Επιχειρηματικός Κόσμος #4 - Δεκέμβριος 2023

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

αφιέρωμα

CITY LOGISTICS και ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ

ISSN: 2945-0721

2021-2022

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ: EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΎ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΎ ΑΘΗΝΏΝ ΠΡΌΕΔΡΌΣ: Ιωάννης Χατζηθεοδοσίου Α’ ΑΝΤΙΠΡΌΕΔΡΌΣ: Νίκος Γρέντζελος Β’ ΑΝΤΙΠΡΌΕΔΡΌΣ: Νίκος Κογιουμτσής Γ’ ΑΝΤΙΠΡΌΕΔΡΌΣ: Ηλίας Μάνδρος ΓΕΝΙΚΌΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Δημήτρης Γαβαλάκης ΌΙΚΌΝΌΜΙΚΌΣ ΕΠΌΠΤΗΣ: Παναγιώτης Παντελής ΥΠΕΥΘΥΝΌΣ ΓΕΜΗ ΚΑΙ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΏΝ: Γιώργος Ζηκόπουλος ΥΠΕΥΘΥΝΌΣ ΣΥΜΒΌΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΌΣΤΗΡΙΞΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΏΝ: Γιάννης Βαφειαδάκης ΥΠΕΥΘΥΝΌΣ ΔΙΕΘΝΏΝ ΔΗΜΌΣΙΏΝ ΣΧΕΣΕΏΝ ΚΑΙ ΣΧΕΣΕΏΝ ΜΕ ΚΌΙΝΏΝΙΚΌΥΣ ΦΌΡΕΙΣ: Γιώργος Καββαθάς

ΤΜΗΜΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΏΝ

ΤΜΗΜΑ ΥΠΗΡΕΣΙΏΝ

ΠΡΌΕΔΡΌΣ

ΠΡΌΕΔΡΌΣ

Θεόδωρος Μπαρόγιωργας

Γεώργιος Παϊκόπουλος

«ΑΡΏΓΌΣ ΣΥΜΒΌΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΗ ΚΕΡΔΌΣΚΌΠΙΚΌΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Ε.Ε.Α.» ΠΡΌΕΔΡΌΣ: Δημήτριος Βαρδακώστας

ΔΙΌΙΚΗΤΙΚΌ ΣΥΜΒΌΥΛΙΌ Aγαπητός Κωνσταντίνος, Aυγέρη Έλλη, Aυγέρη Μαριάννα, Bαρδακώστας Δημήτριος, Βαφειαδάκης Ιωάννης, Γαβαλάκης Δημήτριος, Γιάννη (JANI) Δήμος (DHIMO), Γιαννόπουλος Παναγιώτης, Γκόντζος Γεώργιος, Γρέντζελος Νικόλαος, Δαμιανός Σπυρίδων, Δημαρχιάδης Κλήμης, Δημοθεόδωρος Ιωάννης, Δρόσος Κωνσταντίνος, Ζηκόπουλος Γεώργιος, Θεοδωρόπουλος Δημήτριος, Θεοχάρη Ευσταθία, Καββαθάς Γεώργιος, Καλαμπαλίκης Ανδρέας, Καραβίας Γεώργιος, Καρναχωρίτης Βασίλειος, Καυκαλέτος Αναστάσιος, Κογιουμτσής Νικόλαος, Κοντούρης Χρηστάκης, Κουράσης Γεώργιος, Κούρτης Ανδρέας, Κουτσογιάννης Παναγιώτης, Κωλέτσης Χρήστος, Λεβετσοβίτης Νικόλαος, Λιάγκας Αθανάσιος, Λώλος Ιωάννης, Μάλλιος Θεόδωρος, Μάνδρος Ηλίας, Μπακάλη Μαρκία, Μπαρόγιωργας Θεόδωρος, Παϊκόπουλος Γεώργιος, Παναγιωτάκης Νικόλαος, Παντελής Παναγιώτης, Παξινός Ανάργυρος, Παπαγιαννόπουλος Δημήτριος, Ραμαντζάς Δημήτριος, Ρεκλείτης Ιωάννης, Ρεκλείτης Κωνσταντίνος, Ρούσσης Κωνσταντίνος, Σαξιώνης Σταύρος, Σκληράκης Χρήστος, Σταυρούλιας Σπυρίδων, Κούκλαρης Χρήστος, Τσαβλής Διονύσιος, Φουφόπουλος Γεώργιος, Χατζηθεοδοσίου Ιωάννης

ΕΚΠΡΌΣΏΠΌΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΌΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΌΥ ΑΘΗΝΏΝ ΣΤΌ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΌ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΑΚΌ ΣΥΜΒΌΥΛΙΌ 1. Χατζηθεοδοσίου Ιωάννης, Πρόεδρος ΕΕΑ 2. Γρέντζελος Νικόλαος, Α’ Αντιπρόεδρος ΕΕΑ 3. Μάλλιος Θεόδωρος, μέλος Διοικητικού Συμβουλίου 4. Δημοθεόδωρος Ιωάννης, μέλος Διοικητικού Συμβουλίου 5. Ραμαντζάς Δημήτριος, μέλος Διοικητικού Συμβουλίου

Ι∆ΙΟΚΤΗΤΗΣ ΕΚ∆ΟΣΗΣ: Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών Ελ. Βενιζέλου & Χαρ. Τρικούπη Τ.Κ. 106 79 - Αθήνα Τηλ.: 210 3380201, Fax: 210 3380219 E-mail: eea@eea.gr www.eea.gr ΕΚ∆ΟΤΗΣ-ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ: Δημήτριος Βαρδακώστας, Πρόεδρος, «ΑΡΩΓΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Ε.Ε.Α.» Πανεπιστημίου 44 & Χαρ. Τρικούπη ΤΚ 106 79 Αθήνα Τ: 210 3380291 Email: info@arogos-eea.gr www.eea.gr ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Λάμπρος Αριστ. Ρόδης ΕΜΠΟΡΙΚΗ AΝΑΠΤΥΞΗ: «ΑΡΩΓΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Ε.Ε.Α.»

CREATIVE ART DIRECTOR: Χριστίνα Χριστοπούλου ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ©PHOTOPRESS Θ&Α ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΙ Φωτοθήκη ΕΕΑ Shutterstock ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ: Theasis Expo IKE, Μοισιόδακος 19, Αθήνα, ΤΚ 115 24, info@theassisexpo.gr *Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκευή απόδοσης του περιεχομένου του ενημερωτικού τεύχους με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογραφήσεως ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια, σύμφωνα με την ισχύουσα Νομοθεσία. *Τα επώνυμα άρθρα και κείμενα εκφράζουν απόψεις των συντακτών τους.

ISSN: 2945-0721

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ σελ. 6 Αφιέρωμα: City Logistics και Επιχειρηματικότητα σελ. 46 Η μεγάλη έρευνα της Opinion Poll φανερώνει τι πιστεύουν επιχειρηματίες και επαγγελματίες για την τρέχουσα οικονομική συγκυρία σελ. 52 H λαμπρή 7η Απονομή των Βραβείων «ΒιώσιμηςΚαινοτόμου & Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας» σελ. 64 Μάθε για την πλατφόρμα e-learning του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών

EDITORIAL

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι,

Ένας κλάδος με προοπτική και δυνατότητες

Ο κλάδος των logistics βρίσκεται, τα τελευταία χρόνια, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των κυβερνήσεων, των επιχειρήσεων και των επενδυτών σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο και βεβαίως και στη χώρα μας. Αποτελεί τη «ραχοκοκκαλιά» της αλυσίδας εφοδιασμού, καλύπτοντας το σύνολο των δραστηριοτήτων της, από την αγορά πρώτων υλών ώς και την παράδοση των προϊόντων στον τελικό καταναλωτή. Είναι, παράλληλα, βασικός πυλώνας εξωστρέφειας και προώθησης των διεθνών εμπορικών συναλλαγών της χώρας, αλλά και πόλος προσέλκυσης σημαντικών επενδύσεων, που δημιουργούν θέσεις εργασίας και νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες. Η Ελλάδα διαθέτει εξαιρετικές προοπτικές ανάπτυξης στον συγκεκριμένο τομέα, καθώς η γεωγραφική της θέση της επιτρέπει να αναδειχθεί σε κόμβο διεθνών μεταφορών, συνδέοντας τη Δυτική Ευρώπη με την Ασία. Ο στόχος αυτός είναι εφικτός, αλλά απαιτητικός. Παρά τις σημαντικές απώλειες που υπέστη ο κλάδος τα τελευταία χρόνια –εξαιτίας της πανδημίας, των ταξιδιωτικών περιορισμών, των διαταραχών στις εφοδιαστικές αλυσίδες, των ελλείψεων των εμπορευματοκιβωτίων και της εκρηκτικής ανόδου των τιμών των καυσίμων–, αλλά και τα χρόνια δομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν, οι ελληνικές επιχειρήσεις δείχνουν αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα και δυναμική. Η χώρα μας έχει βελτιώσει σημαντικά τη θέση της στον Δείκτη Επιδόσεων Logistics της Παγκόσμιας Τράπεζας, πραγματοποιώντας άλμα από την 42η στη 19η θέση μέσα σε μια πενταετία. Η αναβάθμιση αυτή αποτυπώνει τα βήματα προόδου που έγιναν στο θεσμικό περιβάλλον, αλλά και τις μεγάλες προσπάθειες των επιχειρήσεων του κλάδου να παραμείνουν ανταγωνιστικές και αξιόπιστες, κάτω από δύσκολες συνθήκες. Επιβεβαιώνει, επίσης, την ύπαρξη σημαντικής προοπτικής για περαιτέρω ανάπτυξη στα επόμενα χρόνια. Ωστόσο, δεν υπάρχει κανένα περιθώριο εφησυχασμού, καθώς μια σειρά από μεγάλα ζητήματα απαιτούν λύσεις. Ζητήματα όπως είναι η απουσία σύγχρονων κέντρων logistics εθνικής εμβέλειας, η παλαιότητα του στόλου των οδικών μεταφορών, ο κατακερματισμός τηςC αγοράς και η απουσία συνεργειών, η ελλιπής σύνδεση του σιδηροδρομικού δικτύου με τα λιμάνια κ.ά.

M Υπάρχουν, επίσης, οι προκλήσεις που δημιουργεί ο πράσινος και ψηφιακός μετασχηματισμός Y του κλάδου. Νέες τεχνολογίες, όπως η ρομποτική και το Διαδίκτυο των Πραγμάτων, αλλάζουν ριζικά τα logistics σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ γίνεται όλο και πιο επιτακτική η ανάγκη για CM μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των μεταφορών και για δημιουργία end-to-end βιώσιμων εφοδιαστικών λύσεων.

MY CY Χρειάζεται να επιταχύνουμε, επομένως, τα βήματά μας, για να αντιμετωπίσουμε υφιστάμενα προβλήματα, να ανταποκριθούμε σε νέες απαιτήσεις και να αυξήσουμε την προστιθέμενη αξία CMY των υπηρεσιών του κλάδου. Η Ελλάδα πρέπει να βελτιώσει περαιτέρω τις επιδόσεις της, ώστε K να διεκδικήσει μια θέση στην πρώτη δεκάδα των χωρών με τις πιο ανταγωνιστικές υπηρεσίες εφοδιαστικής.

Η προσπάθεια αυτή επιβάλλει συντονισμένες δράσεις από την Πολιτεία, αλλά και από τους φορείς και τις επιχειρήσεις του κλάδου. Απαιτεί να προχωρήσουν ταχύτερα τα μεγάλα έργα υποδομής για την αναβάθμιση του οδικού και, κυρίως, του σιδηροδρομικού δικτύου και τη σύνδεση με τα λιμάνια της χώρας, να υλοποιηθούν εμβληματικά έργα, όπως το Θριάσιο Ι και ΙΙ, η δημιουργία και η διασύνδεση του κέντρου Μεταφορών και Logistics στη Φυλή, το νέο διαμετακομιστικό κέντρο στο Στρατόπεδο Γκόνου στη Θεσσαλονίκη, αλλά και να κινητοποιηθούν νέες επενδύσεις, για τη δημιουργία νέων πάρκων εφοδιαστικής αλυσίδας και αποθηκευτικών χώρων. Προϋπόθεση για την προσέλκυση και την υλοποίηση σοβαρών επενδύσεων είναι η περαιτέρω μείωση της γραφειοκρατίας, η απλοποίηση του χωροταξικού καθεστώτος και της διαδικασίας αδειοδότησης των εμπορευματικών κέντρων. Κρίσιμο ζητούμενο είναι η εξασφάλιση επαρκών χρηματοδοτικών εργαλείων και κινήτρων προς τις επιχειρήσεις του κλάδου, ώστε να πραγματοποιήσουν απαραίτητες επενδύσεις σε μια σειρά από τομείς κατά μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας, όπως π.χ. η αυτοματοποίηση των διαδικασιών, η ανανέωση του στόλου με ηλεκτρικά οχήματα, η «πράσινη» αναβάθμιση κτηρίων κ.ά., που θα επιτρέψουν την αύξηση της αποδοτικότητας, τη μείωση του ανθρακικού τους αποτυπώματος και ταυτόχρονα του κόστους τους.

Ιωάννης Χατζηθεοδοσίου Πρόεδρος ΕΕΑ και Επίτιμος Διδάκτορας ΠΑΠΕΙ

Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ παρέχουν την ευκαιρία να χρηματοδοτηθούν υποδομές και επενδύσεις που θα επιταχύνουν τον εκσυγχρονισμό ενός κλάδου με στρατηγική σημασία για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και της ελληνικής οικονομίας. Οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν το όραμα και τις ικανότητες για να αξιοποιήσουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας και να αναδείξουν τον κλάδο των logistics σε «ατμομηχανή» της ανάπτυξης. Αυτό που χρειάζεται είναι έμπρακτο ενδιαφέρον από την πλευρά της Πολιτείας και συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκομένων στο οικοσύστημα, ώστε όλοι μαζί να μπορέσουμε να κάνουμε το μεγάλο άλμα μπροστά.

4

Καλή ανάγνωση!

CITY LOGISTICS και ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ αφιέρωμα

COSMOTE SD WAN Business Νέα λύση συνδεσιμότητας για μικρομεσαίες επιχειρήσεις με πολλαπλά σημεία παρουσίας Εύκολη διαχείριση κίνησης δεδομένων, εφαρμογών και συσκευών μέσα από μια ενιαία πλατφόρμα στο cloud. Υψηλό επίπεδο ασφάλειας, έλεγχος εταιρικών εφαρμογών και δυνατότητα σύνδεσης πολλών εταιρικών σημείων.

Την υπηρεσία COSMOTΕ SD WAN Business, μια νέα, ολοκληρωμένη λύση συνδεσιμότητας, που ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις ανάγκες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και συμβάλλει στον ψηφιακό τους μετασχηματισμό, φέρνει η COSMOTE. Συμπληρώνοντας τις παραδοσιακές υπηρεσίες και δίκτυα με μια ενιαία πλατφόρμα στο cloud, η υπηρεσία COSMOTΕ SD WAN Business προσφέρει υψηλό επίπεδο ασφάλειας, έλεγχο των εταιρικών εφαρμογών και σύνδεση πολλών εταιρικών σημείων. Μέσω της τεχνολογίας SD-WAN (Software - Defined Wide Area Network) η υπηρεσία επιτρέπει την εύκολη διαχείριση της κίνησης των δεδομένων, των εφαρμογών και συσκευών, ενώ δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να διαχειρίζονται εύκολα και εξ αποστάσεως το δίκτυό τους, καθώς και να το διαμορφώνουν ή και να το επεκτείνουν με ασφάλεια, αξιοπιστία και αποτελεσματικότητα. Η διαχείριση και ο έλεγχος του δικτύου γίνεται

κεντρικά μέσω cloud dashboard, που παραμετροποιείται εύκολα, ανάλογα με τις ανάγκες της επιχείρησης. Οι χρήστες έχουν δυνατότητα πρόσβασης σε εσωτερικές και εταιρικές εφαρμογές μέσω cloud και Internet, με απόλυτη ασφάλεια, χάρη στην κρυπτογράφηση της κίνησης μεταξύ σημείων παρουσίας. Επιπλέον, με την αξιοποίηση συνδυασμών τεχνολογιών διασύνδεσης σταθερής και κινητής τηλεφωνίας (ΜPLS, Broadband Internet και LTE), στη νέα αυτή υπηρεσία, η κατανομή των resources των δικτύων δρομολογείται αυτόματα με τον καλύτερο, κατά περίπτωση, τρόπο, χωρίς καθυστερήσεις, επιτυγχάνοντας τη βέλτιστη απόδοση και εξοικονόμηση κόστους.

O Διευθυντής Β2Β Marketing, CRM & Channel Management Ομίλου ΟΤΕ, κ. Θάνος Φαλάγγας, δήλωσε σχετικά: «Για την COSMOTE ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων αποτελεί προτεραιότητα, καθώς συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξή τους.

Η νέα υπηρεσία COSMOTΕ SD WAN Business απαντά αποτελεσματικά στις σύγχρονες ανάγκες συνδεσιμότητας κάθε μικρομεσαίας επιχείρησης, με ευκολία, αξιοπιστία και ασφάλεια. Θα συνεχίσουμε να σχεδιάζουμε ολοκληρωμένες λύσεις που βοηθούν τις επιχειρήσεις να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα και την παραγωγικότητά τους και να προσφέρουν καλύτερη εμπειρία στους πελάτες τους». Η υπηρεσία διατίθεται με τον απαραίτητο software και hardware εξοπλισμό της Cisco (Cisco Meraki Platform Dashboard, Meraki Appliances), σε τρία προγράμματα κατάλληλα σχεδιασμένα να εξυπηρετήσουν την κίνηση σε κάθε σημείο παρουσίας της επιχείρησης, και μπορεί να αξιοποιηθεί ανεξαρτήτως παρόχου. Περισσότερα για την υπηρεσία COSMOTΕ SD WAN Business: https://www.cosmote.gr/cs/business/ gr/cosmote-sd-wan-business.html

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΑΡΘΡΌ

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Στρατηγική προτεραιότητα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών η επένδυση στις εμπορευματικές μεταφορές Του Χρήστου Σταϊκούρα Σε συνεργασία με τον ΟΣΕ καταβάλαμε τεράστια προσπάθεια για την άμεση αποκατάσταση της γραμμής και τα πρώτα τρένα που τροχοδρόμησαν μετέφεραν τα εμπορεύματα που είχαν συσσωρευθεί, κυρίως στα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης. Από τις αρχές του 2024, θα προχωρήσουμε στις μόνιμες αποκαταστάσεις, το κόστος των οποίων εκτιμάται στα 200 εκατ. ευρώ, με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Ο Χρήστος Σταϊκούρας είναι Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών.

Ο

ι εμπορευματικές μεταφορές συνεισφέρουν το 1/10 του ελληνικού ΑΕΠ και η επένδυση στις υποδομές και τις υπηρεσίες του κλάδου αποτελεί μια στρατηγική προτεραιότητα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, παρά τις υφιστάμενες αντιξοότητες και προκλήσεις, αφού οι ζημιές που προκλήθηκαν από τις καταστροφικές πλημμύρες στη σιδηροδρομική γραμμή προκάλεσαν «έμφραγμα» στη διακίνηση των εμπορευμάτων, με σημαντικό κόστος για την εθνική οικονομία.

8

Όμως, παράλληλα με την ανάταξη και τον εκσυγχρονισμό του υπάρχοντος σιδηροδρομικού δικτύου, προωθούμε τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, που περιλαμβάνει τη σύνδεση του τρένου με τους λιμένες, ώστε να εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη μεταφορά των φορτίων. Στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο έχουν περιληφθεί οι συνδέσεις με τα εμπορευματικά λιμάνια στη Βόρεια Ελλάδα (Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Αλεξανδρούπολη), η σύνδεση με τον νέο εμπορευματικό Λιμένα Πάτρας και η επέκταση προαστιακών συνδέσεων στην Αττική με τα λιμάνια Λαυρίου και Ραφήνας. Επιπλέον, με γνώμονα την εξωστρέφεια, η κυβέρνηση ανέλαβε πρωτοβουλία για τους νέους, ευρωπαϊκούς σιδηδρόμους, προωθώντας, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, το έργο της ανάπτυξης της σιδηροδρομικής σύνδεσης «Θεσσα λονίκη-Καβά λαΑ λεξανδρούπολη-ΜπουργκάςΒάρνα-Ρούσε». Οι νέες συνδέσεις θα προσδώσουν σημαντική δυναμική στην εγχώρια εμπορευματική δραστηριότητα, ταυτόχρονα με την αναβάθμιση των υπηρεσιών στις λειτουργίες της

εφοδιαστικής αλυσίδας, την οποία προωθεί το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, μέσω της αρμόδιας Κυβερνητικής Επιτροπής για την Ανάπτυξη της Εφοδιαστικής. Αιχμή αυτής της προσπάθειας είναι η ψηφιοποίηση των διαδικασιών, που ενισχύει την ανθεκτικότητα της Εφοδιαστικής, όπως αποδείχθηκε, άλλωστε, κατά την περίοδο της πανδημίας. Η αδιάλειπτη ροή ηλεκτρονικών πληροφοριών στην αλυσίδα εφοδιασμού συνέβαλε σ την ενίσ χυση του ηλεκτρονικού εμπορίου, διευκολύνοντας τις εταιρείες να αναπτύξουν καινοτόμες μεθόδους διακίνησης εμπορευμάτων, που απέφεραν μείωση του λειτουργικού κόστους και νέες υπηρεσίες εξυπηρέτησης πελατών. Εργαλεία όπως η πιλοτική πλατφόρμα «Ελληνικό Παρατηρητήριο Μεταφορών & Logistics», που συνδέει ψηφιακά την ελληνική με την ευρωπαϊκή αγορά logistics και αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου FENIX, παρέχουν χρήσιμα ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα για τη χάραξη στρατηγικής και τη λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων. Η στρατηγική μας, λοιπόν, παραμένει αταλάντευτη. Επενδύουμε, πολύπλευρα, στην εφοδιαστική αλυσίδα, με απώτερο στόχο να καταστήσουμε την Ελλάδα τη βασική πύλη εισόδου των φορτίων που διέρχονται από τη διώρυγα του Σουέζ προς την Ευρώπη. Με σχέδιο, μεθοδικότητα και παραγωγική συνεργασία με όλους τους δημόσιους, ιδιωτικούς και επιστημονικούς φορείς που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά των εμπορευματικών μεταφορών και των logistics, είμαι πεπεισμένος ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε.

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Όι αστικές εμπορευματικές μεταφορές στο επίκεντρο του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών της Χριστίνας Αλεξοπούλου

Η Χριστίνα Αλεξοπούλου είναι υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, αρμόδια για τις Μεταφορές.

M

ια σημαντική πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών είναι οι αστικές εμπορευματικές μεταφορές (City Logistics). Αποτελεί κοινή παραδοχή ότι οι εμπορευματικές μεταφορές εντός του αστικού ιστού διαδραματίζουν ιδιαίτερα καθορισ τικό ρόλο σ τη σύγχρονη οικονομία, αφού συνδέουν τους προμηθευτές με τους εμπόρους και τους καταναλωτές. Επιδιώκουμε να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες, που αφενός θα επιτρέψουν στις επιχειρήσεις του κλάδου να αναπτυχθούν, αφετέρου δεν θα επιβαρύνουν τον ήδη βεβαρημένο αστικό ιστό. Γνωρίζουμε, εξάλλου, ότι ο σχεδιασμός των εμπορευματικών

μεταφορών μέσα σε μια πόλη απαιτεί προσεκτικό συν τονισμό, για την ελαχιστοποίηση της κυκλοφοριακής συμφόρησης, τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και την ικανοποίηση της αυξανόμενης ζήτησης για έγκαιρες παραδόσεις προς τους τελικούς αποδέκτες. Παράλληλα, βασική μας επιδίωξη είναι να αντιμετωπίσουμε τις περιβαλλοντικές π ρ ο κ λ ή σ ε ι ς π ρ ο ω θ ώ ν τ α ς κα θ α ρότερους τρόπους μεταφοράς, όπως, για παράδειγμα, τη χρήση πιο φιλικών προς το περιβάλλον οχημάτων, κάτι που οφείλουν και οι επιχειρήσεις να ενστερνιστούν. Θυμίζω ότι, ούτως ή άλλως, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει δύο κρίσιμα ορόσημα για τις μεταφορές στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης και της αστικής εφοδιαστικής. Αυτά είναι η μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου τουλάχιστον κατά 55% (fit for 55) μέχρι το 2035 και οι μηδενικές εκπομπές (zero emissions) έως το 2050. Υπό αυτό το πρίσμα, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών επιχειρεί να δημιουργήσει ένα νέο μοντέλο για τα City Logistics, το οποίο θα είναι πιο φιλικό προς τους πολίτες, το περιβάλλον αλλά και τις επιχειρήσεις. Ειδικότερα, σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ανάπτυξης και Εσωτερικών, καθώς και το Συμβούλιο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Εφοδιαστικής, επεξεργαζόμαστε μια νέα κανονιστική

ρ ύ θ μ ι σ η γ ι α τ η μ ε τ α φ ο ρ ά , τ ην προσωρινή αποθήκευση και τη διανομή αγαθών εμπορευμάτων εντός και περιμετρικά αστικών περιοχών. Επίσης, εντός του 2024 αναμένεται να τεθεί σε ισχύ ο υπό αναθεώρηση κανονισμός για το διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), όπου περιλαμβάνεται και η αστική διανομή στα σχέδια βιώσιμης αστικής κινητικότητας. Εμείς, από την πλευρά μας, ενθαρρύνουμε τη χρήση ηλεκτρικών ή υ β ρ ι δ ι κ ώ ν οχ η μ ά τ ω ν γ ι α τ ι ς παραδόσεις στις πόλεις, ενώ εργαζόμαστε για την ανάπτυξη ευφυών συστημάτων μεταφορών (ITS), τα οποία θα μεγιστοποιήσουν τη συνολική αποτελεσματικότητα των λειτουργιών της αστικής εφοδιαστικής, βελτιστοποιώντας έτσι την καλύτερη δια χείριση της κυκ λοφορίας και εξασφαλίζοντας παράλληλα ταχύτητα, ασφάλεια και υψηλό επίπεδο παρεχόμενων υπηρεσιών στις αστικές εμπορευματικές μεταφορές. Βασικός μας στόχος είναι η θεσμοθέτηση ενός κανονιστικού πλαισίου που θα αφορά την προσωρινή αποθήκευση, την απρόσκοπτη μεταφορά και τη διανομή αγαθών και εμπορευμάτων εντός αστικής περιοχής, με γνώμονα πάντα τη διασφάλιση της ελάχιστης δυνατής διατάραξης του αστικού ιστού, της αστικής κυκλοφορίας και περιβαλλοντικής επιβάρυνσης.

9

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΑΡΘΡΌ

Επιδίωξή μας είναι να καταστούν οι αστικές μεταφορές ανθεκτικές, φιλικές προς το περιβάλλον και ενεργειακά αποδοτικές. Η επίτευξη αυτού του στόχου περνά, μεταξύ άλλων, και από την επιβολή υποχρεώσεων για την εγκατάσταση υποδομών επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού ηλεκτρικών οχημάτων και οχημάτων υδρογόνου στις πόλεις, παράλληλα με τον σχεδιασμό ειδικών οικονομικών πακέτων στο πλαίσιο της αποστολής για κλιματικά ουδέτερες πόλεις.

10

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Ό εκσυγχρονισμός της εφοδιαστικής αλυσίδας βασίζεται στη βιώσιμη αστική κινητικότητα του Γιάννη Ξιφαρά

Ο Γιάννης Ξιφαράς είναι γενικός γραμματέας Μεταφορών στο Υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών.

Τ

α τελευταία χρόνια, έχει γίνει σημαντικό έργο στη βελτίωση των υποδομών για τις μεταφορές ενώ έχουν γίνει και παρεμβάσεις στο ρυθμιστικό πλαίσιο για τη βελτίωση των εμπορευματικών αγορών και Logistics. Η βελτίωση αυτή είναι εμφανής και αποδεικνύεται από την άνοδο της χώρας μας στην 19η θέση παγκοσμίως από την 44η που βρισκόταν το 2018, σύμφωνα με την έκθεση “Connecting to Compete” της Παγκόσμιας Τράπεζας.

μεταφορές ανθεκτικές, φιλικές προς το περιβάλλον και ενεργειακά αποδοτικές. Η επίτευξη αυτού του στόχου περνά, μεταξύ άλλων, και από την επιβολή υποχρεώσεων για την εγκατάσταση υποδομών επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού ηλεκτρικών οχημάτων και οχημάτων υδρογόνου στις πόλεις, παράλληλα με τον σχεδιασμό ειδικών οικονομικών πακέτων στο πλαίσιο της αποστολής για κλιματικά ουδέτερες πόλεις.

Η βιώσιμη ανάπτυξη της εφοδιαστικής αλυσίδας παραμένει στον πυρήνα της στρατηγικής μας στόχευσης στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, ως φυσική συνέχεια σε όλο το σύστημα εμπορευματικών μεταφορών. Επιδίωξή μας είναι να καταστούν οι αστικές

Αποτελεί κρίσιμο και κομβικό σημείο ο σχεδιασμός της εφοδιαστικής αλυσίδας στα αστικά κέντρα να εξετάζεται συνολικά σε σχέση με τις λειτουργίες, τις δυνατότητες και τις υποδομές των πόλεων. Προς την ίδια κατεύθυνση, η θεσμοθέτηση των Σχεδίων Βιώσιμης

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) αποτελεί επίσης ένα αποφασισ τικό βήμα, καθώς, μεταξύ άλλων, προβλέπει την υποχρεωτική κατάρτιση των σχεδίων για όλες τις περιφέρειες της χώρας, τους δήμους που εμπίπτουν στην περιοχή ευθύνης των Οργανισμών Αστικών Συγκοινωνιών Αθήνας και Θεσσαλονίκης, καθώς και όλους τους δήμους άνω των 30.000 κατοίκων. Συστήσαμε το θεσμικό πλαίσιο ώστε οι αρχές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να συμπεριλάβουν στο σχέδιό τους μέτρα για ένα σύνολο θεμάτων που διασφαλίζουν βιώσιμες και χωρίς αποκλεισμούς μετακινήσεις, στα οποία εντάσσεται η διαχείριση της πρόσβασης των οχημάτων διανομής. Επιπλέον, προβλέπεται η δημιουργία ενός Δικτύου Φορέων στο οποίο προσκαλούνται και μετέχουν εμπλεκόμενοι φορείς από το ευρύ φάσμα των δραστηριοτήτων της πόλης, συμπεριλαμβανόμενων βεβαίως και των φορέων της εφοδιαστικής αλυσίδας. Ωστόσο, η πραγματικότητα δείχνει ότι ο σχεδιασμός των αστικών διανομών αποτελεί συχνά μια σύνθετη διαδικασία, καθώς θα πρέπει να συνδυάσει και να εξυπηρετήσει πολλές δραστηριότητες με αντικρουόμενες ανάγκες. Την ίδια στιγμή, οφείλουμε να εστιάσουμε και στην αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων για τον αστικό ιστό, όπως η επιβάρυνση της κυκλοφορίας, η οδική ασφάλεια, η ηχορρύπανση κ.λπ. Συνεπώς, κατά τη διαδικασία σχεδιασμού της αστικής εφοδιαστικής αλυσίδας, απαιτείται η ανάπτυξη συνεργασίας μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων, ώσ τε τα μέτρα που θα προταθούν, και εν τέλει θα υλοποιηθούν, να είναι επιτυχή, αποτελεσματικά και να υπηρετούν τον γενικό στόχο της προώθησης των βιώσιμων μεταφορών. Η ανάγκη συμπερίληψης της αστικής διανομής στα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας υπογραμμίζεται επίσης

στον υπό αναθεώρηση κανονισμό για το Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), που αναμένεται να τεθεί σε ισχύ εντός του 2024. Ειδικότερα, με βάση τον συγκεκριμένο κανονισμό, στους στόχους των ΣΒΑΚ περιλαμβάνεται η ανάπτυξη υποδομών πολυτροπικών εμπορευματικών τερματικών σταθμών που εξυπηρετούν τους ασ τικούς κόμβους του ΔΕΔ-Μ. Ο πρακτικός στόχος αυτού του πλαισίου είναι να λαμβάνονται υπόψη συνολικά, μέσω των ΣΒΑΚ, οι επιπτώσεις των διαφόρων αστικών μέτρων για τις ροές τόσο της επιβατικής όσο και της εμπορευματικής κυκλοφορίας στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών. Επιπλέον, τα Αστικά Κέντρα Ενοποίησης Εμπορευμάτων (ΑΚΕΕ) τοποθετούνται στο επίκεντρο του θεσμικού πλαισίου, καθώς αναμένεται να αποτελέσουν εγκαταστάσεις παροχής υπηρεσιών εφοδιασμού και στάσης/στάθμευσης φορτηγών ή λοιπών –συμβατών με τη δραστηριότητα– επαγγελματικών α υ τ ο κ ι ν ή τ ω ν. Στ α Κ έ ν τ ρ α α υ τ ά θα εισέρχονται συσκευασμένα εμπορεύματα, θα αποθηκεύον ται προσωρινά, θα απο-ομαδοποιούνται και ενοποιούνται, παραμένοντας στη συσκευασία τους, και θα αποστέλλονται για αστική διανομή, προωθώντας παράλληλα τη χρήση κατάλληλων οχημάτων μεταφοράς, που θα αξιοποιούν «καθαρές» τεχνολογίες, ώστε να επιτυγχάνεται συνολικά η ελάχιστη περιβαλλοντική επιβάρυνση. Σε αυτό το πλαίσιο, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, μαζί με τους συναρμόδιους φορείς, επεξεργάζεται ήδη μια νέα κανονιστική ρ ύ θ μ ι σ η γ ι α τ η μ ε τ α φ ο ρ ά , τ ην προσωρινή αποθήκευση και τη διανομή αγαθών και εμπορευμάτων εντός και περιμετρικά των αστικών περιοχών. Με τη σχετική ρύθμιση σχεδιάζουμε τη δημιουργία ειδικών εγκαταστάσεων προσωρινής αποθήκευσης, ενοποίησης και απο -ομαδοποίησης φορτίων, φορτοεκφόρτωσης εμπορευμάτων και στάθμευσης φορτηγών αυτοκινήτων

σ ε π ε ρ ι ο χ έ ς τ ω ν δ ή μ ω ν. Έ τ σ ι , επιδιώκουμε έναν διττό στόχο: αφενός τη συγκεντρωμένη μεταφορά και εκφόρτωση προς τα καταστήματα και αφετέρου τη ρυθμιζόμενη πρόσβαση φορτηγών αυτοκινήτων εντός και διά μέσου της πόλης. Την ίδια στιγμή, το θεσμικό πλαίσιο προβλέπει τη χρήση καθαρών τεχνολογιών εντός του αστικού ιστού, καθώς και τις ελάχιστες απαιτήσεις που οφείλουν να ισχύουν σε σχέση με τους όρους φορτοεκφόρτωσης εμπορευμάτων. Με την πρωτοβουλία μας προσβλέπουμε στη θεσμοθέτηση πλαισίου κανόνων για την προσωρινή αποθήκευση και την απρόσκοπτη μεταφορά και διανομή αγαθών και εμπορευμάτων εντός των αστικών περιοχών, με γνώμονα τη διασφάλιση της ελαχιστοποίησης της όχλησης του αστικού ιστού, της επιβάρυνσης της αστικής κυκλοφορίας και της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης. Στ ο Υ π ο υ ρ γ ε ί ο Υ π ο δ ο μ ώ ν κ α ι Μεταφορών, σχεδιάζοντας πολιτικές για το αύριο, εστιάζουμε σε κρίσιμους παράγον τες που αλ ληλοεπιδρούν μεταξύ τους. Η αρμονική συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, η διαρκής βε λτίωση των υποδομών των μεταφορών, ο εκσυγχρονισμός του ρυθμιστικού πλαισίου, η εξυγίανση του στόλου, η διασύνδεση των λιμανιών με τον σιδηρόδρομο και, τελικά, η ισχυρή ανάπτυξη των Logistics είναι ζητήματα που βρίσκονται ψηλά στις προτεραιότητες του χαρτοφυλακίου μας και της κυβέρνησης. Ο σχεδιασμός μας για ισχυρή εφοδιαστική αλυσίδα και την επιχειρηματικότητα γύρω από αυτή, με ταυτόχρονη μέριμνα για μια σύγχρονη και βιώσιμη αστική κινητικότητα, είναι σε πλήρη ανάπτυξη και είμαστε ιδιαίτερα αισιόδοξοι ότι θα φέρει απτά αποτελέσματα, προς όφελος της οικονομίας, του περιβάλλοντος και της κοινωνικής ανάπτυξης.

11

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΑΡΘΡΌ

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Η πρόκληση των City Logistics από την οπτική των μικρομεσαίων επιχειρήσεων του Χάρη Μαμουλάκη Ο Χάρης Μαμουλάκης είναι τομεάρχης Υποδομών & Μεταφορών Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, βουλευτής Ηρακλείου, πολιτικός μηχανικός BEng MSc.

Δεν είναι λογικό να πιστεύουμε ότι όλες οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις απλά θα αντικαταστήσουν τον στόλο τους με ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Πρέπει να φανταστούμε την ανάπτυξη της ίδιας της οικονομίας των ενδιάμεσων μεταφορέων ως μιας υπηρεσίας που θα λειτουργεί με όρους συμβατότητας με τις νέες περιβαλλοντικές απαιτήσεις και, εν ευθέτω χρόνω, με τους μελλοντικούς περιορισμούς στην προσβασιμότητα των αστικών κέντρων. Για να γίνουν όλα αυτά και στη χώρα μας με τέτοιον τρόπο ώστε να μη βρεθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποκλεισμένες για μία ακόμη φορά.

12

T

α City Logistics, ως επιστημονικό αντικείμενο έρευνας αλλά και ως δέσμη οιονεί εφαρμόσιμων πολιτικών, αναδύονται στις αρχές της δεκαετίας του ’70 σε χώρες με πυκνοδομημένες και πυκνοκατοικημένες πόλεις.

Την εποχή εκείνη, η πετρελαϊκή κρίση και η ανάδυση του ενεργειακού και περιβαλλοντικού προβλήματος, σε συνδυασμό με τα ακραία φαινόμενα κυκλοφοριακής υπερφόρτωσης πολλών μεγαλουπόλεων, στρέφουν την προσοχή πολλών επιστημόνων προς τη διερεύνηση της δυνατότητας μείωσης του όγκου των μετακινήσεων εντός του αστικού ιστού και, εν προκειμένω, των εμπορευματικών μετακινήσεων. Με μεγάλες αποκλίσεις από περιοχή σε περιοχή, τότε, υπολογιζόταν ότι ένα ποσοστό 20% έως 30% του κυκλοφοριακού φόρτου σε ένα αστικό κέντρο οφειλόταν στις εμπορευματικές μεταφορές. Η πύκνωση αυτή των εμπορευματικών μεταφορών ήταν ταυτόχρονα αποτέλεσμα της ίδιας της τάσης μαζικοποίησης της κατανάλωσης στις χώρες της «Δύσης», αλλά και της στροφής σε μεταφορντικά μοντέλα παραγωγής και κατανάλωσης, εντός των οποίων οι επιχειρήσεις δεν επαφίονταν, πλέον, στην αποθήκευση μεγάλων ποσοτήτων προϊόντων, αλλά στην άμεση, σύμφωνα με τις επιθυμίες του πελάτη, παραγωγή και παράδοση μικρότερων ποσοτήτων αγαθών. Η επιστημονική οργάνωση των αστικών εμπορευματικών μεταφορών αποσκοπεί στην αντιμετώπιση τριών διαφορετικών προβλημάτων: την ανάγκη κυκλοφοριακής αποσυμφόρησης των αστικών κέντρων, την ανάγκη μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των εμπορευματικών μεταφορών στις σύγχρονες πόλεις και την ανάγκη επίτευξης οικονομιών κλίμακας στον κλάδο κυρίως του λιανεμπορίου μέσα από την κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης σε τελικά προϊόντα με λιγότερα δρομολόγια. Σήμερα, όμως, γίνεται ακόμα επιτακτικότερη, καθώς οι κλασικές επιχειρήσεις στον παραπάνω κλάδο αντιμετωπίζουν αυξανόμενες πιέσεις από τη ραγδαία επέκταση του ηλεκτρονικού εμπορίου. Η εφαρμογή ανάλογων δεσμών πολιτικής στην Ελλάδα αντιμετωπίζει, εκ των πραγμάτων, μια σειρά από ιδιαιτερότητες. Τα αστικά κέντρα της Ελλάδας

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

έχουν μορφοποιηθεί από τη μικρή ατομική ιδιοκτησία επί της γης και το μεγάλο πλήθος, σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Επιπλέον, η μεταπολεμική ανάπτυξη των ελληνικών πόλεων οδήγησε σε χρόνια πολεοδομικά προβλήματα και σε έναν χωροταξικό σ χεδιασμό που ακόμα δεν έ χει ολοκληρωθεί. Πώς συνδέονται όμως αυτά με τα City Logistics και με την αργή εφαρμογή ανάλογων συστημάτων στην Ελλάδα; 1. Πρώτον, παραδοσιακά, στη χώρα μας, ένας εξαιρετικά μεγάλος αριθμός ΜμΕ διέθετε ιδιόκτητα επαγγελματικά αυτοκίνητα, γεγονός το οποίο οδηγούσε στην ύπαρξη ενός υποχρησιμοποιούμενου μεταφορικού δυναμικού, που συχνά «λίμναζε» εντός του αστικού ιστού.

2. Δεύτερον, τα χωροταξικά ε λλείμματα της χώρας καθιστούν τη δυνατότητα χωροθέτησης ενδιάμεσων κέντρων διανομής αγαθών (distribution centers) –από τα οποία με συγκεντρωτικό τρόπο θα εξυπηρετηθούν οι επιχειρήσεις λιανεμπορίου–, εξαιρετικά δύσκολη και προβληματική.

3. Τρίτον, η αδυναμία προώθησης μικρών έργων μικρών αναπλάσεων και πεζοδρομήσεων στα αστικά κέντρα είχε ως αποτέλεσμα ο «βίαιος» μετασχηματισμός του τρόπου μεταφοράς των αγαθών στις μικρές επιχειρήσεις να αναβάλλεται επ’ άπειρον.

4. Τέταρτον, με δεδομένο το ότι, σήμερα, η επέκταση των City Logistics συνδέεται άρρηκτα και με

την επέκταση του εγχειρήματος απαναθρακοποίησης των με τ α κ ι ν ήσε ω ν και επέ κ τ ασης των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, ένα τέτοιο εγχείρημα καθυστερεί και από τη χαμηλή διείσδυση της ηλεκτροκίνησης στη χώρα μας. Με ποιον τρόπο όμως θα μπορούσαν οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις να επωφεληθούν από την εφαρμογή ανάλογων πολιτικών; Η δημιουργία συστημάτων αστικών εμπορευματικών μεταφορών, συνήθως, συνδέεται με τη δημιουργία περιαστικών εμπορευματικών κέντρων από και προς τα οποία μεταφέρον ται τα τελικά εμπορεύματα με τέτοιο τρόπο ώστε να συρρικνώνεται το πλήθος του μεταφορικού έργου, συχνά, α π ό οχ ή μ α τ α π ο υ ε ξ υ π η ρ ε τ ο ύ ν περισσότερες από μία επιχειρήσεις. Αυτό, από μόνο του, δίνει κίνητρα στην ανάπτυξη μιας ενδιάμεσης κατηγορίας μεταφορικών επιχειρήσεων, όπου, με πιο ελαφρά οχήματα (σε κάποιες πόλεις, όπως η Βιέννη, αυτό γίνεται ακόμα και με ποδήλατα), εξειδικεύονται στον εφοδιασμό επιχειρήσεων εντός του αστικού ιστού. Αυτό, φυσικά, συνεπάγεται και έναν μετασχηματισμό της αντίληψης που έχουμε για τη χρήση μεταφορικών οχημάτων από ΜμΕ, καθώς όλο και λιγότερο θα χρειάζεται οι ίδιες να διαθέτουν ιδιόκτητα οχήματα και όλο και περισσότερο θα κάνουν outsource αυτό το κομμάτι των δραστηριοτήτων τους. Δεν είναι λογικό να πιστεύουμε ότι όλες οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις απλά θα αντικαταστήσουν τον στόλο τους με ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Πρέπει

να φανταστούμε την ανάπτυξη της ίδιας της οικονομίας των ενδιάμεσων μεταφορέων ως μιας υπηρεσίας που θα λειτουργεί με όρους συμβατότητας με τις νέες περιβαλλοντικές απαιτήσεις και, εν ευθέτω χρόνω, με τους μελλοντικούς περιορισμούς στην προσβασιμότητα των αστικών κέντρων. Για να γίνουν όμως όλα αυτά και στη χώρα μας με τέτοιον τρόπο ώστε να μη βρεθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποκλεισμένες για μία ακόμη φορά, υπάρχουν προϋποθέσεις:

•

Χρειάζεται χωροταξικός σχεδιασμός και προβλέψεις στα νέα πολεοδομικά σχέδια που δρομολογούνται με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, αυτήν την περίοδο, στη χώρα μας.

•

Χρειάζεται η θεσμοθέτηση αντικινήτρων, κλιμακούμενων ανάλογα με το μέγεθος των επιχειρήσεων, φορολογικών ή άλλων, ώστε να αποτρέπεται η συχνή μετακίνηση εντός του αστικού ιστού.

•

Χρειάζονται οικονομικά κίνητρα για την ανάπτυξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ή και κοινωνικών επιχειρήσεων) αστικών μεταφορών, μέσα από τις οποίες να πριμοδοτείται η περιβαλλοντική καινοτομία.

•

Και, φυσικά, χρειάζονται γενναία οικονομικά κίνητρα όχι μόνο για την αντικατάσταση του στόλου των μικρομεσαίων επιχειρήσεων από ηλεκτρικά αυτοκίνητα –που καλώς δίνονται–, αλλά και για τη στροφή αυτών σε μορφές περιβαλλοντικά βιώσιμων μεταφορών από τρίτους.

13

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΑΡΘΡΌ

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Να δώσουμε μόνιμες και όχι πρόσκαιρες λύσεις του Απόστολου Πάνα Ο Απόστολος Πάνας είναι αναπληρωτής γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής και βουλευτής Χαλκιδικής.

Τ

α City Logistics, ή αλλιώς αστικές εμπορευματικές διανομές, είναι ένας ιδιαίτερος και εξειδικευμένος κλάδος των μεταφορών, καθώς σχετίζεται με το σύνολο όλων των διαδικασιών της εφοδιαστικής αλυσίδας, επηρεάζοντας άμεσα ή έμμεσα την οικονομία, την κοινωνία και τους πολίτες, το περιβάλλον και την ενέργεια, και είναι άμεσα συνδεδεμένος με την κινητικότητα σε αστικό περιβάλλον. Προκειμένου, λοιπόν, να δούμε τους τρόπους ανάπτυξης των αστικών εμπορευματικών μεταφορών, είναι απαραίτητο να εξετάσουμε και να εστιάσουμε, αρχικά, στα προβλήματα που σχετίζονται με διάφορους παράγοντες, όπως η αυξημένη κυκλοφοριακή συμφόρηση, οι αστικές συγκοινωνίες και τα μέσα μαζικής μεταφοράς, οι επιπτώσεις στο περιβάλλον, η έλλειψη εργατικού δυναμικού, η αυξημένη ενεργειακή κατανάλωση, η προσφορά κινήτρων και η ανάπτυξη απαραίτητων υποδομών κ.ά., ώστε να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα και να εφαρμοστούν συγκεκριμένες πρακτικές, για την πολυδιάστατη αντιμετώπιση του θέματος. Έχοντας μεν ως κοινό παρονομαστή την εξέλιξη της αστικής εμπορευματικής μεταφοράς –λαμβάνοντας υπόψη τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών, της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, της κοινωνίας και της οικονομίας συνολικά–, αλλά ταυτόχρονα και την προστασία του περιβάλλοντος. Όλα τα παραπάνω εφαρμόζονται μόνο με συγκεκριμένη στρατηγική πολιτική σχεδιασμού και ανάπτυξης έξυπνων και βιώσιμων πόλεων, η οποία, στην ουσία, εμπεριέχει όλα εκείνα τα στοιχεία και τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για να τηρούνται οι κοινωνικές, οι επιχειρηματικές, οι οικονομικές και οι περιβαλλοντικές ισορροπίες. Οι έξυπνες πόλεις σχεδιάζουν και προσφέρουν υπηρεσίες σε όλους χωρίς διακρίσεις, συλλέγουν και επεξεργάζονται δεδομένα από πολίτες και επιχειρήσεις, προωθώντας καινοτόμες εναλλακτικές λύσεις, παρέχουν έξυπνες και ασφαλείς υποδομές σε πολίτες, επιχειρήσεις ή επισκέπτες. Όμως, το βασικότερο όλων είναι ότι έχουν ανθεκτικότητα, τη δυνατότητα δηλαδή να επανακάμπτουν και να επανέρχονται σε φυσιολογικά επίπεδα λειτουργίας μετά από μια φυσική καταστροφή ή, γενικότερα, μια δυσμενή συγκυρία. Στην ουσία, ο σχεδιασμός για την αύξηση της ανθεκτικότητας των έξυπνων πόλεων είναι αυτός που δημιουργεί τις συνθήκες για βιώσιμη αστική, κοινωνική, πολιτιστική, οικονομική, περιβαλλοντική και επιχειρηματική ανάπτυξη. Παράλληλα, οι έξυπνες πόλεις, με ορθολογικό σχεδιασμό, δίνουν άμεσες λύσεις, αφού ενσωματώνουν και προσαρμόζουν τις ανάγκες των τελικών χρηστών, βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των πολιτών, προσελκύουν το ενδιαφέρον τόσο των ίδιων όσο και των

14

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Ο βασικός παράγοντας ολιστικής προσέγγισης και εύρεσης βέλτιστων πρακτικών αντιμετώπισης των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο κλάδος των μεταφορών είναι οι συνέργειες που πρέπει να γίνουν ώστε να δοθούν άμεσα λύσεις βιώσιμης ανάπτυξης, που θα σέβονται την κοινωνία, τις επιχειρήσεις και το περιβάλλον, και όχι λύσεις βιωσιμότητας ενός καταπονημένου κλάδου και μιας εξαντλημένης κοινωνίας.

επι-χειρήσεων, εφαρμόζοντας ιδέες που ανταποκρίνονται πάντα στις πραγματικές ανάγκες της εποχής. Άρα αυτό που επιτάσσει η παρούσα κατάσταση είναι να δημιουργήσουμε πόλεις που θα προνοούν και θα προλαμβάνουν τα προβλήματα, αποφεύγοντας να δίνουμε λύσεις θεραπείας σε προβλήματα που, δυστυχώς, μεταγενέστερα δεν επιλύονται και συνήθως δημιουργούν μεγαλύτερα. Μόνο έτσι, και με στοχευμένες παρεμβάσεις, προβλέπουμε τις εξελίξεις, βάζοντας τα θεμέλια και τις βάσεις για τη βιώσιμη ανάπτυξη του κλάδου των αστικών μεταφορών, μετατρέποντας τις δυσκολίες και τα προβλήματα σε ευκαιρίες. Είναι οξύμωρο όμως να συζητάμε για την εξέλιξη και τη συνύπαρξη των εμπορευματικών μεταφορών σ τα αστικά κέντρα όταν δεν επιδιώκουμε να βρούμε τους τρόπους με τους οποίους θα βελτιώσουμε τις απλές και βασικές καθημερινές ανάγκες τόσο των πολιτών όσο και των επιχειρήσεων, σε συνδυασμό με τον απαράβατο κανόνα της προστασίας του περιβάλλοντος. Κάποιοι από αυτούς τους τρόπους είναι:

•

Βελτίωση και αντικατάσταση του στόλου των αστικών συγκοινωνιών από οχήματα λιγότερο ρυπογόνα, ελαχιστοποιώντας τις συχνότητες βλαβών, το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα και την κυκλοφοριακή συμφόρηση.

•

Σύγχρονες και αξιόπιστες αστικές συγκοινωνίες με τη χρήση έξυπνων τεχνολογιών.

•

Χ ρ η μ α τ ο δ ο τ ι κά ε ρ γ α λ ε ί α κα ι ελκυστικά κίνητρα σε εταιρείες μεταφορών για την αντικατάσταση του στόλου των οχημάτων τους από οχήματα σύγχρονα, λιγότερο ρυπογόνα και ενεργοβόρα.

•

Χρήση οχημάτων μικρότερων διαστάσεων για αστικές εμπορευματικές διανομές.

•

Χρήση καυσίμων φιλικών σ το περιβάλλον.

•

Βελτιστοποίηση των υποδομών και δημιουργία ειδικών δικτύων διανομών σε αστικά κέντρα, προσαρμοσμένων να καλύπτουν τις πραγματικές ανάγκες των πολιτών και των επιχειρήσεων.

Όλα τα παραπάνω είναι κάποιες παρεμβάσεις που θα βελτιώσουν, αρχικά, ίσως όμως πρόσκαιρα, τη συνύπαρξη των αστικών εμπορευματικών μεταφορών στους αστικούς ιστούς των πόλεων. Ο βασικός παράγον τας ολισ τικής προσέγγισης και εύρεσης βέλτιστων πρακτικών αντιμετώπισης των προβλημάτων που αν τιμετωπίζει ο κλάδος των μεταφορών είναι οι συνέργειες που θα πρέπει να γίνουν ώστε να δοθούν άμεσα λύσεις βιώσιμης ανάπτυξης, που θα σέβονται την κοινωνία, τις επιχειρήσεις και το περιβάλλον, και όχι λύσεις βιωσιμότητας ενός καταπονημένου κλάδου και μιας

εξαντλημένης κοινωνίας. Συνέργειες και συνεργασίες της Πολιτείας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με τους πανεπιστημιακούς φορείς της χώρας μας και τον ιδιωτικό τομέα του κλάδου των μεταφορών είναι απαραίτητες και επιτακτικές αν πραγματικά θέλουμε να δώσουμε μόνιμες και όχι πρόσκαιρες λύσεις. Η πολιτική ηγεσία νομοθετεί και παρεμβαίνει αφού πρώτα λάβει υπόψη τις ερευνητικές δραστηριότητες και ικανότητες των πανεπιστημίων, αρχικά, συνυπολογίζοντας όμως την πολύτιμη εμπειρία και την επενδυτική ικανότητα του ιδιωτικού τομέα. Αυτό που θα πρέπει να παραδεχθούμε είναι πως, γενικότερα, ο κλάδος των εμπορευματικών μεταφορών είναι ένας κλάδος που έχει να ανταγωνιστεί α ν τ ί σ τ ο ι χο υ ς α ν ε π τ υ γ μ έ ν ω ν κα ι ανταγωνιστικών οδικών μεταφορών άλλων κρατών μελών, που ενισχύθηκαν ουσιαστικά και χρηματοδοτήθηκαν με σκοπό την εξέλιξη και την ανάπτυξή τους. Ειδικότερα θα πρέπει, άμεσα, να χαράξουμε και να διαμορφώσουμε μια εθνική στρατηγική και πολιτική ανάπτυξης και εξέλιξης των οδικών μεταφορών που θα τις καθιστά ελκυστικές, ανταγωνιστικές και βιώσιμες, στοιχεία που δυστυχώς λείπουν σήμερα από τις οδικές μεταφορές της χώρας μας.

15

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΑΡΘΡΌ

Η συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων αρχών, φορέων και επιχειρήσεων είναι το «κλειδί» για τη συνολική αναδιοργάνωση του μοντέλου λειτουργίας των αστικών εμπορευματικών μεταφορών στην Ελλάδα. Η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος μπορεί να αναλάβει ουσιαστικό ρόλο σε αυτήν την προσπάθεια, συνεισφέροντας εξειδικευμένη τεχνογνωσία μέσω του Ελληνικού Επιμελητηριακού Συνδέσμου Μεταφορών και στηρίζοντας τα τοπικά επιμελητήρια, ώστε να αποτελέσουν τον συνδετικό κρίκο μεταξύ της Αυτοδιοίκησης, της επιχειρηματικής κοινότητας και των επιστημονικών φορέων.

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Πράσινες και αποδοτικές αστικές εμπορικές μεταφορές του Γιάννη Μασούτη Ο Γιάννης Μασούτης είναι πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος (ΚΕΕΕ).

Ο

ι αστικές εμπορευματικές μεταφορές είναι ένα από τα κρισιμότερα κομμάτια της εφοδιαστικής αλυσίδας αξίας, το οποίο καλύπτει το τελευταίο στάδιο στη μεταφορά των εμπορευμάτων από τον προμηθευτή προς τον πελάτη ή τον καταναλωτή. Πρόκειται για έναν κλάδο με καθοριστικό ρόλο στην αποδοτικότητα των επιχειρήσεων και της οικονομίας, αλλά και στη βιώσιμη ανάπτυξη των πόλεων. Τα τελευταία χρόνια, η αλματώδης ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου έχει αυξήσει σημαντικά τον όγκο των εμπορευμάτων και, αντίστοιχα, τον αριθμό των οχημάτων που κινούνται εντός του αστικού ιστού. Οι αστικές εμπορευματικές μεταφορές αποτελούν, πλέον, βασικό πυλώνα του σύγχρονου τρόπου ζωής στην πόλη. Συνοδεύονται, ωστόσο, από σημαντικές προκλήσεις που σχετίζονται με το αστικό περιβάλλον και την ποιότητα ζωής των πολιτών, όπως είναι η συμβολή στην ατμοσφαιρική ρύπανση, η επιβάρυνση της κυκλοφορίας και η ηχορρύπανση. Οι προκλήσεις αυτές αναμένεται να ενταθούν στα χρόνια που έρχονται. Καθώς οι ανάγκες και οι προσδοκίες των καταναλωτών θα μεγαλώνουν, η δυναμικότητα των αστικών εμπορικών μεταφορών θα πρέπει να αυξάνεται, με ταυτόχρονη μείωση της αρνητικής επίπτωσης στο περιβάλλον και συγκράτηση του κόστους σε ανταγωνιστικά

16

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

επίπεδα. Το κρίσιμο «στοίχημα» για τις επιχειρήσεις του κλάδου, αλλά και για τις σύγχρονες πόλεις, είναι ο συνδυασμός της αποδοτικότητας με την αειφορία. Είναι προφανής η ανάγκη να σχεδιάσουμε νέες στρατηγικές για τη λειτουργία των αστικών εμπορευματικών μεταφορών, σε ευθυγράμμιση με τα νέα πρότυπα βιώσιμης ασ τικής ανάπτυξης, με τις τεχνολογικές εξελίξεις, τις νέες καταναλωτικές συνήθειες και τις συνθήκες της αγοράς. Τα τελευταία χρόνια, ο κλάδος αναδεικν ύ ε ται σ ε σ η μα ν τ ι κό πε δ ί ο καινοτομίας, με την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών που συμβάλλουν στην απορρύπανση και την εξοικονόμηση ενέργειας, με έξυπνη χρήση των υποδομών και την εφαρμογή σύγχρονων προσεγγίσεων στην κυκλοφοριακή λειτουργικότητα των πόλεων. Σε αρκετές ευρωπαϊκές πόλεις εφαρμόζονται ήδη καινοτόμες προσεγγίσεις για τη βελτίωση των αστικών εμπορευματικών μεταφορών, με έμφαση στην αειφορία. Η χρήση ηλεκτρικών οχημάτων διανομής, η δημιουργία αστικών κέντρων ενοποίησης εμπορευμάτων και ο σχεδιασμός νέων μοντέλων διανομής είναι μεταξύ των πρακτικών που έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία σε πόλεις όπως το Παρίσι, η Κοπεγχάγη, το Άμστερνταμ, το Ντόρτμουντ και το Γκέτεμποργκ. Σχετική κινητικότητα παρατηρείται και στην Ελλάδα, ωστόσο σε αρχικό ακόμη στάδιο. Από την πλευρά της Πολιτείας, έχουν γίνει θετικά βήματα για την ενίσχυση της αποδοτικότητας της εφοδιαστικής αλυσίδας, με την επικαιροποίηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης. Σημαντικές πρωτοβουλίες έχουν αναλάβει οι θεσμικοί φορείς του κλάδου, με τη διατύπωση τεκμηριωμένων προτάσεων, ενώ αυξάνεται και το ενδιαφέρον σε επίπεδο Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Ω σ τ ό σ ο, τ α βή μ α τ α π ρ έ π ε ι ν α επιταχυνθούν, ώστε οι ελληνικές πόλεις

να συμβαδίσουν με τις ευρωπαϊκές εξελίξεις. Χρειάζεται να προχωρήσουμε στην ανάπτυξη Αστικών Κέντρων Εν ο πο ί η σης Εμπορ ε υμάτ ω ν σ τ α πρότυπα άλλων ευρωπαϊκών πόλεων, με την υποστήριξη της Πολιτείας, της Αυτοδιοίκησης και των τοπικών επιχειρηματικών φορέων, όπως τα επιμελητήρια. Είναι, επίσης, απαραίτητο να υπάρξει στενή συνεργασία των επιμελητηρίων και των κλαδικών φορέων με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, ώστε οι δραστηριότητες των αστικών εμπορευματικών μεταφορών να ενσωματωθούν στα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλιστεί η συνοχή των σχετικών παρεμβάσεων και θα διευκολυνθεί η εφαρμογή καινοτόμων πρακτικών, όπως η εισαγωγή ευφυών συστημάτων μεταφορών, η δημιουργία παρατηρητηρίων ροών κ.ά. Η προσπάθεια αυτή θα πρέπει απαραίτητα να συνδυαστεί με τη συστηματική αναβάθμιση του κλάδου των οδικών μεταφορών, καθώς το 98% των εμπορευματικών μεταφορών στη χώρα μας εκτελείται οδικά. Ο κατακερματισμός της αγοράς, η χαμηλή πληρότητα φόρτωσης σε πολλές από τις εκτελούμενες διαδρομές, αλλά και η παλαιότητα του στόλου –με τον μέσο όρο ηλικίας των οχημάτων στην Ελλάδα να είναι από τους υψηλότερους στην Ευρώπη–, είναι προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν προκειμένου να επιτύχουμε τον στόχο για αποδοτικές και πράσινες αστικές εμπορευματικές μεταφορές. Μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης Ελλάδα 2.0 και του νέου ΕΣΠΑ, αλλά και άλλων προγραμμάτων της ΕΕ, μπορούν να αξιοποιηθούν πόροι για την κινητοποίηση επενδύσεων που ενισχύουν την αειφόρο ανάπτυξη των εμπορευματικών μεταφορών. Θα πρέπει η Πολιτεία να εστιάσει στην παροχή χρηματοδοτικών εργαλείων και κινήτρων προς τις επιχειρήσεις, με σκοπό να ενθαρρύνει τη σταδιακή ανανέωση

του στόλου των οχημάτων, καθώς και την εφαρμογή σύγχρονων συστημάτων, που επιτρέπουν τη βελτιστοποίηση των διαδρομών και την ελαχιστοποίηση των περιττών κινήσεων, που αυξάνουν την περιβαλλοντική, οικονομική και χρονική επιβάρυνση. Οφείλει, επίσης, να επιταχύνει την ανάπτυξη υποδομών και να ενισχύσει τα κίνητρα για τη διάδοση της ηλεκτροκίνησης στον κλάδο των μεταφορών. Είναι, τέλος, σημαντικό να υπάρξουν κίνητρα και υποστήριξη προς τις επιχειρήσεις για την εφαρμογή μοντέλων συνεργατικών διανομών, μέσω των οποίων μπορούν να επιτευχθούν οικονομίες κλίμακας και μείωση του μεταφορικού κόστους. Η συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων αρχών, φορέων και επιχειρήσεων είναι το «κλειδί» για τη συνολική αναδιοργάνωση του μοντέλου λειτουργίας των αστικών εμπορευματικών μεταφορών στην Ελλάδα. Η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος μπορεί να αναλάβει ουσιαστικό ρόλο σε αυτήν την προσπάθεια, συνεισφέροντας εξειδικευμένη τεχνογνωσία μέσω του Ελληνικού Επιμελητηριακού Συνδέσμου Μεταφορών και στηρίζοντας τα τοπικά επιμελητήρια, ώστε να αποτελέσουν τον συνδετικό κρίκο μεταξύ της Αυτοδιοίκησης, της επιχειρηματικής κοινότητας και των επιστημονικών φορέων. Με συνένωση δυνάμεων, συντονισμό και αποφασιστικότητα, μπορούμε, στα επόμενα χρόνια, να διαμορφώσουμε ένα σύγχρονο, βιώσιμο υπόδειγμα, το οποίο θα προσθέτει αξία στις ελληνικές επιχειρήσεις, στις τοπικές οικονομίες και στην ποιότητα ζωής των πολιτών.

17

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΑΡΘΡΌ

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Η σύγχρονη προσέγγιση των City Logistics έχει στόχο την εξασφάλιση προσβασιμότητας στο δίκτυο αστικών μεταφορών σε όλους του Μιχάλη Αδαμαντιάδη

O

ι Αστικές Εμπορευματικές Μεταφορές (ΑΕΜ) –City Logistics– είναι ένας ταχέως αναπτυσσόμενος τομέας, που αποτελεί σημαντικό κομμάτι στην αλυσίδα εφοδιαστικής (Logistics), με βασική συνιστώσα το σύνολο των δραστηριοτήτων εφοδιασμού των πόλεων και την επιχειρηματικότητα. Οι ΑΕΜ αναμφισβήτητα κατέχουν αναπτυξιακό ρόλο στον σύγχρονο τρόπο ζωής των πόλεων και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, και την αειφόρο ανάπτυξη των πόλεων.

Ο Μιχάλης Αδαμαντιάδης είναι πρόεδρος του Ελληνικού Επιμελητηριακού Επιχειρηματικού Συνδέσμου Μεταφορών (Ε.Ε.ΣΥ.Μ.)

Οι AEM αποτελούν μέρος του συνολικού μεταφορικού έργου που εκτελείται καθημερινά εντός των πόλεων, μέσω των υποδομών που έχουν δημιουργηθεί, με σκοπό τη διακίνηση επιβατών και αγαθών. Αποτελούν έτσι και μέρος του λεγόμενου μεταφορικού προβλήματος, το οποίο σχετίζεται άμεσα με την ποιότητα ζωής των πολιτών τόσο σε όρους χρόνου και κόστους μετακινήσεων (επιβατικές μεταφορές) όσο και διασφάλισης της διαθεσιμότητας και ποιότητας των αγαθών στις αγορές τους (εμπορευματικές μεταφορές). Η σύγχρονη προσέγγιση των ΑΕΜ έχει στόχο την εξασφάλιση προσβασιμότητας στο δίκτυο αστικών μεταφορών σε όλους, τη βελτίωση της ασφάλειας, τη μείωση της ρύπανσης του αέρα και της ηχορρύπανσης, των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και της κατανάλωσης ενέργειας, καθώς και την αύξηση της αποτελεσματικότητας των μεταφορών, ανθρώπων και εμπορευμάτων. Ένα βασικό χαρακτηριστικό των AEM είναι πως, στην πλειοψηφία τους, ανεξαρτήτως του μέσου που χρησιμοποιείται και της διανυόμενης απόστασης,

18

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

το τελευταίο σκέλος της μεταφοράς καταλήγει ως διανομή/ συλλογή μέσα στην πόλη. Κατά συνέπεια, δημιουργούνται αρκετά θέματα που προβληματίζουν τους μεταφορείς και τους πελάτες τους εντός των μεγάλων αστικών κέντρων. Τα κυριότερα εξ αυτών είναι η έλλειψη χώρου για ασφαλή φορτοεκφόρτωση, τα κυκλοφοριακά προβλήματα και η ελλιπής πληροφόρηση σχετικά με τις βέλτιστες διαδρομές.

που σκόπευε να προωθήσει. Αυτό σηματοδότησε την έναρξη μιας σειράς προσπαθειών του Ε.Ε.ΣΥ.Μ. από κοινού με την Πολιτεία, την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), την Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος (ΚΕΕΕ), δήμους, επιμελητήρια, την ακαδημαϊκή κοινότητα και σχετικούς με το αντικείμενο φορείς. Σε αυτές περιλαμβάνονται:

Ωστόσο και η ίδια η πόλη αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα από τη συνεχόμενη ροή των φορτηγών μέσα στον αστικό ιστό, με κυριότερα την ατμοσφαιρική ρύπανση, τον θόρυβο, τα ατυχήματα, αλλά και την κυκλοφοριακή συμφόρηση, εξαιτίας του πλήθους των οχημάτων που εισέρχονται και εξέρχονται προκειμένου το προϊόν να φτάσει στον τελικό καταναλωτή. Το βασικό ζητούμενο στις αστικές εμπορευματικές μεταφορές αποτελεί το να υπάρχουν μεταφορικές υπηρεσίες υψηλού επιπέδου με όσο το δυνατόν λιγότερο κόστος. Για να επιτευχθεί ο στόχος του μειωμένου κόστους βασικό στοιχείο είναι ο υπολογισμός των βέλτιστων διαδρομών μέσα σε ένα σύστημα καθώς και η αύξηση του συντελεστή πληρότητας (loading factor) ενός φορτηγού οχήματος, ώστε να ελαχιστοποιούνται οι περιττές κινήσεις, που αυξάνουν αναπόφευκτα το οικονομικό, περιβαλλοντικό αλλά και χρονικό κόστος. Ο Ε.Ε.ΣΥ.Μ., ως εξειδικευμένος φορέας μεταφορών πανελλήνιας εμβέλειας, μέσω των μελών του –μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται επιμελητήρια και επιχειρήσεις χρηστών μεταφορών και προσφοράς μεταφορικών υπηρεσιών και σχετικών υποδομών τους–, αλλά και ως δεξαμενή σκέψης και συνεχούς αναζήτησης τρόπων βελτίωσής τους, έχει εντάξει την αειφόρο ανάπτυξη στις στρατηγικές προτεραιότητές του. Μεταξύ αυτών είναι η αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων των μεταφορών στο περιβάλλον, οι Πολυτροπικές (Συνδυασμένες) Μεταφορές (Multimodal Transport) και Logistics, οι σχετικές υποδομές τους, η ψηφιοποίηση των μεταφορών, ο εκσυγχρονισμός των οδικών μεταφορών και, φυσικά, οι Αστικές Εμπορευματικές Μεταφορές (City Logistics). Από τον Μάιο του 2020, με την ευγενική συμβολή του κ. Βασιλείου Ζεϊμπέκη, επίκουρου καθηγητή του Τμήματος Μηχανικών Οικονομίας & Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, προέδρου της Ελληνικής Εταιρείας Logistics (EEL) και μέλους του Ε.Ε.ΣΥ.Μ., συνέταξε ένα έγγραφο βάσης, με γενικό τίτλο «Αστικές Εμπορευματικές Μεταφορές City Logistics, Ελληνική Πραγματικότητα - Τάσεις - Προκλήσεις», με σκοπό να βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση του θέματος από τα μέλη του και να συμβάλει στην υλοποίηση σχετικών δράσεων

•

Πρόταση συνεργασίας Ε.Ε.ΣΥ.Μ. σε ΥΠΥΜΕ - ΚΕΔΕ ΚΕΕΕ (επιστολή Ε.Ε.ΣΥ.Μ., 12/5/2020).

•

Τηλεδιάσκεψη με τον τότε υφυπουργό Μεταφορών κ. Ιωάννη Κεφαλογιάννη και συμφωνία συνεργασίας και κοινών δράσεων ΥΠΥΜΕ - Ε.Ε.ΣΥ.Μ., 17/7/2020.

•

Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για συμμετοχή στον 5ο Ετήσιο Πανελλήνιο Διαγωνισμό φοιτητών και νέων αποφοίτων ελληνικών πανεπιστημίων Βραβείου Μεταφορών Ε.Ε.ΣΥ.Μ. «Δημήτριος Τσαμπούλας» με θέμα: «Αστικές Εμπορευματικές Μεταφορές - City Logistics, Ελληνική πραγματικότητα - Προτάσεις υλοποίησης», 11/1/2021.

•

Σειρά συντονιστικών συναντήσεων των κομβικών φορέων για τα City Logistics με συμμετοχή των Υπουργείων Υποδομών και Μεταφορών (ΥΠΥΜΕ), Περιβάλλοντος & Ενέργειας (ΥΠΕΝ), της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), των Δήμων Αθηναίων, Ιωαννιτών και Λαμιέων, του Εμπορικού & Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ), του Επιμελητηρίου Φθιώτιδας, της Ελληνικής Εταιρείας Logistics (EEL), της Ομοσπονδίας Φορτηγών Αυτοκινητιστών Ελλάδος (ΟΦΑΕ), του Συνδέσμου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων (ΣΕΣ), των Πανεπιστημίων Αιγαίου, Πειραιά, Πατρών και του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ): 1η Συντονιστική Τηλεδιάσκεψη κομβικών φορέων για τα City Logistics, στις 25/6/2021, και επιβεβαίωση ετοιμότητας συνεργασίας όλων με πρώτη την από κοινού διοργάνωση Πανελληνίου Συνεδρίου City Logistics & Βράβευσης.

2η Συντονιστική Τηλεδιάσκεψη κομβικών φορέων για τα City Logistics, στις 19/11/2021, και επιβεβαίωση ετοιμότητας για συνδιοργάνωση εκδήλωσης ενημέρωσης, κινητοποίησης και προώθησης πιλοτικών εφαρμογών.

3η Συντονιστική Τηλεδιάσκεψη κομβικών φορέων της χώρας για τα City Logistics, στις 15/4/2022, και απόφαση για συνδιοργάνωση μιας πρώτης πιλοτικής

19

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΑΡΘΡΌ

Το βασικό ζητούμενο στις αστικές εμπορευματικές μεταφορές αποτελεί το να υπάρχουν μεταφορικές υπηρεσίες υψηλού επιπέδου με όσο το δυνατόν λιγότερο κόστος. Για να επιτευχθεί ο στόχος του μειωμένου κόστους βασικό στοιχείο είναι ο υπολογισμός των βέλτιστων διαδρομών μέσα σε ένα σύστημα καθώς και η αύξηση του συντελεστή πληρότητας (loading factor) ενός φορτηγού οχήματος, ώστε να ελαχιστοποιούνται οι περιττές κινήσεις, που αυξάνουν αναπόφευκτα το οικονομικό, περιβαλλοντικό αλλά και χρονικό κόστος.

20

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

εκδήλωσης ενημέρωσης των εμπλεκομένων στα Ιωάννινα, για τις βέλτιστες διεθνείς και ευρωπαϊκές πρακτικές, και εξέτασης δυνατοτήτων πιλοτικών εφαρμογών.

•

Διοργάνωση Πανελλήνιου Συνεδρίου για τα City Logistics & Τελετή Βράβευσης Εργασιών Βραβείου Μεταφορών Ε.Ε.ΣΥ.Μ. «Δημήτριος Τσαμπούλας», Athens Metropolitan Expo, 2 Οκτωβρίου 2021, υπό την αιγίδα των Υπουργείων Υποδομών και Μεταφορών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, και της ΚΕΔΕ, σε συνεργασία με τους κομβικούς φορείς για τα City Logistics, που φιλοξενήθηκε από την o.mind Creatives και το περιοδικό Supply Chain & Logistics, στο πλαίσιο της 8ης Έκθεσης «Εφοδιαστική Αλυσίδα & Logistics - Cargo Truck & Van Expo 2021».

•

Διοργάνωση πρώτης ενημερωτικής εκδήλωσης για τα City Logistics στα Ιωάννινα, στις 27 Μαΐου 2022, σε συνεργασία με τους κομβικούς φορείς για τα City Logistics, φιλοξενούμενης από το Επιμελητήριο Ιωαννίνων και τον Δήμο Ιωαννιτών.

•

Διοργάνωση δεύτερης εκδήλωσης για τις Αστικές Εμπορευματικές Μεταφορές στη Λαμία, στις 10 Δεκεμβρίου 2022, στο πλαίσιο της Επιμελητηριακής Συνδιάσκεψης Μεταφορών, φιλοξενούμενης από το Επιμελητήριο Φθιώτιδας, τον Δήμο Λαμιέων και την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος.

•

Επίσκεψη αντιπροσωπείας της Διοίκησης του Ε.Ε.ΣΥ.Μ. στην Καλαμάτα, στις 27/7/2022, και συναντήσεις με τον κ. Ευάγγελο Ξυγκώρο, πρόεδρο, και Παύλο Γκραίκη, ΓΓ, και στελέχη του Επιμελητηρίου Μεσσηνίας,

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

καθώς και με τον κ. Θανάση Βασιλόπουλο, δήμαρχο, και τον κ. Νίκο Μπασακίδη, αντιδήμαρχο Στρατηγικού Σχεδιασμού Καλαμάτας. Στο πλαίσιό της, συζητήθηκαν θέματα κοινού ενδιαφέροντος σχετικά με τις μεταφορές και την περαιτέρω συνεργασία του Ε.Ε.ΣΥ.Μ. και του Επιμελητηρίου Μεσσηνίας και πιθανών κοινών δράσεων μαζί και με τον Δήμο Καλαμάτας για την ανάπτυξη των Αστικών Εμπορευματικών Μεταφορών (City Logistics).

•

Επίσκεψη αντιπροσωπείας της Διοίκησης του Ε.Ε.ΣΥ.Μ. στην Κοζάνη, στις 30/8/2022, και συναντήσεις με τον δήμαρχο, κ. Λάζαρο Μαλούτα, και τον πρόεδρο του Επιμελητηρίου Κοζάνης, κ. Ιωάννη Μητλιάγκα, κατά την οποία συζητήθηκαν θέματα Ανάπτυξης Αστικών Εμπορευματικών Μεταφορών (City Logistics) και επικαιροποίησης Μελέτης Σκοπιμότητας - Βιωσιμότητας ΕΚ Δυτικής Μακεδονίας στον νομό Κοζάνης, που είχε εκπονήσει ο Ε.Ε.ΣΥ.Μ. το 2001, κ.ά.

•

Επίσκεψη αντιπροσωπείας της Διοίκησης του Ε.Ε.ΣΥ.Μ. στα Ιωάννινα, στις 31/8/2022, και συναντήσεις με τον αείμνηστο δήμαρχο Ιωαννιτών κ. Μωυσή Ελισάφ, τον κ. Γεώργιο Αρλέτο, αντιδήμαρχο Έργων, την κ. Κατερίνα Βίνη, ειδική συνεργάτιδα του δημάρχου, και τον κ. Δημήτριο Δημητρίου, πρόεδρο του Επιμελητηρίου Ιωαννίνων.

•

Συνάντηση Αντιπροσωπείας του Ε.Ε.ΣΥ.Μ. με τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Μαργαρίτη Σχοινά, στις Βρυξέλλες, στις 7/9/2022, και ενημέρωσή του για σειρά πρωτοβουλιών που προωθούνται στην Ελλάδα, με πρωτοβουλία του E.E.ΣΥ.Μ., σε συνεργασία με τις Ελληνικές Αρχές και άλλους εμπλεκόμενους με τις μεταφορές φορείς, μεταξύ των οποίων και η ανάπτυξη των

Αστικών Εμπορευματικών Μεταφορών (City Logistics), και η εξέταση δυνατότητας συνδρομής στην υλοποίησή τους από την πλευρά της ΕΕ. Λίγες ημέρες πριν από την πρώτη ενημερωτική εκδήλωση για τις Αστικές Εμπορευματικές Μεταφορές στα Ιωάννινα, τον Μάιο του 2022, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την επιλογή των 100 κλιματικά ουδέτερων και έξυπνων πόλεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης έως το 2030 με δυνατότητα σύνδεσης στο πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» και το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας της ΕΕ. Από την Ελλάδα συμμετέχουν η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, τα Ιωάννινα, η Καλαμάτα, η Κοζάνη και τα Τρίκαλα. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως η προβλεπόμενη χρηματοδότηση, μόνο από το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» για την κλιματική ουδετερότητα των πόλεων αυτών, θα είναι της τάξης των 360 εκατ. ευρώ, ενώ υπάρχει δυνατότητα αξιοποίησης και άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων για δράσεις που περιλαμβάνουν την ενέργεια, τα κτήρια, τη διαχείριση αποβλήτων και τις μεταφορές. Παράλληλα, αρκετές ελληνικές πόλεις έχουν εκπονήσει Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ). Οι συμμετέχοντες στις συντονιστικές τηλεδιασκέψεις και στις υπόλοιπες δράσεις του Ε.Ε.ΣΥ.Μ. σημείωσαν τις δράσεις που, βάσει της διεθνούς εμπειρίας, θα μπορούσαν να υλοποιηθούν, στις οποίες περιλαμβάνονται: 1. η σταδιακή αντικατάσταση οχημάτων και τρόπου μεταφοράς με οχήματα πιο φιλικά προς το περιβάλλον, καθώς και δίκυκλα και τρίκυκλα ηλεκτροκίνητα οχήματα, 2. η δημιουργία ζωνών χαμηλών ρύπων εντός των πόλεων,

21

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΑΡΘΡΌ

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Τον Μάιο του 2022, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την επιλογή των 100 κλιματικά ουδέτερων και έξυπνων πόλεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης έως το 2030 με δυνατότητα σύνδεσης στο πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» και το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας της ΕΕ. Από την Ελλάδα συμμετέχουν η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, τα Ιωάννινα, η Καλαμάτα, η Κοζάνη και τα Τρίκαλα. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως η προβλεπόμενη χρηματοδότηση, μόνο από το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» για την κλιματική ουδετερότητα των πόλεων αυτών, θα είναι της τάξης των 360 εκατ. ευρώ.

3. η διενέργεια παραδόσεων εκτός των ωρών αιχμής, 4. η πληρότητα φόρτωσης χρησιμοποιούμενων οχημάτων διανομής για περισσότερους παραλήπτες με την αξιοποίηση Αστικών Κέντρων Ενοποίησης Εμπορευμάτων (ΑΚΕΕ) και Εμπορευματικών Κέντρων (ΕΚ), 5. ο συντονισμός παραδόσεων σε πραγματικούς χρόνους με τη βοήθεια ηλεκτρονικών εργαλείων και 6. η ανάπτυξη κατά τόπους παρατηρητηρίων ροών. Παράλληλα, επεσήμαναν την ανάγκη:

• •

εφαρμογής κινήτρων για συνέργειες των εμπλεκομένων,

•

ύπαρξης διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων υποστήριξης ανάπτυξης αναγκαίων υποδομών ΑΚΕΕ και ΕΚ.

ενθάρρυνσης σύστασης και λειτουργίας μόνιμου φόρουμ συνεργασίας των εμπλεκόμενων αρχών, φορέων και επιχειρήσεων κατά περιοχή, καθώς και

Επιπλέον, συμφώνησαν ως προς τα συνήθη προβλήματα που παρατηρούνται στις ελληνικές πόλεις, μεταξύ των οποίων το εγγενές σοβαρό πολεοδομικό πρόβλημά τους, η έλλειψη χώρων στάθμευσης, η μη τήρηση των κανόνων κυκλοφορίας, και η ελλιπής αστυνόμευση. Τέλος, οι εκπρόσωποι των κομβικών φορέων για την προώθηση των City Logistics διαβεβαίωσαν για την ετοιμότητά τους:

•

22

να συνεργαστούν στενά για την προώθηση συνεργειών σχετικά με τα City Logistics, στο πλαίσιο της Συντονιστικής Ομάδας που έχουν συστήσει τόσο σε κεντρικό όσο και σε τοπικό επίπεδο πόλεων,

•

να συνεχίσουν την ενημέρωση των εμπλεκομένων επί των βέλτιστων διεθνών και ευρωπαϊκών πρακτικών,

•

να συμβάλουν στην εκπόνηση στρατηγικού σχεδίου και σχετικού θεσμικού πλαισίου και στην εξέταση τυχόν ιδιαιτεροτήτων αλλά και αδυναμιών των δήμων και

•

να προωθούν, στο πλαίσιο του δυνατού, πιλοτικές δράσεις σε ενδιαφερόμενους επιλεγμένους δήμους, παρέχοντας τεχνική βοήθεια και αξιοποιώντας υφιστάμενα χρηματοδοτικά εργαλεία.

Χωρίς αμφιβολία, τα παραπάνω αποτελούν μια σοβαρή και συστηματική προσπάθεια όλων των εμπλεκομένων με σκοπό την προώθηση των City Logistics σε κομβικούς δήμους που έχουν δείξει ενδιαφέρον, σε συνεργασία με την Κεντρική Διοίκηση, την ΚΕΔΕ και την ΚΕΕΕ, τους εν λόγω δήμους και τοπικά επιμελητήρια και σχετικούς με τις μεταφορές φορείς, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν ταυτόχρονα πιλότο και για άλλες πόλεις της χώρας, στις οποίες πρέπει να προγραμματιστούν ανάλογες δράσεις. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις αναφερόμενες δράσεις και τα συμπεράσματα των μέχρι τώρα προσπαθειών επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του Ε.Ε.ΣΥ.Μ. Αστικές Εμπορευματικές Μεταφορές – City Logistics Archives - Ε.Ε.ΣΥ.Μ. (eesym.gr).

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΑΡΘΡΌ

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Η αγορά των οδικών μεταφορών είναι έτοιμη να συμβάλει στον εκσυγχρονισμό των αστικών εμπορευματικών μεταφορών του Απόστολου Κενανίδη

O

ι εμπορευματικές οδικές μεταφορές είναι ένας δυναμικός κλάδος, με θεμελιώδη σημασία για την οικονομία και την κοινωνία μας. Πρόκειται για έναν κλάδο ο οποίος έχει τη δυναμική να λειτουργήσει ως μοχλός για την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, αλλά και ως βάση για την κοινωνική συνοχή και ευημερία. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς τι θα συμβεί σε μια τοπική κοινωνία εάν ο κλάδος των οδικών εμπορευματικών πάψει να λειτουργεί για διάστημα έστω και μίας εβδομάδας. Οι ελλείψεις σε βασικά αγαθά θα είναι εμφανείς από την πρώτη κιόλας ημέρα, ενώ μέχρι την έβδομη ημέρα θα αντιμετωπίζουμε σοβαρά προβλήματα στην καθημερινή μας λειτουργία ως πολίτες. Από θέματα κινητικότητας, λόγω της έλλειψης ανεφοδιασμού καυσίμων, μέχρι τα άδεια ράφια στα είδη πρώτης ανάγκης των αλυσίδων καταστημάτων λιανικής κ.λπ.

Ο Απόστολος Κενανίδης είναι πρόεδρος της Ομοσπονδίας Φορτηγών Αυτ/στών Ελλάδας Εμπορευματικών & Επιβατικών Οδικών Μεταφορών (ΟΦΑΕ).

Οι αστικές εμπορευματικές μεταφορές είναι ένα πολύ ιδιαίτερο κομμάτι του συνολικότερου κλάδου και αποτελούν έναν από τους βασικότερους κρίκους της εφοδιαστικής αλυσίδας. Ένα από τα βασικά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κλάδου των αστικών εμπορευματικών μεταφορών (γνωστού και με τον αγγλικό όρο “City Logistics”) είναι πως, επειδή λαμβάνει χώρα εντός του αστικού ιστού, όπου διακινούνται επιβάτες και αγαθά, το βασικό ζητούμενο είναι η λειτουργία του να εξυπηρετεί τον ανεφοδιασμό της αγοράς και την απρόσκοπτη και πλέον αποτελεσματική διακίνηση των εμπορευμάτων και παράλληλα να μην επηρεάζει αρνητικά την κινητικότητα των πολιτών και την ποιότητα ζωής εντός των πόλεων. Για να επιτύχουμε αειφόρες αστικές εμπορευματικές μεταφορές πρέπει να υπάρχουν σαφείς και ξεκάθαροι στρατηγικοί στόχοι, οι οποίοι να αποσκοπούν στη μεγιστοποίηση του οφέλους σε οικονομικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικό επίπεδο. Φυσικά, οι προκλήσεις είναι αρκετές και γι’ αυτό απαιτείται ο κατάλληλος σχεδιασμός, στον οποίο θα ληφθούν υπόψη θέματα που αφορούν το κόστος της μεταφοράς, τη βέλτιστη δρομολόγηση των οχημάτων, τον περιορισμό των εκπομπών ρύπων CO2, τον περιορισμό της ηχορρύπανσης και της κυκλοφοριακής συμφόρησης και, φυσικά, την ενίσχυση της οδικής ασφάλειας. Φαντάζει –και είναι– ένα αρκετά σύνθετο ζήτημα, αλλά πρακτικές από το εξωτερικό έχουν αποδείξει ότι πρόκειται για εφικτούς στόχους και πως πράγματι μπορεί να

24

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Δεν νοούνται οργανωμένα συστήματα City Logistics χωρίς την ανάπτυξη και τη λειτουργία κέντρων συλλογής και ομαδοποίησης εμπορευμάτων (consolidation centers), όπως αυτά υπάρχουν και λειτουργούν έξω από κάθε μεγάλη ευρωπαϊκή πόλη. Η παντελής έλλειψη ανάλογων υποδομών στη χώρα μας είναι σήμερα η μεγαλύτερη πρόκληση στην ανάπτυξη των City Logistics.

λειτουργήσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αειφόρων αστικών εμπορευματικών μεταφορών. Σε χώρες της Δυτικής και Βόρειας Ευρώπης έχουν καταγραφεί βέλτιστες πρακτικές με τη χρήση σύγχρονων μέσων μεταφοράς και, φυσικά, νέων τεχνολογιών. City Logistics και καινοτομία είναι δύο έννοιες συνυφασμένες, καθώς η τεχνολογία δίνει λύσεις στις σύνθετες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις της εφοδιαστικής στις πόλεις. Εκτός της καινοτομίας και της χρήσης νέων τεχνολογιών, πολύ σημαντικός παράγον τας είναι και ο σωσ τός σχεδιασμός, με την κατάλληλη οργάνωση του χρόνου παράδοσης των εμπορευμάτων καθώς και την ανάπτυξη κατάλληλων υποδομών εντός του αστικού ιστού. Στην Ελλάδα, δυστυχώς, είναι σχετικά λίγες οι πρακτικές των City Logistics που έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία. Και, κυρίως, απουσιάζουν πλήρως τα οργανωμένα συστήματα αστικών μεταφορών, έναντι των μεμονωμένων πρακτικών. Μέχρι σήμερα, στη χώρα μας, δεν έχει εφαρμοστεί κάποιο σχέδιο με σαφείς κανόνες. Αντιθέτως, αυτό που αντιμετωπίζουμε είναι η εφαρμογή περιοριστικών μέτρων κυκλοφορίας των εμπορευματικών οχημάτων χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες της αγοράς. Είναι γεγονός πως, για όσο

διάστημα αντιμετωπίζουμε ζητήματα υποδομών και σωστής οργάνωσης, καταλήγουμε στην επιβολή υπερβολικών περιοριστικών μέτρων για την πρόσβαση των οχημάτων στις πόλεις, τα οποία, τις περισσότερες φορές, αντί να διευκολύνουν και να ρυθμίζουν την ομαλότητα του ανεφοδιασμού της αγοράς, λειτουργούν ως τροχοπέδη. Αυτό συμβαίνει γιατί, πολλές φορές, αυτά τα μέτρα λαμβάνονται χωρίς να προηγηθεί διά λογος με τους ίδιους τους επαγγελματικούς φορείς που εκπροσωπούμε την αγορά των μεταφορών. Θα πρέπει επίσης να τονίσουμε πως αν θέλουμε να μιλάμε για αειφόρες αστικές εμπορευματικές μεταφορές, δεν θα πρέπει αυτό να το αντιλαμβανόμαστε μόνο σε επίπεδο κυκλοφορίας των φ ο ρ τ η γ ώ ν μ έ σ α σ τ ην π ό λ η κα ι τροφοδοσίας των καταστημάτων. Θα πρέπει να έχουμε μια πιο ανοιχτή προσέγγιση και να στοχεύουμε στην ανάπτυξη κατάλληλων υποδομών και γύρω απο τα αστικά κέντρα, οι οποίες θα αποσκοπούν στην καλύτερη οργάνωση των οχημάτων και των εμπορευμάτων που προορίζονται για διανομή μέσα στην πόλη. Δεν νοούνται οργανωμένα συστήματα City Logistics χωρίς την ανάπτυξη και τη λειτουργία κέντρων συλλογής και ομαδοποίησης εμπορευμάτων (consol-

idation centers), όπως αυτά υπάρχουν και λειτουργούν έξω από κάθε μεγάλη ευρωπαϊκή πόλη. Η παντελής έλλειψη ανάλογων υποδομών στη χώρα μας είναι σήμερα η μεγαλύτερη πρόκληση στην ανάπτυξη των City Logistics. Επειδή όμως κάθε πρόκληση αποτελεί και μια ευκαιρία, αν το προσεγγίσουμε θετικά, αντιλαμβάνεται κανείς πως με το που θα ξεκινήσει η λειτουργία τέτοιων ειδικά διαμορφωμένων χώρων, που υπάρχει μέσα στα πλάνα της Πολιτείας, οι δυνατότητες που θα προκύψουν για την ενίσχυση της αστικής βιωσιμότητας αλλά και της ανάπτυξης και τον εκσυγχρονισμό των City Logistics στην Ελλάδα είναι τεράστιες! Κρατάμε αυτήν τη δυναμική και θετική προοπτική, εκπροσωπώντας μάλισ τα τον κ λάδο των Ελ λήνων μεταφορέων. Θα ήθελα επίσης να τονίσω πως η αγορά των οδικών μεταφορών είναι έτοιμη να συμβάλει στον εκσυγχρονισμό των αστικών εμπορευματικών μεταφορών, αλλά και στη βελτίωση της ζωής των πολιτών μέσα στις πόλεις, εφόσον δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες και το θεσμικό πλαίσιο που θα ενισχύσουν αυτήν την προσπάθεια των μεταφορέων. Ως αποτέλεσμα, θα έχουμε νέες θέσεις εργασίας, οικονομική ανάπτυξη, κοινωνική ευημερία και αστική βιωσιμότητα. Μας αφορά όλους.

25

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΑΡΘΡΌ

Προχωράμε με τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, που θα θεσμοθετήσουν χρήσεις γης, όρους και περιορισμούς δόμησης, οικιστικές και προς πολεοδόμηση εκτάσεις, περιοχές προστασίας και σημεία ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων, σχεδιασμούς για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης κ.λπ. Με την ολοκλήρωσή τους, το άναρχο τοπίο χρήσεων γης, που τόσο έχει ταλαιπωρήσει βιομηχανίαμεταφορέςlogistics και άλλους κλάδους, θα αποτελέσει σταδιακά παρελθόν. Σύντομα, στα επόμενα τρία-τέσσερα χρόνια.

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Δουλειά, αποτελεσματικότητα, ταχύτητα, για να πετύχουμε όσα σχεδιάζονται του Γιώργου Στασινού Ο κ. Γιώργος Στασινός είναι πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ).

Η

βιώσιμη κινητικότητα αποτελεί, πλέον, ανάγκη για κάθε κράτος, για κάθε περιοχή, ενόψει της «μάχης» που όλοι δίνουμε για να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Αποτελεί παράλληλα ευκαιρία για μεγάλες αλλαγές, μια στρατηγική επιλογή για όσους θέλουν να επενδύσουν σε ένα καλύτερο μέλλον για τους ίδιους και τον τόπο τους. Ένα μέλλον που θέλει ήδη τις πόλεις ανθεκτικές και βιώσιμες μέσα από ένα ολιστικό κατά το δυνατόν σχέδιο, που θα καλύπτει παράλληλα την ανάγκη για μεταφορές εμπορευμάτων με λιγότερους ρύπους και χαμηλή κατανάλωση ενέργειας, αλλά και για μετακινήσεις των ανθρώπων που θα διασφαλίζουν καλύτερη ποιότητα ζωής τόσο εντός των πόλεων όσο και περιαστικά. Αυτές οι επιλογές καθρεπτίζονται στη χώρα μας μέσα από στρατηγικά κείμενα και εθνικές πολιτικές (Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, Κλιματικός Νόμος και Σχέδια Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή, Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης κ.λπ.), αλλά και σε τοπικό, περιφερειακό και δημοτικό επίπεδο μέσα από αντίστοιχου επιπέδου σχεδιασμούς. Ένα κρίσιμο «εργαλείο», που η Πολιτεία καθιέρωσε, είναι τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, τα οποία συνδιαλέγονται με τους τοπικούς και εθνικούς σχεδιασμούς για να καταλήξουν στα καλύτερα μέτρα για κάθε πόλη και περιοχή. Δεν είναι εύκολη άσκηση η δημιουργία και η πραγματική εφαρμογή ενός ΣΒΑΚ, διότι

26

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

αφενός όλοι γνωρίζουμε ότι η χώρα μας δεν έχει φτάσει εδώ που έχει φτάσει με μακροχρόνιο σχεδιασμό, ειδικά στα θέματα μεταφορών-κυκλοφορίαςκινητικότητας, και αφετέρου τα ΣΒΑΚ αποτελούν επί της ουσίας έναν στρατηγικό σχεδιασμό, έστω τοπικό, για το πώς θέλουμε τις πόλεις μας αύριο. Παράλληλα όμως αποτελούν και μια πρόκληση ή ευκαιρία για να αλλάξουμε το μοντέλο ανάπτυξης που μας οδήγησε στο σήμερα. Κι αυτό διότι η βιώσιμη κινητικότητα πρέπει να συνδέεται με τον σχεδιασμό του χώρου, την τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη, ενώ οφείλει να λαμβάνει υπόψη τις νέες οικονομικές και κοινωνικές ανάγκες που δημιουργούνται με όρους ανθεκτικότητας. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να συμβαδίζουν τόσο με τις εθνικές και περιφερειακές πολιτικές όσο και με τον χωρικό σχεδιασμό, δηλαδή τα χωροταξικά και πολεοδομικά σχέδια κάθε περιοχής. Ειδικά τα τελευταία, τα παλαιά σχέδια πόλης, λείπουν από το 70% των περιοχών της χώρας, που βρίσκονται «εκτός σχεδίου». Ο κλάδος των logistics, οι επιχειρήσεις μεταφορών και αποθηκεύσεων κάθε είδους γνωρίζουν καλά πόσα προβλήματα έχει δημιουργήσει αυτή η έλλειψη σχεδιασμού και η ανάγκη να προσαρμοστούμε γοργά σε έναν κόσμο που αλλάζει –και στο ευρωπαϊκό κεκτημένο… Για να επιτύχουμε όλους αυτούς τους σχεδιασμούς οφείλουμε, ως μηχανικοί, να συνδυάσουμε τις επιστημονικές μας γνώσεις και να συνεργαστούμε με άλλες επιστημονικές ειδικότητες αλληλεπιδρώντας με την κοινωνία, η οποία, στο τέλος της ημέρας, είναι ο χρήστης και αυτός που θα αξιολογήσει μια αστική παρέμβαση. Άλλωστε, για

να θεωρηθεί ένα σχέδιο βιώσιμης αστικής κινητικότητας επιτυχημένο θα πρέπει να γίνει καθημερινότητα και του επαγγελματία που βρίσκεται στον δρόμο ή σε μια εγκατάσταση, αλλά και κάθε πολίτη. Σήμερα, βρισκόμαστε μπροστά σε ένα κρίσιμο ορόσημο, καθώς έχουμε στη διάθεσή μας τα «εργαλεία» που μας επιτρέπουν να είμαστε αισιόδοξοι. Αφενός –και είναι κρίσιμο αυτό διότι δεν υπήρχε στο παρελθόν– τα χρηματοδοτικά εργαλεία έχουν ενισχυθεί με την επιλογή του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας να προσφέρει μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να κάνουμε τη διαφορά και αφετέρου οι τεχνολογικές εξελίξεις μάς βοηθούν να αναπτύξουμε εφαρμογές προσαρμοσμένες στις ανάγκες μιας πόλης, μιας περιοχής και μιας κοινωνίας με βάση τα τοπικά χαρακτηριστικά. Ταυτόχρονα όμως καλούμαστε να απαντήσουμε δυναμικά και στο μείζον ζήτημα του χρόνου. Η πραγματικότητα που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή απαιτεί από εμάς τα χύτητα και αποτελεσματικότητα. Συναισθανόμενοι στο ΤΕΕ ότι η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά σε ένα κρίσιμο ορόσημο για το μέλλον της, συμμετέχουμε ενεργά στην αλλαγή αναλαμβάνοντας να φέρουμε εις πέρας έργα που έχει ανάγκη η χώρα. Προχωράμε με τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, που θα θεσμοθετήσουν χρήσεις γης, όρους και περιορισμούς δόμησης, οικιστικές και προς πολεοδόμηση εκτάσεις, περιοχές προστασίας και σημεία ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων, σχεδιασμούς για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης κ.λπ. Με την ολοκλήρωσή τους, το άναρχο τοπίο χρήσεων γης, που τόσο έχει

ταλαιπωρήσει βιομηχανία-μεταφορές-logistics και άλλους κλάδους, θα αποτελέσει σταδιακά παρελθόν. Σύντομα, στα επόμενα τρία-τέσσερα χρόνια. Παράλληλα προχωρούμε ένα σημαντικό έργο, τον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη. Πρόκειται, ουσιαστικά, για μια μεγάλη μεταρρύθμιση, που θα δίνει τη δυνατότητα σε οποιονδήποτε πολίτη, μηχανικό, επιχειρηματία, να λαμβάνει ολοκληρωμένη, έγκυρη και ασφαλή πληροφορία για το τι επιτρέπεται, τι απαγορεύεται και ποιοι όροι και προϋποθέσεις συντρέχουν προκειμένου να προχωρήσει σε αυτό που τον ενδιαφέρει να φτιάξει. Στόχος είναι να έχουμε όλη τη βασική πληροφορία για την έκδοση διοικητικών πράξεων που περιέχουν γεωχωρικά δεδομένα σε ένα σημείο προσβάσιμο και κατανοητό σε όλους. Ταυτόχρονα, οι Έλληνες μηχανικοί –και μαζί τους το ΤΕΕ– στηρίζουν μελετητικά όλους αυτούς τους σχεδιασμούς που τρέχουν παράλληλα σήμερα στη χώρα και υλοποιούν κατασκευαστικά τα έργα που προκρίνονται. Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις για να λυθούν τα προβλήματα που όλοι βλέπουμε γύρω μας, τόσο στις μετακινήσεις και μεταφορές όσο και στην ποιότητα ζωής των πόλεων και τη συνδεσιμότητα των περιοχών. Η μόνη πραγματική απάντησηλύση στις προκλήσεις που έχουμε και τις ευκαιρίες που ανοίγονται με τους διαθέσιμους πόρους και την τεχνολογία που εξελίσσεται είναι η προσήλωσή μας στη δουλειά μας, η αποτελεσματικότητα και η ταχύτητα. Και αυτό αφορά όλους, δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.

27

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΑΡΘΡΌ

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Από τον μύθο στην πραγματικότητα του Νίκου Ροδόπουλου

Τ Ο Νίκος Ροδόπουλος (M.Sc.) είναι πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της OnLine Data AE, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Logistics, μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Ανάπτυξης Εφοδιαστικής του Υπουργείου Ανάπτυξης, επιστημονικός σύμβουλος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς (ΕΒΕΠ), επιστημονικός σύμβουλος του Ινστιτούτου Λιμενικής Κατάρτισης «ΕΞΑΝΤΑΣ», μέλος του Γενικού Συμβουλίου του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ).

ο 2024, θα κλείσουν 30 χρόνια από την εμφάνιση του πρώτου θεσμικού φορέα που εκπροσώπησε και συνεχίζει να εκπροσωπεί την επιστήμη των Logistics στην Ελλάδα. Από το 1994 μέχρι σήμερα, υπήρξαν σημαντικές μεταλλάξεις της οικονομίας, της κοινωνίας και της επιχειρηματικότητας. Από την προσπάθεια ανάδειξης των προτεραιοτήτων περάσαμε στην –επιτακτική– προσπάθεια μετασχηματισμού της οικονομίας μέσω ενός βιώσιμου, δίκαιου και νόμιμου νέου παραγωγικού μοντέλου. Σε αυτό το μοντέλο δεν μπορεί να απουσιάζει κανένας τομέας και κλάδος, πόσο μάλλον η Εφοδιαστική Αλυσίδα και τα Logistics (ΕΑ&L). Σε αυτό το νέο ζητούμενο παραγωγικό μοντέλο απαιτείται πραγματική επανεκκίνηση, που θα συμπεριλάβει ένα σύνολο σχεδιασμένων και χρονο-προγραμματισμένων δράσεων, που σκοπό θα έχουν τη μόχλευση οικονομικών δυνάμεων και οικονομικών αποθεμάτων, προς όφελος της εξορθολογισμένης λειτουργίας της αγοράς. Ο τομέας της εφοδιαστικής αλυσίδας περιλαμβάνει πολλούς και διαφορετικούς οικονομικούς κλάδους, οι οποίοι διασυνδέονται, εφάπτονται ή επικαλύπτονται, σε μια προσπάθεια αρμονικής συνύπαρξης. Οι μεταφορές, οι αποθηκεύσεις, οι διανομές, τμήματα της βιομηχανίας, της λιανικής και του χονδρεμπορίου προσπαθούν να δημιουργήσουν οικονομίες κλίμακος και ταυτόχρονα να αποκτήσουν συγκεκριμένο και όχι μεταβλητό κόστος Logistics. Το ποσοστό συμμετοχής του τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας στο ΑΕΠ (10%) δεν αντικατοπτρίζει μόνο τον παραγόμενο πλούτο, αλλά και το κρατικό κόστος της εφοδιαστικής στη λειτουργία του δημόσιου τομέα. Η Υγεία, η Πολιτική Προστασία, η Τοπική Αυτοδιοίκηση, η Άμυνα, η Παιδεία κ.ά. δημιουργούν ένα κόστος κάθε άλλο παρά παραγωγικό, επιβαρύνοντας τον κρατικό προϋπολογισμό και τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα.

Αστική εφοδιαστική (δυσ)λειτουργία Η μικρομεσαία και μικρή επιχειρηματικότητα εγκλωβίζεται στα στενά περιθώρια του αστικού ιστού. Η τοπική αυτοδιοίκηση (Α&Β βαθμού) αποφεύγει να εντάξει στον σχεδιασμό της την εφοδιαστική. Κάποιες ανακοινώσεις, στο πρόσφατο παρελθόν, για στρατηγικό σχέδιο Logistics της Αττικής (LogAttica) δεν προχώρησαν. Οι τροφοδοσίες των καταστημάτων συνεχίζουν να επιβαρύνουν τον αστικό ιστό τόσο από άποψη κυκλοφοριακής συμφόρησης όσο και περιβαλλοντικά. Αποφάσεις δημάρχων για μεταμεσονύκτιες παραδόσεις έπεσαν στο κενό –όπως ήταν φυσικό–, γιατί δεν είχαν αναλογιστεί τα απολύτως βασικά (κόστος, προσωπικό κ.τ.λ.). Drones, robots κ.ά. αποτελούν τη «χαρά» των εργαστηρίων και όχι της πραγματικής οικονομίας (απουσιάζει το θεσμικό πλαίσιο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όχι μόνο στην Ελλάδα). Είναι σαφές ότι κανένα έργο δεν πρέπει να σταματάει τη λειτουργία της αγοράς και κυρίως της μικρομεσαίας και μικρής επιχειρηματικότητας. Οποιεσδήποτε «επιγονάτιες» αποφάσεις πρέπει να αποφεύγονται και αντιθέτως να λαμβάνονται με επιστημονικά και προσεκτικά

28

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Είναι η κατάλληλη στιγμή να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε εκτός των συνηθισμένων πλαισίων οικοδόμησης της οικονομίας και υποστήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, βασιζόμενοι σε ένα νέο, παραγωγικό και βιώσιμο μοντέλο. Τα Logistics αποτελούν το κυρίαρχο εργαλείο οικοδόμησης αποδοτικών, ευέλικτων και βιώσιμων μοντέλων λειτουργίας της πραγματικής αγοράς.

σχεδιασμένα κριτήρια, βάσει πραγματικών δεδομένων και αναγκών. Σε ένα παράλληλο σύμπαν, το ίδιο συμβαίνει και με την κεντρική αγορά (ΟΚΑΑ). Εκατοντάδες οχήματα από την επαρχία, καθημερινά, προσεγγίζουν την κεντρική αγορά και χιλιάδες άλλα, για να παραλάβουν μικροποσότητες προς τροφοδοσία των καταστημάτων λιανικής (μανάβικα, μίνι μάρκετ κ.τ.λ.). Κι εδώ τα Logistics απουσιάζουν από τον κεντρικό σχεδιασμό, συντηρώντας ένα μοντέλο λειτουργίας της προηγούμενης 30ετίας. Να σημειώσουμε ότι μητροπόλεις στο εξωτερικό (ΗΠΑ, Ευρώπη, αλλά και Τουρκία) έχουν δημιουργήσει στρατηγικά σχέδια Logistics για την εξυπηρέτηση των πολιτών και των επιχειρήσεων, προς όφελος ταυτόχρονα ενός βιώσιμου μοντέλου ανάπτυξης των πόλεων. Χώροι συγκέντρωσης εμπορευματικών ροών (εθνικών, περιφερειακών και τοπικών), σύμφωνα με όλους τους απαραίτητους περιβαλλοντικούς κανόνες, απουσιάζουν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη συντήρηση μιας άναρχης λειτουργίας της αστικής τροφοδοσίας. Οι χώροι ενοποίησης εμπορευμάτων και η δημιουργία ενοποιημένων διανομών θα μείωναν σημαντικά την κυκλοφορία χιλιάδων οχημάτων. Σε έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί στη χώρα μας αποτυπώνεται ότι με τη δημιουργία κέντρων ενοποίησης εμπορευμάτων το 22% των υφιστάμενων διανομών θα μπορούσε να μειωθεί, αντικατοπτρίζοντας μια μείωση δρομολογίων στο επίπεδο του 49%. Το αποτέλεσμα της δυσλειτουργίας της αστικής εφοδιαστικής αλυσίδας και των Logistics είναι είτε η επιβάρυνση του τελικού προϊόντος είτε η μείωση του περιθωρίου μεταφορικού κέρδους (όταν αυτό υφίσταται λόγω της πίεσης του ανταγωνισμού). Με αυτόν τον τρόπο η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα –κυρίως αυτή που απευθύνεται στην κατανάλωση– πλήττεται περαιτέρω, αγνοώντας, τις περισσότερες φορές, τον λόγο. Η αυτο-οργάνωση της επιχειρηματικότητας απαιτεί την εμπλοκή (συμμετοχή) της στον εκάστοτε σχεδιασμό ή όταν δεν υπάρχει (σχεδιασμός), να τον «επιβάλλει».

Επενδύσεις «βραδείας καύσης» Οι επενδύσεις σε αναγκαίες υποδομές βρίσκονται εν εξελίξει τα τελευταία τουλάχιστον δέκα χρόνια. Εμπορευματικά

κέντρα εθνικής εμβέλειας, σε Αττική και Θεσσαλονίκη, που θα εξυπηρετήσουν τις εμπορευματικές ροές δεν υπάρχουν. Η επιχειρηματικότητα, για να λειτουργήσει παραγωγικά, έχει προχωρήσει σε δικές της ανεξάρτητες επενδύσεις, κυρίως σε περιοχές εκτός πολεοδομικού σχεδίου και με την απουσία έργων υποδομής, όπως συνήθως γίνεται σε τέτοιες περιπτώσεις. Αντιθέτως, ένα σημαντικό έργο –το οποίο θα εξυπηρετήσει την εθνική μεταφορά και την αστική διανομή– στη Φυλή δείχνει να προχωρά ταχύτερα. Παραμένει όμως μεγάλο ερωτηματικό τι θα συμβεί μέχρι το τέλος.

FUNDαστικά Τα funds, εκτός των εξαγορών στον τουρισμό και σε εταιρείες Logistics, έχουν σημαντική τοποθέτηση στο real estate στους ίδιους τομείς, εγείροντας σημαντικά ερωτηματικά στις αναμενόμενες αποδόσεις. Η πολυπλοκότητα των πολυσχηματικών επενδύσεων απαιτεί, εκτός από οραματισμό με προσδοκίες, ισχυρό διοικητικό και γνωσιακά άρτιο δυναμικό, το οποίο βρίσκεται εν ανεπαρκεία. Την ίδια στιγμή, εάν δεν υπάρξουν, πέραν των εξαγορών, επενδυτική αναβάθμιση και νέα έργα, δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται «δείκτης ανάπτυξης». Μην ξεχνάμε ότι οι επενδυτές στα funds, κάποια στιγμή, πρέπει να απολαύσουν μια υποσχεθείσα ανταμοιβή.

Τα Logistics ως μοχλός ανάπτυξης Είναι η κατάλληλη στιγμή να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε εκτός των συνηθισμένων πλαισίων οικοδόμησης της οικονομίας και υποστήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, βασιζόμενοι σε ένα νέο, παραγωγικό και βιώσιμο μοντέλο. Τα Logistics αποτελούν το κυρίαρχο εργαλείο οικοδόμησης αποδοτικών, ευέλικτων και βιώσιμων μοντέλων λειτουργίας της πραγματικής αγοράς. Εάν συνεχίσουμε, με λανθάνουσα εμμονή, να πιστεύουμε ότι Logistics είναι μόνο οι αποθήκες της Δυτικής Αττικής, τότε έχουμε χάσει την πραγματική εικόνα. Η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα θα βρίσκεται πάντα στην αποδοχή καταστάσεων χωρίς επιστημονική και λειτουργικά αποτελεσματική βάση.

29

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΑΡΘΡΌ

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Διαχείριση κινδύνων και ασφάλιση στις επιχειρήσεις μεταφορών του Παναγιώτη Ξένου

O

ι επιχειρήσεις μεταφορών (Logistics) κατέχουν καθοριστική θέση στο παγκόσμιο εμπόριο, καθώς είναι υπεύθυνες για τη διευκόλυνση της απρόσκοπτης μεταφοράς εμπορευμάτων, διασφαλίζοντας, ως εκ τούτου, την έγκαιρη και άθικτη παράδοση των προϊόντων στις καθορισμένες τοποθεσίες τους. Ωστόσο, η εκτέλεση αυτού του κρίσιμου καθήκοντος συνοδεύεται από πληθώρα πιθανών κινδύνων που έχουν την ικανότητα να εμποδίζουν τις λειτουργίες και να οδηγούν σε οικονομικές απώλειες. Προκειμένου να προστατευτούν από πιθανούς κινδύνους, οι επιχειρήσεις μεταφορών συχνά αποκτούν ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο ως μέσο προστασίας από τη σχετική αβεβαιότητα.

Ο Παναγιώτης Ξένος είναι επίκουρος καθηγητής Ασφαλιστικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς.

Η εκπαίδευση των εργαζομένων είναι μια κρίσιμη πτυχή της διαχείρισης κινδύνου, καθώς οι εργαζόμενοι έχουν ένα σημαντικό επίπεδο ευθύνης σε αυτόν τον τομέα. Οι εργαζόμενοι που έχουν λάβει την κατάλληλη εκπαίδευση και διαθέτουν σχετικές γνώσεις είναι πιο διατεθειμένοι να τηρούν τα μέτρα ασφαλείας, μειώνοντας έτσι την πιθανότητα ατυχημάτων.

30

Οι επιχειρήσεις μεταφορών είναι εκτεθειμένες σε πιθανή απώλεια ή ζημιά στο φορτίο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας μεταφοράς. Αυτό το φαινόμενο μπορεί να προκύψει ως αποτέλεσμα διαφορετικών συνθηκών, συμπεριλαμβανομένων ατυχημάτων, κλοπών, φυσικών καταστροφών και κακομεταχείρισης. Η κάλυψη συνήθως περιλαμβάνει όχι μόνο τη χρηματική αξία των αγαθών που μεταφέρονται, αλλά και τα έξοδα που συνδέονται με τη μεταφορά τους, καθιστώντας την ένα κρίσιμο «εργαλείο» για τη διαχείριση των κινδύνων. Οι πιθανές υποχρεώσεις που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν οι οργανισμοί περιλαμβάνουν ζημιά σε υπαλλήλους ή τρίτα μέρη, καταστροφή περιουσίας και λάθη ή παραλείψεις κατά την εκτέλεση των υπηρεσιών τους. Η ασφάλιση αστικής ευθύνης περιλαμβάνει κάλυψη γενικής ευθύνης και επαγγελματικής ευθύνης και συνδέεται με νομικές αξιώσεις, αντιδικίες και απρόβλεπτες νομικές συγκρούσεις. Οι επιχειρήσεις εφοδιαστικής εξαρτώνται, σε μεγάλο βαθμό, από διάφορους τρόπους μεταφοράς, που περιλαμβάνουν φορτηγά, φορτηγά πλοία και αεροπλάνα. Η εμφάνιση μηχανικών βλαβών ή ζημιών σε αυτά τα οχήματα μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές επιπτώσεις στο κόστος και διαταραχές στην έγκαιρη ολοκλήρωση των παραδόσεων. Η ασφαλιστική κάλυψη για αυτοκίνητα και εξοπλισμό περιλαμβάνει προστασία από σωματικές ζημιές, κλοπές και ευθύνη, διευκολύνοντας έτσι την ταχεία ανάκαμψη της επιχείρησης. Επίσης, οι διακοπές λειτουργίας μπορεί να προκύψουν λόγω πολλών παραγόντων, όπως φυσικών καταστροφών, απεργιών ή διαταραχών στην εφοδιαστική αλυσίδα. Αυτές οι διακοπές μπορεί να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ικανότητα μιας επιχείρησης να εκπληρώσει τις συμβατικές της ευθύνες. Η ασφάλιση διακοπής εργασιών είναι ένα είδος ασφάλισης που προσφέρει προστασία έναντι οικονομικών ζημιών που προκύπτουν από τη διακοπή της κανονικής επιχειρηματικής λειτουργίας. Αυτή η κάλυψη περιλαμβάνει τόσο την απώλεια εισοδήματος όσο και τυχόν πρόσθετα έξοδα που προκύπτουν ως άμεση συνέπεια της διακοπής. Η ένταξη αυτής της ασφάλισης είναι ζωτικής

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

σημασίας για τη διατήρηση της επιχειρηματικής συνέχειας και την εδραίωση της εμπιστοσύνης των πελατών. Τα τελευταία έτη, έχει καταγραφεί ένας εξαιρετικά σημαντικός αριθμός κυβερνοαπειλών που έχουν ως στόχο τις μεταφορές: κατανεμημένη άρνηση υπηρεσίας, άρνηση υπηρεσίας, κλοπή δεδομένων, διάδοση κακόβουλου λογισμικού, ηλεκτρονικό ψάρεμα (phishing), παραποίηση λογισμικού, μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση, καταστροφικές επιθέσεις, παραποίηση ή παράκαμψη της διαδικασίας λήψης αποφάσεων του φορέα ασφάλειας, μεταμφίεση της ταυτότητας, κατάχρηση δικαιωμάτων πρόσβασης, κοινωνική μηχανική, αλλοίωση ιστοσελίδων, υποκλοπή, κατάχρηση στοιχείων και παραποίηση υλικού. Η Γενική Διεύθυνση Κινητικότητας και Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καταγράφει ως τις πιο πιεστικές αναδυόμενες κυβερνοαπειλές που επηρεάζουν τις μεταφορές: α) το κακόβουλο λογισμικό, β) την (κατανεμημένη) άρνηση υπηρεσίας, (γ) τη μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση και κλοπή και παραποίηση λογισμικού. Επιπλέον, οι επιχειρήσεις μεταφορών αντιμετωπίζουν πληθώρα κινδύνων κανονιστικών ρυθμίσεων και συμμόρφωσης, οι οποίες παρουσιάζουν διακυμάνσεις μεταξύ διαφορετικών κρατών. Η μη συμμόρφωση με αυτούς τους κανονισμούς μπορεί να οδηγήσει σε οικονομικές κυρώσεις, νομικές διαδικασίες ή διακοπή των δραστηριοτήτων. Προκειμένου να αντιμετωπιστούν αυτοί οι πιθανοί κίνδυνοι, οι επιχειρήσεις εφοδιαστικής συχνά διαθέτουν πόρους για την απόκτηση ασφαλιστηρίων συμβολαίων που αντιμετωπίζουν συγκεκριμένα ρυθμιστικά θέματα και ζητήματα συμμόρφωσης. Αυτή η στρατηγική επένδυση χρησιμεύει για τη διασφάλιση των οικονομικών τους συμφερόντων, καθώς περιηγούνται σε περίπλοκα νομικά πλαίσια. Στο παρακάτω γράφημα αναφέρονται οι πιο συχνοί κίνδυνοι που αντιμετωπίζει μια εφοδιαστική αλυσίδα, στους οποίους την πρώτη θέση καταλαμβάνουν οι διαδικτυακοί κίνδυνοι. Γράφημα 1. Οι κίνδυνοι της εφοδιαστικής αλυσίδας για το έτος 2022

Η εκπαίδευση των εργαζομένων είναι μια κρίσιμη πτυχή της διαχείρισης κινδύνου, καθώς οι εργαζόμενοι έχουν ένα σημαντικό επίπεδο ευθύνης σε αυτόν τον τομέα. Οι εργαζόμενοι που έχουν λάβει την κατάλληλη εκπαίδευση και διαθέτουν σχετικές γνώσεις είναι πιο διατεθειμένοι να τηρούν τα μέτρα ασφαλείας, μειώνοντας έτσι την πιθανότητα ατυχημάτων. Η εφαρμογή πρωτοβουλιών ρουτίνας κατάρτισης και εκπαίδευσης μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τους κινδύνους στην προέλευσή τους, με αποτέλεσμα τη μείωση τόσο της εμφάνισης όσο και του μεγέθους των ασφαλιστικών απαιτήσεων. Επίσης, οι μέθοδοι διαφοροποίησης της εφοδιαστικής αλυσίδας μπορούν να εφαρμοστούν από οργανισμούς εφοδιαστικής ως μέσο για τον μετριασμό των πιθανών κινδύνων που σχετίζονται με διακοπές του δικτύου ανεφοδιασμού. Αυτό μπορεί να συνεπάγεται τη συνεργασία με διάφορους προμηθευτές, την εφαρμογή σχεδίων έκτακτης ανάγκης και τη διαχείριση στρατηγικών επιπέδων αποθεμάτων. Αν και δεν αποτελεί άμεση ασφάλιση, η διαφοροποίηση μπορεί να μετριάσει έμμεσα την εξάρτηση από ασφαλιστικές αξιώσεις σε περίπτωση διακοπής της αλυσίδας εφοδιασμού. Η χρήση εργαλείων ανάλυσης δεδομένων και τεχνικής νοημοσύνης μπορεί να επιτρέψει στους οργανισμούς εφοδιαστικής να διακρίνουν πρότυπα, να παρακολουθούν δείκτες κινδύνου και να διατυπώνουν τεκμηριωμένες κρίσεις σχετικά με τα ασφαλιστήρια συμβόλαιά τους. Με τη μόχλευση ακριβών και συναφών δεδομένων, οι οργανισμοί έχουν τη δυνατότητα να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα για τον μετριασμό των αναδυόμενων κινδύνων και την ενίσχυση της συνολικής στρατηγικής διαχείρισης κινδύνου.

Πηγές 1.

2.

3.

4.

5.

6.

Πηγή: Yan et al, 2022

Choi, T. M., Chiu, C. H., & Chan, H. K. (2016). Risk management of logistics systems.Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 90, 1-6.

Ivanov, D. (2018). Structural dynamics and resilience in supply chain risk management (Vol. 265). Berlin, Germany: Springer International Publishing.

Pokrovskaya, O., Reshetko, N., Kirpicheva, M., Lipatov, A., & Mustafin, D. (2019). The study of logistics risks in optimizing the company’s transportation process. In IOP Conference Series: Materials Science and Engineering (Vol. 698, No. 6, p. 066060).

Yan, B. R., Dong, Q. L., Li, Q., & Li, M. (2022). A study on risk measurement of logistics in international trade: A case study of the RCEP Countries. Sustainability, 14(5), 2640.

Gajović, V., Paunović, M., Ralević, N., & Kilibarda, M. (2018). Insurance as an instrument of risk management in logistics systems.

Kwak, D. W. (2014). Risk management in international container logistics operations: risk analysis and mitigating strategies

31

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΑΡΘΡΌ

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

City Logistics: Κύρια χαρακτηριστικά, οφέλη και βέλτιστες πρακτικές του Δρος Β. Ζεϊμπέκη Κύρια χαρακτηριστικά της αστικής εφοδιαστικής (City Logistics) Οι αστικές εμπορευματικές μεταφορές είναι μια ιδιαίτερα σημαντική διαδικασία, αφού αποτελούν συνήθως το τελευταίο μίλι (Last Mile Logistics) στη μεταφορά εμπορευμάτων από τον προμηθευτή στο σημείο λιανικής ή, πολλές φορές, κατευθείαν στον ίδιο τον καταναλωτή. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια, η αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου καθώς και η υιοθέτηση της πρακτικής πολυκαναλικής παράδοσης (Omni-channel Distribution) έχουν αυξήσει σημαντικά τον αριθμό των οχημάτων που κινούνται μέσα στην πόλη. Προφανώς, αυτό έχει σημαντικές επιπτώσεις τόσο σε οικονομικό όσο και σε περιβαλλοντικό και κοινωνικό επίπεδο. Ήδη, αρκετές πόλεις αλλά και εταιρείες διανομής/ συλλογής εμπορευμάτων έχουν αντιληφθεί τις αρνητικές συνέπειες που συνοδεύουν τις αστικές διανομές και έχουν προχωρήσει σε στρατηγικές και βέλτιστες πρακτικές οι οποίες υποστηρίζουν την έννοια της αειφόρου αστικής μεταφοράς (Sustainable Urban Transport/City Logistics). Η έννοια της αειφόρου αστικής μεταφοράς (Sustainable Urban Transport/City Logistics) έχει ξεκινήσει να μετουσιώνεται σε έργα και δράσεις από πολλές ευρωπαϊκές πόλεις και εταιρείες που εμπλέκονται στο κύκλωμα διανομής/συλλογής εμπορευμάτων. Πιο συγκεκριμένα, τα οφέλη από τέτοιες ενέργειες είναι τα εξής:

Ο Δρ Β. Ζεϊμπέκης είναι επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου και πρόεδρος του ΔΣ της Ελληνικής Εταιρείας Logistics (EEL).

32

•

Οικονομικά οφέλη: Η χρήση κοινού στόλου οχημάτων (Transport Pooling) καθώς και η βέλτιστη δρομολόγηση μπορούν να οδηγήσουν στη μείωση των οχημάτων που χρησιμοποιούνται, των χιλιομετρικών αποστάσεων καθώς και των άδειων χιλιομέτρων (empty running miles) κυρίως κατά την επιστροφή των οχημάτων στο depot.

•

Περιβαλλοντικά οφέλη: Η μείωση των χιλιομετρικών αποστάσεων, η χρήση ηλεκτρικών/υβριδικών οχημάτων, η χρήση δικύκλων/τρικύκλων καθώς και η ύπαρξη περιορισμών για τη διανομή των εμπορευμάτων στο κέντρο μιας πόλης μπορούν να οδηγήσουν στη μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα, καθώς και στη μείωση της ηχορρύπανσης.

•

Κοινωνικά οφέλη: Η εφαρμογή των παραπάνω κανόνων και στρατηγικών μπορεί να μειώσει την κυκλοφοριακή όχληση και τα ατυχήματα που προκαλούνται από φορτηγά οχήματα, και να συντελέσει στη δημιουργία πιο φιλικών προς τους πολίτες αστικών πόλεων.

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

City Logistics: Βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές με φιλικά προς το περιβάλλον οχήματα Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, υπάρχουν μια σειρά από πρακτικές που εφαρμόζονται για τη βελτίωση των αστικών εμπορευματικών μεταφορών (City Logistics) με έμφαση στην αειφορία. Στη συγκεκριμένη ενότητα παρουσιάζονται τρεις ενδεικτικές μελέτες περίπτωσης από ευρωπαϊκές πόλεις στις οποίες έχει εφαρμοστεί επιτυχώς η αειφόρος διανομή εμπορευμάτων με τη χρήση ηλεκτρικών/υβριδικών οχημάτων (van και τρικύκλων).

αρωμάτων και καλλυντικών στο Παρίσι. Πιο συγκεκριμένα, το όχημα θα πραγματοποιεί παραδόσεις σε καταστήματα της εταιρείας Guerlain με αφετηρία το κέντρο διανομής της Speed Distribution Logistique, διανύοντας πάνω από 200 χλμ. καθημερινά. Στόχος του εγχειρήματος είναι η μείωση των εκπομπών CO2 και του θορύβου που προκύπτει από τη μεταφορά εμπορευμάτων στο αστικό κέντρο του Παρισιού.

Διανομή με ηλεκτρικά οχήματα στο Παρίσι Η εταιρεία διανομών Speed Distribution Logistique, η εταιρεία καλλυντικών και αρωμάτων Guerlain καθώς και η αυτοκινητοβιομηχανία Renault ένωσαν τις δυνάμεις τους με μια συνεργασία που βασίζεται στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης. Το 100% ηλεκτροκίνητο φορτηγό των 16 τόνων της Renault θα δοκιμαστεί τα επόμενα δύο χρόνια σε πραγματικές συνθήκες, πραγματοποιώντας εμπορευματικές διανομές σε καταστήματα

Διανομή με ηλεκτρικά τρίκυκλα στο Ντόρτμουντ Η εξυπηρέτηση του ιστορικού κέντρου της πόλης Ντόρτμουντ της Γερμανίας, λόγω των στενών δρόμων και του περιορισμένου χώρου στάθμευσης, απαιτεί τη χρήση οχημάτων με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Η εταιρεία UPS, η πρώτη εταιρεία παράδοσης δεμάτων που χρησιμοποίησε σε καθημερινή βάση υβριδικό ηλεκτρικό όχημα, εδώ και έναν χρόνο, συμμετέχει σε ένα πιλοτικό πρόγραμμα αστικών διανομών με τη χρήση ηλεκτρικών τρικύκλων. Έτσι, η παράδοση δεμάτων στις εν λόγω περιοχές πραγματοποιείται με τον ελάχιστο περιβαλλοντικό αντίκτυπο, αφού τα συγκεκριμένα τρίκυκλα αποτελούνται από ηλεκτρικό κινητήρα.

33

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΑΡΘΡΌ

Αστικό Κέντρο Ενοποίησης Εμπορευμάτων και ηλεκτρικά οχήματα στο Γκέτεμποργκ Η ανάγκη να αναπτυχθεί ένα πράσινο σύστημα αστικών διανομών και υπηρεσιών Logistics στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας οδήγησε στη δημιουργία ενός Αστικού Κέντρου Ενοποίησης Εμπορευμάτων (Urban Consolidation Center) καθώς και στη χρήση ηλεκτρικών φορτηγών για τις αστικές εμπορευματικές διανομές. Το 2012, μέσω μιας πιλοτικής δράσης, δημιουργήθηκε ένα κέντρο ενοποίησης σε έναν χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων για την εξυπηρέτηση 8-10 πελατών. Μέσα σε έναν χρόνο, ο αριθμός των πελατών αυξήθηκε στους 200 και ηλεκτρικά ποδήλατα προστέθηκαν στον στόλο οχημάτων του κέντρου, επιτυγχάνοντας τη μείωση των αέριων ρύπων και των επιπέδων θορύβου στο κέντρο της πόλης. Το «κλειδί» για την επιτυχία του εγχειρήματος αποτελεί η καλή συνεργασία μεταξύ των εταίρων.

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Πιο συγκεκριμένα, με Κοινή Υπουργική Απόφαση (η οποία αναμένεται να δημοσιευτεί) καθορίζονται οι κανόνες για τη μεταφορά και τη διανομή αγαθών και εμπορευμάτων εντός και περιμετρικά της αστικής περιοχής, με γνώμονα τη διασφάλιση της ελάχιστης δυνατής διατάραξης της αστικής κυκλοφορίας.

Η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) ρυθμίζει ιδίως:

Νόμος 4302/2014: Τι προβλέπει για τις αστικές εμπορευματικές μεταφορές στην Ελλάδα

α) Τη δημιουργία ειδικών εγκαταστάσεων προσωρινής αποθήκευσης, ενοποίησης και απο-ομαδοποίησης φορτίων και φορτοεκφόρτωσης εμπορευμάτων και στάθμευσης φορτηγών αυτοκινήτων σε περιοχές των δήμων, προκειμένου να επιτευχθεί η συγκεντρωμένη μεταφορά και εκφόρτωση προς τα καταστήματα και η ρυθμιζόμενη πρόσβαση φορτηγών αυτοκινήτων εντός και διά μέσου της πόλης. β) Τη χρήση καθαρών τεχνολογιών εντός του αστικού ιστού και τις ελάχιστες απαιτήσεις σε σχέση με τους όρους φορτοεκφόρτωσης εμπορευμάτων. γ) Τους όρους για τη χωροθέτηση των εγκαταστάσεων του παρόντος άρθρου σε εντός σχεδίου περιοχές.

Ο Ν. 4302/2014 περί εφοδιαστικής αναφέρεται στην «Αστική Μεταφορά, Προσωρινή Αποθήκευση και Διανομή Εμπορευμάτων» στο άρθρο 4. Ουσιαστικά, στο Άρθρο 4 γίνεται αναφορά στη διαδικασία χωροθέτησης και λειτουργίας Αστικών Κέντρων Ενοποίησης Εμπορευμάτων στην Ελλάδα.

Καθώς η αστικοποίηση συνεχίζει να διαμορφώνει τον κόσμο, η εξέλιξη των αστικών εμπορευματικών μεταφορών παραμένει απαραίτητη για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης, διασφαλίζοντας παράλληλα την ευημερία τόσο των κατοίκων όσο και του πλανήτη.

34

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

35

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑ LOGISTICS

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Έξυπνες και αειφόρες αστικές εμπορευματικές μεταφορές (City Logistics) στην Ελλάδα: Ευκαιρίες ανάπτυξης & προκλήσεις (*) Πρωταγωνιστικός ο ρόλος της εύρυθμης λειτουργίας των αστικών αλυσίδων εφοδιασμού

M

ε βάση την παραδοχή ότι έως το 2050 περισσότεροι από 8 στους 10 Ευρωπαίους θα έχουν συρρεύσει και θα διαβιούν στα αστικά κέντρα και με συνεπακόλουθες τις αυξημένες ανάγκες τους σε αγαθά –με τη ραγδαία αύξηση και του ηλεκτρονικού εμπορίου–, γίνεται εύκολα αντιληπτός ο πρωταγωνιστικός ρόλος της εύρυθμης λειτουργίας των αστικών αλυσίδων εφοδιασμού.

8 στους 10 Ευρωπαίους θα έχουν συρρεύσει και θα διαβιούν στα αστικά κέντρα έως το 2050

36

Η αστική διανομή στη χώρα μας απαιτεί άμεσα ολοκληρωμένο σχεδιασμό, με τη δημιουργία σύγχρονων υποστηρικτικών υποδομών, την υιοθέτηση καλών πρακτικών από το εξωτερικό και κυρίως τη συνεργασία της Πολιτείας με τις επιχειρήσεις, ώστε να συνδράμει ουσιαστικά στη δημιουργία πόλεων που σέβονται τον πολίτη τους, αλλά και το περιβάλλον. Τα παραπάνω συμπεράσματα αναφέρονται, μεταξύ άλλων, στη μελέτη με τίτλο: «Έξυπνες και αειφόρες αστικές εμπορευματικές μεταφορές (City Logistics) στην Ελλάδα: Ευκαιρίες ανάπτυξης & προκλήσεις», που φέρει την υπογραφή του δρος Βασίλη Ζεϊμπέκη, προέδρου του ΔΣ της Ελληνικής Εταιρείας Logistics, επίκουρου καθηγητή στο Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας & Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αιγαίου και μέλους του Εθνικού Συμβουλίου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Εφοδιαστικής. Η μελέτη διενεργήθηκε για τη διαΝΕΟσις, τον Δεκέμβριο του 2023, και αποτελεί ένα χρήσιμο βήμα διαλόγου για τη διαμόρφωση της δημόσιας πολιτικής για τον σχεδιασμό και την οργάνωση των αστικών εμπορευματικών μεταφορών στην Ελλάδα.

(*) Με την αγαστή συνεργασία της Ελληνικής Εταιρείας Logistics (EEL) και της διαΝΕΟσις, ολοκληρώθηκε η μελέτη που είχε ως αντικείμενο τις αστικές εμπορευματικές μεταφορές (City Logistics) στην Ελλάδα. Στο νέο κείμενο πολιτικής (policy paper) που διαμορφώθηκε και υπογράφει ο πρόεδρος της EEL, Δρ. Βασίλης Ζεϊμπέκης, παρουσιάζονται τόσο οι εξελίξεις που αναμένεται να αλλάξουν το προφίλ του αστικού ιστού όσο και οι προκλήσεις που, σύσσωμη, η ελληνική επιχειρηματικότητα καλείται να συμπεριλάβει στον στρατηγικό της σχεδιασμό για τις αστικές εμπορευματικές μεταφορές, ώστε να εναρμονιστεί με τα νέα επιτακτικά δεδομένα αειφορίας και ψηφιακού μετασχηματισμού.

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Αστικές εμπορευματικές μεταφορές: Υφιστάμενη κατάσταση Στην Ελ λάδα, δυσ τυχώς, είναι πολύ λίγες οι σύγχρονες πρακτικές των αστικών εμπορευματικών μεταφορών που έχουν εφαρμοστεί επιτυχώς και έχουν επιφέρει κάποιο σημαντικό αποτέλεσμα. Προσπάθειες, βέβαια, δεν έχουν γίνει μόνο στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, αλλά και σε μικρότερες πόλεις. Οι λόγοι του περιορισμένου φάσματος εφαρμογής είναι αρκετοί, με κυριότερο όλων τον δισταγμό από τις τοπικές αρχές να αλλάξουν τα δεδομένα στην κυκλοφορία των οχημάτων στις πόλεις. Ένας άλλος επίσης σημαντικός λόγος είναι η επιφυλακτική στάση που διατηρούν οι μεταφορικές εταιρείες στο να αναπτύξουν συνέργειες (συμφορτώσεις) με άλλες εταιρείες που έχουν παρόμοια δρομολόγια, όπως επίσης και στο να προχωρήσουν στην ανανέωση του στόλου τους με υβριδικά ή ηλεκτροκίνητα οχήματα για την εκτέλεση παραδόσεων στο τελευταίο μίλι. Ένα ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η Περιφέρεια Αττικής, η οποία έχει αναλάβει, κατά καιρούς, πρωτοβουλίες για την αναδιοργάνωση κα ι τ η β ι ώ σ ι μ η α ν ά π τ υ ξ η τ ω ν α σ τ ι κώ ν εμπορευματικών μεταφορών της Περιφέρειας, προς όφελος των επαγγελματιών και των επιχειρήσεων, χωρίς κατασπατάληση πόρων και με έμφαση στις εναλλακτικές πηγές ενέργειας. Με βάση πρόσφατα στοιχεία της Περιφέρειας Αττικής, τα φορτηγά κινούνται άδεια στο 60% των

37

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑ LOGISTICS

ημερήσιων διαδρομών τους, ενώ και οι υποδομές του οδικού δικτύου είναι περιορισμένες και οι χώροι φορτοεκφόρτωσης ελάχιστοι. Ως αποτέλεσμα, η αστική μεταφορά εμπορευμάτων δημιουργεί κοντά στο 15% της κίνησης στο αστικό δίκτυο της Περιφέρειας Αττικής και ευθύνεται για το 30%-50% της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και για το 25% περίπου των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η αστική διανομή εμπορευμάτων αποτελεί τον «πνεύμονα» της εμπορικής δραστηριότητας και της οικονομικής ανάπτυξης των πόλεων και των αστικών κέντρων. Ωστόσο, το υφιστάμενο μοντέλο λειτουργίας των αστικών εμπορευματικών μεταφορών στις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας είναι μη βιώσιμο και απέχει πολύ από το επιθυμητό και ρεαλιστικό επίπεδο. Απαιτείται ένα νέο μοντέλο, φιλικό προς το περιβάλλον, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, το οποίο να μπορεί να λειτουργήσει υπέρ του δημόσιου συμφέροντος, στο πλαίσιο του νέου αναπτυξιακού προτύπου. Νομοθεσία για τις αστικές εμπορευματικές μεταφορές Σύμφωνα με το ισχύον νομικό καθεστώς, η κυκλοφορία των βαρέων οχημάτων και η τροφοδοσία των καταστημάτων στην Αθήνα διέπεται από μια σειρά περιορισμών, οι οποίοι έχουν οριστεί από Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις (ΚΥΑ) και αποφάσεις της Διεύθυνσης Τροχαίας Αττικής. Οι αποφάσεις αυτές αφορούν στη δημιουργία του «Μικρού Δακτυλίου», του «Εμπορικού Τριγώνου» και της «Μπλε Ζώνης», και στην επιβολή περιορισμών στα ωράρια τροφοδοσίας των καταστημάτων και στην κυκλοφορία των οχημάτων. Ωράριο τροφοδοσίας Το ωράριο τροφοδοσίας στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις καθορίζεται από ένα δαιδαλώδες, πολλές φορές, θεσμικό πλαίσιο. Μέχρι πρόσφατα, είχε απαγορευτεί η τροφοδοσία σε σουπερμάρκετ και πολυκαταστήματα στο κέντρο της Αθήνας από τις 7:00 έως τις 10:30 το πρωί για φορτηγά ωφέλιμου φορτίου πάνω από 1,5 τόνο. Εξαιρούνταν των περιοριστικών μέτρων και μπορούσαν να κυκλοφορούν στον Δακτύλιο μικρά φορτηγά οχήματα ιδιωτικής χρήσης, με μέγιστη αποδεκτή μάζα φορτωμένου οχήματος (ΜΑΜΦΟ) μέχρι 2,2 τόνους, εφόσον μετέφεραν τρόφιμα ή ποτά, είδη για νοσοκομεία ή έκαναν διανομή Τύπου, καθώς και τα φορτηγά οχήματα ιδιωτικής χρήσης με μέγιστη αποδεκτή μάζα φορτωμένου οχήματος (ΜΑΜΦΟ) μέχρι 2,2 τόνους, από τις 14:30 μέχρι τις 17:00, εφόσον διένεμαν εμπορεύματα που δεν καλύπτονται από την προηγούμενη περίπτωση. Το εν λόγω ωράριο έχει αλλάξει πρόσφατα, σύμφωνα με την απόφαση υπ’ αριθμόν 177 του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής, με ημερομηνία 14/12/2022, για τον «Καθορισμό ωραρίου τροφοδοσίας επιχειρήσεων, υπεραγορών και λοιπών καταστημάτων και περιορισμό κυκλοφορίας φορτηγών», ΦΕΚ Β’ 7084/31-122022, η οποία παρουσιάζεται στην επόμενη ενότητα.

38

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Καθορισμός ωραρίου τροφοδοσίας επιχειρήσεων, υπεραγορών και λοιπών καταστημάτων και περιορισμός κυκλοφορίας φορτηγών Σύμφωνα με τον «Καθορισμό ωραρίου τροφοδοσίας επιχειρήσεων, υπεραγορών και λοιπών καταστημάτων και περιορισμό κυκλοφορίας φορτηγών» (απόφαση υπ’ αριθμόν 177 του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής-ΦΕΚ Β’ 7084/31-12-2022), στον Δήμο Αθηναίων καθορίζεται ωράριο για την κυκλοφορία και την τροφοδοσία των επιχειρήσεων, υπεραγορών και λοιπών καταστημάτων της πόλης από τις 21:00 έως και τις 09:00 της επομένης, με κάθε τύπο φορτηγού οχήματος. Για τις υπόλοιπες ώρες, ο ανεφοδιασμός τους θα διενεργείται με οχήματα μικτού βάρους μέχρι δύο (2) τόνων. Στους Δήμους Ζωγράφου, Αιγάλεω, Καλλιθέας, Π. Φαλήρου και Ν. Σμύρνης η τροφοδοσία των επιχειρήσεων, υπεραγορών και λοιπών καταστημάτων (σουπερμάρκετ, πολυκαταστήματα, αλυσίδες καταστημάτων) θα γίνεται όλο το 24ωρο, πλην των ωρών από τις 07:00 π.μ. έως τις 10:30 π.μ., για τα φορτηγά αυτοκίνητα ωφέλιμου φορτίου άνω του 1,5 τόνου. Στον Δήμο Πειραιά, στις κεντρικές λεωφόρους και οδούς της πόλης, Ηρ. Πολυτεχνείου, Γρ. Λαμπράκη, Βασ. Γεωργίου, Ακτή Μιαούλη, Ακτή Ποσειδώνος, 2ας Μεραρχίας, Γούναρη, Τσαμαδού, Εθν. Αντιστάσεως, 34ου Συντάγματος, Ακτή Μουτσοπούλου, Ακτή Καλλιμασιώτη, Ακτή Θεμιστοκλέους και Ελευθερίου Βενιζέλου, καθορίζεται ωράριο τροφοδοσίας καθ’ όλο το 24ωρο πλην των ωρών από τις 07:00 π.μ. έως και τις 10:30 π.μ. για τα φορτηγά αυτοκίνητα ωφέλιμου φορτίου άνω του 1,5 τόνου. Στις παραπάνω οδούς ισχύει επιπλέον περιορισμός κυκλοφορίας των φορτηγών οχημάτων ωφέλιμου φορτίου άνω του 1,5 τόνου από τις 14:30 έως τις 16:00. Απαγορεύσεις ισχύουν και στους δήμους: Ηλιούπολης: Για την τροφοδοσία των καταστημάτων (σουπερμάρκετ) της πόλης καθορίζεται ωράριο τροφοδοσίας από τις 19:00 έως τις 07:00 της επομένης, με κάθε τύπο φορτηγού οχήματος. Για τις υπόλοιπες ώρες της ημέρας ο ανεφοδιασμός τους θα διενεργείται με οχήματα μικτού βάρους μέχρι δύο (2) τόνους. Εξαιρούνται από την τήρηση του ωραρίου φορτοεκφόρτωσης τα καταστήματα που διαθέτουν ιδιόκτητους χώρους φορτοεκφόρτωσης και δεν επιβαρύνουν τους κοινόχρηστους χώρους. Γαλατσίου: Για την τροφοδοσία των καταστημάτων (σουπερμάρκετ) της πόλης καθορίζεται ωράριο τροφοδοσίας από τις 20:00 έως τις 07:00 της επομένης, για κάθε τύπο φορτηγού οχήματος. Για τις υπόλοιπες ώρες της ημέρας ο ανεφοδιασμός τους θα διενεργείται με οχήματα μικτού βάρους έως δύο (2) τόνων. Δάφνης-Υμηττού: Για την τροφοδοσία των καταστημάτων (σουπερμάρκετ) της πόλης καθορίζεται ωράριο τροφοδοσίας από τις 19:00 έως τις 07:00 της επομένης, με

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

κάθε τύπο φορτηγού οχήματος. Για τις υπόλοιπες ώρες της ημέρας ο ανεφοδιασμός τους θα διενεργείται με οχήματα μικτού βάρους έως δύο (2) τόνων. Από τους παραπάνω περιορισμούς εξαιρούνται:

•

Φορτηγά αυτοκίνητα κρατικά, δημοτικά, Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας με ειδικούς αριθμούς κυκλοφορίας (όπως ΚΥ, ΕΑ) ή με εμφανή σήματα των υπηρεσιών αυτών και μισθωμένα φορτηγά αυτοκίνητα από τις εν λόγω υπηρεσίες για κάλυψη των λειτουργικών τους αναγκών.

•

Φορτηγά αυτοκίνητα μεταφοράς φαρμάκων και ειδών νοσοκομείου.

•

Φορτηγά αυτοκίνητα διανομής ημερήσιου και περιοδικού Τύπου.

•

Τα αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα μικτού βάρους έως 2,5 τόνων.

Από τις απαγορεύσεις εξαιρείται η τροφοδοσία καταστημάτων νωπών αλιευμάτων Βαρβακείου Αγοράς. Μικρός Δακτύλιος, Εμπορικό Τρίγωνο και Μπλε Ζώνη Από το 1982 έως και σήμερα, εκδίδεται, κάθε έτος, Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) με την οποία καθορίζονται οι περιορισμοί κυκλοφορίας των οχημάτων στο κέντρο της Αθήνας. Τα όρια του Δακτυλίου (Σχήμα 3.1) ορίζονται από τις λεωφόρους και οδούς που σχηματίζουν: Λ. Αλεξάνδρας - Ζαχάρωφ - Λ. Μεσογείων - Φειδιππίδου - Μιχαλακοπούλου - Σπ. Μερκούρη - Βρυάξιδος - Υμηττού - Ηλ. Ηλιού - Αμβρ. Φραντζή - Λ. Συγγρού - Λαγουμιτζή - Καλλιρρόης - Χαμοστέρνας - Πειραιώς - Ιερά Οδός - Λ. Κωνσταντινουπόλεως - Αχιλλέως Πλατεία Καραϊσκάκη - Καρόλου - Μάρνη - 28ης Οκτωβρίου (Πατησίων) - Λ. Αλεξάνδρας.

Σύμφωνα με το μέτρο του Μικρού Δακτυλίου, από Δευτέρα έως Παρασκευή επιτρέπεται εντός των ορίων του μόνο η εκ περιτροπής κυκλοφορία των επιβατηγών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης και των φορτηγών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης με μέγιστο επιτρεπόμενο βάρος μέχρι 2,2 τόνους, με βάση το τελευταίο ψηφίο του αριθμού κυκλοφορίας. Από την 1η Σεπτεμβρίου 2012 έχει τεθεί σε ισχύ νέα απόφαση των υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, και Προστασίας του Πολίτη σχετικά με την περαιτέρω διαρρύθμιση του μέτρου του Δακτυλίου επί τη βάσει περιβαλλοντικών όρων και κριτηρίων. Σύμφωνα με αυτήν την απόφαση, σήμερα, απαγορεύεται η κυκλοφορία εντός του Μεγάλου Δακτυλίου των φορτηγών με μέγιστο επιτρεπόμενο βάρος άνω των 2,2 τόνων και των λεωφορείων πρώτης άδειας κυκλοφορίας στην Ελλάδα. Όρια εφαρμογής του Μεγάλου Δακτυλίου είναι οι εξής λεωφόροι και οδοί: Παραλιακή Λεωφόρος - Αλίμου Βουλιαγμένης - Ελ. Βενιζέλου - Περιμετρική Υμηττού - Κατεχάκη - Μεσογείων - Αγ. Παρασκευής - Χαλανδρίου - Παπανικολή (Κ. Παλαιολόγου) - Καποδιστρίου - Κύμης - Κασταμονής Χαλανδρίου - Αναγεννήσεως - Εθνική Οδός Αθηνών-Λαμίας Αθηνών - Θηβών - Γρ. Λαμπράκη έως Κερατσίνι. Πριν από την 1η Ιανουαρίου 2000, με το χρονολογικό αυτό όριο να προσαυξάνεται κατά ένα έτος κατά την έναρξη κάθε ημερολογιακού έτους. Στην απαγόρευση αυτή δεν περιλαμβάνονται η Νέα Εθνική Οδός Αθηνών-Λαμίας, η Λεωφόρος Κηφισού και η Λεωφόρος Αθηνών, με εξαίρεση το τμήμα της από τη διασταύρωσή της με τη Λεωφόρο Κηφισού έως την οδό Αχιλλέως. Μικρός Δακτύλιος της Αθήνας - Εμπορικό Τρίγωνο Το Εμπορικό Τρίγωνο (Σχήμα 3.2) καθορίζεται από ΚΥΑ του 1997, όπως αυτή τροποποιήθηκε και παρατάθηκε το 1998 και το 2004, αντίστοιχα. Το μέτρο προβλέπει περιορισμό της κυκλοφορίας στο κέντρο της πρωτεύουσας, με σκοπό την αναβάθμιση, την κυκλοφοριακή εξυγίανση καθώς και την αποφασιστική ελάττωση της ρύπανσης.

Σχήμα 3.1 Μικρός Δακτύλιος της Αθήνας Πηγή: Wikipedia

Ως Εμπορικό Τρίγωνο της Αθήνας ορίζεται η κεντρική περιοχή του Δήμου Αθηναίων που περικλείεται από τους οδικούς άξονες των οδών Σταδίου, Μητροπόλεως και Αθηνάς, με κορυφές του νοητού «τριγώνου» τις Πλατείες Συντάγματος, Μοναστηρακίου και Ομονοίας. Επιπλέον, συμπεριλαμβάνει τις Πλατείες Κλαυθμώνος και Κολοκοτρώνη επί της Σταδίου, όπως και την Πλατεία Κοτζιά (Δημαρχείου) επί της Αθηνάς. Στους παραπάνω δρόμους επιτρέπεται η κατ’ εξαίρεση τροφοδοσία (παράδοσηπαραλαβή) καταστημάτων από τις 7:00 μέχρι τις 10:30 και από τις 14:30 μέχρι τις 17:30. Είναι σημαντικό να επισημανθεί πως

39

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑ LOGISTICS

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

την Πλατεία Ομονοίας μέχρι την οδό Ομήρου, και Ακαδημίας, από την Πλατεία Κάνιγγος μέχρι την οδό Ομήρου, στις οποίες επιτρέπεται να διέρχονται κάθετα. Επίσης, τις ώρες 07:0011:00 απαγορεύεται να διέρχονται από τις Πλατείες Ομονοίας και Συντάγματος, με εξαίρεση τα φορτηγά που εισέρχονται στην Πλατεία Ομονοίας από την οδό Αθηνάς, και στην Πλατεία Συντάγματος από την οδό Ερμού με κατεύθυνση την οδό Φιλελλήνων.

Σχήμα 3.2 Εμπορικό Τρίγωνο της Αθήνας Πηγή: Ιστοσελίδα Οδηγού του Πολίτη (odigostoupoliti.eu)

η ρύθμιση δεν αναφέρεται, πέραν από κάποιες οδούς, στον όγκο ή/και το βάρος των φορτηγών τροφοδοσίας. Το αρχικό χρονολογικό όριο της διάταξης ήταν η 1η Ιανουαρίου 1990, το οποίο ίσχυσε από την 1η Σεπτεμβρίου 2013. Από την 1η Σεπτεμβρίου 2012 έως και την 1η Σεπτεμβρίου 2013 ίσχυσε κατ’ εξαίρεση το χρονολογικό όριο της 1ης Ιανουαρίου 1984. Η ασάφεια αυτή αφήνει ανοιχτή τη δυνατότητα σε οχήματα τροφοδοσίας μεγάλου όγκου και μικτού βάρους (βαρέα οχήματα) να εισέρχονται νομίμως σε ιδιαίτερα μικρούς και στενούς δρόμους στο κέντρο της πρωτεύουσας εφόσον δεν υπάρχει η απαραίτητη σήμανση (Γουρνιεζάκης, 2017). Η Μπλε Ζώνη (Αστυνομική Διάταξη 2520/1988) δημιουργήθηκε ώστε να παρέχει μια σειρά από διευκολύνσεις στις μετακινήσεις οχημάτων που έχουν να κάνουν με τις εμπορευματικές μεταφορές στο κέντρο της πόλης. Η Μπλε Ζώνη (Σχήμα 3.3) περικλείεται από τις λεωφόρους και οδούς: Αθηνάς - Ερμού - Φιλελλήνων - Αμαλίας - Όλγας - Βασιλέως Κωνσταντίνου Παυσανίου - Ρηγίλλης - Βασιλίσσης Σοφίας - Σέκερη - Σόλωνος - Μπόταση - Στουρνάρη - Μάρνη - Μενάνδρου - Πειραιώς Σωκράτους - Λυκούργου - Αθηνάς. Για τους μη κατόχους άδειας Μπλε Ζώνης ισχύουν οι εξής περιορισμοί: Ελεύθερη κυκλοφορία όλων των φορτηγών αυτοκινήτων δημόσιας και ιδιωτικής χρήσης στις προαναφερόμενες οδούς κατά τις ώρες 14:30-17:00 και 21:00-07:00. Κατά τις ώρες 07:00-11:00 επιτρέπεται μόνο η κίνηση φορτηγών αυτοκινήτων δημόσιας και ιδιωτικής χρήσης ωφέλιμου φορτίου μέχρι και 4 τόνων στην ανωτέρω περιοχή, αλλά όχι στις οδούς Πανεπιστημίου (ολόκληρη), Σταδίου, από

40

Σχήμα 3.3 Mπλε Ζώνη στο κέντρο της Αθήνας

Αστικά Κέντρα Ενοποίησης Εμπορευμάτων (ΑΚΕΕ) στις παρυφές του κέντρου των πόλεων Η εγκατάσταση και λειτουργία ΑΚΕΕ αρχικά στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη είναι μια πρόταση η οποία θα πρέπει να μελετηθεί διεξοδικά. Με βάση διεθνείς πρακτικές αλλά και μελέτες που έχουν εκπονηθεί στην Ελλάδα για την πόλη της Αθήνας, η εγκατάσταση ΑΚΕΕ στις παρυφές του κέντρου των πόλεων μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης, των εκπομπών των αέριων ρύπων, της ηχορρύπανσης και των ατυχημάτων που δημιουργούνται από φορτηγά οχήματα, και παράλληλα να βελτιώσει σημαντικά τη μετακίνηση των πολιτών, ειδικά τις ώρες αιχμής. Χρήση cargo bikes για τις παραδόσεις στα ιστορικά κέντρα πόλεων Ειδικά για τα ιστορικά κέντρα πόλεων και για τις περιοχές όπου υπάρχουν σημαντικές πεζοδρομήσεις και κατάλληλο ανάγλυφο στο κέντρο (π.χ. Ηράκλειο, Λάρισα), η χρήση των

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

cargo bikes μπορεί να υποστηρίξει τη διανομή αγαθών (μικρών σε μέγεθος) σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα (που σημαίνει αύξηση της εξυπηρέτησης των πελατών), με μικρότερο λειτουργικό κόστος για τις επιχειρήσεις που θα τα υιοθετήσουν (λόγω του ότι μπορούν να παραδίδουν σε περισσότερα σημεία σε κάθε δρομολόγιο σε σχέση με ένα τυπικό van) και με μηδενικούς ρύπους κατά τη μετακίνησή τους. Τα cargo bikes χρησιμοποιούνται ήδη, σε μικρή κλίμακα, και στην Ελλάδα από ιδιωτικές εταιρείες, και τα αποτελέσματα, με βάση τις μελέτες που έχουν εκπονηθεί, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά.

υποστηρίξουν τις ως άνω δράσεις. Μια σημαντική πρόταση για την εφαρμογή των ως άνω δράσεων είναι ο εκάστοτε δήμος να μειώνει τα δημοτικά τέλη των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο κέντρο της πόλης αναλογικά με το ποσοστό των εφοδίων/εμπορευμάτων που τους παραδίδονται, με χρήση μίας τουλάχιστον από τις ως άνω πέντε δράσεις. Οδικός χάρτης (road map) για την οργάνωση των αστικών εμπορευματικών μεταφορών στην Ελλάδα

Δημιουργία Ζωνών Χαμηλών Εκπομπών Η δημιουργία Ζωνών Χαμηλών Εκπομπών θα μπορούσε, επίσης, να αποτελέσει μια πρόταση για πόλεις οι οποίες στοχεύουν να μειώσουν τις εκπομπές αέριων ρύπων από την κίνηση οχημάτων τροφοδοσίας μέσα στο κέντρο των πόλεων. Τέτοιες Ζώνες επιτρέπουν μόνο σε οχήματα που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο, ηλεκτρισμό και άλλα εναλλακτικά καύσιμα να κινούνται και να τροφοδοτούν τις επιχειρήσεις που βρίσκονται σε αυτές τις Ζώνες. Πολλαπλά παραδείγματα και μελέτες περίπτωσης από ευρωπαϊκές πόλεις έχουν καταδείξει τη χρησιμότητα και τον τρόπο εφαρμογής αυτών των Ζωνών. Δημιουργία λωρίδων κυκλοφορίας με πολλαπλές χρήσεις με παράλληλη χρήση εφαρμογής (app) για κράτηση θέσης φόρτωσης/εκφόρτωσης Η εν λόγω δράση μπορεί να εφαρμοστεί κυρίως σε λεωφόρους μεγάλων πόλεων. Σε αυτήν την προσέγγιση, μία από τις λωρίδες κυκλοφορίας παρέχεται για τη φόρτωση και εκφόρτωση εμπορευμάτων σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα και χρησιμοποιείται για άλλες δραστηριότητες οχημάτων κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης ημέρας. Πιο συγκεκριμένα, οι λωρίδες χρησιμοποιούνται ως λωρίδες πολλαπλών χρήσεων, εξοπλισμένες με τεχνολογία VMS (πινακίδες μεταβλητών μηνυμάτων), η οποία διευκρινίζει ποιος επιτρέπεται να χρησιμοποιεί τον δρόμο (θέσεις στάθμευσης για μόνιμους κατοίκους, λωρίδα για διέλευση οχημάτων, χώρος ολιγόλεπτης στάθμευσης φορτηγών οχημάτων για παραδόσεις) ανάλογα με την ώρα της ημέρας. Για τη χρήση των θέσεων ολιγόλεπτης στάθμευσης από τα οχήματα εφοδιασμού θα πρέπει να χρησιμοποιείται ειδική εφαρμογή (mobile app), ώστε να γίνει κράτηση της εν λόγω θέσης. Η συγκεκριμένη δράση έχει εφαρμοστεί σε πολλές πόλεις στο εξωτερικό(π.χ. Βαρκελώνη, Τελ Αβίβ κτλ.) με εξαιρετικά αποτελέσματα αναφορικά με τη βελτίωση των χρόνων κίνησης και τη μείωση της κυκλοφοριακής όχλησης που προκύπτει, πολλές φορές, από τη στάθμευση του φορτηγού οχήματος παράπλευρα από ένα άλλο (διπλοπαρκάρισμα). Για όλες τις παραπάνω δράσεις οι προμηθευτές καθώς και οι εταιρείες που παρέχουν υπηρεσίες διανομής θα πρέπει να έχουν και την ανάλογη προτροπή από τους πελάτες τους (επιχειρήσεις και καταστήματα που εδράζουν στο κέντρο των πόλεων) στο να

Ένας οδικός χάρτης (road map) που στοχεύει στην οργάνωση έξυπνων, αειφόρων και ολοκληρωμένων αστικών εμπορευματικών μεταφορών περιλαμβάνει σαφή βήματα και στόχους για την επίτευξη μιας αποτελεσματικής διακίνησης εμπορευμάτων και αγαθών σε αστικό περιβάλλον, δίνοντας έμφαση στη μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζει ειδικά ζητήματα, όπως η ποιότητα του αέρα, η οδική ασφάλεια, η κυκλοφοριακή συμφόρηση και η οικονομία. Πρόκειται για ένα σχέδιο με βραχυπρόθεσμους, μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους, που διέπεται από ένα σύνολο μέτρων. Είναι επίσης ευέλικτο, ώστε να προσαρμόζεται στις τοπικές προτεραιότητες και ανάγκες κάθε πόλης που θέλει να το εφαρμόσει. Ο οδικός χάρτης για την οργάνωση έξυπνων, αειφόρων και ολοκληρωμένων αστικών εμπορευματικών μεταφορών αναπτύσσεται μέσω μιας εντατικής διαδικασίας διαβούλευσης, στην οποία συμμετέχουν όλα τα απαραίτητα ενδιαφερόμενα μέρη και φορείς, λαμβάνοντας υπόψη την υφιστάμενη κατάσταση και δεδομένα που υπάρχουν διαθέσιμα, αλλά και τον στόχο προς επίτευξη. Μια λίστα με τα ενδιαφερόμενα μέρη θα μπορούσε να περιλαμβάνει, ενδεικτικά, τους εξής: δημόσιους φορείς (συναρμόδια υπουργεία, δήμους, αστυνομία), Τεχνική Διεύθυνση Δήμων, εμπορικά επιμελητήρια, συγκοινωνιολόγους, πολεοδόμουςχωροτάκτες, ακαδημαϊκούς φορείς εξειδικευμένους στο αντικείμενο των City Logistics, ιδιωτικές εταιρείες (προμηθευτές, μεταφορικές εταιρείες, λιανεμπόρους), τοπικές ΜΚΟ και τα σωματεία που εκπροσωπούν τα logistics και τις μεταφορές. Είναι επίσης σημαντικό να αναφερθεί ότι ένας οδικός χάρτης για την οργάνωση έξυπνων, αειφόρων και ολοκληρωμένων αστικών εμπορευματικών μεταφορών αποσκοπεί στην ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων από τις αρνητικές εξωτερικές επιδράσεις (externalities) που προκαλούνται από τη διακίνηση εμπορευματικών ροών, συμπεριλαμβανομένων της κυκλοφοριακής συμφόρησης, των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, της ηχορρύπανσης, των τροχαίων ατυχημάτων καθώς και των συναφών προβλημάτων ασφάλειας.

41

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑ LOGISTICS

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

περιοχής (ειδικά των περιοχών όπου θα εφαρμοστούν πιλοτικά τα νέα μέτρα για τις αστικές εμπορευματικές μεταφορές-τροφοδοσία καταστημάτων).

Στην ενότητα που ακολουθεί περιγράφεται ένας οδικός χάρτης με συγκεκριμένα βήματα που μπορεί να υιοθετηθεί από ελληνικές πόλεις, στόχος του οποίου είναι να διευκολύνει τη δημιουργία ασφαλών, κοινωνικά δίκαιων, προσβάσιμων, αξιόπιστων, οικονομικά προσιτών, αποδοτικών, φιλικών προς το περιβάλλον, έξυπνων και ανθεκτικών αστικών εμπορευματικών μεταφορών.

•

Ποσοτικοποίηση των διακινούμενων εμπορευματικών ροών, του αριθμού των παραδόσεων ανά ημέρα, του μεγέθους των παραδόσεων, του τύπου και της ηλικίας των οχημάτων, της μέσης διάρκειας ταξιδιού κ.λπ.

Προτεινόμενος οδικός χάρτης: Τα 8 βήματα

•

Καταγραφή υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου και πολιτικών για την οργάνωση των αστικών εμπορευματικών μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων και των περιορισμών που έχουν τεθεί κατά την εκτέλεση των δρομολογίων (π.χ. χρονικών περιορισμών διέλευσης οχημάτων, περιορισμών μεγέθους/φορτίου οχημάτων, ζωνών φόρτωσης/εκφόρτωσης κ.λπ.). Το επόμενο βήμα είναι η συγκέντρωση των πληροφοριών που απαιτούνται για τη δημιουργία μιας βάσης δεδομένων (Παρατηρητήριο Αστικών Εμπορευματικών Μεταφορών –σε επίπεδο πόλης), η οποία είναι σημαντική για την ανάδειξη της υφιστάμενης λειτουργίας του συστήματος αστικών εμπορευματικών μεταφορών μιας πόλης. Τέτοια δεδομένα είναι τα εξής (ενδεικτικά): τύποι οχημάτων διανομής, τύποι εμπορευμάτων που μεταφέρονται, διανυόμενοι τόνοι/χλμ., ταχύτητες κίνησης των οχημάτων, αριθμός παραδόσεων/ παραλαβών σε ημερήσια βάση κτλ. Εάν οι πληροφορίες αυτές δεν υπάρχουν σε υφιστάμενα έγγραφα, θα χρειαστεί να γίνουν πρωτογενείς έρευνες για τη συλλογή τους.

Ο προτεινόμενος οδικός χάρτης περιλαμβάνει την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης, τον προσδιορισμό και τις στρατηγικές δέσμευσης με τους ενδιαφερόμενους φορείς, καθώς και τον καθορισμό οράματος και συγκεκριμένων στόχων κ.λπ. Επιτρέπει, παράλληλα, την αναθεώρηση των στόχων με βάση τα αποτελέσματα των υλοποιούμενων δράσεων. Στον Πίνακα 4.1 παρουσιάζονται τα βήματα του προτεινόμενου οδικού χάρτη. Η υλοποίησή του αποτελεί ένα πολύπλοκο έργο και, σύμφωνα με αντίστοιχες εμπειρίες από πόλεις του εξωτερικού, μπορεί να διαρκέσει από έξι έως δεκαοκτώ μήνες, ανάλογα με το μέγεθος της πόλης, τη διαθεσιμότητα σε δεδομένα και πληροφορίες, καθώς και το επίπεδο δέσμευσης μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών φορέων. Ανάλυση των βημάτων του προτεινόμενου οδικού χάρτη Παρακάτω παρουσιάζεται η ανάλυση των οκτώ (8) βημάτων του προτεινόμενου οδικού χάρτη, που βασίζεται στις οδηγίες του EcoLogistics LCAP Guidebook. Βήμα 1: Καταγραφή υφιστάμενης κατάστασης Το Βήμα 1 αναφέρεται στην αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης σε ολόκληρη την πόλη και στις ιδιαιτερότητες που αφορούν τις εμπορευματικές μεταφορές. Μια βασική έκθεση με δεδομένα θα μπορούσε να περιλαμβάνει τα εξής:

• Όρια και υποδομές της πόλης, συμπεριλαμβανομένων των κύριων υποδομών μεταφορών, καθώς και χάρτη της

Πίνακας 4.1 Βήματα υλοποίησης οδικού χάρτη

Βήμα 2: Εμπλεκόμενα ενδιαφερόμενα μέρη και δημιουργία Ομάδας Εργασίας Στις αστικές εμπορευματικές μεταφορές εμπλέκεται ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερόμενων μερών, όπως αναφέρθηκε και νωρίτερα. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό για έναν επιτυχημένο οδικό χάρτη που αφορά στην οργάνωση των αστικών εμπορευματικών μεταφορών στην Ελλάδα να χαρτογραφηθούν όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς και να εντοπιστούν οι βασικοί για την περαιτέρω συνεργασία μαζί τους καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας ανάπτυξης του σχεδίου, της εφαρμογής των μέτρων κτλ. Για τον λόγο αυτό, προτείνεται η σύσταση μιας «Ομάδας εργασίας ενδιαφερόμενων μερών-Stakeholders’ working group» για τη συνεχή ανταλλαγή απόψεων και την ύπαρξη διαβούλευσης για όσα θα σχεδιαστούν (δηλαδή τοπικές αρχές όπως δήμοι, Υπουργείο Μεταφορών, ομάδα εμπειρογνωμόνων, πανεπιστημιακοί, πάροχοι υπηρεσιών εφοδιαστικής, χονδρέμποροι και λιανοπωλητές). Βήμα 3: Καθορισμός σεναρίων για την επίτευξη αειφόρων αστικών εμπορευματικών μεταφορών Παρ’ όλο που δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί πόσες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου (GHG) θα υπάρχουν στο μέλλον

42

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

σε μια πόλη, τα σενάρια παρέχουν στους ενδιαφερόμενους φορείς –και ιδίως στις δημόσιες αρχές– πληροφορίες για το πώς θα μπορούσαν να επιτευχθούν μειώσεις των εκπομπών αυτών κατά την υιοθέτηση εναλλακτικών λύσεων (π.χ. χρήση cargo bikes, ΑΚΕΕ, δημιουργία Ζωνών Χαμηλών Εκπομπών κ.λπ.). Προκειμένου οι τοπικές αρχές να έχουν τη δυνατότητα να κατανοούν τον θετικό αντίκτυπο που θα έχει κάθε προτεινόμενο μέτρο, η ομάδα εργασίας των ενδιαφερόμενων μερών θα πρέπει να προτείνει μια σειρά από σενάριαστόχους αναφορικά με την επίτευξη αειφόρων αστικών εμπορευματικών μεταφορών. Για κάθε σενάριο θα πρέπει να αναπτυχθούν δείκτες απόδοσης (KPIs) για την παρακολούθηση και την αξιολόγηση του αντίκτυπου κάθε προτεινόμενου σεναρίου. Βήμα 4: Καθορισμός του οράματος και των στόχων των δράσεων που θα επιλεγούν Οι τοπικές αρχές (δήμοι) είναι κρίσιμο να έχουν θέσει ένα όραμα για το μέλλον. Ένα «όραμα» ορίζει την επιθυμητή μελλοντική κατάσταση του τι θέλει να επιτύχει μια πόλη με την πάροδο του χρόνου (για παράδειγμα ποσοστό μείωσης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, μείωση κυκλοφοριακής όχλησης, κτλ.). Τα χαρακτηριστικά ενός τέτοιου οράματος περιλαμβάνουν τη βελτίωση της οικονομικής και της κοινωνικής ποιότητας ζωής των πολιτών, με ταυτόχρονο περιορισμό των αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον. Για να μετατραπεί το όραμα σε αποτελεσματικό σχέδιο, η ομάδα εργασίας θα πρέπει να θέσει συγκεκριμένους, μετρήσιμους, εφικτούς, ρεαλιστικούς και με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα στόχους. Ο προτεινόμενος οδικός χάρτης θα πρέπει να θέτει στόχους που εξισορροπούν τα συμφέροντα των διαφόρων ενδιαφερόμενων μερών, ενώ παράλληλα θα επιτυγχάνεται ο γενικός στόχος της πόλης για τη βιωσιμότητα:

•

Η περιβαλλοντική βιωσιμότητα αναφέρεται στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και του θορύβου, των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και της κατανάλωσης ενέργειας από τις εμπορευματικές μεταφορές.

•

Η οικονομική βιωσιμότητα διατηρεί την οικονομική ανταγωνιστικότητα της πόλης και αφορά την ενεργειακή απόδοση και τη συνολική αποδοτικότητα του τομέα των εμπορευματικών μεταφορών.

•

Η λειτουργική αποδοτικότητα είναι ένας συντελεστής της παραγωγικότητας των παραδόσεων (π.χ. μέσο ωφέλιμο φορτίο ανά όχημα-συντελεστής πληρότητας), της χρήσης (π.χ. τύπος στόλου οχημάτων) και της αξιοπιστίας (π.χ. έγκαιρη χρονικά παράδοση).

Βήμα 5: Καθορισμός πιλοτικών δράσεων Οι πιλοτικές δράσεις ορίζονται ως δραστηριότητες και

παρεμβάσεις με συγκεκριμένο στόχο, προϋπολογισμό, χρονοδιάγραμμα και αποτελέσματα. Συλλογικά, οι δράσεις σχεδιάζονται για να υποστηρίξουν την επίτευξη των προγραμματισμένων στόχων. Είναι σημαντικό για τις τοπικές αρχές κάθε ελληνικής πόλης να αποφασίσουν ποιοι στόχοι θα πρέπει να ιεραρχηθούν με βάση το τοπικό πλαίσιο και τις ανάγκες και στη συνέχεια να προσδιορίσουν τις αντίστοιχες δράσεις. Με βάση βέλτιστες πρακτικές από το εξωτερικό, πιλοτικές δράσεις που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν σε πόλεις στην Ελλάδα, και που αναλύθηκαν στον πρώτο άξονα προτάσεων, είναι οι κάτωθι:

•

Χρήση cargo bikes στο ιστορικό κέντρο ή σε πεζόδρομους στο κέντρο πόλεων

• • •

Ίδρυση ΑΚΕΕ στις παρυφές της πόλης Νυχτερινές παραδόσεις Λωρίδες πολλαπλών χρήσεων

Για την επιτυχή υλοποίηση πιλοτικών δράσεων με στόχο την οργάνωση των αστικών εμπορευματικών μεταφορών είναι κρίσιμο να δοθούν κίνητρα στους συμμετέχοντες και παράλληλα να απλοποιηθεί η νομοθεσία. Ειδικότερα, ένα ενδεικτικό παράδειγμα κινήτρου θα μπορούσε να είναι το εξής: τα καταστήματα που τροφοδοτούνται από προμηθευτές οι οποίοι χρησιμοποιούν το ΑΚΕΕ της πόλης να έχουν ανάλογη μείωση στα δημοτικά τους τέλη (όσο μεγαλύτερος είναι ο όγκος των εμπορευμάτων που διανέμονται μέσω των οχημάτων του ΑΚΕΕ τόσο μεγαλύτερη να είναι και η μείωση των δημοτικών τελών). Βήμα 6: Καθορισμός Δεικτών Μέτρησης Αποδοτικότητας για αξιολόγηση της πιλοτικής λειτουργίας Ο προτεινόμενος οδικός χάρτης είναι ένα στρατηγικό εργαλείο, το οποίο παρέχει ένα πλαίσιο για έξυπνες, αειφόρες και ολοκληρωμένες αστικές εμπορευματικές μεταφορές. Ωστόσο, δεν προσδιορίζει λεπτομερώς τον τρόπο με τον οποίο θα εφαρμοστεί ένα προτεινόμενο ή επιλεγμένο μέτρο/δράση. Οι διαδικασίες υλοποίησης των έργων πρέπει και αυτές να ακολουθούν ένα ισχυρό πλαίσιο για την επίτευξη των αντίστοιχων στόχων και απαιτούν συστήματα παρακολούθησης. Ως εκ τούτου, προτείνεται η ανάπτυξη ενός ισχυρού συστήματος παρακολούθησης και αξιολόγησης για τη μέτρηση των επιπτώσεων κάθε μέτρου/δράσης με τη χρήση βασικών δεικτών απόδοσης (KPIs). Για να διασφαλιστεί η επιτυχής υλοποίηση των καθορισμένων δράσεων είναι σημαντικό να καθοριστεί μια βασική τιμή από πριν και να εφαρμοστούν επιλεγμένα εργαλεία παρακολούθησης ή KPIs για να ελεγχθεί η πρόοδος που έχει σημειωθεί προς την επίτευξη των στόχων. Τα αποτελέσματα της παρακολούθησης πρέπει να ανατροφοδοτούν τη διαδικασία για τη βελτιστοποίηση της περαιτέρω εφαρμογής. Στον Πίνακα 4.2 παρουσιάζεται ένας κατάλογος των πιο συχνά χρησιμοποιούμενων δεικτών

43

ΑΦΙΕΡΩΜΑ - CITY LOGISTICS ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑ LOGISTICS

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Πίνακας 4.2 Δείκτες αποδοτικότητας για τον έλεγχο δράσεων και έργων City Logistics

ποια ή ποιες (συνδυαστικά) δράσεις θα εφαρμοστούν στην πόλη. Η υιοθέτηση των δράσεων και, τελικά, η πραγματική τους εφαρμογή δεν είναι πάντα εύκολες, ενώ τις περισσότερες φορές απαιτούν και πράξεις νομοθετικού περιεχομένου. Επίλογος

για την αξιολόγηση και την ανάλυση των επιδόσεων των εμπορευματικών μεταφορών σε αστικό επίπεδο. Βήμα 7: Τελική επιλογή δράσεων έξυπνων και αειφόρων αστικών εμπορευματικών μεταφορών προς εφαρμογή Για την εφαρμογή του προτεινόμενου οδικού χάρτη είναι απαραίτητο να κατανοηθούν οι ρόλοι και οι αρμοδιότητες των εμπλεκόμενων φορέων, καθώς και η πηγή χρηματοδότησης. Αυτό απαιτεί στενή συνεργασία και συντονισμό μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Είναι σημαντικό να προσδιοριστεί, επίσης, το επίπεδο συμμετοχής των αντίστοιχων ενδιαφερόμενων μερών στην ανάπτυξη του προτεινόμενου οδικού χάρτη. Όπως προαναφέρθηκε, είναι απαραίτητο να γίνει κατανοητή η πηγή χρηματοδότησης και κυρίως να εξασφαλιστούν οι πόροι για την αποτελεσματική εφαρμογή και τα αποτελέσματα. Για τις ευκαιρίες χρηματοδότησης θα πρέπει να διερευνηθούν διαθέσιμοι δημοτικοί πόροι, εθνικοί χρηματοδοτικοί μηχανισμοί, η στήριξη από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (αναπτυξιακές τράπεζες) και οι Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Βήμα 8: Υιοθέτηση και εφαρμογή δράσεων από τα ενδιαφερόμενα μέρη Το τελευταίο βήμα περιλαμβάνει την υιοθέτηση και την εφαρμογή των δράσεων που έχουν τρέξει πιλοτικά. Ειδικότερα, για κάθε δράση θα πρέπει να υπάρξει η ανάλογη αξιολόγηση με βάση τους δείκτες αποδοτικότητας που έχουν αναφερθεί πιο πάνω. Με βάση αυτές τις επιδόσεις θα επιλεγεί

44

Η σημασία των καλά οργανωμένων συστημάτων διανομής εμπορευμάτων μέσα σε πόλεις είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για ένα αστικό οικοσύστημα. Όχι μόνο στηρίζουν τη διαθεσιμότητα αγαθών και υπηρεσιών για τους κατοίκους των πόλεων, αλλά επηρεάζουν επίσης σημαντικά την οικονομία στο σύνολό της. Η ομαλή και αποτελεσματική διανομή διασφαλίζει ότι οι λιανέμποροι μπορούν να διατηρούν τα ράφια τους εφοδιασμένα με αγαθά και ότι οι καταναλωτές μπορούν να παραλαμβάνουν άμεσα τις ηλεκτρονικές παραγγελίες τους με πολλαπλούς τρόπους, χάρη στα νέα μοντέλα πολυκαναλικής διανομής (π.χ. click & collect, θυρίδες, smart points, home delivery με χρονικά παράθυρα) που έχουν αναπτυχθεί το τελευταίο χρονικό διάστημα. Επιπλέον, τα συστήματα αυτά συνδέονται άρρηκτα με την απασχόληση, την ανάπτυξη των υποδομών και τη συνολική οικονομική παραγωγικότητα. Αναγνωρίζοντας τον ρόλο των αστικών εμπορευματικών μεταφορών, πολλές ευρωπαϊκές πόλεις έχουν ήδη υιοθετήσει καινοτόμες προσεγγίσεις για τη βελτιστοποίηση της παράδοσης του τελευταίου μιλίου (last-mile delivery), με ιδιαίτερη έμφαση στις έξυπνες, βιώσιμες και ολοκληρωμένες λύσεις. Πράγματι, στην προσπάθεια όλων των ενδιαφερόμενων μερών για βιώσιμη και αποτελεσματική οργάνωση των αστικών εμπορευματικών μεταφορών, η έννοια των έξυπνων και ολοκληρωμένων συστημάτων παράδοσης του τελευταίου μιλίου κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος. Οι έξυπνες τεχνολογίες, όπως οι πλατφόρμες ενορχήστρωσης του τελευταίου μιλίου σε πραγματικό χρόνο και η βελτιστοποίηση των διαδρομών που ακολουθούν τα οχήματα παράδοσης, ενισχύουν την από άκρη σε άκρη ορατότητα (end-to-end visibility) και τον έλεγχο της διαδικασίας διανομής αγαθών. Αυτό ελαχιστοποιεί την κατανάλωση καυσίμων, μειώνει τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου και περιορίζει την κυκλοφοριακή συμφόρηση αλλά και τα ατυχήματα. Με την ενσωμάτωση διαφορετικών τρόπων μεταφοράς, όπως τα τρίκυκλα ποδήλατα (cargo bikes), τα ηλεκτρικά οχήματα, ακόμη και τα drones, οι πόλεις μπορούν να μειώσουν σημαντικά το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα και να αναδείξουν την έννοια των αειφόρων εμπορευματικών μεταφορών. Οι προσπάθειες αυτές ευθυγραμμίζονται με τους ευρύτερους στόχους βιωσιμότητας και συμβάλλουν στη δημιουργία ενός βιώσιμου, περιβαλλοντικά συνειδητοποιημένου αστικού περιβάλλοντος.

9001:2015

ΕΡΕΎΝΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟY ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΎ ΑΘΗΝΏΝ - OPINION POLL

Η ΜΕΓΑΛΗ έρευνα της Opinion Poll φανερώνει τι πιστεύουν επιχειρηματίες και επαγγελματίες για την τρέχουσα οικονομική συγκυρία Το 60% θεωρεί ότι η βασική αιτία για την ακρίβεια είναι η πολιτική της κυβέρνησης

Η συντριπτική πλειονότητα των ερωτηθέντων σε μεγάλη έρευνα του ΕΕΑ θεωρεί ότι με το φορολογικό νομοσχέδιο δεν περιορίζεται η φοροδιαφυγή

Γιάννης Χατζηθεοδοσίου Πρόεδρος ΕΕΑ, Επίτιμος Διδάκτωρ ΠΑ.ΠΕΙ.

46

Τ

ο Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, μέσω της Opinion Poll, απευθύνθηκε στους πολίτες για όλα τα μεγάλα ζητήματα της οικονομίας, όπως για το νέο φορολογικό που προωθεί η κυβέρνηση, αλλά και για την ακρίβεια, τις ρυθμίσεις οφειλών, την ασφάλεια κ.ά.

Από την έρευνα προκύπτουν συμπεράσματα που, κατά τη γνώμη μας, πρέπει να τα μελετήσει σοβαρά το οικονομικό επιτελείο. Το 70,8% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι με τη φορολογική μεταρρύθμιση η κυβέρνηση δεν θα καταφέρει να περιορίσει συνολικά τη φοροδιαφυγή, ενώ το 84,1% κρίνει ότι τα μεγάλα εισοδήματα θα περάσουν σχετικά στο απυρόβλητο. Μόλις το 15,5% κρίνει ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να πάρει οριζόντια μέτρα για όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες ενώ συνολικά το 50,2% πιστεύει ότι η φοροδιαφυγή θα παταχθεί αποτελεσματικά με την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων ψηφιακών εργαλείων και την παροχή κινήτρων στους καταναλωτές για τη συλλογή αποδείξεων.

«Πρόκειται για συμπεράσματα που δικαιώνουν τις θέσεις του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών σχετικά με το θέμα του νέου φορολογικού και το κατά πόσο τελικά θα παταχθεί η φοροδιαφυγή. Επιμένουμε ότι θα πρέπει να ξεκινήσει, έστω και τώρα, ένας αληθινός διάλογος με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, προκειμένου να εκπονηθεί ένας νέος ολοκληρωμένος φορολογικός σχεδιασμός, που θα στοχεύει στην απονομή της

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

φορολογικής δικαιοσύνης» σχολίασε σχετικά ο πρόεδρος του ΕΕΑ και επίτιμος διδάκτωρ του ΠΑ.ΠΕΙ. Και συνέχισε: «Όσο για τα υπόλοιπα συμπεράσματα της έρευνας, όπως η ακρίβεια –που το 96,1% απαντά ότι τους απασχολεί πολύ και αρκετά και το 60% θεωρεί ότι η βασική αιτία για την ακρίβεια είναι η πολιτική της κυβέρνησης–, το βασικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι απαιτούνται στοχευμένα μέτρα στήριξης, καθώς η κατάσταση στην πραγματική οικονομία είναι εξαιρετικά δύσκολη για νοικοκυριά αλλά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Όταν το 88,4% δηλώνει ότι προχωρά σε μείωση εξόδων σε μια σειρά από δραστηριότητες όπως ψυχαγωγία, αγορές καταναλωτικών αγαθών κ.λπ. και το 77,2% στην αγορά τροφίμων, τότε υπάρχει πρόβλημα. Άρα πρέπει να ερευνηθούν οι δυνατότητες για την επίλυσή του. Εντυπωσιακό είναι και το ποσοστό του 86,8% που πιστεύει ότι χρειάζονται νέα μέτρα, ρυθμίσεις και παρεμβάσεις για τη βελτίωση του τρόπου είσπραξης ληξιπρόθεσμων χρεών και τη διευκόλυνση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων που έχουν συσσωρευμένες οφειλές» καταλήγει ο κ. Γιάννης Χατζηθεοδοσίου.

47

ΕΡΕΥΝΑ EEA - OPINION POLL

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Για τα φορολογικά μέτρα

Τα βασικά συμπεράσματα από την έρευνα της Opinion Poll στο λεκανοπέδιο Αττικής για το ΕΕΑ

48

•

Το 70,8% θεωρεί ότι με τη φορολογική μεταρρύθμιση η κυβέρνηση δεν θα καταφέρει να περιορίσει συνολικά τη φοροδιαφυγή ενώ το 25,9% έχει αντίθετη άποψη. Στους επαγγελματίες/ επιχειρηματίες τα ποσοστά αυτά γίνονται, αντίστοιχα, 67% έναντι 30,4%.

•

Το 84,1% κρίνει ότι τα μεγάλα εισοδήματα θα περάσουν σχετικά στο απυρόβλητο, ενώ το 11,8% έχει την άποψη ότι τα μεγάλα εισοδήματα θα φορολογηθούν δίκαια (83,6% και 12% και αντίστοιχα στους επαγγελματίες/ επιχειρηματίες).

•

Το 82% απαντά ότι η Πολιτεία πρέπει να εντοπίσει αυτούς που πραγματικά φοροδιαφεύγουν και το 15,5% ότι θα πρέπει να πάρει οριζόντια μέτρα για όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες (86% και 9,9%, αντίστοιχα, στους επαγγελματίες/επιχειρηματίες).

•

Συνολικά το 50,2% πιστεύει ότι η φοροδιαφυγή θα πατα χθεί απο τελεσματικά με την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων ψηφιακών εργαλείων και την παροχή κινήτρων στους καταναλωτές για τη συλλογή αποδείξεων, με το 47,6% να έχει αντίθετη άποψη (50,5% και 47%, αντίστοιχα, στους επαγγελματίες/ επιχειρηματίες).

•

Το 46,6% έχει αρνητική άποψη για τα νέα μέτρα της κυβέρνησης για τη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών, ενώ το 43% έχει συνολικά θετική άποψη. Ανάμεσα στους επαγγελματίες/ επιχειρηματίες τα ποσοστά αυτά γίνονται 66% και 28,9%, αντίστοιχα).

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

H ακρίβεια μακράν το πρώτο πρόβλημα που απασχολεί τους πολίτες Η ακρίβεια είναι μακράν το πρώτο ανάμεσα στα προβλήματα που απασχολούν τους πολίτες, με ποσοστό 69,2%. Η Οικονομία/ Ανάπτυξη με 28,4%, η εγκληματικότητα/βία με 18%, η κατάσταση στο ΕΣΥ με 14,2% και η ανεργία με 11,1% συμπληρώνουν την πρώτη πεντάδα των προβλημάτων. Ακολουθούν τα εθνικά θέματα/ελληνοτουρκικά με 10,1%, το μεταναστευτικό/προσφυγικό με 9,3%, η κατάσταση στην Παιδεία με 9,3%, η λειτουργία του πολιτικού συστήματος με 7,6%, η διαφθορά με 7,2%, οι φυσικές καταστροφές με 7,2% και οι παθογένειες του κράτους με 6,2%. Σημειώνεται ότι κάθε ερωτώμενος μπορούσε να δώσει μέχρι τρεις απαντήσεις αυθόρμητα. Για την ακρίβεια Το 96,1% απαντά ότι η ακρίβεια τους απασχολεί πολύ και αρκετά (86,1% απαντούν οι επαγγελματίες/επιχειρηματίες). Το 60% θεωρεί ότι η βασική αιτία για την ακρίβεια είναι η πολιτική της κυβέρνησης και το 28,9% αποδίδει την κατάσταση στη διεθνή συγκυρία (53,2% και 31%, αντίστοιχα, στους επαγγελματίες/επιχειρηματίες).

49

ΕΡΕΥΝΑ EEA - OPINION POLL

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Το 48,6% (48% στους επαγγελματίες/επιχειρηματίες) αντιμετωπίζει θετικά τα πρόστιμα σε πολυεθνικές, λόγω των τιμών των προϊόντων τους στην Ελλάδα, αλλά σημειώνει ότι πρέπει να γενικευτούν οι έλεγχοι και η επιβολή προστίμων όπου χρειάζεται, ενώ το 33,6% βλέπει θετικά τα πρόστιμα, με την παρατήρηση ότι θα πρέπει να ελέγχεται αν οδήγησαν σε μείωση των τιμών (36%). Το 10% δεν τα θεωρεί κάτι σημαντικό, ενώ το 3,6% τα βλέπει αρνητικά (10% και 3,6%, αντίστοιχα, στους επαγγελματίες/ επιχειρηματίες). Το 43,8% δηλώνει καθόλου και το 31,8% λίγο ικανοποιημένο από την προσπάθεια της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση συνολικά της ακρίβειας, ενώ το 23,4% δηλώνει πολύ και αρκετά ικανοποιημένο. Στους επαγγελματίες/επιχειρηματίες τα ποσοστά αυτά διαμορφώνονται σε 38%, 36% και 24,6%, αντίστοιχα. Το 47,6% δηλώνει ότι, λόγω της ακρίβειας, αναγκάζεται να περιορίσει βασικές ανάγκες, το 32,6% ότι αντιμετωπίζει δυσκολίες αλλά αντεπεξέρχεται, το 14,8% ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί. Στους επαγγελματίες/επιχειρηματίες το 41% αναγκάζεται να περιορίσει βασικές ανάγκες, το 40% αντιμετωπίζει δυσκολίες αλλά αντεπεξέρχεται, το 11% δηλώνει ότι δεν μπορεί να αντεπεξέλθει, ενώ το 8% ότι δεν επηρεάζεται ιδιαίτερα. Λόγω των αυξήσεων, οι πολίτες προχωρούν σε μείωση κάποιων αγορών ή επιλογών ή κάποιων εξόδων. Το 88,4% συνολικά δηλώνει «Ναι» και «Μάλλον Ναι» στη μείωση εξόδων στη διασκέδαση και την ψυχαγωγία, το 89% στην αγορά ρούχων και υποδημάτων, το 86,3% στην κατανάλωση ενέργειας, το 77,2% στην αγορά τροφίμων, το 65,2% στη μετακίνηση με προσωπικό αυτοκίνητο και το 21,5% για φροντιστήρια μέσης εκπαίδευσης και ξένων γλωσσών. Στην τελευταία κατηγορία σημειώνεται ότι το 48,2% δεν απαντά, γιατί προφανώς δεν έχει παιδιά. Επ’ αυτών που απαντούν, η μείωση για φροντιστήρια φτάνει το 41,5%.

50

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Για άλλα οικονομικά θέματα Το 32,1% έχει λάβει και αποπληρώνει τραπεζικό δάνειο, το 27,8% έχει χρέος σε κάρτα και το 17,3% οφειλές στην εφορία. Το 54,4% απαντά ότι οι αυξήσεις δυσκολεύουν πολύ και αρκετά την ανταπόκρισή τους σε αυτού του είδους τις οφειλές, ενώ το 29,6% δηλώνει ότι δυσκολεύεται λίγο και καθόλου. Τα ποσοστά στους επαγγελματίες/επιχειρηματίες διαμορφώνονται, αντίστοιχα, σε 52,1% και 32%. Το 64,2% απαντά ότι, προσωπικά, η χρονιά που φεύγει ήταν μια άσχημη χρονιά οικονομικά, ενώ για το 27,6% μια καλή, οικονομικά, χρονιά. Στους επαγγελματίες/επιχειρηματίες, τα ποσοστά αντίστοιχα είναι 50% και 46%. Το 55% αντιμετωπίζει την προσωπική του οικονομική κατάσταση για τους επόμενους μήνες σίγουρα ή μάλλον απαισιόδοξα, ενώ το 42,2% αισιόδοξα. Στους επαγγελματίες/επιχειρηματίες το 52,8% βλέπει σίγουρα ή μάλλον αισιόδοξα την προσωπική οικονομική κατάσταση τους επόμενους μήνες και το 44% σίγουρα και μάλλον απαισιόδοξα. Συνολικά, το 62,4% ανησυχεί για την κατάσταση με την ακρίβεια και την ασφάλεια ενώ στους επαγγελματίες/επιχειρηματίες το ποσοστό αυτό φτάνει το 78,5%. Το 86,8% πιστεύει ότι χρειάζονται νέα μέτρα, ρυθμίσεις και παρεμβάσεις για τη βελτίωση του τρόπου είσπραξης ληξιπρόθεσμων χρεών και τη διευκόλυνση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων που έχουν συσσωρευμένες οφειλές (90,3% στους επαγγελματίες/επιχειρηματίες). Το 59,4% βλέπει θετικά την επέκταση εφαρμογής της ψηφιακής κάρτας εργασίας στο λιανικό εμπόριο και τη βιομηχανία από τις αρχές του 2024, με το 22,3% να έχει αντίθετη άποψη και το 18,3% να μη γνωρίζει, να μην απαντά. Στους επαγγελματίες/ επιχειρηματίες το 61% βλέπει το μέτρο θετικά, το 23% αρνητικά και το 16% δεν γνωρίζει, δεν απαντά.

51

ΕΤΗΣΙΕΣ ΒΡΑΒΕΥΣΕΙΣ

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

H λαμπρή 7η Απονομή των Βραβείων «Βιώσιμης-Καινοτόμου & Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας» Διακρίσεις σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις που κατάφεραν να αναπτυχθούν και να καινοτομήσουν, ενισχύοντας τις προοπτικές ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας Ειδικά τιμητικά βραβεία σε ανθρώπους που διακρίνονται για τα επιτεύγματά τους και την προσφορά τους στο κοινωνικό σύνολο

Σ

ε μια λαμπρή εκδήλωση, με καλλιτεχνικό χρώμα αλλά και συγκινησιακές στιγμές, απονεμήθηκαν τα βραβεία «Βιώσιμης-Καινοτόμου & Υπεύθυνης Επιχειρηματικότητας» του Επαγ γε λματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, τη Δευτέρα 27 Νοεμβρίου 2023, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», στην Αίθουσα

52

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Σταύρος Νιάρχος ΕΛΣ. Ήταν η 7η απονομή των βραβείων, μια εκδήλωση που έχει γίνει, πλέον, θεσμός και που στοχεύει στην ανάδειξη των δυνατοτήτων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η φετινή γιορτή της επιχειρηματικότητας ξεκίνησε με ένα ξεχωριστό μουσικό αφιέρωμα, με «άρωμα» Κρήτης. Οι θεατές, που είχαν γεμίσει την αίθουσα, απόλαυσαν κρητικούς χορούς από τον ιστορικό Όμιλο Βρακοφόρων, αγαπημένα τραγούδια από τον εμβληματικό Βασίλη Σκουλά, αλλά και τη σπουδαία πιανίστα Τατιάνα Παπαγεωργίου. Στη διάρκεια της εκδήλωσης, βραβεύθηκαν μικρομεσαίες επιχειρήσεις που κατάφεραν σε δυσμενείς συνθήκες όχι απλά να επιβιώσουν, αλλά να αναπτυχθούν και να καινοτομήσουν, ενισχύοντας τις προοπτικές ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Απονεμήθηκαν, παράλληλα, ειδικά τιμητικά βραβεία σε ανθρώπους που διακρίνονται για τα επιτεύγματά τους και την προσφορά τους στο κοινωνικό σύνολο.

53

ΕΤΗΣΙΕΣ ΒΡΑΒΕΥΣΕΙΣ

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Γ. Χατζηθεοδοσίου:

«Είναι ώρα να σχεδιάσουμε και να εφαρμόσουμε στην Ελλάδα μια νέα εθνική στρατηγική για τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα»

Στην ομιλία του, ο πρόεδρος του ΕΕΑ, κ. Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στη σημασία της βραδιάς, σημειώνοντας: «Θελήσαμε, με αυτόν τον τρόπο, να δώσουμε κυρίως ένα μήνυμα ελπίδας και αισιοδοξίας. Το μήνυμα ότι οι επιχειρήσεις έχουν προοπτική και μέλλον, ακόμα και μέσα στην κρίση». Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στις Ειδικές Βραβεύσεις που έχει καθιερώσει το ΕΕΑ, τονίζοντας: «Επειδή το επιμελητήριό μας ήταν και παραμένει ενεργό κομμάτι της κοινωνίας, τιμούμε, για μία ακόμη χρονιά, ανθρώπους, συμπολίτες μας, που διακρίθηκαν για τα επιτεύγματά τους, αλλά και την προσφορά τους στο κοινωνικό σύνολο». Επίσης, έστειλε ένα μήνυμα για την ανάγκη στήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. «Είναι ώρα να σχεδιάσουμε και να εφαρμόσουμε στην Ελλάδα μια νέα εθνική στρατηγική για τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Μια στρατηγική που θα φέρει τη μικρομεσαία επιχείρηση στο επίκεντρο – και όχι στο περιθώριο– της αναπτυξιακής προσπάθειας της χώρας» ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο κ. Χατζηθεοδοσίου.

54

Τα βραβεία στις 10 βραβευθείσες επιχειρήσεις απένειμαν απευθύνοντας χαιρετισμό, κατά σειρά: εκπρο σωπών τας τον πρωθυπουργό ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, Στέφανος Κασσελάκης, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Νίκος Ανδρουλάκης, ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Παναγιώτης Τσακλόγλου, ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, εκπροσωπώντας την Ελληνική Λύση ο βουλευτής Βασίλης Βιλιάρδος, ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Γιώργος Καρανίκας, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ Νίκος Παππάς, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Μιχάλης Κατρίνης και η πρόεδρος του ΕΟΤ, Άντζελα Γκερέκου. Τα βραβεία στις Ειδικές Βραβεύσεις απένειμαν, κατά σειρά, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, ναύαρχος και πρώην υπουργός Ευάγγελος Αποστολάκης, ο ευρωβουλευτής της ΝΔ Στέλιος Κυμπουρόπουλος, ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Βοιωτίας, Παναγιώτης Αγνιάδης, οι πρυτάνεις του Πανεπιστημίου Πειραιά, του Γεωπονικού Π α ν ε πι σ τ ημί ου Αθην ώ ν και τ ου Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, Μιχάλης

Σφακιανάκης, Σπυρίδων Κίντζιος και Παναγιώτης Καλδής. Τιμητικές διακρίσεις, συνοδευτικές των βραβείων, απένειμαν, κατά σειρά, τα μέλη της Διοικητικής Επιτροπής του ΕΕΑ, και συγκεκριμένα ο πρόεδρος, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, οι αντιπρόεδροι Νίκος Γρέντζελος και Ηλίας Μάνδρος, ο γενικός γραμματέας, Δημήτρης Γαβαλάκης, ο οικονομικός επόπτης, Παναγιώτης Παντελής, ο υπεύθυνος Συμβουλευτικής Υποστήριξης Επιχειρήσεων, Γιάννης Βαφειαδάκης, ο υπεύθυνος ΓΕΜΗ & Εξυπηρέτησης Επιχειρήσεων, Γιώργος Ζηκόπουλος, καθώς και ο πρόεδρος της «Αρωγός Συμβουλευτική Αναπτυξιακή Αστική Εταιρία Μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα ΕΕΑ» και μέλος του ΔΣ του ΕΕΑ, Δημήτρης Βαρδακώστας. Στην εκδήλωση παρέστησαν, επίσης, βουλευτές, δήμαρχοι και στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, πρόεδροι και μέλη διοικήσεων επιμελητηρίων, εκπρόσωποι κοινωνικών εταίρων, σωματείων, της ακαδημαϊκής κοινότητας και επιχειρήσεων.

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

CORONA COOKIES - Κατηγορία Βράβευσης: Δικτύωση

ΑΦΟΙ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΙ – Κατηγορία Βράβευσης: Επιχειρηματική ανθεκτικότητα

Οι επιχειρήσεις που βραβεύθηκαν Στη διάρκεια της εκδήλωσης, βραβεύθηκαν οι ακόλουθες επιχειρήσεις:

SPEAK IT - Κατηγορία Βράβευσης: Νεοφυής Επιχειρηματικότητα

ΑΦΟΙ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΙ Κατηγορία Βράβευσης: Επιχειρηματική ανθεκτικότητα Το ζαχαροπλαστείο «ΑΦΟΙ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΙ» λειτουργεί από το 1915, στο ίδιο σημείο, στην οδό Χαριλάου Τρικούπη στα Εξάρχεια. Σταθερά, η φιλοσοφία της οικογενειακής επιχείρησης είναι να δίνεται μεγάλη προσοχή στην υψηλή ποιότητα των προϊόντων.

CORONA COOKIES Κατηγορία Βράβευσης: Δικτύωση Ξεκίνησε το 2012, σε μια γειτονιά της πόλης του Αγρινίου, από έναν φούρνο. Η ανταπόκριση του κόσμου και η αυξημένη ζήτηση των προϊόντων οδήγησαν στη δημιουργία μιας σύγχρονης αυτοματοποιημένης παραγωγικής μονάδας και στην επέκταση των δραστηριοτήτων της επιχείρησης και στη χονδρική. Σήμερα, η επιχείρηση διαθέτει 12 καταστήματα λιανικής πώλησης στην ευρύτερη περιοχή του Αγρινίου και 5.500 πελάτες σε όλη την Ελλάδα.

VANGUARD-RISK GROUP - Κατηγορία Βράβευσης: Καινοτομία

SPEAK IT Κατηγορία Βράβευσης: Νεοφυής Επιχειρηματικότητα Είναι μια HR Consulting εταιρεία στελέχωσης και διαχείρισης προσωπικού, που δραστηριοποιείται κυρίως στην κάλυψη ξενόγλωσσων θέσεων. Ιδρύθηκε το 2020 με στόχο να αλληλεπιδρά με ανθρώπους από όλη την Ευρώπη και να τους προσφέρει ευκαιρίες εξέλιξης και καριέρας σε πολυεθνικές, κυρίως στον κλάδο της τεχνολογίας. Πρόσφατα, άνοιξε παράρτημα και στην Πορτογαλία. Εστιατόριο «ΤΟ ΜΑΝΤΡΙ» - Κατηγορία Βράβευσης: Ανάπτυξη στον χρόνο

55

ΕΤΗΣΙΕΣ ΒΡΑΒΕΥΣΕΙΣ

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

VANGUARD-RISK GROUP Κατηγορία Βράβευσης: Καινοτομία Πρόκειται για έναν όμιλο εταιρειών με περισσότερα από 20 χρόνια εμπειρίας στον χώρο της ιδιωτικής παροχής υπηρεσιών ασφάλειας. Έφερε στην Ελλάδα τα πρώτα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, για να προσφέρει μια καινοτόμο λύση τόσο στη δασοπροστασία-πυρασφάλεια όσο και στον τομέα του security. Εστιατόριο «ΤΟ ΜΑΝΤΡΙ» Κατηγορία Βράβευσης: Ανάπτυξη στον χρόνο Ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1977, στο βουνό της Τερψιθέας Γλυφάδας, από τον παππού Θανάση, και σήμερα τα ηνία έχει η τρίτη γενιά της οικογένειας Καραΐνδρου. Με μια υπέροχη θέα των νοτίων προαστίων, μπορεί κανείς να απολαύσει, και ιδίως οι λάτρεις του καλού κρέατος, πολλές και διαφορετικές γεύσεις υψηλής ποιότητας.

CUBE RM Κατηγορία Βράβευσης: Νέες Τεχνολογίες Συλλέγει σε μια μεγάλη βάση δεδομένων δημόσιους διαγωνισμούς που δημοσιεύονται καθημερινά και, αξιοποιώντας την Τεχνητή Νοημοσύνη και άλλες τεχνολογίες, τους συσχετίζει με τα προϊόντα των εταιρειώνπελατών της. Παρέχει επίσης στους πελάτες της software για να διαχειριστούν τις διαδικασίες που απαιτούν οι διαγωνισμοί ώστε να έχουν αυξημένες πιθανότητες επιτυχίας. Καλύπτει 40 χώρες και στοχεύει στην παγκόσμια κάλυψη.

STRATIGOS Κατηγορία Βράβευσης: Οικογενειακή επιχείρηση Εδρεύει στο Μοναστηράκι, με κύριο αντικείμενο τα παπούτσια και τα ρούχα. Είναι μια οικογενειακή επιχείρηση, που ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1981 και εξελίχθηκε στην πορεία των ετών, φτάνοντας στα 4 καταστήματα, με γνώμονα την καλύτερη εξυπηρέτηση των καταναλωτών – Ελλήνων και ξένων τουριστών– και στόχευση τη νεολαία.

CUBE RM - Κατηγορία Βράβευσης: Νέες Τεχνολογίες

STRATIGOS - Κατηγορία Βράβευσης: Οικογενειακή Επιχείρηση

ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΑΚΟΥ - Κατηγορία Βράβευσης: Εξωστρέφεια

ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΑΚΟΥ Κατηγορία Βράβευσης: Εξωστρέφεια Το οινοποιείο ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1919. Πρόκειται για το πρώτο βιοκλιματικό οινοποιείο με ειδικό σχεδιασμό και κατασκευή στην Ελλάδα, στη θέση Καλογέρι στο Μαρκόπουλο Αττικής, στην καρδιά του Αττικού Αμπελώνα. Σήμερα, εξάγει σε περισσότερες 21 χώρες, με τις εξαγωγές να αποτελούν πάνω από το 75% του τζίρου. ΚΟΦΙΝΑΣ ΑΕ Κατηγορία Βράβευσης: Πράσινη Επιχειρηματικότητα Ιδρύθηκε το 1977. Στόχος της εταιρείας, από την πρώτη στιγμή, δεν ήταν να κατασκευάζει περισσότερα σπίτια, αλλά καλύτερα σπίτια. Πριν από λίγα χρόνια, έφτιαξε ένα σύγχρονο εργοστάσιο, πιστοποιημένο, με μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, ενώ και τα σπίτια που παράγονται, μέσω σύγχρονης τεχνολογίας, είναι επίσης πράσινης δόμησης.

HERADO Κατηγορία Βράβευσης: Γυναικεία Επιχειρηματικότητα Πρωτοπόρος επιχείρηση στον τομέα της προστασίας 56

ΚΟΦΙΝΑΣ ΑΕ - Κατηγορία Βράβευσης: Πράσινη Επιχειρηματικότητα

από τις ακτινοβολίες. Έχει συνεργασία με όλους τους διαστημικούς οργανισμούς, με μεγάλες εταιρείες, αλλά και με τη NASA. Παράγει τα ολοκληρωμένα συστήματά της στην Ελλάδα, φέρνει Έλληνες από το εξωτερικό για να εργαστούν στην Ελλάδα και έχει παρουσία σε 16 χώρες. Εκτός από το Διάστημα, παράλληλα δίνει λύσεις και σε επίγειες εφαρμογές, οπουδήποτε υπάρχουν ακτινοβολίες, όπως στα νοσοκομεία.

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Ειδικά Τιμητικά Βραβεία

HERADO - Κατηγορία Βράβευσης: Γυναικεία Επιχειρηματικότητα

Μεγάλη ήταν η συγκίνηση στην απονομή των Ειδικών Τιμητικών Βραβείων, τα οποία απονεμήθηκαν στους κάτωθι: Στον Αρχηγό της Πυροσβεστικής, κ. Γεώργιο Πουρνάρα: Για μία ακόμη χρονιά, έπληξαν τη χώρα καταστροφικές πυρκαγιές. Αυτοί που βρίσκονταν συνεχώς στην πρώτη γραμμή των πύρινων μετώπων, επιχειρώντας να σώσουν ανθρώπινες ζωές και περιουσίες, ήταν οι άνδρες και γυναίκες του πυροσβεστικού σώματος. Όλο το προσωπικό της Πυροσβεστικής ήταν στις επάλξεις τους πολύ δύσκολους μήνες του καλοκαιριού. Στο πρόσωπο του Αρχηγού της Πυροσβεστικής, κ. Γεωργίου Πουρνάρα, το ΕΕΑ βραβεύει την προσπάθεια που κατέβαλε το πυροσβεστικό σώμα όλο το καλοκαίρι στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Στον ΕΠ.ΟΠ. Λοχία Πεζικού Ευστάθιο Κοτρέτσο: Κατά τη διάρκεια των ακραίων καιρικών φαινομένων στη Θεσσαλία και μετά από απεγκλωβισμό κατοίκων πλημμυρισμένων χωριών, ένας εκ των πεζοναυτών που έλαβαν μέρος στις επιχειρήσεις διάσωσης δεν δίστασε να ξαπλώσει στις λάσπες για να βοηθήσει να πατήσουν σε στεγνό έδαφος υπερήλικες γυναίκες που κατέβαιναν από βάρκες. Ήταν ο υπαξιωματικός Ευστάθιος Κοτρέτσος. Η κίνησή του αυτή, που απαθανάτισε ο φωτογραφικός φακός, συγκίνησε όλη την Ελλάδα. Αυτό το μεγαλείο ψυχής, το υψηλό φρόνημα και την αίσθηση του καθήκοντος που επέδειξε ο πεζοναύτης, στοιχεία που διακρίνουν τις Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας, βραβεύει το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών.

Στον Αρχηγό της Πυροσβεστικής, κ. Γεώργιο Πουρνάρα, για τη σπουδαία προσφορά της Πυροσβεστικής στην προστασία και ασφάλεια της χώρας.

Στον ΕΠ.ΟΠ. Λοχία Πεζικού Ευστάθιο Κοτρέτσο, που, κατά τη διάρκεια των ακραίων καιρικών φαινομένων στη Θεσσαλία, δεν δίστασε να ξαπλώσει στις λάσπες για να βοηθήσει να πατήσουν σε στεγνό έδαφος υπερήλικες γυναίκες που κατέβαιναν από βάρκες.

57

ΕΤΗΣΙΕΣ ΒΡΑΒΕΥΣΕΙΣ

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Στην παγκόσμια πρωταθλήτρια στο βάδην Αντιγόνη Ντρισμπιώτη: Χρυσή πρωταθλήτρια Ευρώπης το 2022 στα 20 χλμ. και τα 35 χλμ. βάδην, αλλά και χάλκινη στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου της Βουδαπέστης πριν από λίγους μήνες, δίκαια θεωρείται η καλύτερη Ελληνίδα βαδίστρια όλων των εποχών. Με πολλές άλλες πρωτιές και εξαιρετικές επιδόσεις, μεταξύ αυτών και πολλά πανελλήνια ρεκόρ σε εγχώριες και διεθνείς διοργανώσεις, η αθλήτρια μας τίμησε και συνεχίζει να τιμά τα ελληνικά χρώματα, προσφέροντας μοναδικές στιγμές υπερηφάνειας σε όλο τον ελληνικό λαό.

Στην παγκόσμια πρωταθλήτρια στο βάδην Αντιγόνη Ντρισμπιώτη, για τη μεγάλη της προσφορά στον ελληνικό αθλητισμό.

Στον φοιτητή Φίλιππο Φούφα, που εισήχθη στη Νομική Σχολή Αθηνών με 4 εικοσάρια στις τελευταίες πανελλαδικές εξετάσεις.

Παράλληλα όμως αποτελεί πρότυπο και για τη δύναμη της ψυχής της. Το 2003, σταμάτησε τον αθλητισμό, δημιουργώντας οικογένεια, και επανήλθε στις προπονήσεις το 2011. Με μεγάλο αγώνα και συχνά υπό αντίξοες συνθήκες, κατάφερε να κάνει πρωταθλητισμό στο πιο υψηλό επίπεδο και να γράψει με χρυσά γράμματα το όνομά της στην ιστορία του ελληνικού αθλητισμού. Δείγμα της αδάμαστης θέλησής της και της πίστης στις δυνατότητές της είναι ότι πήρε το πρώτο της μετάλλιο σε παγκόσμιο πρωτάθλημα στα 39 της χρόνια. Βραβεύεται για τη μεγάλη της προσφορά στον ελληνικό αθλητισμό. Στον φοιτητή Φίλιππο Φούφα, που εισήχθη στη Νομική Σχολή Αθηνών με τέσσερα 20άρια στις τελευταίες πανελλαδικές εξετάσεις: Την τέλεια επίδοση «έπιασε» ο Φίλιππος Φούφας, καθώς στις τελευταίες Πανελλαδικές έγραψε άριστα και στα τέσσερα μαθήματα. Συγκέντρωσε 20.000 μονάδες, κάτι ίσως μοναδικό στα χρονικά των εξετάσεων για εισαγωγή σε Ανώτατες Σχολές. Νωρίτερα, είχε περάσει όλες τις τάξεις του Γυμνασίου και του Λυκείου με πάνω από 19 μέσο όρο.

Βραβεία απονεμήθηκαν, επίσης, στους δύο χορηγούς της εκδήλωσης Eurolife FFH και Όμιλο Eurobank, για τη συμβολή τους στη διοργάνωσή της.

58

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

Επιλογή του ήταν η εισαγωγή στη Νομική Σχολή Αθηνών. Στο πρόσωπό του βραβεύεται από το ΕΕΑ η αριστεία και η συνεχής προσπάθεια για μάθηση και πρόοδο. Επιπλέον, βραβεία απονεμήθηκαν στους δύο χορηγούς της εκδήλωσης Eurolife FFH και Όμιλο Eurobank, για τη συμβολή τους στη διοργάνωσή της. Την εκδήλωση παρουσίασαν οι δημοσιογράφοι Εύη Φραγκάκη και Αντώνης Κρητικός.

Χορηγοί: Τράπεζα Eurobank, Eurolife FFH, SKYexpress

Χορηγός διαδικτυακής επικοινωνίας: naftemporiki.gr

Χορηγοί επικοινωνίας: ΣΚΑΪ, Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, Εφημερίδα Ναυτεμπορική

Υποστηρικτές επικοινωνίας: eea.gr, insurance-eea.gr

59

ΕΠΙΚΑΙΡΌΤΗΤΑ

60

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

TEYXOΣ 4 | ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

61

ΚΌΙΝΩΝΙΚΗ ΥΠΕΥΘΥΝΌΤΗΤΑ

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Κέντρο ψυχολογικής υποστήριξης επιχειρηματιών, εργαζομένων και οικογενειών τους: Ποιες υπηρεσίες παρέχει - Πώς μπορείτε να απευθυνθείτε σε αυτό

Ε

πιχειρηματίες-μέλη του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, οι εργαζόμενοί τους και τα μέλη των οικογενειών τους μπορούν να λαμβάνουν δωρεάν εξειδικευμένες υπηρεσίες ψυχικής και επαγγελματικής υγείας. Πώς γίνεται αυτό; Με τη συνεργασία του ΕΕΑ, ξεκίνησε πρόσφατα τη λειτουργία του ένα πρωτοποριακό κέντρο ψυχολογικής υποστήριξης στην καρδιά της Αθήνας, το οποίο τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Υγείας.

Το Κέντρο Ημέρας λειτουργεί καθημερινά από τις 9:00 το πρωί έως τις 19:00 και οι επισκέψεις σε αυτό γίνονται με ραντεβού. Ο προγραμματισμός ραντεβού πραγματοποιείται τηλεφωνικά ή μέσω e-mail.

Το Κέντρο Ημέρας Υποστήριξης Εργαζομένων Αθηνών, όπως ονομάζεται, στελεχώνεται από ειδικούς ψυχικής και επαγγελματικής υγείας, οι οποίοι, μέσα από ατομικές ή ομαδικές παρεμβάσεις, υποστηρίζουν εργοδότες, εργαζόμενους, αλλά και τα μέλη των οικογενειών τους, με σκοπό: • • • • •

την ενίσχυση της ψυχικής υγείας και ευεξίας, την πρόληψη, εκτίμηση και αντιμετώπιση ψυχοκοινωνικών κινδύνων στον χώρο εργασίας, την αλλαγή της οργανωσιακής κουλτούρας στον χώρο εργασίας, την υποστήριξη για κοινωνικοπρονοιακά ζητήματα, τη διασύνδεση/παραπομπή προς κοινωνικούς και υγειονομικούς φορείς.

Στο επίκεντρο η ψυχική υγεία στην εργασία Είναι γεγονός πως η εργασία αποτελεί μεγάλο κομμάτι της καθημερινότητάς μας και οι συνθήκες υπό τις οποίες εργαζόμαστε καθορίζουν τη γενικότερη ψυχική μας ευεξία.

Τα στοιχεία επικοινωνίας έχουν ως εξής:

Βύσσης 23, Μοναστηράκι Δ. Αθηναίων

Ένα μη ικανοποιητικό εργασιακό περιβάλλον ή οι δύσκολες συνθήκες εργασίας αναπόφευκτα επηρεάζουν την ψυχική μας υγεία, καθώς και τη γενικότερη υγεία μας, και μάλιστα τα προβλήματα διαχέονται και στα υπόλοιπα κομμάτια της ζωής μας. Οι επιπτώσεις, βέβαια, της κακής ψυχικής υγείας των εργαζομένων έχουν αντίκτυπο και στο ευρύτερο εργασιακό περιβάλλον, με αποτέλεσμα, πολλές φορές, τη μείωση της παραγωγικότητας και τα επιπρόσθετα οικονομικά κόστη για μια επιχείρηση.

210 33 14 603

Ειδικά στο μετα-πανδημικό εργασιακό περιβάλλον, οι ανάγκες ψυχικής υγείας των εργαζομένων αναδείχθηκαν και, σε μεγάλο μέρος τους, έμειναν αναπάντητες, γιατί στη χώρα μας δεν υπήρχαν μέχρι τώρα εξειδικευμένες υπηρεσίες επαγγελματικής ψυχικής υγείας και υπηρεσίες για τη διαχείριση ψυχοκοινωνικών κινδύνων στους εργασιακούς χώρους.

employees@thalpos.org.gr

Μια νέα εποχή για την ψυχική υγεία στον εργασιακό χώρο ξεκινά στην Ελλάδα και το Κέντρο Ημέρας Υποστήριξης Εργαζομένων Αθηνών, μαζί με το ανθρώπινο δυναμικό του, φιλοδοξεί να βρίσκεται στο επίκεντρο των εξελίξεων. Το Κέντρο Ημέρας Υποστήριξης Εργαζομένων υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0 με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU.

62

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΜΕΛΩΝ

Μάθε για την πλατφόρμα e-learning του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών

EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

Σ

τη διάθεση των μελών του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών βρίσκεται η σύγχρονη πλατφόρμα e-learning, στην οποία τα μέλη του ΕΕΑ μπορούν να παρακολουθήσουν, όποτε και όσες φορές επιθυμούν, μαθήματα και σεμινάρια για τον κλάδο τους ή γενικότερου ενδιαφέροντος. Η πρόσβαση στην πλατφόρμα https://services.eea.gr/el/ normal/home γίνεται με τους κωδικούς του μέλους του Επιμελητηρίου. Προϋπόθεση για την ελεύθερη πρόσβαση είναι το μέλος του ΕΕΑ να είναι ταμειακώς ενήμερο. Η πλατφόρμα e-learning του ΕΕΑ περιλαμβάνει μαθήματα για τους κλάδους της Εστίασης, των Κομμωτών, των Φροντιστηρίων Μέσης Εκπαίδευσης και των Κρεοπωλών. Τα μαθήματα προετοιμάστηκαν σε συνεργασία με τα σωματεία κάθε κλάδου. Ταυτόχρονα, στην πλατφόρμα μπορεί κάποιος να παρακολουθήσει τα ακόλουθα μαθήματα-σεμινάρια: Διαχείριση Έργου και Χρόνου Διαχείριση Συνεργασιών Καινοτομία, Κατανόηση, Διαχείριση & Επιχειρηματικό Όφελος Νέα Συστήματα Διοίκησης Διαχείρισης Επιχειρησιακών Πόρων Ποιότητα για Μικρές Επιχειρήσεις Σύγχρονες Τεχνικές Μάρκετινγκ Τεχνικές Μείωσης Κόστους Παράλληλα, θα είναι διαθέσιμα για τα μέλη του ΕΕΑ τα ακόλουθα μαθήματα-σεμινάρια: Αποφύγετε τους οικονομικούς κινδύνους της επιχείρησής σας με σωστό σχεδιασμό - Τα 5 «πρέπει» Η αντιμετώπιση και αποτελεσματική διαχείριση των αλλαγών Τα βασικά μυστικά του ηλεκτρονικού εμπορίου Δημιουργία και οφέλη ενός e-shop 10+10 πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για το ηλεκτρονικό εμπόριο Πώς θα προφυλαχθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις από το ηλεκτρονικό έγκλημα After Crisis Marketing

https://services.eea.gr/el/normal/home

Η πρόκληση της πανδημίας και η μετάβαση σε άλλο επίπεδο πώλησης Εξεύρεση πελατών με ψηφιακούς τρόπους και αντιμετώπιση αντιρρήσεων Στάδια και βήματα διαχείρισης κινδύνου σε κρίση Ψηφιακοί τρόποι ανάπτυξης εργασιών των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών Διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού για μικρές επιχειρήσεις Προσανατολισμός στην υπηρεσία και εμπειρία πελάτη Σεξουαλική διαπαιδαγώγηση παιδιών-εφήβων και μορφές βίας στο εργασιακό περιβάλλον Mobbing, ηθική και ψυχολογική παρενόχληση Θετική ψυχολογία, συμβουλευτική και εκπαίδευση

64