Insurance Week #005 by ethosMEDIA

Ο ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ Αποκλειστική συνεργασία Insurance Age

06/2009

τεύχος 5|ιούνιος 2009| a 6.00

τεύχος#5

AΦΙΕΡΩΜΑ

Μάχη γιγάντων για το «φιλέτο» των υπηρεσιών υγείας Η αυξανόμενη ζήτηση οδηγεί τον κλάδο σε μεγάλες επενδύσεις

Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου Διευθύνων Σύμβουλος της EFG Eurolife

Να συσταθούν άμεσα Ανοιχτά Ταμεία Επικουρικής Ασφάλισης

Κλιματικά ουδέτερο περιοδικό, με την πιστοποίηση του

IW_05_COVER_Final.indd 1

Τεστ κοπώσεως για 30 ευρωπαϊκές ασφαλιστικές εταιρείες το 2010 | 40 Η China Life αντέχει στην αστάθεια των αγορών | 46 Σε περίοδο «αντίστασης» ο κλάδος συντονιστών | | 48 Η αναγκαιότητα ασφάλισης της ζωής των επιχειρηματιών | | 44 Γιώργος Καραβίας: Ο κεντρικός ρόλος και οι ευκαιρίες των μεσιτών στην περίοδο της κρίσης | | 62 Χρήστος Σταυρίδης: Τρία «κλειδιά» για την ανάπτυξη της ασφαλιστικής αγοράς |

6/24/09 1:34:09 PM

γίνετε συνδρομητές!

Γίνετε και εσείς πολίτης του ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Εγγραφείτε τώρα στο Insurance World! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ & ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ): 20€ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 30€ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ): 60€

ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ): 20€

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ): 90€

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 10€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α 4,5%)

Το Insurance World καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ (5028-041137-461 / IBAN GR51 0172 0280 0050 2804 1137 461) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομα σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 995 5230, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΚΑΡΤΑ

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΟΠΩΣ ΧΡΕΩΣΕΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΜΟΥ AΡ. ΚΑΡΤΑΣ ΕΥΡΩ:

ΗΜΕΡ. ΛΗΞΗΣ

VISA

MASTERCARD

DINERS

AMERICAN EXPRESS

ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Υπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Φίλωνος 79-81, 185 35 Πειραιάς, Fax: 210 995 5230

IW_05_COVER_Final.indd 2

6/24/09 1:34:14 PM

20_INWORLD_EDITORIAL_Τ05_final.indd 3

6/24/09 1:32:36 PM

editorial

Όλα είναι πλέον γνωστά…

ι ειδήσεις για πράγματα που προετοιμάζονται, που μελετώνται που αποτελούν πεδίο προβληματισμού των υπευθύνων, αποτελούν πάντα ένα αισιόδοξο στοιχείο της καθημερινότητας καθώς αποδεικνύουν ότι κάτι κινείται. Έτσι κάπως αντιληφθήκαμε και την πρόσφατη «ανακίνηση» του θέματος της πώλησης της ΑΤΕ Ασφαλιστική καθώς δια στόματος διοικητή της τράπεζας κ. Δ. Μηλιάκου ακούστηκε ότι το θέμα της πώλησης του πλειοψηφικού πακέτου θα εξεταστεί εκ νέου. Τι σημαίνει αυτό; Ότι όλα τα ενδεχόμενα και προς κάθε κατεύθυνση είναι ανοικτά. Μέσα σε μια ασφαλιστική αγορά όπως η ελληνική, που δεν κινείται τίποτε, επικρατεί στασιμότητα και το μόνο που αναμένεται είναι ο πέλεκυς της Επιτροπής Εποπτείας ιδιωτικής Ασφάλισης, ακόμα και αυτή η «ταπεινή» είδηση συνιστά δείγμα κινητικότητας. Παράλληλα όμως δείχνει ότι τα σχέδια που είχαν πέσει στο τραπέζι του διαλόγου και είχαν απασχολήσει τους αρμοδίους για αρκετό χρονικό διάστημα δεν ξεχνιόνται. Το ίδιο μπορεί να υποθέσουμε ότι ισχύει και για την άλλη μεγάλη υπόθεση που «ναυάγησε» αιφνιδίως και αφορά την στρατηγική συμμαχία της Εθνικής Ασφαλιστικής, δηλαδή με απλά λόγια, την πώλησή της. Και οι δύο ασφαλιστικές εταιρείες με την πλούσια δράση τους στην αγορά που επί σειρά ετών αποτέλεσαν τους «πύργους» της κρατική αντίληψης και εξυπηρέτησαν πράγματα και καταστάσεις, είναι σαφές ότι πλέον -εδώ και πολύ καιρό- βρίσκονται σε ένα μεταίχμιο. Αυτό που συνιστά την επανατοποθέτησή τους στην σύγχρονη ασφαλιστική αγορά και κυρίως τον επαναπροσδιορισμό του ρόλου τους στην σύγχρονη οικονομία. Μπορεί η χρηματοπιστωτική κρίση, μπορεί οι κακές συγκυρίες, μπορεί διάφοροι λόγοι να «πάγωσαν» προσωρινά την μετάβαση των δύο εταιρειών στην εποχή της ιδιωτικής πρωτοβουλίας αλλά αυτό δε σημαίνει ότι άλλαξαν και οι αντιλήψεις. Τα πρότζεκτ συνεχίζονται, οι μηχανισμοί δουλεύουν, ο «σπόρος» έχει καλλιεργηθεί και τίποτε δε θα είναι αιφνίδιο. Όλα είναι πλέον γνωστά.

»Γιάννης Βερμισσώ

Η ηλεκτρονική ασφαλιστική εφημερίδα κάθε Τετάρτη στον Υπολογιστή σας εντελώς δωρεάν!

Επισκεφθείτε τον δικτυακό τόπο για συνεχή, σφαιρική & έγκυρη ενημέρωση! Aποκλειστικά θέματα από το

Γενικός Διευθυντής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu

Σύμβουλος Έκδοσης ANΔΡΕΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ anastasiou.a@ethosmedia.eu

Εκδότης MΑΡΚΟΣ ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ vakalopoulos.m@ethosmedia.eu

Διεθνής Θεματογραφία Αποκλειστικότητα Insurance Age

Διευθυντής Σύνταξης ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΕΡΜΙΣΣΩ vermisso.j@ethosmedia.eu Αρχισυντάκτης ΝΙΚΟΣ ΚΟΝΔΥΛΟΠΟΥΛΟΣ kondylopoulos.n@ethosmedia.eu Συντακτική Ομάδα ΜΑΚΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ apostolou.m@ethosmedia.eu ΕΛΕΝΑ ΕΡΜΕΙΔΟΥ ermidou.e@ethosmedia.eu ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΟΤΖΑΜΑΝΗΣ kotzamanis.s@ethosmedia.eu ΓΑΛΑΤΕΙΑ ΜΠΑΣΕΑ bassea.g@ethosmedia.eu

Κλιματικά ουδέτερο περιοδικό, με την πιστοποίηση του

NIKOΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ sakellariou.n@ethosmedia.eu EYΓΕΝΙΑ ΤΖΩΡΤΖΗ tzortzi.e@ethosmedia.eu

Σεβόμαστε τον πλανήτη, αντισταθμίζουμε το CO . 2

ΠΛΑΤΩΝΑΣ ΤΣΟΥΛΟΣ tsoulos.p@ethosmedia.eu ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu

Σχεδιασμός

Φωτογραφία ΗΛΙΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ PHOTOPRESS

Σελιδοποίηση Επιμέλεια Εξωφύλλου ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΖΟΣ

Διευθυντής Διαφήμισης ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΣ apostolopoulos.g@ethosmedia.eu

Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία MEDIA PRESS

Υπεύθυνη Διαφήμισης ΡΑΝΤΩ ΜΑΝΩΛΟΓΛΟΥ manologlou.r@ethosmedia.eu

Συσκευασία - Ένθεση ΑΛΟΙΜΟΝΟΣ & ΣΙΑ Ιδιοκτησία

Υπεύθυνος Marketing ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΤΟΛΙΔΗΣ tolidis.v@ethosmedia.eu Υπεύθυνος Συνδρομών ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΛΒΑΡΛΗΣ savarlis.k@ethosmedia.eu Γραμματεία Εμπορικού ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΡΟΠΟΔΗ ropodi.d@ethosmedia.eu Λογιστήριο ΝΑΤΑΣΣΑ ΛΑΖΑΡΑΚΟΥ lazarakou.n@ethosmedia.eu Διεκπεραίωση ΣΤΡΑΤΟΣ ΜΩΥΣΗΣ moisis.s@ethosmedia

ETHOS MEDIA S.A. Φίλωνος 79-81, 185 35 Πειραιάς T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:insuranceworld@ethosmedia.eu * Απαγορεύεται αυστηρά

η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης, ή μέρος αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

ISSN 1791-8480

4 insurance w*rld

20_INWORLD_EDITORIAL_Τ05_final.indd 4

6/25/09 10:25:49 AM

20_INWORLD_EDITORIAL_Τ05_final.indd 5

6/24/09 1:32:41 PM

περιεχόμενα

τεύχος 5 | ιούνιος 2009

θέμα Σε τεστ κοπώσεως 30 ευρωπαϊκές ασφαλιστικές εταιρείες το 2010

INSURANCE AGE θέμα Καταθέτουν τις προτάσεις τους για τη νέα IMD οι Βρετανοί αντασφαλιστές

Νέα της αγοράς

12 προφίλ ΝΙΚΟΣ ΜΑΚΡΟΠΟΥΛΟΣ Ευρώπη ΑΕΓΑ Με Λονδρέζικο στυλ… στην ελληνική πραγματικότητα

54 άρθρο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΛΗΜΗΣ «Ασφαλιστικό προϊόν»: Καταγγελίες, παράπονα ευθύνες

14 συνέντευξη ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΑΡΡΗΓΕΩΡΓΙΟΥ EFG Eurolife: «Να συσταθούν άμεσα Ανοιχτά Ταμεία Επικουρικής Ασφάλισης»

22 αφιέρωμα Μάχη «γιγάντων» για το φιλέτο υπηρεσιών υγείας

62 άρθρο ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ Τρία «κλειδιά» για την ανάπτυξη της ασφαλιστικής αγοράς

38 άρθρο ΝΙΚΟΣ ΧΑΛΚΙΟΠΟΥΛΟΣ Με δοκιμασμένη «συνταγή» απέναντι στην κρίση η Ευρωπαϊκή Πίστη

40 INSURANCE AGE θέμα Η China Life αντιστέκεται στην αστάθεια των αγορών

44 άρθρο ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΑΒΙΑΣ Οι ευκαιρίες και ο ρόλος των μεσιτών στην περίοδο της κρίσης

46 θέμα Σε περίοδο «αντίστασης» ο κλάδος των Συντονιστών 48 η στήλη του ειδικού ΝΙΚΟΣ ΚΕΧΑΓΙΑΟΓΛΟΥ Η αναγκαιότητα ασφάλισης της ζωής των επιχειρηματιών

INSURANCE AGE θέμα Ο «ζήλος» της FSA προβληματίζει την ασφαλιστική αγορά της Βρετανίας

64 οικονομία Προσωρινές λύσεις σε μόνιμα προβλήματα

66 θέμα ΑΕΕΑΠ: Εκμετάλλευση ακινήτων με τη μορφή μετοχών

82 Ο αιρετικός Να αλλάξουν και τα πρόσωπα για ολοκληρωμένη κάθαρση

συνέντευξη

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΑΡΡΗΓΕΩΡΓΙΟΥ «Να συσταθούν άμεσα Ανοιχτά Ταμεία Επικουρικής Ασφάλισης»

68 νομικά θέματα Ασφάλιση επαγγελματικής αστικής ευθύνης κατασκευαστή και προστασία του καταναλωτή

72 Βιβλιοπαρουσίαση 73 αποκλειστικό INSURANCE AGE • Πρωτοποριακό σύστημα αντι-απάτης από την Cega • Ανησυχούν για το μέλλον τους οι Βρετανοί ασφαλιστές • Τα περιθώρια μείωσης των ασφάλιστρων εξαντλούνται

θέμα Σε τεστ κοπώσεως 30 ευρωπαϊκές ασφαλιστικές εταιρείες το 2010

“Editorial items appearing on pages 40, 41, 42, 52, 53, 58, 59, 60, 73 were originally published in the UK edition of Insurance Age, or on www.insuranceage.com and are the copyrighted property of Incisive Media. Copyright © 2009 Incisive Media. All Rights Reserved.”

6 insurance w*rld

22_PERIEXOMENA_T05_Final.indd 6

6/25/09 10:28:44 AM

22_PERIEXOMENA_T05_Final.indd 7

6/24/09 1:33:27 PM

θέμα

Σε τεστ κοπώσεως 30 ευρωπαϊκές ασφαλιστικές εταιρείες το 2010 Θα μετρηθεί αυστηρά η αντοχή τους στην οικονομική κρίση » της Ευγενίας Τζώρτζη

8 insurance w*rld

07_INWORLD_STRESS TEST_T05_Final.indd 8

6/24/09 1:17:44 PM

θέμα

ε stress test θα υποβληθούν το 2010, οι 30 μεγαλύτερες ασφαλιστικές εταιρείες στην Ευρώπη, προκειμένου να διαπιστωθεί η αντοχή τους στην οικονομική κρίση. O αρμόδιος για την εποπτεία των ασφαλιστικών επιχειρήσεων στη Γερμανία και προεδρεύων στην Ε.Ε. για την Επιτροπή Εθνικών Ρυθμιστικών αρχών ασφάλισης κ.Thomas Steffen, υπογράμμισε ότι «πρέπει να εξεταστεί ο κίνδυνος μετάδοσης της κρίσης», ενώ εξήγησε ότι το stress test το 2010, θα γίνει με βάση τα αποτελέσματα του 2009. Ορισμένες ευρωπαϊκές ασφαλιστικές εταιρείες έχουν ήδη υποβληθεί σε δοκιμές σταθερότητας (stress test) σε εθνικό επίπεδο, αλλά όπως σημείωσε ο κ. Steffen, αυτό πρέπει να γίνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προκειμένου να εκτιμηθεί πόσο μπορεί να επηρεάσει η κρίση την ασφαλιστική βιομηχανία στην Ευρώπη. Στη διαδικασία του stress test θα υποχρεωθούν μεγάλοι ευρωπαϊκοί ασφαλιστικοί όμιλοι, όπως η Allianz στη Γερμανία , η AXA στη Γαλλία και η Generali στην Ιταλία.

Είναι καθοριστικής σημασίας η θεσμοθέτηση τριών επιπέδων ελέγχων, ένα για κάθε αγορά (τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες και χρηματοπιστωτικές αγορές Στην κορυφή της ατζέντας των ευρωπαϊκών εξελίξεων βρίσκεται και η νέα αρχιτεκτονική ελέγχου του χρηματοοικονομικού συστήματος. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τη σύσταση μιας «ευρωπαϊκής επιτροπής συστημικού κινδύνου» που θα ασκεί την εποπτεία της σε μακροοικονομικό επίπεδο και θα προειδοποιεί τις εθνικές Αρχές σε κάθε περίπτωση που θα διαπιστώνει την ύπαρξη και ανάπτυξη κινδύνων που απειλούν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Μέλη αυτής της επιτροπής θα είναι οι διοικητές των κεντρικών τραπεζών των «27» κοινοτικών χωρών και ένας εκπρόσωπος της Κομισιόν, ενώ την προεδρία της θα ασκεί ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει επίσης τη σύσταση και λειτουργία από το 2010 ενός «ευρωπαϊκού συστήματος χρηματοπιστωτικής εποπτείας». Πρόκειται στην ουσία για τη δημιουργία ενός δικτύου που θα στηρίζεται σε τρεις νέες πανευρωπαϊκές Αρχές που θα λειτουργούν σε μικροοικονομικό επίπεδο, η κάθε μία εκ των οποίων θα αναλάβει την εποπτεία των τραπεζών, των ασφαλιστικών εταιρειών και των χρηματοπιστωτικών αγορών συμπεριλαμβανομένων και των διεθνών οίκων αξιολόγησης που δραστηριοποιούνται σε μερικές κοινοτικές χώρες, σε στενή συνεργασία με τις αντίστοιχες εθνικές Αρχές εποπτείας. Οι τρεις πανευρωπαϊκές Αρχές θα αντικαταστήσουν τις σημερινές συμβουλευτικές επιτροπές και θα μπορούν να παίξουν το ρόλο των διαμεσολαβητών σε περίπτωση διαφωνιών μεταξύ εθνικών εποπτικών Αρχών, ενώ θα έχουν το δικαίωμα να λαμβάνουν αποφάσεις υποχρεωτικής

εφαρμογής απ’ όλους. Οι προτάσεις αυτές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μελετήθηκαν στην σύνοδο του Eurogroup και του Ecofin, προκειμένου να υποβληθούν για τελική έγκριση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Κορυφής με στόχο να μετατραπούν σε συγκεκριμένες νομοθετικές προτάσεις (οδηγίες) το προσεχές φθινόπωρο.

Η καθημερινή παρακολούθηση των αγορών θα είναι υπό τον έλεγχο των εθνικών οργάνων αλλά σε περιπτώσεις διασυνοριακών διαφωνιών την επίλυση θα έχουν οι ESA, που θα μπορούν να λαμβάνουν και δεσμευτικές αποφάσεις επί ορισμένων τουλάχιστον ζητημάτων Η Ευρωπαϊκή Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών (CEA), εξέφρασε την ικανοποίησή για τις αποφάσεις της Επιτροπής και σε ανακοίνωσή της η γενική διευθύντρια, κα. Michaela Koller, σημειώνει ότι η CEA πιστεύει ότι είναι ζωτικής σημασίας η θεσμοθέτηση τριών επιπέδων ελέγχων, ένα για κάθε αγορά (τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες και χρηματοπιστωτικές αγορές καθώς εξασφαλίζονται τα διαφορετικά χαρακτηριστικά των επιμέρους αγορών. Τέλος κάνει έκκληση για μεγαλύτερη εκπροσώπηση του ασφαλιστικού τομέα στο νέο εποπτικό όργανο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του συστημικού κινδύνου (ESRC). Σημειώνεται ότι είχε προηγηθεί με απόφαση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Barroso η σύσταση ειδικής ομάδας, έργο της οποίας ήταν η διαμόρφωση προτάσεων για το θέμα της οικονομικής κρίσης και την αντιμετώπισή της. Η έκθεση της ομάδας αυτής, υπό την προεδρία του κ. DeLarosiere, παρουσιάστηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 25 Φεβρουαρίου 2009. Το βασικότερο θέμα υπό εξέταση από την ομάδα DeLarosiere ήταν η αναδιοργάνωση της εποπτείας των χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων στην Ευρώπη και η εξεύρεση τρόπων ενδυνάμωσης της συνεργασίας των εποπτών προκειμένου να εξασφαλιστεί η έγκαιρη ενημέρωση και προειδοποίηση σε ανάλογες περιπτώσεις οικονομικής κρίσης αλλά και να εξευρεθούν μέθοδοι συνεργασίας που θα εξασφαλίσουν την οικονομική σταθερότητα. Η έκθεση αναλύει και παρουσιάζει προτάσεις για τη ρύθμιση των χρηματαγορών και σε ότι αφορά στην ασφαλιστική αγορά, τονίζει ότι η οικονομική κρίση ξεκίνησε μεν από τον τραπεζικό χώρο αλλά είχε σοβαρές επιπτώσεις και στον ασφαλιστικό χώρο ο οποίος δεν έμεινε ανεπηρέαστος από την όλη κατάσταση. Η έκθεση προτείνει να ληφθεί υπόψη η εξέλιξη της κρίσης στον ασφαλιστικό χώρο στις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα προληπτικά για την αντιμετώπιση της κρίσης και στον Ευρωπαϊκό Ασφαλιστικό χώρο.

ιούνιος 2009 9

07_INWORLD_STRESS TEST_T05_Final.indd 9

6/24/09 1:17:45 PM

θέμα

Η έκθεση DeLarosiere αναφέρεται και στο σχέδιο Οδηγίας Solvency II, το οποίο το χαρακτηρίζει ως ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση και ως μια σοβαρή προσπάθεια βελτίωσης της εποπτείας στον ασφαλιστικό χώρο προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι πιθανοί κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν οι σύγχρονες εταιρίες αλλά και προκειμένου να οργανωθεί ορθολογικά ο τρόπος διοίκησης των ασφαλιστικών εταιριών. Στην έκθεση τονίζεται η ανάγκη ταχείας εφαρμογής του Solvency II και η ψήφιση από την Ευρωπαϊ-

κή Ένωση εντός του 2009. Σε ότι αφορά την αρχιτεκτονική δομή της εποπτείας η έκθεση τονίζει τους περιορισμούς και τα προβλήματα του υπάρχοντος συστήματος και εισηγείται την δημιουργία μιας νέας διαδικασίας προς την κατεύθυνση της δημιουργίας ενός Ευρωπαϊκού χρηματοοικονομικού εποπτικού συστήματος σε δύο στάδια. Στο πρώτο στάδιο που θα διαρκέσει από το 2009 – 2010 θα πρέπει να προετοιμαστεί το έδαφος έτσι ώστε οι επιτροπές που λειτουργούν στο 3ο επίπεδο (CEIOPS & EIOPS) να αναβαθμιστούν σε ευρωπαϊκές αρχές οι οποίες θα καθορίζουν τα εποπτικά πλαίσια και θα ορίζουν τις εποπτικές διαδικασίες με τις οποίες θα λειτουργούν οι τοπικές εποπτικές αρχές. Σε ένα δεύτερο στάδιο το οποίο θα διαρκέσει από το 2011-2012, η έκθεση εισηγείται την καθιέρωση ενός Ενιαίου Ευρωπαϊκού Συστήματος Χρηματοοικονομικής Εποπτείας (European System of Financial Supervisors – ESFS) με τρεις συνιστώσες: την Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (European Banking Authority), την Ευρωπαϊκή Ασφαλιστική Αρχή (European Insurance Authority) και την Ευρωπαϊκή Χρηματιστηριακή Αρχή (European Securities Authority). Ενώ λοιπόν η έκθεση DeLarosiere προτείνει τη δημιουργία ευρωπαϊκού χρηματοοικονομικού εποπτικού συστήματος σε δύο στάδια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει το συνδυασμό των δύο αυτών σταδίων επιταχύνοντας έτσι την προτεινόμενη διαδικασία DeLarosiere.

Οι αποφάσεις της συνόδου Σε καταρχήν συμφωνία που ανοίγει τον δρόμο για την αποτελεσματικότερη εποπτεία του χρηματοοικονομικού συστήματος και την αποτροπή, κατά το δυνατόν, μίας νέας κρίσης κατέληξαν οι 27 ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες ενώ, παράλληλα, συμφώνησαν να διατηρηθεί και ο έλεγχος σε εθνικό επίπεδο για κάθε-χώρα μέλος. Οι σχεδιασμοί στην ΕΕ προβλέπουν τρία εποπτικά όργανα (ESA) που από το 2010 θα ελέγχουν τις χώρες της Ένωσης για την τήρηση των νέων κανόνων στις αγορές όπως επίσης και τη δημιουργία Επιτροπής για την Αποτροπή του Συστημικού Κινδύνου (ESRB) εναντίον μίας νέας μεγάλης κλίμακας οικονομικής κρίσης. Η καθημερινή παρακολούθηση των αγορών θα είναι υπό τον έλεγχο των εθνικών οργάνων αλλά σε περιπτώσεις διασυνοριακών διαφωνιών την επίλυση θα έχουν οι ESA, που θα μπορούν

να λαμβάνουν και δεσμευτικές αποφάσεις επί ορισμένων τουλάχιστον ζητημάτων. Επιπλέον, οι ESA θα μπορούν να αποφασίζουν την λήψη μέτρων με επείγοντα χαρακτήρα όπως, για παράδειγμα, η απαγόρευση των ανοιχτών πωλήσεων αν παραστεί ανάγκη. Η Βρετανία είχε εκφράσει αντιρρήσεις για το εύρος των αρμοδιοτήτων των οργάνων. Επιθυμεί, συγκεκριμένα, τα εποπτικά όργανα κάθε χώρας να διατηρήσουν ένα επίπεδο ελέγχου σε εθνικό επίπεδο, κυρίως σε ότι αφορά τη διαχείριση των τραπεζών υπό κατάρρευση. Τη θέση της Βρετανίας συμμερίζονται και χώρες της ανατολικής Ευρώπης όπως η Ρουμανία και η Σλοβενία, ενώ, η Γερμανία θα ζητήσει και αυτή διευκρινίσεις. Η βρετανική θέση βρήκε τελικά υποστηρικτές και σε άλλα κράτη-μέλη καθώς στους κόλπους της ΕΕ υπήρξαν διαφωνίες για την ισχύ των εποπτικών οργάνων όπως και για την προεδρία της ESRB.

10 insurance w*rld

07_INWORLD_STRESS TEST_T05_Final.indd 10

6/25/09 10:30:23 AM

07_INWORLD_STRESS TEST_T05_Final.indd 11

6/24/09 1:17:48 PM

προφίλ

Νίκος Μακρόπουλος | Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Ευρώπη ΑΕΓΑ | » του Πλάτωνα Τσούλου

Με Λονδρέζικο στυλ… στην ελληνική πραγματικότητα

άποιοι τον αποκαλούν Sir της ασφαλιστικής αγοράς. Λονδρέζο. Κάποιοι άλλοι bon- viveur. Άπαντες δέχονται ότι διακρίνεται για την κομψότητά του, ότι έχει τον αέρα του ευρωπαίου και ότι γνωρίζει πότε πρέπει να είναι ευγενής και φιλικός και πότε αυστηρός με το συνομιλητή του. Διατηρεί έναν ιδιαιτέρως μεγάλο κοινωνικό κύκλο, με επιφανείς επιχειρηματίες και εν γένει επωνύμους, οι οποίοι τον στηρίζουν στην επιχειρηματική του δραστηριότητα. Ο ίδιος απολαμβάνει την αμέριστη εκτίμηση των στελεχών της ασφαλιστικής αγοράς, είναι low profile, τελειομανής σε υπερθετικό βαθμό - δεν αφήνει τίποτε στην τύχη του, και το 2010 κλείνει 40 χρόνια στο χώρο της ιδιωτικής ασφάλισης. Πρόκειται για το Νίκο Μακρόπουλο, βασικό μέτοχο, Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο της ασφαλιστικής Ευρώπη ΑΕΓΑ, που χαίρει την αγάπη και το σεβασμό των συνεργατών του, που δίνει καθημερινά το παρόν στην εταιρεία του, και που όποτε απουσιάσει από το γραφεί του, είτε θα βρίσκεται σε κάποιο συνέδριο στο εξωτερικό, είτε στο Λονδίνο, είστε στην εξοχική του κατοικία στο Baden Baden της Γερμανίας. Όπου, μεταξύ άλλων, λατρεύει να οδηγεί ένα από τα αυτοκίνητά του, την αγαπημένη του Aston Martin DB6, μοντέλο του 1970, που οδηγούσε ο Sean Connery ως James Bond, στην ταινία Goldfinger. Πρόκειται για ένα από τα 25 πανάκριβα κομψοτεχνήματα που κατασκεύασε η εταιρεία τη χρονιά εκείνη.

Μάλιστα, φέτος το καλοκαίρι, ετοιμάζεται να τερματίσει το κοντέρ της Aston Martin στο «Old-timer Meeting», το rally για αυτοκίνητα αντίκες του Baden Baden, προκειμένου στη συνέχεια να επιστρέψει στην Αθήνα για να οδηγήσει με αντίστοιχες… ταχύτητες και την εταιρεία του. Πως όμως έφθασε o Νίκος Μακρόπουλος να είναι σήμερα ένα τα κορυφαία στελέχη του κλάδου; Να διευθύνει μια ασφαλιστική - μπουτίκ; Μια εταιρεία σαφώς διαφοροποιημένη έναντι του ανταγωνισμού, υπεραποθεματοποιημένη, με σημαντική υπεραξία, εστιασμένη στους μεγάλους βιομηχανικούς και εμπορικούς κινδύνους;

Ο Νίκος Μακρόπουλος γεννήθηκε το 1948 στην Αθήνα, σπούδασε στο London Academy και στο Πανεπιστήμιο του Leeds, με πρόθεση να εργαστεί στην οικογενειακή Κλωστοϋφαντουργική επιχείρηση. Όμως, το 1970 ανακάλυψε το θαυμαστό κόσμο της ιδιωτικής ασφάλισης, ξεκινώντας τη δραστηριότητά του στις Ασφάλειες Πλυτά. Την ίδια χρονιά παντρεύτηκε την Εύα Πλυτά, κόρη του αειμνήστου Γεωργίου Πλυτά, δημάρχου Αθηναίων και υπουργού, καθώς και ιδρυτή της ομώνυμης ασφαλιστικής εταιρείας. Με την Εύα Πλυτά απέκτησε δύο παιδιά, το Γιώργο και τη Μαρία. Τα επόμενα χρόνια αποφάσισε να αφιερωθεί στην ασφαλιστική βιομηχανία, οπότε και ίδρυσε το ασφαλιστικό συγκρότημα Νίκος Α. Μακρόπουλος, που σήμερα απαρτίζεται από δύο εταιρείες, την Ευρώπη ΑΕΓΑ, την οποία αγόρασε το 1993 από ασφαλιστική εταιρεία της Αγγλίας και τη Νίμα Μεσίτες Διεθνών Ασφαλίσεων και Αντασφαλίσεων. Σημειώνεται ότι, το 1998 η Εθνική Ασφαλιστική εισήλθε στο μετοχικό κεφάλαιο της Ευρώπη ΑΕΓΑ κατά 30%, επιλέγοντας να επενδύσει σε μια μικρή, αλλά φερέγγυα ασφαλιστική εταιρεία. Το γεγονός ότι η Ευρώπη ΑΕΓΑ κατέστη συγγενής εταιρεία της Εθνική Ασφαλιστική λειτούργησε καταλυτικά για την περαιτέρω επιτυχημένη πορεία της. Στο μεταξύ, στην τριετία 1990-1993 ο Νίκος Μακρόπουλος απέκτησε στενή συνεργασία με την Royal Sun Alliance, και το 1991 ήταν ο πρώτος εξουσιοδοτημένος ανταποκριτής των Lloyd’s στην Ελλάδα, ενώ ένα χρόνο μετά ανέβηκε για δεύτερη φορά τα σκαλιά της Εκκλησίας προκειμένου να παντρευτεί την Katleen Wagner, με την οποία απέκτησε μια κόρη, τη Lavinia. Όμως, ο Νίκος Μακρόπουλος ενεπλάκη και στα συνδικαλιστικά του κλάδου. Σε ηλικία μόλις 23 ετών συμμετείχε στο Δ.Σ. της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, όπου επί σειρά ετών διετέλεσε μέλος του, στη διετία 1978-1980 εκλέχθηκε γενικός γραμματέας του Συνδέσμου Εκπροσώπων Ασφαλιστικών Εταιρειών, ενώ το 1988 αποτέλεσε ιδρυτικό μέλος του Συνδέσμου Ελλήνων Μεσιτών Ασφαλίσεων, αναλαμβάνοντας στη διετία 1992-1994 την προεδρία του φορέα. Επί θητείας

12 insurance w*rld

08_IW_PROFIL_T_05_final.indd 12

6/24/09 1:25:42 PM

προφίλ

του πρωτοστάτησε ώστε ο Μεσίτης Ασφαλίσεων να αναγνωριστεί από την Πολιτεία ως θεσμός και για τη συμβολή του αυτή ανακηρύχθηκε Επίτιμος Πρόεδρος του Συνδέσμου. Επίσης, για περίπου μια δεκαετία εξελέγη Πρόεδρος του Association of Lloyd’s Brokers Representatives in Greece, ενώ φέτος επανεξελέγη μέλος του Δ.Σ. της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος. Όσο για την εταιρεία του, την Ευρώπη ΑΕΓΑ, θα έλεγε κανείς ότι αποτελεί case study για τα ασφαλιστικά δρώμενα. Αν και μικρή σε όγκο ασφαλίστρων, αναπτύσσεται σταθερά σε κερδοφόρα βάση. Στα μυστικά της επιτυχούς πορείας της Ευρώπη ΑΕΓΑ συγκαταλέγονται η μικρή συμμετοχή, κοντά στο 8%, του κλάδου Αυτοκινήτων το σύνολο της παραγωγής της, το σωστό underwriting, η επικέντρωσή της σε κερδοφόρες δραστηριότητες, η ορθολογική διαχείριση του κόστους λειτουργίας της και, φυσικά, η συμβολή του ιδίου του Νίκου Μακρόπουλου, που με την ιδιαίτερη προσωπικότητά του και την ιδιοσυγκρασία του, καταφέρνει να συμμετέχει στην ασφάλιση μεγάλων εμπορικών και βιομηχανικών κινδύνων. Η ισχυρή παρουσία της Ευρώπη ΑΕΓΑ στα συμβόλαια ασφάλισης μεγάλων επιχειρήσεων οφείλεται στη στρατηγική της απόφαση να συνεργάζεται μόνο με μεγάλες και αποδεδειγμένα φερέγγυες αντασφαλιστικές εταιρείες και να αποζημιώνει τους

ασφαλισμένους της γρήγορα και δίκαια. Πρόσφατο παράδειγμα η καταβολή του 40% των 12 εκατ. ευρώ που αφορούσαν στη συμμετοχή της Ευρώπη ΑΕΓΑ στην κάλυψη της ζημιάς από την πτώση του στεγάστρου στον αρχαιολογικό χώρο της Σαντορίνης. Φέτος, η εταιρεία «τρέχει» με ρυθμούς ανάπτυξης 14%, και υπολογίζει να έχει κέρδη προ φόρων 1,5 εκατ. ευρώ, όπως εξάλλου συνέβη και τα προηγούμενα χρόνια. Εξαίρεση αποτελεί το 2008, που, λόγω της κρίσης και τη απόφασής της να αναδιαρθρώσει το χαρτοφυλάκιό της, περιόρισε τα κέρδη της στα 0,45 εκατ. ευρώ. Διατήρησε ωστόσο σε πολύ υψηλό επίπεδο, υψηλότερο από αυτό που προβλέπει ο νόμος, τα αποθέματά της. Ποια είναι όμως η μαγική… συνταγή για την Ευρώπη ΑΕΓΑ και τις επιτυχίες της; «Κλέβοντας» ορισμένες καίριες ατάκες από την ομιλία του Προέδρου της, Νίκου Μακρόπουλου, στην εκδήλωση για την κοπή της πίτας του 2009, «η Ευρώπη δεν πιστεύει ότι το μέγεθος μιας επιχείρησης λειτουργεί ως μοναδικό κριτήριο για την κερδοφορία της». Ως κρίσιμα στοιχεία ο Νίκος Μακρόπουλος χαρακτήρισε «την υγιή ανάπτυξη, την τόνωση της πιστότητας των ασφαλισμένων και το κτίσιμο ενός πολύ αξιόπιστου, δυναμικού και ισχυρού brand name». Με δυο κουβέντες, ο κανόνας «Small is Beautiful» αποτυπώνει πλήρως το προφίλ της Ευρώπη ΑΕΓΑ.

ιούνιος 2009 13

08_IW_PROFIL_T_05_final.indd 13

6/24/09 1:25:43 PM

συνέντευξη

Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου | Διευθύνων Σύμβουλος της EFG Eurolife | » συνέντευξη

στην Ευγενία Τζώρτζη

Να συσταθούν άμεσα Ανοιχτά Ταμεία Επικουρικής Ασφάλισης

τις μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς, οι οποίες όμως συναρτώνται άρρηκτα με την πλήρη εξυγίανση του κλάδου, αναφέρεται ο Διευθύνων Σύμβουλος της EFG Eurolife κ. Α. Σαρρηγεωργίου.

Σε συνέντευξη του στο Insurance World δίνει έμ-

Όσον αφορά την εξαγορά της Activa, αναφέρει

φαση στις αλλαγές που προοιωνίζονται από την

ότι λειτούργησε συμπληρωματικά στον τομέα

εφαρμογή της συνθήκης Solvency II, οι οποίες

των γενικών ασφαλίσεων, προσφέροντας πρό-

θα αλλάξουν τα δεδομένα, καθώς αναμένονται

σβαση σε ένα επιπλέον δίκτυο πρακτόρων και

εξαγορές συγχωνεύσεις και αφαιρέσεις αδειών.

μεσιτών. Στο μείζον θέμα της κοινωνικής ασφάλι-

Μιλώντας για τα σχέδια της EFG Eurolife τονίζει

σης κάνει ιδιαίτερη αναφορά στην μετάβαση στο

ότι πολιτική του ομίλου είναι να παρέχει κάθε

σύστημα πλήρους κεφαλαιοποίησης το οποίο

είδους ασφαλιστική κάλυψη στους πελάτες χωρίς

πρέπει να προωθήσει η κυβέρνηση δίνοντας φο-

να επικεντρώνεται σε συγκεκριμένους κλάδους.

ρολογικά κίνητρα.

14 insurance w*rld

17_INWORLD_SINENTEYKSI_SARRIGEORGIOU_Τ05_Final.indd 14

6/25/09 10:37:22 AM

iw? Ποιές είναι οι επιπτώσεις της κρίσης μέχρι σήμερα και κατά πόσο συμμερίζεστε την άποψη ότι η ανάκαμψη είναι κοντά. Α.Σ: Η κρίση που ζήσαμε και που ζούμε έχει διαστάσεις που κανείς δεν φανταζόταν.Παρ΄όλα αυτά, αυτή τη στιγμή στο χρηματοοικονομικό τομέα μοιάζει να επικρατεί ένα κλίμα αισιοδοξίας για τις προοπτικές σε σχέση με αυτό που επικρατούσε πριν 3-4 μήνες, ότι δηλαδή θα δούμε την ανάκαμψη, ξεκινώντας από τις ΗΠΑ από το 2010. Αντίθετα στο χώρο της βιομηχανίας, εξακολουθεί να επικρατεί πολύ μεγάλη απαισιοδοξία. Υπάρχει αυτή τη στιγμή μια ασυμβατότητα σε επίπεδο παραγωγής και πραγματικής οικονομίας και της οικονομίας που είναι securitized, που είναι δηλαδή σε επίπεδο αγορών, όπου εκεί όπως συμβαίνει συνήθως, η αισιοδοξία προηγείται. Σε κάθε περίπτωση στην ασφαλιστική βιομηχανία, η κρίση επέδρασε κυρίως στα αποτελέσματα, τα οποία κατέρρευσαν και στην απομείωση των κεφαλαίων. Ειδικά στην ελληνική περίπτωση οι εταιρίες ήταν ήδη υποκεφαλαιοποιημένες και άρα έχουμε μια απομείωση σε μια χαμηλή βάση. Είχε επίσης σημαντική επίπτωση σε επίπεδο νέων πωλήσεων και νέας παραγωγής. Όλος ο χρηματοοικονομικός κόσμος και στην Ελλάδα, στο πλαίσιο της δυνατότητας που έδωσε το Πρότυπο 7 και 39, ζήτησε και πήρε κάποιες ρυθμίσεις γιατί το μέγεθος της κατάρρευσης ήταν τέτοιο που έχριζε κάποιων ειδικών ρυθμίσεων. Το μεγάλο θέμα που ανέδειξε η κρίση ήταν το θέμα των αποτιμήσεων σε τιμές mark to market, στο οποίο είχαμε φτάσει ενδεχομένως στα άκρα. Αυτό είχε έναν αντίκτυπο φαύλου κύκλου στο βαθμό που φτάσαμε όλες οι εταιρείες αποτιμώνται σε τιμές εκκαθάρισης, κάτι που φυσικά δεν αποτυπώνει την πραγματικότητα σωστά. Άρα τραπεζικός και ασφαλιστικός κλάδος ζήτησαν και έλαβαν κάποιες ρυθμίσεις ώστε οι ισολογισμοί να μην αποτυπώνονται σε mark to market και να έρθουν σε κάποιες άλλες μεθόδους, που θα κάνανε απόσβεση των τεράστιων αναταράξεων της αγοράς. iw? Κατά πόσο αυτό είναι μια ευκαιρία για να αναθεωρήσουμε την προσήλωση σε αποτιμήσεις mark to market και πόσο δικαιολογημένο είναι το αίτημα ορισμένων εταιρειών του κλάδου για ελαστικότερη ερμηνεία της νομοθεσίας σε θέματα αποτιμήσεων; Α.Σ: Να θυμίσω ότι η αποτίμηση σε τιμές αγοράς, ήρθε μετά τα σκάνδαλα όπως αυτό της Enron, αναδεικνύοντας το θέμα της διαφάνειας και την ανάγκη αυτό που αποτυπώνεις στα βιβλία σου να ανταποκρίνεται στις συνθήκες της αγοράς. Πήγαμε λοιπόν στο απόλυτο mark to market, που ίσως είναι μια επίσης ακραία κατάσταση αλλά κατά τη γνώμη μου τότε είχε μια λογική. Πιστεύω ότι το «soft mark to market» που εισήχθη με αφορμή την κρίση ήρθε εδώ για να μείνει, όμως εδώ δεν πρέπει να συγχέουμε το εξής, το οποίο επιχειρήθηκε και ίσως επιχειρείται σε ένα βαθμό ακόμα να γίνει.

ιούνιος 2009 15

17_INWORLD_SINENTEYKSI_SARRIGEORGIOU_Τ05_Final.indd 15

6/25/09 10:37:29 AM

συνέντευξη

Η κρίση και το πρόβλημα των αποτιμήσεων, αποτέλε-

γωνισμού, θέματα ισονομίας και βάζει μεγάλη πίεση

σαν ευκαιρία και ίσως και πρόσχημα κατά τη γνώμη

στην ερμηνεία του νόμου. Η κρίση λοιπόν μας απομά-

μου, να ζητηθεί να κρυφτούν κάτω από το χαλί, προ-

κρυνε λίγο από το mark to market, επιλογή που είναι

βλήματα των υποαποθεματοποιήσεων και υποκεφα-

σωστή, αλλά το να φύγουμε από το ένα άκρο και να

λαιοποιήσεων στην ελληνική αγορά, τα οποία δεν είχαν

πάμε στο άλλο, δεν είναι σωστό γιατί θα έχουμε πλα-

καμιά σχέση με την κρίση. Το mark to market λοιπόν

σματικά βιβλία.

έχριζε κάποιων προσαρμογών, οι οποίες έγιναν τόσο σε πανευρωπαϊκό επίπεδο όσο και σε παγκόσμιο και

iw? Εκτός από τη ρύθμιση για τα ακίνητα, το άρθρο

ήταν πολύ συγκεκριμένες. Δεν μπορούμε συνεπώς

6 προβλέπει και τη δυνατότητα της αποτίμησης των

να ζητάμε άλλου είδους προσαρμογές οι οποίες θα

ομολόγων σε τιμές κτήσης, με την προϋπόθεση της

κρύψουν προβλήματα του παρελθόντος της ελληνικής

διακράτησης μέχρι τη λήξη. Πόσο συμβατό με την

αγοράς. Αυτό είναι κάτι πολύ βασικό και το δεύτερο

ασφαλιστική δραστηριότητα, βασική δουλειά της

είναι ότι χρειάζεται πάρα πολύ μεγάλη προσοχή, στο

οποίας είναι η διαχείριση χαρτοφυλακίου.

πώς θα εφαρμοστεί ο νόμος, που δίνει στην εποπτική

Α.Σ: Αυτό διαφέρει για τον κλάδο ζωής και τον κλάδο

αρχή ανά εταιρεία που το αιτείται το διακριτικό δικαίωμα

γενικών. Γενικότερα το asset liability matching είναι ένα

να αποτιμήσει περιουσιακά στοιχεία, να ερμηνεύσει

πολύ σημαντικό κομμάτι της δουλειάς μας. Να τονίσω

ουσιαστικά δηλαδή το νόμο. Οι κανόνες πρέπει να είναι

ότι με την έλευση του Solvency II και το IFRS 2 το

ίδιοι για όλους. Το να αποφασίζει ο επόπτης ποια θα

κομμάτι του παθητικού της εταιρείας, οι υποχρεώσεις

είναι η εφαρμογή του νόμου για κάθε εταιρεία εγκυμονεί

της δηλαδή, θα είναι mark to market, θα μεταβάλλονται

κινδύνους. Οποιοδήποτε τέτοιο θέμα δημιουργεί θέμα

δηλαδή με βάση τα επιτόκια. Τώρα η δυνατότητα αυτή

ισονομίας και σωστού ανταγωνισμού μεταξύ των εται-

περιορίζεται μόνο στο ενεργητικό και όταν ανεβαίνουν

ρειών, γιατί δεν μπορεί ένα είδος περιουσιακού στοι-

π.χ. τα επιτόκια, τα ομόλογα έχουν μικρότερη αξία. Με

χείου να είναι αποδεκτό για μια εταιρεία και για άλλη να

το υπάρχον σύστημα όμως συμβαίνει οι υποχρεώσεις

μην είναι. Αυτό πρακτικά αλλάζει το κόστος κεφαλαίου

που έχουν επίσης μια διάρκεια 10 ή 20 ετών, μένουν

για την κάθε εταιρεία.

σταθερές. Με το Solvency II, θα μειώνεται και η αξία των υποχρεώσεών όταν θα ανεβαίνουν τα επιτόκια και αντίστοιχα όταν πέσουν, θα αυξάνονται. Άρα λοιπόν

Το μεγάλο θέμα που ανέδειξε η κρίση ήταν το θέμα των αποτιμήσεων σε τιμές mark to market, στο οποίο είχαμε φτάσει ενδεχομένως στα άκρα

το asset liability matching θα αποκτήσει μια τεράστια σημασία στα κεφάλαια που απαιτούνται και εάν είσαι mismatched, δηλαδή εάν έχεις διάρκεια των υποχρεώσεων, διαφορετική από τη διάρκεια του ενεργητικού σου, τότε θα απαιτούνται περισσότερα κεφάλαια. Για να το διαχειριστείς αυτό, μπορείς να έχεις ομόλογα τα οποία θα τα κρατήσεις μέχρι τη λήξη. Άρα κάλλιστα μπορεί να δικαιολογηθεί ιδιαίτερα σε εταιρείες ζωής. Πρέπει όμως να πω ότι αυτό είναι κάτι που απαιτεί ειδική τεχνογνωσία και υποστήριξη ΙΤ, με ανθρώπους καλοπληρωμένους και εξειδικευμένους. Αυτό μας φέρνει σε ένα άλλο θέμα, ότι δηλαδή το Solvency II, θα δημιουργήσει πολύ μεγάλη πίεση σε εταιρείες, που ούτως ή άλλως δεν έχουν την κρίσιμη μάζα και δεν θα

iw? Ποια είναι η γνώμη σας για

μπορούν να προσλάβουν στελέχη ή να πληρώσουν

το θέμα της δημοσιοποίησης των

συμβούλους για να κάνουν αυτή τη δουλειά. Έχουμε

ονομάτων των εταιρειών που θα κάνουν χρήση

δηλαδή περάσει μέσα σε λίγα χρόνια από την εποχή

των ευνοϊκών διατάξεων;

που έπαιρνες ένα ομόλογο και το κράταγες σε κάτι που

Α.Σ: Πιστεύω ότι λίγο βοηθάει. Κατά τη γνώμη μου

δεν είναι καθόλου αυτονόητο το τι κάνεις και απαιτεί

αυτή η ρύθμιση είναι λάθος. Δημιουργεί θέματα αντα-

ενεργή διαχείριση, risk management κλπ.

16 insurance w*rld

17_INWORLD_SINENTEYKSI_SARRIGEORGIOU_Τ05_Final.indd 16

6/25/09 10:37:29 AM

Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου

πρέπει να αρχίσουμε από μια άκρη.Πρέπει πρώτα από

Έχοντας τόσα προβλήματα στις εταιρείες του κλάδου αυτοκινήτου και όχι μόνο, ο ασφαλιστικός κλάδος έχει εξαιρετικά κακή φήμη όνομα και έτσι αδυνατεί να πραγματοποιήσει αυτό το άλμα από το 2% στο 8%

όλα να ξεκινήσουμε από σωστή και εντατική εποπτεία και εφαρμογή του νόμου, η οποία θα βοηθήσει να ξεκαθαρίσει η αγορά. Όποιος δεν παίζει με τους κανόνες του παιχνιδιού θα πρέπει να βγαίνει εκτός. Εάν αυτό δεν γίνει με τη σωστή εποπτεία τα επόμενα δύο χρόνια, θα γίνει σίγουρα με το Solvency II γιατί εκεί δεν θα μπορούμε να κάνουμε αλλιώς. Άρα θα έχουμε εξαγορές συγχωνεύσεις ή και αφαιρέσεις αδειών ή συνδυασμούς όλων αυτών. Η εξυγίανση θα ξεκινήσει από την αγορά αυτοκινήτου, αλλά για να πετύχει πρέπει και η τελευταία μη σοβαρή εταιρεία, να σταματήσει να υπάρχει. Δεν μπορεί να αφήνεται να λειτουργεί έστω και μια εταιρεία με ανεπαρκές ασφάλιστρο. Πρέπει το πρόβλημα να λυθεί με καθολικό τρόπο. Θυμίζω ότι η αγορά του αυτοκινήτου π.χ. στην Ιταλία είναι απολύτως κερδοφόρα και αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι υγιής κλάδος αυτοκινήτου είναι εφικτός. Πιστεύω πως μόνο εφόσον

iw? Το Solvency II ποιούς

καθαρίσει η αγορά του αυτοκινήτου, ο κλάδος θα ανα-

κλάδους θα επηρεάσει κυρίως; Τον κλάδο ζωής ή

κτήσει την αξιοπιστία του και ο έλληνας θα αρχίσει να

γενικών;

αγοράζει ασφάλειες.

Α.Σ: Θα επηρεάσει και τις εταιρείες του κλάδου ζωής,

Οι εταιρείες που θα μείνουν μπορεί να είναι κάποιες

αλλά και τις εταιρείες και του κλάδου γενικών. Οι εκτιμή-

ελληνικές και κάποιες πολυεθνικές, αλλά κατά τη

σεις των ειδικών λένε ότι για μια μέση εταιρεία γενικών

γνώμη μου το πρόβλημα είναι ότι επειδή η ελληνική

θα απαιτηθούν τέσσερις φορές παραπάνω κεφάλαια.

αγορά είναι πάρα πολύ μικρή και πάντως κάτω από

Αυτό δημιουργεί εκρηκτικές καταστάσεις. Αν θέλουμε

την κρίσιμη μάζα σε διεθνές επίπεδο, δεν έχει μεγάλη

να περιγράψουμε τα βασικά χαρακτηριστικά της ελλη-

βαρύτητα για τους ξένους και άρα η πολιτική τους έχει

νικής αγοράς, αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι

περιστασιακές διακυμάνσεις.

πρόκειται για μια αγορά στην οποία είμαστε υπασφαλι-

Είναι πολύ σημαντικό πως θα χειριστεί ο κλάδος, την

σμένοι με κάποιες εταιρείες υποκεφαλαιοποιημένες- υπο-

επερχόμενη κάθαρση της αγοράς στον κλάδο του αυτο-

αποθεματοποιημένες, με χαμηλότερα δηλαδή κεφάλαια

κινήτου. Αυτό που έγινε σε προηγούμενες καταστάσεις,

από ότι πραγματικά χρειάζονται και σίγουρα σε σχέση

δηλαδή το να βρεθούν εταιρείες να πάρουν το στόλο

με ότι θα χρειαστούν. Παράλληλα είναι μια αγορά με μια

των εταιρειών που κλείνουν με χαμηλό ασφάλιστρο και

μεγάλη υπόσχεση. Είμαστε στο 2% ως ποσοστό ασφα-

μεγάλη προμήθεια, δεν προοιωνίζεται καλές εξελίξεις.

λίστρων επί του ΑΕΠ, όταν η μέση Ευρώπη είναι στο 8%

Αυτό θα είχε λογική μόνο στην περίπτωση που δεν θα

και άρα αυτό δημιουργεί προσδοκίες ότι μπορούμε να

υπήρχε άλλη μη σοβαρή, φθηνή εταιρεία στην αγορά.

αναπτυχθούμε πολύ περισσότερο. Αλλά για να πραγμα-

Aλλιώς θα ανακυκλώνεται το πρόβλημα.

τοποιηθεί αυτή η υπόσχεση μας λείπει ένα πράγμα. Η αξιοπιστία. Έχοντας τόσα προβλήματα στις εταιρείες του

iw? Αυτό σημαίνει ότι τα επόμενα δύο χρόνια, θα

κλάδου αυτοκινήτου και όχι μόνο, ο ασφαλιστικός κλάδος

συνεχίσουν να είναι δύσκολα στο βαθμό που θα

έχει εξαιρετικά κακή φήμη όνομα και έτσι αδυνατεί να

είναι σε εξέλιξη η διαδικασία της εξυγίανσης.

πραγματοποιήσει αυτό το άλμα από το 2% στο 8%.

Α.Σ: Πιστεύω ότι πράγματι τα δύσκολα είναι μπροστά μας και ότι η αξιοπιστία θα υποστεί βραχυπρόθεσμα

iw? Η εξυγίανση του κλάδου συζητείται πολλά χρό-

νέο πλήγμα. Πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη μας ότι

νια.Τι φταίει και παρά τις σχετικές διακηρύξεις δεν

αυτά που πρέπει να γίνουν δεν είναι ευχάριστα πολι-

έχει πραγματοποιηθεί;

τικά. Το ένα είναι ότι πρέπει να ανέβουν τα ασφάλιστρα

Α.Σ: Όλα αυτά είναι ένα κουβάρι το οποίο για να λυθεί

του αυτοκινήτου, που είναι τα ασφάλιστρα «του λαού»,

ιούνιος 2009 17

17_INWORLD_SINENTEYKSI_SARRIGEORGIOU_Τ05_Final.indd 17

6/25/09 10:37:34 AM

συνέντευξη

αυτά που πληρώνει ο καθένας. Το δεύτερο είναι ότι θα

στην εποπτεία, η οποία υπάρχει και πρέπει να δράσει

αυξηθεί η ανεργία στον κλάδο. Είναι σαφές ότι όσο μει-

με ρυθμούς ταχύτερους από ότι έχει κάνει μέχρι τώρα.

ώνεται ο αριθμός των εταιρειών η ανεργία θα αυξάνεται

Όσο για το κατά πόσο το bankassurance εξαντλήθηκε,

και μόνον όταν ανακτήσουμε αξιοπιστία και αρχίζει να

ώριμες αγορές, όπως είναι η Ιταλία είναι στο 65%

μεγαλώνει ο χώρος, θα αρχίσει να απορροφά ξανά

της νέας παραγωγής ζωής μέσω Β/Α. Η Ελλάδα είναι

κόσμο ο ασφαλιστικός κλάδος. Αυτά και τα δύο δεν

προφανές ότι απέχει από αυτό το σημείο και άρα η

είναι πολιτικά ευχάριστα.

προοπτική είναι ακόμα πάρα πολύ μεγάλη. Ειδικά για την Eurobank – η οποία είναι όχι μόνο η πρώτη διδάξασα – αλλά και ως Τράπεζα παραμένει το ισχυρότερο

Η πολιτική μας, είναι να διαθέτουμε μέσω όλων των καναλιών όλα τα προϊόντα. Αν έχουμε ένα ισορροπημένο χαρτοφυλάκιο, επιτυγχάνουμε πολύ καλή συνολική απόδοση

δίκτυο bancassurance στην Ελλάδα – και ένα δίκτυο με σημαντική τεχνογνωσία στο αντικείμενο σε Ευρωπαϊκό επίπεδο – πιστεύουμε ότι βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή μιας διαδρομής με μεγάλες προοπτικές. iw? Τι είδους προϊόντα θα μπορούσαν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον του κόσμου σε αυτή τη συγκυρία. Πιστεύετε ότι είναι κατάλληλη η στιγμή για την προώθηση στην αγορά προϊόντων unit linked; Α.Σ: Τα προϊόντα unit linked που είναι σχεδιασμένα ως structured products ή συνδέονται με αμοιβαία κεφάλαια, συμπεριφέρονται και ως αμοιβαία κεφάλαια, δηλαδή ο κόσμος αγοράζει όταν η αγορά είναι πάνω. Όταν η αγορά είναι κάτω αυτό που βλέπουμε είναι ότι γενικά το κοινό δεν τοποθετείται σε αυτή τη συγκυρία. Η EFG Eurolife έχει αυτή τη στιγμή άνω του 60% της παραγωγής της σε προϊόντα περιοδικών καταβολών. Επο-

iw? Η κρίση σε επίπεδο πωλή-

μένως όταν κατέρρευσε η αγορά των εφάπαξ unit linked

σεων έχει επηρεάσει κυρίως την

προϊόντων το μερίδιό μας έπεσε σχετικά λίγο. Τα τελευταία

παραγωγή των προϊόντων unit linked. Είναι πα-

5 χρόνια δεν εξαρτόμαστε πλέον μόνον από τα εφάπαξ

ροδικό πιστεύετε αυτό και κατά πόσο τουλάχιστον

προϊόντα. Όταν η αγορά ανακάμψει προφανώς οι πωλή-

για τον όμιλο της EFG Eurobank, σημαίνει ότι το

σεις αυτών των προϊόντων είναι ευπρόσδεκτες και επιθυ-

bancassurance έχει εξαντλήσει τη δυναμική του;

μητές και θα έρθουν. Το δεύτερο είναι ότι το μοντέλο είναι

Α.Σ: Η κρίση σε επίπεδο πωλήσεων έχει αναμφισβή-

πλέον πολυδικτυακό. Βεβαίως το bankassurance είναι η

τητα επηρεάσει τη νέα παραγωγή ειδικά των προϊόντων

δύναμη της EFG Eurolife και η Τράπεζα έχει το ισχυρότερο

Unit Linked. Όμως αυτό νομίζω ότι είναι παροδικό.Aπα-

δίκτυο bankassurance στην Ελλάδα. Παράλληλα όμως και

σχολεί την αγορά και σίγουρα πιέζει τα αποτελέσματα

συμπληρωματικά έχουν αναπτυχθεί και άλλα εναλλακτικά

σε μια εποχή που λείπουν κεφάλαια και αποθέματα

δίκτυα, «μη παραδοσιακά οργανωμένα, παραδοσιακά

από πολλές εταιρείες, αλλά όταν η κρίση γυρίσει, θα γυ-

δίκτυα», τα οποία αυτή τη στιγμή φέρνουν το ένα τρίτο της

ρίσει και αυτό. Η επίδραση αποτυπώνεται όχι μόνο στο

νέας παραγωγής ζωής περιοδικού ασφαλίστρου και πάνω

συνολικό χαρτοφυλάκιο, το οποίο μπορεί να είναι λίγο

από το 50% της παραγωγής των γενικών. Έχουμε πολλά

κάτω ή λίγο πιο πάνω, αλλά και στη νέα παραγωγή,

μοντέλα, όπως multi level marketers, eurolife team, in

δηλαδή τα κομμάτια που πουλάμε και σε αυτούς τους

house πωλητές, μεσίτες, πράκτορες κ.α.. Όλα αυτά τα

όρους η αγορά είναι κάτω. Αυτό εάν το δούμε ως ασφα-

δίκτυα είναι εξαιρετικά πολύτιμα για εμάς. Η διασπορά

λιστική συνείδηση του Έλληνα, δηλαδή εάν μεγαλώνει η

των καναλιών διανομής έχει τη λογική ότι σε μια ενδεχό-

πίτα ή όχι, τότε μπορούμε να δούμε ότι η πικρή αλήθεια

μενη κρίση ο ασφαλιστής συνεχίζει να πουλάει ενώ άλλα

είναι ότι η πίτα δεν μεγαλώνει και οι αιτίες είναι αυτές

κανάλια επηρεάζονται περισσότερο από την κρίση ή και

που ανέφερα πριν. Έτσι το βάρος κατ΄αρχήν πέφτει

αντιστρόφως.

18 insurance w*rld

17_INWORLD_SINENTEYKSI_SARRIGEORGIOU_Τ05_Final.indd 18

6/25/09 10:37:34 AM

Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου

iw? Η εξαγορά της Activa, σε ποιά λογική εντάσσεται;

μέτοχο, αλλά και για τον ασφαλισμένο, γιατί κερδοφορία

Α.Σ: Η πολιτική μας είναι να καλύψουμε όλα τα δίκτυα

σημαίνει και ότι μακροπρόθεσμα προσθέτεις αξία στην

και όλα τα προϊόντα. Στο πλαίσιο αυτό η εξαγορά μιας

σχέση με τον πελάτη αλλά και ότι είναι εξασφαλισμένος.

εξαιρετικής εταιρείας με τεχνογνωσία και ποιοτικό χαρτο-

Οι ασφάλειες είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τον όμιλο της

φυλάκιο, λειτούργησε συμπληρωματικά στον τομέα των

Eurobank, είναι «on strategy» γιατί συμπληρώνουν την

γενικών. Επιπρόσθετα η Activa μας προσέφερε πρόσβαση

παρεχόμενη υπηρεσία στον πελάτη. Σχετικά με το Basel II,

σε ένα πολύτιμο πρακτορειακό και μεσιτικό δίκτυο, επί-

η θέση που δεσμεύει ο όμιλος στην EFG Εurolife είναι πε-

σης συμπληρωματικό με το δικό μας, με προοπτική την

ριορισμένη σε σχέση με τα συνολικά του κεφάλαια και στο

κερδοφόρο ανάπτυξη. Μπορούμε να καλύψουμε οιονδή-

βαθμό που η εταιρεία είναι κερδοφόρα αυτά τα κεφάλαια

ποτε κίνδυνο, να θυμίσω π.χ. ότι είμαστε ο μεγαλύτερος

που δεσμεύει δεν συνιστούν πρόβλημα.

ασφαλιστής ξενοδοχείων, αλλά με την προϋπόθεση ότι μπορούμε να έχουμε σοβαρή ιδία κράτηση. Βέβαια, το retail και η μικρή επιχείρηση είναι για μας οι πλέον ενδιαφέροντες τομείς. iw? Παράλληλα όμως αναπτύσεστε και σε άλλους τομείς, όπως ο τομέας της υγείας. Συμμερίζεστε την άποψη ότι η αγορά πρέπει να πάει σε πιο βραχυχρόνια προϊόντα; Α.Σ: Πράγματι, έχουμε επεκταθεί στον τομέα της υγείας εδώ και δύο χρόνια με πολύ ανταγωνιστικά προϊόντα και συμφωνώ απόλυτα με την τάση για πιο βραχυπρόθεσμα προϊόντα στον κλάδο. Αυτή άλλωστε είναι και η τάση πα-

Πρέπει να συσταθεί άμεσα ο θεσμός των Aνοιχτών Tαμείων Eπικουρικής Aσφάλισης, πάνω στον ίδιο το νόμο που υπάρχει

γκοσμίως. Βέβαια πρέπει να διευκρινίσουμε ότι τα ετησίως ανανεούμενα συμβόλαια, είναι προγράμματα που λειτουρ-

iw? Πως αντιμετωπίζεται τον

γούν ως group. Ασφαλίζοντας π.χ. 10.000 άτομα σε αυτό

ανταγωνισμό σε επίπεδο αποδό-

το πρόγραμμα, εκτιμάται το αποτέλεσμα αυτού του πλή-

σεων από άλλα προϊόντα, όπως οι

θους των ασφαλισμένων κάθε χρόνο και προσαρμόζεται

προθεσμιακές καταθέσεις ή τα ομόλογα;

ανάλογα η πολιτική της εταιρίας.

Α.Σ: Κατ’ αρχήν υπάρχει το μέγιστο 3,35% το οποίο μπορεί να γίνει υψηλότερο μέσα από τα μερίσματα. Η

iw? Ποια είναι για σας η βέλτιστη

ΕFG Eurolife έχει τέτοια προϊόντα που έχουν αποδώσει

σύνθεση χαρτοφυλακίου;

πάνω από 4% τα τελευταία χρόνια. Για εμένα εδώ γίνεται

Α.Σ: Βέλτιστη σύνθεση χαρτοφυλακίου είναι να είσαι μια

ένα λάθος, που έχει να κάνει με την αρχή του financial

ολοκληρωμένη εταιρεία, καλύπτοντας όλες τις ανάγκες

planning και αφορά ουσιαστικά στο ερώτημα του τι θα

για τον πελάτη. Η πολιτική μας, είναι να διαθέτουμε μέσω

κάνει κάποιος με τη σύνταξή του, πέρα από αυτό που θα

όλων των καναλιών όλα τα προϊόντα. Αν έχουμε ένα ισορ-

πάρει από το ταμιευτήριο στις καταθέσεις του. Κατά τη

ροπημένο χαρτοφυλάκιο, επιτυγχάνουμε πολύ καλή συ-

γνώμη του το financial planning για ένα μέσο άνθρωπο,

νολική απόδοση. Ασφαλίζουμε π.χ. και αυτοκίνητα φθάνει

πρέπει να περιλαμβάνει το κεφάλαιο που λέγεται risk

να είναι τιμολογημένα σωστά. Στο αυτοκίνητο δεν είμαστε

management. Αυτό εμπεριέχει μια σειρά από βασικές ανά-

κατ΄ ανάγκη ακριβοί. Ανάλογα με τον τομέα στο αυτοκί-

γκες και προτεραιότητες, οι οποίες εκτός από την επένδυσή

νητο είμαστε εκεί που πρέπει ακριβοί και αλλού άκρως

του, αφορούν στη σύνταξή του, στην ασφάλιση του σπι-

ανταγωνιστικοί.

τιού κ.α.. Σε έρευνες που έχουμε κάνει έχουμε διαπιστώσει

Για μας είναι σημαντικό πόσο μεγάλοι είμαστε και δεν

ότι ο ‘Eλληνας δεν ασφαλίζει το σπίτι του γιατί θεωρεί ότι

υπάρχει αμφιβολία ότι η ΕFG Eurolife είναι μια από τις

είναι μια πολύ ακριβή υπόθεση που θα του στοιχίσει π.χ.

μεγαλύτερες εταιρείες της αγοράς σε παραγωγή. Ακόμη

1.500 ευρώ το χρόνο, ενώ στην πραγματικότητα το κόστος

πιο σημαντικό στοιχείο όμως είναι ότι είμαστε η πιο κερ-

είναι 300 ευρώ για ένα μέσο σπίτι. Το risk management

δοφόρα εταιρεία της αγοράς. Εκεί συντίθενται όλα για τον

υπαγορεύει τη σωστή ασφάλιση των περιουσιακών

ιούνιος 2009 19

17_INWORLD_SINENTEYKSI_SARRIGEORGIOU_Τ05_Final.indd 19

6/25/09 10:37:37 AM

συνέντευξη

στοιχείων του πελάτη, όπως επίσης την ασφάλιση για τη

λογαριασμό. Αυτός ο λογαριασμός θα λειτουργεί μέσα

σύνταξη (το ρίσκο μακροβιότητας) .Εκεί λοιπόν οι επεν-

σε ένα θεσμικό πλαίσιο, ορισμένο από την πολιτεία, επι-

δύσεις που κάνει κανείς για τη σύνταξή του δεν είναι στην

τηρούμενο αυστηρά, όπως έχει συμβεί σε άλλες χώρες.

ίδια λογική με τις επενδύσεις που κάνει των υπολοίπων

Αυτή η αποταμίευση θα σχηματίζεται προ φόρων ώστε ο

κεφαλαίων του, όπου μετακινούμενος από διαφορετικές

καθένας να έχει κίνητρο να το κάνει και θα υπάρχει έως

μορφές τοποθετήσεων, προθεσμιακές ομόλογα κλπ, κυ-

τη χρονική στιγμή που ο δικαιούχος θα βγει σε σύνταξη.

νηγά την μέγιστη απόδοση. Τα χρήματα αυτά υπάρχουν

Η φορολογική απαλλαγή προ φόρων είναι η συνταγή

για να βρίσκονται εκεί την ώρα που κάποιος θα φτάσει

που έχει εφαρμοστεί σε όσες χώρες έχουν δώσει κίνητρα.

στην ηλικία των 60 ή 65. Οι επενδυτικές παράμετροι για το

Υπάρχουν και πιο επιθετικά σενάρια, τα οποία τα έχουν

συνταξιοδοτικό σου πρέπει να είναι τελείως διαφορετικές

εφαρμόσει χώρες, όπως η Πολωνία, η Ρουμανία, η Βουλ-

από τις άλλες επιλογές σου.

γαρία και η Ουγγαρία, όπου από τις κρατήσεις που σήμερα

Η συμβουλή που λέμε σε όλους είναι να πληρώνουν

γίνονται για τον κύριο φορέα ασφάλισης, σου δίνει το δι-

πρώτα τον εαυτό τους, δηλαδή όταν παίρνεις το μισθό σου

καίωμα ένα τμήμα να το πάρεις και το βάλεις σε ένα προ-

και αφού βγάλεις τις κρατήσεις και τους φόρους, από αυτό

σωπικό σου λογαριασμό, που θα τον διαχειρίζεται όποιος

που θα σου μείνει πρέπει να «πληρώσεις» πρώτα τον

διαχειριστής επιλέξεις, μέσα σε αυτό το θεσμικό πλαίσιο.

εαυτό σου και μετά το ενοίκιο και τα λοιπά έξοδα. iw? Στην Ελλάδα έχει γίνει πολύ λόγος για το θέμα της κοινωνικής ασφάλισης σε σχέση με τις δημοσιονομκές δυνατότητες της χώρας και έχουν γίνει κατά καιρούς διάφορες προσπάθειες μεταρρυθμίσεων; Πως τις αξιολογείτε; Α.Σ: Το θέμα είναι πολύ σημαντικό και χωρίζεται σε δύο σκέλη. Το πρώτο είναι το ζήτημα της διαχείρισης του πρώτου πυλώνα, δηλαδή της διαχείρισης των Ταμείων με τα γνωστά προβλήματα. Εκεί η πολιτεία πήρε πριν από μερικούς μήνες, κάποια μέτρα προς τη σωστή κατεύθυνση. Δεν πρέπει όμως να έχουμε τη ψευδαίσθηση ότι με αυτά τα μέτρα, λύθηκε το ασφαλιστικό πρόβλημα. Το μεγάλο πρόβλημα της ασφάλισης είναι το θέμα της μετάβασης στο σύστημα της πλήρους κεφαλαιοποίησης. Πρόκειται για το σύστημα, στο οποίο για τη σύνταξη που θα πάρω σε κάποια χρόνια σχηματίζεται σήμερα το κεφάλαιο, το οποίο μεγαλώνει και ταξιδεύει μαζί μου στο χρόνο και θα

Υπάρχει στην ελληνική κοινωνία μια διάθεση καχυποψίας απέναντι στην ασφαλιστική αγορά και το μόνο που μένει είναι η πολιτεία να βάλει το ρυθμιστικό πλαίσιο, αξιοποιώντας την Εποπτική Αρχή σε συνεργασία με την Εθνική Αναλογιστική Αρχή

το πάρω την κατάλληλη στιγμή. Αντίθετα στο υπάρχον σύστημα «pay us you go», ο καθένας μας πληρώνει τη

iw? Ο ρόλος της ιδιωτικής ασφα-

σύνταξη των γονιών του και τα παιδιά του τη σύνταξη τη

λιστικής αγοράς σε αυτή την περί-

δική του. Δεν πρέπει λοιπόν να συγχέουμε το νοικοκύρεμα

πτωση ποιος θα είναι;

των υπαρχόντων ταμείων στον πρώτο και δεύτερο πυλώνα

Α.Σ: Σε επίπεδο τρίτου πυλώνα, ο ιδιωτικός τομέας, μπο-

στην Ελλάδα με την ανάγκη για τη μετάβαση σε σύστημα

ρεί να αναλάβει ρόλο διαχειριστή και παρά το γεγονός

πλήρους κεφαλαιοποίησης.

ότι οι φορολογικές απαλλαγές, συνεπάγονται πίεση στα δημοσιονομικά, το βέβαιο είναι ότι, πρέπει να ξεκινήσουμε

iw? Τι χρειάζεται άμεσα για να γίνει αυτή η μετάβαση;

γιατί κάποια στιγμή το πρόβλημα θα σκάσει. Το δεύτερο

Α.Σ: Χρειάζεται να δοθούν φορολογικά κίνητρα τέτοια,

κομμάτι είναι στο δεύτερο πυλώνα, δηλαδή στα γνωστά

ώστε ο καθένας να φτιάξει το δικό του αποταμιευτικό λο-

επικουρικά ταμεία. Θυμίζω ότι υπάρχει ο νόμος για τα

γαριασμό. Να μου επιτραπεί δηλαδή προ φόρων να βάζω

Επαγγελματικά Ταμεία, αλλά έχει τέτοιες ασάφειες, με

κάποιο χρηματικό ποσό το χρόνο σε έναν αποταμιευτικό

αποτέλεσμα να μην έχει δουλέψει. Πιστεύω ότι πρέπει να

20 insurance w*rld

17_INWORLD_SINENTEYKSI_SARRIGEORGIOU_Τ05_Final.indd 20

6/25/09 10:37:37 AM

Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου

συσταθεί άμεσα ο θεσμός των ανοιχτών ταμείων επικουρικής ασφάλισης, πάνω στον ίδιο το νόμο που υπάρχει. Στα ταμεία αυτά θα μπορούν να συμμετέχουν εργαζόμενοι είτε από κλάδους είτε από ομάδες που δεν ανήκουν στον ίδιο κλάδο. Ο νόμος όπως είναι φτιαγμένος, επιχειρεί ουσιαστικά να ξαναεφεύρει τον τροχό, δηλαδή σε υποχρεώνει να φτιάξεις εταιρεία, η οποία θα έχει κεφάλαια, θα έχει διοίκηση και αυτή η εταιρεία να κάνει το Ταμείο, όταν όλη η ασφαλιστική αγορά, αυτή τη δουλειά κάνει. Έχει την υποδομή, την εμπειρία, τη μηχανοργάνωση, τη διοίκηση για να λειτουργήσει άμεσα. Υπάρχει εγγενώς στην ελληνική κοινωνία μια διάθεση καχυποψίας απέναντι στην ασφαλιστική αγορά και το μόνο που μένει είναι η πολιτεία να βάλει το ρυθμιστικό πλαίσιο, αξιοποιώντας την Εποπτική Αρχή σε συνεργασία με την Εθνική Αναλογιστική Αρχή. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα ομαδικό πρόγραμμα, με τη διαφορά ότι θα έχει φορολογικά κίνητρα, τα οποία σε κάθε περίπτωση πρέπει να δοθούν γιατί αλλιώς δεν υπάρχει περίπτωση κάποιος να προνοήσει σε τέτοιο βαθμό, ώστε σε κάποια χρόνια να έχει σχηματίσει ατομικό κεφάλαιο σύνταξης. iw? Προφανώς προβλέπουμε ότι το κοινωνικό σύστημα ασφάλισης δεν θα σου εξασφαλίζει επαρκή σύνταξη. Α.Σ: Εδώ υπάρχει ένα σοβαρό πολιτικό θέμα, το οποίο ίσως εξηγεί και την όλη κατάσταση. Η γενιά των baby

Η ανάπτυξη της αγοράς των συντάξεων και η ενίσχυση της αξιοπιστίας της αγοράς είναι τα δύο θέματα που μπορούν να λειτουργήσουν ως μοχλός για την ανάπτυξη της ασφαλιστικής αγοράς iw? Κατά πόσο το πρόβλημα θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί μέσα από τη νομιμοποίηση των μεταναστών; Α.Σ: Προφανώς αυτό δεν φθάνει να καλύψει το δημογραφικό πρόβλημα. Σήμερα οι προβλέψεις για εκτροχιασμό του συστήματος, αφορούν και χώρες που έχουν κάνει τα πρώτα βήματα για τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και στην Αμερική. Εως τώρα είχαμε περισσότερους να δουλεύουν και λιγότερους να βγαίνουν

boomers, οδηγεί το σύστημα σε αδιέξοδο, για τον απλό

στη σύνταξη. Η νομιμοποίηση των μεταναστών σαφώς βο-

λόγο ότι είναι αυτή που βγαίνει στη σύνταξη και είναι πολ-

ηθάει το σύστημα, αλλά δεν λύνει το πρόβλημα.

λοί, σε αντίθεση με αυτούς που δουλεύουν, δηλαδή τα

Η ανάπτυξη της αγοράς των συντάξεων και η ενίσχυση της

παιδιά τους, οι οποίοι είναι λίγοι. Πρόκειται για απλή αριθ-

αξιοπιστίας της αγοράς είναι τα δύο θέματα που μπορούν

μητική, η οποία δεν βγαίνει, αφού βγαίνουν στη σύνταξη

να λειτουργήσουν ως μοχλός για την ανάπτυξη της ασφα-

100 και δουλεύουν 10. Το πρόβλημα είναι ότι η γενιά

λιστικής αγοράς. Η εξυγίανση βοηθάει την αξιοπιστία και η

μετά τους baby boomers θα κληθεί να πληρώσει δύο λο-

αντιμετώπιση του συνταξιοδοτικού μας οδηγεί σε μεγαλύ-

γαριασμούς, δηλαδή το pay us you go της σύνταξης του

τερα νούμερα.

γονιού του και θα κληθεί να φτιάξει και το πλήρως κεφαλαιοποιημένο σύστημα για τον εαυτό του. Αυτό πολιτικά

iw? Πιο πιστεύετε ότι θα είναι το μέλλον της Ασφά-

είναι εκρηκτικός συνδυασμός γιατί είναι πολύ άσχημα νέα

λισης στην Ελλάδα;

για το πορτοφόλι τόσο του ψηφοφόρου όσο και της πο-

Α.Σ: Πιστεύω πως το μέλλον της Ελληνικής Ασφαλιστικής

λιτείας και είναι κατά συνέπεια πολύ δύσκολο στους πο-

αγοράς είναι λαμπρό υπό τις εξής προϋποθέσεις «τόλμης»:

λιτικούς να το εφαρμόσουν. Αλλά αν δεν κάνουμε τίποτε,

α) Τόλμη από την εποπτεία να εφαρμόσει άμεσα τους κα-

θα φτάσει η στιγμή που κάποιος άτυχος επικεφαλής, θα

νόνες του παιχνιδιού για όλους -χωρίς αναβολές-βάζοντας

χρειαστεί να βάλει τέτοιους φόρους, που θα προκαλέσει

έτσι τα θεμέλια της αξιοπιστίας της αγοράς

σοβαρή η κοινωνική αναταραχή.

β) Τόλμη από τους συμμετέχοντες στην αγορά να μην

Η μεταρρύθμιση που έγινε ήταν διαχείριση προς τη σωστή

παρασυρθούν στην πρόσκαιρη και ζημιογόνο αναζήτηση

κατεύθυνση, αλλά αφορά σε μέρος μόνο του ελληνι-

μεριδίων και

κού ασφαλιστικού συστήματος. Το θέμα δεν είναι όμως

γ) Τόλμη από την πολιτεία να προχωρήσει στην ουσιαστική

εκεί,αλλά στο να σχηματίσει ο καθένας μας τώρα το κεφά-

(πλήρους κεφαλαιοποίησης) ασφαλιστική μεταρρύθμιση

λαιο για τη σύνταξή του σε μερικές δεκαετίες.

τώρα δίδοντας κίνητρα για αποταμίευση προ φόρων.

ιούνιος 2009 21

17_INWORLD_SINENTEYKSI_SARRIGEORGIOU_Τ05_Final.indd 21

6/25/09 10:37:40 AM

αφιέρωμα

Η ιδιοκτησία των ιδιωτικών θεραπευτηρίων μεταβιβάζεται σταδιακά από ομάδες ιατρών σε μεγάλους χρηματοοικονομικούς ομίλους

22 insurance w*rld

10_IW_AFIEROMA_T05_Final.indd 22

6/24/09 1:57:14 PM

κλάδος υγείας

Μάχη γιγάντων για το «φιλέτο» των υπηρεσιών υγείας Η αυξανόμενη ζήτηση δημιουργεί την ανάγκη υψηλών επενδύσεων στον κλάδο

» της Ευγενίας Τζώρτζη

σχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον συγκεντρώνει ο κλάδος των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας τα τελευταία χρόνια, ακολουθώντας τη γενικότερη τάση που παρατηρείται σε αρκετές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι αιτίες θα πρέπει να αναζητηθούν στους δημογραφικούς παράγοντες, τη μείωση του κρατικού παρεμβατισμού, το επίπεδο των νοσηλευτικών υπηρεσιών του δημοσίου τομέα, την εξέλιξη της τεχνολογίας, αλλά και τη μεγέθυνση των εργασιών και της κερδοφορίας του κλάδου. Το μερίδιο της ιδιωτικής συμμετοχής στο σύνολο των δαπανών υγείας (βάσει τρεχουσών τιμών) διαμορφώθηκε το 2006, στο 38,4%. Από τα στοιχεία της Έρευνας Οικογενειακών Προϋπολογισμών της ΕΣΥΕ, κατά την περίοδο 2004/05 βάσει δείγματος σε όλα τα νοικοκυριά της χώρας, οι συνολικές μηνιαίες δαπάνες υγείας σε όλες τις περιοχές της χώρας, ανήλθαν κατά μέσο όρο, σε 128,17 ευρώ ανά νοικοκυριό, καλύπτοντας το 7,2% του συνόλου των μηνιαίων δαπανών για κάθε μορφής αγαθό και υπηρεσία, έναντι 94,29 ευρώ ανά νοικοκυριό και 6,8% των μηνιαίων δαπανών, που είχαν καταγραφεί την περίοδο 1998/99. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΣΥΕ, οι κλίνες που διαθέτουν τα ιδιωτικά θεραπευτήρια, ανήλθαν το 2006 σε 15.082 στο σύνολο των 53.701 κλινών, ενώ όσον αφορά στον ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, τα ιδιωτικά θεραπευτήρια διέθεταν στο 28% του συνόλου των ιατρικών μηχανημάτων υψηλής τεχνολογίας. Η αυξανόμενη ζήτηση σε συνδυασμό με την εξέλιξη της τεχνολογίας, δημιουργεί την ανάγκη υψηλών επενδύσεων στον κλάδο και σε αρκετές χώρες της Ε.Ε. η ιδιοκτησία των ιδιωτικών θεραπευτηρίων μεταβιβάζεται σταδιακά από

ομάδες ιατρών σε μεγάλους χρηματοοικονομικούς ομίλους ή ασφαλιστικούς. Η τάση αυτή παρατηρήθηκε και στη χώρα μας, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την είσοδο του ομίλου της MIG στο Υγεία, ενώ το 2008, ως σημαντικότερη επενδυτική κίνηση καταγράφεται η πώληση του 75% των μετοχών της Medicom Systems, που ανήκε στον όμιλο της Eureko μέσω της Interamerican στο South Eastern Europe Fund, το οποίο συμβουλεύει η Global Finance.

Την μεγαλύτερη άνοδο εμφανίζει η αγορά των ιδιωτικών κλινών, η οποία κατά την τελευταία 10ετία αναπτύσσεται με ετήσιο ρυθμό 16% περίπου Η συνολική εγχώρια αγορά των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας εμφανίζει διαχρονική αύξηση κατά την περίοδο 1998-2008. Σύμφωνα με μελέτη της εταιρείας ICAP, το μέγεθός της κατά το 2007 εκτιμάται ότι άγγιξε το 1,8 δισ. ευρώ. Πρόκειται για αύξηση της τάξης του 16% σε σχέση με το 2006, ενώ ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανόδου όλη την περίοδο από το 1998, όταν ο συνολικός κύκλος εργασιών ήταν στα 574 εκατ. ευρώ, διαμορφώνεται σε 13,5%. Τη μεγαλύτερη άνοδο την ίδια περίοδο εμφανίζει η αγορά των ιδιωτικών κλινών, η οποία κατά την τελευταία 10ετία αναπτύσσεται με ετήσιο ρυθμό 16% περίπου. Ειδικότερα κατά το 2007 το μέγεθος της αγοράς των ιδιωτικών κλινικών ανήλθε σε 1,19 δισ. ευρώ έναντι 1 δισ. ευρώ το 2006,

ιούνιος 2009 23

10_IW_AFIEROMA_T05_Final.indd 23

6/24/09 1:57:25 PM

αφιέρωμα

καταγράφοντας ποσοστό αύξησης 19%. Το μερίδιο αγοράς των κλινικών στο σύνολο της αγοράς ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας, εκτιμάται ότι προσεγγίζει το 67%.

Οι 15 μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου ελέγχουν ποσοστό άνω του 50% Διαχρονική αύξηση με μέσο ετήσιο ρυθμό 9,5% την τελευταία δεκαετία καταγράφει το μέγεθος αγοράς των ιδιωτικών μαιευτικών - γυναικολογικών κλινικών, που αντιπροσωπεύουν το 14% της αγοράς ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας. Το 2007 ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 250 εκατ. ευρώ έναντι 225,5 εκατ. ευρώ το 2006, καταγράφοντας ποσοστό αύξησης 10,9%, ενώ σε σχέση με το 1998 η σχετική αγορά, εμφανίζει υπερδιπλάσιο ρυθμό αύξησης από τα 110,3 εκατ. ευρώ. Διαχρονική αύξηση, με μέσο ετήσιο ρυθμό 8,4% παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια και η αγορά των ιδιωτικών διαγνωστικών κέντρων. Η αξία της εν λόγω αγοράς το 2007 ανήλθε σε 352 εκατ. ευρώ έναντι 319 εκατ. ευρώ το 2006, καταγράφοντας ποσοστό αύξησης 10,3% και το μερίδιο των διαγνωστικών κέντρων στο σύνολο της αγοράς ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας, υπολογίζεται ότι φθάνει το 19%. Στο χώρο των ιδιωτικών κλινικών τα μεγαλύτερα μερίδια αγοράς εμφανίζονται να κατέχουν για το 2007 οι εταιρείες Ιατρικό Αθηνών, Euromedica και Υγεία, με μερίδια αγοράς 22,9% 10,3% και 9% αντίστοιχα. Μεταξύ των μαιευτικών κλινικών σημαντικά μερίδια καταλαμβάνουν το Ιασώ, με μερίδιο αγοράς 40,4% και το Μητέρα με 30,7%, ενώ ακολουθεί το Λητώ με 7,9%. Μεταξύ των διαγνωστικών κέντρων, η Βιοϊατρική κατατάσσεται στην πρώτη θέση με μερίδιο 21,2% και ακολουθεί η Euromedica, με μερίδιο 8,5% και η Ιατρόπολις με 5,9%. Τον υψηλότερο δείκτη συγκέντρωσης παρουσιάζουν οι μαιευτικές κλινικές καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία του 2007, οι τρεις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κλάδου κατέχουν το 79% της αγοράς. Ακολουθούν οι γενικές κλινικές με δείκτη συγκέντρωσης 77% για τις 15 μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου, ενώ μικρότερος είναι ο βαθμός συγκέντρωσης στα διαγνωστικά κέντρα καθώς οι 15 μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου ελέγχουν ποσοστό λίγο μεγαλύτερο από το μισό της αγοράς. Οι εκτιμήσεις για την αγορά των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας, κάνουν λόγο για συνέχιση της ανοδικής πορείας τα προσεχή χρόνια. Η άνοδος της αγοράς των ιδιωτικών θεραπευτηρίων υπολογίζεται στο 16%-18%, των μαιευτηρίων στο 9%-11%, ενώ η αύξηση για τα διαγνωστικά κέντρα εκτιμάται ότι θα είναι της τάξης του 10%.

Ιδιωτικές κλινικές Η αποδοτικότητα του κλάδου των ιδιωτικών κλινικών αποτυπώνεται στα οικονομικά στοιχεία για την πορεία των εσόδων και την κερδοφορία τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ICAP από το σύνολο των 70 ιδιωτικών κλινικών που πραγματοποίησαν τζίρο άνω του 1 εκατ. ευρώ το 2007, 48 ήταν κερδοφόρες, ενώ 11 ήταν εκείνες που παρουσίασαν

ζημιές. Οι πωλήσεις των κερδοφόρων ιδιωτικών κλινικών, που αντιπροσωπεύουν το 92% των πωλήσεων του κλάδου ξεπέρασαν το 1 δισ. ευρώ και τα κέρδη προ φόρων ανήλθαν σε 110,5 εκατ. ευρώ. Οι συνολικές πωλήσεις όλων των εταιρειών του κλάδου αυξήθηκαν άλλωστε κατά 22,2%, ενώ το μικτό κέρδος τους αυξήθηκε κατά 30% και τα κέρδη προ φόρων υπερδιπλασιάστηκαν και ανήλθαν σε 101,5 εκατ. ευρώ. Πρώτο στην κατάταξη των ιδιωτικών κλινικών με βάση τις πωλήσεις του 2007 κατατάσσεται το Ιατρικό Αθηνών και ακολουθεί, το Υγεία, το Κέντρο Αθηνών, η Euromedica, το Metropolitan, η Ευρωκλινική Αθηνών, το Ιασώ General, η Νοσηλευτική, η Γενική Κλινική Θεσσσαλονίκης, η Κεντρική Κλινική Αθηνών και το Mediterraneo Hospital (Κλινική Δραγίνη).

Τον υψηλότερο δείκτη συγκέντρωσης παρουσιάζουν οι μαιευτικές κλινικές καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία του 2007, οι τρεις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κλάδου κατέχουν το 79% της αγοράς Μαιευτήρια Εξαιρετικά κερδοφόρα παρά την υπογεννητικότητα στη χώρα μας αποδεικνύονται και τα ιδιωτικά μαιευτήρια. Οι πωλήσεις των 15 βασικών μαιευτικών – γυναικολογικών κλινικών ανήλθαν το 2007 σε 220,6 εκατ. ευρώ και η μέση αύξηση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά φθάνει το 11,5%. Πρώτο στην κατάταξη έρχεται το Ιασώ και ακολουθούν το Μητέρα, το Λητώ, η γυναικολογική κλινική Γένεσις (θυγατρική της Euromedica) και η Γένεσις Αθηνών, οι οποίες συγκεντρώνουν τον κύριο όγκο των εργασιών του κλάδουυ. Το μικτό κέρδος των επτά μαιευτηρίων κερδοφόρων μαιευτηρίων σύμφωνα με την ανάλυση της ICAP αυξήθηκε το 2007 κατά 16,2%, ενώ τα κέρδη προ φόρων αυξήθηκαν κατά 8% και ανήλθαν σε 52,6 εκατ. ευρώ.

Διαγνωστικά κέντρα Αντίστοιχη είναι η εικόνα που προκύπτει και για τα αποτελέσματα των 81 διαγνωστικών κέντρων που δραστηριοποιούνται σε όλη τη χώρα και τα οποία πραγματοποίησαν το 2007 κύκλο εργασιών άνω του 1 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με την ίδια ανάλυση ο αριθμός των κερδοφόρων διαγνωστικών ανήλθαν σε 69, ενώ τα κέρδη προ φόρων του κλάδου διαμορφώθηκαν σε 66 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 20,7% σε σχέση με το 2006. Οι πωλήσεις τους ανήλθαν σε 268 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας κατά 14%, ενώ ανάλογη αύξηση κα΄τα 13,5% παρουσίασε και το μικτό κέρδος του κλάδου. Πρώτο στην κατάταξη από πλευράς κύκλου εργασιών εμφανίζεται η Βιοιατρική και ακολουθεί η Euromedica, η Ιατρόπολις Μαγνητική Τομογραφία, η Euromedica Κρήτης (απορροφήθηκε το 2008 από τον όμιλο της Euromedica), το Ιδιωτικό Πολυιατρείο Skin Laser και η Ευρωδιάγνωση.

24 insurance w*rld

10_IW_AFIEROMA_T05_Final.indd 24

6/25/09 10:42:26 AM

κλάδος υγείας

Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΟΜΙΛΩΝ 15 κλινικές δυναμικότητας 1.343 κλινών 37 διαγνωστικά κέντρα

Όμιλος Euromedica

3 οφθαλμολγικά κέντρα 3 κέντρα αποκατάστασης 2.144 άτομα απασχολούμενο δυναμικό παρουσία σε 19 νομούς και 20 πόλεις

South Eastern Europe Fund Όμιλος Interamerican (Medicon Systems)

2 γενικές κλινικές 1 παιδιατρική κλινική συνολική δυναμικότητα 257 κλίνες 835 άτομα απασχολούμενο προσωπικό παρουσία στην Αθήνα 3 γενικές κλινικές δυναμικότητας 325 κλινών

Όμιλος Βιοιατρικής

20 διαγνωστικά κέντρα 1.329 άτομα απασχολούμενο προσωπικό παρουσία σε Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη 1 γενική κλινική

Όμιλος Ιασώ

1 μαιευτική γυναικολογική κλινική συνολική δυναμικότητα 570 κλίνες 1.488 άτομα προσωπικό παρουσία στην Αθήνα 7 γενικές κλινικές στην Αθήνα

Όμιλος Ιατρικού Κέντρου

1 γενική κλινική στη Θεσσαλονίκη συνολική δυναμικότητα 1.200 κλινών 40 συνεργαζόμενα διαγνωστικά κέντρα 2.700 άτομα απασχολούμενο προσωπικό 1 γενική κλινική στην Αθήνα

Όμιλος Υγεία

1 μαιευτική – γυναικολογική, παιδιατρική κλινική στην Αθήνα 1 διαγνωστικό κέντρο συνολική δυναμικότητα 599 κλινών 1.130 άτομα απασχολού Μερίδια αγοράς ομίλων του κλάδου (2007)

Όμιλος Euromedica South Eastern Europe Fund Όμιλος Interamerican Όμιλος Βιοιατρικής

Μερίδιο 12,4% στην αγορά κλινικών 12,4% στην αγορά διαγνωστικών κέντρων 7% στην αγορά κλινικών 2,6% στην αγορά κλινικών 23,7% στην αγορά διαγνωστικών κέντρων

Όμιλος Ιασώ

11,5% στην αγορά κλινικών (γενικών και μαιευτικών)

Όμιλος Υγεία

7,2% στην αγορά κλινικών και διαγνωστικών κέντρων

ΠΗΓΕΣ: ICAP και εκτιμήσεις αγοράς

ιούνιος 2009 25

10_IW_AFIEROMA_T05_Final.indd 25

6/24/09 1:57:25 PM

αφιέρωμα

Δαπάνες για υγεία και φάρμακα (2001-2006) 2001*

2002*

2003*

2004*

2005*

2006*

146,259

157,587

171,257

185,225

198,611

213,985

Συνολική δαπάνη για την Υγεία

12,256

12,996

14,626

15,294

17,803

19,503

Συνολική φαρμακευτική δαπάνη

1,996

2,183

2,607

3,017

3,300

3,433

16,29%

16,8%

17,82%

19,73%

18,54%

17,62%

1,36%

1,39%

1,52%

1,63%

1,66%

1,61%

Δημόσια δαπάνη για την υγεία

7,814

8,254

9,182

9,449

11,178

12,013

Δημόσια φαρμακευτική δαπάνη

1,502

1,793

2,132

2,476

2,875

3,193

Δημόσια δαπάνη για υγεία ως ποσοστό της συνολικής δαπάνης για την υγεία

63,76%

63,51%

62,78%

61,78%

62,79%

61,61%

Δημόσια φαρμακευτική δαπάνη ως ποσοστό της συνολικής φαρμακευτικής δαπάνης

75,25%

82,13%

81,78%

82,07%

87,12%

92,87%

4,442

4,742

5,444

5,845

6,625

7,490

494

390

475

541

425

245

Ιδιωτική δαπάνη για υγεία ως ποσοστό της συνολικής δαπάνης για υγεία

36,24%

36,49%

37,22%

38,22%

37,21%

38,39%

Ιδιωτική φαρμακευτική δαπάνη ως ποσοστό της συνολικής φαρμακευτικής δαπάνης

24,75%

17,87%

18,22%

17,93%

12,88%

7,13%

Συνολική δαπάνη για υγεία ως ποσοστό του ΑΕΠ

8,38%

8,25%

8,54%

8,26%

8,96%

9,12%

Ρυθμός μεταβολής της συνολικής δαπάνης για την υγεία

6,04%

12,54%

4,57%

16,41%

9,58%

Ρυθμός μεταβολής της συνολικής φαρμακευτικής δαπάνης

9,37%

19,42%

15,73%

9,38%

4,18%

ΑΕΠ

Συνολική φαρμακευτική δαπάνη ως ποσοστό της συνολικής δαπάνης για την υγεία Συνολική φαρμακευτική δαπάνη ως ποσοστό του ΑΕΠ

Ιδιωτική δαπάνη για την υγεία Ιδιωτική φαρμακευτική δαπάνη

*προσωρινά στοιχεία Σε εκατ. ευρώ και τρέχουσες τιμές Πηγές: Γ.Γ. ΕΣΥΕ/ Εθνικοί Λογαριασμοί

26 insurance w*rld

10_IW_AFIEROMA_T05_Final.indd 26

6/24/09 1:57:25 PM

κλάδος υγείας

Σκληραίνει η κόντρα των ασφαλιστικών για την «Υγεία» Η είσοδος των τραπεζών αλλάζει τα δεδομένα » του Νίκου Σακελλαρίου

πρόσφατη συμφωνία μεταξύ ING και Interamerican ήταν αποτέλεσμα των τεράστιων ζυμώσεων που επικρατούν στον χώρο της ασφάλισης υγείας και δείχνει την μεγάλη σημασία που δίνουν στην εγχώρια ασφαλιστική αγορά για τον κλάδο. Ας μην ξεχνάμε ότι, η Εθνική Ασφαλιστική σύναψε μία πρωτότυπη αλλά και έξυπνη συμφωνία με το Υγεία με την οποία ουσιαστικά ασφαλίζει νεογνά μέχρι 1 έτους. Το προηγούμενο διάστημα, άνοιγμα στις ασφαλίσεις υγείας έκανε η Groupama κατεβάζοντας το ετήσιο ασφάλιστρο στα 60 ευρώ και η Eurolife η οποία ανακοίνωσε μεγάλη συμφωνία με το Ιατρικό με κατάθεση 100 ευρώ σε ταμιευτήριο της Eurobank. Οι εξελίξεις τρέχουν στον κλάδο και δεν αποκλείεται σύντομα να υπάρξουν νέες συμφωνίες μεταξύ ασφαλιστικών εταιρειών και νοσοκομείων. Το χορό των συμφωνιών ξεκίνησε η συνεργασία της Marfin με το Υγεία, η οποία είχε ως στόχο την παροχή κινήτρων για την ενίσχυση των καταθέσεων ταμιευτηρίου της τράπεζας. Επίσης και η Emporiki Bank θα βελτιώσει τα προϊόντα υγείας της θυγατρικής ασφαλιστικής της προσφέροντας συνέργιες με την Groupama.

Οι εξελίξεις τρέχουν στον κλάδο και δεν αποκλείεται μέχρι το τέλος Ιουνίου να υπάρξουν νέες συμφωνίες μεταξύ ασφαλιστικών εταιρειών και νοσοκομείων Με δεδομένο ότι ο «ιατρικός πληθωρισμός» (δηλαδή οι ετήσιες αυξήσεις που ζητούν οι κλινικές) τρέχει με ρυθμούς της τάξης του 15-20% το χρόνο, τα περισσότερα νοσοκομειακά προγράμματα είτε είναι ζημιογόνα για τις εταιρείες αν αυτές δεν κάνουν μεγάλες αυξήσεις, είτε αποφέρουν με οριακά κέρδη. Το ερώτημα γιατί παρόλα αυτά τα υποστηρίζουν διακαώς οι ασφαλιστικές είναι εύλογο. Η ουσία είναι ότι το εισοδηματικό target group στο οποίο απευθύνονται πλέον οι ασφαλιστικές (ετήσια εισοδήματα από 10.000 ευρώ και άνω) ουσιαστικά επιζητεί καλύτερη περίθαλψη από πλευράς ξενοδοχειακής υποδομής σε κάθε φάση της ζωής του και ιδιαίτερα στις «βροχερές ημέρες». Έτσι τα νοσοκομειακά προγράμματα αποτελούν το καλύτερο δέλεαρ για τους ασφαλιστές προκειμένου να αυξήσουν το πελατολόγιό τους. Όπως είναι γνωστό, οι ασφαλίσεις υγείας συνοδεύονται πάντα και από ασφαλίσεις ζωής ή και από επενδυτικά προϊόντα. Έτσι, η ασφάλιση υγείας

αποτελεί τη «βιτρίνα» μίας εταιρείας για την πώληση όλων των προϊόντων της παρά το γεγονός ότι δεν τους αποφέρει κέρδη.

Μάχη για μεγαλύτερα μερίδια αγοράς Η μάχη για μεγαλύτερα μερίδια αγοράς έχει κορυφωθεί στον κλάδο υγείας καθώς το πρόσφατο μνημόνιο συμφωνίας μεταξύ των δύο «Ολλανδών» της Αθήνας (INGEUREKO) ουσιαστικά ανατρέπει το σκηνικό καθώς οι δύο πλέον εταιρείες έχουν μαζί περί τους 450.000 ασφαλισμένους στον κλάδο καταλαμβάνοντας έτσι την πρώτη θέση. Πρόθεσή τους είναι από το νέο εγχείρημα να προκύψουν 25.000 ασφαλίσεις κατά τον πρώτο χρόνο. Μάλιστα η ING ανακοίνωσε ότι συζητά με άλλους 2 ελληνικούς ασφαλιστικούς ομίλους το ενδεχόμενο νέων συνεργασιών. Στην δεύτερη θέση βρίσκεται πλέον η Εθνική Ασφαλιστική με περίπου 350.000 ασφαλισμένους στον κλάδο υγείας. Η Εθνική Ασφαλιστική όμως σύμφωνα με πληροφορίες ετοιμάζει και νέα προϊόντα υγείας με ιδιαίτερα χαμηλό ασφάλιστρο. Στις επόμενες θέσεις βρίσκονται η Alico, η Eurolife και η AXA με συνολικούς ασφαλισμένους που ξεπερνούν τους 200.000 ενώ πολύ καλούς ρυθμούς ανάπτυξης στον κλάδο εμφανίζει η Allianz και η Generali. Ιδιαίτερη αναφορά θα πρέπει να γίνει και στα νοσοκομειακά προγράμματα της Ασπίς Πρόνοια, τα οποία έχουν αποτελέσει κολώνες στήριξης στις δύσκολες εποχές που βιώνει ο όμιλος. Μάλιστα, μαθαίνουμε ότι γίνεται προσπάθεια για να διατηρηθεί η συμφωνία της General Union (εταιρείας συμφερόντων Παύλου Ψωμιάδη) με την BUPA καθώς θεωρείται ιδιαίτερα δελεαστική για την προσέλκυση νέων πελατών. Η επέκταση των προϊόντων υγείας και στα Διαγνωστικά κέντρα όπως συνέβη με την Ευρωπαϊκή Πίστη και την Βιοιατρική δείχνεί ότι πλέον οι αναζητήσεις συνεργασιών έχουν επεκταθεί σε όλο το φάσμα του ιατρικού κλάδου. Ξεχωριστή περίπτωση αποτελεί η «συγγένεια» της La Vie με το Ιατρικό Κέντρο. Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ το Ιατρικό Κέντρο έψαχνε να βρει αγοραστή για την ασφαλιστική του, τελικά όχι μόνο θα την κρατήσει αλλά θα αυξήσει και τις συνέργιες μαζί της.

Εξειδικευμένα προϊόντα η νέα τάση Η νέα τάση που επικρατεί στην ασφαλιστική αγορά υγείας είναι τα εξειδικευμένα ασφαλιστικά προϊόντα υγείας. Η εξειδίκευση απευθύνεται είτε σε διαφοροποιημένα βαλάντια (φτηνά και πιο ακριβά προϊόντα) είτε σε διαφοροποιημένες ηλικίες (παιδιά- νέοι- μεσήλικες-ηλικιωμένοι).

ιούνιος 2009 27

10_IW_AFIEROMA_T05_Final.indd 27

6/24/09 1:57:26 PM

αφιέρωμα

Ζημιογόνος αλλά δελεαστικός ο κλάδος Υγείας των ασφαλιστικών εταιρειών Τα προϊόντα υγείας αποτελούν -ακόμη και με ζημιέςτις καλύτερες «βιτρίνες»

σχέση ασφαλιστικών και νοσοκομειακών μονάδων στα προϊόντα υγείας βρίσκεται μονίμως στα «άκρα». Πάντα σε «κόντρα» και πάντα σε συνεργασία. Οι κόντρες των δύο πλευρών στις αρχές της δεκαετίας του 2000 (ας μην ξεχνάμε ότι το 2003, η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών απέσυρε όλες τις συμφωνίες με τις κλινικές) κατέληξαν σε καταιγισμό συμφωνιών ανάμεσα στις εταιρείες και τις κλινικές τα τελευταία 4 χρόνια, δημιουργώντας έτσι μία νέα παράδοση όπου η καχυποψία μεταξύ των δύο πλευρών βοηθά στην εγκαθίδρυση ισότιμων σχέσεων. Σήμερα, με λίγα λόγια και οι ασφαλιστικές γνωρίζουν καλά ότι τα προϊόντα υγείας αποτελούν - ακόμη και με ζημιές- τις καλύτερες «βιτρίνες» για τη δραστηριότητά τους. Οι συνεργασίες με τις ιδιωτικές κλινικές προβάλλονται ως το καλύτερο δέλεαρ για τους νέους πελάτες μεσαίων και υψηλών εισοδημάτων που θέλουν να έχουν καλή θεραπεία σε περιβάλλον πολυτέλειας (ξενοδοχειακών υποδομών). Από την πλευρά των ιδιωτικών κλινικών, οι ασφαλιστικές παραμένουν ο μεγαλύτερος χρηματοδότης τους καθώς τους εξασφαλίζουν σε ετήσια βάση πληρότητα της τάξης του 30-40% (ανάλογα με την κλινική) και άμεση πληρωμή σε ότι τιμολόγιο προσκομισθεί.

Οι συμφωνίες ασφαλιστικών-κλινικών, επί της ουσίας αφορούν συνεργασίες αμοιβαίας κατανόησης αφού και οι ασφαλιστικές γνωρίζουν ότι οι υπερ-τιμολογήσεις από τις κλινικές είναι πλέον μόνιμο φαινόμενο (καθώς φτάνουν μέχρι και το 50% της αξίας της θεραπείας) ενώ είναι δεδομένες και οι ετήσιες αυξήσεις στις νοσοκομειακές χρεώσεις κατά 20% μεσοσταθμικά τα τελευταία 5 χρόνια, από τις ασφαλιστικές αυτό που ονομάζεται άτυπα ως «ιατρικός πληθωρισμός».

Ζήτηση και για υπηρεσίες διάγνωσης Το τελευταίο διάστημα έχει παρατηρηθεί και στροφή του ενδιαφέροντος των ασφαλιστικών εταιρειών προς την δημιουργία συνεργασιών με τα διαγνωστικά κέντρα. Η τάση αυτή διαμορφώθηκε από την αυξημένη ζήτηση που έχει η διάγνωση στην Ελλάδα και κυρίως από το μεγάλο περιθώριο κέρδους που διαμορφώνεται τόσο για τα διαγνωστικά κέντρα όσο και για τις ασφαλιστικές εταιρείες από τις δραστηριότητες αυτές.

Γιατί αυξάνονται οι δαπάνες για την υγεία; Τα ποσά που δαπανούν οι έλληνες καταναλωτές και ασφαλισμένοι σε προϊόντα υγείας αυξάνονται συνεχώς τα τελευταία 30 χρόνια. Οι αναλυτές αποδίδουν το φαινόμενο αυτό σε τέσσερις αιτίες:

> Α γοράζονται περισσότερες υπηρεσίες και υπάρχουν μεγαλύτερες απαιτήσεις για τις παροχές υγείας

> Α γοράζονται καλύτερης ποιότητας υπηρεσίες ή υπηρεσίες που δεν υπήρχαν στο παρελθόν

> Η αύξηση των τιμών στην υγεία είναι μεγαλύτερη από ότι στη γενική οικονομία (αύξηση εισοδημάτων, ασφάλιση υγείας) Ο Τομέας της Υγείας είναι εντάσεως εργασίας. Οι τεχνολογικές εξελίξεις που επιτρέπουν μείωση του κόστους σε άλλους τομείς δεν επιδρούν με τον ίδιο τρόπο στην υγεία Σύμφωνα με τον καθηγητή Οικονομικών της Υγείας κ. Λυκούργο Λιαρόπουλο, οι δαπάνες και οι επενδύσεις υγείας είναι ένα «ακριβό» καινούργιο παιγνίδι για «μεγάλα παιδιά». Η Ελλάδα δαπανά το ίδιο ποσοστό επί του ΑΕΠ για δαπάνες υγείας με τα άλλα κράτη της Ε.Ε. αλλά είναι παγιδευμένη σε μία προβληματική οικονομία με μεγάλα ποσοστά κλοπών μέσα στο υγειονομικό σύστημα ενώ η κατάσταση επιδεινώνεται καθώς:

> Τ ο κοινωνικό-ασφαλιστικό σύστημα σε κατάρρευση > Ο πληθυσμός

γερνάει (δημογραφικό πρόβλημα), σε μία κοινωνία που δεν πληρώνει φόρους και συνεπώς διαπιστώνει ότι υπάρχει ένας (νέος) ρόλος για την Ιδιωτική Ασφάλιση Υγείας

28 insurance w*rld

10_IW_AFIEROMA_T05_Final.indd 28

6/25/09 10:42:27 AM

κλάδος υγείας

Αυξάνεται η ζήτηση για ασφαλιστικά προϊόντα υγείας Το δημογραφικό πρόβλημα αποτελεί ένα καθοριστικό παράγοντα αύξησης της ζήτησης για τα προϊόντα των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών αφού σύμφωνα με διεθνείς μελέτες: • Το 1900, μόνο το 13% των 65-άρηδων ζούσε μέχρι τα 85 έτη • Σήμερα, το 50% των 65-άρηδων θα φθάσει στα 85 έτη • Χρόνια νοσήματα (καρδιά, αναπνευστικό, O-A) σήμερα εμφανίζονται 10-25 χρόνια αργότερα από ότι πριν από 100 χρόνια Ένας άλλος παράγοντας που διαμορφώνει τη ζήτηση περισσότερων και καλύτερων προϊόντων υγείας είναι η ταυτόχρονη με τη γήρανση του πληθυσμού αύξηση του μέσου εισοδήματος. Μεγαλύτερο εισόδημα απαιτεί και καλύτερη εξυπηρέτηση. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να προστεθεί και ένα μεγάλο μέρος μεταναστών οι οποίοι έχουν δημιουργήσει αρκετά υψηλά εισοδήματα τα τελευταία χρόνια και θέλουν να έχουν την καλύτερη δυνατή περίθαλψη στην Ελλάδα. Οι ασφαλιστικές εταιρείες θεωρούν ότι από τους 1,5 εκατ. οικονομικούς μετανάστες, τουλάχιστον το 20% μπορεί να γίνει πελάτης τους στα επόμενα χρόνια.

Άνοιγμα της ασφαλιστικής αγοράς και στα μικρο-μεσαία εισοδήματα

της. Στόχος της νέας πολιτικής παραμένει η υποστήριξη του Κλάδου Υγείας μέσα από δράσεις προσέγγισης του ενδιαφέροντος του καταναλωτή και βελτίωσης της αξιοπιστίας του Κλάδου.

Το σύνολο των ασφαλιστικών εταιρειών που προσφέρουν ασφαλίσεις υγείας έχουν συνάψει συμφωνίες με τους μεγαλύτερους νοσοκομειακούς ομίλους και ιδιωτικές κλινικές σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και περιφέρεια Στο πλαίσιο της ευρύτερης επικοινωνιακής πολιτικής της Ένωσης με θέμα την Πρόληψη ο Κλάδος Υγείας συμμετείχε το έτος 2008 ενεργά διαμηνύοντας στο ευρύ κοινό τη σημασία που έχει η εταιρική κοινωνική ευθύνη στη λειτουργία της ασφαλιστικής αγοράς. Δεδομένου ότι η χορηγία αποτελεί κοινωνική προσφορά με αντιστάθμισμά της τη συλλογική αναγνώριση με αντάλλαγμα την εικόνα της εταιρείας ως «ενεργού συλλογικού πολίτη» η Επιτροπή Υγείας σε συνεργασία με την Επιτροπή Επικοινωνίας της Ένωσης επιχορήγησαν την Πανελλήνια Αντικαρκινική Εκστρατεία που υλοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υγείας.

Το κύριο χαρακτηριστικό της στροφής των ασφαλιστικών εταιρειών σε νέα προϊόντα υγείας είναι η διεύρυνση του πελατολογίου τους προς νέα τμήματα του πληθυσμού μικρότερων εισοδηματικών δυνατοτήτων. Πριν από 10 χρόνια, το μέσο μηνιαίο εισόδημα των πελατών των ασφαλιστικών εταιρειών που ενδιαφέρονταν για καλά και ακριβά προγράμματα ανέρχονταν σε 400 χιλ. δραχμές, ποσό που αντιστοιχούσε τότε σε μισθό Διευθυντή δημόσιας υπηρεσίας. Σταδιακά, η εισοδηματική κλίμακα κατέβηκε, με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν φθηνά προγράμματα που απευθύνονται σε 20άρηδες φοιτητές ή ακόμη και σε ανέργους. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να αναφέρουμε τα προϊόντα που διαθέτουν δύο μεγάλες ασφαλιστικές η Interamerican και η Groupama, τα οποία ξεκινούν από ελάχιστες μηνιαίες καταβολές.

Ζημιογόνος παραμένει ο κλάδος της Υγείας για τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις Η Επιτροπή Υγείας συνέχισε και το 2008 τη νέα πολιτική που υιοθέτησε το 2007, μετά την παύση του διαμεσολαβητικού ρόλου της Ένωσης στη σύναψη συμφωνιών με τα ιδιωτικά νοσοκομεία για λογαριασμό των εταιριών μελών

ιούνιος 2009 29

10_IW_AFIEROMA_T05_Final.indd 29

6/25/09 10:42:27 AM

αφιέρωμα

Παράλληλα, αναγνωρίζοντας την ανάγκη των εταιριών μελών να ενημερώνονται συστηματικά για τις προκλήσεις και τα ιδιαίτερα προβλήματα που παρουσιάζει ο Κλάδος, η Επιτροπή Υγείας με την υποστήριξη της Υποεπιτροπής Υγείας προχώρησαν στην εκπόνηση αντίστοιχων μελετών (ιατρικές εξελίξεις, ασφαλιστική απάτη, παράλληλη χρήση των ταμείων ως δικαίωμα των ασφαλισμένων). Οι περιορισμένοι πόροι και οι αυξανόμενες δαπάνες στο χώρο της υγείας είναι μια διεθνής κατάσταση που επισημαίνει την απειλή τη βιωσιμότητας των ασφαλιστικών συστημάτων. Μπροστά σε αυτή την πραγματικότητα η Επιτροπή Υγείας της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος υλοποίησε μια σειρά μελετών με σκοπό να ενημερώσει τα μέλη της για την πορεία της απόδοσης της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς στο χώρο της υγείας σε επίπεδο τρέχουσας τιμολογιακής πολιτικής όπως διαμορφώνεται από την συνεχώς αυξανόμενη αγορά ιδιωτικών υπηρεσιών.

Η Ελλάδα έχει το ίδιο ποσοστό επί του ΑΕΠ για δαπάνες υγείας με τα άλλα κράτη της Ε.Ε. αλλά είναι παγιδευμένη σε μία προβληματική οικονομία Ο Κλάδος Υγείας της Ένωσης στην προσπάθειά του να ανοίξει έναν ουσιώδη διάλογο για την προσφορά και τις δυνατότητες ανάπτυξης του Κλάδου Υγείας ξεκίνησε μια σειρά από εξωτερικές συνεργασίες με επιστημονικούς φορείς που διαμορφώνουν με τις απόψεις τους την κοινή γνώμη, καθώς μελετούν συστηματικά τη χρησιμότητα και τις ελλείψεις της δημόσιας και ιδιωτικής ασφαλιστικής κάλυψης του πληθυσμού (Συνεργασία με το Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής, το Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας Εργαστηρίου Υγιεινής και το Εργαστήριο Διοίκησης και Οργάνωσης Υπηρεσιών Υγείας του Πανεπιστημίου Αθηνών). Με στόχο τη βιωσιμότητα του Κλάδου η Ένωση έκανε σαφή τη θέση της και τις προθέσεις της στους αρμόδιους κρατικούς φορείς σχετικά με την πρόθεση συνεργασίας με τον κρατικό μηχανισμό με σκοπό αφενός μεν να λειτουργήσει ως συμπληρωματικός φορέας στο χώρο της υγείας τόσο σε επίπεδο κάλυψης όσο και σε επίπεδο υποστήριξης-αναβάθμισης του ΕΣΥ και αφετέρου να εκφράσει γραπτά την επιφύλαξή της για τα εθνικά στατιστικά στοιχεία που αφορούν στο δείκτη καταναλωτή για την υγεία και ειδικότερα στη σχέση του εν λόγω δείκτη με το ρυθμό αύξησης δαπανών υγείας για καταναλωτές κατόχους ιδιωτικής ασφάλισης και ανασφάλιστους. Ο Κλάδος Υγείας της Ένωσης φρόντισε να ενημερώνει σε όλη τη διάρκεια του 2008 τα μέλη της Επιτροπής και της Υποεπιτροπής Υγείας για τις νέες εξελίξεις, τις ευκαι-

ρίες και τις απειλές στον ευρύτερο ασφαλιστικό χώρο της υγείας. Η συστηματική συμμετοχή του Κλάδου σε Πανελλήνια Συνέδρια και στις συνεδριάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ιδιωτική Ασφάλιση Υγείας είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας βάσης με επίκαιρη και αξιόπιστη πληροφορία Τέλος, λαμβάνοντας υπόψη ότι μετά την τηλεόραση το Διαδίκτυο αποτελεί ένα βασικό μέσο επικοινωνίας και ενημέρωσης για τον πληθυσμό που βρίσκεται σε νεαρή και παραγωγική ηλικία ξεκίνησε η προετοιμασία του site της Ένωσης με σκοπό να ενημερωθεί ο κάθε ενδιαφερόμενος για την αξία της ιδιωτικής ασφάλισης και να εκπαιδευτεί συγχρόνως για τη σωστή χρήση των προγραμμάτων υγείας.

Οι δράσεις της ΕΑΕΕ για τον κλάδο υγείας Σύμφωνα με το πρόγραμμα δράσεων των 2 τελευταίων ετών έχουν ολοκληρωθεί τα εξής:

1. Επικοινωνιακή πολιτική της Ένωσης με θέμα την Πρόληψη Πανελλαδική έρευνα για την πρόληψη του καρκίνου Στο πλαίσιο της Πρόληψης, θεματικό αφιέρωμα της Ε.Α.Ε.Ε. για το έτος 2008, η Επιτροπή Υγείας σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών συμμετείχε επιστημονικά στην Πανελλήνια Έρευνα για τον Καρκίνο με δέσμη ερωτήσεων που αφορούσαν στην ανίχνευση της γνώμης του κοινού για τη χρησιμότητα της ιδιωτικής ασφάλισης και των κοινωνικών ταμείων στην πρόληψη και τη θεραπεία των νεοπλασμάτων. Η έρευνα εκπονήθηκε υπό την εποπτεία του καθηγητή κ. Τούντα Διευθυντή του Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής, υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Υγείας και με τις μεγάλες χορηγίες της

30 insurance w*rld

10_IW_AFIEROMA_T05_Final.indd 30

6/24/09 1:57:28 PM

κλάδος υγείας

διανεμηθεί σε όλες τις εταιρίες. Η εργασία «ασφαλιστική απάτη στα προγράμματα υγείας» δημιούργησε ένα ενιαίο κείμενο συσσωρευμένης γνώσης της αγοράς για τα αίτια πρόκλησης και τους τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου της εξαπάτησης της ασφαλιστικής αγοράς. Το κείμενο τεκμηριώνει εκτεταμένα την ανάγκη σημαντικών παρεμβάσεων πρόληψης και πάταξης του φαινομένου όπως: • Νέα προγράμματα με ανώτατα όρια αποζημιώσεων, ειδικά για τις νέες ιατρικές τεχνολογίες • Συνεργασία Ε.Α.Ε.Ε.- Ιατρικών Συλλόγων για τη διαμόρφωση ιατρικών πρωτοκόλλων • Ευαισθητοποίηση του ασφαλιστικού κοινού για τη σχέση κόστους νοσηλείας-συγκράτησης παροχών • Η εργασία «ασφαλιστική απάτη στα προγράμματα υγείας» έχει ολοκληρωθεί και διανεμηθεί σε όλες τις εταιρίες Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών και της φαρμακευτικής εταιρίας ROCHE. Με προγραμματισμένες εκδηλώσεις της Αντικαρκινικής Εκστρατείας σε 22 Δήμους. Το Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής δημιούργησαν έναν 12σέλιδο οδηγό πρόληψης του καρκίνου, ο οποίος εκδόθηκε και διατέθηκε με αποκλειστική χορηγία της Ε.Α.Ε.Ε. σε 200.000 αντίτυπα ως ένθετο σε καθημερινή εφημερίδα. Εκτός από τα επιδημιολογικά ευρήματα, η έρευνα έδωσε και χρήσιμες ενδείξεις στην ασφαλιστική αγορά για μεγέθη που την αφορούν άμεσα (μέγεθος ασφαλιστικής βάσης, διείσδυση των προγραμμάτων υγείας στην αγορά με βάση το είδος- ατομικά και ομαδικά). Όλες οι εταιρίες μέλη ενημερώθηκαν αναλυτικά για την παραπάνω δράση και έλαβαν το απαραίτητο υλικό

2. Προκλήσεις και Ιδιαίτερα προβλήματα που παρουσιάζει ο Κλάδος Υγείας Η εργασία «Ιατρικές εξελίξεις» είχε σκοπό να παρουσιάσει τις νέες εξελίξεις στο χώρο της διαγνωστικής και θεραπευτικής φροντίδας και να αποτελέσει ένα συμβουλευτικό έντυπο για την παρακολούθηση των νέων τεχνολογιών στις υπηρεσίες υγείας. Η εργασία αναπτύχθηκε σε 3 βασικές θεματικές ενότητες: Α) νέα νοσήματα, π.χ. νοσογόνος παχυσαρκία-νέες τεχνικές αντιμετώπισης Β) συνήθη νοσήματα με νέες τεχνικές αντιμετώπισης λόγω προόδου της τεχνολογίας Γ) νέες τεχνολογίες διάγνωσης και θεραπείας με εξαιρετικά υψηλό κόστος, ρομποτική χειρουργική και νέες διαγνωστικές εξετάσεις Η εργασία «Ιατρικές εξελίξεις» έχει ολοκληρωθεί και

Οι ασφαλιστικές εταιρείες θεωρούν ότι από τους 1,5 εκατ. Οικονομικούς μετανάστες , τουλάχιστον το 20% μπορεί να γίνει πελάτης τους στα επόμενα χρόνια 3. Πορεία της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς στο χώρο της υγείας Η μελέτη «στατιστικά στοιχεία έτους 2006» που ολοκληρώθηκε μέσα στο 2008, με στοιχεία έτους 2006, παρείχε χρήσιμες ενδείξεις για τη συμπεριφορά της συνεργασίας της αγοράς ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας με την ασφαλιστική αγορά. Συγκεκριμένα μελετήθηκε η ροή νοσηλευομένων και η μέση αποζημίωση νοσηλείας, ενώ ο διαχωρισμός των παρατηρήσεων ανά είδος προγράμματος (ατομικό-ομαδικό και πλήρες-συμμετοχικό) έδειξε ότι είναι χρήσιμος για την παρακολούθηση της συγκριτικής απόδοσης των προγραμμάτων υγείας (συχνότητα και κόστος).

4. Εξωτερική συνεργασία με επιστημονικούς φορείς Η ανάγκη των εταιριών για επίκαιρα επιδημιολογικά και δημογραφικά στοιχεία είναι προφανής για την πραγματική προσέγγιση του ρίσκου που αναλαμβάνουν τα προγράμματα υγείας και η έλλειψη αντίστοιχων διαθέσιμων στοιχείων δυσχεραίνει τις εταιρίες στο έργο τους. Ο Κλάδος Υγείας της Ε.Α.Ε.Ε. σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής και το Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας Του Πανεπιστημίου Αθηνών διέθεσε

ιούνιος 2009 31

10_IW_AFIEROMA_T05_Final.indd 31

6/25/09 10:42:28 AM

αφιέρωμα

στις εταιρίες μέλη της Ένωσης έντυπα που αφορούν στην «Υγεία του ελληνικού Πληθυσμού» και «τις Υπηρεσίες Υγείας» με βάση μελέτη που καλύπτει την περίοδο 19962006. Η συνεργασία του Κλάδου Υγείας με τον καθηγητή κ. Λιαρόπουλο και το Πανεπιστήμιο Αθηνών είχε στόχο να προωθηθεί ο συμπληρωματικός ρόλος της ιδιωτικής ασφάλισης στο χώρο της υγείας. Προς αυτή την κατεύθυνση ξεκίνησε η εκπόνηση μελέτης που θα αποτυπώσει τις δυνατότητες συμπληρωματικότητας των δημόσιων και ιδιωτικών προγραμμάτων υγείας. Η Μεθοδολογία εκπόνησης της μελέτης έχει ήδη ολοκληρωθεί από την Υποεπιτροπή Υγείας ενώ έχει ξεκινήσει η διαδικασία συλλογής δεδομένων από την ασφαλιστική αγορά και τα κοινωνικά ταμεία.

5. Η Ιδιωτική Ασφάλιση Υγείας ως συμπληρωματικός φορέας στο χώρο της υγείας Η Ε.Α.Ε.Ε. συναντήθηκε κατά την περίοδο 2008-2009 με τον Υπουργό Υγείας κ. Αβραμόπουλο με σκοπό να συζητηθεί το ενδεχόμενο συνεργασίας της Ιδιωτικής Ασφαλιστικής Αγοράς με τα Δημόσια Νοσοκομεία. Μετά τη πρώτη θετική προσέγγιση του θέματος και από τις δύο μεριές, η Ε.Α.Ε.Ε. ανταποκρίθηκε σε δεύτερη πρόσκληση του Υπουργείου Υγείας, με σκοπό να συζητηθούν οι βασικές προδιαγραφές μιας τέτοιας συνεργασίας, όπως πχ το είδος των νοσοκομείων, η διαθεσιμότητα των κλινών κλπ. Η Ε.Α.Ε.Ε. επέμεινε συστηματικά για τη συνέχεια των διαπραγματεύσεων. Το Υπουργείο Υγείας δεν ανταποκρίθηκε στην περαιτέρω προώθηση της συνεργασίας με τον Κλάδο Υγείας της Ένωσης.

6. Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Υγείας Η συνεχής αύξηση των νοσοκομειακών αποζημιώσεων σε συνδυασμό με τον εξαιρετικά υψηλό δείκτη ζημιών με τον οποίο λειτουργεί η ασφαλιστική αγορά όπως προκύπτει από τις μελέτες που ολοκληρώθηκαν από την Επιτροπή και Υποεπιτροπή Υγείας εξαναγκάζει την αγορά σε αύξηση των ασφαλίστρων. Η κίνηση αυτή δεν είναι αποδεκτή τόσο από ομάδες ασφαλισμένων όσο και από αρμόδια όργανα προστασίας του καταναλωτή, εφόσον η αύξηση ασφαλίστρων δεν υπαγορεύεται ρητά από τους όρους των συμβολαίων κατά την υπογραφή της σύμβασης ή/και δεν συνδέεται με δείκτη καταναλωτή αντίστοιχου μεγέθους. Η Ένωση με βάση τα παραπάνω έστειλε ενημερωτική επιστολή στην Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος (Ε.Σ.Υ.Ε.) σύμφωνα με την οποία δηλώνεται εγγράφως η θέση της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών ότι ο δείκτης υγείας όπως προκύπτει από τους δημοσιευμένους πίνακες της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας δεν αποτυπώνει σε καμία περίπτωση το ρυθμό αύξησης των τιμών των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας. Επιπλέον στην επιστολή γίνεται σαφές ότι σύμφωνα με την εμπειρία της ασφαλιστικής αγοράς, ο καταναλωτής που είναι κάτοχος ιδιωτικής ασφάλισης ή που πληρώνει εξ ιδίων κεφαλαίων

για τη φροντίδα της υγείας του (ανασφάλιστος) αντιμετωπίζει πολύ υψηλότερη ετήσια αύξηση στις τιμές των υπηρεσιών υγείας από το μέγεθος που αποκαλύπτει ο δείκτης υγείας ύψους 3,6% (μέσος όρος 10μήνου, έτους 2008) ενώ μπορεί να αγγίζει και υπερτριπλάσιο μέγεθος. Η Ένωση επιθυμεί να συμμετέχει ενεργά στην προσπάθεια διαμόρφωσης ενός δείκτη τιμών για την ιδιωτική ασφάλιση υγείας, που έχει ξεκινήσει στο Βέλγιο από τον Εθνικό Οργανισμό Οικονομικών των Υγείας. Έχει ήδη ζητηθεί από την Ε.Σ.Υ.Ε. να της παραχωρηθεί η μεθοδολογία εκτίμησης του εθνικού δείκτη τιμών υγείας, ώστε να αποτελέσει κείμενο συνεργασίας μαζί με τα αντίστοιχα των άλλων κρατών μελών της CEA, για την περαιτέρω επεξεργασία ενός αξιόπιστου ευρωπαϊκού δείκτη τιμών υγείας ή και ιδιωτικής ασφάλισης υγείας.

7. Συνεργασία Κλάδου Υγείας Ε.Α.Ε.Ε. - CEA Ο Κλάδος Υγείας της Ε.Α.Ε.Ε. συμμετείχε ενεργά σε όλες τις συνεδριάσεις της Επιτροπής Υγείας της CEA στις Βρυξέλλες (συναντήσεις-ηλεκτρονική ανταλλαγή απόψεων). Στις συναντήσεις η θεματολογία αφορούσε σε ευρωπαϊκά θέματα υγείας και ασφάλισης της υγείας, με σκοπό την ανταλλαγή πληροφορίας μεταξύ των κρατών μελών.

32 insurance w*rld

10_IW_AFIEROMA_T05_Final.indd 32

6/24/09 1:57:30 PM

κλάδος υγείας

Η πληροφορία που απαιτείται να αποστέλλεται από τον Κλάδο Υγείας της Ένωσης στη CEA συνήθως παρέχεται από πληροφορίες που αντλούνται από μελέτες που έχουν ήδη ολοκληρωθεί από την Ε.Α.Ε.Ε. Η ελληνική ασφαλιστική αγορά απεικονίζεται για πρώτη φορά, στο ετήσιο τεύχος της CEA με θέμα στατιστικά στοιχεία της ευρωπαϊκής ασφαλιστικής αγοράς αποκλειστικά για την ΥΓΕΙΑ Στις συναντήσεις της CEA τα κράτη μέλη ενημερώνονται για το είδος της νέας πληροφορίας που θα ζητηθεί μέσα στο προσεχές χρονικό διάστημα των 3-4 μηνών. Ο Κλάδος Υγείας της Ε.Α.Ε.Ε. φροντίζει ώστε στο πλαίσιο των Επιτροπών Υγείας να εκπονεί μελέτες χρήσιμες για τα μέλη της Ε.Α.Ε.Ε. που μπορούν συγχρόνως να δώσουν κατάλληλη πληροφορία σύμφωνα με τις απαιτήσεις της CEA.

Σήμερα να υπάρχουν φθηνά προγράμματα που απευθύνονται σε 20άρηδες φοιτητές ή ακόμη και σε ανέργους Όταν η πληροφορία που απαιτείται δεν είναι δυνατόν να δοθεί από πληροφορίες που διαθέτει η Ε.Α.Ε.Ε. το Γραφείο απευθύνεται σε έγκυρες πηγές όπως είναι το Υπουργείο Υγείας, η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία κλπ. Για παράδειγμα όσον αφορά στο θέμα της «ασφάλειας ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού» ο Κλάδος Υγείας απευθύνθηκε στο ΕΚΕΒΥΛ και στον ΕΟΦ. Έτσι, η Ε.Α.Ε.Ε. στην επαφή της με εξωτερικούς φορείς, λειτουργεί είτε ως μέσον προσδιορισμού κατάλληλων δεδομένων είτε ως κανάλι επικοινωνίας μεταξύ της CEA και του αντίστοιχου εμπλεκόμενου φορέα. Επιπλέον, η διαδικασία αυτή δημιουργεί σταδιακά ένα σημαντικό δίκτυο εξωτερικών συνεργατών της Ε.Α.Ε.Ε. για τον Κλάδο Υγείας από εμπλεκόμενους φορείς στον ευρύτερο χώρο της Υγείας και των Υπηρεσιών Υγείας. Τα θέματα που συζητήθηκαν κατά κύριο λόγο στις συναντήσεις της CEA το έτος 2008 είναι: > Ν ομικά δικαιώματα των ασθενών στη διασυνοριακή κάλυψη της φροντίδας υγείας > Ι σότητα μεταξύ των φύλων στην ασφαλιστική κάλυψη υγείας > Δ ικαιώματα ατόμων με αναπηρία σε ιδιωτική ασφαλιστική κάλυψη υγείας > Λ ειτουργικά-Διαχειριστικά > Δ ιαχείριση προσωπικών δεδομένων > Α σφαλιστική απάτη > Δ είκτης καταναλωτή υγείας > Σ τατιστικά στοιχεία έτους 2006 > Ε ξαιρέσεις > Σ πάνια νοσήματα-Υψηλό κόστος

8. Συμμετοχή του Κλάδου Υγείας σε Συνέδρια Ο καθηγητής κ. Αλεξάκης του Πανεπιστημίου Πειραιά στην ομιλία του με τίτλο «δαπάνες και αποδόσεις κεφαλαίου στην υγεία» στο 34o Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο επισήμανε ότι η αγορά ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας (ιδιωτικά θεραπευτήρια και διαγνωστικά κέντρα) είναι ένας κλάδος σε ανάπτυξη με προοπτική, με σημαντικές και γρήγορες αποδόσεις και σχετικά χαμηλό ρίσκο και παρουσιάζει ετήσια αύξηση εσόδων μεγέθους 19% (ICAP, 2008). Στο ίδιο τραπέζι διαλόγου και σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών ο Κλάδος Υγείας στο πλαίσιο ομιλίας με θέμα «η συμμετοχή των ιδιωτικών φορέων στη δαπάνη υγείας στην Ελλάδα» παρουσίασε μια σειρά από λειτουργίες του Κλάδου με σκοπό την αναγνώριση της θέσης της Ιδιωτικής Ασφάλισης στο χώρο των υπηρεσιών υγείας και της οικονομίας της υγείας. Παρουσιάστηκαν επίσης οι προκλήσεις και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ιδιωτική Ασφάλιση όπως είναι η υψηλή οικονομική ανταποδοτικότητα (άνω του 85%) και το φαινόμενο της ασφαλιστικής απάτης. Επισημάνθηκε η δυνατότητα συνεργασίας Ιδιωτικής – Κοινωνικής Ασφάλισης με αμοιβαίο όφελος ώστε να αυξηθούν τα έσοδα των νοσοκομείων και να συγκρατηθεί το κόστος της Ιδιωτικής Ασφάλισης που θα οδηγήσει στη συγκράτηση των ασφαλίστρων και την αύξηση των ασφαλισμένων. Προτάθηκε η ενεργοποίηση των διατάξεων Ν 2889/2001 περί δυνατότητας σύναψης συμβολαίων νοσοκομείων με την ιδιωτική ασφάλιση. Με βάση τη συμμετοχή του Κλάδου Υγείας στο 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Οικονομίας Διοίκησης και Πολιτικών Υγείας, οι εταιρίες μέλη ενημερώθηκαν με εκτενή αναφορά για τη νέα πολιτική όσον αφορά στην προσφορά των υπηρεσιών υγείας και την ασφαλιστική κάλυψη της ζήτησης υπηρεσιών υγείας σε ευρωπαϊκό και τοπικό επίπεδο. Μεταξύ άλλων έγινε αναφορά για τη νέα προσέγγιση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το σχέδιο Obama για

ιούνιος 2009 33

10_IW_AFIEROMA_T05_Final.indd 33

6/24/09 1:57:32 PM

αφιέρωμα

την υγειονομική μεταρρύθμιση των ΗΠΑ, τις τρέχουσες διεθνείς προκλήσεις και τις προτεινόμενες δράσεις για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των αναγκών υγείας σε συνδυασμό με την καλύτερη διαχείριση των περιορισμένων πόρων. Όλες οι πολιτικές υποστηρίζουν την έμφαση στα ασφαλιστικά προγράμματα πρόληψης και την πρωτοβάθμιας φροντίδας.

Ο Κλάδος Υγείας έχει διαμορφώσει μια εικόνα για τα συχνά ερωτήματα που απασχολούν τον καταναλωτή αναφορικά με τη χρησιμότητα και τη λειτουργία της ιδιωτικής ασφάλισης υγείας Ο Κλάδος Υγείας μέσα από την καθημερινή επικοινωνία του με τους ασφαλισμένους και τις εταιρίες, έχει διαμορφώσει μια εικόνα για τα συχνά ερωτήματα που απασχολούν τον καταναλωτή αναφορικά με τη χρησιμότητα και τη λειτουργία της ιδιωτικής ασφάλισης υγείας. Μια νέα εργασία που έχει ξεκινήσει η Υποεπιτροπή Υγείας είναι η διαμόρφωση ενός κειμένου που θα ενσωματώσει την παραπάνω γνώση με σκοπό να ενημερώσει το κοινό για συχνά ερωτήματα που αφορούν στην ιδιωτική ασφάλιση καθώς επίσης και για τον τρόπο και τη χρησιμότητα της καλής διαχείρισης ενός προγράμματος υγείας. Το κείμενο θα έχει τη μορφή ερωταπαντήσεων και θα είναι διαθέσιμο από την ιστοσελίδα της Ένωσης.

Διάφορα Ο Κλάδος Υγείας της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών προσπάθησε καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους 2008 να ενημερώνει τα μέλη του για τις εναλλακτικές πηγές προσφο-

ράς φροντίδας υγείας, με σκοπό τη συγκράτηση των δαπανών χωρίς έκπτωση στην ποιότητα και την αποτελεσματικότητα της φροντίδας. Με αφορμή το πρόβλημα υψηλού κόστους που αφορά στις θεραπευτικές και διαγνωστικές πράξεις, όπως είναι για παράδειγμα η χρήση PET SCAN η Υποεπιτροπή Υγείας ενημέρωσε τα μέλη για τις ισχύουσες διατάξεις των ταμείων για την εκτέλεση εξέτασης Pet Scan στα ιδιωτικά θεραπευτήρια ΥΓΕΙΑ και ΙΑΤΡΙΚΟ στον Ευαγγελισμό και στο Εργαστήριο Pet Scan της Ακαδημίας Αθηνών. Μετά από συνάντηση της Υποεπιτροπής Υγείας με την καθηγήτρια κ. Χατζηιωάννου, υπεύθυνης του PET SCAN της Ακαδημίας Αθηνών, στις υπερσύγχρονες υποδομές του Ερευνητικού Κέντρου στο Ινστιτούτο Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ) επιβεβαιώθηκε το αμοιβαίο ενδιαφέρον και αναζητήθηκε η δυνατότητα συνεργασίας σε επίπεδο συνεχιζόμενης ενημέρωσης των εταιριών για τις οδηγίες χρήσης (guidelines) του PET SCAN σύμφωνα με τις τελευταίες επιστημονικές ανακοινώσεις καθώς επίσης και ενημέρωσης του κοινού με εύκολο και κατανοητό τρόπο για τη χρησιμότητα και την αναγκαιότητα ή μη της ειδικής, υψηλού κόστους, εξέτασης.

Mελετη: Πως γίνεται ζημιογόνος ο κλάδος υγείας Η μελέτη «δείκτης ζημιών νοσοκομειακών προγραμμάτων έτους 2007» κατέδειξε ότι η ασφαλιστική αγορά λειτουργεί σε απειλητικά περιθώρια ζημιών, καθώς ο μέσος όρος ζημιών ατομικών νοσοκομειακών προγραμμάτων κινείται στο 77%, μη συμπεριλαμβανομένου του διαχειριστικού κόστους και όλων των λοιπών εξόδων πέραν των αποζημιώσεων και των εκκρεμών αποζημιώσεων τέλους και αρχής περιόδου 2007. Το πρόβλημα της ζημιογόνου πορείας των προγραμμάτων υγείας, αν και όχι σε τόσο απειλητικά επίπεδα, δεν αποτελεί αποκλειστικό πρόβλημα της Ελλάδας, καθώς με τελευταία στοιχεία της CEA ο δείκτης ζημιών προγραμμάτων υγείας στα κράτη μέλη της CEA (πρωτοβάθμια και νοσοκομειακή φροντίδα, ατομικά και ομαδικά) κινήθηκε μεταξύ 75% και 88%. Η μελέτη «συχνές παθήσεις-εξέλιξη δαπανών» είχε σκοπό αφενός μεν να διερευνήσει την διαχρονική πορεία των νοσοκομειακών αποζημιώσεων που καλύπτει η ασφαλιστική αγορά και αφετέρου να ανιχνεύσει σταδιακά βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν σημαντικά την άνοδο των νοσοκομειακών αποζημιώσεων. Στην εν λόγω εργασία μελετήθηκαν το είδος και η συχνότητα νοσηλείας με βάση τη διάγνωση νοσηλείας και οι αντίστοιχες νοσοκομειακές αποζημιώσεις. Τα αποτελέσματα της μελέτης επιβεβαίωσαν ότι οι ιατρικές εξελίξεις στη βιοτεχνολογία τόσο στη διαγνωστική όσο και στη θεραπευτική διαδικασία έχουν άμεση επίδραση στην αύξηση των δαπανών. Ειδικότερα, αναγνωρίστηκε η ανάγκη συχνής νοσηλείας για τη θεραπεία ασφαλισμένων που πάσχουν από νεοπλάσματα ενώ εντοπίστηκε ότι η δαπάνη θεραπείας των νεοπλασμάτων αυξάνεται από έτος σε έτος σημαντικά και σε κάποιους τύπους νεοπλασμάτων μέχρι και 37%.

insurance w*w rld*rld 34 insurance 34

10_IW_AFIEROMA_T05_Final.indd 34

6/24/09 1:57:32 PM

κλάδος υγείας

Είσοδος των τραπεζών στις υπηρεσίες υγείας Αλλάζουν τα δεδομένα στον κλάδο » της Ευγενίας Τζώρτζη

Δυναμικά μπαίνουν η μία μετά την άλλη οι τράπεζες στον τομέα της παροχής υπηρεσιών υγείας. Αξιοποιώντας τις συνέργιες με μεγάλες κλινικές και διαγνωστικά κέντρα, τράπεζες, ασφαλιστικές, αλλά και οι κυρίαρχοι φορείς υπηρεσιών υγείας, επιδιώκουν τη διεύρυνση της πελατειακής τους βάσης. Την αρχή έκανε η Marfin Egnatia Bank από κοινού με τον όμιλο του Υγεία, ενώ την τάση αυτή ακολούθησαν η EFG Eurolife, αλλά και ασφαλιστικές, όπως η Groupama Φοίνιξ. Ο λογαριασμός ταμιευτηρίου «Marfin Ταμιευτήριο + Υγεία» εξασφαλίζει για έναν ολόκληρο υπηρεσίες και με ένα ελάχιστο κόστος, που διαμορφώνεται στα 60 ευρώ για κάθε ενήλικα και στα 40 ευρώ για κάθε παιδί (14 ετών και κάτω), υπηρεσίες υγείας στα νοσοκομεία και συνεργαζόμενα διαγνωστικά κέντρα του ομίλου Υγεία (Υγεία, Παιδιατρική Κλινική ΜΗΤΕΡΑ και ΛΗΤΩ Lαb). Το πακέτο παροχών περιλαμβάνει: •Δ ωρεάν απεριόριστες επισκέψεις σε ιατρούς 32 ειδικοτήτων • Σημαντικές εκπτώσεις σε διαγνωστικές εξετάσεις( π.χ 9 ευρώ η Γενική Αίματος, 21 ευρώ Ακτινογραφία Θώρακος) •Δ ωρεάν ετήσια μαστογραφία (γυναίκες) και ετήσιο τεστ κοπώσεως (άνδρες) •Δ ωρεάν χρήση τηλεφωνικού κέντρου όλο το 24ωρο για ιατρικές συμβουλές για επείγοντα περιστατικά, 24 ώρες/24ωρο, 365 ημέρες το χρόνο, στις εφημερεύουσες ειδικότητες Παθολόγου, Καρδιολόγου, Ορθοπεδικού, Χειρουργού, Παιδιάτρου, Παιδοχειρουργού, για μη επείγοντα περιστατικά, κατόπιν ραντεβού, σε επιλεγμένες ιατρικές ειδικότητες Το πρόγραμμα «Ζωή και Υγεία» της EFG Eurobank και της Eurolife Ασφαλιστική είναι σε συνεργασία δύο από τα μεγαλύτερα ιατρικά-διαγνωστικά κέντρα της χώρας, τους ομίλους, Ιατρικού Αθηνών και εταιρειών υγείας Βιοϊατρική. Πρόκειται για ένα πλήρες και ολοκληρωμένο πρόγραμμα προνομιακής πρωτοβάθμιας ιατρικής φροντίδας και κάλυψης νοσοκομειακής περίθαλψης. Το πρόγραμμα αφορά όλους τους πελάτες της τράπεζας Eurobank που τηρούν έναν οποιοδήποτε λογαριασμό καταθέσεων στην τράπεζα, ανεξαρτήτως ποσού, και οι οποίοι αποκτούν το δικαίωμα κάλυψης ιατρικών και διαγνωστικών παροχών είτε εντελώς δωρεάν είτε με έκπτωση η οποία φτάνει και το 40%. Το ετήσιο κόστος του προγράμματος είναι μόλις 100 ευρώ και ο πελάτης αποκτά πρόσβαση σε παροχές υγείας όπως: •Δ ωρεάν απεριόριστες επισκέψεις σε ιατρούς (παθολόγους, καρδιολόγους, χειρουργούς, ορθοπεδικούς,

παιδίατρους) •Δ ωρεάν διαγνωστικές εξετάσεις, έως 200 ευρώ το χρόνο, με εκπτώσεις έως 40% για περαιτέρω εξετάσεις •Δ ωρεάν check up • Σ ημαντικές εκπτώσεις έως 20% σε περίπτωση νοσηλείας • Σημαντικές εκπτώσεις έως 40% σε οδοντιατρικές εργασίες και οφθαλμολογικές εξετάσεις σε προνομιακές τιμές Ο δικαιούχος του προγράμματος έχει τη δυνατότητα να επιλέξει ανάμεσα στους ομίλους Ιατρικού Αθηνών και εταιρειών Υγείας ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ, ανάλογα με την προτίμησή του. Σημειώνεται ότι και οι δύο αυτοί πάροχοι καλύπτουν σχεδόν στο σύνολο -άμεσα ή έμμεσα- όλη την Ελλάδα, με αποτέλεσμα το πρόγραμμα «Ζωή και Υγεία» να καλύπτει ευρύ φάσμα πελατών της Eurobank ανεξαρτήτως τόπου κατοικίας ή ηλικίας. Πέραν αυτών, οι δικαιούχοι του προγράμματος θα έχουν τη δυνατότητα επικοινωνίας, μέσω τηλεφωνικού κέντρου όλο το 24ωρο, καθημερινές και αργίες, με εξειδικευμένο προσωπικό των δύο παρόχων. Το πρόγραμμα «Safe Life Pass» της Groupama Φοίνιξ Ασφαλιστική προσφέρει στους πελάτες της πλήρη ιατρική φροντίδα σε συνεργασία με τον όμιλο Ιατρικού Αθηνών, με ετήσιο κόστος μόλις 60 ευρώ. Οι παροχές του προγράμματος περιλαμβάνουν: • Απεριόριστο αριθμό επισκέψεων στους εφημερεύοντες ιατρούς των εξωτερικών ιατρείων των κλινικών του ομίλου Ιατρικού Αθηνών χωρίς καμία επιβάρυνση, 24 ώρες το 24ωρο, και για τις ειδικότητες: παθολόγου, καρδιολόγου, ορθοπεδικού, παιδίατρου και χειρουργού •Α περιόριστο αριθμό επισκέψεων στα τακτικά εξωτερικά ιατρεία των κλινικών του ομίλου κατόπιν ραντεβού με συμμετοχή του ασφαλισμένου 20 ευρώ ανά επίσκεψη και για τις ειδικότητες: γυναικολόγου, οφθαλμιάτρου, πνευμονολόγου, ΩΡΛ, παιδοχειρουργού •Α περιόριστες διαγνωστικές εξετάσεις με έκπτωση 30% επί του ιδιωτικού τιμοκαταλόγου του κάθε θεραπευτηρίου του ομίλου Οι υπηρεσίες παρέχονται στις επτά κλινικές του ομίλου Ιατρικού Αθηνών στην Αττική και τη Θεσσαλονίκη (Ιατρικό Αθηνών Αμαρουσίου, Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών, Ιατρικό Αθηνών- Κλινική Ψυχικού, Ιατρικό Αθηνών- Κλινική Παλαιού Φαλήρου, Ιατρικό Αθηνών- Κλινική Περιστερίου, Ιατρικό Αθηνών- Κλινική Δάφνης, Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης), ενώ το πρόγραμμα προσφέρεται επιπλέον της κάρτας «Υγείας Δώρον».

ιούνιος 2009 35

10_IW_AFIEROMA_T05_Final.indd 35

6/24/09 1:57:32 PM

αφιέρωμα

Η έλλειψη σύγχρονων δομών οργάνωσης και λειτουργίας δημιουργούν προβλήματα στον κλάδο Υγείας Ως μη αναγκαίο, ακατάλληλο, περιττό ή και επικίνδυνο χαρακτηρίζει ο κ. Γιώργος Βελιώτης, Πρόεδρος της Υποεπιτροπής Υγείας της Ε.Α.Ε.Ε. και Γενικός Διευθυντής κλάδου Υγείας της Interamerican, το 30% με 40% των υπηρεσιών που προσφέρουν οι ιατροί, επικαλούμενος ευρήματα από τη διεθνή βιβλιογραφία.

ε συνέντευξή του στο IW τονίζει ότι, σε μεγάλο βαθμό, το πρόβλημα του αυξημένου ιατρικού κόστους για τους ασφαλισμένους σε ιδιωτικές εταιρείες προκαλείται από τη μη αξιοποίηση της πρωτοβάθμιας φροντίδας, αλλά και την έλλειψη μηχανισμών ελέγχου ποιότητας υγείας, ενώ αναφερόμενος στο ενδεχόμενο συνεργασίας των ασφαλιστικών εταιρειών με τα δημόσια νοσοκομεία θεωρεί ότι πρόκειται για ένα αρκετά σύνθετο στόχο, καθότι, όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει, για την επίτευξή του θα πρέπει να συντονιστούν δύο «παράλληλοι κόσμοι». Πάντως, διευκρινίζει ότι αν οι ασφαλιστικές εταιρείες αποκτούσαν πρόσβαση στα δημόσια νοσοκομεία, οφέλη θα εξασφάλιζαν οι ασφαλισμένοι, οι ίδιες οι εταιρείες, αλλά και το δημόσιο, λόγω των αυξημένων εσόδων των κρατικών νοσηλευτικών ιδρυμάτων. iw? Στον τομέα της Υγείας ποιος ασθενεί περισσότερο, οι ασφαλισμένοι ή οι ασφαλιστικές εταιρείες που για χρόνια βλέπουν τις αποδόσεις τους στο κόκκινο;

Γ.Β.:Θα ήταν ιδεώδες για την υγεία τόσο των ασφαλισμένων όσο και των ασφαλιστικών εταιρειών, οι ασφαλισμένοι να μη νοσούν και να κάνουν χρήση μόνο των υπηρεσιών πρόληψης. Όμως, η πραγματικότητα είναι διαφορετική για τις ασφαλιστικές εταιρείες αλλά και για τους ασφαλισμένους τους, που βρίσκονται από την ίδια πλευρά του προβλήματος. Εταιρείες και ασφαλισμένοι υφίστανται τις συνέπειες μιας προβληματικής κατάστασης στην ασφάλιση υγείας, που αναπτύχθηκε στρεβλά και επιπόλαια, χωρίς σύγχρονες δομές οργάνωσης και λειτουργίας, με κατάχρηση υπηρεσιών, σπατάλες και σε πολλά σημεία αναποτελεσματικά.

iw? Ο κλάδος σας συνεχώς παραπονιέται για τον υψηλό ιατρικό πληθωρισμό. Ωστόσο, αντιλαμβάνεται ότι η εφαρμογή νέων τεχνολογιών στην ιατρική κοστίζει. Είναι λοιπόν δικαιολογημένο το αυξημένο κόστος των νοσοκομειακών προγραμμάτων; Γ.Β.:Συμφωνούμε απολύτως στο ότι η εξέλιξη των νέων τεχνολογιών έχει κόστος. Όμως η εφαρμογή τους, υπό κανονικές συνθήκες έπρεπε να μειώνει το συνολικό κόστος της ιατρικής πράξης. Παραδείγματος χάριν, το συνολικό κόστος νοσηλείας για μία λαπαροσκοπική επέμβαση, θα έπρεπε να είναι μικρότερο από το συνολικό κόστος νοσηλείας για μία αντίστοιχη επέμβαση με λαπαροτομία. Δεν είναι όμως αυτή η κύρια η μόνη αιτία του παράλογα αυξημένου κόστους της νοσοκομειακής περίθαλψης στην Ελλάδα. Υπάρχει απουσία ελέγχου καταλληλότητας της παρεχομένης περίθαλψης, ως αποτέλεσμα της μη αξιοποίησης της πρωτοβάθμιας φροντίδας και ελλείψει μηχανισμών ελέγχου ποιότητας υγείας (π.χ. Disease and Care Management Programs). iw? Έχουν μερίδιο ευθύνης οι ιατροί για την αφαίμαξη των εσόδων των ασφαλιστικών εταιριών από τις ασφαλίσεις Υγείας; Γ.Β.: Σύμφωνα με τα στοιχεία διεθνών ερευνών, ένα ποσοστό 30%-40% των υπηρεσιών υγείας μπορεί να χαρακτηρισθεί μη αναγκαίο, ακατάλληλο, περιττό και επικίνδυνο. Πρόκειται για το φαινόμενο του οveruse, misuse and underuse of appropriate treatment. Οι μηχανισμοί που ανέφερα προηγουμένως παρέχουν τη δυνατότητα να διορθωθούν τα κακώς κείμενα.

36 insurance w*rld

10_IW_AFIEROMA_T05_Final.indd 36

6/24/09 1:57:32 PM

κλάδος υγείας

iw? Τα προγράμματα πρωτοβάθμιας περίθαλψης, πέραν του ότι προλαμβάνουν χρόνιες ή και σοβαρές παθήσεις των ασφαλισμένων, πόσο βοηθούν στη αποθεραπεία του κλάδου από τη νόσο των υπέρογκων αποζημιώσεων;

Γιώργος Βελιώτης Πρόεδρος της Υποεπιτροπής Υγείας της ΕΑΕΕ

Γ.Β.:Είναι σαφές ότι όσο νωρίτερα αντιμετωπισθεί ένα πρόβλημα υγείας, τόσο μικρότερο συνολικό κόστος έχει. Όμως, τα προγράμματα που καλύπτουν και την πρωτοβάθμια περίθαλψη κατά κανόνα στοχεύουν στην καλύτερη διαχείριση της υγείας των ασφαλισμένων. Αυτό σημαίνει ότι οι πόροι που εξοικονομούνται από την έγκαιρη αντιμετώπιση ασθενειών, «επενδύονται» σε αυξημένους προληπτικούς ελέγχους ή πρακτικές. iw? Επί πολλά έτη η Ένωση αναζητεί τη μαγική ιατρική συνταγή ώστε να καταστεί εφικτή η συνεργασία των μελών της με τα δημόσια νοσοκομεία. Ωστόσο, από το υπουργείο Υγείας συνεχώς δηλώνεται ότι για τις ασφαλιστικές εταιρείες δεν υπάρχουν… θέσεις στα κρατικά θεραπευτήρια. Πιστεύετε ότι η άποψη αυτή του υπουργού μπορεί να ανατραπεί; Γ.Β.:Το πρόβλημα δεν είναι τόσο απλό, μία απόφαση υπουργού δεν αρκεί. Πρέπει να συντονιστούν δύο «παράλληλοι κόσμοι» και αυτό είναι αρκετά σύνθετο. Από την πλευρά μας ως Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών, είμαστε διατεθειμένοι να συνεργαστούμε με το δημόσιο σύστημα υγείας, ώστε ταυτόχρονα με την εξασφάλιση υψηλής ποιότητας υπηρεσιών υγείας για τους ασφαλισμένους μας, να συμβάλουμε στα έσοδα των δημόσιων νοσοκομείων και έτσι να μειώσουμε σε ένα βαθμό τα βάρη των φορολογουμένων. Αναγνωρίζω ότι δεν είναι εύκολο και χρειάζεται πολλή και σκληρή δουλειά για να πετύχουμε την συνεργασία, αλλά χωρίς αυτή τη δουλειά, άλλη μία ευκαιρία θα χαθεί. Θα είναι κρίμα μια και τα οφέλη που προκύπτουν αφορούν και στα δημόσια νοσοκομεία και τους ασφαλισμένους, όχι μόνον στις εταιρείες. iw? Πολλά από τα στελέχη του κλάδου σας δηλώνουν ότι ο τομέας των Ασφαλειών Υγείας μπορεί να λειτουργήσει ως φάρμακο για την αντιμετώπιση των ανίατων συνεπειών της κρίσης στην ασφαλιστική αγορά. Πόσο δίκιο έχουν να υποστηρίζουν τη θέση αυτή;

Γ.Β.: Η οικονομική κρίση δεν αλλάζει το επιδημιολογικό προφίλ των Ελλήνων -μερικοί μάλιστα ισχυρίζονται ότι ίσως το επιβαρύνει. Από την άλλη πλευρά, η οικονομική δυσπραγία εντείνει την ανασφάλεια πολλών για το πως θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας αν τους τύχει. Έτσι η ανάγκη για ασφάλιση υγείας γίνεται ποιο έντονη, σε αντίθεση με άλλες ασφαλιστικές ανάγκες που -κακώς κατά την γνώμη μου- υποβαθμίζονται. Όμως το να πει κανείς ότι ο κλάδος υγείας θα στηρίξει όλους τους άλλους ασφαλιστικούς κλάδους είναι μεγάλη κουβέντα και δεν μπορεί να λέγεται εύκολα, γιατί όπως σωστά επισημάνατε, σε ορισμένους ο κλάδος υγείας έχει επιφέρει ακατάσχετη αιμορραγία. iw? Είναι αυξημένη η ζήτηση των προγραμμάτων κάλυψης πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης από το ευρύ καταναλωτικό κοινό; Ιδιαίτερα την περίοδο αυτή που τα νοικοκυριά ασθενούν οικονομικά, και αναγκάζονται να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση στις δαπάνες τους. Γ.Β.: Τα προγράμματα που καλύπτουν και πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια περίθαλψη είναι περισσότερο «καθημερινά», αφού επισκεπτόμαστε γιατρούς ή κάνουμε εξετάσεις πολύ πιο συχνά από ότι νοσηλευόμαστε. Φαίνεται ότι αυτή η ιδιότητά τους παίζει καταλυτικό ρόλο σε τέτοιες οικονομικές συνθήκες, γιατί τους τελευταίους μήνες παρατηρούμε μία έντονα αυξητική τάση στις πωλήσεις ασφαλιστικών προγραμμάτων που καλύπτουν και τις δύο βαθμίδες της περίθαλψης. iw? Πόσο εύκολο είναι για τις ασφαλιστικές εταιρείες να αυξήσουν υπό δυσμενείς οικονομικές συγκυρίες τα ασφάλιστρά τους; Γ.Β.: Το θέμα δεν είναι αν είναι εύκολο ή δύσκολο. Το θέμα είναι αν και σε ποιο βαθμό μπορούν οι ασφαλιστικές εταιρείες να προνοήσουν και να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα ώστε να περιορίσουν την διασπάθιση των πόρων και κατά συνέπεια, να μπορούν να κρατήσουν τα ασφάλιστρά τους σε λογικά επίπεδα. Το πρόβλημα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ότι ο έλεγχος των δαπανών δεν είναι ούτε εύκολος, ούτε ευχάριστος, όμως είναι μία υποχρέωση που έχουν οι ασφαλιστικές εταιρείες απέναντι στο σύνολο των ασφαλισμένων τους.

ιούνιος 2009 37

10_IW_AFIEROMA_T05_Final.indd 37

6/25/09 10:42:28 AM

άρθρο

Ευρωπαϊκή Πίστη

Με δοκιµασµένη «συνταγή» απέναντι στην κρίση To 2010 η επέκταση στη Νοτιοανατολική Ευρώπη

» γράφει ο Νίκος Χαλκιόπουλος Γενικός Διευθυντής Χαρτοφυλακίου

Παγκόσµια οικονοµική ύφεση που ξεκίνησε στα µέσα του 2008 επηρέασε τις Ευρωπαϊκές Ασφαλιστικές Εταιρίες, οι οποίες αποτελούν σηµαντικό µέρος του Χρηµατοοικονοµικού τοµέα, σε σχετικά περιορισµένο βαθµό τις αντίστοιχες εταιρίες των ΗΠΑ. Ο βασικός λόγος της σχετικά µικρής επίπτωσης, µε εξαιρέσεις τις περιπτώσεις της ING και της FORTIS, είναι η σχετικά συντηρητική τους στρατηγική στην διαχείριση των επενδύσεων των τεχνικών τους αποθεµάτων, τα οποία αποτελούν την βασική διασφάλιση των συµφερόντων των ασφαλισµένων και των δικαιούχων τρίτων της ασφαλιστικής αποζηµίωσης. Με βασικά επενδυτικά στοιχεία των τεχνικών αποθεµάτων τα κρατικά και τα εταιρικά οµόλογα υψηλής διαβάθµισης, το περιορισµένο ποσοστό επένδυσής τους σε µετοχές, ποσοστό κάτω του 10% του συνόλου των αποθεµάτων και την επένδυση σε επιλεγµένα ακίνητα, οι αποµειώσεις των επενδεδυµένων κεφαλαίων επηρέασε αλλά δεν δηµιούργησε προβλήµατα κεφαλαιακής επάρκειας στις ασφαλιστικές εταιρίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκτός µεµονωµένων ελάχιστων περιπτώσεων. Στο νέο αυτό οικονοµικό περιβάλλον η Ευρωπαϊκή Πίστη αναδεικνύει την οικονοµική ευρωστία της µε ανάπτυξη µέσω καινοτόµων προϊόντων και ανάπτυξη του κύκλου των εργασιών της µέσω βελτίωσης της παραγωγικότητας του υφιστάµενου Δικτύου Πωλήσεών της αλλά και την προσέλκυση νέων Δικτύων, τα οποία βρίσκουν στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Πίστης όλα τα βασικά στοιχεία που επιζητά

ένας συνεργάτης. Την οικονοµική ευρωστία, την σωστή διαχείριση, την άµεση πληρωµή των αποζηµιώσεων στους δικαιούχους αυτών και την καταβολή των προµηθειών και των παραγωγικών τους bonus την 11η εργάσιµη ηµέρα στους συνεργάτες της και την ύπαρξη ανταγωνιστικών προϊόντων προκειµένου να καλυφθούν οι ανάγκες των πελατών τους.

Ανταγωνισµός Ο υγιής ανταγωνισµός λειτουργεί πάντοτε υπέρ των καταναλωτών και των άρτια οργανωµένων εταιριών. Δυστυχώς στα τελευταία 15 έτη η έννοια του ανταγωνισµού έχει επικεντρωθεί στο χαµηλό ασφάλιστρο µε αντίστοιχο χαµηλού επιπέδου υπηρεσιών. Οι κλάδοι οι οποίοι πρωταγωνιστούν στον ανταγωνισµό του χαµηλού ασφαλίστρου είναι τα Αυτοκίνητα, η Υγεία, και ο κλάδος Πυρός. Η αδυναµία επαρκούς τιµολόγησης είτε λόγω αθέµιτου ανταγωνισµού είτε λόγω µη ύπαρξης ανάλογης τεχνογνωσίας οδηγεί στην παροχή χαµηλού επιπέδου υπηρεσιών προς το σύνολο των εµπλεκοµένων στην Ασφαλιστική Σύµβαση. Το κανονιστικό πλαίσιο που θεσµοθέτησε ο επόπτης των ασφαλιστικών εταιριών (ΕΠ.Ε.Ι.Α.) τον Δεκέµβριο του 2008 για τα τεχνικά αποθέµατα των Γενικών Κλάδων και το αναµενόµενο κανονιστικό πλαίσιο του Κλάδου Ζωής θα βοηθήσει ουσιαστικά και την Ασφαλιστική Αγορά αλλά και τους Καταναλωτές στην διαµόρφωση µιας Ασφαλιστικής Αγοράς µε κύρια χαρακτηριστικά το κύρος και την αξιοπιστία. Μέσα σ΄ αυτό το δύσκολο επαγγελµατικό στίβο η Ευρω-

38 insurance w*rld

11_INWORLD_ARTHRO_XALKIOPOULOS_T05_final.indd 38

6/25/09 10:43:33 AM

άρθρο

παϊκή Πίστη έχει δηµιουργήσει την δική της Σχολή από την οποία δηµιουργούνται στελέχη, τα οποία διαφηµίζουν σε κάθε πτυχή της οικονοµικής ζωής της χώρας µας τον θεσµό της Ιδιωτικής Ασφάλισης.

Η αδυναµία επαρκούς τιµολόγησης είτε λόγω αθέµιτου ανταγωνισµού είτε λόγω µη ύπαρξης ανάλογης τεχνογνωσίας οδηγεί στην παροχή χαµηλού επιπέδου υπηρεσιών προς το σύνολο των εµπλεκοµένων στην Ασφαλιστική Σύµβαση Στην µη ύπαρξη µιας εξορθολογισµένης ασφαλιστικής αγοράς σηµαντικό βάρος φέρουν και οι λήπτες της Ασφάλισης (Συµβαλλόµενοι) των ασφαλιστικών συµβάσεων, οι οποίοι όταν επιλέγουν την ασφαλιστική εταιρία στην οποία θα αναθέσουν την Ασφαλιστική τους κάλυψη θεωρούν ότι το µόνο «κριτήριο» είναι το χαµηλό κόστος, ενώ όταν επέλθει η ασφαλιστική περίπτωση απαιτούν υψηλό επίπεδο εξυπηρέτησης, το οποίο όπως είναι αντιληπτό δεν µπορεί να διασφαλιστεί από φορέα χαµηλού κόστους. Η Ευρωπαϊκή Πίστη αντιµετωπίζει τον ανωτέρω ανταγωνισµό, ο οποίος σε µερικές φάσεις γίνεται µέχρι και αθέµιτος, στηριζόµενη στις αναλλοίωτες αρχές της που την οικοδόµησαν και αποτελούν βασική παρακαταθήκη της αξιόπιστης λειτουργίας της στα 32 έτη από την ίδρυσή της. Η βασική τιµολογιακή της πολιτική είναι η επάρκεια του ασφαλίστρου προκειµένου να καλυφθούν άµεσα οι αναµενόµενες ασφαλιστικές αποζηµιώσεις. Επίσης τα λειτουργικά της έξοδα, το κόστος πρό-

σκτησης/προµήθειες και λοιπά έξοδα / των εργασιών της αφήνοντας ένα ικανοποιητικό περιθώριο κέρδους στους µετόχους.

Προϊοντική πολιτική Η προϊοντική πολιτική της Εταιρίας εστιάζεται στην κάλυψη των καθηµερινών αλλά και των µελλοντικών αναγκών του καταναλωτή και όχι στην προώθηση προϊόντων µε σκοπό και µόνο την αποκόµιση κέρδους . Με βάση αυτή την πολιτική ο Κλάδος Ζωής αποτελεί και την βασική προτεραιότητα της Εταιρίας, γιατί το µόνο µέσο που µπορεί να διασφαλίσει την συνεχή και απρόσκοπτη ζωή της οικογένειας είναι ο θεσµός της Ασφάλισης. Η επόµενη προτεραιότητα είναι η διασφάλιση των κόπων της καθηµερινής προσπάθειας του εργαζόµενου ήτοι το σπίτι, το κατάστηµα, το σκάφος, το όχηµά του.

Η βασική προτεραιότητα όµως είναι η προώθηση της Συνταξιοδοτικής Αποταµίευσης µε σκοπό την δηµιουργία ενός κεφαλαίου που θα διασφαλίζει επίπεδο διαβίωσης αντίστοιχο εκείνου κατά την περίοδο της εργασίας Η προώθηση ιδιαίτερα ανταγωνιστικών προϊόντων διαχείρισης ή δηµιουργίας κεφαλαίου συνταξιοδότησης σε συνδυασµό µε την φερεγγυότητα της Ευρωπαϊκής Πίστης παρέχουν στον Έλληνα εργαζόµενο την εναλλακτική συµπληρωµατική πρόταση στην διαχείριση του συνταξιοδοτικού θέµατος που έχει ανακύψει κατά τα τελευταία έτη και αναµένεται να γίνει τα βασικό πρόβληµα προς επίλυση µε βάση τις παραµέτρους της υπογεννητικότητας, της ανεργίας και της επιµήκυνσης του χρόνου διαβίωσης, που µε ιδιαίτερη επιτυχία προσφέρει η Ιατρική επιστήµη.

∆ιεθνής επέκταση Η στρατηγική επέκταση της εταιρίας έχει προσδιοριστεί στην Νότιανατολική Ευρώπη µε προτεραιότητα στις χώρες όπου έχει παρουσία η Τράπεζα Πειραιώς, η οποία αποτελεί βασικό µέτοχο της Εταιρίας, είτε µέσω ίδρυσης θυγατρικών εταιριών (εγκατάσταση) είτε µέσω της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών, εφόσον οι χώρες αυτές ανήκουν στον Ε.Ο.Χ. Επί του παρόντος η διεθνής επέκταση έχει µεταφερθεί σε επόµενο χρονικό σηµείο λόγω της εµφάνισης της διεθνούς οικονοµικής ύφεσης και της διατήρησης πόρων για την ενδυνάµωση της κεφαλαιακής δοµής της Εταιρίας. Με τα διαφαινόµενα σηµάδια της ανάκαµψης της παγκόσµιας οικονοµίας από την ύφεση στην ανάπτυξη και εφόσον αυτά επιβεβαιωθούν στην πράξη το 2010 αναµένεται να αποτελέσει την αφετηρία της ανάπτυξης της εταιρίας εκτός Ελλάδος.

ιούνιος 2009 39

11_INWORLD_ARTHRO_XALKIOPOULOS_T05_final.indd 39

6/24/09 1:52:51 PM

θέμα

Η μείωση των κερδών οφείλεται στα προβλήματα των κινεζικών αγορών τoν προηγούμενο χρόνο, και δη στην απόδοση του χρηματιστηρίου της Σαγκάης, το οποίο σημείωσε πτώση 65%, όπως επίσης και στην μεγάλη μείωση των επιτοκίων, που επηρέασε αρνητικά τις επενδύσεις σταθερού εισοδήματος » Μετάφραση απόδοση Παναγιώτης Φρεντζάς

40 insurance w*rld

01_INWORLD_IOUNIOU_China Life_T05_FINAL.indd 40

6/24/09 1:14:11 PM

αποκλειστικότητα

Η China Life αντέχει στην αστάθεια των αγορών Η China Life είναι ο μεγαλύτερος ασφαλιστής ζωής στον κόσμο, όπως επίσης και ο μεγαλύτερος θεσμικός επενδυτής της Κίνας. Ο πρόεδρός της, κ. Wan Feng μιλάει για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η εταιρία του

εν είναι μόνο οι τράπεζες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες αυτή την περίοδο καθώς και οι ασφαλιστικοί οργανισμοί ανήκουν στην ίδια κατηγορία. Σε Βρετανία και ΗΠΑ, οι αμφιβολίες για την κεφαλαιουχική τους επάρκεια οδήγησε σε μαζικό «ξεφόρτωμα» των μετοχών του κλάδου από τα χαρτοφυλάκια, γεγονός που οδήγησε σε πτώση των μετοχών (κατά 40% για φέτος στην Βρετανία). Στην περίπτωση της κατά 68% κρατικής China Life, τουλάχιστον η κεφαλαιουχική επάρκεια δεν συνιστά πρόβλημα. Ωστόσο, αυτό δεν απέτρεψε την εταιρία από τις συνέπειες της παγκόσμιας κρίσης. Στα τέλη Μαρτίου, ανακοινώθηκε ότι τα καθαρά κέρδη του 2008 μειώθηκαν κατά 45% στα 21,3 δις γουάν (περίπου 3,1 δις δολάρια). Το αποτέλεσμα όμως ήταν καλύτερο του αναμενόμενου, καθώς στο τρίτο τρίμηνο η πτώση είχε ξεπεράσει το 70%. Στην περίπτωση της δεύτερης μεγαλύτερης κινεζικής ασφαλιστικής, της Ping An, τα πράγματα ήταν ακόμη χειρότερα, αφού η ατυχής επένδυσή της στην Fortis την έφερε με ζημιές 1,15 δις δολαρίων για το τρίτο τρίμηνο. Ο πρόεδρός της κ. Wan Feng εκτιμά ότι η μείωση των κερδών οφείλεται στα προβλήματα των κινεζικών αγορών των προηγούμενο χρόνο, και δη στην απόδοση του χρηματιστηρίου της Σαγκάης, το οποίο σημείωσε πτώση 65%, όπως επίσης και στην μεγάλη μείωση των επιτοκίων, που επηρέασε αρνητικά τις επενδύσεις σταθερού εισοδήματος. «Το χρηματιστήριο, η αγορά ομολόγων, οι τραπεζικές καταθέσεις, τα αμοιβαία κεφάλαια – όλα αυτά σημείωσαν μειωμένες αποδόσεις», επισήμανε. Για το προηγούμενο έτος, η China Life είδε την απόδοση των επενδύσεών της να σημειώνει πτώση κατά 61,4% σε δωδεκάμηνη βάση. Πλέον τούτου, ο καταστροφικός σεισμός του Μαΐου 2008 στο Σιτσουάν που στοίχισε 88.000 ανθρώπινες ζωές επιδείνωσε την κατάσταση. Τέλος, ο αυξημένος ανταγωνισμός που εμφανίζεται στην ασφαλιστική αγορά, οδηγεί σε μικρότερα περιθώρια κερδών. Ο κ. Wan θα πρέπει να αισθάνεται ανακούφιση από την σημαντική

ανάκαμψη των χρηματιστηρίων για φέτος, και ειδικά αυτού της Σαγκάης, το οποίο παρουσιάζει για φέτος την καλύτερη απόδοση, παγκοσμίως. Ωστόσο, τα κινέζικα χρηματιστήρια μπορούν εύκολα να σε απογοητεύσουν, αφού η όρεξη για μεγαλύτερα κέρδη κάνει τους Κινέζους επενδυτές να προτιμούν τον καιροσκοπισμό από τις μεσομακροπρόθεσμες επενδύσεις, και το γεγονός αυτό κάνει δύσκολη την δημιουργία αποτελεσματικών επενδυτικών στρατηγικών.

Ενώ οι αρχές θέσπισαν κάποια μέτρα με σκοπό την ενθάρρυνση έκδοσης εταιρικών ομολόγων, όπως για παράδειγμα την νομιμοποίηση των ιδιωτικών επενδύσεων σε εταιρικά ομόλογα, ο κλάδος αυτός παραμένει εντούτοις χαμηλής σημασίας Κάτι άλλο που δυσκολεύει τα πράγματα, είναι η απουσία ανεπτυγμένης αγορά ομολόγων στην Κίνα. Ενώ οι αρχές θέσπισαν κάποια μέτρα με σκοπό την ενθάρρυνση έκδοσης εταιρικών ομολόγων, όπως για παράδειγμα την νομιμοποίηση των ιδιωτικών επενδύσεων σε εταιρικά ομόλογα, ο κλάδος αυτός παραμένει εντούτοις χαμηλής σημασίας. Το ενδιαφέρον των θεσμικών επενδυτών είναι χαμηλό. Η απουσία μακροπρόθεσμων ομολόγων σημαίνει ότι τα χαρτοφυλάκια είναι δύσκολο να δομηθούν, ενώ οι αποδόσεις είναι συνήθως μη ελκυστικές. Οι τράπεζες κυριαρχούν στην αγορά, και κρατούν τα ομόλογα στα χαρτοφυλάκιά τους μέχρι να ωριμάσουν, δημιουργώντας έτσι προσκόμματα στην ανάπτυξη της παράλληλης αγοράς ομολόγων. «Είναι ένα πρόβλημα το οποίο είχαν από ανέκαθεν οι ασφαλιστικές εταιρίες», δηλώνει ο κ. Wan καθώς υπάρχει έλλειψη μακροπρόθεσμων επενδυτικών προϊόντων». Η διασπορά του χαρτοφυλακίου της εταιρίας, πέρυσι την

ιούνιος 2009 41

01_INWORLD_IOUNIOU_China Life_T05_FINAL.indd 41

6/25/09 10:44:29 AM

θέμα

Wan Feng, πρόεδρος της China Life

30η Ιουνίου, όταν ανακοίνωσε τα αποτελέσματα εξαμήνου, ήταν 58,6% σε χρεόγραφα (από 52% τον Δεκέμβριο του 2007), 13,3% σε κοινές μετοχές (από 23%) και σχεδόν 21% σε επενδύσεις σταθερού εισοδήματος, μόλις 1% περισσότερο από ότι πριν 6 μήνες, με συνολικό ύψος επενδύσεων 854,6 δις γουάν.

Η China Life, που ιδρύθηκε μόλις το 2003, θα συνεχίσει την διεθνή επεκτατική της πολιτική όταν παρουσιαστούν οι κατάλληλες συνθήκες, αλλά για τώρα θα επικεντρωθεί στην εγχώρια αγορά Στην Κίνα, οι ασφαλιστικές υπόκεινται σε ένα πολύ περιοριστικό ρυθμιστικό πλαίσιο, και οι υποψήφιες επενδύσεις τους είναι μετρημένες στα δάχτυλα. Αγορά ακίνητης περιουσίας, επί του παρόντος, απαγορεύεται, αν και η China Life επωφελήθηκε από τις αλλαγές του 2007 για τις ξένες επενδύσεις, και μέσω της συνεργασίας της με την Franklin Templeton Investments δημιούργησε την China Life Franklin Asset Management η οποία διαχειρίζεται ακίνητα στο Χονγκ Κονγκ, και κατά 74% ανήκει στην εταιρία. Το παραπάνω project είναι ένα μέρος των επεκτατικών σχεδίων της China Life στις εκτός της Κίνας αγορές. Η εταιρία έβλεπε με καλό μάτι και την αντασφαλιστική ΑΙΑ του πάλαι ποτέ κραταιού American International Group, αλλά αποφάσισε να αποσύρει το ενδιαφέρον της καθώς μετά από υποδείξεις των αναλυτών της εταιρίας ότι η επένδυση είναι υπερβολικά ριψοκίνδυνη παρότι η τελευταία παρουσίασε πέρυσι κέρδη 2 δις δολαρίων, και η AIG ήλπιζε να βγάλει μέχρι και 20 δις δολάρια από την πώλησή της. «H AIG έχει αλλάξει πάρα πολύ, και υπάρχουν γύρω από αυτήν πολλές αβεβαιότητες και ανασφάλειες. Η αγορά τμήματος των δραστηριοτήτων της δεν είναι σε αρμονία με την δική μας αναπτυξιακή στρατηγική. Συνεπώς, αποφασίσαμε να μην ενδιαφερθούμε για την ΑΙΑ», εξηγεί ο κ. Wan Feng, και όντως, η εταιρία του δεν εμφανίστηκε στην τελική δημοπρασία για την AIA, τον περασμένο Μάρτιο, με αποτέλεσμα ο πιθανότερος αγοραστής να είναι... η αμερικανική κυβέρνηση.

Ο κ. Wan αναφέρει ότι η China Life, που ιδρύθηκε μόλις το 2003, θα συνεχίσει την διεθνή επεκτατική της πολιτική όταν παρουσιαστούν οι κατάλληλες συνθήκες, αλλά για τώρα θα επικεντρωθεί στην εγχώρια αγορά, όπου πιστεύει ότι υπάρχουν σπουδαίες προοπτικές ανάπτυξης. «Το Χονγκ Κονγκ, η Ιαπωνία και η Ταϊβάν έχουν ασφαλιστική αγορά κορεσμένη κατά 80 έως και 100%. Στην Κίνα, το αντίστοιχο ποσοστό είναι μόλις 10%. Η αγορά της Κίνας έχει την μεγαλύτερη δυναμική ανάπτυξης στον κόσμο».

Το Χονγκ Κονγκ, η Ιαπωνία και η Ταϊβάν έχουν ασφαλιστική αγορά κορεσμένη κατά 80 έως και 100%. Στην Κίνα, το αντίστοιχο ποσοστό είναι μόλις 10% Οι περισσότερες ξένες αγορές είναι πιο ώριμες, και εξαιρετικά ανταγωνιστικές. Αυτός είναι και ο λόγος που πολλές ξένες ασφαλιστικές εταιρίες ενδιαφέρονται να διεισδύσουν στην Κινεζική αγορά. Η οικονομία αναπτύσσεται ταχύτατα, και θα παρέχει πολύ καλές βάσεις για την ανάπτυξη της ασφαλιστικής δραστηριότητας». Η δε ζήτηση για ασφαλιστικά προϊόντα αναμένεται να αυξάνει, όσο τα επίπεδα απολαβών των Κινέζων εξακολουθούν να γίνονται μεγαλύτερα. Τα αποτελέσματα του έτους, δείχνουν ότι η China Life σημείωσε αξιόλογη ανάπτυξη το 2008. Τα πρωτεύοντα έσοδα σημείωσαν αύξηση κατά 21%, στα 53,3 δις γουάν, ενώ στους δύο πρώτους μήνες του 2009 σημειώθηκε και νέα αύξηση κατά 13% στα 67,2 δις γουάν. Για το μέλλον, πολλά θα εξαρτηθούν από το πως η Κίνα θα βρει τον δρόμο της στην διεθνή οικονομική κρίση. Για το 2009, η άνοδος του ΑΕΠ αναμένεται να είναι 8%, δηλαδή μικρότερη από το 10 η και 11% των προηγούμενων ετών, αλλά και πάλι πολύ ισχυρή σε σχέση με άλλες αναπτυσσόμενες χώρες. Πάντως, κάποιοι άλλοι αναλυτές, εκτιμούν ότι η Κινέζικη κυβέρνηση είναι υπεραισιόδοξη. Μεταξύ αυτών και η Παγκόσμια Τράπεζα, που εκτιμά ότι λόγω της κάμψης των εξαγωγών και των μειωμένων ιδιωτικών επενδύσεων, η άνοδος δεν θα ξεπεράσει το 6,5%. Ο κ. Wan νομίζει ότι η κυβέρνηση είναι αρκετά κοντά στην επιτυχία του προσδοκώμενου αναπτυξιακού στόχου. «Συνολικά, είμαι αισιόδοξος ότι η Κίνα θα διατηρήσει καλή οικονομική ανάπτυξη. Δεν νομίζω ότι η οικονομική κρίση δυναμίτισε τις υποδομές της εγχώριας οικονομίας». Οι μεγάλες εξουσίες που έχει η κυβέρνηση στην εγχώρια αγορά σημαίνει ότι μπορεί και να ανταποκριθεί καλύτερα στις προκλήσεις που παρουσιάζονται, συνεχίζει. «Μία από τις μεγάλες διαφορές της Κίνας με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, είναι ο συνδυασμός της υγιούς αγοράς με τον εντατικό κρατικό έλεγχο. Ο συνδυασμός αυτός, είναι ένας από τους λόγους που η Κίνα αντιδρά γρήγορα, και κατά κανόνα πιο αποτελεσματικά από άλλες χώρες στις προκλήσεις των ημερών».

42 insurance w*rld

01_INWORLD_IOUNIOU_China Life_T05_FINAL.indd 42

6/24/09 1:14:21 PM

01_INWORLD_IOUNIOU_China Life_T05_FINAL.indd 43

6/24/09 1:14:23 PM

άρθρο

Οι ευκαιρίες και ο ρόλος των μεσιτών στην περίοδο της κρίσης

» γράφει ο Γιώργος Καραβίας Πρόεδρος Συνδέσμου Ελλήνων Μεσιτών Ασφαλίσεων

υδείς αμφισβητεί σήμερα ότι η ασφαλιστική αγορά έχει εγκλωβιστεί στον κυκλώνα της διεθνούς κρίσης. Η πορεία της επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τις εντάσεις που προκαλεί η κρίση και πως ότι οι εταιρείες οφείλουν να επιδείξουν αυτοκυριαρχία και δυναμισμό ώστε να εξέλθουν αλώβητες του δυσμενούς οικονομικού περιβάλλοντος. Κρίνοντας λοιπόν από τα όσα συμβαίνουν στην ασφαλιστική αγορά σήμερα, από τα όσα λέγονται και γράφονται, αλλά και από αυτά που δεν είναι ορατά στο ευρύ κοινό, εκτιμώ ότι ο κλάδος μας συνεχίζει να αναπτύσσεται, πολύ απλά διότι έχει πολλές εναλλακτικές και ταυτόχρονα ισχυρές άμυνες έναντι της κρίσης.

Οι ασφαλιστικές εταιρείες, επέδειξαν γρήγορα αντανακλαστικά, αναθεώρησαν τις στρατηγικές τους και έδωσαν έμφαση στον τομέα των Γενικών Ασφαλειών Στο άκουσμα της κρίσης λοιπόν οι ασφαλιστικές εταιρείες, επέδειξαν γρήγορα αντανακλαστικά, ανασύνταξαν τις δυνάμεις τους, αναθεώρησαν τις στρατηγικές τους, ενώ έδωσαν έμφαση στον τομέα των Γενικών Ασφαλειών, που σήμερα τουλάχιστον δεν φαίνεται να έχει πληγεί από τα όσα τραγικά

συμβαίνουν στο διεθνές χρηματοοικονομικό πεδίο. Ο κλάδος Αυτοκινήτου για παράδειγμα συνεχίζει να αναπτύσσεται, καθότι πρόκειται για έναν τομέα όπου η ασφάλιση είναι υποχρεωτική. Προς την ίδια κατεύθυνση συνηγορούν και αυξητικές αναπροσαρμογές στα ασφάλιστρα που επιβάλλει ο Επόπτης επιχειρώντας την εξυγίανση του κλάδου, αλλά και τα νέα αυξημένα υποχρεωτικά όρια ασφάλισης. Ο κλάδος Πυρός επίσης κινείται ανοδικά διότι σε περιόδους κρίσης αυξάνεται το συναίσθημα ανασφάλειας, άρα και η ζήτηση των ασφαλιστικών προϊόντων, όπως επίσης θετική εικόνα καταγράφει και ο κλάδος Υγείας. Οι ρυθμοί ανάπτυξης για τις περισσότερες εταιρείες κινούνται σε επίπεδα υψηλότερα του 4%. Όσο για τον κλάδο Ζωής, σίγουρα ο τομέας των unit linked προϊόντων και εν γένει των προγραμμάτων εφάπαξ καταβολών παρουσιάζει μειούμενη ζήτηση, όμως πάει πολύ καλά ο τομέας των Συνταξιοδοτικών Προγραμμάτων, καθότι ο Έλληνας δεν θα πάψει ποτέ προβληματίζεται για τη Σύνταξή του, πολύ δε περισσότερο εν μέσω κρίσης. Σύμφωνα λοιπόν με όλα τα στοιχεία, κατά ένα μεγάλο μέρος τους οι ασφαλιστικές εταιρείες στον κλάδο Ζωής καταγράφουν έστω και μικρή - οριακή ανάπτυξη. Θεωρώ λοιπόν ότι, όταν υπό αντίξοες συνθήκες δεν παρουσιάζεις αρνητική ανάπτυξη, είναι πραγματικά σα να πετυχαίνεις έναν άθλο, ο οποίος ψυχολογικά επιδρά καθοριστικά στα ασφαλιστική αγορά, στα δίκτυα πωλήσεων, στους ίδιους τους ασφαλιστές, που ας μην ξεχνάνε ότι από αυτούς εξαρτάται η ανάπτυξη της αγοράς. Από τους διαμεσολαβούντες που

44 insurance w*rld

12_INWORLD_ARTHRO_KARABIAS_Τ05_FINAL.indd 44

6/24/09 1:28:00 PM

άρθρο

καθημερινά βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της… μάχης, που δίνουν τον αγώνα τους έχοντας την περίοδο αυτή να αντιμετωπίσουν ένα εξαιρετικά δύσκολο χρηματοοικονομικό περιβάλλον. Καλούνται από τη μια να ξεπεράσουν τις δυσμενείς επιδράσεις της διεθνούς κρίσης στο χρηματοπιστωτικό μηχανισμό της χώρας και από την άλλη να πείσουν τους ασφαλισμένους, ότι, παρά την αυτοσυγκράτηση που επιδεικνύουν, θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να μεριμνήσουν για την ασφάλειά τους, είτε αυτή αφορά στη ζωή και την υγεία τους, είτε στη μελλοντική τους σύνταξη, είτε στη περιουσία τους. Πρόκειται για έναν αγώνα εξαιρετικά δύσκολο, διότι, πέραν των άλλων, τα ασφαλιστικά προϊόντα δεν τα ζητά ο καταναλωτής, αλλά τα πουλά ο ασφαλιστής και όταν το οικονομικό περιβάλλον δεν είναι ευνοϊκό, απαιτείται μεγάλο ψυχικό σθένος, θέληση, υπομονή και επιμονή, ακόμη και αυτοσχεδιασμός για να επιτύχει την πώληση.

Χώρος για ανάπτυξη στον κλάδο υπάρχει. Το ζητούμενο για κάθε εταιρεία, αλλά και για τα διαμεσολαβούντα στην ασφαλιστική αγορά πρόσωπα είναι να καταλάβουν τη θέση που κατέχουν στην αγορά, το ρόλο που διαδραματίζουν και να πορευτούν ανάλογα Ο ρόλος των μεσιτών Ποιος είναι όμως ο ρόλος των μεσιτών στο περιβάλλον αυτό; Θα έλεγα ότι οι μεσίτες ασκούν σήμερα κεντρικό ρόλο. Ότι δηλαδή ως διαμεσολαβούντα πρόσωπα καλούμαστε, για να μιλήσω σε πρώτο πληθυντικό πρόσωπο, να αναζητήσουμε και να επιβάλλουμε μια ισορροπία στις σχέσεις των ασφαλιστικών εταιρειών με τους ασφαλισμένους. Καλούμαστε επίσης να περάσουμε το μήνυμα στους ασφαλισμένους ότι παρά την κρίση, στην Ελλάδα τουλάχιστον η ασφαλιστική βιομηχανία έχει καταφέρει να ελέγξει την κατάσταση. Καλούμαστε επίσης να κερδίσουμε όλα τα θετικά της κρίσης. Να πετύχουμε, όπως προανέφερα, ανάπτυξη εν μέσω δυσμενών συγκυριών. Να εξηγήσουμε σε κάθε υποψήφιο ασφαλισμένο ότι αν πριν από μερικούς μήνες έπρεπε να ασφαλιστεί μια φορά, τώρα πρέπει δέκα. Και, τέλος, να προωθήσουμε μια σειρά από ειδικού τύπου ασφαλιστικά προϊόντα, σύγχρονου χαρακτήρα, που απευθύνονται κυρίως στις επιχειρήσεις και έχουν να κάνουν με την ασφάλεια των προϊόντων, με την ευθύνη των στελεχών των επιχειρήσεων και των μελών των Διοικητικών Συμβουλίων, με την ασφάλιση συνεταίρων, ακόμη και με την ασφάλιση επιχειρηματιών ή επωνύμων για τον κίνδυνο της απαγωγής. Ειδικότερα για τους μεσίτες θα πρέπει να τονίσω ότι η

ευθύνη τους στην ανάπτυξη του κλάδου είναι μεγαλύτερη. Κάθε μεσιτικό γραφείο αποτελεί και ένα κομβικό σημείο. Ένα σημείο «συνάντησης» πολλών ασφαλιστικών εταιρειών με χιλιάδες ασφαλισμένους. Εμείς λοιπόν καλούμαστε να διαχειριστούμε δεκάδες, για να μην πω εκατοντάδες, ασφαλιστικά προγράμματα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο προς όφελος του πελάτη. Διότι πρέπει να διευκρινίσω ότι ο μεσίτης δρα για λογαριασμό του πελάτη και όχι της ασφαλιστικής εταιρείας. Και αυτό είναι σημαντικό πολύ περισσότερο όταν στη θέση του πελάτη βρίσκεται η επιχείρηση, που και περισσότερους κινδύνους έχει να αντιμετωπίσει από έναν απλό ασφαλισμένο και πιο σύνθετα είναι τα ασφαλιστικά προϊόντα που τον αφορούν. Θα ήθελα εδώ να προσθέσω ότι η περίοδος αυτή προσφέρεται και για νέα ανοίγματα. Μας δίνεται για παράδειγμα η ευκαιρία να δοκιμάσουμε τις δυνάμεις μας και σε κατηγορίες ασφαλιστικών προϊόντων που μέχρι τώρα δεν δίναμε έμφαση, όπως για παράδειγμα τα συνταξιοδοτικά προϊόντα, τα προγράμματα ασφάλισης της ζωής, αλλά και τα προϊόντα ασφάλισης υγείας.

Οι μεσίτες έχουν την ευκαιρία στην προσπάθειά τους να καλύψουν μέρος από το χαμένο έδαφος στις πωλήσεις τους, να ανοιχτούν και σε νέες γι΄ αυτούς κατηγορίες ασφάλισης, εφαρμόζοντας την πρακτική του cross selling Οι μεσίτες έχουν την ευκαιρία στην προσπάθειά τους να καλύψουν μέρος από το χαμένο έδαφος στις πωλήσεις τους, να ανοιχτούν και σε νέες γι΄ αυτούς κατηγορίες ασφάλισης, εφαρμόζοντας την πρακτική του cross selling. Θεωρώ ότι για όσους έχουν πραγματικά διάθεση για δουλειά, γι΄ όσους δεν ψάχνουν αφορμές και δικαιολογίες για γκρίνιες, για όσους επιμένουν να εξελίσσονται ανεξαρτήτως συνθηκών, η κρίση μπορεί… εύκολα να μετατραπεί από… δυστυχία σε ευκαιρία για ανάπτυξη, που σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να χάσει κανείς.

ιούνιος 2009 45

12_INWORLD_ARTHRO_KARABIAS_Τ05_FINAL.indd 45

6/24/09 1:28:01 PM

θέμα

Σε περίοδο «αντίστασης» ο κλάδος των Συντονιστών » του Νίκου Σακελλαρίου

46 insurance w*rld

09_INWORLD_SYNTONISTES_T05_final.indd 46

6/24/09 1:26:15 PM

θέμα

ην επιδείνωση του τρόπου άσκησης της εργασίας τους και την επίθεση που δέχεται ο κλάδος των Συντονιστών από την αλλαγή των συνθηκών στην ασφαλιστική αγορά περιγράφει στο κείμενό του που απέστειλε στο Insurance Word ο πρόεδρος του ΠΣΑΣΣ (Πανελληνίου Συνδέσμου Συντονιστών) κ. Γ. Κακάκης. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που προκύπτει για τον κλάδο των συντονιστών είναι σαφέστατα η αλλαγή της τάσης στην ασφαλιστική αγορά με την στροφή προς το bancassurance. Τo κυνήγι του χαμηλού λειτουργικού κόστους από τις ασφαλιστικές εταιρείες ουσιαστικά δυναμιτίζει τις προσπάθειες που καταβάλλουν οι διαμεσολαβούντες (ασφαλιστές και συντονιστές) με αποτέλεσμα να τίθενται σταδιακά στο περιθώριο των εξελίξεων. Το συνδικαλιστικό όργανο του κλάδου των Συντονιστών θέτει άμεσα το ερώτημα αν οι ασφαλιστικές εταιρείες αναγνωρίζουν την προσφορά τους στην διαμόρφωση των πελατολογίων των εταιρειών, στην συμπαράσταση προς τα δίκτυα αλλά και τους πελάτες, την εκπαίδευση του προσωπικού και άλλα καίρια ζητήματα.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που προκύπτει είναι η αλλαγή της τάσης στην ασφαλιστική αγορά με την στροφή προς το bancassurance Οι συντονιστές το τελευταίο διάστημα νιώθουν ότι γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης από τις εταιρείες αφού αυξάνουν με γεωμετρικούς ρυθμούς οι καταγγελίες συμβάσεων που ουσιαστικά αποτελούν απομακρύνσεις από τις εταιρείες και μάλιστα στις περισσότερες περιπτώσεις χωρίς ουσιαστικές αποζημιώσεις ή και με απώλειες ακόμη και συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων. Η ουσία είναι ότι οι ίδιες ασφαλιστικές εταιρείες που «εξυμνούσαν» την εργατικότητα και την παραγωγικότητα των δικτύων τους τα προηγούμενα χρόνια, αντιμετωπίζουν πλέον ως «στυμμένες λεμονόκουπες» σε αρκετές περιπτώσεις τους ασφαλιστές και συντονιστές τους αφού θεωρούν ότι οι προμήθειες από την λειτουργία των τραπεζοασφαλίσεων είναι σημαντικά χαμηλότερες και δημιουργεί μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους. Η τακτική αυτή εκτός από τις υλικές ζημιές που επιφέρει στον κλάδο έχει πληγώσει ηθικά και τους διαμεσολαβούντες αφού βλέπουν ότι η παραγωγή και το έργο ετών πηγαίνει χαμένο και δεν πλέον αναγνωρίζεται. Αξίζει να δούμε τι επισημαίνουν στην επιστολή τους , το διοικητικό συμβούλιο του οργάνου των Συντονιστών, δηλαδή του ΠΣΑΣΣ.

Οι θέσεις του Πανελληνίου Συνδέσμου Συντονιστών Όπως αναφέρεται σε εγγραφο του Δ.Σ του Συνδέσμου «το επάγγελμα των Συντονιστών Ασφαλιστικών Συμβούλων

αποτέλεσε και αποτελεί τον σημαντικότερο πυλώνα ανάπτυξης της ασφαλιστικής αγοράς. Το δίκτυο υποκαταστημάτων, τα οποία διευθύνουμε, αποτελεί το καλύτερο και αποτελεσματικότερο δίκτυο διανομής ασφαλιστικών προϊόντων και υπηρεσιών. Στηρίζεται στην ανάπτυξη και την υποστήριξη επαγγελματιών ασφαλιστικών συμβούλων, που εμείς βρίσκουμε, επιλέγουμε, εκπαιδεύουμε και εποπτεύουμε και οι οποίοι στέκονται δίπλα στον πελάτη – ασφαλισμένο – καταναλωτή, παρέχοντάς του τις συμβουλές τους και τις υπηρεσίες τους.

Τo κυνήγι του χαμηλού λειτουργικού κόστους από τις ασφαλιστικές εταιρείες ουσιαστικά δυναμιτίζει τις προσπάθειες που καταβάλλουν οι διαμεσολαβούντες με αποτέλεσμα να τίθενται σταδιακά στο περιθώριο των εξελίξεων Αυτό καθιστά αναντικατάστατο τον ρόλο μας και τόσα χρόνια τώρα εκπαιδεύσαμε χιλιάδες ασφαλιστικούς συμβούλους και δημιουργήσαμε πελατολόγια εκατοντάδων χιλιάδων (ή μήπως εκατομμυρίων) ασφαλισμένων - καταναλωτών με τη συνεργασία βέβαια τόσο των ασφαλιστικών συμβούλων όσο και των ασφαλιστικών εταιρειών. Ομως, το τελευταίο διάστημα, νοιώθουμε να υφιστάμεθα επίθεση στους όρους και τις συνθήκες άσκησης του επαγγέλματός μας. Από μέρους των εταιρειών, γίνονται συγχωνεύσεις υποκαταστημάτων, υποβιβασμοί, απομακρύνσεις από τις εταιρείες (με καταγγελίες), μετακινήσεις από περιοχή σε περιοχή με συνακόλουθο την στέρηση των συνεργατών μας ασφαλιστικών συμβούλων, ή να διαβάζουμε στον τύπο, πρόθεση καταργήσεως των υποκαταστημάτων κλπ. Βεβαίως, οι εταιρείες έχουν την ευχέρεια να εφαρμόζουν την όποια πολιτική και στρατηγική προϊόντων, πωλήσεων, εξόδων κλπ. που θα αποφασίσουν, όμως αυτό δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνεται σε βάρος μας και σε βάρος του πελάτη - καταναλωτή. Οι πιο πάνω ενέργειες σε βάρος μας, είναι πάντα βλαπτικές στα συμφέροντά μας (αφού χάνονται δικαιώματα αποζημιώσεών μας, αμοιβών μας, πελατολόγια, συνταξιοδοτικά δικαιώματα κλπ.) αλλά και για τον πελάτη καταναλωτή, αφού χάνει τον άνθρωπο που τόσα χρόνια στεκότανε δίπλα του «στο καλό και στο κακό» και αντικαθίσταται από μια μηχανή (πωλήσεις μέσω internet κλπ.) ή από ένα πρόσωπο που έχει άλλη κύρια δουλειά (υπάλληλοι Τραπεζών ή supermarkets κλπ.). Θα πρέπει πιστεύουμε, οι εταιρείες, να αναθεωρήσουν τις θέσεις τους πριν είναι αργά, τόσο για το επάγγελμά μας όσο και για τους καταναλωτές – ασφαλισμένους, πριν αυτοί χάσουν την ανθρώπινη επαφή. Τέλος, καλούμε την πολιτεία και τα όργανά της να παρέμβει ενεργά, πριν είναι πολύ αργά».

ιούνιος 2009 47

09_INWORLD_SYNTONISTES_T05_final.indd 47

6/25/09 10:46:38 AM

η στήλη του ειδικού

Η αναγκαιότητα ασφάλισης της ζωής των επιχειρηματιών «CEO’S LIFE INSURANCE»

» γράφει ο Νίκος Κεχαγιάογλου Διευθύνων Σύμβουλος της Κ2 Insurance risk management consultans

48 insurance w*rld

14_INWORLD_STILI EIDIKOU_T05_final.indd 48

6/25/09 10:51:42 AM

η στήλη του ειδικού

νωρίζετε κάποιον επιχειρηματία που θα μπορούσε να πάει διακοπές για δύο ή τρεις συνεχόμενους μήνες, χωρίς το κινητό του τηλέφωνο, χωρίς lap top και internet και χωρίς κανένα τρόπο επικοινωνίας με την επιχείρησή του; Αν και το σενάριο αυτό μάλλον θα ενθουσίαζε πολλούς επιχειρηματίες ουσιαστικά ανήκει μόνο στη σφαίρα του ιδεατού.

Οι επιχειρηματίες είναι αναπόσπαστα κομμάτια των επιχειρήσεών τους. Αποτελούν γι αυτές το Α έως και το Ω, είναι οι ιθύνοντες νόες, καθοδηγούν, δημιουργούν, ανατρέπουν, ελέγχουν, επιβραβεύουν και «τιμωρούν» Εκτός απειροελάχιστων έως μηδενικών περιπτώσεων οι επιχειρηματίες είναι αναπόσπαστα κομμάτια των επιχειρήσεών τους. Αποτελούν γι αυτές το Α έως και το Ω, είναι οι ιθύνοντες νόες, καθοδηγούν, δημιουργούν, ανατρέπουν και επανασχεδιάζουν, ελέγχουν, επιβραβεύουν και «τιμωρούν», απολαμβάνουν τις νίκες περισσότερο από τον καθένα, γεύονται τις αποτυχίες μόνοι και «ξεχασμένοι»… Η απουσία τους πέρα από ένα λογικό και λειτουργικό όριο αρχίζει να δημιουργεί σοβαρές δυσλειτουργίες στην επιχείρηση. Αν όμως οι συνέπειες για την επιχείρηση γίνονται σοβαρές μετά από μια σύντομη απουσία του, τότε τι θα συμβεί αν ο επιχειρηματίας χάσει την ζωή του;

Τι θα συμβεί στην επιχείρηση; Είναι σημαντικό να ξεκαθαριστεί ότι μιλάμε για επιχειρήσεις οι οποίες διοικούνται από έναν κυρίως μέτοχο. Τα μεγαλύτερα προβλήματα αντιμετωπίζουν συχνά οι μικρές επιχειρήσεις. Αυτές γενικά δεν έχουν σχέδια για να αντιμετωπίσουν σημαντικά προβλήματα. Είναι ακόμα πιο ευπρόσβλητες από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις γιατί στερούνται αποθεματικών κεφαλαίων τόσο υλικών όσο και στελεχιακών, ώστε να αντέξουν μια κρίση από την αναπάντεχη απώλεια του επιχειρηματία. Τα προβλήματα για τις συνεταιρικές επιχειρήσεις αναλύθηκαν σε προηγούμενο άρθρο. Υπό αυτό το πρίσμα αν ένας επιχειρηματίας χαθεί τότε οι επιλογές για την επιχείρηση είναι οι εξής:

>Ν α μεταβιβαστεί στους κληρονόμους >Ν α πουληθεί >Ν α ρευστοποιηθεί Έχει αναλογιστεί όμως ο ίδιος ποια επιλογή θα ήθελε; Γνωρίζει τις δυνατότητες και τα προβλήματα της κάθε μίας; Ας προσπαθήσουμε να βάλουμε ένα λιθαράκι σε αυτόν τον προβληματισμό.

Μεταβίβαση στους κληρονόμους Οι προβληματισμοί που ανακύπτουν μπορεί να είναι κάποιοι από τους παρακάτω: > Υ πάρχει κάποιο μέλος της οικογένειας το οποίο έχει ταλέντο στην οικονομική διαχείριση; > Ε ίναι αυτό το μέλος στην κατάλληλη ηλικία; > Έ χει την διάθεση να αναλάβει την ευθύνη της διοίκησης της επιχείρησης; > Υ πάρχουν άλλοι μέσα στην οικογένεια που θα ήθελαν να ανακατευτούν στην διοίκηση; >Α υτή η παράμετρος θα δημιουργούσε προβλήματα και ενδο-οικογενειακές τριβές; > Τ ι θα γινόταν με το εισόδημα της συζύγου; Η ύπαρξη διαθήκης θα έδινε μερικές ξεκάθαρες απαντήσεις. Εντούτοις η διάδοχη κατάσταση θα βρεθεί αντιμέτωπη με πάρα πολλά προβλήματα. > Τ ο καλό όνομα της εταιρείας που είχε οικοδομηθεί πάνω στις ικανότητες του εκλιπόντος τίθεται εν αμφιβόλω >Ο ι πιστωτές θα έχουν προσέλθει με την παλάμη ανοιχτή και θα είναι πιεστικοί >Ο ι κληρονόμοι χρειάζονται χρόνο να προσαρμοστούν στα νέα τους καθήκοντα και δυστυχώς οι περιστάσεις πιέζουν > Ί σως υπάρξει η ανάγκη πρόσληψης νέων διοικητικών στελεχών που και αυτά θα χρειαστούν χρόνο προσαρμογής >Ο ι υπάλληλοι θα αισθάνονται επισφαλείς και ίσως στραφούν σε αναζήτηση νέας εργασίας >Ο ι τράπεζες θα είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικές για να δώσουν νέες πιστώσεις

Τα μεγαλύτερα προβλήματα αντιμετωπίζουν οι μικρές επιχειρήσεις, γιατί στερούνται αποθεματικών κεφαλαίων τόσο υλικών όσο και στελεχιακών, ώστε να αντέξουν μια κρίση από την αναπάντεχη απώλεια του επιχειρηματία Πώληση της επιχείρησης Ο ιδιοκτήτης της επιχείρησης θα μπορούσε μέσω της διαθήκης του να διορίσει κάποιον εκτελεστή ο οποίος θα αναλάμβανε την πώληση της επιχείρησης ως κερδοφόρου μονάδας και την απόδοση της αξίας της στην οικογένεια. Τα προβλήματα όμως και εδώ καραδοκούν. Εκτός των προαναφερθέντων προβλημάτων εδώ γεννιούνται κι άλλα: >Ο εκτελεστής σίγουρα δεν θα είναι οικείος με τις καθημερινές λειτουργίες της επιχείρησης. Τα στελέχη και οι υπάλληλοι δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα συνεργαστούν μαζί του και ότι θα εκτελούν με επιμέλεια τα καθήκοντά τους > Τ ο καλό όνομα, ο «αέρας», της επιχείρησης χάθηκε μαζί

ιούνιος 2009 49

14_INWORLD_STILI EIDIKOU_T05_final.indd 49

6/25/09 10:51:50 AM

η στήλη του ειδικού

> > >

με τον ιδιοκτήτη και δεν μπορεί να κεφαλαιοποιηθεί στην τιμή πώλησης Ο εκτελεστής θα βιαστεί να ολοκληρώσει την πώληση φοβούμενος μήπως του χρεωθούν ευθύνες Η δικαστική οδός για την επικύρωση οποιασδήποτε μεταβίβασης μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα χρονοβόρος και καταστροφική για την τελική τιμή πώλησης Η τελική τιμή μπορεί να είναι μικρότερη ακόμα και από την τιμή ρευστοποίησης των παγίων στοιχείων της επιχείρησης

Ρευστοποίηση της επιχείρησης Η αναγκαστική ρευστοποίηση μιας επιχείρησης είναι οδυνηρή για τους κληρονόμους. Σημαίνει: >Δ ιάλυση της επιχείρησης > Χ άσιμο των περιουσιακών στοιχείων σε τιμή ευκαιρίας >Α πώλεια της βασικής πηγής μετρητών της οικογένειας >Α φανισμός της αξίας του «αέρα» ή του καλού ονόματος της επιχείρησης > Χ άσιμο των εισπρακτέων λογαριασμών >Α φόρητη πίεση από τους πιστωτές για άμεση εξόφληση

Πόσοι έχουν προνοήσει για αυτά; Υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες επιχειρηματίες που δεν έχουν σκεφτεί σοβαρά πάνω σε αυτό το ζήτημα. Ή αν το έχουν σκεφτεί δεν έχουν πάρει κάποιες αποφάσεις σχετικά με αυτό. Μερικοί έχουν πάρει αποφάσεις αλλά δεν έχουν θέσει το σχέδιό τους σε εφαρμογή. Οι ελάχιστοι που έχουν θέσει σε εφαρμογή κάποιο σχέδιο δεν έχουν καθιερώσει ένα ασφαλή μηχανισμό χρηματοδότησής του. Η ασφάλεια ζωής αποτελεί παγκοσμίως την πιο αξιόπιστη και ταυτόχρονα την πιο φτηνή λύση, εξασφαλίζοντας ευημερία και μακροημέρευση σε εκατομμύρια επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο. Είναι καιρός να την ανακαλύψουμε και στη χώρα μας. Ας δούμε τι μπορεί να κάνει η ασφάλιση για κάθε μια από αυτές τις περιπτώσεις.

Η ασφάλιση ζωής και η μεταβίβαση της επιχείρησης σε επιλεγμένο κληρονόμο Είναι φυσικό για κάθε λογικό επιχειρηματία να τοποθετεί στο πίσω μέρος του εγκεφάλου του την πιθανότητα να συμβεί κάτι σε αυτόν και να αφήσει πίσω του χιλιάδες προβλήματα που η λύση τους θα είναι πολύ δύσκολη χωρίς την φυσική παρουσία του. Είναι λοιπόν πολύ λογικό να αναλογιστεί τον τρόπο που θα πρέπει να διαχειριστεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Σίγουρα η μεταβίβαση της επιχείρησης στην επόμενη γενιά δεν πρέπει να αφεθεί στην τύχη: >Μ ερικές φορές ο ιδιοκτήτης θέλει να αφήσει την επιχείρηση σε ένα παιδί αλλά πάνω στην διαδικασία καταλήγει να αδικεί την σύζυγο ή τα υπόλοιπα παιδιά του. Αυτό

είναι επικίνδυνο γιατί η σύζυγος μπορεί να προσβάλει την διαθήκη και να απαιτήσει ισονομία σύμφωνα με τα δικά της κριτήρια > Σ ε άλλη περίπτωση μπορεί το παιδί να είναι ακόμα ανήλικο. Μια λύση θα ήταν να διοικήσουν την επιχείρηση κάποια στελέχη επιλογής του ιδιοκτήτη έως ότου ο κληρονόμος ενηλικιωθεί > Έ νας άλλος τρόπος είναι η πρόσληψη ενός ικανού διαχειριστή ο οποίος θα αναλάβει την επιχείρηση για κάποιο ικανό χρονικό διάστημα έως ότου οι συνθήκες ωριμάσουν για να δημιουργηθεί μια νέα βιώσιμη κατάσταση Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις χρειάζονται άμεσα μετρητά. Αυτά θα δώσουν λύσεις σε όλα τα προβλήματα: >Η επιχείρηση θα πάρει ζεστά κεφάλαια την στιγμή ακριβώς που θα χρειαστούν περισσότερο από ποτέ >Ο κληρονόμος θα αγοράσει χρόνο έτσι ώστε να κινηθεί με άνεση και να προσαρμοστεί χωρίς πίεση σε ένα περιβάλλον άγνωστο σε αυτόν >Η υπόλοιπη οικογένεια θα αποζημιωθεί δίκαια και θα διατηρήσει το ίδιο επίπεδο ζωής > Τ α στελέχη θα πληρωθούν, οι πιστωτές θα αισθάνονται ασφάλεια για τα χρήματά τους, οι πελάτες θα ανανεώσουν την εμπιστοσύνη τους βλέποντας ένα βιώσιμο σχέδιο ήδη να λειτουργεί >Ο διαχειριστής θα έχει περισσότερη ευελιξία κινήσεων έτσι ώστε να δραστηριοποιηθεί επωφελώς για τα συμφέροντα της επιχείρησης

Η ασφάλεια ζωής στην πώληση της επιχείρησης ως κερδοφόρου μονάδας Ο προγραμματισμός είναι πολύ κρίσιμος και σε αυτήν την περίπτωση. Για να παραμείνει μια επιχείρηση κερδοφόρος και μετά τον θάνατο του ιδιοκτήτη της, θα πρέπει να δίνονται στον νέο διαχειριστή μέσω διαθήκης πολλές δικαιοδοσίες έτσι ώστε να μπορεί να συνεχίσει άνετα τις δραστηριότητες της επιχείρησης.

Για να παραμείνει μια επιχείρηση κερδοφόρος και μετά την απώλεια του ιδιοκτήτη της, θα πρέπει να δίνονται στον νέο διαχειριστή μέσω διαθήκης πολλές δικαιοδοσίες έτσι ώστε να μπορεί να συνεχίσει άνετα τις δραστηριότητες της επιχείρησης Για παράδειγμα θα μπορούσε να έχει την εξουσία να δανειστεί χρήματα για κεφάλαια κίνησης και εμπορεύματα. Ή να αλλάξει την νομική μορφή της επιχείρησης αν αυτό θα διευκόλυνε την πώληση. Η κατάλληλη χρηματοδότηση μέσω ασφάλειας ζωής είναι κρίσιμη για την επιτυχία του εγχειρήματος. Σίγουρα η επιχείρηση θα είναι πολύ πιο ελκυστική

50 insurance w*rld

14_INWORLD_STILI EIDIKOU_T05_final.indd 50

6/25/09 10:51:50 AM

η στήλη του ειδικού

σε πιθανούς αγοραστές αν τα χρήματα της ασφάλειας επιτρέψουν την μείωση ή τον εκμηδενισμό των χρεών της ή της εξασφαλίσουν σημαντικά κεφάλαια κίνησης. Επίσης η οικογένεια θα χρειαστεί χρήματα για να αντιμετω πίσει κληρονομικές υποχρεώσεις και δαπάνες διαβίωσης. Παράλληλα ίσως να θελήσει να διατηρήσει κάποιο ποσοστό στην επιχείρηση.

Η ασφάλεια ζωής στην ρευστοποίηση της επιχείρησης Λίγο πριν αναφερθήκαμε στις τραγικές συνέπειες που έχει η ρευστοποίηση μιας επιχείρησης. Εντούτοις σε πάρα πολλές περιπτώσεις αυτή είναι η μοναδική επιλογή. Εφόσον αυτή όμως προγραμματιστεί σωστά μπορεί να αποφέρει ουσιαστικότατο όφελος για τους κληρονόμους. Μια κατάλληλα προετοιμασμένη διαθήκη και μια σωστή ασφάλεια ζωής πάνω στη ζωή του ιδιοκτήτη είναι τα απαραίτητα εργαλεία για την επιτυχία του εγχειρήματος. Η διαθήκη θα πρέπει να δώσει στον εκτελεστή (ο οποίος κατά προτίμηση θα είναι κάποιος από το στελεχιακό δυναμικό της επιχείρησης) διευρυμένες εξουσίες για την διάθεση των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης. Επίσης θα πρέπει να τον απαλλάσσει από τις προσωπικές ευθύνες για τις ενέργειες που θα κάνει στην διαδικασία ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης. Χωρίς αυτή την απαλλαγή κανείς δε θα θελήσει να λάβει μέρος σε αυτή τη διαδικασία αλλά μάλλον θα πουλήσει το ενεργητικό σε τιμή ευκαιρίας και όσο πιο γρήγορα μπορεί. Η ασφάλεια ζωής: > Ε ξασφαλίζει κεφάλαια αντιστάθμισης της αποτίμησης της επιχείρησης από την αξία της με ζωντανό τον ιδιοκτήτη σε σύγκριση με την αξία της χωρίς αυτόν > Ε ξασφαλίζει χρόνο για τον εκτελεστή έτσι ώστε να εισπράξει τις καθυστερημένες οφειλές > Ε ξασφαλίζει χρήματα για φόρους κληρονομιάς και άλλες δαπάνες και συγχρόνως διώχνει την πίεση για άμεση ρευστοποίηση των περιουσιακών στοιχείων > Ε ξασφαλίζει άμεσο εισόδημα στην οικογένεια για να διατηρήσει το επίπεδο ζωής που απολάμβανε και πριν, μη εξαρτώμενο από το μέλλον της επιχείρησης.

Γιατί οι επιχειρηματίες δεν υλοποιούν τέτοια σχέδια; Το μυαλό του επιχειρηματία είναι γεμάτο 100% από δεκάδες προβλήματα. > Τ ον απασχολεί καθημερινά το πώς θα μεγιστοποιήσει το κέρδος της επιχείρησης >Θ έλει να έχει διαθέσιμες καλές πηγές χρηματοδότησης ανά πάσα στιγμή >Η λειτουργικότητα και η καθημερινότητα της επιχείρησης χρειάζονται αυτοσυγκέντρωση και προσήλωση >Ο ι ταμιακές ροές πρέπει να είναι εξασφαλισμένες >Ο ανταγωνισμός βρίσκεται πάντα στο στόχαστρο

>Η εξυπηρέτηση των πελατών πρέπει να διενεργείται άψογα

> Τ α παράπονα των πελατών πρέπει να ληφθούν σοβαρότατα υπόψη

>Ο ι υπάλληλοι έχουν τα δικά τους ατομικά ή ομαδικά προβλήματα και οι εργασιακές σχέσεις πρέπει να είναι ειρηνικές >Ο ι εξωγενείς οικονομικές συνθήκες πρέπει να είναι συνεχώς στο επίκεντρο διότι μπορεί να επηρεάσουν άρδην κάποιες καταστάσεις >Ο ι νόμοι πρέπει να τηρούνται Δεκάδες άλλα προβλήματα μπορούν να απασχολούν το μυαλό ενός επιχειρηματία. Είναι φυσικό να αναβάλλουν συνεχώς μια διεξοδική μελέτη των προαναφερομένων θεμάτων.

Γιατί πρέπει το πρόβλημα να λυθεί τώρα Ο επιχειρηματίας δεν έχει το δικαίωμα να πεθάνει έτσι απλά. Η δραστηριότητά του αφήνει πολύ πιο σπουδαίες παρακαταθήκες και συνεπώς υποχρεώσεις στο περιβάλλον που επηρεάζει. Οι περισσότεροι επιχειρηματίες τοποθετούν σταδιακά τα περιουσιακά τους στοιχεία μέσα στην επιχείρηση. Αν και η αποτίμησή τους μπορεί να προκαλέσει έκπληξη ακόμα και στους ίδιους, εντούτοις αυτή η αποτίμηση δε βρίσκεται σε μετρητά στα ταμεία της εταιρείας. Καμία επιχείρηση δεν μπορεί να πληρώσει αμέσως σε μετρητά ούτε την μισή της αξία.

Εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις έχουν σωθεί διεθνώς από την σωστή εφαρμογή ενός ασφαλιστικού σχεδιασμού. Η ασφάλεια παρέχει την ποσότητα των μετρητών που θέλουμε την πιο κρίσιμη στιγμή Αυτή η πραγματικότητα μπορεί να οδηγήσει σε άμεσο αφανισμό κάποιον οικονομικό οργανισμό αμέσως μετά την απώλεια του κινητήριου μοχλού της. Η μόνη λύση προέρχεται αιώνες τώρα μέσω της ασφαλιστικής οδού. Είναι η πιο ασφαλής, καθαρή , εγγυημένη και δοκιμασμένη λύση. Εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις έχουν σωθεί διεθνώς από την σωστή εφαρμογή ενός ασφαλιστικού σχεδιασμού. Η ασφάλεια παρέχει την ποσότητα των μετρητών που θέλουμε την πιο κρίσιμη στιγμή. Η ασφάλεια όμως έχει και μια μοναδική ιδιαιτερότητα. «Είναι το μοναδικό προϊόν στον κόσμο που το αγοράζεις όταν δεν το έχεις ανάγκη» ή «είναι το μοναδικό προϊόν στον κόσμο που όταν το έχεις ανάγκη δεν μπορείς να το αγοράσεις».

ιούνιος 2009 51

14_INWORLD_STILI EIDIKOU_T05_final.indd 51

6/25/09 10:51:50 AM

θέμα

Η Κομισιόν επιδιώκει την απλοποίηση της ντιρεκτίβας, ώστε να γίνουν πιο διαφανείς και αποτελεσματικότερες οι (αντ)ασφαλιστικές πράξεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο

52 insurance w*rld

21_INWORLD_BIBA_INSURANCE_AGE_T05_final.indd 52

6/24/09 1:39:46 PM

αποκλειστικότητα

Καταθέτουν τις προτάσεις τους για την νέα IMD οι Βρετανοί αντασφαλιστές » Απόδοση Παναγιώτης Φρεντζάς

υζητήσεις με την αρμόδια επιτροπή της Κομισιόν στις Βρυξέλλες έχει η Ένωση αντασφαλιστών της Βρετανίας (Biba) με αντικείμενο τον εναρμονισμό της Βρετανικής νομοθεσίας του κλάδου με την Κοινοτική Οδηγία για τις ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές εταιρίες (IMD), για την αναθεώρηση της πρώτης εντός του τρέχοντος έτους. Η Κομισιόν επιδιώκει την απλοποίηση της ντιρεκτίβας, ώστε να γίνουν πιο διαφανείς και αποτελεσματικότερες οι (αντ)ασφαλιστικές πράξεις σε Πανευρωπαϊκό επίπεδο. Η ανακοίνωση της Biba αναφέρει ότι αυτή θα επιδιώξει τον μέγιστο δυνατό βαθμό συμμόρφωσης με την αναθεωρημένη ντιρεκτίβα, ούτως ώστε αυτή να είναι εφαρμόσιμη σε τοπικό επίπεδο χωρίς πρόσθετη βρετανική νομοθεσία. Στο παρελθόν, ο αντασφαλιστικός κλάδος, συμπεριλαμβανομένου και του Ινστιτούτου Αντασφαλιστών (ΙΙΒ) επιτέθηκε στις πρακτικές του βρετανικού νομοθετικού φορέα (FSA), με τον ισχυρισμό της άσκοπης σκλήρυνσης της κοινοτικής νομοθεσίας με επιπρόσθετους άσκοπους περιορισμούς και επιβαρύνσεις. «Ενώ σε αρκετές χώρες- μέλη της κοινότητας η εγχώρια νομοθεσία είναι εξαιρετικά χαλαρή, στην Βρετανία η FSA υψώνει δυσθεώρητα εμπόδια», δήλωσε το διευθυντικό στέλεχος της IIB, κα. Barbara Bradshaw. Η επιλογή της Κομισιόν είναι η ντιρεκτίβα να εφαρμόζεται από όλα τα κράτη- μέλη με τις ελάχιστες δυνατές αποκλίσεις, κάτι που σημαίνει ότι η FSA θα πρέπει να περιορίσει δραστικά του δικούς της πρόσθετους κανόνες και απαιτήσεις.

Οι προτάσεις της FSA Όμως η FSA έχει δηλώσει ότι οι όροι της δεν αποκλίνουν σημαντικά από την κοινοτική οδηγία, με εξαίρεση την ασφαλιστική προστασία. Ο εκτελεστικός διευθυντής της Biba κ. Steve White θεωρεί ότι η αναθεώρηση θα κινηθεί στην κατεύθυνση του μέγιστου εναρμονισμού, κάτι που θα εξασφαλίσει στους Βρετανούς (αντ)ασφαλιστές και καλύτερες ανταγωνιστικές συνθήκες με τους άλλους ευρωπαίου συναδέλφους τους, αλλά και λιγότερο παρεμβατισμό από την FSA.

O αντασφαλιστικός κλάδος, συμπεριλαμβανομένου και του Ινστιτούτου Αντασφαλιστών (ΙΙΒ) επιτέθηκε στις πρακτικές του βρετανικού νομοθετικού φορέα (FSA), με τον ισχυρισμό της άσκοπης σκλήρυνσης της κοινοτικής νομοθεσίας με επιπρόσθετους περιορισμούς και επιβαρύνσεις Τόνισε ωστόσο ότι στην παρούσα φάση, τα βάρος θα δοθεί στην ανταλλαγή απόψεων και ιδεών, και τη δημιουργία του κατάλληλου υπόβαθρου για τις μελλοντικές, ουσιαστικότερες συζητήσεις. «Η αναθεώρηση της IMD αναπόφευκτα θα δώσει βάρος στην διαφάνεια. Ο στόχος μας είναι να τους εξηγήσουμε σε βάθος όλες τις μικρολεπτομέρειες που διέπουν την βρετανική αγορά», εξήγησε. Η Ένωση επίσης δήλωσε ότι προτεραιότητα στα μελλοντικά της σχέδια έχει η θέσπιση μιας Κοινοτικής ντιρεκτίβας περί της ασφαλιστικής προστασίας, καθώς σήμερα δεν υπάρχει κάποιο κοινοτικό στάνταρ για τις αποζημιώσεις, ούτε και απαγόρευση για την λειτουργία πανευρωπαϊκών θυγατρικών, καθώς, σε αντιδιαστολή με την Βρετανία, οι αντασφαλιστές εκεί δεν φέρουν νομική ευθύνη για τις αστοχίες σε άλλους ασφαλιστικούς κλάδους. Η κα Bradshaw ανέφερε επίσης ότι η ΙΙΒ σκοπεύει να προωθήσει ενεργητικά την αναθεώρηση της IMD το ταχύτερο δυνατό, και για αυτό το λόγο η ατζέντα των διευθυντικών της στελεχών είναι γεμάτη με ραντεβού στις Βρυξέλλες με αρμόδια ευρωπαϊκά στελέχη, παρόλο που ακόμη δεν έχει τεθεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την αναθεώρηση της επίμαχης ντιρεκτίβας. Η FSA από την πλευρά της δήλωσε ότι θα τοποθετηθεί επί της αναθεωρήσεως όταν μάθει πιο συγκεκριμένες λεπτομέρειες επί των αλλαγών που θα υποστεί η παλιά οδηγία.

ιούνιος 2009 53

21_INWORLD_BIBA_INSURANCE_AGE_T05_final.indd 53

6/25/09 10:52:59 AM

άρθρο

«Ασφαλιστικό προϊόν»: καταγγελίες, παράπονα, ευθύνες Οι εταιρίες θα ήταν χρήσιμο να προτείνουν ένα βασικό ερωτηματολόγιο, το οποίο θα συνόδευε υποχρεωτικά την κάθε καταγγελία

» γράφει ο Νικόλας Κλήμης Οικονομολόγος - Σύμβουλος Επιχειρήσεων

54 insurance w*rld

05_INWORLD_KLIMIS_T05_final.indd 54

6/24/09 1:16:38 PM

άρθρο

ην Τρίτη, 12 Μαΐου 2009, στο Αμφιθέατρο του Μεγάρου Θ. Καρατζά της Εθνικής Τράπεζας, πραγματοποιήθηκε ημερίδα με θέμα «Η Ελληνική Ασφαλιστική Αγορά: Παρόν και Μέλλον», με διοργανωτές το Τμήμα Στατιστικής & Ασφαλιστικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Πειραιώς και την Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος. Μετά τις πολύ ενδιαφέρουσες και χρήσιμες τοποθετήσεις των ομιλητών, έλαβε τον λόγο ο εκπρόσωπος καταναλωτικής οργάνωσης, ο οποίος, με έμφαση αναρωτήθηκε για το τι πρέπει να απαντά στα παράπονα πολλών (και αν θυμάμαι καλά, ανέφερε «χιλιάδων») ατόμων, που προσφεύγουν στην καταναλωτική αυτή οργάνωση, για να καταγγείλουν την ταλαιπωρία τους ή/και την συμπεριφορά των Ασφαλιστικών Εταιριών. Ευτυχώς για την ασφαλιστική αγορά, ζήτησε τον λόγο και, μεταξύ άλλων, απάντησε στον εκπρόσωπο, ο Πρόεδρος του Ε.Ι.Α.Σ. και σεβαστός σε όλους μας κ. Νίκος Αδαμαντιάδης, αποκαθιστώντας την αλήθεια που, δυστυχώς, δεν προβάλλεται.

Η διαδρομή ενός ασφαλιστικού προϊόντος, από τον σχεδιασμό του, μέχρι την αγορά του από τον καταναλωτή, ακολουθεί συγκεκριμένες διαδικασίες και συνοδεύεται από συγκεκριμένα έγγραφα Το περιστατικό αυτό μου δημιούργησε το ερέθισμα να προσεγγίσω το θέμα των καταγγελιών για τα ασφαλιστικά προϊόντα και της εικόνας, την οποία ο καταναλωτής έχει για το προϊόντα αυτά και την ασφαλιστική αγορά συνολικά. Μακριά από στατιστικές, έρευνες αγοράς και επιστημονικές μετρήσεις, τις οποίες βέβαια δεν αμφισβητώ, θα προσεγγίσω το θέμα σε όλο του το φάσμα και με την οπτική ενός στελέχους της αγοράς, που γνωρίζει μεν, εκφέρει άποψη δε. Καταρχήν, η ασφαλιστική αγορά είναι μια απολύτως οροθετημένη και οργανωμένη αγορά. Διέπεται από ειδική νομοθεσία, εποπτεύεται από Ανεξάρτητη Αρχή και στα πλαίσια της δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά, αφενός παραγωγοί προϊόντων και αφετέρου διαμεσολαβούντα πρόσωπα. Η διαδρομή ενός ασφαλιστικού προϊόντος, από τον σχεδιασμό του, μέχρι την αγορά του από τον καταναλωτή, ακολουθεί συγκεκριμένες διαδικασίες και συνοδεύεται από συγκεκριμένα έγγραφα, ενώ η χρησιμοποίηση του προϊόντος από τον καταναλωτή, υπόκειται σε συγκεκριμένες προϋποθέσεις και δημιουργεί υποχρεώσεις και δικαιώματα, σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Η αναφορά αυτή, έγινε με σκοπό να τεθούν εξαρχής οι βάσεις της περαιτέρω ανάλυσης και να μην αοριστολογούμε περί αγοράς, περί προϊόντων και περί παραπόνων. Η αγορά ενός ασφαλιστικού προϊόντος, εμπεριέχει εκ της

φύσεώς του, περιθώρια διακύμανσης του βαθμού ικανοποίησης του καταναλωτή, κατά την χρησιμοποίησή του, δηλαδή κατά την στιγμή επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου ή κατά την στιγμή ενεργοποίησης δικαιωμάτων του ασφαλισμένου (ή/και του λήπτη της ασφάλισης). Τα περιθώρια της διακύμανσης αυτής εξαρτώνται από σειρά παραγόντων και δεν είναι μονοσήμαντα. Ο εύκολος τρόπος είναι να υιοθετήσουμε και να ερμηνεύσουμε την όποια καταγγελία, με την φράση «φταίει η ασφαλιστική εταιρία». Είναι όμως έτσι;

Για τα ασφαλιστικά προϊόντα, όχι μόνο δεν υπάρχει «δοκιμαστική περίοδος», αλλά και η περίοδος εγγύησης ταυτίζεται με την διάρκεια ζωής του προϊόντος. Ο καταναλωτής «απολαμβάνει» το προϊόν που αγόρασε, είτε κατά την στιγμή επέλευσης του κινδύνου, είτε κατά την λήξη του προϊόντος Οποιοδήποτε προϊόν αγοράζει ο καταναλωτής, είτε το χρησιμοποιεί και το καταναλώνει εντός ελάχιστης χρονικής περιόδου, είτε αρχίζει να το χρησιμοποιεί, με δυνατότητα ελέγχου των χαρακτηριστικών του και των προδιαγραφών του, εντός σημαντικής χρονικής περιόδου. Εξάλλου, τα μακράς ζωής προϊόντα, καλύπτονται συνήθως από μακροχρόνιες εγγυήσεις. Για τα ασφαλιστικά προϊόντα, όχι μόνο δεν υπάρχει «δοκιμαστική περίοδος», αλλά και η περίοδος εγγύησης ταυτίζεται με την διάρκεια ζωής του προϊόντος. Ο καταναλωτής «απολαμβάνει» το προϊόν που αγόρασε, είτε κατά την στιγμή επέλευσης του κινδύνου, είτε κατά την λήξη του προϊόντος. Δεν υποτιμώ την αίσθηση ασφάλειας και την ηρεμία, που απολαμβάνει ο καταναλωτής, ο οποίος συνειδητά έχει αγοράσει ένα ασφαλιστικό προϊόν. Ίσως, η σιγουριά που νιώθει, για τον ίδιο ή/και την οικογένειά του, να υπερτερεί κάθε κόστους. Στην ουσία όμως ο κανόνας δεν αλλάζει. Στην λήξη του προϊόντος ή την στιγμή της επέλευσης του κινδύνου, η αίσθηση ασφάλειας και η ηρεμία θα μεταλλαχθούν σε αποκατάσταση ή σε εισόδημα. Τότε πραγματικά θα λειτουργήσει το προϊόν. Πρέπει επίσης, να γίνει ο βασικός διαχωρισμός μεταξύ παθόντων-πελατών της ασφαλιστικής εταιρίας και παθόντων τρίτων. Ο δικαιούμενος την αποζημίωση είναι ο ίδιος που, σε προγενέστερο χρόνο, επέλεξε να αγοράσει το ασφαλιστικό προϊόν ή εξ ανάγκης συναλλάσσεται, ως παθών, με μια τρίτη εταιρία; Για το σύνολο της αγοράς, ίσως όλα να αθροίζονται, να προκύπτει μία εικόνα. Στην προσέγγιση των προβλημάτων όμως και την βελτίωση των υπηρεσιών, η ιδιότητα του δικαιούχου έχει την σημασία της. Ο θεσμός του Φιλικού Διακανονισμού μπορεί να περιορίζει τις περι-

ιούνιος 2009 55

05_INWORLD_KLIMIS_T05_final.indd 55

6/24/09 1:16:41 PM

άρθρο

πτώσεις της απευθείας συναλλαγής των καταναλωτών με τρίτες ασφαλιστικές εταιρίας, αλλά εξακολουθεί και εντός του Φιλικού Διακανονισμού να διαχέεται η αίσθησηπληροφόρηση, ότι «η εταιρία του υπαίτιου δεν συμφωνεί με την αποζημίωση ή το ύψος της», είτε αυτό ανταποκρίνεται στην αλήθεια είτε όχι. Αν έχουμε παθόντα-πελάτη της ασφαλιστικής εταιρίας, τότε θα ήταν πολύ χρήσιμο, για την εξαγωγή συμπερασμάτων, να γνωρίζαμε:

φορείς διαμεσολαβούντων κλπ), ένα βασικό ερωτηματολόγιο, το οποίο θα συνόδευε υποχρεωτικά την κάθε καταγγελία. Το ερωτηματολόγιο αυτό, θα αποτελούσε αξιοποιήσιμο πληροφοριακό στοιχείο για κάθε ενδιαφερόμενο φορέα και θα προσέφερε:

A. Υπό ποίες προϋποθέσεις αγόρασε το συγκεκριμένο προϊόν; Ως συνειδητή επιλογή ασφάλισης ή ως εκπλήρωση υποχρέωσής του έναντι του νόμου ή έναντι τρίτων;

> αφετέρου στατιστικά στοιχεία εντοπισμού προβληματικών περιοχών της αγοράς και του συστήματος

B. Ποια ήταν τα κριτήριά του; Το χαμηλότερο ασφάλιστρο, η φερεγγυότητα της εταιρίας, οι καλύτερες υποσχόμενες παροχές, η γνωριμία με το διαμεσολαβούν πρόσωπο, η συγκριτική επιλογή ανάμεσα σε προσφορές, συνδυασμός των ανωτέρων ή κάτι άλλο; Οι ασφαλιστικές εταιρίες, αποδεικνύοντας ότι δεν έχουν τίποτα να κρύψουν ή να φοβηθούν ως «αγορά», θα ήταν χρήσιμο να συμφωνήσουν και να προτείνουν προς κάθε ενδιαφερόμενο (Εποπτική Αρχή - Γενική Γραμματεία Καταναλωτή – καταναλωτικές οργανώσεις – συνδικαλιστικούς

> αφενός δυνατότητες παρέμβασης σε κομβικά σημεία της αλυσίδας σχεδιασμού, δημιουργίας, προώθησης και χρησιμοποίησης του κάθε προϊόντος

Η κάθε καταγγελία πρέπει, όχι απλώς να είναι επώνυμη, αλλά και να καθίσταται χρήσιμη για το σύνολο της αγοράς, για βελτίωση των υπηρεσιών και ανάπτυξη των εργασιών Το πληροφοριακό αυτό δελτίο θα απεικόνιζε την πορεία της σχέσης πελάτη-προϊόντος, πριν την δημιουργία του προβλήματος, που τον οδήγησε στην καταγγελία, γιατί πιστεύω ότι τα κύρια αίτια των προβλημάτων βρίσκονται σε αυτές τις περιοχές, δηλαδή α) της προσέγγισης, της ενημέρωσης, της παρουσίασης, μέχρι και την πώληση του προϊόντος και β) της ισχύος του προϊόντος και των υπηρεσιών που παρέχονται στον πελάτη, πριν την επέλευση του κινδύνου ή την ενεργοποίηση των δικαιωμάτων του ασφαλιζόμενου ή/και του λήπτη. Αντίστοιχα, στις αποζημιώσεις τρίτων (μη πελατών), οι απαντήσεις ενός παρόμοιου προσαρμοσμένου ερωτηματολογίου, θα καταδείκνυαν συγκεκριμένες δυσλειτουργίες και θα εστίαζαν σε συγκεκριμένους χώρους. Η κάθε καταγγελία πρέπει, όχι απλώς να είναι επώνυμη, αλλά και να καθίσταται χρήσιμη για το σύνολο της αγοράς, για βελτίωση των υπηρεσιών και ανάπτυξη των εργασιών. Στοιχεία όπως: 1. ασφαλιστικό προϊόν 2. ασφαλιστική εταιρία 3. κατηγορία διαμεσολαβούντος προσώπου 4. λόγος καταγγελίας a. άρνηση αποζημίωσης b. καθυστέρηση αποζημίωσης c. διαφωνία ύψους αποζημίωσης d. συμπεριφορά e. άλλοι λόγοι, κλπ μαζί με τα στοιχεία των προαναφερόμενων πληροφοριακών δελτίων, αποτελούν αναγκαία βάση

56 insurance w*rld

05_INWORLD_KLIMIS_T05_final.indd 56

6/24/09 1:16:43 PM

άρθρο

επεξεργασίας και εξαγωγής συμπερασμάτων. Για παράδειγμα, έχουμε επανειλημμένα διαβάσει άρθρα και επιχειρήματα, περί της (μειωμένης) ικανότητας, δυνατότητας και γνωστικής επάρκειας των τραπεζικών υπαλλήλων, σε σχέση με την προώθηση ασφαλιστικών και τραπεζοασφαλιστικών προϊόντων.

Είναι σαφές ότι ο έλληνας δεν έχει ακόμα πεισθεί για το αγαθό της ασφάλισης, αλλά υποχρεώνεται να ασφαλιστεί, με συνέπεια την αρνητική του προδιάθεση έναντι της ασφαλιστικής αγοράς Αυτή η άποψη, δεν θα πρέπει να επιβεβαιωθεί και από στατιστικά δεδομένα; Φυσικά, με επιστημονική επεξεργασία των πληροφοριών, με στάθμιση των δεδομένων, με πολυεπίπεδη και συνδυαστική προσέγγιση και παρουσίαση ανά ομάδα προϊόντων, ανά ομάδα δικαιούχων, ανά τράπεζα ή/ και συνεργαζόμενη ασφαλιστική εταιρία κλπ. Επίσης, η παρουσίαση ποσοτικών και στατιστικών δεδομένων καταγγελιών, τόσο από πλευράς πλήθους, όσο και από πλευράς ύψους απαιτήσεων, δεν θα πρέπει να συνοδεύεται από τα αντίστοιχα ποσοτικά και στατιστικά μεγέθη του συνόλου της αγοράς; Για παράδειγμα, 1.000 καταγγέλλοντα άτομα είναι σεβαστό πλήθος, αλλά αν τα 1.000 αυτά άτομα αποτελούν το 0,1% του συνολικού πλήθους των αποζημιωθέντων ατόμων την ίδια χρονική περίοδο, δεν αλλάζει την εικόνα; Αν τα 1.000 αυτά άτομα καταγγέλλουν κατά κύριο λόγο, 2 ή 3 συγκεκριμένες εταιρίες ή/και συγκεκριμένο ασφαλιστικό προϊόν, είναι έτοιμη η αγορά να επωμισθεί συνολικά και αόριστα το βάρος αυτό; Είναι κατανοητό και σεβαστό, ότι για ένα παθόντα, π.χ. τα 500 ευρώ της προσωπικής του αποζημίωσης ή οι 20 ημέρες καθυστέρησης καταβολής τους, μπορεί να έχουν πολύ μεγαλύτερη αξία, από τα εκατομμύρια ευρώ των συνολικών αποζημιώσεων της αγοράς. Είναι όμως εξίσου άδικο να κρίνεται και να χαρακτηρί λάχιστον το 1/3 (και κοντά στο ½), προέρχεται από «υποχρεωτικές» ασφαλίσεις, ανεξάρτητα από την ορθή πρόνοια περί της υποχρεωτικότητας της ασφάλισης σε πολλούς τομείς, τότε είναι σαφές ότι ο έλληνας δεν έχει ακόμα πεισθεί για το αγαθό της ασφάλισης, αλλά υποχρεώνεται να ασφαλιστεί, με συνέπεια την αρνητική του προδιάθεση έναντι της ασφαλιστικής αγοράς. Προδιάθεση, την οποία είναι έτοιμος να εξωτερικεύσει με κάθε αφορμή. Παράλληλα όμως, όταν υπάρχει μια καταγγελία, τότε αυτόματα δημιουργείται η εικόνα της ασφαλιστικής εταιρίας, η οποία κατέχει την δύναμη, την δεσπόζουσα θέση και του

πελάτη, ο οποίος είναι αδύναμος, ο οποίος δεν βρίσκει το δίκιο του. Γιατί, όμως, λαμβάνεται αυτό πάντα, ως δεδομένο; Ο πελάτης διαμαρτύρεται, σε σχέση με την μη τήρηση από πλευράς της ασφαλιστικής εταιρίας των πραγματικών υποχρεώσεών της ή σε σχέση με την εικόνα που ο ίδιος ο πελάτης έχει δημιουργήσει για τις υποχρεώσεις της ασφαλιστικής εταιρίας; Και αν ισχύει το δεύτερο, ποιος δημιούργησε στον καταναλωτή αυτήν την εικόνα; Ποιος έσπρωξε και εξακολουθεί να σπρώχνει τον καταναλωτή προς αγορά ασφαλιστικών προϊόντων με βασικό κριτήριο την χαμηλότερη τιμή ή την μεταφορά του από άλλη εταιρία, με μοναδικό επιχείρημα τα χαμηλότερα ασφάλιστρα; Ποιος ανάγει τον ελεύθερο ανταγωνισμό στην μονοδιάστατη και απλή σύγκριση τιμώνασφαλίστρων; Και όταν υπάρξει ανάκληση άδειας λειτουργίας ασφαλιστικής εταιρίας, με ποιο τρόπο αντιδρούν οι υπόλοιπες εταιρίες, ως προς το πελατολόγιο που προκύπτει; Μήπως το κράτος, η πολιτεία, έχει και αυτή μεγάλο μέρος ευθύνης; Η ευθύνη κάποιων (ή και πολλών) επιχειρηματιών είναι εμφανής. Η ευθύνη της πολιτείας όμως, ενώ είναι υπαρκτή, για τους πολλούς είναι αφανής. Δεν είναι ώρα να αναλύσουμε τα πιθανώς αυξημένα παράπονα, τα οποία αποτελούν απόρροια της τρέχουσας οικονομικής κρίσης. Η ασφαλιστική αγορά πρέπει πρώτα να ασχοληθεί διεξοδικά με το θέμα των καταγγελιών-παραπόνων και να λειτουργήσει μοντέλο διαχείρισης υπό φυσιολογικές συνθήκες και στην συνέχεια να επεκτείνει το μοντέλο αυτό και σε συνθήκες κρίσης (και όχι μόνο οικονομικής). Πρόβλημα δεν είναι μόνο οι καταγγελίες, δικαιολογημένες ή όχι. Πρόβλημα και ίσως μεγαλύτερο, γιατί δεν αφορά μόνο τις καταγγελλόμενες εταιρίες, αλλά το σύνολο της αγοράς, είναι η έλλειψη πολιτικής διαχείρισης των καταγγελιών αυτών.

ιούνιος 2009 57

05_INWORLD_KLIMIS_T05_final.indd 57

6/24/09 1:16:45 PM

θέμα

Σε άλλες χώρες υπάρχουν διαφορετικά θεσμικά όργανα, τα οποία επιβλέπουν την αγορά της αρμοδιότητάς τους, αλλά στην Βρετανία η FSA είναι ο νομοθέτης - ορχήστρα, που επιβλέπει τα πάντα και μεριμνά για τα πάντα 58 insurance w*rld

19_GRASS_IS_GREENER_INSURANCE_AGE_T05_final.indd 58

6/24/09 1:40:57 PM

αποκλειστικότητα

Ο «ζήλος» της FSA προβληματίζει τους Βρετανούς ασφαλιστές Είναι άραγε δικαιολογημένη η εμμονή του βρετανικού εποπτικού οργάνου σε σφιχτότερο έλεγχο της αγοράς ενόψει της επικείμενης αναθεώρησης της κοινοτικής ντιρεκτίβας για τις ασφαλιστικές;

κ. Χέκτορ Σαντς είναι μία χαρισματική, όσο και αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Μεγαλωμένος και σπουδαγμένος στην Οξφόρδη, σε αυστηρό καθολικό περιβάλλον, έγινε αργότερα γνωστός όχι σαν φιλόλογος, όπου έκανε και το διδακτορικό του, αλλά σαν μία από τις εμβληματικότερες φυσιογνωμίες του Σίτι. Ο κ. Σαντς έγινε περιζήτητος σαν broker, αφού πρώτα είχε θητεύσει και στις δύο όχθες του Ατλαντικού, πρώτα στην Phillips & Drew, κατόπιν, με την εξαγορά της εταιρίας του σε νευραλγική στρατηγική θέση στην Union Bank of Switzerland Inc., κατόπιν στην Donaldson, Lufkin & Jenrette, όπου και διατήρησε στρατηγική θέση και μετά την εξαγορά της από την Credit Suisse First Boston. Πριν από πέντε χρόνια έγινε διευθυντικό στέλεχος της FSA, του βρετανικού «μαντρόσκυλου» του Σίτι, και της βρετανικής αγοράς γενικότερα- για να αναρριχηθεί τελικά στην θέση του Γενικού Διευθυντή της FSA πριν 23 μήνες. Θεωρείται άνθρωπος ικανότατος, με βαθιά γνώση του αντικειμένου του, όπως επίσης και... ενοχλητικά πολυλογάς. Στον άνθρωπο αυτόν λοιπόν, έλαχε το δύσκολο έργο του εναρμονισμού της νομοθεσίας της Βρετανικής αγοράς με την κοινοτική. Ο κ. Σαντς δηλώνει αποφασισμένος να χρησιμοποιήσει σκληρά, έως και ακραία μέτρα, για να το επιτύχει, ενώ δεν διστάζει να χαρακτηρίσει τις προηγούμενες πρακτικές της FSA για τον έλεγχο της αγοράς σαν φιάσκο. Αποδέχεται ευχαρίστως την ετικέτα του «μαντρόσκυλου» (ενδεχόμενα φταιει και η βροντερή φωνή του), και αναγνωρίζει εξ αρχής το ρίσκο, και την δυσκολία του έργου της κάλυψης πολλών και διαφορετικών σαν νοοτροπία και επενδυτική στρατηγική, εταιριών κάτω από τη ομπρέλα της FSA. Σε άλλες χώρες υπάρχουν διαφορετικά θεσμικά όργανα, τα οποία επιβλέπουν την αγορά της αρμοδιότητάς τους, αλλά στην Βρετανία η FSA είναι ο νομοθέτης- ορχήστρα, που επιβλέπει τα πάντα και μεριμνά για τα πάντα.

La mauvaise reputation... Με μία πρώτη ματιά, μπορεί η επίβλεψη του συνόλου της βρετανικής αγοράς να μοιάζει σαν άθλος για τον σούπερμαν. Ωστόσο, οι ντιρεκτίβες της Ε.Ε. είναι πολύ σαφείς, και, παρότι πουθενά αλλού εκτός από την Βρετανία δεν υπάρχει

ένας επόπτης για τόσο πολλές και διαφορετικές εταιρίες, το έργο του συντονισμού και επίβλεψης είναι, θεωρητικά τουλάχιστον, εφικτό, αρκεί ο επόπτης να έχει την απαιτούμενη γνώση, ικανότητες και ευελιξία. Η FSA μπορεί, κατά τα φαινόμενα, να διαχειρισθεί αυτό το πολυσχιδές έργο, ωστόσο έχει να αντιμετωπίσει πολλές δυσκολίες και εμπόδια, ένα εκ των οποίων είναι το ίδιο της το παρελθόν- όταν είχε κατηγορηθεί ότι αντιμετωπίζει κλάδους και εταιρίες με διαφορετικά μέτρα και σταθμά. Ειδικότερα, σε ότι αφορά τον (αντ)ασφαλιστικό κλάδο, η κοινοτική ντιρεκτίβα IMD (Insurance Meditation Directive) που εκδόθηκε πριν 4 χρόνια, και στις 8 σελίδες της περιγράφει το πλαίσιο που θα πρέπει να διέπει τις ευρωπαϊκές εταιρίες του κλάδου, ο οποίος στο παρελθόν δεν ήταν κάτω από καμία νομοθετική «ομπρέλα». Το πρόβλημα με την Βρετανία (και όχι μόνο αυτήν), ήταν ότι η «ομπρέλα» (FSA) δεν είχε καμία εμπειρία στα θέματα του κλάδου στο παρελθόν, και για να καλύψει αυτή της την ανεπάρκεια, η FSA πήρε αυτές τις οχτώ σελίδες γενικών οδηγιών και τις μετέτρεψε σε ένα εξαιρετικά εκτεταμένο και περιοριστικό σετ εντολών, οι οποίες εν πολλοίς κινούνται έξω από το πνεύμα της κοινοτικής οδηγίας. Η FSA υπεραμύνεται των θέσεών της με το επιχείρημα ότι οι κοινοτικές ντιρεκτίβες είναι απλά κατευθυντήριες γραμμές, με την τελική πολιτική να χαράζεται από τις τοπικές κυβερνήσεις και όχι την Κομισιόν, και ότι είναι απόλυτα φυσικό οι ντιρεκτίβες να «μεταφράζονται» διαφορετικά από κάθε κυβέρνηση. Εξάλλου, από το 2005, η Βρετανική νομοθεσία έχει αναπροσαρμοσθεί κάμποσες φορές, και κύρια τον Ιανουάριο του 2008, όταν οι κανόνες προστασίας των αντασφαλίσεων αναμορφώθηκαν, και περιέλαβαν αρκετά νέα στοιχεία. «Διαπιστώσαμε ότι με αυτόν τον τύπο κάλυψης, οι άνθρωποι δεν είχαν επίγνωση του τι αγόραζαν, και για αυτό σαν FSA αυξήσαμε τις απαιτήσεις των γραπτών εγγυήσεων τις οποίες θα πρέπει να ακολουθούν οι αντασφαλιστές. Σε αυτόν τον τομέα, προχωρήσαμε πέρα από το πλαίσιο της IMD. Για τις γενικές ασφάλειες, ανακαλύψαμε ότι σαφώς υπήρχαν λιγοστά προβλήματα. Οι άνθρωποι γνώριζαν τι αγόραζαν, και τα ποσοστά των απαιτήσεων ήταν καλά.

ιούνιος 2009 59

19_GRASS_IS_GREENER_INSURANCE_AGE_T05_final.indd 59

6/24/09 1:41:00 PM

θέμα

Συνεπώς, νομίζω ότι οι αντασφαλιστές δεν έχουν να κάνουν κάτι περισσότερο από το να ακολουθήσουν την ντιρεκτίβα», δήλωσε εκπρόσωπος της FSA.

Εμπόδια διαφορετικών υψών Οι περισσότεροι των ενδιαφερομένων συμφωνούν ότι η FSA ασχολήθηκε πρώτη αυτή με θέματα που δεν απασχολούν την Ευρώπη σε όλο το φάσμα των ασφαλιστικών υπηρεσιών. Επιπρόσθετα, υπάρχει μία ισχυρή άποψη ότι οι πανευρωπαϊκοί κανόνες λειτουργίας δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται σαν αναπληρώματα των κανόνων σε τοπικό επίπεδο, και ότι κάποιες πρόσθετες ρυθμίσεις είναι αναγκαίες. Όμως, υπάρχουν και αρκετοί αντασφαλιστές οι οποίοι διαφωνούν, και κατηγορούν την FSA ότι ισχυροποιεί αδικαιολόγητα τις κοινοτικές ντιρεκτίβες. Ο κ. Στιβ Ουάϊτ, από την British Insurance Brokers’ Association, εκτιμά ότι ο τρόπος που η FSA προσάρμοσε την IMD έχει φέρει τους βρετανούς αντασφαλιστές σε μειονεκτική θέση, σε σχέση με τους Ευρωπαίους συνάδελφους-ανταγωνιστές τους. «Η Βρετανία έχει κανόνες, σύστημα και μηχανισμό επίβλεψης ο οποίος είναι εντελώς διαφορετικός από κάθε άλλη Ευρωπαϊκή χώρα. Αυτό, φέρνει τους Βρετανούς αντασφαλιστές σε μειονεκτική θέση, ειδικά αναφορικά με το κόστος που έχει για αυτούς η επίβλεψη και η συμμόρφωση με τους κανόνες», ισχυρίζεται. Αν δεχθούμε ότι το κόστος της επίβλεψης αυξάνεται, και επίσης θεωρήσουμε δεδομένη την πρόθεση της FSA για αυστηρότερη στάση σε ότι αφορά την συμμόρφωση σε όλους τους κλάδους των ασφαλειών, επικρατεί προβληματισμός εάν θα πρέπει να ακολουθηθεί το παράδειγμα ορισμένων εταιριών οι οποίες έχουν πλέον μεταφέρει τα κέντρα των επιχειρήσεών τους εκτός Βρετανίας. Σχεδόν το σύνολο των αντασφαλιστών συμφωνεί εδώ ότι από επιχειρηματική άποψη, η λύση αυτή δεν είναι ούτε βέλτιστη, ούτε και λογικά υγιής. Δεδομένου ότι η IMD είναι απαραίτητο να εφαρμόζεται σαν βάση σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες, οι όποιες διαφορές στην νομοθεσία δεν μπορεί να είναι μεγάλες, με τις σημαντικότερες να αφορούν τον έλεγχο των μεγάλων επιχειρήσεων και τις κεφαλαιουχικές απαιτήσεις. Όμως, οι απαιτήσεις για τους μικρούς αντασφαλιστές είναι χαμηλές, και δεν δικαιολογούν την «ξενιτιά». Έτσι κι αλλιώς, για να έχει κάποιος την δυνατότητα να επιχειρεί στην Βρετανία, θα πρέπει να είναι εγκεκριμένος από την FSA και να πληρώνει για αυτό. Ενώ η IMD αποσκοπεί στον εναρμονισμό των νόμων σε όλη της Ε.Ε., κάνοντας έτσι ευκολότερο για τις επιχειρήσεις να δημιουργήσουν μία έδρα στην χώρα Α και μετά να αναπτύξουν το δίκτυό τους και σε άλλες χώρες, θα πρέπει εντούτοις να εναρμονίζονται και με την νομοθεσία της χώρας στην οποία επιχειρούν», αναφέρει η κα Τζέϊν Πόρτας, διευθύντρια γενικών ασφαλίσεων της KPMG. Θα πρέπει εξάλλου να ληφθεί υπόψη ότι η μεγάλη πλειοψηφία των βρετανών brokers επιχειρούν αποκλειστικά σε βρετανικό έδαφος. Ο κ. Άντι Μιλς, διευθυντικό στέλεχος της Assurant Solutions, συμφωνεί για το ότι με αυτόν τον τρόπο η νομοθεσία έγινε περίπλοκη, αλλά επισήμανε και τις βασικές

διαφορές ανάμεσα στην βρετανική και τις ευρωπαϊκές αγορές:«Η προσέγγιση της FSA είχε περισσότερο να κάνει με τον τελικό καταναλωτή, και τον τρόπο που αυτός αντιμετωπίζεται από τις ασφαλιστικές εταιρίες. Οι ευρωπαϊκοί κανόνες δεν ασχολούνται με το πως πουλιούνται οι ασφάλειες, ή θέματα όπως οι ανάγκες των πελατών, ή η διαχείριση των απαιτήσεων.

Η FSA υπεραμύνεται των θέσεών της με το επιχείρημα ότι οι κοινοτικές ντιρεκτίβες είναι απλά κατευθυντήριες γραμμές, με την τελική πολιτική να χαράζεται από τις τοπικές κυβερνήσεις και όχι την Κομισιόν Επιπλέον, υπάρχουν και άλλα στοιχεία που θα πρέπει να σταθμίσει κανείς πριν φθάσει στο συμπέρασμα ότι η FSA υπερέβαλλε τις Κοινοτικές Οδηγίες. Πιθανόν αυτού του είδους η προστασία δεν χρειάζεται σε άλλες χώρες, με διαφορετική κουλτούρα και καταναλωτικές συνήθειες, και κατά συνέπεια με μία πιο σταθερή αντιμετώπιση των φαινομένων της αγοράς. Πιθανόν ορισμένες χώρες έχουν μέτρα προστασίας των καταναλωτών ενσωματωμένα στο υπάρχον νομικό τους πλαίσιο- και για αυτό, θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, και να μην συγκρίνουμε τα ανόμοια».

Μετά την αναθεώρηση, τι; Όμως, ανεξάρτητα από το πως βλέπει κάποιος την προσέγγιση της FSA στο θέμα της εποπτείας των αντασφαλιστών, στην Ε.Ε. συμβαίνουν σημαντικές αλλαγές, οι οποίες πιθανότατα θα βρουν το δρόμο τους και προς την Βρετανία. Την εποχή αυτή, το Ευρωκοινοβούλιο προχωράει στην αναθεώρηση της ντιρεκτίβας IMD, και ενδεχόμενα θα απλοποιήσει ορισμένες ρυθμίσεις της. «Η Ε.Ε. επανεξετάζει πλέον την ντιρεκτίβα, και το πως αυτή μπορεί να γίνει απλούστερη για τις μικρότερης κλίμακας γενικές ασφαλιστικές. Όταν πρωτοθεσπίσθηκε αυτή, επικρατούσε η άποψη ότι οι απαιτήσεις για τις γενικές ασφάλειες θα έπρεπε να είναι εναρμονισμένες με αυτές για τις ασφάλειες ζωής και τις άλλες μακροπρόθεσμες ασφάλειες. Τώρα πλέον, υπάρχει προβληματισμός για το αν αυτός ο βαθμός εποπτείας είναι απαραίτητος για τις γενικές ασφάλειες», δηλώνει ο κ.Ντέϊβιντ Βίνεϋ, ασφαλιστικός σύμβουλος της Davies Arnold Cooper. Επιμένει δε στην άποψή του ότι δεν είναι ίδιοι όλοι οι ασφαλιστικοί οργανισμοί, και, εν όψει των δηλώσεων του διευθυντή της FSA για αλλαγή γραμμής, περιμένει αυτή να κινηθεί πιο «έξυπνα» και να επικεντρώσει την προσοχή της στις θεσμικές εταιρίες, οι οποίες και παρουσιάζουν εγγενές συστηματικό ρίσκο, ενώ για τον αντασφαλιστικό κλάδο, θα περιμένει πρώτα την αναθεώρηση της IMD από την Κοινότητα. Έτσι λοιπόν, και παρ όλες τις «απειλές» του κ. Σαντς, οι Βρετανοί αντασφαλιστές δεν χρειάζεται να πανικοβάλλονται, και να ονειρεύονται παραδείσους σε κάποιο άλλο μέρος της Ευρώπης.

60 insurance w*rld

19_GRASS_IS_GREENER_INSURANCE_AGE_T05_final.indd 60

6/25/09 10:54:13 AM

19_GRASS_IS_GREENER_INSURANCE_AGE_T05_final.indd 61

6/24/09 1:41:03 PM

άρθρο

Τρία «κλειδιά» για την ανάπτυξη της ασφαλιστικής αγοράς

» γράφει ο Χρήστος Σταυρίδης Πρόεδρος του Ινστιτούτου Χρηµατοοικονοµικών Σπουδών (Ι.Χ.Ο.Σ)

62 insurance w*rld

15_INWORLD_ARTHRO_STAVRIDIS_T05.indd 62

6/24/09 1:51:41 PM

άρθρο

να από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της αγοράς μας είναι τα μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης που πράγματι έχει και που δυστυχώς μένουν αναξιοποίητα. Η σχέση ασφαλίστρων με το ακαθάριστο εθνικό προϊόν εξακολουθεί εδώ και πολλά χρόνια να κυμαίνεται στο 2% ενώ ο μέσος όρος των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης πλησιάζει το 10%.

Η σχέση ασφαλίστρων με το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν εξακολουθεί εδώ και πολλά χρόνια να κυμαίνεται στο 2% όταν ο μέσος όρος των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης πλησιάζει το 10% Θα μπορούσε λοιπόν κανείς να συμπεράνει ότι αυτό είναι το μεγαλύτερο στρατηγικό πλεονέκτημα της αγοράς μας εφόσον στο μέλλον υπάρχει η δυνατότητα πενταπλασιασμού της παραγωγής και κατά συνέπεια των αμοιβών των δικτύων. Δυστυχώς όμως το θέμα δεν είναι τόσο απλό. Είναι σε όλους γνωστό ότι η ανάπτυξη κάθε αγοράς συνίσταται στην ύπαρξη και τη συνέργεια τριών παραγόντων: > Της ύπαρξης διαθεσίμου προς επένδυση εισοδήματος > Της επάρκειας ικανοποιητικού επιπέδου χρηματοασφαλιστικών υπηρεσιών > Της ύπαρξης δικτύων πωλήσεων ικανών να συνδέσουν σταθερά και επιτυχώς τους δύο προηγούμενους παράγοντες Η ηγεσία των δικτύων θα πρέπει να έχει άριστη επικοινωνία και εναρμονισμένους στόχους και στρατηγική με την εκάστοτε ομάδα διοίκησης της εταιρίας με την οποία συνεργάζεται και επικαιροποιημένες γνώσεις ώστε να χρησιμοποιεί στο μέγιστο βαθμό την σύγχρονη επιστημονική και τεχνολογική γνώση που χρησιμοποιούν τα αντίστοιχα στελέχη των προηγμένων αγορών. Η ύπαρξη του πρώτου παράγοντα ανάπτυξης είναι δεδομένη στην αγορά μας εφόσον οι καταθέσεις των φυσικών και νομικών προσώπων κυμαίνονται στα 250 δις ευρώ. Βέβαια πρέπει να διευκρινιστεί ότι τα ποσά αυτά, όπως είναι αναμενόμενο, δεν είναι ίσα κατανεμημένα. Περίπου το 65% των ποσών αυτών ελέγχεται από το 20% των οικογενειών της χώρας ενώ το υπόλοιπο 35% το διαχειρίζεται το 80% των οικογενειών. Επίσης η κατανομή είναι άνιση και γεωγραφική. Το 35% των ποσών αυτών προέρχεται από το κέντρο και το 65% από την περιφέρεια. Άνιση κατανομή παρατηρείται επίσης και στη δύναμη πωλήσεων των δικτύων διότι το 70% περίπου, για ιστορικούς λόγους, βρίσκεται στο κέντρο και το 30% στην περιφέρεια. Η ανισότητα αυτή έχει σαν συνέπεια να μην αναπτύσσεται ομαλά η αγορά μας καθώς εκεί που υπάρχει το χρήμα, η δύναμη των πωλήσεων είναι ανεπαρκής και εκεί που το χρήμα είναι αισθητά λιγότερο, διεκδικείται από το μεγαλύτερο μέρος των δικτύων με αποτέλεσμα την αύξηση

του ανταγωνισμού σε βάρος συνήθως των ασφαλισμένων. Αναφορικά με τον δεύτερο παράγοντα μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει επάρκεια χρηματοασφαλιστικών υπηρεσιών διότι ο δυνητικός ασφαλισμένος είναι δύσκολο να ζητήσει καλύψεις που να μην τις διαθέτει η αγορά. Στη πράξη όμως ενώ υπάρχει ποικιλία «προϊόντων» σε κάποιες περιπτώσεις εμποδίζονται να φθάσουν στον ασφαλισμένο. Τέλος σχετικά με τον τρίτο παράγοντα το μεγαλύτερο μέρος των δικτύων ενώ διαθέτουν σύστημα εκπαίδευσης και σε ορισμένες περιπτώσεις θα έλεγα επαρκές, στερούνται ασφαλιστικής παιδείας. Υπάρχει όμως θεμελιώδης διαφορά μεταξύ εκπαίδευσης και παιδείας αν και οι δύο είναι απολύτως αναγκαίες. Εκπαίδευση είναι η μεταβίβαση γνώσεων και πρακτικών με σκοπό το εκπαιδευόμενο άτομο να μπορεί να εκτελεί υπό επίβλεψη σωστά και αποτελεσματικά συγκεκριμένες διαδικασίες που οδηγούν σε αναμενόμενα αποτελέσματα. Παιδεία είναι «η ολκή προς τον ορθό λόγο», είναι δηλαδή η δυνατότητα που αποκτά το εκπαιδευμένο άτομο να αυτενεργεί και να δίνει τη σωστή λύση συνεργαζόμενο, εάν απαιτηθεί, με άλλα εξειδικευμένα άτομα ώστε να επιτύχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Το τμήμα της αγοράς που διαθέτει υψηλά προς επένδυση εισοδήματα, δεν μπορούν να αξιοποιηθούν από δίκτυα που δεν έχουν χρηματοασφαλιστική παιδεία Το τμήμα της αγοράς που διαθέτει υψηλά προς επένδυση εισοδήματα, δηλαδή τα άτομα με υψηλό φορολογικό συντελεστή και οι εταιρίες δεν είναι δυνατόν να αξιοποιηθούν από δίκτυα που δεν έχουν χρηματοασφαλιστική παιδεία. Βέβαια στην επίτευξη αυτού του στόχου θα πρέπει να συμβάλλει και η πολιτεία εκσυγχρονίζοντας την νομοθεσία της. Ειδικά κάτω από συνθήκες διεθνούς κρίσεως μια σημαντική βοήθεια στην ασφαλιστική αγορά θα ήταν να δοθεί η δυνατότητα στους επιστήμονες ασφαλιστικούς συμβούλους και συντονιστές να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στα φυσικά και νομικά πρόσωπα, που επηρεάζονται λιγότερο ή και καθόλου από την διεθνή κρίση. Συμπερασματικά η ανάπτυξη της αγοράς μας θα προκύψει κατ’ αρχάς από την προσπάθεια θωράκισης της περιουσίας και των εισοδημάτων όχι μόνο των ατόμων με χαμηλά και μέσα εισοδήματα αλλά κυρίως από την αξιοποίηση των προσώπων με υψηλά διαθέσιμα και σημαντικά περιουσιακά στοιχεία ώστε να αρχίσει να αυξάνεται ο δείκτης ασφαλισιμότητας και να συγκλίνει με τον μέσο όρο των λοιπών ευρωπαίων συνεταίρων μας. Θα πρέπει λοιπόν να γίνει σε όλους μας συνείδηση και το μήνυμα να περάσει και στην ελληνική οικογένεια ότι όπως η ιατρική ή η νομική ή η μαθηματική είναι επιστήμες το ίδιο είναι και η ασφαλιστική.

ιούνιος 2009 63

15_INWORLD_ARTHRO_STAVRIDIS_T05.indd 63

6/24/09 1:51:53 PM

οικονογραφήματα

Ελληνική οικονομία Προσωρινές λύσεις σε μόνιμα προβλήματα Πολλοί τομείς της αγοράς διαπιστώνουν ότι το δικό τους «τουβλάκι του ντόμινο» μόλις τώρα έρχεται η ώρα να χτυπηθεί και να κινδυνεύει να πέσει » του Ανδρέα Αναστασίου

ι εκτιμήσεις επιχειρηματιών και χρηματιστηριακών επενδυτών, στις χώρες της ζώνης του ευρώ αλλά και ειδικότερα στην Ελλάδα, φαίνεται να συγκλίνουν στο ότι τα χειρότερα -στο μέτωπο της οικονομικής ύφεσης- βρίσκονται πίσω μας, υπό την έννοια ότι ο κατήφορος του ρυθμού ανάπτυξης σταμάτησε. Τα κυβερνητικά «πακέτα» μέτρων σε συνδυασμό με τα αντανακλαστικά των αγορών απέδωσαν, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι οι δυσάρεστες συνέπειες της κρίσης έχουν ήδη παρέλθει. Αντιθέτως, πολλοί τομείς της αγοράς και του οικονομικά ενεργού πληθυσμού διαπιστώνουν ότι το δικό τους «τουβλάκι του ντόμινο» μόλις τώρα έρχεται η ώρα να χτυπηθεί και να κινδυνεύει να πέσει. Οι αγορές και οι οικονομίες των χωρών μπορούν, λοιπόν, να ανασάνουν, επειδή φαίνεται ότι αποφεύγουν την καταστροφή. Ας μην σπεύσουν, όμως, να πανηγυρίσουν, καθώς η ουσιαστική ανάκαμψη μάλλον είναι ακόμη μακριά. Πολύ περισσότερο που η ανεργία εξακολουθεί να διογκώνεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες (και στην Ελλάδα), παρασύροντας προς τα κάτω και το βαθμό εμπιστοσύνης που οι καταναλωτές εκδηλώνουν προς την οικονομία. Όσον αφορά τις εκτιμήσεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας στους επόμενους μήνες του 2009, αυτές δεν μπορεί παρά να είναι συγκρατημένες, κρίνοντας και από το ότι οι εναγώνιες προσπάθειες της ελλαδικής κυβέρνησης να φέρουν τα μεγέθη πλησιέστερα στις προϋποθέσεις που έχουν τεθεί στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης - δεν φαίνεται να είναι επιτυχείς. Επί μέρους βελτιώσεις, όπως στην περιστασιακή τόνωση της αγοράς αυτοκινήτου το Μάιο, λόγω της μείωσης του Τέλους Ταξινόμησης, δεν έχουν παρά μικρή θετική επίδραση στην όλη κατάσταση, καθώς ο χαρακτήρας τέτοιων μέτρων είναι αποσπασματικός και δεν δημιουργεί προϋποθέσεις ιδιαίτερης συνέχειας. Πολύ

περισσότερο, επ’ ουδενί δεν αντιμετωπίζει τα χρόνια δομικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας (η οποία διαρκώς δανείζεται για να ξεπληρώσει προηγούμενα δάνεια) με τρόπο ουσιαστικό και μόνιμο.

Θετικές και αρνητικές ενδείξεις Ο δείκτης οικονομικής εμπιστοσύνης στην Ευρωζώνη ενισχύθηκε το Μάιο φθάνοντας στο υψηλότερο επίπεδό του από το Νοέμβριο του 2008 και συγκεκριμένα στις 69,3 μονάδες, από 67,2 που ήταν τον Απρίλιο. Η βελτίωση του αισθήματος εμπιστοσύνης επιχειρηματιών και καταναλωτών αποδίδεται στο θετικότερο κλίμα στον τομέα λιανικής, τη βιομηχανία και τις υπηρεσίες. Οι δείκτες, όμως, που αποτυπώνουν το καταναλωτικό κλίμα και το κλίμα στις κατασκευές παρέμειναν αμετάβλητοι. Παράλληλα, το ποσοστό ανεργίας στην Ευρωζώνη έφθασε τον Απρίλιο σε ύψος ρεκόρ για την τελευταία δεκαετία, καθώς αυξήθηκε στο 9,2%, υψηλότερο επίπεδο από τον Σεπτέμβριο του 1999 (το Μάρτιο ήταν 8,9%). Η Κομισιόν προβλέπει ότι η ανεργία φέτος στη ζώνη του ευρώ θα ανέλθει στο 9,9% και θα αυξηθεί περαιτέρω το 2010 στο 11,5%. Ενώ ορισμένες κυβερνήσεις εκφράζουν αισιοδοξία ότι «χαλαρώνει» η ύφεση, τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι τα πράγματα είναι διαφορετικά. Το ΔΝΤ προβλέπει συρρίκνωση 1,3% της παγκόσμιας οικονομίας το 2009, ενώ η ευρωπαϊκή οικονομία εκτιμάται ότι θα συρρικνωθεί έως 4% φέτος, με την απασχόληση να μειώνεται κατά 2,5% το 2009 και 1,5% το 2010. Διαφορετικές προσδοκίες, λοιπόν, αλλά και διαφορετικές απόψεις για το πώς θα αντιμετωπισθούν οι επιπτώσεις της κρίσης, διαμορφώνονται σε διαφορετικές ομάδες και παράγοντες της οικονομίας, όπως προκύπτει και από έγ-

64 insurance w*rld

06_INWORLD_OIKONOGRAFHMATA_T05_final.indd 64

6/24/09 1:17:15 PM

οικονογραφήματα

γραφο που το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο της Αθήνας (ΒΕΑ) απηύθυνε στο Υπουργείο Οικονομικών, σχετικά με όρους που περιλαμβάνει το προσφάτως εξαγγελθέν πρόγραμμα ενίσχυσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Όπως επισημαίνει το ΒΕΑ, η δέσμευση για διατήρηση των θέσεων εργασίας άνω των 50 μηνών και μάλιστα με έτος αναφοράς, αυτό της κρίσης (2008), αποθαρρύνει την ανάληψη κάθε επενδυτικής πρωτοβουλίας από τις μικρότερες μεταποιητικές επιχειρήσεις. Αντιθέτως, το ΒΕΑ προτείνει η διατήρηση των θέσεων εργασίας να μην αποτελεί προϋπόθεση για ένταξη στο πρόγραμμα για τις μεταποιητικές επιχειρήσεις, αλλά να αξιολογείται κατά περίπτωση. Η κίνηση του ΒΕΑ είναι χαρακτηριστική του ότι επί μέρους ομάδες του οικονομικού πληθυσμού εστιάζουν στα δικά τους προβλήματα και στις δικές τους ανάγκες, αγνοώντας ίσως ότι η ανάκαμψη δεν μπορεί να έλθει αν δεν υποστηριχθεί η αγοραστική και καταναλωτική δύναμη και των λοιπών ομάδων. Η άποψη ότι οι μεταποιητές μπορούν να ενισχυθούν οι ίδιοι από κρατικούς πόρους, δηλαδή από φορολογικές εισφορές και των εργατοϋπαλλήλων, χωρίς παράλληλα να υποστηρίζονται και οι τελευταίοι, μάλλον δεν συμβάλλει στη διαμόρφωση της ισορροπίας που είναι απαραίτητη για τη γενικότερη ευρυθμία της οικονομίας.

Θετικά για τα αυτοκίνητα Σε άλλους κλάδους της ελλαδικής οικονομίας - όπως σε αυτόν του αυτοκινήτου - οι εξελίξεις ήταν θετικές, έστω και με χαρακτήρα προσωρινό, ενώ σε άλλους - όπως στον νευραλγικό χώρο του τουρισμού - τα πράγματα εξελίχθηκαν αρνητικά, χωρίς πάντως η κατάσταση να μοιάζει καταστροφική, αφού δεν λείπουν και οι κάποιες θετικές ενδείξεις. Το Μάιο, λοιπόν, στην αγορά αυτοκινήτου οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 5% σε σχέση με τον αντίστοιχο περυσινό μήνα, δικαιολογώντας αισιοδοξία για καλύτερη πορεία σε μία αγορά όπου δραστηριοποιούνται 3.000 επιχειρήσεις και εργάζονται 25.000 εργαζόμενοι. Με τις πωλήσεις να φτάνουν τα 25.997 οχήματα, ο Σύνδεσμος Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων υπογραμμίζει ότι η προσωρινή μείωση του τέλους ταξινόμησης ανέτρεψε την φθίνουσα πορεία της αγοράς αυτοκινήτου ως τον περασμένο Απρίλιο. Ωστόσο, στο πεντάμηνο η πτώση των πωλήσεων σε σχέση με πέρυσι φθάνει το 32,2%, με σχεδόν όλες τις εισαγωγικές εταιρίες να καταγράφουν απώλειες.

Αρνητικά για τον τουρισμό Στον τουριστικό κλάδο, αντιθέτως, οι επιπτώσεις της διεθνούς οικονομικής κρίσης έκαναν την εμφάνισή τους, όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ). Από τα διαθέσιμα στοιχεία για το 2009, αναδεικνύεται η αρνητική πορεία των τουριστικών μεγεθών για όλους τους ανταγωνιστικούς ευρωμεσογειακούς προορισμούς. Η πτώση των αφίξεων τουριστών στην Ελλάδα έφθασε το 7,3%. Η κρίση άγγιξε και την Τουρκία (-0,5%), όπου τα τελευ-

ταία χρόνια οι ρυθμοί ανάπτυξης ξεπερνούσαν το 15%. Η εξέλιξη αυτή λαμβάνει χώρα, παρά τις προσπάθειες, που καταβάλλει η εν λόγω χώρα, μέσω της άσκησης χαλαρής συναλλαγματικής πολιτικής και επιδότησης των αερομεταφορών. Η πορεία των συναλλαγματικών εισπράξεων, ιδιαίτερα για την Ελλάδα, το πρώτο τρίμηνο του 2009, ήταν δυσμενέστερη αυτής των αφίξεων, αφού εμφανίζουν μείωση κατά 18,2%. Αναμένεται, ωστόσο, ότι ο αρνητικός ρυθμός στο τετράμηνο (Ιανουάριος-Απρίλιος) θα είναι μικρότερος εξ αιτίας της καλύτερης πορείας που σημείωσε ο τουρισμός τον Απρίλιο σε σύγκριση με τους τρεις πρώτους μήνες του έτους, λόγω και του Πάσχα των καθολικών. Το γεγονός ότι οι συναλλαγματικές εισπράξεις σημείωσαν σημαντικά υψηλότερο αρνητικό ρυθμό σε σχέση με τον αντίστοιχο των αφίξεων, καταδεικνύει την αναντιστοιχία στις μεταβολές που σημειώνονται στις αφίξεις και εισπράξεις (μικρότερος αριθμός διανυκτερεύσεων, λιγότερες δαπάνες), τον ετεροχρονισμό αφίξεων και πληρωμών και τον ανασταλτικό ρόλο που έπαιξε στη μείωση της ζήτησης (αφίξεις) η πολιτική τιμών και προσφορών που υιοθέτησαν τα ελληνικά ξενοδοχεία, κατόπιν των σχετικών παροτρύνσεων της πολιτικής ηγεσίας του Τουρισμού.

Στο πρώτο τετράμηνο του 2009 ο ρυθμός αύξησης των δημόσιων εσόδων της Ελλάδας είναι μηδενικός, ενώ οι δαπάνες αυξάνονται με ρυθμό άνω του 20% Δημόσιο χρέος και έλλειμμα Τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού της Ελλάδας στο πρώτο τετράμηνο του 2009 δείχνουν ότι ο ρυθμός αύξησης των εσόδων είναι μηδενικός, ενώ αντίθετα οι δαπάνες αυξάνονται με ρυθμό άνω του 20%. Έτσι, τα έσοδα που αναζητούνται ξεπερνούν τα 5 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι, το Ecofin έχει ζητήσει από την Ελλάδα να ξεκινήσει από το 2009 μέτρα μόνιμου χαρακτήρα, προκειμένου το δημόσιο έλλειμμα να μειωθεί κάτω του 3% το 2010. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δώσει προθεσμία στην Ελλάδα να καταθέσει πακέτο διορθωτικών μέτρων έως τις 24 Οκτωβρίου. Τέλος, σχολιάζοντας το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών, ο υπουργός Οικονομίας Γ. Παπαθανασίου, αν και παραδέχεται ότι αυτές έστειλαν στην κυβέρνηση μήνυμα λαϊκής δυσαρέσκειας, τόνισε ότι δεν υφίστανται περιθώρια για λιγότερο σφικτή οικονομική πολιτική. «Θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί, ανεξαρτήτως πολιτικού κόστους», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Παπαθανασίου, υπενθυμίζοντας και τη σχετική δήλωση του πρωθυπουργού ότι «πρόθεσή μου δεν είναι να επιβληθούν νέοι φόροι αλλά αν χρειαστεί θα το κάνω».

ιούνιος 2009 65

06_INWORLD_OIKONOGRAFHMATA_T05_final.indd 65

6/24/09 1:17:15 PM

θέμα

Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου

Εκμετάλλευση ακινήτων με τη… μορφή μετοχών! Μια επενδυτική επιλογή που τα συνταξιοδοτικά ταμεία και πιθανότατα οι ασφαλιστικές εταιρείες θα έπρεπε να εξετάσουν με μεγαλύτερη προσοχή » του Στέφανου Κοτζαμάνη

66 insurance w*rld

02_INWORLD_iOYNIOS_AEEAP_T05_final.indd 66

6/24/09 1:15:00 PM

θέμα

ι ασφαλιστικές εταιρείες και τα συνταξιοδοτικά ταμεία θα πρέπει να δουν πιο «ζεστά» το θέμα των ΑΕΕΑΠ (Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας), καθώς είναι φαίνεται να είναι σε θέση να αποφέρει υψηλότερη απόδοση στο χαρτοφυλάκιό τους σε σύγκριση με τις απ’ ευθείας τοποθετήσεις σε ακίνητα, αλλά και πολύ μεγαλύτερη ρευστότητα.

Οι ΑΕΕΑΠ δηλαδή ενοικιάζουν μέσα από μακροπρόθεσμα συμβόλαια τα ακίνητά τους (σχεδόν πάντα σε ισχυρούς ενοικιαστές) και εκτός από τα έσοδα από ενοίκια, πριμοδοτούνται και από μια σειρά ισχυρών φορολογικών απαλλαγών Οι ΑΕΕΑΠ είναι εταιρείες που κατέχουν ακίνητα προς εκμετάλλευση, δεν είναι developers, δηλαδή δεν αναλαμβάνουν το έργο από τα θεμέλια και άρα αναλαμβάνουν σαφώς χαμηλότερους κινδύνους. Οι ΑΕΕΑΠ δηλαδή ενοικιάζουν μέσα από μακροπρόθεσμα συμβόλαια τα ακίνητά τους (σχεδόν πάντα σε ισχυρούς ενοικιαστές) και εκτός από τα έσοδα από ενοίκια, πριμοδοτούνται και από μια σειρά ισχυρών φορολογικών απαλλαγών, με αποτέλεσμα να επιβαρύνονται πολύ λιγότερο απ’ ότι οι υπόλοιποι ιδιοκτήτες ακινήτων. Επειδή οι ΑΕΕΑΠ διαθέτουν πολλά ακίνητα, ο κίνδυνος περιορίζεται, όπως επίσης ο κίνδυνος περιορίζεται λόγω και του ότι τα ακίνητα των ΑΕΕΑΠ τα διαχειρίζονται εξειδικευμένοι επαγγελματίες της αγοράς.

Μερισματικές αποδόσεις Σήμερα, οι μετοχές των ΑΕΕΑΠ προσφέρουν υψηλές μερισματικές αποδόσεις που υπερβαίνουν το 5%, ακόμη και μετά την πρόσφατη ανάκαμψη των τιμών των μετοχών στο Χρηματιστήριο της Αθήνας. Να σημειωθεί ότι με βάση τα τρέχοντα δεδομένα, η μετά από φόρους απόδοση ενοικίου ενός σπιτιού στην Αθήνας δεν υπερβαίνει το 2%, ακόμη και σε περιόδους που είναι ενοικιασμένο για δώδεκα μήνες το χρόνο. Η μερισματική απόδοση των ΑΕΕΑΠ είναι βέβαια -με βάση τουλάχιστον τα τρέχοντα δεδομένα- σαφώς υψηλότερη και από τα πραγματικά επιτόκια των τραπεζικών καταθέσεων (ακόμη και των προθεσμιακών) και των κρατικών ομολόγων.

Αγορά σε ελκυστικές αποτιμήσεις Οι δύο ΑΕΕΑΠ που είναι εισηγμένες σήμερα στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, έχουν χρηματιστηριακές αξίες χαμηλότερες από την Καθαρή Αξία του Ενεργητικού τους (Net Asset Value, NAV), πράγμα που σημαίνει ότι ο σημερινός αγοραστής αποκτά τα ακίνητα με τιμή χαμηλότερη από αυτή που τα έχουν εκτιμήσει οι ορκωτοί εκτιμητές. Απέναντι στα παραπάνω πλεονεκτήματα, κάποιος θα μπο-

ρούσε να αντιτάξει στοιχεία όπως: α) Οι μετοχές των ΑΕΕΑΠ δεν διακρίνονται μέχρι σήμερα για την υψηλή τους εμπορευσιμότητα β) Ο αριθμός των ΑΕΕΑΠ παραμένει μέχρι σήμερα μικρός (μόλις δύο, η Eurobank Properties και η Trastor) γ) Οι τιμές των μετοχών των ΑΕΕΑΠ επηρεάζονται και αυτές –έστω και σε μικρότερο βαθμό- από το εκάστοτε κλίμα που επικρατεί στο Χρηματιστήριο της Αθήνας.

Διαφορά «διαφάνειας» Πόσοι από εμάς έχουν συνειδητοποιήσει το πόσο μεγάλες διαφορές υπάρχουν μεταξύ της χρηματιστηριακής αγοράς και της αγοράς ακινήτων; Όσο το ψάχνει κάποιος, τόσο μεγαλύτερες διαπιστώνει ότι είναι. Ας δούμε λοιπόν, μερικές από αυτές. Πρώτον, οι μεταβολές των χρηματιστηριακών τιμών μετριούνται κάθε ημέρα. Είμαστε για παράδειγμα σε θέση να πούμε ότι από την αρχή του έτους ο Γενικός Δείκτης του ΧΑ ανέβηκε κατά 20%, ενώ σε ότι αφορά τα ακίνητα περιοριζόμαστε μόνο σε εκτιμήσεις που μάλιστα ενδέχεται να διαφέρουν κατά πολύ μεταξύ τους. Δεύτερον, ενώ στις μετοχές ξέρουμε ανά πάσα στιγμή πόσες μετοχές πουλήθηκαν και σε ποια τιμή, στην περίπτωση των ακινήτων δεν μαθαίνουμε ποτέ το πραγματικό τίμημα, ούτε ακόμη και με καθυστέρηση μηνών! (κατά… σύμπτωση, οι πλείστες αγοραπωλησίες γίνονται στο ύψος της αντικειμενικής αξίας). Τρίτον, την ίδια στιγμή στο χρηματιστήριο, με το ίδιο τίμημα όλοι οι επενδυτές μπορούν να αγοράσουν τις ίδιες μετοχές. Αντίθετα, είναι πολύ πιθανόν, την ίδια στιγμή, στην ίδια περιοχή, δύο διαφορετικοί επενδυτές να αγοράσουν παρόμοια σπίτια σε πολύ διαφορετικά τιμήματα. Τέταρτον, η εμπορευσιμότητα μιας μετοχής είναι πολύ υψηλότερη από αυτή ενός ακινήτου (μια μετοχή πουλιέται σε λίγα λεπτά, ενώ ένα ακίνητο σε κάποιους μήνες). Πέμπτον, όποιος επενδυτής χρειάζεται μετρητά, μπορεί να πουλήσει το 10% των μετοχών του, σε αντίθεση με έναν ιδιοκτήτη διαμερίσματος, που δεν μπορεί να πουλήσει μόνο την κουζίνα! Και έκτον, η διατήρηση ενός ακινήτου συνεπάγεται φόρους, γραφειοκρατικές διαδικασίες (φορολογικές δηλώσεις, κτηματολόγια, ΕΤΑΚ και άλλα σχετικά) και φυσικά πολύ τρέξιμο για τη διαχείριση και τη συντήρησή του (να επιδιορθωθούν βλάβες, αναζήτηση ενοικιαστή που έφυγε, κ.λπ.).

Επισημάνσεις Μετά από όλα αυτά, καταλαβαίνει κάποιος ότι να είναι τοποθετημένος σε μια μετοχή του κλάδου των ΑΕΕΑΠ είναι σαφώς προτιμότερο από το να ενοικιάζει ένα δικό ακίνητο, ιδίως όταν: > Ε μπιστεύεται τη διοίκηση της ΑΕΕΑΠ >Η τοποθέτηση στην ΑΕΕΑΠ γίνεται σε τιμές που του αποφέρουν μια μερισματική απόδοση σαφώς καλύτερη της μέσης απόδοσης ενοικίου ενός διαμερίσματος > Γ νωρίζει ότι οι ΑΕΕΑΠ καρπώνονται και μια σειρά φορολογικών πλεονεκτημάτων

ιούνιος 2009 67

02_INWORLD_iOYNIOS_AEEAP_T05_final.indd 67

6/24/09 1:15:07 PM

νομικά θέματα

68 insurance w*rld

18_IW_NOMIKA_THEMATA_T05_final.indd 68

6/24/09 1:30:55 PM

νομικά θέματα

Ασφάλιση επαγγελματικής αστικής ευθύνης κατασκευαστή και προστασία του καταναλωτή » γράφει η Άλκηστις Χριστοφίλου LL.M., L.S.E. Εταίρος IKRP I. K. Ρόκας & Συνεργάτες Δικηγορική Εταιρία

ε αφορμή την ασφάλιση της επαγγελματικής ευθύνης κατασκευαστή έργων, ο Άρειος Πάγος εξέτασε το ζήτημα, αν είναι συμβατός με τη νομοθεσία για την προστασία του καταναλωτή (ν. 2251/1994) ο περιορισμός της ευθύνης του ασφαλιστή. Συγκεκριμένα, η απόφαση με αριθμό 1987/2006 ασχολείται με το ζήτημα του περιορισμού της έκτασης της κάλυψης με το ασφαλιστήριο, και ιδίως το μέτρο που μπορεί έγκυρα να συμφωνηθεί τέτοιος περιορισμός. Η νομοθεσία για την προστασία του καταναλωτή εναρμονίζει κοινοτικό δίκαιο και παρακολουθεί την εξέλιξη των σχετικών οδηγιών. Το δίκαιο της προστασίας του καταναλωτή ευρίσκεται σε εξέλιξη, τόσο στη νομοθετική όσο και στη νομολογιακή του διάπλαση. Ιδίως η τελευταία είναι υπεύθυνη για τη δημιουργία αρκετά σημαντικών αποκλίσεων στην εφαρμογή του μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το δίκαιο της προστασίας του καταναλωτή ευρίσκεται σε εξέλιξη, τόσο στη νομοθετική όσο και στη νομολογιακή του διάπλαση. Ιδίως η τελευταία είναι υπεύθυνη για τη δημιουργία αρκετά σημαντικών αποκλίσεων στην εφαρμογή του μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης Στη συγκεκριμένη περίπτωση, με το ασφαλιστήριο συμφωνήθηκε, ο ασφαλιστής να καλύπτει το 50% των απαιτήσεων τον τρίτου ζημιωθέντα κατά του ασφαλισμένου για τις υλικές του ζημιές. Ακόμη, αποκλείσθηκε η αστική ευθύνη του ασφαλιστή για αξιώσεις από αποθετικές ζημίες και περιορίσθηκε το συνολικό ασφάλισμα σε ένα ανώτατο ποσό (ασφαλιστικό ποσό), που περιλαμβάνει την ευθύνη του και για τόκους υπερημερίας και δικαστικά έξοδα.

Ο Άρειος Πάγος έκρινε, ότι δεν είναι καταχρηστική η συμφωνία αυτή, καθώς είναι προϊόν διαπραγμάτευσης και ειδικής συμφωνίας. Πράγματι, δεν τίθεται θέμα καταχρηστικότητας με την έννοια του δικαίου της προστασίας του καταναλωτή, καθώς δεν πρόκειται για όρο που καθιστά με τρόπο καταχρηστικό δυσχερή ή αδύνατη την εκτέλεση της παροχής του ασφαλιστή. Ακολουθεί το κείμενο της απόφασης του Αρείου Πάγου: «… Στην προκειμένη περίπτωση το Εφετείο δέχθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση του, ότι η παραπάνω εναγόμενη εταιρία τεχνικών έργων, κατά την εκτέλεση του έργου κατασκευής, επέκτασης, διευθέτησης και ενίσχυσης του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας που είχε αναλάβει από τη ΔΕΗ και συγκεκριμένα κατά την εκτέλεση εκσκαφής για τοποθέτηση κολώνας στην παλαιά οδό ..., απέκοψε τμήμα του υπογείου ημιαξoνικού τηλεφωνικού δικτύου και ειδικότερα καλώδια με στοιχεία ... και ... Ν. Ελλάδος, με συνέπεια τη διακοπή της υπεραστικής επικοινωνίας με τις περιοχές ..., ... και..., καθώς και της διεθνούς με την περιοχή ... Ιταλίας. Η αποκοπή αυτή, έγινε από υπαιτιότητα του προστηθέντος από την εναγομένη για την εκτέλεση του έργου υπαλληλικού και εργατοτεχνικού προσωπικού της, που συνίσταται στο ότι, από έλλειψη της προσοχής που μπορούσε και ώφειλε να καταβάλει, δεν μερίμνησε, πριν από την έναρξη των εργασιών εκσκαφής, να ερευνήσει, σε συνεργασία με τις υπηρεσίες του ενάγοντος ΟΤΕ, το χώρο των εκσκαφών, για την τυχόν ύπαρξη τηλεφωνικού δικτύου και ιδιαίτερα δεν πραγματοποίησε διερευνητικές τομές στο έδαφος, για να εντοπίσει την ακριβή θέση των καλωδίων και δεν ζήτησε προηγουμένως εγγράφως πληροφορίες για το θέμα αυτό από τις υπηρεσίες της ενάγουσας. Περαιτέρω το Εφετείο δέχθηκε ότι υπαιτιότητα στην επέλευση της βλάβης αυτής στο δίκτυο της ενάγουσας, έχει και η ίδια η ενάγουσα, γιατί τα εντεταλμένα όργανα της δεν επέδειξαν την απαιτούμενη επιμέλεια και προσοχή, ώστε το ημιαξoνικό καλώδιο που υπέστη βλάβες να είναι τοποθετημένο σε βάθος μεγαλύτερο του 0,7 μέτρου τουλάχιστον, πράγμα που επέτρεπε το γαιώδες έδαφος της περιοχής και εγκιβωτι-

ιούνιος 2009 69

18_IW_NOMIKA_THEMATA_T05_final.indd 69

6/24/09 1:30:57 PM

νομικά θέματα

σμένο σε τσιμεντένιο τούνελ, ώστε το σκαπτικό μηχάνημα, ή εργαλείο, να προσκρούσει στο μπετόν του τούνελ και να αποτραπεί κάθε βλάβη, αλλά το καλώδιο είχε τοποθετηθεί από την αρχή σε βάθος 0,50-0,55 μέτρα. Προσδιόρισε δε το Εφετείο, με βάση τα περιστατικά αυτά, το ποσοστό ευθύνης στην επέλευση της βλάβης σε 50% για κάθε πλευρά. Με τις παραδοχές αυτές το Εφετείο, δεν παραβίασε τις ουσιαστικού δικαίου διατάξεις των αρ. 300 και 914 ΑΚ και του π.δ. 1073 της 28.9.1981 «περί μέτρων ασφαλείας κατά την εκτέλεση εργασιών σε εργοτάξιο οικοδομών και πάσης φύσεως έργων», ούτε διέλαβε στην απόφαση του α¬σαφείς ή αντιφατικές αιτιολογίες, αφού η παραδοχή της προαναφερόμενης αμέλειας της εναγομένης στην πρόκληση βλάβης στα καλώδια της ενάγουσας, δεν αντιφάσκει με το προαναφερόμενο επίσης συντρέχον πταίσμα της τελευταίας στη βλάβη αυτή. Ο δε καθορισμός του ποσοστού συνυπαιτιότητας στη βλάβη και την απ’ αυτήν ζημία ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια του Εφετείου και δεν υπόκειται κατά τα προεκτιθέμενα στον έλεγχο του Αρείου Πάγου.

προστασία του καταναλωτή». Με τους Γενικούς Όρους των Συναλλαγών (ΓΟΣ) είτε επιχειρείται απόκλιση από ρυθμίσεις του ενδοτικού δικαίου, είτε ρυθμίζονται πρόσθετα στοιχεία που δεν αντιμετωπίζονται από διατάξεις ενδοτικού δικαίου. Η ρύθμιση της παρ. 6 του αρ. 2 του ν. 2250/1994, αποτελεί εξειδίκευση του βασικού κανόνα της διατάξεως του αρ. 281 ΑΚ, για την απαγόρευση καταχρηστικής ασκήσεως ενός δικαιώματος ή χρήσεως ενός θεσμού (της συμβατικής ελευθερίας). Εν όψει τούτου ο έλεγχος του κύρους του περιεχομένου ΓΟΣ βασικά προσανατολίζεται προς τη διάταξη του άνω αρ. 281 ΑΚ. Με τους ΓΟΣ δεν απαγορεύεται η απόκλιση από οποιαδήποτε διάταξη ενδοτικού δικαίου, αλλά μόνο από εκείνες που φέρουν «καθοδηγητικό» χαρακτήρα, ή σε περίπτωση άτυπων συναλλακτικών μορφών, από τα ουσιώδη, για την επίτευξη του σκοπού και τη διατήρηση της φύσεως της συμβάσεως, δικαιώματα και υποχρεώσεις των μερών, που απηχούν πράγματι δικαιολογημένες προσδοκίες του πελάτη για το συγκεκριμένο είδος συναλλαγής.

Επειδή, ορίζεται από τις παρ. 5, 6 και 7 του ν. 2251/1994 περί προστασίας των καταναλωτών» (ΦΕΚ Α’ 191) ότι: 5. Κατά την ερμηνεία των γενικών όρων συναλλαγών λαμβάνεται υπόψη η ανάγκη προστασίας του καταναλωτικού κοινού. Γενικοί όροι συναλλαγών που διατυπώθηκαν μονομερώς από τον προμηθευτή, ή από τρίτο για λογαριασμό του προμηθευτή, σε περίπτωση αμφιβολίας, ερμηνεύονται υπέρ του καταναλωτή. 6. Γενικοί όροι των συναλλαγών που έχουν ως αποτέλεσμα την υπέρμετρη διατάραξη της ισορροπίας των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλομένων σε βάρος του καταναλωτή, απαγορεύονται και είναι άκυροι. Ο καταχρηστικός χαρακτήρας γενικού όρου ενσωματωμένου σε σύμβαση κρίνεται, αφού ληφθούν υπόψη η φύση των αγαθών, ή υπηρεσιών που αφορά η σύμβαση, το σύνολο των ειδικών συνθηκών κατά τη σύναψη της και όλες οι υπόλοιπες ρήτρες της σύμβασης, ή άλλης σύμβασης από την οποία εξαρτάται. 7. Καταχρηστικοί είναι ιδίως οι όροι που α)... ιγ) αποκλείουν ή περιορίζουν υπέρμετρα την ευθύνη του προμηθευτή». Ο ν. 2251/1994 αποτελεί ενσωμάτωση στο Εθνικό δίκαιο της Οδηγίας 93/13/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 5.4.1993, «σχετικά με τις καταχρηστικές ρήτρες των συμβάσεων που συνάπτονται με καταναλωτές» στην παρ. 1 του αρ. 3 της οποίας ορίζεται ότι «ρήτρα σύμβασης που δεν αποτέλεσε αντικείμενο ατομικής διαπραγμάτευσης, θεωρείται καταχρηστική όταν παρά την απαίτηση καλής πίστης, δημιουργεί σε βάρος του καταναλωτή σημαντική ανισορροπία ανάμεσα στα δικαιώματα και στις υποχρεώσεις των μερών τα απορρέοντα από τη σύμβαση», ενώ κατά τη διάταξη του αρ. 8 της ίδιας παραπάνω οδηγίας «τα κράτη - μέλη μπορούν να θεσπίζουν ή διατηρούν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία, αυστηρότερες διατάξεις, σύμφωνες προς τη συνθήκη για να εξασφαλίζεται μεγαλύτερη

Με τους Γενικούς Όρους των Συναλλαγών (ΓΟΣ) είτε επιχειρείται απόκλιση από ρυθμίσεις του ενδοτικού δικαίου, είτε ρυθμίζονται πρόσθετα στοιχεία που δεν αντιμετωπίζονται από διατάξεις ενδοτικού δικαίου Καταχρηστικός και συνεπώς άκυρος είναι κάθε ΓΟΣ, ο οποίος, χωρίς επαρκή και εύλογη αιτία αποκλίνει από ουσιώδεις και βασικές αξιολογήσεις του ενδοτικού δικαίου, δηλαδή από τις τυπικές και συναλλακτικά δικαιολογημένες προσδοκίες του πελάτη. Η καθοδηγητική λειτουργία του ενδοτικού δικαίου διαταράσσεται, όταν με το περιεχόμενο του ΓΟΣ αλλάζει η εικόνα που έχει διαμορφωθεί, με βάση τους κανόνες του ενδοτικού δικαίου, για τη συγκεκριμένη συμβατική μορφή. Επίσης ελέγχεται για καταχρηστικότητα η ρύθμιση ΓΟΣ με τον οποίο επέρχεται περιορισμός θεμελιωδών δικαιωμά¬των και υποχρεώσεων που προκύπτουν από τη φύση της συμβάσεως, κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να απειλείται ματαίωση του σκοπού της. Βέβαια το αρ. 2 παρ. 6 ν. 151/1994 στην αρχική του διατύπωση χρησιμοποιούσε τον όρο «υπέρμετρη διατάραξη της ισορροπίας των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλομένων», πράγμα που όχι μόνο περιόριζε σημαντικά τον έλεγχο του περιεχομένου των ΓΟΣ,και δεν ήταν σύμφωνος με τη διαληφθείσα, διατύπωση του αρ. 3 παρ. 1 της Οδηγίας, η οποία ομιλεί για «σημαντική ανισορροπία ανάμεσα στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των μερών». Η ανάγκη σύμφωνης με την οδηγία ερμηνείας του εθνικού δικαίου επιβάλλει όπως ο όρος «υπέρμετρη διατάραξη» ερμηνευθεί συσταλτικά ως ουσιώδης ή σημαντική μόνο

70 insurance w*rld

18_IW_NOMIKA_THEMATA_T05_final.indd 70

6/24/09 1:30:58 PM

νομικά θέματα

διατάραξη, που φανερά διαφέρει από την υπέρμετρη διατάραξη και δεν αποτελεί λεκτικά ισοδύναμη έκφραση της προηγούμενης διατυπώσεως του ν. 2251/1994. Για τους ίδιους παραπάνω λόγους, δηλαδή το σκοπό ερμηνείας του εθνικού δικαίου σύμφωνης με τη διαληφθείσα, η παραπάνω ερμηνεία πρέπει να συνεχισθεί και σήμερα, μετά την απάλειψη του όρου «υπέρμετρη» με το αρ. 10 παρ. 24 του ν. 2741/1999. Έτσι μετά την τελευταία αυτή τροποποίηση, η διάταξη της παρ. 6 του αρ. 2 του ν. 2251/1994, με τη νέα διατύπωση της, πρέπει να ερμηνεύεται μέσω τελεολογικής συστολής του γράμματος της προς την κατεύθυνση της «ουσιώδους διαταράξεως» της συμβατικής ισορροπίας.

Η νομοθεσία για την προστασία του καταναλωτή εναρμονίζει κοινοτικό δίκαιο και παρακολουθεί την εξέλιξη των σχετικών οδηγιών Αυτή ταυτίζεται με κάθε απόκλιση από τις καθοδηγητικού και μόνο χαρακτήρα διατάξεις του ενδοτικού δικαίου, ή από τις ρυθμίσεις εκείνες που είναι αναγκαίες για την επίτευξη του σκοπού και τη διατήρηση της φύσεως της συμβάσεως, με βάση το ενδιάμεσο πρότυπο του συνήθως απρόσεκτου μεν, ως προς την ενημέρωση του, αλλά διαθέτοντος τη μέση αντίληψη κατά το σχηματισμό της δικαιοπρακτικής του αποφάσεως καταναλωτή του συγκεκριμένου είδους αγαθών ή υπηρεσιών. Έτσι κατά τη διαδικασία προς διαπίστωση της καταχρηστικότητας ΓΟΣ, πρέπει να ερευνάται, αν υπάρχει τυπική διατάραξη, ως απόκλιση από τη συνηθισμένη ρύθμιση και στη συνέχεια να ερευνάται ο βαθμός εντάσεως της αποκλίσεως αυτής, δηλαδή αν η απόκλιση αυτή στη συγκεκριμένη περίπτωση αφορά αξιολογικές εκτιμήσεις καθοδηγητικού χαρακτήρα. Εντέλει κατά τον έλεγχο του κύρους του περιεχομένου ενός ΓΟΣ, εξετάζεται σε πρώτη φάση αν αντίκειται σε απαγορευτική ρήτρα που συγκαταλέγεται στην ενδεικτική απαρίθμηση του καταλόγου του αρ. 2 παρ. 7 ν. 2251/1994, ο οποίος περιέχει «per se» καταχρηστικές ρήτρες. Σε περίπτωση αρνητικού αποτελέσματος, ελέγχεται κατά πόσο ο συγκεκριμένος ΓΟΣ περιέχει απόκλιση από ουσιώδεις αξιολογήσεις καθοδηγητικού χαρακτήρα του ενδοτικού δικαίου, όπως προ-εκτέθηκε (ΟλΑΠ 6/2006). Στην προκείμενη περίπτωση το Εφετείο δέχθηκε … ότι αποδεικνύεται ότι η εναγομένη ασφαλιστική εταιρία καλύπτει την αστική ευθύνη για ζημίες έναντι τρίτων της εναγομένης, δυνάμει σχετικής ασφαλιστικής συμβάσεως, …... Ότι η ασφαλιζόμενη με την σύμβαση αυτή ευθύνη, για υλικές ζημίες έναντι τρίτων της εναγομένης, ανέρχονταν μέχρι του

ποσού των χχχ ευρώ και σύμφωνα με το αρ. 2 των Γενικών Όρων του ασφαλιστηρίου, στο ποσό αυτό περιλαμβανόταν και οι τόκοι υπερημερίας και τα επιδικαζόμενα σε βάρος του ασφαλισμένου δικαστικά έξοδα και ότι κατά το αρ. 13 παρ. 17 των Γενικών αυτών Όρων του ασφαλιστηρίου, εξαιρούνται ρητά από την ασφάλιση οι αποθετικές ζημίες που προκύπτουν από το καλυπτόμενο κατά τα λοιπά με την εν λόγω ασφάλιση ζημιογόνο γεγονός, και συνεπώς η υποχρέωση της εναγομένης ασφαλιστικής εταιρίας για την α¬σφαλιστική κάλυψη της προκειμένης αστικής ευθύνης της εναγομένης, έναντι του ΟΤΕ, περιορίζεται μόνο στο 50% των υλικών ζημιών. Ότι ο όρος αυτός δεν αντιβαίνει προς το αρ. 6 παρ. 2 του ν. 2251/1994 «περί προστασίας των καταναλωτών», που αποτελεί εξειδίκευση του γενικού κανόνα του αρ. 281 του ΑΚ, περί καταχρηστικής ασκήσεως του δικαιώματος, διότι με βάση την φύση των παρεχομένων με την προκειμένη ασφαλιστική σύμβαση υπηρεσιών και τις ειδικές συνθήκες συνάψεώς της, δεν θεωρείται ότι επιφέρει ουσιώδη επιβάρυνση στην εναγομένη, και εντεύθεν ανισορροπία των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβληθέντων στη σύμβαση αυτή. Και τούτο διότι, ο όρος αυτός τέθηκε στο πλαίσιο ελεύθερης διαπραγμάτευσης και ελεύθερης εκδήλωσης της βούλησης των συμβαλλομένων, είναι απόλυτα σαφής, χωρίς οποιαδήποτε δυσχέρεια ερμηνείας, και τελεί και σε αντιστοιχία με το ύψος των συμφωνηθέντων ασφαλίστρων, τα οποία, εν όψει του αντικειμένου απασχόλησης της ασφαλισμένης εταιρίας και της συναφούς εμπειρίας της στην εκτέλεση έργων της ΔΕΗ, ήταν γνωστό σ’ αυτήν, ότι θα ήσαν υψηλότερα, εάν η ασφάλιση κάλυπτε και τις αποθετικές ζημίες. …»

ιούνιος 2009 71

18_IW_NOMIKA_THEMATA_T05_final.indd 71

6/24/09 1:30:59 PM

βιβλιοπαρουσίαση

» από την

Έλενα Ερμείδου

ΠΡΟΤΑΣΗ 1

«Η ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΑΕ» της Μάνθα Γ. Βαρελά Το βιβλίο «Η Ασφάλιση της Αστικής Ευθύνης των Μελών της Διοίκησης ΑΕ, έκδοση 2008 παρουσιάζει τον μηχανισμό κατάρτισης, διαμόρφωσης και λειτουργίας της σύμβασης ασφάλισης της αστικής ευθύνης των μελών του διοικητικού συμβουλίου ΑΕ. Η μέθοδος που χρησιμοποιείται είναι κατά βάση δικαιοσυγκριτική, ελλείψει θεωρητικής συζήτησης (πέρα από μεμονωμένες αναφορές) και νομολογιακών δεδομένων στο ελληνικό δίκαιο, με αναφορές σε ασφαλιστήρια που κυκλοφορούν στην Ελλάδα και στην αλλοδαπή. Στις τρεις βασικές ενότητες του βιβλίου εξετάζονται: ο καλυπτόμενος κίνδυνος, όπως το αντικείμενο ασφάλισης, η εσωτερική και η εξωτερική ευθύνη, η ασφαλιστική σύμβαση, όπως η νομιμότητα, η χρηματοδότησή της από την ΑΕ, και λοιπές υποχρεώσεις εξ αυτής, οι συνήθεις ασφαλιστικοί όροι από πλευράς κάλυψης και επέλευσης της ασφαλιστικής περίπτωσης. Να σημειωθεί ότι το έργο συμπληρώνεται με πλούσια ελληνική και ξένη βιβλιογραφία, καθώς επίσης και με ένα πλήρες αλφαβητικό ευρετήριο.

Εκδόσεις: Νομική Βιβλιοθήκη www.nb.org Κεντρικά Τ.2103678800

Λίγα λόγια για την συγγραφέα: η Μάνθα Γ. Βαρελά, αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή Αθηνών, ενώ είναι κάτοχος δύο μεταπτυχιακών τίτλων [ΠΜΣ Β’ Ιδιωτικού Δικαίου Νομικής Σχολής Αθηνών και LLM Commercial and Corporate law, UCL UK]. Η Μ. Βαρελά, ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της Νομικής Σχολής Αθηνών το 2006 με διατριβή στην εσωτερική ευθύνη των ομίλων εταιριών και με κύριο αντικείμενο ενδιαφέροντος, το εταιρικό και ασφαλιστικό δίκαιο.

ΠΡΟΤΑΣΗ 2

«Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ 2008 ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ» του George Soros «Πρόκειται για τη χειρότερη κρίση από την μεγάλη ύφεση», γράφει ο Τζόρτζ Σόρος για το μέγεθος της χρηματοπιστωτικής δυσπραγίας που επεκτείνεται σε όλα τα κέντρα του κόσμου. Το εν λόγω δοκίμιο, (έκδοσης 2008), εμβριθές και ευανάγνωστο αποτελεί ανεκτίμητη συνεισφορά στην κατανόηση των μεγάλων πιστωτικών κρίσεων και των επιπτώσεων τους στην κάθε χώρα και στην παγκόσμια οικονομία, καθώς συνδυάζει πρακτική διορατικότητα με φιλοσοφική εμβάθυνση. Ο συγγραφέας κατορθώνοντας να συλλάβει την συνολική εικόνα της κατάστασης, προσδιορίζει τρόπους αλλαγής και βελτίωσης της κατάσταση, δίνοντας απαντήσεις στα επίκαιρα οικονομικά ζητήματα. Να σημειωθεί ότι ο κ. Τ. Σόρος υποστηρίζει – ότι οι χρηματοοικονομικές αγορές τείνουν προς την ισορροπία και οι αποκλίσεις από αυτές είναι τυχαίες – είναι εσφαλμένο και παραπλανητικό και μόνο αναζητώντας ένα νέο εννοιολογικό πλαίσιο για το πως πραγματικά λειτουργούν οι αγορές θα μπορέσουν να αποφύγουν την οικονομική καταστροφή. Εκδόσεις: Εκδοτικός Οίκος Α.Α. Λιβάνη Ηλεκτρονικό Βιβλιοπωλείο www.perizitito.gr Τ.2103808652

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα: Ο Τζόρτζ Σόρος είναι Πρόεδρος του Soros Fund Management και ιδρυτής του παγκόσμιου δικτύου ιδρυμάτων, που υποστηρίζει τις ανοιχτές κοινωνίες. Συγγραφέας πολλών best-seller μεταξύ των οποίων Η Αλχημεία του Χρηματοπιστωτικού Τομέα, Εμπιστοσύνη στην Δημοκρατία, Η Κρίση του Παγκόσμιου Καπιταλισμού, κα. Ο Τζόρτζ Σόρος γεννήθηκε στην Βουδαπέστη και ζει στην Νέα Υόρκη

72 insurance w*rld

04_BIBLIOPAROUSIASI_INWORLD_T05_final.indd 72

6/24/09 1:16:08 PM

αποκλειστική συνεργασία

» Απόδοση του Παναγιώτη Φρεντζά

Πρωτοποριακό σύστημα αντι-απατής από την Cega Περισσότερα από 2 εκατ. στερλίνες κατά το πρώτο έτος της εφαρμογής του εξοικονόμησε στην CEGA Group Services, το νέο της σύστημα ελέγχου απατών στον κλάδο ταξιδιωτικής ασφάλισης, σύμφωνα με ανακοίνωση της βρετανικής ασφαλιστικής εταιρίας. Η CEGA διαχειρίστηκε περισσότερες από 200.000 περιπτώσεις αιτήσεων για αποζημιώσεις το περασμένο έτος, και ανάμεσα σε αυτές εντόπισε αρκετές εκατοντάδες αιτήσεων οι οποίες ήταν δυνητικά ψευδείς. «Το σύστημά μας για ανίχνευση της ασφαλιστικής απάτης μας κάνει πρωτοπόρους της αγοράς σε αυτόν τον τομέα», δήλωσε ο αρμόδιος διευθυντής της εταιρίας κ. Simon Cook. Οι απάτες που

διαπιστώθηκαν περιλαμβάνουν φανταστικά μέλη οικογενειών, σκηνοθετημένες συγκρούσεις αυτοκινήτων, ράβδους χρυσού που εξαφανίστηκαν από βαλίτσα και πολλές άλλες περιπτώσεις, λιγότερο ή περισσότερο ακραίες. «Το τμήμα ειδικών ερευνών της CEGA διαθέτει την απαραίτητη εμπειρία, τις ικανότητες και τον τεχνικό εξοπλισμό που απαιτείται για την διερεύνηση σε βάθος των δυνητικά απατηλών αιτήσεων αποζημίωσης, και αυτό το επιτυγχάνει κατά τρόπο οικονομικό, συστηματικό και αποτελεσματικό. Το νέο τους σύστημα γνωστικής έρευνας έχει ήδη αποδώσει πολύ θετικά αποτελέσματα», δήλωσε ο αρμόδιος διευθυντής της Axiom Underwriting, κ. Νικ Γκόντεν.

Ανησυχούν για το μέλλον τους οι Βρετανοί ασφαλιστές Τα δύο τρίτα των εργαζομένων στις ασφαλιστικές και χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες θεωρούν ότι οι επενδύσεις του κλάδου στην εκπαίδευση του προσωπικού πρέπει να παραμείνουν στα επίπεδα που ήταν και πριν από την κρίση Αντίθετα ένας στους πέντε διευθυντές θεωρεί ότι πρέπει να γίνουν περικοπές στα υπόψη κονδύλια, με το 64% των εταιριών να έχει ήδη προβεί σε αυτές τις περικοπές, αναφέρει η τρίτη ετήσια έκθεση του Chartered Insurance Institute. Η έκθεση αναφέρει επί πλέον ότι πάνω από το ένα τέταρτο (26%) των ερωτηθέντων ασφαλιστικών υπαλλήλων εκφράζουν ανησυχίες για τη θέση εργασίας τους, καθώς και ότι οι εταιρίες προβληματίζονται αρκετά για τις γνώσεις και τις ικανότητες των νεοπροσλαμβανόμενων υπαλλήλων. Σχεδόν το 90% των εταιριών θεωρεί ότι το επίπεδο αυτό είναι κατώτερο του προσδοκώμενου. Τα επτά δέκατα των εργοδοτών θεωρούν ότι υπάρχει ανε-

πάρκεια εξειδικευμένου προσωπικού, ποσοστό πάντως που είναι μειωμένο κατά 6% σε σχέση με πέρυσι. Γενικά, επικρατεί η αντίληψη ότι η Βρετανία υστερεί σε ότι αφορά το εξειδικευμένο προσωπικό του κλάδου, αλλά υπάρχει αμφίπλευρη αισιοδοξία, ότι το επίπεδο θα έχει ανέβει σε μία δεκαετία. «Το εκπαιδευτικό σύστημα θα πρέπει να καλύψει αποτελεσματικότερα τις ανάγκες του ασφαλιστικού κλάδου, ενώ και οι επιχειρήσεις θα πρέπει να γίνουν σαφέστερες αναφορικά με τις απαιτήσεις τους και την δική τους συνεισφορά», δήλωσε ο κ. Κάσπαρ Μπάρτινγκτον, ειδικός εκπαιδευτής της C.I.I. «Είναι ανησυχητικό ότι μόνο ένας στους τρεις εργοδότες γνωρίζει ότι τα προγράμματα εξειδίκευσης μπορούν να επιχορηγηθούν από το κυβερνητικό πρόγραμμα Apprenticeship- αλλά, εν τούτοις, υπάρχουν ανοδικές τάσεις, σε επιχειρήσεις όλων των μεγεθών», κατέληξε.

Τα περιθώρια μείωσης των ασφάλιστρων εξαντλούνται Το ύψος των ασφαλίστρων στην Βρετανία συνέχισε να εκδηλώνει πτωτική τάση, πλην όμως με βραδύτερο ρυθμό, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2009, σύμφωνα με τα στοιχεία της Marsh. Όπως προκύπτει από τα εν λόγω στοιχεία, στο πρώτο τρίμηνο του έτους (το οποίο κατά παράδοση είναι αυτό με τον μεγαλύτερο όγκο παραγωγής ασφαλίστρων) στα ασφαλιστήρια ακινήτων παρατηρήθηκε πτώση κατά 0,5%, στα ασφαλιστήρια ζωής κατά 4%, και στα υποχρεωτικά ασφαλιστήρια κατά 3,5%. Ο κ. Τιμ Πρίτσαρντ, αρμόδιος διευθυντής της Μarsh, απέδωσε τη μείωση στον ανταγωνισμό, αλλά και στην είσοδο μερικών νέων ονομάτων στην εκεί αγορά. Πάντως, η επιβράδυνση του ρυθμού υποχώρησης των χρεώσεων ήταν σημαντική, ειδικά στα πολυετή συμβόλαια, πράγμα μάλλον

φυσιολογικό, αφού η μέση μείωση στα ασφάλιστρα κατοικιών και ζωής από το 2004 φθάνει το 47%. Για φέτος, αυξήσεις έχουν παρατηρηθεί κυρίως στα ασφαλιστήρια ακινήτων, με μία κλιμάκωση από το 2,5% έως και το 10%, ανάλογα με τον κίνδυνο που περικλείει κάθε συγκεκριμένο ασφαλιστήριο. Δεδομένου ότι τα περιθώρια για τις ασφαλιστικές εταιρίες έχουν στενέψει σημαντικά, ο κ. Πρίτσαρντ εκτίμησε ότι από τώρα και μέχρι το τέλος του έτους περαιτέρω μειώσεις θα γίνονται όλο και σπανιότερες, αλλά απέκλεισε και το αντίθετο, λόγω της επαρκέστατης προσφοράς και του σκληρού ανταγωνιστικού κλίματος, ενώ καθοριστική για την επιτυχία σε αυτό το χρονικό διάστημα θεώρησε την αποτελεσματική διαχείριση του ρίσκου.

ιούνιος 2009 73

13_INWORLD_Insurance Age_T05_final.indd 73

6/24/09 1:28:17 PM

νέα της αγοράς

Η Aigaion χορηγός του Ναυτικού Ομίλου Καβάλας Η AIGAION, πάντοτε στο πλευρό των αθλητών, συνεχίζει να στηρίζει τις προσπάθειες τους με τη μορφή χορηγίας. Για το 2009 επέλεξε να χορηγήσει τον Ναυτικό Όμιλο Καβάλας, ο οποίος ιδρύθηκε το 1945 και έχει σήμερα 40 εν ενεργεία αθλητές που αγωνίζονται στις κατηγορίες Optimist, Laser, 470 και Finn. Ο Ν.Ο.Κ. διοργανώνει κάθε χρόνο το επίσημο Πρωτάθλημα Β. Ελλάδος της Ελληνικής Ιστιοπλοϊκής Ομοσπονδίας, όπου λαμβάνουν μέρος πάνω από 80 ενήλικοι αθλητές. Σήμερα στον συγκεκριμένο όμιλο, εκτός από την αγωνιστική ιστιοπλοΐα και την ιστιοπλοΐα ανοικτής θαλάσσης, δραστηριοποιούνται τμήματα κολύμβησης, πόλο και υποβρύχιας φωτογραφίας.

Ενδεχόμενη αύξηση των ασφαλίστρων στον κλάδο Marine προβλέπει η Aon Corp Ενδεχόμενη αύξηση των ασφαλίστρων στον κλάδο Marine προβλέπει η ετήσια έρευνα «Marine Insurance Market Outlook 2009» της Aon Corp. Ιδιαίτερες προκλήσεις φαίνεται να αντιμετωπίζουν οι πλοιοκτήτες στις διαπραγματεύσεις τους για την ανανέωση των ασφαλιστικών συμβολαίων τους για την ερχόμενη σεζόν. Οι ασφαλιστικές εταιρείες του κλάδου Marine επιδιώκουν αύξηση των ασφαλίστρων, ωστόσο, σύμφωνα με την ετήσια έρευνα «Marine Insurance Market Outlook 2009» της Aon Corp. οι ενισχυμένες δυνατότητες ανάληψης κινδύνων της αγοράς θα δράσουν εξισορροπητικά. Ύστερα από μία αύξηση μέχρι και 15% των συντελεστών P&I στις αρχές του έτους διαφαίνεται η πρόθεση πολλών ασφαλιστικών εταιρειών του κλάδου Marine να αυξήσουν και αυτές τα ασφάλιστρά τους. Οι ασφαλιστικές εταιρείες, προκειμένου να προσαρμοστούν σε μια πιθανή μείωση των εσόδων τους ως αποτέλεσμα της μειωμένης κινητικότητας στην ποντοπόρο ναυτιλία εξετάζουν αύξηση των ασφαλίστρων σε επίπεδα από 2,5 μέχρι 7,5%. Ωστόσο, σύμφωνα με το «Marine Insurance Market Outlook 2009» η ενισχυμένη δυνατότητα ανάληψης κινδύνων φαίνεται να δρα περιοριστικά στην αύξηση των ασφαλίστρων, η κατάσταση αυτή, δε φαίνεται ότι δεν θα αλλάξει στο άμεσο μέλλον. Ο κ. Steve Beslity, Global CEO του Aon Marine, δή-

λωσε: «Προς το παρόν, η οικονομική κρίση φαίνεται να έχει πολύ μικρότερες επιπτώσεις στην ασφαλιστική αγορά του κλάδου Marine από ότι στις ίδιες της ναυτιλιακές εταιρίες. Την ίδια ώρα που οι ασφαλιστικές εταιρείες επιδιώκουν αύξηση των ασφαλίστρων, εξακολουθούν να προσφέρουν ανταγωνιστικούς όρους ασφάλισης όταν πρόκειται για καλά διαχειρίσιμους κινδύνους. Οι ασφαλιστικές αγορές θα προσπαθήσουν να αυξήσουν σε κάποιο βαθμό τα ασφάλιστρα λόγω των δύσκολων οικονομικών συνθηκών που διανύούμε, δεν διαφαίνονται όμως δραματικές αλλαγές. Την περίοδο αυτή, μπορούμε να πούμε ότι η σχέση μεταξύ της ασφαλιστικής αγοράς του κλάδου Marine και των εταιρειών-πελατών της βρίσκεται σε ισορροπία. Οι μελλοντικές εξελίξεις βέβαια θα έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς έντονη είναι τόσο η απαίτηση των ναυτιλιακών εταιρειών για μείωση δαπανών όσο και η ανάγκη των ασφαλιστικών εταιρειών να εξασφαλίσουν ικανοποιητικά έσοδα». Η Aon είναι ο μεγαλύτερος παγκοσμίως οργανισμός συμβούλων διαχείρισης κινδύνων, μεσιτείας ασφαλίσεων και αντασφαλίσεων, με βάση τα έσοδα από τοποθετήσεις. Οι σύμβουλοι του Marine Practice Group της Aon Hellas, με την τεχνογνωσία και παγκόσμια εμπειρία που διαθέτουν, προσφέρουν ολοκληρωμένες λύσεις διαχείρισης κινδύνων και ασφάλισης σε ναυτιλιακές εταιρείες, λιμενικές εγκαταστάσεις και ναυπηγεία. Η Aon Hellas, ελληνική θυγατρική του ομίλου, δραστηριοποιείται από το 1988 παρέχοντας υπηρεσίες διαχείρισης κινδύνων και μεσιτείας ασφαλίσεων σε μεγάλες τοπικές και διεθνείς εταιρείες και οργανισμούς του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα. Μεταξύ των πελατών της Aon στην Ελλάδα είναι ορισμένοι από τους μεγαλύτερους παρασκευαστές και διανομείς τροφίμων, μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα και τουριστικές επιχειρήσεις, κατασκευαστικές εταιρείες, ναυπηγεία και πετρελαϊκές εταιρείες, τράπεζες, ναυτιλιακές εταιρείες, και άλλοι βιομηχανικοί και εμπορικοί οργανισμοί.

74 insurance w*rld

03_INWORD_NEA AGORAS_T05_final.indd 74

6/24/09 1:15:37 PM

νέα της αγοράς

ΑΤΕ Ασφαλιστική: Οµαδική Ασφάλιση Υπαλλήλων του Οργανισµού Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης

Πρωτοβάθµιας ιατρική φροντίδα από Groupama Φοίνιξ και Ιατρικό

Η ΑΤΕΑσφαλιστική ανέλαβε την Οµαδική Ασφάλιση Ζωής και Υγείας των υπαλλήλων και των εξαρτωµένων µελών, του Οργανισµού Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης.

Το νέο ασφαλιστικό πρόγραµµα της Groupama Φοίνιξ Ασφαλιστική είναι ένα πλήρες πρόγραµµα ιατρικής διάγνωσης, που προσφέρει κάλυψη στους ασφαλισµένους για πραγµατοποίηση ιατρικών και διαγνωστικών εξετάσεων στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκοµείων του Οµίλου: Ιατρικό Αθηνών και Παιδιατρικό Κέντρο στο Μαρούσι, Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης, Ιατρικό Π. Φαλήρου, Ιατρικό Ψυχικού, Ιατρικό Περιστερίου και Ιατρικό Δάφνης.

Σε σχετική δήλωσή του ο Διευθυντής της Περιφερειακής Μονάδας Θεσσαλονίκης της ΑΤΕΑσφαλιστικής δήλωσε:«Ευχαριστούµε θερµά την Διοίκηση του Οργανισµού Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης που επέλεξε την ΑΤΕΑσφαλιστική για την Οµαδική Ασφάλιση Ζωής και Υγείας των υπαλλήλων και των εξαρτωµένων µελών τους. Θέλουµε να διαβεβαιώσουµε ότι θα ανταποκριθούµε µε τον πιο άµεσο, ολοκληρωµένο και αξιόπιστο τρόπο στην κάλυψη των ασφαλιστικών αναγκών των πελατών µας κάτι που αποτελεί κεντρική φιλοσοφία της Εταιρίας µας».

Συµφωνία µε την Groupama Φοίνιξ Ασφαλιστική για την κάλυψη των ασφαλισµένων της µε νέο πρόγραµµα πρωτοβάθµιας ιατρικής φροντίδας υπέγραψε το Ιατρικό για το σύνολο των Νοσηλευτικών Μονάδων του.

Από πλευράς του Οµίλου Ιατρικού Αθηνών, αναφέρθηκε σχετικά: «Όλοι µας γνωρίζουµε ότι η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές. Πολλές από τις ασθένειες του σύγχρονου κόσµου θα µπορούσαν να διαγνωσθούν πρώιµα και έτσι να αντιµετωπιστούν έγκαιρα και µε επιτυχία. Οι ασφαλισµένοι µέσω του συγκεκριµένου προγράµµατος της Groupama Φοίνιξ Ασφαλιστικής αποκτούν την δυνατότητα πρόσβασης σε ιατρικές υπηρεσίες πρωτοβάθµιας φροντίδας υψηλής ποιότητας. Ο Όµιλος Ιατρικού Αθηνών διαθέτει και λειτουργεί επτά υπερσύγχρονες νοσηλευτικές Μονάδες, οι οποίες προσφέρουν ολοκληρωµένες ιατρικές υπηρεσίες πρωτοβάθµιας και δευτεροβάθµιας περίθαλψης.»

Μεταστέγαση σε Νέα Γραφεία Σε νέα – σύγχρονα ιδιόκτητα γραφεία στην Θεσσαλονίκη, µεταστεγάζονται από σήµερα οι Διοικητικές Υπηρεσίες Βορείου Ελλάδος του Οµίλου International Life καθώς και το µεγαλύτερο µέρος των Γραφείων Πωλήσεων της Θεσσαλονίκης. Τα νέα γραφεία βρίσκονται στην Καλαµαριά, επί της οδού Εθνικής Αντιστάσεως 131. Στα εγκαίνια παρευρέθηκαν οι κ.κ Φ. Μπράβος, Πρόεδρος του Οµίλου International Life, Σ. Ταγκόπουλος, Πρόεδρος της International Life AEAZ, Α. Κατσαράς, Εµπορικός Διευθυντής, Λ. Τριανταφύλλου, Δ/ντής Υποστήριξης Δικτύου, στελέχη & συνεργάτες του Οµίλου ενώ µε την παρουσία τους τίµησαν την εκδήλωση τοπικοί φορείς, πελάτες & φίλοι του Οµίλου καθώς και εκπρόσωποι του τύπου. Στη νέα διεύθυνση, οι υπεύθυνοι των Γραφείων Πωλήσεων, ανέγεραν οτι: «µαζί µε τους ασφαλιστικούς και χρηµατοοικονοµικούς συµβούλους θα συνεχίσουµε µε ήθος και συνέπεια να υλοποιούµε το όραµα του Οµίλου, προσφέροντας στους πελάτες µας ποιοτικές υπηρεσίες και χτίζοντας σχέσεις εµπιστοσύνης. Κύριος προσανατολισµό µας είναι η διαρκής ανάπτυξη, επενδύοντας σε ενέργειες που στοχεύουν προς αυτή την κατεύθυνση».

ιούνιος 2009 75

03_INWORD_NEA AGORAS_T05_final.indd 75

6/25/09 10:57:17 AM

νέα της αγοράς

Με επιτυχία η συνάντηση πωλήσεων Μεσιτών και Πρακτόρων Β. Ελλάδος Μεγάλη επιτυχία είχε η Συνάντηση Πωλήσεων Μεσιτών και Πρακτόρων, που διοργάνωσε η ΑΤΕ Ασφαλιστική στη Θεσσαλονίκη. Η συνάντηση είχε ως κεντρικό στόχο την εµπέδωση πνεύµατος αµοιβαιότητας και διεύρυνσης συνεργασίας, στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής της εταιρίας. Οι Μεσίτες και Πράκτορες της Βορείου Ελλάδας, είχαν

Προγράµµατα από την Interamerican, για την περιβαλλοντική ευθύνη των επιχειρήσεων Στη νέα αγορά της περιβαλλοντικής ευθύνης των επιχειρήσεων απευθύνεται η Interamerican µε τη νέα γραµµή των καινοτόµων προγραµµάτων «Green Line», που έρχεται να συµπληρώσει τη δέσµη των πράσινων ασφαλιστικών προϊόντων της εταιρείας δίπλα στο «Energy Line», το οποίο καλύπτει ανανεώσιµες πηγές ενέργειας. Το «Green Line» παρέχει ολοκληρωµένες καλύψεις προσαρµοσµένες στο νέο ευρωπαϊκό και ελληνικό θεσµικό καθεστώς, το σχετικό µε την ευθύνη όσον αφορά στην πρόληψη και την αποκατάσταση περιβαλλοντικής ζηµίας. Η Interamerican, έχοντας προετοιµαστεί κατάλληλα τα δύο τελευταία χρόνια και αναπτύξει υψηλού επιπέδου τεχνογνωσία και συνέργειες, είναι σε θέση µε το «Green Line» να θωρακίσει κάθε µεγέθους και δραστηριότητας επιχείρηση στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας. Ειδικότερα, τα προγράµµατα «Green Line» παρέχουν καλύψεις για: > δαπάνες αποκατάστασης του περιβάλλοντος για αιφνίδιο και ατυχηµατικό γεγονός, για το οποίο έχει καταλογισθεί ευθύνη από την αρµόδια Αρχή, σε

τη δυνατότητα να ενηµερωθούν για: > Το νέο Πλαίσιο Συνεργασίας > Τη νέα Επικοινωνιακή Στρατηγική > Τα προϊόντα νέας φιλοσοφίας και κερδοφορίας > Τα πλεονεκτήµατα του νέου διαδικτυακού τόπου > Τις εξελίξεις σε έργα εκσυγχρονισµού υποδοµών > Τη διεύρυνση του πλαισίου συνεργασίας και κερδοφορίας µε την παροχή προϊόντων του Οµίλου της ΑΤΕbank Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του Διευθύνοντος Συµβούλου της ΑΤΕ Ασφαλιστικής κ. Α. Παπανικολάου: «σήµερα επιβεβαιώνουµε µε τον καλύτερο τρόπο την ανταπόκρισή µας στις συνθήκες της Αγοράς, παρέχοντας στους Μεσίτες και Πράκτορες µας τα απαραίτητα εργαλεία και κίνητρα που στοχεύουν όχι µόνο τη διεύρυνση της µεταξύ µας συνεργασίας, αλλά και στην ανάδειξη της ΑΤΕ Ασφαλιστικής και του Οµίλου της ΑΤΕbank σε πρώτη επιλογή και σηµείο αναφοράς για την κερδοφορία τους».

ύδατα, έδαφος και βιοποικιλότητα, > δαπάνες για τον περιορισµό της περιβαλλοντικής ζηµίας που επήλθε, > δαπάνες για την εκπόνηση µετρήσεων, µελετών και προτάσεων µέτρων αποκατάστασης προκειµένου να αποκατασταθεί η ζηµία, > αστική ευθύνη προς τρίτους για την αποκατάσταση υλικών ζηµιών, > δαπάνες νοµικής εξειδικευµένης υποστήριξης, Επιπρόσθετα παρέχεται κάλυψη και για δαπάνες αποκατάστασης της περιουσίας του ασφαλιζοµένου έναντι περιβαλλοντικής ζηµίας, συνδυαστικά µε την παρεχόµενη ασφάλιση περιουσίας. Συµπληρωµατικά επίσης, παρέχονται στις ασφαλιζόµενες επιχειρήσεις ολοκληρωµένες υπηρεσίες τεχνικού συµβούλου και εξειδικευµένες περιβαλλοντικές επιθεωρήσεις. Ο Διευθύνων Σύµβουλος της Interamerican κ. Γιώργος Κώτσαλος, αναφερόµενος στη νέα πρωτοβουλία της εταιρείας, δήλωσε: «Στην Interamerican έχουµε κατανοήσει τις εξελισσόµενες µεγάλες ανάγκες στο πολύπλοκο ζήτηµα της προστασίας του περιβάλλοντος και της αντιµετώπισης της κλιµατικής αλλαγής και αντιλαµβανόµαστε την κρισιµότητα του σχετικού ρόλου της ασφαλιστικής βιοµηχανίας. Τα νέα ασφαλιστικά προγράµµατά µας για την περιβαλλοντική ευθύνη και τις ανανεώσιµες πηγές ενέργειας είναι η απάντησή µας σε αυτό το µείζον ζήτηµα, στο οποίο οι ασφαλιστικές προτάσεις µας συµπληρώνονται από την υπεύθυνη στάση και τις δεσµεύσεις της».

76 insurance w*rld

03_INWORD_NEA AGORAS_T05_final.indd 76

6/25/09 10:57:17 AM

νέα της αγοράς

ING Ελλάδος Ετήσιο Συνέδριο Πωλήσεων 2009 «To Μέλλον αρχίζει σήµερα» ήταν το κεντρικό µήνυµα του Ετήσιου Συνεδρίου Πωλήσεων της ΙΝG Ελλάδος, το οποίο πραγµατοποιήθηκε τη Τετάρτη 13 Μαΐου, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν στελέχη του Δικτύου Πωλήσεων και του διοικητικού προσωπικού της εταιρίας και συνεργάτες. Το φετινό Συνέδριο χαρακτηρίστηκε από κλίµα ενθουσιασµού, αισιοδοξίας και δηµιούργησε προσδοκίες για το µέλλον. Το µέλλον, το οποίο για τους ανθρώπους της ING δεν είναι µακρινό και αβέβαιο αλλά πιο άµεσο, γεµάτο προκλήσεις αλλά και επιτυχίες. Η ING Eλλάδος επιβράβευσε το Δίκτυο Πωλήσεων της για το ταλέντο και επαγγελµατισµό του και παράλληλα τόνισε την ανάγκη για τη συνέχιση των προσπαθειών του, ειδικότερα στα πλαίσια εφαρµογής των νέων στρατηγικών στόχων του Οµίλου. Τις εργασίες του Συνεδρίου άνοιξε ο κ. Βram Boon, CEO της ING Ελλάδος, ο οποίος δήλωσε: «Είµαι σίγουρος ότι µε τη στρατηγική µας θα γίνουµε ισχυρότεροι. Ξέρω ότι µπορώ να βασιστώ πάνω σας, το καλύτερο Δίκτυο Πωλήσεων στην Ελλάδα. Ξέρω ότι µπορείτε να βασιστείτε στην υποστήριξη των Κεντρικών Υπηρεσιών. Ας δουλέψουµε όλοι µαζί για να είναι το 2009 µια επιτυχηµένη χρονιά. Είµαι υπερήφανος που εργάζοµαι στην ING Ελλάδος». Η κα. Σοφία Ρατσιάτου, Γενική Διευθύντρια Πωλήσεων και Μάρκετινγκ, απευθυνόµενη στους συνεργάτες της

Η Commercial Value ασφαλίζει τους εργαζόµενους στον ΗΣΑΠ Την ασφαλιστική κάλυψη 3.646 ατόµων υπαλλήλων µε τα εξαρτηµένα τους µέλη της ΗΣΑΠ Α.Ε., ανέλαβε πρόσφατα η Commercial Value.

επεσήµανε: «Είµαστε σε θέση να επιλέξουµε όλα όσα µας κάνουν περήφανους γι’ αυτή τη δουλειά, γι’ αυτή την εταιρία, γι’ αυτή τη ζωή. Γιατί το ξέρουµε πια πολύ καλά, πως η ζωή είναι ωραία µε σχέσεις εµπιστοσύνης που διαρκούν. Η ζωή είναι ωραία όταν είµαστε ανοιχτοί σε νέα όνειρα, σε νέους ανθρώπους, σε νέες προοπτικές. Η ζωή είναι ωραία γιατί αρχίζει κάθε µέρα, κάθε ώρα, κάθε στιγµή. Πιστεύω ακράδαντα πως το µέλλον αρχίζει κάθε µέρα. Κι αυτή τη στιγµή που βρίσκοµαι µαζί σας, είµαι σίγουρη πως το µέλλον που αρχίζει σήµερα θα είναι ακόµη πιο προκλητικό, ακόµη πιο γοητευτικό και ακόµη πιο επιτυχηµένο». Στην αυτοβιογραφική του οµιλία του ο κ. Φάνης Χριστόπουλος, Αgency Manager, τόνισε: «Ό,τι δεν σε σκοτώνει, σε κάνει πιο δυνατό. Και ό,τι έχεις ζήσει µέχρι σήµερα, ό,τι ζεις σήµερα, είναι αυτό που θα σε κάνει πιο δυνατό αύριο. Ζω το σήµερα µαζί σας. Όπως ακριβώς έζησα και το χθές. Και συγχρόνως ζω µαζί σας και το µέλλον. Γιατί µόνο εµείς έχουµε αυτήν την ικανότητα. Μόνο εµείς µπορούµε να κάνουµε το δικό µας µέλλον να αρχίζει ΣΗΜΕΡΑ!». O κ. Περικλής Βλάχος, Executive Agent, στην οµιλία του τόνισε: «Είµαστε το µόνο δυναµικό πωλήσεων που αυτόν που δεν αναµειγνύεται καθόλου στα κοινά δεν τον θεωρούµε φιλήσυχο, αλλά αδιάφορο. Γιατί υπερέχουµε από τους άλλους και ως προς αυτό ακόµη. Ότι δηλαδή εµείς οι ίδιοι αποφασίζουµε για όσα πρόκειται να επιχειρήσουµε και εµείς οι ίδιοι τα επιχειρούµε». Η οµιλία του κ. Γιάννη Περσίδη, Unit Manager, είχε ως κεντρικό θέµα τη σηµασία των σχέσεων εµπιστοσύνης, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Ας βγούµε από το κουτί κι ας σταµατήσουµε να επαναλαµβάνουµε τις συµπεριφορές, τις ιδέες, τα πιστεύω, τις επιλογές και τις στρατηγικές που µας κρατούν περιορισµένους, που δεν µας επιτρέπουν να αφεθούµε, να προχωρήσουµε, να εµπιστευθούµε τον εαυτό µας, τους γύρω µας, την ίδια µας τη ζωή».

Υπογραµµίζεται ότι η ασφάλιση πραγµατοποιήθηκε µε οµαδικό συµβόλαιο Ευρείας Υγειονοµικής περίθαλψης, τριετούς διάρκειας. Με την εν λόγω ασφαλιστική κάλυψη η Commercial Value συνεχίζει την ιδιαίτερα καλή της παρουσία στις ασφαλίσεις Ζωής - ατοµικές και οµαδικές. H Commercial Value, ανακοίνωσε οτι: «θα τιµήσει την εµπιστοσύνη που της δείχνουν οι επιχειρήσεις µε την ανάθεση της ασφάλισης του προσωπικού τους και θα συνεχίσει να προσφέρει τις καλύτερες υπηρεσίες, στον ευαίσθητο τοµέα της Οµαδικής Ασφάλισης που συνεχώς καλύπτει τα κενά και τις αδυναµίες της Κοινωνικής Ασφάλισης».

ιούνιος 2009 77

03_INWORD_NEA AGORAS_T05_final.indd 77

6/25/09 10:57:18 AM

νέα της αγοράς

ΕΑΕΕ: Ενημερωτική συγκέντρωση για θέματα του Κλάδου Περιουσίας Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η ενημερωτική συγκέντρωση για θέματα του κλάδου Περιουσίας, που οργάνωσε η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος (ΕΑΕΕ), με πρωτοβουλία της Επιτροπής Περιουσίας & Αντασφαλίσεων. Η εκδήλωση ήταν αφιερωμένη σε θέματα που αφορούν τον Κλάδο Περιουσίας και ιδιαίτερα στην ανάληψη, εκτίμηση και αποζημίωση κινδύνων του Κλάδου. Την έναρξη της εκδήλωσης έκανε ο κ. Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος, Πρόεδρος της Επιτροπής Περιουσίας και Αντασφαλίσεων, ο οποίος αφού ευχαρίστησε τους παριστάμενους, οι οποίοι ξεπέρασαν τους 170 σε αριθμό, αναφέρθηκε συνοπτικά στο έργο της Επιτροπής Περιουσίας και Αντασφαλίσεων. Πρώτη ομιλήτρια ήταν η κ. Σπυριδούλα Τσίγκα, Μέλος της Υποεπιτροπής Πυρός της ΕΑΕΕ, η οποία αναφέρθηκε διεξοδικά στη διαχείριση ζημιών από καταστροφικά

γεγονότα, τονίζοντας πως η αποτελεσματική διαχείριση των ζημιών αυτών από τις ασφαλιστικές εταιρίες προβάλλει τον επαγγελματισμό τους, αναδεικνύει τον κοινωνικό χαρακτήρα της ασφάλισης και συμβάλλει τελικά στην προώθηση του θεσμού εν γένει. Ακολούθησε ο κ. Δημήτρης Μιχάλης, Μέλος της Υποεπιτροπής Πυρός της ΕΑΕΕ, ο οποίος επικεντρώθηκε στην ασφάλιση απώλειας κερδών και παρουσίασε τους ειδικούς όρους που συνέταξε ομάδα εργασίας της Υποεπιτροπής με σκοπό τη συμπλήρωση των προαιρετικών συμβουλευτικών όρων ασφαλιστηρίου συμβολαίου Υλικών Ζημιών Περιουσίας του 1998 και την ενσωμάτωσή τους ώστε να λειτουργούν ως επέκταση ή προσθήκη στο συμβόλαιο Υλικών Ζημιών. Επόμενος ομιλητής ήταν ο κ. Νότης Βαγιακάκος, Μέλος της Επιτροπής Περιουσίας και Αντασφαλίσεων, ο οποίος αναφέρθηκε στην τιμολόγηση του κινδύνου του σεισμού. Ο κ. Βαγιακάκος αναφέρει ότι η τιμολόγηση σεισμού προϋποθέτει μεθοδολογία, η οποία θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη μια σειρά από παράγοντες επικινδυνότητας. Στο πλαίσιο αυτό παρουσίασε ειδικό συμβουλευτικό εργαλείο για την τιμολόγηση του σεισμού που επιμελήθηκε η Επιτροπή. Τελευταίος ομιλητής ήταν ο κ. Giuseppe Zorgno, Πρόεδρος της Υποεπιτροπής Τεχνικών Ασφαλίσεων της ΕΑΕΕ, ο οποίος έκανε ανασκόπηση του έργου της Υποεπιτροπής κατά την τελευταία διετία αλλά και παρουσίασε τους στόχους της για την τρέχουσα θητεία της.

Η Marsh κέρδισε τον τίτλο «Risk Service Provider of the Year» στα Ευρωπαϊκά βραβεία Διαχείρισης Κινδύνων Ο Τομέας Risk Consulting της Marsh, του μεγαλύτερου μεσίτη ασφαλίσεων και συμβούλου διαχείρισης κινδύνων στον κόσμο, κέρδισε τον τίτλο του καλύτερου παρόχου υπηρεσιών κινδύνων της χρονιάς, «Risk Service Provider of the Year», στα πλαίσια των Ευρωπαϊκών Βραβείων Διαχείρισης Κινδύνων, που ανακοινώθηκαν πρόσφατα στο Βερολίνο. Η συγκεκριμένη κατηγορία βράβευσης αναγνωρίζει τα επιτεύγματα που ένας οργανισμός έχει επιτύχει στην ανάπτυξη και βελτίωση των υπηρεσιών που παρέχει στην αγορά διαχείρισης κινδύνων, σε διάστημα 12 μηνών. Ο Τομέας Risk Consulting της Marsh έλαβε αυτή τη διάκριση ως αποτέλεσμα της δυναμικής ανάπτυξης που επέφερε στο Enterprise Risk Management, προσφέροντας λύσεις στην διαχείριση κινδύνων, ιδιαίτερα στην αγορά των μεσαίων επιχειρήσεων, καθώς και στο σχεδιασμό εργαλείων για τους πελάτες προκειμένου οι τελευταίοι να ανταποκριθούν στην οικονομική ύφεση. Ο κ. Jeff Colburn, Διευθύνων Σύμβουλος του Τομέα Risk Consulting της Marsh, στην Αγγλία, είπε σχετικά: «Είναι ιδιαίτερη τιμή για την ομάδα μας να λαμβάνει το βραβείο του Καλύτερου Παρόχου Υπηρεσιών σε θέματα κινδύνων, δεδομένου του σκληρού ανταγωνισμού από άλλους μεσίτες αλλά και από εταιρίες παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών. Η διάκριση αποτελεί απόδειξη της σκληρής δουλειάς στην Marsh για την ανάπτυξη της γνώσης μας σε θέματα διαχείρισης κινδύνων τους τελευταίους 12 μήνες, δημιουργώντας λύσεις για την αντιμετώπιση των νέων κινδύνων που δημιούργησε η διεθνής ύφεση. Η βράβευση αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης στα προϊόντα και στις υπηρεσίες που προσφέρουμε στους πελάτες μας σε όλη την Ευρώπη και ευχαριστούμε το Strategic Risk και τους κριτές για την αναγνώριση των επιτυχιών μας».

78 insurance w*rld

03_INWORD_NEA AGORAS_T05_final.indd 78

6/24/09 1:15:40 PM

νέα της αγοράς

Ασφάλιση Περιβαλλοντικής Ευθύνης Επιχειρήσεων από την AIG Greece Η AIG Greece παρουσίασε σε Συνεργάτες της τη νέα σειρά προϊόντων περιβαλλοντικής ευθύνης EnviroSolutions, σε εκδήλωση με θέμα «Ασφάλιση Περιβαλλοντικής Ευθύνης Επιχειρήσεων - Νέα Δεδομένα, Νέες Ανάγκες, Νέες Λύσεις». Για μία ακόμη φορά, η AIG Greece αφουγκράζεται τον παλμό της ασφαλιστικής αγοράς και εισάγει νέα, καινοτόμα προϊόντα για το περιβάλλον, ανταποκρινόμενη δυναμικά στο εξελισσόμενο νομοθετικό πλαίσιο. Τα Envirosolutions της AIG Greece έρχονται να θωρακίσουν την επιχειρηματική δραστηριότητα από ενδεχόμενους κινδύνους περιβαλλοντικής ευθύνης. Στο χαιρετισμό του, ο κ. Χρήστος Αδαμαντιάδης, Διευθύνων Σύμβουλος της AIG Greece, προέβη σε σύντομη επισκόπηση της πορείας της Εταιρίας, τονίζοντας τη αναπτυξιακή δυναμική της AIG Greece, που αντιμετωπίζοντας επιτυχώς τις προκλήσεις του δυσμενούς οικονομικού περιβάλλοντος, συνεχίζει την υλοποίηση του πενταετούς της επιχειρηματικού πλάνου. Ο κ. Αδαμαντιάδης υπογράμμισε τη δέσμευση της Εταιρίας στην παροχή πρωτοποριακών ασφαλιστικών καλύψεων, τονίζοντας την ιδιαίτερη βαρύτητα που αναμένεται να έχει ο κλάδος ασφάλισης έναντι περιβαλλοντικής ευθύνης στη διαμόρφωση των μελλοντικών ασφαλιστικών χαρτοφυλακίων. Στη συνέχεια, λαμβάνοντας το λόγο, ο κ. Γ. Κωνσταντινόπουλος, Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω και Σύμβουλος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης της εταιρίας συμβούλων TERRA NOVA, παρουσίασε το ισχύον νομικό πλαίσιο σχετικά με την περιβαλλοντική ευθύνη των επιχειρήσεων, εστιάζοντας στις αναμενόμενες αλλαγές λόγω της επικείμενης εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2004/35/ΕΚ και της ενσωμάτωσής της στο Εθνικό Δίκαιο. Όπως χαρακτηριστικά τόνισε: «Η συγκεκριμένη οδηγία στοχεύει στη διαμόρφωση ενός πλαισίου για την περιβαλλοντική ευθύνη, βάσει

της αρχής του ρυπαίνοντος, διασφαλίζοντας τόσο την πρόληψη, όσο και την αποκατάσταση ενδεχόμενης περιβαλλοντικής ζημίας. Σε πρακτικό επίπεδο, η Οδηγία καθιστά οικονομικά υπόχρεους για την αποκατάσταση της ζημίας τους φορείς εκμετάλλευσης ρυπογόνων επαγγελματικών δραστηριοτήτων». Από πλευράς AIG Greece, η κα Σωτηρία Μαράκη, Environmental Liability Underwriting Manager, παρουσίασε τη νέα σειρά προϊόντων EnviroSolutions: τις νέες, προσαρμοσμένες στην Ευρωπαϊκή Οδηγία 2004/35/ΕΚ ασφαλιστικές λύσεις, οι οποίες παρέχουν ολοκληρωμένη κάλυψη έναντι περιβαλλοντικής ευθύνης. Όπως σημείωσε η κα Μαράκη, τα νέα προϊόντα διατίθενται μεταφρασμένα στην Ελληνική γλώσσα, είναι πλήρως εναρμονισμένα με το Εθνικό Δίκαιο και την Κοινοτική Νομοθεσία για το Περιβάλλον και απευθύνονται στις παρακάτω κατηγορίες επιχειρήσεων: EnviroPlant: βιομηχανία, βιοτεχνία, ενέργεια, πετροχημικές εγκαταστάσεις, μονάδες ανακύκλωσης EnviroPro: ξενοδοχειακές μονάδες, εμπορικά κέντρα, εκθεσιακοί χώροι, γραφεία οικιστικά συγκροτήματα EnvriroWork: κατασκευές δημοσίων και ιδιωτικών έργων, διαχείριση αποβλήτων EnvriroTrans: μεταφορείς αποβλήτων (επικίνδυνων και μη) Παράλληλα, τα νέα προϊόντα Envirosolutions διακρίνονται για τη δυνατότητά τους να προσαρμόζονται στις ιδιαίτερες ανάγκες της εκάστοτε επιχείρησης, καθώς παρέχεται η δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε καλύψεις, οι οποίες ενεργοποιούνται σε συνέχεια αιφνιδίων ή σταδιακών γεγονότων: > Ίδιες Ζημίες της ασφαλιζόμενης επιχείρησης > Απαιτήσεις Τρίτων από περιστατικά ρύπανσης > Ζημίες στο Περιβάλλον Ολοκληρώνοντας την παρουσίαση της, η κα Μαράκη αναφέρθηκε στη δυνατότητα ενεργοποίησης της κάλυψης από προϋπάρχουσες συνθήκες ρύπανσης, παροχή η οποία είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε περιπτώσεις εξαγορών, καθώς επίσης, και στη δυνατότητα αυτόματης κάλυψης παρατεταμένης περιόδου δήλωσης απαιτήσεων, έως και εξήντα μήνες από τη λήξη της ασφάλισης. Το συντονισμό της εκδήλωσης είχε η κα Μαργαρίτα Γκολφινοπούλου, Commercial Lines Saleς & Marketing Manager της AIG Greece.

ιούνιος 2009 79

03_INWORD_NEA AGORAS_T05_final.indd 79

6/24/09 1:15:40 PM

νέα της αγοράς

Συνεργασία του ΙΑΣΩ Παίδων με Εθνική Ασφαλιστική Το νέο ασφαλιστικό πρόγραμμα «Στοργή για μια Ζωή» εξασφάλισε ο Όμιλος ΙΑΣΩ στο πλαίσιο της συνεργασίας του με την Εθνική Ασφαλιστική. Αναλυτικότερα, όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση, ο Όμιλος ΙΑΣΩ πιστός στην «πρώτη γραμμή» της ιδιωτικής υγείας, υπηρετεί με αξιοπιστία και μεθοδικότητα τον άνθρωπο, παρέχοντας υπηρεσίες υψηλού επιπέδου σε μικρούς και μεγάλους. Κινούμενος προς αυτήν την κατεύθυνση, ο Όμιλος ΙΑΣΩ εγκαινίασε πρόσφατα την ΙΑΣΩ ΠΑΙΔΩΝ, ένα ολοκληρωμένο και υπερσύγχρονο νοσοκομείο για παιδιά, χαρίζοντας χαμόγελα υγείας και ευτυχίας σε γονείς και σε παιδιά, με την αρωγή σημαντικών κλινικών και πανεπιστημιακών γιατρών. Θέτοντας ως βασική του προτεραιότητα την υγεία και αποδεικνύοντας για ακόμη μία φορά την κοινωνική ευαισθησία που τον διέπει, ο Όμιλος προχώρησε σε μία πρωτοποριακή συμφωνία. «Στοργή για μια Ζωή» είναι το νέο ασφαλιστικό πρόγραμμα που εξασφάλισε ο Όμιλος ΙΑΣΩ σε συνεργασία με την Εθνική Ασφαλιστική, χαρίζοντας σε όλα μωρά το πολυτιμότερο αγαθό, την υγεία τους. Ένα πρόγραμμα με κύρος και υπευθυνότητα, που προσφέρει σε κάθε παιδί, ασφαλιστική κάλυψη υγείας στην ΙΑΣΩ ΠΑΙΔΩΝ, δωρεάν για το πρώτο έτος της Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα παρέχει τα ασφάλιστρα του πρώτου χρόνου δωρεάν ενώ από το δεύτερο χρόνο εφόσον συνεχιστεί το πρόγραμμα το κόστος του ασφαλίστρου είναι πολύ χαμηλό για όλη του τη ζωή. Σε περίπτωση νοσηλείας του παιδιού στην ΙΑΣΩ ΠΑΙΔΩΝ, προβλέπεται μικρή συμμετοχή στα έξοδα νοσηλείας που ανέρχεται σε ποσοστό μόλις 10%, σε αντίθεση με άλλα προγράμματα όπου υπάρχει υψηλό όριο απαλλαγής πάνω από το οποίο, ισχύει η ασφαλιστική κάλυψη. Το πρόγραμμα καλύπτει άμεσα κάθε νεογνό με την έξοδο του από το ΙΑΣΩ παρέχοντας υψηλό όριο κάλυψης ανά νοσηλεία. Η επιλογή του προγράμματος μπορεί να συνεχιστεί για μια ζωή. Πρόκειται για μία πρωτοβουλία ιδιαιτέρως σημαντική και συμφέρουσα για όλες τις νέες οικογένειες. Ένα πραγματικό δώρο ζωής από τους γονείς για τα παιδιά τους, επενδύοντας στο μέλλον τους. Ο Όμιλος ΙΑΣΩ και η Εθνική Ασφαλιστική κατανοώντας όλες τις ανάγκες των σύγχρονων πολιτών, χαρίζουν ένα πρόγραμμα φροντίδας και στοργής στους μικρούς πρωταγωνιστές του μέλλοντος.

Συμφωνία Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης με την Allianz Ελλάδος Συμφωνία με την ασφαλιστική εταιρεία Allianz Ελλάδος υπέγραψε το Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, για την απευθείας κάλυψη των ασφαλισμένων της με προγράμματα υγείας στην ευρύτερη περιοχή της Βορείου Ελλάδας. Ο κύριος Άγγελος Ευτυχίδης Εκτελεστικός Διευθυντής της Allianz Ελλάδος δήλωσε «Στα πλαίσια πληρέστερης εξυπηρέτησης των ασφαλισμένων μας στη βόρεια Ελλάδα, ο αριθμός των οποίων αυξάνεται με γοργούς ρυθμούς, προχωρήσαμε σε συμφωνία με το Ιατρικό Διαβαλκανικό με στόχο να διευκολύνουμε τη πρόσβασή τους σε υπηρεσίες υγείας υψηλού επιπέδου. Είμαστε βέβαιοι πως η συνεργασία αυτή θα προδώσει όφελος για όλους. Για μεν την Allianz θα προσθέσει ικανοποίηση στους πελάτες από την επιλογή που τους προσφέρουμε αλλά και αυξημένες πωλήσεις, για δε το Ιατρικό Διαβαλκανικό θα προσθέσει στους εν δυνάμει πελάτες/νοσηλευόμενους μία ομάδα αυξημένων απαιτήσεων και δυνατοτήτων». Από την πλευρά του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών ο κύριος Α. Γερονικολάου δήλωσε ότι «το Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης είναι η πλέον σύγχρονη Νοσηλευτική Μονάδα και κατατάσσεται στα κορυφαία νοσοκομεία της Ευρώπης. Πρωταγωνιστεί στο επιστημονικό γίγνεσθαι και προσφέρει ιατρικές υπηρεσίες μέσα σε ένα περιβάλλον υψηλών προδιαγραφών, με αίσθημα ευθύνης και σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια». «Στον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών είμαστε προσηλωμένοι στις ανάγκες των ασθενών μας και παρέχουμε ιατρικές υπηρεσίες υψηλής ποιότητας. Με γνώμονα τον άνθρωπο και στόχο την ουσιαστική και πλήρη φροντίδα των ασθενών μας, δημιουργούμε ένα περιβάλλον που ικανοποιεί απόλυτα τις ανάγκες και απαιτήσεις τους».

80 insurance w*rld

03_INWORD_NEA AGORAS_T05_final.indd 80

6/24/09 1:15:41 PM

νέα της αγοράς

Νέος CEO στην AON Hellas SA. Καθήκοντα Διευθύνοντος Συμβούλου των κλάδων Aon Risk Services και Aon Consulting της AON στην Ελλάδα, ανέλαβε από την 17η Ιουνίου 2009 ο κ. Γιώργος Δαλιάνης. Υπενθυμίζεται επίσης ότι καθήκοντα Προέδρου του Ομίλου ανέλαβε προσφάτως ο κ.Τζέραλντ Τέρνερ. Ο κ. Δαλιάνης γεννήθηκε το 1964, είναι οικονομολόγος με σπουδές στην Αθήνα και τη Μεγ. Βρετανία και έχει εκπαιδευτεί εντατικά σε ποικίλα ασφαλιστικά αντικείμενα, σε διεθνή κέντρα και φορείς. Από το 1990 έχει θητεύσει ως ανώτατο διοικητικό στέλεχος σε επίπεδο ευθύνης Διευθυντή, Γενικού Διευθυντή και Μέλους Διοικητικού Συμβουλίου θυγατρικών του εξωτερικού, διαδοχικά στις εταιρείες Sun Alliance, Marsh & McLennan, Εθνική Ασφαλιστική και EFG Eurolife. Διαθέτει ευρεία γνώση και πολύπλευρη εμπειρία σε θέματα ασφάλισης, αντασφάλισης, ασφαλιστικής διαμεσολάβησης και Bancassurance. Συμμετέχει μόνιμα ή τακτικά σε ποικίλες επιτροπές, συνδέσμους, πρωτοβουλίες και διοργανώσεις του ασφαλιστικού κλάδου στην Ελλάδα και το εξωτερικό

Παρουσίαση της ειδικής έκδοσης «EuroCharity Yearbook 2008 Πράσσειν Έλλογα - Πράσινη Ανάπτυξη & Αειφορία» Η εταιρεία EuroCharity ολοκλήρωσε την ειδική έκδοση«EuroCharity Yearbook 2008: Πράσσειν Έλλογα - Πράσινη Ανάπτυξη & Αειφορία, Καινοτομία, Επιχειρηματικότητα, Ανταγωνιστικότητα». Η έκδοση αυτή είναι ένα ετήσιο εγχείρημα και μια ξεχωριστή δραστηριότητα της εταιρείας, η οποία σκοπό έχει να παρουσιάσει πρωτοβουλίες και δράσεις του επιχειρηματικού κόσμου για σημαντικά κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα. Στόχος είναι οι ετήσιες εκδόσεις «EuroCharity Yearbook», να αποτελούν ένα αποτελεσματικό μέσο επικοινωνίας μεταξύ των επιχειρήσεων, των ΜΚΟ, της κοινωνίας των πολιτών και των ΜΜΕ και τον καταλύτη για εποικοδομητικό διάλογο και αλλαγή. Η πρώτη έκδοση του «EuroCharity Yearbook» ολοκληρώθηκε πέρυσι με τη συμμετοχή των μεγαλύτερων ελληνικών και πολυεθνικών εταιρειών και την υποστήριξη σημαντικών προσωπικοτήτων, ενώ πραγματεύτηκε το ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα των καταστροφικών πυρκαγιών του 2007. Η φετινή έκδοση επιθυμεί να συνεισφέρει στο διάλογο για την κριτική του υφιστάμενου μοντέλου ανάπτυξης το οποίο έχοντας οδηγήσει σε ανεπανόρθωτη οικονομική και περιβαλλοντική κρίση, τίθεται επιτέλους σε αμφισβήτηση, ενώ προτείνει την ανάδειξη της πράσινης οικονομίας και τα οφέλη που μπορούμε να αποκομίσουμε στρέφοντας τις δράσεις μας σε αυτό το σύγχρονο και αειφόρο μοντέλο ανάπτυξης. Στην ειδική έκδοση παρουσιάζοντα τα προγράμματα, οι δράσεις και το όραμα σημαντικών επιχειρήσεων, ανάμεσα στις οποίες η Alapis, η Aldemar, η Polyeco, η JTI, ο ΟΤΕ, η Henkel, τα Startbucks, η Frigoglass, η BP SOLAR, η Cosmote, η ΑΓΕΤ Ηρακλής (Όμιλος LAFARGE), η Eunice, η Χάλυψ Δομικά Υλικά (Όμιλος ITALCEMENTI), το Ledra Marriott, η Life ltd και η Γέφυρα. Εκτός από τις παρουσιάσεις των δράσεων εταιρειών και οργανισμών, το λεύκωμα φιλοξενεί μηνύματα σημαντικών προσώπων, απόψεις ειδικών, εκπροσώπων ΜΚΟ, μέσων μαζικής επικοινωνίας, καθώς και αποσπάσματα ερευνών που αφορούν στο σημαντικό αυτό θέμα.

ιούνιος 2009 81

03_INWORD_NEA AGORAS_T05_final.indd 81

6/24/09 1:15:41 PM

ο αιρετικός

Να αλλάξουν και τα πρόσωπα για ολοκληρωμένη κάθαρση!

ια σημαντική αγορά όπως είναι η ασφαλιστική, χρόνια τώρα βάλλεται από «ασθένειες» οι οποίες όχι μόνο δεν θεραπεύονται αλλά αντιθέτως η πράξη αποδεικνύει ότι είναι και κολλητικές. Το χαμηλό ασφάλιστρο που δημιουργεί αθέμιτο ανταγωνισμό, η τήρηση αποθεματικών που δεν ανταποκρίνονται στην νομοθεσία, οι δοσοληψίες με μακρόχρονες επιταγές, τα «κουκουλώματα» στις εκτιμήσεις ακινήτων και διάφορα άλλα αποτελούν μερικές μόνο από τις γνωστές ασθένειες της αγοράς. Συμπληρώνουμε δεκαετία από τότε που άρχισε το δειλό ξεκαθάρισμα και η επιχείρηση της πολιτείας για την αποκατάσταση των πραγμάτων. Σταδιακώς λοιπόν ανακαλούνταν άδειες λειτουργίας και η ελπίδα ότι η αγορά κοντεύει να γιατρευτεί διογκώνονταν μέρα με τη μέρα, χρόνο με το χρόνο. Ωστόσο ξεπεράστηκε η δεκαετία και η αγορά όχι μόνο δε γιατρεύτηκε αλλά αντίθετα νοσεί ακόμα καθώς οι ανακλήσεις αδειών λειτουργίας ασφαλιστικών εταιρειών συνεχίζουν και δείχνουν να μην έχουν τέλος. Αυτομάτως λοιπόν η σκέψη καθενός ανατρέχει στην Λερναία Ύδρα αφού όσες εταιρείες και αν έκλεισαν, κάποιες ακόμα είτε κατά λάθος επιβίωναν είτε στη δι-

αδρομή αποκτούσαν συνήθειες κακές κρατώντας έτσι ζωντανό το προβληματικό κομμάτι της αγοράς. Τώρα εκ νέου –για μια ακόμη φορά- έχει δημιουργηθεί η εντύπωση ότι το σήριαλ της εξυγίανσης θα τελειώσει. Χαρούμενο τέλος για κάποιους και λυπηρό για όσους μέχρι σήμερα αυτοβυθίστηκαν στα προβλήματα. Καλά ως εδώ και ελπίζουμε ότι θα έλθει η νέα εποχή με «καθαρές» ασφαλιστικές εταιρείες. Ωστόσο και πάλι η αγορά δε θα είναι «καθαρή». Για παράδειγμα τι θα γίνει με το μεγάλο πρόβλημα των «μετακινούμενων» συμβολαίων αυτοκινήτων. Δηλαδή αυτό που κάποιοι πράκτορες εγαρμόζουν συστηματικά εισπράττουν τα ασφάλιστρα δε τα αποδίδουν στις ασφαλιστικές και σε δύο μήνες, αλλάζουν εταιρεία στον πελάτη τους. Και ξανά και ξανά και ξανά. Η υπόθεση αυτή σημαίνει απώλεια περίπου 50 εκατομμυρίων ευρώ το χρόνο από τις ασφαλιστικές και παράλληλα απώλεια φόρων από το κράτος, απώλεια εισφορών στο Επικουρικό, απώλεια από το Ταμείο Εθνικής Οδοποιίας. Κυρίως όμως σηματοδοτεί απώλεια εμπιστοσύνης για την αγορά, απώλεια της αισιοδοξίας ότι θα δημιουργηθεί μια σωστή αγορά που θα λειτουργεί με κανόνες. Μήπως εκτός από τις εταιρείες πρέπει να αλλάξουν και κάποια στελέχη που γαλουχήθηκαν στις πονηρές πρακτικές; Για ολοκληρωμένη κάθαρση!

ο αιρετικός 82 insurance w*rld

16_IW_AIRAITIKOS_T_05_final.indd 82

6/24/09 1:29:54 PM

γίνετε συνδρομητές!

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ): 20€

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ): 90€

ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΚΑΡΤΑ

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΟΠΩΣ ΧΡΕΩΣΕΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΜΟΥ AΡ. ΚΑΡΤΑΣ ΕΥΡΩ:

ΗΜΕΡ. ΛΗΞΗΣ

VISA

MASTERCARD

DINERS

AMERICAN EXPRESS

ΥΠΟΓΡΑΦΗ

IW_05_COVER_Final.indd 2

6/24/09 1:34:14 PM

Ο ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ Αποκλειστική συνεργασία Insurance Age

06/2009

τεύχος 5|ιούνιος 2009| a 6.00

τεύχος#5

AΦΙΕΡΩΜΑ

Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου Διευθύνων Σύμβουλος της EFG Eurolife

Να συσταθούν άμεσα Ανοιχτά Ταμεία Επικουρικής Ασφάλισης

Κλιματικά ουδέτερο περιοδικό, με την πιστοποίηση του

IW_05_COVER_Final.indd 1

6/24/09 1:34:09 PM