Zaharkitze programatua

ZAHARKITZE PROGRAMATUA

Poesia, 42

Obra honen edozein erreprodukzio modu, banaketa, komunikazio publiko edo aldaketa egiteko, nahitaezkoa da jabeen baimena, legeak aurrez ikusitako salbuespenezko kasuetan salbu. Obra honen zatiren bat fotokopiatu edo eskaneatu nahi baduzu, jo CEDROra (Centro Español de Derechos Reprográficos, www.conlicencia.com; 91 702 19 70 / 93 272 04 47).

BILBOKO UDALAK ETA BLAS DE OTERO FUNDAZIOAK ANTOLATZEN DUTEN BLAS DE OTERO - BILBO URIA XII. POESIA SARIA IRABAZI DU LIBURU HONEK.

1. argitalpena: 2020ko ekainean

Azalaren diseinua: Iturri Maketazioa: Erein © Eva Perez-Pons Andrade © EREIN. Donostia 2020 ISBN: 978-84-9109-627-6 L. G.: SS-456/2020 EREIN Argitaletxea Tolosa Etorbidea 107 20018 Donostia T 943 218 300 e-mail: erein@erein.eus www.erein.eus Inprimatzailea: Itxaropena, S. A. Araba kalea, 45. 20800 Zarautz T 943 835 008 e-mail: edizioak@itxaropena.net www.itxaropena.net

Eva Perez-Pons

ZAHARKITZE PROGRAMATUA

DEKLARAZIO ANONIMOA

BILUZTEN

Erromantikoki aitortu diot egunik egun neure buruari menpekotasunaren biolentzia pasiboaren biktima naizela.

Teorizazioaren erotikan murgildua, praktikaren praxian galdua.

Egunik egun, atsekaberik gordinenaren testigu neure nia, existitzen ez diren koloreak ikusi nahian, itsu sentitzeko itolarriz, sentitzeko beldurrez.

Beldurra, errepresioaren bandera askatasuna deritzon guda honetan.

Kontraesanez josia.

–7–

EKAINAK 23

Ezegonkortasun altua eta euria egiteko probabilitate handia aurreikusten da urteko egunik luzeenean.

Hasi aurretik amatatu ditu eguraldiok San Joan suak ene guda zelaian.

Aspaldi erretako egur eta altzari ilusio eta amets su eta gar artean egin zuten magia; ongi izatearen paradigma.

Orain, gau hartako ikatz arrastoek inerte bizirauten nire begiradaren iluntasun sakonean, txinpartarik gabe barneari su ematen.

Euria egiten duenero jaio omen dira loreak, ez nire lurraldean, izuz antzu, bakardadez antzu.

–8–

Zaindu gabeko lore zimeldu bakanak petalo horixkak, enbor biluziak, aintzira eta lursail lehorrak, inon pilatzen ez diren hosto jauskorrak, hegan egiteko bertigoa duten txori hegalariak dira eszenatoki zabal honetan benetako protagonistak.

Gaurik laburrena izateko ez dut erredura hauen mina baretuko duen momentua ikusten.

–9–

ORBELAK

Senti dezadan eguna besarkatu naute eguzkiak eta hotzak.

Laket dut haizearen ganorarik gabeko putzak nola zuhaitz biluztuen adarretan harrapatutako pasio tristeak dakartzan nigana.

Nola udazkenak bere etorrerarekin maitalearen besoetatik botatako hosto borrokatuaren istorio hura, zirrikituz betea, narraska doan maitale izan zueneko zuhaitzaren sustraiak topatu nahian, indarge porlanaren kontra, indarge indiferentziaren kontra.

Bihotzeko markak betirako dira.

– 10 –

IRAKURKETAK

Saiatu naiz nire hitzen erritmoan irakurtzen eta malkoen hizkuntza ikasten, nire atzamarrek bakarrik daudenean hartzen duten ibilbidea jarraitzen gorputzak planto egin didanean.

Interpretatu ditut ekintzak etengabe eta konparazioaren errutinan erori naiz.

Izutu nau nire islaren degradazioak, nire pentsamenduen logikak, sentikortasunaren lausotasunak, gorputzaren mugak, desioak.

Desiratu dut nire burua behin eta berriz zigortzera naraman arrotz intimo hau, asmatu ditudan hamaika ariketa egin bitartean; nire gabezian gailentzen da bere existentzia , eta sufrimendu bihurtzen dudan minaren bidez soilik senti dezaket bizitza.

Jabetzaren paradigma. Erromantizidioa.

– 11 –

Eta hala, hasierara berriro, zerotik hastea balitz patua, eta berrezarpen denbora geroz eta geldoagoa.

– 12 –

IRAGANA

Liburuen usaina arnastuz iraganera bueltatzeko gai direla harro dabiltzan erromantiko bakarti horiek bezala bere azalean propio zen usaina birproduzitzen saiatu zara ahaztua zenuen apalategi hartako lurrina pasillo hutsean barna irmoki botatzen baina gorputz bakoitzean lurrinak berezko usaina hartzen du baina ez dago gorputzik zurea ez ezik baina zoruak ostu dizkizu lurrin tantak baina usaina ez da lehen zena baina ez duzu gogoratu baina ez duzu jakin eta usainik ezean, tantaka urtzen hasia zara behinola zerraldo botata orain putzu den lur zati horretan entzuten zenuen disko horren doinuak orainera ekarriz.

Letrak ez omen zeuden idatziak memoriaren tiradera ezkutu horretan sekula aditu ez zenituen esangura baldarrak gorde zenituenean.

Irudiak bata bestearen atzean, abiadura bizian.

Eta urtzen jarraitzen duzu eta lurrak osten dizkizu tantak eta usainik ez.

– 13 –

AZTARNAK

Ortozik doanaren bidea segiz absentziak betetzen dituen olatuaren lasaitasuna igarri dut atzamar artean.

Bero dator aspaldi utzitako izotza epeltzeko asmoz.

Ez daki baina etorrera bakoitzarekin urtuz txikitzen nauela.

Memoriaren hutsunea zeure ozeanoa bertara botatzeko zeure ahotik entzun nahi nituen hitz guztiak norbaitek noizbait aurkituko dituelakoan.

Atzera bueltan oinazerik ez, biderik ez.

Dena daroa zure lasaitasunak.

Urrun bada be, eskerrak itsasbeheran alboan zaitudan.

– 14 –

HARRIAK

Hor barnean, presioa egiten zuen gunean, ez zen harria urratzen zuenak arima, gainezka egin nahi eta ezin zuen urmaela baizik.

Harria ito zen momentua heltzear zen.

– 15 –

IZOTZETAN KAFE BEROAK NOLA

Izotzetan kafe beroak nola hala desegin duzu minutu eskasetan denbora luzean zehar kostata eraikitako solidoa.

Izotzetan kafe beroak nola hala erakarri duzu jarraitzaile peto zein sasoiko kuxkuxero.

Izotzetan kafe beroak nola hala bereizi zara hala moduzko onespenetik.

Izotzetan kafe beroak nola hala handitu duzu egoa.

Izotzetan kafe beroak nola hala galdu dituzu berezko zenituen tasunak.

Izotzetan kafe beroak nola hala lortu duzu errekonozimendua.

Izotzetan kafe beroak nola hala ase duzu egarri apetatsua.

– 16 –

AJE EMOZIONALA

Leihoa zabaldu zure zeru ertzak neureekin elkartzeko, horrela baizik ezin dezaket behe laino goiztiar hau bularretik kendu.

Baina sartu da bakardadez loditutako ipar-haize astintzailea, eta estutu zait azala enegarrenez eta itxi egin dut leihoa eta hormak irentsi du haren ordez, gotele nostalgiko horixka gailenduz.

Gotelea horman.

Gotelea azalean.

Gela huts bat hutsune txiki batentzat.

– 17 –

ISILTASUNA

Denboraren igarotze neurtua, hitzen arteko nexo arnasgune.

– 18 –

ESKU ILUSIONISTA

Esku txiki batek idatzi nau paper zurian eta marraztu marra beltzez tartekaturiko orrian.

Ikusi dut horrela ustez propio nuen kaligrafia nonahi antzezten, eta lurralderik gabeko mapa deskribatzen ahalegintzen den idazkera apaintzen.

Eta aurkitu, isiltasunean bermatu den konkistarik gabeko irlaren inexistentziara bidea.

– 19 –

DEKLARAZIOA

Kontzertu mutu honen erdian garrasirik sakonenaz belarrira diotsut ugazabarik gabeko zure irria aterpe dudala autosuntsiketaren ekaitz honetan.

Errugabea ni.

– 20 –