WATERSTOF IS SEXY!

Gaat het nu dan daadwerkelijk gebeuren, auto’s die op water rijden? Of zelfs vliegtuigen die op een tank waterstof de wereld overvliegen? De ontwikkelingen op het gebied van duurzame energie gaan razendsnel en waterstof speelt een steeds grotere rol. De Europese Unie steekt 5,2 miljard euro in waterstofprojecten in diverse landen. De Spaanse overheid zet met 47 miljoen aan subsidies alleen al dit jaar fors in op waterstof en oliemaatschappij Cepsa investeert 3 miljard in het opzetten van de Valle Andaluz de Hidrógeno Verde. Spanje moet in Europa de grootste leverancier van groene waterstof worden, Andalusië speelt daarbij een sleutelrol.

Het tijdperk van de fossiele brandstoffen loopt op z’n eind. De voorraden zijn niet oneindig, het gebruik ervan heeft een grote impact op het milieu en een groot deel van de wereld is afhankelijk van een klein aantal leveranciers. Feiten die al lang bekend zijn maar de laatste jaren is pijnlijk duidelijk geworden dat er met spoed wat moet veranderen. Om niet met de hele mensheid terug te grijpen op vuur om warm te blijven en via rooksignalen te communiceren is energie nodig, veel energie.

Wat basiskennis

Energie die wordt opgewekt door windmolenparken en zonnepanelen is niet vervuilend en wordt daarom duurzaam genoemd. Het grote nadeel van deze energie is dat ze niet op grote schaal kan worden opgeslagen. Simpel gezegd, windmolens draaien ’s nachts voor niets en als niet iedereen alle apparaten aanzet op zonnige dagen gaat de rest van de energie van zonnepanelen gewoon verloren. Zou je die energie wel willen opslaan om bijvoorbeeld aan de grote vraag van de industrie te voldoen, heb je enorme lappen grond nodig om loodsen vol met batterijen te bouwen.

En dan is er nog het detail dat voor de productie van die batterijen lithium nodig is. Een vervuilend materiaal dat niet op grote schaal voorhanden is en de arbeidsomstandigheden van mensen die in lithiummijnen werken zijn ook niet echt best te noemen.

Eureka

En toen was er waterstof. Een geurloos en kleurloos gas dat niet in de natuur voorkomt maar geproduceerd moet worden. Daarvoor zijn water (H2O) of aardgas nodig. Vervolgens is energie nodig om de moleculen te scheiden.

Waterstof wordt tot op heden vooral als bouwsteen in de industrie gebruikt om er andere stoffen mee te maken. Ammoniak bijvoorbeeld, waarmee vervolgens kunstmest wordt gemaakt. Maar waterstof kan ook gebruikt worden als energiedrager en kan heel veel energie bevatten, meer dan elke andere stof. Bij verbranding geeft waterstof de energie vrij en kan deze gebruikt worden. Het voordeel is dat er bij die verbranding geen CO2 vrijkomt zoals dat bij fossiele brandstoffen wel het geval is.

Waterstof is goed op te slaan voor lange tijd. Het verliest weinig energie, minder dan wanneer energie voor lange tijd in een batterij wordt opgeslagen. Ideaal dus voor het voor langere periodes opslaan van waterstof die gemaakt is in tijden van een overschot aan energie. Zo heb je ook in tijden van een gebrek aan energie voldoende voorraad. Voor die opslag kunnen lege zoutkoepels of gasvelden worden gebruikt. Binnenkort wordt er in Burgos een proef gedaan met de opslag in ondergrondse grotten.

De toekomst?

Al met al dus een ideale vervanging voor aardolie en gas. Moet nu elk huishouden een elektrolyse apparaat aanschaffen en kunnen de zonnepanelen de prullenbak in? En worden elektrische auto’s in de toekomst allemaal vervangen door auto’s die rijden op waterstof? Daar is snel antwoord op te geven: nee. De reden is simpel, voor sommige doeleinden blijft de ‘oude vertrouwde’ elektriciteit, maar dan wel duurzaam opgewekt, de beste oplossing.

Dat neemt niet weg dat er wel geëxperimenteerd wordt met systemen die uiteindelijk de weg naar het huis van de consument gaan vinden. In Lochem (Overijssel) bijvoorbeeld hebben twaalf huishoudens drie jaar lang een warmtepomp die op waterstof draait.

Industrie en op weg

Om de CO2 uitstoot van de industrie te verminderen of zelfs naar nul terug te brengen is waterstof wel een heel goed alternatief. Het kan gebruikt worden voor productieprocessen waar hoge temperaturen voor nodig zijn. Daar wordt nu nog steenkool of aardgas voor gebruikt. Met andere duurzame methodes zijn die hoge temperaturen niet of nauwelijks te bereiken.

Ook in de transportsector gaat waterstof een grote rol spelen. Vrachtauto’s bijvoorbeeld, zijn niet zo geschikt voor aandrijving door elektriciteit op dezelfde manier als personenauto’s. Om een fatsoenlijk aantal kilometers te kunnen rijden zonder bij te tanken zouden ze een veel grotere batterij nodig hebben dan die van een personenauto. En dat is niet rendabel.

Overal in Europa wordt druk geëxperimenteerd met de grotere voertuigen. In Groningen, Aberdeen, Brussel, Arnhem en Touraine Vallée de l’Indre rijden nu vuilnisauto’s op waterstof.

In de scheepvaart en het vliegverkeer is men ondertussen ook druk aan het onderzoeken hoe waterstof ingezet kan worden. De eerste testvaarten met containerschepen zijn dit jaar al uitgevoerd en Airbus in Toulouse heeft afgelopen januari drie prototypes gepresenteerd die volledig op waterstof vliegen.

In stroomversnelling

De ontwikkelingen op het gebied van waterstof volgen elkaar razendsnel op. De ene uitvinding stimuleert de andere en de liefde voor waterstof wint snel terrein.

Niet voor niets investeren landen en de Europese Unie miljarden in onderzoek en geven subsidies aan bedrijven die diverse technologieën ontwikkelen.

De noodzaak om de CO2 uitstoot terug te brengen is duidelijk en de nog langer afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen (en hun leveranciers) is onwenselijk. Er speelt ook een deel eigenbelang mee, het land of de regio die de beste omstandigheden heeft om waterstof te produceren kan in de toekomst de grootste leverancier worden. En die ‘race’ lijkt Andalusië te gaan winnen.

Wat gebeurt er hier allemaal?

Een zoektocht op internet leidt naar de Asociación Andaluza de Hidrógeno, een vereniging van bedrijven en instellingen die zich bezighouden met waterstof. Op een congres in Algeciras zijn vrijwel alle leden aanwezig, een goede gelegenheid om een beter beeld te krijgen van wat er gaande is.

Wat meteen opvalt is het enthousiasme van de diverse sprekers en het publiek. Wetenschappers van universiteiten, ingenieurs, producenten van elektrolyse apparaten, grote energiebedrijven, fabrikanten van specifieke producten en vertegenwoordigers van de overheid delen hun kennis. Je voelt dat iedereen gelooft in de toekomst van waterstof en de kansen die dit voor Andalusië biedt.

Enorme impuls voor economie

Een regio die zelf aan de vraag naar energie kan voldoen, kan ook zelf de prijzen bepalen. In dit geval is het duidelijk dat die prijzen dan lager zullen liggen dan elders, simpelweg omdat dat goed is voor de economie. Bedrijven zijn nu eenmaal altijd op zoek naar manieren om hun kosten te verlagen, verhuizen naar Andalusië zou dan een goede optie zijn.

Op dit moment zijn Toyota en Hyundai de enige merken die waterstofauto’s voor personenvervoer maken. De prijs voor de luxeuitvoering ligt rond de 70.000 euro.

Tanken duurt 3 minuten en dit jaar komen er modellen op de markt waarmee ruim 600 kilometer gereden kan worden. Daarvoor zijn drie cylindervormige tanks nodig die deels in de kofferbak verwerkt zijn, ze nemen dus iets meer ruimte in dan een benzinetank.

“Wie had ooit gedacht dat de zon zo belangrijk zou zijn voor de toekomst van onze regio?” zegt de gedeputeerde van de Consejería de Politica Industrial y Energia, Jorge Paradela Gutiérrez. “Het was altijd de reden waarom miljoenen toeristen hier komen, maar nu kunnen we de zon gaan exporteren. En het goede nieuws is dat we niet meer hoeven te kiezen tussen economische groei en het milieu”

Maar Andalusië wil deze keer niet de fout begaan dat anderen aan de haal gaan met haar ‘grondstoffen’. In het verleden gebeurde dit met de technologie voor zonnepanelen en windenergie. Die komt uit andere landen, Andalusië is voor bedrijven uit China en Duitsland die hier hun energieparken bouwen een goudmijntje geworden.

“We hebben hier het talent, de infrastructuur en de natuurlijke omstandigheden om zelf de regie te houden over het hele waterstofpakket” aldus de gedeputeerde. De Junta doet er dan ook alles aan om bedrijven en onderzoekers te helpen. Eind maart is daarvoor de Alianza Andaluz de Hidrógeno Verde opgericht, een nog breder samenwerkingsverband tussen publiek en privaat dan de Asociación Andaluza de Hidrógeno.

Nieuwe banen

Behalve dat het kunnen leveren van goedkope en schone energie extra werkgelegenheid creëert doordat er nieuwe bedrijven zullen komen, liggen er binnen de waterstofsector zelf ook enorm veel kansen. Niet alleen op het gebied van technologie, ook voor de productie van allerlei benodigde materialen en het ombouwen van bestaande installaties zijn vakmensen nodig.

Daar ligt wel weer meteen een enorme uitdaging. Er zijn niet voldoende opgeleide mensen, simpelweg omdat de technieken zo nieuw zijn dat er nog maar weinig scholing is.

De Asociación Andaluza de Hidrógeno organiseert cursussen en webinars, bedrijven wisselen onderling kennis uit en universiteiten beginnen langzaamaan speciale masteropleidingen aan te bieden.

Javier Galeano Bilbao van het bedrijf Évo Group uit Sevilla merkt dat het moeilijk is goed personeel te vinden. Het bedrijf is gespecialiseerd in het ontwikkelen van software voor voertuigen. Ze hebben een Europese subsidie ontvangen om voertuigen voor het transport van goederen in (lucht) havens te produceren die op waterstof rijden.

“We hebben de prototypes maar we hebben nu monteurs nodig om verder te kunnen. Werken met waterstof vraagt zeer specifieke kwaliteiten en die hebben monteurs vandaag de dag nog niet. We moeten mensen dus zelf gaan opleiden. Dit probleem kom je al tegen met elektrische auto’s, daar zijn opleidingen ook nog niet op voorbereid. Een heel simpel voorbeeld: de garantie op een elektrische BMW vervalt als iemand anders dan één van hun eigen monteurs de motorkap opent. Er is een speciaal vakje voor ruitenwisservloeistof waar je wel bij kunt, de rest is afgesloten. Te gecompliceerd en te gevaarlijk.”

Er wordt nu op meerdere fronten tegelijk gewerkt, op korte termijn gaat iedereen de gevolgen daarvan merken. Producenten van groene waterstof bouwen in vlot tempo hun energieparken om de stroom voor elektrolyse te produceren, ingenieurs onderzoeken alle toepassingen en benodigdheden voor de omschakeling, bedrijven ontwikkelen nieuwe producten en er wordt op steeds grotere schaal geëxperimenteerd met de toepassing van waterstof.

Grijs, paars, blauw of groen

Welke manier en welke energie er ook wordt gebruikt om waterstof te maken, het resultaat is altijd hetzelfde: een kleurloos en geurloos gas. Toch hebben we het over groene, grijze, paarse en blauwe waterstof. Die kleurbenamingen zeggen niets over de kwaliteit van waterstof, maar over het soort energie waarmee de waterstof is gemaakt.

Grijs: waterstof die gemaakt is met energie uit fossiele brandstoffen

Blauw: waterstof die uit aardgas wordt gehaald

Paars: waterstof die gemaakt is met kernenergie

Groen: waterstof die gemaakt is met duurzame energie, volledig CO2 vrij

Van olie naar waterstof

Shell kwam onlangs nog in het nieuws met de verklaring dat ze niet op grote schaal in duurzame energie investeren omdat de aandeelhouders op korte termijn winsten willen. Toch zijn niet alle oliemaatschappijen zo kortzichtig en winstbelust.

Voormalig Shell-werknemer Maarten Wetselaar is sinds vorig jaar CEO van de Spaanse, ook beursgenoteerde, oliemaatschappij Cepsa en daar heeft daar het roer omgegooid. Het bedrijf zet vol in op groene waterstof en heeft 3 miljard euro geïnvesteerd in het opzetten van de Valle Andaluz del Hidrógeno Verde. In Huelva en Cádiz worden enorme windmolenen zonnepaneelparken gebouwd om energie te kunnen leveren voor de productie van waterstof.

Die waterstof wordt in eerste instantie regionaal gebruikt maar zal in de nabije toekomst worden geëxporteerd naar het noorden van Europa. Er is begin dit jaar een overeenkomst getekend tussen de havens van Algeciras en Rotterdam voor deze ‘green corridor.’ De schoorstenen van de raffinaderij in San Roque zullen dus in de toekomst geen CO2 meer uitstoten.

Droog Andalusië

Alles goed en wel, zon en wind zijn hier altijd voorradig maar hoe zit het met het water dat nodig is voor de productie van waterstof? Er is in grote delen van Andalusië immers al jarenlang sprake van droogte.

Ook op dat gebied wordt er volop geëxperimenteerd. Het water dat nodig is voor de elektrolyse hoeft niet de kwaliteit van drinkwater te hebben. Sterker nog, er worden nu proeven gedaan om zeewater te gebruiken, en daar is -zeker met een stijgende zeespiegel- altijd genoeg van voorradig.

Voor het maken van 1 liter waterstof is 9 liter water nodig. Om een idee te krijgen, een personenauto kan met 1 liter waterstof bijna 100 kilometer rijden.

Zonnige toekomst

Het moge duidelijk zijn, waterstof gaat een enorme verandering voor het milieu en de economie betekenen. Nu er op alle fronten tegelijk gewerkt wordt, komt het moment dat alle radartjes soepel gaan draaien steeds dichterbij. Andalusië gaat ongetwijfeld een belangrijke rol vervullen en hopelijk komen alle plannen uit zodat de deelstaat een economisch en gezonde toekomst tegemoet gaat waar het milieu niet onder te leiden heeft.

En mocht blijken dat ‘concurrenten’ Extremadura, Galicia of Portugal de sleutelrol in dit hele veranderproces gaan spelen, dan nog heeft het milieu gewonnen en zullen de verhoudingen binnen Europa op termijn totaal anders liggen.

Als Je Zelf Niet Meer Kunt Vertellen Wat Je Laatste Wensen Zijn

Je staat nu midden in het leven maar er kán een moment komen dat alles verandert. En dan wil je natuurlijk wel dat jouw wensen voor de laatste momenten van je leven gerespecteerd worden.

De enige manier in Spanje om dit juridisch vast te leggen, is via het medisch testament.

Daarin geef je aan wat je wilt op het gebied van:

√ behandeling

√ medicatie

√ donorschap

√ wettelijk vertegenwoordiger

√ euthanasie www.medischtestament.com

Hulp en vertaling bij het invullen en registreren van jouw medisch testament.

Ervaar Afrika

√ safari in Tanzania

√ op maat gemaakte reizen

√ avontuur is gegarandeerd namastesafaris.nl