Standard 30 mars 2014

Suplementi Faqe 13-17

Ndërtimi “thembra e Akilit” INSTAT: Politika e qeverisë së mëparshme kontribuoi në kapërcimin e krizës

Parkinsoni, si të kujdesimi për sëmundjen Të dobësohemi me dieta 3 ditore, ja recetat

Ekonomi Faqe 8

GAZETë E përditshme E diel 30 mars 2014 NR: 2928, ÇMIMI 20 LEKË ÇMIMI për maqedoni dhe greqi 1 euro www.standard.al e-mail: info@standard.al marketing@standard.al Botim i “standard”

Reforma territoriale Spartak Ngjela: Thirrja për kompromis, sa për të kaluar situatën politike të momentit

Vrasja e Ilir Karelit

Apeli i nënës: “Frymë si japin dot më, të vihet drejtësi” Legalizimet Opozita akuzon kreun e ALUIZNI-t për shkelje ligji, reagon Artan Lame Politikë Faqe 2

Emërimet në administratë PD: Tjetër i dënuar për korrupsion në KESH-in e Durrësit

K

ryetari i Partisë Ligj dhe Drejtësi, Spartak Ngjela, i quan thirrjet e fundit për kompromis nga krerët e politikës shqiptare lidhur me reformën administrativoterritoriale, një qasje për të kaluar situatën politike të momentit. Një javë pas shkëmbimit të letrave mes Kryeministrit Edi Rama dhe...

Lexoni në faqen 3

Politikë Faqe 2

Gjuetia për skrap

I shpërthen granata, 1 i vdekur dhe 2 të plagosur

K

Tiranë / 7

Gjykata e Kavajës / 7

Aksidentuan me motor Dy inspektorë dy policët, pranga kontroll procedurave njërit prej autorëve të gjyqtarit Osman Aliu

Dossier

cmyk

Politikë Faqe 4

Rrëfimi i Resmije Kumes, 12 vjet pa e parë djalin, iu mohua disa herë vizitat në burgun grek

ërkimi për skrap i ka kushtuar jetën 27-vjeçarit, i cili së bashku me vëllanë dhe xhaxhanë kishin nisur gërmimet në një ishrepart demontimi. Gërmimi për të nxjerrë hekurishte ka rezultuar fatal, pasi një granatë ka shpërthyer duke i marrë jetën në vend 27-vjeçarit Dosku. Ngjarja ka...

Faqe 6

Mësonjëtorja, raporti sekret i konsullit të Manastirit për ministrin e Jashtëm të Vjenës

5 <<

Nisma e qeverisë Rama: Kurs kundër analfabetizmit fiskal në administratë

F

Faqe 10-11

orcat e policisë kanë arritur të arrestojnë një nga dy personat të cilët aksidentuan me motor efektivin e policisë, pas tentativës së tyre për grabitje në zonën e ish-Bllokut.

Nga burime nga forcat blu mësohet se janë pranë arrestimit edhe të personit tjetër, ndërsa...

D

itën e hënë dy inspektorë të ministrisë së Drejtësisë do të nisin kontrollin e procedurave gjyqësore të ndjekura nga...

Kategoria Superiore Tirana korr sukses ndaj Laçit, parakalon Vllazninë

2

E diel, 30 mars 2014

Politikë

Reagon opozita

Legalizimet, PD akuzon për shkelje të ligjit kreun e ALUIZNI-t, Lame Silvi Bardhi: Lame shkeli ligjin, bëri hotelin pronar të truallit

Toka për të cilën akuzohet Lame

K

oordinatorja për mediat në Partinë Demokratike, Silvi Bardhi, denoncoi vendimin e drejtorit të ALUIZNI-t për legalizimin e një hapësire toke në mes të Tiranës. Sipas opozitës, Lame nuk ka se çfarë të thotë për vendimin që ka marrë me 14 shkurt, “ku për motive të pastra përfitimi, ka bërë një subjekt privat pronar të një trualli në kryeqytet”. Gjatë një konference për shtyp, Silvi Bardhi tha se kreu i ALUIZNI-t, Artan Lame, i ka dhënë hotelit “Diplomat” 372 metra katrorë tokë, sikur në këtë sipërfaqe të kishte një ndërtim pa leje, ndërkohë që në këtë truall, që nuk është pronë e hotelit, nuk ka asnjë ndërtim pa leje. Në deklaratën e PD-së “Lame për motive të pastra përfitimi, ka bërë një subjekt privat pronar të një trualli në kryeqytet” - tha Bardhi

publikohet numri i lejes së ndërtimit, dukë theksuar se në këtë ndërtim vetë pronari i truallit ka bërë kërkesë për legalizim vetëm një pjesë të tokës, ndërkohë që drejtori i ALUIZNI-t ia ka legalizuar të tërën.

“Me këtë leje legalizimi nr. 115100, Artan Lame i ka kaluar në pronësi hotelit “Diplomat” 372 metra katrorë, që është sipërfaqja që rrethon këtë hotel. Vetë hoteli “Diplomat” ka bërë kërkesë për të le-

Koordinatorja për mediat në PD, Silvi Bardhi

Akuzat e PD-së për shkelje, Lame: Bëhen për të tërhequr vëmendjen Kreu i ALUIZNI-t, Artan Lame, i quajti të pabazuara dhe thjesht për të tërhequr vëmendjen nga punët që po kryhen ditë e fundit i ka cilësuar, akuzat e partisë Demokratike për shkelje të ligjit në dhënien e një sipërfaqe të truallit 372 m2 hotelit “Diplomat”. Sipas Lames, nëse gjendet shkelje ligji në dokumentacionet e lëshuara prej tij atëherë të çohen materialet në instancat përkatëse. “Nëse bëhet fjalë për një

nga shumë, e shumë, e shumë raste që kanë ardhur dosjet për legalizim le të gjejnë një gjysmë letre që është në kundërshtim me ligjin.

Një gjysmë, jo një, dhe le ta çojnë në të gjitha instancat që duan.

Të gjitha këto bëhen thjesht për të tërhequr vëmendjen nga ajo që po ndodh këto ditë. Fakti që edhe ju nuk po pyesni për legalizimet, por po pyesni për broçkullat që thotë PD-ja tregon që ata po ja arrijnë

qëllimit. Qëllimi im është ky ne do të bëjmë legalizimi, ne do ti bëjmë falas, kush ka ankesa le të vijë tek ne. Kush mbetet i pakënaqur të ndjek procedurat e shtetit shqiptar, dhe kush nuk mbetet i kënaqur as nga shteti shqiptar, le të shkojë tek PD-ja se ja zgjidh ajo”, - ka sqaruar Lame gjatë ceremonisë për ndarjen e certifikatave të pronësisë në Lezhë dhe Shkodër.

galizuar vetëm një shtesë kati. Me 14 shkurt, Artan Lame është treguar më i dashur dhe më bujar sesa duhet duke i falur hotelit edhe 372 metra katrorë truall në mes të Tiranës”, - ka theksuar gjatë një daljen për median, Silvi Bardhi. Sipas koordinatores për median në PD, veprimet e lartpërmendura janë një shkelje e rëndë që tregon për çështje korruptive në kundërshtim me ligjin. Deklarata e PD-së vijon më tej duke thënë se këto shkelje janë lehtësisht e verifikueshme pasi subjekti ka aplikuar me vetëdeklarim me formularin A1 dhe jo me formular A. “ALUIZNI është agjenci që legalizon ndërtime informale dhe bën kalim pronësie vetëm në troje të zëna me ndërtime pa leje.

Më e rënda është se nga kjo sipërfaqe që Lame e dhuron sipas interesave të tij, 70 metra katrorë i takojnë një familjeje tiranase, dhe në këtë rast Lamja e Ramës i ka hequr të drejtën e pronësisë kësaj familje.

Këtë vendim abuziv bën mirë të sqarojë Artan Lame, në vend se të merret me propagandë televizive për orë e orë të tëra”, - theksoi Silvi Bardhi.

Ndërkaq, pas publikimit të projektligjit të ri të legalizimeve që ndërmori qeveria pak ditë më parë, përfaqësues të Partisë Demokratike kanë ngritur disa akuza për përfaqësuesit e mazhorancës, duke denoncuar shkelje dhe procedura. Sipas opozitës, deklaratat e Kryeministrit Rama për legalizimet falas dolën mashtrime për qytetarët, për faktin se sipas PD-së, legalizimet nuk do të bëhen falas.

Punësimet në administratë

PD: Një tjetër i dënuar për korrupsion në KESH-in e Durrësit Laura Vorpsi: Plator Mehmeti, i arrestuar në vitin 2008 dhe i dënuar më pas nga Gjykata e Durrësit për shpërdorim detyre Partia Demokratike vijon të denoncojë emërimet e fundit në administratën publike, duke gjetur një sërë punonjësish që sipas selisë blu, kane precedentë penalë nga gjykatat e vendit, ndërkohë që mbajnë poste të larta drejtuese në sektorë të ndryshëm. Zëdhënësja e Partisë Demokratike, Laura Vorpsi, denoncoi dje emërimin si krye-

inxhinier të CEZ-it në Durrës, të Plator Mehmetit, “i dënuar në vitin 2008 për shpërdorim detyre. Sipas auditit të kohës, i shkaktoi shtetit 3 milionë euro dëme”. Në një deklaratë për mediat, Vorpsi tha se ndërsa energjia elektrike po bëhet më e shtrenjtë për qytetarët, dhe pritet më tej rritja e çmimit, “në krye të CEZ-it në Durrës, rilindasit kanë vendosur një të dënuar për korrupsion, i cili ka bërë të paktën 9 muaj burg në vitet 2008-2009, për shpërdorim detyre”. Sipas opozitës është Plator Mehmeti i arrestuar në vitin 2008 dhe i dënuar më pas nga gjykata e Durrësit për shpërdorim detyre dhe shkelje të bara-

zisë në tendera, ndërkohë që është rikthyer në ndërmarrjen e tij, si kryeinxhinier. “Ai është dënuar nga drejtësia, pikërisht për abuzimet që ka kryer si ish-kryeinxhinier i KESH-it në vitet 2003-2006. Gazetat e 12 marsit të 2008 flasin të gjitha për aksionin e koduar “voltazh”, pas skandalit financiar të zbuluar në KESH-in e Durrësit, ku u arrestua Plator Mehmeti. Sipas raportit të auditit të asaj kohe, Mehmeti në bashkëpunim me drejtues të tjerë të KESH-it në Durrës, kanë shkaktuar një dëm prej 3 milionë eurosh. Sot, KESH-i i Durrësit quhet CEZ-i i Durrësit, por kryeinxhinier është sërish i njëjti, i dënuari për

Laura Vorpsi

korrupsion, tashmë i rilindur”, - ka deklaruar zëdhënësja e PD-së, Laura Vorpsi. Pak ditë më parë, PD de-

noncoi emërimin e Florenc Tabakut në krye të Zyrës së Punës në Korçë.

Sipas PD, Tabaku rezulton i dënuar me 6 muaj burg dhe 250 mijë lekë të reja për falsifikim dokumentesh.

Ndërkohë, lidhur me këto deklarata të PD-së, Drejtoria e Përgjithshme e Shërbimit Kombëtar të Punësimit, në përgjigje të akuzave të ngritura nga opozita, për drejtorin e Drejtorisë Rajonale të Punësimit Korçë, Florenc Tabaku, publikon një kopje të dëshmisë së penalitetit të Tabakut, në të cilën ai rezulton i padënuar më parë.

Përmes një deklarate të shpërndarë për mediat, SHKP thekson se Florenc Tabaku nuk ka bërë asnjë ditë burg dhe nuk ka paguar asnjë gjobë.

3

E diel, 30 mars 2014

Politikë

Reforma territoriale

Spartak Ngjela: Thirrja për kompromis, sa për të kaluar situatën politike Një javë pas shkëmbimit të letrave, s’ka negociata PD-PS për reformën administrative-territoriale Florenc Drizari

K

ryetari i Partisë Ligj dhe Drejtësi, Spartak Ngjela, i quan thirrjet e fundit për kompromis nga krerët e politikës shqiptare lidhur me reformën administrativo-territoriale, një qasje për të kaluar situatën politike të momentit.

Një javë pas shkëmbimit të letrave mes Kryeministrit Edi Rama dhe kryetarit të Partisë Demokratike, Lulzim Basha, mësohet se ende nuk ka negociata mes stafeve të tyre politike. Pas deklaratave të fundit të dy liderëve, gjasat për një takim të mundshëm duken edhe më të largëta. Fillimisht, ishte Kryeministri Edi Rama që ndërmori hapin e parë, duke i dërguar në letër kreut të opozitës për uljen në një tryezë të përbashkët lidhur me gjetjen e një konsensusit për reformën administrativo-territoriale, ndërkohë që pak ditë më pas, po me anë të një letre, kreu i PD-së, Lulzim Rama dhe Basha kanë shkëmbyer edhe pas shkëmbimit të letrave duken ende larg konsensusit

Basha, pranoi ftesën. Por edhe pse në parim të dy drejtuesit e lartë të PD-së dhe PS-së, u shprehën të gatshëm për të diskutuar rreth kësaj reforme, situata e fundit politike në vend, në dukje “pengoi” një takim mes tyre. Kryetari i Partisë Demokratike, Lulzim Basha, u qëndroi deklaratave të mëparshme të opozitës për të garantuar konsensus deri në votimin e kësaj reforme në Kuvend, ndërkohë që Kryeministri Edi Rama pranoi konsensus në komisionin e posaçëm dhe numër të barabartë anëtarësh, por pa garantuar një votim konsensual, pavarë-

Ngjela u shpreh kritik ndaj qëndrimeve të fundit që janë mbajtur nga liderët kryesorë lidhur me reformën territoriale

Spartak Ngjela

Basha: Rama refuzon konsensusin Kreu i opozitës, Lulzim Basha, tha në një intervistë dy ditë më parë se Kryeministri Edi Rama ka refuzuar konsensusin,edhe pse Partia Demokratike i ka ofruar kreut të qeverisë të drejtën për ta shkruar vetë ligjin. “Në përgjigje të kërkesës sime, Kryeministri Rama e bëri të qartë (pardje) në Parlament se nuk jep konsensus për reformën territoriale-administrative në Kuvend. E vërteta doli më në fund në dritë. Është ajo që ka thënë opozita dhe që kam pohuar edhe unë në letrën time. Qeveria of-

ron vitrinën e konsensusit por nuk ofron vetë konsensusin. Gjithsesi, letërkëmbimi shërbeu për t’i dhënë fund demagogjisë se opozita refuzon konsensusin. Opozita nuk mund të refuzojë diçka që nuk i është dhënë dhe me sa duket diçka që shumica nuk ka ndërmend ta japë”, - deklaroi Basha në një intervistë për “TV Klan”. Më herët, në seancën e fundit plenare, Kryeministri Rama u shpreh i vendosur që reformën administrativo-territoriale ta miratoi brenda këtij sesioni parlamentare.

sisht nga propozimet që mund të vinin nga të dyja palët.

Në një prononcim për gazetën “Standard”, Spartak Ngjela u shpreh kritik ndaj qëndrimeve të fundit që janë mbajtur nga liderët kryesorë lidhur me këtë reforme dhe konsensusit në tërësi. Ngjela thotë se “nuk është punë reforme, është punë kompromisi për shqiptarët”. Sipas tij, “asnjëri nuk e kupton çfarë përfaqëson dhe çfarë mban në vetvete dhe pse janë të interesuara Shtetet e Bashkuara të Amerikës për ta bërë këtë”.

Në qëndrimin e tij Ngjela thotë se është “bërë thirrje për kompromis për të kaluar situatën e caktuar politike, që s’ka lidhje fare as me historinë e as me historinë politike të momentit”.

Ndërkaq, edhe në reagimet e fundit të krerëve të PD-së e PSsë, një takim i mundshëm mes tyre nuk u përjashtua në mënyrë përfundimtare. Në seancën plenare të së enjtes, Kryeministri Rama përsëriti ftesën për opozitën, edhe pse theksoi se mazhoranca është e vendosur për ta miratuar këtë reformë brenda këtij sesioni parlamentare. Ndërkaq, kryetari i Partisë Demokratike, Lulzim Basha, gjatë një interviste të fundit, tha se Rama nuk e do konsensusin. Qëndrimin e tij Basha e lidhi me mosmarrjen e një përgjig-

Reforma territoriale, Rama: s’kemi mundësi që të presim “Çfarë kërkon opozita, unë nuk arrij dot ta kuptoj. Kërkon të kushtëzojë Parlamentin, jo thjesht Komisionin?! Që do të thotë se kërkon t’i japë vetes të drejtën që ta bllokojë Komisionin dhe duke e bllokuar Komisionin të mos lejojë reformën të bëhet. Por ne nuk kemi mundësi ta shtyjmë më këtë reformë. Ne i kemi votat për ta kaluar këtë reformë. Ne e kemi filluar procesin e konsultimit të gjerë me publikun për këtë reformë. Ne kemi marrë mbështetje të plotë të ndërkombëtare për këtë reformë. Reforma financohet nga një numër i konsiderueshëm donatorësh, të interesuar për ta parë Shqipërinë në një dritë të re. Puna ka filluar në të gjithë territorin e vendit, në nivelin teknik, për të mbështetur Komisionin që në fund të fundit është niveli që do të definojë reformën, në pikëpamjen të kalimit nga kriteret tek harta përfundimtare. Dhe s’kemi mundësi që të presim.

S’kemi mundësi që të presim, por duam që t’i bëjmë të gjitha që të ulemi së bashku”, - ka thënë Kryeministri Rama.

je pozitive nga Kryeministri Rama për votimin në Kuvend të kësaj reforme me konsensus. Sipas kreut të opozitës, nëse mazhoranca do ta miratojë e vetme reformën administrativo-territoriale, atëherë opozita do “ta presë më kushtetutë në dorë në sheshe dhe rrugë”.

Shkarkimi i kreut të SHISH-it? Tërhiqet mazhoranca Shumica parlamentare duket se është tërhequr nga nismat për të mbikëqyrur nga afër punën e shërbimeve inteligjente shqiptare.

Burime nga Partia Socialiste theksojnë se në kuadër të nismës së fundit të kreut të qeverisë për gjetjen e një konsensusi mes pozitës dhe opozitës për reformën admin-

istrativo-territoriale, mazhoranca është “tërhequr” nga iniciativa për ngritjen e një grupi pune për të mbikëqyrur nga afër punën e Shërbimit Informatik Shtetëror. Po ashtu Komisioni i Sigurisë Kombëtare nuk e ka përfshirë këtë çështje në kalendarin trejavor të punimeve.

Më herët deputeti i PS-së, Piro Lu-

taj, ndërmori nismën për të ngritur një grup deputetësh më qëllimin për verifikimin e shqetësimeve të ngritura në media lidhur me punën e shërbimit sekret, por kjo nismë u kundërshtua ashpër nga opozita si një tentativë për të kapur institucionet e pavarura. Lidhur me punën dhe veprimtarinë e shërbim-

Visho Ajazi

it, ka pasur reagime edhe nga krerët e politikës shqiptare. Fillimisht ka qenë ministri i Brendshëm, Saimir Tahiri, i cili ka thënë se SHISH nuk ka sjellë informacione për ngjarjet e fundit me tritol, ndërsa më vonë Kryeministri Rama ka vënë në dukje se puna e këtij shërbimi nuk ishte në nivelet që pritej.

4

E diel, 30 mars 2014

Politikë

Nisma e qeverisë

Rama: Kurs kundër analfabetizmit fiskal në administratë “Kurs intensiv për inspektorët e tatimeve, inspektorët e AKU-së e të gjithë inspektorët e strukturave të tjera që kanë të bëjnë drejtpërdrejtë me sipërmarrjen” Florenc Drizari Kryeministri Edi Rama paralajmëroi dje nisjen e një kursi specializimi për administratën publike. Kursi pritet të zgjasë tre muaj, mars, prill e maj.

Këtij procesi do t’i nënshtrohen të gjithë inspektorët e doganave, inspektorët e tatimeve, inspektorët e Agjencisë Kombëtare të Ushqimit si dhe të gjithë inspektorët e strukturave të tjera që kanë të bëjnë drejtpërdrejtë me sipërmarrjen. Kryeministri Rama e quajti nismën e re të qeverisë një hap kundër analfabetizmit fiskal, “Dhe jo rastësisht, as pa qëllim, ne kemi dashur të përfshijmë në këtë kurs intensiv “Crown Agents”

duke vënë theksin tek kualifikimi i administratës publike në mënyrë që t’i përshatet sfidave të kohës. “Analfabetizmi fiskal”, tha Rama, e ka krijuar shumë probleme mes shtetit dhe sipërmarrjes, duke dëmtuar seriozisht ekonominë dhe për përpjekjen e përbashkët për mirëqenie. Në një anketë të bërë me investitorët e huaj Rama tha se çështja e kualifikimit të

krahut të punës ishte një shqetësim më i madh nga ata se rritja e taksave.

Sipas Kryeministrit, nëse do të ishte investuar më shumë në kualifikimin e administratës në vitet e fundit në Shqipëri, vendi do të kishte pasur më shumë sukses në proceset integruese dhe në sipërmarrjen e lirë.

Edi Rama “Ne besojmë që kapitali njerëzor është pjesa më e pa investuar në Shqipërinë e gjithë këtyre viteve, në funksion të forcimit dhe konsolidimit të një administrate realisht në shërbim të ligjit, në shërbim të qytetarëve, në shërbim të sipërmarrjes.

Shqipëria, si shoqëri, do të hynte në vendet që, falë dëshirës për dije të prindërve, investon në përqindje me të ardhurat e përvitshme shumën më të madhe për arsimim. Ndërkohë që shteti shqiptar, padyshim, do të renditej i fundit në çdo lloj klasifikimi, ku do të analizoheshin përpjekjet institucionale për ta kthyer investimin te kapitali njerëzor në një pjesë të qenësishme dhe të pandashme të investimit në çdo fushë të jetës. Sikur t’i kishim dedikuar kapitalit njerëzor në Shqipëri po atë pasion dhe po atë vëmendje që i kemi dedikuar asfaltit në gjithë këto vite, me siguri do të kishim shtruar sot dyfishin e rrugës sonë drejt Bashkimit Evropian. Si-

Edi Rama në takimin e djeshëm

Debatet PD-PS për emërimet në administratë “Ne besojmë që kapitali njerëzor është pjesa më e pa investuar në Shqipërinë e gjithë këtyre viteve, në funksion të forcimit dhe konsolidimit të një administrate realisht në shërbim të ligjit, në shërbim të qytetarëve” tha Rama

Pozita dhe opozita vazhdojnë të shkëmbejnë akuza për emërime nepotike në administratën publike. Në seancën e fundit plenare, deputetët e opozitës u përfshinë në debate dhe akuza me Kryeministrin Rama dhe ministren e Inovacionit dhe Administratës Publike, Milena Harito. Fillimisht ishte ministrja Harito, e cila publikoi një listë me emra ku sipas saj familjarë të përfaqësuesve të opozitës punonin në administratë, ndërkohë që me të njëjtin argumentim iu përgjigjën edhe kur t’i kishim dedikuar trurit të funksionimit të institucioneve tona po atë vëmendje që i kemi dedikuar xhepit të sipërmarrjeve, sigurisht do të kishim pasur një funksionim shumë më logjik të institucioneve dhe shumë më tepër të ardhura nga sipërmarrjet”, - deklaroi Rama. Gjithashtu Kryeministri Rama tha se ky kurs do të zhvillohet që çdo inspektor tatimor e doganor të mos jetë analfabet fiskal, por të jetë në gjendje të kuptojë, të gjykojë dhe zgjidhë bren-

deputetët e opozitës, duke deklaruar publikisht disa emra zyrtarësh të afërm me ministrat. Ish-kryeministri Sali Berisha kritikoi ashpër qëndrimet e mbajtura nga ministrja e Administratës, duke thënë se në qeveri ndodhen katër pjesëtar të një familjeje. Ndërkaq, lidhur me emërimet në administratën publike, pozita dhe opozita vazhdojnë të debatojnë për ligjin e nëpunësit civil, edhe pas shfuqizimit që Gjykata Kushtetuese i bëri aktit normativ të qeverisë. da parimësisë kushtetuese dhe ligjore problemet e një sipërmarrësi. “Dhe jo rastësisht, as pa qëllim, ne kemi dashur të përfshijmë në këtë kurs intensiv jo vetëm “Crown Agents”, që e konsiderojmë një nder dhe një fat që gjenden pranë nesh në këtë moment historik për transformimin e doganave të Shqipërisë, por edhe sipërmarrja”, - theksoi Rama. Në fjalën e tij Kryeministri falënderoi edhe ministren e Integrimit për mbështetjen e kësaj nisme.

Legalizimet, ministrat ndajnë 50 certifikatat e para të pronësisë në Shkodër Pak ditë pas publikimit të projektligjit të qeverisë për ndryshimin e skemës së legalizimeve në vend, ministrja e Zhvillimit Urban, Eglantina Gjermeni, dhe drejtori i ALUIZNI-it, Artan Lame, morën pjesë dje në një aktivitet në qytetet e Shkodrës dhe Lezhës, duke shpërndarë 50 certifikata pronësie. Ministrja e Zhvillimit Urban dhe Turizmit, Eglantina Gjermeni, prezantoi para banorëve edhe Ligjin e ri për Legalizimet që sapo kaloi në Këshillin e Ministrave dhe

shumë shpejt do të kalojë edhe në parlament. “Kënaqësi që vij para jush me një premtim të mbajtur të qeverisë Rama, për legalizime falas, duke i dhënë fund makthit të qytetarëve shqiptarë, për të legalizuar banesat e tyre, mundin dhe djersën e tyre”, deklaroi ajo. Gjermeni vlerësoi edhe punën e AUIZNINI-t për punën e bërë. “Dua të falënderoj në mënyrë të veçantë AUIZNI-n, drejtorinë qendrore dhe degët rajonale për punën e bërë, jo vetëm për ndryshimet ligjore dhe paketën ligjore që shumë shpe-

jt do të kalojë në parlament, por mbi të gjithë për rikthimin e besimit të qytetarëve tek institucionet, tek shteti, tek qeveria. E them këtë pasi në këto 8 vitet e fundit kemi dëgjuar shumë të flitet për legalizimet, për korrupsionin, për procedurat tej mase të zgjatura, dhe sjelljen tejet mospërfillëse ndaj interesave të qytetarit”, u shpreh Gjermeni. Sipas saj, punonjësit e ALUIZNI-t do të shkojnë derë më derë tek qytetari, për t’ia bërë këtë proces sa më të lehtë, për të kryer procesin e legalizimeve falas dhe

Eglantina Gjermeni

ju të gëzoni mundin dhe djersën tuaj përmes një dokumenti ju jep të drejtën të gëzoni pronën tuaj. “Ne po i japim fund korrupsionin, makthit të sorollatjeve, mospërfilljes së qytetarëve, por nga ana tjetër dua të theksoj se i gjithë ky proces që porsa ka filluar për legalizimet falas është një proces që, ne si qeveri jemi tërësisht të angazhuar dhe të përkushtuar që brenda 4-vjeçarit të kryejmë masën më të madhe të legalizimeve falas për qytetarët kudo në Shqipëri”, - deklaroi Gjermeni.

5

E diel, 30 mars 2014

Kronikë

Vrasja e Ilir Karelit

Ministria e Jashtme

Apeli i nënës: “Frymë s’i japin dot më, të vihet drejtësi” Rrëfimi i Resmije Kumes, 12 vjet pa e parë djalin, iu mohua disa herë vizitat në burgun grek Fqinjët e familjes Kume të indinjuar për krimin: “Të dënohej, por jo të masakrohej në atë mënyrë” Anxhela Tato

M

e zërin që i dridhet dhe me lot në sy mamaja e Ilir Karelit kërkon drejtësi për vrasjen e dhunshme të birit të saj.

12 vjet pa e parë djalin po e pret të vdekur. Resmije Kume, nëna e Ilir Karelit mes lotëve tregon se ka shkuar disa herë për të takuar djalin ne Greqi, por nuk e kanë lejuar.

“Asnjëherë nuk më kanë lejuar ta takoj. I vajti thika në eshtër që e bëri atë krim, t’i jepnin dënim po jo ta masakronin, unë jam e vdekur për vete. Ai bënte kërkesa për të më takuar, asnjëherë nuk e lejuan.

Arsye tjetër nuk besoj të ketë pasur, vetëm për këtë e bëri”, - rrëfen nëna e tij. Më tej Resmije Kume kërkon që trupi i pajetë i të birit të “I vajti thika në eshtër që e bëri atë krim, t’i jepnin dënim po jo ta masakronin”shprehet nëna e Karelit

kthehet në Shqipëri, që ajo të mund ta shohë për herë të fundit, si dhe të vihet në vend drejtësia për këtë ngjarje. “Frymë si japin dot më, s’ma sjellin dot çunin, por të vendosin drejtësi”. Resmije Kume ka treguar se djali i saj kërkonte drejtësi dhe jo vetëgjyqësi. Ndërsa vëllai i viktimës Shkëlqim Kume, ka treguar se kishte dy muaj që ai kishte shkëputur lidhjet telefonike me vëllain e tij. Me dhimbje të madhe e kanë përjetuar lajmin e vdekjes

Ilir Kareli i filmuar nga kamerat e sigurisë në qelinë ku u gjet i vdekur

së Ilir Karelit edhe familjarët e tij. Halla e tij me lot në sy rrëfen, “E kanë keqtrajtuar në të gjitha mënyrat. Nga shteti ne kërkojmë drejtësi, të vihet në vend drejtësia. Të dënohej për vrasjen, të gjithë njerëzit kanë bërë krime dhe kanë marrë dënime. Ishte shumë i mirë, nënën e merrte 10 herë në botë, tërë dashurinë që kishte për të e ktheu në urrejtje. Po na dhemb zemra për këtë që ndodhi, ai e pati një arsye që e bëri”. Ajo shton: “E ëma është qyqe që kur e mori vesh lajmin. Edhe në zemër e kishte shkruar djali fjalën nënë”.

Rrëfimi i banorëve Ilir Kareli njihej me emrin Kurdet Kume dhe jetonte vetëm me

“Ai bënte kërkesa për të më takuar, asnjëherë nuk e lejuan. Arsye tjetër... ...nuk besoj të ketë pasur, vetëm për këtë e bëri”, - tha nëna e Karelit

nënën dhe vëllain e tij. Babi i tij nuk është gjallë. Familja e tij banon në fshatin Zhupen të Komunës Qendër të Fierit, ndërsa nuk ka dashur të prononcohet për vdekjen e familjarit, Ilir Kareli, që në datë 25 mars vrau gardianin e burgut të Malandrinos në Greqi, ku ai vuante dënimin. Banorët e Zhupanit, fshati ku ka jetuar viktima kanë treguar se Kudret Kumen e njihnin si djalë që nuk kishte probleme. Sipas tyre, vrasjen e gardianit e ka kryer ngaqë nuk e lanë kurrë të takohej me nënën e tij. “Nëna kishte shkuar disa herë për ta takuar në burgun grek, por nuk e kishin lejuar”, shprehen banorët. Ndërsa shprehin indinjatën e tyre, banorët shtojnë: “Kume duhet të dënohej sipas ligjit për krimin, jo të masakrohej në atë mënyrë”. Ilia Kareli i njohur si Kudret Kume ka gjetur vdekjen si pasojë e dhunës fizike. Rezultatet e autopsisë së trupit të 42-vjeçarit shqiptar tregojnë se vdekja e tij erdhi si pasojë e traumave nga goditjet. Rezultatet e autopsisë konfirmojnë se Kareli kishte thyerje në kafazin e kraharorit dhe lëndime të shumta në trup. Sipas mjekëve që kanë firmosur rezultatet e ekspertizës, goditjet janë shkaktuar para më shumë se 24 orësh dhe jo me duar, por me mjete të tjera.

Ndërkohë për tv SKAI mjeku ligjor ka deklaruar se veç thyerjeve e goditjeve të shumta, Kareli duhet të jetë torturuar. Në pëllëmbë kishte shenja tronditjeje, që po interpretohen në media si shenja të elektroshokut. Mediat greke shkruajnë se i dënuari Ilia Kareli është rrahur gjatë transferimit nga burgu i Malandrinos në Nigrita.

“Ngushëllime familjes për humbjen tragjike, të zbardhet ngjarja” Ministria e Punëve të Jashtme kërkoi dje zbardhje të plotë të ngjarjes së vdekjes së shtetasit shqiptar Ilir Kareli në burgun e Nigrita të Serresit në Greqi. Duke shprehur ngushëllimet për humbjen tragjike të jetëve të gardianit të burgut të Malandrinos në Greqi, Jorgos Cironis dhe të shtetasit shqiptar Ilia Kareli që vuante dënimin në këtë burg, MPJ thekson me anë të një njoftimi për shtyp se, “Pas marrjes së njoftimit në rrugë zyrtare, MPJ ka kërkuar përmes Ambasadës tonë në Athinë dhe Konsullatës në Selanik që të ndjekin nga afër dhe në rrugë institucionale situatën”. “Nga informacionet paraprake zyrtare të autoriteteve greke pritet zbardhja e raportit mjeko-ligjor, i cili do të mundësonte zbardhjen e plotë të çështjes”, - thekson MPJ. Ndërsa dënon sulmet ndaj autoriteteve të zbatimit të ligjit, sikundër çdo akt dhune ndaj shtetasve shqiptarë që kryejnë dënimin në burgjet e Greqisë.

“Inkurajojmë dhe kërkojmë nga autoritetet greke zbardhjen e plote të

Ministria e Jashtme

ngjarjes, çka do të mundësonte vendosjen përpara drejtësisë të përgjegjësve”, - thekon MPJ në njoftim.

Mëngjesin e djeshëm është gjetur i vdekur në qelinë e tij në burgun e Nigrita të Serresit, i burgosuri shqiptar Ilir Kareli, i cili tri ditë më parë kishte vrarë gardianin 46-vjeçar të burgut të Malandrinos, Jorgo Cironi, baba i dy fëmijëve. Dje Avokati i Popullit, Igli Totozani, nëpërmjet një letre i kërkoi Ministrisë së Jashtme Shqiptare të ndjekë nga afër këtë ngjarje. Gjithashtu, Totozani një letër të ngjashme i ka dërguar edhe Ambasadorit të Greqisë.

Greqi

Hetimet, analizë toksikologjike dhe histologjie për të përcaktuar shkakun e vdekjes Në Greqi vazhdojnë hetimet mbi vdekjen e të burgosurit shqiptar, Ilir Kareli, mbrëmjen e të enjtes në burgun e Nigritas. Sipas ekspertëve mjeko-ligjorë, vdekja ka ardhur si pasojë e plagëve të shumta, që ai kishte marrë dhe qe i kane shkaktuar fraktura, përfshirë një thyerje të dërrasës së kraharorit.

Pikërisht kjo e fundit ka shkaktuar komplikacione në zemër, që kanë çuar përfundimisht në vdekjen e të

burgosurit. Për të saktësuar përfundimisht shkaqet e vdekjes, do të duhet të kryhen edhe analiza histologjike dhe toksikologjike, rezultatet e të cilave do të dalin pas rreth një muaji. Ndërkaq, agjencia greke zyrtare e lajmeve, ANA-MPA, ka cituar kryesindikalistin e gardianëve të burgut të Nigritas, sipas të cilit Kareli ishte goditur para mbërritjes në atë burg. “I burgosuri kishte shenja goditjesh, kur erdhi në burg. E foto-

grafuam dhe këto fotografi tashmë janë në duart e autoriteteve”, - ka thënë gardiani dhe ka shtuar se kur u pyet nëse donte ta çonin për trajtim mjekësor Kareli nuk pranoi. E vetmja gjë që thoshte vazhdimisht ishte: “Për të gjitha e ka fajin prokurori, duan litar”, - shtoi gardiani. Duket se Kareli e kishte fjalën te refuzimi nga ana e prokurorisë, për t’i dhënë Karelit lejen e shumëkërkuar me qëllim që të

Ilia Kareli

shkonte e të takonte nënë e tij të sëmurë. Refuzim që u bë shkak për një tragjedi të dyfishtë. Humbjen e dy jetëve njerëzore, të gardianit grek dhe të burgosurit. Kjo e fundit, një vdekje që ka krijuar shumë pikëpyetje edhe në opinionin grek.

Gjithë hamendjet pajtohen se Karelin e kanë torturuar gardianët që të hakmerreshin për vrasjen e shokut të tyre. Por fjalën e fundit pritet ta thonë konkluzionet e hetimit.

6

E diel, 30 mars 2014

Kronikë

Gjuetia për skrap

I shpërthen granata, 1 i vdekur dhe 2 të plagosur Xhaxhai me nipërit po gërmonin për metale në një ish-repart demontimi të ushtrisë Shtabi i Forcave të Armatosura: Do bëjmë të pamundur për të shmangur të tilla ngjarje Anxhela Tato

Rrogozhinë

K

ërkimi për skrap i ka kushtuar jetën 27-vjeçarit, i cili së bashku me vëllanë dhe xhaxhanë kishin nisur gërmimet në një ish-repart demontimi. Gërmimi për të nxjerrë hekurishte ka rezultuar fatal, pasi një granatë ka shpërthyer duke i marrë jetën në vend 27-vjeçarit Dosku. Ngjarja ka ndodhur mesditën e djeshme në malin Zgarë pranë fshatit Tokëz të Librazhdit. Sipas policisë nga shpërthimi ka mbetur i vdekur Arben Dosku, 27 vjeç, ndërsa dy të plagosurit lehtë vëllai i viktimës Alfred Dosku, 21 vjeç dhe xhaxhai Lavdrim Dosku, 45 vjeç. Nga informacionet paraprake mësohet se në atë zonë ku të rinjtë kishin shkuar për të mbledhur skrap dikur ka qenë repart demontimi të municioneve. Megjithatë në këtë zonë nuk ka asnjë tabelë të shënuar që tregon se ky vend mund të ishte i rrezikshëm. Të plagosurit janë transportuar në spital, prej ku mësohet se janë jashtë rrezikut për jetën. Ndërsa i është nënshtruar ekspertizës mjeko-ligjore viktima, e cila do të ndihmojë blutë në zbardhjen e plotë të ngjarjes. Nga ana tjetër familjarët janë të tronditur nga kjo ngjarje, duke rrëfyer se janë kushtet e vështira ekonomike që i detyrojnë të dalin për të mbledhur skrap.

Reagim Shtabi i Përgjithshëm i Forcave të Armatosura deklaron se do të bëjnë të pamundurën për shmangien e ngjarjeve të tjera tragjike, duke shprehur njëkohësisht ngushëllimet për familjarët e Arben Doskut, i cili humbi jetën dje në fshatin Zgarë të Librazhdit dhe shërim të shpejtë dy të plagosurve të tjerë.

Në njoftimin për shtyp, evidentohet puna e Forcave të Armatosura përmes ruajtjes, patrullimit, vëzhgimit, vendosjes së shenjave të do-

Zjarrvënia në burg, arrestohet 2 autorët

PD: Ngjarja në Librazhd, paaftësi e FA-së dhe ministrisë Partia Demokratike, në një deklaratë për shtyp ka akuzuar ministrinë dhe Forcat e Armatosura sipas opozitës për paaftësi në lidhje me ngjarjen e Librazhdit, ndërsa i është bashkuar ngushëllimeve të familjes së Arben Doskut. “Ngjarja e sotme është pasojë e shmangies së ushtrisë nga misioni kushtetues dhe shndërrimi i saj në ndërmarrje pastrim-gjelbërimi. Poligonet duhet të jenë në

trajtim të vazhdueshëm, derisa të mbarojë procesi final i pastrimit të tyre. Ministria e ka të përgatitur planin për pastrimin e poligoneve, plan i cili nuk është zbatuar nga Ministria e Mbrojtjes. Kjo ngjarje e rëndë vjen për shkak të paaftësisë dhe papërgjegjshmërisë në drejtimin e Ministrisë së Mbrojtjes dhe Forcave të Armatosur”, - është shprehur zëdhënësi i PD, Alban Zeneli.

mosdoshme, pavarësisht bashkëpunimit të pakët nga pushteti lokal. “Pavarësisht këtyre masave bëjmë me dije se është i pamundur kontrolli fizik i imtësishëm dhe i vazhdueshëm i këtyre zonave të thella që dikur kanë shërbyer si poligone asgjësimi. Shtabi i përgjithshëm i FA siguron opinionin publik se në këtë zonë nuk zhvillohet proces demilitarizimi, pasi ky proces ka përfunduar që në shtator të vitit 2012, megjithatë kujdesi duhet të jetë i vazhdueshëm”, - përfundon

deklarata e Shtabit të përgjithshëm të Forcave të Armatosura.

Taulant Balla Deputeti i PS-së Taulant Balla i kërkon prokurorisë të zbardhë ngjarjen e ndodhur sot në malin e Zgarë të Librazhdit ku nga shpërthimi i granatës humbi jetën Alfred Dosku ndërsa u plagosën 2 kushërinjtë e tij. Balla bën me faj keqqeverisjen e Berishës shkak për atë që e quan “aksident të rëndë” dhe i kërkon Shefit të Shtabit të Përgjithshëm të

ushtrisë të bëjnë menjëherë pastrimin e pikave të tjera të demontimit që Arben Imami ngriti kudo nëpër Shqipëri. “Si deputet i Librazhdit i kërkoj Policisë dhe Prokurorisë të fillojë një hetim të plotë për këtë ngjarje sepse ky ka qenë një aksident që mund të parandalohej nëse ushtria do ta kishte pastruar zonën.

I kërkoj gjithashtu Shefit të Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë të bëjnë menjëherë pastrimin e pikave të tjera të demontimit që Arben Imami ngriti kudo nëpër Shqipëri. Pavarësisht se Ministria e Mbrojtjes kishte Taulant Balla i kërkon prokurorisë të zbardhë ngjarjen e ndodhur sot në malin e Zgarë të Librazhdit

urdhëruar ndalimin e demontimit deri në plotësimin e te gjitha kushteve dhe kritereve të sigurisë këto janë pasojat e keq qeverisjes së Berishës dhe Imamit duke minuar deri edhe jetët e njerëzve te pafajshëm.

Deputeti Taulant Balla ndodhet ne vendngjarje.

Dy persona janë arrestuar ditën e djeshme si autorë të zjarrvënies në burgun e Rrogozhinës. Sipas policisë, bëhet me dije se në pranga kanë përfunduar Ledjon Gjika dhe Jurgen Meçalliu. Ledjon Gjika është 23 vjeç dhe banon në Libofsh në Fier, ndërsa Jurgen Meçalliu është 20 vjeç dhe banon në Fier. Sipas policisë, dy të sipërpërmendurit dyshohet se kanë vënë zjarrin në burgun e Rrogozhinës, ngjarje e ndodhur më 31 janar të këtij viti. Nga zjarri në burg u asfiksuan 21 të dënuar dhe që atëherë policia shpalli në kërkim dy të paraburgosurit Ledion Gjika i akuzuar për vjedhje dhe Jurgen Meçalliu, i cili ndodhej nën masën arrest me burg për armëmbajtje pa leje.

Shkodër

Aksident automobilistik, vdes i moshuari Një i moshuar ka mbetur i vdekur si pasojë e një aksidenti automobilistik mbrëmjen e djeshme në Shkodër. Ngjarja ndodhi rreth orës 20:00 në aksin Stom-Golem. Policia bën me dije se viktima është Ndok Rripa, 70 vjeç i cili ka qenë duke kaluar rrugën kur është përplasur nga një automjet. Blutë e Shkodrës kanë shoqëruar drejtuesin e mjetit që përplasi të moshuarin. Policia ka mbërritur menjëherë në vendin e ngjarjes dhe ka nisur hetimet për zbardhjen e shkaqeve të aksidentit.

Atentat me plumb në kokë, vdes pas një jave biznesmeni i duhanit Ndërron jetë në spital biznesmeni 48-vjeçar Ndue Cini, i cili u qëllua me armë zjarri rreth një javë më parë në Shkodër, në momentin që po i afrohej derës së shtëpisë së tij.

Biznesmeni i duhanit në Shkodër dyshohet se është qëlluar nga vrasës me pagesë. Burime nga Policia e Shkodrës bëjnë me dije se lidhur me

Ndue Cini

atentatin ndaj biznesmenit, Ndue Cini, janë shoqëruar në komisariatin e policisë rreth 12 persona, të cilët mendohen se kanë dijeni për ngjarjen, të cilët pas dëshmive që kanë dhënë janë lënë të lirë. Burime konfidenciale të policisë pohojnë se pista kryesore në të cilën po hetohet është ajo për shkak të konkurrencës, pasi tregtari së bash-

ku me vëllezërit zotëronin një punishte në periferi të qytetit, e cila shërbente për përpunimin dhe shitjen e duhanit. Mësohet se Cini kishte lidhje të forta me biznesmen nga shteti fqinj i Malit të Zi me të cilët kishte lidhur biznesin e tij. Po ashtu ai së bashku me vëllezërit kishin në pronësi edhe disa dyqane në qendër të qytet-

it të Shkodrës. Policia ka marrë edhe dëshminë e një roje objekti, i cili mendohet se ka parë skenën e vrasjes.

Sipas dëshmisë, autorët kanë qenë 2 persona me një motoçikletë, të cilët e kanë pritur tregtarin deri në momentin që është afruar në derën e shtëpisë me automjetin e tij Fuoristrade tip ML dhe e kanë qëlluar.

7

E diel, 30 mars 2014

Kronikë Tiranë Aksidentuan me motor 2 policët, pranga njërit prej autorëve

Forcat e policisë kanë arritur të arrestojnë një nga dy personat të cilët aksidentuan me motor efektivin e policisë, pas tentativës së tyre për grabitje në zonën e ish-Bllokut. Nga burime nga forcat blu mësohet se janë pranë arrestimit edhe të personit tjetër, ndërsa nuk bëhet i ditur identiteti i tyre. Dy efektivë të komisariatit numër 1 në kryeqytet janë aksidentuar nga një motor rreth orës 16:20 të ditës së sotme në zonën pranë stadiumit “Qemal Stafa” dhe tek “Pazari i Ri”. Policia bën me dije

se në motorin që përplasi dy policët ndodheshin dy persona të shpallur në kërkim për tentative vjedhje. Blutë e kryeqytetit sqarojnë se dy personat ende të pa identifikuar të cilët përplasën efektivët e policisë Rasim Dogjani dhe Admir Goduni, kishin tentuar të grabisnin dy gra në zonën e ish-bllokut por janë vënë në ndjekje nga policia dhe kanë tentuar të arratisen. Fillimisht motori ka kaluar pranë stadiumit “Qemal Stafa” ku ka përplasur njërin nga efektivët e policisë dhe më pas janë larguar

Aksidenti në Bllok

drejt zonës së Pazarit të Ri ku kanë përplasur edhe efektivin e dytë. Pasi kanë

vënë re që po ndiqeshin nga policia dhe pasi kanë përplasur dy efektivët e komisariatit numër 1 autorët kanë braktisur motorin tip ‘Yamaha’ dhe janë larguar në rrugicat e zonës. Mendohet që edhe dy autorët janë plagosur nga përplasja. Rreth orës 19:35 policia ka mundur të arrestojë njërin nga autorët ndërkohë që vazhdojnë kërkimet edhe për kapjen e autorit tjetër. Efektivët e plagosur janë nisur menjëherë drejt spitalit të Traumës për të mare ndihmën e nevojshme mjekësore.

Gjykata e Kavajës

Dy inspektorë kontroll procedurave të gjyqtarit Aliu Vendimi pas letrës së Ministrit Saimir Tahiri ku u denoncuan 9 raste shkeljesh flagrante Verifikim vendimeve për shkeljet që policia dhe Ministria e Brendshme akuzojnë gjyqtarin Anxhela Tato Ditën e hënë dy inspektorë të ministrisë së Drejtësisë do të nisin kontrollin e procedurave gjyqësore të ndjekura nga gjykatësi i Kavajës Osman Aliu. Ky vendimi është marrë nga drejtoria e Drejtësisë dhe Inspektimit gjyqësorë në Ministrinë e Drejtësisë dhe vjen menjëherë pas letrës së Ministrit të Brendshëm Saimir Tahiri drejtuar Presidentit.

Letër në të cilën listohen 9 shkeljet flagrante, ku gjykatësi Aliu me vendimet e tij ka lënë të lirë persona të arrestuar nga policia, dhe pse prokuroria për të kish kërkuar burgim. Inspektimi do të kryhet në gjykatën e Kavajës, ndërsa pritet të përmbyllet brenda dy javëve të para të muajit prill. Dy inspektorët janë mandatuar nga Drejtoria e Përgjithshme e çështjeve të drejtësisë dhe inspektimit gjyqësor, ku me kërkesë të Ministrit të Drejtësisë Nasip Naço ky grup pune do të kryejë verifikimet për shkeljet që policia e Kavajës dhe Ministria e Brendshme akuzojnë gjykatësin Aliu. Po të njëjta burime konfirmuan për A1Report se hera e fundit kur është bërë inspektim për gjykatësin Aliu i përket periudhës të dy viteve më parë, ndërsa ky kontroll do të kryehet pasi publikisht janë atakuar 9 vendime

ku gjykatësi ka lënë në liri persona të arrestuar për ngacmime seksuale, kundërshtim të uniformave blu dhe vepra korruptive. Përsa i përket kërkesës së ministrit Tahiri që Presidenti i Republikës të vërë në lëvizje Këshillin e Lartë të Drejtësisë, ka mundur të mësojë se mbledhja e radhës e KLD do të jetë javën që vjen, ndërsa procedimi ndaj Aliut nuk është futur ende në kalendarin e punimeve.

Tahiri i ka bërë para disa ditësh një kërkesë presidentit Nishani ku i kërkon shkarkimin e Aliut

Lista me vendimet • 5 SHKURT – Shtetasi Aleksandër Tafa, i akuzuar për kryerje të marrëdhënieve seksuale me dhunë me të mitura, për të cilin prokurori kishte kërkuar “Arrest me burg”, është liruar në sallën e gjyqit. Në 12 shkurt, Gjykata e Apelit e rikthen në qeli.

• 6 SHKURT – Shtetasi Kujtim Shala, akuzuar për kanosje të punonjësve të CEZ dhe Policisë, për shkak të detyrës, prokurori kërkoi “Detyrim paraqitje”, gjyqtari e liroi në sallë pa masë.

• 7 SHKURT – Shtetasi Fat-

Gjykatësi Osman Aliu

jon Metushi, akuzuar për vjedhje, prokurori kërkon arrest me burg, Gjyqtari Aliu e liron pa asnjë masë dhe Gjykata e Apelit e rikthen të akuzuarin në burg nën masën e arrestit.

• 25 SHKURT – Shtetasi Ermir Gjuzi, punonjës i Task-Forcës së CEZ ka përvetësuar 1 mln lekë nga persona të ndryshëm në shpërdorim të detyrës. Gjyqtari nuk ka vendo-

Inspektimi do të kryhet në gjykatën e Kavajës, pritet të përmbyllet brenda dy javëve të para prill

sur asnjë masë sigurie për të dhe nuk ka zbardhur ende vendimin, megjithëse ka detyrim që ta kryejë brenda 5 ditësh, duke penguar prokurorin ta apelojë vendimin.

• 16 MARS – Shtetasi Marsel Prifti, prokurori ka kërkuar “Detyrim paraqitje” për drejtim të mjetit në mënyrë të parregullt, gjyqtari Aliu e ka liruar menjëherë nga salla e gjyqit pa asnjë masë sigurie.

• 17 MARS – Shtetasi Nebi Hoxha, prokurori kërkon “Detyrim paraqitje” për dhunë në familje, gjyqtari Aliu e vlerëson ndalimin të paligjshëm, e liron në sallën e gjyqit, çështja është apeluar.

• 17 MARS – Shtetasi Saimir Tatani, për drejtim mjeti në mënyrë të parregullt prokurori kërkon arrest me burg, Gjyqtari Aliu e liron në sallën e gjyqit pa asnjë masë sigurie.

• 20 MARS – Shtetasi Ardjan Almadhi, për drejtim mjeti në mënyrë të parregullt, prokurori kërkon detyrim paraqitje, gjyqtari Aliu e liron në sallë pa asnjë masë.

• 23 MARS – Shtetasi Kujtim Proshka, është liruar në sallën e gjyqit, ndërsa prokurori ka kërkuar “Arrest me burg”, pasi kundërshtoi forcat e policisë, u kap me armë luftarake dhe armë gjahu e municione pa leje. Gjyqtari nuk vendosi asnjë masë për të, e liroi në sallën e gjyqit.

Angli, parcelë me kanabis 1 mln paund, e ruanin në 13 dhoma Në 13 dhoma, ku kultivonin 767 bimë kanabisi, 2 shqiptarë kishin arritur të llogarisnin fitime prej 1 milionë paund, nëse droga do të piqej dhe do të kishte dalë për shitje. Gjykata e Ipsëichit në Britaninë e Madhe paraqiti faktet për shqiptarët Blerim Mema, 21 vjeç dhe Graci Fekolarin, 29 vjeç, të dy banues në “Henley Road”, teksa ata kishin pranuar prodhimin e kanabisit, pasi u arrestuan më 14 shkurt të

këtij viti. Gjykatësi John Holt tha se ata kishin qenë të përfshirë në një rrjet të sofistikuar dhe ngritën një fermë të vërtetë që përpunonte marijuanën. Ai tha se shtëpia kishte 8 dhoma gjumi që ishin marrë me qira për 7700 paund në muaj nga 1 tetori 2013 dhe qiraja ishte paguar deri në datën kur policia bastisi ambientet, më 14 shkurt. Më tej gjykatësi shtoi se vlera me shumicë e kanabisit

Foto ilustruese

u vlerësua në mes të 100.000 dhe 500.000 paund, me një vlerë me pakicë, të llogaritur në 1 milionë paund.

“Ju jeni të dy emigrantë të paligjshëm nga Shqipëria dhe keni qenë në kërkim”, - shton ai. Mema kishte deklaruar se merrte rrogë mujore prej 200 paund plus një shpërblim në momentin kur marijuanë do të korrej.

Steven Dyble, avokati i Fekolarit tha se klienti i tij kishte ardhur në Britani

të Madhe në kërkim të një jetë më të mirë dhe është shfrytëzuar nga organizatorët e rrjetit të kanabisit. Ndërkaq, avokati i Memës, Charles Myatt tha se ëndrra e klientit të tij kishte qenë që të vinte në Britaninë e Madhe, për të punuar në rrugë ligjore dhe jo të merrej me krime. Gjykata dëgjoi të pandehurit, që automatikisht do të deportohen për në Shqipëri, pasi kanë shërbyer dënimet e tyre.

8

E diel, 30 mars 2014

Ekonomi

Statistikat zyrtare

Ndërtimi mbetet “thembra e Akilit” e ekonomisë shqiptare Ndërtimi mbetet “thembra e Akilit” e ekonomisë shqiptare.

Paraqiten me rritje relative sektorët e tjerë. Sipas shifrave që raporton INSTAT, rezulton që politika e qeverisë së mëparshme ka kontribuar dukshëm në kapërcimin e krizës globale. Zbardhen të dhënat për çdo sektor që tregojnë prirjen e ekonomisë në 2014-ën Ervin Kaduku

N

dërtimi si sektor i ekonomisë vijon të mbetet në prapavijë, ndërkohë që sektorë të tjerë tregohen më të zhdërvjellët në kontributin e tyre në rritjen e Prodhimit të Brendshëm Bruto të Shqipërisë. Këto konkluzione mund të dalin nga analiza më e fundit e statistikave, të publikuara këto ditë nga INSTAT. Shifra e afarizmit në Ndërtim në tremujorin e katërt 2013, sipas këtyre statistikave, shënoi një rënie në masën 6,9 për qind krahasuar me të njëjtin tremujor të vitit paraardhës. Po kështu, volumi i ndërtimit ka rënë 9,9 për qind krahasuar me tremujorin e katërt të vitit 2012. Nga ana tjetër, kjo ka edhe paso-

6.9

p;r qind ra shifra e afarizmit në ndërtim në tremujorin e katërt 2013, sipas statistikave

jën e vet negative sociale: Numri i të punësuarve në sektorin e Ndërtimit ka rënë 1,7 për qind në tremujorin e katërt 2013 krahasuar me tremujorin e katërt 2012, e po kështu pagat e punonjësve të këtij sektori shënuan një rënie 3,3 për qind gjatë të njëjtës periudhë. Në përgjithësi, indekset e shifrës së afarizmit në ekonominë shqiptare paraqiten me rritje 2,6 për qind në tremujorin e katërt 2013 në aktivitetet ekonomike krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më pare dhe 8.9 për qind me tremujorin paraardhës. Indeksi i numrit mesatar të të punësuarve në këta sektorë paraqitet me rritje 8,7 për qind në

Biznes (foto ilustruese)

tremujorin e katërt 2013 dhe pagat me 9,3 për qind, krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë. Me rritje paraqiten këta tregues krahasuar me tremujorin paraardhës, përkatësisht 2,2 për qind dhe 3 për qind.

Por jot ë gjithë treguesit në këtë mes rezultojnë pozitivë.

Industria Në sektorin e Industrisë, në tremujorin e katërt 2013 shënohet rritje 3,3 për qind, krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë, ndërsa krahasuar me tremujorin paraardhës rritja është 5,2 për qind. Në Industrinë Nxjerrëse ka rritje 38,4 për qind krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar dhe 16,2 për qind krahasuar me tremujorin paraardhës. Në Industrinë Përpunuese, ky tregues është rritur 0,5 për qind krahasuar me tremujorin e katërt 2012 dhe 3,6 për qind krahasuar me tremujo-

Në përgjithësi, indekset e shifrës së afarizmit në ekonominë shqiptare paraqiten me rritje 2,6 për qind në... ...tremujorin e katërt 2013 në aktivitetet ekonomike krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë

rin paraardhës. Volumi i prodhimit industrial ka një rënie prej 12,5 për qindësh në tremujorin e katërt 2013 ndaj tremujorit të katërt 2012, ndërsa krahasuar me tremujorin paraardhës rezulton një rritje prej 1,4 për qind. Në industrinë nxjerrëse krahasuar me tremujorin paraardhës, numri i të punësuarve është ulur me 3,0 për qind ndërsa pagat u ulën me 11,4 për qind. Krahasuar me temujorin e tretë 2013, volumi i prodhimit në industrinë përpunuese është ulur me 7,9 për qind. Volumi i prodhimit të energjisë, në tremujorin e katërt 2013 paraqitet me një rënie mjaft të ndjeshme, prej 35,1 përqindësh krahasuar me të njëjtin tremujor të vitit paraardhës.

Tregti Indekset e shifrës së afarizmit krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë paraqesin një rritje me 1,4 për qind në Tregti. Krahasuar me tremujorin paraardhës, rritja e këtij indeksi është 3,8 për qind. Në Hotele, indeksi i shifrës së afarizmit ka shënuar një rënie me 2,0 për qind në tremujorin e katërt 2013 krahasuar me të njëjtin tremujor të një viti më parë dhe po rënie 7,5 për qind krahasuar me tremujorin paraardhës.

Indekset e shifrës së afarizmit krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë paraqesin një rritje me 1,4 për qind në Tregti. Krahasuar me tremujorin paraardhës, rritja e këtij indeksi është 3,8 për qind

9

E diel, 30 mars 2014

Ekonomi

Jens Wiedmann

Deklarata

Presidenti i Bundesbank: S’ka rrezik deflacioni në Eurozonë Wiedmann, i cili është edhe anëtar i Këshillit Drejtues të Bankës Qendrore Europiane, është shprehur se rreth dy të tretat e rënies së inflacionit në eurozonë mund t’u dedikohen çmimeve të energjisë dhe lëndëve të para

P

Transporti Shifra e afarizmit, në transportin hekurudhor ka shënuar ulje prej 9,2 për qind në tremujorin e katërt 2013 krahasuar me të njëjtin tremujor të vitit 2012. Krahasuar me tremujorin e tretë 2013, ky tregues është ulur 5,0 për qind. Kurse në transportin detar ka shënuar rritje minimale prej 0,8 për qind në tremujorin e katërt 2013 krahasuar me të njëjtin tremujor të vitit 2012. Ndërkohë, përmirësim i ndjeshëm është vënë re në agjencitë e udhëtimit, ku xhiroja është rritur

9,2

për qind është ulja e shifrës së afarizmit në transportin hekurudhor në tremujorin e katërt 2013 krahasuar me të njëjtin tremujor të vitit 2012

me 54,3 për qind në tremujorin e katërt 2013 krahasuar me të njëjtin tremujor të vitit 2012.

Komunikacioni Numri i të punësuarve në aktivitetin e komunikacionit është ulur jashtëzakonisht shumë: 25,8 për qind në tremujorin e katërt 2013 krahasuar me tremujorin e katërt 2012. Në të njejtën kohë, pagat në aktivitetin e komunikacionit janë ulur 14,0 për qind në tremujorin e katërt 2013 krahasuar me tremujorin e katërt 2012.

residenti i Bankës Qendrore të Gjermanisë, Bundesbank, Jens Wiedmann ka deklaruar dje se Eurozona nuk gjendet në një cikël deflacioni. Sipas tij, Banka Qendrore Europiane nuk duhet të reagojë ndaj një rënieje të inflacionit. Kreu i institutit financiar qendror të Gjermanisë ka nënvizuar gjithashtu se ulja e kurbës së inflacionit ka ndodhur kryesisht për shkak të faktorëve ciklikë, të cilët ka shumë gjasa të jenë të përkohshëm.

Wiedmann, i cili është edhe anëtar i Këshillit Drejtues të Bankës Qendrore Europiane, është shprehur se rreth dy të tretat e rënies së inflacionit në eurozonë mund t’u dedikohen çmimeve të energjisë dhe lëndëve të para. Numri një i Bankës Qendrore të Gjermanisë ka pohuar se politika monetare duhet t’u përgjigjet faktorëve të tillë vetëm në rastin e efekteve të dorës së dytë.

Weidmann ka deklaruar se Banka Qendrore Europiane mund të marrë në konsideratë edhe blerjen e bonove të qeverive anëtare të bllokut të monedhës së përbashkët, ose asetet e sektorit privat

Disa ditë më parë, Wiedmann ka hedhur idenë se Banka Qendrore Europiane mund të blerë borxhet ose asetet e tjera të bankave, në mbështetje të ekonomisë së eurozonës. Me këtë deklaratë, ai i ka zbutur qendrimet radikale ndaj këtij plani. Weidmann nga ana tjetër, ka deklaruar se Banka Qendrore Europiane mund të marrë në konsideratë edhe blerjen e bonove të qeverive anëtare të bllokut të monedhës së përbashkët, ose asetet e sektorit privat.

10

•

E diel 30 mars 2014

Dossier

Mësonjëtorja, raporti sekret i konsullit të Manastirit për ministrin e Jashtëm të Vjenës Në ngjarje e pashkruar deri më sot, më e rëndësishmja për kohën, që pati jehonë edhe jashtë territoreve të Shqipërisë së sotme, duke nxitur organizimin e mitingut të shkronjave.

“Dhe e bënë me besa besën/, ja të rrojnë, ja të vdesën, ja të mprojnë abecenë/, me gjithë shpirt sa gjallë të jenë…”, shkruar nga Thanas Viso Mborja, kushtuar djemve të Idadies

5 vjesht e III-të 1909: “Një tejshkrim nga Bukureshti na lajmëron se më një të nëntorit u bë një meshë në gjuhën shqipe në kishën “Shën Gjergji” të Bukureshtit prej priftit shqiptar Harallamb nga Berati… I lutemi Zotit të na sjellë edhe neve lumtësin’ e madhe që të dëgjojmë të meshuarit në gjuhën shqipe edhe në kishën “Shën Gjergji” të qytetit tonë” (Korçës). (Gazeta “Korça’ 5 vjesht e III-të 1909).

Vepror Hasani (vijon nga numri i djeshëm) KASABAJA Të gjitha këto ndodhnin në lagjet e Kasabasë (Korçës), ndërsa në lagjet e Varoshit, aty ku jetonin ortodoksët, as që mund të mendohej se gjuha shqipe mund të mësohej edhe në shkollat greke. Mësonjësit e këtyre shkollave dhe klerikët propagandonin vetëm gjuhën greke dhe mallkonin gjuhën shqipe: “Në konferencën që mbajti direktor’ i gjimnasios të skolisë eleniste tha se vetëm gjuha eleniste lehtëson dialeknë e çdo gjuhe”. (Gazeta “Korça”, 7 janar 1909). Një muaj më vonë gazeta në fjalë, 12 shkurt 1909, shkruante: “Dhespoti i Korçës në kishën e “Shën Gjergjit”, pas dhiadhiqit të të ndjerit Lakçe, si ndanë bukët nëpër të varfërit, mbajti një fjalë të gjatë, ku tha se për të vajtur krishterimi përpara lipset gjuhën e vet ta mësojë dhe ta shkruanj me shkronjat e gjuhës elenishte, se përndryshe, si që nuk kanë për të përparuar, ashtu dhe do të humbasin fen’ e besën e tyre!!” Po kjo gazetë do të denonconte herë pas herë: “Në shkollën greke të çupave po mblidhen mjaft groshka (të holla) prej çupave që lajthitin (harrojnë) e flasin ndonjë fjalë shqip në shkollë. Është vendosur një nom (rregull) prej direktreshës së shkollës se ajo çupë që do të flasë shqip do të paguaj një grosh. Pra, sa fjalë, aq edhe groshka…”. (Gazeta “Korça” 12 vjesht’ e III-të 1909). Shembuj të tillë janë të shumtë, ndaj nuk po zgjatemi më tepër. Megjithatë, djemt e Idadies prisnin që edhe djemtë e gjimnasios grek të ngriheshin në kryengritje e të kërkonin që gjuha shqipe të hynte edhe në shkollat greke, por kjo gjë nuk ndodhi.

HOXHALLARËT NË NDIHMË TË SHQIPES Sigurisht, djemtë e Idadies kishin patur edhe arsye të tjera për të shpërthyer në rebelim. Çdo ditë që kalonte, dëgjonin se edhe hoxhallarët po bënin të gjitha përpjekjet për përhapjen e gjuhës shqipe, atëherë si mund të rrinin ata duarkryq? Përpjekjet e hoxhallarëve po publokoheshin edhe në shypin e kohës. Po citojmë disa prej tyre: “U dha urdhër që gjithë hoxhallarët e fshatrave të vijnë në klub të Korçës që të mësojnë shqip për të mësuar djemtë”.

(Gazeta “Korça” 24 shënëndre 1908). “Prej 15 ditësh hoxhallarët e fshatrave po mësojnë në klub dhe për së shpejti do t’u jipet diplomë që të venë të mësojnë djemtë shqip”. (Gazeta “Korça”, 22 janar 1909). “Gjer më sot 70 hoxhallarë mësuan në klub gjuhën shqipe dhe shkuan në fshatra për të mësuar djemtë”. (Gazeta “Korça”, 6 mars 1909). Mund të duket e pabesueshme, por gjuha shqipe kishte hyrë edhe në xhaminë e Korçës: “Për të parën herë në xhami të Korçës, Mevludi (Lindja e Profetit Muhamed), u këndua në gjuhën shqip. Dëgjonjësit qenë aq të shumtë sa xhamia nuk i nxinte. Të gjithë mbetën të kënaqur se kishin shumë kohë që këtë mevlud e këndonin në gjuhë tjetër, po kurrë nuk u ka bërë një përshtypje kaq të mirë dhe të madhe. Prandaj urojmë Hafiz Alinë, i cili e këndoi dhe e ka përkthyer këtë vivël në gjuhën shqip.

Padyshim dhe shumë gjëra të tjera që do të përkthehen shqip do të këndohen nëpër xhamitë. (Gazeta “Korça”, 31 mars 1909). Ndërsa krejt ndryshe ndodhte në kishat e Korçës. Ja një këqardhje që shkruhej te gazeta “Korça”,

Në të vërtetë kështu e kishin vendosur që nga dita e parë e fillimit të protestës.

U nisën për atje. Orhan Pojani dhe trimat e tij do t’u dilnin në mbrojtje. Ishin të sigurtë për këtë. Shtëpia e “Diturisë shqip” ishte shtëpia më e ngrohtë e gjithë Korçës

TE KLUBI “DITURIA SHQIP” Të gjitha këto për djemtë e Idadies kishin qenë nxitje të fuqishme për të shpërthyer në rebelim. Pastaj, kur kryengritja kishte marrë fund, nxënësit e Idadies braktisën shkollën. Nuk mund të qendronin më shumë atje. Ruajtësit e rendit mund të mbërrinin nga çasti në çast. Brenda vetes filluan të ndjenin një farë ankthi. Po tani? Çfarë do të ndodhte pas kësaj? Ishte rebelimi i parë i tyre. Mos vallë njerëzit e qeverisë do të vinin dhe do t’i arrestonin nëpër shtëpitë ku banonin? Nuk ishte çudi që mund të ndodhte edhe kështu, por ata e kishin bërë me besa-besë: “… që të mprojnë abecenë/, me gjithë shpirt sa gjallë të jenë/…”. Megjithatë, kishin nevojë të mbështeteshin diku, dëshironin të dëgjonin një fjalë të mirë, të dilte dikush e t’u jepte kurajo. Ku të shkonin? Shpirti i tyre mund të gjente qetësi vetëm te klubi i “Diturisë Shqip”. Në të vërtetë kështu e kishin vendosur që nga dita e parë e fillimit të protestës. U nisën për atje. Orhan Pojani dhe trimat e tij do t’u dilnin në mbrojtje. Ishin të sigurtë për këtë.

Shtëpia e “Diturisë shqip” ishte shtëpia më e ngrohtë e gjithë Korçës. Atje e ndjenin veten si në shtëpinë tyre.

Hapën portën dhe hynë brenda. Te shtëpia e “Diturisë shqip” gjetën vetëm Thanas Viso Mborjen, i cili kujdesej për atë shtëpi. I vështroi me kureshtje dhe habi djemtë që po hynin njëri pas tjetrit. Sytë e tyre tregonin se diçka kishte ndodhur. Ndiheshin të shqetësuar. “Çfarë ka ndodhur?”- i pyeti. Dhe djemtë nisën t’i rrëfenin gjithçka që kishte ngjarë. I treguan për protestën dhe vendimin që kishin marrë për të mos u kthyer në Idadie. Për Thanas Mborjen ishte lajmi më i mirë që po dëgjonte. “… U gëzova shumë për këtë gjest të bukur patriotik të këtyre nxënësve shqiptarë, shkruan në kujtimet e tij Thanas Mborja.

Për guximin dhe patriotizmin që treguan, i lavdërova…”.

VJERSHA E THANAS MBORJES Thanas Mborja dëshironte të bënte diçka më shumë për djemtë që kishin mundur të jepnin një shembull kaq të shkëlqyer. Në kujtimet e tij, ai shkruan: “U shtrova një drekë dhe i mora në fotografi. ( As sot nuk dihet ku ndodhet ajo foto). Për kujtim të tyre, vijon Thanas Mborja, dhe në shenjë mirënjohjeje për ndihmën që na dhanë në çështjen kombëtare, unë iu thura dhe një vjershë”: “Rrofshin djemtë e Idadisë/, ata bijt e Shqipërisë/, ata për qëllim të shenjtë/, s’e kursyen jetën e shtrenjtë…”. (Poezinë do ta sjellim të plotë gjatë rrëfimit tonë). Thanas Mborja ngriti kokën dhe vështroi sërish nga djemtë e Idadies.

Tashmë ata dukeshin më të qetë dhe kishin filluar të ndiheshin të sigurtë. Në vështrimet e tyre u buronte së brendshmi një lloj lumturie që nuk mund ta fshihnin dot. E dinin që kishin bërë diçka të mirë dhe njerëzit nuk do t’ua harronin kurrë. Kur ta merrte vesh Orhan bej Pojani dhe miqt e tij, gëzimi i tyre nuk do të kishte të sosur. Shkolla shqipe ishte zemra dhe shpirti i tyre. Orhan Pojani dhe miqt e tij ishin burra të guximshëm dhe nuk e kishin frikë vdekjen. Edhe djemtë e Idadies dëshironin të ishin si ata.

TË ISHIN SI ATA Pikërisht në këto çaste, të mbledhur rreth tavolinës që Thanas Viso Mborja kishte shtruar për nder të tyre, djemtë po sillnin nëpër mend trimëritë e patriotëve, të cilat i kishin dëgjuar nga prindëri e tyre e që më pas do të mbeteshin të shkruara e do të botoheshin kohë pas kohe. Thimi Marko, i dërguar nga shoqëria “Drita” e Bukureshtit me të arritur në Korçë i shkruante Visar Dodanit: “Visar, mos ma kij merakun se mua më ruajnë si dy sytë këta burra të fuqishëm”.

Dhe “këta ishin dy burrat shpirtndritur Alo bej Dishnica dhe Orhan Çerçiz beu (Orhan Pojani), të cilët më shkruanin dhe më jepnin kurajo”. (Gazeta “Korça”, tetor 2010).

Visar Dodani në kujtimet e tij gjithashtu shkruan: “Në revolucionin e shqiptarizmës ishte ai, (Alo bej Dishnica), dhe i ndjeri Orhan Çerçiz beu me Kapobenë që i ruanin kombëtarët korçarë. (Gazeta “Korça”, tetor 2010). Në të tjera botime nënvizohet: “Pas vdekjes të të ndjerit Alo bej Dishnicës, mprojtja e shkollave shqip të Korçës i kish mbetur si trashëgim Orhan bej Pojanit”. (“Lufta për çlirimin kombëtar në vitet 1878-1912”. Kujtime veteranësh - BajoTopulli). Djemtë dinin gjithashtu se kryetar i komitetit “Për lirinë e Shqipërisë” për degën e Korçës ishte zgjedhur atdhetari i njohur Sami Pojani.” (Shqiptari”, 1911, libër i përvjetshëm, shkruar nga Hil Mosi e botuar në Stamboll më 1912, f 23). Ja pse ata ndiheshin kaq të sigurtë në klubin e “Diturisë shqip”. Askush nuk do të guxonte të vinte aty dhe t’i arrestonte. Ata dëshironin të ishin po kaq të guximshëm ashtu si njerëzit e “Diturisë shqip”. ÇELJA E MËSONJËTORES Djemt e Idadies po i tregonin Thanas Viso Mborjes se si kishte nisur rebelimi i tyre. Fillimisht kishin dëgjuar për alfabetin turko-arab, pastaj ishin mbledhur të gjithë bashkë dhe ishin betuar me jetën e tyre se nuk do të lejonin asnjë alfabet tjetër, përveç atij shqip. Dhe ndërsa djemtë rrëfenin gjithçka që kishin përjetuar, Thanas Mborja shkruante: “Për ca fjalë që dëgjuan,/ ata rrojtjen nuk e duan/, iu thanë për abecenë/, këto që kanë t’i lenë/, dhe me turçet t’i nxenë/, se këto u mprojnë fenë…”. Djemtë e Idadies nuk e kuptonin dot se si mund të qëndronin të heshtur kur gjuha shqipe po rrezikohej. Ata e dinin mirë se sa përpjekje ishin dashur për çeljen e Mësonjëtores së parë shqipe. “Çelja e Mësonjëtores shqipe të Korçës ishte një ngjarje e shënuar dhe përbënte një fitore për të gjithë lëvizjen kombëtare shqiptare. Dita e përurimit u kthye në ditë feste dhe gëzimi..”. (“Mësonjëtorja e parë shqipe e Korçës”, - Hysni Myzyri. Tiranë 1987).

“Mësonjës i parë i kësaj shkolle u bë shpirtndrituri Pandeli

•

E diel 30 mars 2014

11

Dossier nësit’ e asaj u paksuan gjer mbë 40-50, se ndjekjet kundër skolisë, po edhe përint’ e nxënësvet; priftëritë i ndaloj shtrenguarë të mos venë ndepër shtëpirat e kujdestarëvet të skolisë edhe të përinvet të nxënësvet, që të bëninë detyrat’ e besësë, e u kanosej, se po të vdiste ndonjë njeri nga shqiptarët’ e vërtetë, nuk do të epte leje të vihej ky pas radhëvet të kishësë ndë varret të të krishterëvet; grekomanë të këqinj vinin derë mbë derë edhe me mijëra mënyra edhe frikëra të mëdha u kthenin mendjenë atyre shqiptarëve, që ishin të dobëtë, edhe pa turpëruarë asfare u thoshinë njerësvet të shkallës së poshtërë [shtresave të ulta], se i pari qëllim i skolisë shqipe është të kthejnë të krishterët e t’i bënjë myslimanë a të mbajnë gjithnjë Shqipërinë ndënë zgjedhet të rëndë të [Perandorisë Osmane]. Po jo vetëm nga Mitropolia, edhe nga grekomanët kishte pengime të këqinj, por edhe varfëria e skamja nuk kanë qenë pengime të vegjëlë; kujdestarët’ e skolisë nuk kuxonin të kërkonin ndihmëra, se kishinë frikë se mos me të përfolurë të Mitropolisë e të grekomanëvet merreshin nga qeveria si komitër, e hidheshin ndë burk e vuanin më të këqiat pa ndonjë dobi...”. Të gjitha këto djemtë e Idadies i kishin dëgjuar nga prindërit e tyre

Sotiri nga Selcka (e Gjirokastrës), i cili me të vërtetë ishte një mëmëdhetar i gjallë edhe me veprim të plotë për mbrothësin’ e gjuhës e të mëmëdheut, i cili duhet të përmendet me nder të madh prej kombit”. Kështu përshkruhej në ato kohë portreti i patriotit të madh Pandeli Sotiri.

PARIA E KORÇËS Thanas Viso Mborja vazhdonte me thurjen e vargjeve, kushtuar djemve të Idadies: “Këto fjalë kur dëgjuan/, fort tepër u hidhëruan/, dhe rrezikun kur mejtuan/ ata u ngritnë dhe shkuan/, Idadinë ikën e lanë/, Tu mirë mbeç asaj i thanë...”. Djemtë ndiqnin me vëmendje se si po shkruheshin vargjet për ta dhe ndiheshin të kënaqur për gjithçka që kishin bërë. Ndërkohë, vazhdonin të qëndronin në pritje të ardhjes së Orhan bej Pojanit. Djemtë e Idadies dinin gjithçka që thuhej për Orhanin: “Në një letër të asaj kohe (maj 1887) Thimi Marko i shkruan Visar Dodanit, ku thekson: “Z. Orhan Beut shumë bejlerë i shkruajnë dhe i kërkojnë vivlla (libra). Ky zotëri, që Perëndia i dhëntë të gjitha të mirat, ka mendje, në verë të dalë në gjithë Shqipërinë për të ndezur të gjithë bejlerët dhe të mbledhë ndihma...”. (“Mësonjëtorja e parë shqipe e Korçës”,- Hysni Myzyri. Tiranë 1987). Ndërsa në shtojcën V të raportit të konsullit a-h të Manastirit, Nr 2/sekret, 4 janar 1901, dërguar ministrit të jashtëm në Vjenë, thuhej : “Gjithë myslimanët pothua janë dëshmitarë me të vërtetë të mbrothësisë së shqipes, edhe për këtë kemi dëftesa [dëshmi] të shënuara, të cilat janë këto: 1) Nga çdo fshat e nga qyteti kërkonen’ e blihenë vivlla shqipe me mall të madh, këndonenë me gëzim e me durim edhe të rrallë e të pakë janë ata njerëz që nuk dinë të këndojnë shqip. 2) Letrat a kartratë që këmbenenë ndë mest të këtyre, gjysmatë pothua, shkruhen shqip...”.

KUR SULMOHEJ MËSONJËTORJA Djemtë e Idadies vunë re se Thanas Viso Mborja kishte krijuar vargje të tjera: “Dhe e bënë me besa besën/, ja të rrojnë, ja të vdesën/, ja të mprojnë abecenë/, me gjithë shpirt sa gjallë të jenë/. Nga tradhtarët e pabesë/, që mshifen në rrobn e fesë/ dhe si lenë të përparojnë/, shkronjat e bukura të mësojnë...”. Vargjet që sapo kishte shkruar Thanas Mborja ishin tejet të vërteta, por edhe të hidhura e të trishtuara. Kështu kishte ndodhur me Mësonjëtoren e parë shqipe në Korçë dhe gjuhën shqipe. Ajo ishte sulmuar nga tradhtarët e pabesë. Në raportin sekret të konsullit të Manastirit, shkruhet: “... Kjo skoli, e cila u hap me shumë shpresa të mëdha, ndë kryet të herësë kishte më tepër se 100 nxënës, po pastaj dyke shkuarë koha nxë-

Djemt e Idadies po i tregonin Thanas Viso Mborjes se si kishte nisur rebelimi i tyre. Fillimisht kishin dëgjuar për alfabetin turko-arab, pastaj ishin mbledhur të gjithë bashkë dhe ishin betuar me jetën e tyre se nuk do të lejonin asnjë alfabet tjetër, përveç atij shqip

TRISHTIM NË SHKOLLËN E VASHAVE Në vijim të raportit sekrët, dërguar ministrit të Jashtëm të Vjenës, theksohej: “...Dor’ e parë e myslimanëvet gjer vjet me mall të madh dërgonte çupatë ndë skolit shqipe të vashavet, edhe nga shtrëngim i madh e nga të kanosurat’ e rënda prej anës’ së qeverisë i hoqi. Me gjithë këto, shumë do t’i dërgonin’ prapë, po të mos i ndaloninë miq’ që trembenë shumë nga rreziketë. Shumë herë çupat e kësaj dore venë mbë të parë ndë skolit shqipe të Vashavet edhe rrinë si të varfëra e të shkreta, edhe nuk munt të mos i coptonetë zëmra njeriut, kur i sheh që po rrinë si ato foshnja, që shohënë mëmat’ e tyre, po janë të ndaluara t’u afronenë...”. Kësaj kohe të errët po i vinin në ndihmë edhe grekmanët, ata përpiqeshin të përfitonin në çdo kohë e në çdo gjë; herë e shpallnin veten grekër dhe herë shqiptarë, gjithnjë si t’ua donte puna. Raporti sekret i përmendur më sipër e tregon më qartë: “Më e madhja pjesë e grekomanëvet është prej atyreve që hanë llokma e pinë konjak nga kulet’ e kryepriftit, edhe prej miqvet edhe prej far’ e fisit t’atyre. Shumë shqiptarë tregonenë për grekomanë nga të ndjekurat e Mitropolisë, nga të cilat disa u përmentnë, kur ishte fjala për skolinë shqipe. Me pak fjalë an’ e grekomanëvet, kur më shum’ e kur më pak, paksonet’ e dobësonetë; tek an’ e shqiptarëvet po shtonetë e madhonet, ndë mos ndë faqe [hapur], po pa fjalë ndë zëmërë, se intrigat’ e atyre, si edhe të drejtat e këtyre, po zënë të çfaqen’ e të kuptonenë...”.

TELEGRAME PËR DJEMTË E IDADIES Tashmë ajo periudhë e errët kishte kaluar. Gjuha shqipe po përparonte. Mbi të gjitha po gjente një mbështetje përherë e më të madhe. Edhe rebelimi i djemve të Idadies e tregonte këtë. Kryengritjen e tyre e kishin marrë vesh të gjithë. Fjala kishte marrë dhenë. Sigurisht djemtë e Idadies nuk e kishin menduar kurrë që emri i tyre do të shkonte aq larg. Ata u befasuan kur morën vesh se u kishte ardhur një telegram nga Janina. Pas këtij telegrami të parë do të pasonin telegrame të tjera. Mbërritja e telegrameve u pasqyrua edhe në faqet e shypit: “Nxënësit të Idadies po marrën tejshkrime nga shokët e tyre prej Ja-

nine, Leskoviku e gjetkë duke lëvduar patriotizmin e tyre edhe duke mburrur Korçën. (Lidhja ortodokse, 9 shkurt 1910). Megjithatë djemtë u ndjenë të mrekulluar, kur morën vesh se lajmi ishte pritur me kënaqësi të veçantë edhe nga shkolla e vashave. Ato ndoshta nuk e dinin që në ato çaste për djemtë e Idadies po shkruhej një këngë: Ato (shkronjat) që i ka gjithë Evropa/, dhe përdor gjithë bota/, këto duan edhe djemt’ e Idadisë/, për përparimin e Shqipërisë. Thanas Viso Mborja pasi ndenji edhe një grimë i menduar shkroi vargjet e fundit të vjershës së tij: “Emri i tyre mos u harroftë/ me shkronja të arta u shkroftë/, në historinë e Shqipërisë/, emrat e djemve të Idadisë”.

MBËRRITJA E ORHAN POJANIT Pikërisht në këtë kohë mbërriti në klubin “Dituria shqip” Orhan bej Pojani me mëmdhetarët. Ata i kishin marrë vesh të gjitha ato që kishin ndodhur me djemtë e Idadies. Gëzimi i tyre ishte i madh dhe nuk donin ta fshihnin. Orhan bej Pojani i përgëzoi djemtë dhe që atë çast, urdhëroi të krijoheshin klasa të reja te Mësonjëtorja e parë shqipe. Gazetat e kohës e përshkruajnë kështu këtë moment: “Klubi me vrap hapi gjithë dhomat edhe i bëri klasa për nxënësit. Sa për mësonjës muarën barrën këta z. atdhetarë: Myrteza bej Frashëri, Mahmud bej Zavalani, Hasan bej Frashëri, Sazedin Zavalani, Ali bej Frashëri, Hafiz Xhafer Efendi, Muhamet bej Frashëri, Besim Efendi, Nisi Themeli, Xhafer bej Bilishti, Mihal Grameno etj...”. (“Lidhja ortodokse”, 9 shkurt 1910). Djemtë e Idadies kishin patur të drejtë. Vetëm te klubi i “Diturisë shqip” mund të gjenin mbështetje dhe përkrahje. Ndërkaq, gjithë mëmëdhetarët po mendonin se kishte ardhur koha e organizimit të një mitingu të madh në mbrojtje të shkronjave shqipe, ku të mblidhej gjithë krahina e Korçës.

Shumë shpejt do të krijohej grupi i organizatorëve. Ata ishin: Çerçiz bej Zavalani, Mustafa bej Selenica, Stavri Karoli, Xhafer bej Luarasi, Vahid bej Frashëri, Tefik Efendi Panariti, Ali bej Frashëri dhe Rakip Efendi Jemenlli. Mitingu do të mbahej më 14 shkurt 1910.

FLASIN DJEMTË E IDADIES Më në fund 14 shkurti kishte mbërritur. Në ballë të njerëzve u vendosën klerikët e besimit mysliman: Baba Xhemali i Kreshovës me 14 dervishlerë, baba Hyseni, dervish Hajdari nga teqe e Turanit dhe 5 dervishlerë të tjerë, shehlerët Qerimi dhe Hasani nga Bilishti, sheh Riza Cangonji, sheh Hysen Piluri, dervish Ahmet Progëri, baba Qazimi i Qatromit etj. Në këtë miting folën: Ymer bej Zavalani, Sami bej Pojani, Grigor Cilka, dhe Hafiz Ali Korça, por mëmëdhetarët kishin menduar që në këtë miting të madh të fliste edhe një nga djemtë e Idadies. Përpara 12 mijë vetave që ishin mbledhur aty, doli një djalë i ri, Nuri Osmani, ku mes fjalëve të tjera tha: “... Prandaj i lutemi qeverisë të na mbushnjë dëshirën duke mos na trazuar shkronjat q’i kemi të shenjta”. “Rrofshin djemtë e rinj,- ishte përgjigjja e popullit”. (Gazeta “Lidhja ortodokse”, 22 shkurt 1910). Dhe ndërsa Nuri Osmani fliste përpara gjithë njerëzve, shokët e tij sillnin ndërmend vargjet e thurura nga Thanas Viso Mborja: “Dhe e bënë me besa-besën/, ja të rrojnë ja të vdesën, ja të mprojnë abecenë/, me gjitha shpirt sa gjallë të jenë... “Emri i tyre mos u harroftë/, me shkronja të arta u shkroftë/, në historinë e Shqipërisë/, emrat e djemve të Idadisë”. Sigurisht, kjo histori e rrallë nuk do të mund të harrohej.

12

•

E diel 30 mars 2014

Sociale

Të sëmurët me tumorë, aparaturë e re te Onkologjiku

N

ë Shërbimin e Onkologjisë në QSUT ''Nënë Tereza'' përzierja e barnave do të bëhet me anë të kapave. Pajisja mjekësore shërben për përpunimin dhe përzierjen e barnave me qëllim krijimin e paketave të gatshme të kemioterapisë.

Ministri i Shëndetësisë, Ilir Beqja, tha se instalimi i kësaj pajisje është një siguri më shumë për pacientët që të marrin në sasinë e duhur dozën e mjekimit, por nga ana tjetër një mundësi për një mirëmenaxhim më të mirë të barnave. Gjithshtu shtoi se ky projekt do të shtrihet edhe në shërbimet e hematologjisë dhe pediatrisë. ''Ne kemi deklaruar se dy janë grupet e sëmundjeve që do duhet të meremi në mënyrë themelore, sëmundjet tumorale dhe kardiovaskulare. Në fakt kemi bërë hapa konkrete në këto 6 muaj, qoftë me rritjen e fondeve në dispozicion të blerjes së barnave për shërbimin onkologjik, madje me përfshirjen e disa barnave edhe në listën e rimbursimit. Megjithatë në analizën e punës konstatuam se teknikat që përdornim për të hartuar dozat e mjekimeve ishin

cmyk

teknika që kishin shumë hapësirë për mospërdorim efiçent të barnave. Sic e dini ne montuam sot një instrument që quhet kapë, që

arrin të bëjë përzierjen e duhur të çdo doze mjekimi, duke pasur në radhë të parë siguri për dozën që përcaktojmë, duke pasur mundësi

që shfrytëzimi i barnave të jetë maksimal, por duke u ofruar dhe profesionistëve të mjekësisë që punojnë aty më shumë siguri në

kushtet e tyre të punës. Një gjë të ngjashme jemi duke e bërë bashkë me Drejtorinë dhe në dy shërbime të tjera në QSUT që lidhen me sëmundjet tumorale, tek hematologjia dhe pediatria. Me të tre këto investime besoj se efiçenca e shfrytëzimit të barnave disponibël është e rendit të paktën 1 mln dollarë'' - u shpreh Beqja.

Por ndërsa pajisja për përzierjen e barnave u instalua, QSUT jo pak herë është vendosur në qëndër të vëmendjes për mungesë të barnave. Lidhur me këtë situatë, Beqja u shpreh optimist se me heqjen e TVSH-së pas 1 prillit importimi apo furnizimi me ilaçe do të jetë më i lehtë. ''Ky spital ka vijuar të pajiset me barna në radhë të parë në 10 dhjetor, pastaj Drejtoria ka bërë në muajt e parë të vitit shtesat e kontratave, tenderat vjetorë janë hapur dhe me datë 7 fillon dorëzimi i tyre, ndërsa Drejtoria boshllëkun e këtyre dy muajve po e plotëson me proçedurat e negociimit. Me datën 1 prill proçedurat bëhen më të lehta se hiqet TVSH e barnave dhe proçedurat qoftë të importimit, qoftë të furnizimit janë më të lehta'' deklaroi Ministri.

Të dobësohemi me dieta 3 ditore, ja recetat Peshku, për një fëmijë shumë inteligjent

Parkinsoni si të kujdesimi për sëmundjen

Domatja zvogëlon rrezikun e sëmundjeve të zemrës

Modelet e flokëve gjatë verës

cmyk

14

•

E diel 30 mars 2014

Shëndet & Estetikë

Parkinsoni, si të kujdesimi për sëmundjen

Nga Dr. Blerim Myftiu

S

ëmundja e Parkinsonit është një sëmundje degjenerative e trurit që prek rreth 1% të individëve mbi moshën 60-vjeçe. Supozohet se manifestimi i sëmundjes është pasojë e ndërveprimit të faktorëve gjenetikë dhe të atyre mjedisorë. Proceset dhe zonat në tru që janë përgjegjëse për shfaqjen e kësaj sëmundjeje janë: shkatërrimi i neuroneve që prodhojnë dopaminë në pjesën kompakte të substancës së zezë (të lokalizuar në mezencefalon – trungun trunor) dhe prania e trupave të Lewy-t. Simptomat e sëmundjes së Parkinsonit burojnë nga mungesa e substancës së quajtur dopaminë. Supozohet se manifestimi i sëmundjes është pasojë e ndërveprimit të faktorëve gjenetikë dhe të atyre mjedisorë. Megjithatë, defekti gjenetik mund të identifikohet vetëm në rreth 10% të rasteve, kurse nuk është konstatuar ndonjë faktor i prerë mjedisor që shkakton sëmundjen. Faktorët mjedisorë me të cilët krijohet lidhshmëria e sëmundjes së Parkinsonit janë të jetuarit në fshat, konsumimi i ujit të pusit, përdorimi i pesticideve, ekspozimi ndaj herbicideve dhe afërsia me impiantet industriale.

Derisa, një studim i bërë në SHBA ka konstatuar se konsumimi i lartë i kafeinës e zvogëlon rrezikun për t’u sëmurë nga Parkinsoni.

Diagnoza që vihet duke dëgjuar, shikuar dhe ekzaminuar Diagnoza e sëmundjes së Parkinsonit përcaktohet në bazë të ankesave dhe shenjave klinike. Analizat biokimike dhe ekzaminimet radiologjike të trurit bëhen me qëllim të përjashtimit të ndonjë gjendjeje tjetër që do të shkaktonte simptoma të ngjashme me atë të Parkinsonit dhe e cila gjendje do të mund të shërohej plotësisht. Sëmundja e Parkinsonit përshkohet me tri shenja klinike kryesore: -Dridhja (tremori) në qetësi -Shtangimi (rigjiditeti) -Ngadalësimi i lëvizjeve (bradikinezia). Këto tri ankesa mund të mos shfaqen njëkohësisht. Njëra prej tyre mund të jetë ankesa prezantuese dhe të përcillet brenda kohës me të tjerat. Për diagnozën e sëmundjes së Parkinsonit, nevojitet gjithsesi ekzistimi i së paku dy prej tri simptomave të lartpërmendura.

Simptomat shfaqen shpeshherë në mënyrë të pahetueshme, përparojnë ngadalë. Ato janë zakonisht asimetrike, do të thotë janë më të shprehura në njërën gjysmë të trupit. Manifestimi më i shpeshtë është dridhja e njërës dorë, derisa dora apo krahu janë duke pushuar. Derisa individi apo të afërmit e vënë re këtë dridhje, shtangimi që mund ta kaplojë po atë dorë apo krah, mund të kalojë pa u hetuar. Këtyre individëve, pjesërisht edhe nën ndikimin e shtangimit, lëvizjet u ngadalësohen. Vështirësohen rrotullimet në shtrat, ngritja nga pozita e shtrirë në atë të ulur, nga ajo e ulur në këmbë. Ecja e individit shkon duke u bërë gjithnjë e më tepër me hapa të ngadalësuar, trupi gjatë qëndrimit në këmbë dhe ecjes kërruset përpara, krahët e humbin lëvizshmërinë anësore para-prapa gjatë ecjes. Fytyrës së individit i humbet mimika, të shprehurit e fytyrës është i njëtrajtshëm

ndaj çdo lloj reagimi, prandaj rrjedh edhe shprehja “fytyrë me maskë”. Të folurit është i ngathtë, monoton, pa luhatjet e zakonshme vokale emotive dhe gramatikore. Kapakët e syve mbyllen me ritëm të ngadalësuar, gëlltitja mund të vështirësohet. Karakteristike është zvogëlimi i shkronjave gjatë aktit të të shkruarit. Të gjitha këto simptoma, gjatë viteve të para, me zhvillimin edhe të barnave adekuate dhe efektive, janë në gjendje të kontrollohen në masë të kënaqshme. Po të mbetet i padiagnostikuar apo i patrajtuar, rrezikohet që ato të përparojnë sa ta shpënë individin në një gjendje ku nuk mund të flasë, të shprehet dhe të lëvizë. Përveç këtyre simptomave kardinale, të ashtuquajtura motorike, duhet t’i kemi parasysh edhe disa simptoma të tjera jo-motorike, që mund madje t’i paraprijnë simptomave të lartpërmendura klasike të sëmundjes së Parkinsonit. Shumë prej të sëmurëve ankohen në pakësimin e funksionit nuhatës. Një prej ankesave të shpeshta është edhe i ashtuquajturi “çrregullim bihejvioral (i sjelljes) me lëvizje të shpejta të syve (REM)”, në të cilën gjendje pacientët, gjatë fazës REM (rapid eye movement) të gjumit, shprehin vokalizime apo lëvizje të pakontrolluara të trupit në shtrat. Konstipacioni (kapsllëku) dhe gjumësia e tepërt gjatë ditës janë ndër ankesat e tjera të shpeshta që mund të dëgjohen nga individët për të cilët tanimë dyshohet se vuajnë nga sëmundja e Parkinsonit.

Sëmundja Qëllimi kryesor i trajtimit medikamentoz të sëmundjes së Parkinsonit është kontrollimi për kohë sa më të gjatë i simptomave, shtyrja për kohë sa më të gjatë e shfaqjes së komplikimeve të sëmundjes dhe evitimi i efekteve anësore të barnave. Përmendëm më sipër se simptomat e sëmundjes së Parkinsonit shfaqen për shkak të mungesës së dopaminës. Prandaj, zëvendësimi nga jashtë (do të thotë me barna) i kësaj substance duket në shikim të parë si zgjidhje logjike. Mirëpo, organizmi i njeriut nuk përbëhet nga ekuacioni i tillë i thjeshtë “mungesë-zëvendësim”. Fakti se sëmundja

është dinamike sjellë me vete vështirësi gjatë kompensimit të dopaminës me barna. Sa më shumë që zgjat sëmundja, aq më e vështirë bëhet mbajtja e dopaminës në “dritaren terapeutike”, në të cilën do ta shprehte efektin e dëshiruar, duke pamundësuar njëherësh paraqitjen e efekteve anësore. Prandaj, përdorimi afatgjatë i dopaminës rezulton me zhvillimin e efekteve të padëshiruara dhe më vështirë të menaxhueshme anësore, siç janë fluktuacionet (intensifikimi i lëvizjeve gjatë kohës kur ka sasi të tepërta të dopaminës në gjak dhe shtangia e lëvizjeve gjatë kohës kur ka sasi të pamjaftueshme të saj) dhe diskinezitë (lëvizjet e pavullnetshme trupore, pasojë e sasisë së tepërt të dopaminës në qarkullim). Për këtë arsye, te individët nën moshën 65-vjeçe te të cilët diagnostikohet sëmundja e Parkinsonit, rekomandohet fillimi i terapisë me të ashtuquajtur “agonistë të dopaminës”, jo dopaminë. Dobia klinike e këtyre preparateve, sidomos në fazën e hershme të sëmundjes, është e barabartë me atë të dopaminës. Gjithsesi, dobia më e madhe e tyre konsiston në atë se e shtyjnë për disa vite nevojën për trajtim me vetë dopaminën, duke e shtyrë rrjedhimisht edhe kohën e shfaqjes së mundshme të efekteve anësore të terapisë me dopaminë. E tërë kjo në dobi të shtimit të cilësisë së jetës së individit. Prandaj, sa më i ri të jetë pacienti, mjeku, përveç dobisë së atypëratyshme të terapisë, duhet të ketë po aq konsideratë për strategjinë afatgjatë të ballafaqimit me vetë simptomat e sëmundjes dhe me efektet potenciale të padëshiruara të medikamenteve që përdoren për trajtimin e sëmundjes.

Terapia me agonistë të dopaminës fillon me doza të ulëta dhe shkon duke u rritur një herë në javë. Rreziku i efekteve të lartpërmendura anësore është minimal; ndër efektet anësore të mundshme janë gjumësia, halucinacionet, edema dhe çrregullimet e kontrollit të impulseve.

Megjithatë, të gjitha këto tërhiqen me ndërprerjen apo uljen e dozës së barit. Vetëm atëherë kur me agonistët e dopaminës kontrolli i simptomave të sëmundjes së Parkinsonit bëhet i pamundshëm, mund të mendohet për shtimin e levodopës apo të ndonjë preparati tjetër shtesë.

Ish-boksieri kampion bote, Muhammad Ali dhe aktori i mirënjohur kanadez, Michael J. Fox janë ndër njerëzit më të famshëm që luftojnë me këtë sëmundje. Piktori Salvador Dali, ish-diktatori spanjoll Francisco Franco dhe ish-kryetari i Kinës, Mao Zedong, janë ndër të tjerë të famshëm që kanë vuajtur nga Parkinsoni. Spekulimet nuk rreshtin se edhe Adolf Hitleri, në vitet e fundit të jetës së tij, ka lënguar nga sëmundja e Parkinsonit.

•

E diel 30 mars 2014

15

Shëndet & Estetikë

Të dobësohemi me dieta 3 ditore,

ja recetat E kzistojnë disa lloje dietash treditore përmes së cilave mund të eliminoni kilogramët e tepërt, pa qëndruar të uritur.

Me këto dieta, gjatë tre ditëve duhet të humbni 1.5-2 kilogramë. Që ushqimi të jetë më i shijshëm, mund t’i shtoni erëza, kripë, biber, limon uthull, salcë soje, senf dhe keçap.

Dita e parë Mëngjesi: Kafe ose çaj, gjysmë grejpfruti, tost me një lugë gjalpë kikirikësh Dreka: 50 g tuna, tost, kafe të zezë me pak sheqer Darka: 100g mish joyndyror, 100 g bizele, 100 g karota, 1 mollë Dita e dytë Mëngjesi: Kafe e zezë ose çaj me pak sheqer, ve, gjysmë banane, tost Dreka: 100g djathë të freskët ose tuna, 8 biskota të thata Darka: 100 g mish pa yndyrë, 100 g brokoli ose spinaq, 50 g karota, banane Dita e tretë Mëngjesi: Kafe ose çaj, 5 biskota të kripura, 30 g djathë, mollë Dreka: Vezë të ziera, tost, kafe të zezë ose çaj me pak sheqer Darka: 100 g tuna, 100 g karota, 100 g lulelakër, 100 g pjepër Dieta e Dytë Dita e parë Lëngje, çaje, ujë Në vend të ushqimit, gjatë ditës pini 2 litra lëng pemësh, 1 litër çaj bimor pa sheqer dhe 1 litër ujë mineral. Sheqeri nga lëngu i pemëve do t’u mbajë të ngopur dhe do të pengojë sulmet e urisë.

Dita e dytë Pemë dhe perime Në vend të ushqimeve të përgatitura, hani 2 kg pemë dhe perime (brokoli, molla, sallatë të gjelbër...). Perimet mund t’i zieni dhe t’i përgatitni.

Dita e tretë Oriz Orizi i kaftë do t’u ngopë, ndërsa mund të shërbejë edhe orizi i bardhë. Sasia ditore të mos kalojë më shumë se 200 g oriz. Mund t’i shtoni erëza, kripë, piper, limon, uthull, salcë soje, senf dhe keçap.

Dieta me qumësht Konsumimi i një litri qumësht brenda ditës përmbush nevojat e organizmit me proteina. Edhe prodhimet e qumështit (si djathi dhe kosi),po ashtu ndikojnë mirë në sistemin tretës, prandaj edhe nëse dëshironi të humbisni në peshë, mund ta përdorni cilëndo formë. Dieta me qumësht ul nivelin e kolesterolit në gjak, forcon kockat,sistemin nervor,

normalizon funksionimin e zorrëve dhe përmirëson mikro-florën. Gjithashtu, kjo dietë përmirëson gjendjen e lëkurës e madje ndihmon edhe në largimin e akneve.

Mëngjesi: - Një gotë kos, - Një banane, - Ça me mjaltë apo kafe me qumësht (cilëndo vetëm pa sheqer).

Dreka: - 100 gramë drithëra, - 200 gramë djathë, dhe - Një gotë qumësht.

Darka: - Një vezë e skuqur, - Sallatë me perime, - Djathë i freskët, dhe - Një gotë kos.

Dieta me mjaltë DITA E PARË: Mëngjesi: Dy të verdhë të vezëve të freskëta i përzini me një lugë të vogël me mjaltë. Gjatë kësaj vakti pini çaj me limon ose kafe (pa sheqer).

Dreka: 100 gramë djathë, 50 gramë karota të ziera, 50 gramë brokoli të zier dhe 50 gramë lulelakra të ziera. Prej këtyre ushqimeve bëni një krem.

Shtesë: çaj ose kafe me një lugë të vogël me mjaltë.

Darka: 1 filxhan supë të kthjellët të perimeve, 1 fetë buke integrale dhe 1 mollë/dardhë/portokall.

Para fjetjes: çaj me limon.

DITA E DYTË Mëngjesi: i njëjtë sikur ditën e parë.

Dreka: Bëni një krem nga një vezë e zier butë,një lugë mjaltë dhe 100 gramë djathi të freskët. Gjatë vaktit mund të pini çaj me limon ose kafe.

Darka: 150 gramë file peshku ose pule, një enë të vogël me sallatë perimesh dhe një çaj me limon.

DITA E TRETË Mëngjesi: i njëjtë sikur ditën e parë plus një mollë.

Dreka: 50 gramë djathë, 1 fetë buke të thekur dhe një pjatë me perime të freskëta me lëng limoni.

Darka: 300 gramë perime të ziera, një vezë e zier butë dhe një filxhan çaj me një lugë mjaltë.

Vërejtje: Për çdo ditë gjithsesi hajeni nga një gjysmë limoni!

16

•

E diel 30 mars 2014

Shëndet & Estetikë

Peshku, për një fëmijë shumë inteligjent

S

tudiuesit e Universitetit të Harvardit pas disa studimeve kanë arritur në përfundim se peshku ka shumë përfitime shëndetësore tek fëmijët, dhe sipas tyre u këshillohet që nënat të konsumojnë sa më shumë peshk, pasi që fëmijët bëhen me inteligjent. Së paku dy herë në jave duhet konsumuar peshk, e kjo gjatë periudhës së shtaza-

nisë, mirëpo sipas hulumtuesve duhet konsumuar ata lloj peshq që kanë acide yndyrore Omega-3. Studiuesit për të parë efektin e peshkut kanë kryer teste për të parë zhvillimin e kapacitetit intelektual mes 300 fëmijëve të moshës 3 vjeçare dhe arritën se nënat të cilat konsumojnë peshk gjatë periudhës së shtatzënisë kanë dalur më të aftë se sa fëmijët e tjerë në testin e inteligjencës.

Së shpejti pajisja e parë e një zemre artificiale

Domatja zvogëlon rrezikun e sëmundjeve të zemrës

N

ga laboratori i zemrës, ku është prodhuar zemra e parë artificiale në botë, njoftoi se së shpejti do të jetë në pritje të një korporatizimi të ri. Grupi themelues i Philip Puleti tha se operacioni pritet për disa javë, kur ata analizuan rezultatet e para të zemrës artificiale në një pacient i cili vdiq në fillim të marsit, pas 75 ditësh nga operacioni. “Operacioni i ri do të varet nga gjendja shëndetësore e pacientit dhe një analizë të re të rezultateve të fituara në zemrën e parë”, tha Puleti. Pacienti, zemra e të cilit ishte vendosur në 18 dhjetor, vdiq më 2 mars, pas 75 ditësh, edhe pse mjekët parashikuan të jetojë deri në 30 ditë pas operacionit. “Zemra ndal papritmas. Kjo çoi në një gjendje sulmi në zemër në normën e duhur. Si pasojë, është bërë analiza e detajuar e nevojshme para se të vendoset një zemër e re”,

S shtoi Puleti. Zemra artificiale punon pothuajse njësoj dhe ndalon efekte të rënda anësore gjatë transplantimit të vërtetë të zemrës. Efekti më i keq është formimi i mpiksjes së gjakut (trombeve), të cilat mund të jenë fatale për pacientin. Laboratori kohët e fundit ka thënë se do të përfshijë

zemrën artificiale në tre pacientë për të kontrolluar sigurinë e protezës.

Ai do të pajiset në 20 pacientë në fazën e dytë të eksperimentit. Kjo periudhë do të zgjasë të paktën pesë vjet. Proteza është e rëndë 900 gram dhe është më e rëndë sesa norma e vërtetë, e cila është gati 300 gram.

tudiuesit argumentojnë se në qoftë se në dietën tuaj përfshini salcë të freskët nga domatet, ju do të zvogëloni rrezikun e sëmundjeve të zemrës. Studimi përfshiu 20 persona, 10 prej tyre kanë konsumuar salcë domatesh, dhe 10 nuk e bënë, pas një vakti të pasur në yndyrë. Hulumtuesit në Universitetin e Veronës, pas këtij studimi deklaruan se 80 gram e salcës së domates në ditë mund të

përmirësojë dukshëm ushqimin me një vakt të pasur me yndyrë dhe parandalimin e mosfunksionimit endotelial. Efektet e këqija të ushqimit në enët e gjakut mund të çojnë në probleme me arteriet, shkruan “Daily Mail”. Antioksidantët likopen që i japin domates ngjyrën e kuqe kanë shumë përfitime shëndetësore, dhe përpunimi i tyre është më i mirë në vend të domateve të papërpunuara.

•

E diel 30 mars 2014

17

Shëndet & Estetikë

Modelet e flokëve

C

ilat janë modelet më në modë për stinën e verës?

Le të nisemi nga flokët e gjatë. Ata janë gjithnjë në modë. Të drejta me onde, me kaçurrela, sido që t’i keni do të dukeni bukur gjatë verës. Ato bien shumë në sy, sidomos kur buzë detit nis e fryn pak erë. Ndërsa ato që i duan flokët e shkurtër ose me gjatësi mesatare, duhet të dini se është rikthyer karreja, me baluke, mos harroni, një tendencë e vërtetë për këtë sezon. Flokë të natyrshëm, të pastiluar te floktari, ose të paktën që duken si të tillë. Ngjyrat ju e dini vetë çfarë ju shkon më shumë, por e kuqja, ose tonalitetet e saj janë në modë. Gjithashtu janë rikthyer në modë flokët me shkallëzim.

18

E diel, 30 mars 2014

Bota Pas takimeve në Evropë, Obama takon Mbretin Abdullah

Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Barack Obama, ka takuar në Riad Mbretin Abdullah të Arabisë Saudite. Takimi ka ndodhur në kohën e tensioneve midis dy vendeve në lidhje me programin bërthamor të

Iranit dhe luftën civile në Siri.

Pas takimit dyorësh, Shtëpia e Bardhë ka lëshuar një deklaratë, me të cilën ka nënvizuar marrëdhëniet ‘’e fuqishme’’ dypalëshe. Zyrtarët të paidentifikuar amerikanë kanë thënë se

Mbreti Abdullah

Obama i ka thënë Mbretit se nuk do të pranojë ‘’një marrëveshje të keqe’’ për Iranin. Arabia Saudite vazhdimisht ka kërkuar nga Uashingtoni që të ofrojë më shumë mbështetje për rebelët sirianë.

Ukraina

Pas telefonatës Putin-Obama, gati takimi Kerry-Lavrov Sekretari i Shtetit, John Kerry u detyrua të anulojë në minutat e fundit fluturimin e tij nga Lindja e Mesme për në Uashington dhe të ndërrojë kurs me drejtimin e ri: Parisin

T

elefonata e së premtes Obama-Putin ka vënë në lëvizje diplomacinë në aksin Shtetet e Bashkuara të Amerikës-Rusi për zgjidhjen e krizës ukrainase. Sekretari i Shtetit, John Kerry u detyrua të anulojë në minutat e fundit fluturimin e tij nga Lindja e Mesme për në Uashington dhe të ndërrojë kurs me drejtimin e ri; Parisin. Pikërisht në kryeqytetin francez, kryediplomati amerikan do të zhvillojë një takim me Ministrin e Jashtëm rus, Sergei Lavrov të dielën në mbrëmje. Më herët Rusia ‘qetësoi’ komunitetin ndërkombëtar duke deklaruar se nuk ka ndërmend dhe as plan që të ndërhyjë ushtarakisht në Ukrainë. Në një intervistë për televizionin shtetëror, Rossiya 1 të shtunën, kryediplomati rus tha: “Absolutisht nuk kemi ndërmend apo interes për të kaluar kufirin ukrainas, por jemi gjithnjë të gatshëm për të mbrojtur banërt rusisht-folës në Ukrainë duke përdorur të gjitha mjetet ligjore dhe diplomatike”. Mediat në Moskë raportojnë se menjëherë pas transmetimit të intervistës, Lavrov ka patur një bisedë telefonike me Sekretarin e Shtetit John Kerry, me

Vladimir Putin

kërkesë të këtij të fundit. Deklarata u lëshua nga vetë Lavrov një ditë pas bisedës telefonike mes presidentit amerikan Barack Obama dhe atij rus, Vladimir Putin, ku sic njoftohet nga Shtëpia e Bardhë është diskutuar mbi mundësinë e gjetjes së një zgjidhjeje diplomatike për krizën. Të premten, Presidenti rus Vladimir Putin i ka telefonuar homologut të tij amer-

Barack Obama

ikan, Barack Obama për të diskutuar mbi propozimin e Shteteve të Bashkuara për një zgjidhje diplomatike të krizës së Ukrainës, njoftoi Shtëpia e Bardhë. Në njoftimin e shpërndarë nga Shtëpia e Bardhë, presidenti Obama i ka bërë të qartë homologut rus se Shtetet e Bashkuara vazhdojnë të mbështesin gjetjen e një shtegu diplomatik për uljen e tensioneve. “Presiden-

Në Paris Kerry do të zhvillojë një takim me Ministrin e Jashtëm rus, Sergei Lavrov të dielën në mbrëmje

ti Obama bëri të qartë se kjo është e mundur vetëm nëse Rusia tërheq trupat e saj dhe nuk ndërmerr më asnjë hap tjetër që shkel më tej integritetin dhe sovranitetin territorial të Ukrainës”, thuhet në deklaratën e Shtëpisë së Bardhë.

Në takimin Kerry-Lavrov pritet të diskutohet plani amerikan për zgjidhjen e krizës. Plani i Uashingtonit, i konsultuar me Ukrainën dhe partnerët europianë përmban ndalimin e grumbullimit të trupave ruse në kufirin me Ukrainën, dërgimin e vëzhguesve ndërkombëtarë në Gadishullin e Krimesë për të mbrojtur të drejtat e rusisht-folësve dhe tërheqjen në bazë të të gjitha trupave ruse në këtë Gadishull. Pika e fundit e planit amerikan pasqyron qëndrimin e Perëndimit për mosnjohjen e referendumit të 16 marsit, fill pas të cilit parlamenti rus dhe presidenti Putin bënë pjesë integrale të Federatës territorin ukrainas.

Kjo pritet të jetë pika më e nxehtë në bisedime. Analistë të marrëdhënieve ndërkombëtare thonë se vështirë që Kremlini të tërhiqet nga Krimeja, përfshirjen e së cilës nën sovranitetin e vet e ka bërë tashmë fakt të kryer.

Gazi amerikan në Evropë?

A mundet ta ndryshoje gjeopolitiken gazi amerikan. Jo shume vite me pare, pakkush do t`i imagjinonte ndryshimet befasuese qe po ndodhin sot ne sektorin amerikan te energjise: dikur nje nga importuesit me te medhenj te saj, tani planifikon te eksportoje ne te gjithe pjesen tjeter te botes rezervat e veta te bollshme. Formacionet argjilore dhe gazi i gjendur mes tyre e mundesojne te gjithe kete boom prodhimi ndersa perhere e me shume shtohen kerkesat per rritje te eksporteve, levizje kjo qe jo vetem do t’i shnderroje Shtetet e Bashkuara ne lojtar dominues te sektorit, por do

Pus gazi në USA

te trondise gjithashtu nga themelet tregun global te energjise. Megjithate nga e thena, ne te bere, kalon shume uje ne mes. Duket e thjeshte te shprehet me fjale, por me e veshtire per zbatuar. si fillim, me rregullat ekzistuese kompanive i nevojitet aprovim per te eksportuar gaz natyror ne vendet qe nuk kane firmosur marreveshjen e tregtise se lire me Ameriken. K ketu perfshihen edhe konsumatore te medhenj global si shtete te fuqishme ne Europe dhe Azi. Departamenti Amerikan i Energjise i ka dhene miratimin e tij 7 firmave, megjithate pjeses derrmuese te tyre i duhet edhe

drita jeshile e komisionit federal rregullator te energjise. si per t`i veshtiresuar akoma me shume punet, ketyre kompanive do t`u kerkohet te ndertojne komplekse qe te menaxhojne eksportet e gazit, sepse facilitete te tilla, aktualisht, nuk ekzistojne. ndertimi i tyre do te hante shume kohe dhe terminali i pare nuk mund te jete gati pervecse nga fundi i 2015-tes. Punimet per te tjeret mund te nisin ndermjet viteve 2017-2019. duhet e pakta kater vjet per ngritjen dhe funksionimin e nje terminali te tille, thone ekspertet, por sidoqofte Amerika gezon nje avantazh ne treg-

jet e energjise, e ai eshte cmimi.Gazimi natyror ne Shtetet e Bashkuara kuotohet tek 4 dollaret per njesi termale, nje kosto kjo me e vogel se ne europe dhe azi. arsye kryesore e nje pabarazie te tille eshte se kompanite furnizuese ne vendet europiane dhe aziatike priren ta lidhin cmimin e gazit me ate te naftes, cka e rrit koston tre apo kater here me shume sesa ne Shtetet e Bashkuara. Nese Amerika qe nuk i indekson çmimet e gazit me ato te arit te zi nis te eksportoje ne keto vende, atehere çmimi i gazit natyror ne mbare globin, do te bjere.

19

E diel, 30 mars 2014

Rajoni

Memorandumi

“Diplomacia ekonomike” e Kosovës Ministri i Jashtëm Enver Hoxhaj tha se diplomacia ekonomike është prioritet i shumë vendeve të mëdha e jo vetëm i shteteve të vogla dhe të reja siç është Kosova

D

homa Ekonomike e Kosovës dhe Ministria e Punëve të Jashtme kanë nënshkruar një memorandum bashkëpunimi, me të cilin do të koordinojnë aktivitetet për intensifikimin e diplomacisë ekonomike. Memorandumi ka për qëllim realizimin e pesë hapave konkretë: sjelljen e investitorëve, emërimin e atasheve ekonomikë, prezantimin e imazhit të Kosovës, prezantimin e produkteve të Kosovës jashtë vendit dhe organizimin e forumeve ekonomike.

Me këtë rast, ministri i Jashtëm Enver Hoxhaj tha se diplomacia ekonomike është prioritet i shumë vendeve të mëdha e jo vetëm i shteteve të vogla dhe të reja siç është Kosova.

“Hapi i parë është prezantimi i produkteve të Kosovës në tregjet jashtë vendit, si në Evropën juglindore, në vendet anëtare të BE-së dhe përtej kësaj.

Hapi i dytë është sjellja e investitorëve të huaj në Kosovë, hapi i tretë është organizimi i forumeve ekonomike dhe forumeve të investitorëve brenda dhe jashtë Kosovës, hapi i katërt prezantimi i një imazhi real të Kosovës dhe i pesti emërimi i atasheve ekonomikë, ku në ambasadat kyçe të Kosovës do të kemi nga një të tillë, që do të jenë urë lidhëse mes MPJ-së me të gjitha ministritë dhe komunat e tjera”, deklaroi Hoxhaj. “Orientimi i Kosovës në të ardhmen do të jetë në fuqizimin e katër E-ve. E para

Enver Hoxhaj

Ahtifete Jahjaga dhe Ban Ki Moon

Vizita

Hapi i parë është prezantimi i produkteve të Kosovës në tregjet jashtë vendit, si në Evropën juglindore, në vendet anëtare të BE-së është Evropa, e dyta është ekonomia, e treta është edukimi dhe e katërta është ambientalizmi. Dhe me siguri në këtë drejtim edhe komuniteti i biznesit do të jetë një zë i fuqishëm i përshpejtimit të këtyre proceseve, sepse jemi të mendimit që atë që bën MPJ-ja dhe institucionet vendore në integrim evropian nga këndvështrimi politik, ne duhet të jemi ata që ta përshpejtojmë këtë proces përmes integrimit ekonomik”, tha nga ana tjetër Safet Gerxhaliu, kryetar i OEK-ut.

Një ditë me parë edhe kryeministri kosovar vizitoi OEK-un, nga ku dhe paralajmëroi vendimin për themelimin e Fondit të Punësimit prej një miliard euro.

Presidentja e Kosovës, Jahjaga takon Ban Ki Moon Jahjaga theksoi se Kosova vazhdon të aspirojë anëtarësimin në të gjitha organizatat ndërkombëtare, para së gjithash në BE

P

residentja e Kosovës, Atifete Jahjaga po zhvillon një vizitë në selinë e OKB-së në Nju Jork, ku është takuar me sekretarin e përgjithshëm të OKB-së, Ban Ki Moon, me të cilin ka biseduar për zhvillimet aktuale në Kosovë. Sipas një njoftimi të Presidencës, gjatë takimit Jahjaga vlerësoi rolin e sekretarit Ban Ki Moon në mbështetje të Kosovës dhe theksoi rëndësinë e vazhdimit të bashkëpunimit me OKB-në në arrit-

Ban Ki Moon vlerësoi zhvillimet pozitive në rajonin e Ballkanit, me theks të posaçëm në dialogun e zhvilluar ndërmjet Kosovës

Jahjaga tha se që rruga e Serbisë drejt BE-së duhet të kushtëzohet nga marrëdhënia me Kosovën jen e përparimit të mëtejshëm të Kosovës. “Kosova është e përkushtuar që të bëhet partnere e besueshme e OKB-së dhe anëtare me të drejta të plota e organizatës botërore, si shtet i pavarur”, deklaroi Jahjaga. Presidentja theksoi se rajoni i Ballkanit ndodhet në një moment vendimtar, kur është hapur mundësia për një paqe të qëndrueshme pas fillimit të dialogut ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, për normalizimin e marrëdhënieve

Flamujt e Kosovës dhe Serbisë

ndërmjet tyre. Ajo nënvizoi se BEja ka ndërmarrë hapa konkretë për të fuqizuar këtë moment dhe shtoi se janë arritur marrëveshje të rëndësishme, të cilat gjithësesi duhet të zbatohen në praktikë.

Gjithashtu, zonja Jahjaga vuri në dukje rëndësinë që rruga e Serbisë drejt BE-së të kushtëzohet me normalizimin e plotë të marrëdhënieve me Kosovën. “Rruga e hapur për integrimin evropian të Kosovës dhe gjithë vendeve të rajonit të Ballkanit do sigurojë më shumë stabilitet, zhvillim ekonomik të secilit vend dhe gjithashtu shumë përparim”, tha kryetarja e shtetit. Jahjaga theksoi më tej se Kosova vazhdon të aspirojë anëtarësimin në të gjitha organizatat ndërkombëtare, para së gjithash në BE, pavarësisht pengesave me mosnjohjen e sovranitetit të saj nga pesë vendet anëtare. Nga ana e tij, Ban Ki Moon vlerësoi zhvillimet pozitive në gjithë rajonin e Ballkanit, me theks të posaçëm në dialogun e zhvilluar ndërmjet Kosovës dhe Serbisë për normalizimin e marrëdhënieve. Sekretari i përgjithshëm theksoi rëndësinë e zbatimit të marrëveshjeve të arritura në procesin e dialogut të lehtësuar nga BE dhe vazhdimin e angazhimit në ruajtjen e paqes dhe të stabilitetit në Ballkan.

20

•

E diel 30 mars 2014

Sport

Sfidat e së dielës

Sot luhen edhe shumica e ndeshjeve që përmbyllin javën e 26-të Superiores. Përballë do të vihen shkodranët me kampionët në fuqi të Skënderbeut. Një sfidë shumë e rëndësishme për të dyja skuadrat. Për ekipin shkodran është vendimtare pasi një trepikësh e hedh një hap më lart Tiranës dhe Flamurtarit nëse ekipi vlonjat nuk merr një rezultat negativ nesër.

Ndërsa nga ana tjetër Skënderbeut i duhet fitorja për t’iu afruar edhe më shumë kampionatit edhe për t’u fokusuar me shumë në kupë. Në Kavajë

do të ndeshen Besa me Kukësin. Një sfidë midis të barabartësh, ku pritet të luhet futboll nga të dyja skuadrat për vetë karakterin e përballjes. Një derbi historik luhet nesër në Vlorë ku Flamurtari ndeshet me Partizanin. Të dyja ekipet u nevojitet një fitore pasi është jetike për fatin në renditje. Flamurtari i duhet një fitore pasi i siguron shkëputjen nga fundi ku Vllaznia dhe Tirana janë gati të bëjnë surprizën. Ndërsa nga ana tjetër Partizani duhet të përfitojë nga hapi fals i Laçit për të marrë një tre

pikësh dhe për të konsoliduar më shumë pozicion e dytë që i siguron pjesëmarrjen në kupat evropiane.

Ndërsa në Durrës do të luhet sfida midis Teutës dhe Kastriotit. Një ndeshje që në letër favorizon Teutën që është më lart se Kastrioti i zhytur në fund dhe kërkon të marrë pikët për t’iu afruar vendit të dytë. Lushnja nga ana tjetër merr trepikëshin pasi ka sfidën ndaj Bylis të eliminuar dhe kjo i siguron një triumf në tavolinë por që nuk e ngre dot nga fundi i tabelës ku ndodhet.

Superliga Shqiptare

Tirana korr sukses ndaj Laçit dhe parakalon Vllazninë Ka qenë skuadra bardheblu ajo që është treguar më e vendosur për të fituar takimin dhe duket se ia ka arritur më së miri Fitorja ndaj laçianëve do të thotë shumë për skuadrën kryeqytetase, pasi kjo i jep shkëputjen nga zona e rrezikut por nuk duket e qartë në ide. Është Brkiç ai që tenton të bëjë diçka, por që është shumë larg në sulm dhe nuk ka mbështetje. Ndërsa skuadra e Tiranës arrin që të mbrohet mjaft mirë dhe kundërpërgjigjet ndaj të gjithave reagimeve të skuadrës mike. Një problem shtesë i shtohet skuadrës laçiane kur na fusha detyrohet të dalë Veliaj, për shkak dëmtimi duke i lënë vendin Zefit.

Ndikumana ka një mundësi të artë për të dyfishuar shifrat në minutën e 38-të. Ai ka marrë një pasim të përpiktë nga Kahata, del i vetëm me Edvan Bakajn, por topi përplaset në këmbët e portierit kurbinas gjatë destinacionit për në rrjetën e tij. Gjatë kësaj kohe, është jashtë fushe braziliani Gilberto, i dëmtuar, i cili nuk mund të vazhdojë dot më tej. Magani detyrohet të hedhë në fushë Morinën, edhe pse jo në formën e tij optimale, edhe ky me probleme dëmtimi. Kështu skuadrat detyrohen që të shkojnë drejt dhomave të zhveshjes me rezultat të pandryshuar.

Jurges Veizaj

K

a nisur me ndeshjen midis Tiranës dhe Laçit java e Superligës Shqiptare.

Sfida e luajtur ditën e djeshme ishte ajo midis bardhebluve dhe laçianëve që mbaroi me triumfin e skuadrës kryeqytetase.

Kështu, ky trepikësh i marrë për skuadrën e bardhebluve i jep mundësinë që të shkëputen pak nga fundi i tabelës. Një fund që akoma duket se ka luftë dhe se asgjë nuk është e sigurtë. Ndërsa për Laçin dy humbje radhazi nuk janë një tregues pozitiv. Kjo, pasi të dyja humbjet tregon që ekipi i Nicës është larg objektivave për zonën evropiane.

Megjithëse ndryshe nga Tirana dy disfata nuk i hapin dhe shumë probleme skuadrës, pasi nuk rrezikon për të shkuar në pozicionet e rrezikut.

Me këtë fitore Tirana ngjitet në pozicionin e 31 pikëve, dy më shumë se Vllaznia, ndërsa Laçi qëndron në pikë të barabarta me Partizanin në kuotën e 40 pikëve.

Pjesa e parë Sfida nisi me një temp mjaft të lartë dhe me një luftë sportive nga të dy krahët. Mirëpo edhe tifozët po bënin rolin e tyre, veçse në aspektin negativ. Që në fillim të sfidës koret e të dyja skuadrave vërshuan me ofendime ndaj njëra-tjetrës, duke zbehur pak luftën që zhvillohej në fushë. U ndesh ndërhyja e policisë për të qetësuar pak gjakrat dhe për ta përqendruar vëmendjen te loja në fushë. Fillimi i ndeshjes u pa nga të dyja skuadrat si një mundësi për të provuar forcat e njëra-tjetrës.

Mundësia e parë vjen për bardheblutë me anë të Takut. Mesfushori gjuan keq dhe humbet një shans të artë për të kaluar skuadrën e tij në epërsi. Në fillim, duket epërsia e skuadrës bardheblu, ndërsa edhe Laçi nuk kursehet. Janë Vucaj dhe Brkiç ata që hidhen në sulm për të

Tirana - Laçi 2-0

Klasifikimi 1 Skënderbeu Korçë 25 54 2 Partizani Tirana 25 40 3 Laçi 26 40 4 Kukësi 25 40 5 Teuta Durrës 25 36 6 Besa Kavajë 25 34 7 Flamurtari Vlorë 25 31 8 Tirana 26 31 9 Vllaznia Shkodër 25 29 10 Kastrioti Krujë 25 26 11 Lushnja 26 26 12 Bylis Ballsh 26 24 Ndeshja e djeshme TIRANA-LAÇI 2-0 Golat: Kahata 13′, Morina 87′ Gjyqtarë: K. Meta Kartonë të verdhë: Karabeci 45′ / Teqja 21′, Kehinde 56′, Danaj 63′

provuar fatin për skuadrën e tyre.

Goli nuk do të vononte shumë për skuadrën kryeqytetase që do të arrinte ta shikonte veten në epërsi më shpejt seç e priste. Në minutën e 13-të do të ishte Kahata. Lojtari do ta gjente veten të pambuluar para portës dhe do të ndëshkonte kurbinasit, duke entuziazmuar Tre minuta para përfundimit të kohës së rregullt Mario Morina vulosi fitoren me një gol të thjeshtë skuadrën e tij. Nga ana tjetër, edhe pse kanë pësuar skuadra e Nicës nuk tregon reagimin e duhur. Një aksion që nis nga këmbët e Veliajt nuk quhet gol, pasi lojtarët kurbinas janë pozicion dhe i mohojnë vetes një shans të artë në këtë moment të vështirë. Skuadra e Nicës provon,

Pjesa e dytë Pjesa e dytë do të kishte disa ndryshime në modelin e lojës, edhe pse nuk do të kishte shuam surpriza. Laçi e nis me agresivitet pjesën e dytë, por Tirana i afrohet golit të dytë me Morinën në minutën e 62-të, pas asistit të Kahatës nga e majta e sulmit. Në minutën e 69-të Xhejms pretendoi një 11-metërsh, por për Metën gjithçka është e rregullt. Tre minuta më pas një kundërsulm i shpejtë i Laçit, u mbyll me goditjen e pasaktë të Vucajt.

Mesfushori shkodran provoi nga distanca edhe në të 76, por priti në pozicion Lika. Tre minuta para përfundimit të kohës së rregullt Mario Morina vulosi fitoren me një gol të thjeshtë, ku merita kryesore shkon për Ndikumanën. Me këtë fitore bardheblutë kalojnë shkodranët e Vllaznisë dhe gjithashtu kërcënojnë që të kalojnë Flamurtarin pasi janë me të njëjtat pikë.

21

E diel, 30 mars 2014

Sport

Spanjë

Bajerni ndalet nga Hofenhajmi, Rojsh shpëton Dortmundin

Barcelona triumfon me penallti ndaj Espanjolit Skuadra katalanase arrin që të marrë një fitore shumë të rëndësishme në një derbi mjaft delikat ndaj Espanjolit. Për të fiksuar rezultatin e ndeshjes do të mjaftonte penalltia e shënuar nga Mesi, që i dhuroi skuadrës një sukses për titullin e La Ligas

R

eali gabon, por Barcelona vazhdon të korrë suksesin e radhës.

Kështu skuadra katalanase ka arritur të vërtetojë që është në formë të mirë. Skuadra e Martinos ishte në një test të vërtetë përballë Espanjolit. Skuadra e tjetër e qytetit ka qenë gjithmonë një rivale shumë e fortë, që i ka hapur punë ekipit të Tata Martinos. Mirëpo kësaj radhe një penallti e Leo Mesit i ka mjaftuar për të mposhtur 1-0 duke fituar derbin e pestë radhazi, të gjithë pa pësuar gola, por mbi të gjitha për të vazhduar garën në këtë luftë të pabesueshme për titullin e La Ligas. Një fitore e vuajtur dhe me polemika, për në këtë fazë për blaugranët rëndësi kanë 3 pikët, Skuadra e tjetër e qytetit ka qenë gjithmonë një rivale shumë e fortë, që i ka hapur punë ekipit të Tata Martinos

të tjerat do të harrohen. Martino kishte lënë pushim Iniestën, kishte zgjedhur Pedron e Nejmarin si shokë të Mesit dhe e nisi finalen e tij të sezonit në duart e Pintos. Me Valdesin që u kujtua nga shokët, të cilët hynë në fushë me fanellat ku ishte shkruar “Forca V. V.” me inicialet e portierit të dëmtuar. E nisi më mirë Barcelona që kontrolloi, krijoi dhe shpërdoroi, Mesi fillimisht gjuajti dobët kundër Kasijas nga dy hapa, pastaj e ngriti shumë topin me kokë kur ishte harruar nga lojtarët e Espanjolit në minutën e 17, festivali i gabimeve vijoi me Nejmarin që mori një top

Vidal: Shpresoj që një ditë të fitoj Topin e Artë Barcelona feston fitoren

të artë nga Dani Alves një nga më të mirët në fushë, por i cili u çua dëm në mënyrë sensacionale nga bashkatdhetari i tij. Në të 21-ën ishte Pinto që rrezikoi kur priti shumë për të kapur topin dhe për pak rrezikoi të hynte vetë brenda në portë për të rikuperuar topin. Një minutë më pas gaboi dhe Pixili që morri një asist perfekt nga Serxho Farcia por gjuajti lart i vetëm përballë Pintos. Më pas Espanjoli kërkoi një 11-metërsh për faullin e Maskeranos ndaj Havi Lopezit. Faulli është i qartë, por më pak e sigurt është nëse ka ndodhur brenda zonës, gjithsesi arbitri nuk vërshëlleu dhe Nejmar gaboi një tjetër gol në minutën e 39-të. Pjesa e dytë ishte sërish e tensionuar por me më pak raste, Barça

Një minutë më pas gaboi dhe Pixili që morri një asist perfekt nga Serxho Farcia por gjuajti lart i vetëm përballë Pintos. Më pas Espanjoli kërkoi një 11-metërsh për faullin e Maskeranos ndaj Havi Lopezit

rriti presingun dhe momenti deciziv erdhi pas 74 minutave lojë.

Pike goditi traversën dhe vetëm një moment më pas Havi Lopez preku me dorë një top të Nejmarit, për Espanjolin ishte braziliani ai që e preku i pari topin me dorë, për arbitrin ishte penallti për Barcelonën. Penallti e transformuar në gol pa shumë mund nga Mesi. Për Mesin është goli i parë në “Kornelia el Prat”, i 23 në këtë La Liga, i 36 sezonal. Për Espanjolin u bë menjëherë errësirë dhe nata u nxi akoma më tepër kur në minutën e 82-të Kasija ndaloi me dorë një top të Mesit jashtë zone, portieri u përjashtua dhe me ndryshimet e mbaruar në portë hyri Havi Lopez. Me këtë rezultat kështu Barça siguroi një fitore mjaft të rëndësishëm duke mbajtur hapin për të qenë pretendente në luftën për kampionat.

Havier Mascherano

Arsenali barazon me Sitin, Liverpuli ngjitet Arsenali dhe Mançester Siti kanë barazuar me rezultat 1-1 për t’ia bërë ditën shumë të mirë Liverpulit luftën për titullin kampion. Siti e filloi sfidën me dominim të madh, duke e kontrolluar çdo repart të fushës. Frytet e dominimit u vjelën në minutën e 18të, kur pas një goditje të kthyer nga shtylla ishte David Silva ai që futi topin në rrjetë. Pjesa e

Një javë pasi u shpall kampion i Bundesligës Bajerni i Mynihut është ndalur në “Allianz Arena”. Skuadra e Pep Guardiolës ka barazuar 3-3 me Hofenhajmin në ndeshjen e javës së 28-të ku një prej protagonistëve ka qenë edhe shqiptari Xherdan Shaqiri. Shqiptari që luan për kombëtaren e Zvicrës ishte autor i një asisti në golin e Pizarros në minutën e 31-të ndërsa tre minuta më pas shënoi edhe vetë një gol duke përmbysur avantazhin e përkohshëm të miqve. Por një gol në fundin e pjesës së parë dhe një gol në minutën e 75 i dha Hofenhajmit barazimin. Në ndeshjet e tjera, Borusia e Dortmundit ka fituar në transfertën e Shtutgartit, edhe pse e pa veten në disavantazh të dy golave për 19 minuta. Një tripletë e Marko Rojshit i dha tri pikë të rëndësishme në luftën për vendin e dytë skuadrës së Jurgen Klëpit që përfiton edhe nga hapi fals i Bajer Leverkusenit në shtëpi.

parë përfundoi me këtë dinamikë, kurse fytyrë tjetër ishte pjesa e dytë. Ishte Flamini ai që shënoi për 1-1 në minutën e 53-të për të inspiruar një ofensivë të madhe të Arsenalit. Rastet e panumërta të Topçinjve nuk u konkretizuan dhe kjo bëri që ndeshja shumë e fortë të përfundonte me barazim 1-1. Me gjashtë ndeshje të mbetura në Ligën Premier, Arsenali ka

64 pikë në vendin e katërt, pesë pikë më pak se Çelsi në vendin e parë. Mançester Siti ka 67 pikë në vendin e tretë, dy më pak se Çelsi në vendin e parë, por ‹citizens’ kanë dy ndeshje më pak të zhvilluara. Nga kjo situatë përfiton më shumë Liverpuli pasi “The Reds” mund të marrin pozitën e parë me një fitore në “Anfield” ndaj Totenhemit të dielën.

Mesfusha e Juves është një ndër më të fortat në botë. Kjo, pasi trioja e përbërë nga Pirlo, Pogba dhe Vidal janë ata që dhurojnë spektaklin te bardhezinjtë. Për Pogbanë Topi i Artë nuk ka nxitim, pasi e ardhmja është e tija. “Shpresoj që një ditë të fitoj Topin e Artë”, - deklaroi pak kohë më parë, duket thjesht çështje kohe. E mendon edhe Pirlo që mbetet gjithmonë deçiziv, edhe pas shumë vitesh në nivelet më të larta, përgjatë të cilave ka fituar gjithçka. Një çmim për një karrierë shembullore. E përkëdhel ëndrrën për Topin e Artë edhe Arturo Vidal. “Gjithmonë preferoj që të më

Arturo Vidal

gjykojnë të tjerët, por kur pyetem nëse do të dojë që një ditë të fitoja Topin e Artë, si mund të them jo?

Që kur jam te Juventusi ndihem se kam ndryshuar, dhe jam përmirësuar. Kam mësuar shumë nga të gjithë, mbi të gjitha nga shokë si Pirlo e Bufon që në karrierën e tyre kanë fituar gjithçka. Është një fat të luaj përkrah tyre”. Pavarësisht arritjeve në këtë sezon ku Juventusi ecën me hap të sigurt drejt titullit të tretë radhazi në Itali, mbetet shija e hidhur e dështimit në arenën më prestigjioze, atë të Champions League, ku bardhezinjtë u eliminuan që në fazën e grupeve.

22

•

E diel 30 mars 2014

Zbavitje

Fjalëkryqi i “Standard” 1

2

3

4

16

17

22

23

5

6

7

18 24

28 35

29

36

37

41

8

9

25 30

31

32

33

57

72

45

55

63

40 46

56 59 64

60 65

69

73

HORIZONTAL 1. Teket e murit.

4. Mund të jetë metalprerëse.

10. Qyteti i Madonnina-s në Itali.

16. Ramazzotti këngëtar.

18. Girone aktor.

19. Një ekspert i origjinës së fjalës.

21. Eshtë lule aromatike.

23. Gjysmë lepuri.

26. Bëhet më notë ai i nxënësit.

27. Janë nën xhaketë.

28. Janë njerëz me dy fytyra.

30. Një i parë në manastir.

31. Ishte princi i oratorëve.

27

50

58 62

21

34

44 49

68

15

39

54

61

14

26

53

67

13

20

48

66

12

19

43

47 52

11

38

42

51

10

70

71

74

32. Mund të nxirret me duf.

34. Fiset pa fe.

36. Drejtohen nga abatë të tillë.

38. Në kryr të kryesisë.

39. Diftong në teatër.

40. Pagëzoi Shën Palin.

41. Winslet e Titanic 44. Kapak pa ekstreme.

46. Janë vende ku prehen martirë.

48. Radiotelevizioni i Kosovës.

51. Kilmer aktor.

52. Gjysma e lapsit.

53. Jacques i Monsieur Hulot 54. Ortolani kompozitor italian.

55. Janë pjesë si Vejusha gazmore.

57. Eshtë vegël për të shkulur gozhdë.

58. Lindsay aktore.

60. Eshtë gruaja e Andy Capp.

61. ... Greco piktor.

62. Janë sundimtarë shtypës.

64. Malet pa kufij.

66. ... në bronz në një film shqiptar.

68. Chaney që qe aktor.

70. Eshtë material që përdorej për prodhimin e prizave.

71. Pan që humbi hijen.

72. Kujt i mungon... gabon.

73. Tony që këndon Quando, quando...

Fjalëkryqi pa skemë 1 2

3

4 5 6

7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

29. Një aktiv pa kufij.

31. Një burrë nga Kopenhagen.

33. Janë karakteristika të fytyrës.

35. Ekstreme në sirtar.

36. Trupat e Flotës VII. 37. Janë të palëvizshmit.

39. Fiorucci stilist.

42. Film i James Cameron.

43. Artikull spanjoll.

44. Morissette këngëtar.

45. Eshtë sindromë e Oblomovit.

46. Një sportist në pistë.

47. Nuk i tregohen babait.

49. Eshtë ekspres në binarë.

50. Marubi i fotografisë.

55. Të parat në olimpiadë.

56. Një... position për Sebastian Vettel.

57. Salvador piktor. 59. Një nur bukurie.

60. Një pemë që jep frut.

63. Pak rendiment.

64. I famshmi Pacino.

65. Kastile janë në fund.

67. Fillojnë tatëpjetën.

69. Inicialet e Stone regjisor.

Përgjigjja e fjalëkryqit të kaluar M R

T

M A K

E R O S K A R A

S

N I

A

T A R T

E P

I

I

E T

J R

I

T L E

P

L

H D

E M O S I

I

S

T

Z F

S

J

M

T

T E N I

A

S

R

O P

E R

L O

I

-Dalin duke qarë të tilla.

12-Qendër kroate.

-Janë lloje njerëzish.

-Janë kokëfortë të tilla.

-I ndjeri Pascal i Pirandello-s.

VERTIKAL 1-Giuseppe i Il trillo del diavolo.

-Antonio de Curtis në cast.

2-Mund të jetë kokosi.

-Fillojnë hapur.

3-Janë tek në Gramoz.

-Jaë ujrat në llixha.

4. Xhemili aktor. -Lindi Ismaelin.

5-Një mungesë gjaku -Janë edhe ato ultravjollcë.

6-Fund janari.

-Mund të jetë koinçidenca.

7- Para ... mode në një grup të famshëm rock.

-Inicialet e Presley-t.

8-Eshtë pije e nxehtë.

9-Eshtë fuqia për... shopping.

-Tre në tetëdhjetë.

10-Bëhen duke vënë emër.

E

I

I

E T

S

I

K A T E

I M

I

D

Ç

N A T

I

M

I

T

A

P A

S

T K E V A L U L A E

T A T

E L S

L A N O

T E T

R

L O N

A K T E

I

I

I M O L O G

V L E R

P O K R

A N A N

T E T

E T E R

I

S

E

A

E T

M A N A

L O H A N

A L E

I

E M O

A L T A R

T A T

E R

I

Z E A

N

R

A B A T S

K R

P

F

I

I

T

I

R

A

A N

E

T

T

I

B A K E L A

R

E N

P

D A R

I

I S

A

11-Mbyllin flatrat.

-Një komandë në computer.

-Deda komik.

12-Janë tymrat si smog.

13. Shkurt pr company.

-Një sigël maunesh.

-I pabesueshmi i gjelbërt.

14-U dënua me gjumë të përjetshëm.

-Fundi i Turandot.

15-Battisti që qe kantautor.

-Emri i Magritte.

16-Shpifje pa shije.

-Qe mbreti i fundit i Trojës.

17-Inicialet e Redford.

-Eshtë nata pa hënë.

-Bëjnë durim me uri.

18-Fundi i një heroi.

-Mbetet në fund. -Deti i Anglisë.

19. Një dokument me trashëgimtarë.

20. Fillojnë sefte. -Andrea aktore.

-E së keqes ato të Baudelaire.

21-Një numër femrash -Eshtë përqindje bankare.

22. Eugene e Balzac.

-Një shaka pa çifte.

Përgjigjja e fjalëkryqit të kaluar

Eshtë një fjalëkryq për ekspertët dhe për kampionët. Për ta zgjidhur duhet që kutitë e zeza të vendosen nga ju

Duhet të nxini 51 kuti HORIZONTAL 1-Kreshniku i volejbollit.

-Shkroi Në kërkim të kohës së humbur.

2-Giorgio i modës.

-Inicialet e Bean.

-Qe piktor i yni.

-Një njësi fizike e punës.

3. Një pagesë e jona.

-Arden e Flash Gordon.

-Dino Campana.

-Inicialet e Reitman.

4-Fillojnë takimin.

VERTIKAL 1. Presin Ferrari-n në box.

2. Fut me forcë.

3. Janë ëmbëlisra me qiri.

5. Këndohen në opera.

6. Ishte populli i druidëve.

7. Gjysmë imitim.

8. Në krye të notarëve.

9. Elfriede, shkrimtare dhe dramaturge nobeliste.

10. Kështu ndjehet ai që s’ka problem.

11. Eshtë budalla. 12. Para Angeles.

13. Valli që qe aktore.

14. Një pjesë e nomenklaturës.

15. Eshtë dash që i prin kopesë.

17. Një rivale e Volvo-s.

20. Lindi Akilin.

22. Pa lidhje s’kanë kuptim.

23. Një si port.

24. Flet për kreshnikët.

25. Janë shërbimet me... letra.

26. Kështu vjell ai që shpif.

28. Mund të tregojnë satelitët natyralë të planetëve.

-Inicialet e Moravia-s.

-Film i Luc Besson.

5-Tundim pa çifte.

-Ishte Europa kapitaliste.

-Një pasha i Gjermanisë.

6-Ente Italiane.

-Përmbledh këngët e këngëtarit.

-Inicialet e Rossellini aktore -George aktore.

7-Pak irredentiste -Janë ksenofobë.

-Mund të jenë… unikë.

F S H A T A R E T C A K S P A L L T O K E A P

-Fillojnë teorikisht.

8-Luhet një nga… banda.

-Irlanda me Dublinin.

-Janë me ngjyra si… tunxhi.

9-Transportojnë edhe TIR. -Njëmetër… rrobaqepësi.

-Një ndarës mes dy dhomave.

10-Mefarete këngëtare.

-Braktisi Arianën. -Monica teniste.

11-Raquin e Emile Zola.

-Një verë në Paris.

-Chaney që qe aktor i famshëm.

A R R A R A D A M R D

I

A N E

A N K S T

I

S

K O M I L

I

I

S T E T R

I O N E R E T

K A R A N T

I N A

S

I

E R A A N E T E L I K T A T O R

N D E R

T E N

I

S T E T O M O R

I

A N

T A N

I

I

N A

I

P

A S

I

I M E T E T

O R A T O R E

E K A A N O N

M O N U M E N T

I O R

I N

I R E N A

D

K A S H T A

I M I

E D A M A R E

R H

A

S O N

M A R R R

H I R T K A M E R A T A A M A N E T I

I

T U A R R O

R A M A A H E T

I M B O L S

S R T E D

I M E R

I M E T

I N E K

I

P E

23

•

E diel 30 mars 2014

Fjalëkryqi Simetrik

HORIZONTAL 1. Nolde piktor.

4. U braktis nga Helena.

10. Ajo e jashtme edhe gënjen.

14. Neilol aktor.

15. U shkrumbua në muret e Tebës.

16. I tillë ishte Francis Drake.

17. Inicialet e Raymond që krijoi Flash Gordon.

18. Eshtë organi i taksave.

19. Mund të jetë një agim.

21. Kështu është qarkullimi konfuz.

23. Eshtë gara më e gjatë.

25. Ishte anije e dikurshme 26. Janë njëvjeçarë.

28. Një pjesë e nobelistëve.

29. Eshtë vrarë në luftë.

30. Një vijë e famshme mbrojtëse.

31. Janë legjendat.

32. Pavlina që bënte duet me Anida Taken 33. Janë nxënës... ushtarë.

34. Një e hapur botohet.

35. Një enë.

36. Mbajnë cigare.

37. Albrecht, piktor gjerman.

38. Mbesin në fund 39. Një simbol lëkurëkuqsh.

40. Ishte i burgosuri i ndërgjegjes.

42. Janë në gjyq.

43. Janë finokë.

45. Dy asa në dorë.

46. Bëhen si favore.

48. Janë të babëzitur.

49. Flenë pa zë.

50. Kulmojnë me Akokagua.

51. Ngjyhen ne tavolocë.

52. Një dyshe në skenë.

VERTIKAL 1. Agjencia europiane e hapësirës 2. Anisa e Pranvera nuk erdhi vetëm.

3. Të fundit në takim.

4. Bazar që këndojnë Vacanze romane.

5. Eshtë shkrimi me kreshnikë.

6. Një famë.

7. Janë specialistë të verës.

8. Me të bëjnë një letër.

9. Ari në tabelë.

10. Janë si bateri 11. Ndaheshin me sinor dikur.

12. Janë katolikë të Libanit.

13. Inicialet e Travolta-s.

15. Të le në klasë.

16. Janë vrimëza në lëkurë.

18. Një shtëpi botuese.

19. Mund të jenë postare.

20. Një lajm i vjetër.

22. Emër burri.

23. Edouard, piktor.

24. Mund të jenë aktet juridike.

25. Eshtë lule.

26. Një minierë e vjetër.

27. Kështu janë përpjektjet kolosale.

30. Një godinë në miniaturë.

31. Markë cigareje.

33. Një brinjë në skuadër.

34. Ato të së keqes i shkroi Baudelaire.

36. Janë pozitive ose negative.

37. Shkojnë me zakonet.

39. Igli te Lazio.

40. Kisha... në një kohë tjetër.

41. Eva e Diabolik.

42. Pak pedagogji.

43. Brown i Kodi i Da Vinci-t.

44. Një fije pa tension.

47. Duhen në kufij.

48. Fillojnë një metodë.

49. Fillojnë fundin.

Përgjigjja e fjalëkryqit të kaluar

Zbavitje S H I U T A R A R

A M A D E U S S T E R

E P I G O N E

P A M E L A P A K I C A A G O R A R O M A A N A F I I

I L E A

T R

K A I N A D O L L I

A

S E R V I L E T I

P O R E

I T O L I

S H I R

A T A L A

T U R R A

A M A T O R E K I

N J O L L E

N E M B O K E M B A

L U L K O K E

B E M A T

I T I

M E T A L

E

H E R E T I K

M O N E T A R P A Z A R E T

M I N A T O R

P L A T I

T R

I O

Drake & Rihanna kthehen në shtëpi pas turneut

Horoskopi 30 mars 2014 Dashi Beqaret do jene ata qe kane me shume fat nga te gjithë. Do realizojnë takime te njëpasnjëshme me persona vërtet mjaft te veçante. te dashuruarit do vazhdojnë te njëjtën rruge qe kane nisur. Mbrëmja do jete disi me e ngrohte. Ne planin financiar nuk duhen ndërmarrë sfida edhe sikur situata te jene shume e qëndrueshme.

Demi Do e lini paksa pas dore sot personin qe keni ne krah dhe marrëdhënia ne çift nuk do jete ashtu si e keni menduar. Duhet te mbani edhe me tepër përgjegjësi për gabimet e se kaluarës. Beqareve ju kane rezervuar yjet një takim mbresëlënës. Financat do përmirësohen ndjeshëm fale fitimit te një lotarie ose te një shpërblimi te majme marre nga puna.

Binjaket Do jeni tej mase xheloze sot për atë qe keni ne krah dhe nuk do i mendoni veprimet qe do bëni. Kujdes sepse çdo gjë e ka një kufi. Beqaret edhe pse do lodhen se kërkuari princin e tyre te kaltër nuk do ia dalin dot mbanë.

Financat do i menaxhoni me shume maturi dhe përkujdes. Situata fatmirësisht nuk do jene aspak e keqe, përkundrazi.

Gaforrja Nëse jeni prej kohesh ne një lidhje sot do iu duket sikur nuk e keni shfrytëzuar si duhet jetën dhe do iu mungoje pavarësia apo liria. Flisni me partnerin dhe mos bëni asgjë te nxituar.

Beqaret me mire t’i mbyllin sytë dhe t’i pranojnë ftesat qe do iu bëhen. Ne planin financiar situata do jete edhe me e mire sesa ju e kishit menduar. Nuk do keni vështirësi.

Luani Çështjet materiale do jene ato qe do sjellin debate dhe konflikte gjate kësaj dite për jetën tuaj ne çift. Mundohuni t’i ndani gjerat njëherë e mire. Disa beqare do kenë ndryshime ne jetën sentimentale ndërsa disa te tjerë do vazhdojnë te njëjtën rutine. Financat nuk do jene te këqija kështu qe përfitoni për te kryer shpenzimet me te domosdoshme.

Virgjeresha Pasioni do e pushtoje ditën tuaj sot dhe çdo gjë do shkoje për mrekulli. Do ndiheni aq mire ne krahët e partnerit saqë shpesh do iu duket sikur jeni ne një ëndërr. Beqaret me mire te qëndrojnë vetëm sesa te bëjnë gabime te pafalshme me zgjedhjen e ndonjë personi. Ne planin financiar do keni ndihem e familjareve apo te afërmve te tjerë.

Peshorja Komunikimi dhe bashkëpunimi do rivendoset serish sot ne jetën tuaj ne çift. Do flisni edhe me hapur se me pare me atë qe keni ne krah. Beqaret do joshin një person te papërshtatshëm i cili mund t’iu sjelle edhe probleme ne te ardhmen. Kujdes! te ardhurat do jene goxha te mira. Gjithë sakrificat qe keni bere kohet e fundit do ju shpërblehen.

Akrepi Nuk do bini dakord për disa gjera sot me partnerin tuaj dhe tensioni mund te ndizet se tepërmi. Beni kujdes me ato qe do nxirrni nga goja.

Beqaret do ja kalojnë mire pranë miqve dhe shokëve dhe nuk do e ndiejnë nevojën për te krijuar një lidhje. Me financat bëni kujdes. Edhe pse situata është e qëndrueshme nuk duhen bere çmenduri me shpenzimet.

Shigjetari Ndryshoni paksa pamjen tuaj te jashtme sot dhe do e “çmendni” edhe njëherë atë qe keni ne krah.

Ne këtë mënyrë do e ndryshoni edhe rutinën qe ju kishte pushtuar. Beqaret do kenë dëshira te çmendura, por nuk duhet absolutisht te nxitohen sepse do krijojnë përshtypje shume te keqe tek te tjerët. Financat mundohuni t’i ruani për një kohe sa me te gjate ne te njëjtën gjendje.

Bricjapi Do i jepni me shume prioritet se kurrë sot jetës suaj ne çift. Do mundoheni t’ia plotësoni dëshirat partnerit dhe te ndiheni sa me mire. Beqaret do takohen rastësisht me një shok fëmijërie, por kësaj here do e shohin atë me një sy tjetër. ne planin financiar do bëni çmos qe ta përmirësoni situatën dhe do gjeni mënyrën e duhur për t’ia dale.

Y

jet e muzikës botërore, Drake dhe Rihanna, pas përfundimit të turneut të reperit në Evropë, janë kthyer bashkë në shtëpi.

Ata janë parë me shumë valixhe dhe me veshje të thjeshta e të mbuluara në aeroportin Heathroë të Londrës, nga ku edhe kanë

fluturuar drejt Toronots. Në natën e fundit të turneut evropian të Drake ata janë parë duk darkuar në një restorant. Ata më pas janë fotografuar duke shtrënguar duart njëri me tjetrin në një taxi, teksa u larguan nga klubi i natës Tramp ku performoi Drake.

J-Lo, e mrekullueshme me të kuqe

Ujori Do jeni shume impulsive me partnerin tuaj gjate kësaj dite dhe mund t’i thoni gjerat te cilat nuk do duhej. Ne ndonjë moment situata edhe mund te dale jashtë kontrollit. Beqaret me shume gjase do e gjejnë shpirtin e tyre binjak dhe do fillojnë një tjetër etape ne jetën e tyre. Financat do vijnë dalëngadalë duke u përmirësuar po vazhduat te tregoheni te matur me shpenzimet.

Peshqit Do jeni me romantike se kurrë gjate kësaj dite ju qe keni ne një lidhje. Çdo gjë do shkoje ashtu si e kishit menduar madje emocionet do jene te fuqishme. Beqaret gjithashtu do jene te gatshëm te bëjnë sakrifica vetëm për ta pasur për vete atë qe pëlqejnë. Financat mund te përkeqësohen nëse nuk bëni kujdes me shpenzimet. Do keni vështirësi me pas ta riktheni gjendjen si dikur.

P

jesë e jurisë së “American Idol”, Jennifer Lopez rrëmbeu vëmendjen e publikut ditën e enjte, duke shfaqur anën e saj më të mirë me një fustan të mrekullueshëm ngjyrë të kuqe. 44-vjeçarja, mbi taka dhe me fustanin e puthitur pas trupit, tregoi se

nuk njeh se çfarë do të thotë kalim i viteve, ndërsa mbetet po aq mahnitëse sa përherë. J-Lo, ndonëse po i drejtohet dekadës së pestë të jetës së saj, vazhdon të shquhet veçanërisht për të pasmet, të cilat kanë fituar që shpesh del mbi popullaritetin e këngëtares.

cmyk