Ο ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ Αποκλειστική συνεργασία Insurance Age
03/2009
τεύχος 2|μάρτιος 2009| a 6.00
τεύχος#2
AΦΙΕΡΩΜΑ
Ασφάλιση Επιχειρηματικών Κινδύνων
Η κρίση φέρνει ευκαιρίες και νέα προϊόντα
Bertrand Jean Yves Woirhaye Γενικός Διευθυντής της Groupama Φοίνιξ
Ακόμη και σε ένα κραχ, ο όμιλος της Groupama θα έπεφτε τελευταίος...
Κλιματικά ουδέτερο περιοδικό, με την πιστοποίηση του
Η συμβολή της ιδιωτικής ασφάλισης στην Κοινωνική Προστασία | 56 Ποιος πληρώνει τους βανδαλισμούς | 54 Η κρίση για τους μεσίτες ασφαλίσεων | | 38 Το ελληνικό «μοντέλο» bancassurance | 50 Η ΑΕΔΑΚ των Ασφαλιστικών Ταμείων | | 12 Οι ζημιές των ασφαλιστικών το 2008 | 08 Η διαδρομή ζωής του Γιώργου Κώτσαλου |
φεβρουάριος 2008 |1
γίνετε συνδρομητές!
Γίνετε και εσείς πολίτης του ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Εγγραφείτε τώρα στο Insurance World! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ
Τ.Κ.
ΠΕΡΙΟΧΗ
ΠΟΛΗ
ΧΩΡΑ
ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ
ΚΙΝΗΤΟ
FAX
ΑΦΜ*
ΔΟΥ*
*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ & ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ): 20€ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 30€ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ): 60€
ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ): 20€
ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ): 90€
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 10€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α 4,5%)
Το Insurance World καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!
ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ (5028-041137-461 / IBAN GR51 0172 0280 0050 2804 1137 461) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομα σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 995 5230, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.
ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΚΑΡΤΑ
ΕΠΙΤΑΓΗ
ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ
ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΟΠΩΣ ΧΡΕΩΣΕΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΜΟΥ AΡ. ΚΑΡΤΑΣ ΕΥΡΩ:
ΗΜΕΡ. ΛΗΞΗΣ
VISA
MASTERCARD
DINERS
AMERICAN EXPRESS
ΥΠΟΓΡΑΦΗ
Υπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Φίλωνος 79-81, 185 35 Πειραιάς, Fax: 210 995 5230
editorial
Ας βγουν και πάλι οι ασφαλιστές στον δρόμο...
Ο
ι ασφαλιστές δεν φοβούνται την χρηματοοικονομική κρίση. Αντίθετα, όποιος μιλά μαζί τους διαπιστώνει ότι την θεωρούν ως συγκυρία που έρχεται να κάνει ακόμη πιο δυνατά, ακόμη πιο καθαρά, ακόμη πιο ουσιαστικά στους πολίτες τη σημασία της ασφάλισης. Οι ασφάλειες είναι για τις κρίσεις, τις μικρές ή μεγάλες, τις προσωπικές, τις επαγγελματικές, τις κοινωνικές, τις οικονομικές. Τώρα είναι η στιγμή που όλοι μπορούν να αναγνωρίσουν την σημασία της ασφάλισης των κινδύνων, της πρόβλεψης, των «απρόοπτων». Τώρα είναι η ώρα που δεν υπάρχει ευφορία, δεν διαχέεται η αλαζονεία της δύναμης, μειώνεται ο υπερφυαλισμός και αμβλύνεται η προκλητικότητα της «άλωσης» ανθρώπων, ιδεών, πολιτικών, των πάντων. Δεν υπάρχει η αισιοδοξία της παντοκρατορίας των ισχυρών κάθε επιπέδου, κάθε κοινωνικής ή επαγγελματικής ομάδας. Τώρα είναι ώρα που σεμνά και ταπεινά όλοι αντιμετωπίζουν μια έξωθεν κοινή απειλή. Και όλοι έξωθεν αναζητούν «βακτηρίες» και βοήθεια αναλόγως με το που βρίσκονται και τι κάνουν. Βοήθεια από το κράτος, από την Ευρωπαϊκή Ενωση, από τα ταμεία, από ειδικά κονδύλια, από τις τράπεζες, από το επαγγελματικό ή κοινωνικό περιβάλλον, από τους συνεργάτες. Είναι η ώρα της ανάγκης που όλα «ευθυγραμμίζονται», όλοι μπαίνουν στην ίδια μοίρα. Ισως για τους ισχυρούς τα πράγματα να έχουν άλλο βαθμό δυσκολίας από τους λιγότερο ισχυρούς. Ο παρανομαστής όμως είναι κοινός, όλοι αναζητούν αρωγή. Τώρα είναι η ώρα που οι εταιρίες μπορούν να «τρέξουν» και να στηρίξουν την κατάσταση. Είναι μια ευκαιρία «αλήθειας» που μπορεί και πρέπει να αναδείξει την σημασία της ασφάλισης. Οι ασφαλιστικές εταιρίες ας ξεκινήσουν να σκέπτονται από τώρα την εποχή μετά την κρίση. Οφείλουν να ενημερώσουν, να δουλέψουν σκληρά, να στηρίξουν και αυτό που πουλάνε αλλά και να εκπαιδεύσουν αυτούς που σήμερα δεν γνωρίζουν τι να αγοράσουν. Επιτέλους ας «πιάσουν το χέρι» των πολιτών, ας καταρρίψουν την δυσπιστία ότι «κοροϊδεύουν» και να εκπέμψουν την σοβαρότητα της εργασίας τους. Οσο και αν η τεχνολογία ώθησε τα τελευταία χρόνια στις απρόσωπες πωλήσεις, είναι διάχυτη η εκτίμηση των «παλιών» της αγοράς ότι οι ασφαλιστές επιβάλλεται σήμερα να βγουν και πάλι στους δρόμους όπως ξεκίνησαν κάποτε. ΥΓ: Ρωτήστε σε μια πολυκατοικία τους ενοίκους: πόσοι ασφαλιστές τους πλησίασαν την τελευταία τριετία και σε τι τους ενημέρωσαν; Η απάντηση θα δείξει την αλήθεια...
»Γιάννης Βερμισσώ Γενικός Διευθυντής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu Εκδότης MΑΡΚΟΣ ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ vakalopoulos.m@ethosmedia.eu
Η ηλεκτρονική ασφαλιστική εφημερίδα κάθε Τετάρτη στον Υπολογιστή σας εντελώς δωρεάν!
Επισκεφθείτε τον δικτυακό τόπο για συνεχή, σφαιρική & έγκυρη ενημέρωση! Aποκλειστικά θέματα από το
Διευθυντής Σύνταξης ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΕΡΜΙΣΣΩ vermisso.j@ethosmedia.eu Σύμβουλος Έκδοσης ANΔΡΕΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ anastasiou.a@ethosmedia.eu Αρχισυντάκτης ΛΑΜΠΡΟΣ ΠΟΛΥΖΟΣ poluzos.l@ethosmedia.eu Συντακτική Ομάδα ΜΑΚΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ apostolou.m@ethosmedia.eu ΕΛΕΝΑ ΕΡΜΕΙΔΟΥ ermidou.e@ethosmedia.eu
Κλιματικά ουδέτερο περιοδικό, με την πιστοποίηση του
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΟΤΖΑΜΑΝΗΣ kotzamanis.s@ethosmedia.eu ΓΑΛΑΤΕΙΑ ΜΠΑΣΕΑ bassea.g@ethosmedia.eu
Σεβόμαστε τον πλανήτη, αντισταθμίζουμε το CO . 2
NIKOΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ sakellariou.n@ethosmedia.eu EYΓΕΝΙΑ ΤΖΩΡΤΖΗ tzortzi.e@ethosmedia.eu
2 insurance w*rld
Διεθνής Θεματογραφία Αποκλειστικότητα Insurance Age Φωτογραφία ΗΛΙΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ PHOTOPRESS
Διεκπεραίωση ΣΤΡΑΤΟΣ ΜΩΥΣΗΣ moisis.s@ethosmedia Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία MEDIA PRESS
Αrt Direction ethos media creative team
Συσκευασία - Ένθεση ΑΛΟΙΜΟΝΟΣ & ΣΙΑ
Eπιμέλεια-διόρθωση ΕΛΠΙΔΑ ΜHΝΑΔΑΚΗ minadaki.e@ethosmedia.eu
Ιδιοκτησία
Υπεύθυνος Διαφήμισης ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΣ apostolopoulos.g@ethosmedia.eu Υπεύθυνη Marketing ΑΘΗΝΑ ΦΡΑΔΕΛΟΥ fradelou.a@ethosmedia.eu Υπεύθυνος Συνδρομών ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΛΒΑΡΛΗΣ savarlis.k@ethosmedia.eu Υπεύθυνη Εμπορικού ΡΑΝΤΩ ΜΑΝΩΛΟΓΛΟΥ manologlou.r@ethosmedia.eu Λογιστήριο ΝΑΤΑΣΣΑ ΛΑΖΑΡΑΚΟΥ lazarakou.n@ethosmedia.eu
ETHOS MEDIA S.A. Φίλωνος 79-81, 185 35 Πειραιάς T:210 9984900, Φ:210 9955230 E:insuranceworld@ethosmedia.eu
* Απαγορεύεται αυστηρά
η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης, ή μέρος αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.
ISSN 1791-8480
περιεχόμενα
06
θέμα Το στοίχημα της εξυγίανσης
08
προφίλ ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΤΣΑΛΟΣ ΙΝΤΕΡΑΜΕΡΙΚΑΝ: «Τρόπος ζωής με φανατικούς οπαδούς»
10
ανασφάλιστος Τα γεγονότα του παρασκηνίου
12
έρευνα Υπερβαίνουν τα 300 εκατ. Ευρώ οι ζημιές των εταιρειών το 2008
18 συνέντευξη BERTRAND JEAN YVES WOIRHAYE «Ακόμη και σε ένα κράχ, ο όμιλος της Groupama θα έπεφτε τελευταίος...» 24
αφιέρωμα Νέα προϊόντα και ευκαιρίες ανάπτυξης «φέρνει» η κρίση στις ασφαλιστικές εταιρείες
33 παρέμβαση ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΔΑΜΑΝΤΙΑΔΗΣ Ευκαιρία να ανακτηθεί η αξιοπιστία των ασφαλιστικών εταιριών 34
συνέντευξη ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ ΛΥΣΙΜΑΧΟΥ Η αγορά χρειάζεται αναδιάρθρωση χωρίς συμβιβασμούς
38 άρθρο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΛΗΜΗΣ Που οδηγεί το ελληνικό μοντέλο Bancassurance 44 άρθρο ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΙΑΣ Κοινωνική Προστασία και Ιδιωτική Ασφάλιση 4 insurance w*rld
τεύχος 2 | μάρτιος 2009
48 άρθρο ΑΛΕΞΗΣ ΓΑΒΡΙΗΛΟΓΛΟΥ Οι ασφαλιστές πιστώσεων στην περίοδο της κρίσης
73
50
νέα της αγοράς
άρθρο ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Σε αποφασιστικό ρόλο η ΑΕΔΑΚ Ασφαλιστικών Οργανισμών
53
παρουσίαση ALICO Ξεπέρασε τις 1.000 επιχειρήσεις στις ομαδικές ασφαλίσεις
οικονομία Ε.Ε και χρηματιστήριο κρίνουν τα μέτρα
75 80
Ο αιρετικός Οι έλεγχοι, η κρίση, και το ρίσκο
συνέντευξη
18
54 συνέντευξη ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΑΒΙΑΣ Τα συμπτώματα της κρίσης που βιώνουν οι μεσίτες ασφαλίσεων 56
νομικά θέματα Ποιος πληρώνει τις ζημιές από τρομοκρατική ενέργεια, κακόβουλη βλάβη ή πολιτική ταραχή;
59
επιχειρήσεις ALLIANZ Ενισχύει της θέση της
60
έρευνα Υγεία: ο μεγάλος ασθενής της ασφαλιστικής αγοράς
BERTRAND JEAN YVES WOIRHAYE «Ακόμη και σε ένα κράχ, ο όμιλος της Groupama θα έπεφτε τελευταίος...»
56
64
η στήλη του ειδικού ΝΙΚΟΣ ΚΕΧΑΓΙΑΟΓΛΟΥ Το κέρδος από την ομαδική ασφάλεια
68 - 69 αποκλειστικό INSURANCE AGE • Αυξήσεις ασφαλίστρων στη Βρετανία • Στο ίντερνετ «σερφάρει» για κέρδη η ΑΧΑ • Αντέχουν στην ύφεση οι πόλεις του Βορρά • Στα 3 χωρίζεται η Groupama
70
διεθνή Η επόμενη μέρα της AIG
νομικά θέματα Ποιος πληρώνει τις ζημιές από τρομοκρατική ενέργεια, κακόβουλη βλάβη ή πολιτική ταραχή;
“Editorial items appearing on pages 68 - 69 were originally published in the UK edition of Insurance Age, or on www.insuranceage.com and are the copyrighted property of Incisive Media. Copyright © 2009 Incisive Media. All Rights Reserved.”
θέμα
Το στοίχημα της εξυγίανσης.... » του Λάµπρου Πολύζου
Είναι δύο όψεις του ίδιου νοµίσµατος. Από τη µια πλευρά οι έλεγχοι, η προσπάθεια της Εποπτικής Αρχής και η πολιτική βούληση, που στόχο έχουν να οδηγήσουν σε νέους κανόνες λειτουργίας την αγορά. Από την άλλη πλευρά, η προσπάθεια των ίδιων των εταιριών, τα αποθέµατα των δυνατοτήτων τους και οι συνέργειες που µπορούν να επιστρατεύσουν...
Ε
πάνω σε αυτόν το «συνδυασμό» και στις ειδήσεις που μεταφέρει η κινητικότητα των φορέων του «παίζονται» τα στοιχήματα για το χρονικό ορίζοντα και τις επιπτώσεις αυτής της μεταβατικής εποχής. Όλοι όμως συμφωνούν, ότι όσο «ήπιες» και αν είναι οι κινήσεις της Εποπτικής Αρχής - όπως έδειξε καταρχήν να επιδιώκει η
6 insurance w*rld
πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Οικονομίας- όσο αργές, και στην παρούσα φάση ίσως μόνο διερευνητικές, να είναι οι προσπάθειες των εταιριών για ευρύτερα σχήματα συνεργασιών, στο τέλος όλων αυτών είναι βέβαιο ότι θα οδηγηθούμε σε μια νέα αγορά: και εταιρίες θα κλείσουν, και εταιρίες θα συγχωνευτούν, και οι κανόνες ανταγωνισμού θα αλλάξουν.
θέμα
Ήδη, το νέο Διοικητικό Συμβούλιο της Επιτροπής Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης, που για πρώτη φορά με τη νέα του σύνθεση, συνήλθε στις 27 Μαρτίου, έχει ορίσει με τις ασφαλιστικές εταιρίες τα δύο επόμενα ραντεβού: με επείγουσα επιστολή της η Εποπτική Αρχή προς όλες τις εταιρίες, τις καλεί να γνωστοποιήσουν, το αργότερο μέχρι τις 15 Απριλίου, τα στοιχεία που απαρτίζουν τα τεχνικά τους αποθέματα, ανοίγοντας για πρώτη φορά την αυλαία του ελέγχου εντός τριμήνου από την ολοκλήρωση της χρήσης, σε αντίθεση με ότι συνέβαινε μέχρι τώρα, με τις εταιρίες να έχουν το περιθώριο υποβολής των στοιχείων αυτών έξι τουλάχιστον μήνες μετά. Όπως είναι γνωστό στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ, η καθυστερημένη υποβολή στοιχείων, ήταν η καλύτερη συνταγή «μαγειρέματος» των αποθεμάτων, αφού επέτρεπε στις εταιρίες να χρηματοδοτούν με τα ασφάλιστρα της νέας χρήσης, τις υποχρεώσεις που εκκρεμούσαν από την προηγούμενη χρονιά. Η πρακτική αυτή όμως, οδηγούσε και στην επιμήκυνση του χρόνου για την ολοκλήρωση του ελέγχου, ακόμη και 12 μήνες μετά τη λήξη της οικονομικής χρήσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και σήμερα ο έλεγχος για τη χρήση του 2007, που έγινε με βάση το προηγούμενο εποπτικό πλαίσιο και ανέδειξε ελλείμματα της τάξης των 500 εκατ. ευρώ στα αποθέματα του κλάδου, δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Υπάρχει, όμως, και ένα δεύτερο ραντεβού: η Εποπτική Αρχή έχει καλέσει τις εταιρίες να ανταποκριθούν σε μια προσπάθεια καταγραφής της ακίνητης περιουσίας τους μέχρι το τέλος του έτους. Και οι δύο αυτές κινήσεις, δίνουν τον τόνο των επιλογών της εποπτικής αρχής, που φαίνεται ότι υλοποιεί έτσι την πρώτη φάση ενός σχεδίου εμπνεύσεως του Υπουργού Οικονομίας Γιάννη Παπαθανασίου: να καταγραφεί ό,τι υπάρχει, να αποτυπωθεί πλήρως η κατάσταση της αγοράς. Η δεύτερη φάση του σχεδίου αυτού, σύμφωνα πάντα με πληροφορίες, προβλέπει να υπάρξει πίστωση χρόνου για όσες εταιρίες έχει νόημα μια παράταση (μπορούν δηλαδή να ανταποκριθούν σε ένα πλάνο ανασυγκρότησης), και να κλείσουν όσες εταιρίες κρατιούνται πλέον ανοιχτές «με τα δόντια». Η επιχείρηση εξυγίανσης της αγοράς έρχεται σε μια περίοδο, που ο ασφαλιστικός κλάδος βρίσκεται κυριολεκτικά με την πλάτη στον τοίχο, υφιστάμενος τις πρώτες επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης: απομείωση του επενδυτικού του χαρτοφυλακίου και μειωμένο κύκλο εργασιών. Όπως προκύπτει από τα αναλυτικά στοιχεία
που δημοσιεύουμε σε αυτό το τεύχος του Insurance World, εταιρίες όπως η Εθνική Ασφαλιστική, η ING, η Groupama Φοίνιξ, η International Life ΑΕΓΑ και η ΑΕΑΖ, η Ευρωπαϊκή Πρόνοια, η Interlife και η Ευρωπαϊκή Ενωση Ασφάλειαι Μινέττα, έχουν δημοσιεύσει τις συνοπτικές καταστάσεις με σημαντικές ή μικρότερες ζημιές, προαναγγέλλοντας μια εξαιρετικά ζημιογόνο χρήση. Η κατάσταση αυτή λογικό είναι να προκαλεί σκεπτικισμό, παράλληλα όμως κινητοποιεί και τα υγιή αντανακλαστικά των εταιριών, που σπεύδουν να ενισχύσουν τα κεφάλαιά τους.
Αυξήσεις κεφαλαίου Τον χορό των αυξήσεων του μετοχικού κεφαλαίου έχει ανοίξει, με ανακοίνωσή του στο Χρηματιστήριο, ο όμιλος της Ασπίς Πρόνοια, ενώ αναμένεται να ακολουθήσουν η Groupama Φοίνιξ, αλλά και μικρότερες εταιρίες όπως η ασφαλιστική Μινέττα - Ευρωπαϊκή Ενωση. Ο μακρύς κατάλογος των αυξήσεων δεν σταματάει εδώ, στον βαθμό που η ανάληψη δράσης από την πλευρά της εποπτικής αρχής και η κοινοποίηση των αποτελεσμάτων του ελέγχου σε όλες τις εταιρίες του κλάδου θα αναδείξουν νέο κύκλο ελλειμμάτων. Η ανακοίνωση για ενίσχυση των ιδίων κεφαλαίων της Ασπίς Πρόνοια με το ποσό των 150 εκατ. ευρώ εξέπληξε την αγορά, αφού πρόκειται για ποσό μαμούθ σε μια δύσκολη οικονομική συγκυρία. Η γενική συνέλευση είναι προγραμματισμένη για τις 3 Απριλίου και σύμφωνα με την πρόσκληση η αύξηση θα γίνει με έκδοση νέων μετοχών και δικαίωμα προτίμησης υπέρ των παλαιών μετόχων. Η εταιρία δεν έχει δημοσιεύσει ακόμη ετήσιες οικονομικές καταστάσεις, αλλά ήδη από το εννεάμηνο του 2008 είχε σχηματίσει αρνητική καθαρή θέση. Να σημειωθεί ότι το τελευταίο τρίμηνο του 2008 ήταν το χειρότερο τόσο σε ό,τι αφορά την εξέλιξη των επενδύσεων όσο και σε ό,τι αφορά τις εργασίες του κλάδου, με συνέπεια να θεωρείται δεδομένη η διεύρυνση των ζημιών. Επίσης, ο όμιλος της Ασπίς Πρόνοια έχει υλοποιήσει μέσα στο 2008 μια γενναία αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, άνω των 90 εκατ. ευρώ, για λογαριασμό της Commercial Value, θυγατρικής του ομίλου. Εκτός από την ενίσχυση των κεφαλαίων τους, όμως, οι εταιρίες δοκιμάζουν ήδη τις δυνατότητές τους στον τομέα των συνεργασιών και των συγχωνεύσεων. Η εξαγορά της General Union από την Ασπίς Πρόνοια και της Universal από την International Life έδωσαν τον τόνο των εξελίξεων, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες, βολιδοσκοπήσεις και διερευνητικές συζητήσεις φέρνουν το επόμενο διάστημα επί θύραις και νέα deals.
μάρτιος 2009 7
προφίλ
Γιώργος Κώτσαλος | Διευθύνων Σύμβουλος της INTERAMERICAN | » του Γιάννη Βερμισσώ
Η Interamerican είναι τρόπος ζωής με φανατικούς οπαδούς
Σ
αν το μήλο κάτω από τη μηλιά, ο Γιώργος Κώτσαλος, ένα από τα πιο γνωστά πρόσωπα της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς, και γιος παλιού ασφαλιστή, δε θα μπορούσε να ακολουθήσει άλλον επαγγελματικό δρόμο από αυτόν που μέχρι σήμερα έχει διανύσει. Σχεδόν 40 χρόνια δραστηριότητας κλείνει στον κλάδο που τον έχει υπηρετήσει και συνεχίζει να τον υπηρετεί κυρίως από τις κορυφαίες θέσεις της διοικητικής ιεραρχίας των ασφαλιστικών εταιριών. Ο Γιώργος Κώτσαλος είναι παντρεμένος και όπως ο ίδιος δηλώνει, η σύζυγός του Κατερίνα, τον στηρίζει δυναμικά σε όλη του τη διαδρομή. Ως συνομιλητής εκπέμπει ψυχραιμία, σταθερότητα και γνώση σε όσα αναφέρεται, ενώ προτιμά να «μιλά» με αριθμούς και όχι αορίστως και με «προφητείες». Έχει πολλούς και καλούς φίλους και το τονίζει. Του αρέσει να ασχολείται με διάφορες χειρωνακτικές εργασίες για να αντισταθμίζει την πνευματική κούραση. Η τεχνοκρατική του υποδομή δεν του απομείωσε ευαισθησία και ανήκει στους φιλόζωους -θεωρία και πράξηέχοντας πάντα στο σπίτι του την συντροφιά τετράποδων φίλων. Η πολυετής δράση του στον κλάδο των ασφαλιστικών εταιριών τον ανέδειξε μεταξύ των πρωταγωνιστών της αγοράς καθώς ασχολήθηκε όχι μόνο με την ανάπτυξη των εργασιών σε όσες εταιρίες συνεργάστηκε αλλά και με την εκπροσώπηση των εταιριών από την θέση του Προέδρου της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών στο παρελθόν, ενώ προσφάτως εξελέγη και πάλι στις εκλογές της Ένωσης αναλαμβάνοντας τη
8 insurance w*rld
θέση του Αντιπροέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου. Η γνώση του για την αγορά είναι πλατιά. Δεν είναι τυχαίο ότι σταθερά τα τελευταία χρόνια εκπροσωπεί την Ενωση στα διεθνή φόρουμ των ασφαλειών ως μέλος της CEA στοιχείο που δείχνει μια ευρύτερη αντίληψη και γνώση των ασφαλιστικών πραγμάτων. Γιος του ασφαλιστή Αλέξη Κώτσαλου που εκείνες τις «σκληρές» εποχές έφθασε στη θέση του Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή της Εθνικής Ασφαλιστικής, ο Γιώργος, από τα πρώτα παιδικά του χρόνια συναναστράφηκε με ανθρώπους, ιδέες, ορολογία, που σχετίζονταν με την ιδιωτική ασφάλιση. Όπως ο ίδιος αναφέρει ήταν μόλις οκτώ ετών όταν ρώτησε τον πατέρα του και ματαίως προσπαθούσε να καταλάβει τι είναι οι αντασφάλειες. Το μέλλον του προδιαγράφηκε με ακρίβεια όχι μόνο στο να ενταχθεί στον αγώνα της καθημερινότητας των ασφαλιστικών επιχειρήσεων έστω και από κορυφαίες διοικητικές θέσεις αλλά και στο να μη μπορέσει να αποκλίνει -αν και το προσπάθησε- για να δημιουργήσει ο ίδιος μια δική του επιχείρηση. Παρόλη την τεχνογνωσία, την επαγγελματική και επιστημονική του κατάρτιση ο Γιώργος Κώτσαλος δηλώνει σήμερα ότι επιλέγει την παροχή υπηρεσιών, την διοίκηση, το μάνατζμεντ και απορρίπτει την ιδέα του να γίνει επιχειρηματίας όπως ανακάλυψε στις «πρόβες» της ζωής του. Γεννήθηκε στην Αθήνα και πήγε σχολείο στην Κοργιαλένειο Σχολή στις Σπέτσες. Μετά ακολούθησε η Αγγλία όπου
σπούδασε τις ασφάλειες αποκτώντας ένα καλό επιστημονικό υπόβαθρο για να προχωρήσει. Αρχικώς εργάστηκε στους Lloyd΄s στο Λονδίνο και αμέσως μετά ήλθε στην Ελλάδα όπου το 1973 εργάστηκε ως πραγματογνώμονας στην Αγγλική εταιρία Toplies. Η πρώτη του επαφή με ασφαλιστική εταιρία σε ελληνικό έδαφος ήταν το 1976 όπου εισήλθε στην Ιντεραμέρικαν και εργάστηκε ως προϊστάμενος σε διάφορους κλάδους και τελικώς ανέλαβε την διεύθυνση των γενικών ασφαλειών της εταιρίας. Εκείνη την εποχή ο Γιώργος Κώτσαλος σκέφθηκε ότι ίσως θα μπορούσε να φύγει από την Ελλάδα και να εργαστεί στον τομέα των ασφαλειών σε χώρα του εξωτερικού. Αποφάσισε λοιπόν να αποκτήσει εμπειρία γι΄αυτό και εστράφη στην Ιταλική εταιρία Generali όπου το 1983 ανέλαβε τη θέση του Τεχνικού Διευθυντή της εταιρίας και αργότερα έγινε αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής. Η σχέση με την αλλοδαπή εταιρία κράτησε μέχρι το 1993 όπου κλείνοντας πλέον δέκα χρόνια συνεργασίας είχε πλέον καταλάβει ότι προτιμά να
μείνει στην Ελλάδα για να συνεχίσει την επαγγελματική του δραστηριότητα. Νομοτελειακά, η ζωή, οι συγκυρίες και η εμπειρία που είχε αποκτήσει τον κράτησαν στην Ελλάδα και οι ευκαιρίες ανοίχτηκαν εδώ. Το 1994 ανέλαβε ως Διευθύνων Σύμβουλος του Φοίνικα όπου ποτέ δεν ξέχασε όπως αναφέρει ο ίδιος τα δύσκολα χρόνια που πέρασε με την συγχώνευση της εταιρίας με την Metrolife καθώς για πρώτη φορά διαπίστωσε τις σημαίνει να «παντρέψεις» τον δημόσιο με τον ιδιωτικό τομέα. Αιφνίδια η ζωή γύρισε για τον Γιώργο Κώτσαλο και πάλι στην αρχή.. Το 2004 ανέλαβε Διευθύνων Σύμβουλος στην εταιρία που είχε πρωτοξεκινήσει την Ιντεραμέρικαν με τη διαφορά ότι η εταιρία ανήκει σε πολυεθνικό όμιλο και έχει άλλη λειτουργική, διοικητική και εκτελεστική διαδικασία από την Ιντεραμέρικαν που γνώρισε και εργάστηκε την δεκαετία του ‘70. Ωστόσο ακόμη και έτσι, ο Γιώργος Κώτσαλος δηλώνει κατασταλαγμένος ότι η Ιντεραμέρικαν «είναι κάτι παραπάνω από εταιρία, είναι τρόπος ζωής γι΄ αυτό και έχει φανατικούς οπαδούς».
μάρτιος 2009 9
ο ανασφάλιστος αιρετικός
«Ο Ανασφάλιστος» Και διαπορών επί παντός. Επί παντός του κλάδου εννοείται, όχι επί ασχέτων θεµάτων.
> Παραδείγματος χάριν: Είναι δυνατόν να ζητούν 300 εκατομμύρια ευρώ από τους ανθρώπους; Από πού να τα βρούν να τα δώσουν; Και πώς θα πληρώνουν μετά το προσωπικό τους;
> Κύκλωμα τοκογλυφίας, που δρούσε στην περιοχή της Θεσσαλονίκης, εντόπισε η ΥΠ.Ε.Ε. Θεσσαλονίκης, όπως ανακοίνωσε επισήμως η υπηρεσία. Όχι, δεν συμμετείχαν ασφαλιστές στο κύκλωμα. Άλλωστε για τοκογλυφία πιάστηκαν οι ενεχόμενοι, όχι για παρατράπεζα. Έχει μια διαφορά: Η παρατράπεζα, φυσικά υπό προϋποθέσεις, είναι μια σχεδόν νόμιμη δραστηριότητα. Έστω, παρανόμιμη...
> Μάζευε-μάζευε, τελικώς συγκέντρωσε το 85% των μετοχών της Eurobrokers ο επιχειρηματίας Γιώργος Κούμπας. Η κίνηση, αφενός δείχνει την εμπιστοσύνη που έχει ο επιχειρηματίας στη Eurobrokers. Δείχνει όμως και την ανάγκη για κεφάλαια που φαίνεται να έχει η εισηγμένη Κούμπας Συμμετοχών. Η οποία σημειωτέον έχει υψηλό δανεισμό και είχε προφανείς λόγους να αποφύγει τη ρευστοποίηση του μετοχικού της χαρτοφυλακίου…
> Ένα μήνα πίεζε τον Ι. Παυλίδη, αντιπρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο της Αγροτικής Ασφαλιστικής, ο πρόεδρος του ομίλου Δ. Μηλιάκος να αποχωρήσει από τη διεύθυνση της εταιρίας, με αφορμή τα «γαργαλιστικά ενσταντανέ» που κυκλοφόρησαν στο Ιnternet. Η αγορά όμως γνωρίζει ότι ο κ. Παυλίδης βρισκόταν σχεδόν επί ένα χρόνο στον «αέρα», αφού η σύμβασή του είχε λήξει και δεν ανανεώθηκε. Θυμίζουμε, ότι τότε ακόμη δεν είχαν διαρρεύσει οι φωτογραφίες στο internet…
> Αντικαταστάτης του ο κ. Α. Παπανικολάου, διευθυντής της ηλεκτρονικής τραπεζικής του ομίλου, ο οποίος διατηρεί παράλληλα και αυτά τα καθήκοντα. Και επειδή part time διευθυντής μάλλον δε γίνεται, ή ο κ. Α. Παπανικολάου είναι μεταβατικός, ή το μοντέλο διοίκησης της Αγροτικής Ασφαλιστικής γίνεται πλέον ακραιφνώς προσωποκεντρικό.
10 insurance w*rld
ο ανασφάλιστος
> Έχει τον τρόπο του και με τους δημοσιογράφους: Φοβερίζει, κάνει μηνύσεις, και μόλις η υπόθεση φτάσει στο κατώφλι του δικαστηρίου, την αποσύρει. Ούτε εχθρό σου δεν μπορείς να τον κάνεις αυτόν τον άνθρωπο...
> Σήκωσε πολύ κουρνιαχτό η ιστορία με τα πούρα, λες και είναι αναντίστοιχο του μεγέθους της εταιρίας και κάποιων μεγάλων συμβολαίων της να στείλει ένα ακριβούτσικο επιχειρηματικό δώρο. Έτσι, πέρασε εντελώς απαρατήρητη μια άλλη ιστορία: Στέλεχος ημικρατικής ασφαλιστικής βγήκε στη σύνταξη με εφάπαξ 500.000. Είπατε τίποτε; Σε εποχή κρίσης...
> Από το 2014 και μετά βλέπουν κάποιοι τραπεζίτες να «μαζεύονται τα απόνερα» της κρίσης. Μέχρι τώρα, συμπληρώνουν, δεν έχουμε δει τίποτε: ούτε μεγάλα κανόνια, ούτε υποχρεωτικές συγχωνεύσεις, ούτε πιστωτική ασφυξία. Αν οι προβλέψεις αυτές έχουν κάποιον τόνο ρεαλιστικής προσέγγισης, που ελπίζουμε να μην έχουν, τότε το να κλείσουν 2, 3 ή ακόμα και 6 ασφαλιστικές εταιρίες, μάλλον είναι μια απλή λεπτομέρεια...
> Ασκούν κριτική για την καθυστέρηση στην έκδοση του κανονισμού τήρησης των αποθεμάτων Ζωής, στελέχη πολυεθνικών που επενδύουν στην προοπτική της ελληνικής αγοράς. Τονίζουν, μάλιστα, αφήνοντας ευκολονόητα υπονοούμενα, ότι ο νέος κανονισμός δεν θα ισχύσει αναδρομικά το 2010 για το 2009. Γιατί, βέβαια, θα ήθελαν να γνωρίζουν εξαρχής και όχι εκ των υστέρων τις απαιτήσεις του επόπτη. Τι να πεις σε αυτούς τους Ευρωπαίους; Τελικά ή παραείναι Ευρωπαίοι ή πήραν τοις μετρητοίς κάποιες υποσχέσεις που τους είχαν δοθεί όταν ήρθαν στην Ελλάδα, ότι η αποκατάσταση των όρων υγιούς ανταγωνισμού είναι δρομολογημένη υπόθεση. Μάλιστα...
> Και όμως είναι αλήθεια. Εταιρία πολυεθνική ετοιμάζεται κατά τις αποφάσεις της μητρός της να αλλάξει ονομασία. Ετσι απαλάσσεται του παρελθόντος για το οποίο και δεν ευθυνόταν.
> Τσάμπα τα λεφτά και οι ανακοινώσεις. Ο λύκος δεν αλλάζει χολυγια και όπως φαίνεται δεν φεύγει και για εξωτερικό παρά τις πολύκροτες ανακοινώσεις του παρελθόντος. Πάει η ευκαιρία των βαλκανίων... και η τράπεζα μετάνοιωσε...
> Το θέμα των εξελίξεων περί την AIG απασχολεί άλλες σελίδες του περιοδικού. Όλοι βλέπουν ότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, οι εταιρίες του ομίλου θα συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους. Και το ίδιο φυσικά θα συμβεί και στην Ελλάδα, όπου άλλωστε είναι ιδιαίτερα εύρωστες. Αυτό που δεν βλέπουν είναι απλές απαντήσεις σε μερικά πολύ προφανή ερωτήματα, όπως π.χ.: Για ποιους πιστωτές του ομίλου είχε τόση σημασία να κρατηθεί ζωντανός και να μην οδηγηθεί σε άλλη (πιο ασφαλή για το αμερικανικό δημόσιο) διαδικασία; Σε ποιους πλήρωσε ο όμιλος στο διάστημα αιχμής του προβλήματος (Ιούλιος Σεπτέμβριος του 2008) 20 δις. δολάρια; Απαντήσεις μέχρι τώρα δεν υπάρχουν. Γενική αίσθηση όμως πέραν του Ατλαντικού είναι ότι η AIG δεν αποτελεί πρόβλημα της Wall street, αλλά της Main street…
> Το αγαπημένο του ρητό, που το έχει αποθηκευμένο στο κινητό του, είναι: «Μην παραβαίνεις τη συνείδησή σου, προκειμένου να αποκομίσεις ένα πρόσκαιρο όφελος». Το επαναλαμβάνει συχνά, μαζί με άλλες παραινέσεις κατά τις επισκέψεις που πραγματοποιεί στα υποκαταστήματα της εταιρίας.
> Και βέβαια, περιττό να πούμε ότι στην εταιρία αισθάνονται τυχεροί, που ο άνθρωπος ανέλαβε με τέτοια όρεξη τα ηνία της εταιρίας. Ξέρω τι λέω, δεν αισθάνονται τυχεροί που έφυγε ο άλλος. Αλλά που ήρθε αυτός...
> First we take Exarhia, then we take Kolonaki Προφανώς πρόκειται για παράφραση του γνωστού τραγουδιού του Leonard Coen, παραπέμπει όμως με τον πιο εύγλωττο τρόπο στα συμβάντα του προηγουμένου Σαββάτου στην οδό Σκουφά και στο πρόβλημα των ανασφαλών (και όπως πάει η δουλειά ανασφάλιστων) επιχειρήσεων του κέντρου της Αθήνας.
μάρτιος 2009 11
το μεγαλύτερο θύμα της κρίσης δεν είναι η απομείωση του επενδυτικού χαρτοφυλακίου του ασφαλιστικού κλάδου, αλλά η καθίζηση των επενδυτικών προγραμμάτων
12 insurance w*rld
έρευνα
Χαμηλό βαρομετρικό σε έσοδα και επενδύσεις Σηµαντικές ζηµιές σε 25 ασφαλιστικές εταιρίες επιβεβαιώνουν τα αποτελέσµατα του 2008
» της Ευγενίας Τζώρτζη
Διευρυµένες ζηµιές άνω των 300 εκατ. ευρώ υπέστη ο ασφαλιστικός κλάδος το 2008, αντιµετωπίζοντας εκτός από την πτώση των εργασιών και τη σηµαντική πτώση της κερδοφορίας του.
Ό
πως προκύπτει από τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις που δημοσιεύουν οι εταιρίες για εποπτικούς σκοπούς, από το σύνολο των 70 περίπου ασφαλιστικών εταιριών που έχουν δημοσιεύσει στοιχεία για την προηγούμενη οικονομική χρήση, 25 είναι οι εταιρίες που καταγράφουν σημαντικές ζημιές. Μεταξύ αυτών είναι μεγάλες εταιρίες του κλάδου, όπως η Εθνική Ασφαλιστική, ο όμιλος της ING, η Groupama, η Commercial Value, κ.α., ενώ αντίθετα κέρδη κατέγραψαν σε μια δύσκολη οικονομική συγκυρία κατέγραψαν η Alico, η Efg Eurolife, η Allianz και η Interamerican κ.α. Η ζημιογόνος χρήση, που επιβαρύνθηκε κατά κύριο λόγο, από την κακή πορεία των επενδύσεων, αποτελεί άλλη μια αρνητική εξέλιξη για τον κλάδο, που το 2008, βρέθηκε αντιμέτωπος και με τη μείωση των ασφαλιστικών εργασιών και την πτώση του τζίρου του. Από τα αναλυτικά στοιχεία, που δημοσίευσε η Επιτροπή Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης, προκύπτει ότι το μεγαλύτερο θύμα της κρίσης δεν είναι μόνο η απομείωση του επενδυτικού χαρτοφυλακίου του ασφαλιστικού κλάδου, αλλά και η καθίζηση των επενδυτικών προγραμμάτων, που οδήγησαν σε πτώση τη συνολική ασφαλιστική παραγωγή του κλάδου. Το υποτιμητικό κλίμα επηρέασε κατά κύριο λόγο τις πωλήσεις
των προγραμμάτων unit linked, που υποχώρησαν κατά 23%, ενώ μειωμένη παραγωγή εμφανίζει και ο κλάδος των ομαδικών ασφαλιστηρίων προγραμμάτων πρόνοιας, αποτυπώνοντας τη στενότητα που αντιμετωπίζουν πολλές εταιρίες, στη συνέχιση των παροχών προς το προσωπικό τους. Οι εξαγορές συμβολαίων εκτινάχθηκαν στα 624 εκατ. ευρώ και αποτελούν περίπου το ένα δεύτερο των αποζημιώσεων που πληρώθηκαν το 2008 και οι οποίες ανήλθαν στο 1,4 δις ευρώ. Η υποχώρηση στους δύο ευαίσθητους αυτούς κλάδους των ασφαλιστικών εργασιών, οδήγησε την παραγωγή σε αρνητικό έδαφος, της τάξης του 1%, ενώ η πτώση στις πωλήσεις των επενδυτικών προγραμμάτων επηρέασε κατά κύριο λόγο τις εταιρίες που εξειδικεύονται στα τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα (bankassurance), ενώ λιγότερο επηρεάστηκαν οι πωλήσεις των κλασικών ασφαλιστικών προγραμμάτων. Μεταξύ αυτών που έχασαν μερίδιο αγοράς είναι η Efg Eurolife του ομίλου της Eurobank, ενώ η Εθνική Ασφαλιστική αντιστάθμισε τις απώλειες από τις πωλήσεις των προϊόντων unit linked εφάπαξ καταβολής, μέσα από την ενίσχυση των πωλήσεων των προγραμμάτων περιοδικών καταβολών και των κλασικών προγραμμάτων. Ενίσχυση του μεριδίου της σημείωσε και η Alico, θυγατρική, του ομίλου της AIG στη χώρα μας, παρά το
μάρτιος 2009 13
έρευνα
βαρύ κλίμα που δημιούργησαν τα προβλήματα του ομίλου στην Αμερική, ενώ αύξηση εργασιών κατέγραψε και η Interamerican, θυγατρική του ομίλου της Eureko. Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς η αβεβαιότητα που δημιουργεί η οικονομική κρίση, ενισχύει την ανάγκη για αποταμίευση αλλά σε κάθε περίπτωση, η προοπτική αυτή θα πρέπει να υποστηρίζεται από παράγοντες όπως η διατήρηση της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών. Τα πρώτα μηνύματα από την ασφαλιστική αγορά για τις τάσεις της νέας χρονιάς είναι μεικτά, καθώς διαφοροποιούνται ανάλογα με την εταιρία, ενώ ενθαρρυντικό σημάδι αποτελεί η κατάργηση του φόρου χαρτοσήμου, που επιβάρυνε μέχρι σήμερα το ασφαλιστικό προϊόν. Η επιβάρυνση ανερχόταν στο 2,4% και αποτελούσε σημαντικό αντικίνητρο στην προώθηση των ασφαλιστικών προγραμμάτων, ειδικά την περίοδο της εκτίναξης των αποδόσεων σε άλλες μορφές τοποθετήσεων. Στον κλάδο γενικών ασφαλίσεων η συνολική παραγωγή ανήλθε στα 2,8 δις ευρώ, καταγράφοντας άνοδο της τάξης του 4,4% σε σχέση με το 2007. Η άνοδος αποδίδεται στην ενίσχυση του κλάδου της παραγωγής στον κλάδο αυτοκινήτου, που κατέγραψε άνοδο κατά 1,7% στην αστική ευθύνη και 8,7% στις συμπληρωματικές καλύψεις, ανεβάζοντας το ύψος της ασφαλιστικής παραγωγής που προήλθε από τον κλάδο αυτοκινήτου στο 1,7 δις ευρώ. Ανοδικά κατά 3,75% κινήθηκε και ο κλάδος πυρός, η παραγωγή του οποίου ανήλθε στα 450 εκατ. ευρώ. Η ανοδική τάση αναμένεται να συνεχιστεί και το τρέχον έτος, κυρίως λόγω της αύξησης των ασφαλίστρων στις οποίες προχωρούν η μία μετά την άλλη, όλες οι εταιρίες του κλάδου αυτοκινήτου. Οι αυξήσεις θα κυμανθούν μεταξύ 10% και 15% και όπως είναι φυσικό θα συμπαρασύρουν σε αντίστοιχη αύξηση την ασφαλιστική παραγωγή.
Οι ζημιές Πρώτη στον κατάλογο των εταιριών με ζημιές της τάξης των 248,3 εκατ. ευρώ, κατατάσσεται η Εθνική Ασφαλιστική, ενώ ακολουθούν η Groupama και ο όμιλος της ING, με ζημιές της τάξης των 59,2 εκατ. ευρώ και 34,6 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Η μεγαλύτερη εταιρία του κλάδου, αναμένεται να περιορίσει τις ζημιές της κατά την αποτύπωση των μεγεθών του 2008 με βάση τα διεθνή λογιστικά πρότυπα, που θα ανακοινωθούν στις 30 Μαρτίου. Κάνοντας χρήση της σχετικής δυνατότητας θα μεταφέρει μέρος των ζημιών στην καθαρή θέση, αλλά σε κάθε περίπτωση, το αποτέλεσμα θα είναι αρνητικό. Στο κατάλογο των εταιριών με αρνητικό αποτέλεσμα, περιλαμβάνονται επίσης οι εταιρίες Commercial Value, Ευρωπαϊκή Πίστη, Ιντερσαλόνικα Ζημιών, International Life, Generali Life, Ευρωπαϊκή Ένωση, Ευρωπαϊκή Πρόνοια, Γενική Πίστη, Proton, Interlife, EOS και άλλες με μικρότερες ζημιές. Αντίθετα στην κορυφή της κερδοφορίας φιγουράρουν οι εταιρίες Alico, Efg Eurolife, Allianz Interamerican, Victoria ΑΑΕΑΖ, αλλά και η Ατλαντική Ένωση, η Activa, οι ασφάλειες Σιδέρης, η Υδρόγειος κ.α. Θα πρέπει να σημειωθεί
14 insurance w*rld
ότι στον κατάλογο δεν περιλαμβάνονται οι εταιρίες Αγροτική Ασφαλιστική, Ασπίς Πρόνοια ΑΕΓΑ και ΑΕΑΖ, καθώς και ορισμένες μικρότερες, που δεν έχουν ακόμη δημοσιεύσει συνοπτικές καταστάσεις. Υπό το βάρος των ζημιών που καταγράφονται για μεγάλη μερίδα εταιριών, οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου θεωρούνται δεδομένες και συμπίπτει με την ολοκλήρωση του ελέγχου από την πλευρά της εποπτικής αρχής, που συνεπάγεται την υποχρεωτική ενίσχυση των κεφαλαίων για όσες εταιρίες δεν καλύπτουν το περιθώριο φερεγγυότητας. Τον κύκλο των αυξήσεων του μετοχικού κεφαλαίου ανοίγει ο όμιλος της Ασπίς Πρόνοια, ενώ αναμένεται να ακολουθήσουν η Groupama Φοίνιξ, αλλά και μικρότερες εταιρίες όπως η ασφαλιστική Μινέττα - Ευρωπαϊκή Ένωση. Η γενική συνέλευση που θα συζητηθεί η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Ασπίς κατά 150 εκατ. ευρώ είναι προγραμματισμένη για τις 3 Απριλίου. Αν και ο όμιλος δεν έχει δημοσιεύσει ακόμη ετήσιες συνοπτικές καταστάσεις, ήδη από το 9μηνο του 2008, είχε σχηματίσει αρνητική καθαρή θέση και με δεδομένη τη διεύρυνση των ζημιών στο τελευταίο 3μηνο του έτους, η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, θεωρείται επιβεβλημένη. Σε γενναία αύξηση της τάξης των 53 εκατ. ευρώ προχωρά και η Groupama Φοίνιξ, προκειμένου να καλύψει την καθαρή θέση, που σύμφωνα με τα αποτελέσματα του 2008, διαμορφώθηκε σε 28 εκατ. ευρώ.
έρευνα
ΕΤΑΙΡΙΕΣ
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΛΑΔΟΥ ΖΩΗΣ
ACTIVA INSURANCE
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΛΑΔΟΥ ΖΗΜΙΩΝ
ΜΕΡΙΔΙΟ ΑΓΟΡΑΣ
25,921,838.59
0.92%
2,102,591.00
ALICO
294,572,972.28
ALLIANZ ΕΛΛΑΣ
109,450,609.13
82,831,257.51
4.38%
2.95%
8,189,000.00
0.00
0.00
0.00%
0.00%
-8,229.71
127,905,655.30
102,254,568.84
5.11%
3.64%
540,681.50
43,306,742.10
123,202,071.26
1.73%
4.39%
-28,487,378.78 599,622.87
ALPHALIFE AXA ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ COMMERCIAL VALUE
11.86%
ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ
22,074,287.49
D.A.S. - HELLAS
5,461,597.64
0.19%
DIREKTA ΑΑΕΓΑ
2,330.60
0.00%
EFG EUROLIFE AEAZ
259,869,308.85
0.00
10.39%
0.00%
36,214,122.93
EFG EUROLIFE ΑΕΓΑ
28,737,612.27
1.02%
12,181,724.87
EOS AEAZ
46,644,968.27
1.66%
-4,482,252.26
EULER HERMES EMPORIKI
14,374,040.61
0.51%
663,634.72
EUROSTAR Ε.Α.Ε.Α.Ζ.
25,445,974.22
0.91%
GENERALI HELLAS
89,387,780.93
3.18%
GENERALI LIFE
53,840,028.20
GROUPAMA ΦΟΙΝΙΞ
64,041,581.72
INCHCAPE ΑΣΦΑΛΕΙΕΣ ING EAAEZ ING ΑΕ ΟΑΑΖ
2.15% 111,466,271.94
2.56%
3,642,030.20
503,438.94 -4,648,025.30
3.97%
-59,274,355.49
0.13%
270,688,623.52
10.82%
-28,482,062.47
47,091,688.47
1.88%
6,015,404.65
ING ΕΑΕΓΑ
19,520,438.17
0.69%
-6,213,803.35
INTERASCO Α.Ε.Γ.Α.
6,962,514.53
0.25%
187,445.52
INTERLIFE Α.Α.Ε.Γ.Α.
28,181,038.75
1.00%
-2,959,152.68
INTERNATIONAL LIFE A.E.A.Z
28,736,966.22
INTERNATIONAL LIFE Α.Ε.Γ.Α LA VIE A.E.A.E.Y. MARFIN ΖΩΗΣ AAE
1.15%
-7,889,919.42
32,613,284.26
1.16%
6,052,529.31
0.22%
9,785,140.96
0.39%
-3,347,055.10 275,898.37
NATIONAL UNION (AIG)
68,857,971.05
2.45%
902,038.24
NP INSURANCE - ΝΕΟΣ ΠΟΣΕΙΔΩΝ
26,192,012.93
0.93%
642,453.45
PROTON A.A.E.
30,006,892.60
1.07%
-4,158,003.00
UNIVERSAL LIFE ΕΛΛΑΣ ΑΕ
10,638,620.55
0.43%
-1,713,500.24
V.D.V. LEBEN INTERNATIONAL
11,924,844.45
0.48%
17,128.68
1,434,234.85
0.06%
-118,225.64
VICTORIA A.A.E. ΖΩΗΣ VICTORIA Α.Α.Ε.Ζ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΕΓΑ ΑΣΦ.Γ.ΣΙΔΕΡΗΣ ΑΕ
72,145,390.50 64,677,550.69
143,730,458.60 9,538,099.91
2.59%
2.57%
5,502,066.94
5.12%
-7,330,296.00
0.34%
2,451,654.49
μάρτιος 2009 15
έρευνα
ΕΤΑΙΡΙΕΣ
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΛΑΔΟΥ ΖΩΗΣ
ΑΙΓΑΙΟΝ ΑΑΕ ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΑΖ ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ ΑΤΛΑΝΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΕΓΑ
4.41%
3,416,833.09
48,992,818.17
0.14%
1.74%
4,503,783.14
10,283,018.16
0.37%
-5,726,062
122,835,023.18
4.37%
229,710.44
0.01%
35,135.98
29,748,651.92
1.06%
-7,310,937.90
100,833,705.24
3.59%
-3,824,995.03
13,807,236.85
0.49%
18,616.53 -248,309,247.87
ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΝΩΣΙΣ Α.Α.Ε ΔΥΝΑΜΙΣ Α.Ε.Γ.Α. 530,142,525.17
376,965,412.53
21.19%
13.42%
0.00
0.00
0.00%
0.00%
ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΕΣ ΑΕΓΑ
1,659,291.82 43,648,706.52
ΕΥΠΩΠΑΙΚΗ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ Α.Ε.Γ.Α.
123,992,153.15
-46,374.73
0.18%
ΓΕΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ ΑΕΕΓΑ
ΕΥΡΩΠΑ’Ι’ΚΗ ΕΝΩΣΙΣ ΑΕΕΓΑ
1.45%
8.21%
ΓΕΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ & ΥΓΕΙΑΣ
ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΖΩΗΣ ΑΑΕΖ
40,834,367.13
ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ
5,185,323.01
ΓΕΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ Α.Ε.Ε.Γ.Α.
ΕΛΛΑΣ ΑΕΑ
ΜΕΡΙΔΙΟ ΑΓΟΡΑΣ
205,429,954.86
Γ.Η.ΣΚΟΥΡΤΗΣ ΑΕΓΑ
ΕΘΝΙΚΗ ΑΕΕΓΑ
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΛΑΔΟΥ ΖΗΜΙΩΝ
0.06% 1.74%
36,911,161.79
-214,104.33 -1,279,114.33
1.31%
-5,041,014.20
313,441.38
73,205,347.82
0.01%
2.61%
-6,568,345.24
14,363,487.83
86,433,591.51
0.57%
3.08%
-7,463,035.12
ΕΥΡΩΠΗ Α.Ε.Γ.Α.
7,663,024.62
0.27%
146,626.56
ΙΜΠΕΡΙΑΛ ΕΛΛΑΣ Α.Ε.Γ.Α.
1,864,153.06
0.07%
419,587.53
ΙΜΠΕΡΙΟ ΛΑΪΦ Α.Ε.Α.Ε.ΖΩΗΣ
54,429.62
ΙΝΤΕΡΑΜΕΡΙΚΑΝ Ε.Ε.Α.Ζ. Α.Ε. ΙΝΤΕΡΑΜΕΡΙΚΑΝ ΖΩΗΣ
0.00% 167,389,659.57
289,242,756.40
147,702.58 5.96%
11.56%
6,574,823.89 667,989.10
ΙΝΤΕΡΑΜΕΡΙΚΑΝ ΟΔΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
25,282,776.07
0.90%
3,522,730.28
IΝΤΕΡΑΜΕΡΙΚΑΝ ΥΓΕΙΑΣ & ΒΟΗΘΕΙΑΣ
5,773,471.23
0.21%
3,985,373.85
143,736,495.77
5.12%
-7,146,250.89
ΙΝΤΕΡΣΑΛΟΝΙΚΑ ΑΕΓΑΖ ΙΝΤΕΡΣΑΛΟΝΙΚΑ ΖΩΗΣ ΟΡΙΖΩΝ Α.Ε.Γ.Α.
4,568,583.59 694,248.21
ΠΕΡΣΟΝΑΛ ΙΝΣΟΥΡΑΝΣ ΑΕΓΑ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΑΕΕΓΑ
ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ*
ΣΥΝΟΛΟ ΑΓΟΡΑΣ
13,396,678.19
0.03%
19,764,052.52 2,833,433.44
ΥΔΡΟΓΕΙΟΣ ΑΑΑΕ ΣΥΝΟΛΑ
0.18%
32,470,073.66
0.11%
125,566,764.09 2,492,672,967.40
2,717,996,934.99
8,898,154.64
87,466,389.55
87.87%
104,335.53 0.48% 0.70%
-212,354.56
1.16%
64,534.85
4.47%
1,389,125.57
94.30%
-332,512,573.83
2,501,571,122.04 2,809,233,928.35
Στα υποκαταστήματα δεν περιλαμβάνεται η ασφαλιστική παραγωγή της Alico, η οποία εμφανίζεται ξεχωριστά Η Ασπίς Πρόνοια ΑΕΑΖ, η Ασπις Πρόνοια ΑΕΓΑ, δεν έχουν δημοσιεύσει συνοπτικές οικονομικές καταστάσεις μέχρι την εκτύπωση του iw.
16 insurance w*rld
συνέντευξη
Bertrand Jean Yves Woirhaye | Γενικός διευθυντής της Groupama Φοίνιξ | » συνέντευξη στην Ευγενία Τζώρτζη
«Ακόμη και σε ένα γενικευμένο κραχ, ο όμιλος της Groupama θα έπεφτε τελευταίος...»
Σ
ταθερότητα, ευρωστία και αντιστάσεις απέναντι στην κρίση διαθέτει η Groupama Φοίνιξ, όπως δηλώνει στη συνέντευξή του στο Insurance World, ο γενικός διευθυντής της εταιρίας Bertrand Jean Yves Woirhaye, τονίζοντας παράλληλα ότι ο όμιλος λειτουργεί σε βάθος χρόνου, με προοπτική
στρατηγικής ανάπτυξης για την Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή. Ο κ. Woirhaye εκτιμά ότι η ελληνική αγορά παρουσιάζει
διαπραγματεύσεις για την Αγροτική Ασφαλιστική, εκτιμά
τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης, ιδίως στους κλάδους
ότι «...ήρθαν σε μια κακή στιγμή και η πώληση της
υγείας, συνταξιοδοτικών προϊόντων, αλλά και του
εταιρίας, βρέθηκε μεταξύ άλλων μεγάλων φακέλων
αυτοκινήτου, και δηλώνει την ετοιμότητα της εταιρίας
ιδιωτικοποίησης.
του για μια σειρά νέων προϊόντων με αφετηρία τον
Μας ενδιαφέρουν οι συμφωνίες γενικώς και πολύ
προσεχή Μάιο, αλλά και κινήσεις, που όπως λεει
περισσότερο μας ενδιέφερε η συγκεκριμένη εταιρία
χαρακτηριστικά, «θα αλλάξουν ριζικά το τοπίο στον
Είμαστε ανοιχτοί και σε άλλες ευκαιρίες με την
κλάδο αυτοκινήτου».
προϋπόθεση ότι μπορούμε να αναπτύξουμε καλές
«Ο στόχος μας είναι», τονίζει, «να αυξήσουμε το
δουλειές με την τράπεζα Είναι δύσκολες οι συνεργασίες,
μερίδιο αγοράς μέσω εξαγορών και μέσω εσωτερικής
αλλά πάντα υπάρχουν δυνατότητες. Εξετάζουμε ήδη
ανάπτυξης», αναφερόμενος δε στις ατελέσφορες
ορισμένες περιπτώσεις, ίσως όχι της ίδιας εμβέλειας».
18 insurance w*rld
iw? Πως αποτιμάτε τη μέχρι σήμερα εμπειρία σας από την ελληνική αγορά; Ποια θεωρείτε ότι είναι τα ισχυρά και ποια τα αδύναμα σημεία της; B.W: Είμαστε περίπου 1,5 χρόνο στην ελληνική αγορά και μπορώ να πω ότι είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα αγορά, αλλά και αρκετά ιδιάζουσα και πολυσύνθετη. Πρόκειται για μια αγορά που παρουσιάζει πολλές ιδιαιτερότητες. Για παράδειγμα, θα μπορούσα να αναφέρω το γεγονός ότι στη Γαλλία γνωρίζουμε ότι τα καλύτερα τεχνικά αποτελέσματα, σημειώνονται στα παλαιότερα ΙΧ. Στην Ελλάδα συμβαίνει το αντίθετο. Πρέπει λοιπόν να κατανοήσει κανείς όλες αυτές τις διαφορές, όπως το ότι όταν οι άνθρωποι έχουν ένα καινούργιο αυτοκίνητο επειδή δεν έχουν πολλές καλύψεις σε ό,τι αφορά τις δικές τους ζημιές προσέχουν περισσότερο. Αυτό παρά το γεγονός ότι συνήθως, όπως δείχνουν και τα στοιχεία από τη Γαλλία, τα καινούργια αυτοκίνητα είναι περισσότερο επικίνδυνα, κάνουν περισσότερα χιλιόμετρα και κυκλοφορούν περισσότερο. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στον τομέα της υγείας. Εκεί θα μπορούσαμε να πούμε ότι η Γαλλία διαφέρει περισσότερο. Το αντίστοιχο ΙΚΑ παρεμβαίνει αμέσως και πάντα, σε αντίθεση με ότι συμβαίνει εδώ, όπου ο πελάτης πηγαίνει στο νοσοκομείο και το ΙΚΑ ή οποιοδήποτε ταμείο, δεν παρεμβαίνουν. Είναι πολύ διαφορετικά τα πράγματα που καθιστούν την ελληνική αγορά μια ιδιάζουσα περίπτωση, την οποία πρέπει κανείς να κατανοήσει. Εκεί έγκειται όμως και το ενδιαφέρον της, γιατί ανακαλύπτουμε συνεχώς καινούργια πράγματα. Μεταξύ των αδυναμιών της, θα ξεχώριζα το γεγονός ότι για πολύ καιρό ήταν μια αγορά, όπου ο ανταγωνισμός δεν ρυθμιζόταν. Τα πράγματα αλλάζουν βεβαίως με την εποπτική αρχή, η οποία συστήθηκε, αλλά είναι αλήθεια ότι κατά το παρελθόν οι ίδιες οι εταιρίες έβλεπαν βραχυπρόθεσμα το συμφέρον τους, μέσα από το να κάνουν το μεγαλύτερο δυνατό κύκλο εργασιών και τη μεγαλύτερη δυνατή παραγωγή. Δεν ενδιαφέρονταν πολύ για τα αποτελέσματα και τα νέα ασφάλιστρα, καλύπτανε τις ζημιές. Άρα είχαν μια βραχυπρόθεσμη αντιμετώπιση των προβλημάτων και μια προσέγγιση που είχε να κάνει περισσότερο με την τιμολόγηση, παρά με την ποιότητα. iw? Πιστεύετε ότι τα ασφάλιστρα στην Ελλάδα, είναι χαμηλά; B.W: Ναι, σε σχέση με το πραγματικό κόστος η τιμολόγηση είναι χαμηλή. Σε σχέση με τις εγγυήσεις, δηλαδή τις καλύψεις είναι υψηλή κάτι που είναι λογικό γιατί γνωρίζουμε ότι οι δρόμοι είναι επικίνδυνοι, η οδήγηση επίσης και για αυτό υπάρχει ένα ποσοστό θνησιμότητας, αρκετά υψηλό, λόγω ατυχημάτων, τρεις φορές μάλιστα μεγαλύτερο από εκείνο της Γαλλίας. Η δε απόκλιση μεγαλώνει τα τελευταία χρόνια, γιατί στη Γαλλία, όπως και σε άλλες χώρες, τηρούνται αυστηρότερα οι κανόνες οδήγησης και τα όρια ταχύτητας. Εάν πηγαίνετε με 120 χλμ αντί 100 χλμ, δεν υπάρχει περίπτωση να μην σας σταματήσουν, άρα εκεί χρειάζεται σοβαρή συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές ώστε να ελέγχονται καλύτερα οι κανόνες οδήγησης. Το άλλο στοιχείο επίσης που αποτελεί σημαντική συνιστώσα του κόστους είναι τα δίκτυα και οι προμήθειες που είναι εξαιρετικά υψηλές και έτσι όλα τα στοιχεία που συμμετέχουν στη διαμόρφωση του κόστους είναι υψηλά. Είναι αλήθεια ότι μέχρι να αναλάβει η καινούργια εποπτική αρχή η ασφάλιση γινόταν με βάση την τιμολόγηση. Οι εταιρίες επεδίωκαν να είναι όσο το δυνατόν >
µαρτιος 2009 19
συνέντευξη
φθηνότερες, ώστε να έχουν μεγάλο όγκο παραγωγής, χωρίς να δίνουν αντίστοιχη βαρύτητα στην ποιότητα.
Η κρίση δεν πρέπει να αποτελέσει άλλοθι για μια αναβολή στην εξυγίανση της ασφαλιστικής αγοράς iw? Πως πιστεύετε ότι έχει επιδράσει η διεύρυνση της παρουσίας των ξένων ομίλων; B.W: Η εμπειρία των ξένων ομίλων πιστεύω ότι είναι σημαντική. Θα αναφέρω το εξής παράδειγμα. Πολλές φορές σε άλλες χώρες της Ευρώπης μαζί με τις καλύψεις οι εταιρίες προσφέρουν και υπηρεσίες, όπως εγκεκριμένα συνεργεία και όταν είναι κανείς ασφαλισμένος σε συγκεκριμένη εταιρία, έχει π.χ. προτεραιότητα στα συγκεκριμένα συνεργεία. Αυτές οι πρόσθετες υπηρεσίες μπορεί να είναι πολύ απλές μερικές φορές, όπως π.χ. το ότι μετά από κάθε επισκευή, επιστρέφουμε το όχημα πλυμένο και καθαρό. Αυτή είναι μια πολλή απλή μορφή υπηρεσιών, λίγο πιο σοφιστικέ είναι το θέμα της προτεραιότητας που ανέφερα, ενώ ορισμένες φορές αντικαθιστούμε το όχημα που προορίζεται για επισκευή με ένα άλλο για όλη τη διάρκεια της επισκευής. Θα αρχίσουμε να παρέχουμε στην ελληνική αγορά αντίστοιχες υπηρεσίες, στήνουμε δίκτυα αυτή τη στιγμή και υπάρχει ενδιαφέρον τόσο από τα ίδια τα συνεργεία, όπως επίσης και από τους ίδιους τους πράκτορες. Η πρώτη εφαρμογή θα αρχίσει στις αρχές Μαϊου. Δεν είναι βέβαια μόνο ο κλάδος αυτοκινήτου, υπάρχουν αντίστοιχες υπηρεσίες και στον κλάδο πυρός, τομέας στον οποίο δεν αποζημιώνουμε απλώς για το βάψιμο, αλλά βρίσκουμε και όλα τα απαραίτητα συνεργεία για την επισκευή του σπιτιού. Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πολλά παρόμοια παραδείγματα, στα οποία η Groupama, διαθέτει τεράστια εμπειρία. Όλα αυτά δεν οδηγούν κατά ανάγκη σε αυξημένα ασφάλιστρα, γιατί όταν έχεις ένα ικανό όγκο, η διαφορά στα ασφάλιστρα είναι απειροελάχιστη ή ακόμα και καθόλου. Ανάμεσα στις αδυναμίες θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι ασφαλιστές οι ίδιοι δεν έχουν διαχειριστεί καλά το θέμα της παροχής υπηρεσιών και τους προμηθευτές. Για παράδειγμα σε ό,τι αφορά τις καλύψεις στο χώρο της υγείας νοσηλείας, οι ιδιωτικές κλινικές ζουν χάρη στις ασφαλιστικές εταιρίες. Οι τιμές της περίθαλψης είναι
20 insurance w*rld
πάρα πολύ υψηλές στην Ελλάδα και θα περίμενε κανείς από τις ασφαλιστικές εταιρίες που καλύπτουν ένα 80% του κόστους της νοσηλείας, να προσέχουν το κόστος. Υπάρχει θα λέγαμε μια βιομηχανία περίθαλψης με ιδρύματα 4 και 5 αστέρων και το εκπληκτικό, το οποίο ομολογώ ότι σοκαρίστηκα όταν μου το είπανε, είναι ότι η αμοιβή των γιατρών είναι συνάρτηση του δωματίου και άρα των αστέρων του νοσοκομείου. Δυσκολεύομαι να το πιστέψω. Στις αδυναμίες της ελληνικής αγοράς, θα μπορούσαμε επίσης να αναφέρουμε το εξαιρετικά περίπλοκο νομοθετικό πλαίσιο και την έλξη που ασκούν τα δικαστήρια, στους πελάτες. Οι Έλληνες πηγαίνουν πολύ εύκολα στα δικαστήρια, με ότι συνεπάγεται αυτό σε καθυστερήσεις, ζημιές και τη διαχείριση και όλα αυτά στοιχίζουν πάρα πολλά χρήματα αν λάβουμε υπόψη και το επιτόκιο που επιβαρύνει τις δικαστικές διεκδικήσεις. iw? Με αυτό τα δεδομένα, ποιες πιστεύετε ότι οι προοπτικές της αγοράς; B.W: Τα πράγματα αλλάζουν και για αυτό πιστεύω ότι είναι μια αγορά με δυνατότητες και δυναμικό. Ένα από τα δυνατά της σημεία είναι ότι, πρόκειται για έναν τομέα όπου βρίσκει κανείς πολύ καλούς επαγγελματίες. Το βλέπουμε και στην εταιρία μας, όταν συζητάω με τη διευθυντική ομάδα. Ας μην κρυβόμαστε ωστόσο υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες στο χώρο της υγείας και της σύνταξης, στους βιομηχανικούς κινδύνους, αλλά και στον κλάδο αυτοκινήτου. Στον κλάδο αυτοκινήτου υπάρχει σταθεροποιητική τάση και από τα 400.000 οχήματα που ήταν πριν από αρκετά χρόνια, ο ασφαλισμένος στόλος είμαστε πλέον στα 130.000, αλλά με ανοδική τάση από το Σεπτέμβριο. Αντίθετα στον κλάδο πυρός και την ασφάλιση κατοικιών δεν είμαι τόσο πεπεισμένος. Πιστεύω ότι οι έλληνες εάν δεν είναι υποχρεωμένοι να ασφαλιστούν, δεν θα το κάνουν ποτέ, κάτι που αν και λάθος είναι και κατανοητό. Σε μια χώρα όπου το 80% του πληθυσμού έχει ιδιόκτητο σπίτι, το να μην ασφαλίζεις κάτι που είναι μέρος της οικογενειακής περιουσίας, είναι μεγάλο λάθος. Είναι όμως και κατανοητό γιατί ο μόνος απειλητικός κίνδυνος είναι ο σεισμός. Δεν έχουμε ανεμοθύελλες όπως στη Γαλλία, κίνδυνος που είναι συχνός και στον οποίο είμαστε πολύ εκτεθειμένοι. Στη Γαλλία το ποσοστό των ιδιόκτητων σπιτιών δεν είναι τόσο υψηλό, τα περισσότερα σπίτια νοικιάζονται και η επίδειξη του ασφαλιστηρίου συμβολαίου είναι απαραίτητη πάντα, πριν την υπογραφή της σύμβασης εκμίσθωσης. Το 98% των σπιτιών είναι ασφαλισμένο και το κόστος δεν θα λέγαμε ότι δεν είναι ακριβότερο από ό,τι στην Ελλάδα. Άρα είναι δύσκολο να πείσουμε τους Έλληνες να ασφαλίσουν τα σπίτια τους. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο δεν είμαι τόσο ενθουσιώδης, εκτός ίσως αν αναπτύξουμε υπηρεσίες σαν αυτές, όπως π.χ. η εξασφάλιση υδραυλικού σε διάστημα 2 ωρών. Είναι
Bertrand Jean Yves Woirhaye
εύκολο να βρεις το δίκτυο και σκοπεύουμε να το προωθήσουμε εντός του έτους μέσα από συνεργασίες με εταιρίες call center. Μια ασφαλιστική εταιρία δεν είναι πια μόνο μια οντότητα που αποζημιώνει. Είναι μια οντότητα που διαρθρώνει αυτές τις υπηρεσίες γύρω από την προστασία και ο ρόλος της είναι η διαχείριση της σχέσης, η τιμολόγηση και ο έλεγχος της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Σήμερα το κάνουμε μόνο για όσους έχουν ασφαλιστήριο συμβόλαιο αλλά αυτό είναι κάτι που μπορεί να εξεταστεί ως επιλογή. Οι Έλληνες είναι αλήθεια ότι έχουν άλλες καταναλωτικές επιλογές ή μπορεί να βίωσαν αρνητικές εμπειρίες κατά το παρελθόν, εάν όμως έχουν σχέση κατά τακτά χρονικά διαστήματα με ασφαλιστικές εταιρίες, οι οποίες νοιάζονται και με άλλο τρόπο, μπορεί να πειστούν ότι είναι καλή ιδέα να δαπανήσω 200 ευρώ το χρόνο για να ασφαλίσω το σπίτι μου, γιατί ξέρω ότι με την ασφαλιστική μου εταιρία, δεν θα την έχω δίπλα μου μόνο σε περίπτωση σεισμού ή πυρκαγιάς αλλά και για άλλες ανάγκες. Δεν ξέρω αν θα το εφαρμόσουμε εδώ αυτό, αλλά π.χ. στη Γαλλία, εάν ένα παιδί αρρωσταίνει και δεν μπορεί να πάει σχολείο, η εταιρία μπορεί να του παρέχει ένα δάσκαλο, που θα του κάνει μάθημα στο σπίτι.
Υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες στο χώρο της υγείας και της σύνταξης, στους βιομηχανικούς κινδύνους, αλλά και στον κλάδο αυτοκινήτου iw? Κατά πόσο η κρίση λειτουργεί υπέρ της ασφάλισης, δηλαδή στρέφει τον κόσμο στην ασφάλιση ή αντίθετα λειτουργεί αποτρεπτικά, αυξάνοντας τη δυσπιστία απέναντι στο προϊόν ή τον κλάδο; B.W: Στον κλάδο ζωής είναι πιο δύσκολα τα πράγματα και οι προβλέψεις για το 2009 είναι συγκρατημένες, τα νοικοκυριά δεν έχουν πολλά χρήματα, αλλά ο κανόνας είναι ότι επενδύουμε όταν είναι χαμηλές οι τιμές και πουλάμε όταν είναι υψηλές. Είμαι αισιόδοξος, πιστεύω ότι η κρίση μπορεί να οδηγήσει σε ένα επαναπροσδιορισμό των καταναλωτικών επιλογών. Ακόμα και αν αυτό δεν γίνει μέσα στο 2009, που είναι και το έτος κορύφωσης της κρίσης, πιστεύω ότι προοπτικά θα
οδηγηθούμε στη μείωση της καθημερινής κατανάλωσης προς όφελος πιο μακροπρόθεσμων επιλογών. Θα επιμείνουμε στον κλάδο ζωής και από το Μάιο θα διαθέσουμε στην αγορά μια σειρά νέων προϊόντων τύπου unit linked, με επιλογή τη δυνατότητα αλλαγής στη διάρκεια του έτους και ένα άλλο που θα συνδέεται με ένα καλάθι νομισμάτων. iw? Τα multi channel αποτελεί μια από τις ειδικότητες του ομίλου Groupama. Κατά πόσο θεωρείτε αναγκαία τη συνεργασία με τραπεζικό δίκτυο. Ποιοο τελικώς ήταν οι λόγοι που δεν καρποφόρησαν οι συζητήσεις με την Αγροτική τράπεζα και κατά πόσο υπάρχουν ακόμη ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας. B.W: Το bankassurance είναι μια πραγματικότητα στην Ελλάδα και εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει να διαθέτει κανείς ένα τραπεζικό δίκτυο. Αυτός ήταν και ο λόγος για τον οποίο ήρθαμε σε διαπραγματεύσεις με την Αγροτική Τράπεζα. Νομίζω όμως ότι οι συζητήσεις ήρθαν σε μια κακή στιγμή και η πώληση της Αγροτικής Ασφαλιστικής, βρέθηκε μεταξύ άλλων μεγάλων φακέλων ιδιωτικοποίησης. Το τέλος των διαπραγματεύσεων συνέπεσε με τα μεγάλα γεγονότα στο τέλος της χρονιάς και το θέμα πήρε τελικώς πολιτική διάσταση. Πιστεύω ότι ήταν κακή περίοδος. Μας ενδιαφέρουν οι συμφωνίες γενικώς και πολύ περισσότερο μας ενδιέφερε η συγκεκριμένη εταιρία Είμαστε ανοιχτοί και σε άλλες ευκαιρίες με την προϋπόθεση ότι μπορούμε να αναπτύξουμε καλές δουλειές με την τράπεζα Είναι δύσκολες οι συνεργασίες, αλλά πάντα υπάρχουν δυνατότητες. Εξετάζουμε ήδη ορισμένες περιπτώσεις ίσως όχι της ίδιας εμβέλειας. iw? Κατά πόσο πιστεύετε ότι η χρηματοοικονομική κρίση που διανύουμε θα επηρεάσει την πολιτική των μεγάλων ευρωπαϊκών ομίλων, έτσι ώστε να επανεξετάσουν την πολιτική τους σε συγκεκριμένες αγορές. Σας έχει απασχολήσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο; B.W: Ο όμιλος λειτουργεί σε βάθος χρόνου έχει μια μακρά ιστορία 100 ετών. Δεν λειτουργούμε βραχυπρόθεσμα, κάνοντας μια κίνηση και μετά να την αναιρέσουμε και να πάμε αλλού. Είμαστε εδώ και είμαστε ευχαριστημένοι που είμαστε στην Ελλάδα. Όλες οι αγορές έχουν προβλήματα λόγω της χρηματοοικονομικής κρίσης, αλλά σκοπεύουμε να μείνουμε και μάλιστα εξετάζουμε και το ενδεχόμενο άλλων εξαγορών. Η παρούσα συγκυρία δεν είναι πολύ ευνοϊκή γιατί οι αφανείς υπεραξίες του ομίλου έχουν συρρικνωθεί. Ο στόχος μας ωστόσο είναι να αυξήσουμε το μερίδιο αγοράς μέσω εξαγορών και μέσω εσωτερικής ανάπτυξης. Η Ελλάδα ανήκει στη γεωγραφική περιοχή στην οποία ο όμιλος θέλει να αναπτυχθεί στρατηγικά. Είναι μια αγορά που δεν είναι ώριμη, όπου υπάρχουν περιθώρια ανάπτυξης. Αυτό περιμέναμε αυτό βρήκαμε. >
µαρτιος 2009 21
συνέντευξη
iw? Στην Ελλάδα υπάρχει διάχυτη η άποψη ότι η παρουσία των μεγάλων γαλλικών ομίλων δεν έχει αποτελέσει επιτυχές παράδειγμα για την ένταση του ανταγωνισμού. Κατά πόσο πιστεύετε ότι σας ακουμπά αυτή η κριτική και πως σχολιάζετε γενικότερα αυτή την άποψη. B.W: Ίσως οι Έλληνες περίμεναν πολλά ευθύς εξαρχής. Αυτό που είναι ενδιαφέρον είναι ότι έχουμε ένα νέο παράγοντα που μας έρχεται από τη Γαλλία. Είναι η CNP και σίγουρα είναι καλό το γεγονός ότι ανοίγει η αγορά. Δεν είναι ακριβές ότι οι ξένοι όμιλοι που ήρθαν τα τελευταία χρόνια και δη από τη Γαλλία δεν έφεραν τίποτε καινούργιο ή δεν προσέφεραν τίποτε. Πιστεύω πως φέραμε κάποια πράγματα, τα προϊόντα γενικών ασφαλίσεων είναι καλά προϊόντα και έτυχαν καλής υποδοχής. Στον κλάδο αυτοκινήτου έχουμε πολλά ακόμη να προσφέρουμε και αυτό που επιδιώκουμε να κάνουμε είναι να αλλάξουμε ριζικά το τοπίο. Προς το παρόν αυτό που αλλάζουμε
ουσιαστικά, είναι ο τρόπος προσέγγισης της αγοράς. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να δημιουργήσεις καινούργια προϊόντα, κυρίως σε ότι αφορά τη δομή της τιμολόγησης και δεν είναι τυχαίο ότι προγραμματίζουμε τα καινούργια προϊόντα για το 2010. Αυτή τη στιγμή συνεργαζόμαστε με τον όμιλο ώστε να αναλύσουμε την κατάσταση και ο υποδιευθυντής μας στον κλάδο αυτοκινήτου μόλις πέρασε μια εβδομάδα στη Γαλλία για να κάνει μια εις βάθος δουλειά, αναλύοντας τα στοιχεία. Η δυσκολία δεν έγκειται στο να δημιουργήσεις ένα προϊόν. Αυτό είναι λίγο πολύ απλό. Η δυσκολία είναι στο να το τιμολογήσεις σωστά. Υπάρχουν καταπληκτικά πράγματα τα οποία πρέπει να προσαρμόσεις στην ελληνική αγορά. Θα σας πω ένα παράδειγμα. Από τη στατιστική ανάλυση που έχουμε κάνει, γνωρίζουμε παραδείγματος χάριν ότι ένας πελάτης που είχε δύο ατυχήματα, στα οποία δεν ήταν υπαίτιος και δεν μας στοίχισε τίποτε, κατά 80% το τρίτο ατύχημα θα είναι σοβαρό με μεγάλες μάλιστα σωματικές ζημιές. Όλα αυτά τα λαμβάνουμε υπόψη μας, αξιοποιώντας την εμπειρία μας στη Γαλλία και την Ισπανία, αλλά αυτό είναι η μισή δουλειά. Η άλλη μισή είναι να προσαρμόσουμε αυτή τη γνώση στην ελληνική πραγματικότητα, λαμβάνοντας υπόψη το οδικό δίκτυο, την οδική συμπεριφορά. Το να καταφέρουμε να βγάλουμε ένα νέο προϊόν το 2010 είναι ήδη κατόρθωμα. Πρόκειται για μια εξαιρετικά περίπλοκη δουλειά, που γίνεται ακόμη πιο δύσκολη, εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν έχουμε τόσο αναλυτικά στατιστικά στοιχεία για την ελληνική αγορά. iw? Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για το ξεπέρασμα της κρίσης που διανύουμε και κατά πόσο είναι σε θέση ο ασφαλιστικός κλάδος, να αντέξει άλλη μια ή ίσως και δύο κακές χρονιές σε σχέση με τη μείωση των επενδύσεων; B.W: Δεν γνωρίζουμε πότε θα ξεπεράσουμε την κρίση αλλά σύμφωνα με την ανάλυση του ομίλου όλο το 2009, τα χρηματιστήρια θα έχουν και φέτος σοβαρές διακυμάνσεις, σε ένα επίπεδο αντίστοιχο με αυτό του 2008. Δεν μπορώ να μιλήσω για το σύνολο του κλάδου. Μπορώ να μιλήσω μόνο για το δικό μας όμιλο και αυτό που μπορώ να πω είναι ότι με βάση όλα τα δυνατά σενάρια που εξετάζουμε, ακόμα αν κάποια στιγμή έχουμε ένα γενικευμένο crash, ο όμιλος της Groupama, λόγω της σταθερότητας και της ευρωστίας του, θα έπεφτε τελευταίος. Διαθέτουμε πολύ γερές βάσεις, κύκλο εργασιών 16,2 δις ευρώ και πραγματική φερεγγυότητα. Χάσαμε βεβαίως με τη χρηματοοικονομική κρίση σημαντικό κομμάτι από το μαξιλάρι των υπεραξιών που διαθέταμε και το περιθώριο φερεγγυότητας μειώθηκε
22 insurance w*rld
Bertrand Jean Yves Woirhaye
από το υψηλό του 230%. Το αξιοσημείωτο όμως είναι ότι αποτελέσματα του 2008, είχαν θετικό λειτουργικό αποτέλεσμα, αυξημένο κατά 55% σε σχέση με το 2007. iw? Αυτό ήταν αποτέλεσμα των εξαγορών που έκανε ο όμιλος; B.W: Μέρος αυτού αντιστοιχεί πράγματι σε εξαγορές, αλλά παρ΄ όλα αυτά συνεχίζουμε σε όρους οργανικής ανάπτυξης, να έχουμε πολύ καλά αποτελέσματα. Αν εξαιρέσουμε τις εξαγορές, η οργανική ανάπτυξη του ομίλου, ενισχύθηκε πέρυσι κατά 4,5%. iw? Στην Ελλάδα, πως ήταν τα αποτελέσματα της Groupama Φοίνιξ; B.W: Είχαμε καλό λειτουργικό αποτέλεσμα, εκτός από τα unit linked και μερικούς κλάδους, όπου αυξήσαμε τα αποθέματα. Σύμφωνα με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα, όλοι οι κλάδοι είχαν θετικό λειτουργικό αποτέλεσμα, ενώ στο χρηματοοικονομικό τομέα, οι πρακτικές του ομίλου είναι αυστηρές. Εμφανίζουμε στο αποτέλεσμα όλες τις μη πραγματοποιηθείσες ζημιές, ακόμα και αν αυτές δεν έχουν συντελεστεί. Εξαιτίας αυτής της πολιτικής, το τελικό αποτέλεσμα είναι αρνητικό, αλλά αν εξαιρέσουμε τις επιπτώσεις της χρηματοοικονομικής κρίσης, θα είχαμε ένα αποτέλεσμα απολύτως σύμφωνο με τους στόχους μας. Υπολογίζουμε ότι παρά τη δύσκολη τεχνικά χρονιά, λόγω του σεισμού στην Πελοπόννησο και τα γεγονότα του Δεκεμβρίου, το κόστος των οποίων ανήλθε στα 6,3 εκατ. ευρώ, θα ήμασταν θετικοί κατά 7 εκατ. ευρώ. Έχουμε αποφασίσει, ακολουθώντας και τους νέους κανόνες που θέτει η εποπτική αρχή, να ενισχύσουμε τα αποθέματά μας και θα προχωρήσουμε σε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου 53 εκατ. ευρώ. iw? Με δεδομένες και τις προηγούμενες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, δίνεται η εντύπωση ότι η επένδυσή σας υπήρξε ιδιαίτερα ακριβή. Είναι έτσι; B.W: Δεν αγοράσαμε πολύ ακριβά την εταιρία και γνωρίζαμε ότι θα χρειαζόταν μια σοβαρή ένεση. Αυτή όμως η αύξηση δίνει μια αίσθηση του μέτρου του τι θα χρειαστούν άλλες εταιρίες και επειδή η ελληνική αγορά αρχίζει να ρυθμίζεται, γίνεται σαφές ότι είναι καλό να έχεις έναν ισχυρό όμιλο που να σε στηρίζει. Εμείς το έχουμε κάνει ήδη μέσα από δύο προηγούμενες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου της τάξης των 40 εκατ. ευρώ, για τις οποίες ήμασταν προετοιμασμένοι. Όλα αυτά θα αποτυπωθούν μεταγενέστερα σε κέρδη ή σε πολύ αυξημένο περιθώριο φερεγγυότητας. Η εταιρία κατά το παρελθόν ακολουθούσε την τάση της αγοράς, αντισταθμίζοντας τις τεχνικές ζημιές από τοποθετήσεις στο χρηματιστήριο, χωρίς ωστόσο να υπάρχει εναλλακτική στρατηγική σε περιόδους πτώσης του χρηματιστηρίου. Για το 2009 αυτό που κάναμε στον κλάδο αυτοκινήτου θα το κάνουμε και στον κλάδο υγείας, γιατί αυτές οι
δραστηριότητες θα ελεγχθούν από την εποπτική αρχή. Είχαμε προβλέψει την πτώση των τιμών στα χρηματιστήρια και περιορίσαμε την έκθεσή μας σε μετοχικούς τίτλους στο 4%. Έχουμε μια περιορισμένη έκθεση στον τομέα των ακινήτων και ειδικά το 2008 είχαμε αυξημένες τοποθετήσεις σε μετρητά, γιατί απέδιδε πολύ καλά. Από τα τέλη του 2008 βγαίνουμε από τα μετρητά και προσανατολιζόμαστε κατά κύριο λόγο σε κρατικά ομόλογα και ένα μέρος σε εταιρικά ομόλογα. iw? Κατά πόσο πιστεύετε ότι η χρηματοοικονομική κρίση που διανύουμε θα λειτουργήσει ως αφορμή για την εξυγίανση της αγοράς ή αντίθετα θα αποτελέσει άλλοθι για την αναβολή της προσπάθειας εξυγίανσης. Πώς αξιολογείτε το εποπτικό έργο; B.W: Η κρίση δεν πρέπει να αποτελέσει άλλοθι για μια αναβολή στην εξυγίανση της ασφαλιστικής αγοράς. Εάν χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι αυτό είναι πολύ κακό για τον ίδιο τον κλάδο, τους πελάτες και αρνητικό εν γένει για την ελληνική οικονομία. Είναι σαφές ότι εάν καθυστερήσουμε, τα μέτρα που θα πρέπει να πάρουμε στη συνέχεια, θα είναι ακόμη πιο οδυνηρά. Δεν είναι σωστό επίσης να χρησιμοποιήσουμε την κρίση για να κόψουμε τα φτερά των εταιριών, στο βαθμό που οι πολύ έντονες συγκεντρώσεις στην αγορά, δεν έχουν συνήθως καλά αποτελέσματα. Είμαι ικανοποιημένος από την εποπτεία, η οποία έλεγξε όλες τις εταιρίες και αναμένουμε ότι θα έχουμε ίση μεταχείριση όλων των εταιριών. Πιστεύω πως σε ένα δύσκολο περιβάλλον έχουν κάνει καλή δουλειά, αλλά επίσης ότι ακριβώς λόγω της κρίσης, το έργο της δεν είναι εύκολο. Δεν είναι ποτέ καλό το κλείσιμο των εταιριών και είναι αλήθεια ότι αυτό είναι σπάνιο στη Γαλλία, στην οποία υπάρχει ένα σύστημα ελέγχου αποτελεσματικό με συνέπεια να είναι πολύ δύσκολο για τις εταιρίες να μην τηρούν το νόμο. Στην Ελλάδα όμως παρατηρείται το φαινόμενο, ορισμένες από τις εταιρίες να υποτιμολογούν το προϊόν, κάτι που αν συνεχιστεί είναι εις βάρος των εταιριών που εφαρμόζουν τους κανόνες έναντι αυτών που δεν τους εφαρμόζουν και κάνουν ουσιαστικά αθέμιτο ανταγωνισμό, εκθέτοντας τους πελάτες τους σε μεγάλο κίνδυνο. iw? Πιστεύετε ότι στο μέλλον θα κυριαρχήσουν οι μεγάλοι όμιλοι; B.W: Δεν θα ήταν καλό να είναι μόνο μεγάλοι όμιλοι. Γνωρίζω ορισμένες μικρές εταιρίες που κάνουν πολύ καλή δουλειά. Άρα δεν γενικεύουμε, δεν πηγαίνουμε προς μια καρικατούρα της κατάστασης. Ακόμα και οι εταιρίες που δεν δούλεψαν καλά δεν φταίνε μόνο οι ίδιες, στο βαθμό που δεν υπήρχε ικανό ρυθμιστικό πλαίσιο. Βεβαίως η τάση της συγκέντρωσης υπάρχει σε όλες τις αγορές, αλλά πάντα υπάρχει χώρες και για μικρότερες εταιρίες όχι μόνο σε niche markets, αλλά και σε ευρύτερες αγορές.
µάρτιος 2009 23
αφιέρωμα
24 insurance w*rld
ασφάλιση αστικής ευθύνης
Η κρίση φέρνει ευκαιρίες και νέα προϊόντα Προσωπικό, εργασίες, συναλλαγές, υπηρεσίες και άλλες έκτακτες ανάγκες των επιχειρήσεων αποτελούν ένα «καλάθι» κινδύνων που μπορούν να ασφαλιστούν
» του Νίκου Σακελλαρίου
Το διπρόσωπο θεό Ιανό της ρωμαϊκής μυθολογίας θυμίζει η «χειμαζόμενη» από την κρίση ασφαλιστική αγορά, αφού εκτός από τις προφανείς πλέον επιπτώσεις στα χρηματοοικονομικά μεγέθη των εταιριών, διαφαίνονται και ορισμένες παράμετροι που μπορεί να εξελιχθούν σε πηγές δύναμης και ανάπτυξης για τον ασφαλιστικό κλάδο. Oι νέοι κίνδυνοι που έχουν διαμορφωθεί στο αρνητικό οικονομικό περιβάλλον για την επιχειρηματικότητα αποτελούν δυνάμει ευκαιρίες για τις ασφαλιστικές εταιρίες, προκειμένου να προσθέσουν νέα όπλα στο προϊοντικό τους οπλοστάσιο.
Δ
εν είναι λίγοι οι επιχειρηματίες που βλέπουν εκ των υστέρων- ότι οι φόβοι τους για την περιουσία τους και τις απαιτήσεις της επιχείρησης, τη μετοχική ισορροπία των βασικών μετόχων αλλά και το ανθρώπινο δυναμικό των επιχειρήσεών τους θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν άμεσα από ασφαλιστικά προϊόντα που διατίθενται σήμερα στην Ελλάδα και με ελάχιστο κόστος. Εύλογο είναι το ερώτημα, αν στις σημερινές εποχές της μειωμένης ρευστότητας οι επιχειρηματίες έχουν τη δυνατότητα να υποβληθούν στο κόστος εξειδικευμένων ασφαλίσεων. Στην Ελλάδα η πλειονότητα των επιχειρηματιών θεωρεί την ασφάλιση ως μία πολυτέλεια για τις «εποχές της ευημερίας» και όχι για την περίοδο της κρίσης. Ωστόσο στη Βρετανία, ο ασφαλιστικός κλάδος γνωρίζει ιδιαίτερη άνθιση, αφού σύμφωνα με μελέτες που έχει διοργανώσει το κλαδικό όργανο των βρετανικών ασφαλιστικών εταιριών, κάθε ασφαλιστική κάλυψη αποδίδει τουλάχιστον κατά 30% στο σύνολο του τζίρου σε ορίζοντα 5ετίας. Η απόδοση αυτή εκτιμάται ως αποτέλεσμα της κάλυψης μέρους των ζημιών οι οποίες στατιστικά μπορεί να προκύψουν στο διάστημα αυτό αλλά και από την κάλυψη των διαφυγόντων κερδών.
Νέα γενιά κινδύνων Τα στελέχη των επιχειρήσεων, είτε πρόκειται για μικρομεσαίες επιχειρήσεις είτε για επιχειρηματικούς κολοσσούς, στην περίοδο της οικονομικής κρίσης είναι άμεσα εκτεθειμένα για τις επιλογές τους ακόμη και σε προσωπικό επίπεδο. Σε πρόσφατη συνέντευξή του στην Καθημερινή, ο Διευθύνων Σύμβουλος της AIG Greece κ. Χρήστος Αδαμαντιάδης ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «αυτό που δεν είναι επαρκώς ασφαλισμένο είναι η νέα γενιά κινδύνων και συμβολαίων.
ο κλάδος αστικής ευθύνης αντιπροσωπεύει σήμερα μια αγορά μόλις 50 εκατ. ευρώ, το ενδιαφέρον της βρίσκεται όμως στο ότι πρόκειται για μια παρθένα αγορά Πρόκειται για το κομμάτι των χρηματικών απωλειών, δηλαδή τις ευθύνες των διοικήσεων ή των μελών διοικητικών συμβουλίων. Αφορά όμως αυστηρά τις επαγγελματικές
μάρτιος 2009 25
αφιέρωμα
ευθύνες μόνο εκεί που υπάρχουν οικονομικές συνέπειες, δηλαδή δικηγόρους, συμβούλους, λογιστές, διαφημιστικές εταιρίες κ.λπ. και για επαγγελματικές ομάδες όπως γιατροί, αρχιτέκτονες ή μηχανικοί. Έτσι, αν και ο κλάδος αστικής ευθύνης αντιπροσωπεύει σήμερα μια αγορά μόλις 50 εκατ. ευρώ, το ενδιαφέρον της κρύβεται στο ότι πρόκειται για παρθένα αγορά, στον βαθμό που δεν έχει καθιερωθεί στη συνείδηση του κόσμου η έννοια της απαίτησης, όπως συμβαίνει σε άλλες αγορές. Η τάση όμως αυτή αλλάζει και δεν είναι τυχαίο ότι τα κεφάλαια αστικής ευθύνης σε τομείς όπως τα ξενο-
δοχεία, έχουν σχεδόν δεκαπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια, καθώς οι αξιώσεις κυρίως από αλλοδαπούς τουρίστες, αυξάνονται. Ένας άλλος τομέας που παρουσιάζει ενδιαφέρον είναι η συμπληρωματική κάλυψη για την αστική ευθύνη, αφορά δε τη ζημία που θα πάθουν οι ίδιες οι εταιρίες από την απόσυρση προϊόντων τα οποία πρέπει να ανακαλέσουν λόγω τυχαίας ή κακόβουλης πράξης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι εταιρίες τροφίμων αλλά και φαρμάκων για τις οποίες μάλιστα ο εντοπισμός αλλά και η καταστροφή των προϊόντων αυτών, είναι εξίσου δύσκολη και ακριβή υπόθεση».
Τα πλεονεκτήματα και οι προϋποθέσεις της ομαδικής ασφάλισης Επένδυση ανάπτυξης για τις επιχειρήσεις, ασπίδα προστασίας για τους εργαζόμενους Οι πιο δυναμικές εταιρίες στον κόσμο αξιοποιούν το θεσμό της ομαδικής ασφάλισης ανθρώπινου δυναμικού, που απαντά στις σημερινές επιχειρηματικές προκλήσεις και γίνεται επένδυση ανάπτυξης. > Η ομαδική ασφάλιση του προσωπικού είναι ένα σύγχρονο επιχειρηματικό εργαλείο, που αυξάνει την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα σε επιχειρήσεις κάθε μεγέθους που επιθυμούν να προσφέρουν ελκυστικά και ανταγωνιστικά πακέτα παροχών στους εργαζομένους τους. > Η ομαδική ασφάλιση αποτελεί κίνητρο για την προσέλκυση και τη διατήρηση ποιοτικού ανθρώπινου δυναμικού. Οι πρόσθετες ασφαλιστικές παροχές, όχι μόνο συνεργούν στη διατήρηση των ικανών στελεχών, αλλά και διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο όταν μια επιχείρηση έχει πραγματικά ανάγκη να προσελκύσει ανταγωνιστικά στελέχη από την αγορά. > Συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγικότητας. Απαλλάσσει τους εργαζόμενους από το άγχος της ανασφάλειας και τους προσφέρει την ικανοποίηση μιας υψηλής ανταποδοτικής αξίας. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να παράγουν καλύτερο έργο και να ανταποκρίνονται με υψηλότερη επαγγελματική πίστη και αφοσίωση. >Π ροάγει τις εργασιακές σχέσεις για καλύτερα επιχειρηματικά αποτελέσματα
(
>Ο ι πρόσθετες ασφαλιστικές παροχές βοηθούν τους εργαζόμενους να κατανοήσουν καλύτερα τη σχέση που υπάρχει μεταξύ της επιχειρηματικής επιτυχίας και του βιοτικού επιπέδου της ζωής τους, σε περίπτωση σοβαρών ατυχιών. >Δ ημιουργεί εικόνα κύρους και υψηλού επαγγελματισμού για την επιχείρηση > Στο περιβάλλον μιας παγκοσμιοποιημένης αγοράς, με έντονες τις ανάγκες στρατηγικών επενδύσεων, η ομαδική ασφάλιση του προσωπικού αποτελεί ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και προσθέτει αξία στην επιχείρηση. Τα βασικά χαρακτηριστικά αυτών των ομαδικών ασφαλίσεων συνοψίζονται στα εξής: Πρέπει να συμμετέχουν τουλάχιστον 5-10 κύρια ασφαλισμένα άτομα, τα οποία αποτελούν ενιαίο φορέα (π.χ. επιχείρηση, σύλλογος, σωματείο). Συμβαλλόμενα μέρη είναι συνήθως ο εργοδότης – επιχειρηματίες και η Ασφαλιστική Εταιρία. Ασφαλισμένοι είναι τα άτομα τα οποία βρίσκονται κάτω από τον κοινό φορέα. Εκδίδεται ένα μόνο ασφαλιστήριο συμβόλαιο. Το κόστος είναι χαμηλότερο σε σύγκριση με το κόστος των ατομικών ασφαλιστικών καλύψεων. Δεν απαιτούνται ιατρικές εξετάσεις των προς ασφάλιση ατόμων. Τα ασφάλιστρα θεωρούνται παραγωγικά έξοδα της επιχείρησης (Ν.400/70 αρθ.52 παρ.4).
Προϋποθέσεις ομαδικής ασφάλισης • Τα άτομα τα οποία εργάζονται πλήρως σε έναν εργοδότη δικαιούνται να ασφαλισθούν εφόσον είναι ηλικίας κάτω των 65 ετών. Οι ιδιοκτήτες ή επενδυτές υπό ορισμένες προϋποθέσεις μπορούν επίσης να ασφαλισθούν. • Πόσα άτομα μπορεί να ασφαλίσει κάποιος φορέας: Ολόκληρο το εργατικό δυναμικό της επιχείρησης, εφόσον το κόστος ασφάλισης αναλαμβάνει ο επιχειρηματίας. Τουλάχιστον το 80% του εργατικού δυναμικού εφόσον, στο κόστος ασφάλισης συμμετέχουν και οι εργαζόμενοι (π.χ. σύλλογος εργαζομένων). Εφόσον πρόκειται περί συλλόγων, σωματείων, απαιτείται σαν ελάχιστο ποσοστό συμμετοχής το 80% των ενεργών μελών.
26 insurance w*rld
• Διαχωρισμός σε ομάδες ασφάλισης: Εφόσον ο αριθμός των ατόμων των υποψηφίων για ασφάλιση θεωρηθεί ικανοποιητικός, μπορεί να επιμερισθεί σε ομάδες ασφάλισης οι οποίες θα διαθέτουν κοινά χαρακτηριστικά π.χ.: μισθωτοί, ημερομίσθιοι, στελέχη τμήματα, κλάδοι κ.λ.π. Γενικά η επιλογή ανήκει στον εργοδότη αλλά ο αντικειμενικός διαχωρισμός είναι προϋπόθεση σωστής ασφάλισης. • Συμμετοχή των προστατευομένων μελών: Στα προγράμματα ομαδικής ασφάλισης μπορούν να συμμετέχουν και τα προστατευόμενα μέλη (σύζυγοςπαιδιά) των οικογενειών των κυρίως ασφαλισμένων. Πε-
ασφάλιση αστικής ευθύνης
ριορισμός στις περισσότερες εταιρίες μπορεί να υπάρχει στην ηλικία των παιδιών τα οποία πρέπει να είναι από 3 μηνών και μέχρι 18 ετών ή μέχρι 25 ετών εφόσον σπουδάζουν. • Κατηγορίες ειδικών κινδύνων: Σε ορισμένες περιπτώσεις κατά τις οποίες ο κίνδυνος των επαγγελματιών είναι αυξημένος τότε απαιτείται ειδική εκτίμηση κινδύνου.Τέτοιες περιπτώσεις είναι οι δύτες,
Το «καλάθι» των παροχών ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΖΩΗΣ Ο εργαζόμενος ασφαλίζεται, οπουδήποτε σε όλη την διάρκεια του 24-ώρου, με σταθερό ή μεταβλητό κεφάλαιο συνδεδεμένο με τον μισθό του ή με την προϋπηρεσία του, το οποίο καταβάλλεται εφάπαξ στους δικαιούχους του, σε περίπτωση Θανάτου από Οποιαδήποτε Αιτία. Το ποσό ασφάλισης μπορεί να είναι μεγαλύτερο σε περίπτωση Θανάτου από Ατύχημα. Επίσης, είναι δυνατόν να προβλέπεται ειδική ενίσχυση της παροχής, σε περίπτωση Θανάτου από Ατύχημα σε Ώρα Εργασίας ή σε Επαγγελματικό ταξίδι ή σε Τροχαίο. ΑΝΙΚΑΝΟΤΗΤΑ Ο εργαζόμενος ασφαλίζεται, οπουδήποτε σε όλη την διάρκεια του 24-ωρου, με σταθερό ή μεταβλητό κεφάλαιο συνδεδεμένο με τον μισθό του ή με την προϋπηρεσία του, το οποίο καταβάλλεται στον ίδιο σε περίπτωση Μόνιμης Ολικής Ανικανότητας από οποιαδήποτε αιτία. Το ποσό ασφάλισης μπορεί να είναι μεγαλύτερο, σε περίπτωση που η Ανικανότητα έχει προκληθεί από Ατύχημα. Είναι δυνατόν να προβλέπεται ειδική ενίσχυση της παροχής σε περίπτωση Μόνιμης Ολικής Ανικανότητας από Ατύχημα σε Ώρα Εργασίας ή σε Επαγγελματικό Ταξίδι ή σε Τροχαίο. Επίσης, είναι δυνατόν ποσοστό των παραπάνω παροχών να καταβληθεί εφάπαξ, στην περίπτωση που ο εργαζόμενος υποστεί Μόνιμη Μερική Ανικανότητα (φυσική ή λειτουργική απώλεια μέλους του σώματος) από οποιαδήποτε αιτία. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ Ο εργαζόμενος ασφαλίζεται, οπουδήποτε σε όλη την διάρκεια του 24-ώρου, με σταθερό ή μεταβλητό κεφάλαιο συνδεδεμένο με την παροχή που καταβάλλει ο φορέας κοινωνικής ασφάλισης, το οποίο καταβάλλεται μηνιαίως στον ίδιο σε περίπτωση Προσωρινής Ολικής Ανικανότητας από οποιαδήποτε αιτία. ΥΓΕΙΑ Κάλυψη Εξόδων Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης: Ο εργαζόμενος ή και τα μέλη της οικογένειάς του, ασφαλίζεται με σταθερό, ετησίως ανανεούμενο κεφάλαιο, από το οποίο αποζημιώνεται για έξοδα που έχουν γίνει για ιατρική παρακολούθηση, διάγνωση, θεραπεία, φαρμακευτική αγωγή, ασθένειας ή ατυχήματος Κάλυψη Εξόδων Δευτεροβάθμιας Περίθαλψης: Ο εργαζόμενος ή και τα μέλη της οικογένειας του, ασφαλίζεται με σταθερό, ετησίως ανανεούμενο κεφάλαιο, από το οποίο αποζημιώνεται για έξοδα νοσηλείας που έχουν γίνει.
οι επαγγελματίες αθλητές, οι ανθρακωρύχοι, άνθρωποι που βρίσκονται σε κέντρα Ατομικής Ενέργειας, Πληρώματα πλοίων, Σύλλογοι/Σωματεία, Πολιτικές Οργανώσεις, Λατόμοι, Ασχολούμενοι με εκρηκτικά, Πιλότοι. Φυσικά υπάρχουν και άλλες ομάδες ειδικών κινδύνων που δεν αναφέρονται παραπάνω. Στις περιπτώσεις αυτές η επικοινωνία με τον κλάδο Ομαδικών Ασφαλειών της Εταιρίας είναι απαραίτητη.
)
Επίδομα Νοσοκομειακής Περίθαλψης: Ο εργαζόμενος ή και τα μέλη της οικογένειάς του, ασφαλίζεται με σταθερό ή μεταβλητό ποσό συνδεδεμένο με τον μισθό του, το οποίο λαμβάνει γιά καθε ημέρα νοσηλείας που έχει γίνει για θεραπεία ή χειρουργική αποκατάσταση ασθενείας ή ατυχήματος, ανεξάρτητα από τα πραγματικά έξοδα που έχει καταβάλει στο Νοσοκομείο. Επίδομα Χειρουργικής Επέμβασης: Ο εργαζόμενος ή και τα μέλη της οικογένειάς του, ασφαλίζεται με σταθερό ποσό, το οποίο λαμβάνει για χειρουργική αποκατάσταση ασθενείας ή ατυχήματος, ανεξάρτητα από τα πραγματικά έξοδα που έχει καταβάλει στον Χειρουργό. Το ύψος της καταβολής εξαρτάται από την σοβαρότητα της Χειρουργικής Επέμβασης, καθοριζόμενο με βάση αντικειμενικό πίνακα κατάταξης των χειρουργικών επεμβάσεων. Μετα-νοσοκομειακό Επίδομα: Ο εργαζόμενος ή και τα μέλη της οικογένειας του, ασφαλίζεται με σταθερό ή μεταβλητό ποσό συνδεδεμένο με τον μισθό του, το οποίο λαμβάνει για κάθε ημέρα παραμονής στο σπίτι μετά από νοσηλεία που έχει γίνει για θεραπεία ή χειρουργική αποκατάσταση ασθενείας ή ατυχήματος. Επίδομα Σοβαρών Ασθενειών: Ο εργαζόμενος ασφαλίζεται με σταθερό ή μεταβλητό ποσό συνδεδεμένο με τον μισθό του, το οποίο λαμβάνει με την διάγνωση σοβαρής ασθένειας, εφάπαξ ή σε μηνιαίες καταβολές. Επίδομα Τοκετού: Η εργαζόμενη ή και η σύζυγος του εργαζομένου, ασφαλίζεται με σταθερό ποσό, το οποίο λαμβάνει εφάπαξ, σε περίπτωση τοκετού. Είναι δυνατόν να υπάρχει ειδική πρόβλεψη, για καταβολή μέρους του ποσού σε περίπτωση νόμιμης άμβλωσης ή αποβολής ή και ενίσχυση της καταβολής σε περίπτωση καισαρικής τομής. ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΚΑΛΥΨΕΩΝ Οι εργαζόμενοι σε μία επιχείρηση μπορούν να καλυφθούν συνολικά ή τμηματικά ανάλογα με τις εισφορές τους και τη θέση τους στην επιχείρηση αλλά και για τους εργαζόμενους που ανήκουν σε συγκεκριμένα Ασφαλιστικά Ταμεία. ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ Οι περιορισμοί στα περισσότερα συμβόλαια είναι οι παρακάτω: Πόλεμος εμφύλιος ή μη καθώς και συμμετοχή στις ένοπλες δυνάμεις. Χειρισμός αεροπλάνων ή άλλων εναέριων μέσων Συμμετοχή σε αγώνες ταχύτητας με μηχανικά μέσα. Συμμετοχή σε εγκληματικές ενέργειες. Χρήση ναρκωτικών ουσιών και χρόνιου αλκοολισμού. Διανοητικές, νευρολογικές παθήσεις γενικώς. Χρόνιες εκφυλιστικές παθήσεις των οστών. Οδοντιατρικές δαπάνες εκτός αν προέρχονται από ατύχημα.
μάρτιος 2009 27
αφιέρωμα
Η δυναμική αγορά της πράσινης ασφάλισης Mία νέα ανερχόμενη αγορά είναι η λεγόμενη «πράσινη ασφάλιση,» δηλαδή η κάλυψη από κινδύνους για καταστροφή του περιβάλλοντος. Μάλιστα, το γεγονός ότι η ασφάλιση αυτή έχει γίνει πλέον υποχρεωτική μετά την ψήφιση της αντίστοιχης κοινοτικής οδηγίας έχει οδηγήσει τις πρώτες εταιρίες να προσφέρουν ασφαλιστικά πακέτα. Η εξέλιξη αυτή θα δημιουργήσει μια καινούργια αγορά, από την οποία ο ασφαλιστικός κλάδος Γενικών Ασφαλειών των μεγάλων ομίλων προσδοκά στην αύξηση των εργασιών του.
Στην Ελλάδα περιπτώσεις επιχειρήσεων που θα χρειαστεί να ασφαλιστούν εκτός από τη βιομηχανία είναι π.χ. οι μεγάλες κατασκευαστικές και ήδη η σχετική ανάγκη έχει αρχίσει να γίνεται αντιληπτή H περιβαλλοντική ευθύνη είναι ένας καινούριος τομέας τόσο στην Ελλάδα αλλά και σε όλη την Ευρώπη. Η ενεργοποίηση της σχετικής κοινοτικής οδηγίας και η υπο-
χρεωτική πρόβλεψη που επιβάλλει σε όλες τις εταιρίες να ασφαλιστούν για περιβαλλοντικές ευθύνες, θα δημιουργήσει ζήτηση για παρόμοιες καλύψεις, που αφορούν δύο μορφές. Είτε την τυχαία και απότομη ζημιά που θα προκύψει από ένα ατύχημα (accidental) είτε τη σταδιακή ζημιά (gradual), ό,τι δηλαδή δεν γίνεται άμεσα αντιληπτό. Φανταστείτε έναν υπόγειο αγωγό πετρελαίου, ο οποίος έχει μια μικρή διαρροή και χωρίς να γίνεται αντιληπτό, μολύνει επί σειρά ετών το υπέδαφος.
Η διεθνής εμπειρία Πρόκειται ουσιαστικά για μια καινούργια αγορά, η οποία δημιουργείται τώρα και επειδή είναι σαφές ότι επειδή δεν μιλάμε για ένα ενιαίο προϊόν, αλλά διαφορετικό κάθε φορά ανάλογα με τον συγκεκριμένο κίνδυνο που πρόκειται να καλύψει, απαιτείται και η εμπειρία ενός πολυεθνικού ασφαλιστικού ομίλου αρχικά, η οποία θα υιοθετηθεί σταδιακά και από ελληνικούς ασφαλιστικούς ομίλους. Στην Ελλάδα περιπτώσεις επιχειρήσεων που θα χρειαστεί να ασφαλιστούν εκτός από τη βιομηχανία είναι π.χ. οι μεγάλες κατασκευαστικές και ήδη η σχετική ανάγκη έχει αρχίσει να γίνεται αντιληπτή, με αποτέλεσμα τη σταδιακή αύξηση της ζήτησης για παρόμοια προϊόντα.
Ασφάλιση επαγγελματικών κινδύνων Όταν η κρίση αξιοπιστίας χτυπάει τους ελεύθερους επαγγελματίες με μαζικές αγωγές, τότε το αντίδοτο το έχει ο ασφαλιστής Η τάση να ασφαλίζονται οι επαγγελματίες για αστικές ευθύνες έχει περάσει πλέον και στα λεγόμενα «ελεύθερα επαγγέλματα». Στο εξωτερικό είναι διευρυμένη η εκτίμηση ότι η χρηματοοικονομική κρίση αναμένεται να οδηγήσει όλο και περισσότερους πελάτες τους που πιστεύουν ότι θίγονται σε μαζικές αγωγές κατά επαγγελματιών. Στην Ελλάδα, η καθυστέρηση εκδικάσεων των υποθέσεων αλλά και η συντεχνιακή νοοτροπία σε συνδυασμό με την έλλειψη ενημέρωσης, αποτρέπουν μέχρι στιγμής την αύξηση των αγωγών και μηνύσεων. Όμως ήδη σε ορισμένους κλάδους όπως στο Ιατρικό, οι ασθενείς που προχωρούν σε αγωγές και μηνύσεις εναντίον γιατρών έχουν αυξηθεί κατά τουλάχιστον 50% την τελευταία πενταετία έναντι των προηγούμενων ετών σύμφωνα με εκτιμήσεις του Ιατρικού Συλλόγου. Ο ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΚΛΑΔΟΣ Στην Aμερική, όπως είναι γνωστό, ο ιατρικός κλάδος ασφαλίζεται για «κακές πρακτικές» (malpractice) τόσο ομαδικά όσο και ατομικά σε ποσοστό που ξεπερνά το 100%. Στην Ελλάδα η κάλυψη αυτή βρίσκεται σε πολύ μικρό ποσοστό και εναπόκειται στον ιατρό να αναζητήσει αυτός τις καλύτε-
28 insurance w*rld
ρες καλύψεις και με τους όρους που αυτός θέλει. Σύμφωνα με εκτιμήσεις των ασφαλιστικών εταιριών, οι ιατροί που έχουν καλύψεις για «κακή πρακτική» δεν ξεπερνούν τους 100 στο σύνολο του ιατρικού κόσμου και ανήκουν στα ιδιαίτερα υψηλά εισοδήματα. Τα ασφάλιστρα για κάλυψη ύψους 1 εκατ. ευρώ περίπου ανέρχονται σύμφωνα με πληροφορίες σε περίπου 2-3.000 ευρώ. Εκτός όμως από την «κακή πρακτική» που δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη ακόμη στην Ελλάδα, ιδιαίτερη αύξηση παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην ασφάλιση των ιδιωτικών ιατρείων. Αυτό πραγματοποιείται είτε έμμεσα στις τράπεζες καθώς ο ηλεκτρονικός ιατρικός εξοπλισμός αγοράζεται είτε με δάνεια είτε με leasing, είτε βεβαίως άμεσα. Το κόστος για την κάλυψη περιεχομένου αξίας 50.000 ευρώ διαμορφώνεται σε ετήσια ασφάλιστρα της τάξης των 150-200 ευρώ περίπου. ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ Αν στους ιατρούς ο φόβος και ο τρόμος είναι η αγωγή για κακή πρακτική, στους δικηγόρους υπάρχει ο φόβος για αγωγή περί «κακοδικίας». Τα μεγάλα δικηγορικά γραφεία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη είναι ασφαλισμένα για την
ασφάλιση αστικής ευθύνης
περίπτωση αυτή, όμως δεν συμβαίνει το ίδιο με τα μικρά δικηγορικά γραφεία. Οι ασφαλιστικές εταιρίες ανάμεσα στις παραμέτρους που εξετάζουν προτού ασφαλίσουν τους δικηγόρους είναι ο τζίρος της εταιρίας, οι κερδισμένες και οι χαμένες δίκες τα τελευταία 5 χρόνια, το είδος των δικών και κυρίως η πελατεία των δικηγορικών γραφείων, ο αριθμός των δικηγόρων στο κάθε γραφείο κά. Όταν για παράδειγμα μία δικηγορική εταιρία διαχειρίζεται «μεγάλες υποθέσεις» σαφέστατα αυξάνεται ο κίνδυνος σε σχέση με εταιρίες που διαχειρίζονται μικρότερες υποθέσεις. ΛΟΓΙΣΤΕΣ Οι λογιστές και οι φοροτεχνικοί είναι ευάλωτοι σε λάθη σε δύσκολες περιόδους ή σε περίπλοκες υποθέσεις (πτωχεύσεις, αλλαγή φορολογική νομοθεσίας κ.ά.) Οι παράγοντες που καθορίζουν τα ασφάλιστρα που θα πληρώσει ένα λογιστικό γραφείο το οποίο θέλει να ασφαλιστεί είναι ο ετήσιος τζίρος της εταιρίας αλλά και των εταιριών που ελέγχει, ο αριθμός των υποθέσεων, οι διεθνείς επιπτώσεις που μπορεί να επιφέρει στην επιχείρηση, οι χώρες στις οποίες δραστηριοποιείται το λογιστικό γραφείο. Συνήθως, το μέσο ασφάλιστρο για ένα λογιστικό γραφείο διαμορφώνεται στο 1,5-2 τοις χιλίοις από το μέσο όρο του τζίρου των τελευταίων 3-5 ετών, αν δραστηριοποιείται μόνο στην Ελλάδα ενώ αυξάνεται μέχρι 5 τοις χιλιοίς αν το γραφείο δραστηριοποιείται και στο εξωτερικό. ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ Πρόκειται ίσως για τον πλέον ευαίσθητο κλάδο και αυτό θα το δούμε ιδιαίτερα το φετινό καλοκαίρι. Τα ξενοδοχεία μπορεί να ασφαλιστούν τόσο έναντι φθορών και καταστροφών από διάφορους λόγους (οχλαγωγίες, κακοί πελάτες κ.ά.) όσο και έναντι αστικής ευθύνης για απαιτήσεις που μπορούν να εγείρουν πελάτες τους σε περιπτώσεις τραυματισμών, απώλειας ζωής, δηλητηρίασης, απώλειας ή κλοπής αντικειμένων από τα δωμάτια. Ιδιαίτερη ζήτηση έχουν διεθνώς και οι ασφαλίσεις για αθέτηση συμβολαίων από τους tour operators, φαινόμενο ιδιαίτερα σύνηθες τα τελευταία χρόνια στον κλάδο και ιδιαίτερα γνωστό στα ελληνικά νησιά (Κρήτη , Ρόδο, Κέρκυρα) που έχουν υποφέρει από την μη προσέλευση προσυμφωνημένων κρατήσεων. Πρόκειται για ασφαλίσεις για απώλειες εσόδων.
Στην Ελλάδα, η καθυστέρηση εκδικάσεων των υποθέσεων αλλά και η συντεχνιακή νοοτροπία αποτρέπουν μέχρι στιγμής την αύξηση των αγωγών και μηνύσεων Οι ξενοδόχοι μπορούν να ασφαλιστούν είτε για φθορές, είτε για αστική ευθύνη είτε για απώλειες εσόδων αλλά συνήθως τα οργανωμένα μεγάλα ξενοδοχεία και όσα ανήκουν σε πολυεθνικούς ομίλους ασφαλίζονται και για τα 3 πακέτα. Μάλιστα όσοι συνεργάζονται με ξένους μεγάλους tour operators υποχρεούνται απ’ αυτούς να έχουν ασφάλιση αστικής ευθύ-
νης προκειμένου να προστατεύονται οι πελάτες τους. Σύμφωνα με πληροφορίες από την αγορά, το συνολικό πακέτο (δηλαδή και οι 3 καλύψεις) ξεκινά από 1.000-1.500 ευρώ ετησίως και μπορεί να φτάσει μέχρι και 3.000 ευρώ ετησίως. Οι παράγοντες που διαμορφώνουν τις τιμές είναι κυρίως το μέγεθος του ξενοδοχείου και η μέση πληρότητά του, η κατηγορία του ξενοδοχείου, ακόμη και οι αθλητικέςπαραθεριστικές δραστηριότητες (leasure activities) όπως για παράδειγμα οι καταδύσεις, το θαλάσσιο ή το ορεινό σκι κ.ά. Οι ασφαλιστικές καλύψεις γι’ αυτές τις δραστηριότητες είναι ξεχωριστές και ανεβάζουν ιδιαίτερα το ποσό. ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΑ-ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ Συναφείς ασφαλίσεις με τα ξενοδοχεία έχουν και τα τουριστικά γραφεία καθώς ευθύνονται για την ομαλή και προγραμματισμένη εκτέλεση των εκδρομών. Έτσι, συνήθως καλύπτονται για τροχαία ατυχήματα σε πούλμαν, έχουν τις αεροπορικές καλύψεις τις οποίες περνούν συνήθως στο εισιτήριο του πελάτη αλλά και τις καλύψεις για την μη εκτέλεση εκδρομών και ταξιδίων είτε για λόγους κακοκαιρίας είτε από διάφορους απροσδιόριστους παράγοντες (πόλεμοι, τρομοκρατία, φυσικές καταστροφές, ταραχές κ.ά). Επίσης μπορούν να ασφαλιστούν κατά αστικής ευθύνης για την περίπτωση που κάποιος ταξιδιώτης υποστεί ατύχημα ή κλοπή. Και σ’ αυτές τις περιπτώσεις, η ασφάλιση γίνεται είτε κλιμακωτά και τμηματικά είτε στο σύνολο, περιλαμβάνοντας δηλαδή όλες τις καλύψεις. Οι παράγοντες που καθορίζουν τα ασφάλιστρα, είναι το μέγεθος του γραφείου από πλευράς τζίρου, οι χώρες στις οποίες δραστηριοποιείται το τουριστικό γραφείο, η θεματικότητα των ταξιδίων και οι κίνδυνοι που εμπεριέχουν τα
μάρτιος 2009 29
αφιέρωμα
ταξίδια αυτά κ.ά. Οι καλύψεις ξεκινούν από 20 ευρώ ανά άτομο-πελάτη και φτάνουν μέχρι τα 200 ευρώ ανά άτομο. Στις περισσότερες των περιπτώσεων, τα ασφάλιστρα ή μέρος αυτών περνούν στο πακέτο που πληρώνει ο πελάτης και έτσι το ταξιδιωτικό γραφείο ουσιαστικά καρπούται και την έκπτωση από τα ασφάλιστρα και την απαλλαγή του από τις άμεσες πληρωμές. ΔΙΟΡΓΑΝΩΤΕΣ ΕΚΘΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΑΥΛΙΩΝ Οι εκθέσεις και οι συναυλίες είναι εκδηλώσεις οι οποίες κοστίζουν χιλιάδες ή ακόμη και εκατομμύρια ευρώ και η οποιαδήποτε αρνητική εξέλιξη μπορεί να επιφέρει καταστροφικά αποτελέσματα. Σε ότι αφορά τις συναυλίες, η ματαίωσή τους πέρα από την επιστροφή χρημάτων στους ακροατές και την καταβολή αποζημίωσης για τον χώρο εκδήλωσης, επιβάλει και την αποζημίωση του καλλιτέχνη στην περίπτωση που δεν ευθύνεται αυτός. Στην Ελλάδα αναβάλλονται κατά μέσο όρο 5 συναυλίες κάθε καλοκαίρι ενώ τον Δεκέμβριο, οι ταραχές στο κέντρο της Αθήνας οδήγησαν σε αναβολές μικρότερων εκδηλώσεων. Οι ανάγκες για ασφάλιση των συναυλιών είναι εμφανείς. Οι ασφαλίσεις μπορεί να γίνουν είτε για ματαίωση είτε για κάλυψη αστικής ευθύνης για τραυματισμό θεατών είτε των καλλιτεχνών, αν αυτό το προβλέπει η σύμβαση. Τα κριτήρια για τα ασφάλιστρα των εκδηλώσεων εστιάζονται στο βαθμό ασφαλείας των εγκαταστάσεων (απαιτείται ειδική αυτοψία), στο μέγεθος της συναυλίας αλλά και στο «όνομα» του καλλιτέχνη. Είναι σαφές ότι μία συναυλία κλασικής μουσικής στο Μέγαρο έχει μικρότερο βαθμό κινδύνου από μία ανοικτή ροκ συναυλία στον Λυκαβηττό. Τα ασφάλιστρα είναι διαπραγματεύσιμα και ανέρχονται στο 5% περίπου της αξίας του «ασφαλιζόμενου κεφαλαίου». Αν δηλαδή το ασφαλιζόμενο κεφάλαιο ανέρχεται σε 1 εκατ. ευρώ, τότε τα ασφάλιστρα διαμορφώνονται περίπου στα 50.000 ευρώ. Επίσης καθοριστικός για τα ασφάλιστρα παράγοντας είναι και οι προσδοκόμενες εισπράξεις. Αν δηλαδή , οι διοργανωτές προσδοκούσαν εισπράξεις της τάξης των 100.000 ευρώ, τότε τα ασφάλιστρα για διαφυγόντα κέρδη ανέρχονται σε 3-5.000 ευρώ περίπου. Με αντίστοιχα κριτήρια ασφαλίζονται και οι διάφορες εκθέσεις. Στην περίπτωσή τους οι ασφαλιστικές εταιρίες στο εξωτερικό υπολογίζουν τους μέσους όρους επισκέψεων ανά ημέρα, το κόστος κράτησης του εκθεσιακού χώρου και τον αριθμό των εκθετών. ΕΡΓΟΛΑΒΟΙ ΟΙΚΟΔΟΜΩΝ-ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ Οι εργολάβοι οικοδομών, οι πολιτικοί μηχανικοί και οι αρχιτέκτονες είναι εκτεθειμένοι στις περιπτώσεις εργατικών ατυχημάτων όπου πέρα από τις αποζημιώσεις μπορεί να διωχθούν και ποινικά αλλά και βεβαίως για τις κακοτεχνίες που μπορεί να εμφανίσει κάποιο κτίριο. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα, όταν αφορά ιδιαίτερα επαγγελματικά ακίνητα υπάρχουν και ρήτρες για την περίπτωση των καθυστερήσεων. Η κάλυψη που προσφέρουν οι ελληνικές ασφαλιστικές
30 insurance w*rld
εταιρίες μπορεί να περιλάβει είτε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις είτε επιμέρους καλύψεις. Οι παράγοντες που διαμορφώνουν το ασφάλιστρο είναι το μέγεθος της οικοδομής, το προσωπικό και τα συνεργεία που απασχολούνται, ο προϋπολογισμός του έργου και τα έσοδα που προσδοκούν οι επαγγελματίες και θέλουν να τα «κλειδώσουν». ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ-LOGISTICS
Οι μεταφορές είναι «θέμα κλειδί» για τις επιχειρήσεις γιατί χωρίς αυτές δεν μπορούν να προωθήσουν τα προϊόντα τους στα δίκτυα πώλησης. Οι ασφαλίσεις μεταφορών αφορούν τόσο την άμεση και άρτια μεταφορά των προϊόντων, όσο και την παραλαβή τους και συνδυάζονται και με τις καλύψεις για την πιθανή αγωγή από τους πελάτες της εταιρίας σε περίπτωση καθυστέρησης παραλαβής. Οι πρόσφατες επιπτώσεις από τις απεργίες των νταλικέρηδων ή οι καθυστερήσεις από τις αγροτικές κινητοποιήσεις θα μπορούσαν να ήταν μειωμένες αν υπήρχαν οι αντίστοιχες ασφαλιστικές καλύψεις. Για παράδειγμα στο εξωτερικό, οι επιδράσεις τέτοιων γεγονότων στα αποτελέσματα των εταιριών είναι αμελητέες ενώ αντίθετα στην Ελλάδα, έδειξαν σημαντική υποχώρηση τζίρου. Τα ασφάλιστρα καθορίζονται από την αξία των εμπορευμάτων, το κόστος διανομής (φορτηγά, πλοία, αεροπλάνα) και τον τζίρο της επιχείρησης. Επίσης σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η ευπάθεια των προϊόντων (π.χ. γαλακτοκομικά, φρούτα κ.ά.) ή ακόμη και η επικινδυνότητά τους (πετρέλαιο, μεθάνιο, βιολογικά απόβλητα κ.ά.). TEXNIKA ΕΡΓΑ Ο κλάδος ασφάλισης τεχνικών έργων ήκμασε ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια λόγω των Μεγάλων Έργων, στην ασφάλιση και αντασφάλιση των οποίων συμμετείχε το σύνολο των ελληνικών και ξένων ασφαλιστικών εταιριών στην Ελλάδα. Η ασφάλιση κατά παντός ζημιάς και η ασφάλιση αστικής ευθύνης είναι πλέον υποχρεωτική από διεθνείς κανόνες και μάλιστα πολλές εταιρίες στο εξωτερικό υποχρεούνται να είναι ασφαλισμένες για πολλά χρόνια μετά την παράδοση του έργου. Τα ασφάλιστρα διαμορφώνονται τόσο από τον προϋπολογισμό του έργου όσο και από τις διάφορες ρήτρες για την παράδοσή του. Ο παράγοντας «κακοτεχνία» είναι ένας ακόμη βασικός λόγος για τον οποίο μπορούν να ασφαλιστούν οι μεγάλες τεχνικές εταιρίες.
ασφάλιση αστικής ευθύνης
Αναζητώντας «σωσίβιο» στο Ελντοράντο των Βαλκανίων Δυσκολεύουν οι καλύψεις - στα ύψη τα ασφάλιστρα Η επιχειρηματική περιπέτεια των ελληνικών επιχειρήσεων στα Βαλκάνια μοιάζει πλέον με μία πρωτοβουλία με αβέβαια αποτελέσματα. Ο κίνδυνος επισφαλειών στις επιχειρηματικές δραστηριότητες των ελληνικών επιχειρήσεων στα Βαλκάνια έχει αυξηθεί πλέον στο έπακρο καθώς ελάχιστοι πλέον εγγυώνται στους επιχειρηματίες ότι θα πληρωθούν για τα προιόντα τους ή για τις ζημιές που τυχόν θα υποστούν τα μέσα μεταφοράς τους. Η ασφαλιστική κάλυψη των ελληνικών επιχειρήσεων στα Βαλκάνια κινήθηκε παράλληλα με την τραπεζική ανάπτυξη. Έτσι το 70% περίπου (σύμφωνα με εκτιμήσεις) των ασφαλίσεων ελληνικών επιχειρήσεων στα Βαλκάνια γίνεται από τις θυγατρικές ασφαλιστικές ελληνικών τραπεζών που έχουν δραστηριότητα στις χώρες αυτές ενώ το υπόλοιπο 30% από πολυεθνικές εταιρίες που έχουν έδρα στην Ελλάδα. Όμως οι τελευταίες, την περίοδο 2005-2008 ασφάλιζαν και αρκετές επενδύσεις τρίτων κρατών στις βαλκανικές
χώρες. Η κρίση που επικρατεί σήμερα στις επιχειρηματικές δραστηριότητες στα Βαλκάνια έχει οδηγήσει πολλές εταιρίες να αυξήσουν τόσο τις αντασφαλίσεις όσο και τα ασφάλιστρα για όσους δραστηριοποιούνται στις χώρες αυτές. Σύμφωνα με στοιχεία από τραπεζικούς ομίλους, τα ασφάλιστρα έχουν αυξηθεί μεσοσταθμικά κατά 30-50% για τις Γενικές Ασφαλίσεις και κατά 20% για τις ασφαλίσεις Ζωής στο ίδιο διάστημα. Το χειρότερο όμως είναι ότι σε αρκετές περιπτώσεις, οι ασφαλιστικές (εγχώριες και ξένες) εμφανίζονται απρόθυμες να ασφαλίσουν ελληνικές επιχειρήσεις στα Βαλκάνια καθώς θεωρούν ότι ο πιστωτικός κίνδυνος έχει αυξηθεί δραματικά. Την επισήμανση αυτή έχει κάνει στο παρελθόν και η Euler Hermes (η μεγαλύτερη εταιρία ασφαλιστικών πιστώσεων) αλλά και η AON στον χάρτη πολιτικού και οικονομικού κινδύνου που εξέδωσε πρόσφατα.
Ασφάλιση νομικής προστασίας Τι προβλέπουν οι όροι των ασφαλιστικών συμβάσεων και τι προσφέρουν στους ασφαλιζόμενους H ασφαλιστική εταιρία Victoria που συνεργάζεται με την DAS στην Ελλάδα δίνει τους ορισμούς για τη νομική κάλυψη. H ασφάλιση νομικής προστασίας είναι ασφάλιση ζημίας και μάλιστα ασφάλιση παθητικού. Εφαρμόζονται γι’ αυτήν οι διατάξεις του Εμπορικού Νόμου για την ασφάλιση, οι όροι των σχετικών ασφαλιστικών συμβάσεων και οι γενικές αρχές του δικαίου. Η ασφάλιση Νομικής Προστασίας διακρίνεται σε ειδική και γενική. Η ασφαλιστική περίπτωση στην ασφάλιση Νομικής Προστασίας δεν είναι στιγμιαία αλλά εκτεταμένη. Σύμφωνα με τους νομικούς όρους, η ασφάλιση Νομικής Προστασίας συνίσταται στη συμβατική δέσμευση για την ανάληψη των δικαστικών εξόδων και την παροχή άλλων υπηρεσιών με σκοπούς, την διεκδίκηση, την υπεράσπιση και την διεκδίκηση και απόκρουση. Στην διεκδίκηση στόχος είναι η αποκατάσταση ζημιάς δικαστικά ή εξωδικαστικά, της ζημιάς που υπέστη ο ασφαλισμένος, στην υπεράσπιση, την εκπροσώπηση του ασφαλισμένου σε ποινική δίκη για την υπερασπισή του και στη διεκδίκηση και απόκρουση που αφορά την διεκδίκηση απαίτησης του ασφαλισμένου ή την απόκρουση απαίτησης που εγείρεται κατ’ αυτού σε περίπτωση διαφορών από ενοχικές συμβάσεις.
Ο ασφαλιστής αναλαμβάνει μετά την επέλευση του ασφαλισμένου κινδύνου, την κατοχύρωση των εννόμων συμφερόντων του ασφαλισμένου, στην έκταση κατά την οποία η κατοχύρωση αυτή είναι αναγκαία και αναλαμβάνει τις δαπάνες που προκύπτουν. Τα έννομα συμφέροντα που μπορούν να καλυφθούν ασφαλιστικά είναι τα εξής: 1. Tα σχετιζόμενα με τον ασφαλισμένο ως κύριο ή νόμιμο κάτοχο ενός αυτοκινήτου. 2. Όσα απορρέουν από την ιδιότητα του ασφαλισμένου που ασκεί μία αυτόνομη επαγγελματική ή επιχειρηματική δραστηριότητα, η οποία αναφέρεται στο ασφαλιστήριο. 3. Ό σα αναφέρονται στην εξωεπαγγελματική δραστηριότητα της ιδιωτικής ζωής του ασφαλισμένου και στην ιδιότητά του ως εργαζομένου με σχέση εξαρτημένης εργασίας. Οι τρείς αυτές κατηγορίες αναφέρονται ως: Α. Νομική προστασία Οχήματος και Οδηγού. Β. Επιχειρηματική Νομική Προστασία. Γ. Οικογενειακή Νομική Προστασία. Οι γενικοί όροι ασφάλισης Νομικής Προστασίας ισχύουν για όλες τις κατηγορίες και συνοδεύονται από αντίστοιχους ειδικούς όρους για κάθε μία κατηγορία. Οι γενικοί και ειδι-
μάρτιος 2009 31
αφιέρωμα
κοί όροι ασφάλισης έχουν εγκριθεί από την Εποπτεύουσα Αρχή. Εκτός από το αυτοκίνητο, οι καλύψεις που παρέχονται εντοπίζονται στα Σκάφη Αναψυχής, στις Διαχειρίσεις Πολυκατοικιών, στις εκμισθώσεις ακινήτων, στην ποινική νομική προστασία ιατρών κ.ά. Στην ασφάλιση νομικής προστασίας ο ασφαλιστής υπόσχεται να καταβάλλει δαπάνες για τη διεκδίκηση αξιώσεων αποζημίωσης του ασφαλισμένου έναντι τρίτων, ενώ ο ασφαλιστής Αστικής Ευθύνης υπόσχεται να καταβάλλει την υποχρέωση του ασφαλισμένου προς τρίτους.
Παροχές της νομικής κάλυψης Μετά την επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου, ο ασφαλι-
στής Νομικής Προστασίας καταβάλλει:
> Tις αμοιβές του δικηγόρου, τα δικαστικά έξοδα και τέλη, τις νόμιμες αποζημιώσεις μαρτύρων και πραγματογνωμόνων που κλητεύονται από το δικαστήριο, τη δικαστική δαπάνη του αντιδίκου εφόσον επιδικαστεί εις βάρος του ασφαλισμένου, τις νόμιμες αμοιβές των δικαστικών επιμελητών, τα έξοδα εκτελέσεων δικαστικών αποφάσεων. Στα περισσότερα συμβόλαια νομικής κάλυψης οδηγού και αυτοκινήτων, η νομική κάλυψη καλύπτει όσα έξοδα χρειαστούν οι δικηγόροι για την διεκδίκηση των αιτημάτων τους και για τις επαγγελματικές υποθέσεις τα δικηγορικά και δικαστικά έξοδα μέχρι 3.000 ευρώ για τις περισσότερες εταιρίες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο.
ΕΥΘΥΝΕΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΙΩΝ
(
Οι επιχειρηματικές αποφάσεις μπορούν να βλάψουν την εικόνα της επιχείρησης και την περιουσία των βασικών μετόχων για πολλές χρήσεις. Ως επόμενο αυτού, οι βασικοί μέτοχοι μπορούν να στραφούν δικαστικά εναντίων των μελών του Δ.Σ. της εταιρίας για να διεκδικήσουν αποζημιώσεις για τις ζημιές που έχει υποστεί η επιχείρησή τους από τις λανθασμένες αποφάσεις. Αυτό άλλωστε συνέβη κατά κόρον τον τελευταίο χρόνο με τα διοικητικά στελέχη μεγάλων τραπεζών σε Αμερική και Ευρώπη. Στην Ελλάδα, καθοριστικοί παράγοντες για την διαμόρφωση του πλαισίου ασφάλισης είναι:
32 insurance w*rld
• Oι κλάδοι που δραστηριοποιείται η εταιρία. • Ο τζίρος που πραγματοποιεί τα τελευταία 5 χρόνια η εταιρία. • Τα αποτελέσματα χρήσης των τελευταίων ετών. • Η δραστηριοποίησή της στο εξωτερικό. • Τα στοιχεία του ενεργητικού και παθητικού (υποχρεώσεις, απαιτήσεις, ρευστότητα). • Το είδος των μετόχων (ιδιώτες ή θεσμικοί επενδυτές). Το μικρότερο ασφάλιστρο ξεκινά από 1.500 ευρώ ετησίως και έχει φτάσει (στην Ελλάδα) μέχρι το 1,5 εκατ. ευρώ.
)
παρέμβαση
Μία ευκαιρία ανάκτησης της ασφαλιστικής αξιοπιστίας
» γράφει ο Χρήστος Αδαμαντιάδης, Διευθύνων Σύμβουλος της AIG Greece
Σ
τις ούτως ή άλλως πολλές ενδογενείς προκλήσεις του Κλάδου, όπως η αύξηση των ελάχιστων εγγυητικών κεφαλαίων, η προσαρμογή σε νέες, πολλαπλά αυστηρότερες εποπτικές ρυθμίσεις και η αύξηση των ορίων Αστικής Ευθύνης Αυτοκινήτων, έχουν προστεθεί πλέον μία σειρά εξωγενών και σε μεγάλο βαθμό απρόσμενων προκλήσεων: η παγκόσμια έλλειψη ρευστότητας, ο περιορισμός των διαθέσιμων κεφαλαίων και η κατάρρευση των επενδυτικών αποτιμήσεων και αποδόσεων. Για την ελληνική αγορά, ωστόσο, η μεγαλύτερη, θα έλεγα θεμελιώδης, πρόκληση ήταν – και παραμένει – η ανάκτηση της χαμένης αξιοπιστίας της ασφαλιστικής βιομηχανίας στην ελληνική κοινωνία. Η ελληνική κοινωνία παραμένει μία κοινωνία «χαμηλού ρίσκου». Από τη σιγουριά της θέσης στο Δημόσιο μέχρι τον ακόμη ισχυρό κοινωνικό ιστό που θα «εσωτερικεύσει» την ανασφάλεια στο πλαίσιο της «οικογένειας», είμαστε μία κοινωνία αρκετά «προστατευμένη» και «προστατευτική». Ο έμμεσος (άμεσος;) ανταγωνισμός που ασκεί το ίδιο το κράτος στην ιδιωτική ασφάλιση, προστρέχοντας πάντα και ανεξαιρέτως σε κάθε περίπτωση επέλευσης οποιουδήποτε καταστροφικού γεγονότος, είναι επίσης αξιοσημείωτος. Η ασφαλιστική συνείδηση στην Ελλάδα παραμένει, ως αποτέλεσμα, χαμηλή. Με αυτά τα δεδομένα, η απόσταση που έχει ούτως ή άλλως να καλύψει η ιδιωτική ασφάλιση προκειμένου να καθιερωθεί ως ουσιαστικός αρωγός του πολίτη, ακόμη και της μικρής και μεσαίας επιχείρησης, είναι μεγάλη. Ταυτόχρονα, δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε και το εξής: Η ασφάλιση δεν ήταν ποτέ, ούτε και θα γίνει, ένα θελκτικό καταναλωτικό προϊόν, μια αγορά lifestyle. Η επιτυχία της αγοράς (ή μέχρι σήμερα, η αποτυχία) έχει να κάνει με τον άυλο και σχετικά δυσπροσδιόριστο παράγοντα της αξιοπιστίας. Ποτέ σαν Κλάδος, παρά τις αναμφισβήτητα πολλές θετικές προσπάθειες επιμέρους εταιριών, παρά τα δισεκατομμύρια ευρώ που δίνονται κάθε χρόνο σε αποζημιώσεις και αποδόσεις επενδύσεων, παρά το σημαντικό ρόλο της αγοράς
ως θεσμικού επενδυτή, δεν καταφέραμε να χτίσουμε ένα προφίλ αξιοπιστίας συμβατό με τις προσδοκίες των καταναλωτών: ένα προφίλ που διέπεται συλλογικά από συνέπεια, σταθερότητα, σεβασμό στον καταναλωτή, υψηλού επιπέδου service, καινοτομία, ταχύτητα ανταπόκρισης, επαγγελματισμό. Ακόμη και σήμερα, δυστυχώς, στη συνείδηση των περισσοτέρων καταναλωτών, η ασφαλιστική βιομηχανία είναι κυρίως συνδεδεμένη με … ταραχώδη σενάρια «αυτοκινητιστικών» αποζημιώσεων… Το εξωτερικό μας περιβάλλον αλλάζει γρήγορα και όχι πάντοτε προβλέψιμα – και εκεί ακριβώς εντοπίζεται μία ευκαιρία ανάκτησης της αξιοπιστίας της ασφαλιστικής βιομηχανίας. Ο κοινωνικός ιστός γίνεται σταδιακά πιο χαλαρός. Οι οικονομικές απαιτήσεις, σε μία περίπτωση ατυχίας, ξεπερνούν πλέον τις δυνατότητες της οικογένειας. Η αγορά εργασίας, έστω και δειλά, απελευθερώνεται και η ανεργία προβάλει ως μία όχι και τόσο μακρινή πιθανότητα. Η αγωνία για τη δημόσια σύνταξη ή την περίθαλψη είναι εμφανής. Οι πιο μικρές επιχειρήσεις θα πρέπει να επενδύσουν στην ανάπτυξη – και ανάπτυξη χωρίς ασφάλιση δεν είναι εφικτή. Όλα αυτά (θα πρέπει να) συμβάλουν στο να ενισχύσουν την ασφαλιστική συνείδηση ιδιωτών και επιχειρήσεων. Ταυτόχρονα, ρυθμιστικά, στο πρόσωπο της νέας Εποπτικής Αρχής έχουμε ένα νέο παράγοντα που μπορεί να συμβάλει παράλληλα άμεσα και εξυγιαντικά στη θεμελιώδη δομή του Κλάδου. Οι οικονομικές απαιτήσεις λειτουργίας ασφαλιστικών εταιριών έχουν σημαντικά αυξηθεί. Βρισκόμαστε λοιπόν, μπροστά σε μία συλλογική επιχειρηματική πρόκληση και ευκαιρία. Αυτό που απαιτείται σήμερα από την ασφαλιστική βιομηχανία, απ’ όλους εμάς που την υπηρετούμε από κάθε θέση και ρόλο, είναι να χαράξουμε μία δυναμική στρατηγική επαναπροσέγγισης με το καταναλωτικό κοινό, να αναβαθμίσουμε τις προσφερόμενες υπηρεσίες, να ανεβάσουμε τον πήχη στην ποιότητα, διαφάνεια και αξιοπιστία των ασφαλιστικών υπηρεσιών έτσι ώστε να (ξεκινήσουμε να) αλλάζουμε το αρνητικό κλίμα που κατατρέχει τη μέχρι σήμερα πορεία μας.
μάρτιος 2009 33
συνέντευξη
κάποια πρόσφατα deals που έγιναν, μπορεί να αποσόβησαν το… μοιραίο, ωστόσο δεν αποκλείεται τελικά να παρατείνουν το πρόβλημα
34 insurance w*rld
συνέντευξη
ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ ΛΥΣΙΜΑΧΟΥ | Γενικός διευθυντής ασφαλιστικών εργασιών της Τράπεζας Πειραιώς | » συνέντευξη στον Μάκη Αποστόλου
Η αγορά χρειάζεται αναδιάρθρωση χωρίς συμβιβασμούς «Η ασφαλιστική αγορά «ασθενεί», βρισκόμαστε στο ναδίρ της αποτελεσματικότητας, στο ναδίρ της αξιοπιστίας», τονίζει σε συνέντευξή του εφ όλης της ύλης στο Insurance World ο Γενικός Διευθυντής ασφαλιστικών εργασιών της Τράπεζας Πειραιώς. Παράλληλα, υπογραμμίζει ότι το κράτος – και ειδικότερα η Επιτροπή Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης (ΕΠΕΙΑ) – θα πρέπει να βάλουν βαθιά το μαχαίρι στο κόκαλο για να εξυγιανθεί η εγχώρια ασφαλιστική αγορά, ενώ εκτιμά ότι το bancassurance είναι η «νησίδα» στην παγκόσμια φουρτούνα της ασφαλιστικής αγοράς, και αυτονόητο είναι να αναμένουμε περαιτέρω ανάπτυξή του και στην Ελλάδα.
iw? Ποια είναι η εκτίμησή σας για τη διεθνή οικονομική κρίση η οποία ταλαιπωρεί πλέον όλες τις χώρες του πλανήτη; Τ.Λ.:Εκτιμώ ότι φθάνουμε κοντά στον «πάτο» του προβλήματος, ωστόσο, σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα, η κρίση δεν έχει φθάσει ακόμη στην καθημερινότητα του πολίτη. Είναι βέβαια… συνήθης η ανταπόκριση πολλών οικονομιών με κάποια καθυστέρηση σε οποιαδήποτε σημαντική, θετική ή αρνητική, εξέλιξη στο παγκόσμιο οικονομικό περι-
βάλλον. Το γεγονός πάντως ότι πολλές ελληνικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν προβλήματα και είτε προχωρούν σε μείωση των δραστηριοτήτων τους, είτε προβαίνουν σε περικοπές προσωπικού κτλ, δείχνει ότι η κρίση αρχίζει σιγά σιγά να αποτυπώνεται και στη χώρα μας. iw? Πως πιστεύετε ότι η παγκόσμια οικονομία θα βγει από το αδιέξοδο; Τ.Λ.: Οι λύσεις που υπάρχουν αυτή τη στιγμή, είναι θέμα πολιτικής των
κρατών και το πόσο γρήγορα μπορούν να οδηγήσουν σε κάποιο αποτέλεσμα. Εάν δηλαδή συντονιστούν όλοι οι ισχυροί του πλανήτη στην προώθηση των απαραίτητων ενεργειών και ξεκαθαρίσει το τοπίο στο χρηματοοικονομικό σύστημα, τότε μπορούμε να είμαστε πιο αισιόδοξοι για το μέλλον. Μόνο τα κράτη μπορούν να δώσουν λύσεις σήμερα. iw? Αναφορικά με τον ασφαλιστικό κλάδο, τα προβλήματα
μάρτιος 2009 35
συνέντευξη
με την AIG… ταρακούνησαν για τα καλά τα νερά. Ο κόσμος είναι πλέον πιο δύσπιστος απέναντι στις ασφαλιστικές εταιρίες; Τ.Λ.: Μην ξεχνάμε ότι η AIG ήταν η μεγαλύτερη εταιρία όχι μόνο στις ΗΠΑ αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι λογικό ο κόσμος να ανησυχεί. Το πρόβλημα με τον αμερικανικό κολοσσό είναι ότι κάλυψε τα δάνεια μειωμένης εξασφάλισης σαν χρήμα. Το πρόβλημα μεγάλωσε όταν επένδυσε τα ελεύθερα αποθεματικά σε αυτά τα δάνεια, τα οποία κάποια στιγμή άρχισαν να «σκάνε». Σε ό,τι αφορά όμως στις ασφαλιστικές της εργασίες, η εταιρία διατηρούσε τα απαιτούμενα μαθηματικά αποθέματα, σε σταθερές αξίες (ομόλογα). Το γεγονός δε ότι τα συνταξιοδοτικά προϊόντα επενδύονται σε κρατικά ομόλογα, είναι καθησυχαστικό για τον κόσμο.
τουν σήμερα τα απαραίτητα κεφάλαια αλλά και την κατάλληλη δομή για να «αντέξουν» στην αγορά. iw? Φοβάστε δηλαδή ότι θα έχουμε λουκέτα το 2009; Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει για να εξυγιανθεί το συντομότερο δυνατό η ασφαλιστική αγορά; Τ.Λ.: Πιστεύω ότι θα έχουμε αναδιάρθρωση, το βάθος της οποίας θα κριθεί από τα κατά πόσο η Εποπτική Αρχή (ΕΠΕΙΑ) - στην οποία έχουν «επενδυθεί» πολλά - παίξει σωστά το ρόλο της. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 10-15 εταιρίες οι οποίες βρίσκονται στο «κόκκινο» και πρέπει να προχωρήσουν άμεσα σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου προκειμένου να μπορέσουν να ανταποκριθούν στο νέο περιβάλλον. Μην ξεχνάμε όμως ότι οι εταιρίες αυτές απασχολούν πάνω
οι πολυεθνικές οι οποίες θα αντέξουν στον ανταγωνισμό, είναι εκείνες που θα δώσουν τις νέες τάσεις στην ασφάλιση iw? Άσχημη ήταν όμως και η εικόνα των περισσότερων ασφαλιστικών εταιριών που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2008. Ποιες είναι οι προοπτικές του κλάδου για το 2009 αλλά και για τα προσεχή χρόνια; Τ.Λ.: Η ασφαλιστική αγορά «ασθενεί», βρισκόμαστε στο ναδίρ της αποτελεσματικότητας, στο ναδίρ της αξιοπιστίας. Ο κόσμος μειώνει περαιτέρω την ασφάλισή του, ενώ οι εξαγορές στον κλάδο Ζωής αποτελεί την έσχατη λύση των ασφαλισμένων προκειμένου να αντλήσουν ρευστά. Σε επιχειρηματικό επίπεδο, κάποια πρόσφατα deals που έγιναν, μπορεί να αποσόβησαν το… μοιραίο, ωστόσο δεν αποκλείεται τελικά να παρατείνουν το πρόβλημα. Εάν δεν κάνεις… εγχείριση, τότε η κατάσταση δεν πρόκειται να εξομαλυνθεί. Θα έλεγα ότι 10 εταιρίες το πολύ διαθέ-
36 insurance w*rld
από 2.000 εργαζομένους, οπότε ποιος είναι διατεθειμένος να αναλάβει το «κόστος» αυτό; Λογικά η ΕΠΕΙΑ δεν θα το πάρει αυτό το ρίσκο. Το τελευταίο διάστημα γίνονται συσκέψεις για να βρεθεί κάποια άλλη λύση στο αδιέξοδο, η οποία ωστόσο δεν είναι υπέρ της εξυγίανσης του κλάδου. Αυτό όμως, θα έρθει αναπόφευκτα κάποια στιγμή εντός του 2009, ή το 2010. iw? Εκτιμάτε δηλαδή ότι το… χάσμα της χώρας μας σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη θα παραμείνει και τα επόμενα χρόνια... Τ.Λ.: Στο εξωτερικό, ο ασφαλιστικός κλάδος είναι ο πλέον προστατευόμενος, ενώ στην Ελλάδα έμεινε πίσω. Δυστυχώς, δεν έχουμε ασφαλιστική συνείδηση και δεν δίνεται προτεραιότητα στην ασφάλιση από τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Μάλιστα δεν τον βλέπω να αναπτύσ-
σεται τα επόμενα χρόνια, αφού δεν προωθείται η εποπτεία του κλάδου – η ΕΠΕΙΑ δεν δίνει μέχρι στιγμής τις λύσεις για τις οποίες δημιουργήθηκε – και δεν μπαίνουν ξεκάθαροι όροι λειτουργίας των ασφαλιστικών εταιριών (οργάνωση, υποδομή, κεφάλαια). Παράλληλα, το κράτος δεν αφήνει τις ασφαλιστικές εταιρίες να μπουν στο δεύτερο πυλώνα, με κάποιους όρους βέβαια. Εάν δεν αλλάξει κάτι, στη χώρα μας θα παραμείνει η σχέση ασφαλίστρων προς ΑΕΠ γύρω στο 2,3%, πολύ πιο κάτω από την επόμενη Ευρωπαϊκή χώρα που είναι η Πορτογαλία, η οποία εμφανίζει τον σχετικό δείκτη άνω του 5%. Ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι γύρω στο 9%-10%. Εκεί δηλαδή οι πολίτες έχουν υψηλή ασφαλιστική συνείδηση, τα δε κράτη έχουν αντιληφθεί από νωρίς το ρόλο του ασφαλιστικού κλάδου στις εθνικές οικονομίες λόγω του μεγάλου όγκου των αποθεμάτων τα οποία συγκεντρώνουν και επενδύουν. iw? Πως βλέπετε ότι θα κυλήσει το 2009 για τον εγχώριο ασφαλιστικό κλάδο; Τ.Λ.: Εκτιμώ ότι οι πολυεθνικές οι οποίες θα αντέξουν στον ανταγωνισμό, είναι εκείνες που θα δώσουν τις νέες τάσεις στην ελληνική ασφαλιστική αγορά προβάλλοντας τη γενικότερη αξιοπιστία που τους διέπει και την ισχυρή κεφαλαιακή τους δομή. Οι τράπεζες από την πλευρά τους, οι οποίες διατηρούν την αξιοπιστία τους, θα συνεχίσουν να είναι οι μεγάλοι προμηθευτές ασφαλιστικών προϊόντων τα επόμενα χρόνια και μάλιστα σε μεγαλύτερη κλίμακα. Ειδικότερα, πιστεύω ότι το bancassurance από το 25%-30% που είναι σήμερα θα φθάσει στο 60%-70% επί της συνολικής παραγωγής στον κλάδο Ζωής. iw? Θεωρείτε δηλαδή ότι οι τραπεζοασφάλειες είναι το μέλλον; Τ.Λ.: Το bancassurance είναι η «νησίδα» στη παγκόσμια φουρτούνα. Οι τράπεζες τα προηγούμενα χρόνια προωθούσαν κυρίως unit linked τα οποία ήταν εφάπαξ καταβολής, και επέστρεφαν στον ασφαλισμένο το κεφάλαιο μετά από κάποια περίοδο συν κάποια
συνέντευξη
απόδοση. Στην παρούσα όμως οικονομική συγκυρία τέτοιου είδους προϊόντα δεν ήταν δυνατόν να προωθηθούν επειδή δέσμευαν για πολλά χρόνια τον πελάτη οι δε τράπεζες ενδιαφέρονταν να συγκεντρώσουν όσο το δυνατόν περισσότερες καταθέσεις. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί η συνολική παραγωγή του bancassurance ζωής το 2008. Το 2008 όμως προωθήθηκαν κυρίως παραδοσιακά προϊόντα, περιοδικών καταβολών συνταξιοδοτικού χαρακτήρα. Αυτή την πολιτική θα ακολουθήσουν οι τράπεζες και τα επόμενα χρόνια, καθώς ο κόσμος ζητάει όσο το δυνατόν πιο εγγυημένα προϊόντα με χαμηλή δόση ασφαλίστρων. Φαίνεται δε ότι εμπιστεύεται τις τράπεζες για να αγοράζει τα προϊόντα αυτά. iw? Σε επίπεδο ανταγωνισμού πως έχει σήμερα η κατάσταση; Τ.Λ.: Στην Ελληνική αγορά σχεδόν όλες οι τράπεζες δραστηριοποιούνται στο bancassurance. Τα προϊόντα από εταιρία σε εταιρία δεν διαφέρουν πολύ, εκεί που διαφέρουν είναι στους όρους της εγγυημένης σύνταξης που είναι το κύριο προϊόν που προωθείται την περίοδο αυτή. Φυσικά, μέσω τραπεζών προωθούνται και ασφαλιστικά προϊόντα γενικών κλάδων όπως π.χ.
πυρός, προστασίας της δόσης κτλ. Η «αγορά» του bancassurance θα αναπτυχθεί σημαντικά με την εφαρμογή του πρόσφατου Π.Δ. που προβλέπει την δυνατότητα των τραπεζών να διαμεσολαβούν στην προώθηση των ασφαλίσεων. Άνω των 3000 υπαλλήλων των τραπεζών έχουν ήδη πιστοποιηθεί μετά από ειδικές εξετάσεις για να προωθούν ασφαλίσεις μέσω των καταστημάτων των τραπεζών. iw? Πώς αναπτύσσεται η Τράπεζα Πειραιώς στον τομέα των ασφαλίσεων και ιδιαίτερα του bancassurance; Τ.Λ.: Σε κάθε υποκατάστημα της τράπεζας, υπάρχουν εκπαιδευμένοι και πιστοποιημένοι υπάλληλοι οι οποίοι προωθούν τα ασφαλιστικά προϊόντα με ανάλογη τεχνολογική υποστήριξη. Παράλληλα, σε επίπεδο περιφέρειας δικτύου υπάρχει έμπειρος επιθεωρητής πωλήσεων ασφαλιστικών προϊόντων ο οποίος ενημερώνει, εκπαιδεύει, συντονίζει και παροτρύνει τους υπαλλήλους. Όλοι οι υπάλληλοι των καταστημάτων είναι σε θέση να συστήσουν ασφαλιστικά προϊόντα στους πελάτες. Το σύστημα είναι αξιόπιστο και πολύ αποτελεσματικό. iw? Ποια ήταν η πορεία των ασφα-
λιστικών σας εργασιών το προηγούμενο έτος; Τ.Λ.: Το 2008, στη Ζωή είχαμε νέα παραγωγή 20 εκατ. ευρώ περίπου σε ατομικά προϊόντα, από 7 εκατ. ευρώ το 2007 (σας θυμίζω ότι στις ασφαλίσεις ζωής υπάρχει αποκλειστική συνεργασία με την ING). Περίπου η ίδια νέα παραγωγή (18 εκατ. ευρώ) πραγματοποιήθηκε και στις γενικές ασφαλίσεις. Το συνολικό υπό διαχείριση χαρτοφυλάκιο ασφαλίστρων της τράπεζας ήταν 205 εκατ. ευρώ το 2008. Η αύξηση των εσόδων και των κερδών ήταν πολύ υψηλή αλλά ακόμα δεν έχει δημοσιευθεί ο ισολογισμός. iw? Ποιες είναι οι προοπτικές για το 2009; Τ.Λ.: Το 2009 εκτιμάται ότι θα είναι μια χρονιά υψηλών επιδόσεων για το bancassurance της Τράπεζας Πειραιώς. Αναμένουμε στον κλάδο ζωής νέα παραγωγή 40 εκατ. ευρώ που θα προέλθουν κυρίως από την προώθηση του πολύ πετυχημένου προϊόντος της εγγυημένης σύνταξης. Ήδη το α’ δίμηνο ξεπέρασε τα 7 εκατ. ευρώ σε ασφάλιστρα. Η ανάπτυξη των γενικών ασφαλίσεων εκτιμάται ότι θα είναι αυξημένη άνω του 25% ενώ τα έσοδα και τα κέρδη θα είναι σημαντικά αυξημένα.
Το bancassurance είναι το μέλλον iw?Θεωρείτε δηλαδή ότι οι τραπεζοασφάλειες είναι το μέλλον; Τ.Λ.:Το bancassurance είναι η «νησίδα» στην παγκόσμια φουρτούνα. Οι τράπεζες τα προηγούμενα χρόνια προωθούσαν κυρίως unit linked τα οποία ήταν εφάπαξ καταβολής, τα οποία επέστρεφαν στον ασφαλισμένο μετά από κάποια περίοδο συν κάποια απόδοση. Δυστυχώς όμως, η προώθηση τέτοιων προϊόντων απέβη εις βάρος των τραπεζών και των ασφαλιστικών, αλλά και των πελατών που εμπιστεύθηκαν τη λύση των unit linked. Αυτός είναι και ο λόγος που ο κόσμος στράφηκε σε παραδοσιακά προϊόντα, χαμηλότερου ρίσκου για τον πελάτη, όπως είναι οι τραπεζοασφάλειες. Αυτή την πολιτική θα ακολουθήσουν και τα επόμενα χρόνια, καθώς ο κόσμος ζητάει όσο το δυνατόν πιο εγγυημένα προϊόντα, ενώ δείχνει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη όταν παίρνει αυτά τα προϊόντα από μία τράπεζα και όχι από
κάποια ασφαλιστική. Μην ξεχνάμε δε πως όλα τα μαθηματικά αποθέματα που πρόκειται να δοθούν στους ασφαλισμένους είναι σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου αλλά και των άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Ούτε ένα ευρώ δεν επενδύεται σε αμοιβαία κεφάλαια, σε μετοχές ή σε εταιρικά ομόλογα. iw?Σε επίπεδο ανταγωνισμού πώς έχει σήμερα η κατάσταση; Τ.Λ.:Στην ελληνική αγορά η μεγάλη δύναμη είναι η Eurolife (μέσω της Eurobank), ενώ με διαφορά ακολουθούν οι υπόλοιπες. Τα προϊόντα από εταιρία σε εταιρία δεν διαφέρουν πολύ, εκεί που διαφέρουν είναι η εγγυημένη σύνταξη, διαφορές ωστόσο οι οποίες αναμένεται να εξομαλυνθούν τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο, οι ασφαλισμένοι πρέπει να δίνουν προσοχή στα ψιλά γράμματα που αφορούν στις εγγυημένες αποδόσεις.
μάρτιος 2009 37
άρθρο
Ποιος μπορεί να αγνοήσει σήμερα το bancassurance; Προβληματισμοί και προοπτικές για το «ελληνικό μοντέλο»
» γράφει ο Νικόλας Κλήμης Οικονομολόγος - Σύμβουλος Επιχειρήσεων
Η ανάπτυξη εργασιών bancassurance συµπεριλαµβάνεται πλέον, στον σχεδιασµό όλων των Τραπεζών, οι οποίες δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και διαθέτουν δίκτυο retail. Αντίστοιχα, η ασφαλιστική παραγωγή, αποτελεί σήµερα, σηµαντικό µερίδιο στις εργασίες των Ασφαλιστικών Εταιριών.
38 insurance w*rld
άρθρο
Δ
εκαπέντε σχεδόν χρόνια, μετά τις πρώτες αναφορές περί bancassurance στην Ελλάδα, διαθέτουμε πλέον την ωριμότητα και την απαιτούμενη απόσταση, ώστε να τοποθετηθούμε, απέναντι στον θεσμό και τις εφαρμογές του, αλλά κυρίως να θέσουμε ερωτήματα και προβληματισμούς, για την πορεία του στο μέλλον. Η ελληνική αγορά έχει να παρουσιάσει εφαρμογές, οι οποίες απέχουν μεταξύ τους, τόσο από ποσοτικής όσο και, κυρίως, από ποιοτικής πλευράς. Και αν θεωρηθούν φυσιολογικές οι ποσοτικές διαφορές, λόγω διαφορετικών μεγεθών της κάθε τράπεζας, οι ποιοτικές διαφορές μπορούν να αποδοθούν σε πλειάδα παραμέτρων, άλλοτε αποδεκτών και αναμενόμενων και άλλοτε όχι. Η παντελής έλλειψη ειδικής νομοθεσίας τα προηγούμενα χρόνια, οδήγησε τις Τράπεζες, σε ίδρυση θυγατρικών διαμεσολαβητικών μονάδων (συνήθως Πρακτορείων), όχι ως αποτέλεσμα μελέτης και επιλογής συγκεκριμένου Μοντέλου Bancassurance, αλλά πρωτίστως, ως νομιμοποιητική μέθοδος ανάπτυξης εργασιών. Τις περισσότερες φορές, προσαρμόστηκε δηλαδή, η ουσία στον τύπο και δεν αναπτύχθηκαν δομές και μηχανισμοί, που θα μπορούσαν να παράγουν πραγματικές εργασίες bancassurance. Σήμερα, δίδεται η μεγάλη ευκαιρία στις Τράπεζες να «ανακαλύψουν» και πάλι το bancassurance και με την εμπειρία, την οποία διαθέτουν πλέον, να ανασχεδιάσουν το σύνολο των ροών, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και τις τρομερές ευκολίες, τις οποίες παρέχουν τα σύγχρονα πληροφοριακά συστήματα.
Η ελληνική αγορά έχει να παρουσιάσει εφαρμογές, οι οποίες απέχουν μεταξύ τους, τόσο από ποσοτικής όσο και, κυρίως, από ποιοτικής πλευράς Το ερώτημα που πλανάται και που, πολλές φορές αναπαράγεται λανθασμένα, είναι αν οι Τράπεζες, μετά το σύμφωνο «Βασιλεία ΙΙ», θα εξακολουθήσουν να ενδιαφέρονται και να ασχολούνται με την ανάπτυξη ασφαλιστικών εργασιών ή αν θα προσπαθήσουν να απεμπλακούν από αυτές.
Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι, κάθε τέτοιο ερώτημα αφορά την τυχόν κεφαλαιακή συμμετοχή της Τράπεζας, στο μετοχικό κεφάλαιο Ασφαλιστικών Εταιριών, ενώ αντίθετα, δεν αφορά την ανάπτυξη διαμεσολαβητικών εργασιών της Τράπεζας. Η ανάπτυξη εργασιών bancassurance, όχι μόνο δεν θίγεται από τους κανόνες που προβλέπει το σύμφωνο «Βασιλείας ΙΙ», αλλά αντίθετα, οδηγεί τις Τράπεζες σε επανασχεδιασμό των Μοντέλων, που μέχρι σήμερα λειτουργούσαν, σε πιο σύγχρονα, πιο πλήρη και πιο αποδοτικά. Η ύπαρξη θυγατρικής Ασφαλιστικής Εταιρίας ή, η ύπαρξη θυγατρικής Διαμεσολαβητικής Εταιρίας ή, η απευθείας συνεργασία τράπεζας-ασφαλιστικής, ή τέλος, η μη ύπαρξη οποιασδήποτε θυγατρικής εταιρίας του ασφαλιστικού χώρου, δεν μπορεί πλέον να αποτελεί μονοδιάστατη απόφαση, αλλά αντίθετα, πρέπει να αποτελεί στρατηγική απόφαση της Διοίκησης της Τράπεζας, με μακροχρόνιο ορίζοντα και σε συνάρτηση με παραμέτρους, οι οποίες διαφέρουν από Τράπεζα σε Τράπεζα και από Όμιλο σε Όμιλο. Η αναφορά επίσης, στα πλαίσια του bancassurance, όλων των Ασφαλιστικών Εταιριών υπό ένα τίτλο, αυτό της «Ασφαλιστικής Εταιρίας», είναι κατά την άποψή μας λάθος, όταν η Τράπεζα δεν εξειδικεύει, στα πλαίσια του επιθυμητού Μοντέλου, στοιχεία, όπως για παράδειγμα, το είδος της Ασφαλιστικής Εταιρίας, η οργανωτική της δομή, η δραστηριοποίησή της μόνο στα πλαίσια των καταστημάτων της Τράπεζας ή στο σύνολο της αγοράς, μέσω και τρίτων διαμεσολαβούντων προσώπων, κλπ. Τα στοιχεία αυτά, δεν πρέπει να έρχονται ως δεδομένα και να εγκλωβίζουν την Τράπεζα σε αποφάσεις, αλλά αντίθετα να τίθενται, ως παράμετροι δόμησης επιθυμητού Μοντέλου και, ανάλογα με την «προσομοίωση», να οδηγούν σε στρατηγικές αποφάσεις, είτε για πώληση, είτε για ίδρυση θυγατρικών εταιριών του ασφαλιστικού χώρου, είτε για συνέχιση των εφαρμοζόμενων διαδικασιών, είτε για τον μετασχηματισμό τους και την εφαρμογή νέων Μοντέλων. Παράλληλα, βασική παράμετρος για κάθε Τράπεζα, η οποία θα πρέπει να συνυπολογίζεται σε κάθε απόφαση, είναι η τυχόν προϋπάρχουσα ασφαλιστική ενασχόληση, η διαδρομή, η εμπειρία και η κουλτούρα. Η ελληνική αγορά έχει να επιδείξει επιτυχημένα μοντέλα ανάπτυξης εργασιών bancassurance και μέσω ειδικών Ασφαλιστικών Εταιριών (εταιριών bancassurance) και μέσω
μάρτιος 2009 39
άρθρο
Ασφαλιστικών Εταιριών, οι οποίες δραστηριοποιούνται στο σύνολο της αγοράς με όλων των μορφών τα διαμεσολαβητικά δίκτυα και μέσω θυγατρικών διαμεσολαβητικών μονάδων. Αντίστοιχα βέβαια, υπάρχουν και λιγότερο επιτυχημένες εφαρμογές, μέσω ίδιων (θεωρητικά) μοντέλων. Ο λόγος είναι απλός: το bancassurance σπάνια επιτυγχάνει, όταν απλώς αντιγράφεται, ενώ σπάνια αποτυγχάνει, όταν δομείται εξαρχής, βασιζόμενο σε στοιχεία και σε δεδομένα συγκεκριμένης τράπεζας.
Στατιστικά στοιχεία Ένα στοιχείο, το οποίο αποτελεί αδύνατο σημείο της εφαρμογής του bancassurance στην Ελλάδα και δίνει δικαίωμα κριτικής ή μη απόλυτα ορθολογικής προσέγγισής του, είναι η ασάφεια γύρω από τα μεγέθη του, την παραγωγή δηλαδή την οποία αναπτύσσει. Το bancassurance, ως υπαρκτή και αναπτυσσόμενη συνιστώσα της αγοράς, θα έπρεπε να κατέχει το χώρο του, ο οποίος να αποτυπώνεται στα στατιστικά στοιχεία, τόσο της κάθε εταιρίας, όσο και της αγοράς συνολικά. Βέβαια, όταν μιλάμε για στατιστικά στοιχεία εργασιών bancassurance, αναφερόμαστε σε στοιχεία ασφαλιστικής παραγωγής, γιατί από πλευράς τραπεζών, η δραστηριότητα αυτή μετριέται, υπό την στενή έννοια σε εισερχόμενες προμήθειες και υπό την ευρεία έννοια, σε δείκτες παραγωγικότητας των καταστημάτων και σε βαθμούς σχέσεων με τους Πελάτες. Στην προσπάθεια συλλογής στατιστικών στοιχείων, προκύπτουν ερωτήματα και προβληματισμοί, οι απαντήσεις των οποίων, θεωρώ ότι, όχι μόνο θα ξεκαθαρίσουν το τοπίο, αλλά κυρίως θα καταστήσουν αξιόπιστα τα δεδομένα, τα οποία θα προκύπτουν. Συγκεκριμένα: Ποια ασφαλιστικά προϊόντα εντάσσονται και μπορούν να μετρηθούν στις εργασίες bancassurance; Όλα τα προϊόντα ή μόνο τα ειδικώς σχεδιασμένα για τον θεσμό του bancassurance; Ποιες διαδικασίες δημιουργούν εργασίες bancassurance; Οι απ’ ευθείας πωλήσεις μέσω των τραπεζικών καταστημάτων ή και ευρύτερα οι πωλήσεις, μέσω θυγατρικών της Τράπεζας, στην ελεύθερη αγορά; Ποιό ρόλο παίζει ο κωδικός του διαμεσολαβούντος προσώπου στην αίτηση ασφάλισης, η οποία εισάγεται στην ασφαλιστική εταιρία; Ο κωδικός φυσικού προσώπου (μη τραπεζικού υπαλλήλου) αποκλείει την παραγωγή αυτή από τις εργασίες bancassurance; Και αντίθετα, η ύπαρξη κωδικού, π.χ. της θυγατρικής διαμεσολαβητικής εταιρίας της Τράπεζας, εντάσσει αυτόματα όλη αυτή την παραγωγή στις εργασίες bancassurance ή όχι; Μπορούν να τεθούν και άλλα ερωτήματα ή έστω να διατυπωθούν με διαφορετικό τρόπο, αλλά σημασία δεν έχει να τίθενται συνέχεια ερωτήματα. Σημασία έχει να δοθούν τα πλαίσια των εργασιών bancassurance και να συμφωνηθούν τα κριτήρια ένταξης μιας παραγωγής στις εργασίες bancassurance. Περιφερειακές ή οριακές περιπτώσεις (και
40 insurance w*rld
συνήθως μικρής στατιστικής αξίας) δεν θα άλλαζαν τον κανόνα.
Το bancassurance σπάνια επιτυγχάνει, όταν απλώς αντιγράφεται, ενώ σπάνια αποτυγχάνει, όταν δομείται εξαρχής Η προσωπική μας προσέγγιση είναι η εξής: επειδή δεν υφίσταται ενιαίο μοντέλο ανάπτυξης εργασιών bancassurance, αλλά πολλαπλά μοντέλα, μέσω θυγατρικής Ασφαλιστικής Εταιρίας, μέσω θυγατρικής διαμεσολαβητικής Εταιρίας, μέσω τρίτων διαμεσολαβητών, με απευθείας σχέσεις ή σε συνδυασμό των προηγούμενων, επειδή η κάθε Τράπεζα προσεγγίζει διαφορετικά τον θεσμό του bancassurance, ανάλογα με το μέγεθος της, το δίκτυό της, το πελατολόγιό της, τις στρατηγικές της επιλογές, την τυχόν προϋπάρχουσα ασφαλιστική ενασχόληση, εμπειρία και κουλτούρα και άλλα χαρακτηριστικά, επειδή, από πλευράς Ασφαλιστικών Εταιριών, η ένταξη μιας παραγωγής σε συγκεκριμένο δίκτυο, ακολουθεί πάγιες διαδικασίες και συνεπώς, το βάρος του προσδιορισμού του δικτύου των εργασιών bancassurance, μετατίθεται στις Τράπεζες, οι οποίες θα πρέπει να το προβλέψουν, κατά την φάση σχεδιασμού του Μοντέλου που εφαρμόζουν και των διαδικασιών του, προτείνουμε, ως σημαντικό κριτήριο ένταξης ή μη μιας παραγωγής, σε «εργασίες bancassurance», το αν η ασφαλιστική ανάγκη γεννήθηκε, αναζητήθηκε ή ικανοποιήθηκε εντός ή μέσω του τραπεζικού περιβάλλοντος, ανεξάρτητα από τις διαδρομές, οι οποίες στην συνέχεια ακολουθούνται, για την μετατροπή της ασφαλιστικής αυτής ανάγκης σε ασφαλιστήριο συμβόλαιο. Μόνο τότε θεωρούμε ότι δημιουργούνται «εργασίες bancassurance», ενώ κάθε άλλη παραγωγή, μπορεί να αποτελεί επιθυμητή και κερδοφόρα δραστηριότητα, αλλά δεν θα έπρεπε να προσμετράται στις εργασίες bancassurance. Βέβαια, είναι αναγκαίο να τονισθεί ότι ο όρος «τραπεζικό περιβάλλον», τον οποίο χρησιμοποιούμε, είναι ευρύτερος και πληρέστερος από το κλασικό τραπεζικό κατάστημα, αν σκεφθούμε ότι τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει η ίδια η λειτουργία των τραπεζικών καταστημάτων και έχουν εξελιχθεί οι γραμμές επικοινωνίας τράπεζας-πελάτη. Η προσέγγισή μας αυτή, σκοπό δεν έχει την αμφισβήτηση των παρεχομένων στοιχείων, από σημαντικά στελέχη, κυρίως της τραπεζικής αγοράς. Άλλωστε, η κάθε Τράπεζα γνωρίζει πολύ καλύτερα από τον καθένα, την παραγωγή, η οποία παράγεται στα πλαίσια της ενασχόλησής της με την ανάπτυξη εργασιών bancassurance, άρα εξ αντικειμένου, τα στοιχεία τα οποία δημοσιοποιεί είναι, όχι μόνο αξιόπιστα, αλλά και απολύτως χρήσιμα. Η πρότασή μας προσβλέπει στην ενοποίηση και την συμφωνία των κριτηρίων, ώστε στα πλαίσια της ασφαλιστικής αγοράς, να δημιουργηθούν και να τηρηθούν στατιστικά στοιχεία εργασιών bancassurance.
άρθρο
ΚΑΝΑΛΙΑ ΠΡΟΣΚΤΗΣΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ ΖΩΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ* (έτους 2006)
*Πηγή: “CEA Statistics 36 – 2008”.
Στατιστικά στοιχεία διαμεσολαβούντων Αναφερόμαστε στο θέμα των στατιστικών στοιχείων των εργασιών bancassurance, γιατί οι εργασίες αυτές αποτελούν το αντικείμενο του άρθρου. Είναι γνωστό όμως ότι, συνολικά δεν δημοσιοποιούνται στατιστικά στοιχεία για το σύνολο της ασφαλιστικής παραγωγής, με κριτήριο το κανάλι πρόσκτησης των εργασιών. Οι λόγοι δεν είναι απολύτως κατανοητοί, αλλά είναι σχετικά προσεγγίσιμοι. Σε κάθε περίπτωση όμως, είναι επιβεβλημένο πλέον, στα πλαίσια της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος, να σχεδιασθεί η διαδικασία συλλογής, τήρησης και δημοσιοποίησης και των στοιχείων αυτών. Η χώρα μας βρίσκεται στην ομάδα των χωρών, για τις οποίες η Ευρωπαϊκή Ασφαλιστική και Αντασφαλιστική Ομοσπονδία (C.E.A.), δεν δημοσιοποιεί σχετικά στοιχεία. Αντίθετα, στην ομάδα των χωρών, για τις οποίες η C.E.A. δημοσιοποιεί σχετικά στοιχεία, περιλαμβάνονται χώρες του κεντρικού πυρήνα της Ε.Ε. όπως π.χ. η Γαλλία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία, η Μεγάλη Βρετανία, αλλά και χώρες όπως η Βουλγαρία, η Σλοβενία, η Σλοβακία, η Πολωνία και η Τουρκία. Η έναρξη μιας τέτοιας προσπάθειας θα είχε ως αποτέλεσμα και την αποσαφήνιση των κατηγοριών των διαμεσολαβούντων προσώπων και της λειτουργίας τους. Με την ισχύουσα σήμερα νομοθεσία, τα διαμεσολαβούντα πρόσωπα στην ιδιωτική ασφάλιση είναι συγκεκριμένα, χωρίς να υφίστανται πλέον κενά, όπως ήταν η χρονίζουσα
εκκρεμότητα της τραπεζικής διαμεσολάβησης και γενικότερα των συνδεδεμένων διαμεσολαβητών. Συνεπώς σήμερα, τα αντίστοιχα «κανάλια» πρόσκτησης εργασιών των ασφαλιστικών εταιριών θα πρέπει να κωδικοποιηθούν με αντίστοιχο τρόπο, ώστε να είναι δυνατή η συγκέντρωση και επεξεργασία στατιστικών δεδομένων, τουλάχιστον ανά βασική κατηγορία διαμεσολαβούντος προσώπου. Ενδεικτικός είναι ο πιο κάτω πίνακας της C.E.A., ο οποίος εμφανίζει την ποσοστιαία συμμετοχή του κάθε καναλιού στην συνολική πρόσκτηση εργασιών ασφαλίσεων ζωής, σε χώρες της Ευρώπης. Σκόπιμα δεν έχουν μεταφρασθεί στον πίνακα οι τίτλοι των κατηγοριών των καναλιών πρόσκτησης εργασιών, ώστε να γίνει απολύτως κατανοητό το «θέμα» της αντιστοίχισης των διαμεσολαβούντων προσώπων (σύμφωνα με τον νόμο) και των καναλιών πρόσκτησης εργασιών των ασφαλιστικών εταιριών (σύμφωνα με την υπάρχουσα πρακτική). Οι εργασίες bancassurance αντιμετωπίζονται πλέον και στην Ελλάδα, τόσο από τις περισσότερες ασφαλιστικές εταιρίες, όσο και από το σύνολο των τραπεζών, ως επιχειρηματική κίνηση στρατηγικής σημασίας. Ο θεσμός του bancassurance είναι βέβαιο ότι έχει ταράξει τα νερά, αλλά παράλληλα, δίνει την ευκαιρία στην αγορά να επαναπροσεγγίσει προβλήματα και να επανατοποθετηθεί σε πολλά ζητήματα οργάνωσης και ανάπτυξης. Η συγκυρία της οικονομικής κρίσης καθιστά ακόμα πιο επιτακτικές τις κινήσεις αυτές. (ακολουθεί πίνακας)
μάρτιος 2009 41
άρθρο
ΚΑΝΑΛΙΑ ΠΡΟΣΚΤΗΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΕΞΕΛΙΞΗ 2001 – 2006 (ποσοστό συμμετοχής στις εργασίες ζωής) Insurance companies employees ΧΩΡΑ
2001
2005
Agents (tied and multiple) 2006
2001
2005
ΑΥΣΤΡΙΑ
224%
206%
227%
48%
ΒΕΛΓΙΟ
173%
228%
210%
65%
240%
174%
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΓΕΡΜΑΝΙΑ
53%
ΓΑΛΛΙΑ
2006
35%
2001
2005
159%
178%
204%
31%
41%
305%
261%
318%
596%
628%
164%
198%
46,5%*
76%
2006
55%
9,8%*
ΙΣΠΑΝΙΑ
Brokers
149%
21,0%*
182%
77%
88%
170%
160%
160%
80%
70%
70%
90%
130%
120%
ΒΡΕΤΤΑΝΙΑ
14%
59%
7,1%*
244%
233%
20,3%*
666%
708%
72,6%*
ΙΡΛΑΝΔΙΑ
215%
385%
384%
260%
167%
162%
495%
449%
453%
88%
124%
117%
179%
182%
199%
9%
12%
9%
ΙΤΑΛΙΑ ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ ΜΑΛΤΑ ΟΛΛΑΝΔΙΑ
210%
ΠΟΛΩΝΙΑ
6,7%*
1,7%*
46,3%*
31%
185%
23%
250%
270%
490%
540%
53,0%***
0
541%
389%
69%
103%
11%
0%
0,0%***
43%
35%
13%
13%
338%
282%
40%
34%
38%
ΣΟΥΗΔΙΑ
280%
280%
280%
0%
0%
0%
190%
190%
190%
ΣΛΟΒΕΝΙΑ
510%
56%
13%
320%
567%
572%
20%
123%
128%
ΣΛΟΒΑΚΙΑ
112%
14%
26%
709%
754%
787%
179%
232%
188%
ΤΟΥΡΚΙΑ
370%
431%
417%
485%
331%
331%
10
6%
9%
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ
122%
Other networks (bank, post office, etc.) ΧΩΡΑ
2001
2005
Others
2006
2001
ΑΥΣΤΡΙΑ
534%
550%
461%
34%
ΒΕΛΓΙΟ
451%
479%
430%
6%
0%
0%
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΓΕΡΜΑΝΙΑ
ΒΡΕΤΤΑΝΙΑ ΙΡΛΑΝΔΙΑ ΙΤΑΛΙΑ
689%
1%
1%
100%
0%
0%
31%
2005 100%
2006 100%
100%
100%
100%
100% 100%*
21%
100%
100%
620%
640%
60%
20%
20%
100%
100%
100%
0%
0,0%*
75%
0%
0,0%*
100%
100%
100%*
0%
0%
0%
30%
0%
0%
100%
100%
100%
723%
682%
675%
0%
0%
0%
100%
100%
100%
37,2%*
8,1%*
100%*
761%
0%
100%
210%
200%
0%
205%
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ
819%
883%
845%
8%
ΣΟΥΗΔΙΑ
450%
450%
450%
80%
ΣΛΟΒΕΝΙΑ
150%
74%
80%
0%
ΠΟΛΩΝΙΑ
130%
0%
0%
100%
100%
100%
78%
89%
0%
1%
100%
100%
100%
100%
100%
80%
80%
180%
207%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
100%
100%
100%
135%
232%
242%
0%
0%
0%
100%
100%
100%
*New business ***Brokers are included in the category agent
42 insurance w*rld
100%
2,4%*
632%
170%
ΤΟΥΡΚΙΑ
2001
52%
0%
ΜΑΛΤΑ
ΣΛΟΒΑΚΙΑ
2006
600%
ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ
ΟΛΛΑΝΔΙΑ
31%
20,3%*
ΙΣΠΑΝΙΑ ΓΑΛΛΙΑ
2005
Total
άρθρο
Κοινωνική προστασία και ιδιωτική ασφάλιση Οι υποχρεώσεις του κράτους και οι δυνατότητες της αγοράς
» γράφει ο Γιώργος Ρωμανιάς Επιστηµονικός Σύµβουλος ΙΝΕ-ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ
44 insurance w*rld
άρθρο
Σ
το σημερινό κόσμο η έννοια της κοινωνικής ασφάλισης (social insurance) έχει αντικατασταθεί από την έννοια της κοινωνικής ασφάλειας (social security). Η νέα αυτή έννοια είναι σύνθετη και περιλαμβάνει 3 ειδικότερους θεσμούς: Πρώτον, το θεσμό της κοινωνικής ασφάλισης (social insurance) που έχει χαρακτήρα συλλογικής ανταποδοτικότητας με υποχρεωτικότητα υπαγωγής των πολιτών, θεσπίζεται, οργανώνεται, λειτουργεί και ελέγχεται από το κράτος, χρηματοδοτείται τριμερώς (από κράτος, εργοδότες αλλά και από τους ίδιους τους ασφαλισμένους) και αποσκοπεί στη διασφάλιση του ατόμου έναντι των κινδύνων του γήρατος, της αναπηρίας, της ασθένειας και της ανεργίας. Δεύτερον, το θεσμό της κοινωνικής μέριμνας και βοήθειας (social assistance) που έχει προνοιακό δηλαδή μη ανταποδοτικό χαρακτήρα, σχεδιάζεται και ασκείται από το κράτος, χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό και αποσκοπεί στην προστασία στοχευμένων πληθυσμιακών ομάδων με έντονα κοινωνικά και εισοδηματικά προβλήματα και Τρίτον, το θεσμό της ιδιωτικής ασφάλισης που έχει προαιρετικό χαρακτήρα, είναι ανταποδοτικός σε ατομική βάση (οι παροχές είναι ανάλογες με τις αντίστοιχες εισφορές - ασφάλιστρα) και λειτουργεί συμπληρωματικά με το θεσμό της κοινωνικής ασφάλισης (συμπληρώνει τα εισοδήματα που προέρχονται από την κοινωνική ασφάλιση κατά τη διάρκεια των δυσκολότερων περιόδων της ζωής των ασφαλισμένων δηλαδή στη διάρκεια του γήρατος η της ανικανότητας προς εργασία). Τη σύνθετη αυτή έννοια της κοινωνικής ασφάλειας (social security) ανέδειξε και θεμελίωσε ένα σημαντι-
κότατο κείμενο με σαφή διεθνή αναγνώριση και απήχηση, η Έκθεση Beveridge που αποτέλεσε και τη βάση του κειμένου της Διεθνούς Σύμβασης (ΔΣΕ) 102 / 1952 «περί των ελαχίστων ορίων της κοινωνικής ασφάλισης». Επισημαίνεται, ότι: το κείμενο της ΔΣΕ 102/1952 εξακολουθεί να αποτελεί σήμερα τη βασικότερη πηγή στην οποία στηρίζεται η κοινωνική ασφάλιση σε παγκόσμιο επίπεδο: η Ελλάδα έχει επικυρώσει με το νόμο 3251 / 1955 τη ΔΣΕ 102/1952 και έχει εισαγάγει στην εσωτερική της έννομη τάξη τις επιλογές και τις αντίστοιχες ρυθμίσεις της διεθνούς κοινότητας, σε πρόσφατες Συνόδους της Ολομέλειας της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (Γενεύη, 2006, 95η Σύνοδος και 2000, 89η Σύνοδος), διευκρινίζεται ότι «οι προβλέψεις της ΔΣΕ 102/1952 παραμένουν σε ισχύ ώστε να μη χρειάζεται να τροποποιηθούν με την ψήφιση νέας σχετικής ΔΣΕ». Τα κείμενα όλων των ΔΣΕ αποτελούν σημεία τριμερούς συναίνεσης και σύμπτωσης των αντίστοιχων απόψεων των κρατών, των εργοδοτών και των εργαζομένων.
Τα διεθνή κείμενα Σύμφωνα, συνεπώς, με την Έκθεση Beveridge, το κράτος οφείλει: Να θεσπίσει, να οργανώσει, να χρηματοδοτήσει μερικώς και να διασφαλίσει την αποτελεσματική λειτουργία της κοινωνικής ασφάλισης αλλά παραλλήλως και Να δημιουργήσει τις αναγκαίες προϋποθέσεις (να αφήσει χώρο) λειτουργίας και της ιδιωτικής ασφάλισης ως θεσμού συμπλήρωσης της κοινωνικής προστασίας που παρέχει η κοινωνική ασφάλιση.
Περιουσιακά στοιχεία νοικοκυριών
μάρτιος 2009 45
άρθρο
Να μεριμνήσει για τη θέσπιση και την αποτελεσματική λειτουργία μηχανισμών και συστημάτων εγγύησης των υπεσχημένων από τα ιδιωτικά ασφαλιστικά συμβόλαια παροχών και σωστής και αποδοτικής επένδυσης των καταβαλλόμενων εισφορών ασφαλίστρων. Όλα αυτά σημαίνουν, ότι, η ιδιωτική ασφάλιση νομιμοποιείται, ως θεσμός κοινωνικής προστασίας και εισοδηματικής στήριξης, με τις ειδικότερες αναφορές στη σημασία και το ρόλο της που κάνει η Έκθεση Beveridge, στο κείμενο της οποίας στηρίζεται και το κείμενο της ΔΣΕ 102/1952 «περί των ελαχίστων ορίων της κοινωνικής ασφάλισης».
Το κράτος οφείλει να αφήσει χώρο λειτουργίας στην ιδιωτική ασφάλιση ως θεσμού συμπλήρωσης της κοινωνικής προστασίας Ασφαλώς, όμως, η Έκθεση Beveridge δεν είναι το μοναδικό διεθνές κείμενο στο οποίο στηρίζεται η ιδιωτική ασφάλιση. Πρόσθετα σχετικά διεθνή κείμενα ανάδειξης της σημαντικότητας και του ρόλου της ιδιωτικής έχουν δημοσιοποιηθεί, κατά καιρούς (και συνεχίζουν να δημοσιοποιούνται) και από: Τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας Διεθνείς Συμβάσεις Εργασίας που συμπληρώνουν και διευρύνουν τις ρυθμίσεις της ΔΣΕ 102/1952 και Διεθνείς Συστάσεις Εργασίας. Τη Διεθνή Ένωση Κοινωνικής Ασφάλειας (ISSA) – είναι χαρακτηριστικό, ότι, η Οργάνωση αυτή που λειτουργεί στα πλαίσια του ΟΗΕ, φέρει τον τίτλο International Social Security (και όχι Insurance) Association. Την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και τα άλλα συλλογικά θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι γνωστό, ότι, οι κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συγκλίνουν στη θέσπιση και λειτουργία στα κράτη μέλη συνταξιοδοτικών συστημάτων 3 πυλώνων – ο πρώτος πυλώνας αναφέρεται στη δημόσια (κύρια και επικουρική) σύνταξη, ο 2ος πυλώνας στην επαγγελματική σύνταξη (pension funds) και ο τρίτος πυλώνας στην ιδιωτική ασφάλιση. -Τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). -Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και -Την Παγκόσμια Τράπεζα. Πρέπει, όμως, να σημειωθεί, ότι, όλα τα κείμενα αυτά έχουν θεωρητική βάση στήριξης και θεμελίωσης την Έκθεση Beveridge.
Είναι εξαιρετικά υψηλά τα περιθώρια ανάπτυξης του θεσμού της ιδιωτικής ασφάλισης 2.1 Ηλικιακές πυραμίδες Η σύγκριση της ηλικιακής πυραμίδας του πληθυσμού της
46 insurance w*rld
Ελλάδος με τις αντίστοιχες ηλικιακές πυραμίδες άλλων χωρών μελών της Ε.Ε. καταδεικνύει, ότι, το δημογραφικό, για την Ελλάδα, συνιστά μελλοντική απειλή που πρόκειται να εκδηλωθεί μετά 25 – 30 χρόνια, ενώ για τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες συνιστά όχι μελλοντική αλλά παρούσα αιτία της κρίσης στα συνταξιοδοτικά συστήματα. Η ελληνική κοινωνία δεν είναι γερασμένη σήμερα η σε κάθε περίπτωση, είναι λιγότερο γερασμένη σε σχέση με τις κοινωνίες των λοιπών χωρών μελών της Ε.Ε. Η διαπίστωση αυτή σημαίνει, ότι: Πρώτον, υπάρχουν σαφή χρονικά περιθώρια μεταρρύθμισης του ελληνικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, ώστε αυτό να καταστεί οικονομικά βιώσιμο και κοινωνικά αποτελεσματικό αλλά και Δεύτερον, υφίστανται εξαιρετικά υψηλά περιθώρια ανάπτυξης του θεσμού της ιδιωτικής ασφάλισης. Ο εξαιρετικά χαμηλός βαθμός διείσδυσης των καλύψεων από το 2ο και τον 3ο πυλώνα, στην Ελλάδα, καθίσταται εναργής με τη διαπίστωση, ότι, στη χώρα μας μόλις το 1,5 % περίπου των ήδη συνταξιούχων (εξ όλων των ασφαλιστικών Ταμείων, ιδιωτικού και δημόσιου τομέα) καλύπτεται με συνταξιοδοτικές παροχές του 2ου και 3ου πυλώνα, σ΄ αντίθεση με τη διαπίστωση, ότι, σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες (Σουηδία, Ολλανδία) οι παράλληλες με τη δημόσια σύνταξη, καλύψεις των ήδη συνταξιούχων προσεγγίζουν ακόμη και το 80% του συνολικού αριθμού των συνταξιούχων. Είναι επίσης, αξιοσημείωτο ότι στις λοιπές αυτές χώρες μεγάλα τμήματα του συνολικού αριθμού των συνταξιούχων καλύπτονται ταυτοχρόνως, παραλλήλως και σωρευτικώς με δημόσιες συντάξεις αλλά και με συντάξεις προερχόμενες και από τους λοιπούς 2 πυλώνες (δηλαδή εισπράττουν 3 συντάξεις μία από κάθε πυλώνα). Υπενθυμίζεται, ότι, ο 2ος πυλώνας περιλαμβάνει τις επαγγελματικές συντάξεις ενώ στον τρίτο πυλώνα αναφέρονται τα ιδιωτικά -ατομικά η/και ομαδικά- συμβόλαια με ασφαλιστικές εταιρίες.
Σύνθεση εισοδήματος συνταξιούχων Οι διαπιστώσεις συμπληρώνουν, στο επίπεδο του συντα-
Σύνθεση εισοδήματος συνταξιούχων
άρθρο
ξιοδοτικού εισοδήματος, τις προηγηθείσες διαπιστώσεις και του Διαγράμματος για το βαθμό κάλυψης των συνταξιούχων από το 2ο και τον 3ο συνταξιοδοτικό πυλώνα. Πράγματι, σήμερα, το εισόδημα από συντάξεις των Ελλήνων συνταξιούχων προέρχεται κατά 98,5% από τις δημόσιες συντάξεις, ενώ από συντάξεις του 2ου και τρίτου πυλώνα προέρχεται μόλις το 1,5% του αντίστοιχου συνολικού εισοδήματος. Αντιθέτως, σ’ άλλες ευρωπαϊκές χώρες (π.χ. Ολλανδία) το εισόδημα από συντάξεις του 2ου και του 3ου πυλώνα προσεγγίζει, ως τάση, το αντίστοιχο εισόδημα που προέρχεται από τις δημόσιες συντάξεις. Διάγραμμα κάλυψης ενεργών από 2ο και 3ο πυλώνα Εδώ απεικονίζονται εναργώς οι τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης της ιδιωτικής ασφάλισης στην Ελλάδα. Όπως καταφαίνεται, από το ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ, σήμερα, στην Ελλάδα, εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά των μετεχόντων στην παραγωγική διαδικασία (και ασφαλισμένων στη δημόσια σύνταξη) καλύπτονται και από προγράμματα του 2ου και του 3ου πυλώνα (2,5% του 2ου και 3 % του τρίτου πυλώνα), ενώ σε άλλες χώρες μέλη της Ε.Ε. τα αντίστοιχα ποσοστά φθάνουν και μέχρι το 69% (Ολλανδία, για το 2ο πυλώνα) και το 67% (Σουηδία, για τον 3ο πυλώνα).
Διαγράμματα για τα περιουσιακά στοιχεία των νοικοκυριών (σε Ομόλογα, Μετοχές, Αμοιβαία Κεφάλαια και Ασφάλειες Ζωής). Την εικόνα συμπληρώνουν τα Διαγράμματα που παρουσιάζουν τη συγκριτική κατάσταση των ελληνικών νοικοκυριών σε σχέση με τα νοικοκυριά άλλων χωρών μελών με βάση τα αντίστοιχα περιουσιακά τους στοιχεία σε Ομόλογα, Μετοχές, Αμοιβαία Κεφάλαια και Ασφάλειες Ζωής. Από τη συγκριτική αυτή αποτύπωση προκύπτει, ότι, στην Ελλάδα, πολύ χαμηλά ποσοστά των νοικοκυριών κατέχουν παρόμοια περιουσιακά στοιχεία, σ’ αντίθεση με τα νοικοκυριά άλλων χωρών μελών που κατέχουν αντίστοιχα περιουσιακά στοιχεία σε πολύ μεγάλα τμήματά τους. Ειδικότερα: μόλις το 1,1% των ελληνικών νοικοκυριών κατέχει Ομόλογα (στη Δανία το αντίστοιχο ποσοστό είναι 23,9 %, μόλις το 4,7% κατέχει μετοχικές αξίες (στη Σουηδία, το αντίστοιχο ποσοστό είναι 38%), μόλις το 2% κατέχει Αμοιβαία Κεφάλαια (στη Σουηδία, το αντίστοιχο ποσοστό είναι 52,3%) και μόλις το 1,8% έχει συνάψει συμβόλαια Ασφαλειών Ζωής (στη Γερμανία, το αντίστοιχο ποσοστό είναι 28,3 %).
Κάλυψη συνταξιούχων από 2ο και 3ο πυλώνα
Ηλικιακή πυραμίδα σε 12 χώρες-μέλη της Ε.Ε.
Πηγή: “Survey of Health, Ageing and Retirement in Europe”, Mannheim Research Institute for the Economics of Ageing (MEA), L 13,17, April 2005.
μάρτιος 2009 47
άρθρο
Ο ρόλος του ασφαλιστή πιστώσεων Το απαραίτητο «λιπαντικό» για τις καθημερινές συναλλαγές
» γράφει ο Αλέξης Γαβριήλογλου Βοηθός Γενικός Διευθυντής της Euler Hermes Emporiki
Η
παγκόσμια οικονομία έχει εισέλθει σε μία σοβαρή φάση επιβράδυνσης, που αναμένεται ότι θα διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι τα μέσα του 2010, καθώς ο κόσμος καλείται να αντεπεξέλθει στην πρόκληση της χειρότερης κρίσης των ώριμων αγορών από τη δεκαετία του ΄30. Στις τελευταίες εκθέσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου διατυπώνονται με επιφύλαξη εκτιμήσεις για μία αλλαγή του οικονομικού κλίματος, αλλά κάθε προοπτική βελτίωσης παραμένει αβέβαιη και θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το συντονισμό των κυβερνήσεων ΗΠΑ και Ευρώπης. Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό της οικονομικής αυτής κρίσης είναι ότι επέρχεται με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα από παλαιότερες. Με τον τρόπο αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλέψει κανείς τι ακριβώς θα γίνει αύριο. Στην Ελλάδα ειδικότερα, όπου η μέση διάρκεια πίστωσης είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης, οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης δεν έχουν εμφανιστεί πλήρως. Κατά το επόμενο δωδεκάμηνο αναμένεται να κλείσουν χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενώ σοβαρά προβλήματα θα αντιμετωπίσουν και μεγάλες επιχειρήσεις, προβλήματα που ενδέχεται να οδηγήσουν πολλές από αυτές σε αδυναμία πληρωμής ή πτώχευση.
Ο ρόλος του ασφαλιστή Ποιος είναι ο ρόλος που καλείται να παίξει ο Ασφαλιστής Πιστώσεων σε αυτές τις δύσκολες στιγμές; Οι Ασφαλιστές Πιστώσεων δρουν απαρατήρητοι και σιωπηλά για δεκαετίες, βοηθώντας να αναπτυχθεί το εσωτερικό και διεθνές εμπόριο, αλλά μόνο τώρα κάποιοι, εκτός από αυτούς που βρίσκονται σε στενή συνεργασία μαζί τους,
48 insurance w*rld
παρατήρησαν για πρώτη φορά τί ακριβώς κάνουν. Η Ασφάλιση Πιστώσεων δημιουργεί τις απαραίτητες συνθήκες που διευκολύνουν τις καθημερινές συναλλαγές μεταξύ των εταιριών. Είναι, όπως έχει εύστοχα ειπωθεί, «το απαραίτητο και ζωτικής σημασίας λιπαντικό για όλες τις καθημερινές συναλλαγές». Όσο οι εταιρίες πλησιάζουν στην οικονομική καχεξία, τόσο οι προμηθευτές θα κτυπούν την πόρτα των ασφαλιστικών εταιριών... Αν ένα μεγάλο μηχάνημα υποστεί ζημία, αυτό συνήθως οφείλεται στην καταστροφή ενός μικρού απαρατήρητου και ασήμαντου εξαρτήματος. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και σε μία διαδικασία εφοδιασμού. Αυτή ξεκινά από μία μικρή επιχείρηση που παράγει κάποια είδη. Οταν οι μικρότερες επιχειρήσεις προμηθεύουν με τα είδη αυτά μεγαλύτερες επιχειρήσεις, οι τελευταίες, εκμεταλλευόμενες το μέγεθός τους απαιτούν και επιτυγχάνουν την παροχή πίστωσης. Συχνά, ειδικότερα στην Ελλάδα, η πληρωμή λαμβάνει χώρα μετά την πάροδο πολλών μηνών. Κατά το διάστημα αυτό, υπάρχει πιθανότητα η εταιρία που αγόρασε τα εμπορεύματα να μη δύναται να τα αποπληρώσει. Για τις μικρές – αλλά και για μεγαλύτερες – επιχειρήσεις η αδυναμία του αγοραστή τους να εξοφλήσει τις οφειλές του μπορεί να καταστεί μοιραία. Για τον λόγο αυτό ασφαλίζονται, πληρώνοντας ένα ελάχιστο τίμημα, κρατώντας και ένα πολύ μικρό μέρος του κινδύνου. Έτσι, αν ο αγοραστής καταρρεύσει, η ασφαλιστική εταιρία θα καλύψει ένα σημαντικό μέρος της οφειλής και ο προμηθευτής θα επιβιώσει.
άρθρο
Οι εποχές οικονομικών κρίσεων θα έπρεπε λοιπόν να είναι ιδανικές για τους Ασφαλιστές Πιστώσεων. Όσο οι εταιρίες πλησιάζουν στην οικονομική αδυναμία, τόσο οι προμηθευτές θα κτυπούν την πόρτα των ασφαλιστικών εταιριών για να ζητήσουν προστασία για τις απαιτήσεις τους. Για το λόγο αυτό, θα λέγαμε ότι είναι πολύ καλή εποχή για να δραστηριοποιείται κανείς στον τομέα αυτό. Όμως, ακόμα και οι Ασφαλιστές Πιστώσεων διαπιστώνουν ότι είναι πολύ επικίνδυνο να πετάς κοντά στον ήλιο. Το χειρότερο γι’ αυτούς σενάριο, να βρίσκονται δηλαδή αντιμέτωποι με χιλιάδες αιτήματα αποζημίωσης από ασφαλισμένους προμηθευτές, σαν αποτέλεσμα της κατάρρευσης των αγοραστών τους, μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Οι ασφαλιστικές εταιρίες πρέπει να κατορθώσουν να ισορροπήσουν, ανάμεσα στην πρόσληψη νέων εργασιών και στη μη ανάληψη υπερβολικά κακού κινδύνου. Είναι λοιπόν απολύτως κατανοητό γιατί οι Ασφαλιστές Πιστώσεων αρνούνται να παρέχουν κάλυψη σε ιδιαιτέρως επικίνδυνες συναλλαγές. Οι Ασφαλιστές Πιστώσεων έχουν πολύ συχνά επαφές με τους αγοραστές και έχουν καλή πληροφόρηση, την οποία συνήθως δεν διαθέτει η αγορά, γι αυτό και όταν εκφράζουν μία άποψη για τα οικονομικά μιας επιχείρησης, η αγορά ακούει πολύ προσεκτικά. Όταν όμως αρχίζουν να αποσύρουν την κάλυψη από επιχειρήσεις που ιστορικά ανήκαν στην κατηγορία των ΑΑΑ, όπως έγινε πρόσφατα με την General Motors ή τη Ford, όταν πτωχεύουν επιχειρήσεις όπως, η Fadesa στην Ισπανία, η Woolworths στην Αγγλία, αυτό είναι ένδειξη ότι η παγκόσμια οικονομική κρίση αγγίζει σημεία της οικονομίας που λίγοι πίστευαν ότι θα θιγούν. Η ακύρωση των καλύψεων αφήνει στους αγοραστές τρείς δυνατότητες : Να ελπίζουν ότι οι προμηθευτές τους θα συνεχίσουν να συνεργάζονται μαζί τους χωρίς Ασφάλιση Πιστώσεων, να πληρώνουν τοις μετρητοίς ή να προσφέρουν κάποιας μορφής εγγύηση, ή, τέλος, να αντιμετωπίσουν το γεγονός να μη λάβουν τα εμπορεύματα τα οποία υπολόγιζαν.
Κατόπιν αυτών, δεν δημιουργεί απορία το γεγονός ότι, σε εποχές κρίσεων, οι Ασφαλιστές Πιστώσεων δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς. Φερέγγυες εταιρίες και προμηθευτές παραπονιούνται ότι, υπό το καθεστώς πανικού, οι ασφαλιστές τους τραβούν το χαλί κάτω από τα πόδια τους.
Αποφάσεις με σύνεση Οι Ασφαλιστές Πιστώσεων έχουν στο παρελθόν αποσύρει την κάλυψη από μεγάλες επιχειρήσεις, για να τις δουν μετά από κάποιο διάστημα να ορθοποδούν και να επικρατούν πάλι στην αγορά. Όμως, οι Ασφαλιστές Πιστώσεων σημειώνουν ότι, με το να τοποθετούνται με επιφύλαξη ενάντια στον κίνδυνο, το μόνο που κάνουν είναι να είναι συνετοί και να προστατεύουν τους ασφαλισμένους και την κεφαλαιακή τους βάση από σημαντικές επισφάλειες, ενημερώνοντάς τους έγκαιρα για τα οικονομικά προβλήματα που ενδεχόμενα θα αντιμετωπίσουν στο άμεσο μέλλον οι αγοραστές τους. Άλλωστε, οι αποφάσεις αυτές δε λαμβάνονται βιαστικά, αλλά μετά από πολύ προσοχή και μελέτη. Απλά η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων δεν παρουσιάζει την οικονομική κατάσταση που είχε παλαιότερα και η φερεγγυότητά τους έχει μειωθεί δραματικά. Ήδη, οι Ασφαλιστές Πιστώσεων, παγκόσμια αλλά και ειδικότερα στην Ελλάδα, αντιμετωπίζουν από την αρχή του 2008 σωρεία ζημιών και την πρόβλεψη από όλους τους έγκυρους οικονομικούς αναλυτές ότι η κρίση θα συνεχίσει να επιδεινώνεται για όλο το 2009, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίσουν οικονομικά προβλήματα και ενδεχομένως να κλείσουν χιλιάδες επιχειρήσεις. Όταν οι Ασφαλιστές Πιστώσεων περιορίζουν τις καλύψεις, ο θόρυβος των γραμμών εφοδιασμού που λειτουργούν χωρίς το απαραίτητο λιπαντικό αντηχεί σε ολόκληρο τον κόσμο.
μάρτιος 2009 49
άρθρο
50 insurance w*rld
άρθρο
Σε νέο ρόλο η ΑΕΔΑΚ Ασφαλιστικών Οργανισμών Στην πρώτη θέση των αποδόσεων από το 2003 μέχρι σήμερα
» γράφει ο Γιάννης Κυριακόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος της ΑΕΔΑΚ Ασφαλιστικών Οργανισμών
Η
ΑΕΔΑΚ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ δημιουργήθηκε το 2000 με σκοπό την αξιοποίηση των αποθεματικών τους, χρησιμοποιώντας τις πλέον σύγχρονες και αναγνωρισμένες μεθόδους επαγγελματικής διαχείρισης, όπως συμβαίνει επί μακρόν σε όλες τις υπόλοιπες ανεπτυγμένες οικονομίες της Δύσης. Η αρχική σύνθεση της εταιρίας, και ακόμη ισχύουσα, αποτελείται από την Εθνική Τράπεζα και από τρεις από τους μεγαλύτερους ασφαλιστικούς φορείς της χώρας, το ΙΚΑ, τον ΟΓΑ και τον ΟΑΕΕ. Τα πρώτα Α/Κ συστάθηκαν το 20032009 και αποτελούνται από ένα Ομολογιακό και ένα Μικτό, τα οποία, όπως προκύπτει από επίσημα στοιχεία της Ε.Θ.Ε., βρίσκονται σε σχέση με τα υπόλοιπα Α/Κ της αγοράς στην πρώτη θέση από πλευράς αποδόσεων για την ανάλογη χρονική περίοδο, 2003-2009, και στην 4η θέση από απόψεως ενεργητικού.
Οι μεταρρυθμίσεις στο Ασφαλιστικό Σύστημα άνοιξαν τον δρόμο στην ΑΕΔΑΚ, ώστε να διαδραματίσει πιο αποφασιστικά τον αρχικό της ρόλο Λόγω του ιδιαίτερα φορτισμένου κλίματος στην ελληνική, αλλά και στις διεθνείς κεφαλαιαγορές τα τελευταία 10 περίπου χρόνια, τα βήματα που έχουν γίνει όσον αφορά την ενεργητικότερη παρουσία της εταιρίας σε σχέση με την δυνητική της επέκταση και στην διαχείριση αποθεματικών και άλλων φορέων είναι ιδιαίτερα προσεκτικά, καθώς υπάρχει διάχυτη καχυποψία και ευλόγως. Τραπεζικοί και Ασφαλιστικοί Κολοσσοί παγκοσμίως καταρρέουν, προστρέχοντας στην «στοργική αγκαλιά» του
Κράτους, καθώς οι κυβερνήσεις αντιλαμβάνονται ότι η πιθανότητα «αυτορρύθμισης» των ενδεχομένων απωλειών κατά την συνήθη «δημιουργική καταστροφή» του καπιταλιστικού συστήματος κατά τον Nikolai Κontradief, είναι μάλλον απίθανη και η ενδεχόμενη επανάληψη της κρίσης του ’29 προκαλεί ήδη ανατριχίλα με την γνωστή της κατάληξη… Οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις στο Ασφαλιστικό Σύστημα όσον αφορά την συγχώνευση των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης αλλά και την ολοκλήρωση του Θεσμικού Πλαισίου για την Αξιοποίηση των Αποθεματικών τους, άνοιξαν τον δρόμο για την ΑΕΔΑΚ ώστε να διαδραματίσει πιο αποφασιστικά τον αρχικό της ρόλο, ούτως ώστε να επιτευχθούν καλύτερα αποτελέσματα για τα Ταμεία και το Κοινωνικό Σύνολο, σε μια εποχή που αυτό καθίσταται αδήριτη αναγκαιότητα. Όλοι οι επιστήμονες που εξειδικεύονται στον χώρο της Κοινωνικής Ασφάλισης συμφωνούν στην αναγκαιότητα αυτή καθώς η υπογονιμότητα, η επέκταση του προσδόκιμου ορίου ζωής αλλά και οι διαρθρωτικές ατέλειες του Ασφαλιστικού μας Συστήματος επιβάλλουν μια πιο ενεργητική διαχείριση της περιουσίας αυτής για να αυξηθούν όσο το δυνατόν περισσότερο τα δυνητικά έσοδα του συστήματος. Η ΑΕΔΑΚ Ασφαλιστικών Οργανισμών αποτελεί την πλέον ασφαλή επιλογή για τους Ασφαλιστικούς Φορείς οιασδήποτε μορφής της χώρας, καθώς εγγυάται την αυστηρή εποπτεία αλλά και την διαχρονική αποτελεσματικότητα, καθώς συνεργάζεται με τις πλέον διακεκριμένες και έμπειρες εταιρίες διαχείρισης κεφαλαίων θεσμικών επενδυτών. Η νέα διοίκηση της Εταιρίας είναι αποφασισμένη να επιδείξει μια πιο δυναμική παρουσία στον χώρο της Θεσμικής Διαχείρισης καθώς το κόστος της αδράνειας σήμερα είναι εξαιρετικά επικίνδυνο, περισσότερο παρά ποτέ. ακολουθεί πίνακας
μάρτιος 2009 51
άρθρο
A.ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΑΓΟΡΑΣ Α/Κ ΑΝΑ ΕΤΑΙΡΙΑ ΤΗΝ 27/2/2009 Κατ. Α/Κ
Εταιρίες Διαχείρισης A/K
Συν. Α/Κ
Συνολικό Ενεργητικό σε € την 1/1/2009
Συνολικό Ενεργητικό σε € την 27/2/2009
Δ% από 1/1/2009
Μερίδιο Αγοράς 1/1/2009
Μερίδιο Αγοράς 27/2/2009
Μεταβολή Μεριδίου Αγοράς
ΕΘΝΙΚΗ ASSET MANAGEMENT Α.Ε.Δ.Α.Κ.
53
53
2.763.101.719,35
2.323.171.363,07
-15,92%
26,55%
24,71%
-1,84
EFG Α.Ε.Δ.Α.Κ.
80
80
2.390.008.100,30
2.187.456.941,34
-8,47%
22,97%
23,26%
0,29
ALPHA ASSET MANAGEMENT Α.Ε.Δ.Α.Κ.
31
31
1.874.036.021,56
1.630.871.186,45
-12,98%
18,01%
17,34%
-0,67
Α.Ε.Δ.Α.Κ. ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ
2
2
822.034.516,74
809.473.276,72
-1,53%
7,90%
8,61%
0,71
HSBC (ΕΛΛΑΣ) Α.Ε.Δ.Α.Κ.
11
11
351.831.095,84
420.017.733,54
19,38%
3,38%
4,47%
1,09
ΕΜΠΟΡΙΚΗ ASSET MANAGEMENT Α.Ε.Δ.Α.Κ.
9
9
374.086.143,16
342.471.688,31
-8,45%
3,59%
3,64%
0,05
ALICO AIG Α.Ε.Δ.Α.Κ.
26
26
276.771.071,23
267.590.059,18
-3,32%
2,66%
2,85%
0,19
MARFIN Global Asset Management Α.Ε.Δ.Α.Κ.
13
13
270.684.478,78
251.090.716,54
-7,24%
2,60%
2,67%
0,07
ΑΤΕ Α.Ε.Δ.Α.Κ.
11
11
233.101.634,00
212.753.595,76
-8,73%
2,24%
2,26%
0,02
ALPHA TRUST Α.Ε.Δ.Α.Κ.
14
14
178.106.086,86
164.863.390,80
-7,44%
1,71%
1,75%
0,04
ΠΕΙΡΑΙΩΣ ASSET MANAGEMENT Α.Ε.Δ.Α.Κ.
13
13
165.574.903,07
139.607.886,98
-15,68%
1,59%
1,48%
-0,11
ALLIANZ Α.Ε.Δ.Α.Κ.
7
7
128.629.170,21
122.821.524,37
-4,52%
1,24%
1,31%
0,07
ING Α.Ε.Δ.Α.Κ.
9
9
123.696.399,85
113.434.605,30
-8,30%
1,19%
1,21%
0,02
ATTICA WEALTH MANAGEMENT A.Ε.Δ.Α.Κ.
8
8
80.964.690,16
69.692.490,15
-13,92%
0,78%
0,74%
-0,04
ΚΥΠΡΟΥ Α.Ε.Δ.Α.Κ.
8
8
69.035.211,89
62.493.839,84
-9,48%
0,66%
0,66%
MILLENNIUM Α.Ε.Δ.Α.Κ.
9
9
62.551.131,90
60.994.944,15
-2,49%
0,60%
0,65%
ASPIS INTERNATIONAL Α.Ε.Δ.Α.Κ.
4
4
58.144.262,56
54.781.676,93
-5,78%
0,56%
0,58%
0,02
INTERNATIONAL Α.Ε.Δ.Α.Κ.
6
6
50.031.126,71
44.179.026,83
-11,70%
0,48%
0,47%
-0,01
Τ.Τ. ΕΛΤΑ Α.Ε.Δ.Α.Κ.
6
6
36.576.941,43
39.449.195,67
7,85%
0,35%
0,42%
0,07
PROFUND Α.Ε.Δ.Α.Κ.
4
4
43.739.227,70
36.595.337,48
-16,33%
0,42%
0,39%
-0,03
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ Α.Ε.Δ.Α.Κ.
10
10
35.098.853,50
32.195.941,52
-8,27%
0,34%
0,34%
PROTON Α.Ε.Δ.Α.Κ.
5
5
19.049.283,41
16.652.943,05
-12,58%
0,18%
0,18%
339
339
10.406.852.070,21
9.402.659.363,98
-9,65%
100,00%
100,00%
ΣΥΝΟΛΑ
0,05
Σημείωση: Από 1/1/2007 στο συνολικό ενεργητικό των Α.Ε.Δ.Α.Κ. καθώς και στις υφιστάμενες κατηγορίες, συμπεριλαμβάνονται τα Α/Κ που έχουν ιδρυθεί σε άλλες χώρες (π.χ. Λουξεμβούργο, Ιρλανδία) και τα οποία διαχειρίζονται ελληνικές Α.Ε.Δ.Α.Κ. Όσα Α/Κ δεν δύναται να κατηγοριοποιηθούν, παραμένουν στην κατηγορία «Α/Κ Ξένων Κεφαλαιαγορών».Τα ενεργητικά που αναφέρονται αφορούν τη διάθεση Τα Α/Κ αυτά είναι ΟΣΕΚΑ κατά την έννοια της Οδηγίας 85/611/ΕΟΚ όπως ισχύει, υπάγονται στο νομικό και φορολογικό καθεστώς της χώρας καταγωγής τους, αδειοδοτούνται και εποπτεύονται από τις αρμόδιες αρχές της χώρας καταγωγής τους και διαθέτουν τα μερίδιά τους στην Ελλάδα με καθεστώς γνωστοποίησης στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς όπως ορίζει το άρθρο 35 του Ν. 3283/2004. TA ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΕΓΓΥΗΜΕΝΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΔΕΝ ΔΙΑΣΦΑΛΙΖΟΥΝ ΤΙΣ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ. ΠΗΓΗ: ΕΝΩΣΗ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ
ΑΕΔΑΚ Α.Ε. 2004
%
2005
%
2006
%
2007
%
2008
%
ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ
882,268
100
1,002,221
100
1,136,275
100
1,247,183
100
1,179,609
100
ΚΑΘΑΡΟ ΚΕΡΔΟΣ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ
371,446
42%
469,598
47%
699,786
62%
841,572
67%
797,261
68%
ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ
162,129
ΚΕΡΔΟΣ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ & ΑΠΟΣΒ.
533,575
162,007 60%
631,605
144,681 63%
844,467
18,920 74%
860,493
11,688 69%
808,949
Έτος βάσης 2004 χωρίς αποπληθωρισμό ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΥΚΛΟΥ ΕΡΓΑΣΙΩΝ
100%
114%
129%
141%
134%
ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΕΡΔΩΝ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ
100%
126%
188%
227%
215%
52 insurance w*rld
69%
παρουσίαση
Πάνω από 1.000 οι εταιρίες με ομαδική ασφάλιση στην ALICO Στα 150 εκατομμύρια ευρώ η παραγωγή ασφαλίστρων για το 2008
Ξ
επέρασαν τις 1.000 οι εταιρίες που έχουν επιλέξει να ασφαλίσουν το προσωπικό τους στην ALICO Ελλάδος, ενώ ο αριθμός των ασφαλισμένων ατόμων με Ομαδικό Ασφαλιστήριο στην Εταιρία ανέρχεται πλέον σε 380.000. Μόνο κατά τη διάρκεια του 2008 προστέθηκαν περισσότερες από 100 επιχειρήσεις οι οποίες εμπιστεύθηκαν την ALICO για να προσφέρουν στους εργαζομένους τους τα οφέλη των Ομαδικών προγραμμάτων της Εταιρίας.
Κατά την ίδια χρονική περίοδο τα ασφάλιστρα Ομαδικών Ασφαλίσεων της ALICO Ελλάδος προσέγγισαν τα 150 εκατ. ευρώ σημειώνοντας αύξηση 11% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ειδικά στις Ομαδικές Συνταξιοδοτικές Ασφαλίσεις, οι μεγαλύτερες και ισχυρότερες εταιρίες στην Ελλάδα εμπιστεύονται στην ALICO περισσότερα από μισό δις. ευρώ σε αποθέματα υπέρ των ασφαλισμένων υπαλλήλων τους. Σε δήλωσή του ο κ. Γ. Βλασσόπουλος, Διευθυντής Ομαδικών Ασφαλίσεων της ALICO Ελλάδος, υπογραμμίζει τα εξής: «To 2008 ήταν άλλη μια χρονιά με εξαιρετικά αποτελέσματα. Το γεγονός ότι έχουν ξεπεράσει πλέον τις 1.000 οι εταιρίες που εμπιστεύονται την ALICO Ελλάδος για την ασφάλιση του προσωπικού τους αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για όλους εμάς. Η ALICO αποτελεί τον αδιαμφισβήτητο ηγέτη της αγοράς Ομαδικών Ασφαλίσεων στην Ελλάδα, έχοντας κατακτήσει μέσα στα 45 χρόνια επιτυχημένης δραστηριότητάς της στη χώρα μας την εμπιστοσύνη των κορυφαίων εταιριών της αγοράς. Αυτό έχει επιτευχθεί χάρη στην μοναδική τεχνογνωσία που διαθέτει, στον επαγγελματισμό των ανθρώπων της, στη σταθερή προσήλωσή της στην προάσπιση των συμφερόντων των ασφαλισμένων επιχειρήσεων και στην άρτια εξυπηρέτηση που παρέχει. Θα ήθελα να σταθώ ακόμη στο σύνολο των παροχών προς τους ασφαλισμένους μας με Ομαδικό Ασφαλιστήριο, που ξεπέρασε τα 85 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό που αποδόθηκε
σε 135.000 περιπτώσεις αποζημιώσεων περιλαμβάνει και τις συντάξεις που καταβάλλονται κάθε μήνα σε συνταξιούχους από αντίστοιχα Ομαδικά Προγράμματα της Εταιρίας.
Το σύνολο των παροχών προς τους ασφαλισμένους της εταιρεία με ομαδικό ασφαλιστήριο ξεπέρασε τα 85 εκατομμύρια ευρώ Τα παραπάνω στοιχεία επίσης, αποδεικνύουν ότι ο Επιχειρηματικός Κόσμος εμπιστευόμενος όλο και περισσότερο την ALICO, ως την εξειδικευμένη Εταιρία στον τομέα των Ομαδικών Ασφαλίσεων, αναγνωρίζει παράλληλα την Ομαδική Ασφάλιση ως ώριμο θεσμό που δίνει βιώσιμες και άμεσα ανταποδοτικές λύσεις, στα μεγάλα θέματα της Κοινωνικής Ασφάλισης, στους τομείς της Υγείας και της Σύνταξης. Ειδικά σήμερα, που οι Επιχειρήσεις καλούνται να επιβιώσουν σε ένα πρωτόγνωρο Οικονομικό Περιβάλλον, οι Εργοδότες έχουν αντιληφθεί πλήρως ότι η Ομαδική Ασφάλιση στην ALICO είναι η ασφαλής και δοκιμασμένη λύση, για την αποτελεσματική προστασία του πιο πολύτιμου περιουσιακού τους στοιχείου, που είναι οι εργαζόμενοι και τα στελέχη τους. Γιατί γνωρίζουν καλά ότι στους τωρινούς δύσκολους καιρούς, έχουν έτσι τη δυνατότητα να πετύχουν τους επιχειρηματικούς τους στόχους. Αυτό άλλωστε αποδεικνύεται από τα πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα του πρώτου διμήνου του 2009, διάστημα στο οποίο συνεχίζεται η ανοδική πορεία των αποτελεσμάτων της ALICO Ελλάδος στις Ομαδικές Ασφαλίσεις».
> Η ALICO διαθέτει ένα ευρύ φάσμα προγραμμάτων που περιλαμβάνουν ασφαλίσεις Ζωής και Ατυχημάτων, Νοσοκομειακή και εξωνοσοκομειακή περίθαλψη, Λογαριασμούς Διαχείρισης Συνταξιοδοτικών Παροχών, καθώς και εθελοντικά προγράμματα.
μάρτιος 2009 53
συνέντευξη
Γιώργος Καραβίας | Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Μεσιτών Ασφαλίσεων | » συνέντευξη στον Λάμπρο Πολύζο
«Μέτωπο» με τις ασφαλιστικές εταιρίες απέναντι στην κρίση
Σημαντική αύξηση στις καθυστερήσεις πληρωμών των ασφαλίστρων, κυρίως σε ότι αφορά τους μεγάλους Εμπορικούς και Βιομηχανικούς κινδύνους, διαπιστώνουν οι μεσίτες ασφαλίσεων.
Τ
ο θέμα ανέδειξε ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Μεσιτών Ασφαλίσεων (ΣΕΜΑ), κ. Γιώργος Καραβίας, μιλώντας, προσφάτως, στη γενική συνέλευση του κλάδου, όπου τόνισε ότι λόγω των δυσμενών χρηματοοικονομικών συγκυριών στην ασφαλιστική αγορά παρατηρείται ήδη μεγάλη επιμήκυνση των χρόνων εξόφλησης των ασφαλίστρων από σημαντική μερίδα των εμπορικών και παραγωγικών επιχειρήσεων. Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων του ΣΕΜΑ, σήμερα, παρατηρείται αύξηση των καθυστερήσεων στις καταβολές των ασφαλίστρων μέχρι και τρεις ή και τέσσερις μήνες. Το γεγονός αυτό προκαλεί πίεση στα περιθώρια ρευστότητας της ασφαλιστικής αγοράς, ενώ θέμα τίθεται και με τις σχέσεις ασφαλιστικών επιχειρήσεων και διαμεσολαβούντων προσώπων στην ιδιωτική ασφάλιση. Ο κ. Καραβίας, απευθυνόμενος στα μέλη του ΣΕΜΑ, επεσήμανε ότι ασφαλιστικές εταιρίες και μεσίτες ασφαλίσεων, θα πρέπει να εξετάσουν από κοινού το θέμα, ώστε να προσαρμόσουν το πλαίσιο συνεργασίας τους στα νέα δεδομένα και ουσιαστικά να επαναπροσδιορίσουν τους χρόνους εξόφλησης των ασφαλιστηρίων συμβολαίων συνεκτιμώντας τα περιθώρια ανταπόκρισης των ασφαλισμένων. Σε μια ακόμη επισήμανσή του, ο κ. Καραβίας αναφέρθηκε στην ανάγκη προσδιορισμού νέων αξόνων ανάπτυξης της ασφαλιστικής αγοράς, δίνοντας έμφαση, πέρα από
54 insurance w*rld
τις καλύψεις των Γενικών Ασφαλειών όπου οι μεσίτες ασφαλίσεων ειδικεύονται, και στους τομείς της Υγείας και των Συντάξεων, που λόγω της κρίσης και της αύξησης της ανασφάλειας στο ασφαλιζόμενο κοινό, δημιουργείται μεγάλο πεδίο δράσης, το οποίο ο κλάδος οφείλει να εκμεταλλευθεί προκειμένου να επιτύχει αύξηση των μεγεθών του εν μέσω πραγματικά αντίξοων χρηματοοικονομικών συγκυριών.Τέλος, ο Πρόεδρος του ΣΕΜΑ επεσήμανε και το ζήτημα της ακυρωριμότητας των συμβολαίων, τόσο στους Εμπορικούς και τους Βιομηχανικούς κινδύνους, όσο και σε άλλες κατηγορίες Ασφάλισης, δηλώνοντας με έμφαση ότι «μέχρι σήμερα και παρά τα όσα έχουν συμβεί, οι ακυρώσεις δεν έλαβαν ιδιαίτερα μεγάλες διαστάσεις». Ωστόσο, όπως είπε, «ο κλάδος πρέπει να παραμένει σε ετοιμότητα και να βρεθεί ακόμη πιο κοντά στον ασφαλισμένο, προκειμένου να του μεταφέρει το μήνυμα ότι η ασφαλιστική αγορά είναι και θα είναι πάντα σε θέση να καλύψει κάθε ανάγκη του». Ο κ. Καραβίας δίνει μερικές πρόσθετες πληροφορίες στο περιοδικό μας, υπογραμμίζοντας ότι οι ασφαλιστικές εταιρίες είναι καταρχήν θετικές για την αντιμετώπιση του προβλήματος, και πιστεύει ότι με τη συνεννόηση των φορέων της αγοράς το φαινόμενο μπορεί να περιοριστεί. Αναφέρεται ακόμη και σε άλλες παρενέργειες της κρίσης, στην ακυρωσιμότητα των συμβολαίων και στον περιορισμό των ρυθμών ανάπτυξης.
συνέντευξη
iw? Σε ποιους κλάδους ασφάλισης καταγράφονται οι μεγαλύτερες σε διάρκεια καθυστερήσεις πληρωμών; Γ.Κ.: Θα έλεγα στους κλάδους Πυρός και Μεταφορών, καθότι είναι δύο βασικοί τομείς ασφάλισης οι οποίοι «καθρεπτίζουν» τους βιομηχανικούς και τους εμπορικούς κινδύνους, συγκεντρώνοντας ένα μεγάλο τμήμα της επιχειρηματικής κοινότητας. iw? Πόσο έχουν διογκωθεί οι χρόνοι πληρωμών; Γ.Κ.: Αν μιλάμε για τον κλάδο Πυρός, ενώ οι καταβολές των ασφαλίστρων γίνονταν μετά την πάροδο τεσσάρων ή και πέντε μηνών, τώρα πραγματοποιούνται μετά από επτά ή και οκτώ μήνες. Όσο για τις Ασφαλίσεις Μεταφορών οι καταβολές των ασφαλίστρων εκτελούνται σε διάστημα πλέον των έξι μηνών από τέσσερις που ήταν πριν ξεσπάσει η κρίση. iw? Υπάρχουν και μεγαλύτερα διαστήματα καθυστερήσεων; Γ.Κ.: Βεβαίως και υπάρχουν, όμως είναι λίγα, όπως επίσης υπάρχουν και εταιρίες οι οποίες έχουν τα περιθώρια ρευστότητας και την οικονομική υγεία να πληρώνουν ταχύτερα και ορισμένες φορές και τοις μετρητοίς. Όμως αυτές οι περιπτώσεις, όπως αντιλαμβάνεστε, είναι πραγματικά περιορισμένες. iw? Πως αντιδρούν οι μεσίτες έναντι όσων ζητούν μεγαλύτερη πίστωση χρόνου για την καταβολή των ασφαλίστρων τους; Γ.Κ.: Προσπαθούν, προσπαθούμε θα έλεγα, να εξασφαλίσουμε όσο το δυνατό μικρότερα διαστήματα για τις πληρωμές ή, για να είμαι πιο ακριβής, να περιορίσουμε τη διάρκεια της μεγαλύτερης καθυστέρησης. iw? Και ποιος επιβαρύνεται οικονομικά σε αυτές τις περιπτώσεις; Γ.Κ.: Τις περισσότερες φορές εμείς, αφού προκειμένου να σταθούμε στον πελάτη μας, προκειμένου να μην του προκαλέσουμε σοβαρότερα προβλήματα από αυτά τα οποία ήδη αντιμετωπίζει, χρηματοδοτούμε το διάστημα της περαιτέρω καθυστέρησης στις πληρωμές του. Δεν σας κρύβω βέβαια, ότι έχουμε ζητήσει και τη συνδρομή των ασφα-
λιστικών εταιριών στο ζήτημα αυτό, ώστε να αντιμετωπίσουμε από κοινού το συγκεκριμένο όπως και άλλα συμπτώματα της κρίσης. iw? Πόσο πρόθυμες είναι οι ασφαλιστικές εταιρίες να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος; Γ.Κ.: Είναι καταρχήν θετικές. Συζητάμε ήδη κάποιο διάστημα το θέμα που έχει ανακύψει με τις καθυστερήσεις στις πληρωμές και θέλω να πιστεύω ότι θα μπορέσουμε, ασφαλιστές, μεσίτες και ασφαλισμένοι, και τα τρία μέρη, να οδηγηθούμε σε κάποια λύση, διότι η αντιμετώπιση της κρίσης απαιτεί τη συμβολή όλων μας.
Γιώργος Καραβίας Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Μεσιτών Ασφαλίσεων
iw? Η κρίση όμως προκαλεί και άλλα προβλήματα στην ασφαλιστική αγορά… Γ.Κ.: Προφανώς. Τα βασικότερα θα έλεγα ότι εντοπίζονται στην ακυρωσιμότητα των συμβολαίων και στον περιορισμό των ρυθμών ανάπτυξης της νέας παραγωγής. Γι΄ αυτό και προτρέπω άπαντες να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια συντήρησης των χαρτοφυλακίων τους, και τόνωσης των εργασιών τους, δίνοντας έμφαση, πέρα από τα παραδοσιακά και στα εξειδικευμένα προϊόντα, όπως και στις ασφαλίσεις Υγείας, καθώς και τις Συντάξεις, όπου οι μεσίτες ασφαλίσεων μέχρι πρότινος δεν εμφάνιζαν μεγάλη δραστηριότητα. Η αγορά είναι… αναιμική και η οικονομική θύελλα… ανθεκτική. Ο κλάδος μας πρέπει να κάνει χρήση όλων των «πολεμοφοδίων» του αν θέλει με αξιώσεις να ανταπεξέλθει των δυσμενών οικονομικών συνθηκών και να στεφθεί νικητής όταν η κρίση θα έχει κάνει τον κύκλο της. iw? Πόσο εκτεθειμένη είναι τελικά η ασφαλιστική αγορά στην κρίση; Γ.Κ.: Πιστεύω ότι η ιδιωτική ασφάλιση ενεπλάκη στη δίνη της κρίσης λιγότερο από άλλους κλάδους της χρηματοπιστωτικής αγοράς και κυρίως από το τραπεζικό σύστημα. Η αγορά μας, σαφώς δέχεται πιέσεις, όμως μέχρι σήμερα επιδεικνύει αντοχές. Αυτό δεν πρέπει να μας εφησυχάζει. Ο αγώνας που οφείλουμε να δώσουμε είναι πολυμέτωπος και θα έχει διάρκεια και ένταση. Αν κάποιοι από εμάς επαναπαυθούμε, είναι σίγουρο ότι αύριο – μεθαύριο θα βρεθούμε σε αδιέξοδο.
μάρτιος 2009 55
νομικά θέματα
56 insurance w*rld
φωτογραφεία: Μέλπω Γεωγρακοπούλου
νομικά θέματα
Τρομοκρατική ενέργεια, κακόβουλη βλάβη, πολιτική ταραχή. Ποιος πληρώνει τη ζημιά; Το ζήτημα της αποζημίωσης για τους βανδαλισμούς που συνέβησαν στις περισσότερες από τις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας τον περασμένο Δεκέμβρη αποτελεί ένα σημαντικό θέμα το οποίο απασχολεί ασφαλιστές, ασφαλισμένους και, αναπόφευκτα, τα δικαστήρια.
» γράφει η Άλκηστις Χριστοφίλου Εταίρος στη Δικηγορική Εταιρία Ι.Κ.Ρόκας & Συνεργάτες
O
νόμος 2496/1997 για την ασφαλιστική σύμβαση στο άρθρο 13 παρ. 1 εξαιρεί από την κάλυψη τη ζημία στο μέτρο που η πραγματοποίηση του ασφαλιστικού κινδύνου προέρχεται από στάση ή λαϊκές ταραχές. Η εξαίρεση επαναλαμβάνεται ειδικότερα για την ασφάλιση πυρός στο άρθρο 19.3 (β), το οποίο εξαιρεί από την κάλυψη τη ζημία όταν η αιτία της πυρκαγιάς οφείλεται σε τέτοια γεγονότα. Ο νόμος δεν ορίζει τι είναι στάση ή λαϊκή ταραχή. Επίσης, δεν περιλαμβάνει στις εξαιρέσεις την τρομοκρατική ενέργεια. Έτσι, η τρομοκρατική ενέργεια καλύπτεται αν δεν εξαιρεθεί με το ασφαλιστήριο. Η διάκριση μεταξύ των εννοιών είναι πολλές φορές δυσχερής. Δεν υπάρχει ένας κοινός ορισμός που συνηθίζεται στα ασφαλιστήρια. Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέδωσε το 2002 απόφαση-πλαίσιο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, που ορίζει ποιες είναι τρομοκρατικές πράξεις, καθώς και ότι γίνονται με σκοπό να εκφοβίσουν σοβαρά τον πληθυσμό, να εξαναγκάσουν τις αρχές σε συγκεκριμένη συμπεριφορά, να αποσταθεροποιήσουν τις θεμελιώδεις πολιτικές, συνταγματικές, οικονομικές ή κοινωνικές δομές μιας χώρας ή ενός οργανισμού. Το άρθρο 187Α του Ποινικού Κώδικα εισήγαγε στη νομοθεσία μας τον ορισμό της τρομοκρατικής πράξης, σύμφωνα με την απόφαση-πλαίσιο του Συμβουλίου. Η διακεκριμένη φθορά ξένης ιδιοκτησίας και ο εμπρησμός περιλαμβάνονται στις τρομοκρατικές πράξεις. Όμως οι διατάξεις αυτές αφορούν το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης και την ποινική
δικαιοσύνη, και μόνο επιβοηθητικά μπορούν να εφαρμοσθούν στην ασφάλιση, προκειμένου να ερμηνευθεί όρος του ασφαλιστηρίου που εξαιρεί από την ασφαλιστική κάλυψη τις τρομοκρατικές ενέργειες. Και αυτό συμβαίνει επειδή, όπως λέει ο Ι. Ρόκας στην Ιδιωτική Ασφάλιση (11η έκδοση του 2006), η εξαίρεση από την άποψη της ασφαλιστικής τεχνικής είναι απόρροια της μη προβλεψιμότητας και όχι της ηθικής απαξίας της πράξης.
Ο νόμος δεν ορίζει τι είναι «στάση» και δεν περιλαμβάνει στις εξαιρέσεις την τρομοκρατική ενέργεια. Έτσι, η τρομοκρατική ενέργεια καλύπτεται αν δεν εξαιρεθεί με το ασφαλιστήριο Αν δεν ορίζεται στο ασφαλιστήριο τι είναι η τρομοκρατική ενέργεια, θα πρέπει ν’ αναζητηθεί τι είναι αυτή κατά την αντίληψη του μέσου κοινωνικού ανθρώπου, και, για μεγαλύτερη βεβαιότητα, τι περιεχόμενο έχουν δώσει στην έννοιά της τα δικαστήρια αποφασίζοντας σε ασφαλιστικές διαφορές. Υπάρχουν λίγες δημοσιευμένες αποφάσεις. Σύμφωνα με το Εφετείο της Αθήνας (απόφαση 24/1997), οι οκτώ τουλάχιστον πυροβολισμοί που ρίχτηκαν στην Κυψέλη χωρίς να στοχεύουν για λόγους προσωπικής αντεκδίκησης το ζημιωθέν αυτοκίνητο του ενάγοντος «αλλά με σκοπό
μάρτιος 2009 57
νομικά θέματα
πρόκλησης φόβου στους κατοίκους της περιοχής, πράγμα που επιτεύχθηκε δεδομένου ότι οι ένοικοι πολλών διαμερισμάτων της περιοχής βγήκαν ανήσυχοι και με τρόμο στους εξώστες και μάλιστα σε ώρα που συνήθως οι περισσότεροι άνθρωποι κοιμούνται» χαρακτηρίσθηκαν ως τρομοκρατική ενέργεια. Το ίδιο δικαστήριο σε απόφαση του 1990 χαρακτήρισε ως τρομοκρατική την ομάδα που αποσκοπούσε στην τρομοκράτηση ή στον εξαναγκασμό της αρχής σε πράξη ή παράλειψη ή ανοχή πράξεως.
Η ευθύνη του δημοσίου βασίστηκε στην παράλειψη λήψης επαρκών μέσων προστασίας εκ μέρους της αστυνομίας. Συχνά τα ασφαλιστήρια περιορίζουν την έννοια της τρομοκρατικής πράξης απαιτώντας λ.χ. να έχει αναλάβει την ευθύνη για την τέλεσή της μια τρομοκρατική ομάδα. Όπως είδαμε, το δικαστήριο δεν έκρινε ως αναγκαίο όρο για το χαρακτηρισμό μιας ενέργειας ως τρομοκρατικής τέτοια ανάληψη ευθύνης, ωστόσο δεν κλήθηκε να αποφασίσει για το συγκεκριμένο ζήτημα. Αυτό το κριτήριο περιορίζει τις περιπτώσεις ευθύνης της ασφαλιστικής επιχείρησης, τοποθετώντας συγχρόνως τις αντίστοιχες πράξεις, αν δεν αναλάβει την ευθύνη τους συγκεκριμένη ομάδα, πλησιέστερα στις κακόβουλες ενέργειες. Πράγματι οι κακόβουλες ενέργειες σύμφωνα με την ασφαλιστική πρακτική μπορούν να αναφέρονται σε ενέργειες είτε μεμονωμένων ατόμων ή ομάδων, και να συμβαίνουν είτε κατά τη διάρκεια στάσεων, πολιτικών ταραχών και διατάραξης της δημόσιας τάξης, είτε, ανεξάρτητα απ’ αυτές, να έχουν μεμονωμένο στόχο με σκοπό το βανδαλισμό ή τη δολιοφθορά. Επίσης δύσκολο είναι να οριοθετηθούν οι έννοιες της στάσης και της πολιτικής ταραχής, και αναγκαστικά θα πρέπει να γίνει αναγωγή στις γνώσεις και την εμπειρία του μέσου
58 insurance w*rld
κοινωνικού ανθρώπου, ώστε να τεθούν τα αντίστοιχα κριτήρια. Η ύπαρξη ή όχι ιδεολογικού υπόβαθρου, ή συγκεκριμένου πολιτικού ή κοινωνικού αιτήματος, ο αριθμός των συμμετεχόντων ή η έκταση της ζημιάς είναι μερικοί από τους παράγοντες που ακόμη δεν έχουν αξιολογηθεί ως κριτήρια για την απόδοση του χαρακτηρισμού. Τα δικαστήρια έχει απασχολήσει η ευθύνη του δημοσίου έναντι του ζημιωθέντα και του καθ’ υποκατάσταση δικαιούχου ασφαλιστή που τον αποζημίωσε. Έτσι, καταρχήν η ευθύνη του δημοσίου θα κριθεί σύμφωνα με το άρθρο 105 επ. του Αστικού Κώδικα. Επιπλέον, σύμφωνα με ειδική διάταξη, φυσικά ή νομικά πρόσωπα που είναι κάτοχοι ή κύριοι κινητών ή ακινήτων δικαιούνται από το ελληνικό δημόσιο αποζημίωση για ζημίες που υπέστησαν εξαιτίας ή εξ αφορμής τρομοκρατικών πράξεων. Στην περίπτωση αυτή, ως προς το χαρακτήρα της πράξης αυτής ως τρομοκρατικής αποφαίνεται καταρχήν ο αστυνομικός διευθυντής της περιφέρειας όπου συντελέστηκε η τρομοκρατική πράξη ή ο προϊστάμενος της καθ’ ύλην αρμόδιας αστυνομικής αρχής. Το δημόσιο έχει καταδικασθεί σε αποζημίωση του καθ’ υποκατάσταση δικαιούχου ασφαλιστή σε περιπτώσεις φθοράς ιδιωτικής περιουσίας κατά τη διάρκεια επεισοδίων. Η ευθύνη του δημοσίου βασίστηκε στην παράλειψη λήψης επαρκών μέσων προστασίας εκ μέρους της αστυνομίας. Κρίσιμο σημείο για την απονομή της ευθύνης ήταν το γεγονός, ότι τα επεισόδια και η έκτασή τους ήταν αναμενόμενα, όπως συνέβη στην περίπτωση βανδαλισμών από χούλιγκανς στη διάρκεια αγώνα τελικού μπάσκετ σε περιοχή όπου είχε αναρτηθεί γιγαντοοθόνη για την παρακολούθηση του αγώνα από φιλάθλους.
επιχειρήσεις
Allianz Ελλάδας
Ενισχύει την θέση της στην ασφαλιστική αγορά
Μ
ε καθαρή κερδοφορία 7 εκατ. ευρώ και λειτουργικά κέρδη 12,1 εκατ. ευρώ με το δείκτη φερεγγυότητας να διαμορφώνεται στο 162% και το κύκλο εργασιών να αυξάνεται κατά 3,5%, έκλεισε η Allianz Ελλάδος, παρά τις δυσμενείς οικονομικές συγκυρίες που επικρατούν στην παγκόσμια αγορά και που επηρεάζουν αρνητικά και την εγχώρια, ενισχύοντας την θέση της στην ελληνική ασφαλιστική αγορά.
Τα λειτουργικά της κέρδη εμφανίζονται μειωμένα κατά 26% σε σχέση με το 2007 ενώ το καθαρό αποτέλεσμα μειώθηκε κατά 23,9%, λόγω των ζημιών που υπέστη το επενδυτικό χαρτοφυλάκιο, παραμένοντας ωστόσο σε υψηλά επίπεδα, στα 12,1 εκατ. ευρώ, όπως εξάλλου και τα καθαρά αποτελέσματα, δίνοντας την δυνατότητα στην εταιρία να αντιμετωπίσει την τρέχουσα χρήση από θέση ισχύος έναντι του ανταγωνισμού. Έχοντας περιορίσει την έκθεση σε μετοχικούς τίτλους σε ποσοστό μικρότερο του 3%, το 2009 θα είναι μια θετική χρονιά σε ό,τι αφορά την κερδοφορία και τις ασφαλιστικές εργασίες. Ο κ. Παπανικολάου, διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας, επισήμανε ότι «με βάση τα στοιχεία του 2008, ο κύριος όγκος του επενδυτικού χαρτοφυλακίου της εταιρίας, ή αλλιώς το 85%
αυτού, συγκεντρώθηκε σε ομόλογα, και μόλις το 3% ήταν τοποθετημένο σε μετοχές, ενώ τα κεφάλαια υπό διαχείριση κατά 79% ήταν σταθερού εισοδήματος. Οι επενδυτικές επιλογές μας, μάς εξασφαλίζουν χρηματοοικονομική σταθερότητα παρά τις αντιξοότητες της περιόδου. Ο κλάδος γενικών ασφαλειών της Allianz, αλώβητος από την κρίση, πέτυχε άνοδο λειτουργικών αποτελεσμάτων στα 9,9 εκατ. ευρώ έναντι 8,7 εκατ. ευρώ το 2007, ενώ ο κλάδος ζωής, που παρουσιάζει αρκετές αδυναμίες, εμφάνισε μείωση του λειτουργικού αποτελέσματος στα 2 εκατ. ευρώ από 6,4 εκατ. ευρώ το 2007, καταγράφοντας μείωση της τάξης του 68,8%, και καθαρά κέρδη 1,2 εκατ. ευρώ. Αξίζει να τονισθεί ότι σύμφωνα με τον κ. Παπανικολάου, ο κλάδος θα αποτελέσει μοχλό κερδοφορίας για το 2009, ενώ στόχος της διοίκησης είναι η αύξηση παραγωγής κατά 10%.
Νίκος Παπανικολάου Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος C.E.O της Allianz
Τα έσοδα από τα αμοιβαία κεφάλαια της εταιρίας διατηρήθηκαν το 2008 λόγω των γενικότερων πιέσεων που δέχθηκαν τα επενδυτικά προϊόντα της ασφαλιστικής αγοράς διαμορφώθηκαν στα 5,7 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση 25%, ενώ τα ιδία κεφάλαια της εταιρίας διατηρήθηκαν το 2008 σε υψηλά επίπεδα πλησιάζοντας τα 76 εκατ. ευρώ έναντι 78,8 εκατ. ευρώ το προηγούμενο δωδεκάμηνο.
μάρτιος 2009 59
υγεία
Οι περιορισμένοι πόροι και οι αυξανόμενες δαπάνες είναι ένα διεθνές πρόβλημα που επισημαίνει την απειλή της βιωσιμότητας των ασφαλιστικών συστημάτων
60 insurance w*rld
υγεία
Υγεία: ο μεγάλος ασθενής της ασφαλιστικής αγοράς Απειλητικά τα περιθώρια ζημιών στα νοσοκομειακά προγράμματα, διαπιστώνει η έκθεση πεπραγμένων της Επιτροπής Υγείας
Μ
ε μέσο όρο ζημιών ατομικών νοσοκομειακών προγραμμάτων στο 77% κινείται η ασφαλιστική αγορά, σύμφωνα με έρευνα που παρουσίασε ο μέχρι πρότινος πρόεδρος της Επιτροπής Υγείας της ΕΑΕΕ, Πάνος Δημητρίου, στον Απολογισμό Πεπραγμένων Επιτροπής Υγείας, Η μελέτη αποτύπωσε χρήσιμες ενδείξεις για τις συνθήκες στις οποίες λειτουργεί η αγορά, και οι οποίες μάλλον δεν αποτελούν ελληνική ιδιαιτερότητα. Όπως προκύπτει από τα τελευταία στοιχεία της CEA, ο δείκτης ζημιών προγραμμάτων υγείας στα κράτη μέλη της CEA (πρωτοβάθμια και νοσοκομειακή φροντίδα, ατομικά και ομαδικά) κινήθηκε μεταξύ 75% και 88%. όσο για τη συμπεριφορά της συνεργασίας της αγοράς ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας με την ασφαλιστική αγορά. Στη μελέτη τεκμηριώνεται η ανάγκη σημαντικών παρεμβάσεων πρόληψης και πάταξης του φαινομένου της ασφαλιστικής απάτης στα προγράμματα υγείας, με μέτρα όπως: -Νέα προγράμματα με ανώτατα όρια αποζημιώσεων, ειδικά για τις νέες ιατρικές τεχνολογίες -Συνεργασία Ε.Α.Ε.Ε.- Κ.Ε.Σ.Υ. - Ιατρικών Συλλόγων για τη διαμόρφωση ιατρικών πρωτοκόλλων -Ευαισθητοποίηση του ασφαλιστικού κοινού για τη σχέση κόστους νοσηλείας-συγκράτησης παροχών Ακολουθούν χαρακτηριστικά αποσπάσματα της έκθεσης πεπραγμένων: Στο πλαίσιο της ευρύτερης επικοινωνιακής πολιτικής της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών με θέμα την πρόληψη, ο κλάδος υγείας συμμετείχε το έτος 2008 ενεργά διαμηνύοντας στο ευρύ κοινό τη σημασία που έχει η εταιρική κοινωνική ευθύνη στη λειτουργία της ασφαλιστικής αγοράς. Παράλληλα, αναγνωρίζοντας την ανάγκη των εταιριών μελών να ενημερώνονται συστηματικά για τις προκλήσεις και τα ιδιαίτερα προβλήματα που παρουσιάζει ο κλάδος, η Επιτροπή Υγείας με την υποστήριξη της Υποεπιτροπής Υγείας προχώρησαν στην εκπόνηση αντίστοιχων μελετών (ιατρικές εξελίξεις, ασφαλιστική απάτη, παράλληλη χρήση των ταμείων ως δικαίωμα των ασφαλισμένων).
Οι περιορισμένοι πόροι και οι αυξανόμενες δαπάνες στο χώρο της υγείας είναι μια διεθνής τοποθέτηση που επισημαίνει την απειλή τη βιωσιμότητας των ασφαλιστικών συστημάτων. Μπροστά σε αυτή την πραγματικότητα, η Επιτροπή Υγείας υλοποίησε μια σειρά μελετών με σκοπό να ενημερώσει τα μέλη της για την πορεία της απόδοσης της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς στο χώρο της υγείας σε επίπεδο τρέχουσας τιμολογιακής πολιτικής όπως διαμορφώνεται από τη συνεχώς αυξανόμενη αγορά ιδιωτικών υπηρεσιών (στατιστικά στοιχεία έτους 2006, δείκτης ζημιών νοσοκομειακών προγραμμάτων έτους 2007, συχνές παθήσεις-εξέλιξη δαπανών) Με στόχο τη βιωσιμότητα του κλάδου, η Ένωση έκανε σαφή τη θέση της και τις προθέσεις της στους αρμόδιους κρατικούς φορείς σχετικά με την πρόθεση συνεργασίας με τον κρατικό μηχανισμό με σκοπό, αφενός μεν να λειτουργήσει ως συμπληρωματικός φορέας στο χώρο της υγείας, τόσο σε επίπεδο κάλυψης, όσο και σε επίπεδο υποστήριξης-αναβάθμισης του ΕΣΥ και, αφετέρου, να εκφράσει γραπτά την επιφύλαξή της για τα εθνικά στατιστικά στοιχεία που αφορούν στο δείκτη καταναλωτή για την υγεία και ειδικότερα στη σχέση του εν λόγω δείκτη με το ρυθμό αύξησης δαπανών υγείας για καταναλωτές κατόχους ιδιωτικής ασφάλισης και ανασφάλιστους. Τέλος, λαμβάνοντας υπόψη ότι μετά την τηλεόραση, το Διαδίκτυο αποτελεί ένα βασικό μέσο επικοινωνίας και ενημέρωσης για τον πληθυσμό που βρίσκεται σε νεαρή και παραγωγική ηλικία, ξεκίνησε η προετοιμασία του site της Ένωσης με σκοπό να ενημερωθεί ο κάθε ενδιαφερόμενος για την αξία της ιδιωτικής ασφάλισης και να εκπαιδευτεί συγχρόνως για τη σωστή χρήση των προγραμμάτων υγείας (κείμενο συχνών ερωτήσεων,FAQs, σε μορφή ερωταπαντήσεων).
Προκλήσεις και Ιδιαίτερα προβλήματα που παρουσιάζει ο κλάδος Υγείας Η εργασία «ιατρικές εξελίξεις» είχε σκοπό να παρουσιάσει τις νέες εξελίξεις στο χώρο της διαγνωστικής και θεραπευτικής φροντίδας και να αποτελέσει ένα συμβουλευτικό
μάρτιος 2009 61
υγεία
έντυπο για την παρακολούθηση των νέων τεχνολογιών στις υπηρεσίες υγείας. Ειδικότερα, η εργασία «ασφαλιστική απάτη στα προγράμματα υγείας» δημιούργησε ένα ενιαίο κείμενο συσσωρευμένης γνώσης της αγοράς για τα αίτια πρόκλησης και τους τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου της εξαπάτησης της ασφαλιστικής αγοράς. Το κείμενο τεκμηριώνει εκτεταμένα την ανάγκη σημαντικών παρεμβάσεων πρόληψης και πάταξης του φαινομένου όπως: -Νέα προγράμματα με ανώτατα όρια αποζημιώσεων, ειδικά για τις νέες ιατρικές τεχνολογίες -Συνεργασία Ε.Α.Ε.Ε.- Κ.Ε.Σ.Υ. - Ιατρικών Συλλόγων για τη διαμόρφωση ιατρικών πρωτοκόλλων -Ευαισθητοποίηση του ασφαλιστικού κοινού για τη σχέση κόστους νοσηλείας-συγκράτησης παροχών
Πορεία της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς στο χώρο της υγείας Η μελέτη «στατιστικά στοιχεία έτους 2006» που ολοκληρώθηκε μέσα στο 2008, παρείχε χρήσιμες ενδείξεις για τη συμπεριφορά της συνεργασίας της αγοράς ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας με την ασφαλιστική αγορά. Συγκεκριμένα μελετήθηκε η ροή νοσηλευομένων και η μέση αποζημίωση νοσηλείας, ενώ ο διαχωρισμός των παρατηρήσεων ανά είδος προγράμματος (ατομικό-ομαδικό και πλήρες-συμμετοχικό) έδειξε ότι είναι χρήσιμος για την παρακολούθηση της συγκριτικής απόδοσης των προγραμμάτων υγείας (συχνότητα και κόστος). Η μελέτη «δείκτης ζημιών νοσοκομειακών προγραμμάτων έτους 2007» κατέδειξε ότι η ασφαλιστική αγορά λειτουργεί σε απειλητικά περιθώρια ζημιών, καθώς ο μέσος όρος ζημιών ατομικών νοσοκομειακών προγραμμάτων κινείται στο 77%, μη συμπεριλαμβανομένου του διαχειριστικού κόστους και όλων των λοιπών εξόδων πέραν των αποζημιώσεων και των εκκρεμών αποζημιώσεων τέλους και αρχής περιόδου 2007. Το πρόβλημα της ζημιογόνου πορείας των προγραμμάτων υγείας, αν και όχι σε τόσο απειλητικά επίπεδα, δεν αποτελεί αποκλειστικό πρόβλημα της Ελλάδας, καθώς με τελευταία στοιχεία της CEA ο δείκτης ζημιών προγραμμάτων υγείας στα κράτη μέλη της CEA (πρωτοβάθμια και νοσοκομειακή φροντίδα, ατομικά και ομαδικά) κινήθηκε μεταξύ 75% και 88%. Η μελέτη «συχνές παθήσεις-εξέλιξη δαπανών» είχε σκοπό αφενός μεν να διερευνήσει τη διαχρονική πορεία των νοσοκομειακών αποζημιώσεων που καλύπτει η ασφαλιστική αγορά και αφετέρου, να ανιχνεύσει σταδιακά βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν σημαντικά την άνοδο των νοσοκομειακών αποζημιώσεων. Στην εν λόγω εργασία μελετήθηκαν το είδος και η συχνότητα νοσηλείας με βάση τη διάγνωση νοσηλείας και οι αντίστοιχες νοσοκομειακές αποζημιώσεις. Τα αποτελέσματα της μελέτης επιβεβαίωσαν ότι οι ιατρικές εξελίξεις στη βιοτεχνολογία τόσο στη διαγνωστική όσο και στη θεραπευτική διαδικασία έχουν άμεση επίδραση στην αύξηση των δαπανών. Ει-
62 insurance w*rld
δικότερα, αναγνωρίστηκε η ανάγκη συχνής νοσηλείας για τη θεραπεία ασφαλισμένων που πάσχουν από νεοπλάσματα ενώ εντοπίστηκε ότι η δαπάνη θεραπείας των νεοπλασμάτων αυξάνεται από έτος σε έτος σημαντικά και σε κάποιους τύπους νεοπλασμάτων μέχρι και 37%. Η μελέτη θα επαναληφθεί για τα στοιχεία του έτους 2008.
Εξωτερική συνεργασία με επιστημονικούς φορείς Η ανάγκη των εταιριών για επίκαιρα επιδημιολογικά και δημογραφικά στοιχεία είναι προφανής για την πραγματική προσέγγιση του ρίσκου που αναλαμβάνουν τα προγράμματα υγείας και η έλλειψη αντίστοιχων διαθέσιμων στοιχείων δυσχεραίνει τις εταιρίες στο έργο τους. Ο κλάδος Υγείας της Ε.Α.Ε.Ε. σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής και το Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας του Πανεπιστημίου Αθηνών διέθεσε στις εταιρίες μέλη της Ένωσης έντυπα που αφορούν στην «Υγεία του ελληνικού Πληθυσμού» και «τις Υπηρεσίες Υγείας» βάσει μελέτης που καλύπτει την περίοδο 1996-2006. Η συνεργασία του Κλάδου Υγείας με το Πανεπιστήμιο Αθηνών είχε στόχο να προωθηθεί ο συμπληρωματικός ρόλος της ιδιωτικής ασφάλισης στο χώρο της υγείας. Προς αυτή την κατεύθυνση ξεκίνησε η εκπόνηση μελέτης που θα αποτυπώσει τις δυνατότητες συμπληρωματικότητας των δημόσιων και ιδιωτικών προγραμμάτων υγείας. Η Μεθοδολογία εκπόνησης της μελέτης έχει ήδη ολοκληρωθεί από την Υποεπιτροπή Υγείας ενώ έχει ξεκινήσει η διαδικασία συλλογής δεδομένων από την ασφαλιστική αγορά και τα κοινωνικά ταμεία. Η μελέτη θα ανακοινωθεί σε ημερίδα που θα διοργανωθεί ειδικά για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων με προσκεκλημένους εκπροσώπους αρμόδιων υπουργείων, ασφαλιστικών ταμείων, ιατρικού και νοσηλευτικού σώματος καθώς και άλλων επιστημόνων που ασχολούνται συστηματικά με θέματα ασφάλισης υγείας.
Η Ιδιωτική Ασφάλιση ως συμπληρωματικός φορέας στο χώρο της υγείας Η Ε.Α.Ε.Ε. συναντήθηκε με τον Υπουργό Υγείας κ. Αβραμόπουλο με σκοπό να συζητηθεί το ενδεχόμενο συνεργασίας της Ιδιωτικής
υγεία
Ασφαλιστικής Αγοράς με τα Δημόσια Νοσοκομεία. Μετά την πρώτη θετική προσέγγιση του θέματος και από τις δύο μεριές, η Ε.Α.Ε.Ε. ανταποκρίθηκε σε δεύτερη πρόσκληση του Υπουργείου Υγείας, με σκοπό να συζητηθούν οι βασικές προδιαγραφές μιας τέτοιας συνεργασίας, όπως, πχ το είδος των νοσοκομείων, η διαθεσιμότητα των κλινών, κ.λπ. Η Ε.Α.Ε.Ε. επέμεινε συστηματικά για τη συνέχεια των διαπραγματεύσεων. Το Υπουργείο Υγείας δεν ανταποκρίθηκε στην περαιτέρω προώθηση της συνεργασίας με τον Κλάδο Υγείας της Ένωσης.
Με στόχο τη βιωσιμότητα του κλάδου, η Ένωση έκανε σαφή τη θέση της και τις προθέσεις της ως προς τη συνεργασία της με τον κρατικό μηχανισμό
Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Υγείας Η συνεχής αύξηση των νοσοκομειακών αποζημιώσεων σε συνδυασμό με τον εξαιρετικά υψηλό δείκτη ζημιών με τον οποίο λειτουργεί η ασφαλιστική αγορά, όπως προκύπτει από τις μελέτες που ολοκληρώθηκαν από την Επιτροπή και Υποεπιτροπή Υγείας, εξαναγκάζει την αγορά σε αύξηση των ασφαλίστρων. Η κίνηση αυτή δεν είναι αποδεκτή τόσο από ομάδες ασφαλισμένων όσο και από αρμόδια όργανα προστασίας του καταναλωτή, εφόσον η αύξηση ασφαλίστρων δεν υπαγορεύεται ρητά από τους όρους των συμβολαίων κατά την υπογραφή της σύμβασης ή/και δεν συνδέεται με δείκτη καταναλωτή αντίστοιχου μεγέθους. Η Ένωση με βάση τα παραπάνω έστειλε ενημερωτική επιστολή στην Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος (Ε.Σ.Υ.Ε.) σύμφωνα με την οποία δηλώνεται εγγράφως η θέση της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών ότι ο δείκτης υγείας, όπως προκύπτει από τους δημοσιευμένους πίνακες της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, δεν αποτυπώνει σε καμία περίπτωση το ρυθμό αύξησης των τιμών των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας. Επιπλέον στην επιστολή γίνεται σαφές ότι σύμφωνα με την εμπειρία της ασφαλιστικής αγοράς, ο καταναλωτής που είναι κάτοχος ιδιωτικής ασφάλισης ή που πληρώνει εξ ιδίων κεφαλαίων για τη φροντίδα της υγείας του (ανασφάλιστος) αντιμετωπίζει πολύ υψηλότερη ετήσια αύξηση στις τιμές των υπηρεσιών υγείας από το μέγεθος που αποκαλύπτει ο δείκτης υγείας ύψους 3,6% (μέσος όρος 10μήνου, έτους 2008) ενώ μπορεί να αγγίζει και υπερτριπλάσιο μέγεθος. Η Ένωση επιθυμεί να συμμετέχει ενεργά στην προσπάθεια διαμόρφωσης ενός δείκτη τιμών για την ιδιωτική ασφάλιση υγείας, που έχει ξεκινήσει στο Βέλγιο από τον Εθνικό Οργανισμό Οικονομικών των Υγείας. Έχει ήδη ζητηθεί από την Ε.Σ.Υ.Ε. να της παραχωρηθεί η μεθοδολογία εκτίμησης του εθνικού δείκτη τιμών υγείας, ώστε να αποτελέσει κείμενο συνεργασίας μαζί με τα αντίστοιχα των άλλων κρατών
μελών της CEA, για την περαιτέρω επεξεργασία ενός αξιόπιστου ευρωπαϊκού δείκτη τιμών υγείας ή και ιδιωτικής ασφάλισης υγείας.
Συμμετοχή στο 34ο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο Ο καθηγητής κ. Αλεξάκης του Πανεπιστημίου Πειραιά στην ομιλία του με τίτλο «δαπάνες και αποδόσεις κεφαλαίου στην υγεία» στο 34o Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο επισήμανε ότι η αγορά ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας (ιδιωτικά θεραπευτήρια και διαγνωστικά κέντρα) είναι ένας κλάδος σε ανάπτυξη με προοπτική, με σημαντικές και γρήγορες αποδόσεις και σχετικά χαμηλό ρίσκο και παρουσιάζει ετήσια αύξηση εσόδων μεγέθους 19% (ICAP, 2008). Στο ίδιο τραπέζι διαλόγου και σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών ο κλάδος Υγείας στο πλαίσιο ομιλίας με θέμα «η συμμετοχή των ιδιωτικών φορέων στη δαπάνη υγείας στην Ελλάδα» παρουσίασε μια σειρά από λειτουργίες του Κλάδου με σκοπό την αναγνώριση της θέσης της Ιδιωτικής Ασφάλισης στο χώρο των υπηρεσιών υγείας και της οικονομίας της υγείας. Παρουσιάστηκαν επίσης οι προκλήσεις και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ιδιωτική Ασφάλιση όπως είναι η υψηλή οικονομική ανταποδοτικότητα (άνω του 85%) και το φαινόμενο της ασφαλιστικής απάτης.
Ενημέρωση του καταναλωτή μέσω της ιστοσελίδας της Ένωσης Ο κλάδος Υγείας μέσα από την καθημερινή επικοινωνία του με τους ασφαλισμένους και τις εταιρίες, έχει διαμορφώσει μια εικόνα για τα συχνά ερωτήματα που απασχολούν τον καταναλωτή αναφορικά με τη χρησιμότητα και τη λειτουργία της ιδιωτικής ασφάλισης υγείας. Μια νέα εργασία που έχει ξεκινήσει η Υποεπιτροπή Υγείας είναι η διαμόρφωση ενός κειμένου που θα ενσωματώσει την παραπάνω γνώση με σκοπό να ενημερώσει το κοινό για συχνά ερωτήματα που αφορούν στην ιδιωτική ασφάλιση καθώς επίσης και για τον τρόπο και τη χρησιμότητα της καλής διαχείρισης ενός προγράμματος υγείας. Το κείμενο θα έχει τη μορφή ερωταπαντήσεων και θα είναι διαθέσιμο από την ιστοσελίδα της Ένωσης.
μάρτιος 2009 63
η στήλη του ειδικού
Με την ομαδική ασφάλεια κερδίζουν όλοι...
» γράφει ο Νίκος Κεχαγιαογλου Διευθύνων Σύμβουλος της Κ2 Insurance risk management consultans
Είναι πολύ δύσκολο για όποια ασφαλιστική εταιρία να αρνηθεί μια αμφισβητούμενη αποζημίωση στο μέλος μιας ομάδας χιλίων ή πεντακοσίων ή εκατό ατόμων. Αντιθέτως είναι ιδιαίτερα εύκολο να την αρνηθεί σε κάποιον μεμονωμένο πελάτη της. Όχι, βέβαια, ότι ο δεύτερος θα αδικηθεί. Απλώς το μέλος μιας μεγάλης ομάδας απολαμβάνει μια σημαντική υπεραξία μέσω της οποίας μπορεί να απολαύσει πολλά, σημαντικά και επαναλαμβανόμενα οφέλη...
64 insurance w*rld
η στήλη του ειδικού
Ε
ίναι εντελώς διαφορετική η μεταχείριση της μονάδας από την μεταχείριση της ομάδας. Δεν χρήζει της ίδιας αντιμετώπισης η αγορά οποιουδήποτε προϊόντος από ένα μεμονωμένο άτομο σε σύγκριση με τη μαζική αγορά του ίδιου προϊόντος από ένα πλήθος ατόμων. Η διαπραγμάτευση είναι αντικειμενικά άνιση. Τα ομαδικά ασφαλιστήρια συμβόλαια εξασφαλίζουν ασύγκριτα και μοναδικά οφέλη για τους κατόχους τους. Προσφέρουν ότι ακριβώς θα προσδοκούσε οποιοσδήποτε καταναλωτής από οποιοδήποτε προϊόν ή υπηρεσία: τελειοποιημένο προϊόν, τελειοποιημένη εξυπηρέτηση και φυσικά τελειοποιημένη τιμή.
Το προϊόν Αυτό θα είναι κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της επιχείρησης και των εργαζομένων σε αυτήν. Οι παροχές του δεν θα είναι αντιγραφή κάποιων τυποποιημένων προγραμμάτων που υπάρχουν στα ράφια κάποιας ασφαλιστικής εταιρίας, αλλά αποτέλεσμα διερεύνησης των ιδιαίτερων αναγκών που έχει κάποια συγκεκριμένη ομάδα με τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Το τελικό αποτέλεσμα θα είναι κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της ομάδας αυτής. Οι όροι θα είναι αποτέλεσμα διαπραγματεύσεων από θέση υπεροχής και όχι αποδοχή κάποιου πακέτου το οποίο θα είναι φτιαγμένο με κάποιο άλλο σκεπτικό. Οι παράμετροι θα είναι συγκεκριμένοι και κάθε κάλυψη θα δημιουργείται για να καλύπτει μια ανάγκη που υπάρχει και η κάλυψή της είναι ζωτικής σημασίας για την ζωή του ατόμου που συνθέτει την ομάδα.
Η εξυπηρέτηση Είναι απολύτως φυσιολογικό η εξυπηρέτηση μιας ομάδας να γίνεται με απόλυτη προτεραιότητα. Οι κλάδοι ομαδικών συμβολαίων των ασφαλιστικών εταιριών δουλεύουν χωρίς ανάσα. Οι άνθρωποι αυτού του κλάδου γνωρίζουν ότι ένα κακό νέο πολλαπλασιάζεται εν αντιθέσει με ένα καλό που υποπολλαπλασιάζεται. Η καλή εξυπηρέτηση δίνει συγκριτικό πλεονέκτημα στην ασφαλιστική εταιρία ενώ η κακή εξυπηρέτηση δίνει συγκριτικό μειονέκτημα. Οι αποζημιώσεις διεκπεραιώνονται άμεσα και η γενικότερη διαχείριση των εκκρεμοτήτων γίνεται γρήγορα και με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Η τιμή Η τιμή θα είναι η καλύτερη που μπορεί να υπάρξει. Διαφορετικά αγοράζει κάποιος μόνος του και διαφορετικά μαζί με όλη την ομάδα του. Το μέγεθος της ομάδας δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την καλύτερη δυνατή τιμολόγηση. Εκτός των άλλων το θετικό αποτέλεσμα ζημιών στο τέλος κάθε χρόνου δίνει το δικαίωμα για επιστροφή μέρους του ασφαλίστρου. Άρα επιτυγχάνεται εξαιρετική τιμολόγηση και συμμετοχή στα κέρδη του προγράμματος εφόσον υπάρξει.
Όλοι θα κερδίσουν πολλά Τα ομαδικά συμβόλαια δίνουν την δυνατότητα σε όλους τους άμεσα και έμμεσα αντισυμβαλλόμενους να κερδίσουν πολλά.
Τα κέρδη αυτά θα είναι σημαντικά για τον εργοδότη, για τους εργαζόμενους, για την ασφαλιστική εταιρία και για την πολιτεία.
Οφέλη για τον εργοδότη Ο εργοδότης θα κερδίσει περισσότερη ηρεμία πνεύματος γνωρίζοντας πως οποιοδήποτε περιστατικό ατυχήματος θα αντιμετωπιστεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αλλιώς θα μείνει εγκλωβισμένος στις αγκυλώσεις ενός συστήματος κοινωνικής ασφάλισης που δε θα του προσφέρει ούτε ταχύτητα ούτε εξυπηρέτηση. Η ελευθερία επιλογών που προσφέρεται είναι υψίστης σημασίας αγαθό την κρίσιμη στιγμή που θα χρειαστεί. Η προσφορά επιπλέον ασφάλισης από την υποχρεωτική προς τους εργαζόμενους, του προσφέρει άριστη αντιμετώπιση ακόμα και αν μια υπόθεση πάρει την δικαστική οδό. Πολύ σημαντικό όφελος θα προκύψει επίσης από την αλλαγή συμπεριφοράς των εργαζομένων στην επιχείρηση, οι οποίοι άμεσα ωφελούνται από τις ασφαλιστικές παροχές του ομαδικού προγράμματος. Είναι φυσικό να αυξηθεί η αποδοτικότητα αφού υποσυνείδητα η ασφάλιση προσφέρει ηρεμία πνεύματος και σιγουριά. Η ύπαρξη ομαδικού ασφαλιστηρίου μειώνει την πιθανότητα αποχώρησης κάποιου σημαντικού στελέχους, ενώ δίνει σημαντικό κίνητρο σε κάποιο άλλο να προτιμήσει την επιχείρηση που του το παρέχει. Όποια επιχείρηση διαθέτει ομαδικό ασφαλιστήριο διαθέτει ταυτόχρονα ένα σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα. Όποια δεν διαθέτει έχει συγκριτικό μειονέκτημα.
Τα ασφάλιστρα των ομαδικών συμβολαίων ζωής εκπίπτουν μέχρι του ποσού των 1500€ ανά εργαζόμενο. Οφέλη για τους εργαζόμενους Οι εργαζόμενοι θα απολαύσουν άμεσα τα οφέλη του ομαδικού τους συμβολαίου. Θα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν τις παροχές για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και νοσηλεία και ίσως σε μερικές περιπτώσεις να βελτιώσουν την σύνταξή τους. Η ένταξη της οικογένειας του εργαζομένου στο συμβόλαιο αυτό μπορεί να γίνει με ελάχιστο κόστος. Επίσης μπορεί να υπάρξει άμεσο οικονομικό αποτέλεσμα από την τεράστια μείωση του κόστους του ατομικού ασφαλιστηρίου που μπορεί να φτάσει και μέχρι 80%. Η μείωση αυτή επιτυγχάνεται με τον συνδυασμό ομαδικού και ατομικού ασφαλιστηρίου. Η οικογένεια θα είναι καλυμμένη για έκτακτα περιστατικά και το αίσθημα ασφάλειας θα λειτουργήσει ευεργετικά στη λειτουργία της. Είναι φυσιολογικό λοιπόν να αυξηθεί η ευχαρίστηση για την εργασία και η προσήλωση στους στόχους της επιχείρησης.
Οφέλη για την ασφαλιστική εταιρία Η ασφαλιστική εταιρία ίσως δεν προσδοκά άμεσα οφέλη από ένα ομαδικό ασφαλιστήριο. Η συχνότητα των αποζημιώσεων και η επιστροφή μέρους των κερδών όταν υπάρ-
μάρτιος 2009 65
η στήλη του ειδικού
εργαζόμενο με την επιχείρηση και τους συναδέλφους του και οι στόχοι αποκτούν μεγαλύτερη σαφήνεια και καλύτερο προσανατολισμό. Όλα τα παραπάνω δίνουν μόνιμες απαντήσεις σε κάθε είδους κρίσεις οικονομικές και όχι μόνο. Οι ομαδικές ασφαλίσεις είναι προϊόντα που ανθοφορούν σε περιόδους κρίσεων.
ξουν στενεύουν τα περιθώρια. Τα έμμεσα οφέλη όμως από την εγκατάσταση ενός τέτοιου ασφαλιστηρίου το οποίο θα λειτουργήσει σωστά είναι πολλά: Η εταιρία γίνεται γνωστή στο εργασιακό περιβάλλον και επιτυγχάνεται μια άμεση διαφήμιση χωρίς κόστος. Οι εργαζόμενοι βρίσκονται σε έναν κοινό χώρο και είναι άμεσα προσβάσιμοι για ενημέρωση σχετικά με άλλα προϊόντα. Η ασφαλιστική εταιρία μπορεί να δημιουργήσει κάποιο προϊόν το οποίο θα καλύπτει μεγαλύτερα όρια από το ομαδικό. Οι συστάσεις από τον επιχειρηματία για προσέγγιση άλλων επαγγελματιών είναι εύκολες. Διάφορες συνέργειες μπορούν να προκύψουν με γνώμονα το κοινό όφελος.
Τα ομαδικά ασφαλιστήρια συμβόλαια εξασφαλίζουν ασύγκριτα και μοναδικά οφέλη για τους κατόχους τους
Οφέλη για την πολιτεία
Ο διευθυντής της ορχήστρας
Το οικονομικό κέρδος από τους φόρους που προκύπτει για το κράτος είναι σημαντικό αλλά παραμένει αμελητέο μπροστά στα άυλα οφέλη. Η πολιτεία κερδίζει αναμφισβήτητα όταν μέλη της είναι εξασφαλισμένοι και ήρεμοι πολίτες. Το αίσθημα ασφάλειας παράγει και προάγει ειρήνη και η ειρήνη είναι το ζητούμενο κάθε ευνομούμενης χώρας. Η ιδιωτική ασφάλιση συμπληρώνει τα κενά της κοινωνικής. Καλλιεργείται ασφαλιστική συνείδηση και ασφαλιστική παιδεία, έννοιες που είναι συνυφασμένες με την πρόοδο και την ευημερία σε όλα τα πολιτισμένα κράτη.
Η σωστή ωρίμανση της σχέσης με την ασφαλιστική εταιρία Όπως κάθε γνωριμία περνάει τα στάδιά της, έτσι και η γνωριμία μεταξύ επιχείρησης, εργαζομένων και ασφαλιστικής εταιρίας περνάει τα δικά της. Η ωρίμανση αυτής της σχέσης με τον σωστό τρόπο δημιουργεί ανυπολόγιστα οφέλη για όλους. Ας ξεκινήσουμε από την βασική παραδοχή της φιλοσοφίας της ομαδικής ασφάλισης, ότι δηλαδή ομαδική συμμετοχή και κατανάλωση συνεπάγεται τελειοποιημένο προϊόν, τελειοποιημένη εξυπηρέτηση και τελειοποιημένη τιμή. Υπό αυτή την αρχιτεκτονική δημιουργείται το πρώτο ομαδικό συμβόλαιο για τους εργαζόμενους στην επιχείρηση. Έπειτα μπορεί να γίνει μια εξατομικευμένη μελέτη για κάθε μέλος της ομάδας ξεχωριστά έτσι ώστε αφενός να καλυφθούν οι προσωπικές ανάγκες του καθενός, αφετέρου, να γίνει αναθεώρηση των υφιστάμενων ατομικών ασφαλιστηρίων –αν υπάρχουν- για να ενσωματωθούν οι παροχές του ομαδικού και να μειωθεί το κόστος. Εξαντλούνται όμως οι δυνατότητες του ομαδικού οφέλους εδώ; Μήπως κοινή δεν είναι η ανάγκη να ασφαλίσουν όλοι με την ίδια φιλοσοφία και την ακίνητη περιουσία τους; Μήπως κοινή δεν είναι η ανάγκη να ασφαλίσουν και τα οχηματά τους; Υπάρχει κανένας που δε θα ήθελε να ασφαλίσει την οικογενειακή του αστική ευθύνη με κόστος σχεδόν μηδενικό; Οι ανάγκες είναι πολλές και οι λύσεις εφικτές. Έτσι παίρνει σάρκα και οστά η δυναμική μιας ομάδας. Το κοινό όφελος γίνεται ατομικό και η δύναμη της ομάδας από αφηρημένη έννοια αποκτά ύλη, μορφή και υπόσταση. Η δημιουργία κοινών οικονομικών συμφερόντων δένει τον
66 insurance w*rld
Όλα αυτά δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθούν αν δεν υπάρχει ο άνθρωπος που θα ενορχηστρώσει και θα διευθύνει την παράσταση. Ο ρόλος του επαγγελματία ασφαλιστικού συμβούλου είναι πολύ καθοριστικός σε κάθε σημείο. Οι κινήσεις του και οι αρμοδιότητές του είναι απολύτως σημαντικές για την επιτυχία του εγχειρήματος. Αυτά που πρέπει να φέρει εις πέρας είναι: > Τη δημιουργία του κατάλληλου ασφαλιστικού σχεδιασμού μέσα από την ανάλυση των αναγκών της κάθε επιχείρησης > Τη διαπραγμάτευση με τις ασφαλιστικές εταιρίες για τους όρους, τις προδιαγραφές και την τιμολόγηση των προϊόντων > Την παρουσίαση και την διαρκή ενημέρωση των συμμετεχόντων για τα οφέλη από το πρόγραμμα > Την εξατομικευμένη βελτίωση των υφιστάμενων παροχών για κάθε μέλος της ομάδας ξεχωριστά > Την επιλογή του κατάλληλου timing για ενδεχόμενες βελτιώσεις και προσθήκες > Την επιλογή του κατάλληλου timing για επέκταση της συνεργασίας στα υπόλοιπα ομαδικά προγράμματα κοινού συμφέροντος > Την ενημέρωση της ασφαλιστικής εταιρίας για την πορεία του προγράμματος/των και την σπουδή για την διαρκή ανανέωση της εμπιστοσύνης της σε αυτά > Την καθημερινή διαχείριση των εκκρεμοτήτων και της γραφειοκρατίας μέσω ενός αξιόπιστου ευέλικτου και σταθερού μηχανισμού > Τη τακτική συνεργασία με τον επιχειρηματία για την πορεία των προγραμμάτων, την επίλυση των προβλημάτων, τον καθορισμό των μελλοντικών στόχων και την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προκύπτουν -Την διαχείριση των κρίσεων και την εξασφάλιση των ισορροπιών όποτε χρειαστεί για την ομαλή συνέχιση του προγράμματος.
Τα είδη της ομαδικής ασφάλισης Υπάρχουν πάρα πολλά είδη ομαδικής ασφάλισης τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν και θα γίνουν ύλη για το άρθρο του επόμενου τεύχους. Αν και η ανάπτυξη των ομαδικών ασφαλίσεων βρίσκεται σε εμβρυακή κατάσταση στη χώρα μας, εντούτοις πολλές από αυτές τις ιδέες που θα παρουσιαστούν μπορούν να έχουν άμεση εφαρμογή και τεράστια οφέλη γι’ αυτούς που θα τις χρησιμοποιήσουν.
βιβλιοπαρουσίαση » από την
Έλενα Ερμείδου
ΠΡΟΤΑΣΗ 1
ΠΡΟΤΑΣΗ 2
«ΕΙΔΙΚΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ & ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΤΑΙΡΙΩΝ»
«ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ»
του Δημοσθένη Χέβα
Τι κοινό υπάρχει ανάμεσα στο Νόμο του Σιούφα και την «Agenda 2010», στα μέτρα Σαρκοζί και το Νόμο του Ρέππα, στις αλλαγές του Πρόντι και τις «μεταρρυθμίσεις» της κυβέρνησης Καραμανλή; Το βιβλίο με τίτλο «Κοινωνική Ασφάλιση» του Βασίλη Μηνακάκη, εκδόσεις ΚΨΜ, 2008 έχει τις απαντήσεις. Το βιβλίο μελετά το ρόλο της κοινωνικής ασφάλισης και των αλλαγών που έχουν επιτευχθεί στην Ελλάδα αλλά και παγκοσμίως, κάνοντας μια ιστορική αναδρομή στο παρελθόν. Ποιες είναι οι μελλοντικές ανατροπές που προωθούνται; Ποιες αντιθέσεις διακρίνονται στα δύο αντίπαλα στρατόπεδα, σε αυτό του κεφαλαίου και του συνδικαλιστικού; Σε αυτά και άλλα πολλά ερωτήματα φιλοδοξεί να απαντήσει το βιβλίο του κ. Βασίλη Μηνακάκη έχοντας ως σημείο αναφοράς την αγορά και τις ανάγκες των ασφαλισμένων.
Με επιμέρους ενότητες στα ιδιωτικά συνταξιοδοτικά προγράμματα και με εκτενείς αναφορές στα συνταξιοδοτικά προγράμματα σταθερών εισφορών, παροχών, στη λογιστική παρακολούθηση του κόστους λειτουργιών των συνταξιοδοτικών προγραμμάτων εισφορών, παροχών, στα προγράμματα σταθερών παροχών, επίσης με αναφορές στις αυξήσεις κεφαλαίων, αναπροσαρμογή παγίων, ομολογιακά δάνεια, ενοποιημένες λογιστικές καταστάσεις, το σύγγραμμα απευθύνεται σε στελέχη εταιριών και αναλύει λογιστικά προβλήματα που ανακύπτουν από την εφαρμογή τόσο της εμπορικής όσο και της φορολογικής νομοθεσίας σε κάθε τύπο εταιρίας.
Εκδόσεις ΣΜΠΙΛΙΑΣ www.oikonomikon.gr Τ 210 8835733
ΠΡΟΤΑΣΗ 3
του Βασίλη Μηνακάκη
Διάθεση: Γεωργαλίδης Γ. & Κυριακίδου Α. Ηλεκτρονικό Εμπόριο ΕΠΕ www.perizitito.gr Τηλ. 210 3808652 ΠΡΟΤΑΣΗ 4
«ΘΕΩΡΙΑ ΚΙΝΔΥΝΩΝ»
«BANCASSURANCE»
του Αλέξανδρου Ζυμπίδη
του Νικόλαου Α. Κλήμη
Το σύγγραμμα του Δρ. Ζυμπίδη Αλέξανδρου, μέλος της Ένωσης Αναλογιστών Ελλάδος, διαπραγματεύεται εκτενώς την Θεωρία Κινδύνων. Στα πρώτα του κεφάλαια περιγράφει τον κίνδυνο μιας χρονικής περιόδου, βάσει κάποιων στατιστικών μοντέλων. Ξεχωριστή δε, αναφορά γίνεται προς τα τελευταία κεφάλαια, παρουσιάζοντας τις αλληλεπιδράσεις της Θεωρίας Ελέγχου με τη Θεωρία Κινδύνων και το πρωτότυπο σχεδιασμό των ασφαλιστικών συστημάτων, όπως έχει διαμορφωθεί στην τελευταία εικοσαετία. Το βιβλίο αφιερώνει μεγάλο κομμάτι του σε πρακτικά προβλήματα ασφαλιστικών και χρηματο-οικονομικών συστημάτων, ενώ ειδικό κεφάλαιο γίνεται αφιέρωμα στη διαχείριση κινδύνων των ασφαλιστικών οργανισμών.
Ο κ. Νικόλαος Α. Κλήμης στο βιβλίο του Bancassurance που εξέδωσε τον Ιανουάριο 2009, προσεγγίζει με επιτυχία το κομμάτι του Bancassurance, καταγράφοντας τα σημαντικά ζητήματα που είναι κρίσιμα για την επιτυχή ανάπτυξη του συγκεριμένου μοντέλου στην τραπεζική – ασφαλιστική αγορά. Η προσέγγιση ξεκινά κάνοντας μια σύντομη, αλλά εμπεριστατωμένη αναφορά στην ασφαλιστική και τραπεζική αγορά και συνεχίζει κάνοντας εκτενείς αναφορές στην καταλληλότητα των επιχειρησιακών προτύπων, στην λειτουργική συμβατότητα των εμπλεκόμενων μερών τράπεζας / χρηματοπιστωτικών οργανισμών και ασφαλιστικής επιχείρησης και τέλος στην ευέλικτη συμπεριφορά των εμπλεκόμενων προσώπων. Αποτελεί σημαντικό βοήθημα όχι μόνο ασφαλιστών και των τραπεζικών, αλλά και όσο επιθυμούν να εντρυφήσουν στην μορφή αυτή διάθεσης ασφαλιστικών προϊόντων.
Εκδόσεις Ο.Π.Α. Α.Ε. Διάθεση: Βιβλιοπωλείο «Λεμόνι www.lemoni.gr Τ.2103451390
Εκδόσεις Νίκος Κλήμης www.nikosklimis.gr Τ. 2103251340
μάρτιος 2009 67
αποκλειστική συνεργασία
Ανθεκτικότερες στην ύφεση οι πόλεις του βρετανικού Βορρά Πάνω από 1 εκάτ. άνεργοι στην Αγγλία μέχρι το Δεκέμβριο του 2010 » της Michelle Worvell Οι πόλεις του βρετανικού βορρά βρίσκονται σε καλύτερη θέση από εκείνες των λοιπών περιφερειών της χώρας, όσον αφορά στις επιπτώσεις της οικονομικής ύφεσης, ενώ το Λονδίνο είναι αυτό που μάλλον θα πληγεί σοβαρότερα, αν δεν ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από μελέτη που διεξήχθη για λογαριασμό της Ένωσης των Τοπικών Αρχών του Ηνωμένου Βασιλείου (LGA), με σκοπό την ανάδειξη των ιδιαιτεροτήτων κάθε περιοχής, έναντι της κρίσης, και τη λήψη των ενδεδειγμένων μέτρων. Σύμφωνα με την μελέτη ο κατασκευαστικός και ο μεταποιητικός κλάδος θα δεχθούν το μεγαλύτερο πλήγμα, ενώ τομείς της βιομηχανίας που προϋποθέτουν υψηλό επίπεδο επαγγελματικής εξειδίκευσης θα αντιμετωπίσουν τα συγκριτικά λιγότερα προβλήματα. Η οικονομική ανάπτυξη που είχαν το προηγούμενο διάστημα οι πόλεις του βορρά τις καθιστά ισχυρότερες στο ζητούμενο της αποτελεσματικής αντιμετώπισης της ύφεσης. Περί το 40% των θέσεων εργασίας που θα διακυβευθούν στην επόμενη διετία αφορούν στο Λονδίνο και στις νοτιοανατολικές περιοχές της χώρας. Η νοτιοανατολική Αγγλία, εξαιρουμένου του Λονδίνου, περιλαμβάνει τις περισσότερες βιομηχανίες από αυτές που φαίνεται πιθανότερο να έχουν τις καλύτερες επιδόσεις. Η συγκεκριμένη περιοχή απέδωσε ελαφρώς υψηλότερα του μέσου όρου σε προηγούμενες περιόδους ύφεσης, αλλά χαμηλότερα του μέσου όρου τα δύο τελευταία έτη, ενώ το Λονδίνο είχε πτωχή απόδοση στις δύο προηγούμενες περιόδους
ύφεσης και λίγο κάτω του μέσου όρου την τελευταία διετία. Η ανατολική ενδοχώρα έχει μεγάλο ποσοστό βιομηχανιών που είναι πιθανό ότι θα πληγούν από την ύφεση (22%), όπως και η δυτική ενδοχώρα, με 20% των επιχειρήσεών της να επηρεάζεται. Στα βορειοδυτικά, τα ποσοστά των βιομηχανιών που δείχνουν ότι θα έχουν θετική ή αρνητική πορεία είναι ίδια με αυτά του συνόλου της χώρας. Όμως, η περιοχή είχε σχετικά πτωχές επιδόσεις στις δύο προηγούμενες περιόδους ύφεσης, αλλά και την τελευταία διετία. Η Μάργκαρετ Ίτον, Δημοτική Σύμβουλος και Πρόεδρος της LGA δήλωσε: «Η ύφεση θα πλήξει διαφορετικές περιοχές της χώρας με πολύ διαφορετικούς τρόπους. Ακόμη και στο εσωτερικό συγκεκριμένων γεωγραφικών διαμερισμάτων, υφίστανται σοβαρές διαφορές μεταξύ μικρότερων τοπικών υποδιαιρέσεών τους, όσον αφορά στην ανθεκτικότητά τους έναντι της κρίσης. Είναι σαφές ότι μία ενιαία - σε εθνικό επίπεδο - προσέγγιση στη λήψη μέτρων κατά της ύφεσης, δεν πρόκειται να είναι αποτελεσματική». Η εταιρία μελετών «Public and Corporate Economic Consultants» ανέλυσε τη δομή των οικονομικών επιδόσεων κάθε περιφέρειας, στη διάρκεια της τελευταίας διετίας, καθώς και στη διάρκεια των δύο προηγούμένων περιόδων ύφεσης. Οι προβλέψεις που προέκυψαν από τη σχετική μελέτη είναι ότι μέχρι το Δεκέμβριο του 2010 μέχρι 370.000 θέσεις εργασίας μπορεί να απολεσθούν στο Λονδίνο (7,9% του συνόλου των θέσεων εργασίας στην πρωτεύουσα), 230.000 στη βορειοδυτική περιφέρεια (6,7%), 280.000 στη νοτιοανατολική (6,3%) και 130.000 στη νοτιοδυτική (5,1%).
Στα 3 χωρίζεται η Groupama Η αναδιοργάνωση θα μας βοηθήσει να βελτιώσουμε την αποδοτικότητά μας, δηλώνει ο Διευθύνων Σύμβουλος Laurent Matas Αναδιάρθρωση στην λειτουργική της δομή υλοποιεί η Groupama, προκειμένου να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα των στόχων της, την διαδικασία λήψης αποφάσεων και να εμπλουτίσει τις υπηρεσίες της. Η εταιρία έχει προχωρήσει στη σύσταση του τμήματος προγραμμάτων υγείας, του εμπορικού και του τμήματος ιδιωτών. Το καθένα από αυτά τα τμήματα διοικείται από τον διευθυντή που είναι και υπεύθυνος για την απόδοση του τμήματος, συμπεριλαμβανομένων της κερδοφορίας, της ανάπτυξης, και της εξυπηρέτησης πελατών. O Κevin Kierman ανέλαβε καθήκοντα underwriter στον κλάδο αυτοκινήτου από τον Οκτώβριο του 2008, ο Malcolm Smith θα πάρει την θέση του διευθυντή ανάπτυξης εμπορικού, ο Alstair Sclare συνεχίζει να ηγείται του κλάδου υγείας ως διευθυντής τμήματος.
68 insurance w*rld
Οι διευθυντές των τμημάτων θα αναφέρονται στον κ. Laurent Matas, διευθυντή της Grοupama Insurances, ο οποίος πρόσφατα τόνισε ότι «η προσήλωσή μας στην κερδοφορία έχει «παντρευτεί» με την επιθυμία μας για μεγαλύτερη διείσδυση στα τμήματα της αγοράς, κάτι που σημαίνει ότι υπάρχει ανάγκη για αλλαγές στην υπάρχουσα λειτουργική δομή μας, ώστε να ενδυναμώσουμε την αποδοτικότητά μας». Πρόσθεσε επίσης ότι, «χρειάζεται να ενωθούμε και να υπάρξουν συντονισμένες κινήσεις συνεργασίας, ανάμεσα στους underwriters και τις ομάδες του εμπορικού. Η αναδιοργάνωση αυτή θα μας βοηθήσει να επικεντρωθούμε ακόμα περισσότερο στον τρόπο συνεργασίας μας με τους μεσίτες. Ο καλύτερος συντονισμός θα εξισορροπήσει την επιδίωξή μας για επιχειρηματική ανάπτυξη με το κίνητρο για μακροπρόθεσμη σταθερή κερδοφορία».
αποκλειστική συνεργασία
Αυξήσεις των ασφαλίστρων βλέπουν οι Βρετανοί ασφαλιστές Τι καταγράφει ο δείκτης της ΑΟΝ » της Michelle Worvell Περί το 92% των ασφαλιστών του Ηνωμένου Βασιλείου προβλέπουν αύξηση των ασφαλίστρων αυτοκινήτου στη χώρα, στο πρώτο τρίμηνο του 2009, σύμφωνα με τον δείκτη «Σφυγμός της Αγοράς», που προσφάτως καθιέρωσε η Αon. Ο δείκτης καταγράφει τις προβλέψεις των ασφαλιστών όσον αφορά στα ασφάλιστρα για καλύψεις ζημιών επί περιουσίας τρίτων, αστικής ευθύνης και στόλου εταιρικών οχημάτων. Οι ερωτηθέντες ασφαλιστές σύναψαν συμβόλαια για λογαριασμό βρετανικών ασφαλιστικών εταιριών, τα συνολικά ασφάλιστρα των οποίων ανήλθαν το 2008 σε 23,5 δις. στερλίνες. Οι μεταβολές στα ασφάλιστρα στόλου εταιρικών οχημάτων αποτελεί ισχυρή ένδειξη σχετικά με το πώς θα κινηθούν οι χρεώσεις και σε άλλες κατηγορίες ασφαλειών. Η έρευνα της Αon επιβεβαίωσε αυτή τη θεωρία, αφού 74% των ερωτηθέντων ασφαλιστών αναμένει αύξηση των ασφαλίστρων ζημιών επί περιουσίας στο επόμενο τρίμηνο, ενώ το 69% προβλέπει ότι και τα ασφάλιστρα κάλυψης αστικής ευθύνης επίσης θα αυξηθούν. Οι ασφαλιστές προσπαθούν να εξισορροπήσουν τα τρία-τέσσερα τελευταία χρόνια, στη διάρκεια των οποίων πρόσφεραν ανταγωνιστικά ασφάλιστρα. Σήμερα, λοιπόν, ο συνδυασμός χαμηλής κερδοφορίας, αύξησης του κόστους αποζημιώσεων και γενικότερου δυσμενούς οικονομικού περιβάλλοντος οδηγεί στην πεποίθηση ότι θα επέλθουν αυξήσεις στα ασφάλιστρα μέσα στο 2009. Ο Steve Redgwell, επικεφαλής διαμεσολάβησης της Αon, διευ-
θυντής του τομέα μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων στο Ηνωμένο Βασίλειο, δήλωσε: «Λαμβάνουμε ισχυρά μηνύματα από τους ασφαλιστές, περί επικείμενων αυξήσεων στα ασφάλιστρα, όμως ακόμα δεν έχουμε δει να γίνονται πράγματι αυξήσεις. Διακρίνουμε, πάντως, δυνατότητες που υπάρχουν σε διάφορους τομείς της αγοράς, όπως π.χ. στον κλάδο των τροφίμων. Οι ασφαλιστές λαμβάνουν, επίσης, σοβαρότερα υπόψη τους την σημασία που οι επιχειρήσεις αποδίδουν και τη συνέπεια που επιδεικνύουν στο ζήτημα της διαχείρισης κινδύνου, ιδιαίτερα σε κλάδους όπου συνήθως προκύπτουν ζημίες μεγάλης κλίμακας, όπως π.χ. στο λιανεμπόριο. Ωστόσο, ο κ. Redgwell υπογράμμισε επίσης ότι οι ασφαλιστές πάντα χρειάζονται νέους πελάτες, καθώς και ότι είναι πιθανό επιχειρήσεις να κατορθώσουν να εξασφαλίσουν ιδιαίτερα ανταγωνιστικά ασφάλιστρα, υπό την προϋπόθεση ότι θα επιδείκνυαν ιστορικό καλής διαχείρισης κινδύνου. Τέλος, συμπλήρωσε: «Οι μεσίτες ασφαλειών θα πρέπει να συνεχίσουν να συνεργάζονται με τους πελάτες τους και τους ασφαλιστές, με τρόπο ώστε να διασφαλίζουν την ποιότητα πληροφόρησης που αυτοί χρειάζονται για την διασφάλιση ευρείας και ανταγωνιστικά τιμολογημένης κάλυψης στις εταιρίες του Ηνωμένου Βασιλείου. Αυτό ακούγεται πολύ εύστοχο, καθώς - κοιτάζοντας σε λίγο μακρύτερο ορίζοντα - 92% των ασφαλιστών προβλέπουν ότι τα ασφάλιστρα αστικής ευθύνης θα αυξηθούν στη διάρκεια του επόμενου εξαμήνου.»
Στο internet «σερφάρει» για κέρδη η ΑΧΑ Η Swiftcover αναπτέρωσε τις ελπίδες στο γαλλικό όμιλο Η AXA κερδίζει «πόντους» χάρη στην απόκτηση της εταιρίας Swiftcover, που δραστηριοποιείται στο διαδίκτυο. Χαρακτηριστικό είναι ότι, ενώ τα μικτά ασφάλιστρα του εμπορικού μειώθηκαν από 61 εκατ. λίρες σε 1,04 δις λίρες, τα ασφάλιστρα του τμήματος ιδιωτών αυξήθηκαν από 1,08 δις λίρες σε 1,1 δις λίρες, όπου στο ποσό αυτό συμπεριλαμβάνονται έσοδα 47 εκατ. λιρών που προέρχονται από ιδιωτικά νοικοκυριά. Πρόκειται για μια αύξηση της τάξεως του 49% που προέρχεται από την απόκτηση της Swiftcover, φτάνοντας στις 522.000 λίρες. O Philippe Maso επικεφαλής της AXA αναφέρει ότι είναι αρκετά ικανοποιημένος με τα αποτελέσματα του 2008. Σύμφωνα με τον κ. Maso «το τμήμα των ιδιωτών της AXA πήρε το προβάδισμα χάρη στη θεαματική ανάπτυξη της εταιρίας και της διαφήμισης που έγινε για τη Swiftcover. Στην παρούσα φάση, θέλουμε να εισάγουμε ένα προϊόν στον κλάδο αυτοκινήτου υπό την επωνυμία της AXA μέσα στο 2009. «Συγχρόνως, είναι πολύ πιθανόν να δείτε μια εισαγωγή ποικίλων συμπληρωματικών προϊόντων της Swiftcover τα οποία θα είναι εναρμονισμένα με τα ήδη υπάρχοντα, δηλαδή, ταξιδιωτικά προϊόντα και προϊόντα για ιδιώτες, υπό
την επωνυμία της AXA». Ο κύριος Maso δήλωσε ικανοποιημένος από την απόκτηση της Swiftcover η οποία επετεύχθη με κέρδος που αγγίζει το 100% σύμφωνα με το δείκτη αποδοτικότητας 100%, χωρίς να υπάρχουν ζημιές. Συνεχίζοντας, ο κύριος Maso τόνισε ότι ο στόχος του είναι τόσο ο εμπορικός όσο και ο κλάδος ιδιωτών να φτάσουν σε παραπλήσιο επίπεδο μέσα στο 2009 τόσο για την AXA όσο και τους μεσίτες ασφαλειών. Προσπαθώντας να ερμηνεύσει τα προβλήματα που αντιμετώπισε το εμπορικό τμήμα και τα οποία προήλθαν από υστέρηση εσόδων στα μικτά ασφάλιστρα, ο κύριος Maso είπε: «η ανάπτυξη της AXA, κατά τα δύο τρία τελευταία χρόνια βασίστηκε σε αυτό που θα περιέγραφα ως μια όχι τόσο υγιής σχέση. Ανασυντάσσουμε το κομμάτι αυτό και ξεκαθαρίζουμε το χαρτοφυλάκιο μας, ώστε να απομακρυνθούν οι αιτίες ζημιών. Ο κύριος Maso υπογράμμισε ότι η AXA θα πραγματοποιήσει αυξήσεις από 8% έως 10% σε όλο το εμπορικό της χαρτοφυλάκιο.
μάρτιος 2009 69
διεθνή
Ο παγκόσμιος σεισμός της AIG και η επόμενη ημέρα «Χιονοστιβάδα» εξελίξεων µε διεθνή αντίκτυπο
70 insurance w*rld
διεθνή
Σταθερά στην επικαιρότητα βρίσκεται τους τελευταίους μήνες ο ασφαλιστικός κολοσσός της AIG, που έφτασε στα πρόθυρα της κατάρρευσης και τελικά υποχρεώθηκε σε αναδιάρθρωση της δραστηριότητάς του.
Π
ρόσφατα, και μετά το σάλο που προκλήθηκε και τις οργίλες αντιδράσεις γερουσιαστών αλλά και του ίδιου του προέδρου Ομπάμα, η AIG θα εξαναγκαστεί να αποζημιώσει τους φορολογούμενους για τα μπόνους που έχει ήδη δώσει στους υπαλλήλους της. Ο ίδιος ο υπουργός Οικονομίας Τίμοθι Γκάιτνερ δήλωσε πως η AIG θα καταβάλει το ποσό των 165 εκατομμυρίων δολαρίων, είτε μέσω φορολόγησης κατά 100% των μπόνους που δόθηκαν στα στελέχη της, είτε μέσω παρακράτησης του ποσού αυτού από το επόμενο «πακέτο» στήριξης των 30 δις. δολαρίων, που θα λάβει η εταιρία στους επόμενους μήνες, καθώς το δημόσιο θα κρατήσει το συγκεκριμένο ποσό από την εν λόγω νέα βοήθεια. Η απόφαση αυτή ήταν λίγο ως πολύ αναμενόμενη, κατέστη δε επιτακτική μετά τη δημοσιοποίηση μιας δημοσκόπησης βάσει της οποίας οι Αμερικανοί, σε ποσοστό 87%, δηλώνουν ενοχλημένοι από την απόφαση της αμερικανικής κυβέρνησης να προχωρήσει σε κρατικοποιήσεις τραπεζών και ουσιαστικά να διασώσει αυτούς που οδήγησαν την αμερικανική οικονομία σε κρίση και ύφεση. Φυσικά το πρωτεύον θέμα για την ασφαλιστική αγορά είναι τα σενάρια των ανακατατάξεων, μετά τις πρώτες αποφάσεις που πήρε ο όμιλος και που βέβαια έχουν διεθνή αντίκτυπο. Προς το παρόν τα πάντα παραμένουν ρευστά, και αυτό που έχει καταστεί σαφές είναι ότι «χωρίζουν» οι δρόμοι των εταιριών ζωής με το AIG, και ότι το ενδεχόμενο πώλησης της Alico είναι πιο ορατό από ποτέ. Υπενθυμίζουμε ότι μέχρι στιγμής η Alico έχει δεχτεί δύο προτάσεις εξαγοράς, από την AXA και τη Metlife, και στις δύο περιπτώσεις όμως το τίμημα δεν θεωρήθηκε ικανοποιητικό. Όμως θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι η κινητικότητα αυτή θα έχει και συνέχεια, και εδώ ανοίγει το ενδιαφέρον κεφάλαιο της σεναριολογίας για τις πιθανές επιπτώσεις και στην ελληνική αγορά.
Το χρονικό Από τον περασμένο Σεπτέμβριο μέχρι το Νοέμβριο το αμερικανικό Δημόσιο χρηματοδότησε την AIG με 150 δις. δολάρια, αποκτώντας το 80% των μετοχών. Παρ’ όλα αυτά η εταιρεία ανακοίνωσε ζημιές ρεκόρ στην αμερικανική ιστορία ύψους 61,7 δις. δολαρίων για ένα μόνο τρίμηνο, το τελευταίο του 2008. Όπως αναφέρεται στο επίσημο Δελτίο Τύπου του AIG Inc., ο Όμιλος παρουσίασε στο τέταρτο τρίμηνο ζημίες ύψους $61.7 δις., προερχόμενες κυρίως από την επενδυτική του δραστηριότητα και τη συνεχιζόμενη δυσλειτουργία των παγκόσμιων χρηματαγορών. Με κοινή τους δήλωση το Υπουργείο Οικονομικών και η Κεντρική Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών, ανακοίνωσαν την περαιτέρω οικονομική στήριξη του Ομίλου AIG ως την καλύτερη λύση για την
κατοχύρωση των ασφαλισμένων και των φορολογουμένων. Παρά τα αρνητικά αποτελέσματα της μητρικής εταιρίας και τις κρίσιμες συνθήκες της αγοράς, ο διεθνής τομέας Γενικών Ασφαλειών AIU (μέλος του οποίου είναι και η AIG Greece), κατέγραψε ετήσια παραγωγή ασφαλίστρων ύψους $14,4 δισ, αυξημένη κατά 10,3% σε σχέση με το 2007. Ο Μικτός Δείκτης (Combined Ratio) διαμορφώθηκε στο 92,5% εξασφαλίζοντας ένα κερδοφόρο τεχνικό αποτέλεσμα ύψους $1 δις. σε μια χρονιά που χαρακτηρίστηκε από συχνές και υψηλές αποζημιώσεις για φυσικές καταστροφές και οικονομικούς κινδύνους. Οι εξελίξεις οδήγησαν τους επιτελείς του ομίλου στην απόφαση σύστασης της AIU Holdings, Inc., που θα συμπεριλάβει όλες τις δραστηριότητες των εταιριών Γενικών Ασφαλειών του AIG σε όλο τον κόσμο. Έτσι, συνενώνονται όλες οι Γενικές Ασφαλίσεις του Ομίλου, διαμορφώνοντας ένα νέο εταιρικό σχήμα, που θα λειτουργεί σε πλήρη αυτονομία από οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα της μητρικής εταιρίας και θα διαθέτει ξεχωριστή ονομασία, δομή και διοίκηση. Η AIU Holdings, Inc. θα απασχολεί περισσότερους από 44.000 εργαζόμενους σε 130 χώρες, προσφέροντας 500 διαφορετικά ασφαλιστικά προϊόντα και υπηρεσίες και εξυπηρετώντας, με ένα μοναδικό δίκτυο διανομής, 40 εκατομμύρια πελάτες, ιδιώτες και επιχειρήσεις. Η δημιουργία της AIU Holdings, Inc. οδηγεί σε ένα νέο σχήμα με ισχυρές ασφαλιστικές εταιρίες, με υψηλή κεφαλαιακή επάρκεια και ρευστότητα, που θα λειτουργεί σε πλήρη αυτονομία από οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα της μητρικής εταιρίας και θα διαθέτει ξεχωριστή ονομασία, δομή και διοίκηση.
Στο «κόκκινο» οι κολοσσοί της αγοράς Swiss Re Ζημιές Ρεκόρ Ρεκόρ ζημιών που φτάνουν στα 864 CHF για το 2008 κατέγραψε η Swiss Re, η δεύτερη παγκόσμια σε σειρά κατάταξης εταιρία αντασφαλιστών στο κόσμο, έναντι CHF 4,2 δις κερδών το 2007. Να σημειωθεί ότι από τις αρχές του 2008, η μετοχή της Swiss Re υποχώρησε κατά 55% χάνοντας τα 2/3 της κεφαλαιοποίησής της ενώ, κατά το 2008 τα κέρδη ανά μετοχή ήταν –2,61 CHF με την απόδοση επί των ιδίων κεφαλαίων (return on equity) να αγγίζει το –3,4% εν συγκρίσει με +13,5% το 2007. Εν τω μεταξύ στον απόηχο των ζημιών, η Swiss Re δείχνει να έχει αυξημένες χρηματοδοτικές απαιτήσεις που φτάνουν στα 1,5 δις $ μετά από την υποβάθμιση της πιστοληπτική ικανότητας από Α+ σε ΑΑ-. Να σημειωθεί ότι το περασμένο Φεβρουάριο παραιτήθηκε από την θέση ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρίες κ. Ζαν Εγκρέ ο οποίος θεωρήθηκε υπεύθυνος για τις ζημιές που παρουσίασε η εταιρία.
μάρτιος 2009 71
διεθνή
Το ενδεχόμενο πώλησης της Alico μέσα στους επόμενους μήνες παραμένει ως μια πιθανή εξέλιξη. Munich Re Πτώση 76% στα καθαρά κέρδη. Η Munich Re AG, η μεγαλύτερη αντασφαλιστική εταιρία στο κόσμο κατέγραψε πτώση κερδών κατά 76%, λόγω κυρίως των αυξημένων απαιτήσεων για αποζημιώσεις λόγω καταστροφών, ενώ σύμφωνα με ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία η εταιρία δεν θέτει στόχους κερδοφορίας για το 2009, εξαιτίας των οικονομικών διακυμάνσεων που επικρατούν στην αγορά και κυρίως στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Κατά την διάρκεια της συνέντευξης τύπου που παραχώρησε πρόσφατα ο διευθύνων σύμβουλος της Munich Re Ν. φον Μπόμχαρντ για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων, τα καθαρά κέρδη της αντασφαλιστικής υποχώρησαν στο τέταρτο τρίμηνο στα 133 εκατ ευρώ από 552 εκατ ευρώ στην αντίστοιχη περυσινή περίοδο, ενώ, ο στόχος για κέρδη που φτάνουν 19 ευρώ ανά μετοχή για το 2010 δεν μπορεί να καλυφθεί αφού οι επενδυτικές αποδόσεις θα είναι πολύ χαμηλότερες του 4,5%, στόχο που είχε θέσει η διοίκηση της αντασφαλιστικής. Να σημειωθεί ότι η διοίκηση της εταιρίας σχεδιάζει σύμφωνα με επίσημες δηλώσεις να καταβάλει μέρισμα 5,50 ευρώ ανά μετοχή για την οικονομική χρήση 2008. Ποσό που παραμένει αμετάβλητο σε σχέση με το περασμένο έτος.
Allianz Ζημιές για πρώτη φορά από το 2002 με περικοπή μερισμάτων Για πρώτη φορά μετά από το 2002, η εταιρία κατέγραψε καθαρές ζημιές που ανέρχονται στα 2,4 δις ευρώ για το οικονομικό έτος 2008 έναντι κερδών 8 δις ευρώ το 2007, λόγω παραγραφής των επενδύσεων και την πώλησης της γερμανικής Dresdner Bank στην CommerzBank, μετά από ζημιές που προήλθαν από την στεγαστική κρίση στις ΗΠΑ. Τα έσοδα της Allianz Group σημείωσαν πτώση 5,3% φτάνοντας στα 92,5 δις ευρώ έναντι 97,7 το 2007. Εν τούτοις, σύμφωνα με τον οικονομικό διευθυντή της εταιρίας, η Allianz διαθέτει επαρκή κεφάλαια για να αντιμετωπίσει την κρίση στην αγορά και επίσης σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο Μίχαελ Ντίκμαν, η Allianz συνεχίζει να λειτουργεί ως ένας σταθερός εταίρος για τους μετόχους, για τους πελάτες και για τους εργαζόμενους. Σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στους Financial Times τον Δεκέμβριο του 2008 ο κ. Μίχαελ Ντίκμαν αναφέρετε στην κρίση των ημερών μας τονίζοντας ως αιτίες τα συστήματα αμοιβών, τα άνευ στόχου κίνητρα, το γρήγορο χρήμα και τους ανεπαρκείς ελέγχους των εποπτικών αρχών.
Zϋrich Μειωμένα κέρδη λόγω της οικονομικής ύφεσης Χαμηλότερα προβλέπεται να είναι τα κέρδη για το τρέχον οικονομικό έτος λόγω της επιβράδυνσης του ρυθμού ανάπτυξης και του υψηλού κόστους των τρομοκρατικών
72 insurance w*rld
επιθέσεων στις ΗΠΑ ανακοίνωσε στις 4 Μαρτίου η ελβετική Zϋrich Financial κάτι που γεννά ερωτήματα για την πορεία του ομίλου. Η πρόσφατη αυτή ανακοίνωση είχε σοβαρό αντίκτυπο για την εικόνα της μετοχής στο χρηματιστήριο της Ζυρίχης καθώς η εταιρία διατηρεί εκτεταμένες δραστηριότητες στην Ελβετία, Αγγλία, Γερμανία και ΗΠΑ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της εταιρίας το ύψος των ζημιών θα ανέλθει από 700 μέχρι 900 εκατ. δολ., ενώ ο αρχικός στόχος για κερδοφορία από 1,8 και 2 δις δολ δεν φαίνεται να είναι εφικτός. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Zürich Financial Services και η Generali διεκδικούν την Τουρκική ασφαλιστική Yapi Kredi Sigorta της Τουρκικής τράπεζας Yapi Kredi
ING Ζημιές από επενδύσεις Με ζημιές έκλεισε το τέταρτο τρίμηνο για τον κορυφαίο τραπεζικό όμιλο. Οι υψηλές απομειώσεις από επενδύσεις σε τιτλοποιημένα στεγαστικά δάνεια οδήγησαν σε ζημιές τον όμιλο παρουσιάζοντας ζημιές 3,71 δις ευρώ κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2008 ή 1,82 ευρώ ανά μετοχή, παράλληλα ο όμιλος έχει προγραμματίσει μείωση εργατικού δυναμικού για την εξοικονομήσει 1 δις ευρώ. Να υπογραμμιστεί ότι η ING πούλησε το μερίδιο που της αναλογούσε από την ING Canada διατηρώντας την παρουσία της στην χώρα με την ING Direct. Ανάλογες αποφάσεις αναμένονται και για την Ελλάδα.
Eureko Ενίσχυση της κεφαλαιακής της θέσης Ενίσχυση της κεφαλαιακής της θέσης πραγματοποίησε η Eureko με καταβολή 1 δις ευρώ εκ των οποίων τα 600 εκατ. κατεβλήθησαν από την Achmea και τα υπόλοιπα 400 εκατ. από τον όμιλο Rabobank. Παρά τις ζημίες, ο μεγαλύτερος προμηθευτής ασφαλειών στην Ολλανδία στηρίζεται στην ισχυρή του κεφαλαιοποίηση και στο ευέλικτο χαρτοφυλάκιο του, ωστόσο και οι παράγοντες αυτοί του ομίλου μπορεί να αντιμετωπίσουν το κίνδυνο συρρίκνωσης από τη πτώση στις ασφάλειες ζωή και στα συνταξιοδοτικά προγράμματα κυρίως στην Ολλανδία.
οικονογραφήματα
ΕΕ και χρηματιστήριο κρίνουν τα «μέτρα» Η «Σοφοκλέους» περιμένει να εκτιμήσει καλύτερα το μέγεθος των επιπτώσεων της κρίσης, πριν αποφασίσει για το πού θα κατευθύνει τις τιμές στο ταμπλό.
» των Ανδρέα Αναστασίου - Στέφανου Κοτζαμάνη
Ο
ι «συστάσεις» των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθιστούν σαφές ότι η υπέρβαση του ελλείμματος στον κρατικό προϋπολογισμό της Ελλάδας δεν αποτελεί συνέπεια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, αλλά παραγόντων 100% ενδογενών. Ήτοι της οικονομικής πολιτικής, που για χρόνια ακολουθούσε η χώρα, και δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει τις γνωστές, χρόνιες αδυναμίες (κυρίως τον κρατικό υπερδανεισμό), ακόμη και όταν: 1. ο τουρισμός της χώρας εξαργύρωνε την ολυμπιακή αίγλη του 2004, 2. το δημόσιο ταμείο εισέπραττε υπολογίσιμους πόρους από ιδιωτικοποιήσεις, 3. η ανάπτυξη (επισήμως) «έτρεχε» με ικανοποιητικό ρυθμό, 4. τα φορολογικά έσοδα (λογιστικώς τουλάχιστον) αυξάνονταν λόγω ανάπτυξης, 5. η χρηματιστηριακή αγορά βρισκόταν σε άνθηση. Χαρακτηριστική είναι η αναφορά της Κομισιόν: «στην περίπτωση της Ελλάδας, η μελέτη των συναφών παραμέτρων δεν εμφανίζεται θετική και δεν δείχνει την ύπαρξη εκτάκτων συνθηκών, που να επιτρέπουν την απομάκρυνση από την ορισθείσα προθεσμία για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος». Ενώ στο έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το υπερβολικό έλλειμμα της Ελλάδας αναφέρεται πως αυτό «δεν προέκυψε από κάποιο ασυνήθιστο γεγονός ή κάποια σοβαρή οικονομική ύφεση. Η πραγματική ανάπτυξη του ΑΕΠ έφθασε το 4% το 2007, πριν υποχωρήσει στο 3% το 2008, γεγονός που σημαίνει ότι η Ελλάδα απολάμβανε καλούς οικονομικούς καιρούς το 2007 και το 2008. Επί πλέον, η υπέρβαση από το όριο αναφοράς δεν μπορεί να θεωρηθεί προσωρινή...». Σύμφωνα με την Επιτροπή, λόγω των διευρυνόμενων μα-
κροοικονομικών ανισορροπιών και το αυξανόμενο δημόσιο χρέος, η Ελλάδα οφείλει να ακολουθήσει πολιτική σκληρής δημοσιονομικής προσαρμογής ήδη από το 2009, με μέτρα περικοπής των δημοσίων δαπανών μόνιμου χαρακτήρα, έτσι ώστε το έλλειμμα να πέσει κάτω από το 3% μέχρι το τέλος του 2010.
Μέτρα κατά της κρίσης: δεν έπεισαν... Οι κυβερνητικές αποφάσεις σε σχέση με την εισοδηματική πολιτική και τον «κεφαλικό φόρο» στα εισοδήματα άνω των 60.000 ευρώ, επιβεβαίωσαν όλους εκείνους που υποστήριζαν ότι ο προϋπολογισμός που ψηφίστηκε ήταν «εκτός τόπου και χρόνου». Μακάρι, μάλιστα, οι νέοι αυτοί φόροι να ήταν σε θέση να αντιμετωπίσουν την κρίση! Οι διαδοχικές απορρίψεις εκ μέρους της Κομισιόν των σχεδίων αντιμετώπισης της κρίσης, που πρότεινε στην Ευρωπαϊκή Ένωση η ελληνική κυβέρνηση, και η (μη επιδεχόμενη αντιρρήσεων) επαχθής «αντιπρόταση» των Ευρωπαίων «προϊσταμένων» μας (η αιτιολόγηση της οποίας εξάντλησε κάθε δυνατότητα «κομψότητας») οδηγούν στα παρακάτω συμπεράσματα: Πρώτον: Πρόβλημα μακροοικονομικής σταθερότητας υπήρχε πολύ πριν από το ξέσπασμα της κρίσης και μάλιστα ήταν έντονο. Δεύτερον: Ακόμη και μετά τη λήψη των τελευταίων μέτρων, θεωρείται βέβαιο ότι ούτε τώρα είμαστε έτοιμοι από δημοσιονομικής πλευράς, να αντιμετωπίσουμε την κρίση. Άρα δεν θα θεωρηθεί σε καμιά περίπτωση έκπληξη, αν κατά τη διάρκεια του 2009 δούμε να αποφασίζονται νέα, ανάλογης έντασης ή και πιο βαριά και επώδυνα, μέτρα. Τρίτον: Ούτε σήμερα γνωρίζουμε επαρκώς ποιο είναι το μέγεθος της ελληνικής «δημοσιονομικής τρύπας». Τέταρτον: Όταν σε άλλες χώρες, οι κυβερνήσεις λαμβά-
μάρτιος 2009 73
οικονογραφήματα
νουν μέτρα στήριξης των οικονομιών τους, μέσω διαφόρων «πακέτων» ή μέσα από αυξημένες κρατικές επενδύσεις, στην Ελλάδα η κυβέρνηση μοιάζει να βρίσκεται με «δεμένα τα χέρια» εξ αιτίας των ήδη - προ της κρίσεως - υπαρχόντων μακροοικονομικών προβλημάτων. Πέμπτον: «Αιωρείται» στην αγορά η ελπίδα ότι το όποιο σχέδιο συνολικής αντιμετώπισης της κρίσης θα έρθει από το εξωτερικό, χωρίς όμως μέχρι σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει καταλήξει σε συγκεκριμένη απόφαση. Σε κάθε περίπτωση, λοιπόν, ο μακροοικονομικός παράγοντας θα εξακολουθήσει να αποτελεί μέτωπο ανησυχίας για τη χρηματιστηριακή αγορά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το μέλλον.
επόμενων ετών. Από την πλευρά της, η Hellas On Line μέσα από την αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου των 50,6 εκατ. ευρώ και μέσα από το περυσινό ομολογιακό δάνειο, εξασφάλισε τη χρηματοδοτική της ισορροπία. Μια τέτοια εικόνα όμως, δεν ισχύει για όλους τους εναλλακτικούς παρόχους. Και αυτό γιατί υπάρχουν ακόμη «παίκτες» στην αγορά, με πολύ «ιδρωμένους» ισολογισμούς και οι «κακές γλώσσες» μάλιστα υποστηρίζουν ότι λανσάρουν τέτοια πακέτα στην αγορά, έτσι ώστε να φαίνεται πως πρώτος στόχος τους είναι η άντληση ρευστότητας και όχι το σταδιακό τους πέρασμα στην κερδοφορία.
Ο μακροοικονομικός παράγοντας θα εξακολουθήσει να αποτελεί μέτωπο ανησυχίας για τη χρηματιστηριακή αγορά.
Τι φαίνεται να μας έχει δείξει μέχρι τώρα η χρηματιστηριακή αγορά; Ότι όπου διαπιστώνει πως οι φόβοι της ήταν υπερβολικοί, τότε αλλάζει γνώμη και ωθεί τις τιμές των μετοχών προς τα πάνω. Αυτό για παράδειγμα συνέβη και με τις τιμές των μετοχών του κλάδου των ακινήτων (Eurobank Properties, Trastor ΑΕΕΑΠ, Lamda Development, κ.ά.), όταν φαίνεται να συμπέρανε ότι η περαιτέρω πτώση των τιμών των ακινήτων στην Ελλάδα δεν θα είναι τόσο μεγάλη και ότι, τέλος πάντων, τα προ μηνών discount των τίτλων του κλάδου στη Σοφοκλέους ήταν υπερβολικά. Κάτι ανάλογο συνέβη στη συνέχεια και με τους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους (ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ) ή με κάποιες άλλες επιχειρήσεις διαφόρων κλάδων, όπως για παράδειγμα η ΕΥΑΘ, η Jumbo, κ.ά. Αντίθετα, η αγορά της Σοφοκλέους εξακολουθεί να δείχνει ιδιαίτερα «υποψιασμένη» με τις περισσότερες μετοχές της, πολλές μάλιστα εκ των οποίων συνεχίζουν να δείχνουν μια έντονα υποτονική στάση, παρά το πρόσφατο μίνι rebound που σημειώθηκε στο ταμπλό. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η μετοχή της Σφακιανάνης, η κεφαλαιοποίηση της οποίας δείχνει να προεξοφλεί πολύ αρνητικά σενάρια για το μέλλον. Στην περίπτωση της Σαράντης, η αγορά φαίνεται να φοβάται την έντονη παρουσία του εισηγμένου Ομίλου στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (μειωμένη ζήτηση, συναλλαγματική αστάθεια, κ.λπ.). Στη μετοχή των ΚΑΕ, προεξοφλείται μια έντονα πτωτική πορεία στο φετινό τουρισμό και μια μετριότατη πορεία της αλυσίδας Links of London, σε συνδυασμό με έναν καθόλου ευκαταφρόνητο τραπεζικό δανεισμό. Μηνύματα βέβαια για φετινή κάμψη πωλήσεων έρχονται και από πολλές άλλες εισηγμένες εταιρίες, όπως για παράδειγμα ο Βάρδας, ο Πετρόπουλος, η ΕΛΤΡΑΚ, κ.ά. Ποιο είναι, λοιπόν, το συμπέρασμα; Ότι για τις παραπάνω (και όχι μόνο) περιπτώσεις, η Σοφοκλέους περιμένει να εκτιμήσει καλύτερα το μέγεθος των επιπτώσεων από την κρίση, πριν τελικά αποφασίσει για το πού θα κατευθύνει τις τιμές στο ταμπλό. Κάτω λοιπόν από αυτές τις συνθήκες, η δημοσίευση των ετήσιων αποτελεσμάτων και η ταυτόχρονη ανάγνωση των προοπτικών των εισηγμένων, για το πώς βλέπουν την πορεία τους μέσα στο 2009, θα αποτελέσει ενδεχομένως μια καλή ευκαιρία προκειμένου να πάρουμε μια «πρώτη γεύση» για το τι αναμένεται να ακολουθήσει μέσα στο 2009.
Τηλεπικοινωνίες: μάχη ρευστότητας Θυμάστε για τα 2 δις. ευρώ συνέργιες που θα δημιουργούνταν προς όφελος του ΟΤΕ, από τη στρατηγική συνεργασία με την Deutsche Telekom, που μας έλεγε ο πρώην υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γιώργος Αλογοσκούφης; Τελικά, οι Γερμανοί οριοθετούν στα 200 εκατ. ευρώ ετησίως τις συνέργιες και για να φτάσουμε στα 2 δισ. θα πρέπει να περιμένουμε (με το καλό…) γύρω στα δέκα χρόνια. Αναμφίβολα, ο τέως υπουργός χρησιμοποίησε τη χαρακτηριστική «πολιτική υπερβολή» που καθόλου όμως χρήσιμη δεν είναι σε ό,τι αφορά τις αποφάσεις σε χρηματιστηριακό επίπεδο. Το θετικό πάντως ήταν ότι η διοίκηση του Οργανισμού έσπευσε έγκαιρα και πήρε τις απαιτούμενες και απαραίτητες αποστάσεις από τις υπουργικές δηλώσεις, με αποτέλεσμα να «σωθεί η παρτίδα»… Χαρακτηριστικό επίσης είναι ότι ο πρόεδρος του ΟΤΕ κ. Παναγής Βουρλούμης, στη συνέντευξη τύπου που έδωσε στη Γερμανία, εξέφρασε την άποψη ότι οι αλλαγές που θα πρέπει να γίνουν στον Οργανισμό λόγω της στρατηγικής συνεργασίας με την Deutsche Telekom, θα πρέπει να είναι σταδιακές («έχουμε χρόνο» ανέφερε χαρακτηριστικά) επισείοντας μάλιστα τον κίνδυνο ότι σε περιπτώσεις επιχειρηματικών συνεργασιών, «η ιστορία είναι γεμάτη από αποτυχίες»… Το ευχάριστο για τον ΟΤΕ είναι το ότι τόσο ο ίδιος, όσο και η Deutsche Telekom δεν αντιμετωπίζουν κανένα πρόβλημα ρευστότητας και ότι ειδικότερα για τον Οργανισμό, φέτος αναμένεται να παράξει θετικές ταμιακές ροές ύψους 500 εκατ. ευρώ. Σε αντίθεση όμως με τον ΟΤΕ, η κατάσταση στην εγχώρια αγορά τηλεπικοινωνιών δεν είναι και τόσο… ξεκάθαρη στο μέτωπο της ρευστότητας, ιδίως αν συνεκτιμηθεί το γεγονός ότι οι εταιρίες έχουν μπροστά τους να υλοποιήσουν σημαντικά επενδυτικά προγράμματα. Σε αντίθεση λοιπόν με τα «κανόνια» για Lannet, Teledome και Altec Telecoms, τουλάχιστον δύο εναλλακτικοί πάροχοι εξασφάλισαν ρευστότητα για το ορατό μέλλον. Έτσι, από τις εισηγμένες εταιρίες, η Forthnet μετά την εξαγορά της Nova, έχει αποκτήσει μια έντονη πηγή ταμιακής ρευστότητας που της επιτρέπει να σχεδιάσει με άνεση την επέκταση των
74 insurance w*rld
Χρηματιστήριο: δειλά χαμόγελα
νέα της αγοράς
«Ήρθε για να μείνει»
Ή
ρθε για να μείνει ως μεγάλη ασφαλιστική με σημαντικό πλάνο επενδύσεων και να συμβάλλει στην εξυγίανση της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς, τόνισε σε συνέντευξη τύπου που παραχώρησε ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΑΧΑ, Ερικ Κλαϊνεν. Με στόχο την αύξηση του μεριδίου της στην αγορά, αλλά και του μεγέθους της, η AXA παρουσίασε τα οικονομικά της αποτελέσματα του 2008, υπογραμμίζοντας ότι ανάμεσα στις προτεραιότητες της εταιρίας είναι η διατήρηση της υψηλής φερεγγυότητας και οι μακροχρόνιες σχέσεις με τους πελάτες της. Ο Διευθύνων Σύμβουλος χαρακτήρισε σημαντικό το συμπληρωματικό ρόλο της ιδιωτικής ασφάλισης στην κοινωνία, ενώ συγχρόνως τόνισε την ανάγκη του δίκαιου ανταγωνισμού, επισημαίνοντας το ρόλο της ενεργητικής συμμετοχής των εποπτικών αρχών. Αναλυτικότερα, σύμφωνα με την παρουσίαση που έκανε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας Ερικ Κλαϊνεν, η AXA παρουσίασε εντυπωσιακή αύξηση του καθαρού της αποτελέσματος κατά 360%, διαμορφώνοντας κέρδη 9,2 εκατ. ευρώ κατά το 2008. Να σημειωθεί ότι η αύξηση των κερδών προήλθε από την αύξηση των πωλήσεων και συγχρόνως από την επιτυχή μείωση του λειτουργικού κόστους, ενώ η εταιρία τόνισε ο Διευθύνων Σύμβουλος ανέμενε μεγαλύτερα κέρδη, ωστόσο τα πρόσφατα γεγονότα του Δεκεμβρίου στο κέντρο της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης συνετέλεσαν σε μείωση των κερδών κατά περίπου 7 εκατ. ευρώ. Ο κύκλος εργασιών της AXA το 2008 διαμορφώθηκε στα 227 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 6%, εκ των οποίων τα 127 εκατ. ευρώ προέρχονται από τον κλάδο ζωής και επενδύσεων παρουσιάζοντας μεταβολή 6,5%, έναντι υποχώρησης της αγοράς 1% και τα 100 εκατ. ευρώ από τον κλάδο ζημιών, παρουσιάζοντας μεταβολή 5,4% έναντι 4,1% της αγοράς.
Ο κύριος Ερικ Κλαϊνεν, κάνοντας μια αναφορά στις δυσμενείς οικονομικές συνθήκες της αγοράς, τόνισε ότι παρά την μείωση κατά 83% σε σχέση με το 2007, ο όμιλος κατάφερε να διατηρήσει την κερδοφορία του στο 1δις ευρώ. Στα δύο χρόνια παρουσίας της, η ΑΧΑ κατάφερε να μπει ανάμεσα στις πρώτες έξι πιο αναγνωρισμένες εταιρίες στην Ελλάδα. Λόγω της συντηρητικής κεφαλαιακής θέσης της κατάφερε να έχει τις λιγότερες απώλειες, το δε επιχειρηματικό της μοντέλο δίνει έμφαση στην τράπεζα, στους πράκτορες και το agency. Τα οικονομικά αποτελέσματα του ομίλου ΑΧΑ ανακοινώθηκαν στις 19 Φεβρουαρίου 2009 και διαμορφώθηκαν ως εξής: Κύκλος εργασιών συνολικά Λειτουργικά κέρδη Προσαρμοσμένα κέρδη μετά από ζημιές κέρδη κεφαλαίου Καθαρά κέρδη
91 δις (-2%) 4 δις (-17%) 3,7 δις ευρώ (-39%) 1 δις (-83%)
Η παραπάνω αποτύπωση αναδεικνύει την εταιρία ηγέτη στο χώρο και ανάμεσα στις πρώτες καλλίτερες ασφαλιστικές εταιρίες στον κόσμο με τάσεις ανάπτυξης και ισχυρές αντιστάσεις απέναντι στην οικονομική ύφεση. Η διοίκηση της ΑΧΑ στηρίζει την δυναμική ανάπτυξής της στο ισχυρό της όνομα καθώς και στην υψηλή ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών της συνάμα με την ήδη συσσωρευμένη εμπειρία της από τις συγγενικές εταιρίες της. Ανάμεσα στους στόχους της είναι η αύξηση του μεριδίου της και η προώθηση κατάλληλης πολιτικής. Για το λόγο αυτό προωθεί αυξήσεις ασφαλίστρων της τάξης του 6% συν 8% στον κλάδο αστικής ευθύνης και 2% στον κλάδο αυτοκινήτου, ανέφερε ο κ. Ερικ Κλαϊνεν. Συνεχίζοντας ο κ. Ερικ Κλαϊνεν τόνισε ότι ναι μεν ο κλάδος υγείας θεωρείται βασικός, παρά ταύτα στην παρούσα φάση δεν προγραμματίζεται καμία κίνηση εξαγοράς για τυχόν επεκτάσεις. Σε παγκόσμιο επίπεδο η ΑΧΑ παραμένει η δεύτερη μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρία μετά την Chine Life σε ό,τι αφορά την κεφαλαιοποίησή της, ενώ οι εργασίες του ομίλου επικεντρώνονται γεωγραφικά στην Ευρώπη, στην Βόρεια Αμερική, στην Ασία και στον Ειρηνικό.
μάρτιος 2009 75
νέα της αγοράς
Ο
νέα της αγοράς
Αν. Παπανικολάου νέος διευθύνων σύμβουλος
Ν
έα σελίδα ανοίγει η ΑΤΕ Ασφαλιστική. Ο κ. Αναστάσιος Παπανικολάου αναλαμβάνει καθήκοντα Αντιπροέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου στην εταιρία.
Ο κ. Παπανικολάου έχει μακρά θητεία στο χρηματο οικονομικό χώρο, καθώς επί μακρό διάστημα παΑποφασιστικός όσο ποτέ ο ρόλος του προέδρου της ΑΤΕ στη διοίκηση ραμένει Διευθυντής της της ασφαλιστικής του ομίλου ΑΤΕbank, Πρόεδρος και εντεταλμένος Σύμβουλος της διαφημιστικής εταιρίας ΑΤΕ ΑDVERTISING Α.Ε. (θυγατρική του Ομίλου της ΑΤΕ), Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρίας ΑΤΕ ΚΑΡΤΑ Α.Ε. (θυγατρική του ομίλου της ΑΤΕ) και Mέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρίας ΑΤΕ ΤΕΧΝΙΚΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Α.Ε. (Θυγατρική του Ομίλου της ΑΤΕ). Ο κ. Παπανικολάου έχει πτυχίο Μαθηματικού με Μεταπτυχιακό στην Επιστήμη των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών
(M.Sc Computer Science) στο Πανεπιστήμιο George Washington U.S.A. και Μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Επιχειρήσεων. Έχει διατελέσει επίσης, Βοηθός Καθηγητή στο τμήμα Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο George Washington U.S.A. Mε αφορμή την ανάληψη των καθηκόντων του, ο κ. Παπανικολάου δήλωσε τα εξής: «Στο νέο διαμορφούμενο οικονομικό περιβάλλον, η ΑΤΕ Ασφαλιστική σε στενή συνεργασία με τη μητρική ΑΤΕbank θα πρωταγωνιστήσει στο κλάδο. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην ενεργοποίηση πωλήσεων ασφαλιστικών προϊόντων από το δίκτυο της ΑΤΕbank. Κύρια επιδίωξη της Εταιρίας μας, αποτελεί η αξιοπιστία, η διαφάνεια, η εξυπηρέτηση των πελατών, των συνεργατών και των μετόχων. Ως άμεσοι στόχοι τίθενται η μείωση των δαπανών, η απλοποίηση διαδικασιών και η δημιουργία ευέλικτου σχήματος για την προώθηση νέων προϊόντων και υπηρεσιών τόσο για τον απλό άνθρωπο, όσο και για τις επιχειρήσεις. Πρωταρχικό μας μέλημα είναι να καταστεί η ΑΤΕΑσφαλιστική δύναμη εμπιστοσύνης».
Benfield Corporate Risk και Aon Risk Services Η συνένωση δύο Δυνάμεων
T
o 2009 ξεκίνησε με ένα γεγονός «ορόσημο» για την Aon Corporation. Αύτό είναι η εξαγορά της Benfield Corporate Risk (BCR), η οποία έρχεται για να προσθέσει στην δύναμη της Aon μια σειρά καινοτόμων υπηρεσιών και μια ομάδα κορυφαίων συμβούλων, ειδικών σε εξειδικευμένους κλάδους όπως η Διαστημική, η Αεροναυπηγική, η Ναυτιλία, οι Κατασκευές, η Ενέργεια και η Βαριά Βιομηχανία.
Η συγχώνευση της Benfield Corporate Risk (BCR) με την Aon Risk Services (ARS) σηματοδοτεί και την δημιουργία ενός νέου business unit, του Aon Specialty. Μέσα από την δράση του Aon Specialty, η Aon θα προσφέρει καινοτόμες λύσεις σε εξαιρετικά εξειδικευμένους επιχειρηματικούς τομείς όπου απαιτείται βαθιά γνώση και εμπειρία τόσο στην διαχείριση όσο και στην μετακύλιση των κινδύνων σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο κ. Σταύρος Παπαγιαννόπουλος, CEO της Αon Risk Services Greece, μας δήλωσε:«Είμαστε ενθουσιασμένοι με τη συνένωση των δυνατοτήτων της Aon Risk Services και της Benfield Corporate Risk. Η δημιουργία του Aon Specialty αποδεικνύει για άλλη μια φορά τη σημασία που δίνει η Αon στην καινοτομία, την εξειδίκευση και τη
76 insurance w*rld
μεταφορά της τεχνογνωσίας σε τοπικό επίπεδο. Εμείς σαν Aon Hellas θα προσπαθήσουμε να αξιοποιήσουμε στο μέγιστο βαθμό τις δυνατότητες που μας δίνει αυτή η συγχώνευση» και προσθέτει. «To Aon Specialty, διευρύνει ουσιαστικά το industry expertise μας και θα μας υποστηρίξει στην προσφορά υπηρεσιών που χαρακτηρίζονται από Διακριτή Επιχειρηματική Αξία, αποτελώντας άλλο ένα συγκριτικό πλεονέκτημα της Aon έναντι του ανταγωνισμού. Στόχος μας είναι η δημιουργία αξίας στους πελάτες μας και για να το πετύχουμε αυτό πρέπει να είμαστε η πιο δυναμική και ικανή ομάδα εξειδικευμένων συμβούλων στον κλάδο μας». * Η Aon είναι ο μεγαλύτερος παγκοσμίως οργανισμός συμβούλων διαχείρισης κινδύνων, μεσιτείας ασφαλίσεων και αντασφαλίσεων, με βάση τα έσοδα από τοποθετήσεις. Απασχολεί περισσότερους από 36.000 υπαλλήλους, σε 500 γραφεία σε περισσότερες από 120 χώρες στον κόσμο. Η Aon Hellas, ελληνική θυγατρική του ομίλου, δραστηριοποιείται από το 1988 παρέχοντας υπηρεσίες διαχείρισης κινδύνων και μεσιτείας ασφαλίσεων σε μεγάλες τοπικές και διεθνείς εταιρίες και οργανισμούς του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα.
νέα της αγοράς
«Energy Line»: ασφάλιση εγκαταστάσεων Ανανεώσιμων Πηγών
Ενέργειας από την INTERAMERICAN Η INTERAMERICAN, στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης με περιβαλλοντικούς όρους και σύμφωνα με την Κοινοτική πολιτική για την ενεργειακή κατανάλωση και στο επίπεδο των ασφαλίσεων, προσφέρει σε επενδυτές που υλοποιούν έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας καλύψεις με τα προγράμματα «Energy Line». Με αναπτυγμένη ασφαλιστική τεχνογνωσία στο θέμα, η οποία διακρίνει την INTERAMERICAN και με δεδομένο το ενδιαφέρον του Ομίλου EUREKO στον αναδυόμενο αυτό επιχειρηματικό τομέα, προσφέρονται σχέδια και ασφαλιστικές καλύψεις για κάθε ενεργειακή επένδυση, ανάλογα με το είδος των εγκαταστάσεων. Τα «πράσινα» προγράμματα της INTERAMERICAN για την κάλυψη των επιχειρηματικών αναγκών στους τεχνολογικά απαιτητικούς τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας είναι
Συμφωνία Ομίλου Ιατρικού Αθηνών με Commercial Value για πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια περίθαλψη
Σ
υμφωνία με την ασφαλιστική εταιρία Commercial Value υπέγραψε ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών για το σύνολο των Νοσηλευτικών Μονάδων του: Ιατρικό Αθηνών και Παιδιατρικό Κέντρο στο Μαρούσι, Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης, Ιατρικό Π. Φαλήρου, Ιατρικό Ψυχικού, Ιατρικό Περιστερίου, Ιατρικό Δάφνης και Iasis Πειραιά. Με την συμφωνία αυτή οι ασφαλισμένοι της Commercial Value με ασφαλιστικά προγράμματα νοσοκομειακής αλλά και πρωτοβάθμιας περίθαλψης θα έχουν απ’ ευθείας κάλυψη από την ασφαλιστική τους. Ο κύριος Δ. Βιδάλης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Commercial Value δήλωσε ότι «με τη συμφωνία αυτή ενισχύεται το επίπεδο εξυπηρέτησης των ασφαλισμένων της του κλάδου ζωής και υγείας και μειώνεται η γραφειοκρατία, ώστε να υπάρχει άμεση ανταπόκριση προς τους πελάτες της όταν θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα υγείας». Από την πλευρά του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών ο κύριος Α. Γερονικολάου Γενικός Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Φροντίδας δήλωσε ότι «οι Νοσηλευτικές Μονάδες του Ομίλου μας ικανοποιούν απόλυτα τις ανάγκες και απαιτήσεις των ασθενών, παρέχοντας ιατρικές υπηρεσίες υψηλού επιπέδου, έχοντας πάντοτε ως γνώμονα τον άνθρωπο. Επιπρόσθετα, ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών λειτουργεί 24 χρόνια με αίσθημα ευθύνης και αφοσίωση στην ανθρώπινη αξία και πρωταγωνιστεί ενεργά στο επιστημονικό γίγνεσθαι της χώρας μας.»
προσαρμοσμένα στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία κάθε επιχείρησης. Η Ασφάλιση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας “Εnergy Line” παρέχει με αρτιότητα εξειδικευμένες καλύψεις σε επενδυτές και επιχειρηματίες που εγκαθιστούν: > Φωτοβολταϊκές μονάδες > Αιολικά Πάρκα > Γεωθερμικά συστήματα > Θερμικά ηλιακά συστήματα, συστήματα ηλιακού κλιματισμού > Βιομηχανικές εγκαταστάσεις ψύξης > Παθητικά ηλιακά συστήματα > Τεχνολογίες βιομάζας. Ήδη, η INTERAMERICAN παρουσιάζει αξιοσημείωτη δραστηριότητα σε ασφαλιστήρια συμβόλαια για εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών σταθμών.
Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου και νέα προϊόντα
Α
ύξηση μετοχικού κεφαλαίου 20 εκατ. ευρώ θα πραγματοποιήσει ο όμιλος ασφαλειών Μινέττα με σκοπό να ενισχύσει το ρυθμό ανάπτυξης του κλάδου ζωής μέσω της Minetta Life και να ενισχύσει την κεφαλαιακή του θέση, σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της εταιρίας, Γιώργο Μινέττα. Συγχρόνως, κατά την διάρκεια της εκδήλωσης, ο διευθυντής Μarketing και Πωλήσεων της Μινέττα Life, Τάκης Καραλής, παρουσίασε τα νέα προϊόντα της εταιρίας, τα οποία για τον κλάδο υγείας είναι τα Medical Gold και Medical Life, με αντασφαλιστή την Swiss Re, για το κλάδο σύνταξης και αποταμίευσης το Pension Benefit, ασφάλιση εγγυημένης σύνταξης και το παιδικό πρόγραμμα Junior Benefit. Ο Πρόεδρος του ΕΒΕΑ Κωνσταντίνος Μίχαλος παρευρέθηκε σε όλη την διάρκεια την εκδήλωσης ο οποίος χαιρέτησε και όλη την προσπάθεια με ενθουσιασμό.
μάρτιος 2009 77
νέα της αγοράς
Ξεπέρασε τα 500 η παραγωγή
εκατ. ευρώ
ασφαλίστρων
Σ
ε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου προχωρά η Ασπίς Πρόνοια ΑΕΓΑ, στοχεύοντας στην ενίσχυση της κεφαλαιακής της επάρκειας και της ρευστότητάς της για την συνέχιση εξαγορών, σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Ομίλου κ. Παύλο Ψωμιάδη. Αναλυτικότερα, το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιΕπέτυχε, παρά τις επιπτώσεις της κρίσης, να διευρύνει το μερίδιο του ρίας, μετά την συνεδρίαση ομίλου του στην ασφαλιστική αγορά της 5/3/09 καλεί τους Μετόχους της εταιρίας σε Εκτακτη Γενική Συνέλευση στις 3 Απριλίου 2009 και ώρα 09:00, προκειμένου να ληφθούν αποφάσεις για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας δια καταβολής μετρητών μέχρι ποσού 150 εκατ. ευρώ και έκδοση νέων κοινών ονομαστικών μετοχών μετά ψήφου μετοχών με δικαίωμα προτίμησης των παλαιών μετόχων, σύμφωνα με το άρθρο 13α του κ.ν. 2190/1920 σε περίπτωση μερικής κάλυψης του ποσού της αύξησης. Στο μεταξύ, σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση, η Ασπίς Όμιλος Εταιριών αναφέρει ότι οι ασφαλιστικές εταιρίες που ανήκουν στο όμιλο κατάφεραν να διατηρήσουν και το 2008 τη 2η θέση σε παραγωγή στην ασφαλιστική αγορά. Συγκεκριμένα, οι τρεις ασφαλιστικές εταιρίες συμφερόντων του (ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ, ΑΕΑΖ & Commercial Value) συγκέντρωσαν συνολικά παραγωγή ασφαλίστρων 501.116.244,38 ευρώ αυξημένη κατά 5,37% σε σχέση με το 2007. Αξίζει να σημειωθεί ότι το μερίδιο αγοράς που καταλαμβάνει ο χρηματοασφαλιστικός Όμιλος Παύλου Ψωμιάδη ανέρχεται σε ποσοστό 9,44% αυξημένο κατά 0,32% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, γεγονός που τον κατατάσσει δεύτερο στην ελληνική αγορά και πρώτο ανάμεσα στους ιδιωτικούς ασφαλιστικούς Ομίλους. Τέλος, όσον αφορά στον Κλάδο Ζωής οι ασφαλιστικές εταιρίες του Παύλου Ψωμιάδη πέτυχαν αύξηση παραγωγής 10,14%.
78 insurance w*rld
Κερδίζει «πόντους» στα ομαδικά ασφαλιστήρια
Ά
νοδο κατά 7% σημείωσαν τα ασφάλιστρα των Ομαδικών Ασφαλίσεων της INTERAMERICAN σε σχέση με τις προβλέψεις του επιχειρησιακού της πλάνου το 2008, τόσο στη νέα παραγωγή όσο και στο χαρτοφυλάκιό της, ενώ με σημαντικές αποδόσεις τριετίας (2006-2008) στα ομαδικά συνταξιοδοτικά προγράμματα της τάξεως του 5,17%, η εταιρία ενέταξε στο χαρτοφυλάκιο των ομαδικών της ασφαλιστηρίων 190 νέες εταιρίες το 2008, ξεπερνώντας έτσι τις 900 συνολικά ασφαλισμένες εταιρίες. Συγχρόνως στο ίδιο χρονικό διάστημα, η INTERAMERICAN κατέβαλε 26 εκατ. ευρώ σε αποζημιώσεις σε 61.000 ασφαλισμένους της με ομαδικά ασφαλιστήρια Ζωής, Υγείας, Ατυχημάτων και Σύνταξης. Εξάλλου, μετά την ευρεία αποδοχή των νέων προγραμμάτων του πρωτοποριακού συστήματος Υγείας Medisystem, η INTERAMERICAN είναι έτοιμη να τα προωθήσει και στον κόσμο των επιχειρήσεων, παρέχοντας στο ανθρώπινο δυναμικό τους πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας ασφάλιση υγείας με προσιτό - για τις προσφερόμενες υπηρεσίες - κόστος. Χαρακτηριστικά ο Β. Θωμόπουλος Γενικός Διευθυντής Ομαδικών Ασφαλίσεων και Corporate Business της INTERAMERICAN δήλωσε «σε μια πραγματικά δύσκολη χρονιά για τις επιχειρήσεις λόγω της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης, όπως ήταν το 2008, η INTERAMERICAN αποτέλεσε συνεργάτη πρώτης επιλογής και στον χώρο των Ομαδικών Ασφαλίσεων, γεγονός που μας καταξιώνει στην αγορά και μας δημιουργεί, παράλληλα αυξημένες υποχρεώσεις για την εκπλήρωση των προσδοκιών των πελατών μας».
νέα της αγοράς
Αυξημένη παραγωγή στον κλάδο περιουσίας
Α
ύξηση παραγωγής 35% εμφανίζει ο κλάδος Περιουσίας της ΑΕΓΑ Ευρωπαϊκή Πίστη για το 2008 σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2007. H παραγωγή διαμορφώθηκε στα 10,456 εκατ. ευρώ, έναντι 7,758 εκατ. ευρώ, την αντίστοιχη χρονική περίοδο. Οι αυξημένοι παραγωγικοί δείκτες του κλάδου Περιουσίας για το 2008, είναι αποτέλεσμα τόσο της
συνεργασίας με την Τράπεζα Πειραιώς όσο και της εντατικοποίησης του Δικτύου Πωλήσεων της ΑΕΓΑ Ευρωπαϊκή Πίστη στον κερδοφόρο κλάδο Πυρός.
Νέα διοίκηση
στο Σύνδεσμο Εκπροσώπων & Στελεχών Ασφαλιστικών Εταιριών
Ασφαλιστική ενημέρωση με SMS
Τ
η νέα υπηρεσία που δίνει τη δυνατότητα στους ασφαλισμένους της να ενημερώνονται με ένα απλό sms για την ενδεικτική τιμολόγηση και για τα πέντε «πακέτα» ασφάλισης αυτοκινήτου που προσφέρει το δίκτυό της παρουσίασε πρόσφατα η Allianz στο Ελληνογερμανικό Επιμελητήριο. Η Allianz Ελλάδος συμμετείχε και φέτος ως χορηγός στις ετήσιες εκδηλώσεις του Ελληνογερμανικού Επιμελητηρίου που οργανώθηκαν υπό την αιγίδα της Γερμανικής Πρεσβείας τον Ιανουάριο σε κεντρικά ξενοδοχεία της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, ενώ, οι προαναφερόμενες εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν προς τιμήν των μελών, συνεργατών και φίλων του Επιμελητηρίου, παρουσία προσωπικοτήτων του πολιτικού, διπλωματικού, τραπεζικού και επιχειρηματικού κόσμου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Allianz Ελλάδος υποστηρίζει κάθε χρόνο τις ετήσιες εκδηλώσεις του Ελληνογερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, προκειμένου να συμβάλει ουσιαστικά στη σύσφιξη των εμπορικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας.
Ο
ρίστηκε από την ετήσια τακτική Γενική Συνέλευση το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου Εκπροσώπων & Στελεχών Ασφαλιστικών Εταιριών για τη διετία 2009 – 2010. Η σύνθεση του συμβουλίου έχει ως εξής : Πρόεδρος ο κ. Θάνος Μελακοπίδης (International Life), Αντιπρόεδρος ο κ. Θεόδωρος Κοκκάλας (Victoria), Γεν. Γραμματέας ο Ερρίκος Μοάτσος (Activa). Tαμίας ο κ. Λυκούργος Πέτροβας (AIG Greece), Διοικητικοί Σύμβουλοι οι κ.κ. Στάθης Τσαούσης (Victoria), Τάσσος Παγώνης (Εθνική), Νίκος Παυλόπουλος (International Life), Περικλής Αθηναίος (Ασπίς Πρόνοια), Νότης Βαγιακάκος (HDI – Gerling).
Μεταφέρθηκε σε νέα ιδιόκτητα κτίρια Στην λεωφόρο των ασφαλιστικών εταιριών μεταφέρθηκε η ασφαλιστική εταιρία, Υδρόγειος Ασφαλιστική. Συγκεκριμένα, η εταιρία απέκτησε νέα ιδιόκτητα κτίρια δυναμικότητας 10 ορόφων και 9.000 τ.μ. στην Λεωφόρο Συγγρού 254-258 και Κομνηνού. Η Υδρόγειος Ασφαλιστική σχεδιάζει να ολοκληρώσει τα επενδυτικά της σχέδια μέσα στους επόμενους μήνες με την έναρξη λειτουργιών τριών ακόμα ιδιόκτητων κτιρίων, στην Κόρινθο, Τρίπολη και Λάρνακα Κύπρου.
μάρτιος 2009 79
ο αιρετικός
Οι έλεγχοι, η κρίση, και το «ρίσκο»…
Π
ερί τα µέσα Μαρτίου έγινε η πρώτη συνάντηση του Υπουργού Οικονοµίας και Οικονοµικών Γιάννη Παπαθανασίου µε τον πρόεδρο της ΕΠΕΙΑ Γιώργο Πέτσα, µετά το διορισµό του νέου Διοικητικού Συµβουλίου της Εποπτικής Αρχής. Από όσα έγιναν γνωστά, ο Υπουργός ζήτησε από τον κ. Πέτσα την εφαρµογή του νόµου, αλλά και την επίσπευση των ελέγχων για τη χρήση του 2008, ώστε η κυβέρνηση να γνωρίζει την πραγµατική έκθεση του κλάδου στην κρίση. Ο Υπουργός φέρεται να συµφώνησε µε τον Επόπτη οτι θα πρέπει να προβεί σε ανακλήσεις αδειών, εφόσον κρίνει ότι πρόκειται για εταιρίες οι οποίες σε κάθε περίπτωση δεν έχουν τα περιθώρια να επιδείξουν θετικό «πρόσωπο». Ο Υπουργός συζήτησε επίσης µε τον πρόεδρο της ΕΠΕΙΑ, για την τροπολογία που προτίθεται να καταθέσει στη Βουλή, µε την οποία θα παρατείνεται η προθεσµία των ασφαλιστικών εταιριών για κάλυψη των αποθεµάτων τους, µετά την ολοκλήρωση και γνωστοποίηση των ελέγχων από την Επιτροπή. Δηλαδή, αφενός οι έλεγχοι της αγοράς επείγουν την κυβέρνηση, αφετέρου µετέρχεται κάθε νοµικό περιθώριο, ώστε να εξασφαλιστεί πολύτιµος χρόνος σε όσες εταιρίες δηλώνουν αδυναµία -λόγω των συνεπειών της κρίσης και των απωλειών που καταγράφονται στα µετοχικά τους χαρτοφυλάκια- να ανταποκριθούν στις κεφαλαιακές υποχρεώσεις τους. Φαινοµενικά πρόκειται για αντίφαση. Ατύπως χορηγείται (µια ακόµη) παράταση σε όσες εταιρίες ελέγχονται για αθέµιτο ανταγωνισµό και πληµµελή κάλυψη των λειτουργικών τους υποχρεώσεων, ενώ την ίδια στιγµή ζητείται από την Εποπτική Αρχή να επισπεύσει το ελεγκτικό της έργο. Το συµπέρασµα; Ιδού πώς το αποτυπώνει ο παλαίµαχος, και εισέτι µαχιµότατος, Τριαντάφυλλος Λυσιµάχου σε συνέντευξή του στο Insurance World. Παραθέτουµε
εδώ το χαρακτηριστικό απόσπασµα: «Πιστεύω ότι θα έχουµε αναδιάρθρωση, το βάθος της οποίας θα κριθεί από το κατά πόσο η Εποπτική Αρχή -στην οποία έχουν «επενδυθεί» πολλά- παίξει σωστά το ρόλο της. Αυτή τη στιγµή υπάρχουν 10-15 εταιρίες οι οποίες βρίσκονται στο «κόκκινο» και πρέπει να προχωρήσουν άµεσα σε αύξηση µετοχικού κεφαλαίου προκειµένου να µπορέσουν να ανταποκριθούν στο νέο περιβάλλον. Μην ξεχνάµε όµως ότι οι εταιρίες αυτές απασχολούν πάνω από 2.000 εργαζοµένους, οπότε ποιος είναι διατεθειµένος να αναλάβει το «κόστος» αυτό; Λογικά η ΕΠΕΙΑ δεν θα το πάρει αυτό το ρίσκο. Το τελευταίο διάστηµα γίνονται συσκέψεις για να βρεθεί κάποια άλλη λύση στο αδιέξοδο, η οποία ωστόσο δεν είναι υπέρ της εξυγίανσης του κλάδου. Αυτό όµως, θα έρθει αναπόφευκτα κάποια στιγµή...» Πρόκειται για εκτιµήσεις, µε τις οποίες πολύ λίγοι µπορούν να διαφωνήσουν. Κι αυτό, επειδή µάλλον συνεκτιµούν ότι η ελλειµµατική θέση κάποιων εταιριών (3-5 σύµφωνα µε το ρεπορτάζ) έχει προσλάβει τέτοιες διαστάσεις, ώστε στις περιπτώσεις τουλάχιστον αυτές, ο Επόπτης να µην µπορεί να αποφύγει τις ανακλήσεις. Κι όµως, λίγες ηµέρες πριν από τη συνάντηση του κ. Παπαθανασίου µε τον κ. Πέτσα, επιχειρηµατίας, µε συµµετοχή στη θεσµική εκπροσώπηση του κλάδου, βγήκε στην τηλεόραση και προεξόφλησε ότι δεν πρόκειται να κλείσει ούτε µία εταιρία! (Ούτε µια δηλαδή, εξ αυτών των 3-5 που συζητούν όλοι). Λοιπόν; Ποιο είναι το συµπέρασµα; Μπορεί να πάρει κάποιο ρίσκο η Εποπτική Αρχή ή δεν µπορεί (δεν πρέπει να µπορεί); Να κρατάµε µικρό καλάθι ή καθόλου καλάθι; Ή µήπως να αλλάξουµε συζήτηση µέχρι να υποχωρήσουν οι επιπτώσεις της κρίσης;
ο αιρετικός 80 insurance w*rld
γίνετε συνδρομητές!
Γίνετε και εσείς πολίτης του ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Εγγραφείτε τώρα στο Insurance World! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ
Τ.Κ.
ΠΕΡΙΟΧΗ
ΠΟΛΗ
ΧΩΡΑ
ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ
ΚΙΝΗΤΟ
FAX
ΑΦΜ*
ΔΟΥ*
*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ & ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ): 20€ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 30€ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ): 60€
ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ): 20€
ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ): 90€
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 10€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α 4,5%)
Το Insurance World καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!
ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ (5028-041137-461 / IBAN GR51 0172 0280 0050 2804 1137 461) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομα σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 995 5230, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.
ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΚΑΡΤΑ
ΕΠΙΤΑΓΗ
ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ
ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΟΠΩΣ ΧΡΕΩΣΕΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΜΟΥ AΡ. ΚΑΡΤΑΣ ΕΥΡΩ:
ΗΜΕΡ. ΛΗΞΗΣ
VISA
MASTERCARD
DINERS
AMERICAN EXPRESS
ΥΠΟΓΡΑΦΗ
Υπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Φίλωνος 79-81, 185 35 Πειραιάς, Fax: 210 995 5230
Ο ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ Αποκλειστική συνεργασία Insurance Age
03/2009
τεύχος 2|μάρτιος 2009| a 6.00
τεύχος#2
AΦΙΕΡΩΜΑ
Ασφάλιση Επιχειρηματικών Κινδύνων
Η κρίση φέρνει ευκαιρίες και νέα προϊόντα
Bertrand Jean Yves Woirhaye Γενικός Διευθυντής της Groupama Φοίνιξ
Ακόμη και σε ένα κραχ, ο όμιλος της Groupama θα έπεφτε τελευταίος...
Κλιματικά ουδέτερο περιοδικό, με την πιστοποίηση του
Η συμβολή της ιδιωτικής ασφάλισης στην Κοινωνική Προστασία | 56 Ποιος πληρώνει τους βανδαλισμούς | 54 Η κρίση για τους μεσίτες ασφαλίσεων | | 38 Το ελληνικό «μοντέλο» bancassurance | 50 Η ΑΕΔΑΚ των Ασφαλιστικών Ταμείων | | 12 Οι ζημιές των ασφαλιστικών το 2008 | 08 Η διαδρομή ζωής του Γιώργου Κώτσαλου |
φεβρουάριος 2008 |1