Amstel en op het IJ is verboden. Verder zijn alle grachten toegankelijk.

Bij de hoogtepunten onderweg staat een korte toelichting op de routekaart.

Zo is er Raampoort, waar halverwege de negentiende eeuw de verdedigingswal werd afgebroken. In het gewelf bij het naastgelegen sluisje woonde volgens een oud volksverhaal het waterspook Bullebak. Dat sleurde kinderen die te dicht bij de waterkant kwamen het water in. „Oppassen dus”, zo luidt de waarschuwing. Ook toen hadden ouders blijkbaar al moeite om kinderen bij het water weg te houden.

Een aantal regels moet het waterfietsen veilig maken: blijf zitten, houd handen en voeten binnenboord (moeilijk

te handhaven met kleine kinderen), al het andere verkeer in de grachten heeft voorrang. Ook al lastig genoeg. Zeker als er ineens onder een brugje een rondvaartboot met flinke snelheid van rechts komt aanvaren. „Waar zit de rem op de waterfiets?” Snel achteruit trappen is de enige remedie. Het loopt allemaal goed af.

De kinderen op de twee achterstoeltjes willen vooral een hogere snelheid: „Harder, papa; sneller, mama. We willen meer wit sop achter de fiets.” Een beetje rustig trappen werkt toch beter. Hoewel het weer heerlijk is –20 graden, zonnetje–, staat het zweet snel op de rug.

Even later mogen ze zelf trappen. Dat is een hele uitdaging: de trappers zitten net te ver van het stoeltje. En het wordt helemaal ingewikkeld als ze zelf willen sturen. Even tollen door de gracht is het gevolg.

UIT NEDERLAND

4/15/2015 3:17:20 PM

Maak een

FRISSE salade

Quinoa-wortel met ketjap-gemberdressing 2 personen, licht hoofdgerecht Kook 150 g quinoa in afgepast water volgens de verpakking en laat afkoelen. Rasp 3 flinke wortels grof (keukenmachine) of snijd in heel kleine stukjes. Snijd 1 komkommer in kleine blokjes en snipper 1 rode ui.

Klop een dressing van 2 eetlepels (rijst)olie, 1 eetlepel azijn (liefst Chinese chinkiangazijn, toko), 1 eetlepel gemberstroop en 1 flinke eetlepel ketjap manis. Voeg nog ongeveer 1 theelepel sesamolie (toko) toe voor een sesamsmaak. Bestrooi met verse koriander en gepelde pistachenootjes.

Tip: lekker als complete lunch, maar past ook uitstekend bij gemarineerde kip (bestrooid met sesamzaad).

Aan het eind van de Prinsengracht bij de Noorderkerk –de klok slaat precies halftwaalf– gaat de tocht verder via de Brouwersgracht naar de Keizersgracht.

Daar staat links op nummer 123 het Huis met de Hoofden. Zes hoofden versieren de voorgevel. Volgens een legende zouden het de hoofden van zes rovers zijn. Die zouden het huis zijn binnengeslopen en door de keukenmeid zijn gedood. Haar baas was zo onder de indruk van de daadkracht van de meid dat hij als beloning besloot zes hoofden op de gevel aan te brengen met daarboven de afbeelding van de meid zelf. Deze

laatste is verloren gegaan.

De Westerkerk, iets verderop rechts, staat in de steigers. Het is de kerk waarover Anne Frank schreef in haar dagboek: elk kwartier hoorde ze de klokken van de toren slaan, totdat de Duitsers de bellen roofden.

Niet alleen de cultuurhistorie langs de grachten trekt de aandacht. Het leven op en in het water is boeiend genoeg. Hier staat een reiger op het wit schuitje, even verder zwemt een eend in een boot –„die boot verdrinkt bijna”–, ginds duikt een fuut. En dan de mensen op het water: niet alleen toeristen die vanuit andere

waterfietsen en rondvaartboten vrolijk zwaaien, maar ook de woonbootbewoners. Sommige drijvende huizen zien er pico bello uit, andere ogen groezelig of lijken bijna te zinken. Een van de vaarregels luidt: houd afstand van woonboten en respecteer de privacy van woonbootbewoners. Dat valt niet altijd mee. Soms zit er door passerende vaartuigen niets anders op dan dicht bij de woonboten te dobberen.

Dat de spanningsboog van twee kleuters niet al te lang is, wordt langzamerhand duidelijk. Na ruim twee uur rondvaren is de aardigheid er wel af.

Zeker als de noodzaak van een sanitaire stop groter wordt. Een bijzonder nieuwtje leidt de aandacht even af: de grachten zijn 3 meter diep, zo vermeldt de routekaart. Onderop ligt een laag slib en vuil van ongeveer een meter dik, daarboven een meter oude fietswrakken.

Een spelletje doet het ook goed: zoek de boot met de leukste naam. Er zijn opties te over: Moppie, Egeltje, Tante Fietje.

De eindhalte van vandaag aan de Leidsegracht nadert. Nog een paar keer manoeuvreren en de waterfiets ligt aan de steiger. De rug goed rechten is wel nodig na tweeënhalf uur fietsen.

UIT NEDERLAND

2404-13-BYL-BYL_0.pdf 13

PAGINA 13

4/15/2015 3:17:58 PM

Speciaal voor u als abonnee van het RD...

Meer dan 50 gezinsuitjes voor jong en oud!

Drenthe

Cowboy & Indianen Speelreservaat, Coevorden www.kinderspeelparadijscoevorden.nl

Kinderparadijs Malkenschoten, Apeldoorn www.kinderparadijsmalkenschoten.nl

Geldig t/m 30 december 2015

Geldig t/m 31 december 2015

25% korting op entreeprijs

€ 0,50 korting op entreeprijs

Het Gevangenismuseum, Veenhuizen www.gevangenismuseum.nl

Kijktuinen, Nunspeet www.kijktuinen.nl

25% korting op de entreeprijs

Geldig t/m december 2015 m.u.v.

Landlopersdag op 29 december Veenpark, Barger-Compascuum www.veenpark.nl

€ 2,- korting op entreeprijs Geldig t/m 31 oktober 2015

Flevoland

Luchtvaart-Themapark Aviodrome, Lelystad www.aviodrome.nl

2e kaartje 50% korting Geldig t/m 1 augustus 2015 Bataviawerf, Lelystad www.bataviawerf.nl

25% korting op het Zeeheldenticket Geldig t/m 31 december 2015

De Orchideeën Hoeve, Luttelgeest www.orchideeenhoeve.nl

20% korting op entreeprijs Geldig t/m 31 december 2015

Netl de Wildste Tuin, Kraggenburg Spelen, kliederen, klimmen, ravotten www.netl.nl

€ 2,50 korting op dagkaarten Geldig tot 30 augustus 2015

Friesland

Kameleondorp Terherne, Terherne www.kameleonterherne.nl

€ 3,75 korting op de één twee driekaart

Geldig tot 25 oktober 2015

Gelderland

Beleef 7 Geldersche Kasteelen!

Voor locaties zie www.glk.nl/kastelen

25% jubileumkorting op entreeprijs Geldig t/m 31 oktober 2015

De Betuwse Stromen, Enspijk www.kano.nl

€ 5,00 korting op de Combitocht Arrangement (fietsen en kanovaren) Reserveren is gewenst!

Geldig t/m 31 oktober 2015

€ 2,50 korting op entreeprijs voor volwassenen Actie geldig t/m 31 oktober 2015

Museumpark Orientalis Heilig Landstichting www.museumparkorientalis.nl

€ 1,50 korting op entreeprijzen Geldig tot 1 november 2015

Nederlands Watermuseum, Arnhem www.watermuseum.nl

15% korting op entreeprijzen Geldig t/m 31 augustus 2015

Nationaal Bevrijdingsmuseum 1944-1945, Groesbeek www.bevrijdingsmuseum.nl

Speciaal tarief 70 jaar Bevrijding: kinderen t/m 17 jaar gratis Geldig t/m 31 december 2015

Nederlands Bakkerijmuseum, Hattem www.bakkerijmuseum.nl

50% korting op de entreeprijzen Geldig t/m 31 december 2015

Nederlands Openluchtmuseum, Arnhem www.openluchtmuseum.nl

€ 1,50 korting op entreeprijs Geldig t/m 31 oktober 2015

Oude Ambachten & Speelgoed Museum, Terschuur www.ambachtenmuseum.nl

10% korting op entreeprijs Geldig t/m 30 december 2015 Rederij Randmeer, Elburg www.rederij-randmeer.nl

10% korting op rondvaarten en dagtochten in juli en augustus

Informeer naar tijden. Vooraf reserveren gewenst. Geldig t/m 30 september 2015

Restaurant De Haas, Elburg www.restaurantdehaas.nl

5% jubileumkorting op het complete diner in het A la carte restaurant (diner en consumpties) Geldig t/m december 2015 (niet op zaterdag en

feestdagen). Niet geldig in Grand Café of op het terras.

Kijk voor meer informatie op rd.nl/abonneevoordeel/uitinnl

Kortingen

tot 50%

en gratis kinderkaarten Speelboerderij De Happyfarm, Terschuur www.dehappyfarm.nl

Marinemuseum, Den Helder www.marinemuseum.nl

Gratis rondje ponyrijden voor de kids t/m 12 jaar (in vakanties tussen 14.00 en 15.00 uur).

€ 1,00 korting op entreeprijs Geldig t/m 30 december 2015

Geldig t/m 1 oktober 2015

Geldig t/m 31 oktober 2015

Museum van de 20e eeuw (nostalgie), Hoorn www.museumhoorn.nl 20% korting op entreeprijs (inclusief Playmobil expositie) Geldig tot 3 januari 2016

Veluwe Specialist, Garderen www.veluwespecialist.nl

De Wandelende Tak, Amsterdam wandeling www.ontmoetamsterdamanders.nl

‘t Veluws zandsculpturenfestijn, Garderen www.zandsculpturen.nl

€ 1,50 korting op de entreeprijs

€ 5,- p.p. korting op een inschrijfwandeling, vooraf reserveren! Code RD: WT-RD97

Huur een e-step, 4 huren = 3 betalen (geldig voor 1 boeker), vooraf reserveren!

Geldig t/m 31 augustus 2015

Klimbos, Garderen www.klimbosgarderen.nl

‘Knaakkorting’ (€ 2,50) per kind Geldig t/m 31 augustus 2015

Limburg

Geldig t/m 31 december 2015

Overrijssel Natuurdiorama Holterberg, Holten www.museumholterberg.nl

15% korting p.p. op entreekaartje Kasteeltuinen Arcen, Arcen www.kasteeltuinen.nl

15% korting op de reguliere entree Geldig tot 1 november 2015 m.u.v. 19 en 20

september, kinderen t/m 17 jaar gratis in juli en aug.

Museum Eyewitness, oog in oog met de Tweede Wereldoorlog, Beek www.eyewitnesswo2.nl

50% korting op het tweede kaartje

Geldig t/m 30 december 2015 Rederij Peters, Ommen

10% korting op rondvaart vanaf Ommen en op kano-afzaktocht

www.rederijpeters.nl Kano-afzaktocht verplicht telefonisch verplicht reserveren! (0529-451924). Rondvaart: informeer naar de actuele vertrektijden Geldig t/m 15 oktober 2015

Geldig t/m 30 juni 2015

Noord-Brabant Oorlogsmuseum Overloon www.oorlogsmuseum.nl

25% korting op de reguliere entreeprijs Geldig t/m 31 augustus 2015

Rondvaartbedrijf Zilvermeeuw, Drimmelen www.zilvermeeuw.nl

25% korting op rondvaart Biesbosch inclusief koffie/appelgebak

Rijssens Museum/Internationaal Brandweermuseum, Rijssen www.rijssensmuseum.nl / www.brandweermuseum.nl.

€ 1,00 korting op entreeprijs Geldig t/m 30 december 2015

Vakantiepark ‘t Mölke, Rijssen www.molke.nl

€ 5,- korting op huur fluisterbootje of bij 2 uur kanovaren

Geldig t/m 31 oktober 2015, reserveren gewenst

Geldig t/m 31 oktober 2015

Noord-Holland

Bakkerijmuseum De Oude Bakkerij, Medemblik www.deoudebakkerij.com

50% korting op entreeprijzen Geldig t/m 31 oktober 2015

Gebruik maken van een aanbieding?

Ga naar www.rd.nl/abonneevoordeel/uitinnl en print de aanbiedingscoupon. De advertenties op deze pagina kunt u niet inleveren aan de kassa’s!

Beschikt u niet over internet? Bel dan Abonneeservice 055 - 539 04 98

Speciaal voor u als abonnee van het RD...

Kortingen

tot 50%

en gratis kinderkaarten

Meer dan 50 gezinsuitjes voor jong en oud!

Groningen/ Drenthe

Camping De Sikkenberg, Onstwedde www.sikkenberg.nl

“Een patatje met” voor het hele gezin

bij boeking van een vakantie/weekend/midweek

Geldig vanaf 3 juli t/m 22 augustus 2015

Utrecht

Ouwehands Dierenpark, Rhenen www.ouwehand.nl

€ 3,50 korting op entreeprijs Geldig t/m 31 oktober 2015

Solex Verhuur, Woudenberg www.solexverhuurwoudenberg.nl

€ 2,50 korting bij een solextocht Geldig t/m 31 oktober 2015

Zeeland

Bevrijdingsmuseum Zeeland, Nieuwdorp www.bevrijdingsmuseumzeeland.nl

€ 1,00 korting volwassenen + gratis speurkaart voor kinderen Geldig t/m 1 november 2015

15% korting op een Rondje Hollandse Biesbosch

Rondvaart van 1 uur door kreken met open fluisterboot, reserveren aanbevolen!

Geldig t/m 31 oktober 2015 Mariniersmuseum, Rotterdam www.mariniersmuseum.nl

20% korting op de reguliere entreeprijzen Geldig t/m 30 december 2015

Miniworld Rotterdam, Rotterdam www.miniworldrotterdam.com

25% korting op entreeprijs met rondleiding achter de schermen

Geldig t/m 31 juli 2015

Nationaal Glasmuseum: Glasmuseum en Glasblazerij, Leerdam www.nationaalglasmuseum.nl

Deltapark Neeltje Jans, Vrouwenpolder www.neeltjejans.nl

€ 2,- korting op een combikaart Glasmuseum + Glasblazerij

Geldig t/m 31 oktober 2015

Zilvermuseum, Schoonhoven www.zilvermuseum.nl

€ 5,00 korting vanaf 12 jaar en € 1,00 van 4 - 11 jaar Rondvaarten, Middelburg/Veere www.RondvaartVeere.nl www.Middelburg-Rondvaart.nl

10% korting op de entreeprijs, rondvaart vanuit Veere en Middelburg Geldig vanaf 4 mei t/m 28 september 2015 Zeeuws maritiem muZEEum, Vlissingen www.muzeeum.nl

Gratis speurtocht of kleurplaat voor max. 2 kinderen (t.w.v. € 1,00 p.st.)

Geldig t/m 31 oktober 2015

Zuid-Holland

Biesboschcentrum, Dordrecht www.biesboschcentrumdordrecht.nl

Archeon, Alphen aan den Rijn www.archeon.nl

€ 3,50 op entreeprijs

Geldig t/m 30 december 2015 Ark van Noach, Dordrecht www.arkvannoach.com

Geldig t/m 30 december 2015

25% korting op het entreekaartje

tijdens de tentoonstelling Grensverleggend zilver - Schoonhoven Silver Award 2015 Geldig tot 20 september 2015 Rederij Leerdam, Leerdam www.rederijleerdam.nl

Korting € 2,00 op rondvaart over de Linge Vooraf reserveren is gewenst!

Geldig t/m 31 oktober 2015

Recreatiepark Linnaeushof, Bennebroek www.linnaeushof.nl

€ 1,50 korting op de entreeprijs Geldig tot 25 oktober 2015 Sea Life Scheveningen www.sealife.nl

25% korting op de entreeprijs Geldig t/m 31 oktober 2015

€ 2,50 korting op entreeprijzen Geldig t/m 31 augustus 2015

Avifauna, Alphen aan den Rijn www.avifauna.nl

30% korting op entreekaartje Geldig t/m 31 oktober 2015

Gebruik maken van een aanbieding? Ga naar www.rd.nl/ abonneevoordeel/uitinnl en print de aanbiedingscoupon.

De advertenties op deze pagina kunt u niet inleveren aan de kassa’s!

Beschikt u niet over internet? Bel dan Abonneeservice 055 - 539 04 98

Kijk voor meer informatie op rd.nl/abonneevoordeel/uitinnl

Gids: Lammert de Graaff (75) Gebouw: Grote Kerk Plaats: Dordrecht Aantal bezoekers jaarlijks: 80.000

Verknocht aan de Grote Kerk tekst Gisette van Dalen-Heemskerk beeld RD, Anton Dommerholt

„Op de lijst met gidsen staan een stuk of twintig namen. Maar door ziekte of ouderdom gidst niet iedereen meer.

De stap om je naam van de lijst te laten halen, is echter groot. Ik kan dat goed begrijpen. Als gids ben je zo verknocht aan dit gebouw. Het is een middeleeuws bouwwerk én een godshuis. Hele generaties zijn hier gedoopt, getrouwd en in of vanuit dit gebouw ook weer begraven. Ik vind dat indrukwekkend.

Hoeveel rondleidingen ik per jaar doe, is verschillend. Het Calvijnjaar in 2009

was bijvoorbeeld erg druk. Toen heb ik wel zo’n veertig groepen rondgeleid.

Het publiek is gevarieerd. Er zitten veel scholieren tussen, maar ook bijvoorbeeld predikanten met hun kerkenraden.

Soms schrik je van vragen van bezoekers. De ontkerkelijking van Nederland is triest. Pas vroeg een kind van een jaar of negen heel serieus aan mij: Waar zit God nu? Dat doet pijn.

Welk plekje van de kerk ik het mooiste vind? Dat is een gewetensvraag. Ik vind de hele kerk prachtig.

Neem alleen al het hoogkoor. Het is de langste koorruimte van Nederland.

Het is zelfs nog langer dan het hoog-

koor van de dom van Keulen.

De rijkversierde koorbanken, toonbeeld van de welstand van Dordrecht, hebben slechts dienstgedaan van 1542 tot 1572. Na de Reformatie werd de Woordverkondiging belangrijk. Voortaan vonden de diensten plaats in het middenschip. Er zijn momenten in de geschiedenis geweest dat de koorbanken bijna tot kachelhout zijn geslagen.

Napoleon en zijn soldaten sprongen bijvoorbeeld erg ruw met de banken om. Maar ze zijn gerestaureerd en zien er nog steeds schitterend uit.” >>grotekerk-dordrecht.nl

UIT NEDERLAND

2404-17-BYL-BYL_0.pdf 17

PAGINA 17

4/15/2015 1:12:13 PM

Dromerige straatjes Wie Veere zegt, zegt Schotten. In 1444 trouwde Wolfert VI van Borselen met Mary Stewart, de dochter van de Schotse koning James I. Dat huwelijk bracht Veere grote welvaart omdat bepaalde importgoederen uit Schotland (onder andere wol en schapenvellen) uitsluitend in Veere mochten worden opgeslagen en verhandeld. De pakhuizen en de Schotse Huizen (nu museum) aan de Kaai herinneren nog steeds aan deze periode.

Net achter de Kaai bevinden zich dromerige straatjes.

Vestingstadje Veere schotelt prins pauw voor In de voetsporen van Willem van Oranje De Campveerse toren, vanouds een verdedigingstoren die ook dienstdeed als herberg, is rond 1500 gebouwd. Wie er luncht of dineert, treedt in de voetsporen van Willem van Oranje en Willem V. Aan de buitenmuur hangt een reusachtig onderkaakbeen van een walvis. Ter herinnering aan het feit dat Zeeuwen in de 17e en 18e eeuw jaagden op de Groenlandse walvis.

Goedkoper uit zijn en toch iets lekkers eten? Haal een ijsje bij Cappello Giallo en strijk neer op een van de bankjes op de vestingwal.

tekst Gisette van Dalen-Heemskerk beeld RD, Henk Visscher

Op zijn trouwdag met Charlotte de Bourbon stonden er voor Willem van Oranje en zijn bruid in de Campveerse toren in Veere pauw, reiger, kwakkel en roomkaas op het menu. Bijna 440 jaar later is de toren nog steeds een populaire pleisterplaats. De leukste plekken van vestingstadje Veere op een rijtje.

Duimdrop of kauwgombal In een witte lange jurk staat Véronique Dellebeke achter de toonbank van Oma’s snoepwinkeltje, met stip het leukste winkeltje van Veere. „Voor kinderen, maar stiekem ook voor volwassenen.” Overal staan glazen potten, manden en blikken, gevuld met ouderwetse snoep als stroopsoldaatjes, toverballen en dubbelzoute drop. „Als mensen een keer in Veere zijn geweest, komen ze hier vaak terug. Populair zijn de duimdrop en polkabrokken.” Pinnen? Daar hebben ze in oma’s tijd niet van gehoord. Klanten moeten klinkende munt neertellen voor de kauwgomballen van 5 cent per stuk.

PAGINA 18

2404-18-BYL-BYL_0.pdf 18

UIT NEDERLAND

4/15/2015 1:07:40 PM

Maak een

FRISSE salade

Ringrijden en markt Historische markt (oude ambachten): elke dinsdag van 1 juli t/m 2 september.

Ringrijden: 9 mei, 11 juli en 29 augustus.

Kropsla-tomaat-ei 4 personen, bijgerecht Kook 4 eieren hard in 10 minuten. Laat ze schrikken onder de koude kraan en pel ze. Haal het eiwit van de dooiers en snijd het in stukjes. Prak de dooiers fijn met een vork en klop er 4 eetlepels olijfolie, 1 eetlepel (wijn)azijn, 1 eetlepel citroensap, 1 flinke theelepel honing, 75 gram zure room en 2 theelepels mosterd en peper en zout naar smaak door.

Dit kan eventueel ook met de staafmixer. Was 1 krop sla, scheur of snijd in repen en droog goed.

Snijd 1 appel in blokjes, snipper 1 kleine ui en halveer 15 cherrytomaatjes. Schep alles in een kom, samen met 5 eetlepels zilveruitjes (meer of minder naar smaak). Giet de dressing eroverheen en meng goed.

Tip: serveer de sla met gebakken aardappels.

Ook lekker met uitgebakken spek erbij.

Schutterende schippers Veere doorkruist en nog energie over? Loop naar het eind van het grote (gratis) parkeerterrein. Daar bevindt zich het sluizencomplex. Omstreeks 1870 groeven mannen met behulp van schoppen en kruiwagens het Kanaal door Walcheren. Een immense klus. Zo zorgden zij ervoor dat scheepvaartverkeer van de Oosterschelde naar de Westerschelde mogelijk werd. Zeker op zomerse dagen ligt de sluis vol met plezierjachtjes. Het is leuk om onervaren schippers te zien schutteren. De steiger net voor de sluis is de thuisbasis van vier authentieke vissersschepen, zogeheten hoogaarzen. Informatie of boeken van vaartochten: hoogaars.nl. Vlak bij de sluizen legt ook het fietsveer Veere-Kamperland aan: rondje-pontje.nl.

Abonneevoordeel: 10 procent korting op rondvaarten rederij Dijkhuizen vanuit Veere en Middelburg, zie advertentie abonneevoordeelaanbiedingen.

Cisterne voor de Schotten

Wie is de koning van Wezel? Kinderen blijven het leuk vinden om het antwoord op deze vraag te horen. En zo’n put om eens lekker in te schreeuwen, bezit Veere. Nou ja, put... Dat klinkt niet erg deftig. In Veere noemen ze het een cisterne. Het fraaie bouwwerk heeft heel oude papieren. In 1551 gaf Maximillaan van Bourgondië opdracht om de put te bouwen. De markies van Veere deed dat omdat hij de Schotse wolhandelaren had beloofd dat ze voldoende drink- en spoelwater (voor de wol) had beloofd. De put vangt het water op dat afkomstig is van het dak van de naastgelegen Grote Kerk.

Trekvlot

Ziekenhuis in Grote Kerk

Zeker doen: een wandeling maken over de verdedigingswallen. Bij de VVV (naast de Grote Kerk) liggen folders met een plattegrond van het stadje.

Daarop staat de route over de wallen goed aangegeven. Wandelaars krijgen regelmatig een beloning in de vorm van een prachtig uitzicht over het Veerse Meer en de stad. Op twee punten ligt een trekvlotje. Dat maakt de wandeling voor kinderen extra leuk.

De kruisbasiliek kent een woelige geschiedenis. Al in 1332 begonnen de Veerenaren met de bouw van hun kerk. Bijna twee eeuwen later –in 1521– werden de bouwactiviteiten gestopt. Zowel de kerk als de toren kwam door geldgebrek niet af. Omdat het reusachtige gebouw te groot was voor het aantal kerkgangers, verdeelden de Veerenaren het gebouw in een Grote en een Kleine Kerk. In de 19e en 20e eeuw werd het schip van de kerk onder andere gebruikt als ziekenhuis (door de Fransen), opslag van een aannemer en als noodstal voor het vee na de watersnoodramp in 1953. De Grote Kerk is in het zomerseizoen dagelijks, met uitzondering van maandag, geopend van 11.00 tot 17.00 uur. In de Kleine Kerk wordt op zondagochtend een dienst gehouden.

UIT NEDERLAND

2404-19-BYL-BYL_0.pdf 19

PAGINA 19

4/15/2015 1:08:25 PM

HOTEL | RESTAURANT | GRAND CAFE | WELLNESS | PARTY | CONFERENCE

Proef & beleef!

Wilt u ontspannen in de Veluwse bossen, maar toch actief bezig zijn? Kies voor één van de arrangementen van Hof van Putten. Fiets door de prachtige bossen en laat je inspireren bij de kleurrijke pluktuin. Geniet van een (h)eerlijk diner in ons restaurant Smakelijck, om vervolgens in ons sfeervolle hotel lekker in slaap te vallen.

ARRANGEMENT:

€ 62,50 P.P.

2-DAAGS PROEF & BELEEF ARRANGEMENT ✔ 1X OVERNACHTING IN EEN 2-PERS. COMFORTKAMER ✔ 1X UITGEBREID ONTBIJTBUFFET ✔ 1X BEZOEK AAN PLUKTUIN IN PUTTEN, WAAR U ZELF UW EIGEN GROENTE EN FRUIT GAAT PLUKKEN, DIE ONZE KOK ’S AVONDS GEBRUIKT VOOR HET DINER. ✔ 1X 3-GANGEN DINER IN “RESTAURANT SMAKELIJCK” ✔ GRATIS WELKOMSTDRANKJE ✔ GRATIS GEBRUIK VAN WIFI ✔ GRATIS PARKEREN ✔ GRATIS FIETSKAART VELUWE ✔ KORTING OP SUBTROPISCH ZWEMBAD “BOSBAD PUTTEN”

HARDERWIJKERSTRAAT 14 | 3881 EH PUTTEN | 0341 461 850 | WWW.HOFVANPUTTEN.NL

PAGINA 20

Dwalen door weelde en wildernis tekst Huib de Vries beeld RD, Henk Visscher

Na het uitkopen van de boeren op Tiengemeten gaf Natuurmonumenten het eiland grotendeels terug aan het water. Natuurliefhebbers vinden er vandaag een kleurrijk moeras vol vogels en een oase van rust in een wereld vol rumoer. Te voet langs Weelde, Wildernis en Weemoed.

H

et is bijna tien jaar geleden dat ik op Tiengemeten was.

Om het nog een keer in de vertrouwde staat te zien, al was de onttakeling van het boerenleven op het eiland in het Haringvliet toen al bijna ten einde. Alleen het bedrijf van Leen en Jaap Vos functioneerde nog. Na het binnenhalen van de oogst vertrokken ook zij, naar een nieuwe hoeve in Dinteloord. Behalve wat ongeregeld volk resteerde na hun vertrek alleen muskusrattenvanger Huug Schortinghuis, nazaat van de grote Wilhelmus. Anno 2015 is hij de enige vaste bewoner van het eiland.

Hij bewoont de oude smederij en rijdt dagjesmensen rond in een elektrische golfkar.

De veerpont St. Anthonius is door Natuurmonumenten, de eigenaar van het eiland, gehandhaafd. Het vaartuig transporteert voornamelijk recreanten, op mooie zomerdagen vele honderden per dag. Op het ijzeren dek maken ze de overtocht over het Vuile Gat, het water

dat Tiengemeten scheidt van de Hoeksche Waard.

De populariteit is niet vreemd. Vooral vogelliefhebbers komen op Tiengemeten aan hun trekken. Voor anderen is het eiland een leuk uitje voor een billijke prijs, of een originele bestemming voor een kinderfeestje. In Speelnatuur Tiengemeten kan de jeugd met planken, takken, touwen en tonnen een vlot of een hut bouwen. Voor de kleintjes is er het veilige Ukkie-eiland, vlak bij een terras, zodat ouders en grootouders het grut op een gerieflijke manier in de gaten kunnen houden.

De Marguarithehoeve bij de aanlegkade van de veerpont is omgevormd tot informatiecentrum van Natuurmonumenten.

Ernaast is het Rien Poortvliet Museum te vinden. Van 1992 tot 2006 was dat gehuisvest in het oude raadhuis van Middelharnis, maar vanwege financiële problemen en verschil in visie over de te volgen koers werd die locatie afgestoten. Sinds 2009 is de collectie van de

populaire natuurschilder ondergebracht in een voormalige boerenwoning op Tiengemeten.

In de uit 1840 stammende schuur van de Helenahoeve is het Landbouwmuseum gevestigd. Het woonhuis werd in 2013 in gebruik genomen als pannenkoekenrestaurant. Wij laten al deze attracties links liggen. Vandaag willen we te voet het eiland inspecteren: wat bleef zoals het was en wat veranderde?

Om het de wandelaars gemakkelijk te maken, zette Natuurmonumenten drie routes uit, met de poëtische namen Weelde, Weemoed en Wildernis, respectievelijk 3,5, 7 en 10 kilometer lang. Wij beginnen met Wildernis, het wandelpad aan de noordkant van het eiland. Het eerste deel valt samen met het begin van de Weeldewandeling.

Waar ooit het koren en de aardappels groeiden, overheerst nu moerasland.

Aan de zuidkant van het eiland is een gat in de dijk gegraven, waardoor een groot deel van Tiengemeten tegenwoor-

UIT NEDERLAND

2404-21-BYL-BYL_0.pdf 21

PAGINA 21

4/15/2015 3:14:40 PM

Familiehotel Inkelshoes in Epen, Zuid-Limburg

Museum en recreatie Ons 40-45 museum en het boeren museum zijn elke 1e en 3e zaterdag van 10.00 tot 16.00 uur geopend.

Of op afspraak tel. 0180 - 66 41 20 (n.o.z.) www.devrijheidonline.nl

Ook voor verjaardagen, feestjes enz. Met voor de kinderen een leuke speelzolder! U kunt het uitbreiden met boerengolf of poldersport.

Wilt u ook nog lekker eten? We hebben keus genoeg! (div. buffetten en bbq)

Logies met ontbijt vanaf € 43,50 p.p./p.d

Net buiten Epen ligt, midden in een stiltegebied en beschermd dorpsgezicht, familiehotel Inkelshoes.

Kom heerlijk tot rust in het Limburgse Heuvelland!

Info over het hotel en unieke verwen-arrangementen vindt U op www.inkelshoes.nl of bel 043- 4551742 Golf-arrangement Boek nu uw verblijf in Hotel Inkelshoes en u kunt voor slechts € 53,-- p.d. spelen op de golfbanen van Wittem en Margraten midden in het fraaie Limburgse Heuvelland.

Wandel-arrangementen met vele extra’s!

Door de unieke ligging is Hotel Inkelshoes de ideale thuis- en uitvalsbasis voor iedere wandelaar.

Opperduit 14, Lekkerkerk

Huifkar-arrangement € 7,50 p.p. (va. 6 pers.)

Gelegen in het Vechtdal -

Zeer nette, onderhouden camping Verwarmd zwembad Veel veldjes met speelattributen.

Professioneel recreatieteam Programma voor jong en oud Ruime kampeerplaatsen (150m², 4 -16 ampère, CAI, watertap) Privé saintair mogelijk Kindvriendelijk Scherpe prijzen Verhuur Bosrijke omgeving stacaravans Eigen sfeer en chalets

www.deklimberg.nl 0523 - 261955, Hardenberg PAGINA 22

Maak een

FRISSE salade

dig blootstaat aan de wisseling van eb en vloed. Polderwegen zijn verwijderd en veranderd in kreken. In de nieuwe vegetatie overheerst de felgele guldenroede, maar ook distel en zuring gedijen hier prima.

Mijn aanvankelijke scepsis neemt met de minuut af. Het nieuwe Tiengemeten werd inderdaad het vogelparadijs dat Natuurmonumenten beloofde. Vanaf het wat hoger gelegen dijkje naast het gravelpad voor fietsers hebben we een prachtig uitzicht over het 7 kilometer lange en 2 kilometer brede eiland. Tussen de ganzen en zwanen die hier in groten getale hun domicilie hebben, ontwaren we ook enkele gracieuze witte reigers en een lepelaar.

De voormalige sluiswachterswoning en de wat verderop gelegen Laurettehoeve en Nicolehoeve zijn af te huren als vakantiewoning. Na de Nicolehoeve voert een boerenpad naar de Blanken Slikken, waar de bezoeker zelf z’n weg moet zoeken door het drasse land. Meer dan eens komen ze zo ver niet, omdat hun weg wordt geblokkeerd door de Schotse hooglanders die nu vredig onder wat bomen staan te grazen.

Nadat we het pad gedeeltelijk in omgekeerde richting hebben gevolgd, vervolgen we onze wandeling via de Weelderoute. De spookachtige ruïnes van de Irenehoeve en de erachter gelegen aardappelloods herinneren aan het agrarische verleden van het eiland. De Vliedberg, ooit opgeworpen als vluchtheuvel voor het vee, fungeert nu als uitzichtpunt voor toeristen. Vanaf de heuvel volgen we de Weemoedroute, door de Griendweipol-

der. Kijkhutten bieden de mogelijkheid om onopgemerkt de vogels in het grote meer te bespieden. Een voormalig schafthuisje ‘drijft’ als een ark in het water.

Het laatste deel van onze 14 kilometer lange wandeling voert over gerieflijk asfalt langs de Idahoeve, tegenwoordig een zorgboerderij. Twee pony’s happen vredig in het gras. Boven het eiland hebben de wolken zich samengeklonterd tot een onheilspellende massa. We zijn nog maar net bij het bezoekerscentrum als de

Aardappel-prei 2 tot 4 personen, bijgerecht Doe 500 gram kleine, vastkokende aardappels (naar wens in schil) en 3 ongepelde knoflookteentjes in een pan. Kook ze in ongeveer 20 minuten gaar. Snijd intussen 2 dunne preien fijn, gebruik de harde bladen niet. Laat de aardappels afkoelen en snijd ze in dunne plakjes.

Klop een dressing van 2 eetlepels goede mayonaise, 3 eetlepels Griekse yoghurt, de 3 (gepelde en fijngeduwde) knoflooktenen, zout, peper en naar wens een kleine theelepel agavestroop of fijne suiker. Giet dit over de aardappels en de prei en meng goed. Voeg eventueel nog 2 in stukjes gesneden hardgekookte eieren toe en maak de salade af met fijngesneden platte peterselie of met bieslook.

Tip: serveer bij de barbecue.

bui zich ontlaadt. Met bakken komt het water naar beneden.

Alle voorzieningen op het eiland zijn vanaf vijf uur gesloten. Eenzaam wachten we in de luwte van het Rien Poortvliet Museum op de pont, die in de zomermaanden tot tien over zeven vaart, maar nu niet komt opdagen. Een telefoontje naar de beheerder van de Herberg op de uiterste oostpunt van het eiland biedt helderheid. We moeten ervan uitgaan dat de pontbaas de gok

heeft gewaagd dat de laatste bezoekers al van het eiland zijn. De veronderstelling van de herbergier blijkt juist. Nog geen minuut na ons telefoontje naar de veerman komt de St. Anthonius aangestampt over het wilde water van het Vuile Gat. We staan nog maar amper aan dek als hij alweer vertrek, opnieuw op topsnelheid.

Het water klotst onstuimig onder de laadklep. Boven Tiengemeten begint de lucht te breken. Een zwaan wiekt traag voor de pont uit. Zo mooi kan Nederland zijn.

Eenzaam wachten we in de luwte van het Rien Poortvliet Museum op de pont, die in de zomermaanden tot tien over zeven vaart, maar nu niet komt opdagen UIT NEDERLAND

2404-23-BYL-BYL_0.pdf 23

PAGINA 23

4/15/2015 3:15:18 PM

B i j d e Vel u w eS p eci al i st ku n t u t er ech t vo o r h et b o eken van l e u ke, b i j z o n d er e u i t j es en h et h u r en van d i ver se ver vo er smi d d el en o m d e Vel u w e t e o n t d ekken .

V er k e n de V e l uwe o p e e n leuke en v o or al o nt s p a n n e n d e w i j z e !

Stap op d e

E -S T EP! * Z ie de kor t in g sco u p o n in dit blad!

4=3

Ak t ie !

L e k k er met de E - s t ep op pad?

Bo ek een H i g h Te a er bi j ! E en h e e r l i j k e t us s ens t op onder w eg.

Be zoek het m ooi e S t av er den o f ga s peur en m et de E - S t ep F o t o- puz z el t oc ht !

Al s aandenk en aan een l euk d a g j e ui t op de Vel uw e: ga m et h e t hel e gez i n of f am i l i e op de f o t o i n Vel uw s e k l eder dr ac ht !

D a t i s nog ni et al l es , k i j k eens op ww w. vel u w esp eci al i st . n l v oor o n s v ol l edi ge aanbod en uw dagj e u i t op de Vel uw e k an begi nnen!

Dor psstr aat 2 8 | G a r d e r e n | w w w. v e l u w e s pec i al i s t. nl | 0 577 - 46 0443

40

PAGINA 24

Gids: Koos van der Bent (75) Gebouw: Vuurbaak Plaats: Katwijk aan Zee Aantal bezoekers jaarlijks: 3500-5000

Uitkijkpost van de Duitsers tekst Gisette van Dalen-Heemskerk beeld RD, Anton Dommerholt

„Op Terschelling zeggen ze dat de Brandaris de oudste vuurtoren van Nederland is, wij houden vol dat de Vuurbaak ouder is. De Brandaris is namelijk eerst kerktoren geweest.

De eerste vuurtoren is in de zee verdronken. Het stenen gebouw dat er nu staat, is gebouwd in 1605. Boven op het platte dak stookten oude vissers een vuur zodat de bomschuiten ’s nachts het strand op konden varen.

De wachters sliepen op hun strozak op een zoldertje halverwege de toren.

Vijfendertig jaar lang heb ik gevaren.

Als jongen van dertien ging ik voor het eerst naar zee. Het mooiste van varen was het thuiskomen. Ik heb de toren vaak genoeg vanaf zee gezien. Dan krijg je binding met zo’n oud gebouw.

In de maanden juli en augustus ben ik hier elke dag samen met mijn collegavrijwilliger Cees van der Plas te vinden.

Buiten het hoogseizoen zijn we alleen open als het mooi weer is. Waait het hard, dan komt er toch geen mens.

En in de winter is het hier ijzig koud.

Ik loop hier al 27 jaar rond. Ik mocht vanwege hartklachten niet meer varen. Vanuit het Katwijks Museum kreeg ik de vraag of ik hier vrijwilliger wilde zijn. Ik ben gekomen en nooit

meer weggegaan.

Er komen hier veel Duitse en Engelse toeristen. De leukste ontmoetingen zijn die met oud-Katwijkers die al jaren geleden naar Australië of NieuwZeeland zijn geëmigreerd. Komen ze nog eens terug naar Katwijk, dan willen ze de Vuurbaak op.

Dat de toren er nog staat, is een wonder. In de Tweede Wereldoorlog is bijna de hele Boulevard afgebroken. Deze toren hebben de Duitsers gespaard omdat ze hem gebruikten als uitkijkpost.” >>katwijksmuseum.nl

UIT NEDERLAND

2404-25-BYL-BYL_0.pdf 25

PAGINA 25

4/15/2015 1:36:15 PM

De mist in met het vaarbewijs tekst Gerco Verdouw beeld iStockphoto

Met de hakken over de sloot haalde ik bijna acht jaar geleden het Klein V aarbewijs I. Sinds die tijd is het er niet een voudiger op Vaarbewijs eenvoudiger geworden. Op herhaling gaat het grandioos mis.

U

vaart vanuit de West-Buitenhaven van Terneuzen naar de haven van Vlissingen. Met hoeveel reglementen heeft u te maken?

Zeg het maar: één, twee, drie of vier? De eerste vraag van een proefexamen voor het vaarbewijs, is niet zo eenvoudig. Dit wordt een gokje: twee reglementen. Het blijken er drie te zijn.

Je legt de boot aan de wal met één willekeurige spring. Waar beleg je die spring op de boot het liefst? Even wat vaktermen terughalen uit de tijd dat ik in de ANWBboeken voor het examen oefende. Een spring is gewoon een kabel of een ketting om de boot vast te leggen (beleggen). En als je er maar één van hebt, maak je die vast aan de middenbolder. Omdat dit logisch te beredeneren valt, heb ik dit antwoord goed.

Groot schip X vaart in het midden van een smal kanaal. Klein schip Y volgt de stuurboordzijde van het kanaal. Wie moet bij gevaar voor aanvaring voorrang verlenen?

Het kleine schip, zou ik zeggen. Zo’n grote lobbes kan niet makkelijk aan de kant gaan, een klein motorbootje kan dat wel.

Het is maar goed dat ik dit examen alleen voor dit artikel maak, want het antwoord is fout. Groot schip X moet voorrang verlenen, omdat het niet de stuurboordzijde van het vaarwater volgt.

Na veertig vragen volgt de uitslag. Van de 80 te behalen punten heb ik er slechts 44 binnengesleept, terwijl 56 punten het minimum is. Als dit examen echt zou zijn, was ik grandioos gezakt. Natuurlijk, ik heb nu geen theorieboeken van de ANWB bestudeerd, geen digitale proefexamens

PAGINA 26

2404-26-BYL-BYL_0.pdf 26

gemaakt, maar de moeilijkheidsgraad van het examen valt opnieuw vies tegen.

De theorie van het auto-examen is dagelijks op straat te zien: denk alleen maar aan de verkeersborden. Maar op het water vaar je als recreant niet elke week. Bovendien zijn de borden, boeien en seinen er minder dicht bezaaid. Toch moet je bijvoorbeeld weten dat er op een schip dat wordt gesleept een gele bol te zien is. Als er al zo’n gesleept schip langskomt, weet ik niet of er nu een gele bol, vlag, ruit of cilinder ergens hangt.

Vooral praktisch ingestelde mensen zullen daarom meer moeite hebben met het behalen van een vaarbewijs. Een vriend –een echte doener– heeft al drie keer geprobeerd het examen te halen, maar zakte elke keer. „Ze vragen van die kleine, onbenullige dingen”, mopperde hij. „En er zitten veel strikvragen in.” De beginnende watersporter heeft het opgegeven. „Ik ga eerst wel met een wat minder snelle boot varen, dan kan ik wat ervaring opdoen.”

Het is ook een van de kritiekpunten op het huidige vaarbewijs: het bestaat alleen uit een theorie-examen, terwijl het varen in de praktijk niet wordt getoetst. Volgens onder anderen veel binnenvaartschippers is dat mede de oorzaak van veel ongevallen op het water. Een gepensioneerde schipper: „We zitten nu eenmaal in een dichtbevolkt land met weinig ruimte, ook op het water.

Dan moet je weten wat je moet doen. Altijd stuurboordzijde aanhouden, rechts blijven dus, om iets te noemen. Zeker met beroepsvaart in de buurt.”

UIT NEDERLAND

4/15/2015 1:38:18 PM

Praktische informatie Wanneer heb je een vaarbewijs nodig?

Klein Vaarbewijs I en II voor: Motorboten korter dan 15 meter die volgas sneller kunnen dan 20 kilometer per uur.

Waterscooters.

Rubberbootje met meer dan 5 pk (vaart algauw sneller dan 20 kilometer per uur).

Pleziervaartuigen met een lengte van 15 tot 25 meter.

Schepen van 15 tot 20 meter die bedrijfsmatig worden gebruikt.

Groot Pleziervaartbewijs voor: Pleziervaartuig van 25 tot 40 meter.

Groot Vaarbewijs voor: Schepen langer dan 40 meter.

Sleep- en duwboten.

Wat als je hard vaart zonder Klein Vaarbewijs?

Boete van 550 euro.

Bij een ongeluk betaalt de verzekering niet uit.

Waar mag je varen met Klein Vaarbewijs?

Vaarbewijs I: rivieren, kanalen en meren. Ook Gouwzee en de Randmeren (Gooimeer t/m Ketelmeer/Zwarte Meer).Vaarbewijs II: rest van alle binnenwateren, inclusief de Westerschelde, de Oosterschelde, de Waddenzee, het IJsselmeer, het IJmeer, het Markermeer, de Eems en de Dollard.

Waar kun je examen doen voor vaarbewijs?

Bij Vamex in Alkmaar, Den Bosch, Dordrecht, Zoetermeer of Zwolle.

Hoeveel kost het halen van Klein Vaarbewijs?

Examen Klein Vaarbewijs: 42 euro.

Examen Groot Vaarbewijs: 50 euro.

Vaarbewijspas: 20 euro.

ANWB Cursusboek Klein Vaarbewijs I + II & cd-rom examentraining: 32,95 euro.

Onlinecursussen: van 19 tot 75 euro.

Voor Klein Vaarbewijs II: plotter en kaartpasser: 29,95 euro.

Goed om te weten over het vaarbewijs: Minimale leeftijd is 18 jaar.

Goede gezondheid geĂŤist; eigen medische verklaring is afdoende.

Levenslang geldig.

Handige websites: >>vamex.nl >>anwbwatersport.nl >>vaarbewijs.nl >>mijnvaarbewijs.nl

UIT NEDERLAND

2404-27-BYL-BYL_0.pdf 27

PAGINA 27

4/15/2015 1:39:11 PM

Vakantiebungalows te huur Midden op de Veluwe, midden tussen bos en heide. Zondagsrust. recreatiepark

Uddelermeer

Gratis overdekte speelruimte en buitenbad!

Meer info: familie Bos www.uddelermeer.com Tel. 0577 - 40 12 31

Gespierde klasse van Nederlandse bodem.

Kiezen voor vertrouwen.

De Antaris Seventy7 SE is een sportieve sloep en uitermate geschikt om zowel rustig als snel (sportief) te varen. De besturing met de 2-persoons zitbank is in het midden van de boot gepositioneerd. De motorisering is tot 200 pk leverbaar, waardoor het ook mogelijk is om te wakeboarden en/of waterskiën. De rondzit voor- en achterin is optioneel geschikt voor 4 slaapplaatsen. Sportief en comfortabel

Antaris ı De Zwaan 28 ı Woudsend ı +31 (0)514 59 62 70 Dealers: Klop Watersport ı Hardinxveld-Giessendam Peek Watersport ı Amsterdam Bomert Watersport ı Giethoorn Jachthaven Poelgeest ı Oegstgeest www.antarissloepen.nl

PAGINA 28

Michiel was een held en Frans een edele mensenvriend tekst Gert de Looze beeld RD, Anton Dommerholt

Met lood in de schoenen naar de bodem zakken. In het zicht van de haven vergaan. Het Vlissingse muZEEum doet een boekje open over de Zeeuwse maritieme geschiedenis. Bezoekers kijken er Michiel de Ruyter in de ogen en maken kennis met Frans Naerebout, die 87 mensen redde.

E

en jochie trekt aan de arm van zijn vader en troont hem mee naar een vitrine met geweren: „Pap, zijn dit echte?” Het is heerlijk grasduinen op de bovenste verdieping van het muZEEum. De verzameling aan scheepsvondsten en andere museumschatten die er te zien is, kreeg niet voor niets het thema ”Avontuur” mee.

Achter glas liggen kruikjes, sleutels van een stadspoort, boeien uit een weeshuis, bestek en een eeuwenoude schoen. Schilderijen tonen zowel geallieerde vliegtuigen als stadgezichten. Op filmbeelden is te zien welke schade Vlissingen opliep tijdens de Tweede Wereldoorlog. Veel huizen waren onbewoonbaar, scholen verwoest en kademuren opgeblazen.

Niet alleen kinderen komen hier aan hun trekken. „Zo’n scheepje had

oom Wim”, zegt een senior tegen zijn vrouw bij een model van het zeilschip TH21.

Het muZEEum huist in panden uit diverse eeuwen. Een stadpaleisje, het Lampsinshuis uit 1641, vormt het hart van het gebouw. Aan de hand van de thema’s Water, Werk, Glorie en Avontuur leren bezoekers het nodige over het Zeeuwse maritieme verleden en heden.

Natuurlijk ontbreekt Michiel de Ruyter, de beroemdste Zeeuw, niet. Behalve portretten bezit het muZEEum zijn brieventas en lakmes. Rechts van de zeeheld hangt een schilderij van zijn derde vrouw, Anna van Gelder. Anna wist van wanten.

Zij regelde alle financiën en zorgde voor de bevoorrading van de schepen. ”Toverschermen” geven het museumbezoek een spannend tintje. Bij aanraking wordt er informatie op de vloer geprojec-

teerd. Jongeren draaien hun hand niet om voor dit kunstje, maar een oudere vrouw is „erg voorzichtig”, vindt de suppoost. Hij adviseert haar om haar hele hand tegen het scherm te leggen.

Een schip dat in de 18e eeuw op expeditie ging, nam een forse hoeveelheid proviand mee, waaronder 60.000 pond beschuit, 1240 broden, 40 tonnen ge-

UIT NEDERLAND

2404-29-BYL-BYL_0.pdf 29

PAGINA 29

4/15/2015 3:16:09 PM

Groencentrum “De Bruine Meren”

Nog meer acties op www.debruinemeren.nl

*

27 april Prachtige Surfinia’s

5 voor € 6.95

Koningsdag open dag!

Gratis eten?

Vaste planten Pannenkoeken 7 voor € 10.00 Het is weer bijna zover! Koningsdag!

Hanging Baskets:

2 voor € 15.95

Op deze dag is het bij ons open dag!

U kunt bij ons met het hele gezin gratis pannenkoeken eten!

Voor de kinderen hebben we leuke activiteiten zoals een groot springkussen en onze mega- zandbak!

Gezellig in onze kwekerij rondkijken en genieten van alles wat groeit en bloeit.

Geraniums

10 voor € 10.00 Otterlo (Ede)

PAGINA 30

Maak een

FRISSE salade

Perzik-serranohamgeitenkaas 2 personen, bijgerecht Snijd 1 ui in dunne halve ringen. Verbrokkel 100 gram zachte geitenkaas. Scheur 100 gram serranoham in repen. Schil 3 perziken (of nectarines) en snijd in partjes. Meng 100 gram jonge bladsla, 75 gram rucola, uiringen, kaas, ham en perziken in een saladeschaal. Klop een dressing van 1 eetlepel olijfolie, 1 eetlepel citroensap en flink wat zwarte peper.

Omdat er ook al perziksap in de schaal is terechtgekomen, is er zo voldoende dressing. Bestrooi eventueel met (in een droge koekenpan geroosterde) pijnboompitjes.

Tip: serveer met gebakken aardappeltjes.

zouten vlees, 3000 pond stokvis en 29 hammen.

Dat het muZEEum veel eeuwenoude schatten kan laten zien, heeft een treurige reden. Talrijke (VOC-)schepen, zoals ’t Vliegend Hart, zijn gezonken. Aan boord van dit schip bevonden zich onder anderen Adam Heijker en Michiel Krijnse, twee jongens die getekend hadden om tien jaar in Nederlands-Indië te blijven. Ze kwamen echter nooit in Batavia aan, want ’t Vliegent Hart liep kort na het vertrek op een zandbank en verging uiteindelijk met man en muis. In 1981 werd het wrak gevonden. Duikers haalden duizenden munten, kogels, een brillenset met reserveglazen en een maalsteen naar boven.

Het muZEEum noemt Frans Naerebout met ere. Deze loods kwam in 1779 in be-

weging nadat de reddingsploeg van de VOC weigerde om het gestrande VOCschip De Woestduyn te helpen vanwege zware weersomstandigheden. Naerebout en zijn broer Jacob trotseerden de hevige storm en redden 87 van de 99 opvarenden. Op zijn grafsteen in de Grote Kerk van Goes wordt Frans getypeerd als „edele mensenvriend.”

Een vader wijst zijn zoon op een duikpak uit 1860. „Moet je kijken, de schoenen hadden loden zolen en om zijn nek droeg een duiker ook lood. Je moet wel een held geweest zijn om in zo’n pak in het diepe te springen.”

Even later probeert zoonlief met een grijper kisten in een schip te plaatsen.

Dat blijkt geen gemakkelijke klus. Hetzelfde geldt voor een ander spel waarbij kinderen worden uitgenodigd mee te

vechten om de Westerschelde. Het lukt een bezoeker niet om alle hindernissen te passeren. „Langzamer varen”, adviseert zijn moeder.

Het muZEEum richt de blik ook op de recente geschiedenis, op scheepsbouw en op het loodswezen. Er valt licht op verdedigingswerken uit de Tweede Wereldoorlog en er liggen persoonlijke spullen van Duitse soldaten, zoals een nagelborstel.

Vondsten uit beerputten spreken altijd tot de verbeelding. Dat iedereen op zijn centen moest letten, blijkt uit de vele fragmenten van spaarvarkens die in diverse beerputten zijn gevonden.

Gastenboeken staan meestal niet bol van kritische noten. Hoe dan ook, het muZEEum zal in zijn sas zijn met de re-

actie van de zesjarige Auke: „Ik vint het leuk. Ik wil blijven.”

De vlakbij het MuZEEUum, aan het water gelegen kazematten vormen een verhaal apart. Napoleon liet na het Engels bombardement in 1809 het keizersbolwerk ombouwen tot kazematten. Op de metersdikke muren van de gewelfvormige ruimten hadden bommen geen vat.

De garnizoensbakkerij –met een capaciteit van 4800 broden per etmaal– bleef tot 1907 in gebruik en is nog altijd intact. In de vier opengestelde kazematten wordt vandaag de dag de kennis van bezoekers bijgespijkerd over Karel V, Michiel de Ruyter en Napoleon. >>muzeeum.nl

„Het zijn wel helden geweest die met zo’n duikpak, met lood in hun schoenen en met lood om hun nek in het diepe zijn gesprongen” UIT NEDERLAND

2404-31-BYL-BYL_0.pdf 31

PAGINA 31

4/15/2015 3:16:25 PM

Speciaal voor u als abonnee van het RD...

GRATIS uitjes

Gratis uitjes, speciaal voor u geselecteerd Canadese oorlogsbegraafplaats met informatiecentrum, Holten

FutureLand Informatiecentrum Maasvlakte 2, Rotterdam

De Canadese Begraafplaats in Holten is een plek voor bezinning. Hier worden slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog herdacht. Achter elk van deze 1394 graven schuilt een indrukwekkend verhaal. Tijdens uw bezoek in het naastgelegen informatiecentrum, krijgt u meer inzicht over de inrichting van het ereveld en komt u meer te weten over de gesneuvelde militairen. Aan de hand van persoonlijke verhalen, anekdotes en foto’s, vaak door nabestaanden geschonken, wordt de gedachte aan hen die vielen levend gehouden.

Belangrijk onderdeel van het informatiecentrum is de filmzaal, waar u een impressie kunt zien van de bevrijding van Oost-Nederland door de Canadezen en de totstandkoming van het ereveld.

Beleef de toekomst in FutureLand! Op de zeewering van de huidige Maasvlakte, met uitzicht op het nieuw ontwikkelde land, staat FutureLand, het informatiecentrum van Maasvlakte 2. Hier is van alles te zien, te doen en te leren. FutureLand is geschikt voor jong en oud, voor landrotten en waterratten, voor havenliefhebbers en voor gezinnen. Beleef op deze bijzondere plek de toekomst!

www.canadesebegraafplaatsholten.nl

www.futureland.nl

Vliegtuigen spotten op Rotterdam The Hague Airport Speciaal voor de vliegtuigliefhebbers! Rotterdam The Hague Airport biedt uitkomst. Het panoramaterras biedt een goed uitzicht over het platform, de start- en landingsbaan en de vertrekkende en aankomende vliegtuigen.

www.rotterdamthehagueairport.nl

Bunkermuseum, Zoutelande Ontdek het leven in een bunker! In het bunkermuseum in Zoutelande wordt het dagelijkse leven in de bunker nagebootst. U ziet originele apparatuur en uitrustingsstukken.

U loopt ca 500 m van de onderste bunker, via een tegelpad door de duinen, naar de observatiebunker “boven”. Het schitterende uitzicht op één van de hoogste duinen in Nederland, maakt deze wandeling de moeite waard.

www.bunkerbehoud.com

Kinderboerderij De Koperen Ezel, Epe Deze kinderboerderij is de grootste gratis kinderboerderij. Naast ezels zijn er ook cavia’s, geiten, hangbuikzwijnen, kippen en nog veel meer.

Kinderen kunnen klauteren en klimmen, springen op de springkussens, spelen in de overdekte ballenbak en skelteren op de skelterbaan! Er is een binnen- en buitenspeeltuin.

www.dekoperenezel.nl

Putter stoomgemaal, Putten Dit gemaal is een parel in de Arkemheense polder. Kom langs, ontdek de geur van stoom en warme olie en geniet van het vogelrijke landschap. Interessant voor jong en oud en met speciale aandacht voor kinderen.

Het Putter stoomgemaal houdt de stoomgeschiedenis levend. Dankzij het Putter stoomgemaal werd het waterpeil in de mooie, vogelrijke Arkemheense polder, 85 jaar lang op het juiste niveau gehouden.

Het Putter stoomgemaal is één van de nog slechts acht werkende stoomgemalen in Nederland. Kom langs en beleef dit unieke erfgoed in bedrijf. Alleen op woensdag geopend!

www.putterstoomgemaal.nl

Stichting Ambachtscentrum, Goes Rondom een ouderwets bestraat marktpleintje zijn karakteristieke huisjes gebouwd met oud-hollandse geveltjes. In de huisjes demonstreren de aanwezige ambachtslieden hun ambacht en geven tekst en uitleg over hun werk.

Kinderen kunnen op meerdere plaatsen kennismaken met de ambachten. Er is ook een permanente expositie met oude gereedschappen die vroeger door handwerkslieden werden gebruikt. Bij het Ambachts-centrum is een kinderboerderij met een grote verscheidenheid aan dieren. Er is ook nog een schitterende speeltuin.

Geopend op woensdag- en zaterdagmiddag, in juli en augustus ook op dinsdag- en donderdagmiddag.

www.ambachtscentrumgoes.nl

Deze uitjes zijn voor iedereen gratis, we hebben deze voor u geselecteerd.

U heeft hiervoor geen kortingscoupon nodig. De aanbiedingen staan daarom niet op onze site rd.nl/abonneevoordeel vermeld.

Weet waar u voor staat.

Gids: Ida Schuurman (58) Gebouw: Muiderslot Plaats: Muiden Aantal bezoekers jaarlijks: 130.000

Kauwtjes op de kantelen tekst Gisette van Dalen-Heemskerk beeld RD, Anton Dommerholt

„Als wij aan het eind van de middag het Muiderslot uitlopen, zitten de kauwtjes al op de kantelen te wachten totdat het kasteel voor hen is. Een aantal keren per jaar is het slot na sluitingstijd geopend, bijvoorbeeld voor een concert. Dat zijn bijzonder sfeervolle avonden.

Als ik een rondleiding geef, vinden de meeste mensen de Ridderzaal het hoogtepunt. Die is inderdaad schitterend. Zelf geniet ik ook erg van de uitkijkpost in de toren. Daar heb je een prachtig uitzicht over de omgeving. Ei-

genlijk kent het slot alleen maar mooie plekken. En aan elke ruimte zijn interessante verhalen verbonden.

Ik woon in de buurt van het Muiderslot. Als kind kwam ik er al. Later nam ik mijn eigen kinderen ermee naartoe.

Dertien jaar geleden zag ik in een krant een advertentie voor gids. Ik was als neerlandicus werkzaam in het boekenvak, maar heb me toen geen moment bedacht.

Iedereen die hier werkt, heeft iets met geschiedenis en met het Muiderslot.

Alle medewerkers, ook de directeur, leiden mensen rond. Daardoor houden we contact met de bezoekers.

Ook op buitenlandse kinderen maakt

het kasteel indruk. Dat merkte ik afgelopen jaar tijdens mijn vakantie in Engeland. In de pub kwam ik naast Engelsen te zitten die een bezoek aan het Muiderslot hadden gebracht. Hun kinderen hadden het over een vreemd schilderijtje in de laatste kamer van de rondleiding. Het verhaal daar achter hadden ze gemist. Toen kon ik hun alsnog vertellen over de legende van de Bakkers van Eeklo: mensen die niet tevreden waren over hun hoofd, konden het door deze bijzondere bakkers laten ombakken.� >>muiderslot.nl

UIT NEDERLAND

2404-33-BYL-BYL_0.pdf 33

PAGINA 33

4/15/2015 1:34:19 PM

VAKANTIEPARKEN

BELEEF UW MOOISTE GEZINSVAKANTIE! WELKOM OP ONZE VAKANTIEPARKEN MET MEER DAN 700 VERBLIJFSMOGELIJKHEDEN, GRATIS RECREATIE- EN KINDERWERK EN NEDERLANDSTALIGE KERKDIENSTEN.

BEIERSE WOUD

WALSDORF

LA DRAILLE

VELL EMPORDA

FEEST! BEIERSE WOUD VIERT HAAR 10-JARIG JUBILEUM!

WELKOM IN DE LUXEMBURGSE ARDENNEN

JE RAAKT NIET UITGEKEKEN IN DE DORDOGNE VALLEI!

GENIETEN NABIJ DE COSTA BRAVA

DUITSLAND

LUXEMBURG

FRANKRIJK

SPANJE

BELEEF ALVAST DE VAKANTIESFEER OP BETER-UIT.NL/VAKANTIEPARKEN! BETER-UIT.NL/VAKANTIEPARKEN! BETER-UIT. VAKANTIES MET OVERTUIGING 088 - 3100 500 | WWW.BETER-UIT.NL

Op kousenvoeten naar 20 meter diepte

tekst Pieter Ariese beeld RD, Henk Visscher

De Vinkeveense Plassen, daar is het op een zomerse dag filevaren tussen zeil- en speedboten.

Groter contrast met de stille onderwaterwereld is nauwelijks denkbaar. Toch kan dat ook, in Vinkeveen: varen ónder water. In een zelfgebouwde duikboot.

V

inkeveen ademt watersport.

Aan het Achterbos, de smalle weg die door het dorp slingert, liggen verschillende jachthavens. Bij de duikschool op nummer 22b, verscholen achter een grote loods, maakt een groep sportduikers zich klaar om het water op te gaan.

Op veel plaatsen zijn de Vinkeveense Plassen, ontstaan door veenafgravingen en zandwinning, zo’n 3 tot 4 meter diep.

Maar er zijn plekken waar de bodem verder weg is; het diepste punt van de plassen is maar liefst 53 meter.

Prima duiklocaties, en getuige de drukte op de duikschool van Cees den Toom levert dat een uitstekende business op. Met speciale boten brengt hij zijn klanten naar hun bestemming, alwaar ze –gehuld in kostbare uitrusting– onder het wateroppervlak verdwijnen.

Wie niet de moed heeft om zich in een wetsuit en behangen met zware zuurstofflessen in het water te werpen, heeft een alternatief. Sinds een jaar kan de onderkant van Vinkeveen ook per duikboot worden bekeken. Denk nu niet gelijk aan de Walrusklasse zoals die in Den Helder

voor anker liggen. Nee, in Vinkeveen stappen we in een zelfgebouwde onderzeeër, qua afmetingen perfect afgestemd op z’n omgeving.

De boot, door ontwerper en bouwer Emile van Essen ”Drebbel” gedoopt, is bijna 5 meter lang en 2 meter breed.

Vanaf de steiger is daar niet veel van te zien; alleen het mangat met zijn glazen koepel steekt boven het water uit. De rest van het vehikel oogt als een geheimzinnige schim in het groenige water.

Het idee om in een zelfgebouwde duikboot te stappen mag klinken als een waagstuk, maar voor Van Essen –hij zal de boot ook besturen– is het niets bijzonders. Hij bouwt momenteel zijn vierde professionele onderzoeksonderzeeër, en kent de Drebbel op zijn duimpje. De boot, die duiken kan tot een diepte van 400 meter, is bestand tegen een druk van 300 ton. Staalplaten van 30 millimeter dik houden het water buiten. De zuurstofvoorraad is toereikend voor 72 uur.

De Drebbel biedt plaats aan drie personen, inclusief stuurman. De twee passagiers zitten achter een grote, bolvormige ronde glasplaat van 60 millimeter dik.

Van Essen zit erachter, omgeven door allerlei hendels en wijzerplaten.

Een platte schuit van de duikschool brengt de passagiers eerst een eind de Vinkeveense Plassen op, de Drebbel volgt op enige afstand. Op de duiklocatie stappen we over in de onderzeeër. Op kousenvoeten, zodat het binnen schoon blijft.

We schuiven op ons achterste naar het grote raam. Schouder aan schouder zullen we het komende uur blijven zitten.

Van Essen sluit de koepel. Lucht ontsnapt uit de ballasttanks en langzaam, heel langzaam verdwijnen we onder water.

We zweven door een universum

UIT NEDERLAND

2404-35-BYL-BYL_0.pdf 35

PAGINA 35

4/15/2015 3:31:35 PM

Originele attracties en activiteiten voor de hele familie! Met gezellig restaurant en terras, ook heel leuk voor o.a. de verjaardag van opa/ oma, huwelijksfeest, kraamfeest, bedrijfsfeest.

fun! !

fun

! actie Wissekerkseweg 6 | ’s-Heer Arendskerke T 0113 - 561 306

Het verhaal van de watersnood van 1953 en de tijd erna.

Wandel ook eens door het fraaie krekengebied.

Weg van de Buitenlandse Pers 5, Ouwerkerk tel 0111-644382, www.watersnoodmuseum.nl PAGINA 36

Kijk voor openingstijden op onze website

www.klokuus.nl

Maak een

FRISSE salade

waarin de tijd lijkt stil te staan. Hier geen drukte, geen getoeter, geen boze medeweggebruikers. Slechts een enkele vis die schielijk in de schaduw van een hoop veen verdwijnt. Alleen het geruis van de systemen en het sporadische kraken van de zender verraden dat we eigenlijk indringers zijn in een habitat die de onze niet is.

We manoeuvreren gedurende de hele tocht op een diepte van ongeveer 10, 20 meter. Het zicht is, dankzij de zon die ergens ver boven ons aan de hemel staat, een meter of 12. Voldoende om vanuit onze relatief comfortabele positie achter het grote raam de omgeving in ons op te nemen. Er groeien weinig planten hier.

De bodem is bezaaid met kleine, witte schelpdiertjes.

We volgen het door jaren van stroming gevormde reliëf van de bodem, schuiven bijna op onze buik over het zand. Pas als we een oud scheepswrak aantreffen, lukt het ons beter om de onderwaterwereld in het juiste perspectief te zien. De krachtige halogeenlampen glijden over het gehavende dek van het meterslange schip, duiken in het openstaande ruim, waar tientallen kleine baarsjes hun schuilplaats hebben. Veel meer vissen komen we niet tegen tijdens onze tour.

Hoe de onfortuinlijke schuit hier is terechtgekomen, blijft in nevelen gehuld.

Maar zo’n wrak is een geliefd object, ook voor de sportduikers die ons inmiddels gezelschap zijn komen houden.

We zwaaien even. De stofwolken die de duikers opwerpen, ontnemen ons al snel het zicht, en Van Essen stuurt de Drebbel naar elders.

We stuiten op een fiets. Die staat hier

gewoon, rechtop in het zand. We kunnen zo opstappen. Verderop ligt een tuinstoel.

Het zijn stuk voor stuk markeringspunten die Van Essen gebruikt om zijn positie te bepalen. Hij legt uit hoe hij daarnaast met behulp van zijn instrumenten zijn weg zoekt in het donkere water. Met de sonar als onmisbaar hulpmiddel dat alle oneffenheden toont.

Dan kraakt opnieuw de radio: „Drebbel, wat is je positie, over?” Het contact met de wereld bóven water is vreemd geruststellend. Niet dat we ons onveilig voelen, maar we zweven hier

Kikkererwt-spinazie-spek 2 personen, hoofdgerecht Bak 100 g spekreepjes uit in een koekenpan. Kook intussen 150 g pasta (bijvoorbeeld minipenne) gaar volgens de aanwijzingen op de verpakking, giet af en laat iets afkoelen (roer een scheutje olijfolie erdoor om plakken tegen te gaan). Snipper 1 ui. Verbrokkel 75 gram verse zachte honing-geitenkaas. Doe 400 g kikkererwten (blik) in een vergiet, spoel af en laat uitlekken. Was 100 gram jonge spinazie en droog goed af.

Schep de spekjes uit het bakvet (bewaar dit!) en doe samen met de pasta, ui, kaas, kikkererwten en spinazie in een ruime kom. Klop het vet van de spekjes, 1 eetlepel olijfolie, 1 kleine eetlepel azijn en een handje fijngesneden verse muntblaadjes tot een dressing. Giet over de salade en schep nogmaals om.

Tip: lekker met geroosterde pijnboompitjes.

toch meters diep in het grote niets.

Traag varen we over het wrak van een kleine zeilboot. Duikers veegden kortgeleden een stukje boeg schoon, waardoor de naam zichtbaar is: Wesp. De mast steekt –treffend– nog fier in de hoogte.

Het valt op hoe schoon het is, onder water. Duikers ruimen elk jaar een paar keer de troep op van de vele toeristen. De fiets die we eerder tegenkwamen, lieten ze staan. Bewust vermoedelijk, want buiten de fiets en de twee scheepswrakken is er op de bodem van de Vinkeveense Plassen helemaal niet zo veel te zien.

Dat maakt de tocht met de Drebbel niet minder fascinerend.

Als we weer boven komen, zitten de volgende passagiers al klaar. Vinkeveners, nota bene. Die willen weleens weten hoe hun achtertuin er van onderen uitziet.

Dankzij de duikboot van Van Essen kan dat. Niet in een strak pak met zware uitrusting, maar op kousenvoeten.

Een rondvaart met de Drebbel kost 120 euro per uur. Tochten zijn te boeken vanaf 1 mei.

Meer informatie via scuba-academie.nl.

Langzaam, heel langzaam verdwijnen we onder water.

We zweven door een universum waarin de tijd lijkt stil te staan UIT NEDERLAND

2404-37-BYL-BYL_0.pdf 37

PAGINA 37

4/15/2015 3:32:12 PM

Grootmoederstijd

bij ‘t Veluws Zandsculpturen Festijn

17 april t/m 31 oktober 2015

Grootmoederstijd 125 jaar Vincent van Gogh Exp. schilderijen Koningshuis

Gedeeltelijk overdekt Gratis parkeren Openingstijden: 17 april t/m 31 oktober ma. t/m za. 10.00 - 17.30 uur zondag gesloten Toegangsprijzen: 13 jaar en ouder € 9,50 6 t/m 12 jaar € 4,50 Gratis parkeren

Oude Barnevelderweg 5 • Garderen • (0577) 46 24 82

www.zandsculpturen.nl

PAGINA 38

Puzzelen Puzzelstukje

staat op pagina

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Aa Ab Ac Ad Ae Af Ag Ah Ai Aj Ak Al Am An Ao Ap Aq Ar As

REKENOPGAVE

met advertenties Op deze pagina ziet u een aantal ’puzzelstukjes’. Ze zijn gehaald uit de advertenties in deze bijlage. De opdracht is heel eenvoudig: zoek de advertenties op waar de stukjes uit komen. Gevonden? Noteer dan in de kolom achter de letter(s) het juiste paginacijfer. Als u alles hebt ingevuld, heeft elk puzzelstukje nu dus zowel een letter als een (pagina)cijfer. Deze cijfers moet u bij de rekenopgave weer gebruiken. Na het maken van de rekenopgave telt u ten slotte alle uitkomsten bij elkaar op. Dit is de oplossing van de puzzel.

tieru

D + E + F = ...................

G x H x I = .......................

m2)

H

tafe I

J + K + L = ...................

D

C

B

A

A x B x C =.......................

K

J

uwen.

E

L

O

Q

P

G

20%

M

BEZ

N

ons behan

M x N x O = .....................

P + Q + R = ..................

F

S

R

U

T

S x T x U = ......................

V + W + X = ..................

Y x Z x Aa = .....................

V

W

d

l w Y en v o o annende wij X euke

Ab + Ac + Ad =..............

Ae x Af x Ag = ..................

Ac

Ad

Ah + Ai + Aj =................

Ak x Al x Am = .................

Aj de Ak Het verhaal van An + Ao + Ap =.............. van 1953 watersnood en erna.

Aq x Ar de x As =tijd .................. + eens door Wandel ook het fraaie krekengebied.

4

arrangementen Ae de pracht kleurrijke in ons

Af

Z

Aa

Ab

AgSlapen in Ai Ah uffet met enk In het restaurant

Am v e w lu

Al

Aq

gerechten op de kaart

An

Ao

Ap

Ar As commodaties

TOTAAL:....................

INZENDEN

Voorbeeld

A = pagina 5 B = pagina 10 C = pagina 22

Rekenopgave

A + B + C = 37 (5

+ 10 + 22)

Het eindtotaal van deze puzzel is de oplossing. Deze oplossing kunt u telefonisch of schriftelijk doorgeven. Telefonisch gaat heel eenvoudig. Bel uiterlijk zaterdag 13 juni 2015 naar 0909 - 123 45 65 en volg de instructies op. U toetst de oplossing in plus uw telefoonnummer. U betaalt E 0,40 per minuut.

Schriftelijk inzenden kan op een (brief)kaart met vermelding van de oplossing en uw adresgegevens.

Deze kunt u voor 13 juni sturen naar: Advertentiepuzzel Uit in NL, Postbus 241, 7300 AE Apeldoorn.

P rijzen advertentiepuzzel 1e prijs 2e prijs 3e prijs 4e en 5e prijs 6e en 7e prijs 8e prijs 9e en 10e prijs 11e t/m 14e prijs

Deltapark Neeltje Jans, Vrouwenpolder Familiekaart t.w.v. € 110,00

Museumpark Orientalis, Heilig Landstichting 5 vrijkaarten Nederlands Bakkerijmuseum, Hattem 5 vrijkaarten Rondvaartbedrijf De Zilvermeeuw, Drimmelen 2 vrijkaarten (rondvaart met koffie en gebak) Kameleondorp, Terherne gezinskaart Dorp Lenten en Kameleoneiland Bakkerijmuseum De Oude Bakkerij, Medemblik 5 vrijkaarten De Ark van Noach, Dordrecht 2 vrijkaarten De Orchideeënhoeve, Luttelgeest 2 vrijkaarten

15e t/m 19e prijs 20e en 21e prijs 22e t/m 26e prijs 27e t/m 31e prijs 32e t/m 36e prijs 37e t/m 39e 40e en 41e prijs 42e t/m 51e prijs 52e t/m 76e prijs 77e en 78e prijs

Marinemuseum, Den Helder 2 vrijkaarten Archeon, Alphen aan den Rijn 5 vrijkaarten Luchtvaart - themapark Aviodrome 2 vrijkaarten Oude Ambachten & Speelgoed Museum, Terschuur 2 vrijkaarten Het Gevangenismuseum, Veenhuizen 2 vrijkaarten Kinderparadijs Malkenschoten, Apeldoorn 2 vrijkaarten Kinderparadijs Malkenschoten, Apeldoorn vrijkaart Glowgolf 1 kind en 1 volwassene Mariniersmuseum, Rotterdam pakket met vrijkaarten voor het hele gezin met leuke bouwplaat ’t Veluws Zandsculpturenfestijn, Garderen 2 vrijkaarten Vogelpark Avifauna, Alphen aan den Rijn 2 kinderkaarten

ven Ervaar het echte buitenle Een vakantie bij bungalowpark Hoge Hexel voelt als thuiskomen. Lekker genieten met het hele gezin in het mooie, afwisselende landschap van Overijssel. Vanuit onze prachtig gelegen bungalows geniet u van het echte buitenleven!

Ga voor onze actuele prijzen naar

www.bungalowparkhogehexel.nl.

Nieuw: Diergaarde Blijdorp in miniatuur

Café Loos in miniatuur

Café Loos in het echt (voor het bombardement)

Café Loos in het echt (na het bombardement)

Vol beweging en geluid

MINIWORLD ROTTERDAM DE GROOTSTE OVERDEKTE MINIATUURWERELD VAN DE BENELUX

SPOREN VAN DE OORLOG - MEIVAKANTIE - 6 T/M 9 MEI

Verhalen over het bombardement en de wederopbouw van Rotterdam, op unieke wijze verteld Maak uw beleving compleet: boek de bijzondere combinatie met een tramrit langs delen van de brandgrens, inclusief een bezoekje aan het Trammuseum!

Kijk op www.miniworldrotterdam.com/rvv

Geschikt voor alle leeftijden

Wist u dat 80% van onze bezoekers Miniworld een 9 of 10 geeft na een bezoek en wij voor de vierde keer genomineerd zijn voor ‘Leukste Uitje van Zuid-Holland’ door leden van Het Land van ANWB? Voor een onverwacht verrassend uitje komt u naar Miniworld Rotterdam. Hier wacht een hele wereld op u, vol beweging, licht en geluid. Voor de hele familie is hier iets te beleven. Maak op bijzondere en leuke manier kennis met diverse thema’s: polder, watermanagement, diverse nationale monumenten, molens, de haven en de stad Rotterdam. Miniworld is meer dan modelspoor alleen. Hier wacht een hele wereld op u…

Weena 745 / Rotterdam / 5 minuten lopen vanaf Rotterdam CS

www.miniworldrotterdam.com

Gids: Henk Postma (67) Gebouw: Museum de Gevangenpoort Plaats: Den Haag Aantal bezoekers jaarlijks: 54.000

Met zijn vijftienen in één cel tekst Gisette van Dalen-Heemskerk beeld RD, Anton Dommerholt

„Druk op een knop en er komt een verhaal, zeg ik weleens tegen de bezoekers die ik rondleid. Sinds een jaar of twaalf loop ik als vrijwilliger in de Gevangenpoort rond. Ik vind het belangrijk om de geschiedenis door te geven.

Het is zo jammer dat de kunst van het verhalen vertellen steeds meer verloren gaat.

In een middeleeuws gajool zitten was geen pretje. De eerste marteling gebeurde al in de hoofden van de gevangenen. Alleen al het idee dat een verdieping lager de pijnbank wachtte.

Op klaarlichte dag viel er door een hoog raam, voorzien van dikke tralies, een klein beetje zonlicht naar binnen.

Als extra kwelling trokken de luchten van gebraden vlees en gebakken brood langs diezelfde tralies naar binnen. Alleen rijke gevangenen hadden genoeg geld om te betalen voor het lekkers uit het bakhok op de binnenplaats. Zij hadden ook een apart vertrek. Cornelis de Witt, een van de bekendste gevangenen, verbleef twee weken in de Ridderkamer van de Gevangenpoort.

Gewone gevangenen zaten soms met zijn vijftienen in één cel. Al die tijd moesten ze wachten op de uitspraak van de rechter. Tegenwoordig ben je

onschuldig totdat je schuld is bewezen.

In de middeleeuwen was dat precies andersom.

De rechter las van een perkamentenrol de straf voor. Ook maakte hij bekend wanneer de beul die zou voltrekken.

Den Haag had geen stadsrechten, dus ook geen beul. Die moest uit Haarlem komen. De pijnbank was bewust smal.

De beul kreeg per klap betaald. De kans dat hij een lichaamsdeel met één klap eraf sloeg, was daardoor groter. Vandaar het gezegde: De eerste klap is een daalder waard.” >>gevangenpoort.nl

UIT NEDERLAND

2404-41-BYL-BYL_0.pdf 41

PAGINA 41

4/15/2015 1:33:36 PM

Speciaal voor u als abonnee van het RD...

Kortingen tot 95

Kidspakket en boekenpakket, leuk voor in de vakantie!

€ 34,

Alleen verkrijgbaar op de MAF Open Dag Informatie open dag: Datum: Zaterdag 4 juli 2015 open dag MAF Locatie: VliegveldTeuge Rondvluchten:Tegen betaling bovenTeuge Sprekers: Sprekers waaronder één van de grondleggers van MAF, Stuart King (93) Kinderprogramma Marktkramen, opbrengst is voor MAF Voordeel:

Alleen op de open dag Kidspakket van € 18,95 voor € 10,en boekenpakket van € 59,95 voor € 25,-.

Meer informatie over de Open Dag op

www.maf.nl/opendag

Op zaterdag 4 juli houdt MAF haar Open Dag op vliegveld Teuge. Een ontspannen dag voor het hele gezin! Er zijn sprekers, er is een kinderprogramma, een markt waar ook eten en drinken te koop is. En u kunt natuurlijk veel vliegtuigen bekijken. Het is ook mogelijk om tegen betaling een rondvlucht mee te maken!

Het boekenpakket van € 59,95 voor € 25,- bestaat uit: - Verhaal van Hoop (geschreven door Stuart King) - 5 kruisen in de jungle - MAF Pocketserie - MAF Case fotoboek Het Kidspakket van € 18,95 voor € 10,- bestaat uit: - Een deel uit de MAF kinderboeken serie - MAF pet - MAF Keycord - MAF sleutelhanger - Mok of kleurboekpakket

Download de kortingscoupon via www.rd.nl/abonneevoordeel onder diversen en lever die op de open dag in.

Of bel abonneeservice, 055 - 53 90 303.

Kijk voor meer informatie op rd.nl/abonneevoordeel

PAGINA 42

PAGINA 43

De politie hapt toe, de snoekbaars niet tekst Gerco Verdouw beeld RD, Anton Dommerholt

Snoekbaars vangen is een kwestie van geluk hebben. Of niet.

Een professionele visgids vergroot de kans op vangst. Steef Meijers weet precies de plekjes waar de snoekbaars zit. „Het is mijn eer te na als we niets vangen.”

M

idden in een hete zomer kan een tochtje op het water heerlijk verkoelend werken. Het is daar toch altijd wel een paar graden koeler dan op het vasteland. Maar op een frisse voorjaarsdag met een stevige oostenwind is het gewoonweg koud op het water. Snijdend koud zelfs.

Visgids Steef Meijers kon van tevoren nog niet vertellen waar er deze zaterdag precies gevist zou gaan worden. „Dat hangt af van waar er op dat moment vis zit”, was zijn logische verklaring. Via allerlei digitale kanalen, zoals de app MyCatch, weten vissers van elkaar waar veel wordt gevangen. Omdat er vandaag veel wind staat, is de Lek bij Hagestein verkozen. De rivier is daar niet al te breed en toch zijn er voldoende plekken waar de snoekbaars zich zou kunnen ophouden.

De eerste activiteit bij Hagestein is alle hengels, tassen en overige spullen overhevelen van de auto naar de aluminium boot die Meijers op een trailer heeft meegenomen. Vervolgens gaat het vaar-

PAGINA 44

2404-44-BYL-BYL_0.pdf 44

tuig van de trailer af het water in. Als iedereen is ingestapt, kan het avontuur beginnen.

De beste techniek om snoekbaars te vangen is verticaal vissen. Meijers haalt drie speciale hengels –baitcasters– tevoorschijn met een reel (spoel) bovenop.

Aan de vislijn is een kunstvisje bevestigd, ook wel shad genoemd. Een loodkop met haak trekt het visje naar de bodem. „Nu is het de kunst om het aas rustig zo’n 10 centimeter boven de bodem te houden en het dan weer rustig te laten zakken. Je peilt als het ware constant met het lood waar de bodem is en tikt de shad dan weer omhoog.”

Snoekbaarzen hebben een voorkeur voor dieper water, net boven de bodem.

Als ze het aas voor hun neus langs zien komen, zullen ze uit een soort reflex toehappen. „Er komt dan een explosie van krachten los”, vertelt Meijers. „Ze knallen echt boven op het aas. Dat voel je vanzelf.”

Voorlopig voelen de vissers echter niets anders dan het loodje dat de bodem

raakt. Omhoog, drie tellen vasthouden en weer omlaag. De term verticaal vissen is heel logisch gekozen. Het zou ook op-en-neervissen genoemd kunnen worden.

De visgids besluit om het andere kant van de sluis nog eens te proberen. Hij start de 40 pk sterke buitenboordmotor. „Wil je even voor in de punt gaan zitten, dan gaan we eerder in plané”, vraagt hij aan de zwaarste persoon aan boord. Planeren wil zeggen dat de boot niet door het water vaart, maar als het ware erop.

Daardoor heeft hij minder weerstand.

Voorwaarde is wel dat het gewicht goed over de boot is verdeeld.

Met een gangetje van zo’n 35 kilometer per uur is de sluis snel bereikt. Het schutten is met een kwartiertje klaar.

Maar ook aan de andere kant van de sluis happen de snoekbaarzen niet echt toe.

Dat doet de politieboot wel. De P59 uit Dordrecht patrouilleert hier bij de kruising van de Lek en het Amsterdam-Rijnkanaal. Zodra de kapitein de visboot in de gaten krijgt, stuurt hij de politieboot er recht op af. Een agent komt controleren of er geen vis aan boord is. Helaas nog niet. Elke sportvisser mag maximaal twee snoekbaarzen meenemen, anders volgt er een stevige boete.

Verder maar weer. Meijers stuurt zijn

UIT NEDERLAND

4/15/2015 1:31:55 PM

Maak een

FRISSE salade

Watermeloen-feta 2 personen, bijgerecht

Snijd een kwart watermeloen in blokjes. Verbrokkel 100 gram feta. Snijd 50 gram zwarte olijven in plakjes. Meng watermeloen, feta en olijven met een zakje voorgesneden sla-rucolamelange (100 g). Verdeel er vervolgens nog wat fijngesneden verse koriander (of munt of basilicum, die smaken er ook goed bij) door.

Een handvol geroosterde pompoenpitten (evt.) geven een knapperig accent.

Tip: Eet op een hete zomerdag met alleen brood.

boot naar het westen. Eerst naar de brug van de A27 over de Lek. Onder de brug blijft de visgids stilliggen. „Snoekbaarzen houden van donkere plekjes, vandaar.”

Het lijkt alsof de vissen in slaap zijn gevallen. Op naar de volgende brug dan maar, die van de A2. Daar is het eindelijk raak. Twee snoekbaarzen dienen zich aan. Het voorjaarszonnetje weerkaatst in de prachtige stekels die de vis op zijn rug heeft. Beide exemplaren gaan terug het water in. „Catch and release, noemen we dat. Doen we standaard als visgidsen van Fishing Guides Holland.”

Omdat de derde visser nog geen snoekbaars heeft gevangen, gaat Meijers door.

„Ik word ingehuurd om voor snoekbaarzen te zorgen. Het is mijn eer te na als iemand niets vangt.” Hij gaat nog een paar kilometer verder de Lek op en zoekt de diepe gaten in de rivierbodem omdat snoekbaars het liefst zo diep mogelijk zit. Zonder resultaat.

Dan besluit Meijers rechtsomkeert te maken en het over een andere boeg te gooien. „We gaan trollen op snoek.” Hij bevestigt ander aas op de snoeren. „Laat die plug maar achter de boot aan slepen.

Je merkt het vanzelf als er een snoek op knalt.” Verwachtingsvol worden er drie hengels uitgeworpen, terwijl Meijers met een rustig gangetje langs de oever vaart.

Maar ook de snoek houdt zich koest. Het lijkt wel alsof alle roofvissen in de buurt van Hagestein vandaag gewaarschuwd zijn dat een van de beste visgidsen van Nederland in de buurt is. Ook aan de andere kant van de sluis houden de beesten zich koest.

Opeens ontstaat er een gevaarlijke situatie. In de buurt van de stuw komt er een vissnoer in de draaiende schroef terecht.

Het sterke draad wikkelt zich razendsnel om de schroef en de buitenboordmotor valt stil. De visboot drijft door de sterke stroming onverbiddelijk richting de stuw. Gelukkig krijgt Meijers de motor weer aan de praat en kan hij zijn boot bij

de gevaarlijke waterval vandaan houden.

Hier blijkt dat een ervaren stuurman goud waard is.

Nog een laatste poging gaat de Utrechtse visgids wagen. „Baarzen, die willen nog weleens toehappen als snoeken en snoekbaarzen het vertikken.” Opnieuw gaat er ander aas aan de hengels. Nog dichter vaart Meijers langs de wal. Maar tevergeefs. Zelfs de kleinste roofvissen houden zich koest.

Dan maar naar huis. Ondanks de magere oogst was het toch genieten deze koude zaterdag. Al was het maar van de frisse buitenlucht in combinatie met het prachtige voorjaarszonnetje.

Visgidsen Meijers is aangesloten bij Fishing Guides Holland, een netwerk van 26 professionele visgidsen. Deze mannen leiden vooral buitenlandse gasten naar de beste visplekjes van Nederland. Meijers: „In het buitenland is het heel gewoon dat je een gids inhuurt. Nederlanders beginnen al snel over de prijs. Voor een hele dag vissen met twee personen vraag ik 275 euro. Voor dat geld kunnen mensen zelf bepalen waar en op welke soort ze willen vissen. Ik zorg voor een boot, hengels, materiaal en voldoende eten en drinken. Als ik de kosten

van brandstof, verspeelde kunstaas en lunch eraf trek, blijft er niet veel over.” Ter vergelijking: een hele dag een boot huren kost algauw meer dan 100 euro. Meijers doet het werk dan ook vooral voor de hobby. Hij geniet er zichtbaar van om jonge hengelsporters de kneepjes van het vak te leren. De Utrechtse visgids werkte mee aan onder andere het videotijdschrift VisVisie, het televisieprogramma Vis TV en het tijdschrift Dé roofvis. >>fishingguidesholland.nl

UIT NEDERLAND

2404-45-BYL-BYL_0.pdf 45

PAGINA 45

4/15/2015 1:32:20 PM

Het h e l e ja a r a a nbi e di nge n • • • • • • • • •

vakantiewoningen campings B&B’s hotels groepsaccommodaties bungalowparken reizen kinderkampen zendingsreizen

w w w. c hr-va ka nt i esi te. n l

PAGINA 46

Ons water komt gewoon uit de kraan, toch...?!

I tekst Gerard ten Voorde beeld RD, Anton Dommerholt

Melk komt uit een pak en water uit de kraan. Zo simpel ziet het leven voor veel kinderen eruit. Het leveren van helder drinkwater en het organiseren van verantwoord waterbeheer kosten echter de nodige zweetdruppels.

Het Nederlands Watermuseum biedt kinderen een kijkje achter de kraan.

n het fraaie, sterk glooiende landschap van Park Sonsbeek in Arnhem staat het Nederlands Watermuseum. Historisch pand, eigentijds museum. Kinderen vermaken zich buiten met water, ouderen koesteren zich in de zon op het terras van Brasserie Aquarium. Een beekje zet klaterend een waterrad in beweging.

Het Nederlands Watermuseum doet een boekje open over water, waterzuivering, waterverdeling, waterbeheer. In Nederland, maar ook wereldwijd. „Water is belangrijk, water is een eerste levensbehoefte”, benadrukt museumdirecteur Jos van den Mosselaar. „Zonder eten kun je het tien dagen volhouden, zonder drinken hooguit drie, vier dagen.”

Het Watermuseum –een interactief doemuseum– presenteert zich op een aansprekende, educatieve manier. „We zijn niet alleen een pretpark, we hebben ook een boodschap”, zegt Van den Mosselaar. „De aanduiding museum klopt ook niet helemaal. Mensen denken daarbij vooral aan tentoonstellingen en collecties. Bij ons kunnen bezoekers echter vooral aan de slag.”

Ben je weleens door een riool gekropen?

Heb je je weleens gewogen op een waterweegschaal? Ooit gezien hoe een waterzuivering werkt? Of bestuur je liever een sleephopperzuiger? Of een beunschip? In Arnhem kan het allemaal. Het Watermuseum biedt bezoekers in een ondergrondse ruimte van 2000 vierkante meter zo’n vijftig verschillende presentaties. Met een filmzaal én een laboratorium. Boven, op zolder, bevindt zich een shampoofabriek.

De allerkleinsten kunnen hier hun eigen shampoo maken.

Een leuk –en leerzaam– onderdeel is een computerspel voor vier personen, waarin de tegenstrijdige belangen van waterbeheer uit de doeken wordt gedaan. Deelnemers kunnen kiezen uit ”de dreiging van de rivier” of de ”dreiging van droogte”. De spelers nemen plaats achter de knoppen. Een weervrouw kondigt grote hoeveelheden neerslag aan. „Steeds vaker valt er veel water, ook in de landen om ons heen. Dat regenwater moet allemaal via de rivieren in ons land naar zee worden afgevoerd.”

Het waterpeil in de rivier stijgt. Op het scherm dan. Twee dorpen lopen gevaar.

Een waterbeheerder presenteert twee oplossingen: óf de rivier uitdiepen óf een hoogwatergeul aanleggen. Aan beide opties kleven echter forse bezwaren. Een boerin klaagt: „Straks heb ik allemaal dijken op mijn land liggen voor die geul.”

Een natuurliefhebber kijkt ook zuur.

Maar dan om andere redenen.

De deelnemers mogen stemmen. Plan Watergeul wint! Vervolgens krijgen de spelers opdracht om met graafmachines dijken voor de geul aan te leggen. Wedstrijdje: Eén, twee, drie... start! In rap tempo verschijnen er twee lange dijken in het landschap. Spelenderwijs leren bezoekers zorgvuldige afwegingen te maken bij tegenstrijdige belangen.

Een ander leuk onderdeel is het lab.

Kinderen kunnen hier –in witte jas– proefjes doen. Nanna van Lochem (64) en Liesbeth Dessens (71), vrijwilligers in het Watermuseum, delen mandjes met attributen uit: een ei, twee glazen en een pot zout. „Vul het glas voor de helft met water en laat er een ei in zakken.” De kinderen kijken geboeid. „Wat gebeurt er?” Het ei zakt als een baksteen naar de bodem.

UIT NEDERLAND

2404-47-BYL-BYL_0.pdf 47

PAGINA 47

4/15/2015 2:12:06 PM

Christelijke VakantieChristelijke

BEZOEK DE VERNIEUWDE WEBSITE: WWW.KLEINEBELTIES.NL

VROEG-, LAATZOMER PEUTER-, KLEUTERWEEK DIV. ARRANGEMENTEN Overdekt spelen Overdekt zwembad RECREATIETEAM VERNIEUWDE HORECA Recreatieteam

parken VAKANTIEPARKEN Boek nu!

WWW.GEZINSPARKEN.NL

VakanZ recreatieteams

Activiteiten en excursies

VakanZ kerkdiensten

0341 264 887

De grootste aanbieder van christelijke gezinsvakanties

• STACARAVANS • CHALETS • KAMPEREN • BUNGALOWS • FAMILIEHUIZEN

RHEEZERWEG 79 HARDENBERG TEL. 0523-26 13 03 WWW.KLEINEBELTIES.NL

Vakantiewoningen Friesland Oudemirdum Bungalows 8-persoons

Deze bungalows hebben 4 slaapkamers. De bungalows zijn compleet verzorgd en ingericht en hebben privacy.

Dagje uit, familiereünie, bedrijfsuitje, vrijgezellenfeest?

p o n e r Tou ! x e l o S e d

Wergea Woonboerderij 2-12 persoons

’De Lytsemar’ ligt midden in Friesland vrij, ruim en tussen natuurlijke weilanden in de gemeente Leeuwarden.

Meer informatie www.luxehuis.nl of bel 058 - 255 12 47 (Fam. Finnema) finnema@planet.nl Buiten schoolvakanties 10% korting met code Uit in NL

Gezellig uit met familie, vrienden of collega’s?

Stap op de Solex voor een toertocht door prachtige landerijen. Bij Solexverhuur Woudenberg!

Kijk op onze website voor alle mogelijkheden én de complete Plus-arrangementen.

Zeisterweg 53 - 3931 ME Woudenberg T 06 2204 0010 I www.solexverhuurwoudenberg.nl

Maak een

FRISSE salade

Bloemkool-ananas-kerrie 2 personen, licht hoofdgerecht Verdeel 1 middelgrote bloemkool in roosjes en kook in 5 tot 7 minuten in weinig water halfgaar. Giet af in een vergiet en spoel af met koud water om doorgaren te voorkomen. Verbrokkel de bloemkool in miniroosjes of kruimels.

Was 4 stengels bleekselderij goed af en snijd in dunne schijfjes en daarna in stukjes. Snipper 1 ui en snijd 4 grote augurken in kleine blokjes.

Maak 1 ananas schoon (vang wat sap op voor de dressing), verdeel in dikke schijven en snijd dan in blokjes.

Doe ongeveer 600 gram in een schaal (meer of minder kan natuurlijk), samen met de bloemkool, bleekselderij, ui en augurk. Schep om.

Klop in een kleine kom 2 eetlepels mayonaise los met 2 eetlepels Griekse yoghurt en een scheutje ananassap.

Voeg voor een frissere smaak ook een halve theelepel geraspte citroenschil toe. Meng zout, zwarte peper en 1 afgestreken eetlepel kerriepoeder door de dressing. Giet over de groente en meng goed.

Tip: stukjes gebakken of gerookte kipfilet smaken ook heel goed in deze salade. Of houd hem vegetarisch en serveer bijvoorbeeld met gebakken halloummi (Griekse kaas) of naanbrood.

„Om het belang van verantwoord waterbeheer duidelijk te maken, zou er eigenlijk weer eens een overstroming in Nederland moeten plaatsvinden” De kinderen moeten vervolgens twee eetlepels zout in een tweede glas met water strooien. En weer een ei toevoegen.

En... het ding drijft! „Zout in het water zorg ervoor dat dingen die normaal zouden zinken opeens blijven drijven”, leggen de vrijwilligers uit. Elvira (6) en Johanna (7) genieten. Weer wat geleerd. „Leuk, hè?”

Jeugdige bezoekers haasten zich door het museum. Nemen een kijkje in een iglo, bedienen de gemalen in de polder, wegen zich op de waterweegschaal of maken een wolk bij de wolkenmaker.

Jongens kruipen door het riool en nemen een kijkje in een toilet. Hè, bah. Even doorspoelen.

Bezoekers kunnen verschillende soorten klimaat op een muur projecteren. In een zeeklimaat –„de zone met loofbomen”– valt 800 millimeter neerslag. Een tropisch klimaat –„met tropische regenwouden”– krijgt 60 millimeter per maand, leren de leerlingen.

Het doel van het Watermuseum zijn educatie en bewustwording, licht directeur Van den Mosselaar toe. „Wij willen bezoekers, vooral jongeren, duidelijk maken waarom het belangrijk is om zuinig met water om te gaan. En leren dat verantwoord waterbeheer niet vanzelfsprekend is.” Mijmerend: „Eigenlijk zou er weer eens een overstroming moeten plaatsvinden om dat duidelijk te maken.”

Verder probeert het Watermuseum jongeren te interesseren voor een baan in de watersector. „Je moet vroeg, bij de bron, beginnen.”

Het Watermuseum maakt gebruik van lespakketten voor scholen. Een projectweek op school kan een goede afsluiting krijgen in het museum, maar dagjesmensen kunnen zich er ook zonder voorbereiding uitstekend vermaken.

Harold Vulink en Hanneke Versteeg uit Gorssel doen met vier kinderen een dagje watermuseum. „De jongens willen vooral aan de slag, de meisjes doen liever de spelletjes”, vertelt Hanneke. Het verschil heeft volgens haar vooral met leeftijd te maken. „De jon-

gens zijn 5, de meiden 8 jaar.”

De kinderen genieten. „Leuk. En leerzaam”, zegt een van de meiden. „Past goed bij de aardrijkskundeles op school.”

Vulink en Versteeg vinden het museum een aanrader. „Bewustzijn over water is belangrijk. En, als de kinderen blij zijn, zijn de ouders dat ook.”

Reacties in het gastenboek spreken boekdelen. „Ik font het leuk”, schrijft Dries. „De proefjes zijn het leukst”, laat Elise weten. Bezoekers zijn ook eerlijk. „Jammer dat niet alle dingen werken en niet alle dingen even duidelijk zijn”, aldus familie De Vries. De positieve reacties overheersen. Lynn meldt: „Het was zóóó leuk. Ik kwam ogen en oren tekort.”

UIT NEDERLAND

2404-49-BYL-BYL_0.pdf 49

PAGINA 49

4/15/2015 2:12:33 PM

ZUIDERZEEMUSEUM ENKHUIZEN

Nieuw waterdoepark vanaf 1 mei!

! Persoonlijke aandacht ! Faciliteiten naast de deur ! Diverse recreatiemogelijkheden: Dolfinarium, Julianatoren, Paleis het Loo, Walibi en talrijke wandel- en fietsroutes in de regio

! Slapen in het hart van de Veluwe NIEUWE KAMPEERPLAATSEN MET PRIVÉ SANITAIR

Knapzakwandeltochten !

Teambuilding ! Workshops vachtvilten ! Groepsaccommodatie !

2e Pinksterdag Schaapscheerdersfeest MEER INFO? 0341 – 357 972 WWW.BOSLUSTPUTTEN.NL

PAGINA 50

A 89, 2975 BD Ottoland 0184 - 64 22 93 - 06 - 51 78 67 64 info@schaapskooiottoland.nl

Gids: Hans Kaptein (74) Gebouw: Radio Kootwijk Plaats: Kootwijk Aantal bezoekers jaarlijks: 15.000

Oppassen voor doffe blik tekst Gisette van Dalen-Heemskerk beeld RD, Anton Dommerholt

„Ik geef al meer dan dertig jaar rondleidingen als natuurgids. Vandaar dat een medewerker van Staatsbosbeheer 3,5 jaar geleden vroeg of ik ook bij Radio Kootwijk rondleidingen wilde verzorgen. Ik doe het graag, als ik thuis maar geen ruzie krijg, grap ik altijd.

De afgelopen jaren gaf ik zo’n veertig rondleidingen per jaar. Wat ik de mensen laat zien, hangt af van de tijd die ze hebben. Als een groep maar een uur heeft, bezichtigen we alleen het gebouw. Hebben ze meer tijd, dan laat ik ook een stuk natuur zien. De

publiekswandelingen duurden vroeger drie uur en dan waren we nog niet uitgepraat. Nu zijn ze teruggebracht naar 2,5 uur. Ik vertel graag verhalen, maar ik houd de bezoekers in de gaten. Krijgen ze een doffe blik in hun ogen, dan stop ik.

Mensen gaan hier altijd tevreden weg.

Ook kinderen vinden de rondleidingen interessant. Soms sturen bezoekers later nog een mailtje om hun waardering voor de gids uit te spreken. Die bewaar ik. Iedereen vindt het ten slotte leuk om een aai over zijn bol te krijgen.

Het interessantst aan deze plek is de architectuur. Maar ook de geschie-

denis van het voormalige zendstation spreekt erg tot de verbeelding. Dit was dé communicatieverbinding tussen Nederland en zijn toenmalige koloniën. In de grote zaal met de schitterende tegelvloer stond vroeger alle zendapparatuur. Dat is nog steeds een prachtige plek. Ik laat bezoekers daar altijd eerst een poosje rondkijken.

Meestal komen ze gelijk met vragen, maar dan zeg ik: Geniet eerst even van de ruimte, de verhalen komen zo meteen wel.” >>staatsbosbeheer.nl/activiteiten, zoek op Radio Kootwijk.

UIT NEDERLAND

2404-51-BYL-BYL_0.pdf 51

PAGINA 51

4/15/2015 1:29:17 PM

Waterbus weer in de lift tekst Ad Ermstrang beeld RD, Henk Visscher

Hoewel opgezet voor forensen, trekt de waterbus in de zomermaanden ook veel recreanten en toeristen.

Voor een reisje over het water richting Kinderdijk, Biesbosch, Dordrecht of Rotterdam. De vijftien jaar oude veerdienst zit weer in de lift.

PAGINA 52

2404-52-BYL-BYL_0.pdf 52

E

ven in zijn achteruit, daarna wordt de gashendel echt opengezet. Snel draait de catamaran langs de achterzijde van een binnenvaartschip en daarna gaat het met een gangetje van ruim 40 kilometer per uur richting Rotterdam.

Helaas hebben we geen goed moment gepland. De Piet Hein, een van de grotere schepen van het bedrijf Waterbus, telt op deze regenachtige middag slechts een handjevol passagiers. „Dat was de afgelopen weken wel anders. Bij mooi weer is het erg druk”, weet kapitein Meinie Keijzer.

In 55 minuten van Dordrecht naar Rotterdam. Geen wereldtijd, maar daar staat tegenover dat het via de A15 of de A16 vaak nog langer duurt. Bovendien voert de tocht langs een gevarieerd landschap waarin natuur wordt afgewisseld door oude steden en dorpen en watergebonden bedrijven. Bij Oceanco in Alblasserdam ligt een jacht aan de kade.

Het miljoenenscheepje is bijna klaar. „Dit is toch prachtig”, zegt Waterbusdirecteur Gerbrand Schutten terwijl we onder de oude brug over de Noord doorvaren. Pal daarachter ligt Nedstaal, dat vanaf we weg nauwelijks opvalt. Het staalbedrijf is belangrijk voor de werkgelegenheid, maar boezemt een deel van de bevolking de laatste jaren angst in door de discus-

sies over de verwerking van asbest. „Je ziet hier in korte tijd de Rotterdamse regio in een notendop.”

Waterbus begon in 1999. Drijvende kracht achter het project was toenmalig minister Jorritsma, die met lede ogen toezag hoe de snelwegen A15 en A16 van Breda en Gorinchem richting Rotterdam steeds verder volliepen. Het vervoer van en naar Rotterdam groeide uit tot maar liefst 1,7 miljoen passagiers in 2007.

Daarna was er sprake van een daling, maar sinds de overname van de exploitatie door openbaarvervoersbedrijf Arriva Nederland en rederij Koninklijke Doeksen in 2010 is er weer een opgaande lijn. In 2013 overschreed het aantal passagiers de 1,5 miljoen en vorig jaar was er zelfs sprake van een groei van zo’n 15 procent.

Waterbus heeft twaalf schepen in de vaart en behalve de centrale opstapplaatsen haltes in onder meer in Zwijndrecht, Papendrecht, Hendrik-Ido-Ambacht, Alblasserdam, Ridderkerk en Krimpen aan den IJssel. Er is een aftakking naar de Biesbosch. Onder de naam Aqualiner wordt er vanaf de Erasmusbrug een veerdienst naar de RDM Campus op Heijplaat onderhouden.

Ongeveer 55 procent van de passagiers bestaat uit forensen, scholieren en studenten. De rest omschrijft Schutten als „sociaal-recreatief. Mensen die per boot

gaan winkelen of dat combineren met een uitstapje in de omgeving. Ongeveer 10 procent van hen is echt toerist.”

Hij verwacht dat de komende jaren steeds meer recreanten en toeristen gebruik gaan maken van de veerdiensten. „Direct na de overname zijn we gestopt met de promotie van onze schepen en begonnen met het aanprijzen van de bestemmingen. De reiziger wil of moet bovenal ergens naartoe en die benadering staat bij ons centraal. Naast de plek van je werk of school zijn er tal van bezienswaardigheden langs de route. Denk aan historisch Dordrecht, dynamisch Rotterdam, de molens van Kinderdijk en de natuur van de Biesbosch. Daarbinnen zijn er verschillende andere bestemmingen denkbaar. Om die reden hebben we twee aanlegplaatsen verschoven en twee nieuwe aangelegd, bijvoorbeeld in Papendrecht, Hendrik-Ido-Ambacht en bij de Ark van Noach in Dordrecht.”

Een stap voorwaarts was het besluit voor de aanleg van een nieuwe steiger bij de molens van Kinderdijk. „Tot op heden moet er gebruik worden gemaakt van het zogenaamde Driehoeksveer tussen Kinderdijk, Krimpen aan de Lek en Ridderkerk. Dat vinden internationale toeristen niet altijd even handig. Die willen direct en snel naar hun bestemming.”

In samenspraak met opdrachtgever

UIT NEDERLAND

4/15/2015 3:22:37 PM

Maak een

FRISSE salade

provincie Zuid-Holland en diverse marktpartijen zoals de cruiseterminal in Rotterdam en verschillende hotels, is besloten tot de nieuwe steiger en de inzet van een extra schip. „In de spits wordt dit dertiende schip gebruikt om de groei van het verkeer van en naar Rotterdam en Dordrecht op te vangen. De rest van de dag kunnen toeristen vanaf de cruiseterminal en de hotels naar de molens worden gebracht. Dat is voor alle partijen een stuk handiger. Zeker met grote bussen zijn de molens over de dijk lastig bereikbaar en er is sprake van verkeersoverlast. Een verdere groei van Kinderdijk is om die reden alleen mogelijk als de waterwegen meer worden benut.” De bouw van een nieuw bezoekerscentrum en de openstelling van een tweede bezoekersmolen passen in dat plan.

Schutten verwacht dat Waterbus zal profiteren van de samenwerking met de toeristenbranche en de cruiseterminal. „Cruiseschepen hebben duizenden mensen aan boord, van wie grofweg de helft ter plekke het programma voor een dagje uit bepaalt.”

Het vervoer van forensen en scholieren blijft overigens de basis, benadrukt de directeur. Ook op dat gebied verwacht hij dat de groei, nu dus ongeveer 15 procent per jaar, doorzet. „Steeds meer instellingen op het gebied van onderwijs en

gezondheidszorg verplaatsen zich door fusies richting de grote steden. Om die te bereiken is het gebruik van de waterwegen en de waterbus of de Aqualiner in veel gevallen de handigste en regelmatig ook de snelste manier, zeker voor de tussenliggende dorpen en steden.” Om

Gegrilde groenten 2 personen, bijgerecht

Verwarm de oven voor op 200 graden Celsius. Boen 2 rode paprika’s, 2 kleine courgettes en 1 aubergine schoon. Snijd de paprika’s in stukken van ongeveer 2 bij 2 centimeter.

Snijd de courgettes en de aubergine in plakken van maximaal 1 centimeter dik en snijd deze plakken weer in blokjes. Halveer 2 rode uien van boven naar beneden en snijd in smalle parten. Meng alle groenten (met de hand) op een grote bakplaat met 4 à 5 eetlepels olijfolie en 2 uitgeperste tenen knoflook. Schuif de bakplaat in de oven en bak in 45 minuten gaar. Schep halverwege de baktijd een keer om.

Laat de groenten iets afkoelen en breng op smaak met 1 theelepel (zee)zout, zwarte peper en 1 eetlepel balsamicoazijn. Serveer lauwwarm of koud en bestrooi eventueel met geraspte Parmezaanse kaas.

Tip: lekker met gegrild vlees en bijvoorbeeld quinoa of couscous, maar ook als lichte maaltijd met goed stokbrood.

de snelheid verder te laten toenemen zullen er in de nabije toekomst daarom zogenaamde intercitydiensten worden ingezet. >>waterbus.nl

Een tochtje met de waterbus is uitstekend te combineren met een toeristische bestemming.

Waterbus werkt met de OV-chipkaart, maar houdt voor de recreatieve reizigers het ticket in stand.

Een dagkaart voor onbeperkt varen kost 12,50 euro. Deze is overigens niet alleen aan boord, maar ook via internet als e-ticket te verkrijgen.

Snel draait de catamaran langs de achterzijde van een binnenvaartschip en daarna gaat het met een gangetje van ruim 40 kilometer per uur richting Rotterdam UIT NEDERLAND

2404-53-BYL-BYL_0.pdf 53

PAGINA 53

4/15/2015 3:23:15 PM

Proef het buitenleven!

SPECIALE OPEN TUIN DAG

KOM INSPIRATIE OP DOEN BIJ KLAPROOS TUINEN IN RENSWOUDE. ZONNIGE TERRASSEN, WEELDERIGE BLOEMEN, AUTHENTIEKE MATERIALEN EN VERSCHILLENDE STIJLTUINEN IN LANDELIJKE SFEER.

ZATERDAG 13 JUNI T VAN 10.00 TO R U 16.00 U

Speciale aanbieding: 3 uur varen incl. een uitgebreid warm / koud buffet of een grill buffet.

Voor vaartijden zie vaarkalender op de site of bel 0345 - 65 12 69

Tegen inlevering van deze advertentie van

€ 50,00 voor

€ 25.00

Deze aanbieding is geldig t/m 31-12-2015. Reserveren noodzakelijk.

Schaapscheren, palingroken en veel meer

Gratis advies voor uw tuin drankjes Gratis hapjes en

elke 1e zaterdag Onze tuinen zijn zoeken van de maand te be VOOR MEER INFORMATIE: INFORMATIE:

WWW.KLAPROOSTUINEN.NL KOOIWEG 1 3927 EB RENSWOUDE 0318 - 64 57 37 INFO@KLAPROOS.COM !

Bent u met 40 personen of meer dan kunnen we voor u een datum/tijdstip naar wens inplannen. *Wilt u varen met uw gasten op een exclusief afgehuurd schip incl. catering?

Er zijn vele mogelijkheden.

kalender Tijden: zie vaar

KINDER N ACTIVITEITE

De vloot van Re derij Leerdam

ffetten Wisselende bu

Je bent in Nederland, maar waant je in het buitenland.

Om je heen glooiende heuvels, in de verte Maastricht, de Ardennen, Aken. Ben je moe van fietsen of wandelen, dan duik je het zwembad in. Dat is Hotel Creusen in Epen.

D

Hotel Creusen: Rust in Limburgs landschap

it jaar bestaat Hotel Creusen pre-

De meeste bezoekers komen om te wandelen,

Hommeriger Geitenkaas en Livar Varken.

cies 50 jaar. „Al die jaren, tot op de

te fietsen en af en toe een stadje te bezoeken.

Omdat Hotel Creusen ook appartementen be-

dag van vandaag, zijn we een echt

De omgeving is daarvoor uitstekend geschikt.

vat, is het publiek heel gemêleerd. McMahon-

familiehotel geweest”, vertelt mede-eigenaar

Hoewel… „Met een gewone fiets is het hier

Creusen: „Tijdens de midweeks zijn er vooral

Pascalle McMahon-Creusen. „Mijn man, mijn

pittig toeren.” Hotel Creusen speelt erop

ouderen aanwezig, in het weekend komen

broer en ik vinden het fijn om contact met

in door een oplaadpunt voor e-bikes aan te

er ook veel jonge gezinnen. Wat de groepen

onze gasten te maken en hun een thuisgevoel

bieden en gasten gratis kaarten mee te geven.

bindt, is dat ze van rust houden.”

te geven. Door de bijzondere ligging in het

In Epen is een fietsverhuurbedrijf aanwezig.

Limburgse landschap en de korte afstand tot

Wie een stadje wil bezoeken, moet eens naar

de grens hebben ze tegelijkertijd een soort

Maastricht, Aken of Hasselt gaan, adviseert

buitenlandervaring. Uit en toch thuis.”

McMahon-Creusen.

McMahon-Creusen wil in haar hotel vooral

Chef-kok van Hotel Creusen is broer Luc. Hij

rust, gezelligheid en comfort. „Toen mijn ou-

serveert ’s ochtends een uitgebreid Heuvel-

ders dit hotel precies 50 jaar geleden begon-

land Ontbijtbuffet met enkele Limburgse

nen, hadden ze kamers met een bed, een kast

specialiteiten. In het restaurant staan ook een

en koud, stromend water. Tegenwoordig heb-

aantal gerechten op de kaart die van het Lim-

ben wij airco, wifi, espressoapparaten op de

burgse land komen, zoals het Geuldal Lam,

Info

Hotel Creusen **** Wilhelminastraat 50 6285 AW Epen 043 – 4551215 www.hotelcreusen.nl

kamers en een binnenzwembad met sauna.

De gemoedelijkheid van vroeger is gelukkig behouden gebleven. Bij ons kunnen de gasten rustig in de grote tuin zitten, een boek lezen, zonder dat er voortdurend aan hen wordt gevraagd of ze nog een glas drinken willen.”

Reacties van gasten Een bekende recensiesite voor reisbestemmingen is het onafhankelijke Zoover.nl. Wie daarop zoekt naar Hotel Creusen ziet dat het een rapportcijfer van 8,6 scoort. Een greep uit de reacties: *Zeer gastvrij ontvangen. Er hing een gemoedelijke sfeer en bij vragen was men zeer bereid te helpen. De kamer was prima en van alle gemakken voorzien. Wij waren verrast door de hoge kwaliteit van de gerechten. *Bij het inchecken kregen we veel nuttige tips en een fietskaart van de omgeving. We hebben genoten van het terras en de fantastische tuin. Niet te geloven wat een rust, ruimte en uitzicht aan de achterzijde van het hotel. *Wij hebben genoten van dit heerlijke, gastvrije hotel.

Prima kamer met een heerlijk bed. Mooie badkamer met alle comfort. Goed ontbijtbuffet en aardige eigenaars.

PAGINA 55

Met wie gaat u

aan tafel?

Voordelig buiten de deur pannenkoeken eten? Word RMU-lid!

U ontvangt een pannenkoekbon ter waarde van 15 euro om heerlijk mee op ‘strooptocht’ te gaan. Waarom het goed is om RMU-lid te zijn? Omdat iedereen die werkt of werk zoekt een beroep kan doen op de kennis en ondersteuning van RMUdeskundigen. Zeker bij ontslag, arbeidsconflict, zondagswerk of reorganisatie is dat erg belangrijk!

Plesmanstraat 68 | Postbus 900 | 3900 AX Veenendaal | T 0318 54 30 30 | E info@rmu.nu | www.rmu.nu

Word lid op www.rmu.nu