ΧΡΗΜΑ #360

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ “SAFE STORIES” ΧΡΗΜΑ

ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

τ.360 / 03.2010

“ΑΚΙΝΗΤΗ” ΜΕΝ, ΥΠΟΣΧΟΜΕΝΗ ΔΕ...

Γιώργος Κουφάρης Πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου

Το ΧΑΚ μπορεί να διαδραματίσει περιφερειακό ρόλο ∼ Αμοιβαίως επιτυχές εγχείρημα η Κοινή Πλατφόρμα με το ΧΑ ∼ Σε καλό δρόμο οι συνεργασίες με τα ξένα χρηματιστήρια ∼ Είμαστε αισιόδοξοι και για το εγχείρημα της Νέας Αγοράς

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.360 / 03.2010 / K 6.00

Νέοι ηγέτες στο παγκόσμιο private banking

αποκλειστικότητα

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτοµεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, µε e-mail! Ο συνδροµητής µπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, µε τρόπο παρόµοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης µε λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σηµειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή µορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00W

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00W

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00W

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00W

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00W

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 120,00W

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00W

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00W

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή µορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 15,00W (Σε όλες τις συνδροµές συµπεριλαµβάνεται Φ.Π.Α 4,5%)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / IBAN GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασµός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σηµειώνετε πάντα το όνοµα σας στο καταθετήριο. Παρακαλούµε όπως αποστείλετε το καταθετήριο µε fax στο 210 998 4953, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΚΑΡΤΑ

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΟΠΩΣ ΧΡΕΩΣΕΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΜΟΥ AΡ. ΚΑΡΤΑΣ ΕΥΡΩ: VISA DINERS

ΗΜΕΡ. ΛΗΞΗΣ MASTERCARD AMERICAN EXPRESS

ΥΠΟΓΡΑΦΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιµος, Fax: 210 998 4953

Υπεύθυνος συνδροµών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

✒ Aνδρέας Αναστασίου, Διευθυντής Σύνταξης

ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΣΤΑ ΜΕΤΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΟΣ Ίσως όλοι μας φέρουμε μερίδιο της ευθύνης, αφού αναθεματίζουμε (μάλλον ως κουτσομπολιό, έτσι για να περνάει η ώρα) τον Χριστοφοράκο, επειδή «τα έδωσε», αλλά δεν μας πολυενδιαφέρει και ποιοι «τα πήραν».

Ε

δώ και μήνες μετράμε... μέτρα! Μετράμε κυβερνητικές υποσχέσεις προς ξένους εταίρους ότι τα μέτρα θα τηρηθούν. Μετράμε σενάρια για την αποτελεσματικότητα των μέτρων. Μετράμε κι άλλα σενάρια για τις επιπτώσεις και τις παρενέργειές τους... για την αναγκαιότητά τους... για τη δικαιοσύνη τους... Περί δικαιοσύνης, λοιπόν... Όλοι θα πληρώσουμε! Όλοι; Ποιοι είναι οι όλοι; Οι «συνήθεις ύποπτοι»; Αυτοί που είναι εύκολο να εντοπισθούν και να εξαναγκασθούν: μισθωτοί, συνταξιούχοι, μικροί καταστηματάρχες και επαγγελματίες; Μόνον αυτοί; Όχι. Η έκτακτη εισφορά άγγιξε και μεγάλες, κερδοφόρες επιχειρήσεις, ενώ η άλλη έκτακτη εισφορά θα αγγίξει και τους κατέχοντες μεγάλη ακίνητη περιουσία. Λαμβάνονται, λοιπόν, με πνεύμα δικαιοσύνης τα μέτρα; Μα επιβαρύνονται κατά δίκαιη αναλογία όλες οι κατηγορίες; Δίνουν οι πλέον εύποροι μια σωστή αναλογία, σε σχέση με αυτά που δίνουν οι πλέον αδύναμοι; Αν δηλαδή ένας οικογενειάρχης με ετήσιο εισόδημα 28.000 ευρώ χάσει τα 2.000 ευρώ του 14ου μισθού του, με άμεσο επακόλουθο την υποβάθμιση του επιπέδου διαβίωσής του, πρέπει να αισθάνεται ότι αντιμετωπίζεται το ίδιο δίκαια με τον εκατομμυριούχο, που μπορεί να έχει πολλαπλάσια επιβάρυνση, η καθημερινότητά του όμως δεν θα επηρεασθεί στο παραμικρό; Ακόμη, όμως, και αν επιτυγχανόταν μία «χρυσή» αναλογικότητα, θα

4 Μάρτιος 2010

υπήρχε πράγματι δικαιοσύνη; Μα είμαστε όλοι κατά την ίδια αναλογία για την κατάσταση που αντιμετωπίζει σήμερα η Ελλάδα; Και έχουμε ωφεληθεί όλοι κατά την ίδια αναλογία από την πρότερη κακοδιαχείριση των δημόσιων οικονομικών; Εδώ χωράει πολλή κουβέντα... Ίσως ο υπεράριθμος και διορισμένος με ρουσφέτι και αντιπαραγωγικός δημόσιος υπάλληλος, που αποτελεί μέρος του προβλήματος, να έχει κάποιο ποσοστό ευθύνης. Μα έχει το ίδιο με αυτούς που σχεδίασαν (τρόπος του λέγειν) και γιγάντωσαν τον πελατειακό μηχανισμό του υδροκέφαλου κράτους; Ίσως ο μάστορας της γειτονιάς να έχει κι αυτός μερίδιο ευθύνης, που αποφεύγει να κόβει τιμολόγια. Μα έχει το ίδιο με κάποιους καθώς πρέπει, εκ συστήματος λαθρέμπορους και φοροφυγάδες, που και οι ίδιοι δεν ξέρουν πόσα εκατομμύρια έχουν στις offshore και στην Ελβετία; Ίσως όλοι μας φέρουμε μερίδιο της ευθύνης, αφού αναθεματίζουμε (μάλλον ως κουτσομπολιό, έτσι για να περνάει η ώρα) τον Χριστοφοράκο, επειδή «τα έδωσε», αλλά δεν μας πολυενδιαφέρει και ποιοι «τα πήραν». Τους τελευταίους τους ξαναψηφίζουμε, μάλιστα, μήπως κάνουν και σε μας κανένα ρουσφέτι, τέτοιες δύσκολες μέρες που έρχονται... Στο κυνήγι των φόρων και των εισφορών το

«ΣΔΟΕ», οι «αδιάφθοροι» (τρομάρα μας...) ή όπως αλλιώς τους λένε τώρα... Κι εμείς... ησυχάσαμε! Θα δώσουμε εμείς τον οβολό μας, θα πιάσουν και οι «αδιάφθοροι» τα διαφεύγοντα και μετά... Και μετά... κι άλλα μέτρα από το 2011 προαγγέλλει ο ευρω-επίτροπος Όλι Ρεν! Προκειμένου να βελτιώσουμε τους δείκτες. Έστω και αν οι πλέον αδύναμοι από εμάς είναι ήδη πτωχότεροι, ενώ ακόμη και ένας στους πέντε μπορεί να είναι άνεργος... Πολιτικοί, οικονομολόγοι και δημοσιογράφοι ασχολούμαστε με τους δείκτες, πολλές φορές λησμονώντας ότι αυτοί υπάρχουν μόνο στα διαγράμματα που φτιάχνουμε στους υπολογιστές μας. Στον πραγματικό κόσμο, στην κοινωνία δεν υπάρχουν δείκτες, υπάρχουν άνθρωποι. Και οι άνθρωποι δεν έχουν μόνο κριτήριο τη στατιστική, ίσως ούτε μόνο το ιδιωτικό τους συμφέρον κρινόμενο υπό το πρίσμα της ψυχρής λογικής. Έχουν και κάποιο αίσθημα δικαίου, το οποίο υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι δεν έχει τύχει του πρέποντος σεβασμού από αυτούς που... μας παίρνουν τα μέτρα. Και μάλλον αυτό θα είναι το σημείο όπου πολλά θα «σκοντάψουν» στο επόμενο χρονικό διάστημα...

ΧΡΗΜΑ τ.360, Μάρτιος 2010

ΕΝ ΑΡΧΗ...

10 22

Φαρμακευτικός κλάδος

Σοφοκλέους

Σε αναμμένα κάρβουνα

Αναζητώντας τα «safe stories»

Αγορά ακινήτων

Για την ώρα... ακίνητη, αλλά πολλά υποσχόμενη

38

28 20

Τραπεζική αγορά

«Βαρίδι» το Ελληνικό Δημόσιο

Τηλεπικοινωνίες - Σταθερή τηλεφωνία

Η κρίση «φρέναρε» και την ευρυζωνική

68 Πιστωτικές κάρτες

Χαμηλή διείσδυση - Περιθώρια ανάπτυξης 6 Μάρτιος 2010

περιεχόμενα τ.360/03.2010 60 ∼ EUROMONEY Νέοι ηγέτες στο παγκόσμιο private banking 62 ∼ ΑΡΘΡΟ Dr. Saleh Jallad Σε τι διαφέρουν οι ισλαμικές τράπεζες 66 ∼ ΑΡΘΡΟ Ανδρέας Αναστασίου Η κρίση μας φέρνει πιο κοντά στην Τουρκία

ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ Η διοίκηση του ΧΑΚ, όπως μας εξηγεί ο πρόεδρός του, Γ. Κουφάρης, επιδίδεται σε μια προσπάθεια ανάπτυξης της κυπριακής κεφαλαιαγοράς διευρύνοντας την γκάμα των προσφερομένων επιλογών, ενισχύοντας το θεσμό της Εταιρικής Διακυβέρνησης και προωθώντας τη διεθνοποίησή του.

77 ∼ ΦΑΚΕΛΟΙ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ Fourlis, Motor Oil

ΧΡΗΜΑ ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Κωνσταντίνος Ουζούνης

Γιώργος Καλούμενος

ouzounis.k@ethosmedia.eu

Γαλάτεια Μπασέα

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Ράντω Μανώλογλου ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ manologlou.r@ethosmedia.eu ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΗ MARKETING Αθηνά Φραδέλου

ΕΚΔΟΤΗΣ Mάρκος Βακαλόπουλος

bassea.g@ethosmedia.eu

fradelou.a@ethosmedia.eu

Τεύχος Μαρτίου 2010

kaloumenos.g@ethosmedia.eu

Blast Communications ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ Διαφημιστική Ε.Π.Ε vakalopoulos.m@ethosmedia.eu papadogiannis.g@ethosmedia.eu & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Δημήτρης Κάζος Κωνσταντίνος Σαλβαρλής Άγγελος Κωνσταντίνου ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Στεφανία Σούκη savarlis.k@ethosmedia.eu souki.s@ethosmedia.eu Aνδρέας Αναστασίου ΕΚΤΥΠΩΣΗ anastasiou.a@ethosmedia.eu Παναγιώτης Φρεντζάς ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ frentzas.p@ethosmedia.eu ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Βογιατζής MEGA PRESS Α.Ε. Δέσποινα Ροπόδη Στέφανος Κοτζαμάνης, MSc Κωνσταντίνος Ουζούνης ropodi.d@ethosmedia.eu ouzounis.k@ethosmedia.eu ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ kotzamanis.s@ethosmedia.eu Αλοίμονος Α.Ε. ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ ΣΥΝΤΑΞΗ αποκλειστικότητα Νατάσσα Λαζαράκου ΔΙΑΝΟΜΗ Μάκης Αποστόλου EUROMONEY lazarakou.n@ethosmedia.eu apostolou.m@ethosmedia.eu

Γιάννης Βερμισσώ vermisso.j@ethosmedia.eu

∼Α παγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. ∼ Tο περιοδικό διανέμεται από τα ΕΛ.ΤΑ. σαν οικονομική επιστολή, σε όλη την Ελλάδα.

Γιάννης Παπαδογιάννης

ΦΩΤΟ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ ΦΩΤΟ ΠΡΕΣ Hλίας Αναγνωστόπουλος

ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ Τζένη Ρούσση roussi.t@ethosmedia.eu

ΚΩΔΙΚΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ: 3648

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

ETHOS MEDIA S.A. Φίλωνος 79-81, 185 35 Πειραιάς T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:hrima@hrima.gr, www.hrima.gr

ISSN 1105-0470

08 ∼ Επικαιρότητα ∼ Υπάρχουν ευκαιρίες στο Χ.Α.

46 ∼ Αφιέρωμα ∼ Ελληνική τουριστική αγορά: Σε πορεία... φθίνουσα 58 ∼ Διεθνείς αγορές ∼ «Πονοκέφαλος» (και αλλού) το έλλειμμα 80 ∼ Ρεπορτάζ ΕΤΕπ ∼ Χρηματοδοτήσεις ρεκόρ σε Ευρώπη και Ελλάδα 83 ∼ Ρεπορτάζ Πλαίσιο: ∼ Αύξηση κερδών κατά 11,1% το 2009 84 ∼ Στα ενδότερα του Χρηματιστηρίου Αθηνών ΣΜΕΧΑ, Atlantic, Intralot, ΕΛΠΕ, Εμπορική Τράπεζα, Entersoft, Jumbo 86 ∼ Παρουσιάσεις ∼ Interkem, Cisco, Verbund, Interworks, Revoil, RSM International, ΣΟΛ Crowe Horwath 88 ∼ Νέα της αγοράς ∼ British Airways, Interamerican, Positive Energy, Alico, Barilla, Emirates Airlines, Samsung 90 ∼ Διά ταύτα ∼ Νέο μοντέλο χρειάζεται η ελληνική οικονομία

16

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Γιώργος Κουφάρης: Το ΧΑΚ μπορεί να διαδραματίσει περιφερειακό ρόλο ΧΡΗΜΑ 7

Χ

επικαιρότητα

ΧΟΥΣΝΟΥ ΟΖΙΕΓΙΝ

ΙΔΡΥΤΗΣ ΤΗΣ FINANSBANK

Ξανά στην τουρκική τραπεζική αγορά Μία ενδιαφέρουσα εξέλιξη στην τουρκική οικονομική ζωή ήταν η εξαγορά της Millenium Bank Τουρκίας (θυγατρικής της Banco Comercial Portugues) από την Credit Europe Bank (θυγατρική του τουρκικού Ομίλου Fiba, που ελέγχεται από τον Χουσνού Οζιεγίν) έναντι 61,8 εκατ. ευρώ. Το ενδιαφέρον στην υπόθεση, πέραν του γεγονότος ότι μία ξένη τράπεζα της τουρκικής αγοράς περιέρχεται υπό τουρκικά συμφέροντα, είναι ότι ο Χουσνού Οζιεγίν είναι ο πρώην ιδιοκτήτης της Finansbank, την οποία ο ίδιος πούλησε στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, διατηρώντας όμως και μετονομάζοντας σε Credit Europe Bank τα εκτός Τουρκίας καταστήματα της Finansbank. Έχοντας, λοιπόν, το 2006 εισπράξει 2,774 δισ. δολ. από την Εθνική Τράπεζα και έχοντας από τότε επικεντρωθεί στην ευρωπαϊκή κυρίως δραστηριότητα της Credit Europe Bank (Κάτω Χώρες, Γερμανία, Βέλγιο, Ελβετία, Ρωσία, Ρουμανία, Ουκρανία, Μάλτα και Ντουμπάι), ο Οζιεγίν επανέρχεται ως τραπεζίτης στην Τουρκία, καταβάλλοντας 61,8 εκατ. ευρώ για τα 18 καταστήματα της Millenium, τα οποία είναι πλέον πολύ πιθανό ότι σύντομα θα γίνουν αρκετά περισσότερα. Ο Οζιεγίν, βεβαίως, δεν έπαψε ποτέ να έχει πλούσια επιχειρηματική δραστηριότητα στην Τουρκία, αφού ο Όμιλος Fiba έχει θυγατρικές στους τομείς της διαχείρισης κεφαλαίων, των αερομεταφορών, του λιανικού εμπορίου, των ακινήτων, της ενέργειας, των ναυπηγείων και της διαχείρισης λιμένων.

ΖΑΝ ΚΛΟΝΤ ΤΡΙΣΕ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΚΤ

Πειστικά τα μέτρα Κρίνουμε πολύ θετικά αυτά που αποφασίστηκαν, τα θεωρούμε πειστικά και αναμένουμε ότι θα θεωρηθούν πειστικά και από άλλους. Η αποχώρηση από την Ευρωζώνη είναι παράλογη υπόθεση. Το είπα πριν και φυσικά θα το ξαναπώ. Δεν θεωρώ ότι το ΔΝΤ ενδείκνυται ως πάροχος οικονομικής βοήθειας για μία χώρα - μέλος του ευρώ.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Ανοικτό ενδεχόμενο το ΔΝΤ Ο πρωθυπουργός είπε ότι δεν μπορεί να κλείνει όλες τις πόρτες. Προφανώς θέλουμε την κοινοτική αλληλεγγύη αλλά δεν μπορούμε να αποκλείσουμε εντελώς το θέμα του ΔΝΤ.

ΚΡΙΣΤΙΝ ΛΑΓΚΑΡΝΤ

ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΑΛΛΙΑΣ

Εάν υπάρξει ανάγκη... Εάν χρειαστεί, σε περίπτωση ανάγκης δηλαδή, οι εταίροι θα μπορέσουν να αποκαταστήσουν τη σταθερότητα. Το νόημα είναι αυτό ακριβώς: εάν υπάρξει ανάγκη, θα βρεθεί τρόπος. Δεν υπάρχει όμως τέτοια ανάγκη προς το παρόν.

8 Μάρτιος 2010

ΥΠΑΡΧΟΥΝ

ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ

ΣΤΟ Χ.Α.

Η

Saxo Bank, σε έκθεσή της για το Ελληνικό Χρηματιστήριο, εκτιμά ότι ο Γενικός Δείκτης (ASE Index) ενδέχεται σύντομα να αποφέρει καλές αποδόσεις στις μακροπρόθεσμες επενδύσεις, αναμένοντας ωστόσο πρώτα να διανύσει περίοδο «πανικού». Η ομάδα αναλυτών της Saxo Bank, με επικεφαλής τον David Karsbοl, Chief Economist της διεθνούς επενδυτικής Τράπεζας, επισημαίνει ότι τις ημέρες αυτές το ενδιαφέρον των παγκόσμιων αγορών επικεντρώνεται σε μεγάλο βαθμό στην κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα, ενώ οι φήμες που κυκλοφορούν τελευταία σχετικά με μέτρα λιτότητας (όπως για παράδειγμα η φορολόγηση καταθέσεων), αλλαγές στη φορολόγηση μερισμάτων, καθώς και σχετικά με μια γενικότερη σκληρή ρυθμιστική στάση κατά της τεράστιας παραοικονομίας της Ελλάδας, επηρεάζουν αρνητικά το γενικότερο κλίμα. Ωστόσο, ενώ οι αλλαγές στη φορολόγηση των μερισμάτων καθιστούν περισσότερο ελκυστική για τους Έλληνες την επιλογή να πουλήσουν τις μετοχές που διαθέτουν στο εσωτερικό και να αποκτήσουν υπεράκτια περιουσιακά στοιχεία, αυτό μεσοπρόθεσμα αναμένεται να συμβάλει στη δημιουργία πιέσεων για πωλήσεις και σε ακόμα μεγαλύτερο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών βραχυπρόθεσμα. Η Saxo Bank σημειώνει ότι το Χρηματιστήριο Αθηνών καταγράφει πτώση της τάξεως του 36% από το υψηλότερο σημείο του τον Οκτώβριο του 2009, ενώ ο δείκτης MSCI World καταγράφει απώλειες μόλις περίπου 5%. Με άλλα λόγια, εκτιμάται ότι στην κατάσταση αυτή διακρίνονται χαρακτηριστικά «πανικού» που εξελίσσεται με αργούς ρυθμούς στη χώρα, ο οποίος ωστόσο ενδέχεται να αποτελέσει απειλή με το να λάβει μεγαλύτερες διαστάσεις. Και φυσικά, όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά οι αναλυτές της Saxo Bank, «όπου επικρατεί πανικός, υπάρχουν συνήθως και πολλές ευκαιρίες». Προκειμένου, λοιπόν, να εντοπισθούν μετοχές με αξία για μακροπρόθεσμες επενδύσεις, οι τιμές των οποίων ενδέχεται να μειωθούν ακόμα περισσότερο αν εμφανιστούν περισσότερες φήμες ή αν αναληφθεί πραγματική πολιτική δράση, η Saxo Bank μελέτησε το ελληνικό χρηματιστήριο. ΤΙΜΕΣ “ΠΥΡΟΔΟΤΗΣΗΣ” Πρώτα από όλα, όπου είναι εφικτό οι αναλυτές της Saxo Bank υπολόγισαν το “CAPE” (Κυκλικά Προσαρμοσμένος Λόγος Τιμής/ Κέρδους-Cyclically Adjusted Price Earning), ο οποίος πρόκειται για έναν λόγο τιμής/κέρδους (P/E ratio), με το κέρδος να αντιπροσωπεύει το μέσο όρο κερδών της δεκαετίας. Γενικά, ο υπολογισμός αυτός οδηγεί σε αποδόσεις που ποικίλουν από μικρούς διψήφιους αριθμούς και φτάνουν τις μερικές εκατοντάδες, ενώ συστήνεται στους επενδυτές να μην λαμβάνουν υπόψη μετοχές με “CAPE” πάνω από 14.

Η Saxo Bank ξεχωρίζει οκτώ μετοχές από τις μεγαλύτερες εισηγμένες εταιρείες στο Χρηματιστήριο Αθηνών: ΟΠΑΠ, ΟΤΕ, CocaCola 3Ε, Ελληνικά Πετρέλαια, Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα, Eurobank, ΔΕΗ. Με αυτή τη στρατηγική ταξινόμησης του P/E, η Saxo Bank διαχωρίζει περισσότερο από το 80% των μετοχών (δηλαδή 41 μετοχές) του Δείκτη, αφήνοντας για περαιτέρω ανάλυση 8 μετοχές εταιρειών υψηλής κεφαλαιοποίησης, και συγκεκριμένα τις εξής: ΟΠΑΠ, ΟΤΕ, Coca-Cola 3Ε, Ελληνικά Πετρέλαια, Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα, Eurobank και ΔΕΗ. Έτσι η «τιμή πυροδότησης» (“trigger price”) – τιμή στην οποία προτείνει η ομάδα αναλυτών να γίνει η προσφορά για αγορά και η οποία ενδέχεται να ενεργοποιηθεί σε περίοδο «πανικού» – αντιστοιχεί σε έναν μέγιστο “CAPE” της τάξης του 14 και σε ορισμένες περιπτώσεις σημαντικά χαμηλότερο. Μειώνοντας αυτή την αξία, επιτρέπεται η αύξηση του περιθωρίου ασφαλείας, το οποίο βασίζεται στο ότι οι παρούσες συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα παραμένουν ασταθείς. Σε περιπτώσεις όπου ο τρέχων “CAPE” είναι πάνω από 14 και άρα προσφέρει οριακή ασφάλεια (ισχύει σε τρεις περιπτώσεις), ορίζεται η «τιμή πυροδότησης» ίση με εκείνη που θα ισχύει όταν η μετοχή προσεγγίσει αυτό το κρίσιμο επίπεδο, το οποίο σηματοδοτεί ότι πρόκειται για καλή αγορά. Στον κάτωθι πίνακα παρουσιάζονται οι μετοχές των οκτώ εταιρειών υψηλής κεφαλαιοποίησης, τις οποίες ξεχωρίζει η Saxo Bank για αναμενόμενες υψηλότερες αποδόσεις (ταξινομημένες βάσει του λόγου P/E, ξεκινώντας από την υψηλότερη), καταγράφοντας και την «τιμή πυροδότησης» (“trigger price”) στην οποία οι επενδυτές θα μπορούσαν να τοποθετήσουν προσφορές για αγορά.

Saxo Bank Ticker

CAPE Κλείσιμο 26/02/2010 Χαμηλό 52 Εβδομάδων Κεφαλαιοποίηση (€) Εκτιμώμενο P/E P/B Trigger Price % to Trigger

Saxo Bank Ticker

ΟΠΑΠ

ΟΤΕ

Coca-Cola 3Ε

ΕΛΠΕ

OPAP:xath (CFD)

OTE:xnys; HTO:xath (CFD)

CCH:xnys; EEEK:xath (CFD)

ELPE:xath (CFD)

8,91 15,22 14,14 4820.09 εκατ.

7,41 6,58 14 -8,016%

9,31 8,74 8,46 4283.91 εκατ.

7,89 3,93 8 -8,467%

18,20 18,03 7,98 6599.27 εκατ.

14,15 2,65 13,87 -23,098%

22,43 8,23 5,34 2515.38 εκατ.

12,32 1,06 5,14 -37,595%

Alpha Bank

Εθνική Τράπεζα

EFG Eurobank

ΔΕΗ

ETE:xath (CFD)

EUROB:xath (CFD)

PPC:xath (CFD)

10,66 5,49 3,37 2956.89 εκατ.

10,96 0,48 3,50 -36,248%

16,38 11,11 10,9 2577.52 εκατ.

3,55 0,46 9,50 -14,513%

ALBKY:xnas; ALPHA:xath (CFD)

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ

Δεν ζητάμε δεκάρα Η Ελλάδα δεν ζητάει δεκάρα από τον Γερμανό φορολογούμενο. Ζητάμε πολιτική υποστήριξη, όχι οικονομική βοήθεια. Σήμερα, η Ελλάδα δανείζεται με επιτόκια σχεδόν διπλάσια εκείνων της Γερμανίας και άλλων χωρών της ΕΕ. Η Ελλάδα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να δανείζεται με επιτόκια μη απαγορευτικά. Ειδάλλως, θα μας είναι δύσκολο να εφαρμόσουμε τα αυστηρά μέτρα λιτότητας που επιβάλαμε.

ΑΜΑΝΤΕΟΥ ΑΛΦΑΤΑΖ

ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Μειώσεις και στους ιδιωτικούς Τα μέτρα για τους μισθούς του δημοσίου έχουν επίπτωση και στον ιδιωτικό τομέα, με την έννοια ότι στην ίδια αγορά εργασίας είναι φυσικό να υπάρχει αλληλεπίδραση ανάμεσα στους μισθούς του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα. Σε πολλές χώρες έγινε αυτό.

ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ

ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ

Διαφωνείτε... αργότερα Λαμβάνονται επώδυνα μέτρα, αλλά όταν η χώρα έχει πρόβλημα διάσωσης, ιδεολογικές και άλλες διαφορές πάνε στην άκρη.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΡΟΥΤΣΑΣ

ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ

Προσδοκάμε αλληλεγγύη Αυτό που χρειαζόμαστε από τους Ευρωπαίους εταίρους μας είναι μια ξεκάθαρη, σαφή διακήρυξη αλληλεγγύης και στήριξης προς την Ελλάδα και την ελληνική κυβέρνηση, ένα σαφές μήνυμα προς τις διεθνείς χρηματαγορές ότι υπάρχει πλήρης εμπιστοσύνη έναντι της Ελλάδας και της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά και των μέτρων που αυτή έλαβε.

ΦΡΑΝΚ ΣΕΦΛΕΡ

ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ

CAPE 11,05 5,29 Κλείσιμο 26/02/2010 6,81 13,32 Χαμηλό 52 Εβδομάδων 3,22 8,12 Κεφαλαιοποίηση (€) 3638.38 εκατ.

8085.79 εκατ. Εκτιμώμενο P/E 9,07 6,57 P/B 0,9 0,84 Trigger Price 6,00 8,00 % to Trigger -11,894% -39,940% Πηγή: Bloomberg και Saxo Bank Strategy & Research

Πληρωμή σε... είδος Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση και άρα και η Γερμανία βοηθήσει οικονομικά την Ελλάδα, αυτή θα πρέπει να δώσει εγγυήσεις σε αντάλλαγμα. Λίγα νησιά μπορούν να εξυπηρετήσουν την κατάσταση. Το ελληνικό κράτος πρέπει να σταματήσει τη συμμετοχή του σε επιχειρήσεις και να πουλήσει κτηματική περιουσία. Ακατοίκητα νησιά παραδείγματος χάριν. ΧΡΗΜΑ 9

Χ προτάσεις αγοράς

✒ από τον

Στέφανο Κοτζαμάνη

10 Μάρτιος 2010

ΔΥΟ ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ Ακόμη και αν καταφέρουμε να δανειστούμε με λογικούς όρους, η επόμενη μέρα για τις εισηγμένες εταιρείες μόνο με ροδοπέταλα δεν θα είναι στρωμένη…

Η

Σοφοκλέους προφέρεται για έντονες βραχυπρόθεσμες συγκινήσεις, καθώς οποιαδήποτε εξέλιξη -θετική ή αρνητική- σχετικά με την κάλυψη των δανειακών υποχρεώσεων του ελληνικού δημοσίου, είναι σε θέση να οδηγήσει σε σημαντική άνοδο ή σε σημαντική πτώση. Μετά τη θετική υποδοχή, λοιπόν, την οποία τα πρόσθετα μέτρα που εξήγ-

γειλε η ελληνική κυβέρνηση είχαν από τους Ευρωπαίους εταίρους, αλλά επίσης τους οίκους αξιολόγησης και άλλους διεθνείς παράγοντες που ασκούν επίδραση στις αγορές, είχε αναπτυχθεί μια θετική φιλολογία-φημολογία ότι τελικά τα πράγματα θα πάνε καλά και ότι η χώρα θα καταφέρει να δανειστεί με λογικούς όρους από τις αγορές μέσα στο Μάρτιο. Όλα αυτά, προφανώς

και η χρηματιστηριακή αγορά -ιδίως μέσα στην τρέχουσα περιρρέουσα ατμόσφαιρα- δεν θα μπορούσε να τα αγνοήσει και έτσι εξηγείται το rebound που εκδηλώθηκε στην Σοφοκλέους λίγο πριν αλλά και αμέσως μετά την ανακοίνωση του “δεύτερου πακέτου μέτρων Παπανδρέου”. Ακόμη όμως και αν τα πράγματα πήγαν καλά σχετικά με το δανεισμό του Μαρτίου, η επόμενη μέρα για το

ΧΡΗΜΑ 11

Χ προτάσεις αγοράς ∼ Σοφοκλέους: Ήρθε ο λογαριασμός της οικονομίας ☛

ΟΙ ΑΝΑΛΥΤΕΣ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΝΑ ΛΥΣΟΥΝ ΜΙΑ ΕΞΙΣΩΣΗ ΜΕ ΤΟΣΟ ΠΟΛΛΟΥΣ ΑΓΝΩΣΤΟΥΣ. ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΜΕΙΩΝΟΥΝ ΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΕΝΤΡΩΝΟΝΤΑΙ ΣΤΑ ΛΕΓΟΜΕΝΑ «SAFE STORIES»...

ταμπλό της Σοφοκλέους δεν είναι καθόλου ξεκαθαρισμένη. Οι αισιόδοξοι κύκλοι βλέπουν τα spreads να υποχωρούν σημαντική, τις τράπεζες να έχουν ευκολότερη πρόσβαση στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου, αποστομώνοντας όλους όσους μιλούν για προβλήματα ρευστότητας και άλλα σχετικά. Τα κυβερνητικά μέτρα που ελήφθησαν, όμως, θα πλήξουν προφανώς την πραγματική οικονομία, μειώνοντας τη ζήτηση και τα εταιρικά κέρδη, ωστόσο με την αποκατάσταση της ηρεμίας, οι αγορές θα αρχίσουν να τοποθετούνται με μακροπρόθεσμη προοπτική τόσο στις μεγάλες τράπεζες, όσο και σε εκείνες τις εταιρείες που πιστεύουν ότι θα βγουν ωφελημένες όταν θα ξεκινήσει η περίοδος της ανάκαμψης. Υπάρχει, όμως, και το απαισιόδοξο σενάριο. Σύμφωνα με αυτό, τα νέα κυβερνητικά μέτρα (αύξηση ΦΠΑ, νέα άνοδος στο φόρο ειδικής κατανάλωσης καυσίμων, περιορισμός αποδοχών κ.λπ.) θα οδηγήσουν την πραγματική οικονομία σε μια βαθιά καχεξία, όχι μόνο μέσα στο 2010, αλλά και για αρκετά χρόνια ακόμη. Και μια χώρα με αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης και υψηλούς δείκτες ελλειμμάτων και δημόσιου χρέους είναι καταδικασμένη σε μακροχρόνια ανεργία και φτώχεια, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για τα εταιρικά κέρδη και την πορεία των τιμών των μετοχών. Πέραν αυτού, ενώ σήμερα η κυβέρνηση φαίνεται να έχει τη στήριξη

12 Μάρτιος 2010

μεγάλης μερίδας της κοινωνίας για τη λήψη σκληρών μέτρων και την απεμπόληση κεκτημένων δικαιωμάτων των εργαζομένων, αυτό δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα ισχύει σε έξι μήνες ή σε ένα χρόνο από σήμερα, όταν η κρίση θα είναι βαθύτερη και όταν ενδεχομένως χρειαστεί να ληφθούν ακόμη σκληρότερα μέτρα… Εκτός απ’ όλα αυτά, δεν θα πρέπει να ξεχνούμε ότι το πρόβλημα δεν περιορίζεται εντός των ελληνικών ορίων. Η Ευρωζώνη καλείται να αντιμετωπίσει το πρόβλημα του «φτωχού ευρωπαϊκού νότου», οι ΗΠΑ καλούνται να διαχειριστούν το πρόβλημα του τεράστιου χρέους τους και η Κίνα καλείται να αποφύγει φαινόμενα «φούσκας» στη δική της οικονομία…

ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ ΤΟ «ΒΑΘΟΣ» ΤΗΣ ΥΦΕΣΗΣ Το ζητούμενο, λοιπόν, βρίσκεται στο πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα σε δύο σημαντικές παραμέτρους: Πρώτον, στο μέτωπο του δανεισμού της Ελλάδας και της κατάστασης στην αγορά των κρατικών της ομολόγων στο μεσοπρόθεσμο μέλλον. Δεύτερον, στο πόσο τελικά βαθιά θα είναι η οικονομική κρίση που θα πλήξει την πραγματική ελληνική οικονομία, όχι μόνο φέτος, αλλά σε βάθος αρκετών ετών. Οι εξελίξεις στο πρώτο μέτωπο σχετίζονται με τις βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις στο ταμπλό του ΧΑ, ενώ αντίθετα οι εξελίξεις στο δεύτερο μέ-

τωπο είναι εκείνες που σε μεγαλύτερο βαθμό θα επηρεάσουν τις τιμές των ελληνικών μετοχών σε μακροπρόθεσμη βάση. Οι τράπεζες, αυτή τη φορά, δεν θα μείνουν αλώβητες από την κρίση. Οι μέχρι πρότινος προσδοκίες για αυξημένα κέρδη μέσα στο 2010 αποτελούν παρελθόν, καθώς το σύνολο σχεδόν των αναλυτών αναμένει: Πρώτον, χαμηλή βάση εκκίνησης λόγω των δυσμενών αποτελεσμάτων στο τέταρτο τρίμηνο του 2009 και λόγω της επιβολής της έκτακτης φορολογικής εισφοράς. Δεύτερον, την επιδείνωση του Καθαρού Επιτοκιακού Περιθωρίου (Net Interest Margin, NIM) καθώς άρχισαν να «τσιμπάνε» τα επιτόκια καταθέσεων. Τρίτον, την εκτίμηση για ακόμη μεγαλύτερες προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις μέσα στο 2010. Η Σοφοκλέους, λοιπόν, φαίνεται να έχει μπει σε ένα κανάλι χαμηλότατης ορατότητας και πιθανών μεγάλων διακυμάνσεων, είτε προς πάνω, είτε προς τα κάτω, με την μακροπρόθεσμη τάση να μην μπορεί να προβλεφθεί, καθώς: από τη μια πλευρά οι αποτιμήσεις των ελληνικών μετοχών από πλευράς δεικτών είναι σαφώς ελκυστικότερες σε σύγκριση με αυτές του εξωτερικού και από την άλλη, δεν είναι προβλέψιμο το βάθος της ύφεσης στο οποίο απειλείται να εισέλθει η ελληνική οικονομία κατά τα επόμενα χρόνια. Έτσι, οι χρηματιστηριακοί αναλυτές για πρώτη φορά καλούνται να λύσουν μια εξίσωση με τόσο πολλούς αγνώστους. Και για το λόγο αυτό, μειώνουν τον αριθμό των μετοχών που προτείνουν και επικεντρώνονται κυρίως στα λεγόμενα «safe stories» όσο ασφαλείς ιστορίες μπορούν να υπάρξουν σε μια οικονομία που βρίσκεται στη δίνη μιας βαθιάς ύφεσης. Υπάρχουν αρκετές εισηγμένες που πέρα από τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετώπιζαν, φέτος καλούνται να ανταπεξέλθουν σε περιβάλλον χαμηλότερης ζήτησης και πιθανότατα

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΑΜΥΝΤΙΚΟ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ αυξημένων επιτοκίων. Και επίσης, τα περιθώρια των τραπεζών για «διευκολύνσεις» και άλλες σχετικές πρακτικές, έχουν αρχίσει πλέον να στενεύουν σημαντικά. Έχουμε, λοιπόν, την επικέντρωση του ενδιαφέροντος μόλις σε 10-15 περίπου τίτλους και από τα θεσμικά χαρτοφυλάκια, καθώς στη μικρή κεφαλαιοποίηση επικρατεί εικόνα πλήρους εγκατάλειψης. Δεκάδες μετοχές διαπραγματεύονται με κεφαλαιοποιήσεις χαμηλότερες των 5 εκατ. ευρώ(!) ενώ το στοίχημα για πολλές εισηγμένες είναι το κατά πόσο θα καταφέρουν να «βγάλουν τη χρονιά»...

ΣΚΟΠΟΣ Χαρακτηριστικά του «ενδεικτικού αμυντικού χαρτοφυλακίου είναι η έντονη κλαδική διασπορά, με τίτλους όλων των κεφαλαιοποιήσεων και με εταιρίες που φαίνεται να διαθέτουν αρκετά αμυντικά χαρακτηριστικά.

ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΥ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ Τράπεζες Ενέργεια Κατασκευές Τηλεπικοινωνίες Κρατικόχαρτα Ακίνητα ΑΕμπόριο Λοιπές

Εθνική, Κύπρου ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, Motor Oil, REVOIL ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, J&P Άβαξ ΟΤΕ, Forthnet ΟΠΑΠ, ΕΥΑΘ Eurobank Properties, Trastor, Lamda Development, Jumbo, Fourlis MIG, Sciens, Κανάκης, Autohellas

ΠΡΟΣ ΕΞΕΤΑΣΗ TO ΤΕΛΟΣ ΜΙΑΣ ΕΠΟΧΗΣ… Δεν είναι μόνο ο Ψωμιάδης και ο Λαναράς. Και όλοι γνωστότατοι επιχειρηματίες του παρελθόντος θα αναγκαστούν, λόγω της κρίσης, να βάλουν “λουκέτο”. Τα δελτία τύπου και οι δηλώσεις του Παύλου Ψωμιάδη σε Ελλάδα και Κύπρο μιλούσαν για ηγετικά μερίδια, για πρωταγωνιστικούς ρόλους, για συνεχείς εξαγορές και άλλα σχετικά. Σήμερα, οι εταιρείες αυτού του ηγετικού Ομίλου κλείνουν η μία μετά την άλλη: η Ασπίς, η Commercial Value, η Commercial Liv και η Aspis Bank καταλήγει «υποχρεωτικά» στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, προκειμένου να μην διαταραχτεί η κατάσταση στον τραπεζικό κλάδο. Ο πάλαι ποτέ περιβόητος Sir Thomas (Θωμάς Λαναράς), το σύμβολο της χρηματιστηριακής φούσκας της περιόδου 1999-2000, ότι ακούμπησε επιχειρηματικά, τέθηκε εκτός διαπραγμάτευσης! Κλωστήρια Ναούσης, Fanco, Γιαννούσης, Κλωστοϋφαντήρια Δούδου, Sex Form, Informatics, κ.ά. Όσο για την εναπομείνασα Κλωνατέξ, αυτή διαθέτει αρνητικά ίδια κεφάλαια, πολλά άλλα προβλήματα και μάλιστα, ο Θωμάς Λαναράς έχει περιορίσει το ποσοστό του σε πολύ χαμηλά επίπεδα…

Pasal, Byte, Μινέρβα, Folli-Follie, Sprider

ΣΧΟΛΙΑ

JUMBO Μονοψήφιος δείκτης P/E και ταμειακές ροές «για φίλημα», από μια εταιρεία που έχει πείσει μέχρι σήμερα, ότι μπορεί να αντεπεξέλθει πολύ ικανοποιητικά απέναντι στην κρίση.

AUTOHELLAS Σε περίπτωση συγχώνευσης Aegean Airlines και Olympic Air, η Autohellas φαίνεται να ευνοείται, καθώς κατά πάσα πιθανότητα θα προωθείται όχι μόνο από τη μία αεροπορική εταιρεία όπως σήμερα, αλλά και από τις δύο...

REVOIL Σας είχαμε προειδοποιήσει και για τα πολύ ισχυρά αποτελέσματα, αλλά και για το γενναίο μέρισμα. Πολύ θετική η αντίδραση της αγοράς μετά τη σχετική ανακοίνωση.

SCIENS Ο τίτλος βρίσκεται πολύ κοντά στο ελάχιστο εξαμήνου με σημαντικό discount σε σύγκριση με την εσωτερική του αξία. Η απόφαση για αύξηση κεφαλαίου μέσω εισφοράς επιχειρήσεων των βασικών μετόχων αν και κρίνεται ως θετική, δεν κατάφερε να επηρεάσει την τιμή του τίτλου στο ταμπλό της Σοφοκλέους.

FOURLIS ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ Το γεγονός ότι το 2009 σε συγκρίσιμη βάση, κατάφερε να διατηρήσει την κερδοφορία της σταθερή, λέει πολλά πράγματα. Οι επιπτώσεις από τον τερματισμό συνεργασίας με την Samsung είναι περιορισμένες, ενώ το 2010 δεν θα επαναληφθεί η έκτακτη φορολογική εισφορά, οπότε τα κέρδη αναμένονται αυξημένα. ΟΤΕ Όσο και αν τα αποτελέσματα του τέταρτου τριμήνου ήταν μικρότερα των προβλεπόμενων, η μερισματική απόδοση παραμένει ικανοποιητική και οι ταμιακές ροές για το 2010 αναμένονται σαφώς θετικές. Διχασμένοι για τη μετοχή, οι αναλυτές. Σημ. 1: Ο ι μετοχές αυτές έχουν ενδεικτικό μόνο χαρακτήρα, συχνότατα περιλαμβάνονται σε εκθέσεις αναλυτών και σε καμιά περίπτωση δεν αποτελούν επενδυτικές συμβουλές. Σημ. 2: Η ένδειξη «προς εξέταση» σημαίνει ότι αναμένονται κάποιες εξελίξεις, προκειμένου να ενταχθεί μία μετοχή ή όχι στο αμυντικό χαρτοφυλάκιο. Σημ. 3: Τ ο περιοδικό ΧΡΗΜΑ, η ηλεκτρονική εφημερίδα ΧΡΗΜΑ Week και γενικότερα η εταιρία Metaholding ΑΕ ενδεχομένως να διαθέτει ή να επιδιώξει να αποκτήσει πελατειακές σχέσεις με εταιρίες που αναφέρονται στο συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο. ΧΡΗΜΑ 13

Χ προτάσεις αγοράς ∼ Σοφοκλέους: Ήρθε ο λογαριασμός της οικονομίας σε αριθμό- εισηγμένες που έδειξαν στοιχεία αντοχής πολύ πιο ισχυρά από το μέσο όρο, όπως για παράδειγμα η

☛

ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΘΑ ΠΛΗΞΟΥΝ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, ΑΛΛΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΗΡΕΜΙΑΣ, ΘΑ ΑΡΧΙΣΟΥΝ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΙΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΗΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗΣ, ΤΟΣΟ ΣΤΙΣ ΜΕΓΑΛΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ, ΟΣΟ ΚΑΙ ΣΕ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΠΟΥ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΟΤΙ ΘΑ ΒΓΟΥΝ ΩΦΕΛΗΜΕΝΕΣ ΟΤΑΝ ΞΕΚΙΝΗΣΕΙ Η ΑΝΑΚΑΜΨΗ.

Jumbo, ο Όμιλος Fourlis, η REVOIL, οι δύο ΑΕΕΑΠ (Eurobank Properties, Trastor), η Στ. Κανάκης, κ.ά. Όλοι αυτοί θα κληθούν να επιβεβαιώσουν τις αντοχές τους και στη νέα –και περισσότερο επώδυνη- φάση της επερχόμενης κρίσης, καθώς τώρα θα έχουν να αντιμετωπίσουν περισσότερο άδεια πορτοφόλια σε σχέση με το παρελθόν και το σήμερα.

Με άλλα λόγια, οι κακόμοιροι μικροεπενδυτές την πλήρωσαν και πάλι. Αυτό που βλέπουμε είναι ότι από τους πρωταγωνιστές της τότε χρηματιστηριακής φούσκας (Ψωμιάδης μέσω των Aspis Bond και των εξαγορών, Λαναράς, Μπατατούδης, Ζούλοβιτς, Τασόγλου, Στέγγος, Πανούσης, Βρυώνης, κ.ά.): Οι περισσότεροι από αυτούς έχουν δει τις εταιρείες του να κλείνουν. Κάποιοι άλλοι βρίσκονται ουσιαστικά εκτός των εταιρειών τους. Και τέλος, κάποιοι τρίτοι βρίσκονται σε δύσκολη θέση παλεύοντας με «σαράντα κύματα»… Το θέμα όμως είναι σαφώς ευρύτερο από αυτό της χρηματιστηριακής φούσκας του παρελθόντος. Και αυτό γιατί όλα δείχνουν πως μέσα στο 2010 -λόγω και της οξείας οικονομικής κρίσης- θα δούμε πολλά ακόμη επιχειρηματικά “λουκέτα”. Η μειωμένη ζήτηση, η καταπόνηση των εταιρειών από την 18μηνη κρίση, αλλά και οι περιορισμένες δυνατότητες των τραπεζών για νέες «παρατάσεις» φαίνεται ότι θα οδηγήσουν αρκετούς ομίλους στο τέλος τους. Δεν θα είναι λίγες οι εισηγμένες εταιρείες που θα αποχωρήσουν από το ταμπλό, υποστηρίζουν παράγοντες της αγοράς. Θα δούμε ενδεχομένως και κάμποσες «υποχρεωτικές» εξαγορές. Πρόκειται κυρίως για επιχειρήσεις που αντιμετώπιζαν προβλήματα πριν καν ξεκινήσει η

14 Μάρτιος 2010

κρίση… Θα δούμε ένα σημαντικό ξεκαθάρισμα, προς όφελος των εταιρειών που θα διατηρηθούν στη ζωή και θα βγουν σχετικά ενισχυμένες, όταν ξεκινήσει η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Και λέμε σχετικά ενισχυμένες, γιατί η ανάκαμψη θα ξεκινήσει μετά από πολύ καιρό και μάλιστα από σαφώς χαμηλότερη βάση σε σύγκριση με την τρέχουσα πραγματικότητα…

ΑΜΥΝΤΙΚΕΣ ΜΕΤΟΧΕΣ Αν μέχρι τώρα οι επενδυτές «έπαιζαν άμυνα», τώρα πολλοί από αυτούς θα ακολουθήσουν ένα... κατενάτσιο που θα το ζήλευαν και οι Ιταλοί της δεκαετίας του 1970! Από ποιες όμως μετοχές να πιαστούν; Πρώτα απ’ όλα, οι επενδυτές έχουν διαπιστώσει ότι πολλοί κλάδοι και εταιρείες που φάνταζαν ως αμυντικοί, στην πράξη αποδείχτηκαν αρκετά ευάλωτοι στην τρέχουσα συγκυρία… Να ξεκινήσουμε από την ένδυση τύπου Sprider, να πάμε στην ιδιωτική υγεία (π.χ. Ιασώ), να συνεχίσουμε με τις εταιρείες τροφίμων, ή τέλος να πάμε στις τηλεπικοινωνίες (π.χ. ΟΤΕ, κ.λπ.); Σε όλες αυτές τις δραστηριότητες αποδείχτηκε ότι επηρεασμός από την κρίση υπήρξε. Μπορεί να μην έλαβε απαραίτητα μεγάλες διαστάσεις, αλλά υπήρξε… Όλα βέβαια αυτό το 16μηνο της κρίσης (από τον Οκτώβριο του 2008 έως σήμερα) υπήρξαν και κάποιες -λίγες

ΑΝΑΖΗΤΟΥΝΤΑΙ “ΒΡΑΧΟΙ” Πέραν αυτών, η χρηματιστηριακή αγορά θα προχωρήσει ενδεχομένως προς μια ακόμη πιο αμυντική συμπεριφορά, εστιάζοντας ακόμη περισσότερο το ενδιαφέρον της στους «βράχους» της Σοφοκλέους. Ποιοι θα μπορούσε να είναι αυτοί, που πολύ πιθανόν να μείνουν αλώβητοι και στη νέα φάση; Υποψήφιοι για παράδειγμα είναι οι μεγάλοι κατασκευαστικοί Όμιλοι (Ελλάκτωρ, ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, J&P Άβαξ, ΜΕΤΚΑ), ή επίσης «κρατικόχαρτα», όπως η ΕΥΑΘ, ο ΟΛΠ, ο ΟΛΘ, κ.ά. Θα μπορούσαν όμως να υπάρξουν εισηγμένες ικανές να κάνουν τη θετική έκπληξη στη νέα περίοδο κρίσης; Προφανώς ναι, όπως για παράδειγμα είδαμε πέρυσι τα παραδείγματα της MLS, των Ευρωσυμβούλων, κ.ά. Υπάρχουν όμως και οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο χώρο της εναλλακτικών πηγών ενέργειας. Και δεν αναφερόμαστε μόνο στην ΤΕΝΕΡΓΑ, αλλά και σε αρκετές εταιρείες διαφόρων κλάδων, οι οποίες έχουν κάνει μια πολύ καλή προεργασία στο μέτωπο της προετοιμασίας των αιολικών και των φωτοβολταϊκών πάρκων. Με δεδομένα τις πολύ καλές τιμές πώλησης ρεύματος που έχουν λάβει, αλλά και την κυβερνητική πρόθεση να «τρέξουν» οι συγκεκριμένες επενδύσεις, τα οφέλη που θα αποκομίσουν ενδεχομένως να είναι πολύ σημαντικά, σε μεσοπρόθεσμη βάση.

Χ

ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ Θετική υποδοχή στο ταμπλό των περυσινών αποτελεσμάτων, καθώς άλλωστε η κυπριακή οικονομία αντιμετωπίζει λιγότερα προβλήματα από την ελληνική. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ Πολύ γερά ξεκίνησε το 2010 σε επίπεδο παραγωγής, σε πολύ χαμηλά επίπεδα η κεφαλαιοποίηση της εταιρείας, λόγω των γενικότερων συγκυριών.

EUROBROKERS Ανέλαβε ρόλο ασφαλιστικού συμβούλου στη MIG, που αναμφίβολα είναι ένας μεγάλος πελάτης.

ALPHA ΑΣΤΙΚΑ ΑΚΙΝΗΤΑ Διαθέτει δεκάδες εκατ. ευρώ σε ταμείο και ομόλογα και είναι διατεθειμένη να αγοράσει επιπλέον ακίνητα μέσα στη χρονιά, εφ’ όσον προκύψουν σχετικές ευκαιρίες τοποθέτησης.

ΝΕΩΡΙΟ ΣΥΡΟΥ Έντονη υποχώρηση της μετοχής στο τέλος του περασμένου μήνα, χωρίς να υπάρχει κάποιο νέο σχετικά με τις φρεγάτες ή με την τύχη των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά. ΙΑΣΩ «Εκτός μόδας» κατά τους τελευταίους μήνες και ο κλάδος της υγείας. Όχι λόγω της λειτουργίας της καινούργιας μαιευτικής κλινικής του Ιατρικού Κέντρου με τον Ερυθρό Σταυρό, όσο λόγω του ότι ο κλάδος της ιδιωτικής υγείας αποδεικνύεται λιγότερο αμυντικός απ’ ότι αρχικά πιστευόταν. Πάντως, κάποιοι πιστεύουν ότι η αντίδραση της χρηματιστηριακής αγοράς σε ορισμένους τίτλους του κλάδου, ενδέχεται να είναι υπερβολική.

ΔΙΑΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ Πολύ καλές αποδόσεις τόσο πέρυσι, όσο και από την αρχή του έτους έως σήμερα, σαφώς διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο (πάνω από 50% εκτός Ελλάδας) και σχετικά καλή εμπορευσιμότητα. Και το discount στα ύψη...

ΒΙΟΤΕΡ Στα 14 μόλις εκατ. ευρώ η κεφαλαιοποίηση της εισηγμένης. Η πώληση του ακινήτου έναντι 3,2 εκατ. ευρώ δεν συγκίνησε τη χρηματιστηριακή αγορά, παρά την άντληση κάποιας ρευστότητας. Φαίνεται ότι το πρόβλημα με τις μικρές και μεσαίες κατασκευαστικές δυνάμεις της Σοφοκλέους είναι πολύ μεγαλύτερο...

ΙΛΥΔΑ Η μετοχή έχει αποφέρει μεγάλα κέρδη στο ταμπλό, διαπραγματεύεται με κεφαλαιοποίηση πολύ μεγαλύτερη από άλλες γνωστότερες εταιρείες του κλάδου, χωρίς να έχει ανάλογες οικονομικές επιδόσεις. Και με σχετικά μεγάλο όγκο συναλλαγών...

ΓΕΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΟΥ Στα 8,4 εκατ. η κεφαλαιοποίηση της εταιρείας, όχι πολύ μακριά από το ελάχιστο του τελευταίου δωδεκαμήνου. Μια τέτοια κεφαλαιοποίηση για μια εταιρεία κερδοφόρα που θα επιβιώσει της κρίσης, με ακίνητη περιουσία κ.λπ., ίσως σε βάθος χρόνου να αποδειχτεί χαμηλή.

ΣΑΡΑΝΤΗΣ Η άνοδος του ρουμανικού νομίσματος κατά τους τελευταίους μήνες ενδέχεται να τονώσει σε κάποιο βαθμό την πορεία του Ομίλου. ΚΛΩΝΑΤΕΞ Πολύ βαρύ το κλίμα για τη μετοχή, που –εκτός των άλλων- ούτε σε γενική συνέλευση δεν μπορεί να προχωρήσει λόγω ελλείψεως της απαιτούμενης απαρτίας.

COMPUCON Κάτω από το 1 εκατ. ευρώ η κεφαλαιοποίησή της...

MIG Δεν φαίνεται κακή ιδέα η αγορά δικαιωμάτων για την απόκτηση μετατρέψιμων ομολόγων, ιδίως αν κάποιος πιστεύει ότι ο Γενικός Δείκτης δεν θα πέσει κι άλλο μέσα στο 2010. Το κόστος απόκτησής τους είναι χαμηλό, ενώ τα μετατρέψιμα ομόλογα προσφέρουν σημαντικό επιτόκιο και τιμή μετατροπής κοντά στην τιμή απόκτησής τους. Οι «περίεργοι» ας εξετάσουν τους όρους της έκδοσης. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΛΥΜΠΕΡΗ Άλλη μια περίπτωση (μετά την Imako) δημόσιας εγγραφής, κατά την οποία εταιρεία από το χώρο των media αποχωρεί από το Χρηματιστήριο Αθηνών. Από την μια πλευρά, οι μικρομέτοχοι θα κληθούν να «κλειδώσουν ζημιές» και από την άλλη, οι προοπτικές του κλάδου είναι τόσο συγκεχυμένες, έτσι ώστε τελικά να μην γνωρίζουμε στ’ αλήθεια, ποιο είναι το μικρότερο κακό…

ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ

EUROBROKERS

ALPHA ΑΣΤΙΚΑ ΑΚΙΝΗΤΑ

ΔΙΑΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ

ΙΛΥΔΑ

ΝΕΩΡΙΟ ΣΥΡΟΥ

ΙΑΣΩ

ΒΙΟΤΕΡ

ΓΕΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΟΥ

ΧΡΗΜΑ 15

Χ συνέντευξη

ΤΟ ΧΑΚ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΙΑΔΡΑΜΑΤΙΣΕΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΡΟΛΟ ∼ Σε καλό δρόμο οι συνεργασίες με τα ξένα χρηματιστήρια ∼ Αμοιβαίως επιτυχές εγχείρημα η Κοινή Πλατφόρμα με το ΧΑ ∼ Είμαστε αρκετά αισιόδοξοι για το εγχείρημα της Νέας Αγοράς

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΦΑΡΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟΥ ΑΞΙΩΝ ΚΥΠΡΟΥ

16 Μάρτιος 2010

✒

Συνέντευξη στον Στέφανο Κοτζαμάνη

Μετά το επιτυχημένο εγχείρημα της Κοινής Πλατφόρμας με το Χρηματιστήριο της Αθήνας, το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου συνεχίζει μια σειρά επαφών με άλλα χρηματιστήρια, με απώτερο στόχο να διαδραματίσει περιφερειακό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή. Η διοίκηση του ΧΑΚ επιδίδεται τώρα σε μια συνεχή προσπάθεια ανάπτυξης της κυπριακής κεφαλαιαγοράς, άλλοτε διευρύνοντας την γκάμα των προσφερομένων στους επενδυτές επιλογών (όπως με το εγχείρημα της Νέας Αγοράς), άλλοτε προσπαθώντας να αναπτύξει περαιτέρω το θεσμό της Εταιρικής Διακυβέρνησης και άλλοτε μέσω των κινήσεών του για διεθνοποίηση. Για όλα αυτά τα θέματα συζητήσαμε με τον Πρόεδρος του ΧΑΚ κ. Γιώργο Κουφάρη. Χ_Πόσο κερδισμένο βγήκε τελικά το ΧΑΚ από την υπόθεση της Κοινής Πλατφόρμας με το ΧΑ; Γ. ΚΟΥΦΑΡΗΣ_Γενικά ομιλούντες μπορεί κάποιος να πει ότι η Κοινή Πλατφόρμα ΧΑΚ – ΧΑ απέβη προς αμοιβαίο όφελος και των δύο Χρηματιστηρίων. Μέσα από το εγχείρημα της Κοινής Πλατφόρμας τα δύο χρηματιστήρια ενοποίησαν διαδικασίες, τεχνογνωσίες και τεχνολογίες που βοήθησαν στην ποιοτική αναβάθμιση των δύο αγορών. Ταυτόχρονα, η Κοινή Πλατφόρμα έδωσε ενιαίες επιλογές σε επιχειρήσεις και επενδυτές των δύο αγορών. Πιστεύουμε ότι το ΧΑΚ, ως μικρότερη αγορά, ευνοήθηκε από τη στενότατη συνεργασία με την Ελλάδα, γιατί σε μια δύσκολη περίοδο για το Χρηματιστήριο μας ανοίχθηκαν νέοι ορίζοντες για την κεφαλαιαγορά μας. Το ίδιο ισχύει και για το ΧΑ που είχε ανάλογα οφέλη. Παρά τα κάποια τεχνικά προβλήματα που εντοπίστηκαν στην πορεία και τα οποία έχουν επιλυθεί, πιστεύουμε ότι η Κοινή Πλατφόρμα ήταν ένα επιτυχές εγχείρημα και για τις δύο αγορές. Χ_Πώς εξελίσσονται τα οικονομικά

☛

ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΝΑΜΕΝΟΥΜΕ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΕΠΙ ΠΛΕΟΝ ΕΠΑΦΕΣ ΜΕ ΤΑ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΜΕ ΑΛΛΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΑΣ.

του ΧΑΚ σε μια περίοδο έντονης οικονομικής κρίσης όπως η τρέχουσα; Γ.Κ._Όπως αντιλαμβάνεστε η οικονομική κρίση και οι επιπτώσεις της πάνω στους όγκους συναλλαγών των μετοχών, επηρεάζουν και τα οικονομικά του ΧΑΚ. Παρά, όμως την κρίση και τις επιπτώσεις της, το ΧΑΚ κατάφερε το 2009 να είναι βάσει των ενδείξεων κερδοφόρο. Το ΧΑΚ με την ορθολογιστική πολιτική στα έσοδα και στις δαπάνες του συνεχίζει να είναι ένας εύρωστος και βιώσιμος οργανισμός και αυτό αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για Οργανισμό Δημοσίου Δικαίου. Το Συμβούλιο και η Διεύθυνση του ΧΑΚ θα συνεχίσουν να χειρίζονται με υπευθυνότητα και με ορθολογισμό τα οικονομικά του Χρηματιστηρίου, ώστε να μπορέσουμε να υλοποιήσουμε τα πολλά φιλόδοξα αναπτυξιακά προγράμματα των επόμενων χρόνων. Χ_Είστε ικανοποιημένος από το επίπεδο της Εταιρικής Διακυβέρνησης που υιοθετούν οι εισηγμένες εταιρείες; Πόσο έχουν αποδώσει οι σχετικές ενέργειες του ΧΑΚ; Γ.Κ._Το θέμα της Εταιρικής Διακυβέρνησης είναι πολύ σημαντικό, όπως εξελίσσονται τα χρηματιστηριακά δρώμενα. Πιστεύουμε ότι είναι απαραίτητη η προσαρμογή των εισηγμένων

εταιρειών με τις πρόνοιες του σχετικού Κώδικα. Ωστόσο, παρατηρούμε και κάποιες αδυναμίες εκ μέρους εισηγμένων εταιρειών να προσαρμοστούν. Εμείς ως ΧΑΚ βοηθούμε όσο μπορούμε τις εισηγμένες εταιρείες για να υιοθετήσουν πλήρως τον Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης. Αντιλαμβανόμαστε κάποιες δυσκολίες, όμως η υιοθέτηση του Κώδικα είναι μονόδρομος, αν θέλουμε να έχουμε ένα διαφανές και αξιόπιστο χρηματιστήριο. Άλλωστε, αυτό αποτελεί θετικό βήμα και για τις ίδιες τις επιχειρήσεις που απευθύνονται πλέον σ’ ένα παγκοσμιοποιημένο επενδυτικό κοινό. Το ΧΑΚ παρακολουθεί τις εξελίξεις εφ΄ όσον αναβαθμίζει και επικαιροποιεί τον Κώδικα και προσπαθεί να προσαρμόζεται πλήρως στις σύγχρονες εξελίξεις. Χ_Πώς εξελίσσεται το εγχείρημα της Νέας Αγοράς στο ΧΑΚ και τι μπορούμε να περιμένουμε; Γ.Κ._Η Νέα Αγορά του ΧΑΚ είναι μια αγορά με αρκετά πλεονεκτήματα τόσο για τις επιχειρήσεις, όσο και για τους επενδυτές. Για μεν τις επιχειρήσεις μπορούν να εγγραφούν πιο εύκολα και πιο γρήγορα και να αξιοποιήσουν τα πολλά πλεονεκτήματα που τους προσφέρει. Για δε τους επενδυτές μπορούν να έχουν περισσότερες επενδυτικές επιλογές. Ως ΧΑΚ είμαστε αρκετά αισιΧΡΗΜΑ 17

Χ συνέντευξη ∼ Γιώργος Κουφάρης ☛

ΤΟ ΧΑΚ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΕΥΡΩΣΤΟΣ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΡΟΣ ΜΙΜΗΣΗ ΓΙΑ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ. ☛

ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΜΑΣΤΕ ΚΑΠΟΙΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ, ΟΜΩΣ Η ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΚΩΔΙΚΑ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ, ΑΝ ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΕΝΑ ΔΙΑΦΑΝΕΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ. όδοξοι για τη Νέα Αγορά. Ήδη, από παρουσιάσεις που κάναμε στην Κύπρο και στην Αθήνα υπήρξε έντονο ενδιαφέρον, το οποίο σύντομα θα μετουσιωθεί σε πράξη. Ήδη έχουμε εγγράψει αριθμό συμβούλων εισαγωγής (nomads) και την περίοδο αυτή εξετάζονται αριθμός αιτήσεων από εταιρείες για εισαγωγή. Πιστεύουμε ότι η Νέα Αγορά καθώς και άλλοι σχεδιασμοί όπως τα Αμοιβαία Κεφάλαια, εμπλουτίζουν σε μεγάλο βαθμό τα προϊόντα του Χρηματιστηρίου μας και αυτό είναι πολύ σημαντικό για τον όλο θεσμό. Χ_Ποιες είναι σήμερα οι βασικότερες αδυναμίες του ΧΑΚ και κατά πόσο αυτές θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν;

Γ.Κ._Το ΧΑΚ είναι μια σύγχρονη και ευέλικτη αγορά που είναι πλήρως εναρμονισμένη με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας και τις σύγχρονες πρακτικές διεθνώς. Με τις πρωτοβουλίες και τις ενέργειες που αναλαμβάνουμε προσπαθούμε να ενισχύσουμε το θεσμό για το καλό της κεφαλαιαγοράς και της οικονομίας γενικότερα και για να προσφέρουμε ακόμη ένα πιο διευρυμένο φάσμα προϊόντων και υπηρεσιών. Ωστόσο, όπως όλα άλλωστε τα Χρηματιστήρια, έχουμε ενώπιον μας δύσκολες προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Τέτοιες προκλήσεις για το ΧΑΚ είναι η οικονομική κρίση, το μειωμένο ενδιαφέρον του κοινού για επενδύσεις σε χρηματιστηριακές αξίες η ύπαρξη τίτλων που δεν τυγχάνουν ευρείας εμπορευσιμότητας, ο

ανταγωνισμός από άλλα χρηματιστήρια, κλπ. Γνωρίζουμε αυτές τις αδυναμίες και προσπαθούμε να τις ξεπεράσουμε. Όμως, απαιτείται χρόνος και γενικότερη βελτίωση των δεδομένων της οικονομίας. Θεωρούμε ότι μέσω μελλοντικής ανάκαμψης της οικονομίας θα διευκολυνθεί το έργο μας. Είμαστε αρκετά αισιόδοξοι για το μέλλον του ΧΑΚ. Χ_Πώς προχωρούν και πώς αναπτύσσονται οι συνεργασίες με ξένα χρηματιστήρια; Γ.Κ._Οι συνεργασίες με τα ξένα χρηματιστήρια βρίσκονται σε καλό δρόμο. Τα Μνημόνια Συναντίληψης που έχουμε με τα Χρηματιστήρια της Ρουμανίας και της Αιγύπτου είναι σε εφαρμογή εξελίσσεται συνεργασία με το Χρηματιστήριο της Μάλτας της Ιορδανίας, ως επίσης και με χρηματιστηριακούς παράγοντες στην Ρωσία, ενώ προσπαθούμε να διευρύνουμε τον κύκλο των διμερών συνεργασιών μας. Πιστεύουμε ότι το ΧΑΚ μπορεί να διαδραματίσει ένα περιφερειακό ρόλο και ακριβώς πάνω σ’ αυτό το στόχο εργαζόμαστε. Μέσα στη νέα χρονιά αναμένουμε να έχουμε πρόσθετα επαφές με τα συνεργαζόμενα χρηματιστήρια καθώς και με άλλα της περιοχής μας, ώστε να μπορέσουμε να αναδείξουμε το ΧΑΚ σε μια περιφερειακή δύναμη, στα χρηματιστηριακά δρώμενα της περιοχής μας. Χ

ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ, ΜΕ ΟΡΑΜΑ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ Με οικονομική ανθηρότητα και αισιοδοξία το ΧΑΚ προωθεί τους αναπτυξιακούς σχεδιασμούς του. Γενικότερη στόχευση του ΧΑΚ, είναι να διατηρήσει τον αναπτυξιακό χαρακτήρα του και την ανταγωνιστικότητα του και να προσφέρει σε συνεχή βάση νέα προϊόντα και υπηρεσίες με τη χρήση πρότυπης τεχνολογίας, ανταποκρινόμενο στις ανάγκες των συντελεστών των Αγορών και τις σύγχρονες εξελίξεις στο χρηματιστηριακό περιβάλλον διεθνώς Το ΧΑΚ, ως Οργανισμός Δημοσίου Δικαίου δεν αποσκοπεί απόλυτα και μόνο στην προσθήκη αξίας και στην επικερδότητα. Στόχος του παραμένει η στήριξη της Κυπριακής οικονομίας και η ανάπτυξη των Κυπριακών επιχειρήσεων μέσω της χρηματιστηριακής αγοράς, ως επίσης και η υλοποίηση ευρύτερων πολιτικών του Κράτους, για έλκυση επενδύσεων και για περαιτέρω ανάπτυξη και πρόοδο. Μεταξύ των αναπτυξιακών σχεδιασμών του ΧΑΚ στους οποίους προσδίδεται ιδιαίτερη έμφαση είναι και η λειτουργία της νέας αγοράς του, με την ονομασία Νεοαναπτυσσόμενων Εταιρειών Αγορά (ΝΕΑ). Η αγορά αυτή που θα λειτουργεί ως πολυμερής μηχανισμός διαπραγμάτευσης προσφέρεται από το ΧΑΚ για να καλύψει την ανάγκη δυναμικά εξελισσόμενων επιχειρήσεων, για εισαγωγή των τίτλων τους στο ΧΑΚ και για την αξιοποίηση της αγοράς για επίτευξη των αναπτυξιακών τους πλάνων. Αναμένεται ότι με την αγορά αυτή θα παρέχονται πολλαπλά οφέλη για ενδιαφερόμενες εταιρείες και επενδυτές, μέσω απλοποιημένων προϋποθέσεων εισαγωγής και με χαμηλό κόστος.

18 Μάρτιος 2010

Χ

∼ θέμα

Το απαισιόδοξο σενάριο των τραπεζιτών, με μηδενικό ρυθμό ανάπτυξης, κάνει λόγο για 40.000 νέα στεγαστικά το τρέχον έτος, έναντι των 70.000 το 2009 και των 120.000 το 2008.

ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗ ΠΙΣΤΗ

ΑΚΙΝΗΤΗ Η ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

Α

∼

ρνητική ψυχολογία, «βουτιά» μετά ανάκαμψη των επενδύσεων σε κατοικίες αλλά και στη ζήτηση χωρίς ωστόσο να συεν γένει των οικοδομικών συναλλαγών, ενώ εκτιμά ότι νοδεύεται και από την αντίστοιχη οι επενδύσεις σε νέες κατοικίες θα είναι εφέτος μειωμέπτώση στις τιμές των ακινήτων, νες, αν και σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με το 2009. ✒ στασιμότητα στα στεγαστικά, και Αυτή την στιγμή, τα περισσότερα οικιστικά ακίνητα από την ακόμη μεγαλύτερη πτώση στην που μεταβιβάζονται μέσω αγοραπωλησιών είναι ηλικίας Στεφανία Σούκη εξοχική κατοικία. Κάπως έτσι άνω των 30 ετών, διαμερίσματα εμβαδού από 70 τ.μ. συνοψίζονται οι εκτιμήσεις για εφέτος τραπεζιτών, συμέως 90 τ.μ. Τα προηγούμενα χρόνια οι ενδιαφερόμενοι βούλων ακινήτων, μεσιτών και άλλων παραγόντων της εγχώριας αγοραστές είχαν στρέψει το ενδιαφέρον τους σε πιο καινούργια κτηματαγοράς, οι οποίοι επισημαίνουν χαρακτηριστικά ότι κατά ακίνητα και μεγαλύτερης επιφάνειας. το τρέχον έτος οι βασικοί παράγοντες που θα επηρεάσουν την Επίσης, όσοι αποφάσισαν το 2009 να αγοράσουν κάποιο αγορά στην Ελλάδα θα είναι η φορολογία, τα μακροοικονομικά, διαμέρισμα με σκοπό την επένδυση, επέλεξαν ακίνητα μικρής η στεγαστική πίστη και η ψυχολογία των υποψηφίων αγοραεπιφάνειας, που βρίσκονται σε περιοχές με προοπτική ανάστών. Ήδη πάντως το πρώτο δίμηνο του έτους χαρακτηρίζεται πτυξης. Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις οι αποδόσεις από από “παγωμένη” ζήτηση και στάση αναμονής από πλευράς των την εκμετάλλευση των συγκεκριμένων ακινήτων αγγίζει το 5% - 6% ετησίως, δηλαδή πολύ πιο πάνω από άλλες επενδυτικές ενδιαφερομένων. επιλογές. Ελληνική επαρχία και δεύτερη κατοικία θα υποστούν περισσότερο τις επιπτώσεις της κρίσης, ενώ οι εκτιμήσεις και για την ΤΙ ΘΑ ΚΡΙΝΕΙ ΤΟ 2010 στεγαστική πίστη δεν είναι ενθαρρυντικές, αν ληφθεί υπόψη Όσον αφορά στους παράγοντες που θα επηρεάσουν την αγορά ότι το απαισιόδοξο σενάριο των τραπεζιτών, με μηδενικό ρυθμό των ακινήτων για το τρέχον έτος, σύμφωνα με τον κ. Χ. Σαμοανάπτυξης, κάνει λόγο για 40.000 νέα στεγαστικά το τρέχον έτος, λαδά, πρόεδρο του γνωστού κτηματομεσιτικού δικτύου της RE/ έναντι των 70.000 το 2009 και των 120.000 το 2008.

MAX: «Η αγορά πρώτης κατοικίας θα εμφανίσει σημάδια ανάκαμψης Στο θέμα της φορολογίας, μία φημολογούμενη αύξηση των το Β’ εξάμηνο του 2010, ενώ η δευτερεύουσα / εξοχική σχεδόν αντικειμενικών αξιών ακόμα κι αν δεν συμβεί μέσα στο 2010, ένα χρόνο μετά», επισημαίνει ο κ. Λευτέρης Τασούλας, διευθυθα οδηγήσει σε πρώτη φάση σε τεχνητή άνοδο της ζήτησης, ενώ ντής του τμήματος Βrokerage της εταιρείας παροχής υπηρεσιών μόλις τελικά αυξηθούν οι τιμές θα υπάρξει σταδιακή προσαρμογή στον τομέα των ακινήτων Eurobank EFG Property Services της αγοράς στα νέα δεδομένα. Επίσης, η επαναφορά του Φόρου Από την πλευρά της, η Αlpha Bank αναμένει από το 2011 και

20 Μάρτιος 2010

☛

ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ ΕΧΕΙ ΑΠΟΔΕΙΧΘΕΙ ΟΤΙ Η ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ, ΕΙΔΙΚΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΕΧΕΙ ΕΠΗΡΕΑΣΘΕΙ ΠΟΛΥ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΚΑΙ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΑ ΥΠΟΣΧΕΤΑΙ ΤΟΣΟ ΥΠΕΡΑΞΙΕΣ ΟΣΟ ΚΑΙ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ. Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας με το ατομικό αφορολόγητο των 400.000 ευρώ όπως έχει καθοριστεί θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην πορεία της αγοράς . Δεύτερος πολύ καθοριστικός παράγοντας είναι η πορεία των οικονομικών στοιχείων του κρατικού προϋπολογισμού. Μία βελτίωση των στοιχείων το δεύτερο εξάμηνο του 2010 θα βοηθήσει σημαντικά να αναστραφεί το επενδυτικό και αγοραστικό κλίμα στην κτηματαγορά. Στα στεγαστικά δάνεια, αν ακολουθηθεί και το 2010 μία σφιχτή πολιτική στη στεγαστική πιστή, όπως συνέβη το 2009, αυτή θα έχει επιπτώσεις στην αγορά των ακινήτων. Στο θέμα της ψυχολογίας των αγοραστών, είναι προφανές ότι η ελληνική οικονομία βρίσκεται εν μέσω κρίσης και αυτό έχει οδηγήσει ορισμένους αγοραστές σε αναβολή εφαρμογής των σχεδίων τους. Ωστόσο, διαχρονικά έχει αποδειχθεί ότι η αγορά των ακινήτων, ειδικά στην Ελλάδα έχει επηρεαστεί πολύ λιγότερο σε σύγκριση με άλλες αγορές και μακροπρόθεσμα υπόσχεται τόσο υπεραξίες όσο και ικανοποιητικές αποδόσεις. Όσοι, λοιπόν, σκοπεύουν να αποκτήσουν κάποιο ακίνητο μέσα στο 2010, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι και ευκαιρίες υπάρχουν και με τη βοήθεια των ειδικών μπορούν να επιλέξουν το ακίνητο που ταιριάζει στις ανάγκες τους, στην τσέπη τους και στις επενδυτικές τους επιλογές. ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΙΜΩΝ Το μεγάλο ερώτημα, πάντως, που οδηγεί και πολλούς από τους υποψηφίους αγοραστές να τηρούν ακόμη στάση αναμονής είναι το πώς θα διαμορφωθούν εφέτος οι τιμές. Ως προς τις μειώσεις τιμών, στην ελληνική επαρχία η πτώση κυμαίνεται μέχρι στιγμής σε ποσοστά κοντά στο 15%, έναντι του 10% που παρατηρείται στην Αττική. Ηπιότερη, στο 3,9%, είναι η πτώση που εκτιμά πανελλαδικά η Τράπεζα της Ελλάδος για το 2009, βάσει των εκτιμήσεων ακινήτων που πραγματοποιούν οι μηχανικοί των τραπεζικών ιδρυμάτων, ενώ οι συναλλαγές επί οικιστικών ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν με τη διαμεσολάβηση του τραπεζικού συστήματος μειώθηκαν σχεδόν κατά 40% σε σχέση με το 2008. Οι προβλέψεις για το τρέχον έτος, σύμφωνα με στελέχη της τράπεζας, αναφέρουν ότι η πτωτική τάση θα συνεχισθεί, ενώ ενδέχεται η μείωση των τιμών για το 2009 να είναι ελαφρώς υψηλότερη, δεδομένου ότι «όπως έχει παρατηρηθεί και στη διεθνή βιβλιογραφία, συνήθως υπάρχει υστέρηση λίγων μηνών μεταξύ των εκτιμήσεων που πραγματοποιούν οι μηχανικοί και των πραγματικών δεδομένων της αγοράς, ενώ δεν ενσωματώνονται στα στοιχεία των τραπεζών τυχόν προσφορές και εκπτώσεις που πραγματοποιούν οι κατασκευαστές». Ενδεικτικό αποτελεί το γεγονός ότι στην έρευνα που πραγματοποιεί η ΤτΕ στα μεγαλύτερα κτηματομεσιτικά γραφεία της χώρας, οι μεσίτες κάνουν λόγο

για πτώση των τιμών στην ελληνική αγορά που κυμάνθηκε μεταξύ 5% και 15%. «Σε κάθε περίπτωση, οι όποιες μειώσεις στην εγχώρια αγορά ακινήτων είναι ήπιες και δεν υφίσταται η δραματική εικόνα που παρατηρήθηκε σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, π.χ. την Ισπανία», αναφέρουν στελέχη της τράπεζας. Μέχρι στιγμής, η «κρίση» έχει πλήξει περισσότερο περιοχές αναπτυσσόμενες, στις οποίες καταγράφηκαν απότομες άνοδοι τιμών στο πρόσφατο παρελθόν, ενώ τα μεγάλα ακίνητα είναι αυτά που έχουν το μεγαλύτερο πρόβλημα. Στην κατοικία, η ζήτηση στρέφεται σε σχετικά μικρά διαμερίσματα, σε παλαιότερα αλλά κατασκευασμένα κυρίως μετά το 1985, ενώ δεν είναι λίγοι οι οποίοι στρέφονται στο ενοίκιο. Στα χαρακτηριστικά της αγοράς αυτή την περίοδο είναι η μείωση μεταβιβάσεων, νέων αδειών και απροθυμία κατασκευαστών να σηκώσουν νέες οικοδομές, ενώ πολλοί developers έχουν αρχίσει να έχουν σημαντικά προβλήματα. Στους πρόσθετους αρνητικούς παράγοντες περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων: ∼ Η επιβολή νέων φόρων στα ακίνητα. ∼ Οι αρνητικοί ρυθμοί ανάπτυξης στην οικονομία της χώρας. ∼ Η επαγγελματική ανασφάλεια των μεσαίων στρωμάτων ειδικά στον ιδιωτικό τομέα, αλλά και στο δημόσιο καθώς φαίνεται να αντιμετωπίζουν οικονομικό πρόβλημα για την αποπληρωμή δανείων. ∼ Ο “συντηρητισμός” των τραπεζών ως προς τις επιλογές τους για χορήγηση δανείων. ∼ Η χρηματοοικονομική επιβάρυνση των επιχειρήσεων που έχουν ακίνητα προς διάθεση. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΣΤΑ ΑΖΗΤΗΤΑ Ειδικότερα ανά κατηγορία ακινήτων, για τα επαγγελματικά ακίνητα στην Αττική, μετά την περυσινή αύξηση των αποδόσεων παρατηρείται κάποια σταθεροποίηση, αλλά τα πράγματα δεν έχουν οριστικοποιηθεί. Η κατάσταση φαίνεται ότι εξελίσσεται ακόμη, οι αγοραίες τιμές υποχωρούν, ενώ παρατηρείται αύξηση του ποσοστού κενών χώρων (ιδίως γραφεία μέσης ποιότητας και καταστήματα σε δευτερεύοντες άξονες). Επί πλέον, ο αριθμός των μεταβιβάσεων έχει περιορισθεί πολύ. Για τα επαγγελματικά ακίνητα της Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας συμβούλων ακινήτων Δανός / ΒΝΡ Paribas Real Estate, μετά την περυσινή αύξηση των αποδόσεων παρατηρείται κάποια μείωση του ρυθμού αύξησης, αλλά τα πράγματα δεν έχουν οριστικοποιηθεί. Η κατάσταση εξελίσσεται και εδώ, ενώ παρατηρείται αύξηση του ποσοστού κενών χώρων (ιδίως γραφεία μέσης ποιότητας και καταστήματα σε δευτερεύοντες άξονες). Αντίστοιχα και σε αυτή την περιπτωση, ο αριθμός των μεταβιβάσεων έχει περιορισθεί πολύ. Ως προς τον τομέα των κατοικιών, στην Αττική, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εurobank Property Services, στις λεγόμενες φθηνές περιοχές παρατηρείται μια περαιτέρω (υπό διαπραγμάτευση) πτώση έως και 10%. Στα μεγάλα διαμερίσματα υπάρχει μείωση της ζήτησης και αναμένεται περαιτέρω πτώση τιμών κατά περιοχές, ενώ οι κατασκευαστές προχωρούν σε εκτεταμένες προσφορές. Οι ζητούμενες τιμές είναι συνήθως κατά 5% έως 15% μεγαλύτερες των αγοραίων, στις οποίες τελικώς γίνονται οι πράξεις. Στη Θεσσαλονίκη, η τάση είναι πτωτική στις περισσότερες περιοχές και σε όλες τις κατηγορίες. Σήμερα υπάρχουν σαφή σημεία ύφεσης όπου ιδίως τα περιφερειακά του πολεοδομικού ιστού ΧΡΗΜΑ 21

Χ θέμα ∼ Στεγαστική πίστη Ακίνητη η αγορά ακινήτων ακίνητα έχουν δεχθεί πλήγμα. Οι μειώσεις τιμών κυμαίνονται από 5% έως 15%, ενώ για το μέλλον οι εκτιμήσεις είναι μάλλον δυσοίωνες με τους ειδικούς της αγοράς να λένε ως προς το τελευταίο ότι ο εξορθολογισμός θα κάνει καλό. Στην Κρήτη παρατηρείται μεγάλη μείωση αριθμού μεταβιβάσεων, πτώση στις άδειες κατασκευής νέων οικοδομών (-17%), καθώς και πτώση των ενοικίων καταστημάτων. Ενυπάρχει δυναμική στην κτηματαγορά του νησιού που αναμένεται να εκδηλωθεί πιο ώριμα μετά την υποχώρηση της κρίσης. Όμως, η οποιαδήποτε πρόβλεψη επί του παρόντος είναι δύσκολη και συναρτάται με την έξοδο από την κρίση που… αργεί πολύ. Στην Πελοπόννησο, σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας συμβούλων Colliers, επίσης η μείωση του αριθμού των μεταβιβάσεων είναι μεγάλη με υπερπροσφορά νεόδμητων και πτώση τιμών έως 10% επί του παρόντος. Παρατηρείται αύξηση διαθέσιμων επαγγελματικών ακινήτων, ενώ ενυπάρχει ήπια δυναμική στην κτηματαγορά που αναμένεται να εκδηλωθεί πιο ώριμα μετά την υποχώρηση της κρίσης και την ολοκλήρωση των οδικών αξόνων, οπότε πολλοί μακρινοί σήμερα τόποι θα έλθουν πιο κοντά. Στη νησιωτική Ελλάδα (Κυκλάδες, Ρόδος, Κως) σημειώνεται πτώση 5% έως 15% μόνο στις αξίες κατοικιών χωρίς θέα, αλλά και πτώση 5% έως 20% στις αγοραπωλησίες με αρκετά διαθέσιμα ακίνητα. Πλεονεκτικά ακίνητα με θέα, έχουν σταθερές αξίες ή πτώση κοντά στο 8%. Μεγάλο πρόβλημα υπάρχει στην αγορά των εξοχικών κατοικιών με πτώση 15%-20% και με αμφίβολη προοπτική για το επόμενο διάστημα, με πιθανή περαιτέρω πτώση τιμών εντός του έτους 2010. Στα Ιόνια νησιά επίσης έχουμε πτώση μεταβιβάσεων, με στασιμότητα τιμών με αναμενόμενη ελαφρά κάμψη τιμών. Η εικόνα ποικίλει ανάλογα με το νησί και την τοποθεσία, όμως σε αυτή την ταραγμένη περίοδο κανείς δε μένει ανεπηρέαστος. Η ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗ ΠΙΣΤΗ Πτώση αναμένεται και στην αγορά στεγαστικής πίστης για εφέτος ακολουθώντας την τάση του 2009, οπότε εκταμιεύθηκαν 70.000 δάνεια έναντι 120.000 το 2008, ενώ θα συνεχισθεί και η στροφή σε προϊόντα κυμαινόμενου επιτοκίου, τάση η οποία έχει ξεκινήσει ήδη από το περασμένο έτος. Όπως επεσήμανε σε σχετική ημερίδα του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητικής ο Γ. Μαλιγιάννης, Αν. Διευθυντής Κτηματικής

22 Μάρτιος 2010

Πίστης της Εθνικής Τράπεζας, το 2010 η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια αναμένεται πρωτίστως να καθοριστεί από τις γενικότερες οικονομικές συνθήκες και κυρίως από το επίπεδο της ανεργίας, τη φορολογία, τα επιτόκια, την ψυχολογία του καταναλωτικού κοινού, τις προσδοκίες του κοινού για τη μελλοντική εξέλιξη των τιμών των ακινήτων. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΤΟ 2009 ∼ Σημαντικά μειωμένη ζήτηση για στεγαστικά δάνεια σε σχέση με το 2008. ∼ Το ενδιαφέρον των καταναλωτών επικεντρώθηκε κυρίως σε στεγαστικά προϊόντα κυμαινόμενου επιτοκίου ∼ Αύξηση περιθωρίων επιτοκίου ∼ Κατάργηση προσφορών από τις τράπεζες για την κάλυψη εξόδων δανείου (π.χ. έξοδα νομικού και τεχνικού ελέγχου προϊόντα με χαμηλά επιτόκια εκκίνησης κάτω του κόστους ∼ Υιοθέτηση συντηρητικότερων κριτηρίων αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας και φερεγγυότητας των δανειοληπτών ∼ Περιορισμοί ως προς το μέγιστο ποσοστό χρηματοδότησης (LTV) ∼ Χρήση του Euribor 3 μηνών ως δείκτη για τον προσδιορισμό του κυμαινόμενου επιτοκίου από το σύνολο σχεδόν των Τραπεζών. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗ ΖΗΤΗΣΗ Το μέσο επιτόκιο των νέων χορηγήσεων στεγαστικών δανείων αναμένεται να κυμανθεί στα ίδια χαμηλά επίπεδα με το 2009, με την προϋπόθεση να μην υπάρξει περαιτέρω αναταραχή στην αγορά χρήματος. Σε επίπεδο προϊόντων, το 2010 αναμένεται να κυριαρχήσουν τα «παραδοσιακού τύπου» στεγαστικά προϊόντα, ενώ δεν αναμένονται προσφορές σε προϊόντα με χαμηλά επιτόκια για τα πρώτα έτη. Η συντηρητική πολιτική χρηματοδότησης από μέρους των Τραπεζών θα συνεχιστεί και θα αφορά: ∼ Τα κριτήρια πιστοληπτικής ικανότητας και φερεγγυότητας ∼ Το ποσοστό χρηματοδότησης ∼ Τιμολόγηση στεγαστικών δανείων ανάλογα με τον πιστωτικό κίνδυνο του πελάτη Περιορισμένη θα είναι η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια από μετανάστες για απόκτηση πρώτης κατοικίας, καθώς και από κατοίκους εκτός Ελλάδος για απόκτηση εξοχικής κατοικίας. Χ

Χ

∼ θέμα

Οι υψηλές προβλέψεις για πιθανές επισφάλειες, το υψηλό κόστος του διατραπεζικού δανεισμού, αλλά και η αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων προθεσμίας, πίεσαν σημαντικά τα περιθώρια κερδοφορίας των ελληνικών τραπεζών.

ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

“ΒΑΡΙΔΙ” ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ...

∼

Α

Αυτή η κατάσταση, ευτυχώς, δεν αναμένεται να συνεχιστεί. ντιμέτωπες με την μεγαλύτερη πρόκληση, Στην περίοδο Απριλίου - Μαΐου η κυβέρνηση θα πρέπει να από την απελευθέρωση του εγχώριου ✒ αντλήσει από τις αγορές 22 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι είτε τραπεζικού συστήματος, βρίσκονται οι από τον Γιάννη μέχρι τότε η χώρα θα έχει ανακτήσει τμήμα της αξιοπιστίας διοικήσεις των εμπορικών τραπεζών: τον Παπαδογιάννη της, μετά τη λήψη των νέων σκληρών μέτρων, αντλώντας κίνδυνο ρευστότητας. από τις αγορές τα αναγκαία κεφάλαια, είτε δεν θα το επιτύχει. Αν πραγΟι επιτελείς των τραπεζών ανησυχούν για τον ματοποιηθεί το πρώτο, κάτι που οι επιτελείς των τραπεζών θεωρούν κίνδυνο μετάδοσης των «ασθενειών» που προκαλεί το πιθανότερο, τότε το κόστος του χρήματος θα μειωθεί, οι συνθήκες η δεινή δημοσιονομική κατάσταση του Ελληνικού Δημοσίου και η στις αγορές σταδιακά θα ομαλοποιηθούν και οι τράπεζες θα μπορέσουν κρίση αξιοπιστίας, στον τραπεζικό κλάδο, εξέλιξη που θα έθετε την να αντλήσουν κεφάλαια για την χρηματοδότηση των εργασιών τους χώρα υπό ασφυκτική, διπλή, πίεση. Υπογραμμίζεται ότι η ανησυχία (δηλαδή τη χορηγήσεις δανείων και τη χρηματοδότηση της οικονογια τις τράπεζες έχει κατά βάση μια μόνο πηγή: την κατάσταση της Ελληνικής Δημοκρατίας. Οι αγορές δεν αμφιβάλλουν για την ποιότητα μίας) τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Στην αντίπερα όχθη, αν επικρατήσει το αρνητικό σενάριο, δηλαδή η χώρα δεν καταφέρει να των τραπεζών, αλλά για την ικανότητα του Δημοσίου να συμμαζέψει τα αντλήσει τα κεφάλαια που χρειάζεται, τότε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο του οίκου του. Τις τελευταίες εβδομάδες παρατηρείται απροθυμία των ξένων τραπεζών θα ζητήσουμε εξωτερική βοήθεια, η οποία ασφαλώς δεν θα δοθεί χωρίς νέους όρους. Έτσι η βίαιη, εξωτερική, επιβολή των αναγκαίων μέτρων να δανείσουν, μέσω της διατραπεζικής αγοράς, σε εγχώριες τράπεζες για την δημοσιονομική εξυγίανση θα καθησυχάσει τις αγορές και θα υπό το φάσμα της εύθραυστης οικονομικής κατάστασης της χώρας. Η επιτρέψει στις τράπεζες να αντλήσουν τη ρευστότητα που χρειάζονται, ρευστότητα και η πρόσβαση σε διατραπεζικό δανεισμό αποτελούν το επιστρέφοντας σταδιακά σε φυσιολογικούς ρυθμούς λειτουργίας. οξυγόνο για έναν τραπεζικό οργανισμό και χωρίς αυτά μία τράπεζα θα Επιτελικά στελέχη τραπεζών υπογραμμίζουν ότι απο εδώ και πέρα μπορούσε γρήγορα να οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Η διατραπεζική αγορά πρέπει καθημερινά, με κάθε μέσο, με πειθαρχία, αποφασιστικότητα και δεν έχει «κλείσει» για τις ελληνικές, ωστόσο έχει περιοριστεί δραστικά συνέπεια να εργαστούμε όλοι για την υλοποίηση του Προγράμματος η περίοδος δανεισμού, που επίσης συνεπάγεται σοβαρές επιπτώσεις και κινδύνους. Ενώ ο δανεισμός στη διατραπεζική αγορά φτάνει και Σταθερότητας και Ανάπτυξης και την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων τους τρεις μήνες, εν τούτοις οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να αντλήπου έχουν τεθεί από την κυβέρνηση. Πρέπει πάση θυσία να πείσουμε σουν ρευστότητα διάρκειας το πολύ μιας εβδομάδας (χωρίς εξασφαλίτις αγορές, να αποσπάσουμε πίστωση χρόνου, ώστε να εκτονωθούν οι σεις) από άλλες τράπεζες του εξωτερικού. Αντίστοιχα, για δανεισμό πιέσεις και να πάρουμε βαθείες ανάσες, σημειώνουν. Προειδοποιούν μέσω εξασφαλίσεων, παρέχοντας ως ενέχυρο ομόλογα του ελληνικού ότι αν δεν δώσουμε τα απαραίτητα δείγματα γραφής υπάρχει μεγάλος δημοσίου, το χρονικό διάστημα μετά βίας φτάνει τον ένα μήνα. κίνδυνος για μη γραμμικές εξελίξεις.

24 Μάρτιος 2010

☛

ΑΝ Η ΧΩΡΑ ΑΝΑΚΤΗΣΕΙ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΤΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΛΗΣΕΙ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ ΜΕ ΕΥΝΟΪΚΟΤΕΡΟΥΣ ΟΡΟΥΣ, ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΘΑ ΜΠΟΡΕΣΟΥΝ ΝΑ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΟΥΝ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ. ΠΤΩΧΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Στην σκιά της επιδεινούμενης οικονομικής κατάστασης και των ασφυκτικών πιέσεων των αγορών, ξεκίνησε η δημοσίευση των αποτελεσμάτων των τραπεζών για το τέταρτο τρίμηνο του 2009. Οι υψηλές προβλέψεις, ο χαμηλός όγκος εργασιών, η αύξηση του κόστους του χρήματος αλλά και η έκτακτη φορολόγηση εκτιμάται οδηγούν σε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα τα κέρδη των τραπεζών για τη χρήση του 2009. Το ύψος των προβλέψεων είναι ο αποφασιστικός παράγοντας που θα κρίνει την κερδοφορία της περυσινής χρονιάς. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) στο εννεάμηνο ο δείκτης καθυστερήσεων διαμορφώθηκε στο 7,2% έναντι 6,8% που ήταν στο πρώτο εξάμηνο, 6% στο πρώτο τρίμηνο του 2009, 5% στο τέλος του 2008 και μόλις 4,5% που ήταν στο τέλος του 2007. Oι καθυστερήσεις ανήλθαν στo 6,9% στα στεγαστικά δάνεια (έναντι 5,3% το Δεκ. 08), στο 11,7% στα καταναλωτικά δάνεια (από 8,2% το Δεκ. 08) ενώ οι καθυστερήσεις στα επιχειρηματικά δάνεια ανήλθαν στο 6,4% (από 4,3% το Δεκ. 08). Η εικόνα αυτή έχει επιδεινωθεί περαιτέρω στο τέταρτο τρίμηνο λόγω της αύξησης του κόστους του χρήματος, του περιορισμού της ρευστότητας, της αύξησης της ανεργίας και γενικότερα των επιπλοκών που προκαλεί η υφεσιακή κατάσταση της οικονομίας. Στελέχη τραπεζών εκτιμούν ότι στο τέλος του 2009 ο δείκτης των καθυστερήσεων διαμορφώνεται κοντά στο 9% και προβλέπουν ότι την εφετινή χρονιά θα ανέλθει σε διψήφιο νούμερο. Έτσι, η αύξηση των προβλέψεων για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι μονόδρομος για τις εμπορικές τράπεζες, κίνηση που θα έχει άμεση επίπτωση στα κέρδη. Στελέχη τραπεζών σημειώνουν ότι η προ προβλέψεων κερδοφορία θα διαμορφωθεί σε ικανοποιητικά επίπεδα και υπογραμμίζουν ότι επαρκεί για την κάλυψη των προβλημάτων που δημιουργεί η επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών. Πίεση στην κερδοφορία του κλάδου άσκησε στο τέταρτο τρίμηνο του 2009 και η αύξηση του κόστους καταθέσεων. Από το Νοέμβριο οι τράπεζες, προκειμένου να ενισχύσουν την ρευστότητά τους, προσφέρουν υψηλότερα επιτόκια για προθεσμιακές καταθέσεις, εξέλιξη που θα έχει επίπτωση στα επιτοκιακά έσοδα. Την κατάσταση επιδεινώνει η «χαμηλή πτήση» της αγοράς. Ο όγκος των τραπεζικών εργασιών παραμένει καθηλωμένος σε πολύ χαμηλά επίπεδα, καθώς -πέραν της μείωσης της ζήτησης που προκαλεί η ύφεση- αρνητικά επηρέασαν τη ρευστότητα οι νομοθετικές παρεμβάσεις του Υπουργείου Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας, αλλά και η έξαρση της ανησυχίας για την δημοσιονομική κατάσταση της χώρας και την μεγάλη αύξηση των περιθωρίων δανεισμού (spreads) του δημοσίου. ∼ ΜΕΓΕΘΗ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ∼ ∼ ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ ∼ Κέρδη 313 εκατ. ευρώ παρουσίασε η Τράπεζα Κύπρου για τη χρήση του 2009. Τα κέρδη του συγκροτήματος είναι μειωμένα κατά 38% σε σχέση με τη χρήση του 2008 και εντός της εκτίμησης που είχε

διατυπώσει η διοίκηση της τράπεζας στις αρχές του 2009. Η διοίκηση αποφάσισε τη διανομή μερίσματος 0,08 ευρώ ανά μετοχή, ενώ είχε προηγηθεί η διανομή προμερίσματος 0,08 ευρώ. Στελέχη του συγκροτήματος υπογραμμίζουν την αύξηση των επαναλαμβανόμενων εσόδων, την ισχυρή ρευστότητα και την υψηλή κεφαλαιακή επάρκεια. Η διοίκηση της τράπεζας εκτιμά ότι η κερδοφορία μετά φόρων για την εφετινή χρήση θα κυμανθεί μεταξύ 300 - 400 εκατ. ευρώ. ∼ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ∼ Στα 235 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκαν τα καθαρά κέρδη της Τράπεζας Πειραιώς για τη χρήση του 2009, παρουσιάζοντας μείωση κατά 25%, ενώ αν ληφθεί υπόψη και η καταβολή της έκτακτης φορολογικής εισφοράς, τότε το τελικό αποτέλεσμα για τον όμιλο περιορίζεται στα 202 εκατ. ευρώ (-36%). Η Τράπεζα κατόρθωσε να διατηρήσει τη λειτουργική κερδοφορία σε υψηλά επίπεδα, με τα κέρδη προ φόρων και προβλέψεων να φτάνουν τα 780 εκατ. ευρώ (+1%) γεγονός που συνέβαλε αποφασιστικά στην απορρόφηση χωρίς αναταράξεις των επιπτώσεων της κρίσης. Η μείωση των κερδών οφείλεται στις υψηλές προβλέψεις που έφτασαν τα 491 εκατ. ευρώ (+27%) αλλά και στη νέα έκτακτη εισφορά που επιβάρυνε τον όμιλο κατά 34 εκατ. ευρώ. Το 2009 το ενεργητικό του ομίλου διαμορφώθηκε στα 54,3 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας πτώση κατά 1% σε σχέση με το 2008, ενώ οι χορηγήσεις, μετά τις προβλέψεις, ανήλθαν στα 37,68 δισ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση κατά 2%. Αναλυτικότερα κατά 2% μειώθηκαν οι χορηγήσεις προς μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, κατά 6% τα καταναλωτικά δάνεια και κατά 1% τα στεγαστικά. Αύξηση χορηγήσεων σημειώθηκε μόνο στην κατηγορία των μεγάλων επιχειρήσεων (+5%). Κατά 2% μειώθηκαν και οι καταθέσεις (και πιστωτικοί τίτλοι λιανικής), οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 30,75 δισ. ευρώ. Ο δείκτης των δανείων σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών διαμορφώθηκε στο 5,1% από 3,6% που ήταν στο τέλος του 2008. ∼ MARFIN POPULAR BANK ∼ Στα 186,7 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκαν τα κέρδη της Marfin Popular Bank (MPB) για τη χρήση του 2009, παρουσιάζοντας μείωση κατά 52,7%, ωστόσο ξεπέρασαν αισθητά τις προσδοκίες των αναλυτών. Αν αφαιρεθεί η έκτακτη φορολογική εισφορά, τα αποτελέσματα της τράπεζας διαμορφώνονται στα 173,9 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας πτώση κατά 56%. Στελέχη της τράπεζας επισημαίνουν τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο δ΄ τρίμηνο στο 6,1% από 6,14% στο γ΄ τρίμηνο. Στο τέλος του 2008 οι καθυστερήσεις ήταν στο 4,3%. Το σύνολο των χορηγήσεων αυξήθηκε κατά 7,1% και ανήλθε στα 25,08 δισ., ενώ οι καταθέσεις μειώθηκαν κατά 3,8% και περιορίστηκαν στα 23,8 δισ. ευρώ. ∼ EMPORIKI BANK ∼ Με διεύρυνση ζημιών έκλεισε η χρήση του 2009 για την Εμπορική Τράπεζα, θυγατρική του ομίλου Credit Agricole, αποτέλεσμα της επιδείνωσης των οικονομικών συνθηκων αλλά και την εφαρμογή του σχεδίου αναδιάρθρωσης. Αναλυτικά τα τελικά αποτέλεσμα μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας ανήλθαν σε ζημιές ύψους 582,6 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 491,8 εκατ. ευρώ για τη χρήση του 2008. Οι υψηλές προβλέψεις, ανήλθαν στα 658,4 εκατ. ευρώ (+35,4%), για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων αποτελούν τη βασική αιτία για το ζημιογώνο αποτέλεσμα. Στελέχη της τράπεζας επισημαίνουν ότι τα αποτελέσματα του 2009 κινούνται σύμφωνα με το Σχέδιο Αναδιάρθρωσης και Ανάπτυξης 2009-2013, το οποίο προβλέπει επιστροφή στην κερδοφορία το 2011. Η τράπεζα έχει δρομολογήσει την αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου κατά 1 δισ. ευρώ με στόχο την ενίσχυση της κεφαλαιακή της βάσης.. Χ ΧΡΗΜΑ 25

Χ

∼ αφιέρωμα

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΣ ΚΛΑΔΟΣ

ΣΕ ΑΝΑΜΜΕΝΑ ΚΑΡΒΟΥΝΑ ✒

28 Μάρτιος 2010

από τον Αιμίλιο Νεγκή

Η αγορά τελεί εν αναμονή των αποφάσεων της κυβέρνησης, σχετικά με την ανατιμολόγηση 6.500 φαρμακευτικών σκευασμάτων και τη λίστα φαρμάκων. Πολλές εταιρείες όχι μόνο έχουν παγώσει μισθολογικές αυξήσεις και νέες προσλήψεις, αλλά προσανατολίζονται ήδη και προς απολύσεις προσωπικού.

Σ

ε αναμμένα κάρβουνα κάθεται ο φαρμακευτικός κλάδος, αναμένοντας από την κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει τις προθέσεις της για το καθεστώς ανατιμολόγησης όλων των φαρμάκων και τα κριτήρια, με τα οποία θα καταρτιστεί η λίστα συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Ένα είναι βέβαιο: το 2010 αναμένεται να είναι δύσκολο και για τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις. Ήδη, ορισμένες επιχειρήσεις είδαν για πρώτη φορά τις πωλήσεις τους να μειώνονται τον Ιανουάριο. Επίσης, οι περισσότερες όχι μόνο έχουν παγώσει τις μισθολογικές αυξήσεις και τις νέες προσλήψεις, αλλά – αν τα κυβερνητικά μέτρα είναι αρκετά σκληρά – έχουν ήδη αποφασίσει να προχωρήσουν σε απολύσεις. Παράλληλα, έχουν ξεκινήσει εδώ και μήνες να εξορθολογίζουν δαπάνες προβολής και προώθησης. Το ζητούμενο από όλους τους παράγοντες της αγοράς (φαρμακοβιομηχανίες, φαρμακαποθήκες και φαρμακοποιούς) είναι τι θα πράξει η κυβέρνηση. Και μέχρι τη στιγμή, που γράφονταν αυτές οι γραμμές, δεν ήταν ξεκάθαρο με ποιο σύστημα θα γίνει η πολυαναμενόμενη ανατιμολόγηση των περίπου 6.500 σκευασμάτων, που κυκλοφορούν στη χώρα μας. Στις 16 Φεβρουαρίου, η αρμόδια υπουργός Οικονομίας Λούκα Κατσέλη παρουσίασε τη νέα πολιτική τιμολόγησης φαρμάκων με βάση το μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών, που ισχύουν στην Ευρωζώνη. Επί πλέον, τα αντίγραφα φάρμακα θα λαμβάνουν τιμή το 70% της τιμής του πρωτοτύπου από 80% που ίσχυε μέχρι σήμερα. Όπως ανέφερε η υπουργός, με το νέο σύστημα θα υπάρξει μέση σταθμική μείωση της τιμής των φαρμάκων κατά περίπου 20%, γεγονός που μεταφράζεται σε αντίστοιχη μείωση της ετήσιας δαπάνης για φάρμακα των ασφαλιστικών ταμείων κατά περίπου 1 δισ. ευρώ. Όλοι λοιπόν θεώρησαν το θέμα λήξαν. Μάλιστα, στα τέλη του μηνός, οι υπηρεσίες της Γ.Γ. Εμπορίου είχαν ενημερώσει τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις ότι θα τους αποστέλλονταν οι νέες τιμές των προϊόντων τους για να υποβάλλουν τις τυχόν παρατηρήσεις ώστε να εκδοθεί το (πολυπόθητο) Δελτίο Τιμών – βέβαια στο παρασκήνιο υπήρχε έντονη φημολογία για πολλά λάθη στους υπολογισμούς και στις συγκρίσεις με άλλες χώρες. Φυσικά, το θέμα έπρεπε να ρυθμιστεί και νομοθετικά. Η σχετική ρύθμιση εντάχθηκε τελικώς στο «καυτό» σχέδιο νόμου του Υπουργείου Οικονομικών, που αφορούσε περικοπές σε μισθούς και επιδόματα των υπαλλήλων του Δημοσίου, γεγονός ΧΡΗΜΑ 29

Χ αφιέρωμα ∼ Φαρμακευτικός κλάδος ☛

ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΕΠΕΚΡΙΝΑΝ ΤΗΝ ΚΑ ΚΑΤΣΕΛΗ, ΟΤΙ ΕΠΕΛΕΞΕ ΤΟ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΟΔΥΝΗΡΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΟΥΣ, ΕΝΩ ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΟΥΝ ΟΤΙ ΑΝ ΛΑΜΒΑΝΟΤΑΝ ΥΠΟΨΗ Ο ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΩΝ ΤΙΜΩΝ ΤΩΝ 27 ΤΗΣ ΕΕ, ΘΑ ΠΡΟΕΚΥΠΤΕ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ. ☛

ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΛΙΣΤΑ ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΟΥΜΕΝΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ. Η ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑΣ ΤΗΣ ΨΗΦΙΣΤΗΚΕ ΣΤΙΣ 19.1.2010, ΑΛΛΑ ΤΑ ΣΥΝΑΡΜΟΔΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΑ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΑΚΟΜΗ ΔΗΜΟΣΙΟΠΟΙΗΣΕΙ ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ, ΜΕ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΘΑ ΓΙΝΕΙ Η ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΤΗΣ. που άνοιξε τους ασκούς του Αιόλου. Όταν το θέμα ήρθε προς συζήτηση στη Βουλή (4 Μαρτίου), ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων από αρκετούς βουλευτές του ΠΑΣΟΚ αλλά και την πρόεδρο της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων Βάσω Παπανδρέου. Τελικώς, η κα Κατσέλη αναγκάστηκε να αποσύρει την επίμαχη ρύθμιση, προσθέτοντας ότι θα τη φέρει αυτούσια σε σχέδιο νόμου του υπουργείου της. ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ Την ίδια ώρα πολλοί βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος επέκριναν την κα Κατσέλη ότι επέλεξε το λιγότερο οδυνηρό σενάριο για τους φαρμακοβιομηχάνους. Μάλιστα, επισημαίνουν ότι αν λαμβανόταν υπόψη ο μέσος όρος των τριών χαμηλότερων τιμών στις 27 χώρες της Ευρώπης, τότε θα προέκυπτε μέση σταθμική μείωση κατά 33%, δηλαδή, θα είχαμε ετήσια εξοικονόμηση για τα ταμεία σχεδόν 1,7 δισ. ευρώ. Το ερώτημα φυσικά εν προκειμένω είναι αν θέλουμε να συγκρινόμαστε με χώρες όπως η Βουλγαρία... Η ουσία είναι ότι την ώρα που γράφεται το παρόν κείμενο δεν έχει ακόμη ξεκαθαριστεί ποιο θα είναι το νέο σύστημα τιμολόγησης. Επίσης, αν τελικά επιλεγεί το σκληρό σενάριο με το μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών της Ευρώπης των 27, τότε προφανώς θα υπάρξουν και τεχνικές δυσκολίες στην εφαρμογή, όπως η ανεύρεση τιμών σε όλες τις χώρες, οι συναλλαγματικές ισοτιμίες κ.λπ. Και προφανώς θα μιλάμε για «σοκ και δέος» για το φαρμακευτικό κλάδο με ανυπολόγιστες συνέπειες. Ποιες μπορεί να είναι αυτές; Όπως έχει επισημάνει ο Σύν30 Μάρτιος 2010

δεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), η κατακόρυφη μείωση των τιμών με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει σε αύξηση των παράλληλων εξαγωγών φαρμάκων προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες (νόμιμες εξαγωγές που οδηγούν σε υπερκέρδη συγκεκριμένες φαρμακαποθήκες). Ακόμη, θα προκαλέσει διόγκωση του φαινομένου των «πλαστών συνταγών». Δεν αποκλείεται επίσης να οδηγήσει σε απόσυρση φαρμάκων από την ελληνική αγορά. Στην περίπτωση αυτή θα υπάρξει υποκατάστασή τους από άλλα κατά πολύ ακριβότερα, γεγονός που θα οδηγήσει σε αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης των ταμείων. Από την άλλη, είναι αλήθεια όμως ότι η σημερινή κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί. Την τελευταία 10ετία, η φαρμακευτική δαπάνη των ασφαλιστικών ταμείων δείχνει να αυξάνεται ανεξέλεγκτα. Όπως φαίνεται στον Πίνακα 2, οι δαπάνες για φάρμακα αυξήθηκαν από 930 εκατ. ευρώ το 2000 σε 4,5 δισ. ευρώ το 2009. Αξίζει, δε, να αναφερθεί ότι στο ποσό αυτό δεν συμπεριλαμβάνονται οι δαπάνες των νοσοκομείων του ΕΣΥ για φάρμακα, οι οποίες το 2009 εκτιμάται ότι άγγιξαν το 1,5 δισ. ευρώ. «ΜΕΤΕΩΡΑ» ΤΑ ΧΡΕΗ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ Αβεβαιότητα επικρατεί και όσον αφορά στη λίστα συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Η σχετική νομοθετική ρύθμιση επαναφοράς της ψηφίστηκε στις 19.1.2010, αλλά ακόμη δεν έχει καταρτιστεί. Τα συναρμόδια υπουργεία Υγείας και Απασχόλησης δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιήσει τα κριτήρια, με τα οποία θα γίνει η κατάρτισή της. Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει ηλεκτρονικό έλεγχο των συνταγών από την 1η Μαΐου σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία. Ωστόσο, δεν είναι λίγοι ακόμη και εντός της κυβέρνησης που αμφισβητούν την αρτιότητα του ελέγχου. Δεν είναι τυχαίο ότι στα τέλη Φεβρουαρίου, η Γ.Γ. Εμπορίου απηύθυνε πρόσκληση ενδιαφέροντος για την κατάθεση προτάσεων με αντικείμενο τη δημιουργία συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία. Η προθεσμία έληξε στις 8-3-2010 και μένει να δούμε τι θα γίνει στην πράξη. Είναι φανερό ότι όσο και να μειωθούν οι τιμές, όσο «σκληρή» και να είναι η λίστα φαρμάκων, δεν πρόκειται να υπάρξει περιστολή της σπατάλης αν δεν υπάρξει ηλεκτρονικός έλεγχος της συνταγογράφησης. Και αυτό ισχύει όχι μόνο για τα φάρμακα, αλλά για το σύνολο των δαπανών υγείας των ταμείων (Πίνακας 1). Άλλωστε, σπατάλη δεν υπάρχει μόνο στα φάρμακα, αλλά και στις διαγνωστικές εξετάσεις ή άλλες δαπάνες σε είδος. Και στο σημείο αυτό, η χώρα μας είναι εξαιρετικά πίσω, καθώς δεν υπάρχουν Ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα στα ασφαλιστικά ταμεία και στα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Έπειτα απ’ όλα όσα αναφέρθηκαν, είναι εύλογο να επικρατεί ανησυχία στην αγορά. Οι φαρμακευτικές εταιρείες δεν γνωρίζουν σε ποια τιμή θα πωλούν τα προϊόντα τους και αν αυτά θα καλύπτονται από την κοινωνική ασφάλιση! Επίσης, τα 2/3 των χρεών των νοσοκομείων για φάρμακα ύψους περίπου 4 δισ. ευρώ παραμένουν στον αέρα. Οπότε τι είδους επιχειρηματικά σχέδια να κάνουν; Χ

ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΦΙΛΙΩΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΣΦΕΕ

ΗΛΘΕ Η ΩΡΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΤΟΜΗ Το φάρμακο είναι κοινωνικό αγαθό, και για να παραμείνει κοινωνικό αγαθό υψηλής ποιότητας και αποτελεσματικότητας πρέπει όσοι ασχολούνται με την πολιτική να μην αγνοούν απλούς κανόνες λειτουργίας της αγοράς. Φάρμακα που γίνονται ζημιογόνα αντικαθίστανται από νεότερα και ακριβότερα.

Μ

έσα σε αυτή την πρωτοφανή κρίση είναι χρέος μας, να λαμβάνουμε ο καθένας τις απαραίτητες πρωτοβουλίες προκειμένου να συμβάλλουμε στη διαμόρφωση και εφαρμογή αξιόπιστων απαντήσεων. Είναι χρέος μας, ο καθένας στο δικό του πεδίο δράσης, να υποστηρίζουμε θέσεις και να επιτυγχάνουμε λύσεις που δίνουν τέλος σε γνωστές παθογένειες και δημιουργούν τις συνθήκες για ένα καλύτερο, ασφαλές μέλλον. Ο ΣΦΕΕ, με σταθερότητα, παρρησία και επιμονή καταθέτει τα τελευταία χρόνια μία δέσμη σύγχρονων και λειτουργικών προτάσεων για τον εκσυγχρονισμό της φαρμακευτικής αγοράς και την προαγωγή της δημόσιας υγείας κατορθώνοντας με αυτό τον τρόπο να είναι πολύτιμος σύμμαχος και αρωγός της Πολιτείας. Όλες οι θέσεις του Συνδέσμου μας υπηρετούν το κοινό συμφέρον των πολιτών, της Πολιτείας, των φαρμακευτικών επιχειρήσεων και των εργαζομένων εις αυτάς. Διότι πράγματι, μόνο όταν υπηρετούμε το συγκεκριμένο κοινό συμφέρον, οικοδομούμε λύσεις με συνοχή, αποτελεσματικότητα και διάρκεια. Ο ΣΦΕΕ έχει εγκαίρως επιχειρηματολογήσει με διαύγεια ότι η συρρίκνωση της τιμής των φαρμάκων σε επίπεδα που τα καταστούν ασύμφορα, δημιουργεί στρεβλώσεις στην αγορά και τελικώς οδηγεί στο αντίθετο αποτέλεσμα, που είναι η εκτόξευση της φαρμακευτικής δαπάνης. Το φάρμακο είναι κοινωνικό αγαθό, και για να παραμείνει ένα κοινωνικό αγαθό υψηλής ποιότητας και αποτελεσματικότητας πρέπει όσοι ασχολούνται με την πολιτική για το φάρμακο, να μην αγνοούν τους απλούς κανόνες λειτουργίας της αγοράς. Φάρμακα που γίνονται ζημιογόνα αντικαθίστανται από νεότερα και ακριβότερα. Ο ΣΦΕΕ ΣΤΗΡΙΖΕΙ ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΣΠΑΤΑΛΗΣ Μετά τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης για το νέο σύστημα τιμολόγησης φαρμάκων, ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων (ΣΦΕΕ) από την πρώτη στιγμή δήλωσε ότι στηρίζει με θέρμη τη λήψη μέτρων για την περιστολή της σπατάλης στις δαπάνες υγείας. Οι αποφάσεις της κυβέρνησης για το νέο σύστημα τιμολόγησης, που προέκυψαν μετά από πολύμηνη διαβούλευση είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, παρ’ όλο που οι τιμές των φαρμάκων συμπιέζονται σε οριακά επίπεδα. Ωστόσο, ο ΣΦΕΕ τονίζει ότι η μείωση των τιμών στα φάρμακα εγκυμονεί κινδύνους για ελλείψεις φαρμάκων στην αγορά και διόγκωση του φαινομένου των «πλαστών συνταγών». Επισημαίνουμε ότι είναι σημαντικό να δοθούν οι αρμόζουσες αυξήσεις στα παλαιά δοκιμασμένα φάρμακα, ώστε να μην καταστούν ασύμφορα

☛

ΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΣ ΤΗ ΣΩΣΤΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ. ΩΣΤΟΣΟ, Ο ΣΦΕΕ ΤΟΝΙΖΕΙ ΟΤΙ Η ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ ΕΓΚΥΜΟΝΕΙ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ ΓΙΑ ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΚΑΙ ΔΙΟΓΚΩΣΗ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΩΝ «ΠΛΑΣΤΩΝ ΣΥΝΤΑΓΩΝ». και αντικατασταθούν από νεότερα και ακριβότερα. Υπό το πρίσμα αυτό, υπογραμμίζουμε ότι χρειάζεται περαιτέρω επεξεργασία στην υλοποίηση του νέου συστήματος και συνεργασία με την κυβέρνηση, ώστε να αποφευχθούν πιθανές αρνητικές παρενέργειες στην αγορά, όπως ελλείψεις φαρμάκων, πλαστές συνταγές, απολύσεις προσωπικού κ.λπ. Πιστεύουμε και έχουμε αποδείξει ότι, μέσα στα πλαίσια της εποικοδομητικής διαβούλευσης, είναι δυνατόν να διαμορφωθούν σύγχρονες, λειτουργικές και βιώσιμες λύσεις, οι οποίες ενδυναμώνουν το σύστημα υγείας. ΑΝΑΓΚΗ Ο ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ Δυστυχώς τα μέτρα που ανακοινώθηκαν δεν αντιμετωπίζουν το πραγματικό πρόβλημα της σπατάλης στο σύστημα γιατί πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι το φάρμακο αποτελεί μόνο το ένα πέμπτο των δαπανών υγείας. Με αφορμή ωστόσο την ανοιχτή πρόσκληση της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου για την ανάπτυξη και εφαρμογή του Ηλεκτρονικού Συστήματος Συνταγογράφησης, ο ΣΦΕΕ χαιρετίζει την προσπάθεια αυτή και δηλώνει πως είναι στη διάθεση της κυβέρνησης, προκειμένου να συμβάλει στην αρτιότερη, σύγχρονη, οικονομική και γρήγορη εφαρμογή του συστήματος, ώστε αυτό να λειτουργήσει αποδοτικά προς όφελος των ασφαλιστικών ταμείων και των ασθενών. Ο ΣΦΕΕ επί σειρά ετών τονίζει ότι είναι επιτακτική ανάγκη, να προχωρήσουμε και στη χώρα μας στην εφαρμογή ολοκληρωμένου ηλεκτρονικού μηχανογραφικού συστήματος υγείας και κοινωνικής ασφάλισης, το οποίο θα πρέπει να αφορά στο σύνολο των δαπανών υγείας. Ο τεχνολογικός εκσυγχρονισμός εγγυάται τη βιωσιμότητα του συστήματος, τη δυνατότητα παροχής υψηλοτέρας ποιότητας υπηρεσιών υγείας και παράλληλα διασφαλίζει σε βάθος χρόνου την άμεση πρόσβαση όλων των πολιτών σε όλα τα φάρμακα και όλες τις θεραπείες. Χ ΧΡΗΜΑ 31

Χ αφιέρωμα ∼ Φαρμακευτικός κλάδος

Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΙΜΕΣ

ΚΥΡΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ

τρουθοκαμηλικό μπορεί να χαρακτηριστεί το σύστημα τιμολόγησης των φαρμάκων στην Ελλάδα. Παρά το γεγονός ότι επί σειρά ετών οι τιμές ορίζονταν ως οι χαμηλότερες στην Ευρώπη, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του υπουργείου Οικονομίας, σήμερα είμαστε μία από τις τρεις ακριβότερες χώρες της Ευρώπης σε επίπεδο τιμών φαρμάκων και όσον αφορά στα γενόσημα φάρμακα (αντίγραφα) είμαστε η τρίτη ακριβότερη στον κόσμο! Πού οφείλεται αυτό το παράδοξο; Στην Ελλάδα, κάθε φάρμακο μόλις εγκρίνονταν πράγματι λάμβανε τη χαμηλότερη τιμή στην Ευρώπη. Όμως, η τιμή του αναπροσαρμόζονταν μόνο για τα τέσσερα πρώτα χρόνια, ενώ στη συνέχεια μέχρι να λήξει η πατέντα του, η τιμή διατηρούνταν σταθερή. Όμως, στο εξωτερικό η τιμή του μειώνεται συνεχώς καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος της πατέντας. Επιπλέον, στη χώρα μας μόλις έληγε η πατέντα η τιμή παρέμενε αναλλοίωτη. Μόλις πριν από λίγα χρόνια καθιερώθηκε με τη λήξη της πατέντας να μειώνεται η τιμή κατά 20%. Η τιμή των πρωτοτύπων καθορίζει και την τιμή των αντιγράφων, που παρασκευάζονται από ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες. Σύμφωνα με το νόμο, τα αντίγραφα λαμβάνουν το 80% της τιμής του πρωτοτύπου. Σε άλλες χώρες, όταν εγκρίνεται ένα νέο φάρμακο αξιολογείται και αν κριθεί ότι έχει υψηλή αποτελεσματικότητα, τότε λαμβάνει υψηλή τιμή. Με τον τρόπο αυτό επιβραβεύεται η καινοτομία και η έρευνα. Στη συνέχεια με την πάροδο των ετών η τιμή μειώνεται και όταν λήγει η πατέντα συνήθως επέρχεται κατακόρυφη μείωση της τιμής (έως και 60%). Έπειτα απ’ όλα αυτά είναι ξεκάθαρο ότι το σύστημα τιμών στην Ελλάδα δεν «επιδοτεί» την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα του φαρμάκου. Αντιθέτως, ευνοεί τον «καιροσκοπισμό». Δεν είναι τυχαίο ότι υπάρχουν αναρίθμητες εταιρείες «αντιγράφων» σκευασμάτων, τα οποία δια νόμου έχουν το 80% της τιμής του πρωτοτύπου. Έτσι, εξηγείται επίσης ότι από τις περίπου 300 επιχειρήσεις, γύρω στο 10% έχουν ετήσιο τζίρο από λίγες χιλιάδες έως και 4 εκατ. ευρώ.

ύμφωνα με έρευνα της STAT BANK, οι συνολικές πωλήσεις των 91 μεγαλύτερων φαρμακευτικών επιχειρήσεων της χώρας (με βάση τον ισολογισμό τους έως τον Ιούνιο του 2009) έφθασαν τα 5,812 δισ. ευρώ, έναντι 5,344 δισ. το 2007. Αντίστοιχα τα καθαρά κέρδη έφθασαν τα 470,887 εκατ. ευρώ, ενώ την προηγούμενη χρονιά ήταν 471,154 εκατ. Το καθαρό περιθώριο κέρδους του κλάδου ήταν διόλου ευκαταφρόνητο: 8,1%. ∼ η εγχώρια αγορά κυριαρχείται από τις θυγατρικές εταιρείες των μεγάλων πολυεθνικών φαρμακοβιομηχανιών, οι οποίες στην πλειοψηφία τους δραστηριοποιούνται στην αντιπροσώπευση των φαρμακευτικών σκευασμάτων, που εισάγουν από τις εταιρείες του Ομίλου στον οποίο ανήκουν. Ελάχιστες πραγματοποιούν παραγωγή στην Ελλάδα σε εγκαταστάσεις τρίτων. ∼ η πλειοψηφία των ελληνικών φαρμακευτικών επιχειρήσεων επικεντρώνεται στην παραγωγή γενόσημων φαρμακευτικών σκευασμάτων (generics). Η διείσδυση των γενόσημων φαρμάκων στην εγχώρια αγορά είναι σχετικά χαμηλή (12%). Παράλληλα, μικρός αριθμός μόνο ελληνικών επιχειρήσεων είναι σε θέση να δαπανήσει τα υψηλά ποσά που απαιτούνται για την πραγματοποίηση Έρευνας και Ανάπτυξης (R&D) και την ανάπτυξη πρωτότυπων σκευασμάτων. ∼ ο ι πολυεθνικές επιχειρήσεις κυριαρχούν αφού αυτές καλύπτουν το 88% της φαρμακευτικής δαπάνης. Ενώ, όμως οι ελληνικές βιομηχανίες συντελούν στο 12% της φαρμακευτικής δαπάνης κατέχουν το 50% των θέσεων εργασίας και το 80% των νέων επενδυτικών προγραμμάτων, που υλοποιούνται στον κλάδο. ∼ η ελληνική φαρμακοβιομηχανία έχει γίνει σαφέστατα πολύ πιο εξωστρεφής τα τελευταία χρόνια. Ελληνικές εταιρείες εξάγουν σε πάνω από 60 χώρες και σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με στοιχεία της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), σήμερα βρίσκονται σε εξέλιξη 20 επενδυτικά και 40 ερευνητικά προγράμματα από ελληνικές βιομηχανίες. Ακόμη έξι νέες παραγωγικές μονάδες είναι σε τελικό στάδιο υλοποίησης. στον κλάδο επικρατεί υπερσυγκέντρωση δυνάμεων καθώς οι 20 μεγαλύτερες παραγωγικές και εισαγωγικές εταιρείες φαρμάκου, αποσπούν περίπου το 80% των συνολικών κερδών!

Σ

32 Μάρτιος 2010

Σ

Χ αφιέρωμα ∼ Φαρμακευτικός κλάδος ΠΙΝΑΚΑΣ 1 ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΤΩΝ 60 ΠΡΩΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ (9ΜΗΝΟ 2009) TOTAL MARKET

4.727.161.724

UNI PHARMA

31

26.538.701

NOVARTIS

1

380.216.806

CANA

32

26.526.080

SANOFI-AVENTIS

2

376.555.834

LAVIPHARM

33

25.224.791

PFIZER

3

373.635.497

RAFARM

34

23.905.846

VIANEX

4

307.903.889

ALCON

35

22.176.423

ASTRAZENECA

5

257.821.547

ASTELLAS

36

21.144.016

GSK PHARMA

6

225.956.479

SPECIFAR S.A.

37

20.654.858

PHARMASERVE

7

181.515.997

VERISFIELD

38

20.204.080

BRISTOL MYERS SQUI

8

158.878.729

GENEPHARM

39

20.155.537

ELPEN

9

143.729.148

GAP

40

20.149.276

WYETH

10

137.535.504

SERONO

41

18.673.635

BOEHRINGER I

11

130.018.091

NUMIL

42

17.549.585

ABBOTT

12

126.868.925

MINERVA

43

17.256.343

JANSSEN CILAG

13

123.292.570

PHARMANEL

44

16.841.849

ROCHE PHARMA

14

120.336.942

GILEAD

45

16.146.584

GEROLYMATOS

15

97.218.279

VOCATE

46

15.728.729

BAYER HEALTH CARE

16

79.340.740

IPSEN

47

15.438.715

SCHERING PLOUGH

17

68.615.463

DEMO

48

15.254.905

GALENICA

18

59.901.165

PROEL

49

15.038.751

MENARINI

19

54.887.550

ALVIA

50

14.887.283

SERVIER

20

50.493.982

HELP

51

14.651.999

LUNDBECK

21

49.876.286

JOHNSON & JOHNSON

52

14.646.621

GENESIS PHARMA

22

48.482.687

FARMANIC-CHEMIPHAR

53

14.056.854

SOLVAY PHARMA

23

47.823.120

FARMEDIA

54

13.117.840

NYCOMED

24

47.456.293

PETSIAVAS

55

12.403.718

UCB PHARMA

25

41.013.931

S.J.A PHARM

56

12.172.552

FARAN

26

40.101.756

BAXTER

57

12.030.908

LEO

27

37.067.378

IFET

58

11.970.214

KLEVA

28

36.334.083

BROS

59

10.947.106

PHARMATHEN

29

29.585.812

BIOMEDICA CHEMICA

60

10.284.702

NOVO NORDISK

30

28.125.076

ΠΗΓΗ: IMS HEALTH

34 Μάρτιος 2010

ΠΙΝΑΚΑΣ 2 ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΑΠΑΝΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ 2000-2009 ΔΑΠΑΝΗ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΠΙΣΚΕΨΕΩΝ & ΔΙΑΓΝ. ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΔΑΠΑΝΗ

ΣΥΝΟΛΟ ΔΑΠΑΝΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΣΕ ΕΙΔΟΣ

ΣΥΝΟΛΟ ΔΑΠΑΝΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΚΕΦΑΛΗΝ

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΚΑΤΑ ΚΕΦΑΛΗΝ

378.019.221

985.883.217

2.294.741.036

238,7

96,81

19,53

416.608.313

835.968.120

2.365.235.289

250,4

117,77

19,51

461.143.970

1.026.001.513

2.816.849.029

299,2

141,24

1.926.059.030

44,85

759.067.613

1.367.493.746

4.052.620.444

376,2

178,80

10.831.452

2.200.174.322

14,23

820.803.881

1.496.617.710

4.517.595.955

417,1

203,13

2005

10.868.637

2.573.096.728

16,95

802.751.903

1.782.746.342

5.158.595.038

474,6

236,75

2006

10.909.502

3.085.790.598

19,93

925.870.625

1.973.695.063

5.985.356.358

548,6

282,85

2007

11.066.255

3.548.970.555

15,01

997.159.133

1.713.369.701

6.259.499.476

565,6

320,70

2008

11.154.451

3.881.749.909

9,38

1.221.721.241

1.813.688.879

6.917.160.063

620,1

348,00

2009

11.179.444

4.517.030.233

16,37

1.257.373.649

1.737.677.826

7.512.081.777

672,0

404,05

ΕΤΟΣ

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΔΑΠΑΝΗ

2000

9.614.734

930.838.598

2001

9.447.611

1.112.658.795

2002

9.414.231

1.329.703.483

2003

10.772.290

2004

% ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΦΑΡΜ. ΔΑΠΑΝΗΣ

ΠΗΓΗ: Γ.Γ.Κ.Α.

ΑΡΗΣ ΚΥΠΡΑΙΟΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ, GENZYME ΕΛΛΑΣ

ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΑΛΛΑΓΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΔΑΠΑΝΗΣ Χ_Πώς σχολιάζετε τις εξελίξεις και τις προοπτικές στην ελληνική αγορά φαρμάκου; Α.Κ._Η σύγχρονη ιατρική αντιμετώπιση μίας νόσου απαιτεί ολοκληρωμένη θεραπευτική προσέγγιση, όπου το φάρμακο αποτελεί μέρος αυτής. Παράγοντες όπως η έγκαιρη και αξιόπιστη διάγνωση, πρόληψη, εξατομίκευση θεραπείας, καταγραφή και παρακολούθηση της έκβασης είναι μόνο κάποια στάδια της πλήρους και ολιστικής θεραπευτικής παρέμβασης, αλλά και της συνολικής δαπάνης. Η φιλοσοφία ανάπτυξης φαρμάκων έχει αλλάξει από την παραδοσιακή «τυχαία» ανακάλυψη ουσιών που δρουν ευεργετικά στο παθολογικό υπόστρωμα μίας νόσου. Πλέον, αφού διερευνηθεί το παθολογικό, βιοχημικό μονοπάτι που εκδηλώνει μία νόσο, τότε σχεδιάζονται ειδικά φάρμακα που επεμβαίνουν σε αυτό. Η αλλαγή προσανατολισμού από το φάρμακο στη θεραπεία απαιτεί ευρύτερη αλλαγή προσέγγισης και αντιμετώπισης της φαρμακευτικής δαπάνης. Στη χώρα μας η ρύθμιση της αγοράς φαρμάκου εστιάζεται περισσότερο στον καθορισμό των τιμών και λιγότερο στη σχέση κόστους - οφέλους για τον ασθενή και την κοινωνία μακροπρόθεσμα. Συνέπεια αυτού είναι η αντίληψη όλων των φορέων να διχάζεται ανάμεσα στο κοινωνικό αγαθό ή στο εμπορεύσιμο προϊόν.

Η ειλικρινής και σε βάθος αξιοποίηση όλων των δεδομένων μπορούν να δημιουργήσουν συνήθειες τέτοιες ώστε να προάγεται η Δημόσια Υγεία μέσα από έρευνα και ανάπτυξη συνεχούς νέων θεραπευτικών προσεγγίσεων για λύση των υφιστάμενων ιατρικών αναγκών. Η αποσαφήνιση των προθέσεων της πολιτείας με τη συνδρομή της φαρμακευτικής βιομηχανίας είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση των προοπτικών ανάπτυξης του κλάδου και της συμβολής του στη Δημόσια Υγεία και το κοινό συμφέρον. Χ_Ποια είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των δραστηριοτήτων της εταιρείας σας; Α.Κ._Η Genzyme διαθέτει σήμερα ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο, το οποίο περιλαμβάνει, εκτός των άλλων, πρωτεϊνικές / ενζυμικές θεραπείες, πολυμερή, μονοκλωνικά και πολυκλωνικά αντισώματα και κυτταρικές θεραπείες. Πρωτοπόρος στον τομέα της παραγωγής ενζύμων, η Genzyme έχει κατορθώσει να καλύψει με θεραπεία ενζυμικής υποκατάστασης τέσσερα από τα λυσοσωμικά αθροιστικά νοσήματα (Gaucher, Fabry, Pompe και βλεννοπολυσακχαρίδωση τύπου ΜPS I), νοσήματα τα οποία κληρονομούνται σε ποσοστό μικρότερο της μιας στις 50.000 γεννήσεις, και χαρακτηρίζονται από την έλλειψη των συγκεκριμένων ενζύμων. Η επένδυση στην έρευνα γύρω από τη θεραπεία των νοσημάτων αυτών οδήγησε στην ανάπτυξη της από του στόματος θεραπείας για τη νόσο Gaucher (eliglustat) για την οποία πρόσφατα ανακοινώθηκαν ελπιδοφόρα αποτελέσματα. Στην παρούσα φάση, η βιοτεχνολογία και οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο χώρο της, όπως η Genzyme, αποτελούν το όχημα που φέρει μια νέα, πρωτοποριακή αντίληψη στο χώρο της διαγνωστικής και θεραπείας. Στο μέλλον, η ανάπτυξη της γονιδιακής θεραπείας, του γενετικού ελέγχου και της φαρμακογενομικής (η επιστήμη που μελετά το πώς οι γενετικές καταβολές ενός ατόμου επηρεάζουν την αντίδρασή του σε κάποιο φάρμακο) αναμένεται να αλλάξουν ακόμη περισσότερο το πρόσωπο της ιατρικής προσέγγισης. ΧΡΗΜΑ 35

Χ αφιέρωμα ∼ Φαρμακευτικός κλάδος

ΤΕΛΟΣ ΣΤΑ ΜΕΓΑΛΑ DEALS ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΑΓΟΡΑ Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Evaluate Pharma, το 2014, τα έξι φάρμακα που θα έχουν τις υψηλότερες πωλήσεις παγκοσμίως θα είναι όλα προϊόντα βιοτεχνολογίας!

Μ

ετά την εκρηκτική περυσινή χρονιά από πλευράς εξαγορών και συγχωνεύσεων, φέτος το ενδιαφέρον των μεγάλων φαρμακευτικών εταιρειών επικεντρώνεται στις αναδυόμενες αγορές και σε στοχευμένες συνεργασίες ή deals, που αφορούν στη βιοτεχνολογία. Θυμίζουμε ότι, το 2009, είχαμε την εξαγορά της αμερικανικής Wyeth από την ομοεθνή της Pfizer, την εξαγορά του 44% της βιοτεχνολογικής εταιρείας Genentech από τη Roche και της Schering-Plough από τη Merck. Το συνολικό ύψος των εξαγορών ξεπέρασε τα 160 δισ. δολάρια, όταν το σύνολο της παγκόσμιας αγοράς φαρμάκων έφθασε τα 780 δισ. δολ. Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, οι μεγάλες συγχωνεύσεις-εξαγορές μάλλον ανήκουν στο παρελθόν. Αντίθετα, είναι πολύ πιθανό ότι θα υπάρξουν αρκετές «συναλλαγές μεσαίου μεγέθους» και συμφωνίες αξίας έως 5 δισ. δολαρίων. Η προσοχή φαίνεται να στρέφεται τώρα κυρίως στις μεγάλες εταιρείες βιοτεχνολογίας, όπως τις Biogen Idec και Amgen αλλά και τις μικρότερες Crucell και Genzyme, οι οποίες μπορούν να δώσουν νέα ώθηση στις μεγάλες παραδοσιακές φαρμακευτικές εταιρείες. Το μέλλον ανήκει ξεκάθαρα στη βιοτεχνολογία. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Evaluate Pharma, το 2014, τα έξι φάρμακα που θα έχουν τις υψηλότερες πωλήσεις παγκοσμίως θα είναι όλα προϊόντα βιοτεχνολογίας! Πρώτο σε πωλήσεις το 2014 αναμένεται να είναι το αντικαρκινικό Avastin της Roche με έσοδα ύψους 9,23 δισ. δολαρίων. Οι επόμενες πέντε θέσεις θα καταλαμβάνονται από το Humira της Abbott Laboratories, το Rituxan της Roche, το Enbrel της Wyeth και της Amgen, το Lantus της Sanofi-Aventis και το Herceptin της Roche. Με το Remicade των Schering-Plough και J&J να καταλαμβάνει την ένατη θέση, συνολικά επτά από τα 10 πρώτα φάρμακα το 2014 θα είναι προϊόντα βιοτεχνολογίας - το 2008 ήταν πέντε και το 2000 μόνο ένα. Συνολικά, τα βιοτεχνολογικά φάρμακα θα αποτελούν το 50% των 100 φαρμάκων με τις υψηλότερες πωλήσεις το 2014! ΚΕΡΔΙΖΟΥΝ ΕΔΑΦΟΣ ΟΙ ΑΝΑΔΥΟΜΕΝΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Οι τελευταίες εκτιμήσεις της εταιρείας ανάλυσης IMS Health, αναφέρουν ότι το 2013 η παγκόσμια φαρμακευτική αγορά αναμένεται να αγγίζει το 1 τρις δολάρια! Για φέτος, έχει βελτιώσει τις αρχικές της εκτιμήσεις (λόγω της κατάστασης στις ΗΠΑ) και προβλέπει ότι η αγορά θα εμφανίσει αύξηση κατά 4%-6%, φθάνοντας τα 825 δισ. δολάρια. Ειδικά, στην αγορά των ΗΠΑ η αύξηση αναμένεται τώρα να είναι περίπου 3%-5% το 2010. Στην παγκόσμια φαρμακευτική αγορά, παρατηρείται σημαντική

36 Μάρτιος 2010

☛

ΟΙ ΕΠΤΑ «ΑΝΑΔΥΟΜΕΝΕΣ» ΑΓΟΡΕΣ (ΒΡΑΖΙΛΙΑ, ΚΙΝΑ, ΙΝΔΙΑ, ΜΕΞΙΚΟ, ΡΩΣΙΑ, Ν. ΚΟΡΕΑ ΚΑΙ ΤΟΥΡΚΙΑ) ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ ΝΑ ΕΜΦΑΝΙΣΟΥΝ ΑΥΞΗΣΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΚΑΤΑ 12%-14% ΤΟ 2010 ΚΑΙ 13%-16% ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΠΕΝΤΕ ΧΡΟΝΙΑ! ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΡΙΑ ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ Η ΚΙΝΑ ΜΕ ΑΥΞΗΣΗ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 20%. μετατόπιση της ζήτησης από τις ώριμες προς τις αναδυόμενες αγορές, καθώς οι ρυθμοί ανάπτυξης στις ώριμες αγορές σταδιακά μετριάζονται, ενώ αντίθετα οι αναπτυσσόμενες αγορές με χαμηλά μερίδια πωλήσεων παρουσιάζουν διψήφιο ρυθμό ανάπτυξης. Έτσι, οι επτά «αναδυόμενες» αγορές (Βραζιλία, Κίνα, Ινδία, Μεξικό, Ρωσία, Ν. Κορέα και Τουρκία) αναμένεται να εμφανίσουν αύξηση πωλήσεων κατά 12%-14% το 2010 και 13%-16% τα επόμενα πέντε χρόνια! Πρωταθλήτρια αναμένεται να είναι η Κίνα με αύξηση πάνω από 20%... Ο κύριος παράγοντας που περιορίζει την αύξηση της παγκόσμιας φαρμακευτικής αγοράς είναι η λήξη της πατέντας πολλών blockbusters. Κατά τα επόμενα πέντε χρόνια, προϊόντα που σήμερα έχουν υψηλές πωλήσεις, οι οποίες φθάνουν τα 137 δισ. δολάρια αναμένεται να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό των γενόσημων και δεν θα αντικατασταθούν από προϊόντα με πωλήσεις του ίδιου μεγέθους. Για παράδειγμα, το 2011 χάνει την πατέντα του το υπ’ αριθμόν 1 φάρμακο σε πωλήσεις παγκοσμίως, το Lipitor της αμερικανικής Pfizer, το οποίο πραγματοποιεί ετησίως πωλήσεις 12 δισ. δολαρίων! Ίσως έτσι γίνεται αντιληπτό γιατί η Pfizer έδωσε 64 δισ. δολάρια να εξαγοράσει τη Wyeth, που διαθέτει προϊόντα βιοτεχνολογίας με λαμπρό παρόν και μέλλον. Αν και πολλοί πιστεύουν ότι ίσως η Wyeth να μην επαρκεί... Επίσης, μέσα στην επόμενη πενταετία, οι αγορές θα επηρεαστούν από πολυάριθμες ενέργειες μείωσης του κόστους, όπως η επιβολή μείωσης των τιμών σε υπάρχοντα φάρμακα, η αύξηση των απαιτούμενων προϋποθέσεων για ασφαλιστική κάλυψη των προϊόντων και η παροχή κινήτρων στους γιατρούς και τους φαρμακοποιούς για να συνταγογραφούν γενόσημα φάρμακα. Χ

ΠΙΝΑΚΑΣ 3 ΟΙ 20 ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΗΠΑ 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Pfizer Sanofi-Aventis GlaxoSmithKline Novartis AstraZeneca Merck Johnson & Johnson Roche Eli Lilly & Co. Bristol-Myers Squibb Wyeth Schering-Plough Abbott Laboratories Takeda Bayer Schering Boehringer Ingelheim Teva* Astellas* Daiichi-Sankyo* Eisai*

44.174 40.562 37.810 35.647 30.677 25.901 24.567 23.624 19.285 17.715 17.391 16.534 16.013 13.841 13.803 13.405 10.482 9.646 7.900 7.612

ΒΑΣΕΙ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΤΟΥ 2008 - ΠΟΣΑ ΣΕ ΧΙΛ. ΔΟΛ.

ΠΙΝΑΚΑΣ 4 ΤΑ 20 ΠΡΩΤΑ ΣΕ ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΟΝΟΜΑ ΦΑΡΜΑΚΟΥ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ

Lipitor

Pfizer, Astellas Bristol Myers Squibb, Sanofi Aventis

Plavix Enbrel

Amgen, Pfizer Takeda

Advair

Diovan Avastin

GlaxoSmithKline J&J, Merck, Mitsubishi Tanabe Novartis Roche

Rituxan

Roche

Abilify Humira Herceptin Esmoprazole Zyprexa

Otsuka, BMS Abbott Roche Astra Zeneca Lilly Astra Zeneca Astellas Astra Zeneca, Shionoggi Merck Pfizer Sanofi Aventis Sanofi Aventis Takeda

Remicade

Seroquel Crestor Singulair Effexor Lantus Lovenox Actos

ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΣΕ ΔΙΣ. ΔΟΛ.

2008

2009

Χοληστερόλη

13,35

2,45

Αθηροσκλήρωση

9,40

9,29

7,66

8,00

7,65

6,20

Ρευματοειδή αρθρίτιδα κ.ά.

7,64

6,91

Υπέρταση Καρκίνος

5,74 6,01

4,82 5,92

Non Hodgkin’s λέμφωμα, ρευματοειδή αρθρίτιδα

5,40

4,75

Σχιζοφρένεια Ρευματοειδής αρθρίτιδα κ.ά. Καρκίνος μαστού Έλκος Σχιζοφρένεια

5,80 4,50 5,49 5,20 4,95

5, 60 4,72 5,02 4,69 4,91

Σχιζοφρένεια

4,64

3,60

Χοληστερόλη

4,89

4,74

Άσθμα Κατάθλιψη Διαβήτης Αντιαιμοπεταλιακός παράγοντας Διαβήτης

4,33 4,66

3,90 4,30 4,22 3,86 4,11

Ρευματοειδής αρθρίτιδα, Ψωρίαση κ.ά. Άσθμα

3,99 4,17

ΧΡΗΜΑ 37

Χ

∼ αφιέρωμα

ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΣΤΑΘΕΡΗ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑ

Η ΚΡΙΣΗ “ΦΡΕΝΑΡΕ” ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΥΡΥΖΩΝΙΚΕΣ Νέο τοπίο διαμορφώνουν η μετατόπιση του ανταγωνισμού στην παροχή υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας, η εισαγωγή καινοτομιών στην αγορά, η συνεχής προσαρμογή των οικονομικών πακέτων σε νέα δεδομένα ζήτησης και η σύγκλιση όλων των υπηρεσιών επικοινωνιών σε μια γραμμή.

∼

✒ από τον

Μάκη Αποστόλου

38 Μάρτιος 2010

Η

ολοένα αυξανόμενη διείσδυση των ευρυζωνικων υπηρεσιών στην Ελλάδα εξακολουθεί να κινεί την εγχώρια αγορά σταθερής τηλεφωνίας στη χώρα μας, καθώς οι λιγοστοί πλέον «παίκτες» του κλάδου επιδίδονται σε έναν «αδυσώπητο» πόλεμο τιμών σε πακέτα που συνδυάζουν την παροχή τηλεφωνίας και ίντερνετ (double play) προκειμένου να αποκτήσουν υψηλότερα μερίδια σε μία αγορά που τζιραρισε πέρυσι πάνω από 3,2 δισ. ευρώ. Δειλά-δειλά και ομολογουμένως με μεγάλη καθυστέρηση ελέω κρίσης, η «μάχη» έχει αρχίσει να περνάει και στις υπηρεσίες triple play (δηλαδή παροχής και ψυχαγωγίας, όπως π.χ. δορυφορικής τηλεόρασης και προβολής ταινιών). Ωστόσο για την ώρα, οι προσφορές των εταιρειών αφορούν κυρίως πακέτα double play αλλά και στη συνδυαστική παροχή κινητής και σταθερής τηλεφωνίας από την Wind-Tellas και την Vodafone-HoL με τον όμιλο του ΟΤΕ να ετοιμάζεται να τοποθετηθεί και αυτή με τη σειρά της στον τομέα αυτό μέσω της Cosmote. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, οι ρυθμοί ανάπτυξης των

ευρυζωνικών συνδέσεων στην Ελλάδα μπορεί να εμφάνισαν κάποια επιβράδυνση, ωστόσο για μία ακόμη χρονιά αυξήθηκαν. Εκτιμάται ότι ήδη έχουν ξεπεράσει το «φράγμα» των 2.000.000 συνδέσεων, αν σκεφθούμε ότι το 2009 έκλεισε με 1.916.630 συνδέσεις (διείσδυση 17,02% στον πληθυσμό). Η κρίση βέβαια δεν άφησε ανεπηρέαστη και την ανάπτυξη των ευρυζωνικών υπηρεσιών στη χώρα μας καθώς το β΄ εξάμηνο του 2009 οι συνδέσεις αυξήθηκαν κατά 113.845 γραμμές έναντι 246.820 στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου. Όπως επισημαίνει σε πρόσφατη μελέτη της για τον κλάδο η Hellastat, στον τομέα της σταθερής τηλεφωνίας καταγράφεται μείωση του όγκου εξερχόμενων κλήσεων και πτώση της αξίας της αγοράς, ενώ αναφορικά με τη διάδοση της ευρυζωνικότητας, τονίζεται ότι, τα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά δυσχεραίνουν την επέκταση στην περιφέρεια (αν και ήδη η γεωγραφική κάλυψη αγγίζει το 90%). Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ωστόσο, τα στοιχεία της Cocom για την πορεία της ευρυζωνικότητας στην Ευρώπη δείχνουν ότι η Ελλάδα παρουσίασε στο διάστημα 30/6/2008-30/6/2009 την τέταρτη μεγαλύτερη αύξηση αριθμού ευρυζωνικών γραμμάων ανά κάτοικο μεταξύ των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αναφορικά με τις μελλοντικές προοπτικές της σταθερής στην Ελλάδα, η Hellastat εκτιμά ότι η μετατόπιση του ανταγωνισμού στην παροχή υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας, η εισαγωγή καινοτομιών στην αγορά, η συνεχής προσαρμογή των οικονομικών πακέτων σε νέα δεδομένα ζήτησης και η σύγκλιση όλων των υπηρεσιών επικοινωνιών σε μια γραμμή θα διαμορφώσουν το τοπίο στον κλάδο. Στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας, ο οποίος συνδέεται σε αρκετά πακέτα με αυτόν της σταθερής, θα πρέπει να υπογρμμιστεί ο κορεσμός που έχει επιφέρει η πολύ μεγάλη γεωγραφική και πληθυσμιακή κάλυψη. Με 20 εκατομμύρια συνδέσεις, ονομαστική διείσδυση στον πληθυσμό της τάξης του 170%, κάλυψη σχεδόν στο 100% της ελληνικής επικράτειας, θεωρείται ότι στην ουσία δεν υφίστανται πλέον νέοι πελάτες και συνεπώς περιθώρια μεγαλύτερης ανάπτυξης, ενώ οι νέες συνδέσεις εμφανίζουν συνεχή κάμψη. Ο συνεχής τιμολογιακός πόλεμος πάντως έχει οδηγήσει σε μείωση εσόδων, ενώ παράλληλα τα ARPU και τα περιθώρια κερδοφορίας υποχωρούν. Παράλληλα, η αλλαγή του τρόπου φορολόγησης έχει, επίσης, δυσμενείς επιπτώσεις στο μέσο κόστος διατήρησης και χρήσης του κινητού. ΧΡΗΜΑ 39

Χ αφιέρωμα ∼ Τηλεπικοινωνίες - σταθερή τηλεφωνία

∼

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ∼

∼ ΟΤΕ ∼ ∼ ΠΤΩΤΙΚΟ ΤΟ 2009 ∼ Ξεκινώντας από τον αδιαμφισβήτητο leader του κλάδου, τον ΟΤΕ, σημειώνεται ότι το τέταρτο τρίμηνο του 2009, ο Οργανισμός συνέχισε να προωθεί δυναμικά, τα οικονομικά προγράμματα ομιλίας σε ακόμη πιο ανταγωνιστικές τιμές. Ο αριθμός των νέων πελατών των προγραμμάτων Conn-x Talk παρέμεινε υψηλός και στο τέταρτο τρίμηνο του 2009, καθώς περισσότεροι από το 37% των πελατών ευρυζωνικών υπηρεσιών Conn-x επιλέγουν προγράμματα Conn-x Talk. Παράλληλα, τον περασμένο Οκτώβριο, ο ΟΤΕ διέθεσε ένα προϊόν που συνδυάζει ευρυζωνικό internet και ομιλία με συνολική τιμή 43,90 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του παγίου της τηλεφωνικής γραμμής PSTN. Ωστόσο, όπως επισημαίνει η διοίκηση του ομίλου, ενώ το συγκεκριμένο προϊόν επιτρέπει εν μέρει στον ΟΤΕ να ανταποκριθεί τιμολογιακά σε ανταγωνιστικές προτάσεις, εν τούτοις η εταιρεία παραμένει εγκλωβισμένη από ρυθμιστικούς περιορισμούς και το ανταγωνιστικό περιβάλλον κατευθύνει τους πελάτες προς την επιλογή των πιο οικονομικών προϊόντων που 40 Μάρτιος 2010

διαθέτει η αγορά. Αναφορικά με την υπηρεσία Χονδρικής Μίσθωσης Γραμμών (WLR) της εταιρείας, αυτή συνέχισε να αναπτύσσεται ραγδαία το τέταρτο τρίμηνο, με πελάτες που ανήλθαν σε 42.000 στο τέλος του έτους. Από την άλλη πλευρά συνεχίστηκε η απώλεια γραμμών PSTN και ISDN στα επίπεδα των προηγούμενων τριμήνων. Ακόμη, κατά τη διάρκεια του δ΄ τριμήνου του 2009, ο ΟΤΕ επέκτεινε τη διαθεσιμότητα της υπηρεσίας συνδρομητικής τηλεόρασης σε 60 αστικές περιοχές σε όλη τη χώρα. Το Δεκέμβριο 2009, περισσότεροι από 16.000 πελάτες είχαν επιλέξει τις υπηρεσίες IPTV του ΟΤΕ. Σε ό,τι αφορά στην εγχώρια αγορά ADSL, το μερίδιο αγοράς του ΟΤΕ στη λιανική διαμορφώθηκε σε 50% περίπου. Ακόμη, κατά τη διάρκεια του 2009, o OTE διατήρησε το μερίδιο του στις υπηρεσίες φωνής και connectivity και ενίσχυσε σημαντικά την παρουσία του στην αγορά των υπηρεσιών δεδομένων (30% αύξηση σε ΙP VPN συνδέσεις) και στην παροχή υπηρεσιών systems integration. Η εταιρεία ανέλαβε το δ΄ τρίμηνο, έναν αριθμό μεγάλων έργων από επιχειρήσεις, ιδιαίτερα του χρηματοοικονομικού και τραπεζικού κλάδου. Ρίχνοντας, τέλος, μια ματιά στα έσδοα του ομίλου διαπιστώνουμε ότι κατά το δ΄ τρίμηνο του 2009, τα έσοδα από την τηλεφωνία στην Ελλάδα μειώθηκαν κατά 8,3%, ως αποτέλεσμα της απώλειας γραμμών PSTN και ISDN, ενώ οι μειώσεις στα τέλη διασύνδεσης της κινητής επηρέασαν τα έσοδα από κλήσεις σταθερό προς κινητό (μειώθηκαν κατά σχεδόν 25% στο τρίμηνο). Αντίθετα, τα έσοδα της διεθνούς τηλεφωνίας αυξήθηκαν κατά 4% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό τρίμηνο, κυρίως λόγω των υψηλότερων εσόδων από τη κίνηση διεθνούς τηλεφωνίας και από διεθνείς παρόχους. Ακόμη, τα έσοδα από υπηρεσίες ADSL και LLU ήταν αυξημένα το δ’ τρίμηνο του 2009 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2008, λόγω της συνεχιζόμενης ανάπτυξης της ευρυζωνικής αγοράς, ενώ τα τέλη διασύνδεσης καθώς και τα έσοδα από μισθωμένες γραμμές μειώθηκαν στο τρίμηνο, λόγω των μειώσεων στα τέλη χονδρικής που επιβλήθηκαν κατά το β’ τρίμηνο του 2009. Τέλος, συνέχισαν να μειώνονται τα έσοδα του Οργανισμού από πωλήσεις τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού.

☛

ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΚΙΝΗΤΗΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑΣ, Ο ΟΠΟΙΟΣ ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΣΕ ΑΡΚΕΤΑ ΠΑΚΕΤΑ ΜΕ ΑΥΤΟΝ ΤΗΣ ΣΤΑΘΕΡΗΣ,ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΣΘΕΙ Ο ΚΟΡΕΣΜΟΣ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΕΠΙΦΕΡΕΙ Η ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΚΑΙ ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΗ ΚΑΛΥΨΗ. ∼ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΦΕΤΙΝΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ ∼ Αναφορικά με το 2010, ο όμιλος του ΟΤΕ αναμένει τα έσοδά του, σε όλες τις αγορές δραστηριοποίησης, να συνεχίσουν να επηρεάζονται από τις δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, από τη μείωση της κατανάλωσης, τον αυξημένο ανταγωνισμό και από τους ρυθμιστικούς περιορισμούς που επηρεάζουν τη δυνατότητά του να αντεπεξέλθει στις παραμέτρους αυτές. «Η διοίκηση του ΟΤΕ θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια να ελαχιστοποιήσει την συρρίκνωση των εσόδων και να υπερασπίσει την κερδοφορία του ομίλου, όπως αυτή αποτυπώνεται στο προσαρμοσμένο περιθώριο λειτουργικής κερδοφορίας EBITDA. Η διοίκηση του ομίλου θα εστιάσει φέτος την προσπάθειά του στην αύξηση των εσόδων του στη συνδρομητική τηλεόραση (IPTV) αλλά και στην αγορά του ADSL, παρότι, όπως αναφέρθηκε, λόγω της κρίσης η αγορά αυτήν τη στιγμή εμφανίζει χαμηλή κινητικότητα. Μέρος των επενδύσεων που απαιτούνται για την ανάπτυξη των παραπάνω τομέων, στους παραπάνω τομείς, ο ΟΤΕ προτίθεται να το καλύψει από την εξοικονόμηση που θα προκύψει λόγω της καταβολής μειωμένου μερίσματος για την χρήση του 2009. Παράλληλα, στα σχέδια της διοίκησης του Οργανισμού περιλαμβάνεται και η περαιτέρω μείωση του κόστους προσωπικού στο σύνολο του ΟΤΕ. Μάλιστα, ήδη έχει ξεκινήσει σε θυγατρικές του εξωτερικού η εφαρμογή προγραμμάτων μείωσης του προσωπικού ώστε να υπάρξει εξοικονόμηση πόρων. Σε ό,τι αφορά τέλος στην ανάπτυξη δικτύου οπτικής ίνας, ο πρόεδρος της εισηγμένης κ. Παναγής Βουρλούμης, στο περιθώριο ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων του 2009, δήλωσε ότι αρχικώς υπήρξε μεγάλη πίεση στον ΟΤΕ για την ανάπτυξη δικτύου οπτικών ινών, το οποίο θα έφτανε σε περισσότερα σπίτια απ’ όσα υπάρχουν στην Ελλάδα. Ωστόσο, σημείωσε πως η πίεση αυτή προς τον Οργανισμό δεν υφίσταται πλέον και ο κυβερνητικός σχεδιασμός έχει μετατεθεί χρονικά προς τα πίσω. Αντί αυτού, ο Οργανισμός έχει προτείνει την ανάπτυξη δικτύου VDSL, η οποία όμως για την ώρα δεν προχωράει, καθώς είναι ορατός ο φόβος, ο ρυθμιστής να υποχρεώσει τον ΟΤΕ να προβεί στην ενοικίαση του δικτύου αυτού έναντι πολύ χαμηλού τιμήματος, εξέλιξη όμως η οποία απειλεί με… απαξίωση την επένδυση μην επιτρέποντας ουσιαστικά την εμπορική εκμετάλλευση. Τη δεδομένη στιγμή πάντως, η εταιρεία βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με πολλούς δήμους προκειμένου να εξασφαλίσει δικαιώματα διέλευσης του δικτύου του από αυτούς και εφόσον αυτό γίνει τότε θα ξεκινήσει η εγκατάσταση του δικτύου.

∼ CΟΝΝ-X ∼ Μία ολοκληρωμένη λύση Internet – Ομιλίας – Τηλεόρασης προσφέρει για πρώτη φορά από τον Φεβρουάριο ο ΟΤΕ στους οικιακούς του πελάτες. Με 49,90 ευρώ/μήνα, οι πελάτες μπορούν να έχουν και Internet και δωρεάν ομιλία και υπηρεσίες τηλεόρασης. Αναλυτικά, η συγκεκριμένη προσφορά περιλαμβάνει: ∼ απεριόριστο

Internet Conn-x στα 2 Mbps, ∼ 180 λεπτά/ μήνα αστικές και υπεραστικές κλήσεις εντός και εκτός δικτύου ΟΤΕ, ∼ Conn-x

TV, τη συνδρομητική τηλεόραση από τον ΟΤΕ, με πρόσβαση σε 47 ψηφιακά τηλεοπτικά κανάλια και στις υπηρεσίες Video on Demand, Film Express και Film Club και ∼ πάγιο

απλής τηλεφωνικής σύνδεσης (PSTN), Παράλληλα, οι πελάτες μπορούν να συνθέσουν το δικό τους πακέτο για τη διασκέδαση στο σπίτι τους, επιλέγοντας την ταχύτητα Conn-x και το πακέτο Ομιλίας που ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες τους. Έτσι, για παράδειγμα, με 7,60 ευρώ επιπλέον (57,5 ευρώ / μήνα) οι πελάτες μπορούν να έχουν υψηλότερη ταχύτητα Conn-x στα 8 Mbps και απεριόριστες αστικές και υπεραστικές κλήσεις εντός και εκτός δικτύου ΟΤΕ. ∼ FORTNET - NOVA ∼ ∼ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑ ∼ Η ενοποίηση των υπηρεσιών Συνδρομητικής Τηλεόρασης καθώς και η βελτίωση των αποτελεσμάτων στις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες συνεισφέρουν στη βελτίωση όλων των βασικών οικονομικών μεγεθών του ομίλου. Στο εννεάμηνο του 2009, τα έσοδα της Forthnet ανέρχονταν σε 93,2 εκατ. ευρώ ενώ τα EBITDA σε 16,8 εκατ. ευρώ, αυξάνοντας περαιτέρω τους συνδρομητές της. Ακόη, το περιθώριο EBITDA στο γ’ τρίμηνο έφθανε το 18%, έναντι 13% (pro forma) στο 2008, ενώ ο όμιλος είχε θετικές λειτουργικές ταμιακές ροές ύψους 18,5 εκατ. ευρώ. Οι τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 25,7% στα 46,4 εκατ. ευρώ, ενώ ισχυρά ήταν τα οικονομικά αποτελέσματα και για τις υπηρεσίες συνδρομητικής τηλεόρασης. Πιο αναλυτικά, με βάση τα στοιχεία εννεαμήνου του 2009, η Forthnet κατείχε την πρώτη θέση στην παροχή υπηρεσιών ΑΠΤΒ, με εκτιμώμενο συνολικό μερίδιο αγοράς 30,9% ενώ εκτιΧΡΗΜΑ 41

Χ αφιέρωμα ∼ Τηλεπικοινωνίες - σταθερή τηλεφωνία μάται ότι κατά τη διάρκεια του γ’ τριμήνου του 2009, απέσπασε συνολικά το 34% των νέων συνδρομητών. Στις συνδυασμένες υπηρεσίες τηλεφωνίας, ο αριθμός συνδρομητών Broadband στο τέλος Σεπτεμβρίου 2009 ανέρχονταν στους 333.727, με 31.069 να προστίθενται στο 3ο τρίμηνο. Η μετατόπιση του κέντρου βάρους από την μεταπώληση στην ΑΠΤΒ και η συνεχής αύξηση της συνδρομητικής βάσης, είχε ως αποτέλεσμα τη συνεχή βελτίωση της λειτουργικής κερδοφορίας. Η τάση αυτή ενισχύθηκε και κατά το γ’ τρίμηνο με το περιθώριο EBITDA να αυξάνεται σε 15,4% από 11,9 % στο β’ τρίμηνο του 2009. Για το γ’ τρίμηνο του 2009 οι Τηλεπικοινωνιακές Υπηρεσίες παρουσίαζαν έσοδα 46,4 εκατ. ευρώ καταγράφοντας αύξηση 25,7% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2008. Οι υπηρεσίες ΑΠΤΒ θεωρούνται ο κύριος μοχλός ανάπτυξης καθώς αποτελούν την σημαντικότερη πηγή εσόδων του ομίλου. Οι κεφαλαιακές επενδύσεις κορυφώθηκαν στο γ’ τρίμηνο φθάνοντας τα 25,8 εκατ. ευρώ καθώς σχεδόν ολοκληρώθηκαν οι επιδοτούμενες επενδύσεις των περιφερειακών δικτύων. Τέλος, η ψηφιακή συνδρομητική βάση του ομίλου στην Ελλάδα (Nova) έφτασε τους 310.726 πελάτες, που αποτελεί ιστορικό υψηλό. ∼ DOUBLE PLAY + NOVA ∼ Η τελευταία προσφορά της Forthnet (για εγγραφές μέχρι 20/3) αφορούσε στην παροχή απεριόριστου broadband ADSL, απεριόριστων αστικών και υπεραστικών κλήσεων, 60 λεπτών ομιλίας προς κινητά και ψηφιακή τηλεόραση για όλη την οικογένεια στην τιμή των 39,90 ευρώ το μήνα. Συγκεκριμένα το πακέτο Forthnet2play + nova start pack προσέφερε: ∼ απεριόριστο γρήγορο broadband ADSL έως 24Mbps ∼ 60 λεπτά /μήνα προς εθνικά κινητά ∼ απεριόριστες κλήσεις σε σταθερά σε όλη την Ελλάδα ∼ απεριόριστες κλήσεις σε σταθερά σε 43 χώρες ∼ ασύρματη broadband πρόσβαση στα Forthnet HotSpot ∼ 4 αθλητικά κανάλια, 4 ντοκιμαντέρ, 3 παιδικά, 2 μουσικά, 10 ειδησεογραφικά, 4 κανάλια μόδας και ψυχαγωγίας, τα μεγαλύτερα ελληνικά κανάλια ελεύθερης λήψης και περισσότερα από 150 ελεύθερα δορυφορικά κανάλια από όλο τον κόσμο. Τέλος ο αποκωδικοποιητής δινόταν με 49 ευρώ και δώρο το δορυφορικό πιάτο.

42 Μάρτιος 2010

∼ WIND - TELLAS ∼ ∼ ΣΤΑΘΕΡΗ, ΚΙΝΗΤΗ & INTERNET ΜΑΖΙ ∼ Με μία προσφορά που λήγει στις 3 Απριλίου, η Wind προσφέρει την πιο ολοκληρωμένη λύση επικοινωνίας σε όσους συνδρομητές συνδυάσουν κνητή – σταθερή και Internet (ADSL) από το δίκτυο της με τιμές που ξεκινούν από 42,90 ευρώ το μήνα. Επιλέγοντας την παραπάνω συνδυαστική πρόταση οι συνδρομητές καλύπτουν πλήρως τις τηλεπικοινωνιακές τους ανάγκες αφού θα επωφεληθούν και από μοναδικές προσφορές όπως: ∼ δωρεάν συσκευή κινητού (ανάλογα με το πάγιο σύνδεσης κινητής τηλεφωνίας για συγκεκριμένες συσκευές), ∼ δωρεάν ασύρματο τηλέφωνο (Dect) Panasonic, ∼ δωρεάν wi-fi router ∼ και επί πλέον έκπτωση από 10 έως και 20 ευρώ στο πάγιο του κινητού τους κάθε μήνα για πάντα Πιο αναλυτικά, οι συνδρομητές WIND μπορούν να αποκτήσουν δωρεάν τον παραπάνω εξοπλισμό επικοινωνίας εάν συνδυάσουν: -Ένα από τα προγράμματα WIND XS, S, M, L, XL1000, XL, XXL, 3XL ή WIND 100, WIND 140, WIND 200, WIND 250 και -Ένα από τα προγράμματα Tellas Double Play Unlimited, Tellas Double No Limit, Tellas Double Play Best Price. Σημειώνεται ότι η προσφορά των 42,90 ευρώ προκύπτει από το συνδυασμό του WIND XS, του Tellas Double Play No limit μείον 10 ευρώ έκπτωση από την Υπηρεσία «Κινητό + Σταθερό+Internet». ∼ NO LIMIT ∼ Στις αρχές του 2010, η WIND Ελλάς, ο μοναδικός πάροχος στην Ελλάδα που προσφέρει υπηρεσίες κινητής, σταθερής τηλεφωνίας και Internet παρουσίασε την υπηρεσία Tellas Telephony No limit δίνοντας για πρώτη φορά απεριόριστες αστικές και υπεραστικές κλήσεις στην τιμή των 22,90 ευρώ το μήνα. Το Tellas Telephony No limit συνδυάζει την ελευθερία απεριόριστης χρήσης του σταθερού τηλεφώνου προς όλους τους σταθερούς προορισμούς εντός Ελλάδας με τον έλεγχο του κόστους της επικοινωνίας ενός νοικοκυριού. Επί πλέον, ο συνδυασμός της συγκεκριμένης υπηρεσίας με κινητό WIND προσφέρει 5 ευρώ έκπτωση για πάντα στο λογαριασμό της κινητής τηλεφωνίας και 10 ευρώ αν πρόκειται για οικογενειακό πρόγραμμα. Όλα αυτά με ένα μόνο λογαριασμό για την κινητή

Χ αφιέρωμα ∼ Τηλεπικοινωνίες - σταθερή τηλεφωνία ☛

Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥ ΟΤΕ ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ “ΕΓΚΛΩΒΙΣΜΕΝΗ” ΑΠΟ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΕΙ ΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ. και σταθερή τηλεφωνία. Σημειώνεται ότι η υπηρεσία Tellas Telephony No limit παρέχει ακόμα εντελώς δωρεάν μία σειρά ψηφιακών δυνατοτήτων όπως: αναγνώριση κλήσης, απόκρυψη, φραγή, προώθηση, αναμονήκράτηση. Αξίζει ακόμη να αναφέρουμε ότι οι συνδρομητές έχουν τη δυνατότητα προαιρετικά να ενεργοποιήσουν και την υπηρεσία Ιnternet ADSL χωρίς καμία επιπλέον χρέωση (Προαιρετική υπηρεσία με χρονοχρέωση). Παράλληλα, η ανάπτυξη του δικτύου σταθερών επικοινωνιών της WIND εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς καλύπτοντας σήμερα την Αττική, τη Θεσσαλονίκη και περισσότερες από 75 μεγάλες πόλεις σε 48 νομούς της χώρας παρέχοντας αξιόπιστες υπηρεσίες σε όλη τη χώρα. ∼ VODAFONE - HOL ∼ ∼ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΚΙΝΗΤΗΣ ΜΕ ΣΤΑΘΕΡΗ ∼ Συνδυάζοντας κινητή τηλεφωνία από τη Vodafone με σταθερή και Internet από την hellas online, οι συνδρομητές μπορούν να απολαμβάνουν έως και 20 ευρώ έκπτωση κάθε μήνα, για πάντα. Υπάρχει ένας συνδυασμός προγραμμάτων Vodafone και hellas online που καλύπτουν τις ανάκες του κάθε καταναλωτή: Κινητό Vodafone + Σταθερό hellas online (HOL Telephony) ή Κινητό Vodafone + Σταθερό + Internet hellas online (HOL Double Play). ∼ ΝΕΑ ΠΑΚΕΤΑ ∼ Η Hellas OnLine, ένας από τους ισχυρότερους παρόχους ολο-

44 Μάρτιος 2010

κληρωμένων ευρυζωνικών υπηρεσιών στην Ελλάδα, παρουσίασε πριν από μερικές εβδομάδες τα νέα πακέτα επικοινωνίας hol telephony GR και hol double-play GR, τα οποία ανταποκρίνονται στις ανάγκες κάθε συνδρομητή. Έτσι, τα νέα πακέτα απευθύνονται σε όλους όσους θέλουν να κάνουν απεριόριστες κλήσεις προς σταθερά, σε όλη την Ελλάδα και για όλο το 24ωρο, με ακόμα χαμηλότερες χρεώσεις. Συγκεκριμένα, τα νέα πακέτα hol double-play GR και hol telephony GR προσφέρουν απεριόριστες αστικές και υπεραστικές κλήσεις σε ιδιαίτερα ανταγωνιστικές τιμές: ∼ hol telephony GR, στα 22,90 ευρώ / μήνα, ∼ hol double-play GR, στα 32,90 ευρώ / μήνα Το hol double play GR συνδυάζει απεριόριστο και γρήγορο adsl internet έως 24Mbps, ενώ συνοδεύεται και με δωρεάν ασύρματο (wifi) εξοπλισμό. Τέλος, οι συνδρομητές που θα εγγραφούν στη συνδυαστική προσφορά hol – Vodafone, μπορούν να επωφεληθούν με έκπτωση 5 ευρώ στο λογαριασμό τους hellas online και έως και 15 ευρώ στο λογαριασμό του κινητού τους Vodafone κάθε μήνα, για πάντα. ∼ ON TELECOMS ∼ ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ ΣΤΟ DOUBLE PLAY Η τελευταία προσφορά της On στις αρχές Φεβρουαρίου αφορούσε στην επιλογή μέσα από μία μεγάλη γκάμα συνδυασμών απεριόριστης τηλεφωνίας και double play, η οποία μπορούσε να χαρίσει στους συνδρομητές μηνιαίο πάγιο 19,90 ευρώ για 3 μήνες, χωρίς πάγιο ΟΤΕ, δωρεάν τέλος ενεργοποίησης, αξίας 34,90 ευρώ για υπάρχουσες τηλεφωνικές γραμμές και δωρεάν ασύρματο εξοπλισμό (Wi-Fi ADSL modem/router), στους πελάτες που θα επέλεγαν οποιονδήποτε από τους Double Play συνδυασμούς. Στην προσφορά συμπεριλαμβάνονταν και οι συνδυασμοί που προσφέρουν δωρεάν απεριόριστες κλήσεις προς όλα τα σταθερά στην Ελλάδα και προς 43 διεθνείς προορισμούς, 60 δωρεάν λεπτά ομιλίας προς εθνικά κινητά και πραγματικά γρήγορο και απεριόριστο ADSL Internet έως 24Mbps. Υπενθυμίζεται ότι η Οn Telecoms, προσφέρει δωρεάν στους συνδρομητές της, τις πιο δημοφιλείς ψηφιακές ευκολίες, όπως η αναγνώριση, η προώθηση, η αναμονή και η απόκρυψη κλήσεων. ∼ DEAL ME ΤΗΝ VIVODI ∼ Τον περασμένο Σεπτέμβριο, υπεγράφη η συμφωνία εξαγοράς του 100% της Vivodi Telecom από την Οn Telecoms. Βασικός άξονας της συμφωνίας είναι η στρατηγική δημιουργία ισχυρότερων παικτών στην εγχώρια αγορά των τηλεπικοινωνιών. Η Vivodi θα λειτουργεί ως θυγατρική της Οn και θα αποτελέσει τον επενδυτι-

κό βραχίονα ανάπτυξης των δραστηριοτήτων της εταιρείας εκτός Λεκανοπεδίου Αττικής, επεκτείνοντας το δίκτυό της στο βόρειο τμήμα της χώρας ξεκινώντας άμεσα από τη Θεσσαλονίκη. Με την ενοποίηση αυτή, η Vivodi πρόσθεσε στη συνδρομητική βάση της ΟΝ περίπου 35.000 πελάτες LLU και 65.000 προεπιλογής φορέα, από τους οποίους σημαντικός αριθμός είναι μεγάλες επιχειρήσεις, οργανισμοί και επαγγελματίες που επί σειρά ετών εμπιστεύονται την Vivodi τόσο στις υπηρεσίες φωνής όσο και του «γρήγορου Internet». Σημειώνεται παράλληλα ότι, η Vivodi ήταν από τις πρώτες εταιρείες μαζί με την On που προσέφεραν στην Ελλάδα καινοτόμες υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας, όπως η καλωδιακή τηλεόραση. ∼

ALGONET - NET ONE ∼

∼ ONE BILL ∼ Η Algonet παρουσίασε πρόσφατα τη νέα προσφορά ONE BILL για το σπίτι, που προσφέρει απεριόριστες εθνικές κλήσεις, μια ώρα κλήσεις προς κινητά και -επιπλέον- περιλαμβάνει και το πάγιο της γραμμής ΟΤΕ. Η υπηρεσία απευθύνεται σε όσους επιθυμούν να επικοινωνούν απεριόριστα, αλλά με ένα συγκεκριμένο μηνιαίο πάγιο που θα περιλαμβάνει και το πάγιο της γραμμής ΟΤΕ. Με 28,50 ευρώ για την PSTN ή 30 ευρώ για τη διπλή ISDN OTE (τελική τιμή που περιλαμβάνει και το ΦΠΑ) το ONE BILL προσφέρει: ∼ δωρεάν απεριόριστες εθνικές κλήσεις κάθε μέρα και ώρα ∼ μία ώρα δωρεάν κλήσεων προς κινητά Ελλάδος ∼ ένα λογαριασμό, τόσο για τη γραμμή ΟΤΕ όσο και για τις κλήσεις Algonet ∼ δώρο το κόστος ενεργοποίησης της υπηρεσίας των 39 ευρω, για παραμονή στο πρόγραμμα έως 12 μήνες ∼ δωρεάν απεριόριστες κλήσεις σε 30 χώρες του εξωτερικού με 3 ευρώ επιπλέον.

Τέλος για ια όσους καταναλωτές επιθυμούν ευρυζωνική πρόσβαση στο διαδίκτυο DSL Internet, η υπηρεσία ONEBILL μπορεί να συνδυαστεί και με Internet στην υπάρχουσα γραμμή ΟΤΕ. Συγκεκριμένα, το ONEBILL DSL παρέχει όλες τις παραπάνω υπηρεσίες καθώς και DSL: ∼ 2Mbps/256kbps DSL Internet με 44,60 ευρώ το μήνα ∼ 8Mbp/384kbps DSL Internet με 49,90 ευρώ το μήνα ∼ 24Mbps/1Mbps DSL Internet με 55,40 ευρώ το μήνα. ∼ CYTA ∼ ∼ ΝΕΟΣ ΠΑΙΚΤΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ∼ Η Cyta Ελλάδας υλοποιεί δυναμική στρατηγική ανάπτυξης στην ελληνική αγορά με στόχο να φθάσει τους 100.000 συνδρομητές κατά τη φετινή χρονιά. Για τη διετία 2010-2011 προγραμματίζει επενδύσεις 80 εκατ. ευρώ οπότε και εκτιμά ότι θα αρχίσει να καταγράφει θετικό EBITDA. H θυγατρική του Εθνικού Οργανισμού Τηλεπικοινωνιών Κύπρου, συμπλήρωσε ένα χρόνο παρουσίας στην χώρα και σύμφωνα με την Διοίκηση στόχοι για τη φετινή χρονιά είναι η πλήρης κάλυψη της Θεσσαλονίκης και η ενδυνάμωση της παρουσίας της στην Αττική. Μάλιστα, η εταιρεία επιδιώκει την δραστηριοποίησή της και στην αγορά της κινητής τηλεφωνίας όπου αναζητά εμπορικές συμφωνίες. Σημειώνεται ότι, σήμερα η εταιρεία έχει παρουσία στην Κρήτη, στα Γρεβενά, στην Πέλλα, στην Κοζάνη, στην Καστοριά, και σε άλλες περιοχές της Βόρειας Ελλάδος, ενώ στα τέλη του 2009 ξεκίνησε τη δραστηριότητά της στη Θεσσαλονίκη. Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή της εταιρείας κ. Μιχάλη Αχιλλέως, η εταιρεία αριθμεί περισσότερους από 45.000 συνδρομητές. Σε ό,τι αφορά το δίκτυο, ο τηλεπικοινωνιακός πάροχος έχει αναπτύξει ήδη 1.636 χλμ. οπτικής ίνας ενώ περισσότερα από 430 χλμ. είναι το υπό κατασκευή δίκτυο. Χ

ΧΡΗΜΑ 45

Χ

∼ αφιέρωμα

Μ 46 Μάρτιος 2010

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

ΣΕ ΠΟΡΕΙΑ…ΦΘΙΝΟΥΣΑ Με μελανά χρώματα περιγράφουν οι επαγγελματίες του κλάδου τις προοπτικές της ελληνικής τουριστικής βιομηχανίας για το 2010 καθώς η οικονομική κρίση, η αρνητική διεθνής εικόνα, τα πρόσφατα μέτρα και η παντελής έλλειψη σχεδιασμού απαξιώνουν συνεχώς το εγχώριο τουριστικό προϊόν.

Μ

✒

από τον Γιώργο Καλούµενο

είωση της τουριστικής κίνησης, μεγαλύτερη του μέσου όρου της Κοινότητας, καταγράφουν τα στοιχεία της Eurostat για την Ελλάδα το 2009. Σύμφωνα με τα κοινοτικά στοιχεία, οι συνολικές διανυχτερεύσεις σε ξενοδοχεία και άλλα τουριστικά καταλύματα (διαμερίσματα, δωμάτια, ξενώνες κ.λπ.) ανήλθαν το 2009 στην Ελλάδα σε 59,5 εκατομμύρια, εκ των οποίων 42,6 εκατ. αφορούσαν μη κατοίκους της χώρας (τουρίστες) και 17 εκατ. εγχώριους τουρίστες.Σε σχέση με το 2008 πρόκειται για μια υποχώρηση του αριθμού των διανυκτερεύσεων της τάξης του 7,3%, ενώ ο μέσος όρος στην Κοινότητα ήταν 5,1%. Με εξαίρεση την Κύπρο και τη Μάλτα, στις οποίες η μείωση ήταν πολύ μεγαλύτερη (19,7% και 13,3% αντίστοιχα), η Ελλάδα εμφανίζει χειρότερες επιδόσεις από τους βασικούς ανταγωνιστές της στην περιοχή της Μεσογείου και συγκεκριμένα την Ιταλία

(μείωση 4,3%), τη Γαλλία (-6,5%), και την Ισπανία (6,5%). Αναφορικά με τους μη κατοίκους, δηλαδή του ξένους τουρίστες, η μείωση των διανυκτερεύσεων στην Ελλάδα ήταν σαφώς μεγαλύτερη, φτάνοντας το 9,9% σε σχέση με το 2008. Αντίθετα ο εγχώριος τουρισμός σημείωσε αύξηση των διανυκτερεύσεων κατά 0,9%. Όπως προκύπτει από τα κοινοτικά στοιχεία που αφορούν τις διανυχτερεύσεις ανά περίοδο, το διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου 2009 καταγράφηκε μείωση 7,7%, το διάστημα Μαΐου-Αυγούστου μείωση 6,9% και το διάστημα ΣεπτεμβρίουΔεκεμβρίου μείωση 8,3%. Στο σύνολο της Κοινότητας οι συνολικές διανυκτερεύσεις ανήλθαν 1,5 δισεκατομμύριο, εκ των οποίων 658,3 εκατ. αφορούσαν μη κατοίκους (ξένους τουρίστες) και 837,9 εκατ. εγχώριο τουρισμό. Πρώτη σε αριθμό διανυκτερεύσεων μεταξύ των λεγόμενων τουριστικών χωρών ήταν η Ισπανία με 251,1 εκατ. διανυκτερεύσεις, ενώ ακολούθησαν η Ισπανία με 237,7 εκατ. και η Γαλλία με 191,2 εκατ. διανυκτερεύσεις. ΧΡΗΜΑ 47

Χ αφιέρωμα ∼ Τουριστική αγορά

ΑΝΤΖΕΛΑ ΓΚΕΡΕΚΟΥ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΟΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ

Α

πό την πορεία του Τουρισμού τα επόμενα δύο χρόνια, εξαρτάται εν πολλοίς το αν η χώρα θα καταφέρει συνολικά να μπει ξανά σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Αυτό επεσήμανε μεταξύ άλλων η υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού Άντζελα Γκερέκου από το βήμα της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του Συνδέσμου Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων στις αρχές Μαρτίου υπογραμμίζοντας ότι ο Τουρισμός είναι αυτή τη στιγμή για τη χώρα, ένα από τα ελάχιστα πεδία που μπορούν να παίξουν καταλυ-

τικό ρόλο στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Αφού τόνισε ότι τα προβλήματα του Τουρισμού είναι και αυτά υπαρκτά και τα σοβαρότερα από αυτά, έχουν δομική μορφή και δεν είναι εύκολο να λυθούν ακαριαία στάθηκε στους στόχους της νέας τουριστικής ηγεσίας. Η κ. Γκερέκου έκανε λόγω για μια ολοκληρωμένη στρατηγική, η οποία θα βασίζεται στους εξής πυλώνες: ∼ Νομοθετικό πλαίσιο και περιορισμός της γραφειοκρατίας ∼ «Πράσινη» τουριστική ανάπτυξη ∼ Επαναπροσδιορισμός του «εθνικού στρατηγικού σχεδιασμού για το marketing» ∼ Αναβάθμιση και διεύρυνση του προσφερόμενου τουριστικού προϊόντος ∼ Επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου με στόχο την προσέλκυση τουριστών σε δωδεκάμηνη βάση Μάλιστα η υφυπουργός προς την κατεύθυνση της διεύρυνσης του προσφερόμενου τουριστικού προϊόντος, τόνισε ότι αυτό θα πραγματωθεί, όπως είπε, μέσα από την καθιέρωση εναλλακτικών μορφών τουρισμού, όπως ο αγροτικός, ο θαλάσσιος, ο αθλητικός, ο γαστρονομικός, ο οινικός, ο συνεδριακός κ.ά.

ΟΙ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΝΙΚΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣ ΣΕΤΕ

ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΝΑ ΣΥΝΟΔΕΥΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ

Ο

Νίκος Αγγελόπουλος Πρόεδρος ΔΣ του ΣΕΤΕ έστειλε επιστολή στον κ. Γ. Παπανδρέου, Πρόεδρο της Κυβέρνησης, τον κ. Π. Γερουλάνο, Υπουργό Πολιτισμού & Τουρισμού και στην κα. Ά. Γκερέκου, Υφυπουργό Πολιτισμού & Τουρισμού η οποία ανέφερε τα εξής: «ανακοινώθηκαν χθες από την Κυβέρνηση, από τη στιγμή που κρίνονται αναγκαία, προφανώς και έχουν τη στήριξη και του κόσμου του Τουρισμού, όσο σκληρά κι αν είναι. Την ίδια στήριξη και αμέριστη συμπαράσταση από τον κόσμο του Τουρισμού έχει κάθε προσπάθεια, η οποία αποσκοπεί στη βελτίωση των δημο48 Μάρτιος 2010

σιονομικών της χώρας. Όμως, όπως γνωρίζετε, η προσπάθεια της οικονομικής –και όχι μόνο- ανασυγκρότησης της χώρας, δεν θα στεφθεί από επιτυχία αν δε συνοδεύεται και από μέτρα που θα στηρίζουν αναπτυξιακές προσπάθειες και μέτρα που θα καθιστούν ανταγωνιστικές τις εξαγωγικές επιχειρήσεις της χώρας και, φυσικά, τις σημαντικότερες αυτό αυτές, τις τουριστικές. Ο Τουρισμός, ως ο πλέον εξωστρεφής τομέας της ελληνικής οικονομίας μπορεί να αποτελέσει τον μοχλό ανάπτυξής της και μάλιστα με απτά και μετρήσιμα αποτελέσματα από την εφετινή χρονιά.

Όμως, τα μέτρα που προτάθηκαν από την Κυβέρνηση και ειδικότερα η αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ, δεν συμβάλουν προς αυτή την κατεύθυνση, ιδιαίτερα όταν όλες οι ανταγωνίστριες χώρες εφαρμόζουν συντελεστές ΦΠΑ πολύ χαμηλότερους. Αντίθετα, οι τουριστικές επιχειρήσεις είναι υποχρεωμένες να επωμιστούν το πρόσθετο αυτό κόστος, μειώνοντας περισσότερο την ανταγωνιστικότητά τους και διακινδυνεύοντας τη βιωσιμότητά τους. Αυτή η επιβάρυνση των τουριστικών επιχειρήσεων ήλθε να προστεθεί στην επανενεργοποίηση της εισφοράς του Ν.128/75, παρά τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού, και στην σημαντική αύξηση των επιτοκίων από όλες τις Τράπεζες. Τέλος παραμένει σε εκκρεμότητα που, εν τούτοις, πρέπει να λυθεί άμεσα, η συνέχιση του τρόπου φορολόγησης των τουριστικών καταλυμάτων ως έχει σήμερα αφού πρόκειται για εργαλεία δουλειάς αποκλειστικής και μη μεταβαλλόμενης χρήσης. Μαζί με τις προσπάθειες για γενική βελτίωση του επιπέδου των τουριστικών υπηρεσιών στη χώρα μας, θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες διαμόρφωσης επιχειρηματικού κλίματος που θα επιτρέψει στις τουριστικές επιχειρήσεις να διεκδικήσουν μεγαλύτερο μερίδιο στην τουριστική αγορά. Προς την κατεύθυνση αυτή θεωρείται απόλυτα αναγκαία η λήψη μιας δέσμης μέτρων, τα οποία θα αποσκοπούν στη στήριξη της τουριστικής οικονομίας. Η λήψη όποιων κατά τη κρίση σας πρόσθετων μέτρων που θα αποσκοπούν στην στήριξη της τουριστικής οικονομίας, θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο τα θετικά αποτελέσματα για την εθνική μας οικονομία. Οι τουριστικές επιχειρήσεις, από την πλευρά τους θα καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για τη συνεχή βελτίωση της σχέσης τιμής - ποιότητας των υπηρεσιών και προϊόντων που προσφέρουν στην τουριστική αγορά.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΛΑΣΚΩΝΗΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΓΕΠΟΕΤ

ΣΕ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΠΑΞΙΩΣΗ

Ο

Γενικός Γραμματέας της ΓΕΠΟΕΤ (Γενική Πανελλαδική Ομοσπονδία Επιχειρήσεων Τουρισμού), κ. Κωνσταντίνος Παλασκώνης, μιλώντας στο πλαίσιο εκδήλωσης της οργάνωσης, ανέφερε μεταξύ άλλων: Σήμερα βρισκόμαστε ως χώρα στη δίνη της μεγαλύτερης οικονομικής κρίσης της σύγχρονης ιστορίας μας. Δυστυχώς όμως εν μέσω αυτής της κρίσης ο Τουριστικός Κλάδος βρίσκεται σε ακόμη δυσχερέστερη θέση εξαιτίας της διαχρονικής απαξίωσής του από την Πολιτεία, η οποία είτε με τις πράξεις της είτε με τις παραλείψεις της συμβάλλει στο να ορθώνονται ανυπέρβλητα εμπόδια στην επαγγελματική δραστηριότητά μας. Καθημερινά η επαγγελματική μας δραστηριότητα συρρικνώνεται μέσα από τις μονοπωλιακές καταστάσεις που η Ελληνική Νομοθεσία διαμορφώνει -σε αντίθεση με όσα επιτάσσει η Ευρωπαϊκή Νομοθεσία και πρακτική- υπέρ των ΚΤΕΛ, καθώς επίσης και μέσα από την καθημερινή υφαρπαγή του καθαρά Τουριστικού μεταφορικού έργου από διάφορους άλλους δημοσίους ή ιδιωτικούς φορείς, όπως Δημοτικές επιχειρήσεις, ιδιωτικά σχολεία, κ.τ.λ. Έξι σχεδόν χρόνια μετά την ολοκλήρωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, η Ελληνική πολιτεία δεν έχει ακόμα ολοκληρώσει ως όφειλε την διαδικασία απόδοσης των χρημάτων που αναλογούν ως Νομοθετημένη κρατική επιδότηση στους δικαιούχους συναδέλφους του κλάδου, οι οποίοι προχώρησαν σε σημαντικές επενδύσεις για την ανανέωση του στόλου, με αποτέλεσμα πολλές επιχειρήσεις να βρίσκονται σήμερα στη δυσάρεστη θέση να απειλούνται τα περιουσιακά στοιχεία τους με κατασχέσεις.

ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Ε. ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ROYAL OLYMPIC

ΥΠΑΡΧΕΙ ΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑ Διανύουμε μία περίοδο οικονομικής κρίσης, όλα γύρω μας δείχνουν αρνητικά, η απαισιοδοξία έχει απλωθεί σαν ασθένεια σε όλα τα επίπεδα και πολλοί παράγοντες και μη του τουριστικού γίγνεσθαι αρκούνται μόνο σε γενικές θεωρήσεις δείχνοντας έτσι ότι απλά περιμένουν τη μοίρα τους. Αισθάνομαι ότι ζούμε σε μια εποχή που ελάχιστοι βλέπουν μια αισιόδοξη όψη των πραγμάτων και λίγοι είναι αυτοί που πραγματικά εργάζονται προς αυτή την κατεύθυνση. Η εποχή μας απαιτεί δράση και αντίδραση και όχι απαισιοδοξία και μοιρολατρία. Ορμώμενος από την αισιόδοξη φύση μου ως χαρακτήρας, αλλά και από τα πρώτα στατιστικά δείγματα της εταιρείας μας τόσο τους δύο πρώτους μήνες του

νέου έτους, όσο και από την τάση των κρατήσεων για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, νιώθω την ανάγκη να εκφράσω μια πιο αισιόδοξη νότα των πεπραγμένων, τουλάχιστον σε ξενοδοχειακό επίπεδο. Τα δεδομένα μέχρι στιγμής στην εταιρεία μας, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο είναι θετικά. Όχι εντυπωσιακά θετικά αλλά βελτιωμένα. Οι κρατήσεις για τους επόμενους μήνες, κυρίως από τη διεθνή τουριστική αγορά, δείχνουν μία τάση ανοδική αν και οι κρατήσεις της τελευταίας στιγμής λόγω της γενικευμένης οικονομικής κρίσης και της ανασφάλειας, είναι ένας παράγοντας που παραμένει και δυσχεραίνει τις όποιες μεσο-μακροπρόθεσμες προβλέψεις. Ενδιαφέρον και ζήτηση για το προϊόν που αντιπροσωπεύουμε υπάρχει και αναμένουμε στο μέλλον να μετουσιωθεί σε συνεργασίες. Εμείς, ως ξενοδοχείο, που μέσα σε δύσκολες συγκυρίες καταφέραμε να ΧΡΗΜΑ 49

Χ αφιέρωμα ∼ Τουριστική αγορά ☛

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΜΗ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ, ΔΗΛΑΔΗ ΤΟΥΣ ΞΕΝΟΥΣ ΤΟΥΡΙΣΤΕΣ, Η ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΝΥΚΤΕΡΕΥΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΦΘΑΣΕ ΤΟ 2009 ΤΟ 9,9% ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ 2008. ΑΝΤΙΘΕΤΑ, Ο ΕΓΧΩΡΙΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΝΥΚΤΕΡΕΥΣΕΩΝ ΚΑΤΑ 0,9%. ολοκληρώσουμε μία εντυπωσιακή ανακαίνιση, στοχεύουμε στην ποιότητα. Στη συνεχόμενη προσπάθεια βελτίωσης των παρεχομένων υπηρεσιών μας, χωρίς εκπτώσεις και χωρίς δισταγμούς. Είμαστε βέβαιοι πως ένα καλό προϊόν σε συνδυασμό με τη σωστή προβολή, ορθολογική διαχείριση των πόρων του και επιμονή στην ποιότητα μπορεί να αντιμετωπίσει σθεναρά τις όποιες αντιξοότητες και να δει σε βάθος χρόνου τους κόπους του να ανταμείβονται. Ο τουρισμός άλλωστε σε οποιαδήποτε έκφρασή του είναι πλέον ανάγκη. Δεν σταματά, αλλά μεταβάλλεται και διαφοροποιείται ανάλογα με τις διεθνείς συγκυρίες που προκύπτουν. Το ερώτημα είναι πώς θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε αυτή την οικονομική κρίση και πως θα γίνουμε ελκυστικοί ως τουριστικό προϊόν ώστε να δούμε καλύτερες ημέρες. Τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν είναι γνωστά, θα πρέπει όμως να μείνουν στην άκρη οι όποιες αντιπαραθέσεις και να γίνουν υλοποιήσιμα. Τον τρόπο τον γνωρίζουμε, οι αγκυλώσεις και τα εμπόδια βρίσκονται στην υλοποίηση. Για τις αναλύσεις περί ενίσχυσης του θεματικού τουρισμού όπως ο συνεδριακός, θρησκευτικός, γαστρονομικός ή μέτρα για την άμβλυνση της εποχικότητας, θα μπορούσα να αναφέρομαι ποικιλοτρόπως, αλλά νομίζω ότι αυτά είναι γνωστά ζητήματα στα οποία επιτέλους θα πρέπει να σκύψουν σοβαρά όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς του Κράτους και της Ελληνικής Τουριστικής Βιομηχανίας, προκειμένου να χαράξουν μία ενιαία Εθνική Τουριστική Πολιτική, με στρατηγική, σαφές χρονοδιάγραμμα και υλοποιήσιμους στόχους που θα πρέπει να εξελίσσεται, να είναι ευέλικτη ανάλογα με την εποχή και να μην παρεκκλίνει στους βασικούς της άξονες και τομείς. Οι αγορές κάνουν τους κύκλους τους. Ας ελπίσουμε ότι το 2010 για την Ελληνική Τουριστική Αγορά θα είναι ένας χρόνος σταθεροποίησης με νότες βελτίωσης και η απαρχή για μία ουσιαστική ανάκαμψη που θα δείξει τα σημάδια της τον επόμενο χρόνο.

BART VAN DE WINKEL* ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ HILTON ΑΘΗΝΩΝ

ΝΑ ΚΙΝΗΘΕΙ ΤΟ “ΤΜΗΜΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ” ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

Γ

ια να διαχειριστεί κανείς μια επιχείρηση επιτυχώς, χρειάζονται έσοδα καθώς χωρίς έσοδα δεν μπορείς να κάνεις τίποτε, πολλώ δε μάλλον να ελέγξεις τα έξοδά σου. Εκείνο που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι να αντληθούν νέα έσοδα. Συνεπώς το «τμήμα πωλήσεων» της χώρας πρέπει να κινηθεί, ώστε να κάνει αισθητή την 50 Μάρτιος 2010

παρουσία της Ελλάδας στην διεθνή αγορά. Η Ελλάδα είχε εναν σημαντικό επιχειρηματικό κλάδο, τον Τουρισμό. Καθημερινά η χώρα εμφανίζεται στον διεθνή τύπο, από την πρώτη μέχρι την τελευταία σελίδα. Τι κάνει το «τμήμα πωλήσεων» σχετικά; Κινητοποιείται για να προωθήσει την Ελλάδα ως χώρα προορισμού ή μήπως τα ξενοδοχεία στα νησιά πρόκειται να περάσουν ακόμη μία κακή χρόνια; Με πόσες μεγάλες επιχειρήσεις ήρθε σε επαφή ο υπουργός Τουρισμού για να τους δώσει κίνητρα να προτιμήσουν την Ελλάδα για τις εκδηλώσεις τους τα επόμενα δύο χρόνια; Δόθηκαν φορολογικά κίνητρα στα μεγάλα ταξιδιωτικά γραφεία για να κατευθύνουν τους πελάτες τους και τις δουλειές τους στην Ελλάδα; * Από συμμετοχή του κ. van de Winkel σε σχετικό θέμα της Καθημερινής, 14/2/2010.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Σ. ΦΩΚΑΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ARGENTIKON LUXURY SUITES

ΕΦΕΤΟΣ Η ΕΛΛΑΔΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΗΚΕ ΑΡΝΗΤΙΚΑ Χ_Πώς βλέπετε τις προοπτικές της ελληνικής τουριστικής αγοράς στο αμέσως προσεχές διάστημα; Γ.Φ._Είναι γεγονός ότι η παγκόσμια οικονομική κρίση έχει αρχίσει να δείχνει έντονα πλέον τις συνέπειές της και στην Ελλάδα. Οι καταναλωτές, τόσο στο εξωτερικό τόσο και στο εσωτερικό, περιορίζουν γενικότερα τα έξοδά τους και η οικονομική αστάθεια δεν τους επιτρέπει να προγραμματίζουν νωρίς τις πολυπόθητες διακοπές τους, όπως γινόταν παλαιότερα. Ιδιαίτερα για την Ελλάδα, η αρνητική διαφήμηση, η περιορισμένη προβολή της χώρας από πλευράς ΕΟΤ και τα νέα οικονομικά μέτρα της κυβέρνησης δεν διαμορφώνουν αισιόδοξο κλίμα. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία και κρατήσεις που έχουμε, ιδιαίτερα από χώρες-αιμοδότες του ελληνικού τουρισμού όπως η Αγγλία και η Γερμανία, θα είμαστε τυχεροί αν πετύχουμε στη φετεινή χρονιά, τα νούμερα αφίξεων και τα επίπεδα των εσόδων στα ίδια ποσοστά με αυτά του 2009. ‘Οπως πολύ καθαρά φάνηκε την περσινή χρονιά και στο Argentikon, οι καταναλωτές κάνουν τις κρατήσεις τους λίγες μέρες πριν από το ταξίδι τους ( last minute booking) προσδοκώντας να πετύχουν καλύτερες τιμές. Οι ξενοδόχοι πρέπει να πετύχουμε το στοίχημα μεταξύ ποιότητας των προσφερόμενων υπηρεσιών και του υψηλού κόστους λειτουργίας των μονάδων μας. Ας μην ξεχνάμε επίσης και την έντονη τουριστική ανάπτυξη που συμβαίνει στις γειτονικές χώρες και που θα επηρεάσει τον Ελληνικό τουρισμό. Ας είμαστε αισιόδοξοι όμως ότι η κατάσταση τελικά, δεν θα είναι τόσο άσχημη όσο φαίνεται.

Χ αφιέρωμα ∼ Τουριστική αγορά ☛

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Κ. Α. ΓΚΕΡΕΚΟΥ, ΑΠΟΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΤΑ ΔΥΟ ΕΠΟΜΕΝΑ ΧΡΟΝΙΑ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΕΝ ΠΟΛΛΟΙΣ ΤΟ ΑΝ Η ΧΩΡΑ ΘΑ ΚΑΤΑΦΕΡΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΝΑ ΜΠΕΙ ΞΑΝΑ ΣΕ ΘΕΤΙΚΟΥΣ ΡΥΘΜΟΥΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ. Χ_Ποιες κινήσεις κάνει η εταιρεία σας για να αντεπεξέλθει με τη μεγαλύτερη δυνατή επιτυχία στις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά; Γ.Φ._Βασικό μέλημα του Argentikon είναι να διατηρήσει τα υψηλά επίπεδα των υπηρεσιών του με κάθε δυνατό τρόπο. Η σωστή διαχείρηση και επιλογή του ανθρώπινου δυναμικού μας είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας στην επιτυχία μας, βασιζόμενος στην εκπαίδευση, ενημέρωση και σωστή καθοδήγησή του. Η προσεχτική παρουσίαση της μονάδας μας σε στοχευμένη πελατεία καθώς και η εισχώρηση σε επιλεγμένες νέες αφορές θα συνδράμει σε μιά πετυχημένη πορεία. Η προβολή του Argentikon στο διαδίκτυο είναι πολύ σημαντική, αφού όλο και περισσότεροι καταναλωτές το προτιμούν για τις αγορές τους.

ΗΛΙΑΣ ΚΟΚΟΤΟΣ ΜARKETING DIRECTOR & ΜΕΛΟΣ ΔΣ ELOUNDA SA

ΕΧΟΥΜΕ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ Χ_Πώς βλέπετε τις προοπτικές της ελληνικής τουριστικής αγοράς στο αμέσως προσεχές διάστημα; Η.Κ._Το μέλλον του τουρισμού στη χώρα μας κατά την άποψή μου εξακολουθεί να είναι ευοίωνο. Διαθέτουμε πολλά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που δεν έχουμε αξιοποιήσει επαρκώς, οπότε οι δυνατότητες βελτίωσης και ανάπτυξης είναι μεγάλες. Άλλωστε, δεν πρέπει να παραβλέπουμε το στοιχείο ότι ο τουρισμός είναι ένας κλάδος της παγκόσμιας οικονομίας, με ταχεία ανάπτυξη. Το γεγονός ότι η κρίση έχει επηρεάσει και το ελληνικό τουριστικό προϊόν δεν είναι καθόλου ευχάριστο, αν σκεφτούμε ότι ο Τουρισμός αποτελεί μία από τις βασικές πηγές εισροής συναλλάγματος για την ελληνική οικονομία. Πιστεύω ότι με την κατάλληλη στρατηγική μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κρίση, να είμαστε ανταγωνιστικοί ώστε η χώρα μας να εξακολουθήσει να είναι ελκυστικός προορισμός. Χ_Ποιες κινήσεις κάνει η εταιρεία σας για να αντεπεξέλθει με τη μεγαλύτερη δυνατή επιτυχία στις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά; Η.Κ._Ό,τι θα έκανε οποιοσδήποτε επιχειρηματίας που βρίσκεται σε περίοδο κρίσης: αύξηση των πωλήσεων με νέες μεθόδους ανάλυ52 Μάρτιος 2010

σης, προώθησης, και διάθεσης όπως και μείωση του λειτουργικού κόστους. Κάνουμε πιο εμβριθές marketing για να αντλήσουμε και την τελευταία διαθέσιμη κράτηση από τις υφιστάμενες αγορές, ψάχνουμε συνέχεια νέα κίνητρα για το προσωπικό και τους συνεργάτες μας που απασχολούνται στην αλυσίδα των πωλήσεων και κρατήσεων, προβάλλουμε με νέους τρόπους τα νέα μας προϊόντα, κ.ο.κ. Εμείς πιστεύουμε πως το ανθρώπινο δυναμικό, αποτελεί τη σπουδαιότερη συνιστώσα της ανταγωνιστικότητας του τουριστικού προϊόντος, για το σύνολο της τουριστικής βιομηχανίας, καθώς οι τουριστικές υπηρεσίες βασίζονται πρωτίστως στον επαγγελματισμό και στην ανθρώπινη συμπεριφορά.

ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ NAVIGATOR

Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΠΟΡΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Σ

τη δυναμική ανάπτυξης του κλάδου της κρουαζιέρας που καταγράφεται διεθνώς κινείται και η ελληνική αγορά που βρίσκεται σε ανοδική τροχιά με κινητήριο δύναμης έλξης τα ελληνικά νησιά. Η τουριστική βιομηχανία της κρουαζιέρας αποτελεί μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες τόσο σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσο και παγκόσμιο με τους ελληνικούς προορισμούς να αποτελούν κύριο στόχο των επιχειρηματικών και τουριστικών σχεδίων των μεγάλων εταιρειών. Και ενώ, τα στοιχεία είναι ενθαρρυντικά για την ελληνική τουριστική αγορά με προοπτικές στο μέλλον, συνεχίζει να υφίσταται το ζήτημα που προβληματίζει τους τουριστικούς παράγοντες σχετικά με την ισχύουσα νομοθεσία (cabotage) στην Ελλάδα. Αυτή άλλωστε είναι και η παράμετρος που ευθύνεται, κατά πολλούς, για την αδυναμία μετατροπής των ελληνικών λιμένων σε λιμένες αφετηρίας ή κατάληξης των κρουαζιέρων (home porting). Η Ελλάδα, αν ακολουθήσει το παράδειγμα της Ισπανίας και της Ιταλίας, που δεν επιβάλλουν περιορισμούς, θα μπορέσει να εξασφαλίσει μεγάλο μερίδιο της αγοράς της κρουαζιέρας και να προσελκύσει περισσότερους τουρίστες και αύξηση του τουριστικού συναλλάγματος. Από την Royal Caribbean Cruises υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον να εγκατασταθεί σε ελληνικά λιμάνια, όπως στον Πειραιά, διότι οι προοπτικές που διαγράφονται είναι πολύ ενθαρρυντικές καθώς η ανάπτυξη της κρουαζιέρας στην Μεσόγειο, σύμφωνα με το European Cruise Council, αναμένεται να είναι ραγδαία Είναι βασικό να τονίσουμε ότι η Ελλάδα υπολείπεται ακόμη σε σχέση με άλλες χώρες και στον τομέα των υπηρεσιών προς τα κρουαζιερόπλοια. Βασικά στοιχεία για την ανάπτυξη ενός λιμανιού κρουαζιέρας, αποτελούν οι σύγχρονες υποδομές. Οι προβλήτες, για απρόσκοπτη προσβασιμότητα από τη θάλασσα, οι άρτιες λιμενικές υπηρεσίες αλλά και η γειτνίαση με αεροδρόμιο και ξενοδοχειακές μονάδες είναι μερικές από τις παραμέτρους που πρέπει η πολιτεία να λάβει υπόψη και να επιληφθεί άμεσα για να δώσει λύσεις. Διαφορετικά θα μείνουμε με την μόνιμη επωδό ότι η Ελλάδα έχει

υπέροχες φυσικές ομορφιές, αλλά αυτές από μόνες τους δεν την σώζουν και την αφήνουν πολύ πίσω σε σχέση με τον ανταγωνισμό. Η κρουαζιέρα είναι μία αυτόνομη διεθνοποιημένη τουριστική βιομηχανία με πολλές ευκαιρίες ανάπτυξης πλούτου και απασχόλησης. Η Ελλάδα πρέπει να γίνει απόλυτο μέλος της χωρίς περιορισμούς, για να μπορέσει να καρπωθεί το κομμάτι που της αναλογεί.

ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΚΑΛΟΓΕΡΟΓΙΑΝΝΗΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ MEANDROS NEW CONCEPT

ΧΡΟΝΙΕΣ ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΙΚΗ Χ_Πώς βλέπετε τις προοπτικές της ελληνικής τουριστικής αγοράς στο αμέσως προσεχές διάστημα; Δ.Κ._Δεν χρειάζεται να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Το 2010 θα είναι μια ακόμη δύσκολη χρονιά για τον ελληνικό τουρισμό. Όλα αυτό δείχνουν. Η κίνηση στα ξενοδοχεία είναι περιορισμένη, οι προκρατήσεις έχουν μειωθεί και η χειμερινή σεζόν δεν έχει αποδώσει τα αναμενόμενα. Η διεθνής οικονομική κρίση μας έχει αγγίξει και πιστεύω πως θα μας επηρεάσει ακόμη περισσότερο φέτος. Το χειρότερο, όμως, είναι πως τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική τουριστική αγορά έχουν να κάνουν και με παραλείψεις χρόνων από πλευράς κυβερνητικής πολιτικής. Αναφέρομαι φυσικά στο θέμα των υποδομών, οι οποίες είναι αίσθηση πως από την δεκαετία του ‘90 και μετά συνεχώς υποβαθμίζονται αποδυναμώνοντας στην ουσία το ελληνικό τουριστικό προϊόν συγκριτικά με άλλους προορισμούς. Η Meandros New Concept SA δραστηριοποιείται από το 1992 στο χώρο της εκμετάλλευσης τουριστικών σκαφών, με πλοιοκτησία και διαχείριση στόλου μεγαλύτερου των 30 πολυτελών yachts και σας πληροφορώ πως η έλλειψη υποδομών προσδίδει στην συγκεκριμένη δραστηριοποίηση διαστάσεις άθλου. Δυστυχώς, μια επένδυση σε μεγάλα γιωτ δεν είναι δυνατόν να είναι βιώσιμη στην Ελλάδα. Γιατί; Μα ακριβώς επειδή δεν υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες από πλευράς υποδομών. Για να ολοκληρώσω πιστεύω πως η ελληνική τουριστική αγορά θα βιώσει μια ακόμη δύσκολη χρονιά αλλά έχει την δυναμική να αντεπεξέλθει. Χρειάζονται όμως συντονισμένες ενέργειες και μακροπρόθεσμο όραμα. Η εποχή της «αρπαχτής» και του «εύκολου χρήματος» έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Χ_Ποιες κινήσεις κάνει η εταιρεία σας για να αντεπεξέλθει με τη μεγαλύτερη δυνατή επιτυχία στις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά; Δ.Κ._Η φιλοσοφία της Meandros New Concept είναι πως ακόμη και στην κρίση υπάρχουν και ευκαιρίες. Ξεκινήσαμε από τον χώρο της εκμετάλλευσης τουριστικών σκαφών αλλά πλέον έχουμε διευρύνει τις δραστηριότητες μας ακολουθώντας τις ανάγκες της αγοράς. Έχουμε δημιουργήσει ολοκληρωμένο διαφημιστικό τμήμα ξεκάθαρα προσανατολισμένο στο κομμάτι του τουρισμού σε μια προσπάθεια να ανταποκριθούμε στην ανάγκη της αγοράς

για premium διαφημιστικά προϊόντα που μπορούν να λειτουργήσουν σαν αποτελεσματικά εργαλεία πωλήσεων και να οδηγήσουν σε win-win συνεργασίες. Μέχρι στιγμής τα καταφέρνουμε πολύ καλά διατηρώντας συνεργασίες με πολύ σημαντικούς παίχτες της αγοράς του λιανεμπορίου. Αναφέρω τα Πολυκαταστήματα Φωκάς, την DSGi Ελλάς (Κωτσόβολος), τα Super Market Γαλαξίας, τα Super Market Kρόνος, κ.ά. Προσφέρουμε το πρόγραμμα “Loyalty Vacation Packages» στο πλαίσιο της οποίας παρέχονται πολυτελή τουριστικά πακέτα ολιγοήμερης διαμονής σε υπέροχους θερινούς (Σκιάθος, Σαντορίνη, Μύκονος κ.ά.) και χειμερινούς (Αράχωβα, Bansko Βουλγαρίας, Ελατοχώρι Πιερίας, Καλάβρυτα κ.ά) προορισμούς, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ενέργειες promotion και καταναλωτικούς διαγωνισμούς αλλά και σαν δώρα/bonus για εργαζομένους και συνεργάτες/πελάτες. Πρόκειται για μια άκρως εξατομικευμένη και προσωπική υπηρεσία, που προσφέρει μια ευχάριστη εμπειρία στον τελικό αποδέκτη. Επίσης, σύντομα θα παρουσιάσουμε ένα ακόμη προϊόν που πιστεύω θα έχει τρομερή απήχηση στις επιχειρήσεις του χώρου του λιανεμπορίου και των υπηρεσιών.

ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ MY PUBLICS

ΛΥΣΗ ΤΟ OUTSOURCING ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΥ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ

Ο

ι τουριστικές επιχειρήσεις έχουν να αντιμετωπίσουν νέες δυσκολίες αλλά και προκλήσεις. Σε ένα περιβάλλον ιδιαιτέρως ανταγωνιστικό όπου άλλες τουριστικές χώρες καταλαμβάνουν συνεχώς μερίδια αγοράς ξένων άλλα και Ελλήνων τουριστών, οι ελληνικές επιχειρήσεις καλούνται να προσαρμοστούν για την πιο δύσκολη χρονιά. Το 2010 είναι καθοριστικό. H ανάθεση του ρόλου του marketing και των δημοσίων σχέσεων σε μια εξειδικευμένη εταιρεία έχει πολλά πλεονεκτήματα: Τεχνογνωσία, εμπειρία, αποτελεσματικότητα, ασφαλείς, δοκιμασμένες επιλογές. Χαμηλότερο κόστος λειτουργίας σε σχέση με τα έξοδα διατήρησης ενός στελέχους ή τμήματος εντός της εταιρείας. Ευελιξία. Αξιοποίηση των ειδικών για όσο, όταν και με όποιον τρόπο χρειάζεται, χωρίς να δεσμεύεται η επιχείρηση με σχέση εξαρτημένης εργασίας. Οικονομία στο διαφημιστικό budget λόγω των εναλλακτικών και δημιουργικών τρόπων προβολής που χρησιμοποιούνται . Οικονομία χρόνου για τα στελέχη των πωλήσεων, γεγονός που θα οδηγήσει σε αποδοτικότερη εργασία και κατά συνέπεια σε κέρδη. Δημιουργία μιας ομοιόμορφης και ενιαίας εικόνας στη διαφήμιση και την επικοινωνία, η οποία θα οδηγήσει σε σαφή μηνύματα και αναγνωρισιμότητα. ΧΡΗΜΑ 53

Χ αφιέρωμα ∼ Τουριστική αγορά ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η MY PUBLICS Η εταιρεία my publics ειδικεύεται στην αγορά τoυ τουρισμού και στην υποστήριξη τουριστικών επιχειρήσεων που παρέχουν ποιοτικές υπηρεσίες και στοχεύουν να αναπτυχθούν. Παρέχει ολοκληρωμένες υπηρεσίες Marketing, προβολής και Δημοσίων Σχέσεων και αναλαμβάνει τον ρόλο αυτό ως εξωτερικός συνεργάτης της επιχείρησης. Δημιουργήθηκε από τη Μαρία Παπάζογλου, στέλεχος με εμπειρία στον χώρο του τουρισμού και επιτυχημένη πορεία σε κορυφαίες τουριστικές εταιρείες τα τελευταία 15 χρόνια. Ενεργό ρόλο στη λειτουργία της εταιρείας έχει πλέον και ο Γιάννης Λαβδιώτης, στέλεχος με εμπειρία στην Ελληνική και Διεθνή αγορά σε Διευθυντικές θέσεις στο marketing και την Εμπορική Διεύθυνση γνωστών εταιριών. Η ομάδα πλαισιώνεται από συνεργάτες εξειδικευμένους στον τομέα τους. Η ιδέα της συνεργασίας με τη my publics, έτσι όπως την εξηγεί η Μαρία Παπάζογλου: «Το Τουριστικό marketing και οι Δημόσιες Σχέσεις αποτελούν τον πυρήνα των υπηρεσιών που έχουμε αναπτύξει προκειμένου να βοηθήσουμε τις επιχειρήσεις που απευθύνονται σε εμάς να βελτιώσουν την εικόνα τους, να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά με το κοινό που τους ενδιαφέρει, να αναπτυχθούν και να υποστηρίξουν τις πωλήσεις τους». Οι υπηρεσίες της my publics ξεκινούν από την χάραξη της στρατηγικής των δημοσίων σχέσεων και του marketing η οποία θα είναι καθοριστική για τις ενέργειες που θα ακολουθήσουν και αφορούν στους εξής τομείς: Δημόσιες Σχέσεις: Η πλέον παρεξηγημένη έννοια για τους περισσότερους, μπορεί να αποκτήσει «μαγικές ιδιότητες» αν η λειτουργία τους γίνει με στόχους και επαγγελματικές μεθόδους. Οι υπηρεσίες της my publics, καλύπτουν όλες τις ανάγκες για εταιρική επικοινωνία, οργάνωση και λειτουργία Γραφείου Τύπου.

ΟΜΙΛΟΣ LOUIS Νο 1 ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ

Ο

Όμιλος Louis αποτελεί το μεγαλύτερο τουριστικό οργανισμό της Ανατολικής Μεσογείου. Με παράδοση 75 ετών στο χώρο του τουρισμού, διαθέτει 19 ξενοδοχεία τεσσάρων και πέντε αστέρων στην Ελλάδα και την Κύπρο. Τα ξενοδοχεία της Louis Hotels, στην Ελλάδα βρίσκονται στα τουριστικά θέρετρα της Κρήτης, της Κέρκυρας, της Ζακύνθου και της Ρόδου. Στον Όμιλο ανήκει και το υπερπολυτελές Mykonos Theoxenia ένα από τα ιστορικότερα ξενοδοχεία στη Μύκονο, έργο του αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη. Το Mykonos Theoxenia, δίπλα από τους μύλους της Μυκόνου, μεταμορφώθηκε από το γνωστό Έλληνα interior designer Άγγελο Αγγελόπουλο σε ένα boutique- design ξενοδοχείο με έντονα στοιχεία και χρώματα της δεκαετίας του 60. Αντίστοιχα, τα ξενοδοχεία της Κύπρου καλύπτουν όλα τα παραθαλάσσια θέρετρα της μεγαλονήσου. Στον Όμιλο επίσης, ανήκει το Hilton Park στη Λευκωσία που μαζί με το Hilton Cyprus, στην ιδιοκτησία του οποίου συμμετέχει και η Louis, αποτελούν την καρδιά των κοινωνικών και οικονομικών δραστηριοτήτων της Κύπρου και ανάγουν τον Όμιλο Louis στον πιο σημαντικό φορέα φιλοξενίας της πρωτεύουσας της Κύπρου. Ο Όμιλος Louis διαθέτει επίσης 11 κρουαζιερόπλοια από τα οποία τα δύο είναι ναυλωμένα στην Αγγλική

54 Μάρτιος 2010

Thomson Cruises (που ανήκει στον Όμιλο της TUI). Τέσσερα από τα πλοία της Louis Cruises εκτελούν κρουαζιέρες από τον Πειραιά, τρία από τη Γένοβα / Μασσαλία και δύο από την Κύπρο. Σήμερα η εταιρεία αποτελεί τη μεγαλύτερη του κλάδου στην Ανατολική Μεσόγειο, κατατάσσεται στην 5η θέση στην Παγκόσμια αγορά κρουαζιέρας και έχει πολυεθνικό χαρακτήρα καθότι δραστηριοποιείται σε 17 χώρες ανά τον κόσμο. Αυτό που κάνει τη Louis Cruises να ξεχωρίζει είναι η πολυετής συνεργασία της με τους μεγαλύτερους τουριστικούς Οργανισμούς στην Ευρώπη και την Αμερική. Η συμβολή της Louis Cruises στην ελληνική οικονομία, τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο, είναι σημαντική, καθώς είναι η μόνη εταιρεία κρουαζιέρας με ελληνική σημαία στα κρουαζιερόπλοιά της, μεταφέροντας 400.000 επισκέπτες στους ελληνικούς λιμένες κάθε χρόνο και απασχολώντας 1.000 Έλληνες ναυτικούς. Αποτελώντας ένα ραγδαία αναπτυσσόμενο επιχειρηματικό οργανισμό και με σεβασμό στις σύγχρονες ανάγκες και απαιτήσεις των φιλοξενούμενων του, ο Όμιλος Louis προσφέρει καθημερινά σταθερή ποιότητα υψηλών υπηρεσιών, σε χιλιάδες επισκέπτες.

ΑΝΕΚ LINES ΣΕ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

Η

ΑΝΕΚ LINES συμμετείχε σε τρεις από τις σημαντικότερες διεθνείς εκθέσεις της Ευρώπης μέσα στον Ιανουάριο: στη Διεθνή Έκθεση Τουρισμού στην Ουτρέχτη της Ολλανδίας, στη Διεθνή Έκθεση Τουρισμού στη Βιέννη της Αυστρίας και στη Διεθνή Τουριστική Έκθεση «CMT Die Urlaubs - Messe» στη Στουτγάρδη της Γερμανίας. Στο πλαίσιο της συμμετοχής της, η ΑΝΕΚ LINES διένειμε το καινούργιο, αναβαθμισμένο εικαστικά εταιρικό της έντυπο, το οποίο αποτελεί εύχρηστο εργαλείο ενημέρωσης και προβολής σε δέκα γλώσσες. Οι επισκέπτες των περιπτέρων της ΑΝΕΚ LINES είχαν τη δυνατότητα να ενημερωθούν για τις εξαιρετικά ανταγωνιστικές προσφορές της εταιρείας στην γραμμή της Αδριατικής που περιλαμβάνουν: Το νέο πρόγραμμα Early booking της ΑΝΕΚ LINES το οποίο αφορά σε έκπτωση 50% για όλους όσοι προχωρήσουν σε κράτηση και έκδοση των εισιτηρίων τους έως και τις 26/3/10 για τις γραμμές Ανκόνας και Βενετίας έως και το τέλος του 2010 (η προσφορά αφορά στους επιβάτες και τα οχήματα όλων των κατηγοριών στις γραμμές αυτές) Οικογενειακές προσφορές σύμφωνα με τις οποίες τα παιδιά έως 16 ετών μπορούν να ταξιδεύουν δωρεάν όταν συνοδεύονται από 2 ενήλικες (που ταξιδεύουν με ακέραιο ναύλο) και μένουν στην ίδια καμπίνα. Έκπτωση 10% στους επιβάτες άνω των 55 ετών Δωρεάν μεταφορά των Ι.Χ. αυτοκινήτων των επιβατών που θα ταξιδέψουν σε καμπίνα στη γραμμή Ανκόνας έως τις 31 Μαρτίου 2010 Παράλληλα, η ΑΝΕΚ LINES ενημέρωσε τους επισκέπτες για τους δεκάδες πανέμορφους ελληνικούς νησιωτικούς προορισμούς που εξυπηρετούν με τον στόλο της καθώς και για τις υψηλού επιπέδου παρεχόμενες υπηρεσίες της. Χ

ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΣΤΟΥΣ ΑΙΘΕΡΕΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ DEAL OLYMPIC AIR - AEGEAN Μετά από χρόνια έντονου ανταγωνισμού για την πρωτοκαθεδρία στην ελληνική αεροπορική αγορά, η δύσκολη συγκυρία λειτούργησε ως καταλύτης στην ιστορική συμφωνία, καθώς Olympic Air και Aegean αποφάσισαν να προχωρήσουν σε συγχώνευση προκειμένου να καταστούν ανταγωνιστικές.

Μ

✒ από τον

Νίκο Βασιλάκη) και ο μοναδικός μέτοχος της OA (Marfin πορεί πριν από λίγο καιρό ο κ. Κονδυλόπουλο Investment Group) θα έχουν ισότιμη μετοχική συμμεΒγενόπουλος και ο κ. Βασιλάκης τοχή στην ενοποιημένη εταιρεία, ενώ στην εταιρεία θα παραμείνα είχαν κοντραριστεί σε έντονους τόνους, νουν, διατηρώντας αναλογικά τη συμμετοχή τους ως μέτοχοι, ωστόσο η ανάγκη για μείωση του λειτουροι όμιλοι Λασκαρίδη, Β. Κωνσταντακόπουλου, Γ. Δαυίδ και Λ. γικού κόστους προκειμένου να καταστούν Ιωάννου καθώς και η Τράπεζα Πειραιώς. ανταγωνιστικές οι ελληνικές αεροπορικές Θα πρέπει, πάντως να σημειωθεί ότι η συμφωνία θα πρέπει ουσιεταιρείες οδήγησε στον ιστορικό γάμο. αστικά να υλοποιηθεί μετά την 9η Σεπτεμβρίου, οπότε και λήγει Βασικός στόχος της συγχώνευσης είναι να πραγματοποιηθούν η περίοδος ενός έτους από την αποκρατικοποίηση της Ο.Α., πολύ μεγάλες συνέργιες που ερμηνεύονται με αύξηση των εξυπηδιάστημα εντός του οποίου η MIG έχει δεσμευθεί έναντι του ρετούμενων προορισμών και επαναδιάταξη του στόλου, ώστε να ελληνικού Δημοσίου ότι δεν θα προχωρήσει σε καμία μετοχική καλυφθούν περαιτέρω δρομολόγια. αλλαγή. Η νέα εταιρεία θα έχει συνολικά 64 αεροσκάφη, από τα οποία τα ΟΙ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΤΟΥ DEAL 39 είναι υπερσύγχρονα Airbus. Η Aegean έχει προσωπικό 2.500 Μετρητά 48,5 εκατ. ευρώ και 26,6% της Aegean θα πάρει η MIG, έναντι της εισφερόμενης αξίας της Olympic Air, η οποία θα απορ- άτομα και η Olympic Air 3.350 μαζί με την Olympic Handling και την Olympic Engineering. Επίσης οι δύο εταιρείες πραγματοροφηθεί από την εισηγμένη εταιρεία. ποιούν 65 δρομολόγια εσωτερικού και 41 εξωτερικού. Η Olympic αποτιμήθηκε στα 210 εκατ. ευρώ -όσο ακριβώς ήταν Η εξάπλωση του δικτύου θα γίνει σταδιακά, με απώτερο στόχο η δαπάνη της MIG για την εξαγορά και της παλιάς Ολυμπιακής, την κάλυψη πρωτευουσών κρατών των Βαλκανίων, αλλά και της του handling και της τεχνικής βάσης και για την κεφαλαιακή κεντρικής και δυτικής Ευρώπης. ενίσχυση. Ήδη, στο στόχαστρο της νέας διοίκησης έχουν μπει πόλεις, όπως Έναντι των 210 εκατ. ευρώ που είναι η αξία των εισφερόμενων το Μάντσεστερ, η Μαδρίτη, η Βιέννη και η Κωνσταντινούπολη. περιουσιακών στοιχείων, η MIG θα πάρει 48,5 εκατ. ευρώ ευρώ Αντίθετα, άγνωστη θεωρείται η πολιτική που θα ακολουθήσει σε μετρητά και τα υπόλοιπα 161,5 εκατ. ευρώ σε νεοεκδιδόμενες στην κάλυψη μεγάλων αποστάσεων, όπως η Νέα Υόρκη, το Μόμετοχές της Aegean. Η τιμή έκδοσης των μετοχών (6,2 ευρώ) θα ντρεαλ και το Γιοχάνεσμπουργκ. Η Νέα Υόρκη, εκτός απρόοπτου, είναι αρκετά πιο υψηλή από τρέχουσα τιμή στο ταμπλό. Μετά θα δοθεί code share με τη Delta, ενώ σημαντικές πιθανότητες, την ολοκλήρωση της αύξησης η συμμετοχή της MIG στο μετοώστε να πραγματοποιηθεί το ίδιο, συγκεντρώνουν τα δρομολόγια χικό κεφάλαιο της εισηγμένης εταιρείας θα ανέρχεται σε 26,6%, σε Καναδά και Νότιο Αφρική. όπως και του νυν βασικού μετόχου Θ. Βασιλάκη, ο οποίος κατέχει τώρα 35,5%. Τα ποσοστό υπόλοιπων των παλαιών βασικών ΤΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΝΤΑΙ μετόχων της Aegean θα μειωθούν αναλογικά. Η συνένωση των δυνάμεων της Aegean με την Olympic Air Η νέα εταιρεία θα είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών, θα αλλάξει τα δεδομένα τόσο στα δρομολόγια εσωτερικού (το ενώ και οι εταιρείες Olympic Handling και Olympic Engineering 10% της ελληνικής αεροπορικής αγοράς) όσο και στα δρομοθα καταστούν κατά 100% θυγατρικές του νέου σχήματος. λόγια εξωτερικού. Ο τζίρος της ελληνικής αγοράς υπολογίζεται Η νέα εταιρεία που θα προκύψει από τη συγχώνευση θα χρησικοντά στα 4 δισ. ευρώ ετησίως. Είναι σίγουρο ότι οι μικρότερες μοποιεί το όνομα και τα σήματα της Olympic Air μετά από το εταιρείες του κλάδου θα αυξήσουν τα μερίδια αγοράς τους στην απαραίτητο μεταβατικό χρονικό διάστημα αλλαγών και προσαρεσωτερική αγορά, ωστόσο το μεγάλο στοίχημα του «Εθνικού μογής όπου θα χρησιμοποιούνται παράλληλα το όνομα και τα Πρωταθλητή» θα παιχτεί στα δρομολόγια εξωτερικού όπου έχει σήματα της Aegean. να αντιμετωπίσει δριμύ ανταγωνισμό. Με βάση τη συμφωνία, ο βασικός μέτοχος της Aegean (Όμιλος ΧΡΗΜΑ 55

Χ αφιέρωμα ∼ Τουριστική αγορά ☛

ΕΙΝΑΙ ΒΕΒΑΙΟ ΟΤΙ ΟΙ ΜΙΚΡΟΤΕΡΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΘΑ ΑΥΞΗΣΟΥΝ ΤΑ ΜΕΡΙΔΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΑΓΟΡΑ, ΩΣΤΟΣΟ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ΤΟΥ «ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗ» ΘΑ ΠΑΙΧΤΕΙ ΣΤΑ ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ, ΟΠΟΥ Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΣΚΛΗΡΟΣ. Εταιρείες όπως η EasyJet, Air Berlin, Lufthansa, Air FranceKLM-Alitalia, British Airways- Iberia, είναι μερικές από τις ανταγωνίστριες του νέου σχήματος ενώ δεν θα πρέπει να παραβλεφθούν και οι Astra Airlines, Sky Express, Hellas Jet, Athens Airways, που δραστηριοποιούνται σε δρομολόγια εσωτερικού, ενώ παράλληλα εκτελούν πτήσεις και σε επιλεγμένους προορισμούς του εξωτερικού.

∼ATHENS AIRWAYS ∼

Η Athens Airways είναι μία νέα ιδιωτική αεροπορική εταιρεία με βάση το Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος». Τα αεροσκάφη της Athens Airways εξυπηρετούν ήδη 14 προορισμούς από Αθήνα με καθημερινές πτήσεις προς Αλεξανδρούπολη, Καβάλα, Θεσσαλονίκη, Μυτιλήνη, Σαντορίνη, Μύκονο, Χανιά, Ηράκλειο, Κοζάνη, Καστοριά, Χίο, Ρόδο, Ζάκυνθο και Κεφαλονιά. Ταυτόχρονα, ήδη πραγματοποιείται σύνδεση της Θεσσαλονίκη με Μυτιλήνη και Χανιά, και μέσα στο καλοκαίρι θα προστεθούν περισσότεροι προορισμοί από την συμπρωτεύουσα. Ο στόλος της Athens Airways αποτελείται από τέσσερα αεροσκάφη ERJ-145 της εταιρείας EMBRAER και 1 αεροσκάφος Dash 8-300. Τα ERJs 145 είναι αεροσκάφη τύπου τζετ, 49 θέσεων, με Rolls Royce μηχανές και παράγουν όχι μόνο χαμηλά επίπεδα θορύβου αλλά και χαμηλά επίπεδα ατμοσφαιρικών ρύπων. Είναι αξιόπιστα, ευέλικτα και επιτρέπουν γρήγορα turn-arounds. Τα ERJs 145 είναι χαμηλού οικονομικού ρίσκου και χαρακτηρίζονται ως ιδανικά για περιφερειακούς προορισμούς. Ο αριθμός των αεροσκαφών προβλέπεται να αυξηθεί μετά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας, με σκοπό να εξυπηρετηθούν περισσότεροι προορισμοί τόσο του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού.

∼ASTRA AIRLINES ∼

Στην «αφετηρία» μπήκε και επισήμως η πρώτη αεροπορική εταιρεία που έχει ως βάση της τη Θεσσαλονίκη. Η εταιρεία που

56 Μάρτιος 2010

φέρει την επωνυμία «Astra Airlines» εκτελεί προς το παρόν μόνο ναυλωμένες πτήσεις (charter), εκ των οποίων η πρώτη πραγματοποιήθηκε ήδη στις 5 Ιουλίου, προς Ρόδο. Ο προϋπολογισμός του επενδυτικού της προγράμματος ανήλθε σε 8 εκατ. ευρώ και περιλάμβανε την αγορά ενός τετρακινητήριου αεροσκάφους τύπου BAe 146-300, χωρητικότητας 112 θέσεων, αλλά και τη δημιουργία των εγκαταστάσεών της εταιρείας, στο 12ο χλμ. Θεσσαλονίκης-Μουδανιών. Η νέα εταιρεία, που θα εκτελεί πτήσεις τόσο εσωτερικού, όσο και προς ευρωπαϊκούς προορισμούς, απέκτησε την άδεια λειτουργίας αερομεταφορέα από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας τον περασμένο Ιούνιο. Βασικοί μέτοχοι της Astra είναι ο Βορειοελλαδίτης επιχειρηματίας Ιωάννης Ζλατάνης, ιδρυτής της «Interviator Ltd» και ο Αναστάσιος Ζηρίνης, που διετέλεσε -μεταξύ άλλων- CEO της Ολυμπιακής Αεροπλοίας. Σύμφωνα με τον κ. Ζηρίνη «η Astra έρχεται να καλύψει το κενό που προέρχεται από την έλλειψη αεροπορικής εταιρείας σε μία πόλη με πληθυσμό 1,5 εκατ. κατοίκων, και γενικότερα της Βόρειας Ελλάδας όπου διαμένουν περίπου 3,5 εκατ. άτομα». Οι επικεφαλής της «Astra Airlines» ευελπιστούν ότι το καλοκαίρι του 2009 η εταιρεία θα εγκαινιάσει το δεύτερο αεροσκάφος της.

∼SKY EXPRESS ∼

H Sky Express είναι Περιφερειακή Αεροπορική Εταιρεία με βάση το Ηράκλειο της Κρήτης. Η εταιρεία διαθέτει αεροσκάφη Jetsτream 31/32 19 θέσεων με δύο μέλη πληρώματος θαλάμου διακυβέρνησης και ένα θαλάμου επιβατών. Η Sky Express προέβη στην παραγγελία δύο αεροσκαφών Jetsτream 41, 30 θέσεων, που αφίχθηκαν τον Ιούνιο του 2008, με σκοπό να καλύψει τις ανάγκες της αυξημένης ζήτησης στα υφιστάμενα δρομολόγια αλλά και την περαιτέρω ανάπτυξη σε νέα δρομολόγια. Η Εταιρεία σκοπεύει να αποκτήσει ακόμα τρία Jetsτream 41 μέχρι το 2010 δημιουργώντας έτσι ένα στόλο επτά αεροσκαφών. Οι βασικοί προορισμοί της Sky Express από το Ηράκλειο συμπεριλαμβάνουν πτήσεις προς Ρόδο, Κω, Σάμο, Μυτιλήνη, Καλαμάτα, Μύκονος, Σαντορίνη και Ικαρία και από το φθινόπωρο του 2008, προστέθηκαν, Πάτρα, Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη και Τίρανα.

∼HELLAS JET

Η Hellas Jet εξαγοράστηκε από την Air Miles (μεσιτική εταιρεία εξεύρεσης αεροπλάνων) το 2006 και έκτοτε πραγματοποιεί πτήσεις charter, κυρίως προς το Ηράκλειο της Κρήτης, αλλά και από τη Θεσσαλονίκη προς τη Μόσχα, αλλά και από την Αθήνα προς το Ιράκ, με ενδιάμεσους σταθμούς. Χ

Χ

διεθνείς αγορές

ΣΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ ΠΕΡΝΑ ΤΩΡΑ Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΡΟΣΟΧΗ

ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΣ (ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ) ΤΟ

ΕΛΛΕΙΜΜΑ

ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΤΩΝ SWAPS ΟΜΟΛΟΓΩΝ ΕΙΣΗΓΗΘΗΚΕ Η ΛΑΓΚΑΡΝΤ

ΔΙΕΘΝΗ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ ΣΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ Περίπου στα επίπεδα που ξεκίνησαν το 2010 έκλεισαν οι σημαντικότεροι χρηματιστηριακοί δείκτες τον Φεβρουάριο. Η διόρθωση των δεικτών καθ’ όλη την διάρκεια του Ιανουαρίου, η οποία ήλθε σαν φυσικό επακόλουθο του ράλι των τιμών που επικράτησε για περισσότερο από το μισό προηγούμενο έτος, δεν είχε συνέχεια. Σε όρους πραγματικής οικονομίας, η Κίνα έχει επανέλθει σε εξαιρετικά υψηλό ρυθμό ανάπτυξης, οι ΗΠΑ σαφώς ανακάμπτουν μετά την κρίση, ενώ η Ευρώπη αγωνίζεται να διατηρήσει σχετική σταθερότητα ή μάλλον να ελαχιστοποιήσει απώλειες. Η στατιστική δείχνει ότι το έτος που έπεται μιας τραπεζικής κρίσης το χρηματιστήριο της χώρας κερδίζει μεγάλο μέρος του χαμένου εδάφους, ενώ τα επόμενα λίγα έτη κινείται γενικώς πλαγίως με μικρές διακυμάνσεις. ΔΕIΚΤΕΣ DJ Eurostoxx 50 Dax CAC 40 FTSE DJIA S&P 500 Nasdaq Corp Bovespa Nikkei Hang Seng

ΚΛΕIΣΙΜΟ ΚΛΕIΣΙΜΟ ΜΕΤΑΒΟΛH 26/02 29/01 ΜHΝΑ 2744.36 2766.83 -0.81% 5663.98 5608.79 0.98% 3739.46 3739.46 -0.00% 5372.37 5188.52 0.78% 10325.26 10067.33 2.56% 1104.49 1073.87 2.85% 2238.26 2147.35 4.23% 66503.27 65401.77 1.68% 10172.06 10198.04 -0.25% 10121.99 10198.04 -0.75%

ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΙΣΟΤΙΜΙΕΣ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΟΙ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΣΤΕΡΛΙΝΑΣ Εντονότατη κερδοσκοπική δραστηριότητα σημειώθηκε τις τελευταίες ημέρες του περασμένου μήνα με θύμα το βρετανικό νόμισμα, και η οποία πυροδοτήθηκε από ήσσονος σημασίας πολιτικοοικονομικά γεγονότα. Η πτώση της στερλίνας έναντι των κυριότερων νομισμάτων ξεπέρασε σε ορισμένες περιπτώσεις το 10%, με το ευρώ να επωφελείται λιγότερο από τα υπόλοιπα, λόγω των πιέσεων που δέχεται και αυτό λόγω των προβλημάτων σε Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία. Το ευρώ πιέσθηκε από τις φήμες ότι η Γερμανία θα ενισχύσει οικονομικά την Ελλάδα, αλλά η πίεση αποσύρθηκε όταν οι δηλώσεις της καγκελαρίου Μέρκελ απομάκρυναν το ενδεχόμε νο. Με τα σκληρά ελληνικά μέτρα να αλλάζουν αρκετά το περιβάλλον, ίσως το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα βρει για λίγο την ησυχία του.

58 Μάρτιος 2010

Σ

ε προβληματικές οικονομίες πολλαπλάσιου μεγέθους από την ελληνική επικεντρώνονται πλέον οι ανησυχίες των αγορών, μια και δεδομένη αστοχία τους θα δημιουργήσει σοβαρούς κλυδωνισμούς στην παγκόσμια οικονομία. Τους Αμερικανούς, τους απασχολεί κύρια το σοβαρό δημοσιονομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει εδώ και καιρό η πολιτεία της Καλιφόρνιας, και το οποίο πρόβλημα δεν περιορίζεται στον κατά 20 δισ. δολάρια ελλειμματικό προϋπολογισμό της πολιτείας. Η Καλιφόρνια είναι με διαφορά η σημαντικότερη πολιτεία των ΗΠΑ από οικονομική άποψη, και συνεισφέρει στο εθνικό ΑΕΠ σε ποσοστό 13,5%. Στην Ευρώπη, υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες για το κατά πόσον η Ισπανία, οικονομία σχεδόν πενταπλάσια σε μέγεθος από την ελληνική, θα καταφέρει να περιορίσει το τεράστιο έλλειμμά της (που ανέρχεται στο 11,4% του ΑΕΠ) στα αποδεκτά επίπεδα του 3% μέσα στην ερχόμενη τριετία. ΜΕΤΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΜΙΣΙΟΝ Πλέον τούτων, έντονη ανησυχία υπάρχει στην αγορά για τα απροκάλυπτα κερδοσκοπικά παιχνίδια που παίζονται με τα χρεόγραφα των υπερχρεωμένων κρατών, κάτι που ενδεχόμενα θα αναγκάσει την Κομισιόν να λάβει πρόσθετα μέτρα, όπως για παράδειγμα η απαγόρευση των swaps στα ομόλογα (όπως εισηγήθηκε η Γαλλίδα υπουργός Οικονομικών Κριστίν Λαγκάρντ) ή σαν την κοινή γαλλογερμανική πρόταση για την σύσταση ενιαίου οικονομικού διευθυντηρίου, το οποίο θα έχει αυξημένες εποπτικές και παρεμβατικές αρμοδιότητες- ακόμη και σε χώρες που δεν έχουν ακόμη υιοθετήσει το ευρώ. Δεν είναι ξεκάθαρο το κατά πόσο πρόσφατα δημοσιεύματα για την από κοινού αγορά από Γαλλία και Γερμανία ελληνικών ομο-

ΙΣΟΤΙΜΙΕΣ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΝΟΜΙΣΜΑΤΩΝ

EUR USD JPY GBP CHF CAD AUD HKD EUR 0,74 0,01 1,10 0,68 0,70 0,66 0,10 USD 1,35 0,01 1,49 0,92 0,95 0,90 0,13 JPY 120,48 89,29 133,18 82,50 84,98 79,98 11,49 GBP 0,91 0,67 0,01 0,62 0,64 0,60 0,09 CHF 1,46 1,08 0,01 1,61 1,03 0,94 0,14 CAD 1,42 1,05 0,01 1,57 0,97 0,94 0,14 AUD 1,51 1,12 0,01 1,67 1,03 1,06 0,14 HKD 10,50 7,76 0,09 11,59 7,18 7,40 6,96

✒ από τον Παναγιώτη Φρεντζά

Γίνεται επιτακτική, πλέον, η ανάγκη για την θέσπιση έκτακτων μέτρων με σκοπό την αποφυγή μίας γενικότερης χρεοκοπίας των ανά τον κόσμο κρατικών μηχανισμών.

λόγων ύψους 30, ή και περισσοτέρων, δισ. ευρώ ανταποκρίνονται απόλυτα στην πραγματικότητα. Όπως και να έχει πάντως, τα σενάρια αυτά από μόνα τους στάθηκαν αρκετά για να ρίξουν κατακόρυφα το spread των ελληνικών ομολόγων (ιδιαίτερα των δεκαετών) και να δημιουργήσουν μία νότα αισιοδοξίας στις αγορές. Σε αυτό, βοήθησαν και οι αισθητά ανεβασμένοι δείκτες (και μάλιστα για πέμπτο συνεχόμενο μήνα) για την μεταποιητική δραστηριότητα τον περασμένο μήνα (54,2 από 52,4 για την Ευρωζώνη, ενώ ειδικά για την Γερμανία σημειώθηκε άνοδος στο 57,2 από 53,7). Ανάλογα κερδοσκοπικά παιχνίδια καταγράφηκαν και στην αγορά συναλλάγματος, με αποτέλεσμα την θεαματική βουτιά της στερλίνας κατά δέκα και πλέον εκατοστιαίες μονάδες έναντι δολαρίου και ευρώ. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΣΤΙΣ ΗΠΑ Στις ΗΠΑ, η παραίτηση του αντιπρόεδρου της Fed Donald Kohn, που δημιουργεί πλέον τρεις κενές θέσεις στο επταμελές συμβούλιο της κεντρικής τράπεζας, δίνει μία πρώτης τάξης ευκαιρία στον Αμερικανό πρόεδρο να βάλει την δική του σφραγίδα στην “ανεξάρτητη” αυτή αρχή, διαμέσου της επιλογής των κατάλληλων προσώπων που θα συμπληρώσουν τις κενές θέσεις. Παράλληλα, προχωρεί και το σχέδιο της δημιουργίας 18μελούς διακομματικής οικονομικής επιτροπής, η οποία θα έχει ως αντικείμενο την μείωση του αμερικανικού δημοσιονομικού ελλείμματος, το οποίο έχει φθάσει στο 13% επί του ΑΕΠ. Ο πρόεδρος Ομπάμα έχρισε ήδη τους δύο συμπροέδρους της επιτροπής, αλλά είναι πλέον κοινή πεποίθηση ότι το όλον εγχείρημα καρκινοβατεί, επειδή κατ’ ουσίαν δεν υπάρχει κάποιο σχέδιο πορείας που να μπορεί να ακολουθηθεί.

ΕΜΠΟΡΕYΜΑΤΑ

Πετρέλαιο NYM ($/βαρέλι) Χρυσός ($/ ουγγιά) Χαλκός ($/ λίβρα) Ασήμι ($/ ουγγιά)

ΤΙΜΕΣ 26/02 77.85 1116.3 334.8 16.54

ΤΙΜΕΣ 29/01 71.46 1083.8 305.25 16.19

ΜΕΤΑΒΟΛH % 8.94 3.00 9.68 2.16

ΕΠΙΤΟΚΙΑ - ΟΜΟΛΟΓΑ ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΟΜΟΛΟΓΑ ΗΠΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΙΝΑ Μέχρι και αυξήσεις επιτοκίων έγιναν το τελευταίο διάστημα. Όχι βέβαια στα καθ’ ημάς, όπου η προοπτική αυτή αργεί ακόμη, αλλά στην Αυστραλία, όπου οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης φαίνεται να έχουν παρέλθει οριστικά, και η Κεντρική Τράπεζα αύξησε το overnight της στο 4%. Ωστόσο, υπάρχουν ήδη σαφείς ενδείξεις ότι τα επιτόκια θα αυξηθούν και στις ΗΠΑ, όπου υπάρχει μεγάλη ανάγκη εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους, ενώ παράλληλα τα οικονομικά μεγέθη της αγοράς έχουν βελτιωθεί. Ήδη από τον Οκτώβριο του περασμένου έτους, είχε γίνει φανερή η πρόθεση της Κίνας να ελαττώσει την έκθεσή της σε αμερικανικά κυβερνητικά ομόλογα. ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ ΚΡΑΤΙΚΑ ΟΜΟΛΟΓΑ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΚΟΥΠΟΝΙ ΛΗΞΗ

3 Μήνες 6 Μήνες Έτος 2 Έτη 3 Έτη 4 Έτη 5 Έτη 6 Έτη 7 Έτη 8 Έτη 9 Έτη 10 Έτη 15 Έτη 20 Έτη 30 Έτη

0,000 0,000 1,250 1,000 3,500 2,250 2,500 3,500 3,750 4,000 3,750 3,250 6,250 4,750 4,750

100512 100811 110311 120316 130412 140411 150227 160104 170104 180104 190104 200104 240104 280704 400704

ΤΙΜΗ/ ΑΠΟΔΟΣΗ 26-02-10

ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΤΙΜΗΣ/ ΑΠΟΔΟΣΗΣ

99,95/0,26 99,84/0,36 101,71/0,55 100,08/0,96 106,44/1,37 101,97/1,75 101,71/2,13 106,09/2,37 107,04/2,61 107,99/2,85 105,61/3,02 101,14/3,11 129,54/3,52 112,40/3,80 115,61/3,87

-0,001/0,009 -0,002/0,008 -0,015/0,013 -0,01/0,05 -0,013/0,002 -0,0019/0,05 -0,033/0,07 -0,03/0,05 -0,056/0,008 -0,076/0,010 -0,084/0,010 -0,1/0,012 -0,142/0,011 -0,201/0,014 -0,394/0,02

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΑΓΟΡΕΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ

ΣΕ ΑΝΟΔΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑΙ ΧΑΛΚΟΣ Πολύ κοντά στα 80 δολάρια το βαρέλι κινείται πλέον η τιμή του μαύρου χρυσού, καθώς η ζήτηση έχει αυξηθεί παγκόσμια λόγω της ανάκαμψης της μεταποιητικής δραστηριότητας. Σημαντική άνοδο αναμένεται να σημειώσει το Μάρτιο και η τιμή του χαλκού, καθώς υπάρχουν ανησυχίες για την ομαλή τροφοδοσία της αγοράς από την Χιλή, η οποία μαζί με την Αυστραλία είναι οι σημαντικότεροι παραγωγοί του βασικού αυτού βιομηχανικού μετάλλου. Είναι ακόμη ασαφές κατά πόσο επηρεάστηκαν οι υποδομές της χώρας από τον τεράστιο σεισμό που την έπληξε. Θετικό σημείο για τις αγορές και η επανέναρξη -μετά από πολλούς μήνες- μεταφοράς φορτίων χάλυβα από την Ινδία στις ΗΠΑ, ένα ακόμη γεγονός που σηματοδοτεί την (ήπια έστω) ανάκαμψη της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου. ΧΡΗΜΑ 59

Χ

∼ αποκλειστικότητα PRIVATE BANKING

ΑΛΛΑΓΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΩΝ

Οι επιπτώσεις της χρηματοπιστωτικής κρίσης έγιναν ιδιαίτερα αισθητές στη βιομηχανία του private banking. Ως αποτέλεσμα, οι υφιστάμενες ισορροπίες διαταράχθηκαν με νέους ηγέτες να βγαίνουν στο προσκήνιο, όπως προκύπτει και από την σχετική ετήσια κατάταξη του Euromoney.

Τ

✒ από τον

Helen ο 2009 ήταν μία χρονιά κατά την οποία άρχισε να «κάθεται» σιγά σιγά κατά το 2ο τρίμηνο του Avery το private banking ανακάλυψε ότι τίπο2009, άρχισαν να κάνουν λογικές επιλογές σε ότι αφοτα δεν μένει σταθερό για πάντα. Στις αρχές του ρά τις ιδιωτικές τράπεζες με τις οποίες θα συναλλάσσονται. Το 2008, φαινόταν ότι οι ηγέτες του κλάδου είχαν τοπίο του private banking είχε πλέον αλλάξει εντελώς. παγιώσει τις θέσεις τους σε μακροχρόνια βάση. Θέσεις που φαίνονταν παγιωμένες έχουν πλέον μεταβληθεί δραΠοιος μπορούσε να προβλέψει δραματικές ματικά. Η UBS η οποία βρισκόταν πρώτη στη σχετική παγκόσμια αλλαγές στο private banking; Έτσι κι αλλιώς κατάταξη, βρίσκεται πλέον στην τρίτη θέση. Η Credit Suisse, οι αλλαγές σε επίπεδο μεριδίων αγοράς ήταν πάντα μία πολύ που την περσινή χρονιά ήταν 4η ανέβηκε στο πρώτο σκαλί του δύσκολη υπόθεση. Ο κλάδος έδειχνε κορεσμένος με εκατοντάβάθρου. Επί πλέον υπάρχουν δύο νέες παρουσίες στην παγκόδες παίκτες να μάχονται σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο για να σμια πρώτη δεκάδα, ενώ υπάρχουν τρεις νέες πρωτιές σε επίπεδο εξασφαλίσουν μερίδια από μία πολύ συγκεκριμένη «πίτα». Μόνο περιφερειών και 35 σε επίπεδο χωρών. οι μεγάλοι είχαν την οικονομική δυνατότητα να αυξήσουν το Στη μεγάλη μάζα των πελατών που αφορούν σε επενδύσεις μέχρι ενεργητικό τους μέσω στρατηγικών εξαγορών. Και τότε εμφανί10 εκατ. δολαρίων τη μεγαλύτερη ανάπτυξη είχε η HSBC, που στηκε η χρηματοπιστωτική κρίση. κατέκτησε και την πρώτη θέση στην κατηγορία. Ξαφνικά τα επενδυτικά προϊόντα περιγράφηκαν ως προβλημαΗ JP Morgan από την άλλη κατάφερε να κερδίσει την πρωτιά τικά περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Οι ιδιωτικές τράπεζες, στους μεγάλους πελάτες. Αν και η UBS έχασε την παγκόσμια πρωειδικά οι μεγάλες, προκειμένου να μειώσουν το ρίσκο τα εγκατέτοκαθεδρία στο private banking, εξακολουθεί να βρίσκεται στην λειψαν. Επίσης κάθε ιδιωτική τράπεζα που εμφανιζόταν να έχει κορυφή σε ό,τι αφορά το εύρος των προϊόντων και συμβουλευοποιαδήποτε σχέση με τον Μπέρναρντ Μάντοφ επίσης είδε τα τικών υπηρεσιών που διαθέτει. Στις εξειδικευμένες επενδύσεις χρήματα της να φεύγουν από το παράθυρο. Όταν οι κυβερνήσεις οι γαλλικές τράπεζες τώρα κυριαρχούν στα δομημένα προϊόντα. ξεκίνησαν να προσφέρουν εγγυήσεις στις μεγάλες τράπεζες των Συγκεκριμένα τα τμήματα Private bank των Societe Generale και χωρών τους, οι πελάτες επέστρεψαν σε αυτές, αλλά όταν η σκόνη BNP Paribas κατέκτησαν την πρώτη και δεύτερη θέση αντίστοιχα

60 Μάρτιος 2010

t ☛

ΘΕΣΕΙΣ ΠΟΥ ΦΑΙΝΟΝΤΑΝ ΠΑΓΙΩΜΕΝΕΣ ΕΧΟΥΝ ΜΕΤΑΒΛΗΘΕΙ ΔΡΑΜΑΤΙΚΑ. Η UBS Η ΟΠΟΙΑ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ ΠΡΩΤΗ ΣΤΗ ΣΧΕΤΙΚΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΑΤΑΤΑΞΗ, ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΠΛΕΟΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΘΕΣΗ. Η CREDIT SUISSE, ΠΟΥ ΤΗΝ ΠΕΡΣΙΝΗ ΧΡΟΝΙΑ ΗΤΑΝ 4Η, ΑΝΕΒΗΚΕ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΣΚΑΛΙ ΤΟΥ ΒΑΘΡΟΥ. ενώ η Citigroup τέθηκε επικεφαλής στην κατάταξη των επενδύσεων σε ακίνητα. ΣΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΗΠΕΙΡΟΥΣ Σε επίπεδο περιφερειών, η κρίση δημιούργησε ανακατατάξεις. Η Credit Suisse έγινε η Νο1 ιδιωτική τράπεζα της Δ. Ευρώπης, ενώ υπήρξαν δύο νέες «είσοδοι» στη δεκάδα, οι Julius Baer και Rothschild, γεγονός που καταδεικνύει την αίσθηση ασφάλειας που εκπέμπουν οι ελβετικές τράπεζες. Στη Β. Αμερική η JP Morgan τέθηκε επικεφαλής της λίστας με τις καλύτερες τράπεζες στο private banking γενικά. Ο φόβος για την μακροπρόθεσμη σταθερότητα επηρέασε αρνητικά την Citigroup η οποία υποχώρησε στην τέταρτη θέση της Β. Αμε-

ρικής. Οι καναδικές τράπεζες είχαν τη δυνατότητα να ανέβουν θέσεις εξαιτίας της χρηματοοικονομικής τους σταθερότητας. Η RBC βελτίωσε τη θέση της μεταξύ των 20 κορυφαίων τραπεζών στο σύνολο του τομέα αξιών ενώ οι Scotiabank, TD Bak, BMO Harris, CIBC, παρουσίασαν σημαντική βελτίωση σε διάφορες κατατάξεις που στο παρελθόν κυριαρχούσαν τράπεζες από την Ελβετία και τις ΗΠΑ. Στη Λατινική Αμερική έγιναν μεγάλες αλλαγές, με 16 νέους νικητές περιφερειών. Ο ανταγωνισμός μειώθηκε από την UBS στη Βραζιλία καθώς προχώρησε στην πώληση της Pactual. Η Citigroup κρατάει τη θέση της ως καλύτερη στο private banking στην περιοχή, ενώ η Santander ανέβηκε στη δεύτερη θέση από την Πέμπτη στην οποία βρισκόταν την προηγούμενη χρονιά. Η HSBC κατατάσσεται πάλι πρώτη στους πελάτες που έχουν να διαθέσουν από ένα εκατ. δολάρια έως δέκα εκατ. δολάρια, ενώ η JP Morgan, ανέβηκε στην κατάταξη σε διάφορες κατηγορίες. Στην Ασία η HSBC παραμένει ο κυρίαρχος leader στο private banking, αν και η Goldman Sachs προηγείται στους μεγάλους πελάτες, ενώ και η UBS βρίσκεται στην κορυφή στις κατηγορίες διαχείρισης χαρτοφυλακίου σταθερού εισοδήματος. Η HSBC επίσης εξακολουθεί να έχει την πρωτοκαθεδρία στο private banking στην αγορά της Μέσης Ανατολής, με την Credit Suisse να «πλασάρεται» στη δεύτερη θέση, από τέταρτη που ήταν πέρυσι. Η Samba Bank ήταν η μεγάλη έκπληξη της περιοχής καθώς μπήκε δυναμικά στην πρώτη δεκάδα και μάλιστα καταλαμβάνοντας την τέταρτη θέση από την 20η που βρισκόταν μόλις πέρυσι. Χ

ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΙ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ, ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ & ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΙ ΤΟΥ PRIVATE BANKING ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΙ ΤΟΥ PRIVATE BANKING ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ

2010 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25

2009 4 2 1 3 5 6 13 7 8 9 11 12 24 14 10 15 18 30 25 16 23 22 32 29

Credit Suisse HSBC UBS Citi JP Morgan BNP Paribas Julius Baer Deutsche Bank Bank of America Merill Lynch Pictet Barclays Santander RBC Societe Generale Goldman Sachs ABN Amro Nordea BBVA Danske Bank UniCredit Lombard Odier Darier Hentsch ING SEB Itau Private Bank China Merchants Bank

2010 1 2 3 4 5

2009 6 2 1 6 5

Εθνική Τράπεζα Citi Eurobank EFG BNP Paribas Alpha Bank

ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΤΟΠΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

1

1

Alpha Bank

ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΞΕΝΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

1

HSBC ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΙ ΤΟΥ PRIVATE BANKING ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

2010 1 2 3 4 5

2009 4 1 3 6 2

Eurobank EFG Ελληνική Τράπεζα Τράπεζα Κύπρου Marfin UBS

ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΤΟΠΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

1

1

Ελληνική Τράπεζα

ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΞΕΝΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

1

1

UBS ΧΡΗΜΑ 61

Χ άρθρο

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

ΣΕ ΤΙ ΔΙΑΦΕΡΟΥΝ ΟΙ ΙΣΛΑΜΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Οι συμβατικές τραπεζικές συναλλαγές που βασίζονται στην καπιταλιστική ιδεολογία, η οποία εμπεριέχει τον τόκο ως θεμελιώδες στοιχείο της επιτυχίας της, κυριαρχούν σήμερα στην οικονομική ζωή παγκοσμίως. Σε αντίθεση με το Ισλαμικό τραπεζικό σύστημα, το συμβατικό είναι αποξενωμένο από τους καταθέτες - οι καταθέτες αποποιούνται του δικαιώματός τους να διαχειρίζονται τις περιουσίες τους, και εκχωρούν το δικαίωμα αυτό στα τραπεζικά ιδρύματα.

T

✒ από τον ο Ισλάμ για τους περισσότερους μουυλικών αγαθών από πωλητές και αγοραστές διασώDr. Saleh σουλμάνους αποτελεί ένα ολοκληρωμένο ζονταν στον Ισλαμικό κόσμο μέχρι πρόσφατα, ιδίως Jallad οικονομικό σύστημα στο οποίο η πνευσε απόμακρες περιοχές τις οποίες είχε παραμελήσει ματική και υλική ευημερία του ατόμου και της το συμβατικό τραπεζικό σύστημα. Επιπλέον το συμβατικό κοινωνίας είναι συνυφασμένες. Στο διάβα των τραπεζικό σύστημα δεν είχε ανοσία σε παραδοσιακά Ισλαμικά αιώνων, η ανάπτυξη ενός ισλαμικού οικονομικού οικονομικά και χρηματιστηριακά εργαλεία τα οποία δανείμοντέλου βασισμένου στις αρχές της ελεύθερης αγοράς υπήρστηκε. Στο μυαλό έρχεται η Αγγλική λέξη «τσεκ» (επιταγή). ξε ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες στην ικανότητα Προέρχεται από την αραβική λέξη Σουκ (πληθυντικός Σουτου Ισλάμ να υπερβεί γεωγραφικούς, πολιτικούς και εθνικούς κούκ) που αντιστοιχεί σε ένα συμβόλαιο μεταξύ δύο νοημόφραγμούς. νων πλευρών. Αναγνωρίζοντας τον εν δυνάμει καταστροφικό αντίκτυπο των ανθρώπινων αδυναμιών στην κοινωνία εάν οι υλιστικές ΚΑΝΟΝΕΣ ΗΘΙΚΗΣ παρορμήσεις του ατόμου δεν ελέγχονταν εκούσια, το Ισλάμ ει- Εγγενής τόσο στο συμβατικό όσο και στο Ισλαμικό τραπεζικό σήγαγε συγκεκριμένους κανόνες Σαρία που διασφαλίζουν ένα σύστημα είναι η έννοια της χρηματοοικονομικής μεσολάβηελάχιστο επίπεδο οικονομικής δικαιοσύνης για όλα τα στρώσης. Σκοπός και στις δυο περιπτώσεις είναι η ενεργοποίηση ματα της Ισλαμικής κοινωνίας. Η κύρια αιτία της κοινωνικής του οικονομικού συστήματος με την μεταφορά χρημάτων από και οικονομικής αστάθειας που προσδιορίζεται στο Κοράνι μονάδες πλεονασματικών καταθέσεων σε μονάδες ελλειμείναι η Ρίμπα, (τοκογλυφία), που μεταφράζεται συνήθως ως ματικών καταθέσεων, συμπεριλαμβανομένων νοικοκυριών, «τόκος» (και σε γενικές γραμμές είναι παρόμοια με την έννοια επιχειρήσεων, κυβερνήσεων. Και στα δυο συστήματα με το που είχε υιοθετήσει η Χριστιανική Εκκλησία μέχρι πριν από πέρασμα του χρόνου αναπτύχθηκαν κανόνες ηθικής που λίγους αιώνες). πηγάζουν από τις ιδιαίτερες ιστορικές και ηθικές αρχές του Επιπρόσθετες σημαντικές απαγορεύσεις και κατευθυντήρικάθε συστήματος. Καθώς το υλικό και πνευματικό περιβάλες γραμμές εισήχθησαν προκειμένου να προστατεύσουν την λον εξελίσσονταν, αμφότερα γνώρισαν ηθικές αλλαγές και ευημερία της κοινωνίας χωρίς να απειληθούν ο ρόλος και τα προσαρμογές. Οι συμβατικές τραπεζικές συναλλαγές που δικαιώματα των επιχειρηματιών. Ήταν φανερό ότι οι ηθικοί βασίζονται στην καπιταλιστική ιδεολογία, η οποία εμπεριέχει κανόνες που όρισε η Σαρία θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τον τόκο ως θεμελιώδες στοιχείο της επιτυχίας της, κυριαρμια αυτόματη ισορροπία μεταξύ οικονομικής και κοινωνικής χούν σήμερα στην οικονομική ζωή παγκοσμίως. Εν τούτοις, δικαιοσύνης, και συνεπώς να διατηρηθεί έτσι η σταθερότητα σε αντίθεση με το Ισλαμικό τραπεζικό σύστημα, το συμβατικό στους κόλπους του συστήματος. είναι αποξενωμένο από τους καταθέτες - οι καταθέτες αποΟι οικονομικές συναλλαγές που βασίζονται στην κατοχή ποιούνται του δικαιώματός τους να διαχειρίζονται τις περι-

62 Μάρτιος 2010

☛

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΚΡΙΣΗ, ΟΙ ΙΣΛΑΜΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΥΠΕΣΤΗΣΑΝ ΜΙΚΡΟΤΕΡΟ ΠΛΗΓΜΑ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΕΣ. ΞΕΧΩΡΙΣΑΝ, ΜΑΛΙΣΤΑ, ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΑΙΣΘΗΣΗ ΟΤΙ ΟΙ ΣΥΜΒΑΤΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΜΙΑ ΣΟΒΑΡΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΔΙΚΙΑ, ΕΦ’ ΟΣΟΝ ΟΔΗΓΟΥΝ ΣΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΚΕΡΔΩΝ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΖΗΜΙΩΝ. ουσίες τους, και εκχωρούν το δικαίωμα αυτό στα τραπεζικά ιδρύματα. Τα συμβατικά τραπεζικά ιδρύματα συσσωρεύουν τα κέρδη τους από την αποκλειστική διαχείριση των χρημάτων των καταθετών τους, βασικά ως προϊόν που επιφέρει απόδοση λόγω του παράγοντα χρόνου. Τα κέρδη αποδίδονται μόνο στους μετόχους, ενώ οι ζημίες είναι εις βάρος των καταθετών. Αυτό το σύστημα βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά στο κριτήριο της οικονομικής αποδοτικότητας και αναγνωρίζεται και στηρίζεται σθεναρά από τις κυβερνήσεις, τη βιομηχανία, το δημόσιο, τα πανεπιστήμια και τους πολιτικούς θεσμούς ανά τον πλανήτη. Το Ισλαμικό τραπεζικό σύστημα έχει τα αντίθετα χαρακτηριστικά, όπως φαίνεται στον σχετικό πίνακα. Είναι αυταπόδεικτο πως καθώς ο ηθικός σταθεροποιητικός μηχανισμός εξασθενούσε, το σύστημα του επιτοκίου ενισχύονταν. Αυτή η εξέλιξη ήταν περισσότερο αισθητή στον Ισλαμικό κόσμο, τουλάχιστον μέχρι την αρχή του τελευταίου τετάρτου του 20ου αιώνα, την περίοδο της πρώτης αύξησης της τιμής του πετρελαίου. Ωστόσο κλιμακώθηκε θεαματικά μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου. Το επακόλουθο κύμα Ισλαμοφοβίας που διαπότισε τους νόμους και τις ρυθμίσεις πολλών χωρών παρήγαγε μια ρεβιζιονιστική αντίδραση στον Ισλαμικό κόσμο. Η αναζήτηση ασφαλέστερων εναλλακτικών οδήγησε στην εκ νέου ανακάλυψη του εν υπνώσει Ισλαμικού οικονομικού μοντέλου και στην άνοδο του Ισλαμικού τραπεζικού συστήματος ως εναλλακτικό απέναντι στο συμβατικό τραπεζικό σύστημα. Οι ηθικοί κανόνες που είναι ενσωματωμένοι στο Ισλαμικό χρηματοοικονομικό σύστημα, οι οποίες διέπουν τις οικονομικές και χρηματιστηριακές συναλλαγές, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την ελευθερία της σύμβασης, την προστασία από την Ρίμπα (τοκογλυφία), την προστασία από το Αλ-Γκαράρ (το υπέρμετρο ρίσκο), την προστασία από το αθέμιτο εισόδημα (τζόγος), την προστασία από την χειραγώγηση των τιμών, το δικαίωμα της δίκαιης συναλλαγής, το δικαίωμα της ισότιμης και ακριβούς πληροφόρησης, την προστασία από το Νταράρ (ζημία/βλάβη), και προάγει τη συνεργασία και αμοιβαία αλληλεγγύη. ΘΕΑΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Αυτή η εναλλακτική στο συμβατικό τραπεζικό σύστημα είχε μια αναπάντεχα θετική επίδραση σε μια ευρεία γκάμα οικο-

νομικών οργανισμών παγκοσμίως. Στη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών το Ισλαμικό τραπεζικό σύστημα κατέγραψε έναν θεαματικό ρυθμό ανάπτυξης σε γεωγραφικό, δομικό και οικονομικό επίπεδο. Σήμερα λειτουργούν 267 Ισλαμικές τράπεζες σε 45 χώρες και διαχειρίζονται περισσότερα από 262 δισεκατομμύρια δολάρια σε κεφάλαια, με μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 12%. Τα κεφάλαια τους έχουν φτάσει τα 201 δισεκατομμύρια δολάρια, με μέσο ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 23%, και κέρδη που κατά μέσο όρο κυμαίνονται γύρω στο 11% ετησίως. Αξίζει να σημειωθεί ότι 300 συμβατικές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένων πολλών διεθνών τραπεζών, προσφέρουν Ισλαμικά τραπεζικά προϊόντα. Εκτιμάται επίσης ότι μέσα στην επόμενη δεκαετία το Ισλαμικό τραπεζικό σύστημα θα διαχειρίζεται περίπου το 50% των καταθέσεων στον Ισλαμικό κόσμο, καθώς η εμπιστοσύνη σε αυτού του τύπου χρηματιστηριακών διαμεσολαβήσεων αυξάνεται. Η πρόσφατη χρηματιστηριακή και τραπεζική κρίση έδωσε μεγαλύτερη ώθηση στην αναζήτηση ασφαλέστερων εναλλακτικών, ιδίως καθώς διάφορα οικονομικά στοιχεία επιβεβαιώνουν την εγκυρότητα δύο συμπερασμάτων ευνοϊκών για το Ισλαμικό τραπεζικό σύστημα. Το πρώτο είναι ότι οι Ισλαμικές τράπεζες υπέστησαν μικρότερο πλήγμα σε σύγκριση με τις συμβατικές. Το δεύτερο είναι η γενική αίσθηση ότι οι συμβατικές τράπεζες προκαλούν μια σοβαρή οικονομική αδικία, εφ’ όσον θεωρούνται ιδρύματα που οδηγούν στην ιδιωτικοποίηση των κερδών και στην παγκοσμιοποίηση των ζημιών. Οι καταθέτες στο Ισλαμικό τραπεζικό σύστημα, σε αντίθεση με τους καταθέτες στις συμβατικές τράπεζες, θεωρούνται ως συνιδιοκτήτες (Ράμπ Μαλ) και συνεπώς έχουν μερίδιο στα κέρδη και τις ζημίες των οικονομικών δραστηριοτήτων του ιδρύματος. Η αποφυγή του υπέρμετρου ρίσκου και η απαγόρευση της διαπραγμάτευσης των χρεών μειώνουν τις εγγενείς πιθανότητες οικονομικών καταστροφών. Επί πλέον, το Ισλαμικό τραπεζικό σύστημα είναι διαθέσιμο και σε μη μουσουλμάνους, ενώ σημαντικός αριθμός μουσουλμάνων ίσως επιλέξουν να μην συναλλαγούν με συμβατικά τραπεζικά ιδρύματα, ιδίως όπου υπάρχει αυτή η δυνατότητα εναλλακτικής επιλογής. Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί πως η ανάπτυξη του Ισλαμικού τραπεζικού συστήματος συνεχίστηκε παρά τα πολυάριθμα εμπόδια, όπως: η ανεπαρκής δημόσια γνώση του τρόπου λειτουργίας του Ισλαμικού τραπεζικού συστήματος, η έλλειψη καταρτισμένου / εξειδικευμένου επαγγελματικού προσωπικού, η έλλειψη ενημερωτικών προγραμμάτων σε πανεπιστήμια, και οι ειδικοί στη Σαρία που εγκρίνουν συναλλαγές με ανεπαρκείς γνώσεις για τη σύγχρονη οικονομία. Από την άλλη πλευρά, παρ’ ότι τα Ισλαμικά τραπεζικά συστήματα καταβάλλουν σημαντικές προσπάθειες, δεν έχουν καταφέρει ακόμη να καθιερώσουν μια γκάμα προϊόντων και υπηρεσιών που να καλύπτει την πλειονότητα των απαιτήσεων των αποταμιευτικών / χρεωστικών λογαριασμών. Συνεπώς τα συμβατικά και τα Ισλαμικά τραπεζικά συστήματα αλληλοσυμπληρώνονται στη διαδικασία της διαμεσολάβησης και της δραστηριοποίησης της οικονομίας. Χ ΧΡΗΜΑ 63

Χ άρθρο ∼ Συγκριτική ανάλυση Σε τι διαφέρουν οι ισλαμικές τράπεζες

Α/Α

1

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ

Προέλευση

ΣΥΜΒΑΤΙΚΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Ατομικιστική, υλιστική συμπεριφορά με σκοπό την αύξηση του πλούτου, με βάση την εκμετάλλευση του χρήματος.

ΙΣΛΑΜΙΚΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ένα Ισλαμικό σύστημα κανόνων της Σαρία, που έχει ως αντικείμενο την εξάλειψη της τοκογλυφίας και άλλων παραβιάσεων κατά τις χρηματικές συναλλαγές. Μια οικονομική εταιρεία που δέχεται καταθέσεις από το κοινό και υπεισέρχεται σε δραστηριότητες διαμεσολάβησης βάσει των αρχών «Al- Kharaj bid-Daman”. Το εισόδημα είναι βασισμένο στην ευθύνη. Το κέρδος «Al-Ghunm» μέσω «Al-Ghurm» είναι μια λειτουργία κινδύνου όπως την προσδιορίζουν οι Κανόνες της Σαρία. Όχι ουδέτεροι αλλά ενεργοί διαμεσολαβητές. Μπορούν να επενδύσουν, να πουλήσουν, να αγοράσουν και να μπουν σε εταιρικά σχήματα με τρίτους για λογαριασμό τους. Όχι αγαθό αλλά μόνον ένα μέσον ανταλλαγής.

2

Έννοια

Η επιτέλεση χρηματοοικονομικών δραστηριοτήτων και χρηματικών συναλλαγών με την αποδοχή καταθέσεων από το κοινό και την παροχή πιστωτικών διευκολύνσεων, εντόκως

3

Ρόλος

Ουδέτερος οικονομικός. Διαμεσολαβητές μεταξύ δανειστών και επενδυτών

4

Χρήμα

Ένα αγαθό διαθέσιμο προς πώληση ή προς εκμίσθωση

5

Μηχανισμός

Δανεισμός και ανάκτηση χρημάτων

Οι αρχές του Al-Kharaj bid-Daman. Al-Ghunm μέσω του Al-Ghurm.

6

Βάση

Δανεισμός επί τη βάσει επιτοκίου. Η παράμετρος εδώ είναι ο χρόνος.

Η βάση είναι οι παραγωγικές δραστηριότητες που στηρίζονται στον υπολογισμό των κερδοζημιών

7

Χρηματικοί Πόροι: Πηγές και Χρήσεις

Προέρχονται από τη δανειοδότηση και τη δανειοληψία. Αύξηση ευθυνών με σκοπό τη δημιουργία ενεργητικού. Είναι συνδεδεμένοι με το επιτόκιο και περιορίζονται από την οικονομική τους αποδοτικότητα.

Murabahah, Musharakah, Mudarabah, Istisna, Salam, Ijara, Tawarruq, Μίσθωση, Αμεση Επένδυση οριοθετημένη από τη Σαρία.

8

Πελάτες

Δανειστές και δανειζόμενοι, αμφότεροι λειτουργούντες επί τη βάσει επιτοκίου. Μίσθωση τραπεζικών θυρίδων και άλλες υπηρεσίες.

Κάτοχος του Qard Hasan “ αγαθοεργού δανείου”. Μοιρασμένη ευθύνη. Ο επενδυτής είναι ένας ιδιοκτήτης. Ο Πωλητής ή ο αγοραστής σε όλα τα επιτρεπτά εγχειρήματα. Συνεταίρος.

9

Παραδεκτές

Βιομηχανικές (δραστηριότητες). Μη χρηματική κατοχή αγαθών με στόχο το εμπόριο. Βραχυπρόθεσμη περιορισμένη κατοχή είναι παραδεκτή σε περίπτωση πληρωμής του χρηματικού χρέους. Η αγορά μετοχών άλλων εταιρειών επιτρέπεται. Τα ποσοστά θεσπίζονται από τη ρυθμιστική αρχή.

Ιδιοκτησία/κατοχή των εμπορεύσιμων αγαθών. Επενδύσεις στη βιομηχανία. Επενδύσεις σε ακίνητα. Συναλλαγές με μετοχές εμπορικών εταιρειών στα πλαίσια των κανόνων της Σαρία.

10

Ίδιοι Πόροι

Η έκδοση ιδίων μετοχών εξ ιδίων πόρων είναι παραδεκτή.

Μη παραδεκτή λόγω εμπλοκών οφειλομένων στα επιτόκια.

11

Εξωτερικοί Πόροι

Καταθέσεις από εξωτερικούς (μη ίδιους) πόρους και έντοκος δανεισμός.

Ούτε δανεισμός ούτε δανειοδότηση. Η Mudarabah είναι η βασική λειτουργική συναλλαγή. Δεν υπάρχει επιτόκιο.

12

Εμπορευματοποίηση του χρέους

Επιτρεπτή.

Μη επιτρεπτή

13

Πελατειακές σχέσεις

Οι περιορισμοί βασίζονται αποκλειστικά σε οικονομικά κριτήρια.

Οι περιορισμοί βασίζονται τόσο σε οικονομικά όσο και σε κριτήρια των Κανόνων.

14

Βασικές Λειτουργίες

Αποδοχή καταθέσεων και δανείων επί τη βάσει τόκου.

15

Πελατειακά δίκτυα

Οδηγούμενα από τους μεγαλύτερους πελάτες

16

Συναλλαγές Μετοχικού Κεφαλαίου

Όσο υψηλότερο είναι το μετοχικό κεφάλαιο της Εμπορικής τράπεζας, τόσο μεγαλύτερη είναι η δυνατότητά της να αυξήσει τη χρηματική της ευθύνη και άρα το ενεργητικό της, χρησιμοποιώντας τα αρμπιτράζ επιτοκίων για να αυξήσει τον πλούτο της.

Δεν υπάρχει τόκος, απλώς επενδύσεις σε παραδεκτές δραστηριότητες.

17

Κέρδος

Μόνον για την εμπορική τράπεζα προερχόμενο από τη διαφορά του τόκου μεταξύ χρημάτων δανειοδότησης και δανειοληψίας.

Προέρχεται από εταιρικές σχέσεις σ’ ένα κύκλο μοιράσματος ευθύνης και των συναφών κινδύνων.

18

Ζημία

Οι καταθέτες φέρουν αποκλειστικά τα βάρος της ζημίας, ανεξάρτητα από τα υποκείμενα αυτής αίτια.

Η ζημία μοιράζεται με τους καταθέτες: το ισλαμικό τραπεζικό σύστημα ενεργεί και αυτό ως κάτοχος/ιδιοκτήτης , (RabMal) ακριβώς όπως οι καταθέτες.

19

Εκτίμηση κινδύνου

Το βάρος δίνεται περισσότερο στις εγγυήσεις παρά στο κεφάλαιο, στην εμπράγματη ασφάλεια, στο δυναμικό, στον χαρακτήρα και στη συνθήκη.

Υπερισχύει ο χαρακτήρας.

64 Μάρτιος 2010

Κάτοχος πλούτου, άρα μπορεί να συμμετάσχει σε επενδύσεις μαζί με άλλους επενδυτές ή καταθέτες που και αυτοί θεωρούνται κάτοχοι “Rab Mal”. Η αποταμίευση είναι η μετάθεση της άμεσης κατανάλωσης στο μέλλον, άρα, οι Ισλαμικές τράπεζες αντλούν πόρους από όλα τα κοινωνικά στρώματα, τα πιο εύπορα και τα λιγότερο εύπορα.

20

Επιστασία

Aπό τη Γενική Συνέλευση των Μετόχων, τον εσωτερικό οικονομικό έλεγχο και τη χρηματική Αρχή.

Επιπλέον, υπάρχει η επιστασία και ο έλεγχος της Σαρία

21

Υπερημερία πελάτου

Δεν προβλέπεται περίοδος χάριτος. Πρέπει να πληρώσει πρόστιμα και να μηνυθεί.

Εάν ο πελάτης είναι φερέγγυος τότε λαμβάνει παράταση πληρωμής του ενοικίου χωρίς επιπλέον επιβαρύνσεις. Εάν ο πελάτης είναι εύπορος αλλά όχι φερέγγυος, καλείται να αποφασίσει το δικαστήριο.

22

Ταμείο Zakat

Ένα ταμείο που επέβαλε η Σαρία για κοινωνική χρήση. Δεν υπάρχει στο εμπορικό τραπεζικό σύστημα.

Πυλώνας του Ισλαμικού τραπεζικού συστήματος.

23

Oι σκοποί της Σαρία

Δεν υπάρχουν στο εμπορικό τραπεζικό σύστημα.

Καθοριστικοί στο Ισλαμικό τραπεζικό σύστημα.

24

Νομικό Πλαίσιο

Υποστηρικτικό και καθοδηγητικό

Πολύ αδύναμο και χωρίς συντονισμό.

25

Eπαγγελματικό δυναμικό

Ανεπτυγμένο. Στενή συνεργασία με ακαδημαϊκούς θεσμούς

Δεν υπάρχει, δεν έχει αρκετή στήριξη από ακαδημαϊκούς θεσμούς. Μοναδική πηγή είναι η Κεντρική Τράπεζα

26

Δημόσια αναγνώριση/ επίγνωση

Iσχυρή.

Πολύ αδύναμη και στοιχειώδης.

27

Yποστήριξη από την Κεντρική Τράπεζα

Ισχυρή εφόσον το επιτόκιο είναι παραδεκτό και απαραίτητο εργαλείο.

Δεν υπάρχει λόγω της πολιτικής επιτοκίων.

28

Χρηματοοικονομικές Αγορές

Ανοικτός χώρος για τις τράπεζες, δεν υπάρχουν εμπόδια.

Εμπόδια Κανονικού χαρακτήρα.

29

Ανταποκρίτριες τράπεζες

Επι τη βάσει επιτοκίων, ισχυρές σχέσεις.

Απρόθυμες, λόγω πολιτικής επιτοκίων.

30

Τρέχων λογαριασμός

Μία κατάθεση η οποία μετέπειτα δανείζεται στους δανειολήπτες. Κάποιες φορές προσφέρονται συμβολικά επιτόκια. Επίσης ενίοτε προσφέρονται κάποια ποσά ως δώρα καθώς και τραπεζικά προϊόντα προώθησης

Αγαθοεργό δάνειο “Qard Hasan” χωρίς τόκο ή απόδοση

31

Λογαριασμοί καταθέσεων

Επιτρέπονται καθώς αποτελούν τμήμα της συσσώρευσης κεφαλαίων.

Δεν επιτρέπονται καθώς είναι εταίροι στα κέρδη και στις ζημίες.

32

Eνέγγυος πίστωση (πιστωτική επιστολή)

Υπάρχει.

Υπάρχει αλλά με Κανονικές οδηγίες.

33

Documentary (L/C)

Υπάρχει.

Υπάρχει αλλά με Κανονικές οδηγίες.

34

Bills of Transfer

Υπάρχει.

Υπάρχει.

35

Travelers Cheques

Υπάρχουν.

Υπάρχουν.

36

Συναλλαγματικές πώλησης

Υπάρχουν.

37

Θυρίδες φύλαξης

Υπάρχουν.

38

Διασυνοριακές διευκολύνσεις

Υπάρχουν.

39

Μοίρασμα Κινδύνου

Δεν υπάρχει.

Υπάρχει.

40

Άμεση επένδυση

Δεν υπάρχει.

Υπάρχει.

41

Συνδρομή, πώληση και θεματοφύλακες μετοχών

Υπάρχουν.

Υπάρχουν για τις εταιρείες οι οποίες δραστηριοποιούνται σε επιτρεπτές εμπορικές δραστηριότητες.

42

Διανομή κερδοφόρων μεριδίων

Υπάρχει.

Υπάρχει για τις εταιρείες οι οποίες δραστηριοποιούνται σε επιτρεπτές εμπορικές δραστηριότητες.

43

Συναλλαγές σε εμπορικές συναλλαγματικές

Υπάρχουν.

Υπάρχουν.

44

Προεξόφληση εμπορικών συναλλαγματικών

Υπάρχει.

Δεν επιτρέπεται.

45

Συναλλαγές ξένου συναλλάγματος

Υπάρχουν.

Υπάρχουν με την αυστηρή προϋπόθεση φυσικής άμεσης παράδοσης.

46

Υπερανάληψη

Υπάρχει.

Δεν επιτρέπεται.

47

Πιστωτικές κάρτες

Υπάρχουν.

Υπάρχουν αλλά με Κανονικές οδηγίες.

48

Χρεωστικές κάρτες

Υπάρχουν.

Υπάρχουν.

Υπάρχουν. Υπάρχουν. Υπάρχουν.

Πηγές: Ισλαμικές Οικονομικές Υπηρεσίες (Islamic Financial Services)/Ισλαμικό Κέντρο Οικονομικών Ερευνών (Islamic Economics Research Center), Πανεπιστήμιο Του Βασιλέως Abdulaziz (King Abdulaziz University), Jiddah, Σαουδική Αραβία. - Dr Fouad Matraji. - Dr Saleh Jallad.

ΧΡΗΜΑ 65

Χ

∼ θέμα

Η σημερινή συγκυρία είναι ιδανική για να φέρει τις δύο πλευρές πλησιέστερα μέσω της οικονομίας, υποστηρίζει ο πρόεδρος του Τουρκο-Ελληνικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου, αφού οι πρωθυπουργοί των δύο χωρών είναι ένθερμοι υποστηρικτές της βελτίωσης των διμερών σχέσεων.

ΕΛΛΑΣ - ΤΟΥΡΚΙΑ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ:

Η ΚΡΙΣΗ ΜΑΣ ΦΕΡΝΕΙ ΠΙΟ ΚΟΝΤΑ

Η

∼

✒ δημοσιονομική κρίση της Ελλάδας Εγκελί). Το τελευταίο διάστημα έγιναν κάποια βήματα, από τον Ανδρέα μπορεί να γίνει ευκαιρία για περαιμε την είσοδο των εταιρειών ένδυσης Koton και Ipekyol Αναστασίου τέρω σύσφιγξη των οικονομκών -και στην ελληνική αγορά (ήδη καταστήματά τους λειτουρόχι μόνο- σχέσεων μεταξύ της Ελλάδας και γούν στο εμπορικό κέντρο “The Mall” και αλλού). Η εταιρεία της Τουρκίας, υποστηρίζει ο Σελίμ Εγκελί, επίπλων Istikbal έχει, επίσης, αναπτύξει συνεργασίες με ελληπρόεδρος του Τουρκο-Ελληνικού Επιχειρηνικές εταιρείες, οι οποίες λειτουργούν καταστήματα με την εν ματικού Συμβουλίου, σε συνέντευξή του που λόγω (ηγετική στην τουρκική αγορά) φίρμα σε διάφορες πόλεις δημοσίευσε η τουρκική οικονομική εφημερίδα Referans. “Είναι της βόρειας και της κεντρικής Ελλάδας. Από πλευράς τραπεζών, προς το συμφέρον των δύο γειτονικών χωρών να συνεργασθούν η Ziraat έχει ανοίξει καταστήματα στη Θράκη, ενώ και η (διάστενότερα, αντί να ανταγωνίζονται”, λέει ο Εγκελί (σ.σ. το όνομά σημη για τα παγωτά της) αλυσίδα καφε-ζαχαροπλαστείων Mado του σημαίνει “Αιγαιάτης”). “Αν η Ελλάδα διενεργούσε το 5% του σχεδιάζει την είσοδό της στην ελληνική αγορά. “Όσο τείνουμε να εξωτερικού εμπορίου της με την Τουρκία, ο όγκος των διμερών βγούμε από την κρίση όλο και περισσότερες τουρκικές επιχειεμπορικών σχέσεων θα έφθανε τα 10 δισ. δολάρια. Για να επιτευρήσεις θα οδεύουν προς την Ελλάδα” πιστεύει ο Σελίμ Εγκελί, ο χθεί κάτι τέτοιο, πρέπει να πυκνώσουν και οι πολιτικές επαφές οποίος θεωρεί ότι η κρίση μπορεί να συμβάλει σε στενότερες ελλημεταξύ των δύο πλευρών”. Οι πολιτικοί, άλλωστε, ο Ανδρέας νοτουρκικές σχέσεις. “Οι Έλληνες καταναλωτές είναι συνηθισμέΠαπανδρέου και ο Τουργκούτ Οζάλ, στη συνάντηση του Νταβός νοι σε ποιοτικά προϊόντα και η Τουρκία έχει αποδείξει ότι διαθέτει (τον Ιανουάριο του 1988), ήταν αυτοί που έθεσαν τις σχετικές ποιοτική παραγωγή σε πολλούς τομείς, από τα αυτοκίνητα μέχρι βάσεις, ουσιαστικά “αναθέτοντας” στον επιχειρηματικό κόσμο το την κλωστοϋφαντουργία και την ένδυση. Είμαστε οι μεγαλύτεροι εγχείρημα της προσέγγισης. Από τότε και μέχρι το 1999 ο όγκος παραγωγοί λευκών ηλεκτρικών συσκευών και τηλεοράσεων στην των διμερών εμπορικών συναλλαγών δεν υπερέβαινε τα 300 με Ευρώπη. Αν η Ελλάδα μετακινήσει το 5% των εισαγωγών της 400 εκατ. δολάρια. Το 1999, όμως, η υπόθεση της προσέγγισης από την Ευρωπαϊκή Ένωση προς την (σ.σ. φθηνότερη) Τουρκία, έλαβε νέα ώθηση, αυτή τη φορά από την πολιτική των κυβερνήεισάγοντας από αυτήν λευκές συσκευές, δομικά υλικά, ανταλλασεων των δύο χωρών, όπως αυτή εκφράσθηκε από τους υπουρκτικά αυτοκινήτων, μέταλλα και χημικά, τότε ο όγκος των διμερών γούς Εξωτερικών Γιώργο Παπανδρέου και Ισμαήλ Τζεμ. Οι διμεεμπορικών σχέσεων μπορεί να φθάσει τα 10 δισ. δολάρια.” ρείς εμπορικές συναλλαγές έκτοτε κυμαίνονται περί τα 3,5 εκατ. δολ. ετησίως. Σήμερα, περισσότερες από 80 ελληνικές επιχειρήΙΔΑΝΙΚΗ ΣΥΓΚΥΡΙΑ σεις έχουν προβεί σε άμεσες επενδύσεις στην τουρκική αγορά, Η σημερινή συγκυρία είναι ιδανική για να φέρει τις δύο πλευρές με δύο από αυτές να είναι η Εθνική Τράπεζα (που εξαγόρασε την πλησιέστερα μέσω της οικονομίας, θεωρεί ο Τούρκος επιχειρηFinansbank) και την Eurobank (που εξαγόρασε την Tekfenbank). ματίας, ο οποίος επίσης πιστεύει πως και στο πολιτικό πεδίο τα πράγματα είναι θετικά, αφού οι πρωθυπουργοί και των δύο “Οι Τούρκοι επενδυτές έχουν μείνει λίγο πίσω (σχολιάζει ο

66 Μάρτιος 2010

☛

ΟΙ ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΝΔΥΣΗΣ KΟΤΟΝ ΚΑΙ IPEKYOL ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΟΥΣΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΠΙΠΛΩΝ ISTIKBAL ΕΧΕΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ, ΕΝΩ Η ZIRAAT BANKASI ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΚΟΜΟΤΗΝΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΕΙΟ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ Η ΑΛΥΣΙΔΑ ΚΑΦΕ-ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΕΙΩΝ MADO ΣΧΕΔΙΑΖΕΙ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ. χωρών είναι ένθερμοι υποστηρικτές της βελτίωσης των διμερών σχέσεων. Ο Σελίμ Εγκελί αξιολογεί ως πολύ σημαντική εξέλιξη τις εξαγορές των Finansbank και Tekfenbank από την Εθνική Τράπεζα και την Eurobank. “Είναι σημαντικό ότι η μεγαλύτερη ιδιωτική τράπεζα της Ελλάδας έχει δραστηριότητα στην Τουρκία. Έτσι, οι Έλληνες επιχειρηματίες έχουν καλύτερη πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικές με τουρκικές βιομηχανικές επιχειρήσεις, αλλά έχουν και καλύτερες δυνατότητες χρηματοδότησης πιθανών επενδυτικών σχεδίων τους στην Τουρκία.” (σ.σ. Πράγματι, προσφάτως η Eurobank διοργάνωσε -χωρίς πολλή δημοσιότητα- ενημερωτική συνάντηση στην Αθήνα, στην οποία Έλληνες επιχειρηματίες συζήτησαν με τον Μουράτ Μερτζάν, βουλευτή - πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης). Όπως, όμως, η πολιτική παρείχε το έναυσμα για τη μέχρι τώρα πρόοδο στις ελληνοτουρκικές οικονομικές σχέσεις, υπάρχουν και πολιτικές συνθήκες που ακόμη λειτουργούν ανασταλτικά. “Οι Ελληνορθόδοξοι της Τουρκίας δεν μπορούν να λειτουργήσουν τη θεολογική σχολή τους, ενώ οι Μουσουλμάνοι της Ελλάδας δεν μπορούν να εκλέξουν τον θρησκευτικό ηγέτη τους. Μάλλον είναι καιρός να αλλάξει το καθεστώς που επιβλήθηκε με τη Συνθήκη της Λωζάννης, υπστηρίζει ο Εγκελί. “Παρ ‘ολα αυτά (καταλήγει ο Σελίμ Εγκελί), πιστεύω ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που ειλικρινά επιθυμεί την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.” Το Τουρκο-Ελληνικό Επιχειρηματικό Συμβούλιο θα διοργανώσει εφέτος έξι διμερείς συναντήσεις: τρεις στην Ελλάδα και τρεις στην Τουρκία. ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΑΝΗΣΥΧΙΑ Το γεγονός, όμως, ότι η Ελλάδα έχει βρεθεί στο επίκεντρο της παγκόσμιας προσοχής λόγω της τραγικής δημοσιονομικής της

κατάστασης, όπως κατά δεύτερο λόγο βρίσκονται και οι Πορτογαλία, Ισπανία και Ιταλία, άλλες χώρες -η Τουρκία είναι μία από αυτές- βρήκαν την ευκαιρία να “κρύψουν κάτω από το χαλί” τις δικές τους σχετικές αδυναμίες. Όντως, οι Τούρκοι ιθύνοντες κατόρθωσαν να διατηρήσουν τις αγορές σε ηρεμία, διατηρώντας ζωντανό το σενάριο περί νέου υποστηρικτικού πακέτου από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, καθώς και τις φήμες περί προετοιμασίας νέας αναδιάρθρωσης στο δημοσιονομικό πλαίσιο της χώρας. Οφείλει, πάντως, να παραδεχθεί κανείς ότι η τουρκική επιτυχία δεν βασίζεται μόνο στις εντυπώσεις, αλλά και στην ουσία, αφού -από την εποχή της κρίσης του 2001 και την μετέπειτα στενή συνεργασία με το ΔΝΤ- έχει επιδείξει δημοσιονομική και οικονομική σοβαρότητα και υπευθυνότητα, στοιχεία που εκτιμήθηκαν δεόντως από διεθνείς οργανισμούς, επενδυτές, οίκους αξιολόγησης κ.λπ. Μιλώντας για οίκους αξιολόγησης, μάλιστα, πρόσφατη (στις 19 Φεβρουαρίου) είναι και η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από την Standard & Poor’s (μετά από ανάλογες αναβαθμίσεις εκ μέρους των οίκων Fitch και Mody’s τον περασμένο μήνα): ΒΒ για τον μακροπρόθεσμο δανεισμό σε συνάλλαγμα και ΒΒ+ για τον δανεισμό σε εγχώριο νόμισμα. Η οικονομική προοπτική της Τουρκίας χαρακτηρίσθηκε “θετική”, στοιχείο που υποδηλώνει ότι η βαθμολογία της χώρας μπορεί να βελτιωθεί περαιτέρω στο διάστημα των επομένων 12 με 24 μηνών. Σε μια τέτοια περίπτωση δεν αποκλείεται η βαθμολογία της να προσεγγίσει πολύ ή και να “ισοφαρίσει” αυτήν της Ελλάδας (σήμερα Α-/Α-2, με οικονομική προοπτική “σταθερή”). ΒΑΣΙΜΗ ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ Οι αισιόδοξοι για την πορεία της τουρκικής οικονομίας έχουν και άλλα επιχειρήματα. Το περίφημο -στην πρόσφατη ελλαδική ειδησεογραφία- “spread” (άλλως: επασφάλιστρο κινδύνου μη αποπληρωμής) για το πενταετές τουρκικό κρατικό ομόλογο κυμαίνεται πέριξ των 200 μονάδων, ενώ το αντίστοιχο ελληνικό πέριξ των 370. Την ίδια στιγμή το διεθνές ομόλογο προσφέρει το σχετικά ελκυστικό επιτόκιο του 8,94%, ενώ το δημόσιο χρέος της Τουρκίας αντιστοιχεί στο 45% του ΑΕΠ της χώρας και φαντάζει πολύ λογικό, ειδικά αν συγκριθεί με το 113% της Ελλάδας, το 77% της Πορτογαλίας ή ακόμη και το 54% της Ισπανίας. Δεν είναι όλα ρόδινα, όμως, για την τουρκική οικονομία, καθώς τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι το εγχώριο χρέος του τουρκικού κράτους ακολουθεί μια ιδιαίτερα αυξητική τάση, αφού διογκώθηκε κατά 20% μέσα στο 2009. Παράλληλα, μεγάλο μέρος του δημόσιου χρέους καθίσταται ληξιπρόθεσμο μέσα σε μια διετία (125 εκατ. δολ. εφέτος), οπότε η ανάγκη αναχρηματοδότησής του προκύπτει μέσα σε μια συγκυρία αρκετά αρνητική για τα ομόλογα και άρα ακριβή για την τουρκική κυβέρνηση. Επισημαίνεται ότι το 60% των τουρκικών κρατικών ομολόγων έχει αγορασθεί από εγχώριες τράπεζες, οι οποίες “πόνταραν” στην προοπτική μείωσης των επιτοκίων και κέρδισαν: το βασικό επιτόκιο της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας υποχώρησε από 16,75% το Νοέμβριο του 2008 σε 6,5% ακριβώς ένα έτος αργότερα! Τώρα, λοιπόν, οι τουρκικές τράπεζες δεν είναι εξαιρετικά πρόθυμες να αγοράσουν νέα ομόλογα, οπότε προκαλούν πιέσεις για αύξηση επιτοκίων, τα οποία η Κεντρική Τράπεζα διατήρησε σταθερά τους τελευταίους τρεις μήνες. Η κατάσταση αυτή οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι επενδυτικές - χρηματοδοτικές ανάγκες των επιχειρήσεων θα συναντήσουν σοβαρό ανταγωνισμό από τα κρατικά ομόλογα στη διεκδίκηση της περιορισμένης ρευστότητας που θα διεθέτουν οι τράπεζες, δεδομένου μάλιστα ότι η υφιστάμενη τάση στο τουρκικό κοινό δείχνει περισσότερο προς αύξηση της κατανάλωσης παρά προς αύξηση των αποταμιεύσεων. Χ ΧΡΗΜΑ 67

Χ

∼ αφιέρωμα

ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΚΑΡΤΕΣ

ΧΑΜΗΛΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ, ΠΕΡΙΘΩΡΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

∼

Την πλέον ενδεδειγμένη μορφή δανεισμού αποτελούν οι πιστωτικές κάρτες σύμφωνα με τα στελέχη της τραπεζικής αγοράς, εφ’ όσον χρησιμοποιούνται λελογισμένα, δηλαδή εξοφλούνται με τις δυνατόν λιγότερες δόσεις.

Έ

να... χιλιάρικο χρωστάει κατά βασικού επιτοκίου. ✒ μέσο όρο ο Έλληνας καταναΤέλος, υπάρχει πλήθος επί πλέον χαρακτηριστικών, τα από τον Γιώργο λωτής για τις συναλλαγές που οποία προσφέρονται ανάλογα με την κατηγορία ή τον Καλούμενο πραγματοποιεί μέσω πιστωτύπο κάρτας, όπως π.χ. η κάρτα μεταφοράς υπολοίπου, τικών καρτών. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέχει τη δυνατότητα συγκέντρωσης των οφειλών από της Τράπεζας της Ελλάδος οι οφειλές όλες τις πιστωτικές κάρτες σε μία, η φοιτητική η οποία παρέχει των Ελλήνων σε κάρτες αγγίζουν τα 10 ευνοϊκότερο επιτόκιο και όρους στους φοιτητές, η αθλητική η δισ. ευρώ εκ των οποίων σε καθυστέοποία συνδέεται με έναν σύλλογο και προσφέρει π.χ. εισιτήρια ρηση βρίσκονται τα 2 δισ. ευρώ, ενώ σύμφωνα με μελέτη του για αγώνες ως ανταμοιβή της χρήσης της κάρτας στις καθημεριΟικονομικού Πανεπιστημίου οι κάρτες που έχουν εκδοθεί από νές συναλλαγές του πελάτη ή απαλλαγή της ετήσιας συνδρομής τις τράπεζες φτάνουν τα 11 εκατομμύρια. Παρ’ όλα αυτά σύμαν είστε κάτοχος εισιτηρίων διαρκείας κ.ο.κ. φωνα με τα τραπεζικά στελέχη, οι πιστωτικές κάρτες, εφόσον χρησιμοποιούνται συνετά δηλαδή με λίγους μήνες αποπληρωμής ΔΗΜΟΦΙΛΕΙΣ ΣΤΙΣ ΗΛΙΚΙΕΣ 35-44 και χωρίς τόκο, αποτελούν την πλέον ενδεδειγμένη λύση για τα Σύμφωνα με την 2η έρευνα MasterCard Barometer που πραγμανοικοκυριά. τοποιήθηκε στην Ελλάδα σχετικά με τις καταναλωτικές συνήΣε γενικές γραμμές, ένα από τα βασικά κριτήρια επιλογής της θειες των Ελλήνων, η χρήση των καρτών είναι άρρηκτα συνδεπιστωτικής κάρτας, είναι το βασικό επιτόκιο το οποίο σας δεμένη με την οικονομική συγκυρία, το επιθυμητό ύψος των παρέχεται. Ένας ακόμη πιο ακριβής δείκτης του κόστους που δαπανών κατά περίπτωση αλλά και με το προσδοκώμενο όφελος. συνεπάγεται η κάθε πιστωτική κάρτα είναι το ΣΕΠΠΕ (Συνολικό Δύο στους πέντε Έλληνες δηλώνουν ότι ξοδεύουν περισσότερα χρήματα σε σχέση με παλαιότερα ενώ ένας στους 3 συμμετέχοΕτήσιο Πραγματικό Ποσοστό Επιβάρυνσης) στο οποίο έχουν ντες, κυρίως μεγαλύτερων ηλικιών, δηλώνει ότι κινείται στα ίδια συνυπολογιστεί και επιπρόσθετες χρεώσεις και έξοδα πέραν του

68 Μάρτιος 2010

ΧΡΗΜΑ 69

Χ αφιέρωμα ∼ Πιστωτικές κάρτες Χαμηλή διείσδυση, Περιθώρια Ανάπτυξης επίπεδα. Ένας στους τέσσερις και κυρίως στις ηλικίες 45-54 δηλώνει ότι ξοδεύει λιγότερα. Οι βασικότεροι λόγοι για τους οποίους οι συμμετέχοντες στην έρευνα δηλώνουν ότι ξοδεύουν περισσότερα χρήματα είναι η «ακρίβεια» και η «αύξηση των τιμών». Αντίθετα, οι νεαρότερες ηλικίες, για τις οποίες διαμορφώνονται νέες συνθήκες ζωής (φοιτητές, νιόπαντροι, νέοι γονείς κλπ) είναι αυτές που αναφέρουν περισσότερο λόγους «αύξησης αναγκών και υποχρεώσεων». Ένας στους τέσσερις από όσους δήλωσαν ότι ξοδεύουν λιγότερα σε σχέση με πέρυσι, αναφέρει ως κύριο λόγο τη «μείωση του εισοδήματος» και την «ύπαρξη οικονομικής δυσχέρειας». Κυριότερο λόγο μείωσης των δαπανών αποτελεί η «κρίση» και η «μη ύπαρξη συγκεκριμένου λόγου» (συνολικά 48% των ερωτηθέντων) από όπου διαφαίνεται η πρόληψη ή / και η ανησυχία λόγω της πρόσφατης οικονομικής συγκυρίας. Η «οικονομική δυσχέρεια» και η «μείωση του εισοδήματος» αναφέρεται περισσότερο από τις παραγωγικές ηλικίες των 35-54 χρόνων, ενώ λόγους «αποταμίευσης» και «καλύτερης διαχείρισης» αναφέρουν κυρίως μεγαλύτερες ηλικίες (άνω των 55 ετών). ΧΡΗΣΗ ΓΙΑ ΑΓΟΡΕΣ Από το σύνολο των ερωτηθέντων, 21% δήλωσαν κάτοχοι καρτών. Οι άντρες, περισσότερο από τις γυναίκες, και οι ηλικίες 35-44 είναι αυτοί που χρησιμοποιούν κυρίως κάρτες για τις αγορές τους. Ως κυριότερο λόγο χρήσης της κάρτας αναφέρουν την «δυνατότητα καταβολής άτοκων δόσεων». Άλλοι λόγοι είναι: ∼ Ευκολία - Δεν χρειάζεται να έχουν οι κάτοχοι μαζί τους μετρητά ∼ Ειδικές προσφορές μέσω της χρήσης καρτών ∼ Προγράμματα επιβράβευσης μέσω της χρήσης καρτών ∼ Έλλειψη μετρητών ∼ Διευκόλυνση στις ηλεκτρονικές αγορές Οι γυναίκες και ηλικίες έως 44 χρονών θεωρούν ως βασικότερο λόγο χρήσης τις άτοκες δόσεις που τους προσφέρουν οι έμποροι σε συνεργασία με τις τράπεζες, ενώ οι συμμετέχοντες ηλικιών 18 44 αναφέρουν επίσης την ευκολία - καθώς δεν χρειάζονται μετρητά - τα προγράμματα επιβράβευσης και τις αγορές μέσω internet. Οι βασικοί λόγοι για τους οποίους όσοι έχουν κάρτα δεν την χρησιμοποιούν, είναι η ανάγκη για «καλύτερο έλεγχο των δαπανών τους» (αναφέρεται κυρίως από γυναίκες και μεγαλύτερες ηλικίες) και επειδή θεωρούν ότι τα «μετρητά είναι πιο ασφαλή» (αναφέρεται σε μεγαλύτερο βαθμό από άντρες και ηλικίες κάτω των 45 χρονών). ΠΡΟΘΕΣΗ ΧΡΗΣΗΣ Ένας στους πέντε Έλληνες δηλώνει πρόθεση να πραγματοποιήσει μία μεγάλη αγορά στους επόμενους 12 μήνες. Το ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο μεταξύ των αντρών και των νεαρότερων ηλικιών. Η μεγάλη πλειονότητα όσων δηλώνουν πρόθεση να πραγματοποιήσουν μία μεγάλη αγορά στους επόμενους 12 μήνες, θέτει σαν προϋπόθεση δύο παράγοντες: α) την συμφέρουσα τιμή και β) τους ευνοϊκούς όρους πληρωμής Η ταυτόχρονη ισχύς και των δύο παραπάνω όρων είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας για όλες τις υπο-ομάδες του κοινού της έρευνας, ενώ αποκλειστικά τον παράγοντα της συμφέρουσας τιμής αναφέρουν οριακά περισσότερο οι άντρες και οι ηλικίες άνω των 45 χρονών.

70 Μάρτιος 2010

ΠΡΟΩΘΗΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ GENIKI BANK ΧΑΜΗΛΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟΓΙΑ ΔΥΟ ΜΗΝΕΣ Η Geniki Bank, μέλος του Ομίλου Société Générale, μείωσε το επιτόκιο αγορών των πιστωτικών της καρτών μόλις στο 4,9%, για αγορές που πραγματοποιούνται κατά τους μήνες Φεβρουάριο και Μάρτιο 2010. Συγκεκριμένα, προσφέρει τη δυνατότητα σε υφιστάμενους και νέους κατόχους των πιστωτικών της καρτών Geniki Visa Electron/Classic, Geniki Visa Gold και Geniki MasterCard να πραγματοποιήσουν τις αγορές που επιθυμούν κατά το διάστημα 1/02/2010 - 31/03/2010 και να επωφεληθούν από: ∼ Προνομιακό επιτόκιο αγορών 4,9%, το χαμηλότερο της αγοράς! ∼ Άνετη αποπληρωμή, εφόσον το επιτόκιο 4,9% θα ισχύει μέχρι και 15/5/10 για την αποπληρωμή των αγορών που θα έχουν πραγματοποιηθεί κατά το διάστημα 1/02/2010 - 31/03/2010. ∼ Δωρεάν συνδρομή για ένα χρόνο σε όλες τις νέες πιστωτικές κάρτες από τη Geniki Bank.

ΟΙ ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΚΑΡΤΕΣ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ Οι τράπεζες διαθέτουν στο καταναλωτικό - συναλλακτικό κοινό ευρεία ποικιλία πιστωτικών καρτών, προκειμένου οι διαφορετικοί τύποι τους να συνδυάζονται καλύτερα με τις διαφορετικές ανάγκες και τα χαρακτηριστικά των χρηστών τους. Οι κάρτες παρέχουν στους χρήστες διαφόρων μορφών ανταμοιβή αναλόγως του όγκου των συναλλαγών που πραγματοποιούν. Αυτή μπορεί να συνίσταται σε επιστροφή μετρητών, σε προσφορά δώρων και παροχή διευκολύνσεων, στη συμμετοχή σε πράξεις κοινωνικής αλληλεγγύης κ.λπ. ∼ ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ∼ Η Εθνική Τράπεζα προσφέρει μία σειρά πιστωτικών καρτών για να επιλέξετε αυτή που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις σας. Δίνεται η δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε μία γκάμα κλασσικών πιστωτικών καρτών (Go Visa,Go MasterCard, Gold MasterCard, Platinum MasterCard, Visa Electron), αλλά και καρτών εκδιδόμενων σε συνεργασία με εμπορικές επιχειρήσεις ή άλλους οργανισμούς, παρέχοντας προνόμια κατα τις συναλλαγές με τις επιχειρήσεις αυτές (AB Visa, My club card, Easy Buy, Electronet Deal, Be expert, ΑΚΗΣ Extra). Ακόμη, η Αγαπώ τα Παιδιά MasterCard είναι μια κάρτα που δημιουργήθηκε σε συνεργασία με τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Welfare Action Hellas για να στηρίξει το πρόγραμα «αγαπώ τα παιδιά». Με τη χρήση της πιστωτικής κάρτας, ο κάτοχός της συνεισφέρει το 50% της ετήσιας συνδρομής και το 1% κάθε αγοράς που πραγματοποιεί στο συγκεκριμένο πρόγραμμα. Τέλος, η κάρτα Eurocard είναι σχεδιασμένη είδικά για συναλλαγές σε Ελλάδα και εσωτερικό. ∼ ALPHA BANK ∼ Η Alpha Bank διαθέτει μία ευρεία γκάμα πιστωτικών καρτών με πολλαπλά προνόμια τόσο για ιδιώτες όσο και για επιχειρήσεις. Οι κάρτες Alpha Bank Bonus Visa, Alpha Bank Bonus MasterCard και Alpha Bank Bonus American Express είναι σύγχρονες πιστωτικές κάρτες με ενσωματωμένο smart chip το οποίο εξασφαλίζει μεγαλύτερη ασφάλεια στις συναλλαγές, αλλα και τη δυνατότητα

☛

ΑΚΡΙΒΗΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΠΟΥ ΣΥΝΕΠΑΓΕΤΑΙ ΚΑΘΕ ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΚΑΡΤΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΕΠΠΕ (ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΕΤΗΣΙΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗΣ) ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΧΟΥΝ ΣΥΝΥΠΟΛΟΓΙΣΘΕΙ ΚΑΙ ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΟΔΑ, ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΒΑΣΙΚΟΥ ΕΠΙΤΟΚΙΟΥ. επιβράβευσης του κατόχου για τις συναλλαγές του. Στην ίδια κατηγορία Bonus, διατείθεται μία σειρά πιστωτικών καρτών συνεργασίας με την εταιρεία κινητής τηλεφωνίας Wind (WIND Bonus American Express, WIND Bonus Visa,), την αεροπορική Aegean Airlines (Aegean Bonus Visa) και τα καταστήματα Fokas (Fokas Bonus American Express). Η Χρυσή Alpha Bank Visa απευθύνεται σε επίλεκτους πελάτες και παρέχει μία σειρά «χρυσών προνομίων» όπως επιβράβευση αγορών. Άλλες πιστωτικές κάρτες της Alpha Bank περιλαμβάνουν προγράμματα επιστροφής μετρητών (Dynamic American Express), αυξημένη ασφάλεια για συναλλαγές μέσω διαδικτύου (Κάρτα Blue απο την American Express) και επιστροφή για όλες τις αγορές στα πολυκαταστήματα Notos Galleries (notosplus Visa). Η Πράσινη Κάρτα American Express και η Χρυσή American Express είναι κάρτες διεθνούς κύρους που διευκολύνουν τις συναλλαγές σας σε Ελλάδα και εξωτερικό. Τέλος, η χρεωστική κάρτα Alpha Bank Enter Visa δίνει τη δυνατότητα πραγματοποίησης συναλλαγών με απευθείας χρέωση του τραπεζικού σας λογαριασμού. Οι εταιρικοί πελάτες μπρούν να επωφεληθούν απο τα προνόμια που παρέχουν οι εταιρικές κάρτες της Alpha Bank (Χρυσή και Αργυρή Alpha Bank Visa Business, Πράσινη και Χρυσή Κάρτα Corporate American Express). ∼ EUROBANK ∼ H Eurobank διαθέτει περισσότερες από 30 πιστωτικές κάρτες, οι οποίες ικανοποιούν τις ανάγκες κάθε καταναλτή. Οι κλασσικές πιστωτικές κάρτες της Eurobank παρέχουν διαφορετικούς όρους όσον αφορά τα επιτόκια, την εισφορά και τη δυνατότητα ανάληψης μετρητών (Euroline, Euroline style, Eurobank Visa Classic, Eurobank Visa Gold, Eurobank Visa Business, Eurobank MasterCard, Gold Eurobank MasterCard, Student Eurobank Visa, Platinum Eurobank MasterCard, Euroline Home). Ταυτόχρονα προσφέρει διαφορετικές πιστωτικές κάρτες με προνομιακούς όρους για αγορές απο συγκεκριμένα καταστήματα αλλά και για εξασφάλιση προνομιακών όρων αναφορικά με την συνεργαζόμενη επιχείρηση ή οργανισμό (Ηλεκτρονική Αθηνών Visa, Expert Visa, PAO BC Eurobank MasterCard, WWF Eurobank Visa, Reward Visa με τα πολυκαταστήματα Attica, Miitary Club VisaΕθνική Ελλάδος Μπάσκετ Visa, Dama Visa, Allianz Visa, Must MasterCard, Ευρωπαϊκή Πίστη MasterCard, Cosmote Visa, ΕΛΠΑ Visa, Sider Visa, Smart MasterCard, Electronet Family, Longchamp Card, Le Club Danos, Magna Gold Γερμανός, Pontos Visa). Επίσης διατίθεται η προπληρωμένη κάρτα Eurobank Visa για ασφαλείς διαδικτυακές συναλλαγές, καθώς και η χρεωστική κάρτα Euroline Debit. ∼ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ∼ Η Τράπεζα Πειραιώς παρέχει μία ευρεία ποικιλία καρτών απο τις

οποίες μπορείτε να επιλέξετε εκείνη που ταιριάζει περισσότερο στις δικές σας ανάγκες. Εκτός απο τις κλασσικές πιστωτικές κάρτες που παρέχονται (Πειραιώς Visa Classic, Πειραιώς Visa Gold, Πειραιώς Visa MasterCard, Πειραιώς Visa Electron, Πειραιώς MasterCard), διατίθεται και μία σειρά απο πιστωτικές κάρτες οι οποίες έχουν εκδοθεί σε συνεργασία με άλλους οργανισμούς και εμπορικές επιχειρήσεις και οι οποίες παρέχουν επιπλέον προνόμια για συναλλαγές με τους συγκεκριμένους οργανισμούς (Development & Work Visa, Development & Work MasterCard, V.D.V Leben Intl AEAZ Visa, Panathinaikos FC Visa Classic, Panathinaikos Visa Gold, Miles and More MasterCard, Miles and More MasterCard Gold, Ευρωπαϊκή Life Card Visa, Champions Card MasterCard). Παράλληλα, η Τράπεζα Πειραιώς διαθέτει εξειδικευμένες πιστωτικές κάρτες για φοιτητές (Πειραιώς Visa University), οικονομικούς μετανάστες (Πειραιώς Visa Classic For Immigrants, Πειραιώς MasterCard Standard for Immigrants) και ειδικό πρόγραμμα με εισφορά σε κοινωφελείς οργανώσεις (winlife Visa), καθώς και προπληρωμένες (webuy) και χρεωστικές κάρτες (visa debit). Όλες οι κάρτες της Τράπεζας Πειραιώς διαθέτουν smart chip για μεγαλύτερη ασφάλεια στις συναλλαγές. ∼ ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ ∼ Η Τράπεζα Κύπρου διαθέτει μια σειρά πιστωτικών καρτών Visa και MasterCard. Όλες οι πιστωτικές κάρτες της Τράπεζας Κύπρου διαθέτουν χαμηλό επιτόκιο μεταφοράς υπολοίπου και δυνατότητα επιλογής ελάχιστης καταβολής δόσης (Κυπρου Visa Classic, Κυπρου MasterCard Standard). Ταυτόχρονα, οι προνομιακές κάρτες της Τράπεζας Κύπρου προσφέρουν δωρεάν συμβουλευτική νομική και ιατρική υπηρεσία όλο το 24ωρο (Κύπρου Visa Gold, Κυπρου MasterCard Gold). Η τράπεζα προσφ΄ρει ακόμη τις προπληρωμένες κάρτες (Κύπρου Prepaid Card και Κύπρου Prepaid Gift Card), καθώς επίσης και τη χρεωστική κάρτα Debit card. Αντίστοιχα, πιστωτικές κάρτες διατίθενται και για επαγγελματίες και επιχειρήσεις. ∼ MARFIN EGNATIA BANK ∼ Η Marfin Egnatia Bank προσφέρει μία σειρά απο πιστωτικές κάρτες με διαφορετικά προνόμια και όρους προκειμένου να καλύψει όλες τις ανάγκες του καταναλωτή. Σε συνεργασία με τον οργανισμο Visa, παρέχει πιστωτικές κάρτες με πρόγραμμα επιβράβευσης και επιπλέον προνόμια (Marfin Blue Visa, Marfin Gold Visa), πιστωτική κάρτα ειδικά για φοιτητές (Cool Visa Electron), πιστωτική κάρτα με ποσοστό συνεισφοράς σε κοινωφελείς οργανισμούς (Marfin Προσφέρω Visa), καθώς και πιστωτικές κάρτες σε συνεργασία με εμπορικές επιχειρήσεις και οργανισμούς με επιπλέον προνόμια (ΑΕΛ Visa, e-shop.gr Visa). Τέλος, με την κάρτα moneymoney παρέχεται η δυνατότητα ανάληψης μετρητών με χαμηλό επιτόκιο. Για επιχειρήσεις, διατίθεται η πιστωτική κάρτα Marfin Visa Business. ∼ EMPORIKI BANK ∼ Οι πιστωτικές κάρτες της Εμπορικής Τράπεζας (Emporiki Bank Visa Προνόμιο Υγείας, Emporiki Bank Visa Classic Προνόμιο Υγείας, Emporiki Bank Visa Gold Προνόμιο Υγείας, Emporiki Bank MasterCard Προνόμιο Υγείας) παρέχουν παράλληλα διάφορα προνόμια υγείας (π.χ. δωρεάν check up, έκπτωση σε διαγνωστικές εξετάσεις και νοσήλια), ασφαλιστικές καλύψεις ταξιδιών και ζωής κ.α. Ακόμη, σε συνεργασία με τον όμιλο Antenna παρέχει την πιστωτική κάρτα ANT1 Visa η οποία δίνει επί πλέον διάφορες προσφορές, δώρα, διαγωνισμούς και ψυχαγωγικά παιχνίδια του ΧΡΗΜΑ 71

Χ αφιέρωμα ∼ Πιστωτικές κάρτες Χαμηλή διείσδυση, Περιθώρια Ανάπτυξης ☛

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗ 2η ΕΡΕΥΝΑ MASTERCARD BAROMETER, ΠΟΥ ΔΙΕΝΕΡΓΗΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ, Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΚΑΡΤΩΝ ΕΙΝΑΙ ΑΡΡΗΚΤΑ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΗ ΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΥΓΚΥΡΙΑ, ΤΟ ΕΠΙΘΥΜΗΤΟ ΥΨΟΣ ΤΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ ΚΑΤΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΟ ΟΦΕΛΟΣ. καναλιού. Για εταιρικούς πελάτες η Emporiki Bank Visa Business απευθύνεται σε επιχειρήσεις που θέλουν να εκδώσουν στα στελέχη τους πιστωτικές κάρτες. ∼ ATE BANK ∼ Οι πιστωτικές κάρτες που διαθέτει η ATEBank ξεκινούν απο τις απλές και ευέλικτες πιστωτικές κάρτες, με δωρεάν συνδρομή για τον 1ο χρόνο και δυνατότητα έκδοσης μέχρι και 2 πρόσθετων πιστωτικών καρτών για άτομα της επιλογής σας (ATEBank Visa, ATEBank MasterCard). Επίσης διατίθενται κάρτες με αυξημένο πιστωτικο όριο και επιπλέον προνόμια (ATEBank Visa Gold, ATEBank MasterCard Gold), με χαμηλό πιστωτικό όριο και χαμηλή συνδρομή για μεγαλύτερη ασφάλεια στις συναλλαγες (ATEBank Visa Electron), καθώς και εξειδικευμένες κάρτες για φοιτητές (Φοιτητική ATEBank Visa Elctron) και για επαγγελματίες (ATEBank Visa Business). Οι δύο νέες πιστωτικές κάρτες της τράπεζας είναι η Portofoli Visa και η ATEClub Visa. Η πρώτη δίνει τον «απόλυτο έλεγχο» στους κατόχους της με πιστωτικό όριο έως 2.000 ευρώ, ενώ η δεύτερη προσφέρεται με δωρεάν συνδρομή για όλο το διάστημα μισθοδοσίας μέσω της τράπεζας. Η ATEnet Visa Debit είναι η χρεωστική κάρτα της τράπεζας και η ATEBank Prepaid Card η προπληρωμένη.

– MDCard MasterCard). Τέλος, διατίθενται πιστωτικές κάρτες σε συνεργασία με επιχειρήσεις για παροχή προνομίων κατα τις συναλλαγές με τις επιχειρήσεις αυτές (MIKA Visa, Πολιτικός VISA, Π.ΣΥ.Π ΔΕΗ Visa, ΚΟΜΒΟΣ Visa, Περιηγητής Visa, Robocard Visa, CEL Tours Visa, Beautycom Visa, Diathermiki Visa, ΗΡΑΚΛΗΣ Visa). ∼ GENIKI BANK ∼ Η Geniki Bank διαθέτει μία σειρά πιστωτικών καρτών συνεργαζόμενη με τους οργανισμούς Visa και MasterCard. Έτσι, προσφέρονται οι πιστωτικές κάρτες Geniki Visa & Visa Electron και Geniki MasterCard για διευκόλυνση των καθημερινών συναλλαγών, Geniki Visa Gold με προνομιακούς όρους και αυξημένο πιστωτικό όριο. Τέλος έχει και τη χρεωστική κάρτα CASH 365 Maestro χωρίς επιβάρυνση τόκων και ετήσια συνδρομή. ∼ MILLENIUM BANK ∼ Η Millenium διαθέτει μία σειρά πιστωτικών καρτών διαφορετικών χαρακτηριστικών οι οποίες καλύπτουν πολλαπλές ανάγκες του καταναλωτή. Προσφέρονται οι κλασσικές πιστωτικές κάρτες ( Millenium Bank Visa Classic, Millenium Bank Standard MasterCard) και οι κάρτες με επιπλέον προνόμια και αυξημένο πιστωτικό όριο (Millenium Bank Visa Gold, Millenium Bank MasterCard Platinum, MasterCard Prestige) αλλά και εξειδικευμένες κάρτες για φοιτητές (Millenium Bank Visa Electron για φοιτητές), πιστωτική κάρτα σταθερής δόσης (MasterCard Σταθερής Δόσης), καθώς και εταιρίκή πιστωτική κάρτα (Business Visa). Επιπλέον, παρέχονται κάρτες σε συνεργασία με οργανισμούς και επιχειρήσεις οι οποίες παρέχουν προνόμια για συναλλαγές με τις επιχειρήσεις ή τους οργανισμούς αυτούς (Μασούτης Visa, ΣΑΚΑ Visa, Interamerican MasterCard Visa, Interamerican MasterCard Gold, IKEA Card). Τέλος, παρέχεται και η χρεωστική κάρτα Millenium Bank Debit.

∼ HELLENIC POSTBANK ∼ To Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο διαθέτει πιστωτικές κάρτες που ανταποκρίνονται σε διαφορετικές ανάγκες των καταναλωτών. Έτσι, διατίθεται η ΤΤ Visa ανταγωνιστικό επιτόκιο εξόφλησης, η ΤΤ MasterCard με επιστροφή 1% για κάθε αγορά, η ΤΤ Philatelic Visa (την οποία προσφέρουν τα ΕΛΤΑ με την εγγυηση του ΤΤ) καθώς και η χρεωστική κάρτα ΤΤ Visa Electron.

∼ PRO BANK ∼ Η ProBank σε συνεργασία με τον διεθνή οργανισμό Visa παρέχει πέντε διαφορετικές πιστωτικές κάρτες για διαφορετικούς τύπους αναγκών. Εκτός απο την κλασσική πιστωτική κάρτα (ProBank Visa Classic), διατίθεται η ProBank Visa Electron για ασφαλείς αγορές μέσω διαδικτύου, η ProBank Visa Gold με επιπλέον προνόμια στους κατόχους της, η ProBank Visa Platinum με αυξημένο πιστωτικό όριο και, τέλος, η ProBank Visa Business η οποία απαυθύνεται σε εταιρικούς πελάτες. Η χρεωστική κάρτα της τράπεζας είναι η Probank Maestro.

∼ ATTICA BANK ∼ Η Attica Bank προσφέρει μία μεγάλη ποικιλία απο πιστωτικές κάρτες που αναφέρονται σε διαφορετικές απαιτήσεις πελατών. H Attica Bank διαθέτει τις απλές πιστωτικές κάρτες (Attica Card Visa Classic, Attica Card MasterCard Standard, Attica Bank MasterCard Unembossed), πιστωτικές κάρτες με αυξημένο πιστωτικό όριο και προνομιακούς όρους (Attica Card Visa Gold, Attica Card MasterCard Platinum) καθώς και κάρτα για αυξημένη ασφάλεια συναλλαγών μέσω Internet (Attica Card Visa Electron). Επιπλέον διατίθεται πιστωτικές κάρτες με προνομιακούς όρους αποκλειστικά για τα μέλη του ΕΤΑΑ (TechnoCard Visa - TechnoCard MasterCard, LEXCard Visa – LEXCard MasterCard, MDCard Visa

∼ PROTON BANK ∼ Η Proton Bank διαθέτει ένα σύνολο πιστωτικών καρτών σε συνεργασία με τους οργανισμούς Visa και MasterCard. Πιο συγκεκριμένα, διατίθενται οι πιστωτικές κάρτες Proton Bank Classic Visa, Proton Bank Gold Visa, Proton Bank Platinum Visa, MasterCard Standard, MasterCard Gold και MasterCard Platinum με υψηλά πιστωτικά όρια και ευελιξία στην καταβολή των δόσεων, καθώς και την κάρτα Proton Bank Business Visa ειδικά για επιχειρήσεις και επαγγελματίες. Ταυτόχρονα διαθέτει μια σειρά πιστωτικών καρτών σε συνεργασία με άλλους οργανισμούς (Metropolitan Hospital PROTONBANK Visa, Visa αποφοίτων Βαρβακείου Σχολής).

72 Μάρτιος 2010

Χ αφιέρωμα ∼ Πιστωτικές κάρτες Χαμηλή διείσδυση, Περιθώρια Ανάπτυξης ∼ ASPIS BANK ∼ Η Aspis Bank διαθέτει μία ευρεία γκάμα πιστωτικών καρτών με πολλαπλά προνόμια τόσο για ιδιώτες όσο και για επιχειρήσεις. Η Aspis Visa classic είναι μια ευέλικτη πιστωτική κάρτα σχεδιασμένη να σας εξυπηρετήσει σε όλες σας τις ανάγκες και προσαρμοσμένη στο σύγχρονο τρόπο ζωής . H Aspis Gold Visa με ενσωματωμένο chip, είναι το ασφαλές καθημερινό σας εργαλείο ακόμα και για την μικρότερη συναλλαγή. H κάρτα Aspis College σχεδιάστηκε ειδικά για να καλύπτει τις ανάγκες των παιδιών που σπουδάζουν, δίνοντάς τους μια προκαθορισμένη ελευθερία κινήσεων. Σχεδιασμένη για χρήση σε ηλεκτρονικό περιβάλλον (Electron), ταιριάζει με τον τρόπο ζωής των φοιτητών αλλά δίνει και τη σιγουριά ότι «δεν θα υπερβούν τα όρια». Η τελευταία κάρτα της τράπεζας είναι η Aspis One MasterCard η οποία προσαρμόζεται στις απαιτήσεις του κάθε πελάτη. Η Aspis Debit Visa είναι η χρεωστική κάρτα της τράπεζας. ∼ CITIBANK ∼ Οι πιστωτικές κάρτες της Citibank δίνουν τη δυνατότητα επιλογής μεταξύ διαφορετικών προνομίων και όρων όπως πιστωτικό όριο, επιτόκιο και δυνατότητα ανάληψης μετρητών (Citibank Platinum Visa, Citibank Gold Visa, Citibank Gold MasterCard, Citibank Visa, Citibank MasterCard). Ταυτόχρονα, διατίθεται η Citibank Student Visa μια κάρτα ειδικά σχεδιασμένη για φοιτητές με χαμηλό επιτόκιο και χωρίς συνδρομή όπως επίσης και οι Citibank Visa Vodafone Student και Olympiakos Citibank Visa Student, καθώς και μία σειρά πιστωτικών καρτών με συνεργαζόμενες εταιρίες (Shell Citibank MasterCard, Citibank Visa Vodafone Classic και Gold, Ολυμπιακός Citibank Visa Classic και Gold, PAOK

MasterCard και Gold, Alico Citibank Visa Gold, Affinity Card Visa, Glou Citibank MasterCard), παρέχοντας ποικίλα προνόμια κατά τις συναλλαγές με τις εταιρείες αυτές. ∼ HSBC ∼ H HSBC παρέχει μία σειρά πιστωτικών καρτών με διαφορετικά προνόμια που ανταποκρίνονται στις διαφορετικές ανάγκες που μπορει να έχει ένας καταναλωτής. Ξεκινώντας με την «κλασική» πιστωτική κάρτα Visa Classic και την προνομιακή Visa Gold, η HSBC παρέχει πιστωτικές κάρτες με διεθνή αποδοχή και δυνατότητα αντικατάστασης την επόμενη μέρα σε περίπτωση κλοπής (HSBC Premier MasterCard) αλλά και πιστωτική κάρτα απευθυνόμενη ειδικά σε φοιτητές (HSBC Visa U-Start). ∼ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ ∼ Η Πανελλήνια Τράπεζα παρέχει δύο τύπους πιστωτικών καρτών συνεργαζόμενη με τους μεγαλύτερους οργανισμούς πιστωτικών καρτών Visa και MasterCard. Έτσι, διατίθενται η πιστωτική κάρτα Πανελλήνια Visa και Πανελλήνια MasterCard με δυνατότητα μεταφοράς υπολοίπου με επιτόκιο 0%, αγορές με άτοκες δόσης και ελάχιστη καταβολή δόσης ίση με 2% επι του ποσού της οφειλής. Επιπλέον διατίθεται η Πανελλήνια Visa Business Card ειδικά σχεδιασμένη για χρήση απο εταιρικούς πελάτες και επαγγελματίες. ∼ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ∼ Η Ελληνική Τράπεζα προσφέρει δύο είδη πιστωτικών καρτών Hellenicard VISA, τη χρυσή Hellenicard Gold Visa και την κλασσική Hellenicard Visa, ενώ η χρεωστική της είναι η Cash Card Electron.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΚΑΛΟΓΛΟΥ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΟΜΕΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΚΑΡΤΩΝ, EMPORIKI BANK

ΠΡΟΝΟΜΙΑ ΣΤΟΝ ΠΕΛΑΤΗ Η χρήση των πιστωτικών καρτών ισχυροποιείται, ιδίως όταν συνδέεται με συγκεκριμένη λογική, κίνητρο και απτά οφέλη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η συστηματική αξιοποίηση των άτοκων δόσεων, ενώ διάφορες κάρτες παρέχουν επί πλέον κίνητρα.

Τ

ο 1971 κυκλοφορούν στην Ελλάδα οι πρώτες τραπεζικές πιστωτικές κάρτες, όπου ανάμεσα στους πρωτοπόρους βρίσκεται και η Εμπορική Τράπεζα με την Εμποροκάρτα. Τριάντα-εννέα χρόνια μετά, η αγορά έχει πλέον ωριμάσει, αντιμετωπίζοντας ευκαιρίες, προκλήσεις αλλά και το καίριο ζήτημα της κρίσης, ενώ παράλληλα ο καταναλωτής ωριμάζει, εξελίσσεται και αναθεωρεί συνήθειες και προτεραιότητες. Τι έχει αλλάξει όμως στην πράξη και ποιες είναι οι νέες τάσεις; Λόγω της τρέχουσας οικονομικής συγκυρίας, ο μέσος Έλληνας καταναλωτής προσπαθεί να χρησιμοποιεί τις πιστωτικές του κάρτες με πιο ελεγχόμενο και συνετό τρόπο. Ωστόσο, δεν παύει να αναγνωρίζει ότι οι κάρτες αποτελούν μία μεγάλη διευκόλυνση ή κάποιες φορές ακόμη και ανάγκη. Έτσι, η χρήση των πιστωτικών καρτών ισχυροποιείται, ιδίως όταν συνδέεται με συγκεκριμένη λογική, κίνητρο και απτά 74 Μάρτιος 2010

οφέλη. Χαρακτηριστικά παραδείγματα, εκτός από τη συστηματική αξιοποίηση των άτοκων δόσεων, αποτελούν οι παρακάτω περιπτώσεις: ∼ Αγορές ή πληρωμές υψηλών ποσών, με αξιοποίηση άτοκης περιόδου έως την αποπληρωμή ∼ Αγορές μέσω Internet, για μεγαλύτερη ευκολία και ασφάλεια ∼ Ταξίδια, για μεγαλύτερη ευελιξία και ασφάλεια Ως προς τα αγοραστικά κριτήρια, έρευνες δείχνουν ότι οι πιστωτικές κάρτες παραμένουν ένα όχι και τόσο «τραπεζικό»

προϊόν. Σημαντικό ρόλο κατά την επιλογή μιας πιστωτικής κάρτας αποτελούν τόσο το μέγεθος της τράπεζας και η αξιοπιστία της, όσο και τα προνόμια που παρέχει και η ευκολία στην αποπληρωμή.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ

ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΝΕΩΝ ΤΥΠΩΝ Η Εμπορική Τράπεζα, με γνώμονα πάντα τις ανάγκες των πελατών της καθώς και τις εξελίξεις και τις τάσεις της αγοράς, προσφέρει μία ευρεία γκάμα πιστωτικών καρτών για να επιλέξει ο καταναλωτής εκείνη που του ταιριάζει καλύτερα: VISA Classic, MasterCard, VISA Gold και VISA Younique, μία κάρτα ειδικά για το νεανικό κοινό. Επί πλέον, από τον Ιούλιο του 2009, με στόχο την κάλυψη των συνεχώς αυξανόμενων αναγκών των πελατών, η Τράπεζα δημιούργησε μία νέα σειρά αναβαθμισμένων πιστωτικών καρτών, με το όνομα «Προνόμιο υγείας», που παρέχουν δωρεάν ένα πρόγραμμα κάλυψης αναγκών ιατρικής περίθαλψης και ασφαλιστικών καλύψεων. Συγκεκριμένα, το σημαντικότερο προνόμιο του προγράμματος είναι το δωρεάν check-up που ο πελάτης μπορεί να πραγματοποιήσει κάθε χρόνο σε 650 σημεία σε όλη την Ελλάδα, σε συνεργασία με τον Όμιλο Euromedica, ενώ το «Προνόμιο υγείας» προσφέρει ακόμα: ∼ Εκπτώσεις έως 20% σε διαγνωστικές εξετάσεις, πλαστικές επεμβάσεις, νοσήλια και επείγουσα αερομεταφορά ∼ Δωρεάν πρόσβαση σε τηλεφωνικό κέντρο υγείας 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα ∼ Δωρεάν πρόγραμμα ταξιδιωτικής ασφάλισης και ασφαλιστικής κάλυψης ζωής ή μόνιμης ολικής ανικανότητας Στα επιπλέον προνόμια της κάρτας συμπεριλαμβάνονται: ∼ Διαφάνεια με εγγυημένη άτοκη περίοδο έως και 30 ημέρες για νέες αγορές καθώς όλες οι νέες αγορές τοκίζονται από την ημερομηνία έκδοσης αντίγραφου λογαριασμού ∼ Επιστροφή τόκων έως και 30% ∼ Δωρεάν συνδρομή για τον πρώτο χρόνο και δυνατότητα απαλλαγής με βάση την χρήση ∼ Έκδοση δεύτερης κάρτας χωρίς συνδρομή εφόσον η πρώτη κάρτα είναι σε ισχύ ∼ Δωρεάν συναλλαγές σε ΑΤΜ της Εμπορικής Τράπεζας ∼ Υπηρεσία ειδοποίησης μέσω SMS & e-mail σχετικά με συναλλαγές του κατόχου ∼ Απόλυτη προστασία για αγορές από το Internet, με δωρεάν εγγραφή στην υπηρεσία Emporiki Bank Secure Επίσης, προσφέρει μεταφορά υπολοίπου από κάρτες άλλων τραπεζών με προνομιακό κυμαινόμενο επιτόκιο 6,9% (πλέον εισφοράς Ν. 128/75, σήμερα 0,60%), έως την αποπληρωμή του μεταφερόμενου ποσού. Η Εμπορική Τράπεζα, στα πλαίσια της νέας πελατοκεντρικής της στρατηγικής και αξιοποίησης της τεχνογνωσίας και στήριξης που της παρέχει ο Όμιλος Credit Agricole, θα συνεχίσει να προσφέρει ακόμα πιο καινοτόμα προϊόντα πιστωτικών καρτών, συμβαδίζοντας πάντα με τις τάσεις της εποχής και τις καταναλωτικές ανάγκες. Έτσι, στοχεύουμε το 2010 να αποτελέσει μία δημιουργική χρονιά, κατά την οποία η Τράπεζα θα αξιοποιήσει στο μέγιστο τα σημαντικότερα κεφάλαιά της: μέγεθος, αξιοπιστία και πολυετής εμπειρία στην Ελληνική αγορά των πιστωτικών καρτών.

ΣΙΓΟΥΡΙΑ ΚΑΙ ΕΥΚΟΛΙΑ

SENIOR CUSTOMER PROPOSITION MANAGER HSBC ΕΛΛΑΔΟΣ

Όφελος από τη συμμετοχή τους σε ειδικά προγράμματα επιβράβευσης της χρήσης πιστωτικών καρτών αποκτούν και οι επιχειρήσεις που συμμετέχουν σε αυτά, καθώς επιτυγχάνουν αύξηση τζίρου και πελατολογίου, αλλά και δωρεάν διαφημιστική προβολή μέσω των οδηγών αγορών που συντάσσουν οι τράπεζες και αποστέλλουν στους κατόχους των καρτών.

Ο

ι πιστωτικές κάρτες, συνδυάζοντας ευελιξία και ταχύτητα στις συναλλαγές, αποτελούν σε παγκόσμιο επίπεδο το δημοφιλέστερο μέσο πληρωμής. Αντικαθιστώντας τα μετρητά, ο κάτοχος πιστωτικής κάρτας έχει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσει μικρής ή μεγάλης αξίας αγορές απαλλαγμένος από το άγχος να έχει στην κατοχή του μετρητά. Συνδυάζοντας δε τις αγορές του με άτοκες δόσεις, έχει στη διάθεσή του ένα έξυπνο εργαλείο πληρωμών που μπορεί να χρησιμοποιήσει προς όφελός του. Ο συνδυασμός της διεθνούς κρίσης και της οικονομικής πίεσης έχει επιφέρει σημαντικές δυσκολίες στα ελληνικά νοικοκυριά, γεγονός που ανέβασε τους δείκτες καθυστέρησης πληρωμών την προηγούμενη χρονιά, ενώ η σταθεροποίησή τους αναμένεται μέσα στο 2010. Η πιο αξιόπιστη λύση είναι τα προγράμματα μεταφοράς υπολοίπων, τα οποία προσφέρουν χαμηλότερη μηνιαία δόση προσαρμοσμένη στις οικονομικές ανάγκες και στις δυνατότητες αποπληρωμής οφειλών του κατόχου πιστωτικής κάρτας. Ταυτόχρονα, με την καταβολή μίας ελάχιστης πληρωμής με συγκεκριμένη ημερομηνία, επιτυγχάνεται η καλύτερη διαχείριση των οικονομικών του καταναλωτή. Οι περισσότερες τράπεζες επί πλέον προσφέρουν προγράμματα επιβράβευσης χρήσης των πιστωτικών καρτών, εξασφαλίζοντας για τον κάτοχο πιστωτικής κάρτας ειδικές εκπτώσεις και προσφορές στις αγορές που πραγματοποιεί με τις πιστωτικές του κάρτες. Όφελος αποκτούν και οι επιχειρήσεις που συμμετέχουν στα εν λόγω προγράμματα, καθώς επιτυγχάνουν αύξηση τζίρου και πελατολογίου, αλλά και δωρεάν διαφημιστική προβολή μέσω των οδηγών αγορών που συντάσσουν οι τράπεζες και αποστέλλουν στους κατόχους των καρτών. Η νέα τάση που διαμορφώνεται στην ελληνική αγορά μέσω της τεχνολογίας Chip, θα προσφέρει ακόμα μεγαλύτερη ασφάλεια στις συναλλαγές του καταναλωτή. Το Chip είναι ένας μικρο-επεξεργαστής, ο οποίος περιέχει ειδικά κωδικοποιημένα στοιχεία που επιβεβαιώνουν τη νομιμότητα της πιστωτικής κάρτας. Το Chip έχει τη δυνατότητα να «επικοινωνεί» με το τερματικό στο οποίο γίνεται η συναλλαγή , έτσι ώστε: Να διευκολύνει τις συναλλαγές Να επιταχύνει το χρόνο έγκρισης της συναλλαγής Να μειώνει τον κίνδυνο απάτης, διασφαλίζοντας το νόμιμο κάτοχο της κάρτας Με αυτόν τον τρόπο ο καταναλωτής είναι καλύτερα προστατευμένος από το ενδεχόμενο απάτης. ΧΡΗΜΑ 75

Χ αφιέρωμα ∼ Πιστωτικές κάρτες Χαμηλή διείσδυση, Περιθώρια Ανάπτυξης Η HSBC επιδιώκει πάντα να δίνει λύσεις στους πελάτες της με βάση όχι μόνο τις ανάγκες και επιθυμίες τους, αλλά και τις οικονομικές τους δυνατότητες. Το πρόγραμμα μεταφοράς υπολοίπου της Τράπεζας HSBC προσφέρει τη δυνατότητα μεταφοράς με επιτόκιο 5,99% μέχρι και την αποπληρωμή του υπολοίπου το οποίο σε συνδυασμό με το ελάχιστο ποσοστό μηνιαίας καταβολής - μόλις 2% - αποτελεί την πλέον ανταγωνιστική πρόταση της αγοράς. Ακόμη, σε συνεργασία με επώνυμα καταστήματα και επιλεγμένες επιχειρήσεις έχει εξασφαλίσει, αποκλειστικά για τους κατόχους των πιστωτικών καρτών της HSBC, ειδικές εκπτώσεις και προσφορές με κάθε αγορά. Το Πρόγραμμα Επιβράβευσης Αγορών My Plus παρέχει ένα πλήθος επιλογών που εμπλουτίζονται συνεχώς. Τέλος, με το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Προνομίων Home&Away οι πιστωτικές κάρτες HSBC αποκτούν διεθνή αποδοχή, με τα προνόμια του κατόχου να διευρύνονται σε περισσότερες από 40 χώρες. Στην HSBC εστιάζουμε πάντα στους πελάτες μας, παρέχοντάς τους μοναδικά προϊόντα σε συνδυασμό με την καλύτερη εξυπηρέτηση. Η παγκόσμια παρουσία του Ομίλου επιτρέπει στους πελάτες μας να δείχνουν έμπρακτα την εμπιστοσύνη τους επιλέγοντας για τις προσωπικές τους συναλλαγές τη δική τους Παγκόσμια Τράπεζα.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΙΔΙΩΤΩΝ & ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ FBBANK

ΜΕΓΑΛΑ ΠΕΡΙΘΩΡΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Η αυξημένη ασφάλεια των συναλλαγών μέσω διαδικτύου, τόσο λόγω της εισαγωγής νέων τεχνολογιών όσο και της δημιουργίας νέων προϊόντων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των καταναλωτών, αναμένεται να επιδράσει θετικά στο ύψος των συναλλαγών που πραγματοποιούνται μέσω των καρτών.

Ο

ι πιστωτικές κάρτες αποτελούν έναν από τους πιο ανεπτυγμένους κλάδους δραστηριοποίησης των τραπεζών στην Ελλάδα, ο οποίος εμφανίζει ήδη σημάδια κορεσμού, αλλά και ευκαιρίες ανάπτυξης σε νέους τομείς. Το 2009, ένα έτος που χαρακτηρίστηκε από το ασταθές οικονομικό περιβάλλον, ο αριθμός των καρτών σε κυκλοφορία το 2009 παρέμεινε σταθερός, ενώ οι οφειλές σε πιστωτικές κάρτες παρουσίασαν πτωτική τάση.

Oι συναλλαγές παρουσιάζουν μείωση κατά 10% σε σχέση με πέρυσι, τόσο λόγω της εξάντλησης του πιστωτικού ορίου από μεγάλο αριθμό καρτούχων, γεγονός που δεν τους επιτρέπει περαιτέρω χρήση της κάρτας τους, όσο και της πολιτικής που ακολούθησαν πολλές τράπεζες για μείωση των πιστωτικών ορίων, ενώ και η οικονομική ύφεση σαφώς διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο. Ο βαθμός διείσδυσης των πιστωτικών και χρεωστικών καρτών στα νοικοκυριά παραμένει χαμηλός σε σχέση με τις ανεπτυγμέ76 Μάρτιος 2010

νες οικονομίες, καθώς πραγματοποιούνται κατά μέσο όρο 9,8 συναλλαγές ετησίως με πιστωτικές και μόλις μία συναλλαγή με χρεωστικές κάρτες, έναντι 25,7 συνολικά για πιστωτικές και χρεωστικές στην Ισπανία. Αυτό εξηγείται κυρίως από τη μεγάλη εξάρτηση της ελληνικής οικονομίας από τα μετρητά, ως μέσου συναλλαγών, το οποίο οφείλεται στην προτίμηση των Ελλήνων για χρήση μετρητών, στην περιορισμένη παρουσία σημείων POS και τη μη ικανοποιητική διασπορά τους, καθώς και στο γεγονός ότι μεγάλος αριθμός βασικών συναλλαγών, όπως αυτές που αφορούν στους ελεύθερους επαγγελματίες και τις μικρές επιχειρήσεις, δεν πραγματοποιούνται με κάρτες. Ωστόσο, από τους χαμηλούς δείκτες χρήσης των καρτών στην Ελλάδα προκύπτει ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης. Η μεγάλη αύξηση της χρήσης του διαδικτύου και των ηλεκτρονικών συναλλαγών, καθώς και των συναλλαγών μέσω κινητών τηλεφώνων, αναμένεται να επιδράσει θετικά στη χρήση των πιστωτικών και χρεωστικών καρτών. Επιπλέον, η αυξημένη ασφάλεια των συναλλαγών μέσω διαδικτύου, τόσο λόγω της εισαγωγής νέων τεχνολογιών (π.χ. chip & pin) όσο και της δημιουργίας νέων προϊόντων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των καταναλωτών (π.χ. προπληρωμένες κάρτες), αναμένεται να επιδράσει θετικά και στο ύψος των συναλλαγών που πραγματοποιούνται μέσω των καρτών. ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ Επιπρόσθετα, καθοριστικό ρόλο στη χρήση των καρτών θα έχει το μέτρο που προτίθεται να εφαρμόσει η κυβέρνηση για υποχρεωτική χρήση κάρτας (ή δίγραμμων επιταγών) σε οποιαδήποτε συναλλαγή άνω των 1.500 ευρώ. Η εφαρμογή αυτού του μέτρου αναμένεται να οδηγήσει σε σημαντική αύξηση της χρήσης των καρτών τα επόμενα χρόνια. Σε ό,τι αφορά στα δανειακά υπόλοιπα των πιστωτικών καρτών, εκτιμώ ότι η υφιστάμενη πτωτική τάση θα συνεχισθεί, δεδομένης της τρέχουσας οικονομικής συγκυρίας και του ότι τα επιτόκια στις πιστωτικές κάρτες είναι πολύ υψηλά, γεγονός το οποίο οδηγεί πολλούς κατόχους να καταφεύγουν σε αναχρηματοδοτήσεις των υπολοίπων καρτών από πιο χαμηλότοκα καταναλωτικά δάνεια. Ωστόσο, εκτιμώ ότι οι καταναλωτές θα χρησιμοποιούν την κάρτα κυρίως ως μέσο συναλλαγών και διαχείρισης της ρευστότητας και όχι ως μέσο μακροπρόθεσμου δανεισμού, διαμορφώνοντας μία πιο ώριμη συναλλακτική συμπεριφορά.Λόγω λοιπόν του έντονου ανταγωνισμού που υπάρχει στην αγορά των καρτών, οι τράπεζες εμπλουτίζουν συνεχώς την γκάμα των προϊόντων τους, προσφέροντας νέες δυνατότητες στους καταναλωτές. Ιδιαίτερη επιτυχία στο καταναλωτικό κοινό – και ειδικότερα σε νεαρές ηλικίες – σημειώνουν οι προπληρωμένες κάρτες.

H FBBank δημιούργησε μια νέα σειρά καρτών που περιλαμβάνει την χρεωστική Visa Debit Card και τις πιστωτικές κάρτες Visa Classic και Visa Gold, προσφέροντας σημαντικά προνόμια για τους κατόχους τους, μεταξύ των οποίων: ∼Π ρονομιακά επιτόκια, από τα χαμηλότερα της αγοράς ∼Π ρόγραμμα επιβράβευσης με επιστροφή μετρητών 1% για αγορές σε Ελλάδα και Εξωτερικό ∼Δ ωρεάν Συνδρομή για τον 1ο χρόνο ∼Δ ωρεάν Αναλήψεις Μετρητών στην Ελλάδα και την Ευρωζώνη ∼Δ υνατότητα μεταφοράς υπολοίπου από άλλες κάρτες με ευνοϊκούς όρους Χ * Χρήση της πιστωτικής κάρτας ως Cash Card (Κάρτα Αναλήψεων).

Χ φάκελοι

ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ

ΕΤΟΣ ΚΡΙΣΙΜΩΝ ΕΞΑΓΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΤΟ 2009 Βελτιωμένα αποτελέσματα παρουσίασε η Motor Oil το 2009, μία χρονιά που κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική από την διοίκηση της εταιρείας καθώς κατά τη διάρκεια της πραγματοποιήθηκαν κρίσιμες επενδύσεις και εξαγορές εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.

Κ

ατά τη διάρκεια της χρήσης 2009 συνεκών και τις δραστηριότητες υγροποιημένου αερίου ✒ χίστηκε το πρόγραμμα επέκτασης του (LPG). Στη συμφωνία περιλαμβάνεται η απόκτηση από τον Γιώργο Διϋλιστηρίου της Motor Oil (Refinery αποθηκευτικών εγκαταστάσεων καυσίμων συνολικής Καλούμενο Expansion Program) με την επενδυτική χωρητικότητας 137.000 κ.μ. Η Motor Oil προβλέπεται δαπάνη να διαμορφώνεται στα 190 εκατ. ευρώ ότι θα αποκτήσει το 100% των μετοχών των Shell Hellas AE και περίπου. Το μεγαλύτερο μέρος της παραπάνω επενδυτικής Shell Gas ΑΕΒΕ Υγραερίων στις οποίες θα μεταβιβαστούν οι παδαπάνης, και συγκεκριμένα ποσό 130 εκατ. ευρώ περίπου, αφοραπάνω δραστηριότητες και οι αποθηκευτικές εγκαταστάσεις. Η ρούσε τη φάση κατασκευής (construction) της νέας Μονάδας συνολική αξία της συναλλαγής θα ανέλθει σε 245,6 εκατ. ευρώ Απόσταξης Αργού (Crude Distillation Unit) η οποία υλοποιείται και τελεί υπό την έγκριση των αρμόδιων εποπτικών αρχών και με επιταχυνόμενο ρυθμό προκειμένου να τεθεί σε λειτουργία αρχών ανταγωνισμού. Το δίκτυο πρατηρίων της Shell είναι το το ταχύτερο δυνατό εντός του 2010. Η συνολική δαπάνη της πλέον αποδοτικό στην εγχώρια αγορά και μετά την ολοκλήρωση νέας CDU, δυναμικότητος περίπου 60.000 βαρελιών την ημέρα της συναλλαγής αναμένεται σημαντική ενίσχυση του μεριδίου (bbl/d), θα ανέλθει σε 180 εκατ. ευρώ και με την προσθήκη αγοράς του Ομίλου Motor Oil. της η παραγωγική δυναμικότητα του Διϋλιστηρίου θα αυξηθεί κατά 25% ξεπερνώντας τα 170.000 bbl/d ή τα 9 εκατ. μετρικούς ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ τόννους ετησίως. Πρόσθετα οφέλη αναμένονται από την υποκαΚατά τη χρήση 2009 οι πωλήσεις της Motor Oil ξεπέρασαν για τάσταση εισαγωγών μαζούτ (Straight Run Fuel Oil) από ιδιοπαδεύτερη συνεχή χρονιά το επίπεδο των 9 εκατ. μετρικών τόνων. ραγόμενο, από τη βελτιστοποίηση προμηθειών αργού και από Τα προϊόντα της Motor Oil συνέχισαν να διοχετεύονται και στις τη δυνατότητα κατεργασίας νέων τύπων αργού. τρεις κύριες αγορές: εσωτερική, εξαγωγές, ναυτιλία μέσω ενός ισχυρού δικτύου πωλήσεων και μακροχρόνιων σχέσεων με τους πελάτες της. Τα δημοσιευμένα αποτελέσματα του έτους της μητριΕΞΑΓΟΡΕΣ Το Μάϊο 2009 ολοκληρώθηκε από τον Όμιλο της Motor Oil κής και του Ομίλου κρίνονται ικανοποιητικά συνεκτιμώντας τις η εξαγορά πρόσθετου ποσοστού 64,06% στην OFC Υπηρεσίες δύσκολες συνθήκες που διαμορφώθηκαν για τον κλάδο διύλισης Αεροπορικού Καυσίμου ΑΕ, η οποία κατέστη πλέον θυγατρική. κατά τη διάρκεια της χρήσης, και ιδιαίτερα το τελευταίο τρίμηνο, Η μητρική Motor Oil και η θυγατρική Avin Oil συμμετέχουν στο καθώς και την πρόσθετη φορολογική επιβάρυνσή τους με την μετοχικό κεφάλαιο της OFC AE με συνολικό ποσοστό 92.06%. έκτακτη εισφορά του Νόμου 3808/2009 και τα αποτελέσματα του Το Σεπτέμβριο 2009 η Motor Oil ήρθε σε συμφωνία με τις Shell φορολογικού ελέγχου των χρήσεων 2005 - 2008.

Overseas Holdings Ltd και Shell Gas (LPG) Holdings BV, προΗ Εταιρεία συνεπής προς τους μετόχους της για τη μεγιστοποίηση κειμένου να αποκτήσει τις δραστηριότητές τους στην Ελλάδα της μερισματικής απόδοσης θα προτείνει για το 2009 συνολικό και ειδικότερα την εμπορία καυσίμων που πραγματοποιείται μέρισμα 0,70 ευρώ ανά μετοχή, που με βάση τη μέση τιμή της μεμέσω των 700 περίπου πρατηρίων που φέρουν το σήμα Shell, τοχής κατά τη διάρκεια του έτους δίνει μερισματική απόδοση στα την ανάμιξη και παρασκευή λιπαντικών, το 49% της εμπορίας επίπεδα του 7,5%. Οι πωλήσεις σε όγκο ανήλθαν σε 9,51 εκατ. αεροπορικών καυσίμων, την αποθήκευση και διανομή χημιμετρικούς τόνους έναντι 9,32 εκατ. μετρικούς τόνους το 2008. Ο κύκλος εργασιών της μητρικής για το 2009 ανήλθε σε 3.493 εκατ. ευρώ έναντι 5.058 εκατ. για το 2008. Τα κέρδη προ αποσβέσεων, MOTOR OIL ΤΙΜΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ χρηματοοικονομικών και φόρων (EBITDA) του Ομίλου για το 2009 ήταν 212,1 εκατ. ευρώ έναντι 191 εκατ. ευρώ για το 2008. Τα κέρδη προ φόρων του Ομίλου διαμορφώθηκαν σε 155,6 εκατ. ευρώ έναντι 102,4 εκατ. ευρώ για το 2008. Τα κέρδη μετά από φόρους του Ομίλου ανήλθα ν σε 107,9 εκατ. ευρώ έναντι 78,4 εκατ. ευρώ Τα αντίστοιχα κέρδη μετά από φόρους για την εταιρεία ανήλθαν σε 84,9 εκατ. ευρώ έναντι 75,8 εκατ. ευρώ. Χ ΧΡΗΜΑ 77

Χ φάκελοι

ΟΜΙΛΟΣ FOURLIS

ΤΕΛΟΣ ΜΕ SAMSUNG, ΤΟ «ΒΑΡΟΣ» ΣΤΗ ΛΙΑΝΙΚΗ Συνεχίζονται οι εργασίες για την κατασκευή του καταστήματος ΙΚΕΑ στα Ιωάννινα, που αναμένεται να λειτουργήσει στο τέλος του τρέχοντος έτους, ενώ θα ξεκινήσει η κατασκευή του ΙΚΕΑ Σόφιας, με στόχο να λειτουργήσει στο τέταρτο τρίμηνο του 2011.

Α

✒ νθεκτικότητα επιδεικνύει η Fourlis εγχώριας λιανεμπορικής αλυσίδας καθώς, όπως είπε, από τον Γιώργο η κρίση έχει δημιουργήσει ευκαιρίες. έναντι της κρίσης καθώς κατάφερε Καλούμενο Για την πορεία της αγοράς μέσα στο 2010 ο εκτεουσιαστικά να διατηρήσει τα κέρδη λεστικός πρόεδρος της Fourlis σχολίασε χαρακτηριστικά ότι και τον τζίρο της, γεγονός που της δίνει τη «στην αρχή της χρονιάς δηλώναμε αισιόδοξοι τώρα είμαστε δυνατότητα να υλοποιήσει χωρίς παρεκκλίσυγκρατημένα αισιόδοξοι». σεις τα σχέδια της για άνοιγμα νέων καταστηΓια τα προϊόντα ΙΚΕΑ και τις τιμές τους ανέφερε ότι κάθε ένα μάτων μέσα στο 2010 και 2011. πρέπει να είναι φθηνότερο από τα αντίστοιχα του ανταγωνιΣύμφωνα με τον κ. Β. Φουρλή, εκτελεστικό πρόεδρο του σμού ενώ για τις διαφορές που υπάρχουν στις τιμές με άλλα Ομίλου οι εργασίες για την κατασκευή του καταστήματος ΙΚΕΑ του εξωτερικού είπε ότι στην Ελλάδα τα ΙΚΕΑ είναι στα ΙΚΕΑ στα Ιωάννινα θα συνεχιστούν κανονικά με τη λειτουρτρία φθηνότερα του κόσμου σε σχέση πάντα με τον εγχώριο γία του να αναμένεται στο τέλος του τρέχοντος έτους, ενώ θα ανταγωνισμό. «Χιλιάδες κωδικοί προϊόντων ΙΚΕΑ είναι ακριξεκινήσουν και οι εργασίες για το ΙΚΕΑ στη Σόφια επίσης στο τέλος του 2010 με στόχο να λειτουργήσει στο τέταρτο τρίμηνο βότεροι στην Ελλάδα από ότι στη Γερμανία για παράδειγμα, αλλά επίσης χιλιάδες είναι και φθηνότεροι» αναφέρει χαρατου 2011. Η επεκτατική πολιτική θα ακολουθηθεί και σε ότι κτηριστικά ο κ. Φουρλής. αφορά τα Intersport με 5-6 νέα καταστήματα σε Βουλγαρία, Η μερισματική πολιτική του ομίλου δεν θα μεταβληθεί σύμΡουμανία, Κύπρο αλλά και στην Ελλάδα. φωνα με τη διοίκηση της εταιρίας παρά την κρίση και θα παΣτον τομέα της χονδρικής τώρα, η διακοπή της συνεργασίας ραμείνει στο επίπεδο του 33% των κερδών που μεταφράζεται μετά από 15 χρόνια με τη Samsung, θα προκαλέσει απώλειες στα 25 λεπτά τη μετοχή. οι οποίες υπολογίζονται γύρω στα 6 εκατ. ευρώ των EBITDA δηλαδή στο 7-8% του συνολικού EBITDA. Όμως από την άλλη πλευρά θα μειωθεί ο κίνδυνος επισφαλειών που υπάρΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 2009 χει αυξημένος στον κλάδο και ιδιαίτερα στη Ρουμανία. Η Σε ό,τι αφορά στα οικονομικά αποτελέσματα ο Όμιλος αύξησε διακοπή της συνεργασίας στη Ρουμανία θα ισχύσει από την τις πωλήσεις και την κερδοφορία στους κλάδους λιανικής 1η Ιουλίου ενώ στη χώρα μας από το τέλος του χρόνου. Η οικιακού εξοπλισμού (ΙΚΕΑ) και λιανικής αθλητικών ειδών Samsung δεν έλυσε τη συνεργασία της μόνο με τη Fourlis, (INTERSPORT) σε σχέση με την προηγούμενη χρήση, ενώ αλλά και με τους υπόλοιπους 18 αντιπροσώπους της σε διστον κλάδο ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών, παρουσίάφορες χώρες στις οποίες αποφάσισε να ιδρύσει θυγατρικές. ασε κέρδη παρά τα αρνητικά αποτελέσματα τόσο σε επίπεδο Ο κ. Φουρλής άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο συνεργασίας με πωλήσεων όσο και κερδοφορίας της δραστηριότητας στη Ρουκάποιο άλλο αντίστοιχο brand ή ακόμα και εξαγοράς κάποιας μανία. Έτσι ο κύκλος εργασιών του Ομίλου Fourlis ανήλθε σε

78 Μαρτιος 2010

☛

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΤΟ 2010 Ο Β. ΦΟΥΡΛΗΣ ΣΧΟΛΙΑΣΕ: «ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ ΔΗΛΩΝΑΜΕ ΑΙΣΙΟΔΟΞΟΙ, ΤΩΡΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΥΓΚΡΑΤΗΜΕΝΑ ΑΙΣΙΟΔΟΞΟΙ».

751,72 εκατομμύρια ευρώ έναντι 784,45 εκατομμυρίων ευρώ την χρήση του 2008. Τα καθαρά κέρδη (μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας) ανήλθαν σε 31,62 εκατομμύρια ευρώ έναντι 55,06 εκατομμύρια ευρώ το 2008.Όμως τα καθαρά κέρδη του 2009 είναι μετά την έκτακτη φορολογική εισφορά ποσού 5,89 εκατομμύρια, ενώ στα καθαρά κέρδη του 2008 συμπεριλαμβάνονται τα μετά από φόρους μη επαναλαμβανόμενα κέρδη από την πώληση της DSGI SOUTH-EAST EUROPE A.E.Β.Ε. (Π. Κωτσόβολος Α.Ε.Β.Ε), ποσού 17,96 εκατομμύρια ευρώ. Έτσι τα συγκρινόμενα καθαρά κέρδη της χρήσης 2009 είναι 37,51 εκατομμύρια ευρώ σε σχέση με 37,10 εκατομμύρια ευρώ της χρήσης 2008. Τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν στα 72,91 εκατομμύρια ευρώ (101,73 εκατομμύρια το 2008). Θα πρέπει να σημειώσουμε, ότι το EBITDA χρήσεως 2009 έχει επιβαρυνθεί με 5,49 εκατομμύρια ευρώ, που αφορούν έξοδα προ-ανοίγματος καταστημάτων ΙΚΕΑ στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία. Το EBITDA της αντίστοιχης περυσινής περιόδου συμπεριλάμβανε 23,39 εκατομμύρια ευρώ υπεραξία της πώλησης του 10% συμμετοχής στην εταιρεία DSGI SOUTH-EAST EUROPE A.E.Β.Ε. ενώ είχε επιβαρυνθεί κατά 6,33 εκατομμύρια ευρώ έξοδα προ-ανοίγματος των καταστημάτων ΙΚΕΑ στην επαρχία και το δεύτερο κατάστημα της Αθήνας. Αξίζει να σημειωθεί ότι λόγω τον σημαντικών ελεύθερων ταμειακών ροών (FCF), ο όμιλος κατάφερε να μειώσει κατά 83,8 εκατομμύρια ευρώ τον καθαρό δανεισμό, ο οποίος ανήλθε στις 31/12/2009 σε 57,7 εκατομμύρια ευρώ,

FOURLIS ΤΙΜΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

έναντι 141,5 εκατομμύρια ευρώ στις 31/12/2008. Έτσι, τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων και δικαιωμάτων μειοψηφίας ανήλθαν σε 53,28 εκατομμύρια ευρώ έναντι 76,23 εκατομμύρια ευρώ το 2008. Τέλος η επιβάρυνση λόγω της έκτακτης εισφοράς φόρου ανήλθε στα 5,89 εκατομμύρια ευρώ συνολικά για τον Όμιλο. Τα κέρδη ανά μετοχή έφθασαν τα 0,62 ευρώ, ενώ το 2008 ήταν 1,08 ευρώ. ΜΕΓΕΘΗ ΑΝΑ ΚΛΑΔΟ Ο κλάδος λιανικής οικιακού εξοπλισμού (ΙΚΕΑ), παρουσίασε αύξηση πωλήσεων 0,3% φθάνοντας τα 335,11 εκατομμύρια ευρώ έναντι 334,23 το αντίστοιχο διάστημα του 2008 και κέρδη προ φόρων 43,13 εκατομμύρια ευρώ σε σχέση με 38,71 εκατομμύρια την αντίστοιχη περίοδο της χρήσης 2008, αυξημένα κατά 11,4%. Τον Οκτώβριο του 2009 άνοιξε το κατάστημα ΙΚΕΑ Θεσσαλίας. Ο κλάδος λιανικής αθλητικών ειδών (INTERSPORT), παρουσίασε αύξηση πωλήσεων κατά 9,7% στα 80,34 εκατομμύρια ευρώ, ενώ τα κέρδη προ φόρων μειώθηκαν σε 6,03 εκατομμύρια από 6,50 εκατομμύρια το αντίστοιχο διάστημα του 2008, κυρίως λόγω των αρνητικών αποτελεσμάτων της δραστηριότητας στη Ρουμανία. Ο Όμιλος Fourlis αριθμεί σήμερα 48 καταστήματα Intersport σε Ελλάδα, Ρουμανία, Βουλγαρία και Κύπρο έναντι 41 την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Τέλος, ο κλάδος ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών, παρουσίασε μείωση πωλήσεων κατά 10,8% στα 336,27 εκατομμύρια ευρώ, και κέρδη προ φόρων 4,69 εκατομμύρια έναντι 8,73 εκατομμύρια στην χρήση του 2008. Η πτώση τόσο σε επίπεδο πωλήσεων όσο και κερδών προέρχεται αποκλειστικά από τη δραστηριότητα στη Ρουμανία. Χ

ΧΡΗΜΑ 79

Χ ρεπορτάζ

ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ

ΕΤΕπ: ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΡΕΚΟΡ ΣΕ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΕΛΛΑΔΑ

Η ΕΤΕπ αύξησε τον συνολικό όγκο των χορηγήσεών της σε 79 δισ. ευρώ, δηλαδή κατά 37% έναντι του 2008 (58 δισ. ευρώ), θέτοντας νέο ορόσημο στη δραστηριότητά της για τη χρηματοδοτική στήριξη της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Σ

✒ το εξαιρετικά δυσμενές οικονομικό περιβάλ1. 13 δισ. ευρώ χορηγήθηκαν υπό μορφή πιστωτικών από την Γαλάτεια λον του περασμένου χρόνου, η Ευρωπαϊκή γραμμών σε ενδιάμεσες τράπεζες, για στοχευμένες Μπασέα Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) αποδείχθηκε χρηματοδοτήσεις μικρομεσαίων επιχειρήσεων (αύσημαντικός πυλώνας οικονομικής ισχύος και σταθεξηση κατά 55% έναντι του προηγούμενου έτους). Με τη δραρότητας. στηριότητα αυτή η Τράπεζα στήριξε περισσότερες από 50.000 «Η ΕΤΕπ – η τράπεζα της ΕΕ και ο μεγαλύτερος πολυμερής χρη- ΜΜΕ στο σύνολο της Ευρώπης. ματοδοτικός οργανισμός στον κόσμο – ενεργώντας με ταχύτητα 2. 29 δισ. ευρώ (έναντι 21 δισ. ευρώ το 2008, ήτοι αύξηση κατά και αποτελεσματικότητα για να συμβάλει στην αντιμετώπιση 36%) χορηγήθηκαν για την προαγωγή της σύγκλισης. Το ποσό της κρίσης, ανέπτυξε το 2009 μία χωρίς προηγούμενο σε όγκο αυτό αντιπροσώπευε το 37% του συνόλου των χορηγήσεων της και εύρος χρηματοδοτική δραστηριότητα, χωρίς παράλληλα να Τράπεζας. Οι χρηματοδοτήσεις ήταν γεωγραφικά ισοκατανεμημένες στο σύνολο της ΕΕ. Στα νέα κράτη μέλη χορηγήθηκαν θυσιάσει την αρχή της σύνεσης. Τα ερχόμενα χρόνια, και ιδίως συνολικά 13 δισ. ευρώ. το 2010, θα εξακολουθήσουμε να προσφέρουμε το ευρύ φάσμα 3. 15 δισ. ευρώ χορηγήθηκαν για την καταπολέμηση της κλιπροϊόντων μας και την τεχνογνωσία μας για τη στήριξη της ανάκαμψης», δήλωσε ο Αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, κ. Πλούταρχος ματικής αλλαγής μέσω της χρηματοδότησης επενδύσεων που συμβάλλουν στον περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του Σακελλάρης. άνθρακα. Οι χρηματοδοτήσεις αφορούσαν: ανανεώσιμες πηγές Σε σύγκριση με τα προ της κρίσης επίπεδα, η ΕΤΕπ έχει αυξήσει πολύ σημαντικά τη χρηματοδοτική της δραστηριότητα. Ήδη ενέργειας (4,2 δισ. ευρώ), ενεργειακή απόδοση (1,5 δισ. ευρώ), το 2008 υπέγραψε δανειακές συμβάσεις συνολικού ύψους 57,8 έρευνα και ανάπτυξη για καθαρότερες μεταφορές (4,7 δισ. ευρώ) δισ. ευρώ, ποσό σημαντικά αυξημένο σε σχέση με το 2007 (47,8 και έργα αστικών μεταφορών (5,5 δισ. ευρώ). δισ. ευρώ). Η ΕΤΕπ είχε θέσει ως στόχο ακόμη μεγαλύτερη αύξηση για το 2009, προβλέποντας συνολικές υπογραφές δανείων ΤΗΝ ΕΠΑΥΡΙΟΝ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ύψους 79,1 δισ. ευρώ – στόχο τον οποίο υπερέβη κατά πολύ. Η ΕΤΕπ προάγει την αειφόρο ανάπτυξη, η οποία είναι άμεσα συνδεδεμένη με την κοινωνική ευημερία. Ως εκ τούτου, το Το 2009, η ΕΤΕπ εστίασε ακόμη περισσότερο τη δραστηριό2009 συνέχισε και ενέτεινε τη δραστηριότητά της σε τομείς που τητά της: προσφέρουν προοπτικές μακροπρόθεσμης αειφόρου ανάπτυξης α) στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), για την επαύριον της κρίσης. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΤΕπ χορήβ) στις οικονομικά ασθενέστερες περιοχές της Ευρώπης («περιγησε: φέρειες σύγκλισης» και γ) στον τομέα της ενέργειας, στο πλαίσιο της καταπολέμησης ∼2 5,3 δισ. ευρώ (32% του συνόλου των χορηγήσεών της) για της κλιματικής αλλαγής. Οι χρηματοδοτήσεις που χορήγησε η 176 περιβαλλοντικά έργα (2008: 18 δισ. ευρώ για 150 περιΕΤΕπ είχαν ως εξής: βαλλοντικά έργα).

80 Μάρτιος 2010

☛

Η ΤΡΑΠΕΖΑ ΧΟΡΗΓΗΣΕ ΔΑΝΕΙΑ ΥΨΟΥΣ 250 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ, ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ, ΤΗ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΔΟΚΙΜΩΝ ΚΑΙ ΤΗ ΘΕΣΗ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ. ΑΠΟ ΤΟ 1991, Η ΕΤΕπ ΕΧΕΙ ΧΟΡΗΓΗΣΕΙ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΠΕΡΙ ΤΑ 2,2 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΚΤΥΩΝ ΜΕΤΡΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. ∼1 8,2 δισ. ευρώ για επενδύσεις στους τομείς της οικονομίας της γνώσης (12,5 δισ. ευρώ το 2008). Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει αύξηση μέσα σε ένα χρόνο κατά σχεδόν 50%, η οποία είναι το αποτέλεσμα των συντονισμένων προσπαθειών της ΕΤΕπ να συμβάλει στην αντιμετώπιση της κρίσης αυξάνοντας την υποστήριξή της σε επενδύσεις που προετοιμάζουν το μέλλον. ∼1 1,9 δισ. ευρώ (+20% έναντι του 2008) για ΔΕΔ και άλλους σημαντικούς άξονες μεταφορών, που διευκολύνουν την ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών και προσώπων και συμβάλλουν στην ανάπτυξη των λιγότερο ευνοημένων περιοχών. ∼1 4,8 δισ. ευρώ στον τομέα της ενέργειας συνολικά (10,2 δισ. ευρώ το 2008), εκ των οποίων 4,2 δισ. ευρώ αφορούσαν έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (2,2 δισ. ευρώ το 2008), και 1,5 δισ. ευρώ έργα ενεργειακής απόδοσης (ποσό διπλάσιο σε σχέση με το 2008). Η συμβολή της ΕΤΕπ στη προώθηση της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έχει αναγνωριστεί ευρύτατα, όπως αποδεικνύουν οι διακρίσεις που έλαβε το 2009, από σημαντικά εξειδικευμένα έντυπα, για τις χρηματοδοτήσεις της στον τομέα αυτό. ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΕΡΓΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Το 2009, οι χορηγήσεις της ΕΤΕπ στην Ελλάδα ανήλθαν συνολικά σε 1,6 δισ. ευρώ, έναντι 1,2 δισ. ευρώ το 2008 (αύξηση κατά 33%). Ο Αντιπρόεδρος κ. Πλούταρχος Σακελλάρης δήλωσε: «Στην Ελλάδα, η κύρια προτεραιότητά μας το 2009 ήταν η στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ). Η δραστηριότητά μας αυξήθηκε, χάρη στη συνεργασία μας με τις περισσότερες μεγάλες ελληνικές τράπεζες. Στόχος της συνεργασίας αυτής είναι η επαναφορά της ανάπτυξης, η οποία δεν μπορεί να προέλθει παρά από ισχυρές και ανθούσες επιχειρήσεις. Παράλληλα, εξακολουθήσαμε να προσφέρουμε ισχυρή στήριξη σε σημαντικά έργα υποδομής στη χώρα, κυρίως στους τομείς των μεταφορών και της ενέργειας, για να δώσουμε επιπλέον ώθηση στην ανάπτυξη. Επί πλέον, το 2009 η ΕΤΕπ εγκαινίασε μία νέα εποχή για τα μικρά έργα υποδομής στην Ελλάδα σε τομείς άλλους από τον τομέα των μεταφορών, με την υλοποίησή τους μέσω συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα.» Το 2009, η ΕΤΕπ ένωσε τις δυνάμεις της με οκτώ σημαντικές ελληνικές τράπεζες, σε μια προσπάθεια στήριξης της πραγματικής οικονομίας, με σκοπό τον μετριασμό των επιπτώσεων της κρίσης μέσω της διευκόλυνσης της χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε αυτή τη δύσκολη περίοδο. Η ΕΤΕπ χορήγησε άνω του 1 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση μικρο-

μεσαίων επιχειρήσεων καθώς και έργων υποδομής μικρού και μεσαίου μεγέθους πραγματοποιούμενων από δημόσιους φορείς (συμπεριλαμβανομένων οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης) ή από ιδιωτικούς φορείς, ανεξαρτήτως μεγέθους. Οι χρηματοδοτήσεις αφορούσαν επενδύσεις στους τομείς της βιομηχανίας, του τουρισμού, των υπηρεσιών, της οικονομίας της γνώσης, της ενέργειας και της προστασίας του περιβάλλοντος στην Ελλάδα. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ & ΑΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Η ΕΤΕπ χρηματοδότησε επίσης ένα μεγαλύτερο βιομηχανικό έργο, με ένα δάνειο ύψους 19 εκατ. ευρώ. Το δάνειο χορηγήθηκε για τον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων επεξεργασίας αλουμινίου του Ομίλου Ελβάλ στα Οινόφυτα. Ο Όμιλος Ελβάλ παράγει προϊόντα έλασης και διέλασης αλουμινίου. Η Συμετάλ παράγει και πωλεί προϊόντα foil αλουμινίου για εύκαμπτες συσκευασίες και συσκευασίες τροφίμων, καθώς και επεξεργασμένο foil αλουμινίου για τις ίδιες χρήσεις. Η κύρια επένδυση αφορούσε ένα νέο έλαστρο, οικοδομικά έργα, καθώς και τον απαραίτητο βοηθητικό εξοπλισμό. Το επενδυτικό σχέδιο περιλάμβανε επίσης σημαντικές περιβαλλοντικές επενδύσεις. Παράλληλα, η ΕΤΕπ εξακολούθησε να στηρίζει έργα αστικής ανάπτυξης και βελτίωσης του αστικού περιβάλλοντος, με σκοπό την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής. Ειδικότερα, η Τράπεζα χορήγησε δάνεια συνολικού ύψους 250 εκατ. ευρώ για τον σχεδιασμό, την κατασκευή, τη διενέργεια δοκιμών και τη θέση σε λειτουργία της πρώτης φάσης του μετρό της Θεσσαλονίκης. Η περαιτέρω ανάπτυξη δικτύων μετρό υψηλής ποιότητας στις μητροπολιτικές περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης (που συγκεντρώνουν περισσότερο από το 60% του ελληνικού πληθυσμού) θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής περιορίζοντας τη χρήση των οδικών μέσων μεταφοράς (ιδιωτικό αυτοκίνητο / λεωφορείο) και μειώνοντας έτσι τις επιβλαβείς επιπτώσεις τους στο περιβάλλον. Από το 1991, η ΕΤΕπ έχει χορηγήσει συνολικά σχεδόν 2,2 δισ. ευρώ για την ανάπτυξη δικτύων μετρό στην Ελλάδα. ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ & ΕΝΕΡΓΕΙΑ Από την έναρξη των δραστηριοτήτων της στην Ελλάδα, η ΕΤΕπ έχει δώσει ιδιαίτερη προσοχή στον τομέα των μεταφορών, ο οποίος είναι σημαντικός για τη χώρα λόγω της γεωγραφικής της θέσης στην περιφέρεια της ΕΕ και της ανομοιογενούς γεωμορφολογίας της. Το 2009, η ΕΤΕπ χορήγησε 55 εκατ. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό και την επέκταση του προβλήτα Ι στον λιμένα του Πειραιώς. Ο λιμένας του Πειραιώς είναι η κύρια θαλάσσια πύλη της Ελλάδας και σημαντικό κέντρο μεταφόρτωσης προς τις λοιπές χώρες της ανατολικής Μεσογείου και του Ευξείνου Πόντου. Χάρη στις συνδέσεις του με τους διαδρόμους βορρά-νότου, μπορεί να αποτελέσει σημαντικό κόμβο για την ελληνική ενδοχώρα και για το σύνολο της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης. Πρόκειται για έργο προτεραιότητας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το οποίο συνάδει πλήρως με την χρηματοδοτική πολιτική της ΕΤΕπ στον τομέα των μεταφορών, διότι προάγει τη στροφή προς συστήματα μεταφορών που είναι αποδοτικότερα από ενεργειακή άποψη και φιλικά προς το περιβάλλον. Στον τομέα της ενέργειας, η Τράπεζα χορήγησε 250 εκατ. ευρώ στη ΔΕΗ, για την επέκταση και ενίσχυση των ελληνικών δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας σε όλο ΧΡΗΜΑ 81

Χ ρεπορτάζ ∼ Προώθηση της ανάκαμψης Ετεπ: Χρηματοδοτήσεις ρεκόρ σε ευρώπη και Ελλάδα τους το φάσμα, από την υψηλή τάση των 400kV, ως τις χαμηλές τάσεις. ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΣΔΙΤ Με ένα δάνειο ύψους 10 εκατ. ευρώ προς το Ελληνικό Πυροσβεστικό Σώμα, η ΕΤΕπ εγκαινίασε μια νέα εποχή για τις συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα, σε τομείς άλλους από τον τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα. Η ΕΤΕπ εγκαινίασε τη μέθοδο των συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα με τον νέο αερολιμένα Αθηνών, το 1996. Έκτοτε, η χώρα έχει χρηματοδοτήσει μέσω τέτοιων συμπράξεων μια σειρά από εμβληματικά μεγάλα έργα. Την τελευταία τετραετία, η ΕΤΕπ συνεργάστηκε στενά με τις ελληνικές αρχές για την επέκταση της μεθόδου αυτής και σε μικρότερα έργα υποδομής. Το δάνειο για πυροσβεστικούς σταθμούς στο σύνολο της χώρας ήταν το επιστέγασμα αυτών των κοινών προσπαθειών, και άνοιξε τον δρόμο για άλλα που θα ακολουθήσουν. Αντικείμενο του έργου που χρηματοδοτήθηκε ήταν η μελέτη, κατασκευή, ασφάλιση, συντήρηση και λειτουργία επτά νέων κτηρίων του Πυροσβεστικού Σώματος, στην Αλεξανδρούπολη, τα Γιαννιτσά, τη Βέροια, τη Λευκάδα, τα Καλάβρυτα, τους Γαργαλιάνους και τη Θεσσαλονίκη. Παράλληλα, η ΕΤΕπ και η Επιτροπή προωθούν την ανάκαμψη και την περαιτέρω ανάκαμψη ειδικότερα στις χώρες της σύγκλισης, και ιδίως στα νέα κράτη μέλη, μέσω της παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών και της ανάπτυξης εξειδικευμένων και εξατομικευμένων χρηματοπιστωτικών προϊόντων. Ειδικά για την Πολιτική Συνοχής, έχουν θεσπιστεί τέσσερις πρωτοβουλίες – καλούμενες τα “4J” – οι οποίες είναι καρπός συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ΕΤΕπ, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων, και άλλων διεθνών χρηματοπιστωτικών οργανισμών. ΣΥΝΟΧΗ & ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Η πρωτοβουλία JEREMIE (Joint European Resources for Micro to medium Enterprises – Κοινοί ευρωπαϊκοί πόροι για τις πολύ μικρές ως μεσαίες επιχειρήσεις) – πρωτοβουλία του ETAE και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – προσφέρει ένα νέο τρόπο χρη-

O Αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, κ. Πλούταρχος Σακελλάρης.

82 Μάρτιος 2010

σιμοποίησης των διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των ΜΜΕ σε χρηματοδοτήσεις μέσω κεντρικών ταμείων. Στην Ελλάδα, η εφαρμογή της πρωτοβουλίας αυτής έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο. Στις αρχές Ιουνίου μεταφέρθηκε στο Ταμείο Κεφαλαίου JEREMIE ποσό 100 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, ως αποτέλεσμα της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης, η στρατηγική και ο σχεδιασμός των επενδύσεων αναπροσαρμόστηκαν, με βάση τα αποτελέσματα αναλύσεων της αγοράς που εκπόνησε το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων για τα χρηματοδοτικά προϊόντα υπό μορφή δανείων και υπό μορφή ιδίων κεφαλαίων. Το αναθεωρημένο χαρτοφυλάκιο αποτελείται κατά περίπου 50% από προϊόντα καταμερισμού κινδύνων, κατά 20% από μικροχρηματοδοτήσεις και κατά 30% από μέσα παροχής ιδίων κεφαλαίων. Τον Σεπτέμβριο 2009, το Επενδυτικό Συμβούλιο ενέκρινε το πρώτο χρηματοπιστωτικό μέσο του JEREMIE – κεφάλαια ανάληψης επιχειρηματικού κινδύνου – ύψους 45 εκατ. ευρώ. Το μέσο αυτό έχει σκοπό τη στήριξη πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων που βρίσκονται σε φάση εκκίνησης (με επιχειρηματική ιστορία μικρότερη από 36 μήνες), μέσω της παροχής δανείων μέχρι ύψους 100.000 ευρώ και διάρκειας 2-5 ετών, για τη χρηματοδότηση επενδύσεων και κεφαλαίου κίνησης (που συνδέονται με δραστηριότητες ανάπτυξης ή επέκτασης). Ο διαγωνισμός για την επιλογή των ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών φορέων, με τη βοήθεια των οποίων τα κεφάλαια θα διοχετευθούν στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αναμένεται να ξεκινήσει σύντομα. Τα προαναφερόμενα προϊόντα υπό μορφή μικροπιστώσεων και συμμετοχών σε ίδια κεφάλαια έχουν ήδη αναπτυχθεί και εξετάζονται με τις Διαχειριστικές Αρχές. Η πρωτοβουλία JESSICA (Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas – Κοινή ευρωπαϊκή υποστήριξη για βιώσιμες επενδύσεις σε αστικές περιοχές), στην οποία συμμετέχουν η ΕΤΕπ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Τράπεζα Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης, έχει σκοπό να βοηθήσει τις δημόσιες αρχές των περιοχών που καλύπτονται από τα διαρθρωτικά ταμεία κατά την περίοδο 2007-2013, να αξιοποιήσουν χρηματοπιστωτικούς μηχανισμούς για να προωθήσουν αποτελεσματικότερα βιώσιμα σχέδια αστικής ανάπτυξης. Στην Ελλάδα, η ΕΤΕπ εκπόνησε το 2009 στο πλαίσιο του JESSICA ειδική μελέτη αξιολόγησης των χρηματοπιστωτικών μέσων που υφίστανται στην αγορά για τη στήριξη βιώσιμων επενδύσεων αστικής ανάπτυξης. Εκπονήθηκαν επίσης δύο ειδικές μελέτες σχετικά με την ενεργειακή απόδοση και τη διαχείριση στερεών αποβλήτων, κυρίως για την Αττική και την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης. Αμφότερες οι μελέτες υποβλήθηκαν στις ελληνικές αρχές, ενώ η υπογραφή χρηματοδοτικής συμφωνίας για την έναρξη λειτουργίας του JESSICA και τη χρηματοδότησή του με συγκεκριμένο ποσό, προβλέπεται για το 2010. Στην Ελλάδα, προβλέπεται να διατεθούν στην πρωτοβουλία JESSICA περίπου 100 εκατ. ευρώ. Μετά την υπογραφή της συμφωνίας, θα δημιουργηθεί ένα Ταμείο Αστικής Ανάπτυξης. Μέσω του Ταμείου αυτού θα μπορούν να χορηγούνται επιστρεπτέες χρηματοδοτήσεις για έργα που εντάσσονται στο πλαίσιο ολοκληρωμένων σχεδίων αειφόρου αστικής ανάπτυξης. Το Υπουργείο και η ΕΤΕπ θα συνεργαστούν με τους ελληνικούς δήμους για τον προσδιορισμό τέτοιων έργων. Χ

Χ ρεπορτάζ

ΠΛΑΙΣΙΟ COMPUTERS

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ Η εταιρεία είχε κατά 11,1% αύξηση κερδών μετά από φόρους το 2009, παρά τη μείωση των συνολικών πωλήσεών της, λόγω της παράλληλης σημαντικής μείωσης εξόδων, που προήλθε -σε μεγάλο βαθμό- από τη λειτουργία του νέου κέντρου logistics. ✒ υψηλότερες από εκείνες του 2008. Αξιοσημείωτο είναι ατά 6,4% αυξήθηκαν οι πωλήσεις για τον από την Γαλάτεια και το γεγονός ότι, παρά την πτώση του συνολικού τζίΌμιλο Πλαίσιο στο τέταρτο τρίμηνο της Μπασέα ρου, τα κέρδη της εταιρείας αυξήθηκαν, καθώς τα έξοδά χρήσης, επιβεβαιώνοντας τη συνεχώς βελτης μειώθηκαν σε μεγαλύτερο βαθμό. Σε επίπεδο δωδετιούμενη πορεία τους καθ’ όλη τη διάρκεια καμήνου, τα έξοδα το 2009 ήταν κατά 7,6% ολιγότερα εκείνων του του 2009. Πιο συγκεκριμένα, από -14,5% το πρώτο 2008: 63,975 εκατ. ευρώ έναντι 69,234 εκατ. ευρώ. τρίμηνο, το δεύτερο οι πωλήσεις κινήθηκαν με -12,3% και με -2,6% το τρίτο. Αντίθετη δυναμική ακολούθησαν, με συνεχή και συνεπή μείωση τα έξοδα του Ομίλου, όπως χαρακτηριστικά απειΜΕΤΡΗΜΕΝΑ ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Το θετικό αυτό αποτέλεσμα (της αύξησης κερδοφορίας, παρά την κονίζεται στο ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ (1). Συνεπεία των παραπάνω και της εισπραχθείσης αποζημιώσεως για την πυρκαγιά στο κατάστημα της πτώση του τζίρου) οφειλόταν στην “μετρημένα επιθετική” πολιτική της εταιρείας, αφού στη διάρκεια του 2009, ενός έτους στο οδού Στουρνάρη 24, η κερδοφορία της εταιρείας, η οποία καθ΄ οποίο κυριαρχούσε η αβεβαιότητα και οι δυσοίωνες προβλέψεις, όλη τη διάρκεια του 2009 είχε επηρεαστεί από τη μη λειτουργία του ιστορικού καταστήματος, ενισχύθηκε σημαντικά στο τελευταίο το Πλαίσιο προέβη σε σοβαρά επενδυτικά βήματα και ενδιαφέρουσες τακτικές κινήσεις. τρίμηνο της χρήσης. Στον ΠΙΝΑΚΑ (2) παρουσιάζονται συνοπτικά Χωρίς να παραβλέπεται ότι στο τελικό αποτέλεσμα έπαιξε σηματα μεγέθη του 2009. Παρά τη δυσμενή οικονομική συγκυρία, η Διντικό ρόλο και η ασφαλιστική αποζημίωση που η εταιρεία εισέοίκηση της εταιρείας αποφάσισε να προτείνει μέρισμα για διανομή πραξε λόγω της καταστροφής του καταστήματος της Στουρνάρη, στους μετόχους της τάξης των 0,12 ευρώ ανά μετοχή από τα κέρδη σημαντικό ρόλο έπαιξε επίσης και η λειτουργία του νέου κέντρου του 2009 (από το οποίο θα παρακρατηθεί φόρος 10%). διοίκησης, διανομής και αποθήκευσης του Ομίλου, στη Μαγούλα Αττικής, το οποίο επηρέασε θετικά βασικές παραμέτρους κόστους. ΙΣΧΥΡΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ Οι ενέργειες του 2009 περιελάμβαναν επίσης: λειτουργία νέου Το 2009 ήταν έτος προκλήσεων για το Πλαίσιο. Η γενικότερη καταστήματος στη Μαγούλα, ανακαίνιση - καθιέρωση νέου μοντέοικονομική συγκυρία, αλλά και το γεγονός ότι η χρονιά ξεκίνησε λου του καταστήματος στη Μεταμόρφωση, ανάληψη της τεχνικής χωρίς τη “ναυαρχίδα” του Ομίλου, το ιστορικό κατάστημα της υποστήριξης τριών από τις σημαντικότερες μάρκες laptop (HP, οδού Στουρνάρη (που είχε καεί στη διάρκεια των εκτεταμένων καToshiba & Acer), αναβάθμιση του ειδικού δικτυακού τόπου της ταστροφών, που είχαν γίνει στο κέντρο της Αθήνας το Δεκέμβριο εταιρείας για πωλήσεις σε επιχειρήσεις, ανανέωση και του διτου 2008), προδιέθεταν για μία χρήση με σαφώς μειωμένο κύκλο κτυακού τόπου για πωλήσεις σε ιδιώτες. Σημαντική ήταν, τέλος, εργασιών. Πράγματι, οι συνολικές πωλήσεις του 2009 ανήλθαν σε η επικοινωνιακή καμπάνια για τα 40 χρόνια της εταιρείας στην 389,670 εκατ. ευρώ, ενώ το 2008 είχαν ανέλθει σε 411,901 εκατ. ελληνική αγορά (διαφημίσεις, προωθητικές ενέργειες, προσφορές ευρώ. Ήταν, δηλαδή, μειωμένες κατά 5,4%. Αξιοσημείωτη είναι, κ.λπ.), με την οποία έκλεισε η χρονιά και η οποία συνέβαλε καθοόμως, η μεταστροφή της πτωτικής τάσης, που παρατηρήθηκε στο ριστικά στην τόνωση του τζίρου στο τέταρτο τρίμηνο του 2009. Χ τέταρτο τρίμηνο του έτους, οπόταν οι πωλήσεις ήταν κατά 6,4%

Κ

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ (1): ΕΞΕΛΙΞΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ & ΕΞΟΔΩΝ ΤΟ 2009

ΠΙΝΑΚΑΣ (2): ΚΥΡΙΟΤΕΡΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ 2009 ΟΜΙΛΟΣ (ποσά σε 12Μ χιλ. ευρώ) Δ% 2009

Q4 2009

Πωλήσεις 389.670 -5,4%

123.496 6,4%

386.559 -5,4% 122.961 6,7%

Έξοδα

63.976 -7,6%

17.435 -4,7%

62.355 -8,1% 16.928 -5,7%

EBITDA

14.766 13,1%

7.355

186,6%

15.118 16,3% 7.465

198,5%

EBT

7.645

27,7%

5.409

942,9%

8.055

36,1% 5.535

1.263,4%

EAT

4.731

11,1%

3.444

653,3%

5.136

22,6% 3.567

937,6%

Δ%

ΜΗΤΡΙΚΗ 12Μ Δ% 2009

Q4 2009

Δ%

ΧΡΗΜΑ 83

Χ

στα ενδότερα του Χρηματιστηρίου Αθηνών

Atlantic

Έφτασε τα 147 καταστήματα Η Atlantic συνεχίζοντας την αναπτυξιακή της πορεία και την υλοποίηση του επιχειρησιακού της σχεδιασμού εγκαινίασε το νέο της κατάστημα στην Πάρο. Με το νέο κατάστημα διευρύνεται το δίκτυο της εταιρείας και ισχυροποιείται η παρουσία της στις νησιωτικές περιοχές εξυπηρετώντας το καταναλωτικό κοινό το οποίο είναι ιδιαίτερα αυξημένο στις περιοχές αυτές κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Το κατάστημα της Πάρου το οποίο θα εξυπηρετεί πελάτες λιανικής βρίσκεται στην περιφερειακή οδό Νάουσας στη θέση Ξηροπόταμος ενώ η έκτασή του ανέρχεται σε 200 τ.μ. σύμφωνα και με την προβλεπόμενη νομοθεσία. Παράλληλα το κατάστημα διαθέτει και αποθηκευτικούς χώρους 220 τ.μ. καθώς και άνετο παρκινγκ 100 θέσεων για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών. Απασχολεί 25 εργαζόμενους οι οποίοι θα βρίσκονται πάντα στην υπηρεσία των πελατών να τους προ-

Intralot

ΣΜΕΧΑ

Η θυγατρική του Ομίλου Intralot, Intralot do Brasil, κατόπιν διεθνούς διαγωνισμού, ανέλαβε τη διαχείριση της λοταρίας της Πολιτείας Minas Gerais, στη Βραζιλία. Το συμβόλαιο θα έχει αρχική ισχύ έξι ετών με δυνατότητα περαιτέρω επέκτασης για επιπλέον έξι χρόνια. Το πρώτο προϊόν που θα εισάγει στην αγορά της Πολιτείας η Intralot θα είναι ένα παιχνίδι τύπου ΚΙΝΟ, ενώ σταδιακά θα ακολουθήσουν και άλλα αριθμολαχεία σε ένα δίκτυο 2.500 σημείων πώλησης συνδεδεμένων online με το κεντρικό σύστημα της εταιρείας, το οποίο θα αναπτυχθεί μέσα σε μία περίοδο δύο (2) ετών από την έναρξη του έργου. O αριθμός των παιχνιδιών αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω. Η Intralot θα αναλάβει την πλήρη διαχείριση του έργου, περιλαμβανομένων όλων των υπηρεσιών, και θα αξιοποιήσει την υπάρχουσα υποδομή που διαθέτει στη χώρα. Η Πολιτεία Minas Gerais είναι μία από τις 26 της Βραζιλίας, η δεύτερη πιο πολυπληθής, με 20 εκατομμύρια κατοίκους, η δεύτερη πιο πλούσια και η τέταρτη πιο μεγάλη σε έκταση στη χώρα. Το ποσοστό συμμετοχής της Πολιτείας στη βραζιλιάνικη οικονομία αντιστοιχεί σε περίπου 9%, ενώ το κατά κεφαλήν εισόδημά της φτάνει περίπου τα $4.500. Ο κ. Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Intralot, σχολίασε: “Η νέα μας συμφωνία στην Πολιτεία Minas Gerais ενδυναμώνει ακόμα περισσότερο την ήδη ισχυρή μας θέση στην περιοχή της Λατινικής Αμερικής και συγκεκριμένα στην πολλά υποσχόμενη αγορά της Βραζιλίας. Μαζί με τη Λοταρία της Minas Gerais θα εργαστούμε σκληρά, για να προσφέρουμε συναρπαστικά παιχνίδια, τα οποία θα προσελκύσουν το ενδιαφέρον των παικτών, θα αυξήσουν τις πωλήσεις της Λοταρίας και επομένως τα ποσά που θα διανέμονται στους παίκτες ως κέρδη.”

Ο ΣΜΕΧΑ με επιστολή του προς τον Πρόεδρο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, κ. Αναστάση Γαβριηλίδη, ζητά την προσωρινή απαγόρευση του short selling, ώστε να περιορισθεί το φαινόμενο της υποτιμητικής κερδοσκοπίας που βιώνουμε σήμερα. Στην επιστολή του ο ΣΜΕΧΑ αναφέρει: «Η συσχέτιση του ανοίγματος των spreads στην αγορά ομολόγων και της πτώσης των τιμών των μετοχών στο Χρηματιστήριο είναι απόλυτη. Έτσι όποιο hedge fund θέλει να κερδίσει ασκώντας υποτιμητική κερδοσκοπία πρώτον πουλάει short στην αγορά ομολόγων, διευρύνοντας το spread και ταυτόχρονα short στην αγορά μετοχών, η οποία επηρεάζεται αρνητικά όπως παρατηρούμε σε καθημερινή βάση. Είναι σαφές ότι έχουν δημιουργηθεί στην ελληνική αγορά ακραίες συνθήκες, χειρότερες μάλιστα από αυτές που είχαν διαμορφωθεί όταν η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς προχώρησε σε απαγόρευση του short selling στη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Αρκετές εισηγμένες επιχειρήσεις δουλεύουν σκληρά και πράγματι θα επηρεαστούν από την γενικότερη κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, αλλά σε καμία περίπτωση δε δικαιολογούνται οι χαμηλές αποτιμήσεις τους. Γιατί αυτές οι εταιρείες θα συνεχίσουν να δουλεύουν και να παράγουν προστιθέμενη αξία. Πρέπει συνεπώς να βοηθήσουμε στην αποκατάσταση των αποτιμήσεων γιατί θα υπάρξει συγκριτικό μειονέκτημα για αυτές τις εταιρείες στον ανταγωνισμό.»

03-2010

Νέο συμβόλαιο στη Βραζιλία

84 Μάρτιος 2010

σφέρουν «τα καλύτερα από την καρδιά τους»! Στο κατάστημα θα διατίθενται όλοι οι επώνυμοι κωδικοί ισχυρής ζήτησης καθώς και προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Ο άρτιος εξοπλισμός του και οι σύγχρονες υποδομές του εγγυώνται τις βέλτιστες συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας για τη διατήρηση των προϊόντων. Με το νέο κατάστημα στην Πάρο η atlantic επεκτείνει το δίκτυό της το οποίο πλέον αριθμεί 147 super market atlantic, 20 ΑΤΛΑΝΤΙΚ Cash & Carry για την εξυπηρέτηση του δικτύου χονδρικής και 688 καταστήματα franchise ΑΡΙΣΤΑ μέσω των οποίων καλύπτει το σύνολο σχεδόν της ελληνικής επικράτειας. Παράλληλα με την σταδιακή αισθητική αναβάθμιση των υπαρχόντων καταστημάτων στο πλαίσιο της νέας εταιρικής ταυτότητας των super market atlantic, σημειώνεται ότι προετοιμάζεται και σύντομα θα ανοίξει τις πόρτες του ακόμα ένα κατάστημα atlantic στο Δήλεσι.

Κατά του short selling

ΕΛΠΕ

Στα ίδια επίπεδα το μέρισμα Το 2009, τα ενοποιημένα συγκρίσιμα κέρδη προ χρηματοοικονομικών εξόδων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) και τα συγκρίσιμα καθαρά κέρδη ανήλθαν σε 362 εκατ. ευρώ και 150 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Το ιδιαίτερα δυσμενές διεθνές περιβάλλον διύλισης και οι δύσκολες συνθήκες της αγοράς και κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους, αντισταθμίστηκαν μερικώς από τα προγράμματα βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του Ομίλου, που απέφεραν οφέλη άνω των 50 εκατ. ευρώ. Όσον αφορά τα δημοσιευμένα αποτελέσματα, τα κέρδη EBITDA και τα καθαρά κέρδη του Ομί-

λου ανήλθαν σε 390 εκατ. ευρώ και 175 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, επηρεαζόμενα θετικά από τις επιπτώσεις των τιμών αργού και προϊόντων στην αποτίμηση των αποθεμάτων. Με βάση τα αποτελέσματα και λαμβάνοντας υπόψη συνολικά τη χρηματοοικονομική θέση του Ομίλου, το Διοικητικό Συμβούλιο θα προτείνει στη Γενική Συνέλευση ένα τελικό μέρισμα 0,30 ευρώ ανά μετοχή. Συμπεριλαμβανομένου του προμερίσματος ύψους 0,15 ευρώ ανά μετοχή, το συνολικό μέρισμα για τη χρήση του 2009 ανέρχεται σε 0,45 ευρώ ανά μετοχή, στα ίδια επίπεδα με το προηγούμενο έτος.

Εμπορική Τράπεζα

Entersoft

Το Σύνολο Καθαρών Εσόδων της Εμπορικής Τράπεζας για το 2009 αυξήθηκε κατά 5% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, φθάνοντας τα 751 εκατ. ευρώ. Τα Μεικτά Λειτουργικά Κέρδη αυξήθηκαν κατά 41,4% στα 104,2 εκατ. ευρώ. Οι Καθαρές Ζημιές του Ομίλου ανήλθαν στα €582,6 εκατομμύρια, γεγονός που οφείλεται αφενός στο συνεχώς επιδεινούμενο μακροοικονομικό περιβάλλον και αφετέρου στην ευθυγράμμιση της πολιτικής διαχείρισης κινδύνων της Εμπορικής Τράπεζας με τα πρότυπα της Crédit Agricole, κύριου μετόχου της. Οι Βασικές Καταθέσεις παρουσιάστηκαν αυξημένες κατά 12% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, ενδεικτικό της τάσης για βελτίωση των καταθετικών επιλογών της Τράπεζας, με τη μετατόπιση του καταθετικού ενδιαφέροντος από τις προθεσμιακές στις βασικές καταθέσεις. Συνολικά, οι καταθέσεις μειώθηκαν σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά κατά 16%, στα 14,9 δισ. ευρώ.

Με επιτυχία ολοκληρώθηκε το έργο της αναβάθμισης του πληροφοριακού συστήματος των Ταχυμεταφορών ΕΛΤΑ με το Entersoft Business Suite από την Entersoft. Στόχος της εταιρείας ήταν η αναβάθμιση του πληροφοριακού της συστήματος με την επιλογή ενός σύγχρονου και με εκτεταμένες δυνατότητες συνδυαστικού ΜΙS Reporting ERP συστήματος καθώς και η ενοποίηση και αυτοματοποιημένη διαχείριση των λειτουργιών και των διαδικασιών της. Η Ταχυμεταφορές ΕΛΤΑ Α.Ε., είναι η συνέχεια της υπηρεσίας Πόρτα-Πόρτα, που λειτουργεί στη χώρα εδώ και 20 χρόνια. Η εταιρεία αποτελεί έναν ολοκληρωμένο και αξιόπιστο συνεργάτη μεγάλων επιχειρήσεων και οργανισμών της χώρας, παρέχοντας λύσεις κούριερ ενώ παράλληλα προσφέρει ολοκληρωμένες υπηρεσίες και για το ευρύ κοινό. Διαθέτει το μεγαλύτερο πανελλαδικό δίκτυο εξυπηρέτησης στο χώρο με 750 ταχυδρομικά καταστήματα και 20 υποκαταστήματα. Η σταθερά αναπτυσσόμενη πορεία των οικονομικών μεγεθών της εταιρείας σε συνδυασμό με τη στρατηγική που ακολουθεί για την ανάπτυξη και επέκταση του δικτύου της σε όλη την Ελλάδα, την καθιερώνουν στην αγορά ως ένα ποιοτικό και αξιόπιστο συνεργάτη παροχής υπηρεσιών ταχυμεταφοράς.

Βελτίωση λειτουργικών αποτελεσμάτων

Μεγάλο έργο για τα ΕΛΤΑ

Jumbo

Αύξηση κερδών προ φόρων Mε βάση τις δημοσιευμένες λογιστικές καταστάσεις, ο Όμιλος Jumbo, κατά το πρώτο εξάμηνο της τρέχουσας οικονομικής χρήσης Ιούλιος 2009- Ιούνιος 2010 κατέγραψε αύξηση πωλήσεων 5,82% παρά τη φθίνουσα πορεία του συνόλου της ελληνικής αγοράς λιανικού εμπορίου. Οι ενοποιημένες πωλήσεις ανήλθαν σε 292,08 εκατ ευρώ από 276,εκατ. που ήταν την αντίστοιχη περσινή περίοδο παρουσιάζοντας αύξηση 5,82%. Οι πωλήσεις στην Ελλάδα παρέμειναν ικανοποιητικές παρά το γεγονός ότι δε υπήρχε προσθήκη καινούργιου καταστήματος στο δίκτυό της ενώ η Κύπρος διατήρησε το διψήφιο ρυθμό ανάπτυξης. Στη Βουλγαρία, το νέο κατάστημα του Ομίλου στο Plovdiv που ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Νοέμβριο, συνέβαλε στην διψήφια αύξηση των πωλήσεων που σημειώθηκε κατά το πρώτο εξάμηνο της τρέχουσας οικονομικής χρήσης (Ιούλιος 2009-Ιούνιος 2010). Τα μικτά κέρδη του Ομίλου ανήλθαν κατά το πρώτο εξάμηνο της χρήσης σε 151,47 εκατ. ευρώ από 142,66 εκατ.

ευρώ την αντίστοιχη περυσινή περίοδο και το περιθώριο μικτού κέρδους του Ομίλου ανήλθε σε 51,86% έναντι 51,69% της αντίστοιχης περσινής περιόδου. Τα αποτελέσματα προ τόκων, φόρων επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν σε 84,42 εκατ. ευρώ σε σχέση με 78,74 εκατ. ευρώ που ήταν την αντίστοιχη περσινή περίοδο παρουσιάζοντας αύξηση 7,20%. Η αύξηση αυτή επιτεύχθηκε καθώς υπήρξε συγκράτηση των εξόδων. Τα κέρδη πρό φόρων του Ομίλου ανήλθαν σε 76,76 εκατ από 70,21 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 9,33%, ενώ τα κέρδη μετά από φόρους ανήλθαν σε 49,38 εκατ. ευρώ έναντι αυτών της αντίστοιχης περσινής περιόδου που ήταν 55,40 εκατ., δηλαδή μειωμένα κατά 10,87%. Η αρνητική μεταβολή των καθαρών κερδών του Ομίλου οφείλεται στον υπολογισμό έκτακτης εισφοράς φόρου εισοδήματος με βάση το εκκαθαριστικό σημείωμα έκτακτης εισφοράς (άρθρο 2 του ν 3808 /2009) που αγγίζει τα 10 εκατ. ευρώ (9,824 εκατ. ευρώ).

ΧΡΗΜΑ 85

Χ παρουσιάσεις ΙΝΤΕΡΚΕΜ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ Η ΙΝΤΕΡΚΕΜ ΕΛΛΑΣ Α.Ε., Χημική Βιομηχανία πραγματοποίησε πρόσφατα την ημερίδα με αντικείμενο την θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση των μαθητών της Πυροσβεστικής Ακαδημίας στις εγκαταστάσεις της που βρίσκονται στον όρμο Βαθέως Αυλίδος. Στο πλαίσιο της ημερίδας, ο κ Σπύρος Πορίκης, Χημικός Μηχανικός και Γενικός Διευθυντής της ΙΝΤΕΡΚΕΜ ΕΛΛΑΣ Α.Ε καλωσόρισε τους προσκεκλημένους, ενώ ο κ. Ιωσήφ Κιοσελόγλου, Διπλωματούχος Ηλεκτρολόγος Μηχανολόγος, Τεχνικός Διευθυντής και Υπεύθυνος Ασφάλειας της ΙΝΤΕΡΚΕΜ ΕΛΛΑΣ Α.Ε., παρουσίασε τις σύγχρονες εγκαταστάσεις της ΙΝΤΕΡΚΕΜ ΕΛΛΑΣ Α.Ε. και τα προηγμένα συστήματα Πυρόσβεσης που χρησιμοποιεί η εταιρεία. O κ. Κιοσελόγλου τόνισε στην ομιλία του τη σπουδαιότητα του ελέγχου στατικού ηλεκτρισμού σε περιβάλλον με επικίνδυνες ατμόσφαιρες και ανέπτυξε το Boiling Liquid Expanding Vapor Expanding (BLEVE). Στην συνέχεια, η κα Μίνα Χριστοδούλου, Χημικός Μηχανικός, Υπεύθυνη Συστημάτων ISO και Περιβάλλοντος της ΙΝΤΕΡΚΕΜ ΕΛΛΑΣ Α.Ε. μίλησε για την ασφαλή διαχείριση των χημικών ουσιών. Στο τέλος της ημερίδας, υπήρξε ανοικτός διάλογος μεταξύ των ομιλητών και των πυροσβεστών μαθητών και πραγματοποιήθηκε περιήγηση στους χώρους της ΙΝΤΕΡΚΕΜ ΕΛΛΑΣ Α.Ε.. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Υποδιοικητής της Πυροσβεστικής Ακαδημίας, Αρχιπύραρχος κ. Παναγιώτης Λιόντος , ο Υποδιοικητής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Χαλκίδος, Υποπυραγός κ. Αθανάσιος Λέκκας και η καθηγήτρια της Πυροσβεστικής Ακαδημίας, Χημικός Μηχανικός, κα Σίσσυ Λαζαρίδου. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Υποδιοικητής της Πυροσβεστικής Ακαδημίας, Αρχιπύραρχος κ. Παναγιώτης Λιόντος παρέδωσε τιμητική πλακέτα στην ΙΝΤΕΡΚΕΜ ΕΛΛΑΣ Α.Ε. για την συνεχή συμβολή της στην επιμόρφωση και αναβάθμιση των αυριανών στελεχών του πυροσβεστικού σώματος. Την τιμητική πλακέτα παρέλαβε εκ μέρους της εταιρείας ο κ. Ιωσήφ Κιοσελόγλου Η ΙΝΤΕΡΚΕΜ ΕΛΛΑΣ Α.Ε. δραστηριοποιείται στην παραγωγή χημικών προϊόντων και διαθέτει ιδιόκτητες εγκαταστάσεις παραγωγής, αποθήκευσης και διακίνησης χημικών προϊόντων καθώς και χώρο ελλιμενισμού φορτηγών πλοίων στην περιοχή του Βαθέως Αυλίδας. Η ΙΝΤΕΡΚΕΜ ΕΛΛΑΣ Α.Ε. δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο ζήτημα της πυρασφάλειας διασφαλίζοντας την ασφάλεια και τις βέλτιστες συνθήκες εργασίας για τους εργαζόμενους της.

VERBUND ΕΠΙΣΗΜΗ «ΠΡΩΤΗ» ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Με μία εντυπωσιακή εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε χθες το βράδυ στο χώρο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, η Verbund, ένας από τους μεγαλύτερους παρόχους ενέργειας στην Ευρώπη, συστήθηκε και επίσημα στο ελληνικό κοινό. Κατά τη διάρκεια της βραδιάς, η Verbund, που εισήλθε πρόσφατα σε μια νέα δυναμική φάση δραστηριοποίησης στην ελληνική αγορά ενέργειας, με την παροχή προϊόντων και υπηρεσιών όχι μόνο σε επιχειρήσεις αλλά και σε ιδιώτες, παρουσίασε τη νέα εταιρική της ταυτότητα και τις δυνατότητες που προσφέρει στο καταναλωτικό κοινό της χώρας μας. Στη σύντομη παρουσίαση που «άνοιξε» την εκδήλωση, οι παρευρισκόμενοι ενημερώθηκαν για τις υψηλής ποιότητας υπηρεσίες που προσφέρει η Verbund, οι οποίες συνδυάζουν με μοναδικό τρόπο το σεβασμό στο περιβάλλον και την εξοικονόμηση κόστους. Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκαν επίσης οι νέες συνθήκες, όπως διαμορφώνονται μετά την απελευθέρωσή της ελληνικής αγοράς ενέργειας, καθώς και τα πλεονεκτήματα από τις ανανεώσιμες και φιλικές προς το περιβάλλον πηγές ενέργειας που χρησιμοποιεί η εταιρεία.

86 Μάρτιος 2010

RSM INTERNATIONAL ΣΤΗΝ ΕΚΤΗ ΘΕΣΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ Δυναμικά ξεκίνησε η νέα χρονιά για την εταιρεία Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών και Συμβούλων Επιχειρήσεων DRM Στυλιανού, που πλέον εισέρχεται σε νέα εποχή δραστηριοτήτων, διευρύνοντας την πολυετή συνεργασία της με την RSΜ International. Πρόσφατα, η DRM Στυλιανού αναβαθμίστηκε σε πλήρες μέλος (Full Member) της RSM International, γεγονός που συνοδεύτηκε από τη μετονομασία της σε RSM Στυλιανού Α.Ε. κι αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά την παρουσία της εταιρείας στην ελληνική αγορά. Η RSM International είναι ένα από τα μεγαλύτερα δίκτυα Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών και Συμβούλων Επιχειρήσεων, σε όλο τον κόσμο. Με 93 εταιρείες – μέλη σε 76 χώρες, 736 γραφεία, 3.150 συνεταίρους και 32.492 υπαλλήλους διεθνώς, το δίκτυο σημειώνει συνεχή ανάπτυξη των εσόδων του, που το 2009 διαμορφώθηκαν σε 3,87 δις δολάρια, επιτυγχάνοντας αύξηση κατά 8%. Ως αποτέλεσμα, η RSM θεωρείται μία από τις πιο ισχυρές δυνάμεις στους τομείς των δραστηριοτήτων της σε παγκόσμιο επίπεδο.Με βάση τα αποτελέσματα μεγάλης κλίμακας έρευνας, που δημοσιεύθηκε πριν από λίγες ημέρες στο International Accounting Bulletin, η RSM International έχει ισχυροποιήσει περαιτέρω την παρουσία της στην παγκόσμια κατάταξη και πλέον κατέχει την 6η θέση μεταξύ όλων των δικτύων Ορκωτών Ελεγκτών και Συμβούλων Επιχειρήσεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η RSM Στυλιανού Α.Ε. (πρώην DRM Στυλιανού) συμπεριλαμβάνεται στους παλαιότερους συνεργάτες του δικτύου, με μία παράλληλη πορεία δύο δεκαετιών, από το 1991, ως associate member. Σήμερα, ως πλήρες μέλος πλέον, η εταιρεία αναμένεται να αξιοποιήσει περαιτέρω την τεχνογνωσία και το διεθνές κύρος της RSM International, ενισχύοντας το portfolio και την ποιότητα των υπηρεσιών της, το επίπεδο της εξυπηρέτησης και, κατά συνέπεια, τα οφέλη των δεκάδων επιχειρήσεων, κάθε μορφής και μεγέθους, που συνιστούν το πελατολόγιό της.

CISCO ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ DIGEA Η Cisco ανακοίνωσε σήμερα τη συνεργασία της με την Digea, τον πάροχο ψηφιακής τηλεοπτικής εκπομπής στην Ελλάδα, για την υλοποίηση έργου πολυπλεξίας και κωδικοποίησης για την Ψηφιακή Τηλεόραση στην Ελλάδα. Το έργο, που στην πρώτη του φάση περιλαμβάνει 23 κύρια σημεία μετάδοσης και πληθυσμιακή κάλυψη πάνω από 80%, έχει δομηθεί σε δίκτυο επόμενης γενιάς (IP NGN) της Cisco. Το έργο αποτελείται από το κεντρικό headend πολυπλεξίας σήματος, καθώς και από σημεία διανομής video. Η διαχείριση της λύσης βασίζεται στην ενιαία πλατφόρμα διαχείρισης δικτύου ROSA Μέρος της λύσης αποτελεί η παροχή υπηρεσίας EPG (Electronic Program Guide – Ηλεκτρονικός Οδηγός Προγράμματος) για τη διαχείριση των πληροφοριών από το δίκτυο της Digea. Το έργο σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε εξ ολοκλήρου από το Τμήμα Professional Services της Cisco. «Φιλοδοξούμε η Digea να παρέχει πραγματικά υπηρεσίες υψηλής ποιότητας στους Έλληνες τηλεθεατές, για το λόγο αυτό δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή στην επιλογή των συνεργατών μας. Η πολυπλεξία αποτελεί την καρδιά της τηλεοπτικής εμπειρίας του τηλεθεατή και η προηγμένη τεχνολογία της Cisco είναι μία εγγύηση για την Digea», επεσήμανε ο Γιώργος Μαθιός, CEO της Digea.

INTERWORKS ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΤΗΣ MICROSOFT Ο όρος Cloud Computing αναφέρεται στην χρήση διαδικτύου καθώς και την σχετική υποδομή που απαιτείται για την χρήση διαφόρων εφαρμογών μέσω του Internet καθώς και της απομακρυσμένης παραμετροποίησης και εμπλουτισμού των εφαρμογών αυτών. Η Interworks διαθέτει το Cloud Fabric (Infrastructure as a service) που είναι η υποδομή που απαιτείται για την χρήση Cloud Servers και την διαχείριση των απαραίτητων APIs. Επιπροσθέτως, διαθέτει Cloud Services (Platform as a Service) με τα οποία οι εταιρίες που αναπτύσσουν λογισμικό έχουν την δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν την πλατφόρμα των εφαρμογών της Microsoft (Exchange, SharePoint, OCS, IIS κ.ά.) ώστε να εμπλουτίσουν την εφαρμογή τους με τα παραπάνω APIs γλιτώνοντας πολύτιμο χρόνο και λαμβάνοντας εξειδικευμένη τεχνογνωσία. Τέλος, η Interworks μαζί με τους ISVs που συνεργάζεται διαθέτει Cloud Apps (Software as a Service), οι οποίες είναι εφαρμογές που παρέχονται μέσω του Internet όπως CRM, ERP και Εμπορική Διαχείριση, Φορητή Παραγγελιοληψία, Unified Messaging, CMS κ.ά., με την μορφή υπηρεσίας ανάλογα με την ζήτηση του πελάτη, με μικρή αρχική επένδυση, χωρίς κόστος αγοράς και συντήρησης λογισμικού, με ευέλικτο μοντέλο πληρωμής pay as you go και πρόσβαση από παντού και οποιαδήποτε συσκευή.

«H Cisco και η Digea μοιράζονται το ίδιο όραμα: Να αλλάξουν τον τρόπο που οι άνθρωποι διασκεδάζουν και μαθαίνουν, παρέχοντας νέες, εμπλουτισμένες εμπειρίες. Λανσάροντας τις ψηφιακές υπηρεσίες μετάδοσης, η Digea απέδειξε ότι είναι πρωτοπόρος στην αγορά. Ήταν χαρά μας να συνεργαστούμε με την Digea στην υλοποίηση αυτού του σημαντικού έργου για την Ελλάδα, και να συμβάλουμε στην επιτυχία τους», δήλωσε ο George Stromeyer, Vice President, SPVTG, Ο κ. George Stromeyer, Vice Cisco. «Στις σύγχρονες κοινωνίες, η President, SPVTG, Cisco τηλεόραση δεν είναι μόνο μέσο, αλλά αγαθό», δήλωσε σχετικά ο Αναστάσιος Λυλάκος, SP Regional Sales Manager, Cisco, σχολιάζοντας: «Χάρη στην Digea, η Τηλεόραση του Μέλλοντος είναι πραγματικότητα και θα είναι διαθέσιμη σε κάθε κάτοικο της χώρας. Είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι που η Cisco συνέβαλε σε αυτήν τη σημαντική προσπάθεια». Η ψηφιακή μετάβαση έχει ήδη ολοκληρωθεί επιτυχώς στο Ξυλόκαστρο Κορινθίας και τη Θεσσαλονίκη, ενώ ακολουθούν η Αθήνα, η Λάρισα και η Πάτρα.

REVOIL ΝΕΑ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ Με αφορμή το νέο λογότυπο και τη νέα εμφάνιση του δικτύου των πρατηρίων REVOIL γεννήθηκε και η ανάγκη για ανανέωση της ιστοσελίδας. Επιδίωξη της REVOIL ήταν να δημιουργήσει μια ιστοσελίδα η οποία θα είναι φιλική , πρωτοποριακή, καινοτόμα και που θα αντικατοπτρίζει το σύνολό της. Για αυτό και η νέα ιστοσελίδα είναι φιλική προς τον επισκέπτη με εύκολη εύρεση κάθε πληροφορίας και μοντέρνο σχεδιασμό στα πρότυπα του WEB 2.0. Είναι πρωτοποριακή προσφέροντας για πρώτη φορά όλο το δίκτυο πρατηρίων της REVOIL μέσα από Google Maps για πιο άμεση εξυπηρέτηση και έχει αναπτυχθεί σε σύστημα διαχείρισης περιεχομένου , το οποίο αποτελεί την υποδομή για την περαιτέρω ανάπτυξή της. Παράλληλα καινοτομεί, αποκτώντας παρουσία στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης όπως το Facebook, το Twitter και το YouTube με αποτέλεσμα να έρθει πιο κοντά στο καταναλωτή για καλύτερη και πληρέστερη ενημέρωση.

ΣΟΛ CROWE HORWATH ΣΤΟ 6ο ΕΤΗΣΙΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Ο κ. Ηλίας Ζημιανίτης, Φορολογικός Σύμβουλος της ΣΟΛ Crowe-Horwath, μίλησε στο 6ο Ετήσιο Φορολογικό Συνέδριο που διοργάνωσε η Φορολογική Επιτροπή του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου με θέμα «Η Στοχευόμενη βελτίωση του φορολογικού περιβάλλοντος αναγκαίο μέτρο για την υπέρβαση της οικονομικής κρίσης – Τελευταία ευκαιρία για μια ριζοσπαστική φορολογική μεταρρύθμιση», την Πέμπτη 18 Φεβρουαρίου 2010, στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία. Ο κ. Ηλίας Ζημιανίτης μίλησε για τις «Υπερεξουσίες της Διοίκησης». Συγκεκριμένα αναφέρθηκε στο γεγονός ότι η Διοίκηση έχει παρατηρηθεί αντί να προσαρμόζει την οργάνωση και την δράση της στο νόμο, να επιχειρεί συχνά να προσαρμόζει τον νόμο στα μέτρα της, το οποίο συμβαίνει είτε για λόγους καθαρά ταμειακούς/εισπρακτικούς, είτε για να καλύπτει την δική της αβελτηρία. Στο πνεύμα αυτό προκρίνει ευκαιριακές λύσεις εις βάρος των φορολογουμένων, και θεσπίζει υπέρ εαυτής προνόμια, που δε συνάδουν με τις αρχές του κράτους δικαίου. Το συνέδριο παρακολούθησαν επιχειρηματίες, υψηλόβαθμα στελέχη επιχειρήσεων, σύμβουλοι, νομικοί, εκπρόσωποι της πανεπιστημιακής κοινότητας και κοινωνικών εταίρων, ειδικευμένοι επιστήμονες, αλλά και καθ’ ύλη αρμόδια διευθυντικά στελέχη του Υπουργείου Οικονομικών. ΧΡΗΜΑ 87

τα νέα της αγοράς

03/10

Χ British Airways

Ανανεωμένη First Class

Η

British Airways επένδυσε 100 εκατ. λίρες για την ανανέωση της First Class, η οποία άντλησε την έμπνευσή της από την πλούσια ιστορία της, ώστε να δημιουργήσει μια αποκλειστική εμπειρία με βάση το κλασσικό ντιζάιν και την ήρεμη πολυτέλεια Το σήμα κατατεθέν της αεροπορικής εταιρείας με το μότο “Πετούμε για να εξυπηρετούμε” είναι από τα βασικότερα χαρακτηριστικά της νέας First Class, ενώ η σαγηνευτική ατμόσφαιρα των πολυτελών ταξιδιών της δεκαετίας του ’20 έχει αιχμαλωτιστεί σε ιδιαίτερα στοιχεία της καμπίνας. Η έμπνευση για τον σχεδιασμό της νέας καμπίνας προήλθε από κορυφαίες μάρκες όπως η Jaguar και, πλέον, στην καρδιά των μπλε και κρεμ αποχρώσεων που κυριαρχούν στην First Class βρίσκεται το βελτιωμένο, πλατύτερο κρεβάτι, με ένα νέο “έξυπνο” στρώμα και τα πιο φινετσάτα λευκά ήδη από Αιγυπτιακό βαμβάκι. Κάθε σουίτα διαθέτει ατομική ντουλάπα, ένα δερματόδετο τραπεζάκι που μετατρέπεται σε τραπέζι δείπνου, μια νέα οθόνη 15 ιντσών και μια επιπλέον θέση ώστε οι επιβάτες να είναι σε θέση να δειπνούν με παρέα. Ο φωτισμός και οι ηλεκτρονικές περσίδες μπορούν να τροποποιηθούν για να αντικατοπτρίζουν την διάθεση του επιβάτη, κάθε ώρα της ημέρας. Για τις τελευταίες προσφορές και κρατήσεις θέσεων, καθώς και για οποιαδήποτε πληροφορία αφορά το ταξίδι σας με την British Airways, επισκεφθείτε την ανανεωμένη ιστοσελίδα της εταιρείας www.ba.com, το Κέντρο Κρατήσεων στο 801 11 56000 ή τον ταξιδιωτικό σας πράκτορα.

Interamerican

Barilla

Α

Η

Αύξηση παραγωγής κολουθώντας μια σταθερά αυξητική πορεία στην παραγωγή της, που από το 2005 έως το 2009 σημείωσε αύξηση κατά 31,4%, η Interamerican έκλεισε την περυσινή χρονιά με συνολικά μικτά εγγεγραμμένα ασφάλιστρα 529,45 εκατ. ευρώ, επιτυγχάνοντας αύξηση κατά 8,6% έναντι του 2008. Παράλληλα η Εταιρεία διατήρησε την κερδοφόρα πορεία της τελευταίας πενταετίας σε επαναλαμβανόμενα κέρδη. Η Interamerican οφείλει την, αντίθετα προς την αρνητική οικονομική συγκυρία, θετική πορεία της στην ουσιαστική εφαρμογή της στρατηγικής της πολυκαναλικής διανομής με το πρακτορειακό δίκτυο, τις τράπεζες και τις απ’ ευθείας πωλήσεις να συμπληρώνουν τον “κορμό” της διανομής, το δίκτυο agency. Ειδικότερα, στον κλάδο Ζωής (ζωή και υγεία) που καταλαμβάνει το 54,1% της πίτας των εγγεγραμμένων ασφαλίστρων της, η Εταιρεία έφθασε τα 286,17 εκατ. ευρώ κινούμενη στα επίπεδα περίπου του 2008, ενώ στις Γενικές Ασφάλειες τα μικτά εγγεγραμμένα ασφάλιστρα ήταν 207,17 εκατ. αυξημένα κατά 23,8% σε σχέση με το 2008. Την εικόνα των αποτελεσμάτων της Interamerican συμπληρώνουν οι δραστηριότητες στην Οδική και Άμεση Ιατρική Βοήθεια, που έδωσαν μαζί 36,11 εκατ. μικτά εγγεγραμμένα ασφάλιστρα, με αύξηση 16,3% έναντι του 2008.

88 Μάρτιος 2010

Χορηγός ημερίδας διατροφής Barilla με τα ζυμαρικά Ολικής Αλέσεως ήταν επίσημος χορηγός για δεύτερη χρονιά στην 3η Ημερίδα Διατροφής η οποία διοργανώθηκε από την καταξιωμένη Επιστημονική Ομάδα «Διατροφή» παρουσία πολλών διαιτολόγων στο ξενοδοχείο Stanley. Στην 3η Ημερίδα Διατροφής αναπτύχθηκαν ενότητες, όπως o διατροφικός προσδιορισμός, η μαγειρική, η παρουσίαση νέων διατροφικών προϊόντων και συμπληρωμάτων διατροφής, με κύριο άξονα τις σύγχρονές τάσεις στις διατροφικές συνήθειες. Κατά τη διάρκεια της Ημερίδας, ο κ. Μιχάλης Μάνθος, Brand Manager της Barilla, παρουσίασε τα Barilla Ολικής Αλέσεως και δήλωσε μεταξύ άλλων ότι «αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του σύγχρονου τρόπου ζωής και της ισορροπημένης μεσογειακής διατροφής, καθώς συνδυάζουν όλα τα διατροφικά οφέλη της ολικής αλέσεως με την αυθεντική ιταλική “al dente” συνταγή της Barilla». Οι διαιτολόγοι μετά το τέλος της ημερίδας παρέλαβαν ζυμαρικά, φυλλάδια με νόστιμες συνταγές και άλλα ενημερωτικά φυλλάδια με την υπογραφή της Barilla. Η Barilla καινοτομεί με προϊόντα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των καταναλωτών για υγιεινή απόλαυση.

Positive Energy

Νέοι φωτοβολταϊκοί σταθμοί

Η

Positive Energy, πρωτοπόρος εταιρεία στην κατασκευή φωτοβολταϊκών πάρκων και την παροχή ολοκληρωμένων λύσεων φωτοβολταϊκής τεχνολογίας, παρέδωσε πρόσφατα δύο επιπλέον εγκαταστάσεις στα Χανιά της Κρήτης, συνολικής ισχύος 160 kWp, οι οποίες συνδέθηκαν με το Εθνικό Δίκτυο Διανομής και Μεταφοράς Ενέργειας. Για τη φωτοβολταϊκή εγκατάσταση που βρίσκεται στη θέση Νίππος Αποκορώνου (80kWp), χρησιμοποιήθηκε σύστημα διαξονικής ιχνηλάτησης του ήλιου (trackers) και για την εγκατάσταση που βρίσκεται στη θέση Κουτρουλολέ (80kWp), έγινε χρήση σταθερού συστήματος στήριξης. Οι σταθμοί αναμένεται να παράγουν συνολικά σε ετήσια βάση τουλάχιστον 250.000 kWh ηλεκτρικής ενέργειας, αποτρέποντας με αυτόν τον τρόπο την έκλυση τουλάχιστον 255 τόνων διοξειδίου του άνθρακα, ετησίως. Ο κ. Κυριάκος Αγιαννίδης, Εμπορικός Διευθυντής της Positive Energy, δήλωσε σχετικά: «Πρόκειται για δύο επιπλέον σημαντικά έργα που υλοποιήσαμε με κύριο γνώμονα την υψηλή ποιότητα κατασκευής ώστε να αποφέρουν τα μέγιστα οφέλη στους επενδυτές-συνεργάτες μας και τα αδιαμφισβήτητα σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη για την κοινωνία. Στόχος μας στην Positive Energy είναι τα έργα μας να μιλούν για εμάς και εργαζόμαστε με απόλυτη συνέπεια προς την κατεύθυνση αυτή”.

Alico

Υψηλές αποδόσεις το Π.Υ.Μ.Α

Γ

ια άλλη μια χρονιά η Alico επέτυχε ιδιαίτερα υψηλές αποδόσεις για λογαριασμό των ασφαλισμένων της που είναι κάτοχοι προγραμμάτων με συμμετοχή στο Προϊόν Υπεραπόδοσης Μαθηματικών Αποθεμάτων (Π.Υ.Μ.Α.). Πιο αναλυτικά, κατά το 2009, η Εταιρία, επενδύοντας τα Μαθηματικά Αποθέματα των συμβολαίων με συμμετοχή στο Προϊόν Υπεραπόδοσης Μαθηματικών Αποθεμάτων, επέτυχε απόδοση 4,61% για τα ατομικά συμβόλαια Ζωής, 5% για τα παλαιά ατομικά Συνταξιοδοτικά συμβόλαια, ενώ η απόδοση των Ομαδικών Συνταξιοδοτικών συμβολαίων ανέρχεται σε 4,75%. Σε δήλωσή του ο κ. Δ. Μαζαράκης, Chief Sales & Marketing Officer της Alico, αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής: “Εκφράζω την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι η Εταιρία για άλλη μια χρονιά και μέσα σε ένα δύσκολο χρηματοοικονομικό περιβάλλον, με πολλές ασάφειες, όπου τα περισσότερα επενδυτικά εργαλεία (ομόλογα, μετοχές, προθεσμιακές καταθέσεις) κινούνται πτωτικά, επέτυχε υψηλές αποδόσεις για λογαριασμό των ασφαλισμένων της. Οι αποδόσεις αυτές είναι από τις υψηλότερες στην ασφαλιστική αγορά, ανάμεσα στα αντίστοιχα ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά προγράμματα, επιβεβαιώνοντας έτσι την παράδοση που έχει δημιουργήσει και σε αυτόν τον τομέα η Alico. Τα χρόνια που έρχονται αξιοποιώντας την παγκόσμια τεχνογνωσία μας και την ίδια συνετή στρατηγική που ακολουθήσαμε όλα τα προηγούμενα χρόνια, επιδιώκοντας τη μεγιστοποίηση των αποδόσεων με ταυτόχρονη ελαχιστοποίηση του κινδύνου, θα συνεχίσουμε να τηρούμε τις δεσμεύσεις μας και να ξεπερνάμε τις προσδοκίες των πελατών μας”.

Samsung

Tεχνολογικά επιτεύγματα

Η

Samsung Electronics αποκάλυψε τα τελευταία τεχνολογικά της επιτεύγματα στην έκθεση Integrated Systems Europe (ISE) 2010, παρουσιάζοντας LED data projectors, HD monitors, VC LCD monitors, MD Series Monitors, e-Book readers. Η Samsung επεκτείνει τη γκάμα οθονών μεγάλου μεγέθους, παρουσιάζοντας καινοτόμα προϊόντα και λύσεις. Η αγορά Digital Information Display (DID) καταγράφει πάνω από 20% ετήσια αύξηση και η αξία της αναμένεται να αγγίξει περίπου τα $5 εκ. έως το 2012. Η Samsung, με μερίδιο αγοράς 14,7%, εξακολουθεί να βρίσκεται στην πρώτη θέση στην παγκόσμια αγορά, διευρύνοντας περαιτέρω τη διαφορά της με τον ανταγωνισμό, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών DisplaySearch. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης η εταιρείας τόνισε τους τρεις άξονες που καθιστούν τα προϊόντα της μοναδικά: διαδραστικότητα, περιβαλλοντική συνείδηση και μείωση δαπανών. Τα προϊόντα στον τομέα της «προβολής» παρέχουν τη δυνατότητα μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας και του κόστους συντήρησης, ενώ παράλληλα η εξελιγμένη τεχνολογία, που ενσωματώνουν, συμβάλει σε πρωτοποριακές λύσεις για B2B περιβάλλοντα. Οι προηγμένες αυτές λύσεις περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, video wall, οθόνες αφής, διαδραστικούς εκπαιδευτικούς πίνακες, λύσεις σχεδιασμένες για επαγγελματικούς χώρους, σχολεία και νοσοκομεία. Η εταιρεία στοχεύει να αυξήσει τον ηγετικό ρόλο της στην αγορά LED, παρουσιάζοντας μια νέα, εξαιρετικά λεπτή οθόνη που ενσωματώνει την τεχνολογία LED, καθώς και δύο νέους projectors.

Emirates Airlines

Συχνότερα προς Μαλαισία

Η

Emirates Airlines αυξάνει τη συχνότητα των πτήσεων προς Κουάλα Λουμπούρ. Η διεθνής αεροπορική εταιρεία με έδρα το Ντουμπάι, από τη Δευτέρα 1η Φεβρουαρίου 2010 πρόσθεσε μια επιπλέον καθημερινή πτήση προς Κουάλα Λουμπούρ. Πλέον η εταιρεία εκτελεί συνολικά 21 εβδομαδιαίες πτήσεις, χωρίς ενδιάμεσες στάσεις στη Μαλαισία. Το νέο δρομολόγιο επισφραγίζει την αυξημένη ζήτηση πτήσεων από και προς τη Μαλαισία και τη δέσμευση της Emirates να εξυπηρετεί την αγορά της Μαλαισίας. Ο Richard Jewsbury, Emirates’ Senior Vice President, Commercial Operations, Far East and Australasia, δήλωσε: «Η Emirates έχει αποδείξει από το παρελθόν τη δέσμευσή της προς τη Μαλαισία. Η αύξηση της συχνότητας των πτήσεων είναι αποτέλεσμα της αυξανόμενης ζήτησης πτήσεων όχι μόνο όσων μετακινούνται για επαγγελματικούς λόγους, αλλά και όσων ταξιδεύουν για λόγους αναψυχής. Η συνεργασία μας με τη Μαλαισία χρονολογείται από τον Οκτώβριο του 1996, όταν ξεκινήσαμε το πρώτο μας δρομολόγιο, μέσω της Ντάκα. 10 χρόνια αργότερα, ξεκινήσαμε ένα εβδομαδιαίο δρομολόγιο χωρίς ενδιάμεσες στάσεις, ενώ είμαστε εδώ σήμερα, με συνολικά 21 απευθείας πτήσεις εβδομαδιαίως μεταξύ Κουάλα Λουμπούρ και Ντουμπάι». Η νέα πτήση, EK408, θα αναχωρεί από το Ντουμπάι καθημερινά στις 02:40 και θα φθάνει στην Κουάλα Λουμπούρ στις 13:30. Η πτήση της επιστροφής, EK409, θα αναχωρεί από τη Κουάλα Λουμπούρ στις 09:45 την επόμενη ημέρα, για να φτάσει στο Ντουμπάι στις 12:45.

ΧΡΗΜΑ 89

Χ δια ταύτα...

ι α τ ε ζ ά ι ε ρ χ ο λ έ τ ν ο Νέο μ ηνική οικονομία η ελλ Αφού η οικοδοµή και οι προσλήψεις στο δηµόσιο µας τελείωσαν, είναι ανάγκη να αναζητήσουµε πιο δηµιουργικούς τρόπους ανάπτυξης

✒ ύµφωνα µε τις δηµοσκοπήσεις, ποτέ το Τα µηνύµατα της κρίσης από τον ΠΑΣΟΚ κατά το παρελθόν (ούτε καν τον Λουκιανό* Θέλοντας και µη, θα φτωχύνουµε. Τους ξένους δεν Οκτώβριο του 1981 επί Ανδρέα Παπαντους απασχολεί αυτό, αρκεί να διασφαλίσουν ότι θα δρέου) δεν είχε τόσο µεγάλη διαφορά από τη Νέα Δηπάρουν τα λεφτά τους (αυτά που µας έχουν δανείσει µέσω των µοκρατία! οµολόγων) πίσω.

Σ

Και όµως, αυτό γίνεται σε µια περίοδο όπου η κυβέρνηση έλαβε πολύ σκληρά µέτρα και όλα δείχνουν ότι θα πάρει και ακόµη σκληρότερα. Και όµως, αυτό γίνεται όταν οι µέχρι τώρα κυβερνητικές κινήσεις, συχνά χαρακτηρίστηκαν από αστοχία, από διγλωσσία, από καθυστερήσεις... Αυτό που θα µπορούσε να ερµηνεύσει την τόσο µεγάλη διαφορά είναι τα σοβαρότατα λάθη διακυβέρνησης της Νέας Δηµοκρατίας, αλλά κυρίως η κοινή πεποίθηση του µέσου πολίτη ότι τώρα υπεράνω όλων είναι η διάσωση της χώρας. Και ότι η διάσωση της χώρας, θα επιχειρηθεί από την κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου... Όλα δείχνουν ότι η κυβέρνηση θα πάρει σκληρότερα µέτρα, τα οποία ούτε καν φανταζόµαστε πριν από µερικούς µήνες. Όλα δείχνουν επίσης ότι αυτά τα µέτρα θα οδηγήσουν την οικονοµία σε µια µακρά περίοδο βαθιάς ύφεσης. Τα µειωµένα εισοδήµατα των νοικοκυριών θα συνοδευτούν από αυξηµένο πληθωρισµό, ενώ τα κέρδη των επιχειρήσεων και τα ενοίκια θα µειωθούν δραστικά. Πολλές επιχειρήσεις θα διακόψουν τη λειτουργία τους και ο κατάλογος των ανέργων θα µακρύνει πολύ περισσότερο.

Αυτό όµως που εµείς πρέπει να κάνουµε, είναι να λάβουµε τα µηνύµατα της κρίσης και να διδαχτούµε από αυτά. Να βρούµε τις αιτίες που µας οδήγησαν στο σηµερινό σηµείο και να µην τις επαναλάβουµε. Η ουσία είναι ότι πάσχει το ελληνικό µοντέλο ανάπτυξης και ότι γρήγορα αυτό θα πρέπει να αλλαχτεί. Το µοντέλο που ήθελε ως λοκοµοτίβα της οικονοµίας την οικοδοµή και ως µεγάλο αποδέκτη της ανεργίας το ελληνικό δηµόσιο, έχει πλέον φτάσει στα όριά του, ή καλύτερα έχει ήδη καταρρεύσει. Είµαστε µια χώρα που δεν παράγει σχεδόν τίποτε, χωρίς παράλληλα να έχουµε κάνει µεγάλα βήµατα προόδου σε τοµείς όπως ο τουρισµός και άλλες υπηρεσίες. Η όποια βιοµηχανία καταρρέει, το αγροτικό εισόδηµα συρρικνώνεται και η χρηµατοδότηση όλης αυτής της «τρύπας» µέσα από ελλείµµατα και δανεισµούς, είναι πλέον αδύνατη. Όλα δείχνουν ότι το νέο µοντέλο ανάπτυξης της χώρας θα πρέπει να είναι: υποδοµές, τουρισµός, εξαγωγές και κυρίως Παιδεία...

* Ο Λουκιανός είναι Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστηµίου των Λαδάδικων (Για την αντιγραφή: Στέφανος Κοτζαµάνης)

90 Μάρτιος 2010

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτοµεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, µε e-mail! Ο συνδροµητής µπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, µε τρόπο παρόµοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης µε λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σηµειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή µορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00W

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00W

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00W

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00W

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00W

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 120,00W

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00W

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00W

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή µορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 15,00W (Σε όλες τις συνδροµές συµπεριλαµβάνεται Φ.Π.Α 4,5%)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / IBAN GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασµός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σηµειώνετε πάντα το όνοµα σας στο καταθετήριο. Παρακαλούµε όπως αποστείλετε το καταθετήριο µε fax στο 210 998 4953, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΚΑΡΤΑ

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΟΠΩΣ ΧΡΕΩΣΕΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΜΟΥ AΡ. ΚΑΡΤΑΣ ΕΥΡΩ: VISA DINERS

ΗΜΕΡ. ΛΗΞΗΣ MASTERCARD AMERICAN EXPRESS

ΥΠΟΓΡΑΦΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιµος, Fax: 210 998 4953

Υπεύθυνος συνδροµών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ “SAFE STORIES” ΧΡΗΜΑ

ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

τ.360 / 03.2010

“ΑΚΙΝΗΤΗ” ΜΕΝ, ΥΠΟΣΧΟΜΕΝΗ ΔΕ...

Γιώργος Κουφάρης Πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου

Το ΧΑΚ μπορεί να διαδραματίσει περιφερειακό ρόλο ∼ Αμοιβαίως επιτυχές εγχείρημα η Κοινή Πλατφόρμα με το ΧΑ ∼ Σε καλό δρόμο οι συνεργασίες με τα ξένα χρηματιστήρια ∼ Είμαστε αισιόδοξοι και για το εγχείρημα της Νέας Αγοράς

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.360 / 03.2010 / K 6.00

Νέοι ηγέτες στο παγκόσμιο private banking

αποκλειστικότητα