Ph.B - Τεύχος 02 Δεκ 2011, Ιαν 2012

002

# ΔΕΚ 2011ΙΑΝ 2012 ΤΙΜΗ: 6 €

ΠΡΟΦΙΛ Αθηνά Δρέττα: Η “Μέρκελ” των ταμείων

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Γεράσιμος Βουδούρης

ΑΡΘΡΟ Από τα Ταμεία στον ΕΟΠΥΥ. Κυριάκος Σουλιώτης

www.phB.com.gr ISSN: 2241-0961

ΕΡΕΥΝΑ ΕΣΠΑ: Χαμηλή απορρόφηση στην υγεία

AΡΘΡΟ

2

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

1

idπεριεΧΟΜΕΝΑ

8

8 ΠΡΟΦΙΛ Αθηνά Δρέττα Η “Μέρκελ” των ταμείων 10 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Γεράσιμος Βουδούρης Τέρμα οι συνδιαλλαγές γιατρών και φαρμακοβιομηχάνων 18 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Παύλος Αρναούτης Οι διαγωνισμοί δεν προχωρούν

44

22 ΡΕΠΟΡΤΑΖ ALAPIS-PROTON Υπόγειες συμφωνίες

22

28 VIRUS 32 ΕΡΕΥΝΑ ΕΣΠΑ Χαμηλή απορρόφηση στην υγεία

48

44 ΡΕΠΟΡΤΑΖ Οστεοπόρωση Τεράστιο το κόστος στην Ελλάδα 48 ΑΡΘΡΟ Από τα Ταμεία στον ΕΟΠΥΥ: Σκέψεις και προτάσεις για την ασφάλιση υγείας σε περίοδο κρίσης Κυριάκος Σουλιώτης

CEO: Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Αιμίλιος Νεγκής negis.e@ethosmedia.eu

     ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ: Βίκυ Γερασίμου gerasimou.v@ethosmedia.eu ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ - ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Δήμητρα Ευθυμιάδου efthymiadou.d@ethosmedia.eu

002

# ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2011-ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012

2

Γιώργος Καλούμενος kaloumenos.g@ethosmedia.eu Γαλάτεια Μπασέα bassea.g@ethosmedia.eu

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

Μπάμπης Πετρόχειλος petrochilos.c@ethosmedia.eu Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu ΔΙΟΡΘΩΣΗ- ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ: Αμαλία Λούβαρη ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Ηλίας Αναγνωστόπουλος PHOTOPRESS



3

idπεριεΧΟΜΕΝΑ

54 54 ΑΡΘΡΟ Προτάσεις για την πολιτική φαρμάκου Γιάννης Τούντας

62

60 ΑΡΘΡΟ Θέλουμε αποτελεσματικό σύστημα τιμολόγησης και αποζημίωσης Γιώργος Κατζουράκης

10

62 ΑΡΘΡΟ Διαγωνισμοί ΕΣΥ: Χρειαζόμαστε λειτουργικές και όχι τεχνικές προδιαγραφές Χρήστος Καζάσης

68

68 ΑΡΘΡΟ ΕΣΥ: Μεταρρύθμιση, αξιολόγηση και προοπτικές Νίκος Μανιαδάκης 76 ΑΡΘΡΟ Κρίσιμα ερωτήματα για τα νοσήλια Βασίλης Μπαρδής 82 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ 89 ΕΙΔΗΣΕΙΣ 94 ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΥΓΕΙΑΣ

Eπιμέλεια ΥΛΗΣ: Θεοδοσία Μαρούτση theodosia.maroutsi@gmail.com

ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Γρηγόρης Λεωνίδης leonidis.g@ethosmedia.eu ISSN: 2241-0961

   

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Γιώργος Μελιτσιώτης melitsiotis.g@ethosmedia.eu

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής salvarlis.k@ethosmedia.eu

ΥΠΕΥΘΥΝΗ MARKETING: Αθηνά Φραδέλου fradelou.a@ethosmedia.eu

ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ: Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ & ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ: Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη voulgaraki.s@ethosmedia.eu

Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία: Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε.

ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Γιούλη Μουτεβέλη mouteveli.g@ethosmedia.eu

4

Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T: 210 9984950, Φ: 210 9984953 E: info@PhB.com.gr www.PhB.com.gr • www.ethosmedia.eu * Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης, ή μέρος αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη

Συσκευασία - Ένθεση: ALLPACK A.E. Το τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας, είναι τυπωμένο σε πιστοποιημένο χαρτί FSC και συμβάλλει στην υποστήριξη των δασών του πλανήτη.

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

5

EDITΟRIAL

Δεν υπάρχει όμως λόγος να κοιτάμε πίσω. Ας δούμε μπροστά. Εκεί είναι το πρόβλημα.

Tο «Μνημόνιο φυγείν αδύνατον» Το 2011 φεύγει. Φεύγει και «αφήνει πίσω του συντρίμμια»! Η χώρα βρίσκεται ανάμεσα στις συμπληγάδες ενός ανίκανου πολιτικού συστήματος και των ισχυρών «εταίρων» μας. Έβαλα τα εισαγωγικά, γιατί παραπέμπει στην αρχαία σημασία της λέξης… Δεν υπάρχει όμως λόγος να κοιτάμε πίσω. Ας δούμε μπροστά. Εκεί είναι το πρόβλημα. Το χειρότερο είναι πως υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα για τη χρονιά που έρχεται. Το μόνο που είναι βέβαιο είναι ότι θα χρειαστεί να «σφίξουμε και άλλο το ζωνάρι». Στον τομέα της υγείας, το «Μνημόνιο φυγείν αδύνατον», καθώς προβλέπεται σειρά μέτρων για τη μείωση της δημόσιας δαπάνης και την περιστολή της σπατάλης. Το ζήτημα για όλους μας είναι να προσπαθήσουμε ώστε «ο πέλεκυς» να μην πέσει «επί δικαίω και αδίκω». Για παράδειγμα, μία από τις κύριες προτεραιότητες της κυβέρνησης θα είναι να λειτουργήσει ο λεγόμενος Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας, που θα είναι υπεύθυνος για την παροχή υπηρεσιών εξωνοσοκομειακής φροντίδας σε 9 εκατ. Έλληνες. Στο τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας, ο πρόεδρος του οργανισμού Γερ. Βουδούρης δίνει απαντήσεις στα κρίσιμα ερωτήματα της Δήμητρας Ευθυμιάδου. Τι θα γίνει με τις συμβάσεις και τις αμοιβές των γιατρών και ποιες αλλαγές θα γίνουν στην πράξη για τους ασφαλισμένους; Ακόμη, ο αντιπρόεδρος του οργανισμού κ. Κυριάκος Σουλιώτης θέτει τις προκλήσεις του εγχειρήματος, τόσο από επιστημονική όσο και από πολιτική σκοπιά.

Υ.Γ. Δεν μου αρέσει να «ευλογώ τα γένια μου». Θέλω όμως να ευχαριστήσω – εκ μέρους όλη της συντακτικής ομάδας – όλους σας για την υποδοχή του πρώτου τεύχους! Μας γεμίζει με αισιοδοξία για το 2012. Και ευθύνη...

Στις προτεραιότητες της κυβέρνησης περιλαμβάνεται η ενεργοποίηση του ΕΣΠΑ στον τομέα της υγείας. Μέχρι στιγμής, πάντως, όπως αποκαλύπτουμε τα έργα έχουν κολλήσει. Στο Ph.B θα βρείτε

αποκλειστικούς πίνακες με τα έργα ανά υγειονομική περιφέρεια. Βασική αιτία που έχουν κολλήσει τα έργα είναι και οι ενστάσεις των εταιρειών για τις προδιαγραφές. Υπό το πρίσμα αυτό, μη χάσετε ένα επίκαιρο άρθρο του Χρήσου Καζάση για το θέμα. Το τεύχος έχει πλούσια αρθρογραφία:

Προτάσεις για τη φαρμακευτική πολιτική από τον πρόεδρο του ΕΟΦ κ. Γιάννη Τούντα. Ο πρόεδρος και CEO της GlaxoSmithKline κ. Γ. Κατζουράκης καταθέτει τις θέσεις του για την τιμολόγηση και την αποζημίωση των φαρμάκων. Ο Γενικός Επιχειρησιακός Διευθυντής του ομίλου «Ιατρικό Αθηνών», κ. Βας. Μπαρδής, παρουσιάζει τα κρίσιμα ερωτήματα για τα νέα νοσήλια. Η χρονιά που βρίσκεται «προ των πυλών» θα είναι κρίσιμη για πολλές επιχειρήσεις στον τομέα της υγείας, όπως τονίζει ο νεοεκλεγείς πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Προμηθευτών Επιστημών και Υγείας κ. Παύλος Αρναούτης. Χρέη νοσοκομείων, τραπεζική άπνοια και σκληρή πιστωτική πολιτική των ξένων οίκων «στραγγαλίζουν» τις ελληνικές επιχειρήσεις. Φυσικά θα διαβάσετε και πολλά δηκτικά σχόλια για την επικαιρότητα, αλλά και όλο το παρασκήνιο στη στήλη VIRUS, όπως και επιχειρηματικές ειδήσεις που σταχυολογήσαμε από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Άφησα πάλι για το τέλος την καυστική πένα της Δήμητρας: Έχουν δίκιο όσοι λένε ότι μόνο μια γυναίκα μπορεί να αναλύσει κάποιαν άλλη. Φαίνεται η γερμανική της ανατροφή. Ποιαν αναλύει; Ε, μην τα αποκαλύψω και όλα! Ξεφυλλίστε παρακάτω…

Καλές γιορτές!

Αιμίλιος Νεγκής

                                

6

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

7

ΠΡΟΦΙΛ

• Η Γ.Γ του υπουργείου Εργασίας εμφανίζεται ιδιαίτερα φιλόδοξη • Δε διστάζει να προχωρήσει σε "κουρέματα" κάθε λογής σε παροχές ασφαλισμένων

ΑΘΗΝΑ ΔΡΕΤΤΑ

Η "Μέρκελ" των Ταμείων

της Δήμητρας Ευθυμιάδου

Κάποιοι την αποκαλούν Ελληνίδα «Μέρκελ των Ταμείων». Κάποιοι άλλοι μιλούν για τη νέα Γιάννα Αγγελοπούλου, που ξεπήδησε από τους κόλπους της κοινωνικής ασφάλισης. Όπως και να’ χει, η Γ.Γ. του υπουργείου Εργασίας, Αθηνά Δρέττα, δεν κρύβει τις φιλοδοξίες της, τόσο σε κυβερνητικό όσο και σε γενικότερο πολιτικό επίπεδο.

8

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

Ά

λλωστε προτίθεται – αν όλα πάνε καλά - να κατέβει ως υποψήφια βουλευτής στη Β’ Αθηνών στις εκλογές που θα έρθουν, όποτε αυτές κι αν γίνουν. Κάποιοι μάλιστα ισχυρίζονται πως αυτός είναι και «ο στόχος ζωής της», τον οποίο δεν κρύβει σε κατ’ ιδίαν συνομιλίες της, καθότι είχε αποτύχει να εκλεγεί σε τρεις εκλογικές αναμετρήσεις. Η Αθηνά Δρέττα πάντως δεν βρίσκεται τυχαία στη θέση αυτή. Κατορθώνει, λένε φίλοι και εχθροί της, να παρακάμπτει με έναν περίεργο τρόπο ακόμη και αποφάσεις πιο υψηλόβαθμων από εκείνη, επιβάλλοντας στο τέλος την άποψή της. Πολλοί λένε δε, ότι είναι «μανούλα» στις ίντριγκες, στοιχείο όπως φαίνεται απαραίτητο τελικά για την ανέλιξη στον πολιτικό στίβο. Δεν είναι τυχαίο το ότι η «επιχείρηση ΕΟΠΥΥ» του νέου φορέα παροχών υγείας σε 9 εκατ. ασφαλισμένους, που ενδιαφέρει ασθενείς και γιατρούς, αποτελεί για εκείνη πεδίο άσκησης πολιτικής δραστηριότητας. Ούτε φαίνεται να είναι τυχαίο ότι με τον πρόεδρο του ΕΟΠΥΥ, Γεράσιμο Βουδούρη, οι σχέσεις της είναι από κακές έως και κάκιστες, όπως λένε οι καλά γνωρίζοντες. Μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις η ίδια φροντίζει να οργανώνει συσκέψεις με στελέχη του χώρου για να δώσει οδηγίες για τον τρόπο λειτουργίας του ΕΟΠΥΥ, χωρίς να καλεί καν τον πρόεδρο, ο οποίος είναι και ο άμεσα ενδιαφερόμενος, καθώς θα κληθεί να εφαρμόσει τις όποιες αποφάσεις. Χαρακτηριστικό των σχέσεων των δύο είναι το γεγονός ότι η Αθηνά Δρέττα φρόντισε να δημοσιοποιήσει τον κανονισμό παροχών υγείας του ΕΟΠΥΥ όταν ο πρόεδρος του φορέα βρισκόταν σε επαγγελματικό ταξίδι στη Γερμανία, με αποτέλεσμα είναι να μάθει από δημοσιογράφους το περιεχόμενο του κανονισμού. Τον κανονισμό αυτόν η κ. Δρέττα διατηρούσε στο γραφείο της ως επτασφράγιστο μυστικό, χωρίς να τον έχει παραδώσει προηγουμένως ούτε στον πολιτικό της προϊστάμενο υπουργό Εργασίας Γιώργο Κουτρουμάνη. Ίσως γι’ αυτό οι δυο τους να διατηρούν και τυπικές σχέσεις όπως λένε άνθρωποι του περιβάλλοντός τους. Εκείνη πάντως έχει με το μέρος της τον έτερο εμπλεκόμενο με την κοινωνική ασφάλιση και την υγεία, υπουργό Υγείας, Ανδρέα Λοβέρδο. Κάποιοι θεωρούν ότι είναι πολιτικοί φίλοι από παλιά, ενώ κάποιοι άλλοι μιλούν για στενή φιλία που διατηρείται χρόνια, αλλά και αμοιβαία εμπιστοσύνη. Ήταν άλλωστε εκείνος που την επέλεξε για Γ.Γ. στο υπουργείο Εργασίας, όταν ο ίδιος κατείχε τη θέση του υπουργού. Μά-

λιστα οι «κακές γλώσσες» λένε ότι για 2-3 μήνες πριν αναλάβει η Αθηνά Δρέττα καθήκοντα, προϋπήρχε στη θέση της άλλος Γραμματέας (Στ. Μιχαλάκος, γιατρός στο επάγγελμα) ο οποίος όμως δεν είδε ποτέ τελικά το όνομά του να δημοσιεύεται στο ΦΕΚ για το διορισμό του. Η στενή φιλία πάντως μεταξύ Λοβέρδου και Δρέττα δεν κρύβεται, καθώς ο υπουργός Υγείας φροντίζει συχνά - πυκνά να υπερτονίζει τη «συμβολή της Αθηνάς» – όπως την αποκαλεί ακόμη και με ανοιχτές τις κάμερες - σε διάφορα έργα που είναι σε εξέλιξη στο υπουργείο. Μάλιστα η ...Αθηνά εξασφαλίζει συχνά κομπλιμέντα και για έργα που δεν εμπίπτουν στις αρμοδιότητές της. Εκείνη γελά με ικανοποίηση, συνήθως, καθώς οι φιλοφρονήσεις Λοβέρδου προσθέτουν στο πολιτικό της προφίλ. Στο γυναικείο της προφίλ, πάντως, προσθέτουν σίγουρα τα πανάκριβα και κομψά ρούχα που φροντίζει πάντα να επιλέγει στις επίσημες εμφανίσεις της. Βέβαια οι κακεντρεχείς ισχυρίζονται ότι το «στάιλίνγκ» της συχνά δεν αρμόζει στα επίσημα υπουργικά τραπέζια επειδή είναι προκλητικό, τόσο εξαιτίας της κρίσης που περνά ο λαός όσο και γιατί συχνά είναι αρκούντως αποκαλυπτικό. Εκείνη πάντως δεν δείχνει «να μασά», καθώς, όπως λένε οι δικοί της άνθρωποι, «δε θέλει να ξεχνά ότι είναι και γυναίκα». Ίσως γι’ αυτό και αρέσκεται να ακούει κομπλιμέντα από υψηλόβαθμους της κυβέρνησης. Μάλιστα όσοι δεν τη συμπαθούν, ισχυρίζονται ότι δεν της είναι πολύ εύκολο να συνυπάρξει με άλλες γυναίκες αντίστοιχα γοητευτικές στον ίδιο χώρο… Όμως όσοι τη γνωρίζουν καλά, υποστηρίζουν ότι δεν έχει λόγους να νιώθει έτσι, καθότι τα προσόντα της είναι πολλά για τα δεδομένα του πολιτικού κατεστημένου. Οδοντίατρος στο επάγγελμα, διατηρούσε το ιδιωτικό της ιατρείο έως και τις αρχές του 2010, οπότε και ανέλαβε καθήκοντα στο υπουργείο Εργασίας. Ίσως ακριβώς εξαιτίας του επαγγέλματός της, γνωρίζει αρκετά καλά τα δρώμενα στην υγεία. Γι’ αυτό και ενδεχομένως δεν διστάζει να κόψει δαπάνες από παντού, μέσω του κανονισμού παροχών του ΕΟΠΥΥ. Άλλωστε μια ενδεχόμενη αποτυχία στο υπουργείο Εργασίας θα αποτελούσε για εκείνη αυτήν τη στιγμή ένα μεγάλο ρίσκο για το πολιτικό της μέλλον. Εξ ου και θέλει πάση θυσία να τηρήσει τις επιταγές της τρόικας και των οικονομικών δεδομένων που έχουν τεθεί από την κυβέρνηση. Τώρα ποιους «θα πάρει η μπάλα», δεν φαίνεται να έχει και μεγάλη σημασία…•••

9

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Γεράσιμος Βουδούρης

Τέρμα οι συνδιαλλαγές γιατρών & φαρμακοβιομηχάνων "Κουρεμένος" κατά 2 δις θα είναι ο προϋπολογισμός του ΕΟΠΥΥ

Συνέντευξη: Δήμητρα Ευθυμιάδου Φωτό: Θεόδωρος Αναγνωστόπουλος

10

Μ

ε περίπου 2 δισ. ευρώ λιγότερα θα κληθεί τελικώς να λειτουργήσει ο νέος φορέας παροχών Υγείας, ο ΕΟΠΥΥ, όπως αποκαλύπτει σε συνέντευξή του στο PhB ο πρόεδρος του φορέα Γεράσιμος Βουδούρης. Ο κ. Βουδούρης μιλά για τις συμπιεσμένες δαπάνες, αλλά και το στοίχημα που θα πρέπει να κερδίσει ο ίδιος προσωπικά για να μειώσει τα έξοδα στο σύστημα και αποκαλύπτει, μεταξύ άλλων, πώς θα γίνει η επιλογή των γιατρών που θα συνεργασθούν με τον ΕΟΠΥΥ, αλλά και ότι θα δοθεί η δυνατότητα συνταγογράφησης σε όλους. Παράλληλα δίνει βήμα στους νέους γιατρούς, αφού, όπως ξεκαθαρίζει, αυτοί που θα επιλεγούν για να συνάψουν σύμβαση με το φορέα δεν θα είναι με έξωθεν παρέμβαση, αλλά με αντικειμενικά κριτήρια όπως ο βαθμός του πτυχίου τους. Εκτός αυτού ο κ.Βουδούρης αιφνιδιάζει, λέγοντας ότι θα επιτρέπει ανοικτά και με διαφάνεια στις φαρμακευτικές εταιρείες να χρηματοδοτούν τους γιατρούς για να πηγαίνουν στα συνέδρια, αλλά αυτό θα γίνεται με ανοικτή κλήρωση και με γνωστά

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

τα ονόματα των γιατρών. Ο κ. Βουδούρης διαβεβαιώνει ότι ο ΕΟΠΥΥ θα αποπληρώνει άμεσα τους προμηθευτές και τους επιστήμονες με τους οποίους θα συνεργάζεται, ενώ προαναγγέλλει ότι θα ζητήσει μεγάλες εκπτώσεις από φαρμακευτικές εταιρείες και προμηθευτές. Πόσοι γιατροί θα συνεργασθούν τελικά με τον ΕΟΠΥΥ και τι θα γίνει με το θέμα της συνταγογράφησης; Συνολικά, μέσα στο σύστημα θα υπάρχουν περίπου 22.000 γιατροί του ΙΚΑ, του ΟΑΕΕ και του ΟΠΑΔ, οι οποίοι μαζί με τα περιφερειακά ιατρεία φθάνουν τους 25.000. Από αυτούς περίπου 8 με 10.000 θα συνταγογραφούν, καθώς θα μείνουν εκτός οι ακτινολόγοι, οι κυτταρολόγοι και γενικότερα οι εργαστηριακές ειδικότητες που δεν γράφουν φάρμακα ούτως ή άλλως. Άρα αυτό μένει να δούμε, τι θα γίνει με τους υπόλοιπους ελεύθερους επαγγελματίες. Εμείς έχουμε πάρει μια απόφαση και το υπουργείο δεν την έχει απορρίψει. Θα δώσουμε το δικαίωμα σε όλους τους γιατρούς να συνταγογραφούν, αφού προηγουμένως πιστοποιηθούν και τους δοθεί κωδικός εισόδου

Σ

υνολικά, μέσα στο σύστημα θα υπάρχουν περίπου 22.000 γιατροί του ΙΚΑ, του ΟΑΕΕ και του ΟΠΑΔ, οι οποίοι μαζί με τα περιφερειακά ιατρεία φθάνουν τους 25.000

11

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Μ

ε τον ΕΟΠΥΥ θα συμβληθούν οι γιατροί του ΙΚΑ και 15.000 ιδιώτες που θα επιλεγούν μέσα από τη δεξαμενή του ιδιωτικού τομέα και θα είναι κυρίως όσοι συνεργάζονταν και σήμερα με τον ΟΑΕΕ και τον ΟΠΑΔ. Και έτσι θα είναι εκτός εκείνοι που θα συνταγογραφούν μόνο, χωρίς να είναι συμβεβλημένοι

12

στο σύστημα. Αυτοί είναι περίπου 30.000. Όλα αυτά όμως εφόσον ακολουθηθεί η όλη διαδικασία και ό,τι γίνεται εφαρμόζεται ηλεκτρονικά. Πόσο γρήγορα μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο; Μπορεί να γίνει και μέσα σε τρεις μέρες. Είναι θέμα απόφασης. Θα ενεργοποιηθεί με κοινή υπουργική απόφαση. Έτσι δεν μένει κανένας έξω από τη συνταγογράφηση, αλλά μόνο από την αποζημίωση. Όσο για τον αριθμό όσων θα συμβληθούν με τον ΕΟΠΥΥ, αυτοί θα είναι οι γιατροί του ΙΚΑ και 15.000 ιδιώτες που θα επιλεγούν μέσα από τη δεξαμενή του ιδιωτικού τομέα και θα είναι κυρίως όσοι συνεργάζονταν και σήμερα με τον ΟΑΕΕ και τον ΟΠΑΔ. Και έτσι θα είναι εκτός εκείνοι που θα συνταγογραφούν μόνο, χωρίς να είναι συμβεβλημένοι. Ναι αλλά με αυτό το σύστημα δεν θα μείνουν εκτός οι νέοι γιατροί που δεν είχαν συμβάσεις μέχρι σήμερα με τα Ταμεία; Όχι, δεν μένουν έξω και η πρότασή μου για τους νέους γιατρούς είναι: Μέσα στον Ιανουάριο θα προκηρύξουμε 5000 θέσεις γιατρών για συμβάσεις για τον ΕΟΠΥΥ. Για να εξυπηρετηθούν στο μεταξύ οι ανάγκες μας, προωθούμε μια τροπολογία που παρατείνει τις συμβάσεις των γιατρών του ΟΑΕΕ και του ΟΠΑΔ. Για να έχουμε δηλαδή μια ομαλή μετάβαση και να μη μείνει το σύστημα από γιατρούς. Και έχει προταθεί στους γιατρούς αυτούς στο μεταβατικό στάδιο να πληρώνονται κατά πράξη και περίπτωση. Στο τέλος όμως αυτό που θα ισχύσει θα είναι με βάση τον αριθμό των δηλωθέντων ασθενών και την προτίμησή τους στους γιατρούς. Σε ό,τι αφορά στους νέους γιατρούς, η πρόταση είναι να έχου-

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

με ένα σημαντικό ποσοστό, που θα κυμαίνεται από 20 έως 25%. Εδώ όμως πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι ο ΕΟΠΠΥ δεν είναι οργανισμός αποκατάστασης κάποιων κλάδων, αλλά θα έπρεπε να είχαμε μια πολιτική ώστε να μην έχουμε τόσο μεγάλη παραγωγή γιατρών, μεγαλύτερη ακόμη και από τις ΗΠΑ ή από άλλα πολύ μεγάλα κράτη. Ιστορικά έχουμε κάνει λάθος σαν χώρα. Δεν μπορεί η Ελλάδα να έχει 75.000 γιατρούς και η Γερμανία 42.000. Από την άλλη όμως δεν μπορούμε να αφήσουμε και έναν κόσμο απέξω. Άρα τι λέμε, θα τους αφήσουμε να συνταγογραφούν, άρα θα τους αφήσουμε να εξασκούν το επάγγελμα. Όποιος θα έχει πελατεία, θα μπορεί να ασκήσει και το επάγγελμα. Τώρα στον ΕΟΠΠΥ θα μπει ένα κριτήριο που θα λέει ότι από όλο αυτόν τον αριθμό εμείς θέλουμε το 20 με 25% να είναι νέοι, με την προϋπόθεση να μην είναι ιδιοκτήτες διαγνωστικών κέντρων, φαρμακείων, κλινικών και να έχουν την ειδικότητα από 5 έως 7 χρόνια και κάτω, που σημαίνει ότι ακόμα «δεν έχουν σταθεί στα πόδια τους». Επίσης να μην έχουν δουλέψει ποτέ σε ασφαλιστικό ταμείο, το οποίο σημαίνει ότι είναι άνθρωποι που δυσκολεύονται. Επίσης αντικειμενικό κριτήριο θα είναι και ο βαθμός του πτυχίου. Έτσι θα αποφευχθούν και οι παρεμβάσεις για την τοποθέτηση γιατρών και μέσα στις επιτροπές αξιολόγησης θα υπάρχουν και εκπρόσωποι των ιατρικών συλλόγων. Ναι, καλά όλα αυτά, αλλά οι γιατροί κυρίως του ΟΠΑΔ είναι απλήρωτοι εδώ και ένα χρόνο… Ναι, το συζητήσαμε και είπαμε πως πρέπει να είναι μέσα στις πρώτες προτεραιότητές μας ως κυβέρνηση να αποπληρώσουμε

τους γιατρούς. Άλλωστε πρέπει να ξέρουμε και τι θα γίνει, θα μεταφερθούν τα χρέη και τα προβλήματα αυτά στον ΕΟΠΥΥ; Γιατί δεν μπορείς να ξεκινήσεις τον οργανισμό με ένα βαρύ έλλειμμα. Άρα, εκ των προτέρων, ο ΕΟΠΥΥ θα έχει καταδικασθεί σε έναν οικονομικό μαρασμό και θα "κυνηγάει τον ίσκιο του". Θεωρώ λοιπόν ότι θα βρεθεί λύση τους επόμενους 1-2 μήνες με τα χρήματα που χρωστάμε στους γιατρούς. Ο Λοβέρδος και ο Κουτρουμάνης θα δώσουν λύση και πρέπει να διαβεβαιώσουμε τους γιατρούς ότι δεν θα χαθούν αυτά τα χρήματα, γιατί είναι ένα κομμάτι για το οποίο ανησυχεί ο κόσμος, καθώς είναι δεδουλευμένα. Γι’ αυτό κι εμείς θα ξεκινήσουμε τον προϋπολογισμό μας με ό,τι έσοδα έχουμε. Εμείς στον ΕΟΠΥΥ θέλουμε να ξεκινήσουμε με συνέπεια σε σχέση με τις υποχρεώσεις μας, γιατί αν δεν το κάνεις αυτό, δεν μπορείς να διεκδικείς εκπτώσεις και διευκολύνσεις και καλύτερες υπηρεσίες από όλους, όταν μάλιστα εσύ ο ίδιος δεν είσαι συνεπής και βρίσκεσαι σε αταξία. Τι έχετε σχεδιάσει δηλαδή για να είστε συνεπής ως φορέας; Οι πληρωμές μας θα γίνονται κάθε δίμηνο, θα πληρώνουμε νοσοκομεία, εργαστήρια και παρόχους. Οι γιατροί θα πληρώνονται κάθε μήνα και τα φαρμακεία κάθε 45 μέρες σε σχέση με τη σύμβαση που έχουν υπογράψει. Για να διατηρήσουμε αυτό το προφίλ, μπαίνουμε σε άλλη φάση αξιοπιστίας και μπορούμε να ζητήσουμε εκπτώσεις. Αυτό είναι το «δυνατό μας χαρτί». Πώς θα γίνονται οι προμήθειες για τον ΕΟΠΠΥ, με δημοπρασίες; Δεν θα μπούμε καταρχάς «στα πόδια» της πολιτικής του φαρμάκου που έχει την ευθύνη το υπουργείο. Δεν θα μπω στις τιμολογήσεις, δεν με ενδιαφέρει. Θα μπω όμως σε μια διαδικασία που λέει ο νόμος, ότι δηλαδή πρέπει να δημιουργήσουμε την τιμή της κοινωνικής ασφάλισης. Ποια είναι αυτή; Δεν έχει καθορισθεί αυτή τη στιγμή το κριτήριο. Αλλά εμείς λέμε η τιμή να είναι η ίδια με αυτήν την οποία προμηθεύονται τα νοσοκομεία. Αφού τα νοσοκομεία παίρνουν πιο φθηνά, γιατί να μην πάρει και ο ασφαλιστικός φορέας; Οι μελέτες μας λένε ότι 150 φάρμακα που είναι σε 10 κατηγορίες δραστικών ουσιών μας δημιουργούν το 80% της ετήσιας δαπάνης, άρα εγώ θα πάω να διαπραγματευτώ αυτά τα 150 φάρμακα όχι όλη τη λίστα. Φωνάζεις

λοιπόν τις εταιρείες και διαπραγματεύεσαι και ό,τι μπορέσεις να εξοικονομήσεις από αυτήν την ιστορία. Είμαι βέβαιος ότι όλοι θα το αποδεχθούν. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, θα πετύχουμε φθηνότερη τιμή στην πηγή, άρα εμείς θα πάμε να αντλήσουμε από τις αντοχές που έχει η φαρμακοβιομηχανία. Έτσι δεν θα χρειασθεί να έχουμε και ριμπέιτ, το οποίο είναι μακροχρόνιο και θέλει και εκκαθαρίσεις και δεν το παίρνεις και σε άμεσο χρόνο. Εκτός αυτού αναπτύσσουμε και δικά μας φαρμακεία στην Αττική, περίπου 7 και συνολικά 17 σε όλη την Ελλάδα στις μεγάλες πρωτεύουσες. Για το συγκεκριμένο αριθμό φαρμακείων και την αποστολή φαρμάκων έχει συμφωνήσει ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος, γιατί εκεί θα προωθήσουμε μόνο τα υψηλού κόστους φάρμακα. Έτσι θα τα παίρνει ο κόσμος φθηνότερα και εμάς θα μας κοστίζουν λιγότερο. Η ηλεκτρονική συνταγογράφηση που εφαρμόζεται συναντά σοβαρά προβλήματα, αφού εκτός των άλλων το σύστημα εμφανίζεται διάτρητο. Τι θα κάνετε γι’ αυτό; Δεν είναι διάτρητο το σύστημα, απλά η ηλεκτρονική συνταγογράφηση θέλει μια στήριξη τεχνολογική και μια αναβάθμιση και θα χρειασθεί να δώσουμε κάποια χρήματα που δεν θα είναι πάνω από 200.000 ευρώ. Στο μεταξύ όμως μπορεί να είναι σε εξέλιξη ο μεγάλος διαγωνισμός για την προμήθεια ενός ενιαίου συστήματος (σ.σ.: θα κοστίσει κοντά στα 20 εκατ. ευρώ).

13

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Μ

έσα στον Ιανουάριο θα προκηρύξουμε 5.000 θέσεις γιατρών για συμβάσεις για τον ΕΟΠΥΥ

14

Αλλά στο μεταβατικό στάδιο που θα πρέπει να εξοικονομήσουμε δαπάνες, εμείς έχουμε ενισχύσει με δύο βάρδιες προσωπικού το σύστημα που είχε το ΙΚΑ, έχουμε σκανάρει όλες τις συνταγές και τις έχουμε κάνει ηλεκτρονικές. Αναβαθμίζουμε το σύστημα και μαζί με αυτό και το σύστημα της ΗΔΙΚΑ και επιπλέον έχουμε συνεννοηθεί με τους φαρμακοποιούς να αλλάξουν το μηχανογραφικό τους σύστημα που έχουν στο φαρμακείο ώστε να γίνει ενιαίο για όλους. Έτσι την ώρα που πάει ένας ασθενής και δίνει τη χειρόγραφη συνταγή, αυτομάτως γίνεται ηλεκτρονική και μεταφέρεται στο κεντρικό σύστημα. Θα συνδεθούν δηλαδή όλα τα φαρμακεία με το κεντρικό σύστημα. Εκεί θα γίνεται αυτόματα η επεξεργασία, η εκκαθάριση και ο έλεγχος. Επίσης έχω διαβεβαιώσει ότι θα στέλνω μια κατάσταση στους φαρμακοποιούς που να φαίνεται τι έχει πουλήσει ο καθένας ώστε να πληρώνονται. Έτσι θα έχουμε και εξοικονόμηση χρόνου. Όμως πρέπει να σας πω ότι το σύστημα πραγματικά παρουσιάζει ατέλειες, οι οποίες θα κλείσουν με την εφαρμογή των διαγνωστικών πρωτοκόλλων. Διότι όταν θα εισαχθούν τα διαγνωστικά και θεραπευτικά πρωτόκολλα που

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

θα μπουν στην e-syntagografisi και στην e-diagnosi, θα προσδιορίζεται τι ακριβώς και σε ποια ποσότητα θα πρέπει να χορηγείται. Άρα οτιδήποτε είναι παραπάνω, δεν θα το επιτρέπει το σύστημα. Το σύστημα θα βγάζει για κάθε ασθένεια συγκεκριμένα φάρμακα και ποσότητα και δεν θα μπορείς να δώσεις παραπάνω από αυτό που προβλέπεται. Συμφωνείτε με την πρόταση Λοβέρδου να αλλάζουν οι φαρμακοποιοί τις συνταγές των γιατρών; Δε διαφωνώ, αν υπάρχει έλλειψη σε ένα φάρμακο και υπάρχει και πίεση από τις εταιρείες. Αλλά αυτό θα πρέπει να γίνεται με βάση τη δραστική ουσία, δεν θα μπορεί ο φαρμακοποιός να δώσει ό,τι θέλει. Θα επιλέγει μεταξύ των 2- 3 φθηνότερων. Ναι, αλλά αν επιλέγει συγκεκριμένο, δεν θα έχουμε πάλι ένα ύποπτο «πάρε – δώσε», απλώς αυτή τη φορά από την πλευρά των φαρμακοποιών; Εμείς θα το ελέγχουμε αυτό με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση. Αλλά αυτή η αντικατάσταση της συνταγής δεν μπορεί να γίνεται συνέχεια και συστηματικά, γιατί εμείς παρακολουθούμε και τους φαρμακοποιούς. Δεν είναι σωστό άλλωστε να αλλοιώνεται η επιστημονική άποψη του γιατρού κατά σύστημα, αλλά μόνο σε περιπτώσεις ελλείψεων. Θα έλεγα, μάλιστα, αυτό να γίνεται με-

τά από τηλεφωνική επικοινωνία του φαρμακοποιού με το γιατρό. Είναι διάρκειας 2 λεπτών και δεν τρώει χρόνο. Έτσι δεν παραβιάζεται η επιστημονική του άποψη. Η τρόικα «κουρεύει» τελικώς τα πάντα. Ο προϋπολογισμός του ΕΟΠΠΥ θα είναι μειωμένος και πόσο; Τα έσοδα είναι περίπου 6,2 ή 6,3 δισ. όχι 8 δισ., που είχε αρχικά υπολογισθεί. Εμείς θα πρέπει να εξασφαλίσουμε να λειτουργεί σωστά και ισοσκελισμένα το σύστημα. Οι ασφαλισμένοι δεν θα χάσουν τίποτε. Απλώς εγώ θα πρέπει να έχω περισσότερο έλεγχο πάνω στο σύστημα. Οι προμήθειες, για παράδειγμα, πρέπει να γίνουν με στόχο, ότι δηλαδή εμείς φέτος έχουμε προυπολογίσει τόσα, δεν μπορούμε να δώσουμε παραπάνω. Πάμε στις ιδιωτικές κλινικές και εφαρμόζουμε Κλειστά Ενοποιημένα Νοσήλια (ΚΕΝ) συν 20% στην τιμή. Εκεί πρέπει να είναι σαφώς προσδιορισμένο τι σημαίνει ΚΕΝ. Επειδή οι ιδιώτες

πληρώνουν προσωπικό, αλλά και επειδή εκείνοι ισχυρίζονται ότι για να πάρουν την άδεια λειτουργίας πρέπει να έχουν συγκεκριμένα κριτήρια προσωπικού, προσδιορίσαμε κάπως παραπάνω την αποζημίωσή τους, ενώ στο δημόσιο δεν ισχύει αυτό. Πολιτικά ακούγεται περίεργο να δίνουμε παραπάνω χρήματα στον ιδιωτικό τομέα, αλλά στην πραγματικότητα πρέπει να δεις ότι δίνεις και μιαν άλλη ποιότητα η οποία θα αναγκάσει όλο το σύστημα να λειτουργήσει ανταγωνιστικά. Επιμένω, με το «κούρεμα» των 2 δισ. δεν θα χάσουν οι ασφαλισμένοι; Μήπως θα μειωθούν οι γιατροί για να μειωθούν και οι δαπάνες; Όχι, οι ασφαλισμένοι δεν θα χάσουν τίποτε και δεν θα πληρώσουν παραπάνω. Ούτε στους γιατρούς αλλάζει κάτι. Εξάλλου, εμείς έχουμε προϋπολογίσει ότι θα δώσουμε 500 εκατ. για τις αμοιβές των γιατρών και

15

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Ο

ι μελέτες μας λένε ότι 150 φάρμακα που είναι σε 10 κατηγορίες δραστικών ουσιών μας, δημιουργούν το 80% της ετήσιας δαπάνης, άρα εγώ θα πάω να διαπραγματευτώ αυτά τα 150 φάρμακα όχι όλη τη λίστα

16

θα δώσουμε άλλα 300 ή 350 εκατ. για τις αμοιβές των εργαστηριακών γιατρών. Αυτά είναι μέσα στα έξοδά μας συν άλλα 500 εκατ., που είναι οι μισθοί των υπαλλήλων. Έχουμε δηλαδή προϋπολογίσει ότι περίπου 1,2 δισ. και κάτι είναι οι μισθοί και οι αμοιβές γιατρών και υπαλλήλων. Άρα αυτό είναι το πρώτο κονδύλι που πρέπει να εξασφαλίσουμε εμείς. Το δεύτερο είναι οι φαρμακοποιοί και το τρίτο τα θεραπευτήρια και τα νοσοκομεία. Εκεί πάμε λοιπόν να συμπεριλάβουμε τα 6,5 δισ. ευρώ. Τα έξοδά μας είναι περίπου 6,7 δισ., ενώ τα έσοδα είναι 6,2 δισ. Συνεπώς, έχουμε ένα έλλειμμα 500 εκατ. ευρώ, που θα πρέπει να το καλύψουμε. Εκεί θα δώσουμε μάχη και το στοίχημα θα είναι να το καλύψουμε. Ήδη υπάρχουν διεθνείς σχέσεις από νοσήλια εξωτερικού όπου η χώρα δεν έχει υποχρέωση να δώσει, αλλά έχει απαιτήσεις 100 εκατ. ευρώ. Αυτά πρέπει να τα κυνηγήσεις για να τα εισπράξεις. Ο κανονισμός παροχών θα αλλάξει; Εμείς κάναμε ήδη σχετική πρόταση και έχουμε αλλάξει ήδη πολλά κομμάτια για παροχές ασφαλισμένων, όπως στους τοκετούς. Επίσης στα εργαστήρια βγάλαμε το πλαφόν των 100 ευρώ για εξετάσεις χωρίς έλεγχο και τώρα είναι 50 ευρώ. Ναι αλλά αυτό είναι μείωση παροχών… Όχι σχετίζεται με τα πρωτόκολλα. Μέχρι 50 ευρώ γίνονται εξετάσεις χωρίς έλεγχο και από κει και πέρα με βάση τα διαγνωστικά πρωτόκολλα. Δηλαδή ό,τι προβλέπεται από τα πρωτόκολλα σχετικά με τις εξετάσεις που πρέπει να γίνουν για κάθε ασθένεια. Βελτιώνουμε τον κανονισμό, όχι μόνο για την εξοικονόμηση, αλλά γενικότερα για τη

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

μείωση της σπατάλης. Γιατί τη σπατάλη εμείς την πληρώνουμε, εμεί οι πολίτες την καλύπτουμε. Εμείς λοιπόν στον ΕΟΠΥΥ θα πληρώνουμε την αξία και όχι την υπεραξία, ώστε να μπορούμε να εξοφλούμε και στην ώρα μας. Επειδή είστε γιατρός και, όπως μας περιγράφετε, επιχειρείτε να πετάξετε από το σύστημα τη σπατάλη και τις περίεργες δοσοληψίες, η σχέση των γιατρών με τις φαρμακευτικές εταιρείες μπορεί τελικά να καταπολεμηθεί; Εγώ θεωρώ ότι η εκπαίδευση των γιατρών και η επιστημονική τους εξέλιξη είναι υποχρέωση του ΕΟΠΥΥ και όχι των φαρμακευτικών εταιρειών. Θα πω καθαρά και ανοικτά στις εταιρείες να χρηματοδοτούν τα συνέδρια. Είναι π.χ. ένα καρδιολογικό συνέδριο και λέω ότι θέλω να στείλω 500 καρδιολόγους. Από κει και πέρα δηλώνουν ποιοι επιθυμούν και στη συνέχεια γίνεται κλήρωση. Άρα εγώ γνωρίζω ότι αυτοί χρηματοδοτούνται από τη συγκεκριμένη εταιρεία για να πάνε στο συνέδριο, άρα θα γνωρίζω τη σχέση τους με την εταιρεία και αν την ευνοούν. Θα υπάρχει διαφάνεια παντού, γι’ αυτό και θα ανακοινώνεται και με διαύγεια. Λέγεται ότι ενώ είστε πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ άλλοι παίρνουν τις αποφάσεις. Τι απαντάτε σε αυτό; Η αποστολή των διοικήσεων των φορέων είναι να εισηγούνται, να προτείνουν και να εφαρμόζουν αποφάσεις. Άρα αυτοί που εγκρίνουν είναι πάντοτε οι προϊστάμενοί τους. Εδώ έχουμε συλλογικές αποφάσεις που παίρνουμε. Δεν αποφασίζει άλλος για μένα. •••

17

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΠΑΥΛΟΣ ΑΡΝΑΟΥΤΗΣ*

Οι διαγωνισµοί δεν προχωρούν… Ο νέος νόµος οδηγεί σε αυτό που λέµε έναν «εθνικό προµηθευτή», είτε ιδιώτη είτε έναν άλλο φορέα τύπου Σύµπραξης ∆ηµόσιου Ιδιωτικού Τοµέα

*πρόεδρος του Συνδέσµου Ελλήνων Προµηθευτών Επιστηµών και Υγείας

18

Α

βεβαιότητα επικρατεί στους προµηθευτές των νοσοκοµείων για το καθεστώς των προµηθειών, σύµφωνα µε το νέο νόµο 3918. Ο νέος πρόεδρος του Συνδέσµου Ελλήνων Προµηθευτών Επιστηµών και Υγείας, κ. Παύλος Αρναούτης, ζητά από την κυβέρνηση να ανοίξει τα χαρτιά της για το θέµα. Αναγνωρίζει ότι έχει βελτιωθεί σηµαντικά η εξόφληση των προµηθευτών από τα νοσοκοµεία, αλλά αποκαλύπτει ότι πολλοί διαγωνισµοί θα ακυρωθούν, µε συνέπεια να συνεχιστεί το φαινόµενο των «εξωσυµβατικών προµηθειών»… Ποιες είναι οι βασικές προτεραιότητες του νέου ∆.Σ. του ΣΕΠ, του οποίου έχετε αναδειχθεί πρόεδρος; Έχουµε µια αρκετά µεγάλη ατζέντα, αλλά πρέπει να ιεραρχήσουµε τα θέµατα. Το πρώτο που θέλουµε να κάνουµε είναι να αλλάξουµε την εικόνα του συλλόγου προς τα έξω και να εστιάσουµε στην προσφορά των εταιρειών - µελών µας στο σύστηµα υγείας και στο κοινωνικό σύνολο. Επίσης, θα προσπαθήσουµε να εφαρµοστούν επιτέλους οι νόµοι από την πλευρά των κρατικών νοσοκοµείων, τα οποία συχνά αυθαιρετούν εις βάρος µας. Ακόµη, έχουµε θέσει ως στόχο µας να βάλουµε σε πρώτο πλάνο τον κώδικα δεοντολογίας του συνδέσµου µας, ο οποίος υπήρχε από παλιά και ήρθε η ώρα να τον αναδείξουµε και να τον κάνουµε πράξη. Κάθε εταιρεία που θα εγγράφεται στο σύνδεσµό µας θα καλείται να συνυπογράψει τον κώδικα. Ακόµη, όταν το ∆.Σ. του συνδέσµου λαµβάνει µια απόφαση, τότε αυτή θα πρέπει να γίνεται σεβαστή και να εφαρµόζεται από όλα τα µέλη

/ ∆εκέµβριος 2011-Ιανουάριος 2012

µας. ∆εν θέλουµε να έχουµε φαινόµενα όπου ο καθένας κάνει αυτό που τον συµφέρει στο στενό του κύκλο. Όσον αφορά τις προµήθειες του ΕΣΥ, µας ενδιαφέρει ασφαλώς πώς και πότε θα εφαρµοστεί το 2012 ο νέος νόµος 3918. Έχουµε συζητήσει το ζήτηµα τόσο µε την Επιτροπή Προµηθειών Υγείας (ΕΠΥ) όσο και µε το υπουργείο Υγείας, αλλά… Ποια είναι τα σηµεία του νέου νόµου στα οποία βλέπετε ότι θα υπάρξει πρόβληµα; Αυτό που είχαµε πει, από την πρώτη στιγµή, είναι ότι ο νέος νόµος οδηγεί σε αυτό που λέµε έναν «εθνικό προµηθευτή», είτε ιδιώτη είτε έναν άλλο φορέα τύπου Σύµπραξης ∆ηµόσιου Ιδιωτικού Τοµέα (Σ∆ΙΤ). Εµείς αυτό που έχουµε πει είναι να εφαρµοστεί ο νέος νόµος πιλοτικά σε ένα κοµµάτι των προµηθειών, ώστε να δούµε τα υπέρ και κατά. Η εµπειρία από το παρελθόν µάς έχει δείξει ότι οι κεντρικοί διαγωνισµοί δεν έχουν περπατήσει. Ακόµη και πρόσφατα, οι επτά κεντρικοί διαγωνισµοί που έχει προκηρύξει η ΕΠΥ προχωρούν µε µεγάλη δυσκολία. Εποµένως πιστεύουµε ότι χρειάζεται περισσότερη µελέτη και να ξεκινήσουµε την εφαρµογή είτε από µια περιφέρεια είτε από ένα προϊόν και µετά να επεκταθεί. Ζητάµε από τον υπουργό να µας καλέσει να συζητήσουµε ποιες ακριβώς αλλαγές θα γίνουν στο σύστηµα προµηθειών το 2012. ∆υστυχώς, σήµερα, επικρατεί αβεβαιότητα. Είναι συχνό το φαινόµενο να αµφισβητείται η νοµιµότητα πολλών προµηθειών. Πιστεύετε ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο θα αµφισβη-

τήσει τη νοµιµότητα των τιµολογίων που εκδίδετε; Για τα τιµολόγια που έχουν εκδοθεί µέχρι και τις 30 Οκτωβρίου του 2011 πιστεύουµε ότι δεν θα υπάρξει πρόβληµα, αφού υπήρξε νοµοθετική κάλυψη µε τη ρύθµιση που πέρασε τον Ιούνιο. Από εκεί και πέρα όµως πολύ φοβάµαι ότι θα βρεθούµε πάλι στην ίδια θέση. Θα µαζευτούν τιµολόγια 3, 6 ή 12 µηνών και θα χρειαστεί νέα νοµοθετική κάλυψή τους. ∆ιότι δυστυχώς οι διαγωνισµοί δεν έχουν προχωρήσει. Από τους διαγωνισµούς, που προκηρύχτηκαν το 2010 και το 2011 πολύ λίγοι έχουν οδηγήσει σε συµβάσεις. ∆ηλαδή, οι εξωσυµβατικές αγορές συνεχίζονται… Πράγµατι. Ωστόσο πρέπει να σηµειώσουµε ότι οι τιµές είναι πολύ χαµηλότερες σε σχέση µε το παρελθόν και σε αυτό έχει συντελέσει και το Παρατηρητήριο Τιµών σε ένα βαθµό. Αλλά και πάλι δεν είναι αυτό το επιθυµητό. Εµείς πιστεύουµε ότι µόνο µέσω ενός διαγωνισµού επιτυγχάνονται καλύτερες τιµές και ποιότητα. Για µας λοιπόν είναι πρωταρχικό να προχωρούν οµαλά οι διαγωνισµοί. Όπως µας έχει ενηµερώσει η ΕΠΥ, όσοι διαγωνισµοί είναι σε εξέλιξη και δεν έχουν συµβασιοποιηθεί µέχρι τις 31-12-2011, θα ακυρωθούν και θα επαναπροκηρυχθούν το 2012. Συνεπώς, όλα δείχνουν ότι το φαινόµενο των εξωσυµβατικών προµηθειών θα συνεχιστεί και τους επόµενους µήνες. Κύριε πρόεδρε πόσο έχει επηρεαστεί ο κλάδος σας από την οικονοµική κρίση; ∆εν θα ήταν δυνατόν να µην έχει επηρεαστεί. Οι αιτίες είναι πολλές. Πρώτον, συνεχίζεται η καθυστέρηση των πληρωµών από τα κρατικά νοσοκοµεία. Βέβαια, η κατάσταση έχει βελτιωθεί σε σχέση µε το παρελθόν, αλλά δυστυχώς δεν έχει αντιµετωπιστεί στη ρίζα του. Την ίδια ώρα, οι τράπεζες έχουν κλείσει τελείως τη στρόφιγγα και σα να µην έφθανε αυτό, οι ξένοι οίκοι που αντιπροσωπεύουµε έχουν σχεδόν καταργήσει κάθε πίστωση. Πολλές φορές µάλιστα µάς ζητούν να προκαταβάλουµε τοις µετρητοίς οποιαδήποτε παραγγελία. Προσωπικά συνεργάζοµαι µε µια εται-

ρεία εδώ και 30 χρόνια και ενώ η πίστωση που είχε ήταν 6 µήνες, σήµερα έχει φθάσει στις 60 ηµέρες και η εταιρεία µου είναι από τις τυχερές. Η κατάσταση είναι ασφυκτική για τις περισσότερες επιχειρήσεις. Από την άλλη µεριά, πρέπει να σηµειώσουµε ότι και οι πωλήσεις έχουν µειωθεί τόσο σε όγκο όσο και σε αξίες. Στο σηµείο αυτό οφείλω να ξεκαθαρίσω ότι είµαστε υπέρ του υγιούς ανταγωνισµού, ώστε το ∆ηµόσιο να επιτυγχάνει όσο το δυνατόν χαµηλότερες τιµές, αρκεί το προϊόν να είναι εγγυηµένης ποιότητας. ∆εν πρέπει να ξεχνάµε ότι αναφερόµαστε σε προϊόντα του χώρου της υγείας. Συνεπώς, κριτήριό µας δεν πρέπει να είναι µόνο η χαµηλή τιµή, αλλά πρωτίστως η ποιότητα. Πώς έχει σήµερα η κατάσταση µε τα χρέη των νοσοκοµείων; Οφείλουµε να αναγνωρίσουµε ότι η κυβέρνηση έχει καταβάλει φιλότιµες προσπάθειες για να αντιµετωπίσει το πρόβληµα. Ωστόσο, η αποπληρωµή δεν έχει εξοµαλυνθεί. Στις εταιρείες - µέλη του συνδέσµου µας οφείλονται περίπου 500 εκατ. ευρώ. Αυτά αφορούν τιµολόγια του τελευταίου τετραµήνου του 2010 και τιµολόγια 8-9 µηνών του 2011. Κατά µέσο όρο, το 2011, τα νοσοκοµεία έχουν εξοφλήσει τιµολόγια του πρώτου τριµήνου. Σήµερα, βλέπουµε µια κινητικότητα στα νοσοκοµεία και µας έχουν υποσχεθεί µέχρι τα τέλη της χρονιάς

19

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Ο ιδιωτικός τοµέας για τις περισσότερες επιχειρήσεις του κλάδου µας αντιπροσωπεύει κατά µέσο όρο περίπου το 25% του ετήσιου τζίρου τους

20

να εξοφληθεί όλο το 2010. Αυτό θα είναι πολύ σηµαντικό. Αν πράγµατι αυτό υλοποιηθεί, τότε στις αρχές του 2012 θα βρισκόµαστε σε ένα σηµείο που η πίστωση θα είναι 6-8 µήνες, που θεωρούµε ότι είναι αποδεκτό. ∆εν είναι φυσικά το νόµιµο, αλλά θα βοηθήσει την ταµειακή ρευστότητα πολλών εταιρειών. Υπάρχουν χρέη παρελθόντων ετών που δεν έχουν ρυθµιστεί; Ναι, υπάρχουν προµήθειες ύψους περίπου 90 εκατ. ευρώ, που δεν είχαν ενταχθεί στην τελευταία ρύθµιση για τις προµήθειες της περιόδου 2004-2009. Το ποσό αυτό αφορά συντήρηση και πάγιο εξοπλισµό. ∆ίνουµε µάχη µε το υπουργείο Υγείας για να τακτοποιηθεί το ζήτηµα, γιατί δυστυχώς δεν συµπεριλήφθηκαν στη ρύθµιση. Όταν είχαµε θέσει το ζήτηµα στο υπουργείο, µας είχαν διαβεβαιώσει ότι το ποσό θα καλυφθεί από τα ταµειακά διαθέσιµα των νοσοκοµείων – πράγµα που όµως δεν έγινε. Το πρόβληµα των χρεών δεν είναι ίδιο σε όλα τα νοσοκοµεία. Ορισµένα είναι περισσότερο ασυνεπή από άλλα. Ο σύνδεσµός σας σχεδιάζει να βάλει εµπάργκο σε εκείνα που είναι ασυνεπή; Πράγµατι το έχουµε σκεφτεί αυτό. Υπάρχουν λίγα νοσοκοµεία που έχουν ήδη εξοφλήσει όλο το 2010. Όµως, έχουµε αποφασίσει να περιµένουµε ως τις αρχές του 2012 και να δούµε τι θα κάνουµε. Ελπίζω να µη χρειαστεί να φθάσουµε σε αυτό το µέτρο. Υπάρχουν εταιρείες του κλάδου σας που έβαλαν λουκέτο ή αντιµετωπίζουν σοβαρό πρόβληµα; ∆εν γνωρίζω κάποια επιχείρηση που να έχει κλείσει. Όµως, υπάρχουν πολυεθνικές εταιρείες που έχουν αποχωρήσει από την Ελλάδα. ∆εν είναι τόσο απλό να κλείσει µια επιχείρηση. Πρέπει να αντιληφθούν όλοι ότι οι εταιρείες του κλάδου µας διακινούν προϊόντα υψηλής τεχνολογίας και απασχολούν έµπειρο και εξειδικευµένο προσωπικό. Τολµώ να πω ότι πολλές επιχειρήσεις είναι σήµερα παγιδευµένες στη δίνη της κρίσης. Οι εταιρείες του κλάδου σας πωλούν και στον ιδιωτικό τοµέα. Εκεί πώς τα βλέπετε τα πράγµατα; Ο ιδιωτικός τοµέας για τις περισσότερες επιχειρήσεις του κλάδου µας αντιπροσωπεύει κατά µέσο όρο περίπου το 25% του ετήσιου τζίρου τους. ∆υστυχώς και εκεί υπάρχει σοβαρό πρόβληµα. Και δεν αναφέροµαι τόσο στα µεγάλα ιδιωτικά

/ ∆εκέµβριος 2011-Ιανουάριος 2012

θεραπευτήρια και τους οµίλους, οι οποίοι φαίνεται ότι έχουν πρόβληµα ρευστότητας. Υπάρχουν χιλιάδες µικρά ιδιωτικά κέντρα και εργαστήρια που αντιµετωπίζουν προβλήµατα στην εξυπηρέτηση των υποχρεώσεών τους. Εδώ υπάρχει άµεσος κίνδυνος να χάσουµε τα χρήµατά µας. Ειδικά µε το σχέδιο της κυβέρνησης που προβλέπει τη δηµιουργία του Ενιαίου Οργανισµού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), ουδείς είναι σε θέση να προβλέψει πώς ακριβώς θα εξελιχθούν τα πράγµατα το 2012. Οι εταιρείες του κλάδου σας έχουν στα χέρια τους πολλά οµόλογα του ελληνικού δηµοσίου. Φοβάστε ότι θα δεχθείτε «κούρεµα»; Στις συζητήσεις, που έχουµε κάνει µε τους αρµοδίους, µας έχουν διαβεβαιώσει ότι τα οµόλογα αυτά δεν θα ενταχθούν στο PSI. Αυτό που έχουµε πει εξ αρχής είναι ότι τα οµόλογα αυτά δεν αποτελούν επενδυτική επιλογή των εταιρειών. Μας τα έδωσε το ίδιο το κράτος έναντι χρεών των νοσοκοµείων. Οι µεγάλες, διεθνείς επιχειρήσεις που είχαν οικονοµική άνεση, τα ρευστοποίησαν αµέσως. Οι ελληνικές επιχειρήσεις τα έχουν διακρατήσει. Περίπου 700 εκατ. ευρώ είναι εκχωρηµένα στις τράπεζες. Σας θυµίζω επίσης ότι είναι οµόλογα µηδενικής απόδοσης. Αν λοιπόν, παρά τις επίσηµες διαβεβαιώσεις, τα οµόλογα ενταχθούν στο «κούρεµα», τότε είναι βέβαιο ότι πολλές ελληνικές επιχειρήσεις θα καταστραφούν. Με την τρόικα έχετε επαφές; Είχαµε µία επαφή τον Οκτώβριο. Πιστεύουµε ότι είναι σωστό να ακούγονται όλες οι πλευρές, προτού λαµβάνονται αποφάσεις. Βέβαια, η τρόικα δεν µπορεί να υπεισέλθει στην υλοποίηση των πολιτικών. Εκείνο που ενδιέφερε πολύ τους εκπροσώπους της τρόικας ήταν η εξόφληση των χρεών των νοσοκοµείων. Παράλληλα, ζήτησαν να ενηµερωθούν για την κατάσταση που επικρατεί στον κλάδο µας. Φαίνεται ότι πλέον τους απασχολεί η αρνητική εικόνα στον παραγωγικό ιστό της χώρας. Τονίζω ότι αν καταρρεύσουν οι εταιρείες του κλάδου µας, τότε το πλήγµα στα έσοδα του κράτους θα είναι καίριο. Ο υπουργός Υγείας εξήγγειλε πρόσφατα τη συνεργασία δηµόσιων και ιδιωτικών νοσοκοµείων, µε στόχο και την εξοικονόµηση πόρων από τις προµήθειες. Πώς βλέπετε κάτι τέτοιο; Θα ήθελα να δούµε πώς αυτό θα υλοποιηθεί στην πράξη, πριν τοποθετηθούµε.

17

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Η νέα Proton ζητάει πίσω τα χρήματα… Το πόρισμα – καταπέλτης

ALAPIS–PROTON

Υπόγειες συμφωνίες του Αιμίλιου Νεγκή

11 Ιουνίου 2010: Η διοίκηση της Alapis ανακοινώνει πως θα πωλήσει μια σειρά από δραστηριότητες προκειμένου να «ενδυναμώσει τη θέση της στον κλάδο ανθρωπίνου φαρμάκου». Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι πίσω από τα εισαγωγικά κρύβονταν υπόγειες συμφωνίες δεκάδων εκατ. ευρώ. Ιδού πως…

Η

πώληση λοιπόν αφορούσε το 100% των μετοχών των εταιρειών Γερολυμάτος Prestige SPA’S Κέντρα Αισθητικής ΑΕΒΕ, Γερολυμάτος Cosmetics Α.Ε., Beauty Works Α.Ε., PROVET A.E. , Gerolymatos Animal Health A.E., Alapis Medical and Diagnostics Α.Ε., Μέντιμεκ Α.Ε. καθώς και του 99,66% των μετοχών της Κτηνιατρική Προμηθευτική Α.Ε. Όλες οι εταιρείες ήταν θυγατρικές της εισηγμένης. Το συνολικό τίμημα ανήλθε στα 144,7 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι η Alapis

22

είχε αγοράσει την εταιρεία Γερολυμάτος ΑΕΒΕ το 2008 έναντι περίπου 200 εκατ. ευρώ. Εύλογα λοιπόν η Επιτροπή Κεφαλαιαγο-

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

Η

εταιρεία Novo M.D και Alapis Medican & Diagnostics λειτουργούσαν για χρόνια με τον ίδιο αριθμό Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών (Μ.Α.Ε.) και συγκεκριμένα τον 24596/01ΝΤ/Β/91/1328

23

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Η

Εταιρείες βιτρίνες

Rovinvest για να εξαγοράσει την Provet έλαβε ομολογιακό δάνειο 57,6 εκατ. ευρώ από την Proton Bank βάζοντας ως ενέχυρο την περιουσία της Provet

ράς ρωτά να πληροφορηθεί ποιοι αγόρασαν τις θυγατρικές. Από την απάντηση προκύπτει ότι οι «αγοραστές» ήταν 5 εταιρείες: First Aid Care, συμφερόντων Αντ. Ρογκόπουλου, Ballis Home Care S.A. συμφερόντων Κων. Μπαλλή, Rovinvest S.A., συμφερόντων Σοφοκλή Ρόβη, Devtec Investments του Παντελή Ντεβετζή και Novo Atreus του Γιάννη Μπαϊλάν.

Η νέα Proton ζητάει πίσω τα χρήματα…

Στις 24-11-2011, η νέα Proton Bank απέστειλε εξώδικο προς τις εταιρείες Ballis Home Care A.E., Beauty Works και Γερολυμάτος Cosmetics A.E. που ανήκουν στον Κων. Μπαλλή για το περιβόητο ομολογιακό δάνειο των 72,7 εκατ. ευρώ. Με το δάνειο αυτό σας θυμίζω ότι τον Ιούνιο του 2010 η Ballis Home Care A.E. εξαγόρασε τις άλλες δύο εταιρείες από την Proton. Με το εξώδικο, λοιπόν, αναλύει τους λόγους για τους οποίους οι δανειολήπτες έχουν παραβεί τους όρους του δανείου και εν ολίγοις ζητεί πίσω τα χρήματα συν τους νόμιμους τόκους μέσα σε 15 ημέρες!

24

Ποιες ήταν αυτές οι εταιρείες; Πολλοί λένε ότι επρόκειτο για εταιρείες «βιτρίνες». Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν πως η Rovinvest του κ. Σοφ. Ρόβη και η Devtec Investments του κ. Παντ. Ντεβετζή ιδρύθηκαν στις 3-62010 (δηλαδή μόλις μία εβδομάδα νωρίτερα από την εξαγορά). Η εταιρεία First Aid Care του κ. Αντ. Ρογκόπουλου είχε ιδρυθεί την 1η Ιουνίου (δύο ημέρες νωρίτερα από τις προηγούμενες). Όπως προκύπτει από την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, το αρχικό μετοχικό κεφάλαιο και των τριών εταιρειών ήταν μόλις 60.000 ευρώ… Λίγο λιγότερα (40.000 ευρώ) ήταν τα ίδια κεφάλαια της Novo Atreus – όπως τουλάχιστον δείχνει ο ισολογισμός του 2009. Η εν λόγω εταιρεία ιδρύθηκε το 2006 και στο Δ.Σ. συμμετείχε εκτός από τον κ. Γ. Μπαϊλάν και ο Σοφ. Ρόβης της Rovinvest. Πρόεδρος του Δ.Σ. επί σειρά ετών ήταν ο κ. Αναστ. Τζαβέλας (τραπεζικό στέλεχος), ο οποίος μεταξύ άλλων έχει διατελέσει και διοικητής της Κτηματικής Τράπεζας και μέλος σε διάφορες εταιρείες όπως η ΒΙΟΣΩΛ. Το

Καταπέλτης για το Λ. Λαυρεντιάδη είναι το πόρισμα του προέδρου της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ. Π. Νικολούδη. Το εν λόγω πόρισμα διαβιβάστηκε στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών και ήταν η αιτία για να ασκηθεί ποινική δίωξη και να επιστραφούν 51 εκατ. ευρώ στην Proton. Το πόρισμα παραθέτει στοιχεία για τη δανειοδότηση - ύψους 51 εκατ. ευρώ από την Proton Bank - των εταιρειών Alapis ΑΒΕΕ, Εlfe, Αcolab, ΜΑΚ ΑΕ, Εξέλιξη ΑΕ, Εscado Ιnvestments LΤD, Μπαλλής Ηome Car ΑΕ και Ρrovet ΑΕ. Από τις παραπάνω εταιρείες, οι Acolab, MAK AE, Εξέλιξη ΑΕ και Escado Investments LTD – σύμφωνα με το πόρισμα - συστάθηκαν το τελευταίο τρίμηνο του 2010 ή αγόρασαν, την ίδια περίοδο, δραστηριότητες της Alapis. Η εται-

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

ρεία ΜΑΚ ΑΕ εμφανίζεται να αγόρασε στις 13 Σεπτεμβρίου 2010 τον κλάδο παραγωγής και εμπορίας νοσοκομειακών φαρμάκων της Αlapis. Όμως, η Αlapis συνέχιζε να πουλά τα νοσοκο-

Κ

αταπέλτης για το Λ. Λαυρεντιάδη είναι το πόρισμα του προέδρου της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ. Π. Νικολούδη

όνομά του είχε αναμειχθεί και στην υπόθεση των Αθηναϊκών Συμμετοχών που σημάδεψε τη φούσκα της Σοφοκλέους του 1999. Είχε αθωωθεί αργότερα από τη Δικαιοσύνη. Σήμερα, αναφέρεται ως πρόεδρος του Δ.Σ. της εταιρείας συμμετοχών UNIBIOS η οποία προέκυψε από τη ΒΙΟΣΩΛ. Τον Ιανουάριο του 2011, μπαίνει άλλο ένα κομμάτι στο πολύπλοκο παζλ, που υποδηλώνει τις υπόγειες διαδρομές. Η Novo Atreus λοιπόν συγχωνεύεται με την εταιρεία NOVO M.D. Η τελευταία δημιουργήθηκε το 1993 υπό την επωνυμία Biochem DiagnosticsΝτεβετζής ΑΕ. Είναι το ίδιο πρόσωπο, που είχε ιδρύσει την Devtec Investments μία εβδομάδα πριν τελευταία εμφανιστεί να εξαγοράζει θυγατρικές της Alapis. Άλλη μία σημαντική λεπτομέρεια: Η εταιρεία Novo M.D και Alapis Medican & Diagnostics λειτουργούσαν για χρόνια με τον ίδιο αριθμό Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών (Μ.Α.Ε.) και συγκεκριμένα τον 24596/01ΝΤ/Β/91/1328. Τυχαίο; Δεν νομίζω… Άλλο ένα στοιχείο για τη NOVO MD αναφέρεται στο πρόσφατο πόρισμα της Τρά-

μειακά φάρμακά της και 11 ξένοι οίκοι παραγωγής φαρμάκων που προωθούσαν τα σκευάσματα στην Ελλάδα αγνοούσαν την ύπαρξη της ΜΑΚ ΑΕ. Η Εξέλιξη ΑΕ εμφανίζεται να αγόρασε από τις 5 Οκτωβρίου 2010 τον κλάδο πώλησης των προϊόντων της Αlapis στα φαρμακεία, χωρίς όμως να έχει τη σχετική άδεια του ΕΟΦ! Όσο για την Εscado Ιnvestments LΤD, που ιδρύθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2010, καταγράφεται ως θυγατρική της Εξέλιξης ΑΕ, χωρίς όμως δραστηριότητα. Οι ΜΑΚ, Εξέλιξη ΑΕ και Acolab δανειοδοτήθηκαν από την Proton το τελευταίο τρίμηνο του 2010 με ποσά άνω των 69 εκατ. ευρώ. Το πόρισμα αναφέρει ότι μέρος των δανείων που χορήγησε η Proton στις επιχειρήσεις Αlapis ΑΒΕΕ, Εlfe, Αcolab, ΜΑΚ ΑΕ, Εξέλιξη ΑΕ, Εscado Ιnvestments LΤD, Μπαλλής Ηome Car ΑΕ και Ρrovet ΑΕ κατέληξε στις ανενεργές εταιρείες Γλυκιά Γεύση και Χημικές Βιομηχανίες Βορεί-

πεζας της Ελλάδος για την Proton Bank. Η εταιρεία αυτή επαναδημοσίευσε τις οικονομικές καταστάσεις χρήσεως 2010 στις 15 Ιουνίου 2011. Σε αυτές υπάρχουν και τα κονδύλια της χρήσεως του 2009. Στην επαναδημοσίευση φαίνεται ότι ο δανεισμός της εταιρείας την 31.12.09 ανήλθε σε 77,097 εκατ. ευρώ έναντι μηδενικού υπολοίπου

ου Ελλάδος (ΧΒΒΕ). Και οι δύο αυτές εταιρείες είναι υπό εκκαθάριση από την 1η Ιουλίου 2010. Ο κ. Νικολούδης συμπεραίνει στο πόρισμα ότι προκύπτει παραπλάνηση των καταθετών από τον Λ. Λαυρεντιάδη και όσους διετέλεσαν εκτελεστικά μέλη της διοίκησης της Proton κατά τη διάρκεια του 2010. Όπως έχει καταγγείλει ο ΣΥΝ στη Βουλή, την ίδια στιγμή που η Τράπεζα της Ελλάδος ερευνούσε ενδεχόμενες αντικανονικές συναλλαγές και η Αρχή για την Καταπολέμηση του μαύρου χρήματος διαπίστωνε ενδείξεις υπεξαίρεσης 51 εκατ. ευρώ, η Proton Bank ενισχύθηκε τον Ιούλιο του 2011 με περισσότερα από 230 εκατ. ευρώ, με εντολή του υπουργείου Οικονομικών, για λόγους διατήρησης της συστημικής ευστάθειας του εγχώριου χρηματοπιστωτικού τομέα, ενέργεια που καλύφθηκε νομοθετικά εκ των υστέρων με κυβερνητική τροπολογία…

25

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Ό

πως προκύπτει από τα στοιχεία, που

έχουν στα χέρια τους οι δικαστικές αρχές, μέσα σε διάστημα ενός έτους -από τον Ιανουάριο του 2010 έως τον Ιανουάριο του 2011 - η Proton Bank χορήγησε στην Alapis και σε επτά θυγατρικές της Alapis που πουλήθηκαν σε τρίτους και σε εταιρείες που αγόρασαν κλάδους δραστηριότητας της Alapis συνολικά δάνεια ύψους 701 εκατ. ευρώ

Το "παραμύθι" της ALAPIS

H ALAPIS δημιουργείται στα τέλη του 2006 με τη συγχώνευση τεσσάρων εταιρειών (Veterin, ΕΒΙΚ, Lamda Detergent και Εlpharma). Ακολουθούν 19 εξαγορές με σημαντικότερη εκείνη της Γερολυμάτος, που οδηγούν στη μεγαλύτερη επιχείρηση φαρμάκων στην Ελλάδα! Πολλοί έκαναν λόγο για γίγαντα με πήλινα πόδια και φούσκα. Σήμερα, αποδεικνύεται ότι είχαν δίκιο. Στο πρώτο εξάμηνο του 2011 έχει συνολικά χρέη 1,1 δις ευρώ με ταμειακά διαθέσιμα περίπου 80.000 ευρώ! Την 1η Δεκεμβρίου αποφασίστηκε η προσωρινή αναστολή διαπραγμάτευσης των μετοχών της εταιρείας Alapis, μετά από αίτημα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, μετά την ανακοίνωση της εταιρείας ότι δεν δύναται να δημοσιεύσει εμπρόθεσμα τις οικονομικές καταστάσεις του Γ΄ τριμήνου 2011 (μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2011). Στις 14 Δεκεμβρίου είχε προγραμματιστεί η συζήτηση της αίτησης της Alapis για υπαγωγή της στη διαδικασία εξυγίανσης βάσει του άρθρου 99. Το παραμύθι της Alapis δεν θα έχει happy end… Αλίμονο στους περίπου 1.500 εργαζόμενους.

26

στις αρχικά δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις. Με άλλα λόγια στην αρχική δημοσίευση του ισολογισμού για το έτος 2009 δεν υπήρχε δανεισμός (η δημοσίευση γίνεται μέχρι και τον Μάρτιο του 2010 όταν αφορά σε εισηγμένη ή θυγατρική της). Ο δανεισμός, σύμφωνα με το πόρισμα, ενεμφανίσθη στις 15.11.2011, δηλαδή μετά από ενάμιση χρόνο από το τέλος της χρήσης του 2009. Από την άλλη, οι Σοφ. Ρόβης και Γ. Μπαϊλάν είχαν σχέση από παλιά με τον κ. Λαυρεντιάδη. Μάλιστα, ήταν συνέταιροί του στην εταιρεία Elpharma ΑΕΒΕ. Η τελευταία ήταν μία από τις επιχειρήσεις που συγχωνεύθηκαν προκειμένου να δημιουργηθεί η ALAPIS. O κ. Λαυρεντιάδης κατείχε το 96,78% της Elpharma και οι άλλοι δύο συνεταίροι από 1,61%. Επιστρέφουμε λοιπόν στον Ιούνιο του 2010 και στην πώληση των θυγατρικών της Alapis έναντι 144,7 εκατ. ευρώ. Ερώτημα: Πού βρήκαν τα χρήματα οι αγοραστές; Τα στοιχεία δείχνουν η αγορά έγινε με ομολογιακά δάνεια, που έλαβαν οι αγοραστές από την Proton Bank, συμφερόντων του κ. Λαυρεντιάδη. Τυχαίο; Δεν νομίζω. Απόδειξη αποτελεί το ΦΕΚ 10365 (69-2010). Τρεις μήνες μετά το deal δημοσιεύεται απόφαση έκτακτης γενικής συνέλευσης της Provet ΑΕ, που είναι μία από τις θυγατρικές της Alapis, την οποία αγόρασε η εταιρεία Rovinvest του κ. Σοφ. Ρόβη. Η έκτακτη γενική συνέλευση της Provet είχε αποφασίσει να παράσχει εγγύηση υπέρ της Rovinvest προς την Proton Bank. Έτσι, λοιπόν, έχουμε και λέμε:

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

Η Rovinvest για να εξαγοράσει την Provet έλαβε ομολογιακό δάνειο 57,6 εκατ. ευρώ από την Proton Bank βάζοντας ως ενέχυρο την περιουσία της Provet. Όμως, και η Alapis Medical & Diagnostics, που αποκτήθηκε από την Novo Atreus το ίδιο ακριβώς έκανε. Η Novo Atreus έλαβε από την Proton Bank δάνειο 72 εκατ. ευρώ με ενέχυρο την υπό εξαγορά εταιρεία, δηλαδή την Alapis Medical & Diagnostics! Με απλά λόγια, η εξαγορά έγινε χωρίς οι αγοραστές να βάλουν από την τσέπη τους ούτε ένα ευρώ. Και τα χρήματα προήλθαν από την Proton, η οποία είναι συμφερόντων του πωλητή. Τράπεζα τα ανοίγματα της οποίας χρειάστηκε να καλύψει ο κρατικός προϋπολογισμός. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία που έχουν στα χέρια τους οι δικαστικές αρχές, μέσα σε διάστημα ενός έτους -από τον Ιανουάριο του 2010 έως τον Ιανουάριο του 2011 - η Proton Bank χορήγησε στην Alapis και σε επτά θυγατρικές της Alapis που πουλήθηκαν σε τρίτους και σε εταιρείες που αγόρασαν κλάδους δραστηριότητας της Alapis συνολικά δάνεια ύψους 701 εκατ. ευρώ! Για την υπόθεση έχει ήδη επιληφθεί η Δικαιοσύνη. Με πρόσφατο βούλευμα, αποφασίστηκε να παγώσουν οι τραπεζικοί και οι μετοχικοί λογαριασμοί και οι θυρίδες του κ. Λαυρεντιάδη και 30 ακόμη εμπλεκόμενων στην υπόθεση προσώπων καθώς και να εκποιηθεί ακίνητη περιουσία του επιχειρηματία. Το βούλευμα διαπιστώνει σοβαρές ενδείξεις για σύσταση εγκληματικής ομάδας, απιστία και νομιμοποίηση εγκληματικού προϊόντος.•••

• Επιτέλους κατατέθηκε το πόρισμα των «Σοφών» • Τούρκοι ενδιαφέρονται για την ηλεκτρονική συνταγογράφηση!

Επίκαιρο όσο ποτέ ήταν το 7ο Πανελλήνιο Συνέδριο για τη Διοίκηση, τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας.

Το συνέδριο οργάνωσε με επιτυχία και φέτος ο τομέας Οικονομικών της Υγείας της ΕΣΔΥ, με επικεφαλής τον καθηγητή Γιάννη Κυριόπουλο.

Στο επίκεντρο του συνεδρίου βρέθηκε – τι άλλο – το Μνημόνιο και η αξιολόγηση των δεδομένων που προκύπτουν από την εφαρμογή του στον τομέα της υγείας.

Βέβαια, το φετινό συνέδριο ήταν «προσαρμοσμένο» στα νέα δεδομένα, με δύο αλλαγές σε σχέση με τα προηγούμενα, οι οποίες συνδέονται και με την οικονομική κρίση.

Έτσι, για πρώτη φορά, το συνέδριο φιλοξενήθηκε στο Μέγαρο, ενώ μέχρι πρότινος γινόταν στο Hilton. Ακόμη, την οργάνωσή του ανέλαβε για πρώτη φορά η Run Communications του κ. Μάνου Σιφονιού.

Φαίνεται ότι ο όμιλος «CandC» του Κυριάκου Γριβέα αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα λόγω μεγάλων χρεών προς το Δημόσιο και όχι μόνο. «Έχει ο καιρός γυρίσματα»…

27

VΙRUS

Τούρκοι ενδιαφέρονται για την ηλεκτρονική συνταγογράφηση! Έξι είναι τελικώς οι "μνηστήρες" για το μεγάλο έργο της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και ανάμεσά τους είναι και μία τουρκική εταιρεία. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, οι συμμετέχοντες στην Α’ Φάση του έργου (η προθεσμία έληξε στις 14-11-2011) είναι οι ακόλουθοι: 1. Η κοινοπραξία των εταρειών Intrasoft -Intracom -Singular Logic Integrator - Singular Logic -Unisystems (Η λύση προσφέρεται από την ολλανδική εταιρεία Topicus Netherland και ο εξοπλισμός από την IBM) 2. Η κοινοπραξία των εταιρειών ΟΤΕ και Byte (η λύση προσφέρεται από την HP Ισπανίας).

3. Η εταιρεία Newsphone (η λύση προσφέρεται από μια τουρκική εταιρεία).

4. Ο όμιλος Velti με τη λύση να προσφέρεται από τις εταιρείες Ericsson Κροατίας, Siveco Ρουμανίας και από την ιταλική CSI Piemonte.

5. Η ιταλική εταιρεία Dedalus s.p.a.

6. Η κοινοπραξία των εταιρειών Altec, Q&R, ΟΤS και Pansystems με τη λύση να προσφέρεται από την ισπανική INDRA. Φαβορί δεν υπάρχει, αλλά αν ήθελε να στοιχηματίσει κανείς, τότε η πρώτη κοινοπραξία δείχνει να έχει προβάδισμα, καθώς διαθέτει τεχνογνωσία και εμπειρία από ανάλογα έργα. Θυμίζω ότι Intracom και Unisystems έχουν υλοποιήσει εφαρμογές ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και ελέγχου συνταγών στο ΙΚΑ. Στο μεταξύ απορρίφθηκε στις 17-112011, με απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, η αίτηση προσωρινής διαταγής των αιτούντων Ιατρικών Συλλόγων Αργολίδος και Πατρών. Οι δύο σύλλογοι είχαν υποβάλει αίτημα αναστολής λειτουργίας των εφαρμογών e-syntagografisi και e-diagnosis, επικαλούμενοι την έλλειψη ασφάλειας του συστήματος της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και την παραβίαση ευαίσθητων και προσωπικών δεδομένων γιατρών και ασθενών.

2012: Έρχεται το ιατρικό προλεταριάτο! Σε απόγνωση βρίσκονται χιλιάδες νέοι γιατροί. Τα σχέδια της κυβέρνησης για την εφαρμογή του ΕΟΠΥΥ, που θα καλύπτει περίπου 9 εκατ. ασφαλισμένους, προβλέπουν ότι οργανισμός θα έχει σύμβαση με μόλις 22.000 γιατρούς. Γεγονός που σημαίνει ότι το μέλλον είναι δυσοίωνο για περίπου 30.000 ελεύθερους επαγγελματίες γιατρούς. Ήρθε η ώρα, φαίνεται, να πληρώσουμε ως κοινωνία τον «στρουθοκαμηλισμό» που επιδείξαμε 30 χρόνια για τον ιατρικό πληθωρισμό…

28

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

Επιτέλους κατατέθηκε το πόρισμα των "Σοφών"

Σ

το προηγούμενο τεύχος αναρωτιόμασταν τι γίνεται με το πόρισμα της περιβόητης επιτροπής «Σοφών». Φαίνεται ότι μας άκουσαν και τη Δευτέρα 12-12-2011, ο πρόεδρος της επιτροπής, καθηγητής Άρης Σισσούρας κατέθεσε τους βασικούς άξονες του πορίσματος στην τρόικα. Το πόρισμα, στην πλήρη του μορφή, επρόκειτο να κατατεθεί στα τέλη του έτους. Οι «τροϊκανοί» θα επανέλθουν στην Αθήνα στις 16-1-2012, προκειμένου οι δύο πλευρές να συζητήσουν και «κλειδώσουν» τα μέτρα που θα εφαρμοστούν τη νέα χρονιά στο σύστημα υγείας. Άρα, «έχουμε ψωμί» ακόμη… Το πόρισμα θα περιλαμβάνει προτάσεις για την αποτελεσματικότερη διοίκηση του ΕΣΥ σε επίπεδο υπουργείου Υγείας (ΥΥΚΑ), περιφέρειας (Υ.Πε.) και μονάδων (Νοσοκομεία – Κέντρα Υγείας), τη λειτουργία του ΕΟΠΥΥ, τη φαρμακευτική πολιτική και τους ανθρώπινους πόρους.

Είναι φανερό ότι με την υπουργοποίηση του Ηλία Μόσιαλου, η λειτουργία της επιτροπής «έχασε τη λάμψη της». Ο κ. Σισσούρας, με το κύρος του, κατάφερε να σώσει τα προσχήματα, καθώς η τρόικα έδινε βάρος στην επιτροπή. Όμως, επί της ουσίας, είναι αμφίβολο αν θα υπάρξει κάποιο όφελος. Το πρόβλημα άλλωστε στην Ελλάδα δεν είναι τα σχέδια και οι προτάσεις, αλλά η υλοποίησή τους. Λίγο - πολύ όλοι γνωρίζουμε (πολιτικοί, επιστήμονες, επαγγελματίες υγείας) τι πρέπει να κάνουμε για να βελτιώσουμε το ΕΣΥ. Το θέμα είναι ότι το πολιτικό σύστημα στη χώρα δεν έχει εμπειρία υλοποίησης μεταρρυθμίσεων. Για να το πω ωμά: έχουμε άσχετους ανθρώπους σε θέσεις – «κλειδιά»: υπουργεία, περιφέρειες και νοσοκομεία. Και το χειρότερο, έχουμε ακόμη τέτοιες αγκυλώσεις, που δεν δοκιμάζουμε πετυχημένες πρακτικές από το εξωτερικό ή τον ιδιωτικό τομέα. Επιτροπή «Σοφών» έχουμε. Σοφία δεν έχουμε…

Η "καραμπόλα" των 300 εκατ. € Επί μήνες, οι φαρμακοποιοί έκαναν υπομονή για όσα τους οφείλουν τα ταμεία και κυρίως ο ΟΠΑΔ. Από την πλευρά της

κυβέρνησης είχαν υποσχεθεί να καταβληθούν περίπου 300 εκατ. για τα χρέη του ΟΠΑΔ ως τα τέλη του Νοέμβρη. Πράγματι, χρήματα κατατέθηκαν. Όμως, μέσα σε λίγες ώρες, βγήκαν από το λογαριασμό και λίγο έλειψε να έχουμε «ομαδικά εμφράγματα». Τι είχε συμβεί; Λόγω της καθυστέρησης στην έγκριση της 6ης δόσης, τα χρήματα πήγαν για τις συντάξεις του ΙΚΑ! Έτσι, οδηγηθήκαμε στην πανελλαδική απεργία των φαρμακοποιών στις 14 Δεκεμβρίου.

Εφεδρεία και στην υγεία

Η εργασιακή εφεδρεία ξεκίνησε και στις υπηρεσίες υγείας. Την πόρτα της εξόδου από το Δημόσιο έλαβαν σε πρώτη φάση 10 υπάλληλοι του υπουργείου Υγείας, 600 εργαζόμενοι στα νοσοκομεία και 300 στον τομέα της πρόνοιας. Ανάμεσά τους έμαθα ότι συμπεριλαμβάνεται και ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Οικονομικών του υπουργείου Υγείας, κ. Κωνσταντίνος Ρόμπας, ο οποίος θεωρείται από τους υπηρεσιακούς στυλοβάτες. Τι να κάνεις όμως; «Κοντά στα ξερά συχνά καίγονται και τα χλωρά». Πάντως ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Είναι κοινό μυστικό ότι τόσο το ίδιο το υπουργείο Υγείας όσο και οι υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας έχουν πληθώρα υπεράριθμου, διοικητικού προσωπικού. Μάλιστα, η πλειοψηφία τους είναι ΔΕ και ΤΕ. Αυτή ακριβώς ήταν η «πελατεία» των δύο μεγάλων κομμάτων που μετέτρεψαν τα νοσοκομεία και τα ιδρύματα σε «παραμάγαζα» ρουσφετιών.

29

VΙRUS

Ακόμη αναμένουμε την εγκύκλιο για την απελευθέρωση Ανάμεσα στα άλλα, λοιπόν, η εγκύκλιος όριζε ρητώς ότι ο νόμος καταργεί την παλαιότερη ρύθμιση που όριζε ότι το 51% των μετοχών των διαγνωστικών κέντρων πρέπει να ανήκει σε γιατρούς

Τι λένε τα διαγνωστικά κέντρα

Ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ιατρικών Διαγνωστκών Κέντρων και γιατρός, κ. Γ. Βουγιούκας, απέστειλε πρόσφατα επιστολή προς τον πρόεδρο του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, κ. Γ. Πατούλη, και σε όλα τα μέλη του Δ.Σ. Μέλη του συνδέσμου κατήγγειλαν ότι ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών αρνείται να εφαρμόσει τις διατάξεις του νόμου 3919, κατά την εκτέλεση του καθήκοντος γνωμοδότησης επί καταστατικών ιατρικών εταιρειών. Θυμίζω ότι το άρθρο 2 του νόμου μιλάει ρητώς για την «επιβολή περιορισμών σχετιζομένων με τη συμμετοχή στη σύνθεση του μετοχικού ή εταιρικού κεφαλαίου, συναπτομένων προς την ύπαρξη ή την έλλειψη ορισμένης επαγγελματικής ιδιότητας».

30

Σ

τις 4 Νοεμβρίου, ο Ανδρέας Λοβέρδος εξέδωσε εγκύκλιο για την απελευθέρωση των επαγγελμάτων στο χώρο της υγείας, που απορρέει από τον πρόσφατο Ν. 3919. Ανάμεσα στα άλλα, λοιπόν, η εγκύκλιος όριζε ρητώς ότι ο νόμος καταργεί την παλαιότερη ρύθμιση που όριζε ότι το 51% των μετοχών των διαγνωστικών κέντρων πρέπει να ανήκει σε γιατρούς. Όπως αναμενόταν, η εγκύκλιος προκάλεσε την αντίδραση των ιατρικών συνδικαλιστικών φορέων, που έκαναν λόγο για εμπορευματοποίηση της υγείας. Τι έκανε ο Ανδρέας; Ό,τι έκανε και ο Πόντιος Πιλάτος. Πήρε εσπευσμένα πίσω την εγκύκλιο για να τη μελετήσει, όπως λέει πιο προσεκτικά, υποσχόμενος ότι σε 2-3 μέρες θα εκδοθεί νέα. Μέχρι τη στιγμή που γράφονταν οι γραμμές αυτές, δεν έχει γίνει… Αυτά που λέγονται για εμπορευματοποίηση της υγείας είναι αστεία. Σήμερα με το ισχύον καθεστώς, μπορεί ένας «έμπορος» να βγάλει άδεια ιδιωτικής κλινικής και να διενεργεί ακόμη και επεμβάσεις καρδιάς. Όμως, δεν μπορεί να έχει άδεια διαγνωστικού κέντρου και να διενεργεί αιμοληψίες! Η αλήθεια είναι ότι η απελευθέρωση ευνοεί οικονομικά συμφέροντα που δραστηριοποιούνται στο χώρο των διαγνωστικών κέντρων. Τόσα χρόνια όμως το «ερμαφρόδιτο» καθεστώς στην Ελλάδα είχε ως αποτέλεσμα τα οικονομικά συμφέροντα να αναγκάζονται να βρουν γιατρούς - «βιτρίνες», με συνέπεια την αδιαφάνεια και τη μετατροπή των γιατρών σε εμπόρους… Ήρθε η ώρα να κριθεί ο Ανδρέας Λοβέρ-

δος, αν πράγματι εννοεί αυτά που συνυπέγραψε με την Άννα Διαμαντοπούλου και το Γιάννη Ραγκούση «περί συντεχνιών». Θυμίζω για μία ακόμη φορά τι έλεγαν: «Για δεκαετίες, μια σειρά αποφάσεων, επιλογών, κατευθύνσεων, προτεραιοτήτων και ιεραρχήσεων δεν υπήρξαν προϊόν δημοκρατικής σύνθεσης στην υπηρεσία του συλλογικού συμφέροντος… Ομάδες πίεσης επιδίωκαν, με το “έτσι θέλω”, την εξυπηρέτηση των συμφερόντων συγκεκριμένων τμημάτων της κοινωνίας και διαμόρφωναν, με την ανοχή ή και την εύνοια του πολιτικού συστήματος, στα μέτρα τους τη δημόσια πολιτική».

Στο ΣτΕ ο Ιατρικός Σύλλογος για τον ΕΟΠΥΥ Στο Συμβούλιο της Επικρατείας προσέφυγε ο Ιατρικός Σύλλογος της Αθήνας (ΙΣΑ) ζητώντας την ακύρωση της εφαρμογής του ενιαίου κανονισμού παροχών υγείας του ΕΟΠΥΥ. Ο πρόεδρός του Γ. Πατούλης υποστηρίζει ότι η απόφαση είναι παράνομη, αφού εκδόθηκε εκτός νομοθετικής εξουσιοδότησης, αλλά και αντίθετη στις διατάξεις περί άσκησης του ιατρικού επαγγέλματος και του κώδικα ιατρικής δεοντολογίας. Η υπόθεση του ΕΟΠΥΥ είναι κομβική

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

για το μέλλον των ίδιων των συνδικαλιστικών φορέων των γιατρών. Αν υπάρξουν εσφαλμένοι χειρισμοί, είναι πιθανό να δούμε το «κύκνειο άσμα» τους…

31

ΕΡΕΥΝΑ

•Η υγεία για πρώτη φορά δεν έχει αυτόνομο τομεακό επιχειρησιακό πρόγραμμα • Σ την Αττική είναι ενταγμένα έργα ύψους 42 εκατ. € και έχουν γίνει πληρωμές μόλις 9,3 εκατ. €

ΕΣΠΑ

Χαμηλή απορρόφηση στην Υγεία

του Αιμίλιου Νεγκή

Σ

το ναδίρ βρίσκεται η απορροφητικότητα των πόρων του ΕΣΠΑ για την Υγεία. Από τα 700 εκατ. που αφορούν στα Περιφερειακά Προγράμματα, έχουν δεσμευτεί μόνο τα 400 εκατ. και συνολικά έχει απορροφηθεί μόλις το 15% των κονδυλίων! Ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Λοβέρδος φέρεται εξοργισμένος για την εξέλιξη αυτή και στο πρόγραμμα 100 ημερών που έχει σχεδιάσει στο πλαίσιο της κυβέρνησης συνεργασίας, σκοπεύει να αυξήσει την πίεση στις υπηρεσίες, ώστε να επιταχυνθούν οι

32

Κύρια αιτία για την καθυστέρηση στην απορρόφηση των πόρων του ΕΣΠΑ είναι η οικονομική δυσπραγία του ελληνικού δημοσίου, που αδυνατεί να καταβάλει την εθνική συμμετοχή διαδικασίες. Μία από τις κύριες αιτίες για την καθυστέρηση είναι η οικονομική δυσπραγία του ελληνικού δημοσίου, που αδυνατεί να καταβάλει την εθνική συμμετοχή. Το προσεχές διάστημα, και σε συνεργασία με την Ε.Ε., το ελληνικό δημόσιο θα απαλλαγεί από την υποχρέωση αυτή, γεγονός που εκτιμάται ότι θα ξεμπλοκάρει ως ένα βαθμό τα έργα. Βέβαια, η καθυστέρηση – τουλάχιστον στην υγεία – έχει και δομικά αίτια. Έπειτα από επιλογή της προηγούμενης κυβέρνησης, η υγεία για πρώτη φορά δεν έχει αυτόνομο το-

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

33

ΕΡΕΥΝΑ

Υ

πάρχει άμεσος κίνδυνος αρκετά έργα να μη γίνουν ποτέ και να χαθούν πολύτιμοι πόροι, την ώρα μάλιστα που η χώρα έχει ανάγκη αναπτυξιακών επενδύσεων

μεακό επιχειρησιακό πρόγραμμα. Έτσι, τα έργα και τα προγράμματα έχουν ενταχθεί σε άλλα, όπως τα Περιφερειακά, εκείνο της Ψηφιακής Σύγκλισης ή της Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Δηλαδή, δεν υπάρχει ένας και μόνο φορέας για το συντονισμό και την παρακολούθηση των έργων, γεγονός που προφανώς λειτουργεί αρνητικά. Να σημειωθεί πάντως ότι το υπουργείο Υγείας είχε χαμηλά ποσοστά απορρόφησης και αξιοποίησης των κοινοτικών πόρων στα Α’, Β’ και Γ’ Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης. Συνεπώς, η επιλογή της κυβέρνησης Καραμανλή δεν ήταν αβάσιμη. Αρκετός χρόνος επίσης χάθηκε επειδή η κυβέρνηση Παπανδρέου έκανε επανεξέταση των έργων που είχαν προγραμματιστεί να ενταχθούν στο ΕΣΠΑ. Το γνωστό «ράβε – ξήλωνε» των ελληνικών κυβερνήσεων… Τα στοιχεία που παρουσιάζονται παρακάτω αφορούν τα έργα που σήμερα υλοποιούνται σε όλη τη χώρα μέσω των Περιφερειακών Προγραμμάτων (ΠΕΠ). Βέβαια, στη συντριπτική πλειοψηφία των έργων η ευθύνη δεν ανήκει στις κατά τόπους περιφέρειες, αλλά στους φορείς, που εποπτεύονται από το υπουργείο Υγείας (νοσοκομεία, ΔΥΠΕ, ΔΕΠΑΝΟΜ κ.λπ.). Τα στοιχεία προέρχονται από τον πλέον αρμόδιο φορέα, τη Διαχειριστική Αρχή του υπουργείου Υγείας, που έργο της είναι η παρακολούθηση της πορείας των έργων ανά Περιφέρεια. Τα δεδομένα της απορροφητικότητας αφορούν τη χρονική περίοδο μέχρι την 1-10-2011. Μέχρι τότε λοιπόν είχε απορροφηθεί μόλις το 15% των κονδυλίων! Να σημειώσουμε ότι το ΕΣΠΑ αφορά την περίοδο 2007-2013. Αρκετά έργα έχουν ωριμάσει και εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθούν

34

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

κανονικά. Είναι φανερό όμως ότι υπάρχει άμεσος κίνδυνος αρκετά έργα να μη γίνουν ποτέ και να χαθούν πολύτιμοι πόροι, την ώρα μάλιστα που η χώρα έχει ανάγκη αναπτυξιακών επενδύσεων. Ας δούμε από πιο κοντά ορισμένες πτυχές των έργων που βρίσκονται σε εξέλιξη. Γενικά δεν έχουμε πολύ μεγάλα έργα, όπως π.χ. την ανέγερση μεγάλων νοσοκομείων, όπως είχαμε στα ΚΠΣ. Το μόνο νέο νοσοκομείο που χρηματοδοτείται είναι ένα μικρό (120 κλινών) στη Λευκάδα. Άλλωστε είναι σαφές ότι η χώρα έχει πλέον σύγχρονη υποδομή, κυρίως στην Περιφέρεια. Από την άλλη, όλοι οι ειδικοί έχουν επισημάνει ότι υπάρχει ανάγκη ενός ή δύο νέων σύγχρονων νοσοκομείων στην Αθήνα και ενός τουλάχιστον στη Θεσσαλονίκη, π.χ. υπάρχει ανάγκη ενός νέου νοσοκομείου στην Ανατολική Αττική. Ωστόσο, οι κοινοτικοί ήταν κατηγορηματικά αντίθετοι με τη χρηματοδότηση νοσοκομειακής υποδομής στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα. Γι’ αυτό, η κυβέρνηση Καραμανλή είχε προωθήσει τέτοιες υποδομές μέσω ΣΔΙΤ, αλλά τα σχέδιά της έμειναν στα χαρτιά. Η πλειοψηφία των έργων αφορούν τον εκσυγχρονισμό του ιατρικού και ξενοδοχειακού εξοπλισμού. Ως γνωστόν, η έλλειψη τέτοιου εξοπλισμού αποτελεί την «αχίλλειο πτέρνα» του ΕΣΥ. Για παράδειγμα, όπως αποδεικνύεται και από σχετικό άρθρο που δημοσιεύεται στο παρόν τεύχος, η χώρα μας έχει δραματική έλλειψη ακτινοθεραπευτικών μηχανημάτων. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι διαγωνισμοί έχουν μπλοκάρει. Οι διαγωνισμοί που αφορούν την προμήθεια αξονικών και μαγνητικών τομογράφων, είτε έχουν ακυρωθεί είτε έχουν κολλήσει στα γρανάζια της γραφειοκρατίας. Κύρια αιτία της εμπλοκής είναι ότι οι ενδια-

φερόμενες εταιρείες έχουν υποβάλει σωρεία ενστάσεων επί των τεχνικών προδιαγραφών. Να τονιστεί ότι οι προδιαγραφές έχουν συνταχθεί με τη συνεργασία του ΕΚΕΒΥΛ και της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ). Η εξέλιξη αυτή αποκτά μεγαλύτερες διαστάσεις, αν σκεφτεί κανείς ότι με νόμο του Ανδρέα Λοβέρδου το 2012, οι δύο αυτοί φορείς συγχωνεύονται και μετεξελίσσονται σε Επιτροπή Προδιαγραφών. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν τι έχει να γίνει τη νέα χρονιά... Παράλληλα, υπάρχουν και άλλα έργα, τα οποία όμως ακόμη δεν έχουν ενταχθεί στα ΠΕΠ. Πολλά έργα είναι ακόμη σε πρώιμο στάδιο, δηλαδή δεν υπάρχουν καν μελέτες και είναι αμφίβολο αν και πότε θα υλοποιηθούν. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει η δημιουργία νέου νοσοκομείου στην Κομοτηνή, με προϋπολογισμό 50 εκατ. €, αλλά ακόμη δεν έχει οριστικοποιηθεί καν η μελέτη. Ας δούμε πιο αναλυτικά τι συμβαίνει ανά περιφέρεια: • Αττική. Είναι ενταγμένα έργα ύψους 42 εκατ. και έχουν γίνει πληρωμές μόλις 9,3 εκατ. Ανάμεσα στα έργα που καθυστερούν είναι οι διαγωνισμοί για την προμήθεια ιατρικών μηχανημάτων, όπως γραμμικού επιταχυντή και ενός PET-CT στο ογκολογικό Μεταξά (4 εκατ.), PET-CT στο Παίδων Αγία Σοφία (2,7 εκατ) αξονικού στο Τζάννειο (600.000 €) και στο Σωτηρία (650.000), μαγνήτη στο ΚΑΤ (1,5 εκατ.) και ψηφιακών αγγειογράφων σε Σωτηρία και Ερυθρό. Για το τελευταίο, μετά το πρόσφατο δημοσίευμά μας, ο διαγωνισμός ξεμπλέχτηκε και φαίνεται ότι προχωρά ομαλά. Το πρόβλημα όμως παραμένει στο Σωτηρία.

• Κεντρική Μακεδονία. Εδώ τα πράγματα είναι κάπως καλύτερα, αφού από τα περίπου 58 εκατ. έχουν ήδη γίνει πληρωμές ύψους 29,6 εκατ. €. Βέβαια σε μεγάλο βαθμό αυτό είναι πλασματικό, καθώς περίπου 20 εκατ. αφορούν εργασίες στο νέο νοσοκομείο Κατερίνης - ένα έργο που ουσιαστικά προέρχεται από το Β’ ΚΠΣ πριν από μια δεκαετία και το οποίο έχει περάσει «από σαράντα κύματα». Ας όψεται ο ΠΑΟΚ του Μπατατούδη. Πάλι καλά που το νοσοκομείο τελείωσε. Εξίσου σημαντικό έργο, που πάει καλά, είναι το κέντρο υγείας αστικού τύπου στη Νέα Καλλικράτεια Χαλκιδικής, ύψους 4,5 εκατ. €. Να δούμε με τι χρήματα και προσωπικό θα τεθεί σε λειτουργία. Όπως έχουν σήμερα τα πράγματα στη χώρα, μάλλον θα έχει την τύχη ανάλογων έργων όπως τα κέντρα υγείας Εύοσμου Θεσσαλονίκης και Περιστερίου. Από έξω εμφάνιση, αλλά από μέσα... Αξιοσημείωτο είναι ακόμη το γεγονός ότι ολοκληρώθηκε η προμήθεια συστήματος

εξομοίωσης ακτινοθεραπείας στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, που στοίχισε περίπου 1,4 εκατ. €. Όλα τα υπόλοιπα έργα είναι στάσιμα. Ανάμεσά τους ξεχωρίσαμε την προμήθεια ιατρικού εξοπλισμού στο νοσοκομείο Παπαγεωργίου, με προϋπολογισμό γύρω στα 7,5 εκατ. Από την άλλη, δεν περπατούν σημαντικά έργα, όπως προμήθεια αξονικού στις Σέρρες, ιατρικού εξοπλισμού για τα κέντρα υγείας της περιοχής, ιατρικού και ξενοδοχειακού εξοπλισμού στο νοσοκομείο Πολυγύρου και ο εκσυγχρονισμός της εντατικής στο Παπανικολάου.

• Μακεδονία & Θράκη. Τα μοναδικά έργα που έχουν προχωρήσει είναι μόλις τέσσερα και αυτά σχετικώς επουσιώδη, σε σύγκριση με τα υπόλοιπα. Ειδικότερα, έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί τα εξής: η ανάπλαση μιας... κατασκήνωσης στη Νέα Πέραμο Καβάλας, ένα ΚΑΠΗ στην Αλεξανδρούπολη, ένας παιδικός σταθμός στην Ξάνθη και ένα κέντρο για άτομα με αναπηρίες. Τα υπόλοιπα 9, μεγάλα σε σημασία και προϋπολογισμό, έργα έχουν κολλήσει. Ανάμεσά τους είναι και η προμήθεια 3 αξονικών τομογράφων (16 τομών!) για τα νοσοκομεία Ξάνθης, Κομοτηνής και Δράμας, με προϋπολογισμό 350.000 € έκαστος. Και οι τρεις διαγωνισμοί ακυρώθηκαν πριν από λίγες μέρες, έπειτα από ενστάσεις που κατέθεσε επί των προδιαγραφών η γνωστή γερμανική εταιρεία Siemens. Εντύπωση προκαλεί επίσης το γεγονός ότι τα μεγαλύτερα σε προϋπολογισμό έργα αφορούν την ανέγερση δύο... γηροκομείων, των ιερών Μητροπόλεων Αλεξανδρούπολης και Ξάνθης (8,7 εκατ. και 4,7 εκατ. € αντίστοιχα).

• Δυτική Μακεδονία. «Ψίχουλα» έχουν απορροφηθεί. Επί συνόλου 4,5 εκατ. έχουν γίνει πληρωμές ύψους μόλις 350.000 €! Η προμήθεια αξονικού τομογράφου στα Γρεβενά και μαγνητικού στην Κοζάνη έχουν κολλήσει λόγω ενστάσεων επί των προδιαγραφών.

• Θεσσαλία. Εδώ η εικόνα είναι σαφώς καλύτερη, αν και δεν υπάρχει μεγάλος προϋπολογισμός (μόλις 10,1 εκατ.). Είναι θετικό πάντως το ότι έχουν γίνει πληρωμές 3,8 εκατ., δηλαδή το 40% περίπου του προϋπολογισμού. Όμως, και εδώ έχουν κολλήσει οι διαγωνισμοί για την προμήθεια αξονικού στην Καρδίτσα και μαγνήτη στο νομαρχιακό της Λάρισας.

• Στερεά Ελλάδα. Ελάχιστα σημαντικά έργα έχουν προχωρήσει. Από τα 30,3 εκατ. έχουν απορροφηθεί μόλις 6 εκατ. Όλες οι προμήθειες σύγχρονου ιατρικού εξοπλι-

35

ΕΡΕΥΝΑ

Ο

ι διαγωνισμοί που αφορούν την προμήθεια αξονικών και μαγνητικών τομογράφων, είτε έχουν ακυρωθεί είτε έχουν κολλήσει στα γρανάζια της γραφειοκρατίας

Ελλάς το μεγαλείο σου…

Κωμικοτραγικά πράγματα συμβαίνουν με την προμήθεια γ-κάμερας στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο Λάρισας. Ο διαγωνισμός έχει ολοκληρωθεί εδώ και μήνες, αλλά οι εκεί υπηρεσίες δεν υπογράφουν σύμβαση γιατί, στο μεταξύ, το μοντέλο του μηχανήματος έχει καταργηθεί. Η εταιρεία (General Electric) προσφέρει το νέο μοντέλο, αλλά ουδείς αρμόδιος λαμβάνει πρωτοβουλία να λύσει το θέμα. Αντί να κάνουν το αυτονόητο, ζητούν εγγράφως λύση από το γραφείο του υφυπουργού Υγείας Μιχ. Τιμοσίδη! Εύλογα αναρωτιέται κανείς: οι νομικές υπηρεσίες του νοσοκομείου και της οικείας ΥΠΕ γιατί δεν επιλαμβάνονται της υπόθεσης;

36

σμού για τα νοσοκομεία της Λαμίας και της Θήβας έχουν κολλήσει. Το ίδιο ισχύει για το διαγωνισμό αγοράς 10 ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ.

• Ήπειρος. Η εικόνα εδώ είναι λίγο καλύτερη. Αξιοσημείωτο είναι ακόμη το ότι το σχετικό πρόγραμμα είναι αρκετά γενναιόδωρο, καθώς ο συνολικός προϋπολογισμός ξεπερνά τα 74 εκατ. €, όταν στη Θεσσαλία είναι 10,1 εκατ. Είναι επίσης θετικό το γεγονός πως έχουν απορροφηθεί πάνω από 20 εκατ., δηλαδή σχεδόν το ένα τρίτο του προϋπολογισμού. Ακόμη, έχουν γίνει συμβάσεις ύψους 33 εκατ. που ακόμη δεν έχουν εκταμιευτεί στο σύνολό τους. Έτσι, έχουν ενισχυθεί αρκετά οι νοσοκομειακές υποδομές τόσο στα Ιωάννινα όσο και σε Φιλιάτες. Το μόνο σημαντικό έργο που καθυστερεί είναι η δημιουργία νέου πενταώροφου κτηρίου στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο των Ιωαννίνων, με προϋπολογισμό 29,3 εκατ., και η προμήθεια γραμμικού επιταχυντή στο ίδιο νοσοκομείο, ύψους 2 εκατ. €. Το ερώτημα που πρέπει να απαντήσει ο κ. Λοβέρδος είναι γιατί το πρόγραμμα έχει πάει τόσο καλά στην Ήπειρο; • Ιόνιοι νήσοι. Εδώ είναι καλύτερα τα πράγματα, καθώς από τα 52,2 εκατ. έχουν απορροφηθεί τα 15 εκατ., ειδικά αν ληφθεί υπόψη ότι ποσό 36 εκατ. αφορά την ανέγερση νέου νοσοκομείου στη Λευκάδα, το οποίο εντάχθηκε μόλις πριν από λίγους μήνες και είναι φυσικό να μην έχει ακόμη προχωρήσει. Η προμήθεια αξονικού στην Κεφαλλονιά έχει παγώσει λόγω των ενστάσεων επί των προδιαγραφών.

• Δυτική Ελλάδα. Έχει απορροφηθεί μόλις το 11% των πόρων. Πάντως, έχουν γίνει συμβάσεις ύψους 12 εκατ. € και ορισμένα έργα έχουν προχωρήσει. Εκκρεμούν

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

ωστόσο οι προμήθειες ιατρικού εξοπλισμού στο πανεπιστημιακό Πατρών και μίας γ-κάμερας στον Άγιο Ανδρέα. Γενικότερα, υπάρχουν κονδύλια ύψους 20,7 εκατ. € για την αναβάθμιση του Αγίου Ανδρέα που παραμένουν αναξιοποίητα. Το ίδιο ισχύει για 12,5 εκατ. € που αφορούν στο νοσοκομείο Αγρινίου.

• Πελοπόννησος. «Δράμα» η κατάσταση. Από τα 7 έργα προϋπολογισμού 7,3 εκατ. έχει προχωρήσει μόλις ένα, που αφορά τη δημιουργία ψυχιατρικού τμήματος στην Κόρινθο (πώς να μην τρελαθείς όμως;). Εκκρεμούν η αγορά αξονικού και μαγνητικού τομογράφου και λοιπού εξοπλισμού για το νοσοκομείο Καλαμάτας (2,2 εκατ.) και 10 ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ (700.000 €).

• Νότιο Αιγαίο. Το πρόγραμμα είναι μικρό (7,8 εκατ.) και εξελίσσεται σχετικά καλά, καθώς έχουν απορροφηθεί 3 εκατ. Εκκρεμεί η αγορά ασθενοφόρων και η προμήθεια εξοπλισμού στο νοσοκομείο της Ρόδου.

• Βόρειο Αιγαίο. Το πρόγραμμα είναι επίσης μικρό (11,7 εκατ.) και δείχνει καλή απορροφητικότητα, γιατί έχει προχωρήσει το νέο κτήριο στη Χίο, ύψους 8 εκατ. €. Όπως και στις άλλες περιφέρειες, έχουν κολλήσει οι διαγωνισμοί για την προμήθεια ιατρικών μηχανημάτων σε Μυτιλήνη, Χίο και Λήμνο (περίπου 2,5 εκατ).

• Κρήτη. Τα πράγματα είναι χάλια και πρέπει να «πέσουν μπαλωθιές». Το πρόγραμμα είναι ύψους 18,8 εκατ. € και έχουν απορροφηθεί μόλις 662.000 €! Τα πιο σημαντικά έργα ύψους άνω των 15 εκατ. € αφορούν την προμήθεια ιατρικού εξοπλισμού σε διάφορα νοσοκομεία. Μάλιστα, το διαγωνισμό για την προμήθεια τριών αξονικών έχει αναλάβει η ίδια η ΔΥΠΕ, αλλά το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: Μηδέν.

37

ΕΡΕΥΝΑ

38

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

39

ΕΡΕΥΝΑ

40

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

41

ΕΡΕΥΝΑ

* ΔΕΠΑΝΟΜ (ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΑΝΕΓΕΡΣΗΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ) Πηγή: Διαχειριστική Αρχή Υπουργείου Υγείας

42

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

43

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Μελέτη της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας Το άμεσο κόστος φτάνει τα 890 εκατ. ευρώ ετησίως Το μέσο κόστος των καταγμάτων ισχίου είναι 4.300 ευρώ!

ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ

Τεράστιο το κόστος στην Ελλάδα του Αιμίλιου Νεγκή

Ο

«κούκος αηδόνι» κοστίζει στην Ελλάδα η διαχείριση της οστεοπόρωσης και κυρίως των καταγμάτων που οφείλονται σε αυτή. Σύμφωνα με έρευνα της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, το άμεσο κόστος της ασθένειας φθάνει τα 890 εκατ. ευρώ. Τα αποτελέσματα της μελέτης παρουσιάζουν, για πρώτη φορά, μια σαφή οικονομική αποτίμηση για τη διαχείριση της οστεοπόρωσης στην Ελλάδα, καλύπτοντας ένα σημαντικό κενό στην υπάρχουσα ελληνική βιβλιογραφία, ενώ δύναται να αποτελέσουν μια πολύτιμη εισροή για τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, καθώς και την ερευνητική διαδικασία, τόσο από την οικονομική οπτική όσο και από την πλευρά της κλινικής διαχείρισης της νόσου. Στόχος της μελέτης ήταν η αποτύπωση της διαχείρισης της οστεοπόρωσης στην Ελλάδα σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες άνω των 50 ετών, καθώς και του κόστους

44

Το οικονομικό φορτίο της οστεοπόρωσης είναι συγκρίσιμο με εκείνο άλλων σοβαρών χρόνιων παθήσεων που η νόσος συνεπάγεται για το ελληνικό σύστημα υγείας. Τα δεδομένα αντλήθηκαν με τη μέθοδο των προσωπικών συνεντεύξεων σε σύνολο 137 γιατρών - ορθοπεδικών, ενδοκρινολόγων και ρευματολόγων - από την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και την Πάτρα. Γενικά, εκτιμάται ότι το οικονομικό φορτίο της οστεοπόρωσης είναι συγκρίσιμο με εκείνο άλλων σοβαρών χρόνιων παθήσεων. Σε γυναίκες ηλικίας άνω των 45 ετών, η αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης συνεπάγεται περισσότερες ημέρες νοσηλείας από πολλές άλλες παθήσεις, συμπεριλαμβανομένων του διαβήτη, της καρδιακής προσβολής και του καρκίνου του μαστού. Η μελέτη έγινε με την υποστήριξη των εταιριών Amgen και GlaxoSmithKline. Η ανάλυση των δεδομένων, ανάμεσα στα άλλα, έδειξε: Σημαντική διαφοροποίηση καταγράφεται στο κόστος αντιμετώπισης της μη εγκατεστημένης - χωρίς δηλαδή προϋπάρχον

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

Ι

διαίτερα δαπανηρά για το σύστημα υγείας αναδείχθηκαν τα κατάγματα που κατεγράφησαν σε ασθενείς με εγκατεστημένη οστεοπόρωση

κάταγμα - έναντι της εγκατεστημένης οστεοπόρωσης, όταν δηλαδή η μετεμμηνοπαυσιακή ασθενής έχει υποστεί κάταγμα στο παρελθόν. Ειδικότερα, το μέσο ετήσιο κόστος της εγκατεστημένης οστεοπόρωσης εκτιμάται κατά 78% υψηλότερο, προσεγγίζοντας τα 2.027,46 ευρώ, έναντι των 1.139,63 ευρώ για τη μη εγκατεστημένη οστεοπόρωση. Ιδιαίτερα δαπανηρά για το σύστημα υγείας αναδείχθηκαν τα κατάγματα που κατεγράφησαν σε ασθενείς με εγκατεστημένη οστεοπόρωση, κυρίως λόγω της αυξημένης κατανάλωσης υγειονομικών πόρων που επιφέρει η αντιμετώπισή τους. Τη μεγαλύτερη επιβάρυνση στο σύστημα υγείας προκαλούν τα κατάγματα ισχίου, με μέσο ετήσιο κόστος 4.334,27 ευρώ, λόγω της αντιμετώπισής τους, η οποία στο 90% των περιπτώσεων επιβάλλει τη διενέργεια χειρουργικής επέμβασης. Aντιστοίχως, το μέσο ετήσιο κόστος του κλινικού σπονδυλικού κατάγματος ανέρχεται στα 2.723,27 ευρώ και του κατάγματος καρπού στα 1.731,35 ευρώ. Συνολικά, η μελέτη καταδεικνύει ότι το άμεσο κόστος που επωμίζεται το ΕΣΥ για την οστεοπόρωση φτάνει τα 890 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση. «Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι η εμφάνιση ενός κατάγματος αυξάνει έως και κατά 300% περίπου το μέσο, ανά ασθενή, ετήσιο κόστος, ιδίως στην περίπτωση των καταγμάτων ισχίου, όπου η χειρουργική επέμβαση αποτελεί τη σημαντικότερη μεταβλητή του κόστους», επισημαίνει ο καθηγητής Γιάννης Κυριόπουλος, κοσμήτωρ της ΕΣΔΥ. «Είναι ανάγκη επιτέλους στην Ελλάδα να αναθεωρήσουμε τον τρόπο με τον οποίο Πολιτεία και γιατροί βλέπουμε και α-

ντιμετωπίζουμε τα άτομα με οστεοπόρωση. Δυστυχώς, η οστεοπόρωση και η πρόληψη των καταγμάτων δεν έχει ενταχθεί στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα πολλών ειδικοτήτων, με συνέπεια χιλιάδες Ελληνίδες να βρίσκονται σε κίνδυνο», υπογραμμίζει ο καθηγητής ορθοπεδικής και πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Οστεοπόρωσης, κ. Γιώργος Λυρίτης. Τα στοιχεία αυτά καθιστούν σαφή την ανάγκη για σωστή ενημέρωση των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών αναφορικά με τους παράγοντες κινδύνου, όπως το βεβαρημένο κληρονομικό οστεοπόρωσης, το χαμηλό σωματικό βάρος, το ιστορικό καπνίσματος κ.λπ., με στόχο την πρόληψη της νόσου, αλλά και την όσο το δυνατόν έγκαιρη διάγνωσή της. Εξίσου σημαντική αναδεικνύεται και η ανάγκη για την ύπαρξη αποτελεσματικών θεραπειών που δύνανται να μειώσουν τα κατάγματα και ταυτόχρονα να εξασφαλίζουν τη συμμόρφωση του ασθενούς, μειώνοντας έτσι την διενέργεια χειρουργικών επεμβάσεων, τη νοσηλεία των ασθενών και επιτυγχάνοντας, κατ’ επέκταση σημαντική εξοικονόμηση πόρων για το σύστημα υγείας. Η έρευνα κατέδειξε επίσης ότι το 79% των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών άνω των 50 παρουσιάζει κάποιο παράγοντα κινδύνου: ηλικία, χαμηλό Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), προηγούμενο κάταγμα, οικογενειακό ιστορικό οστεοπορωτικών καταγμάτων, κάπνισμα. Λαμβάνοντας υπόψη την υψηλή συχνότητα της νόσου, η οποία αγγίζει το 30% σε γυναίκες άνω των 50 ετών σύμφωνα με διεθνή στοιχεία, η έγκαιρη διάγνωση και αποτελεσματική θεραπεία της οστεοπόρωσης μπορεί όχι μόνο να εξοικονομήσει πόρους για το σύστημα

45

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

1. Γιάννης Κυριόπουλος 2. Γιώργος Λυρίτης

Στην Ελλάδα

Το Διεθνές Ίδρυµα Οστεοπόρωσης πραγµατοποίησε παγκόσµια έρευνα, µε τη συµµετοχή και 10.000 Ελληνίδων. Σύµφωνα µε τα στοιχεία: Το 35% των Ελληνίδων άνω των 50 ετών έχουν οστεοπόρωση. Το 20% των Ελληνίδων µπαίνει στην εµµηνόπαυση µε προϋπάρχουσα οστεοπόρωση. Το 51% των Ελληνίδων άνω των 50 ετών που είχαν ήδη µπει στην εµµηνόπαυση δεν είχε κάνει µέτρηση οστικής πυκνότητας. Σε ηλικία 70 ετών περισσότερες από τις µισές Ελληνίδες έχουν εγκατεστηµένη οστεοπόρωση, ενώ 3 στα 4 υπερήλικα άτοµα έχουν σοβαρό πρόβληµα οστεοπόρωσης.

1

υγείας, αλλά και να διασφαλίσει τη μείωση των καταγμάτων σε ασθενείς, λιγότερες νοσηλείες, υψηλότερη παραγωγικότητα και τελικά καλύτερη ποιότητα ζωής.

Η "σιωπηλή" επιδημία Συχνά αναφερόμενη και ως η «σιωπηλή επιδημία», η οστεοπόρωση συνιστά ένα παγκόσμιο πρόβλημα, του οποίου η σημασία ολοένα και αυξάνεται, δεδομένης όχι μόνο της αύξησης, αλλά και της γήρανσης του παγκόσμιου πληθυσμού. Περισσότερα από 75 εκατομμύρια άτομα στην Ευρώπη, την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ πά-

2

σχουν από οστεοπόρωση. Τα περισσότερα άτομα παρουσιάζουν ένα δια βίου κίνδυνο να υποστούν κατάγματα στον καρπό, στο ισχίο και στους σπονδύλους, ο οποίος εκτιμάται σε περίπου 15%, ποσοστό παρόμοιο με εκείνο της στεφανιαίας νόσου. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις, περίπου 3,8 εκατομμύρια άτομα έχουν υποστεί οστεοπορωτικά κατάγματα, εκ των οποίων τα 0,89 εκατομμύρια ήταν κατάγματα ισχίου. Στην Ευρώπη, μία στις τρεις γυναίκες και ένας στους πέντε άνδρες ηλικίας άνω των 50 ετών θα υποστούν ένα οστεοπορωτικό κάταγμα κατά τη διάρκεια της ζωής τους. •••

Στην Ελλάδα κάθε χρόνο εκτιμάται ό- (59,3%), η καλσιτονίνη (11,4%) και το κά (60,9%), η καλσιτονίνη (11,7%) και τι συμβαίνουν περίπου 16.000 κατάγ- ρανελικό στρόντιο (10,2%). Στην πλει- το ρανελικό στρόντιο (10,8%). Ποσοματα, αριθμός ο οποίος αναμένεται να ονότητα των περιπτώσεων (83,4%) α- στό 65% των ασθενών αυτής της υποφθάσει τις 25.000 μέσα στα επόμενα 20 παιτήθηκε φυσικοθεραπεία, ενώ υψη- ομάδας χρειάστηκε φυσικοθεραπεία. χρόνια. Η νέα μελέτη κατέδειξε πώς γί- λό είναι και το ποσοστό των ασθενών Σπονδυλικό κάταγμα: στις περισσότενεται η διαχείριση των καταγμάτων σή- που χρειάστηκε φροντίδα στο σπίτι από ρες περιπτώσεις (88,2%) ακολουθήμερα στην Ελλάδα. συγγενή (89,3%). Σε ίδρυμα μακροχρό- θηκε συντηρητική θεραπεία. Η φαρ Κάταγμα ισχίου: ποσοστό 90,9% των νιας φροντίδας ηλικιωμένων χρειάστη- μακευτική αγωγή που δόθηκε στους μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών άνω κε να εισαχθεί μετά από κάταγμα ισχίου ασθενείς με αυτού του τύπου κάταγμα ήταν τα διφωσφονικά (54,6%), η καλτων 50, οι οποίες υπέστησαν κάταγ- το 16,7% των καταγματιών. μα ισχίου στο υπό μελέτη διάστημα, Κάταγμα καρπού: ποσοστό 16,4% των σιτονίνη (12,5%) και η παραθορμόνη αντιμετωπίστηκε χειρουργικά κυρίως μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών άνω (και ανάλογά της, 12,2%). Νάρθηκας με ανοικτή ανάταξη και εσωτερική ο- των 50, οι οποίες υπέστησαν κάταγμα χορηγήθηκε στο 42,8% των ασθενών στεοσύνθεση (45,14%) και μερική αρ- καρπού στο υπό μελέτη διάστημα, α- αυτών, ενώ το 24,1% χρειάστηκε να θροπλαστική (41,10%). Στις ασθενείς ντιμετωπίστηκε χειρουργικά. Στις γυναί- κάνει φυσικοθεραπεία. Φροντίδα στο με κάταγμα ισχίου η φαρμακευτική θε- κες με κάταγμα καρπού η φαρμακευτική σπίτι από συγγενή χρειάστηκε το 33,6% ραπεία εκλογής ήταν τα διφωσφονικά θεραπεία εκλογής ήταν τα διφωσφονι- των ασθενών.

46

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

47

AΡΘΡΟ

Από τα Ταμεία στον ΕΟΠΥΥ:

Σκέψεις και προτάσεις για την ασφάλιση υγείας σε περίοδο κρίσης Του Κυριάκου Σουλιώτη Λέκτορα Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Προέδρου ΟΠΑΔ , Αντιπροέδρου ΕΟΠΥΥ

Η ενιαιοποίηση της ασφάλισης υγείας στην Ελλάδα δεν συνιστά, πολιτικά ή τεχνικά, καινοτομία αλλά, περισσότερο, «εκκρεμότητα» της πολιτικής υγείας

Η

συγγραφή ενός κειμένου για την ασφάλιση υγείας στην Ελλάδα υπό συνθήκες κρίσης συνιστά ένα βασικό, πλέον, πεδίο επιστημονικής δραστηριότητας των ερευνητών του χώρου των οικονομικών της υγείας στη χώρα. Συνεπώς, στο παρόν άρθρο, η υφιστάμενη διοικητική εμπλοκή του υπογράφοντος στο νεοσύστατο Εθνικό Οργανισμό Παροχών Υπηρεσιών Υγείας παραμερίζεται, προκειμένου να καταγραφούν αμιγώς επιστημονικές απόψεις για την πορεία της κοινωνικής ασφάλισης υγείας σε μια πρωτοφανή και ρευστή οικονομική συγκυρία. Η ενιαιοποίηση της ασφάλισης υγείας στην Ελλάδα δεν συνιστά, πολιτικά ή τεχνικά, καινοτομία αλλά, περισσότερο, «εκκρεμότητα» της πολιτικής υγείας. Άλλωστε, οι σχετικοί σχεδιασμοί και οι αντίστοιχες επιστημονικές αναζητήσεις έχουν ήδη καλύψει μια διαδρομή που υπερβαίνει τις τρεις δεκαετίες. Αυτό, ωστόσο, δεν μειώνει τη σημασία και το μέγεθος του εγχειρήματος, το οποίο, ιδιαίτερα υπό συνθήκες οικονομικής

48

πίεσης, καθίσταται εξαιρετικά δυσχερές και περίπλοκο. Αντίθετα, η τεκμηρίωση που το συνοδεύει διαχρονικά, το καθιστά μάλλον μονόδρομο και σε κάποιο βαθμό προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα της κοινωνικής ασφάλισης υγείας στη χώρα μας. Μια γρήγορη αναζήτηση της σχετικής βιβλιογραφίας είναι αρκετή για να πείσει ως προς την ορθότητα του εγχειρήματος, παρά τις παραλλαγές με τις οποίες έχει αναπτυχθεί

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

ο αντίστοιχος προβληματισμός.1 Στα βασικά του πλεονεκτήματα καταγράφονται ο καλύτερος έλεγχος και η αξιολόγηση για την αποτελεσματική διαχείριση των πόρων (Σισσούρας και Καρόκης, 1997) και η εξίσωση των παροχών σε ένα βασικό πακέτο υπηρεσιών που θα προσφέρονται υπό ασφαλιστική κάλυψη (Θεοδώρου, 1997). Η τελευταία δε συστηματική προσπάθεια εφαρμογής τού ως άνω σχεδιασμού έγινε το 2001 (βλ. σχέδιο Αλέκου Παπαδόπουλου για τη συγκρότηση του Οργανισμού Διαχείρισης Πόρων Υγείας), χωρίς όμως να υπάρξει συνέχεια σε επίπεδο υλοποίησης, όπως άλλωστε συνέβη και με το νόμο 3235/2004 για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Ωστόσο, η αδράνεια αυτή ως προς την υλοποίηση του σχεδίου για την ενδυνάμωση της πλευράς της ασφάλισης, είχε δραματικές επιπτώσεις στην πορεία των σχετικών μεγεθών. Οι δαπάνες των ασφαλιστικών οργανισμών παρουσίασαν έκρηξη την περασμένη δεκαετία (Γράφημα 1), δημιουργώντας ελλείμματα τα οποία ενοχοποιούνται σε μεγάλο βαθμό, μαζί με τη γενικότερη διαχείριση στον τομέα της υγείας, για τη δημοσιονομική ολίσθηση της χώρας. Παραδόξως, μάλιστα, οι παραπάνω συνθήκες δεν αποτέλεσαν παράγοντα συγκράτησης της Ο υπογράφων έχει στο παρελθόν τοποθετηθεί υπέρ μιας πιο χαλαρής μορφής οργάνωσης ασφαλιστικού ολιγοψωνίου (π.χ. με τη μορφή κοινοπραξίας) χωρίς να απαιτούνται διοικητικού τύπου παρεμβάσεις. Βλ. χαρακτηριστικά: Σουλιώτης Κ., Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας: μια ενδιάμεση μεταρρυθμιστική πρόταση, Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, τόμος 15, τεύχος 3, Ιούλιος – Σεπτέμβριος 2003 και Souliotis K, Lionis C., Creating an Integrated Health Care System in Greece: A Primary Care Perspective, Journal of Medical Systems, Vol. 18, No 6, 2004.

1

49

AΡΘΡΟ

8000

ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΑΠΑΝΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Γράφημα 1 2000-2007 6418

6000

4000

5201

4594

4839

3238

3425

2001

2002

3484

2960

6841 6371

6198 5567

4007 2000

5052

5645

4457

0 2000

2003

2004

2005

2006

2007

ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΑΠΑΝΗ ΧΩΡΙΣ ΤΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ (εκατ. € ) ΔΑΠΑΝΗ ΦΟΡΕΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ (εκατ. € )

Πηγή: OECD Health Data 2010

ιδιωτικής δαπάνης για την υγεία η οποία παρουσίασε εξίσου εντυπωσιακές αυξητικές τάσεις (Γράφημα 2).

Οι πραγματικές διαστάσεις του εγχειρήματος Από το Μάρτιο του 2011 ο ΕΟΠΥΥ αποτελεί μια πραγματικότητα στον υγειονομικό και ασφαλιστικό χάρτη της χώρας. Η επιχειρηματολογία που συνοδεύει το νέο Οργανισμό είναι αντίστοιχη με αυτήν των προγενέστερων αναφορών, όμως η πίεση για άμεση υλοποίηση είναι σαφώς μεγαλύτερη, καθώς συνδέεται με τις δεσμεύσεις της χώρας στο πλαίσιο της δανειακής σύμβασης. Αυτό ακριβώς το σημείο προσδίδει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σε όλη αυτή την πορεία υλοποίησης, υπό την έννοια ότι απουσιάζει κάθε χαρακτηριστικό ορθολογικής μετάβασης και διαχείρισης αλλαγής (change management), το οποίο θα μπορούσε να υλοποιηθεί σε κανονικές συνθήκες.

Πηγή: OECD Health Data 2010

10000

ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣΣ ΔΑΠΑΝΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Γράφημα 2 2000-2007 8681

8000 6193 6000

5059

7440

7723

2005

2006

6574

5986

4000 4294 2000

0 2000

2001

2002

2003

2004

ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΔΑΠΑΝΗ ΥΓΕΙΑΣ (εκατ. € )

50

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

2007

Ο

ι δαπάνες των ασφαλιστικών οργανισμών παρουσίασαν έκρηξη την περασμένη δεκαετία, δημιουργώντας ελλείμματα τα οποία ενοχοποιούνται σε μεγάλο βαθμό, μαζί με τη γενικότερη διαχείριση στον τομέα της υγείας, για τη δημοσιονομική ολίσθηση της χώρας

Αυτό βέβαια δεν αποσυνδέει την όλη προσπάθεια από τους κρίσιμους παράγοντες επιτυχίας του εγχειρήματος, οι οποίοι θα μπορούσαν να συνοψισθούν στην υιοθέτηση ενός συστήματος αποζημίωσης των παρόχων υπηρεσιών υγείας με κίνητρα, στη μεγαλύτερη δυνατή αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και στην υιοθέτηση σύγχρονων μεθόδων ελέγχου (auditing) στη βάση επιστημονικών τεκμηρίων. Ειδικότερα, όσον αφορά στο σύστημα αποζημίωσης, η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι είναι αναγκαίος ο απεγκλωβισμός του σχετικού προβληματισμού από τις κλασικές μεθόδους αποζημίωσης και η εγκαθίδρυση δυναμικών συστημάτων με βασικές συνιστώσες: τη φύση των παρεχόμενων φροντίδων (συνθετότητα, χρόνος, κίνδυνος κ.λπ.) το αποτέλεσμα για τον ασθενή την ποιότητα των υπηρεσιών τις εμπειρίες των χρηστών Με τον τρόπο αυτό, η αποζημίωση καθίσταται ανάλογη της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και, κυρίως, του αποτελέσματος σε κλινικούς όρους. Ωστόσο, μέχρι την εγκαθίδρυση ενός τέτοιου συστήματος, θα μπορούσε να υιοθετηθεί μεταβατικά ένα «ενδιάμεσο» υπόδειγμα, το οποίο όμως θα προσδίδει εξίσου νέες λογικές στην αποζημίωση των υπό ασφαλιστική κάλυψη υπηρεσιών υγείας.

H παρούσα συγκυρία έχει αναδείξει ως κομβικής σημασίας θέμα τον τρόπο πληρωμής των γιατρών στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Δεδομένου του ότι η ελληνική εκδοχή της κοινωνικής ασφάλισης διατηρεί και τα τρία υποδείγματα αποζημίωσης των ιατρικών υπηρεσιών(…), ο νέος Οργανισμός, στην εκκίνησή του, καλεί-

ται να συνδυάσει ή να επιλέξει μεταξύ των εξής συστημάτων: Αποζημίωση με πάγια αντιμισθία για την παροχή υπηρεσιών σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο που προσδιορίζονται από τον εργοδότη (εξαρτημένη εργασία, βλ. ΙΚΑ). Πάγια αντιμισθία για την παροχή υπηρεσιών σε ιδιωτικό ιατρείο και σε χρόνο που προσδιορίζεται με ειδική σύμβαση (βλ. ΟΑΕΕ), η οποία καθορίζεται από τον αριθμό των εγγεγραμμένων ασφαλισμένων (capitation). Αμοιβή κατά πράξη και περίπτωση από γιατρούς, ελεύθερους επαγγελματίες, οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες στο ιατρείο τους (βλ. ΟΠΑΔ). Στις παρούσες συνθήκες και εφόσον καθοριστεί ο αριθμός του ιατρικού δυναμικού που θα συμβληθεί με το νέο Οργανισμό, ένα σύστημα αποζημίωσης των ιατρικών υπηρεσιών από τους συμβεβλημένους γιατρούς θα μπορούσε να προκύψει με συνδυασμό των παραπάνω, ήτοι:2 Για γιατρούς υψηλής επισκεψιμότητας (παθολόγους, γενικούς γιατρούς και παιδιάτρους): αμοιβή με capitation και με ανώτατο αριθμό εγγεγραμμένων ασφαλισμένων (π.χ. 1.800 για παθολόγους και γενικούς γιατρούς και 1.500 για παιδίατρους). Για γιατρούς λοιπών κλινικών ειδικοτήτων: αμοιβή κατά πράξη και περίπτωση με χρήση μιας αντίστροφης κλίμακας αποζημίωσης ανάλογα με τον όγκο των περιστατικών, έτσι ώστε όσο αυξάνεται ο αριθμός των επισκέψεων να μειώνεται η αποζημίωση της καθεμιάς και με προσδιορισμό ανώτατου αριθμού επισκέψεων. Για τις κλινικοεργαστηριακές ειδικότητες το παραπάνω σύστημα μπορεί να επεκταθεί και ως προς τη διενέργεια πράξεων εντός του ιατρείου, είτε με πλαφόν είτε με περιορισμό στη βάση διαγνωστικών πρωτοκόλλων ανά ειδικότητα και περίπτωση. Για τους γιατρούς οι οποίοι είτε δεν θα επιλέξουν είτε δεν θα επιλεγούν να συμβληθούν με το νέο σύστημα, προτείνεται η Στο μεταβατικό στάδιο μέχρι την επιλογή των ιατρών που θα ενταχθούν στο σύστημα της κατά κεφαλήν αποζημίωσης σύμφωνα με τις σχετικές δηλώσεις των ασφαλισμένων, μπορεί να υιοθετηθεί η αμοιβή κατά πράξη και περίπτωση και για τους ιατρούς υψηλής επισκεψιμότητας, με τον καθορισμό όμως ενός ανώτατου αριθμού επισκέψεων, πέρα από το οποίο οι υπηρεσίες τους θα αμείβονται ιδιωτικά. Επιπλέον, προς την κατεύθυνση της απλούστευσης των διαδικασιών αποζημίωσης, προτείνεται η εξομοίωση της αμοιβής της ιατρικής επίσκεψης για όλες τις κατηγορίες (πρώτη, επόμενες κ.λπ.).

2

δυνατότητά τους να συνταγογραφούν φάρμακα και να παραπέμπουν για εξετάσεις, υποχρεωτικά με ηλεκτρονικό τρόπο και, ίσως, με μηνιαίο πλαφόν συνταγών και παραπεμπτικών. Στην περίπτωση αυτή οι αμοιβές τους θα καταβάλλονται αμιγώς σε ιδιωτική βάση. 3 Στο σημείο αυτό επισημαίνεται ότι η τελική ρύθμιση του συστήματος αποζημίωσης προϋποθέτει την αποσαφήνιση του θέματος που αφορά στο εύρος των επαγγελματιών και των φορέων που θα προσφέρουν φροντίδες υγείας στο νέο Οργανισμό. Ως προς αυτό, οι βασικές επιλογές είναι οι κάτωθι: Σύναψη συμβάσεων χωρίς ποσοτικό περιορισμό, αλλά με προϋποθέσεις όπως π.χ. η χρήση συστήματος ηλεκτρονικού ελέγχου των ιατρικών επισκέψεων και των παραπομπών για εξετάσεις, η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, τα ηλεκτρονικά εισιτήρια και παρατάσεις νοσηλείας κ.λπ. Σύναψη συμβάσεων με ορισμένους φορείς ανά κατηγορία και περιοχή. Αυτό προϋποθέτει τον προσδιορισμό συγκεκριμένων κριτηρίων ποιότητας, τα οποία, εύλογα, θα πρέπει να γνωστοποιηθούν στους επαγγελματίες υγείας εκ των προτέρων. Συνήθως απαιτεί μεγαλύτερο χρόνο μετάβασης. Όπως γίνεται αντιληπτό, η πρώτη επιλογή ικανοποιεί σε μεγαλύτερο βαθμό το κριτήριο της ελευθερίας επιλογής, ωστόσο, η εμπειρία του ΟΠΑΔ δείχνει πως το σύστημα αυτό καθιστά δυσχερή τον έλεγχο του κόστους (Σουλιώτης, 2010). Απάντηση στο πρόβλημα αυτό θα μπορούσε να δοθεί με τον ορισμό συγκεκριμένων, κλειστών προϋπολογισμών ανά περιοχή, ανεξαρτήτως των σημείων παροχής των υπηρεσιών. Σε ό,τι αφορά στην αποζημίωση των νοσοκομειακών υπηρεσιών, η πρωτοβουλία για την υιοθέτηση των κλειστών ενοποιημένων νοσηλείων (ΚΕΝ) μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά συμφέρουσα τόσο για την πλευρά της παροχής των υπηρεσιών όσο και για την πλευρά της χρηματοδότησης, υπό την προϋπόθεση ότι θα αποτελέσει ένα δυναμικό σύστημα τιμολόγησης το οποίο θα μπορεί να προσαρμόζεται τόσο σε ενδεχόμενα νέα κοστολογικά δεδομένα όσο και στον όγκο των παρεχόμενων υπηρεσιών και θα αντικατοπτρίζει την πληρότητα και το εύρος των υπηρεσιών που πραγματικά παρέχονται στα νοσοκομεία. Επιπλέον, η αποζημίωση των νοσοκομεικών, αλλά και διαγνωστικών υπηρεσιών εί-

Η

τελική ρύθμιση του συστήματος αποζημίωσης προϋποθέτει την αποσαφήνιση του θέματος που αφορά στο εύρος των επαγγελματιών και των φορέων που θα προσφέρουν φροντίδες υγείας στο νέο Οργανισμό

3 Σε μια τέτοια περίπτωση, η συνταγογραφική συμπεριφορά των ιατρών αυτών θα μπορεί να καθορίζεται με συλλογικές συμβάσεις ειδικού τύπου.

51

AΡΘΡΟ

Η

αποζημίωση των νοσοκομεικών, αλλά και διαγνωστικών υπηρεσιών είναι επιτακτικό να συνδεθεί και με την ποιότητα των παρεχόμενων φροντίδων όπως αυτή μπορεί να προσδιοριστεί με δείκτες στελέχωσης, εγκαταστάσεων, εξοπλισμού, ικανοποίησης των χρηστών

ναι επιτακτικό να συνδεθεί και με την ποιότητα των παρεχόμενων φροντίδων όπως αυτή μπορεί να προσδιοριστεί με δείκτες στελέχωσης, εγκαταστάσεων, εξοπλισμού, ικανοποίησης των χρηστών κ.ά.4 Έτσι, θα δοθούν στην πράξη κίνητρα ενίσχυσης της αποδοτικότητας και βελτίωσης της ποιότητας των υπηρεσιών η οποία θα διασφαλίζεται με την εφαρμογή διαδικασιών κλινικού ελέγχου και κλινικής αριστείας. Σε κάθε περίπτωση, σημειώνεται ότι, ανεξάρτητα από τις επιλογές ως προς την αποζημίωση των υπηρεσιών, η λειτουργία του ΕΟΠΥΥ συνδέεται με τη μετάβαση σε ένα αμιγώς ψηφιακό περιβάλλον λειτουργίας, όπου η φροντίδα ακολουθεί τον ασθενή, καταγράφοντας την «πορεία» του στο σύστημα υγείας. Συνεπώς, (πρέπει να) θεωρείται αυτονόητη η καθολική εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης φαρμάκων και διαγνωστικών εξετάσεων,5 οι ηλεκτρονικές αναγγελίες νοσηλείας και η ηλεκτρονική υποβολή των λογαριασμών των δικαιούχων. Στο ίδιο πνεύμα, απαιτείται η μετάβαση από το κλασικό υπόδειγμα ελέγχου με ελεγκτές σε σύγχρονες πρακτικές (clinical audit), κατά τα πρότυπα των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών, σε όλα τα επίπεδα παροχής φροντίδας. Τέλος, βασική προϋπόθεση για την ομαλή εκκίνηση της λειτουργίας του νέου Οργανισμού είναι η «απαλλαγή» του από τα συσσωρευμένα χρέη των εντασσόμενων φορέων, τα οποία προτείνεται να ρυθμιστούν συνολικά και σε κεντρικό επίπεδο, προκειμένου να επιτευχθούν εκπτώσεις υπέρ της πλευράς της χρηματοδότησης. Άλλωστε, μια τέτοια επιλογή θα ενδυναμώσει τον ΕΟΠΥΥ στη φάση των διαπραγματεύσεων με τους παρόχους υπηρεσιών υγείας,6 στοιχείο το οποίο ουσιαστικά συνιστά το σημαντικότε4 Υπό το πρίσμα αυτό, εύλογα, η πλευρά της ασφάλισης διεκδικεί τη δυνατότητά της να διαπραγματεύεται επί των καθορισμένων τιμών αποζημίωσης στη βάση των δεικτών ποιότητας αλλά και του όγκου των παρεχομένων υπηρεσιών.

5 Για το λόγο αυτό έχει προταθεί η τροποποίηση της ρύθμισης με την οποία «απελευθερώνονται» οι παραπομπές για διαγνωστικές εξετάσεις μέχρι 100 € ακόμη και αν η αναγραφή τους έχει γίνει με το χειρόγραφο σύστημα. Η πρόταση προβλέπει τη χρήση αποκλειστικά ηλεκτρονικών συστημάτων παραπομπών και εγκρίσεων (real-time) ειδικά για εξετάσεις πέρα από κάποιο ύψος.

6 Με το ίδιο σκεπτικό, έχει προταθεί η τροποποίηση της πρόσφατης ρύθμισης που προβλέπει αποζημίωση των ιδιωτικών κλινικών με ΚΕΝ + 20%, προκειμένου να αξιοποιηθεί το διαπραγματευτικό πλεονέκτημα του ΕΟΠΥΥ (λόγω της μεγάλης ασφαλιστικής βάσης).

52

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

ρο επιχείρημα για τη δημιουργία ενός ασφαλιστικού ολιγοψωνίου.

Αντί επιμέτρου: η αναγκαιότητα αλλαγής του χρηματοδοτικού μοντέλου Η συγκρότηση του ΕΟΠΥΥ σηματοδοτεί τη μετάβαση σε ένα νέο περιβάλλον σε ό,τι αφορά στη χρηματοδότηση των υπηρεσιών υγείας στη χώρα. Τονίζεται δε ότι το χρηματοδοτικό υπόδειγμα βρίσκεται στο επίκεντρο όλων των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών που έχουν συντελεστεί στα συστήματα υγείας διεθνώς. Ωστόσο, με την ευκαιρία αυτή είναι ανάγκη να επανεξεταστεί συνολικά ο τρόπος και οι ροές κατανομής των πόρων στον τομέα της υγείας στην Ελλάδα, καθώς, συχνά, οι δυσκαμψίες του συστήματος αυτού έχουν λειτουργήσει πληθωριστικά στις δαπάνες υγείας. Στα σχήματα που ακολουθούν7 παρουσιάζεται μια πρόταση μετάβασης από το υφιστάμενο σε ένα πιο ευέλικτο σύστημα κατανομής των πόρων υγείας, το οποίο έχει ως θεμελιώδη αρχή τη λειτουργία προϋπολογισμών σε όλα τα επίπεδα και τη διαρκή παρακολούθηση της επίτευξης στόχων εσόδων και δαπάνης μέσω της χρήσης σύγχρονων κλινικών και τεχνολογικών εργαλείων. Επιπλέον, προτείνει την απλούστευση της ροής των πόρων εντός του δημόσιου συστήματος (Υπουργείο Οικονομικών - Ασφαλιστικοί Οργανισμοί - Δημόσια Νοσοκομεία) και την ενσωμάτωση κινήτρων κατά τη διαπραγμάτευση με τον ιδιωτικό τομέα σε όλα τα επίπεδα περίθαλψης. Οι προτάσεις αυτές, παραλλαγές των οποίων έχουν διατυπωθεί συστηματικά στο σχετικό επιστημονικό διάλογο, μπορούν σήμερα περισσότερο από ποτέ να υλοποιηθούν, έχοντας ως όχημα τη σύσταση του ΕΟΠΥΥ. Παρά τις εξαιρετικά δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, η μεταρρύθμιση του χρηματοδοτικού υποδείγματος δεν εξαντλείται στη μετάβαση σε ένα νέο περιβάλλον ασφάλισης υγείας, αλλά προϋποθέτει τομές σε όλες του τις διαστάσεις (ρόλος του κρατικού προϋπολογισμού – ενδυνάμωση της ιδιωτικής ασφάλισης έναντι των άμεσων πληρωμών των νοικοκυριών κ.λπ.). Η ευκαιρία δεν πρέπει να πάει χαμένη…

7 Σουλιώτης Κ., Ο ΕΟΠΥΥ ως μέσο για την επίλυση του οικονομικού προβλήματος του υγειονομικού τομέα στην Ελλάδα: προϋποθέσεις και παραδοχές, Εισήγηση, Forum για την Υγεία και τις Πολιτικές Υγείας, 24/11/2011.

-

CAPITATION

∆ιάγραµµα υφιστάμενης κατανοµής των πόρων -

DRGs

-

1,

CAPITATION2

3

CAPITATION

RANKING DRGs +RANKING

Σε επίπεδο νομού Για παθολόγους, γενικούς ιατρούς και παιδίατρους 3 Για λοιπές ειδικότητες με αντίστροφη αμοιβή ανά μονάδα στη βάση του όγκου 4 Χωρίς αποζημίωση για την παρεχόμενη υπηρεσία, αλλά με δικαίωμα ηλεκτρονικής παραπομπής και συνταγογράφησης 1 2

4

∆ιάγραµµα προτεινόμενης κατανοµής των πόρων

53

AΡΘΡΟ

• • • •

Συγκρότηση διυπουργικού οργάνου Ενίσχυση ΕΟΦ Συντονισμένος διάλογος μεταξύ αρμοδίων αρχών Περαιτέρω σταδιακή μείωση της τιμής των γενοσήμων

Προτάσεις για την πολιτική φαρμάκου Γιάννης Τούντας, Αν. Καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής ΕΚΠΑ • Πρόεδρος ΕΟΦ

Για τον καλύτερο σχεδιασμό και συντονισμό της πολιτικής φαρμάκου, είναι σκόπιμο να συγκροτηθεί ένα άτυπο ή θεσμοθετημένο όργανο, με τη συμμετοχή εκπροσώπων των συναρμόδιων Υπουργείων Υγείας και Εργασίας, του ΕΟΠΥΥ και του ΕΟΦ

Η

πολιτική φαρμάκου στη χώρα μας, κατά την τελευταία διετία, έχει να επιδείξει δύο σημαντικά επιτεύγματα: Τη μείωση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης κατά περίπου 2 δισ. ευρώ, επιτυγχάνοντας τους αντίστοιχους στόχους του μνημονίου, και τη μεταφορά σημαντικών αρμοδιοτήτων για το φάρμακο από άλλα υπουργεία στο Υπουργείο Υγείας.

Η σημαντική μείωση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης επιτεύχθηκε κυρίως με τιμολογιακά μέτρα που μείωσαν κατά περίπου 18% τις τιμές των φαρμάκων, αλλά και με την επιβολή ειδικών rebate, μειώσεις ποσοστών κέρδους, εφαρμογή της αρνητικής λίστας φαρμάκων, εφαρμογή της

54

λίστας των ΜΗΣΥΦΑ (μη συνταγογραφούμενα φάρμακα), καθώς και με τον περιορισμό του όγκου κατανάλωσης κατά περίπου 5,5%, με την πρώτη φάση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και την άσκηση αυστηρότερου ελέγχου από τα ταμεία. Η μεταφορά της τιμολόγησης από το Υ-

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

πουργείο Ανάπτυξης (Γ.Γ. Εμπορίου) στο Υπουργείο Υγείας, καθώς και η δημιουργία του ΕΟΠΥΥ, για το οποίο είναι συναρμόδια το Υπουργείο Υγείας και το Υπουργείο Εργασίας, συνέβαλαν σημαντικά στην αναγκαία συγκέντρωση-ενοποίηση της πολιτικής ευθύνης για το φάρμακο. Ο ΕΟΦ έχει καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για την υλοποίηση των αναγκαίων μέτρων στον τομέα του φαρμάκου. Ειδικότερα: 1. Να συγκροτηθεί ένα διυπουργικό όργανο για το σχεδιασμό και το συντονισμό της πολιτικής φαρμάκου. Για τον καλύτερο σχεδιασμό και συντονισμό της πολιτικής φαρμάκου, είναι σκόπιμο να συγκροτηθεί ένα άτυπο ή θεσμοθετημένο όργανο, με τη συμμετοχή εκπροσώπων των συναρμόδιων Υπουργείων Υγείας και Εργασίας, του ΕΟΠΥΥ και του ΕΟΦ. Η λειτουργία ενός τέτοιου οργάνου θα επιτρέψει τον αποτελεσματικό συντονισμό και την προώθηση και άλλων κρίσιμων ζητημάτων, όπως είναι η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, για να μπορέσει να ολοκληρωθεί άμεσα και αποτελεσματικά το ιδιαίτερα σημαντικό έργο που έχει ήδη συντελεστεί από πλευράς της Γ.Γ. Κοινωνικών Ασφαλίσεων, αξιοποιώντας τις εξειδικευμένες επιχειρησιακές δυνατότητες που διαθέτει ο ΕΟΦ. Ένα κρίσιμο θέμα στη χάραξη της φαρμακευτικής πολιτικής αφορά στην επίτευξη των στόχων του 2012 για την περαιτέρω μείωση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης κατά περίπου 1 επιπλέον δισ. ευρώ, ώστε να προσεγγίσει το 1-1,2% του ΑΕΠ, ποσοστό που αποτελεί τον αντίστοιχο μέσο όρο στην Ε.Ε. και βασική δέσμευση του μνημονίου.

2. Να υπάρξει ένας συντονισμένος διάλογος μεταξύ αρμοδίων αρχών, κυ-

55

AΡΘΡΟ

Σ

το πλαίσιο του διαλόγου θα πρέπει να αναζητηθεί ένας πιο εύχρηστος και διαφανής τρόπος τιμολόγησης των φαρμάκων, που να εξασφαλίζει αν όχι καλύτερα, τουλάχιστον τα ίδια οφέλη με το ισχύον σύστημα

βερνητικών και κοινοβουλευτικών, και των κοινωνικών εταίρων, που θα συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός συνολικού και κοστολογημένου πακέτου μέτρων φαρμακευτικής πολιτικής για τα επόμενα 1 ή 2 χρόνια. Για την επίτευξη του στόχου αυτού θα πρέπει να υπάρξει συστηματικός διάλογος και εποικοδομητική διαβούλευση, ώστε η Πολιτεία να έχει μέχρι το τέλος του χρόνου ένα συνολικό σχέδιο φαρμακευτικής πολιτικής για το 2012 (και ίσως 2013), που θα περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την επίτευξη της περαιτέρω μείωσης της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης και την αντιμετώπιση των στρεβλώσεων που χαρακτηρίζουν σήμερα την αγορά φαρμάκου. Ένα τέτοιο σχέδιο που θα εξασφαλίζει τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση, θα αποτελεί εγγύηση για την επίτευξη των στόχων του μνημονίου, αλλά και για την αποκατάσταση ενός σταθερού θεσμικού περιβάλλοντος, χωρίς αιφνιδιασμούς και έκτακτα μέτρα που υπονομεύουν τις αναπτυξιακές δραστηριότητες που τόσο έχει ανάγκη η χώρα.

3. Να μελετηθεί και να επιλεγεί ένα πιο απλό και πιο αποτελεσματικό σύστημα τιμολόγησης. Στο πλαίσιο του διαλόγου θα πρέπει να αναζητηθεί ένας πιο εύχρηστος και διαφανής τρόπος τιμολόγησης των φαρμάκων, που να εξασφαλίζει αν όχι καλύτερα, τουλάχιστον τα ίδια οφέλη με το ισχύον σύστημα. Το σύστημα που έχει επιλεγεί, των 3 χαμηλότερων τιμών από τις 22 χώρες της Ε.Ε., είναι ένα σύστημα εξαιρετικά πολύπλοκο, που παρουσιάζει καθυστερήσεις στην επικαιροποίησή του και δυσκολίες υπολογισμού των τιμών κυρίως των χωρών εκτός

56

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

Ευρωζώνης, λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε χώρα έχει διαφορετικό σύστημα κοστολόγησης και διαφορετικό σύστημα δημοσιοποίησης των τιμών.

4. Να υπάρξει περαιτέρω σταδιακή μείωση της τιμής των γενοσήμων, εξασφαλίζοντας παράλληλα αύξηση του μεριδίου αγοράς και αναπτυξιακά κίνητρα για την ελληνική φαρμακοβιομηχανία. Η περαιτέρω μείωση της μέσης τιμής φαρμάκων μπορεί να επιτευχθεί και με τη σταδιακή μείωση της τιμής των γενοσήμων-αντιγράφων φαρμάκων, τα οποία διατηρούν σχετικά υψηλή τιμή σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η σταδιακή αυτή μείωση θα πρέπει να συνοδεύεται από μέτρα αύξησης του μικρού μεριδίου αγοράς που κατέχουν σήμερα (16%), καθώς και με πρόσθετα αναπτυξιακά κίνητρα για την ελληνική φαρμακοβιομηχανία, η οποία συνεισφέρει σημαντικά οφέλη στην ελληνική οικονομία και απασχολεί χιλιάδες εργαζόμενους.

5. Η νεοσυσταθείσα δευτεροβάθμια Επιτροπή Ενστάσεων της Λίστας, μετά την εκδίκαση των ενστάσεων και μέχρι το τέλος του 2011, να καταθέσει προτάσεις για την πλέον αποτελεσματική λειτουργία της Λίστας στη διάρκεια του 2012. Σημαντικό, επίσης, μέτρο για τη μείωση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης αποτελεί η πρόσφατη εφαρμογή της Θετικής Λίστας αποζημιωμένων φαρμάκων, η οποία κατατάσσει τα αποζημιωμένα φάρμακα σε θεραπευτικές κατηγορίες και υπολογίζει για κάθε κατηγορία Τιμή Αναφοράς. Η Τιμή Αναφοράς αποτελεί την ανώτερη τιμή αποζημίωσης που καταβάλλει η Κοι-

νωνική Ασφάλιση. Όσα φάρμακα έχουν υψηλότερη τιμή από την Τιμή Αναφοράς θα επιστρέφουν τη διαφορά αυτή ως επιπρόσθετο rebate. Ταυτόχρονα, η λίστα με το προβλεπόμενο τέλος εισόδου, εξασφάλισε το αναγκαίο ποσό για την επίτευξη της προκαθορισμένης μείωσης της δημοσίας φαρμακευτικής δαπάνης για το 2011. Όμως, η αποτελεσματική λειτουργία της Λίστας, προϋποθέτει την άμεση εκδίκαση των ενστάσεων που έχουν υποβληθεί από τις εταιρείες και την υιοθέτηση όσων ρυθμίσεων κριθούν αναγκαίες κατά την πρώτη φάση αξιολόγησής της.

6. Να σχεδιαστεί, σε συνεργασία με τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο, ένα κλιμακωτό ποσοστό κέρδους των φαρμακοποιών. Επειδή το ύψος της φαρμακευτικής Δαπάνης εξαρτάται από τις Τιμές, τον Όγκο κατανάλωσης και την Υποκατάσταση (Δ = ΤxΟxΥ) και επειδή στο θέμα των τιμών τα περιθώρια περαιτέρω μειώσεων είναι, όπως ήδη αναφέρθηκε, σχετικά περιορισμένα, το βάρος της προσπάθειας θα πρέπει να δοθεί στον περιορισμό του όγκου και της υποκατάστασης. Εκτός από τα βασικά μέτρα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και των πρωτοκόλλων συνταγογράφησης του ΕΟΦ, που έχουν ήδη δρομολογηθεί και που αφορούν τους γιατρούς, θα πρέπει να μελετηθούν και να εφαρμοστούν μέτρα περιορισμού του όγκου και της υποκατάστασης, που θα αποτελούν κίνητρα για τους άλλους δύο συντελεστές της κατανάλωσης, τους φαρμακοποιούς και τους ασθενείς. Για τους φαρμακοποιούς λοιπόν θα πρέπει να αναθεωρηθεί το ισχύον ποσοστό κέρδους και να σχεδιαστεί ένα κλιμακωτό σύστημα ποσοστού κέρδους ανάλογα με την τιμή του φαρμάκου (τα φθηνότερα φάρμακα να έχουν μεγαλύτερο ποσοστό), ώστε να μην πριμοδοτούνται τα ακριβά φάρμακα.

7. Να αναθεωρηθεί ο τρόπος υπολογισμού της ιδίας συμμετοχής των ασφαλισμένων, λαμβάνοντας μέριμνα για ειδικές ομάδες του πληθυσμού και υιοθετώντας την πρόταση του ΕΟΦ για υπολογισμό με βάση το φάρμακο και όχι τη διάγνωση. Για τους δε ασθενείς, θα πρέπει να υπάρξει ένα διαφορετικό σύστημα υπολογισμού της ιδίας συμμετοχής. Το ισχύον σύστημα έχει οδηγήσει μόνο στο 1/3 των συνταγών, η προβλεπόμενη συμμετοχή είναι 25%, το 1/3 των συνταγών έχει μειωμένη συμμετοχή 10% και το υπόλοιπο 1/3 μηδενική συμμετοχή. Λαμβάνοντας υπόψη τις τιμές των φαρμάκων σε καθεμία από τις 3 αυ-

τές κατηγορίες, έχει υπολογιστεί ότι η ιδία συμμετοχή των Ελλήνων ασφαλισμένων κυμαίνεται στο 9-10%, όταν στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες κυμαίνεται στο 30-50%. Το γεγονός αυτό αποτελεί ισχυρό αντικίνητρο για τους Έλληνες ασφαλισμένους στο να καταναλώνουν φθηνότερα φάρμακα.

8. Ενίσχυση ΕΟΦ. Για να μπορέσει ο ΕΟΦ να υλοποιήσει τους σημαντικούς στόχους της Εθνικής Πολιτικής για το φάρμακο είναι αναγκαία η ενίσχυσή του, κυρίως σε ό,τι αφορά τις τεράστιες ελλείψεις σε προσωπικό και η αναβάθμιση του Οργανισμού σε επιχειρησιακό φορέα όλων των δραστηριοτήτων για το φάρμακο. Δηλαδή, πρέπει να ενισχυθεί άμεσα το προσωπικό του ΕΟΦ μέσω του θεσμού των μετατάξεων και με κάθε άλλη νόμιμη διαδικασία. Ακόμη, ο ΕΟΦ πρέπει να αναβαθμιστεί σε επιχειρησιακό φορέα όλων των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με το φάρμακο, αναλαμβάνοντας την τεχνική ευθύνη, εκτός των άλλων, και για την τιμολόγηση των φαρμάκων, καθώς και για τη λειτουργία της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Όσον αφορά στο ζήτημα της ενδεχόμενης συγχώνευσης ΕΟΦ-ΕΦΕΤ, η θέση της Διοίκησης και του Συλλόγου Εργαζομένων είναι ότι δεν πρόκειται να προκύψουν οφέλη, αλλά αντίθετα θα υπάρξουν προβλήματα δυσλειτουργίας. Τα αντικείμενα των δύο Οργανισμών είναι διαφορετικά, αλλά και η συνακόλουθη διαφορετική επιστημονική σύνθεση του προσωπικού των δύο οργανισμών δεν δημιουργούν προϋποθέσεις οικονομιών κλίμακας από μία ενδεχόμενη συγχώνευση. Επιπλέον, όλες οι ευρωπαϊκές χώρες και η Ε.Ε. έχει διαφορετικούς Οργανισμούς για

57

AΡΘΡΟ

Η

εφαρμογή προγράμματος που έχει σχεδιάσει η Διοίκηση του ΕΟΦ για την ηλεκτρονική καταγραφή της διακίνησης και κατανάλωσης του φαρμάκου από τις εταιρείες, τις φαρμακαποθήκες, τα νοσοκομεία και τα φαρμακεία θα έχει πολλαπλά οφέλη για όλους τους εμπλεκόμενους

τα φάρμακα από τα τρόφιμα, γεγονός που θα δυσκόλευε την ελληνική συμμετοχή στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τις διεργασίες από έναν ενοποιημένο φορέα. Μόνο στις ΗΠΑ (FDA) και σε 4 χώρες της Ν.Α. Ασίας λειτουργεί κοινός δημόσιος οργανισμός. Θα πρέπει, επίσης, να σημειωθεί, ότι μια ενδεχόμενη συγχώνευση μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τους σημαντικούς πόρους που εισπράττει ο ΕΟΦ από τα παράβολα της φαρμακοβιομηχανίας, αφού η αξιοποίησή τους και στον τομέα των τροφίμων από τον ενιαίο φορέα, θα θέσει υπό αμφισβήτηση τον ανταποδοτικό τους χαρακτήρα.

Μελλοντικές Δράσεις • Ηλεκτρονική καταγραφή της διακίνησης και κατανάλωσης του φαρμάκου. Η εφαρμογή προγράμματος που έχει σχεδιάσει η Διοίκηση του ΕΟΦ για την ηλεκτρονική καταγραφή της διακίνησης και κατανάλωσης του φαρμάκου, από τις εταιρείες, τις φαρμακαποθήκες, τα νοσοκομεία και τα φαρμακεία θα έχει πολλαπλά οφέλη για όλους τους εμπλεκόμενους. Μεταξύ άλλων, θα δώσει την ευκαιρία στον ΕΟΦ να διαπιστώνει εγκαίρως πιθανές ελλείψεις και κυρίως να εντοπίζει τους εκάστοτε υπεύθυνους των ελλείψεων, ώστε να μπορεί να παρεμβαίνει άμεσα και αποτελεσματικά, να καταπολεμά την παράνομη εμπορία της ταινίας γνησιότητας με την ηλεκτρονική της ακύρωση, να μετρά με ακρίβεια την κατανάλωση κάθε φαρμάκου, καθώς και να υποστηρίζει τις οικονομικές συναλλαγές των φαρμακείων με τα ταμεία. Επίσης, θα μπορεί, μέχρι την ολοκλήρωση της ηλεκτρονικής συνταγογράφη-

58

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

σης, να καταγράφει τον ΑΜΚΑ του γιατρού κάθε συνταγής που προσκομίζεται στο φαρμακείο και έτσι να διευκολύνει τον έλεγχο της έντυπης συνταγογράφησης από τα ταμεία. Για το σκοπό αυτό προβλέπεται ηλεκτρονική σάρωση της ταινίας γνησιότητας σε κάθε συναλλαγή στα φαρμακεία, στα νοσοκομεία και στις παράλληλες εξαγωγές. Τα υπόλοιπα στοιχεία θα συλλέγονται με τακτικές ηλεκτρονικές εκθέσεις.

• Πανελλαδική εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού. Ο ΕΟΦ θα προκηρύξει άμεσα διεθνή διαγωνισμό για την υλοποίηση της εκστρατείας. Αυτή αφορά στη σωστή χρήση των φαρμάκων, προκειμένου να καταπολεμηθεί η πολυφαρμακία, να ενισχυθεί η χρήση γενοσήμων–φθηνότερων φαρμάκων, να μην αγοράζονται συνταγογραφούμενα φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή και να μη χρησιμοποιούνται τα ληγμένα οικιακά φάρμακα ή γενικώς φάρμακα χωρίς έγκριση γιατρού ή φαρμακοποιού.

• Διαχείριση των οικιακών και των ληγμένων φαρμάκων. Σχεδιάζεται και θα υλοποιηθεί, σε συνεργασία με τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο, σύστημα αποκομιδής των φαρμάκων από όλα τα φαρμακεία της χώρας, ενώ με τη συνεργασία ΕΟΦ-ΙΦΕΤ θα δημιουργηθεί μονάδα καταστροφής των φαρμάκων αυτών.

• Ηλεκτρονικές υπηρεσίες ΕΟΦ. Η προσπάθεια περαιτέρω ανάπτυξης ηλεκτρονικών υπηρεσιών του ΕΟΦ έχει ήδη εγκριθεί από ειδικό έργο που έχει ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ψηφιακή Σύγκλιση του ΕΣΠΑ, συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 540 χιλ. περίπου ευρώ. •••

Η θεραπεία είναι ανάγκη δεν είναι πολυτέλεια

“ Θα χρησιμοποιώ τη θεραπεία για να βο-

Lectus adv.

ηθήσω τους ασθενείς κατά τη δύναμη και την κρίση μου, αλλά ποτέ για να βλάψω ή να αδικήσω.” Όρκος του Ιπποκράτη 4ος αιώνας Π.Χ

59

AΡΘΡΟ

• Το σύστημα τιμολόγησης πρέπει να ανταμείβει την καινοτομία • Η θετική λίστα μπορεί να λειτουργήσει εφόσον γίνουν σημαντικές τροποποιήσεις

Θέλουμε αποτελεσματικό σύστημα τιμολόγησης και αποζημίωσης του Γεώργιου Κατζουράκη, Προέδρου & Διευθύνοντος Συμβούλου της GlaxoSmithKline AEBE

Σ

Άμεσα, και ως μεταβατικό στάδιο, προτείνουμε την πλήρη εφαρμογή του Άρθρου 14 με εναρμόνιση των τιμών στις 3 χαμηλότερες. Σε ό,τι αφορά τα γενόσημα, πρέπει να εφαρμοστεί η δέσμευση του Μνημονίου 4, δηλαδή η τιμή των γενοσήμων να ορίζεται στο 60% της εκάστοτε τιμής του πρωτοτύπου

τον εξορθολογισμό των δαπανών υγείας, η συνεισφορά του φαρμάκου αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος της συνολικής μείωσης. Συγκεκριμένα, το φάρμακο έχει συμβάλει με μια μείωση της τάξης του 1,5 δισ. ευρώ (πάνω από 0,5% του ΑΕΠ) μέσα σε 2 χρόνια, αγγίζοντας τα 3,6 δισ. ευρώ (σύμφωνα με τελευταίες εκτιμήσεις), από 5,1 δισ. ευρώ το 2009. Στόχος του Μνημονίου είναι να μειωθεί η φαρμακευτική δαπάνη στα 2,8 δισ. ευρώ το τέλος του 2012, επιβάλλοντας μία επιπλέον μείωση της τάξης των 800 εκατ. ευρώ.

Ωστόσο, ο κλάδος των φαρμακευτικών επιχειρήσεων με ιδία Έρευνα και Ανάπτυξη, έχει συνεισφέρει δυσανάλογα περισσότερο στην εξοικονόμηση πόρων σε σχέση με άλλους κλάδους στο χώρο του φαρμάκου, θέτοντας σε κίνδυνο την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες και νέες θεραπείες.

60

Οι σωστές μεταρρυθμίσεις πρέπει να εμπεριέχουν δομικές αλλαγές στην τιμολόγηση, προκειμένου να προκύψει εξοικονόμηση και από τα off-patent και γενόσημα φάρμακα και να αυξηθεί το μερίδιο αγοράς των γενοσήμων φαρμάκων, προκειμένου να διατηρηθεί η χρηματοδότηση της

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

Η

αρνητική λίστα, η οποία δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2011, είναι ένα μέτρο εξοικονόμησης το οποίο ωστόσο δεν έχει λειτουργήσει στο μέγιστο βαθμό, καθώς δεν ανανεώνεται μετά την έκδοση κάθε Δελτίου Τιμών

καινοτομίας και η απρόσκοπτη πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες.

Ποιο σύστημα χρειάζεται η Ελλάδα; Το σύστημα τιμολόγησης πρέπει να ανταμείβει την καινοτομία, ώστε να μπορεί η φαρμακοβιομηχανία, βασιζόμενη στην έρευνα και την ανάπτυξη, να συνεχίσει να επενδύει σε νέες θεραπείες, ενώ ταυτόχρονα να εξοικονομεί πόρους από τα παλαιά φάρμακα και τα γενόσημα, ενθαρρύνοντας τον ανταγωνισμό και τη σταδιακή μείωση τιμών αυτών των φαρμάκων. Άμεσα, και ως μεταβατικό στάδιο, προτείνουμε την πλήρη εφαρμογή του Άρθρου 14 με εναρμόνιση των τιμών στις 3 χαμηλότερες. Σε ό,τι αφορά τα γενόσημα, πρέπει να εφαρμοστεί η δέσμευση του Μνημονίου 4, δηλαδή η τιμή των γενοσήμων να ορίζεται στο 60% της εκάστοτε τιμής του πρωτοτύπου. Σε δεύτερη φάση, απαραίτητη είναι η δομική αλλαγή του συστήματος τιμολόγησης, στο οποίο θα υπάρχουν λιγότερες χώρες αναφοράς, οι οποίες να δημοσιεύουν τιμές σε ευρώ, έτσι ώστε να αποφεύγεται το πρόβλημα των ισοτιμιών, να δημοσιεύουν τιμές ex-factory, οι οποίες να είναι συγκρίσιμες και επιπλέον να έχουν αντίστοιχα συστήματα referencing, που αντικατοπτρίζουν τις χαμηλότερες τιμές της Ευρώπης, και να διασφαλίζουν την έγκαιρη πρόσβαση των ασθενών στα νέα φάρμακα.

Λίστα φαρμάκων Αγνοώντας μελέτες που είχαν αποδείξει την αποτυχία της θετικής λίστας φαρμάκων, η κυβέρνηση προχώρησε στην υλοποίηση

ενός τεράστιου επιστημονικού πονήματος από τον ΕΟΦ. Ωστόσο, η θετική λίστα μπορεί να λειτουργήσει εφόσον γίνουν σημαντικές τροποποιήσεις κριτηρίων, όπως η ταξινόμηση των δραστικών ουσιών σε θεραπευτικές κατηγορίες σύμφωνα με το σύστημα ATC του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Ειδικότερα, η ομαδοποίηση των φαρμάκων σε θεραπευτικές κατηγορίες να γίνεται κατά βάση στο 5ο επίπεδο του συστήματος ATC ανά ομάδα φαρμακοτεχνικών μορφών. Για δραστικές ουσίες που ανήκουν στην ίδια χημική κατηγορία και έχουν το ίδιο πεδίο θεραπευτικής ένδειξης, μπορεί να γίνεται ομαδοποίηση σε μια ευρύτερη θεραπευτική κατηγορία. Η αρνητική λίστα, η οποία δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο του 2011, είναι ένα μέτρο εξοικονόμησης το οποίο ωστόσο δεν έχει λειτουργήσει στο μέγιστο βαθμό, καθώς δεν ανανεώνεται μετά την έκδοση κάθε Δελτίου Τιμών. Η μη ανανέωση της λίστας έχει ήδη προκαλέσει αύξηση της δαπάνης, καθώς οι γιατροί συνταγογραφούν νέα σκευάσματα τα οποία συνεχίζουν να αποζημιώνονται. Οι οικονομικές πιέσεις που υφίσταται η χώρα μας τόσο συνολικά όσο και στο χώρο της υγείας είναι ξεκάθαρες, ωστόσο πρέπει να προωθηθούν λύσεις που να περιορίζουν τη φαρμακευτική δαπάνη, χωρίς να στερούν τη δυνατότητα πρόσβασης στις κατάλληλες θεραπείες και την ανταγωνιστικότητα της αγοράς. Είναι αναγκαίο, πέρα από τους σημαντικούς βραχυπρόθεσμους στόχους, να εξετάσουμε το υφιστάμενο σύστημα τιμολόγησης και αποζημίωσης, έτσι ώστε να διασφαλίζει βιώσιμες συνθήκες για το σύστημα υγείας, τους ασθενείς και τη φαρμακευτική αγορά.•••

61

AΡΘΡΟ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΕΣΥ

Χρειαζόμαστε λειτουργικές και όχι τεχνικές προδιαγραφές Σε ένα περιβάλλον ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων, με παράλληλη πίεση των οικονομικών μεγεθών στο χώρο της υγείας, ο ιατρικός εξοπλισμός αποτελεί τη «λυδία λίθο» της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας ενός σύγχρονου νοσοκομείου του Χρήστου Καζάση,

εμβυομηχανικού

Ο

ι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα τα συστήματα υγείας είναι ο εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών υγείας και η μείωση των δαπανών, με παράλληλη βελτίωση της ποιότητας και αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών προς τον ασθενή. Στο πλαίσιο των προκλήσεων αυτών, ο τομέας του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού αποτελεί έναν από τους βασικούς

62

άξονες δράσης στο χώρο του νοσοκομείου. Συμβάλλει στη διαμόρφωση των λειτουργικών και διαδικαστικών ενεργειών, τόσο από την πλευρά της αντιμετώπισης μιας ορθολογικής οργάνωσης, διαχείρισης και εισαγωγής καινοτομικών στοιχείων όσο και από την πλευρά της αναβάθμισης των υπηρεσιών υγείας και των συνθηκών εργασίας του προσωπικού.

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

Τ

α προβλήματα στους διαγωνισμούς των νοσοκομείων προκύπτουν τόσο από τον τρόπο σύνταξης των προδιαγραφών και σχεδόν όλης της διακήρυξης όσο και από τα κριτήρια αξιολόγησης των προσφορών

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο ελέγχου των δαπανών, η διαχείριση της ιατρικής τεχνολογίας επιβάλλει τη διαμόρφωση σαφών, διαφανών και αποτελεσματικών μηχανισμών, οι οποίοι είναι οι μόνοι που μπορούν να εξασφαλίσουν τη δυνατότητα πρόσβασης περισσότερων ανθρώπων στα νέα προϊόντα ή στις νέες θεραπευτικές μεθόδους. Οι σημερινές διαδικασίες αγοράς ιατρικού εξοπλισμού (στον ιατρικό εξοπλισμό περιλαμβάνονται όχι μόνο μηχανήματα, στα οποία συνήθως αναφερόμαστε, αλλά και υλικά υψηλής τεχνολογίας, υποστηρικτικά και θεραπευτικά, για τα οποία δεν γίνεται συνήθως κουβέντα), αποτυπώνουν την έλλειψη προγράμματος ή και στόχου για τον έλεγχο και τη διαχείριση της βιοϊατρικής τεχνολογίας και γενικότερα του εκσυγχρονισμού της προμήθειας της ιατρικής τεχνολογίας. Διαφαίνεται μια άγνοια του τρόπου αναζήτησης νέων μορφών οργάνωσης, αξιολόγησης, μια έλλειψη γνώσης για το πώς θα πρέπει να τεθούν οι βάσεις και οι δείκτες διαχείρισης έτσι ώστε οι παράγοντες που επηρεάζουν τη διαχείριση (αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα) της βιοϊατρικής τεχνολογίας να τίθενται υπό αμφισβήτηση. Σήμερα η απόκτηση της «δαπανηρής» πραγματικά τεχνολογίας είναι αυθαίρετη, τυχαία και εξαρτώμενη από παράγοντες που δεν σχετίζονται άμεσα με τους σκοπούς της χρήσης της τεχνολογίας, αλλά με τη συνεχιζόμενη εξάπλωση της διαχρονικής κοινωνικής παθογένειας. Σε τι μπορεί να βασίζεται η στρατηγική διαχείρισης της βιοϊατρικής τεχνολογίας σε μια εποχή τόσο γρήγορων τεχνολογικών αλλαγών, νέων καινοτομιών, κλινικών αναγκών και εφαρμογών και ταυτόχρονα πλήρους οικονομικής αβεβαιότητας; Υπάρχουν κάποιες υποθέσεις και δεδομένα στα οποία μπορεί να βασισθεί η στρατηγική που πρέπει να ακολουθηθεί; Οι υποθέσεις δεν είναι πολιτικές, είναι ποιοτικές είναι περισσότερο τεχνοκρατικές και κλινικές και βασίζονται σε οικονομικά, ιατρικά και κοινωνικά δεδομένα, τα οποία μπορούν να χαρακτηρισθούν ως σταθερά δεδομένα. Το πρόβλημα σήμερα δεν έγκειται στο ποιος φορέας θα διενεργήσει το διαγωνισμό, αλλά με ποια αυστηρά μεθοδολογικά κριτήρια και δεδομένα θα αξιολογήσει τις απαιτήσεις των νοσοκομείων, τις ανάγκες του ιατρικού κόσμου και τελικά τις επιπτώσεις των δαπανών στο κοινωνικό όφελος και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Όλα αυτά τα στοιχεία υπάρχουν σήμερα διαθέσιμα. Το πρόβλημα λοιπόν μετατίθεται στη δι-

63

AΡΘΡΟ

Ο

ι σημερινές διαδικασίες αγοράς ιατρικού εξοπλισμού αποτυπώνουν την έλλειψη προγράμματος ή και στόχου για τον έλεγχο και την διαχείριση της βιοϊατρικής τεχνολογίας και γενικότερα του εκσυγχρονισμού της προμήθειας της ιατρικής τεχνολογίας

αχείριση αυτών των πληροφοριών, στην αξιολόγησή τους και στην εφαρμογή τους στο νοσοκομειακό περιβάλλον. Με δεδομένη λοιπόν την πολυπλοκότητα του χώρου και της διακινούμενης πληροφορίας, η αγορά του ιατρικού εξοπλισμού απαιτεί γνώση και πληροφόρηση, δύο συνιστώσες αλληλένδετες και πρέπει να ακολουθεί τις αρχές «εξοπλισμός βασισμένος σε αποδείξεις» (evidence based). Τα προβλήματα στους διαγωνισμούς των νοσοκομείων προκύπτουν τόσο από τον τρόπο σύνταξης των προδιαγραφών και σχεδόν όλης της διακήρυξης όσο και από τα κριτήρια αξιολόγησης των προσφορών. Η έλλειψη ποιοτικών κριτηρίων αξιολόγησης της ιατρικής τεχνολογίας (χαρακτηριστικά απόδοσης και κάλυψης των κλινικών αναγκών) και όχι των τεχνικών χαρακτηριστικών των μηχανημάτων, δημιουργεί διακρίσεις και προσδιορίζει, μαζί με το κριτήριο κατακύρωσης του διαγωνισμού, ακόμη και τον προμηθευτή του εξοπλισμού. Οι προδιαγραφές θα πρέπει να συντάσσονται όχι με βάση τα τεχνικά χαρακτηριστικά των προϊόντων, αλλά με βάση την κάλυψη των κλινικών αναγκών για τις οποίες ο εξοπλισμός προορίζεται. Θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το είδος και το μέγεθος του νοσοκομείου, τα δημογραφικά δεδομένα και τα κοινωνικά οφέλη. Η τεχνολογία αξιολογείται από την αποδοτικότητα, την αποτελεσματικότητα, τα κοινωνικά οφέλη και την αξιοπιστία της. Δεν αξιολογείται από το σκληρό δίσκο 15 GB, το μέγεθος της οθόνης 17 ή 19 ιντσών, από το μικροεπεξεργαστή 32 bit με RAM 512 MB, από το βάρος, τον όγκο, το μήκος και ύψος και άλλων ανούσιων και άχρηστων αριθμών και λεκτικών.

64

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

Ας δούμε ορισμένα παραδείγματα τεχνικών προδιαγραφών, όρων και κριτηρίων αξιολόγησης διαγωνισμών:

1. Προδιαγραφές για αγορά αναισθησιολογικών μηχανημάτων

(Γεν. Νοσοκομείο Ιωαννίνων «Γ. Χατζηκώστα») Το μηχάνημα να διαθέτει αυτοασφαλιζόμενους ρευματολήπτες για τροφοδοσία τεσσάρων (4) περιφερειακών συσκευών. Αν το νοσοκομείο αγοράσει αναισθησιολογικό μηχάνημα για να το χρησιμοποιήσει για πολύμπριζο στο χειρουργείο, τότε η αριθμητική απαίτηση 4 μπριζών είναι δικαιολογημένη, αλλά δεν νομίζω ότι αυτή θα είναι η χρήση των μηχανημάτων. Η απόκλιση και συνεπώς η απόρριψη μηχανημάτων με λιγότερους ρευματολήπτες, θα προκαλέσει ενστάσεις, καθυστερήσεις, αναβολές του διαγωνισμού για ένα στοιχείο παντελώς άχρηστο. Να διαθέτει μηχανικά ροόμετρα των αναπνευστικών αερίων με διαβαθμίσεις….”. Τα ψηφιακά ροόμετρα αποτελούν σήμερα την τεχνολογική εξέλιξη των μηχανικών ροομέτρων και παρουσιάζουν συγκριτική ακρίβεια, ασφάλεια και εργονομία. Η σύγχρονη αναισθησιολογική πρακτική επιβάλλει πλέον την ανάγκη ύπαρξης μηχανισμών ελέγχου και ακρίβειας στη μίξη των αναπνευστικών αερίων. Οι δύο αυτές, απολύτως ανεπιτυχείς, προδιαγραφές αποτελούν την καθημερινότητα στις διαδικασίες αγοράς ιατρικού εξοπλισμού. Οι αριθμητικές (τέσσερα-4) και οι λεκτικές (μηχανικά) απαιτήσεις για αγορά

μηχανημάτων που καθορίζουν τη διατήρηση στη ζωή ασθενών, οδηγούν τις περισσότερες φορές είτε στο να μην ολοκληρώνονται οι διαγωνισμοί είτε στο να είναι τα αποτελέσματα αν όχι τραγικά, τουλάχιστον αποτυχημένα τόσο για το χρήστη όσο και για τον ασθενή. Η ανάγκη μεταστροφής στις κλινικές προδιαγραφές ή στις προδιαγραφές αποτελεσματικότητας οφέλους κρίνεται σήμερα επιβεβλημένη. Θα έπρεπε οι απαιτήσεις να προδιέγραφαν τις κλινικές ανάγκες των μηχανημάτων και την ασφάλεια του ασθενή μέσα από απαιτήσεις περιορισμού του βαροτραύματος και της προστασίας των πνευμόνων του ασθενή. Θα αξιολογηθεί η ύπαρξη τεχνολογιών και δυνατοτήτων του μηχανήματος για την αντιστάθμιση του παρεχόμενου ζωτικού όγκου και την ενδοτικότητα του ασθενή στις μεταβολές ροής των αερίων. Οι κλινικές π.χ. αυτές δυνατότητες θα πρέπει να καθορίζουν τις διαδικασίες αξιολόγησης των μηχανημάτων και όχι τα απόλυτα αριθμητικά στοιχεία όπως αυτά αναφέρονται στα προσπέκτους των μηχανημάτων.

2. Συγκριτικό κόστος προσφορών για προμήθεια Αξονικού Τομογράφου

(Γεν. Νοσοκομείο Σερρών) και (Γεν. Νοσοκομείο Κομοτηνής) ίδιου προϋπολογισμού και ίδιων τεχνικών προδιαγραφών, αλλά διαφορετικών όρων διακήρυξης Γενικό Νοσοκομείο Σερρών: To συγκριτικό κόστος Κ κάθε προσφοράς περιλαμβάνει • το συνολικό κόστος για την υλοποίηση της προμήθειας • το κόστος συντήρησης για 5 χρόνια Γενικό Νοσοκομείο Κομοτηνής: To συγκριτικό κόστος Λ κάθε προσφοράς περιλαμβάνει • το συνολικό κόστος για την υλοποίηση της προμήθειας • το κόστος συντήρησης με ανταλλακτικά συμπεριλαμβανομένης της λυχνίας x 8 x 0,75 Οι δύο αυτοί όροι για την διαμόρφωση του συγκριτικού κόστους της προσφοράς για τον ίδιο ακριβώς εξοπλισμό (σύστημα αξονικού τομογράφου 16 τομών), από την ίδια ΥΠΕ (4η ΥΠε Μακεδονίας – Θράκης) δηλώνει είτε την άγνοια αξιολόγησης του εξοπλισμού είτε την ανικανότητα τυποποίησης των βασικών όρων των διαγωνισμών. Διαφέρουν τα κριτήρια με ποιο σκεπτικό και με ποια δικαιολογία;

3. Κριτήρια αξιολόγησης για προμήθεια Αξονικού Τομογράφου (Γεν. Νοσοκομείο Σερρών) και (Γεν. Νοσοκομείο Κομοτηνής) ίδιου προϋπολογισμού και ίδιων τεχνικών προδιαγραφών, αλλά διαφορετικών όρων διακήρυξης

Γενικό Νοσοκομείο Σερρών: Ο πίνακας κριτηρίων αξιολόγησης περιλαμβάνει δύο ομάδες με τους παρακάτω συντελεστές κριτηρίων • Ομάδα Α με συντελεστή 70% • Ομάδα Β (Σύνολο 30%) Β1. εγκατάσταση μηχανήματος- επίδειξη λειτουργίας – εκπαίδευση ����������10% Β2. Τεχνική υποστήριξη και παρεχόμενο Service ��������������������������������������10% Β3. Εγγύηση καλής λειτουργίας ���������5% Β4. Χρόνος παράδοσης ���������������������5% Γενικό Νοσοκομείο Κομοτηνής: Ο πίνακας κριτηρίων αξιολόγησης περιλαμβάνει δύο ομάδες με τους παρακάτω συντελεστές κριτηρίων • Ομάδα Α με συντελεστή 70% • Ομάδα Β (Σύνολο 30%) Β1. εγκατάσταση μηχανήματος- επίδειξη λειτουργίας – εκπαίδευση ������������8% Β2. Τεχνική υποστήριξη και παρεχόμενο Service ��������������������������������������15% Β3. Εγγύηση καλής λειτουργίας ���������7% Η διαφοροποίηση για τον ίδιο ακριβώς εξοπλισμό (σύστημα αξονικού τομογράφου 16 τομών), από την ίδια ΥΠΕ (4η ΥΠΕ Μακεδονίας – Θράκης) στα κριτήρια αξιολόγησης αποδεικνύει την άναρχη διαχείριση του ιατρικού εξοπλισμού. Ο αυθαίρετος προσδιορισμός των συντελεστών βαρύτητας προσδιορίζει είτε την άγνοια στην επιλογή του κατάλληλου εξοπλισμού είτε τη σκοπιμότητα στην επιλογή των συγκεκριμένων κριτηρίων. Είτε το ένα είτε το άλλο και, ενώ η τεχνολογία έχει αλλάξει τον τρόπο ζωής μας, οι διαδικασίες και σκοπιμότητες των ΥΠΕ και των νοσοκομείων δεν έχουν αλλάξει καθόλου. Οι προδιαγραφές σήμερα απαιτούν την προμήθεια μηχανημάτων τελευταίας τεχνολογίας και όχι της κατάλληλης τεχνολογίας για το σκοπό που προορίζεται να αξιοποιηθεί. Ο εξοπλισμός συνδέεται, όχι πάντα σωστά, με το κόστος απόκτησης και όχι με το κόστος χρήσης που διαμορφώνει τους δείκτες αξιοποίησης και απόδοσης. Οι απαιτήσεις του εξοπλισμού πρέπει να έχουν κέντρο βάρους την εύκολη κλινική διαχείριση, μέσα από τους δείκτες αποδοτι-

Ο

ι απαιτήσεις του εξοπλισμού πρέπει να έχουν ως κέντρο βάρους την εύκολη κλινική διαχείριση, μέσα από τους δείκτες αποδοτικότητας, αποτελεσματικότητας, αξιοπιστίας και όχι τον εξοπλισμό αυτόν καθαυτόν, που διαφοροποιείται συνεχώς

65

AΡΘΡΟ

Kριτήρια επιλογής τεχνολογίας

Αφομοίωση της τεχνολογίας

Η διεθνής βιβλιογραφία καθορίζει τα αναγκαία κριτήρια επιλογής τεχνολογίας, τα οποία είναι: Καταλληλότητα εξοπλισμού για τις ανάγκες που απαιτείται Διαγνωστική ακρίβεια Αναγνωσιμότητα αποτελεσμάτων Αξιοπιστία εξοπλισμού και επαναληψιμότητα εξετάσεων Διακρίβωση εξοπλισμού Αναβάθμιση εξοπλισμού Αποτελεσματικότητα εξοπλισμού Ανάλυση κόστους χρήσης εξοπλισμού Κόστος αντικατάστασης εξοπλισμού Αποδοχή εξοπλισμού από τους ασθενείς Κοινωνικά οφέλη εξοπλισμού Οι διακηρύξεις θα πρέπει να σχεδιάζονται με τελείως διαφορετική φιλοσοφία σύνταξης. Ο εξοπλισμός θα πρέπει να διασφαλίζει τα κλινικά, οικονομικά και κοινωνικά συμφέροντα του νοσοκομείου και όχι τα οικονομικά συμφέροντα ενός κατασκευαστή.

κότητας, αποτελεσματικότητας, αξιοπιστίας και όχι τον εξοπλισμό αυτόν καθαυτόν, που διαφοροποιείται συνεχώς. Οι διαγωνισμοί θα πρέπει να χαρακτηρίζονται ως προμήθεια υπηρεσιών, κλινικών δεδομένων, διαγνωστικής ή θεραπευτικής αποτελεσματικής χρήσης και όχι ως προμήθεια μηχανημάτων. Οι διακηρύξεις σήμερα επικεντρώνονται κυρίως στις λεπτομερείς αριθμητικές και τεχνικές προδιαγραφές και όχι στους στόχους στους οποίους καλείται να ανταποκριθεί ο εξοπλισμός. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι οι τεχνολογίες των κατασκευαστριών εταιρειών είναι δεδομένες και γνωστές στους χρήστες πριν τη συγγραφή των προδιαγραφών. Επομένως οι τεχνολογικές δυνατότητες των μηχανημάτων είναι γνωστές. Εξετάζουμε, λοιπόν, αν η δεδομένη αυτή τεχνολογία καλύπτει, και πώς, τις κλινικές ανάγκες και τις ιατρικές απαιτήσεις για τους σκοπούς για τους οποίους προορίζεται. Η συγγραφή τεχνικών προδιαγραφών δεν θα δημιουργήσει νέα τεχνολογία ούτε νέο σχεδιασμό μηχανήματος. Η αναφορά σε αριθμητικά χαρακτηριστικά θα προσδιορίσει ή καλύτερα θα φωτογραφίσει κάποιο συγκεκριμένο μηχάνημα συγκεκριμένης εταιρείας. Αυτό μπορεί και να μην είναι κακό, αλλά δεν χρειάζεται η επινόηση τεχνικών προδιαγραφών για την αγορά κάποιου μηχανήματος, το οποίο θα καλύψει τις ανάγκες που θέλουμε να αντιμετωπίσουμε.

Διαγωνισμοί που βασίζονται μόνο σε τεχνικά χαρακτηριστικά, θέτουν την ποιότητα και βιωσιμότητα του εξοπλισμού σε ορατό κίνδυνο λόγω της ανυπαρξίας κριτηρίων αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας. Θεωρώ λοιπόν πως στην περιγραφή των κλινικών απαιτήσεων και των δεικτών απόδοσης και παραγωγικότητας θα πρέπει να δίνεται η ευκαιρία στους προμηθευτές να προσφέρουν την καλύτερη δυνατή λύση με βάση την επιθυμητή λειτουργικότητα του εξοπλισμού και όχι με βάση μια συγκεκριμένη αναφορά σε δεδομένες τεχνικές ή περιγραφές, που μπορεί να αποκλείσουν καινοτομικούς τεχνολογικούς σχεδιασμούς ή δυνατότητες και εργονομικά πλεονεκτήματα προς όφελος του χρήστη και του ασθενούς μέσα σε ένα σύγχρονο και ταυτόχρονα ευαίσθητο νοσοκομειακό περιβάλλον. •••

Ώριμη αγορά

Αξιολόγηση της τεχνολογίας Έγκαιρη έγκριση

Επανεξέταση στοιχείων Καινοτομία

66

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

Χρόνος

Αλλάζουμε το αύριο

Έχοντας πίστη σε ένα καλύτερο αύριο για τους ασθενείς.... Αλλάζουμε το Αύριο Για έναν ασθενή υπό θεραπευτική αγωγή, το αύριο μπορεί μερικές φορές να φαντάζει κουραστικά μακριά. Σήμερα, σημαντικές θεραπευτικές ανάγκες δεν έχουν ακόμα καλυφθεί, αφήνοντας πολλούς ασθενείς ανικανοποίητους. Είναι ακριβώς αυτές οι ανάγκες στις οποίες η Astellas έχει δώσει προτεραιότητα. Καθώς η Astellas πρωτοπορεί στις θεραπευτικές κατηγορίες που επέλεξε, η εστίαση παραμένει στις πάντα παρούσες ανάγκες των ασθενών και των ανθρώπων γύρω τους. Διασφαλίζουμε τα υψηλότερα ποιοτικά στάνταρντ στην έρευνα και την ανάπτυξη, καινοτομώντας με πάθος και φροντίδα καθώς δημιουργούμε ένα διαφορετικό -και καλύτερο- αύριο. www.astellas.com © March 2010 Astellas Pharma Europe Ltd. CSC0207 Astellas Pharamaceuticals ΑΕΒΕ. Θουκιδίδου 1 GR-14565, Άγιος Στέφανος Αττικής, τηλ: +30 210 8189900, Fax: 210 8189 960

67

AΡΘΡΟ

• Το μυστικό στη διαχείριση του υγειονομικού υλικού είναι στον έλεγχο της εφοδιαστικής αλυσίδας • Η χρηματοδότηση των νοσοκομείων εξακολουθεί να παραμένει προβληματική

Μεταρρύθμιση ΕΣΥ: Αξιολόγηση και προοπτικές του Νίκου Μανιαδάκη Καθηγητή Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας

Η Ελλάδα έχει, σύμφωνα με διεθνείς συγκριτικές αξιολογήσεις, ένα από τα πιο αντιπαραγωγικά συστήματα υγείας στην Ευρώπη, με τους λιγότερο ευχαριστημένους χρήστες υπηρεσιών

Η

υγεία, και συνεπακόλουθα η οργάνωση του συστήματος παροχής υπηρεσιών υγείας, αποτελεί ένα από τα βασικότερα ζητήματα που απασχολεί τις σύγχρονες κοινωνίες και αυτό προκύπτει διαχρονικά από πλήθος κοινωνικών ερευνών. Κάθε σύστημα υγείας οφείλει να εξασφαλίζει στους πολίτες άμεση και ισότιμη πρόσβαση σε υπηρεσίες ποιοτικές, κλινικά αποτελεσματικές, αλλά και οικονομικά αποδοτικές και βιώσιμες.

Βέβαια, όλα αυτά δεν είναι εύκολο να επιτευχθούν, γιατί για την υλοποίησή τους παίζουν ρόλο δημογραφικές, επιδημιολογικές, κοινωνικές, τεχνολογικές και δημοσιο-οικονομικές εξελίξεις. Συγκεκριμένα, η κατανάλωση και, συνεπακόλουθα, η δαπάνη υπηρεσιών υγείας αυξάνεται ραγδαία εξαιτίας της αύξησης του προσδόκιμου ζωής και του επιπολασμού των χρονίων νόσων. Στην αύξηση των δαπανών και στη βελτίωση των υγειονομικών αποτελεσμάτων

68

συμβάλλει σημαντικά, είτε άμεσα είτε έμμεσα, και η ραγδαία τεχνολογική πρόοδος των τελευταίων δεκαετιών, σε όλα τα πεδία της παροχής υπηρεσιών υγείας. Οι εξελίξεις αυτές δημιουργούν σοβαρές προκλήσεις και προβληματισμούς αναφορικά με τη βιωσιμότητα των συστημάτων ασφάλισης και παροχής υπηρεσιών υγείας και οι περισσότερες προσπαθούν με διάφορους τρόπους και μεταρρυθμίσεις να αντιμετωπίσουν τις παραπάνω τάσεις, ειδικότερα στα

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

πλαίσια της παρούσης οικονομικής συγκυρίας και των πιέσεων για μείωση των κοινωνικών δαπανών. Παράλληλα με τις γενικότερες εξελίξεις και προκλήσεις, με την έναρξη της οικονομικής κρίσης και της εφαρμογής του μνημονίου, στην Ελλάδα μας ζητήθηκε να αντιμετωπίσουμε και τις γενικότερες δομικές και οργανωτικές ανεπάρκειες του συστήματος υγείας και να το οργανώσουμε αποδοτικότερα. Αναμφίβολα τις τελευταίες δεκαετίες έγιναν επενδύσεις, διατέθηκαν πόροι και υπήρξε πρόοδος στις υποδομές και την οργάνωση του κοινωνικοασφαλιστικού και υγειονομικού συστήματος. Ωστόσο, το σύστημα έχει πολλές αδυναμίες: Δημιουργήθηκε ένα σύνθετο, περίπλοκο και αναποτελεσματικό μοντέλο, καθότι συνυπάρχουν ταυτόχρονα το Εθνικό Σύστημα Ασφάλειας (ΕΣΥ), το Εθνικό Σύστημα Ασφάλισης (Ταμεία) και ένας από τους μεγαλύτερους αναλογικά (κρατικοδίαιτους) ιδιωτικούς τομείς παροχής υπηρεσιών υγείας στις χώρες του ΟΟΣΑ. Η χρηματοδότηση προέρχεται σχεδόν ισομερώς από γενική φορολογία, εισφορές και ιδιωτικές πληρωμές μέσα από πρότυπα αναχρονιστικά και αναποτελεσματικά. Η παραγωγή και η χρηματοδότηση σε πολλούς δημόσιους φορείς συμπίπτουν. Η σύγχρονη μηχανοργάνωση, η λογιστική, η χρηματοοικονομική διαχείριση, η διοίκησηκαι η ανάπτυξη ανθρωπίνων πόρων υπήρξαν έννοιες και πρακτικές σχεδόν ανύπαρκτες. Τα παραπάνω δημιούργησαν, σύμφωνα με διεθνείς συγκριτικές αξιολογήσεις, ένα από τα πιο αντιπαραγωγικά συστήματα υγείας στην Ευρώπη, με τους λιγότερο ευ-

69

AΡΘΡΟ

Η

Ελλάδα αποτελεί μία από τις ελάχιστες χώρες που δεν τηρούν την ενδεδειγμένη από τον ΟΟΣΑ μεθοδολογία καταγραφής των υγειονομικών δαπανών

χαριστημένους χρήστες υπηρεσιών, ενώ η απόδοση της τεράστιας επένδυσης στο σύστημα υγείας σε υγειονομικούς δείκτες ήταν από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη. Με απλά λόγια, τα «λεφτά δεν έπιασαν τόπο» εξαιτίας της προχειρότητας και της ανοργανωσιάς μας. Τόσα χρόνια κρυβόμασταν «πίσω από το δάχτυλό μας» και «σφυρίζαμε αδιάφορα», όταν μας τα επεσήμαναν από το εξωτερικό. Για παράδειγμα, το καλοκαίρι του 2009 δημοσιεύτηκε έκθεση του ΟΟΣΑ, η οποία περιείχε πλήθος προτάσεων για την επίλυση των δυστοκιών, οι οποίες βεβαίως αγνοήθηκαν. Τον Μάιο του 2010, στο πλαίσιο του μνημονίου συνεργασίας, αλλά κυρίως στην αναθεώρηση του Νοεμβρίου του ίδιου έτους, ο τομέας της παροχής υπηρεσιών υγείας καθορίστηκε ως ένας από τους πρωτεύοντες τομείς παρέμβασης και εκσυγχρονισμού μέσα από ένα σύνολο μέτρων και πολιτικών. Είναι άξιο αναφοράς το ότι στο κείμενο δίνεται μεγαλύτερη προτεραιότητα στον τομέα της υγείας, συγκριτικά με την πάταξη της παραοικονομίας, η οποία σύμφωνα με το μνημόνιο είναι η μεγαλύτερη μετά το Μεξικό στο σύνολο των χωρών του ΟΟΣΑ και συγκριτικά με τις ζημιογόνες ΔΕΚΟ, οι οποίες επιβαρύνουν το δημόσιο προϋπολογισμό με δισεκατομμύρια χρεών ετησίως. Η Ελλάδα αποτελεί μία από τις ελάχιστες χώρες που δεν τηρούν την ενδεδειγμένη από τον ΟΟΣΑ μεθοδολογία καταγραφής των υγειονομικών δαπανών. Εάν, παρά τα παραπάνω, λάβουμε υπόψη τα στοιχεία της Στατιστικής Αρχής και του διεθνούς οργανισμού, η χώρα μας το 2009 δαπάνησε 9,6% του ΑΕΠ σε υπηρεσίες υγείας, ποσοστό ίσο με το μέσο όρο των

70

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

χωρών του ΟΟΣΑ, οι οποίες, σημειωτέον, εν μέσω κρίσης αύξησαν την υγειονομική δαπάνη σε σχέση με τα προηγούμενα έτη. Ωστόσο, η δημόσια δαπάνη για την υγεία αφορούσε μόνον το 60,3% των συνολικών δαπανών και έφτασε στο 5,9% του ΑΕΠ, περίπου μία μονάδα κάτω (6,9%) από το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ. Ο δημοσιοοικονομικός στόχος του μνημονίου ήταν να παραμείνει η συνολική δημόσια δαπάνη κάτω από το 6% του ΑΕΠ, ωστόσο δεδομένης της συρρίκνωσης του ΑΕΠ από την οικονομική ύφεση, αυτό σημαίνει ότι σε απόλυτο αριθμό θα πρέπει οι δημόσιες υγειονομικές δαπάνες να μειωθούν σημαντικά ώστε να επιτευχθεί ο άνω στόχος. Η μείωση αυτή προγραμματίστηκε να προέλθει κυρίως από τη μείωση της μισθοδοσίας του προσωπικού και των δαπανών για προμήθειες και κυρίως για φάρμακα, όπου δαπανούσαμε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά του ΑΕΠ στις χώρες του ΟΟΣΑ. Παράλληλα μάς ζητήθηκε, πέρα από τη μείωση στις δαπάνες, να αυξήσουμε την αποδοτικότητα και την παραγωγικότητα του συστήματος υγείας και ασφάλισης, με άλλα λόγια να παράγουμε περισσότερο όφελος από συγκεκριμένους πόρους. Για να επιτευχθούν όλα όσα προανέφερα, εφαρμόστηκε ένα πλήθος μέτρων μέσα από διαδοχικά μνημόνια και παρεμβάσεις των αρμοδίων οργάνων. Συνοπτικά, πολλά μέτρα έχουν ως στόχο τη μείωση των δαπανών, την αύξηση των εσόδων και της αποδοτικότητας στα νοσοκομεία. Ορισμένα μέτρα στοχεύουν στη μείωση της νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης, όπως το νέο σύστημα τιμολόγησης των πρωτοτύπων και των γενοσήμων φαρμάκων, το νοσοκομειακό rebate, η λίστα φαρμάκων σοβαρών

VALENI BOUTIQUE HOTEL

Τ

ο Valeni Boutique Hotel είναι ένα από τα πληρέστερα Ξενοδοχεία στην Πορταριά και την ευρύτερη περιοχή του Πηλίου και το μοναδικό Boutique Hotel μέλος των Boutique Hotels & Resorts International στη Μαγνησία. Η θέση του, στην είσοδο του χωριού, σε απόσταση μόλις 11 χιλιομέτρων από τον Βόλο και 12 χιλιομέτρων από το χιονοδρομικό Αγριόλευκες, το καθιστά ιδανικό προορισμό για όλες τις εποχές. Σε επίπεδο σύνθεσης, οι καμπύλοι πέτρινοι τοίχοι στο πρώτο επίπεδο δένουν τα συμβατικότερα, προϋπάρχοντα ορθογωνικά κτίρια, ενώ η πρωτογενής κατασκευαστική απλότητα και η ήπια μετάβαση από το εσωτερικό στο εξωτερικό, διαμορφώνουν μια άλλη σχέση με το τοπίο. Οι κοινόχρηστοι χώροι υποδοχής, το καθιστικό – bar και το εστιατόριο έχουν απεριόριστη θέα προς το Βόλο και το Πήλιο (Μακρυνίτσα). Τα κτίρια ενώνονται υπόσκαφα, ώστε να φιλοξενήσουν το χώρο του spa, την εσωτερική πισίνα, το γυμναστήριο, τα αποδυτήρια και τους υπόλοιπους βοηθητικούς χώρους. Στα ανώτερα επίπεδα των κτιρίων στεγάζονται τα υπνοδωμάτια. Πρόκειται για ξενοδοχειακή μονάδα υψηλών προδιαγραφών, ένα σύγχρονο συγκρότημα, μάρτυρας της αισθητικής “συνενοχής” όλων των καλών τεχνών και της πνευματικής “συμμετοχής” όλων των τεχνιτών. Μια πρόκληση για μια νέα “χωρική” εμπειρία που σημειακά εμπλουτίζεται με επιτηδευμένες γλυπτικές μορφές καθώς και με σειρά από έργα σύγχρονων εικαστικών. Το Valeni Boutique Hotel είναι ο προορισμός σας και η ευκαιρία να γνωρίσετε το Πήλιο όλες τις εποχές του χρόνου.

Το Valeni Boutique Hotel βρίσκεται στο 11ο χιλιόμετρο της επαρχιακής οδού Βόλου – Χανίων στην είσοδο της Πορταριάς στο Πήλιο

71 Valeni Boutique Hotel: Τηλ: +30 242 809 0206, +30 242 809 0207, email: info@valeni.gr, www.valeni.gr

AΡΘΡΟ

Η

χώρα μας το 2009 δαπάνησε 9,6% του ΑΕΠ σε υπηρεσίες υγείας, ποσοστό ίσο με το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ, οι οποίες, σημειωτέον, εν μέσω κρίσης αύξησαν την υγειονομική δαπάνη σε σχέση με τα προηγούμενα έτη

παθήσεων, η νοσοκομειακή συσκευασία, η προώθηση της χρήσης των γενοσήμων, ο έλεγχος κατανάλωσης, οι ηλεκτρονικοί διαγωνισμοί φαρμάκων και η ηλεκτρονική συνταγογράφηση. Άλλα μέτρα στοχεύουν στον έλεγχο των δαπανών υγειονομικού και λοιπού υλικού, όπως οι διαγωνισμοί των νοσοκομείων, οι εθνικοί διαγωνισμοί και το Παρατηρητήριο Τιμών της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας, ο έλεγχος της κατανάλωσης και των προϋπολογισμών και τέλος η κωδικοποίηση των υλικών. Στη μείωση των δαπανών του νοσοκομειακού τομέα αποβλέπει και η μείωση στο μισθολογικό κόστος του προσωπικού του ΕΣΥ, μέσω της περικοπής των αποδοχών και των επιδομάτων προσωπικού και της περιορισμένης αναπλήρωσης των συνταξιοδοτήσεων και των αποχωρήσεων προσωπικού. Επίσης οι συγχωνεύσεις νοσοκομείων και κλινικών του ΕΣΥ, η εφαρμογή του διπλογραφικού και η μηχανογράφηση, παράλληλα με το νέο σύστημα χρηματοδότησης των νοσοκομείων του ΕΣΥ με βάση τα ΚΕΝ, αποτελούν μέτρα προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση. Τέλος μέτρα όπως η αύξηση της προβλεπόμενης συμμετοχής των εξωτερικών ασθενών, η ολοήμερη λειτουργία των νοσοκομείων και η παροχή υπηρεσιών υγείας σε ασφαλισμένους των ιδιωτικών ασφαλιστικών επιχειρήσεων αποσκοπούν στην αύξηση των εσόδων και της αποδοτικότητας των νοσοκομείων του ΕΣΥ. Ένας μεγάλος αριθμός μέτρων αποσκοπούν στη μείωση των δαπανών υγείας των ασφαλιστικών ταμείων, κυρίως των φαρμακευτικών. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται το νέο σύστημα τιμών πρωτοτύπων και γενοσήμων φαρμάκων, η αρνητική, η θετική και η λίστα των μη συ-

72

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

νταγογραφούμενων φαρμάκων, η προώθηση της χρήσης των γενοσήμων, η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, η μείωση του κέρδους των χονδρεμπόρων και το rebate φαρμακοποιών και φαρμακευτικών εταιρειών, η δημιουργία Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας, η ένταξη μονάδων του ΙΚΑ στο ΕΣΥ. Ο τομέας παροχής υπηρεσιών υγείας είναι ένας από τους σημαντικότερους σε μέγεθος τομείς δημοσίας δαπάνης και στο πλαίσιο αυτό δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι έχει αποτελέσει στόχο των παρεμβάσεων. Ωστόσο στον αντίποδα θα πρέπει να αξιολογηθούν ορισμένοι άλλοι παράγοντες: Η Ελλάδα είχε ήδη πριν την κρίση μία από τις χαμηλότερες δημόσιες δαπάνες υγείας. Μια αναγωγή των στόχων αναφορικά με τις υγειονομικές δαπάνες σε σχέση με το μειωμένο ΑΕΠ δείχνει ότι ενδεχομένως και υπό προϋποθέσεις να προσεγγίσουν επίπεδα κάτω από το 5% ή 4,5% του ΑΕΠ, γεγονός που θα μας κατατάξει ως τη χώρα με τις χαμηλότερες δημόσιες δαπάνες υγείας στον ΟΟΣΑ. Η βιβλιογραφία και η επιστημονική έρευνα έχει δείξει ότι χαμηλότερο εισόδημα, χαμηλότερες συνολικές και δημόσιες δαπάνες υγείας, υψηλότερη ανεργία και υψηλότερες ιδιωτικές δαπάνες υγείας έχουν αρνητικές επιπτώσεις στους δείκτες υγείας του πληθυσμού. Ανεξάρτητα από το προηγούμενο, που ασφαλώς πρέπει να μας προβληματίσει, όπως προαναφέρθηκε, υπάρχει αναποτελεσματικότητα στο σύστημα υγείας της χώρας μας, η εξάλειψη της οποίας μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της δαπάνης, με ταυτόχρονη αύξηση της αποδοτικότητας και της ποιότητας των υπηρεσιών. Οι

δημοσιοοικονομικοί στόχοι έχουν επιτευχθεί κυρίως εξαιτίας δύο εύκολων σχετικά παρεμβάσεων, της μείωσης των μισθών και των τιμών των φαρμάκων, τα οποία σε μεγάλο βαθμό ενδεχομένως να έχουν εξαντλήσει την αποδοτικότητά τους. Εύλογο είναι το ερώτημα: Κατά πόσο έχει επιτευχθεί ως σήμερα ο στόχος της αποδοτικότητας και από πού ενδεχομένως να προέλθει το όφελος στο μέλλον; Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι πράγματι έχει αυξηθεί η αποδοτικότητα του υγειονομικού συστήματος, καθαρά σε ποσοτικούς και μόνον όρους, αφού έχει μειωθεί το κόστος και έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των νοσηλευομένων, οι οποίοι στράφηκαν από τον ιδιωτικό στο δημόσιο τομέα, εξαιτίας της μείωσης των εισοδημάτων και της ανασφάλειας που προκαλεί η ύφεση. Επίσης θα μπορούσε κανείς να ισχυρισθεί ότι πράγματι έχουν δρομολογηθεί και υλοποιηθεί πολλές παρεμβάσεις, όπως τα ιατρικά πρωτόκολλα, το διπλογραφικό, τα ΚΕΝ, η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, η μείωση των τιμών των φαρμάκων και των περιθωρίων του δικτύου διανομής, ο ΕΟΠΥΥ, κ.ά. Αυτό δεν δύναται να αμφισβητηθεί. Όμως, μια πιο εμπεριστατωμένη ανάλυση ενδεχομένως θα πρέπει να αξιολογήσει το κατά πόσο έχουν βελτιωθεί οι δείκτες υγείας, η ποιότητα των υπηρεσιών και της ζωής και η ικανοποίηση του ελληνικού πληθυσμού από τις υπηρεσίες υγείας. Τέτοιες αξιολογήσεις απαιτούν χρόνο, πόρους και στοιχεία που δεν υφίστανται στην παρούσα, αν και στη διεθνή βιβλιογραφία υπάρχουν ήδη ανακοινώσεις που αναφέρουν ότι οι δείκτες υγείας του ελληνικού πληθυσμού χειροτερεύουν, χωρίς ωστόσο να αναλύεται ποιος ακριβώς παράγοντας ευθύνεται για το παραπάνω. Επίσης πρόσφατες μελέτες ικανοποίησης συνεχίζουν να δείχνουν πως οι Έλληνες είναι ανάμεσα στους λιγότερο ικανοποιημένους από το σύστημα υγείας. Σε επιχειρησιακό επίπεδο θα πρέπει κανείς να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα των μέτρων που έχουν ήδη δρομολογηθεί και υλοποιηθεί σε σχέση με τα δομικά προβλήματα του συστήματος και τη διεθνή εμπειρία και πρόοδο στον εκάστοτε τομέα. Στο πλαίσιο αυτό είναι χαρακτηριστικό ότι: Δεν έχουν ακόμη αναμορφωθεί και εκσυγχρονιστεί οι οργανισμοί του υπουργείου Υγείας και των μονάδων του και δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά ο τρόπος διοίκησης και διαχείρισής τους σε επίπεδο λειτουργιών και ανθρώπινου δυναμικού.

Έχει καταβληθεί σοβαρή προσπάθεια μηχανοργάνωσης στον οικονομικό τομέα και εφαρμογής του διπλογραφικού και έχουν δημοσιευθεί για πρώτη φορά ισολογισμοί ταυτόχρονα στο σύνολο των 130 νοσοκομείων, ωστόσο η καθολική εφαρμογή αναλυτικής λογιστικής και η ανάπτυξη μηχανισμών εσωτερικού ελέγχου και χρηματοοικονομικής διαχείρισης είναι σε πρώιμα στάδια. Δεν υπάρχει επίσης ηλεκτρονικός φάκελος ασθενούς και συστήματα κλινικής διακυβέρνησης, ενώ δεν υπάρχουν στην παρούσα προβλέψεις για εφαρμογή των κατευθυντήριων οδηγιών δια μέσου μηχανισμών όπως τα ηλεκτρονικά συστήματα, οι κλειστοί προϋπολογισμοί ή τα κίνητρα στους γιατρούς. Αντίστοιχοι μηχανισμοί λείπουν και στο σκέλος της προώθησης των γενοσήμων, τα οποία προωθούνται κυρίως με διοικητικές πράξεις. Το σύστημα τιμολόγησης δύναται να βελτιωθεί στο σκέλος της αποτελεσματικότητας, ενώ υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης στην αγορά των γενοσήμων και των off patent φαρμάκων. Η λίστα συνταγογραφούμενων φαρμάκων και το εσωτερικό σύστημα τιμών αναφοράς που εφαρμόζεται σε 18 άλλες χώρες, αποτελεί μνημείο προχειρότητας, αφού δεν έχει εφαρμοστεί εδώ και 2 χρόνια μετά από αλλεπάλληλες αλλαγές, ενώ η λίστα των λεγόμενων ακριβών φαρμάκων στέλνει τους ασθενείς να προμηθευτούν φάρμακα από ιδιωτικά νοσοκομεία, για να τους χορηγηθούν στη συνέχεια σε νοσοκομεία, μια πραγματική πρωτοτυπία. Οι εκπτώσεις στους ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς φαρμάκων που πράγματι αποτελούν επιτυχία, θα οδηγήσουν σε εξοι-

Η

λίστα συνταγογραφούμενων φαρμάκων και το εσωτερικό σύστημα τιμών αναφοράς που εφαρμόζεται σε 18 άλλες χώρες, αποτελεί μνημείο προχειρότητας, αφού δεν έχει εφαρμοστεί εδώ και 2 χρόνια μετά από αλλεπάλληλες αλλαγές

73

AΡΘΡΟ

Δ

εν έχουν ακόμη αναμορφωθεί και εκσυγχρονιστεί οι οργανισμοί του υπουργείου Υγείας και των μονάδων του και δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά ο τρόπος διοίκησης και διαχείρισής τους σε επίπεδο λειτουργιών και ανθρώπινου δυναμικού

74

κονόμηση, όταν πράγματι τα φάρμακα αυτά χρησιμοποιηθούν στην καθημερινότητα, υποκαθιστώντας άλλα ακριβότερα και δημιουργώντας εξοικονομήσεις, στόχος που δεν επιτυγχάνεται πάντοτε εύκολα, καθότι το ιατρικό σώμα αλλάζει συνταγογραφικές συνήθειες, αυξάνοντας τη δαπάνη. Πολλοί από τους μεγάλους διαγωνισμούς για υγειονομικό υλικό κωλυσιεργούν ακόμη στα αρμόδια δικαστήρια, με αποτέλεσμα οι όποιες μειώσεις να επιτυγχάνονται κυρίως από το παρατηρητήριο τιμών. Ωστόσο το μυστικό στη διαχείριση του υγειονομικού υλικού είναι στον έλεγχο της εφοδιαστικής αλυσίδας και των ποσοτήτων που χρησιμοποιούνται σε σχέση με τα ενδεδειγμένα, κάτι που δεν έχει γίνει ακόμη, ενώ αποτελούμε και μία από τις ελάχιστες περιπτώσεις χώρας χωρίς αξιολόγηση της τεχνολογίας υγείας και φαρμάκου. Οι συγχωνεύσεις ήταν μάλλον σε επίπεδο διοικήσεων έως σήμερα και απέχουν από ουσιαστικό re-engineering υπηρεσιών, με στόχο την εξασφάλιση υψηλότερων αποδόσεων μέσα από οικονομίες κλίμακας, οικονομίες σκοπού και νέα πρότυπα συμπράξεων μεταξύ φορέων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Η χρηματοδότηση των νοσοκομείων εξακολουθεί να παραμένει προβληματική, αφού προέρχεται από δύο πυλώνες (φορολογία–εισφορές), ενώ τα ΚΕΝ μπορεί να αποτελούν σημαντική πρόοδο, αλλά απαιτούν σημαντική περαιτέρω βελτίωση στο μέλλον για να αποτελέσουν ουσιαστικό εργαλείο διαχείρισης και αποδοτικότητας. Στο κομμάτι της αυτονομίας των διοικήσεων και των οργανισμών και στην ανάπτυξη και ορθή κατανομή του προσωπικού, έχουν γίνει λίγα έως σήμερα. Η λειτουργία των απογευματινών ιατρείων ή αλλιώς η ολοήμερη λειτουργία απέχει από τις περιπτώσεις των υπολοίπων χωρών όπου τα νοσοκομεία χρησιμοποιούνται κατά την απογευματινή-βραδινή βάρδια για τη διενέργεια σοβαρών προγραμματισμένων επεμβάσεων, με στόχο την αξιοποίηση των υποδομών και την αύξηση των εσόδων του οργανισμού και των στελεχών του. Δεν έχουν δημιουργηθεί οι απαραίτητες προϋποθέσεις ουσιαστικής συνεργασίας με τον ιδιωτικό ασφαλιστικό κλάδο, το οποίο υποδηλώνεται από τα πρόσφατα στοιχεία νοσηλείας ασφαλισμένων ιδιωτικών κλινικών και τα παραπάνω χρήζουν αξιολόγησης και ενεργειών.

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

Ο ΕΟΠΥΥ διανύει τα πρώτα του βήματα, τα οποία ωστόσο υποδηλώνουν πως απέχει ακόμη από το πρότυπο ενός μεγάλου και αποτελεσματικού ευρωπαϊκού ασφαλιστικού κολοσσού, με σύγχρονα συστήματα και διαδικασίες αξιολόγησης, διαπραγμάτευσης, διαπίστευσης, ελέγχου, μηχανοργάνωσης και λειτουργίας, ενώ ακολουθεί το εγκαταλελειμμένο μοντέλο της ταυτόχρονης χρηματοδότησης και παραγωγής πρωτοβάθμιων υπηρεσιών, αφού στον ευρωπαϊκό χώρο μόνο το πρώτο (αγορά και χρηματοδότηση υπηρεσιών) απασχολεί αυτούς τους φορείς. Επίσης δεν έχει ακόμη επιτύχει τη διασύνδεση των δομών πρωτοβάθμιων υπηρεσιών στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου και συντονισμένου δικτύου, ορθά συνδεόμενου με τη δευτεροβάθμια φροντίδα. Τα περιθώρια της εφοδιαστικής αλυσίδας φαρμάκου δύναται να βελτιωθούν, καθώς και η αξιοπιστία του συστήματος διανομής, αλλά και η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, ώστε να μειωθεί η σπατάλη, η διαφθορά και η αναποτελεσματικότητα και να προασπιστεί η δημόσια υγεία. Έχουν ειπωθεί πολλά για το σκέλος της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης φαρμάκων και εξετάσεων και, παρά τα βήματα που έχουν γίνει, το σύστημα απέχει πολύ από το να γίνει ένα ολοκληρωμένο σύστημα ουσιαστικού ελέγχου, στα πρότυπα άλλων ανεπτυγμένων χωρών, όπως των σκανδιναβικών. Συμπερασματικά, κληθήκαμε όλοι μας να συμβάλουμε σε σύντομο χρονικό διάστημα, και υπό καθεστώς πιέσεων και εποπτείας, στην επίλυση χρόνιων και δομικών προβλημάτων του συστήματος υγείας. Οι περιστάσεις και το εύρος των παρεμβάσεων δεν μας έδωσαν τα περιθώρια να σχεδιάσουμε στρατηγικά και να υλοποιήσουμε όσο συντονισμένα και αποτελεσματικά απαιτείται, ενώ υπάρχουν ακόμη περιθώρια βελτίωσης και στόχοι προς επίτευξη. Σίγουρα έχει καταβληθεί προσπάθεια και έχει επιτευχθεί πρόοδος σε σχέση με το παρελθόν. Ωστόσο οι περιστάσεις και τα οικονομικά μας απαιτούν νέο όραμα, ολοκληρωμένη στρατηγική, καλύτερο σχεδιασμό και κυρίως καλύτερη εφαρμογή, σημείο στο οποίο παραδοσιακά πάσχουμε όσον αφορά τον τομέα της παροχής υπηρεσιών υγείας. Μόνον έτσι είναι δυνατό να πετύχουμε τους στόχους που αναφέρθηκαν στην εισαγωγή του παρόντος και στο μνημόνιο συνεργασίας, το οποίο ζητά να εφαρμόσουμε στον τομέα υγείας πολλά «αυτονόητα» για τον υπόλοιπο ανεπτυγμένο κόσμο στον οποίο δικαιωματικά επιθυμούμε να ανήκουμε.•••

7000 sq.m: gym | aerobics | pilates | yoga | dance | fight club

spin bike | health Spa | sauna | hammam | massage TEO hair & nail salon | solarium | swimming pool | aqua aerobics hydromassage | squash courts | tennis court | beachvolley kids club | kids camp | catering | social & corporate events Λ. Βάρης 90 & Καλαματας 1 - Βάρη

Τηλ: 210 8990048

75 - www.varisportsclub.com

AΡΘΡΟ

700 εκατ. ευρώ οι οφειλές των ταμείων στις ιδιωτικές κλινικές

Τ

α νοσοκομεία δεν ξέρουν τι καταναλώνουν και τα ασφαλιστικά ταμεία δεν γνωρίζουν τι αποζημιώνουν. Η τελική κατάληξη είναι να έρχεται ο Κρατικός Προϋπολογισμός και να καλύπτει τα ελλείμματα

Κρίσιμα ερωτήματα για τα νέα νοσήλια του Βασίλη Μπαρδή, Γενικού Επιχειρησιακού και Διοικητικού Διευθυντή του Ομίλου «Ιατρικό Αθηνών»

Αν αναλογιστούμε ότι τα ασφαλιστικά ταμεία οφείλουν το 2011 περίπου 700 εκατ. ευρώ στις ιδιωτικές κλινικές και αυτά με τις τιμές του 1991, εύκολα μπορεί κάποιος να διαπιστώσει πώς κινείται η ζήτηση και η χρήση των ιδιωτικών νοσοκομειακών υπηρεσιών στη χώρα μας

Τ

ο τελευταίο χρονικό διάστημα έχει ξεκινήσει μια μεγάλη συζήτηση σχετικά με την απόφαση του υπουργείου Υγείας να εφαρμόσει τα Κλειστά Ενοποιημένα Νοσήλια (ΚΕΝ) για την αποζημίωση των ιατρικών πράξεων από την Κοινωνική Ασφάλιση. Επίσης τονίζεται, προς όλες τις κατευθύνσεις, ότι τα ΚΕΝ αποτελούν την ελληνική μορφή των DRGs.

Οι θέσεις που αναπτύσσονται και κυκλοφορούν - ως συνήθως στην Ελλάδα – ποικίλλουν σε όλο το εύρος μεταξύ των δύο

76

αντίθετων άκρων. Έτσι, για παράδειγμα κάποιοι υποστηρίζουν ότι τα ΚΕΝ θα βοηθήσουν στον εξορθολογισμό τον δαπανών

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

77

AΡΘΡΟ

Η

εφαρμογή του συστήματος των DRGs φυσικά και δεν μπορεί να διαφοροποιήσει την όλη κατάσταση. Απαιτείται αναδιάρθρωση του όλου συστήματος

Μη τεκµηριωµένη κύρια διάγνωση, ιατρική διαδικασία κ.λ.π

MDC 2

Μεταµοσχεύσεις , Χρήση Αναπνευστήρα κ.λ.π

∆εδοµένα Βασική Κατηγορία Ασθένειας

Εκτός βασικών κατηγοριών

MDC 1

υγείας στην νοσοκομειακή περίθαλψη και στην ανάκαμψη των οικονομικών της Κοινωνικής Ασφάλισης. Στον αντίποδα, άλλοι ισχυρίζονται ότι με τα ΚΕΝ τα ασφαλιστικά ταμεία θα βουλιάξουν περισσότερο στα ελλείμματά τους. Για μπορέσει κάποιος να διακρίνει την πραγματικότητα μέσα σε όλα αυτά, θα πρέπει πρώτα να αξιολογήσει το ισχύον σύστημα, να μελετήσει τις ενέργειες που ακολουθήθηκαν σε άλλα κράτη και να αποφασίσει για τις απαιτούμενες παρεμβάσεις, τροποποιήσεις και αναδιαρθρώσεις. Σε ό,τι αφορά την αξιολόγηση του υπάρχοντος συστήματος, έχουν γραφτεί πάρα πολλά, έχουν γίνει πάρα πολλές ενέργειες, χωρίς καμία να έχει ολοκληρωθεί και να αξιολογηθεί συνολικά με βάση τους στόχους που είχαν τεθεί από την αρχή. Η συνεχής δημιουργία ελλειμμάτων είναι το βασικό χαρακτηριστικό του συστήματος υγείας, που ψευδεπίγραφα ονομάζεται Εθνικό Σύστημα Υγείας, ενώ στην ουσία είναι ένα Δημόσιο Νοσοκομειακό Σύστημα Υγείας. Τα νοσοκομεία δεν ξέρουν τι καταναλώνουν και τα ασφαλιστικά ταμεία δεν γνωρίζουν τι αποζημιώνουν. Η τελική κατάληξη είναι να έρχεται ο Κρατικός Προϋπολογισμός και να καλύπτει τα ελλείμματα. Στο όνομα δηλαδή μιας δωρεάν υγείας, πόροι του ελληνικού λαού χρησιμοποιούνται για την κάλυψη ενός αναποτελεσματικού και μη αποδοτικού συστήματος σε σχέση με τα ποσά πληρωμών. Τα παραπάνω οδήγησαν τον Έλληνα πολίτη- ασθενή να αναζητά τις αναγκαίες υπηρεσίες από τον ιδιωτικό τομέα, καλύπτοντας από το οικογενειακό του εισόδημα, και πέρα από την

MDC 3

MDC ..

MDC..

Εκτός Ταξινόµησης

MDC..

1. MDC

MDC 25

Ανάπτυξη Περιεχοµένων των Βασικών Κατηγοριών Ασθενειών

Τουλάχιστον µία χειρουργική διαδικασία

Ανάπτυξη Κατηγοριών χειρουργικής

78

2. DRGs

Καµία χειρουργική διαδικασία αλλά µια άλλη µε ουσιαστική αντίστοιχη αναφορά σε ΤΚΑ

Ανάπτυξη Κατηγοριών Παθολογίας

Χωρίς ουσιαστική αναφορά σε ΤΚΑ

Ανάπτυξη άλλων Κατηγοριών

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

εφορία του και τις ασφαλιστικές εισφορές του, τις επιπρόσθετες δαπάνες. Επιπρόσθετες δαπάνες στις οποίες οδήγησε η πολιτική καθήλωσης των τιμών στο 1991, με το επιχείρημα της μη επιβάρυνσης των ασφαλιστικών ταμείων. Αξίζει να σημειώσουμε ότι στο ελληνικό σύστημα υγείας έχουμε ανεξέλεγκτη ζήτηση και χρήση υπηρεσιών υγείας, λόγω της κυριαρχίας του ιατρικού σώματος στη χώρα μας. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που πρέπει να αποδώσουμε στην έλλειψη ενός ενιαίου θεσμικού πλαισίου για το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα υγείας με κοινούς κανόνες για τη χρηματοδότησή τους. Αν αναλογιστούμε ότι τα ασφαλιστικά ταμεία οφείλουν το 2011 περίπου 700 εκατ. ευρώ στις ιδιωτικές κλινικές και αυτά με τις τιμές του 1991, εύκολα μπορεί κάποιος να διαπιστώσει πώς κινείται η ζήτηση και η χρήση των ιδιωτικών νοσοκομειακών υπηρεσιών στη χώρα μας.

Ερώτημα 1 Αποτελούν τα DRGs το σύστημα που θα μπορούσε να βοηθήσει στην ορθολογικοποίηση και τον έλεγχο των νοσοκομειακών δαπανών στην Ελλάδα; Η απάντηση που μπορεί να δοθεί στο παραπάνω ερώτημα είναι, ότι από μόνη της η εφαρμογή του συστήματος των DRGs φυσικά και δεν μπορεί να διαφοροποιήσει την όλη κατάσταση. Απαιτείται αναδιάρθρωση του όλου συστήματος και ειδικότερα στους παρακάτω βασικούς άξονες: 1. Ενιαίο θεσμικό πλαίσιο κανόνων και κριτηρίων λειτουργίας για το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα υγείας.

2. Η χρηματοδότηση του κράτους θα δίνεται μόνο προς την Κοινωνική Ασφάλιση.

3. Αποζημίωση των παρεχόμενων ιατρικών υπηρεσιών σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα από την Κοινωνική Ασφάλιση με βάση την υπογραφή συμβάσεων μετά από διαπραγμάτευση και το βαθμό υλοποίησης των τιθέντων κριτηρίων λειτουργίας εκ μέρους των παραγωγών υπηρεσιών υγείας (δημόσια νοσοκομεία – ιδιωτικές κλινικές) Πριν όμως από όλα αυτά θα πρέπει να γίνει κατανοητό, από το σύνολο των εμπλεκομένων, το σύστημα χρηματοδότησης των DRGs. Με το Σχεδιάγραμμα 1 επιχειρείται να δοθεί μια συνολική εικόνα της δομής ενός συστήματος DRGs, με τις βασικές κατηγορίες ασθενειών (MDC) και την περαιτέρω ανάλυση ανά κατηγορία (DRG).

Κατάλογος DRGs

Κατάλογος ICD

Κατάλογος ICPM

(Diagnosis Related Groups)

(International Classification for Diagnosis)

(International Codes for Procedures in Medicine)

Κανόνες και διαδικασίες για την Κωδικοποίηση

Κανόνες και διαδικασίες για ειδικές περιπτώσεις

Κατάλογος επιπλέον πληρωμών

G R O U P E R Αν και στην αρχική τους εφαρμογή τα DRGs χρησιμοποιήθηκαν για την αξιολόγηση των παραγόμενων ιατρονοσηλευτικών υπηρεσιών και την αξιοπιστία του συστήματος, εξελίχθηκαν και συμπεριέλαβαν και την αποζημίωση αυτών. Οι ιδιαιτερότητες κάθε χώρας επηρέασαν τη διαμόρφωση του συστήματος τόσο στην ανάπτυξη: συνολικός αριθμός περιεχόμενο ταξινόμηση όσο και στην εφαρμογή των μεθόδων: κοστολόγησης αποζημίωσης Η φιλοσοφία όμως του συστήματος παραμένει παντού η ίδια, όπως και η μεθοδολογία για την ανάπτυξη και την εφαρμογή τους, όπως διατυπώνεται και στο πόρισμα της επιτροπής για τη διερεύνηση της εφαρμογής τους στα νοσοκομεία του ΕΣΥ από τον καθηγητή Ν. Μανιαδάκη.

Στο Σχεδιάγραμμα 2 αποτυπώνονται οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή των DRGs. Εκτός του καταλόγου των DRGs απαιτείται η χρήση: του καταλόγου ICD και συγκεκριμένα σήμερα του ICD-10 του καταλόγου για τις ακολουθούμενες ιατρικές διαδικασίες ICPM. Οι δύο αυτοί παράμετροι οδηγούν στον καθορισμό ενός και μόνου DRG για τη συγκεκριμένη διάγνωση και ακολουθητέα ιατρική διαδικασία, μέσω ειδικού πληροφοριακού συστήματος (grouper) που χρησιμοποιεί αλγορίθμους για τη συσχέτισή τους. Αναπόσπαστο μέρος του συστήματος αποτελούν οι ειδικοί κανόνες, διαδικασίες και εξαιρέσεις. Ειδικότερα η διαδικασία αυτή αποτυπώνεται στο Σχεδιάγραμμα 3. Η αποτελεσματικότητα του συστήματος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ικανό-

Ηλικία Ημέρες Νοσηλείας Ώρες ή Ήμερες σε Αναπνευστήρα

Δίδονται με αριθμούς

Διδικασίες

ICPM

International Codes for Procedures in Medicine

• 10.00 Απλή υπερτονία

(Simple Hypertonia)

• J14 Πνευμονία από Αιμόφιλο Γρίπη

(Pneumonia by Haemophilus Influenza)

• G47.31 Σύνδρομο Αποφρακτικής Άπνοιας Ύπνου

(obstructive sleep apnea syndrome)

ICD

International Classification for Diagnosis

Διάγνωση

•5-470.1 Λαπαροσκοπική Σκωληκοειδεκτομή

(laparoscopic Appendectomy)

•1.790 Καρδιοαναπνευστική Σπειρομέτρηση

(Cardio respiratory polysomonography)

•A…..Χ •Π…..Μ •……..

DRG

Δίδονται με κλειδάριθμους αριθμούς

Λόγοι εισόδου και ειδική αιτία εξόδου

79

AΡΘΡΟ

Συντελεστής Βαρύτητας Κόστους DRG

Αποζημίωση DRG

Καθορισμένη Τιμή (National Baserate)

(cost weight)

(DRG Reimbursement)

τητα του συστήματος στη σωστή και άμεση χρήση και συσχέτιση των δεδομένων. Πέρα από τη συσχέτιση της διάγνωσης και της ιατρικής διαδικασίας με τα δεδομένα τους για τον καθορισμό του DRG, ο grouper με τη χρήση δύο ακόμη παραμέτρων καθορίζει την αποζημίωση της παρεχόμενης ιατρικής υπηρεσίας. (Σχεδιάγραμμα 4.) Οι παράμετροι αυτοί είναι ο συντελεστής βαρύτητας του συγκεκριμένου DRG και η καθορισμένη από την Κοινωνική Ασφάλιση βασική τιμή. Ο συντελεστής βαρύτητας καθορίζεται με βάση τις παραμέτρους που αποτυπώνονται στο Σχεδιάγραμμα 5. Η κάθε μία από τις παραμέτρους απαιτεί ιδιαίτερη χρήση εργασιακού χρόνου στελεχών υγείας (γιατρών, νοσηλευτών κ.λπ.), καθώς και κατανάλωση εργαστηριακών πράξεων, υγειονομικού και ειδικού υλικού, φαρμάκων κ.λπ. Η βασική τιμή ορίζεται με βάση τις δυνατότητες της κοινωνικής ασφάλισης για το σύνολο των πληρωμών στο οριζόμενο χρονικό διάστημα. Ειδικότερα ο καθορισμός της βασικής τιμής εξαρτάται από: τους όρους και τις προϋποθέσεις που κάθε κράτος θέτει για τη λειτουργία των μονάδων υγείας του δημόσιου και του ι-

Ειδικό για κάθε κωδικό ICD ( 0-4 )

Επίπεδο επιπλοκών και συννοσηρότητας

Επιπλοκές και /ή συννοσηρότητα

(Complication and comorbidity level ( CCL )

Complication and/or comorbidity ( CC )

Διάγνωση και συναφή με αυτή

Επίπεδο κλινικής περιπλοκότητας του ασθενούς Patient clinical complexity level ( PCCL )

Συντελεστής Βαρύτητας Κόστους

Εξαρτάται από τον κάθε ασθενή

(Cost weight)

80

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

διωτικού τομέα Τις δυνατότητες του προϋπολογισμού της κοινωνικής ασφάλισης ή του κρατικού προϋπολογισμού ή και των δύο, ανάλογα με τη χρηματοδότηση του συστήματος υγείας. Η μέση τιμή κόστους που διαμορφώνεται για κάθε DRG στο σύνολο των μονάδων υγείας όπου προσφέρεται, καθορίζεται κεντρικά από το κράτος και διαμορφώνεται μέσω διαπραγμάτευσης μεταξύ των παραγωγών και των προμηθευτών υπηρεσιών υγείας. Ο συντελεστής βαρύτητας παραμένει σταθερός για την καθορισμένη μέση διάρκεια νοσηλείας ανά DRG και διαφοροποιείται ανάλογα με τη διαφοροποίηση αυτής, π.χ. μία ημέρα παραμονής με ΜΔΝ 7 ημέρες ή για διάρκεια νοσηλείας άνω των 7 ημερών. Στον Πίνακα 1. Αποτυπώνεται η διαφορετικότητα στο γερμανικό σύστημα DRGs σε σχέση με τα ελληνικά ΚΕΝ για μια συγκεκριμένη διάγνωση και διαδικασία. Μέσα από τη διαδικασία των καταχωρίσεων με τελευταία την ημερομηνία εξόδου καθορίζεται η αποζημίωση του νοσοκομείου και αποστέλλεται ηλεκτρονικά στο ασφαλιστικό ταμείο του ασθενούς για την αποπληρωμή. Τα γερμανικά νοσοκομεία είναι υποχρεωμένα, πέρα από την παρουσίαση ενός οικονομικού απολογισμού, να παρουσιάζουν και έναν ποιοτικό, για να ενημερώνεται ο πολίτης για το βαθμό της χρήσης των υπηρεσιών σε κάθε νοσοκομείο, δημόσιο ή ιδιωτικό, καθώς και το βαθμό αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας των προσφερόμενων υπηρεσιών. Σε περίπτωση που ο ασθενής παρουσιάσει επιπλοκή σε χρονικό διάστημα μετά την έξοδό του ίσο με τη διάρκεια της νοσηλείας του, τότε η δαπάνη επανεισαγωγής και νοσηλείας του βαρύνει το νοσοκομείο που τον είχε νοσηλεύσει και όχι την κοινωνική ασφάλιση ή τον ίδιο. Επίσης το ίδιο το πληροφοριακό σύστημα κατανέμει τη συνολική δαπάνη σε όλα τα συνθετικά της μέρη, το κόστος μισθοδοσίας όλου του εμπλεκόμενου προσωπικού, του υγειονομικού και ειδικού υλικού, των φαρμάκων κ.λπ.

Ερώτημα 2 Αποτελούν τα ΚΕΝ ένα σύστημα DRGs για τα ελληνικά δεδομένα και ποιες οι προοπτικές ορθολογικοποίησης, μέσω αυτών, του συστήματος χρηματοδότησης;

Τα ΚΕΝ περιέχουν βασικά στοιχεία ανάπτυξης με τα DRGs, αλλά παρά τις αιτιάσεις της επιτροπής του καθηγητή Μανιαδάκη για περαιτέρω ανάλυση, αξιολόγηση και τεκμηρίωση και παρά το γεγονός ότι η όλη μελέτη πραγματοποιήθηκε για τη διερεύνηση της εφαρμογής των DRGs στα κρατικά νοσοκομεία, όχι μόνο προχώρησε το ΥΥΚΑ στην εφαρμογή τους, αλλά τα επέκτεινε και για τις ιδιωτικές κλινικές. Η απόφαση καθορισμού του κόστους ανά ΚΕΝ μόνο από το λειτουργικό μέσο κόστος των κρατικών νοσοκομείων, αντί του συνολικού μέσου κόστους ανά ασθενή θα δημιουργήσει αποκλίσεις που, με τη σειρά τους, θα απαιτήσουν εξαιρέσεις και ιδιαιτερότητες. Επίσης στα δημόσια νοσοκομεία θα είναι αδύνατος ο έλεγχος του κόστους, γιατί παρέχεται μεν η δυνατότητα ελέγχου των παραμέτρων που καθορίζουν το λειτουργικό κόστος - κύρια με κατασταλτικά μέτρα και λήψη κεντρικών αποφάσεων - χωρίς όμως τη δυνατότητα ελέγχου της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών του νοσοκομείου. Για παράδειγμα, ο χρόνος απόδοσης της βάρδιας ανά χειρουργική αίθουσα, ο αριθμός των εκτελούμενων εντός συγκεκριμένου ωραρίου απεικονιστι-

κών ή λοιπών εργαστηριακών πράξεων κ.λπ. Ακόμη, δεν δημιουργεί τις συνθήκες εφαρμογής των ιατρικών πρωτοκόλλων που θα διαμορφώνονται μέσα από την ιατρική υπηρεσία του κάθε νοσοκομείου. Αναπόφευκτα, στον ιδιωτικό τομέα θα υπάρξει επιβάρυνση των ασθενών, καλύπτοντας τη διαφορά του λειτουργικού μέσου κόστους από το συνολικό μέσο κόστος ανά ασθενή, όπως το ΥΥΚΑ καθορίζει με τον ετήσιο απολογισμό του, ώστε να καλυφθεί το κόστος μισθοδοσίας του προσωπικού και των επενδύσεων.Είναι παράλογο να καταναλώνεται χρόνος συζήτησης για την απόφαση του ΚΕΝ συν 20% ως αποζημίωση στον ιδιωτικό τομέα, ενώ κανείς δεν συζητά για την αποδοτικότητα του ΚΕΝ συν περίπου 110% (για τη μισθοδοσία του προσωπικού) στο δημόσιο τομέα, που το πληρώνει το σύνολο του ελληνικού λαού. Συμπερασματικά, αν η εφαρμογή των ΚΕΝ δεν διαφοροποιηθεί και δεν προσαρμοσθεί στα δεδομένα που απαιτεί αυτό το σύστημα αποζημίωσης, θα καταλήξουμε στα αποτελέσματα των κλειστών ενοποιημένων νοσηλίων της απόφασης του 1998 με τα γνωστά αποτελέσματα. Ελλείμματα, ελλείμματα, ελλείμματα…•••

• Ο συντελεστής βαρύτητας κόστους είναι σε συνάρτηση με τη δυνατότητα του προϋπολογισμού και συμφωνείται μεταξύ της κοινωνικής ασφάλισης και των νοσοκομειακών φορέων • 2. Μπορεί να μεταφέρει μεταξύ των κρατιδίων, έχει τιμές από 2.350 ευρώ-2.980 ευρώ • * Αν για τον οποιοδήποτε λόγο η παραμονή του ασθενούς είναι στον αναφερόμενο αριθμό ημερών, τότε χρησιμοποιείται ο διαφορετικός μειωμένος συντελεστής βαρύτητας κόστους • **Αν ο ασθενής παραμείνει παραπάνω από την αναφερόμενη Μ.Δ.Ν. στο DRG, τότε η διαφορά των επιπλέον ημερών υπολογίζεται με το συντελεστή Γ • ***Για κάθε επιπλέον ημέρα της ανώτατης (Γ) ο υπολογισμός στηρίζεται στο συντελεστή βάρους του κόστους Δ

81

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ: «TRUE LEADER 2010»

2.

Διεύρυνση συνεργασίας Weber Shandwick-ΡΕΑ

1.

Η Weber Shandwick, PR Agency του McCann Worldgroup, σχεδίασε και υλοποιεί, για λογαριασμό της ΡΕΑ Μαιευτικής Γυναικολογικής Κλινικής, ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του μαστού. Με κεντρικό μήνυμα «Μέχρι χθες παράληψη. Από σήμερα πρόληψη!», η καμπάνια έχει στόχο να υπενθυμίσει σε κάθε γυναίκα τη σπουδαιότητα της πρόληψης για τη θεραπεία της νόσου. Με το πρόγραμμα αυτό, η «ΡΕΑ Μαιευτική Γυναικολογική Κλινική» προσφέρει σε προνομιακή τιμή γυναικολογικές εξετάσεις που περιλαμβάνουν υπερηχογράφημα μαστών και ψηφιακή μαστογραφία. Το πρόγραμμα υλοποιείται φέτος παράλληλα με πρόσθετες δράσεις κοινωνικής υπευθυνότητας και εντάσσεται στο πλαίσιο μιας μεγάλης προσπάθειας που γίνεται για την πρόληψη της συγκεκριμένης νόσου, ενώ απαιτεί την ενεργό συμμετοχή όλων μας για να έχει αποτελέσματα.

82

Σ

ε μια εποχή πρωτόγνωρης οικονομικής δυσπραγίας για τη χώρα μας, αλλά και για το επιχειρείν, o όμιλος εταιρειών υγείας «Βιοϊατρική» καταφέρνει όχι μόνο να αντεπεξέρχεται την κρίση, αλλά και να διακρίνεται ως μία από τις ηγετικές επιχειρήσεις για το 2010, αποσπώντας το βραβείο «True Leader 2010».

Η σχετική βράβευση έγινε πρόσφατα από τον οργανισμό οικονομικών μελετών ICAP Group σε ειδική τελετή, παρουσία 320 κορυφαίων οικονομικών παραγόντων και υψηλόβαθμων στελεχών των σημαντικότερων επιχειρήσεων της χώρας. Tο βραβείο παρέλαβε, εκ μέρους της Βιοϊατρικής, ο κ. Χάρης Φοντριέ, Διευθυντής Ανάπτυξης του Ομίλου. Πρακτικά, η διάκριση του ομίλου «Βιοϊατρική» ως «True Leader» σημαίνει ότι είναι μία από τις πενήντα εταιρείες ή ομίλους στη χώρα που αποτελούν πραγματικά ισχυρές και υγιείς επιχειρήσεις. Η εν λόγω

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

διάκριση αποτελεί την επιβράβευση της έως τώρα πορείας του ομίλου και τιμή για τη διοίκηση, τα στελέχη και το προσωπικό της εταιρείας. Ο θεσμός «True Leaders» καθιερώνεται για πρώτη χρονιά φέτος από την ICAP Group. Η ανάδειξη της Βιοϊατρικής ως μίας από τις εταιρείες-ηγέτες (σε σύνολο 500 υποψηφίων επιχειρήσεων) βασίστηκε σε τέσσερα μετρήσιμα κριτήρια σε σχέση με δημοσιευμένα αποτελέσματα, δηλαδή στην κερδοφορία, την αύξηση του προσωπικού, την πιστοληπτική ικανότητα και τη θέση στον κλάδο.

Συνέδριο Φαρμακευτικού Marketing

8

ο

/Αξία /Καινοτομία /Προσαρμογή 1/2/3 Φεβρουαρίου 2012 Μέγαρο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο Αθηνών

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ - ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΤΗΕΜΑ team - Aγ. Κωνσταντίνου 40, Μαρούσι 151 24 Τ: 210 6107213, F: 210 6107864, Ε: info@themateam.gr, W: www.themateam.gr ΧΟΡΗΓΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ: ΕλληνιΚη ΕτΑιριΑ ΦΑρμΑΚΕυτιΚου Marketing Τζαβέλλα 42Β, Νέο Ψυχικό, 15451 Τηλ.- Fax: 210 6753159 E-mail: eefam@otenet.gr www.eefam.gr ΧΟΡΗΓΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ

83

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

3.

Υγεία:"Άνοιγμα" στον ιατρικό τουρισμό

Στη διεθνή αγορά του ιατρικού τουρισμού εισέρχεται ο όμιλος «Υγεία», μετά την πιστοποίηση των δύο μεγαλύτερων νοσοκομείων του, «Υγεία» και «Μητέρα» από τον - μοναδικό παγκοσμίως - Οργανισμό Πιστοποίησης Υπηρεσιών Ιατρικού Τουρισμού TEMOS. Τα δύο νοσοκομεία είναι τα μοναδικά στην Ελλάδα και μεταξύ των 20 διακεκριμένων υγειονομικών οργανισμών διεθνώς που έχουν πιστοποιηθεί κατά TEMOS για τη δυνατότητα και την επάρκειά τους να ανταποκρίνονται στις ανάγκες ξένων ασθενών, ενώ ταυτόχρονα με τις ιατρικές ειδικότητες και τα τμήματα που διαθέτουν, καλύπτουν το σύνολο των υπηρεσιών υγείας. Επιπλέον, ο όμιλος προχώρησε στη δημιουργία εξειδικευμένου Τμήματος Εξυπηρέτησης Διεθνών Ασθενών, για την καλύτερη κάλυψη των αναγκών των ασθενών και των οικείων τους. Το Σύστημα Πιστοποίησης TEMOS αποτελεί «σφραγίδα εμπιστοσύνης» για τις διεθνείς ασφαλιστικές εταιρείες και τους οργανισμούς ιατρικής βοήθειας παγκοσμίως, ενώ ταυτόχρονα διασφαλίζει την υιοθέτηση προδιαγραφών ποιότητας στις υπηρεσίες υγείας, σύμφωνα με διεθνείς πρακτικές και παράλληλα την κάλυψη των απαιτήσεων όλων των ενδιαφερομένων στον ιατρικό τουρισμό και τη διασυνοριακή φροντίδα, με στόχο την αναβάθμιση της διαχείρισης του Διεθνή Ασθενή. Ο ιατρικός τουρισμός είναι μία από τις ταχύτατα αναπτυσσόμενες υπηρεσίες στον κόσμο. Περίπου 14,5 εκατομμύρια αφίξεις τουριστών καταγράφονται ανά έτος στην Ελλάδα, αναδεικνύοντας έτσι τη δυνατότητα προβολής του ιατρικού τουρισμού ως μιας νέας - προς ανάπτυξη - υπηρεσίας.

84

8ο Συνέδριο Φαρμακευτικού Μάρκετινγκ

4.

Α

ξία – Καινοτομία – Προσαρμογή» είναι το θέμα που πραγματεύεται το 8ο Συνέδριο Φαρμακευτικού Μάρκετινγκ που διοργανώνει η Ελληνική Εταιρεία Φαρμακευτικού Μάρκετινγκ (Ε.Ε.Φα.Μ). Το Συνέδριο που διεξάγεται κάθε δύο χρόνια, θα πραγματοποιηθεί στο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, στις 1,2,3 Φεβρουαρίου 2012 με συμμετοχή καταξιωμένων εκπροσώπων από τη φαρμακευτική βιομηχανία και το φαρμακευτικό marketing, την πολιτεία, τους συλλόγους ασθενών, την ιατρική κοινότητα και τη διεθνή αγορά.

«

Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου, οι συμμετέχοντες θα καταθέσουν τις απόψεις, τη γνώση και την εμπειρία τους με στόχο να αναδείξουν τη διαχρονική αξία του φαρμάκου στη θεραπεία και στη βελτίωση των συνθηκών και της ποιότητας ζωής των ασθενών. Πιο συγκεκριμένα, μερικά από τα σημαντικά θέματα που θα αναλυθούν περιλαμβάνουν, τις δυσλειτουργίες που εμποδίζουν τη διεθνή και την τοπική φαρμακοβιομηχανία να μεγιστοποιήσει την προσφορά της, τη διαχρονική αξία του φαρμάκου τόσο για τον ασθενή όσο και την κοινωνία, τις νέες στρατηγικές επιλογές και αναγκαίες προσαρμογές του

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

φαρμακευτικού μάρκετινγκ στο σύγχρονο περιβάλλον, την αξία και την απόδοση του ‘Brand’ αλλά και το ρόλο του Brand Manager, ενώ θα παρουσιαστούν καινοτόμες προσεγγίσεις και αναλύσεις ήδη εφαρμοσμένων περιπτώσεων. Στο 8ο Συνέδριο Φαρμακευτικού Marketing, θα πραγματοποιηθεί ο διαγωνισμός «Αριστεία Φαρμακευτικού Marketing» για τη διετία 2009-2011, με στόχο την αναγνώριση και την επιβράβευση επιτυχημένων και αποτελεσματικών ενεργειών επικοινωνίας/ μάρκετινγκ αλλά και την ενθάρρυνση της ευρύτερης εφαρμογής καινοτόμων μεθόδων μάρκετινγκ και δημιουργικής άμιλλας.

85

AΡΘΡΟ

Μας εµπιστεύονται, γιατί... Νο1 σε αυθηµερόν διακινήσεις Άµεση επιστροφή αντικαταβολών και εισπράξεων Ειδικές εξυπηρετήσεις ανάλογα µε τις ανάγκες κάθε πελάτη Μεταφορές ευπαθών αποστολών (βλαστοκύτταρα, ξηρός πάγος, εµβόλια, κ.λ.π.)

ΤΑΧΥ∆ΕΜΑ C.C.L. ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ: ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 100, 151 25 ΜΑΡΟΥΣΙ, ΤΗΛ: 210 8056550, FAX: 210 8056553 www.tachydema.gr ΓΕΝΙΚΗ Α∆ΕΙΑ ΤΑΧΥ∆ΡΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: E.E.T.T. A.M.: 03-017 86

/ Νοέμβριος 2011

Μας εµπιστεύονται τα µεγαλύτερα ονόµατα της Ελληνικής οικονοµίας!

courier

cargo

logistics

87

Advertorial idπεριεΧΟΜΕΝΑ

88

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

• Απόρριψη του Gilenya από το NICE • Ακριβά παιχνίδια με τα γενόσημα Lipitor • Τη γλύτωσε η J&J

Σε «αναμμένα κάρβουνα» είναι οι φαρμακοβιομήχανοι. Περιμένουν να βγει η υπουργική απόφαση για το συμψηφισμό των 262 εκατ. με ομόλογα και χρέη νοσοκομείων. Αναμένουν και τη γενική ανατιμολόγηση. Χριστουγεννιάτικος «μποναμάς»…

Abbott: Ήρθε σε συμφωνία με τη Reata Pharmaceuticals για την από κοινού ανάπτυξη και πώληση φαρμάκων. Η Abbott θα καταβάλει 400 εκατ. δολ.

Pfizer: Θα πληρώσει στις ΗΠΑ πάνω από 60 εκατ. δολ. ως πρόστιμο για δωροδοκίες στο εξωτερικό, όπως φημολογείται…

Μετά τη Johnson & Johnson, η Pfizer φαίνεται ότι είναι η δεύτερη εταιρεία που «συνεργάζεται» μετά την εφαρμογή του νόμου Foreign Corrupt Practices Act.

Θυμίζω ότι η J&J πλήρωσε 70 εκατ. δολ. για τις μίζες Ελλήνων γιατρών (ορθοπεδικά υλικά). Οι έλεγχοι λέγεται ότι επεκτείνονται σε άλλους 4 «σωματοφύλακες»: Merck & Co. (MSD στην Ελλάδα), AstraZeneca, BristolMyers Squibb Co. και GlaxoSmithKline.

NOVARTIS. Άσχημη περίοδος για τους Ελβετούς στη Βρετανία. Μετά το Gilenya, το NICE απέρριψε και δύο ενδείξεις του Lucentis. Οι έξω καλά κάνουν. Εμείς τι κάνουμε;

89

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Απόρριψη του Gilenya από το NICE Για δεύτερη φορά, μέσα σε λίγους μήνες, το βρετανικό NICE (National Institute of Clinical Excelence) απέρριψε το πρώτο χάπι για τη σκλήρυνση κατά πλάκας με την ονομασία Gilenya της ελβετικής Novartis, παρά το γεγονός ότι η εταιρεία προσέφερε μείωση του κόστους. Το Ινστιτούτο ανακοίνωσε ότι δεν μπορεί να συστήσει το Gilenya για τους ασθενείς με ενεργή υποτροπιάζουσα νόσο και για τους ασθενείς που έχουν ήδη υποστεί μία έξαρση σε ένα χρόνο, παρά το γεγονός ότι έχουν λάβει θεραπεία με βήτα ιντερφεMετά την πρώτη απόρριψη του NICE η Novartis προσέφερε «σχέδιο πρόσβασης των ασθενών», που περιελάμβανε και μείωση του κόστους

ρόνη. Το NICE ξεκαθάρισε ότι το φάρμακο δεν είναι “cost effective” συγκρινόμενο με τις υπάρχουσες θεραπείες. Σήμερα, στη Βρετανία η θεραπεία με Avonex στοιχίζει 9.061 λίρες το χρόνο, ενώ με Rebif το κόστος κυμαίνεται μεταξύ 9.088 και 12.068 λίρες. Στον αντίποδα, το ετήσιο κόστος θεραπείας του Gilenya ανέρχεται σε 19.665 λίρες.

O Andrew Dillon, επικεφαλής του NICE, δήλωσε σχετικά: «Αν και η Novartis κατέθεσε στοιχεία που δείχνουν ότι το φάρμακο μπορεί να μειώσει τις υποτροπές, η δική μας ανεξάρτητη επιτροπή δεν έχει πειστεί ότι είναι μια cost effective θεραπευτική επιλογή για το Εθνικό Σύστημα Υγείας, ακόμη και με το προτεινόμενο σχέδιο πρόσβασης των ασθενών». Να σημειωθεί ότι μετά την πρώτη απόρριψη του NICE η Novartis προσέφερε «σχέδιο πρόσβασης των ασθενών», που περιελάμβανε και μείωση του κόστους (λεπτομέρειες για την τιμή παρέμειναν απόρρητες). Το πιο πιθανό τελικώς είναι ότι για να δοθεί η έγκριση του NICE θα πρέπει η Novartis να ρίξει κι άλλο το κόστος. Η τελική κρίση του φαρμάκου θα γίνει τον προσεχή Απρίλιο. Θυμίζω ότι στην Ελλάδα το Gilenya έλαβε τιμή, κυκλοφόρησε και άρχισε να αποζημιώνεται κατ’ εξαίρεση τον Αύγουστο του 2011. Μια απόφαση της κυβέρνησης, η οποία προκάλεσε στο παρασκήνιο πολλές συζητήσεις.

Τη γλύτωσε η J&J «Στα μαλακά» φαίνεται ότι πέφτει η Johnson & Johnson για το αντισυλληπτικό patch Ortho Evra. Η αρμόδια επιστημονική επιτροπή του FDA, με ψήφους 19 έναντι 5, αποφάνθηκε ότι τα οφέλη του patch αντισταθμίζουν τους κινδύνους δημιουργίας θρόμβων στα πόδια και στους πνεύμονες. Μία εβδομάδα νωρίτερα η ακτιβιστική οργάνωση Public Citizen είχε ζητήσει την απόσυρση του προϊόντος. Οι επιστήμονες επεσήμαναν ότι το patch μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για τις νέες κοπέλες, που έχουν δυσκολία να υιοθετήσουν το αντισυλληπτικό χάπι. Πάντως, η J&J θα ενσωματώσει νέες πληροφορίες για την ασφάλεια στο φύλλο οδηγιών.

90

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

Οι Ευρωπαίοι ζητούν πληροφόρηση από τις φαρμακευτικές εταιρείες

Ν

έα έρευνα δείχνει ότι οι Ευρωπαίοι καταναλωτές ενδιαφέρονται σημαντικά να αντλούν απευθείας πληροφόρηση από τις φαρμακευτικές εταιρείες – αλλά όχι μέσω του Facebook και του Twitter. Η έρευνα φέρει τον τίτλο Cybercitizen Health Europe 2011 και εκπονήθηκε από την αμερικανική εταιρεία ερευνών Manhattan Research. Διεξήχθη ηλεκτρονικά στο 3ο τρίμηνο του 2011 σε 3.020 ε-

νήλικες σε Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και Ισπανία, καλύπτοντας 25 θεραπευτικές κατηγορίες. Παρά τους αυστηρούς περιορισμούς στην προβολή και τη διαφήμιση απευθείας προς τον καταναλωτή που ισχύουν στην Ευρώπη, σχεδόν 2 στους 5 Ευρωπαίους δηλώνουν ότι θα επιθυμούσαν να πληροφορηθούν για συνταγογραφούμενα φάρμακα απευθείας από μια φαρμακευτική εταιρεία. Βασικά ευρήματα της έρευνας είναι: Μεγαλύτερο ενδιαφέρον φαίνεται ότι έχουν οι καταναλωτές στην Ιταλία, ενώ το λιγότερο στη Γερμανία. Ακόμη, μεγάλο ενδιαφέρον έχουν ομάδες ασθενών που σχετίζονται με οξύ πόνο, οστεοπόρωση και αρρυθμίες, σε σχέση με το μέσο καταναλωτή. Οι on line καταναλωτές δείχνουν ότι έχουν ανάγκη από πρακτικούς οδηγούς, όπως ενημέρωση για ασθένειες και εργαλεία διαχείρισης της νόσου και όχι on line διαγωνισμούς και παιχνίδια. Από την άλλη, οι on line καταναλωτές χρησιμοποιούν σε μικρό ποσοστό το Facebook (13%) και το Twitter (5%) για να αντλήσουν πληροφόρηση για θέματα υγείας από φαρμακοβιομηχανίες. Όμως, σε ποσοστό 43% αυτών προτιμά να επισκέπτεται διαδικτυακούς τόπους, που αφορούν ασθένειες.

Επένδυση 1,5 δισ. δολ. της MSD στην Κίνα Η αμερικανική Merck (MSD στην Ευρώπη) ανακοίνωσε ότι δημιουργεί νέα γραφεία και κέντρο έρευνας και ανάπτυξης στο Πεκίνο, που θα αποτελέσει επιχειρησιακό κέντρο της εταιρείας για όλη την Ασία. Η νέα μονάδα αποτελεί μέρος των επενδύσεων ύψους 1,5 δισ. δολ. σε έρευνα και ανάπτυξη νέων προϊ-

όντων στην Κίνα. Τα γραφεία θα καλύψουν έκταση 47.000 τ.μ. και θα είναι έτοιμα το 2014 για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες περίπου 600 εργαζόμενων. Η εταιρεία θα διατηρήσει τα εμπορικά της γραφεία στη Σανγκάη και τις μονάδες παραγωγής που έχει σε διάφορα σημεία της Κίνας.

Οι on line καταναλωτές δείχνουν ότι έχουν ανάγκη από πρακτικούς οδηγούς, όπως ενημέρωση για ασθένειες και εργαλεία διαχείρισης της νόσου και όχι on line διαγωνισμούς και παιχνίδια

in brief

Συμφωνία διεύρυνσης της συνεργασίας υπέγραψε η εταιρεία εισαγωγής και εμπορίας ιατρικού υλικού υψηλής τεχνολογίας Μ. Σ. Ιακωβίδης Ελλάς Α.Ε. με την πολυεθνική εταιρεία επαγγελματικών προϊόντων 3Μ Ελλάς Μ.Ε.Π.Ε. Η νέα συμφωνία αφορά στην εμπορία, πώληση και διανομή στην Ελλάδα των ιατρικών προϊόντων της Arizant Inc., μετά την εξαγορά της τελευταίας από την 3Μ Corporation ΗΠΑ.

H Μ. Σ. Ιακωβίδης Ελλάς Α.Ε., μέλος του Ομίλου MSJ, ιδρύθηκε στην Αθήνα το 1982. Σήμερα, απασχολεί σήμερα 60 άτομα και διαθέτει γραφεία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Δραστηριοποιείται στους τομείς της αιματολογίας, νεφρολογίας και γστρεντερολογίας και της προηγμένης φροντίδας ασθενών - με εφαρμογές στη γενική χειρουργική, στην αναισθησιολογία, στις Μ.Ε.Θ., στην προηγμένη φροντίδα τραυμάτων όπως επίσης και στην επεμβατική καρδιολογία και ακτινολογία.

91

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Ακριβά παιχνίδια με τα γενόσημα Lipitor Μετά τη Watson και η ινδική Ranbaxy Laboratories Ltd. έλαβε έγκριση από το FDA για την κυκλοφορία γενόσημου Lipitor.

in brief

Ο Παγκόσμιος Ελληνικός Βιοϊατρικός Σύλλογος διοργανώνει το 1ο Θερινό Σχολείο Ιατρικής και Βιοεπιστημονικής Έρευνας, που θα πραγματοποιηθεί στη Μάνη και στην Αθήνα από 20-30/05/2012. Απευθύνεται σε φοιτητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό, οι οποίοι καλούνται να καταθέσουν αιτήσεις ως τις 20 Ιανουαρίου 2012. Πληροφορίες:www.whba1990.org Τα έξοδα διαμονής θα καλυφθούν σε 12 επιλεγμένους προπτυχιακούς και 12 μεταπτυχιακούς φοιτητές με βάση τις πανεπιστημιακές τους επιδόσεις. Το πρώτο μέρος θα γίνει στο Οίτυλο της Μάνης από 20-26/05. Εκεί 10 καθηγητές και 2 διακεκριμένοι ομιλητές παγκοσμίου φήμης θα παρουσιάσουν σύγχρονες πρωτοποριακές ερευνητικές ανακαλύψεις. Το δεύτερο μέρος θα γίνει στην Αθήνα και θα περιλαμβάνει διαλέξεις σχετικά με την ανάπτυξη νέων φαρμάκων και την επιτυχή τους προώθηση στην αγορά, καθώς και επίσκεψη στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών.

92

Ο

Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων (FDA) έδωσε τελικώς το «πράσινο φως», αφού ξεπεράστηκαν θέματα που αφορούσαν τα εργοστάσια των Ινδών. Φαίνεται ότι μεγάλο ρόλο έπαιξε και η φημολογούμενη συμφωνία της Ranbaxy με την ισραηλινή Teva, η οποία φέρεται ότι θα παρέχει τη δραστική ουσία. Σε αυτή την περίπτωση, η Ranbaxy θα κάνει την παρασκευή στο εργοστάσιό της στο New Jersey. Πάντως, οι όροι και οι λεπτομέρειες της συμφωνίας Ινδών και Ισραηλινών παρέμειναν μυστικές. Η γενόσημη ατορβαστατίνη μπορεί να αποφέρει στη Ranbaxy που ανήκει κατά 64% στην Daiichi Sankyo Co μέχρι και 650

εκατ. δολ. μέσα σε 6 μήνες, σύμφωνα με τους αναλυτές. Φαίνεται ότι οι Ινδοί έπεισαν τους Αμερικανούς να αποσυνδεθεί το ζήτημα της έγκρισης της γενόσημης ατορβαστατίνης από το θέμα των προβλημάτων στα εργοστάσια της εταιρείας στην Ινδία. Η έγκριση δίνει στη Ranbaxy τα αποκλειστικά δικαιώματα πώλησης της γενόσημης ατορβαστατίνης για 6 μήνες, ανταγωνιζόμενη τη Watson Pharmaceuticals Inc. και φυσικά την ίδια τη Pfizer. Η τελευταία προσπαθεί να διατηρήσει υψηλά μερίδια αγοράς, προσφέροντας το Lipitor σε πολύ χαμηλή τιμή σε ασφαλιστικές εταιρείες και αλυσίδες φαρμακείων. Ωστόσο, τα αποτελέσματα της πολιτικής της Pfizer δεν είναι και τόσο θετικά. Η ασφαλιστική εταιρεία WellPoint Inc. ανακοίνωσε ότι θα προτιμήσει το προϊόν της Watson με τη συμμετοχή των ασθενών να φθάνει τα 10-15 δολ., ενώ η αντίστοιχη χρέωση για το Lipitor της Pfizer είναι 2035 δολ. Η Wellpoint έχει 10,5 εκατ. ασφαλισμένους… Στο μεταξύ 3 γερουσιαστές απέστειλαν στη Pfizer επιστολή στην οποία επισημαίνουν ότι θα εξετάσουν τις συμφωνίες της εταιρείας με ασφαλιστές και φαρμακεία, θέλοντας προφανώς να ελέγξουν αν οι ενέργειες της εταιρείας διατηρούν τεχνητά υψηλά το κόστος για τους ασθενείς. Ανάμεσά τους είναι και ο Δημοκρατικός Max Baucus, ο οποίος είναι επικεφαλής της Επιτροπής Οικονομικών της Γερουσίας. Είχε προηγηθεί αίτημα του Δημοκρατικού John Sarbanes προς την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου (Federal Trade Commission) να ελέγξει τις συμφωνίες της Pfizer.

3 δισ. δολ. πρόστιμο στη GSK Βαρύς έπεσε ο «πέλεκυς» για τη GlaxoSmithKline. Ο βρετανικός κολοσσός ανακοίνωσε το Νοέμβριο πως ήρθε σε συμφωνία με την αμερικανική κυβέρνηση για να πληρώσει πρόστιμο μαμούθ 3 δισ. δολαρίων! Η GSK τέθηκε στο μικροσκόπιο των αρχών από το 2004 για τρεις υποθέσεις εξαπάτησης του αμερικανικού δημοσίου (υπερτιμολογήσεις στο πρόγραμμα Medicaid). Φέτος επίσης η αμερικανική Eli Lilly δέχθηκε να πληρώσει 1,4 δισ. δολ., γιατί παρανόμως προώθησε το αντιψυχωτικό φάρμακο Zyprexa σε ηλικιωμένους ως θεραπεία για την άνοια. Το 2009, η επίσης αμερικανική Pfizer δέχθηκε να καταβάλει πρόστιμο 2,3 δισ. δολ., κλείνοντας μια σειρά από υποθέσεις.

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

93

Ραντεβού υγείας

Τα αδύνατα πρότυπα βλάπτουν σοβαρά την υγεία Άλλα παιδιά δεν διαθέτουν –μέρες κρίσης που είναι– ούτε τα απαραίτητα για φαγητό, με αποτέλεσμα να λιποθυμούν από ασιτία στα σχολεία. Κάποια άλλα όμως ενώ έχουν το «παντεσπάνι» τους, προτιμούν να μην το γεύονται, ώστε να μην πάρουν βάρος.

Και στη χώρα μας, πια, όπως αποφαίνονται οι ειδικοί, η νευρική ανορεξία λαμβάνει επικίνδυνες διαστάσεις στους εφήβους. Ήδη άλλωστε δεκάδες έφηβοι έχουν νοσηλευθεί στην ειδική κλινική που υπάρχει στο νοσοκομείο «Παίδων Αγλαΐα Κυριακού», γι αυτό και οι επιστήμονες εφιστούν την προσοχή των γονέων, ώστε να αντιληφθούν γρήγορα το πρόβλημα από τα πρώτα συμπτώματα. Έντονη ανησυχία προκαλούν και τα στοι-

χεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), που αναφέρουν ότι το 5% των παιδιών μέχρι 12 ετών μπορεί να βρίσκονται πολύ κοντά στη νευρική ανορεξία, αφού έχουν κάνει ή θέλουν να κάνουν δίαιτα, αλλά και γυμναστική, για να φτιάξουν το σώμα τους. Όσο για τα ακριβή αίτια της νευρικής ανορεξίας των παιδιών, αυτά δεν έχουν ακόμη αποσαφηνιστεί πλήρως, καθώς σε αυτήν μπορεί να συμβάλλουν πολλοί παράγοντες, όπως τα πρότυπα της τηλεόρασης, η πίεση από το σπίτι, τα οικογενειακά προβλήματα, πιθανώς και η χαμηλή αυτοεκτίμηση. Το πιο δυσάρεστο όμως είναι ότι τελικά το 5% των ανηλίκων στο δυτικό κόσμο θα χάσει τη ζωή του από τις διατροφικές διαταραχές, ενώ το 70% με 80% θα κατορθώσει να αποθεραπευθεί μετά από περιπέτεια ετών.

Η κρίση "σκοτώνει" τη σεξουαλική ζωή των ανδρών!

Τ

ρόμος» θα πρέπει μάλλον να επικρατεί στο γυναικείο πληθυσμό ολόκληρου του πλανήτη, αν σκεφτεί κανείς τις μελέτες των ειδικών που μιλούν για δραματική αύξηση της στυτικής δυσλειτουργίας στους άνδρες εξαιτίας του σύγχρονου τρόπου ζωής και του άγχους. Αν υπο-

«

της Δήμητρας Ευθυμιάδου

λογίσει κανείς και την οικονομική κρίση στη χώρα μας, τότε το σεξουαλικό «τοπίο» δείχνει ακόμη πιο ανησυχητικό. Οι έρευνες πάντως είναι σαφείς: μέρα με τη μέρα αυξάνονται οι άνδρες με στυτική δυσλειτουργία και το 2025 αναμένεται τα περιστατικά να φθάσουν τα 322 εκατ. σε ολόκληρο τον πλανήτη. Και επειδή

Παραμελούνται σεξουαλικά οι γυναίκες του πλανήτη! Για άλλη μια φορά αποδεικνύεται ότι οι άνδρες έχουν τον πρώτο λόγο σε τούτο τον κόσμο και αφήνουν σε δεύτερη μοίρα τις γυναίκες. Πώς αλλιώς να εξηγηθεί ότι ενώ έχουν παρασκευασθεί κάθε λογής φαρμακευτικά σκευάσματα για τη στυτική δυσλειτουργία, για τη γυναικεία σεξουαλική υγεία δεν υπάρχει σχεδόν τίποτε; Παρά τις φήμες των τελευταίων ημερών ότι σύντομα στην παγκόσμια αγορά θα βγει το γυναικείο Viagra, κάτι τέτοιο δεν επιβεβαιώνεται από την εταιρεία. Η παρασκευάστρια εταιρεία του «μαγικού» γαλάζιου χαπιού είχε μάλιστα ξεκινήσει πριν λίγα χρόνια να κάνει έρευνες για να δημιουργήσει το αντίστοιχο «μαγικό» χάπι για τις γυναίκες, αλλά οι έρευνες σταμάτησαν, καθώς ο γυναικείος οργανισμός μάλλον απεδείχθη πιο σύνθετος από ό,τι ο ανδρικός.

94

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

Από μικροί στα σεξουαλικά "βάσανα" οι Έλληνες έφηβοι

Ι

διαίτερη αίσθηση προκάλεσαν οι τοποθετήσεις ειδικών σχετικά με τη σεξουαλική ζωή των εφήβων στη χώρα μας, καθώς αποδεικνύεται πως όχι μό-

νο δεν έχουν βασικές γνώσεις προφύλαξης, αλλά εκτίθενται και σε σοβαρά νοσήματα. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα όσα ελέχθησαν σε Ημερίδα για τη Σεξουαλική Υγεία των Εφήβων που διοργάνωσε ο Δήμος Αμαρουσίου, υπό την αιγίδα του Κέντρου Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕ. ΕΛ.Π.ΝΟ.) και της Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής (Ε.Ε.Ε.Ι.), το τελευταίο διάστημα καταγράφεται μια έξαρση των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων στους εφήβους, ενώ ένας στους τρεις δεν χρησιμοποιεί σωστά το προφυλακτικό και το 19.4% των παιδιών μπαίνουν σε ιστοσελίδες πορνογραφικού περιεχομένου. Το μόνο θετικό στη γενικότερη επικίνδυνη σεξουαλική συμπεριφορά που ακολουθούν τα νέα παιδιά είναι ότι τουλάχιστον το 80% των σεξουαλικά δραστήριων εφήβων αναφέρουν ότι χρησιμοποιούν προφυλακτικό έστω και …λανθασμένα!

το φαινόμενο είναι παγκόσμιο και δεν μας σώζει ούτε η ...μετανάστευση, ο μόνος τρόπος είναι μάλλον η «τεχνητή» ενίσχυση του ηθικού των ανδρών. Οι σύγχρονες φαρμακευτικές θεραπείες που διατίθενται έχουν ακριβώς αυτόν το σκοπό: να ενισχύσουν την απόδοση και να καταπολεμήσουν το πρόβλημα. Μάλιστα ο ακριβής στόχος είναι τουλάχιστον στο 80% των ασθενών η στύση που θα επιτευχθεί να είναι σε φυσιολογικό επίπεδο.

Το "μικρόβιο" της κατάθλιψης περνά μέσα από τη… μικρή οθόνη! Η τηλεόραση είναι για τους καταθλιπτικούς ή μας προκαλεί η ίδια κατάθλιψη, αναρωτιούνται ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, οι οποίοι παρακολούθησαν σχεδόν 50.000 γυναίκες επί 14 χρόνια. Οι εθελόντριές τους συμπλήρωναν κάθε δύο χρόνια ειδικά ερωτηματολόγια για το πόσο συχνά περπατούσαν, έκαναν ποδήλατο, έτρεχαν ή κολυμπούσαν, καθώς και για το πόσες ώρες έβλεπαν τηλεόραση. Οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα πως όσο πιο καθιστικός ήταν ο τρό-

πος ζωής τους τόσο περισσότερο κινδύνευαν να εκδηλώσουν κατάθλιψη, ενώ αντιθέτως όσο πιο δραστήριες ήταν τόσο λιγότερο κινδύνευαν. Στην πραγματικότητα, οι εθελόντριες που γυμνάζονταν πολύ είχαν κατά 20% λιγότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν κατάθλιψη σε σύγκριση με όσες γυμνάζονταν λιγότερο. Αντίστοιχα, όσες έβλεπαν τηλεόραση επί 3 ή περισσότερες ώρες την ημέρα, είχαν κατά 13% υψηλότερο κίνδυνο κατάθλιψης σε σύγκριση με όσες έβλεπαν σπανίως ή καθόλου τηλεόραση.

Επικίνδυνη σεξουαλική συμπεριφορά φαίνεται ότι ακολουθούν οι έφηβοι στη χώρα μας, καθώς σύμφωνα με τους ειδικούς θερίζουν τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα στις νεαρές ηλικίες.

«Φάτε μάτια ψάρια» για καλύτερη μνήμη

Η ουσία χολίνη που ανήκει στην οικογένεια της βιταμίνης Β επιβραδύνει τη γήρανση του εγκεφάλου, λένε οι Αμερικανοί επιστήμονες. Η θρεπτική ουσία χολίνη βρίσκεται σε τροφές όπως τα ψάρια του αλμυρού νερού, το κοτόπουλο, τα αυγά και τα όσπρια, όπως τα φασόλια. Ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Βοστώνης βρήκαν ότι όσοι κατανάλωναν αρκετή ποσότητα της συγκεκριμένης ουσίας στη διατροφή τους, τα πήγαιναν καλύτερα σε τεστ μνήμης και είχαν λιγότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν αλλαγές στον εγκέφαλό τους, που σχετίζονται με την άνοια. Τα αποτελέσματα της μελέτης τους συμφωνούν με άλλες έρευνες που έχουν γίνει κατά καιρούς και οι οποίες έχουν αποδείξει ότι η διατροφή ενός ανθρώπου επηρεάζει τη «διαδικασία γήρανσης» του εγκεφάλου, ανέφερε η Rhoda Au. Ωστόσο, η ίδια έσπευσε να προειδοποιήσει ότι αυτό δεν αποτελεί με καμία έννοια μια «μαγική θεραπεία» της άνοιας. «Το μήνυμα είναι ότι μια υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή είναι πολύ σημαντική» καταλήγει.

95

γ ί ν ε τ ε συνδρομητές !

Αλλάξτε την ελληνική αγορά Υγείας! Εγγραφείτε τώρα στο Ph.B (Pharma & Health Business)! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ* ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ & ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ): 40€

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 50€

ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ): 30€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ): 70€

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ): 90€

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 10€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α 6,5%)

Το Ph.B καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ (5028-041137-461 / IBAN GR51 0172 0280 0050 2804 1137 461) ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / IBAN GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομα σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

Υπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

96

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

3

AΡΘΡΟ

4

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012