Insurance World #006 by ethosMEDIA

Ο ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ Αποκλειστική συνεργασία Insurance Age

07/2009

τεύχος 6|ιούλιος-2009| a 6.00

τεύχος#6

Κλιματικά ουδέτερο περιοδικό, με την πιστοποίηση του

AΦΙΕΡΩΜΑ

Το κρατικό έλλειμμα ενισχύει τα ιδιωτικά προγράμματα συντάξεων Η δυσμενής αναλογία εργαζόμενων-ασφαλισμένων προς συνταξιούχους δημιουργεί ανησυχία για το αύριο

Γιώργος Κώτσαλος Διευθύνων Σύμβουλος της Interamerican

Είμαστε έτοιμοι να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες της κρίσης

Το χρονικό των ανακλήσεων αδειών λειτουργίας | 44 Α. Καμινάρης: «Η Post Insurance θα διαθέτει όλη την γκάμα των ασφαλιστικών προϊόντων» | | 48 Θερμό φθινόπωρο για τις ασφαλιστικές εταιρείες | 38 Π. Λυσσαίος: Τα μοντέλα πρόβλεψης κινδύνων | | 42 Εκτεθειμένοι σε κινδύνους οι ασφαλιστές | 60 Σ. Κωνσταντάς: «Τομέας αιχμής το bancassurance για την ING» | | 74 Οι μεσίτες αντιμέτωποι με την κρίση και την τεχνολογία | 90 Άκουει κανείς; (για εγγυητικά κεφάλαια) |

IW_06_COVER_FINAL.indd 1

7/17/09 11:04:31 AM

γίνετε συνδρομητές!

Γίνετε και εσείς πολίτης του ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Εγγραφείτε τώρα στο Insurance World! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ & ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ): 20€ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 30€ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ): 60€

ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ): 20€

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ): 90€

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 10€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α 4,5%)

Το Insurance World καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ (5028-041137-461 / IBAN GR51 0172 0280 0050 2804 1137 461) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομα σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 995 5230, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΚΑΡΤΑ

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΟΠΩΣ ΧΡΕΩΣΕΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΜΟΥ AΡ. ΚΑΡΤΑΣ ΕΥΡΩ:

ΗΜΕΡ. ΛΗΞΗΣ

VISA

MASTERCARD

DINERS

AMERICAN EXPRESS

ΥΠΟΓΡΑΦΗ

Υπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Φίλωνος 79-81, 185 35 Πειραιάς, Fax: 210 995 5230

IW_06_COVER_FINAL.indd 2

7/17/09 11:04:34 AM

19_INWORLD_EDITORIALl_T06_Final.indd 3

7/15/09 5:20:19 PM

editorial

Ο Επόπτης αρνήθηκε να κλείσει το ραντεβού με το τέλος...

ναμφισβήτητα η πρόσφατη απόφαση της Επιτροπής Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης να μην δημοσιοποιήσει τα ονόματα των ασφαλιστικών εταιρειών που έχουν προβλήμάτα και λειτουργούν εκτός ορίων νόμου, «πάγωσε» την αγορά. Ο ελληνικός και πολυεθνικός ασφαλιστικός μικρόκοσμος επιζητούσε αγωνιωδώς ένα οριστικό ξεκαθάρισμα που δεν ήλθε όπως οι περισσότεροι φαντάζονταν, δηλαδή με ονόματα εταιρειών, με τεράστια ποσά που χρειάζεται να καταβληθούν, με υποαξίες χαρτοφυλακίων κ.λ.π. Αν και η εποπτεία εντόπισε τα προβλήματα, τις εταιρείες και όλα όσα δεν θα έπρεπε να υπάρχουν, μετά από έντονο προβληματισμό πήρε την απόφαση να μην δώσει στη δημοσιότητα κανένα στοιχείο. Η τακτική αυτή ενόχλησε διότι θύμισε ένα μακρύ παρελθόν μυστικότητας όπου οι «υγιείς» συμβίωναν με «ασθενείς» κάτι το οποίο είχε πολύ κακή επίδραση στην δομή την οργάνωση και την λειτουργία της αγοράς. Κανείς δε θέλει παρόμοια συνέχεια και γι΄ αυτό και η μη αποκάλυψη των ονομάτων όχι μόνο ενόχλησε αλλά και ανησύχησε. Ωστόσο ο επόπτης έχει άλλα σχέδια και σύμφωνα με τις πληροφορίες μας γνωρίζει ότι κάποιες ίσως και όλες από τις εταιρείες αυτές που σήμερα δεν ανακοίνωσε, δε θα τα βγάλουν πέρα μέχρι το Δεκέμβριο. Και ο λόγος είναι ότι προετοιμάζει, σειρά ελέγχων μέσα στους επόμενους μήνες που αφορούν, τα οικονομικά αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου του 2009, τις συμμετοχές που εμφανίζουν κάποιες εταιρείες, τα χαρτοφυλάκιά τους, τα ποσά που δηλώνουν ως «ανακτήσιμα». Το χειρότερο; Τα ποσά που θα χρειαστεί να καταβάλλουν οι εταιρείες αυτές για να καλύψουν τις «μαύρες τρύπες» είναι πολύ μεγαλύτερα από αυτά που χρειάζονταν σήμερα και που δεν τα βρήκαν. Όσο και να ευελπιστούν κάποιοι ότι ροκανίζουν χρόνο, λεφτά δε θα βρούν, εικονικές αυξήσεις κεφαλαίων δεν θα μπορέσουν να ξανακάνουν και γενικά εάν νομίζουν ότι τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν κάνουν λάθος. Η συνάντηση με το τέλος έρχεται. Απλώς ο επόπτης αρνήθηκε να κλείσει αυτός το ραντεβού.

»Γιάννης Βερμισσώ

Η ηλεκτρονική ασφαλιστική εφημερίδα κάθε Τετάρτη στον Υπολογιστή σας εντελώς δωρεάν!

Επισκεφθείτε τον δικτυακό τόπο για συνεχή, σφαιρική & έγκυρη ενημέρωση! Aποκλειστικά θέματα από το

Γενικός Διευθυντής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu

Σύμβουλος Έκδοσης ANΔΡΕΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ anastasiou.a@ethosmedia.eu

Εκδότης MΑΡΚΟΣ ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ vakalopoulos.m@ethosmedia.eu

Διεθνής Θεματογραφία Αποκλειστικότητα Insurance Age

Διευθυντής Σύνταξης ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΕΡΜΙΣΣΩ vermisso.j@ethosmedia.eu Αρχισυντάκτης ΝΙΚΟΣ ΚΟΝΔΥΛΟΠΟΥΛΟΣ kondylopoulos.n@ethosmedia.eu Συντακτική Ομάδα ΜΑΚΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ apostolou.m@ethosmedia.eu ΕΛΕΝΑ ΕΡΜΕΙΔΟΥ ermidou.e@ethosmedia.eu ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΚΟΤΖΑΜΑΝΗΣ kotzamanis.s@ethosmedia.eu

Κλιματικά ουδέτερο περιοδικό, με την πιστοποίηση του

ΓΑΛΑΤΕΙΑ ΜΠΑΣΕΑ bassea.g@ethosmedia.eu EYΓΕΝΙΑ ΤΖΩΡΤΖΗ tzortzi.e@ethosmedia.eu

Σεβόμαστε τον πλανήτη, αντισταθμίζουμε το CO . 2

ΠΛΑΤΩΝΑΣ ΤΣΟΥΛΟΣ tsoulos.p@ethosmedia.eu ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu

Φωτογραφία ΗΛΙΑΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ PHOTOPRESS Διευθυντής Διαφήμισης ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΣ apostolopoulos.g@ethosmedia.eu Υπεύθυνη Διαφήμισης ΡΑΝΤΩ ΜΑΝΩΛΟΓΛΟΥ manologlou.r@ethosmedia.eu

Σχεδιασμός

Σελιδοποίηση Επιμέλεια Εξωφύλλου ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΖΟΣ Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία MEDIA PRESS Συσκευασία - Ένθεση ΑΛΟΙΜΟΝΟΣ & ΣΙΑ Ιδιοκτησία

Υπεύθυνος Marketing ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΤΟΛΙΔΗΣ tolidis.v@ethosmedia.eu Υπεύθυνος Συνδρομών ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΛΒΑΡΛΗΣ savarlis.k@ethosmedia.eu Γραμματεία Εμπορικού ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΡΟΠΟΔΗ ropodi.d@ethosmedia.eu Λογιστήριο ΝΑΤΑΣΣΑ ΛΑΖΑΡΑΚΟΥ lazarakou.n@ethosmedia.eu Διεκπεραίωση ΣΤΡΑΤΟΣ ΜΩΥΣΗΣ moisis.s@ethosmedia

ETHOS MEDIA S.A. Φίλωνος 79-81, 185 35 Πειραιάς T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:insuranceworld@ethosmedia.eu * Απαγορεύεται αυστηρά

η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης, ή μέρος αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

ISSN 1791-8480

4 insurance w*rld

19_INWORLD_EDITORIALl_T06_Final.indd 4

7/17/09 11:06:58 AM

19_INWORLD_EDITORIALl_T06_Final.indd 5

7/17/09 11:07:00 AM

περιεχόμενα

τεύχος 6 | ιούλιος-αύγουστος 2009

θέμα Το χρονικό των ανακλήσεων αδειών λειτουργίας

συνέντευξη ΣΠΥΡΟΣ ΚΟΥΒΕΛΗΣ «Βιώνουμε περιβαλλοντικό λαϊκισμό»

νέα αγοράς

12 προφίλ ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Ευρωπαϊκή Πίστη Με φιλοσοφική προσέγγιση στην ασφαλιστική αγορά

14 συνέντευξη ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΤΣΑΛΟΣ INTERAMERICAN «Είμαστε έτοιμοι να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες της κρίσης»

20 αφιέρωμα Το κρατικό έλλειμμα ενισχύει τα ιδιωτικά προγράμματα συντάξεων

38 άρθρο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΥΣΣΑΙΟΣ Τα μοντέλα πρόβλεψης κινδύνων

42 INSURANCE AGE θέμα Εκτεθειμένη σε κινδύνους η ασφαλιστική βιομηχανία

44 συνέντευξη ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΜΙΝΑΡΗΣ «Η Post Insurance θα διαθέτει όλη την γκάμα των ασφαλιστικών προϊόντων»

48 θέμα «Θερμό» φθινόπωρο για τις ασφαλιστικές εταιρείες

51 αποκλειστικό INSURANCE AGE • Αισιοδοξία επικρατεί στην Ευρωπαϊκή ασφαλιστική αγορά • Καχύποπτοι οι Βρετανοί καταναλωτές για τις ασφαλίσεις αυτοκινήτων • Αναδιοργανώνει τον κλάδο αυτοκινήτου η Allianz

90 Αιρετικός Άκουει κανείς; (για εγγυητικά κεφάλαια)

Βιβλιοπαρουσίαση Δρ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΝΤΖΑΝΑΤΟΣ ΔΛΠ: Προλαβαίνοντας τις εξελίξεις

56 η στήλη του ειδικού ΝΙΚΟΣ ΚΕΧΑΓΙΑΟΓΛΟΥ Σωστός σχεδιασμός της σύνταξης για ισόβια εξασφάλιση ποιότητας ζωής

συνέντευξη

60 συνέντευξη ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΣ Τομέας αιχμής το bancassurance για την ING

62 άρθρο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΛΗΜΜΗΣ Bancassurance, τραπεζικοί υπάλληλοι και παραδοσιακά δίκτυα διαμεσολαβούντων

66 Banking Money Conference 2009 Ομαλές οι συνθήκες το 2010 για τις Ελληνικές τράπεζες

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΤΣΑΛΟΣ «Είμαστε έτοιμοι να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες της κρίσης»

INSURANCE AGE θέμα Οι μεσίτες αντιμέτωποι με την κρίση και... την τεχνολογία

79 Βιβλιοπαρουσίαση

80 οικονομία Η ύφεση έφθασε και στην Ελλάδα

82 νομικά θέματα Συνταξιοδοτικές παροχές και φόροι: Μετακίνηση συνταξιούχων στην Ε.Ε

θέμα Το χρονικό των ανακλήσεων αδειών λειτουργίας

“Editorial items appearing on pages 42, 43, 51, 74, 75, 76, 77, 78 were originally published in the UK edition of Insurance Age, or on www.insuranceage.com and are the copyrighted property of Incisive Media. Copyright © 2009 Incisive Media. All Rights Reserved.”

6 insurance w*rld

22_PERIEXOMENA_T06_FINAL.indd 6

7/17/09 11:11:25 AM

22_PERIEXOMENA_T06_FINAL.indd 7

7/15/09 5:24:26 PM

Ο αριθμός των εταιρειών (50) των οποίων έχει αφαιρεθεί η άδεια ή οδηγήθηκαν σε πτώχευση είναι δυσανάλογος και δεν συναντάται σε καμιά άλλη χώρα διεθνώς, όπου το φαινόμενο της ανάκλησης αδειών είναι σπάνιο και εξαιρετικό γεγονός

8 insurance w*rld

21_INWORLD_XRONIKO_ANAKLISEON_T06_fINAL.indd 8

7/15/09 5:27:42 PM

θέμα

Το χρονικό των ανακλήσεων αδειών λειτουργίας Το πρόβληµα παραπέµπει σε µια χρόνια παθογένεια της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς

» της Ευγενία Τζώρτζη

υπόθεση εξυγίανσης της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς, θυμίζει «λερναία ύδρα», καθώς η ιστορία της χαρακτηρίζεται από αλλεπάλληλα φαινόμενα ανάκλησης αδειών, ο αριθμός των οποίων φθάνει σήμερα τις 50. Ο αριθμός των εταιρειών των οποίων έχει αφαιρεθεί η άδεια ή οδηγήθηκαν σε πτώχευση είναι δυσανάλογος και δεν συναντάται σε καμιά άλλη χώρα διεθνώς, όπου το φαινόμενο της ανάκλησης αδειών είναι σπάνιο και εξαιρετικό γεγονός. Το πρόβλημα παραπέμπει σε μια χρόνια παθογένεια της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς , η οποία ακόμα και σήμερα δεν έχει θεραπευθεί και συνοψίζεται στην απουσία προληπτικής εποπτείας, που θα αποτρέπει τη δημιουργία παρόμοιων φαινομένων. Η ιστορία των ανακλήσεων ξεκινά από το 1981, με τη εταιρεία «Λέντε Ελλάς» και συνεχίζεται έως σήμερα με την πρόσφατη αφαίρεση της άδειας λειτουργίας της εταιρείας «EOS», το 2009. Είκοσι οκτώ χρόνια μετά η υπόθεση εξυγίανσης και η αποκατάσταση της αξιοπιστίας του ασφαλιστικού κλάδου, παραμένει ζητούμενο, στο βαθμό που τα διαδοχικά φαινόμενα αφερεγγυότητας, δεν έχουν επιτρέψει τη δημιουργία σχέσης εμπιστοσύνη μεταξύ των καταναλωτών και των ασφαλιστικών εταιρειών. Αν και τα φαινόμενα ανακλήσεων αφορούν κυρίως σε εταιρείες του κλάδου αυτοκινήτου, αφού στο ιστορικό των ανακλήσεων περιλαμβάνεται μόνο μία περίπτωση εταιρείας ζωής -της εταιρείας «Μεσόγειος», που πτώχευσε το 1996- ο μακρύς κατάλογος, εμπέδωσε για χρόνια το αίσθημα δυσπιστίας στην ελληνική ασφαλιστική αγορά. Η πεποίθηση για την αφερεγγυότητα του κλάδου είναι βαθιά ριζωμένη στην συνείδηση του καταναλωτικού κοινού και η αιτία θα πρέπει να αναζητηθεί στην πολιτική εποπτείας που συντηρούσε φαινόμενα αφερεγγυότητας, που κατέληγαν τελικώς στην επιλογή της ανάκλησης αδειών, όταν πλέον η κατάσταση αυτών των εταιρειών, δεν μπορούσε να δικαιολογήσει τη συνέχιση λειτουργίας τους. Είκοσι οκτώ χρόνια μετά, η αιτία των ανακλήσεων δεν

φαίνεται να έχει διαφοροποιηθεί και συνοψίζεται στην υπόαποθεματοποίηση του κλάδου αυτοκινήτου, που με τη σειρά της οδηγεί στη μη έγκαιρη καταβολή αποζημιώσεων προς τους ασφαλισμένους και τελικά στην αδυναμία της εταιρείας να συνεχίσει τη λειτουργία της. Ο ρόλος της πολιτείας υπήρξε καθοριστικός, αφού ήταν αυτή που επέτρεψε μέσω της ανοχής της, τη δημιουργία και τη διόγκωση αυτού του προβλήματος, αποδυναμώνοντας τελικώς και τη σχέση εμπιστοσύνης κράτους και πολίτη. Αν και οι ελπίδες για μια πιο δραστική παρέμβαση στην ασφαλιστική αγορά και την αποτροπή παρόμοιων φαινομένων, είχε εναποτεθεί στη νέα εποπτική αρχή, που συστάθηκε το 2004 και τέθηκε σε λειτουργία από το 2005, η κατάσταση σήμερα δεν επιτρέπει τη δημιουργία μεγάλων προσδοκιών.

Η αιτία των ανακλήσεων συνοψίζεται στην υπόαποθεματοποίηση του κλάδου αυτοκινήτου, που με τη σειρά της οδηγεί στη μη έγκαιρη καταβολή αποζημιώσεων προς τους ασφαλισμένους και τελικά στην αδυναμία της εταιρείας να συνεχίσει τη λειτουργία της Παρά το γεγονός ότι ο έλεγχος έγινε πιο ασφυκτικός, λαμβάνοντας υπόψη τις νέες οδηγίες για τον υπολογισμό των τεχνικών αποθεμάτων, η αποτελεσματικότητα της εποπτικής αρχής, αμφισβητείται ήδη από μεγάλη μερίδα των ασφαλιστικών εταιρειών. Παρά τις γενναίες διευκολύνσεις που δόθηκαν σε 15 περίπου εταιρείες για τον υπολογισμό των τεχνικών τους αποθεμάτων, μέσα από δύο ειδικές ρυθμίσεις, ένας αριθμός 7 περίπου εταιρειών, αδυνατεί να καλύψει τα αποθέματα που υποχρεούται βάσει του νόμου, με συνέπεια

ιούλιος - αύγουστος 2009 9

21_INWORLD_XRONIKO_ANAKLISEON_T06_fINAL.indd 9

7/15/09 5:27:51 PM

θέμα

η αξιοπιστία του κλάδου, να βρίσκεται πάλι στο επίκεντρο της κριτικής. Η επιλογή της μη δημοσιοποίησης των ονομάτων συντηρεί το θέμα της αναξιοπιστίας του κλάδου, ενώ σύμφωνα με ορισμένες απόψεις θέτει και την Επιτροπή Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης ενώπιον μελλοντικών ευθυνών, που θα μπορούσε να αναδείξει αυτή η επιλογή. Έτσι παρά την ανάκληση 50 εταιρειών και τις κατά καιρούς προσπάθειες για την εξυγίανση της ασφαλιστικής, το πραγματικό έλλειμμα του κλάδου, υπολογίζεται ότι φθάνει το 1 δις ευρώ, από το οποίο τα 300 εκατ. ευρώ, παρά τις διευκολύνσεις που έχουν παραχωρηθεί, θεωρούνται άμεσα καταβλητέα. Εάν στο ποσό συνυπολογιστεί ότι οι εταιρείες που έκλεισαν τα τελευταία 30 περίπου χρόνια, στοίχισαν στο Επικουρικό Κεφάλαιο άνω των 500 εκατ. ευρώ, τότε γίνεται σαφές ότι, το κόστος από την πολιτική πλημμελούς εποπτείας, που έχει επιμεριστεί στους έλληνες φορολογούμενους όλα αυτά τα χρόνια, αποτελεί μια εξαιρετικά δαπανηρή υπόθεση.

Η πεποίθηση για την αφερεγγυότητα του κλάδου είναι βαθιά ριζωμένη στην συνείδηση του καταναλωτικού κοινού και η αιτία θα πρέπει να αναζητηθεί στην πολιτική εποπτείας που συντηρούσε φαινόμενα αφερεγγυότητας Θα πρέπει να σημειωθεί ότι βασική πηγή εσόδων του Επικουρικού Κεφαλαίου, που συστάθηκε το 1978 για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της αποζημίωσης των θυμάτων από τη μη ύπαρξη ασφαλιστικής κάλυψης, προέρχεται από την παρακράτηση φόρου 5 τοις χιλίοις , επί των ασφαλίστρων. Σημαντική επιβάρυνση της πολιτικής ανακλήσεων αδειών, αποτελεί άλλωστε το καθεστώς των εκκαθαρίσεων που επικρατεί στη χώρα μας και που επιτρέπει την παράταση της εκκαθάρισης για 10 ή 20 χρόνια, εκτινάσσοντας το κόστος της διαδικασίας. Από την εμπειρία των εκκαθαρίσεων, προκύπτει ότι από τις αποδεσμεύσεις αποθεματικών των εταιρειών που έκλεισαν, τα έσοδα του Επικουρικού Κεφαλαίου, περιορίζονται μόνο στο 10% περίπου των ζημιών που καλείται να καλύψει. Αυτό σημαίνει ότι οι συγκεκριμένες εταιρείες διέθεταν μόλις το 10% των απαιτούμενων αποθεματικών, επιβεβαιώνοντας ότι το πρόβλημα ήταν χρόνιο και δημιουργήθηκε ως αποτέλεσμα τόσο της προληπτικής όσο και της κατασταλτικής εποπτείας. Η δέσμευση για ανάληψη από το Επικουρικό Κεφάλαιο της διαδικασίας των εκκαθαρίσεων, γεγονός που θα βοηθούσε στην εξοικονόμηση χρόνου, αλλά και πολύτιμων πόρων, δεν έχει ακόμη υλοποιηθεί, με συνέπεια, παρά τις κατά καιρούς διορθωτικές κινήσεις που έχουν γίνει το πρόβλημα να μην αντιμετωπίζεται στη βάση του. Η προσπάθεια εξυγίανσης πέρασε διαδοχικές φάσεις και περίοδος καμπής θεωρείται η περίοδος 1982-84 όταν υπό τη

θητεία του κ. Θόδωρου Πάγκαλου στο υπουργείο Εμπορίας, έκλεισαν 12 ασφαλιστικές εταιρείες. Την περίοδο 199597 έκλεισαν άλλες 15 για να ακολουθήσει μετά μια περίοδος νηνεμίας με μεμονωμένες περιπτώσεις ανακλήσεων, έως και το 2003. Ανεξάρτητα πάντως από την αποφασιστικότητα της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας για το ξεκαθάρισμα της αγοράς, ο ασφαλιστικός κλάδος κυριαρχούσε στην ημερήσια επικαιρότητα μέσα από δημοσιεύματα για «εταιρείες στο κόκκινο», επιβεβαιώνοντας τον προβληματικό χαρακτήρα του κλάδου, ενώ έντονη ήταν η φημολογία για φαινόμενα διαφθοράς της δημόσιας διοίκησης, που επιδείκνυε αξιοσημείωτη ανοχή και συντηρούσε στη ζωή εταιρείες που δεν διέθεταν κανένα εχέγγυο. Σημαντική παράμετρος που επιτρέπει μέχρι και σήμερα την υπόθαλψη του φαινομένου των αφερέγγυων εταιρειών, είναι η ατιμωρησία των διοικήσεων αυτών των εταιρειών. Παρά το γεγονός ότι η ασφαλιστική δραστηριότητα, αντιμετωπίζεται από το νομοθέτη, ως μια εξαιρετικά σοβαρή λειτουργία, που προϋποθέτει την αξιοπιστία των μετόχων και των διοικούντων, μέχρι σήμερα, δεν υπήρξε καμιά περίπτωση τιμωρίας όσων οδήγησαν τις εταιρείες σε πτώχευση και οι περιπτώσεις των εισαγγελικών παρεμβάσεων που υπήρξαν, μπήκαν τελικώς στο αρχείο. Μια ακόμη σημαντική προσπάθεια εξυγίανσης ακολούθησε πολλά χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα την περίοδο 2005-2007, από τον υφυπουργό Ανάπτυξης κ. Γιάννη Παπαθανασίου. Η παρέμβαση δεν εξαντλήθηκε στην ανάκληση της άδειας λειτουργίας 5 ασφαλιστικών εταιρειών, αλλά επιχειρήθηκε μια πιο ουσιαστική παρέμβαση στην αγορά, μέσα από την ενίσχυση των ιδίων κεφαλαίων του κλάδου. Αρκετές εταιρείες υποχρεώθηκαν να προχωρήσουν σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ είτε με τη μορφή μετρητών είτε σε ακίνητα ή τίτλους, ενώ η συμμετοχή στον έλεγχο εξωτερικού συμβούλου, έθεσε τις βάσεις για ένα πιο ανεξάρτητο εποπτικό έργο. Η προσπάθεια αν και αποτέλεσε σημαντική πρωτοβουλία προσέκρουσε στον αποσπασματικό της χαρακτήρα, στο βαθμό που το διάστημα που ακολούθησε, τα αντανακλαστικά της πολιτείας απέναντι στα φαινόμενα υπό-αποθεματοποίησης και αφερεγγυότητας, δεν ήταν άμεσα και η πολιτική εξυγίανσης δεν συνεχίστηκε με συνέπεια. Το επόμενο ραντεβού της εποπτικής αρχής με την ασφαλιστική αγορά έχει δοθεί για το τέλος Ιουλίου. Την ημερομηνία αυτή οι εταιρείες που δεν καλύπτουν το περιθώριο φερεγγυότητας για τη χρήση του 2008, θα πρέπει να καταθέσουν στην εποπτική αρχή, σχέδιο βραχυχρόνιας χρηματοδότησης για την κάλυψή του. Σύμφωνα με τη δέσμευση που έχει αναλάβει ο πρόεδρος της εποπτικής αρχής κ. Γιώργος Πέτσας η μη ανταπόκριση των εταιρειών στην υποχρέωση υποβολής ενός αξιόπιστου σχεδίου βραχυχρόνιας χρηματοδότησης, θα ανοίξει ένα νέο κύκλο ανακλήσεων αδειών. Η απάντηση στο πρόβλημα της ανάκλησης αδειών, που θεωρείται το έσχατο μέτρο στην προσπάθεια εξυγίανσης της αγοράς, προϋποθέτει την ενίσχυση της προληπτική εποπτεία, έτσι ώστε να αποτραπεί η προοπτική δημιουργίας παρόμοιων φαινομένων στο μέλλον και να αντιμετωπιστεί το θέμα στη γέννησή του.

10 insurance w*rld

21_INWORLD_XRONIKO_ANAKLISEON_T06_fINAL.indd 10

7/17/09 11:12:33 AM

θέμα

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΖΗΜΙΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΑΝΑΚΛΗΘΕΙ Η ΑΔΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΑΝΑΚΛΗΣΗΣ

ΛΕΝΤΕ ΕΛΛΑΣ

05/06/1981

ΟΜΟΝΟΙΑ

21/06/1982

ΠΑΡΘΕΝΩΝ

ΣΥΝΟΛΟ * ΚΑΤΑΒΛΗΘΕΙΣΩΝ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ - ΕΞΟΔΩΝ

ΕΚΚΡΕΜΕΙΣ ΖΗΜΙΕΣ *

ΑΠΟΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ * ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΩΝ

ΠΛΗΘΟΣ ΖΗΜΙΩΝ

ΠΡΟΒΛΕΨΗ

10.873

65.362

07/09/1982

7.714

ΤΡΑΝΣ ΑΤΛΑΝΤΙΚ

07/09/1982

73.594

ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ

12/01/1983

23.514

ΕΛΛΗΝΙΚΗ

12/01/1983

24.380

ΒΑΛΚΑΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ

24/02/1983

26.222

DOVER INSURANSE

01/03/1983

13.669

ΣΤΑΝΤΑΡ ΕΛΛΑΣ

14/04/1983

12.332

FIRST UNIVERSAL

19/10/1983

10.728

ΗΡΑΚΛΗΣ

19/10/1983

8.233

8.290

ΒΙΚΤΩΡΙΑ

19/10/1983

28.985

ΘΕΜΙΣ

11/12/1984

24.286

ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ

04/02/1985

66.690

ΕΝΩΣΗ ΤΑΞΙ

15/02/1985

38.493

11.911

ΕΞΠΡΕΣ

22/10/1985

102.740

FIDELITY

22/10/1985

62.377

ΔΕΛΦΟΙ

24/02/1986

9.902

ΑΘΗΝΑΙΚΗ

08/07/1986

82.290

INTERSUISSE

05/03/1992

2.633.899

2.201

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ

01/10/1992

4.045.205

52.457

GUARANTEE

03/06/1994

3.808.878

INTERCONTINENTAL

26/05/1995

7.141.167

15.841

58.694

EUROMONDE

26/05/1995

957.094

13.200

131.000

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ

26/05/1995

3.453.267

1.023.331

ΕΡΜΗΣ

14/03/1996

3.056.610

32.263

2.463.025

ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΑΙΩΝ

28/05/1996

1.840.801

242.570

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

28/05/1996

17.182.138

400.651

714.707

ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ

10/23/1996

10.273.112

344.064

2.550.952

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ

10/23/1996

20.836.121

162.393

1.202.817

ΠΕΙΡΑΪΚΗ

23/01/1997

9.901.685

518.803

104.794

EXPRESS

11/20/1997

10.411.335

261.449

115.558

ΑΠΟΛΛΩΝ

11/20/1997

8.415.353

123.563

58.694

ΠΡΟΠΟΝΤΙΣ-ΜΕΡΙΜΝΑ

11/20/1997

4.039.814

290.741

ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ

11/20/1997

6.570.217

319.356

755.500

N.A.STANDARD

11/20/1997

16.791.519

942.572

4.341.285

ΘΕΜΙΣ

11/20/1997

3.541.196

152.387

643.857

ΒΕΡΓΙΝΑ

16/07/1998

3.044.297

148.821

INTRUST

20/04/1999

17.476.780

1.323.693

2.004.677

ΕΣΤΙΑ

28/01/2000

18.696.146

1.880.346

2.022.011

Γ.ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ

28/01/2000

643.386

ARGO

19/06/2001

14.060.320

ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ

10/15/2001

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΚΗ

16/04/2003

ASTRA

753.881

182

5.656.965

4.614.795

5.033.459

758.381

384.706

3.022.981

710.527

04/01/2006

28.315.525

964

16.093.659

1.859.923

ΓΑΛΑΞΙΑΣ

25/07/2006

13.273.489

1.517

8.444.771

928.742

ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΗ

25/07/2006

28.671.454

4.858

34.214.948

2.396.775

ECON

19/10/2006

18.402.407

3.347

17.607.079

655.085

ΕΓΝΑΤΙΑ

05/02/2007

53.330.575

26.509

159.264.099

17.000

LE MONDE

05/02/2007

7.722.461

2.891

14.182.466

347.285.100

40.763

263.917.708

30.151.254

ΣΥΝΟΛΟ

πηγή: Επικουρικό Κεφάλαιο * τα ποσά είναι σε ευρώ

ιούλιος - αύγουστος 2009 11

21_INWORLD_XRONIKO_ANAKLISEON_T06_fINAL.indd 11

7/15/09 5:27:51 PM

προφίλ

Χρήστος Γεωργακόπουλος | Διευθύνων Σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Πίστης | » του Γιάννη Βερμισσώ

Με φιλοσοφική προσέγγιση στην ασφαλιστική αγορά

Χρήστος Γεωργακόπουλος αποτελεί αναμφισβήτητα μια ξεχωριστή παρουσία στην ελληνική ασφαλιστική αγορά με ευδιάκριτο χαρακτηριστικό από την πρώτη στιγμή που θα τον γνωρίσει κανείς, την φιλοσοφική, προσέγγιση των καθημερινών απλών ή σύνθετων πραγμάτων. Θα αναλύσει τα πάντα, θα τα δει από τη δική του σκοπιά, θα τα προσεγγίσει θεωρητικά, θα τα ανασυνθέσει θα τα συνδέσει με αξίες και αρχές που έχει βάλει στην ζωή του και τις οποίες τηρεί ευλαβικά. Άνθρωπος αυστηρά πειθαρχημένος, με μεγάλη αίσθηση χιούμορ και αξιοσημείωτη ψυχραιμία ξέρει καλά ότι οι άνθρωποι μπορούν τα «πάντα» αρκεί να τα προσδιορίσουν, να τα ανάγουν σε στόχους και να τα υπηρετήσουν πιστά και αταλάντευτα. Αυτό έκανε στη ζωή του και πέτυχε αφού σήμερα ανήκει στην κατηγορία των αυτοδημιούργητων επιχειρηματιών. Κατόρθωσε από το «μηδέν» να δημιουργήσει μια σημαντική εταιρεία, εισηγμένη στο χρηματιστήριο, που ποτέ δεν απασχόλησε τις εποπτικές αρχές και δεν προκάλεσε διαμαρτυρία ή παράπονα σε καταναλωτές. Η Ευρωπαϊκή Πίστη, με «όχημα» τον Χρήστο Γεωργακόπουλο ξεπέρασε τα τριάντα χρόνια παρουσίας στην ελληνική αγορά γράφοντας τη δική της ιστορία που δεν αποκλίνει από την ιστορία του δημιουργού της. Ο Χρήστος Γεωργακόπουλος, από την οικογένειά του, δεν έμαθε τίποτε για επιχειρήσεις συνεπώς η γνώση του δεν έχει κληρονομικά χαρακτηριστικά. Δεμένος μέχρι σήμερα με την καταγωγή του δεν επέτρεψε ποτέ στον εαυτό του υπερβολές παρά την οικονομική του πρόοδο. Ούτε στο σπίτι, ούτε στην έξοδο, ούτε στην συμπεριφορά του, ούτε

στις αποφάσεις του δεν διακρίνεται υπερβολή. Αντίθετα επικρατεί η συστηματική τάξη, η επιφύλαξη, η επανεξέταση των πραγμάτων πολλές και πολλές φορές. Ωστόσο αυτό δεν του στερεί το όραμα για την επόμενη ημέρα. Σκέπτεται προοπτικά, διαβλέπει την μετάβαση στα επόμενα χρόνια, επιχειρηματικά και προσωπικά. Έτσι ο κ. Γεωργακόπουλος, διαβάζει, γυμνάζεται, προσέχει την διατροφή του, θέτει νέους στόχους και εργάζεται για αυτούς. Δεν είναι παράξενο ότι δηλώνει πάντα: επάγγελμα ασφαλιστής δείχνοντας ότι αγαπά αυτή τη δουλειά. Άνθρωπος ελεύθερος, δημοκράτης σε όσα αναγνωρίζει ως θετικά αλλά και επαναστάτης, ανατρεπτικός, δεν σταματά ούτε στιγμή να σκέπτεται. Αυτό είναι και το μυστικό της δημιουργικότητάς του, στο οποίο συνέβαλλε όλα αυτά τα χρόνια με τον δικό της στωικό χαρακτήρα η σύζυγός του Χρύσα με την οποία απέκτησε δύο κόρες που κληρονόμησαν από τον πατέρα τους την αγάπη που τρέφει στην ελευθερία της σκέψης και στην δημιουργική καθημερινότητα. Από μικρός ήθελε να ξεχωρίζει και αυτό τον βοήθησε να προχωρήσει. Η ζωή δεν του χαρίστηκε αλλά και αυτός προσπάθησε με πείσμα έχοντας όμως πάντα στην ψυχή του ένα τρίπτυχο: «συνέπεια-φιλεργατικότητα-εντιμότητα» που παρά τις δυσκολίες, τα προβλήματα, τα απρόοπτα της ζωής δεν το απαρνήθηκε ούτε μια στιγμή. Αυτή ήταν και παραμένει η φιλοσοφία του. Γεννήθηκε στην Γορτυνία της Αρκαδίας και βίωσε την εμπειρία της πολυμελούς 11μελούς- οικογένειας. Αναμενόμενο να αναζητήσει την τύχη του στην πρωτεύουσα προσδοκώντας ότι η Αθήνα θα του προσφέρει κάτι δια-

12 insurance w*rld

16_IW_PROFIL_T_06_FINAL.indd 12

7/15/09 5:28:40 PM

προφίλ

φορετικό που όμως ούτε ο ίδιος μπορούσε να φανταστεί. Δουλεύοντας ώρες πολλές, τέλειωσε το σχολείο και στην συνέχεια προχώρησε στην Πάντειο και την Νομική Θεσσαλονίκης. Τα πρώτα εφόδια αποκτήθηκαν οδηγώντας τον σε νέες σκέψεις. Έβαλε τέλος στις βιοποριστικές εργασίες και ένιωσε έτοιμος για μια νέα αρχή. Μπήκε στο οικονομικό τμήμα της εταιρείας Αλλατίνη και εργάστηκε για πέντε χρόνια. Τότε σκέφθηκε να βρει μια άλλη δουλειά πιο ελεύθερη που θα τον ικανοποιεί περισσότερο και θα του δίνει αίσθηση προοπτικής. Έτσι και στράφηκε σε μια ασφαλιστική εταιρεία όπου και σε αυτή την περίπτωση στην πενταετία κατάλαβε ότι ήταν εξαρτημένος –εργαζόμενος-. Τότε ήταν που έβαλε πλώρη στο επιχειρείν και μαζί με άλλους 19 φίλους του ίδρυσε την Ευρωπαϊκή Πίστη τον Νοέμβριο του 1977. Η αρχή δεν ήταν εύκολη ούτε και η συνέχεια όπως αποδείχθηκε. Ανταγωνισμός, άγνοια, «άγουροι» εταίροι ήταν μερικές από τις δυσκολίες. Ωστόσο με το χρόνο, τα πράγματα έφτιαξαν η εταιρεία απόκτησε δομή και σαφή στόχο και έτσι ήλθε το 1989 όπου ο κ. Γεωργακόπουλος σκέφθηκε ότι η εταιρεία έπρεπε να μπει στο χρηματιστήριο. Μαζί με την σκέψη ήλθαν και τα προβλήματα. Ένας εκ των εταίρων διαφώνησε προκαλώντας μια μάχη που

κράτησε περίπου τέσσερα χρόνια μέχρι που έληξε με την αποχώρηση του διαφωνούντος. Άμεσα υποστηρίχθηκε η είσοδος στο Χρηματιστήριο και τον Δεκέμβριο του 1997 η Ευρωπαϊκή Πίστη ήταν η πρώτη ασφαλιστική εταιρεία που εντάχθηκε στην κύρια αγορά του ΧΑ με δημόσια εγγραφή. Έτσι έκλεισε ένας μεγάλος κύκλος της Ευρωπαϊκής Πίστης και του Χρήστου Γεωργακόπουλου. Η συνέχεια στο χρόνο μέχρι και σήμερα, στιγματίστηκε από πολλά γεγονότα. Τα δυσάρεστα ήταν αυτά που όπως αναφέρει ο κ. Γεωργακόπουλος, προκάλεσαν καθυστέρηση στην εξέλιξη της εταιρείας που είχε -και έχει- όλα τα εφόδια για να προχωρήσει δυναμικά. Τα ευχάριστα ήταν ότι η εταιρεία συνέχισε να αναπτύσσεται, να δείχνει την αξία της στην αγορά και να συζητά ή να προχωρεί σε συνεργασίες με σημαντικούς επιχειρηματικούς ομίλους όπως αυτόν της Τράπεζας Πειραιώς. Σήμερα η Ευρωπαϊκή Πίστη και ο Χρήστος Γεωργακόπουλος συνεχίζουν μαζί στην νέα εποχή. Τίποτε δεν έχει αλλάξει, και τίποτε δεν είναι όπως παλιά. Ο Χρήστος συνεχίζει να οραματίζεται –να δίνει το στίγμα του σε όλα και να μην αφήνει στην τύχη τίποτα-. Η εταιρεία ακολουθεί…

ιούλιος - αύγουστος 2009 13

16_IW_PROFIL_T_06_FINAL.indd 13

7/15/09 5:28:41 PM

συνέντευξη

Γιώργος Κώτσαλος | Διευθύνων Σύµβουλος της Interamerican | » συνέντευξη

στον Γιάννη Ε. Βερµισσώ

Είµαστε έτοιµοι να αξιοποιήσουµε τις ευκαιρίες της κρίσης

πικεφαλής µιας «ιστορικής» εταιρείας για την Ελλάδα, ο Γιώργος Κώτσαλος µιλά στο IW για την πορεία της Interamerican, τα σχέδια ανάπτυξής της, την ασφαλιστική αγορά αλλά και για τις ευκαιρίες που ανοίγονται µε την κρίση.

Ήταν Ιανουάριος του 1969 όταν στο υπ’ αριθ. 4

Κανείς δεν µπορούσε να φανταστεί τότε την πο-

φύλλο της Εφηµερίδος της Κυβερνήσεως δηµοσι-

ρεία της η οποία αποδείχθηκε δυναµική σε τέτοιο

εύθηκε η ίδρυση της εταιρείας «International Life

βαθµό ώστε να έλθει η στιγµή που η εταιρεία θα

Ασφάλειαι - Επενδύσεις ΕΠΕ» µε µετόχους τον Αλέξ.

αποτελούσε βραχίονα των δραστηριοτήτων ενός

Ταµπουρά και τον Δ. Κοντοµηνά και αρχικό κεφάλαιο

κορυφαίου πολυεθνικού οµίλου. Οι συγκυρίες,

200 χιλ. δραχµές.

τα γεγονότα οι άνθρωποι που συνδέθηκαν µε την

Λίγες µέρες µετά µε τροποποιητική απόφαση η επω-

Interamerican αναρίθµητα.

νυµία της εταιρείας άλλαξε και για πρώτη φορά ήλθε

Στην «φιλοσοφική» κυκλικότητα των πραγµάτων

στο «φως» το όνοµα Interamerican.

εντάσσεται και η προσωπική πορεία του Γιώργου Κώ-

Η πρωτοβουλία δυναµική, το µέλλον άγνωστο.

τσαλου όπου βρέθηκε στην εταιρεία σε δύο φάσεις

Ωστόσο σήµερα µετά από 40 χρόνια παρουσίας στην

της ζωής του. Όταν ξεκινούσε την επαγγελµατική του

ελληνική αγορά το όνοµα της εταιρείας θεωρείται

πορεία στα νεαρά του χρόνια όπου εντάχθηκε στο

«σύµβολο» στον ασφαλιστικό κλάδο και στην επιχει-

δυναµικό της Interamerican και σήµερα µε την ωρι-

ρηµατική δραστηριότητα.

µότητα του έµπειρου στελέχους που βρίσκεται στην

14 insurance w*rld

17_INWORLD_KENTRIKI_SINENTEYKSI_Τ06_FINAL.indd 14

7/17/09 11:13:13 AM

διοικητική κορυφή της εταιρείας κατέχοντας την θέση του διευθύνοντος συμβούλου. Το IW απευθύνθηκε στον Γ. Κώτσαλο και συζήτησε μαζί του για την εταιρεία, την διαδρομή της, την θέση της στην αγορά, τους στόχους της, τις σημερινές οικονομικές συνθήκες και το μέλλον του κλάδου. Σχετικά με την ασφαλιστική αγορά εκτίμησή του είναι ότι έχει μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης και ταυτόχρονα αρκετές υγιείς εταιρείες, εναρμονισμένες στις σύγχρονες απαιτήσεις που μπορούν να συνδράμουν στην ανάπτυξή της. Ωστόσο πιστεύει χρειάζεται να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη στους πολίτες και να εφαρμοστεί αυστηρή εποπτεία η οποία θα συμβάλλει και στην διαμόρφωση καλύτερης, αξιόπιστης και ορθά ανταγωνιστικής συμπεριφοράς προς όφελος των καταναλωτών. Ως προς τις τάσεις που διαγράφονται στην ασφαλιστική αγορά κάτω από τις συνθήκες οικονομικής στενότητας που διαμορφώνει η χρηματοπιστωτική κρίση, ο κ. Κώτσαλος διαβλέπει ότι οι συγκυρίες όπως διαμορφώνονται σήμερα, οδηγούν σε σταθερές και μακροπρόθεσμες επιλογές οπότε και αναμένεται να αναπτυχθεί μια δυναμική δραστηριότητα στα παραδοσιακά ασφαλιστικά προγράμματα ζωής και υγείας. Μάλιστα αυτό το συνδέει με το γεγονός της αδυναμίας της κοινωνικής ασφάλισης για επαρκή κάλυψη των αναγκών των ασφαλισμένων που σήμερα προβληματίζουν όλο και περισσότερους πολίτες. Ειδικότερα για την εταιρεία του και την παρουσία της στην ελληνική αγορά μας ανέφερε τα εξής: iw? Πως θα περιγράφατε την θέση της εταιρείας σήμερα κάτω από την πολυεθνική «ομπρέλα» και φυσικά μετά από το σημαντικό επίτευγμα των τελευταίων τεσσάρων ετών κερδοφορίας; Γ.Κ.:Η Interamerican στις σημερινές δύσκολες συνθήκες της αγοράς και του οικονομικού περιβάλλοντος διατηρεί ακέραια την εικόνα της κορυφαίας σε φήμη ασφαλιστικής εταιρείας και προβάλλει τις σύγχρονες αξίες της, που υπογραμμίζουν την αξιοπιστία, την φερεγγυότητά της, τον επαγγελματισμό των ανθρώπων της, την καινοτομία και την πελατοκεντρικότητά της. iw? Πως βλέπετε την κρίση μέσα από την εμπειρία σας αλλά και από την κορυφαία διοικητική θέση που βρίσκεστε και τι κάνετε ως εταιρεία; Γ.Κ.:Η στάση μας θα πρέπει να είναι θετική και αυτό έχει αποδείξει μέχρι σήμερα η εξέλιξη των επιχειρήσεων. Σε δύσκολες περιόδους δεν υπάρχουν μόνο προβλήματα. Αντίθετα δημιουργούνται δυνάμεις ανάπτυξης, διεξόδου δημιουργούνται ευκαιρίες που πρέπει να αξιοποιηθούν. Ανοίγονται δυνατότητες για προϊόντα, για νέες αγορές, για αξιοποίηση των χρηματαγορών. Προς την κατεύθυνση της αξιοποίησης αυτών των δεδομένων προχωρούμε και εμείς. iw? Περιγράψτε μας τις άμεσες ενέργειές σας για την υλοποίηση των στόχων που έχετε για το 2009. Γ.Κ.:Διαρθρωτικές επιλογές δομής, λειτουργιών, επενδύσεων και πωλήσεων, με προώθηση προϊόντων που απαντούν στις σύγχρονες ανάγκες και με ενίσχυση της πολυκαναλικής διανομής.

ιούλιος - αύγουστος 2009 15

17_INWORLD_KENTRIKI_SINENTEYKSI_Τ06_FINAL.indd 15

7/15/09 5:31:11 PM

συνέντευξη

Η θέση της Interamerican

Οι σημερινές συγκυρίες οδηγούν σε μακροπρόθεσμες επιλογές και αναμένεται να αναπτυχθεί δυναμική δραστηριότητα στα ασφαλιστικά προγράμματα ζωής και υγείας

Σχετικά με την τοποθέτηση της Interamerican στον όμιλο, προσδιορίζει με σαφήνεια ότι η εταιρεία κατέχει μία από τις τρεις θέσεις αιχμής του ομίλου Eureko και αυτό διότι έχει ισχυρά λειτουργικά και οικονομικά χαρακτηριστικά τα οποία την θωράκισαν από την κρίση και εστιάζονται στη σταθεροποιημένη κερδοφορία της τελευταίας τετραετίας σε επαναλαμβανόμενα (λειτουργικά) κέρδη, στην επίτευξη όλων των στόχων της αναδιάρθρωσης που ξεκίνησε από το 2005.

Medisystem-Υγεία Αναφορικά με την τον ζημιογόνο για την ασφαλιστική αγορά κλάδο υγείας αλλά και για την κίνηση συνεργασίας με την ING η οποία θεωρείται ένας σημαντικός νέος δίαυλος ανάπτυξης του Medisystem, ο κ. Κώσταλος αναφέρει στο IW ότι η Interamerican με σαφείς και ελεγχόμενες διαχειριστικές

Πολιτική Eureko Απέναντι στο ερώτημα για την πολιτική του ομίλου Eureko στην εγχώριο αγορά ο κ. Κώτσαλος επισημαίνει ότι αυτή αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του συνολικού περιφερειακού σχεδιασμού της όπου σαφώς περιλαμβάνει την εκτός Ολλανδίας ανάπτυξης κάτι που γίνεται εμφανές από το γεγονός ότι πραγματοποίησε επενδύσεις σε Ρωσία και Τουρκία. Εξίσου αξιολογεί ότι οι σημερινές παγκόσμιες οικονομικές συνθήκες αναπόφευκτα ωθούν τις εταιρείες σε κινήσεις ελεγχόμενου ρίσκου και ταυτόχρονα επιλογές με βαρύτητα στην απόδοση σίγουρων αποτελεσμάτων.

πρακτικές και μέσα από τον αυστηρό έλεγχο ενός ολοκληρωμένου συστήματος υγείας -όχι απλό προϊόν- μπορεί να ελέγχει το κόστος στα νέα προγράμματα Medisystem, με προσιτά ασφάλιστρα και ποιότητα υπηρεσιών. Ωστόσο για πλήρη αναστροφή των συνθηκών που επικρατούν στον κλάδο επιδιώκεται η αύξηση των ασφαλισμένων κάτι που μπορεί να γίνει και μέσα από συνεργασίες, όπως αυτή με την ING. Η μεγάλη επένδυση που έχει πραγματοποιήσει έως σήμερα η Interamerican στις υποδομές του Medisystem, της τάξεως άνω των 30 εκατ. ευρώ, «πιάνει τόπο», αναφέρει ο κ. Κώτσαλος. Ειδικά για τον κλάδο υγείας εκτιμά ότι η σώρευση ζημιών οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην στρεβλή και επιπόλαιη ανάπτυξη που παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια καθώς δεν υπήρχαν σύγχρονες δομές οργάνωσης και λειτουργίας και το κόστος υπηρεσιών δεν μπορούσε να ελεγχθεί. Όμως αυτό δεν πρέπει να λειτουργεί ως εμπόδιο καθώς η αγορά έχει δυνατότητες διεύρυνσης δεδομένου ότι οι έχοντες ιδιωτική ασφάλιση υγείας είναι μόλις ένας στους δέκα.

16 insurance w*rld

17_INWORLD_KENTRIKI_SINENTEYKSI_Τ06_FINAL.indd 16

7/15/09 5:31:12 PM

Γιώργος Κώτσαλος

Interamerican κατά την τελευταία δεκαετία, δεδομένου

Η Interamerican διατηρεί την εικόνα της κορυφαίας σε φήμη ασφαλιστικής εταιρείας και προβάλλει τις σύγχρονες αξίες της

ότι προσέδωσε ευρωπαϊκό προσανατολισμό στην αντίληψη οργάνωσης και διοίκησης της Interamerican και «όπλισε» την εταιρεία με τη δυνατότητα συνεργιών και άντλησης τεχνογνωσίας από το εσωτερικό του μητρικού ομίλου. Η ουσιαστική υλοποίηση αυτής της μεταβολής ξεκίνησε με την αναδιάρθρωση του 2005, οπότε και τέθηκαν οι βάσεις της επιστροφής της Interamerican στην κερδοφορία. Το σχέδιο προέβλεπε εστίαση στις ασφαλίσεις, (λόγος για τον οποίο οι μέτοχοι απεχώρησαν από την ιδιοκτησία και διαχείριση της Ευρωκλινικής, κρατώντας το 25%), ανασυγκρότηση του δικτύου agency και πλαισίωσή του από συμπληρωματικά δίκτυα διανομής,

Ανάπτυξη «συστημάτων»

καθώς και εξορθολογισμό του λειτουργικού κόστους, σε

Για τα προγράμματα της εταιρείας ο Γιώργος Κώτσα-

της ανάπτυξης και βέλτιστης αξιοποίησης του ανθρώπι-

συνδυασμό με τη διοικητική αναδιοργάνωση στη βάση

λος, αναφέρει ότι έχουν σαφή στόχο, είναι αποτέλεσμα

νου δυναμικού. Το σημαντικό είναι ότι κατά την τελευταία

προσεκτικού σχεδιασμού και διαμορφώνονται επάνω

τετραετία η Interamerican παρουσιάζεται σταθεροποιημένη

στη βάση της απλοποίησης με στόχο την αύξηση της

σε λειτουργικά κέρδη, με υψηλό περιθώριο φερεγγυότη-

αποτελεσματικότητας και την ανάπτυξη τους σε αποδο-

τας και άριστα προετοιμασμένη για το Solvency II.

τικούς τομείς. Για αυτό και εστιάζονται σε «συστήματα»

Με στρατηγικές κινήσεις τόσο σε επίπεδο προϊόντων

προγραμμάτων όπου στην υγεία είναι το ανεπτυγμένο

και υπηρεσιών όσο και στη διανομή -βλέπε πρόσφατη

Medisystem, στις Γενικές Ασφάλειες αναπτύσσεται το

συνεργασία με την ING στον τομέα υγείας- παίρνει θέση

μοντέλο τριών βαθμίδων -classic, extra και total- που

υπεροχής στο ασφαλιστικό τοπίο της επόμενης ημέρας,

εφαρμόστηκε στο αυτοκίνητο και επεκτάθηκε στην κατοι-

που σίγουρα θα είναι διαφορετικό.

κία και στον Κλάδο Ζωής το σύστημα Capital.

Οι «ιστορικές» στιγμές Στα 40 χρόνια της Interamerican διακρίνονται τρεις περίοδοι. Η πρώτη, που έκλεισε το 1980 όταν αποχώρησαν οι Αμερικανοί της μετόχου ΙΝΑ (Insurance Corporation of North America), η οποία είχε εισέλθει στη μετοχική σύνθεση της εταιρείας το 1971, όταν η Interamerican από ΕΠΕ έγινε ΑΕ. Λίγο μετά την είσοδο της ΙΝΑ, είχε ήδη αποχωρήσει ο Αλέξανδρος Ταμπουράς. Η δεύτερη περίοδος, μετά την αποχώρηση της ΙΝΑ από το 1980 και επί δύο και πλέον δεκαετίες, χαρακτηρίστηκε από την ηγετική φυσιογνωμία του Δ. Κοντομηνά. Η τρίτη περίοδος, που εξελίσσεται έως σήμερα, και συνδέεται με την αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος το

Για τον κλάδο υγείας η σώρευση ζημιών οφείλεται στην στρεβλή ανάπτυξη που παρατηρήθηκε καθώς δεν υπήρχαν σύγχρονες δομές οργάνωσης και λειτουργίας

2001 και την ένταξη της Interamerican στον ευρωπαϊκό όμιλο Eureko, του οποίου αποτελεί μια από τις θυγατριξης της Eureko εκτός Ολλανδίας, όπου και εδρεύει.

Στα 2,14 δισ. ευρώ οι αποζημιώσεις σε 8 χρόνια

Το γεγονός της εισόδου της Eureko στην ελληνική

Σε μία περίοδο ιδιαίτερα κρίσιμη για την αξιοπιστία της

ασφαλιστική αγορά αποτελεί σταθμό στην ιστορία της

ασφαλιστικής βιομηχανίας, με τον πήχη της φερεγγυότη-

κές εταιρείες αιχμής στο πλαίσιο της στρατηγικής ανάπτυ-

ιούλιος - αύγουστος 2009 17

17_INWORLD_KENTRIKI_SINENTEYKSI_Τ06_FINAL.indd 17

7/15/09 5:31:13 PM

συνέντευξη

τας των εταιρειών να ανεβαίνει με την Οδηγία Solvency II,

Systems (Ευρωκλινική Αθηνών, Ευρωκλινική Παίδων).

η Interamerican συνεχίζει να τηρεί το πρότυπο πελατο-

Η πώληση του 75% της Ευρωκλινικής στον όμιλο

κεντρικής συμπεριφοράς με τη συνέπειά της στην εκπλή-

Πλακόπητα, στην οποία η Eureko διατήρησε το 25%,

ρωση των υποχρεώσεων απέναντι στους ασφαλισμένους

ερμηνεύεται ως εστίαση στον κύριο κορμό των δραστη-

της, απλοποιώντας παράλληλα τις διαδικασίες και

ριοτήτων που είναι οι ασφαλιστικές εργασίες.

βελτιώνοντας την ταχύτητα διεκπεραίωσης των αποζημιώσεων. Το 2008 η Ιnteramerican κατέβαλε συνολικά 319,63 εκατ. ευρώ σε αποζημιώσεις, ενώ περισσότεροι από 1.360 ασφαλισμένοι της ημερησίως, κατά μέσο όρο, αποζημιώθηκαν ή χρησιμοποίησαν τις υπηρεσίες Βοήθειας (Άμεση Ιατρική και Οδική) της εταιρείας. Είναι αξιοσημείωτο ότι από το 2000 έως και το 2008 η Ιnteramerican έχει καταβάλει στους πελάτες της το ποσόν των 2,14 δισ. ευρώ. ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ ΕΤΟΥΣ 2008 ΤΟΜΕΑΣ

ΠΛΗΘΟΣ

ΠΟΣΟΝ (εκατ. €)

Ζωή

55.252

143,24

Υγεία

175.924

76,28

Γενικές Ασφάλειες

61.014

74,20

Ομαδικές Ασφάλειες

61.180

25,91

353.370

319,63

ΣΥΝΟΛΟ

Στα άμεσα σχέδια είναι να «τρέξουν» οι διαρθρωτικές επιλογές δομής, λειτουργιών, επενδύσεων και πωλήσεων, με προώθηση προϊόντων που απαντούν στις σύγχρονες ανάγκες

Προσανατολισμένη στην κερδοφορία, με εστίαση στις ασφαλίσεις

Το επιχειρηματικό σχέδιο 2009

Η Interamerican το 2008 σημείωσε κέρδη 17,5 εκατ.

ζόμενη στις ιδιαίτερες συνθήκες και με βασικό στόχο τη

ευρώ προ φόρων. Τα αποτελέσματα αυτά, σύμφωνα

διατήρηση της κεφαλαιακής ισχύος (235 εκατ. ευρώ ίδια

με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα, αντικατοπτρίζουν την

κεφάλαια) που τη χαρακτηρίζουν, θα επιδιώξει και φέτος

καλή συνολική απόδοση των ασφαλιστικών εργασιών

την κερδοφορία με μέτρα για τη βελτιστοποίηση των

και ιδιαίτερα του τομέα Υγείας, η οποία αντισταθμίζει με

λειτουργιών και υπηρεσιών της, σε συνδυασμό με την κα-

το παραπάνω την αρνητική επίδραση των απομειώσεων

λύτερη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού της και τον

των μετοχών, ενώ περιλαμβάνουν και τα κέρδη από την

περαιτέρω εξορθολογισμό των δαπανών.

πώληση του μεριδίου της Interamerican στη Medicom

Στους τομείς των δραστηριοτήτων της, η εταιρεία επικε-

Παρ’ ότι η αστάθεια του οικονομικού περιβάλλοντος δεν επιτρέπει προβλέψεις, η Interamerican, προσαρμο-

ντρώνεται στην προώθηση της αποταμίευσης και της προστασίας του εισοδήματος στον κλάδο Ζωής, στη βελτίωση του προϊοντικού μείγματος στον κλάδο Γενικών Ασφαλειών με έμφαση στην ανάπτυξη των ασφαλίσεων κατοικίας και επιχειρήσεων παράλληλα στοχεύει και στην είσοδο σε νέες αγορές, όπως π.χ. είναι η αγορά ασφάλισης αστικής ευθύνης περιβάλλοντος και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενώ στον τομέα της Υγείας προσδοκά τη συνέχιση των εξαιρετικών αποτελεσμάτων από την προώθηση των νέων προγραμμάτων, τα οποία καλύπτουν ολοκληρωμένα -από την πρόληψη μέχρι τη νοσηλεία- τον ασφαλισμένο με ιδιαίτερα προσιτό κόστος.

18 insurance w*rld

17_INWORLD_KENTRIKI_SINENTEYKSI_Τ06_FINAL.indd 18

7/15/09 5:31:14 PM

17_INWORLD_KENTRIKI_SINENTEYKSI_Τ06_FINAL.indd 19

7/15/09 5:31:16 PM

αφιέρωμα

Μετά από την περίοδο 1999-2002 κατά την οποία η ετήσια παραγωγή ασφαλίστρων Ζωής ήταν συγκρατημένη, μεταξύ 1,29-1,31 δισ. ευρώ ετησίως, τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον του κόσμου για ασφάλειες Ζωής αυξήθηκε σημαντικά 20 insurance w*rld

04_INWORLD_AFIEROMA_DILOSIS_ZOIS_T06_FINAL.indd 20

7/15/09 6:07:45 PM

συνταξιοδοτικά

Το κρατικό έλλειμμα ενισχύει τα ιδιωτικά προγράμματα συντάξεων Η δυσμενής αναλογία εργαζομένων-ασφαλισμένων προς συνταξιούχους δημιουργεί ανησυχία για το αύριο

» του Μάκη Αποστόλου

ι διαρθρωτικές αλλαγές που έχουν ήδη προωθηθεί αλλά κυρίως αυτές που δρομολογούνται στο Ασφαλιστικό, καθώς και οι χαμηλές συντάξεις που δίνονται σε μεγάλη μερίδα συνταξιούχων, αναμένεται να οδηγήσουν ακόμη περισσότερο κόσμο στην ιδιωτική ασφάλιση, εξέλιξη που κάνει τις μεγάλες ασφαλιστικές εταιρείες αλλά και τις τράπεζες να… τρίβουν τα χέρια τους. Οι συντάξεις και τα συνταξιοδοτικά προγράμματα αποτελούν ένα θέμα που δεν ξεφεύγει ποτέ από την επικαιρότητα, τόσο για τους συνταξιούχους όσο και για τους εργαζόμενους. Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής, το χαμηλό πλέον ύψος των επιτοκίων, η δυσμενής αναλογία εργαζομένωνασφαλισμένων προς συνταξιούχους και τελικά η συνολική χρηματοοικονομική εικόνα των ταμείων δημιουργούν δικαίως ανησυχία για το αύριο. Το γεγονός άλλωστε ότι τα τελευταία χρόνια -με εξαίρεση το 2008 ελέω δεθνούς κρίσης- ο ιδιωτικός κλάδος ασφαλίσεων ζωής κινείται με διψήφιους ρυθμούς ανάπτυξης, επιβεβαιώνει την τάση που υπάρχει στην Ελλάδα για συμπληρωματικές συντάξεις εκτός από αυτήν της κοινωνικής ασφάλισης. Μετά από την περίοδο 1999-2002 κατά την οποία η ετήσια παραγωγή ασφαλίστρων Ζωής κυμαινόταν μεταξύ 1,29-1,31 δισ. ευρώ ετησίως δηλαδή συγκρατημένα, τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον των πολιτών για ασφάλειες Ζωής έχει αυξηθεί σημαντικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα ασφάλιστρα στον κλάδο Ζωής ξεπερνούν πλέον τα 2,5 δισ. ευρώ ετησίως.

Ο κλάδος ασφαλειών Ζωής συγκέντρωσε πέρσι το 66% της παραγωγής ασφαλίστρων με 1,65 δισ. ευρώ. Ήδη στους εγχώριους κλάδους των συντάξεων και της υγείας έχουν πάρει θέση όλοι σχεδόν οι πολυεθνικοί ασφαλιστικοί όμιλοι, όπως οι ολλανδικές ING και Εureko (Interamerican), οι γαλλικές ΑΧΑ (πρώην Αlpha Aσφαλιστική ), Groupama (πρώην Φοίνιξ- Μetrolife) και CNP (Marfin Ασφαλιστική), οι γερμανικές Allianz και Εrgo (Victoria), οι αμερικανικές Alico, AIG Life και AIG Greece και η ιταλική Generali. Αυτοί οι όμιλοι μαζί με τις άλλες ασφαλιστικές εταιρείες των μεγάλων τραπεζών όπως π.χ. η Εθνική Ασφαλιστική (Εθνική Τράπεζα), η ΕFG Eurolife (Eurobank), η ΑΤΕ Ασφαλιστική (Αγροτική Τράπεζα), η Ευρωπαϊκή Πίστη (30% του μετοχικού κεφαλαίου ανήκει στην Τράπεζα Πειραιώς), αλλά και ορισμένους ισχυρούς εγχώριους παίκτες της αγοράς όπως είναι π.χ. ο όμιλος Ασπίς (Ασπίς Πρόνοια και Commercial Value) και η International Life θα διεκδικήσουν μερίδιο από την μεγάλη πίτα που θα δημιουργηθεί στο άμεσο μέλλον. Άλλωστε τα κατά κεφαλήν ασφάλιστρα στην ευρύτερη κατηγορία Ζωής ανέρχονται μόλις σε λίγα περισσότερα από 200 ευρώ, γεγονός που αφήνει μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης στον κλάδο. Η ανασφάλεια άλλωστε, από την οποία διακατέχονται οι Έλληνες για μείωση των παροχών της κοινωνικής ασφάλισης στο μέλλον, εκτιμάται ότι θα τους στρέψει προς την ιδιωτική ασφάλιση. Σύμφωνα με κορυφαία στελέχη της αγοράς, ο τομέας της ιδιωτικής ασφάλισης έχει μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης,

ιούλιος - αύγουστος 2009 21

04_INWORLD_AFIEROMA_DILOSIS_ZOIS_T06_FINAL.indd 21

7/15/09 6:07:48 PM

αφιέρωμα

συντάξεων σημειώνει άνοδο πανευρωπαϊκά. Δεν είναι συμπτωματικό ότι οι χώρες που έχουν τις καλύτερες κατατάξεις στο Βαρόμετρο του 2007 είναι αυτές που έχουν υψηλό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης όπως η Δανία, η Ολλανδία και η Σουηδία και αντίστοιχα υψηλά ποσοστά ιδιωτικών προγραμμάτων σύνταξης. Δύο φαίνεται να είναι τα μεγάλα αγκάθια για την Ελλάδα σύμφωνα με το Βαρόμετρο 2007.Αφενός το κόστος του ασφαλιστικού συστήματος που το κάνει μη ανεκτό πλέον για την ελληνική οικονομία και, αφετέρου η περιορισμένη έκταση των ιδιωτικών συντάξεων. Παράλληλα το Βαρόμετρο έδινε σήμα κινδύνου για τις χώρες εκείνες που ενώ έχουν ανεπαρκή ασφαλιστικά συστήματα, εντούτοις διατηρούν χαμηλά όρια συνταξιοδότησης που δυσχεραίνουν περαιτέρω την κατάσταση. Προφανώς και απαιτούνται άμεσα παρεμβάσεις στο κοινωνικο-ασφαλιστικό μας σύστημα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητά του. Σε αυτό το πλαίσιο ο ρόλος των ιδιωτικών συντάξεων μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά τόσο για την οικονομία όσο και για τους ασφαλισμένους. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, μεγάλα τμήματα του συνολικού αριθμού των συνταξιούχων καλύπτονται ταυτοχρόνως, παράλληλα και σωρευτικά με δημόσιες συντάξεις αλλά και με συντάξεις προερχόμενες και από τους λοιπούς δυο πυλώνες, με αποτέλεσμα το εισόδημα από συντάξεις του 2ου και του 3ου πυλώνα να προσεγγίζει, ως τάση, το αντίστοιχο εισόδημα που προέρχεται από τις δημόσιες συντάξεις. Αντίθετα στην Ελλάδα το εισόδημα από συντάξεις των Ελλήνων συνταξιούχων προέρχεται κατά 98,5% από τις δημόσιες συντάξεις, ενώ από συντάξεις του 2ου και 3ου πυλώνα προέρχεται μόλις το 1,5% του αντίστοιχου συνολικού εισοδήματος.

ενώ οι εταιρείες μπορούν να συμβάλουν στην επίλυση του συνταξιοδοτικού μέσα από τον τρίτο, αλλά και το δεύτερο πυλώνα ασφάλισης, δηλαδή τα επαγγελματικά συνταξιοδοτικά ταμεία που καλύπτουν κλάδους ή επιχειρήσεις. Εκτιμούν δε ότι η μέχρι σήμερα δομή του 2ου και 3ου πυλώνα της ασφάλισης είτε μέσα από τα επικουρικά, είτε από τα επαγγελματικά ταμεία δεν προσφέρει πραγματικές συμπληρωματικές συντάξεις και παροχές. Στην ουσία τα επικουρικά ταμεία αποτελούν προέκταση της κύριας ασφάλισης. Μάλιστα οι προτεινόμενες αλλαγές ενοποιήσεων στα επικουρικά ταμεία και ο τρόπος υπολογισμού των συντάξεων στην ουσία αποδυναμώνουν αυτά τα ταμεία που στην πλειοψηφία τους είναι ελλειμματικά. Εξάλλου η πλειοψηφία αυτών των ταμείων καλύπτει κυρίως μισθωτούς και μόνο το 5% των αυτοαπασχολούμενων. Με αυτά τα δεδομένα εκτιμάται ότι ο κλάδος της ιδιωτικής ασφάλισης μπορεί να παίξει ουσιαστικό ρόλο εφόσον αναμορφωθεί το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο.

Χαμηλές συντάξεις Παράλληλα να σημειωθεί ότι η πλειοψηφία των Ελλήνων δεν είναι ικανοποιημένη από τις συντάξεις που δίνονται στη χώρα μας και γι’ αυτό το λόγο στρέφεται στην ιδιωτική ασφάλιση. Δεν είναι τυχαίο ότι το τελευταίο Βαρόμετρο Ευρωπαϊκών Συντάξεων της Aon Consulting (του 2007) κατατάσσει την Ελλάδα στην 22η θέση από πλευράς συντάξεων στο σύνολο των 25 χωρών της Ευρώπης Σύμφωνα με το βαρόμετρο, η πρόωρη συνταξιοδότηση και ποιο συγκεκριμένα, το γεγονός ότι ένα 55% των Ευρωπαίων μεταξύ 55-64 ετών σταματά να εργάζεται και βγαίνει σε σύνταξη επιδεινώνει το πρόβλημα της βιωσιμότητας των ασφαλιστικών συστημάτων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Έντονη είναι ωστόσο η τάση ενίσχυσης των ιδιωτικών

Ο κλάδος Ζωής την περίοδο 2002-2008 Κλάδος/ Ασφάλιστρα Ζωής

2008

2007

2006

2005

2004

1.650.291.171* 1.334.512.542 1.291.856.768 1.157.600.631 1.043.459.304

2003

2002

881.045.570

771.332.823

Ασφ. Ζωής συνδ. Με επενδύσεις (unit linked)

560.048.392

728.090.127

649.598.931

528.896.147

457.198.127

295.500.008

340.423.225

Ασφάλισης Υγείας

53.998.160

65.524.172

7.257.848

5.832.984

6.152.719

6.807.273

5.954.277

Κεφαλαιοποίησης

173.347

325.484

289.166

407.774

482.434

401.926

279.301

237.060.052

218.628.189

199.884.682

216.983.295

198.789.253

ΣΣ232.852.289

175.723.765

179.526.876

124.820.486

25.486.933

22.651.954

18.722.415

16.722.091

Διαχείρισης Ομαδ. Συνταξ. Κεφαλαίων Ομαδ. Προγρ. Πρόνοιας Σύνολο Ασφ. Ζωής

2.501.571.122 2.526.607.391 2.273.707.881 1.935.207.764 1.728.733.791 1.435.329.481 1.310.435.482

Ο κλάδος Ζωής την περίοδο 2000-2008 Έτος

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

Ασφάλιστρα από Πρωτασφαλίσεις (σε εκατ. ευρώ)

1.320,8

1.291,5

1.310,4

1.435,3

1.728,7

1.935,2

2.273,7

2.526,6

2.501,6

Ετήσια Μεταβολή

-1,39%

-2,22%

+1,47%

+9,53%

+20,44%

+11,94%

+17,49%

+11,12%

-0,99%

πηγές: Ε.ΑΕ.Ε - Επ.Ε.Ι.Α. *ποσά σε εκατ. ευρώ

22 insurance w*rld

04_INWORLD_AFIEROMA_DILOSIS_ZOIS_T06_FINAL.indd 22

7/15/09 6:07:50 PM

συνταξιοδοτικά

Τα συνταξιοδοτικά προγράμματα Τα προϊόντα που προσφέρουν οι ασφαλιστικές εταιρείες και οι τράπεζες είναι είτε εφάπαξ ασφαλίστρου, είτε μηναίου ασφαλίστρου (περιοδικών καταβολών), είτε unit linked εγγυημένου κεφαλαίου που συνδυάζεται με επενδύσεις. Ουσιαστικά, με ένα ιδιωτικό συνταξιοδοτικό πρόγραμμα, ο ασφαλισμένος μπορεί να καλύψει τη διαφορά μεταξύ της κρατικής σύνταξης και των εισοδημάτων που θα επιθυμούσε να έχει όταν δεν θα εργάζεται πλέον. Σε ένα τέτοιο πρόγραμμα δεν υπάρχουν ανώτατα όρια συνταξιοδότησης ή περιορισμοί στο βαθμό αναπλήρωσης. Επιπλέον δεν υπάρχουν περιορισμοί στην επιλογή της ηλικίας, κατά την οποία θα ξεκινήσει η ιδιωτική του σύνταξη. Τα ιδιωτικά ασφαλιστικά προγράμματα λειτουργούν με βάση το κεφαλαιοποιητικό σύστημα και αυτό σημαίνει ότι η αποταμίευση του κάθε εργαζόμενου δημιουργεί ένα κεφάλαιο, ένα ατομικό απόθεμα, το οποίο θα αξιοποιείται με τον τρόπο που εκείνος θα επιλέξει μέχρι τελικά να το χρησιμοποιήσει για την συνταξιοδότησή του. Το κεφάλαιο που συσσωρεύεται ανήκει αποκλειστικά στον ίδιο, σε αντίθεση με το αναδιανεμητικό σύστημα της Κοινωνικής Ασφάλισης, όπου οι εισφορές χρησιμοποιούνται άμεσα για την καταβολή συντάξεων σε τρίτους. Η ασφαλιστική εταιρεία διαχειρίζεται τα καταβαλλόμενα ασφάλιστρα κατά το δοκούν και απλά εγγυάται μια ελάχιστη ετήσια απόδοση η οποία μπορεί να φτάσει έως και το 3,35%. Στις περιπτώσεις των προϊόντων εφ’ άπαξ καταβολής, οι ασφαλισμένοι μπορούν να καρπωθούν υψηλότερες αποδόσεις μέσω ομολόγων. Τα συνταξιοδοτικά προγράμματα περιοδικών καταβολών απευθύνονται κυρίως σε άτομα που, έστω και με κάποια δυσκολία, πιστεύουν ότι θα είναι σε θέση να αποταμιεύουν, π.χ., 50

ευρώ το μήνα και να μην βασίζονται σ’ αυτά για τις άμεσες ανάγκες τους. Συχνά λοιπόν, αποκτούν τέτοια προγράμματα, άτομα που είτε έχουν ασταθέστατο εισόδημα (σύντομα σταματούν να καταβάλλουν τις εισφορές τους), είτε άτομα που σε δύο ή τρία χρόνια θα χρειαστούν τα χρήματα αυτά, προκειμένου να καλύψουν μια άμεση ανάγκη τους. Στις δύο αυτές περιπτώσεις, το πιθανότερο σενάριο είναι η ρευστοποίηση του συμβολαίου πολύ πριν τη λήξη του, με όρους που στις περισσότερες των περιπτώσεων αποβαίνουν σε βάρος του πελάτη-ασφαλισμένου.

Ο κλάδος ασφαλίσεων ζωής κινείται με διψήφιους ρυθμούς ανάπτυξης, επιβεβαιώνοντας την τάση που υπάρχει στην Ελλάδα για συμπληρωματικές συντάξεις Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι η αναβολή σύναψης ενός συνταξιοδοτικού προγράμματος κοστίζει πολύ. Όσο νωρίτερα ξεκινά ένα τέτοιο πρόγραμμα, τόσο υψηλότερες αποδόσεις και κεφάλαιο εξασφαλίζετε για την σύνταξή σας ή τόσα λιγότερα χρήματα πληρώνετε για να εξασφαλίσετε το κεφάλαιο που θα χρειαστείτε, έτσι ώστε να συμπληρώσετε τη σύνταξή σας και να διατηρήσετε το καλό βιοτικό σας επίπεδο και στην περίοδο της συνταξιοδότησης. Συστήνονται δε περισσότερο τα προγράμματα εφ’ άπαξ καταβολών (π.χ. 15.000 ευρώ στο 35ο έτος της ηλικίας) εφόσον υπάρχουν βέβαια τα χρήματα. Αναφορικά τέλος με τα unit linked προϊόντα, δεν υπάρχει ελάχιστη εγγυημένη απόδοση, ενώ τα κεφάλαια του ασφαλισμένου τοποθετούνται σύμφωνα με τις επιθυμίες του. Η επιλογή αυτή ενέχει μεγάλο ρίσκο, ωστόσο οι παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν ότι οι μετοχές σε βάθος χρόνου έχουν αποδειχθεί ότι προσφέρουν τις υψηλότερες αποδόσεις από τις περισσότερες μορφές επένδυσης.

ιούλιος - αύγουστος 2009 23

04_INWORLD_AFIEROMA_DILOSIS_ZOIS_T06_FINAL.indd 23

7/15/09 6:07:56 PM

αφιέρωμα

Οι συνήθεις «παγίδες» Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που διατρέχει ο υποψήφιος πελάτης ενός συνταξιοδοτικού προγράμματος είναι να μην καταλάβει την ουσία του προϊόντος που του προσφέρεται. Μερικές λοιπόν παγίδες στις οποίες ενδεχομένως μπορεί να υποπέσει είναι οι ακόλουθες:

>Π ρώτον, να πιστέψει ότι με χαμηλό ύψος ετήσιων κατα>

> >

βολών, τελικά θα καταφέρει να απολαύσει μια υψηλή πρόσθετη σύνταξη Δ εύτερον, να πιστέψει ότι το ελάχιστο ποσό που η ασφαλιστική εταιρεία υπόσχεται να του καταβάλει ως μηνιαία σύνταξη (π.χ. 600 ευρώ το μήνα) θα έχει την ίδια πραγματική αξία, με όση έχουν τα 600 ευρώ σήμερα Τ ρίτον, να βασίσει το ύψος της σύνταξής του σε πολύ υψηλές αποδόσεις που νομίζει ότι θα επιτύχει η ασφαλιστική εταιρία, διαχειριζόμενη τα χρήματά του Τ έταρτον, να μην κατανοήσει την έννοια και το μέγεθος της δέσμευσης των κεφαλαίων του

Σε γενικές γραμμές θα πρέπει να γνωρίζει ότι στα κλασικού τύπου συνταξιοδοτικά προγράμματα που αποτελούν και τη συνηθέστερη περίπτωση, οι εκάστοτε καταβολές του πελάτη επενδύονται σε ένα φάσμα επενδύσεων, που συνήθως περιλαμβάνει μετοχές, ομόλογα, καταθέσεις, ακίνητα, αμοιβαία κεφάλαια, repos, κ.λ.π.. Η ασφαλιστική εταιρεία εγγυάται κάθε χρόνο μια ελάχιστη απόδοση που συνήθως κυμαίνεται από 2,75%-3,35% και το 90% της όποιας υπεραπόδοσης ενδεχομένως προκύψει. Τι σημαίνει αυτό; Ότι αν η απόδοση του χαρτοφυλακίου τον πρώτο χρόνο είναι αρνητική (π.χ. -2%), τότε ο πελάτης θα καρπωθεί το ελάχιστο 3,35% που του εγγυάται κάθε χρόνο η ασφαλιστική. Αν τώρα το δεύτερο χρόνο, η απόδοση του χαρτοφυλακί-

ου είναι 10%, τότε ο πελάτης θα πάρει το ελάχιστο 3,35% συν το 90% της υπεραπόδοσης (δηλαδή του 10%-3,35%), οπότε θα καρπωθεί 3,35%+6,075%= 9,335%. Σημειώνεται τέλος ότι τα Συνταξιοδοτικά Προγράμματα έχουν φοροαπαλλαγή. Σύμφωνα με τον νόμο 3091/2002 το ανώτερο ποσό απαλλαγής από το εισόδημα είναι 440 ευρώ και αφορά ασφάλιστρα ζωής ύψους 1.100 ευρώ το πολύ (40%). Για τις συνταξιοδοτικές παροχές, η φοροαπαλλαγή ανέρχεται στο 100%, αρκεί ο συνταξιοδοτούμενος να είναι το ίδιο πρόσωπο με αυτό που κατέβαλε τα ασφάλιστρα.

Γιατί οι Έλληνες αποφεύγουν τα συνταξιοδοτικά προγράμματα Απαντώντας σε ερωτηματολόγιο αναφέροντας τα εξής: > Τ ο κόστος είναι πολύ υψηλό: 41% > Ε ίναι περιττό έξοδο - καλύπτω την ανάγκη με την κοινωνική ασφάλιση:37% >Δ εν έχω διερευνήσει το θέμα λόγω έλλειψης ενημέρωσης:15% > Τ α θεωρώ χαμένα χρήματα:15% > Έ λλειψη εμπιστοσύνης προς τις ιδιωτικές εταιρείες:14% >Ο ι συγκεκριμένες καλύψεις δεν με αφορούν:13% > Ε μπιστεύομαι περισσότερο το κράτος, παρότι ξέρω ότι οι παροχές που δίνει είναι χαμηλές:12% > Κ αλύπτω την ανάγκη με ομαδικό συμβόλαιο / προσωπική αποταμίευση: 11% >Α ισθάνομαι ανασφάλεια για την πληρωμή των ασφαλίστρων στο μέλλον: 9% >Δ εν είναι ξεκάθαρο το τοπίο των ασφαλιστικών εταιρειών: 7% >Λ όγω προηγούμενης κακής εμπειρίας: 4% >Δ εν γνωρίζω ανθρώπους που έχουν ήδη πάρει σύνταξη από ιδιωτική ασφάλιση: 4%

Τα συνταξιοδοτικά προϊόντα των ασφαλιστικών Εταιρεία

Προϊόντα

EFG Eurolife

Value, Ισόβια εγγυημένη σύνταξη, Easy Plus, Flexi, Invest & Profit Look, Unit Linked, Link Υπεραξίας

Interamerican

Σύνταξη Ζωής, Αξία Ζωής, Πλάνο Ζωής, Ομόλογο Ζωής, Λογαριασμός Ζωής

Εθν. Ασφαλιστική

Εθνική Σύνταξη, Ατομικό Συνταξιοδοτικό, Προσθέτω

Alico AIG Life

Alico Σύνταξη, Alico ScoreInvest, Alico Αμεση Σύνταξη, Life Cover Plus

ING

Pensio Step, Optima, Selecta

Allianz

Κλασσικό Συνταξιοδοτικό, All Pension, All Pension Capital, All Protection

Commercial Value

Επιλογή Σύνταξης

Φοίνιξ Metrolife

Smile Σύνταξη, Smile Σύνταξη Express

Ασπίς Πρόνοια

Ασπίς Σύνταξη

Alpha Ασφαλιστική

Συνταξιοδοτικό, Σύνταξη Τώρα

ΑΤΕ Ασφαλιστική

Super Σύνταξη, Super Συνταξιοδοτικό

ING Πειραιώς

Lion Ζωής, Lion Ζωής Κεφαλαίου, Lion Ζωής Αποταμιευτικό, ING Πειραιώς 10 (unit linked)

Generali

Exelixis Pension, Account Pension, Viva Συνταξιοδοτικό

Ευρωπαϊκή Πίστη

Συνταξιοδοτικό Ομόλογο

International Life

Εγγυημένο Κεφάλαιο Ζωής, Ιδιωτική Σύνταξη ΙΙ

πηγή: Στοιχεία Εταιρειών

24 insurance w*rld

04_INWORLD_AFIEROMA_DILOSIS_ZOIS_T06_FINAL.indd 24

7/15/09 6:07:56 PM

συνταξιοδοτικά

Τι ασφάλειες έχουν οι Έλληνες • Κανένα πρόγραμμα: 73,8% • Έστω ένα πρόγραμμα: 26,1% • Συνταξιοδοτικό πρόγραμμα: 16,6% • Ασφάλεια υγείας: 16,6% • Ασφάλεια ζωής: 11,0% • Ασφάλεια σε περίπτωση ανικανότητας: 8,3%

Το προφίλ της ασφαλιστικής αγοράς (2006) • Αριθμός επιχειρήσεων (ζωής, ζημιών, μικτές ασφάλίσης): 90 • Συμμετοχή ασφαλίστρων επί του ΑΕΠ: 1,76% • Κατά κεφαλήν Ασφάλιστρα (ασφαλίσεων ζωής και ζημιών): 389,52 ευρώ Πηγή: Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος

Λόγοι απόκτησης Συνταξιοδοτικού Προγράμματος (πηγή: Interamerican) Τρέχοντα έξοδα Οι βασικές καθημερινές ή μηνιαίες δαπάνες της ζωής σας θα συνεχίσουν να υφίστανται και στη διάρκεια των συντάξιμων ετών, όπως λειτουργικά έξοδα σπιτιού (ηλεκτρικό ρεύμα, τηλέφωνο, ύδρευση, συντήρηση), οικογενειακές υποχρεώσεις, προσωπικά έξοδα κ.ά..

Πληθωρισμός Υπάρχει η πιθανότητα η σύνταξη από τον Κοινωνικό Φορέα να μην αυξάνεται με τον ίδιο ρυθμό με τον οποίο πιθανώς θα κινείται ο πληθωρισμός. Αυτό μπορεί να απαξιώσει σταδιακά τη σύνταξή σας, μειώνοντας την αγοραστική της δύναμη. Μια κατάλληλα υπολογισμένη συμπληρωματική σύνταξη μπορεί να μειώσει την επίδραση του πληθωρισμού και να σας βοηθήσει στη διατήρηση του επιπέδου της ζωής σας σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου.

Η μέχρι σήμερα δομή του 2ου και 3ου πυλώνα της ασφάλισης είτε μέσα από τα επικουρικά, είτε από τα επαγγελματικά ταμεία δεν προσφέρει πραγματικές συμπληρωματικές συντάξεις και παροχές Δαπάνες Υγείας Θα πρέπει από σήμερα να αναλογιστείτε πιθανές αυξημένες δαπάνες υγείας που θα αντιμετωπίσετε στο μέλλον. Είναι καλό να έχετε υπόψη, ότι κατά μέσο όρο οι δαπάνες για την υγεία είναι από 2,5 έως 5 φορές μεγαλύτερες στην τρίτη ηλικία, συγκριτικά με την περίοδο που εργάζεστε.

Αλλαγή τρόπου ζωής Αλλαγές στην οικογενειακή σας κατάσταση όπως ένας

γάμος, ένα διαζύγιο, η ευθύνη για παιδιά ή για υπερήλικες γονείς, συνήθως συνεπάγονται επιπλέον έξοδα. Καλό είναι να εκτιμήσετε κάθε ενδεχόμενο.

Χόμπι, ταξίδια Μπορεί όταν θα βρίσκεστε στην τρίτη ηλικία να θελήσετε να ανακαινίσετε την κατοικία σας, να αλλάξετε το αυτοκίνητό σας, να μετακομίσετε σε δικό σας αγρόκτημα στην επαρχία ή ακόμη να ταξιδέψετε στο εξωτερικό. Η πραγματοποίηση αυτών των επιθυμιών επίσης κοστίζει και πρέπει να προβλέψετε πώς θα τις χρηματοδοτήσετε.

Έκτακτες υποχρεώσεις Δεν είναι εύκολη υπόθεση να δανειστείτε χρήματα από τράπεζα σε προχωρημένη ηλικία και γι’ αυτό το λόγο θα πρέπει να έχετε πάντα ένα κεφάλαιο έκτακτης ανάγκης.

Αποταμιευτικά Με τα προγράμματα αυτά οι ασφαλισμένοι μπορούν να επιλέγουν το ποσό του εισοδήματος που χρειάζονται για να συμπληρώσουν τις κύριες συντάξεις τους στις ηλικίες που το επιθυμούν. Μπορούν να καθορίζουν το ασφάλιστρο που τους ταιριάζει και τον αριθμό καταβολών επιλέγοντας από μία εφάπαξ καταβολή έως και τακτικές καταβολές ασφαλίστρου ίσες με τη διάρκεια του προγράμματος. Τα προγράμματα αυτά προσφέρουν εγγύηση κεφαλαίου, εγγυημένη απόδοση και επιπλέον αποδόσεις από τις επενδύσεις.

Επενδυτικά Τα αποταμιευτικά-επενδυτικά προϊόντα συνδυάζουν τη συστηματική αποταμίευση με την παράλληλη επένδυση σε αμοιβαία κεφάλαια, ομόλογα και άλλα επενδυτικά προϊόντα. Έχουν συγκεκριμένη χρονική διάρκεια-άνω των 10 ετών-και μέρος των καταβολών επενδύεται στα εσωτερικά μεταβλητά κεφάλαια που διαχειρίζονται οι ασφαλιστικές. Υπάρχει ακόμη η δυνατότητα ρύθμισης της αποταμίευσης στα μέτρα του κάθε ασφαλιζόμενου επιλέγοντας το ύψος του ασφαλίστρου, τη διάρκεια ισχύος (υπάρχει ελάχιστη διάρκεια 10 ετών) και τον τρόπο καταβολής (μηνιαίο, τριμηνιαίο, εξαμηνιαίο, ετήσιο).

ιούλιος - αύγουστος 2009 25

04_INWORLD_AFIEROMA_DILOSIS_ZOIS_T06_FINAL.indd 25

7/15/09 6:07:56 PM

αφιέρωμα

Οι ασφάλειες Ζωής στο α’ τρίμηνο του 2009

ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΑ ΑΠΟ ΠΡΩΤΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ

ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΑ ΑΠΟ ΑΝΑΛΗΨΕΙΣ

ΑΚΑΘΑΡΙΣΤΑ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΑ

ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΥ

ΣΥΝΟΛΟ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ

ΜΕΡΙΔΙΟ ΑΓΟΡΑΣ

ΕΘΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ

136.585.988*

234.620

136.820.608

60.203

136.880.811

23,24%

ALICO

76.700.452

0.00

76.700.452

486.719

77.187.172

13,10%

ΙΝΤΕΡΑΜΕΡΙΚΑΝ ΖΩΗΣ

59.284.009

0.00

59.284.009

760.313

60.044.322

10,19%

EFG EUROLIFE

51.218.939

258.108

51.477.047

13.990

51.491.038

8,74%

ING EAAEZ

49.695.290

0.00

49.695.290

55.410

49.750.700

8,45%

ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ

41.546.952

0.00

41.546.952

1.892.365

43.439.318

7,37%

ALLIANZ ΕΛΛΑΣ Α.Α.Ε.

30.578.829

0.00

30.578.829

14.246

30.593.076

5,19%

ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΖΩΗΣ ΑΑΕΖ

22.386.903

0.00

22.386.903

56.025

22.442.928

3,81%

AXA ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ

20.349.805

0.00

20.349.805

29.565

20.379.370

3,46%

ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΕ

16.309.164

740.99

16.309.905

401.176

16.711.081

2,84%

GENERALI LIFE A.E.A.Z.

16.380.950

0.00

16.380.950

175.477

16.556.428

2,81%

ING ΑΕ ΟΑΑΖ

16.065.433

0.00

16.065.433

86.347

16.151.781

2,74%

GROUPAMA ΦΟΙΝΙΞ

15.110.254

0.00

15.110.254

216.030

15.326.284

2,60%

COMMERCIAL VALUE

9.387.204

0.00

9.387.204

253.348

9.640.552

1,64%

INTERNATIONAL LIFE A.E.A.Z

6.036.735

0.00

6.036.735

490.076

6.526.812

1,11%

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ Α.Ε.Γ.Α.

4.303.498

0.00

4.303.498

255.178

4.558.676

0,77%

UNIVERSAL LIFE ΕΛΛΑΣ ΑΑΕΖ

2.406.283

0.00

2.406.283

1.234

2.407.518

0,41%

MARFIN ΖΩΗΣ AAE

1.431.994

0.00

1.431.994

210

1.432.204

0,24%

414.270

957.864

1.372.135

6.695

1.378.830

0,23%

V.D.V. LEBEN INTERNATIONAL

1.337.876

0.00

1.337.876

1.234

1.339.111

0,23%

ΑΤΛΑΝΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΕΓΑ

922.425

0.00

922.425

3.368

925.793

0,16%

ΣΥΝΕΤΑΡΙΣΤΙΚΗ ΑΕΕΓΑ

801.123

0.00

801.123

17.729

818.853

0,14%

ΟΡΙΖΩΝ Α.Ε.Γ.Α.

712.334

0.00

712.334

24.890

737.224

0,13%

VICTORIA A.A.E. ΖΩΗΣ

301.757

0.00

301.757

805.14

302.562

0,05%

ΕΥΡΩΠΑ’Ι’ΚΗ ΕΝΩΣΙΣ ΑΕΕΓΑ

147.546

0.00

147.546

4.830

152.376

0,03%

ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΝΟΛΑ

582.206.304

583.657.638

5.406.794

ΙΝΤΕΡΣΑΛΟΝΙΚΑ ΖΩΗΣ Α.Α.Ε.

1.451.334

589.064.433

100,00%

πηγές: Ισολογισμοί Εταιρειών - Επ.Ε.Ι.Α. *ποσά σε εκατ. ευρώ

26 insurance w*rld

04_INWORLD_AFIEROMA_DILOSIS_ZOIS_T06_FINAL.indd 26

7/15/09 6:07:56 PM

συνταξιοδοτικά

Η κρίση «χτύπησε» τα unit linked προϊόντα Ο… φόβος πολλών Ελλήνων για τις αρνητικές επιπτώσεις της διεθνούς κρίσης οδήγησε αρκετούς πελάτες των ασφαλιστικών εταιρειών σε πρόωρες εξαγορές των ασφαλιστήριων ζωής τα οποία ήταν συνδεδεμένα με κάποιες επενδύσεις. Το γεγονός αυτό ωστόσο έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα σε ορισμένες ασφαλιστικές οι οποίες αδυνατούν στη παρούσα φάση να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι η μόνη διέξοδος για τις εταιρείες αυτές είναι η αύξηση του μετοχικού τους κεφαλαίου, κάτι όμως που θεωρείται αρκετά δύσκολο σε μία περίοδο κατά την οποία η ρευστότητα αποτελεί… είδος εν ανεπάρκεια. Το πιθανότερο σενάριο είναι η πραγματοποίηση κάποιων deals, ωστόσο για την ώρα οι διαπραγματεύσεις «σκοντάφτουν» στα… τιμήματα.

Το σύνολο των καθαρών ασφαλίστρων Ζωής που συνδέονται με επενδύσεις (unit linked) στο α’ τρίμηνο του 2009 ήταν περίπου 66 εκατ. ευρώ, χαμηλότερα κατά 56% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα Σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπή Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης (Επ.Ε.Ι.Α.), το σύνολο των καθαρών ασφαλίστρων Ζωής που συνδέονται με επενδύσεις (unit linked) στο α’ τρίμηνο του 2009 ήταν περίπου 66 εκατ. ευρώ, χαμηλότερα κατά 56% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα (150 εκατ. ευρώ). Ακόμη τα ασφάλιστρα στον κλάδο Ομαδικών Προγραμμάτων Πρόνοιας… μηδενίστηκαν, όταν το περυσινό α’ τρίμηνο ανέρχονταν σε 75,52 εκατ. ευρώ. Η όξυνση της κρίσης δεν αποτελεί την… «πηγή του κακού» για τον εγχώριο ασφαλιστικό κλάδο, ωστόσο είναι σίγουρο ότι θα επιταχύνει τη διαδικασία «ξεσκαρταρίσματος» από τις προβληματικές εταιρείες οι οποίες ταλαιπωρούν τα τελευταία χρόνια πελάτες αλλά και συνεργάτες τους. Σημειώνεται ότι μέχρι το τέλος του μήνα, οι εταιρείες οι οποίες αντιμετωπίζουν προβλήματα κεφαλαιακής επάρκειας, θα πρέπει να κάνουν χρήση της τελευταίας νομοθετικής

ρύθμισης, βάση της οποίας υποχρεούνται να προβούν στην κάλυψη των αποθεματικών τους μέσω καταβολής τριών δόσεων. Η πρώτη καθορίζεται για φέτος στο 40% και ακολουθούν άλλες δύο (30% η κάθε μία) για την επόμενη διετία. Σε διαφορετική περίπτωση η Επ.Ε.Ι.Α. είναι υποχρεωμένη να αποφασίσει ανάκληση αδειών λειτουργίας ή δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων των εταιρειών που δεν… συμμορφωθούν. Συνολικά ο κλάδος, παραμένει περίπου στα ίδια επίπεδα, χάρη κυρίως στις ανατιμήσεις των ασφαλίστρων, παρά στο αυξημένο ενδιαφέρον των Ελλήνων για ασφάλιση. Ειδικότερα στο α’ τρίμηνο του 2009, η αξία των ασφαλίστρων ανήλθε σε 1,39 δισ. ευρώ από 1,35 δισ. το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, ήτοι αυξημένα κατά 2,88%. Ο τομέας της Ζωής εμφανίζει αυξημένα ασφάλιστρα της τάξης του 26,37% σε σχέση με πέρυσι, κυρίως λόγω των αυξήσεων που «πέρασαν» το διάστημα αυτό. Στον τομέα της Ζωής, τα μεγαλύτερα μερίδια στη συνολική πίτα κατέχουν η Εθνική (23,34% από 21,19% στο τέλος του 2008), η Interamerican (10,19% από 11,56%), η EFG Eurolife (8,74% από 10,39%), η ING (8,45% από 10,82%) και η Ασπίς Πρόνοια (7,37% από 8,21%). Μέσα σε ένα δύσκολο περιβάλλον για την προώθηση ασφαλιστικών προϊόντων συνδεδεμένων με επενδύσεις (unit linked), οι εταιρείες (που συνεργάζονται με τράπεζες) έχουν δώσει έμφαση στο bankassurance, το οποίο έχει μικρότερο επενδυτικό ρίσκο και μεγαλύτερες δυνατότητες προώθησης λόγω των περισσότερων σημείων διάθεσης. Τα

μεγαλύτερα μερίδια στον κλάδο Ζωής

Ασφαλιστική/ μερίδιο (%)

Α’ τρίμηνο 2009

2008

Εθνική Ασφαλιστική

23,24%

21,19%

Interamerican

10,19%

11,56%

EFG Eurolife

8,74%

10,39%

ING

8,45%

10,82%

Ασπίς Πρόνοια

7,37%

8,21%

Allianz

5,19%

4,38%

Εμπορική Ζωής

3,81%

1,74%

AXA Αγροτική Ασφαλιστική Generali

3,46%

5,11%

2,84%

2,59%

2,81%

2,15%

Πηγή: Επ.Ε.Ι.Α.

Η πορεία του ασφαλιστικού κλάδου στο α’ τρίμηνο του 2009 Περίοδος

Ασφαλίσεις Ζωής

Ασφαλίσεις κατά Ζημιών

Σύνολο

Α’ τρίμηνο 2006

588.209.790

683.227.692

1.271.437.482

Α’ τρίμηνο 2007

543.067.113

760.454.020

1.303.521.133

Α’ τρίμηνο 2008

595.281.120

758.380.223

1.353.661.344

Α’ τρίμηνο 2009

589.064.433

803.580.078

1.392.644.511

πηγή: Επ.Ε.Ι.Α. *ποσά σε εκατ. ευρώ

ιούλιος - αύγουστος 2009 27

04_INWORLD_AFIEROMA_DILOSIS_ZOIS_T06_FINAL.indd 27

7/15/09 6:07:57 PM

αφιέρωμα

Στον «αέρα» τα εταιρικά συνταξιοδοτικά προγράμματα σε Η.Π.Α. και Μεγάλη Βρετανία

ην «Μαύρη τρύπα» ύψους 400 δισ. δολαρίων καλούνται να καλύψουν οι εταιρείες σε Η.Π.Α. και Μεγάλη Βρετανία από τις ζημιές που υπέστησαν τα ιδιωτικά τους συνταξιοδοτικά ταμεία κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Η μία μετά την άλλη, οι εταιρείες οι οποίες τα περασμένα χρόνια είχαν δημιουργήσει ιδιωτικά ταμεία με τις… ευλογίες του κράτους, αποφασίζουν πλέον να «παγώσουν» τα συνταξιοδοτικά προγράμματα που βασίζονταν κυρίως στον τελικό μισθό αλλά και τα χρόνια απασχόλησης του κάθε εργαζόμενου (DB) και να προωθήσουν τα προγράμματα καθορισμένων εισφορών (DC) ή να αλλάξουν τους όρους, αυξάνοντας π.χ. το χρονικό ορίζοντα συνταξιοδότησης. Ουσιαστικά οι εταιρείες επιθυμούν να αλλάξουν το σύστημα «καθορισμένων παροχών» (defined benefit), όπου το ύψος της σύνταξης είναι συνάρτηση των εισφορών, της ηλικίας συνταξιοδότησης, των αποδοχών αναφοράς και του ποσοστού αναπλήρωσης σε σύστημα «καθορισμένων εισφορών» (defined contributions) όπου η σύνταξη διαμορ-

φώνεται με βάση τη διάρκεια της περιόδου ασφάλισης, τη διάρκεια της περιόδου συνταξιοδότησης, το ύψος συσσωρευμένων εισφορών και την απόδοση των επενδυμένων εισφορών.

Οι εταιρείες προσαρμόζουν τα συνταξιοδοτικά πακέτα των ταμείων τους, με βάση τη βαθμίδα, τις προσωπικές ανάγκες, αλλά και τις επιδόσεις κάθε υπαλλήλου Σύμφωνα με έρευνα της βρετανικής Ένωσης Αναλογιστών (σε 330 επιχειρήσεις με σχήματα αξίας άνω των 127 δισ. στερλίνων), τέσσερα από τα πέντε προγράμματα καθορισμένων παροχών (DB) «πάγωσαν» για τους νέους εργαζομένους. Επίσης, τα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι περισσότερες εταιρείες δεν τους επιτρέπουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και σε πρώτη φάση αποφάσισαν να μη διανείμουν μέρισμα για την περυσινή χρήση. Όπως επισημαίνουν έμπειροι αναλυτές, θα δοθούν τα λιγότερα μερίσματα από το 1997. Στην ουσία «τινάζεται στον αέρα» ο τρίτος πυλώνας σε χώρες όπως είναι η Η.Π.Α., η Μεγάλη Βρετανία, η Ολλανδία, η Ιρλανδία, η Ελβετία και ο Καναδάς, χώρες στις οποίες, οι αντιδράσεις των σωματείων απέναντι στις προθέσεις των εργοδοτών είναι ήδη μεγάλες. Οι εργαζόμενοι βάλλουν κατά των κυβερνήσεων, οι οποίες, προκειμένου να βγάλουν από πάνω τους το βάρος της ασφάλισης, προώθησαν την ιδιωτική ασφάλιση βασιζόμενοι στο ότι οι μετοχές θα προσφέρουν εσαεί καλύτερες αποδόσεις για τα συνταξιοδοτικά ταμεία, γεγονός όμως το οποίο έχει οδηγήσει σε αδιέξοδο εκατομμύρια συνταξιούχους, ειδικότερα στις χώρες όπου η εταιρική ασφάλιση είναι διαδεδομένη. Έμπειροι αναλυτές επισημαίνουν χαρακτηριστικά ότι την τελευταία δεκαετία τα χρηματιστήρια προσέφεραν μέση ετήσια απόδοση της τάξης του 1,2% από 16,1% την αμέσως προηγούμενη δεκαετία. Ενδεικτικό του υψηλού ρίσκου που ενέχουν οι επενδύσεις των αποθεματικών των Ταμείων στις μετοχές, είναι το παρακάτω παράδειγμα. Εάν ένα ταμείο επένδυε εξολοκλήρου σε μετοχές, τότε στα τέλη του περασμένου Απριλίου ένας Βρετανός συνταξιούχος (που συμμετείχε στο σχήμα με το 10% του μισθού του) θα λάμβανε 7.133 στερλίνες ετησίως, όταν πριν την κρίση (Σεπτέμβριο 2007) μπορούσε να εισπράττει 12.521 στερλίνες. Εάν το σχήμα αυτό επένδυε σε τίτλους σταθερού εισοδήματος, τότε η σημερινή σύνταξη θα έφθανε τις 12.258 στερλίνες,

28 insurance w*rld

04_INWORLD_AFIEROMA_DILOSIS_ZOIS_T06_FINAL.indd 28

7/15/09 6:08:01 PM

συνταξιοδοτικά

δηλαδή στα ίδια περίπου επίπεδα από αυτά προ της κρίσης.

Μεγάλη Βρετανία Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται αυτή τη στιγμή στη Μεγάλη Βρετανία, η οποία εμφανίζει σημαντική συρρίκνωση της οικονομικής της ανάπτυξης και αύξηση της ανεργίας. Οι πρόσφατες αποφάσεις κολοσσών του μεγέθους της BP και της Barclays να «κλείσουν» τα συνταξιοδοτικά τους προγράμματα αποτελούν μόνο την… «κορυφή του παγόβουνου». Κατά την τελευταία δεκαετία, περισσότερες από 16.000 βρετανικές επιχειρήσεις έκλεισαν τα συνταξιοδοτικά προγράμματα τελικού μισθού, ενώ από τα 2.000 που εξακολουθούν να υφίστανται, περίπου 1 στα 6 βρίσκονται στο στάδιο του κλεισίματος. Σε πρόσφατη έρευνα εξάλλου προέκυψε ότι το συνολικό έλλειμμα περίπου 7.800 συνταξιοδοτικών Ταμείων στον ιδιωτικό τομέα υπολογίζεται στα 219 δισ. στερλίνες (245 δισ. δολάρια περίπου), ενώ περίπου το 91% των συνταξιοδοτικών σχημάτων είναι πλέον ελλειμματικά. Παράλληλα, έκθεση της Pension Capital Strategies έδειχνε ότι αρκετές εταιρείες του FTSE100 εμφάνιζαν υποχρεώσεις διπλάσιες από την κεφαλαιοποίησή τους σε σχέση με πέρυσι. Οι Aviva, BAE Systems, Balfour Beatty, G4S, Invensys, Lloyds Banking Group και Royal Bank of Scotland είχαν ελλείμματα στα ταμεία τους κατά 10% μεγαλύτερα από τη χρηματιστηριακή τους αξία, ενώ ανάλογη εικόνα παρουσίαζαν και άλλες μεγάλες βρετανικές εταιρείες όπως είναι π.χ. η Barclays, η British Telecom, η British Airways, η Rexam, και η National Grid.

Το συνολικό έλλειμμα περίπου 7.800 συνταξιοδοτικών Ταμείων στον ιδιωτικό τομέα υπολογίζεται στα 219 δισ. στερλίνες

δολάρια τον Μάρτιο και κατά 48 δισ. τον Απρίλιο. Το Pension Benefit Guaranty Corp. (PBGC), το οποίο εγγυάται την πληρωμή ιδιωτικών συντάξεων σε 44 εκατομμύρια Αμερικανούς, αντιμετωπίζει ήδη ένα έλλειμμα της τάξης των 33,5 δισ. δολαρίων για το α’ μισό του 2009 (από 11 δισ. δολάρια που ήταν στα τέλη του περασμένου έτους). Εκπρόσωποι του PBGC επισημαίνουν ότι η Υπηρεσία αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο έλλειμμα από την ίδρυσή της το 1974!

Στις Η.Π.Α., η θεαματική βελτίωση της εικόνας των αγορών κατά το τελευταίο δίμηνο «έκλεισε» σε σημαντικό βαθμό την «μαύρη τρύπα» των συνταξιοδοτικών προγραμμάτων Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στην κάθετη πτώση των επιτοκίων (7 δισ. δολάρια το κόστος) και την «παύση» των προγραμμάτων (11 δισ. δολάρια), παρά στις απώλειες από τις επενδύσεις (3 δισ. δολάρια). Την μεγαλύτερη «απειλή» αποτελούν τα προγράμματα που πρέπει να πληρωθούν στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας όπου το έλλειμμα προσδιορίζεται στα επίπεδα των 77 δισ. δολαρίων, εκ των οποίων τα 42 δισ. εγγυάται η PBGC. Για παράδειγμα, σύμφωνα με το Bloomberg, τα συνταξιοδοτικά ταμεία της αυτοκινητοβιομηχανίας Chrysler θα έχουν ζημίες έως και 16 δισ. δολάρια, εάν τελικά χρειαστεί να τα αναλάβει η ομοσπονδιακή υπηρεσία PBGC.

Η.Π.Α. Στις Η.Π.Α., η θεαματική βελτίωση της εικόνας των αγορών κατά το τελευταίο δίμηνο «έκλεισε» σε σημαντικό βαθμό την «μαύρη τρύπα» των συνταξιοδοτικών προγραμμάτων που παρουσίαζαν στο ξεκίνημα της χρονιάς οι μεγαλύτερες αμερικανικές επιχειρήσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι το έλλειμμα για τις 1.500 εταιρείες που περιλαμβάνονται στον αμερικανικό δείκτη S&P 1500 μειώθηκε στα τέλη του περασμένου Απριλίου σε 167 δισ. δολάρια από τα 409 δισ. που είχε εκτοξευθεί τον Δεκέμβριο του 2008. Σύμφωνα με τελευταία στοιχεία της Mercer, το ενεργητικό των εταιρικών συνταξιοδοτικών προγραμμάτων ανερχόταν στις 30 Απριλίου σε 1,15 τρισ. δολάρια με τις υποχρεώσεις να αγγίζουν τα 1,32 τρισ. δολάρια. Η άνοδος των χρηματιστηρίων μείωσε την «ψαλίδα» κατά 158 δισ.

ιούλιος - αύγουστος 2009 29

04_INWORLD_AFIEROMA_DILOSIS_ZOIS_T06_FINAL.indd 29

7/15/09 6:08:03 PM

αφιέρωμα

Τριγμοί στα συνταξιοδοτικά προγράμματα λόγω της οικονομικής κρίσης Κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου στην κυβέρνηση οι ασφαλιστικές » του Πλάτωνα Τσούλου

διαίτερα ανήσυχα παρουσιάζονται τα στελέχη της αγοράς για το μέλλον της ιδιωτικής ασφάλισης. Οι πιέσεις που ασκούνται λόγω της διεθνούς κρίσης συνολικά στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας, άρα και στην ασφαλιστική βιομηχανία, προβληματίζουν ιδιαίτερα τους ασφαλιστές. Στην πλειοψηφία τους θεωρούν ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να αναλάβει συγκεκριμένες δράσεις προς υποστήριξη του κλάδου Ζωής, που όπως φαίνεται σήμερα καταγράφει τις περισσότερες απώλειες παραγωγής. Οι πωλήσεις των unit linked προγραμμάτων έχουν κυριολεκτικά μηδενιστεί, τα συνταξιοδοτικά… σέρνονται, οι ακυρώσεις συμβολαίων έχουν χτυπήσει κόκκινο, οι αποδόσεις των επενδύσεων χάθηκαν και ο μόνος τομέας από το οποίο οι ασφαλιστικές εταιρείες προσβλέπουν είναι η Υγεία, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια.

Tα συναρμόδια υπουργεία θα πρέπει να δώσουν την ευκαιρία στις ασφαλιστικές εταιρείες να διαδραματίσουν το ρόλο που τους αρμόζει στις συντάξεις και ειδικότερα στα επαγγελματικά ταμεία Σε ένα τόσο δυσμενές περιβάλλον απαιτείται η άμεση συνδρομή της κυβέρνησης, τονίζουν κορυφαίοι παράγοντες του κλάδου, επιμένοντας ότι τα συναρμόδια υπουργεία θα πρέπει να δώσουν την ευκαιρία στις ασφαλιστικές εταιρείες να διαδραματίσουν το ρόλο που τους αρμόζει στις συντάξεις και ειδικότερα στα επαγγελματικά ταμεία. Βέβαια παραδέχονται ότι ο κλάδος δεν είναι… αγγελικά πλασμένος και γι΄ αυτό αναγνωρίζουν τη σημασία του έργου που ήδη επιτελεί η Επιτροπή Εποπτείας της Ιδιωτικής Ασφάλισης. Δηλώνουν ωστόσο ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να προετοιμάζεται ώστε σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, και αφού εγκαταλείψει μαζί με το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων της χώρας την ξύλινη γλώσσα, να παρέμβει θεσμικά ανοίγοντας την αγορά των συντάξεων στις ασφαλιστικές εταιρείες. Να λοιπόν τι δήλωσαν στο Insurance World ορισμένα από τα κορυφαία στελέχη της ασφαλιστικής αγοράς:

O μόνος τομέας από το οποίο οι ασφαλιστικές εταιρείες προσβλέπουν είναι η Υγεία, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια Δούκας Παλαιολόγος Πρόεδρος E.A.E.E Όλη η οικονομία συνεχίζει να βιώνει την κρίση, με αποτέλεσμα να υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις και στη λειτουργία της ασφαλιστικής αγοράς, καθώς και στις εργασίες της. Εκτιμώ ότι το έργο που επιτελεί αυτό το διάστημα αυτό ο Επόπτης θα επιδράσει άμεσα και καθοριστικά στην επόμενη ημέρα της ιδιωτικής ασφάλισης. Κατά συνέπεια, επιδράσεις, θεωρώ θετικές, θα υπάρξουν και για τον κλάδο Ζωής, όπου θα επικρατήσουν όσοι έχουν ισχυρά δίκτυα. Αυτοί μοιάζουν να κερδίζουν το market share. Τέλος, θέλω να επισημάνω το ρόλο της κυβέρνησης για την ανάπτυξη της ασφαλιστικής βιομηχανίας στον Κλάδο Ζωής. Είμαι πεπεισμένος ότι σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα η κυβέρνηση θα βοηθήσει τις ασφαλιστικές εταιρείες να συμμετάσχουν -πάντα υπό προϋποθέσεις- στο δεύτερο πυλώνα ασφάλισης, ώστε να αποκτήσουν έναν πιο ενεργό και ουσιαστικό ρόλο στην εξασφάλιση των μελλοντικών συντάξεων. Πρόκειται για μια… μάχη την οποία δίνουμε, και είμαι σίγουρος ότι τελικά θα κερδίσουμε.

Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου Διευθύνων Σύμβουλος EFG Eurolife Σήμερα, στην ασφαλιστική αγορά παρατηρείται μια στροφή από τα unit linked επενδυτικά στα παραδοσιακού τύ-

30 insurance w*rld

04_INWORLD_AFIEROMA_DILOSIS_ZOIS_T06_FINAL.indd 30

7/15/09 6:08:04 PM

συνταξιοδοτικά

που προϊόντα, ενώ πρώτα σε ζήτηση είναι τα νοσοκομειακά προγράμματα και τα προγράμματα Υγείας. Η εικόνα της αγοράς σαφώς και έχει επηρεαστεί από το επενδυτικό κλίμα. Πιστεύω ότι σε μακροπρόθεσμη βάση δύο παράμετροι θα λειτουργήσουν καθοριστικά για τη διαμόρφωση της τελικής εικόνας της αγοράς. Πρώτα, η αξιοπιστία της, που σε μεγάλο βαθμό θα εξαρτηθεί και από το πώς θα δράσει η Εποπτική Αρχή και εφόσον αποκατασταθεί η αξιοπιστία, ως δεύτερη παράμετρος θα λειτουργήσουν τα συνταξιοδοτικά προγράμματα, που πρόκειται να αποτελέσουν το μοχλό ανάπτυξης του κλάδου Ζωής και όσων εταιρειών απομείνουν να δραστηριοποιηθούν στον τομέα αυτό.

Γιώργος Καραβίας Πρόεδρος ΣΕΜΑ Είναι γεγονός ότι η διεθνής οικονομική κρίση έχει επιδράσει αρνητικά στο κλάδο μας, όπως γεγονός είναι ότι σύσσωμη η ασφαλιστική αγορά παλεύει με όλα της τα μέσα, σήμερα αμυνόμενη έναντι της κρίσης, και, ελπίζω σύντομα, επιτιθέμενη. Ο κλάδος Ζωής δέχεται τις περισσότερες πιέσεις λόγω της αύξησης που καταγράφεται στις ακυρώσεις συμβολαίων, αλλά και της αυτοσυγκράτησης των νοικοκυριών στις δαπάνες τους, κυρίως τις πάγιες. Θεωρώ ότι η εικόνα αυτή γρήγορα θα αλλάξει, με τον καταναλωτής να έρχεται πιο κοντά στην ιδιωτική ασφάλιση και με την δική μας συντονισμένη και καλά οργανωμένη προσπάθεια να διαπιστώνει τα οφέλη των ασφαλιστηρίων συμβολαίων. Βέβαια, αναμένουμε πολλά από τον Επόπτη για την εξυγίανση του κλάδου συνολικά και από την κυβέρνηση για τη θέσπιση νέων φορολογικών κινήτρων. Όσο για τους Μεσίτες Ασφαλίσεων, η κρίση αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία αναθεώρησης της στρατηγικής τους, μια ευκαιρία να εισέλθουν δυναμικότερα στις ασφαλίσεις Ζωής.

Τάσος Παγώνης Γενικός Διευθυντής Εθνική Ασφαλιστική Ήδη μέσα από την κρίση ο κλάδος Ζωής αποδεικνύεται σταθερή επιλογή του κοινού απέναντι στην ανασφάλεια. Παρά τις πρόσκαιρες αντιδράσεις για εξαγορές συμβολαίων, το κοινό επιστρέφει θεωρώντας ότι έναντι των ανασφαλειών του το μέλλον γίνεται ασφαλέστερο με ένα κατάλληλο συμβόλαιο. Είναι καιρός, η πολιτεία, όπως νοείται με το σύνολο των πολιτικών της δυνάμεων, να αποφασίσει τον τρόπο με τον οποίο οι ασφαλιστικές εταιρείες θα συνδράμουν ουσιαστικά για τη διασφάλιση των μελλοντικών συντάξεων συμμετέχοντας ενεργά στο δεύτερο πυλώνα ασφάλισης, πάντα με την κατάλληλη Εποπτεία, μια εποπτεία που όπως αποδεικνύεται μπορεί να ασκηθεί και στην Ελλάδα. Το ίδιο ισχύει για τα κίνητρα που θα πρέπει να δοθούν από το κράτος προς στήριξη του τρίτου πυλώνα ασφάλισης.

Γιώργος Κώτσαλος Διευθύνων Σύμβουλος ομίλου Interamerican Εν μέσω κρίσης, η μόνη προοπτική του κλάδου εντοπίζεται στην απελευθέρωση των συντάξεων. Αναφέρομαι στις δομικές αλλαγές που πρέπει να επιχειρήσει η κυβέρνηση στο συνταξιοδοτικό, ώστε να επιτρέψει στην ασφαλιστική αγορά να αναπτυχθεί προς αυτή την κατεύθυνση. Η αγορά μας, λόγω της κρίσης, πάει από το κακό στο χειρότερο. Όλοι το διαπιστώνουν, όλοι το αναγνωρίζουν, αλλά κανείς δεν αναλαμβάνει μια πρωτοβουλία. Θα τονίσω για μια ακόμη φορά ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες δικαιούνται να «τρέξουν» τα επαγγελματικά συνταξιοδοτικά προγράμματα, όπως γίνεται σε όλη την Ευρώπη. Μόνο στην Ελλάδα οι κυβερνήσεις επιμένουν σε μια αδιέξοδη πολιτική. Οι ασφαλιστικές εταιρείες πρέπει να καταστούν ισότιμες με τα επαγγελματικά ταμεία και οι πολιτικοί οφείλουν να πράξουν ανάλογα και να εγκαταλείψουν την ξύλινη γλώσσα.

ιούλιος - αύγουστος 2009 31

04_INWORLD_AFIEROMA_DILOSIS_ZOIS_T06_FINAL.indd 31

7/15/09 6:08:07 PM

αφιέρωμα

Νίκος Χαλκιόπουλος Γενικός Διευθυντής Χαρτοφυλακίου ευρωπαϊκή Πίστη Είναι κοινό… μυστικό στους κόλπους μας ότι νέες εργασίες στον κλάδο Ζωής δεν υπάρχουν. Νέες εργασίες έρχονται μόνο από μεταφορές συμβολαίων μεταξύ των εταιρειών και υπό αυτή την έννοια αν κάτι συμβαίνει τούτη την περίοδο στην αγορά είναι η αναδιανομή και όχι η διόγκωση της «πίτας», δεδομένου ότι τα unit linked προγράμματα παραμένουν ανύπαρκτα και τα κλασικά συνταξιοδοτικά εξαιρετικά περιορισμένα λόγω της αυτοσυγκράτησης που επιδεικνύουν τα νοικοκυριά. Αν υπάρχει διέξοδος για τον κλάδο αυτή είναι μια. Τα προγράμματα Υγείας που συνεχίζουν να έχουν ζήτηση. Τώρα, για τη μόνιμη διέξοδο της αγοράς μας από την κρίση, φρονώ ότι θα τη βρει εφόσον μόνο υπάρξει διέξοδος συνολικά της εθνικής οικονομίας από το αρνητικό κλίμα, ή αν η κυβέρνηση θεσπίσει νέα φορολογικά κίνητρα.

Φωκίων Μπράβος,Πρόεδρος Ομίλου International Life Η ύφεση λίγο έχει επηρεάσει τις Ασφαλίσεις Ζωής. Βέβαια, κανείς δεν παραβλέπει τις ακυρώσεις συμβολαίων που είναι αυξημένες κατά δύο με τρεις ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με ότι συνήθως συμβαίνει. Επίσης, ζήτημα τίθεται με τους ρυθμούς ανάπτυξης που ανάλογα την εταιρεία είναι αρνητικοί από 10% έως και 20% σε σχέση με πέρυσι την αντίστοιχη περίοδο. Εκτιμώ ότι ο κλάδος έχει πιάσει… πάτο και ότι πλέον αρχίζει σταδιακά μια βραδεία ανάπτυξη, ενώ θέλω να επισημάνω ότι ως κύριο και σοβαρότερο πρόβλημα του κλάδου παραμένει η αξιοπιστία του θεσμού της ιδιωτικής ασφάλισης. Για την τόνωσή της εκτιμούμε ότι ο ρόλος του Επόπτη θα είναι καταλυτικός.

Πάνος Δημητρίου Διευθύνων Σύμβουλος Generali Η ελληνική ασφαλιστική αγορά ασφαλειών ζωής επηρεάσθηκε όπως είναι φυσικό από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Κυρίως όμως επηρεάσθηκαν τα ασφαλιστικά προϊόντα τύπου unit linked σε αντίθεση με τα κλασικά ασφαλιστικά προϊόντα εγγυημένου επιτοκίου και τα νοσοκομειακά τα οποία γνώρισαν νέα άνοδο και το 2008. Μελετώντας σε βάθος τη «συμπεριφορά» του καταναλωτή αυτή την δύσκολη για όλους περίοδο, της πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης, διαπιστώνουμε ότι είναι έτοιμος στο μέτρο των οικονομικών του δυνατοτήτων να εμπιστευθεί εταιρείες, προϊόντα και υπηρεσίες που του παρέχουν εγγυημένα ουσιαστική κάλυψη των αναγκών του. Η πολιτεία, όπως έπραξε και σε άλλους επιχειρηματικούς κλάδους εν μέσω της κρίσης, θα πρέπει να ενισχύσει αυτή την υγιή καταναλωτική συμπεριφορά βελτιώνοντας σημαντικά τα φορολογικά κίνητρα στις ασφαλίσεις ζωής. Ένα μέτρο που θα αποβεί προς όφελος της ασφαλιστικής αγοράς, του καταναλωτή και της πολιτείας.

Σταύρος Κωνσταντάς, Διευθύνων Σύμβουλος ING Ατομικών και Ομαδικών Ασφαλίσεων Ζωής Ο Κάδος Ζωής έχει σημειώσει μικρή ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της περιορισμένης ένδειξης εμπιστοσύνης που επέδειξαν οι καταναλωτές, λόγω των γνωστών προβλημάτων του κλάδου Ασφάλισης Αυτοκινήτων. Αν και στιγμιαία το bancassurance έδωσε μια ανάσα, η οικονομική κρίση και κατά συνέπεια οι αυξημένες εξαγορές των πελατών, επανέφεραν τη στασιμότητα στην αγορά. Είναι φανερό ότι εάν δεν ανοίξει ο δεύτερος πυλώνας της κοινωνικής ασφάλισης στις ιδιωτικές ασφαλιστικές επιχειρήσεις, όπως γίνεται σε όλες τις χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου, άνθιση του κλάδου δεν πρόκειται να υπάρξει, ενώ μοιραία στις Ασφαλίσεις Ζωής θα συρρικνωθούν οι επενδύσεις των μαθηματικών αποθεμάτων προς την ελληνική χρηματαγορά (βλέπε ομόλογα), με προφανείς συνέπειες στο πρόβλημα του δημοσίου χρέους.

32 insurance w*rld

04_INWORLD_AFIEROMA_DILOSIS_ZOIS_T06_FINAL.indd 32

7/15/09 6:08:11 PM

συνταξιοδοτικά

Προγραμματίζοντας την ιδιωτική σας σύνταξη » του Στέφανου Κοτζαμάνη Μερικές απλές συμβουλές προκειμένου να περιορίσετε το κόστος που θα καταβάλετε και να υπολογίσετε την απαιτούμενη αποταμίευση που απαιτείται. Συμφέρει η αποταμίευση ή ένα ασφαλιστικό πρόγραμμα; - Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.

ο υπάρχον σύστημα κοινωνικής ασφάλισης στηρίχτηκε εκ θεμελίων στην αναλογία συνταξιούχων προς εργαζόμενους 1:8, ενώ σήμερα η τρέχουσα σχετική αναλογία είναι 1:2. Επιπλέον στοιχεία που ωθούν προς τη συμβολή του ιδιωτικού τομέα στην συνταξιοδότηση είναι και τα παρακάτω:

>Ο ι Έλληνες θεωρούνται από τους μακροβιότερους λαούς της Ευρώπης

>Ο μέσος όρος ζωής του Έλληνα είναι τα 79 έτη και της Ελληνίδας τα 82

> Τ ο έτος 2020 το 29% των Ελλήνων θα βρίσκεται σε ηλικία άνω των 60 ετών, ενώ το 2050 το ποσοστό αυτό θα έχει γίνει 41%

Αποταμίευση «εδώ και τώρα» Θα αρχίσουμε με μια οικονομική αρχή που επισημαίνει ότι όσο ενωρίτερα ηλικιακά αρχίσει η ημερομηνία της αποταμίευσης, τόσο λιγότερα κεφάλαια θα χρειαστούν να αποταμιεύσετε για να λάβετε το ίδιο ποσό πρόσθετης μηνιαίας σύνταξης, από το ίδιο έτος της ηλικίας σας. Αν για παράδειγμα αποταμιεύσετε 20.000 ευρώ όταν είστε 35 ετών, είναι πολύ διαφορετικό πράγμα από το να αποταμιεύσετε το ίδιο χρηματικό ποσό στα 38 σας χρόνια, ή στα 40 σας χρόνια. Με την υπόθεση ότι η μέση ετήσια απόδοση των αποταμιεύσεών μας είναι 5%, η καθυστέρηση των τριών ετών (από το 35ο στο 38ο θα σας κοστίσει λίγο περισσότερα από 1.500 ευρώ, ενώ στην περίπτωση της καθυστέρησης των πέντε ετών, η απώλεια υπερβαίνει τα 2.650 ευρώ. Αυτό συμβαίνει γιατί όσο ενωρίτερα αποταμιεύεται το κεφάλαιο, τόσο επιμηκύνεται η περίοδος της επένδυσής του και τόσο υψηλότερα είναι τα οφέλη από την επανεπένδυση του κεφαλαίου και των τόκων (για καταθέσεις), ή έστω των κερδών του χαρτοφυλακίου (για λοιπές χρηματοοικονομικές επενδύσεις). Όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα, καθυστέρηση πέντε ετών για συγκέντρωση 50.000 ευρώ σημαίνει απώλεια 13.290 ευρώ! Συμπέρασμα: Όσο ενωρίτερα ξεκινήσουμε ένα συνταξιοδοτικό πρόγραμμα, τόσο λιγότερα χρήματα θα πρέπει να

καταβάλουμε για να εισπράξουμε το ίδιο ποσό πρόσθετης σύνταξης, από το ίδιο έτος ηλικίας μας.

Πόσο θα αποταμιεύσουμε; Στον παρακάτω πίνακα (και πάλι πηγή είναι η Εθνική Τράπεζα) αναφέρονται τα κεφάλαια που πρέπει να έχουν συγκεντρωθεί κατά την ημέρα της συνταξιοδότησής μας, προκειμένου να εισπράττουμε πρόσθετη, ισόβια μηνιαία σύνταξη ύψους 500 ευρώ. Τα ποσά αυτά επηρεάζονται: 1. Από το φύλο του ασφαλισμένου, καθώς οι γυναίκες θα πρέπει να έχουν συγκεντρώσει υψηλότερο κεφάλαιο, λόγω του μεγαλύτερου ορίου ζωής που συνήθως έχουν (άρα, συνταξιοδοτούνται για περισσότερα χρόνια) 2. Από το έτος της ηλικίας στο οποίο θα θελήσουμε να λαμβάνουμε την πρόσθετη σύνταξη. Όσο αργότερα ορίσουμε την ημερομηνία αυτή (συνήθως συνδυάζεται με το χρόνο συνταξιοδότησής μας), τόσο μικρότερο ύψος θα πρέπει να έχουμε συγκεντρώσει. Από τα στοιχεία του παρακάτω πίνακα προκύπτει ότι (πάντα για 500 ευρώ μηνιαία, ισόβια σύνταξη) απαιτούνται κατά την ημέρα της συνταξιοδότησης 98.000 ευρώ, αν ο ασφαλισμένος πάρει σύνταξη στο 550 έτος της ηλικίας του και μόλις 72.000 ευρώ, αν συνταξιοδοτηθεί στο 650 του έτος.

Αναγκαίο κεφάλαιο για την εξασφάλιση μηνιαίας συμπληρωματικής ισόβιας μηνιαίας σύνταξης 500 ευρώ Ηλικία συνταξ/τησης

Άνδρες

Γυναίκες

98.000

108.000

90.000

100.000

85.500

95.000

80.000

90.000

72.000

81.000

Πηγή: Εθνική Τράπεζα

ιούλιος - αύγουστος 2009 33

04_INWORLD_AFIEROMA_DILOSIS_ZOIS_T06_FINAL.indd 33

7/17/09 11:16:29 AM

αφιέρωμα

Επιπλέον ποσό που πρέπει να επενδυθεί ανάλογα με τα έτη καθυστέρησης Έτη αναβολής

20.000 ευρώ

30.000 ευρώ

40.000 ευρώ

50.000 ευρώ

3 έτη

1.516

2.275

3.791

7.582

5 έτη

2.658

3.987

6.645

13.290

7 έτη

3.916

5.875

9.791

19.582

Υπολογισμοί με υποθετική ετήσια απόδοση 5% Πηγή: Εθνική Τράπεζα

Ποσό αποταμίευσης, για σύνταξη 500 ευρώ στο 65ο έτος με μέση ετήσια απόδοση χαρτοφυλακίου 5% Ηλικία αποταμιευτή

Περίοδος επένδυσης

Απαιτούμενο κεφάλαιο

30 ετών

35 έτη

13.052

35 ετών

30 έτη

16.662

40 ετών

25 έτη

21.264

45 ετών

20 έτη

27.139

50 ετών

15 έτη

34.633

55 ετών

10 έτη

44.204

Προσοχή: Τα παραπάνω ποσά ισχύουν για όσους διαθέτουν εφ’ άπαξ το παραπάνω απαιτούμενο κεφάλαιο. Σε περιπτώσεις ασφαλιστικών, συνταξιοδοτικών προγραμμάτων περιοδικής καταβολής, τότε το αθροιστικό απαιτούμενο κεφάλαιο είναι σαφώς υψηλότερο.

Ποσό αποταμίευσης, για σύνταξη 500 αποπληθωρισμένων ευρώ, μέσο πληθωρισμό 3%, στο 65ο έτος με μέση ετήσια απόδοση χαρτοφυλακίου 5%

με στο 65ο της ηλικίας, τότε θα πρέπει να καταβάλουμε το παρακάτω κεφάλαιο, ανάλογα με την ηλικία μας: Στο 30ο έτος της ηλικίας μας θα πρέπει να αποταμιεύσουμε 13.052 ευρώ, στο 40ο έτος 21.264 ευρώ, στο 50ο έτος 34.633 ευρώ, κ.λ.π.. Υπάρχει ωστόσο και το μέγεθος του πληθωρισμού, λόγω του οποίου π.χ. με 13.052 ευρώ σήμερα θα λάβουμε μεν στο 65ο έτος μας σύνταξη 500 ευρώ, αλλά η αγοραστική δύναμη των 500 ευρώ θα είναι τότε σαφώς χαμηλότερη από την αντίστοιχη σημερινή. Αν λοιπόν θέλουμε να λάβουμε σύνταξη που να έχει τη σημερινή αγοραστική αξία των 500 ευρώ και προβλέψουμε έναν μέσο ετήσιο πληθωρισμό της τάξεως του 3%, τότε τα απαιτούμενα ποσά της επένδυσης παρουσιάζονται στο διπλανό πίνακα.

Κατηγόριες ασφαλιστικών προγραμμάτων Τα ασφαλιστικά προγράμματα χωρίζονται ανάλογα με το τον τρόπο που καταβάλλονται τα κεφάλαια, σε:

Ηλικία αποταμιευτή

Περίοδος επένδυσης

Απαιτούμενο κεφάλαιο

30 ετών

35 έτη

36,000

35 ετών

30 έτη

39.757

40 ετών

25 έτη

43.902

45 ετών

20 έτη

48.484

>Π ρογράμματα περιοδικών καταβολών, όταν το

50 ετών

15 έτη

53.531

55 ετών

10 έτη

59.113

ποσό καταβάλλεται τμηματικά, ανά έτος, ή ανά εξάμηνο, συνήθως μέσω χρέωσης τραπεζικού λογαριασμού του πελάτη Επίσης, ανάλογα με το αν προσφέρεται εγγύηση απόδοσης στον πελάτη ή όχι, τα ασφαλιστικά προγράμματα χωρίζονται σε:

Το γεγονός ότι την ημερομηνία της συντάξεως απαιτείται για παράδειγμα ένα κεφάλαιο της τάξεως των 72.000 ευρώ (προηγούμενο παράδειγμα) δεν σημαίνει βέβαια ότι θα πρέπει να αποταμιεύσουμε ισόποσο κεφάλαιο. Η αποταμίευσή μας θα είναι κατά πολύ χαμηλότερη. Αν υποθέσουμε λοιπόν ότι η μέση ετήσια απόδοση των κεφαλαίων μας θα είναι της τάξεως του 5%, επιθυμούμε να συνταξιοδοτηθού-

>Π ρογράμματα εφ’ άπαξ καταβολής, όταν το κεφάλαιο καταβάλλεται εξ’ ολοκλήρου κατά την ημερομηνία έναρξης της επένδυσης.

>Κ λασικού τύπου προγράμματα, όπου εξασφαλίζεται το ύψος του κεφαλαίου, αλλά και ένα ελάχιστο εγγυημένο επιτόκιο που κατά μέσο όρο προσεγγίζει

34 insurance w*rld

04_INWORLD_AFIEROMA_DILOSIS_ZOIS_T06_FINAL.indd 34

7/17/09 11:16:30 AM

συνταξιοδοτικά

Βαθμός Ρευστότητας

Ελάχιστη Εγγυημένη Απόδοση

Κίνδυνος επένδυσης

Προσδοκώμενη απόδοση

Φορολογικά οφέλη

Κλασικά, εφ’ άπαξ καταβολής

Πολύ χαμηλός

Ναι

Περιορισμένος

Μέτρια έως αρκετά υψηλή

Ναι

Κλασικά περιοδ. καταβολών

Πολύ χαμηλός

Ναι

Περιορισμένος

Μέτρια έως αρκετά υψηλή

Ναι

Unit-linked εφ’ άπαξ καταβολής

Πλήρης

Όχι

Υψηλός

Πολύ υψηλή

Ναι

Unit-linked περιοδ. καταβολών

Πλήρης

Όχι

Υψηλός

Πολύ υψηλή

Ναι

Κρατικά και εταιρικά ομόλογα

Χαμηλός

Ναι

Περιορισμένος

Μέτρια και άνω

Όχι

Εξαρτώμενος

Όχι

Υψηλός

Υψηλή

Όχι

Δεσμευμένες καταθέσεις

Σχετικά χαμηλός

Ναι

Πολύ χαμηλός

Χαμηλή έως μέτρια

Όχι

Καταθέσεις ταμιευτηρίου

Πλήρης

Ναι

Πολύ χαμηλός

Μηδαμινή

Όχι

Μετοχές

στα σημερινά συμβόλαια το 3% (την προηγούμενη δεκαετία των υψηλών επιτοκίων, ανερχόταν σε 4,25%). Σε περίπτωση που η απόδοση του χαρτοφυλακίου της ασφαλιστικής εταιρίας υπερβεί το ελάχιστο εγγυημένο επιτόκιο, τότε ο πελάτης δεν καρπώνεται το σύνολο της υπεραπόδοσης, καθώς τμήμα αυτού το εισπράττει η ασφαλιστική εταιρία. Όπως γίνεται αντιληπτό, στα κλασσικού τύπου προγράμματα, η ασφαλιστική εταιρία είναι αυτή που αναλαμβάνει τη διαχείριση των κεφαλαίων του πελάτη, σύμφωνα πάντοτε με τους περιορισμούς της νομοθεσίας.

> Σ τα προγράμματα τύπου unit linked, όπου τα κεφάλαια τοποθετούνται συνήθως σε αμοιβαία κεφάλαια του ασφαλιστικού ομίλου, ο επενδυτής είναι αυτός που αναλαμβάνει τον κίνδυνο της επένδυσης (συνήθως δεν υπάρχει ούτε ελάχιστη εγγύηση απόδοσης, ούτε καν εγγύηση του ύψους της επένδυσης) και φυσικά ο επενδυτής καρπώνεται το σύνολο των κερδών που ενδεχομένως υπάρξουν. Από τα προηγούμενα λοιπόν, συνάγεται ότι υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες συνταξιοδοτικών, ασφαλιστικών προγραμμάτων:

εισοδήματος (καταθετικά προϊόντα, ομόλογα, προϊόντα εγγυημένου κεφαλαίου, συνδυασμός όλων αυτών, κ.λπ.) θα μπορούσε να μας εξασφαλίσει ποσά που ισοδυναμούν σε μια, ουσιαστικά, υψηλότερη σύνταξη. Σε γενικές γραμμές, κριτήρια που θα απαντήσουν θετικά ή αρνητικά σε ένα τέτοιο δίλημμα, είναι:

> Τ ο εάν ο τρόπος διαχείρισης των κεφαλαίων του επενδυτή από τον ασφαλιστικό όμιλο θα είναι τελικά – σε ένα βάθος χρόνου - αποδοτικότερος από τον τρόπο διαχείρισης που θα επιλέξει εναλλακτικά ο επενδυτής

> Τ ο ύψος του επενδυτικού κινδύνου που θα αναλάβει ο πελάτης στην μια και στην άλλη περίπτωση

>Ο βαθμός ρευστότητας που απολαμβάνει ο πελάτης και στις δύο περιπτώσεις

> Ε πιπτώσεις φορολογικού χαρακτήρα (φορολογικές

> Κ λασικού τύπου και εφ’ άπαξ καταβολής > Κ λασικού τύπου και περιοδικών καταβολών >U nit-linked προγράμματα, εφ’ άπαξ καταβολής >U nit-linked προγράμματα, περιοδικών καταβολών Αποταμίευση ή ασφαλιστικό πρόγραμμα; Το ερώτημα που τίθεται είναι αν η προτιμότερη λύση για επιπρόσθετη σύνταξη είναι ένα συνταξιοδοτικό πρόγραμμα μιας ασφαλιστικής εταιρίας, ή εναλλακτικά η τοποθέτηση των κεφαλαίων μας σε τίτλους σταθερού

ιούλιος - αύγουστος 2009 35

04_INWORLD_AFIEROMA_DILOSIS_ZOIS_T06_FINAL.indd 35

7/15/09 6:08:13 PM

αφιέρωμα

απαλλαγές στα ασφαλιστικά συμβόλαια, μείωση φορολογητέου εισοδήματος ετησίως)

>Ά λλες επιπτώσεις. Σε πολλά ασφαλιστικά πακέτα, προσφέρεται και κάποιο μίνι ασφαλιστικό πακέτο και κυρίως: α) είτε αποζημίωση σε περίπτωση θανάτου και μόνιμης ολικής ανικανότητας για εργασία β) είτε συνέχιση της καταβολής των περιοδικών καταβολών από τις ασφαλιστικές εταιρίες σε περίπτωση θανάτου ή μόνιμης ολικής ανικανότητας Στον προηγούμενο πίνακα, παρουσιάζονται τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των τεσσάρων κατηγοριών ασφαλιστικών-συνταξιοδοτικών προγραμμάτων, καθώς και τα αντίστοιχα στοιχεία για μια σειρά άλλων επενδυτικών μορφών, όπως οι καταθέσεις ταμιευτηρίου, τα ομόλογα, οι δεσμευμένες καταθέσεις, κ.λπ.

Βασικά χαρακτηριστικά ανά κατηγορία Στα προγράμματα κλασικού τύπου και περιοδικών καταβολών, αυτοί που τα αμφισβητούν ισχυρίζονται, σε γενικές γραμμές, τα εξής: Το εγγυημένο ελάχιστο επιτόκιο που προσφέρουν για μια τόσο μακρά περίοδο (γύρω στο 3%) είναι χαμηλότερο από την απόδοση π.χ. των αντίστοιχων ομολόγων των Η.Π.Α., τα οποία μπορούν να ρευστοποιηθούν ενδιάμεσα χωρίς κόστος και με ενδεχόμενα κεφαλαιακά κέρδη. Η συνολική απόδοση των συνταξιοδοτικών προγραμμάτων «ψαλιδίζεται» λόγω των υψηλών προμηθειών που εισπράττουν οι ασφαλιστικές εταιρίες.

Το εισόδημα από συντάξεις των Ελλήνων συνταξιούχων προέρχεται κατά 98,5% από τις δημόσιες συντάξεις, ενώ από συντάξεις του 2ου και 3ου πυλώνα προέρχεται μόλις το 1,5% του αντίστοιχου συνολικού εισοδήματος

σφέρουν, αλλά θα αποδίδουν στους πελάτες τους και μέρος της υπεραπόδοσης του χαρτοφυλακίου τους. Πέρα όμως από το θέμα των αποδόσεων, υπάρχει και μια άλλη σειρά ζητημάτων, που αναδεικνύει τα πλεονεκτήματα των συνταξιοδοτικών προγραμμάτων: Ένα εξ’ αυτών είναι η φορολογική ελάφρυνση για ετήσια ασφάλιστρα (μειώνεται το φορολογητέο εισόδημα). Το δεύτερο–και ασφαλώς κυριότερο–πλεονέκτημα είναι ο «εξαναγκασμός» του πελάτη να αποταμιεύσει χρήματα, τα οποία κατά πάσα πιθανότητα θα κατανάλωνε, αν δεν υπήρχε το συνταξιοδοτικό του πρόγραμμα. Και μάλιστα, σε όσο μικρότερες ηλικίες ξεκινήσει το συνταξιοδοτικό πρόγραμμα, τόσο μεγαλύτερα θα είναι τα επενδυτικά οφέλη για τον ασφαλισμένο, γιατί στα προγράμματα αυτά (λόγω του ανατοκισμού των τόκων και του αρχικού κεφαλαίου) οι αποδόσεις αυξάνονται παραπάνω από αναλογικά με την πάροδο του χρόνου. Στα προγράμματα κλασικού τύπου εφ’ άπαξ καταβολής, οι διαφορές αποδόσεων μεταξύ του ιδιώτη και της ασφαλιστικής εταιρίας πολύ πιθανόν να μην διαφέρουν σημαντικά, χωρίς να μπορεί να προσδιοριστεί ξεκάθαρα ποια από τις δύο πλευρές θα φέρει τελικά την καλύτερη απόδοση. Στατιστικά πάντως, σε ένα βάθος χρόνου, η διαχείριση των ιδιωτών επενδυτών οδηγεί σε σαφώς χαμηλότερες επιδόσεις, σε σύγκριση με τις ασφαλιστικές εταιρίες. Ούτε το θέμα της φοροαπαλλαγής είναι τόσο κρίσιμο στα προγράμματα εφ’ άπαξ καταβολής, καθώς η φορολογική ελάφρυνση θα ισχύσει για ένα μόνο έτος και όχι για όλα τα έτη, όπως συμβαίνει στα προγράμματα περιοδικών καταβολών. Τα unit linked προγράμματα είτε εφ’ άπαξ καταβολής, είτε περιοδικών καταβολών, ο πελάτης έχει ορισμένα πλεονεκτήματα (συνήθως μεγαλύτερη ευελιξία ρευστοποιήσεων χωρίς ποινές, δυνατότητα μεγαλύτερων υπεραποδόσεων σε περίπτωση συγκεκριμένων εξελίξεων στις κεφαλαιαγορές και τις χρηματαγορές), πλην όμως αναλαμβάνει ο ίδιος τον κίνδυνο της επένδυσης, χωρίς να του εξασφαλίζεται ούτε το ύψος των κεφαλαίων του, ούτε οποιαδήποτε ελάχιστη απόδοσή του. Και στην περίπτωση αυτή, ισχύει η μείωση του φορολογητέου εισοδήματος..

Απέναντι σ’ αυτή την κριτική, υπάρχει και ο αντίλογος. Ναι μεν οι ελάχιστες εγγυημένες αποδόσεις των συνταξιοδοτικών αυτών προγραμμάτων δεν είναι τόσο υψηλές, αλλά δεν απευθύνονται κυρίως στα άτομα υψηλής οικονομικής επιφάνειας που διαθέτουν πληθώρα άλλων επενδυτικών επιλογών, αλλά κυρίως σε άτομα που εναλλακτικά θα είχαν μια απόδοση χαμηλότερη από τις τράπεζες. Επιπλέον, σε περίπτωση που μελλοντικά τα τραπεζικά επιτόκια αυξηθούν, είναι περίπου βέβαιο ότι οι αποδόσεις των συνταξιοδοτικών προγραμμάτων δεν θα περιοριστούν στο ελάχιστο εγγυημένο επιτόκιο που προ-

36 insurance w*rld

04_INWORLD_AFIEROMA_DILOSIS_ZOIS_T06_FINAL.indd 36

7/15/09 6:08:14 PM

04_INWORLD_AFIEROMA_DILOSIS_ZOIS_T06_FINAL.indd 37

7/15/09 6:08:16 PM

άρθρο

Τα μοντέλα πρόβλεψης κινδύνων

» γράφει ο Παναγιώτης Λυσσαίος Διευθύνων Σύμβουλος της Marsh Ε.Π.Ε Μεσίτες Ασφαλίσεων

38 insurance w*rld

01_INWORLD_ARTHRO_LYSSAIOS_T06_FINAL.indd 38

7/15/09 5:37:34 PM

άρθρο

διεθνής οικονομική κρίση αύξησε το ενδιαφέρον του κόσμου για τα μοντέλα πρόβλεψης κινδύνων και για κάποιους αποτέλεσε το έναυσμα για αμφισβήτηση των ακολουθούμενων πρακτικών. Συνηθισμένα θέματα που περιέχονται σε δημοφιλή έντυπα περιλαμβάνουν την δυσκολία μοντελοποίησης της ανθρώπινης συμπεριφοράς και την πολυπλοκότητα των χρησιμοποιούμενων χρηματοοικονομικών εργαλείων και θεωρούνται ως υπαίτια δημιουργίας της παρούσας οικονομικής κρίσης. Έρευνες σε βάθος στους μηχανισμούς των παράγωγων χρηματοοικονομικών προϊόντων (subprimes) αποκάλυψαν την ύπαρξη γνωστών μελανών σημείων στα μοντέλα αυτά. Η θεωρία του management θεωρούσε αυτά τα μελανά σημεία είτε ως μη σημαντικά είτε ως μη ικανά να προκαλέσουν αντίκτυπο στα αποτελέσματα, επικεντρωνόμενη μόνο στους αληθινούς ενόχους σε περίπτωση που οι προβλέψεις δεν επιβεβαιώνονταν – υπήρχε έλλειψη ετοιμότητας και πρόβλεψης αντιμετώπισης όλων των παραγόντων που διαμορφώνουν τον συνολικό κίνδυνο ή, για να το θέσουμε διαφορετικά, «αποτυχία της φαντασίας».

Ο υπολογισμός του κινδύνου κατά βάση είναι μια δημιουργική προσπάθεια, μια άσκηση προβολής και δοκιμασίας του αγνώστου Ένα εγχείρημα τέτοιου είδους δε μπορεί να διεκπεραιωθεί από μόνο ένα εργαλείο, όπως είναι τα μοντέλα πρόβλεψης κινδύνων, ούτε όμως να μην το χρησιμοποιήσει καθόλου διότι η χρήση των εργαλείων αυτών ήταν ένας από τους πολλούς λόγους εμφάνισης της πρόσφατης οικονομικής κρίσης. Η μοντελοποίηση κινδύνου είναι δυναμική διαδικασία και παρέχει πολύτιμες πληροφορίες στους ανθρώπους που καλούνται να λάβουν αποφάσεις. Αυτό είναι ιδιαιτέρως αληθές στους κλάδους ασφάλισης Περιουσίας και Αστικής Ευθύνης της ασφαλιστικής βιομηχανίας, όπου ο κίνδυνος είναι το βασικό συστατικό τους. Οι δυο αυτοί κλάδοι βίωσαν επί σειρά δεκαετιών επενδύσεις, αποτυχίες, έρευνες και βελτιώσεις στις μεθόδους, εργαλεία και διαδικασίες που παράγουν αξιόπιστη πληροφόρηση περί των κινδύνων. Μεγάλο μέρος της προόδου στη διαχείριση κινδύνου έχει επιτευχθεί μέσω των τεχνολογικών καινοτομιών και αλμάτων και πρόσφατα έχει έρθει στο προσκήνιο το ζήτημα της συμφωνίας σε βέλτιστες πρακτικές διαχείρισης κινδύνων. Σήμερα, οι μέτοχοι των ασφαλιστικών εταιρειών που ασκούν τους κλάδους Περιουσίας και Αστικής Ευθύνης απαιτούν την ύπαρξη μιας γκάμας εξελιγμένων τεχνικών διαχείρισης του κινδύνου. Αυτές πρέπει να έχουν ως σκοπό να αποδείξουν ότι ένας ασφαλιστής μπορεί να διαχειριστεί τον κίνδυνο και να παράξουν διαφάνεια στο ισοζύγιο κινδύνων και βοηθητικών κεφαλαίων μιας ασφαλιστικής επιχείρησης. Τα περισσότερα διοικητικά στελέχη συνήθως

ενστερνίζονται τέτοιες προηγμένες μεθόδους υπολογισμού του κινδύνου και τα αντίστοιχα εργαλεία, θεωρώντας τα όχι απλώς ως απαιτούμενα, αλλά και ως φορείς δημιουργίας συγκριτικού πλεονεκτήματος. Παρά όμως την ευρεία αποδοχή, η ανάλυση κινδύνου εξελίσσεται διαρκώς και πολύ συχνά δεν είναι ολιστική, δε λαμβάνει δηλαδή υπόψιν της όλους τους παράγοντες που την επηρεάζουν.

Τα θεμέλια της πρόβλεψης κινδύνου Συχνά, οι καταστάσεις ή τα γεγονότα που ορίζουν τον μη αποδεκτό κίνδυνο δε συνέβησαν ποτέ ή συνέβησαν σε μακράν διαφορετικά οικονομικά περιβάλλοντα από αυτά που υπάρχουν σήμερα. Αν και τα μοντέλα προσπαθούν να τοποθετήσουν στην ίδια εικόνα όλη τη σχετική πληροφόρηση για έναν συγκεκριμένο κίνδυνο, είναι ευρέως γνωστό ότι ποτέ δε θα μπορέσουν να μιμηθούν επακριβώς την ανθρώπινη συμπεριφορά – αυτό όμως δε μειώνει την αξία τους. Τα μοντέλα μπορούν να είναι πηγή πολλών πληροφοριών εάν τεθούν στο σωστό πλαίσιο και χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή γνώσης παρά οριστικών απαντήσεων. Υπάρχουν δύο κύριες χρήσεις της πληροφορίας αναφορικά με τα μοντέλα πρόβλεψης κινδύνων. Πρώτον, πρόκειται για ένα ιστορικό αρχείο γεγονότων που έχουν συμβεί και χρησιμοποιείται για την κατανόηση μελλοντικών υποδειγμάτων κινδύνου. Πόσες ελλείψεις (defaults) σημειώθηκαν στο παρελθόν; Πόσες ασφαλιστικές απαιτήσεις; Τι είδους εταιρείες είχαν μεγαλύτερη συχνότητα ζημιών; Η πληροφόρηση αντιπροσωπεύει επίσης την τρέχουσα έκθεση σε κίνδυνο. Ποιος ο αριθμός των μη εξυπηρετούμενων δανείων; Πόσα ασφαλιστήρια Συμβόλαια συνάφθηκαν; Ποια είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά τέτοιων κινδύνων; Η πληροφόρηση από το παρελθόν δείχνει τη μελλοντική πιθανότητα, η πληροφόρηση από το παρόν την άμεση έκθεση σε κίνδυνο. Οι χρήσεις αυτές των πληροφοριακών δεδομένων -ως βάση για τη δημιουργία μοντέλων κινδύνου και ως δείκτης του τρέχοντος προφίλ κινδύνου- είναι ουσιώδεις στη διαδικασία λήψης αποφάσεων που βασίζεται στα μοντέλα αυτά. Το σημαντικό σημείο αφετηρίας όμως είναι το τρέχον προφίλ του κινδύνου. Όμως αυτό πολύ συχνά παραβλέπεται. Πριν την εφαρμογή προηγμένων μαθηματικών τεχνικών και εξελιγμένων τεχνικών προσομοίωσης, μερικές απλές ασκήσεις άντλησης πληροφοριών μπορούν να δώσουν μια χρήσιμη εικόνα του υπό εξέταση ρίσκου. Η εικόνα αυτή δημιουργείται από την έκθεση σε συγκεκριμένο τύπο κινδύνου, από την τοποθεσία και το είδος της επιχείρησης, από τυχόν διαχρονικές αλλαγές στο προφίλ του ρίσκου, σε διαφορετικές οικονομικές καταστάσεις ή σε συνάρτηση με δημογραφικά στοιχεία, η λίστα είναι ατελείωτη και μεταβλητή για κάθε εταιρεία. Ανάλυση αυτής της μορφής δίνει στους ανθρώπους που λαμβάνουν τις αποφάσεις ένα πλαίσιο όπου μπορούν να αξιολογήσουν περισσότερο περίπλοκα αποτελέσματα τέτοιων μοντέλων και να στρέψουν την προσοχή τους σε επιπλέον μεθόδους έρευνας.

ιούλιος - αύγουστος 2009 39

01_INWORLD_ARTHRO_LYSSAIOS_T06_FINAL.indd 39

7/15/09 5:37:44 PM

άρθρο

Μια θεμελιώδης ανάλυση των στοιχείων που διαμορφώνουν την έκθεση σε κίνδυνο δεν έχει γίνει κοινή πρακτική μολονότι κάτι τέτοιο είναι αντίθετο με την κοινή λογική. Πρόσφατα γεγονότα -όπως οι ζημιές προερχόμενες από τυφώνες- υπογραμμίζουν τη δύναμη και τη σημασία της κατανόησης των πληροφοριών εκτίμησης του κινδύνου. Ως αποτέλεσμα, στο συγκεκριμένο πεδίο διαχείρισης κινδύνου αναδύεται ένα νέο πεδίο εστίασης. Η συγκέντρωσή του σε μια φόρμα με συνοχή, η ανάλυση τεράστιων όγκων πληροφοριακών δεδομένων και η δημιουργία υλικού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τις αναλύσεις αυτές μπορεί να απασχολήσει ολόκληρα τμήματα μιας εταιρείας και απαιτεί την ύπαρξη ιδιαίτερα εξειδικευμένων προσόντων.

Μια εις βάθος ανάλυση του κινδύνου μπορεί να δείξει σε μια εταιρεία που να τοποθετήσει κεφάλαια, που βρίσκονται ανεκμετάλλευτες ευκαιρίες και που η δραστηριοποίηση μπορεί να είναι επικίνδυνη Ένα παράδειγμα τεχνολογίας αιχμής αναφορικά με πληροφοριακά στοιχεία κινδύνων αποτελεί η πλατφόρμα i-aXs® της εταιρείας Guy Carpenter, θυγατρική εταιρία του Ομίλου της Marsh & McLennan Companies (MMC), που συνενώνει λογισμικό επιχειρηματικής πληροφόρησης με το σύστημα GIS και υπερυπολογιστές για να δημιουργήσει ένα εξειδικευμένο περιβάλλον εκτίμησης κινδύνου ικανό να επεξεργάζεται και να αναλύει σε σύντομο χρόνο τα στοιχεία από μια ογκώδη βάση δεδομένων για εκτίμηση κινδύνου. Πλατφόρμες όπως αυτή μπορούν να επηρεάσουν τις ικανότητες των οικονομικών αναλυτών, να κάνουν τη διαδικασία εκτίμησης της έκθεσης σε κίνδυνο περισσότερο πρακτική και να κάνουν την πληροφορία περισσότερο προσιτή στα άτομα που λαμβάνουν αποφάσεις. Ο τεράστιος όγκος πληροφοριών δεν είναι η μοναδική πρόκληση. Άπαξ και η πληροφορία καταχωρείται και συστήματα μέτρησης αναπτύσσονται, συχνά εμφανίζονται ελαττώματα και κενά στην περιγραφή του κινδύνου. Ευτυχώς, πλήθος νέων πηγών πληροφοριών υφίστανται και βάσεις δεδομένων που αναγνωρίζουν σχεδόν κάθε φυσικό ον και προϊόν στον κόσμο διατίθενται προς πώληση από εξειδικευμένες εταιρείες. Η Risk Management Solutions, πρόσφατα ανέπτυξαν μια παντελώς καινούρια πρακτική επικεντρωμένη στον υπολογισμό της ποιότητας των στοιχείων και την επαύξησή τους. Πλατφόρμες όπως η i-aXs® είναι σχεδιασμένες ώστε να ενοποιούν στοιχεία από διαφορετικές πηγές, να παράγουν ένα περισσότερο ολοκληρωμένο και ακριβές σετ στοιχείων και να δημιουργούν ένα πιο δυνατό υπόβαθρο για περαιτέρω εκτίμηση του κινδύνου.

Μοντέλα κινδύνου Τα μοντέλα κινδύνου τείνουν να είναι μια σύνθεση στοιχεί-

ων, απόψεων ειδικών και τεχνικής: οι καλύτερες απόψεις και πληροφορίες συντίθενται ώστε να εξαχθεί η βέλτιστη υπόθεση. Είναι ουσιώδες να κατανοήσουμε πώς έγινε αυτή η υπόθεση και να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη γνώση σε αποφάσεις σχετιζόμενες με την ανάληψη κινδύνου. Τα μοντέλα κινδύνου είναι σε γενικές γραμμές πολύπλοκα – μερικές φορές αδιαφανή ως προς τη λειτουργία τους – ακόμη και μοντέλα που δείχνουν διαφανή μπορεί να δώσουν αναπάντεχα αποτελέσματα εξαιτίας της διαδραστικότητας των μερών από τα οποία αποτελούνται. Τα συστατικά μέρη ενός μοντέλου κινδύνου περικλείουν τη φύση των γεγονότων κινδύνου, συμπεριλαμβάνοντας την συχνότητα, τη δριμύτητα, τη συσχέτιση και την πιθανότητα. Κάθε συστατικό πρέπει να είναι ορθό και να αλληλεπιδρά κατάλληλα με άλλα συστατικά. Τα μοντέλα κινδύνων ενώνουν το παρόν με το παρελθόν. Τα περισσότερα από αυτά ενσωματώνουν κάποια μορφή «προγενέστερου ελέγχου», τοποθετώντας την τρέχουσα έκθεση σε κίνδυνο σε ιστορικά πρότυπα ζημιών (και κέρδους). Τα ιστορικά πρότυπα σχεδόν πάντα αναπροσαρμόζονται ώστε να ανταποκρίνονται σε αλλαγές στις οικονομικές ή φυσικές συνθήκες.

Η εμπειρία, η τεχνολογία και οι βέλτιστες πρακτικές έχουν εξελιχθεί κατά τρόπο ώστε να βοηθούν τις εταιρείες να ξεπερνούν την αδράνεια που τις αποτρέπει από το να εφαρμόσουν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης κινδύνου Είναι πολύ σημαντική η συμβατότητα μεταξύ του τρέχοντος προφίλ του κινδύνου και των ιστορικών στοιχείων για τον κίνδυνο. Οι χρήστες του μοντέλου πρέπει να αναρωτηθούν εάν αυτό αναγνωρίζει με ακρίβεια τα στοιχεία και εάν οι υποθέσεις και οι ρυθμίσεις αυτού απεικονίζουν την τρέχουσα κατάσταση. Το πρόβλημα είναι πιο λεπτό από την απλούστευση «σκουπίδια μέσα, σκουπίδια έξω». Οτιδήποτε, από την κλιματική αλλαγή ως τον πληθωρισμό, θα μπορούσε να κάνει ένα μοντέλο ανακριβές ως προς την αποτύπωση του σύγχρονου περιβάλλοντος κινδύνου. Μοντέλα καταστροφής που έχουν αναπτυχθεί από εξειδικευμένες εταιρείες είναι ανάμεσα στα περισσότερο χρησιμοποιούμενα μοντέλα στους κλάδους ασφάλισης Περιουσίας και Αστικής Ευθύνης. Αντιπροσωπεύουν μια κατηγορία μοντέλων που προσπαθούν να δημιουργήσουν αναπαραστάσεις φυσικών γεγονότων όπως τυφώνες, σεισμούς ή ακόμη και φωτιές, βασίζονται δε σε επιστήμονες και μηχανικούς προκειμένου να περιγράψουν την εξέλιξη ενός γεγονότος και την επίδραση αυτού στα εκτεθειμένα αντικείμενα (κτίρια, αυτοκίνητα, εξέδρες άντλησης πετρελαίου κλπ). Άλλη κατηγορία μοντέλων κινδύνου βασίζεται στη θεωρία δικτύων παρά στην επανάληψη γεγονότων.

40 insurance w*rld

01_INWORLD_ARTHRO_LYSSAIOS_T06_FINAL.indd 40

7/15/09 5:37:44 PM

άρθρο

Η προσέγγιση αυτή είναι περισσότερο χρήσιμη όταν προσπαθούμε να εντάξουμε σε μοντέλα μη επαναλαμβανόμενα γεγονότα ή γεγονότα προκαλούμενα από αλληλεξαρτήσεις μεταξύ οντοτήτων (συνήθως εταιρειών) που μπορούν να προκαλέσουν άγνωστες συγκεντρώσεις ρίσκου ή αλυσιδωτές απαιτήσεις. Παραδείγματα τέτοιων μοντέλων είναι το CASUS και το Casualty Cat, τα οποία έχουν αναπτυχθεί από κοινού από τις Guy Carpenter και Arium. Το CASUS χαρτογραφεί συγκεντρώσεις ατόμων που μπορούν να δημιουργήσουν απροσδόκητες δυνητικές απαιτήσεις σχετιζόμενες με εργατική αποζημίωση (όπως ένα συνέδριο ή μια συγκέντρωση πελατών).

Πλατφόρμες όπως η i-aXs® είναι σχεδιασμένες ώστε να ενοποιούν στοιχεία από διαφορετικές πηγές και να παράγουν ένα ολοκληρωμένο στοιχείων και να δημιουργούν ένα δυνατό υπόβαθρο για περαιτέρω εκτίμηση του κινδύνου Το Casualty Cat χαρτογραφεί τα αίτια της ζημιάς, τους διάφορους τύπους συγγένειας μεταξύ επαγγελματικών δραστηριοτήτων και τα ζητήματα ευθυνών που μπορεί να προκύψουν από ένα γεγονός, όπως για παράδειγμα η αφερεγγυότητα της Enron. Σε ορισμένες περιπτώσεις εταιρείες δημιουργούν δικά τους υπερεξειδικευμένα μοντέλα που βασίζονται στα ιστορικά τους στοιχεία. Αυτού του είδους η πρακτική περιλαμβάνει εμπειρία και έκφραση αξιολογικών κρίσεων. Η τεχνολογία παίζει επίσης ρόλο βοηθώντας τους αναλυτές να προσαρμόσουν τα στοιχεία και να «δέσουν» τις πιθανότητες εμφάνισης ζημιογόνου γεγονότος με τα ιστορικά δεδομένα. Εργαλεία ανάλυσης κινδύνου (όπως το Instrat Fit TM της Guy Carpenter) περιέχουν μια συνεπή, αξιόπιστη πλατφόρμα (consistent) προηγμένων μαθηματικών που έχει δημιουργηθεί με σκοπό να υποβοηθήσει την εξομοίωση του κινδύνου και να βοηθήσει τους ειδικούς να υπολογίσουν τις παραμέτρους για στατιστικές κατανομές της συχνότητας ζημιών, της δριμύτητας αυτών και της συσχέτισής τους που περιγράφουν τον κίνδυνο μιας εταιρείας.

Διαχείριση κινδύνου σε εταιρικό επίπεδο Η παρανόηση των μοντέλων και των στοιχείων που προκαλούν έκθεση σε κίνδυνο δεν είναι ο πρωταρχικός λόγος της αποτυχίας των περισσότερων μοντέλων. Πράγματι, πολλές

εταιρείες που ζημιώθηκαν από πρόσφατες καταστροφές, τόσο σε φυσικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο, διέθεταν ικανούς και μοντέρνους πόρους που είχαν διατεθεί στην ανάληψη κινδύνου. Αυτό που συχνά λείπει είναι η σχέση μεταξύ της ανάλυσης και των αποφάσεων σε επίπεδο διοίκησης και αυτός είναι ο σύνδεσμος που η διαχείριση κινδύνου σε εταιρικό επίπεδο (ERM) επιζητεί να δημιουργήσει. Το ERM δεν είναι κάτι καινούριο, αλλά η αξία του μόλις πρόσφατα άρχισε να αναγνωρίζεται. Ακόμη και μια γρήγορη επισκόπηση του κόσμου των αναλύσεων κινδύνου αποκαλύπτει την ανάγκη για μια συστηματική προσέγγιση, των εργαλείων που χρειάζονται για να υποστηρίξουν την προσπάθεια και την ύπαρξη προγενέστερης εμπειρίας στην επιχείρηση. Το ERM απαιτεί μια κουλτούρα πρόληψης κινδύνου η οποία εκπορεύεται από τα ανώτατα κλιμάκια της επιχείρησης. Αυτού του είδους η προσέγγιση, δηλαδή από τα ανώτατα προς τα κατώτατα κλιμάκια, αυξάνει την πιθανότητα ότι μια ολιστική και καλά υποστηριζόμενη διαδικασία διαχείρισης κινδύνου θα μπορέσει να βρει έδαφος να αναπτυχθεί. Θα πρέπει επίσης να μειώνει τις προστριβές που μπορεί να υπάρχουν μεταξύ αυτών που λαμβάνουν τις αποφάσεις και των ειδημόνων τεχνικών για τον κίνδυνο. Ευτυχώς, η εμπειρία, η τεχνολογία και οι βέλτιστες πρακτικές έχουν εξελιχθεί κατά τρόπο ώστε να βοηθούν τις εταιρείες να ξεπερνούν την αδράνεια που τις αποτρέπει από το να εφαρμόσουν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης κινδύνου. Στις τρέχουσες οικονομικές συνθήκες, οι πιθανές επιπτώσεις από την ανεπάρκεια της διαχείρισης κινδύνων δε θα μπορούσαν να είναι περισσότερο προφανείς. Η δυνατότητα του κέρδους, όμως, είναι αυτή που κάνει τη διαχείριση κινδύνου μια συναρπαστική επιδίωξη.

ιούλιος - αύγουστος 2009 41

01_INWORLD_ARTHRO_LYSSAIOS_T06_FINAL.indd 41

7/15/09 5:37:45 PM

θέμα

Εκτεθειμένη σε κινδύνους η ασφαλιστική βιομηχανία Οι κρατικές παρεμβάσεις στην διαχείριση του ασφαλιστικού ρίσκου κάνουν την ζωή των βρετανών ασφαλιστών δυσκολότερη...

» Μετάφραση - Απόδοση Παναγιώτης Φρεντζάς

σοι εργάζονται στον ασφαλιστικό και αντασφαλιστικό κλάδο, κατανοούν την ανάγκη των αντασφαλιστών για την επιστημονική εκτίμηση των ρίσκων και την λήψη αποφάσεων σε σύμπνοια με τις αναλύσεις και τους κανόνες που διέπουν τον κλάδο. Είναι κάτι βασικό για την ομαλή λειτουργία και επιβίωση της ασφαλιστικής βιομηχανίας. Οι έξωθεν παρεμβάσεις επί των ρίσκων αυτών επιδρούν καταλυτικά στον κλάδο, δημιουργούν ανταγωνιστικές δυσλειτουργίες και σε εξαιρετικές περιπτώσεις, καθορίζουν και τις κυβερνητικές ενέργειες. Οι εποχές που όλοι οι Βρετανοί ασφαλίζονταν με το ίδιο ασφάλιστρο και κοινούς όρους παρήλθαν κάπου 40 χρόνια πριν, όταν οι δασμοί άρχισαν να εξαλείφονται και σήμερα, ο μοναδικός οργανισμός ο οποίος μπορεί να αναλάβει μία ευρεία κλίμακα ρίσκων χωρίς επιλεκτική μεταχείριση, είναι η κυβέρνηση και αυτό το επιτυγχάνει με τα χρήματα των φορολογουμένων.

Με την ανεργία να αυξάνεται, το κόστος ασφάλισης έχει ανέβει, ενώ η διαθεσιμότητά του έχει μειωθεί και όλοι ανεξαιρέτως οι υποψήφιοι πελάτες αντιμετωπίζονται καχύποπτα από τον ασφαλιστή Το κύριο παράδειγμα είναι η NHS (το βρετανικό ΕΣΥ), αλλά ακόμη και εκεί υπάρχουν ενδείξεις επιλεκτικής επιλογής ρίσκων. Είναι περίεργο το ότι το κοινό, τα ΜΜΕ, οι πολιτικοί και οι επιχειρηματίες φαίνονται να δυσκολεύονται να κατανοήσουν αυτή την αρχή, και μέμφονται τους ασφαλιστές για την ανάληψη ή το ξεσκαρτάρισμα των ρίσκων, στις καλές η κακές συγκυρίες της αγοράς αντίστοιχα. Όταν η κυβέρνηση επηρεάζει την επιλογή ρίσκων, αυτό αναπόφευκτα οδηγεί σε στρεβλώσεις αναφορικά με τον ανταγωνισμό.

Η επιλογή ρίσκων είναι ένα τρέχον μείζον θέμα. Οι νόμοι κατά των διακρίσεων φύλου και ηλικίας, σύμφωνα με κάποια ευρωπαϊκά πρότυπα, είναι παράλογοι, σε ότι αφορά τους ασφαλιστές. Οι γυναίκες έχουν διαφορετικό προσδόκιμο ζωής, συντελεστές νοσηρότητας, οδηγικές συνήθειες και διαφορετική -πιθανόν μεγαλύτερη- πιθανότητα ατυχημάτων. Για τον αντασφαλιστή, θα πρέπει να υπάρχει διαφορετική μέθοδος για αυτή την κατηγορία πελατών. Η ηλικία επίσης είναι θεμελιώδης παράγων, που επηρεάζει την συχνότητα των ατυχημάτων, το δυνητικό ύψος των αποζημιώσεων, και αρκετά άλλα στοιχεία. Στους ασφαλιστές προκαλεί έκπληξη ότι δεν υπήρξε καν μεταξύ των πολιτικών και των αξιωματούχων της Κομισιόν η σκέψη αναθεώρησης των καταφανώς ανεφάρμοστων ασφαλιστικών διατάξεων. Οι ασφάλειες επιχειρήσεων είναι άλλο ένα παράδειγμα μη ορθολογικής αντιμετώπισης. Για τους ασφαλιστές, τα πράγματα δεν θέλουν δεύτερη σκέψη: Όταν ο κίνδυνος χρεοκοπίας, ή παραγραφών χρεών αυξάνει, τότε τα ασφάλιστρα αυξάνονται και οι καλύψεις σε όσους είναι υπερβολικά εκτεθειμένοι ανακαλούνται. Αυτό είναι το πνεύμα της ασφαλιστικής διαδικασίας, και η μόνη εναλλακτική είναι η αστοχία των ασφαλιστικών και η απώλεια της κάλυψης για τον καθένα. Και όμως, αυτή η πολύ απλή τοποθέτηση στην επιλογή του ρίσκου θεωρείται πλέον σαν μία από της κύριες αιτίες της οικονομικής κρίσης. Οι αντασφαλιστές γνωρίζουν άριστα πόσο δύσκολο ήταν να πείσουν τους υποψήφιους πελάτες να καλυφθούν ασφαλιστικά τις καλές εποχές. Οι επιχειρήσεις προτιμούσαν εναλλακτικές όπως το factoring σαν περισσότερο αποδοτικές και θεωρούσαν την ασφάλιση επιχειρήσεων σαν υπερβολικά ακριβή, υπερβολικά γραφειοκρατική και περιοριστική της δυνατότητας της εταιρίας για επέκταση. Τώρα, ξαφνικά, ανακαλύφθηκαν οι απειλές κατά της οικονομικής ανάκαμψης... Οι πλημμύρες είναι ένα άλλο παράδειγμα σύγκρουσης απόψεων μεταξύ νομοθετών και ασφαλιστών. Καθαρή

42 insurance w*rld

07_INWORLD_INSURANCE AGE_RISKY_BUSINESS_T06_FINAL.indd 42

7/15/09 5:38:36 PM

αποκλειστικότητα

επιλογή ρίσκων θα σήμαινε ότι σε ορισμένες περιοχές της χώρας δεν θα δίνονταν καν τέτοιου είδους ασφάλειες, ενώ σε άλλες τα ασφάλιστρα θα ήταν αρκετά υψηλότερα, κάτι που φυσικά πολιτικά είναι απαράδεκτο. Έτσι, οι μεγάλοι ασφαλιστές καλύπτουν όλες τις περιπτώσεις, έστω και με πολύ μεγάλο κίνδυνο απωλειών έχουμε να κάνουμε με κάτι σαν πρόσθετο φόρο επί των ασφαλιστικών, με μόνη τη διαφορά ότι αυτές έχουν την δυνατότητα να ελέγξουν μερικά το ύψος του, π.χ. προτείνοντας στην κυβέρνηση μέτρα αποφυγής των πλημμύρων. Η πιστωτική προστασία είναι κάτι διαφορετικό. Εδώ, δεν υπήρχε θέμα επιλογής, το κόστος κρατιόταν σε χαμηλά επίπεδα για όλους και τα αντασφάλιστρα ήταν ελάχιστα, γιατί υπήρχαν περιορισμένα περιθώρια επιλογών. Παρόλο που τα mark-ups ήταν υψηλά, θα έπρεπε να καλύπτεται το κόστος πωλήσεων, ενώ τακτικά γινόταν χρήση τους για επιδότηση δανείων ή για να δοθεί η δυνατότητα στους οφειλέτες υψηλότερου ρίσκου να εξασφαλίσουν δάνεια.

Στην πιστωτική ασφάλιση ή τις πλημμύρες, η κυβέρνηση πιέζει τους ασφαλιστές να μην κάνουν επιλεκτική διαχείριση, ενώ σε άλλους τομείς η διαχείριση ρίσκου εξασφαλίζει κυβερνητικούς στόχους χωρίς την ανάγκη θέσπισης νομοθεσίας Επίσης παρείχε προστασία από αναπάντεχη ασθένεια η απώλεια απασχόλησης, κάτι που βοηθούσε τον πελάτη και μείωνε την ανάγκη κρατικής μέριμνας. Με τις αλλαγές των όρων και συνθηκών, μόνο όσοι βρίσκονται σε κίνδυνο καταφεύγουν σε αυτή. Με την ανεργία να αυξάνεται, το κόστος ασφάλισης έχει ανέβει, ενώ η διαθεσιμότητά του έχει μειωθεί και όλοι ανεξαιρέτως οι υποψήφιοι πελάτες

αντιμετωπίζονται καχύποπτα από τον ασφαλιστή. Το προϊόν λοιπόν, στις καλές εποχές δεν αγοράζεται, ενώ στις κακές δεν πουλιέται. Η αγορά έχει αλλάξει δραματικά, αλλά προς όφελος ποίου; Ασφαλώς όχι του καταναλωτή, που αγωνιά να εξασφαλίσει ένα δάνειο, η αδυνατεί να αποπληρώσει ένα άλλο, επειδή έμεινε άνεργος. Οι κυβερνήσεις ευαρεστούνται να ενθαρρύνουν την ανάληψη ρίσκων ή και να την αφορίζουν» ανάλογα με το μενού της ημέρας. Στην πιστωτική ασφάλιση ή τις πλημμύρες, η κυβέρνηση πιέζει τους ασφαλιστές να μην κάνουν επιλεκτική διαχείριση, ενώ σε άλλους τομείς η διαχείριση ρίσκου εξασφαλίζει κυβερνητικούς στόχους χωρίς την ανάγκη θέσπισης νομοθεσίας. Για παράδειγμα, οι ασφαλιστές ενθαρρύνονται να επιβραβεύουν π.χ. τους προσεκτικούς οδηγούς, ενώ επιπλέον τους υποδεικνύεται η σκληρότερη αντιμετώπιση των απρόσεκτων - μεθυσμένων οδηγών, αυτών με κακό μητρώο ατυχημάτων ή αυτών με ποινικό μητρώο. Δηλαδή βασίζονται στις ασφαλιστικές πρακτικές διαχείρισης του ρίσκου, για να βελτιώσουν τις δικές τους «επιδόσεις» αναφορικά με τα ατυχήματα και την εγκληματικότητα. Αν οι ασφαλιστές δεν κάλυπταν τους νέους οδηγούς, τότε η κυβέρνηση θα ήταν υποχρεωμένη να ελέγξει νομοθετικά πράγματα όπως ο τύπος των αυτοκινήτων που επιτρέπεται να οδηγούν, το ύψος των προστίμων για τις παραβάσεις του ΚΟΚ. Ενδεχόμενα να θεσπίσει αυστηρότερη νομοθεσία για την υγεία και την ασφάλεια. Η επιλογή ρίσκων ενθαρρύνει την σύνεση, επιβραβεύει την προσοχή, βελτιώνει την ασφάλεια, υποστηρίζει την ορθολογική διαχείριση των κινδύνων και συνεισφέρει στο κοινωνικό σύνολο από άποψη ποιότητας ζωής και ασφάλειας. Οι κυβερνήσεις θα έπρεπε να επεμβαίνουν σε αυτή την φυσιολογική διαδικασία με ιδιαίτερη προσοχή, ενώ οι ασφαλιστές θα έπρεπε με την σειρά τους να είναι φειδωλοί στις αιτήσεις τους προς την κυβέρνηση για ανάληψη πρωτοβουλιών που υποσκάπτουν αυτό το υγιές θεμέλιο της ελεύθερης αγοράς.

ιούλιος - αύγουστος 2009 43

07_INWORLD_INSURANCE AGE_RISKY_BUSINESS_T06_FINAL.indd 43

7/15/09 5:38:38 PM

συνέντευξη

Το Σεπτέμβριο θα ξεκινήσει σταδιακά η διάθεσή των νέων ασφαλιστικών προϊόντων από τους υπαλλήλους όλων των καταστημάτων, στο σύνολο του δικτύου 44 insurance w*rld

18_INWORLD_SINENTEYKSI_KAMINARI_T06_FINAL.indd 44

7/15/09 5:40:37 PM

συνέντευξη

Αντώνης Καμινάρης | Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος Δ.Σ Hellenic Postbank-Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο | | Πρόεδρος Δ.Σ της Post Insurance Brokerage Μεσίτες Ασφαλίσεων Α.Ε. | » συνέντευξη στον Γιάννη Βερμισσώ

Η Post Insurance θα διαθέτει όλη την γκάμα των ασφαλιστικών προϊόντων

ον Σεπτέμβριο αναμένεται να διατεθούν στην αγορά τα πρώτα ασφαλιστικά προϊόντα της Post Insurance Brokerage-Μεσίτες Ασφαλίσεων Α.Ε, της κοινής ασφαλιστικής εταιρείας που σύστησαν το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και τα Ελληνικά Ταχυδρομεία. Η νέα μεσιτική εταιρεία θα έχει μετοχικό κεφάλαιο 1 εκατ. ευρώ και η μετοχική σύνθεση προβλέπει τη συμμετοχή του Τ.Τ με ποσοστό 50% + 1 μετοχή, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό ανήκει στα ΕΛΤΑ. Ο Πρόεδρος της Post Insurance Brokerage κ. Αντώνης Καμινάρης μιλάει στο IW για τα σχέδια και της προοπτικές της εταιρείας. iw? Πως αποφασίσατε να συστήσετε την εταιρεία μεσιτείας ασφαλιστικών προϊόντων; Ποια ήταν η πρώτη σκέψη, η εισήγηση. Α.Κ.: Στα πλαίσια της στρατηγικής συνεργασίας που έχουν συνάψει τα Ελληνικά Ταχυδρομεία με την Hellenic Postbank-Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, μέχρι το 2021, προχωρήσαμε στην ίδρυση της θυγατρικής εταιρείας Post Insurance, έτσι ώστε να εκμεταλλευτούμε το κενό που υπάρχει στο χώρο

των ασφαλειών. Σκοπός της εταιρείας είναι να διαθέτει ασφαλιστικά προϊόντα από το δίκτυο της Hellenic PostbankΤαχυδρομικό Ταμιευτήριο και των ΕΛΤΑ. iw? Πως έγινε πράξη, δηλαδή ποιες κινήσεις κάνατε μέχρι και την πρόσφατη υπογραφή του καταστατικού; Α.Κ.: Το Δεκέμβριο του 2008 τα Διοικητικά Συμβούλια της Hellenic Postbank-Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και των ΕΛΤΑ αποφάσισαν από κοινού τη σύσταση μεσιτικής εταιρείας ασφαλίσεων με την επωνυμία «Post Insurance Brokerage Μεσίτες Ασφαλίσεων Α.Ε». Ήδη από τα μέσα του Μαΐου ξεκινήσαμε να χτίζουμε τις υποδομές για τη λειτουργία της, ενώ στις 2 Ιουλίου υπεγράφη ανάμεσα στον Πρόεδρο της Hellenic Postbank-Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο κ. Άγγελο Φιλιππίδη και το Διευθύνοντα Σύμβουλο των ΕΛΤΑ, κ. Σταμάτη Μαύρο. iw? Ποια προϊόντα θα πουλάτε, θα είναι όλη η γκάμα αυτών που υπάρχουν στην ασφαλιστική αγορά; Α.Κ.: Πρόθεση των δυο εταίρων είναι να καλυφθεί όλη η γκάμα των απλών ασφαλιστικών προϊόντων που διαθέτει

η αγορά και που ζητούν οι πελάτες. Τα προϊόντα που έχουν επιλεγεί μέχρι στιγμής, αφορούν την ασφάλιση αυτοκινήτου, κατοικίας και σύνταξης. Πρόκειται για τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα (ασφάλειες ζωής και κατοικίας για τα στεγαστικά δάνεια, ασφάλειες ζωής & ανεργίας για τα καταναλωτικά δάνεια, ασφάλειες προστασίας αγορών για τις πιστωτικές κάρτες) καθώς και παραδοσιακά ασφαλιστικά προϊόντα, όπως ασφάλειες αυτοκινήτου, συνταξιοδοτικά ασφαλιστικά προγράμματα, που σκοπό έχουν την κάλυψη του κενού παροχής ασφαλιστικών υπηρεσιών της Hellenic Postbank-Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, αυξάνοντας την κερδοφορία και ικανοποιώντας μεγαλύτερο εύρος των αναγκών των πελατών της. Τα προϊόντα αυτά ξεκινούν από τα πιο απλά και κατανοητά προγράμματα, τα οποία ο πελάτης μπορεί να προμηθευτεί με απλές διαδικασίες έκδοσης και με μία μόνο επίσκεψή του σε οποιοδήποτε κατάστημα, προκειμένου να διευκολύνεται η συναλλαγή, ενώ μπορούν επίσης να εμπλουτιστούν, με σύγχρονα επικουρικά προγράμματα. Αναλυτικότερα, σε ό,τι αφορά την ασφάλιση αυτοκινήτου, εκτός από το

ιούλιος - αύγουστος 2009 45

18_INWORLD_SINENTEYKSI_KAMINARI_T06_FINAL.indd 45

7/17/09 11:19:08 AM

συνέντευξη

βασικό πακέτο, θα υπάρχουν ίσως και δύο πιο αναβαθμισμένα που αφορούν σε εξειδικευμένες καλύψεις, όπως κλοπή, πυρκαγιά και άλλες περιπτώσεις ζημιών. Σχετικά με την ασφάλιση κατοικίας, υπάρχουν δυο διαφορετικές αγορές, απευθυνόμενοι στην κατηγορία των

iw? Τα στελέχη αυτά έχουν πιστοποιηθεί ή θα πιστοποιηθούν; Α.Κ.: Στις 20 Ιουνίου πραγματοποιήθηκαν οι εξετάσεις, με τις οποίες πιστοποιήθηκε το προσωπικό μας. Στα μεγάλα καταστήματα του δικτύου μας έχουν πιστοποιηθεί δυο υπάλληλοι και στα μικρότερα, τουλάχιστον ένας, ανά-

Η Post Insurance διαθέτει branded προϊόντα απλά και κατανοητά σε ανταγωνιστικές τιμές, σε συνεργασία με τις σημαντικότερες ασφαλιστικές εταιρείες πελατών που αναζητούν ένα πρόγραμμα ασφάλισης κατοικίας, είμαστε σε θέση να τους προτείνουμε να ασφαλίσουν το σπίτι τους- εκτός από την ασφάλιση πυρκαγιάς- με κάποιο πολυασφαλιστήριο κατοικίας (π.χ. για κλοπή περιεχομένου, διάρρηξη σωληνώσεων, πλημμύρες κτλ.). Η τρίτη κατηγορία προϊόντων, οι ασφαλίσεις σύνταξης, αφορά σε ένα συνταξιοδοτικό προϊόν, το οποίο θα ξεκινά περίπου από τη βάση των 30-40 ευρώ μηνιαίως και θα κινείται ανοδικά ανάλογα με τις δυνατότητες του κάθε πελάτη, βοηθώντας τον να χτίσει μια επιπρόσθετη ισόβια σύνταξη σε 25-40 χρόνια. Σε αυτόν τον κλάδο, συμπεριλαμβάνεται και η ασφάλιση του δανείου, προϊόν που μπορεί επιπλέον να υποστηριχθεί, με σύγχρονα επικουρικά προγράμματα, όπως τα προγράμματα αναπηρίας ή ανεργίας. iw? Έχετε καταλήξει με ποίες εταιρείες θα συνεργάζεστε ή είναι ένα θέμα ανοικτό; Α.Κ.: Αυτήν την ώρα διαμορφώνονται τα προϊόντα στην τελική τους μορφή, επομένως υπάρχουν ζητήματα όπως αυτό που παραμένουν ανοιχτά. iw? Ποιοι και πόσοι είναι αυτοί θα προωθούν τα προϊόντα που μεσιτεύει η εταιρεία. Α.Κ.: Η βασική διάθεση των προϊόντων θα πραγματοποιείται από το δίκτυο της Hellenic Postbank-Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και των ΕΛΤΑ.

λογα και με τις ανάγκες κάθε περιοχής. Μέχρι στιγμής έχουν εκπαιδευθεί και πιστοποιηθεί περίπου190 άτομα από την πλευρά της Hellenic PostbankΤαχυδρομικό Ταμιευτήριο και άλλα 80 από τα ΕΛΤΑ. Από το Σεπτέμβρη ξεκινά και η εκπαίδευση τους, πάνω στα προϊόντα. Πρόκειται για το front line των καταστημάτων μας, για προσωπικό που έχει επιλεγεί με σφιχτά κριτήρια, ώστε να λειτουργεί όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται. iw? Τι φιλοδοξείτε να κερδίσετε από αυτή την νέα δραστηριότητα; Ποιοι είναι οι στόχοι σας; Έχετε πλάνο ανάπτυξης και τι προβλέπει; Α.Κ.: H σύσταση της νέας θυγατρικής και η επέκταση της στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ της Hellenic PostbankΤαχυδρομικό Ταμιευτήριο και των ΕΛΤΑ, σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας εποχής για το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, καθώς συνεχώς επεκτείνεται και διεκδικεί νέα μερίδια αγοράς, που τo καθιστούν πλέον όμιλο. Με τον τρόπο αυτό αξιοποιείται το ευρύτατο δίκτυο των δύο οργανισμών, αναδεικνύοντας την Post Insurance στην πρώτη ίσως δύναμη στην Ελλάδα ως φορέα τραπεζικών και ασφαλιστικών εργασιών με 985 σημεία διάθεσης σε όλη τη χώρα, κερδίζοντας έτσι το συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού. Αυτήν την ώρα οριστικοποιούνται τα προϊόντα και «κλείνουν» οι τελευταίες

λεπτομέρειες με την εταιρεία που θα μας διαθέσει το software, που αποτελεί τομέα νευραλγικής σημασίας. Επιδιώκουμε ο πελάτης που επισκέπτεται τα καταστήματά μας να είναι σε θέση να πάρει το συμβόλαιό του αμέσως και όλη η υποστήριξη από εκεί και μετά (π.χ. αναγγελία ατυχήματος, ζημιάς κ.ο.κ) να πραγματοποιείται κεντρικά από την εταιρεία και όχι από τα καταστήματα. Μέσα στον Αύγουστο θέλουμε να ξεκινήσει πιλοτικά η διάθεση των προϊόντων σε κάποια καταστήματα, έτσι ώστε το Σεπτέμβρη να ξεκινήσει σταδιακά η διάθεσή τους από τους υπαλλήλους όλων των καταστημάτων, στο σύνολο του δικτύου. iw? Ποία θεωρείτε ότι είναι τα πλεονεκτήματά σας έναντι των ανταγωνιστών; Α.Κ.: Η Post Insurance διαθέτει branded προϊόντα απλά και κατανοητά σε ανταγωνιστικές τιμές, σε συνεργασία με τις σημαντικότερες ασφαλιστικές εταιρείες, ώστε σε καμία περίπτωση να μην τίθεται σε αμφισβήτηση η αξιοπιστία τους. Σκοπός μας είναι ο πελάτης μας να αγοράζει ασφαλιστικά προϊόντα αισθανόμενος το ίδιο επίπεδο σιγουριάς και ασφάλειας που και σήμερα απολαμβάνει στην Hellenic PostbankΤαχυδρομικό Ταμιευτήριο και στα ΕΛΤΑ. Επιπλέον, δίνουμε μεγάλη βαρύτητα στο θέμα της ταχύτητας, λύνουμε το πρόβλημα της ζημιάς γρήγορα, εξάλλου ένα μεγάλο πλεονέκτημα της banκassurance διαδικασίας πωλήσεων προϊόντων είναι ο πελάτης με μία του επίσκεψη να αγοράσει το προϊόν. Από την άλλη πλευρά, είμαστε σε θέση να εκμεταλλευτούμε το συγκριτικό πλεονέκτημα του ευρύτατου υπάρχοντος δικτύου των δυο οργανισμών. iw? Εδώ -με αυτό το εγχείρημαολοκληρώνεται η είσοδός σας στα ασφαλιστικά προϊόντα ή έχετε ανοικτούς ορίζοντες και για τυχόν συνέχεια; Α.Κ.: Και οι δυο οργανισμοί έχουν ανοιχτές κεραίες, ώστε να μπορέσουν να αξιοποιήσουν κάθε δυνατή ευκαιρία, ανάλογα και με τις απαιτήσεις που διαμορφώνει η κάθε εποχή.

46 insurance w*rld

18_INWORLD_SINENTEYKSI_KAMINARI_T06_FINAL.indd 46

7/17/09 11:19:08 AM

18_INWORLD_SINENTEYKSI_KAMINARI_T06_FINAL.indd 47

7/17/09 11:19:09 AM

θέμα

48 insurance w*rld

03_INWORLD_ALLAGES_SEPTEMBRIOS_T06_FINAL.indd 48

7/15/09 6:09:27 PM

θέμα

«Θερμό» φθινόπωρο για τις ασφαλιστικές εταιρείες Ετοιμάζονται νέα προγράμματα ασφάλισης σε όλες τις βασικές κατηγορίες δραστηριοποίησης

» του Πλάτωνα Τσούλου

λλιώτικος από κάθε προηγούμενη χρονιά αναμένεται να είναι ο φετινός Σεπτέμβριος, που ως μήνας πάντα θα σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας περιόδου για την ασφαλιστική αγορά, καθώς και τον πρώτο από τους τέσσερις τελευταίους μήνες του έτους κατά τη διάρκεια των οποίων οι εταιρείες τα δίνουν όλα για ένα καλό κλείσιμο έτους. Αλλιώτικος, διότι καταρχήν οι ίδιες οι συνθήκες της οικονομίας ήδη από τον περασμένο Σεπτέμβριο διαμόρφωσαν ένα νέο, δύσκολο και πάνω απ΄ όλα σκληρό και αδυσώπητο σκηνικό για την ανάπτυξη της ασφαλιστικής βιομηχανίας. Περίπου ένα χρόνο μετά το ξέσπασμα της διεθνούς κρίσης, ο κλάδος δείχνει αποπροσανατολισμένος στρατηγικά. Επιχειρεί να κερδίσει το χαμένο έδαφός όπως και χρόνο, όμως ο δρόμος που πρέπει να διανύσει και η ταχύτητα με την οποία καλείται να τρέξει, απαιτούν αντοχές, που σίγουρα δεν υπάρχουν, τουλάχιστον απ΄ όλους.

Ο Σεπτέμβριος θα βρει την ασφαλιστική αγορά πιο αδύναμη, αλλά με θέληση να επιβιώσει, να σταθεί ξανά στα πόδια της και να διεκδικήσει ρόλο πρωταγωνιστή στις εξελίξεις του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας Ο Σεπτέμβριος λοιπόν θα βρει την ασφαλιστική αγορά πιο αδύναμη, βαριά… πληγωμένη, αλλά με θέληση να επιβιώσει, να σταθεί ξανά στα πόδια της και να διεκδική-

σει ρόλο πρωταγωνιστή στις εξελίξεις του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας. Μόνο που αυτό το φθινόπωρο θα δεχθεί μια ακόμη ψυχρολουσία. Την αρνητική δημοσιότητα που μοιραία φέρνει ο Επόπτης με τις αποφάσεις τις οποίες λαμβάνει προς εξυγίανση της ασφαλιστικής αγοράς. Ο απόηχος από τις δεσμεύσεις περιουσιακών στοιχείων, από τα χρονοδιαγράμματα και τις προθεσμίες για την καταβολή κεφαλαίων, από τα προγράμματα ανασυγκρότησης και ενδεχομένως και από νέες ανακλήσεις αδειών, διαμορφώνουν ένα εκρηκτικό σκηνικό, ένα σκηνικό που σίγουρα δεν προσφέρεται για μεγάλες αποδόσεις και επιδώσεις. Πάντως, φέτος, τα στελέχη του κλάδου, αν και παραδέχονται τη δύσκολη κατάσταση στην οποία βρίσκεται συνολικά η αγορά, δηλώνουν απερίφραστα ότι θα καταβάλλουν τα μέγιστα, ότι θα παλέψουν και με… νύχια και με… δόντια, ώστε να ξεπεράσουν κάθε εμπόδιο και στο κλείσιμο του χρόνου να είναι σε θέση να περάσουν στην αντεπίθεση, καθιστώντας την ασφαλιστική αγορά υγιή και φερέγγυα. Τι αναμένουμε όμως να συμβεί το φθινόπωρο στον κλάδο; Πολλά και διάφορα, εκ των οποίων τα περισσότερα άκρως σημαντικά.

> Κ αταρχήν, αν όλα κυλήσουν βάσει… προγράμματος, θα έχει μπει σε απόλυτη τάξη ο κλάδος Αυτοκινήτου. Άπαντες θα γνωρίζουμε ποιος χρωστάει, τι και πότε θα το καλύψει. Και το σημαντικότερο, ποιος μένει και ποιος φεύγει από την αγορά. Το Σεπτέμβριο λοιπόν ο Επόπτης θα πρέπει να έχει φέρει σε πέρας το μεγαλύτερο και πιο δύσκολο μέρος των ελέγχων του, αφού υποχρεούται, να ανακαλέσει τις άδειες των αφερέγγυων, να επιβάλλει πρόστιμα όπου το κρίνει αναγκαίο

ιούλιος - αύγουστος 2009 49

03_INWORLD_ALLAGES_SEPTEMBRIOS_T06_FINAL.indd 49

7/17/09 11:20:25 AM

θέμα

και να εξαγγείλει προγράμματα οικονομικής ανασυγκρότησης για όσους, έστω και την τελευταία στιγμή, επιδείξουν καλή… διαγωγή.

> Σ τον κλάδο Ζωής άπαντες θα έχουν μετρήσει τις δυνάμεις τους και θα γνωρίζουν το κατά πόσο θα διαθέτουν περιθώρια να… ρεφάρουν. Βέβαια, ο κύριος όγκος της αγοράς θα γράφει, όπως ήδη γράφει, απώλειες παραγωγής και θα προσπαθεί μέσω των προγραμμάτων Υγείας να περιορίσει την όποια χασούρα.

> Β αρύ φορτίο θα κληθούν να σηκώσουν και τα >

> Σ το τέλος Οκτωβρίου, στην ιστοσελίδα της κάθε ασφαλιστικής εταιρείας θα έχουν αναρτηθεί οι ειδικές οικονομικές καταστάσεις του εννεαμήνου, βάσει των οποίων θα φαίνεται ξεκάθαρα η δυναμική ανάπτυξης της κάθε ασφαλιστικής, τα περιθώρια κερδοφορίας τους και τα αποθέματά τους. Πρόκειται για την τελευταία «ακτινογραφία» της ασφαλιστικής αγοράς πριν το κλείσιμο του έτους, η οποία θα αποτυπώσει απόλυτα τις πραγματικές επιπτώσεις της διεθνούς κρίσης στον κλάδο.

> Σ το πεδίο της… μάχης τώρα, στα δίκτυα πωλήσεων, αναμένονται συγκρούσεις. Η αγωνία στελεχών και ασφαλιστών για την επίτευξη των στόχων του 2009, ή για να είμαστε πιο ακριβείς για την επιβίωσή τους, για την επιβίωση των εταιρειών τους, τους υποχρεώνει να βρίσκονται σε διαρκή επιφυλακή, να είναι ετοιμοπόλεμοι προκειμένου καταρχήν να διασφαλίσουν τα κεκτημένα τους και κατά δεύτερο να «κλέψουν» συμβόλαια από τον ανταγωνισμό, διότι για νέα συμβόλαια στον κλάδο, ούτε λόγος να γίνεται.

>Ό σοι ευθύνονται για τη διαχείριση των επενδύσεων θα κάνουν τις τελευταίες διορθωτικές κινήσεις, μήπως και τελικά μπορέσουν να εξασφαλίσουν έστω και περιορισμένες αποδόσεις.

>Δ εν αποκλείεται βέβαια να διαπιστώσουμε και νέες μετακινήσεις παραγωγικών μονάδων από εταιρεία σε εταιρεία, όπως και μεταγραφές επιτυχημένων στελεχών. Μόνο που αυτή τη φορά οι προμήθειες των δικτύων θα βρίσκονται υπό την επίβλεψη του Επόπτη και… θεωρητικώς, αν κανείς ξεπεράσει τα όρια της λογικής ή των πραγματικών αντοχών της αγοράς, θα βρεθεί αντιμέτωπος με την Επ.Ε.Ι.Α..

Ο απόηχος από τις δεσμεύσεις περιουσιακών στοιχείων, και ενδεχομένως από νέες ανακλήσεις αδειών, διαμορφώνουν ένα εκρηκτικό σκηνικό

>Π ρος το τέλος του χρόνου θα γίνουν και οι πρώτοι υπολογισμοί για τις νέες υποχρεώσεις σε αποθέματα. Οι εταιρείες στο… κόκκινο θα υποχρεωθούν να καταβάλλουν τη δεύτερη δόση για την κάλυψη των μαθηματικών αποθεμάτων τους, που συνολικά πλέον θα φθάνουν στο 70% αυτών που θα προβλέπονται με ημερομηνία 31 Δεκεμβρίου 2009. Πρόκειται για κεφάλαια που σε κάθε περίπτωση θα καταβληθούν το Μάιο, σύμφωνα με τα όσα έχει ανακοινώσει ο Επόπτης.

> Σ το μεταξύ, η ΕΑΕΕ θα συνεχίσει και το «φθινόπωρο» να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και στο μέτρο που θα το κρίνει σκόπιμο και αναγκαίο θα παρεμβαίνει ασκώντας πιέσεις στον Επόπτη, ώστε να μην διακοπεί η πρωτοβουλία που ανέλαβε για την εξυγίανση της ασφαλιστικής αγοράς.

>Μ ένει να δούμε φυσικά, αν θα ανακοινωθούν και νέες εξαγορές ή συγχωνεύσεις ασφαλιστικών εταιρειών, που υπό φυσιολογικές συνθήκες θα πρέπει να υπάρξουν, αφού η Ελληνική ασφαλιστική αγορά δεν είναι συγκεντρωμένη στα πρότυπα άλλων μεγάλων ευρωπαϊκών αγορών.

>Π αράλληλα, θα επιμείνει στις πάγιες θέσεις της περί

>Ο ι ανατιμήσεις θα αποτελέσουν μια από τις διεξόδους του κλάδου για την εξασφάλιση εσόδων σε μια δύσκολη περίοδο. Αυξήσεις έγιναν φέτος και στις ασφαλίσεις Υγείας, και μάλιστα γενναίες, καθώς και στις ασφαλίσεις Αυτοκινήτων, όπου αναμένεται και νέος κύκλος ανατιμήσεων, λόγω των αυξημένων ορίων στις κατώτατες υποχρεωτικές καλύψεις.

τμήματα marketing, προκειμένου να ανακάμψουν οι εταιρείες τους. Έ τσι, από το Σεπτέμβριο αναμένονται νέα προγράμματα ασφάλισης σε όλες τις βασικές κατηγορίες δραστηριοποίησης των ασφαλιστικών εταιρειών, που θα πρέπει, περάν των άλλων, οι εταιρείες να τα επικοινωνήσουν και να τα προωθήσουν επιτυχώς, ώστε να τύχουν θετικής αποδοχής από το ασφαλιζόμενο κοινό.

στήριξης του κλάδου από την κυβέρνηση, για την είσοδό του στο δεύτερο πυλώνα ασφάλισης και ουσιαστικά για μεγαλύτερη συμμετοχή στις μελλοντικές συντάξεις. Β έβαια, γνωρίζει ότι όσο διαρκεί η διαδικασία εξυγίανσης της ασφαλιστικής αγοράς, όσο η κρίση θα προκαλεί τριγμούς στο οικοδόμημά της, τόσο η κυβέρνηση θα αναβάλλει την εφαρμογή τόσο ευαίσθητων, κοινωνικά, αποφάσεων.

50 insurance w*rld

03_INWORLD_ALLAGES_SEPTEMBRIOS_T06_FINAL.indd 50

7/15/09 6:09:30 PM

αποκλειστική συνεργασία

» Απόδοση του Παναγιώτη Φρεντζά

Αισιοδοξία επικρατεί στην Ευρωπαϊκη ασφαλιστική αγορά Αισιόδοξα για τις προοπτικές ανάπτυξης του ασφαλιστικού κλάδου το επόμενο δωδεκάμηνο είναι τα διευθυντικά στελέχη των ευρωπαϊκών εταιριών. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα (Μάρτιος- Απρίλιος) της KPMG International και της ερευνητικής εταιρίας του περιοδικού Economist (www.eiu.com) η πλειοψηφία αυτών των στελεχών εμφανίζεται αισιόδοξη για τις προοπτικές στους επόμενους 12 μήνες. Στην έρευνα ρωτήθηκαν 315 στελέχη από 49 χώρες, και το 55% από αυτούς αναμένει βελτίωση στην οργανική ανάπτυξη, ενώ ένα 53% αναμένει ανάπτυξη μέσω εξαγορών. To 53% αναμένει επίσης αύξηση του όγκου των ασφαλίστρων, όπως και του ποσοστού των λειτουργικών εξόδων, και ένα 47%, των κεφαλαιουχικών αποθεμάτων. Λιγότερο αισιόδοξοι είναι για την χρημα-

τιστηριακή αξία των επιχειρήσεών τους, με μόνο το 40% να προβλέπει άνοδο. «Η ασφαλιστική βιομηχανία δεν επηρεάστηκε όσο άλλοι κλάδοι από την οικονομική κρίση, και συνεπώς τα στελέχη της είναι πιο αισιόδοξα για το εγγύς μέλλον από ότι στελέχη από άλλες οικονομικές υπηρεσίες», εκτίμησε ο ασφαλιστικός διευθυντής της KPMG, κ. Φρανκ Ελλενμπύργκερ. «Ωστόσο, για όσο καιρό θα διαρκεί η ανάκαμψη, θα υπάρχει έλλειψη εμπιστοσύνης στην αγορά». Επιπλέον, το 81% των ερωτηθέντων έχουν αυξήσει τα επίπεδα διαχείρισης του επενδυτικού ρίσκου κατά τους προηγούμενους 12 μήνες, και 79% του πιστωτικού ρίσκου. Πάντως, τουλάχιστον τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων έχουν αυξήσει τα επίπεδα διαχείρισης του ρίσκου για όλα τα συστημικά ρίσκα της ασφαλιστικής βιομηχανίας.

Καχύποπτοι οι Βρετανοί καταναλωτές για τις ασφαλίσεις αυτοκινήτων Η συντριπτική πλειοψηφία (89%) των Βρετανών καταναλωτών δεν πιστεύει ότι μία αύξηση των ασφαλίστρων των αυτοκινήτων θα οδηγήσει στην βελτίωση του ασφαλιστικού προϊόντος, ή την παροχή υπηρεσιών καλύτερης ποιότητας. «Τα νέα είναι ανησυχητικά για τους Βρετανούς ασφαλιστές» δήλωσε η κα. Λιζ Χάρτλεϊ της Datamonitor, που διεξήγαγε την σχετική έρευνα. «Διαπιστώνεται ότι οι Βρετανοί καταναλωτές δεν διαβλέπουν κάποια διαφοροποίηση μεταξύ των ασφαλιστών, και κατ’ ουσίαν θεωρούν την ασφάλιση των αυτοκινήτων σαν αγαθό σταθερής αξίας. Είναι λοιπόν σημαντικό σε αυτό το κλίμα, και με τα ασφάλιστρα να ανεβαίνουν λόγω των χαμηλών αποδόσεων των επενδύσεων, οι ασφαλιστές να ενισχύσουν την εικόνα του προϊόντος τους, σε ότι αφορά τον καταναλωτή», συμπληρώνει. Την άποψη της κα. Χάρτλεϊ ενισχύουν και άλλα γεγονότα, όπως π.χ. το ότι ενώ στις ΗΠΑ κάθε χρόνο οι ασφαλιστικές πολιτικές στον κλάδο

των αυτοκινήτων ανανεώνονται σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50%, στην Βρετανία τον αντίστοιχο ποσοστό είναι μόλις 9%. Τα παραπάνω, είναι ένδειξη ότι το κόστος της υπόψη υπηρεσίας θα συνεχίσει να αυξάνεται. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί και το γεγονός ότι η βρετανοί οδηγοί φαίνονται να εκτιμούν την νέα, ολική ασφάλιση, που έχει αρκετές διαφορές από την κλασική (π.χ. ασφαλίζει και το ίδιον αυτοκίνητο από ζημιά, ακόμη και για συμβάντα με υπαιτιότητα του ασφαλισμένου). Από όσους έχουν ασφαλιστήρια τέτοιου είδους, μόνο ένα 5% έδειξε πρόθυμο να γυρίσει σε παλαιού τύπου ασφαλιστήρια για εξοικονόμηση ασφαλίστρων. Στην έρευνα επίσης αναφέρεται ότι το 34% των ασφαλισμένων χρησιμοποίησαν δικτυακά portals για να εντοπίσουν τις καλύτερες τιμές στις ασφάλειες αυτοκινήτων, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τις ασφάλειες σπιτιών και ακίνητης περιουσίας είναι πολύ χαμηλότερο (23%).

Αναδιοργανώνει τον κλάδο αυτοκινήτου η Αllianz Αναδιοργανώνει το τμήμα ασφαλειών αυτοκινήτων στην Βρετανία η Allianz. Από τούδε θα υπάρχει ένα κεντρικό τμήμα διαχείρισης αποζημιώσεων στο Μπέρμιγχαμ, και όλες οι αιτήσεις αποζημιώσεων θα εξετάζονται από την ίδια ειδική ομάδα του μεγάλου ασφαλιστικού οργανισμού, με απώτερο στόχο την ταχύτερη λειτουργία, και την βελτίωση του επιπέδου εξυπηρέτησης των πελατών. Η νέα αυτή ομάδα έχει εκπαιδευθεί ειδικά, και έχει αποκτήσει όλες τις απαραίτητες τεχνικές γνώσεις που χρειάζονται για διαχειρισθούν σχεδόν όλοι οι τύποι αιτήσεων αποζημιώσεων που συναντώνται σήμερα. «Οι αλλαγές αυτές αποτελούν μέρος της συνολικής μας προσπάθειας για συνεχή βελτίωση της ποιότητας των προσφερόμενων υπηρεσιών

μας. Χρησιμοποιώντας την απευθείας επαφή με τον πελάτη, εξασφαλίζουμε ότι ο τελευταίος συζητά το πρόβλημά του με κάποιον ο οποίος διαθέτει όλη την απαραίτητα γνώση, για να του προτείνει την βέλτιστη λύση», δήλωσε ο κ. Γρέϊαμ Γκίμπσον, διευθυντικό στέλεχος της Allianz. Και ένα άλλο διευθυντικό στέλεχος της εταιρίας, συμπληρώνει: «Η εξειδίκευση της ομάδας διακανονισμού των τροχαίων αποζημιώσεων, θα εξυπηρετήσει πολύ το σχέδιό μας να φέρουμε το επίπεδο των ασφαλιστικών μας υπηρεσιών σε επίπεδα πρωτοποριακά για την υπόψη αγορά. Τα κέρδη από την αναδιοργάνωση, αφορούν τόσο τους πελάτες, όσο και τους αντασφαλιστές, ενώ και σε εμάς θα επιτρέψει να κινούμαστε με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα».

ιούλιος - αύγουστος 2009 51

11_INWORLD_Insurance Age_T06_FINAL.indd 51

7/15/09 5:43:11 PM

συνέντευξη

Eφαρμόζοντας τις αρχές της πράσινης ανάπτυξης, θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και υποδομές, ενώ παράλληλα θα ενισχυθεί η περιβαλλοντική συνείδηση των πολιτών 52 insurance w*rld

02_INWORLD_SINENTEYKSI_KOUBELI_T06_FINAL.indd 52

7/15/09 5:44:21 PM

συνέντευξη

Σπύρος Κουβέλης | Βουλευτής ΠΑΣΟΚ, Εκπρόσωπος Περιβάλλοντος & Χωροταξίας | » συνέντευξη στον Γιάννη Βερμισσώ

Βιώνουμε περιβαλλοντικό λαϊκισμό Με αφορμή το ευρύ θέμα του περιβάλλοντος και την δραστηριοποίηση των ασφαλιστικών εταιρειών, το IW συναντήθηκε με τον πολιτικό εκπρόσωπο Περιβάλλοντος & Χωροταξίας του ΠΑΣΟΚ, Βουλευτή Επικρατείας κ. Σ. Κουβέλη, ο οποίος ανήκει στην κατηγορία των ανθρώπων που ζουν, εργάζονται, και σκέπτονται με γνώμονα όχι απλώς την προστασία του περιβάλλοντος αλλά και την αρμονική συνύπαρξη των ανθρώπων με αυτό . Μια σχέση που σήμερα έχει διαταραχθεί σε μεγάλο βαθμό.

νας νέος τομέας, ιδιαίτερα σημαντικός για τις ασφαλιστικές εταιρείες που σε ευρωπαϊκό επίπεδο αποτελεί μια αναπτυσσόμενη αγορά με μεγάλες προκλήσεις, είναι αυτός της «ασφάλειας του περιβάλλοντος». Θεωρείται πλέον στοιχείο της καθημερινότητας ότι οι επιχειρήσεις που προκαλούν ζημιά στο περιβάλλον οφείλουν όχι μόνο να πληρώσουν αλλά και να αποκαταστήσουν όσα προκάλεσαν άθελά τους ή εν αγνοία τους, ή ακόμα και από ατύχημα ή άλλους συγκυριακούς λόγους. Και το κόστος μπορεί να είναι τεράστιο. Έτσι γεννάται και η ανάγκη να ασφαλίζονται απέναντι και σε αυτόν τον κίνδυνο. Ακόμη περισσότερο προς την κατεύθυνση αυτή -της ασφάλισης- ωθεί και η αύξηση της συχνότητας και της σφοδρότητας των φυσικών κινδύνων (πλημμύρες, τυφώνες, θύελλες κ.λ.π.) όπου επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα βρίσκονται αντιμέτωποι με τους

κινδύνους αυτούς οπότε και πάλι η σχέση περιβάλλον–ασφάλιση αποκτά μια άλλη δυναμική ενταγμένη στην εξέλιξη της ζωής και απαιτεί προσαρμογή τόσο από τις ασφαλιστικές εταιρείες όσο και από τις επιχειρήσεις και τους πολίτες. Ο κ. Κουβέλης θεωρεί ότι το περιβάλλον σαφώς και αποτελεί έναν τομέα στον οποίο θα έπρεπε να δραστηριοποιηθούν και οι ασφαλιστικές εταιρείες αλλά τονίζει ότι «για να λειτουργήσει κάτι τέτοιο ορθά στην Ελλάδα θα πρέπει και το κράτος να προχωρήσει στις σωστές ρυθμίσεις που θα διασφαλίσουν την σωστή εφαρμογή της νομοθεσίας και κυρίως να αναπτύξει το δομές εκείνες που μέχρι σήμερα έχουν μείνει πολύ πίσω» και καταλήγει χαρακτηριστικά: «Ποιος θα βεβαιώσει σήμερα οποιαδήποτε ζημιά έγινε στο περιβάλλον και πώς θα αποκατασταθεί το γεγονός ότι υπηρεσίες σημαντικές όπως οι Ελεγκτές Περιβάλλοντος υπολειτουργούν;».

iw? Ποιοι όμως είναι οι στόχοι του κ. Κουβέλη σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος; Σ.Κ.: Η πολιτική για το περιβάλλον οφείλει να περιλαμβάνει τους πάντες: τους πολίτες, τους πολιτικούς, τα κόμματα, τους επιχειρηματίες. Πρέπει να εντάξουμε την προστασία του περιβάλλοντος σε όλους τους τομείς της παραγωγής, στην οικονομία, στην κοινωνική πολιτική και να βάλουμε τέλος στη λανθασμένη αντίληψη ότι η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί αντίπαλο της ανάπτυξης. Για να προστατεύσουμε το περιβάλλον χρειάζεται επίσης καλή και αποτελεσματική νομοθεσία. iw? Δεν υπάρχει σήμερα νομοθετικό πλαίσιο; Σ.Κ.: Η νομοθεσία σήμερα διακρίνεται από περιπλοκότητα και σύγχυση. Είναι ασυντόνιστη, διάσπαρτη με ρυθμίσεις, νόμους, υπουργικές αποφάσεις, προεδρικά διατάγματα, που έχουν ως απο-

ιούλιος - αύγουστος 2009 53

02_INWORLD_SINENTEYKSI_KOUBELI_T06_FINAL.indd 53

7/15/09 5:44:24 PM

συνέντευξη

τέλεσμα περισσότερο να μπερδεύουν τους πολίτες, τους επιχειρηματίες και τις αρμόδιες υπηρεσίες, παρά να τους διευκολύνουν να υιοθετήσουν πρακτικές συνυφασμένες με την προστασία του περιβάλλοντος. Ακόμη χειρότερα δε, δεν δημιουργούν διάθεση συμμετοχικότητας σε μια υπόθεση κοινή για όλους, σε μια υπόθεση ζωτικής σημασίας για το μέλλον της χώρας, των πολιτών, και της οικονομίας. Δεν συστρατεύει την υφιστάμενη κατάσταση, αλλά αποδιοργανώνει με ολέθριες συνέπειες. iw? Δηλαδή τι προτείνετε; Σ.Κ.: Ξεκάθαρες λύσεις, σαφή νομοθεσία. Ο πολίτης σήμερα μπερδεύεται, δεν γνωρίζει και κανείς δεν μπορεί να τον διαβεβαιώσει, αν βρίσκεται εντός ή εκτός των ορίων που θέτει η νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος. iw? Όλα αυτά είναι ευθύνη του κράτους; Σ.Κ.: Σαφώς, από εκεί ξεκινούν όλα. Ποιος μπορεί να εμπιστευτεί το κράτος σήμερα; Ποιος θεωρεί ότι υπάρχει

επιχειρηματική ανάπτυξη, οφείλουμε να κάνουμε σαφές προς όλους ότι αυτή θα έρθει μόνο μέσα από την προστασία του περιβάλλοντος. Η γεωργία, οι μεταφορές, ο τουρισμός, είναι τομείς που θα αναπτυχθούν δυναμικά μόνο εφόσον συνδυαστούν με κινήσεις και πρακτικές που θα είναι άρρηκτα δεμένες με την προστασία του περιβάλλοντος. Το ίδιο πρέπει να γίνει και με την οικιστική ανάπτυξη. Σήμερα έχουν εξαφανιστεί και οι τελευταίοι ελεύθεροι χώροι. iw? Πως θα μπορούσαν να διασφαλιστούν; Σ.Κ.: Ασφαλώς και δεν μπορούμε να γκρεμίσουμε τις πόλεις. Μπορούμε όμως να διαφυλάξουμε τους υπάρχοντες χώρους και να τους αξιοποιήσουμε προς όφελος των πολιτών. Η πίεση στα αστικά κέντρα είναι αφόρητη πλέον. Όσοι χώροι ανήκουν στο δημόσιο να γίνουν ελεύθεροι για τους πολίτες, να σχεδιαστούν ποδηλατόδρομοι κλπ.. Σήμερα έχει επικρατήσει η εντελώς αντίθετη λογική: κατασκευάζουμε νέα κτήρια στο Γουδή, οικοδομείται το Ελληνικό, το Νομισματοκοπείο… Όπου υπάρχει ελεύθε-

Πρέπει να μπει τέλος στη λανθασμένη αντίληψη ότι η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί αντίπαλο της ανάπτυξης ξεκάθαρη πολιτική για το περιβάλλον; Ποιος αμφισβητεί ότι βρισκόμαστε σε περιβαλλοντικό λαϊκισμό όπου ακολουθούμε την πρακτική του «βλέποντας και κάνοντας»; iw? Για την ανάπτυξη -την επιχειρηματική- και το περιβάλλον ποια είναι η γνώμη σας; Σ.Κ.: Νομίζω ότι ούτε οι επιχειρηματίες γνωρίζουν με ποιον τρόπο θα μπορούσαν να υιοθετήσουν στην καθημερινή τους πρακτική την έννοια της προστασίας του περιβάλλοντος, ούτε το κράτος επίσης, λόγω του ασαφούς νομοθετικού πλαισίου, γνωρίζει τι ακριβώς ζητάει από τους επιχειρηματίες. Εκτιμώ όμως ότι αν θέλουμε υγιή

το φορτίο τους, πριν προχωρήσουμε στον σχεδιασμό δικτύων δρόμων κλπ. Να ληφθούν υπόψη δηλαδή οι ανάγκες που υπάρχουν πριν προγραμματιστεί το οτιδήποτε. iw? Πόσο σημαντική είναι η περιβαλλοντική εκπαίδευση για την επίτευξη αυτών των στόχων; Σ.Κ.: Η προστασία του περιβάλλοντος ξεκινάει από το σπίτι και παράλληλα υποστηρίζεται από το κράτος δομικά. Το κράτος πρέπει να δώσει τα κίνητρα ώστε να κινητοποιηθούν οι πολίτες. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων. Είναι γνωστό ότι είναι προτιμότερο να έχουμε χώρους υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων μόνο, αντί για το σύνολο του όγκου των απορριμμάτων. Ωστόσο για να επιτευχθεί αυτό θα πρέπει η διαλογή να γίνεται σε προηγούμενα στάδια (πριν φτάσουν στους χώρους υγειονομικής ταφής) από τους ίδιους τους καταναλωτές, τις επιχειρήσεις κ.λ.π. Θα πρέπει με άλλα λόγια και οι ίδιοι οι πολίτες να είναι ευαισθητοποιημένοι, να γνωρίζουν ότι έχουν αυτή την επιλογή.

ρος χώρος διαπιστώνω μια διάθεση να «καταναλωθεί» με βουλιμία…

iw? Και που βρίσκεται η διαφορά; Σ.Κ.: Πέρα από το ότι όλοι θα έχουμε συμβάλλει σε αυτό -οπότε η διαδικασία παίρνει τη μορφή της συλλογικής προσπάθειας και ταυτόχρονα της συνεχούς εκπαίδευσης στην διαχείριση των απορριμμάτων μας- θα υπάρχει τεράστια εξοικονόμηση ενέργειας και πόρων και θα έχουμε πετύχει μια φιλική για το περιβάλλον διαχείριση.

iw? Ειδικότερα σε ποιους άξονες εστιάζετε την περιβαλλοντική σας παρέμβαση; Σ.Κ.: Στη διαχείριση των απορριμμάτων, στην ενέργεια και τη μείωση των ρύπων, στις μεταφορές με την παροχή επαρκών και εναλλακτικών μέσων στους πολίτες, στους ελεύθερους χώρους πρασίνου στις πόλεις και στην διαχείριση των υδάτων. Ωστόσο όλα αυτά απαιτούν σχεδιασμό και οργάνωση, τα οποία δεν υφίστανται υπό τις παρούσες συνθήκες. Για παράδειγμα πρέπει πρώτα να εκτιμηθούν οι ανάγκες για μετακινήσεις, να προσδιοριστεί

iw? Προφανώς είμαστε πίσω σε αυτόν τον τομέα. Πόσο χρόνο χρειαζόμαστε για να αλλάξει η κατάσταση; Σ.Κ.: Είμαστε 10 χρόνια πίσω σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ωστόσο πιστεύω ότι μέσα σε περίπου 1,5 χρόνο θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε ένα αξιόπιστο σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων. Σε ευρύτερο επίπεδο πάντως, εφαρμόζοντας τις αρχές της πράσινης ανάπτυξης, το σίγουρο είναι ότι θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και υποδομές, ενώ παράλληλα θα ενισχυθεί η περιβαλλοντική συνείδηση των πολιτών.

54 insurance w*rld

02_INWORLD_SINENTEYKSI_KOUBELI_T06_FINAL.indd 54

7/15/09 5:44:24 PM

βιβλιοπαρουσίαση

Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα : Προλαβαίνοντας τις εξελίξεις γράφει ο Δρ. Δημήτρης Ντζανάτος, Ορκωτός Ελεγκτής Η κοσμογονία που συντελείται στη λογιστική και ελεγκτική πρακτική, με την υιοθέτηση από την Ε.Ε. των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων, δεν μπορεί να αφήσει ανεπηρέαστη την Ελλάδα. Για την ώρα τα ΔΛΠ ισχύουν υποχρεωτικά για τις εισηγμένες εταιρίες και τις θυγατρικές τους και προαιρετικά για όλες τις υπόλοιπες. Το ερώτημα που τίθεται είναι αν συμφέρει η προαιρετική εφαρμογή των ΔΛΠ, δηλαδή αν τα πιθανά οφέλη είναι μεγαλύτερα από τα τυχόν κόστη που παρουσιάζονται λόγω των δυσκολιών στην εφαρμογή τους. Δεν υπάρχει μονοσήμαντη απάντηση. Σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει άμεσο σημαντικό αποτέλεσμα και σε άλλες μακροπρόθεσμο. Για παράδειγμα μια εταιρία χωρίς δάνεια και ενδιαφέρον για την εικόνα της πιθανόν να αναβάλλει το κόστος της προαιρετικής εφαρμογής το οποίο τελικά δεν θα αποφύγει στο μέλλον. Μία εταιρία όμως που έχει σημαντικό δανεισμό και επομένως θέλει να τον διατηρήσει με το χαμηλότερο κόστος, ή στοιχεία που μπορεί να εμφανίσουν «υπεραξίες» και ενδιαφέρεται για πιθανούς νέους επενδυτές, χρηματοδότες ή αγοραστές, κατά κανόνα κερδίζει από την προαιρετική εφαρμογή των ΔΛΠ. Και η πραγματικότητα είναι ότι σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν οι περισσότερες μεγάλες και μεσαίες βιομηχανικές και ξενοδοχειακές μονάδες. Η «εικόνα» μιας εταιρίας με βάση τα ΔΛΠ, είναι σχεδόν πάντα καλύτερη από ότι με τα ελληνικά λογιστικά πρότυπα. Είναι ζήτημα διαφορετικής προσέγγισης. Τα ελληνικά πρότυπα στηρίζονται στην «αρχή της συντηρητικότητας», ενώ τα ΔΛΠ βασίζονται σε σημαντικό βαθμό στις «εύλογες αξίες». Έτσι με τα ΔΛΠ, μία σειρά ενεργητικών στοιχείων (π.χ. πάγια), εμφανίζονται σε «εμπορικές» αξίες στον Ισολογισμό, ενώ με τα ελληνικά πρότυπα, εμφανίζονται συνήθως σε πολύ μικρότερες (λογιστικές) αξίες. Οι τράπεζες προσδιορίζουν τις πιστώσεις και τα επιτόκια δανεισμού, ανάλογα με την οικονομική κατάσταση των πελατών τους. Ο πελάτης που εμφανίζει μεγαλύτερο κίνδυνο, παίρνει λιγότερα χρήματα και πληρώνει μεγαλύτερο τόκο. Ο κίνδυνος προσδιορίζεται με δείκτες που προκύπτουν κυρίως από τα μεγέθη των οικονομικών καταστάσεων. Αν εφαρμόζονται τα ΔΛΠ, εμφανίζονται βελτιωμένοι πολλοί δείκτες και αυτό σημαίνει αυτομάτως καλύτερους όρους δανεισμού για τις εταιρίες. Οι καλύτεροι δείκτες δεν προκύπτουν από «λογιστικές αλχημείες». Προκύπτουν επειδή η εικόνα με βάση τα ΔΛΠ, είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα. Ένα ζήτημα που ανακύπτει για τους επαγγελματίες λογιστές και ελεγκτές, για τις επιχειρήσεις και τους εποπτικούς μηχανισμούς, είναι η ορθότητα της εφαρμογής αυτών των προτύπων. Είναι εξαιρετικά πιο σύνθετα και δύσκολα από τα προϊσχύοντα «ελληνικά» πρότυπα. Επιπλέον βρίσκονται σε μία διαρκή κατάσταση μεταβολής. Επιβάλλεται κατά συνέπεια αυτός που τα εφαρμόζει διαρκώς να τα παρακολουθεί και να μελετά. Αυτό το κενό «γνώσης», γίνεται προσπάθεια να καλυφθεί από διάφορες πλευρές. Μία τέτοια προσπάθεια είναι και η προσωπική μου ιστοσελίδα www.dntzanatos.gr, που αναβαθμίζεται σε εβδομαδιαία βάση και περιέχει χρήσιμες ειδήσεις, αλλά και πληροφορίες για το τι μέλλει γενέσθαι στα νέα διεθνή δεδομένα της λογιστικής. Τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα εφαρμόζονται σταδιακά από όλες τις χώρες του κόσμου. Αποτελούν τη σύγχρονη προσέγγιση στον τομέα της λογιστικής, που δημιουργεί νέα δεδομένα στη διεθνή οικονομική συνεργασία. Η προαιρετική εφαρμογή τους, εκτός από τις σχέσεις με το πιστωτικό σύστημα, προσθέτει κύρος στην ποιότητα των οικονομικών καταστάσεων των εταιριών, γεγονός που μόνο θετικά μπορεί να επιδράσει.

ιούλιος - αύγουστος 2009 55

10_BIBLIOPAROUSIASI_INWORLD_T06_FINAL_AR.indd 55

7/15/09 5:45:33 PM

η στήλη του ειδικού

Σωστός σχεδιασμός της συνταξης για ισόβια εξασφάλιση ποιότητας ζωής

» γράφει ο Νίκος Κεχαγιάογλου Διευθύνων Σύμβουλος της Κ2 Insurance risk management consultans

56 insurance w*rld

14_INWORLD_STILI EIDIKOU_T06_FINAL.indd 56

7/15/09 5:47:01 PM

η στήλη του ειδικού

ο θέμα της οικονομικά επιτυχημένης συνταξιοδότησης αποτελεί αναγκαία προτεραιότητα. Σχεδόν όλες οι ανεπτυγμένες ή μη κοινωνίες αντιμετωπίζουν τις συνέπειες του ολοένα και αυξανόμενου προσδόκιμου ζωής των πολιτών τους. Όμως η ευχάριστη αυτή εξέλιξη αποτελεί κυριολεκτικά μια ενεργοποιημένη βόμβα στα θεμέλια των ασφαλιστικών τους συστημάτων. Τα οποία, όταν δημιουργήθηκαν η αναλογία ασφαλισμένων προς συνταξιούχους ήταν εντελώς διαφορετική με την σημερινή. Ο ελληνικός κύριος ασφαλιστικός φορέας, το ΙΚΑ, δημιουργήθηκε όταν η αναλογία αυτή ήταν 8 εργαζόμενοι προς 1 συνταξιούχο. Σήμερα η αναλογία αυτή είναι πολύ κοντά στο 1προς 1! Οι κυβερνήσεις πρέπει να λάβουν άμεσα μέτρα. Έχουν όμως αυτή τη δυνατότητα; Πριν λίγες μέρες ομάδα Αμερικανών επιστημόνων ανακοίνωσε ότι το προσδόκιμο ζωής των βρεφών που γεννιούνται σήμερα είναι 120 χρόνια!!

πριμοδοτεί τα όνειρά του. Η σύνταξη που θα πάρει θα έχει ή μικρές ή σημαντικές ή χαώδεις διαφορές σε σχέση με τον μισθό του. Μερικοί δημόσιοι υπάλληλοι που εργάζονται σε κραταιούς οργανισμούς θα δουν συντάξεις που θα υπολείπονται λίγο σε σχέση με τον τελευταίο μισθό τους. Η μεγάλη πλειοψηφία των μισθωτών θα έχει αναπλήρωση μισθού 60%. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, τα στελέχη των επιχειρήσεων και οι επιχειρηματίες θα έχουν τεράστιες διαφορές σε σχέση με τα χρήματα και την ποιότητα ζωής που έμαθαν να απολαμβάνουν. Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι οι εργαζόμενοι που θα έχουν μικρή μείωση θα μπορέσουν να κάνουν κάποιες προσαρμογές σχετικά εύκολα. Όλοι οι υπόλοιποι όμως θα πρέπει να συμβιβαστούν με μια πραγματικότητα καθόλου ευχάριστη ή να συνεχίσουν να εργάζονται, αν μπορούν, εγκαταλείποντας ίσως κάποια σημαντικά και μοναδικά σχέδια γι αυτούς.

Ποιος θα έχει τον έλεγχο;

Οι επιλογές στην πορεία προς την επιτυχημένη συνταξιοδότηση

Ποιος όμως θα πληρώσει τις συνέπειες αυτών των εξελίξεων; Για πολλούς και απόλυτα αιτιολογημένους λόγους, οι άνθρωποι θέλουν να αποκτήσουν τον έλεγχο των χρημάτων τους. Το κόστος ζωής αυξάνεται σταθερά επί σειρά ετών, ενώ η οικονομία έχει περιόδους υψηλού και χαμηλού πληθωρισμού, ύφεσης και ανάκαμψης, καλών και άσχημων εποχών. Επιπλέον φορολογούμαστε με όλο και περισσότερους τρόπους, καθώς η κοινωνία μας γίνεται όλο και περισσότερο σύνθετη και αυξάνονται οι ανάγκες για άσκηση κοινωνικής πολιτικής. Έτσι, οι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι αυτοί και μόνο έχουν την ευθύνη της οικονομικής τους ευημερίας. Δεν μπορούν να βασίζονται στην εκάστοτε κυβέρνηση για την παροχή παραπάνω από το βασικό επίπεδο συνταξιοδότησης ή άλλων ασφαλιστικών παροχών. Οι κοινωνικές παροχές θα εξασφαλίζουν ένα συνολικό minimum παροχών έτσι ώστε να αποφευχθούν κοινωνικές συγκρούσεις ή ανωμαλίες.

Οι κοινωνικές παροχές θα εξασφαλίζουν ένα συνολικό minimum παροχών έτσι ώστε να αποφευχθούν κοινωνικές συγκρούσεις Τι σημαίνει επαρκής συνταξιοδότηση; Είναι πολύ εύκολο να επιχειρηματολογήσει κανείς για την αναγκαιότητα της επαρκούς συνταξιοδότησης την ώρα που κάποιος αποσύρεται από την ενεργό δράση. Το γεγονός ότι κάποιος τερμάτισε τον εργασιακό του βίο, δεν σημαίνει ότι σταμάτησε και την κατανάλωση. Και είναι απολύτως φυσιολογικό να θέλει να καταναλώνει με τον ίδιο τρόπο. Δηλαδή δεν διανοείται να υποβαθμίσει το βιοτικό του επίπεδο. Ίσως μάλιστα να φιλοδοξεί και να το αναβαθμίσει. Ίσως έχει κάνει και κάποια επιπλέον όνειρα γι’ αυτές τις ατελείωτες μέρες ξεκούρασης που δικαιούται. Η πραγματικότητα όμως δεν

Φυσικά τα προαναφερόμενα δεν αποτελούν την ανακάλυψη του τροχού. Είναι μια απλή καταγραφή της σημερινής πραγματικότητας. Όλοι οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται το πρόβλημα και προσπαθούν να πάρουν τα μέτρα τους ώστε να μην έρθουν αντιμέτωποι με μια πραγματικότητα που θα γίνει για αυτούς εφιάλτης την ώρα που οι φυσικές τους δυνάμεις δε θα τους επιτρέπουν να είναι ενεργοί και αποδοτικοί. Με διάφορους τρόπους όλοι προσπαθούν να εξασφαλίσουν ένα εισόδημα το οποίο θα αποτελέσει το απαραίτητο συμπλήρωμα της κρατικής σύνταξης. Ας δούμε τους κυριότερους: >Α κίνητη περιουσία >Μ ετοχές και αμοιβαία κεφάλαια >Ά λλα χρηματοοικονομικά προϊόντα > Ε πιχείρηση >Μ ετρητά >Α σφάλιση συνταξιοδότησης Η ασφάλιση συνταξιοδότησης αποτελεί το απόλυτο εργαλείο επίλυσης αυτού του τόσο σοβαρού προβλήματος και υπερέχει σαφώς έναντι οποιασδήποτε άλλης επιλογής. Ας δούμε το γιατί.

Οι επενδύσεις σε ακίνητη περιουσία και τα ενοίκια δεν εξασφαλίζουν ισόβιο εγγυημένο εισόδημα Τα ακίνητα όπως και οι άνθρωποι, γερνάνε φθείρονται και απομειώνονται. Είναι μια διαρκής πηγή εξόδων. Η συντήρησή τους και η αναβάθμισή τους είναι απολύτως αναγκαία για να παραμείνουν ανταγωνιστικά σε μια διαρκώς εξελισσόμενη και δύσκολη αγορά κατοικίας και επαγγελματικής στέγης. Το απόθεμα των κατοικιών που μένουν χωρίς μισθώσεις αυξάνεται διαρκώς ενώ ταυτόχρονα πέφτει διαρκώς το επίπεδο των ενοικιαστών. Η φορολογία έχει σαν

ιούλιος - αύγουστος 2009 57

14_INWORLD_STILI EIDIKOU_T06_FINAL.indd 57

7/15/09 5:47:13 PM

η στήλη του ειδικού

μόνιμο και εύκολο στόχο την ακίνητη περιουσία. Η ρευστοποίηση ακίνητης περιουσίας για βιοποριστικούς λόγους δεν μπορεί ποτέ να γίνει με καλούς όρους. Η τιμή που κάποιος νομίζει ότι αξίζει το ακίνητό του σχεδόν ποτέ δεν συμβαδίζει με την πραγματικότητα της αγοράς. Οι πρόσοδοι από ενοίκια και η μεταβλητότητα των τιμών δεν εξασφαλίζουν ισόβιο και, κυρίως, εγγυημένο εισόδημα.

Ο ελληνικός κύριος ασφαλιστικός φορέας, το ΙΚΑ, δημιουργήθηκε όταν η αναλογία αυτή ήταν 8 εργαζόμενοι προς 1 συνταξιούχο. Σήμερα η αναλογία αυτή είναι πολύ κοντά στο 1προς 1 Οι επενδύσεις σε μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια δεν αποτελούν εργαλεία για μόνιμο και ισόβιο εισόδημα Οι επενδύσεις τέτοιου είδους εμπεριέχουν εκ φύσεως ρίσκο. Ικανοποιούν και γοητεύουν όσους επιθυμούν να κάνουν την διαφορά και την υπέρβαση έναντι των συνηθισμένων αποδόσεων των επιτοκίων. Συναρπάζουν με την ποικιλία και το εύρος τους. Διευρύνουν την γνώση και την αντίληψη για τα οικονομικά συντελούμενα. Ταυτόχρονα όμως επηρεάζονται άμεσα από την μεταβλητότητα της οικονομίας και των αγορών. Δεν παρέχουν καμία εγγύηση σταθερότητας. Έχουν ανοδικές και καθοδικές περιόδους. Κάτι που δεν θα το ήθελε κανένας για την σύνταξή του.

Η επιχείρηση δεν δίνει σύνταξη Η επιχείρηση δίνει εισόδημα όσο καιρό δουλεύει κάποιος σε αυτήν. Είναι πιθανόν κάποιος επιχειρηματίας να έχει συσσωρεύσει κάποιο κεφάλαιο από την εργασία πολλών ετών. Όπως επίσης είναι πιθανόν να μην τα έχει καταφέρει λόγω οριακής κερδοφορίας ή λόγω εκτάκτων γυρισμάτων της αγοράς που ανέτρεψαν ξαφνικά τα δεδομένα. Αν κάποιος επιχειρηματίας αποφασίσει να αποσυρθεί μεταβιβάζοντας την επιχείρηση στα παιδιά του, δε θα είναι σε ευχάριστη θέση αν ζητάει κάθε μήνα εισόδημα από αυτά για να εξασφαλίζει τα έξοδά του. Σε κάθε περίπτωση η εξασφάλιση ενός μόνιμου παγιωμένου εισοδήματος δεν είναι εγγυημένη και διασφαλισμένη για κανέναν επιχειρηματία.

Μετρητά Τα μετρητά είναι μια καλή απάντηση αλλά κι αυτά τελειώνουν. Δεν έχουν εγγυημένη αποδοτικότητα και είναι εύκολα μεταφερόμενα σε άλλες ανάγκες που προκύπτουν. Επιπλέον κανείς δε μπορεί να εγγυηθεί ότι θα έχουν συσσωρευτεί την στιγμή που θα είναι αναγκαία για να ξεκινήσει ένα σχέδιο μόνιμης συνταξιοδότησης. Καμία τράπεζα επίσης δεν δίνει ισόβια μηνιαία σύνταξη. Η ασφάλεια συνταξιοδότησης είναι το απόλυτο εργαλείο…γιατί σχεδιάστηκε ακριβώς γι αυτό, και φυσικά δεν

ανταγωνίζεται καμιά από τις προαναφερόμενες δυνατότητες. Προσφέρει ισόβιο, μόνιμο, εγγυημένο εισόδημα την ώρα που πρέπει λύνοντας οριστικά το πρόβλημα αυτό. Πολλοί δεν αντιλαμβάνονται την μοναδικότητα της ασφαλιστικής λύσης και την αντιπαραβάλουν με τις άλλες μορφές συσσώρευσης χρημάτων. Καμία όμως άλλη λύση δεν έχει εφευρεθεί που να προσφέρει ότι η ασφάλιση. Λειτουργεί επικουρικά και προστατεύει απόλυτα τον ασφαλισμένο-δικαιούχο. Αλλά ακόμα και αν κάποιος έχει πετύχει απόλυτα στα μελλοντικά του σχέδια δεν θα πει όχι σε ένα ισόβιο εισόδημα που δημιουργήθηκε από τις συστηματικές αποταμιεύσεις του.

Κανείς δε θέλει να τρωει από τα έτοιμα Η ασφάλιση συνταξιοδότησης εξασφαλίζει ένα ισόβιο παθητικό εισόδημα. Δηλαδή δεν χρειάζεται καμιά παρέμβαση για να το εισπράττει ο δικαιούχος κάθε μήνα εφ’ όρου ζωής. Προσφέρει ηρεμία πνεύματος και εξασφαλίζει -οικονομικά- τα όνειρα του μέλλοντος. Προσφέρει επίσης διασφάλιση των υπόλοιπων περιουσιακών στοιχείων, αφού αυτά δε θα χρειαστεί να μειώνονται σταδιακά για να χρησιμοποιηθούν για βιοποριστικές ανάγκες.

Η όσο το δυνατόν ταχύτερη έναρξη ενός ασφαλιστικού σχεδιασμού εξασφαλίζει χαμηλότερο κόστος και απαλλαγή άγχους Άλλα σημαντικά πλεονεκτήματα Φοροαπαλλαγή Σήμερα τα ασφάλιστρα μέχρι 1200€ εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να υπάρξει κέρδος μέχρι 40% στο ασφάλιστρο. Η αναμενόμενη αύξηση του ορίου αυτού διασφαλίζει διαρκή υπεραπόδοση του ασφαλίστρου, πλεονέκτημα μοναδικό για χρηματοοικονομικό προϊόν

Απαλλαγή πληρωμής ασφαλίστρων σε περίπτωση ανικανότητας Εξασφαλίζεται η συνταξιοδότηση ακόμα και στην περίπτωση μόνιμης ανικανότητας από ατύχημα ή ασθένεια. Η ασφαλιστική εταιρεία πληρώνει ως την συμφωνημένη ημερομηνία τα ασφάλιστρα και μετά καταβάλλει την σύνταξη ισοβίως

Εγγυημένο επιτόκιο Το εγγυημένο επιτόκιο είναι 3,35% καθ’ όλη τη διάρκεια της ασφαλιστικής συμβάσεως κάτι που μόνο ασφαλιστικά προϊόντα μπορούν να προσφέρουν. Αυτό σημαίνει αυτόματο και εγγυημένο αποπληθωρισμό του ασφαλίστρου, και ταυτόχρονα εγγυημένο υπολογισμό του ύψους της σύνταξης.

Υπεραπόδοση Η πιθανότητα υπεραπόδοσης του ασφαλίστρου είναι πολύ σημαντική. Αναλόγως του ασφαλιστικού προγράμματος οι επενδύσεις γίνονται ή σε ομόλογα ή σε εσωτερικά μεταβλητά κεφάλαια τα οποία επενδύουν στην ελεύθερη αγορά. Η

58 insurance w*rld

14_INWORLD_STILI EIDIKOU_T06_FINAL.indd 58

7/15/09 5:47:13 PM

η στήλη του ειδικού

δυνατότητα υπεραπόδοσης σημαίνει ότι υπάρχει η πιθανότητα να δημιουργηθεί μεγαλύτερο κεφάλαιο σύνταξης, ή να δοθεί η δυνατότητα πρόωρης συνταξιοδότησης.

Αφορολόγητη σύνταξη Η σύνταξη του κοινωνικού φορέα φορολογείται ενώ η ιδιωτική όχι.

Το κόστος της αναβολής Επειδή η σύνταξη είναι κάτι μακρινό και όχι επείγον, συνήθως αναβάλλεται η έναρξή της για αργότερα. Αυτή η αναβολή όμως έχει σημαντικό κόστος όπως βλέπουμε στον πίνακα. Η όσο το δυνατόν ταχύτερη έναρξη ενός ασφαλιστικού σχεδιασμού εξασφαλίζει χαμηλότερο κόστος και απαλλαγή άγχους.

ΚΟΣΤΟΣ ΑΝΑΒΛΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Ο χρόνος της αναβολής μικραίνει τον χρόνο της αποταμίευσης και αυξάνει το κόστος για το ίδιο ποσό σύνταξης:

ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΗΛΙΚΙΑ (ΕΤΗ)

ΑΝΑΒΟΛΗ ΕΝΑΡΞΗΣ ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΗΣ (ΕΤΗ)

16%

28,5%

68,7%

5,9%

19,4%

35,3%

86,6%

7,3%

24,7%

47%

143,3%

Η ασφάλεια σύνταξης στα παιδία Διάφορες έρευνες που έχουν γίνει έχουν δείξει ότι ο μέσος όρος ηλικίας των ανθρώπων που ξεκινάνε ένα συνταξιοδοτικό πρόγραμμα είναι τα 40 έτη. Αυτό δικαιολογείται γιατί τότε κάποιος έχει αποκατασταθεί επαγγελματικά και οικονομικά, έχει οικογένεια και σχέδια για το μέλλον, ενώ η

Ο παλιός πίνακας θνησιμότητας σαν σημαντική επένδυση Σήμερα στη χώρα μας ισχύει ο πίνακας θνησιμότητας του 1980. Σύμφωνα με τον πίνακα αυτό το προσδόκιμο ζωής του άνδρα είναι 72 έτη και της γυναίκας 77 έτη. Αν ίσχυε ο καινούριος πίνακας τα όρια αυτά θα ήταν 77 και 82 έτη αντίστοιχα. Στην πραγματικότητα σήμερα όποιος κάνει συνταξιοδοτικό πρόγραμμα απολαμβάνει εκτός των άλλων πλεονεκτημάτων και μια μοναδική επενδυτική προοπτική. Ουσιαστικά θα παίρνει σύνταξη για 5 χρόνια επιπλέον εφόσον ζήσει σύμφωνα με τον μέσο όρο. Οι όροι των συμβολαίων που γίνονται σήμερα δε θα αλλάξουν όταν εφαρμοστούν οι νέοι πίνακες. Εφόσον ισχύσουν οι προβλέψεις και ανέβει κι άλλο το προσδοκόμενο επιβίωσης τότε η αξία των συμβολαίων αυτών μεγαλώνει περισσότερο. Οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν διατρέχουν κανέναν κίνδυνο αφού πάντα θα εισπράττουν ασφάλιστρα μέσω ενός υγιούς και κερδοφόρου αναλογιστικού συστήματος κοστολόγησης

ηλικία της σύνταξης αρχίζει να γίνεται ορατή. Εντυπωσιακά όμως ήταν τα ευρήματα για τα συνταξιοδοτικά που άρχισαν γονείς στα παιδιά τους σε μικρή ηλικία (5-15 ετών). Αυτά τα προγράμματα που δίνουν σύνταξη από τα 45 έτη του παιδιού, δεν είχαν καθόλου ακυρωσιμότητα όταν τα παιδιά τα ανέλαβαν οικονομικά μόνα τους. Οι λόγοι ήταν οι εξής: > Τ ο πρόγραμμα ξεκίνησε από τους γονείς και δεν είναι συναισθηματικά εύκολο να ακυρωθεί > Υ πάρχει ένα έτοιμο σχέδιο με σαφείς όρους και προϋποθέσεις >Δ ίνεται οικονομική προτεραιότητα έναντι άλλων καταναλωτικών προκλήσεων >Η ηλικία των 45 ετών είναι πολύ κοντινή και ένα καινούριο ισόβιο εισόδημα από τότε είναι πολύ προκλητικό Οι γονείς απολαμβάνουν ισόβια ικανοποίηση αφού από δικιά τους πρωτοβουλία τα παιδιά τους εισπράττουν ένα μόνιμο εισόδημα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί με πολλούς ωφέλιμους τρόπους, κάτι που σίγουρα θα επιθυμούσαν και για τους εαυτούς τους.

Σύνταξη ή εφάπαξ; Με τα σημερινά ισχύοντα (παλιός πίνακας θνησιμότητας) και με βάση τις προβλέψεις για το προσδόκιμο ζωής του μέλλοντος, είναι σίγουρα πολύ πιο αποδοτική η επιλογή της σύνταξης. Ας δούμε γιατί: Ένας άντρας 65 ετών έχει συσσωρεύσει 130.000€ για να αρχίσει να παίρνει σύνταξη 1.000€ μηνιαίως. Δηλαδή 12.000€ ετησίως. Αν ζήσει 15 χρόνια ακόμα θα πάρει 180.000€ Αν ζήσει 20 χρόνια ακόμα θα πάρει 240.000€ Αν ζήσει 25 χρόνια ακόμα θα πάρει 300.000€ Οι συγκρίσεις είναι ανόμοιες

οπότε το σημερινό κόστος θα επιμεριστεί στις επόμενες και στις μεθεπόμενες γενιές ασφαλισμένων

Παράδειγμα ασφαλιστικού σχεδιασμού Ένας ελεύθερος επαγγελματίας 40 ετών χρειάζεται συμπληρωματική σύνταξη 1.000€ το μήνα στα 65 του έτη. Για να πάρει αυτή την παροχή θα πρέπει να συσσωρευτούν 130.000€. Δηλαδή θα πρέπει να αποταμιεύει 5.200€ τον χρόνο. Στην ασφαλιστική εταιρεία θα εισφέρει 3294,39€ ετησίως λόγω του εγγυημένου επιτοκίου 3,35% και επιπλέον 98,83€ για την κάλυψη της προστασίας ασφαλίστρου από ανικανότητα. Υπάρχει η δυνατότητα να ξεκινήσει με χαμηλότερο ασφάλιστρο 1.976,99€ πληρώνοντας αναπροσαρμογή 5% ετησίως, κάτι που είναι πιο φυσιολογικό, αφού λογικά κάθε χρόνο αυξάνονται και τα εισοδήματά του. Τέλος υπάρχει η δυνατότητα εκτάκτων εισφορών για να αντισταθμίζεται ο πληθωρισμός.

ιούλιος - αύγουστος 2009 59

14_INWORLD_STILI EIDIKOU_T06_FINAL.indd 59

7/15/09 5:47:13 PM

συνέντευξη

Σταύρος Κωνσταντάς | Γενικός Διευθυντής Bancassurance ING | » συνέντευξη στον Πλάτωνα Τσούλο

Τομέας αιχμής το bancassurance για την ING

αύξηση της ζήτησης των παραδοσιακών προγραμμάτων περιοδικής καταβολής συντελεί ενεργά στη δημιουργία ασφαλιστικής συνείδησης στο τραπεζικό κατάστημα, δηλώνει σε συνέντευξή του στο «IW» ο κ. Σταύρος Κωνσταντάς, Γενικός Διευθυντής Bancassurance ING. Ο ίδιος τονίζει ότι το bancassurance θα αναπτυχθεί αυξάνοντας την ασφαλιστική πίτα προς όφελος της ασφαλιστικής αγοράς και αναφερόμενος στην ING Ατομικών και Ομαδικών Ασφαλίσεων Ζωής, τονίζει τις σημαντικές επιδόσεις της παρά το δυσμενές περιβάλλον. Ακολουθεί η συνέντευξη του κ. Σταύρου Κωνσταντά, στο «IW». iw? Ποια είναι η στρατηγική θέση της ING Ατομικών και Ομαδικών Ασφαλίσεων Ζωής στο σχήμα που διατηρεί ο όμιλος στην Ελλάδα, μετά τον επαναπροσδιορισμό της πολιτικής του διεθνώς; Σ.Κ.: Η ανάπτυξη των εργασιών του ING στην Ελλάδα ευθυγραμμίζεται με την στρατηγική του ομίλου παγκοσμίως και στόχο έχει την απόκτηση ηγετικής θέσης στην παροχή αμιγώς ασφαλιστικών υπηρεσιών Ζωής και ολοκληρωμένων συνταξιοδοτικών και αποταμιευτικών ασφαλιστικών προγραμμάτων, κάνοντας χρήση της παγκόσμιας εμπειρίας και τεχνογνωσίας της στη δημιουργία και διαχείριση προϊόντων υψηλών απαιτήσεων που εστιάζουν στις σύγχρονες ανάγκες των πελατών. Στην ίδια κατεύθυνση η ενίσχυση της συνεργασίας του ομίλου ING με την Τράπεζα Πειραιώς αποτελεί για την ING Ελλάδος στρατηγικής σημασίας στόχο. iw? Πως εξελίσσονται, φέτος, τα μεγέθη της ING Ατομικών και Ομαδικών Ασφαλίσεων Ζωής; Σ.Κ.: Μετά από το τέλος μιας επιτυχημένης παραγωγικά χρονιάς με 21,7 εκατ. ευρώ νέα παραγωγή, το 2009 ξεκίνησε με τη νέα παραγωγή ατομικών προϊόντων να ξεπερνά, κατά τους πρώτους μήνες του έτους, τα 21 εκατ. ευρώ, σε ετήσια ασφάλιστρα περιοδικών καταβολών. Παράλληλα όμως με τα οικονομικά αποτελέσματα εισπράττουμε τη θετική ανταπόκριση του δικτύου διανομής για τα νέα τρα-

πεζοασφαλιστικά προγράμματα που σχεδιάσαμε και τολμώ να πω ότι στην πλειοψηφία τους τα τραπεζικά καταστήματα «αγκάλιασαν» πιο ενεργά τα ασφαλιστικά προϊόντα ING Πειραιώς. Παράλληλα ετοιμάζουμε και ένα νέο ασφαλιστικό προϊόν το οποίο λανσάρεται σύντομα μέρες και πιστεύουμε ότι θα ενδυναμώσει περαιτέρω την θέση μας. iw? Ποιο είναι το μυστικό της επιτυχίας της και παρά την κρίση, καταφέρνει να κερδίζει την προσοχή και κυρίως τις οικονομίες των νοικοκυριών; Σ.Κ.: Η δυναμική των ίδιων των προϊόντων μας και η πίστη του τραπεζικού δικτύου σε αυτά, αποτελούν τους δυο βασικούς παράγοντες της αυξημένης ζήτησης και των ιδιαίτερα ικανοποιητικών παραγωγικών αποτελεσμάτων των προηγούμενων μηνών. Σε συνεργασία με την διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς σχεδιάσαμε σύγχρονα τραπεζοασφαλιστικά προγράμματα βασισμένα στηn πολυετή διεθνή τεχνογνωσία του ομίλου ING, όπως το πρόσφατο συνταξιοδοτικό πρόγραμμά. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα δημιουργήθηκε για να καλύψει με επαγγελματισμό και διαφάνεια την πρωταρχική ανάγκη για εξασφάλιση ενός επιπλέον εισοδήματος κατά την περίοδο της συνταξιοδότησης. Κατά συνέπεια, ενώ μεν η τρέχουσα οικονομική συγκυρία αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα στην ανάπτυξη οποιασδήποτε αγοράς, από την άλλη πλευρά, η διάχυτη ανασφάλεια των καταναλωτών για το μέλλον δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για την αύξηση της ζήτησης προϊόντων που απαντούν στις ανάγκες της εποχής. Παράλληλα, η ωριμότητα και η συνεχής εκπαίδευση του τραπεζικού δικτύου στην πώληση ασφαλιστικών προγραμμάτων είναι σε υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, καθώς η αφύπνιση της ασφαλιστικής συνείδησης έχει ξεκινήσει από τους ίδιους το ανθρώπινο δυναμικό των καταστημάτων της Τράπεζας Πειραιώς. Επίσης θα ήθελα να τονίσω ότι η εταιρία ING Ατομικών και Ομαδικών Ασφαλιστηρίων Ζωής, η οποία είναι το νομικό πρόσωπο για την διανομή προϊόντων Bancassurance, επενδύει αποκλειστικά τα μαθηματικά της αποθέματα σε κρατικά Ομόλογα Ελληνικά και χωρών της Ε.Ε..

60 insurance w*rld

06_INWORLD_SYNENTEYKSI_KONSTANTAS_T06_FINAL.indd 60

7/15/09 5:48:07 PM

συνέντευξη

iw? Ποιος είναι ο στόχος της εταιρείας για το κλείσιμο του έτους και τα μερίδια αγοράς; Σ.Κ.: Στόχος μας είναι η διατήρηση των υψηλών ποσοστών αύξησης της νέας παραγωγής και η παράλληλη διατήρηση της υψηλής ικανοποίησης των ασφαλισμένων μέσω της συνέχισης ποιοτικών πωλήσεων και της υψηλού επιπέδου εξυπηρέτησης των πελατών μας. Μέσα από την επιτυχημένη συνεργασία των δυο μερών, ING και Τράπεζας Πειραιώς, έχουν ήδη προγραμματιστεί μια σειρά ενεργειών που στόχο έχουν την ενίσχυση της τραπεζοασφαλιστικής φιλοσοφίας και του μακροχρόνιου προγραμματισμού στο ανθρώπινο δυναμικό των καταστημάτων.

Η δυναμική των προϊόντων μας και η πίστη του τραπεζικού δικτύου σε αυτά, αποτελούν τους βασικούς παράγοντες της αυξημένης ζήτησης iw? Αρκετά πριν την κρίση είδαμε στην Ελλάδα το bancassurance να χάνει τη δυναμική του. Από τι προκλήθηκε αυτή η αρνητική εξέλιξη; Σ.Κ.: Είναι γεγονός ότι υπήρξαν ασφαλιστικές εταιρίες που προωθούν ασφαλιστικά προϊόντα από το Τραπεζικό Δίκτυο, μεταξύ των οποίων και η ING Bancassurance, οι οποίες μείωσαν σε έναν βαθμό τον ρυθμό ανάπτυξής τους κατά την διάρκεια του 2008, εάν λάβουμε υπόψη μας τον όγκο νέας παραγωγής των προηγούμενων ετών. Πρόκειται για μια λανθασμένη διαπίστωση διότι οι όγκοι πωλήσεων των προηγούμενων ετών αντανακλούσαν σε μεγάλο βαθμό την παραγωγή προϊόντων Unit Linked ενιαίας καταβολής. Αντίθετα σήμερα, όσον αφορά τουλάχιστον την συνεργασία της ING με την Τράπεζα Πειραιώς, η νέα παραγωγή παραδοσιακών προγραμμάτων περιοδικής καταβολής σημειώνει υψηλότατα παραγωγικά αποτελέσματα και συντελεί ενεργά στη δημιουργία ασφαλιστικής συνείδησης στο τραπεζικό κατάστημα. iw? Πως θα περιγράφατε το μέλλον του banc assurance στη χώρα μας; Θα επανέλθει στους παλιούς γνώριμους

ρυθμούς του; Σ.Κ.: Το μεγάλο περιθώριο ανάπτυξης της Ελληνική ασφαλιστικής αγοράς δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για την υγιή ανάπτυξη τόσο των παραδοσιακών δικτύων όσο και των τραπεζικών δικτύων διανομής. Σε ότι αφορά το Bancassurance, οι τραπεζικοί όμιλοι έχουν σήμερα αποδείξει ότι μπορούν να προωθήσουν αποτελεσματικά τα τραπεζοασφαλιστικά προγράμματα επένδυσης και αποταμίευσης διαθέτοντας ένα κατάλληλα εκπαιδευμένο δίκτυο και εστιάζοντας στη δημιουργία ανταγωνιστικών παροχών και υπηρεσιών. Οι καταναλωτές είναι σήμερα εξοικειωμένοι με το μοντέλο ασφαλιστικών πωλήσεων μέσω τραπεζικών καταστημάτων και είναι έτοιμοι να δεχθούν και να ζητήσουν πληροφορίες σχετικά με την κάλυψη των ασφαλιστικών αναγκών τους από το τραπεζικό κατάστημα. Συνοψίζοντας το bancassurance θα αναπτυχθεί αυξάνοντας την ασφαλιστική πίτα προς όφελος της Ασφαλιστικής αγοράς της χώρας μας. iw? Ποιους λόγους έχει ο ασφαλισμένους προκειμένου να προτιμήσει την «αυτόματη» πώληση της τράπεζας για την αγορά ενός επενδυτικού – ασφαλιστικού προϊόντος, αντί του προσωπικού σέρβις από τον ασφαλιστή; Σ.Κ.: Η πώληση μέσω του τραπεζικού δικτύου διαθέτει χαρακτηριστικά όπως η εύκολη πρόσβαση, η διαφοροποίηση και απλούστευση των προσφερόμενων προϊόντων, η ελαχιστοποίηση των γραφειοκρατικών διαδικασιών αλλά και η δυνατότητα του άμεσου συνδυασμού των ασφαλιστικών προγραμμάτων με τις οποιοσδήποτε καθημερινές τραπεζικές συναλλαγές. Μέσω της Τράπεζας Πειραιώς δίνουμε τη δυνατότητα στους πελάτες μας να λάβουν πληροφορίες για τα ολοκληρωμένα προϊόντα επένδυσης και ασφάλισης από τους εξειδικευμένους υπαλλήλους στα καταστήματα και να αποκτήσουν, σε ελάχιστο χρόνο, το πρόγραμμα που καλύπτει αποτελεσματικότερα τις ανάγκες τους. Από την άλλη πλευρά είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι η ενδυνάμωση του τραπεζικού δικτύου πωλήσεων δεν αναιρεί την αδιαμφισβήτητη σημαντικότητα άλλων δικτύων και καναλιών διανομής ασφαλιστικών προγραμμάτων, όπως είναι και το παραδοσιακό μοντέλο του agency system, των πρακτόρων και μεσιτών διότι πρόκειται ουσιαστικά για διαφορετικά κανάλια διανομής που προωθούν διαφορετικού χαρακτήρα προϊόντα, τα οποία καλύπτουν διαφορετικές ανάγκες και κατά συνέπεια στοχεύουν σε διαφορετικά target groups.

Σταύρος Κωνσταντάς Γενικός Διευθυντής Bancassurance ING

ιούλιος - αύγουστος 2009 61

06_INWORLD_SYNENTEYKSI_KONSTANTAS_T06_FINAL.indd 61

7/15/09 5:48:08 PM

άρθρο

Bancassurance, τραπεζικοί υπάλληλοι και παραδοσιακά δίκτυα διαμεσολαβούντων

» γράφει ο Νικόλας Κλήμης Οικονομολόγος - Σύμβουλος Επιχειρήσεων 62 insurance w*rld

09_INWORLD_KLIMIS_T06_FINAL.indd 62

7/15/09 5:49:38 PM

άρθρο

πό τα μέσα της δεκαετίας του 1990 που εμφανίστηκαν στην ελληνική αγορά οι πρώτες εφαρμογές του σύγχρονου bancassurance, οι σχέσεις μεταξύ των παραδοσιακών διαμεσολαβούντων προσώπων και του θεσμού δεν ήταν οι καλύτερες. Αν εξαιρέσουμε μεμονωμένες περιπτώσεις εφαρμογών, οι εκπρόσωποι των διαμεσολαβούντων τοποθετήθηκαν αρνητικά απέναντι στον θεσμό και την ανάπτυξή του. Το γεγονός αυτό ήταν απολύτως κατανοητό και συνιστούσε άλλωστε αναφαίρετο συλλογικό δικαίωμα των επαγγελματιών του χώρου. Η ασάφεια δε, που δημιουργούσε το άρθρο 10 του ν.δ. 2170/1993 και η καθυστέρηση έκδοσης της υπουργικής απόφασης δικαιολογούσε πολλές από τις αντιδράσεις, αλλά παράλληλα δημιουργούσε και στρεβλά πρότυπα συνεργασίας μεταξύ τραπεζών και ασφαλιστικών εταιριών.

Σε ότι αφορά τους τραπεζικούς υπαλλήλους, θα πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι στα σύγχρονα μοντέλα bancassurance δεν υφίστανται πλέον προσωπικές αμοιβές-προμήθειες Η κατάσταση αυτή διατηρήθηκε για μια δεκαετία και μόλις το Σεπτέμβριο του 2006, η προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στην Οδηγία 2002/92/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την ασφαλιστική διαμεσολάβηση (L 9/15-1-2003), τοποθέτησε το θέμα της διαμεσολάβησης των τραπεζών στην ανάπτυξη ασφαλιστικών εργασιών, σε νέες βάσεις. Τέλος, η Υπουργική Απόφαση Κ3-8010/8-8-2007 καθόρισε τις απαιτούμενες προϋποθέσεις, που αποδεικνύουν την εμπειρία, τις ικανότητες και τις γενικές εμπορικές και επαγγελματικές γνώσεις των διαμεσολαβητών στην ασφάλιση. Στην οποία για πρώτη φορά αναφέρονται ρητά και εξειδικευμένα οι τράπεζες. Επί της προσαρμογής αυτής βέβαια, τοποθετήθηκαν αρνητικά οι εκπρόσωποι των παραδοσιακών διαμεσολαβούντων προσώπων και δεν έλειψαν οι καταγγελίες και οι προσφυγές, για την ακύρωσή της. Από την αντίπερα όχθη, από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, οι τραπεζικοί υπάλληλοι βρίσκονταν μονίμως σε σύγχυση. Πριν από την ισχύ του άρθρου 10 του ν.δ. 2170/1993, και για μεγάλο χρονικό διάστημα, είχε παγιοποιηθεί μια κατάσταση και, αφενός ίσχυαν τα προβλεπόμενα στο άρθρο 54 του ν.δ. 400/1970, όπως είχε τροποποιηθεί, αφετέρου οι ασφαλιστικές εργασίες που αναπτύσσονταν, εντός ή γύρω από τα τραπεζικά καταστήματα, πρόσθεταν εισόδημα σε κατηγορίες τραπεζικών υπαλλήλων, είτε θεσμοθετημένα είτε όχι. Μετά την ισχύ όμως του άρθρου 10, άρχισαν σταδιακά να ανατρέπονται οι υφιστάμενες διαδικασίες και οι τράπεζες να προχωράνε σε νέες, πιο σύγχρονες για την εποχή, εφαρμογές. Τα ασφαλιστικά προϊόντα άρχιζαν να εμφανίζονται σε κάθε τραπεζικό

κατάστημα και οι μέθοδοι προώθησής τους, να ποικίλουν. Ο ρόλος του τραπεζικού υπαλλήλου όμως, δεν οριοθετήθηκε επαρκώς και σαφώς και ο λόγος ήταν ότι δεν μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο. Αφενός υπήρχε νομοθετικό κενό και αφετέρου αναπτύχθηκαν εσωτερικές αντιδράσεις. Η κατάσταση αυτή συνεχίστηκε και ενώ οι παραγωγές αυξάνονταν, ο ρόλος του τραπεζικού υπαλλήλου παρέμενε μετέωρος και πολλές φορές παρεξηγήσιμος. Οι επιθυμίες και τα επιχειρησιακά πλάνα των τραπεζών ήταν σαφή, αλλά ο τραπεζικός υπάλληλος μετείχε στην διαδικασία χωρίς προϋποθέσεις, με διαφορετικά κριτήρια για κάθε τράπεζα και με αμοιβές, άλλοτε ατομικές, άλλοτε συλλογικές και άλλοτε μηδενικές. Παράλληλα, η εμπλοκή παραδοσιακών διαμεσολαβούντων προσώπων στην προώθηση ασφαλιστικών, αλλά και τραπεζοασφαλιστικών προϊόντων, είτε μόνιμα είτε περιστασιακά, συνέβαλε στην αύξηση της παραγωγής αλλά και στην πολυπλοκότητα των εφαρμογών. Σήμερα, μετά την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στην Οδηγία 2002/92/ΕΚ, είναι απαραίτητη η εμπλοκή παραδοσιακών διαμεσολαβούντων προσώπων για την ανάπτυξη εργασιών bancassurance. Όσο απλή φαίνεται η ερώτηση, τόσο σύνθετη είναι η απάντησή της.

Η ανάπτυξη εργασιών bancassurance έχει ενταχθεί στα επιχειρηματικά σχέδια της τράπεζας και αποτελεί τμήμα των εργασιών του καταστήματος Καταρχήν, οι Τράπεζες αποτελούν πλέον διαμεσολαβούντα πρόσωπα και συνεπώς, χωρίς την ίδρυση οποιασδήποτε θυγατρικής διαμεσολαβητικής εταιρίας, κινούνται «παράλληλα» με τα υπόλοιπα διαμεσολαβούντα πρόσωπα. Από την πλευρά αυτή, δεν έχουν ανάγκη την συνεργασία οποιουδήποτε τρίτου. Μπορούν απευθείας να συνεργάζονται με ασφαλιστικές εταιρίες και να δημιουργούν παραγωγές, με συγκεκριμένες προϋποθέσεις, σε συγκεκριμένα πλαίσια. Ταυτόχρονα όμως, η δραστηριότητά τους αυτή, δεν μπορεί και δεν πρέπει να τις αποπροσανατολίζει, από τα κύρια τραπεζικά τους καθήκοντα. Κατά συνέπεια, οι δυνατότητες αυτής της διαμεσολάβησης είναι περιορισμένες και κατά κύριο λόγο σχετίζονται με την προώθηση καθαρά ενδογενών τραπεζοασφαλιστικών προϊόντων, είτε ανεξάρτητων, είτε συμπληρωματικών και δευτερευόντως με την προώθηση εξωγενών ασφαλιστικών προϊόντων. Στο σύγχρονο τραπεζικό marketing όμως, η κάθε μορφής διαμεσολάβηση, αποτελεί αναγκαιότητα για την επιβίωση, την ανάπτυξη και την κερδοφορία των τραπεζών. Συνεργασίες που ενώ μπορούν να αναπτυχθούν περαιτέρω, περιορίζονται από ενδογενείς αδυναμίες και προβλήματα, συνήθως δεν μακροημερεύουν. Εκτός, αν αποτελούν προαποφασισμένη επιλογή, που ανταποκρίνεται στις εκάστοτε

ιούλιος - αύγουστος 2009 63

09_INWORLD_KLIMIS_T06_FINAL.indd 63

7/15/09 5:49:44 PM

άρθρο

στρατηγικές επιδιώξεις και επιχειρηματικές κινήσεις της τράπεζας. Σε αντίθετη περίπτωση, στο κομβικό αυτό σημείο δημιουργείται και η ανάγκη μετάβασης, από ένα πιθανότατα υγιές αλλά κλειστό μοντέλο bancassurance, σε ένα ανοικτό σύστημα bancassurance, εντός του οποίου αναπτύσσονται ευρύτερα σχήματα πωλήσεων και προωθείται πλήρης σειρά τραπεζοασφαλιστικών και ασφαλιστικών προϊόντων, στο ευρύτερο πελατολόγιο της τράπεζας. Σε ένα τέτοιο εκτεταμένο σύστημα Bancassurance, τα παραδοσιακά διαμεσολαβούντα πρόσωπα έχουν συνήθως θέση αξιοποιούνται από τις τράπεζες. Ο βαθμός συμμετοχής και οι εκατέρωθεν υποχρεώσεις ποικίλουν από τράπεζα σε τράπεζα και εξαρτώνται από παράγοντες όπως το μέγεθος και η οργάνωση της τράπεζας, η ύπαρξη ασφαλιστικής εταιρίας στα πλαίσια ομίλου, με την ιδιοκτησιακή έννοια του όρου, η ύπαρξη συσσωρευμένης ασφαλιστικής γνώσης και εμπειρίας στην τράπεζα. Είναι λογικό, ότι όσο μεγαλύτερη οικειότητα διαθέτει μια τράπεζα προς την ασφαλιστική αγορά, τόσο μικρότερη νοιώθει την ανάγκη ενσωμάτωσης στο επιλεγόμενο μοντέλο ανάπτυξης εργασιών bancassurance, τρίτων φυσικών προσώπωνδιαμεσολαβούντων. Η προΰπαρξη ασφαλιστικής εταιρίας, στα πλαίσια του τραπεζικού ομίλου, κατά τη στιγμή που η τράπεζα αποφασίζει τη δραστηριοποίησή της με σύγχρονο μοντέλο bancassurance, εμπεριέχει δυνατότητες αλλά και επικινδυνότητες, σε σχέση με τα παραδοσιακά δίκτυα και οι λόγοι είναι προφανείς. Τέλος, οι στόχοι μιας τράπεζας και η κατά κατάστημα επιβολή στόχων περιλαμβάνει σαφώς την επιθυμητή σύνθεση του

παραγωγικού αποτελέσματος και τον βαθμό εμπλοκής των διαμεσολαβούντων προσώπων, ως συνεργατών του καταστήματος. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που συνεργάζονται διαφορετικών μορφών διαμεσολαβούντα πρόσωπα στην ελεύθερη αγορά για ανάπτυξη παραγωγών, όπως ασφαλιστικοί σύμβουλοι με πράκτορες και μεσίτες ή πράκτορες και μεσίτες κ.ο.κ., με τον ίδιο τρόπο δημιουργούνται σχέσεις συνεργασίας, για παράδειγμα μεταξύ τραπεζών και ασφαλιστικών συμβούλων, μεμονωμένων ή όχι. Βέβαια οι συνεργασίες αυτές είναι πιο σύνθετες και εξαρτώνται από την μοντέλο συνεργασίας της τράπεζας με μία ή περισσότερες ασφαλιστικές εταιρίες.

Η έντονη κινητικότητα των τραπεζών τα τελευταία χρόνια, για ανάπτυξη εργασιών του ασφαλιστικού τομέα, δημιουργεί ανακατατάξεις και ξαναμοιράζει την τράπουλα Τα συνεργαζόμενα διαμεσολαβούντα πρόσωπα καλύπτουν, συνήθως, είτε τον τομέα προώθησης εξωγενών ανεξάρτητων ασφαλιστικών προϊόντων στους πελάτες λιανικής μιας τράπεζας, μέσω της διαδικασίας των συστάσεων, είτε τον τομέα κάλυψης εξειδικευμένων ασφαλιστικών αναγκών επιχειρήσεων, είτε τέλος τον τομέα της ανάπτυξης παραγωγής εκτός του πελατολογίου της τράπεζας, στην ελεύθερη αγορά και για λογαριασμό πρακτορειακής ή μεσιτικής θυγατρικής εταιρίας της τράπεζας. Ο ρόλος τους, όσο σημαντικός και αν είναι, είναι πάντα συμπληρωματικός στα πλαίσια συστήματος bancassurance. Πρόσθετες διαφοροποιήσεις αποτελούν: > Τ ο αν τα συνεργαζόμενα διαμεσολαβούντα πρόσωπα ασχολούνται αποκλειστικά για την ανάπτυξη της παραγωγής για λογαριασμό της τράπεζας ή αν η δραστηριότητά τους αυτή είναι παράλληλη με την ανάπτυξη προσωπικής τους παραγωγής στην ελεύθερη αγορά >Α ν συνεργάζονται ως ανεξάρτητοι επαγγελματίες ή ως μέλη δικτύου (π.χ. του εταιρικού δικτύου της ασφαλιστικής εταιρίας) που συνολικά έχει αναλάβει την υποστήριξη των καταστημάτων της τράπεζας. Είναι λογικό ότι για κάθε περίπτωση ισχύουν διαφορετικές προϋποθέσεις, κανονισμοί, αμοιβές κ.λ.π. Σε ότι αφορά τους τραπεζικούς υπαλλήλους, θα πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι στα σύγχρονα μοντέλα bancassurance δεν υφίστανται πλέον προσωπικές αμοιβές-προμήθειες. Όσο και αν ακούγεται αρνητικό, αυτή είναι η πραγματικότητα. Στις δύο προηγούμενες δεκαετίες, τα δεδομένα ήταν διαφορετικά. Οι τράπεζες προσπαθούσαν να πείσουν τους υπαλλήλους τους, για να ασχοληθούν με τα ασφαλιστικά προϊόντα, τα οποία τα θεωρούσαν «ξένα προϊόντα». Οι αντιδράσεις ήταν πολλές, έπρεπε να υπάρξει σημαντικό και προσωπικό κίνητρο. Επίσης, θα έπρεπε να πεισθούν πολλοί τραπεζι-

64 insurance w*rld

09_INWORLD_KLIMIS_T06_FINAL.indd 64

7/15/09 5:49:47 PM

άρθρο

Φυσικά, στα πλαίσια της θέσπισης στόχων και της επιβράβευσης, λόγω επίτευξης ή/και υπέρβασης των στόχων του κάθε καταστήματος, είναι σύνηθες να υφίστανται αμοιβές και bonus για τους υπαλλήλους, είτε συνολικά για τις εργασίες του καταστήματος, είτε κατά αντικείμενο εργασιών, όπως χορήγηση δανείων, προσέλκυση καταθέσεων, προώθηση πιστωτικών καρτών, πώληση μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων, κ.λ.π. Τα ασφαλιστικά και τα τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα εντάσσονται στις κατηγοριοποιήσεις αυτές και συνεπώς, με αυτή την έννοια, δημιουργούν αμοιβές στους τραπεζικούς υπαλλήλους.

Η αγορά του bancassurance είναι πολυδιάστατη, στην οποία, εκτός των τραπεζών εμπλέκεται και πληθώρα ελεύθερων επαγγελματιών του ασφαλιστικού χώρου

κοί υπάλληλοι, για να εγκαταλείψουν άμεσες και έμμεσες σχέσεις, με παραδοσιακά ασφαλιστικά δίκτυα, μέσω των οποίων, νόμιμα ή όχι, αλλά τις περισσότερες φορές εν γνώσει των τραπεζών, προωθούσαν ασφαλιστικά προϊόντα στους πελάτες της τράπεζας.

Στα σύγχρονα μοντέλα bancassurance δεν υφίστανται πλέον προσωπικές αμοιβέςπρομήθειες Σήμερα, στα πλαίσια μοντέλων bancassurance, η εργασία αυτή, είτε πρόκειται για ασφαλιστικά προϊόντα είτε για τραπεζοασφαλιστικά, αποτελεί μέρος του αντικειμένου καθημερινής ενασχόλησης πολλών υπαλλήλων, εμπεριέχεται στα υπαλληλικά του καθήκοντα. Η ανάπτυξη εργασιών bancassurance έχει ενταχθεί στα επιχειρηματικά σχέδια της τράπεζας και αποτελεί τμήμα των εργασιών του καταστήματος. Για τον λόγο αυτό επιμένουμε στον σημαντικότητα του ρόλου της υπηρεσιακής μονάδας bancassurance (κέντρου bancassurance) στην οργανωτική δομή της κάθε τράπεζας.

Πολλά ακόμα θέματα υφίστανται, είτε συγκριτικά, είτε αναπτυξιακά, σχετικά με την συνύπαρξη τραπεζικών υπαλλήλων (πιστοποιημένων ή μη), συνεργαζόμενων διαμεσολαβούντων προσώπων, τράπεζας και ασφαλιστικής εταιρίας. Από το γνωστό ζήτημα της διαφορετικής κουλτούρας της κάθε πλευράς, μέχρι την κατανομή των προμηθειών και το συνολικό κόστος ανάπτυξης εργασιών bancassurance. Από την «μετακίνηση» παραγωγών, μέχρι την αμφισβητούμενη σχέση τραπεζικών και ασφαλιστικών προϊόντων. Από την καθημερινή ανθρώπινη συμπεριφορά, μέχρι την πορεία των παραγωγών που δημιουργούνται, με βάση αυτές τις συνεργασίες. Από τις νέες επαγγελματικές ευκαιρίες για τα εταιρικά δίκτυα ασφαλιστικών εταιριών μέχρι τις ενστάσεις της ιεραρχίας τους, κλπ πιθανώς να τα προσεγγίσουμε σε ένα προσεχές άρθρο. Γεγονός όμως είναι, ότι η έντονη κινητικότητα των τραπεζών τα τελευταία χρόνια, για ανάπτυξη εργασιών του ασφαλιστικού τομέα, δημιουργεί ανακατατάξεις και ξαναμοιράζει την τράπουλα. Η νέα αγορά στον ασφαλιστικό χώρο, η αγορά του bancassurance έχει ήδη δημιουργηθεί. Και όπως σε κάθε αγορά, υπάρχουν ευκαιρίες αλλά και παγίδες, υπάρχουν θέσεις εργασίας αλλά και ανταγωνισμός. Συμπερασματικά όμως θα πρέπει να σκεφθούμε ότι η αγορά του bancassurance, δεν είναι μονοδιάστατη αγορά με τράπεζες και τραπεζικούς υπαλλήλους. Είναι πολυδιάστατη αγορά, στην οποία, εκτός των τραπεζών και των τραπεζικών υπαλλήλων, εμπλέκεται και πληθώρα ελεύθερων επαγγελματιών του ασφαλιστικού χώρου. Είναι μια αξιοποιήσιμη αγορά για όποιον ενδιαφέρεται.

ιούλιος - αύγουστος 2009 65

09_INWORLD_KLIMIS_T06_FINAL.indd 65

7/15/09 5:49:49 PM

Banking Money Conference 2009

Απονομή πιστοποιητικού climate neutral από τον κ. Γιώργο Καζαντζόπουλο,Διευθύντα Σύμβουλο της Global Challenges στον κ. Κωνσταντίνο Ουζούνη, Γενικό Διευθυντή της Ethos Media S.A.

66 insurance w*rld

20_INWORLD_THEMA_BANKING_T06_FINAL.indd 66

7/15/09 5:51:05 PM

Banking Money Conference 2009

Ομαλές συνθήκες το 2010 για τις Ελληνικές τράπεζες Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα αυξάνουν για 2-3 χρόνια ακόμη, αλλά αρκετά νωρίτερα θα έχει φανεί «φως», που θα επιτρέψει στα πιστωτικά ιδρύματα να ασκήσουν ξανά αναπτυξιακή πολιτική » των Ανδρέα Αναστασίου και Έλενας Ερμείδου

ύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων που έχουν χορηγήσει οι τράπεζες, τόσο στην Ελλάδα όσο και στις αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, στη διάρκεια των επόμενων δύο ή τριών ετών, προβλέπουν σημαίνοντα στελέχη της Deutsche Bank και της Goldman Sachs. Οι εκτιμήσεις αυτές, στις οποίες συνέκλιναν ο κ. Δημήτρης Στρατικόπουλο, Διευθύνων Σύμβουλος, Head of M&A, Central & Eastern Europe, Deutsche Bank, και ο κ. Luigi Rizzo, Managing Director, Financial Institutions Group, Goldman Sachs, διατυπώθηκαν στη διάρκεια του συνεδρίου Banking Money Conference 2009, με θέμα «Αποκαθιστώντας την εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα», που έγινε στις 24 Ιουνίου στην Αθήνα.

Όταν η πρόβλεψη κινδύνου δεν είναι δυνατή, οφείλει κανείς να είναι προετοιμασμένος για το χειρότερο δυνατό σενάριο

(Δρ. Νικόλαος Γεωργικόπουλος, ερευνητής ΚΕΠΕ)

Από το ίδιο συνέδριο, ανάμεσα στα πολλά και ενδιαφέροντα που ακούστηκαν, προέκυψε και μία σημαντική είδηση η οποία -συνδυαζόμενη με την ανωτέρω διατυπωθείσα εκτίμηση- οδηγεί στο πολύ χρήσιμο για την αγορά συμπέρασμα, ότι περί τα μέσα με τέλη του 2010 οι ελληνικές τράπεζες θα επιστρέψουν στο Δημόσιο τα κεφάλαια που έχουν λάβει στο πλαίσιο του πακέτου στήριξης της ρευστότητάς τους, οπότε οι ίδιες τότε θα είναι πλέον απελευθερωμένες από τις όποιες δεσμεύσεις η χρήση των εν λόγω κρατικών κεφαλαίων συνεπάγεται. Η σχετική είδηση προέκυψε από δήλωση του κ. Αλέξανδρου Μάνου, Διευθύνοντος Συμβούλου της Τράπεζας Πειραιώς, ο οποίος -απαντώντας σε σχετική ερώτηση συνέδρου- είπε πως τα κεφάλαια

θα επιστραφούν στο κράτος όταν η τράπεζα βεβαιωθεί για το πότε θα σταματήσει η αύξηση του ποσοστού των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων. Συνδυάζοντας, λοιπόν, δεδομένα από τις εκτιμήσεις των αναλυτών των μεγάλων διεθνών τραπεζών με τους τακτικούς σχεδιασμούς των διοικήσεων των ελληνικών τραπεζών, όπως αυτά προέκυψαν στο Banking Money Conference 2009, συνάγεται το συμπέρασμα ότι οι επισφάλειες των τραπεζών από τις μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις τους θα αυξάνονται μεν αλλά με φθίνοντα ρυθμό για την επόμενη διετία ή τριετία. Συνάγεται, επίσης, ότι σε ένα με ενάμισι έτος θα έχει με ασφάλεια διαφανεί το πότε θα τερματισθεί η αύξηση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων, ως ποσοστού επί των συνολικών χορηγηθέντων κεφαλαίων, στοιχείο που σε μεγάλο βαθμό θα σηματοδοτήσει την «λήξη συναγερμού» για τις ελληνικές τράπεζες και την απελευθέρωσή τους για άσκηση και πάλι πολιτικής με μεγαλύτερη έμφαση στην ανάπτυξη διά της επέκτασης στην εγχώρια και στη διεθνή αγορά.

Διέξοδοι απο την κρίση Οι σημαντικοί παράγοντες της οικονομίας, τραπεζίτες, επιχειρηματίες, ακαδημαϊκοί, σύμβουλοι επενδύσεων κ.ά., που έλαβαν μέρος στο συνέδριο Banking Money Conference 2009, αναζήτησαν τις διεξόδους από την τρέχουσα, δύσκολη για το χρηματοπιστωτικό σύστημα, συγκυρία, καθώς και τις προϋποθέσεις αποφυγής παρόμοιων κρίσεων στο μέλλον. Το συνέδριο, διοργάνωσε η Money Conferences, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Οικονομίας, της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών, της Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών, του Συνδέσμου Μελών Χρηματιστηρίου Αθηνών (ΣΜΕΧΑ) και του Συνδέσμου Επενδυτών & Διαδικτύου. Τους συνέδρους καλωσόρισε ο κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης, Γενικός Διευθυντής της Money Conferences, ο οποίος παρέδωσε το λόγο στον πρώτο κύριο ομιλητή του συνεδρίου, κ. Νικόλαο Τραυλό, Πρύτανη και Κάτοχο της Επώνυ-

ιούλιος - αύγουστος 2009 67

20_INWORLD_THEMA_BANKING_T06_FINAL.indd 67

7/15/09 5:51:09 PM

Banking Money Conference 2009

μης Ακαδημαϊκής Έδρας στη Χρηματοοικονομική «Καίτη Κυριακοπούλου», Alba Graduate Business School. Ο κ. Τραυλός, ξεκινώντας την ομιλία του τόνισε ότι η πρόσφατη χρηματοπιστωτική κρίση ξεκίνησε με το σκάσιμο της «φούσκας» στην αγορά ακινήτων των Η.Π.Α, ενώ στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην αγορά τιτλοποιημένων δανείων και εταιρικών ομολόγων. Προκειμένου η αγορά και το επενδυτικό κοινό να προστατευθούν από το ενδεχόμενο μελλοντικών κρίσεων, πρότεινε την υιοθέτηση μέτρων όπως: την αυστηροποίηση των κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης η εφαρμογή των οποίων θα πρέπει να εποπτεύεται από επιτροπές που θα λειτουργούν στο πλαίσιο των διοικητικών συμβουλίων, ανεξάρτητες όμως από τους διευθύνοντες συμβούλους. Πρότεινε, επίσης, την αξιολόγηση του κινδύνου των εταιρικών ομολόγων από εξειδικευμένες εταιρίες αξιολόγησης, την εδραίωση και διεύρυνση της διαφάνειας στην πληροφόρηση σε ό,τι αφορά στην αγορά χρεογράφων, καθώς και τη σύσταση επιτροπών αρμόδιων για τον καθορισμό των αμοιβών των διευθυντικών στελεχών, οι οποίες θα λαμβάνουν απαραιτήτως υπ’ όψιν τους εταιρικούς κινδύνους στο σχετικό σχεδιασμό. Αναφερόμενος στις τράπεζες, ο κ. Τραυλός σημείωσε ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι υγιές, με καθαρούς ισολογισμούς και επενδυτικούς θεσμούς, ενώ για την επιβίωση των τραπεζών έθεσε ως στόχο την επίτευξη της διαφάνειας, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι ανάλογα μέτρα θα πρέπει να υιοθετηθούν όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και από τους παγκόσμιους οργανισμούς. Το πρώτο πάνελ του συνεδρίου, με έμφαση στο ρόλο των κυβερνήσεων στην εμπέδωση του κλίματος εμπιστοσύνης, συζήτησε θέματα όπως: η επίδραση των αποφάσεων της G 11 τον περασμένο Απρίλιο στο Λονδίνο, το πρόβλημα πρόκλησης πληθωρισμού από τα κρατικά πακέτα στήριξης των οικονομιών, το ζήτημα των συναλλαγματικών ισοτιμιών, αλλά και τον προβληματισμό περί του αν οδηγούμαστε σε ένα νέο μοντέλο τραπεζικού συστήματος. Στο πάνελ, που συντόνισε ο δημοσιογράφος Χρήστος Κώνστας, συμμετείχαν οι κκ: Τρύφων Κολλίντζας, Πρόεδρος ΔΣ και Δ/νων Σύμβουλος Attica Bank, Δρ Νικόλαος Τραυλός, Ξένια Βασιλειάδου, Head of Investment Banking, Greece, Barclays Capital. Η κα Βασιλειάδου, κατά την ανταλλαγή απόψεων, σημείωσε ότι η «πρόσφατη παγκόσμια οικονομική κρίση δεν είναι μόνο θέμα τραπεζών αλλά και θέμα εταιρειών, οργανισμών και όλων ημών», ενώ έκρουσε το κώδωνα της πιθανότητας δημιουργίας πληθωρισμού, ως αποτέλεσμα της εισροής κυβερνητικών κεφαλαίων. Συγκεκριμένα, είπε ότι «η προσδοκία πληθωριστικών πιέσεων μπορεί να συνδέεται με την εισροή κυβερνητικών κεφαλαίων, σημειώνοντας ότι ενδεχόμενος πληθωρισμός δύναται να δημιουργήσει πρόβλημα στα στεγαστικά δάνεια. Στο σημείο αυτό, ο κ. Κολλίντζας -κάνοντας τοποθέτηση πάνω στο θέμα των συναλλαγματικών ισοτιμιών- είπε ότι «μία χώρα που έχει προβεί σε αποπληρωμή δανείων μπορεί να δει ως βέλτιστη πολιτική τη δημιουργία ελεγχόμενου πληθωρισμού», ενώ υπογράμ-

Δρ.OOO Νικόλαος Τραυλός, Πρύτανης & Κάτοχος της Επώνυμης O Ακαδημαϊκής Έδρας στη Χρηματοοικονομική «Καίτη Κυριακοπούλου»,ALBA Graduate Business School

κ. Αντώνης Καμινάρης, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος Δ.Σ, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο

κ. Δημήτρης Στρατικόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος, Head of M&A, Central & Eastern Europe, Deutsche Bank

κ. Luigi Rizzo, Managing Director, Financial Institutions Group, Goldman Sachs

68 insurance w*rld

20_INWORLD_THEMA_BANKING_T06_FINAL.indd 68

7/15/09 5:51:13 PM

Banking Money Conference 2009

μισε ότι «υπάρχουν κάποιες συμφωνίες που διέπουν την κατεύθυνση αυτή, από την άλλη όμως πλευρά το αποτέλεσμα θα είναι η έλλειψη αξιοπιστίας». Ολοκληρώνοντας την συζήτηση για το θέμα της πρόκλησης πληθωρισμού, ο κ. Κολλίντζας τόνισε ότι σίγουρα δεν μπορούν να δοθούν απαντήσεις για το αν θα υπάρξει πληθωρισμός ή όχι, ωστόσο ανέφερε ότι αυτό που δεν μπορούμε να διορθώσουμε με τον πληθωρισμό είναι τα δάνεια και τα ομόλογα με σταθερό επιτόκιο. Στην συνέχεια, σε ό,τι αφορά στο θέμα της επίδρασης των αποφάσεων που έλαβαν κατά την διάρκεια της συνάντησης της G11 στο Λονδίνο, όλοι οι ομιλητές συμφώνησαν ότι οι κυβερνήσεις διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο τόσο στην αγορά όσο και σε θεσμικό επίπεδο, ενώ τόνισαν πως απόρροια των αποφάσεων αυτών ήταν και η μεταφορά αισιοδοξίας στην αγορά. Από την πλευρά του, ο κ. Τραυλός, ο οποίος εκτός από βασικός ομιλητής, συμμετείχε και στο πάνελ Ι, έδωσε για μια ακόμα φορά έμφαση στην ολοκλήρωση σημαντικών και ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων στην οικονομία, ενώ συγχρόνως τόνισε ότι θα πρέπει να καταργηθούν κάποιες μονοπωλιακές καταστάσεις, να πάψει ο κρατισμός, να υπάρξει διαφάνεια με ταυτόχρονη μείωση της διαφθοράς. Συγκεκριμένα, ο κ. Τραυλός είπε πως «αν αυτά που συζητάμε τώρα δεν αλλάξουν, θα συζητάμε πάλι τα ίδια μετά από 20 χρόνια». Κατά την ολοκλήρωση του πρώτου πάνελ οι ομιλητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι για να αναπτυχθεί η οικονομία θα πρέπει να δοθεί προσοχή στις αυστηρώς υπερβολικές ρυθμίσεις, να υπάρξει καινοτομία και να δοθεί προσοχή επίσης στις ρηξικέλευθες αποφάσεις ενώ εστιάζοντας στην Ελλάδα οι ομιλητές τόνισαν ότι άμεσης προτεραιότητας είναι η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας. Ο κ. Δημήτρης Στρατικόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος, Head of M&A, Central & Eastern Europe, Deutsche Bank, αναφέρθηκε στις επιπλοκές που η χρηματοοικονομική κρίση προκάλεσε τόσο στο παγκόσμιο όσο και στο ελληνικό πιστωτικό σύστημα, καθώς και στις επιπτώσεις που υπήρξαν στις κεφαλαιαγορές και συγκεκριμένα στον τομέα εξαγορών και συγχωνεύσεων. Ακολούθως, ο κ. Αντώνης Καμινάρης, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος ΔΣ, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, υπογράμμισε τον κίνδυνο διάρρηξης του κοινωνικού ιστού, ως επακόλουθο της κρίσης, ενώ τόνισε την υποχρέωση των τραπεζών να υιοθετήσουν ένα νέο, πλέον εκλογικευμένο μοντέλο ανάπτυξης. Ο κ. Καμινάρης κατά την διάρκεια της ομιλίας του χαιρέτισε την κίνηση της κυβέρνησης, λέγοντας ότι «η κυβέρνηση έδρασε έγκαιρα με το πακέτο των 28 δισ ευρώ και κλείνοντας την ομιλία του υπογράμμισε ότι το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο «φιλοδοξεί να γίνει η εναλλακτική τράπεζα εδραιώνοντας το μέλλον τόσο για τους μετόχους όσο και τους πελάτες της». Το δεύτερο πάνελ, που εστίασε στο νέο ρόλο του κράτους ως καταλύτη εξελίξεων, συζήτησε τις τάσεις που επικρατούν και οδηγούν στην διαμόρφωση ενός πολύ διαφορετικού

Δρ. Νικόλαος Γεωργικόπουλος, Ερευνητής Χρηματοοικονομικών στο ΚΕΠΕ. Επιστημονικός Συνεργάτης στο Institute for Financial Engineering - Imperial College London

κ. William Nourse, Managing Director, Financial Institutions Group, Deutsche Bank

ρυθμιστικού πλαισίου, το οποίο μπορεί να έχει ως επακόλουθο τη σχετική μείωση της οικονομικής δραστηριότητας, πλην όμως θα συμβάλει στην εμπέδωση πολύ μεγαλύτερης σταθερότητας στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Στο πάνελ, με συντονιστή τον δημοσιογράφο Φοίβο Καρζή, συμμετείχαν οι κκ: Ανδρέας Ανδριανόπουλος, Διευθυντής Ινστιτούτου Διπλωματίας και Διεθνών Εξελίξεων του Αμερικάνικου Κολεγίου Ελλάδος, Μιχάλης Μασουράκης, Group Chief Economist, Alpha Bank, Πλάτων Μονοκρούσος, Επί κεφαλής Διεύθυνσης Τρέχουσας Οικονομικής Ανάλυσης, EFG Eurobank Ergasias, και Αλέξανδρος Μωραϊτάκης, Πρόεδρος Συνδέσμου Μελών Χρηματιστηρίου Αθηνών. Κατά την διάρκεια εκτεταμένης ανταλλαγής απόψεων, ο κ. Μουσουράκης υπογράμμισε ότι αυτό που θα προκύψει από την κρίση που διανύουμε είναι ένα νέο ρυθμιστικό πλαίσιο, το οποίο θα έχει σειρά επιπτώσεων στην οικονομία, με κύρια επίπτωση τη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας ώστε να επιτευχθεί η οικονομική σταθερότητα. Από μέρους του, ο κ. Μονοκρούσος, ομιλητής του ιδίου πάνελ, αναφέρθηκε στο μείζον δημοσιονομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα μας, πρόβλημα πρωτεύουσας σημασίας, ωστόσο οι απόψεις συνέκλιναν όταν όλοι οι προσκεκλημένοι του πάνελ τόνισαν ότι σε περιόδους ύφεσης μια χώρα δεν ενδείκνυται να παίρνει μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης. Ωστόσο, αναφερόμενοι στην Ελλάδα και πάλι, όλοι συμφώνησαν ότι δεν έχει πλέον άλλα περιθώρια. Στο μεταξύ, ο κ. Ανδριανόπουλος περιγράφοντας το νέο μοντέλο ανάπτυξης τόνισε ότι το κράτος είναι αυτό που δημιουργεί την κρίση, περιγράφοντας τον οικονομικό μηχανισμό στην

ιούλιος - αύγουστος 2009 69

20_INWORLD_THEMA_BANKING_T06_FINAL.indd 69

7/15/09 5:51:15 PM

Banking Money Conference 2009

Ελλάδα ως διεφθαρμένο και πλήρως ανίκανο να βγάλει την οικονομία από την κρίση. Παράλληλα και δίνοντας έμφαση στο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, ο κ. Ανδριανόπουλος σημείωσε ότι η κρίση στην χώρα μας δεν έχει τα ίδια αίτια. Ανέφερε ότι στην Ελλάδα το πρόβλημα είναι ο δανεισμός, πρόβλημα που το ίδιο το κράτος δημιούργησε. Συγκεκριμένα, ο κ. Ανδριανόπουλος είπε, «το κράτος μοίραζε λεφτά για να παίρνει ψήφους». Ο κ. Ανδριανόπουλος τόνισε την ανάγκη ανάπτυξης της επιχειρηματικής πρωτοβουλίας σε συνδυασμό με τη δημιουργία ενός σταθερού φορολογικού πλαισίου. Ο κ. Μωραϊτάκης, εν συνεχεία, σημείωσε ότι «το κράτος έχει έλλειψη τεχνοκρατικών γνώσεων», κατά συνέπεια «δεν έχει τη δυνατότητα να διαπραγματευτεί». Υποστηρίζοντας τη θέση του στην διάρκεια της συζήτησης, ο κ. Μωραϊτάκης τόνισε ότι για την επίλυση σοβαρών θεμάτων, ο εκάστοτε υπουργός συνδιαλέγεται με τους συμβούλους του και με τα κόμματα και οι αποφάσεις τους αυτές δεν είναι τίποτα άλλο από προϊόντα άγνοιας, ενώ για παράδειγμα το δημόσιο θα μπορούσε να διαπραγματευτεί με τις τράπεζες. Σχετικά με το δημοσιονομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, ο ίδιος ομιλητής τόνισε ότι «θα πρέπει να γίνουν οι προϋπολογισμοί από μηδενική βάση». Συγχρόνως, ο κ. Μωραϊτάκης έδωσε έμφαση στη λήψη μέτρων ανάπτυξης, υπογραμμίζοντας ότι «τα μέτρα και οι εξαγγελίες από την παρούσα κυβέρνηση δεν τέθηκαν ποτέ σε εφαρμογή».

Εκτίμηση των κινδύνων Ο επόμενος βασικός ομιλητής, κ. Luigi Rizzo, Managing Director, Financial Institutions Group, Goldman Sachs, αναφέρθηκε στις προϋποθέσεις ανάκαμψης των χρηματαγορών, οι οποίες -κατά την εκτίμησή του- είναι: η επιτευχθείσα ενσωμάτωση του συστημικού κινδύνου στις τρέχουσες τιμές, η απορρόφηση του πιστωτικού κινδύνου από τις ισχυρότερες εκ των τραπεζών και η συντηρητική ανάληψη κινδύνου σε συνδυασμό με την προσεκτική παρακολούθηση των πιστωτικών κύκλων εκ μέρους των επενδυτών. Στο τρίτο πάνελ, η θεματική προσοχή εστίασε στη νομισματική πολιτική, ενώ συντονιστής ήταν ο δημοσιογράφος Μπάμπης Παπαδημητρίου. Οι ομιλητές, κκ. Χαράλαμπος Κύρκος, Partner / Leader, FSI Central and Southeast Europe, Ernst & Young Hellas, Δημήτρης Παρασκευάς, Διευθύνων Εταίρος, Δικηγορικό Γραφείο «Ηλία Παρασκευά 1933», Γεώργιος Σιδέρης, Country Manager, Greece, MasterCard Europe, και Luigi Rizzo, τόνισαν την ανάγκη νοικοκυρέματος και μεταρυθμίσεων στο ρυθμιστικό πλαίσιο, ώστε να επανέλθει η εμπιστοσύνη στην αγορά, η οποία οφείλει να προστατεύσει αποτελεσματικά τον εαυτό της και τους επενδυτές, αφού φαινόμενα απληστίας ή άλλες στρεβλώσεις πάντα θα είναι πιθανό ότι θα προκύπτουν στις αγορές. Ο κ. Rizzo τόνισε το ρόλο των εποπτικών αρχών, υπογραμμίζοντας ότι το σύστημα θα αργήσει να επανέλθει, ωστόσο

Panel I: Τ. Κολλίντζας, Attica Bank, Χ. Κώνστας, ALTER & «Ο Κόσμος του Επενδυτή», Ξ. Βασιλειάδου, Barclays Capital, Δρ. Ν. Τραυλός, ALBA Graduate Business School

Panel III: Χ. Κύρκος, Ernst & Young Hellas, Δ. Παρασκευάς, Δικηγορικό Γραφείο «Ηλία Παρασκευά 1933», Μ. Παπαδημητρίου, ΣΚΑΙ & Καθημερινή, Γ. Σιδέρης, MasterCard Europe, L. Rizzo, Goldman Sachs

Panel II: Π. Μονοκρούσος, EFG Eurobank Ergasias, Α. Ανδριανόπουλος, Ινστιτούτο Διπλωματίας και Διεθνών Εξελίξεων του Αμερικάνικου Κολεγίου Ελλάδος, Φ. Καρζής, City 99,5 Radio, Μ. Μασουράκης, Alpha Bank, Α. Μωραϊτάκης, Σύνδεσμος Μελών Χρηματιστηρίων Αθηνών

Panel IV: Θ. Φιωτάκης, Goldman Sachs, Δρ. Ν. Γεωργικόπουλος, ΚΕΠΕ & Imperial College London, κ. Κ. Ουζούνης, Money Conferences, Α. Μάνος, Τράπεζα Πειραιώς, W. Nourse, Managing Deutsche Bank

70 insurance w*rld

20_INWORLD_THEMA_BANKING_T06_FINAL.indd 70

7/15/09 5:51:20 PM

Banking Money Conference 2009

οι ομιλητές συμφώνησαν ότι για να υπάρξει εμπιστοσύνη θα πρέπει να υπάρξει διαφάνεια. Ο κ. Παρασκευάς στην διάρκεια του τρίτου πάνελ τόνισε ότι για να προβλέψουμε το μέλλον θα πρέπει πρώτα να καταφέρουμε να αναλύσουμε το παρόν. Συγκεκριμένα, θα πρέπει να αναλύσουμε τους λόγους που μας οδήγησαν στο σημείο αυτό, σημειώνοντας ότι, αν οι εποπτικοί μηχανισμοί δεν λειτουργήσουν σωστά και με περισσότερες αρμοδιότητες, «η απληστία θα συνεχίσει να υπάρχει και θα συνεχίζονται να γίνονται λάθη στο ίδιο βαθμό». Την φορολογική ταυτότητα (σε μορφή «έξυπνης κάρτας») ως μέσου αύξησης των δημόσιων εσόδων τόνισε ο κ. Σιδέρης, λέγοντας ότι μέχρι τώρα έχει αποδειχθεί ότι χώρες που έχουν αυξημένα έσοδα, καταφέρνουν να βγαίνουν από την κρίση σε συντομότερο χρονικό διάστημα σε σχέση με χώρες με μειωμένα έξοδα, ενώ ανάμεσα στα παραδείγματα που έδωσε για να υποστηρίξει την θέση αυτή ήταν η κατά 100% αύξηση των εσόδων από ΦΠΑ, που μπορεί να προκύψει από την χρήση της φορολογικής κάρτας. Ο βασικός ομιλητής κ. William Nourse, Managing Director, Financial Institutions Group, Deutsche Bank, είπε ότι θεωρεί σκόπιμο να υποστηριχθούν από οργανισμούς του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος οι ελληνικές και άλλες τράπεζες που αναπτύσσουν δραστηριότητα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις ειδικές συνθήκες που η κρίση προκάλεσε στη συγκεκριμένη περιοχή, ενώ έθεσε ως βασικούς παράγοντες τη διάρκεια και το βάθος αυτής της κρίσης, στοιχεία τα οποία -σύμφωνα με την άποψή του- δεν γνωρίζουμε ακόμα. Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Nourse, «αυτό αποτελεί και μία ευκαιρία». Ο τελευταίος βασικός ομιλητής, Δρ. Νικόλαος Γεωργικόπουλος, Ερευνητής Χρηματοοικονομικών ΚΕΠΕ, Επιστημονικός Συνεργάτης Institute for Financial Engineering - Imperial College, London, αναφέρθηκε κυρίως στις προϋποθέσεις κεφαλαιακής επάρκειας που οι ελληνικές εμπορικές οφείλουν να εξασφαλίσουν, καθώς και σε μέτρα που η Τράπεζα της Ελλάδος μπορεί να εφαρμόσει προς αυτήν την κατεύθυνση. «Όταν η πρόβλεψη κινδύνου δεν είναι δυνατή, οφείλει κανείς να είναι προετοιμασμένος για το χειρότερο δυνατό σενάριο». Δίνοντας έμφαση στην Ελλάδα, τόνισε ότι το τραπεζικό σύστημα στην Ελλάδα είναι υγιές, ενώ διαθέτει «τα καλύτερα πιστωτικά κεφάλαια». Παράλληλα, στην ομιλία του σημείωσε την ανάγκη υποχρεωτικής καθιέρωσης stress test για τα ελληνικά προϊόντα. Στο τέταρτο πάνελ, με το οποίο ολοκληρώθηκε το συνέδριο, με συντονιστή τον κ Κωνσταντίνο Ουζούνη, συμμετείχαν οι κκ. Νικόλαος Γεωργικόπουλος, Αλέξανδρος Μάνος, Διευθύνων Σύμβουλος, Τράπεζα Πειραιώς, Θέμος Φιωτάκης, Senior Global Markets Economist and Emerging Markets Strategist, Goldman Sachs, και William Nourse, αναφέρθηκαν στις αναπτυξιακές προοπτικές που υφίστανται -παρά την κρίση- στις αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Στο πλαίσιο των αλλαγών που η τρέχουσα συγκυρία θα φέρει, οι ομιλητές εξέφρασαν την άποψη ότι μεγάλες ξένες τράπεζες θα εξαγοράσουν μερίδια που

εγχώριοι επενδυτές κατέχουν σε τράπεζες της Βαλκανικής. Ο κ. Μάνος, αναφερόμενος στις τράπεζες, είπε ότι «έχουμε ρευστότητα και μπορούμε να αποπληρώσουμε την κυβέρνηση», ωστόσο κατά την άποψή του τα προβλήματα στην Ανατολική Ευρώπη δεν έχουν κλείσει. Ο κ. Nourse τόνισε ότι τα κεφάλαια έχουν σχέση με την προστασία του καταθέτη. Ο κ. Φιωτάκης υπογράμμισε ότι η εμπιστοσύνη στο σύστημα εξαρτάται από το ίδιο το σύστημα, ενώ έδωσε έμφαση στο μηχανισμό εξισορρόπησης κινδύνων από την αγορά, λέγοντας συγκεκριμένα ότι «οι αγορές θα αξιολογήσουν τον κίνδυνο και θα επενδύσουν και πάλι κεφάλαια». Υπενθύμισε δε ότι όλοι μας είμαστε μέρος ενός παγκοσμιοποιημένου περιβάλλοντος, γι’ αυτό οι αλληλεπιδράσεις είναι εμφανείς. Κατά το τέλος της συζήτησης, όλοι οι ομιλητές συμφώνησαν ότι τα σημάδια ανάκαμψης θα γίνουν ορατά μέσα στο 2010.

Οι χορηγοί του συνεδρίου ήταν: GOLD SPONSOR: ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟ SILVER SPONSORS: AUDIOVISUAL, ENTERSOFT, VARDAS, PALLADIAN, POLYECO BRONZE SPONSORS: MASTERCARD, CISCO, ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ, ΕΠΙΤΙΜΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ – ΑΙΓΙΔΕΣ: ALBA GRADUATE BUSINESS SCHOOL, ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΤΡΑΠΕΖΩΝ, ΕΝΩΣΗ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ, ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ & ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ, ΕΝΩΣΗ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ ΕΤΑΙΡΙΩΝ, ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΜΕΛΩΝ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΩΝ ΑΘΗΝΩΝ w

ιούλιος - αύγουστος 2009 71

20_INWORLD_THEMA_BANKING_T06_FINAL.indd 71

7/15/09 5:51:22 PM

Banking Money Conference 2009

Με πιστοποίηση της Climate Partner ακόμη ένα κλιματικά ουδέτερο συνέδριο Η διοργανώτρια εταιρία, Ethos Media, υπολόγισε - με τη συνεργασία της Global Challenges / Climate Partner - και αντιστάθμισε εθελοντικώς τους σχετικούς με την υπερθέρμανση του πλανήτη ρύπους, που αναπόφευκτα εκλύθηκαν από όλες τις συναφείς με το συνέδριο εργασίες.

ο Banking Money Conference 2009 ήταν μία πιστοποιημένη κλιματικά ουδέτερη εκδήλωση, όπως είναι όλα τα συνέδρια που διοργανώνει η Ethos Media SA καθώς και τα περιοδικά τα οποία εκδίδει. Η διοίκηση της Ethos Media SA, που είναι ευαισθητοποιημένη στον αγώνα κατά των κλιματικών αλλαγών, ανέθεσε στους εξειδικευμένους συμβούλους Global Challenges / Climate Partner τη μέτρηση του ανθρακικού αποτυπώματος Banking Money Conference 2009 και στη συνέχεια την αντιστάθμιση των αναπόφευκτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, υποστηρίζοντας οικονομικά σε εθελοντική βάση ένα έργο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Κίνα, χωρίς να υπάρχει καμία προς τούτο υποχρέωση ή απαίτηση. Το εν λόγω έργο έχει λάβει την πιστοποίηση από τον οργανισμό Gold Standard ως ένα υψηλής αξιοπιστίας κι απόδοσης έργο προστασίας του κλίματος. Η ανάληψη εκ μέρους της Ethos Media SA της εθελοντικής πρωτοβουλίας υπολογισμού κι αντιστάθμισης των αναπόφευκτων εκπομπών, εντάσσεται σε μία σειρά ενεργειών της εταιρείας που ως στόχο έχουν αφ’ ενός να μειώσουν την περιβαλλοντική επίπτωση της εταιρικής δραστηριότητας και αφ’ ετέρου να διευρύνουν την ενημέρωση κι ευαισθητοποίηση του ευρέος κοινού σε σχέση με τα παγκόσμια περιβαλλοντικά ζητήματα. Ο ακριβής τρόπος και ο μηχανισμός με τον οποίο επιτυγχάνεται η κλιματική ουδετερότητα (υπολογισμός των ρύπων της εκδήλωσης κ.λπ.) προκύπτει από έκθεση / μελέτη της Global Challenges / Climate Partner, αποσπάσματα της οποίας δημοσιεύονται στη συνέχεια.

Προστασία του κλίματος Η υπερθέρμανση του πλανήτη απειλεί ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της Γης. Οι επιστήμονες συμφωνούν πως δεν μπορούμε να σταματήσουμε εντελώς αυτήν την υπερθέρμανση γι’ αυτό και πρέπει να δημιουργήσουμε μηχανισμούς για την ήπια προσαρμογή μας στις κλιματικές αλλαγές. Για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη, η Διακυβερνητική Ομάδα για τις Κλιματικές Μεταβολές (International Panel for Climate Change -IPCC) προτείνει τη μείωση των συγκεντρώσεων αερίων του θερμοκηπίου σε

επίπεδα προ βιομηχανικής επανάστασης. Η εμπορία δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου είναι ένα σημαντικό μέτρο που μειώνει τις ανθρωπογενείς εκπομπές δίνοντας εμπορικά κίνητρα για την προστασία του πλανήτη στους διάφορους ενδιαφερόμενους. Η προστασία του πλανήτη προϋποθέτει τη μείωση των παγκοσμίων επιπέδων αερίων του θερμοκηπίου. Γι’ αυτόν το λόγο έχει δημιουργηθεί μια καινούργια αγορά για τα δικαιώματα των αερίων του θερμοκηπίου που έχει θέσει ένα ανώτατο όριο στις επιτρεπόμενες εκπομπές, το λεγόμενο «cap and trade». Οι παγκόσμιες εκπομπές είναι χωρισμένες μεταξύ των ενδιαφερόμενων στην αγορά και κάθε ενδιαφερόμενος παίρνει ένα πιστοποιητικό από έναν διαμεσολαβητικό φορέα. Τα πιστοποιητικά τους επιτρέπουν να εκπέμπουν ένα συγκεκριμένο ποσοστό μέσα σ’ ένα προκαθορισμένο χρονικό πλαίσιο. Αυτοί που εκπέμπουν λιγότερα αέρια απ’ όσα έχουν αγοράσει μπορούν να πουλήσουν το πλεόνασμα στην αγορά. Αυτοί που εκπέμπουν πιο πολύ από το πιστοποιητικό τους μπορούν να αγοράσουν το πλεόνασμα. Βασική αρχή του συστήματος είναι πως ο τόπος απ’ όπου εκπέμπονται τα αέρια του θερμοκηπίου δεν παίζει σημαντικό ρόλο για το παγκόσμιο κλίμα, επειδή μέσω των ρευμάτων του αέρα μεταφέρονται και απλώνονται σε όλο τον πλανήτη. Συνεπώς, οι εκπομπές μπορούν να αποφευχθούν εκεί που το κόστος αποφυγής είναι χαμηλότερο. Υπάρχουν διαφορετικές μέθοδοι εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αέριων του θερμοκηπίου. >H παγκόσμια εμπορία δικαιωμάτων εκπομπής αέριων του θερμοκηπίου κατά το πρωτόκολλο του Κιότο που χρησιμοποιεί «ευέλικτους μηχανισμούς» όπως ο Μηχανισμός Καθαρής Ανάπτυξης (Clean Development Mechanism- CDM) και Κοινής Εφαρμογής (Joint Implementation- JI) > Τ ο ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αέριων του θερμοκηπίου για να επιτευχθούν οι στόχοι που αναφέρονται στο πρωτόκολλο του Κιότο για συγκεκριμένες βιομηχανίες. >Η εθελουσία εμπορία δικαιωμάτων εκπομπής αέριων του θερμοκηπίου από ιδιώτες και εταιρίες. Τα πιο σημαντικά πιστοποιητικά εμπορίας δικαιωμάτων σε σχέση με τον δεσμευτικό μηχανισμό του Κιότο είναι

72 insurance w*rld

20_INWORLD_THEMA_BANKING_T06_FINAL.indd 72

7/15/09 5:51:22 PM

Banking Money Conference 2009

τα European Allowances (EUA) στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τα Certified Emissions Reductions (CERs) και Emission Reduction Units (ERU) σε παγκόσμιο επίπεδο που είναι συνδεδεμένα με τους «ευέλικτους μηχανισμούς», Καθαρής Ανάπτυξης και Κοινής Εφαρμογής του Πρωτοκόλλου του Κιότο.

Κλιματική ουδετερότητα Εταιρίες και νοικοκυριά που δεν δεσμεύονται από το ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αέριων του θερμοκηπίου μπορούν να συνεισφέρουν στην προστασία του κλίματος είτε αγοράζοντας είτε αποσύροντας πιστοποιητικά από το ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αέριων του θερμοκηπίου. Συνεπώς, η ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα που αγοράστηκε δεν θα χρησιμοποιηθεί από την βιομηχανία και αυτές οι εκπομπές δεν θα εκλυθούν.

Πώς ένα συνέδριο επιβαρύνει το κλίμα Η κλιματική ουδετερότητα μιας εκδήλωσης σημαίνει ότι όλες οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που προκλήθηκαν από την εκδήλωση, όπως οι μεταφορές των παρευρισκομένων και των εργαζομένων, η κατανάλωση ενέργειας στο χώρο της εκδήλωσης, η τροφοδοσία κ.τ.λ. υπολογίζονται και αντισταθμίζονται με την οικονομική υποστήριξη σε πιστοποιημένα έργα που προστατεύουν το περιβάλλον και συνεπώς το κλίμα. Οι πηγές εκπομπών χωρίζονται σε τέσσερις βασικές κατηγορίες. > π ηγές πρωταρχικής σημασίας > ο υσιαστικές πηγές εκπομπών > π ηγές δευτερεύουσας σημασίας > α μελητέες πηγές εκπομπών

Αποτελέσματα Ο πίνακας δείχνει το ισοζύγιο των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα του συνεδρίου.

Το ανθρακικό ισοζύγιο του συνεδρίου Σύνολο CO2 (kg.)

Πηγή εκπομπών Μεταφορά / Διαμονή Ομιλητών Απεικόνιση της ιδέας της κλιματικής ουδετερότητας Η βασική ιδέα της κλιματικής ουδετερότητας είναι απλή, τα αέρια του θερμοκηπίου είναι μια παγκόσμια απειλή άσχετα με το μέρος στο οποίο εκπέμπονται. Για το κλιματικό σύστημα δεν έχει καμία διαφορά πού στον κόσμο εκπέμπονται ή αποφεύγονται οι εκπομπές αερίων. Συνεπώς, μπορούμε να αντισταθμίσουμε τις αναπόφευκτές εκπομπές στο μέρος Α μέσω έργων και προσπαθειών που αποφεύγουν ή μειώνουν αυτές τις εκπομπές στο μέρος Β. Οι κλιματικά ουδέτερες δραστηριότητες εφαρμόζονται μέσω της αγοράς ή απόσυρσης πιστοποιητικών μείωσης εκπομπών που προέρχονται από πιστοποιημένα έργα για την προστασία του κλίματος. Η εταιρεία Climate Partner καθιέρωσε ένα λογότυπο για την πιστοποίηση των κλιματικά ουδέτερων δραστηριοτήτων. Το λογότυπο αυτό προστατεύεται από παγκόσμια πνευματικά δικαιώματα και χρησιμοποιείται μόνο όταν οι αναπόφευκτες εκπομπές από μια δραστηριότητα έχουν αντισταθμιστεί με επενδύσεις σε έργα που έχουν υψηλά οικολογικά οφέλη.

11.275

Μεταφορά / Διαμονή Συμμετεχόντων

1450

Κατανάλωση Ενέργειας

3.100

Τροφοδοσία

855

Χαρτί/ Έντυπα έγγραφα

400

Μεταφορά Εξοπλισμού

Διάφορα

2.258

Σύνολο

1.9424,3

Πιστοποιητικό κλιματικής ουδετερότητας

Λογότυπο για κλιματικά ουδέτερες δραστηριότητες

ιούλιος - αύγουστος 2009 73

20_INWORLD_THEMA_BANKING_T06_FINAL.indd 73

7/15/09 5:51:24 PM

Οι μεσίτες αντιμέτωποι με την κρίση και... την τεχνολογία

Συμμετέχοντες στο τραπέζι διαλόγου του Insurance Age είναι: Peter Staddon

Jonathan Davey

Τεχνικός διευθυντής της BIBA

Διευθυντής της Strategic Software Partners LTD

Kate Penrose

Bruce Fertnig

Διευθύντρια της Salient Solutions

Επικεφαλής της PruProtect

David Grier

Brendan Devine

Διευθυντής της Alphatec

Γενικός διευθυντής της KwikFit, βρετανικής εταιρίας ελαστικών και ανταλλακτικών αυτοκινήτων

74 insurance w*rld

13_INWORLD_INSURANCE_AGE_BUTTENING_Τ06_FINAL.indd 74

7/15/09 6:10:58 PM

αποκλειστική συνεργασία

ε ποιους τρόπους καταφέρνουν οι Βρετανοί μεσίτες να θωρακίσουν τις εταιρίες τους ενάντια στην οικονομική κρίση, χωρίς να μειώσουν την προσοχή που δίνουν στην εξυπηρέτηση των πελατών τους; Στο ερώτημα αυτό προσπάθησε να δώσει απαντήσεις η ενδιαφέρουσα συζήτηση στρογγυλής τραπέζης που δημοσίευσε το Insurance Age στο τεύχος Ιουνίου με ένα εκλεκτό πάνελ συζητητών.

Insurance Age: Δεδομένης της παρούσης

κατάστασης της οικονομίας, τι θα πρέπει να πράττουν οι ασφαλιστές και μεσίτες για να διατηρήσουν ή και ενδυναμώσουν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα, με παράλληλη προστασία του πελάτη;

Brendan: Θα μιλήσω μόνο για την δική μας επιχείρηση, η οποία δεν είναι αντιπροσωπευτική των Βρετανών μεσιτών. Εμείς δίνουμε έμφαση στην μείωση του κόστους. Η ασφαλιστική βιομηχανία δεν πολυενδιαφέρεται για τον έλεγχο του κόστους, παρόλο που κατά γενική παραδοχή οι καιροί είναι δύσκολοι. Αναζητούμε κεντρικά διαχειριζόμενες λύσεις οι οποίες δεν θα επηρεάσουν τις τρέχουσες πωλήσεις, οι οποίες πάνε καλά. Η αξιολόγηση των συστημάτων μας είναι προτεραιότητα, καθώς επιχειρούμε σε πολλά επίπεδα. Το μέγεθος της δραστηριότητας παίζει ρόλο, αλλά σε γενικές γραμμές το σημαντικό για τους brokers είναι να εντοπίζουν τα συστήματα που δυσλειτουργούν. Bruce: Πράγματι το παν είναι ο έλεγχος του κόστους, και ο εντοπισμός και εξάλειψη των περιττών επιχειρησιακών πρακτικών και δραστηριοτήτων. Ορισμένοι από τους μεγάλους μεσίτες έχουν μειωμένο προσωπικό, κάτι που ασφαλώς έχει συνέπειες, αλλά ορισμένοι από αυτούς έχουν κάνει τεχνολογικά ανοίγματα. Πέραν τούτων είναι και η διατήρηση των πωλήσεων και οι προσπάθειες του marketing για προσέλκυση νέων πελατών, από οποιονδήποτε ανταγωνιστή. Peter: Πολλοί ασφαλιστές λένε: «εργάζομαι σε έναν συγκεκριμένο κλάδο και θα συνεχίσω να ασχολούμαι με αυτόν. Ποιος ο λόγος να διαθέσω πολύτιμο χρόνο για να προσελκύσω ένα συμβόλαιο που είναι πιθανόν να μην πάρω»; Μερικοί πελάτες στην επαρχία μένουν έξω από την αγορά, γιατί οι brokers σκέπτονται με τον παραπάνω τρόπο. Bruce: Η πλειοψηφία των μεσιτών καταλαβαίνει ποιες δραστηριότητες δεν είναι επικερδείς και διαισθητικά. Διαθέτουν όμως πράγματι αυτή τη στιγμή τα μέσα για να μάθουν ορθολογικά ποιοι πελάτες αφήνουν όντως κέρδη ή έχουν τον τρόπο να αποτιμήσουν σωστά το κατάλληλο ασφάλιστρο για τους μη κερδοφόρους πελάτες; David: Όλοι οι μεσίτες πλέον εξετάζουν το κόστος, όπως και το από που έρχεται το χρήμα. Η διαίσθηση χρησιμο-

ποιείται επειδή σε ένα βαθμό δεν υπάρχει πραγματική γνώση, αλλά νομίζω ότι όλοι πλέον έχουν πάρει στα σοβαρά το αντικείμενο. Kate: Συνεργάζομαι με πολλούς μεγάλους ασφαλιστές, οι οποίοι έχουν στα πρακτορεία τους ανεκπαίδευτους μεσίτες. Ο λόγος είναι ότι οι διευθυντές τους είναι άνθρωποι με γνώσεις και μεγάλη πείρα στην αγορά, αλλά είναι γεγονός ότι οι υφιστάμενοι αυτών των διευθυντών δεν έχουν γνώσεις και πείρα, και κατά συνέπεια δεν διαθέτουν ούτε διαίσθηση. Jonathan: Σε ότι αφορά εμάς, υπήρξε μία ενδιαφέρουσα μεταστροφή σε ορισμένες από τις εταιρίες λογισμικού. Επιδιώκουν πλέον την διαρκή συνεργασία με τον πελάτη, με την λογική του όσο πιο πετυχημένος και ικανοποιημένος είναι ο πελάτης, τόσο και οι δικές τους πιθανότητες επιτυχίας αυξάνονται. Στο παρελθόν, η λογική ήταν πολύ διαφορετική: «Πουλάω το προϊόν στον πελάτη και κατόπιν αναζητώ τον επόμενο». Η λογική αυτή ξεφτίζει πλέον, και οι εταιρίες λογισμικού εξετάζουν τη σύναψη μακρόβιων πελατειακών σχέσεων, κάτι που μόνο καλό μπορεί να κάνει στην αγορά. Kate: Σημειωτέον ότι στον κλάδο των μεσιτών είδαμε τεράστιες και πάμπολλες κινήσεις αναδιάρθρωσης. Είδαμε επίσης ένα σημαντικό αριθμό μεσιτών που θα προτιμούσαν να πουλήσουν και να αποσυρθούν, αλλά δεν τα κατάφεραν γιατί περίμεναν περισσότερο του δέοντος. Τώρα που η κρίση σοβεί, δεν μπορούν. Αλλά, με τον ενδόμυχο πόθο να πουλήσουν, ίσως και να εξετάζουν στρατηγικά τα μοντέλα τους, και να καταφεύγουν στην τεχνολογία και τις εταιρίες λογισμικού για να κάνουν το προϊόν τους πιο ανταγωνιστικό. Αλλά πολλοί από αυτούς, δεν τα πάνε καλά με την τεχνολογία. Peter: Η τεχνολογία είναι κλειδί. Οι μεσίτες που έχω έλθει σε επαφή μαζί τους επιθυμούν να έχουν όσο το δυνατόν περισσότερα προϊόντα διαθέσιμα μέσω διαδικτύου. Bruce: Σε συνάρτηση με αυτό που είπα πιο πριν, οι επιχειρησιακές πρακτικές θα πρέπει να επανεξετασθούν δραστικά. Συμφωνώ, ότι η αποστροφή των περισσότερων μεσιτών για την τεχνολογία είναι από τον φόβο του άγνωστου, που θα αντιμετωπίσουν τον πρώτο καιρό της αναδιάρθρωσης. Όμως, όταν αντιπαρέλθουν αυτή τη δύσκολη περίοδο, οι περισσότεροι δηλώνουν ευχαριστημένοι από την αλλαγή.

ιούλιος - αύγουστος 2009 75

13_INWORLD_INSURANCE_AGE_BUTTENING_Τ06_FINAL.indd 75

7/15/09 6:11:02 PM

αποκλειστικό θέμα Insurance Age

Brendan: Στον κλάδο ήλθα από την οικονομική και τραπεζική βιομηχανία, και πρώτη μου φορά είδα τόση πολλή χαρτούρα. Τα πάντα είναι γραφειοκρατία! David: Η Kate ανέφερε κάτι ουσιώδες. Μερικοί brokers είναι πραγματικοί εξπέρ της αγοράς, αλλά τώρα έχουν να κάνουν και με την τεχνολογία και τις συγχωνεύσεις. Οι άνθρωποι αυτοί κατέχουν το αντικείμενό τους, αλλά έχοντας να σταθμίσουν την μείωση του κόστους και τις ροές δραστηριοτήτων, περνούν σε ένα διαφορετικό επιχειρησιακό μοντέλο. Μερικοί από αυτούς σκέπτονται την αναδιάρθρωση, ή το λογισμικό, αλλά δεν είναι σίγουροι για το πως θα τα αξιοποιήσουν. Για να το πετύχουν, θα πρέπει να καταφύγουν στις γνώσεις προσωπικού που είναι άσχετο με τις ασφάλειες.

της κάλυψης που με ενδιαφέρει. Ένας μεσίτης που καταλαβαίνει την αγορά, θα σου εξοικονομήσει χρήμα. Και οφείλουν να επιδεικνύουν επαγγελματισμό και όταν έχουν να κάνουν με μεγάλες επιχειρήσεις, γιατί έτσι λειτουργούν αυτές, προσλαμβάνουν δικηγόρους, λογιστές, συμβούλους. Ο μεσίτης των ασφαλειών θα πρέπει να λειτουργεί σαν ειδικός και σε αυτό το επίπεδο. Kate: Όμως οι μικροί πελάτες, δεν έρχονται στα γραφεία της εταιρίας και ανοίγουν διάλογο με τον μεσίτη. Ψάχνουν στο διαδίκτυο πρώτα. Για αυτό εξάλλου και ορισμένοι μεσίτες, ακολουθώντας τις επιταγές των καιρών, έχουν ανοίξει πολύ καλά portals.

Peter: Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια είναι η αδυναμία των επαρχιακών μεσιτών να καταστρώσουν ένα σαφές σχέδιο μετάβασης.

Brendan: Έχουμε τουλάχιστον χίλια άτομα στο κέντρο εξυπηρέτησης πελατών μας, και ενώ θα μας άρεσε να το δούμε σαν online υπηρεσία πώλησης υπηρεσιών, το 70% των πελατών θέλει να μιλήσει με κάποιον, πριν αγοράσει.

Bruce: Να αναφέρω ότι εμείς κάναμε μία έρευνα, στην οποία ρωτήσαμε ένα σημαντικό δείγμα μεσιτών και το 71% συμφώνησε ότι χρειάζεται αλλαγή του επιχειρησιακού τους μοντέλου- όμως όλοι αναρωτιόνταν: «Τι αλλάζουμε και πως το αλλάζουμε»;

Insurance Age: Στα πλαίσια της προσπάθειας να συγχρονιστεί η μεσιτική αγορά με τις νέες τάσεις, που θα πρέπει να επικεντρωθεί το ενδιαφέρον των brokers για φέτος;

Jonathan: Οι μεσίτες είδαν την τελευταία εικοσαετία τους ασφαλιστές να δίνουν κάποιους παραδοσιακά εξειδικευμένους ρόλους σε μη εξειδικευμένα άτομα. Υπάρχουν ασφαλιστές που έχουν, στο δικό τους αντικείμενο, λιγότερη εμπειρία από τους μεσίτες, και αυτό σε συνδυασμό με την συρρίκνωση των τοπικών δομών των εταιριών, άλλαξε τον τρόπο που διατίθεται το ασφαλιστικό προϊόν. Τώρα, αν δεν είσαι μεγάλος μεσίτης, συζητάς για την δουλειά με τον υπεύθυνο του τηλεφωνικού κέντρου της εταιρίας, αντί με τον άνθρωπο της διπλανής πόρτας. Αυτό το έζησαν πολλοί και φυσικά δεν τους άρεσε. Σαν ασφαλισμένος ο ίδιος, εκτιμώ ιδιαίτερα τις συμβουλές των ειδικών.

David: παράλληλα με την προσοχή που δίνουν στην εξασφάλιση νέων συμβολαίων και την διατήρηση της πελατειακής τους βάσης, ορισμένοι σπαταλούν ενέργεια προσπαθώντας να ανακαλύψουν ποιοι πελάτες φέρουν έσοδα. Ορισμένοι καταλαβαίνουν πολύ καλά από που και πως έρχεται το χρήμα, αλλά κατά βάση, το γνωρίζουν εμπειρικά. Οι μεσίτες θα πρέπει να αναρωτηθούν αν αξίζει να κρατούν τις υποθέσεις που δεν τους αποδίδουν.

Brendan: Η εντύπωσή μου είναι ότι ο κόσμος αλλάζει γρήγορα, αλλά οι ασφάλειες τρέχουν και δεν προλαβαίνουν. Οι ευρυζωνικές συνδέσεις υπάρχουν στη Βρετανία για 7-8 χρόνια, οι άνθρωποι μαζεύουν από το διαδίκτυο συνεχείς ροές σχετικής πληροφορίας και οι ασφαλιστές προσπαθούν να καταλάβουν τι συνέπειες μπορεί αυτό να έχει αναφορικά με το ρίσκο. Οι άνθρωποι βασίζονται πλέον στο διαδίκτυο και συνεπώς θα πρέπει να σταθμίζει κανείς το ρίσκο διαφορετικά από τον τυπικό τρόπο που ίσχυε πριν δέκα, δεκαπέντε χρόνια. Δεν ξέρω τι επιφυλάσσει το μέλλον για τους μικρούς μεσίτες. Νομίζω ότι θα είναι δύσκολο να επιβιώσουν, γιατί τα περιθώρια κέρδους τους έχουν αλλάξει πολύ. David: Η χρήση διαδικτύου έχει αλλάξει τους πελάτες της ιδιωτικής ασφάλισης, αλλά όλα αυτά τα χρόνια χρειάστηκε πολλές φορές να διαπραγματευτώ με μεσίτες για το είδος

Το μέγεθος της δραστηριότητας παίζει ρόλο, αλλά σε γενικές γραμμές το σημαντικό για τους brokers είναι να εντοπίζουν τα συστήματα που δυσλειτουργούν Kate: Έχω συνεργασθεί με ανθρώπους που δεν γνωρίζουν που έχουν έξοδα, ή ποιες βασικές δραστηριότητες είναι επικερδείς, ακόμη ποια προϊόντα αφήνουν κέρδος. Δεν γνωρίζουν καν ποιοι πελάτες τους αποφέρουν κέρδη και ποιοι όχι.

76 insurance w*rld

13_INWORLD_INSURANCE_AGE_BUTTENING_Τ06_FINAL.indd 76

7/15/09 6:11:03 PM

αποκλειστικό θέμα Insurance Age

David: Πρώτιστα, θα πρέπει να τα βρουν με τον πελάτη για το ύψος και την φύση του ασφάλιστρου. Jonathan: Κάτι που θα πρέπει να προσέξουν όλοι οι μεσίτες φέτος και μάλιστα σοβαρά, είναι οι αιτήσεις αποζημιώσεων. Σε όλες τις περιόδους κρίσης, οι αιτήσεις αυξάνονται γιατί η ένδεια αποφέρει συχνά προσπάθειες απάτης, αλλά και γιατί οι ασφαλισμένοι κάνουν περικοπές ασφάλειας και εκπαίδευσης στις επιχειρήσεις τους, για οικονομία. Peter: Και στον αντίποδα κάτι εξίσου σημαντικό είναι ότι θα πληρωθούν λιγότερα ασφάλιστρα επειδή βασικοί πελάτες θα έχουν λιγότερες δουλειές και χαμηλότερα κέρδη. David: Όσοι πληρώνονται με προμήθειες, θα υποστούν μείωση εσόδων αν πληρώνονται με ποσοστά επί των συμβολαίων. Αυτοί που δουλεύουν με ασφάλιστρα θα βρεθούν σε πλεονεκτική θέση, καθώς απλά θα χρειάζεται να αιτιολογήσουν αυτό που κάνουν. Νομίζω ότι θα είναι η μοναδική περίπτωση που τα ασφάλιστρα θα έχουν το πλεονέκτημα. Οι ασφαλιστές επίσης θα γίνουν πιο σκληροί στις αιτήσεις αποζημιώσεων, θα τις αμφισβητήσουν, θα εξετάσουν και την μικρολεπτομέρεια και θα ζητήσουν αναφορά των πάντων. Jonathan: Αυτό θα αυξήσει το ειδικό βάρος των μεσιτών. Πάντοτε υπάρχει η επαγγελματική υπόληψη να επικαλεσθεί κανείς όταν η συμβουλή του ειδικού δεν είναι η πρέπουσα, ενώ όταν αυτή είναι σωστή, κρατάς στα χέρια σου ένα καλό διαπραγματευτικό χαρτί. David: Ερχόμαστε πίσω στη διαπίστωση ότι ο μεσίτης θα πρέπει να έχει κάνει κατανοητό στον πελάτη του τι ακριβώς είδος υπηρεσίας του παρέχει. Bruce: Και ακόμη πιο πίσω, στο ζήτημα των επιχειρησιακών μοντέλων και του τρόπου που αυτά λειτουργούν.

Kate: Μερικοί μεσίτες -υπάρχουν γύρω στους 4.500 στην Βρετανία- δεν έχουν αλλάξει εδώ και δεκαετίες, και τώρα θα πρέπει να αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες. Brendan: Μερικοί δεν αλλάζουν ποτέ, απλά αφήνουν το ρεύμα να τους παρασύρει. Γνώρισα αρκετούς που ξεκίνησαν πριν πολλά χρόνια από το μηδέν και σήμερα αισθάνονται κουρασμένοι ψάχνοντας να βρουν τρόπους να ελαχιστοποιήσουν τη ζημιά τους και να αποσυρθούν. Jonathan: Πάντως, αυτή τη στιγμή υπάρχουν περισσότεροι εκκολαπτόμενοι μεσίτες από σχεδόν κάθε άλλη εποχή, με ικανοποιητική κατανόηση της αγοράς. Υπάρχουν βέβαια και οι «αναποφάσιστοι» και η αναβλητικότητά τους, που έχουν επιλέξει να δουλεύουν ακόμη με προμήθεια, και φυσικά περιμένουν να ανέβουν τα ασφάλιστρα για να αυξήσουν τα κέρδη τους. Bruce: Δεν μπορεί κανείς να βασίζεται στις αυξήσεις των ασφαλίστρων.

Η τεχνολογία είναι κλειδί. Οι μεσίτες που έχω έλθει σε επαφή μαζί τους επιθυμούν να έχουν όσο το δυνατόν περισσότερα προϊόντα διαθέσιμα μέσω διαδικτύου Jonathan: Αναλαμπές υπάρχουν, αλλά περισσότερο στασιμότητα βλέπουμε, παρά ουσιαστικές αυξήσεις. Brendan: Στις ατομικές ασφάλειες, τα ασφάλιστρα αυξάνονται 1%-2% κάθε μήνα, καθώς οι ασφαλιστές έχουν μειωμένες αποδόσεις από τις επενδύσεις τους, και προσπαθούν να καλύψουν κάπως το κενό. Σωστό μεν, αλλά η αύξηση των ασφαλίστρων δεν συνιστά στρατηγική. David: Το ερώτημα είναι τι θα κάνουν οι μεσίτες το 2009. Τα έσοδα των πελατών τους είναι στατικά, στην καλύτερη των περιπτώσεων, ενώ συχνά θα παρατηρήσουμε μείωση. Πρέπει να το αντιπαρέλθουν αυτό, να κρατήσουν τις πωλήσεις τους ψηλά, και να κρατήσουν τον πελάτη. Όμως, χρησιμοποιούν τις ίδιες ξεπερασμένες μεθόδους, και ταλανίζονται από την γραφειοκρατία. Δεν λειτουργούν με τον τρόπο που θα έπρεπε. Δεν γίνεται με την τεχνολογία που υπάρχει σήμερα να δουλεύουμε με excel και access για να κανονίζουμε ασφάλιστρα και αποζημιώσεις. Bruce: Πρόκειται για ασφαλιστές που επιχειρούν, όχι για επιχειρηματίες που ασφαλίζουν. Για αυτό ακριβώς χρειάζονται έξωθεν βοήθειες. Brendan: Οι σύμβουλοι, παίρνουν παραδείγματα από άλλες εταιρίες που συνεργάστηκαν και προσπαθούν να

ιούλιος - αύγουστος 2009 77

13_INWORLD_INSURANCE_AGE_BUTTENING_Τ06_FINAL.indd 77

7/15/09 6:11:05 PM

αποκλειστικό θέμα Insurance Age

προτείνουν τις βέλτιστες πρακτικές. Εγώ ήλθα από τον τραπεζικό κλάδο, ακριβώς γιατί χρειάζονταν νέες ιδέες και διαφορετική προσέγγιση στις ασφάλειες. Όλοι οι μεγάλοι ασφαλιστές ρίχνουν ματιές προς τα έξω, καθώς ο κλάδος ήταν πολύ απομονωμένος στο παρελθόν. Ο κόσμος αλλάζει, και όσοι δεν αλλάξουν, χάνονται. Kate: Στην πλειοψηφία των μικρών επιχειρήσεων υπάρχει λανθασμένη αντίληψη για τον τρόπο που κινείται το χρήμα και συνεπώς αν τους φέρεις για συνεργάτη κάποιο που δεν είναι ασφαλιστής και το προσωπικό σου δεν είναι καλά εκπαιδευμένο, θα έχεις προβλήματα. Στο brokerage είναι σημαντικό να υπάρχει σωστή αντίληψη.

Υπάρχουν ασφαλιστές που έχουν, στο δικό τους αντικείμενο, λιγότερη εμπειρία από τους μεσίτες, και αυτό σε συνδυασμό με την συρρίκνωση των τοπικών δομών των εταιριών, άλλαξε τον τρόπο που διατίθεται το ασφαλιστικό προϊόν Jonathan: Παρατηρούμε επίσης αύξηση στον αριθμό των brokers που χρησιμοποιούν premium financing για τους πελάτες τους, καθώς έτσι εξασφαλίζουν ομαλότερη ροή κεφαλαίων. Εάν οι υπολογισμοί του ρίσκου γίνουν σωστά, τότε όλοι πληρώνονται στην ώρα τους και δεν μένουν «μαύρες τρύπες». Το χρησιμοποιούν επίσης σαν μέσο εισροής ρευστού, σε εποχές που οι άνθρωποι προτιμούν οι εισροές τους να μην έχουν στοιχεία ρίσκου. Bruce: Πολλοί μεσίτες κέρδισαν τα ίδια και περισσότερα από τις πρόσθετες και παράλληλες υπηρεσίες που παρείχαν και όχι από τις κύριες. Jonathan: Θα πουλήσουν φτηνά το κύριο προϊόν, για να προσελκύσουν τον πελάτη και όταν το πετύχουν, μπορούν να κυνηγήσουν το κέρδος από τα πρόσθετα. Οι μοντέρνοι brokers κερδίζουν πολλά από αυτή την πρακτική. Peter: Οι μεσίτες πρέπει να εξετάζουν ευκαιρίες να κινηθούν και έξω από τον κλασικό τους χώρο. Να αναφέρω σαν τυπικό παράδειγμα την προστασία του περιβάλλοντος. Στις ιδιωτικές ασφαλίσεις, οι μεσίτες ποτέ δεν λένε «ασχολούμαι με αυτοκίνητα, άρα δεν θα ασφαλίσω ακίνητα». Αυτό δεν συμβαίνει με τις εταιρικές ασφάλειες, οι οποίες νομίζω έχουν να μάθουν πολλά από τον ιδιωτικό κλάδο. Bruce: Πόσα όμως μπορείς να ζητήσεις από τον πελάτη χωρίς να του δημιουργήσεις την εντύπωση ότι πληρώνει υπερβολικά πολλά; Kate: Είμαστε σε ύφεση. Ο πελάτης δεν είναι πρόθυμος

να ξοδέψει περισσότερα. Εντάξει, οι επιχειρήσεις καταλαβαίνουν αυτό το μοντέλο ασφάλισης, αλλά ο ιδιώτης πως θα πεισθεί να πληρώσει περισσότερα; Peter: Όμως, αν δεν αναφέρεις στον πελάτη σου τίποτε για περιβαλλοντική προστασία, νομικά έξοδα, ή κάλυψη για άλλα νέα προϊόντα και τον πλησιάσει ένας άλλος μεσίτης και του τα αναφέρει, θα αναρωτηθεί αμέσως γιατί δεν τον είχαν πληροφορήσει... και αυτό είναι κακό για τον αρχικό μεσίτη. Μπορεί να μην αγοράσει το νέο προϊόν, αλλά η σωστή διαχείριση ρίσκου απαιτεί να έχεις τον πελάτη ενήμερο και ευέλικτο, μόνο έτσι μπορείς να τον έχεις και του χρόνου. Jonathan: Πρόκειται για ενδιαφέρον μάθημα για τους μεσίτες, καθώς είναι βέβαιο ότι οι πελάτες προτιμούν τις προβλέψεις, καθώς και κάποιον να διαχειρίζεται αξιόπιστα το θέμα. Ο κύκλος της τεράστιας οικονομικής ανόδου και της εξίσου τεράστιας πτώσης που ζήσαμε, επηρεάζει δυσμενέστατα τους αγοραστές ασφαλειών. Οι μεσίτες θα πρέπει να συνεργάζονται στενά με τον πελάτη και να προτείνουν προφυλακτικές μεθόδους προστασίας από τέτοιους «κύκλους». Μόνο έτσι ο πελάτης θα δώσει έμφαση στην ποιότητα του προϊόντος και όχι στην τιμή του. Αν δεν γίνει αυτό, ο πελάτης ενδιαφέρεται μόνο για την τιμή, και αυτό μπορεί να μολύνει όλη την ασφαλιστική βιομηχανία, σαν επιδημία. Bruce: Η επαφή με τον πελάτη είναι πρωτεύουσας σημασίας, γιατί οι ανάγκες του πελάτη μπορούν κάλλιστα να αλλάξουν μέσα στον κύκλο. Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι όποιες αλλαγές γίνονται στην επιχείρηση, ο μεσίτης θα πρέπει να τις ξέρει σε βάθος, αλλιώς η κάλυψή του είναι ανασφαλής.

Υπήρξε μία μεταστροφή σε ορισμένες από τις εταιρίες λογισμικού. Επιδιώκουν πλέον την διαρκή συνεργασία με τον πελάτη, με την λογική του όσο πιο πετυχημένος και ικανοποιημένος είναι ο πελάτης, τόσο και οι δικές τους πιθανότητες επιτυχίας αυξάνονται Jonathan: Νομίζω ότι για αυτόν τον λόγο υπάρχουν ακόμη τόσο πολλοί μικροί μεσίτες, γιατί όσοι έχουν έδρα στην επαρχία διατηρούν μακροχρόνιες σχέσεις με τους πελάτες τους, οι οποίες αποδίδουν. Πιθανόν αυτός είναι ο λόγος που οι ασφαλιστές τελευταία συνάπτουν στενές σχέσεις με τους μικρούς, περιφερειακούς μεσίτες. Bruce: Σε ότι αφορά το θέμα των σχέσεων, οι μεσίτες που έχουν άριστες σχέσεις με τους πελάτες τους, αλλά επίσης έχουν συνεταιρική σχέση με τους ασφαλιστές, όποιοι το πετύχουν αυτό στην σωστή αναλογία, θα είναι και οι νικητές.

78 insurance w*rld

13_INWORLD_INSURANCE_AGE_BUTTENING_Τ06_FINAL.indd 78

7/15/09 6:11:05 PM

βιβλιοπαρουσίαση

» από την

Έλενα Ερμείδου

ΠΡΟΤΑΣΗ 1

«ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ» συνεργασία Ν. Λαγού, επιμέλεια Θ. Στίγκας Το βιβλίο «Νομοθεσία Ιδιωτικής Ασφάλισης» αποτελεί συλλογή των πιο σημαντικών νομοθετημάτων σε ό,τι αφορά την ιδιωτική ασφάλιση, ταξινομημένα σε δύο ενότητες. Στην πρώτη γίνεται αναφορά στις συμβάσεις ασφάλισης και κατ’ ουσίαν στον ασφαλιστικό νόμο Ν 2496/1997, στην θαλάσσια ασφάλιση (ΚΙΝΔ), την αεροπορική ασφάλιση και ήτοι στο Ν 1815/1988, καθώς επίσης και στην ασφάλιση ευθύνης αυτοκινήτων (ΠΔ 237/1986). Στην δεύτερη γίνεται αναφορά στην ασφαλιστική επιχείρηση, στα βοηθητικά πρόσωπα, στους διαμεσολαβητές στην ιδιωτική ασφάλιση (Ν1569/1985) και τον κώδικα δεοντολογίας για την άσκηση επαγγέλματος ασφαλιστικών πρακτόρων και παραγωγών ασφαλίσεως. Το παρόν σύγγραμμα αποτελεί ένα πρακτικό εγχειρίδιο για κάθε εφαρμοστή ιδιωτικής ασφάλισης και δικαίου, καθώς πέραν των σχετικών αναφορών περιέχει ένα εκτενές αλφαβητικό ευρετήριο με την ενδεικτική νομολογία, και σχετικές επίσης διατάξεις και δημοσιεύματα κατ’ άρθρο. Η Ν. Λαγού σπούδασε νομικά στο Τμήμα της Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ανήκει στο επιστημονικό προσωπικό της Νομικής Βιβλιοθήκης ΑΕΒΕ και είναι υπεύθυνη για την επιλογή της νομολογίας στο νομικό περιοδικό Ποινική Δικαιοσύνη. Έχει συνεργαστεί στη συγγραφή βιβλίων εμπορικού & ποινικού περιεχομένου, ενώ άρθρα της έχουν δημοσιευθεί στο νομικό Τύπο. Ο Θ. Στίγκας αποφοίτησε από το Νομικό Τμήμα της Νομικής Αθηνών. Συνεργάζεται με τον εκδοτικό οίκο «Νομική Βιβλιοθήκη» από το 1998 και έχει συμΕκδόσεις: Νομική Βιβλιοθήκη μετάσχει σε αρκετές εκδόσεις του ως άνω οίκου, που αφορούν κυρίως στο εμπορικό www.nb.org δίκαιο. Από το 200 είναι συντονιστής έκδοσης του περιοδικού «Δίκαιο Επιχειρήσεων Κεντρικά Τ.2103678800 και Εταιριών (ΔΕΕ)»

ΠΡΟΤΑΣΗ 2

«ΤΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΑΝΑΓΓΕΛΙΑΣ ΣΤΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ» του Αχιλλέα Μπεχλιβάνη Με τις συμβάσεις ασφαλίσεως ο ασφαλιστής οργανώνει μια κοινωνία κινδύνων και για να ολοκληρώσει επιτυχώς το έργο του χρειάζεται να γνωρίζει επακριβώς τους κινδύνους που οργανώνει, ώστε να υπολογίσει και να καθορίσει τα ασφάλιστρα, τα οποία αποτελούν και την ουσία της κοινωνίας. Η γνώση των κινδύνων που οδηγεί και στον επακριβή καθορισμό των ασφαλίστρων, συνδέονται άρρηκτα με την ενότητα. Ο συγγραφέας στο βιβλίο του «Το Καθήκον Προσυμβατικής Αναγγελίας στο Ασφαλιστικό Δίκαιο», έκδοση 2008, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στη θαλάσσια ασφάλιση, μελετά σε βάθος και αναλύει το θέμα τόσο από πλευράς ασφαλιστικού δικαίου όσο και από πλευράς αστικού δικαίου για την σχέση εμπιστοσύνης που δημιουργείται κατά την περίοδο των διαπραγματεύσεων, συνάγοντας ιδέες τις οποίες καταφέρνει να τις εντάξει στην θεωρία της σύμβασης ασφαλίσεως. Εκδόσεις: ΣΑΚΚΟΥΛΑ www.sakkoulas Κεντρικά Τ.2103387500

Ο Α. Μπεχλιβάνης είναι καθηγητής στο τμήμα Ναυτικού Δικαίου & Δίκαιο Θάλασσας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου

ιούλιος - αύγουστος 2009 79

10_BIBLIOPAROUSIASI_INWORLD_T06_FINAL_.indd 79

7/15/09 5:53:11 PM

οικονογραφήματα

Η ύφεση έφθασε και στην Ελλάδα Η κυβέρνηση έχει πέσει έξω στις προβλέψεις της για όλα τα μεγέθη της οικονομίας και επιβάλλει ημίμετρα για να καλύψει τις «μαύρες τρύπες» του προϋπολογισμού » του Ανδρέα Αναστασίου

υτό που η ελληνική κυβέρνηση...ντρεπόταν να πει και το έφερνε με το μαλακό, βγήκε ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και το φώναξε. Ο λόγος για την τροχιά ύφεσης στην οποία έχει τεθεί η ελληνική οικονομία και η οποία δείχνει ότι (και αυτή) η σχετική πρόβλεψη της κυβέρνησης, περί ανάπτυξης του ΑΕΠ το 2009 σε ποσοστό 1,1% ήταν μάλλον από αυτά που λέμε... έτσι, για να περνάει η ώρα. Ο επί της Οικονομίας υπουργός της Ελλάδας, λοιπόν, αναθεώρησε ήδη -το στόχο, αναφέροντας ότι πλέον προσδοκά η ανάπτυξη να είναι κοντά στο 0%. Εκτίμηση την οποία, όμως, ουδόλως συμμερίζεται ο ΟΟΣΑ, καθώς -στην εξαμηνιαία έκθεσή του για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας- προβλέπει ότι η ελληνική οικονομία θα συρρικνωθεί μέχρι το τέλος του 2009 κατά 1,3%. Διόλου ενθαρρυντικές δεν είναι και οι προβλέψεις του Οργανισμού και για τα λοιπά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας, καθώς προβλέπει εκτίναξη του δημόσιου ελλείμματος κατά 6,1% το 2009 και κατά 6,75% το 2010. Υπενθυμίζεται ότι το 2008 το έλλειμμα «έκλεισε» τελικά -σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ε.Ε.- με αύξηση κατά 5%, μετά από πέντε αναθεωρήσεις εκ μέρους της κυβέρνησης, η αρχική πρόβλεψη της οποίας (κατά την κατάθεση του προϋπολογισμού) ήταν ότι η αύξηση θα ήταν μόλις 1,6%. Στο +6,1% για φέτος, λοιπόν, και στο +6,75% για του χρόνου το προβλέπει ο ΟΟΣΑ, σε πείσμα του υπουργού κ. Γ. Παπαθανασίου, ο οποίος επιμένει ότι για το 2009 «παλεύει» να το μειώσει στο 3,7%, ενώ και ο στόχος να πέσει κάτω του 3% το 2010 παραμένει (;) ζωντανός. Οφείλει να διερωτηθεί κανείς, πάντως, πώς είναι δυνατό να ομιλεί ο κ. υπουργός για τέτοιους (υπερ-φιλόδοξους) στόχους, όταν ακόμη και στο πρώτο εξάμηνο του έτους, που μόλις συμπληρώθηκε, οι προβλέψεις και οι δημοσιονομικές φιλοδοξίες του τινάχθηκαν στον αέρα. Στόχο να αυξήσει τα φορολογικά έσοδα κατά 13% σε σχέση με πέρυσι είχε θέσει η κυβέρνηση, αλλά αντί τούτου «πέτυχε» να τα... μειώσει κατά 2%. Και αυτό σε ένα εξάμηνο πλήρες εγρήγορσης και εκτάκτων μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης. Δεν είναι μόνο οι συνέπειες της κρίσης, όμως, που η Ελλάδα οφείλει να αντιμετωπίσει, αλλά πολύ

περισσότερο οι συνέπειες των αρνητικών συμπτωμάτων ακόμη και σε περιόδους ευημερίας. Τα λεγόμενα εγγενή προβλήματα, δηλαδή, τα οποία οι πάντες συζητούν και κανείς δεν αγγίζει. Θα επανέλθουμε σε αυτά, όμως, αφού ρίξουμε μια ματιά και στο άλλο σκέλος του κρατικού προϋπολογισμού, αυτό των εξόδων, τα οποία η κυβέρνηση «κατάφερε» (στο πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους κρίσης και λιτότητας) να αυξήσει κατά 20% σε σχέση με πέρυσι. Η διενέργεια των Ευρωεκλογών αιτιολογεί εν μέρει την διόγκωση αυτή. Το ζήτημα, εν πάση περιπτώσει, είναι ότι η κατάσταση στην οποία περιήλθαν τα δημοσιονομικά της χώρας δεν επιτρέπει να διατυπώνονται στα σοβαρά στόχοι περί ελλείμματος 3,7% εφέτος, αφού μόνο η προαναφερθείσα υστέρηση εσόδων το επιβάρυνε κατά 3,5 δισ. ευρώ ή 1,3% του ΑΕΠ.

Φορολογική επιδρομή Σε όλα αυτά η κυβέρνηση απαντά με επανειλημμένα «πακέτα» μέτρων, ήτοι με φόρους και... πάλι φόρους, εμμέσους φυσικά, όπως είναι η προσφιλής διαχρονική τακτική όλων των ελλαδικών κυβερνήσεων. Με προμετωπίδα, λοιπόν, τους φόρους «πολυτελείας» στα αυτοκίνητα μεγάλου κυβισμού και στα πλωτά σκάφη αναψυχής, η δαγκάνα κατεβαίνει και προς ευρύτερα και ευρύτατα στρώματα του πληθυσμού, μέσω της επιβολής κλιμακωτής φορολογίας στον κρατικό τζόγο και στη χρήση κινητού τηλεφώνου, αλλά και της αύξησης του φόρου στα καύσιμα. Λίγο από το ένα, λοιπόν, λίγο από το άλλο, το Υπουργείο Οικονομικών προσπαθεί (ματαίως θα λέγαμε) να «τσιμπήσει» αυτά που του λείπουν, προωθώντας όμως και το μεγαλεπήβολο σχέδιό του περί «τακτοποίησης» των ημιυπαίθριων χώρων. Η σημειολογία στη συγκεκριμένη υπόθεση είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστική του χαρακτήρα του ελληνικού κράτους, αφού η νομιμοποίηση καλείται τακτοποίηση, ως εάν -δηλαδή- η γενικευμένη παρανομία να συνιστά μια απλή αταξία. Εύστοχο, επί του ζητήματος, ήταν και το σχόλιο του καθηγητού της Νομικής Σχολής, κ. Κ. Γώγου, ο οποίος ανέφερε ότι «η έννοια του κράτους δικαίου εμπεριέχει μία αξίωση υπεροχής της νομιμότητας απέναντι στην αυθαιρεσία. Η νομιμοποίηση, όμως, των αυθαιρέτων σημαίνει ακριβώς το αντίθετο, πρωτεύει δηλαδή η αυθαιρεσία και εν συνεχεία

80 insurance w*rld

12_INWORLD_OIKONOGRAFHMATA_T06_FINAL.indd 80

7/15/09 5:54:18 PM

οικονογραφήματα

ακολουθεί ο νομοθέτης. Χειρότερα ακόμη, ο νομοθέτης εξαγοράζεται, η πολιτεία μπαίνει σε μία συναλλαγή με αυτούς που αυθαιρετούν, καλώντας τον να πληρώσει για να τακτοποιηθεί η αυθαιρεσία». Εν πάση περιπτώσει, ο υπουργός Οικονομίας κ. Παπαθανασίου υπολογίζει ότι στο κρατικό ταμείο μπορεί να εισρεύσουν περί το 1,15 δισ. ευρώ, ενώ ο πλέον αισιόδοξος υπουργός Περιβάλλοντος κ.λπ., κ. Γ. Σουφλιάς, ανεβάζει το «κέρδος» μέχρι και τα 2 δισ. ευρώ, αναλόγως της... συγκίνησης που θα προκαλέσει το μέτρο στους απανταχού αυθαίρετους, δεδομένου ότι εις έκαστος τούτων θα κληθεί να καταβάλει (κατά μέσο όρο) από 1.500 ευρώ (το 10% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου που έχει καλυφθεί παρανόμως ή του οποίου η πραγματική χρήση δεν συμπίπτει με την δηλωθείσα στην άδεια οικοδομής).

Τελευταία ελπίδα για δημοσιονομική σωτηρία η «τακτοποίηση» των παράνομων ημιυπαίθριων χώρων Εμβαλωματικές λύσεις Είναι παραπάνω από σαφές ότι τακτικές όπως οι ανωτέρω (οι οποίες, ούτως ή άλλως, δεν φαίνονται αρκετές για να επιβεβαιώσουν τις κυβερνητικές εισπρακτικές προσδοκίες), δεν αποτελούν τίποτα παραπάνω από μπαλώματα και «αρπαχτές», ευρισκόμενες μακράν κάθε έννοιας ορθολογικής οργάνωσης και διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών, με κριτήρια Ευρωπαϊκής Ένωσης του 21ου αιώνα. Αντιθέτως, μπορεί κανείς κάλλιστα να υποστηρίξει ότι συνιστούν «εγγύηση» συντήρησης της νοοτροπίας (και πέραν αυτής, του κρατικού καθεστώτος) της γενικευμένης παρανομίας και αυθαιρεσίας, η οποία όχι μόνο παραμένει ατιμώρητη, αλλά κάποτε επιβραβεύεται κιόλας, επειδή το «υπεύθυνο» κράτος θα βγάλει από αυτήν όσα δεν μπορεί να βγάλει με ομαλό και καθαρό τρόπο. Το γεγονός ότι η συγκεκριμένη αυτή «τακτοποίηση» διογκώνει πρακτικώς τον συντελεστή δόμησης κατά 20%, σε ένα αστικό περιβάλλον που έχει ήδη βάναυσα κακοποιηθεί, φαίνεται να μη χωράει ούτε στα «ψιλά γράμματα» των κυβερνητικών εξαγγελιών. Οι κυβερνώντες, όμως, πρέπει να τύχουν της κατανόησής μας, καθώς από τη μια αναζητούν εναγωνίως πόρους, μήπως και κλείσουν κάποιες από τις αδηφάγες μαύρες τρύπες του προϋπολογισμού, ενώ από την άλλη σκέπτονται ότι η νομιμοποίηση ενός εκατομμυρίου αυθαιρέτων μπορεί και να τους κάνει να πέσουν στα πιο μαλακά στις επόμενες εκλογές. Για τον ερχόμενο Οκτώβριο, πάντως, ο κ. Παπαθανασίου έχει προαγγείλει σειρά διαρθρωτικών μέτρων, τα οποία θα συνδυασθούν με την κατάρτιση του προϋπολογισμού και την υποβολή στην Ε.Ε. του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Ο ίδιος ο υπουργός έχει διευκρινίσει ότι τα μέτρα αυτά δεν θα είναι ευχάριστα, θα είναι όμως «αναγκαία και κατά το δυνατόν δίκαια κατανεμημένα». Θα κινούνται, δε, σε δύο άξονες: στον περιορισμό της φοροδιαφυγής και στον περιορισμό των δαπανών του δημοσίου.

Η διαφθορά καλά κρατεί Μιλώντας περί δίκαιης κατανομής βαρών και φοροδιαφυγής, οδηγούμαστε σε δύο πρόσφατες σημαντικές αναφορές σχετικές με την ελλαδική οικονομία και την όποια ανάπτυξή της. Η μία είναι η έκθεση του ΟΟΣΑ για το ξέπλυμα του βρώμικου χρήματος και η άλλη η ομιλία του προέδρου του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών της Ελλάδας (ΣΕΒ), κ. Δ. Δασκαλόπουλου. Η έκθεση του ΟΟΣΑ επισημαίνει ότι περί τα 5 δισ. ευρώ ετησίως από αυτά που διακινούνται στην αγορά της Ελλάδας αφορούν σε παράνομες δραστηριότητες (ξέπλυμα εσόδων από εμπόριο ναρκωτικών και όπλων, εκμετάλλευση πορνείας κ.λ.π.), ενώ και η Παγκόσμια Τράπεζα διαπιστώνει επιδείνωση της κατάστασης αναφορικά με τη διαφθορά στην οικονομική ζωή της Ελλάδας. Το κλιμάκιο της ειδικής υπηρεσίας του ΟΟΣΑ για την καταπολέμηση του βρώμικου χρήματος, που έλεγξε και αξιολόγησε την Ελλάδα, διαπίστωσε στασιμότητα της χώρας στα ζητήματα αντιμετώπισης του ξεπλύματος χρημάτων, αλλά και στο ζητούμενο της βελτίωσης των ελεγκτικών μηχανισμών των ελληνικών αρχών. Στο ίδιο μήκος κύματος και εξειδικεύοντας περαιτέρω τα ευρήματα των διεθνών οργανισμών, ο πρόεδρος του ΣΕΒ, μιλώντας σε εκδήλωση της Εurobank ΕFG με θέμα τις πρωτοβουλίες της τράπεζας για την έξοδο της ελληνικής οικονομίας από την κρίση, μίλησε για ανάπτυξη στην Ελλάδα βασισμένη στις επιδοτήσεις και «εν μέρει στη διαφθορά». Ο κ. Δασκαλόπουλος απηύθυνε την κριτική του και στους συναδέλφους του επιχειρηματίες, υπογραμμίζοντας: «Και εμείς οι ίδιοι δεν είμαστε άμοιροι ευθυνών για την κατάσταση αυτή. Σε μια κρατικοδίαιτη οικονομία υπήρξαν και κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες. Σε μια κομματοκρατούμενη κοινωνία υπήρξαν και επιχειρηματίες που δημιουργήθηκαν κομματικώ δικαίω».

Καμία πρόοδος στους τομείς καταπολέμησης της διαφθοράς και του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, επισημαίνουν ΟΟΣΑ και Παγκόσμια Τράπεζα Θετικά σήματα από τις τράπεζες Θετικά σήματα, τέλος, για την οικονομία της Ελλάδας εξέπεμψε και τα «τεστ κοπώσεως» στο οποίο υποβλήθηκαν οι ελληνικές τράπεζες (με παραδοχές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου). Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας κ. Γ. Προβόπουλος δήλωσε ότι τα αποτελέσματα των «stress testst» των ελληνικών τραπεζών δείχνουν ότι το ελληνικό πιστωτικό σύστημα είναι σε «καλή κατάσταση». Ο κεντρικός τραπεζίτης είπε ότι τα τεστ κοπώσεως αφορούν σε 10 τράπεζες περίπου, που αποτελούν το 85% του ελληνικού τραπεζικού κλάδου, ενώ τόνισε ότι «η έκθεση φωτογραφίζει το σύνολο του κλάδου, τράπεζες που αποτελούν το 85% του τραπεζικού συστήματος, ως ομίλους, δηλαδή συμπεριλαμβάνει και τις δραστηριότητες εκτός Ελλάδος».

ιούλιος - αύγουστος 2009 81

12_INWORLD_OIKONOGRAFHMATA_T06_FINAL.indd 81

7/15/09 5:54:18 PM

νομικά θέματα

Συνταξιοδοτικές παροχές και φόροι Μετακίνηση συνταξιούχων στην Ευρωπαϊκή Ένωση

» γράφει η Άλκηστις Χριστοφίλου LL.M., L.S.E. Εταίρος IKRP I. K. Ρόκας & Συνεργάτες Δικηγορική Εταιρία

ε μια από τις πιο πρόσφατες αποφάσεις του που αφορούν την ιδιωτική ασφάλιση, το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων έκρινε υπέρ του φορολογούμενου-δικαιούχου συνταξιοδοτικών παροχών. Έτσι, ο Γερμανός συνταξιούχος που εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Πολωνία, δικαιούται να εκπίπτουν από το φόρο εισοδήματος που πληρώνει στην Πολωνία, οι εισφορές ασφάλισης υγείας που κατέβαλε στη Γερμανία, για το εισόδημα που λαμβάνει ως συνταξιοδοτική παροχή στη Γερμανία. Συγκεκριμένα, ο κ. Rueffler όταν συνταξιοδοτήθηκε στη Γερμανία, μετοίκησε στην Πολωνία, όπου ποριζόταν το εισόδημά του από δύο αποκλειστικά πηγές:

>Μ ια σύνταξη αναπηρίας από ένα Γερμανικό φορέα ασφάλισης εργαζομένων, και

> Σ υνταξιοδοτική παροχή καταβαλλόμενη από την εταιρία Volkswagen.

Ο κάθε συνταξιούχος που θα εγκατασταθεί μόνιμα σε άλλη χώρα της Ε.Ε. απο τον τόπο διαμονής του, δικαιούται να εκπίπτουν από το φόρο εισοδήματος που πληρώνει στην χώρα που θα διαμένει, οι εισφορές ασφάλισης υγείας που κατέβαλε στη χώρα που δούλευε Το Πολωνικό δημόσιο αρνήθηκε να εκπέσει τις εισφορές ασφάλισης υγείας που κατέβαλλε στη Γερμανία ο κ. Rueffler. Το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων έκρινε, ότι οι διατάξεις της Πολωνικής φορολογικής νομοθεσίας που εμποδίζουν την έκπτωση από το φόρο εισοδήματος των ασφαλιστικών εισφορών υγείας που καταβάλλονται σε άλλο κράτος μέλος, ενώ αντίθετα εκπίπτουν αυτές που καταβάλλονται στην Πολωνία, συνιστούν μη αντικειμενικά

δικαιολογημένο περιορισμό της ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής στο έδαφος των κρατών μελών. Στην ανακοίνωση τύπου που ακολουθεί, την οποία εξέδωσε το ΔΕΚ την 23.4.2009, περιγράφεται με περισσότερη λεπτομέρεια η υπόθεση.

Δικαστήριο των ευρωπαϊκών κοινοτήτων 23 Απριλίου 2009 Απόφαση του Δικαστηρίου στην υπόθεση C-544/07 Uwe Riiffler κατά Dyrektor Izby Skarbowej we Wroclawiu Osrodek Zamiejscowy w Walbrzychu TO ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΙ ΤΗΝ ΑΡΝΗΣΗ ΕΚΠΤΩΣΕΩΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΟΡΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ ΠΟΥ ΚΑΤΑΒΛΗΘΗΚΑΝ ΕΝΤΟΣ ΑΛΛΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΜΕΛΟΥΣ

Ο περιορισμός του δικαιώματος εκπτώσεως που προβλέπει η πολωνική νομοθεσία συνιστά μη αντικειμενικώς δικαιολογημένο περιορισμό της ελευθερίας κυκλοφορίας και διαμονής Σύμφωνα με την πολωνική νομοθεσία, μόνον οι εισφορές ασφαλίσεως ασθένειας που έχουν καταβληθεί σε πολωνικό ασφαλιστικό φορέα μπορούν να εκπέσουν από τον φόρο εισοδήματος. Ο κ. U. Rueffler, αφού έζησε στη Γερμανία όπου άσκησε μισθωτή δραστηριότητα, εγκαταστάθηκε στην Πολωνία όπου κατοικεί μόνιμα, από το 2005, ως συνταξιούχος. Κατά τον χρόνο γενέσεως της διαφοράς, ο κ. U. Rueffler διέθετε, ως μοναδικό εισόδημα, δύο συνταξιοδοτικές παροχές που ελάμβανε από τη Γερμανία, ήτοι: μια σύνταξη αναπηρίας, φορολογούμενη εντός του κράτους μέλους αυτού, και μια σύνταξη επιχειρήσεως καταβαλλόμενη από την εταιρία Volkswagen και φορολογούμενη στην Πολωνία. Το 2006, ο κ. U. Rueffler ζήτησε από την πολωνική φορολογική αρχή να του χορηγήσει έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος, τον οποίο οφείλει στην Πολωνία και ο οποίος αναλογεί στη σύνταξη επιχειρήσεως που λαμβάνει στη Γερμανία, του ποσού των εισφορών ασφαλίσεως ασθένειας

82 insurance w*rld

15_IW_NOMIKA_THEMATA_T06_FINAL.indd 82

7/15/09 5:55:51 PM

νομικά θέματα

που κατέβαλε στη Γερμανία. Δεδομένου ότι το αίτημά του απορρίφθηκε, ο κ. U. Rueffler άσκησε προσφυγή ενώπιον του Wojewodzki Sq.d Administracyjny we Wroclawiu (διοικητικού δικαστηρίου του Wroclaw), το οποίο υπέβαλε προδικαστικό ερώτημα στο Δικαστήριο ως προς το συμβατό προς το κοινοτικό δίκαιο του περιορισμού του δικαιώματος εκπτώσεως από τον φόρο εισοδήματος. Το Δικαστήριο υπενθυμίζει καταρχάς ότι ένα άτομο το οποίο, μετά τη συνταξιοδότηση του, εγκαταλείπει το κράτος μέλος του οποίου είναι υπήκοος και στο οποίο άσκησε το σύνολο της επαγγελματικής του δραστηριότητας για να εγκατασταθεί σε άλλο κράτος μέλος, ασκεί το δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής στο έδαφος των κρατών μελών που η Συνθήκη ΕΚ παρέχει σε κάθε πολίτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Δικαστήριο τονίζει εν συνεχεία ότι οι διευκολύνσεις που παρέχει η Συνθήκη στον τομέα της κυκλοφορίας δεν θα μπορούσαν πράγματι να παραγάγουν πλήρως τα αποτελέσματα τους, αν υπήρχε ενδεχόμενο να αποτραπεί ο υπήκοος κράτους μέλους από τη χρήση τους λόγω των κωλυμάτων που θέτει στη διαμονή του στο κράτος μέλος υποδοχής κανονιστική ρύθμιση που αντιμετωπίζει δυσμενώς το γεγονός της χρήσεως των διευκολύνσεων αυτών. Το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι μια κανονιστική ρύθμιση, όπως η προβλεπόμενη στο πολωνικό δίκαιο, εισάγει διαφορετική μεταχείριση μεταξύ φορολογουμένων κατοίκων ημεδαπής, ανάλογα με το αν οι εισφορές ασφαλίσεως ασθένειας που μπορούν να εκπέσουν από τον φόρο εισοδήματος που οφείλεται στην Πολωνία έχουν ή όχι καταβληθεί στο πλαίσιο του εθνικού συστήματος υποχρεωτικής ασφαλίσεως ασθένειας. Κατ’ εφαρμογή της ρυθμίσεως αυτής, το δικαίωμα εκπτώσεως από τον φόρο παρέχεται μόνο στους φορολογουμένους που καταβάλλουν τις εισφορές ασφαλίσεως ασθένειας εντός του κράτους μέλους επιβολής του φόρου. Το Δικαστήριο τονίζει ότι οι φορολογούμενοι κάτοικοι ημεδαπής που καταβάλλουν εισφορές στο πολωνικό σύστημα ασφαλίσεως ασθένειας και αυτοί που υπάγονται σε σύστημα υποχρεωτικής ασφαλίσεως ασθένειας άλλου κράτους μέλους τελούν σε καταστάσεις συγκρίσιμες όσον αφορά τις αρχές φορολογήσεως, στον βαθμό που, στην Πολωνία, αμφότεροι υπόκεινται σε απεριόριστη φορολογική υποχρέωση. Έτσι, η επιβολή φόρου επί των εισοδημάτων τους, σε αυτό το κράτος μέλος, πρέπει να πραγματοποιείται σύμφωνα με τις ίδιες αρχές και, ως εκ τούτου, βάσει των ίδιων φορολογικών πλεονεκτημάτων, ήτοι του δικαιώματος εκπτώσεως από τον φόρο εισοδήματος. Στον βαθμό που συνδέει τη χορήγηση ενός φορολογικού πλεονεκτήματος βασιζόμενου στις εισφορές ασφαλίσεως ασθένειας με την προϋπόθεση ότι οι εισφορές αυτές καταβλήθηκαν σε πολωνικό φορέα ασφαλίσεως ασθένει-

ας και έχει ως αποτέλεσμα τη μη χορήγηση του εν λόγω πλεονεκτήματος στους φορολογουμένους που κατέβαλαν εισφορές σε ασφαλιστικό φορέα άλλου κράτους μέλους, η επίμαχη εθνική ρύθμιση μεταχειρίζεται δυσμενώς τους φορολογουμένους οι οποίοι, όπως ο κ. U. Rueffler, άσκησαν το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας εγκαταλείποντας το κράτος μέλος στο οποίο άσκησαν το σύνολο της επαγγελματικής δραστηριότητάς τους για να εγκατασταθούν στην Πολωνία. Το Δικαστήριο θεωρεί ότι ένας περιορισμός του δικαιώματος εκπτώσεως από τον φόρο εισοδήματος, όπως αυτός τον οποίο προβλέπει το πολωνικό δίκαιο, συνιστά μη αντικειμενικώς δικαιολογημένο περιορισμό της ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής στο έδαφος των κρατών μελών. Το γεγονός ότι αφενός ο γερμανικός φορέας υποχρεωτικής ασφαλίσεως καλύπτει μόνο τα έξοδα των πράγματι παρασχεθεισών στον κ. U. Rueffler υπηρεσιών και ότι, αφετέρου, όταν δεν παρέχονται στον κ. U. Rueffler υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης οι εισφορές του δεν συμβάλλουν στη χρηματοδότηση του πολωνικού συστήματος ασφαλίσεως ασθένειας δεν ασκεί συναφώς επιρροή. Το Δικαστήριο τονίζει ότι το γεγονός ότι τα έξοδα των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης που παρέχονται σε Γερμανούς υπηκόους που κατοικούν στην Πολωνία καταβάλλονται στο Πολωνικό εθνικό ταμείο υγείας από τον αρμόδιο γερμανικό φορέα ασφαλίσεως προκύπτει από την εφαρμογή της κοινοτικής ρύθμισης περί του συντονισμού των συστημάτων κοινωνικής ασφαλίσεως. Το Δικαστήριο υπενθυμίζει επίσης ότι λόγω του γεγονότος ότι τα κράτη μέλη δεν έχουν την ευχέρεια να προσδιορίζουν σε ποια έκταση τυγχάνει εφαρμογής η δική τους νομοθεσία ή η νομοθεσία άλλου κράτους μέλους, καθόσον υποχρεούνται να τηρούν τις διατάξεις του ισχύοντος κοινοτικού δικαίου, δεν επιτρέπεται σε κράτος μέλος να επιδιώκει, στην πραγματικότητα, μέσω φορολογικών μέτρων, να αντισταθμίζει τη μη υπαγωγή και τη μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών στο σύστημά του κοινωνικής ασφαλίσεως Tο Δικαστήριο καταλήγει ότι ένα κράτος μέλος δεν μπορεί να μεταχειρίζεται κατά τρόπο λιγότερο ευνοϊκό τη διαμονή και τη φορολόγηση φορολογουμένων κατοίκων ημεδαπής, οι οποίοι, βάσει της κοινοτικής ρύθμισης περί του συντονισμού των συστημάτων κοινωνικής ασφαλίσεως, καταβάλλουν εισφορές σε σύστημα κοινωνικής ασφαλίσεως άλλου κράτους μέλους. To πλήρες κείμενο της αποφάσεως βρίσκεται στην ιστοσελίδα του ΔικαστηρίουC-544/07 Κανονισμός (ΕΟΚ) 1408/71 του Συμβουλίου της 14ης Ιουνίου 1971, περί εφαρμογής των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης στους μισθωτούς, στους μη μισθωτούς και στα μέλη των οικογενειών τους που διακινούνται εντός της Κοινότητας, όπως τροποποιήθηκε και ενημερώθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) 118/97 του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 1996 (ΕΕ 1997, L 28, σ. 1).

ιούλιος - αύγουστος 2009 83

15_IW_NOMIKA_THEMATA_T06_FINAL.indd 83

7/15/09 5:55:51 PM

νέα της αγοράς

Ο ΣΕΒ ασφάλισε το προσωπικό του στην Interamerican Η AIGAION εντάχθηκε στο Σύστημα Φιλικού ∆ιακανονισμού Η AIGAION Ασφαλιστική από την 1η Ιουλίου εντάχθηκε στο Σύστημα Άμεσης Πληρωμής (Σ.Α.Π.) και στην Συμφωνία Άμεσου Διακανονισμού Ζημιών από Τροχαίο Ατύχημα, γνωστό και ως Σύστημα Φιλικού Διακανονισμού.Στην απόφασή της αυτή η AIGAION οδηγήθηκε από την αναμφισβήτητη επιτυχία του Συστήματος Άμεσης Πληρωμής και στα πλαίσια της προσπάθειάς της για συνεχή βελτίωση του επιπέδου των υπηρεσιών που παρέχει στους πελάτες της.

Groupama Φοίνιξ: Στρατηγική ανάπτυξης με επίκεντρο τους πελάτες Στις μελλοντικές προοπτικές της Groupama Φοίνιξ αναφέρθηκε σε δηλώσεις του ο κ. Bertrand Woirhaye, Γενικός Διευθυντής της εταιρείας. Αναλυτικότερα ο κ. Woirhaye ανέφερε ότι «η Groupama Φοίνιξ ακολουθεί μια αναπτυξιακή στρατηγική σε βάθος χρόνου. Προτεραιότητες της εταιρείας παραμένουν η κατάκτηση νέων μεριδίων αγοράς και η αύξηση της επενδυτικής της ικανότητας. Στα πλαίσια της αναπτυξιακής της στρατηγικής, η Groupama Φοίνιξ εμπλουτίζει συνεχώς τη γκάμα προϊόντων της. Στον κλάδο Αυτοκινήτου και στις ασφαλίσεις κατοικιών τα νέα αυτά προϊόντα θα αποτελούν ένα συνδυασμό ασφαλιστι-

Σε ασφάλιση του ανθρωπίνου δυναμικού του στην Interamerican προχώρησε ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ). Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα Ομαδικής Aσφάλισης που καλύπτει όλους τους εργαζομένους του ΣΕΒ με ασφάλεια ζωής, μόνιμης ολικής και μερικής ανικανότητας από ασθένεια και από ατύχημα, καθώς και με παροχές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης. Επιπλέον, παρέχεται κάλυψη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και στα εξαρτώμενα μέλη των οικογενειών των εργαζομένων. Η συνεργασία της Interamerican με τον ΣΕΒ, βασικό φορέα των αξιών της επιχειρηματικότητας, της καινοτομίας και της ανάπτυξης της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στη χώρα μας, επικυρώνει την αξιοπιστία και τεχνογνωσία της εταιρείας στον τομέα των Ομαδικών Ασφαλίσεων, που η Interamerican έχει αναπτύξει δυναμικά τα τελευταία χρόνια. Η υπογραφή του συμβολαίου έγινε στα γραφεία του ΣΕΒ. Στη φωτογραφία από αριστερά προς τα δεξιά, η κυρία Ρ. Μπαρδάνη, συντονίστρια Δικτύου Εργασιακών Σχέσεων και Κοινωνικής Πολιτικής του ΣΕΒ, ο κ. Δ. Νικολάου, γενικός διευθυντής του ΣΕΒ και ο κ. Α. Δηµητρίου, υποδιευθυντής Πωλήσεων των Οµαδικών Ασφαλίσεων της Interamerican.

κών καλύψεων και υπηρεσιών χωρίς προηγούμενο στην ελληνική αγορά. Η Groupama Φοίνιξ σκοπεύει παράλληλα να ενισχύσει τον συμβουλευτικό της ρόλο, μέσω των δικτύων της κατά την πώληση ασφαλιστικών προγραμμάτων αλλά και απευθείας στον τομέα της διαχείρισης ζημιών. Προκειμένου να αυξήσει την επενδυτική ικανότητα που προϋποθέτει αυτή η αναπτυξιακή στρατηγική, η Groupama Φοίνιξ θα συνεχίσει το έργο βελτιστοποίησης της οργάνωσής της, των εσωτερικών διαδικασιών και της διοικητικής δομής της, επωφελούμενη από την στήριξη του Ομίλου Groupama, ο οποίος μόλις χρηματοδότησε μια αύξηση του εταιρικού κεφαλαίου της ύψους 52,7 εκατ. ευρώ. Η αύξηση αυτή της επιτρέπει να καλύπτει τις ανάγκες της σε ό,τι αφορά το περιθώριο φερεγγυότητας και να υποστηρίζει τις αναπτυξιακές δράσεις της για τα επόμενα χρόνια. Με τα πρώτα θετικά αποτελέσματα των πρωτοβουλιών και προορατικών ενεργειών μας σε συνδυασμό με την πολιτική συνετής διαχείρισης που εφαρμόζουμε, είμαστε αισιόδοξοι και φιλοδοξούμε να εδραιώσουμε τη θέση της Groupama Φοίνιξ ως μια από τις κορυφαίες εταιρείες της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς».

84 insurance w*rld

05_INWORD_NEA AGORAS_T06_Final.indd 84

7/15/09 5:58:23 PM

νέα της αγοράς

Πρόγραμμα «Υγεία Maximum» από την Interlife Το πρόγραμμα Υγεία Maximum της Interlife είναι σύγχρονο και καινοτομικό, καλύπτοντας το σύνολο των προβλημάτων υγείας σε προσωπικό ή οικογενειακό επίπεδο 24 ώρες την ημέρα, 365 ημέρες το χρόνο, με ιδιαίτερα χαμηλά ετήσια ασφάλιστρα που ξεκινούν από 160 ευρώ και κλιμακώνονται ανάλογα με την ηλικία και με ελάχιστη συμμετοχή του ασφαλιζομένου στα έξοδα. Μπορεί να συνδυαστεί με προγράμματα Προσωπικού Ατυχήματος αλλά και με τις παροχές των Ασφαλιστικών Ταμείων. Εάν ο Ασφαλιζόμενος υποβάλει πρώτα το σύνολο των δαπανών του σε άλλον Ασφαλιστικό φορέα (δημόσιο ή ιδιωτικό) και αποζημιωθεί με ποσό μικρότερο από τα έξοδα που πραγματικά κατέβαλε, τότε η Εταιρία τον αποζημιώνει για το υπόλοιπο ποσό έτσι ώστε να καλυφθεί το 100% των εξόδων που πραγματοποίησε.

Το πρόγραμμα αναλυτικότερα παρέχει : > Ισόβια κάλυψη χωρίς να είναι απαραίτητη η ασφάλιση ζωής

> Εγγυημένη Ασφαλισιμότητα μη Ακυρώσιμη από την Εταιρία. Η Εταιρία δεν μπορεί για κανένα λόγο να ακυρώσει το ασφαλιστήριο συμβόλαιο εφ΄ όσον

Νέο πρόγραμμα υγείας Medisystem Smart & Fit από την Interamerican Ακολουθώντας την πολιτική αύξησης της διείσδυσης των υπηρεσιών και προϊόντων υγείας στην ασφαλιστική αγορά, που έχει υιοθετήσει από πέρυσι, η

εμπρόθεσμα καταβάλλονται τα ασφάλιστρα και δεν συντρέχει λόγος δόλου ή απάτης από την πλευρά του ασφαλιζομένου > Κάλυψη εξόδων νοσηλείας σε Νοσοκομείο ή Κλινική, εντός ή εκτός Ελλάδος, από ασθένεια ή ατύχημα μέχρι 30.000 ευρώ ανά περιστατικό > Κάλυψη Νοσοκομειακών δαπανών σε Ελλάδα και Εξωτερικό > Χειρουργικό επίδομα (εφ΄ όσον δεν υποβληθούν δαπάνες για αποζημίωση) με ανώτατο όριο τα 1.500 ευρώ > Κάλυψη Ημερησίων Εξόδων σε περίπτωση παραμονής του Ασφαλιζομένου σε Νοσοκομείο ή Κλινική για δωμάτιο και τροφή ως και 500 ευρώ ημερησίως Με το Υγεία Maximum μπορούν να ασφαλιστούν όλα τα μέλη της οικογένειας με ελάχιστο κόστος, αλλά και Έλληνες φοιτητές που σπουδάζουν στο Εξωτερικό καθώς και αλλοδαποί που διαμένουν νόμιμα στην χώρα μας.

Πρόγραμμα «Προστασία Personal» Το πρόγραμμα Προστασία Personal καλύπτει τον ασφαλιζόμενο προσωπικά, ανάλογα με το επάγγελμα που ασκεί, με σκοπό την εξασφάλισή του σε περίπτωση προσωπικού ατυχήματος πληρώνοντάς του έξοδα ή/ και επιδόματα νοσοκομειακής περίθαλψης, ολικής ή μερικής ανικανότητας, φαρμακευτικά έξοδα κ.α.. με ιδιαίτερα ανταγωνιστικό κόστος. Χαρακτηριστικό του προγράμματος είναι ότι κατατάσσει τα επαγγέλματα σε 3 κατηγορίες, ανάλογα με την επικινδυνότητά τους, και παρέχεται σε 5 διαφορετικά σχέδια, από 20.000 ευρώ Ασφαλιζόμενο Κεφάλαιο μέχρι 100.000 ευρώ, έτσι ώστε σε κάθε περίπτωση να προσφέρεται στον ασφαλιζόμενο η ασφαλιστική κάλυψη που πραγματικά χρειάζεται. Το ετήσιο κόστος του προγράμματος ξεκινάει από 49 ευρώ.

Interamerican προωθεί ένα νέο πρόγραμμα, βασισμένο στην πλατφόρμα του Συστήματος Υγείας Medisystem, το Smart & Fit. Το Smart & Fit είναι το δεύτερο ετησίως ανανεούμενο πρόγραμμα ασφάλισης υγείας που παρουσιάζει η εταιρεία, μετά το Smart & Active που έτυχε μεγάλης ζήτησης από την αγορά. Το νέο πρόγραμμα συμπληρώνει το κλιμακωτό ανάπτυγμα των καινοτόμων προϊόντων του Medisystem, με τα οποία η Interamerican στοχεύει στρατηγικά στην κάλυψη των κενών για μια ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των συγχρόνων αναγκών υγείας, ακολουθώντας τις διεθνείς τάσεις που είναι η έμφαση στην πρόληψη, στην πρωτοβάθμια περίθαλψη και στην ποιότητα υπηρεσιών.

ιούλιος - αύγουστος 2009 85

05_INWORD_NEA AGORAS_T06_Final.indd 85

7/15/09 5:58:23 PM

νέα της αγοράς

H Universal Life στην International Life Σε μια σημαντική στρατηγική κίνηση προχώρησε η International Life Α.Ε.Α.Ζ., με στόχο την περαιτέρω ανάπτυξή της, υπογράφοντας την σύμβαση εξαγοράς της ελληνικής ασφαλιστικής εταιρείας Ζωής Universal Life, θυγατρικής της ομώνυμης μεγάλης Ασφαλιστικής Εταιρίας της Κύπρου. H εξαγορά είχε προαναγγελθεί στο Πανελλήνιο Συνέδριο Πωλήσεων της International Life από τον Πρόεδρο του Ομίλου κ. Φωκίωνα Μπράβο στις 6 Μαρτίου. Στόχος της συγχώνευσης αυτής είναι η αύξηση του πελατολογίου και των επενδύσεών της, καθώς και η άνοδος της παραγωγής της και του Market Share, μέσω cross-selling, αξιοποιώντας τα ατομικά και τα ομαδικά ασφαλιστήρια συμβόλαια της Universal Life. Έτσι, η παραγωγή της International Life θα αυξηθεί άμεσα με 11 εκατ. ευρώ ασφάλιστρα περίπου και 25 εκατ. ευρώ αποθέματα ενώ στο χαρτοφυλάκιό της θα προστεθούν ακόμα 28.000 ασφαλισμένοι. Παράλληλα, η International Life θα αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα έμπειρα στελέχη και το διοικητικό προσωπικό της Universal Life ενώ παράλληλα θα προστεθούν νέα αξιόλογα δίκτυα πωλήσεων με στόχο τη δημιουργία μιας ισχυρότερης εταιρείας που θα προκύψει από τη συγχώνευση των 2 εταιρειών και προς όφελος των συνεργατών και των ασφαλισμένων του νέου σχήματος. Για την υλοποίηση της παραπάνω συμφωνίας, η οποία επίσης εντάσσεται στα πλαίσια της κυβερνητικής πολιτικής περί ενδυνάμωσης των Ελληνικών Ασφαλιστικών Εταιριών, θα ζητηθούν οι εγκρίσεις των Εποπτικών Αρχών (Επ.Ε.Ι.Α και Επιτροπή Ανταγωνισμού). Η ανωτέρω κίνηση ενδυναμώνει το Business Plan 2009 όπου οι 2 Ασφαλιστικές Εταιρίες του Ομίλου International Life στοχεύουν φέτος να ξεπεράσουν σε ασφάλιστρα και δικαιώματα τα 110 εκατ. ευρώ και τα 4 εκατ. ευρώ, κέρδη ενώ τα συνολικά αποθεματικά τους θα υπερβούν τα 160 εκατ. ευρώ.

Μνημόνιο συνεργασίας ING Ελλάδος με Eureko/ Interamerican για τη διάθεση του Medisystem Σε ευθυγράμμιση με το στρατηγικό πλάνο «Back to Basics», όπως αυτό ανακοινώθηκε τον προηγούμενο Απρίλιο, η ING Ελλάδος θα εστιάσει στο κύριο κορμό εργασιών του ING Group που είναι οι ασφάλειες ζωής και οι συνταξιοδοτικές υπηρεσίες. Η ING Ελλάδος θα συνεχίσει να διαθέτει προϊόντα υγείας άλλων παρόχων. Για το λόγο αυτό, η ING υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με την Eureko/Interamerican για τη διάθεση νοσοκομειακών προγραμμάτων. Μέσω αυτής της πενταετούς συμφωνίας, η ING θα προωθεί το σύστημα υγείας Medisystem μέσω του δικτύου πωλήσεων της στην Ελλάδα. H συνεργασία αυτή καθώς και οι συνεργασίες προώθησης και διάθεσης νοσοκομειακών προγραμμάτων που θα ακολουθήσουν αφορούν τα νέα συμβόλαια που θα πραγματοποιηθούν από το τρίτο τρίμηνο του 2009 και μετά. Για τους υφιστάμενους πελάτες της ING δεν αλλάζει τίποτα. Η ING Ελλάδος θα συνεχίσει να τους εξυπηρετεί, παρέχοντάς τους τις ίδιες υπηρεσίες υγείας και με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που τους προσφέρονται σήμερα. Το Medisystem είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα υπηρεσιών υγείας, το οποίο λειτουργεί στην ελληνική αγορά τα τελευταία 10 χρόνια. Προσφέρει ένα μεγάλο εύρος υπηρεσιών υγείας μέσα από ένα δίκτυο 1.100 συμβεβλημένων ιατρών, 187 διαγνωστικών κέντρων και νοσοκομείων σε όλη την Ελλάδα καθώς και 24ωρη εξυπηρέτηση άμεση ιατρικής βοήθειας. Η ING διατηρεί τη δεύτερη θέση σε μερίδιο αγοράς στον τομέα ασφαλειών ζωής στην Ελλάδα (συμπεριλαμβάνοντας και το μερίδιο αγοράς της ΙΝG Πειραιώς), ενώ λειτουργεί στην Ελλάδα από το 1980. Στοχεύει στην απόκτηση ηγετικής θέσης στην παροχή αμιγώς ασφαλιστικών υπηρεσιών ζωής και ολοκληρωμένων συνταξιοδοτικών λύσεων στην Ελλάδα, κάνοντας χρήση της παγκόσμιας εμπειρίας και τεχνογνωσίας της στη δημιουργία και διαχείριση προϊόντων υψηλών απαιτήσεων που εστιάζουν στις σύγχρονες ανάγκες των πελατών.

86 insurance w*rld

05_INWORD_NEA AGORAS_T06_Final.indd 86

7/15/09 5:58:26 PM

νέα της αγοράς

Μαζική συμμετοχή στην εκδήλωση του Σύνδεσμου Εκπροσώπων και Στελεχών Ασφαλιστικών Εταιρειών Αυτή τη χρονιά ξεπέρασε κάθε πρόβλεψη η συμμετοχή στελεχών από το σύνολο σχεδόν των ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, στη γιορτινή συνάντηση που διοργανώνει κάθε τέτοια εποχή ο Σύνδεσμος Εκπροσώπων και Στελεχών Ασφαλιστικών Εταιρειών (ΣΕΣΑΕ). Ο πρόεδρος του Συνδέσμου κ. Θάνος Μελακοπίδης, καλωσορίζοντας τους τετρακόσιους παρευρισκόμενους, τους ευχαρίστησε θερμά για την ολοένα και πιο συνεπή παρουσία τους και συμμετοχή τους στις δραστηριότητες της ΣΕΣΑΕ. Παράλληλε τους ευχήθηκε να περάσουν ξεκούραστες και ευχάριστες διακοπές έτσι ώστε ανακτώντας δυνάμεις, να αντιμετωπίσουν τις δύσκολες –λόγω των συγκυριών- καταστάσεις που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν από το Σεπτέμβρη. Επίσης ο κ. Μελακοπίδης ανέφερε πως «η μαζική αυτή συμμετοχή, από όλες τις βαθμίδες της ιεραρχίας των εταιρειών, μπορεί και πρέπει να σημαίνει τη διάθεση όλων να αποτελέσουν επιτέλους μια ενωμένη, συνεργάσιμη και κατ’ ακολουθία δυνατή ασφαλιστική οικογένεια που θα μπορέσει και τις αντιξοότητες να αντιμετωπίσει καλύτερα και να προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα προς τον αντικειμενικό στόχο που είναι η ανάπτυξη της αγοράς μας, με υγιείς τρόπους». Η βραδιά στο Golf της Γλυφάδας, κύλησε πολύ ευχάριστα, όπως κάθε φορά με ζωντανή ορχήστρα, με χορευτές και με ένα d.j. που ξεσήκωσε αρεστούς από τους παρευρισκόμενους στην πίστα.

AIG Greece: Θετικά μεγέθη στο α’ 6μηνο του 2009 Παραγωγή ασφαλίστρων 29,6 εκατ. ευρώ κατέγραψαν οι εταιρίες της AIG Greece (AIG Ελλάς Α.Ε. και National Union Fire Insurance Co of Pittsburgh, PA. - εταιρίες μέλη του American International Group, Inc.) κατά το πρώτο εξάμηνο του 2009 (Δεκέμβριος 2008 Μάιος 2009). Σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2008, η ποσοστιαία αύξηση παραγωγής διαμορφώθηκε στο +5,36% για το σύνολο των κλάδων επιχειρηματικών και προσωπικών ασφαλίσεων εκτός αυτοκινήτου. Η θετική πορεία της εταιρίας αντικατοπτρίζεται και στους επιμέρους τεχνικούς δείκτες: >Ο δείκτης Ζημιών κινήθηκε στο 56,6% των καθαρών

δεδουλευμένων (και όχι ως ευνοϊκότερα συνηθίζεται, εγγεγραμμένων) ασφαλίστρων Ο δείκτης Γενικών Εξόδων, αφαιρουμένων των δικαιωμάτων συμβολαίων, συγκρατήθηκε χαμηλότερα του 9% (8,6%), των καθαρών εγγεγραμμένων ασφαλίστρων, καταδεικνύοντας, για μία ακόμη φορά τη λειτουργική αποτελεσματικότητα του εταιρικού μοντέλου διαχείρισης Ο Μικτός Δείκτης (Combined Ratio) διαμορφώθηκε στο 88,2%

Σύμφωνα με την στρατηγική της Εταιρίας, συνεχίσθηκε η ισορροπημένη ανάπτυξη της παραγωγής. Έτσι, κατά το πρώτο εξάμηνο, ο τομέας εμπορικών και βιομηχανικών ασφαλίσεων (Business Solutions) αντιστοιχεί στο 46% του ασφαλιστικού χαρτοφυλακίου της AIG Greece ενώ ο τομέας των προσωπικών ασφαλίσεων (Personal Solutions) αντιστοιχεί στο 54%. Στον τομέα των επιχειρηματικών ασφαλίσεων η αύξηση της παραγωγής ξεπέρασε το 9%. Την υψηλότερη ποσοστιαία αύξηση παρουσίασε ο Κλάδος Χρηματικών Απωλειών με τα προϊόντα «Ευθύνη στελεχών & μελών Δ.Σ.» και τις ασφαλίσεις Επαγγελματικών Ευθυνών, ακολουθούμενος από τον Κλάδο Αστικής Ευθύνης & Διαχείρισης Κρίσεων με τα προϊόντα «Αστική Ευθύνη Επιχειρήσεων», «Ευθύνη & Ανάκληση προϊόντων», «Περιβαλλοντική Ευθύνη Επιχειρήσεων», «Απαγωγής και Λύτρων» κ.α.

ιούλιος - αύγουστος 2009 87

05_INWORD_NEA AGORAS_T06_Final.indd 87

7/15/09 5:58:28 PM

νέα της αγοράς

Επανεκλέχθηκε ο Σπύρος Λευθεριώτης στην προεδρία του Επικουρικού Κεφαλαίου Πραγματοποιήθηκε η Γενική Συνέλευση και οι Αρχαιρεσίες του Επικουρικού Κεφαλαίου Ασφάλισης Αστικής Ευθύνης από Ατυχήματα Αυτοκινήτων, και πρώτος εξελέγη ο κ. Σπύρος Λευθεριώτης, ο οποίος θα είναι ο Πρόεδρος του Επικουρικού για τρίτη διετή θητεία. Αμέσως μετά τις εκλογές η νέα διαχειριστική επιτροπή συγκροτήθηκε σε σώμα ως εξής: Πρόεδρος Σπύρος Λευθεριώτης Αντιπρόεδρος Δημήτριος Πάτρας Γενική Γραμματέας Χρύσα Σαλαβράκου Αν. Γεν. Γραμματέας Γεώργιος Καμπάς Ταμίας Γεώργιος Παπαντωνόπουλος Μέλη Χαρίλαος Δαμάσκος, Ευαγγελία-Ευανθία Λαμπρινούδη, Νεκταρία Μπέσσα, Ιορδάνης Χατζηιωσήφ

«∆ώρο ζωής» από Υγεία και Εθνική Ασφαλιστική Την δημιουργία και διάθεση σε όλα τα νεογνά που γεννιούνται στις μαιευτικές κλινικές του ομίλου Υγεία δωρεάν ασφαλιστικής κάλυψης για ένα έτος με δυνατότητα συνέχισής του προγράμματος και για τα επόμενα χρόνια με χαμηλό ασφάλιστρο ανακοίνωσαν οι διοικήσεις των ομίλων Υγεία και Εθνική Ασφαλιστική. Πρόσβαση στο «δώρο ζωής» όπως ονομάζεται το νέο πρόγραμμα θα έχουν τα παιδιά που γεννιούνται στα μαιευτήρια Μητέρα και Λητώ του ομίλου Υγεία. Για τα παραπάνω νεογνά η Εθνική Ασφαλιστική προσφέρει δωρεάν τα ασφάλιστρα του πρώτου έτους . Από το δεύτερο χρόνο και μετά οι γονείς του παιδιού έχουν την δυνατότητα να επιλέξουν την συνέχιση ή την διακοπή του. Το φθηνό ασφάλιστρο (ξεκινά από 192-

Η Διαχειριστική Επιτροπή ομόφωνα ανανέωσε τη θητεία του Γενικού Διευθυντή κ. Χρήστου Καρακίτσου. Κατά τη γενική συνέλευση ομόφωνα όλοι οι εκπρόσωποι των εταιριών-μελών εξέφρασαν την ικανοποίηση τους για τη λειτουργία του Επικουρικού Κεφαλαίου με άρτιο και σύγχρονο τρόπο που του επιτρέπει να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά όλες τις έκτακτες καταστάσεις. Προβληματισμός υπήρξε για το γεγονός ότι παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα ο αριθμός των ανασφάλιστων οχημάτων, πράγμα που δείχνει το χαμηλό βαθμό της ασφαλιστικής συνείδησης των Ελλήνων οδηγών. Προς αυτή την κατεύθυνση θα επικεντρώσει την προσοχή του το Επικουρικό Κεφάλαιο και στο επόμενο διάστημα.

193 ευρώ) η λογική κλιμάκωσή του (φθάνει στα 208 με 210 ευρώ στο 14ο έτος χωρίς να συνυπολογίζεται ο ιατρικός πληθωρισμός) και οι καλύψεις του κάνουν την Εθνική Ασφαλιστική να ευελπιστεί ότι το πρόγραμμα θα διατηρηθεί από περισσότερους από το 50% όσων των συνάψουν μετά το δωρεάν πρώτο έτους. Το πρόγραμμα προβλέπει κάλυψη σε περίπτωση νοσηλείας του παιδιού στην παιδιατρική κλινική Μητέρα με συμμετοχή 15% του ασφαλισμένου και ανώτατο όριο κάλυψης τα 173 χιλ. ευρώ ανά περιστατικό. Προβλέπεται νοσηλεία σε πρώτη θέση ( μονόκλινο) καθώς και υπό προϋποθέσεις κάλυψη των εξόδων μεταφοράς. Το «δώρο ζωής» παρέχει δυνατότητα κάλυψης και σε άλλες παιδιατρικές κλινικές σε Ελλάδα και εξωτερικό, αλλά με διαφορετικές καλύψεις από ότι αυτές του ομίλου Υγεία. Η κάλυψη για τις υπόλοιπες κλινικές φθάνει ως τα 3.400 ευρώ με συμμετοχή 10% του αντισυμβαλλόμενου. Ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΕΓΑ πάντως κ. Δ. Παλαιολόγος τόνισε ότι η σχέση της ασφαλιστικής με το Υγεία εξελίσσεται σε σχέση συμβεβλημένου νοσοκομείου ως αποτέλεσμα της καλής συνεργασίας που έχουν οι δύο πλευρές στην κάλυψη των ασφαλισμένων της Εθνικής στις κλινικές του Υγεία.

88 insurance w*rld

05_INWORD_NEA AGORAS_T06_Final.indd 88

7/15/09 5:58:30 PM

νέα της αγοράς

Κυκλοφοριακή Αγωγή από την Interamerican και τον Ιαβέρη Η πολυετής εκστρατεία ενημέρωσης με στόχο την πρόληψη και μείωση των τροχαίων ατυχημάτων, που έχει αναλάβει η Interamerican με τη συνεργασία του γνωστού οδηγού αγώνων Ιαβέρη, είχε πρόσφατους σταθμούς τον Βόλο και τη Λάρισα, στις 25 και 26 Ιουνίου αντίστοιχα. Στις εκδηλώσεις, που πραγματοποιήθηκαν στις δύο θεσσαλικές πόλεις υπό την αιγίδα των δήμων, ο Ιαβέρης για μια ακόμη φορά εστίασε στην ανθρώπινη επιπολαιότητα και απερισκεψία, από θέση οδηγού αλλά και πεζού, όπου καταλόγισε τις άμεσες και έμμεσες ευθύνες για τη γενοκτονία που συντελείται στους δρόμους της χώρας μας. «Οι θάνατοι από τα τροχαία ατυχήματα κατά τα τελευταία 50 χρόνια είναι περισσότεροι από τις απώλειες σε ζωές που είχε η Ελλάδα σε όλους τους πολέμους κατά τον τελευταίο αιώνα» παρατηρεί ο Ιαβέρης, τονίζοντας ότι έχουμε ελπίδες αναστροφής μόνο αν αλλάξουμε δραστικά την κουλτούρα των πολιτών αλλά και τα θεσμικά πλαίσια οδικής συμπεριφοράς και ασφάλειας. Η Interamerican, στο πλαίσιο του προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης «Πράξεις Ζωής», επενδύει στην κυκλοφοριακή αγωγή και με τον Ιαβέρη υλοποιεί ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης με σεμινάρια στα αστικά κέντρα όλης της χώρας. Η ανάπτυξη της αίσθησης του κινδύνου από τις μικρές ηλικίες, η συνείδηση και ο εμπλουτισμός των γνώσεων για τη διαχείριση ειδικών συνθηκών στον δρόμο, αλλά και η τήρηση των βασικών μέτρων ασφάλειας είναι ο στόχος της εταιρείας ως κοινωνικά υπεύθυνης, όπως επεσήμανε στις εκδηλώσεις ο Διευθυντής Δημοσίων Σχέσεων και ΕΚΕ της Interamerican Γιάννης Ρούντος. Σημειώνεται ότι η Interamerican έχει προσυπογράψει την Ευρωπαϊκή Χάρτα Οδικής Ασφάλειας και ως μέλος της έχει αναλάβει σχετικές δεσμεύσεις.

Με τη γλώσσα των αριθμών Σύμφωνα με τα στοιχεία 2008 της Τροχαίας και της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, ο μεγαλύτερος αριθμός θανατηφόρων ατυχημάτων σημειώνεται σε κατοικημένες περιοχές και στο επαρχιακό οδικό δίκτυο. Οι κύριες αιτίες -πίσω από τις οποίες βρίσκεται ο παράγων άνθρωπος- εντοπίζονται στην παραβατική συμπεριφορά (προτεραιότητα, σημάνσεις, αλκοόλ κ.ά.) και δευτερευόντως στις οδικές υποδομές (κακοτεχνίες, έλλειψη φωτισμού - προστατευτικών κιγκλιδωμάτων - σημάνσεων κ.ά.).

Η ING Ελλάδος έστειλε 8 υπερτυχερούς στο Grand Prix Κωνσταντινούπολης Η ΙΝG Ελλάδος προσέφερε σε 8 υπερτυχερούς αναγνώστες της εφημερίδας Πρώτο Θέμα τη δυνατότητα να ταξιδέψουν στην Κωνσταντινούπολη κατά τη διάρκεια του τριημέρου 5-7 Ιουνίου για να ζήσουν από κοντά τη μοναδική εμπειρία του Τουρκικού Grand Prix σε θέσεις του Paddock Club. Οι τυχεροί αναγνώστες αναδείχτηκαν μέσω κλήρωσης έχοντας συμμετάσχει σε προωθητική ενέργεια που διοργάνωσε η ΙΝG σε συνεργασία με το Πρώτο Θέμα. Oι τυχεροί αναγνώστες επισκέφτηκαν τα Κεντρικά Γραφεία της ING Ελλάδος όπου συναντήθηκαν και συνομίλησαν με στελέχη της εταιρίας και είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν πλήρως για το ταξίδι. Η επίσκεψη στο ING Renault F1 Paddock Club στην Κωνσταντινούπολη περιλάμβανε ένα εύρος μοναδικών δραστηριοτήτων ανάμεσα στις οποίες ήταν επίσκεψη στα Pits, Garage Tours, δυνατότητα γνωριμίας καθώς και αυτόγραφα με τους οδηγούς της ομάδας, οι οποίες αποτελούν αποκλειστικές παροχές του Ομίλου ING στα πλαίσια της χορηγίας στην ομάδα της Renault F1.

ιούλιος - αύγουστος 2009 89

05_INWORD_NEA AGORAS_T06_Final.indd 89

7/15/09 5:58:30 PM

ο αιρετικός

Ακούει κανείς; (για Εγγυητικά Κεφάλαια)

βραδύτητα ως χαρακτηριστικό κάποιες φορές, και σε ειδικές περιπτώσεις, μπορεί να θεωρηθεί πλεονέκτημα. Σε κάποιες άλλες όμως, περιπτώσεις μπορεί να αποδειχθεί τραγική «ιδιότητα» όπως για παράδειγμα στο θέμα των ασφαλιστικών υπηρεσιών και παροχών κράτους και ιδιωτών . Είναι αξιοσημείωτο έως και θλιβερό, την ώρα που οι υπόλοιπες ώριμες αγορές βρίσκουν τρόπους να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση και προχωρούν στη βελτίωση των ασφαλιστικών υπηρεσιών στην Ελλάδα τα πράγματα να κυλούν σε νωχελικούς ρυθμούς. Οι διαρθρωτικές αλλαγές και οι μεταρρυθμίσεις για το ασφαλιστικό ζήτημα δεν βρίσκουν ακόμα τρόπο να εφαρμοστούν και μένουν στην εκκίνηση… Στην Ελλάδα το ασφαλιστικό είναι ένα πρόβλημα το οποίο διαιωνίζεται και περνάει από την μια κυβέρνηση στην άλλη. Τα Ασφαλιστικά Ταμεία αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας, καθώς τόσο ο αριθμός των εργαζόμενων μειώνεται με γεωμετρική ακρίβεια, ενώ παράλληλα παρατηρείται και το φαινόμενο της μη πληρωμής των εισφορών από πολλούς επιχειρηματίες. Ο κρατικός προϋπολογισμός επιβαρύνεται χρόνο με το χρόνο και παρά τις προσπάθειες των πολιτικά αρμοδίων το πρόβλημα δε φαίνεται να βρίσκει εύκολα λύση. Όπως είναι αναμενόμενο τα ιδιωτικά συνταξιοδοτικά προγράμματα αποτελούν λύση για αρκετούς ασφαλισμένους, ιδιαίτερα τους νέους οι οποίοι εμφανίζονται απαισιόδοξοι για το κατά πόσο θα καταφέρουν να πάρουν τη σύνταξή τους από τον αρμόδιο ασφαλιστικό τους φορέα. Ωστόσο η καχυποψία για την λειτουργία και την φερεγγυότητά των ασφαλιστικών εταιρειών είναι διάχυτη οπότε και η ιδιωτική σύνταξη δεν προχωρεί όπως θα μπορούσε. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η ασφαλιστική παραγωγή στη χώρα μας είναι μόλις στο 2% του ΑΕΠ έναντι του 10% που είναι στις υπόλοιπες αγορές της Ευρωζώνης που σημαίνει ότι κάνει βήμα σημειωτόν.. Το κλίμα λοιπόν ήταν, είναι, και, δείχνει ότι θα συνεχί-

σει στραβό… Βέβαια οι σημερινές συνθήκες αβεβαιότητας λόγω κρίσης, κλυδωνισμού των οικονομιών και διόγκωσης του αισθήματος ανασφάλειας για το μέλλον σε όλο και περισσότερους πολίτες του κόσμου μπορεί να αποτελούσε την αρχή μίας τάσης ανάπτυξης των ασφαλιστικών προγραμμάτων. Ωστόσο η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση που ξέσπασε έδειξε ότι ο ασφαλιστικός κλάδος που έχει πληγεί περισσότερο είναι αυτός της Ζωής. Οι πωλήσεις των unit linked προϊόντων έχουν καταγράψει σημαντική πτώση ενώ και τα συνταξιοδοτικά προγράμματα κινούνται με ρυθμούς χελώνας. Οι ακυρώσεις συμβολαίων αποτελούν πλέον καθημερινό φαινόμενο γεγονός που επιβαρύνει περαιτέρω την κατάσταση. Το μπαλάκι πέφτει εκ νέου στην κυβέρνηση η οποία θα πρέπει να αναλάβει συγκεκριμένες δράσεις προς υποστήριξη του κλάδου Ζωής. Ένα από τα μέτρα που ζητείται έντονα, προκειμένου να αυξηθεί ο βαθμός εμπιστοσύνης προς τις ασφαλιστικές, είναι η δημιουργία Επικουρικού Κεφαλαίου που θα καλύπτει και άλλους κλάδους και όχι μόνο το αυτοκίνητο. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι περισσότερες χώρες διαθέτουν Εγγυητικά Κεφάλαια τόσο για τις Ασφαλίσεις Ζωής όσο και για τις Γενικές Ασφαλίσεις. Στις ΗΠΑ, όλες οι Πολιτείες έχουν θεσπίσει την υποχρεωτική λειτουργία Εγγυητικών Κεφαλαίων για τις Ασφαλίσεις Ζωής και τις Γενικές Ασφαλίσεις. Για την Ελλάδα, προτείνεται η άμεση θέσπιση δύο Εγγυητικών Κεφαλαίων για τους τομείς των Ασφαλίσεων Ζωής και Γενικών Ασφαλίσεων αντίστοιχα (το δεύτερο Εγγυητικό Κεφάλαιο δεν θα καλύπτει τον Κλάδο Αυτοκινήτου, ο οποίος θα συνεχίσει να έχει το υφιστάμενο Επικουρικό Κεφάλαιο). Με την κίνηση αυτή θεωρείται βέβαιο ότι θα αποκατασταθεί σε ένα μεγάλο βαθμό η εμπιστοσύνη προς τις ασφαλιστικές εταιρείες και θα αυξηθεί η παραγωγή ασφαλίστρων. Ωστόσο για να γίνει αυτό θα πρέπει να υπάρξει άμεσα συνεννόηση με όλους τους -εμπλεκόμενους- συναρμόδιους φορείς.. Ακούει κανείς;;;;

ο αιρετικός 90 insurance w*rld

08_IW_AIRAITIKOS_T_06_FINAL.indd 90

7/15/09 5:56:33 PM

γίνετε συνδρομητές!

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ): 20€

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ): 90€

ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΚΑΡΤΑ

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΟΠΩΣ ΧΡΕΩΣΕΤΕ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΜΟΥ AΡ. ΚΑΡΤΑΣ ΕΥΡΩ:

ΗΜΕΡ. ΛΗΞΗΣ

VISA

MASTERCARD

DINERS

AMERICAN EXPRESS

ΥΠΟΓΡΑΦΗ

IW_06_COVER_FINAL.indd 2

7/17/09 11:04:34 AM

Ο ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ Αποκλειστική συνεργασία Insurance Age

07/2009

τεύχος 6|ιούλιος-2009| a 6.00

τεύχος#6

Κλιματικά ουδέτερο περιοδικό, με την πιστοποίηση του

AΦΙΕΡΩΜΑ

Γιώργος Κώτσαλος Διευθύνων Σύμβουλος της Interamerican

Είμαστε έτοιμοι να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες της κρίσης

IW_06_COVER_FINAL.indd 1

7/17/09 11:04:31 AM