Insurance World #001

2:01 PM

Page 1

τεύχος#1 02/2009

Ο ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ Αποκλειστική συνεργασία Insurance Age

2/23/09

τεύχος 1|φεβρουάριος 2009|a6.00

INS_WORLD_COVER:Layout 1

AΦΙΕΡΩΜΑ

Χωρίς ασφάλιση χιλιάδες επιχειρήσεις στην Ελλάδα Ευρύ πεδίο δράσης για τις εταιρίες του κλάδου

Φωκίων Μπράβος Πρόεδρος & ∆/νων Σύµβουλος της International Life

Η αγορά χρειάζεται «ΕΘΝΙΚΗ» ασφαλιστική

Συναγερµός στην ασφαλιστική αγορά από τις εικονικές ζηµιές κλιµατικά ουδέτερο περιοδικό

| 62 Τα ανασφάλιστα οχήµατα αναζητεί το Επικουρικό | 10 Τάσεις και προοπτικές της ασφαλιστικής αγοράς το 2009 | | 56 Η «αντεπίθεση» του Bancassurance | 72 Τι αλλάζει µε το νέο νόµο για την ιδιωτική ασφάλιση | | 36 ∆ιαφάνεια στα συµβόλαια συστήνει ο Συνήγορος του Καταναλωτή | 8 Ο «∆ούκας» της ασφαλιστικής αγοράς |

INS_WORLD_COVER:Layout 1

2/23/09

2:01 PM

Page 2

γίνετε συνδρομητές!

Γίνετε και εσείς πολίτης του ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Εγγραφείτε τώρα στο Insurance World! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ

∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΣ* Ο∆ΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

∆ΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΣ

ΑΞΙΑ ΣΥΝ∆ΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή µορφή) ΣΥΝ∆ΡΟΜΕΣ Ι∆ΙΩΤΩΝ & ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ): 20€

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 30€

ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ): 20€

ΣΥΝ∆ΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ): 60€

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ): 90€

ΑΞΙΑ ΣΥΝ∆ΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή µορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 60€ (Σε όλες τις συνδροµές συµπεριλαµβάνεται Φ.Π.Α 4,5%)

Το Insurance World καινοτοµεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, µε e-mail! Ο συνδροµητής µπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, µε τρόπο παρόµοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης µε λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σηµειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝ∆ΡΟΜΩΝ ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΚΑΡΤΑ

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥ∆ΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΟΠΩΣ ΧΡΕΩΣΕΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΜΟΥ AΡ. ΚΑΡΤΑΣ ΕΥΡΩ:

ΗΜΕΡ. ΛΗΞΗΣ

VISA

MASTERCARD

DINERS

AMERICAN EXPRESS

ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Υπεύθυνος συνδροµών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu ∆ιεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιµος, Fax: 210 995 5230

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:47 PM

Page 1

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:47 PM

Page 2

editorial

Ας διαμορφώσουμε τις εξελίξεις…

Η

περίοδος που διανύουμε, διακρίνεται από ρευστότητα στην οικονομία, την εργασία, την επιχειρηματικότητα, την ανάπτυξη. Και αυτό οφείλεται στις ραγδαίες μεταβολές που γίνονται, στις ταχύτατες ανατροπές των όσων ισχύουν, την «παραχώρηση» των υφιστάμενων σε κάτι καινούργιο που σηματοδοτεί την είσοδο σε νέα εποχή. Η ρευστότητα αναμφισβήτητα αποτελεί «συνθήκη» δημιουργίας και αναγέννησης, αποτελεί αφετηρία για μια νέα εκκίνηση, οδηγεί σε νέες διαδρομές. Στο πλαίσιο αυτό, το Insurance World και οι συντελεστές του, με όραμα, και διάθεση για συνεχή βελτίωση, προχωράμε σε κάτι καινούργιο, ενταγμένο στις απαιτήσεις της νέας εποχής. Πρωταρχική παραδοχή μας ο διάλογος με τους ανθρώπους του κλάδου. Αυτό θεωρούμε ως τον θεμέλιο λίθο, για να δημιουργήσουμε ένα έντυπο «για την αγορά», χωρίς διακρίσεις, χωρίς ιδιοτέλεια, χωρίς μονομέρεια. Συνδιαλεκτικά, φιλοδοξούμε, να επιτευχθεί και η ανάδειξη του Insurance World σε συνοδοιπόρο του κάθε ασφαλιστικού στελέχους, αλλά και των επιχειρηματιών και των απλών καταναλωτών που ενδιαφέρονται για την ιδιωτική ασφάλιση. Διακρίνοντας ότι η ασφαλιστική αγορά, αποτελεί κλάδο αιχμής, που μπορεί να ενδιαφέρει κάθε φυσικό πρόσωπο και κάθε επιχείρηση, και αναγνωρίζοντας τα οφέλη που προσφέρει, πιστεύουμε ότι η ανάπτυξή της είναι μονόδρομος. Ωστόσο, οι ασφαλιστικές εταιρίες οφείλουν κι αυτές να κάνουν μια «επανεκκίνηση», προκειμένου να ενταχθούν στην εποχή της «επιστημονικοποίησης» της αγοράς, στην εποχή των αυστηρών απαιτήσεων, των ενημερωμένων καταναλωτών, των προκλήσεων, της ανόδου των εργασιών, της ανάγκης για νέους κανόνες πώλησης, της συνεχούς και πλήρους ενημέρωσης, της διά βίου εκπαίδευσης. Στην αφετηρία της νέας εποχής παίρνουμε θέση δίπλα σας. Για να συντελέσουμε από κοινού, στην διαμόρφωση των εξελίξεων...

»Γιάννης Βερμισσώ Γενικός Διευθυντής ΚΩΣΤΑΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu Εκδότης MΑΡΚΟΣ ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ vakalopoulos.m@ethosmedia.eu

Η ηλεκτρονική ασφαλιστική εφημερίδα κάθε Τετάρτη στον Υπολογιστή σας εντελώς δωρεάν!

Επισκεφθείτε τον δικτυακό τόπο για συνεχή, σφαιρική & έγκυρη ενημέρωση!

Aποκλειστικά θέματα από το

Διευθυντής Σύνταξης ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΕΡΜΙΣΣΩ vermisso.j@ethosmedia.eu Σύμβουλος Έκδοσης ANΔΡΕΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ anastasiou.a@ethosmedia.eu Αρχισυντάκτης ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΟΛΥΖΟΣ polizos.l@ethosmedia.eu Συντακτική Ομάδα ΜΑΚΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ apostolou.m@ethosmedia.eu ΕΛΕΝΑ ΕΡΜΕΙΔΟΥ ermidou.e@ethosmedia.eu ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΟΤΖΑΜΑΝΗΣ kotzamanis.s@ethosmedia.eu ΓΑΛΑΤΕΙΑ ΜΠΑΣΕΑ bassea.g@ethosmedia.eu

Σεβόμαστε τον πλανήτη, αντισταθμίζουμε το CO2.

NIKOΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ sakellariou.n@ethosmedia.eu EYΓΕΝΙΑ ΤΖΩΡΤΖΗ tzortzi.e@ethosmedia.eu

2 insurance w*rld

Διεθνής Θεματογραφία Αποκλειστικότητα Insurance Age Φωτογραφία ΗΛΙΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ PHOTOPRESS

Διεκπεραίωση ΣΤΡΑΤΟΣ ΜΩΥΣΗΣ moisis.s@ethosmedia Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία MEDIA PRESS

Αrt Direction EΛΕΝΑ ΗΣΑΪΑ

Συσκευασία - Ένθεση ΑΛΟΙΜΟΝΟΣ & ΣΙΑ

Eπιμέλεια-διόρθωση ΕΛΠΙΔΑ ΜHΝΑΔΑΚΗ minadaki.e@ethosmedia.eu

Ιδιοκτησία

Υπεύθυνη Διαφήμισης ΡΑΝΤΩ ΜΑΝΩΛΟΓΛΟΥ manologlou.r@ethosmedia.eu Υπεύθυνη Marketing ΑΘΗΝΑ ΦΡΑΔΕΛΟΥ fradelou.a@ethosmedia.eu

ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T:210 9984900, Φ:210 9955230 E:insuranceworld@ethosmedia.eu

Υπεύθυνος Συνδρομών ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΛΒΑΡΛΗΣ savarlis.k@ethosmedia.eu Γραμματεία Εμπορικού ΒΙΚΥ ΖΟΡΜΠΑ zorba.v@ethosmedia.eu Λογιστήριο ΝΑΤΑΣΣΑ ΛΑΖΑΡΑΚΟΥ lazarakou.n@ethosmedia.eu

* Απαγορεύεται αυστηρά

η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης, ή μέρος αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

ISSN 1791-8480

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:47 PM

Page 3

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:47 PM

Page 4

περιεχόμενα

06

θέμα Στη «μάχη» της ενότητας(;) ο νέος πρόεδρος της Ένωσης Ασφαλιστικών

08

προφίλ ΔΟΥΚΑΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ Η μεγάλη διαδρομή ενός «βετεράνου» της αγοράς

10

θέμα Κινήσεις ανασύνταξης των ασφαλιστικών εταιριών, στη σκακιέρα της κρίσης

16

συνέντευξη ΦΩΚΙΩΝ ΜΠΡΑΒΟΣ Η αγορά χρειάζεται «ΕΘΝΙΚΗ» ασφαλιστική

20

τεύχος 1 | φεβρουάριος 2009

54

90

56

92

θέμα Το 20% των αποζημιώσεων σε «αόρατες ζημιές» bancassurance Η «ώρα» του Bancassurance στην ασφαλιστική αγορά

62

επικουρικό ΣΠΥΡΟΣ ΛΕΥΘΕΡΙΩΤΗΣ Το «στοίχημα» των ανασφάλιστων οχημάτων και η ανάκαμψη του Επικουρικού Κεφαλαίου

66

παρέμβαση ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΥΛΙΔΗΣ Το κρίσιμο τέστ της ασφαλιστικής αγοράς

αφιέρωμα Ανασφάλιστες οι μισές μικρομεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις Έρευνα για τις ασφαλίσεις επιχειρήσεων

68

32

72

συνέντευξη ALEXI ANDRIOΤTI Η εμπειρία από τη «κρίσιμη ώρα» της αποζημίωσης

34

εποπτική αρχή Στάση αναμονής «μακράς διαρκείας» η Επιτροπή Εποπτείας Ιδ. Ασφάλισης

36

άρθρο ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ «Καθαρά» συμβόλαια στους καταναλωτές

38

έρευνα «Σωσίβιο» για τις επιχειρήσεις η ασφάλεια πιστώσεων

42

η στήλη του ειδικού ΝΙΚΟΣ ΚΕΧΑΓΙΑΟΓΛΟΥ Η «ασφάλεια συνεταίρων» σώζει τις επιχειρήσεις

48-52

αποκλειστικό INSURANCE AGE Οι ειδικοί της αγοράς μιλούν για την έξαρση των εικονικών ζημιών τις περιόδους οικονομικών κρίσεων

4 insurance w*rld

εκπαίδευση «Άνοιγμα» στην εκπαίδευση των διαμεσολαβούντων από την AIG νέα της αγοράς Ειδήσεις από τις ασφαλιστικές εταιρίες

95

βιβλιοπαρουσίαση

96

ο αιρετικός Με άρωμα ελληνικό ο «αυθαίρετος»... αγώνας της επιβίωσης

συνέντευξη

16

άρθρο ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΙΤΑΡΑΣ Σε εφαρμογή ή στις καλένδες η Solvency ΙΙ νομικά θέματα Οι αλλαγές που φέρνει στην αγορά ο νέος νόμος για την ιδιωτική ασφάλιση

ΦΩΚΙΩΝ ΜΠΡΑΒΟΣ

78

Η αγορά χρειάζεται «ΕΘΝΙΚΗ» ασφαλιστική cover story

80

08

ρεπορτάζ Ανατροπές χωρίς όρια στην ασφάλιση των αυτοκινήτων ρεπορτάζ ΜΑΝΟΛΗΣ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗΣ Ο «Εσωτερικός Έλεγχος» ανάχωμα στους επιχειρηματικούς κινδύνους

82

οικονομία Ζητείται διέξοδος από την κρίση για την ελληνική οικονομία

ΔΟΥΚΑΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ

86

εταιρική κοινωνική ευθύνη ΜΙΧΑΛΗΣ ΣΠΑΝΟΣ Οι «πράσινες» επενδύσεις αναπτύσσουν τις ασφαλιστικές εργασίες "Editorial items appearing on pages 48, 49, 50, 51 and 52 were originally published in the UK edition of Insurance Age, or on www.insuranceage.com and are the copyrighted property of Incisive Media. Copyright © 2009 Incisive Media. All Rights Reserved."

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:47 PM

Page 5

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:47 PM

Page 6

θέμα

Στη «μάχη» της ενότητας(;) ο νέος πρόεδρος της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών. » της Ευγενίας Τζώρτζη

Εν μέσω κλυδωνισμών που αν δεν κατατείνουν σαφώς στη διάσπαση της ενότητας της ασφαλιστικής αγοράς, εγκυμονούν χωρίς αμφισβήτηση πολλούς κινδύνους, ήλθε η ανάδειξη του νέου προέδρου της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος. Ύστερα από ένα μήνα έντονων εσωτερικών διαβουλεύσεων, οι εκπρόσωποι των εταιριών αποφάσισαν τελικώς ποιος θα τους εκπροσωπήσει σε μια κρίσιμη χρονικά στιγμή που η ασφαλιστική αγορά έχει ανοικτά πολλά μέτωπα. Ο κύβος ερρίφθη και ο κ. Δούκας Παλαιολόγος είναι αυτός που αναλαμβάνει την ευθύνη σε περίοδο «φουρτούνας» να οδηγήσει το πλήρωμα της ασφαλιστικής αγοράς σε ασφαλή προορισμό, με τις όσο το δυνατόν μικρότερες απώλειες αν και οι προοπτικές προδιαγράφονται δύσκολες ως προς την συσπείρωση των εταιριών. Η επιλογή του σίγουρα δεν είναι τυχαία. Οπως τυχαία δεν είναι και η σύνθεση του προεδρείου της Ένωσης που έδειξε ότι οι ασφαλιστές δεν προχώρησαν σε αλλαγές ή καινοτομίες επιλέγοντας νέα πρόσωπα, αλλά αντίθετα ήλθαν να αποδείξουν ότι επιλέγουν από τους παλιούς γνωστούς πρωταγωνιστές, αναμένοντας ισορροπία, σταθερότητα, και ικανότητα διαχείρισης. Ωστόσο, αυτό δεν αναιρεί την εκκολαπτόμενη διάσπαση την οποία δεν μπόρεσε να αποφύγει ούτε ο μέχρι πρότινος πρόεδρος της Ένωσης ο κ. Φ. Μπράβος. Πρόκειται για την τρίτη φορά, που ο κ.Παλαιολόγος αναλαμβάνει την προεδρία της ενιαίας Ένωσης, στην ιδιαίτερη περίοδο για την ασφαλιστική αγορά με τη χρηματοοικονομική κρίση σε εξέλιξη. Οι αρχαιρεσίες ανέδειξαν επίσης τον πρόεδρο της Interamerican κ. Γιώργο Κώτσαλο στη θέση του αντιπροέδρου, ενώ ο μέχρι χθες πρόεδρος κ. Φωκίωνας Μπράβος, ανέλαβε τη θέση του γενικού γραμματέα παραμένοντας σε θέση μάχης. Τέλος αναδείχθηκε ο κ. Ιωάννη Λαπατάς, ταμίας του διοικητικού συμβουλίου, ενώ μέλη είναι οι κ.κ. Χρήστος Αδαμαντιάδης, από την AIG Greece, Γεώργιος Βαλαής από την Interamerican Οδική Βοήθεια, Bram Boom από τον όμιλο της ING, Παναγιώτης Δημητρίου από τον όμιλο της Generali, Δημήτριος Ζορμπάς από τη Συνεταιριστική Ασφαλιστική, Eric Kleijnen από την AXA Ασφαλιστική, Θεόδωρος Κοκκάλας από τον όμιλο της Victoria, Δημήτριος Μαζαράκης από την Alico Ελλάδος, Νίκος Μακρόπουλος από την Ευρώπη ΑΕΓΑ, Γιώργος Μινέτας από τις Ασφάλειες Μινέττα, Κώστας Παπαμιχαλόπουλος από την Εμπορική Ασφάλειες, Πέτρος Παπανικολάου από τον όμιλο Allianz, Γιάννης Παυλίδης από την Αγροτική Ασφαλιστική, Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου από την EFG Eurolife και Bertand Woirhaye από τη Groupama Φοίνιξ. ΕΜΕΙΝΑΝ ΕΚΤΟΣ Εκτός διοικητικού συμβουλίου, έμειναν οι κ.κ. Κ. Μπερτσιάς από τη ΔΕΜΚΟ (με 1330 ψήφους), Π. Βαγιακάκος από τη HDI Gerling (με 1.322 ψήφους), Π. Ψωμιάδης από τον όμιλο της

6 insurance w*rld

Ασπίδας (με 979 ψήφους), Α. Κασκαρέλης από την Υδρόγειο (με 951 ψήφους), Π. Λάγιος από την Ευρωπαϊκή Πρόνοια (με 939 ψήφους) και Ι. Βοτσαρίδης από την Interlife (με 880 ψήφους). Ο αποκλεισμός των υποψηφιοτήτων των κ.κ. Ψωμιάδη, Κασκαρέλη, Λάγιου και Βοτσαρίδη, που έχουν πρωτοστατήσει στη δημιουργία του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων, ερμηνεύεται ως σκλήρυνση της στάσης από την πλευρά της Ένωσης, η οποία μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στη διάσπαση του κλάδου. Αν και τα μέλη του Συνδέσμου, διακήρυτταν μέχρι πρόσφατα ότι στόχος τους δεν είναι τόσο η διάσπαση όσο η συγκρότηση του Συνδέσμου. Η σύγκρουση που σημειώθηκε στη Βουλή με εκατέρωθεν αντεγκλίσεις, ήταν όπως σημειώνουν από την πλευρά της Ένωσης, η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Από την πλευρά τους, τα μέλη του Συνδέσμου εμφανίζονται να μην έχουν καταλήξει στη στάση που θα τηρήρουν, αλλά ο αποκλεισμός τους από το 19μελές διοικητικό συμβούλιο, αποτελεί ουσιαστικά οριστική ρήξη στις σχέσεις των δύο μερών. Ο νέος πρόεδρος της ΕΑΕΕ, κ.Δούκας Παλαιολόγος, εμφανίζεται διατεθειμένος να προχωρήσει σε μια κίνηση «καλής θέλησης», αλλά σε καμμιά περίπτωση κάτι τέτοιο, δεν πρέπει να ερμηνευθεί ως εκδήλωση ανοχής στην πρωτοβουλία σύστασης του Συνδέσμου. Από την άλλη πλευρά, τα μέλη του Συνδέσμου με επικεφαλής τον Παύλο Ψωμιάδη, δεν κρύβουν την πικρία τους, αλλά και τη βαθιά ενόχλησή τους, από αυτή την εξέλιξη, με συνέπεια όλα τα σενάρια να είναι ανοιχτά. Οι αρχαιρεσίες για το νέο προεδρείο, ολοκληρώθηκαν με το διορισμό των επικεφαλής στις ειδικές επιτροπές της Ένωσης, ο αριθμός των οποίων συρρικνώθηκε από 11 σε 8. Πρόεδρος στην Επιτροπή Αυτοκινήτου τοποθετήθηκε ο πρώτος επιλαχών από τα μέλη του διοικητικού σμβουλίου κ. Κώστας Μπερτσιάς, στην Επιτροπή Ζωής ορίστηκε ο κ. Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου, στην Επιτροπή Επικοινωνίας ο κ. Θεοδωρής Κοκκάλας, στην Επιτροπή Μεταφορών ο κ. Χρήστος Αδαμαντιάδης, στην Επιτροπή Διεθνών Σχέσεων ο κ. Γιώργος Κώτσαλος, στην Επιτροπή Οικονομικών ο κ. Πέτρος Παπανικολάου, στην Επιτροπή Περιουσίας ο κ. Eric Kleijnen, ενώ εκκρεμεί η κάλυψη της θέση του προέδρου στην Επιτροπή Αστικής Ευθύνης.

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:47 PM

Page 7

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:47 PM

Page 8

προφίλ editorial

Δούκας Παλαιολόγος | Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ και Πρόεδρος της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών |

» του Γιάννη Βερμισσώ

Ο «Δούκας» της αγοράς δυνητικός πρωταγωνιστής των εξελίξεων Δεμένος με την ιστορία της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς, και με πολλά έτη ενεργητικής παρουσίας στην επιχειρηματική σκηνή της χώρας, ο κ. Δούκας Παλαιολόγος αποτελεί σήμερα αναμφισβήτητα ένα γνήσιο «Δούκα» του κλάδου.

ζούσε, που ήξερε καλά, και τους παρείχε τα εχέγγυα της εξέλιξης επάνω στον δρόμο που είχαν ανοίξει. Επρόκειτο για συγκλονιστική αλλαγή που όμως οι οικογένεια Παλαιολόγου την αξιοποίησε ακολουθώντας την πεπατημένη.

Προέρχεται από επιχειρηματικό «τζάκι» και το δείχνει στην αύρα του η οποία διακρίνεται από ευγένεια, «λιτότητα» συμπεριφοράς, και συγκρατημένη εξωστρέφεια. Η ζωή του άρρηκτα δεμένη με τις επιχειρήσεις μέσω των οποίων αναδείχθηκε όχι μόνο από το πώς τις δημιούργησε και τις ανέπτυξε αλλά και από το πώς άνευ συναισθηματισμών τις παρέδωσε σε άλλα χέρια τη σωστή χρονική στιγμή, δείχνοντας ότι μπορεί να διακρίνει εγκαίρως το πότε και πώς θα κάνει τον σωστό ελιγμό.

Ηταν κάπου στο 1962 όπου άνοιξαν και πάλι ένα γραφείο εκπροσώπησης αλλοδαπών ασφαλιστικών εταιριών. Πέρασαν μερικά χρόνια ώσπου ο νεαρός τότε Δούκας με νομικές σπουδές, μεταπτυχιακή κατάρτιση στην Αγγλία, όρεξη για δουλειά και πολλές ιδέες αποφάσισε να μπεί στην οικογενειακή επιχείρηση κάπου στις αρχές του 1974. Σε συνεργασία με τον πατέρα του, αποφάσισε να πάει σε κάτι μεγαλύτερο από αυτό που μέχρι τότε γνώριζαν. Οι δυνατότητές του γραφείου εκπροσώπησης ξένων ασφαλιστικών εταιριών να αναπτυχθεί ήταν περιορισμένες.

Η εξέλιξή του δεν θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι τυχαία. Η ζωή, του έδειξε το δρόμο που θα τραβούσε από τα πρώτα του χρόνια. Γεννήθηκε στην Αίγυπτο, και μεγάλωνε σε οικογενειακό περιβάλλον που αναπτύσσονταν στις ασφάλειες καθώς ο παππούς του πρώτος και εν συνεχεία ο πατέρας του είχαν ανοίξει και λειτουργούσαν εκεί οργανωμένο και μεγάλο σε μέγεθος για την εποχή γραφείο το οποίο εκπροσωπούσε ξένες ασφαλιστικές εταιρείες. Δε θα μπορούσε εύκολα να παρεκκλίνει της πορείας.Ηταν ακόμα στην Αίγυπτο όταν ο γονιός του ο Γιάννης Παλαιολόγος του έλεγε ότι «είσαι καταδικασμένος να γίνεις ασφαλιστής» γνωρίζοντας ότι το μήλο πέφτει κάτω από τη μηλιά αλλά αγνοώντας ότι η ανάπτυξη του γυιού του θα γίνονταν σε άλλη χώρα. Οι συνθήκες ανάγκασαν την οικογένεια να φύγει από τη χώρα που

8 insurance w*rld

Ετσι και έγινε η αρχή. Ιδρύθηκε η ΕΛΛΗΝΟΒΡΕΤΑΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ, η οποία μέσα σε τέσσερα χρόνια μπήκε σε ένα τομέα αιχμής: τις ασφάλειες ζωής. Η συνέχεια επιβεβαίωσε την απόφαση. Ηλθαν συμβόλαια, ασφάλιστρα, κέρδη, ανάπτυξη. Οι βάσεις είχαν μπει, το τρένο δεν σταματούσε. Το επόμενο βήμα ήταν τα Αμοιβαία Κεφάλαια όπου σε συνεργασία με την MIDLAND δημιουργήθηκε η Midland- Ελληνοβρετανική. Σύντομα τα πράγματα άρχισαν να φαίνονται «μικρά» διότι τα βήματα είχαν γίνει, η επιβεβαίωση είχε επιτευχθεί. Ο Δούκας Παλαιολόγος άρχισε να αναζητεί διεξόδους για να τροφοδοτήσει τις επιχειρηματικές τους σκέψεις. Ενα νέο πεδίο δραστηριότητας έξω από τις ασφάλειες και τα χρηματοοικονομικά φάνταζε ως πρόκληση.

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:47 PM

Page 9

Ετσι και μαζί με την οικογένεια Μαρινόπουλου το 1993 ο κ. Παλαιολόγος εισέρχεται στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας δημιουργώντας την εταιρία PALMAFON. Ακολούθησε ακόμα ένα βήμα: η συνεργασία της εταιρίας με την Q –PHONE του κ. Φέσσα, μιά κίνηση που έφερε ως αποτέλεσμα την δημιουργία του μεγαλύτερου service provider της PANAFON. Η εποχή ήταν κατάλληλη για μιά ακόμη κίνηση. Το 1999 η εταιρία εισήχθη με την επωνυμία UNIFON στο Χρηματιστήριο. Ωστόσο εκεί φάνηκε πώς οι προκλήσεις της νέας δραστηριότητας, ή ίσως και οι προοπτικές της, ή και άλλοι λόγοι, να μην απορροφούν το ενδιαφέρον του κ. Παλαιολόγου και των άλλων εταίρων οπότε και αποφασίστηκε να εγκαταλείψουν την εταιρία τους την οποία και απορρόφησε η Panafon. Αμεσα έγινε και η επιστροφή στις «ρίζες» με την Ελληνοβρεταννική να απορροφά όλη την επιχειρηματική ενέργεια του κ. Παλαιολόγου αλλά κάτω από διαφορετικές σκέψεις σε σχέση με το παρελθόν. Η συνεργασία με μια τράπεζα θα έδινε άλλα «φτερά» στην εταιρία και έτσι και έγινε. Το 1999 η ΕΛΛΗΝΟΒΡΕΤΑΝΙΚΗ συγχωνεύεται με την ασφαλιστική εταιρία της ALPHA BANK αποκτώντας πρόσβαση στην αγορά των τραπεζοασφαλιστικών προϊόντων. Η συνεργασία με την Alpha έφερε το τέλος σε μια άλλη μακρόχρονη σχέση της εταιρίας του καθώς έδωσε στην MIDLAND τη δραστηριότητα των Αμοιβαίων Κεφαλαίων. Πέντε χρόνια ο κ. Παλαιολόγος κρατούσε το τιμόνι της νέας εταιρίας έχοντας μερίδιο 30% αλλά τελικώς το 2004 πουλά τις

μετοχές του και αποχωρεί διότι τα επιχειρηματικά σχέδια των εταίρων ήταν διαφορετικά. Ηταν μια δύσκολη εποχή καθώς μετά από 30 χρόνια έφυγε απ΄όλα όσα ασχολούνταν καθημερινά, αγαπούσε, και του έδιναν την αίσθηση της δημιουργίας. Πολύ σύντομα όμως ανοίχτηκε μια νέα πρόκληση. Ήλθε η πρόταση να αναλάβει ως πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος το τιμόνι της μεγαλύτερης εταιρίας της αγοράς, της Εθνικής Ασφαλιστικής στην οποία βρίσκεται μέχρι σήμερα. Τα χρόνια στην Εθνική περνούν μέσα από κύματα. Ο πρώτος στόχος ήταν το άνοιγμα της ασφαλιστικής στα Βαλκάνια, και το πέρασμά της σε κερδοφορία, στοιχείο που θα αξιοποιούσε η Τράπεζα. Μετά ήλθε η απόφαση της τράπεζας να βάλει στρατηγικό εταίρο στην Εθνική Ασφαλιστική δημιουργώντας σαφώς νέα δεδομένα για τον κ. Παλαιολόγο. Κατόπιν ήλθε η ματαίωση. Και σήμερα εν μέσω χρηματοπιστωτικής κρίσης, ο Δούκας Παλαιολόγος αναζητά νέες διεξόδους για την εταιρία η οποία συνεχίζει την αυτόνομη πορεία της. Με αυτή την πρόκληση στα χέρια του, και με περισσότερα από 40 χρόνια αδιάλειπτης δραστηριότητάς του στις ασφαλιστικές εταιρείες, ο κ. Παλαιολόγος αναδεικνύεται τώρα σε δυνητικό πρωταγωνιστή των εξελίξεων που θα διατρέξουν την αγορά το επόμενο διάστημα... καθώς οι κινήσεις της ΕΘΝΙΚΗΣ αποτελούν βαρόμετρο για τον κλάδο. Ωστόσο υπάρχει και το προσωπικό στοίχημα, και οι επιχειρηματικές επιλογές στις οποίες είναι πάντα «ανοικτός».

φεβρουάριος φεβρουάριος2009 2009 9

INS_p01-41:Layout 1

(

2/24/09

8:47 PM

Page 10

)

Καταιγίδα ανακατατάξεων πλήττει την ασφαλιστική αγορά. Η χρηματοοικονομική κρίση, διαμορφώνει νέο περιβάλλον στο οποίο οι ασφαλιστικές εταιρίες πρέπει να αγωνιστούν σκληρά για την επιβίωση

10 insurance w*rld

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:47 PM

Page 11

θέμα

Τάσεις και προοπτικές χωρίς πυξίδα και εν μέσω θυέλλης Σε ανασύνταξη κινήσεων η Ασφαλιστική Αγορά το 2009 » της Ευγενίας Τζώρτζη

Με «ψαλιδισμένα φτερά» εισήλθε στο 2009 η ασφαλιστική αγορά, αγωνιώντας για το μέλλον και το τι προδιαγράφει αυτό στα οικονομικά αποτελέσματα των εταιριών. Οι επιχειρήσεις του κλάδου αναθεωρούν σχέδια, καταστρώνουν καινούργια και με «τεχνικές» κινήσεις μπαίνουν στο ανταγωνισμό ευελπιστώντας ότι θα βγουν τουλάχιστον ανέπαφες και στην καλύτερη περίπτωση κερδισμένες.

Το δύσκολο 2009, σηματοδοτεί η γενίκευση της κρίσης και η ύφεση στην πραγματική οικονομία, προσγειώνοντας τις προσδοκίες της ασφαλιστικής αγοράς για το τρέχον έτος. Το 2008 αφήνει βαριά τη σκιά του, καθώς η απομείωση του επενδυτικού χαρτοφυλακίου τόσο των μετοχικών όσο και των ομολογιακών τίτλων, αναμένεται να επαναφέρει τον κλάδο σε ζημιογόνο τροχιά. Η δυνατότητα που δόθηκε μέσω των λογιστικών προτύπων και επιτρέπει τη μεταφορά των ζημιών από την αποτίμηση του χαρτοφυλακίου, στην καθαρή θέση των εταιριών αντί του αποτελέσματος, δεν φαίνεται να αντιμετωπίζει το πρόβλημα. Μείωση της «καθαρής» θέσης και πτώση εργασιών Αρκετές εταιρείες θα βρεθούν αντιμέτωπες με τη μείωση της καθαρής τους θέσης, με συνέπεια η υποχρέωση νέων αυξήσεων στο μετοχικό κεφάλαιο, να θεωρείται νομοτελειακή για τον κλάδο. Σε επίπεδο εργασιών, τα μηνύματα του τελευταίου τριμήνου, κάνουν λόγο για υποχώρηση του ρυθμού αύξησης των ασφαλιστικών εργασιών στον κλάδο ζωής κατά 30%, από 14% που καταγράφηκε το τρίτο τρίμηνο, εξέλιξη που αν επαληθευθεί υποβαθμίζει τις προβλέψεις για υποχώρηση του ρυθμού αύξησης των ασφαλιστικών εργασιών, στο 10% περίπου. Δυσοίωνες είναι και οι προβλέψεις για το ρυθμό αύξησης της παραγωγής το τρέχον έτος, που εκτιμάται ότι θα κινηθεί στο 7%, δημιουργώντας προβληματισμό στην ασφαλιστική αγορά για τις προοπτικές του κλάδου εν μέσω κρίσης.

Τεστ κοπώσεως και νέες ευκαιρίες στην κρίση Η έλλειψη ασφαλιστικής συνείδησης που διακρίνει την ελληνική ασφαλιστική αγορά, θα δοκιμάσει τις αντοχές του κλάδου, καθώς μένει να αποδειχθεί κατά πόσο η κρίση θα λειτουργήσει ως κίνητρο για τη διάδοση του ασφαλιστικού προϊόντος ή το αντίστροφο. Σε ώριμες αγορές, η αβεβαιότητα στρέφει την ιδιωτική οικονομία στη σιγουριά της ασφάλισης και είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με έρευνα της εταιρίας Capgemini, η οικονομική κρίση αλλάζει την συμπεριφορά των νοικοκυριών προς την κατεύθυνση πιο μακροπρόθεσμων επιλογών. Σύμφωνα με τη σχετική έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε 30 χώρες, σε περιβάλλον αβεβαιότητας, τα νοικοκυριά στρέφονται από το ρίσκο στην αναζήτηση της ασφάλειας και της σιγουριάς. Εγκαταλείποντας τις υπερβολές, αναζητούν την πειθαρχία μέσα από την αποταμίευση, στοιχείο που ευνοεί την ανάπτυξη της ασφαλιστικής ιδέας. Στη χώρα μας, η τάση μέχρι σήμερα ήταν αντίστροφη, καθώς η ψυχολογία της αυτοσυγκράτησης και της περικοπής των εξόδων, αγγίζει πρώτα και κύρια τις δαπάνες για ασφάλιστρα και ήδη τα πρώτα μηνύματα που λαμβάνει η ασφαλιστική αγορά, πιστοποιούν αυτή την τάση. Οι επιχειρήσεις περιορίζουν το εύρος των καλύψεων και ασφαλίζονται για μικρότερα κεφάλαια, ενώ κόντρα στην ψυχολογία της αβεβαιότητας, τα νοικοκυριά, μεταθέτουν την αποταμίευση για το μέλλον. Κρίσιμο ζητούμενο για την ασφαλιστική αγορά στη χώρα μας, είναι να μεταστρέψει αυτή την τάση και να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που γεννά η κρίση, για αποταμίευση και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό. >

φεβρουάριος 2009 11

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:47 PM

Page 12

θέμα

Κίνητρο η κατάργηση του φόρου και αντικίνητρο οι αποδόσεις ομολόγων Όπλο σε αυτή την προσπάθεια για την διεύρυνση των εργασιών, αναμένεται να αποτελέσει η κατάργηση του φόρου χαρτοσήμου, που ανέρχεται στο 2,4% και επιβαρύνει τα ασφάλιστρα τόσο του κλάδου ζωής όσο και των γενικών ασφαλίσεων. Η σχετική δέσμευση του υπουργείου Οικονομίας, έγινε πράξη στο πρόσφατο νόμο που ψηφίστηκε στη Βουλή και προβλέπει την πλήρη κατάργηση του σχετικού φόρου, που μέχρι σήμερα αποτελούσε ένα σοβαρό αντικίνητρο για την ελκυστικότητα του ασφαλιστικού προϊόντος. Η απαλλαγή της ασφάλισης από παρόμοια κόστη, αποκαθιστά την ανταγωνιστικότητα των βασικών μορφών αποταμίευσης και αίρει τις στρεβλώσεις, που ίσχυαν μεταξύ της τραπεζικής κατάθεσης - μέσω κυρίως προθεσμιακών - της τοποθέτησης σε τίτλους σταθερού εισοδήματος και του ασφαλιστικού προϊόντος. Στελέχη της αγοράς, παραδέχονται ότι με απόδοση 5,5% τα 5ετή ομόλογα του δημοσίου, έρχονται να διεκδικήσουν χώρο στις αποταμιευτικές επιλογές των ελληνικών νοικοκυριών, ενώ η φοροαπαλλαγή σε περίπτωση διακράτησης μέχρι τη λήξη, δημιουργεί συνθήκες έντονου ανταγωνισμού στην αγορά των μακροπρόθεσμων τοποθετήσεων. Η κατάργηση του χαρτοσήμου, στο βαθμό που ο ασφαλιστικός κλάδος, καταφέρει να το επικοινωνήσει σωστά σε συνδυασμό με τις φοροαπαλλαγές που απολαμβάνει η ασφάλιση ζωής, επιτρέπει στην αγορά, να αναδείξει την ελκυστικότητα του προϊόντος. Η ελκυστικότητα αυτή δεν εξαντλείται στο σκέλος της απόδοσης, αλλά επεκτείνεται στην ίδια την ασφαλιστική κάλυψη που το συνοδεύει και κυρίως στην αποταμιευτική λογική που τα χαρακτηρίζει.

Tα σχέδια και οι ελπίδες των Ασφαλιστικών Παράγοντες της αγοράς εντοπίζουν τις προοπτικές ανάπτυξης στον κλάδο των κλασικών προγραμμάτων περιοδικών καταβολών, αλλά και των προγραμμάτων υγείας, που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις απαντούν σε σύγχρονες ανάγκες και θα συγκεντρώσουν το ενδιαφέρον μεγάλου αριθμού νοικοκυριών. Θετική σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, θα είναι και η ζήτηση για τα επενδυτικά προγράμματα, στο βαθμό που η πτώση των τιμών των μετοχών στο χρηματιστήριο, ευνοεί τις τοποθετήσεις και τις προσδοκίες για μακροπρόθεσμα οφέλη. Τα ομαδικά προγράμματα αναμένεται να ακολουθήσουν την κάμψη της οικονομικής δραστηριότητας και την προοπτική περικοπών από την πλευρά των

12 insurance w*rld

μεγάλων επιχειρήσεων, ενώ στον κλάδο γενικών η ανάγκη για διεύρυνση των καλύψεων, είναι περισσότερο ορατή από ποτέ, αλλά μένει να επαληθευθεί. Οι τομείς του ενδιαφέροντος από την πλευρά της ζήτησης, καθορίζουν σε ένα βαθμό και τις επιχειρηματικές εξελίξεις. Μεταξύ αυτών την απόφαση του ING Group, να επικεντρώσει τη δραστηριότητά του στον κλάδο των συντάξεων και της αποταμίευσης, απόφαση που με τη σειρά της επαναφέρει bancassurance στην πρώτη γραμμή των εξελίξεων. Η συνεργασία με την Τράπεζα Πειραιώς, που για το 2008 επέφερε έσοδα άνω των 40 εκατ. ευρώ, αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω, με στόχο η νέα παραγωγή ασφαλίστρων να φτάσει αντίστοιχο ποσό και το 2009. Αντίστοιχους στόχους θέτουν και οι μεγάλοι παίκτες στην αγορά, όπως η Εθνική Ασφαλιστική και η EFG Eurolife, ενώ σε αναζήτηση είναι και οι μικρότεροι παίκτες στο χώρο του bancassurance, όπως η Εμπορική Τράπεζα μέσω της Emporiki Life, η Alpha Bank μέσω της Alpha Life, η Interamerican μέσω της Millenium Bank, αλλά και η Marfin Bank μέσω της συνεργασίας που έχει ξεκινήσει με τη γαλλική CNP Assurances. Οι κλάδοι αιχμής ΥΓΕΙΑ Ο κλάδος υγείας θα αποτελέσει με τη σειρά του δραστηριότητα αιχμής για τις εταιρείες, που έχουν εξασφαλίσει καθετοποίηση των εργασιών τους, μέσα από ιδιόκτητα νοσοκομεία ή συνεργασίες, όπως ο όμιλος της MIG μέσω του Υγεία και η Interamerican μέσω του Medisystem, αλλά και της συνεργασίας μέσω του South Eastern Europe Fund και της Global Finance στην Medicon System (Ευρωκλινική Αθηνών και Ευρωκλινική Παίδων). ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ Στον κλάδο του αυτοκινήτου τέλος, οι αλλαγές που θα επιφέρει η νέα οδηγία για την αύξηση των κατώτατων ορίων, έχει ήδη ανοίξει τον κύκλο των συζητήσεων και των επαφών για τη συγκέντρωση δυνάμεων. Σε τελική φάση είναι η συγχώνευση της ασφαλιστικής εταιρίας Υδρόγειος με την Ευρωπαϊκή Πρόνοια, ενώ σε αναζήτηση συνεργασιών με στόχο την ισχυροποίησή τους είναι και άλλες εταιρείες του κλάδου μεταξύ των οποίων η International Life, ο όμιλος της Ασπίδας και της General Union, της Ευρωπαϊκής Πίστης, της Συνεταιριστικής Ασφαλιστικής, κ.ά. >

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:47 PM

Page 13

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 14

θέμα

Στελέχη της αγοράς, σχολιάζουν σχετικά ότι «όλοι συζητούν με όλους», αφού οι επερχόμενες εξελίξεις με αφορμή την αύξηση των κατώτατων ορίων για την κάλυψη αστικής ευθύνης και η προοπτική προσαρμογής στους κανόνες του Solvency ΙΙ, κινητοποιεί δυνάμεις συγκέντρωσης στον κλάδο.

της Αγροτικής Ασφαλιστικής, ανακόπτουν την ισχυροποίηση των ξένων εταιριών στην ελληνική αγορά. Η οικονομική κρίση επιβάλλει επαναπροσδιορισμό των επεκτατικών σχεδίων και οι ξένοι όμιλοι επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους στον κλάδο των προγραμμάτων σύνταξης, θεωρώντας ότι αποτελεί τον κλάδο αιχμής την προσεχή δεκαετία.

Ζητούμενο είναι η εξεύρεση αναγκαίων κεφαλαίων ενόψει των αλλαγών που επιφέρει η οδηγία Solvency II στις κεφαλαιακές απαιτήσεις.

Έρχονται συγχωνεύσεις και λουκέτα Προπομπό εξελίξεων, ιδίως στον κλάδο ζημιών, αποτελεί η εξαγορά της General Union, εταιρίας με ένα από τα πιο μεγάλα χαρτοφυλάκια αυτοκινήτων, από τον όμιλο της Ασπίς Πρόνοια. Σύμφωνα με τα όσα κυκλοφορούν στην αγορά, στα σκαριά βρίσκονται τρία ακόμη deals, ενώ όπως εκτιμούν εκπρόσωποι του κλάδου, οι διεργασίες συγχωνεύσεων δεν αποκλείεται να προσλάβουν πολύ ευρύτερες διαστάσεις εντός του 2009.

Οι αλλαγές των πολυεθνικών Οι ανακατατάξεις στην αγορά, δεν εξαντλούνται στις εταιρείες με δραστηριότητα τον κλάδο της αστικής ευθύνης αυτοκινήτου. Επεκτείνονται και στον κλάδο ζωής, με αιχμή τη δραστηριότητα των μεγάλων πολυεθνικών ομίλων. Τα προβλήματα του AIG Group στις ΗΠΑ, που υποχρέωσαν το μεγαλύτερο ασφαλιστικό όμιλο του κόσμου, να αναζητήσει την κρατική συνδρομή μέσω του πακέτου δανείου, που ανήλθε στο ποσό των 150 δισ. ευρώ, αλλά και τα προβλήματα του ING Group, που οδήγησαν στην είσοδο του ολλανδικού δημοσίου στο μετοχικό του κεφάλαιο, μέσω του πακέτου στήριξης 10 δισ. ευρώ, έχουν σημαντικό αντίκτυπο και στην εσωτερική αγορά. Η θυγατρική του αμερικανικού ομίλου στη χώρα μας, η Alico, αποτελεί μέρος του ευρύτερου σχεδιασμού πώλησης του κλάδου ζωής σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ σε φάση ανακατάταξης είναι και όμιλος του ING Group. Η πολιτική του ολλανδικού ομίλου στη χώρα μας, όπως ανακοινώθηκε στην αρχή του χρόνου από το διευθύνοντα σύμβουλο κ.Bram Boon, προβλέπει την αποχώρηση από τον κλάδο υγείας, που αποτελεί πάνω από το 40% των εργασιών του στην Ελλάδα, ενώ αντίστοιχη απόφαση έχει ληφθεί για τον κλάδο των γενικών ασφαλίσεων, που αποτελεί μικρό μέρος των δραστηριοτήτων του στη χώρα μας. Ο όμιλος είναι σε φάση συζητήσεων με τον επίσης ολλανδικό όμιλο της Eureko που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα μέσω της Interamerican για τη συνεργασία στον κλάδο υγείας, ενώ αντίστοιχες συνεργασίες αναζητούνται για τον κλάδο γενικών ασφαλίσεων και το χαρτοφυλάκιο των αμοιβαίων κεφαλαίων, που δεν θα διαχειρίζεται από το ING Investment Group. Η αλλαγή στρατηγικής των ομίλων του AIG και ING, σε συνδυασμό με τη ματαίωση του διαγωνισμού πώλησης της Εθνικής Ασφαλιστικής και την αποτυχία του διαγωνισμού πώλησης

14 insurance w*rld

Τρεις παράγοντες συνηγορούν προς την κατεύθυνση αυτή: Εντός του έτους οι εταιρείες του κλάδου θα πρέπει να καλύψουν το 40% (να προχωρήσουν σε αντίστοιχες αυξήσεις κεφαλαίου) των ελλειμματικών τους αποθεματικών, προσαρμοζόμενες στο χρονοδιάγραμμα εξυγίανσης της Εποπτικής Αρχής. Εννοείται ότι οι εταιρείες αντιμετωπίζουν ακόμη πιεστικότερες ανάγκες αποθεματοποίησης, λόγω της σημαντικής απομείωσης του επενδυτικού χαρτοφυλακίου τους κατά το 2008. Η έναρξη εφαρμογής της κοινοτικής οδηγίας Solvency ΙΙ, με τις ιδιαίτερα υψηλές απαιτήσεις σε διαθέσιμα κεφάλαια. Υπενθυμίζουμε ότι η επικείμενη έλευση της Solvency ΙΙ οδήγησε αρκετές τράπεζες (και όχι μόνο στην Ελλάδα) να απεμπλακούν ή να προσπαθήσουν να απεμπλακούν από τις επενδύσεις τους στην ασφαλιστική αγορά. Οι αυστηρότεροι όροι και οι ακριβότερες καλύψεις των αντασφαλιστών, που τα τελευταία χρόνια έχουν «εισπράξει» το τίμημα της οικονομικής κρίσης, αλλά και έκτακτων διεθνών γεγονότων, δημιουργεί απαγορευτικό κόστος για αρκετές εταιρείες. Οι τρεις αυτοί παράγοντες οδηγούν σε εκτιμήσεις για ένταση των διεργασιών συγχωνεύσεων, ενώ καθιστούν περίπου αναπόφευκτη εξέλιξη την αναστολή λειτουργίας κάποιων εταιριών, στο χώρο πάντα του κλάδου ζημιών. Ήδη ακούγεται έντονα στην αγορά ότι μία εταιρία έχει ειδοποιήσει τους υπαλλήλους της να αναζητήσουν αλλού δουλειά, και σύμφωνα με τις πιο «ανεκτικές» εκτιμήσεις, αναμένεται το επόμενο τρίμηνο να βάλει λουκέτο.

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 15

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 16

συνέντευξη

Φωκίων Μπράβος | Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της International Life και γ.γ. της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών | » συνέντευξη στο Γιάννη Βερμισσώ

Η αγορά χρειάζεται «Εθνική» ασφαλιστική, αξιοπιστία, και... ωρίμανση σε προϊόντα και υπηρεσίες.

Η

Εθνική Ασφαλιστική δεν πρέπει να πουληθεί αλλά να παραμείνει ως έχει στην αγορά, να δίνει το

«βήμα» που χρειάζεται με την ελληνική της «κουλτούρα» όπως συμβαίνει σε όλες τις ευρωπαϊκές αγορές που έχουν τις εθνικές τους ασφαλιστικές εταιρείες, εκτιμά ο κ. Φωκίων Μπράβος μιλώντας με

βάση την εμπειρία του στην αγορά αλλά και με τα όσα «βίωσε» κατά την τελευταία διετία από τη θέση του προέδρου της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος όπου διαχειρίστηκε σημαντικά θέματα του κλάδου. Ο κ. Μπράβος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της International Life και γ.γ. της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών, μιλώντας στο IW θεωρεί ότι : Η ελληνική ασφαλιστική αγορά είναι ακόμα ανώριμη και υστερεί σε ανάπτυξη Δε θα είναι καλό για την αγορά να κλείσουν εταιρείες Η ελληνική πολιτεία είναι συνυπαίτιος για την κατάσταση των ελληνικών εταιριών σήμερα Οι συγχωνεύσεις εταιριών θα βοηθήσουν τον κλάδο Θα έλθουν μερικές ακόμα πολυεθνικές εταιρείες για τις οποίες θα χρειαστεί ενίσχυση της αξιοπιστίας του θεσμού Χρειάζεται να ενισχυθεί η αξιοπιστία του θεσμού

16 insurance w*rld

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 17

iw? Η ελληνική ασφαλιστική αγορά μοιάζει με τις άλλες ευρωπαϊκές ή έχει δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά; Φ.Μ: Είμαστε πολύ πίσω. Η δαπάνη σε ασφάλιστρα που έχει ένας έλληνας είναι 430 ευρώ. Ο μέσος όρος των ευρωπαϊκών αγορών είναι 2,5 χιλιάδες ευρώ. Δηλαδή απέχουμε πολύ. Είναι μια αγορά ανώριμη που έχει να κάνει πολύ δρόμο για να φθάσει στα ευρωπαϊκά επίπεδα. iw? Ανώριμη οικονομικά και σε μέγεθος ή και σε επίπεδο παροχής υπηρεσιών; Φ.Μ: Σε όλα. Οικονομικά καταρχήν οι εταιρείες οι ελληνικές δεν έχουν ιστορία πενήντα ή εκατό ετών όπως συμβαίνει σε επιχειρήσεις του εξωτερικού. Επομένως οι οικονομικές τους βάσεις είναι πολύ πιο πρόσφατες. Είναι μικρότερες από τους leader ή τις μεγάλες εταιρείες της Ευρώπης. Βέβαια αναπτυσσόμαστε και θα φθάσουμε και εμείς εκεί. Αυτή τη στιγμή όμως, έχουμε δρόμο. Δεύτερον η Ελλάδα στον τομέα των γενικών ασφαλειών κυριαρχεί σε ποσοστό 70% το αυτοκίνητο, οι άλλοι κλάδοι περιουσίας, ατυχημάτων, αστικής ευθύνης σκαφών είναι πάρα πολύ πίσω. Στο κομμάτι ζωής δεν έχουμε παρά λίγα εκατομμύρια συμβόλαια ζωής. Και εδώ έχουμε μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης. iw? Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε είσοδο πολυεθνικών. Ανησυχείτε για αφελληνισμό της αγοράς; Φ.Μ: Οι πολυεθνικές έρχονται γιατί διακρίνουν ευκαιρία στην ελληνική αγορά. Είναι μια αγορά σχετικά παρθένα, έχει τεράστια προοπτική να αναπτυχθεί και επομένως οι μεγάλες εταιρείες έρχονται και παίρνουν θέση στην αγορά για να μπορέσουν να καρπωθούν και αυτές την επικείμενη ανάπτυξη. Αυτή η είσοδος των αλλοδαπών και των πολυεθνικών εταιριών έχει και καλή και κακή πλευρά. Καλή διότι μας φέρνουν τεχνογνωσία, μαθαίνουμε πράγματα, αλληλοδιδασκόμαστε. Κακή πλευρά συνιστά ο φόβος μήπως μπορέσουν να πάρουν τα μεγάλα μερίδια της αγοράς και οι ελληνικές εταιρείες συρρικνωθούν. iw? Ανησυχείτε ότι θα χάσουν το «τρένο» την ανάπτυξης οι ελληνικές εταιρείες; Φ.Μ: Οι ελληνικές εταιρείες αντιμετωπίζουν κυρίως ένα πρόβλημα. Αυτό του κλάδου των αυτοκινήτων. Είναι ένας κλάδος ζημιογόνος διότι στη χώρα μας εισπράττονται μικρότερα ασφάλιστρα από αυτά που απαιτούνται. Πολλές εταιρείες που δουλεύουν μόνο ή κυρίως στο αυτοκίνητο έχουν στριμωχτεί. Διότι τα αποθέματα, τα κεφάλαιά τους δεν είναι αυτά που θα έπρεπε να είναι για να αντέξουν σε βάθος χρόνου. Συνεπώς εδώ χρειάζεται να γίνει μια «επανάσταση», μία τομή. iw? Ελληνικές και πολυεθνικές. Ποια τα γνωρίσματά τους οι διαφορές τους και τελικώς πως θα μπορούσε κάποιος να επιλέξει ανάμεσά τους; Φ.Μ: Οι πολυεθνικές έρχονται με πρεστίζ διότι είναι μεγάλα ονόματα της Ευρώπης. Αντιθέτως οι ελληνικές είναι πιο τοπικές εταιρείες, περιφερειακές, μικρότερες. Επίσης οι πολυεθνικές έρχονται με μεθόδους, με συστήματα, με τεχνογνωσία πιο προχωρημένα από αυτά που έχουν οι περισσότερες ελληνικές εταιρείες. Βέβαια τις μιμούμαστε και τις κυνηγάμε κατά πόδας. Από την άλλη, η ελληνική εταιρία έχει μεγαλύτερη ανθρωπιά ένα τα περαμέντο που ταιριάζει περισσότερο στον έλληνα καταναλωτή. Δηλαδή μπορούμε να συνεννοηθούμε και να εξυπηρετήσουμε τον έλληνα πιο εύκολα απ΄ ότι μια ξένη εταιρία. >

φεβρουάριος 2009 17

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 18

συνέντευξη

iw? Γνωρίζετε ότι όλες οι αγορές έχουν τις δικές τους εθνικές εταιρείες. Προσφάτως είδαμε την επιχείρηση πώλησης της Εθνικής. Πώς σχολιάζετε το θέμα; Φ.Μ: Ηταν για μένα ένα δυσάρεστο γεγονός διότι και η Ιταλία και η Γαλλία και Γερμανία και η Ισπανία έχουνε ως Leader της αγοράς τους μια ντόπια εταιρία μεγάλη, η οποία δίνει και τον παλμό και το βήμα στην αγορά τους. Στην Ελλάδα, η μεγαλύτερη εταιρία που έχουμε είναι η Εθνική. Η πιθανότητα πώλησης της Εθνικής και μάλιστα σε πολυεθνικό φορέα είναι δυσάρεστο γεγονός. ΅Εδώ νομίζω θα έπρεπε η πολιτεία να καθοδηγήσει τον κύριο μέτοχος που είναι η Εθνική Τράπεζα ώστε η Εθνική Ασφαλιστική να μη μεταβιβαστεί σε ξένα συμφέροντα να παραμείνει ελληνική εταιρία, και να διατηρήσει το κυρίαρχο μερίδιο αγοράς. Να δίνει το βήμα της αγοράς μια ελληνική εταιρία και να είναι αυτή η Εθνική Ασφαλιστική. iw? Η πώλησή της, ποιες αλλαγές θα σηματοδοτούσε στην αγορά; Φ.Μ: Ένας αφελληνισμός έχει ήδη γίνει διότι ποσοστό της ανήκει σε ξένους. Ωστόσο παραμένει η ελληνική κουλτούρα.. Αν γίνει μεταβίβαση της εθνικής σε ένα ξένο φορέα, αυτός ο φορέας θα φροντίσει να περάσει τα δικά του χαρακτηριστικά, τη δική του κουλτούρα και θα αποξενωθεί από τα ελληνικά πρότυπα. Η Εθνική εφόσον θα πάρει μια τέτοια μορφή θα δημιουργήσει ένα κενό στην αγορά. Ποιος θα είναι ο leader στην Ελλάδα; iw? Κλείσατε ένα κύκλο προεδρίας στην Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος με δύο χρόνια θητεία. Πώς ήταν η αγορά όταν αναλάβατε, ποια βήματα έγιναν και που βρίσκεται σήμερα; Φ.Μ: Στις αρχές του 2007 ήταν μια εφησυχασμένη ασφαλιστική αγορά από πλευράς εποπτείας. Είχαμε τα παλιά δεδομένα, την εποπτεία του υπουργείου Ανάπτυξης που ήταν χαλαρή. Και η αγορά λόγω αυτού ήταν κακομαθημένη. Από τις αρχές του 2008, η ΕΠΕΙΑ που έχει εξειδικευμένα στελέχη άρχισε να κάνει συστηματικούς ελέγχους φέρνοντας επί τάπητος ένα πρόβλημα κεφαλαιακής ανεπάρκειας σε πάρα πολλές εταιρείες. Αυτό είναι το μεγάλο σημερινό πρόβλημα της αγοράς η οποία περνά και από κάποιους τριγμούς. Υπαίτιες για το πρόβλημα είναι σαφώς οι εταιρείες. Αλλά συνυπαίτια είναι η ελληνική πολιτεία, η οποία επί δεκαετίες καθοδήγησε έμμεσα κατά κάποιον τρόπο τις εταιρείες να εξελιχθούν όπως είναι σήμερα. Επομένως έρχεται σήμερα η πολιτεία και λέει «τέρμα αυτές οι νοοτροπίες, θα μπούμε σε νέα κατάσταση πιο ευρωπαϊκής αντίληψης σε ελέγχους, κεφαλαιακή επάρκεια κ.α.» και αυτό δημιουργεί ένα τεράστιο πρόβλημα. iw? Η νέα προεδρία στην διετία που θα τρέξει τι «επιφυλάσσει» για τον νέο πρόεδρο; Ποια θέματα θα αντιμετωπίσει και

18 insurance w*rld

θα διαχειριστεί, και που πρέπει να οδηγήσει, την αγορά, την Ένωση και τις εταιρείες; Φ.Μ: Ο πρώτος στόχος που χρειάζεται να υπηρετηθεί είναι η αξιοπιστία του θεσμού και παράλληλα η στήριξη των συμφερόντων των μελών της Ένωσης. Αν συνδυάσουμε αυτά τα δύο, πρέπει να πούμε ότι η προσαρμογή που πρέπει να γίνει αφορά στα νέα ελεγκτικά δεδομένα. Και πρέπει να γίνει όσο γίνεται πιο αναίμακτα. Δε θα είναι επιτυχία να κλείσουν εταιρείες. Δεν ξέρω αν υπάρχουν μαγικές συνταγές και δεν κλείσει τελικώς καμία και ανεβεί έτσι και η αξιοπιστία του θεσμού. Αυτό βέβαια είναι το πολύ δύσκολο. Ο δεύτερος στόχος θα είναι εφόσον μπορέσουμε να ανεβάσουμε την αξιοπιστία του θεσμού, να δούμε πώς θα αλλάξουμε τα δεδομένα στο θέμα της ασφαλιστικής συνείδησης. Για παράδειγμα, πως μπορεί να έλθει κάποιος να κάνει ασφάλιση 30 ετών για συνταξιοδοτικό πρόγραμμα χωρίς να έχει τη σιγουριά ότι στην λήξη του η εταιρία θα είναι εκεί για να του πληρώσει τη σύνταξή του; Οταν υφίστανται τέτοια ερωτηματικά δεν ασφαλίζεσαι, δεν αναπτύσσεται η ασφαλιστική συνείδηση, δεν αναπτύσσεται ο θεσμός. Εδώ πρέπει να γίνει πολύ δουλειά, να δημιουργήσουμε εταιρείες φερέγγυες σε βάθος χρόνου. iw? Είστε ικανοποιημένος από τα μέχρι σήμερα δείγματα γραφής της Εποπτικής Αρχής. Φ.Μ: Παραλάβανε τεράστιες εκκρεμότητες: νομοθετικές, προσαρμογής στα ευρωπαϊκά, σε φακέλους και αιτήματα εταιριών. Είδα ότι γίνεται μεγάλη εργασία. Αισθάνομαι ότι η εποπτεία κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση με ήθος, με τεχνογνωσία και ηθική που δείχνει ότι και «πονάει» την ελληνική αγορά. iw? Δηλαδή ότι δεν έγινε την τελευταία 15ετία να γίνει σε ένα χρόνο ή είστε της άποψης να δοθεί χρονικό περιθώριο προσαρμογής. Φ.Μ: Αυτό ήδη έχει γίνει. Δίνεται παροχή χρόνου. Σε τυχόν έλλειψη αποθεμάτων θα πρέπει οι εταιρείες να καταβάλλουν το 40% άμεσα στη φετινή χρήση. Το επόμενο 30% τον επόμενο και το υπόλοιπο τον τρίτο χρόνο. Συνεπώς δίνεται στις εταιρείες με προβλήματα, διέξοδος μιας τριετίας.

Ο πρώτος στόχος που χρειάζεται να υπηρετηθεί είναι η αξιοπιστία του θεσμού...

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 19

Φωκίων Μπράβος

iw? Προσφάτως εκδηλώθηκε μια κίνηση συνένωσης φυσικών προσώπων ελληνικών εταιριών. Δείχνει κάτι για εσάς, και σας έχει προβληματίσει ότι ίσως θα πρέπει να αλλάξει η Ένωση σε πολιτική συμπεριφορά στον τρόπο εκπροσώπησης των μελών της; Φ.Μ: Η Ένωση στο διάστημα αυτό κινήθηκε με στόχο να βοηθήσει κυρίως τις ελληνικές εταιρείες, ζητώντας από τις ελεγκτικές αρχές κατά την εφαρμογή της νομοθεσίας να ακολουθούν κανόνες που θα βοηθήσουν τις όποιες εταιρείες με προβλήματα να βρουν τον δρόμο τους. Υποβάλαμε πολλά αιτήματα στο υπουργείο Οικονομίας μέσω της ΕΠΕΙΑ ορισμένα από τα οποία έγιναν δεκτά. Από την άλλη πλευρά οι εταιρείες με προβλήματα έχουν αγωνία για το μέλλον. Αυτή η αγωνία αναγκάζει τους βασικούς μετόχους να αναζητούν και άλλες μεθόδους πίεσης προς την πολιτεία για να υπάρξουν καλύτερα μεταβατικά στάδια προσαρμογής τους στα όσα ορίζει ο νόμος. Δε μπορεί να κατηγορήσει κανείς το γεγονός της ανησυχίας αυτών των εταιριών. Βέβαια όσα ζητούν είναι ίδια με όσα ζητά και η Ένωση. Είμαστε μαζί τους. Αλλά ως εκ περισσού, αυτοί δικαίως προσπαθούν όσο περισσότερο γίνεται για να πετύχουν αυτούς τους στόχους. iw? Σας προβληματίζει αυτό ότι ενδεχομένως χρειάζεται να αλλάξει ο τρόπος εκπροσώπισης της Ένωσης. Φ.Μ: Η Ένωση έκανε μια τομή πριν από μερικά χρόνια και αλλάζοντας το καταστατικό της διεύρυνε το διοικητικό της συμβούλιο σε 19μελές με στόχο να περιλαμβάνεται σε αυτό, μεγάλο μέρος ελληνικών εταιριών. Να υπάρχει η φωνή μας εκεί. Άρα το Δ.Σ. έχει πολυφωνία με αντιτιθέμενα πολλές φορές συμφέροντα. Προκύπτουν όμως συνισταμένες και αποφάσεις για όλους. iw? Η πολιτεία έχει σταθεί «ζεστά» απέναντι στον κλάδο σας; Φ.Μ: Όλα είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο γίνονται με μεγάλη καθυστέρηση. Για παράδειγμα ελήφθη προ 4ετίας απόφαση σε επίπεδο ΕΕ ότι από την 1η Ιουλίου 2009, τα ασφαλισμένα κεφάλαια στα αυτοκίνητα πρέπει να αυξηθούν και στη συνέχεια, να ακολουθήσουν άλλοι 18 μήνες, ώστε το 2012 να υπάρχουν σωστές καλύψεις. Η απόφαση της ΕΕ όριζε ότι εδώ και δύο χρόνια θα έπρεπε να έχει γίνει αυτή η ρύθμιση νομοθετικά σε όλες τις χώρες μέλη. Η πραγματικότητα όμως δείχνει ότι τώρα η ελληνική πολιτεία το περνά στη νομοθεσία της. iw? Πιστεύετε ότι θα μειωθεί ο αριθμός των εταιριών στο επόμενο διάστημα; Χωράει η αγορά τόσες εταιρείες; Φ.Μ: Στην ελληνική αγορά υπάρχουν 77 εταιρείες περίπου. Αν λάβουμε υπόψη ότι στην ΕΕ των 27 υπάρχουν 5.100 ασφαλιστικές εταιρείες δηλαδή κατά μέσο όρο 200 εταιρείες ανά χώρα, τότε η Ελλάδα δεν έχει μεγάλο αριθμό. Έχουμε όμως άλλο πρόβλημα. Υπάρχουν πολλές εταιρείες μικρές κυρίως στον κλάδο αυτοκινήτου. Εδώ η λύση είναι να γίνουν συγχωνεύσεις μεταξύ εταιριών, ώστε οι μικρές να γίνουν μεσαίες προς μεγάλες γιατί έτσι μπορούν να επιτευχθούν και οικονομίες κλίμακος, καλύτερη διοίκηση και σύγχρονος τρόπος διαχείρισης επενδύσεων. Εχουν να

κερδίσουν πολλά. Ωστόσο η συγχωνεύσεις «σκαλώνουν» λόγω ατομιστικής θεώρησης που έχουν οι Έλληνες. iw? Το μήνυμα «προτιμήστε ελληνικά προϊόντα» ισχύει για τις ασφαλιστικές; Φ.Μ: Αυτό το μήνυμα κάτω από τα δεδομένα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μπορεί να ισχύει. Η αγορά είναι διευρυμένη. Βεβαίως θα μπορούσαμε να προτιμούμε ελληνικά ασφαλιστικά προϊόντα και να στηρίζουμε τον τόπο μας αλλά είναι θέμα επιλογής καταναλωτών. iw? Διακρίνετε είσοδο και άλλων πολυεθνικών εταιριών στην Ελλάδα; Μήπως σταμάτησε το «ρεύμα» ή έρχεται η ώρα της αποχώρησης κάποιων; Φ.Μ: Σχεδόν όλες οι μεγάλες πολυεθνικές της Ευρώπης βρίσκονται στην Ελλάδα. Επομένως μία, δύο ή τρείς πολυεθνικές απομένουν που ίσως να ενδιαφέρονται. Πάντως δεν πιστεύω ότι θα έχουμε αποχωρήσεις. iw? Οι συνθήκες λειτουργίας της αγοράς είναι ομαλές; Υπάρχει ανταγωνισμός και πώς λειτουργεί; Φ.Μ: Υπάρχει στρέβλωση του ανταγωνισμού. Δεν λειτουργεί σωστά. Στον υποψήφιο αγοραστή της ασφάλειας δεν διατίθενται συγκριτικά κριτήρια και ο ίδιος δεν ερευνά, δεν ψάχνει να βρει αξιοπιστία εταιρίας, να συγκρίνει προγράμματα να επιλέξει τον καλύτερο. Περισσότερο επηρεάζεται από τον ασφαλιστή πωλητή. iw? Ολες οι εταιρείες μπορεί να κερδίσουν κομμάτι στην ανάπτυξη ή η αγορά δίνει τα περιθώρια σε λίγες; Και αν μπορούν υπάρχει «συνταγή» ανάπτυξης; Φ.Μ: Κάθε εταιρία που μπορεί να έχει φτιάξει ένα επιχειρηματικό σχέδιο, έχει όραμα, στόχο, κουλτούρα και τεχνογνωσία σύγχρονη μπορεί να διεκδικήσει μεγάλο μερίδιο στην αγορά. Συνταγή ανάπτυξης είναι η αξιοπιστία. Πρέπει οι εταιρείες να γίνουν πιο αξιόπιστες, να το δείξουν προς τα έξω, να έχουν παροχή υπηρεσιών καλύτερης ποιότητας και να προσφέρουν γρήγορες και σωστές αποζημιώσεις. iw? Λάθος πρακτικές που σήμερα ακολουθούν κάποιες εταιρείες; Φ.Μ: Πολλές φορές θεωρούμε ότι μπορούμε να πουλήσουμε ένα ασφαλιστικό πρόγραμμα όταν το τιμολογούμε πολύ φθηνά. Όταν συμβαίνει αυτό όπως στο αυτοκίνητο, φθάνουμε να παίρνουμε ασφάλιστρα που δε φθάνουν για τις αποζημιώσεις που πρέπει να πληρώσουμε. Εκεί αρχίζουν τα δύσκολα, οι ασυνέπειες, οι ζημιές, οι καθυστερήσεις και διάφορα άλλα που κάνουν ζημιά στο θεσμό. Τις τελευταίες δεκαετίες, η Ελλάδα άλλαξε επίπεδο διαβίωσης. Πλησιάσαμε μέσο όρο ΕΕ. Άρα υπάρχει δυνατότητα ο έλληνας να αγοράσει ασφαλιστικά προγράμματα. Πρέπει τώρα να δημιουργήσουμε καλύτερα προγράμματα και να ενισχύσουμε την φερεγγυότητά μας και η αγορά να πάρει γρήγορους ρυθμούς ανάπτυξης. Σήμερα έχουμε 17 εκατομμύρια συμβόλαια στην Ελλάδα και ο αριθμός αυτός μπορεί να τριπλασιαστεί.

φεβρουάριος 2009 19

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

αφιέρωμα

20 insurance w*rld

8:48 PM

Page 20

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 21

ασφάλιση βιομηχανίας

50%

Πάνω από οι ανασφάλιστες επιχειρήσεις στην Ελλάδα » του Νίκου Σακελλαρίου

Αν και το κόστος ασφάλισης είναι μικρό, η ενημέρωση των επιχειρηματιών γύρω από το θέμα ασφάλισης της επιχείρησης τους είναι περιορισμένη, καθώς το θεωρούν ως χαμένα χρήματα και όχι παράγοντα ασφαλείας από ενδεχόμενη καταστροφή τους η οποία θα τους οδηγήσει σε κλείσιμο της επιχείρησης, καταδεικνύοντας ότι δεν έχουν γίνει οι σωστές κινήσεις για να αναπτυχθεί ασφαλιστική συνείδηση.

O

ι επιπτώσεις από τα πρόσφατα επεισόδια στο κέντρο της Αθήνας έφεραν στην επιφάνεια πάλι το θέμα των ανασφάλιστων επιχειρήσεων. Οι αποζημιώσεις που δόθηκαν σε 400 περίπου επιχειρήσεις κατά το τελευταίο δίμηνο απέδειξαν σε μεγάλο βαθμό τη χρησιμότητα της ασφάλισης των επιχειρήσεων, το χαμηλό σχετικά κόστος της σε σχέση με την απόδοσή της αλλά και πόσο αδιάφοροι παραμένουν οι Έλληνες επιχειρηματίες σε σχέση με την ασφάλιση. Σύμφωνα με εκτίμηση του διευθύνοντα συμβούλου της HDI Gerling κ. Νότη Βαγιακάκου στο σύνολο των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων που παρουσιάζουν ετήσιο τζίρο της τάξης των 2-3 εκατ. ευρώ οι ανασφάλιστες ξεπερνούν το 50%. Αντίθετα σε ό,τι αφορά τις μεγάλες επιχειρήσεις και τις βιομηχανίες οι περισσότερες είναι ασφαλισμένες άμεσα είτε έμμεσα μέσω τραπεζικών δανείων. O κ. Βαγιακάκος της HDI Gerling, δηλώνει στο iw ότι: Το πρόβλημα με τις ανασφάλιστες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα, έγκειται στο γεγονός ότι οι επιχειρηματίες βλέπουν την ασφάλιση ως δαπάνη και όχι ως επένδυση. Αυτό σημαίνει ότι σε καιρούς δύσκολους όπως είναι οι σημερινοί, οι επιχειρηματίες αποφεύγουν να πληρώσουν τα ελάχιστα χρήματα που απαιτεί μία τυπική ασφάλιση

της επιχείρησης, των προϊόντων και των ανθρώπων της. Ας μην ξεχνάμε, ότι η ασφάλιση εντασσόμενη στα πάγια έξοδα εκπίπτει ως φορολογική δαπάνη. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να κάνουμε τον διαχωρισμό μεταξύ μεγάλων και μικρών μεσαίων επιχειρήσεων. Οι μεγάλες ελληνικές και ξένες πολυεθνικές είναι ασφαλισμένες σχεδόν σε ποσοστό 100%. Αντίθετα, οι μικρές και οι μεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα είναι υπο-ασφαλισμένες (σε ποσοστά άνω του 50%) είτε λόγω άγνοιας, είτε λόγω αδιαφορίας. Ωστόσο η πίτα στο Corporate Market μικραίνει τα τελευταία χρόνια λόγω εξαγορών και συγχωνεύσεων. Σε ό,τι αφορά τις μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις μπορεί οι ιδιοκτήτες να θεωρούν ως περιττά έξοδα την ασφάλισή τους αλλά οι ασφαλιστικές εταιρίες έχουν λαμπρό πεδίο δράσης προκειμένου να πείσουν τους > ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων.

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 22

αφιέρωμα

Τι πρέπει και τι μπορούν να ασφαλίζουν οι επιχειρήσεις Μία επιχείρηση μπορεί να ασφαλιστεί σε 3 επίπεδα. Μπορεί να πραγματοποιήσει Ασφάλιση Περιουσίας κάθε είδους, ασφαλίζοντας ουσιαστικά τα πάγιά της, μπορεί να ασφαλιστεί σε επίπεδο Ανθρώπινου Δυναμικού (ομαδικές ασφαλίσεις, ασφαλίσεις Αστικής Ευθύνης Στελεχών Επιχειρήσεων, συνταξιοδοτικά και νοσοκομειακά προγράμματα) και να ασφαλιστεί σε επίπεδο Ισολογισμού (απιστίες, κλοπές, διακοπή εργασιών).

καλύψεις οικοδομής και #Ενδεικτικές επιχειρηματικής έδρας, καθώς και απώλειας εσόδων από ζημιές

Καλύψεις: οικοδομή & περιέχομενο •Πυρκαγιά • Κεραυνός • Καπνός (συνεπεία πυρκαγιάς) • Πυρκαγιά από δάσος • Ζημιές από προσπάθεια καταστολής πυρκαγιάς • Έξοδα αποκομιδής, μεταφοράς συντριμμάτων & κατεδάφισης • Αστική ευθύνη σε τρίτους από πυρκαγιά • Αστική ευθύνη σε τρίτους από έκρηξη • Πτώση αεροσκαφών • Έκρηξη θερμοσίφωνα, λέβητα θέρμανσης, πετρελαιομηχανής, συσκευών υγραερίου, φυσικού αερίου, εγκαταστάσεων φυσικού αερίου • Προστασία υπασφάλισης • Έξοδα φύλαξης • Αξίες αποκατάστασης, αντικατάστασης • Διάρρηξη σωληνώσεων ύδρευσης, θέρμανσης, εγκαταστάσεων sprinklers, ψύξης και αποχέτευσης • Πλημμύρα από πλυντήρια, ψυγεία • Πλημμύρα από θερμοσίφωνες, κλιματιστικά • Διαρροή πετρελαίου από συσκευές ή δεξαμενή • Έξοδα αντικατάστασης θερμοσίφωνα ή boiler • Πρόσκρουση οχημάτων τρίτων • Θραύση επιγραφών • Θραύση υαλοπινάκων και καθρεπτών • Στάσεις, απεργίες, οχλαγωγίες, πολιτικές ταραχές • Kακόβουλες ενέργειες • Έξοδα άντλησης υδάτων από πλημμύρα • Αλλοίωση τροφίμων • Αστική ευθύνη του ασφαλισμένου έναντι του ιδιοκτήτη της οικοδομής από πυρκαγιά • Αστική ευθύνη από διάρρηξη σωλήνων ύδρευσης, θέρμανσης, εγκαταστάσεων sprinklers, ψύξης και αποχετεύσεως • Αστική ευθύνη από πλημμύρα από θερμοσίφωνες, κλιματιστικά

22 insurance w*rld

• Αστική ευθύνη από πλημμύρα, από πλυντήρια και ψυγεία • Κάλυψη εμπιστοσύνης υπαλλήλων για αξιόποινες πράξεις • Ίδιες ζημιές στον λέβητα από έκρηξη • Ζημιές στην οικοδομή από πτώση δέντρων • Απώλεια ενοικίου από πυρκαγιά • Βραχυκύκλωμα στον ηλεκτρικό πίνακα της οικοδομής • Αστική ευθύνη από πτώση αντικειμένων • Έξοδα πολιτικών μηχανικών & αρχιτεκτόνων • Βραχυκύκλωμα σε ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές • Μεταφορά χρημάτων, επιταγών και γραμματίων • Κλοπή χρημάτων από χρηματοκιβώτιο & συρτάρια κλειδωμένα • Ληστεία ασφαλισμένων αντικειμένων • Ληστεία χρημάτων (Hold up) • Αστική Ευθύνη έναντι τρίτων από τη λειτουργία της επιχείρησης • Αστική Ευθύνη έναντι εργατοϋπαλληλικού προσωπικού • Έξοδα μετακόμισης, αποθήκευσης, επανεγκατάστασης •Ατυχήματα ασφαλισμένου και εργατοϋπαλληλικού προσωπικού.

Προαιρετικές καλύψεις: οικοδομή & περιεχόμενο • Κλοπή κατόπιν διάρρηξης • Πλημμύρα, Καταιγίδα, Θύελλα, Χιόνι, Χαλάζι, Παγετός • Βραχυκύκλωμα σε ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές • Σεισμός • Απώλεια κερδών και γενικών εξόδων της επιχείρησης από καλυπτόμενο κίνδυνο • Θραύση κρυστάλλων.

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 23

ασφάλιση βιομηχανίας

Aσφάλιση χρηματοοικονομικών επιχειρήσεων Ευρύτατα διαδεδομένες στο εξωτερικό είναι και οι ασφαλίσεις που κάνουν οι εταιρίες που παρέχουν χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και προϊόντα. Στην Ελλάδα η AIG Hellas είναι από τις επιχειρήσεις που εξειδικεύεται στον κλάδο.

(BANKER'S BLANKET BOND) Αφορά σε τραπεζικούς οργανισμούς και καλύπτει ζημιές από απιστία υπαλλήλων, κλοπές ή ληστείες στις εγκαταστάσεις ή στη διάρκεια των μεταφορών, πλαστογραφίες, κ.λπ.

(COMPUTER CRIME COVERAGE) Αφορά σε τραπεζικούς οργανισμούς και καλύπτει ζημιές από ηλεκτρονική απάτη.

(CREDIT CARDS FRAUD) Αφορά σε τραπεζικούς οργανισμούς και καλύπτει ζημιές από κατάχρηση πιστωτικών καρτών συνεπεία κλοπής ή ληστείας (μόνο ομαδικά συμβόλαια).

(STOCKBROKERS BOND) Αφορά σε χρηματιστηριακούς οργανισμούς και καλύπτει ζημιές από απιστία υπαλλήλων, κλοπές ή ληστείες στις εγκαταστάσεις ή στη διάρκεια των μεταφορών, κ.λπ.

(MOBILE PHONES COVER) Αφορά στην κάλυψη κινητών τηλεφώνων και την κατάχρησή τους συνεπεία κλοπής ή ληστείας (μόνο ομαδικά συμβόλαια).

(FINANCIAL INSTITUTIONS PROF. INDEMNITY) Αφορά σε χρηματοοικονομικούς οργανισμούς και καλύπτει ζημιές σε τρίτους από παράνομες πράξεις ή παραλείψεις στην άσκηση του επαγγέλματος. Οι ανασφάλιστες περιπτώσεις και τα μερίδια αγοράς Ο κλάδος ασφάλισης περιουσίας αποτελεί στην Ελλάδα σήμερα το 20-25% επί του συνόλου των Γενικών Ασφαλίσεων. Ιδιαίτερα ενισχυτική για τον κλάδο ήταν τα τελευταία χρόνια η ασφάλιση των Μεγάλων Έργων αλλά και των Ολυμπιακών Έργων (ιδιαίτερα την περίοδο 2000-2004). Οι εκτιμήσεις που υπάρχουν στην ελληνική ασφαλιστική αγορά σήμερα είναι ότι με τα Συγχρηματοδοτούμενα Έργα θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο η ασφαλιστική βάση. Όμως θα πρέπει να υποχρεωθεί και το κράτος να ασφαλίσει και τις δικές του δημόσιες επενδύσεις. Για παράδειγμα δεν υπάρχει καμία ασφάλιση για χρηματοδότηση και συντήρηση των δρόμων.

Πόσο κοστίζει μια ολοκληρωμένη ασφάλιση επιχείρησης Αυτό που θα πρέπει να γίνει κατανοητό από τους επιχειρηματίες είναι ότι μία απλή ασφάλιση, δηλαδή μόνο στο επίπεδο ασφάλισης περιουσίας κοστίζει περίπου 1.000 ευρώ ανά 1 εκατ. ευρώ ασφαλιζόμενο προϊόν. Αν οι επιχειρηματίες θέλουν να κάνουν μία ολοκληρωμένη ασφάλιση, δηλαδή και ασφάλισης περιουσίας - προσωπικούασφάλιση στοιχείων ισολογισμού αυτό δεν θα ξεπεράσει τα 3.000-3.500 ευρώ για 1.000.000 ευρώ ασφαλιζόμενη ύλη. Εύκολες λύσεις με πακέτα ασφαλίσεων Oι περισσότερες ασφαλιστικές εταιρίες Γενικών Ασφαλίσεων έχουν δημιουργήσει κατηγορίες Πακέτων Προϊόντων τα οποία απευθύνονται για κάθε μεγέθους και είδους επιχείρηση. Η πώλησή τους θεωρείται ιδιαίτερα εύκολη αλλά οι ασφαλιστές συχνά αγνοούν τις ευκαιρίες που μπορούν να κρύβονται στις μικρές επιχειρήσεις. Το λάθος που κάνουν οι περισσότερες εταιρίες είναι ότι ενώ φτιάχνουν καλά πακέτα, αδυνατούν να αντιληφθούν τις πραγματικές ανάγκες των επιχειρήσεων. Υπάρχει δηλαδή μία εσωστρέφεια στην προώθηση των ασφαλιστικών προϊόντων καθώς προσπαθούν να προσαρμόσουν τις επιχειρήσεις στα προιόντα τους αντί να προσαρμόσουν τα προϊόντα στις ανάγκες των επιχειρήσεων. ...αναφέρουν στελέχη της ασφαλιστικής αγοράς.

Με βάση την επικινδυνότητα Το βασικότερο κριτήριο που χρησιμοποιούν οι ασφαλιστικές εταιρείες αλλά και οι ασφαλιστικοί σύμβουλοι για να κατηγοριοποιήσουν τις ασφαλισμένες επιχειρήσεις είναι η επικινδυνότητα τους είτε για να πάθουν κάποια ζημιά σε θέματα περιουσίας, είτε για ζημιές στο προσωπικό τους, είτε κατά πόσο είναι ευάλωτες σε αγωγές και μηνύσεις που καταλήγουν και σε μεγάλες αποζημιώσεις και σε μεγάλες αμοιβές των δικηγόρων. Η αύξηση των συμβάσεων Franchising βοήθησε στην αύξηση του όγκου των ασφαλιστικών εργασιών για τις επιχειρήσεις καθώς μέσα στα περισσότερα συμβόλαια Franchising υπάρχουν σαφείς όροι για την ασφάλιση των επιχειρήσεων αυτών. «Πρόκληση» οι ανασφάλιστες μικρές επιχειρήσεις Το φαινόμενο των ανασφάλιστων επιχειρήσεων εμφανίζει έξαρση στις μη επώνυμες οικογενειακές επιχειρήσεις των λίγων ατόμων που λειτουργούν στο κέντρο και στην περιφέρεια. Τα συνοικιακά μαγαζιά είναι ανασφάλιστα σε βαθμό πάνω από 90%. Εκεί οι ασφαλιστικές εταιρίες μπορούν να ρίξουν το ενδιαφέρον τους καθώς μία απλή ζημιά στις εγκαταστάσεις ή στο εμπόρευμα ή και σε κάποιο εργαζόμενο μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στο κλείσιμο της επιχείρησης. Οι ασφαλιστικές εταιρίες έχουν ειδικά πακέτα και για τις μικρές επιχειρήσεις όλων των κλάδων που ξεκινούν από 150 ευρώ για ασφαλιζόμενη αξία 500.000 ευρώ περίπου. >

φεβρουάριος 2009 23

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 24

αφιέρωμα

Έρευνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις ασφάλειες επιχειρήσεων Το 2005 η Ευρωπαική Ένωση των 25 διεξήγαγε τη μεγαλύτερη έρευνα που είχε διεξαχθεί ποτέ στην Γηραιά Ήπειρο σχετικά με τις ασφαλίσεις των επιχειρήσεων. Η έρευνα αυτή συνεχίστηκε μέχρι το 2007 με ερωτηματολόγια σε επιχειρήσεις και ασφαλιστικές εταιρίες προκειμένου να διαπιστώσουν το μέγεθος και το είδος της ασφαλιστικής αγοράς στα 25 κράτη μέλη της Ε.Ε. Τα συμπεράσματα της έρευνας ήταν ενδιαφέροντα και τα παρουσιάζουμε αυτούσια. Κοινή παράμετρος είναι ότι η ασφάλιση επιχειρήσεων είναι ιδιαίτερα αποδοτική χρηματοοικονομικά για τις επιχειρήσεις που την εφαρμόζουν σωστά. Απώτερος στόχος είναι να δημιουργηθεί ένας καταστατικός χάρτης ενιαίας ασφάλισης επιχειρήσεων ανάμεσα στα κράτη μέλη. Θεωρητικά θα μπορεί μία ελληνική επιχείρηση να ασφαλιστεί με τους ίδιους όρους και τιμολόγια σε οποιαδήποτε ασφαλιστική εταιρία των 25 κρατών μελών αλλά και οποιαδήποτε εταιρία με έδρα της στα 25 κράτη μέλη να ασφαλιστεί σε ασφαλιστική εταιρία της Ελλάδας. Η έρευνα σχετικά με τον τομέα της ασφάλισης επιχειρήσεων σκοπό έχει την ανάλυση της παροχής ασφαλιστικών προϊόντων και υπηρεσιών σε επιχειρήσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της Επιτρόπου Kroes βασικός στόχος της είναι να κατανοήσουμε τον τρόπο λειτουργίας του τομέα αυτού, πράγμα που θα επιτρέψει τον εντοπισμό στρεβλώσεων του ανταγωνισμού. Μετά τον εντοπισμό των στρεβλώσεων αυτών, θα καταστεί δυνατή η αντιμετώπισή τους είτε από την Επιτροπή είτε από τις εθνικές αρχές ανταγωνισμού στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ανταγωνισμού. Τα προσωρινά πορίσματα της τομεακής έρευνας, όπως παρουσιάζονται στην παρούσα ενδιάμεση έκθεση, στηρίζονται σε θεωρητική έρευνα καθώς και σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε ασφαλιστικές επιχειρήσεις, ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές και αντασφαλιστές, και εθνικές ενώσεις ασφαλιστών, διαμεσολαβητών και διαχειριστών κινδύνου. Η διεξαγωγή της έρευνας όσον αφορά τους ασφαλιστές και τους διαμεσολαβητές, κυρίως μεσίτες, έγινε με τη χρησιμοποίηση στατιστικών δειγματοληπτικών μεθόδων. Τα ποσοστά των απαντήσεων που λήφθηκαν στα διάφορα στάδια της έρευνας κυμαίνονται από 80% έως 100%. Στην έρευνα εξετάστηκαν τα εξής θέματα: • χρηματοπιστωτικές πτυχές του τομέα ασφάλισης επιχειρήσεων, • διάρκεια των συμβάσεων στον τομέα ασφάλισης επιχειρήσεων • αντασφάλιση • διάρθρωση, ρόλος και αμοιβές των διαύλων διανομής • οριζόντια συνεργασία μεταξύ ασφαλιστών.

πτυχές του τομέα #Χρηματοπιστωτικές ασφάλισης επιχειρήσεων

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα βάσει ενός τυπικού δείκτη αποδοτικότητας που χρησιμοποιείται συνήθως από τον κλάδο και παρέχει ένα μέτρο σύγκρισης από πλευράς ανταγωνισμού, η αποδοτικότητα είναι υψηλή στον τομέα της ασφάλισης επιχειρήσεων σε επίπεδο της Ε.Ε. των 25. Η αποδοτικότητα προ φόρων στην ασφάλιση επιχειρήσεων ήταν περίπου 26% στις τρεις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές αγορές ασφάλισης το 2005 με μεγάλες διακυμάνσεις τόσο όσον αφορά τους διάφορους ασφαλιστικούς κλάδους όσο και τα κράτη μέλη. Οι δείκτες του τεχνικού αποτελέσματος όσον αφορά τις ασφαλίσεις διαφέρουν σε ποσοστό μέχρι και 200% στην ΕΕ-25 για τον ίδιο κλάδο ασφάλισης και μέχρι

24 insurance w*rld

100% εντός της ίδιας χώρας για διαφορετικούς κλάδους ασφάλισης. Η αποδοτικότητα παρέμεινε επίσης διαχρονικά υψηλή στα περισσότερα κράτη μέλη αλλά είναι αισθητά υψηλότερη στα νέα κράτη μέλη σε σχέση με την Ε.Ε. των 15. Οι συνιστώσες του κόστους των ασφαλιστικών εταιριών διαφέρουν αισθητά στην Ε.Ε. 25 και δεν παρατηρείται τάση σύγκλισης. Ειδικότερα, οι ασφαλιστικές εταιρίες των νέων κρατών μελών εμφανίζουν σταθερά υψηλότερους δείκτες κόστους σε σύγκριση με την Ε.Ε. των 15. Αυτό φαίνεται να υποδηλώνει ότι σε επίπεδο κρατών μελών, οι λιγότερο αποτελεσματικές αγορές εμφανίζουν επίσης υψηλότερη αποδοτικότητα. Ο βαθμός διακύμανσης της αποδοτικότητας υποδηλώνει σημαντικό βαθμό κατακερματισμού των αγορών και τα ενδεχόμενα περιθώρια μείωσης των τιμών σε αρκετά κράτη μέλη.

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 25

ασφάλιση βιομηχανίας

Η υψηλή και σταθερή αποδοτικότητα σε ορισμένα κράτη μέλη ενδέχεται να είναι το αποτέλεσμα άσκησης ισχύος στην αγορά. Η περαιτέρω έρευνα θα εστιασθεί στην ενδεχόμενη αιτιώδη συνάφεια μεταξύ των χρηματοοικονομικών επιδόσεων και των ενδεχόμενων φραγμών του ανταγωνισμού σε ορισμένες αγορές. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι ορισμένα κράτη μέλη εμφανίζουν μια συστηματικά υψηλότερη αποδοτικότητα στο τμήμα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) σε σχέση με το τμήμα των μεγάλων επιχειρηματικών πελατών. Το γεγονός αυτό μπορεί να υποδηλώνει ότι σε αυτά τα κράτη μέλη οι ασφαλίσεις των ΜΜΕ χρησιμοποιούνται για την διεπιδότηση των χαμηλών αποδόσεων στο τμήμα της αγοράς που αφορά τις μεγάλες επιχειρήσεις.

των συμβάσεων στον τομέα #Διάρκεια της ασφάλισης επιχειρήσεων Τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν ότι η μέση διάρκεια των ασφαλιστικών συμβάσεων ένα κλάδο διαφέρει αισθητά από το ένα κράτος μέλος στο άλλο. Ενώ σε πολλά κράτη μέλη η πλειοψηφία των ασφαλιστικών συμβάσεων συνάπτονται σε ετήσια βάση, οι μακροπρόθεσμες συμφωνίες είναι συνηθισμένες σε ορισμένα άλλα κράτη μέλη όπως η Αυστρία, η Ιταλία, οι Κάτω Χώρες και η Σλοβενία. Επιπλέον, είναι συχνή η χρήση ρητρών που επιτρέπουν την αυτόματη ανανέωση ή παράταση συμβάσεων. Τα στοιχεία δεν δείχνουν να υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές μεταξύ των πρακτικών που αφορούν τις μεγάλες επιχειρήσεις και τις ΜΜΕ. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η διάρκεια της ασφαλιστικής κάλυψης που παρέχεται από μια σύμβαση είναι βασικό χαρακτηριστικό του προϊόντος που ορίζεται και διατίθεται στην αγορά από την ασφαλιστική εταιρία. Στο βαθμό που η διάρκεια της κάλυψης αποτελεί εγγενές χαρακτηριστικό του οριζόμενου προϊόντος, είναι αμφίβολο αν αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί ως περιορισμός του ανταγωνισμού. Ωστόσο, εάν δεν συμβαίνει αυτό, οι μακροπρόθεσμες συμφωνίες στον τομέα της ασφάλισης επιχειρήσεων θα μπορούσαν, υπό ορισμένες συνθήκες, να προκαλούν προβλήματα ανταγωνισμού που συνδέονται με τον κίνδυνο αποκλεισμού των ασφαλιστικών αγορών για νεοεισερχόμενους φορείς. Η εκτίμηση των αποτελεσμάτων αποκλεισμού των μακροχρόνιων συμφωνιών εξαρτάται ιδίως από το σωρευτικό αποτέλεσμα που θα έχουν παρόμοια δίκτυα μακροπρόθεσμών συμβάσεων στην πρόσβαση στην αγορά. Επίσης, εξαρτάται από την αξιολόγηση άλλων παραγόντων σχετικά με το οικονομικό και νομικό πλαίσιο της συμφωνίας.

Οι παράγοντες αυτοί συνδέονται, αφενός, με τη δυνατότητα ενός νέου φορέα να διεισδύσει σε ομάδες συμβάσεων και, αφετέρου, με τους όρους βάσει των οποίων λειτουργούν οι ανταγωνιστικές δυνάμεις στη σχετική αγορά. Τέλος, είναι απαραίτητο να αξιολογηθεί ο βαθμός στον οποίο οι συμφωνίες που συνάπτονται από τους ασφαλιστές συμβάλλουν στο σωρευτικό αποτέλεσμαπου δημιουργείται από το σύνολο παρόμοιων συμβάσεων που απαντώνται στην αγορά αυτή. Η περαιτέρω έρευνα θα επιτρέψει την αξιολόγηση της πιθανότητας εμφάνισης αυτών των κινδύνων αποκλεισμού.

#Αντασφάλιση

Ένας σημαντικός αριθμός των σημαντικότερων αντασφαλιστών σε παγκόσμιο επίπεδο είναι εγκατεστημένος στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ασκούν δραστηριότητες σε διεθνή βάση δεδομένου ότι η αντασφάλιση είναι κατά κύριο λόγο διεθνής επιχειρηματική δραστηριότητα.

Η πρακτική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στον τομέα της εκτίμησης των συγκεντρώσεων είναι ότι η παροχή υπηρεσιών αντασφάλισης θα πρέπει να θεωρείται ως μια ενιαία σχετική αγορά προϊόντος που καλύπτει την παροχή αντασφάλισης για όλες τις κατηγορίες κινδύνων, δεδομένου ότι ένας αντασφαλιστής που καλύπτει κινδύνους μιας συγκεκριμένης κατηγορίας μπορεί να μεταφέρει γρήγορα και εύκολα κεφάλαια και πόρους από την κατηγορία αυτή για την κάλυψη μιας διαφορετικής κατηγορίας κινδύνου (δυνατότητα υποκατάστασης από πλευράς προσφοράς). Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι ποσοστό 91% των ασφαλιστών λαμβάνουν υπόψη τη βαθμολογική κατάταξη κατά την επιλογή των αντασφαλιστών και ότι το 95% αυτών των ασφαλιστών έχουν προσδιορίσει μια ελάχιστη βαθμολόγηση κάτω από την οποία δεν εξετάζουν το ενδεχόμενο σύναψης σύμβασης με αντασφαλιστές που δεν πληρούν αυτό το κατώφλι. Η διαπίστωση αυτή θέτει το ζήτημα της δυνατότητας υποκατάστασης από πλευράς ζήτησης των διαφόρων αντασφαλιστών και, συνεπώς, κατά πόσο οι βαθμολογήσεις μπορούν να επηρεάζουν σε συγκεκριμένες περιπτώσεις τον ορισμό της αγοράς προϊόντος. Επιπλέον, στην περίπτωση μείωσης της βαθμολόγησης ενός σημαντικού αριθμού αντασφαλιστών, προκύπτει το ερώτημα κατά πόσο οι ασφαλιστικές εταιρείες θα διατηρήσουν τις απαιτήσεις τους όσον αφορά τη βαθμολόγηση των αντασφαλιστών, δεδομένου ότι αυτό θα οδηγούσε σε μια κατάσταση στην οποία θα υπήρχε ένας πολύ περιορισμένος μόνο αριθμός αντασφαλιστών που θα ήταν σε θέση να παρέχουν κάλυψη στους περισσότερους ασφαλιστές. Η έρευνα δείχνει επίσης ότι οι

φεβρουάριος 2009 25

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 26

αφιέρωμα

επιχειρήσεις αντασφάλισης που δραστηριοποιούνται στην Ε.Ε. ενσωματώνουν τη λεγόμενη ρήτρα «βέλτιστων όρων και προϋποθέσεων» στις συμβάσεις με τους πελάτες τους, τους πρωτασφαλιστές. Η ρήτρα αυτή επιτρέπει σε έναν δεδομένο αντασφαλιστή να επωφεληθεί από τυχόν ευνοϊκότερους όρους που θα μπορούσαν να είχαν συμφωνηθεί μεταξύ του ιδίου πρωτασφαλιστή και ενός άλλου αντασφαλιστή στο πλαίσιο της ίδιας συμφωνίας αντασφάλισης. Η εν λόγω ρήτρα «βέλτιστων όρων και προϋποθέσεων» μπορεί να εμφανισθεί σε σύμβαση καθώς και σε προαιρετική αντασφάλιση. Η ρήτρα «βέλτιστων όρων και προϋποθέσεων» εναρμονίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις με βάση το ευνοϊκότερο επίπεδο για τους σχετικούς αντασφαλιστές, ανεξάρτητα από τα χαρακτηριστικά αυτών των αντασφαλιστών, εις βάρος του πρωτασφαλιστή και, εντέλει, του τελικού πελάτη του τομέα ασφάλισης επιχείρησεων. Η ρήτρα αυτή αυξάνει επίσης τη διαφάνεια των τιμών και, υπό ορισμένες συνθήκες της αγοράς, θα μπορούσε να ισοδυναμεί με περιορισμό του ανταγωνισμού. Ωστόσο, ορισμένοι από τους φορείς που απάντησαν προέβαλαν διάφορα επιχειρήματα για την αιτιολόγηση της πρακτικής αυτής.

ρόλος και αμοιβή #Διάρθρωση, των δικτύων διανομής Τα προϊόντα ασφάλισης επιχειρήσεων διανέμονται μέσω διαφόρων διαύλων, είτε άμεσα μέσω των ασφαλιστικών εταιριών είτε έμμεσα μέσω αποκλειστικών (ή συνδεδεμένων) αντιπροσώπων, πολλαπλών (ή ανεξάρτητων) αντιπροσώπων, μεσιτών, τραπεζών ή άλλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Η διάρθρωση των διαύλων διανομής διαφέρει από το ένα κράτος μέλος στο άλλο λόγω ιστορικών και πολιτιστικών λόγων, αλλά υπάρχουν επίσης διαφορές ανάλογα με τους ασφαλιστικούς κλάδους ή και τα χαρακτηριστικά των σχετικών πελατών.

#Οι μεσίτες και ο ρόλος τους

Παρόλο που πολλές ασφαλιστικές εταιρίες λειτουργούν μέσω περισσοτέρων του ενός διαύλων διανομής, η αγορά ασφαλίσεων επιχειρήσεων της Ε.Ε. εξυπηρετείται κατά κύριο λόγο από μεσίτες. Οι αποκλειστικοί αντιπρόσωποι αποτελούν το δεύτερο συνηθέστερο δίαυλο διανομής στην Ε.Ε. στους περισσότερους ασφαλιστικούς κλάδους. Ορισμένες διαρθρώσεις διανομής (π.χ. δίκτυα αποκλειστικών αντιπροσώπων) δύνανται, κάτω από ορισμένες συνθήκες, να λειτουργούν ως φραγμοί. Αντίθετα, η ύπαρξη μεσιτών μπορεί να διευκολύνει την είσοδο στην αγορά ξένων ασφαλιστών που δεν έχουν δικό τους ή επαρκώς ανεπτυγμένο δίκτυο διανομής. Σύμφωνα με την έρευνα, η πρόσβαση στην υποδομή διανομής είναι μεταξύ των σημαντικότερων παραγόντων που επηρεάζουν τις αποφάσεις των ασφαλιστών να εισέλθουν σε νέα αγορά. Ο ρόλος των μεσιτών έχει μεταβληθεί κατά τη διάρκεια της

26 insurance w*rld

τελευταίας εικοσαετίας. Εξελίχθηκε από τον παραδοσιακό ρόλο του μεσολαβητή, οι υπηρεσίες του οποίου συνδέονται με τη μεταφορά του κινδύνου από τους πελάτες στους ασφαλιστές, στο ρόλο του φορέα παροχής υπηρεσιών σε πελάτες και ασφαλιστές. Η αυξανόμενη ενοποίηση και συγκέντρωση των αγορών των ασφαλιστικών μεσιτών συνέβαλε στην αύξηση του μεγέθους και των πόρων των μεσιτών. Επιπλέον, η βελτίωση της τεχνολογίας ενθάρρυνε τους μεσίτες να προσφέρουν ένα μεγάλο φάσμα συμπληρωματικών και καινοτόμων υπηρεσιών στους πελάτες τους. Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι παρόλο που οι μεσίτες συναλλάσσονται κατά μέσο όρο με ένα μεγάλο αριθμό ασφαλιστών, εν γένει επικεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό των δραστηριοτήτων τους σε έναν πολύ μικρό αριθμό από αυτούς. Οι μεσίτες λειτουργούν τόσο ως φορείς παροχής συμβουλών στους πελάτες τους όσο και ως δίαυλοι διανομής για τους ασφαλιστές, συχνά με εξουσίες σύναψης ασφαλιστικών συμβάσεων και αρμοδιότητες δεσμευτικού χαρακτήρα. Ο διττός ρόλος τους θα μπορούσε να αποτελεί πηγή συγκρούσεων συμφερόντων μεταξύ της αντικειμενικότητας των συμβουλών που παρέχουν στους πελάτες τους και των δικών τους εμπορικών συμφερόντων. Μεταξύ των παραγόντων που προσδιορίζουν το συγκεκριμένο ασφαλιστή που προτείνεται από ένα μεσίτη στους πελάτες του, οι κυριότεροι είναι η τιμή της συναλλαγής, η οικονομική επιφάνεια του ασφαλιστή και το εύρος των καλυπτόμενων κινδύνων που διατίθεται. Η σπουδαιότητα των παραγόντων αυτών διαφέρει ελάχιστα είτε ο πελάτης είναι μεγάλη είτε μικρομεσαία επιχείρηση, σε ολόκληρη την Ε.Ε. Ωστόσο, οι μεγάλες επιχειρήσεις φαίνεται να ενημερώνονται εν γένει καλύτερα από τους μεσίτες τους από ό,τι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Παρά τις σημαντικές διαφορές

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 27

φεβρουάριος 2009 27

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 28

αφιέρωμα

μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά τον αριθμό των προσφερόμενων τιμών και των όρων των διαφόρων ασφαλιστών που λαμβάνονται υπόψη από τους μεσίτες για την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών στους πελάτες τους, ο αριθμός αυτός τείνει να αυξάνεται ανάλογαμε την πολυπλοκότητα του κινδύνου που ασφαλίζεται. Όσο μεγαλύτεροι είναι οι κίνδυνοι, τόσο καλύτερα ενημερωμένοι είναι οι πελάτες. Ο ρόλος των ανεξάρτητων διαμεσολαβητών, και ιδίως των μεσιτών, για την τόνωση του ανταγωνισμού στην ασφαλιστική αγορά θα μπορούσε να αποδυναμωθεί όχι μόνο λόγω των συγκρούσεων συμφερόντων που συνδέονται με τον προαναφερθέντα διττό ρόλο που καλούνται να διαδραματίσουν, αλλά επίσης και σε περίπτωση συγκρούσεων συμφερόντων που συνδέονται με την αμοιβή τους. Αυτές οι συγκρούσεις θα μπορούσαν να επηρεάσουν την αντικειμενικότητα των συμβουλών που παρέχονται στους πελάτες. Σε αυτό το πλαίσιο, δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή στις λεγόμενες «ενδεχόμενες προμήθειες» λόγω της έρευνας «Spitzer» που πραγματοποιήθηκε από το 2004 έως το 2005 στις ΗΠΑ και στην οποία εμπλέκονται οι μεγαλύτερες παγκοσμίως επιχειρήσεις μεσιτών ασφαλίσεων και αρκετές ασφαλιστικές εταιρίες. Οι «ενδεχόμενες προμήθειες» είναι πληρωμές που καταβάλλονται από τους ασφαλιστές στους διαμεσολαβητές, με βάση την επίτευξη συμφωνηθέντων στόχων. Συνεπώς, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν κίνητρα στους διαμεσολαβητές να κατευθύνουν λ.χ. μεγάλους όγκους εργασιών ή προσοδοφόρες δραστηριότητες σε επιλεγμένες ασφαλιστικές εταιρίες. Αυτό δεν είναι κατ' ανάγκη προς το συμφέρον των πελατών. Tα αποτελέσματα της έρευνας επιβεβαιώνουν ότι οι συμφωνίες ενδεχόμενης προμήθειας ήταν διαδεδομένες σε πολλά κράτη μέλη στο παρελθόν, και ιδίως στην Ε.Ε. των 15.

#Τα έσοδα πηγή... δεινών

Ορισμένοι διαμεσολαβητές αποκόμισαν σημαντικά έσοδα από ενδεχόμενες προμήθειες, πράγμα που υπογραμμίζει την πιθανότητα να προκύψουν συγκρούσεις συμφερόντων. Η έρευνα στις ΗΠΑ και το μεγάλο ενδιαφέρον του κοινού

28 insurance w*rld

για την υπόθεση αυτή οδήγησε ορισμένους φορείς της αγοράς να μεταβάλουν την πολιτική τους όσον αφορά τις συμφωνίες ενδεχόμενης προμήθειας, αλλά όχι αναγκαστικά να εγκαταλείψουν όλες τις σχετικές συμφωνίες. Άλλοι φορείς της αγοράς δεν μετέβαλαν τις πρακτικές τους. Η Επιτροπή σκοπεύει να εξετάσει περαιτέρω το θέμα αυτό. Όπως επιβεβαιώθηκε κατά τη διάρκεια της έρευνας από ενώσεις διαχειριστών κινδύνου, οι πελάτες των ασφαλιστών είναι ιδιαίτερα επικριτικοί όσον αφορά την έλλειψη διαφάνειας για την αμοιβή των διαμεσολαβητών. Η έρευνα δείχνει ότι οι διαμεσολαβητές σε όλη την ΕΕ δεν προσδιορίζουν αυθόρμητα στους πελάτες τους τον τρόπο με τον οποίο αμείβονται μέσω προμηθειών για τις συναπτόμενες ασφαλίσεις. Με εξαίρεση τη Δανία, τη Φινλανδία και τη Σουηδία, στα κράτη μέλη που πραγματοποιήθηκε η έρευνα, οι φορείς που απάντησαν προσδιορίζουν αυθόρμητα στους πελάτες τους τις προμήθειες που εισπράττουν μόνο σε ποσοστό 3% έως 30%. Τα αντίστοιχα στοιχεία που παρέχονται όσον αφορά την αποκάλυψη της αμοιβής μετά από σχετικό αίτημα των πελατών είναι αισθητά υψηλότερα. Ωστόσο, ενδέχεται να υπάρχουν ορισμένες αμφιβολίες όσον αφορά την αξιοπιστία των στοιχείων αυτών, δεδομένου ότι ορισμένοι φορείς που απήντησαν στην έρευνα εξήγησαν ότι οι πελάτες δεν ζητούν αυτού του είδους τις πληροφορίες.

Στην περίπτωση προμηθειών, το ασφάλιστρο που καταβάλλεται από τον ασφαλισμένο περιλαμβάνει την τιμή για την κάλυψη του κινδύνου καθώς και την τιμή των υπηρεσιών διαμεσολάβησης, δεδομένου ότι οι υπηρεσίες αυτές δεν μπορούν να διαχωριστούν. Η συνολική έλλειψη διαφάνειας ως προς την αμοιβή των διαμεσολαβητών μειώνει τα περιθώρια ανταγωνισμού ως προς τις τιμές σε σχέση με τις υπηρεσίες διαμεσολάβησης. Στην έρευνα θα εξεταστεί περαιτέρω το θέμα αυτό, και θα ζητηθούν διευκρινίσεις για τις απόψεις των πελατών ασφαλίσεων επιχειρήσεων. Η απαγόρευση έκπτωσης

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 29

ασφάλιση βιομηχανίας

προμήθειας από τους ασφαλιστές θα μπορούσε να ισοδυναμεί με πρακτική προκαθορισμένων τιμών μεταπώλησης και, συνεπώς, θα μπορούσε να συνιστά περιορισμό του ανταγωνισμού που δεν θα ενέπιπτε στην απαλλαγή κατά κατηγορία που προβλέπεται στον κανονισμό για τις κάθετες συμφωνίες και τις εναρμονισμένες πρακτικές. Η έκπτωση των προμηθειών εξακολουθεί να απαγορεύεται από το νόμο στη Γερμανία. Η Επιτροπή θα εξετάσει περαιτέρωσε ποιο βαθμό λαμβάνει χώρα έκπτωση προμηθειών και κατά πόσο υπάρχουν συμφωνίες ήπρακτικές που θα μπορούσαν να εμποδίζουν τους διαμεσολαβητές να προβαίνουν σε έκπτωση των προμηθειών σε πελάτες τους.

συνεργασία μεταξύ #Οριζόντια ασφαλιστών Η οριζόντια συνεργασία μεταξύ ασφαλιστών ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό μεταξύ των διαφόρων κρατών μελών και από τον ένα ασφαλιστικό κλάδο στον άλλο. Ορισμένες μορφές συνεργασίας εμπίπτουν στην απαλλαγή κατά κατηγορία βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ.

358/2003, που εκδόθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2003 και παύει να ισχύει στις 31 Μαρτίου 2010. Βάσει του κανονισμού αυτού παρέχεται απαλλαγή κατά κατηγορία σε συμφωνίες που αφορούν υπολογισμούς και μελέτες, τυποποιημένους ασφαλιστικούς όρους, την από κοινού κάλυψη κινδύνων και εξοπλισμούς ασφαλείας. Ειδικότερα, σύμφωνα με την έρευνα, η συνεργασία για υπολογισμούς και μελέτες, είναι σημαντική στη Γερμανία και στο Βέλγιο και όσον αφορά τους ασφαλιστικούς κλάδους των αυτοκινήτων οχημάτων, της ιδιοκτησίας/διακοπής επαγγελματικής δραστηριότητας, της περιβαλλοντικής ευθύνης, των προσωπικών ατυχημάτων/ιατρικών εξόδων και της γενικής αστικής ευθύνης. Ωστόσο, η συνεργασία του είδους αυτού φαίνεται να είναι πολύ μικρότερη σε 6 κράτη μέλη όπως η Ουγγαρία, η Δανία και η Πολωνία. Επίσης είναι πολύ πιο περιορισμένη για τους κλάδους της ευθύνης διευθυντών και στελεχών καθώς και των πιστώσεων και εγγυήσεων. Ορισμένες ενώσεις δήλωσαν στις απαντήσεις τους ότι δεν διαθέτουν πάντοτε υπολογισμούς και μελέτες σε ασφαλιστικές εταιρίες που δεν είναι μέλη τους. Ως προς τις συμφωνίες για την από κοινού θέσπιση και διανομή τυποποιημένων όρων ασφάλισης, τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι συνηθίζονται σε όλους σχεδόν τους

ασφαλιστικούς κλάδους, και κυρίως στους κλάδους ιδιοκτησίας/διακοπής επαγγελματικής δραστηριότητας και της γενικής αστικής ευθύνης. Ωστόσο, αυτή η μορφή συνεργασίας φαίνεται πολύ περιορισμένη στην Τσεχική Δημοκρατία και την Πολωνία, ενώ απαντάται οριακά μόνο στην Ισπανία, την Ελλάδα και την Ιρλανδία. Ενώ η πλειοψηφία των ενώσεων ανέφερε ότι οι τυποποιημένοι όροι ασφάλισης που εφαρμόζουν δεν είναι ούτε δεσμευτικοί ούτε συνιστώμενοι, ορισμένες άλλες δήλωσαν ότι συνιστούν τους τυποποιημένους όρους ασφάλισής τους. Μία ένωση ανέφερε μάλιστα ότι οι τυποποιημένοι όροι ασφάλισης είναι δεσμευτικοί. Ωστόσο, ορισμένες ενώσεις δεν διαθέτουν σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη τυποποιημένους όρους ασφάλισης. Στο πλαίσιο της έρευνας εξετάσθηκαν επίσης ρήτρες αναπροσαρμογής ασφαλίστρων. Οι ρήτρες αυτές αποτελούν μια ιδιαίτερη μορφή τυποποιημένων όρων ασφάλισης, οι οποίοι, στην περίπτωση συμβάσεων που συνάπτονται για διάρκεια μεγαλύτερη του ενός έτους ή στην περίπτωση παράτασης ή ανανέωσης υφιστάμενης σύμβασης, ορίζουν μια αναπροσαρμογή του ασφαλίστρου, που συνδέεται με την εφαρμογή ενός ορισμένου δείκτη. Σύμφωνα με τις απαντήσεις που δόθηκαν από τους ασφαλιστές, 28% των φορέων που απάντησαν χρησιμοποιούν ρήτρες αναπροσαρμογής ασφαλίστρων. Ωστόσο, αυτός ο μέσος όρος συγκαλύπττει το γεγονός ότι η χρήση αυτών των ρητρών διαφέρει σε μεγάλο βαθμό μεταξύ των διαφόρων ασφαλιστικών κλάδων καθώς και από ένα κράτος μέλος στο άλλο. Οι ασφαλιστές φαίνεται να χρησιμοποιούν κυρίως ρήτρες αναπροσαρμογής ασφαλίστρων που έχουν αναπτύξει οι ίδιοι. Ποσοστό ελαφρά χαμηλότερο από το ήμισυ των φορέων που απάντησαν δήλωσαν ότι χρησιμοποιούν ρήτρες αναπροσαρμογής που αναπτύχθηκαν από ενώσεις ασφαλιστών. Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από Ενώσεις Ασφαλιστών, περίπου έξι ενώσεις έχουν αναπτύξει ρήτρες αναπροσαρμογής ασφαλίστρων, κυρίως στον κλάδο της ιδιοκτησίας/διακοπής επαγγελματικής δραστηριότητας. Από τα στοιχεία που διέθεσαν ασφαλιστικές εταιρίες, οι όμιλοι συνασφάλισης (pools) που καλύπτουν το έδαφος ενός και μόνο κράτους μέλους απαντώνται αρκετά συχνά για κινδύνους ιδιοκτησίας, καθώς και για τις ασφαλίσεις γενικής αστικής ευθύνης, αυτοκινήτων οχημάτων και επαγγελματικής αποζημίωσης.

? φεβρουάριος 2009 29

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 30

αφιέρωμα

Αυτή η μορφή συνεργασίας είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στη Γερμανία, τις Κάτω Χώρες, το Βέλγιο, τη Φινλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Φαίνεται λιγότερο διαδεδομένη στην Ιταλία, τα κράτη μέλη της Βαλτικής, την Ουγγαρία, τη Σλοβενία και την Πολωνία. Οι ενώσεις ασφαλιστών φαίνεται να συμμετέχουν σε περιορισμένο μόνο βαθμό σε ομίλους συνασφάλισης. Η συμμετοχή τους αφορούσε εν γένει διάφορες πτυχές των δραστηριοτήτων ομίλων συνασφάλισης, όπως τη διαχείριση και το συντονισμό του ομίλου συνασφάλισης, τη διαχείριση των συστημάτων ανταλλαγής δεδομένων μεταξύ των μελών του ομίλου και την εκκαθάριση και τον συμψηφισμό των ασφαλίστρων και των αξιώσεων. Η συνεργασία όσον αφορά τεχνικές προδιαγραφές, κανόνες ή κώδικες πρακτικών σχετικά με εξοπλισμούς ασφαλείας δεν φαίνεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις στις πολιτικές των ασφαλιστών σε μεγάλο αριθμό κρατών μελών (Κύπρος, Δανία, Εσθονία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Λετονία, Μάλτα, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβενία και Σλοβακία). Αντίθετα, φαίνεται να διαδραματίζει σημαντικότερο ρόλο ιδίως

στην Αυστρία, το Βέλγιο, τη Γερμανία, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, τις Κάτω Χώρες, τη Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η συνεργασία αυτή φαίνεται να αφορά κυρίως τους κλάδους της ιδιοκτησίας/διακοπής της επαγγελματικής δραστηριότητας, των μεταφορών και των αυτοκινήτων οχημάτων. Φαίνεται να είναι οριακή όσον αφορά τον κλάδο της αεροπλοΐας και όλους τους κλάδους ασφάλισης.

Oι συμφωνίες διακανονισμού αξιώσεων είναι διαδεδομένες στη Γερμανία, τις Κάτω Χώρες, την Αυστρία και την Πορτογαλία όσον αφορά την ασφάλιση αυτοκινήτων οχημάτων και στη Γαλλία όσον αφορά τους κλάδους των αυτοκινήτων οχημάτων και της ιδιοκτησίας/διακοπής της επαγγελματικής δραστηριότητας. Αυτή η μορφή συνεργασίας είναι ωστόσο λιγότερο σημαντική σε μεγάλο αριθμό κρατών μελών: την Τσεχική Δημοκρατία, την Εσθονία, τη Φινλανδία, την Ουγγαρία, τη Λιθουανία, το Λουξεμβούργο, τη Μάλτα, την Πολωνία, τη Σλοβενία και τη Σλοβακία, καθώς και την Ιταλία, την Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο όσον αφορά τον κλάδο ιδιοκτησίας/διακοπής επαγγελματικής δραστηριότητας και γενικής αστικής ευθύνης. Τέλος, στο πλαίσιο της έρευνας διαπιστώθηκε ότι οι ενώσεις ασφαλιστών σπάνια χρεώνουν επιβαρύνσεις σε ασφαλιστικές επιχειρήσεις για την πρόσβασή τους σε δεδομένα για τον υπολογισμό των ασφαλίστρων. Σύμφωνα με την έρευνα, με βάση τις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των διαφόρων κρατών μελών όσον αφορά το επίπεδο της συνεργασίας μεταξύ των ασφαλιστών, θα μπορούσαν να διατυπωθούν αμφιβολίες όσον αφορά το κατά πόσο η συνεργασία αυτή είναι δικαιολογημένη και για την έκταση της απαλλαγής που χορηγείται με βάση τον ισχύοντα κανονισμό απαλλαγής κατά κατηγορία. Η δημόσια διαβούλευση σχετικά με την παρούσα ενδιάμεση έκθεση προσφέρει τη δυνατότητα για μια ανοικτή και εποικοδομητική συζήτηση σχετικά με το θέμα αυτό.

( Συμπεράσματα

Η έρευνα επέτρεψε τη δημιουργία μιας πολύ περιεκτικής βάσης δεδομένων για τα πέντε θέματα που εξετάστηκαν. Ωστόσο, λόγω της πολυπλοκότητας των ερωτηματολογίων που είχαν αποσταλεί στους διάφορους φορείς της αγοράς και των σημαντικών προσπαθειών που απαιτούσε η συγκέντρωση των στοιχείων, ιδίως για τους ασφαλιστές και τους διαμεσολαβητές μικρού ή μεσαίου μεγέθους, οι απαντήσεις δεν ήταν πάντοτε τόσο σαφείς, ακριβείς και ολοκληρωμένες όσο αναμενόταν. Συνεπώς, η Επιτροπή έχει την πρόθεση να πραγματοποιήσει ένα συμπληρωματικό στοχοθετημένο γύρο ερευνών (ερωτηματολόγια ή/και συνεντεύξεις) με διάφορους φορείς της αγοράς. Ειδικότερα, η Επιτροπή θα επικεντρώσει αυτές τις πρόσθετες έρευνες σε συγκεκριμένα θέματα που δημιουργούν προβλήματα από πλευράς ανταγωνισμού. Αυτές οι συμπληρωματικές έρευνες δεν θα συμβάλουν μόνο στη διευκρίνιση ορισμένων θεμάτων που προέκυψαν από τις μέχρι τώρα απαντήσεις, αλλά θα φωτίσουν ακόμη περισσότερο τις πτυχές της έρευνας για την ασφάλιση επιχειρήσεων που αφορούν τον ανταγωνισμό. Επιπλέον, η Επιτροπή θα μεριμνήσει για την ενεργή συμμετοχή της πλευράς των πελατών της ασφάλισης επιχειρήσεων (δηλαδή των ΜΜΕ και των μεγάλων επιχειρήσεων) μέσω των ενώσεών τους για την περαιτέρω εμβάθυνση της έρευνας, έτσι ώστε να είναι σε θέση να υποβάλει μια τελική έκθεση όπου θα διατυπώνονται ισόρροπες απόψεις για τα εξεταζόμενα ζητήματα.

)

30 insurance w*rld

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 31

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 32

συνέντευξη

Περισσότερα ασφαλιστικά προγράμματα ευέλικτα με πλήρη κάλυψη και λιγότερες εξαιρέσεις...

32 insurance w*rld

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 33

ALEXI ANDRIOTTI

| Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Αlexi Andriotti Accessories |

«Καθαρά» συμβόλαια χωρίς ψιλά γράμματα για την ασφάλιση των επιχειρήσεων

Ο

γνωστός επιχειρηματίας Alexi Andriotti μετά από πρόσκληση του iw καταθέτει την εμπειρία του σχετικά με

την ασφάλιση των επιχειρήσεων και την κάλυψη των κινδύνων, όπως επίσης και τα συμπεράσματα που αποκόμισε από τη συναλλαγή με την ασφαλιστική του εταιρία σε μια «κρίσιμη» ώρα. Παράλληλα, προτείνει

προς τους ασφαλιστές ευελιξία προγραμμάτων και ευκρινέστερα συμβόλαια.

iw? Πώς κρίνετε την παροχή υπηρεσιών - αποζημίωσης - από την ασφαλιστική σας εταιρία για τις ζημιές που έγιναν στην επιχείρησή σας; Α.Α.: Η Εταιρία μας έμεινε απόλυτα ικανοποιημένη από την ταχύτητα και το γρήγορο αποτέλεσμα καθώς και τον υψηλό επαγγελματισμό που έδειξαν οι ασφαλιστικοί σύμβουλοι. Σε διάστημα 24 ωρών, το τμήμα αποζημιώσεων και οι εμπειρογνώμονες, προχώρησαν στην καταγραφή των ζημιών που υπέστη το κατάστημα. Μέσα από ένα κλοιό δυσμενών παραγόντων μπορέσαμε και υπερπηδήσαμε τα όποια εμπόδια. iw? Η αποζημίωση ολοκληρώθηκε μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα; Α.Α.: Το κατάστημά μας υπέστη ολική καταστροφή το βράδυ της Δευτέρας, 8 Δεκεμβρίου Την Παρασκευή 12 Δεκεμβρίου ολοκληρώθηκε η διαδικασία αποζημίωσης για το σύνολο των ζημιών που προκλήθηκαν (εμπορεύματα, επίπλωση, ηλεκτρονικός εξοπλισμός). Η εξυπηρέτηση ήταν άμεση και επισπεύσανε όλες τις διαδικασίες. Πραγ-

ματικά ευχαριστήσαμε και δημοσίως όλους τους υπεύθυνους για την αποτελεσματικότητα των ενεργειών τους. iw? Η μέριμνά σας να είστε καλυμμένοι ασφαλιστικά σας βοήθησε στη συνέχιση της επιχειρηματικής σας δραστηριότητας; Α.Α.: Σαφώς και μας βοήθησε. Ήταν μία κάλυψη των αναγκών, μια οικονομική εξασφάλιση στην περίπτωση ολικής απώλειας για εμάς. Υπήρξε πολύτιμη βοήθεια κάνοντας τη ζωή μας πιο εύκολη, σ’ αυτό το πλήγμα που δεχθήκαμε. iw? Σκέπτεστε να επεκτείνετε την ασφαλιστική σας κάλυψη και σε άλλους τομείς της επιχειρηματικής ή προσωπικής σας δραστηριότητας; Α.Α.: Ναι, εφόσον τα προγράμματα μας εξασφαλίζουν πραγματικά και παράλληλα το κόστος είναι χαμηλό. Βέβαια πάντα με την προϋπόθεση πως μπορούμε να τα εντάξουμε στα πάγια έξοδά μας και στηρίζονται σε καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες. iw? Tι συμβουλεύετε άλλους επι-

χειρηματίες να πράξουν, ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικής κρίσης; Α.Α.: Μια κρίση δεν είναι πάντα κάτι φοβερό και δεν σημαίνει πάντα το τέλος. Θεωρώ πως η οικονομική κρίση σίγουρα έχει εξαπλωθεί σε όλους τους τομείς, γι’ αυτό και δημιουργούνται νέες ανάγκες και οι επιχειρήσεις θα πρέπει να στρέφονται προς την ασφάλιση. Προκειμένου όμως ν’ αντέξουμε αυτή την οικονομική κρίση, ας στηριχθούμε όλοι στο ανθρώπινο δυναμικό και συνεπώς στο ανθρώπινο κεφάλαιο που έχουμε δυνατότητα να δημιουργήσουμε. iw? Πιστεύετε ότι το κόστος ασφάλισης είναι υψηλό ή μικρό και τι θα θέλατε να προτείνετε στις ασφαλιστικές εταιρίες ώστε να καλύπτουν καλύτερα τις επιχειρήσεις; Α.Α.: Το κόστος κρίνεται ικανοποιητικό. Θα επιθυμούσαμε για την επιχείρησή μας να υπάρχουν περισσότερα προϊόντα και ευέλικτα, με πλήρη κάλυψη και στους νέους κινδύνους με λιγότερες εξαιρέσεις, προτείνοντας σύγχρονες και ευφυείς λύσεις και λιγότερα μικρά γράμματα στα συμβόλαια.

φεβρουάριος 2008 2009 33

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 34

εποπτική αρχή

Νωχελικές κινήσεις, στασιμότητα και ελλείμματα, προσπερνούν... την Εποπτική Αρχή » της Ευγενίας Τζώρτζη

Συνθήκες χαλάρωσης δημιουργήθηκαν στην ασφαλιστική αγορά, μέσα από την «απενεργοποίηση» της Επιτροπής Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης, για δύο περίπου μήνες, λόγω της λήξης της θητείας των μελών του Διοικητικού της Συμβουλίου. Η περίοδος απραξίας, επιβάρυνε το ήδη «νοσηρό» κλίμα που επικρατεί στους κόλπους της αγοράς, διογκώνοντας το πρόβλημα αξιοπιστίας, σε μια περίοδο όπου ο έλεγχος για τη φερεγγυότητα του κλάδου έπρεπε να φέρνει απτά και απαιτούμενα αποτελέσματα. Το έλλειμμα εποπτείας δείχνει έτσι να τροφοδοτεί τα ελλείμματα του κλάδου και κάθε χαμένη ημέρα, δεν είναι παρά μια χαμένη ευκαιρία για την εξυγίανση της ασφαλιστικής αγοράς.

Η θητεία του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΠΕΙΑ, έληξε στις 20 Δεκεμβρίου και πέρασαν δύο περίπου μήνες, χωρίς το αρμόδιο εποπτικό όργανο να έχει συγκροτηθεί και να λειτουργήσει για θέματα ουσίας, που σχετίζονται με την αξιοπιστία της ασφαλιστικής αγοράς και όχι θέματα διαδικαστικά ή θέματα αμοιβών. Το δίμηνο της απραξίας, δεν ήταν μια τυχαία περίοδος. Ήταν το διάστημα, όπου η αρμόδια αρχή, θα έπρεπε να είχε κορυφώσει τον εποπτικό της ρόλο, ανακοινώνοντας τα αποτελέσματα του ελέγχου στα αποθέματα του κλάδου αυτοκινήτου για το 2007! Έχοντας ήδη εισέλθει στο 2009, οι φάκελοι με τα αποτελέσματα του ελέγχου βρίσκονται στα συρτάρια του επόπτη και ενώ τα ελλείμματα των εταιριών έχουν κοινοποιηθεί στους μετόχους των εταιριών, οι πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση του προβλήματος, είναι περιορισμένες. Η φημολογία για έλλειμμα, που φθάνει τουλάχιστον τα 500 εκατ. ευρώ και το οποίο επιμερίζεται σε έναν αριθμό 20 περίπου εταιριών, είναι κοινός τόπος και αναπαράγεται από επίσημα χείλη, χωρίς όμως μέχρι στιγμής, ο εποπτικός φορέας να έχει αναλάβει το βάρος της υλοποίησης των αποτελεσμάτων που προέκυψαν μέσα από τους ελέγχους. Ο εποπτικός ρόλος δεν περιορίζεται στην ανάκληση των

34 insurance w*rld

αδειών λειτουργίας όσων εταιριών διαπιστώνεται ότι δεν καλύπτουν τα αναγκαία αποθέματα. Περιλαμβάνει επίσης την εξάντληση όλων των δυνατοτήτων για την ανασυγκρότηση των εταιριών, που έχουν προβλήματα στα αποθέματά τους, ακόμα και μέσα από διαδικασίες συνεννόησης με τις εταιρίες, που δηλώνουν πρόθυμες να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους έναντι του νόμου. Η προώθηση αυτών των λύσεων, προϋποθέτει τη λειτουργία του Διοικητικού Συμβουλίου, που είναι και το μόνο αρμόδιο, να σηκώνει το βάρος παρόμοιων αποφάσεων, που συχνά έχουν κόστος και απαιτούν τη συμφωνία των παραγόντων της αγοράς. Η αλλαγή της σύνθεσης του Διοικητικού Συμβουλίου, που ψηφίστηκε στον πρόσφατο νόμο του Υπουργείου Οικονομίας και δίνει το δικαίωμα στον Υπουργό Οικονομίας να διορίζει την πλειοψηφία του 7μελούς Διοικητικού Συμβουλίου, ενισχύει το ρόλο της δημόσιας διοίκησης. Η αποτελεσματικότητα του νέου Διοικητικού Συμβουλίου, μένει ωστόσο να αξιολογηθεί στην πράξη, στο βαθμό που η επιλογή και κυρίως η ενημέρωση των νέων μελών, εκτιμάται ότι θα απαιτήσει πρόσθετο χρόνο. Την ίδια στιγμή οι εξελίξεις στην ασφαλιστική αγορά τρέχουν με εξαιρετική ταχύτητα και δεν είναι τυχαίο ότι οι αλλαγές που δρομολογούνται, έχουν ως βάση τα κεφαλαιακά προβλήματα που έχουν διαπιστωθεί

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 35

στον κλάδο. Ήδη η Επιτροπή Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης, έχει στα χέρια της και το αίτημα για τη συγχώνευση των εταιριών Υδρόγειος και Ευρωπαϊκή Πρόνοια, αλλά και το παρόμοιο αίτημα από το χρηματοπιστωτικό όμιλο του κ. Παύλου Ψωμιάδη για την εξαγορά του 100% των εταιριών General Union και του 90% της General Trust. Ανοιχτό για τρεις περίπου μήνες είναι και το θέμα της EOS Ασφαλιστικής, η περιουσία της οποίας είναι σε δέσμευση, από τις 24 Νοεμβρίου. Οι ημερομηνίες μετρούν ήδη αντίστροφα, καθώς το αρμόδιο εποπτικό όργανο, θα πρέπει να έχει γνωμοδοτήσει θετικά ή αρνητικά στις δύο υποψήφιες συνενώσεις, εντός τριών μηνών από την υποβολή του σχετικού αιτήματος.

Το πρόβλημα, δεν εξαντλείται φυσικά στις προθεσμίες. Αφορά κυρίως το γεγονός ότι, θα πρέπει να απαντηθεί συνδυαστικά με την υποχρέωση γενναίων αυξήσεων μετοχικού κε-

φαλαίου από την πλευρά των βασικών μετόχων των εν λόγω εταιριών, προκειμένου να καλυφθεί το περιθώριο φερεγγυότητας. Την ίδια στιγμή που η κάλυψη του περιθωρίου φερεγγυότητας για τη χρήση του 2007, είναι σε πλήρη εκκρεμότητα, οι υποχρεώσεις των ασφαλιστικών εταιριών διογκώνονται μέρα με την ημέρα όλο και περισσότερο. Ήδη μετρά αντίστροφα η προθεσμία για την κάλυψη του 40% του πρόσθετου ελλείμματος, που έχει υπολογιστεί μέσα από τη νέα απόφαση για τα αποθέματα στον κλάδο γενικών ασφαλίσεων, ενώ η πτώση των τιμών σε μετοχές και ομόλογα, δημιουργεί νέες «τρύπες» στην καθαρή θέση των εταιριών. Το έλλειμμα των 500 εκατ. ευρώ, που επισήμως φαίνεται να έχει καταλογιστεί με βάση τα στοιχεία του 2007, δείχνει να ωχριά μπροστά στο πραγματικό έλλειμμα του κλάδου, που υπολογίζεται ότι είναι πολλαπλάσιο.

φεβρουάριος 2009 35

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 36

άρθρο

Οι ασφαλιστικές εταιρίες πρέπει να ρυθμίσουν την συμπεριφορά τους ώστε να διασφαλίσουν τον δεσμό εμπιστοσύνης με τους καταναλωτές.

Όχι στις εκ των υστέρων ερμηνείες... διαβά στε πρ οσεκτι τους ό κά ρ των σ ους υμβολ αίων

» γράφει ο Ευάγγελος Ζερβέας, Πρόεδρος του Συνηγόρου του Καταναλωτή

Η ασαφής ή διφορούμενη διατύπωση των όρων στα συμβόλαια οδηγεί την κρίσιμη στιγμή τις ασφαλιστικές εταιρίες σε ερμηνείες όπως «σύνηθες» ή «εύλογο» για να πληρώσουν λιγότερες αποζημιώσεις. Τότε «εύλογα» και οι καταναλωτές αμφισβητούν την αξιοπιστία των εταιριών και δυστυχώς ακρίτως μεν, αλλά ως παθόντες δε, κακοχαρακτηρίζουν τον κλάδο.

36 insurance w*rld

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 37

Μ

ου έχει δοθεί επανειλημμένα η ευκαιρία να υπογραμμίσω τον σπουδαίο κοινωνικό ρόλο του κλάδου των ιδιωτικών ασφαλίσεων, ιδιαίτερα σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από πληθώρα κινδύνων και αστάθμητων παραγόντων, σε συνδυασμό με πανθομολογούμενες ανεπάρκειες του τομέα της δημόσιας κοινωνικής και ασφαλιστικής πρόνοιας.

Την ίδια στιγμή, ο θεσμικός μου ρόλος μού επιτρέπει να έχω άμεση γνώση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές-χρήστες των ιδιωτικών ασφαλιστικών υπηρεσιών, καθώς και τις αιτίες των προβλημάτων αυτών, που όχι σπάνια προκύπτουν από ασαφείς, αόριστες ή διφορούμενες διατυπώσεις των συμβάσεων που συνάπτουν με τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις. Κατά κανόνα, τέτοιες διατυπώσεις είναι σε θέση να προκαλούν σημαντική διάσταση απόψεων ανάμεσα στους καταναλωτές και τις εταιρείες σε ό,τι αφορά το ζήτημα της ετήσιας αναπροσαρμογής των ασφαλίστρων. Στις περιπτώσεις, όμως, που επέρχεται διάσταση απόψεων, αυτή σχετίζεται κυρίως με το ζήτημα των αποζημιώσεων που πρέπει να καταβληθούν στους δικαιούχους. Σε ό,τι αφορά, ειδικότερα, το ζήτημα των αποζημιώσεων, δεν είναι τυχαία η καταλυτική συμβολή του, στην έγερση μεγάλου αριθμού καταναλωτικών διαφορών, πολλών εκ των οποίων γίνεται αποδέκτης ο Συνήγορος του Καταναλωτή, αφού αφορά το κατεξοχήν σκέλος της υλοποίησης των συμβατικών υποχρεώσεων των ασφαλιστικών εταιριών απέναντι στους ασφαλισμένους τους. Είναι αλήθεια ότι όταν έρχεται να αποζημιωθεί ο καλυπτόμενος ασφαλιστικός κίνδυνος, ο οποίος τυγχάνει να έχει πέσει «θύμα» της ασαφούς ή διφορούμενης διατύπωσης ενός ή περισσότερων συμβατικών όρων, οι εταιρίες επικαλούνται «συνήθη» ή «εύλογα» κριτήρια υπολογισμού των οφειλόμενων αποζημιώσεων για να δικαιολογήσουν την καταβολή μικρότερων χρηματικών ποσών από αυτά που αιτούνται οι ασφαλισμένοι τους, προσκομίζοντας τις ανάλογες αποδείξεις. Ενδεικτικά, μια τέτοια συνήθης περίπτωση αφορά τις αμοιβές χειρουργών-γιατρών, η κάλυψη των οποίων προβλέπεται σε

πολλά νοσοκομειακά ασφαλιστήρια συμβόλαια στο 100%. Είναι, εξάλλου, αλήθεια ότι τα εκ των υστέρων επικαλούμενα κριτήρια όχι μόνο δεν μνημονεύονται με σαφήνεια στο συμβατικό κείμενο, αλλά επιπλέον οδηγούν σε κατά κανόνα ευνοϊκότερες για την ασφαλιστική εταιρία, οικονομικές εκτιμήσεις για την κάλυψη των ασφαλισθέντων κινδύνων. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι στη χώρα μας υπάρχει επαρκής νομοθετική πρόνοια για την αποφυγή τέτοιων καταστάσεων, οι οποίες αφενός συμβάλλουν στην καλλιέργεια κλίματος ανασφάλειας και καχυποψίας του καταναλωτικού κοινού απέναντι στις ασφαλιστικές εταιρείες και αφετέρου δημιουργούν -όχι άδικα- την εντύπωση ότι αυτές λειτουργούν ως επιχειρηματικοί οργανισμοί με αποκλειστική προσήλωση στο οικονομικό κέρδος.

Ο νόμος κάνει απολύτως σαφές ότι οι υπογραφόμενες συμβάσεις, εν προκειμένω οι ασφαλιστικές, πρέπει να περιλαμβάνουν κριτήρια ειδικά, καθορισμένα και εύλογα για τον καταναλωτή, από τα οποία να προκύπτει αδιαμφισβήτητα όχι μονάχα το ετήσιο τίμημα της σύμβασης, αλλά και το ακριβές ύψος της αποζημίωσης που έχει λαμβάνειν ο ασφαλισμένος σε περίπτωση ικανοποίησης της ασφαλιστικής κάλυψης. Η εν λόγω νομοθετική πρόνοια απορρέει από την ανάγκη της πραγματικής γνώσης που πρέπει να έχουν τα αντισυμβαλλόμενα μέρη για τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματά τους, εξειδικεύοντας κατ’ ουσίαν την αρχή της καλής πίστης σε ό,τι αφορά την έκταση της πραγματικής συμβατικής δέσμευσης που αναλαμβάνουν. Εξακολουθώ να πιστεύω ότι η εφαρμογή της αρχής της καλής πίστης, η συναλλακτική διαύγεια, η εννοιολογική καθαρότητα των ασφαλιστικών συμβάσεων και η αμοιβαία ειλικρίνεια, πρέπει να θεωρούνται, πριν από καθετί άλλο, θεμελιώδη εχέγγυα για την αδιάλειπτη εμπέδωση της κοινωνικής διάστασης του ρόλου των ασφαλιστικών εταιριών και την εξασφάλιση ισχυρών δεσμών εμπιστοσύνης με τους καταναλωτές.

φεβρουάριος 2009 37

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:48 PM

Page 38

έρευνα

Η ασφάλεια πιστώσεων είναι «σωσίβιο» για τις επιχειρήσεις

Αποτελέσματα έρευνας του Ομίλου Euler Hermes για τη Διαχείριση των Πιστώσεων

Η

Πεδίο δυναμικής ανάπτυξης εργασιών διανοίγεται για τις ασφαλιστικές εταιρίες στον τομέα ασφάλισης πιστώσεων καθώς η χρηματοπιστωτική κρίση οδηγεί σε έξαρση τις καθυστερήσεις πληρωμών.

κατάσταση που επικρατεί περιγράφεται εμφανώς στα στοιχεία έρευνας που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Ομίλου Euler Hermes ανέθεσε στο Κέντρο Έρευνας Διαχείρισης Πιστώσεων (Credit Management Research Centre) του University of Leeds Business School, στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη διεξαγωγή μελέτης με θέμα την Εμπορική Πίστωση και τις Πρακτικές διαχείρισης του Πιστωτικού Κινδύνου από τις Ευρωπαϊκές Επιχειρήσεις. Από την έρευνα εξήχθη ως συμπέρασμα ότι : «Η Ασφάλιση Πιστώσεων βοηθά τις επιχειρήσεις να προστατεύσουν την τρέχουσα και μελλοντική ταμειακή ρευστότητα και καθαρή κερδοφορία τους».

Οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι η ασφάλιση πιστώσεων σήμερα θα αποδειχθεί σημαντικό εργαλείο για πλειάδα επιχειρήσεων που θα βρεθούν μπροστά στην δυσχέρεια των οφειλετών τους και δεν θα εισπράξουν τα χρήματά τους.

Η έρευνα είχε ως στόχο δύο πράγματα: να εξετάσει τη σημασία της εμπορικής πίστωσης στην Ευρώπη και τη διαφοροποίηση που επικρατεί κατά περίπτωση στις πρακτικές διαχείρισης του πιστωτικού κινδύνου από τις εταιρίες, να εκτιμήσει την επίδραση της Ασφάλισης Πιστώσεων στις επιδόσεις των επιχειρήσεων και την διαφορά μεταξύ των ασφαλισμένων επιχειρήσεων με Σύμβαση Ασφάλισης Πιστώσεων και αυτών που δεν είχαν. Στην έρευνα συμμετείχαν 2.000 επιχειρήσεις όλων των μεγεθών και κλάδων της οικονομίας, από 10 ευρωπαϊκές χώρες (Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ουγγαρία, Ιταλία, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ισπανία, Ηνωμένο Βασίλειο). Τα στοιχεία της έρευνας έχουν ως εξής: Η Καθυστέρηση Πληρωμής απειλή για τις εταιρίες To ύψος των απαιτήσεων σε όλη την Ευρώπη ανέρχεται σήμερα σε περίπου 200–300 δισ. ευρώ. Η εμπορική πίστωση αποτελεί μια συνηθισμένη πρακτική, καθώς το 83% των εταιριών πωλούν το 81-100% των προϊόντων και των υπηρεσιών τους με πίστωση. Περίπου το 80% όλων των εμπορικών συναλλαγών διενεργείται με πίστωση. Η μέση Συνολική Διάρκεια Πίστωσης για όλες τις χώρες στις οποίες διεξήχθη η έρευνα είναι σήμερα 45 ημέρες, ενώ η μέση καθυστέρηση πληρωμής (μετά τη συμφωνηθείσα ημερομηνία) ανέρχεται σε 15 ημέρες. Από τη μελέτη προκύπτει ότι το 98% του συνόλου των επιχειρήσεων έχει αντιμετωπίσει την περίπτωση της καθυστέρησης πληρωμής, ενώ το 76% των ταμειακών ροών όλων των επιχειρήσεων έχει επηρεαστεί από αυτήν.

38 insurance w*rld

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:49 PM

(

Page 39

)

Τα στοιχεία δείχνουν ότι σήμερα στην Ελλάδα χιλιάδες επιχειρήσεις βρίσκονται σε συνθήκες ομηρείας, καθώς υπόκεινται στο μαρτύριο της καθυστέρησης πληρωμών, με ολέθριες πολλές φορές συνέπειες στην λειτουργία τους.

φεβρουάριος 2009 39

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:49 PM

Page 40

έρευνα

90% διαθέτουν ειδικό τμήμα πιστωτικού κινδύνου, 62% θα σταματούσαν παραδόσεις σε αγοραστές που καθυστερούν...

Τι κάνουν σήμερα οι επιχειρήσεις για να προστατευθούν Προκειμένου να προστατεύσουν την ταμειακή τους ρευστότητα και να εξασφαλίσουν την ομαλή λειτουργία της επιχείρησης, τα πιο συνηθισμένα μέτρα που παίρνουν οι εταιρίες είναι να καθυστερούν τις δικές τους πληρωμές σε προμηθευτές (42%) και να προσφέρουν έκπτωση στους πελάτες τους για άμεση πληρωμή (32%). Το 69% των εταιριών δήλωσαν ότι θα σταματούσαν τις παραδόσεις σε αγοραστές που καθυστερούν τις πληρωμές. Παράλληλα, οι εταιρίες οργανώνονται εφαρμόζοντας γραπτή πιστωτική πολιτική (42%) και γραπτές συμφωνίες συνεργασίας πριν από την πώληση (76%). Περίπου 90% των εταιριών διαθέτουν ειδικό τμήμα διαχείρισης του πιστωτικού κινδύνου. Παρ’όλα αυτά, κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους, πάνω από 80% των εταιριών που περιλαμβάνονται στην έρευνα ανέθεσαν σε εξωτερικούς συνεργάτες την είσπραξη απαιτήσεων.

Σύμφωνα με τις απαντήσεις, η αναποτελεσματική λειτουργία του εσωτερικού τμήματος διαχείρισης πιστωτικού κινδύνου των επιχειρήσεων είναι η δεύτερη βασικότερη αιτία της καθυστέρησης πληρωμής, μετά από την εμπορική διαφωνία. Τα οφέλη για τις επιχειρήσεις με Σύμβαση Ασφάλισης Πιστώσεων Με αυτή την πρώτη Ευρωπαϊκή μελέτη για τη διαχείριση των Πιστώσεων, το Ερευνητικό Κέντρο CMRC παρουσίασε τεκμηριωμένα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι μεταξύ όλων των μέτρων διαχείρισης του πιστωτικού κινδύνου και των απαιτήσεων, η Ασφάλιση Πιστώσεων βοηθά πιο αποτελεσματικά τις εταιρίες να προστατεύσουν την υφιστάμενη και μελλοντική ταμειακή ρευστότητα και καθαρή κερδοφορία τους.

40 insurance w*rld

INS_p01-41:Layout 1

2/24/09

8:49 PM

Page 41

διαχείριση πιστώσεων

Οι ασφαλισμένες εταιρίες με Σύμβαση Ασφάλισης Πιστώσεων εξασφαλίζουν βελτιωμένες σχέσεις με Προμηθευτές, Τράπεζες και Πελάτες # Ευνοϊκότεροι όροι πληρωμής από τους προμηθευτές και βελτιωμένες σχέσεις συνεργασίας 90% των ασφαλισμένων επιχειρήσεων δηλώνουν ότι οι προμηθευτές τους είναι πρόθυμοι να τους παραχωρήσουν πίστωση, έναντι του 73% των μη ασφαλισμένων 69% των ασφαλισμένων επιχειρήσεων απολαμβάνουν πολύ ευνοϊκότερους όρους πίστωσης από τους προμηθευτές τους Οι ασφαλισμένες επιχειρήσεις επιτυγχάνουν μεγαλύτερη διάρκεια πίστωσης από τους προμηθευτές τους, 50 ημέρες, έναντι 41 των μη ασφαλισμένων Οι ασφαλισμένες επιχειρήσεις επιτυγχάνουν μεγαλύτερο ποσοστό έκπτωσης από τους προμηθευτές τους λόγω έγκαιρης πληρωμής, 3,4% έναντι 2,5% των μη ασφαλισμένων # Καλύτερη χρηματοδότηση και βελτίωση των σχέσεων με το τραπεζικό σύστημα 50% των ασφαλισμένων επιχειρήσεων έχουν βελτιώσει τα οικονομικά τους μεγέθη τα τελευταία 5 έτη, χάρη στην καλύτερη χρηματοδότηση, έναντι του 44% των μη ασφαλισμένων 49% των ασφαλισμένων επιχειρήσεων έχουν δανειοδοτηθεί το τελευταίο έτος, έναντι του 34% των μη ασφαλισμένων 24% των ασφαλισμένων επιχειρήσεων έχουν συνάψει σχέσεις συνεργασίας με εταιρίες Factoring, έναντι του 5% των μη ασφαλισμένων Το μέσο επιτόκιο δανεισμού είναι μικρότερο για τις ασφαλισμένες επιχειρήσεις, έναντι των μη ασφαλισμένων. # Οι ασφαλισμένες επιχειρήσεις βελτιώνουν και προωθούν τη συνεργασία τους με τους πελάτες Το 84% των ασφαλισμένων επιχειρήσεων θεωρούν σημαντικό να βελ-

τιώσουν τη συνεργασία με τους πελάτες τους, έναντι του 79% των ανασφάλιστων Οι επιχειρήσεις με Σύμβαση Ασφάλισης Πιστώσεων επιτυγχάνουν περισσότερες επαναλαμβανόμενες πωλήσεις σε ποσοστό 73%, έναντι του 67% των μη ασφαλισμένων Η οικονομική τους ευρωστία τις καθιστά περισσότερο ευέλικτες Κατά μέσο όρο, οι ασφαλισμένες επιχειρήσεις έχουν επεκτείνει την εξαγωγική τους δραστηριότητα σε 6 χώρες, εν αντιθέσει με τις μη ασφαλισμένες που εξάγουν σε 3 μόνο χώρες. Διευκολύνεται η πρόσβαση των ασφαλισμένων επιχειρήσεων σε νέες αγορές Το ποσοστό των εξαγωγών επί των πωλήσεων ανέρχεται σε 30% για τις ασφαλισμένες επιχειρήσεις, έναντι του 24% για τις ανασφάλιστες Οι ασφαλισμένες επιχειρήσεις παρέχουν πίστωση στο 69% των πελατών τους, ενώ οι ανασφάλιστες μόνο στο 51%. Συνεπώς, οι ασφαλισμένες επιχειρήσεις αυξάνουν την ανταγωνιστικότητά τους Οι ασφαλισμένες επιχειρήσεις δέχονται ετησίως κατά μέσο όρο 1.416 αιτήματα για χορήγηση πιστωτικού ορίου από πελάτες, έναντι 656 αιτημάτων που δέχονται οι ανασφάλιστες και αποδέχονται κατά μέσο όρο 81% των αιτημάτων, έναντι 72% για τις ανασφάλιστες Οι ασφαλισμένες επιχειρήσεις έχουν 64% πιθανότητα να προσφέρουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες, ενώ οι μη ασφαλισμένες 57% Το θετικό οικονομικό αποτέλεσμα για τις ασφαλισμένες επιχειρήσεις απορρέει από: Την αύξηση των επικερδών πωλήσεων Την αύξηση των επαναλαμβανόμενων πωλήσεων Τη μείωση της αναγκαιότητας πιστοληπτικού ελέγχου Τη μείωση των διαφωνιών και συγκρούσεων με τους πελάτες Την εμπρόθεσμη είσπραξη απαιτήσεων

Το χαμηλό κίνδυνο επισφαλειών Το χαμηλό συνολικό κόστος διαχείρισης του πιστωτικού κινδύνου και της διαχείρισης απαιτήσεων Τα συνολικά λειτουργικά έξοδα για τη διαχείριση του πιστωτικού κινδύνου και των απαιτήσεων ανέρχονται σε 0,56% επί των συνολικών πωλήσεων ετησίως για τις ασφαλισμένες επιχειρήσεις, έναντι 1,94% για τις ανασφάλιστες. Κατά συνέπεια, 1,38% του συνολικού ετήσιου κύκλου εργασιών θα ήταν δυνατόν να εξοικονομηθεί από την ύπαρξη Σύμβασης Ασφάλισης Πιστώσεων Οι επισφαλείς απαιτήσεις, σαν ποσοστό επί των πωλήσεων, ανέρχονται σε 0,38% για τις ασφαλισμένες επιχειρήσεις, έναντι ποσοστού 0,74% για τις ανασφάλιστες, υπάρχει δηλαδή σημαντική μείωση σε ποσοστό 0,36% επί των πωλήσεων Η μέση δαπάνη για την αγορά πληροφοριών, σαν ποσοστό επί των πωλήσεων, ανέρχεται σε 0,25% για τις ασφαλισμένες επιχειρήσεις, έναντι 0,49% για τις ανασφάλιστες, υπάρχει δηλαδή σημαντική μείωση σε ποσοστό 0,24% επί των πωλήσεων Το μέσο επιτόκιο δανεισμού είναι κατά μέσο όρο 3,51% για τις ασφαλισμένες επιχειρήσεις, έναντι του 3,95% για τις μη ασφαλισμένες Τα συνολικά οφέλη που προκύπτουν από την Ασφάλιση Πιστώσεων είναι: Εξαιρετική πληροφόρηση για τον Πιστωτικό Κίνδυνο και την Αγορά Καλύτερες σχέσεις συνεργασίας με τους Πελάτες Λειτουργική Σταθερότητα μέσα από τις βελτιωμένες σχέσεις με τους Προμηθευτές Ευκολότερη πρόσβαση σε άμεση χρηματοδότηση από το Τραπεζικό Σύστημα - Ευνοϊκότεροι Όροι Χρηματοδότησης Δυναμική Εμπορική Πολιτική και Ασφαλής Ανάπτυξη Οικονομικό Αποτέλεσμα .

φεβρουάριος 2009 41

INS_p42-55:Layout 1

2/24/09

8:38 PM

Page 42

η στήλη του ειδικού

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΥΝΕΤΑΙΡΩΝ «Αλεξίπτωτο» την ώρα της πτώσης

» γράφει ο

Νίκος Κεχαγιάογλου

Ο

αριθμός των συνεταιριστικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα, όλων των νομικών μορφών, είναι αξιοσημείωτα μεγάλος. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων οι συνέταιροι εργάζονται μαζί για την επίτευξη των στόχων της επιχείρησης. Μερικές φορές οι συνέταιροι είναι εικονικοί και έχουν χρησιμοποιηθεί για να εξυπηρετήσουν άλλα συμφέροντα όπως φορολογική αποφυγή, κληρονομικές τακτοποιήσεις, ένταξη σε ασφαλιστικά ταμεία κλπ. Εφόσον η επιχείρηση λειτουργεί κανονικά, οι εταίροι της είναι αλληλοεξαρτώμενοι και το ποσοστό συνεισφοράς τους είναι απολύτως απαραίτητο για να επιτευχθεί το προσδοκώμενο αποτέλεσμα. Η δημιουργία μιας εταιρίας μεταξύ συνεταίρων εξυπηρετεί δύο βασικές σκοπιμότητες: Κοινούς επαγγελματικούς στόχους και οράματα & οικονομική και ψυχολογική αμοιβαιότητα.

42 insurance w*rld

>

INS_p42-55:Layout 1

2/24/09

8:39 PM

Page 43

φεβρουάριος 2009 43

INS_p42-55:Layout 1

2/24/09

8:39 PM

Page 44

η στήλη του ειδικού

Οι επαγγελματικοί στόχοι και επιδιώξεις, τα οράματα και οι προσδοκίες, έχουν γίνει αποδεκτά από τους συνεταίρους, οι οποίοι αποφασίζουν να δημιουργήσουν μια οικονομική οντότητα η οποία θα εισέλθει στον ανταγωνισμό με συγκεκριμένο σχεδιασμό, στόχους και στρατηγική. Οι ρόλοι είναι μοιρασμένοι και διακριτοί και η αλληλεπίδραση απαραίτητη για την εύρυθμη λειτουργικότητα του οργανισμού. Οι προσλήψεις και οι απολύσεις συναποφασίζονται, η στρατηγική συνυπογράφεται και το brand name της επιχείρησης είναι προέκταση των προσώπων/προσωπικοτήτων που απαρτίζουν τον συνεταιρισμό. Παράλληλα δεν νοείται συνεταιρισμός χωρίς την αίσθηση της ασφάλειας που ποικιλοτρόπως δημιουργείται εξαιτίας αυτού. Η ασφάλεια αυτή προέρχεται κυρίως από την εμπιστοσύνη που απολαμβάνουν τα μέλη του μεταξύ τους και την οικονομική αλληλεξάρτηση. Κανείς λογικός άνθρωπος δεν θα διακύβευε τα οικονομικά του συμφέροντα συνεργαζόμενος με κάποιον που δεν θα κέρδιζε την εμπιστοσύνη του. Συγχρόνως η ψυχολογική αλληλεπίδραση που δημιουργείται και αναπτύσσεται μεταξύ των εταίρων διαχρονικά, ενισχύει τα θεμέλια του οργανισμού, ενώ ταυτόχρονα κάνει πιο δυνατές και στέρεες τις διαπροσωπικές τους σχέσεις.

εύρωστη και δυναμική. Ο μεσαίος αδελφός πέθανε από ανακοπή στα 41 του χρόνια. Μετά από μερικούς μήνες η νόμιμη κληρονόμος του, η σύζυγος, διεκδίκησε πολύ δυναμικά την είσοδό της στην επιχείρηση, μαζί μάλιστα με τον καινούριο της σύντροφο. Επακολούθησαν ομηρικές μάχες και διενέξεις ως την φυσική αυτοκαταστροφή της εταιρίας ακριβώς 2 χρόνια μετά τον θάνατο του αδελφού… Οι συνέπειες από την απώλεια ενός συνεταίρου ή μετόχου πλήττουν: την ίδια την εταιρία, τους επιζώντες ιδιοκτήτες και τους φυσικούς κληρονόμους του. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Σε επιχειρήσεις με στενό ιδιοκτησιακό καθεστώς όπως οι ελληνικές, η διοίκηση και η ιδιοκτησία είναι συνήθως ταυτόσημες έννοιες. Οπότε μια απώλεια μπορεί να προκαλέσει σοβαρότατες δυσλειτουργίες στην λειτουργία της επιχείρησης. Το μέγεθος των συνεπειών εξαρτάται από το πόσο σημαντικό ήταν το πρόσωπο αυτό για την κερδοφορία της επιχείρησης. Επιπροσθέτως θα προκληθούν νομοτελειακά διαφορές μεταξύ των επιζώντων συνεταίρων, των κληρονόμων και άλλων στελεχών για την αναπλήρωση του κενού που προκλήθηκε.

Τα οράματα, οι κοινές επιδιώξεις, η φιλία, η ομοιογένεια, τα σχέδια για το μέλλον, το αυριανό σημαντικό ραντεβού ακυρώνονται δια παντός. Ένα δυσάρεστο αλλά αναπόφευκτο συμβάν που δυστυχώς δεν εμφανίζεται πάντα την ώρα που «πρέπει»... ΞΑΦΝΙΚΑ ΕΝΑ ΠΡΩΙ… Ξαφνικά ένα πρωί όλα τα ανωτέρω ανατρέπονται οριστικά. Τα οράματα, οι κοινές επιδιώξεις, η φιλία, η ομοιογένεια, τα σχέδια για το μέλλον, το αυριανό σημαντικό ραντεβού ακυρώνονται δια παντός. Ένα δυσάρεστο αλλά αναπόφευκτο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης είναι και η θνητότητα. Δυστυχώς δεν εμφανίζεται πάντα την ώρα που «πρέπει». Καθένας έχει τα δικά του όρια και τις προδιαγραφές. Ο θάνατος όμως εκτός από τις συναισθηματικές και ψυχολογικές του επιπτώσεις, αφήνει πίσω του τεράστια οικονομική αιμορραγία, ενώ προβλήματα που κανένας δεν είχε διανοηθεί τώρα εμφανίζονται. Η πιθανότητα να συμβεί απώλεια ενός συνεταίρου κατά τη διάρκεια του εργασιακού/παραγωγικού βίου είναι εξαιρετικά μεγάλη. Ο πίνακας (1) στη σελίδα 47 εμφανίζει την στατιστική πιθανότητα απώλειας ενός στελέχους ως την ηλικία των 65 ετών. Αν υπάρχουν δύο συνέταιροι 35 ετών, η πιθανότητα θανάτου ενός εκ των δύο είναι 47%, ενώ αν είναι τρείς η πιθανότητα είναι 61%. Δεν αποτελεί ατυχία λοιπόν αν συμβεί κάτι. Αποτελεί τύχη αν δε συμβεί! ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΕΝΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΟΥ Σε μια προσωπική μου περίπτωση, 3 αδέλφια είχαν μια αντιπροσωπεία ηλεκτρονικών συστημάτων ασφαλείας, ιδιαίτερα

44 insurance w*rld

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΠΙΖΩΝΤΕΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΟΥΣ Οι επιζώντες συνέταιροι έχουν ξεκάθαρο συμφέρον να συνεχίσουν την λειτουργία της επιχείρησης. Αυτό όμως μπορεί να έρθει σε σύγκρουση με τον εκτελεστή της διαθήκης ή τους κληρονόμους. Ο μεν θα βιάζεται να πληρώσει τους φόρους και τις δαπάνες τακτοποίησης της κληρονομιάς, οι δε θα πιέζονται για άμεσο εισόδημα, με αποτέλεσμα να ζητήσουν ρευστό από την επιχείρηση. Οι συνέταιροι όμως θα θέλουν να επανεπενδύσουν τυχόν κέρδη και να συνεχίσουν απρόσκοπτοι το έργο τους. Ασχέτως αν οι κληρονόμοι και ο εκτελεστής δεν έχουν την βούληση να βλάψουν την εταιρία, εντούτοις το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: Η ζωή της επιχείρησης αρχίζει να γίνεται πολύ δύσκολη… Ο αποθανών συνέταιρος μπορεί να είναι μέτοχος πλειοψηφίας ή μειοψηφίας. Αν είναι μέτοχος πλειοψηφίας, ο εκτελεστής ή η οικογένεια που ελέγχει τώρα την εταιρία, μπορεί να εκλέξει νέο διοικητικό συμβούλιο, να διορίσει νέα στελέχη και να αναδιοργανώσει την εταιρία προς όφελος των κληρονόμων. Οι παλιοί συνέταιροι μειοψηφίας θα υποχρεωθούν είτε να ακολουθήσουν αυτές τις εντολές είτε να παραιτηθούν. Υπάρχει η πιθανότητα το νέο ΔΣ να αποφασίσει τη διανομή μερίσμα-

INS_p42-55:Layout 1

2/24/09

8:39 PM

Page 45

ασφάλεια συνεταίρων

τος, ακόμα κι αν χρειαστεί αυτό να χρηματοδοτηθεί εν μέρει από μια μείωση αμοιβών των επιζώντων συνεταίρων. Σε ένα άλλο σενάριο οι κληρονόμοι μπορεί να θελήσουν να πουλήσουν τα μερίδιά τους στους επιζώντες. Αυτοί όμως θα έχουν μετρητά; Το τίμημα θα είναι δίκαιο; Αν οι κληρονόμοι στραφούν σε τρίτους για την πώληση των μεριδίων τους αυτό θα ικανοποιήσει τους επιζώντες συνεταίρους; Αν είναι μέτοχος μειοψηφίας, οι συνέταιροι που έχουν την πλειοψηφία θα συνεχίσουν να ελέγχουν την εταιρία και οι δουλειές τους φαινομενικά δε θα απειληθούν. Πρέπει όμως να εξετάσουμε σοβαρά κάποιες περιπτώσεις: Αν ο αποθανών συνέταιρος βρισκόταν τοποθετημένος σε κάποια θέση στρατηγικής σημασίας για την επιχείρηση, τότε η απώλεια των δεξιοτήτων του μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις για την ομαλή λειτουργία της επιχείρησης, καθώς και στον κύκλο επιρροής που είχε στους πελάτες της. Από την άλλη πλευρά οι κληρονόμοι του μειοψηφούντος μετόχου έχουν κάποια νόμιμα δικαιώματα, όπως δικαίωμα ψήφου στις συνελεύσεις, λήψη πληροφοριών σχετικά με τα οικονομικά στοιχεία, τα πελατολόγια, τις στρατηγικές της επιχείρησης κλπ και φυσικά το «δικαίωμα» να κάνουν δύσκολη την ζωή των υπολοίπων εφόσον το θελήσουν.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΥΣ Η οικογένεια του θανόντος έχει αμεσότατη ανάγκη το εισόδημα που έφερνε ως τώρα στο σπίτι, για να καλυφθούν οι άμεσες υποχρεώσεις. Η εξάρτηση από αυτό το εισόδημα είναι δεδομένη. Οι δαπάνες εξαιτίας του θανάτου ίσως είναι ανυπόφορες. Η νέα κατάσταση είναι ζοφερή αφού τώρα οι κληρονόμοι θα υποστούν: Την απώλεια μισθού του θανόντος Την απώλεια μερισμάτων. Οι επιζώντες συνέταιροι δεν έχουν καμία διάθεση να προσφέρουν μερίσματα σε τρίτους την στιγμή που αυτοί κάνουν όλες τις δουλειές και αναλαμβάνουν τις ευθύνες της επιχείρησης. Οι εταιρίες με στενό ιδιοκτησιακό καθεστώς πολύ σπάνια πληρώνουν μερίσματα, αφού οι μέτοχοι ψηφίζουν αυξήσεις μισθών στον εαυτό τους για την ιδιότητά τους σαν υπάλληλοι. Οπότε οι μετοχές που θα έχουν στην κατοχή τους οι κληρονόμοι δε θα έχουν καμιά αξία εκτός αν μπορέσουν να τις πουλήσουν. Είναι ξεκάθαρο ότι ο θάνατος ενός συνεταίρου μπορεί να δημιουργήσει σοβαρότατα προβλήματα ακόμα και για την ίδια την επιβίωση της επιχείρησης. ΟΙ ΛΥΣΕΙΣ Υπάρχουν μερικές διαθέσιμες λύσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν: Ρευστοποίηση της επιχείρησης Πώληση της εταιρίας εν λειτουργία Οι κληρονόμοι να γίνουν ενεργοί υπάλληλοι Οι κληρονόμοι να πουλήσουν το μερίδιό τους σε τρίτο Οι κληρονόμοι να πουλήσουν το μερίδιό τους στους επιζήσαντες συνεταίρους ΡΕΥΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Σε μερικές περιπτώσεις είναι η καλύτερη επιλογή: Όταν ο αποθανών ήταν η μόνη πλουτοπαραγωγική πηγή εσόδων της επιχείρησης και οι ικανότητές του ήταν ο ακρογωνιαίος λίθος για την λειτουργία της Όταν οι επιζώντες συνέταιροι δεν ενδιαφέρονται να αγοράσουν το μερίδιο του θανόντος Όταν δεν υπάρχει βιώσιμη διοίκηση από τους κληρονόμους

Η συμβατική σχέση εμπιστοσύνης που υπάρχει μεταξύ των συνεταίρων μπορεί να θεωρηθεί ότι παραβιάστηκε από την πλειοψηφία ασχέτως αν αυτό έγινε με διαφορετική πρόθεση ή από κακή επιχειρηματική κρίση. Τα δικαστήρια φροντίζουν με ιδιαίτερη συμπόνια τους μειοψηφούντες και τους κληρονόμους και τους προστατεύουν όπως κάθε αδύναμο πολίτη.

ΠΩΛΗΣΗ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Ίσως η πώληση της εταιρίας εν λειτουργία να αποφέρει ένα καλύτερο τίμημα για τους συνεταίρους και τους κληρονόμους απ’ ότι η ρευστοποίηση. Όμως οι συνθήκες διαπραγμάτευσης δεν θα είναι ιδανικές. Ο ενδιαφερόμενος πιθανόν θα είναι ανταγωνιστής ο οποίος φυσικά θα θελήσει να εκμεταλλευτεί την δύσκολη θέση στην οποία περιήλθε η επιχείρηση μετά την αποβίωση ενός συνεταίρου. >

INS_p42-55:Layout 1

2/24/09

8:39 PM

Page 46

η στήλη του ειδικού

ΟΙ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΙ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΕΝΕΡΓΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ Αυτή η επιλογή είναι ιδιαίτερα ελκυστική για αυτούς που πιστεύουν ότι η εταιρία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται στο μέλλον. Μπορεί η σύζυγος ή τα παιδιά του θανόντος να έχουν εξαιρετικό ταλέντο στη διοίκηση ή άλλα ιδιαίτερα προσόντα που θα βοηθήσουν στην ανάπτυξή της. Δυστυχώς αυτό δε συμβαίνει συχνά. Συνήθως οι κληρονόμοι είναι χωρίς εμπειρία και ανίκανοι να φέρουν σε πέρας δύσκολες και υπεύθυνες εργασίες. Αυτό προκαλεί δυσαρέσκεια στους υπόλοιπους συνεταίρους οι οποίοι δουλεύουν για να πληρώνουν τους άλλους. Ακόμα χειρότερα, η ανθρώπινη χημεία που υπήρχε με τον θανόντα δεν μπορεί να ανακτηθεί με κανέναν τρόπο. Αν οι κληρονόμοι έχουν την πλειοψηφία, οι επιζώντες θα υποφέρουν και θα αναζητήσουν άλλες επαγγελματικές διεξόδους. Αν έχουν την μειοψηφία, δεν θα έχουν μια πηγή εισοδήματος στην οποία θα μπορούν να βασιστούν αφού θα εξαρτώνται από αποφάσεις στις οποίες δεν μπορούν να παρέμβουν. ΟΙ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΙ ΠΩΛΟΥΝ ΤΟ ΜΕΡΙΔΙΟ ΤΟΥΣ ΣΕ ΤΡΙΤΟ Οι κληρονόμοι είτε γιατί αδυνατούν να συμμετάσχουν στην επιχείρηση, είτε γιατί προβλέπουν το αδιέξοδο συμμετοχής σε μια συνεταιρική επιχείρηση, είτε γιατί έχουν άμεση ανάγκη ρευστών, αποφασίζουν την πώληση των μεριδίων τους σε τρίτο. Προτεραιότητα έχουν οι επιζήσαντες συνέταιροι οι οποίοι όμως μπορεί να αδυνατούν να πληρώσουν το τίμημα. Τότε θα στραφούν σε κάποιο ανταγωνιστή. Η τιμή πώλησης ασφαλώς δε θα είναι η καλύτερη δυνατή. Το τίμημα μπορεί να είναι πολύ μικρό και η πληρωμή του να γίνει σε πολλές δόσεις. Οι επιζώντες εταίροι θα βρεθούν στην εξαιρετικά δυσάρεστη θέση είτε να ανεχθούν την διοίκηση ενός ανταγωνιστή - αν είναι μειοψηφούντες - είτε τις αρνητικές επιρροές και την εκνευριστική στάση ενός συνεταίρου μειοψηφίας. ΟΙ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΙ ΠΩΛΟΥΝ ΣΤΟΥΣ ΕΠΙΖΩΝΤΕΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΟΥΣ Όπως και με την πώληση σε τρίτους, ανακύπτουν και σε αυτή την περίπτωση ορισμένα προβλήματα. Το πρώτο πρόβλημα είναι η συμφωνία επί της τιμής. Η οικογένεια του απολεσθέντος ζητάει αποτίμηση της επιχείρησης σύμφωνα με το εισόδημα που λάμβανε από αυτήν, παραβλέποντας το γεγονός ότι αυτό το εισόδημα ήταν ο μισθός του εκλιπόντα. Έτσι οι επιζώντες δεν είναι πρόθυμοι να αποδεχτούν μια τέτοια συμφωνία. Οι επιζώντες αν έχουν την πλειοψηφία μπορούν αρνηθούν να πληρώσουν ακόμα και μια λογική τιμή, ενώ αν έχουν την μειοψηφία μπορεί να εξαναγκαστούν σε παραίτηση. Το δεύτερο πρόβλημα είναι η χρηματοδότηση. Ακόμα και αν το τίμημα συμφωνηθεί, τα χρήματα που θα βρεθούν; Ακόμα και αν η εταιρία έχει σημαντικά περιουσιακά στοιχεία

46 insurance w*rld

είναι πολύ δύσκολο αυτά να μετατραπούν σε χρήμα. Ακόμα και αν προέλθουν από δάνειο, αυτό θα γίνει ένα τεράστιο φορτίο στους επιζώντες, άκρως ανασταλτικό για την πρόοδο της επιχείρησης. Τέλος, ακόμα κι αν συμφωνηθεί πληρωμή των μεριδίων με δόσεις, τότε μπαίνουν και οι δύο εταίροι σε καθεστώς ομηρείας: οι μεν επιζώντες θα έχουν ένα τεράστιο οικονομικό φορτίο να υποφέρουν κάτι που θα αφαιρέσει ιπποδύναμη καθαρών σκέψεων για αποφάσεις ανάπτυξης της επιχείρησης, οι δε κληρονόμοι θα εξαρτώνται από την μελλοντική επιτυχία της επιχείρησης και την ικανότητα των εναπομεινάντων συνεταίρων. Η ΠΙΟ ΚΑΘΑΡΗ ΚΑΙ ΞΑΣΤΕΡΗ ΛΥΣΗ… Νομίζω ότι όλοι ανεξαιρέτως θα παραδεχτούν πως το καλύτερο δυνατό σενάριο θα είναι να δημιουργηθούν ξαφνικά χρήματα την ώρα που πρέπει, τα χρήματα αυτά να είναι όσα ακριβώς ζητάνε οι κληρονόμοι του θανόντος, οι επιζώντες συνέταιροι να τους τα δώσουν χωρίς κανένα ενδοιασμό, παίρνοντας σαν αντάλλαγμα το μερίδιο του πρώην συνεργάτη τους και ελέγχοντας πλήρως την επιχείρηση από εδώ και στο εξής… Η πιο καθαρή και ξάστερη λύση σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο

Η πιό καθαρή και ξάστερη λύση είναι η προσυμφωνημένη αγοραπωλησία εταιρικών μεριδίων μεταξύ συνεταίρων μέσω ασφαλιστηρίου συμβολαίου ζωής... αποτελεί η προσυμφωνημένη αγοραπωλησία εταιρικών μεριδίων μεταξύ συνεταίρων μέσω ασφαλιστηρίου συμβολαίου ζωής. Οι εταίροι εν καιρώ ειρήνης κάθονται σε ένα τραπέζι και συζητώντας ήρεμα και όμορφα όπως αυτοί ξέρουν, αποτιμούν με δικά τους υποκειμενικά κριτήρια την αξία της επιχείρησής τους. Σε αυτή την μεθοδολογία αποτίμησης περιλαμβάνονται στοιχεία που από λίγο ως καθόλου δε θα τα περιλάμβανε στην αποτίμησή του οποιοσδήποτε υποψήφιος αγοραστής όπως αέρας, φήμη, προοπτικές, επαγγελματικά μυστικά, λοιπά εν εξελίξει project. Η τιμή της επιχείρησης με αυτή τη μέθοδο αποτίμησης είναι η τελειότερη. Όλοι συμφωνούν και συνυπογράφουν. Εν συνεχεία συνάπτουν από ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο ζωής με ασφαλισμένο κεφάλαιο το ποσό που αντιστοιχεί στην αξία του μεριδίου του καθενός. Εφόσον συμβεί ο θάνατος, τότε η ασφαλιστική εταιρία πληρώνει το ασφαλισμένο κεφάλαιο στους δικαιούχους και αυτοί με τη σειρά τους έχουν την υποχρέωση να μεταβιβάσουν τα μερίδιά τους στους επιζήσαντες συνεταίρους.

INS_p42-55:Layout 1

2/24/09

8:39 PM

Page 47

ασφάλεια συνεταίρων

ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ ΑΠΛΟ; Θα ήταν απλούστατο αν το Υπουργείο Οικονομικών αντιλαμβανόταν πόσο σπουδαία υπηρεσία θα προσέφερε στην οικονομία και στην κοινωνία εξασφαλίζοντας την επιβίωση των επιχειρήσεων μετά τον θάνατο ενός φυσικού προσώπου. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το φορολογικό αντικίνητρο: Τα ασφάλιστρα δεν εκπίπτουν από τις δαπάνες των επιχειρήσεων, ενώ το ασφάλισμα (η αποζημίωση λόγω θανάτου) θα θεωρηθεί έσοδο της επιχείρησης και θα αυξήσει τα κέρδη και κατά συνέπεια τη φορολόγησή της. Από την άλλη πλευρά αν δικαιούχος του ασφαλίσματος θα είναι ο επιζών συνέταιρος η φορολόγηση θα είναι ακόμα μεγαλύτερη. Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ Ο μόνος τρόπος να λυθεί αυτό το πρόβλημα είναι η οδός της δημιουργικής και νόμιμης φοροαποφυγής: Οι συνέταιροι αφού αποφασίσουν σχετικά με το ποσόν που αντιστοιχεί στον κάθε έναν από την αξία της επιχείρησης, ασφαλίζονται ξεχωριστά για τα ποσά αυτά. Παράλληλα μεταβιβάζουν τα μερίδιά τους στους συνεταίρους τους με συμβολαιογραφική πράξη «Δωρεά εξαιτίας θανάτου».Δικαιούχοι του ασφαλίσματος θα είναι οι κληρονόμοι πρώτου βαθμού συγγενείας (σύζυγος και παιδιά). Αυτό σημαίνει σχεδόν μηδενική φορολόγηση του ασφαλισμένου κεφαλαίου. Τα μερίδια του αποθανόντος μοιράζονται στους επιζώντες συνεταίρους. Η επιχείρηση συνεχίζει να λειτουργεί απρόσκοπτη και όλοι είναι ευτυχισμένοι. Οι συνέταιροι δεν θα έχουν κανέναν άλλο να ελέγχει τις κινήσεις τους, ενώ η οικογένεια του θανόντος έχει πάρει το ποσόν που είναι απολύτως δίκαιο σύμφωνα με την τρέχουσα αποτίμηση της επιχείρησης.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το φορολογικό αντικίνητρο... Τα ασφάλιστρα δεν εκπίπτουν από τις δαπάνες των επιχειρήσεων. Βεβαίως η αξία της επιχείρησης αλλάζει συνεχώς είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω. Είναι επιβεβλημένο λοιπόν να γίνεται μια δυναμική αποτίμηση κάθε περίοδο που οι συνθήκες μεταβάλλονται. Η αλλαγή των ασφαλισμένων κεφαλαίων είναι εύκολη αρκεί να μην υπάρχουν σοβαρά προβλήματα υγείας. Το κόστος της ασφάλισης εξαιρετικά χαμηλό. Εξαρτάται από την ηλικία του ασφαλισμένου και τις περισσότερες φορές είναι λιγότερο από τους ετήσιους τόκους του κεφαλαίου που ασφαλίζεται.

ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΘΑΝΑΤΟΥ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΩΣ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ ΤΩΝ 65 ΕΤΩΝ Αν η ηλικία των δύο στελεχών είναι:

Τότε η πιθανότητα ότι ένας από αυτούς θα πεθάνει πριν από τα 65 έτη είναι:

Πιθανότητες θανάτου ενός από τα τρία στελέχη πριν από τα 65 έτη Ηλικίες

Πιθανότητα

30

30

48%

30

30

30

63%

30

40

47%

30

35

35

54%

30

45

46%

30

40

40

61%

35

35

47%

35

35

35

61%

35

45

45%

35

40

50

58%

40

40

45%

40

40

40

60%

40

50

42%

40

45

50

57%

45

45

43%

45

45

45

57%

50

50

39%

50

50

50

53%

55

55

33%

55

55

55

45%

60

60

22%

60

60

60

31%

φεβρουάριος 2009 47

INS_p42-55:Layout 1

2/24/09

8:39 PM

Page 48

Η μάχη κατά της απάτης Τι προκύπτει, μέσα από την εμπειρία των «βετεράνων» στις οικονομικές και ασφαλιστικές απάτες για την έξαρση του φαινομένου, σε περιόδους κρίσης...

Προσκεκλημένοι στο τραπέζι διαλόγου του Insurance Age είναι: Graham Gibson Director of claims, Allianz

Sarah Adams Insurance sector manager, Ordnance Survey

David Hicks Partner, Insurance Forensics, KPMG

John Beadle Chairman, Insurance Fraud Bureau

Rob Smith-Wright Senior claims adjuster, motor, QBE European Operations

Simon Arundel Compliance and fraud manager, Ecclesiastical

Cath Williams Complex technical services manager - investigation services, Cunningham Lindsey

48 insurance w*rld

INS_p42-55:Layout 1

2/24/09

8:39 PM

Page 49

αποκλειστικό θέμα

Μ

ε την είδηση ότι η AXA δημιούργησε ένα σώμα ελέγχου για τις «οικονομικές απάτες» και παράλληλα άρχισε να διεξάγει έρευνες σε πάνω από 400 περιπτώσεις οδικών ατυχημάτων στα οποία υπάρχει το ενδεχόμενο δόλου, το Insurance Age μέσω του Michelle Worvel διερωτάται και τις απαντήσεις δίνουν στελέχη ειδικευμένα στο θέμα, εάν ο κλάδος κερδίζει την μάχη ενάντια στο πρόβλημα της οικονομικής απάτης καθώς επίσης και για τις επιπτώσεις που θα έχει στον κλάδο η οικονομική ύφεση.

Ιnsurance Αge: Κερδίζουμε την μάχη

κατά της απάτης;

Cath: Από το 1992 εξετάζω το σενάριο «ατύχημα για λεφτά». Διακρίνω ότι μέσα στα χρόνια που ακολούθησαν σημειώθηκε έξαρση της απάτης η οποία φτάνει σε σημείο απίστευτης οργάνωσης. Η μορφή που έχει πάρει είναι πολύπλοκη και στόχος μας είναι να σβήσουμε «τη φωτιά με φωτιά Είναι εξαιρετικά οργανωμένο και πρέπει να παλέψουμε με τη φωτιά. Είναι ένα πρόβλημα το οποίο δεν μπορούμε να αποφύγουμε, είναι ένα αγκάθι το οποίο δεν μπορούμε εύκολα να βγάλουμε.

David: Δεν είμαι σίγουρος ότι το πρόβλημα αυτό συνδέεται απαραιτήτως και με την πιστωτική κρίση, συμφωνώ όμως ότι γενικά αυξάνεται.

Graham: Γνώμη μου είναι ότι υπάρχουν δύο κατηγορίες απάτης. Είναι η οργανωμένη απάτη, και οι καιροσκόποι. Χρειάζεται να κατανοήσουμε ότι στην οργανωμένη απάτη, οι άνθρωποι κινούνται και πράττουν ακριβώς το ίδιο με εμάς, δηλαδή με τον ίδιο τρόπο που εμείς ερχόμαστε στο γραφείο και διεκπεραιώνομαι τις εργασίες μας. Πηγαίνουν στο γραφείο τους, κάθονται και επινοούν τρόπους για το πως οι ασφαλιστικές εταιρίες δεν θα τους ανακαλύψουν. Είτε μας αρέσει είτε όχι, οι τύποι αυτοί είναι στην πραγματικότητα επαγγελματίες. Οι καιροσκόποι από την άλλη πλευρά είναι «προϊόν» της οικονομικής ύφεσης, και μερικοί την κατηγορία αυτή την αποκαλούν ως απάτη απελπισίας.

John: Αν ανατρέξουμε 10 χρόνια πίσω θα δούμε ότι υπήρξε μια κορυφαία επαναστατική μέθοδος εξιχνίασης ασφαλιστικών απατών. Μέρος της εκστρατείας αυτής προωθήθηκε από την Financial Services Authority (FSA). Επιτροπή Κεφαλαιοαγοράς και οι ασφαλιστές τώρα αναμένουν να καρπωθούν από την προσπάθεια αυτή. Όλοι σχεδόν οι ασφαλιστές έχουν τρόπους άμυνας σε ό,τι αφορά την εξιχνίαση των καιροσκόπων, αλλά πιστεύω ότι η έκθεση σε αυτόν το κίνδυνο θα παρουσιάσει αύξηση μια και η ιστορία δείχνει ότι οι απάτες σε περιόδους οικονομικής ύφεσης αυξάνονται. Στην περίπτωση του οργανωμένου εγκλήματος, ο κλάδος θα πρέπει να ανατρέξει στο παρελθόν ώστε να κάνει προβλέψεις με σκοπό να οργανώσει το τμήμα Εξιχνίασης Ασφαλιστικής Απάτης σαν μέτρο αντιμετώπισής της.

Simon: Έχω την εντύπωση ότι η απάτη είναι ένα είδος πυραμίδας, όπου εύκολα μπορείς να «τσιμπήσεις» κάποιον που βρίσκεται στη βάση διότη οι άνθρωποι εδώ εύκολα και με τη βούλα βαφτίζονται ως απατεώνες. Μετά όμως μετά στην κορυφή έχουμε την οργανωμένη πολύπλοκη μορφή απάτης. Οι ασφαλιστές όμως στις μέρες μας πρέπει να παίξουν στο κέντρο του γηπέδου κυνηγώντας όσους βρίσκονται εκεί. Αυτό σημαίνει να βελτιώσουμε το γνωστικό μας κομμάτι μέσα στο τμήμα αποζημιώσεων και επίσης με μια εκστρατεία να πείσουμε τους πολίτες ότι το διαπράττειν ασφαλιστική απάτη είναι εφάμιλλο εγκλήματος.

Sarah: Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αντιλαμβάνονται ότι αυτό συνδέεται με άλλα εγκλήματα όπως με το λαθρεμπόριο ναρκωτικών και το εμπόριο όπλων. Φαίνεται επίσης ως οικονομικό έγκλημα. Εργαζόμαστε πολύ σε όλους τους κλάδους και έχουμε βρει πως αυτές οι περιπτώσεις, (αυτές οι συμμορίες) δεν βάζουν στόχο μόνο τις ασφαλιστικές, είναι τέτοια η δουλειά τους, και γνωρίζουν ακριβώς τα παραθυράκια του νόμου. Μόλις κλείσεις έναν, θα ξεπηδήσει άλλος.

Simon: Η μεγαλύτερη απειλή μιας οικονομικής ύφεσης, είναι οι ιδιώτες - κάτοχοι συμβολαίων οι οποίοι αντιμετωπίζουν οικονομική πίεση. Πρέπει να επεκταθούμε προς αυτή την πρόκληση.

David: Μέρος της τεχνικής της πρόληψης ή της θεραπείας βρίσκεται στο underwriting το οποίο συχνά εγκαταλείπεται από τον κλάδο. Κάνοντας το πρώτο τμήμα σωστά δεν σημαίνει ότι θα εξαλείψουμε το οργανωμένο έγκλημα, τα καιροσκοπικά στοιχεία όμως είναι δύνατό να μειωθούν.

John: Κάποιες ενέργειες που γίνονται αυτή τη στιγμή από την Association of British Insurers Anti-Fraud Committee αφορούν στην απευθείας αντιμετώπιση της απάτης. Για παράδειγμα πόσο καλά γνωρίζουμε τους πελάτες μας; Αν υπάρχουν οικονομικά άγχη, είναι πρόκληση το να παραποιήσεις κάποιες λεπτομέρειες με στόχο την μείωση του ασφαλίστρου ειδικότερα μέσω των online υπηρεσιών. Οι άνθρωποι ψάχνουν το χαμηλότερο ασφάλιστρο δίνοντας ψευδή στοιχεία στον προσωπικό τους ασφαλιστή.

David: Έχω ακούσει ότι πάνω από το 50% των περιπτώσεων που σχετίζονται με το ίντερνετ και στα συμβόλαια εφάπαξ καταβολών, οι κάτοχοί τους παρέθεταν λανθασμένες λεπτομέρειες για τεράστια ποσά. > hn:

φεβρουάριος 2009 49

INS_p42-55:Layout 1

2/24/09

8:39 PM

Page 50

αποκλειστικό θέμα Insurance Age

Ιnsurance Αge: Έχω ακούσει παρόμοιες μορ-

φές, και πιθανόν να αποτελούν ένα καλό πεδίο έρευνας για να επαληθευτούν, αλλά τα νούμερα των προτεινόμενων μορφών είναι ιδιαίτερα τρομακτικά.

Graham: Ο προηγούμενος εργοδότης μου διεξήγαγε μια αναλυτική μελέτη για τους πράκτορες και έψαξε τη σχέση μεταξύ ασφαλίστρων και ζημιών. Η μελέτη αυτή έδειξε ξεκάθαρα ότι η σχέση μεταξύ ασφαλίστρων και ζημιών ήταν σημαντικά υψηλότερη στα συμβόλαια τους απ’ ότι σε άλλα δίκτυα διανομής.

John: Αν το τμήμα αντιμετώπισης της απάτης από τους ασφαλιστές, δεν είναι τόσο ισχυρό, οι απατεώνες θα χρησιμοποιήσουν ψεύτικη ταυτότητα σε εσάς και μετά θα καλυφθούν πίσω από κάποιο εταιρικό όχημα. Η δυσκολία για μια βασική έρευνα είναι ότι δεν μπορείς να βρεις τον ασφαλισμένο ο οποίος έχει εξαφανιστεί αφήνοντας εσάς ή το Επικουρικό να πληρώσει την αποζημίωση προς τρίτους.

Cath: Τώρα εισερχόμαστε στο σενάριο όπου «κυνηγάμε σκιές» επειδή δεν μπορείς να βρεις τους ιδιώτες και οι διευθύνσεις τους δεν υπάρχουν ή δεν τους γνωρίζουν σ’ αυτές τις διευθύνσεις. Έτσι ξεκινούν οι έρευνες σε άλλους τομείς όπως στους μετανάστες όπου υπάρχουν πλαστές ταυτότητες και αυτό δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα και προκλήσεις.

Sarah: Πόσο δύσκολο είναι για κάποιον να ελέγξει αυτές τις διευθύνσεις online; Πολλά από τα στοιχεία αλληλογραφίας είναι αδιευκρίνιστα αλλά σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχουν πολύ λεπτομερή στοιχεία αλληλογραφίας και διευθύνσεις από τα οποία μπορούν να τσεκαριστούν οι υποθέσεις απάτης.

John: Μία από τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπιστεί απευθείας από τους υπαλλήλους και τους ασφαλιστές είναι η συγκεκριμένη χρονική στιγμή κατά την οποία θα προσφερθούν υπηρεσίες απευθείας στην αγορά. Το δεύτερο ερώτημα είναι ότι δεν υπάρχει τεχνολογία η οποία να είναι 100% σχετική με το θέμα. Εάν χρησιμοποιηθεί η τεχνολογία κατά τέτοιο τρόπο, υπάρχει η πιθανότητα να χαθούν πολλά και καλά συμβόλαια.

Rob: Είναι σημαντικό να καταλάβεις ότι δεν μπορείς να συλλάβεις τους απατεώνες που δεν έχουν κάνει απάτη στο παρελθόν ανεξάρτητα από ποιο σύστημα προστασίας χρησιμοποιείς. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ευθύνη της ασφαλιστικής, είναι θέμα ευθύνης και των μεσιτών οι οποίοι οφείλουν να ελέγξουν το ποιόν των πελατών τους.

John: Το πρόβλημα είναι ότι το επίπεδο του ελέγχου που πραγματοποιείται εξαρτάται από τη διάθεση κάθε εταιρίας.

David: Μήπως υπάρχει υπερβολική εμπιστοσύνη στην τεχνολογία; Μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματική αλλά κοιτά-

50 insurance w*rld

ζοντας προς την σύνθετη και οργανωμένη απάτη αντιλαμβάνόμαστε ότι χρειάζονται πολύπειροι εμπειρογνώμονες οι οποίοι θα έχουν την «μύτη» να οσφρισθούν τις περίεργες απαιτήσεις. Υποθέτω ότι είναι μία περίπτωση καλής διαχείρισης.

John: Πάντα υπάρχει ο χώρος για έναν καλό εμπειρογνώμονα. Πιστεύω ότι η δυσκολία προκύπτει όταν χρειάζεται να λειτουργήσεις σε ένα περιβάλλον τηλεφωνικών πωλήσεων (call center) όπου προσπαθείς να μεταδώσεις τη γνώση σε προσωπικό που αλλάζει συνέχεια. Εκεί είναι όπου η τεχνολογία μπορεί να κάνει τη διαφορά.

Simon: Πριν αρκετά χρόνια, πριν οι υπολογιστές βρεθούν σε κάθε γραφείο, άκουσα αυτή την ιστορία. Έγινε η ερώτηση «τι προτιμάτε, ένα ρολόι που είναι συνεχώς 10 λεπτά πίσω ή ένα ρολόι που έχει ήδη σταματήσει;» Πάντα προτιμούσα ένα ρολόι το οποίο ήταν πίσω, καθώς θα ήξερα πάντα τι ώρα είναι. Ωστόσο ένα κομπιούτερ θα διάλεγε το ρολόι το οποίο σταμάτησε επειδή θα έδειχνε τη σωστή ώρα δύο φορές την ημέρα. Ο κίνδυνος είναι ότι οι ασφαλιστικές αγνοούν τις πηγές τους και ταυτόχρονα αυξάνουν τους στόχους για έλεγχο.

Sarah: Πόσος διάλογος χρειάζεται μεταξύ των τμημάτων αποζημιώσεων και των τμημάτων underwriting; John: Βασικό είναι να υπάρχει μία σύνδεση με το underwriting καθώς και με το τμήμα τιμολογήσεων γιατί αν αντιμετωπίσεις την απάτη αποτελεσματικά, θα πρέπει να είναι συνδεδεμένο όλο το σύστημα της επιχείρησης και να μεταδοθεί σ’ ολόκληρη την επιχείρηση.

Graham: Προεδρεύω σε ένα τμήμα της Allianz , γνωστό ως Τμήμα Επικοινωνίας Γνώσεων Απάτης και συνεδριάζουμε κάθε μήνα με τα τμήματα αποζημιώσεων και underwriting, Ι.Τ, και προσωπικού, δημιουργώντας ομάδες που δουλεύουν μαζί. Συναντιόμαστε όλοι μαζί επειδή δεν μπορείς να αγνοήσεις καμιά πλευρά και τμήμα της δουλειάς. Υπάρχει πάντα η πιθανότητα προσωπικού που θα δουλεύει νυχθημερόν και το οποίο θα έχει πρόσβαση σε δεδομένα για να γίνουν απάτες.

Sarah: Πιστεύετε ότι η εσωτερική απάτη θα αποτελέσει μεγάλο πρόβλημα για την ασφαλιστική βιομηχανία; Simon: H στρατηγική της απάτης δεν είναι το χειρότερο μέρος της ιστορίας. Αν επιτρέψουμε σε ανθρώπους να εισέλθουν και να διαχειριστούν τα προσωπικά δεδομένα των πελατών μας και τα χρήματά τους, τότε γινόμαστε ευάλωτοι σε περιπτώσεις απάτης.

INS_p42-55:Layout 1

2/24/09

8:39 PM

Page 51

η μάχη κατά της απάτης

Rob: Υπάρχουν περιπτώσεις που όλες αυτές οι συμμορίες εισέρχονται στις ασφαλιστικές και στους μεσίτες και μαθαίνουν τα συστήματά τους και τις διαδικασίες τους πριν φύγουν για να τους επιτεθούν αργότερα. Έτσι είναι σημαντικό να υπάρχει πολιτική αντιμετώπισης της απάτης σε όλες τις γραμμές. Αυτό έχει αρχίσει να εφαρμόζεται σε όλους τους οργανισμούς και έτσι έγινε βασικό θέμα. Κανείς δεν είναι ασφαλής, όποιος και να είναι αυτός.

Cath: Κοιτάζοντας 10 χρόνια πίσω, η πληροφόρηση αυτή διαδόθηκε σε ιδιώτες τους οποίους τώρα συνειδητοποιούμε ότι είναι στην κορυφή της πυραμίδας κινδύνου. Η πληροφόρηση αυτή τους επέτρεψε να εφαρμόσουν τις στρατηγικές τους και μετά να σχεδιάσουν πώς να προχωρήσουν σε απάτες. Πλέον έχουμε μεγαλύτερη γνώση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε, αλλά εξακολουθούμε να έχουμε μεγάλο δρόμο να διανύσουμε καθώς παραμένουμε πίσω σε σχέση με τον τραπεζικό κλάδο σε θέματα εφαρμογής στρατηγικών αντιμετώπισης της απάτης.

John: Έχουμε στοιχεία στην RSA απ’ αυτό που αποκαλούμε "Δούρειο Ίππο", το οποίο σημαίνει ότι κάποιος είναι

εισέρχονται στις ( ...συμμορίες ασφαλιστικές και στους μεσίτες και μαθαίνουν τα συστήματά τους και τις διαδικασίες τους για να τους επιτεθούν αργότερα...

(

τοποθετημένος μέσα σ’ έναν οργανισμό για να αποσπάσει πληροφόρηση. Στην περίπτωση αυτή επρόκειτο για μια πιστωτική κάρτα μεγάλης αξίας και ήμασταν πολύ ευχαριστημένοι όταν το ανακαλύψαμε. Αυτή η μορφή εξαπλώνεται και στον ασφαλιστικό και στο τραπεζικό τομέα.

Simon: Oι ασφαλιστές έχουν αρχίσει να γίνονται υπερβολικά ευαίσθητοι σε ό,τι αφορά τα χτυπήματα της απάτης. Στο παρελθόν ωστόσο ντρεπόντουσαν για αυτό. Τώρα είμαστε σε θέση να ανταλλάσσουμε πληροφορίες για αυτό το θέμα.

David: Yπάρχει μια διαμάχη που κρατά χρόνια μεταξύ οργανισμών όπως ο δικός σας ο οποίος έχει σημαντικό μερίδιο αγοράς σ’ ένα συγκεκριμένο τομέα, αυτές οι πληροφορίες θα μπορούσαν να θεωρηθούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Γνωρίζω ότι οι ασφαλιστές αυτοκινήτων έχουν συσπειρωθεί, πιστεύεις όμως ότι αυτό θα κυριαρχήσει και σε άλλους τομείς ασφαλειών όπως στα εμπορικά δίκτυα.

John: H απάτη θεωρείται μη ανταγωνιστική υπό την έννοια ότι ήμαστε όλοι θύματα της. Εργάζομαι σε διάφορες

ενώσεις Βρετανών Ασφαλιστών (ABI) και ακόμα υπάρχουν περιθώρια πρόσθετης πληροφόρησης, αλλά νομίζω ότι το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα είναι από πού παίρνεις την πληροφορία και πως την ενσωματώνεις στο δικό σου επιχειρηματικό μοντέλο. Αν δεν το κάνεις αυτό τότε θα βρεθείς σε μειονεκτική θέση.

Graham: H ουσία είναι πως αν βάλουμε ένα δυνατό στόχο τότε αυτοί οι απατεώνες θα μετακινηθούν κάπου αλλού. Αν βάλουμε εμείς δυνατούς στόχους τότε τα κακά παιδιά θα οδεύσουν προς τις τράπεζες και αλλού.

John: Xωρίς καμία αμφιβολία θα είσαι στόχος αν υπάρχουν αδυναμίες στον έλεγχο...

Cath: Φαίνεται ότι θα υπάρχει για πάντα μια διαμάχη μεταξύ των οργανωτικών απαιτήσεων μιας ισχυρής διαδικασίας αποζημιώσεων και των τεχνικών απαιτήσεων για μια ισχυρή στρατηγική ενάντια στις απάτες. Πρέπει να γίνει προσπάθεια να βρεθεί κοινό έδαφος.

John: Tο πρόβλημα αυτό θα υφίσταται μέχρι να βρεθεί ένα σύστημα ανίχνευσης 100% αξιόπιστο. Αλλά επίσης χρειάζεται να έχετε αυστηρούς κανόνες ώστε να μην φέρει σε δύσκολη θέση τους καλούς πελάτες.

Sarah: Ποιο είναι το κόστος των ερευνών υπάρχει κατώτερο όριο πέρα από το οποίο δεν μπορούμε να το ξεπεράσουμε; Rob: Πρέπει να κοιτάξουμε συνολικά την εικόνα. Μπορείς να πληρώσεις μία αποζημίωση επειδή είναι χαμηλή, αλλά τί συμβαίνει με τις υπόλοιπες 10 αποζημιώσεις που μπορεί να είναι στο παρασκήνιο; Οι περισσότερες ασφαλιστικές κοιτούν μόνο τη μεγάλη εικόνα. Θυμηθείτε ότι δεν πρόκειται μόνο για ένα άτομο αλλά για οργανωμένη απάτη.

John: Το βασικό αντεπιχείρημα είναι ότι η FSA ισχυρίζεται ότι δεν μπορείς να αγνοήσεις την απάτη και απλώς να περάσεις το κόστος στους πελάτες. Πιστεύω ότι γίνεται αποδεκτό πως πρόκειται για ένα επιχείρημα στη βάση της σχέσης κόστους / οφέλους. Εάν καταλήξεις να ξοδεύεις τόσο πολλά λεφτά για να ανιχνεύσεις τις απάτες τότε αναγκαστικά θα περάσεις το κόστος στους πελάτες σου.

Simon: Οι περισσότερες ασφαλιστικές έχουν την δική τους πολιτική, όπως εμείς, η οποία λέει ότι δεν υπάρχουν περιορισμοί στα οικονομικά όταν ανιχνεύεις την απάτη. Αν έχεις πίστη ότι θα ανακαλύψεις την απάτη τότε πρέπει να επιμείνεις.

Rob: Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσεις τους περιορισμούς των απαιτήσεων. Χρειαζόμαστε να αντιληφθούμε τις οικονομικές συνθήκες και τις απαιτήσεις από την απάτη και αν φτάσεις στο σημείο που δεν θα μπορείς να την αποδείξεις τότε χρειάζεται μερικές φορές να το «καταπιείς». >

φεβρουάριος 2009 51

INS_p42-55:Layout 1

2/24/09

8:39 PM

Page 52

αποκλειστικό θέμα Insurance Age

Ιnsurance Αge: Οι μεσίτες τι ρόλο παίζουν; Simon: Oι μεσίτες πρέπει να ερευνήσουν αν κάνουν ότι χρειάζεται για να προλάβουν την διείσδυση της απάτης στην επιχείρηση. Είδα ασφαλιστικές οι οποίες απέρριψαν διάφορα μεσιτικά σχήματα επειδή ήταν ευάλωτα σε απάτη η οποία θα επιδράσει στην ανταγωνιστική τιμολόγηση των προϊόντων τους.

Rob: Eίναι πολύ σημαντικό για όλους τους ασφαλιστές να έχουν πολύ καλή σχέση με τους μεσίτες τους. Αν υπάρχει έλλειψη επικοινωνίας, τότε μεγάλο μέρος της απάτης θα περάσει κάτω από τον πήχη.

περισσότερες ασφαλιστικές ( ...oι κοιτούν μόνο τη μεγάλη εικόνα. Θυμηθείτε ότι δεν πρόκειται μόνο για ένα άτομο αλλά για οργανωμένη απάτη.

Δεν μπορείς να αγνοήσεις την απάτη και απλώς να περάσεις το κόστος στους πελάτες...

(

John: Τα κίνητρα των μεσιτών για να πατάξουν την απάτη είναι ακριβώς τα ίδια με των ασφαλιστών. Πρωτίστως είναι ρυθμιστικά, κατά δεύτερο λόγο, οικονομικός. Αν μια επιχείρηση χτυπηθεί από οικονομική απάτη, η σχέση loss ratio θα επιδεινωθεί και θα επηρεάσει τις προμήθειες των μεσιτών. Αλλά το ΑΒΙ έχει ανοίξει διάλογο με την Ένωση των Βρετανών μεσιτών για να δουν πως μπορούν να αντιμετωπίσουν την απάτη.

Graham: Το κλειδί της υπόθεσης είναι ενημέρωση και πληροφόρηση των πελατών.

John: Οι μεσίτες δεν έχουν καταλάβει τη δυναμική που έχουν σε αυτό. Αλλά η BIBA έχει αναπτύξει μια ομάδα κατά της απάτης και αυτό συνιστά ένα θετικό βήμα.

Simon: Προσωπικά εγώ έχω εκπαιδεύσει μεσίτες και έχουμε μοιράσει αρμοδιότητες κάτι το οποίο λειτούργησε αποδοτικά.

John: Aν ανατρέξουμε τρία χρόνια πίσω, πριν ιδρυθεί το IFB ήμασταν στην δυσχερή θέση να αντιμετωπίζουμε απάτες που «διασταυρώνονταν», και κάλυπταν πολλούς κλάδους της ασφαλιστικής βιομηχανίας αλλά ευτυχώς αυτό τώρα είναι παρελθόν. Είμαστε πλέον σε θέση να αντιμετωπίσουμε την κορυφή του τριγώνου. Θεωρώ ότι πρέπει να θυμηθούμε τι κάναμε τα προηγούμενα χρόνια.

52 insurance w*rld

INS_p42-55:Layout 1

2/24/09

8:39 PM

Page 53

INS_p42-55:Layout 1

2/24/09

8:39 PM

Page 54

θέμα

Η οικονομική κρίση «φουντώνει» τις απάτες και στην ελληνική ασφαλιστική αγορά Το 20% των ετήσιων αποζημιώσεων πηγαίνει σε «αόρατες ζημιές» » του Νίκου Σακελλαρίου Κατακόρυφη άνοδο εμφανίζουν οι «απάτες» στην ασφαλιστική αγορά με αφορμή την ανέχεια που δημιουργεί η χρηματοπιστωτική κρίση. Μπροστά στο διογκούμενο πρόβλημα οι ελληνικές ασφαλιστικές εταιρίες, που ήδη πληρώνουν περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο για τέτοια περιστατικά, αναζητούν τρόπο άμυνας.

Έ

ννοιες άμεσα συνυφασμένες η «ασφαλιστική απάτη» και η «οικονομική κρίση» δημιουργούν ένα «φαύλο κύκλο» με την κρίση να οδηγεί σε αύξηση των απατών εις βάρος των ασφαλιστικών εταιριών και ταυτόχρονα η αύξηση των ασφαλιστικών απατών σε κρίση της αγοράς. Η οικονομική κρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη έχει αρχίσει ήδη να δημιουργεί παρενέργειες και να προκαλεί τριγμούς στις διεθνείς ασφαλιστικές αγορές, καθώς δίνει «τροφή» στις προσπάθειες εξαπάτησης των ασφαλιστικών εταιριών με στόχο τον προσπορισμό εύκολων χρημάτων...

500 εκατ. ευρώ στοιχίζουν οι εικονικές ζημιές Ο διευθύνων σύμβουλος της AIG Ελλάς κ. Ν. Αδαμαντιάδης έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με το θέμα της απάτης εις βάρος των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και σε πρόσφατη εισήγησή του προς την Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών αναφέρει ότι «το φαινόμενο δεν είναι ασφαλώς «ελληνικής κοπής», είναι διεθνές και πλήττει με οδυνηρά αποτελέσματα την παγκόσμια ασφαλιστική βιομηχανία. Υπολογίζεται, μάλιστα, πως το κόστος των πλαστών, δόλιων ή εικονικών ζημιών που επιβαρύνουν τον Κλάδο είναι περίπου το 15-20% του συνόλου των καταβαλλομένων ετησίως αποζημιώσεων! Για την ελληνική ασφαλιστική αγορά, το ποσοστό αυτό σημαίνει ένα ποσό της τάξης των 375-500 εκατ. ευρώ ετησίως! Στη Μ. Βρετανία και στις ΗΠΑ που λειτουρ-

54 insurance w*rld

γούν οργανωμένα κέντρα αντιμετώπισης της ασφαλιστικής απάτης, οι ειδικοί παρατηρούν ότι από το δεύτερο εξάμηνο μέχρι και το τέλος του 2008 παρατηρήθηκε αύξηση κρουσμάτων απάτης σε βάρος των ασφαλιστικών εταιριών μέχρι 115% περίπου στη Βρετανία και ίσως σε μεγαλύτερο ποσοστό στις ΗΠΑ. Η ασφαλιστική απάτη (insurance fraud) κοστίζει στην ασφαλιστική βιομηχανία του Ην. Βασιλείου πάνω από 1,6 δισ. στερλίνες το χρόνο που επιβαρύνει κατά 40 λίρες κάθε ασφαλιστήριο συμβόλαιο. Στις ΗΠΑ αντίστοιχα όπου η ασφάλιση νοσοκομειακής περίθαλψης είναι η πρώτη σε μέγεθος ύψους περίπου 3 τρισ. δολαρίων το μέγεθος της ασφαλιστικής απάτης αντιστοιχεί σε ασφάλιστρα ύψους 60 δισ. δολαρίων. Στην Ελλάδα, αν και δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στατιστικά στοιχεία, οι «επιβουλές» των πελατών σε βάρος των εταιριών εστιάζονται μέχρι σήμερα κυρίως στα συμβόλαια αυτοκινήτου και στα νοσοκομειακά. Ιδιαίτερα στα συμβόλαια αυτοκινήτου είναι γνωστές οι περιπτώσεις του «μαγειρέματος» μεταξύ εμπειρογνωμόνων και συνεργείων αυτοκινήτων που οδηγούν σε υπερ-τιμολογήσεις τις επισκευές σε ποσοστά 20%-30%. Επίσης, οι ασφαλιστικές εταιρίες επιβαρύνονται ιδιαίτερα και στις καλύψεις των νοσοκομειακών συμβολαίων από τους γιατρούς και τους κλινικάρχες ακόμα και για τις πλέον απλές ασθένειες ως συνέπεια της κατάστασης που επικρατεί. Στελέχη της ελληνικής ασφαλιστικής αγο-

INS_p42-55:Layout 1

2/24/09

8:39 PM

Page 55

ράς εκτιμούν ότι εάν οι προσπάθειες υπερβολής στις ζημιές σταματούσαν, τότε τα ασφάλιστρα στον κλάδο αυτοκινήτου θα μπορούσαν να μειωθούν σημαντικά όπως επίσης και τα ασφάλιστρα στα νοσοκομειακά προγράμματα. Ας μην ξεχνάμε ότι ήδη έχουν γίνει προσπάθειες ελέγχου του κόστους επισκευής στα αυτοκίνητα αλλά και του κόστους θεραπείας στις κλινικές από τις ασφαλιστικές εταιρίες είτε μέσω πρότασης συγκεκριμένων συνεργείων είτε μέσω αποκλειστικών συνεργασιών με κλινικές. Τα κρούσματα πολλαπλασιάζονται Στις περιόδους κρίσης οι μεγάλες ασφαλιστικές αγορές κατακλύζονται από ευκαιριακούς και καιροσκόπους ασφαλισμένους που επιζητούν άμεσα και γρήγορα κέρδη επισημαίνουν ξένοι αναλυτές του κλάδου. Όπως αναφέρει ο Tony Jones, στέλεχος της εταιρίας Absolute Fraud Management (AFM) στο περιοδικό Insurance Day στη Βρετανία «πάντα υπάρχουν νέοι και διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους οι άνθρωποι προσπαθούν να εξαπατήσουν τις ασφαλιστικές εταιρίες αλλά το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε εποχές κατά τις οποίες οι τσέπες των ανθρώπων υποφέρουν». Το πρόβλημα στην Βρετανία, αλλά και στις ΗΠΑ, είναι ότι η ανίχνευση των απατών είναι πολύ μικρότερη από τις απάτες. Ενδεικτικά σύμφωνα με τον οίκο Crawford&Co η αύξηση των απατών το 2008 ήταν της τάξης του 115% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά λόγω της κρίσης ενώ η ανίχνευση είχε αύξηση μόλις 18%. Ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός ότι γενικότερα οι Αγγλοι είναι περισσότερο οργανωμένοι στο θέμα της αντιμετώπισης της ασφαλιστικής απάτης σε σχέση με τους υπόλοιπους ευρωπαίους αλλά και τους Αμερικανούς. Κίνητρα για καταγγελίες Η βρετανική ασφαλιστική βιομηχανία πρόσφερε οικονομικά κίνητρα στους ασφαλισμένους όχι μόνο να μην δέχονται την απάτη αλλά να την καταγγέλουν όποτε μπορούν. Αντίθετα στη Γαλλία υπάρχει αύξηση της ασφαλιστικής απάτης και οι γαλλικές ασφαλιστικές εταιρίες απευθύνονται μόνο στην αστυνομία για την πάταξη του εγκλήματος. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει σε Γερμανία και Ιταλία. Στην Ελλάδα πέρα από τα διάφορα φαινόμενα διαπλοκής στους κλάδους αυτοκινήτου, στις καλύψεις επιχειρήσεων και στις διάφορες νοσοκομειακές ασφαλίσεις που προαναφέραμε υπάρχει και η οργανωμένη απάτη που διαχέεται και φιλτράρεται και μέσα από τις διάφορες δίκες. Τέτοιο παράδειγμα είναι οι αποζημιώσεις που δίνονται σε θύματα τροχαίων και στα οποία φέρονται αναμεμειγμένοι

και επωφελούμενοι τρίτοι άνθρωποι που προφανέστατα δεν είχαν καμμία ανάμειξη στο τροχαίο. Τι οδηγεί σε απάτες Τα κύρια αίτια του φαινομένου αυτού είναι: η οικονομική ύφεση και η καχεξία που συνεπάγεται μια παρατεταμένη οικονομική κρίση η ανεργία το οργανωμένο έγκλημα και ό,τι άλλο το συνοδεύει η αναζήτηση «άλλοθι» σε παραοικονομικές και κάθε άλλο παρά διαφανείς δραστηριότητες. Τα “κόλπα” των επιτήδειων Οι κυριότερες μορφές απάτης εις βάρος των ασφαλιστικών εταιριών είναι: η απόκρυψη στοιχείων στην πρόταση ασφάλισης η διπλή ή και πολλαπλή ασφάλιση με σκοπό την είσπραξη διπλής ή πολλαπλής αποζημίωσης η υπερασφάλιση (την ασφάλιση δηλαδή περιουσιακού στοιχείου για ποσό σημαντικά μεγαλύτερο από την πραγματική αξία του) η απόκρυψη ή αλλοίωση στοιχείων στη δήλωση ατυχήματος η εσκεμμένη ενέργεια που εμφανίζεται ως ζημία η σκηνοθέτηση ζημίας που ποτέ δεν συνέβη η αναζήτηση αποζημίωσης για κίνδυνο που δεν καλύπτεται και συχνά – μα πάρα πολύ συχνά – η διόγκωση της απαίτησης με ή χωρίς σύμπραξη τρίτου Η λύση στα δικαστήρια Τα κρούσματα της απάτης που πλήττουν την ασφαλιστική βιομηχανία δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν παρά μονάχα με την προσφυγή των εταιριών σε ποινικά δικαστήρια καθώς δεν υπάρχει επίσημος φορέας. Ωστόσο, οι ασφαλιστικές εταιρίες διστάζουν να εμπλακούν στις περιπέτειες μιας ποινικής διαδικασίας, αρκούμενες συνήθως στην απόσυρση ή, έστω, στην εκλογίκευση της απαίτησης από τον ασφαλιζόμενο.

φεβρουάριος 2009 55

INS_p56-61:Layout 1

2/24/09

56 insurance w*rld

8:21 PM

Page 56

INS_p56-61:Layout 1

2/24/09

8:21 PM

Page 57

bancassurance

Στα τραπεζικά χέρια επιστρέφουν οι ασφάλειες Μετά από κάποια χρόνια «βήμα σημειωτόν» τώρα προετοιμάζεται η δεύτερη απόπειρα ανάπτυξης, που θα δώσει προβάδισμα στο bancassurance.

» του Mάκη Αποστόλου

Ύ

στερα από την πενταετία (2001-2006) που το bancassurance εμφάνισε «τεράστιους» ρυθμούς ανάπτυξης φθάνοντας το 2006 στο 30% επί της συνολικής αγοράς των Ασφαλίσεων Ζωής (από μόλις 10% το 2001), στη διάρκεια των δύο τελευταίων ετών, το ξέσπασμα της διεθνούς οικονομικής κρίσης αλλά και η όξυνση των οικονομικών προβλημάτων για τα περισσότερα ελληνικά νοικοκυριά «φρέναραν» κάπως την προώθηση των τραπεζοασφαλιστικών προϊόντων. Η συνολική παραγωγή του bancassurance για το 2008 εκτιμάται ότι θα κινηθεί γύρω στα 800-810 εκατ. ευρώ, παίρνοντας μερίδιο της τάξης του 28% στον κλάδο Ζωής (2,9 δισ. ευρώ) και 14% της συνολικής ασφαλιστικής αγοράς. Στο εννεάμηνο η αγορά των τραπεζοασφαλειών ανερχόταν σε 455,64 εκατ. ευρώ (+11,25% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα) και εφόσον οι ρυθμοί αυτοί δεν άλλαξαν δραματικά στο τελευταίο τρίμηνο του 2008, η περυσινή χρονιά αναμένεται να κλείσει πάνω από τα επίπεδα των 800 εκατ. ευρώ. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν πάντως ότι ο συγκεκριμένος τομέας θα ανεβάσει και πάλι... ταχύτητες τα επόμενα χρόνια, με τους... αισιόδοξους να κάνουν λόγο για αύξηση του μεριδίου στα επίπεδα του 60%-70% εντός της επόμενης πενταετίας. Πολλοί ξένοι ασφαλιστικοί όμιλοι διαβλέπουν μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης του bancassurance στην Ελλάδα, γι’ αυτό και δείχνουν έντονο ενδιαφέρον για εξαγορές στη χώρα μας, όπως φάνηκε από την είσοδο της AXA και Groupama σε Alpha Ασφαλιστική και Φοίνιξ-Metrolife αντίστοιχα, αλλά και από τις «παγωμένες» προς το παρόν, αλλά προωθούμενες σε επίπεδο βούλησης και στόχων πωλήσεις της Εθνικής και της Αγροτικής Ασφαλιστικής. >

φεβρουάριος 2009 57

INS_p56-61:Layout 1

2/24/09

8:21 PM

Page 58

bancassurance

ΜΕΡΙΔΙΑ ΑΓΟΡΑΣ Δεν πρέπει να παραβλέπεται ότι τα μερίδια αγοράς του bancassurance στην Ελλάδα υστερούν εμφανώς από αυτά άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γεγονός βέβαια το οποίο από την άλλη δείχνει τα μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης που έχει. Χαρακτηριστικά, στην Πορτογαλία σε μία δεκαετία το μερίδιο αγοράς των τραπεζοασφαλειών από 13% άγγιξε το 80%, στην Ισπανία από 3% έφτασε το 71%, ενώ ποσοστά άνω του 60% κατέχει ο τομέας αυτός στη Γαλλία (62%), το Βέλγιο (62%) και την Ιταλία (γύρω στο 60%). Ακόμη και στις μη... αναπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες τα ποσοστά βαίνουν ολοένα αυξανόμενα. Στην Τουρκία το 2007, η διείσδυση του bancassurance στις ασφάλειες Ζωής έφθασε το 38%, ενώ στην Πολωνία το ποσοστό ανέβηκε στο 23% από 14% το 2006. Αντίθετα, λιγότερο διαδεδομένες είναι οι τραπεζοασφάλειες σε Μεγάλη Βρετανία και Γερμανία. Η ΑΜΦΙΔΡΟΜΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΡΑΠΕΖΩΝ – ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ Καθοριστικοί παράγοντες της περαιτέρω εξάπλωσης του bancassurance στη χώρα μας θεωρούνται η επέκταση των τραπεζών στο εξωτερικό, οι διασταυρούμενες πωλήσεις (cross-selling) ανάμεσα στο τραπεζικό και το ασφαλιστικό δίκτυο, καθώς και το χαμηλό κόστος διανομής των προϊόντων μέσα από το τραπεζικό δίκτυο σε συνδυασμό με την εύκολη πρόσβαση στα προϊόντα αυτά. Η νέα τάση στην αγορά εξάλλου, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, είναι να δημιουργούνται joint ventures μεταξύ τραπεζών και ασφαλιστικών με στόχο την προώθηση του bancassurance αλλά και τις διασταυρωμένες πωλήσεις (cross-seling). Σε μία περίοδο… ισχνών αγελάδων όχι μόνο για τις ελληνικές, αλλά για όλες τις τράπεζες διεθνώς, το ζητούμενο είναι η αύξηση της ρευστότητας και οι περικοπές των δαπανών. Το υψηλό κόστος διάθεσης που συνοδεύει τα παραδοσιακά δίκτυα των ασφαλιστικών εταιρειών μπορεί να μειωθεί σημαντικά από τις οικονομίες κλίμακας που μπορούν να επιτευχθούν από τη διάθεση ασφαλιστικών προϊόντων μέσω των υποκαταστημάτων μιας τράπεζας. Παράλληλα, κάποιες ασφαλιστικές εταιρείες αναλαμβάνουν να παίξουν τον ακριβώς αντίθετο ρόλο, αυτόν των πωλητών τραπεζικών προϊόντων. Για παράδειγμα, η Allianz έχει συμφωνήσει με την Eurobank για την πώληση καταναλωτικών και στεγαστικών δανείων, καθώς και πιστωτικών καρτών της τράπεζας από το δίκτυο της ασφαλιστικής, ενώ ανάλογη συμφωνία υπάρχει μεταξύ της ING και της Τράπεζας Πειραιώς. Αμφίδρομη είναι ήδη η πώληση προϊόντων από τις τράπε-

58 insurance w*rld

ζες και τις ασφαλιστικές που ανήκουν στον ίδιο όμιλο, όπως είναι λ.χ. η Εθνική Τράπεζα (με την NBG Insurance), η Eurobank (με την Eurolife), η ΑΤΕ Bank (με την Αγροτική Ασφαλιστική) και η Aspis Bank (με την Ασπίς Πρόνοια και την Commercial Value). Σημειώνεται ότι το bancassurance της AXA γίνεται σε συνεργασία με τον όμιλο της Alpha Bank, η Interamerican έχει συμφωνία με τη Millenium και η Groupama με την Emporiki Bank. Ακόμη η Allianz πουλάει τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα και μέσω της HSBC μετά από σχετική συμφωνία που υπογράφτηκε πέρυσι και η Ασπίς Πρόνοια μέσω των υποκαταστημάτων της Proton Bank, μετά από την εξαγορά της Proton Ασφαλιστικής. Η πορεία του bancassurance στην Ελλάδα κατά την τελευταία πενταετία Ποσά σε εκατ. ευρώ 2004 Παραγωγή bancassurance 270 Μερίδιο % επί της συνολικής αγοράς Ασφαλίσεων Ζωής 15,6%

2005

2006

400

651

20%

30%

2007

2008

728 800-810

29%

28%

ΟΙ ΛΟΓΟΙ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Η ραγδαία ανάπτυξη του bancassurance στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, καθώς και οι προοπτικές περαιτέρω ανόδου οφείλεται στους εξής παράγοντες: Στην ισχυροποίηση του τραπεζικού συστήματος, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό όπου οι εγχώριοι όμιλοι έχουν επεκτείνει τις δραστηριότητές τους (βαλκανικές χώρες, Τουρκία, Αίγυπτο, Πολωνία, Ουκρανία, Ρωσία κ.λ.π.). Στην αναγνώριση από την πλευρά των τραπεζών ότι στο πλαίσιο του cross selling μπορούν με αποτελεσματικό τρόπο να προωθούν ασφαλιστικά προϊόντα, κυρίως ζωής. Στο υψηλό κόστος λειτουργίας των παραδοσιακών καναλιών διανομής. Στην κάμψη που εμφάνισε πρόσφατα η αναπτυξιακή πορεία της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς. Μην ξεχνάμε εξάλλου ότι η ανάπτυξη των τραπεζοασφαλειών έχει μεγάλα πλεονεκτήματα όπως είναι: η δυνατότητα «εύκολης» προώθησης ασφαλιστικών προϊόντων μέσα από το οργανωμένο και συνήθως πολυάριθμο τραπεζικό δίκτυο. η ευκολότερη αποδοχή του προϊόντος, σε ορισμένες περιπτώσεις, από τους πελάτες, λόγω του κύρους και της αξιοπιστίας του τραπεζικού συστήματος. το χαμηλότερο κόστος του προϊόντος, λόγω της χρησιμοποίησης των καταστημάτων ως σημείων πώλησης.

INS_p56-61:Layout 1

2/24/09

8:21 PM

Page 59

ΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΣΤΟ BANCASSURANCE Τα οφέλη του bancassurance είναι σημαντικά για όλους τους εμπλεκομένους. Για τον πελάτη, η εξυπηρέτησή του σε ένα υποκατάστημα τράπεζας δεν επιβαρύνει περαιτέρω την τιμή του ασφαλιστικού προϊόντος. Παράλληλα, μπορεί πιο εύκολα να βρει κάποιο υποκατάστημα για να διεκπεραιώσει τις συναλλαγές του απ’ ό,τι να έρθει σε επαφή με κάποιον ασφαλιστικό πράκτορα. Έχει επίσης αναγνωριστεί ότι στις μέρες μας οι τράπεζες χρησιμοποιούν πολύ προηγμένα τεχνολογικά συστήματα επικοινωνίας, βελτιώνοντας σημαντικά την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Έτσι το ασφαλιστικό προϊόν που προωθείται από τα καταστήματα των τραπεζών αναβαθμίζεται ποιοτικά και αυτό είναι προς όφελος των πελατών. Για την τράπεζα τα οφέλη είναι πολλαπλά. Καταρχήν, αυξάνονται τα έσοδά της, αφού με το bancassurance αξιοποιείται ένα μέρος του πελατολογίου του ομίλου, το οποίο είχε μείνει εκτός των ασφαλιστικών καλύψεων. Ειδικότερα, οι τράπεζες κερδίζουν σημαντικά ποσά από προμήθειες, ενισχύουν τις πωλήσεις και ταυτόχρονα οι ασφαλιστικές καλύψεις τους επιτρέπουν να μειώσουν τα επισφαλή δάνεια, να μειώσουν τα δεσμευμένα κεφάλαιά τους κ.λ.π. Έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν ασφαλιστικά προγράμματα και ως εγγυήσεις για χορήγηση δανείων. Καλύπτονται ακόμη κίνδυνοι που διασφαλίζουν την περιουσία των τραπεζών και των πελατών τους (ασφαλίσεις περιουσίας), δίνεται η δυνατότητα αποπληρωμής των υποχρεώσεων των πελατών στις τράπεζες σε περίπτωση που καθίστανται ανίκανοι να εργαστούν λόγω ασθένειας, ατυχήματος ή και θανάτου (ασφαλίσεις ζωής). Σημαντικά επίσης οφέλη προκύπτουν τέλος και από τη διαχείριση των υψηλών τεχνικών και μαθηματικών αποθεμάτων που πρέπει να σχηματίζονται, ώστε να καλύπτονται οι ζημιές όταν συμβούν. Τέλος, οι ασφαλιστικές δίνουν βάρος στην παραγωγή και διαχείριση των ασφαλιστικών προϊόντων. Υπάρχει δηλαδή μεγαλύτερη εξειδίκευση σε θέματα σχεδιασμού και ανάπτυξης προϊόντων, αναλογιστικών μελετών, προσδιορισμού προμηθειών, διαχείρισης συμβολαίων, τροποποίησης συμβολαίων κ.λπ. Τα μερίδια bancassurance σε 10 ευρωπαϊκές χώρες Χώρα

Μερίδιο bancassurance τον κλάδο Ασφάλισης Ζωής

Πορτογαλία Ισπανία Γαλλία

Περίπου 80% Περίπου 70% 62%

Βέλγιο Ιταλία Τουρκία Ελλάδα Γερμανία Πολωνία Μ. Βρετανία

62% 60% 38% 28% 25% 23% 20%

Εθνική Ασφαλιστική Εντυπωσιακή, εξακολουθεί να είναι η δυναμική που σημειώνεται στην παραγωγή των προϊόντων bancassurance της εταιρίας, η οποία στο τέλος του επταμήνου του 2008 ξεπερνούσε τα 135 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 13,5% σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Η επίδοση αυτή υπογραμμίζει τις προοπτικές του ομίλου ως του κορυφαίου παραγωγού και διαχειριστή προϊόντων bancassurance. Μεγάλα «όπλα» του ομίλου στον τομέα αυτό αποτελούν τα προϊόντα «Προσθέτω» και «Φροντίζω», τόσο σε ό,τι αφορά τα συνταξιοδοτικά-αποταμιευτικά μηνιαίας καταβολής ασφαλίστρου, όσο και στα εφάπαξ. Θυμίζουμε ότι κάποια στιγμή πέρυσι η τράπεζα εξεδήλωσε την πρόθεσή της για πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής, ωστόσο η αρνητική διεθνής συγκυρία ανέβαλε τα σχέδια του κ. Τάκη Αράπογλου μέχρι να ηρεμήσει κάπως η κατάσταση στο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον.

Allianz-HSBC Τον περασμένο Σεπτέμβριο η HSBC ανακοίνωσε την επιχειρηματική της συνεργασία με την ασφαλιστική εταιρία Allianz σε θέματα τραπεζοασφαλειών στο πλαίσιο διεθνούς συνεργασίας των δύο Ομίλων. Συγκεκριμένα, η συνεργασία αφορά τη διάθεση τραπεζοασφαλιστικών προϊόντων και υπηρεσιών αποκλειστικά σχεδιασμένων για τους πελάτες της HSBC με την υποστήριξη της Allianz. Η HSBC δίνει διεθνώς ιδιαίτερη σημασία σε ασφαλιστικά προϊόντα και με τη συνεργασία αυτή ενισχύει και στην Ελλάδα την παρουσία της στον τομέα αυτό. Ειδικότερα, οι πελάτες της HSBC μπορούν να επιλέξουν μέσα από ένα ευρύ φάσμα ασφαλιστικών προϊόντων την κάλυψη των τραπεζικών συναλλαγών τους (δάνεια, πιστωτικές κάρτες, λογαριασμούς κλπ), καθώς και την κάλυψη πιο εξειδικευμένων αναγκών, μερικές από τις οποίες είναι η υγεία, η συνταξιοδότηση και η προστασία της περιουσίας τους.

Aspis-Proton Ασφαλιστική Στην εξαγορά της Proton Ασφαλιστική προχώρησε τον περασμένο Οκτώβριο η Aspis Holdings. Η συμφωνία αφορούσε στην εξαγορά από την Proton Bank του 92,71% της Proton Ασφαλιστική, αντί του ποσού των 7,8 εκ. ευρώ, καθώς και την εξαγορά δύο ομολογιακών δανείων (ύψους 5 εκατ. ευρώ), όπως επίσης και συμφωνία με το δίκτυο της Proton Bank για την διάθεση προϊόντων bancassurance. Πρόκειται για σύναψη εικοσαετούς αποκλειστικής συμφωνίας bancassurance μεταξύ της Aspis και της τράπεζας, σύμφωνα με την οποία οι θυγατρικές >

φεβρουάριος 2009 59

INS_p56-61:Layout 1

2/24/09

8:21 PM

Page 60

bancassurance

της εταιρίες θα μπορούν να διαθέτουν τα τραπεζοασφαλιστικά (bancassurance) τους προϊόντα μέσω του δικτύου καταστημάτων της τράπεζας. Η Proton θα λάβει εφάπαξ προμήθεια για την συμφωνία bancassurance ύψους 14 εκατ. ευρώ.

Αγροτική Ασφαλιστική Η διοίκηση του κ. Δημήτρη Μηλιάκου έβαλε… «πωλητήριο» στην ασφαλιστική του ομίλου, την οποία διεκδίκησαν η γερμανική Ergo, η γαλλική Groupama, η ισπανική Mapfre και από κοινού οι εταιρίες Aspis Holding και Commercial Value. Η Ergo Insurance Group και η Groupama ήταν οι δύο «μονομάχοι» για την απόκτηση του 51% της ΑΤΕ Ασφαλιστικής και της σύναψης στρατηγικής συμμαχίας (Bancassurance). Τελικά οι Γάλλοι φέρεται να κατέθεσαν την καλύτερη προσφορά, η οποία όμως δεν ικανοποίησε τη διοίκηση της ΑΤΕ Bank, γι’ αυτό το λόγο ο κ. Μηλιάκος αποφάσισε να ματαιώσει την πώληση της ασφαλιστικής έως ότου «κοπάσει» η διεθνής οικονομική κρίση.

Alico AIG Πολύ καλή εμφανίζεται η ανάπτυξη του bancassurance της Alico AIG, μιας εταιρίας η οποία «ταλαιπωρήθηκε» αρκετά προς το τέλος της χρονιάς, λόγω των προβλημάτων της «μαμάς» εταιρίας στις Η.Π.Α. Σε συνεργασία με τη Citibank, την HSBC, τη Γενική και τη Συνεταιριστική Τράπεζα Δωδεκανήσου, η Alico AIG σημείωσε εντυπωσιακές επιδόσεις του δικτύου της με διψήφια ποσοστά ανάπτυξης (της τάξης του 20% ήταν στο πρώτο μισό του 2008).

CNP-Marfin Egnatia Bank Στρατηγική συνεργασία ανακοίνωσε τον περασμένο Ιανουάριο η Marfin Egnatia Bank με την CNP Assurances. Ο γαλλικός όμιλος εξαγόρασε το 50,1% του μετοχικού κεφαλαίου της Μarfin Insurance Holdings, έναντι 165 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι, η CΝP αποτελεί τη μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρία της Γαλλίας, με 250 δισ. ευρώ υπό διαχείριση κεφάλαια, αναπτύσσεται μόνο μέσω τραπεζο-ασφαλιστικών συνεργασιών και τα τελευταία χρόνια έχει επεκτείνει την παρουσία της σε όλες τις αγορές της Νοτίου Ευρώπης (Πορτογαλία, Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα, Κύπρο). Σημειώνεται ότι στη CΝP Marfin Insurance Group είχε προηγουμένως εισφερθεί το 100% των εταιριών Laiki Cyprialife (Ασφάλειες Ζωής στην Κύπρο), Laiki Insurance (Ασφάλειες Γενικού Κλάδου στην Κύπρο), Marfin

60 insurance w*rld

Life (Ασφάλειες Ζωής στην Ελλάδα) και Marfin Brokers (Πρακτορειακές Ασφαλιστικές Εργασίες στην Ελλάδα). Στόχος της Marfin CNP Insurances είναι η απόκτηση μεριδίου 5% - 6% στην ελληνική αγορά (από 0,85% που κατέχει σήμερα) και η διατήρηση της ηγετικής της θέσης στην Κύπρο (όπου κατέχει μερίδιο αγοράς 26,1%). Εξετάζεται ακόμη η επέκταση της συνεργασίας των δύο ομίλων και στις υπόλοιπες αγορές της ανατολικής Ευρώπης, στις οποίες έχει επεκτείνει τις δραστηριότητές της η ΜΡΒ.

ING-Τράπεζα Πειραιώς Η ΙΝG επικεντρώνει την ανάπτυξή της στον κλάδο ζωής με την παροχή συνταξιοδοτικών προγραμμάτων και ασφαλειών ζωής, ευθυγραμμιζόμενη πλήρως με τη διεθνή στρατηγική του ομίλου. Στη διάρκεια του 2008 η παραγωγή ασφαλίστρων ζωής ανήλθε στα 270,68 εκατ. ευρώ, η παραγωγή από το δίκτυο του bancassurance στα 47,09 εκατ. ευρώ και η παραγωγή γενικών ασφαλειών στα 19,52 εκατ. ευρώ. Οι πελάτες της στον κλάδο ζωής ανήλθαν σε 209.849 εκατ. ευρώ και οι συνολικές αποζημιώσεις του κλάδου σε 142,7 εκατ. ευρώ. Στόχος της με τη νέα στρατηγική είναι να καταλάβει την πρώτη θέση στον κλάδο ζωής προσφέροντας όλες τις ασφαλιστικές και χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, να ενισχύσει το δίκτυο πωλήσεων μέσω των ασφαλιστικών πρακτορείων, καθώς και το bancassurance.

INS_p56-61:Layout 1

2/24/09

8:21 PM

Page 61

INS_p62-71:Layout 1

2/24/09

8:12 PM

Page 62

επικουρικό

Ανασφάλιστα οχήματα

Το τελευταίο εμπόδιο για την μετάβαση σε περίοδο οικονομικού πλεονάσματος Μετά από μια σκληρή διετία συνεχούς προσπάθειας να βάλει σε «τάξη» τις υποθέσεις των ασφαλιστικών εταιρειών που από το 1995 μέχρι και πρότινος κατά κύματα έκλειναν, αφήνοντας χιλιάδες υποθέσεις ακάλυπτες οικονομικά, το Επικουρικό Κεφάλαιο, εισέρχεται πλέον σε καλύτερη εποχή, θέτει νέους κανόνες λειτουργίας, και φιλόδοξους -αλλά υλοποιήσιμους- στόχους για το μέλλον του. Προτεραιότητα στην νέα εποχή λειτουργίας, του Επικουρικού τα ανασφάλιστα οχήματα που όχι μόνο δεν μειώνονται αλλά αντίθετα αυξάνονται προκαλώντας του οικονομική αιμορραγία. » του Γιάννη Βερμισσώ

Σ

ύμφωνα με πληροφορίες του IW το Επικουρικό ετοιμάζεται να ξεκινήσει άμεσα εκστρατεία ενημέρωσης των καταναλωτών και της πολιτείας σχετικά με τα ανασφάλιστα οχήματα και την βλάβη που αυτά προκαλούν στις ασφαλιστικές εταιρείες αλλά και τους ασφαλισμένους νομοταγείς οδηγούς, όσο συνεχίζουν να κυκλοφορούν ανέλεγκτα.

Ταυτόχρονα βρίσκεται σε επαφή με τους αρμόδιους φορείς της πολιτείας ώστε να βρεθούν τρόποι και να εφαρμοστούν μηχανισμοί ελέγχου που θα εξαλείψουν –έστω να ελαχιστοποιήσουν- την κυκλοφορία ανασφάλιστων οχημάτων. Ωστόσο, ο εντοπισμός τους δεν αποτελεί εύκολη υπόθεση γι΄αυτό και στο τραπέζι του διαλόγου έχουν πέσει διάφορα σενάρια που όλα κατατείνουν στην διασταύρωση στοιχείων των οδηγών, όπου αυτοί μπορεί να εντοπιστούν. Δηλαδή τράπεζες, εφορίες, και άλλες υπηρεσίες όπου οι πολίτες συναλλάσσονται με το δημόσιο όπου θα ζητείται η επίδειξη ασφαλιστηρίου συμβολαίου. Το θέμα των ανασφάλιστων οχημάτων, όπως αναφέρει στο IW ο πρόεδρος του Επικουρικού Κεφαλαίου κ. Σπύρος Λευθεριώτης αποτελεί «αγκάθι» για το Ε. Κ αλλά και για τις εταιρείες του

62 insurance w*rld

κλάδου, και γίνεται ακόμη πιο «επικίνδυνο» τώρα που η Ελλάδα προσαρμόζεται στα νέα υψηλότερα όρια ασφαλιστικής κάλυψης για τις Υλικές Ζημιές και τις Σωματικές βλάβες. Και αυτό διότι η ύπαρξη ανασφάλιστων οχημάτων που μπορεί να υπερβαίνουν το 1 εκατομμύριο οχήματα, σηματοδοτεί πολύ μεγαλύτερες αποζημιώσεις για το Επικουρικό που πληρώνει τα θύματα των ανασφάλιστων προοιωνίζοντας αδικαιολόγητα οικονομικά βάρη σε περίπτωση που δεν δοθούν άμεσες λύσεις. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 1995 οι ζημιές από ανασφάλιστα οχήματα που αποζημίωσε το Επικουρικό ήταν 1.462 περιπτώσεις και το συνολικό κόστος αποζημίωσης ανήλθε περίπου σε 4 εκατομμύρια 925 χιλιάδες ευρώ. Το 2008 οι ζημιές από ανασφάλιστα ανήλθαν σε 1.893 περιπτώσεις και το κόστος αποζημίωσης έφθασε περίπου τα 14 εκατομμύρια 358 χιλιάδες ευρώ. Είναι φανερό ότι το κόστος αποζημίωσης πολλαπλασιάστηκε ενώ παράλληλα αυξήθηκε και ο αριθμός των ανασφάλιστων περιπτώσεων που χρειάστηκε να αποζημιωθούν (πίνακας σελ. 64). Η εξέλιξη του Επικουρικού Το πώς έφθασε το Επικουρικό να συζητά πλέον διαχρονικά προβλήματα της αγοράς όπως αυτό

Ο Πρόεδρος του Επικουρικού κ. Σπύρος Λευθεριώτης μιλά στο IW για τις εταιρίες που κλείνουν, τις αποζημιώσεις και το νέο δρόμο του Ε.Κ. απαλλαγμένο από τα «βάρη» του παρελθόντος.

INS_p62-71:Layout 1

2/24/09

8:12 PM

Page 63

των ανασφάλιστων και να αναζητεί λύσεις ξεπερνώντας τον παραδοσιακό του ρόλο που μέχρι πρότινος περιορίζονταν στην αντιμετώπιση όγκου ζημιών από εταιρείες που έκλεισαν περιγράφει ο πρόεδρός του κ. Σπύρος Λευθεριώτης επί της προεδρίας του οποίου το Επικουρικό Κεφάλαιο έκανε την υπέρβαση. Επισημαίνεται ότι η μετεξέλιξη του Επικουρικού ήταν ραγδαία καθώς διεκπεραίωσε γρήγορα τις «ανοικτές» υποθέσεις δεκαετιών και σήμερα πληρώνει άμεσα αποζημιώσεις , συμμετέχει στον Φιλικό Διακανονισμό, εκσυγχρονίζεται μηχανοργανώνεται, αποκτά δομή και οργανόγραμμα. Από τις «καινοτομίες» τους είναι ότι επιλέγει να αποζημιώνει μέσω εξωδικαστικών συμβιβασμών και σε σύντομο χρόνο αποφεύγοντας όσο γίνεται τις χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες. Σύμφωνα με τον κ. Λευθεριώτη η κατάσταση που αντιμετώπισε το Επικουρικό τα τελευταία χρόνια έκανε φανερό ότι οι εταιρείες που οδηγούνται σε κλείσιμο στην πλειονότητά τους δεν έχουν μεριμνήσει για τους ασφαλισμένους. Οι περισσότερες έχουν ελάχιστα αποθεματικά που δεν επαρκούν για τις αποζημιώσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις εταιρείες που έκλεισαν

ρυθμό που έχει επιτευχθεί και τα επόμενα χρόνια αναμένεται ότι δε θα υπάρχει πρόβλημα». Καταλυτικό ρόλο στην συνέχιση της πορείας του Επικουρικού θα διαδραματίσει και η στάση της Εποπτικής Αρχής και το πώς θα προχωρήσει την εκκαθάριση της αγοράς καθώς αυτό θα σημάνει πολλά και για το Επικουρικό το οποίο τότε θα πρέπει να επανεκτιμήσει τα δεδομένα. Πάντως, από τις τελευταίες ανακλήσεις που έγιναν η εμπειρία δείχνει ότι επικρατούσε χάος στις εταιρείες. Σύμφωνα με το Επικουρικό το κύριο πρόβλημα που εντοπίστηκε ήταν αυτό των καταναλωτών που είχαν στα χέρια τους μεταχρονολογημένες επιταγές των εταιρειών που έκλεισαν και αφορούσαν αποζημιώσεις που την ευθύνη γι΄αυτές είχε είτε η εταιρεία που έκλεισε , είτε κάποια άλλη εταιρεία που όμως λόγω φιλικού διακανονισμού οι καταναλωτές είχαν πάρει την αποζημίωση από την εταιρία που αυτοί ήταν ασφαλισμένοι και η οποία όμως είχε κλείσει. Επίσης αξιοσημείωτη περίπτωση ήταν και αυτή που καταναλωτές που είχαν εμπλακεί σε τροχαίο ατύχημα και την ευθύνη είχε κάποια από τις εταιρείες που έκλεισε. Οι ασφαλισμένοι αυτοί είχαν μέσω φιλικού διακανονισμού απευθυνθεί στις δικές τους

Σύμφωνα με τον κ. Λευθεριώτη η κατάσταση που αντιμετώπισε το Επικουρικό τα τελευταία χρόνια έκανε φανερό ότι οι εταιρίες που οδηγούνται σε κλείσιμο στην πλειονότητά τους δεν έχουν μεριμνήσει για τους ασφαλισμένους. τα τελευταία 20 έτη τα ταμεία τους ήταν σχεδόν άδεια και τα αποθεματικά τους επαρκούσαν για να πληρωθεί μόνο το 4,5% των ζημιών όταν σύμφωνα με τον νόμο θα έπρεπε να καλύπτουν σχεδόν το 100% των υποχρεώσεων τους. Η εικόνα των εταιρειών -όχι για όλες- φανέρωσε ότι είχαν εγκαταλείψει κάθε προσπάθεια για να επιβιώσουν, οι ζημιές τους είχαν διογκωθεί και οι απαιτήσεις των πελατών τους είχαν οδηγηθεί στα δικαστήρια. Αυτό που κάνει εμφανές ο κ. Λευθεριώτης είναι ότι οι εκκρεμείς υποθέσεις του Επικουρικού ήταν πολύ μεγάλες και μετά από προσπάθειες σωστής διαχείρισης και πληρωμών και χωρίς να ληφθεί κάποιο δάνειο σήμερα ο όγκος μειώθηκε σε επίπεδα που επιτρέπουν αισιοδοξία. Οπως αναφέρει «πληρώσαμε το 10% των συνολικών ζημιών που κατέβαλε όλη ασφαλιστική αγορά. Δηλαδή υπερβήκαμε σε αποζημιώσεις το 90% των εταιρειών που λειτουργούν στη χώρα. Αυτό δε σημαίνει ότι όλα λύθηκαν καθώς υπάρχουν εκκρεμότητες. Ομως ότι με το

ασφαλιστικές εταιρείες για να πληρωθούν και ενώ ήταν έτοιμοι να πάρουν τις αποζημιώσεις τελικώς δεν λειτουργούσε πλέον η εταιρία τους. Η κατάσταση ήταν προβληματική. Τότε ήταν που για να δοθεί λύση σε συνεργασία με την Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών και την Διαχειριστική Επιτροπή του Φιλικού διακανονισμού, το Επικουρικό εντάχθηκε στον Φιλικό Διακανονισμό ως διάδοχο σχήμα των εταιρειών που έκλεισαν. Είναι φανερό ότι μέσα από διάφορες «ευέλικτες» κινήσεις και αποφάσεις το Ε.Κ κατόρθωσε να ανατάξει την «ασθενική» δραστηριότητά του. Σήμερα έχει μπεί καλό δρόμο, δεν έχει οικονομικά ανοίγματα, απαλλάχθηκε από την πολυετή «μαύρη» τρύπα και οι προοπτικές του είναι θετικές. Σε περίπτωση μάλιστα που μπορέσει να λύσει και το θέμα των ανασφάλιστων οχημάτων τότε θεωρείται βέβαιο ότι εισέρχεται σε οικονομικά πλεονασματική περίοδο.

φεβρουάριος 2009 63

INS_p62-71:Layout 1

2/24/09

8:12 PM

Page 64

επικουρικό

Μέσο κόστος καταβληθεισών αποζημιώσεων από το Επικουρικό Κεφάλαιο (σε ευρώ) ΑΓΝΩΣΤΑ ΟΧΗΜΑΤΑ

ΑΝΑΣΦΑΛΙΣΤΑ ΟΧΗΜΑΤΑ

ΠΛΗΘΟΣ ΖΗΜΙΩΝ

ΜΕΣΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ

1995

54

10.679

576.656,77

1.462

3.369

4.925.298,65

1996

54

10.304

556.394,65

1.817

3.291

5.980.055,70

1997

62

16.852

1.028.088,41

1.743

4.053

7.065.181,74

1998

55

21.823

1.200.241,65

1.981

4.572

9.056.528,14

1999

64

21.678

1.387.361,09

1.911

5.399

10.316.667,60

2000

67

26.703

1.746.869,61

1.795

6.120

10.986.183,69

2001

61

20.106

1.221.005,35

1.766

7.142

12.613.289,70

2002

86

28.173

2.422.868,65

1.856

8.332

15.464.693,89

2003

85

33.523

2.849.420,23

1.930

7.684

14.830.024,62

2004

91

36.024

3.278.223,17

1.633

6.949

11.347.485,36

2005

107

39.166

4.190.799,11

1.864

7.244

13.502.355,19

2006

81

40.406

3.272.909,94

1.970

7.032

13.852.291,88

2007

95

49.894

4.739.892,58

1.696

7.108

12.055.471,63

2008

81

31.127

2.521.274,74

1.893

7.585

14.357.921,38

777

39.887

30.992.005,95

22.527

6.941

156.353.449,17

ΕΤΟΣ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ

ΠΛΗΘΟΣ ΖΗΜΙΩΝ

ΜΕΣΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ

O πίνακας δείχνει φανερά το πρόβλημα από τα ανασφάλιστα οχήματα ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΕΤΟΣ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ

ΠΛΗΘΟΣ ΖΗΜΙΩΝ

ΜΕΣΟ ΚΟΣΤΟΣ

1995

1.516

1996

1.871

1997

ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΑΡΩΓΗΣ

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ

ΠΛΗΘΟΣ ΖΗΜΙΩΝ

ΜΕΣΟ ΚΟΣΤΟΣ

3.629

5.501.955,42

2.226

3.494

6.536.450,35

3.684

1.805

4.484

8.093.270,15

1998

2.036

5.038

1999

1.975

5.926

2000

1.862

2001

1.827

2002 2003

ΣΥΝΟΛΑ ΕΤΟΥΣ

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ

ΠΛΗΘΟΣ ΖΗΜΙΩΝ

ΜΕΣΟ ΚΟΣΤΟΣ

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ

2.068

4.603.797,20

3.742

2.701

10.105.752,62

3.062

11.281.776,17

5.555

3.208

17.818.226,52

7.121

3.820

27.199.698,80

8.926

3.954

35.292.968,95

10.256.769,79

8.022

3.433

27.540.650,26

10.058

3.758

37.797.420,05

11.704.028,69

5.540

3.760

20.832.887,49

7.515

4.330

32.536.916,18

6.838

12.733.053,30

3.694

4.617

17.056.783,81

5.556

5.362

29.789.837,11

7.572

13.834.295,05

3.017

5.710

17.226.353,42

4.844

6.412

31.060.648,47

1.942

9.211

17.887.562,54

2.860

7.776

22.240.174,29

4.802

8.356

40.127.736,83

2.015

8.774

17.679.444,85

2.054

8.762

17.996.726,74

4.069

8.768

35.676.171,59

2004

1.724

8.484

14.625.708,53

846

8.343

7.058.537,69

2.570

8.437

21.684.246,22

2005

1.971

8.977

17.693.154,30

493

13.474

6.642.805,92

2.464

9.877

24.335.960,22

2006

2.051

8.350

17.125.201,82

2.694

6.522

17.569.712,55

4.745

7.312

34.694.914,37

2007

1.791

9.378

16.795.364,21

13.923

4.487

62.470.160,16

15.714

5.044

79.265.524,37

2008

1.974

8.551

16.879.196,12

9.811

7.587

74.440.595,83

11.787

7.748

91.321.758,21

23.304

8.039

187.345.455,12

61.498

5.434

334.160.660,33

84.802

6.150

521.508.081,71

ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ

64 insurance w*rld

INS_p62-71:Layout 1

2/24/09

8:12 PM

Page 65

INS_p62-71:Layout 1

2/24/09

8:12 PM

Page 66

παρέμβαση

Solvency II Επαγγελματική αναβάθμιση, έλλειψη χρόνου και επιμερισμός της ευθύνης... Κρίσιμο τεστ για την ασφαλιστική αγορά ενόψει της σταδιακής μετάβασης στις απαιτήσεις του Solvency, θα αποδειχθεί η υιοθέτηση της απόφασης της Επιτροπής Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης για τον υπολογισμό και το σχηματισμό, από την πλευρά των εταιριών, των τεχνικών αποθεμάτων σε ό,τι αφορά το χαρτοφυλάκιο γενικών ασφαλίσεων.

» γράφει ο Γιάννης Παυλίδης, Διευθύνων Σύμβουλος της ΑΤΕ Ασφαλιστική Η σχετική απόφαση επιχειρεί έγκαιρα να προετοιμάσει και να καθοδηγήσει την αναβάθμιση της ασφαλιστικής αγοράς, προκειμένου να ανταποκριθεί στους νέους κεφαλαιακούς κανόνες, που εισάγονται με το Solvency ΙΙ και θα ισχύσουν από το 2012. Έτσι, σε ό,τι αφορά τον τομέα των κεφαλαίων, αυξάνει, αρχής γενομένης από το 2008, τις υποχρεώσεις των εταιριών, εισάγει τη λογική της ενσωμάτωσης των αρχών των Δ.Λ.Π. στα Ελληνικά Λογιστικά, παράλληλα με τη σταδιακή εισαγωγή των κανόνων Solvency ΙΙ. Με τον τρόπο αυτό, διαμορφώνεται πιο ομοιόμορφη απεικόνιση των οικονομικών αποτελεσμάτων σε σχέση με το 2007, όπου οι εταιρίες που εφάρμοζαν τα Δ.Λ.Π, είχαν αυξημένες υποχρεώσεις σε σχέση με αυτές που εφάρμοζαν τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα. Σε ό,τι αφορά το διαδικαστικό τομέα, απαιτείται από το Διοικητικό Συμβούλιο να ορίζει τον Υπεύθυνο Διοίκησης και Διαχείρισης και τον Αναλογιστή ως υπεύθυνους για τον έλεγχο της Εταιρίας, την ορθότητα και φερεγγυότητα των παρεχόμενων στοιχείων του ελέγχου και τη συνεχή καταγραφή της πορείας της εταιρίας. Η σχετική απόφαση επιβάλλει το διαχωρισμό των εξόδων και την αποτύπωση του αποτελέσματος ανά κλάδο με τρόπο αντικειμενικό, έτσι ώστε να ελέγχεται η υποτιμολόγηση, ενώ με τον υπολογισμό και την αποτύπωση των Α.Δ.Α. (Απαιτητές Δόσεις Ασφαλίστρων), ελέγχονται και οι αναληφθείσες ασφαλιστικές υποχρεώσεις που δεν εμφανίζονται στις οικονομικές καταστάσεις. Η επιτυχής υλοποίηση της σχετικής απόφασης, ωστόσο, προϋποθέτει επάρκεια χρόνου, κάτι που δεν εξασφαλίστηκε με την υποχρέωση προσαρμογής των εταιριών, από το 2008, που αποτελεί το πρώτο έτος συμμόρφωσης. Σημειώνεται ότι όπως προβλέπεται στη σχετική απόφαση, το σύ-

66 insurance w*rld

νολο των εταιριών, θα πρέπει να έχει σχηματίσει έως τις 31/12/2009 σε ποσοστό 40% το απόθεμα εκκρεμών ζημιών, που προκύπτει από τον υπολογισμό με βάση τη μέθοδο «φάκελο προς φάκελο» και στη συνέχεια έως τις 31/12/2010 το 70% και το 100% από την 1/1/2011. Παράγοντες που θα επηρεάσουν επίσης, αρνητικά την εφαρμογή της απόφασης είναι η απαίτηση πρόσβασης σε αρχεία παλαιότερων χρήσεων ώστε να υφίσταται η «ιστορικότητα στοιχείων», η ομογενοποιημένη μηχανογραφική εφαρμογή των κλάδων, που συνήθως δεν υφίσταται και η ύπαρξη σύγχρονων ασφαλιστικών ηλεκτρονικών πακέτων ειδικευμένων εφαρμογών. Γενικότερα όμως, θα πρέπει να αναγνωρίσει κανείς το επιβεβλημένο των «αρχών», που εισάγονται μέσα από την απόφαση, και βέβαια να γίνει κατανοητό ότι κάποια στιγμή θα πρέπει και οι ελληνικές ασφαλιστικές εταιρίες, να λειτουργήσουν πιο επαγγελματικά και πιο συγκροτημένα. Η αναβάθμιση της λειτουργίας των εταιριών θα πρέπει όμως να συμβαδίσει και με την αναβάθμιση των στελεχών διοίκησης και όχι μόνο των αναλογιστών και των διευθυνόντων. Η ευθύνη των δύο προαναφερομένων στελεχών νομίζω ότι θα ήταν προς όφελος της αγοράς, αν μοιραζόταν σε περισσότερα στελέχη, όπως οικονομικοί και τεχνικοί διευθυντές.

INS_p62-71:Layout 1

2/24/09

8:12 PM

Page 67

INS_p62-71:Layout 1

2/24/09

68 insurance w*rld

8:12 PM

Page 68

INS_p62-71:Layout 1

2/24/09

8:12 PM

Page 69

η στήλη του ειδικού

Solvency ΙΙ

Σε εφαρμογή ή στις καλένδες;

» γράφει ο Γιάννης Πιταράς, Project Manager on Solvency II, comite europeen des assurances

Ο

ι υπηρεσίες της αρμόδιας Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέθεσαν, από τις 10 Ιουλίου του 2007, την πρόταση - σχέδιο οδηγίας Solvency II, η οποία θα αποτελέσει το πλαίσιο λειτουργίας των αντασφαλιστικών εταιριών. Βασικός στόχος της νομοθεσίας και της εποπτείας στον τομέα των αντασφαλίσεων είναι η επαρκής προστασία των κατόχων ασφαλιστήριων συμβολαίων μέσω της επαρκούς χρηματοδότησης των πραγματικών ρίσκων, και η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών προϊόντων στον παγκόσμιο ασφαλιστικό χάρτη.

Τα θέματα, τα οποία καλείται να διευθετήσει η ανωτέρω κοινοτική οδηγία είναι αρκετά: Να επιχειρηθεί μια προσέγγιση προσανατολισμένη στους οικονομικούς κινδύνους η οποία παρέχει τη δυνατότητα ύπαρξης ενός συστήματος που θα αντανακλά το πραγματικό προφίλ κινδύνου των εταιριών. Να επιτευχθεί μία συνεπής αποτίμηση των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού των εταιριών. Η αναγνώριση των πλεονεκτημάτων της διαφοροποίησης. Η διαφάνεια. Σε αντίθεση με άλλες Οδηγίες, η Solvency ΙΙ δεν συγχέει τη σύνεση με τις κεφαλαιουχικές απαιτήσεις αφήνοντας «σιωπηρά» περιθώρια στις τεχνικές προβλέψεις των ασφαλιστικών τοποθετήσεων. Να δίνεται η δυνατότητα στις επιχειρήσεις αντασφαλίσεων που χρησιμοποιούν ή επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν ένα πλήρες ή μερικό εσωτερικό μοντέλο για τον υπολογισμό των κεφαλαιουχικών απαιτήσεων φερεγγυότητας, να υποβάλουν το μοντέλο αυτό για έγκριση από τις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές. Τη σημαντική βελτίωση του επιπέδου εναρμόνισης των νομοθεσιών που ισχύουν στην Ε.Ε., με συνέπεια την ελάττωση των νομικών αντιφάσεων, τη βελτίωση του ανταγωνισμού και τη δημιουργία πρωτοποριακών προϊόντων.

H βελτίωση του τρόπου εποπτείας των Ομίλων. Ο τρόπος με τον οποίο θα εποπτεύονται οι ‘Ομιλοι αντασφαλίσεων αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την επιτυχία της ενιαίας αγοράς και του καθεστώτος της Solvency ΙΙ. Ως εκ τούτου, η πρόταση επιδιώκει την εξεύρεση κατάλληλων τρόπων για τη βελτιστοποίηση της εποπτείας των ομίλων (αντ)ασφαλίσεων στην ΕΕ. >

φεβρουάριος 2009 69

INS_p62-71:Layout 1

2/24/09

8:12 PM

Page 70

άρθρο

Τα ανοιχτά θέματα Το προσχέδιο της Κοινοτικής Οδηγίας Solvency ΙΙ θα πρέπει να τύχει της έγκρισης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Το πρώτο προσχέδιο της Κομισιόν έγινε δεκτό, με κάποιες ήσσονος σημασίας διαφοροποιήσεις, από το Κοινοβούλιο τον περασμένο Οκτώβριο. Στο συμβούλιο από την άλλη, τον περασμένο Δεκέμβριο (επί γαλλικής προεδρίας) επιτεύχθηκε μία «γενική συμφωνία» την τελευταία στιγμή, και η οποία διαφοροποιείται ουσιαστικά σε αρκετά σημεία από το κείμενο που εγκρίθηκε από το Κοινοβούλιο. Μέχρι το τέλος Μαρτίου, θα πρέπει όμως, να έχει υπάρξει σύγκλιση μεταξύ Κοινοβουλίου και Συμβουλίου σε ένα κοινό κείμενο αν υπάρχει η βούληση επιβίωσης της εν λόγω Κοινοτικής Οδηγίας. Μετά τον Μάρτιο, μεσολαβούν οι Κοινοτικές Εκλογές, και ενδεχόμενη διαφωνία θα μεταθέσει την ψήφιση της Οδηγίας για 1-2 χρόνια τουλάχιστον, κάπου στα έτη 2013-14. Του θέματος έχουν επιληφθεί τριμερείς επιτροπές διαλόγου (του Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Κομισιόν), οι οποίες επεξεργάζονται τα δύο βασικά ακανθώδη προβλήματα των Δηλώσεων Υποστήριξης Ομίλου και της διαχείρισης του μετοχικού ρίσκου. Εποπτεία ομίλων και δηλώσεις υποστήριξης ομίλων Η αρχική πρόταση της Κομισιόν εισάγει ένα νέο, και σημαντικά βελτιωμένο τρόπο εποπτείας των Ομίλων. Αυτή, προκρίνει ένα νέο εποπτικό θεσμικό όργανο, το οποίο θα έχει την ευθύνη όλων των σημαντικών θεμάτων εποπτείας των ομίλων, και το οποίο αποτελεί προσδοκία της ευρωπαϊκής ασφαλιστικής αγοράς. Προκειμένου να περιοριστεί ο φόρτος για τους ομίλους, η πρόταση δηλώνει ουσιαστικά ότι η εποπτεία ομίλων πρέπει κατά κανόνα να διεκπεραιώνεται μόνο σε ανώτατο επίπεδο Ε.Ε. Η πρόταση εισάγει ένα καινοτόμο καθεστώς που επιδιώκει να διευκολύνει τη διαχείριση κεφαλαίων από τους ομίλους, ουσιαστικά επιτρέποντας, υπό ορισμένες συνθήκες, σε μια μητρική εταιρία να χρησιμοποιεί δηλώσεις υποστήριξης ομίλου προκειμένου να καλύψει τμήμα των κεφαλαιουχικών απαιτήσεων φερεγγυότητας των θυγατρικών της.

Ο τρόπος με τον οποίο θα εποπτεύονται οι όμιλοι αντασφαλίσεων αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την επιτυχία της ενιαίας αγοράς και του καθεστώτος της Solvency II.

Η Οδηγία θα πρέπει να επιτύχει τη βελτίωση της τρέχουσας εποπτείας των ομίλων, χωρίς όμως αυτό να σημάνει και το τέλος της ατομικής επίβλεψης. Ένα σημαντικό μέρος της εποπτικής διαδικασίας θα παραμείνει σε ατομικό επίπεδο - οι Δηλώσεις Υποστήριξης Ομίλου είναι αφ' εαυτών ένα «εργαλείο» το οποίο επιτρέπει την αποτίμηση των κεφαλαιουχικών αναγκών μίας ομάδας με τον ίδιο βαθμό βεβαιότητας που αυτή επιτυγχάνεται για τις ασφαλιστικές που δεν ανήκουν σε ομίλους. Θα πρέπει να είναι ένα πρακτικό και διαφανές εργαλείο που θα επιτρέπει τη βέλτιστη διανομή των οικονομικών πόρων και θα επιτρέπει στις ομάδες να επωφελούνται από τα πλεονεκτήματα της διαφοροποίησης. Σε προηγούμενή τους τοποθέτηση προς την Κομισιόν, 12 νομοθέτες κρατών - μελών μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, αντιτάχθηκαν σαφώς προς την επιβολή των Δηλώσεων Υποστήριξης Ομίλων. Φοβούνται ότι θα έχουν να αντιμετωπίσουν τις αστοχίες ή και χρεοκοπίες θυγατρικών των ομίλων, χωρίς να διαθέτουν την απαραίτητη ισχύ για την αποτελεσματική διαχείριση των κρίσεων. Οι ίδιοι δώδεκα, απαίτησαν η σχετική παράγραφος που υπάρχει στο κείμενο που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο τον περασμένο Δεκέμβριο να αφαιρεθεί και να ακολουθηθεί η προσέγγιση που υιοθετήθηκε από το Κοινοβούλιο. Η απόρριψη ή όχι των Δηλώσεων Υποστήριξης εξαρτάται τόσο από την αναδιανομή αρμοδιοτήτων ανάμεσα στις ατομικές εποπτικές αρχές και σε αυτήν των ομίλων, όσο και από τα όρια που ενδεχομένως θα τεθούν στα επίπεδα στήριξης που η μητρική εταιρία μπορεί να παρέξει στις θυγατρικές της. Η θέσπιση ενός τέτοιου ομαδικού εποπτικού οργάνου μπορεί να δημιουργήσει την επιθυμία για δημιουργία παρόμοιων μηχανισμών ελέγχου και σε άλλα τμήματα της αγοράς πέραν του αντασφαλιστικού κλάδου.

70 insurance w*rld

INS_p62-71:Layout 1

2/24/09

8:12 PM

Page 71

solvency II

Στην υποθετική περίπτωση που το εποπτικό σώμα των ομίλων είχε ήδη δημιουργηθεί, αυτό θα έπρεπε να λειτουργεί με τρόπο που να προσφέρει στους τοπικούς ελεγκτές αυξημένη δυνατότητα εκτίμησης της συγκυρίας, για να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικότερα κρίσεις όπως η τρέχουσα. Αν και είναι φανερό πως ακόμη είναι πολύ νωρίς για να εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα περί των τρεχουσών παγκόσμιων οικονομικών προβλημάτων, η ευρωπαϊκή αγορά θεωρεί ότι ένα μήνυμα είναι ξεκάθαρο: η τμηματική εποπτεία των μεγάλων οικονομικών ομάδων δεν είναι επιτυχής, και οι νομοθετικοί και εποπτικοί θεσμοί θα πρέπει να βασίζονται στο μετοχικό κίνδυνο και κεφαλαιουχικές απαιτήσεις των ολοτήτων που αυτές επιβλέπουν. Ένα από τα άμεσα μέτρα που προωθήθηκε από την γαλλική προεδρία για την αντιμετώπιση της κρίσης ήταν η άμεση αναθεώρηση του τρόπου που οι όμιλοι επιβλέπονται από την Κομισιόν και η δημιουργία της επιτροπής De la Rosiere. Οι «σοφοί» της επιτροπής σκέπτονται πολύ σοβαρά την δημιουργία ενιαίου Ευρωπαϊκού εποπτικού οργάνου, το ρόλο του οποίου ενδέχεται να αναλάβει ακόμη και η Ε.Κ.Τ. Η υπό κατάρτιση Οδηγία θα πρέπει να είναι σε θέση να αποτιμά σωστά τους συγκεντρωτικούς κινδύνους των αντασφαλιστικών Ομάδων, και υπό αυτό το πρίσμα, θα πρέπει να υπάρχει αυξημένη συνεργασία των αρμόδιων εποπτικών οργάνων. Εφόσον οι Ευρωπαίοι αντασφαλιστές ενθαρρύνονται να επεκταθούν διεθνώς, οι εποπτικές αρχές δεν μπορούν να μείνουν προσκολλημένες σε παλιές τακτικές.

Η αρχική πρόταση της Κομισιόν εισάγει ένα νέο, σημαντικά βελτιωμένο τρόπο εποπτείας των Ομίλων. Αυτή, προβλέπει ένα νέο εποπτικό θεσμικό όργανο, το οποίο θα έχει την ευθύνη όλων των σημαντικών θεμάτων εποπτείας των ομίλων και το οποίο αποτελεί προσδοκία της ευρωπαϊκής ασφαλιστικής αγοράς. Μετοχικός κίνδυνος Υπάρχει η άποψη ορισμένων ότι ο τρόπος που η νέα οδηγία τοποθετείται απέναντι στο μετοχικό κίνδυνο μπορεί να έχει κάποιες προκυκλικές επιπτώσεις (όπως συνέβη και στον τραπεζικό κλάδο με την Βασιλεία ΙΙ), με πιθανές συνέπειες στρεβλωμένες τιμές και μακροχρόνια ζημιά για τους πελάτες. Το κείμενο επί του οποίου επήλθε η συμφωνία στο Συμβούλιο περιλαμβάνει πρόβλεψη για έναν «αντι-κυκλικό» μηχανισμό αποφυγής παρόμοιων καταστάσεων. Κατ' ουσίαν, επιτρέπει στις εταιρίες να αποδίδουν μειωμένο βάρος στις κεφαλαιουχικές απαιτήσεις του μετοχικού κινδύνου σε περίοδους όπου υπάρχει κρίση στην αγορά, με το σκεπτικό ότι σε τέτοιες περιόδους η πιθανότητα περαιτέρω πτώσης είναι μικρότερη από ότι κάτω από κανονικές συνθήκες. Παρότι τεχνικά η προσέγγιση αυτή είναι αμφίβολης ορθότητας, έχει εντούτοις την πρακτική ωφέλεια ότι αποφεύγει την «προκυκλικότητα» που σημαίνει ότι δεν επιβάλλει στις εταιρίες να οδηγηθούν σε αναγκαστικές κινήσεις που τους βγάζουν από το μετοχικό κίνδυνο πουλώντας τις μετοχές τους και δημιουργώντας έτσι ένα φαύλο κύκλο στην αγορά (πωλήσεων που ρίχνουν τις αγορές και εν συνεχεία νέων πωλήσεων καθώς η πτώση των αγορών προκαλεί πτώση των αποτιμήσεων χαρτοφυλακίων). Ο τριμερής διάλογος μεταξύ της Επιτροπής του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου έχει δύο αποφασιστικής σημασίας συνεδριάσεις μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου για να δοθούν λύσεις στα ακανθώδη προβλήματα. Στο αμέσως προσεχές διάστημα, οι ενδιαφερόμενοι θα είναι πλέον σε θέση να γνωρίζουν εάν θα υπάρχει ή όχι Solvency ΙΙ μέχρι το 2012 ή το 2014, και αν αυτή θα περιλαμβάνει και τις διατάξεις για τις Δηλώσεις Υποστήριξης Ομίλου.

φεβρουάριος 2009 71

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:01 PM

Page 72

νομικά θέματα

Οι αλλαγές που φέρνει ο νέος νόμος για την ιδιωτική ασφάλιση σε αυτοκίνητα, αντασφάλιση, εποπτεία και χαρτόσημο

» γράφει η Άλκηστις Χριστοφίλου LL.M., L.S.E. Εταίρος IKRP I. K. Ρόκας & Συνεργάτες Δικηγορική Εταιρία

Ο νέος νόμος για την ιδιωτική ασφάλιση ψηφίσθηκε στο σύνολό του την 3η Φεβρουαρίου 2009 εισάγοντας νέα δεδομένα στη νομοθεσία.

72 insurance w*rld

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:01 PM

Page 73

νομικά θέματα

Εκτός από τα πολυσυζητημένα θέματα της αύξησης των υποχρεωτικών καλύψεων του αυτοκινήτου και της κατάργησης του χαρτοσήμου στα ασφάλιστρα, ο νόμος συμπεριλαμβάνει μια πληθώρα σημαντικών θεμάτων της ασφαλιστικής αγοράς, από την προσαρμογή στις διατάξεις δύο οδηγιών, για την αστική ευθύνη από αυτοκίνητα και για την αντασφάλιση, μέχρι την οργάνωση της Επ.Ε.Ι.Α. Θέτει επίσης κάποιες κατευθύνσεις για να δρομολογήσει, σε συνδυασμό με τη δευτερογενή νομοθεσία που εισάγεται με τις αποφάσεις της Επ.Ε.Ι.Α., την προετοιμασία της ασφαλιστικής αγοράς, στην τροχιά της Solvency II που αναμένεται να τεθεί σε ισχύ τον Οκτώβριο του 2012.

Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις έχουν αρκετά να κάνουν για την προσαρμογή, αλλά και για την αξιοποίηση του νόμου, τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο. Οι κυριότερες ρυθμίσεις είναι οι εξής: Με το δεύτερο κεφάλαιο εναρμονίζεται το ελληνικό δίκαιο με την Οδηγία 2005/16/ΕΚ (5η Οδηγία αστικής ευθύνης από την κυκλοφορία οχημάτων) και τροποποιείται το π.δ.

237/1986. Η σημαντικότερη αλλαγή που επιφέρει ο νόμος είναι η αύξηση των ελάχιστων ορίων κάλυψης (άρθρο 33), τα οποία από 1ης Ιουνίου 2009 δεν μπορεί να είναι κατώτερα από € 500.000 ανά ατύχημα για κάθε θύμα για σωματική βλάβη, και € 500.000 ανά ατύχημα συνολικά για υλικές ζημιές. Τα ποσά αυτά θα αναθεωρηθούν την 1η Ιανουαρίου 2011 σε € 750.000 και την 1η Ιουνίου 2012 σε € 1.000.000 αντίστοιχα. Η επιλογή του νόμου ήταν υπέρ της μέγιστης αποζημίωσης ανά θύμα, ενώ η κάλυψη των υλικών ζημιών ανέρχεται στο πενταπλάσιο του ισχύοντος. Υπενθυμίζεται ότι για τις σωματικές βλάβες η Οδηγία παρείχε την επιλογή στα κράτη μέλη, να ορίσουν ως όριο είτε το ποσό των 5 εκατ. ευρώ ανά ατύχημα ανεξαρτήτως αριθμού θυμάτων, είτε 1 εκατ. ευρώ ανά θύμα. Ο νόμος τέμνει ζητήματα που απα-

σχόλησαν έντονα τη νομολογία τα τελευταία χρόνια. Έτσι, καλύπτονται από την ασφάλιση οι παθόντες επιβάτες, ανεξάρτητα αν γνώριζαν ή όφειλαν να γνωρίζουν ότι ο οδηγός του οχήματος βρισκόταν υπό την επήρεια οινοπνεύματος ή τοξικών ουσιών την ώρα του ατυχήματος, όπως ακριβώς είχε επισημανθεί από τη θεωρία. Επίσης, ο ασφαλιστής δεν μπορεί να περιορίσει την κάλυψη των παθόντων αν ο οδηγός είχε ίδια συμμετοχή στο ατύχημα, λ.χ. λόγω μέθης ή επήρειας τοξικών ουσιών. Είναι διαφορετικό το ζήτημα ότι, αφού καταβάλει την αποζημίωση στους δικαιούχους, ο ασφαλιστής μπορεί να στραφεί κατά του υπαιτίου και να απαιτήσει αποζημίωση σύμφωνα με την ασφαλιστική σύμβαση. Επιλύεται το ζήτημα της κάλυψης σε περίπτωση μεταβίβασης του αυτοκινήτου: η ασφαλιστική σύμβαση λύεται αυτοδίκαια, χωρίς δηλαδή ο ασφαλιστής να προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια, με την πάροδο τριάντα ημερών από τη νόμιμη μεταβίβαση της κυριότητας ή κατοχής του αυτοκινήτου. Ακόμη λοιπόν και αν ο ιδιοκτήτης δώσει το αυτοκίνητο προς πώληση σε έμπορο, χωρίς να έχει βρεθεί ο τελικός αγοραστής και να γίνουν οι τυπικές διαδικασίες μεταβίβασης της κυριότητας, η ασφάλιση καταργείται μετά από τριάντα ημέρες. Ο ασφαλιστής επιστρέφει τα ασφάλιστρα που αφορούν στον μετέπειτα χρόνο, αν τα είχε εισπράξει. >

φεβρουάριος 2009 73

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:01 PM

Page 74

νομικά θέματα

Ο ασφαλισμένος μπορεί να ζητεί από την ασφαλιστική επιχείρηση βεβαιώσεις που καλύπτουν τουλάχιστον την τελευταία πενταετία και βεβαιώνουν ποιο ήταν το ποσό των αποζημιώσεων που κατέβαλε σε τρίτους και αφορούν το όχημα, ή ότι δεν κατέβαλε αποζημιώσεις. Οι βεβαιώσεις αυτές πρέπει να χορηγούνται μέσα σε 15 μέρες. Και τούτο είναι επιλογή του Κοινοτικού δικαίου. Αν και το 15θήμερο στην εποχή της μηχανοργάνωσης είναι ήδη μακρό διάστημα, παρ’ όλα αυτά θα πρέπει να θεωρηθεί βήμα θετικό, δεδομένου ότι τυχόν παράβαση της υποχρέωσης αυτής συνεπάγεται πρόστιμο από την ΕπΕ.Ι.Α. Τέλος, όταν του κοινοποιηθεί αίτημα αποζημίωσης, ο ασφαλιστής πρέπει μέσα σε ένα τρίμηνο είτε να υποβάλει αιτιολογημένη προσφορά αποζημίωσης, ή αιτιολογημένη απάντηση στα σημεία της αίτησης, αν η ευθύνη αμφισβητείται ή δεν έχει ακόμη διαπιστωθεί σαφώς, ή αν το ύψος της ζημιάς δεν έχει πλήρως αποτιμηθεί. Μολονότι η διατύπωση αυτή του νόμου δημιουργεί θετική εντύπωση, εντούτοις αφήνει πολλά περιθώρια διαδικαστικών καθυστερήσεων στην πράξη. Όσον αφορά το Επικουρικό Κεφάλαιο, καταργούνται τα ανώτατα όρια ευθύνης για τα ανασφάλιστα οχήματα. Ο νόμος διευθετεί θέματα πράσινης κάρτας και γενικά της κάλυψης στην περίπτωση διεθνούς κυκλοφορίας οχημάτων. Προβλέπεται πώς θα ορίζεται το έδαφος συνήθους στάθμευσης αν το όχημα φέρει προσωρινές πινακίδες κυκλοφορίας ή αν δεν έχει καθόλου πινακίδες. Μόνο μη συστηματικοί έλεγχοι της ασφάλισης ενός αυτοκινήτου επιτρέπονται, όταν διέρχεται τα σύνορα της χώρας προερχόμενο από άλλο κράτος μέλος, ανεξάρτητα αν έχει τη συνήθη στάθμευσή του στο έδαφος άλλου κράτους μέλους ή

74 insurance w*rld

τρίτης χώρας. Βλέπουμε λοιπόν ότι οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις θα πρέπει να κάνουν αναπροσαρμογές στην τιμολόγηση και στους όρους των ασφαλιστηρίων, αλλά και στην οργάνωση της κάλυψης των αυτοκινήτων γενικότερα. Αλλαγές γίνονται και στη θεσμική οργάνωση τόσο της εποπτείας, όσο και των ασφαλιστικών επιχειρήσεων. Καταργείται η Επιτροπή Ιδιωτικής Ασφάλισης, η οποία τύποις ενεργούσε ως γνωμοδοτικό όργανο του εποπτικού οργάνου, όμως μετά τη θέση σε ισχύ της Επ.Ε.Ι.Α. έπαψε να συγκαλείται. Επίσης, η σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Εποπτείας της Ιδιωτικής Ασφάλισης αλλάζει. Αυτή είναι και η σημαντικότερη, μη κοινοτικής προέλευσης, διάταξη του νέου νόμου: Καταργείται η επιλογή του ν. 3229/2004 σχετικά με την εκπροσώπηση στο Δ.Σ., εκπροσώπων των φορέων που εποπτεύονται από την Επ.Ε.Ι.Α. Έτσι, δε συμμετέχουν πλέον στο επταμελές Διοικητικό Συμβούλιο εκπρόσωποι της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος, της Ένωσης Αναλογιστών Ελλάδος και των διαμεσολαβούντων, με αποτέλεσμα να μην υφίσταται πλέον το ζήτημα της σύμπτωσης στα ίδια πρόσωπα της ιδιότητας του διοικούμενου και του εποπτεύοντος, με όλες τις αδυναμίες που αυτή συνεπάγεται. Βέβαια, είναι απαραίτητο να ακούγεται η άποψη της αγοράς και των επαγγελματιών, όμως αυτό θα μπορούσε να γίνει στα πλαίσια ενός ισχυρού θεσμοποιημένου συμβουλευτικού οργάνου προς την εποπτική Αρχή. Ενισχύεται ως προς την επιλογή των μελών ο Υπουργός Οικονομικών ο οποίος πλέον ορίζει εκτός από τον Πρόεδρο, και άλλα τέσσερα από τα επτά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, στα οποία περιλαμβάνεται και ο Αντιπρόεδρος.

«Ο ασφαλισμένος μπορεί να ζητεί από την ασφαλιστική επιχείρηση βεβαιώσεις που καλύπτουν τουλάχιστον την τελευταία πενταετία και βεβαιώνουν ή ότι δεν κατέβαλε αποζημιώσεις ή σε αντίθετη περίπτωση ποιο ήταν το ποσό των αποζημιώσεων που κατέβαλε σε τρίτους και αφορούν το όχημα»

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:01 PM

Page 75

νομικά θέματα

Ο νόμος αναφέρεται εκτεταμένα στις δεσμεύσεις εχεμύθειας και διαχείρισης εμπιστευτικών πληροφοριών εκ μέρους της Επ.Ε.Ι.Α., πράγμα που εμπλέκεται με τις διατάξεις για την πρόληψη και καταστολή των εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες. Ρυθμίζεται πλαίσιο της ανταλλαγής πληροφοριών με άλλες εποπτικές αρχές στην Ελλάδα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σε τρίτες χώρες. Όσον αφορά τη θεσμική οργάνωση των ασφαλιστικών επιχειρήσεων: Σημαντική είναι η διάταξη που τις υποχρεώνει να υιοθετήσουν εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας. Ο κανονισμός αυτός θα περιλαμβάνει και διατάξεις για τον εσωτερικό έλεγχο, που ενόψει του Solvency II αναβαθμίζεται και εξειδικεύεται όσον αφορά την οργάνωση, το πεδίο εφαρμογής και τη λεπτομέρεια των διαδικασιών. Οι ασφαλιστικές εταιρίες δηλώνουν στην Επ.Ε.Ι.Α. τα στοιχεία του Υπεύθυνου Εσωτερικού Ελέγχου. Η Επ.Ε.Ι.Α. μπορεί να ρυθμίσει το «επιμέρους περιεχόμενο, τις διαδικασίες και τις πολιτικές» που μπορούν να περιλαμβάνονται στον κανονισμό. Η τάση δηλαδή, είναι να επιτευχθεί μια κάποιου είδους «πιστοποίηση» του τρόπου οργάνωσης και της τήρησης ορισμένων ελάχιστων διαδικασιών στις διάφορες λειτουργίες των επιχειρήσεων, με σκοπό τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητά τους, και επιπρόσθετα τη διευκόλυνση της εποπτείας τους. Αντίστοιχα, δίδεται στην Eπ.Ε.Ι.Α. η εξουσία να θεσπίσει κανονισμό συμπεριφοράς των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και του προσωπικού τους. Ο νόμος προφανώς αναφέρεται σε κανόνες δεοντολογίας, ωστόσο το συνηθισμένο είναι, τέτοιοι κανόνες να μη θεσπίζονται από την εποπτική Αρχή αλλά από τα όργανα αυτορύθμισης της αγοράς, όπως έχει γίνει με τα συλλογικά όργανα των διαφημιστικών ή των φαρμακευτικών επιχειρήσεων. Είναι διαφορετικό το ζήτημα αν αυτοί οι κανόνες θα εγκριθούν στη συνέχεια με κανονιστική πράξη του εποπτικού οργάνου. Ο νόμος τροποποίησε τις διατάξεις για το περιθώριο φερεγγυότητας, τα τεχνικά αποθέματα και τα εγγυητικά κεφάλαια (άρθρο 54). Πλαισιώνονται έτσι εκ των υστέρων οι ρυθμίσεις της απόφασης της Επ.Ε.Ι.Α. 3/133/18.11.2008. Ο νόμος δεν προβλέπει ειδικά αναδρομική ισχύ της διάταξης. Ακόμη, εξειδικεύονται οι κανόνες της συμπληρωματικής χρηματοοικονομικής εποπτείας στο πλαίσιο ασφαλιστικού ή αντασφαλιστικού ομίλου σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία. Το τρίτο κεφάλαιο του νόμου ασχολείται με τη βελτίωση της εποπτείας και με την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2005/68/ΕΚ για τις αμιγώς αντασφαλιστικές επιχειρήσεις. Η άσκηση της αποκλειστικής δραστηριότητας της αντασφάλισης από ειδικό φορέα (αντασφαλιστική επιχείρηση) εντάσσεται για πρώτη φορά σε ρυθμιστικό πλαίσιο στην Ελλάδα. Η μέχρι τώρα εποπτεία της αντασφαλιστικής δραστηριότητας περιοριζόταν κυρίως στην τήρηση τεχνικών αποθεμάτων σε περίπτωση που την αντασφαλιστική δραστηριότητα ασκούσε πρωτασφαλιστής, και στην εγγραφή στα μητρώα του Υπουργείου Ανάπτυξης των κοινοτικών επιχειρήσεων αντασφάλισης που είχαν μια εμπορική εγκατάσταση στην Ελλάδα. >

φεβρουάριος 2009 75

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:01 PM

Page 76

νομικά θέματα

Το κείμενο της εναρμόνισης της ως άνω οδηγίας στην ελληνική νομοθεσία εντάχθηκε στο δωδέκατο κεφάλαιο του ν.δ. 400/1970. Οι πρωτασφαλιστικές επιχειρήσεις που έχουν άδεια παροχής ασφαλιστικών υπηρεσιών στην Ελλάδα, μπορούν να ασκούν αντασφαλιστικές εργασίες μόνον στους κλάδους όπου έχουν άδεια πρωτασφάλισης. Οι διατάξεις ακολουθούν μοντέλο αντίστοιχο με τη ρύθμιση της πρωτασφάλισης. Οι κοινοτικές αντασφαλιστικές επιχειρήσεις λειτουργούν με ενιαία άδεια και δραστηριοποιούνται με εγκατάσταση υποκαταστήματος ή πρακτορείου ή και απλού γραφείου που διευθύνεται από το προσωπικό τους ή από ανεξάρτητο πρόσωπο με μόνιμη εντολή, ή και με ελεύθερη παροχή. Οι διατάξεις περί ελέγχου, ειδικής συμμετοχής, στενών δεσμών κ.λ.π. επεκτείνονται και στις αντασφαλιστικές επιχειρήσεις, το ίδιο και οι διατάξεις περί παροχής κάλυψης σε ίδρυμα επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών. Οι προϋποθέσεις και η διαδικασία αδειοδότησης αναλογούν σε γενικές γραμμές προς αυτές των πρωτασφαλιστικών επιχειρήσεων. Οι αντασφαλιστικές επιχειρήσεις υποχρεούνται στην τήρηση επαρκών τεχνικών αποθεμάτων και περιθωρίου φερεγγυότητας. Σε περίπτωση δυσπραγίας, η Επ.Ε.Ι.Α. λαμβάνει μέτρα που μπορεί να φθάσουν μέχρι και το διορισμό εκκαθαριστή. Σημαντική εξέλιξη είναι η εισαγωγή στην ελληνική αγορά τριών νέων μορφωμάτων ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, τα οποία έχουν ήδη αναπτυχθεί στα ασφαλιστικά και αντασφαλιστικά κέντρα εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης: οι «εξαρτημένες αντασφαλιστικές επιχειρήσεις» (captives): μια εξαρτημένη εταιρία έχει αποκλειστικό σκοπό την αντασφαλιστική κάλυψη της επιχείρησης στην οποία

76 insurance w*rld

ανήκει, ή των επιχειρήσεων του ομίλου, του οποίου είναι μέλος. Ο ασφαλιστικός ή αντασφαλιστικός κίνδυνος μπορεί όμως να αναλαμβάνεται και από «Φορέα Ειδικού Σκοπού», που χωρίς να είναι ασφαλιστική ή αντασφαλιστική εταιρία, αναλαμβάνει τον κίνδυνο από αυτές και τον μετακυλίει σε αγορές μέσω ομολογιών ή άλλων χρηματοδοτικών μηχανισμών. Οι ελληνικοί Φορείς Ειδικού Σκοπού πρέπει να έχουν τη μορφή ανώνυμης εταιρίας και άδεια από την Επ.Ε.Ι.Α. Η αδειοδότηση τέτοιων φορέων προϋποθέτει την έκδοση ειδικής κανονιστικής απόφασης από την Επ.Ε.Ι.Α., προκειμένου να ρυθμισθούν το πεδίο ισχύος της άδειας, οι υποχρεωτικοί συμβατικοί όροι για την ανάληψη του κινδύνου και τη λειτουργία του φορέα, τα κριτήρια ήθους, αξιοπιστίας και καταλληλότητας των μετόχων και των διοικητών, και οι προϋποθέσεις οργάνωσης και χρηματοοικονομικής του εποπτείας. Επίσης, ορίζεται η αντασφάλιση πεπερασμένου κινδύνου (finite reinsurance), η οποία δίνει περιθώριο για την εισαγωγή διαφοροποιημένων αντασφαλιστικών προϊόντων, που σε άλλες χώρες της Ε.Ε. έχουν ήδη λάβει αρκετά σύνθετη μορφή, ανάλογη με την αντασφαλιστική νοοτροπία και το βαθμό συνθετότητας της κάθε συγκεκριμένης αγοράς. Ακόμη, ενδιαφέρον για όσους ασχολούνται με την αντασφάλιση παρουσιάζει η διάταξη, σύμφωνα με την οποία η Επ.Ε.Ι.Α. δεν μπορεί να «απορρίψει» αντασφαλιστική σύμβαση που συνάπτεται από εποπτευόμενο ασφαλιστή, με αδειοδοτημένο ασφαλιστή ή αντασφαλιστή, για λόγους που συνδέονται άμεσα με την οικονομική ευρωστία του αντισυμβαλλόμενου. Το πεδίο εφαρμογής αυτής της διάταξης μένει να διευκρινισθεί.

«Οι αντασφαλιστικές επιχειρήσεις υποχρεούνται στην τήρηση επαρκών τεχνικών αποθεμάτων και περιθωρίου φερεγγυότητας. Σε περίπτωση δυσπραγίας, η Επ.Ε.Ι.Α. λαμβάνει μέτρα που μπορεί να φθάσουν μέχρι και το διορισμό εκκαθαριστή. »

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 77

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 78

ρεπορτάζ

Aλλαγές χωρίς... όρια στα Αυτοκίνητα ‘Ερχονται αλλαγές στα ασφάλιστρα, στις προμήθειες και στην πολιτική του κλάδου που ακόμα «μαγειρεύει» τις αποφάσεις. Στάση αναμονής και έντονος προβληματισμός, για τις μεγάλες επερχόμενες αλλαγές στα ασφάλιστρα των αυτοκινήτων επικρατεί στην ασφαλιστική αγορά, εξαιτίας της εφαρμογής της οδηγίας για την αύξηση των ορίων για αποζημιώσεις σωματικών και υλικών βλαβών. » της Ευγενίας Τζώρτζη

Η προοπτική εκτίναξης του κόστους των αποζημιώσεων αποτελεί ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της ασφαλιστικής αγοράς και σύμφωνα με εκπροσώπους του κλάδου, θα απαιτήσει αυξήσεις της τάξης του 40%, χωρίς πάντως μέχρι στιγμής οι σχετικές προειδοποιήσεις να επαληθεύονται. Η σταδιακή αναπροσαρμογή των ορίων - αρχής γενομένης σε διάστημα λιγότερο από 5 μήνες από σήμερα, παραπέμπει σε γεωμετρική άνοδο του κόστους των αποζημιώσεων και παρά τις κατά καιρούς προειδοποιήσεις για εκτίναξη των ασφαλίστρων στα αυτοκίνητα, ο ασφαλιστικός κλάδος τηρεί στάση αναμονής και δεν έχει ακόμη, προχωρήσει σε αναπροσαρμογή των τιμολογίων του. Τα νέα συμβόλαια που εκδόθηκαν από την 1η Ιανουαρίου από τις μεγάλες κυρίως εταιρίες, ενσωματώνουν περιορισμένες ή και μηδενικές ακόμη αυξήσεις, ενώ μικρή μερίδα εταιριών, ενσωμάτωσε στα ετήσια συμβόλαιά της, οριακές αυξήσεις της τάξης του 1% κάθε μήνα από το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Σε παρόμοιο μήκος κύματος είναι η τιμολογιακή πολιτική της Εθνικής Ασφαλιστικής - που δίνει και το «βήμα» στην αγορά η οποία προχώρησε σε αυξήσεις 6%, που αφορούν όμως στη διάρκεια της ασφάλισης, που θα ισχύουν τα νέα αυξημένα όρια ασφαλιστικής κάλυψης. Έτσι π.χ. στα συμβόλαια Φεβρουαρίου με ετήσια ισχύ, η αύξηση του 6%, θα επιβαρύνει το ασφάλιστρο των μηνών από τον Ιούνιο του 2008 έως και τον Ιανουάριο του 2009, ενώ για τα εξάμηνα συμβόλαια, που εκδόθηκαν το Φεβρουάριο, η αύξηση θα επιβαρύνει τους μήνες, Ιούνιο και Ιούλιο. Αρκετές εταιρίες αναμένεται να καθορίσουν την πολτική τους από το Μάρτιο, οπότε θα έχει αποσαφηνιστεί το κόστος της αντασφαλιστικής κάλυψης, στο βαθμό που όπως επισημαίνουν, η προοπτική εκτίναξης των ορίων της ασφαλιστικής κάλυψης, θα επηρεάσει και την τιμο-

78 insurance w*rld

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 79

ρεπορτάζ

Ρόλο «κλειδί» στις αποφάσεις των εταιριών θα αποτελέσει η στάση της Επιτροπής Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης σε ό,τι αφορά τις ασφαλιστικές εταιρίες «χαμηλού ασφαλίστρου», οι οποίες αν συνεχίσουν να υποτιμολογούν τα ασφάλιστρα, θα οδηγήσουν την αγορά σε αδιέξοδο...

λόγηση των νέων συμβάσεων με τους αντασφαλιστές. Τα κόστη τρέχουν... Πάντως η τιμολογιακή πολιτική των ασφαλιστικών εταιριών δεν αφορά μόνο τα ασφάλιστρα σε σχέση με τα νέα όρια κάλυψης. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι πολιτική «μαστιγίου και καρότου» τηρείται και στο κρίσιμο του εξορθολογισμού του κόστους πρόσκτησης εργασιών, που παραμένει εξαιρετικά υψηλό, παρά το γεγονός ότι η υποχρεωτικότητα της ασφάλισης, αλλά και η ποιότητα των υπηρεσιών, δεν δικαιολογούν τη γενναιόδωρη πολιτική προμηθειών που χαρακτηρίζει τον κλάδο. Το υψηλό λειτουργικό κόστος, αποτελεί άλλωστε αχίλλειο πτέρνα της ασφαλιστικής αγοράς, στο βαθμό που ούτως ή άλλως, ο κλάδος της αστικής ευθύνης, λειτουργεί με εξαιρετικά υψηλό δείκτη ζημιών. Είναι χαρακτηριστικό ότι το loss ratio του κλάδου, σύμφωνα με τα στοιχεία του 2007 από την ΥΣΑΕ, διαμορφώνεται στο 101,5% ενώ για το σύνολο των καλύψεων, διαμορφώνεται στο 86,3%. Αντίστοιχα συμπεράσματα προκύπτουν και από τα στοιχεία των ισολογισμών όλων των εταιριών, που διαμορφώνουν το δείκτη ζημιών, χωρίς δηλαδή το συνυπολογισμό του κόστους πρόσκτησης που έχει ο κλάδος της αστικής ευθύνης στο 79%. Εάν μάλιστα στο ποσοστό αυτό συνυπολογιστούν και τα ελλείμματα από την υπο-αποθεματοποίηση του κλάδου, γίνεται σαφές ότι τόσο η τιμολογιακή πολιτική, με αιχμή τα ασφάλιστρα του αυτοκινήτου, όσο και η πολιτική πρόσκτησης εργασιών, απαιτούν αναθεώρηση στη βάση μιας πιο ορθολογικής πολιτικής κόστους. Η εξέλιξη των αυξήσεων. Η Οδηγία που ενσωματώθηκε πρόσφατα στο ελληνικό δί-

καιο με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή σηματοδοτεί απρόβλεπτες εξελίξεις στην αγορά καθώς προβλέπει τη σταδιακή μέχρι το 2012 αύξηση των κατώτατων ορίων στο 1 εκατ. ευρώ, από 500.000 και 100.000 ευρώ ανά ατύχημα που είναι σήμερα. Σύμφωνα με το σχετικό νόμο από 1ης Ιουνίου 2009 τα ελάχιστα ποσά της ασφαλιστικής κάλυψης δεν μπορεί να είναι κατώτερα από 500.000 ευρώ ανά θύμα σε περίπτωση σωματικής βλάβης και από 500.000 ευρώ ανά ατύχημα – ανεξάρτητα από τον αριθμό των θυμάτων - σε περίπτωση υλικής ζημιάς. Πρόκειται για ουσιαστική διαφορά σε σχέση με τα σημερινά όρια, που δεν συνδέουν το ύψος της αποζημίωσης με τον αριθμό των θυμάτων ενός ατυχήματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα το ποσό της ασφαλιστικής αποζημίωσης για σωματικές βλάβες, περιορίζεται στις 500.000 ευρώ ανά ατύχημα, ανεξάρτητα δηλαδή από τον αριθμό των θυμάτων ενός ατυχήματος και στις 100.000 ευρώ για υλικές ζημιές. Η αναπροσαρμογή των ορίων, θα μπορούσε να οδηγήσει σε πολλαπλασιασμό των αποζημιώσεων, σε περίπτωση πολύνεκρων ατυχημάτων. Τα ελάχιστα ποσά της υποχρεωτικής ασφάλισης, αναπροσαρμόζονται εκ νέου από 1ης Ιανουαρίου 2011 και καθορίζονται στα 750.000 ευρώ ανά θύμα σε περίπτωση σωματικής βλάβης και 750.000 ευρώ ανά ατύχημα σε περίπτωση υλικής ζημιάς, ενώ από 1ης Ιουνίου 2012 τα παραπάνω ποσά ανεβαίνουν στο 1 εκατ. ευρώ ανά θύμα σε περίπτωση σωματικής βλάβης και αντίστοιχα στο 1 εκατ. ευρώ σε περίπτωση ανά ατύχημα σε περίπτωση υλικής ζημιάς.

φεβρουάριος 2009 79

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 80

ρεπορτάζ

Ασπίδα αντιμετώπισης των επιχειρηματικών κινδύνων Τι σημαίνει ο εσωτερικός έλεγχος για τις ασφαλιστικές εταιρίες

Σε τομέα «αιχμής» που οι ασφαλιστικές εταιρίες δεν τον έχουν ακόμα αξιοποιήσει επαρκώς αναδεικνύεται ο «εσωτερικός έλεγχος» καθώς οι εξελίξεις στη χρηματοπιστωτική αγορά καθιστούν επιτακτική την ανάγκη εφαρμογής του από τις εταιρίες. Η ιδιαίτερη σημασία του εσωτερικού ελέγχου αναδείχθηκε κατά τη διάρκεια ημερίδας με θέμα «Ο εσωτερικός έλεγχος στην Ασφαλιστική Αγορά», που πραγματοποιήθηκε από την Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος και με πρωτοβουλία της Υποεπιτροπής Εσωτερικού Ελέγχου.

O πρόεδρος της Υποεπιτροπής Εσωτερικού Ελέγχου και διευθυντής του σχετικού τομέα στην Ασπίς Πρόνοια κ. Μανόλης Βαμβακάρης, με εμπειρία ετών στον «εσωτερικό έλεγχο» επισήμανε ότι το νέο πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς, όπως αυτό διαμορφώνεται από την εθνική και κοινοτική νομοθεσία, καθιστά αναγκαία τη λειτουργία σωστά οργανωμένης και στελεχωμένης Υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου. Και μάλιστα την καθιστούν ως ένα από τα απαραίτητα εργαλεία των Διοικήσεων, με σκοπό την αντιμετώπιση των σημερινών επιχειρηματικών κινδύνων, πολλοί εκ των οποίων ήταν άγνωστοι μέχρι και σήμερα. Χαρακτηριστικά ο κ. Βαμβακάρης τόνισε ότι: ο Εσωτερικός Έλεγχος είναι μια συμβουλευτική υπηρεσία που με το έργο της προσθέτει αξία σε κάθε επιχείρηση ή οργανισμό και ενδιαφέρεται κυρίως για την πρόληψη καταστάσεων. Γι΄αυτό και οι διοικήσεις των εταιριών οφείλουν να αντιληφθούν ότι ο εσωτερικός έλεγχος είναι χρήσιμος, απαραίτητος και έχει καθοριστικό ρόλο στην επιχείρηση που εφαρμόζεται. Και αυτό οφείλουν να το κατανοήσουν οι διοικήσεις των εταιριών και όχι να εφαρμόζουν συστήματα εσωτερικού ελέγχου και να λειτουργούν υπηρεσίες ως συνέπεια των απαιτήσεων των εποπτικών αρχών.

80 insurance w*rld

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 81

ρεπορτάζ

Όπως αναφέρει ο κ. Βαμβακάρης στο IW η ημερίδα πραγματοποιήθηκε ως συνέπεια μιας σειράς σοβαρών λόγων και αιτιών που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με τον τομέα του Εσωτερικού Ελέγχου και το ρόλο που καλούνται να παίξουν οι Εσωτερικοί Ελεγκτές που στελεχώνουν τις υπηρεσίες εσωτερικού ελέγχου των Ασφαλιστικών Εταιριών. Επισημαίνει επίσης ότι «οι σημερινές συνθήκες λειτουργίας των ασφαλιστικών εταιριών έχουν διαφοροποιηθεί σε σημαντικό βαθμό από το παρελθόν. Η ανάγκη για έγκαιρη διάγνωση νέων κινδύνων, για καλές πρακτικές διοίκησης και διαχείρισης καθίσταται και κρίνεται σήμερα απολύτως επιβεβλημένη». Γίνεται λοιπόν σαφές ότι η ύπαρξη και εφαρμογή Συστημάτων Εσωτερικού Ελέγχου και η λειτουργία Υπηρεσιών Εσωτερικού Ελέγχου αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για την επιτυχία κάθε σύγχρονης επιχείρησης ή οργανισμού.

ΟΙ ΛΟΓΟΙ ΠΟΥ ΚΑΝΟΥΝ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΤΟΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ Οι αλλαγές που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στο θεσμό του Εσωτερικού ελέγχου και αφορούν όλες τις εισηγμένες, αλλά και ορισμένες κατηγορίες μη εισηγμένων στο ΧΑ εταιριών. Οι αλλαγές που η νέα εποπτική αρχή (Επ.Ε.Ι.Α.) έκρινε ως αναγκαίες όπως την ύπαρξη Υπεύθυνου Εσωτερικού Ελεγκτή σε κάθε ασφαλιστική εταιρία, που σημαίνει κατ επέκταση την υποχρέωση λειτουργίας οργανωμένης Υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου σε όλες τις ασφαλιστικές εταιρίες, ανεξαρτήτως μεγέθους και κλάδου ζωής ή γενικών ασφαλίσεων. Οι εξελίξεις που έρχονται στον εσωτερικό έλεγχο, και αναφέρονται στο SOLVENCY II και θα εφαρμοσθούν από το 2012. Η ανάγκη ύπαρξης υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου καθώς εμφανίζονται πλέον συχνά σκάνδαλα και κακοδιαχειρίσεις στα οικονομικά των εταιριών. Η ανάγκη για πληρέστερη πληροφόρηση των Διοικήσεων, των Διοικητικών Στελεχών και Στελεχών Πωλήσεων, όσον αφορά την προσφορά, το έργο και το ρόλο γενικότερα που έχει σήμερα η υπηρεσία ελέγχου και οι ελεγκτές σε κάθε εταιρία ή οργανισμό, ώστε να μη παρουσιάζονται μικρά ή μεγάλα προβλήματα πριν - κατά - και μετά το πέρας της διεξαγωγής των ελεγκτικών διαδικασιών στις διοικητικές υπηρεσίες και στις υπηρεσίες πωλήσεων των εταιριών.

Η εξέλιξη της Ημερίδας και οι παρεμβάσεις των ομιλητών Την ημερίδα άνοιξε η κ. Μ. Αντωνάκη, Γενική Διευθύντρια της Ε.Α.Ε.Ε. η οποία τόνισε πως ο θεσμός του εσωτερικού ελέγχου προσλαμβάνει ολοένα και μεγαλύτερη σημασία ως ένα επιπρόσθετο εργαλείο στα χέρια των εποπτικών αρχών για τον έλεγχο των χρηματοοικονομικών φορέων, γεγονός που αποτυπώνεται τόσο στο υπάρχον σχέδιο Οδηγίας για τη Solvency II όσο και σε εσωτερικό επίπεδο, στις κινήσεις της Επ.Ε.Ι.Α. προς την κατεύθυνση αυτή με διάφορες νομοθετικές πρωτοβουλίες. Οι εργασίες συνεχίστηκαν με τις ομιλίες του Ν. Κοτζακουλάκη, Διευθυντή Εσωτερικού Ελέγχου της GROUPAMA ΦΟΙΝΙΞ και του Ι. Γρυπαίου, Επικεφαλής Εσωτερικού Ελέγχου, στην ALLIANZ ΑΕΔΑΚ οι οποίοι και ανέπτυξαν τις βασικές αρχές λειτουργίας εσωτερικού ελέγχου των ασφαλιστικών εταιριών. Ακολούθησε η κ. Μ. Χαμπάκη, Υπεύθυνη Οικονομικών Θεμάτων και Κλάδου Ζωής της Ε.Α.Ε.Ε., η οποία ανέλυσε την επίδραση του Solvency II στην εταιρική διακυβέρνηση και τον εσωτερικό έλεγχο των ασφαλιστικών εταιριών. Κατόπιν, ο κ. Περρής, Senior Manager της PriceWaterhouseCoopers αναφέρθηκε στις βασικές αρχές λειτουργίας της Επιτροπής Εσωτερικού Ελέγχου, ενώ η επίδραση του νομοθετικού πλαισίου και των βέλτιστων πρακτικών στον εσωτερικό έλεγχο των ασφαλιστικών εταιριών αναπτύχθηκε από τον κ. Α. Κουτούπη, Senior Manager της PriceWaterhouseCoopers. Από την πλευρά της Επιτροπής Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης μίλησε ο κ. Ν. Παυλόπουλος, Προϊστάμενος της Δ/νσης Διοικητικής Εποπτείας της Επ.Ε.Ι.Α., ο οποίος αναφέρθηκε στην πρακτική διάσταση της λειτουργίας της Διεύθυνσης Εσωτερικού Ελέγχου και στις απαιτήσεις της Επ.Ε.Ι.Α. Επίσης, ο κ. Ι. Φίλος, Επίκουρος Καθηγητής Ελεγκτικής – Διεθνών Προτύπων του Παντείου Πανεπιστημίου ανέλυσε τις απαιτήσεις της διοίκησης μιας ασφαλιστικής εταιρίας από τη λειτουργία της Διεύθυνσης Εσωτερικού Ελέγχου.

φεβρουάριος 2009 81

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 82

οικονομία

Ζητείται διέξοδος για την οικονομία Κρατική υπερχρέωση, απειλή ανεργίας, βαλκανική αναδίπλωση και γενική ανασφάλεια χρωματίζουν μελανά το ήδη ζοφερό τοπίο. Μόνη αχτίδα οι εξελίξεις στην Ολυμπιακή.

» του Ανδρέα Αναστασίου Πολλή συζήτηση έγινε σχετικά με το αν η διαδικασία ελέγχου, εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία θα υπόκειται η ελληνική οικονομία για τα επόμενα χρόνια θα αποκαλείται επιτήρηση (υπό αναστολή ή άνευ αυτής) ή στενή παρακολούθηση ή αδελφική φροντίδα ή... στοργή και προδέρμ. Ωσάν το ζήτημα να είναι... φιλολογικό και όχι πολιτικό και οικονομικό. Γιατί όπως και να ονομάζεται η φάση που διάγουμε ένα είναι το βέβαιο και ουσιαστικό: η οικονομική πολιτική που ασκήθηκε απλώς δεν πέτυχε.

82 insurance w*rld

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 83

ζητείται διέξοδος

Ευτυχώς, βέβαια, που έχουμε και τους «βαρβάρους», που στην προκειμένη περίπτωση είναι η παγκόσμια οικονομική κρίση, οπότε μπορούμε να επικαλούμεθα τους ξένους δαίμονες για να εξηγήσουμε το γεγονός ότι, σε μια τετραετή περίοδο ολυμπιακής, τουριστικής, κατασκευαστικής και χρηματιστηριακής ευφορίας, και παράλληλα, μιας συγκυρίας πολλών και σημαντικών ιδιωτικοποιήσεων, οι ιθύνοντες κατάφεραν να αυξήσουν θεαματικά τον κρατικό δανεισμό, πέφτοντας εκτός στόχων (και δεσμεύσεων προς την ΕΕ) στους τομείς του δημοσίου χρέους και του κρατικού ελλείμματος. Τώρα, λοιπόν, μας φταίει η διεθνής κρίση... Τον ένα μήνα ψηφίζουμε προϋπολογισμό, τον επόμενο τον αναθεωρούμε. Αποφασίζουμε την εφαρμογή τεκμηρίων εισοδήματος και την αναβάλλουμε. Καθορίζουμε τέλος ακινήτων και το αλλάζουμε. Δηλώνουμε ότι δεν υπάρχει δυνατότητα παροχών και δίνουμε 500 εκατ. ευρώ σε όποιους διαθέτουν τρακτέρ και μπορούν να κλείσουν τις εθνικές οδούς. Δηλώνουμε βαρύγδουπα ότι το πακέτο των 28 δισ. ευρώ για την ενίσχυση των τραπεζών δεν θα βαρύνει τον προϋπολογισμό, αλλά σπεύδουμε να δανεισθούμε τεράστια ποσά με εξαιρετικά υψηλό κόστος, με την απορία, ως προς το ποιον στ’ αλήθεια θα βαρύνει αυτό το κόστος, να παραμένει μετέωρη πάνω από τα κεφάλια των αφελών ψηφοφόρων, οι οποίοι παρακολουθούν μετά μανίας τις δημοσκοπήσεις για να μάθουν επί τέλους ποιος είναι ο καταλληλότερος.

...το ελληνικό καράβι πλέει στον ωκεανό της οικονομικής κρίσης, ούτε λίγο ούτε πολύ, χωρίς πυξίδα...

Βαλκανικός κίνδυνος Τα 28 δισ. ευρώ δρομολογήθηκαν λοιπόν. Οι τράπεζες, που δήλωναν ότι καμία δεν τα χρειαζόταν, συμφώνησαν όλες να τα χρησιμοποιήσουν. Η κυβέρνηση δηλώνει ότι οι επίτροποί της θα φροντίσουν η (κρατικά εξασφαλιζόμενη) ρευστότητα να μεταφερθεί στην πραγματική οικονομία και δη στους μικρο-μεσαίους επιχειρηματίες και τα νοικοκυριά, που πλήττονται αμεσότερα από την κρίση. Από την άλλη, τραπεζίτες και επιχειρηματίες, που έχουν ανοιχτεί στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, διαφωνούν σφόδρα με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, που επιμένει ότι το «πακέτο» δεν πρέπει να βγει από τα σύνορα και καθείς να βρει άλλους τρόπους να στηρίξει τις βαλκανικές μπίζνες του. Μα οι βαλκανικές μπίζνες έχουν ήδη ωφελήσει τους Έλληνες μετόχους και - μέσω αυτών, φορολογικώς - και τον κρατικό προϋπολογισμό, μπορεί να αντιτείνει κανείς. Για τις βαλκανικές μπίζνες καμάρωναν Έλληνες αξιωματούχοι και τις παρουσίαζαν σαν δικό τους επίτευγμα. Τώρα που αυτές τίθενται σε κίνδυνο, οι εμφανιζόμενοι ως πατέρες του μέχρι πρό τινος «θαύματος» τώρα στρέφουν το πρόσωπο και... σφυρίζουν αδιάφορα. Παραγνωρίζοντας ακόμη και το αδιαμφισβήτητο ότι, αν οι βαλκανικές θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών δεν αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα προβλήματά τους, αυτά δεν θα παραμείνουν εκτός των ελληνικών συνόρων, αλλά θα γίνουν ιδιαίτερα αισθητά σε πολλούς τομείς της εγχώριας οικονομίας, του Χρηματιστηρίου Αθηνών απολύτως μη εξαιρουμένου.

Αποτύχαμε... ειλικρινώς Διεθνείς και εγχώριοι οργανισμοί προβαίνουν σε ζοφερές προβλέψεις περί μεγάλης αύξησης της ανεργίας, ενώ πολλοί εργαζόμενοι στην Ελλάδα ήδη αντιμετωπίζουν το πρόβλημα ή την απειλή του, για την αντιμετώπιση του οποίου ακούστηκαν ευχές, παροτρύνσεις και αόριστες υποσχέσεις, οι οποίες, όμως, δεν προκαλούν ιδιαίτερη ανακούφιση σε ανέργους και υποψήφιους... Αλήθεια είναι, πάντως, ότι τους οικονομικούς στόχους μας μπορεί να μην τους πιάνουμε, η ειλικρίνειά μας, όμως, εκτιμάται ιδιαιτέρως από την Ε.Ε. Γι’ αυτό δήλωσε περίπου υπερήφανος ο νέος επί της Οικονομίας υπουργός μας, ο οποίος διευκρίνισε ότι (πλέον;) όταν κάνουμε προβλέψεις περί δημοσίου χρέους δεν... «δουλεύουμε» τους εταίρους μας. Ομολογουμένως, είναι κι αυτή μία κάποια πρόοδος... >

φεβρουάριος 2009 83

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 84

οικονομία

Δήλωσε, επίσης, ο υπουργός ότι η «μαύρη τρύπα» του ελλείμματος δεν θα μπορούσε να καλυφθεί από πρόσθετη φορολόγηση των υψηλών εισοδημάτων, γι’ αυτό επέλεξε κάτι «εφικτό», το οποίο δεν είναι άλλο από την πεπατημένη της αύξησης στην έμμεση φορολογία που επιβαρύνει την τιμή των τσιγάρων και των ποτών. Για τη βενζίνη δεν είπε τίποτα, αλλά η συνταγή είναι γνωστή και, όταν τα πράγματα ζορίσουν κι άλλο, κάτι μας λέει ότι δεν θα αργήσει να ακολουθήσει την πεπατημένη. Το ότι η πεπατημένη μας έχει κάνει να την... πατήσουμε ουκ ολίγες φορές δεν φαίνεται να πτοεί τους ταγούς, κύρια μέριμνα των οποίων είναι πλέον τα «κουκιά» και πώς θα τα αβγατίσει στις επόμενες - νωρίτερα ή αργότερα - εκλογές. Με το νου, πιθανότατα, στις εκλογές, υπουργοί της κυβέρνησης επισημαίνουν ότι το ελληνικό καράβι πλέει στον ωκεανό της οικονομικής κρίσης, ούτε λίγο ούτε πολύ, χωρίς πυξίδα. Για να ανακρούσουν πρύμναν και οι ίδιοι, βεβαίως, διεκυκρινίζοντας ότι οι δηλώσεις τους «παρεξηγήθηκαν». Παρόμοια διαπίστωση, περί μη ύπαρξης σοβαρού σχεδιασμού, έκανε και ο πρόεδρος του Σ.Ε.Β., αυτός μάλιστα χωρίς προφανή εκλογική σκοπιμότητα. Προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα, διευκρίνισε ότι οι σημερινές δύσκολες συνθήκες απαιτούν υπευθυνότητα και συναίνεση από τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου. Με τους πάντες, βεβαίως, να γνωρίζουν ότι η συναίνεση δεν ευδοκιμεί εύκολα εν Ελλάδι και σίγουρα όχι όταν «μυρίζουν» εκλογές ή έστω μεταβολές στις προτιμήσεις του εκλογικού σώματος.

Συναίνεση για Ολυμπιακή Συναίνεση ζήτησε και ο διευθύνων σύμβουλος της Marfin Investment Group, για να προχωρήσει η πρόταση του Ομίλου για τη διάσωση των Ολυμπιακών Αερογραμμών. Μία πρωτοβουλία του κ. Α. Βγενόπουλου, ο οποίος (παρά τις πικρίες του πρόσφατου παρελθόντος) σπεύδει σαν από μηχανής θεός να διασώσει όχι μόνο τον εθνικό αερομεταφορέα αλλά και λίγο από το κύρος των πολιτικών μας, που μόλις προ ημερών ήταν «βέβαιοι» ότι οι σχετικές διαπραγματεύσεις με τους ξένους ομίλους θα είχαν αίσια κατάληξη.Η δύσκολη θέση της κυβέρνησης ήταν προφανής. Πρώτα απ’ όλα, επειδή στο πεδίο της ιδιωτικοποίησης της εταιρίας, παιζόταν ίσως το «τελευταίο χαρτί» επιβίωσης του εθνικού αερομεταφορέα. Και δεύτερον, γιατί η ίδια είχε ανακηρύξει το εγχείρημα αυτό ως μία από τις «τομές» που θα έκανε στην οικονομική και γενικότερη διακυβέρνηση της χώρας. Η αλήθεια είναι ότι έγιναν μεγάλες προσπάθειες προκειμένου να προχωρήσει η πώληση αυτή, ωστόσο η τρέχουσα συγκυρία μόνο κατάλληλη δεν είναι για τέτοιου είδους εγχειρήματα. Η εμφάνιση του κ. Α. Βγενόπουλου λοιπόν μόνο ευχάριστα ήχησε στα αυτιά της κυβέρνησης, όχι μόνο γιατί μία πρόταση μπαίνει στο τραπέζι προς συζήτηση, αλλά και γιατί: α) η συγκεκριμένη πρόταση θα μπορούσε να λειτουργήσει καταλυτικά, προκειμένου να κατατεθούν και άλλες προτάσεις (υπάρχει φημολογία για πιθανό ενδιαφέρον και από άλλους), β) μια πιθανή πώληση των Ολυμπιακών Αερογραμμών σε ελληνική εταιρία θα είχε ως αποτέλεσμα να αμβλυνθούν οι πολιτικές πιέσεις που θα δεχόταν η Κυβέρνηση, ότι «ξεπούλησε τον εθνικό πλούτο σε ξένους», κ.λπ.

84 insurance w*rld

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 85

ζητείται διέξοδος

Η κίνηση της MIG Από την άλλη πλευρά τώρα, η «κίνηση Βγενόπουλου» μπορεί να εξεταστεί τόσο από την άμεση, όσο και από την ευρύτερη διάστασή της. Η άμεση διάσταση είναι η αμιγώς επιχειρηματική. Η MIG, που διαθέτει ταμείο 1,2 δισ. ευρώ, θα επενδύσει γύρω στα 200 εκατ. ευρώ, προκειμένου να αποκτήσει τον έλεγχο μιας αεροπορικής εταιρίας που έχει ισχυρό brand name, πολύ αξιόπιστη τεχνική βάση, κ.λπ. Επί πλέον, αποκτά την εταιρία «καθαρή» από τις προηγούμενες υποχρεώσεις της, με μικρότερο αριθμό εργαζομένων και με διαφορετικές συλλογικές συμβάσεις. Και στο ερώτημα «μα καλά, τόσες άλλες αεροπορικές ή άλλες εταιρίες του κόσμου δεν τα γνώριζαν όλα αυτά, ώστε να ενδιαφερθούν;» μια πιθανή απάντηση είναι ότι η MIG διαθέτει επιπλέον δύο «όπλα» στα χέρια της:

Στη χειρότερη περίπτωση δηλαδή, η MIG έχει να χάσει 200 εκατ. ευρώ, ενώ στην καλύτερη περίπτωση να δημιουργήσει ένα περιουσιακό στοιχείο πολύ μεγάλης αξίας.

Το πρώτο είναι οι συνέργιες που θα μπορούσαν να προκύψουν από τις υπόλοιπες ήδη υπάρχουσες δραστηριότητές τους. Ενδεικτικά αναφέρουμε την Olympic Catering (εταιρία που προσφέρει υπηρεσίες εστίασης στις Ολυμπιακές Αερογραμμές και όχι μόνο), τις αλυσίδες ταχείας εστίασης Goody’s και Everest, εταιρίες που δραστηριοποιούνται στο χώρο της ακτοπλοΐας (π.χ. Blue Star Ferries, Attica Group) έτσι ώστε να προσφέρεται δυνατότητα μεταφορών από αέρα και θάλασσα, κ.λπ. Πέραν όλων αυτών, βασικό στοιχείο είναι η ικανότητα της MIG να προσελκύει πιθανούς εταίρους από εσωτερικό και εξωτερικό, έτσι ώστε να τονωθεί ο όγκος των εργασιών των Ολυμπιακών Αερογραμμών. Στη χειρότερη περίπτωση δηλαδή, η MIG έχει να χάσει 200 εκατ. ευρώ, ενώ στην καλύτερη περίπτωση να δημιουργήσει ένα περιουσιακό στοιχείο πολύ μεγάλης αξίας. Αρνητικό στοιχείο είναι η τρέχουσα δυσμενής συγκυρία, καθώς και το κατά πόσο αυτή θα μπορούσε να επηρεάσει τη ζήτηση για τις αεροπορικές υπηρεσίες μέσα στο 2009. Από την άλλη πλευρά ωστόσο, «σύμμαχος» είναι η αποκλιμάκωση της τιμής των καυσίμων, μετά την υποχώρηση της τιμής του πετρελαίου κάτω από τα 40 ευρώ.

Ευρύτερη διάσταση Υπάρχει όμως και η ευρύτερη διάσταση του θέματος της διεκδίκησης των Ολυμπιακών Αερογραμμών. Μέσα από αυτή την κίνηση, ο κ. Α. Βγενόπουλος φαίνεται να επιτυγχάνει πολλά έμμεσα οφέλη: Πρώτον, «γεφυρώνει» τις όποιες τριβές είχαν δημιουργηθεί με τα δύο μεγάλα πολιτικά κόμματα, κατά το παρελθόν (π.χ. περίπτωση ΟΤΕ). Δεύτερον, αναβαθμίζεται ακόμη περισσότερο το κύρος της MIG, καθώς εμφανίζεται ως βασικός μοχλός αντιμετώπισης της κρίσης στην Ελλάδα, πότε σώζοντας τον Εθνικό Αερομεταφορέα και πότε προτείνοντας τη διάσωση τραπεζών που ενδεχομένως να αντιμετωπίσουν πρόβλημα λόγω της διεθνούς κρίσης. Τρίτον, διευκολύνονται οι εργασίες των άλλων εταιριών του Ομίλου, καθώς στελέχη της MIG φαίνεται να είναι δυσαρεστημένα από τη μέχρι τώρα μη τήρηση ουδέτερης στάσης από την κυβέρνηση απέναντι σε μια σειρά θεμάτων που αφορούσαν δραστηριότητες του Ομίλου. Κάτι απ’ όλα ίσως εξελιχθεί θετικά, λοιπόν, από τα πολλά και σοβαρά που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία. Για τα υπόλοιπα, μάλλον θα ανατρέξουμε στη στωικότητα της γενιάς των παππούδων μας: «κι’ αυτό θα περάσει»...

φεβρουάριος 2009 85

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

86 insurance w*rld

9:02 PM

Page 86

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 87

εταιρική κοινωνική ευθύνη

Οι πράσινες επενδύσεις αναπτύσσουν τις ασφαλιστικές εργασίες 500 χιλιάδες θέσεις εργασίας δημιουργεί κάθε χρόνο η «πράσινη» επιχειρηματικότητα.

»γράφει ο Μιχάλης Σπανός, Διευθύνων Εταίρος της EuroCharity

Σ

την εποχή που διανύουμε τα ζητήματα που αφορούν στο περιβάλλον, τη διατήρηση και την προστασία του κατέχουν πρωταρχική θέση στην ατζέντα των περισσότερων χωρών. Πολλοί είναι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι τώρα είναι η κατάλληλη ώρα για ένα παγκόσμιο «πράσινο» New Deal, που θα δώσει το φιλί της ζωής στην οικονομία και θα ωφελήσει το περιβάλλον. Η ασφαλιστική βιομηχανία δε μπορεί παρά να διαδραματίσει τον δυναμικό της ρόλο στις εξελίξεις που σχετίζονται με την «πράσινη» επιχειρηματικότητα. Οι εταιρίες έχουν την δυνατότητα όχι μόνο της υιοθέτησης πράσινης πρακτικής αλλά και ασφαλιστικής κάλυψης όλου του νέου πεδίου που δημιουργείται από τις νέες δραστηριότητες που ανοίγονται από την εξέλιξη των πράσινων επενδύσεων. >

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 88

εταιρική κοινωνική ευθύνη

Αναμφισβήτητα, τα τελευταία χρόνια πολυάριθμοι είναι οι παράγοντες που έχουν διαμορφώσει νέες δυναμικές και προοπτικές στο επιχειρείν δημιουργώντας πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη των εννοιών της πράσινης ανάπτυξης και της πράσινης επιχειρηματικότητας. Η έκθεση Stern, που δημοσιεύθηκε πριν από δύο περίπου χρόνια, χρησιμοποιώντας μια πολύπλοκη οικονομική ανάλυση, καταλήγει στο ότι η ανάληψη άμεσης δράσης σε παγκόσμιο επίπεδο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αποτελεί όχι μόνο περιβαλλοντικά ή κοινωνικά αναγκαία επιλογή αλλά και οικονομικά ορθολογική απόφαση. Ο κ. Stern υποστηρίζει ότι αν αδιαφορήσουμε για το πρόβλημα η παγκόσμια κατά κεφαλή κατανάλωση θα μειωθεί μόνιμα κατά 20%, ενώ για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα το κόστος θα ανέλθει σε λιγότερο από 2% του ετήσιου Α.Ε.Π. παγκοσμίως. Οι οικονομικοί και πολιτικοί λόγοι που καθιστούν την πρά-

σινη επιχειρηματικότητα τόσο θελκτική όσο και αναγκαία, έχουν να κάνουν με την ενεργειακή αυτονομία, την αυτάρκεια και την ασφάλεια των χωρών και, εντέλει, την ανταγωνιστικότητα των οικονομιών τους. Οι οικονομίες που θα παραμείνουν προσκολλημένες σχεδόν αποκλειστικά στη χρήση ορυκτών καυσίμων με υψηλή περιβαλλοντική επιβάρυνση -πετρέλαιο, άνθρακας, λιγνίτης- δεν θα καταλήξουν, απλώς, δακτυλοδεικτούμενες ως παγκόσμιοι ρυπαντές. Θα αντιμετωπίσουν επίσης πολύ μεγάλο κόστος από πλευράς μείωσης της ανταγωνιστικότητάς τους. Η μετάβαση όμως σε μια οικονομία χαμηλής χρήσης άνθρακα, δεν είναι εύκολη υπόθεση και απαιτεί συνδυαστικές κινήσεις και πολιτικές σε παγκόσμιο επίπεδο που θα απαρτίζονται από κίνητρα για μείωση ζήτησης αγαθών και υπηρεσιών έντασης εκπομπών αερίων, αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας, δράση σχετική με τις μη ενεργειακές εκπομπές και υιοθέτηση νέων τεχνολογιών χαμηλής χρήσης άνθρακα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, τη θέρμανση και τις μεταφορές.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Η ουδέτερη, όσον αφορά στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ανάπτυξη και η διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας, περνούν από την πράσινη τεχνολογία. Η πράσινη τεχνολογία, κρίκος της πράσινης επιχειρηματικότητας, είναι αυτή που, κατά βάση, εξουδετερώνει το δίλημμα: ανάπτυξη ή περιβάλλον. Σήμερα, πλέον, η ανάπτυξη που δεν λαμβάνει υπ’ όψιν της το περιβάλλον είναι αδιανόητη. Όμως το ίδιο αδιανόητη είναι και η επιστροφή σε ρυθμούς ζωής της προβιομηχανικής εποχής. Ιδίως, δε, για τους λαούς ταχύτατα αναπτυσσόμενων οικονομιών που αξιώνουν να απολαύσουν, εξίσου μ’ εμάς, ένα δυτικό τρόπο ζωής. Το ζητούμενο, επομένως, είναι να συνδυάσουμε ανάπτυξη και περιβάλλον. Οι δραστηριότητες των πράσινων επιχειρήσεων μπορούν να καλύπτουν όλους τους τομείς της οικονομίας: Πρωτογενή (βιολογικά προϊόντα, βιοποικιλότητα) Δευτερογενή (Τρόφιμα, Χειροτεχνία, Ανακύκλωση) Τριτογενή (εμπόριο πράσινων προϊόντων) Τεταρτογενή (επικοινωνία, προβολή, πιστοποίηση)

88 insurance w*rld

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 89

πράσινες επενδύσεις

ΛΙΓΕΣ ΟΙ «ΠΡΑΣΙΝΕΣ» Αν και οι πράσινες επιχειρήσεις αποτελούν προς το παρόν μικρό ποσοστό της ευρωπαϊκής οικονομίας (περίπου 2%), αναπτύσσονται με ιδιαίτερη ταχύτητα. Για παράδειγμα, η σημερινή αξία της «πράσινης» αγοράς στις Κάτω Χώρες είναι περίπου 6 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τη γερμανική εταιρία συμβούλων Roland Berger η παγκόσμια αγορά περιβαλλοντικών προϊόντων και υπηρεσιών φτάνει σε μέγεθος το 1 δισ. ευρώ και αναμένεται έως το 2020 να φτάσει τα 2,2 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (Ο.Ο.Σ.Α.) η περιβαλλοντική απασχόληση καλύπτει παγκοσμίως το 0,4% - 3% της συνολικής απασχόλησης, ενώ στην Ευρώπη το αντίστοιχο ποσοστό είναι κατά μέσο όρο 1,3%, με πρωτοπόρους τους Αυστριακούς, τους Βέλγους και τους Δανούς. Με βάση την ίδια μελέτη του Ο.Ο.Σ.Α., για την εφαρμογή των ευρωπαϊκών οδηγιών που αναφέρονται στην παρακολούθηση και τη διαχείριση της ρύπανσης στον ατμοσφαιρικό αέρα, στο υδάτινο δυναμικό και στο έδαφος, απαιτούνται δαπάνες της τάξης των 40 δισ. ευρώ/έτος, ενώ οι επενδύσεις της εικοσαετίας 1990-2010 θα φτάσουν μόλις τα 260 δισ. ευρώ. Οι ευεργετικές επιπτώσεις των πράσινων επενδύσεων είναι κάτι παραπάνω από ορατές, αφού σύμφωνα με εκτιμήσεις του Ο.Ο.Σ.Α. 500.000 νέες θέσεις εργασίας δημιουργούνται κάθε έτος, αριθμός που αντιστοιχεί στο 3% περίπου των ανέργων της Ε.Ε. Οι δυνατότητες, ωστόσο και τα κίνητρα χρηματοδότησης των πράσινων επιχειρήσεων δεν είναι αρκετά.

H παγκόσμια αγορά των περιβαλλοντικών προϊόντων και υπηρεσιών φτάνει το 1 δισ. ευρώ

}

Σε συνέχεια της έκδοσης «EuroCharity Yearbook 2007: Το Πνεύμα του Δάσους - Η ανταπόκριση του επιχειρηματικού κόσμου στις καταστροφικές πυρκαγιές του 2007», η οποία ολοκληρώθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία με τη συμμετοχή των μεγαλύτερων ελληνικών εταιριών και την υποστήριξη σημαντικών προσωπικοτήτων, η EuroCharity, εταιρία λειτουργίας του μοναδικού ελληνικού οδηγού Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (www.eurocharity.org), αποτελώντας μια αποτελεσματική γέφυρα επικοινωνίας, ενθαρρύνοντας τον ανοιχτό διάλογο και συμβάλλοντας περαιτέρω στην προσπάθεια για αλλαγή, αφιερώνει τη δεύτερη έκδοση του «EuroCharity Yearbook» στην Πράσινη Ανάπτυξη.

φεβρουάριος 2009 89

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 90

εκπαίδευση

«Άνοιγμα» στην εκπαίδευση των διαμεσολαβούντων κάνει η AIG Greece Seminars

Με «άποψη» στην εκπαίδευση η AIG συνεχίζει να πραγματοποιεί τα εκπαιδευτικά της προγράμματα κλείνοντας σχεδόν 9 χρόνια σταθερής προόδου στον τομέα της επιμόρφωσης σε θέματα ασφάλισης. Φέτος η εταιρία προτίθεται να εμπλουτίσει την εκπαιδευτική της δραστηριότητα με σεμινάρια που θα αφορούν και τα προϊόντα της, ενώ θα κάνει και «άνοιγμα» στο πεδίο των συμμετασχόντων δίνοντας, την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τα σεμινάρια της και άλλοι διαμεσολαβούντες που ενδιαφέρονται εκτός αυτών που συνεργάζονται με την εταιρία.

«Υπηρετώντας» την βασική αρχή της εταιρίας που στηρίζεται στο τρίπτυχο «επαγγελματισμός-τεχνογνωσία και ποιότητα παροχών», τα σεμινάρια ξεκίνησαν από το 2001 με αρχικό στόχο να αναβαθμίσουν το επίπεδο της εκπαίδευσης των συνεργατών. Μόνο τα τελευταία τρία χρόνια πραγματοποιήθηκαν περίπου 150 σεμινάρια που παρακολούθησαν περισσότεροι από 3.000 συνεργάτες και διήρκεσαν περισσότερες από 8.500 ώρες ενώ συνολικά από την εκκίνησή τους τα σεμινάρια προσέφεραν γνώση σε περισσότερα απο 6.000 άτομα. Η υλοποίηση των σεμιναρίων γίνενται εντός και εκτός της εταιρίας όταν το θέμα που διαπραγματεύονται μπορεί να ενταχθεί στο «φυσικό» του χώρο γι΄αυτό και κάποια από αυτά, έχουν πραγματοποιηθεί σε εργοστάσια, σε μαρίνες και άλλού. Οι διδάσκοντες στα σεμινάρια είναι οι επικεφαλείς των κλάδων της εταιρίας και οι βοηθοί τους. Όλα αυτά βεβαιώνουν ότι η AIG επιχειρεί μια διαφορετική προσέγγιση στην εκπαίδευση των ασφαλιστών και την επιμόρφωση των στελεχών που εργάζονται στο ευαίσθητο θέμα της ασφάλισης πιστεύοντας ότι η γνώση είναι –διαχρονικά– το ισχυρότερο θεμέλιο για την επαγγελματική κι επιχειρηματική ανάπτυξη.

90 insurance w*rld

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 91

AIG Workshops

Αναλυτικά. τα AIG Seminars που ενισχύθηκαν με τα AIG Workshops -από φέτος- αποτελούν μια από τις παλαιότερες και βασικότερες λειτουργίες της εμπορικής πολιτικής της AIG Greece. Στόχος των AIG Seminars είναι να ενημερώσουν και των AIG Workshops να εμβαθύνουν τόσο στα προϊόντα όσο και στην εμπορική πολιτική και τις διαδικασίες της Εταιρίας, με σκοπό την παραγωγικότερη και αποδοτικότερη, για όλους, συνεργασία. Τα AIG Seminars παρέχουν – υπό ορισμένες προϋποθέσεις – τη δυνατότητα μικρών, πρακτικών σεμιναρίων στο χώρο των Συνεργατών για το προσωπικό του γραφείου τους ή για το δίκτυο των δικών τους συνεργατών. Μέσα στο 2008, πραγματοποιήθηκαν στα γραφεία της AIG Greece στην Αθήνα αλλά και σε άλλες πόλεις, 38 σεμινάρια για τους Συνεργάτες της Εταιρίας, τα οποία παρακολούθησαν περίπου 700 άτομα συνολικά, καθώς και 15 σεμινάρια στα γραφεία των Συνεργατών. Τα σεμινάρια της εταιρίας εστιάζουν στο θέμα της «Εκπαίδευσης-Επιμόρφωσης» που επιτυγχάνεται μέσω της αναλυτικής παρουσίασης των καλύψεων - προϊόντων όλων των Κλάδων, τόσο των Εμπορικών όσο και των Προσωπικών Κινδύνων. Στόχος της AIG είναι να δοθεί εντονότερος εκπαιδευτικός χαρακτήρας στα σεμινάρια σύμφωνα με τις απαιτήσεις των συνεργατών της εταιρίας.

*

επαγγελματισμός τεχνογνωσία και ποιότητα παροχών

Σημειώνεται ότι σε πολλά σεμινάρια απ’ αυτά, μετά την ολοκλήρωση της παρουσίασης των ασφαλιστικών θεμάτων, δίδονται Ασκήσεις ή Τεστ Κατανόησης ή Quiz ή Εξάσκηση με προσομοίωση των συνθηκών της Αγοράς, που βοηθούν τους συμμετέχοντες να επαναλάβουν, να ασκηθούν και να εμπεδώσουν τα όσα έμαθαν. Σε όλα τα σεμινάρια παρουσιάζονται αναλυτικά περιπτώσεις ζημιών για καλύτερη κατανόηση των καλύψεων, ενώ παρέχονται πληροφορίες και για θέματα διαχείρισης αποζημιώσεων. Επίσης, πέραν της παρουσίασης των προϊόντων πραγματοποιείται και ενημέρωση για θέματα σχετικά με τη νομοθεσία που διέπει την ασφάλιση του συγκεκριμένου προϊόντος, είτε από τον ίδιο τον εισηγητή είτε από δικηγόρο. Μαζί με την προϊοντική παρουσίαση αφιερώνεται χρόνος και για επιμόρφωση σε: Nομικά θέματα τα οποία έμμεσα άπτονται της ασφάλισης του συγκεκριμένου προϊόντος, π.χ. Ευαίσθητα Προσωπικά Δεδομένα μαζί με το Σεμινάριο για τα προϊόντα του Κλάδου Προσωπικών Ατυχημάτων.

Iατρικής φύσεως θέματα με αφορμή τα νοσοκομειακά προγράμματα. Πώληση μέσω του Διαδικτύου (e-Commerce) μαζί με το σεμινάριο για την Τουριστική Βιομηχανία. Πέραν των καθαρώς ασφαλιστικών θεμάτων, το Πρόγραμμα περιλαμβάνει και Σεμινάριο Πωλήσεων κι ένα Διοικητικό θέμα (Business Continuity).

φεβρουάριος 2009 91

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 92

νέα της αγοράς

Σημαντική άνοδος της παραγωγής ασφαλίστρων. Σημαντική αύξηση στην Παραγωγή ασφαλίστρων σημείωσε για άλλη μια χρονιά η ALICO Ελλάδος κατά το 2008. Συγκεκριμένα, τα ασφάλιστρα ξεπέρασαν τα 294 εκατ. ευρώ, έναντι 269 εκατ. ευρώ κατά το 2007, καταγράφοντας αύξηση της τάξεως του 9,3% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ενώ η νέα Παραγωγή αυξήθηκε σε ποσοστό μεγαλύτερο του 30% . Εκτός από την καλή εικόνα που εμφανίζουν οι πωλήσεις ατομικών συμβολαίων Ζωής και Υγείας, ιδιαίτερα σημαντική για άλλη μια χρονιά ήταν η συμβολή του Κλάδου Ομαδικών Ασφαλειών της Εταιρίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι στον συγκεκριμένο Κλάδο η ALICO κατέχει εδώ και πολλά χρόνια την πρώτη θέση στην Ελληνική ασφαλιστική αγορά, έχοντας κερδίσει επάξια την εμπιστοσύνη των μεγαλύτερων εταιριών που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας. Η εξαιρετική αυτή επίδοση αποτελεί συνέχεια των αντίστοιχων αποτελεσμάτων που κάθε χρόνο επιτυγχάνει η ALICO, τόσο σε ποσοτικό όσο και σε ποιοτικό επίπεδο. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Εταιρία βρίσκεται σταθερά στις κορυφαίες θέσεις σε όλους τους σημαντικούς τομείς που χαρακτηρίζουν το έργο μιας ασφαλιστικής εταιρίας Ζωής. Σε δήλωσή του, ο κ. Δημήτρης Μαζαράκης, Chief Sales & Marketing Officer, αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής: «Είμαστε υπερήφανοι που η Εταιρία μας διαθέτει ανθρώπους με ικανότητες και θέληση να συμβάλουν στη συνεχή ανάπτυξη των εργασιών της. Οι σημερινές επιτυχίες είναι φυσικό επακόλουθο της άρτιας οργάνωσης και εταιρικής δομής της ALICO, αλλά και αποτέλεσμα τόσο της συνετής στρατηγικής που ακολουθεί η Εταιρία όσο και του υψηλού επιπέδου υπηρεσιών που προσφέρουν οι άνθρωποί της. Θα ήθελα να σταθώ ιδιαίτερα στη συμβολή του Agency, το οποίο είχε και θα έχει πάντα την αμέριστη υποστήριξη της Εταιρίας, αποτελώντας έναν ιδιαίτερα σημαντικό άξονα για την περαιτέρω ανάπτυξή της. Επίσης, θα ήθελα να συγχαρώ ολόκληρο το ανθρώπινο δυναμικό της ALICO που με αφοσίωση, εργατικότητα και πάνω από όλα με κορυφαίο επίπεδο επαγγελματισμού και συνέπειας προς τους εκατοντάδες χιλιάδες ασφαλισμένους μας, επιτελεί το καθήκον του κατά τον καλύτερο τρόπο. Ολα όσα έχουμε επιτύχει αποτελούν εγγύηση για το παρόν, αλλά και τη βάση για ακόμα υψηλότερες επιδόσεις στο μέλλον».

Νέα Αμοιβαία Κεφάλαια. Με τρία νέα – εξειδικευμένα Αμοιβαία Κεφάλαια η Allianz ΑΕΔΑΚ «απαντά» στις δυσμενείς χρηματοοικονομικές συγκυρίες, προσφέροντας στο επενδυτικό κοινό σύγχρονες λύσεις για την εξασφάλιση μακροπρόθεσμων αποδόσεων, αλλά και καινοτόμες εναλλακτικές προτάσεις για την αναδιάρθρωση των επενδυτικών τους χαρτοφυλακίων. Τα νέα Αμοιβαία Κεφάλαια της Allianz ΑΕΔΑΚ που συμπληρώνουν την υφισταμένη σειρά Α/Κ Allianz Global Investors, είναι τα εξής: Το Allianz dit Global Eco Trends που επικεντρώνει την επενδυτική του πολιτική σε πρωτοποριακούς και καινοτόμους τομείς επιχειρηματικής δράσης που συνδέονται άμεσα με την τεχνολογία περιβάλλοντος. Η αυξανόμενη ανάγκη για παγκόσμιες συμφωνίες προστασίας του περιβάλλοντος, οι αυστηρότεροι έλεγχοι των ρύπων, τα χαμηλότερα όρια εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα και ο νέος φιλικότερος προς το περιβάλλον τρόπος ζωής δημιουργούν τις προϋποθέσεις για ταχύτατους ρυθμούς ανάπτυξης

92 insurance w*rld

στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς της οικολογικής ενέργειας, του ελέγχου της περιβαλλοντικής ρύπανσης και στους υδάτινους πόρους. Το Allianz RCM Global Agricultural Trends που εστιάζει την επενδυτική του πολιτική στις νέες παγκόσμιες τάσεις. Η αύξηση του πληθυσμού και οι αλλαγές στον τρόπο σίτισης ιδίως στον αναπτυσσόμενο κόσμο δημιουργούν εξαιρετική ζήτηση σε προϊόντα του ευρύτερου αγροτικού τομέα. Οι βασικές αγροτικές πρώτες ύλες καθώς και οι τομείς παραγωγής, διαχείρισης και διανομής πρώτων υλών και προϊόντων για επισιτισμό και η ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών ενέργειας αποτελούν το πεδίο εστίασης της επενδυτικής πολιτικής του αμοιβαίου κεφαλαίου. Το Allianz RCM US Equity Systematic που επενδύει σε μετοχές των Η.Π.Α. με στόχο την επίτευξη συνολικής υψηλής μακροχρόνιας απόδοσης μέσω της τοποθέτησης κεφαλαίων σε τίτλους με ελκυστικά θεμελιώδη μεγέθη σε συνδυασμό με ποσοτικές μεθόδους διαχείρισης. Η συστηματική και διαφανής επενδυτική διαδικασία φέρει αξιολόγηση ΑΑ από τον διεθνή οίκο Standard & Poor’s.

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 93

νέα της αγοράς

319,63 εκατ. ευρώ σε αποζημιώσεις από την INTERAMERICAN το 2008 Σε μία περίοδο ιδιαίτερα κρίσιμη για την αξιοπιστία της ασφαλιστικής βιομηχανίας, με τον πήχυ της φερεγγυότητας των εταιριών να ανεβαίνει με την Οδηγία Solvency II, η INTERAMERICAN συνεχίζει να τηρεί το πρότυπο πελατοκεντρικής συμπεριφοράς με τη συνέπειά της στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων απέναντι στους ασφαλισμένους της, απλοποιώντας παράλληλα τις διαδικασίες και βελτιώνοντας την ταχύτητα διεκπεραίωσης των αποζημιώσεων. Το 2008 η INTERAMERICAN κατέβαλε συνολικά 319,63 εκατ. ευρώ σε αποζημιώσεις, ενώ περισσότεροι από 1.360 ασφαλισμένοι της ημερησίως, κατά μέσο όρο, αποζημιώθηκαν ή χρησιμοποίησαν τις υπηρεσίες Βοήθειας (Άμεση Ιατρική και Οδική) της Εταιρίας. Είναι αξιοσημείωτο ότι από το 2000 έως και το 2008 η INTERAMERICAN έχει καταβάλει στους πελάτες της το ποσόν των 2,14 δισ. ευρώ. Ειδικότερα το 2008, στον κλάδο Ζωής η Εταιρία σε 55.252 περιπτώσεις κατέβαλε 143,24 εκατ. ευρώ. Από το ποσόν αυτό, 28,83 εκατ. αφορούσαν σε 10.160 λήξεις συμβολαίων. Στον τομέα της Υγείας, τον οποίο η INTERAMERICAN έχει αναδιαρθρώσει αναπτύσσοντας με επιτυχία μια στρατηγική προώθησης προϊόντων και υπηρεσιών αμοιβαίου οφέλους για τον ασφαλισμένο και την Εταιρία, αποζημιώθηκαν 175.924 περιπτώσεις με το συνολικό ποσό των 76,28 εκατ. ευρώ. Σε καλύψεις νοσοκομειακών προγραμμάτων και επιδομάτων ασθενειών διατέθηκαν 47,12 εκατ., ενώ 29,16 εκατ. ευρώ αφορούσαν σε καλύψεις του συστήματος Υγείας Medisystem: επισκέψεις σε συμβεβλημένους ιατρούς του πανελλαδικά αναπτυγμένου δικτύου, διαγνωστικές εξετάσεις και νοσηλείες σε συμβεβλημένες κλινικές. Στις Γενικές Ασφάλειες η INTERAMERICAN αποζημίωσε το 2008 61.014 περιπτώσεις με το ποσό των 74,20 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 65,56 εκατ. ευρώ κάλυψαν ζημίες του κλάδου Αυτοκινήτων. Η Εταιρία έχει επιτύχει να περιορίσει στο ελάχιστο ποσοστό 2% τις περιπτώσεις που οδηγούνται στα δικαστήρια, όταν ο μέσος όρος της αγοράς κυμαίνεται μεταξύ 6- 8%. Στον κλάδο των Ομαδικών Ασφαλίσεων, στον οποίο η INTERAMERICAN παρουσίασε ιδιαίτερη ανάπτυξη το 2008, σε 61.180 περιπτώσεις κατέβαλε αποζημιώσεις ύψους 25,91 εκατ. ευρώ για συμβόλαια Ζωής, Ζημιών και Medisystem (υγείας) και Συνταξιοδοτικά. Ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου INTERAMERICAN κ. Γιώργος Κώτσαλος, αναφερόμενος στις αποζημιώσεις, δήλωσε: «Η εστίαση στον πελάτη αποτελεί σταθερή στρατηγική προτεραιότητά μας και επιδιώκουμε, μέσα από συνεχείς βελτιώσεις των διαδικασιών και του επαγγελματισμού μας, τη μεγιστοποίηση της αξίας που αποδίδουμε σε αυτόν. Η σωστή και γρήγορη αποζημίωση είναι η απολύτως αναγκαία επιβεβαίωση της ασφάλειας που παρέχουμε στους ασφαλισμένους μας και επιβραβεύεται από την εμπιστοσύνη τους στην εταιρία μας. Την περασμένη χρονιά 200 χιλιάδες νέοι πελάτες προστέθηκαν στο πελατολόγιο της INTERAMERICAN».

Διαχείριση Κινδύνων στην Eφοδιαστική Αλυσίδα «Επιχειρηματικός κίνδυνος και αποτελεσματικές πρακτικές διαχείρισής του, στις εφοδιαστικές αλυσίδες» είναι το θέμα της μελέτης που παρουσίασε ο κ. Γιάννης Παπαγεωργίου, Risk Consultant της Aon Hellas, σε ημερίδα με θέμα «Το παρόν και το μέλλον των Εμπορευματικών Μεταφορών, Νέο Περιβάλλον, Νέες Χωροθετήσεις». Σημαντικές ενότητες της μελέτης ήταν μεταξύ άλλων, η ανατομία των κινδύνων της εφοδιαστικής αλυσίδας, οι διεθνείς τάσεις διαχείρισης κινδύνων της εφοδιαστικής αλυσίδας, οι βασικές στρατηγικές αντιμετώπισης κινδύνων, και τα οφέλη από την υιοθέτηση συστηματικών διαδικασιών διαχείρισης των κινδύνων. Η ημερίδα, οργανώθηκε από το περιοδικό Cargo Plus στο πλαίσιο της 2ης Διεθνούς ΄Εκθεσης «Εφοδιαστική Αλυσίδα & Logistics 2009». Επισημαίνεται ότι η Aon είναι ο μεγαλύτερος παγκοσμίως οργανισμός συμβούλων διαχείρισης κινδύνων, μεσιτείας ασφαλίσεων και αντασφαλίσεων και σύμβουλος παροχών προσωπικού. Είναι η 263η εταιρεία του Fortune 500 και απασχολεί περισσότερους από 36.000 υπαλλήλους σε περισσότερες από 120 χώρες στον κόσμο. Η Aon Hellas, ελληνική θυγατρική του ομίλου, δραστηριοποιείται από το 1988 παρέχοντας υπηρεσίες διαχείρισης κινδύνων και μεσιτείας ασφαλίσεων σε μεγάλες τοπικές και διεθνείς εταιρείες και οργανισμούς του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα. Μεταξύ των πελατών της Aon στην Ελλάδα και το εξωτερικό είναι ορισμένοι από τους μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου μεταφορών και αποθηκεύσεων καθώς και παρασκευαστές και διανομείς τροφίμων, μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα και τουριστικές επιχειρήσεις, κατασκευαστικές εταιρείες, ναυπηγεία και πετρελαϊκές εταιρείες, τράπεζες, ναυτιλιακές εταιρείες, και άλλοι βιομηχανικοί και εμπορικοί οργανισμοί. Οι σύμβουλοι του Logistics Practice Group της Aon Hellas, με την τεχνογνωσία και παγκόσμια εμπειρία που διαθέτουν, προσφέρουν στους πελάτες ολοκληρωμένες λύσεις διαχείρισης κινδύνων της εφοδιαστικής αλυσίδας της επιχείρησής τους.

φεβρουάριος 2009 93

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 94

νέα της αγοράς

Επιστροφή χρημάτων… Καθόλου ευκαταφρόνητα ποσά επιστράφηκαν πίσω στους καταναλωτές που δικαιώθηκαν μετά από την παρέμβαση του Συνήγορου του Καταναλωτή φέροντας τον κλάδο των ασφαλιστικών εταιριών ανάμεσα στους «πρωταγωνιστές» καταβάλλοντας 228.024 ευρώ ενώ υψηλότερα των ασφαλιστικών ποσά είχαν καταβληθεί από τις αντιπροσωπείες αυτοκινήτων και μοτοσικλετών, τα ινστιτούτα αισθητικής και τις τράπεζες. Ο πρόεδρος του Συνηγόρου του Καταναλωτή κ. Ευάγγελος Ζερβέας δηλώνει ότι ο θεσμός είναι ένα σημαντικό εξωδικαστικό όργανο επίλυσης διαφορών των καταναλωτών με προμηθευτές ειδών και υπηρεσιών, καθώς μπορούν ανέξοδα να βρουν λύση στο πρόβλημά τους. Γι’ αυτό και τονίζει ότι οι καταναλωτές θα πρέπει να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που τους παρέχει διότι με την συνεχή επίλυση υποθέσεων και η αγορά θα αντιληφθεί καλύτερα του κανόνες ορθής λειτουργίας. Όσον αφορά την σημερινή κατάσταση, περιγράφει ότι οι πολίτες δεν είναι ακόμα απόλυτα εξοικειωμένοι με τις αρμοδιότητες της Αρχής, την βοήθεια που μπορεί να παράσχει και τις διαδικασίες που μπορεί να ακολουθήσουν όταν ανατρέχουν στην βοήθειά της όπως για παράδειγμα την ενυπόγραφη αναφορά με πλήρη στοιχεία επικοινωνίας του καταγγέλοντος, εμπρόθεσμη υποβολή εντός τριών μηνών από τη διαπίστωση των βλαπτικών συνεπειών μιας καταναλωτικής συναλλαγής, την περιγραφή συγκεκριμένων και όχι αόριστων περιστατικών, και φυσικά τη μη προηγούμενη προσφυγή σε ένδικα μέσα.

Oμαδική ασφάλιση στον ΗΣΑΠ Την ασφαλιστική κάλυψη 3600 ατόμων υπαλλήλων με τα εξαρτημένα τους μέλη της Α.Ε. ΗΣΑΠ, οι οποίοι είναι μέλη των συνδικαλιστικών οργανώσεων «ΕΝΩΣΗ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΗΣΑΠ» & «ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΔΗΓΩΝ ΗΣΑΠ», ανέλαβε η Commercial Value. Επισημαίνεται ότι η ασφάλιση πραγματοποιήθηκε με ομαδικό συμβόλαιο Ζωής, Ατυχημάτων, ευρείας νοσοκομειακής και εξωνοσοκομειακής περίθαλψης. Με την εν λόγω ασφαλιστική κάλυψη η Commercial Value συνεχίζει την ιδιαίτερα καλή της παρουσία στις ασφαλίσεις Ζωής ατομικές και ομαδικές.

H Commercial Value, επισημαίνει, θα τιμήσει την εμπιστοσύνη που της δείχνουν οι επιχειρήσεις με την ανάθεση της ασφάλισης του προσωπικού τους και θα συνεχίσει να προσφέρει τις καλύτερες υπηρεσίες, στον ευαίσθητο τομέα της Ομαδικής Ασφάλισης που συνεχώς καλύπτει τα κενά και τις αδυναμίες της Κοινωνικής Ασφάλισης.

94 insurance w*rld

«Τεχνικές» κινήσεις στον κλάδο αυτοκινήτου από τον Παύλο Ψωμιάδη Στη δημιουργία του ισχυρότερου ομίλου στον κλάδο του αυτοκινήτου, αποσκοπεί ο μέτοχος του ομίλου της Ασπίς κ. Παύλος Ψωμιάδης, μετά την εξαγορά των μετοχών του ομίλου General Union. Η εξαγορά, που ετέθη προς έγκριση από την Επιτροπή Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης, αφορά στο 100% των μετοχών της εταιρίας General Union (Γενική Ένωση) και το 90% της General Trust (Γενική Πίστη).

Για την εξαγορά δεν αξιοποιήθηκε κάποια από τις εταιρίες του ομίλου της Ασπίδος (Ασπίς Πρόνοια ΑΕΑΖ, Ασπίς Πρόνοια ΑΕΓΑ ή Commercial Value), καθώς ως αγοραστής φέρεται ο ίδιος ο κ. Π. Ψωμιάδης. Αν και οι δύο όμιλοι θα διατηρήσουν τη διαφορετική τους οντότητα, η συγκέντρωση του ασφαλισμένου στόλου κάτω απο την ίδια «ομπρέλα», αριθμεί περίπου 1,5 εκατομμύρια αυτοκίνητα. Με τον τρόπο αυτό, ο ενιαίος στόλος, που ελέγχεται από τους δύο ομίλους, καθιστά τον όμιλο του κ.Ψωμιάδη, πρώτο από πλευράς μεριδίου, με σημαντική διαφορά από το δεύτερο μεγαλύτερο παίκτη στη σχετική αγορά. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Συστήματος Άμεσης Πληρωμής, δεύτερη στη σχετική κατάταξη είναι η Εθνική Ασφαλιστική με 485 χιλιάδες περίπου ασφαλισμένα οχήματα, χωρίς ωστόσο να συνυπολογίζεται, ο ασφαλισμένος στόλος της Ιντερσαλόνικα, η οποία δεν συμμετέχει στο Σύστημα, αλλά θεωρείται ισχυρή δύναμη στον κλάδο.

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 95

βιβλιοπαρουσίαση editorial

ΠΡΟΤΑΣΗ 1

«ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ – ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΔΛΠ & ΤΗ SOLVENCY II» του Κίμωνα Π. Στεριώτη To νέο βιβλίο με τίτλο «Ασφαλιστικές Εταιρίες – Εκσυγχρονισμός Ανάπτυξη & Επενδύσεις με βάση τα ΔΛΠ & την Solvency II συμπεριέλαβε στους τίτλους του στο τέλος του 2008 ο εκδοτικός οίκος ΣΜΠΙΛΛΙΑΣ ΑΕΒΕ.

φερεγγυότητα και την επάρκεια των Κεφαλαίων τους αποτελεί τεράστια πρόκληση για την ενίσχυση του ρόλου τους στις αγορές, για τις καλύτερες υπηρεσίες και τα προϊόντα που παρέχουν, για τους κινδύνους που θα αντιμετωπίσουν.

Το βιβλίο, πλούσιο σε επίκαιρη ύλη, πραγματεύεται την Ανάλυση και Διαχείριση Κινδύνων που αφορούν τις Ασφαλιστικές Εταιρίες σε σχέση με τα Δ.Π.Χ.Π. Αποτελεί ένα εργαλείο για την ομαλή πορεία των ασφαλιστικών εταιριών, τον εκσυγχρονισμό, την ανάπτυξη και την αποτελεσματική διαχείριση των κινδύνων που αντιμετωπίζουν στην παγκόσμια αγορά. Η απαραίτητη εναρμόνιση των Ευρωπαϊκών Ασφαλιστικών Εταιριών στην Κοινοτική Οδηγία Solvency II μετά το 2010 σχετικά με την

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εταιρίες μέσα από την εφαρμογή εξειδικευμένων στρατηγικών πολιτικών θα είναι θέση να ενισχύσουν την φερεγγυότητά τους και την κεφαλαιακή επάρκειά τους. Το βιβλίο «Ασφαλιστικές Εταιρίες – Εκσυγχρονισμός, Ανάπτυξη & Επενδύσεις με βάση τα Δ.Λ.Π. & την Solvency II» γραμμένο με απλό, λιτό αλλά απόλυτα επιστημονικό και τεκμηριωμένο λόγο θα γίνει το μανιφέστο όλων των Ασφαλιστικών Εταιριών, ενώ θα γίνει το «λυσάρι» πολλών αγνώστων θεμάτων.

Εκδόσεις ΣΜΠΙΛΙΑΣ www.oikonomikon.gr Τ 210 8835733 Τιμή 28D

ΠΡΟΤΑΣΗ 2

«ΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ» του Μιλτιάδη Νεκτάριου Σε παγκόσμιο επίπεδο ο ασφαλιστικός κλάδος βιώνει σημαντικές ανακατατάξεις. Νέα δεδομένα – νέες προκλήσεις καλείται να αντιμετωπίσει ο κλάδος για να αντεπεξέλθει με υγιή τρόπο στον ανταγωνισμό που διαρκώς διευρύνεται. Το βιβλίο «Ασφαλίσεις Ζωής και Υγείας», εκδόσεις Σταμούλη Α.Ε., εξετάζει τις βασικές αρχές λειτουργίας ατομικών και ομαδικών ασφαλίσεων υγείας στα πλαίσια του σύγχρονου κοινωνικού και οικονομικού γίγνεσθαι, εντάσσοντας με επιτυχία ο συγγραφέας Μιλτιάδης Νεκτάριος την διαχείριση των αποτελεσματικών κινδύνων στη σύγχρονη ανάλυση του χρηματοοικονομικού προγραμματισμού.

Στόχος του βιβλίου είναι η σωστή ανάπτυξη ασφαλιστικής συνείδησης συγχρόνως και η ανάπτυξη της ασφαλιστικής τεχνογνωσίας κάτι το οποίο θα επιτελέσει στην αξιοποίηση των προοπτικών μιας περαιτέρω ανάπτυξης και σύγκλισης στα πλαίσια της ενιαίας Ευρωπαϊκής ασφαλιστικής αγοράς. Το βιβλίο είναι ένα σημαντικό εργαλείο για όλους τους ασφαλιστές, ασφαλιστικούς συμβούλους, ασφαλιστικές εταιρίες καθώς επίσης και των ιδιωτών που θέτουν ψηλά τον πήχη της ενημέρωσης.

Εκδόσεις ΣΤΑΜΟΥΛΗ www.stamoulis.gr Τ 210 5238305 Τιμή 39D

φεβρουάριος 2009 95

INS_p72-96:Layout 1

2/24/09

9:02 PM

Page 96

ο αιρετικός

Με άρωμα ελληνικό... ο «αυθαίρετος» αγώνας επιβίωσης!

Ξ

ένοι στην ίδια πόλη, εμφανίζονται πλέον οι εκπρόσωποι των ασφαλιστικών εταιριών στη χώρα μας, καθώς «ερίζουν» για την επικράτησή τους σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, προβάλλοντας ως κυρίαρχο επιχείρημα τον αφελληνισμό της εγχώριας ασφαλιστικής αγοράς. Η πρόσφατη δημιουργία του Συνδέσμου «Φυσικών Προσώπων», προβλήθηκε ως το «ανάχωμα» απέναντι στην επικράτηση του ξένου παράγοντα στη χώρα μας, ο οποίος μέσα από συνεχείς εξαγορές τα τελευταία χρόνια, έχει ισχυροποιήσει τη θέση του στην αγορά. Ωστόσο, τα προβλήματα στους μεγάλους πολυεθνικούς κολοσσούς, όπως ο όμιλος της AIG και της ING, επιβεβαίωσαν ότι όταν το κέντρο λήψης αποφάσεων είναι χιλιόμετρα μακριά, οι δυνατότητες παρέμβασης για την αποτροπή μιας εξέλιξης ή τον περιορισμό των επιπτώσεων είναι περιορισμένες. Την ίδια στιγμή όμως και παρά το γεγονός ότι η είδηση για τα προβλήματα στους δύο κολοσσιαίους ομίλους, θα έπρεπε να σπείρει τον πανικό στους ασφαλισμένους των δύο εταιριών, συνέβη ακριβώς το αντίθετο. Και στις δύο περιπτώσεις έγινε από την αρχή σαφές ότι τα συμφέροντα των ασφαλισμένων, ήταν πλήρως διασφαλισμένα, αφού τόσο η AIG όσο και ING, διέθεταν υψηλά αποθέματα. Το γεγονός αυτό θα έπρεπε να προβληματίσει τους έλληνες εκπροσώπους του ασφαλιστικού κλάδου, που έχουν στο ενεργητικό τους αρκετές ανακλήσεις αδειών ασφαλιστικών εταιριών, αφήνοντας πίσω τους εκατοντάδες ανασφάλιστους και επίσης δεκάδες δισεκατομμύρια ελλειμμάτων. Αν πάλι το επιχείρημα στην διαμάχη που εξελίσσεται μεταξύ των δύο πόλων της ασφαλιστικής αγοράς, είναι η ανάγκη στήριξης των ελληνικών εταιριών, οι οποίες δεν έχουν πρόσβαση σε κρατική βοήθεια για την κεφαλαιακή τους ενίσχυση, τότε η πολιτική της επέκτασης και της γιγάντωσης που σχεδιάζεται μεταξύ αυτών των εταιριών, δεν συμβαδίζει με τις μεθόδους αντιμετώπισης των κρίσεων που έχουν δρομολογηθεί τόσο στην άλλη άκρη του Ατλαντικού όσο και στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην περίπτωση του AIG Group, η κρατική αρωγή συμφωνήθηκε με την προϋπόθεση ότι ο αμερικανικός κολοσσός, θα πουλήσει περιουσιακά του στοιχεία και σε καμιά περίπτωση το αμερικανικό δημόσιο, δεν συμφώνησε να του μεταβιβάσει άλλη ασφαλιστική εταιρία προκειμένου να αποκτήσει πρόσβαση σε υγιή στοιχεία ενεργητικού και να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Αντίστοιχα στην περίπτωση του ING Group, η κρατική αρωγή δόθηκε με την προϋπόθεση εκπόνησης ενός σχεδίου περικοπών, στο οποίο αποδίδονται και οι αποφάσεις που ελήφθησαν για τη χώρα μας. Σε αντίθετο μήκος κύματος, κινούνται όμως οι Έλληνες μέτοχοι των ασφαλιστικών εταιριών στη χώρα μας, οι οποίοι αντιμετωπίζοντας - ή διαβλέποντας ότι θα αντιμετωπίσουν - κεφαλαιακά προβλήματα που θα ήταν άστοχο να συνδεθούν μόνο με την υπό εξέλιξη χρηματοπιστωτική κρίση, μελτούν, συζητούν, ή κάνουν και πράξη τη συνένωση των δυνάμεων τους. Οι κινήσεις αυτές και οι υπό διερεύνηση σκέψεις ίσως δικαίως να αμφισβητούνται από «στεγνή» τεχνοκρατική άποψη. Ωστόσο δεν μπορούν ούτε να καταρριφθούν ούτε να αποδοκιμαστούν στο πλαίσιο της ελευθερίας των κινήσεων αλλά και του «δρόμου» του ενστίκτου που έχει ο κάθε επιχειρηματίας. Δεν είναι τυχαίο ότι ο κ. Παύλος Ψωμιάδης με την εξαγορά του Ομίλου General Union και General Trust «αναγνωρίζει» προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης και εφαρμογής ακόμα ευρύτερων σχεδίων. Πάντως όπως και να έχει η «ελληνικότητα» του κλάδου πρέπει να «επιβιώσει». Το πώς θα γίνει αυτό, αν θα ακολουθηθούν τακτικές παρελθόντος στην εποπτεία, αν θα δοθούν κίνητρα ή ό,τι άλλο είναι θέμα της πολιτείας και της αγοράς.

ο αιρετικός

96 insurance w*rld

INS_WORLD_COVER:Layout 1

2/23/09

2:01 PM

Page 2

γίνετε συνδρομητές!

Γίνετε και εσείς πολίτης του ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Εγγραφείτε τώρα στο Insurance World! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ

∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΣ* Ο∆ΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

∆ΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΣ

ΑΞΙΑ ΣΥΝ∆ΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή µορφή) ΣΥΝ∆ΡΟΜΕΣ Ι∆ΙΩΤΩΝ & ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ): 20€

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 30€

ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ): 20€

ΣΥΝ∆ΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ): 60€

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ): 90€

ΑΞΙΑ ΣΥΝ∆ΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή µορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 60€ (Σε όλες τις συνδροµές συµπεριλαµβάνεται Φ.Π.Α 4,5%)

Το Insurance World καινοτοµεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, µε e-mail! Ο συνδροµητής µπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, µε τρόπο παρόµοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης µε λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σηµειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝ∆ΡΟΜΩΝ ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΚΑΡΤΑ

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥ∆ΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΟΠΩΣ ΧΡΕΩΣΕΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΜΟΥ AΡ. ΚΑΡΤΑΣ ΕΥΡΩ:

ΗΜΕΡ. ΛΗΞΗΣ

VISA

MASTERCARD

DINERS

AMERICAN EXPRESS

ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Υπεύθυνος συνδροµών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu ∆ιεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιµος, Fax: 210 995 5230

2:01 PM

Page 1

τεύχος#1 02/2009

Ο ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ Αποκλειστική συνεργασία Insurance Age

2/23/09

τεύχος 1|φεβρουάριος 2009|a6.00

INS_WORLD_COVER:Layout 1

AΦΙΕΡΩΜΑ

Χωρίς ασφάλιση χιλιάδες επιχειρήσεις στην Ελλάδα Ευρύ πεδίο δράσης για τις εταιρίες του κλάδου

Φωκίων Μπράβος Πρόεδρος & ∆/νων Σύµβουλος της International Life

Η αγορά χρειάζεται «ΕΘΝΙΚΗ» ασφαλιστική

Συναγερµός στην ασφαλιστική αγορά από τις εικονικές ζηµιές κλιµατικά ουδέτερο περιοδικό

| 62 Τα ανασφάλιστα οχήµατα αναζητεί το Επικουρικό | 10 Τάσεις και προοπτικές της ασφαλιστικής αγοράς το 2009 | | 56 Η «αντεπίθεση» του Bancassurance | 72 Τι αλλάζει µε το νέο νόµο για την ιδιωτική ασφάλιση | | 36 ∆ιαφάνεια στα συµβόλαια συστήνει ο Συνήγορος του Καταναλωτή | 8 Ο «∆ούκας» της ασφαλιστικής αγοράς |