και ΕΠΙ ΕΙ Η Α ΙΚ Η Α ISSN: 2945-0721 TEYXOΣ 5 | ΡΤΙΟΣ 2024
η Κ Α ΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣ Η ΙΑ ΕΚΠΑ Ι ∆ΕΥΣΗ και ∆ΙΑΣ Υ Ν∆ΕΣΗ
εργασίας
αφιέρωμα
µε την αγορά
Ι ΙΚΗΤΙΚΗ
ΙΤΡ Η
Α ΜΑΤΙΚ ΙΜ ΗΤΗΡΙ Α Η
Π Ε∆ Σ
Α ΑΝ ΙΠ Ε∆ Σ
ΑΝ ΙΠ Ε∆ Σ
ΑΝ ΙΠ Ε∆ Σ
ΕΝΙΚ Σ Α Α Ε ΑΣ
ΙΚ Ν ΙΚ Σ ΕΠ Π ΗΣ
ΥΠΕ Υ ΥΝ Σ Ε Η ΚΑΙ Ε ΥΠΗ Ε ΗΣΗΣ
ΕΠΙ ΕΙ Η ΣΕ Ν
ΥΠΕ Υ ΥΝ Σ ΣΥ Υ
ΕΥ ΙΚ Η Σ ΥΠ Σ Η Ι ΗΣ
ΕΠΙ ΕΙ Η ΣΕ Ν
ΥΠΕ Υ ΥΝ Σ ∆ΙΕ Ν Ν
∆Η Σ Ι Ν Σ Ε ΣΕ Ν ΚΑΙ Σ Ε ΣΕ Ν Ε
Κ ΙΝ ΝΙΚ ΥΣ Ε Ι Σ
Η Α ΕΠΑ Ε Α Ι Ν
Π Ε∆ Σ Θεόδωρος Μπαρόγιωργας
Ιωάννης Χατζηθεοδοσίου
Νίκος Γρέντζελος
Νίκος Κογιουμτσής
Ηλίας Μάνδρος
Δημήτρης Γαβαλάκης
Παναγιώτης Παντελής
Γιώργος Ζηκόπουλος
Γιάννης Βαφειαδάκης
Γιώργος Καββαθάς
Η Α ΥΠΗ ΕΣΙ Ν
Π Ε∆ Σ Γεώργιος Παϊκόπουλος
Α Σ ΣΥ Υ ΕΥ ΙΚΗ
ΑΝΑΠ Υ ΙΑΚΗ ΑΣ ΙΚΗ Ε ΑΙ ΕΙΑ Η
ΚΕ ∆ ΣΚ ΠΙΚ Υ Α ΑΚ Η Α Ε Ε Α Π Ε∆ Σ Δημήτριος Βαρδακώστας
∆Ι ΙΚΗ ΙΚ ΣΥ Υ Ι
Aγαπητός Κωνσταντίνος, Aυγέρη Έλλη, Aυγέρη Μαριάννα, Bαρδακώστας Δημήτριος, Βαφειαδάκης Ιωάννης, Γαβαλάκης Δημήτριος, Γιάννη (JANI) Δήμος (DHIMO), Γιαννόπουλος Παναγιώτης, Γκόντζος Γεώργιος, Γρέντζελος Νικόλαος, Δαμιανός Σπυρίδων, Δημαρχιάδης Κλήμης, Δημοθεόδωρος Ιωάννης, Δρόσος Κωνσταντίνος, Ζηκόπουλος Γεώργιος, Θεοδωρόπουλος Δημήτριος, Θεοχάρη Ευσταθία, Καββαθάς Γεώργιος, Καλαμπαλίκης Ανδρέας, Καραβίας Γεώργιος, Καρναχωρίτης Βασίλειος, Καυκαλέτος Αναστάσιος, Κογιουμτσής Νικόλαος, Κοντούρης Χρηστάκης, Κουράσης Γεώργιος, Κούρτης Ανδρέας, Κουτσογιάννης Παναγιώτης, Κωλέτσης Χρήστος, Λεβετσοβίτης Νικόλαος, Λιάγκας Αθανάσιος, Λώλος Ιωάννης, Μάλλιος Θεόδωρος, Μάνδρος Ηλίας, Μπακάλη Μαρκία, Μπαρόγιωργας Θεόδωρος, Παϊκόπουλος Γεώργιος, Παναγιωτάκης Νικόλαος, Παντελής Παναγιώτης, Παξινός Ανάργυρος, Παπαγιαννόπουλος Δημήτριος, Ραμαντζάς Δημήτριος, Ρεκλείτης Ιωάννης, Ρεκλείτης Κωνσταντίνος, Ρούσσης Κωνσταντίνος, Σαξιώνης Σταύρος, Σκληράκης Χρήστος, Σταυρούλιας Σπυρίδων, Κούκλαρης Χρήστος, Τσαβλής Διονύσιος, Φουφόπουλος Γεώργιος, Χατζηθεοδοσίου Ιωάννης
ΕΚΠ Σ Π Ι ΕΠΑ Ε Α ΙΚ Υ ΕΠΙ Ε Η Η Ι Υ Α Η
Ν Ν Σ ΠΕ Ι Ε ΕΙΑΚ ΕΠΙ Ε Η Η ΙΑΚ ΣΥ Υ Ι
1. Χατζηθεοδοσίου Ιωάννης, Πρόεδρος ΕΕΑ
2. Γρέντζελος Νικόλαος, Α’ Αντιπρόεδρος ΕΕΑ
3. Μάλλιος Θεόδωρος, μέλος Διοικητικού Συμβουλίου
4. Δημοθεόδωρος Ιωάννης, μέλος Διοικητικού Συμβουλίου
5. Ραμαντζάς Δημήτριος, μέλος Διοικητικού Συμβουλίου
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ: EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ
Ι∆ΙΟΚΤΗΤΗΣ ΕΚ∆ΟΣΗΣ: Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών Ελ. Βενιζέλου & Χαρ. Τρικούπη Τ.Κ. 106 79 - Αθήνα Τηλ.: 210 3380201, Fax: 210 3380219 E-mail: eea@eea.gr www.eea.gr
ΕΚ∆ΟΤΗΣ-ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ: Δημήτριος Βαρδακώστας, Πρόεδρος, «ΑΡΩΓΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Ε.Ε.Α.» Πανεπιστημίου 44 & Χαρ. Τρικούπη ΤΚ 106 79 Αθήνα
Τ: 210 3380291
Email: info@arogos-eea.gr www.eea.gr
∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Λάμπρος Αριστ. Ρόδης
ΕΜΠΟΡΙΚΗ AΝΑΠΤΥΞΗ: «ΑΡΩΓΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ Ε.Ε.Α.»
CREATIVE ART DIRECTOR:
Χριστίνα Χριστοπούλου ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ©PHOTOPRESS Θ&Α ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΙ Φωτοθήκη ΕΕΑ Shutterstock
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ: Theasis Expo IKE, Μοισιόδακος 19, Αθήνα, ΤΚ 115 24, info@theassisexpo.gr
*Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκευή απόδοσης του περιεχομένου του ενημερωτικού τεύχους με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογραφήσεως ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια, σύμφωνα με την ισχύουσα Νομοθεσία.
*Τα επώνυμα άρθρα και κείμενα εκφράζουν απόψεις των συντακτών τους.
ISSN: 2945-0721
ΡΙ Μ Α
σελ. 5
σελ. 48
σελ. 52
σελ. 54
σελ. 56 Αφιέρωμα: Μη κρατικά πανεπιστήμια, εκπαίδευση και διασύνδεση με την αγορά εργασίας
Κοπή Πίτας 2024: Ήταν όλοι εκεί στο καλωσόρισμα του 2024!
Ξεκινούν δράσεις συνεργασίας με τον Δήμο Αθηναίων
Ώθηση στο επιχειρείν μέσω των σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων επιθυμεί η Διοίκηση του ΕΕΑ
Δώρα σε παιδιά που φιλοξενούνται σε 9 δομές και
ιδρύματα
∆ ρεάν αρο
σε ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές, εκπαιδευτές οδήγησης, κέντρα ξένων γλωσσών, φροντιστήρια μέσης εκπαίδευσης
Μετά το πρόγραμμα δωρεάν δημιουργίας site και e-shop για τα μέλη του Ε.Ε.Α., το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη, έρχεται μία επιπλέον σημαντική πρωτοβουλία από το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών με στόχο την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό τους.
Σταθερά στο πλευρό των μικρομεσαίων επιχειρηματιών και των ελεύθερων επαγγελματιών-μελών του βρίσκεται το Ε.Ε.Α. Ανταποκρινόμενο στις προκλήσεις της νέας ψηφιακής εποχής, προχωρά στην υποστήριξη μιας σειράς κλάδων με τη δωρεάν παροχή στις επιχειρήσεις-μέλη τους ενός πληροφοριακού προγράμματος διαχείρισης των μονάδων τους (CRM), μιας υπερσύγχρονης εφαρμογής η οποία λειτουργεί και σε κινητό τηλέφωνο.
Πρόκειται για ένα ηλεκτρονικό εργαλείο που θα διευκολύνει σημαντικά και θα αναβαθμίσει την καθημερινή λειτουργία τους. Η δράση αφορά στους κλάδους των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών, των εκπαιδευτών οδήγησης, των κέντρων ξένων γλωσσών και των φροντιστηρίων μέσης εκπαίδευσης.
Η προσαρμογή στα νέα, ψηφιακά δεδομένα αποτελεί μονόδρομο για τις επιχειρήσεις προκειμένου να παραμείνουν βιώσιμες και ανταγωνιστικές, και το Ε.Ε.Α. στηρίζει έμπρακτα αυτήν την προσπάθεια.
Μη κρατικά
πανεπιστήμια και
ανάπτυξη
Ιωάννης Χατζηθεοδοσίου
Πρόεδρος ΕΕΑ και Επίτιμος Διδάκτορας ΠΑΠΕΙ
Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι, Η ίδρυση μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα είναι ένα θέμα που κυριαρχεί στον δημόσιο διάλογο τους τελευταίους μήνες. Οι απόψεις που έχουν ακουστεί ως τώρα είναι πολλές, από την κάθετη αντίθεση μέχρι την επιφυλακτικότητα και τον απόλυτο ενθουσιασμό.
Μια νηφάλια θεώρηση των πραγμάτων δείχνει ότι το συγκεκριμένο εγχείρημα μπορεί, με τις κατάλληλες προϋποθέσεις, να αποφέρει σημαντικά και πολύπλευρα οφέλη στη χώρα. Το κυριότερο ίσως από αυτά προκύπτει από τη δυνατότητα να αντιστραφεί το “brain drain” μέσω της παραμονής στην Ελλάδα νέων ανθρώπων που διαφορετικά θα έφευγαν για σπουδές στο εξωτερικό, αλλά και μέσω της εισροής φοιτητών και διδακτικού προσωπικού –Ελλήνων και αλλοδαπών– από το εξωτερικό.
Δημιουργούνται, επίσης, προϋποθέσεις για την κάλυψη του ελλείμματος εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις. Είναι γνωστό ότι, ενώ η χώρα μας διαθέτει πανεπιστήμια με υψηλό ακαδημαϊκό επίπεδο, τα προγράμματα σπουδών φαίνονται να κινούνται σε αντίθετη κατεύθυνση από τις ανάγκες της αγοράς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο κλάδος των ΤΠΕ, όπου αναμένεται αύξηση των θέσεων εργασίας κατά 8% ετησίως στο σύνολο της αγοράς, ενώ ο αριθμός των εισακτέων σε διάφορες σχολές με αντικείμενο την πληροφορική παραμένει στάσιμος.
Σήμερα, εκτιμάται ότι πάνω από 50.000 Έλληνες φοιτητές σπουδάζουν στο εξωτερικό, σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ, η Γερμανία, αλλά και η Κύπρος, η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Σλοβακία κ.ά. Με συνέπεια η χώρα μας να χάνει σημαντικούς οικονομικούς, αλλά και ανθρώπινους πόρους. Ένα μεγάλο ποσοστό αυτών των φοιτητών είναι πολύ πιθανόν να επιλέξει να παραμείνει στη χώρα, εφόσον υπάρξει η επιλογή ποιοτικών σπουδών σε μη κρατικό πανεπιστήμιο, ενώ ανοίγει ο δρόμος για την προσέλκυση και ξένων φοιτητών, καθώς και για τον επαναπατρισμό Ελλήνων ακαδημαϊκών και επιστημόνων.
Ουσιαστικά, η Ελλάδα αποκτά την ευκαιρία όχι μόνο να συγκρατήσει τη διαρροή ανθρώπινου κεφαλαίου, αλλά και να δημιουργήσει μια δεξαμενή νέων γνώσεων, ταλέντου και εξειδίκευσης, που θα παραμείνουν εδώ και θα συμβάλουν σε μια πιο παραγωγική και ανταγωνιστική οικονομία. Το παράδειγμα της Κύπρου –όπου το 7% του ΑΕΠ επενδύεται στην παιδεία και το 60% αυτού στην τριτοβάθμια εκπαίδευση– δείχνει ότι η λειτουργία μη κρατικών πανεπιστημίων μπορεί να λειτουργήσει ως πυλώνας ανάπτυξης.
Ζητούμενο, ωστόσο, είναι η κίνηση αυτή να συνοδευτεί από τη συνολική αναβάθμιση της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στη χώρα μας. Για να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες που προκύπτουν από τη λειτουργία των μη κρατικών πανεπιστημίων, θα πρέπει να εφαρμοστούν αυστηρές προδιαγραφές για την ίδρυση και τη λειτουργία τους, καθώς και ένα πλαίσιο κανόνων και εποπτείας το οποίο θα διασφαλίζει την παροχή υψηλού επιπέδου μόρφωσης, τον σεβασμό στους φοιτητές και στις ακαδημαϊκές αρχές.
Είναι, επίσης, απαραίτητη η ενδυνάμωση των δημόσιων ελληνικών πανεπιστημίων, με γενναία αύξηση της χρηματοδότησής τους, μείωση της γραφειοκρατίας, ενίσχυση της εξωστρέφειάς τους, αλλά και ριζική αναβάθμιση των προγραμμάτων σπουδών, ώστε να αναπτύσσονται αντικείμενα και δεξιότητες που λείπουν σήμερα από την αγορά εργασίας. Το άνοιγμα του ανταγωνισμού δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί ως απειλή για το δημόσιο πανεπιστήμιο, αλλά ως ευκαιρία για να βελτιώσει τη λειτουργία του και να ενισχύσει το κύρος του τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς.
Η επένδυση στη γνώση και στο ανθρώπινο κεφάλαιο είναι μονόδρομος επιβίωσης και ανάπτυξης για κάθε οικονομία, για κάθε κοινωνία. Η επερχόμενη αλλαγή του τοπίου στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι μια ευκαιρία για την Ελλάδα να κάνει σημαντικά βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση. Το αν θα καταφέρουμε να την αξιοποιήσουμε θα φανεί στην πράξη.
Καλή ανάγνωση!
EDITORIAL 4 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
ΜΗ ΚΡΑΤΙΚΑ
αφιέρωµα
ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ και
∆ΙΑΣΥΝ∆ΕΣΗ µε την αγορά εργασίας
ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ άρθρο
Ισ ρ αν τατη εκ αί ε ση µε τα ηµ σια
ανε ιστ µια στο ε ίκεντρο
του Κυριάκου Πιερρακάκη
O Κυριάκος Πιερρακάκης είναι υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού.
Αν ανατρέξει κανείς στα τελευταία τουλάχιστον 100 χρόνια της ιστορίας μας, θα διαπιστώσει ότι ο προσανατολισμός, οι προτεραιότητες και η πορεία της Ελλάδας αποτελούν έννοιες συνυφασμένες με την Παιδεία και, ιδίως, την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ανατρέχοντας στις εκπαιδευτικές πολιτικές, μπορούμε να συναγάγουμε πλήθος συμπερασμάτων για τη φιλοσοφία και τη στρατηγική της χώρας ως προς το παραγωγικό της μοντέλο, την κοινωνική συνοχή και τον σχεδιασμό της για το μέλλον.
8 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
Σε αυτό το πλαίσιο, ο νόμος του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού για την αναβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έχει μια διπλή στόχευση: αφενός να επιλύσει εκκρεμότητες από το παρελθόν και αφετέρου να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες ώστε η ανώτατη εκπαίδευση να εξακολουθήσει να επιτελεί την αποστολή της ως ο κεντρικός ιμάντας κοινωνικής κινητικότητας και ως ο κινητήριος μοχλός για τη μετάβαση της χώρας στην εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης.
Ο νόμος αποτυπώνει ξεκάθαρα την προσήλωσή μας στην ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου και τη μετεξέλιξη της χώρας σε περιφερειακό κέντρο εκπαίδευσης. Τα δημόσια ΑΕΙ αποτελούν τη ναυαρχίδα της στρατηγικής μας, και αυτό προκύπτει από τον νόμο τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά. Τα περισσότερα από 170 από τα συνολικά 205 άρθρα του αφορούν στο δημόσιο σύστημα εκπαίδευσης και έρχονται να απελευθερώσουν τα δημόσια πανεπιστήμια από τα δεσμά της γραφειοκρατίας, από αναχρονιστικές λογικές και από περιορισμούς που μέχρι σήμερα δεν επέτρεπαν στα ιδρύματά μας να αναπτύξουν στον μέγιστο βαθμό τις δυνατότητες του ανθρώπινου δυναμικού τους.
Ειδικότερα, ο νόμος ξεκινά με την ενίσχυση δύο ακαδημαϊκών μας ιδρυμάτων –του Δημοκριτείου
Πανεπιστημίου Θράκης και του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Το ΔΠΘ αναβαθμίζεται με την προσθήκη νέων τμημάτων, που το καθιστά το τρίτο μεγαλύτερο ΑΕΙ της χώρας. Παράλληλα, η επέκτασή του σε όλη την εδαφική έκταση της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης θα προωθήσει την ακόμη μεγαλύτερη αλληλεπίδραση μεταξύ του πανεπιστημίου και της Περιφέρειας, αλλά και τη θωράκιση αυτής της τόσο κρίσιμης εθνικά περιοχής.
Η νέα γεωγραφία του ΔΠΘ αποτυπώνει τη φιλοσοφία μας ως προς την ανασχεδίαση του ακαδημαϊκού χάρτη. Αυτή η νέα γεωγραφία ενισχύει τα περιφερειακά πανεπιστήμια, καθιστώντας τα πυλώνες των τοπικών κοινωνιών. Αντίστοιχα, το ΕΑΠ καθίσταται πλήρως αυτοδιοίκητο πανεπιστήμιο, αποκτώντας τα ίδια όργανα και τις ίδιες λειτουργίες με όλα τα υπόλοιπα ακαδημαϊκά ιδρύματα.
Ο κύριος κορμός του νόμου έχει ως σκοπό την απογραφειοκρατικοποίηση και την ενθάρρυνση της εξωστρέφειας όλων των δημόσιων πανεπιστημίων. Οι διατάξεις αυτές έρχονται να δώσουν στα ΑΕΙ μας πολύ περισσότερη ελευθερία, εκπληρώνοντας ουσιαστικά τη συνταγματική επιταγή του αυτοδιοίκητού τους. Επιπλέον, ερχόμαστε να διορθώσουμε τις αρρυθμίες που προκάλεσε η υπερδεκαετής οικονομική κρίση,
Ο νόμος έρχεται να
διορθώσει μια ιστορική ανορθογραφία, καθώς καθιερώνουμε τη δυνατότητα εγκατάστασης μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων.
9 TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ άρθρο
Το πεπρωμένο της Ελλάδας είναι να εξασφαλίζει για κάθε νέα και κάθε νέο τη δυνατότητα να εξελιχθούν σε αξιόπιστους επαγγελματίες και υπεύθυνους πολίτες μέσα από την εκπαίδευση που τους παρέχουμε εδώ, στην πατρίδα τους. Και με τον νόμο αυτό κάνουμε ένα κρίσιμο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση.
αποκαθιστώντας μισθολογικές αδικίες σε βάρος των μελών ΔΕΠ και εξασφαλίζοντας ότι τα ΑΕΙ μας θα είναι επαρκώς στελεχωμένα.
Πρωτίστως, όμως, με τις διατάξεις για τα δημόσια πανεπιστήμια προστίθενται νέες δυνατότητες για τη σύναψη συνεργειών με μεγάλα ξένα πανεπιστήμια και για την προσέλκυση φοιτητών από άλλες χώρες. Πλέον, τα δημόσια ΑΕΙ αποκτούν ένα πλήρες πλαίσιο για τη δημιουργία κοινών προγραμμάτων σπουδών με ακαδημαϊκά ιδρύματα του εξωτερικού, τα οποία θα διεξάγονται στην Ελλάδα και θα οδηγούν στην απόκτηση διπλωμάτων και από τα δύο ιδρύματα. Και, περαιτέρω, δίνουμε στα πανεπιστήμια την ευχέρεια να ανοίγουν τα ξενόγλωσσα προγράμματα σε φοιτητές από ακόμη περισσότερες χώρες.
Σε συνδυασμό με τη σταθερή αύξηση της χρηματοδότησης των πανεπιστημίων –η οποία από το 2019 μέχρι σήμερα έχει ενισχυθεί συνολικά κατά περίπου 50% και δέσμευσή μας είναι η αύξηση αυτή να συνεχιστεί–, το νομοσχέδιο φιλοδοξεί να δημιουργήσει τη μέγιστη δυνατή προστιθέμενη αξία για κάθε πόρο που κατευθύνεται προς τα δημόσια πανεπιστήμια, αλλά και να μειώσει τους περιορισμούς των ΑΕΙ από περιττές διαδικασίες και αναχρονιστικές λογικές.
Και, βέβαια, ο νόμος έρχεται να διορθώσει μια ιστορική ανορθογραφία, καθώς καθιερώνουμε τη δυνατότητα εγκατάστασης μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων. Επιλέγουμε να κάνουμε ένα στέρεο συνταγματικά βήμα, ακολουθώντας τις γνωμοδοτήσεις έγκριτων καθηγητών Συνταγματικού και Δημοσίου Δικαίου, οι οποίοι τεκμηριώνουν ότι οι σχετικές διατάξεις είναι ευθυγραμμισμένες τόσο προς τις συνταγματικές επιταγές όσο και προς το ενωσιακό δίκαιο και τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η συγκεκριμένη ρύθμιση υπαγορεύεται από μια σειρά δεδομένων. Υπαγορεύεται από το γεγονός ότι η μέχρι σήμερα ερμηνεία του άρθρου 16 του Συντάγματος έχει οδηγήσει σε ένα αρρύθμιστο καθεστώς κατ’ ουσίαν τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, το οποίο είναι καθαρά ιδιωτικό και αμιγώς κερδοσκοπικό και το οποίο εκφεύγει της κρατικής εποπτείας. Υπαγορεύεται από τον εξαιρετικά υψηλό αριθμό των νέων οι οποίοι μεταναστεύουν για να σπουδάσουν (έχουμε περίπου 40.000 φοιτητές στο εξωτερικό, αριθμός τριπλάσιος από τον αντίστοιχο της Πορτογαλίας και μεγαλύτερος σε σχέση με χώρες με πολλαπλάσιο πληθυσμό, όπως η Ισπανία ή το Ηνωμένο Βασίλειο) και από την ολοένα και αυξανόμενη ζήτηση για συμμετοχή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Πρωτίστως, όμως, υπαγορεύεται από τις τεράστιες δυνατότητες που έχει η χώρα να ανοιχτεί διεθνώς σε έναν τομέα που μέχρι τώρα δεν έχει αξιοποιήσει. Η Ελλάδα διαθέτει ένα σπουδαίο συγκριτικό πλεονέκτημα και αυτό είναι οι Έλληνες ακαδημαϊκοί που εργάζονται σχεδόν σε όλα τα πανεπιστήμια διεθνώς. Και είμαστε αισιόδοξοι ότι, εν προκειμένω, η διασπορά μπορεί να κάνει τη διαφορά. Ήδη από την εξαγγελία αυτού του νόμου, το ενδιαφέρον που έχει εκδηλωθεί είναι ιδιαίτερα ζωηρό, ώστε να μπορούμε να προσδοκούμε ότι θα μετουσιωθεί σε σημαντικές πρωτοβουλίες.
Συμπερασματικά, ο νόμος που ψηφίστηκε τις προηγούμενες ημέρες αποτυπώνει την πεποίθησή μας ότι η χώρα πετυχαίνει όταν ανοίγεται με σχέδιο και αυτοπεποίθηση στο μέλλον, αλλά και στο διεθνές περιβάλλον. Το πεπρωμένο της Ελλάδας είναι να εξασφαλίζει για κάθε νέα και κάθε νέο τη δυνατότητα να εξελιχθούν σε αξιόπιστους επαγγελματίες και υπεύθυνους πολίτες μέσα από την εκπαίδευση που τους παρέχουμε εδώ, στην πατρίδα τους. Και με τον νόμο αυτό κάνουμε ένα κρίσιμο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση.
10 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
Ε ΗΣΕΙΣ ΚΑΙ
ΑΠΑΝ ΗΣΕΙΣ
για το νοµοσ ιο τ ν µη κρατικ ν ανε ιστηµί ν
Το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού έδωσε στη δημοσιότητα επεξηγηματικό κείμενο ερωτήσεων-απαντήσεων, μέσω των οποίων διευκρινίζει τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου «Ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου-Πλαίσιο λειτουργίας Μη Κερδοσκοπικών Ξένων Πανεπιστημίων».
Το κείμενο αναλύει βασικές ερωτήσεις-απορίες που προκύπτουν από την ανάγνωση του κειμένου του νομοσχεδίου και αποτελεί μια ολοκληρωμένη παρουσίαση των λεπτομερειών που συνθέτουν το νομοσχέδιο.
Πώς
αναβαθμίζεται το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο;
Το ΕΑΠ αυτονομείται και αποκτά το σύστημα διακυβέρνησης και τα όργανα Διοίκησης που έχουν και τα υπόλοιπα πανεπιστήμια (Πρύτανης-Συμβούλιο Διοίκησης-Σύγκλητος).
Συστήνεται Πανεπιστημιακό Κέντρο Ανάπτυξης, Πιστοποίησης και Αξιολόγησης, με κύριες δραστηριότητες την πιστοποίηση διαδικασιών, περιεχομένου και δομών στη διά ζώσης και εξ αποστάσεως εκπαίδευση, την παραγωγή πρότυπου εκπαιδευτικού υλικού, την παραγωγή στατιστικών δεδομένων αναφορικά με τους φοιτητές, τις σπουδές τους κ.ά.
Στο ΕΑΠ συστήνεται και λειτουργεί Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ). Ακόμη, συστήνεται νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία «Εταιρεία Αξιοποίησης και Διαχείρισης Περιουσίας του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου», με σκοπό την αξιοποίηση και διαχείριση της περιουσίας του ΕΑΠ.
Με ποιον τρόπο δίνεται λύση στην εκλογή Πρυτανικών
Αρχών στα ΑΕΙ, σε περίπτωση ισοψηφίας;
Καταργείται η επαναληπτική εκλογή των έξι εσωτερικών μελών του ιδρύματος σε περίπτωση αδυναμίας επιλογής των πέντε εξωτερικών μελών από εκείνους. Στο νομοσχέδιο εισάγεται η διαδικασία της ταξινομικής ψήφου στην επιλογή των πέντε εξωτερικών μελών του Συμβουλίου Διοίκησης από τα έξι εσωτερικά μέλη του Συμβουλίου (πέντε πόντους στην πρώτη επιλογή, τέσσερις πόντους στη δεύτερη κ.ο.κ.). Η ανάδειξη των εξωτερικών μελών διεξάγεται σε γύρους. Αν και σε αυτήν την περίπτωση παρατηρηθεί ισοψηφία, τότε το πρώτο σε ψήφους εσωτερικό μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης αποκτά ψήφο με διπλή βαρύτητα. Αν και πάλι δεν καταστεί εφικτή η εκλογή, τότε το θέμα παραπέμπεται στη Σύγκλητο του πανεπιστημίου.
TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ ερωτήσεις και απαντήσεις
Μπορούν να φοιτούν αλλοδαποίαλλογενείς φοιτητές από τρίτες
χώρες (εκτός ΕΕ) στα ελληνόγλωσσα προγράμματα σπουδών των ΑΕΙ;
Μπορούν, υπό δύο προϋποθέσεις: Ότι είναι απόφοιτοι Λυκείου ή αντίστοιχου σχολείου τρίτων χωρών που εδρεύει στην αλλοδαπή, ο τίτλος του οποίου τους παρέχει δικαίωμα εισαγωγής στα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας στην οποία αποφοιτούν. Επίσης, ότι αν φοίτησαν σε ξένα σχολεία της χώρας μας, αυτά θα πρέπει να είναι αναγνωρισμένα για τη νομιμότητα λειτουργίας τους από τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Με απόφαση του Συμβουλίου Διοίκησης καθορίζονται ανά Τμήμα ή Σχολή ο αριθμός των εισακτέων αλλοδαπών-αλλογενών φοιτητών, τα κριτήρια εισαγωγής και το ύψος των διδάκτρων. Για την υποστήριξη της ένταξης των αλλοδαπών-αλλογενών φοιτητών στα Τμήματα ή Σχολές, τα ΑΕΙ μπορούν να οργανώνουν ειδικά προγράμματα εκμάθησης ελληνικής γλώσσας στο πρώτο έτος εγγραφής.
Μπορούν να εγγραφούν στα αγγλόφωνα προγράμματα των ελληνικών πανεπιστημίων και φοιτητές ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της αλλοδαπής;
Αυτό θα είναι εφικτό, υπό την αίρεση ότι το πανεπιστήμιο που φοιτούσαν είναι αναγνωρισμένο από το ελληνικό κράτος, καθώς και ο συγκεκριμένος τύπος καταληκτικού τίτλου του αλλοδαπού πανεπιστημίου. Ο τίτλος που θα απονεμηθεί στους φοιτητές με την ολοκλήρωση των σπουδών τους θα είναι από το ΑΕΙ υποδοχής. Κάθε πανεπιστήμιο αποφασίζει για το ύψος των διδάκτρων.
Μπορούν να έρχονται αλλοδαποί
φοιτητές, ώστε να πραγματοποιήσουν
στην Ελλάδα μέρος των σπουδών τους;
Τα ΑΕΙ μπορούν, πλέον, να συμβάλλονται με ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της αλλοδαπής καθώς και με διεθνή κέντρα σπουδών με έδρα την Ελλάδα ή και με αντίστοιχους αναγνωρισμένους διεθνείς οργανισμούς, με σκοπό την πρόσβαση φοιτητών τρίτων χωρών, προκειμένου να μπορούν να διανύσουν μέρος των σπουδών τους σε Ξενόγλωσσα Προγράμματα Σπουδών πρώτου κύκλου σε ΑΕΙ της ημεδαπής μέγιστης διάρκειας δύο (2) εξαμήνων.
Πώς θα προωθηθεί η εξωστρέφεια και η διεθνής προβολή των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων;
Τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα έχουν ήδη ιδρύσει την εταιρεία αστικού μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα Study in Greece, με σκοπό την προώθηση, υποστήριξη και ενίσχυση της διεθνοποίησής τους, καθώς και την προβολή του έργου τους στο εξωτερικό.
Προστίθεται η δυνατότητα η εταιρεία να μπορεί να χρηματοδοτείται πέρα από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) και από τους Ειδικούς Λογαριασμούς Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) των ιδρυμάτων, ύστερα από απόφαση των οργάνων τους.
Μπορούν
να προστεθούν Έλληνες
πανεπιστημιακοί όλων των βαθμίδων από το εξωτερικό στο δυναμικό των ΑΕΙ;
Για την προσέλκυση Ελλήνων επιστημόνων που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό επεκτείνεται σε όλες τις βαθμίδες ο θεσμός του «Συνεργαζόμενου Καθηγητή». Αυτό σημαίνει ότι καταξιωμένοι Έλληνες επιστήμονες που κατέχουν θέση καθηγητή οποιασδήποτε βαθμίδας σε πανεπιστήμια της αλλοδαπής ή ερευνητή σε ερευνητικούς οργανισμούς της αλλοδαπής μπορούν παράλληλα να απασχολούνται μερικώς σε ΑΕΙ της ημεδαπής ως συνεργαζόμενοι καθηγητές (Joint Chairs) με αντικείμενο την παροχή διδακτικού ή ερευνητικού έργου για τις ανάγκες ενός Τμήματος του ΑΕΙ.
Η χρηματοδότηση των πανεπιστημίων
συνδέεται με αξιολόγηση;
Πλέον, το εβδομήντα τοις εκατό (70%) της τακτικής επιχορήγησης στα ΑΕΙ κατανέμεται με αντικειμενικά κριτήρια, αντί του ογδόντα τοις εκατό (80%), μέχρι σήμερα, όπως για παράδειγμα ο συνολικός αριθμός των εγγεγραμμένων φοιτητών ανά πρόγραμμα σπουδών, το εκτιμώμενο ετήσιο κόστος σπουδών ανά φοιτητή για κάθε πρόγραμμα σπουδών, η διάρκεια των προγραμμάτων σπουδών, το μέγεθος και η γεωγραφική διασπορά του ιδρύματος.
Το υπόλοιπο τριάντα τοις εκατό (30%) –αντί του είκοσι τοις εκατό (20%) μέχρι σήμερα– της τακτικής επιχορήγησης στα ΑΕΙ κατανέμεται με βάση ενδεικτικούς δείκτες ποιότητας και επιτευγμάτων, στους οποίους αξιολογείται κάθε ΑΕΙ.
12 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ
Ανάμεσα στους δείκτες είναι η αποτελεσματικότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας, η οποία αξιολογείται με βάση ιδίως την αριθμητική σχέση των αποφοίτων προς τους εισερχόμενους φοιτητές, η αξιολόγηση των παρεχόμενων εκπαιδευτικών υπηρεσιών από τους φοιτητές και την πορεία επαγγελματικής εξέλιξης των αποφοίτων. Ακόμη, η ερευνητική δραστηριότητα, η οποία αξιολογείται με βάση ιδίως τον αριθμό των μελών του επιστημονικού προσωπικού που επιτυγχάνουν χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας, ο αριθμός των Κέντρων Αριστείας στην έρευνα, ο αριθμός των μελών ΔΕΠ που κατέχουν θέσεις στα κεντρικά όργανα διοίκησης διεθνών ακαδημαϊκών κ.ά.
Η διεθνοποίηση των πανεπιστημίων θα στηριχθεί από την Πολιτεία;
Το ΥΠΑΙΘΑ θα χρηματοδοτήσει τα πανεπιστήμια με 60 εκατ. ευρώ, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, για τη δημιουργία κοινών προγραμμάτων με μεγάλα πανεπιστήμια του εξωτερικού, τα οποία θα παρέχονται εξολοκλήρου στη χώρα μας.
Ποια είναι η χρηματοδότηση
των δημόσιων πανεπιστημίων
από την Πολιτεία σήμερα;
Τα χρόνια της οικονομικής κρίσης, η χρηματοδότηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης συρρικνώθηκε. Το 2018, άγγιξε το χαμηλό ιστορικό των 92 εκατ. ευρώ, όμως, έκτοτε, χρόνο με τον χρόνο, αυξάνει, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων του προϋπολογισμού. Το 2023, έφτασε τα 133 εκατ. ευρώ, μια αύξηση της τάξης περίπου του 50% σε σχέση με την προηγούμενη πενταετία. Ήδη, για το 2024, έχουν δοθεί από τον τακτικό προϋπολογισμό 128 εκατ. ευρώ, ποσό το οποίο αναμένεται να ξεπεράσει τη χρηματοδότηση του 2023 μέχρι το τέλος του έτους, με επιπλέον έκτακτες χρηματοδοτήσεις στα δημόσια πανεπιστήμια. Σε ετήσια βάση, επίσης, δόθηκαν:
P 201 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων για θέματα υποδομών το 2023, ποσό αυξημένο κατά 62,8 εκατ. ευρώ από το 2018.
P 125 εκατ. ευρώ για σίτιση και στέγαση το 2023, ποσό αυξημένο κατά 37,4 εκατ. ευρώ από το 2018.
Όμως, υπάρχουν πολλά ακόμη διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία για τα δημόσια πανεπιστήμια. Ανάμεσά τους το ΕΣΠΑ, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το Ταμείο Ανάκαμψης, τα ΣΔΙΤ. Συνολικά, αθροίζουν περισσότερο από ένα (1) δισ. ευρώ, ποσό που θα επενδυθεί στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Αναλυτικά:
P 475 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Από τα χρήματα αυτά τα 132 εκατ. ευρώ θα δαπανηθούν αποκλειστικά για αγορά ερευνητικού και εκπαιδευτικού εξοπλισμού, καθώς και για ενίσχυση της καινοτομικής δραστηριότητας των πανεπιστημίων.
P 279 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ στην περίοδο 2021-2027.
P 700 εκατ. ευρώ μέσω ΣΔΙΤ για ανακαίνιση και κατασκευή φοιτητικών εστιών.
Υπάρχει όφελος για το επιστημονικό δυναμικό των πανεπιστημίων;
Με το νέο νομοσχέδιο δεν εμπίπτουν στο ανώτατο όριο αποδοχών αμοιβές μελών ΔΕΠ, ΕΕΠ και ΕΔΙΠ, καθώς και ερευνητών και Ειδικών Λειτουργικών Επιστημόνων (ΕΛΕ) από τη συμμετοχή σε κάθε είδους προγράμματα των ΕΛΚΕ των ΑΕΙ και των ερευνητικών και τεχνολογικών φορέων, τα οποία χρηματοδοτούνται από εθνικούς, διεθνείς ή ιδιωτικούς πόρους.
Πώς διευκολύνεται η λειτουργία
των ΕΛΚΕ;
Στο πληροφοριακό σύστημα του ΕΛΚΕ κάθε ΑΕΙ διαλειτουργεί με το Πρόγραμμα «Διαύγεια», το Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων (ΚΗΜΔΗΣ), το Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ), το Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) και το πληροφοριακό σύστημα της ΕΘΑΑΕ. Η διαδικασία διασύνδεσης των πληροφοριακών συστημάτων ολοκληρώνεται μέχρι τις 31.12.2024. Προωθούνται και πρόσθετες ρυθμίσεις διευκόλυνσης της λειτουργίας των ΕΛΚΕ.
Πώς ρυθμίζονται η χρηματοδότηση
και τα ζητήματα μεταφοράς τεχνολογίας
και καινοτομίας στα ΑΕΙ;
Απλουστεύεται η διαδικασία ίδρυσης τεχνοβλαστών ή άλλων εταιρειών και συμμετοχής των ιδρυμάτων σε αυτούς. Το Συμβούλιο Διοίκησης εγκρίνει την ίδρυση ή τη συμμετοχή σε εταιρείες τεχνοβλαστών ή άλλες εταιρείες, και ορίζει τους εκπροσώπους του ΑΕΙ στα όργανα διοίκησής τους, με αφαίρεση προηγούμενων βημάτων που προσέθεταν γραφειοκρατικά βάρη.
13 TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ ερωτήσεις και απαντήσεις
Τι αλλάζει στην καταγραφή της περιουσίας των πανεπιστημίων;
Τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα υποχρεούνται μέσω των εταιρειών αξιοποίησης και διαχείρισης της περιουσίας τους εντός δεκαοκτώ (18) μηνών να προβούν στην απογραφή και τήρηση αρχείου της ακίνητης και κινητής περιουσίας τους καθώς και στην ψηφιοποίησή του. Στο Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού αναπτύσσεται και λειτουργεί ηλεκτρονική πλατφόρμα καταγραφής της ακίνητης και κινητής περιουσίας όλων των ΑΕΙ. Σε περίπτωση υπέρβασης του χρονικού αυτού πλαισίου, η καταγραφή πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ).
Πότε θα ψηφιοποιηθούν τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά
Ιδρύματα;
Τα ΑΕΙ καλούνται να προβούν στην καταγραφή, μοντελοποίηση, απλούστευση και ψηφιοποίηση όλων των διαδικασιών του Ιδρύματος, καθώς και στη διαλειτουργικότητα με τα πληροφοριακά συστήματα του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού μέχρι τις 30.6.2025. Μέχρι την 1.1.2026, καλούνται να μειώσουν, σταδιακά, και τουλάχιστον κατά ογδόντα τοις εκατό (80%), με βάση τα στοιχεία του οικονομικού έτους 2023, την προμήθεια και χρήση χαρτιού εκτύπωσης.
ΙΔΡΥΣΗ
ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΩΝ
ΞΕΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ
Μέσω ποιου Νομικού Προσώπου μπορεί να ιδρυθεί ένα μη κρατικό-μη κερδοσκοπικό πανεπιστήμιο στη χώρα μας; Το νομοσχέδιο εισάγει την έννοια του Νομικού Προσώπου Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ). Πρόκειται για ένα νομικό πρόσωπο ειδικού σκοπού μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με αποκλειστικό στόχο την παροχή υπηρεσιών ανώτατης εκπαίδευσης.
Το ΝΠΠΕ συνδέεται απευθείας με το μητρικό του ίδρυμα και αποτελεί παράρτημά του στην Ελλάδα. Ως μητρικό ίδρυμα, νοείται ένα κρατικό ή μη, εκπαιδευτικό ίδρυμα ανώτατης εκπαίδευσης, το οποίο λειτουργεί σε χώρα κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τρίτης χώρας.
Ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληροί το μητρικό ίδρυμα;
Να παρέχει στη χώρα του προγράμματα σπουδών και να απονέμει αντίστοιχους τίτλους σπουδών. Το μητρικό ίδρυμα θα πρέπει να είναι αναγνωρισμένο στη χώρα του και πιστοποιημένο, για την παροχή προγραμμάτων ανώτατης εκπαίδευσης και τη χορήγηση τίτλων σπουδών, και θα πρέπει να περιλαμβάνεται στο εθνικό μητρώο αναγνωρισμένων ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης της αλλοδαπής του ΔΟΑΤΑΠ.
Υπάρχουν ξένα διεθνώς αναγνωρισμένα
πανεπιστήμια που έχουν ιδρύσει παραρτήματα σε άλλες χώρες;
Υπάρχουν πολλά παραδείγματα. Το πανεπιστήμιο Sorbonne λειτουργεί από το 2006 παράρτημα στο Άμπου Ντάμπι (ΗΑΕ). Το πανεπιστήμιο Yale ίδρυσε το 2013 στη Σιγκαπούρη το Yale-NUS College. Το πανεπιστήμιο Johns Hopkins University λειτουργεί από το 1955 παράρτημα στην Μπολόνια, ενώ από το 1986 λειτουργεί παράρτημα και στην πόλη Nanjing της Κίνας. Το πανεπιστήμιο Duke ίδρυσε το 2005 παράρτημα ιατρικής σχολής στη Σιγκαπούρη και το 2013 δεύτερο παράρτημα στο Kunshan της Κίνας.
Ποια είναι η σχέση μητρικού ιδρύματος και ΝΠΠΕ;
Το ΝΠΠΕ συνδέεται απευθείας με το μητρικό ίδρυμα και αποτελεί παράρτημά του στην Ελλάδα. Η μεταξύ τους σχέση αντανακλάται είτε στην απευθείας συμμετοχή του μητρικού ιδρύματος επί του κεφαλαίου ίδρυσης είτε στη βάση συμφωνιών ακαδημαϊκής συνεργασίας οι οποίες διασφαλίζουν την ορθή τήρηση των ακαδημαϊκών προτύπων του μητρικού ιδρύματος. Το μητρικό ίδρυμα έχει αποφασιστική αρμοδιότητα για ακαδημαϊκά θέματα του παραρτήματος πανεπιστημίου, που ιδρύεται με τη μορφή ΝΠΠΕ.
Ποιος χορηγεί την άδεια;
Η άδεια χορηγείται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, κατόπιν έγκρισης και γνώμης από την ΕΘΑΑΕ και τον ΕΟΠΠΕΠ, αντίστοιχα.
14 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ
Ποια είναι τα κριτήρια για την αδειοδότηση ενός ΝΠΠΕ;
Για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας ΝΠΠΕ πρέπει να πληρούνται τα εξής κριτήρια:
P Κάθε ΝΠΠΕ διαθέτει κατ’ ελάχιστον τρεις (3) Σχολές, με ένα τουλάχιστον πρόγραμμα πρώτου κύκλου σπουδών καθεμία.
P Προσφέρει για κάθε σχολή τουλάχιστον ένα πρόγραμμα πρώτου κύκλου σπουδών, που διαθέτει αξιολόγηση και πιστοποίηση στο πλαίσιο της χώρας προέλευσης, και στη συνέχεια πιστοποιείται από την ΕΘΑΑΕ.
P Διαθέτει το προβλεπόμενο διδακτικό προσωπικό, το διοικητικό και τεχνικό προσωπικό που εξασφαλίζει τη γραμματειακή οργάνωση, τον οργανωτικό σχεδιασμό, την αρτιότητα των εγκαταστάσεων.
P Η εγκατάσταση πρέπει να είναι αυτοτελής, με κατάλληλες κτηριακές υποδομές και υλικοτεχνικό εξοπλισμό, με πρόβλεψη και για δευτερογενείς εγκαταστάσεις εντός του ίδιου νομού. Να επαρκεί για τη διδασκαλία και μελέτη των φοιτητών, να διαθέτει λειτουργική βιβλιοθήκη, χώρους εργαστηρίων και έρευνας ανάλογα με τα προσφερόμενα προγράμματα σπουδών, καθώς και οπτικοακουστικά μέσα και εξοπλισμένη αίθουσα πολυμέσων με πρόσβαση στο Διαδίκτυο.
Προβλέπονται εξαιρέσεις στον αριθμό
των Σχολών που μπορεί να λειτουργήσει ένα ΝΠΠΕ;
Υπάρχει μία και μοναδική εξαίρεση: Εφόσον το μητρικό ίδρυμα καταλαμβάνει μία από τις πρώτες είκοσι (20) θέσεις στις σχετικές παγκόσμιες κατατάξεις, το ΝΠΠΕ μπορεί να αποτελείται από μία κατ’ ελάχιστον Σχολή με ένα τουλάχιστον πρόγραμμα κύκλου σπουδών, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται όλες οι υπόλοιπες προϋποθέσεις του νόμου.
Με ποια διαδικασία γίνεται η αδειοδότηση και τι περιλαμβάνεται στην αίτηση;
Η διαδικασία για την έκδοση άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας ΝΠΠΕ εκκινεί με την υποβολή αίτησης στο Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού. Στη συνέχεια, η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου διαβιβάζει:
Α) στην ΕΘΑΑΕ τα προβλεπόμενα στον νόμο δικαιολογητικά, προκειμένου η ΕΘΑΑΕ να εγκρίνει και να αποστείλει την εγκριτική πράξη στο αρμόδιο Τμήμα και
Β) στον ΕΟΠΠΕΠ τα προβλεπόμενα στον νόμο δικαιολογητικά για τη διατύπωση γνώμης ως προς τη συνδρομή των κτηριολογικών προϋποθέσεων.
Ειδικότερα, το σύνολο των δικαιολογητικών που απαιτούνται είναι: Η υπεύθυνη δήλωση πρόθεσης σύστασης ΝΠΠΕ, στην οποία αναφέρονται η επωνυμία, η έδρα, το κεφάλαιο σε ευρώ, ο αριθμός Σχολών, τα προσφερόμενα πιστοποιημένα από το μητρικό ίδρυμα προγράμματα σπουδών και η σχέση του μητρικού ιδρύματος με το παράρτημα πανεπιστημίου, το καταστατικό του ΝΠΠΕ, η εγγυητική επιστολή αναγνωρισμένης Τράπεζας με εγκατάσταση στην Ελλάδα ποσού πεντακοσίων χιλιάδων ευρώ (€ 500.000) για κάθε σχολή, το παράβολο τουλάχιστον πεντακοσίων χιλιάδων ευρώ (€ 500.000,00) ανά αίτηση, θεωρημένη οικοδομική άδεια για σύνδεση με δίκτυα κοινής ωφελείας και τα οριζόμενα χρήσης εκπαιδευτηρίου σύμφωνα με τις διατάξεις του κτηριοδομικού κανονισμού, κατόψεις όλων των χώρων με αποτύπωση της προσβασιμότητας ΑμεΑ για όλα τα κτήρια, πιστοποιητικό (ενεργητικής) πυροπροστασίας για χρήση «εκπαίδευση», βεβαίωση χώρου κύριας χρήσης από μηχανικό με επισυναπτόμενα σχέδια αποτύπωσης της υφιστάμενης κατάστασης, Εσωτερικός Κανονισμός του ΝΠΠΕ, πρόσφατες και σε ισχύ πιστοποιήσεις και αξιολογήσεις του μητρικού ιδρύματος, οι διοικητικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες που προσφέρονται στους φοιτητές, πλήρη στοιχεία για τα κριτήρια επιλογής, εισαγωγής, αξιολόγησης και αποφοίτησης, καθορισμός της διάρκειας σπουδών, το ύψος των διδάκτρων, το ποσό των υποτροφιών και κάθε άλλη οικονομική επιβάρυνση που προβλέπεται για κάθε φοιτητή. Επίσης, ο αριθμός του εκτιμωμένου προσωπικού (εκπαιδευτικού, ερευνητικού και διοικητικού/τεχνικού προσωπικού) που απασχολείται και των φοιτητών που δύνανται να φοιτήσουν, πλάνο ανάπτυξης ανά έτος με τον τελικό αριθμό εκπαιδευτικού προσωπικού, περιγράμματα θέσεων εκπαιδευτικού προσωπικού (όπως βαθμίδα, γνωστικό αντικείμενο) ή/και ονομαστικός κατάλογος των μελών του εκπαιδευτικού προσωπικού με τα πιστοποιητικά των ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προσόντων του, μελέτη ερευνητικής δραστηριότητας, καθώς και πενταετής οικονομοτεχνική μελέτη βιωσιμότητας, στην οποία καταγράφεται, μεταξύ άλλων, όλη η κινητή και ακίνητη περιουσία του ΝΠΠΕ.
Τι γίνεται μετά την υποβολή της αίτησης;
Το αρμόδιο Τμήμα διαβιβάζει την αίτηση στην ΕΘΑΑΕ, η οποία αποφασίζει εντός προθεσμίας εκατόν είκοσι (120) ημερών για την έγκριση. Το αρμόδιο Τμήμα στέλνει στον ΕΟΠΠΕΠ τα δικαιολογητικά με αίτημα διατύπωσης γνώμης εντός της ίδιας προθεσμίας, ως προς τη συνδρομή των κτηριολογικών προϋποθέσεων. Για εξαιρετικούς λόγους, αν οι ως άνω φορείς
15 TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ ερωτήσεις και απαντήσεις
κρίνουν ότι πρέπει να υποβληθούν διευκρινίσεις από τους αιτούντες, χορηγείται παράταση.
Μπορεί αυτή η άδεια να ανακληθεί;
Ανά πάσα στιγμή, αν δεν τηρείται έστω και ένας από τους όρους εγκατάστασης και λειτουργίας. Η απόφαση περί χορήγησης άδειας του ΝΠΠΕ ανακαλείται:
α) εάν συντρέχει παραβίαση διάταξης του νόμου ή όρων
χορήγησης της άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας, β) αν το ΝΠΠΕ δεν λειτουργήσει εντός δύο ετών από τη λήψη της άδειας,
γ) αν δεν τηρεί ή δεν συμμορφώνεται με τους εγκεκριμένους όρους πιστοποίησης των προγραμμάτων σπουδών.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις της ανάκλησης άδειας του ΝΠΠΕ για τους εγγεγραμμένους φοιτητές;
Αν ανακληθεί η άδεια, καταπίπτει η εγγυητική επιστολή και από το ποσό επιστρέφονται, κατά προτεραιότητα, τα καταβληθέντα δίδακτρα στους φοιτητές και καταβάλλονται οι αμοιβές του προσωπικού έως το τέλος του ακαδημαϊκού έτους. Στην περίπτωση αυτή, το μητρικό ίδρυμα καθίσταται πλέον υπεύθυνο για την ολοκλήρωση των σπουδών τους και τη χορήγηση των σχετικών τίτλων σπουδών.
Ποιος έχει δικαίωμα εγγραφής σε
ένα μη κερδοσκοπικό παράρτημα ξένου πανεπιστημίου;
α) Οι Έλληνες ή αλλοδαποί κάτοχοι απολυτηρίου ημερήσιου ή εσπερινού Λυκείου (ΓΕΛ) ή Επαγγελματικού Λυκείου (ΕΠΑΛ) του επιστημονικού πεδίου στο οποίο εντάσσεται το πρόγραμμα σπουδών, οι οποίοι θα έχουν συμμετάσχει στις πανελλήνιες εξετάσεις, υπερβαίνοντας την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής που ο νόμος θα ορίζει.
β) Οι κάτοχοι ισότιμων τίτλων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αναγνωρισμένων ξένων σχολείων της ημεδαπής.
γ) Οι κάτοχοι διεθνών απολυτηρίων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
δ) Οι αλλοδαποί πολίτες κάτοχοι ισοδύναμου του Λυκείου απολυτηρίου τίτλου δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή ισοδύναμου τίτλου που τους παρέχει δικαίωμα εισαγωγής στα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας τους.
Ποια θα είναι η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής για τα ΝΠΠΕ;
Η βάση αυτή θα είναι μία και θα προκύπτει από τον μικρότερο εκ των μέσων όρων των βαθμολογιών του συνόλου των εξεταζομένων ανά επιστημονικό πεδίο πολλαπλασιαζόμενο με συντελεστή 0.8.
Ποιοι και πόσοι θα απαρτίζουν
το εκπαιδευτικό προσωπικό και πώς θα επιλέγονται;
Σε κάθε ΝΠΠΕ, στην πλήρη ανάπτυξή του, θα υπηρετούν κατ’ ελάχιστον 30 μέλη διδακτικού ερευνητικού προσωπικού. Ποσοστό τουλάχιστον 80% οφείλουν να είναι κάτοχοι διδακτορικού τίτλου σε θέμα συναφές με το αντικείμενο της διδασκαλίας τους και να διαθέτουν ουσιαστικά προσόντα, που απαιτούνται για την κατοχή θέσης διδακτικού προσωπικού αντίστοιχης βαθμίδας. Επίσης, δύναται να υπηρετεί ειδικό διδακτικό προσωπικό, με προσόντα, τρόπους επιλογής και όρους υπηρεσίας αντίστοιχους με εκείνους του μητρικού ιδρύματος.
Η επιλογή των μελών του διδακτικού ερευνητικού προσωπικού του ΝΠΠΕ εγκρίνεται από το μητρικό ίδρυμα και τα βιογραφικά τους αναρτώνται στον ιστότοπο του ΝΠΠΕ.
Τι ισχύει για τους τίτλους σπουδών;
Κάθε ΝΠΠΕ χορηγεί στους αποφοίτους του τίτλο σπουδών του μητρικού ιδρύματος. Ο τίτλος σπουδών αναγνωρίζεται από το ελληνικό κράτος υπό την προϋπόθεση ότι περιλαμβάνεται στο Εθνικό Μητρώο τύπων τίτλων σπουδών αναγνωρισμένων ιδρυμάτων της αλλοδαπής, το οποίο τηρεί ο ΔΟΑΤΑΠ, χωρίς περαιτέρω κρατική αναγνώριση.
Θα γίνεται έρευνα στα μη κρατικά πανεπιστήμια;
Το ΝΠΠΕ αναπτύσσει ερευνητική δραστηριότητα η οποία συσχετίζεται με τα προσφερόμενα προγράμματα σπουδών, καθώς και με τα αντίστοιχα προγράμματα του μητρικού ιδρύματος.
Η Επιτροπή Έρευνας μεριμνά ώστε το εκπαιδευτικό προσωπικό:
P να διεξάγει κάθε είδους έρευνα εντός του ΝΠΠΕ, P να υλοποιεί ερευνητικά ή αναπτυξιακά προγράμματα, P να συμμετέχει σε προγράμματα κινητικότητας ερευνητών,
16 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ
P να συνεργάζεται με τα ερευνητικά κέντρα και τους ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς του μητρικού ιδρύματος, καθώς και με άλλα ΝΠΠΕ.
Η ΕΘΑΑΕ αξιολογεί το παραγόμενο ερευνητικό έργο ετησίως, σύμφωνα με ειδικά διαμορφωμένα κριτήρια και δείκτες για τη διασφάλιση της ποιότητάς του.
Θα χορηγούνται υποτροφίες
από τα ΝΠΠΕ;
Υποχρεωτικά, τουλάχιστον το ισοδύναμο ποσό των διδάκτρων για το πέντε (5%) των φοιτητών του πρώτου κύκλου προγράμματος σπουδών θα δίνεται σε υποτροφίες με βάση ακαδημαϊκά και κοινωνικά κριτήρια. Το ΝΠΠΕ καταρτίζει κατάλογο και καταβληθέντα ποσά υπότροφων φοιτητών, που υποβάλλει προς έλεγχο στην ΕΘΑΑΕ στο τέλος κάθε ακαδημαϊκού έτους.
Τι περιλαμβάνεται στο καταστατικό του ΝΠΠΕ;
Μια πλήρης περιγραφή της λειτουργίας του:
α) σκοπός, β) επωνυμία, γ) έδρα, δ) όργανο διοίκησης, ε) σύγκληση, συγκρότηση, λειτουργία, αρμοδιότητες των οργάνων διοίκησης, στ) διαδικασία λήψης αποφάσεων, ζ) κεφάλαιο σε ευρώ, η) οργανόγραμμα Μονάδων και διοικητικών υπηρεσιών του ΝΠΠΕ με τον αριθμό και τα προσόντα του προσωπικού του που στελεχώνονται με διοικητικό προσωπικό και θ) ορισμό νόμιμου εκπροσώπου του Διοικητικού Συμβουλίου έναντι των διοικητικών και δικαστικών αρχών.
Πρέπει το ΝΠΠΕ να έχει την έδρα του στην Ελλάδα;
Το ΝΠΠΕ έχει την έδρα του σε συγκεκριμένο δήμο στην Ελλάδα, ο οποίος αναφέρεται στο καταστατικό του.
Μπορεί το ΝΠΠΕ να συστήσει νέες σχολές;
Το ΝΠΠΕ, κατή τη λειτουργία του, μπορεί να αιτείται συμπληρωματικά την προσθήκη Σχολών και προγραμμάτων σπουδών με τους ίδιους όρους με τους οποίους του χορηγήθηκε η αρχική άδεια.
Πώς διοικείται ένα ΝΠΠΕ;
Το ΝΠΠΕ διοικείται από το Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο είναι αρμόδιο να αποφασίζει για κάθε πράξη που αφορά τη λειτουργία του. Η σύγκληση, συγκρότηση, η λειτουργία και οι αρμοδιότητες του Διοικητικού Συμβουλίου καθορίζονται στο καταστατικό του ΝΠΠΕ.
Ποιος φορέας ελέγχει τα ΝΠΠΕ;
Τα ΝΠΠΕ υπάγονται στην εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, αναφορικά με την οργάνωση, λειτουργία και αποστολή τους προς εξυπηρέτηση του γενικού συμφέροντος και των συνταγματικών σκοπών της ανώτατης εκπαίδευσης. Η κρατική εποπτεία ασκείται από το Τμήμα Α’ Οργάνωσης Ανώτατης Εκπαίδευσης της Διεύθυνσης Οργανωτικής και Ακαδημαϊκής Ανάπτυξης της Γενικής Διεύθυνσης Ανώτατης Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού.
Τι προβλέπεται για τα ακαδημαϊκά όργανα και τις ακαδημαϊκές ελευθερίες;
Σε κάθε ΝΠΠΕ λειτουργεί Ακαδημαϊκό Όργανο ως συμβουλευτικό όργανο, προτείνοντας στρατηγικές που σχετίζονται με την ερευνητική και εκπαιδευτική αποστολή του. Η σύνθεση, η συγκρότηση, οι αρμοδιότητες και οι κανόνες λειτουργίας των οργάνων καθορίζονται στον Εσωτερικό Κανονισμό του ΝΠΠΕ. Στα ΝΠΠΕ κατοχυρώνεται και προστατεύεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και τη διδασκαλία, η οποία αποτελεί θεσμική εγγύηση της αδέσμευτης και απαραβίαστης επιστημονικής σκέψης, έρευνας και διδασκαλίας.
17 TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ άρθρο
Όπως η δημογραφική γήρανση, που είναι εδώ και πρέπει να
την αντιμετωπίσουμε.
Το εάν «το ποτήρι είναι μισοάδειο ή μισογεμάτο» εξαρτάται από τις απαντήσεις
που, ως Πολιτεία και ως κοινωνία, είμαστε έτοιμοι να δώσουμε.
Απαντήσεις έχουμε!
Η σύνδεση
των προγραμμάτων επιμόρφωσης και επαγγελματικής κατάρτισης με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας είναι μία από αυτές, που μπορεί να εξασφαλίσει καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας.
το ς εργα µενο ς
της Δόμνας Μιχαηλίδου
Τα στοιχεία είναι αδιάσειστα. Ο δείκτης της ανεργίας βαίνει μειούμενος και νέες, καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας δημιουργούνται. Τον Δεκέμβριο, η ανεργία υποχώρησε στο 9,2%, δηλαδή 3 μονάδες χαμηλότερα από τον Δεκέμβριο του 2022. Η ανεργία στις γυναίκες μειώθηκε κατά 4,5 μονάδες, στο 11,7%, και στους νέους κατά 8,1 μονάδες, στο 22,3%. Την ίδια στιγμή, καταγράφεται σημαντική αύξηση των νέων θέσεων εργασίας. Μόνο πέρυσι, δημιουργήθηκαν 102.000 νέες θέσεις εργασίας, ενώ από το 2019 έχουν δημιουργηθεί περίπου 400.000. Τα επίσημα αυτά στοιχεία επιβεβαιώνουν, με τον πιο σαφή και ξεκάθαρο τρόπο, ότι οι ενεργητικές πολιτικές που εφαρμόζουμε, για περισσότερες και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας και για μείωση της ανεργίας, αποδίδουν καρπούς.
Όμως, δεν επαναπαυόμαστε. Το στοίχημά μας για την τετραετία που διανύουμε είναι να ενισχυθούν τα εισοδήματα των πολιτών, προσεγγίζοντας και, γιατί όχι, ξεπερνώντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ήδη έχουμε κάνει σημαντικά βήματα. Μεταξύ των 21 ευρωπαϊκών χωρών που έχουν κατώτατο μισθό η Ελλάδα, από ουραγός, βρίσκεται σήμερα στη 10η
18 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
κα
ο ς
θέση.
ικο οµο µε να
τερο α ριο για
Η Δόμνα Μιχαηλίδου είναι υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Και συνεχίζουμε. Η δέσμευσή μας ότι μπορούμε να πετύχουμε μέσο μισθό 1.500 ευρώ και κατώτατο μισθό 950 ευρώ ισχύει στο ακέραιο. Στο πλαίσιο αυτό, ξεπαγώσαμε από την 1η Ιανουαρίου τις τριετίες στον ιδιωτικό τομέα, που ήταν σε αναστολή από το 2012. Αυτό, στην πράξη, σημαίνει πως χιλιάδες μισθωτοί εργαζόμενοι έχουν μια αύξηση της τάξεως του 10% για κάθε τριετή προϋπηρεσία και μέχρι 30% για προϋπηρεσία 9 ετών και άνω.
Επίσης, εκκινήσαμε τη διαδικασία ώστε η νέα αύξηση του κατώτατου μισθούη 4η διαδοχική στην οποία προχωρά η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας - να εφαρμοσθεί από την 1η Απριλίου. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζουμε ότι πριν από την έναρξη της θερινής περιόδου, κατά τη διάρκεια της οποίας εργάζονται πάρα πολλοί συμπολίτες μας, θα καλυφθούν όσοι δεν καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις.
Η νέα αύξηση είναι σημαντική όχι μόνο για όσους αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, αλλά και για τους συμπολίτες μας που λαμβάνουν επιδόματα
(π.χ. μητρότητας, γονεϊκή άδεια, προγράμματα ενεργού απασχόλησης, όπως η κοινωφελής εργασία) και κρατικές παροχές –19 για την ακρίβεια–που συνδέονται με τον κατώτατο μισθό.
Όμως δεν σταματάμε εδώ. Η νέα αύξηση στον κατώτατο μισθό αποτελεί μέρος των πολιτικών και των μεταρρυθμίσεων που εφαρμόζουμε στην αγορά εργασίας. Μια τέτοια μεταρρύθμιση είναι η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας, που σηματοδοτεί την είσοδο του κόσμου της εργασίας στην ψηφιακή εποχή. Είναι ένα σημαντικό εργαλείο, που προστατεύει τους εργαζόμενους από την αδήλωτη και υποδηλωμένη εργασία και τους εργοδότες από τον αθέμιτο ανταγωνισμό. Με απλά λόγια, η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας συμβάλλει στη βελτίωση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας και ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και δημιουργεί για τις επιχειρήσεις ένα εργασιακό προφίλ που προσελκύει ικανούς εργαζόμενους, αξιόλογους συνεργάτες, επενδυτικά και χρηματοδοτικά κεφάλαια.
Συνεχίζουμε, με γνώμονα τα δημο-
σιονομικά όρια και λαμβάνοντας υπόψη τις αντοχές της οικονομίας και των επιχειρήσεων, να οικοδομούμε ένα καλύτερο αύριο για όλους.
Ωστόσο, παρά τα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει, προκλήσεις υπάρχουν, και μάλιστα αρκετές. Όπως η δημογραφική γήρανση, που είναι εδώ και πρέπει να την αντιμετωπίσουμε. Το εάν «το ποτήρι είναι μισοάδειο ή μισογεμάτο» εξαρτάται από τις απαντήσεις που, ως Πολιτεία και ως κοινωνία, είμαστε έτοιμοι να δώσουμε. Απαντήσεις έχουμε! Η σύνδεση των προγραμμάτων επιμόρφωσης και επαγγελματικής κατάρτισης με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας είναι μία από αυτές, που μπορεί να εξασφαλίσει καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας.
Για όλα αυτά, βέβαια, απαιτείται να υπάρχει ένας ανοικτός διάλογος με την κοινωνία και σε αυτόν τον διάλογο σημαντική είναι η συμβολή όλων.
19 TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ άρθρο
Στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας
ο βασικός άξονας είναι η ενίσχυση των δημόσιων ΑΕΙ, η απελευθέρωσή τους από γραφειοκρατικά βάρη, η ενίσχυση της χρηματοδότησής
τους και
η ενθάρρυνση
των συνεργειών με ιδρύματα του εξωτερικού.
Η Ελλάδα μπορεί να
καταστεί ένας ελκυστικός
και δημοφιλής
εκπαιδευτικός κόμβος
της Ιωάννας Λυτρίβη, PhD
Η Ιωάννα Λυτρίβη είναι υφυπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, βουλευτής Επικρατείας ΝΔ.
Ητριτοβάθμια εκπαίδευση αποτέλεσε, στη μεταπολίτευση, τον πιο σημαντικό ιμάντα της κοινωνικής κινητικότητας και συνοχής των Ελλήνων. Στο δημόσιο πανεπιστήμιο, των διαφόρων ταχυτήτων, αλλά και της κοινής δημοκρατικής και προοδευτικής συνείδησης, βρήκαν και βρίσκουν τη στέγη τους τα όνειρα και οι προσδοκίες των πολλών. Αυτό το πολύτιμο μεταπολιτευτικό κεκτημένο της χώρας μας είναι και η βάση για τη μεταρρύθμιση στην εκπαίδευση. Κρατώντας αυτά που μας αξίζουν και αφήνοντας πίσω τις παθογένειες. Ώστε να ανταποκριθούν τα πανεπιστήμιά μας στις προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης, του υψηλού ανταγωνισμού και της διεθνοποίησης, σε ένα τοπίο εργασιακό που μεταβάλλεται ταχύτατα και είναι γεμάτο δυνατότητες, αλλά και αβεβαιότητες και ανισότητες.
Το πεδίο των πανεπιστημιακών σπουδών στην Ελλάδα διαθέτει τα αναγκαία χαρακτηριστικά για μια ακόμη μεγαλύτερη ανάπτυξη, που να δικαιώνει τις φιλοδοξίες των φοιτητών και του διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού, αρκεί να ξεφύγει από τους φόβους και τις αγκυλώσεις που το περιορίζουν, άδικα, εδώ και δεκαετίες. Τα ελληνικά πανεπιστήμια έχουν κάθε λόγο να εμφανίζονται ως απόλυτα ανταγωνιστικοί ισχυροί πόλοι έρευνας και εκπαίδευσης, με αναγνωρισμένη θέση στο διεθνές περιβάλλον.
Για να γίνει αυτό, όμως, βασική προϋπόθεση είναι να μην αντιμετωπίζονται άλλο με όρους εσωτερικής κατανάλωσης και περιχαράκωσης. Πρόκειται για κοινή διαπίστωση η οποία, ωστόσο, είναι κρίσιμο να μετουσιωθεί, επιτέλους, και σε ένα είδος θεσμικής συλλογικής αυτοπεποίθησης.
Στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας ο βασικός άξονας είναι η ενίσχυση των δημόσιων ΑΕΙ, η απελευθέρωσή τους από γραφειοκρατικά βάρη, η ενίσχυση της χρηματοδότησής τους και η ενθάρρυνση των συνεργειών με ιδρύματα του εξωτερικού. Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε τα οφέλη της συνεργασίας δημόσιων και μη πανεπιστημίων στη διεθνή προβολή της χώρας μας, στην ενίσχυση της διαπολιτισμικής κατανόησης και στη βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τη σημασία της εξωστρέφειας στον παγκόσμιο ακαδημαϊκό χώρο, για την ενίσχυση της θέσης της χώρας μας στον χάρτη της εκπαίδευσης. Η Ελλάδα, παράγοντας σταθερότητας και ευημερίας στην περιοχή, μπορεί να καταστεί ένας ελκυστικός και δημοφιλής εκπαιδευτικός κόμβος.
20 EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ
Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε τα οφέλη της συνεργασίας δημόσιων και μη πανεπιστημίων στη διεθνή προβολή της χώρας μας, στην ενίσχυση της διαπολιτισμικής κατανόησης και στη βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης εκπαίδευσης.
Την ίδια στοχοθεσία υπηρετεί και η εγκατάσταση παραρτημάτων μη κρατικών και μη κερδοσκοπικών ΑΕΙ, που συνιστά και τη μεταρρυθμιστική τομή και αιχμή. Η ελληνική –παγκόσμια– «εξαίρεση» στο ακαδημαϊκό πεδίο δεν συμβαδίζει με τις απαιτήσεις και τις επαγγελματικές συνθήκες της ελληνικής κοινωνίας, ούτε με τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές και, ιδίως, την ενωσιακή πραγματικότητα της ελεύθερης εγκατάστασης και παροχής υπηρεσιών. Αντιθέτως, ωθεί τους νέους σε μια αναγκαστική φυγή στο εξωτερικό, με ό,τι αυτό συνεπάγεται τόσο σε απώλεια κεφαλαίου όσο και ανθρώπινου δυναμικού που επιθυμεί να σπουδάσει και να προσφέρει στη χώρα. Αποτυπώνει την παρωχημένη και αναχρονιστική λογική μιας κλειστής εκπαιδευτικής κοινότητας και επιβαρύνει δυσανάλογα γονείς και παιδιά. Περίπου 40.000 είναι οι φοιτητές που δεν κατάφεραν να εισαχθούν στα δημόσια πανεπιστήμια και βρίσκονται σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, ενώ χιλιάδες άλλοι σπουδάζουν στα κολλέγια, που εξασφαλίζουν επαγγελματικά, αλλά όχι ακαδημαϊκά, δικαιώματα για τους αποφοίτους τους. Περιορισμένη είναι και η ελευθερία επιλογής και αποκατάστασης για τα μέλη της επιστημονικής και ερευνητικής κοινότητας, ειδικά τους νέους διδάκτορες που αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα του “brain drain”. Πολλοί και λαμπροί εξ αυτών παραμένουν, παρά τη θέλησή τους, στο εξωτερικό, ελλείψει επαρκών εναλλακτικών στη χώρα μας.
Το διακύβευμα είναι τόσο ισχυρό και η αναπτυξιακή του σημασία τέτοια που δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί χωρίς ισχυρές θεσμικές εγγυήσεις, χωρίς τις επιβεβλημένες προϋποθέσεις ποιότητας, χωρίς δημόσια ρύθμιση και θεσμικό έλεγχο. Έτσι, στις διατάξεις του νομοσχεδίου για τα μη κρατικά και μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια ξεχωρίζουν οι εγγυήσεις στην ποιότητα της εκπαίδευσης, την ισότιμη πρόσβαση και εισαγωγή μέσα από τις πανελλήνιες εξετάσεις και τη λειτουργία υπό την αυστηρή κρατική εποπτεία, με τα εχέγγυα της ανεξάρτητης αρχής για την ανώτατη εκπαίδευση (ΕΘΑΑΕ).
Η βούληση του νομοθέτη, είναι ουσιαστικά, προσανατολισμένη στο αγαθό της εκπαίδευσης, στην έρευνα και την καινοτομία. Παρέχει πρόσθετες εναλλακτικές και ευκαιρίες στους νέους, αποκαθιστώντας την ανισότητα στην πρόσβαση και αποτρέποντας την οικονομική αιμορραγία των ίδιων και των οικογενειών τους. Λειτουργεί αναπτυξιακά και τονώνει την άμιλλα για το δημόσιο πανεπιστήμιο, δίχως να αναιρεί την προτεραιότητα και την πρωτοκαθεδρία του. Δεν πρόκειται για μια τριτοβάθμια εκπαίδευση διαφορετικών επιπέδων και προοπτικών, αλλά για ένα ολιστικό και συνεκτικό εγχείρημα, που εστιάζει αφενός στην ακαδημαϊκότητα των σπουδών, αφετέρου στη σύνδεσή τους με την αγορά εργασίας. Υπηρετεί εν τέλει την καθολικότητα στην απόλαυση του θεμελιώδους δικαιώματος στην εκπαίδευση, που συνιστά και τη μεγαλύτερη μεταρρυθμιστική πρόκληση για κάθε κοινωνία που εξελίσσεται, προσαρμόζεται και προοδεύει.
21 TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ άρθρο
Προτεραι τητα για την κ ρνηση
είναι το ∆ηµ σιο Πανε ιστ µιο να ια ά ει τον ρ ο το ς
νας άρος οι τητας
της Ζωής Ράπτη
Η Ζωή Ράπτη είναι κοινοβουλευτική εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας.
Oι μεταρρυθμίσεις δεν είναι μια αφηρημένη, θεωρητική έννοια για την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Είναι μια σειρά από απτές παρεμβάσεις, που στόχο έχουν να κάνουν την καθημερινότητα των πολιτών καλύτερη.
Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνησή μας προχώρησε σε μία ακόμη ιστορική μεταρρύθμιση, για την ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου, με έμφαση στο Δημοκρίτειο της Θράκης, καθώς και τη λειτουργία στη χώρα μας μη κρατικών παραρτημάτων ΑΕΙ τα οποία είναι εγκατεστημένα σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε τρίτες χώρες.
Με τη μεταρρύθμιση στην Παιδεία, ανοίγουμε την τριτοβάθμια εκπαίδευση και στα μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια, αλλά ενισχύουμε ουσιαστικά και το Δημόσιο Πανεπιστήμιο, όπως έχουμε κάνει συστηματικά εδώ και 4,5 χρόνια.
Όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός, «η κοινωνία είναι έτοιμη για αλλαγές, τα άλματα πρέπει να γίνουν. Είκοσι χρόνια μετά, ακόμα συζητάμε για τα μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια. Θα γίνουν τώρα», τονίζοντας ότι «μόνο καλό μπορεί να κάνει στο Δημόσιο Πανεπιστήμιο η περισσότερη άμιλλα με μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια».
Προτεραιότητα, λοιπόν, για την κυβέρνηση είναι το Δημόσιο Πανεπιστήμιο να διαφυλάξει τον ρόλο του ως ένας «φάρος ποιότητας». Γι’ αυτό και το 70% των άρθρων αφορούν σε αυτό.
Ικανοποιώντας πάγια αιτήματα της πανεπιστημιακής κοινότητας, ο νέος νόμος απελευθερώνει το Δημόσιο Πανεπιστήμιο από τη γραφειοκρατία, ενισχύει το αυτοδιοίκητο των ιδρυμάτων, αυξάνει τα ερευνητικά προγράμματα.
Επίσης, περισσότερα από 60 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης θα κατευθυνθούν στην περαιτέρω ενίσχυση της διεθνοποίησης των Δημόσιων Πανεπιστημίων.
22 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
Ικανοποιώντας πάγια αιτήματα της πανεπιστημιακής κοινότητας, ο νέος νόμος απελευθερώνει το Δημόσιο Πανεπιστήμιο από τη γραφειοκρατία, ενισχύει το αυτοδιοίκητο των ιδρυμάτων, αυξάνει τα ερευνητικά προγράμματα. Επίσης, περισσότερα από 60 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης θα κατευθυνθούν στην περαιτέρω ενίσχυση της διεθνοποίησης των δημόσιων πανεπιστημίων.
Δίνονται δυνατότητες χρηματοδότησης νεοφυών επιχειρήσεων φοιτητών ή ερευνητών δημόσιων ΑΕΙ. Το κονδύλι που έχει προβλεφθεί αγγίζει τα 50 εκατ. ευρώ.
Το Δημόσιο Πανεπιστήμιο θα ωφεληθεί αθροιστικά με περισσότερο από 1 δισ. ευρώ από τον Τακτικό Προϋπολογισμό, το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ. Την ίδια ώρα, βρίσκονται σε εξέλιξη προγράμματα ύψους περίπου 700 εκατ. ευρώ για κατασκευή και συντήρηση φοιτητικών εστιών.
Στα χρόνια της οικονομικής κρίσης, η χρηματοδότηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης συρρικνώθηκε. Το 2018, άγγιξε το χαμηλό ιστορικό των 92 εκατ. ευρώ, όμως έκτοτε, χρόνο με τον χρόνο, αυξάνει, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων του προϋπολογισμού. Το 2023, έφτασε τα 133 εκατ. ευρώ, μια αύξηση της τάξης περίπου του 50% σε σχέση με την προηγούμενη πενταετία.
Αν, λοιπόν, όλα τα παραπάνω συνιστούν… υποβάθμιση της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όπως ισχυρίζονται οι αντίθετες φωνές, τότε οι λέξεις έχουν χάσει το νόημά τους.
Όσον αφορά την ίδρυση μη κρατικών μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων ΑΕΙ στην Ελλάδα, τα οικονομικά και ακαδημαϊκά κριτήρια για την εγκατάστασή τους είναι τα πιο αυστηρά
σε όλη την Ευρώπη και αρμόδια για την τήρησή τους θα είναι η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης.
Επίσης, όλα τα πανεπιστήμια, δημόσια και μη κρατικά, θα αξιολογούνται από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης, ενώ η άδεια θα χορηγείται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, κατόπιν έγκρισης και γνώμης από την ΕΘΑΑΕ (Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης) και τον ΕΟΠΠΕΠ (Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού), αντίστοιχα.
Ο νέος νόμος αποτελεί μια εμβληματική μεταρρύθμιση, δίνοντας τη δυνατότητα στους υποψήφιους Έλληνες φοιτητές να σπουδάσουν από τη χώρα μας σε κάποιο πανεπιστήμιο του εξωτερικού, με στόχο την ανάσχεση του “brain drain” των νέων μας.
40.000 Έλληνες φοιτητές, αυτήν τη στιγμή, σπουδάζουν σε πανεπιστήμια στο εξωτερικό, ένας αριθμός που είναι πολύ μεγαλύτερος από άλλες χώρες –στην Ισπανία, για παράδειγμα, είναι 35.000 και στην Πορτογαλία 13.000.
Παράλληλα, η μεταρρύθμιση στοχεύει στην ενίσχυση της οικονομίας με την προσέλκυση φοιτητών από το εξωτερικό και Ελλήνων επιστημόνων που θα επιστρέψουν για να διδάξουν στη χώρα τους, αλλά και με τη δημιουργία πολλών
νέων θέσεων εργασίας.
Επιπλέον, θετικές συνέπειες από την ίδρυση παραρτημάτων ξένων ΑΕΙ στην Ελλάδα είναι η ανάπτυξη της αγοράς ακινήτων, οι επενδύσεις στην εκπαίδευση και την έρευνα.
Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο θα αναβαθμίσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα. Η κυβέρνηση προχώρησε στη μεταρρύθμιση αυτή, γιατί ήταν διαχρονικά θέση μας και ήταν στο πρόγραμμά μας. Και αποτελεί μία ακόμη μεταρρύθμιση που εντάσσεται στον σχεδιασμό μας για μιαν άλλη Ελλάδα, για την Ελλάδα της προόδου! Για την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας μία είναι η φιλοσοφία για τη δεύτερη τετραετία, όπως την έχει θέσει ο πρωθυπουργός: Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Η χώρα πρέπει να τρέξει. Πρέπει να τρέξει προς το μέλλον, σε πάρα πολλά επίπεδα.
Κάνουμε πάρα πολλές μεταρρυθμίσεις, πολλές τις κάνουμε μαζί. Μερικές φορές, θα σκοντάψουμε, θα πέσουμε, θα ξανασηκωθούμε και θα μάθουμε από τα λάθη μας. Η συνολική κατεύθυνση της πολιτικής μας συνοψίζεται σε έναν πολυδύναμο και πολυδιάστατο εκσυγχρονισμό, στο πλαίσιο του οποίου το έργο της κυβέρνησης συνεχίζεται.
23 TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ άρθρο
υπεράσπιση του δημόσιου
χαρακτήρα της εκπαίδευσης είναι μία από τις θεμελιώδεις αρχές της αριστεράς και αυτονόητη πολιτική της θέση. Δεν αποδεχόμαστε το νομοσχέδιο της κυβέρνησης Μητσοτάκη για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και το «όχι» μας έχει αιτίες θεσμικές, κοινωνικές και εκπαιδευτικές.
Πρώτα από όλα, απορρίπτουμε το νομοσχέδιο, γιατί είναι αντισυνταγματικό. Σύμφωνα με τη σχετική διάταξη του συντάγματος
«Απαγορεύεται η σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες», προβλέπει μάλιστα ότι «η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ΝΠΔΔ (Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου), με πλήρη αυτοδιοίκηση».
Αυτά υποστηρίζει και η συντριπτική πλειοψηφία των συνταγματολόγων και έχουν επικυρωθεί και από την πάγια νομολογία του ΣτΕ.
Σύμφωνα με το Σύνταγμά μας, η πανεπιστημιακή εκπαίδευση δεν επιτρέπεται να παρέχεται στο πλαίσιο συμβατικών σχέσεων ως παροχή υπηρεσιών. Ως εκ τούτου, τα πανεπιστήμια δεν είναι επιχειρήσεις, ούτε οι φοιτητές είναι πελάτες, ούτε οι καθηγητές είναι εργαζόμενοι που να υπόκεινται σε διευθυντικό δικαίωμα του εργοδότη.
Δεν αποδεχόμαστε το νομοσχέδιο γιατί οδηγεί στη διάλυση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, πλήττει ανεπανόρθωτα τον δημόσιο χαρακτήρα της και
ανε ιστ µια
είναι ε ι ειρ σεις
οι οιτητ ς είναι ε άτες
του Κώστα Αρβανίτη
Ο Κώστας Αρβανίτης είναι ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ/The Left.
τροφοδοτεί τις κοινωνικές ανισότητες, θέτοντας ως προαπαιτούμενα τα δίδακτρα και την οικονομική δύναμη του καθενός.
Τρίτον, απορρίπτουμε το νομοσχέδιο γιατί θεωρούμε πως η κυβέρνηση, αν και αναφέρεται σε μη κρατικά πανεπιστήμια, ουσιαστικά κάνει λόγο για ιδιωτικά, καθώς τα πανεπιστήμια στη χώρα μας είναι αυτοδιοικούμενα, άρα δημόσια και όχι κρατικά. Ανοίγει, λοιπόν, τον δρόμο για την εξυπηρέτηση των κερδοσκοπικών funds, που ήδη έχουν τοποθετηθεί στην αγορά, και στον τομέα της παιδείας.
Η ψήφιση του νομοσχεδίου θα δημιουργήσει ανεπανόρθωτη βλάβη στα δημόσια πανεπιστήμια, που ήδη αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα λόγω ελλιπούς χρηματοδότησης.
Για παράδειγμα, ο προϋπολογισμός του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου είναι μειωμένος κατά 63,2%, ενώ κατά 36,3% έχει μειωθεί ο αριθμός των διδασκόντων του. Από το 2009 μέχρι σήμερα, ο αριθμός των φοιτητών του ιδρύματος έχει αυξηθεί κατά 20,7%.
Τραγική είναι η κατάσταση και στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, οι λειτουργικές δαπάνες του ΑΕΙ έχουν μειωθεί δραματικά. Ενδεικτικά, το 2008, ανέρχονταν σε 5.566.000 ευρώ και σήμερα είναι 2.071.580 ευρώ. Η μείωση φτάνει στο 63% και σε σταθερές τιμές, ενώ αν υπολογιστεί η επίδοση του
πληθωρισμού, αγγίζουν το 70%.
Σύμφωνα μάλιστα με τα διεθνή στοιχεία, είναι η τελευταία χώρα στην Ευρώπη ως προς τη χρηματοδότηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Γενικότερα, η χρηματοδότηση της Δημόσιας Παιδείας με το 2,8% του ΑΕΠ στην Ελλάδα έναντι του 5,6% που ισχύει, κατά μέσον όρο, στην Ευρώπη μάς καθιστά τελευταίους στη λίστα.
Το αφήγημα, λοιπόν, των ακραίων νεοφιλελεύθερων μελών της κυβέρνησης ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη που δεν έχει ιδιωτικά πανεπιστήμια καταρρέει όταν σκεφτεί κανείς πως είμαστε η τελευταία χώρα της πολιτισμένης Ευρώπης ως προς τη χρηματοδότηση και τη στελέχωση των πανεπιστημίων.
Κορυφαίο, λοιπόν, ζήτημα για εμάς, εκτός φυσικά από την τήρηση της νομιμότητας, τον σεβασμό των αρχών του Συντάγματος και του Κράτους Δικαίου, είναι η διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα της παιδείας και η ενίσχυση των δημόσιων ιδρυμάτων.
Η Ελλάδα, για να εναρμονιστεί με την Ευρώπη, δεν έχει ανάγκη από ιδιωτικά πανεπιστήμια, αλλά χρειάζεται ισχυρά δημόσια ιδρύματα. Επιτακτική είναι η ανάγκη για ένα αυτοδιοικούμενο, συμπεριληπτικό, δημόσιο πανεπιστήμιο, που να παρέχει ελεύθερη και ισότιμη πρόσβαση στην επιστημονική γνώση και έρευνα.
24 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
α
εν
τε
ο
Η
ά ε για
την ατ ρµα
το Ε
αγγε µατικο
Ε
ιµε ητηρίο Α ην ν
τη διάθεση των μελών του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών βρίσκεται η σύγχρονη πλατφόρμα e-learning, στην οποία τα μέλη του ΕΕΑ μπορούν να παρακολουθήσουν, όποτε και όσες φορές επιθυμούν, μαθήματα και σεμινάρια για τον κλάδο τους ή γενικότερου ενδιαφέροντος.
Η πρόσβαση στην πλατφόρμα https://services.eea.gr/el/ normal/home γίνεται με τους κωδικούς του μέλους του Επιμελητηρίου. Προϋπόθεση για την ελεύθερη πρόσβαση είναι το μέλος του ΕΕΑ να είναι ταμειακώς ενήμερο.
Η πλατφόρμα e-learning του ΕΕΑ περιλαμβάνει μαθήματα για τους κλάδους της Εστίασης, των Κομμωτών, των Φροντιστηρίων Μέσης Εκπαίδευσης και των Κρεοπωλών. Τα μαθήματα προετοιμάστηκαν σε συνεργασία με τα σωματεία κάθε κλάδου. Ταυτόχρονα, στην πλατφόρμα μπορεί κάποιος να παρακολουθήσει τα ακόλουθα μαθήματα-σεμινάρια:
Διαχείριση Έργου και Χρόνου
Διαχείριση Συνεργασιών Καινοτομία, Κατανόηση, Διαχείριση & Επιχειρηματικό Όφελος
Νέα Συστήματα Διοίκησης Διαχείρισης Επιχειρησιακών Πόρων Ποιότητα για Μικρές Επιχειρήσεις
Σύγχρονες Τεχνικές Μάρκετινγκ
Τεχνικές Μείωσης Κόστους
https://services.eea.gr/el/normal/home
Παράλληλα, θα είναι διαθέσιμα για τα μέλη του ΕΕΑ τα ακόλουθα μαθήματα-σεμινάρια:
Αποφύγετε τους οικονομικούς κινδύνους της επιχείρησής σας με σωστό σχεδιασμό - Τα 5 «πρέπει»
Η αντιμετώπιση και αποτελεσματική διαχείριση των αλλαγών Τα βασικά μυστικά του ηλεκτρονικού εμπορίου Δημιουργία και οφέλη ενός e-shop
10+10 πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για το ηλεκτρονικό εμπόριο
Πώς θα προφυλαχθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις από το ηλεκτρονικό έγκλημα
After Crisis Marketing
Η πρόκληση της πανδημίας και η μετάβαση σε άλλο επίπεδο πώλησης
Εξεύρεση πελατών με ψηφιακούς τρόπους και αντιμετώπιση αντιρρήσεων
Στάδια και βήματα διαχείρισης κινδύνου σε κρίση Ψηφιακοί τρόποι ανάπτυξης εργασιών των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών Διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού για μικρές επιχειρήσεις Προσανατολισμός στην υπηρεσία και εμπειρία πελάτη Σεξουαλική διαπαιδαγώγηση παιδιών-εφήβων και μορφές βίας στο εργασιακό περιβάλλον Mobbing, ηθική και ψυχολογική παρενόχληση Θετική ψυχολογία, συμβουλευτική και εκπαίδευση
Σ
ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ άρθρο
Υ
άρ ει ά ος ρ µος
για την αν τατη εκ αί ε ση
του Στέφανου Παραστατίδη
Η επιτυχία μιας εκπαιδευτικής
μεταρρύθμισης κρίνεται σε χρονικό κύκλο που υπερβαίνει τη μία ή τις δύο κυβερνητικές θητείες. Για τον λόγο αυτό απαιτείται να έχει προηγηθεί ένας εξαντλητικός και οργανωμένος διάλογος μεταξύ των πολιτικών κομμάτων και των
εκπαιδευτικών φορέων, ώστε να καλλιεργηθεί το έδαφος μιας μίνιμουμ πολιτικής και κοινωνικής συναίνεσης.
Ο
Στέφανος Παραστατίδης είναι βουλευτής Κιλκίς και τομεάρχης Παιδείας του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής.
Ηεπιτυχία μιας εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης κρίνεται σε χρονικό κύκλο που υπερβαίνει τη μία ή τις δύο κυβερνητικές θητείες. Για τον λόγο αυτό απαιτείται να έχει προηγηθεί ένας εξαντλητικός και οργανωμένος διάλογος μεταξύ των πολιτικών κομμάτων και των εκπαιδευτικών φορέων, ώστε να καλλιεργηθεί το έδαφος μιας μίνιμουμ πολιτικής και κοινωνικής συναίνεσης. Η κυβέρνηση της ΝΔ, στη νομοθετική παρέμβαση για τα πανεπιστήμια, αντί του διαλόγου επέλεξε τις διαρροές, τις δηλώσεις με σταγονίδια πληροφόρησης και τα non paper μεταμφιεσμένα σε ρεπορτάζ. Αντί της συναίνεσης επέλεξε τη διαβούλευση επί δέκα ημέρες στο Διαδίκτυο και κοινοβουλευτικές διαδικασίες-εξπρές.
Η σταθερή θέση του ΠΑΣΟΚ για δημόσια και μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια δεν εκφράζει κάποιου είδους μεταφυσική λατρεία στο κράτος και στο Δημόσιο. Αποτελεί μια πραγματιστική προσέγγιση: η μακραίωνη διεθνής ιστορία του πανεπιστημίου αποδεικνύει ότι τα δημόσια και τα μη κερδοσκοπικά ιδρύματα υπήρξαν οι πλέον επιτυχημένοι φορείς πανεπιστημιακής παιδείας. Το υψηλό επίπεδο διδασκαλίας, το ποιοτικό ακαδημαϊκό προσωπικό και η έρευνα απαιτούν είτε υψηλή κρατική χρηματοδότηση είτε συνεχή επανεπένδυση των εσόδων στο ίδιο το ίδρυμα. Όχι κερδοσκοπία.
26 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
Το 80% των Ευρωπαίων φοιτητών σπουδάζουν σε δημόσια πανεπιστήμια.
Αν σε αυτό προστεθούν και όσοι φοιτούν σε ιδιωτικά ελεγχόμενα από το κράτος, το ποσοστό ξεπερνάει το 98%. Στην Ευρώπη και στον κόσμο τα ιδιωτικά κερδοσκοπικά πανεπιστήμια αποτελούν μια ισχνή μειοψηφία.
Το ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο είναι, συνεπώς, το δημόσιο πανεπιστήμιο του οποίου η εικόνα στη χώρα μας, με βάση επίσημα στοιχεία, αναδεικνύει την ανάγκη να τεθεί η στήριξη και θωράκισή τους ως προτεραιότητα.
Σε όλες τις διεθνείς μετρήσεις η Ελλάδα είναι ουραγός όχι απλά μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ, αλλά και του ΟΟΣΑ, συγκρινόμενη δηλαδή ακόμα και με χώρες με χαμηλότερο επίπεδο οικονομικής ανάπτυξης.
Τα ελληνικά πανεπιστήμια, ακόμη και όσα απολαμβάνουν τις υψηλότερες θέσεις στις διεθνείς κατατάξεις, όπως το ΕΜΠ, υφίστανται μειωμένους προϋπολογισμούς, αιμορραγία σε εκπαιδευτικό και διοικητικό προσωπικό και αυξημένα λειτουργικά έξοδα. Ο ισχυρισμός του Υπουργείου περί αύξησης της χρηματοδότησης από τον εθνικό προϋπολογισμό κατά 11 εκατομμύρια, ποσό που ισοδυναμεί με την εμπορική αξία ενός ρετιρέ στο Κολωνάκι, προκαλεί θυμηδία στους ανθρώπους των ελληνικών δημόσιων πανεπιστημίων, που μόλις και μετά βίας ανταποκρίνονται στις δαπάνες για το ρεύμα και το νερό.
Ακαδημαϊκός χάρτης στη χώρα, πρακτικά, δεν υφίσταται. Τμήματα δημόσιων πανεπιστημίων ανοίγουν, σχολές κλείνουν χωρίς ουσιαστική αξιολόγηση υποδομών, προσωπικού, χρηματοδότησης. Τα περιφερειακά δημόσια πανεπιστήμια της χώρας, άλλοτε κέντρο βάρους ενός στρατηγικού στόχου περιφερειακής ανάπτυξης, αναμένουν το τελειωτικό χτύπημα με την άναρχη εισαγωγή ιδιωτικών πανεπιστημίων. Άρρητος στόχος του ανοίγματος στην ιδιωτική πανεπιστημιακή δεν είναι άλλωστε μόνο
οι νέοι που φεύγουν στο εξωτερικό για σπουδές, αλλά οι εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες φοιτητές που σπουδάζουν στην ελληνική περιφέρεια.
Η πανεπιστημιακή έρευνα ασφυκτιά από την υποχρηματοδότηση, τη γραφειοκρατία και την υποστελέχωση.
Πώς, λοιπόν, απαντάει στα προβλήματα του δημόσιου πανεπιστημίου το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας;
Στην υποχρηματοδότηση το Υπουργείο απαντάει με ένα άθροισμα ήδη υφιστάμενων χρηματοδοτήσεων δίκην τιμοκαταλόγου. Ακαδημαϊκός χάρτης με σοβαρά κριτήρια στη δημόσια εκπαίδευση όχι απλά δεν δημιουργείται, αλλά απουσιάζει κάθε σχετική πρόβλεψη και για την ιδιωτική τριτοβάθμια εκπαίδευση. Το Υπουργείο δεν κρύβει άλλωστε τις προθέσεις του. Στην αιτιολογική έκθεση του νέου νομοσχεδίου επισημαίνεται: «Τα όρια της φέρουσας ικανότητας των ημεδαπών κρατικών Α.Ε.Ι. να απορροφήσουν τη ζήτηση σε συγκεκριμένες ακαδημαϊκές διαδρομές υψηλής ζήτησης (Νομική, Ιατρική, πολυτεχνικές σπουδές, εξειδικευμένες οικονομικές σπουδές), λειτουργούν ως παράγων για τη μετοίκηση Ελλήνων φοιτητών στο εξωτερικό». Αντί να σχεδιάσει και να ρυθμίσει, το Υπουργείο επιδιώκει να δημιουργηθούν στην Αθήνα, ίσως και στη Θεσσαλονίκη, και άλλες Ιατρικές, και άλλες Νομικές, και άλλα πολυτεχνεία, ιδιωτικά αυτή τη φορά. Σκοπός είναι να ικανοποιήσει τη «ζήτηση». Όχι οι πραγματικές ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας.
Σε ό,τι αφορά την έρευνα, το νομοσχέδιο παραθέτει, για ακόμη μία φορά, σειρά ασαφών και αβέβαιης αποτελεσματικότητας ρυθμίσεων, που δεν αντιμετωπίζουν τον πυρήνα του προβλήματος, ένα σύνολο δυσκίνητων και χρονοβόρων γραφειοκρατικών διαδικασιών που οδηγούν τους ερευνητές σε αδιέξοδα και καταπνίγουν κάθε προσπάθεια για καινοτομία και πειραματισμό.
Κι όμως, υπάρχει άλλος δρόμος. Όμως ο δρόμος αυτός απαιτεί γενναίες αποφάσεις, πολιτικές δεσμεύσεις και σαφή χρονοδιαγράμματα.
Αντί της νομοθετικής παράκαμψης του Συντάγματος, την έναρξη ενός θεσμοθετημένου διαλόγου και τη δρομολόγηση της αναθεωρητικής διαδικασίας για το άρθρο 16 του Συντάγματος. Για τη δυνατότητα ίδρυσης μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα πανεπιστημίων, με αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο αξιολόγησης της λειτουργίας τους. Με βάση το σκανδιναβικό παράδειγμα και όχι το ιδιωτικό κερδοσκοπικό μοντέλο της Κύπρου, που αποτελεί μοναδική ευρωπαϊκή εξαίρεση.
Ουσιαστική οικονομική στήριξη του δημόσιου πανεπιστημίου με πολιτική δέσμευση για τον διπλασιασμό της δημόσιας χρηματοδότησης στην παιδεία στο 5% του ΑΕΠ και στο 1,5% για την τριτοβάθμια εκπαίδευση σε βάθος τριετίας.
Ενίσχυση της στελέχωσης, ώστε η αναλογία φοιτητών ανά μέλος ΔΕΠ, από το θλιβερό 30 προς 1, που ισχύει σήμερα, να πάει στο 13 προς 1, που είναι ο μέσος όρος των χωρών της ΕΕ.
Και, τέλος, εξάλειψη εκείνων των παραλυτικών εθνικών γραφειοκρατικών διαδικασιών, ώστε η διαδικασία εξασφάλισης των πόρων που κατευθύνονται στην έρευνα να εξομοιωθεί με εκείνη της ΕΕ.
27 TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ άρθρο
Η ανάγκη για κα
του Γαβριήλ Σακελλαρίδη
O Γαβριήλ Σακελλαρίδης είναι υπεύθυνος Πολιτικού Σχεδιασμού της Νέας Αριστεράς.
τερα ανε ιστ µια
Ησυζήτηση για τον δημόσιο χαρακτήρα της παιδείας, εξαιτίας του νομοσχεδίου για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, ήταν μια συζήτηση που έγινε σε ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο τα δημόσια πανεπιστήμια υποβαθμίζονται συστηματικά από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Καταρχάς, η κυβέρνηση θα έπρεπε να έχει εξηγήσει, σε αυτόν τον διάλογο, γιατί στην Ελλάδα χρηματοδοτείται η τριτοβάθμια εκπαίδευση με το χαμηλότερο ποσοστό ΑΕΠ στη λίστα των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θα έπρεπε να είχε εξηγήσει γιατί υπάρχουν σχολές χωρίς καθηγητές μετά από διαδοχικές συνταξιοδοτήσεις που δεν καλύπτονται με νέο εκπαιδευτικό προσωπικό. Επιπλέον, το δημόσιο πανεπιστήμιο, τα τελευταία χρόνια, έχει κατασυκοφαντηθεί με την ίδρυση της –τελικά ανύπαρκτης– πανεπιστημιακής αστυνομίας και της καταπάτησης του αυτοδιοίκητου. Τα πρώτα σοβαρά προβλήματα εντοπίζονται στα περιφερειακά ιδρύματα, που βιώνουν ήδη τις συνέπειες της υποστελέχωσης και της χρηματοδοτικής ασφυξίας.
Αντί να συζητάμε, λοιπόν, για την υποβάθμιση των δημόσιων πανεπιστημίων, η Νέα Δημοκρατία έφερε έναν αντισυνταγματικό νόμο, σε μια προσπάθεια να δοθεί το νομικό πλαίσιο ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων. Επρόκειτο για μια ιδεοληπτική κίνηση, καθώς είναι γνωστό σε όσους έχουν ασχοληθεί εκτενώς και σε βάθος με το θέμα πως ιδιωτικά πανεπιστήμια δεν έχουν ευδοκιμήσει σχεδόν πουθενά στον κόσμο. Επίσης, ξέρουμε πως τα πραγματικά μεγάλα πανεπιστήμια του εξωτερικού όχι μόνο δεν είναι ιδιωτικά, αλλά παράλληλα δεν βρίσκεται μέσα στους στόχους τους η ίδρυση παραρτημάτων σε άλλες χώρες. Με άλλα λόγια, η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, σε συνδυασμό με την υποβάθμιση της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενέχει τον κίνδυνο της υποβάθμισης του συνολικού επιπέδου εκπαίδευσης.
28 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
Κι αν θέλουμε να συνδέσουμε το θέμα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, τότε θα δούμε ευρύτερα πως μια συνολικά υποβαθμισμένη τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν θα μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της αγοράς. Είναι μάλλον αφελές να πιστεύει κανείς πως η παροχή πτυχίων με ανεξέλεγκτο τρόπο θα αφήσει αδιάφορο το επίπεδο των εργαζομένων στην Ελλάδα. Ή –ας το πούμε και κάπως διαφορετικά–ποιος πιστεύει ότι σοβαροί επιχειρηματίες δεν θα ελέγχουν την ποιότητα των πανεπιστημίων από τα οποία θα προέρχεται ένας εν δυνάμει εργαζόμενός τους;
Όσοι πράγματι θα έχουν τη δυνατότητα να φύγουν στο εξωτερικό θα εξακολουθήσουν να το κάνουν. Η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων δεν αποτελεί λόγο για εύπορες οικογένειες να στείλουν τα παιδιά τους σε ξένα πανεπιστήμια. Η εκπαίδευση αποτελεί μια πολύ σημαντική επιλογή για κάθε οικογένεια και όσοι έχουν τη δυνατότητα δεν θα αφήσουν το μέλλον των παιδιών τους στην τύχη του. Αντίθετα, όσοι δεν έχουν τη δυνατότητα θα κινδυνεύουν να βρίσκονται στο εσωτερικό της χώρας ανάμεσα σε μια υποβαθμισμένη δημόσια πανεπιστημιακή σχολή και σε μια ευτελή ιδιωτική σχολή.
Η παιδεία δεν αποτελεί εμπόρευμα, αλλά κοινωνικό αγαθό. Η καταπάτηση του Συντάγματος, που οδηγεί στην εμπορευματοποίηση της παιδείας, έχει και αυτή σχέση με την αμφισβήτηση του κράτους δικαίου στη χώρα μας. Η κυβέρνηση φέρεται με μεγάλη αλαζονεία σε κάθε ζήτημα και αυτό δεν αφορά μόνο τον χώρο της παιδείας. Απλά η παιδεία ίσως να αποτελεί τον πλέον νευραλγικό τομέα των δημόσιων πολιτικών που η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αποκαλύπτει τον πιο ανάλγητο εαυτό της.
Όσοι πράγματι θα έχουν τη δυνατότητα να φύγουν στο εξωτερικό θα εξακολουθήσουν να το κάνουν.
Η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων δεν αποτελεί λόγο για εύπορες οικογένειες να στείλουν τα παιδιά τους σε ξένα πανεπιστήμια.
Η εκπαίδευση αποτελεί μια πολύ σημαντική επιλογή για κάθε οικογένεια και όσοι έχουν τη δυνατότητα δεν θα αφήσουν το μέλλον των παιδιών τους στην τύχη του.
29 TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ άρθρο
του Μιχαήλ Σφακιανάκη
Ο καθηγητής Μιχαήλ Σφακιανάκης είναι πρύτανης του Πανεπιστημίου Πειραιώς.
Το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο έχει υψηλό επίπεδο ακαδημαϊκού και ερευνητικού προσωπικού και παράγει εξαιρετικό έργο, παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Σύμφωνα με τους διεθνείς δείκτες, οι καθηγητές μας σε ατομικό επίπεδο διακρίνονται σε τομείς που βρίσκονται στην αιχμή της καινοτομίας, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η ενέργεια, η πληροφορική.
Έλληνες επιστήμονες κατατάσσονται στο υψηλότερο 2% του επιστημονικού πεδίου στο οποίο δραστηριοποιούνται, με κριτήριο την απήχηση του έργου τους με βάση αντικειμενικά κριτήρια, όπως ο αριθμός των ετεροαναφορών ή ο συντελεστής αντικτύπου.
Η ερευνητική δραστηριότητα των ελληνικών ΑΕΙ βρίσκεται σε ένα καλό επίπεδο, ιδιαίτερα στην παραγωγή επιστημονικών δημοσιεύσεων, καθώς και τη διεθνή αναγνώρισή τους, σύμφωνα με διεθνείς βιβλιομετρικούς δείκτες.
Παρ’ όλη τη θετική εικόνα για την ερευνητική δραστηριότητα της χώρας, η συμβολή των ΑΕΙ δεν προβάλλεται επαρκώς. Επιπροσθέτως, ενώ διαθέτουν το πολυπληθέστερο ερευνητικό δυναμικό, καθώς και το μεγαλύτερο μέρος των ερευνητικών επιδόσεων, αναλογικά υστερούν σταθερά στις ερευνητικές χρηματοδοτήσεις (Πηγή ΕΘΑΑΕ).
Η αλήθεια είναι ότι τα επιτεύγματα αυτά γίνονται σε αντίξοες συνθήκες. Τα ελληνικά πανεπιστήμια βιώνουν, επί πολλές δεκαετίες, συχνότατες μεταρρυθμίσεις, με όχι θετικές επιπτώσεις στη διοικητική τους λειτουργία. Περίπλοκες, πολυδαίδαλες και χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες δημιουργούν ανελαστικά προβλήματα. Εδώ και 20 χρόνια, δεν υπάρχουν Οργανισμοί, τα Κέντρα Έρευνας χρειάζονται εξορθολογισμό, η υποστελέχωση σε ακαδημαϊκό και διοικητικό προσωπικό είναι τεράστια, η υποχρηματοδότηση δημιουργεί, συχνά, ανυπέρβλητα προβλήματα.
Ευτυχώς, δημιουργήσαμε επιτυχημένα μεταπτυχιακά προγράμματα. Έχοντας κάποιο ποσοστό από τα δίδακτρά τους στις οριζόντιες δαπάνες, μπορούμε να προσλαμβάνουμε προσωπικό για την κάλυψη διοικητικών αναγκών του πανεπιστημίου. Τα ποσά αυτά, ωστόσο, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν
30 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
ο
ανε
άται
µε τα
ε ηνικ ηµ σιο
ιστ µιο εν ο
τον ανταγ νισµ
ι ι τικά ανε ιστ µια
Πρέπει να γίνει από όλους αντιληπτό ότι ελεύθερο πανεπιστήμιο είναι μόνον το αυτοδιοίκητο πανεπιστήμιο.
Πρέπει να δοθούν οι αναγκαίοι βαθμοί ελευθερίας στα δημόσια πανεπιστήμια
για να μπορέσουν να απελευθερώσουν πλήρως τις δυνάμεις τους. Η ακαδημαϊκότητα
είναι υπόθεση των πανεπιστημίων, άλλωστε αυτό γίνεται παντού στο εξωτερικό.
από το πανεπιστήμιο για την ανάπτυξή του, αφού η πρόσληψη προσωπικού είναι ουσιαστικά υποχρέωση του κράτους. Με τον Οργανισμό που καταρτίσαμε στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, ζητήσαμε 200 άτομα διοικητικό προσωπικό, για να ισορροπήσουμε αυτό που επιβάλλεται από τη διεθνή πρακτική.
Πρέπει να γίνει από όλους αντιληπτό ότι ελεύθερο πανεπιστήμιο είναι μόνον το αυτοδιοίκητο πανεπιστήμιο. Πρέπει να δοθούν οι αναγκαίοι βαθμοί ελευθερίας στα δημόσια πανεπιστήμια για να μπορέσουν να απελευθερώσουν πλήρως τις δυνάμεις τους. Η ακαδημαϊκότητα είναι υπόθεση των πανεπιστημίων, άλλωστε αυτό γίνεται παντού στο εξωτερικό.
Οι δράσεις εξωστρέφειας των ελληνικών δημόσιων πανεπιστημίων τεκμηριώνουν τον δυναμισμό τους και τη βούλησή τους. Στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, υλοποιούμε μια στρατηγική εξωστρέφειας μέσα από επιλεκτικές συνεργασίες με πανεπιστήμια του εξωτερικού, κατά κύριο λόγο στην Αμερική και την Ευρώπη, για κοινά μεταπτυχιακά προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης για ξένους φοιτητές. Κάνουμε προσπάθειες να δημιουργηθούν αγγλόφωνα προπτυχιακά τμήματα σε σύμπραξη με ευρωπαϊκά πανεπιστήμια. Θεωρώ ότι αυτό είναι το μέλλον, με οφέλη για την έρευνα και για την εκπαίδευση των φοιτητών.
Όλη η προσπάθεια ημών, των ακαδημαϊκών δασκάλων, είναι να παρέχουμε υψηλού επιπέδου ανώτατη εκπαίδευση και να συμβάλλουμε αποφασιστικά στη δημιουργία ικανών αποφοίτων, με συγκριτικά πλεονεκτήματα, υψηλό αίσθημα ευθύνης, η ποιότητα των οποίων θα ανοίγει επαγγελματικούς δρόμους στο εθνικό αλλά και διεθνές επιχειρηματικό γίγνεσθαι. Αυτό το πετυχαίνουμε με διάφορες δράσεις. Χρησιμοποιούμε τον θεσμό του επίτιμου διδάκτορα, έτσι ώστε διακεκριμένες προσωπικότητες από τον επιχειρηματικό, ακαδημαϊκό και πολιτικό χώρο, αλλά και επιφανείς alumni, να λειτουργούν συμβουλευτικά, αλλά και ως πρότυπο για τους αποφοίτους μας. Η συμβολή τους επίσης στη διασύνδεση των αποφοίτων μας με την αγορά εργασίας είναι αξιοσημείωτη.
Στο πανεπιστήμιό μας λειτουργούν, σε σταθερή βάση, μικτές επιτροπές από ακαδημαϊκούς και στελέχη της αγοράς, με στόχο την επικαιροποίηση των προγραμμάτων σπουδών μας, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η συμβατότητά τους με τις εκάστοτε ανάγκες της αγοράς, χωρίς φυσικά να μειώνεται η ακαδημαϊκότητα.
Η προσπάθειά μας αυτή πλαισιώνεται και από δομές μέσα στον χώρο του πανεπιστημίου, όπως η πρακτική άσκηση και διασύνδεση με την αγορά εργασίας μέσω του γραφείου μας διασύνδεσης, που λειτουργεί στο πανεπιστήμιό μας εδώ και σχεδόν 27 χρόνια. Εφαρμόζουμε ατομική συμβουλευτική για τους φοιτητές μας, ακόμη και για πρακτικά ζητήματα, όπως η σύνταξη του βιογραφικού τους σημειώματος. Η κορύφωση δε των δράσεων αυτών είναι η διοργάνωση των «Ημερών Σταδιοδρομίας», που, μία φορά τον χρόνο, δίνει τη δυνατότητα, εν μέσω μιας όμορφης «γιορτής», να συναντηθούν επίδοξοι επαγγελματίες και εκπρόσωποι εταιρειών και φορέων του δημόσιου τομέα, να συνομιλήσουν και να δημιουργήσουν εν τέλει ένα δίκτυο που συνδέει ανθρώπους και δημιουργεί προοπτικές. Η δράση «Ημέρες Σταδιοδρομίας» έχει αποδειχθεί ότι, λόγω της διά ζώσης συμμετοχής, της απευθείας επαφής και της αλληλεπίδρασης των νέων με τους εκπροσώπους των δυνητικών εργοδοτών, έχει πολύ μεγάλη αποτελεσματικότητα και εξ αυτού είναι εξαιρετικά δημοφιλής τόσο στον επιχειρηματικό κόσμο όσο και στους αποφοίτους μας.
Το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο δεν φοβάται τον ανταγωνισμό με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και μπορεί να αντιμετωπίσει τις νέες συνθήκες εφόσον ενδυναμωθεί επί ίσοις όροις. Η ανταγωνιστική διαδικασία στην οποία καλείται να συμμετάσχει μέσω της συνύπαρξης με μη κρατικά πανεπιστήμια θα πρέπει να είναι ρεαλιστική, και αυτό, για να γίνει, θα πρέπει προηγουμένως να έχουν υλοποιηθεί οι προϋποθέσεις του υγιούς ανταγωνισμού.
31 TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ άρθρο
Η α οτ ση το άρτη της αγοράς
εργασίας και η ε ασ ά ιση της ρι ς ικας ς το ραγµατικ µα
µεταρρ µισης
του Σπύρου Κίντζιου
Η εκτίμηση των
μελλοντικών αναγκών σε εκπαιδευτικά αντικείμενα δεν αφορά μόνο τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και το Υπουργείο Παιδείας. Οφείλει να εμπλέκει ενεργά και την άποψη των Επιμελητηρίων. Δυστυχώς, αυτό που αποτελεί πρακτική σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες (όπως η Γερμανία) δεν εφαρμόζεται ποτέ στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα να παρατηρείται
πληθωρισμός αποφοίτων σε ήδη κορεσμένους
τομείς, ενώ από την άλλη διαπιστώνεται έλλειψη πτυχιούχων σε άλλους, ιδιαίτερα σημαντικούς για την ανάπτυξη της οικονομίας και της χώρας γενικότερα.
Ο Σπύρος Κίντζιος είναι πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Με την ανακοίνωση και τη διαβούλευση πριν από την κατάθεση προς ψήφιση –τουλάχιστον την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές– του νομοσχεδίου με τίτλο ««Ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου-Πλαίσιο λειτουργίας μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων», έχουμε προ των πυλών μία ακόμη προσπάθεια μεταρρύθμισης του πολύπαθου, ιδιαίτερα από θεσμική άποψη, τοπίου της Ανώτατης Εκπαίδευσης στη χώρα μας. Το νομοσχέδιο εισάγει, ως καινοτομία, τη δυνατότητα ίδρυσης μη κερδοσκοπικών ιδιωτικών παραρτημάτων πανεπιστημίων τα οποία λειτουργούν νόμιμα σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από την ανάγνωση του νομοσχεδίου, και ιδιαίτερα τα άρθρα 138 και 139, φαίνεται πως το εγχείρημα δεν αποσκοπεί σε μια υπέρμετρα φιλόδοξη ανάπτυξη της ιδιωτικής ανώτατης εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Και αυτό επειδή δίνει τη δυνατότητα ίδρυσης των λεγόμενων Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (οι λέξεις έχουν τη δική τους σημασία και η αποφυγή του όρου «Πανεπιστήμιο» είναι σαφής) ακόμα και μόνο με τρεις Σχολές ή ακόμα και μόνο με μία Σχολή όταν το μητρικό ίδρυμα του εξωτερικού καταλαμβάνει μία από τις πρώτες είκοσι (20) θέσεις σε αναγνωρισμένη διεθνή παγκόσμια κατάταξη πανεπιστημίων. Την αντίληψη αυτή ενισχύει η πρόβλεψη
32 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
της αν τατης εκ αί ε σης
κατάθεσης εγγυητικής επιστολής ποσού πεντακοσίων χιλιάδων ευρώ (€ 500.000), ποσού πραγματικά ασήμαντου και εντελώς ανεπαρκούς για τη δημιουργία μιας πανεπιστημιούπολης, ιδιαίτερα στο πεδίο των θετικών επιστημών.
Είναι λοιπόν προφανές ότι, ανεξάρτητα από τη στόχευση του συντάκτη του νομοσχεδίου, είναι πιθανότερη η ίδρυση ΝΠΠΕ τα οποία θα δραστηριοποιηθούν σε υψηλής ζήτησης πεδία των ανθρωπιστικών επιστημών (Νομική, Οικονομικές Επιστήμες), όπου οι ανάγκες σε υποδομές και λειτουργικά έξοδα είναι μικρότερες, ή σε συγκεκριμένα περιζήτητα πεδία υψηλών απαιτήσεων σε επένδυση (όπως ιατρικές σχολές), αλλά σε συνεργασία με υφιστάμενες ιδιωτικές δομές (π.χ. νοσοκομεία).
Ωστόσο, η δημόσια συζήτηση η οποία έχει ανοίξει σχετικά με τη σκοπιμότητα της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων και ανάλογων οντοτήτων στη χώρα μας έχει παραβλέψει το σημαντικότερο, κατά τη γνώμη μου, σκέλος της εξίσωσης αναφορικά με τη στρατηγική χάραξης του εθνικού ακαδημαϊκού χάρτη. Είναι ακριβώς εκείνη η πτυχή η οποία παραλείπεται συστηματικά από όλες τις μεταρρυθμίσεις στον χώρο της ανώτατης παιδείας, ανεξάρτητα από το ιδεολογικό
στίγμα της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας
του Υπουργείου Παιδείας. Η πτυχή αυτή αφορά την αποτύπωση, μέσα από διεξοδικές μελέτες, του χάρτη της απασχόλησης των αποφοίτων σε όλους τους κλάδους της αγοράς εργασίας και τον (επανα)σχεδιασμό του ακαδημαϊκού πλέον χάρτη με βάση την πρόβλεψη των εξειδικευμένων αναγκών σε ειδικότητες, αλλά και το συνεχώς εξελισσόμενο τοπίο της επιστήμης και της τεχνολογίας, διαδικασία η οποία αποδυναμώνει πολλά από τα σημερινά υφιστάμενα επαγγέλματα και ταυτόχρονα δημιουργεί πληθώρα νέων.
Είναι κάτι που το γνωρίζουμε καλά ως Γεωπονικό Πανεπιστήμιο: όντας η ναυαρχίδα της εθνικής γεωπονικής εκπαίδευσης, είμαστε συνεχώς σε φάση
προσαρμογής στις κατακλυσμιαίες αλλαγές της 4ης Αγροβιομηχανικής Επανάστασης, όπου ο ψηφιακός μετασχηματισμός της αγροτικής παραγωγής και η βιοτεχνολογία απαιτούν την ανάδειξη ενός εντελώς νέου τύπου γεωπόνου σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν.
Αναμφίβολα, οι μελέτες απασχόλησης των αποφοίτων κάθε Σχολής και κάθε επιμέρους κλάδου/πεδίου δεν είναι μια εύκολη ή ανέξοδη διαδικασία. Ακόμη σημαντικότερο όμως είναι το γεγονός ότι η εκτίμηση των μελλοντικών αναγκών σε εκπαιδευτικά αντικείμενα δεν αφορά μόνο τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και το Υπουργείο Παιδείας. Οφείλει να εμπλέκει ενεργά και την άποψη των Επιμελητηρίων. Δυστυχώς, αυτό που αποτελεί πρακτική σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες (όπως η Γερμανία) δεν εφαρμόζεται ποτέ στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα να παρατηρείται πληθωρισμός αποφοίτων σε ήδη κορεσμένους τομείς, ενώ από την άλλη διαπιστώνεται έλλειψη πτυχιούχων σε άλλους, ιδιαίτερα σημαντικούς για την ανάπτυξη της οικονομίας και της χώρας γενικότερα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της πρώτης περίπτωσης είναι η πληθώρα αποφοίτων Νομικής, Ιατρικής αλλά και Γεωπονίας, με συχνό επακόλουθο το “brain drain” μέσω της μετανάστευσης, ενώ για τη δεύτερη περίπτωση θα μπορούσε να αναφερθεί παραδειγματικά η σοβαρότατη έλλειψη πτυχιούχων Πληροφορικής, η οποία εκτιμάται ότι μπορεί να αγγίζει τους 300.000.
Είναι, λοιπόν, προφανής, όσο και επείγουσα, η ανάγκη έναρξης ενός σοβαρού και συντονισμένου διαλόγου μεταξύ όλων των εμπλεκομένων στη διαμόρφωση της πολιτικής της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, και συγκεκριμένα τα Πανεπιστήμια, το Κράτος και τους Επαγγελματικούς Φορείς, τη λεγόμενη Τριπλή Έλικα, ένα ιδιαίτερα επιτυχημένο μοντέλο σε άλλες χώρες, όπως είναι η Ολλανδία.
Μόνο μέσα από αυτήν τη διαδικασία μπορούν να προκύψουν οι κατάλληλες συνθήκες έτσι ώστε να ληφθούν οι σωστές αποφάσεις σχετικά με την τελική διαμόρφωση του ακαδημαϊκού χάρτη, την ίδρυση νέων τμημάτων και την κατάργηση ορισμένων από τα υφιστάμενα, τη γεωγραφική διασπορά, τον αριθμό εισακτέων ανά τμήμα και σχολή και πολλά άλλα κρίσιμα σημεία. Μόνο έτσι θα διαπιστωθεί με σαφήνεια, και πέρα από κάθε ιδεοληψία, αν υπάρχει ουσιαστικός χώρος για την ανάπτυξη της ιδιωτικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και σε ποιους τομείς, όπως άλλωστε ήδη ισχύει και πρέπει να ενδυναμωθεί για την περίπτωση της μεταλυκειακής και τεχνικής εκπαίδευσης.
Μόνο έτσι, τέλος, θα μπορέσει η Πολιτεία –αλλά και η κοινωνία– να γνωρίζει τα όρια και τις δυνατότητες του Δημόσιου Πανεπιστημίου, η υποχρεωτική στήριξη του οποίου είναι αδιαπραγμάτευτη. Δεν πρέπει να ξεχάσουμε ότι τα ελληνικά Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ανήκουν στο φάσμα του ανώτατου 1,5-9,5% των καλύτερων ακαδημαϊκών ιδρυμάτων του κόσμου, ενώ κάθε έτος Έλληνες πανεπιστημιακοί ερευνητές κοσμούν τον κατάλογο με το 2% των κορυφαίων επιστημόνων παγκοσμίως.
33 TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
OΔρόμος Της Επιτυχίας
Καθηγητής και συγγραφέας
Δημήτρης Μπουραντάς
Πρύτανης New York College
Iδρυτής και Διευθυντής μεταπτυχιακών προγραμμάτων Διοίκησης Ανθρωπίνου Δυναμικού & Executive MBA Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (πρώην ΑΣΟΕΕ)
Σύμφωνα με τις επιστημονικές έρευνες και την προσωπική μου πολύχρονη εμπειρία ως Διευθυντής μεταπτυχιακών προγραμμάτων για στελέχη στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (πρώην ΑΣΟΕΕ) και στο New York College, προκύπτει ότι η επαγγελματική επιτυχία ή μια επιτυχημένη καριέρα εξαρτάται από τέσσερις κατηγορίες ικανοτήτων και αρετών.
Αρχικά, οι εξειδικευμένες επαγγελματικές γνώσεις και ικανότητες στον τομέα της εξειδίκευσης είναι απαραίτητες όπως για παράδειγμα η εξειδίκευση σε: μάρκετινγκ, πληροφορική, ναυτιλιακά, βιοιατρικές επιστήμες, τουριστικά, διοίκηση ανθρωπίνου δυναμικού κλπ.
Αυτές οι εξειδικευμένες γνώσεις και ικανότητες που αποκτώνται στην αρχή από τις σπουδές και στη συνέχεια με την εμπειρία, αποτελούν προαπαιτούμενο ή αναγκαία συνθήκη για μια επιτυχημένη καριέρα. Όμως, δεν την εξασφαλίζουν. Αυτές που κάνουν τη διαφορά μεταξύ στελεχών, επιχειρηματιών και ηγετών, είναι οι παρακάτω δυο κατηγορίες που εμείς στο New York College δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση.
Η πρώτη κατηγορία αφορά τις κατάλληλες δεξιότητες–soft skills— μεταξύ των οποίων είναι η δημιουργική σκέψη (thinking outside the box), η λήψη αποφάσεων και η επίλυση προβλημάτων (στην οποία έχω αφιερώσει το τελευταίο μου βιβλίο «ΑΠΟΦΑΣΙΖΩ: H ζωή είναι το άθροισμα των επιλογών μας»
(Εκδόσεις Ψυχογιός 2021), η επιδραστική επικοινωνία και πειθώ, η ομαδική συνεργασία, ο προσωπικός προγραμματισμός, η εστίαση σε αποτελέσματα και η αξιοποίηση του χρόνου, η συναισθηματική νοημοσύνη, η συνεχή μάθηση, η πρόδραση και η προνοητικότητα.
Η δεύτερη κατηγορία αφορά εκείνους που θέλουν να κάνουν καριέρα ως στελέχη ή επιχειρηματίες. Αυτές είναι οι διοικητικές και ηγετικές ικανότητες που δίνουμε έμφαση στο New York College, ώστε οι φοιτητές μας να ανταποκριθούν στη ΝΕΑ αγορά που διαμορφώνει η 4η Βιομηχανική Επανάσταση.
Για παράδειγμα, ένας εξαιρετικός χειρούργος δεν μπορεί να ασκήσει αποτελεσματικά μια χειρουργική επέμβαση αν δεν διαθέτει διοικητικές και ηγετικές ικανότητες, ή ένας εξαιρετικός πωλητής δεν σημαίνει ότι θα γίνει επιτυχημένος διευθυντής πωλήσεων χωρίς να διαθέτει διοικητικές και ηγετικές ικανότητες.
Εκτός των προηγουμένων, η επιτυχημένη καριέρα απαιτεί και κάποιες αρετές όπως είναι η αυτογνωσία και οι ξεκάθαρες αξίες, το θάρρος και η τόλμη, η θέληση και το προσωπικό όραμα, η αυτοπεποίθηση, η ακεραιότητα, η υπευθυνότητα και η ανθεκτικότητα.
Όλες οι ικανότητες και αρετές που προαναφέρθηκαν με συντομία δεν είναι έμφυτες αλλά αποκτώνται και αναπτύσσονται μέσα από την εκπαίδευση, την εμπειρία και την εξάσκηση. Όπως μας δίδαξε ο Αριστοτέλης η αρετή είναι αξίες (συνήθεια) και δημιουργείται μέσα από την εξάσκηση ή την επανάληψη. Αυτές λοιπόν οι δεξιότητες, τα soft skills, που αποτελούν αναγκαία προϋπόθεση για επιτυχία στην καριέρα αλλά και τη ζωή μας, ερχόμαστε να διδάξουμε στους φοιτητές μας, ώστε να αποτελέσουν τους ηγέτες του αύριο!
Άρθρο
ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ άρθρο
Πανε ιστ µιο Κ ρο
Γερά θεμέλια λειτουργίας - Γνώση, έρευνα, καινοτομία
του καθηγητή Τάσου Χριστοφίδη
Ο καθηγητής κ. Τάσος Χριστοφίδης είναι πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου.
να νέο, δυναμικό, με διεθνές κύρος πανεπιστήμιο, αυτό είναι το Πανεπιστήμιο Κύπρου. Το πρώτο δημόσιο πανεπιστήμιο της Κύπρου ιδρύθηκε με νόμο το 1989 και υποδέχτηκε τα πρώτα μέλη της φοιτητικής κοινότητάς του το 1992. Στα 34 και πλέον χρόνια από την ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου, το πρώτο δημόσιο πανεπιστήμιο της Κύπρου είναι το μοναδικό κυπριακό πανεπιστήμιο που περιλαμβάνεται στην παγκόσμια λίστα κατάταξης Academic Ranking of World Universities (ARWU), γνωστή ως λίστα της Σαγκάης, και συγκεκριμένα ανάμεσα στα 701-800 κορυφαία πανεπιστήμια για το 2023. Συγκαταλέγεται, επίσης, στα κορυφαία 501-600 πανεπιστήμια σύμφωνα με τη διεθνή κατάταξη των Times Higher Education World University Rankings για το 2024 και στα καλύτερα 368 πανεπιστήμια παγκοσμίως σύμφωνα με την κατάταξη QS για το 2024.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το Πανεπιστήμιο Κύπρου συγκαταλέγεται στα κορυφαία 201-250 πανεπιστήμια παγκοσμίως στο επιστημονικό πεδίο κλινική και υγεία (clinical and health) σύμφωνα με την κατάταξη ανά κατηγορία της Times Higher Education, παρά τη νεαρή ηλικία της Ιατρικής Σχολής. Πιστοποιήσεις του Πανεπιστημίου Κύπρου από οργανισμούς κύρους, όπως η διαπίστευση της Σχολής Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης από τον διεθνή οργανισμό AACSB, αποτελούν αναγνώριση της αριστείας σε διδασκαλία και έρευνα.
Το πρώτο δημόσιο πανεπιστήμιο έθεσε εξαρχής γερά θεμέλια για τη λειτουργία του. Με στόχο του να αποτελέσει πρότυπο ανώτερης εκπαίδευσης, διδασκαλίας και έρευνας, τόλμησε να ανοίξει τους ορίζοντες της κοινότητας και της κοινωνίας μέσα στην οποία λειτουργεί. Αναγνώρισε ότι ο ανταγωνισμός είναι διεθνής και έκτισε ένα γερό δίκτυο διεθνών συνεργασιών στον τομέα της έρευνας και της διδασκαλίας, συμμετέχει δε στην ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την ανώτερη εκπαίδευση, αυτήν των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, και είναι ενεργός εταίρος της συμμαχίας “Young Universities for the Future of Europe”.
Η συμπερίληψη της καθηγήτριας Δέσπως Φάττα-Κάσινου του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος στη λίστα “The Highly Cited Researchers” για έκτη συνεχή χρονιά τον Νοέμβριο του 2023 φανερώνει τη συνεισφορά του ακαδημαϊκού προσωπικού του Ιδρύματος στην επιστήμη, αλλά και τη σημαντική τους επιρροή στον τομέα της εξειδίκευσής τους. Σημαντικός αριθμός επίσης ακαδημαϊκών του Πανεπιστημίου Κύπρου περιλαμβάνονται στη λίστα Stanford με τους/τις κορυφαίους/-ες ερευνητές/-τριες παγκοσμίως, ενώ ο νομπελίστας Σερ Χριστόφορος
36 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
Έ
µιο της Κ
ο ρ το ηµ σιο ανε ιστ
ρο
«Επικεντρωμένο στη διεθνοποίηση, το Πανεπιστήμιο Κύπρου συνεργάζεται με καταξιωμένα πανεπιστήμια στην Ευρώπη, και διεθνώς, και επιδιώκει την αδιάλειπτη ποιότητα στη διδασκαλία. Το όραμα του Πανεπιστημίου Κύπρου είναι η συνεισφορά και η επίδραση στην κοινωνία, η απονομή πτυχίων με κύρος, η επιρροή όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά και στην Ευρώπη, μέσα από ουσιαστικές συνέργειες».
Πισσαρίδης (Νόμπελ Οικονομίας 2010) ανήκει στους επιδραστικούς ανθρώπους της μοναδικής κοινότητας του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Εστιασμένο στην αριστεία και στην έρευνα, το Πανεπιστήμιο Κύπρου έχει εξασφαλίσει μέχρι σήμερα σημαντικές ανταγωνιστικές χρηματοδοτήσεις έρευνας, όπως αυτές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας και του προγράμματος “Teaming for Excellence”. Κάθε επιτυχία οφείλεται στην αφοσίωση των ανθρώπων του Ιδρύματος και στις υποδομές του οργανισμού που αναπτύχθηκαν με τη στήριξη της Πολιτείας, ευεργετών/-ιδών και δωρητών/-τριών του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Με συμμετοχή σε περισσότερα από
750 ερευνητικά προγράμματα την τριετία 2021-2023, με 28 συνολικά χορηγίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας, με Κέντρα Αριστείας χρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Πολιτεία και άλλες πηγές, το Πανεπιστήμιο Κύπρου παράγει βασική και εφαρμοσμένη έρευνα και συμβάλλει στην αναβάθμιση ζωτικών τομέων της οικονομίας, της κοινωνίας και του περιβάλλοντος, προσφέροντας από την ίδρυσή του πολλά στη χώρα.
Στο Πανεπιστήμιο Κύπρου εστιάζουμε στην ποιότητα των προγραμμάτων
σπουδών, επιδιώκοντας παράλληλα την ανάπτυξη των δεξιοτήτων της φοιτητικής κοινότητας και την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης. Ο ανταγωνισμός σε διεθνές επίπεδο είναι έντονος και το Πανεπιστήμιο Κύπρου προσφέρει προγράμματα σπουδών που ανταποκρίνονται στις ανάγκες του σήμερα και του αύριο. Το Ίδρυμα προχωρά επίσης με τον σχεδιασμό εξ αποστάσεως προγραμμάτων, για να είναι περισσότερο συμπεριληπτικό. Τα πιο πρόσφατα εγκεκριμένα νέα μεταπτυχιακά προγράμματα φανερώνουν την προσπάθεια του Πανεπιστημίου Κύπρου να απαντά στις παγκόσμιες προκλήσεις: Διατμηματικό μεταπτυχιακό πρόγραμμα στην Επιστήμη των Δεδομένων (Data Science MSc), Μεταπτυχιακό στην Ειρήνη, τις Συγκρούσεις και τη Δημοκρατία (Peace, Conflict and Democracy, MA) του Τμήματος Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών και Διατμηματικό μεταπτυχιακό πρόγραμμα στην Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence MSc).
Ακαδημαϊκοί, διδακτικό και ερευνητικό προσωπικό διδάσκουν, εκπαιδεύουν, επιδρούν στις ζωές των νέων φοιτητριών και φοιτητών μας, ερευνούν, για να επεκτείνουν τη γνώση και να θεμελιώσουν τις βάσεις του νέου κόσμου που διαμορφώνεται, επικοινωνούν με την κοινωνία για να βελτιώσουν λειτουργίες της και να μεταφέρουν και να ανταλλάξουν ιδέες
και γνώσεις. Μέλη του διοικητικού προσωπικού στηρίζουν έναν σύνθετο οργανισμό, συμβουλεύουν, υλοποιούν αποφάσεις και αποτελούν σημείο επαφής και διαχείρισης λειτουργιών και διαδικασιών του οργανισμού.
Και είναι, και οι φοιτήτριες και οι φοιτητές, οι μελλοντικοί απόφοιτοι του Πανεπιστημίου Κύπρου που κρατούν τον οργανισμό δραστήριο, φωτεινό, νέο. Μια γέφυρα σύγκλισης διαφορετικών γενιών που βρίσκουν τρόπο να συνεργάζονται, να επικοινωνούν, να δημιουργούν. Αυτή είναι η κοινότητα του Πανεπιστημίου Κύπρου. Μια δυναμική, φωτεινή κοινότητα, που δεν σταματά να δοκιμάζει τα όριά της, να διαλέγεται, να συζητά, να σκέφτεται για τον τρόπο που λειτουργεί μέσα στην κοινωνία και τον κόσμο.
Επικεντρωμένο στη διεθνοποίηση, το Πανεπιστήμιο Κύπρου συνεργάζεται με καταξιωμένα πανεπιστήμια στην Ευρώπη, και διεθνώς, και επιδιώκει την αδιάλειπτη ποιότητα στη διδασκαλία. Το όραμα του Πανεπιστημίου Κύπρου είναι η συνεισφορά και η επίδραση στην κοινωνία, η απονομή πτυχίων με κύρος, η επιρροή όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά και στην Ευρώπη, μέσα από ουσιαστικές συνέργειες.
TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ άρθρο
του Κωνσταντίνου Παππά
Ο Κωνσταντίνος Παππάς είναι πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Αναγνωρισμένων Κολλεγίων.
Hαντιπαράθεση για την ίδρυση ιδιωτικών (μη κρατικών) πανεπιστημίων στην Ελλάδα –όπως και αναμενόταν– έχει λάβει σημαντικές διαστάσεις τόσο μεταξύ των πολιτικών κομμάτων όσο και στο επίπεδο της κοινωνίας. Στα πλαίσια αυτά, εξελίσσεται μια πόλωση στον άξονα του «αναχρονισμού». Όποιος συμφωνεί με το νομοσχέδιο είναι προοδευτικός, ενώ όποιος διαφωνεί είναι αναχρονιστής. Φοβάμαι ότι το θέμα είναι πολύ πιο σύνθετο από μια τέτοια υπεραπλουστευμένη και βολική για ορισμένους προσέγγιση.
Κατ’ αρχάς, η πρόθεση του κυρίου πρωθυπουργού, προωθώντας το εν λόγω ζήτημα στην πολιτική ατζέντα, ήταν να ιδρυθούν στην Ελλάδα παραρτήματα σπουδαίων πανεπιστημίων του εξωτερικού (κυρίως των ΗΠΑ και της Αγγλίας), ώστε η χώρα μας να καταστεί πόλος έλξης διεθνών φοιτητών. Ποιος θα μπορούσε να διαφωνήσει με μια τέτοια προσέγγιση, με έναν τέτοιο στόχο, που θα πρόσθετε την Ελλάδα στις εν δυνάμει επιλογές φοίτησης αλλοδαπών από πολλές χώρες του κόσμου; Μια τέτοια εξέλιξη θα ενδυνάμωνε τη διεθνοποίηση των ομολογουμένως αδύναμων, στον τομέα αυτό, δημόσιων πανεπιστημίων και θα ενίσχυε τις ροές προσέλκυσης στα κολλέγια μέλη της Πανελλήνιας Ένωσης Αναγνωρισμένων Κολλεγίων (ΠΕΑΚ). Ενώ, συγχρόνως, η παρουσία τέτοιου βεληνεκούς ιδρυμάτων στην αγορά, μοιραία, θα υποχρέωνε τους υφιστάμενους οργανισμούς (πανεπιστήμια και κολλέγια) σε ένα upscaling τόσο σε επίπεδο εκπαίδευσης και έρευνας όσο και στο επίπεδο της ευρύτερης φοιτητικής εμπειρίας.
Κατ’ αυτήν την έννοια, και στα πλαίσια μιας ομαλής διαδικασίας συνταγματικής αναθεώρησης, το ως άνω «όραμα» θα τύγχανε σίγουρα της στήριξης της πλειοψηφίας της κοινωνίας, της πανεπιστημιακής κοινότητας, της αγοράς και του πολιτικού κόσμου. Δυστυχώς, η διαχείριση του εν λόγω ζητήματος και το τελικό αποτέλεσμα, όπως αυτό διαφαίνεται από το νομοσχέδιο που κατατέθηκε προς ψήφιση, μόνο έκπληξη και απογοήτευση προκαλεί.
Ποιο διακεκριμένο πανεπιστήμιο θα έλθει να επενδύσει στην Ελλάδα υπό συνθήκες έντονης κριτικής και αμφισβήτησης της συνταγματικότητας του νομοσχεδίου αυτού σχεδόν από το σύνολο του νομικού κόσμου; Για ποιο λόγο να διακινδυνεύσει τη φήμη του και να επωμιστεί το βάρος μιας αποτυχημένης «επένδυσης», δεδομένου του ότι
38 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
Ι
ο να το ες κι ά ο να το κάνεις
ι τικά ΑΕΙ
Δεδομένου του διαρκώς μειούμενου οικονομικού οφέλους του εγχειρήματος, είναι απορίας άξιο για ποιο λόγο επέλεξε το Υπουργείο Παιδείας να αγνοήσει την πρόταση της ΠΕΑΚ για τον υποχρεωτικό μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα του μητρικού πανεπιστημίου. Εφόσον, σύμφωνα με τις εξαγγελίες, στόχος ήταν η ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας με τη διακράτηση στην Ελλάδα του όποιου φοιτητικού συναλλάγματος που τώρα μεταναστεύει, θα ήταν λογικό και θεμιτό να προβλεφθούν σαφείς διατάξεις ώστε το όποιο πανεπιστήμιο ιδρύσει παράρτημα στην Ελλάδα να μην έχει άλλο όφελος από την επανεπένδυση των όποιων κερδών τοπικά.
η όποια άδεια λειτουργίας τού χορηγηθεί στα πλαίσια αυτού του νόμου θα τεθεί άμεσα σε δικαστική πολιορκία; Το περιβάλλον που διαμορφώνεται δεν έχει καμία σχέση με το περιβάλλον στα ΗΑΕ και άλλες χώρες που προβάλλονται ως επιτυχημένα παραδείγματα παρουσίας σπουδαίων ιδρυμάτων των ΗΠΑ.
Η άρνηση από πλευράς του Υπουργείου Παιδείας να υιοθετήσει την πρόταση της ΠΕΑΚ για την πρόσκληση ίδρυσης παραρτημάτων αποκλειστικά στα πανεπιστήμια εκείνα που βρίσκονται στις πρώτες 100-200 θέσεις των διεθνών κατατάξεων αποτελεί δυστυχώς ομολογία ότι στόχος, πλέον, δεν είναι η προσέλκυση στη χώρα μας κορυφαίων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων. Σε συνδυασμό με την έλλειψη οποιασδήποτε πρόβλεψης διασφάλισης «ιστορικού λειτουργίας» του πανεπιστημίου του εξωτερικού, οδηγούμαστε σε μια εξέλιξη ιδιαίτερα αρνητική.
Προετοιμάζονται για εγκατάσταση στην Ελλάδα ιδρύματα που έλαβαν άδεια πανεπιστημίου στη χώρα τους μόλις πριν από 8 μήνες, και άρα δεν έχουν δοκιμαστεί, ιδρύματα που, επί της ουσίας, δεν λειτουργούν ως πανεπιστήμια στη χώρα τους, αλλά απλώς φέρουν μια πιστοποίηση πανεπιστημίου από κάποιον φορέα αδειοδότησης της χώρας αυτής, ιδρύματα που έχουν εμπλακεί σε παρατυπίες επί θεμάτων διασφάλισης ποιότητας ή και παραπλάνησης του κοινού και, ακόμη χειρότερα, ιδρύματα που η παρουσία και λειτουργία τους θα
μπορούσε να εγείρει ζητήματα εθνικής ασφάλειας.
Στην ίδια κατεύθυνση, η προσέλκυση αλλοδαπών φοιτητών έχει ξεμείνει στην «αφετηρία» των προγραμματικών δηλώσεων. Δεν υφίσταται ούτε ένα άρθρο στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε για τη μεθοδολογία και διευκόλυνση των διαδικασιών προσέλκυσης αλλοδαπών φοιτητών στην Ελλάδα.
Ως εκ τούτου, είναι προφανές ότι η όποια προσέλκυση φοιτητών για τα ιδιωτικά (μη κρατικά) πανεπιστήμια θα περιοριστεί στο ελληνικό κοινό. Αυτό ενδεχομένως να οδηγήσει σε μια διακράτηση στην Ελλάδα κάποιων εκ των φοιτητών που αυτή τη στιγμή σπουδάζουν σε πανεπιστήμια του εξωτερικού. Θέσεις όμως που ισχυρίζονται ότι θα παραμείνει στην Ελλάδα πάνω από το 50% της ομάδας αυτής απέχουν δραματικά από την πραγματικότητα και δεν λαμβάνουν υπόψη τους κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες που οδηγούν τους φοιτητές αυτούς και τις οικογένειές τους στην επιλογή φοίτησης σε πανεπιστήμια του εξωτερικού.
Ως εκ τούτου, δεδομένου του διαρκώς μειούμενου οικονομικού οφέλους του εγχειρήματος, είναι απορίας άξιο για ποιο λόγο επέλεξε το Υπουργείο Παιδείας να αγνοήσει την πρόταση της ΠΕΑΚ για τον υποχρεωτικό μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα του μητρικού πανεπιστημίου. Εφόσον, σύμφωνα με τις εξαγγελίες, στόχος ήταν η ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας με
τη διακράτηση στην Ελλάδα του όποιου φοιτητικού συναλλάγματος που τώρα μεταναστεύει, θα ήταν λογικό και θεμιτό να προβλεφθούν σαφείς διατάξεις ώστε το όποιο πανεπιστήμιο ιδρύσει παράρτημα στην Ελλάδα να μην έχει άλλο όφελος από την επανεπένδυση των όποιων κερδών τοπικά.
Αντιθέτως, τα πρώτα ιδρύματα που ετοιμάζονται προς εγκατάσταση είναι τα κερδοσκοπικά ιδρύματα της Κύπρου, με στημένα και ανακοινωμένα μοντέλα χρηματοοικονομικών ροών από το παράρτημα προς το μητρικό ίδρυμα. Η πρόβλεψη, μάλιστα, για σχέση μεταξύ παραρτήματος και μητρικού μέσω συνεργασίας franchise ή validation ενισχύει τα παραπάνω.
Τέλος, ιδιαίτερη έκπληξη αποτελεί η ρύθμιση της τελευταίας στιγμής σύμφωνα με την οποία «ενισχύεται» οικονομικά όποιος λειτουργήσει ιδιωτικό (μη κρατικό) πανεπιστήμιο εκτός Αθηνών και Θεσσαλονίκης. Μάλλον τα περιφερειακά ΑΕΙ απέκτησαν έναν επιπλέον λόγο ανησυχίας.
Αν και υπάρχουν πολλά ακόμη θέματα προς συζήτηση, είναι σαφές από τα ανωτέρω ότι το Υπουργείο επέλεξε να εφαρμόσει προβληματικά κριτήρια αδειοδότησης και να αγνοήσει κριτήρια ουσίας. Αυτό θα θέσει άμεσα το νομοσχέδιο σε νομικό τεστ αντοχής τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
39 TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ άρθρο
ρ
ση µη κρατικ ν ανε ιστηµί ν
Ε
καιρίες και ο
του Πάνου Λώλου
Η Πολιτεία μπορεί να κερδίσει από
τη λειτουργία ιδιωτικών, μη κρατικών
πανεπιστημίων τόσο σε οικονομικό-αναπτυξιακό επίπεδο όσο και σε κοινωνικό.
Είναι άλλωστε παράδοξο και αντιπαραγωγικό
το κράτος να κρατά
το μονοπώλιο σε έναν συγκεκριμένο τομέα, τη στιγμή που επιτρέπει την ιδιωτική πρωτοβουλία σε άλλους τομείς εξίσου σημαντικούς.
Ο Πάνος Λώλος είναι πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Στερεάς Ελλάδας και πρόεδρος της Επιτροπής Εξωστρέφειας ΣΕΒ.
Ηίδρυση και λειτουργία ιδιωτικών, μη κρατικών πανεπιστημίων στη χώρα μας αποτελεί διαχρονικά πεδίο αντιπαράθεσης. Το ισχύον Σύνταγμα είναι σαφές και απαγορεύει την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων. Ωστόσο η συνταγματική αυτή δέσμευση είναι κατάλοιπο μιας άλλης εποχής και σήμερα συνιστά έναν αναχρονιστικό περιορισμό. Η Ελλάδα είναι μία από τις ελάχιστες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις οποίες μέχρι σήμερα λειτουργούν αποκλειστικά δημόσια πανεπιστήμια.
Η πραγματική επιλογή όμως δεν είναι μεταξύ δημόσιου ή ιδιωτικού χαρακτήρα του πανεπιστημίου, αλλά μεταξύ χαμηλής και υψηλής ποιότητας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Η εκπαίδευση στη χώρα μας, δυστυχώς, πάσχει σε όλους τους τομείς και αυτό αποτυπώνεται σε διεθνές επίπεδο (αποτελέσματα διαγωνισμού PISΑ κ.ο.κ.). Παράλληλα, παρακολουθούμε τη σταδιακή υποβάθμιση των δημόσιων πανεπιστημίων, την υποχρηματοδότησή τους, την αδυναμία αξιολόγησης του διδακτικού και ερευνητικού έργου, ενώ η χώρα μας βρίσκεται στις πρώτες θέσεις μετανάστευσης νέων λόγω σπουδών. Για αυτόν τον λόγο η
40 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
ίδρυση μη κρατικών
η
πανεπιστημίων μπορεί να θεραπεύσει εν μέρει τις αναπηρίες της ανώτατης εκπαίδευσης. Άλλωστε ο ευγενής ανταγωνισμός μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών ιδρυμάτων και η εφαρμογή των ίδιων κριτηρίων θα προσέδιδαν ένα ακόμη κίνητρο για τη βελτίωση γενικότερα του επιπέδου της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Προχωρώντας πιο πέρα, υπάρχει ανάγκη για ευθυγράμμιση της επιχειρηματικής κοινότητας και του εκπαιδευτικού συστήματος με τις απαιτήσεις του διεθνούς ανταγωνισμού και του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας.
Έρευνες εξειδικευμένων οργανισμών δείχνουν ότι οι απόφοιτοι των ελληνικών πανεπιστημίων υστερούν ιδιαίτερα στα λεγόμενα “soft and synthetic skills”, τα οποία λαμβάνονται ιδιαιτέρως υπόψη στην αγορά εργασίας.
Επιπροσθέτως θα πρέπει να γίνεται και κατανομή των αποφοίτων μεταξύ ειδικοτήτων, καθώς παρατηρούνται μεγάλες αναντιστοιχίες. Για παράδειγμα, ενώ υπάρχει μεγάλη ζήτηση για αποφοίτους πληροφορικής, τα ελληνικά πανεπιστήμια εξακολουθούν να παράγουν πολύ περισσότερους αποφοίτους κοινωνικών επιστημών από αυτούς που μπορεί να απορροφήσει η αγορά. Θα πρέπει, λοιπόν, τα προγράμματα σπουδών να συνδέονται με ειδικότητες και επαγγέλματα υψηλής ζήτησης στην αγορά εργασίας, ώστε να διασφαλίζεται και η επαγγελματική προοπτική των αποφοίτων.
Αξίζει να σημειώσουμε πως η Ελλάδα υστερεί σημαντικά σε σύγκριση με
άλλες χώρες στο πεδίο της παροχής κατάρτισης και πρακτικής άσκησης στους φοιτητές από τις επιχειρήσεις. Πρέπει, λοιπόν, να δοθεί έμφαση στη συνεργασία των πανεπιστημίων με τις εκάστοτε επιχειρήσεις.
Τα ιδιωτικά, μη κρατικά πανεπιστήμια, μέσα από ένα αυστηρό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας και ελέγχου, μπορούν να ενισχύσουν τον ρόλο του πανεπιστημίου στην οικονομία και την κοινωνία και να στηρίξουν την παιδεία. Μπορούν να συμβάλουν στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας μέσω των αποφοίτων τους και να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας.
Η γεωγραφική θέση της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο/Βαλκάνια, αλλά και η θέση της ως πλήρες μέλος της ΕΕ, αποτελεί ανεκμετάλλευτο συγκριτικό πλεονέκτημα για την προσέλκυση ξένων φοιτητών, καθηγητών υψηλού προφίλ από το εξωτερικό και περισσότερες ευκαιρίες για καριέρα στην Ελλάδα. Η παραμονή εξάλλου νέων Ελλήνων που εναλλακτικά θα επέλεγαν κάποια άλλη χώρα για τις σπουδές τους θα δημιουργήσει μια δεξαμενή καταρτισμένων νέων που θα μπορούν να συνεισφέρουν στην αγορά εργασίας και στην εθνική οικονομία.
Ας σημειώσουμε εδώ πως οι ελληνικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν αριθμητικό και ποιοτικό πρόβλημα με το ανθρώπινο δυναμικό και αυτή είναι η πλέον σοβαρή απειλή για το μέλλον.
Η Πολιτεία μπορεί να κερδίσει από τη λειτουργία ιδιωτικών, μη κρατικών
πανεπιστημίων τόσο σε οικονομικόαναπτυξιακό επίπεδο όσο και σε κοινωνικό. Είναι άλλωστε παράδοξο και αντιπαραγωγικό το κράτος να κρατά το μονοπώλιο σε έναν συγκεκριμένο τομέα, τη στιγμή που επιτρέπει την ιδιωτική πρωτοβουλία σε άλλους τομείς εξίσου σημαντικούς. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην προσπάθεια ενδυνάμωσης των δημόσιων ΑΕΙ μέσω της εξωστρέφειάς τους, της χρηματοδότησής τους, της ανάπτυξης σύγχρονων προγραμμάτων σπουδών, που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των επιχειρήσεων, και της ενίσχυσης της εφαρμοσμένης έρευνας.
Η πλέον καθαρή λύση, λοιπόν, θα ήταν η πλήρης συνταγματική αναθεώρηση του άρθρου 16 σε συνδυασμό με διαρθρωτικές αλλαγές για τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση του Δημόσιου Ελληνικού Πανεπιστημίου, με βάση τις πραγματικές ανάγκες της εποχής και με σκοπό τη σύνδεσή του με την κοινωνία και τις παραγωγικές δυνάμεις της χώρας, όπως είναι η βιομηχανία.
41 TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ άρθρο
Ι ι τικά ανε ιστ µια
ρ σ το ς είναι µα αι είας
της Ρούλας Μακρή
Η Ρούλα Μακρή είναι μέλος της Επιτροπής Γυναικείας Επιχειρηματικότητας του ΕΕΑ, φιλόλογος και CEO του Προτύπου Εκπαιδευτικού Οργανισμού «Ρούλα Μακρή».
ολύς λόγος γίνεται, το τελευταίο χρονικό διάστημα, μεταξύ φοιτητών, μαθητών, γονέων και εκπαιδευτικών, σχετικά με τις προθέσεις της κυβέρνησης για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων στη χώρα μας. Κάποιοι θεωρούν πως με την ίδρυση αυτών των πανεπιστημίων ίσως υποβαθμιστεί η δημόσια παιδεία, καθώς ενδέχεται να μειωθούν ακόμη περισσότερο οι δαπάνες για την έρευνα, και κάποιοι άλλοι περιμένουν εναγωνίως την ίδρυσή τους, γιατί επιθυμούν να φοιτούν τα παιδιά τους σε πιο οργανωμένα, καθαρά και όχι υποστελεχωμένα πανεπιστημιακά ιδρύματα. Η κοινή γνώμη έχει διχαστεί, καθώς πολλοί υποστηρίζουν πως η ίδρυση ιδιωτικών ιδρυμάτων θα αναιρέσει σταδιακά τους αγώνες για την κατάκτηση της δημόσιας δωρεάν παιδείας, με αποτέλεσμα τα δημόσια πανεπιστήμια να οδηγηθούν σε μαρασμό.
Υπάρχει όμως πάντα και η άλλη πλευρά, όπως σε όλα τα θέματα. Υπάρχει και ο αντίποδας όσων υποστηρίζουν πως όλες οι αναπτυγμένες χώρες του κόσμου έχουν νομοθετήσει υπέρ της ίδρυσης και λειτουργίας των ιδιωτικών πανεπιστημίων. Εμείς γιατί να αποτελούμε εξαίρεση; Η παιδεία είναι αγαθό που επιβάλλεται να παρέχεται από το κράτος, ώστε να έχουν πρόσβαση όλοι οι νέοι, ανεξαρτήτως της οικονομικής τους δυνατότητας, να μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτό το υπέρτατο αγαθό. Το κράτος επιβάλλεται να παρέχει ποιοτική εκπαίδευση, διασφαλίζοντας τα απαραίτητα κονδύλια ώστε να γίνονται οι κατάλληλες έρευνες, να πληρώνονται οι καθηγητές των πανεπιστημίων και να δημιουργούνται υποδομές. Χρειάζεται να υπάρχουν προγράμματα και οδηγοί σπουδών που θα αξιολογούνται και, φυσικά, να υπάρχει η απαραίτητη διασύνδεση των σχολών με την αγορά εργασίας.
Δημόσιο πανεπιστήμιο τελείωσα κι εγώ, αλλά σε άλλη εποχή, και η φοίτησή μου σε τίποτα δεν θυμίζει αυτό που ζουν οι σημερινοί φοιτητές. Κι ενώ υπάρχουν εξαιρετικοί καθηγητές-ερευνητές στα δημόσια πανεπιστήμια, το οργανωτικό μοντέλο χωλαίνει. Τι μας εμποδίζει να λειτουργούμε όπως τα υποδειγματικά πανεπιστήμια της Μεγάλης Βρετανίας; Μάλλον η ιδιοσυγκρασία μας ως Έλληνες. Προσωπικά, πάντα επιζητώ το «λάθος» σε εμένα, σε εμάς. Όλα ξεκινούν από εμάς και τελειώνουν σε εμάς. Τι παιδεία θέλουμε; Αυτή που έχουμε μας κάνει; Ας φροντίσουμε, λοιπόν, όλοι για το περιεχόμενο που χρειάζεται να έχει αυτό το υπέρτατο αγαθό. Γιατί όλα είναι θέμα παιδείας και γι’ αυτό ο προβληματισμός είναι πολύ έντονος.
Υπό προϋποθέσεις, λοιπόν, που θα διασφαλίζουν ισότιμες και αξιοκρατικές διαδικασίες στη λειτουργία των ιδιωτικών πανεπιστημίων, κανείς θεωρώ πως δεν θα ήταν αντίθετος. Παράλληλα, να αυξηθεί ο προϋπολογισμός για τα κρατικά πανεπιστήμια, ώστε να υπάρχουν πόροι και για τη δημόσια παιδεία. Ο σκοπός θα πρέπει να είναι ένας: ο άνθρωπος. Που, όπως και η ίδια η ετυμολογία της λέξης δηλώνει, είναι το ον το πλασμένο για να «θρώσκει άνω», δηλαδή να κοιτάζει πάντα ψηλά και να επιδιώκει την πρόοδο.
42 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
Π
Η ί
ΚΕΕΕ ο νοµοσ ιο για τα µη κρατικά ανε ιστ µια α ανακ ει τη γ οιτητ
στο ε τερικ και α ροσε κ σει
α τρίτες ρες
Με το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού βελτιώνεται το θεσμικό πλαίσιο και οι γραφειοκρατικές διαδικασίες που διέπουν τα ΑΕΙ, μέσω της επικαιροποίησης του νομικού πλαισίου λειτουργίας τους, ενώ παράλληλα ανοίγει ο δρόμος για την υλοποίηση σημαντικών επενδύσεων στην ανώτατη εκπαίδευση.
Με τις νέες ρυθμίσεις αφενός επιτυγχάνεται η ενίσχυση και πρόσθετη αυτονομία των δημόσιων ακαδημαϊκών ιδρυμάτων και αφετέρου η αποδέσμευση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από ένα διαχρονικό κρατικό μονοπώλιο, το οποίο, δυστυχώς, όλα αυτά τα χρόνια, δεν έχει αντιμετωπίσει το πρόβλημα της φυγής Ελλήνων φοιτητών στο εξωτερικό και της ακαδημαϊκής διασποράς.
Επίσης, θεσπίζονται διατάξεις οι οποίες επιτρέπουν την εγκατάσταση, ίδρυση και λειτουργία παραρτημάτων αναγνωρισμένων ΑΕΙ της ΕΕ και τρίτων χωρών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Με τις προτεινόμενες διατάξεις επιλύεται το ζήτημα της μη ακαδημαϊκής αναγνώρισης τίτλων σπουδών από αλλοδαπά ιδρύματα στη χώρα, τα οποία θα πρέπει να πληρούν αυστηρές προϋποθέσεις, ενώ προβλέπονται διατάξεις για την επιτάχυνση της διαδικασίας χορήγησης φοιτητικής visa για την προσέλκυση αλλοδαπών φοιτητών.
«Η αγορά εργασίας και οι ελληνικές επιχειρήσεις έχασαν σοβαρό στελεχιακό δυναμικό από τη νέα γενιά, η οποία σπούδασε στο εξωτερικό, καθώς οι ξένες επιχειρήσεις εντόπισαν και προσέλκυσαν Έλληνες φοιτητές. Δυστυχώς για τις ελληνικές επιχειρήσεις, σπουδαία μυαλά ξεκίνησαν τον επαγγελματικό τους βίο εκτός της
χώρας μας και ενίσχυσαν εταιρείες στο εξωτερικό. Με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο σημαντικό μέρος του στελεχιακού δυναμικού θα παραμείνει στη χώρα μας. Παράλληλα, σε επίπεδο επενδύσεων, αναμένεται να υπάρξουν σοβαρές επιχειρηματικές δραστηριότητες με την εγκατάσταση παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων στην Ελλάδα –τα οποία έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον– και ταυτόχρονα η χώρα θα προσελκύσει, μέσα στην επόμενη δεκαετία, φοιτητές από το εξωτερικό. Η ΚΕΕΕ δηλώνει θετικά διακείμενη στο νέο θεσμικό πλαίσιο και αναμένει, με την ψήφισή του, η Ελλάδα να προσελκύσει ένα μέρος της υπερχειλίζουσας παγκόσμιας ζήτησης για πανεπιστημιακές σπουδές και να διακόψει τη φυγή σπουδαίων ελληνικών μυαλών, τα οποία, επί σειρά ετών, δεν δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά εργασίας και στις επιχειρήσεις μας» δήλωσε ο πρόεδρος της ΚΕΕΕ, κ. Ιωάννης Μασούτης.
43 TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
ο ς
ν
ν
ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ έρευνα
ο τ ν εργο οτ ν
στην Ε ά α σκο ε ονται να ρο ν τα ε ει ικε µ να
τα ντα ο ρειά ονται
Υψηλό ρεκόρ 11ετίας
νάμεσα στις τέσσερις πρώτες χώρες του κόσμου –μαζί με την Ιαπωνία, τη Γερμανία και το Ισραήλ– στις οποίες παρατηρείται υψηλότερο ποσοστό έλλειψης ταλέντων διεθνώς βρίσκεται η Ελλάδα, καθώς το 82% των εργοδοτών στη χώρα μας δηλώνουν σοβαρή δυσκολία να βρουν εξειδικευμένα ταλέντα. Αυτό είναι ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα της Ετήσιας Διεθνούς Έρευνας Έλλειψης Ταλέντου του Ομίλου ManpowerGroup για το 2024, με την έλλειψη ταλέντων στην Ελλάδα να αποτυπώνει υψηλό ρεκόρ 11ετίας ενώ το ποσοστό εμφανίζεται κατά 7% υψηλότερο από τον μέσο όρο παγκοσμίως (75%).
44 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ
Α
Η εξέλιξη, χρόνο με τον χρόνο, του αριθμού των εργοδοτών που δυσκολεύονται κατά την αναζήτηση ταλέντων είναι σταθερά αυξητική, καθώς από 42% το 2014 το ποσοστό εκτοξεύεται στο 61% το 2018, για να ανέβει κατά 16 ποσοστιαίες μονάδες το 2023 (στο 77%) και να κορυφωθεί στο 82% το 2024.
Έλλειψη ταλέντων ανά
κλάδο
Οι κλάδοι στους οποίους αποτυπώνεται μεγαλύτερη έλλειψη ταλέντου στην Ελλάδα είναι οι Υπηρεσίες Επικοινωνίας και ο κλάδος Βιομηχανίας & Κατασκευών , με το 89% των εργοδοτών
να αναφέρουν δυσκολία στην εύρεση ταλέντων.
Στον τομέα της Ενέργειας και των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας, το 88% των εργοδοτών αναφέρουν δυσκολία στην εύρεση ταλέντων. Επιπλέον, το 85% των εργοδοτών αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην εύρεση ταλέντων στον κλάδο των Καταναλωτικών Αγαθών και Υπηρεσιών.
Στον κλάδο των Μεταφορών και της Εφοδιαστικής Αλυσίδας , το 82% των οργανισμών δεν βρίσκουν το απαιτούμενο ταλέντο. Στην Υγεία και τις Βιοεπιστήμες , το ποσοστό των εργοδοτών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες ανέρχεται στο 81%. Στους
τομείς των Χρηματοοικονομικών και των Κτηματομεσιτικών, το αντίστοιχο ποσοστό φτάνει το 79%.
Η ζήτηση για ταλέντα στην Πληροφορική ξεπερνά την προσφορά, όπου το 74% των οργανισμών αναφέρουν δυσκολία στην εύρεση των ταλέντων που χρειάζονται, και οι Προοπτικές Απασχόλησης στον κλάδο φτάνουν στο +11%, συρρικνωμένες κατά -21% σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά -16% από την ίδια περίοδο πέρυσι.
45 TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
Μεγάλες επιχειρήσεις, μεγάλες δυσκολίες
Οι Έλληνες εργοδότες στις μεγάλες επιχειρήσεις με αριθμό προσωπικού 250-999 ατόμων συναντούν τις μεγαλύτερες δυσκολίες στην εύρεση ταλέντων, καθώς σχεδόν 9 στους 10 (87%) δηλώνουν ότι δυσκολεύονται.
Το 84% των εργοδοτών επιχειρήσεων 1.000-4.999 ατόμων συναντούν επίσης σοβαρές δυσκολίες ενώ πιο χαμηλό είναι το ποσοστό (82%) των εργοδοτών που δυσκολεύονται να βρουν ταλέντα σε επιχειρήσεις με προσωπικό 5.000 ατόμων και άνω. Ίσο ποσοστό αποτυπώνεται και στις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις που απασχολούν 10-49 άτομα. Το μικρότερο ποσοστό εργοδοτών που δυσκολεύεται να βρει προσωπικό εντοπίζεται στις επιχειρήσεις με λιγότερους από 10 εργαζομένους (78%).
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας έλλειψης ταλέντων, ο κ. Χαράλαμπος Καζαντζίδης, διευθύνων σύμβουλος της ManpowerGroup Ελλάδας , δήλωσε: «Η έλλειψη εξειδικευμένων ταλέντων αποτελεί σοβαρή πρόκληση για την επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα. Οι ανακατατάξεις που προκάλεσε, την περασμένη διετία, η πανδημία αύξησαν τον βαθμό δυσκολίας εύρεσης ταλέντων. Παράλληλα, σημαντική πρόκληση συνιστά και η συχνή μετακίνηση του ταλαντούχου ανθρώπινου δυναμικού, όπου οι επιχειρήσεις για προστασία πρέπει να υιοθετήσουν στρατηγική διακράτησης ταλέντων με ισχυρά κίνητρα. Στη ManpowerGroup, προσφέρουμε εξειδικευμένες υπηρεσίες εύρεσης και στελέχωσης ενώ παρέχουμε λύσεις για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων των εργαζομένων (upskilling) μέσα από την εγγύηση και τη μεθοδολογία της Right Management σε προγράμματα
εκπαίδευσης όσο και μέσω των Τech Academies, εντατικών προγραμμάτων σπουδών σε τεχνολογίες που απευθύνονται είτε σε αποφοίτους STEM είτε σε εργαζομένους εταιρειών.
Βασικοί
παράγοντες
των στρατηγικών ανθρώπινου δυναμικού για το 2024
Καθώς οι Έλληνες εργοδότες σχεδιάζουν τις στρατηγικές τους προτεραιότητες HR για το επόμενο έτος, ανέφεραν ότι η ευημερία των εργαζομένων (24%), η πρόσληψη ειδικευμένων εργαζομένων (21%) και η πράσινη μετάβαση (21%) επηρεάζουν περισσότερο τα σχέδιά τους. Το 20% αναφέρουν την Τεχνητή Νοημοσύνη και την τεχνολογική μετάβαση, το 18% τις αναγκαστικές απολύσεις λόγω δύσκολης οικονομίας,
46 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ-ΜΗ ΚΡΑΤΙΚ Α ΠΑΝΕΠΙΣΤ Η ΜΙΑ, ΕΚΠΑ Ι ΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣ Υ ΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣ Ι ΑΣ
έρευνα
επίσης 18% τη διατήρηση ταλέντων ακόμη κι όταν δεν είναι απολύτως απαραίτητα και ίσο ποσοστό την απειλή της ύφεσης. Το 17% τη «μεγάλη παραίτηση», το 16% τις πρωτοβουλίες διαφορετικότητας, ισότητας και ένταξης και ίσο ποσοστό την ενδεχόμενη βελτιστοποίηση ανθρώπινου δυναμικού.
Παγκόσμιοι και ελληνικοί οργανισμοί εντοπίζουν τις 3 κορυφαίες προκλήσεις κατά την εξέταση των θέσεων εργασίας τεχνητής νοημοσύνης (AI) που απαιτούν δεξιότητες AI: την Εκπαίδευση του Προσωπικού, ώστε να αξιοποιεί την Τεχνητή Νοημοσύνη στους ρόλους του, την Εύρεση Κατάλληλων Εργαζομένων και τον Καθορισμό Ρόλων που μπορούν να επωφεληθούν από την Tεχνητή Nοημοσύνη.
Πώς
οι
Έλληνες εργοδότες αντιμετωπίζουν
την έλλειψη ταλέντων - 2024
Καθώς το 2024 η δεξαμενή ταλέντων συρρικνώνεται, οι εργοδότες αναδιαμορφώνουν τα οφέλη που προσφέρουν για να διακρατήσουν τα κορυφαία ταλέντα. Το 44% των εργοδοτών προσφέρουν μεγαλύτερη ευελιξία σχετικά με το πού και το πότε εργάζονται οι εργαζόμενοι, το 31% αυτών θα επιλέξουν την προσφορά μπόνους συμμετοχής, το 28% την εξέταση νέων δεξαμενών ταλέντων, π.χ. ώριμων εργαζομένων. Το 25% θα χρησιμοποιήσουν ως εργαλείο την αύξηση μισθών ενώ το 24% τη διακράτηση ταλέντων ακόμη κι όταν δεν είναι απολύτως απαραίτητα. Το 18% δηλώνουν ότι θα μειώσουν τις απαιτήσεις προσόντων, το 16% ότι θα δώσουν προτεραιότητα στην αυτοματοποίηση για επιλεγμένες εργασίες/διαδικασίες και το 9% ότι θα προσφύγουν σε προσλήψεις διεθνώς.
Η λύση για την έλλειψη ταλέντου
Για την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου ζητήματος ο Όμιλος ManpowerGroup διαθέτει ένα ευρύ φάσμα εξειδικευμένων εργαλείων που απευθύνονται σε οργανισμούς, ώστε να βρουν το ταλέντο με τις δεξιότητες που αναζητούν.
Σχετικά με την έρευνα
Η έρευνα διεξήχθη από τον Όμιλο ManpowerGroup τον Οκτώβριο του 2023 σε 40.077 εργοδότες σε 41 χώρες, περιλαμβανομένων και 525 Ελλήνων εργοδοτών.
47 TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024
ταν οι εκεί στο κα σ ρισµα το
Γ. Χατζηθεοδοσίου:
«Μόνο μας μέλημα η στήριξη των μικρομεσαίων»
Ήταν όλοι εκεί. Δείγμα της υπερκομματικής ταυτότητας του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών. Πολιτικοί που εκπροσώπησαν τα κόμματα, εκπρόσωποι των μικρομεσαίων, δήμαρχοι και στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, πρόεδροι επιμελητηρίων, ακαδημαϊκοί, στελέχη επιχειρήσεων, δημοσιογράφοι καθώς και εργαζόμενοι του ΕΕΑ παρέστησαν στη μεγάλη γιορτή για την κοπή της παραδοσιακής πρωτοχρονιάτικης πίτας, την Παρασκευή, το βράδυ, 19 Ιανουαρίου 2024, σε γνωστό αθηναϊκό κέντρο διασκέδασης.
Η επιτυχία της εκδήλωσης ανέδειξε με τον πλέον εμφανή τρόπο τον αναβαθμισμένο ρόλο του Επιμελητηρίου στην προσπάθεια έκφρασης των θέσεων των μικρομεσαίων και των ελεύθερων επαγγελματιών.
Στη διαχρονική προσφορά του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και κυρίως στη συμβολή του για τη στήριξη του επιχειρείν και την αντιμετώπιση των αλλεπάλληλων κρίσεων εστιάστηκε στον χαιρετισμό του ο πρόεδρος του ΕΕΑ, κ. Γιάννης Χατζηθεοδοσίου.
48 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ KOΠΗ ΠΙΤΑΣ 2024
Η επιτυχία
της εκδήλωσης
ανέδειξε με τον πλέον εμφανή τρόπο τον αναβαθμισμένο
ρόλο του Επιμελητηρίου στην προσπάθεια
έκφρασης των θέσεων των μικρομεσαίων
και των ελεύθερων επαγγελματιών.
TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 49
42 Ανταποδοτικές υπηρεσίες μέσα στο 2023
πρακτικών μεταξύ των μελών της Διοίκησης, ενώ έδωσε έμφαση στην παροχή 42 ανταποδοτικών υπηρεσιών προς τα μέλη του, στην οικονομικά χρηστή διοίκηση, που αποτυπώνεται στην αύξηση του αποθεματικού, στις στοχευμένες δράσεις του για την ψηφιακή μετάβαση των μελών του, αλλά και στο κοινωνικό του έργο.
Από τους προσκεκλημένους παρέστησαν και απηύθυναν χαιρετισμό, κατά σειρά, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας, ο συντονιστής Τμήματος Μικρομεσαίων του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Γιώργος Παναγιωτόπουλος, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Μιχάλης Κατρίνης, ο βουλευτής της «Ελληνικής Λύσης» Βασίλης Κοτίδης, ο βουλευτής του κόμματος «Σπαρτιάτες» Αθανάσιος Χαλκιάς, ο βουλευτής της «Νίκης» Νικόλαος Βρεττός και η πρόεδρος της «Πλεύσης Ελευθερίας», Ζωή Κωνσταντοπούλου.
Το «παρών» έδωσαν ακόμη η βουλευτής της ΝΔ Κατερίνα Μονογυιού, οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Μιλένα Αποστολάκη, Χριστίνα Σταράκα και Μανώλης Χριστοδουλάκης, «Στο Επιμελητήριο, το μόνο που υποστηρίζουμε είναι το καλό των μικρομεσαίων», τόνισε χαρακτηριστικά, προκειμένου να αναδείξει την απουσία μικροκομματικών συμφερόντων και
η ευρωβουλευτής της ΝΔ Ελίζα Βόζεμπεργκ, η ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Έλενα Κουντουρά, ο ΓΓ Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, Εμμανουήλ Κουτουλάκης.
Από την Τοπική Αυτοδιοίκηση παρέστησαν ο Δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, ο Δήμαρχος ΜοσχάτουΤαύρου, Ανδρέας Ευθυμίου, η Δήμαρχος Ραφήνας-Πικερμίου, Δήμητρα ΤσεβάΜήλα, οι αντιπεριφερειάρχες Αττικής, Κωνσταντίνος Ζώμπος και Βασίλης Λώλος.
Από τον χώρο των ακαδημαϊκών, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πειραιά, Μιχάλης Σφακιανάκης, και ο πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου, Σπυρίδων Κίντζιος. Από τον τραπεζικό τομέα, ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Θεόδωρος Πελαγίδης, ενώ από την επιμελητηριακή κοινότητα ο πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Πειραιά, Γεώργιος Παπαμανώλης-Ντόζας, ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Αργολίδας, Φώτιος Δαμούλος, και ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κορινθίας, Παναγιώτης Λουζιώτης.
50 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
KOΠΗ ΠΙΤΑΣ 2024
Τόνωση της γυναικείας
Ο κ. Χατζηθεοδοσίου έκανε ειδική αναφορά στη βαρύτητα που δίνει το Επιμελητήριο στη γυναικεία επιχειρηματικότητα, παρουσιάζοντας τη νέα σύνθεση της αρμόδιας Επιτροπής του ΕΕΑ, με την πρόεδρό της, Νάντια Σταυρογιάννη, να απευθύνει σύντομο χαιρετισμό.
Για τη συμβολή της γυναίκας
στο σύγχρονο επιχειρείν τοποθετήθηκαν και οι γυναίκες πολιτικοί.
επιχειρηματικότητας
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, ο κ. Χατζηθεοδοσίου έκανε ειδική αναφορά στη βαρύτητα που δίνει το Επιμελητήριο στη γυναικεία επιχειρηματικότητα, παρουσιάζοντας τη νέα σύνθεση της αρμόδιας Επιτροπής του ΕΕΑ, με την πρόεδρό της, Νάντια Σταυρογιάννη, να απευθύνει σύντομο χαιρετισμό. Για τη συμβολή της γυναίκας στο σύγχρονο επιχειρείν τοποθετήθηκαν και οι γυναίκες πολιτικοί.
Χαιρετισμό απηύθυναν και όλα τα μέλη της Διοικητικής Επιτροπής του ΕΕΑ, τα οποία έκοψαν την πίτα και, συγκεκριμένα, ο Γιώργος Καββαθάς, ο οποίος συμμετείχε στην εκδήλωση και με την ιδιότητά του ως πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, καθώς και οι κύριοι Νίκος Γρέντζελος, Νίκος Κογιουμτσής, Ηλίας Μάνδρος, Δημήτρης Γαβαλάκης, Παναγιώτης Παντελής, Γιάννης Βαφειαδάκης, Γιώργος Ζηκόπουλος.
Στην κοπή της πίτας παρευρέθηκαν επίσης τα στελέχη της Διεύθυνσης του Επιμελητηρίου, εργαζόμενοι και ειδικοί συνεργάτες του φορέα και ο πρόεδρος της συμβουλευτικής αναπτυξιακής εταιρείας του ΕΕΑ «Αρωγός», Δημήτρης Βαρδακώστας.
Την εκδήλωση συντόνισε η δημοσιογράφος της ΕΡΤ Χριστίνα Βίδου, ενώ η βραδιά έκλεισε με τους παρισταμένους να απολαμβάνουν το πρόγραμμα που προσέφεραν ο Δημήτρης Μπάσης και άλλοι δημοφιλείς καλλιτέχνες.
TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 51
εκινο ν ράσεις σ νεργασίας
Προτάσεις για ερι α οντικ ς ράσεις και αστικ ς ανα άσεις
στο ρ τ ο εριο ν το ε τερικο
οδαρικό στο νέο έτος με τον νεοεκλεγέντα Δήμαρχο Αθηναίων, κ. Χάρη Δούκα, έκανε το ΔΣ του ΕΕΑ, προκειμένου να διαμορφώσουν τις προτεραιότητες για την έναρξη μιας ευρύτερης συνεργασίας μεταξύ του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και του Δήμου Αθηναίων.
Οι τομείς στους οποίους υπήρξε συμφωνία των δύο φορέων για συνεργασία είναι η επιστροφή των αποκριάτικων εκδηλώσεων στην Πλάκα, η δεντροφύτευση 5.000 δέντρων από το ΕΕΑ σε διάφορα σημεία που θα υποδείξει ο Δήμος, καθώς και η ανάπλαση της περιοχής πίσω από το παλιό Δημαρχείο, στο πρότυπο περιοχών του εξωτερικού, όπως η China Town. Παράλληλα αποφασίστηκε να υπάρξει ανοιχτός δίαυλος επικοινωνίας του Δήμου με το ΕΕΑ μέσω ανάθεσης αρμοδιοτήτων σε συγκεκριμένους υπαλλήλους του Δήμου, για τακτική συνεργασία και ενημέρωση.
Στο πλαίσιο της συζήτησης, ο κ. Χατζηθεοδοσίου ανέδειξε τα ζητήματα που απασχολούν την επιχειρηματική κοινότητα
52 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
ς η
Π
µε τον ∆ µο Α ηναί ν ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
Στο πλαίσιο της συζήτησης, ο κ. Χατζηθεοδοσίου ανέδειξε τα ζητήματα που απασχολούν την επιχειρηματική κοινότητα της πόλης, όπως, μεταξύ άλλων, το θέμα της ασφάλειας και του φωτισμού ή την ανάγκη αντιμετώπισης του κυκλοφοριακού προβλήματος, ενώ κατέθεσε μια σειρά από προτάσεις προς τον Δήμαρχο Αθηναίων.
της πόλης, όπως, μεταξύ άλλων, το θέμα της ασφάλειας και του φωτισμού ή την ανάγκη αντιμετώπισης του κυκλοφοριακού προβλήματος, ενώ κατέθεσε μια σειρά από προτάσεις προς τον Δήμαρχο Αθηναίων.
«Πρόκειται για δράσεις που μπορούν να ευοδωθούν μόνο μέσω της μεταξύ μας συνεργασίας και που είμαι σίγουρος ότι μπορούν να ενισχύσουν σε μεγάλο βαθμό την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον Δήμο» σημείωσε ο πρόεδρος του ΕΕΑ.
«Έχουμε μεγάλη διάθεση να στηρίξουμε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις», τόνισε ο κ. Δούκας, ενώ ανακοίνωσε τις πρώτες του κινήσεις για τη βελτίωση της εικόνας
της πόλης. Για το κυκλοφοριακό ανέφερε ότι στόχος του είναι η ενδυνάμωση των μέσων μαζικής μεταφοράς και ότι θα συμβάλουν προς αυτήν την κατεύθυνση 180 ηλεκτρικά λεωφορεία
τα οποία αναμένεται να μπουν στην κυκλοφορία τους επόμενους μήνες. Ιδιαίτερη βαρύτητα έδωσε στο θέμα της στάθμευσης, τονίζοντας ότι «σταματά το χάος», καθώς έχει δώσει σαφή εντολή προς τη Δημοτική Αστυνομία για περισσότερους ελέγχους. Για το θέμα της ασφάλειας ανακοίνωσε ότι θα ενισχυθεί ο Δήμος με περίπου 180 νέους δημοτικούς αστυνομικούς.
Ο Χάρης Δούκας μίλησε, επίσης, για τα θέματα της καθαριότητας και της αποκομιδής των απορριμμάτων, για την ανακύκλωση, αλλά και για διάφορες εκδηλώσεις που προετοιμάζει. Παράλληλα όμως υπογράμμισε την ανάγκη για την αύξηση των εσόδων του Δήμου. «Το τουριστικό προϊόν μπορεί εύκολα
να ευτελιστεί αν δεν προσέξουμε… Δεν μπορεί μια πόλη των 3 εκατομμυρίων να γίνεται 23 και 33 και να μη μένει τίποτα στην πόλη, αλλά σε κάποιο υπουργείο. Αν θέλουμε να ενισχύσουμε το τουριστικό προϊόν, πρέπει να ενισχύσουμε και τα έσοδα του Δήμου» ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο κ. Δούκας.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, έλαβαν τον λόγο μέλη της Διοικητικής Επιτροπής και του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΕΑ, αλλά και εκπρόσωποι σωματείων και κλάδων, θέτοντας διάφορα θέματα προς τον Δήμαρχο.
Ειδικότερα, κατά σειρά, μίλησαν οι εξής:
Μαίρη Λαδά, πρόεδρος
της Πανελλήνιας Ένωσης
Αναγνωρισμένων Σχολών Χορού Παναγιώτης Παντελής, οικονομικός
επόπτης του EEA
Δημήτρης Θεοδωρόπουλος, μέλος
του ΔΣ του ΕΕΑ
Ηλίας Μάνδρος, αντιπρόεδρος
του ΕΕΑ
Γιώργος Παϊκόπουλος, μέλος
του ΔΣ και πρόεδρος του Τμήματος
Υπηρεσιών του ΕΕΑ
Αναστάσιος Καυκαλέτος, μέλος του ΔΣ και πρόεδρος της Επιτροπής Μεσιτών του ΕΕΑ
Ανδρέας Χίου, πρόεδρος
του Πανελλήνιου Συλλόγου
Διαχειριστών Ακινήτων Φραντζέλα Τατούλη, πρόεδρος του Σωματείου Κυλικείων Δημόσιων και Ιδιωτικών Σχολείων Αττικής
Στάθης Καρόπουλος, διευθυντής του Συνδέσμου Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης Ακινήτων (STAMA Greece)
Θεόδωρος Μάλλιος, μέλος του ΔΣ του ΕΕΑ και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Περιπτερούχων
Αργύρης Παξινός, μέλος του ΔΣ του ΕΕΑ Ηρακλής Ζησιμόπουλος, πρόεδρος του Σωματείου Επιχειρήσεων Bar-Restaurant-Cafe (Σωματείο Ba.Re.Ca.)
Βασίλης Στάμος, πρόεδρος της Ένωσης Καλλιτεχνών Φωτογράφων Αθήνας Στέφανος Αράπης, πρόεδρος
του Συνδέσμου Αναγνωρισμένων Επαγγελματιών Κλειθροποιών Δημήτρης Μουλιάτος, πρόεδρος της Παναττικής Ομοσπονδίας Σωματείων Πωλητών Λαϊκών Αγορών
Γιώργος Ζηκόπουλος, υπεύθυνος ΓΕΜΗ & Εξυπηρέτησης
Επιχειρήσεων του ΕΕΑ
Δημήτρης Γαβαλάκης, γενικός γραμματέας του ΕΕΑ
Νίκος Κογιουμτσής, αντιπρόεδρος του ΕΕΑ
Νίκος Γρέντζελος, αντιπρόεδρος του ΕΕΑ
Παναγιώτης Γιαννόπουλος, μέλος
του ΔΣ του ΕΕΑ
TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 53
ηση στο ε ι ειρείν µ σ
τ ν σ γ ρον ν τε νο ογικ ν
εργα εί ν ε ι µεί η ∆ιοίκηση το ΕΕΑ
Μια σειρά από θέματα που απασχολούν την επιχειρηματική κοινότητα, αλλά και την ώθηση που μπορούν να δώσουν στο επιχειρείν τα σύγχρονα τεχνολογικά εργαλεία, ανέπτυξε αντιπροσωπεία της Διοίκησης του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, με επικεφαλής τον πρόεδρό του, κ. Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, στη συνάντησή τους με τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κ. Δημήτρη Παπαστεργίου. Η συνάντηση έγινε στα γραφεία του ΕΕΑ, τη Δευτέρα 29 Ιανουαρίου 2024.
Ένα από τα θέματα που ανέπτυξε ο κ. Χατζηθεοδοσίου ήταν η ανάγκη διασύνδεσης της αγοράς με τις δεξιότητες των ανθρώπων που αναζητούν εργασία. Όπως τόνισε ο πρόεδρος του ΕΕΑ, υπάρχει μεγάλο
πρόβλημα στην αναζήτηση του κατάλληλου προσωπικού, το οποίο δεν είναι μόνο ελληνικό πρόβλημα.
Στη συζήτηση με τον κ. Παπαστεργίου αναζητήθηκαν οι τρόποι συνεργασίας μεταξύ του ΕΕΑ και του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι να αποκτήσουν τις κατάλληλες δεξιότητες ώστε να καλύψουν τις εξειδικευμένες ανάγκες της αγοράς.
Σύμφωνα με τον κ. Χατζηθεοδοσίου, μπορούν να μελετηθούν πρακτικές μεγάλων ευρωπαϊκών επιμελητηρίων, όπως του Βερολίνου και του Παρισιού, όπου εφαρμόζονται ανάλογα εκπαιδευτικά προγράμματα. Ο κ. Παπαστεργίου εστιάστηκε στη χρησιμότητα που θα έχει η απόκτηση επιπλέον δεξιοτήτων από τους
εργαζομένους, προκειμένου να ανταποκριθούν στις σύγχρονες προκλήσεις.
Ειδική αναφορά έγινε στον «Ψηφιακό Βοηθό» του ΕΕΑ, ο οποίος λειτουργεί, εδώ και χρόνια, προς όφελος των μελών του, ενώ συζητήθηκε και η αξιοποίηση από την κυβέρνηση του γνωστικού πεδίου του ΕΕΑ σε θέματα επιχειρήσεων και οικονομίας.
Βαρύτητα δόθηκε επίσης στην ανάγκη εκσυγχρονισμού αλλά και διασύνδεσης των Μητρώων, προκειμένου να υποστηρίζεται αποτελεσματικότερα το επιχειρείν.
Παράλληλα, αναφέρθηκε από τους συμμετέχοντες η ανάγκη διασύνδεσης συστημάτων ώστε να διευκολύνονται οι διαγωνιστικές διαδικασίες.
54 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
Ένα από τα θέματα που ανέπτυξε ο κ. Χατζηθεοδοσίου ήταν η ανάγκη διασύνδεσης της αγοράς με τις δεξιότητες των ανθρώπων που αναζητούν εργασία. Όπως τόνισε ο πρόεδρος του ΕΕΑ, υπάρχει μεγάλο πρόβλημα στην αναζήτηση του κατάλληλου προσωπικού, το οποίο δεν είναι μόνο ελληνικό πρόβλημα.
Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης τόνισε ότι θα στηρίξει την ευρύτερη συνεργασία με το ΕΕΑ και δεσμεύθηκε ότι ξεκινά άμεση επικοινωνία μεταξύ στελεχών των δύο φορέων για να καθοριστούν με ακρίβεια οι στόχοι. Επιπλέον, εστιάστηκε στη δράση που ξεκινά το Υπουργείο για την κατάργηση περιττών διαδικασιών και έκδοσης πιστοποιητικών, με στόχο την ταχύτερη εξυπηρέτηση των ενδιαφερομένων, που θα συμβάλει στην ανάπτυξη του επιχειρείν.
Από την πλευρά του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, ανέπτυξαν τις θέσεις τους και κατέθεσαν τις προτάσεις τους προς τον υπουργό οι αντιπρόεδροι Νίκος Γρέντζελος και Νίκος Κογιουμτσής, το μέλος της Διοικητικής Επιτροπής και υπεύθυνος ΓΕΜΗ και Εξυπηρέτησης Επιχειρήσεων, Γιώργος Ζηκόπουλος,
το μέλος της Διοικητικής Επιτροπής και υπεύθυνος Συμβουλευτικής Υποστήριξης Επιχειρήσεων, Γιάννης Βαφειαδάκης, καθώς και ο υπεύθυνος Προγραμμάτων του ΕΕΑ, Σύρος Κοσκοβόλης.
Για τη συνάντηση με τον Δημήτρη Παπαστεργίου ο πρόεδρος του ΕΕΑ δήλωσε: «Ευχαριστούμε τον κύριο υπουργό για την άμεση ανταπόκρισή του στο αίτημά μας για αυτήν τη συνάντηση εργασίας. Ενημερώσαμε τον κ. Παπαστεργίου για θέματα που αφορούν την επιχειρηματικότητα και άπτονται των αρμοδιοτήτων του, και με χαρά είδαμε το ενδιαφέρον του για την πρόοδο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Σήμερα, βάλαμε τις βάσεις για μια ευρύτερη συνεργασία των δύο φορέων και είμαστε σίγουροι ότι σύντομα θα
υπάρξουν μετρήσιμα αποτελέσματα. Στόχος μας παραμένει η ψηφιακή μετάβαση των επιχειρήσεων και η αξιοποίηση όλων των “εργαλείων” που μας δίνει η τεχνολογία. Με ενισχυμένες τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αυξάνονται οι πιθανότητες για καλύτερη πορεία της οικονομίας, κάτι που έχει ανάγκη η χώρα».
Ειδική αναφορά έγινε στον «Ψηφιακό Βοηθό» του ΕΕΑ, ο οποίος λειτουργεί, εδώ και χρόνια, προς όφελος των μελών του, ενώ συζητήθηκε και η αξιοποίηση από την κυβέρνηση του γνωστικού πεδίου του ΕΕΑ σε θέματα επιχειρήσεων και οικονομίας.
TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 55
ΠΡΟΣΦΟΡΆ ΆΓΆΠΗΣ
ΔΩΡΑ σε παιδιά που φιλοξενούνται σε 9 δομές
και ιδρύματα
Νέα
προσφορά αγάπης
από το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών
Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, πιστό στη δέσμευσή του για διαρκή προσφορά και προς την κοινωνία, χάρισε χαρά, για ακόμη μία χρονιά, τα Χριστούγεννα, σε παιδιά που φιλοξενούνται σε ιδρύματα και δομές. Ο πρόεδρος του ΕΕΑ, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, καθώς και μέλη της Διοίκησης επισκέφθηκαν συνολικά 9 δομές και ιδρύματα, προσφέροντας δώρα και παιχνίδια –ανάλογα με τις ηλικίες των φιλοξενουμένων σε δομές–, στέλνοντας, για μία ακόμη φορά, το μήνυμα της αγάπης και της στήριξης στον συνάνθρωπο.
56 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ
Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που έχει καθιερωθεί τα τελευταία χρόνια. Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας αυτής, αντιπροσωπεία του ΕΕΑ επισκέφθηκε, την Τετάρτη 20 Δεκεμβρίου 2023, το Κέντρο Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες Δήμου Αχαρνών «Αρωγή», το Χατζηπατέρειο Ίδρυμα και τον Ξενώνα «Ελπίδα».
TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 57
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ
ΠΡΟΣΦΟΡΆ ΆΓΆΠΗΣ
58 EΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ
Ακολούθησαν, την Πέμπτη 21 Δεκεμβρίου 2023, επισκέψεις στο Πρότυπο Εθνικό Νηπιοτροφείο, στη Στέγη Θηλέων Π. Φαλήρου «Ο Άγιος Αλέξανδρος» και στο Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών Παιδιών.
Η πρωτοβουλία συνεχίστηκε, την Παρασκευή 22
Δεκεμβρίου 2023, στο Λύρειο Ίδρυμα, στον Ν. Βουτζά, και στο Σπίτι του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού», στο Μοσχάτο, και ολοκληρώθηκε, την Τετάρτη 27 Δεκεμβρίου 2023, στον Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων ΑΜΕΑ Δυτικής Αττικής «Η Ελπίδα».
TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 59
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ
ΠΡΟΣΦΟΡΆ ΆΓΆΠΗΣ
«Αυτές τις άγιες μέρες, επισκεπτόμαστε όσους περισσότερους χώρους φιλοξενίας συνανθρώπων μας –κυρίως παιδιών– και προσφέρουμε λίγα δώρα. Είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε και προσπαθούμε κάθε χρόνο να προσθέτουμε ιδρύματα και δομές στο πρόγραμμα επισκέψεων. Το εντυπωσιακό όμως είναι ότι η προσφορά αγάπης ουσιαστικά είναι προς εμάς. Τα χαμόγελα που μας χαρίζονται σε κάθε μας επίσκεψη, οι εικόνες των παιδιών που παίζουν και που καλούν και εμάς στα παιχνίδια τους, ειλικρινά, δεν μπορούν να περιγραφούν με λόγια. Δέσμευση δική μου και της Διοίκησης του Επιμελητηρίου μας είναι ότι το κοινωνικό έργο του ΕΕΑ θα συνεχιστεί» τόνισε ο κ. Χατζηθεοδοσίου.
60 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 61
62 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ
TEYXOΣ 5 | ΜΑΡΤΙΟΣ 2024 63
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ
ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ
Το Κέντρο Ημέρας
λειτουργεί καθημερινά από τις 9:00 το πρωί έως τις 19:00 και οι επισκέψεις σε αυτό γίνονται με ραντεβού.
Ο προγραμματισμός ραντεβού πραγματοποιείται τηλεφωνικά ή μέσω e-mail.
Τα στοιχεία επικοινωνίας έχουν ως εξής:
Βύσσης 23, Μοναστηράκι Δ. Αθηναίων
210 33 14 603
employees@thalpos.org.gr
ηρεσίες
πιχειρηματίες-μέλη του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, οι εργαζόμενοί τους και τα μέλη των οικογενειών τους μπορούν να λαμβάνουν δωρεάν εξειδικευμένες υπηρεσίες ψυχικής και επαγγελματικής υγείας. Πώς γίνεται αυτό; Με τη συνεργασία του ΕΕΑ, ξεκίνησε πρόσφατα τη λειτουργία του ένα πρωτοποριακό κέντρο ψυχολογικής υποστήριξης στην καρδιά της Αθήνας, το οποίο τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Υγείας.
Το Κέντρο Ημέρας Υποστήριξης Εργαζομένων Αθηνών, όπως ονομάζεται, στελεχώνεται από ειδικούς ψυχικής και επαγγελματικής υγείας, οι οποίοι, μέσα από ατομικές ή ομαδικές παρεμβάσεις, υποστηρίζουν εργοδότες, εργαζόμενους, αλλά και τα μέλη των οικογενειών τους, με σκοπό:
• την ενίσχυση της ψυχικής υγείας και ευεξίας,
• την πρόληψη, εκτίμηση και αντιμετώπιση ψυχοκοινωνικών κινδύνων στον χώρο εργασίας,
• την αλλαγή της οργανωσιακής κουλτούρας στον χώρο εργασίας,
• την υποστήριξη για κοινωνικοπρονοιακά ζητήματα,
• τη διασύνδεση/παραπομπή προς κοινωνικούς και υγειονομικούς φορείς.
Στο επίκεντρο η ψυχική υγεία στην εργασία
Είναι γεγονός πως η εργασία αποτελεί μεγάλο κομμάτι της καθημερινότητάς μας και οι συνθήκες υπό τις οποίες εργαζόμαστε καθορίζουν τη γενικότερη ψυχική μας ευεξία.
Ένα μη ικανοποιητικό εργασιακό περιβάλλον ή οι δύσκολες συνθήκες εργασίας αναπόφευκτα επηρεάζουν την ψυχική μας υγεία, καθώς και τη γενικότερη υγεία μας, και μάλιστα τα προβλήματα διαχέονται και στα υπόλοιπα κομμάτια της ζωής μας.
Οι επιπτώσεις, βέβαια, της κακής ψυχικής υγείας των εργαζομένων έχουν αντίκτυπο και στο ευρύτερο εργασιακό περιβάλλον, με αποτέλεσμα, πολλές φορές, τη μείωση της παραγωγικότητας και τα επιπρόσθετα οικονομικά κόστη για μια επιχείρηση.
Ειδικά στο μετα-πανδημικό εργασιακό περιβάλλον, οι ανάγκες ψυχικής υγείας των εργαζομένων αναδείχθηκαν και, σε μεγάλο μέρος τους, έμειναν αναπάντητες, γιατί στη χώρα μας δεν υπήρχαν μέχρι τώρα εξειδικευμένες υπηρεσίες επαγγελματικής ψυχικής υγείας και υπηρεσίες για τη διαχείριση ψυχοκοινωνικών κινδύνων στους εργασιακούς χώρους.
Μια νέα εποχή για την ψυχική υγεία στον εργασιακό χώρο ξεκινά στην Ελλάδα και το Κέντρο Ημέρας Υποστήριξης Εργαζομένων Αθηνών, μαζί με το ανθρώπινο δυναμικό του, φιλοδοξεί να βρίσκεται στο επίκεντρο των εξελίξεων.
Το Κέντρο Ημέρας Υποστήριξης Εργαζομένων υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0 με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης –NextGenerationEU.
64 E Ι ΙΡ ΜΑΤΙ ΟΣ ΟΣΜΟΣ Κ ντρο ο ογικ ς οστ ρι ης ε
ν
αρ ει Π
µ ορείτε να α ε ν είτε σε α τ Ε
ι ειρηµατι ν εργα οµ ν ν και οικογενει
το ς Ποιες
ς