Mała Energetyka Wodna w krajach UE-27
Na małą energetykę wodną (MEW) składają się generalnie elektrownie wodne o mocy zainstalowanej do 10 MW.
Dysponując w krajach UE-27 całkowitą mocą zainstalowaną w wysokości 13 000 MW, MEW jest w stanie zapewnić zaopatrzenie w energię elektryczną dla 13 milionów gospodarstw domowych.
Źródło: Kleinwasserkraft Österreich
MEW odgrywa kluczową rolę przy redukcji emisji gazów cieplarnianych, wnosząc wkład w wysokości około 8 % do produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych i wykazując najlepsze wskaźniki, gdy chodzi o emisję gazów cieplarnianych w całym cyklu użytkowania instalacji.
MEW nie jest konsumentem ani źródłem zanieczyszczeń wody w trakcie wytwarzania energii elektrycznej.
MEW jedną z najbardziej sprawnych, niezawodnych i tanich form wytwarzania energii elektrycznej, stanowiącą stabilne i pewne lokalne źródło dostaw tej energii. Zapewnia kompensację oddziaływania niestabilnych źródeł energii elektrycznej.
Wielozadaniowe obiekty MEW działają na rzecz społeczności lokalnych (zaopatrzenie w wodę, ochrona przeciwpowodziowa, irygacja itp.).
Przemysł związany z MEW posiada istotne znaczenie gospodarcze w Europie (co najmniej 29 000 pracowników zatrudnionych bezpośrednio i 4 200 przedsiębiorstw funkcjonujących w ramach sektora). MEW stanowi bardzo często znaczącą okazję uzyskania przychodów przez mieszkańców odległych okolic.
MEW posiada duży potencjał rozwojowy. Jeśli obecne warunki ulegną poprawie, to w przyszłości sektor będzie w stanie dostarczać do sieci elektroenergetycznych krajów UE-27 ponad 50 TWh dodatkowej energii elektrycznej rocznie. Znaczny potencjał związany jest także z możliwością modernizacji starszych obiektów MEW.
Wyzwania
Mimo przynoszonych korzyści i długiej historii, MEW jest często sektorem pomijanym i nieuwzględnianym w europejskich i krajowych planach rozwojowych.
Negatywny wpływ na sektor MEW wywarła europejska legislacja środowiskowa (Natura 2000, dyrektywy dotyczące ocen oddziaływania na środowisko, Ramowa Dyrektywa Wodna itp.) oraz krajowe przepisy wdrożeniowe. Wykorzystanie potencjału ekonomicznego MEW wymaga lepszego konsensu i współdziałania przy realizacji strategii rozwoju energetyki i ochrony środowiska.
Sektor napotyka zbyt wiele barier administracyjnych. Procedury wydawania pozwoleń dla MEW są obecnie nadzwyczaj czasochłonne, mają charakter biurokratyczny i nazbyt niepewny.
Deweloperom i inwestorom MEW brakuje rzetelnych i stabilnych reguł funkcjonowania rynku.
Brakuje należytego finansowania prac badawczych.
Źródło: Kleinwasserkraft Österreich
Zalecenia
Osoby i instytucje decydujące o polityce rozwoju Unii Europejskiej i państw członkowskich powinny traktować MEW, jako pełnowartościowy element sektora OZE.
Polityki ochrony środowiska na szczeblu unijnym i krajowym muszą być oparte na rzetelnej, naukowo udokumentowanej wiedzy, analizie kosztów i korzyści oraz indywidualnym traktowaniu każdej lokalizacji. Poza aspektami środowiskowymi analiza zrównoważonego rozwoju powinna brać pod uwagę także wynikające z MEW korzyści społeczne i ekonomiczne – dodatkowe dwa filary rozwoju zrównoważonego.
Procedury wydawania pozwoleń i koncesji powinny być oparte na prostych, uczciwych, trwałych i transparentnych zasadach (‘one-stop shop’).
Uczciwe zasady wsparcia powinny uwzględniać wielozadaniowy charakter energetyki wodnej oraz rosnące koszty wynikające ze zobowiązań środowiskowych.
Konieczna jest alokacja środków na badania technologii przyjaznych środowisku i rybom, jak również rewitalizację rzek i poprawę lokalnych habitatów.
Źródło: Kleinwasserkraft Österreich
Projekt Stream Map i Mapa Drogowa dla MEW w krajach UE-27
Stream Map był projektem koordynowanym przez Europejskie Stowarzyszenie MEW (ESHA) i współfinansowanym przez program Komisji Europejskiej „Inteligentna Energia dla Europy” (IEE), którym zarządza Agencja Wykonawcza ds. Konkurencji i Wynalazczości (Executive Agency for Competitiveness & Innovation EACI). Projekt był realizowany od września 2009 roku do maja roku 2012. W ramach projektu Stream Map zebrano po raz pierwszy szczegółowe dane o strukturze i potencjale wytwórczym sektora małej energetyki wodnej, sytuacji rynkowej i uwarunkowaniach wynikających z polityki krajów UE-27. Dane te zamieszczono w centralnej bazie danych HYDI (Hydro Data Initiative) dostępnej bezpłatnie dla osób zainteresowanych. Na podstawie zebranych danych opracowano po raz pierwszy Mapę Drogową Rozwoju Sektora MEW w UE-27.. Mapa drogowa i dalsze informacje o projekcie STREAMMAP dostępne są ze strony internetowej http://streammap.esha.be/ oraz pod adresem poczty elektronicznej info@esha.be.
Przy wsparciu:
ESHA - European Small Hydropower Association, Renewable Energy House, Rue d’Arlon 63-67 B-1040, Brussels, Belgium, Tel: +32 2 546 19 45, Fax: +32 2 546 19 47, E-mail: info@esha.be ESHA jest członkiem-założycielem EREC – European Renewable Energy Council (Europejskiej Rady Energii Odnawialnych)