Ph.B #003 - Φεβ 2012

003

# ΦΕΒ 2012 ΤΙΜΗ 6 €

ΠΡΟΦΙΛ Ηλίας Μόσιαλος Ο Ηλίας από τα Τρίκαλα

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Διονύσης Φιλιώτης

ΑΡΘΡΟ ΚΕΝ: Αλήθειες και Μύθοι Νίκος Μανιαδάκης

www.phB.com.gr ISSN: 2241-0961

ΡΕΠΟΡΤΑΖ Τα μέτρα - "σοκ" του νέου Μνημονίου

Mε υπευθυνότητα, συμβάλλουμε στην προαγωγή της υγείας στην Ελλάδα Η Novartis υπήρξε μεταξύ των πρώτων εταιρειών που συνυπέγραψαν το 2000 την Οικουμενική Σύμβαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (UN Global Compact). Οι 4 πυλώνες στους οποίους εστιάζει την Κοινωνική της Υπευθυνότητα είναι: Οι ασθενείς Επιχειρηματική Δεοντολογία Οι άνθρωποί μας και οι κοινωνίες Μέριμνα για το περιβάλλον Συνεργαζόμαστε με περισσότερους από 3.500 προμηθευτές. Παράλληλα, ενισχύουμε πολυάριθμα ερευνητικά και εκπαιδευτικά προγράμματα Ελληνικών Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, Κλινικών και Ιατρικών Εταιρειών, καθώς και Συλλόγους Ασθενών και Κοινωφελείς Οργανισμούς που έχουν σκοπό την υποστήριξη πασχόντων συνανθρώπων μας. Ετησίως, το ποσόν των ενισχύσεων αυτών πλησιάζει τα 2.000.000 €. Πέρα από αυτό, αυτήν την περίοδο βρίσκεται σε εξέλιξη ένα πρόγραμμα 70 κλινικών μελετών για φαρμακευτικά προϊόντα, συνολικής επένδυσης πάνω από 3εκ. ευρώ. Μια σημαντική πρωτοβουλία που ανέλαβε φέτος η εταιρία, προκειμένου να συμβάλλει στην ανακούφιση των πληγέντων από τον καταστροφικό σεισμό της Ιαπωνίας, ήταν το πρόγραμμα Matching Gift. Πέρα από τη δωρεά 3 εκ. δολαρίων όσο και φαρμάκων, η Νοvartis δημιούργησε το πρόγραμμα Matching Gift, το οποίο στηρίχθηκε στο υψηλό αίσθημα υπευθυνότητας και προαγωγής του εθελοντισμού στους εργαζομένους. Συγκεκριμένα, η εταιρία ζήτησε από τους εργαζόμενους να συμβάλλουν, προαιρετικά, για τη συγκέντρωση χρηματικού ποσού το οποίο στη συνέχεια διπλασίασε η εταιρία και διέθεσε μέσω του Ερυθρού Σταυρού στους πληγέντες της Ιαπωνίας.

Ημέρα Εθελοντικής Κοινωνικής Προσφοράς της Novartis Η προσφορά προς τον συνάνθρωπο αποτελεί βασική φιλοσοφία και αντίληψη για τη Novartis και το σύνολο των εργαζομένων της. Εδώ και δεκαπέντε χρόνια, κάθε άνοιξη, η Novartis αφιερώνει την ημέρα της ίδρυσής της στην κοινωνία, καθιερώνοντας την ημέρα αυτή ως «Ημέρα Εθελοντικής Κοινωνικής Προσφοράς» όλων των εργαζομένων της σε όλο τον κόσμο. Την ημέρα αυτή οι εργαζόμενοι βρίσκονται κοντά σε ηλικιωμένους, παιδιά, και άλλους συνανθρώπους που έχουν την ανάγκη μιας ζεστής αγκαλιάς, ενός γλυκού χαμόγελου. Ο θεσμός αυτός τονίζει την αφοσίωση της Novartis να ενεργεί ως Υπεύθυνος Πολίτης και αποτελεί μια από τις σημαντικότερες δράσεις εταιρικής υπευθυνότητας της εταιρίας. Φέτος, οι εργαζόμενοι προσέφεραν εθελοντική εργασία βοηθώντας στην προετοιμασία των Παγκοσμίων Αγώνων Special Olympics 2011 που θα πραγματοποιηθούν στη χώρα μας. Περίπου 400 εργαζόμενοι της εταιρείας,

Η Νovartis Hellas, ανήκει στον Όμιλο Novartis AG, και είναι μια πρωτοπόρος και δυναμική εταιρεία στον παγκόσμιο όπως και στον ελληνικό φαρμακευτικό χώρο. Στην Ελλάδα, δραστηριοποιούμαστε από το 1997 και σήμερα προσφέρουμε πλήρη απασχόληση σε περίπου 600 εργαζόμενους υψηλού μορφωτικού επιπέδου, με άρτια επαγγελματική εξειδίκευση ενώ υποστηρίζουμε εκατοντάδες άλλες έμμεσες θέσεις εργασίας. Οι επιχειρηματικές μας δραστηριότητες συμπεριλαμβάνουν τα συνταγογραφούμενα φαρμακευτικά προϊόντα που καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα παθήσεων, όπως χρόνια μυελογενή λευχαιμία, καρκίνο μαστού, καρδιαγγειακές και μεταβολικές παθήσεις (υπέρταση, διαβήτης), νόσο alzheimer, νόσο parkinson, σκλήρυνση κατά πλάκας, ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας, μεταμόσχευση, οστεοπόρωση, καθώς και τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα (OTC). Στη Novartis Hellas έχουμε επιλέξει να συνεργαζόμαστε για την παραγωγή και διανομή προϊόντων με ελληνικές εταιρίες, στηρίζοντας την εγχώρια παραγωγή και οικονομία, όπως είναι η FAMAR, στα 3 εργοστάσια της οποία παράγονται ετησίως 12.000.000 συσκευασίες προϊόντων Novartis, η ELPEN, η WinMedica, η Αlapis, η Vianex και η DEMO.

βοήθησαν στην ταξινόμηση των στολών που θα χρησιμοποιηθούν κατά την διάρκεια των αγώνων, στην διαμόρφωση των γραφείων, στην ταξινόμηση εκπαιδευτικού υλικού του προγράμματος εθελοντισμού, στην τοποθέτηση επιδαπέδιων σημάνσεων, στον εξωραϊσμό του περιβάλλοντος χώρου ενώ παράλληλα δημιούργησαν ζωγραφικά έργα, τα οποία ακολούθως τοποθετήθηκαν σε διάφορα σημεία των εγκαταστάσεων στο Ελληνικό. Κατά την διάρκεια των εργασιών παρόντες ήταν και οι αθλητές της ελληνικής αποστολής, οι οποίοι ενέπνευσαν και παρότρυναν τους εθελοντές, ώστε να ολοκληρωθούν με επιτυχία όλες οι εργασίες. Η ημέρα ολοκληρώθηκε με έναν φιλικό αγώνα ποδοσφαίρου μεταξύ αθλητών και εργαζομένων στις εγκαταστάσεις του Αγίου Κοσμά, όπου νικητές αναδείχθηκαν -με διαφορά ψυχής- οι αθλητές των Special Olympics Hellas. Παράλληλα, 80 εργαζόμενοι της εταιρείας Novartis στη Θεσσαλονίκη, είχαν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε φιλικούς αγώνες μπάσκετ με τους αθλητές των Special Olympics Hellas στο γήπεδο ΜΕΝT της πόλης. Οι εργαζόμενοι της εταιρίας στις υπόλοιπες πόλεις συμμετείχαν στην Ημέρα Εθελοντικής Κοινωνικής Προσφοράς με εθελοντική αιμοδοσία στα αιμοδοτικά κέντρα της περιοχής τους. Επιστέγασμα των προσπαθειών που καταβάλλουμε για να λειτουργούμε με υπευθυνότητα και ακεραιότητα είναι η διάκριση που λάβαμε στον Εθνικό Δείκτη Εταιρικής Ευθύνης που διοργανώθηκε για 3η χρονιά από το Ινστιτούτο Εταιρικής Ευθύνης. Ο συγκεκριμένος δείκτης αποτελεί το πιο αναγνωρισμένο εργαλείο αξιολόγησης και σημείο αναφοράς για την αναγνώριση των επιδόσεων των εταιριών σε θέματα Εταιρικής Ευθύνης με βάση διεθνή κριτήρια.

1

1

idπεριεΧΟΜΕΝΑ

10 8 ΠΡΟΦΙΛ Ηλίας Μόσιαλος Ο Ηλίας από τα Τρίκαλα 10 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Διονύσης Φιλιώτης «Δεν είναι ρεαλιστικός ο στόχος του Μνημονίου» 16 ΡΕΠΟΡΤΑΖ Τα μέτρα - «σοκ» του νέου Μνημονίου

52

30 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

58

36 ΘΕΜΑ Η ιστορία των DRGs 42 ΘΕΜΑ Πλεονεκτήματα - Μειονεκτήματα των DRGs

68

44 ΑΡΘΡΟ ΚΕΝ: Αλήθειες και Μύθοι Ν. Μανιαδάκης 52 ΘΕΜΑ ΧΑΠ: Ανοχύρωτη η Ελλάδα έναντι της ασθένειας 58 ΕΚΘΕΣΗ Νέα απειλή τα συνθετικά ναρκωτικά

CEO: Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Αιμίλιος Νεγκής negis.e@ethosmedia.eu

     ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ: Βίκυ Γερασίμου gerasimou.v@ethosmedia.eu

003

# ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012

2

ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ - ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Δήμητρα Ευθυμιάδου efthymiadou.d@ethosmedia.eu Γιώργος Καλούμενος kaloumenos.g@ethosmedia.eu

/ Φεβρουάριος 2012

Γαλάτεια Μπασέα bassea.g@ethosmedia.eu Μπάμπης Πετρόχειλος petrochilos.c@ethosmedia.eu Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu ΔΙΟΡΘΩΣΗ- ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ: Αμαλία Λούβαρη ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Θεόδωρος Αναγνωστόπουλος



7 3

idπεριεΧΟΜΕΝΑ

08 64 ΑΡΘΡΟ Προβλήματα και προτάσεις για τη βιοϊατρική τεχνολογία Δρ Νικ. Εμμ. Μπατάκης 68 ΑΡΘΡΟ Όχι άλλα μέτρα εις βάρος του φαρμάκου! Κωνσταντίνος Φρουζής

64

78

72 ΑΡΘΡΟ ΕΟΠΥΥ: Είναι λύση στην ανάγκη μεταρρύθμισης; Ν. Μαρουδιάς και Γ. Βογιατζής 74 ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ

72

78 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Κώστας Δεληγιάννης «Όλα αλλάζουν και όλα μένουν ίδια» 85 VIRUS 89 ΕΙΔΗΣΕΙΣ 94 ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΥΓΕΙΑΣ

Eπιμέλεια ΥΛΗΣ: Θεοδοσία Μαρούτση theodosia.maroutsi@gmail.com

ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Γρηγόρης Λεωνίδης leonidis.g@ethosmedia.eu ISSN: 2241-0961

   

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Γιώργος Μελιτσιώτης melitsiotis.g@ethosmedia.eu

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής salvarlis.k@ethosmedia.eu

ΥΠΕΥΘΥΝΗ MARKETING: Αθηνά Φραδέλου fradelou.a@ethosmedia.eu

ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ: Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ & ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ: Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη voulgaraki.s@ethosmedia.eu

Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία: Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε.

ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Γιούλη Μουτεβέλη mouteveli.g@ethosmedia.eu

4

Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T: 210 9984950, Φ: 210 9984953 E: info@PhB.com.gr www.PhB.com.gr • www.ethosmedia.eu * Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης, ή μέρος αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη

Συσκευασία - Ένθεση: ALLPACK A.E. Το τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας, είναι τυπωμένο σε πιστοποιημένο χαρτί FSC και συμβάλλει στην υποστήριξη των δασών του πλανήτη.

/ Φεβρουάριος 2012

Για να νιώθουν οι άνθρωποι καλύτερα και να ζουν περισσότερο

Η GSK Ελλάδος συμμετείχε για πρώτη φορά στον διαγωνισμό Βest Workplaces στην Ελλάδα και έλαβε την 2η θέση μεταξύ των εταιρειών με περισσότερους από 250 εργαζόμενους

Λ. Κηφισίας 266, 152 32 Αθήνα, Τηλ.: 210 6882100, www.glaxosmithkline.gr

5

EDITΟRIAL

ει, σ ή γ ρ α ε μ γά… θα γίνει Ναι έχου ρ α ι α ν ί ε ν δε » και αυτό έ τ ο ες π α το «μάζεμα γι ά ιο λ έδ παράπλευρ σχ λ α με μεγάλες ι κα ου π ια α α ρ βί ώ , ην κτα

άτα ρίφθη. Τ μφωνία Ο κύβος ερ αμμές, η συ γρ απώλειες. οι η ές υτ α ρά, η ανάγκ γράφονταν όγων ήταν ολ ομ ν άλλη πλευ τω ν ανών π τη γή α δα ό π ν λλ Α α ίω ντ νειακή για την α των δημοσ δα ού τη σμ ε ν μ γι ζί λο α μ ών μ εξορθο πραξης ε το προ των πυλ καιρίες σύμ ύει. ευ δε ί ο νο γε ν συ τό υρ ιο τη να μ δη ν δυ σύμβαση που . Π.χ. θα ήτα ια δύσκολα. ιωτικό τομέα χίζουν τα ι τη διενέργε ιδ ρ βε α ο λά σ να τό α ς σ ου να ς έλ ιτ έα επ μ Τώρα ω ν το υν ς νο πολλώ ιδιωτικό η ώρα να γί ρα. ν εξετάσεων ι Τώρα ήρθε γαστηριακώ λλαγές στη χώ α ερ ο κόστος κα ς ν ερ κέ τω τι ότ α ρ ικ γμ μ α ύ ρ π ολ π ες να ε οι ι μ π νε ν κά δείχ νοσοκομείω ως, η χώρα Δυστυχώς, όμ ένη. Να έχει «καεί στο ποιότητα. η ρ τε λύ κα ών νωμ είναι εξουθε τυξη ιατρικ όραμα ότι ης, η ανάπ ς πίστη και ση ξένων ω ίσ η π ίχ ι έτ Δ Ε ρ να ». η εί α μ υπ ό α ζέστ για την εξ ει. Και αυτ ν έρ ιώ φ λό τα εσ ρ κα η ει π υ οίο ποτελέσ μοχ μπορεί να τα ημα για το οπ μπορεί να α ν κλ η ώ ι έγ εν κα ο ρ σθ ς α τε ω π Ό το μεγαλύ ημα. α τη χώρα. σήμων. πολιτικό σύστ ανάπτυξης γι ληνικών γενο ελ ν ευθύνεται το γώ γω ν α ίω εξ α κ ση γ α θη ν α προώ λλες να των ας. αργήσει. Ά Στον πυρή σύστημα υγεί να έχουμε το εί δο. Π.χ. η ι ρ ο όο να π ρ εί π Μ ν α ή ώ αλλαγ ναι σαν έν νει τρομερ εί κά α ν κτυο εί ου υγ έχ η ι έν ότ χώρες γανωμ ο δί Όχι τυχαία δι το. Με 132 κρατικές ει στήσει ορ έχ ν νη η λώ στ ά ά κε π ρ ς Βα αφορ ό τις Η "εσωτερική βαρέλι δίχω - πολλές απ ισμού. Όσον ην κές μονάδες ιατρικού τουρ στε δίπλα στ % α 50 μ εί ό π ν α κω νοσοκομεια τω ά μ κά ρ α ές τα φ ρ η γο ότ γή α ρ υποτίμηση" εντός του ευενες ν πλη παραγω οποίες έχου ό τις αναδυόμ φαρμακεία, π α 00 ία .0 μ 12 , α ς, κί τρού Τουρ ευτεί.

0 - 80.000 για με εκμεταλλ ρώ που φαίνεται ότι επιειρήσεις, 12 ς και δεν το έχου κευτικές επιχ νε α ά μ π ρ α δα υμε την φ ς 0 ν κέ 38 εί να κά ο κ 40% ιδιωτι ρ ς, Α κε ε. ή μ ύ οθ ε. χειρείται με το Μνημόνιο ο π μένη μας ευτούμ Μπορ φαρμακα ήσουμε τη χα νατόν να πορ κτ δυ να ι α να α ρος αυτή εί Ν ν . δε αρχή υγείας οπρέπεια. Π τός ξι α εν ώστε να πιεστούμε και να ι » κα η σ η ση μ ι εμείς στο ική υποτί αυτοπεποίθη ιχειρείται γαζόμαστε κα Η «εσωτερ επ ερ ι ότ ση ι υν α ετ ύθ βελτιώσουμε την ανταγωου φαίν την κατε ούμε και να του ευρώ π στε να πιεστ ώ ιο δεν Ph.B. όν ς, μ α μ νη με το Μ ικότητά νιστικότητά μας, θα οδη. Αλλά ποτέ ν ανταγωνιστ με αργήσει τη υ ο ε ο έχ υμ ι όπ σο α τρ Ν ιώ βελτ ν ή άλλο . γήσει με τον έναν ή άλλο ι με τον ένα κλάδο είναι αργά.. θα οδηγήσε . Ήδη, στον α εί υγ ν η στ » ν, α ώ μ στο «μάζε εδικών υλικ τρόπο στο "μάζεμα" στην ες ώπων ορθοπ τις 80 εταιρεί των αντιπροσ π οι μίζες, α ό ν ο. κα υγεία. Ήδη, στον κλάδο η όμ π εγκής δρ κό η μόλις Αιμίλιος Ν με ακόμ 28 και έχου ι νε εί μ ν ου έα έχ των αντιπροσώπων ορθος στον τομ ε απολύσει Το Ήδη, έχουμ μακευτικές. α από τις φ ρ πεδικών υλικών, μόλις κόν ο ω έν σε ιμ ρ λή ω εκ π των χει συγκ ότι δεν υπάρ ι να εί » κό α «κ πηκαν οι μίζες, από τις 80

εταιρείες έχουν μείνει 28 και έχουμε ακόμη δρόμο

                                

6

/ Φεβρουάριος 2012

Θεμελιώδεις λύσεις στην Υγεία

Ε Α Ν Θ Ρ Ω Π Ο Σ Ι Τ Α Ξ Ι Ε Σ Υ Φ Γ Ε Ρ E Y N Μ Ο Α Ν Τ Τ Ο Ρ Α Μ Α Ι Ρ Δ Ε Π Ι Τ Υ Χ Ι Α Ε Σ ΑΝΘΡΩΠΟΣ

Μ Ε Ρ Ι Μ Ν Α

✓ ΕΡΕΥΝΑ ✓ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ✓ ΟΡΑΜΑ ✓ ΜΕΡΙΜΝΑ ✓ ✓ ΑΞΙΕΣ ✓ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ✓ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ ✓

ΑΡΧΕΣ

ΥΓΕΙΑ

ΥΠΟΣΧΕΣΗ

Για περισσότερο από 120 χρόνια εργαζόμαστε καθημερινά με ζήλο για την προάσπιση και προαγωγή της ευημερίας της κοινωνίας και του ανθρώπου. Σκοπός μας είναι η συνεχής αναζήτηση, ανάπτυξη και προσφορά πρωτοποριακών προϊόντων για πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία που αποτελούν τις θεμελιώδεις λύσεις στην υγεία. Με οδηγό τις διαχρονικές εταιρικές μας αξίες, Πρωτοπορία, Αντοχή στο χρόνο, Μέριμνα, Επιτεύξεις και υψηλό αίσθημα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, εστιάζουμε στο μέλλον και υιοθετούμε σύγχρονες πρακτικές, που διασφαλίζουν την πρόσβαση των ασθενών σε υπηρεσίες και καινοτόμα προϊόντα υγείας προσφέροντας μακροβιότητα και βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.

7

ΠΡΟΦΙΛ

ΗΛΙΑΣ ΜΟΣΙΑΛΟΣ

Ο Ηλίας από τα Τρίκαλα Αυτό που του καταλογίζουν οι εχθροί του- είναι ότι εγκατέλειψε άρον άρον τη θέση αυτή για να αναλάβει την άλλη, αυτή του υπουργού. Αποτέλεσμα ήταν, όπως λένε οι "κακές γλώσσες", να ψάχνουν την τελευταία στιγμή στο υπουργείο Υγείας κάποιον να τον αντικαταστήσει για να γράψει και ένα πόρισμαπρόταση προς την τρόικα

της Δήμητρας Ευθυμιάδου

8

Κ

άποιοι αναρωτιούνται ακόμη... «τι δουλειά έχει στην πολιτική;». Απορία μάλλον εύλογη αν σκεφτεί κανείς το βιογραφικό που κουβαλάει στις πλάτες του, αλλά και τη γενικότερη πορεία του. Οι δικοί του άνθρωποι λένε απλά: «του μπήκε το μικρόβιο της πολιτικής». Κάποιοι άλλοι πάλι, περιγράφουν απλώς έναν ειδικό που έβλεπε τα πράγματα να πηγαίνουν στράφι στην Υγεία της πατρίδας του και ήθελε να τα αλλάξει εκ των έσω. Όπως και να χει, το ερώτημα παραμένει: Γιατί ο Ηλίας Μόσιαλος καθηγητής της πολιτικής της υγείας και Διευθυντής του Κέντρου Οικονομικών της Υγείας στο London School of Economics, με βραβεία ακόμη και δια χειρός της βασίλισσας Ελισάβετ, μπήκε στο μαντρί με τους… λύκους; Ιδού η απορία… Και αν σκεφτεί κανείς ότι επί σειρά ετών συμβούλευε από χώρες όπως το Βέλγιο, τη Βραζιλία, την Κίνα, τη Φιλανδία, τη Γαλλία, την Ιρλανδία, τη Ρωσία, αλλά ακόμη και τη Νότια Αφρική… σίγουρα μένει άναυδος. Πάντως μετά από αυτή την επαγγελματική καριέρα, ο Ηλίας Μόσιαλος επέστρεψε στην Ελλάδα μετά από πρόσκληση του ίδιου του Γιώργου Παπανδρέου για να αποκτήσει όχι φίλους, αλλά μάλλον πολλούς εχθρούς. Πολύ περισσότερο τώρα που καταφέρεται κατά των επιλογών της κυβέρνησης και του νέου μνημονίου. Και πριν το νέο μνημόνιο όμως ο Ηλίας Μόσιαλος ως υπουργός Επικρατείας αρμόδιος και για θέματα Τύπου δημιούργησε ουκ ολίγους αντιπάλους. Άνοιξε

/ Φεβρουάριος 2012

μέτωπα με όλους τους δημοσιογράφους της κρατικής τηλεόρασης με την πρόθεσή του να βάλει λουκέτο στην Ετ1 και τη Ραδιοτηλεόραση. Πριν από αυτό όμως ο Ηλίας Μόσιαλος είχε άλλα σχέδια. Σίγουρα δεν είχε σκοπό να ασχοληθεί με το λουκέτο της κρατικής TV, έστω και αν είναι χρόνια γνώστης της λειτουργίας των ΜΜΕ εξαιτίας και του αδερφού του που είναι δημοσιογράφος σε μεγάλης κυκλοφορίας και αναγνωσιμότητας μέσα. Τα αρχικά του σχέδια αλλά και οι δεσμεύσεις των ιθυνόντων ήταν να αναλάβει το υπουργείο Υγείας. Η υπόθεση όμως στράβωσε και η μπίλια μετά από μερικούς ανασχηματισμούς «έκατσε» στο Επικρατείας. Για το υπουργείο Υγείας εγκατέλειψε και τη ζωή του στο Λονδίνο ο Ηλίας Μόσιαλος και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Ο ΓΑΠ όμως τότε είχε άλλα σχέδια. Δεν έπαψε ωστόσο να ασχολείται με την υγεία καθότι πριν αναλάβει κυβερνητικός εκπρόσωπος είχε διατελέσει επικεφαλής της επιτροπής των «σοφών» της υγείας που θα μελετούσε και θα πρότεινε αλλαγές για την υγεία ελέω τρόικας. Όμως –αυτό που του καταλογίζουν οι εχθροί του- είναι ότι εγκατέλειψε άρον άρον τη θέση αυτή για να αναλάβει την άλλη, αυτή του υπουργού. Αποτέλεσμα ήταν, όπως λένε οι "κακές γλώσσες", να ψάχνουν την τελευταία στιγμή στο υπουργείο Υγείας κάποιον να τον αντικαταστήσει για να γράψει και ένα πόρισμα-πρόταση προς την τρόικα. Τελικά η ιστορία έδειξε ότι όντως η αποχώ-

ρησή του δημιούργησε πρόβλημα, καθώς οι «σοφοί» που μάλλον είχαν επαναπαυθεί, έτρεχαν την τελευταία στιγμή να συντάξουν το πόρισμα. Και άντε τώρα να ανταπαντήσει ο Ηλίας Μόσιαλος σε όσους των κατηγορούν γι αυτό. Όσοι τον ξέρουν καλά λένε μάλιστα ότι δεν είναι καθόλου του έντονου… ελληνικού «τσαμπουκά». Λογικό, αν σκεφτεί κανείς ότι όλες του οι συνήθειες δεν είναι και τόσο ελληνικές. Δεν πίνει ποτέ αλκοόλ. ‘Όσοι το γνωρίζουν επί σειρά ετών λένε ότι δεν τον έχουν δει ποτέ να πίνει. Ούτε καν μια μπύρα. Μοναδική του… εμμονή η coca cola light που την επιλέγει ακόμη και σε επίσημα γεύματα. Κάποιοι μιλούν για έναν σκληρό άνθρωπο που δε θα δίσταζε να κάνει οτιδήποτε για να επιτύχει το στόχο του. Εκείνοι που τον ξέρουν όμως λένε πως μπορεί να μοιάζει με …φλεγματικό Βρετανό, είναι όμως άνθρωπος ζεστός με ειλικρίνεια και μπόλικο χιούμορ, έστω και … Βρετανικό. Ο Ηλίας Μόσιαλος πάντως φαίνεται να ενδιαφέρεται για την πολιτική πορεία του γεγονός που αποδεικνύεται και από τη συμμετοχή του στην πάλαι ποτέ (πριν μερικούς μήνες) τρόικας του ΠΑΣΟΚ. Και αυτό διότι εντάχθηκε στο κλαμπ των Λοβέρδου, Ραγκούση, Διαμαντοπούλου συμμετέχοντας στις μυστικές τους συναντήσεις. Καθόλου τυχαία βέβαια καθώς με τον υπουργό Υγείας Ανδρέα Λοβέρδο είχε συνεργασθεί όταν ακόμη συμμετείχε στις επιτροπές για την Υγείας. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που ο Ηλίας Μόσιαλος βρέθηκε πολύ κοντά σε υπουργό Υγείας του ΠΑΣΟΚ. Κατά καιρούς όλοι τον συμβουλεύονταν για τις όποιες αλλαγές σχεδίαζαν, με βασικό-

τερο τον Αλέκο Παπαδόπουλο με τον οποίο συνεργάσθηκε πριν από περίπου μία δεκαετία για την ανασυγκρότηση του ΕΣΥ. Πάντως οι δικοί του άνθρωποι δεν είναι βέβαιον πως ήταν απολύτως χαρούμενοι για τη συμμετοχή του ιδιαίτερα στην τελευταία κυβέρνηση. Ο φόβος που κυριάρχησε στην οικογένειά του ήταν μήπως συνδυασθεί το όνομά του με τις δραματικές αλλαγές στη ζωή των Ελλήνων και πάει …στράφι η καριέρα του. Είναι χαρακτηριστικό ότι η μητέρα του, συμβολαιογράφος στο επάγγελμα, που ζει στα Τρίκαλα, δεν πέταξε και από τη χαρά της όταν υπουργοποιήθηκε. Άλλωστε η ιστορία της οικογένειας δε θα επέτρεπε πολιτικά λάθη. Όσο για τον αδερφό του, που επί σειρά ετών είναι δημοσιογράφος και γνωρίζει τα πράγματα από μέσα και καλύτερα από τον καθένα, ενδεχομένως να ήταν και ένα εξαιρετικά επικίνδυνο βήμα η υπουργοποίησή του τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Όπως και να χει ο Ηλίας Μόσιαλος φαίνεται ότι ήρθε για να μείνει, εντός ή και εκτός κυβερνήσεων. Φαίνεται ότι το αρχικό ερώτημα έχει τελικά απάντηση: «Τι δουλειά έχει στην πολιτική;», τη δουλειά έχει η αλεπού στο παζάρι…

9

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

10

/ Φεβρουάριος 2012

ΔΙΟΝΎΣΗΣ ΦΙΛΙΏΤΗΣ*

«Δεν είναι ρεαλιστικός

ο στόχος του Μνημονίου» Μέσα σε μόλις δύο χρόνια η δαπάνη για φάρμακα ταμείων και νοσοκομείων μειώθηκε κατά 2 δισ. ευρώ. Αναρωτιέμαι όμως: Γιατί το κράτος δεν παρεμβαίνει με τον ίδιο ζήλο και σε άλλους τομείς των κρατικών δαπανών υγείας όπου είναι γνωστό ότι υπάρχει σπατάλη;

Συνέντευξη: Αιμίλιος Νεγκής

Μ

η ρεαλιστικό χαρακτηρίζει το στόχο του νέου Μνημονίου για μείωση της δαπάνης των ταμείων για φάρμακα κατά 1,3 δισ. ευρώ ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ, κ. Διονύσης Φιλιώτης. Από την άλλη, προτείνει μέτρα με στόχο ένα πιο δίκαιο εξορθολογισμό των δαπανών, όπως την κατάργηση του ΦΠΑ στα φάρμακα που αγοράζουν οι ασφαλιστικοί οργανισμοί και την αύξηση της συμμετοχής για τους πολίτες με υψηλό εισόδημα. Ακόμη, προτείνει να θεσμοθετηθεί ένα γενναίο «αναπτυξιακό rebate». Δηλαδή το κράτος να επιστρέφει το rebate σε όσες φαρμακευτικές εταιρείες και επιχειρήσεις επενδύουν στην κλινική έρευνα και προωθούν συνεργασίες που στοχεύουν στην ενίσχυση της ανάπτυξη και της εγχώριας παραγωγής. Τέλος, συμφωνεί με την ενίσχυση της συνταγογράφησης των επώνυμων γενοσήμων, αρκεί να μειωθούν οι τιμές τους. Κύριε πρόεδρε, πρόσφατα, ο υπουργός Υγείας ανακοίνωσε ότι ο στόχος για το 2012 είναι η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη να μην ξεπεράσει τα 2,88 δισ. ευρώ. Είναι ρεαλιστικός ο στόχος αυτός; Ασφαλώς και δεν είναι ρεαλιστικός ο στόχος αυτός. Θα είμαι σαφής. Οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις κατόρθωσαν τα τελευταία δύο χρόνια να περιφρουρήσουν τις κατακτήσεις των προηγούμενων ετών και συγκεκριμένα την άμεση πρόσβαση όλων των πολιτών σε ποιοτικά φάρμακα και θεραπείες με τιμές φαρμάκων που προσεγγίζουν τις χαμηλότερες σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και όλα αυτά επιτεύχθηκαν με την καταβολή εισιτηρίου για την ένταξη στη

θετική λίστα φαρμάκων ύψους 175 εκατ. ευρώ και βέβαια τη δραστική μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης του κράτους κατά περίπου δύο δισ. ευρώ τη διετία 20102011. Μέσα σε μόλις δύο χρόνια η δαπάνη για φάρμακα ταμείων και νοσοκομείων μειώθηκε κατά 2 δισ. ευρώ. Αναρωτιέμαι όμως: Γιατί το κράτος δεν παρεμβαίνει με τον ίδιο ζήλο και σε άλλους τομείς των κρατικών δαπανών υγείας όπου είναι γνωστό ότι υπάρχει σπατάλη; Σήμερα ζητείται ξανά ακόμα μεγαλύτερη μείωση στα φάρμακα. Μέχρι σήμερα, οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις έχουν απορροφήσει οι ίδιες τις μειώσεις τιμών γιατί θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι τιμές με τις οποίες εισάγονται τα φάρμακα δεν έχουν μειωθεί αντιστοίχως,

11

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Η

επιδιωκόμενη από την κυβέρνηση εξοικονόμηση πόρων από την αύξηση της χρήσης γενοσήμων θα έχει αποτέλεσμα μόνο εφόσον διασφαλιστεί ότι η τιμή τους είναι σημαντικά χαμηλότερη από την τιμή των πρωτοτύπων, όπως προβλέπεται και στο Μνημόνιο

12

ενώ την ίδια ώρα υπόκεινται σε μια ομοβροντία νέων φορολογικών απαιτήσεων. Αντιλαμβάνεστε ότι οι περαιτέρω περαιτέρω μειώσεις είναι αδύνατο να αφομοιωθούν, χωρίς να προκαλέσουν σοβαρές παρενέργειες στη φαρμακευτική αγορά, όπως ελλείψεις φαρμάκων και αντικατάσταση φθηνών καταξιωμένων φαρμάκων από νεότερα και ακριβότερα. Εν τέλει, περαιτέρω μειώσεις θα πλήξουν την ποιότητα της φροντίδας προς τους ασθενείς. Ποια μέτρα πιστεύετε εσείς ότι είναι εφικτό να εφαρμοστούν εντός του 2012, ώστε να εξορθολογιστεί με δίκαιο τρόπο η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη; Θα πρέπει να καταργηθεί ο ΦΠΑ στα φάρμακα που αφορούν στα κρατικά ασφαλιστικά ταμεία. Ποιο είναι το νόημα το κράτος να εισπράττει ΦΠΑ από τα κρατικά ταμεία; Η κατάργηση αυτή θα έχει ως αποτέλεσμα να οδηγηθεί η φαρμακευτική δαπάνη στο πραγματικό της επίπεδο, που είναι κοντά στα 3,5 δισ. ευρώ. Από την άλλη, ο

/ Φεβρουάριος 2012

ΦΠΑ μπορεί όχι μόνο να διατηρηθεί για τα φάρμακα που αγοράζονται στην ιδιωτική αγορά, αλλά και να αυξηθεί. Μάλιστα, έτσι, το κράτος μπορεί να έχει επιπλέον έσοδα μέχρι και 100 εκατ. ευρώ το χρόνο. Σήμερα, το κράτος διατηρεί τα ΦΠΑ χαμηλά για όλα τα φάρμακα ανεξαρτήτως από τον αγοραστή. Όμως με αυτόν τον τρόπο «χάνει» πρόσθετα έσοδα από τα φάρμακα που αγοράζουν π.χ. χιλιάδες τουρίστες που επισκέπτονται τη χώρα μας, αλλά και άτομα που έχουν υψηλό εισόδημα και επιλέγουν να πληρώσουν τα φάρμακα από την τσέπη τους. Επιπλέον, θα πρέπει να καθιερωθεί διαφορετικό ποσοστό συμμετοχής για ασφαλισμένους με διαφορετικό οικονομικό επίπεδο, όπως έχει γίνει σε άλλες χώρες. Πολύ περισσότερο όμως θα πρέπει να επιταχυνθεί η διαδικασία μηχανοργανώσεως του συστήματος υγείας, με την καθολική υλοποίηση εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και της εισαγωγής των θε-

ραπευτικών πρωτοκόλλων και του ηλεκτρονικού ιστορικού του ασθενούς. Επίσης, τα ασφαλιστικά ταμεία επιβαρύνονται με την κάλυψη του κόστους των φαρμάκων που δεν έχουν χορηγηθεί στους ασφαλισμένους τους μέσω της παράνομης διακίνησης των ταινιών γνησιότητας φαρμάκων, τα οποία επανεξάγονται στο εξωτερικό μέσω των λεγόμενων παραλλήλων εξαγωγών. Το φαινόμενο αυτό θα παταχθεί μόνο μέσω αυστηρού ελέγχου, γι’ αυτό θα πρέπει να ολοκληρωθεί η νομοθετική ρύθμιση για υποχρεωτική επιστροφή στον ΕΟΦ των διαγεγραμμένων ταινιών γνησιότητας των φαρμάκων αυτών. Μόνο με την εφαρμογή αυτών των λύσεων τα Ταμεία θα σταματήσουν να αποζημιώνουν φάρμακα που ποτέ οι ασφαλισμένοι δεν έλαβαν και που ποτέ δεν εγκατέλειψαν τις αποθήκες καμιάς φαρμακευτικής εταιρείας. Μόνο έτσι η φαρμακευτική δαπάνη θα εξορθολογιστεί, χωρίς να στερηθούν πολύτιμες θεραπείες οι ασθενείς, χωρίς να κινδυνεύσει η δημόσια υγεία και χωρίς να πληγούν οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις, οι οποίες όχι μόνο διαδραματίζουν ρόλο νευραλγικό στην προαγωγή της δημοσίας υγείας, αλλά ταυτόχρονα συγκροτούν έναν από τους πιο δυναμικούς κλάδους στη χώρα μας, προσφέροντας θέσεις εργασίας υψηλής εξειδίκευσης. Ο υπουργός Υγείας δήλωσε πως έχει στη διάθεσή του μόνο 240 εκατ. ευρώ το μήνα για φάρμακα και πως, αν το ποσό αυτό ξεπεραστεί, τότε θα το ζητήσει πίσω ως rebate. Πώς βλέπετε εσείς αυτό το ενδεχόμενο; Εάν αυτό συμβεί τότε θα οδηγήσει αυτομάτως σε οικονομικό αδιέξοδο πολλές φαρμακευτικές επιχειρήσεις και κατά συνέπεια σε ελλείψεις στην αγορά. Τι σημαίνει «έχω μόνο τόσα και τα υπόλοιπα πληρώστε τα εσείς»; Σημαίνει ότι τα υπόλοιπα θα τα πληρώσει η κοινωνία, δηλαδή είτε οι επιχειρήσεις οι οποίες θα κληθούν να πτωχεύσουν είτε ο πολίτης, που θα κληθεί να πληρώσει ο ίδιος το φάρμακό του. Θα συμβεί όμως κάτι άλλο. Φάρμακα που δεν αποζημιώνονται παύουν να κυκλοφορούν και το κράτος θα καταλήξει να εισάγει τα φάρμακα αυτά υπό συν-

θήκες επείγοντος και σε τιμές πολύ υψηλότερες. Αυτά τα τελεσίγραφα δεν αποτελούν βιώσιμες λύσεις. Το κράτος οφείλει να περικόψει περιττές δαπάνες από άλλους τομείς, για να θωρακίσει την υγεία του ελληνικού λαού, διότι με τη δημόσια υγεία σε κίνδυνο και την ανασφάλεια διάχυτη, η οικονομική και κοινωνική κρίση θα ενταθεί. Και σε κάθε περίπτωση το κράτος μπορεί να ανακοινώνει στους πολίτες ότι διαθέτει 240 εκατ. ευρώ το μήνα για φάρμακα μόνον, όταν έχει εξαντλήσει όλες τις δυνατότητές του, για να εκμηδενίσει την κακοδιαχείριση και τη σπατάλη οι οποίες «ροκανίζουν» μεγάλο τμήμα της μηνιαίας φαρμακευτικής δαπάνης, αλλά και της συνολικής δαπάνης υγείας. Το πραγματικό ερώτημα είναι «αν έχω μόνο 240 εκατομμύρια το μήνα, πόσα από αυτά τα θυσιάζω στη σπατάλη και την κακοδιαχείριση που δεν έχω καταφέρει να ελέγξω και πόσα πραγματικά στην υγεία του ελληνικού λαού;».

Π

ροτείνω το κράτος να επιστρέφει το rebate σε όσες φαρμακευτικές εταιρείες και επιχειρήσεις επενδύουν στην κλινική έρευνα και προωθούν συνεργασίες που στοχεύουν στην ενίσχυση της ανάπτυξης και της εγχώριας παραγωγής

13

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Η κυβέρνηση υποστηρίζει ένθερμα την ενίσχυση της συνταγογράφησης των γενοσήμων φαρμάκων. Μάλιστα, το μνημόνιο προβλέπει ότι το 50% του όγκου της κατανάλωσης πρέπει να είναι γενόσημα. Ποια είναι η θέση σας; Η επιδιωκόμενη από την κυβέρνηση εξοικονόμηση πόρων από την αύξηση της χρήσης γενοσήμων θα έχει αποτέλεσμα μόνο εφόσον διασφαλιστεί ότι η τιμή τους είναι σημαντικά χαμηλότερη από την τιμή των πρωτοτύπων, όπως προβλέπεται και στο Μνημόνιο. Η θέση του ΣΦΕΕ είναι υπέρ της συνταγογράφησης γενοσήμων φαρμάκων από τον θεράποντα γιατρό που πάντοτε πρέπει να έχει την αποκλειστική ευθύνη για τη συνταγογράφηση. Τα γενόσημα ασφαλώς θα πρέπει να είναι επώνυμα (branded generics), έτσι ώστε να υπάρχει πλήρης εγγύηση για την ασφάλεια, την ποιότητα και τη θεραπευτική αποτελεσματικότητά τους. Κύριε πρόεδρε, πολλοί υποστηρίζουν ότι στην Ελλάδα έχουμε υψηλές τιμές στα off patent και στα γενόσημα φάρμακα. Είναι αλήθεια αυτό και γιατί συμβαίνει; Πιστεύετε πως πρέπει να αλλάξει; Οι τιμές στην Ελλάδα καθορίζονται από το κράτος και, πράγματι, είναι υψηλές οι τιμές στα γενόσημα και στα off patent φάρμακα. Υποστηρίζουμε τη μείωση της τιμής των γενοσήμων στο 60% της τιμής των πρωτοτύπων από το 80% που είναι σήμερα, έτσι ώστε να ενισχυθεί η αγορά. Αρκετές χώρες στο εξωτερικό προωθούν τη χρήση γενοσήμων, ώστε να εξοικονομήσουν πόρους και να χρηματοδοτήσουν τα νέα, καινοτόμα φάρμακα, τα οποία έχουν υψηλό κόστος. Πιστεύετε ότι και η Ελλάδα πρέπει να κινηθεί προς την ίδια κατεύθυνση; Γιατί όχι; Όμως, συχνά, παραδόξως, τα γενόσημα προκαλούν υψηλότερο κόστος στα ασφαλιστικά ταμεία, καθώς συνταγογραφούνται σκευάσματα σε μεγάλες συσκευασίες ή περιεκτικότητες. Αντιλαμβάνεστε ότι δεν έχει νόημα ως χώρα να προωθήσουμε τα επώνυμα γενόσημα, αν δεν διασφαλίσουμε ότι αυτά είναι πράγματι σε συμφέρουσες τιμές, περιεκτικότητες και συσκευασίες. Από την άλλη πλευρά, θα πρότεινα να θεσμοθετηθεί ένα γενναίο «αναπτυξιακό rebate». Προτείνω δηλαδή το κράτος να επιστρέφει το rebate σε όσες φαρμακευτικές εταιρείες και επιχειρήσεις επενδύουν στην κλινική έρευνα και προωθούν συνεργασίες που στοχεύ-

14

/ Φεβρουάριος 2012

ουν στην ενίσχυση της ανάπτυξης και της εγχώριας παραγωγής. Η κυβέρνηση ετοιμάζεται σύντομα να συνεχίσει τις ηλεκτρονικές δημοπρασίες για την προμήθεια περίπου 60 δραστικών ουσιών στα κρατικά νοσοκομεία. Πώς βλέπετε εσείς να εξελίσσεται η διαδικασία αυτή; Εάν υπήρχε τρόπος να διασφαλιστεί η ποιότητα, η θεραπευτική αποτελεσματικότητα και η ακριβής προέλευση αυτών των δραστικών ουσιών κανείς δεν θα είχε αντίρρηση. Σήμερα όμως η κατάργηση των συνόρων και η διάχυση της τεχνολογίας επιτρέπει στους ανά τον κόσμο επιτήδειους να κατακλύζουν εγχώριες αγορές με πλαστά φάρμακα που είναι επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία. Ελπίζω το υπουργείο Υγείας να αποτρέψει το ενδεχόμενο να συμβεί στην Ελλάδα μια κρίση μικρότερης ή μεγαλύτερης κλίμακας και να πληγεί η εμπιστοσύνη των πολιτών προς το φάρμακο. Πολλές φορές οι μεγάλες εξοικονομήσεις «εγκυμονούν» μεγάλους κινδύνους να γεμίσει η αγορά με «μαϊμούδες που θα δαγκώνουν». Όπως δεν αγοράζουμε αμφίβολης προέλευσης ρύζι και ρολόγια από το δρόμο, έτσι πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί και με τα φάρμακα που δεν γνωρίζουμε σε ποια χώρα του κόσμου κατασκευάζονται και από ποιον. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι βελτιώνονται τα πράγματα με τις οφειλές των κρατικών νοσοκομείων. Ποια εικόνα έχετε εσείς; Πράγματι, στα κρατικά νοσοκομεία η εικόνα έχει βελτιωθεί. Μέχρι τα τέλη του 2011, οι οφειλές των νοσοκομείων του ΕΣΥ ήταν περίπου 600 εκατ. ευρώ. Το πρόβλημα όμως εξακολουθεί να υφίσταται. Θυμίζω, δε, ότι πριν από δύο χρόνια, η κυβέρνηση υποσχόταν ότι το 2011 οι πληρωμές θα γίνονται σε πραγματικό χρόνο. Από την άλλη, εκρηκτική είναι η συσσώρευση χρεών στο ΙΚΑ και στα στρατιωτικά νοσοκομεία, που πλέον αγγίζουν το μισό δισ. ευρώ. Η κατάσταση δείχνει να είναι εκτός ελέγχου ειδικά στο ΙΚΑ, το οποίο φαίνεται έχει κηρύξει άτυπα στάση πληρωμών προς τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις. Τα συνολικά, συσσωρευμένα χρέη του ΙΚΑ για φάρμακα ξεπερνούν τα 340 εκατ. ευρώ. Εξίσου ανησυχητική είναι και η κατάσταση των χρεών των στρατιωτικών νοσοκομείων, αφού το ποσό της οφειλής ξεπερνά πλέον τα 110 εκατ. ευρώ! Μάλιστα περίπου 50 εκατ. αφορούν τιμολόγια πριν το 2010.

Αρκετές φαρμακευτικές επιχειρήσεις έχουν στην κατοχή τους ομόλογα του ελληνικού δημοσίου, που λήγουν στα τέλη του 2012 και του 2013. Πιστεύετε ότι θα υπάρξει θέμα «κουρέματος» και αυτών των ομολόγων; Θέλω να πιστεύω ότι δεν θα υπάρξει τέτοιο θέμα, γιατί θα είναι ένα ένα ανεπανόρθωτο πλήγμα για τις επιχειρήσεις. Το κράτος δεν θα ωφεληθεί από ένα «κούρεμα» οφειλών, αν αυτό το «κούρεμα» καταδικάσει επιχειρήσεις σε αδιέξοδο και πτώχευση και οδηγήσει χιλιάδες εργαζόμενους στην ανεργία. Αντίθετα, μακροπρόθεσμα, θα στερηθεί περισσότερους πόρους απ’ όσους θα κερδίσει μέσω της φορολογίας εισοδήματος και των ασφαλιστικών εισφορών. Κύριε πρόεδρε, όλοι συμφωνούν ότι η χώρα έχει ανάγκη από ανάπτυξη. Ο κλάδος σας μπορεί να συνεισφέρει προς την κατεύθυνση αυτή και πώς; Ο κλάδος συνεισφέρει δυναμικά στην ανάπτυξη της χώρας. Προσφέρουμε ποιοτική εργασία σε πολλές χιλιάδες εργαζόμενους υψηλής εξειδίκευσης και επενδύουμε περίπου 84 εκατ. ευρώ στην κλινική έρευνα. Οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις παράγουν φάρμακα στην Ελλάδα και τα εξάγουν σε 100 χώρες, ενώ δρομολογούνται συνεργασίες για την παραγωγή πρωτοτύπων φαρμάκων στην Ελλάδα. Πρόσφατα ιδρύσαμε στο ΕΒΕΑ το «Φαρμακευτικό Φόρουμ», με σκοπό να προωθήσουμε νέα και φιλόδοξα αναπτυξιακά σχέδια συμπαραγωγής φαρμάκων τα οποία θα έχουν και ερευνητική διάσταση. Οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις μπορούν να καταστούν μοχλός ανάπτυξης. Η Ελλάδα έχει δυνατότητες στον τομέα του φαρμάκου. Πριν και πάνω απ’ όλα όμως πρέπει να τις πιστέψουμε και να τις αξιοποιήσουμε. Το 2011, χάθηκαν αρκετές θέσεις εργασίας στον κλάδο σας. Πιστεύετε ότι τα χειρότερα πέρασαν ή ότι το φαινόμενο θα συνεχιστεί και το 2012; Θέλω να πιστεύω ότι τα χειρότερα πέρασαν και το 2012 θα σημάνει την αρχή για έναν φαρμακευτικό κλάδο που επιτυγχάνει μεγαλύτερη παραγωγή και περισσότερες εξαγωγές, που επενδύει στην έρευνα και εμπνέεται από το όραμα να καταστεί η Ελλάδα κέντρο διεξαγωγής έρευνας και ανάπτυξης. Όλα θα εξαρτηθούν όμως από τις κυβερνητικές αποφάσεις για τη σταθεροποίηση της οικονομίας, καθώς και από το διεθνές περιβάλλον. •••

Ο

κλάδος συνεισφέρει δυναμικά στην ανάπτυξη της χώρας. Προσφέρουμε ποιοτική εργασία σε πολλές χιλιάδες εργαζόμενους υψηλής εξειδίκευσης και επενδύουμε περίπου 84 εκατ. ευρώ στην κλινική έρευνα

*Πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος,

15

Ρεπορταζ

• Μείωση στη φαρμακευτική δαπάνη κατά τουλάχιστον 1,076 δισ. ευρώ • Μείωση κατά μέσο όρο 10% στα «ειδικά μισθολόγια» του δημόσιου τομέα

Μνημονίο

Τα μέτρα- "σοκ" του Αιμίλιου Νεγκή

Μ

αχαίρι» στις δαπάνες των ταμείων για φάρμακα τουλάχιστον κατά 1 δισ. ευρώ, αλλά και μειώσεις, τόσο στις εφημερίες των γιατρών όσο και στο «ειδικό ιατρικό μισθολόγιο», προβλέπει ανάμεσα στα άλλα το νέο Μνημόνιο, που συνοδεύει τη δανειακή σύμβαση που καλείται να δεχθεί η Ελλάδα. Ο γενικός στόχος για το 2012 είναι ότι το

«

16

Το Μνημόνιο περιλαμβάνει μια σειρά μέτρων όπως μειώσεις τιμών, αύξηση της συμμετοχής των ασθενών, μείωση των περιθωρίων κέρδους των φαρμακοποιών και φαρμακεμπόρων και υποχρεωτική εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης με βάση τη δραστική ουσία

ετήσιο πρωτογενές έλλειμμα γενικής κυβέρνησης δεν πρέπει να υπερβεί τα 2,063 δισ. ευρώ, ενώ για τα έτη 2013 και 2014 το πρωτογενές πλεόνασμα θα πρέπει να είναι τουλάχιστον της τάξεως των 3,6 και 9,5 δισ. ευρώ αντιστοίχως. Όπως συνέβη και με τα προηγούμενα Μνημόνια, μεγάλο βάρος για τον εξορθολογισμό των δημοσίων δαπανών πέφτει στη φαρμακευτική δαπάνη των ασφαλιστικών

/ Φεβρουάριος 2012

17

Ρεπορταζ

Αύξηση της συμμετοχής των ασθενών στα φάρμακα

Μ

έσα στο πρώτο τρίμηνο του 2012, η κυβέρνηση πρέπει να αναθεωρήσει το σύστημα της συμμετοχής των ασθενών στο κόστος, με σκοπό να απαλλάξει από τη συμμετοχή έναν περιορισμένο, μόνο, αριθμό φαρμάκων, τα οποία σχετίζονται με συγκεκριμένες θεραπευτικές αγωγές

18

ταμείων. Ο νέος στόχος είναι επί λέξει: «Μείωση στη φαρμακευτική δαπάνη κατά τουλάχιστον 1,076 δισ. ευρώ το 2012». Προς την κατεύθυνση αυτή, το Μνημόνιο περιλαμβάνει μια σειρά μέτρων όπως μειώσεις τιμών, αύξηση της συμμετοχής των ασθενών, μείωση των περιθωρίων κέρδους φαρμακοποιών και φαρμακεμπόρων, υποχρεωτική εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης με βάση τη δραστική ουσία και άλλα, τα οποία θα τα δούμε αναλυτικότερα παρακάτω. Ακόμη, προβλέπεται η εφαρμογή δύο μέτρων, που θα επιφέρουν «σοκ» στις αποδοχές των νοσοκομειακών γιατρών: 1. Μείωση της υπερωριακής αμοιβής για γιατρούς σε νοσοκομεία κατά τουλάχιστον 50 εκατ. ευρώ.

2. Μείωση κατά μέσο όρο 10% στα «ειδικά μισθολόγια» του δημόσιου τομέα, η οποία θα τεθεί σε ισχύ το Σεπτέμβριο του 2012. Ρύθμιση που αφορά δικαστικούς, γιατρούς ΕΣΥ και ένστολους. Σκοπός του μέτρου είναι η εξοικονόμηση 114 εκατ. το 2012 και 226 το 2013. Μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2012, η κυβέρνηση οφείλει να διεξάγει τις απαραίτητες διαγωνιστικές διαδικασίες για την υλοποίηση ενός σφαιρικού και ενιαίου πληροφοριακού συστήματος υγειονομικής περίθαλψης (ηλεκτρονικό σύστημα υγείας) σε συμμόρφωση με τους κανόνες της Ε.Ε. περί προμηθειών. Το επίσημο κείμενο, με τον πρόλογο του Μνημονίου που καλείται να προσυπογράψει η ελληνική κυβέρνηση, αναφέρει ρητά ότι: «Η κυβέρνηση δηλώνει την ετοιμότητά της να ορίσει και να θεσπίσει πρόσθετα μέτρα, εάν παραστεί ανάγκη, έτσι ώστε να τηρηθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι».

/ Φεβρουάριος 2012

Βασικός στόχος του μνημονίου είναι το 2012 οι δαπάνες των ταμείων για φάρμακα να μειωθούν κατά 1 δισ. ευρώ. Αυτό θα είναι το πρώτο βήμα, γιατί απώτερος σκοπός είναι η μέση δημοσία δαπάνη για εξωνοσοκομειακά φάρμακα να φθάσει περίπου το 1% του ΑΕΠ (σύμφωνα με το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης) μέχρι το τέλος του 2014. Για να επιτευχθεί ο στόχος της μείωσης κατά 1 δισ. ευρώ στις εξωνοσοκομειακές φαρμακευτικές δαπάνες το 2012, η κυβέρνηση καλείται να εφαρμόσει, ταυτόχρονα, ένα σύνολο συνεκτικών πολιτικών οι οποίες θα περιλαμβάνουν αλλαγές στην τιμολόγηση, τη συνταγογράφηση και την αποζημίωση των φαρμάκων που θα ενισχύουν τη χρήση λιγότερο ακριβών φαρμάκων, θα ελέγχουν τη συνταγογράφηση και την κατανάλωση και θα διώκουν την ανάρμοστη συμπεριφορά και την απάτη. Μάλιστα, μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2012, η κυβέρνηση πρέπει να αναθεωρήσει το σύστημα της συμμετοχής των ασθενών στο κόστος, με σκοπό να απαλλάξει από τη συμμετοχή έναν περιορισμένο, μόνο, αριθμό φαρμάκων, τα οποία σχετίζονται με συγκεκριμένες θεραπευτικές αγωγές. Αναλυτικότερα, στον τομέα του φαρμάκου, το Μνημόνιο προβλέπει: Τιμές φαρμάκων Μέσα στο πρώτο κιόλας τρίμηνο του 2012, η κυβέρνηση οφείλει να: Συνεχίσει να επικαιροποιεί, σε τριμηνιαία βάση, ολόκληρη τη λίστα τιμών των φαρμάκων που κυκλοφορούν στην αγορά, κάνοντας χρήση του νέου μηχανισμού τιμολόγησης που βασίζεται στις τρεις χώρες της Ε.Ε. με τις χαμηλότερες τιμές. Εισάγει έναν αυτόματο μηχανισμό έμμεσης επανείσπραξης (τριμηνιαίο rebate) επί του κύκλου εργασιών των φαρμακευτικών παραγωγών, ο οποίος εγγυάται ότι η εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη δεν υπερβαίνει τα όρια του προϋπολογισμού. Συνταγογράφηση Το Μνημόνιο ορίζει ότι μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2012, η κυβέρνηση λαμβάνει περαιτέρω μέτρα για την επέκταση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης σε όλους τους γιατρούς, τα κέντρα υγείας και τα νοσοκομεία. Η ηλεκτρονική συνταγογράφη-

85 19

Ρεπορταζ

Η

ηλεκτρονική συνταγογράφηση γίνεται υποχρεωτική και πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον το 90% όλων των ιατρικών πράξεων που καλύπτονται από τα δημόσια ταμεία, τόσο στα νοσοκομεία του ΕΣΥ όσο και στους παρόχους που είναι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ και τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης

20

ση γίνεται υποχρεωτική και πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον το 90% όλων των ιατρικών πράξεων που καλύπτονται από τα δημόσια ταμεία (φάρμακα, παραπομπές, διαγνωστικές εξετάσεις, χειρουργικές επεμβάσεις), τόσο στα νοσοκομεία του ΕΣΥ όσο και στους παρόχους που είναι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ και τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης. Ακόμη, η κυβέρνηση θα εισάγει έναν προσωρινό και οικονομικά αποδοτικό μηχανισμό, έως ότου όλοι οι γιατροί να είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν το σύστημα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Ο μηχανισμός αυτός θα επιτρέπει την άμεση και συνεχή παρακολούθηση και τον εντοπισμό όλων των συνταγών που δεν καλύπτονται από το σύστημα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Ο μηχανισμός αυτός θα κάνει χρήση της διαδικτυακής εφαρμογής ηλεκτρονικής συνταγογράφησης που έχει δημιουργηθεί από την Η-ΙΚΑ, η οποία επιτρέπει στα φαρμακεία να καταχωρούν ηλεκτρονικά τις χειρόγραφες συνταγές από συγκεκριμένο γιατρό προς συγκεκριμένο ασθενή. Για τα φάρμακα που πρόκειται να αποζημιωθούν από τον ΕΟΠΥΥ (και άλλα ταμεία), τα φαρμακεία πρέπει να καταχωρούν στη διαδικτυακή εφαρμογή όλες τις χειρόγραφες συνταγές. Για την υπηρεσία αυτή, οι γιατροί που συνταγογραφούν χειρόγραφα θα χρεώνονται με μια μηνιαία διαχειριστική αμοιβή από τον ΕΟΠΥΥ, προς αποζημίωση των φαρμακείων. Η εισαγωγή του προσωρινού αυτού μηχανισμού θα διασφαλίσει την ηλεκτρονική καταχώριση όλων των συνταγών, κάτι που θα επιτρέψει την πλήρη και συνεχή παρακολούθηση της συνταγογρα-

/ Φεβρουάριος 2012

φικής δραστηριότητας των γιατρών, αλλά και τη συμμόρφωσή τους με τις κατευθυντήριες οδηγίες για τη συνταγογράφηση. Όλα αυτά θα γίνουν μέχρι το Μάρτιο του 2012! Μέσα στα πρώτο τρίμηνο του 2012, η κυβέρνηση οφείλει να: Υλοποιήσει την εφαρμογή των κατευθυντηρίων οδηγιών για τη συνταγογράφηση και μέσω του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, αποθαρρύνοντας έτσι τις αδικαιολόγητες συνταγογραφήσεις των πλέον ακριβών φαρμάκων και διαγνωστικών διαδικασιών. Καταρτίσει αναλυτικές μηνιαίες ελεγκτικές αναφορές για τη χρήση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης από τα νοσοκομεία του ΕΣΥ και τους παρόχους που είναι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ και τα υπόλοιπα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης (έως ότου ενοποιηθούν). Οι αναφορές αυτές θα κοινοποιούνται στους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ. Καταρτίζει τακτικές εκθέσεις, τουλάχιστον σε τριμηνιαία βάση, για τη φαρμακευτική συνταγογράφηση και δαπάνη, στις οποίες περιλαμβάνονται στοιχεία σχετικά με τις ποσότητες και την αξία των φαρμάκων, τη χρήση των γενόσημων και εκτός πατέντας (off-patent) φαρμάκων, καθώς και με το ποσό επανείσπραξης (rebate) που εισπράττεται από τα φαρμακεία και τις φαρμακευτικές εταιρείες. Οι εκθέσεις αυτές θα κοινοποιούνται στους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ. Επιβάλλει κυρώσεις και πρόστιμα μετά την αξιολόγηση και αναφορά αντιδεοντολογικών συμπεριφορών και σύγκρουσης συμφερόντων κατά τη συνταγογράφηση, καθώς και μη συμμόρφωσης με τις κατευθυντήριες οδηγίες του ΕΟΦ για τη συνταγογράφηση. Συνεχής ή επαναλαμβανόμενη μη συμμόρφωση με τους κανόνες για τη συνταγογράφηση, οδηγεί στην καταγγελία της σύμβασης μεταξύ γιατρού και ΕΟΠΥΥ, καθώς και στην οριστική απώλεια του δικαιώματος του γιατρού να συνταγογραφεί στο μέλλον φάρμακα που αποζημιώνονται από το κράτος / τον ΕΟΠΥΥ. Επιλέξει έναν αριθμό από τα πιο ακριβά φάρμακα που πωλούνται σήμερα στα φαρμακεία, τα οποία θα πωλούνται πλέον στα νοσοκομεία ή τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, ώστε να μειωθεί η δαπάνη μέσω της εξάλειψης του κόστους που προέρχεται από τα περιθώρια εξωνοσοκομειακής διανομής και να επιτραπεί ο αυστηρός έλεγχος των ασθενών στους οποίους χο-

3 21

Ρεπορταζ

Μ

είωση της υπερωριακής αμοιβής για γιατρούς σε νοσοκομεία κατά τουλάχιστον 50 εκατ. ευρώ

ρηγούνται τα φάρμακα αυτά. Επικαιροποιεί συνεχώς τη θετική λίστα των αποζημιούμενων φαρμάκων, κάνοντας χρήση του συστήματος αναφοράς τιμών που έχει αναπτυχθεί από τον ΕΟΦ. Μέσα στα δεύτερο τρίμηνο του 2012, η κυβέρνηση οφείλει να:

Υλοποιήσει ένα αποτελεσματικό σύστημα παρακολούθησης της συνταγογραφικής δραστηριότητας. Θα πρέπει να καθιερωθεί μια διαδικασία για την τακτική αξιολόγηση των στοιχείων που λαμβάνονται από το σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Παρέχει ενημέρωση και προειδοποιήσεις σε κάθε γιατρό σχετικά με τη συνταγογραφική του δραστηριότητα, όταν παρατηρείται συνταγογράφηση άνω του μέσου όρου των συγκρίσιμων γιατρών (τόσο στα νοσοκομεία του ΕΣΥ όσο και στον ΕΟΠΥΥ), καθώς και όταν παραβαίνει τις κατευθυντήριες οδηγίες για τη συνταγογράφηση. Τα εν λόγω ενημερωτικά στοιχεία παρέχονται τουλάχιστον κάθε μήνα, ενώ δημοσιεύεται και μια ετήσια έκθεση, που καλύπτει: 1) τις ποσότητες και τις αξίες των συνταγών του κάθε γιατρού, τόσο σε σύγκριση με τους ομοταγείς του όσο και με τις κατευθυντήριες οδηγίες για τη συνταγογράφηση, 2) τη συνταγογράφηση του κάθε γιατρού για γενόσημα φάρμακα, έναντι των πρωτοτύπων και εντός πατέντας φαρμάκων και 3) τη συνταγο-

Κίνητρα για γενόσημα φάρμακα Το Μνημόνιο περιλαμβάνει μια σειρά τουλάχιστον τα 2/3 των χωρών της Ε.Ε. που έχουν τη στιγμή που λήγει η πατέήδη τα αποζημιώνουν και στη βάση της μέτρων για την προώθηση της χρήσης των ντα τους. Οι παρασκευαστές μπορούν γενόσημων και φθηνότερων φαρμάκων. Ο να προσφέρουν χαμηλότερες τιμές, επικατάλληλης αξιολόγησης της αποδοτιστόχος των μέτρων αυτών είναι να αυξηθεί τρέποντας έτσι αυξημένο ανταγωνισμό κότητάς τους από πλευράς κόστους, που βαθμιαία και ουσιαστικά το μερίδιο των γεστην αγορά. έχει γίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. νόσημων φαρμάκων έως 35% του συνο- 3. της δημιουργίας δυναμικού ανταγωνι- 6. της εξαίρεσης από τη λίστα των αποζημιούμενων φαρμάκων, εκείνων που δεν λικού όγκου των φαρμάκων που πωλούσμού στην αγορά για τα γενόσημα φάρμακα, μέσω της μείωσης της τιμής κάθε νται από τα φαρμακεία έως το τέλος του είναι αποτελεσματικά ή αποδοτικά από 2012 και έως 60% έως το τέλος του 2013. γενόσημου που ακολουθεί, τουλάχιστον πλευράς κόστους, με βάση την εμπειρία άλλων χωρών. Αυτό αναφέρεται ότι θα επιτευχθεί μέσω: κατά 10% επί της μέγιστης τιμής.

1. της μείωσης της μέγιστης τιμής του γε- 4. της σύνδεσης χαμηλότερου ποσοστού 7. της επιβολής της υποχρέωσης στους γιανόσημου στο 40% της τιμής του πρωσυμμετοχής με τα γενόσημα φάρμακα τρούς να συνταγογραφούν με τη διεθνή τότυπου εντός πατέντας φαρμάκου με που έχουν σημαντικά χαμηλότερη τιμή επιστημονική ονομασία της δραστικής ουτην ίδια δραστική ουσία, τη στιγμή λήαπό την τιμή αναφοράς για αποζημίωση σίας και όχι με την εμπορική ονομασία. (χαμηλότερη του 40% της τιμής αναφο- 8. της επιβολής της υποκατάστασης των ξης της πατέντας του. Η τιμή αυτή θα ορίζεται ως μέγιστη. Οι παρασκευαστές ράς), με βάση την εμπειρία άλλων χωσυνταγογραφούμενων φαρμάκων με το μπορούν να προσφέρουν χαμηλότερες ρών της Ε.Ε., καθώς και της ουσιαστικής χαμηλότερης τιμής προϊόν της ίδιας δρααύξησης της συμμετοχής στα ακριβότετιμές, επιτρέποντας έτσι αυξημένο ανταστικής ουσίας στην κατηγορία αναφοράς γωνισμό στην αγορά. ρα φάρμακα της κατηγορίας αναφοράς από τα φαρμακεία (υποχρεωτική «υπο2. της αυτόματης μείωσης των τιμών των κατάσταση με γενόσημα»). και στα νέα μόρια. πρωτότυπων φαρμάκων, μόλις λήξει η 5. της δυνατότητας αποζημίωσης των πρόΜε εξαίρεση το μέτρο 3, όλα τα υπόλοιπα πατέντα τους (επώνυμα φάρμακα εκτός σφατα πατενταρισμένων φαρμάκων (δη- θα πρέπει να εφαρμοστούν μέσα στο πρώπατέντας) στο μέγιστο του 50% της τιμής λαδή των νέων μορίων) μόνο εφόσον το τρίμηνο του 2012! Μέχρι τον Ιούνιο, η

22

/ Φεβρουάριος 2012

Μ

γράφηση των αντιβιοτικών. Εάν η μηνιαία παρακολούθηση της δαπάνης δείξει ότι η μείωση των φαρμακευτικών δαπανών δεν παράγει τα αναμενόμενα αποτελέσματα, θα πρέπει άμεσα να ληφθούν πρόσθετα μέτρα, ώστε η φαρμακευτική κατανάλωση να διατηρηθεί υπό έλεγχο. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν τον προϋπολογισμό συνταγογράφησης για κάθε γιατρό, το στόχο του μέσου κόστους συνταγογράφησης ανά ασθενή και, εάν χρειαστεί, οριζόντιες περαιτέρω περικοπές τιμών και περιθωρίων κέρδους και αυξήσεις των συμμετοχών. Πρωτόκολλα Η κυβέρνηση οφείλει να συνεχίσει να δημοσιεύει κατευθυντήριες οδηγίες / πρωτόκολλα συνταγογράφησης για τους γιατρούς. Ξεκινώντας με τις κατευθυντήριες οδηγίες για τα πιο ακριβά και/ή περισσότερο χρη-

κυβέρνηση θα πρέπει να απλοποιήσει τις διοικητικές και νομικές διαδικασίες, ευθυγραμμισμένες με τα νομικά πλαίσια της Ε.Ε., για την επιτάχυνση της εισαγωγής στην αγορά φθηνότερων γενόσημων φαρμάκων. Όσον αφορά στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, η κυβέρνηση οφείλει να λαμβάνει περαιτέρω μέτρα ώστε να διασφαλιστεί ότι τουλάχιστον το 40% της ποσότητας των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται από τα δημόσια νοσοκομεία αποτελείται από γενόσημα με τιμή χαμηλότερη από αυτή των παρόμοιων πρωτότυπων προϊόντων και εκτός πατέντας φαρμάκων. Αυτό θα πρέπει να επιτευχθεί, πιο συγκεκριμένα, καθιστώντας υποχρεωτικό για όλα τα δημόσια νοσοκομεία να προμηθεύονται τα φαρμακευτικά προϊόντα ανά δραστική ουσία, κάνοντας χρήση των κεντρικών διαγωνιστικών διαδικασιών που αναπτύσσονται από την ΕΠΥ και υπαγορεύοντας τη συμμόρφωση με τα θεραπευτικά πρωτόκολλα και τις κατευθυντήριες οδηγίες για τη συνταγογράφηση.

είωση κατά μέσο όρο 10% στα «ειδικά μισθολόγια» του δημόσιου τομέα θα τεθεί σε ισχύ το Σεπτέμβριο του 2012

σιμοποιούμενα φάρμακα, η κυβέρνηση καθιστά υποχρεωτικό για τους γιατρούς να ακολουθούν συγκεκριμένες κατευθυντήριες οδηγίες για τη συνταγογράφηση. Οι κατευθυντήριες οδηγίες / πρωτόκολλα συνταγογράφησης ορίζονται από τον ΕΟΦ με βάση τις διεθνείς κατευθυντήριες οδη-

Κώδικας δεοντολογίας για όλους!

Εντός του πρώτου τριμήνου του 2012, η κυβέρνηση, οι φαρμακευτικές εταιρείες και οι γιατροί θα πρέπει να υιοθετήσουν έναν κώδικα δεοντολογίας (κανόνες και πρότυπα ηθικής) που διέπει τις σχέσεις μεταξύ φαρμακοβιομηχανίας, γιατρών, ασθενών, φαρμακείων και λοιπών ενδιαφερόμενων μερών. Ο κώδικας αυτός θα επιβάλλει κατευθυντήριες οδηγίες και περιορισμούς στις προωθητικές δραστηριότητες των εκπροσώπων της φαρμακοβιομηχανίας και θα απαγορεύει κάθε άμεση (χρηματική και μη χρηματική) χορηγία συγκεκριμένων γιατρών (η χορηγία θα πρέπει να παρέχεται μέσω ενιαίας και διαφανούς μεθόδου), βάσει της διεθνούς ορθής πρακτικής.

23

Ρεπορταζ

Άμεση μείωση ποσοστών κέρδους φαρμακοποιών και φαρμακεμπόρων

Μέχρι τα τέλη Μαρτίου του 2012, η κυβέρνηση οφείλει να αναπροσαρμόσει τα περιθώρια κέρδους των φαρμακείων με την εισαγωγή του φθίνοντος περιθωρίου κέρδους. Δηλαδή, ένα μειούμενο ποσοστό σε συνδυασμό με ένα εφάπαξ ποσό ύψους 30 ευρώ για τα πιο ακριβά φάρμακα (άνω των 200 ευρώ) – με στόχο τη μείωση του συνολικού περιθωρίου κέρδους σε κάτω από 15%. Μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2013, η κυβέρνηση θα ετοιμάσει μια έκθεση υλοποίησης σχετικά με την επίπτωση των νέων περιθωρίων κέρδους. Εάν φανεί ότι το νέο αυτό μοντέλο για τον υπολογισμό των περιθωρίων κέρδους δεν επιτυγχάνει το αναμενόμενο αποτέλεσμα, τότε το φθίνον περιθώριο κέρδους θα αναθεωρηθεί εκ νέου. Μέχρι τα τέλη Μαρτίου του 2012, τα περιθώρια κέρδους των χονδρεμπόρων θα πρέπει να μειωθούν προκειμένου να συγκλίνουν στο ανώτερο όριο του 5%.

24

γίες για τη συνταγογράφηση, προκειμένου να διασφαλιστεί η οικονομικά αποδοτική χρήση των φαρμάκων, και καθίστανται επί της ουσίας δεσμευτικές μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2012.

Χρέη νοσοκομείων και ταμείων Το Μνημόνιο προβλέπει ότι μέχρι τον Ιούνιο του 2012 η κυβέρνηση θα πρέπει να έχει δημοσιοποιήσει σχέδιο για την εκκαθάριση ληξιπρόθεσμων οφειλών και ότι η κυβέρνηση διασφαλίζει πως το σύνο-

λο των ληξιπρόθεσμων οφειλών σημειώνει σταθερή πτώση. Η ρύθμιση αφορά τόσο τα νοσοκομεία του ΕΣΥ όσο και τα ασφαλιστικά ταμεία. Θυμίζουμε ότι οι οφειλές μόνο των νοσοκομείων του ΕΣΥ εκτιμάται ότι ανέρχονται σε περίπου 1,2 δισ. Επίσης, το ΙΚΑ και στα στρατιωτικά νοσοκομεία οφείλει μόνο για φάρμακα περίπου 450 εκατ. ευρώ. Το Μνημόνιο προβλέπει ότι η εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών των δημόσιων οργανισμών από τον κρατικό προϋπολογισμό θα συνδέεται με την πρόοδο ως προς το μητρώο δεσμεύσεων και με το γεγονός ότι καμία πρόσθετη συσσώρευση ληξιπρόθεσμων οφειλών θα λαμβάνει χώρα από έκαστο δημόσιο φορέα. Τα δεδομένα επί των ληξιπρόθεσμων οφειλών θα δημοσιοποιούνται σε μηνιαία βάση με χρονική υστέρηση όχι μεγαλύτερη των 20 ημερών μετά το τέλος κάθε μήνα. Για την ενίσχυση του ελέγχου επί των δαπανών η κυβέρνηση θα πρέπει να κάνει τα ακόλουθα: Να συνεχίσει τη διαδικασία δημιουργίας μητρώων δεσμεύσεων, πράγμα το οποίο θα πρέπει να καλύψει πλήρως την κεντρική κυβέρνηση μέχρι τον Μάρτιο του 2012 και τον προϋπολογισμό επενδύσεων και τουλάχιστον το 70% των φορέων της γενικής κυβέρνησης (Ιούνιος 2012) και θα παραταθεί σε άλλους φορείς της γενικής κυβέρνησης.

Πάγωμα προσλήψεων στο Δημόσιο Η κυβέρνηση πρέπει να δημοσιεύει και να επικαιροποιεί σε τριμηνιαία βάση τα μεσοπρόθεσμα σχέδιά της για στελέχωση ανά τμήμα στο Δημόσιο μέχρι το 2015, σύμφωνα με τον κανόνα «μία πρόσληψη ανά 5 αποχωρήσεις από την υπηρεσία». Ο κανόνας προσλήψεων/αποχωρήσεων από την υπηρεσία ισχύει ως προς τη γενική κυβέρνηση ως σύνολο. Τα σχέδια στελέχωσης θα πρέπει να συμβαδίζουν με το στόχο της μείωσης των θέσεων στο Δημόσιο κατά 150 χιλιάδες ανάμεσα στο τέλος του 2010 και το τέλος του 2015. Εάν παραστεί ανάγκη, η κυβέρνηση θα θεσπίσει προσωρινό πάγωμα των προσλήψεων.

/ Φεβρουάριος 2012

Το προσωπικό το οποίο μετατίθεται στην κυβέρνηση είτε από κρατικές επιχειρήσεις είτε από άλλους φορείς υπό αναδιάρθρωση, θα θεωρείται ως νέα πρόσληψη. Το ίδιο ισχύει για το προσωπικό το οποίο έχει τεθεί σε εργασιακή εφεδρεία και το οποίο μετατίθεται σε άλλους κυβερνητικούς φορείς μετά από λεπτομερή εξέταση των επαγγελματικών τους προσόντων από τον ΑΣΕΠ, βάσει των δικών του τακτικών κριτηρίων αξιολόγησης. Η συνολική είσοδος στις επαγγελματικές σχολές (π.χ, στρατιωτικές και αστυνομικές ακαδημίες) ελαττώνεται σε επίπεδο που να συνάδει προς τα πλάνα προσλήψεων.

Να επιβάλει την υποχρέωση σε οικονομικούς επιθεωρητές να αναφέρουν τις δεσμεύσεις, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων θέσπισης κυρώσεων σε φορείς που δεν υποβάλλουν στοιχεία και πειθαρχικής διαδικασίας για τους οικονομικούς επιθεωρητές (Ιούνιος 2012) Να θεσπίσει νομοθεσία για την εξυγίανση της διαδικασίας που σχετίζεται με την υποβολή και την έγκριση συμπληρωματικών προϋπολογισμών (Οκτώβριος 2012). Να καθιερώσει διοικητικό ημερολόγιο για την επικαιροποίηση της μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής στρατηγικής (πρώτο τρίμηνο του 2012).

Δημιουργείται Ενιαία Αρχή Δημοσίων Προμηθειών Το Μνημόνιο ορίζει ρητά ότι η κυβέρνηση πρέπει να κινηθεί προς την κατεύθυνση περισσότερο κεντροποιημένων προμηθειών, ιδίως στον τομέα των προμηθειών, των υπηρεσιών και των εφοδίων στον τομέα της υγείας. Προβλέπει ότι εντός του Φεβρουαρίου του 2012 η κυβέρνηση πρέπει να διορίσει τα μέλη της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Προμηθειών (ΕΑΔΠ). Παράλληλα, μέχρι το Μάρτιο θα πρέπει να καθιερωθούν οι θέσεις για το προσωπικό και την οργάνωση του τμήματος ανθρωπίνων πόρων και υπηρεσιών της Αρ-

Εργασιακή εφεδρεία Όπως είναι ήδη γνωστό, 15.000 χιλ. άτομα πλεονάζοντος προσωπικού μετατίθενται σε καθεστώς εργασιακής εφεδρείας εντός του 2012 σε σχέση με τον προσδιορισμό φορέων ή μονάδων που κλείνουν ή ελαττώνονται σε μέγεθος. Στο προσωπικό που βρίσκεται σε εργασιακή εφεδρεία καταβάλλεται ποσοστό 60% των βασικών τους αποδοχών (εξαιρουμένων των υπερωριών και άλλων επιπρόσθετων αποδοχών) για χρονικό διάστημα όχι μεγαλύτερο των 12 μηνών, μετά το οποίο απομακρύνονται. Αυτή η χρονική περίοδος των 12 μη-

χής. Μέχρι τον Απρίλιο θα πρέπει να έχει θεσπιστεί ο εφαρμοστικός κανονισμός της ΕΑΔΠ και ακολούθως να ξεκινήσει άμεσα η λειτουργία της, σύμφωνα με το Σχέδιο Δράσης, που συμφωνήθηκε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Νοέμβριο του 2010. Η κυβέρνηση θα πρέπει να εντοπίσει έναν αριθμό πιθανών τομεακών Κεντρικών Αρχών Προμηθειών (ΚΑΠ), σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης. Οι πρώτες ΚΑΠ θα είναι πλήρως λειτουργικές και θα συντονίζονται από την Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΔΠ) μέχρι τον Ιούνιο του 2012. Το Μνημόνιο ορίζει ότι εντός του τρίτου

νών μπορεί να παραταθεί μέχρι τους 24 μήνες για το προσωπικό το οποίο είναι κοντά στη συνταξιοδότηση. Οι πληρωμές στο προσωπικό κατά το χρόνο που βρίσκεται υπό καθεστώς εργασιακής εφεδρείας θεωρούνται τμήμα των πληρωμών της αποζημιώσεώς τους. Η κυβέρνηση εγκαθιδρύει ηλεκτρονικό αυτοματοποιημένο σύστημα, το οποίο συνδέει τη βάση δεδομένων απογραφής με την Ενιαία Αρχή Πληρωμών (ΕΑΠ), η οποία θα δώσει τη δυνατότητα σε μια περισσότερο αποτελεσματική κάλυψη, σε αξιολόγηση και πληρωμή των υπαλλήλων. Αυτό το σύστημα θα συντονίζεται με τα άλλα υπουργεία.

25

Ρεπορταζ

Τ

ο Μνημόνιο προβλέπει ότι μέχρι τον Ιούνιο του 2012 η κυβέρνηση θα πρέπει να έχει δημοσιοποιήσει σχέδιο για την εκκαθάριση ληξιπρόθεσμων οφειλών και ότι η κυβέρνηση διασφαλίζει πως το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών σημειώνει σταθερή πτώση

Ηλεκτρονικές προμήθειες σε όλο το Δημόσιο το 2013

Ολόκληρος ο δημόσιος τομέας θα πρέπει να χρησιμοποιεί την πλατφόρμα ηλεκτρονικών προμηθειών μέχρι το τέταρτο τρίμηνο του 2013. Ακολούθως, στο πρώτο τρίμηνο του 2014, η κυβέρνηση θα παρουσιάσει τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων παρακολούθησης που καλύπτουν το έτος 2013, έναντι των στόχων που είχαν τεθεί. Μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2012, η κυβέρνηση πρέπει να παρουσιάσει λεπτομερές πρόγραμμα ανάπτυξης πλατφόρμας ηλεκτρονικών προμηθειών, συμπεριλαμβανομένων της σταδιακής εγκατάστασης, της επικοινωνίας και της επιμόρφωσης, των επιπέδων στοχευμένης χρήσης και της προγραμματισμένης αναθεώρησης της τρέχουσας νομοθεσίας (εάν παραστεί ανάγκη). Μέχρι τον Ιούνιο, θα πρέπει να παρουσιάσει πιλοτική έκδοση του συστήματος ηλεκτρονικών προμηθειών. Η πλατφόρμα ηλεκτρονικών προμηθειών πρέπει να είναι πλήρως λειτουργική και έτοιμη για χρήση.

26

τριμήνου η κυβέρνηση θα υιοθετεί κεντροποιημένες συμβάσεις-πλαίσια αγορών για συχνά αγοραζόμενες προμήθειες ή υπηρεσίες, σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης, με υποχρέωση των υπουργείων και των φορέων της κεντρικής κυβέρνησης να προμηθεύονται μέσω των εν λόγω συμβάσεων και προαιρετική χρήση από τους περιφερειακούς φορείς. Την ίδια περίοδο, η κυβέρνηση θα προτείνει ένα Σχέδιο Δράσης για τη συγκρότηση των ΚΑΠ σε περιφερειακό / τοπικό επίπεδο, τουλάχιστον μίας ΚΑΠ ανά διοικητική περιφέρεια. Οι περιφερειακές / τοπικές ΚΑΠ είναι πλήρως λειτουργικές και συντονίζονται από την ΕΑΔΠ. Μέχρι το Μάρτιο, η κυβέρνηση αναλαμβάνει τη μεταρρύθμιση του συστήματος των δημοσίων συμβάσεων, συμπεριλαμβανόμενων και των έργων, των προμηθειών και των υπηρεσιών, με σκοπό: 1. την απλούστευση, τον εξορθολογισμό και την ενοποίηση του κορμού της νομοθεσίας περί δημοσίων συμβάσεων και 2. τον εξορθολογισμό των διοικητικών δομών και διαδικασιών στις δημόσιες συμβάσεις, για την επίτευξη επιθυμητών αποτελεσμάτων όσον αφορά την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα. Η αναθεώρηση θα αρχίσει από την ανάλυση της τρέχουσας κατάστασης (διαγράμματα ροής, φάσεις της διαδικασίας, εμπλεκόμενοι φορείς, χρονοδιαγράμματα, στατιστικά στοιχεία). Ένα πρώτο Σχέδιο Δράσης για τη μεταρρύθμιση εκπονείται σε συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μέχρι τα τέλη του 2012, η κυβέρνηση πρέπει να παρουσιάσει προσχέδια των αναγκαίων νομοθετικών και οργανωτικών μέτρων για την εφαρμογή του ανωτέρω Σχεδίου Δράσης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

/ Φεβρουάριος 2012

Η κυβέρνηση αναλαμβάνει μια διεξοδική αναθεώρηση του συστήματος προσφυγών κατά των διαδικασιών ανάθεσης, με στόχο: τη μείωση των σημαντικών και συχνών καθυστερήσεων που προκαλούνται από την υπερβολική χρήση και τις μακροχρόνιες διαδικασίες προσφυγών στις διαδικασίες δημόσιων συμβάσεων και την εκτίμηση του ρόλου που θα αποδοθεί στην ΕΑΔΠ, στον τομέα αυτό. Η κυβέρνηση θα προτείνει ένα Σχέδιο Δράσης σε συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέχρι το Μάρτιο του 2012.

Αλλαγές στο σύστημα υγείας Η κυβέρνηση πρέπει να συνεχίσει να εφαρμόζει τη συνολική μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας την οποία άρχισε το 2010, με στόχο να διατηρήσει τις δημόσιες δαπάνες για την υγεία στο 6% ή κάτω του 6% του ΑΕΠ, ενώ παράλληλα θα διατηρεί την καθολική πρόσβαση και θα βελτιώνει την ποιότητα της παρεχόμενης περίθαλψης. Τα μέτρα πολιτικής περιλαμβάνουν τη μείωση της κατακερματισμένης δομής διακυβέρνησης, την ενίσχυση και την ενοποίηση του δικτύου πρωτοβάθμιας περίθαλψης, τον εξορθολογισμό του νοσοκομειακού δικτύου, την ενίσχυση των κεντρικών προμηθειών και την ανάπτυξη της ηλεκτρονικής υγείας (e-health). Ειδικότερα, εφαρμόζονται τα ακόλουθα μέτρα: • Διακυβέρνηση ΕΣΥ: Για την ενίσχυση της διακυβέρνησης του συστήματος υγείας, τη βελτίωση της συνοχής της πολιτικής της υγείας, τη μείωση του κατακερματισμού της αγοράς των υπηρεσιών υγείας

και τη μείωση των διοικητικών δαπανών, η κυβέρνηση συγκεντρώνει, επίσης, όλες τις σχετικές με την υγεία διαδικασίες και ευθύνες λήψης αποφάσεων (συμπεριλαμβανόμενων και των δαπανών μισθοδοσίας), υπό το υπουργείο Υγείας, το αργότερο έως τον Ιούνιο του 2012. Προκειμένου να το πράξει, η κυβέρνηση προετοιμάζει ένα σχέδιο και τις αναγκαίες νομοθετικές αλλαγές, μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου 2012. Ως μέρος αυτής της διαδικασίας συγκέντρωσης, όλα τα ασφαλιστικά ταμεία υγείας συγχωνεύονται στον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) και εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του υπουργείου Υγείας. Ο ΕΟΠΥΥ αγοράζει υπηρεσίες, με οικονομικά αποδοτικό τρόπο, από τις μονάδες του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ) και ιδιωτικούς παρόχους, μέσω συμβάσεων. Όλοι οι άλλοι φορείς πρόνοιας / κοινωνικής αρωγής του υπουργείου Υγείας μετακινούνται στο υπουργείο Εργασίας, το αργότερο έως τον Ιούνιο του 2012.

• ΕΟΠΥΥ: Από τον Ιανουάριο του 2013, ο ΕΟΠΥΥ θα αγοράζει νοσοκομειακές υπηρεσίες με βάση προοπτικούς προϋπολογισμούς, μετά την εκπόνηση διαδικασιών κοστολόγησης ανά κατηγορία θεραπείας / παθολογίας (κλειστά ενοποιημένα νοσήλια που περιλαμβάνουν πλήρη απορρόφηση κόστους). Ως αποτέλεσμα της διαδικασίας συγκέντρωσης, μέχρι τον Ιούνιο του 2012, ο ΕΟΠΥΥ εξορθολογίζει τον αριθμό των συμβάσεων με ιδιώτες γιατρούς, έτσι ώστε να μειωθεί η αναλογία γιατρών-ασθενών κοντά στον, πολύ χαμηλότερο, μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι εισφορές που καταβάλλονται από τα μέλη του ΟΓΑ εξισώνονται, σταδιακά, με εκείνες των υπόλοιπων μελών του ΕΟΠΥΥ, όπως προβλέπεται στη μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική. Η διαδικασία της εξίσωσης των εισφορών θα ολοκληρωθεί το 2013.

• Τιμολόγηση και χρήση διαγνωστικών υπηρεσιών: Οι τιμές για τις διαγνωστικές υπηρεσίες που παρέχονται από συμβεβλημένους ιδιώτες παρόχους αναθεωρούνται με στόχο τη μείωση των σχετικών δαπανών κατά 45 εκατ. ευρώ εντός του 2012. Μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2012, η κυβέρνηση ξεκινά να δημοσιεύει τριμηνιαίες εκθέσεις για τη συνταγογράφηση και δαπάνη των διαγνωστικών εξετάσεων.

• Νοσοκομεία ΕΣΥ: Ο στόχος είναι να μειωθούν περαιτέρω τα λειτουργικά έξοδα των νοσοκομείων κατά 8% εντός του

2012. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω: 1. της αύξησης της κινητικότητας του προσωπικού υγείας (περιλαμβανομένων των γιατρών) εντός και μεταξύ ιδρυμάτων και υγειονομικών περιφερειών, 2. της προσαρμογής της παροχής υπηρεσιών από τα δημόσια νοσοκομεία εντός και μεταξύ νοσοκομείων που βρίσκονται στην ίδια περιοχή και υγειονομική περιφέρεια, 3. της αναθεώρησης των δραστηριοτήτων των μικρών νοσοκομείων προς την κατεύθυνση της εξειδίκευσης σε τομείς όπως η αποκατάσταση, η αντιμετώπιση καρκινοπαθών ή ασθενών τελικού σταδίου, όπου χρειάζεται, 4. της αναθεώρησης των δομών επειγόντων περιστατικών και εφημεριών, 5. της βελτιστοποίησης και εξισορρόπησης της κατανομής των πόρων βαρέως ιατρικού εξοπλισμού (π.χ. τομογράφων, εγκαταστάσεων ακτινοθεραπείας κ.λπ.), ανάλογα με τις ανάγκες. Η πρώτη ετήσια έκθεση για τη σύγκριση της απόδοσης των νοσοκομείων βάσει της καθορισμένης σειράς των δεικτών συγκριτικής προτυποποίησης (benchmarking indicators) θα δημοσιευθεί έως το τέλος Μαρτίου του 2012.

• Αμοιβές- ανθρώπινοι πόροι: Η κυβέρνηση επικαιροποιεί την υφιστάμενη έκθεση για τους ανθρώπινους πόρους που εκπονήθηκε από το υπουργείο Υγείας για την παρουσίαση της διάρθρωσης του προσωπικού ανά ειδικότητα. Η εν λόγω έκθεση θα επικαιροποιείται ετησίως και θα χρησιμοποιείται ως εργαλείο για το σχεδιασμό των ανθρώπινων πόρων. Η έκθεση του 2012 θα παρουσιάζει επίσης σχέδια για την κατανομή και την επιμόρφωση των ανθρώπινων πόρων για το διάστημα

Ο

λόκληρος ο δημόσιος τομέας θα πρέπει να χρησιμοποιεί την πλατφόρμα ηλεκτρονικών προμηθειών μέχρι το τέταρτο τρίμηνο του 2013. Ακολούθως, στο πρώτο τρίμηνο του 2014, η κυβέρνηση θα παρουσιάσει τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων παρακολούθησης που καλύπτουν το έτος 2013, έναντι των στόχων που είχαν τεθεί

27

Ρεπορταζ

Η

κυβέρνηση πρέπει να δημοσιεύει και να επικαιροποιεί σε τριμηνιαία βάση τα μεσοπρόθεσμα σχέδιά της για στελέχωση ανά τμήμα στο Δημόσιο μέχρι το 2015, σύμφωνα με τον κανόνα «μία πρόσληψη ανά 5 αποχωρήσεις από την υπηρεσία»

Greek Statistics

Από το πρώτο τρίμηνο του 2012, η ΕΛΣΤΑΤ ξεκινά να δίνει στοιχεία για τις δαπάνες, σε ευθυγράμμιση με τις βάσεις δεδομένων της Eurostat, του ΟΟΣΑ και του Π.Ο.Υ., δηλ. με το Σύστημα Λογαριασμών Υγείας (από κοινού άσκηση συλλογής ερωτηματολογίων). Το πρόγραμμα της μηχανογράφησης των νοσοκομείων δίνει τη δυνατότητα μέτρησης των οικονομικών δεδομένων και των στοιχείων ιατρικών πράξεων σε νοσοκομεία και κέντρα υγείας. Επίσης, ο υπουργός Υγείας ορίζει μια σειρά δεδομένων που δεν σχετίζονται με τις δαπάνες (π.χ. δείκτες ιατρικών πράξεων) σε ευθυγράμμιση με τις βάσεις δεδομένων υγείας της Eurostat, του ΟΟΣΑ και του Π.Ο.Υ., τα οποία λαμβάνουν υπόψη τη μελλοντική εξάπλωση των ΚΕΝ – DRG (ομοιογενών διαγνωστικών κατηγοριών) στα νοσοκομεία.

28

έως το 2013. Θα δίνει ακόμη οδηγίες για το σύστημα εκπαίδευσης και κατάρτισης, ενώ θα ορίσει ένα σχέδιο για την ανακατανομή του εξειδικευμένου και υποστηρικτικού προσωπικού εντός του ΕΣΥ, με ιδιαίτερη έμφαση στην κατάρτιση και διατήρηση των επαγγελματιών πρωτοβάθμιας φροντίδας και των νοσηλευτών. Αυτό θα γίνει μέσα στο τρίτο τρίμηνο του 2012. Το αναθεωρημένο σύστημα πληρωμών που χρησιμοποιείται από τον ΕΟΠΥΥ για τη σύναψη συμβάσεων με γιατρούς και η βελτίωση της αποτελεσματικότητας από την αξιοποίηση του προσωπικού (συμπεριλαμβανομένης της μείωσης του κόστους των υπερωριών) θα οδηγήσουν σε εξοικονόμηση τουλάχιστον 100 εκατ. ευρώ στο συνολικό κόστος κοινωνικής ασφάλισης που συνδέεται με τους μισθούς και τις αμοιβές των γιατρών το 2012. Το μέτρο θα ολοκληρωθεί στο τελευταίο τρίμηνο του 2012.

• Λογιστική και έλεγχος: Μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2012, τοποθετούνται εσωτερικοί ελεγκτές σε όλα τα νοσοκομεία και όλα τα νοσοκομεία καθιερώνουν τα μητρώα ανάληψης δεσμεύσεων. Έως το τέλος Μαρτίου 2012, η κυβέρνηση δημοσιεύει τη μηνιαία έκθεση με ανάλυση και περιγραφή λεπτομερών στοιχείων για τη δαπάνη στον τομέα της υγείας από όλα τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης, με χρονικό περιθώριο τριών εβδομάδων μετά το τέλος του αντίστοιχου μήνα. Η εν λόγω έκθεση θα καθιστά δυνατή τη λεπτομερή παρακολούθηση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού, περιλαμβάνοντας τόσο τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί για τις δαπάνες / αγορές (σε δεδουλευμένη βάση) όσο και τις πραγματικές πληρωμές (σε ταμειακή βάση).

/ Φεβρουάριος 2012

Η έκθεση επίσης θα περιγράφει την απόδοση των οργανισμών ως προς την εκτέλεση του προϋπολογισμού και τη συσσώρευση καθυστερούμενων καταβολών. Ακόμη θα επισημαίνει όσους αθετούν τις υποχρεώσεις τους, και θα συστήνει επανορθωτικές ενέργειες που πρέπει να αναληφθούν.

• Μηχανογράφηση νοσοκομείων και σύστημα παρακολούθησης: Οι απαραίτητες διαγωνιστικές διαδικασίες διεξάγονται κατά το πρώτο τρίμηνο του 2012 από την ΗΔΙΚΑ για την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου και ενοποιημένου συστήματος των πληροφοριακών συστημάτων των νοσοκομείων. Κατά τη διάρκεια του 2012, λαμβάνονται περαιτέρω μέτρα για τη βελτίωση της λογιστικής παρακολούθησης και τήρησης των λογαριασμών για τα ιατρικά υλικά και τα συστήματα τιμολόγησης, μέσω: 1. της εισαγωγής συστημάτων αναλυτικής λογιστικής κόστους και της τακτικής ετήσιας δημοσίευσης ισολογισμού από όλα τα νοσοκομεία. (δεύτερο τρίμηνο 2012) 2. του υπολογισμού των αποθεμάτων και ροών των ιατρικών υλικών σε όλα τα νοσοκομεία, με τη χρήση του ενιαίου συστήματος κωδικοποίησης για τα ιατρικά υλικά που έχει αναπτυχθεί από την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ) και το Ερευνητικό Κέντρο Βιολογικών Υλικών (ΕΚΕΒΥΛ), με σκοπό την προμήθεια των ιατρικών υλικών (πρώτο τρίμηνο 2012).

3. της άμεσης τιμολόγησης των συνολικών εξόδων θεραπείας (περιλαμβανομένων των δαπανών μισθοδοσίας προσωπικού) – δηλαδή το αργότερο εντός 2 μηνών, προς άλλες χώρες της Ε.Ε. και ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, για τη θεραπεία

αλλοδαπών / κατοίκων εξωτερικού (δεύτερο τρίμηνο του 2012).

4. της υλοποίησης της είσπραξης των συμμετοχών και της εφαρμογής μηχανισμών που καταπολεμούν τη διαφθορά και εξαλείφουν το φαινόμενο των «ανεπίσημων» πληρωμών στα νοσοκομεία (δεύτερο τρίμηνο του 2012).

• ΚΕΝ: Σε όλα τα νοσοκομεία του ΕΣΥ, η κυβέρνηση εφαρμόζει πιλοτικά ένα πρόγραμμα Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλείων ΚΕΝ - DRG (ομοιογενών διαγνωστικών ομάδων), με στόχο την ανάπτυξη ενός σύγχρονου συστήματος κοστολόγησης στα νοσοκομεία για τη σύναψη συμβάσεων (με βάση μελλοντικές συμβάσειςπακέτα μεταξύ του ΕΟΠΥΥ και του ΕΣΥ). Προς υποστήριξη της ανάπτυξης των ΚΕΝ - DRG, η κυβέρνηση αναπτύσσει κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες και αξιολογεί υφιστάμενα διεθνή παραδείγματα προγραμμάτων ΚΕΝ - DRG, εξετάζοντας ιδιαίτερα τις παρατηρήσεις για την κοστολόγηση των ΚΕΝ - DRG και την αναλογικότητα των τιμολογίων που βασίζονται σε αυτά. Τα συστήματα ΚΕΝ - DRG περιλαμβάνουν την αναλυτική καταχώριση για τα έξοδα του προσωπικού. Θα γίνει μια ανάλυση για τον τρόπο με τον οποίο τα λογιστικά προγράμματα των νοσοκομείων ενσωματώνουν τα DRG σε επίπεδο νοσοκομείου εν όψει της μελλοντικής αναφοράς κόστους με βάση τις ιατρικές πράξεις και του προϋπολογισμού πληρωμών βάσει προοπτικής δαπάνης για τα νοσοκομεία. Όλα αυτά θα γίνουν μέσα στο τρίτο τρίμηνο του 2012.

Απελευθέρωση επαγγελμάτων στην υγεία Πριν την εκταμίευση, η κυβέρνηση ελέγχει και προβαίνει στις απαραίτητες αλλαγές προκειμένου να διασφαλίσει ότι το κανονιστικό πλαίσιο (δηλαδή οι νόμοι, τα προεδρικά διατάγματα, οι υπουργικές αποφάσεις, οι εγκύκλιοι) των ακόλουθων επαγγελμάτων και οικονομικών δραστηριοτήτων συνάδει πλήρως με το Κεφάλαιο Α του Νόμου 3919/2011: Ιδιώτες πάροχοι υπηρεσιών πρωτοβάθμιας περίθαλψης, δηλαδή 1. ιδιώτες πάροχοι υπηρεσιών πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης (ιδιώτες γιατροί και οδοντίατροι, ιδιωτικοί όμιλοι γιατρών και οδοντιάτρων, ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα, ιδιωτικά κέντρα φυσικής ιατρικής και αποκατάστασης), 2. μονάδες χρόνιας αιμοκάθαρσης εκτός

νοσοκομείων και κλινικών, 3. οδοντοτεχνικά εργαστήρια, 4. καταστήματα οπτικών και φακών επαφής, 5. κέντρα φυσιοθεραπείας, 6. κέντρα αισθητικής, 7. επιχειρήσειςυπηρεσιών αδυνατίσματος/ διατροφής Η κυβέρνηση δημοσιεύει στην ιστοσελίδα της μια έκθεση (πρώτο τρίμηνο 2012) σχετικά με την εφαρμογή του Νόμου 3919/2011, η οποία περιλαμβάνει: κατάλογο των επαγγελμάτων/ οικονομικών δραστηριοτήτων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του συγκεκριμένου νόμου, χρονοδιάγραμμα για τον έλεγχο και την εξάλειψη ασυνεπειών μεταξύ του Κεφαλαίου Α’ του Νόμου 3919/2011 και των κανονισμών (δηλαδή νόμων, προεδρικών διαταγμάτων, υπουργικών αποφάσεων και εγκυκλίων) των επαγγελμάτων και των οικονομικών δραστηριοτήτων που εμπίπτουν στο εν λόγω κεφάλαιο. Το χρονοδιάγραμμα προσδιορίζει τον κατάλογο των επαγγελμάτων και των οικονομικών δραστηριοτήτων με σειρά προτεραιότητας, ανάλογα με την οικονομική τους σημασία, η οποία θα αξιολογείται κάθε τρίμηνο, με σκοπό να έχει ολοκληρωθεί η συγκεκριμένη διαδικασία έως το τέλος του 2012. Αναφορικά με τα επαγγέλματα για τα οποία απαιτείται επαναφορά περιορισμών σύμφωνα με τις αρχές της αναγκαιότητας, της αναλογικότητας και του δημόσιου συμφέροντος, η κυβέρνηση θα περάσει την απαιτούμενη νομοθεσία το αργότερο έως το τέλος Ιουνίου 2012, κατόπιν διαβουλεύσεων με την Επιτροπή Ανταγωνισμού και τους εκπροσώπους της Επιτροπής, του ΔΝΤ και της ΕΚΤ. •••

15.000 άτομα πλεονάζοντος προσωπικού μετατίθενται σε καθεστώς εργασιακής εφεδρείας εντός του 2012 σε σχέση με τον προσδιορισμό φορέων ή μονάδων που κλείνουν ή ελαττώνονται σε μέγεθος

29

ΟικΟνΟμική επικαιρότητα

1. Boehringer-Ingelheim 2. Νέο μοντέλο 3.Φαρμακευτικό μάρκετιγκ 4. Τηλεϊατρική 5. Υ-Logimed και Abbott 6. Euromedica 7. Elpen–Ferring

1.

30 30 32 32 33 34 34

Τ

η δημιουργία νέας παραγωγικής μονάδας στο Κορωπί, η οποία θα αυξήσει την εξαγωγική δραστηριότητα της εταιρείας στην Ελλάδα κατά 347%, ανακοίνωσε η γερμανική εταιρεία Boehringer Ingelheim Ελλάς A.E. Η επένδυση είναι ύψους 10 εκατ. ευρώ και θα οδηγήσει στη σημαντική αύξηση των εξαγωγών του εργοστασίου από 115 εκατ.

Του Αιμίλιου Νεγκή

Ένα νέο, βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης απαιτείται στη φαρμακευτική αγορά της χώρας μας, αλλά και διεθνώς, λόγω κυρίως των πιέσεων που δέχονται τα συστήματα υγείας. την ίδια ώρα, νέες τεχνολογίες εμπλουτίζουν τη φαρέτρα του φαρμακευτικού marketing, όπως το e-detailing και τα web conferences. αυτά ήταν τα βασικά συμπεράσματα του 8ου Συνεδρίου Φαρμακευτικού Marketing, που διοργάνωσε η ελληνική εταιρεία Φαρμακευτικού Marketing (ε.ε.Φα.Μ) στο Διεθνές Συνεδριακό κέντρο του Μεγάρου Μουσικής αθηνών, από 1 έως 3 Φεβρουαρίου, όπου πήραν μέρος πάνω από 1.000 σύνεδροι. η πρώτη ημέρα άνοιξε με την ομιλία του καθηγητή κ. Γεώργιου Χρούσου, που ανέλυσε την εξέλιξη της ιατρικής και των φαρμάκων, τις τελευταίες ανακαλύψεις σχετικά με το ρόλο του στρες στη γήρανση του ανθρώπου, αλλά και την αξία της σχέσης εμπιστοσύνης ασθενούς – γιατρού, που είναι έ-

30

Επένδυση 10 εκατ.

νας από τους πιο ισχυρούς παράγοντες στην ανταπόκριση του ασθενούς στη θεραπεία. το πρώτο τραπέζι, το οποίο συντόνισε ο συγγραφέας κ. Ν. Δήμου, αποτέλεσε την ευκαιρία εποικοδομητικού διαλόγου μεταξύ όλων των φορέων που εμπλέκονται στο σύστημα υγείας, όπως η πολιτεία, οι ασθενείς, η ιατρική κοινότητα, η φαρμακοβιομηχανία, οι φαρμακοποιοί. ό αντιπρόεδρος του εόπΥΥ, κ. Κ. Σουλιώτης, τόνισε την εξοικονόμηση που έχει επιτευχθεί με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση και τη διασταύρωση των παραπεμπτικών με τις εξετάσεις, ενώ έκανε λόγο για τους επόμενους στόχους του εόπΥΥ, όπως τον επιπλέον εξορθολογισμό των δαπανών. από την πλευρά των ασθενών, η κα. Α. Καρούνου, πρόεδρος του π.ό.Σ.Σ.α.Σ.Δια, περιέγραψε την πραγματικότητα που βιώνουν οι ασθενείς με διαβήτη και την πρόσβασή τους στις νέες θεραπείες, αλλά και τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η λανθασμένη θεραπεία στο σύστημα υγείας.

/ Φεβρουάριος 2012

από την πλευρά της ιατρικής και επιστημονικής κοινότητας, ο κ. Π. Γαργαλιάνος, διευθυντής του α’ παθολογικού τμήματος και της Μονάδας Λοιμώξεων Γ.Ν.α. «Γ. Γεννηματάς», παρουσίασε τα διλήμματα που προκύπτουν όσον αφορά την επιλογή της θεραπείας, καθώς και το πόσο σημαντικό είναι πλέον οι νέοι γιατροί να εκπαιδευτούν σε θέματα φαρμακοοικονομίας, ώστε να βλέπουν πιο σφαιρικά τις θεραπευτικές προσεγγίσεις. ό κ. Δ. Καραγεωργίου, γ.γ. του πΦΣ, αναφέρθηκε στα προβλήματα που παρουσιάζονται στην προμήθεια φαρμάκων λόγω οικονομικής στενότητας στην ελλάδα. όι κ.κ. Π. Αποστολίδης και Θ. Τρύφων, δ/νων σύμβουλος της Abbott και αντιπρόεδρος της ELPEN, αντίστοιχα, από την πλευρά της φαρμακοβιομηχανίας - παγκόσμιας και εγχώριας - ανέλυσαν το μεγάλο κενό που δημιουργείται με τη λήξη των πατεντών στη διεθνή φαρμακοβιομηχανία, καθώς επίσης και τα προβλή-

της Boehringer-Ingelheim το 2011 σε περίπου 400 εκατ. το 2014, καθώς και στην αύξηση των θέσεων εργασίας στο εργοστάσιο κατά 10%, στόχος που ευθυγραμμίζεται πλήρως με τη φιλοσοφία και την ανάγκη για την ενίσχυση των εξαγωγών της ελληνικής οικονομίας. Η επίσημη ανακοίνωσε έγινε, στο πλαίσιο της ετήσιας γιορτής της εταιρείας, από τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Boehringer Ingelheim Ελλάς, κ. Κώστα Οικονόμου. Όπως υπογράμμισε, «για πρώτη φορά η Boehringer Ingelheim εμπιστεύεται σε εργοστάσιο εκτός Γερμανίας, ΗΠΑ και Ιαπωνίας, την παραγωγή ενός φαρμάκου το οποίο κυκλοφορεί για πρώτη φορά στην αγορά». Την εκδήλωση τίμησαν ο εκτελεστικός πρόεδρος του Invest In Greece, κ. Α. Συγγρός, καθώς και ο Γερμανός πρέσβης στην Ελλάδα, Dr. Roland Michael Wegener. Η νέα γραμμή παραγωγής θα χρησιμοποιηθεί πρωτίστως για την παραγωγή και εξαγωγή ενός νέου, καινοτόμου φαρμακευτικού ιδιοσκευάσματος, που θα κυκλοφορή-

ματα που αντιμετωπίζει η υγιής ελληνική φαρμακοβιομηχανία, ώστε να λάβει έγκαιρα άδειες και να μπορέσει να δραστηριοποιηθεί σε ένα σωστό και σταθερό επιχειρηματικό περιβάλλον. τη δεύτερη μέρα ο κ. Graham Lewis, Vice President Europe, Global Pharma Strategy IΜS Health, έδωσε το στίγμα της παγκόσμιας φαρμακοβιομηχανίας, με τις προκλήσεις και τα διλήμματα που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες τόσο στις επενδύσεις, στις γεωγραφικές μετατοπίσεις μεταξύ ευρώπης και αναδυόμενων χωρών όσο και στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν τις λήξεις των πατεντών και να βρουν ένα διαφορετικό, αλλά βιώσιμο, μοντέλο ανάπτυξης, για τα επόμενα χρόνια. εν συνεχεία, οι εκπρόσωποι των φαρμακευτικών εταιρειών ανέλυσαν τη σημασία του brand team στο σύγχρονο φαρμακευτικό «τοπίο» και την ανάγκη ολιστικής προσέγγισης και προώθησης ενός brand για τη μεγιστοποίηση της αξίας του. όμιλητές

σει από την εταιρεία σε ολόκληρο τον κόσμο. Η επένδυση αυτή, η οποία έχει ήδη ξεκινήσει και θα ολοκληρωθεί το προσεχές καλοκαίρι, θα οδηγήσει σε αύξηση των θέσεων εργασίας στο εργοστάσιο κατά 10%. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία της ελληνικής θυγατρικής του πολυεθνικού γερμανικού ομίλου, η οποία στοχεύει στην ανάπτυξη της εταιρείας τόσο τοπικά όσο και διεθνώς και θα βοηθήσει τη χώρα να επανέλθει στο δρόμο της ανάπτυξης και της προόδου. Να σημειωθεί ότι το εργοστάσιο της Boehringer Ingelheim Ελλάς στο Κορωπί αποτελεί μια καθετοποιημένη μονάδα παραγωγής, η οποία τροφοδοτεί τις αγορές πλέον των 45 χωρών, μεταξύ των οποίων χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Αν. Ευρώπης, τις βαλκανικές χώρες, τις χώρες της Β. Αφρικής και της Μ. Ανατολής. Η εξαγωγική αυτή δραστηριότητα αντιπροσωπεύει περίπου το 1% των συνολικών εξαγωγών της ελληνικής οικονομίας. Σήμερα, στο εργοστάσιο απασχολούνται 132 άτομα, διαφόρων ειδικοτήτων.

ήταν η κ. Κ. Παπαθωμά από το Medical & Regulatory της Jaansen-Cilag, ο κ. κ. Φρουζής από το Market Access και αντιπρόεδρος της Novartis, ο κ. Π. Μέγγος, brand manager της GlaxoSmithKline και ο κ. Ζ. Γιαννόπουλος από την ομάδα των πωλήσεων της Roche. ό κ. Tyrer Leigh, Global Digital Capability & Analytics Leader της MSD, ανέλυσε τις νέες τεχνολογίες και πώς αυτές αλλάζουν την επικοινωνία της φαρμακευτικής αγοράς με τους stakeholders, ενώ αναφέρθηκε στη σημασία της χρήσης εναλλακτικών καναλιών επικοινωνίας, με στόχο την αύξηση του κοινού-στόχου, τη μείωση του κόστους επικοινωνίας και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της διαφοροποίησης. Στο ίδιο τραπέζι ο κ. Λ. Μιχαηλίδης, διευθύνων σύμβουλος της M Data, αναφέρθηκε στο e-detailing και στο πώς ένα σωστό μίγμα μπορεί να βοηθήσει να επιτευχθούν οι στόχοι της επικοινωνίας με τους επαγγελματίες υγείας, ενώ παρουσί-

ασε τις αξίες και τη σημασία υλοποίησης εκδηλώσεων όπως τα online conferences. ό κ. Κ. Αγοράτσιος, επιστημονικός συνεργάτης της Novartis, μίλησε για τη χρήση των νέων τεχνολογιών και τη σύνδεση με τη συναισθηματική νοημοσύνη. όι πρόεδροι της οργανωτικής επιτροπής του 8ου Συνεδρίου, κ.κ. Γ. Μουτουσίδης, Executive Board Member Chiesi και Γ. Βλόντζος, πρόεδρος & διευθύνων σύμβουλος της MerckSerono επεσήμαναν: «Όπως προκύπτει από όλες τις ομιλίες είναι σαφές ότι το τοπίο αλλάζει, όχι μόνο στην ελλάδα, αλλά και παγκοσμίως και τα στελέχη του marketing καλούνται να πατήσουν γερά εδώ που βρίσκονται, να δούνε το μέλλον, να ενισχύσουν και να επαναπροσδιορίσουν το ρόλο τους και τις στρατηγικές που πρέπει να ακολουθούν τα επόμενα χρόνια. Ήταν ένα συνέδριο που συνέβαλε στο γόνιμο διάλογο και στην ανταλλαγή χρήσιμων απόψεων και εμπειριών».

31

ΟικΟνΟμική επικαιρότητα

Τα βραβεία του φαρμακευτικού μάρκετιγκ

3.

Στο κλείσιμο του 8ου Συνεδρίου Φαρμακευτικού Marketing, πραγματοποιήθηκε η απονομή των αριστείων για την καλύτερη επικοινωνιακή εκστρατεία, στα φαρμακευτικά προϊόντα ευρείας συνταγογράφησης, στα φαρμακευτικά προϊόντα εξειδικευμένης αγοράς, στην ενημέρωση του κοινού. τρεις υποψήφιοι από κάθε κατηγορία, που προέκυψαν από την αξιολόγηση εγνωσμένης αξίας κριτικής επιτροπής με πρόεδρο τον κ. Γ. Αυλωνίτη, καθηγητή marketing στο όικονομικό πανεπιστήμιο αθηνών, τέθηκαν στην κρίση του συνεδριακού κοινού, κατόπιν δεκάλεπτων παρουσιάσεων: 1. Στην κατηγορία «καλύτερης επικοινωνιακής εκστρατείας για φαρμακευτικά προϊόντα ευρείας συνταγογράφησης» το βραβείο απέσπασε η εκστρατεία για την αντιμετώπιση του άσθματος της εταιρείας Chiesi.

2. Στην κατηγορία της «καλύτερης επικοινωνιακής εκστρατείας για φαρμακευτικά προϊόντα εξειδικευμένης αγοράς» κέρδισε η καμπάνια για τη θεραπεία των «ιδιοπαθών Φλεγμονωδών Νοσημάτων του εντέρου» (νόσος Crohn, ελκώδη κολίτιδα) της Abbott.

3. το βραβείο για την καλύτερη εκστρατεία ενημέρωσης κοινού κέρδισε η εταιρεία AstraZeneca, για την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση των παιδιών και των εφήβων για τη διατροφή και την άσκηση σε σχέση με την υγεία.

32

φωτογραφία:

Κατερίνα Νομικού

4.

Υπηρεσίες τηλεϊατρικής για τη ναυτιλία

Μ

ια πρωτοποριακή πλατφόρμα παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών τηλεϊατρικής στον τομέα της ναυτιλίας παρουσιάστηκε πρόσφατα ως αποτέλεσμα της συνεργασίας των εταιρειών Setel Hellas Α, Βιοϊατρική και της Mondial Assistance (μέλος του Ομίλου Allianz). Το καινοτόμο σε σύλληψη μοντέλο, με την ονομασία Maritime Telemedicine Solution (MTS), προσφέρει από οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη τη διενέργεια εξετάσεων, ιατρικής διάγνωσης και συμβουλευτικής φροντίδας εξ αποστάσεως, υπηρεσίες οι οποίες μέχρι πρότινος ήταν διαθέσιμες μόνο σε ένα ιατρικό κέντρο εντός του πλοίου. Επικεφαλής πληρωμάτων και πληροφορικής των σημαντικότερων ελληνικών ναυτιλιακών εταιρειών είχαν τη μοναδική ευκαιρία να δουν από κοντά τις εντυπωσιακές δυνατότητες της πλατφόρμας σε μια ολοκληρωμένη παρουσίαση που πραγματοποιήθηκε στους φιλόξενους χώρους του Knossos Palace στο λιμάνι του Πειραιά. Εκεί δόθηκε η δυνατότητα διασύνδεσης σε πραγματικό χρόνο με το πλοίο «Κυριακούλα», το οποίο έπλεε στην περιοχή της Νέας Ορλεάνης των ΗΠΑ, και εικονικής αντιμετώπισης ιατρικού περιστατικού. Η παρουσίαση ξεκίνησε με ομιλία από το διευθύνοντα σύμβουλο της Setel, κ. Γ. Μαρινάκη, ενώ ο κ. Ευ. Χαλδεάκης, διευθυντής πωλήσεων και marketing της εταιρείας, εισήγαγε τους παριστάμενους στις αρχές και τα τεχνικά χαρακτηριστικά του έργου. Μετά την ανάλυση κάποιων βασικών στοιχείων για τη ναυτιλία και τα χαρακτηριστικά του έργου, ο κ. Φ. Σωτηριάδης, από την εταιρεία TMA, έδωσε στο ακροατήριο πληροφορίες σχετικά με τα στοιχεία του ιατρικού εξοπλισμού και της πλατφόρμας επικοινωνίας μεταξύ του πλοίου και του ι-

/ Φεβρουάριος 2012

ατρικού συντονιστικού τηλεφωνικού κέντρου, εγκατεστημένου και στελεχωμένου από έμπειρους γιατρούς και διοικητικούς υπαλλήλους στις εγκαταστάσεις του ομίλου της Βιοϊατρικής. Στη συνέχεια, ο εκπρόσωπος της Βιοϊατρικής, κ. Αθ. Λοπατατζίδης, προσώρησε σε μια σύντομη παρουσίαση των υπηρεσιών και των αποτελεσμάτων του ομίλου της Βιοϊατρικής, πρωτοπόρου στην παροχή υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στην Ελλάδα. Επίσης, αναφέρθηκε στους τρόπους και τις διαδικασίες εξασφάλισης υψηλού επιπέδου υπηρεσιών ιατρικής συμβουλευτικής διάγνωσης εξ αποστάσεως για τη ναυτιλιακή κοινότητα. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση του εκπροσώπου της Mondial Assistance, κ. Λ. Μαριδάκη, ο οποίος ενημέρωσε το ακροατήριο σχετικά με το πώς η συμμετοχή μιας αναγνωρισμένης και παγκοσμίου κύρους εταιρείας ασφαλιστικής βοήθειας μπορεί να συνεισφέρει στην παγκόσμια κάλυψη των αναγκών των ιατρικών περιστατικών. Το μοντέλο Maritime Telemedicine Solution (MTS) χρησιμοποιεί τα πιο εξελιγμένα εργαλεία και συστήματα που υπάρχουν σήμερα. Ανάμεσα στα άλλα, προσφέρει τη διενέργεια εξετάσεων και ηλεκτρονικής διάγνωσης εξ αποστάσεως, υπηρεσίες οι οποίες μέχρι πρότινος ήταν διαθέσιμες μόνο σε ένα διαγνωστικό κέντρο ή σε κλινική πάνω στο πλοίο. Το κύριο πλεονέκτημα είναι ότι οι λύσεις της Setel Hellas A.E. στοιχίζουν λιγότερο τόσο σε χρήμα όσο και - το κυριότερο - σε χρόνο. Ακόμη, το μοντέλο MTS υπερτερεί κλινικά, αφού παρέχει εξαιρετικά αποτελέσματα στη διάγνωση των ασθενών και δημιουργεί μεγαλύτερο αίσθημα ηθικής ικανοποίησης και ασφάλειας μεταξύ των μελών του πληρώματος.

5.

Στρατηγική συνεργασία Υ-Logimed και Abbott

Σ

ε συμφωνία με την Abbott για την αντιπροσώπευση και διανομή των καρδιολογικών της προϊόντων ήλθε η Y-Logimed, η θυγατρική εταιρεία εμπορίας και εφοδιασμού ιατροτεχνολογικών προϊόντων του ομίλου «Υγεία». Με τη συνεργασία αυτή, η Y-Logimed διαχειρίζεται ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο προϊόντων επεμβατικής καρδιολογίας, που περιλαμβάνει απλές ενδοστεφανιαίες προθέσεις (stents), ενδοστεφανιαίες προθέσεις εκλύουσες φαρμακευτική ουσία (drug eluting stents), μπαλόνια αγγειοπλαστικής, οδηγά σύρματα και μια σειρά άλλων σχετικών προϊόντων.

O διευθύνων σύμβουλος της Y-Logimed, κ. Μ. Σταύρου, σχολιάζοντας τη συνεργασία, δήλωσε: «Με την υποστήριξη του ομίλου «Υγεία», αλλά και την εκπαιδευτική και επιστημονική συνδρομή της Abbott, η Y-Logimed αποκτά σημαντικό ρόλο στην ελληνική αγορά των προϊόντων επεμβατικής καρδιολογίας. Στο πλαίσιο της συγκε-

κριμένης συνεργασίας και αξιοποιώντας τις εμπορικές της δυνατότητες, η εταιρεία θα διακινήσει ένα χαρτοφυλάκιο προϊόντων τόσο εντός του ομίλου «Υγεία» όσο και στην ευρύτερη ιδιωτική και δημόσια νοσοκομειακή αγορά». Η Abbott, με έδρα το Σικάγο των Ηνωμένων Πολιτειών, αποτελεί έναν παγκόσμιο κατασκευαστικό κολοσσό σειράς ιατροφαρμακευτικών προϊόντων, με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 35 δισ. δολ. το 2010, με 90.000 εργαζόμενους περίπου και δραστηριοποίηση σε περισσότερες από 130 χώρες. Επενδύοντας σε έρευνα και ανάπτυξη ετησίως άνω του 8% του κύκλου εργασιών της, η Abbott έχει ήδη ξεκινήσει την καινοτόμο θεραπεία διαδερμικής διόρθωσης της μιτροειδούς βαλβίδας με τη χρήση του συστήματος «Μitraclip», θεραπεία που πραγματοποιήθηκε με επιτυχία για πρώτη φορά στο νοσοκομείο «Υγεία».

33

ΟικΟνΟμική επικαιρότητα

6.

Στροφή εκτός Ελλάδος κάνει ο όμιλος

Δ

υναμική στροφή σε αγορές του εξωτερικού, με κύρια ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα την υψηλή τεχνογνωσία και την καινοτομία, επιχειρεί ο όμιλος της Euromedica. Μάλιστα, στελέχη του ξεκίνησαν επενδυτικές επαφές σε χώρες του περσικού κόλπου. Κατά την εκπόνηση του νέου επιχειρηματικού σχεδιασμού, η διοίκηση του ομίλου αποφάσισε να αναδείξει σε βασικό στόχο την είσοδο και την εδραίωση σε νέες γεωγραφικές αγορές, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη τόσο τις ιδιαίτερα δυσμενείς συνθήκες που διαμορφώνονται στην ελληνική αγορά όσο και τα ιδιαίτερα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της Euromedica, όπως η τεχνογνωσία και η καινοτομία, τα οποία της επιτρέπουν να παρέχει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες υγείας διεθνών προδιαγραφών. Πιο συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά την ελληνική αγορά υγείας, η κύρια παράμετρος που έλαβε υπόψη της η διοίκηση της εταιρείας είναι οι ιδιαίτερα ασφυκτικές συνθή-

7.

Από τις αρχές Φεβρουαρίου, η Elpen ανέλαβε την πλήρη διανομή και προώθηση στην Ελλάδα των προϊόντων της ελβετικής βιοφαρμακευτικής εταιρείας Ferring.

34

κες που δημιουργούνται από την αδυναμία του δημόσιου τομέα και των ασφαλιστικών ταμείων να αντεπεξέλθουν έγκαιρα στις συμβατικές τους υποχρεώσεις, διαμορφώνοντας ένα πιεστικό περιβάλλον. Σε αυτό το περιβάλλον, βασικός μοχλός ανάπτυξης για έναν όμιλο του μεγέθους και της παρουσίας της Euromedica είναι η αξιοποίηση των ανταγωνιστικών του πλεονεκτημάτων σε επιλεγμένες αγορές εκτός Ελλάδος. Προς αυτή την κατεύθυνση τα ανώτατα στελέχη του ομίλου έχουν ξεκινήσει εκτεταμένους κύκλους επενδυτικών επαφών σε χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ομάν, το Ιράκ, η Λιβύη και το Κουρδιστάν. Το επιτυχημένο μοντέλο ανάπτυξης της εταιρείας στην ελληνική αγορά κατά τις τελευταίες δεκαετίες της δίνει τη δυνατότητα να προσφέρει συνολικές λύσεις υγείας «με το κλειδί στο χέρι», οι οποίες περιλαμβάνουν από το σχεδιασμό και την κατασκευή μιας μονάδας υγείας, μέχρι την οργάνωση,

Συνεργασία Elpen ± Ferring

Η συμφωνία αφορά τα προϊόντα Tractocile (atosiban), Zomacton (recombinant growth hormone) και Glypressin (terlipressin) και αποτελεί μια κίνηση στρατηγικής σημασίας με πολλαπλά οφέλη για τους Έλληνες ασθενείς. Με τη συμφωνία αυτή η Elpen ενισχύει το χαρτοφυλάκιό της με τα πολύ σημαντικά για την υγεία, καινοτόμα προϊόντα της Ferring και εισέρχεται σε μια νέα θεραπευτική κατηγορία, την παιδοενδοκρινολογία. Από την άλλη, η Ferring αξιοποιεί τη μακροχρόνια παρουσία και εμπειρία της Elpen στις ειδικότητες των μαιευτήρων/γυναικολόγων και γαστρεντερολόγων. Στην Ελλάδα, η Ferring Ελλάς Α.Ε. λειτουργεί ως θυγατρική της Ferring Pharmaceuticals, από το 2003. Μέχρι σήμερα δραστηριοποιήθηκε στους τομείς της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, της μαιευτικής, της γυναικολογίας, της ουρολογίας, της ουρολογικής ογκολογίας, της παιδιατρικής, της ενδοκρινολογίας και της παιδοενδοκρινολογίας. Χάρη στα καινοτόμα προϊόντα της και την αφοσίωση των ανθρώπων που τη στελεχώνουν, η Ferring Ελλάς έχει κερδίσει την αναγνώριση των επαγγελματιών υγείας στους τομείς όπου δραστηριοποιείται, ενώ έχει συμβάλει αποφασιστικά στη θετική εξέλιξη της πορείας της υγείας των ασθενών

/ Φεβρουάριος 2012

οι οποίοι χρησιμοποιούν τα φάρμακά της. Ο όμιλος Elpen, με 720 εργαζόμενους και κύκλο εργασιών 170 εκατ. ευρώ, βρίσκεται στην 7η θέση μεταξύ των 300 φαρμακευτικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και με διαφορά στην πρώτη θέση μεταξύ των αμιγώς ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών. Στις υπερσύγχρονες ιδιόκτητες παραγωγικές εγκαταστάσεις της (10.000 τ.μ.) στο Πικέρμι Αττικής, η Elpen ειδικεύεται στην έρευνα και ανάπτυξη, την παραγωγή, διανομή και προώθηση φαρμακευτικών προϊόντων. Εδώ και πενήντα χρόνια, η εταιρεία μένει προσηλωμένη στο όραμά της και υλοποιεί τους στόχους του ιδρυτή και προέδρου της Δημήτρη Πενταφράγκα, για ουσιαστική προσφορά στον άνθρωπο, τους ασθενείς και την κοινωνία, με τη δημιουργία ελληνικής προστιθέμενης αξίας μέσω της τεχνολογίας, των εξαγωγών και των αριστείων στο διεθνές επιχειρηματικό πεδίο. Στις κρίσιμες περιόδους που διανύει η Ελλάδα σήμερα, τέτοιες συνεργασίες μεταξύ της Ferring, μιας εξέχουσας πολυεθνικής εταιρείας έρευνας και της Elpen, της μεγαλύτερης ελληνικής φαρμακευτικής βιομηχανίας, σηματοδοτούν έναν αξιόπιστο λόγο για να υπάρχει ελπίδα και αισιοδοξία για το μέλλον της χώρας.

της Euromedica την επάνδρωση, τη λειτουργία και τη συντήρησή της. Λύσεις υγείας οι οποίες δεν περιορίζονται σε απλές εφαρμογές μονάδων γενικών υπηρεσιών, αλλά επεκτείνονται και σε καινοτόμες μορφές κέντρων φυσικής αποκατάστασης αλλά και μονάδων παροχής ψυχιατρικών υπηρεσιών υγείας. Ειδικότερα, η εταιρεία μελετά την επέκτασή της στις προαναφερθείσες αγορές, τόσο μέσω αυτόνομης επιχειρηματικής παρουσίας όσο και μέσα από συμπράξεις με ιδιωτικούς ή δημόσιους φορείς των συγκεκριμένων χωρών. Ταυτόχρονα, γίνονται προσπάθειες για διασύνδεση των επιτυχημένων μονάδων του ομίλου στην Ελλάδα με κατοίκους ξένων χωρών, στο πλαίσιο σχετικών συμφωνιών, στοχεύοντας στην παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών υγείας σε ξένους υπηκόους. Πρόσφατο επιτυχημένο παράδειγμα υπήρξε η περίθαλψη τραυματιών από τη Λιβύη σε μονάδες υγείας της Euromedica στην Ελλάδα. Σε ό,τι αφορά τις δραστηριότητες εντός των ελληνικών συνόρων, ο όμιλος επικεντρώνε-

ται στρατηγικά και επενδύει στην παροχή εξειδικευμένων και καινοτόμων υπηρεσιών υγείας, καλύπτοντας τομείς στους οποίους υπάρχουν ουσιαστικές ελλείψεις σε επίπεδο προσφοράς. Χαρακτηριστικά παραδείγματα τέτοιων μονάδων είναι το «Κέντρο Αποκατάστασης Euromedica – Αρωγή» στη Θεσσαλονίκη και η «Euromedica Ιόνιος Γενική Κλινική» στην Κέρκυρα. Σχολιάζοντας τη στρατηγική επανατοποθέτηση της εταιρείας, ο βασικός μέτοχός της, κ. Θ. Λιακουνάκος, δήλωσε: «Σε αντίθεση με τα αρνητικά πρότυπα που προβάλλονται διεθνώς, οι Έλληνες διαθέτουμε μια ιδιαίτερα δυναμική επιχειρηματική κοινότητα. Ο Όμιλος Euromedica αποτελεί ένα από τα πιο ουσιαστικά κομμάτια του ελληνικού επιχειρείν, διαθέτοντας όραμα, τεχνογνωσία και σαφή προσανατολισμό στην καινοτομία. Σκοπεύουμε να επενδύσουμε πάνω σε αυτά τα πλεονεκτήματά μας, αξιοποιώντας τις ευκαιρίες που μας δίδονται εκτός των ελληνικών συνόρων».

35

Θέμα

• Κίνητρα για συγκράτηση του κόστους και αύξηση της αποδοτικότητας • Μείωση του ελλείμματος μειώνοντας κυρίως το κόστος παραγωγής

DRGs

Η ιστορία τους του Αιμίλιου Νεγκή

Οι Ομοιογενείς Διαγνωστικές Κατηγορίες αποτελούν μια μέθοδο χρηματοδότησης η οποία βασίζεται, κατά κύριο λόγο, στο πραγματικό λειτουργικό κόστος διαχείρισης του ασθενούς στο νοσοκομείο

Τ

α Diagnosis Related Groups (DRGs – Ομοιογενείς Διαγνωστικές Κατηγορίες) αναπτύχθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του ’70 στην Αμερική και στη συνέχεια, ειδικά τα τελευταία είκοσι χρόνια, κυριάρχησαν ως η πιο διαδεδομένη μέθοδος αποζημίωσης των νοσοκομείων.

Αποτελούν ένα σύστημα, εκ των προτέρων, συμφωνημένων αποζημιώσεων (prospective payment system), στο πλαίσιο του οποίου η αποζημίωση που λαμβάνει ένα νοσοκομείο για τις υπηρεσίες που προσφέρει, έχει προϋπολογιστεί και συμφωνηθεί εκ των προτέρων με τους χρηματοδότες του, δηλαδή τους ασφαλιστικούς φορείς ή τους φορείς χρηματοδότησης απευθείας από τον κρατικό προϋπολογισμό. Επίσης, αποτελούν μια μέθοδο χρηματοδότησης η οποία βασίζεται, κατά κύριο λόγο, στο πραγματικό λειτουργικό κόστος διαχείρισης του ασθενούς στο νοσοκομείο (activity based funding).

36

Αυτό το σύστημα αποζημίωσης των νοσοκομείων έχει κυριαρχήσει διεθνώς τα τελευταία χρόνια. Η κυριαρχία αυτή είναι απόρροια της δυνατότητας που παρέχει το σύστημα να καταγράφεται και να αξιολογείται - με έναν πιο κατανοητό και διαχειρίσιμο τρόπο - το παραγόμενο προϊόν ενός νοσοκομείου, με αποτέλεσμα η αξιολόγηση και η διαχείρισή του να γίνεται πιο αποτελεσματική. Κυρίως όμως δίνει κίνητρα για συγκράτηση του κόστους και αύξηση της αποδοτικότητας, στο βαθμό που το νοσοκομείο μπορεί να επιτύχει κέρδος – εφόσον η αποζημίωση είναι σταθερή και προσυμφω-

/ Φεβρουάριος 2012

Α

ρχικά, τα DRGs αναπτύχθηκαν ως μεθοδολογία καταγραφής και ταξινόμησης του νοσοκομειακού παραγόμενου προϊόντος για τα νοσοκομεία της περιοχής της Νέας Αγγλίας

νημένη – ή να μειώσει το έλλειμμά του μειώνοντας κυρίως το κόστος παραγωγής του.

Η αρχή στις ΗΠΑ Από το έτος ίδρυσής του το 1965, το δημόσιο πρόγραμμα ασφάλισης των ηλικιωμένων Medicare στην Αμερική υιοθέτησε ένα σύστημα αναδρομικής αποζημίωσης βασισμένο στο κόστος το οποίο ήδη χρησιμοποιούσε εκείνη την εποχή ο ιδιωτικός τομέας ασφάλισης για τους νοσηλευόμενους ασθενείς (retrospective cost-based reimbursement system). Στην περίοδο μεταξύ 1967 και 1984 το Medicare πραγματοποιούσε, κατά τη διάρκεια κάθε λογιστικού έτους, ενδιάμεσες πληρωμές προς τα νοσοκομεία. Κατόπιν, στο τέλος του λογιστικού έτους, γινόταν εκκαθάριση και συμψηφισμός στη βάση απολογιστικής έκθεσης (cost report) που κατέθετε το νοσοκομείο αναφορικά με τις υπηρεσίες και το πραγματικό κόστος αυτών, και, όπου ήταν απαραίτητο, γίνονταν περαιτέρω χρεώσεις (allowable costs) ώστε να κλείσει οικονομικά το έτος. Στο πλαίσιο του συστήματος αυτού το κόστος του προγράμματος Medicare σε ό,τι αφορούσε τα νοσοκομεία παρουσίασε θεαματική αύξηση: από τα 3 δισ. δολ. το 1967, το κόστος δεκαπλασιάστηκε στα 37 δισ. δολ. το 1983, με μέσους ετήσιους ρυθμούς αύξησης της τάξεως του 17%. Βάσει ειδικών μελετών που έγιναν, οι παράγοντες που συνετέλεσαν κατά κύριο λόγο στην εν λόγω αύξηση ήταν οι εξής: οι αυξήσεις στις τιμές, η χρήση δαπανηρής ιατρικής τεχνολογίας και ο τρόπος αποζημίωσης των υπηρεσιών υγείας, καθώς, όντας βασισμένος στις χρεώσεις των παραγωγών-νοσοκομεί-

37

Θέμα

Α

πό το 1983, τα DRGs τέθηκαν σε εφαρμογή για την αποζημίωση των νοσοκομείων, κυρίως ως μέσο για τη συγκράτηση του κόστους των νοσοκομειακών υπηρεσιών

ων, δημιουργούσε κίνητρα για αύξηση του όγκου των προσφερόμενων υπηρεσιών και προκλητή ζήτηση. Ο εκτροχιασμός των νοσοκομειακών δαπανών και η ανάγκη συγκράτησής τους οδήγησαν στη δημιουργία ενός συστήματος προκαθορισμένων αποζημιώσεων για τους νοσηλευόμενους ασθενείς (inpatient prospective payment system – IPPS), το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή με την ανάπτυξη και χρήση των DRGs έπειτα από τη σχετική έγκριση του Κογκρέσου το 1983. Το σύστημα αποσκοπούσε στην παροχή κινήτρων για αυξημένη απόδοση στα νοσοκομεία, αλλά και για μείωση των άσκοπων δαπανών, μέσα από την αλλαγή στη φιλοσοφία της διοίκησης και στην άσκηση της ιατρικής στα νοσοκομεία. Με την εισαγωγή του νέου συστήματος υπήρξε πράγματι εξορθολογισμός, αφού το κόστος αυξήθηκε κατά 10% ετησίως για την περίοδο 1980-90 και 8% για την περίοδο 1990-98, δίνοντας επιχειρήματα για τα οφέλη, από πλευράς εξοικονόμησης πόρων και αποδοτικότητας, των προκαθορισμένων μορφών χρηματοδότησης. Αρχικά, τα DRGs αναπτύχθηκαν ως μεθοδολογία καταγραφής και ταξινόμησης του νοσοκομειακού παραγόμενου προϊόντος για τα νοσοκομεία της περιοχής της Νέας Αγγλίας (New England), μετά από μελέτες του Πανεπιστημίου Yale τη δεκαετία του ’70 τις οποίες διεξήγαγαν οι Robert B. Fetter και John D. Thompson. Στα πρώτα στάδια, συνιστούσαν αποκλειστικά εργαλείο μέτρησης και αξιολόγησης της επίδοσης των νοσοκομείων και χρησιμοποιήθηκαν στη διαχείριση της παραγωγής από τους διοικητές. Κριτήριο για την ομαδοποίηση των περιστατικών/ασθενών

38

/ Φεβρουάριος 2012

(patient cases) είναι αφενός η κύρια διάγνωση της ασθένειας σύμφωνα με το σύστημα Bertillon - Διεθνής Ταξινόμηση Ασθενειών (ICD) και αφετέρου ειδικότεροι παράγοντες όπως οι επεμβατικές και χειρουργικές πράξεις που διενεργούνται, οι δευτερεύουσες διαγνώσεις, οι επιπλοκές, η ηλικία, το φύλο και η κατάσταση του ασθενούς κατά την έξοδό του από το νοσοκομείο. Η λογική των DRGs στηρίζεται στο γεγονός ότι ασθενείς με την ίδια ή παρόμοια διάγνωση και το ίδιο προφίλ απαιτούν παρόμοιες διαδικασίες και αναλώνουν ίδιους νοσοκομειακούς πόρους. Το σύστημα αρχικά κατατάσσει τους ασθενείς σε 25 Κύριες Διαγνωστικές Ομάδες (Major Diagnostic Categories – MDC), οι οποίες διαιρούνται σε πολλαπλάσιες Ομοιογενείς Διαγνωστικές Κατηγορίες, ανάλογα με τα κριτήρια που προαναφέρθηκαν. Από το 1983, τα DRGs τέθηκαν σε εφαρμογή για την αποζημίωση των νοσοκομείων, κυρίως ως μέσο για τη συγκράτηση του κόστους των νοσοκομειακών υπηρεσιών. Το σύστημα αρχικά ξεκίνησε πιλοτικά για ένα μικρό όμιλο νοσοκομείων στο New Jersey και ενσωμάτωνε όλους τους τύπους ασθενών για την ενδονοσοκομειακή περίθαλψη (inpatient care) των προγραμμάτων Medicare και Medicaid (προγράμματα για τους ηλικιωμένους και τους άπορους). Αργότερα, αφού έδωσε θετικά αποτελέσματα, εφαρμόστηκε σε όλους τους ασθενείς, πέρα από τα προγράμματα Medicare και Medicaid, με τροποποιημένες διαγνωστικές κατηγορίες. Με το πέρασμα του χρόνου το σύστημα αυτό στις ΗΠΑ έχει εξελιχθεί πλέον, για να ενσωματώσει διευρυμένες διαγνωστικές ανάγκες και διαφορετικές μεταβλητές, με

συνέπεια να υπάρχουν πια πολλοί διαφορετικοί τύποι που εξυπηρετούν διαφορετικές υπηρεσίες και ασθενείς. Από τα πρώτα κιόλας χρόνια λειτουργίας του συστήματος στις ΗΠΑ υπήρξαν θετικές συνέπειες, όπως: μείωση των εισαγωγών και των επανεισαγωγών και αύξηση της εξωνοσοκομειακής περίθαλψης μείωση των διαδικασιών και βελτιστοποίηση των κλινικών διαδρομών των ασθενών, καθώς η μείωση του κόστους οδήγησε στην εξοικονόμηση πόρων μέσω της καλύτερης διαχείρισης των ασθενών διατήρηση της ποιότητας της νοσοκομειακής φροντίδας, με την παράλληλη ανάπτυξη οργανισμών ποιοτικού ελέγχου (Peer Review Organizations) συγκράτηση δαπανών και μείωση του κόστους μέσω της ακριβέστερης και πληρέστερης απεικόνισης των αναλωθέντων οικονομικών πόρων. Η έκρηξη των δαπανών υγείας τη δεκαετία του ’80 στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο και η ανάγκη για συγκράτηση του κόστους των νοσοκομειακών υπηρεσιών οδήγησαν πολλά κράτη στην εισαγωγή αυτής της προσέγγισης στη χρηματοδότηση των νοσηλευτικών υπηρεσιών υγείας. Η Βικτόρια ήταν η πρώτη περιοχή της Αυστραλίας που τα εφάρμοσε το 1993, ενώ στη συνέχεια ακολούθησαν πολλές άλλες χώρες, μεταξύ των οποίων οι: Καναδάς, Αγγλία, Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Κροατία, Τσεχία, Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ολλανδία, Νέα Ζηλανδία, Νορβηγία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σιγκαπούρη, Σλοβενία, Ισπανία, Σουηδία, Ελβετία, Τουρκία, Εσθονία, Ουγγαρία, Ισλανδία, Ιαπωνία, Κορέα, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Μεξικό, Κολομβία, Βραζιλία και ΠΓΔΜ. Από το 1983 έως σήμερα, λοιπόν, τα DRGs έχουν επικρατήσει ως η κύρια μέθοδος χρηματοδότησης των νοσοκομειακών υπηρεσιών στην πλειονότητα των χωρών του ΟΟΣΑ και στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών, ωστόσο με διαφορές ανάμεσα στις χώρες ως προς το πλαίσιο εισαγωγής, την εφαρμογή και διαχείριση του συστήματος, το πεδίο υπηρεσιών στα νοσοκομεία, τον τρόπο κοστολόγησης, την τιμολόγηση, τις διαδικασίες, τους τύπους νοσοκομείων, τη γεωγραφική περιοχή, την ενσωμάτωση των καινοτομιών, τη συχνότητα αλλαγών, τους φορείς διαχείρισης του συστήματος και τους μηχανισμούς προστα-

σίας έναντι της κατάχρησης, τα συστήματα κωδικοποίησης, τα χρονοδιαγράμματα και άλλα. Επίσης, οι αντιστάσεις, τα προβλήματα και οι επιπτώσεις διέφεραν από χώρα σε χώρα. Βάσει αυτής της πραγματικότητας, όταν μια χώρα εξετάζει το ενδεχόμενο εφαρμογής ενός τέτοιου συστήματος, θα πρέπει να αξιολογεί ενδελεχώς τη διεθνή εμπειρία στον τομέα αυτό.

Η φιλοσοφία Τα DRGs αποτελούν ένα σύστημα κατηγοριοποίησης που ομαδοποιεί τους ασθενείς με βάση τα κλινικά τους χαρακτηριστικά και με βάση τη χρήση των πόρων που απαιτούνται στο νοσοκομείο για τη θεραπεία τους. Παρά το γεγονός ότι όλοι οι ασθενείς είναι μοναδικοί, ομάδες ασθενών έχουν κοινά δημογραφικά, διαγνωστικά και θεραπευτικά χαρακτηριστικά τα οποία με τη σειρά τους καθορίζουν τη χρήση πόρων που θα γίνει στο νοσοκομείο. Τα DRGs ουσιαστικά αποσκοπούν στην κατηγοριοποίηση των ασθενών σε τελικές ομάδες-κατηγορίες. Στόχος τους είναι να περιορίσουν τις χιλιάδες διαφορετικές διαγνώσεις, ιατρικές πράξεις, θεραπείες και τα χαρακτηριστικά των ασθενών και τους συνδυασμούς αυτών, μειώνοντάς τα σε λίγες εκατοντάδες κατηγορίες, ώστε να είναι εύκολο να μετρηθεί, να αξιολογηθεί και να αποζημιωθεί σε προσυμφωνημένη βάση το νοσοκομειακό παραγόμενο προϊόν. Στο πλαίσιο αυτού του συστήματος, όταν ο ασθενής νοσηλεύεται στο νοσοκομείο, το ιατρικό προσωπικό, τα μηχανογραφικά συστήματα και οι υποδομές του νοσοκομείου «παράγουν» τα ιατρικά δεδομένα (ηλεκτρονικούς ιατρικούς φακέλους) που αφορούν τη νοσηλεία του. Στη συνέχεια εξειδικευμένοι υπάλληλοι, κωδικοποιητές (coders), μεταφράζουν τα κλινικά δεδομένα σε κωδικούς με τη χρήση ενός ειδικού λογισμικού (grouper) και κατόπιν το λογισμικό κατατάσσει τη συγκεκριμένη περίπτωση νοσηλείας του ασθενούς σε ένα μοναδικό και συγκεκριμένο DRG, στο οποίο ακολούθως βασίζεται η αποζημίωση του νοσοκομείου από το φορέα που καλύπτει οικονομικά τη νοσηλεία. Έτσι λοιπόν ο ασθενής εισάγεται στο νοσοκομείο, ο γιατρός κάνει τη διάγνωση (κύρια και όποιες δευτερεύουσες), λαμβάνουν χώρα οι απαραίτητες ιατρικές πράξεις, ενημερώνεται ο ιατρικός φάκελος του ασθενούς, και, κατά την έξοδό του από το νοσοκομείο και εφόσον έχει ολοκληρωθεί η παροχή της υπηρεσίας, ο coder κωδικο-

Τ

ο αρτιότερο και πιο ακριβές σύστημα θεωρείται αυτό της Αυστραλίας, ενώ αποτελεσματικά θεωρούνται επίσης τα αντίστοιχα της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Αγγλίας, της Ολλανδίας και της Ιταλίας, από την άλλη όμως θεωρούνται επίσης αρκετά περίπλοκα, ειδικά αυτά της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ολλανδίας

39

Θέμα

Η

έκρηξη των δαπανών υγείας τη δεκαετία του ’80 στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο και η ανάγκη για συγκράτηση του κόστους των νοσοκομειακών υπηρεσιών οδήγησαν πολλά κράτη στην εισαγωγή αυτής της προσέγγισης στη χρηματοδότηση των νοσηλευτικών υπηρεσιών υγείας

Τι χρειάζεται

Για να αναπτυχθεί και να εφαρμοστεί ένα σύστημα αποζημίωσης των νοσοκομείων στη βάση ομογενών διαγνωστικών κατηγοριών, απαιτούνται κυρίως: ένα σύστημα ταξινόμησης των ασθενών σε ομοιογενείς διαγνωστικές κατηγορίες και διαδικασίες περιοδικής αναθεώρησής του ένα μηχανογραφικό σύστημα και υποδομές συνεχούς εφαρμογής και λειτουργίας του παραπάνω ένα σύστημα συνεχούς συλλογής κλινικών, λειτουργικών και οικονομικών στοιχείων, με στόχο την εκτίμηση των προτύπων και του κόστους νοσηλείας περιοδικά ένα σύστημα συνεχούς καθορισμού των τιμών αποζημίωσης για τις υπηρεσίες των νοσοκομείων και διαχείρισης εξαιρετικών περιπτώσεων ασθενών

40

ποιεί το σύνολο των πληροφοριών που τελικά θα εντάξουν τον ασθενή σε ένα και μοναδικό DRG. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι οι Ομοιογενείς Διαγνωστικές Κατηγορίες συνιστούν ομάδες περιπτώσεων νοσηλείας στις οποίες εντάσσονται κυρίως οι εσωτερικοί ασθενείς του νοσοκομείου, ανάλογα με τη διάγνωσή τους, και οι οποίες μπορούν με σχετική ακρίβεια να δώσουν πληροφορίες σχετικά με τη σύνθεση των ασθενών (case mix), την κάλυψη των κλινών ανά κατηγορία, τους δεσμευμένους και αναλωθέντες πόρους ανά κατηγορία, αποκτώντας παράλληλα και τη χρησιμότητα συγκριτικής ανάλυσης και μέτρησης της αποδοτικότητας του νοσοκομείου. Στη λειτουργία του συστήματος κρίσιμη είναι η έννοια της κλινικής διαδρομής (clinical pathway). Η κλινική διαδρομή αποτελεί ένα διοικητικό και κλινικό εργαλείο βασισμένο στην εμπειρία και στην πρακτική πάνω σε ομοιογενείς ομάδες ασθενών με σχετικά προβλεπόμενη πορεία νοσηλείας και περίθαλψης, με το οποίο καθορίζονται συγκεκριμένες κλινικές παρεμβάσεις. Οι παρεμβάσεις αυτές βελτιστοποιούνται και ακολούθως τυποποιούνται, έτσι ώστε συγκεκριμένα αποτελέσματα να συνδέονται άρρηκτα με συγκεκριμένες διαδικασίες και δαπάνες. Με τον τρόπο αυτό καθίσταται εφικτός ο υπολογισμός με σχετική ακρίβεια τόσο του χρόνου νοσηλείας όσο και του είδους και το κόστους των κλινικών παρεμβάσεων, ανάλογα με το είδος και την ποσότητα των πόρων που απαιτεί η καθεμιά. Κάθε διαγνωστική κατηγορία έχει συγκεκριμένο και δεδομένο κόστος και απαιτείται διαρκής, αδιάκοπη αντιστοίχιση της νοσοκομειακής δραστηριότητας και του πραγ-

/ Φεβρουάριος 2012

ματικού κόστους σε τακτική βάση μέσα από ενδελεχείς και επακριβείς μελέτες, είτε με αξιόπιστα δείγματα είτε στο σύνολο των νοσοκομείων όπου εφαρμόζεται η προσυμφωνημένη χρηματοδότηση. Η κωδικοποίηση στηρίζεται σε κάποια έκδοση του ICD, ενώ τα λογισμικά ομαδοποίησης (groupers) των περιπτώσεων χρησιμοποιούν δεδομένα όπως κύρια και δευτερεύουσα διάγνωση, χειρουργικές και λοιπές επεμβάσεις, στοιχεία του ασθενούς, τμήμα και διάρκεια νοσηλείας, τρόπος εισαγωγής, κατάσταση του ασθενούς κατά την έξοδό του. Ο προσδιορισμός του κόστους ανά DRG μπορεί να γίνει με διαφορετικούς τρόπους και εξαρτάται από τις τεχνικές κοστολόγησης, το δείγμα που χρησιμοποιείται, τα διαθέσιμα δεδομένα, τις υπηρεσίες επί των οποίων εφαρμόζεται η μέθοδος και την ομοιογένεια των κατηγοριών που απαιτούνται. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι χώρες δανείζονται την εμπειρία και τα στοιχεία άλλων χωρών αρχικά και, στη συνέχεια, σε μετέπειτα στάδια προχωρούν στην ανάπτυξη αποκλειστικά δικών τους μεθοδολογιών και συστημάτων. Σε γενικές γραμμές το αρτιότερο και πιο ακριβές σύστημα θεωρείται αυτό της Αυστραλίας, ενώ αποτελεσματικά θεωρούνται επίσης τα αντίστοιχα της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Αγγλίας, της Ολλανδίας και της Ιταλίας, από την άλλη όμως θεωρούνται επίσης αρκετά περίπλοκα, ειδικά της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ολλανδίας. Στην Ιταλία, όπου το σύστημα εφαρμόζεται ήδη από τα μέσα δεκαετίας του ’90, οι επιπτώσεις από την εφαρμογή του χαρακτηρίζονται από τις μεγάλες περιφερειακές διαφορές, που δυσχεραίνουν την αποτελεσματικότητα των DRGs. •••

caution! wet f loor* *σας βοηθούμε ώστε οι επενδύσεις σας να «προχωρήσουν»

με ασφάλεια!

Το περιοδικό ΧΡΗΜΑ, εδώ και 20 χρόνια, προσφέρει ενημέρωση σε βάθος. Μια έμπειρη συντακτική ομάδα ερευνά, μελετά και ανταλλάσσει απόψεις πριν η πληροφορία φτάσει στις σελίδες του περιοδικού, ώστε να έχετε την πιο έγκυρη ενημέρωση για κάθε λεπτομέρεια της δύσκολης σημερινής οικονομικής πραγματικότητας. Με αυτό τον τρόπο, νιώθετε και είστε ασφαλείς σε κάθε επενδυτικό σας βήμα! Τώρα, το ΧΡΗΜΑ κυκλοφορεί και ψηφιακά με e-mail. Ξεφυλλίστε και διαβάστε το σύνολο της ύλης από την οθόνη του υπολογιστή σας! Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), Hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις...κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΧΡΗΜΑ

ΤΟ ΕΓΚΥΡΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΓΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ & ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ∼ www.hrima.gr ∼ 210 998 4900

41

Θέμα

DRGs

Πλεονεκτήματα • Συντελούν στην αποτελεσματικότερη κατανομή πόρων μεταξύ των νοσοκομείων με βάση τη σύνθεση των ασθενών (case-mix) και την παραγωγικότητά τους • Παρέχουν τη δυνατότητα για παρακολούθηση του ανά κατηγορία κλινικού κόστους, με αποτέλεσμα τη συγκράτηση δαπανών και την αρτιότερη χρηματοοικονομική διαχείριση • Ενισχύουν την αποδοτικότητα και την παραγωγικότητα των νοσοκομείων, ενώ παρέχουν τη δυνατότητα για συγκρίσεις με κοινή βάση και δεδομένα σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο • Σε συνδυασμό με την τάση των νοσοκομείων για εξοικονόμηση πόρων και εσόδων επιτυγχάνεται μείωση της διάρκειας νοσηλείας, αύξηση στον αριθμό περιστατικών και μειωμένες λίστες αναμονής • Εισάγουν στοιχεία διαφάνειας για τη λειτουργία του διοικητικού και του ιατρικού προσωπικού και καθιστούν δυνατό τον έλεγχο και τη δικαιολόγηση του χρηματοοικονομικού ρίσκου από τους ασφαλιστικούς φορείς • Γίνεται ακριβέστερη καταγραφή, αξιολόγηση και χρήση των εργαστηριακών και διαγνωστικών εξετάσεων • Ελαχιστοποιούν το χρόνο διάγνωσης, επαναπροσδιορίζουν τις διαδικασίες εντός των νοσοκομείων και επιφέρουν σημαντικλη μείωση των επαναλαμβανόμενων διαδικασιών

42

• Βελτιώνουν το σύστημα παραγωγής-διανομής υπηρεσιών υγείας μέσω της μετατόπισης δραστηριοτήτων (π.χ. απλούστερες χειρουργικές επεμβάσεις) στην εξωνοσοκομειακή περίθαλψη • Αυξάνουν τις παραπομπές στην πρωτοβάθμια περίθαλψη, στην κατ’ οίκον περίθαλψη, στα γηροκομεία και σε άλλες κοινωνικές υπηρεσίες λιγότερο δαπανηρές σε σχέση με τα νοσοκομεία.

• Εισάγουν στοιχεία διαφάνειας και λογοδοσίας στη διαχείριση για το διοικητικό και κυρίως το ιατρικό προσωπικό όσον αφορά τη δικαιολόγηση κάθε πράξης σύμφωνα με αντίστοιχα πρωτόκολλα, κλινικές διαδρομές κ.λπ., ενώ καθιστούν εφικτό τον έλεγχο και τη δικαιολόγηση του χρηματοοικονομικού ρίσκου.

• Βελτιώνουν την οικονομική διαχείριση των νοσοκομείων, συγκρατώντας το κόστος όπου απαιτείται και συνεπώς συμβάλλουν στον εξορθολογισμό της χρηματοδοτικής λειτουργίας του συστήματος υγείας εν γένει.

• Βελτιώνουν την εν γένει οργανωτική/διοικητική λειτουργία των νοσοκομείων, δημιουργώντας δομές και θέσεις υπευθυνότητας.

• Παρέχουν το ενδεχόμενο διαφοροποίησης των τιμών ανά κατηγορία μεταξύ νοσοκομείων σε επίπεδο περιφέρειας, εξειδίκευσης ή μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, με αποτέλεσμα να διαφοροποιείται η χρηματοδότησή τους ανάλογα με πολλές παραμέτρους.

/ Φεβρουάριος 2012

Μειονεκτήματα • Ο μεγάλος βαθμός ετερογένειας στην ομαδοποίηση των περιπτώσεων έχει συχνά ως αποτέλεσμα την επιλογή ασθενών κυρίως από τα ιδιωτικά νοσοκομεία και την ανεπαρκή κάλυψη του κόστους που είναι υψηλό για τις σοβαρότερες παθήσεις.

• Η αύξηση φαινομένων όπως η επίσπευση του εξιτηρίου για λόγους περισσότερο οικονομικούς παρά ιατρικούς, αύξηση των επανεισαγωγών και της μεταφοράς των ασθενών σε άλλο νοσοκομείο.

• Απαιτούν αυξημένες δυνατότητες πληροφόρησης και πλήρεις και ακριβείς βάσεις δεδομένων όχι μόνο σε επίπεδο μονάδας, αλλά και σε εθνικό-περιφερειακό, και επίσης απαιτούν εξειδικευμένο προσωπικό.

• Ενώ θεωρείται ότι συγκρατούν το κόστος για τους εσωτερικούς ασθενείς, δημιουργούν τάσεις προς εξωτερική νοσηλεία και συνεπώς αυξάνουν το αντίστοιχο εκτός νοσοκομείου κόστος και το σύστημα πρέπει να μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτό.

• Ενδέχεται να επηρεαστούν, από την προσυμφωνημένη χρηματοδότηση, σημαντικές κλινικές αποφάσεις όπως η διάρκεια νοσηλείας, ο χρόνος εισαγωγής και εξόδου του ασθενούς κ.ά. (ίδιο με παραπάνω – πρόωρα εξιτήρια).

• «DRG creep/upcoding»: το φαινόμενο της κατάταξης κάποιων περιστατικών σε διαγνωστική κατηγορία με υψηλότερο δείκτη και αποζημίωση με στόχο την αύξηση της χρηματοδότησης του νοσοκομείου

• Κίνδυνος υπο-εξυπηρέτησης του ασθενούς μέσω της λανθασμένης κωδικοποίησης των DRGs και αρνητική επίδραση στην ποιότητα της περίθαλψης στο νοσοκομείο • «Cream skimming»: Εξυπηρέτηση της «αφρόκρεμας» των ασθενών. Δίνεται κίνητρο για αποδοχή μόνο ή κατά κανόνα των περιπτώσεων που ανήκουν σε ακριβές διαγνωστικές κατηγορίες και, συνεπώς, οικονομικά πιο συμφέρουσες, με σημαντικές κοινωνικοοικονομικές συνέπειες.

• Οι ασθενείς ενδέχεται να εξέλθουν νωρίτερα και σε χειρότερη κατάσταση (quicker and sicker). Απόρροια του φαινομένου είναι η αύξηση των επανεισαγωγών, οι οποίες και δημιουργούν χρέωση, με αποτέλεσμα τη μεταβολή του πραγματικού κόστους θεραπείας χωρίς να είναι σαφές αν αυτό οφείλεται σε κλινικούς ή οικονομικούς λόγους. Το φαινόμενο παρατηρήθηκε στο παρελθόν και μεταξύ νοσοκομείων όπου στην προσπάθεια δημιουργίας εσόδων συνεργάζονταν, ώστε ένας ασθενής να εξέρχεται από το ένα και να εισάγεται αργότερα σε ένα άλλο (μια μορφή ανταλλαγής χρεώσεων).

• Απαιτούν χρήση εξειδικευμένης τεχνολογίας και υποδομών (λογισμικά ομαδοποίησηςgroupers), ενώ συνεπάγονται και αυξημένα έξοδα για την εκπαίδευση του ιατρικού προσωπικού (ηλεκτρονικά ιατρικά δεδομένα-electronic medical records), καθώς και του προσωπικού που αναλαμβάνει την κωδικοποίηση (coders). •••

43

AΡΘΡΟ

• Έλλειψη κινήτρων και μηχανισμών ελέγχου του κόστους • Αναντιστοιχία μεταξύ νοσηλίων και πραγματικού κόστους παραγωγής

ΚΕΝ

Αλήθειες και Μύθοι του Νίκου Μανιαδάκη Καθηγητή στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας

Στη χώρα μας ζητήθηκε να αναπτύξει ένα σύστημα βασισμένο στα DRG εντός του 2011, ώστε να εφαρμοστεί το 2012, παρότι στις χώρες των πιστωτών μας απαιτήθηκε πολύ περισσότερος χρόνος

Τ

ις τελευταίες ημέρες γίνεται έντονη συζήτηση αναφορικά με τον τρόπο αποζημίωσης και χρηματοδότησης των νοσοκομείων στη βάση των Κλειστών Ελληνικών Νοσηλίων (ΚΕΝ). Η συζήτηση αυτή είναι απόλυτα δικαιολογημένη αφού αφορά ένα πολύ σοβαρό ζήτημα που σχετίζεται με τη λειτουργία και τα οικονομικά του συστήματος υγείας και κοινωνικής ασφάλισης και εν γένει την εξυπηρέτηση των πολιτών. Βεβαίως, όπως θα ανέμενε κανείς, χαρακτηρίζεται από τους συνήθεις δογματισμούς, τις υπερβολές και τις επιφανειακές προσεγγίσεις - που συνήθως μας χαρακτηρίζουν - σε ένα αρκετά τεχνικό ζήτημα. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να δούμε πού βρίσκεται η αλήθεια και πού ο μύθος για το θέμα αυτό. Εισαγωγικά, πρέπει να αναφέρουμε ότι, στην Ελλάδα, η δευτεροβάθμια φροντίδα παρέχεται κατά κύριο λόγο από δύο πυλώνες: Ο πρώτος αφορά τα νοσοκομεία του Ε-

44

θνικού Συστήματος Υγείας και ορισμένα ειδικού καθεστώτος δημόσια ή ημι-δημόσια νοσοκομεία (π.χ. το Ωνάσειο). Ο δεύτερος αφορά τα νοσοκομεία του ιδιωτικού τομέα, ο οποίος εξαιτίας των αδυναμιών, κυρίως σε ό,τι αφορά την εξυπηρέτηση και τις ξενοδοχειακές υποδομές του δημόσιου, έχει γιγαντωθεί και αποτελεί αναλογικά έναν από τους με-

/ Φεβρουάριος 2012

γαλύτερους στην Ευρώπη. Για τις υπηρεσίες που προσφέρουν στους Έλληνες πολίτες, τα δημόσια νοσοκομεία χρηματοδοτούνται με έναν μοναδικά περίπλοκο και αναποτελεσματικό μηχανισμό. Συγκεκριμένα, η μισθοδοσία του προσωπικού, που αφορά το 45% του λειτουργικού τους κόστους, καλύπτεται απευθείας από τον κρατικό προϋπολογισμό. Το ποσό που λαμβάνει το κάθε νοσοκομείο είναι ανεξάρτητο από την ασφάλεια, την αποτελεσματικότητα, την ποιότητα και κυρίως την ποσότητα των υπηρεσιών που παρέχει. Εάν δύο νοσοκομεία έχουν το ίδιο προσωπικό, θα πάρουν την ίδια χρηματοδότηση, ακόμη και αν το ένα από τα δύο

λειτουργεί με 50% πληρότητα και φροντίζει τους μισούς ασθενείς σε σχέση με το άλλο. Τα λοιπά λειτουργικά και κεφαλαιουχικά έξοδα των νοσοκομείων, που αντιστοιχούν στο 65% του συνόλου, έως πρόσφατα, προβλεπόταν ότι έπρεπε να καλύπτονται από τις πληρωμές των ασφαλιστικών ταμείων. Στο πλαίσιο αυτό, τα νοσοκομεία χρέωναν τα ασφαλιστικά ταμεία με το κόστος των εξετάσεων, των φαρμάκων, των συσκευών, μέρους του υγειονομικού υλικού και, επιπλέον, με ένα ποσό ανά ημέρα νοσηλείας. Το σύστημα αυτό είναι αρκετά προβληματικό από πολλές απόψεις και λειτουργεί

45

AΡΘΡΟ

Π

ροτείνεται η αναστολή των ΚΕΝ στον ιδιωτικό τομέα για 4 έως 6 μήνες και η εφαρμογή, για σύντομο διάστημα, των προηγούμενων συμβάσεων. Στο μεσοδιάστημα η νέα έκδοση θα εφαρμοστεί στο δημόσιο σύστημα, θα αξιολογηθεί και θα βελτιωθεί

πληθωριστικά. Συγκεκριμένα, στο βαθμό που το νοσοκομείο μεταβιβάζει το κόστος των υλικών και φαρμάκων στην κοινωνική ασφάλιση, δεν έχει κίνητρο να ελέγξει την ποσότητα και τις τιμές των πόρων που χρησιμοποιεί. Μάλιστα στην περίπτωση του φαρμάκου έχει κέρδος από την υπερκατανάλωση, αφού λειτουργεί με ένα σημαντικό περιθώριο κέρδους. Αναφορικά με τις εξετάσεις ισχύουν τα παραπάνω σε ό,τι αφορά στην ανυπαρξία κινήτρων ελέγχου της ποσότητάς τους, με συνέπεια να γίνονται αλόγιστα και καταχρηστικά. Επίσης δεν υφίσταται μηχανισμός συνεχούς αξιολόγησης και αναθεώρησής τους. Οι περισσότερες από αυτές περιλαμβάνονται σε ένα ΦΕΚ που δημοσιεύθηκε πριν από δεκαετίες, με αποτέλεσμα τα δημόσια νοσοκομεία να μην μπορούν να χρεώσουν τις νέες εξετάσεις που διενεργούν, σε έναν τομέα όπου η τεχνολογία κινείται με ταχύτατους ρυθμούς. Αυτονόητο είναι επίσης το ότι οι τιμές που χρεώνονται στην κοινωνική ασφάλιση δεν έχουν καμία σχέση, στην περισσότερες περιπτώσεις, με το κόστος παραγωγής, το οποίο οι τεχνολογικές εξελίξεις και ο ανταγωνισμός μεταβάλλουν καθημερινά. Επιπροσθέτως, το ημερήσιο νοσήλιο των 70 ευρώ σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να καλύψει το λοιπό κόστος των νοσοκομείων για υπηρεσίες (φύλαξη, σίτιση, θέρμανση, καθαριότητα, συντήρηση, επενδύσεις), καθώς και τη δωρεάν φροντίδα των απόρων και των εισερχομένων στα ΤΕΠ. Επίσης, δεν υπάρχει διαφοροποίηση ανάμεσα στα νοσοκομεία, με αποτέλεσμα έ-

46

/ Φεβρουάριος 2012

να πανεπιστημιακό νοσοκομείο να αποζημιώνεται με τον ίδιο τρόπο με ένα επαρχιακό νοσοκομείο-κέντρο υγείας. Τέλος γίνεται αντιληπτό ότι υπό αυτό το καθεστώς είναι σχεδόν αδύνατον να μετρηθεί το παραγόμενο προϊόν και να συγκριθούν τα νοσοκομεία μεταξύ τους, να συνταχθούν αξιόπιστοι προϋπολογισμοί και να εκτιμηθεί το κόστος ανά ασθενή. Συμπερασματικά, η έλλειψη κινήτρων και μηχανισμών ελέγχου του κόστους και της αύξησης της αποδοτικότητας και η αναντιστοιχία μεταξύ των νοσηλίων και του πραγματικού κόστους παραγωγής οδήγησαν στην αύξηση του κόστους παροχής φροντίδας και στη δημιουργία ελλειμμάτων, τα οποία καλύπτει ο κρατικός προϋπολογισμός περιοδικά με πρόσθετες επιχορηγήσεις. Με απλά λόγια, τα ελλείμματα στα νοσοκομεία και η αύξηση του κόστους παραγωγής είναι αποτέλεσμα της χρήσης αναποτελεσματικών μεθόδων διαχείρισης, αποζημίωσης και χρηματοδότησής τους. Σε ό,τι αφορά τα ιδιωτικά νοσοκομεία, τα περισσότερα χρηματοδοτούνται από ίδιες πληρωμές των ασθενών και των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, αλλά κυρίως από πληρωμές των δημοσίων ασφαλιστικών φορέων. Στο βαθμό που μεταβιβάζουν το κόστος των εξετάσεων και του υλικού στους πληρωτές, έχουν σοβαρό κίνητρο για προκλητή αύξηση του κόστους, μέσω της αύξησης των ποσοτήτων των πόρων, αλλά και των τιμών τους, κάτι που επιτυγχάνεται δια μέσου των προμηθευτικών επιχειρήσεων ιδιοκτησίας τους. Επίσης και σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στην αποζημίωση και τις υποδομές, την τεχνολογία, την οργάνωση, την ποιότητα, την ασφάλεια και

47

AΡΘΡΟ

Σ

τα δημόσια νοσοκομεία η μισθοδοσία του προσωπικού, που αφορά το 45% του λειτουργικού τους κόστους, καλύπτεται απευθείας από τον κρατικό προϋπολογισμό

48

την αποδοτικότητα της φροντίδας. Το πληθωριστικό αυτό σύστημα δεν ελέγχεται αποτελεσματικά από τα ασφαλιστικά ταμεία, καθώς δεν υπάρχουν οι κατάλληλοι μηχανισμοί αξιολόγησης και σύναψης συμβολαίων. Επίσης δεν είναι εφικτό να συγκριθεί ο δημόσιος με τον ιδιωτικό τομέα αναφορικά με την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών τους, ώστε να αξιολογούμε ποιες μονάδες ή ποιος τομέας υπερτερεί. Στο πλαίσιο αυτό είναι περίπου αυτονόητοι οι λόγοι για τους οποίους ζητήθηκε από τους δανειστές μας να εκσυγχρονίσουμε το σύστημα αποζημίωσης των νοσοκομείων, εισάγοντας ένα προοδευτικό σύστημα αποζημίωσης με βάση τις Ομοειδείς Διαγνωστικές Ομάδες (DRGs). Σε αυτό το σύστημα ο κάθε ασθενής κατατάσσεται με βάση τη διάγνωση, τα χαρακτηριστικά του και τις υπηρεσίες που του παρέχονται σε μια συγκεκριμένη κατηγορία, στην οποία έχει προκαθοριστεί μια συγκεκριμένη αμοιβή που καθορίζεται με βάση τεκμηριωμένα, αποτελεσματικά και αποδοτικά πρότυπα παροχής φροντίδας και καταβάλλεται από τον πληρωτή ανεξάρτητα από το πραγματικό τελικό κόστος του ασθενούς για τον παραγωγό. Τo σύστημα αυτό εξαναγκάζει τα νοσοκομεία να εφαρμόσουν τα αποδοτικά πρότυπα παροχής και να μειώσουν το λειτουργικό τους κόστος, αφού μόνο με αυτό τον τρόπο μπορούν να μειώσουν τα ελλείμματά τους και να κερδοφορήσουν. Επίσης κάνει ευκολότερη τη μέτρηση του αποτελέσματος, τις συγκρίσεις μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών παραγωγών

/ Φεβρουάριος 2012

και τη σύνταξη προϋπολογισμών για τα νοσοκομεία και τους ασφαλιστικούς φορείς. Τέλος μπορεί εύκολα και αποτελεσματικά να ενσωματώσει παραμέτρους που λαμβάνουν υπόψη το είδος του νοσοκομείου, τη γεωγραφική τοποθεσία, την ποιότητα των υπηρεσιών, και να απλοποιήσει τη γραφειοκρατία και τις ανάγκες σε ανθρώπινο δυναμικό. Για τους παραπάνω λόγους έχει ήδη εφαρμοστεί σε περίπου 40 xώρες, οι οποίες πέρα των ανεπτυγμένων (ΗΠΑ, Ιαπωνία, Γερμανία, Γαλλία, Αγγλία, Καναδάς, Σκανδιναβία, Κάτω Χώρες, Νότιας και Κεντρικής Ευρώπης), περιλαμβάνουν τις: Κροατία, Τσεχία, Ρουμανία, Σλοβενία, Τουρκία, Εσθονία, Ουγγαρία, Ισλανδία, Λετονία, Λιθουανία, Μεξικό, Κολομβία, Βραζιλία και ΠΓΔΜ. Για να εφαρμοστεί ένα σύστημα αποζημίωσης και χρηματοδότησης νοσοκομείων με βάση τα DRGs απαιτούνται: 1. ένα σύστημα κωδικοποίησης και ταξινόμησης των ασθενών με βάση τη διάγνωση, που καθολικά σχεδόν είναι το ICD-10, 2. ένα σύστημα κωδικοποίησης και ταξινόμησης των ιατρικών πράξεων, το οποίο διαφέρει ανάμεσα στις χώρες, 3. μια λίστα με διαφορετικές, πεπερασμένες, κατηγορίες (κωδικούς), οι οποίες θα αναφέρονται σε όμοιες, από πλευράς διάγνωσης και ανάλωσης πόρων, περιπτώσεις ασθενών, 4. ένας αλγόριθμος ταξινόμησης, διαθέσιμος και σε λογισμικό, ο οποίος να αντιστοιχεί σε διαφορετικούς συνδυασμούς διαγνώσεων (μπορεί να είναι πολλές), ιατρικών πράξεων (μπορεί να είναι πολλές), ηλικιών, φύλου, στις ομοιογενείς κατηγορίες, 5. ένα σύστημα κοστολόγησης και καθορισμού αποζημίωσης που θα λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες των νοσοκομείων (πανεπιστημιακά) και των ασθενών (βαρύτητα, επιπλοκές, σπάνια περιστατικά) και τέλος 6. ένα σύστημα διοικητικό σύστημα εφαρμογής στα νοσοκομεία και ελέγχου από τους ασφαλιστικούς φορείς. Για να εφαρμόσει τα παραπάνω μια χώρα έχει δυο επιλογές: να τα αναπτύξει μόνη της ή να τα δανειστεί από άλλη χώρα και η διαδικασία ανεξάρτητα από την επιλογή απαιτεί αρχικό σχεδιασμό και εφαρμογή 3 - 6 ετών πριν επιτευχθούν ικανοποιητικά αποτελέσματα. Επίσης απαιτείται ένας φορέας που θα αναλάβει τη λειτουργία του. Για τους λόγους αυτούς, ελάχιστες χώρες πέραν των ΗΠΑ που το εφηύρε – συγκεκριμένα μόνο η Ολλανδία - έχουν επιχειρήσει να το αναπτύξουν μόνες τους.

49

AΡΘΡΟ

Ε

άν δυο δημόσια νοσοκομεία έχουν το ίδιο προσωπικό, θα πάρουν την ίδια χρηματοδότηση, ακόμη και αν το ένα από τα δύο λειτουργεί με 50% πληρότητα και φροντίζει τους μισούς ασθενείς σε σχέση με το άλλο

Καθολικά σχεδόν οι χώρες το προμηθεύονται από άλλες και κατόπιν το τροποποιούν και το προσαρμόζουν στα εκάστοτε τοπικά δεδομένα. Είναι αξιοσημείωτο το ότι χώρες που τα εφάρμοσαν πρόσφατα, ακόμη και η Γερμανία, βασίστηκαν στο σύστημα της Αυστραλίας. Στη χώρα μας ζητήθηκε να αναπτύξει ένα σύστημα βασισμένο στα DRG εντός του 2011, ώστε να εφαρμοστεί το 2012, παρότι στις χώρες των πιστωτών μας απαιτήθηκε πολύ περισσότερος χρόνος. Ασφαλώς ο στόχος δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να είναι η ανάπτυξη ενός πλήρους συστήματος, αφού κάτι τέτοιο δεν έχει ποτέ επιτευχθεί σε τέτοιο χρονικό διάστημα. Παρότι η Αυστραλία μπορεί να προμηθεύσει το σύστημά της στο πλαίσιο μιας διακρατικής συμφωνίας, επιλέχθηκε η λύση της ανάπτυξης τοπικού συστήματος. Ενδεχομένως, σε αυτό συνέβαλε το γεγονός ότι παρότι είναι διαθέσιμο στα ελληνικά και εγκεκριμένο από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας το ICD-10, δεν είναι διαθέσιμο στα ελληνικά το αυστραλιανό ή άλλο σύστημα ταξινόμησης ιατρικών πράξεων. Η μετάφραση και επικαιροποίηση των καταλόγου των 10.000 και πλέον ιατρικών πράξεων άλλης χώρας θα απαιτούσαν πολύμηνη προσπάθεια. Ωστόσο υπάρχει και είναι διαθέσιμο ένα ελληνικό σύστημα ταξινόμησης ιατρικών πράξεων που βασίστηκε σε σύνθεση, ανασκόπηση και αξιολόγηση του αμερικανικού, του γαλλικού και του γερμανικού. Υπό αυτό το πρίσμα δημιουργήθηκε αρχικά μια λίστα με τα ΚΕΝ, στη βάση των αυστραλιανών και σε

50

/ Φεβρουάριος 2012

ορισμένες περιπτώσεις των γερμανικών και αμερικανικών κατηγοριών, οι οποίες είναι διαθέσιμες (χωρίς τον αλγόριθμο αντιστοίχησης) στο ίντερνετ. Στη συνέχεια από 20 περίπου ιατρικές ομάδες έγιναν, σε δύο φάσεις, αντιστοιχίσεις ανάμεσα στις ιατρικές πράξεις και τις διαγνώσεις και στη συνέχεια η πρώτη έκδοση (εκκρεμεί η δεύτερη) εντάχθηκε σε ένα λογισμικό που είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα του ΥΥΚΑ. Πέρα από το γεγονός ότι το ανεπτυγμένο δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση ένα πλήρες σύστημα, οι ταξινομήσεις αυτές και το αντίστοιχο λογισμικό πάσχουν από μια σοβαρή αδυναμία, που απορρέει από το γεγονός ότι δεν μπορεί να γίνει διάκριση ανάμεσα στα απλά περιστατικά και σε αυτά με συνοδές παθήσεις και επιπλοκές που κατατάσσονται σε άλλες (ακριβότερες) κατηγορίες. Στη συνέχεια ολοκληρώθηκαν οι κοστολογήσεις με έναν πάρα πολύ απλό τρόπο, που έχει ωστόσο χρησιμοποιηθεί και σε άλλες χώρες. Συγκεκριμένα, τα DRGs στις περισσότερες χώρες δεν συνδέονται με μια συγκεκριμένη τιμή αποζημίωσης, αλλά με έναν δείκτη βαρύτητας, ο οποίος, όταν πολλαπλασιάζεται με τη μέση μοναδιαία τιμή περιστατικού, δίνει την τιμή του DRG και προσαρμόζεται με την προσθήκη άλλων δεικτών που αντανακλούν τη φύση του νοσοκομείου και άλλους προσδιοριστικούς παράγοντες. Οι δείκτες των DRGs-KEN πολλαπλασιάστηκαν με το μέσο μοναδιαίο λειτουργικό (πλην του προσωπικού) κόστος περιστατικού του δημοσίου συστήματος υγείας. Αυτή η προσέγγιση, που σημειωτέον έχει χρησιμοποιηθεί σε άλλες χώρες, δεν υποθέτει ότι η τιμή του DRG είναι ίδια μεταξύ

των χωρών, κάτι που είναι απίθανο, αλλά ότι η σχετική κατανάλωση πόρων είναι ίδια. Με απλά λόγια υποθέτει ότι όσες φορές είναι πιο κοστοβόρα η αντικατάσταση ισχίου στην Αμερική σε σχέση με το μέσο περιστατικό στη χώρα αυτή, αντίστοιχες φορές είναι και στην Ελλάδα, κάτι που ενδεχομένως, για πολλές περιπτώσεις, όχι όμως για όλες, ευσταθεί. Σε κάθε περίπτωση το σύστημα που αναπτύχθηκε, παρότι κάνει χρήση στοιχείων άλλων συστημάτων υγείας, δεν βασίστηκε σε αναλυτική κοστολόγηση ελληνικών περιπτώσεων και πρωτοκόλλων διαχείρισης ασθενών, που είναι και η ενδεδειγμένη μέθοδος. Επιπλέον, το σύστημα που αναπτύχθηκε είχε ως στόχο την κάλυψη των εξόδων πλην του κόστους μισθοδοσίας. Στο πλαίσιο αυτό δεν είναι ενδεδειγμένη η χρήση του, ως έχει, για την αποζημίωση ιδιωτικών νοσοκομείων, όπου πρέπει να καλυφθεί και το κόστος μισθοδοσίας. Επίσης είναι λάθος η προσέγγιση που αφήνει το νοσοκομείο να χρεώνει πέρα τους ενός ΚΕΝ, γεγονός που αποτελεί σοβαρή αδυναμία και στην ουσία αναιρεί την φιλοσοφία του όλου συστήματος, καθότι δημιουργεί πληθωριστικά κίνητρα, όπως επίσης και η ανυπαρξία αντικειμενικού μηχανισμού ταξινόμησης των περιστατικών σε περίπλοκα και σοβαρά. Τέλος οι φορείς κοινωνικής ασφάλισης δεν είχαν προετοιμαστεί επαρκώς για τη λειτουργία του συστήματος και τον έλεγχο της ταξινόμησης των ασθενών και του κόστους. Επίσης, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες εξαιτίας των χρονικών πιέσεων, ενδεχομένως να μην οργανώθηκε αποτελεσματική εκπαίδευση όλων των εμπλεκομένων, παρότι έχει προβλεφθεί. Τα παραπάνω οδήγησαν στoν προβληματισμό της πολιτικής ηγεσίας και των εμπλεκομένων και στις πρόσφατες αντικρουόμενες ανακοινώσεις και συζητήσεις. Αναμφίβολα θα πρέπει να υπάρξει και να συνεχιστεί η εφαρμογή της προοπτικής μιας μεθόδου χρηματοδότησης με βάση τα DRGs στην Ελλάδα. Για να γίνει αυτό θα πρέπει, εδώ που έχουν φτάσει οι εξελίξεις, να γίνουν τα παρακάτω: Να ανατεθεί σε ένα φορέα η μόνιμη τεχνική παρακολούθηση και διαχείριση του εγχειρήματος. Οι εισηγήσεις του θα εγκρίνονται από συμβούλιο στο οποίο θα συμμετάσχουν εκπρόσωποι των δημοσίων και ιδιωτικών παραγωγών, αλλά και χρηματοδοτών των υπηρεσιών. Ο φορέας αυτός μακροπρόθεσμα θα αναλάβει

την ανανέωση του ICD-10, της λίστας ιατρικών πράξεων, τις κοστολογήσεις, τις αντιστοιχίσεις κ.ά. Προτείνεται η αναστολή των ΚΕΝ στον ιδιωτικό τομέα για 4 έως 6 μήνες και η εφαρμογή, για σύντομο διάστημα, των προηγούμενων συμβάσεων. Στο μεσοδιάστημα η νέα έκδοση θα εφαρμοστεί στο δημόσιο σύστημα, θα αξιολογηθεί και θα βελτιωθεί. Οι κωδικοποιήσεις και οι αντιστοιχίσεις θα εκσυγχρονιστούν περαιτέρω και οι κοστολογήσεις θα γίνουν με βάση ένα δείγμα 100 – 200.000 ασθενών, που θα συγκεντρωθεί από τα νοσοκομεία με λογισμικό στο ίντερνετ, όπου τα νοσοκομεία θα εισαγάγουν τα σχετικά στοιχεία για την ακριβή κοστολόγηση. Παράλληλα θα γίνουν οι προσαρμογές και θα προετοιμαστεί ο ΕΟΠΥΥ για τη διοικητική υποστήριξη και τον έλεγχο ώστε να εφαρμοστεί αποτελεσματικά η διαδικασία. Θα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη για να γίνει διαχωρισμός ανάμεσα στα τριτοβάθμια και τα λοιπά νοσοκομεία. Επίσης θα πρέπει να χρεώνεται ένα ΚΕΝ ανά περιστατικό και να περιγραφούν επαρκώς οι προϋποθέσεις και οι περιπτώσεις που θα ταξινομούνται στις ακριβές κατηγορίες με συνοδές παθήσεις και επιπλοκές. Έτσι θα εξασφαλιστεί επαρκής χρόνος για να ζητηθεί από άλλη χώρα (Αυστραλία, Γερμανία, ΗΠΑ) το πλήρες σύστημα και να γίνει προσαρμογή του από Έλληνες και ξένους εμπειρογνώμονες με εμπειρία στην ανάπτυξη και την εφαρμογή του. Η τελευταία είναι και η ενδεδειγμένη επιλογή που πρέπει να αποτελέσει τον τελικό στόχο.

Θ

α πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη για να γίνει διαχωρισμός ανάμεσα στα τριτοβάθμια και τα λοιπά νοσοκομεία

51

θεμα

Η νόσος πλήττει έναν στους 12 Έλληνες καπνιστές Περίπου 500.000 είναι οι ασθενείς στην Ελλάδα Το ετήσιο κόστος ανά ασθενή ξεπερνά τις € 7.000

Χ.Α.Π.

Ανοχύρωτη η Ελλάδα έναντι της ασθένειας του Αιμίλιου Νεγκή

Σοβαρές ελλείψεις παρατηρούνται στην Ελλάδα όσον αφορά στην αντιμετώπιση των ασθενών που υποφέρουν από Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (Χ.Α.Π.), μια βαριά ασθένεια, η οποία πλήττει έναν στους 12 Έλληνες καπνιστές!

Η

Χ.Α.Π. αποτελεί την τέταρτη αιτία θανάτου παγκοσμίως και αναμένεται να γίνει τρίτη διεθνώς μέχρι το 2020, ενώ είναι ήδη η τρίτη στις χώρες με μέσο εισόδημα, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, μετά τα νοσήματα του καρδιαγγειακού συστήματος και τον καρκίνο. Το πρόβλημα γίνεται ακόμη μεγαλύτερο, καθώς πολλοί ασθενείς με Χ.Α.Π. πάσχουν και από άλλα σοβαρά νοσήματα, όπως στεφανιαία νόσο, διαβήτη, καρκίνο και κατάθλιψη.

Σε αντίθεση όμως με τον καρκίνο και τα καρδιαγγειακά νοσήματα και σύμφωνα με

52

τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, είναι η μοναδική αιτία θανάτου που τα πο-

/ Φεβρουάριος 2012

Σ

ύμφωνα με τον ΠΟΥ είναι η μοναδική αιτία θανάτου που τα ποσοστά της αυξάνονται διεθνώς. Οι θάνατοι λόγω της νόσου αυξάνονται, διεθνώς, σημαντικά μεταξύ των γυναικών

53

θεμα

Τ

ο 8,4% των Ελλήνων άνω των 35 ετών που καπνίζουν ή έχουν καπνίσει στο παρελθόν, πάσχουν από Χ.Α.Π., ενώ ο επιπολασμός της νόσου είναι μεγαλύτερος στους άνδρες και στις αγροτικές και ημιαστικές περιοχές

σοστά της αυξάνονται διεθνώς. Οι θάνατοι λόγω της νόσου αυξάνονται, διεθνώς, σημαντικά μεταξύ των γυναικών. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με μια μελέτη του 2004, το 8,4% των Ελλήνων άνω των 35 ετών που καπνίζουν ή έχουν καπνίσει στο παρελθόν, πάσχουν από Χ.Α.Π., ενώ ο επιπολασμός της νόσου είναι μεγαλύτερος στους άνδρες και στις αγροτικές και ημιαστικές περιοχές. Αυτό μεταφράζεται σε περίπου 500.000 ασθενείς! Στην Ελλάδα, περίπου 7.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο (6,4% των θανάτων) εξαιτίας παθήσεων του αναπνευστικού συστήματος. Σύμφωνα με στοιχεία του 2002, το 25% του συνόλου των θανάτων από παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος οφείλεται στη Χ.Α.Π. Το 2002 καταγράφηκαν 1.783 θάνατοι από Χ.Α.Π., αριθμός που αντιστοιχεί σε 16/100.000 θανάτους. Κύρια αιτία δεν είναι άλλη από το κάπνισμα. Οι καπνιστές αντιμετωπίζουν έξι φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να παρουσιάσουν Χ.Α.Π. Οι θάνατοι από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια είναι 10 φορές περισσότεροι στους καπνιστές, από ό,τι στους μη καπνιστές. Ως γνωστόν, η Ελλάδα κατέχει το αρνητικό προνόμιο με το υψηλότερο ποσοστό βαρέων καπνιστών στην Ευρώπη και το υψηλότερο κατά κεφαλήν αριθμό κατανάλωσης τσιγάρων στην Ε.Ε. (WHO, Centers of Disease Control and Prevention). Κατά κεφαλήν, οι Έλληνες καταναλώνουμε το μεγαλύτερο αριθμό τσιγάρων (3.600 το χρόνο). Η Χ.Α.Π. δεν μπορεί να θεραπευθεί, αλλά μπορεί να προληφθεί. Δεδομένου του ότι η κύρια αιτία είναι το κάπνισμα (συμπεριλαμβανομένης και της παθητικής έκθεσης σε αυτό), η αποτελεσματική πρόληψη της Χ.Α.Π. εξαρτάται απόλυτα από τον αποτε-

54

/ Φεβρουάριος 2012

λεσματικό έλεγχο του καπνίσματος (World Health Organization). Ο κυριότερος παράγοντας κόστους είναι η νοσηλεία λόγω σοβαρών παροξύνσεων της νόσου. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη, στην Ελλάδα, το πραγματικό κόστος ανά παρόξυνση ανά ασθενή ήταν 1.711 ευρώ και 2.614 ευρώ για ασθενείς που νοσηλεύθηκαν σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Το κόστος αυξάνεται δραματικά όταν απαιτείται νοσηλεία σε εντατική. Συνεπώς, εκτιμάται ότι το κόστος νοσηλείας ασθενών με σοβαρή Χ.Α.Π. για νοσηλεία 2-3 φορές ετησίως υπερβαίνει τα 7.000 ευρώ, ενώ παρατηρείται μεγάλη απόκλιση μεταξύ του κόστους νοσηλείας και της αποζημίωσης από τους ασφαλιστικούς φορείς (Geitona et al. 2011). Σκεφθείτε ότι για κάθε ασθενή η απόκλιση ήταν πάνω από 1.000 ευρώ! Το γεγονός αυτό είναι προφανές ότι επιβαρύνει τους προϋπολογισμούς των νοσοκομείων. Σύμφωνα με μελέτη του επ. καθηγητή κ. Γιώργου Βογιατζή και του ιδρύματος «Θώραξ», υπάρχουν μεγάλα κενά στην Ελλάδα στην αντιμετώπιση των ασθενών με Χ.Α.Π. σε όλο το φάσμα του συστήματος υγείας. Ας δούμε αναλυτικά: 1. Από το σύμπτωμα στο νοσοκομείο Στο επίπεδο αναγνώρισης των σημείων της Χ.Α.Π. σε επίπεδο πληθυσμού δεν έχει πραγματοποιηθεί κάποια οργανωμένη και συστηματική καμπάνια ενημέρωσης του πληθυσμού για τη Χ.Α.Π. και για τη διακοπή του καπνίσματος, ενώ δεν υπάρχουν οργανωμένα προγράμματα Πρωτογενούς και Δευτερογενούς Πρόληψης της νόσου. Οι ασθενείς έρχονται πολλές φορές στα ιατρεία ή τα νοσοκομεία χωρίς να έχουν επίγνωση ότι πάσχουν από

αυτήν, ενώ αρκετά συχνά οι ασθενείς ανακαλύπτουν τη νόσο όταν εμφανίσουν κάποια από τις επιπλοκές της. Υπάρχει απουσία οργανωμένου Δικτύου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (καίριας σημασίας για τη Χ.Α.Π. και την πρόληψη των παροξύνσεων αυτής), πλήρης απουσία μονάδων κατ’ οίκον φροντίδας, ανεπαρκής αριθμός ιατρείων παρακολούθησης ασθενών με Χ.Α.Π. σε επίπεδο ΠΦΥ και ανεπαρκής αριθμός ιατρείων συναφών με τη Χ.Α.Π. (ιατρεία διακοπής καπνίσματος). Σε επίπεδο δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας φροντίδας, υπάρχει έλλειψη πνευμονολογικών κλινών, ειδικών ιατρείων, κλινών αναπνευστικής αποκατάστασης και κλινών αναπνευστικών Μ.Α.Φ. στη χώρα, με εντονότερο το πρόβλημα στην περιφέρεια και γεωγραφικά ανορθολογική κατανομή των υπαρχουσών κλινών στην Αττική και των πνευμονολόγων ανά τη χώρα.

2. Επείγοντα εξωτερικά ιατρεία και ενδονοσοκομειακή νοσηλεία Μεγάλο και σημαντικό πρόβλημα υφίσταται από την έλλειψη οργανωμένης διαχείρισης των ασθενών με την άφιξή τους στο νοσοκομείο: Σε κανένα νοσοκομείο της χώρας δεν υπάρχει οργανωμένο πρωτόκολλο διαχείρισης και αντιμετώπισης των ασθενών στα επείγοντα εξωτερικά ιατρεία κατά την ημέρα της εφημερίας. Οι ασθενείς καταφθάνουν με το ΕΚΑΒ ή με ιδιωτικά μέσα στα ΤΕΠ και ανάλογα με το νοσοκομείο νοσηλεύονται στην πλειονότητά τους σε παθολογικά τμήματα. Κάποια νοσοκομεία στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας διαθέτουν επαρκώς ανεπτυγμένα και στελεχωμένα πνευμονολογικά τμήματα για τη νοσηλεία των ασθενών με Χ.Α.Π. (με ανορθολογική όμως κατανομή των κλινών, κυρίως στην 1η Υ.Π.Ε. Αττικής), ενώ παρουσιάζονται μεγάλες ελλείψεις σε κάποιες Υ.Π.Ε. (4η ΥΠΕ). Το πρόβλημα επιτείνεται από την έλλειψη κεντρικής οργάνωσης, οργανωμένου συστήματος ΠΦΥ και δικτύου για τη Χ.Α.Π., καθώς και συντονισμού μεταξύ των φορέων παροχής φροντίδας υγείας, ώστε μόνο οι ασθενείς που έχουν ανάγκη εξειδικευμένης φροντίδας να απευθύνονται στα λίγα υπάρχοντα κέντρα με εξειδίκευση στη Χ.Α.Π.

3. Νοσηλεία σε ειδικές μονάδες αναπνευστικής αποκατάστασης (Μ.Α.Α.) Ενώ στην Ελλάδα σήμερα υπάρχουν 500.000 άτομα που πάσχουν από τη νόσο,

ο αριθμός των ασθενών που συμμετέχουν και επωφελούνται από τέτοιου είδους προγράμματα, που λειτουργούν στα ελάχιστα εξειδικευμένα δημόσια ή ιδιωτικά Νοσοκομειακά Κέντρα Αναπνευστικής Αποκατάστασης ανά την επικράτεια, δεν ξεπερνούν ετησίως τους 500 ασθενείς! Οι υπάρχουσες εξειδικευμένες Μονάδες και Κέντρα Αναπνευστικής Αποκατάστασης στη χώρα είναι ελάχιστα. Σύμφωνα με στοιχεία από το Ίδρυμα «Θώραξ», υπάρχει ένα Κέντρο Αναπνευστικής Αποκατάστασης στην Αττική, ενώ από τα στοιχεία των Υ.Π.Ε. αναφέρεται μία Μονάδα Αναπνευστικής Αποκατάστασης στη Θεσσαλονίκη. Ειδικότερα, οι δομές αυτές: Έχουν αναπτυχθεί σε πνευμονολογικές κλινικές από προσωπικές ενέργειες γιατρών και όχι από κάποια κεντρική ή και περιφερειακή νοσοκομειακή συντονισμένη πρόταση. Ουσιαστικά δεν υπάρχουν στους οργανισμούς των νοσοκομείων, λειτουργούν πλημμελώς, με έλλειψη νοσηλευτικού κυρίως προσωπικού. Αναφορικά με τη στελέχωσή τους, οι δομές για τη Χ.Α.Π. (Κ.Α.Α., Μ.Α.Α. και εξωτερικά πνευμονολογικά ιατρεία) χρειάζονται κυρίως νοσηλευτές, φυσικοθεραπευτές, ψυχολόγους κ.λπ., που στις υπάρχουσες ελληνικές μονάδες είναι πολύ περιορισμένοι. Στα μεγάλα ιδιωτικά νοσοκομεία έχουν αναπτυχθεί εξειδικευμένα διαβητολογικά ιατρεία και σε λίγα ειδικές μονάδες αντιμετώπισης ασθενών με Σ.Δ. και οι ασθενείς νοσηλεύονται συνήθως στα παθολογικά τμήματα.

4. Νοσηλεία σε πνευμονολογικά ή παθολογικά τμήματα Οι ασθενείς με Χ.Α.Π. νοσηλεύονται συνήθως σε πνευμονολογικά τμήματα και συχνά σε παθολογικά τμήματα στα νοσοκομεία που δεν διαθέτουν πνευμονολογικά τμήματα. Όπως προκύπτει από την αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης στις Υ.Π.Ε. της χώρας, αρκετά νοσοκομεία διαθέτουν ήδη την απαιτούμενη υποδομή (πνευμονολογικά τμήματα, παθολογικά τμήματα, αιματολογικά τμήματα, πνευμονολογικά ιατρεία, ειδικευμένους πνευμονολόγους, άλλες απαιτούμενες ιατρικές ειδικότητες κ.λπ.), η οποία όμως απαιτείται να συνδυαστεί με ιατρονοσηλευτικό προσωπικό που διαθέτει εξειδίκευση στην αντιμετώπιση ασθενών με Χ.Α.Π., ώστε οι παρεχόμενες υπηρεσίες να είναι επαρκείς και αποτελεσματικές.

5. Παρακολούθηση στα πνευμονολογικά ιατρεία-ιατρεία ΠΦΥ-αποκατάσταση Οι ασθενείς με Χ.Α.Π. παρουσιάζουν ση-

Tι είναι η Χ.Α.Π.

Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) είναι ένας γενικός όρος που περιλαμβάνει διάφορες ονομαζόμενες παθήσεις (χρόνια βρογχίτιδα, πνευμονικό εμφύσημα, χρόνια αποφρακτική νόσος των αεραγωγών κ.λπ.),οι οποίες όμως στην ουσία είναι όψεις του ίδιου προβλήματος. Πρόκειται για μια χρόνια πάθηση, βραδείας εξέλιξης, η οποία χαρακτηρίζεται από απόφραξη των αεραγωγών (παρεμπόδιση της ροής του αέρα). Η σημαντικότερη αιτία είναι το κάπνισμα. Όσο μεγαλύτερη είναι η έκθεση στον καπνό των τσιγάρων τόσο μεγαλύτερος είναι και ο κίνδυνος για την ανάπτυξη της νόσου. Αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητα σε όλον τον κόσμο.

55

θεμα

ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΓΙΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ, ΣΤΕΛΕΧΩΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΟΥ ΕΡΓΟΥ ΑΝΑ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΜΟΝΑΔΕΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ 1η Υ.ΠΕ. ΑΤΤΙΚΗΣ ΓΕΝ. ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΟ ΝΟΣ. ΑΘΗΝΩΝ «Ο AΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ» ΝΟΣ. ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΘΩΡΑΚΟΣ ΑΘΗΝΩΝ «Η ΣΩΤΗΡΙΑ» ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΑΤΤΙΚΗΣ «ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ» ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΜΕΛΙΣΣΙΩΝ «ΑΜΑΛΙΑ ΦΛΕΜΙΝΓΚ» 2η Υ.ΠΕ ΠΕΙΡΑΙΩΣ & ΑΙΓΑΙΟΥ Π.Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ» ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΝΙΚΑΙΑΣ ΠΕΙΡΑΙΑ «ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ» ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ «ΘΡΙΑΣΙΟ» 3η Υ.ΠΕ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΝΟΣ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ

1 1 12

6 12 420

√ √ √

3 1

98 31

√ √

1 1 1

17 21 36

√ √ √

3

111

√

14

√

9 8 8 14 48

√ √ √ √ √

25 30 4 3

√ √ √ √

50

√ √

1 1 1 1 1

43 ΓΙΑ ΟΛΟ ΤΟΝ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟ ΤΟΜΕΑ 7 29 26 21 12

√ √ √ √ √

1 1 1 1 1 1

35 27 20 9 2 2

√ √ √ √ √ √

ΝΟΣ. ΠΤΟΛΕΜΑΙΔΑΣ 1 4η Υ.ΠΕ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ & ΘΡΑΚΗΣ ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ ΑΝΤΙΚΑΡΚΙΝΙΚΟ ΝΟΣ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 1 ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΣΕΡΡΩΝ 1 ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 1 ΠΑΝ/ΚΟ ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ 1 ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΚΑΒΑΛΑΣ 2 5η Υ.ΠΕ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ & ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΑΝ/ΚΟ ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΛΑΡΙΣΑΣ 1 ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΛΑΜΙΑΣ 1 ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΛΙΒΑΔΕΙΑΣ 1 ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΑΜΦΙΣΣΑΣ 1 6η Υ.ΠΕ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ, ΗΠΕΙΡΟΥ & ΔΥΤ. ΕΛΛΑΔΑΣ ΕΙΔ. ΝΟΣ. ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΘΩΡΑΚΟΣ ΝΔ ΕΛΛΑΔΑΣ 2 «Ο ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ» ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΠΥΡΓΟΥ «Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ» 1

ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΝΑΥΠΛΙΟΥ ΠΑΝ/ΚΟ ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΑΡΤΑΣ ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΚΕΡΚΥΡΑΣ ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΖΑΚΥΝΘΟΥ 7η Υ.ΠΕ ΚΡΗΤΗΣ ΠΑΝ. ΓΕΝ. ΝΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (ΠΑ.ΓΝΗ) ΒΕΝΙΖΕΛΕΙΟ-ΠΑΝΑΝΕΙΟ ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΧΑΝΙΩΝ «Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ» ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΓΕΝ. ΝΟΣ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΚΥ ΣΗΤΕΙΑΣ

56

/ Φεβρουάριος 2012

ΑΝΕΠΤΥΓΜΕΝΕΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΚΛΙΝΕΣ ΓΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ/ ΜΟΝΑΔΑ

ΚΕΝΤΡΑ / ΜΟΝΑΔΕΣ / ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ, ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΘΕΚΤΙΚΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ (ΚΛΙΝΕΣ 9)

ΜΑΦ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΟΥ (2, ΚΛΙΝΕΣ 12), ΜΟΝΑΔΑ ΒΡΟΓΧΟΣΚΟΠΗΣΕΩΝ (1, ΚΛΙΝΕΣ 3), ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ (1, ΚΛΙΝΕΣ 16)

Το κόστος της Χ.Α.Π. στην Ελλάδα Συνολικό Κόστος λειτουργίας ανά ασθενή με ΧΑΠ – υπολογισμός σε ευρώ Στάδιο νόσου Αριθμός Φαρμακευτική Εργαστηριακή Αναλώσιμα Συμπληρω- Προσωπικό δαπάνη δαπάνη κόστος ματικό δαπάνες GOLD Ασθενών συνολικό (%) κόστος* Στάδιο I 3 (2) 65 340 792 1.197 2.799 Στάδιο II 38 (27) 2.759 4.172 10.032 16.963 35.454 Στάδιο III 66 (46) 5.020 8.345 17.424 30.789 61.578 Στάδιο IV 35 (25) 2.454 4.197 9.24 15.891 32.655 Σύνολο 142 (100) 10.298 17.054 37.488 64.840 132.486

Γενικές δαπάνες (overhead cost) 75 950 1.650 875 3.550

Μονάδα Εντατικής Φροντίδας κόστος 0 0 0 42.068 42.068

Συνολικό κόστος

Μέσος όρος κόστους ανά ασθενή

4.071 53.367 94.017 91.489 242.944

1.357 1.404 1.425 2.164 1.711

*Το συνολικό συμπληρωματικό κόστος περιλαμβάνει φαρμακευτικά και εργαστηριακά έξοδα και αναλώσιμα

Εκτίμηση πραγματικού έναντι ονομαστικού κόστους ανά ασθενή με ΧΑΠ σε ευρώ Στάδιο νόσου GOLD Αριθμός Μέσος όρος κόστους ανά ασθενή ασθενών (%) (95% CI) Στάδιο I Στάδιο ΙΙ Στάδιο ΙΙΙ Στάδιο IV Σύνολο

3 38 66 35 142

1.3557 1.404 1.424 2.164 1.711

(1.231-1.482) (1.369-1.440) (1.398-1.454) (1.816-3.412) (1.503-1.920)

Ονομαστικό κόστος ανά ασθενή* 564 505 602 814 621

*Το ονομαστικό κόστος είναι βασισμένο σε πάγιες τιμές

μαντική ανομοιογένεια ως προς τη βαρύτητα της νόσου και την ανάγκη αντιμετώπισής της από γιατρούς πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας φροντίδας. Σήμερα απευθύνονται στα πνευμονολογικά ιατρεία των νοσοκομείων ασθενείς που θα έπρεπε και θα μπορούσαν κάλλιστα να παρακολουθούνται από παθολόγους ή και γενικούς γιατρούς και όχι από εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό. Αυτό θα έδινε τη δυνατότητα για συχνότερη και αποτελεσματικότερη παρακολούθηση και αποκατάσταση των ασθενών με προχωρημένη Χ.Α.Π. και τα

εν γένει «δύσκολα περιστατικά». Όπως ήδη αναφέρθηκε, φαίνεται να υπάρχουν πνευμονολογικά τμήματα σε αρκετά νοσοκομεία της χώρας, τα οποία όμως δεν επαρκούν για την κάλυψη του συνολικού πληθυσμού ή υπολειτουργούν λόγω έλλειψης προσωπικού. Σε επίπεδο ΠΦΥ, στάδιο κρίσιμο για την αποτελεσματική αντιμετώπιση και την πρόληψη των παροξύνσεων της Χ.Α.Π., δεν υπάρχουν οργανωμένες και λειτουργικά διασυνδεόμενες δομές για την τακτική παρακολούθηση των ασθενών με Χ.Α.Π. •••

• http://platon.cc.uoa.gr/~reconweb/new2/index.php/ 2011-03-08-10-56-12/2011-03-31-15-31-56?start=1 • http://www.thorax-foundation.gr

Μελέτη Πανεπιστημιακής Κλινικής στην Ελλάδα: Μαρία Γείτονα, Μαγδαληνή Χατζίκου, Πασχάλης Στειρόπουλος, Ευάγγελος Αλεξόπουλος, Δημοσθένης Μπούρος, In journal of Respiratory Medicine 2011 105, 402409 with the title: The cost of COPD exacerbations: A university hospital – based study in Greece

Τα συμπτώματα

Ο τυπικός ασθενής που πάσχει από Χ.Α.Π. είναι συνήθως καπνιστής, άνω των 45 ετών, με συχνές λοιμώξεις του αναπνευστικού, καθημερινή δύσπνοια, έντονη απόχρεμψη και βήχα, το γνωστό «τσιγαρόβηχα». Η επιδείνωση της κατάστασης του ασθενούς λέγεται παρόξυνση, η οποία πέραν της ανάγκης τροποποίησης της θεραπείας που πιθανώς λαμβάνει, μπορεί ενίοτε να οδηγήσει τον ασθενή στα επείγοντα περιστατικά ή / και σε εισαγωγή του στο νοσοκομείο για νοσηλεία. Τα συμπτώματα εξαρτώνται από τη βαρύτητα της νόσου. Στην ήπια μορφή της, το μόνο σύμπτωμα που υπάρχει συνήθως είναι ο λεγόμενος «τσιγαρόβηχας». Στη μέτρια μορφή της, εκτός από βήχα, μπορεί να έχουμε αυξημένη απόχρεμψη και μικρού βαθμού δύσπνοια ή/και συριγμό στην κόπωση. Στη βαριά μορφή της, έχουμε συχνά επεισόδια βήχα και συριγμό, καθώς και δύσπνοια, η οποία μπορεί να υπάρχει και στην ανάπαυση, επίσης κυάνωση, περιφερικό οίδημα.

57

εκΘεση

Πάνω από 1.300.000 οι χρήστες οπιοειδών Περίπου 78.000.000 έχουν δοκιμάσει κάνναβη Περίπου 11.000.000 δοκίμασαν ecstasy

Ναρκωτικά

Νέα απειλή τα συνθετικά του Αιμίλιου Νεγκή

Σχετικά σταθερή παραμένει η χρήση ναρκωτικών στην Ευρώπη σύμφωνα με την ετήσια έκθεση για το 2011 του Οργανισμού της ΕΕ για τα ναρκωτικά (ΕΚΠΝΤ). Όμως, ο νέος πονοκέφαλος των αρχών είναι η ταχεία εμφάνιση νέων, συνθετικών ουσιών και η ευρεία διάδοση της πολλαπλής χρήσης ουσιών.

Σ

την Ετήσια έκθεση 2011, που δημοσιεύτηκε στις 15-11-2011διαπιστώνεται ότι η κατάσταση του προβλήματος των ναρκωτικών στην Ευρώπη χαρακτηρίζεται από μεγάλες αντιθέσεις. Σύμφωνα με την έκθεση, υπάρχουν κάποιες ενθαρρυντικές ενδείξεις ότι η χρήση κοκαΐνης δεν αποκλείεται να έχει φθάσει πλέον στο απόγειό της, ενώ η χρήση κάνναβης από νέους εξακολουθεί να μειώνεται.

Παρ’ όλα αυτά, οι ενδείξεις σταθεροποίησης που διαφαίνονται για τις παραδοσιακές ουσίες αντισταθμίζονται από νέες α-

58

πειλές. Στην έκθεση εξετάζονται οι εξελίξεις στην αγορά των συνθετικών ναρκωτικών, η ταχεία εμφάνιση νέων ουσιών και η ευρεία

/ Φεβρουάριος 2012

Ο

ι παραγωγοί συνθετικών ουσιών εφαρμόζουν εξελιγμένες τεχνικές για να παρακάμψουν τους κανονισμούς, που έχουν ως στόχο την αποτροπή της εκτροπής των πρόδρομων ουσιών

Internet

Η πιο πρόσφατη έρευνα αποτύπωσης του ΕΚΠΝΤ σχετικά με τα ηλεκτρονικά καταστήματα πώλησης νόμιμων ψυχοτρόπων (Ιούλιος 2011) εντόπισε τον πρωτοφανή αριθμό των 600 καταστημάτων τα οποία πωλούν δήθεν ψυχοδραστικά προϊόντα μέσω Διαδικτύου (6) και αποκάλυψε ότι προσφέρονται πολλά και διάφορα νέα προϊόντα. Επίσης, οι περισσότεροι δικτυακοί τόποι φαίνεται ότι "καλύπτουν τα νώτα" τους μέσω περιορισμών στην παράδοση προϊόντων και δηλώσεων αποποίησης ευθύνης ή προειδοποιήσεων (π.χ. για θέματα υγείας ή νομικά θέματα).

59

εκΘεση

12,5

εκατομμύρια Ευρωπαίοι (15–64 ετών) δοκίμασαν αμφεταμίνες τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους, ενώ γύρω στα 2 εκατομμύρια έκαναν χρήση το τελευταίο έτος

διάδοση της πολλαπλής χρήσης ουσιών. Σε προηγούμενες ετήσιες εκθέσεις του ΕΚΠΝΤ περιγράφηκαν οι τρόποι με τους οποίους οι προμηθευτές «νόμιμων ψυχοτρόπων» κατορθώνουν να βρίσκονται πάντα ένα βήμα μπροστά από τους μηχανισμούς ελέγχου, διαθέτοντας τάχιστα ουσίες εναλλακτικές των ουσιών που υπάγονται σε

Την τελευταία δεκαετία, η κοκαΐνη αποτελεί την ευρύτερα διαδεδομένη παράνομη διεγερτική ουσία στην Ευρώπη, παρότι υψηλά επίπεδα χρήσης αναφέρονται μόνο από μια μικρή ομάδα χωρών της Δυτικής Ευρώπης. Περίπου 14,5 εκατομμύρια Ευρωπαίοι (15–64 ετών) έχουν δοκιμάσει κοκαΐνη τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους, ενώ περίπου 4 εκατομμύρια έκαναν χρήση κοκαΐνης το τελευταίο έτος. Ωστόσο, με βάση τα νέα στοιχεία που παρουσιάζονται σήμερα, τίθεται το ερώτημα εάν η δημοτικότητα της κοκαΐνης έχει πλέον φθάσει στο απόγειό της. Οι πρόσφατες έρευνες σχετικά με τη χρήση κοκαΐνης στις χώρες που αναφέρουν τα υψηλότερα ποσοστά χρηστών αποκαλύπτουν κάποια ενθαρρυντικά σημάδια. Για παράδειγμα, η Δανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ισπανία και η Ιταλία —τέσσερις από τις πέντε χώρες με τα υψηλότερα επίπεδα χρήσης— αναφέρουν πτωτική τά-

60

ση της χρήσης κοκαΐνης κατά το τελευταίο έτος από νεαρούς ενήλικες (15–34 ετών), η οποία απηχεί και την τάση που παρατηρείται στις ΗΠΑ και στον Κανάδα. Πρόσφατες στοχευμένες έρευνες σε χώρους διασκέδασης σε ορισμένες χώρες επίσης δείχνουν μείωση της χρήσης κοκαΐνης. Σύμφωνα με την έκθεση, «το οικονομικό κόστος της συστηματικής χρήσης κο-

/ Φεβρουάριος 2012

καθεστώς απαγόρευσης. Στην έκθεση που δημοσιεύεται σήμερα αποκαλύπτεται ένα παιχνίδι παρόμοιο με αυτό "της γάτας με το ποντίκι" στον τομέα των πρόδρομων ουσιών, των χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή παράνομων ουσιών. Τα συνθετικά ναρκωτικά όπως το ecstasy (MDMA, MDEA και MDA) και η αμφεταμίνη παράγονται παράνομα στην Ευρώπη από πρόδρομες χημικές ουσίες εισαγωγής. Στην έκθεση επισημαίνεται ότι οι παραγωγοί εφαρμόζουν εξελιγμένες τεχνικές για να παρακάμψουν τους κανονισμούς που έχουν ως στόχο την αποτροπή της εκτροπής των πρόδρομων ουσιών, συνθέτοντας, μεταξύ άλλων, τις πρόδρομες ουσίες από προ-πρόδρομες ή μεταμφιέζοντάς τες σε άλλες, μη υπαγόμενες σε έλεγχο ουσίες, τις οποίες μετατρέπουν εκ νέου μετά την εισαγωγή. Ενδεικτικές των φαινομένων αυτών είναι οι πρόσφατες διακυμάνσεις της αγοράς ecstasy. Μετά την επιτυχία των μέτρων περιορισμού της εκτροπής της PMK στην παράνομη αγορά, πρόδρομης ουσίας της MDMA, φαίνεται πλέον ότι ως πρώτη ύλη για τη σύνθεση MDMA οι παραγωγοί χρησιμοποιούν διάφορες προ-πρόδρομες ουσίες, περιλαμβανομένης της σαφρόλης. Το

καΐνης ενδέχεται να την καθιστά λιγότερο ελκυστική σε χώρες στις οποίες πλέον τα μέτρα λιτότητας βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη». Η μέση λιανική τιμή της κοκαΐνης στα περισσότερα κράτη-μέλη της ΕΕ κυμαίνεται από 50 έως 80 ευρώ το γραμμάριο. Η «θετική εικόνα» της ουσίας ως αναπόσπαστο τμήμα ενός τρόπου ζωής που χαρακτηρίζεται από ευμάρεια πλήττεται και από την αυξανόμενη παραδοχή των προβλημάτων που συνδέονται με τη χρήση της (π.χ. επείγοντα περιστατικά στα νοσοκομεία, αιτήσεις θεραπείας απεξάρτησης και θάνατοι). Ποσοστό 17% περίπου των χρηστών ναρκωτικών που ξεκινούν θεραπεία απεξάρτησης σε εξειδικευμένα κέντρα αναφέρουν ως κύρια ουσία κατάχρησης την κοκαΐνη. Επιπλέον, κάθε χρόνο στην Ευρώπη αναφέρονται περίπου 1 000 θάνατοι που συνδέονται με τη χρήση κοκαΐνης. Η χρήση κοκαΐνης και η εντατική κατα-

2009/2010 κατασχέθηκαν 1.050 λίτρα σαφρόλης και ελαίων πλούσιων σε σαφρόλη, κυρίως στη Λιθουανία. Οι δύο τελευταίες ετήσιες εκθέσεις του ΕΚΠΝΤ ανέφεραν ότι σπανίως τα δισκία ecstasy περιείχαν MDMA, όμως πλέον υπάρχουν ενδείξεις πιθανής επανόδου της. Σύμφωνα με πρόσφατες αναφορές, αυξάνεται συνεχώς η διαθεσιμότητα MDMA — στις Κάτω Χώρες, για παράδειγμα, όπου συνδέονται στενότερα από κάθε άλλη χώρα με την παραγωγή ecstasy, βρέθηκαν δισκία υψηλής δοσολογίας. Περίπου 11 εκατομμύρια Ευρωπαίοι δοκίμασαν ecstasy τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους, ενώ 2,5 εκατομμύρια έκαναν χρήση το τελευταίο έτος. Εξάλλου, περίπου 12,5 εκατομμύρια Ευρωπαίοι (15–64 ετών) δοκίμασαν αμφεταμίνες τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους, ενώ γύρω στα 2 εκατομμύρια έκαναν χρήση το τελευταίο έτος (κεφάλαιο 4, πίνακας 6). Σύμφωνα με τα στοιχεία της τελευταίας πενταετίας, η χρήση ecstasy και αμφεταμινών από νεαρούς ενήλικες (15–34 ετών) καταγράφει συνολικά σταθερές ή πτωτικές τάσεις. Η Ευρώπη εξακολουθεί να είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός αμφεταμίνης παγκο-

νάλωση αλκοόλ συνήθως γίνονται παράλληλα. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, περισσότεροι από τους μισούς εξαρτημένους χρήστες κοκαΐνης στη θεραπεία είναι και αλκοολικοί. Τα κράτη-μέλη αναφέρουν πλέον βελτιωμένη θεραπευτική αντιμετώπιση και θετικές εμπειρίες όσον αφορά την απεξάρτηση των προβληματικών χρηστών κοκαΐνης. Ο αριθμός των κατασχέσεων κοκαΐνης συνεχίζει να αυξάνεται στην Ευρώπη (από 56 000 το 2004 σε 99 000 περίπου το 2009. Ωστόσο, η κατασχεθείσα ποσότητα και η καθαρότητα της ουσίας καταγράφουν σημαντική μείωση τα τελευταία χρόνια. Η συνολική κατασχεθείσα ποσότητα κοκαΐνης στην Ευρώπη κορυφώθηκε το 2006 και έκτοτε μειώθηκε στη μισή ποσότητα (49 τόνους το 2009). Η διακίνηση κοκαΐνης μέσω Δυτικής Αφρικής μάλλον μειώνεται, ενώ αυξημένη δραστηριότητα παρατηρείται ανατολικά της Ευρώπης.

σμίως. Ανέκαθεν στην Ευρώπη σημαντικά ποσοστά χρήσης και προμήθειας μεθαμφεταμίνης αναφέρονταν μόνον από την Τσεχική Δημοκρατία και τη Σλοβακία. Ωστόσο, όπως αναφέρθηκε και σε προηγούμενες ετήσιες εκθέσεις, φαίνεται πλέον να αυξάνεται η διαθεσιμότητά της σε κάποιες χώρες της Βόρειας Ευρώπης (π.χ. Νορβηγία, Σουηδία και Λεττονία), όπου ενδέχεται εν μέρει να υποκαθιστά την αμφεταμίνη. Η ταχεία εμφάνιση νέων ψυχοδραστικών ουσιών που δεν υπάγονται σε μέτρα ελέγχου (και συχνά πωλούνται ως «νόμιμα ψυχοτρόπα») συνιστά σοβαρή πρόκληση, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Μετά από τον πρωτοφανή αριθμό των 41 νέων ουσιών που κοινοποιήθηκαν στο ΕΚΠΝΤ και την Ευρωπόλ το 2010 (έναντι 24 το 2009), τα προκαταρκτικά στοιχεία για το 2011 που παρουσιάζονται σήμερα δεν δίνουν ενδείξεις πτωτικής τάσης. Μέχρι στιγμής, το 2011 αναφέρθηκαν 39 ουσίες μέσω του ευρωπαϊκού συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης (ΣΕΠ). Λαμβάνονται ολοένα και περισσότερα προορατικά μέτρα για την ταυτοποίηση των νέων ουσιών, ενώ παρακολουθούνται πλέον μέσω του ΣΕΠ περισσότερες από 150 ουσίες.

Διασύνδεση με νόμιμες ουσίες

Στην έκθεση υπογραμμίζεται η αυξανόμενη διασύνδεση ανάμεσα στην αγορά των «νόμιμων ψυχοτρόπων» και στην αγορά των παράνομων ουσιών. Ψυχοδραστικές ουσίες που δεν υπάγονται σε μέτρα ελέγχου (π.χ. μίγματα παραγώγων καθινόνης, πιπεραζινών ή φαιναιθυλαμινών) ενδέχεται να δισκιοποιούνται ως ecstasy και να πωλούνται στην παράνομη αγορά. Αντιστρόφως, πρόσφατα ανιχνεύθηκε η ελεγχόμενη ουσία PMMA σε κάποια προϊόντα που πωλούνται ως «νόμιμα ψυχοτρόπα». Η μεφεδρόνη, ουσία η οποία έχει ξεκινήσει να υπάγεται σε μέτρα ελέγχου στην ΕΕ (7), εντούτοις, πωλείται μέσω Διαδικτύου ως «νόμιμο ψυχοτρόπο» και, ταυτόχρονα, σε κάποιες χώρες διακινείται από τα ίδια δίκτυα προμηθευτών από τα οποία διακινούνται και παράνομες ουσίες όπως το ecstasy και η κοκαΐνη. Η ταχεία διάδοση των νέων ουσιών αναγκάζει τα κράτη-μέλη να επανεξετάσουν και να αναθεωρήσουν κάποια από τα συνήθη μέτρα που λαμβάνουν για την αντιμετώπιση του προβλήματος των ναρκωτικών. Το 2010, τόσο η Ιρλανδία όσο και η Πολωνία ψήφισαν νομοθεσία με στόχο τον περιορισμό των ελεύθερων πωλήσεων ψυχοδραστικών ουσιών που δεν υπόκεινται σε μέτρα ελέγχου βάσει της νομοθεσίας περί ναρκωτικών. Άλλες χώρες αντέδρασαν μέσω της υφιστάμενης νομοθεσίας περί προστασίας της υγείας ή περί φαρμάκων. Επί του παρόντος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επανεξετάζει τα μέτρα τα οποία λαμβάνονται στην Ευρώπη για την παρακολούθηση και την ανάληψη δράσης για τις νέες ουσίες, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι θα παραμένουν επικαιροποιημένα και θα τελεσφορούν.

61

εκΘεση

«Χρειαζόμαστε προορατική στρατηγική»

1,1 εκατ. χρήστες κάνουν θεραπεία

Εκτιμάται ότι περίπου 1,1 εκατομμύριο Ευρωπαίοι έλαβαν το 2009 θεραπεία απεξάρτησης από παράνομες ουσίες στην ΕΕ, στην Κροατία, στην Τουρκία και στη Νορβηγία. Σε όλες αυτές τις χώρες, στους χρήστες οπιοειδών προσφέρονται τόσο στεγνά προγράμματα απεξάρτησης όσο και θεραπεία υποκατάστασης. Πέντε χώρες της ΕΕ (Δανία, Γερμανία, Ισπανία, Κάτω Χώρες και Ηνωμένο Βασίλειο) προσφέρουν θεραπεία με φαρμακευτική ηρωίνη σε μικρό αριθμό χρόνιων χρηστών ηρωίνης οι οποίοι δεν ανταποκρίθηκαν σε άλλες θεραπευτικές προσεγγίσεις. Το ΕΚΠΝΤ εκτιμά ότι πρόσβαση σε θεραπεία υποκατάστασης έχουν οι μισοί περίπου από τους 1,3 εκατομμύρια προβληματικούς χρήστες οπιοειδών, επίπεδο συγκρίσιμο με αυτό που αναφέρουν η Αυστραλία και οι ΗΠΑ και υψηλότερο από αυτό του Καναδά.

Περίπου 78 εκατομμύρια Ευρωπαίοι -ένας στους πέντε ενήλικες ηλικίας 15– 64 ετών- έχουν δοκιμάσει κάνναβη τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους, ενώ περίπου 22,5 εκατομμύρια από αυτούς έκαναν χρήση κάνναβης το τελευταίο έτος. Με βάση τα στοιχεία αυτά, η κάνναβη παραμένει η πλέον διαδεδομένη παράνομη ουσία στην Ευρώπη. Παρ’ όλα αυτά, τα πιο πρόσφατα δεδομένα από τις ευρωπαϊκές χώρες επιβεβαιώνουν τη συνολικά σταθερή ή πτωτική τάση της χρήσης κάνναβης από νεαρούς ενήλικες (15–34 ετών) που αναφέρθηκε σε προηγούμενες ετήσιες εκθέσεις του ΕΚΠΝΤ. Η πτωτική τάση αποτυπώνεται και σε έρευνες στον μαθητικό πληθυσμό (15–16 ετών).

62

Δήλωση: Wolfgang Götz-Διευθυντής ΕΚΠΝΤ

«Ο κόσμος στον οποίο ζούμε αλλάζει με μεγάλη ταχύτητα και έρχεται ολοένα πιο κοντά. Αυτό αντικατοπτρίζεται και στις αγορές ναρκωτικών, οι οποίες αλλάζουν με μεγάλη ταχύτητα και έρχονται ολοένα πιο κοντά, ενώ φαίνεται να προσαρμόζονται τάχιστα τόσο στις απειλές όσο και στις ευκαιρίες. Το γεγονός αυτό αποτυπώνεται όχι μόνο στο πλήθος των νέων ουσιών που εμφανίζονται στην αγορά, αλλά και στην ποικιλομορφία τους και στον τρόπο με τον οποίο παράγονται, διανέμονται και τίθενται σε κυκλοφορία».

Η μείωση των καπνιστών δεν αποκλείεται να ασκεί κάποια επίδραση στην τάση χρήσης κάνναβης στην Ευρώπη, όπου συνήθως καπνίζεται μίγμα κάνναβης και καπνού μαζί. Η σύγκριση των δύο τελευταίων ερευνών ESPAD στο μαθητικό πληθυσμό (2003 και 2007) σε 23 κράτημέλη της ΕΕ αποκαλύπτει συνολικά μείωση του ποσοστού των μαθητών που κάπνισαν τσιγάρο τον τελευταίο μήνα (από 33% σε 28%) ή έκαναν χρήση κάνναβης (από 9% σε 7%). Άλλοι πιθανοί λόγοι θα μπορούσαν να είναι ο τρόπος ζωής, η μόδα, η αντικατάσταση από άλλες ουσίες και η επικρατούσα στάση απέναντι στην ουσία. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ευρωβαρόμετρου που δημοσιεύθηκε από την Ευρω-

/ Φεβρουάριος 2012

Χρειαζόμαστε μια προορατική στρατηγική που θα μας επιτρέπει να εντοπίζουμε γρήγορα τις νέες ουσίες και τις αναδυόμενες τάσεις, ώστε να προλαμβάνουμε τις πιθανές συνέπειές τους. Χρειαζόμαστε επίσης συντονισμένα μέτρα αντιμετώπισης σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ελλείψει τούτων, οι εθνικές προσπάθειες μεμονωμένων χωρών πιθανότατα θα αποδειχθούν αναποτελεσματικές. Οι δύο αυτοί παράγοντες είναι ζωτικής σημασίας αν θέλουμε να έχουμε το προβάδισμα στο παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι, που εξελίσσεται με ταχύτατο ρυθμό.

παϊκή Επιτροπή τον Ιούλιο του 2011, 67% των νέων (15–24 ετών) απάντησαν ότι θεωρούν τη συστηματική χρήση κάνναβης «πολύ επικίνδυνη» για την υγεία. Το κατά πόσον η αλλαγή πολιτικής επηρεάζει τη χρήση κάνναβης είναι ένα πολυσυζητημένο θέμα. Με βάση τα στοιχεία που παρουσιάζονται στην έκθεση, δεν φαίνεται να υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ των πρόσφατων αλλαγών στη νομοθεσία περί ναρκωτικών και των επιπέδων χρήσης κάνναβης. Η συστηματική χρήση κάνναβης στην Ευρώπη εξακολουθεί να γεννά ανησυχίες. Περίπου 9 εκατομμύρια νεαροί Ευρωπαίοι (15–34 ετών) έκαναν χρήση κάνναβης τον τελευταίο μήνα. Οι άνδρες φαίνεται ότι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να πε-

Συνθετικά οπιοειδή Ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες αναφέρουν ότι τα συνθετικά οπιοειδή έχουν εκτοπίσει την ηρωίνη από την αγορά. Στην Εσθονία, τα τρία τέταρτα των χρηστών που ξεκινούν θεραπεία δηλώνουν πλέον τη φαιντανύλη ως κύρια ουσία κατάχρησης. Η χρήση της φαιντανύλης αναφέρεται και σε άλλες χώρες, ιδίως στα ανατολικά κράτη-μέλη. Το ναρκωτικό αυτό, το οποίο είναι ένα συνθετικό οπιοειδές, πολύ πιο ισχυρό από την ηρωίνη, που συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τη λήψη υπερβολικής δόσης, παρασκευάζεται κατά πάσα πιθανότητα παράνομα, με τα σημαντικότερα εργαστήρια να βρίσκονται σε χώρες που συνορεύουν με την ΕΕ. Στη Φινλανδία, η βουπρενορφίνη είναι η κύρια ουσία κατάχρησης που δηλώνεται συχνότερα από τους χρήστες που ξεκινούν θεραπεία. Επί του παρόντος, περίπου 5% των χρηστών που ξεκινούν θεραπεία στην Ευρώπη για προβληματική χρήση ναρκωτικών δηλώνουν ως κύρια ουσία κατάχρησης τα οπιοειδή πλην ηρωίνης, ποσοστό που αντιστοιχεί σε περίπου 20.000 ασθενείς.

Μειώνεται η ηρωίνη στις πιάτσες Απότομη μείωση της διαθεσιμότητας ηρωίνης αναφέρεται σε διάφορες χώρες στα τέλη του 2010 και στις αρχές του 2011, με την έλλειψη να είναι ιδιαίτερα εμφανής στην Ιρλανδία και στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ελλείψεις ενδέχεται να έγιναν αισθητές και σε άλλες χώρες - Ιταλία, Σλοβενία, Ρωσία και Ελβετία - αν και το μέγεθός τους είναι λιγότερο σαφές. Παρ’ όλα αυτά, δεν έχει επηρεαστεί η προμήθεια ηρωίνης σε άλλες χώρες. Η ετήσια έκθεση της ΕΕ για τα ναρκωτικά επισημαίνει ότι μεταξύ των πιθανών λόγων που προτείνονται για την ερμηνεία της προφανούς έλλειψης ηρωίνης στην Ευρώπη είναι η διοχέτευση του ναρκωτικού σε αγορές της Ασίας, η πτώση στην παραγωγή οπίου στο Αφγανιστάν το 2009 και η «ασθένεια της παπαρούνας» που έπληξε τις επαρχίες του Αφγανιστάν με τις μεγαλύτερες καλλιέργειες οπιούχου παπαρούνας το 2010. Παρ’ όλα αυτά, από μια πρόσφατη ανασκόπηση των στοιχείων προκύπτει ότι η επιτυχής συνεργασία μεταξύ των αστυνομικών δυνάμεων της Τουρκίας και της ΕΕ διαδραμάτισε κατά πάσα πιθανότητα σημαντικό ρόλο.

www.emcdda.europa.eu/events/2011/annual-report http://ec.europa.eu/public_opinion/flash/fl_330_en.pdf www.emcdda.europa.eu/events/2011/new-drugs-forum

ράσουν στη συχνή χρήση κάνναβης. Κατά συνέπεια, ο παράγοντας «φύλο» θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σε στοχευμένες παρεμβάσεις πρόληψης. Η έντονη ζήτηση κάνναβης στην Ευρώπη αντικατοπτρίζεται από τις κατασχέσεις 700 τόνων περίπου της ουσίας ετησίως (γύρω στους 600 τόνους ρητίνης και 100 τόνους φυτικής κάνναβης). Την τελευταία δεκαετία, οι πολιτικές των ευρωπαϊκών χωρών για την κάνναβη τείνουν να προσανατολίζουν τις προσπάθειες των διωκτικών αρχών προς τους διακινητές και όχι προς τους χρήστες. Παρά ταύτα, τα αδικήματα που σχετίζονται με τη χρήση κάνναβης συνεχίζουν να αυξάνονται, γεγονός που φανερώνει πιθανή ασυνέπεια μεταξύ πολιτικής και πράξης.

Η ηρωίνη πιο θανατηφόρος

Tο υψηλότερο ποσοστό συνδεόμενων με τα ναρκωτικά νόσων και θανάτων στην ΕΕ εξακολουθεί να αποδίδεται στη χρήση ηρωίνης. Το 2009 αναφέρθηκαν στην ΕΕ και στη Νορβηγία περισσότεροι από 7.600 θάνατοι λόγω υπερβολικής δόσης, με την πλειονότητά τους να σχετίζεται με τη λήψη οπιοειδών. Σύμφωνα με τον Οργανισμό, πολλοί από τους θανάτους αυτούς θα μπορούσαν να είχαν αποτραπεί. Όμως, οι μελέτες υποδεικνύουν ότι οι θάνατοι από υπερβολική δόση δεν είναι, ίσως, παρά η κορυφή του παγόβουνου. Το ΕΚΠΝΤ εκτιμά, για πρώτη φορά, ότι κάθε χρόνο στην Ευρώπη χάνουν τη ζωή τους γύρω στους 10.000 έως 20.000 προβληματικοί χρήστες οπιοειδών, κυρίως λόγω υπερβολικής δόσης, αλλά και από άλλες αιτίες (π.χ. ασθένειες, αυτοκτονίες, τραυματισμούς, κ.λπ.). Τα περισσότερα θύματα είναι άνδρες, ηλικίας μεταξύ 35 και 40 ετών κατά μέσο όρο. Ο κίνδυνος θανάτου είναι για τους συστηματικούς χρήστες οπιοειδών 10 έως 20 φορές υψηλότερος από ό,τι για τους συνομήλικούς τους που δεν κάνουν χρήση ναρκωτικών. Η έκθεση επισημαίνει τον ρόλο των υπηρεσιών, ιδίως της θεραπείας υποκατάστασης οπιοειδών, για τη διάσωση των χρηστών και τη μείωση των θανάτων λόγω της μακροχρόνιας προβληματικής χρήσης ναρκωτικών.

63

AΡΘΡΟ

• Δεν υπάρχει στρατηγική επενδύσεων υψηλής τεχνολογίας από το υπουργείο Υγείας • Χωρίς αξονικό τομογράφο μεγάλα νοσοκομεία

ΕΣΥ

Προβλήματα και προτάσεις για τη βιοϊατρική τεχνολογία του Δρ Νικ.Εμμ. Μπατάκη, Συντονιστή διευθυντή ακτινολόγου του Ε.Ε.Σ. Αντιπροέδρου της Ελληνικής Ακτινολογικής Εταιρείας. Μέλους της εκτελεστικής γραμματείας του ΚΕ.Σ.Υ

Η

Οι προτεραιότητες προμήθειας υψηλής απεικονιστικής τεχνολογίας πρέπει να καθορίζονται κατ’ έτος, με βάση το μέγεθος της νοσηλευτικής μονάδας, του όγκου των περιστατικών που καλύπτει και της τεχνογνωσίας που διαθέτει το ανθρώπινο δυναμικό που πρόκειται να χειριστεί την τεχνολογία

βιοϊατρική τεχνολογία στο χώρο της απεικόνισης τις τελευταίες δύο δεκαετίες εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς, ταχύτερους από την αφομοίωση της γνώσης για την πλήρη εκμετάλλευσή της. Συγχρόνως η μεταφορά της στο δημόσιο τομέα υγείας αυξάνει σημαντικά τη δαπάνη υγείας και το λειτουργικό κόστος των νοσοκομείων. Με τα μέχρι σήμερα δεδομένα, αυτή η διείσδυση της απεικονιστικής τεχνολογίας ωφέλησε μεν στην ανάδειξη βλαβών με πάρα πολύ μικρό μέγεθος, όμως απομάκρυνε τον κλινικό γιατρό από τη λεπτομερή κλινική μελέτη του ασθενούς του. Δηλαδή ο κλινικός γιατρός στέλνει τον ασθενή του πολύ εύκολα σε μηχανήματα υψηλής απεικονιστικής τεχνολογίας, περιμένοντας τη διάγνωση από εκεί, αντί της τεκμηρίωσης της κλινικής του

64

σκέψης δια μέσου της υψηλής τεχνολογίας. Στο σημείο αυτό θα πρέπει επίσης να τονίσουμε ότι η χρήση της υψηλής απεικονιστικής τεχνολογίας δεν βελτίωσε το προσδόκιμο επιβίωσης. Βάσει των παραπάνω δεν συνεπάγεται ότι ο δημόσιος τομέας υγείας δεν πρέπει διαρκώς να εκσυγχρονίζεται και να ανανεώνει την τεχνολογία του, αλλά κυρίως ότι η προμήθεια της τελευταίας πρέπει να γίνεται με φειδώ, κατόπιν εμπεριστατωμένης μελέτης και σύμφωνα με τις κλινικές ανάγκες της απεικονιστικής μονάδας όπου τοποθετείται.

Η εμπειρία Η εμπειρία από τη χρήσης της, αλλά και από τις επενδύσεις του δημόσιου τομέα υγείας, δείχνει ακριβώς το αντίθετο. Ότι δηλαδή δεν υπάρχει στρατηγική επενδύσεων

/ Φεβρουάριος 2012

Ο

κλινικός γιατρός στέλνει τον ασθενή του πολύ εύκολα σε μηχανήματα υψηλής απεικονιστικής τεχνολογίας,

υψηλής τεχνολογίας από το υπουργείο Υγείας που να λαμβάνει υπόψη της τα επιδημιολογικά και κλινικά δεδομένα της περιοχής στην οποία απευθύνεται. Έτσι όλα αυτά τα χρόνια ο τρόπος με τον οποίο γίνονταν - και εξακολουθούν να γίνονται - οι προμήθειες υψηλής απεικονιστικής τεχνολογίας είναι ο κλασικός τρόπος της πίεσης του τοπικού βουλευτή από τους ντόπιους κομματικούς παράγοντες, οι οποίοι με τη σειρά τους πιέζονται από το τοπικό ιατρικό κατεστημένο. Το αποτέλεσμα είναι να αγοράζεται εξοπλισμός οι δυνατότητες του οποίου δεν αξιοποιούνται. Μία από τις πολλές αδυναμίες της παρούσας πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας είναι και η αδυναμία διαχείρισης και απορρόφησης του ΕΣΠΑ 2007-2013 στην υγεία και ιδιαίτερα στην προμήθεια υψηλής τεχνολογίας. Σήμερα, που γράφονται αυτές οι γραμμές, μεγάλα νοσοκομεία στο λεκανοπέδιο Αττικής στερούνται τη σύγχρονη υψηλή τεχνολογία, παρόλο που έχουν και τις κλινικές ενδείξεις και την τεχνογνωσία των χρηστών των μηχανημάτων. Αν δει κάποιος την κατανομή της υψηλής τεχνολογίας που κατά καιρούς έχει επιχειρήσει να κάνει το υπουργείο Υγείας, θα κατανοήσει, για ακόμη για μια φορά, την έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού ανάπτυξης και τοποθέτησής της. Δεν θα καταθέσω συγκεκριμένα παραδείγματα για ευνόητους λόγους. Θα αναφέρω μόνο απομακρυσμένα κέντρα υγείας, που δεν έχουν ούτε τεχνολόγο ούτε γιατρό ακτινολόγο και στην κατανομή προγραμματίζεται να τοποθετηθούν μηχανήματα υψηλής ψηφιακής τεχνολογίας, που τα μεγάλα νοσοκομεία δεν διαθέτουν! Ακόμη, παρατηρείται μια επιμονή των περιφερει-

65

AΡΘΡΟ

Η

τοποθέτηση και η προμήθεια της υψηλής τεχνολογίας πρέπει να γίνεται βάσει των κλινικών ενδείξεων και των επιδημιολογικών δεδομένων της γεωγραφικής περιοχής στην οποία αυτή πρόκειται να εγκατασταθεί

ακών νοσοκομείων στο να προμηθεύονται αξονικούς τομογράφους 64 τομών, όταν είναι γνωστό ότι αποτελούν παρωχημένη τεχνολογία για τη μελέτη της καρδιάς, αφού έχει εξελιχθεί η τεχνολογία σε αξονικούς 280 τομών και άνω. Αντίθετα το νοσοκομείο του Ερυθρού Σταυρού, το Λαϊκό Νοσοκομείο και άλλα μεγάλα νοσοκομεία, που σηκώνουν τον κύριο όγκο των εφημεριών και διαθέτουν τα κλινικά και επιδημιολογικά δεδομένα, αλλά και την τεχνογνωσία, δεν διαθέτουν αξονικό τομογράφο (σήμερα έχουν παλαιάς τεχνολογίας με διαρκείς βλάβες). Μεγάλο επίσης πρόβλημα αποτελούν οι εμπλεκόμενοι φορείς στην προμήθεια της τεχνολογίας, οι κωλυσιεργίες, οι ενστάσεις και οι διαδικασίες εκδίκασης των ενστάσεων που οδηγούν σε τέτοιες χρονικές παρατάσεις, που έχουν ως αποτέλεσμα όταν παραδοθεί η τεχνολογία, να είναι παρωχημένη . Η προσπάθεια που έγινε για βελτίωση των παραπάνω παραγόντων με την ένταξη των προμηθειών υψηλής τεχνολογίας στην ΕΠΥ (επιτροπή προμηθειών υγείας) δεν διευκόλυνε τη διαδικασία. Αντίθετα, η ΕΠΥ εξακολουθεί να είναι γραφειοκρατική, να μην έχει στρατηγική επενδύσεων, να υστερεί σε τεχνογνωσία, όσον αφορά τα μέλη της, να αρνείται πεισματικά τη συνεργασία με τους αρμόδιους επιστημονικούς φορείς και να ταλαντεύεται από τις πιέσεις των εμπορικών εταιρειών που προσπαθούν να προωθήσουν τα προϊόντα τους.

Τι θα πρότεινα Ως προς τη χωροθέτηση, η τοποθέτηση και η προμήθεια της υψηλής τεχνολογίας πρέπει να γίνεται βάσει των κλινικών ενδείξεων

66

/ Φεβρουάριος 2012

και των επιδημιολογικών δεδομένων της γεωγραφικής περιοχής στην οποία αυτή πρόκειται να εγκατασταθεί. Τα παραπάνω έχουν άμεση σχέση με τις δυνατότητες και τον τύπο του μηχανήματος που θα εγκατασταθεί και προσδιορίζουν το μέγεθος της δαπάνης. Οι προτεραιότητες προμήθειας υψηλής απεικονιστικής τεχνολογίας πρέπει να καθορίζονται κατ’ έτος, με βάση το μέγεθος της νοσηλευτικής μονάδας, του όγκου των περιστατικών που καλύπτει και της τεχνογνωσίας που διαθέτει το ανθρώπινο δυναμικό που πρόκειται να χειριστεί την τεχνολογία. Τη διενέργεια του διαγωνισμού διεκπεραιώνει η νοσηλευτική μονάδα στην οποία απευθύνεται ο εξοπλισμός, με το σύστημα των ενιαίων προδιαγραφών και με τη μέθοδο της ανοικτής, δια διαλόγου, διαπραγμάτευσης. Σε κάθε περίπτωση είναι απαραίτητο η προμήθεια να βασίζεται σε ενιαίες κλινικές προδιαγραφές, και όχι σε αριθμητικές, και σε σύγκριση ισοδύναμων προσφερομένων συνθέσεων των προϊόντων των εταιρειών, έτσι ώστε να διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον, εξασφαλίζοντας την κάθε προμήθεια σε βάθος χρόνου. Τελειώνοντας, τονίζω την ανάγκη να ξεκινήσει επιτέλους η εφαρμογή του ΕΣΠΑ για την υγεία και να αντιμετωπιστεί με σοβαρότητα και υπευθυνότητα από το υπουργείο Υγείας. Θα πρέπει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και να υποστηριχτούν γραμματειακά οι υπηρεσίες, ώστε να αυξηθεί η απορροφητικότητα των πόρων, που θα ανανεώσει την ποιότητα της τεχνολογίας στα νοσοκομεία, αλλά το κυριότερο θα διατηρήσει θέσεις εργασίας στις ιατρικές εταιρείες που σήμερα κινδυνεύουν να χαθούν με την ολιγωρία που χαρακτηρίζει το υπουργείο Υγείας. •••

67

AΡΘΡΟ

• Η φαρμακευτική βιομηχανία απασχολεί 25.000 στελέχη • Η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη των ασφαλιστικών ταμείων για το 2011 αποτελεί το 16% των συνολικών δαπανών υγείας

Όχι άλλα μέτρα εις βάρος του φαρμάκου! του Κωνσταντίνου Φρουζή, Αντιπροέδρου της Novartis Hellas

Πολλοί θεωρούν ότι οι κατά κεφαλήν δαπάνες υγείας της χώρας μας είναι πολύ υψηλές, σχετικά με το μέσο όρο άλλων χωρών. Ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ υπερβαίνει κατά 32% την αντίστοιχη δαπάνη της Ελλάδας

Σ

ε αντίθεση με την αντίληψη του περισσότερου κόσμου, ο φαρμακευτικός κλάδος έχει πληγεί τα τελευταία χρόνια από «περιστασιακής φύσης» ρυθμιστικές παρεμβάσεις, οι οποίες στοχεύουν, σχεδόν αποκλειστικά, οριζόντιες μειώσεις τιμών. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι το φάρμακο αποτελεί κεφάλαιο για την υγεία των πολιτών και την υψηλότερη παραγωγικότητα του εργατικού δυναμικού της χώρας. Συνιστά, δε, βασικό πυλώνα της οικονομίας, δεδομένου του ότι η φαρμακευτική βιομηχανία, πολυεθνική και ελληνική, απασχολεί πάνω από 25.000 στελέχη, υψηλής εξειδίκευσης και τεχνογνωσίας.

68

/ Φεβουάριος 2012

Ν

α εστιάσουμε στην προαγωγή της ορθής συνταγογράφησης, μέσω της οποίας θα περιορίζονται σημαντικά τα πλαστά κουπόνια και οι συνταγές

Παράλληλα, εκτός από την έρευνα, ενισχύει την παραγωγή και πολλούς άλλους κλάδους της ευρύτερης οικονομίας (μεταφορές, συνεδριακό τουρισμό, διαφήμιση κ.τ.λ.). Πολλοί θεωρούν ότι οι κατά κεφαλήν δαπάνες υγείας της χώρας μας είναι πολύ υψηλές, σχετικά με το μέσο όρο άλλων χωρών. Η αλήθεια είναι ότι ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ υπερβαίνει κατά 32% την αντίστοιχη δαπάνη της Ελλάδας. Η φαρμακευτική δαπάνη είναι ένα μικρό μέρος των συνολικών δαπανών υγείας. Πιο συγκεκριμένα, η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη των ασφαλιστικών ταμείων για το 2011 αποτελεί το 16% των συνολικών δαπανών υγείας, δηλαδή ανέρχεται στα 3,6 δισ. ευρώ έναντι 22 δισ. (10% του ΑΕΠ) της συνολικής δαπάνης υγείας. Στον τομέα των νοσοκομείων, τα στοιχεία είναι ανάλογα. Οι δαπάνες των νοσοκομείων για το 2011 υπολογίζονται στα 6 δισ. ευρώ. Από αυτά, μόνο τα 780 εκατ., δηλαδή το 13%, αντιστοιχεί σε φάρμακα. Στη διετία 2010-2011, η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη μειώθηκε δραματικά λίγο περισσότερο από 2 δισ. ευρώ. Συνολικά, όμως, οι δαπάνες στην υγεία δεν έχουν αντίστοιχα μειωθεί κι αυτό γιατί δεν υπάρχει η σωστή παρακολούθηση άλλων, εκτός φαρμάκου, «κέντρων κόστους».

Πού πρέπει να εστιάσουμε Για το λόγο αυτό προτείνουμε εφεξής η προσπάθεια να επικεντρωθεί στο συστηματικό έλεγχο όλων των «κέντρων κόστους» της υγείας, του 85% της συνολικής δαπάνης υγείας δηλαδή. Επιπλέον, να εστιάσουμε στην προα-

γωγή της ορθής συνταγογράφησης, μέσω της οποίας θα περιορίζονται σημαντικά τα πλαστά κουπόνια και συνταγές. Τυχόν βίαια μέτρα για μονομερή μείωση του φαρμάκου θα οδηγήσουν, αναπόφευκτα, σε εκτίναξη δαπανών σε άλλα κέντρα κόστους του συστήματος υγείας (αυξημένη εισαγωγή σε νοσοκομεία, λόγω μη έγκαιρης και σωστής πρόληψης και αντιμετώπισης περιστατικών). Τα όποια επόμενα μέτρα στο χώρο του φαρμάκου, αν υπάρξουν, θα πρέπει να προσανατολίζονται στη λογική ελέγχου του όγκου συνταγογράφησης και την εφαρμογή των θεραπευτικών πρωτοκόλλων και όχι σε περαιτέρω μείωση των τιμών που ήδη βρίσκονται, μετά τα περσινά μέτρα, στο χαμηλότερο επίπεδο της Ευρώπης. Ο έλεγχος του όγκου μπορεί να επέλθει μόνο μέσω της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης ταμείων και νοσοκομείων. Η μηχανογράφηση αποτελεί, ως εκ τούτου, θεμελιώδη προϋπόθεση εξορθολογισμού του προϋπολογισμού του φαρμάκου και της υγείας. Αποτελεί αδιαπραγμάτευτο όρο για να προχωρήσουμε σοβαρά!

Οι προτάσεις μας Θεωρούμε πάντως ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης, ώστε ο Έλληνας ασθενής να απολαμβάνει των υπηρεσιών υγείας που πληρώνει και που του αξίζουν. Στο πλαίσιο αυτό, προωθούμε μια δέσμη προτάσεων, προκειμένου να φτάσουμε τον επιθυμητό στόχο. Επιδιώκουμε: Εξοικονόμηση πόρων από την περαιτέρω διείσδυση, δίνοντας κίνητρα για προϊόντα εκτός πατέντας και γενόσημα, ώστε οι δι-

69

AΡΘΡΟ

Ε

ξοικονόμηση πόρων από την περαιτέρω διείσδυση, δίνοντας κίνητρα για προϊόντα εκτός πατέντας και γενόσημα, ώστε οι διαθέσιμοι πόροι να επανεπενδύονται σε νέες, καινοτόμες θεραπευτικές επιλογές και καλύτερες υπηρεσίες πρόσβασης για τον πολίτη σύμφωνα με τις ανάγκες του

αθέσιμοι πόροι να επανεπενδύονται σε νέες, καινοτόμες θεραπευτικές επιλογές και καλύτερες υπηρεσίες πρόσβασης για τον πολίτη σύμφωνα με τις ανάγκες του. Προστασία των τιμών των πατενταρισμένων προϊόντων και ειδική μέριμνα για τα «ορφανά προϊόντα» και τα εμβόλια, με τιμή στο μέσο όρο όλων των χωρών αναφοράς. Ανάπτυξη «Εθνικού Σχεδίου Δράσης», υπό τον συντονισμό του ΕΟΦ. Έγκριση τιμών για νέα προϊόντα κάθε 90 ημέρες (σύμφωνα με τη νομοθεσία), ώστε να διευκολύνεται η πρόσβαση των ασθενών σε νέες, καινοτόμες θεραπείες. Ανάδειξη του ρόλου του φαρμακοποιού ως «συμβούλου υγείας της διπλανής πόρτας» και εξορθολογισμό των περιθωρίων της φαρμακευτικής αλυσίδας. Σωστή απόδοση των ήδη θεσμοθετημένων ποσοστών συμμετοχής του ασθενούς (0,10,25%). Δεν στηρίζουμε την περαιτέρω αύξηση των ποσοστών συμμετοχής των πολιτών, ειδικότερα εν μέσω κρίσης. Αντίθετα, στηρίζουμε ιδιαίτερα τα ασθενέστερα στρώματα.

Η ανάπτυξη Είναι πάγια θέση του κλάδου μας ότι ένα περιβάλλον που είναι επίμονα εισπρακτικό εναντίον του φαρμάκου και φθονεί τις υγιείς επιχειρήσεις, ελληνικές ή πολυεθνικές - φοβίζοντας και αποθαρρύνοντας τους

70

/ Φεβουάριος 2012

μετόχους μας στην Ελλάδα, αλλά και τους εταίρους μας εκτός συνόρων - αναστέλλει την περαιτέρω επένδυση κονδυλίων για έρευνα και ανάπτυξη. Εάν το περιβάλλον υγείας στη χώρα μας γίνει πιο προβλέψιμο, η φαρμακευτική βιομηχανία θα συντελέσει ακόμα περισσότερο στην ανάπτυξη και στις επενδύσεις. Μπορεί να ακούγεται θεωρητικό, αλλά υπάρχουν τεράστια οικονομικά οφέλη από τη διεξαγωγή μελετών στο πλαίσιο της έρευνας και ανάπτυξης, τομείς που η χώρα μας δεν μπορεί να αφήνει αναξιοποίητους και να τους «αγνοεί», ειδικά σε αυτήν την οικονομική συγκυρία. Το 2010 διεξήχθησαν στην Ελλάδα μελέτες με συνολικό προϋπολογισμό κοντά στα 90 εκατ. ευρώ. Παρόλα αυτά, η χώρα μας είναι ουραγός στη φαρμακευτική έρευνα, κυρίως λόγω της απελπιστικής γραφειοκρατίας, με αποτέλεσμα μιαν απώλεια που φθάνει τα 200 εκατ. ευρώ. Εάν δεν υπήρχαν τα γνωστά «γρανάζια» της γραφειοκρατίας του ελληνικού συστήματος, τα ποσά που θα διετίθεντο από τις φαρμακευτικές εταιρείες που λειτουργούν στην Ελλάδα, για διεξαγωγή κλινικών μελετών, θα μπορούσαν να ήταν πολύ υψηλότερα. Η φαρμακοβιομηχανία έχει αποδείξει έμπρακτα, αυτή τη δύσκολη περίοδο, την υπεύθυνη στάση της, υφιστάμενη μέτρα και αποφάσεις που πλήττουν καίρια τα συμφέροντά της. Όμως, θα πρέπει όλοι να αντιληφθούν ότι ο κλάδος της φαρμακοβιομηχανίας πρέπει να παραμείνει «βιώσιμος», προς όφελος των ασθενών, της ελληνικής οικονομίας, των ταμείων, των επενδύσεων και γενικά της απασχόλησης. Δεν αντέχουμε άλλα μέτρα εις βάρος του φαρμάκου! Η υπομονή μας έχει εξαντληθεί...

ΤΟ ΠΟΛΥ-ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟ EVENT

ΑΝΑΝΕΩΝΕΙ ΤΟ ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ TO 2012

STRATEGICALLY MANAGING THE RISK IN SUPPLY CHAINS ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 2 ΜΑΡΤΙΟΥ 15.30-20.00

Food & CoLd LoGISTICS ΣΑΒΒΑΤΟ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 15.30-20.00

HEALTH & CoSMETICS LoGISTICS ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 2 ΜΑΡΤΙΟΥ 09.30-14.00

Eξαγωγές και έφοδιαςτική αλυςιδα ΣΑΒΒΑΤΟ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 09.30-14.00

STRATEGICALLY MANAGING THE RISK IN SUPPLY CHAINS ΣΑΒΒΑΤΟ 3 ΜΑΡΤΙΟΥ 15.00-19.00

οδικές Μέταφορές. το Παρον, το Μέλλον, οι ΠροοΠτικές

Με δεδομένο το κύρος τους ύστερα από τρεις πετυχημένες διοργανώσεις, οι πολύ-ημερίδες Logi.C θα δίνουν πλέον ραντεβού με την αγορά, κάθε χρόνο. Η o.mind Creatives, έχοντας σαν όχημα τα δύο σχετικά της περιοδικά, Supply Chain & Logistics και Cargo Plus, ανακοινώνει τη διοργάνωση των Logi.C ‘12, στην Αίγλη Ζαππείου στις 1-3 Μαρτίου. Οι πολύ-ημερίδες Logi.C ‘12 θα εντρυφήσουν σε όλα τα σημαντικά και επίκαιρα ζητήματα της αγοράς των Logistics, της Εφοδιαστικής Αλυσίδας και των μπορευματικών Μεταφορών. Το παρών θα δώσουν οι σημαντικότεροι επαγγελματικοί, θεσμικοί και πολιτειακοί παράγοντες, ανάγοντας τις πολύ-ημερίδες Logi.C σε έναν από τους πλέον σημαντικούς θεσμούς ενημέρωσης και ανταλλαγής απόψεων του κλάδου.

Πληροφορίες-Δηλώσεις Συμμετοχής:

ROUND TABLES • NETWORKING • WORKSHOPS • ήΜέριδές

www.supply-chain.gr logic2012@omind.gr

Αργυρός Xορηγός:

Xορηγοί:

Υποστηρικτές:

Xορηγοί επικοινωνίας:

Διοργάνωση:

ENHMEΡΩΣΗ IN TIME

Λεωφ. Βουλιαγμένης & Κάρπου 33, 11631 Αθήνα 71 Τ. 210-9010040 • E. info@supply-chain.gr • S. www.supply-chain.gr

AΡΘΡΟ

• Προώθηση της ενεργού πρόληψης για όλο τον πληθυσμό • Στελέχωση με το κατάλληλο προσωπικό, που όμως δεν θα είναι δημόσιοι υπάλληλοι

ΕΟΠΥΥ

Είναι λύση στην ανάγκη μεταρρύθμισης; Ν. Μαρουδιάς, Πρόεδρος του ΠΙΕΔΕΣΥ (*)

Γ. Βογιατζής, Επιστημονικός υπεύθυνος του ΠΙΕΔΕΣΥ (*)

Θ

Η λειτουργία του ΕΟΠΥΥ συντηρεί το ίδιο αποτυχημένο business model που εφαρμόζεται σήμερα στον τομέα των υπηρεσιών υγείας

εωρητικά ναι, γιατί η μέθοδος χρημακής - ηγετικής πυραμίδας και οργάνωσης. τοδότησης μπορεί να πυροδοτήσει τις 4. Ο Οργανισμός δεν λαμβάνει υπόψη του τις αναγκαίες αλλαγές στο σύστημα υγείραγδαίες αλλαγές που έχουν συμβεί στην τεας. Αλλά αυτός ο ΕΟΠΥΥ, όπως σχεδιχνολογία, την ιατρική, την επιστήμη, την επιάσθηκε και λειτουργεί, δεν μπορεί να συμβάδημιολογία – καθώς άλλαξε το επιδημιολογικό λει προς τη σωστή κατεύθυνση και αυτό γιατί: προφίλ και έχουμε κυριαρχία των χρόνιων 1. Δεν υπάρχουν ούτε όραμα ούτε στρατηγικοί παθήσεων - τη διοικητική επιστήμη, τη μέθοδο στόχοι - και κάποιος μηχανισμός ελέγχου υαποζημίωσης των υπηρεσιών, αλλά και στο λοποίησης της στρατηγικής - που να συνδέορόλο του ανταγωνισμού στις υπηρεσίες της υνται με τη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεγείας, της αγοράς και στο ρόλο των πολιτών. σιών και την ταυτόχρονη μείωση του κόστους. Ο κύριος ρόλος του Οργανισμού - αντί της 2. Δεν υπάρχει εξειδικευμένος σύμβουλος – παροχής ολοκληρωμένης και συντονισμένης εταιρεία που θα βοηθούσε στην εκπόνηση ιατρικής φροντίδας με στόχο τη δημιουργία της στρατηγικής, στη στελέχωση του οργααξίας στα μέλη του – είναι η μεταφορά του νισμού με το κατάλληλο προσωπικό, την εκόστους είτε προς τους ασφαλισμένους του, φαρμογή ενός συστήματος αξιολόγησης με αύξηση των εισφορών, είτε προς τους ατων προσφερομένων υπηρεσιών από τους σθενείς, με περιορισμό των επιλογών και αύδιάφορους προμηθευτές, την επεξεργασία ξηση της συμμετοχής τους στις πληρωμές, πολιτικής κινήτρων και αντικινήτρων για το είτε προς τους γιατρούς, με χαμηλές αμοιβές και χωρίς κίνητρα για την ποιοτική απροσωπικό, αλλά και για τους παραγωγούς ναβάθμιση, και τελικά και προς το κράτος, των υπηρεσιών υγείας. με την αύξηση των ελλειμμάτων.

3. Ο Οργανισμός στερείται ικανής διοικητι-

72

/ Φεβρουάριος 2012

Ο

οργανισμός στερείται ικανής διοικητικής - ηγετικής πυραμίδας και οργάνωσης

5. Χρησιμοποιεί τη μονοπωλιακή του δύναμη αμείβονται ετησίως με 60.000 – 70.000 με καταχρηστικά, με αποτέλεσμα να οδηγεί σε +/- 30%, είτε φθάνουν το στόχο είτε όχι. Είεξαθλίωση τους γιατρούς και τους άλλους ναι αδιανόητο να ζητάς από τους γιατρούς κοινωνικούς εταίρους στην παροχή των υ- του ΕΟΠΥΥ να περιορίσουν τις δαπάνες των πηρεσιών υγείας, να στρεβλώνει την αγορά 7 δις χωρίς κανένα κίνητρο. των υπηρεσιών υγείας και να μην προωθεί •Να προωθήσει την ενεργό πρόληψη για όλο συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού. τον πληθυσμό, να δημιουργήσει ειδικές υποΗ λειτουργία του ΕΟΠΥΥ συντηρεί το ίδιο α- δομές για την παρακολούθηση των ασθενών ποτυχημένο business model που εφαρμόζε- με χρόνιες παθήσεις. Με το σύστημα αξιοται σήμερα στον τομέα των υπηρεσιών υγείας: λόγησης που θα εφαρμόσει, θα συμβάλλεΕξακολουθεί να αποζημιώνει το ίδιο και τους ται μόνο με τους καλύτερους παραγωγούς καλούς και τους κακούς παραγωγούς των υ- υπηρεσιών ανεξάρτητα από το αν είναι στο πηρεσιών υγείας, αφού δεν κάνει διάκριση δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα και θα προμεταξύ τους, με συνέπεια να συντηρεί «δεινό- ωθεί συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού. σαυρους», νοσοκομεία και γιατρούς. Επιπλέ- •Να εκπονήσει στρατηγικές που να στοχεύον, υιοθέτησε αποτυχημένα μοντέλα χρηματο- ουν αφενός στην πληροφόρηση των ασφαδότησης - χαμηλούς μισθούς, fee for service λισμένων για να κάνουν καλύτερες επιλογές - τα οποία μας οδήγησαν στη σημερινή απα- και αφετέρου για να δίνουν τη δυνατότητα ράδεκτη κατάσταση. στους ασφαλισμένους να έχουν την ευθύνη της διαχείρισης μέρους των ασφαλίστρων που καταβάλλουν κάθε χρόνο. Τι θα έπρεπε να κάνει: •Να βοηθήσει στην υγιή συσσώρευση κεφα•Να στελεχωθεί από κατάλληλο προσωπικό, λαίου και κατά συνέπεια στις επενδύσεις οι οποίοι όμως δεν θα είναι δημόσιοι υπάλ- στον τομέα της παροχής των υπηρεσιών υληλοι. Να αποκτήσει ικανή διοίκηση, προερ- γείας από ιδιώτες, αφού είναι βέβαιο ότι οι χόμενη κατά πλειοψηφία από τα «σπλάχνα» κρατικές επενδύσεις την επόμενη δεκαετία του οργανισμού και ηγετική ομάδα που να δεν θα επαρκούν ούτε για τη συντήρηση εμπλουτισθεί με άξιους συμπολίτες μας που των δημοσίων υποδομών. Οι επενδύσεις είνα ενστερνίζονται τις αξίες του οργανισμού. ναι απαραίτητες αφενός για την ανανέωση Να απεμπλακεί από τη σκιά του Υπουργείου του εξοπλισμού και την παρακολούθηση της Υγείας και να υπερασπίζεται μόνο τα συμφέ- τεχνολογίας και αφετέρου για την ικανοποίροντα των ασφαλισμένων του και όχι τις πο- ηση των αυξανόμενων αναγκών υγείας ενός λιτικές του Υπ. Υγείας. πληθυσμού που γερνά, ενώ ταυτόχρονα αλ•Να επιλέξει συστήματα αποζημίωσης των πα- λάζουν και οι κοινωνικές συνθήκες φροντίραγωγών υγείας που να συνδέουν τις αμοι- δας των ηλικιωμένων πολιτών. βές με τα αποτελέσματα των υπηρεσιών που Ας σταματήσουμε τις light μεταρρυθμίσεις παρέχονται, προωθώντας τις ολοκληρωμένες και ας κάνουμε κάτι σοβαρό επιτέλους! υπηρεσίες και τη συνέχιση της θεραπείας και της φροντίδας. Εξ αρχής έχουμε τοποθετη- (*) Πανελλήνια Ιατρική Εταιρεία Διευθυντών Εθνικού θεί στο ότι οι γιατροί του ΕΟΠΥΥ πρέπει να Συστήματος Υγείας

73

ΚΛΙΝΙΚΕς ΜΕΛΕΤΕΣ

Έρευνα αγοράς από τη WIN GALLUP

INTERNATIONAL

Το Communication Assessment Tool (CAT)

Το Communication Assessment Tool (CAT), το οποίο αναπτύχθηκε από τον Μακούλ και τους συνεργάτες του, αξιολογεί τις απόψεις του ασθενούς για τις διαπροσωπικές σχέσεις και τα προσόντα επικοινωνίας του γιατρού. Το CAT ουσιαστικά αποτελεί μια μελέτη πάνω σε 15 αντικείμενα που μπορεί εύκολα να δουλευτεί με μολύβι και χαρτί, μέσω τηλεφώνου ή διαδικτυακά. Ζητά από τους ερωτώμενους να ταξινομήσουν/διαβαθμίσουν διαφορετικές διαστάσεις της επικοινωνίας και των προσόντων του γιατρού στις διαπροσωπικές σχέσεις, χρησιμοποιώντας μια κλίμακα ταξινόμησης 5 βαθμών (1= Φτωχή, 2= Μέτρια, 3= Καλή, 4= Πολύ καλή, 5= Εξαιρετική). Ο Μακούλ και οι συνεργάτες βρήκαν ότι το σκοράρισμα στο CAT με βάση το μερίδιο των αντικειμένων που έχουν ταξινομηθεί ως εξαιρετικά, είχε μεγαλύτερη σημασία από τη συγκέντρωση των αποτελεσμάτων χρησιμοποιώντας μέσους όρους. Η ψυχομετρική ανάλυση των επιπέδων ανταπόκρισης έδειξε ότι «μια ταξινόμηση του «εξαιρετικός» ήταν πιο κοντά στο «ναι», ενώ ακόμη και ένα «πολύ καλός» ήταν πιο κοντά στο «όχι» παρά στο «ναι». Τα στοιχεία από την παρούσα μελέτη αναλύθηκαν με τη χρήση του συνόλου των αντικειμένων που βαθμολογήθηκαν ως «εξαιρετικά» δια τον αριθμό των αντικειμένων που απαντήθηκαν.

74

Α

"Φτωχές" οι σχέσεις γιατρού -

πογοητευτικά για την επικοινωνία γιατρού – ασθενούς ήταν τα αποτελέσματα μιας μεγάλης έρευνας αγοράς που πραγματοποιήθηκε από το δίκτυο Worldwide Independent Network (WIN) GALLUP INTERNATIONAL (το οποίο στην Ελλάδα εκπροσωπείται από την εταιρεία έρευνας αγοράς CENTRUM) σε 39 χώρες, κατά το διάστημα μεταξύ 19 Ιουλίου και 3 Οκτωβρίου σε συνολικό δείγμα 31.577 περιπτώσεων, αντιπροσωπευτικών ενός τεράστιου πληθυσμού σχεδόν 2 δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Η έρευνα έβαλε στο μικροσκόπιο τις σχέσεις ανάμεσα σε γιατρό και ασθενή, με σκοπό να κατανοηθεί καλύτερα ο τρόπος με τον οποίο οι ασθενείς αντιλαμβάνονται τα επικοινωνιακά προσόντα των γιατρών τους, ο τρόπος επιλογής γιατρού, το πώς επηρεάζονται οι θεραπευτικές επιλογές, η συχνότητα επικοινωνίας και οι επιλεχθέντες τρόποι αλληλοεπίδρασης, καθώς επίσης και οι πηγές της πληροφόρησης που ασκούν επιρροή. Σύμφωνα λοιπόν με τα ευρήματα της εν λόγω έρευνας, η αποτελεσματικότητα στην επικοινωνία γιατρών και ασθενών μοιάζει να περιορίζεται σε μια συμβατική λήψη της συνταγογραφούμενης θεραπείας, όπως αυτή καθορίστηκε από το γιατρό. Το εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε για να εκτιμηθεί το επίπεδο επικοινωνίας γιατρού-ασθενούς (ο ειδικά διαμορφωμένος δείκτης Communication Assessment Tool – CAT) έδειξε ότι αυτή κινείται σε χαμηλά επίπεδα: κατά μέσο όρο, το σκορ αποτελεσματικής επικοινωνίας είναι στο 22% (υ-

Το 2010, 23 χώρες έλαβαν μέρος στην έρευνα. Το 2011, συμμετείχαν 39 χώρες από τις οποίες μόνο οι 15 είχαν συμμετοχή και την προηγούμενη χρονιά. Συνολικά το CAT score στις 39 χώρες όπου έγινε η έρευνα βρίσκεται χαμηλά, στο 22. Η χώρα με το υψηλότερο CAT score είναι η Ιρλανδία, με 66. Από την άλλη πλευρά το Πακιστάν εξακολουθεί να καταγράφει το χαμηλό CAT score με το πλέον χαμηλό αυτή τη χρονιά, στο 5. Από τις χώρες που πήραν μέρος στην έρευνα τα δύο τελευταία χρόνια, το CAT score της Αυστρίας μειώθηκε περισσότερο (-19) ενώ η Ιταλία (+10), ο Λίβανος (+8), η Κορέα (+7) και η Κίνα (+7) είναι οι χώρες με τη μεγαλύτερη αύξηση.

/ Φεβρουάριος 2012

πολογισμένο με βάση την αξιολόγηση 15 χαρακτηριστικών που περιγράφουν τη συμπεριφορά του γιατρού), γεγονός που σύμφωνα με την έρευνα δείχνει μια επικοινωνία «φτωχή». Όπως προέκυψε μάλιστα από τις χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα, εκείνες με το μεγαλύτερο πρόβλημα ήταν οι χώρες της Ασίας, καθώς μεταξύ των χαμηλότερων ποσοστών ήταν αυτά που καταγράφηκαν σε χώρες της εν λόγω ηπείρου. Το πιο ανησυχητικό όμως στοιχείο που

- ασθενούς

του Μπάμπη Πετρόχειλου

Οι σχέσεις γιατρού -ασθενούς ανά τον κόσμο

προέκυψε από την έρευνα αυτή είναι ότι σε σύγκριση με τα αντίστοιχα αποτελέσματα προηγούμενων ετών, η αποτελεσματικότητα στην επικοινωνία ανάμεσα σε γιατρούς και ασθενείς σε παγκόσμιο επίπεδο έχει πτωτική τάση. Πιο συγκεκριμένα, συγκριτικά με πέρσι, φέτος λιγότεροι πολίτες (ένα ποσοστό μικρότερο του 25%) αξιολόγησαν τον γιατρό τους ως «εξαιρετικό» στις συνολικά 15 κατηγορίες που περιλαμβάνει η έρευνα για την αξιολόγηση της επικοινωνίας του γιατρού με τον ασθενή του. Χαρακτηριστικό της ποιότητας της σχέσης των συμμετεχόντων στην έρευνα με το γιατρό τους είναι το γεγονός ότι μόνο το 18% ένιωσε ότι ο γιατρός τους τούς ενθάρρυνε να του κάνουν κάποια ερώτηση. Σημαντικό επίσης είναι και το γεγονός ότι το συχνότερο στοιχείο που ανέφεραν οι ασθενείς για να χαρακτηρίσουν το γιατρό τους «εξαιρετικό» ήταν το ότι «μιλάει με όρους που μπορώ να τον κατανοήσω», το οποίο ωστόσο αφορούσε μόλις το 25% των ασθενών.

Υψηλή βαθμολογία Πολίτες σε Αρμενία, Αυστραλία, Βοσνία, Καναδά, Χιλή, Κολομβία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Π.Γ.Δ. της Μακεδονίας, Λίβανο, Σαουδική Αραβία, Σουηδία, Ελβετία και Αμερική είναι πολύ ικανοποιημένοι από την επικοινωνία τους με τους γιατρούς, με CAT Scores πάνω από το μέσο όρο. Χαμηλή βαθμολογία Πολίτες σε Κίνα, Χονγκ Κονγκ, Ινδία, Ιαπωνία, Κένυα, Πακιστάν, Παλαιστίνη, Περού, Πολωνία είναι οι λιγότερο ικανοποιημένοι από τους γιατρούς τους, με κάτω από το μέσο όρο CAT Scores. Στο μέσο όρο Αυτοί που ανταποκρίθηκαν από Αυστρία, Βραζιλία, Βουλγαρία, Τσεχική Δημοκρατία, Γερμανία, Φιλανδία, Ισλανδία, Ιταλία, Κορέα, Λιθουανία, Ρουμανία, Ρωσία, Νότια Αφρική και Τυνησία είχαν CAT Scores στο μέσο όρο.

ÂÂΧρήση φαρμάκων Στο πλαίσιο της έρευνας που πραγματοποίησε το WIN GALLUP INTERNATIONAL διατυπώθηκαν και δύο ερωτήματα που αφορούν τη χρήση των φαρμάκων. Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να απαντήσουν στο πρώτο ερώτημα, αν έχουν αυτή τη στιγμή μια φαρμακοθεραπεία που να έχει συνταγογραφηθεί από το γιατρό με τον οποίο έχουν πιο πρόσφατα έρθει σε επαφή και το 19% απάντησε θετικά. Στο δεύτερο ερώτημα που τους τέθηκε, στο οποίο έπρεπε να δώσουν απάντηση στο πόσο συχνά κατά την άποψή τους έχουν λάβει αυτή τη θεραπεία ακριβώς σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού, μόλις λίγο περισσότεροι από τους μισούς (57%) ανέφεραν ότι ακολούθησαν πιστά τις ιατρικές οδηγίες και ένα άλλο 31% ότι τις ακολούθησε τις πιο πολλές φορές. Αυτοί που φάνηκε από την έρευνα ότι έχουν περισσότερες πιθανότητες να λάβουν τα φάρμακά τους τηρώντας την ιατρική συνταγή είναι οι Βούλγαροι (91%), ενώ οι κάτοικοι του Περού και της Τσεχίας είναι εκείνοι που ήταν λιγότερο πιθανό να φανούν συνεπείς (με μόλις 29%), αφού απάντησαν ότι μερικές φορές ή σπάνια λαμβάνουν τα φάρμκά τους σύμφωνα με τις ιατρικές οδηγίες.

* Από αυτούς που δηλώνουν ότι λαμβάνουν συνταγή, ακολουθούν τις οδηγίες του γιατρού...

Τα συμπεράσματα για την Ελλάδα

Οι Έλληνες ασθενείς δηλώνουν ικανοποιημένοι σε ποσοστό 32% από τη σχέση τους με το γιατρό τους, γεγονός που τους κατατάσσει υψηλότερα σε σχέση με το μέσο όρο παγκοσμίως, που είναι 22%. Στην Ελλάδα, επίσης, οι ασθενείς που τείνουν να ακολουθούν κατά γράμμα τις οδηγίες του γιατρού κατά τη συνταγογράφηση είναι περισσότεροι συγκριτικά με τον παγκόσμιο μέσο όρο.

75

AΡΘΡΟ

Μας εµπιστεύονται, γιατί... Νο1 σε αυθηµερόν διακινήσεις Άµεση επιστροφή αντικαταβολών και εισπράξεων Ειδικές εξυπηρετήσεις ανάλογα µε τις ανάγκες κάθε πελάτη Μεταφορές ευπαθών αποστολών (βλαστοκύτταρα, ξηρός πάγος, εµβόλια, κ.λ.π.)

ΤΑΧΥ∆ΕΜΑ C.C.L. ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ: ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 100, 151 25 ΜΑΡΟΥΣΙ, ΤΗΛ: 210 8056550, FAX: 210 8056553 www.tachydema.gr ΓΕΝΙΚΗ Α∆ΕΙΑ ΤΑΧΥ∆ΡΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: E.E.T.T. A.M.: 03-017 86

/ Νοέμβριος 2011

Μας εµπιστεύονται τα µεγαλύτερα ονόµατα της Ελληνικής οικονοµίας!

courier

cargo

logistics

87

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Κώστας Δεληγιάννης*

«Όλα αλλάζουν και όλα μένουν ίδια» «Είναι αδιανόητο εν έτει 2011 να ολοκληρώνονται διαγωνισμοί μηχανημάτων υψηλής τεχνολογίας, εκατομμυρίων ευρώ, με έναν μόνο συμμετέχοντα και ελάχιστη έκπτωση επί του προϋπολογισμού» του Αιμίλιου Νεγκή

*Γενικός Διευθυντής Δυτικών Βαλκανίων της General Electric

78

«Είναι αδιανόητο, εν έτει 2011, να ολοκληρώνονται διαγωνισμοί μηχανημάτων υψηλής τεχνολογίας, εκατομμυρίων ευρώ, με έναν μόνο συμμετέχοντα και ελάχιστη έκπτωση επί του προϋπολογισμού», τονίζει στο PhB ο Γενικός Διευθυντής Δυτικών Βαλκανίων της General Electric κ. Κώστας Δεληγιάννης. Όσον αφορά τις τεχνικές προδιαγραφές των δημόσιων διαγωνισμών, αναγνωρίζει ότι έγινε προσπάθεια, αλλά στην πράξη λέει με νόημα: «για μία ακόμη φορά όλα αλλάζουν και όλα μένουν ίδια». Παραδέχεται ότι πλέον υπάρχει πρόβλημα πληρωμών και από τον ιδιωτικό τομέα και καταθέτει προτάσεις για την πολυπόθητη από την κυβέρνηση και τις επιχειρήσεις ανάπτυξη. Αναλύει την αγορά υγείας στα Βαλκάνια και αποκαλύπτει ότι εκεί κρύβονται ευκαιρίες για τους Έλληνες γιατρούς. Πόσο έχει επηρεάσει η οικονομική κρίση την επιχείρησή σας; Το νέο περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί στην Ελλάδα αναμφισβήτητα έχει επηρεάσει όλες τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα. Το κύριο πρόβλημα στον κλάδο είναι, ως γνωστόν, η καθυστέ-

/ Φεβρουάριος 2012

ρηση των πληρωμών στο δημόσιο τομέα. Παρόλα αυτά, η εταιρεία μας όλα τα προηγούμενα χρόνια είχε και έχει ένα πελατολόγιο κυρίως από τον ιδιωτικό τομέα. Έτσι, στην περίπτωση της GE, η αστάθεια και η αβεβαιότητα αυτή παραμένει σχετικά περιορισμένη. Ωστόσο, παρατηρούμε σταδιακά την κρίση να μετατοπίζεται και στον ιδιωτικό τομέα, με κύριο αίτιο την ουσιαστική στάση πληρωμών από τους δημόσιους ασφαλιστικούς οργανισμούς. Πολλά έργα που αφορούν ιατρικό εξοπλισμό και έχουν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ έχουν καθυστερήσει. Πού οφείλεται κατά τη γνώμη σας η καθυστέρηση και τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες; Στον πυρήνα των καθυστερήσεων πιστεύω ότι βρίσκεται η κλασική γραφειοκρατική δυσκαμψία. Επιπλέον, βλέπουμε ότι οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις που επιτέλους μετά από τόσα χρόνια γίνονται στην Ελλάδα, και δη στο χώρο της υγείας, το πρώτο διάστημα εφαρμογής τους αναπόφευκτα προκαλούν μια πρόσκαιρη σύγχυση και καθυστέρηση. Ειδικότε-

79

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Υ

πάρχουν νοσοκομεία, όπως το Πανεπιστημιακό Αλεξανδρούπολης, που αγωνίζονται για έτη να ενταχθούν στο ΕΣΠΑ και βλέπουν πότε να εντάσσονται στο σχετικό πίνακα κονδυλίων και πότε να απεντάσσονται

ρα, για το ΕΣΠΑ αξίζει να θυμηθούμε την καθυστέρηση που υπήρχε από την αρχή ακόμη της τελευταίας κυβέρνησης το 2009, με το νέο τρόπο επιλογής των Γενικών Γραμματέων μέσω opengov. Μετά άρχισε η ουσιαστική λειτουργία της ΕΠΥ με τη στελέχωσή της και συνακολούθως την ένταξή της στο επιχειρησιακό πλαίσιο των προμηθειών, μαζί με τα νοσοκομεία και τις περιφέρειες. Οι δε υγειονομικές περιφέρειες μετονομάστηκαν, συγχωνεύτηκαν και άλλαξαν διοικήσεις. Όπως και τα νοσοκομεία, τα περισσότερα δύο φορές ήδη τα τελευταία 2 χρόνια. Ακόμη και η κατανομή των κονδυλίων του ΕΣΠΑ δεν έχει ακόμη παγιωθεί. Υπάρχουν νοσοκομεία, όπως το Πανεπιστημιακό Αλεξανδρούπολης, που αγωνίζονται για έτη να ενταχθούν στο ΕΣΠΑ και βλέπουν πότε να εντάσσονται στο σχετικό πίνακα κονδυλίων και πότε να απεντάσσονται. Ως ένα σημείο, όλα αυτά θα έπρεπε να είναι αναμενόμενα, ειδικά αυτή την εποχή. Ας θυμηθούμε τις καθυστερήσεις που υπήρχαν στο Γ’ ΚΠΣ και τα κονδύλια που χάθηκαν τότε. Πολλοί διαγωνισμοί ιατρικού εξοπλισμού του δημοσίου μπλοκάρονται λόγω ενστάσεων συνήθως επί των προδιαγραφών. Πώς νομίζετε ότι μπορούμε να απαλλαγούμε από αυτήν την «κακοδαιμονία»; Θα πρέπει να μας προβληματίσει γιατί γίνεται αυτό που περιγράφετε – και τί σημαίνει. Κατ’ αρχάς θα πρέπει να συμφωνήσουμε ότι το πρόβλημα των καθυστερήσεων των Διαγωνισμών λόγω ενστάσεων είναι δευτερεύον. Εάν ήταν πρωτεύον, ο νομο-

80

/ Φεβρουάριος 2012

θέτης τόσο στην Ε.Ε. όσο και στην Ελλάδα απλούστατα θα καταργούσε το στάδιο των ενστάσεων και οι διαγωνισμοί θα ολοκληρώνονταν αμέσως. Αυτό δεν πρόκειται να γίνει, γιατί πρωτεύον ζήτημα είναι η πραγματοποίηση των Δημόσιων Διαγωνισμών με διαφάνεια. Διαφάνεια σημαίνει: α) μέγιστος αριθμός συμμετοχών σε ένα διαγωνισμό και συνεπώς σκληρός και υγιής ανταγωνισμός και β) ίσοι όροι συμμετοχής και δίκαιες διαδικασίες. Τελικά αυτό μεταφράζεται σε οικονομικό και ποιοτικό όφελος για το ελληνικό δημόσιο και για τον πολίτη. Αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα της Ελλάδας σήμερα και μία από τις σημαντικότερες αιτίες που η χώρα μας έφτασε προ της χρεωκοπιας. Εδώ, λοιπόν, θα μπορούσε το υπουργείο Υγείας, η ηγεσία του οποίου έχει πολλά επιτύχει, να είναι πιο αποφασιστικό: είναι αδιανόητο εν έτει 2011 να ολοκληρώνονται διαγωνισμοί μηχανημάτων υψηλής τεχνολογίας, εκατομμυρίων ευρώ, με έναν μόνο συμμετέχοντα και ελάχιστη έκπτωση επί του προϋπολογισμού. Άραγε μπορεί κανείς να το εξηγήσει αυτό στο προσωπικό των νοσοκομείων των οποίων ο μισθός περικόπτεται; Θα συμφωνήσω όμως ότι το θέμα των συντάξεων των διακηρύξεων (τεχνικών προδιαγραφών, όρων συμμετοχής κ.λπ.) είναι κρίσιμο για να επιτευχθεί μια σύντομη, σύννομη και δίκαιη διαδικασία. Στον τομέα αυτό έχει ήδη ξεκινήσει μια μεγάλη προσπάθεια, στα πρότυπα των χωρών της Δυτικής Ευρώπης, από την ΕΠΥ σε συνεργασία με τους εμπειρογνώμονες του ΕΚΕΒΥΛ. Μετά από εκτεταμένη διαβούλευση έχει ήδη καθοριστεί ένα σώμα κεντρικών

προδιαγραφών και διακηρύξεων το οποίο, παρά τις αδυναμίες του, αίρει πολλές από τις αιτίες σύγχυσης και λαθών του παρελθόντος. Στην πράξη ωστόσο αποδεικνύεται ότι οι παλιές αγκυλώσεις είναι δύσκολο να ξεπεραστούν. Έτσι όλη η παραπάνω εργασία ουσιαστικά χρησιμοποιείται στη συνέχεια από τους διάφορους φορείς ως υπόστρωμα, στο οποίο ανεξέλεγκτα προσθαφαιρούνται όροι και προδιαγραφές με διάφορες προφάσεις (π.χ. κλινικές). Δηλαδή, για ακόμα μια φορά, «όλα αλλάζουν και όλα μένουν ίδια». Το ζητούμενο για τη χώρα είναι η ανάπτυξη. Αν είχατε την ευκαιρία να συνομιλήσετε με τον υπουργό Ανάπτυξης, τι θα του λέγατε πρακτικά να πράξει ώστε να αναζωογονηθεί η ελληνική αγορά ιατρικού εξοπλισμού; Δεδομένων των κρίσιμων στιγμών, το ερώτημα που πρέπει όλοι να έχουμε στο μυαλό μας είναι εάν οι επαγγελματικοί μας στόχοι συμβαδίζουν με το συμφέρον της χώρας μας. Στην περίπτωση του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού και της ερώτησής σας αυτό ισχύει για τους ακόλουθους λόγους: Πρώτον, το μεγαλύτερο πρόβλημα στη συγκεκριμένη αγορά είναι ο μεγάλος μέσος όρος ηλικίας των διαγνωστικών μηχανημάτων. Ουσιαστικά έχουμε μετατραπεί σε μια χώρα απόσυρσης του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού από τη Δύση. Για παράδειγμα, ο μέσος όρος χρήσιμης λειτουργίας ενός αξονικού τομογράφου (Α.Τ.) είναι διεθνώς επτά έτη. Μετά απαιτείται αντικατάστασή του ώστε το νοσοκομείο να βρίσκεται σε συμφωνία με τα διαρκώς μειούμενα επίπεδα ακτινοβόλησης του ασθενούς, αλλά και να διαθέτει σύγχρονα διαγνωστικά εργαλεία. Στην Ελλάδα όμως υπάρχουν ακόμα Α.Τ. της δεκαετίας του ’80 και του ’90. Πρέπει λοιπον να δοθούν κίνητρα επένδυσης σε νέο εξοπλισμό και στη σωστή συντήρησή του. Να τεθούν επίσης κάποια ελάχιστα ποιοτικά όρια. Δεν είναι λογικό τα πολυπαθή δημόσια ταμεία όπως το ΙΚΑ να αποζημιώνουν το ίδιο μία μαγνητική τομογραφία σε μηχάνημα του 2011 και μία σε μηχάνημα του 1990. Εν τέλει, είναι και άδικο για όποιον αποφασίσει να παρέχει ποιοτικές υπηρεσίες επενδύοντας σε τεχνολογία αιχμής. Να σημειώσω ότι άλλες χώρες, όπως η Γαλλία, έχουν ξεκάθαρο και αυστηρό πλαίσιο στον τομέα αυτό. Δεύτερον, θα πρέπει να αρθούν οι πάσης φύσεως περιορισμοί και αποκλεισμοί που ισχύουν στο χώρο. Αποκλεισμοί οι οποίοι

είτε καταδικάζουν τους νεοεισερχόμενους γιατρούς εκτός αγοράς εργασίας και παροχής υπηρεσιών είτε αποθαρρύνουν σοβαρούς επιχειρηματίες από το να κάνουν σημαντικές επενδύσεις στην υγεία στη χώρα μας. Να δοθεί επίσης χώρος σε νέους ανθρώπους και επενδυτές. Τρίτον, αναγκαστικά η χώρα μας, στην οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκεται, θα ακολουθήσει το μοντέλο πολλών ευρωπαϊκών χωρών και θα ιδιωτικοποιήσει, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, τμήματα ή και ολόκληρα δημόσια νοσοκομεία. Όσο πιο έγκαιρα αποδεχτούμε την πραγματικότητα αυτή, ασχέτως πολιτικής τοποθέτησης τόσο καλύτερα θα προετοιμάσουμε το κατάλληλο πλαίσιο εφαρμογής. Και θα πρέπει στη συνέχεια να προσελκύσουμε σημαντικούς ομίλους, είτε από την Ελλάδα είτε από το εξωτερικό, που θα δεσμευτούν να επενδύσουν επί σειρά ετών. Τέλος, από τα πολλά που θα μπορούσε να πει κανείς, θα πρότεινα κάτι ακόμα: Θα μπορούσε η χώρα μας, συντεταγμένα και μεθοδικά, να επεδίωκε στρατηγικές επενδύσεις από μεγάλες βιομηχανικές εταιρείες, όπως η GE. Ας δεσμευτούμε ως χώρα να δώσουμε σημαντικά κίνητρα για 20-30 χρόνια σε όποια τέτοια εταιρεία αποφασίσει να εγκαταστήσει βιομηχανική παραγωγή στην Ελλάδα. Η φόρμουλα μπορεί να βρεθεί από το ΥΠ.ΑΝ. Αυτό έπραξαν χώρες όπως π.χ. η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Τουρκία και φιλοξενούν σήμερα εργοστάσια κάθε είδους, σημαντικές επενδύσεις κεφαλαίου και θέσεων εργασίας. Εάν το καταφέρανε αυτοί δεν μπορούμε εμείς, με ένα επιστημονικό δυναμικό πρώτης γραμμής; Η Ελλάδα έχει ασύγκριτα πλεονεκτήματα αρκεί να το πιστέψουμε!

Τ

ο μεγαλύτερο πρόβλημα στην αγορά ιατρικού εξοπλισμού είναι ο μεγάλος μέσος όρος ηλικίας των διαγνωστικών μηχανημάτων. Ουσιαστικά έχουμε μετατραπεί σε μια χώρα απόσυρσης του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού από τη Δύση»

81

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Α

ναγκαστικά η χώρα μας, στην οικονο μική κατάσταση στην οποία βρίσκεται, θα ακολουθήσει το μοντέλο πολλών ευρωπαϊκών χωρών και θα ιδιωτικοποιήσει, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, τμήματα ή και ολόκληρα δημόσια νοσοκομεία

Μπορείτε να μας εξηγήσετε τι ακριβώς είναι η πρωτοβουλία Healthymagination που έχει αναλάβει η GE; Η διεθνής οικονομική κρίση του 2008 οδήγησε την GE στο να επανασχεδιάσει τους στρατηγικούς της στόχους σε βάθος χρόνου. Η εταιρεία συνειδητοποίησε ότι περνάμε σε μια εποχή που τα έντονα οικονομικά προβλήματα θα δυσχεράνουν παγκοσμίως τη χρήση υψηλής ιατρικής τεχνολογίας, ακόμη και στις ανεπτυγμένες χώρες. Έτσι, αποφα-

σίστηκαν οι ακόλουθοι άξονες στρατηγικής, τόσο στην έρευνα όσο και στην παραγωγή και διάθεση των προϊόντων στην αγορά: α) η μείωση του κόστους απόκτησης και χρήσης της τεχνολογίας, δηλαδή η εφαρμογή οικονομιών κλίμακας για τη μείωση του κόστους κατασκευής των μηχανημάτων (και άρα και πώλησής τους), αλλά και τεχνολογιών που μειώνουν τα κόστη συντήρησής τους β) η αύξηση της προσβασιμότητας των ασθενών, να δοθεί δηλαδή βαρύτητα είτε σε τεχνολογίες κατάλληλες για απομακρυσμένα

Ο όμιλος της General Electric έκανε τα πρώτα του βήματα το 1878, με ιδρυτή το γνωστό σε όλους μας για τις εφευρέσεις του, Thomas Edison. Σήμερα, απασχολεί πάνω από 300.000 εργαζομένους παγκοσμίως και δαπανά ετησίως σχεδόν 10 δισ. δολ. σε έρευνα και ανάπτυξη. Τα έσοδά του για το έτος 2010 έφθασαν τα 150 δισ. δολ. Στον όμιλο ανήκει η General Electric Healthcare (GEHC), με έδρα το Λονδίνο και τζίρο περίπου 17 δισ. για το έτος 2010. Απασχολεί παγκοσμίως περισσότερους από 46.000 ανθρώπους από 45 διαφορετικές εθνικότητες, ανάμεσά τους 2.800 επιστήμονες. Δραστηριοποιείται σε

82

/ Φεβρουάριος 2012

γεωγραφικά μέρη είτε στη διάθεση νέας τεχνολογίας σε κορεσμένες πληθυσμιακά χώρες και γ) η βελτίωση της διαγνωστικής ποιότητας και δυνατοτήτων τους με περαιτέρω ενίσχυση του τομέα της έρευνας σε όλα τα ερευνητικά κέντρα της GE ανά τον κόσμο. Πρόσφατα, πραγματοποιήθηκε το ετήσιο συνέδριο RSNA 2011 στο Σικάγο. Εκεί η GE παρουσίασε δύο νέες τεχνολογίες, το σύστημα απεικόνισης Discovery IGS 730 και τη μαστογραφία SenoBright CEDM. Μπορείτε να μας δώσετε περισσότερες πληροροφίες; Το Discovery IGS 730 είναι μια επαναστατική πλατφόρμα επεμβατικής αγγειογραφίας και στεφανιογραφίας. Η παρουσίαση του συστήματος στο παγκόσμιο συνέδριο, όπως σημειώνετε, προκάλεσε ενθουσιασμό στις τάξεις των επεμβατιστών, αφού εμφανίζεται σε ένα χώρο που η τεχνολογία παραμένει λίγο πολύ η ίδια εδώ και πάνω από 10 χρόνια, από την πρώτη παρουσίαση ακόμα του flat panel από την GE. Πρόκειται για ένα «έξυπνο» ρομποτικό σύστημα αυτόματης κίνησης στο χώρο, το οποίο, συμπληρωμένο με μια σειρά νέων διαγνωστικών εργαλείων, δίνει μέγιστη ελευθερία κινήσεων και νέες διαγνωστικές δυνατότητες στον επεμβατιστή. Το σύστημα Seno Bright CEDM (Contrast

περισσότερες από 100 χώρες και δαπανά ετησίως σχεδόν 2 δισ. δολ. σε έρευνα και ανάπτυξη. Στην Ελλάδα δραστηριοποιείται μέσω της εταιρείας GE Medical Systems Ελλάς Α.Ε.Ε., η οποία εδρεύει επί της οδού Σωρού 8-10 στο Μαρούσι. Το ανθρώπινο δυναμικό της περιλαμβάνει πάνω από 100 ειδικευμένους επαγγελματίες και τα έσοδα για το 2010 ήταν 31.378.417 ευρώ. Η εταιρεία διαθέτει εξουσιοδοτημένους αντιπροσώπους: Την εταιρεία Inter Medica, που είναι εξουσιοδοτημένη στο να παρέχει την πώληση των οργάνων παρακολούθησης ζωτικών παραμέτρων, οξύμετρων και πιεσόμετρων, συστήματα αναισθησίας, νεογνικά και μαιευτι-

Enhanced Digital Mammography = Αυξημένης Αντίθεσης Ψηφιακή Μαστογραφία) είναι μία ακόμη αποκλειστική τεχνολογία της GE. Για πρώτη φορά χρησιμοποιείται σκιαγραφικό μέσο στη μαστογραφία με χρήση ακτίνων Χ. Η πρωτοποριακή αυτή τεχνική λήψης ψηφιακής μαστογραφίας πολλαπλασιάζει τη διαγνωστική ακρίβεια και παρέχει στους ακτινολόγους μεγαλύτερη ασφάλεια στο χαρακτηρισμό ύποπτων ευρημάτων, τόσο σε προληπτικές όσο και σε μετεχγειρητικές εξετάσεις, ανεξάρτητα

κά συστήματα Τη Φαρμαζάκ Α.Ε., που είναι εξουσιοδοτημένη για την προώθηση-πώληση σκιαγραφικών μέσων για ακτινοδιαγνωστικές εξετάσεις. Τα προϊόντα της GE Healthcare καλύπτουν διάφορες κατηγορίες ιατρικής τεχνολογίας, από συστήματα μαγνητικής (MRI) και αξονικής τομογραφίας (CT) μέχρι και τη διάθεση φαρμακευτικών ουσιών για την πυρηνική ιατρική, την ακτινολογία και την ουρολογία. Παράλληλα, παρέχει μεταξύ άλλων υπηρεσίες όπως συμβουλευτικές υπηρεσίες οργάνωσης νοσοκομείων, αλλά και ολοκληρωμένη μελέτη και σχεδιασμό για την εγκατάσταση μεγάλων ιατρικών συγκροτημάτων.

83

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Κ

αθ’ όλη τη διάρκεια του έτους η εταιρεία μας, παρά την οικονομική ένδεια των νοσοκομείων, παρέμεινε συμπαραστάτης του δημοσίου, κρατώντας με όλα τα μέσα σε λειτουργία ακόμα και μηχανήματα που εκμισθώνει και για τα οποία η πληρωμή είναι προβληματική

από την πυκνότητα (δηλαδή τη δυσκολία απεικόνισης) του μαστού. Υπάρχει κάτι θετικό που θα θυμάστε το 2011 για την εταιρεία σας; Διεθνώς, τη συγκινητική αυτοθυσία των εργαζομένων της GE στην Ιαπωνία. Αμέσως μετά το διπλό καταστροφικό χτύπημα της φύσης, όποιος μπορούσε να βοηθήσει, βρέθηκε στα νοσοκομεία και στα κέντρα υγείας της περιοχής προσπαθώντας να αποκαταστήσει τη λειτουργία του ιατρικού εξοπλισμού! Θαυμάζει κανείς μια κοινωνία δομημένη στο «εμείς» και όχι στο «εγώ». Στη χώρα μας να μου επιτραπεί να σημειώσω κάτι το οποίο πέρασε απαρατήρητο: ότι καθόλη τη διάρκεια του έτους η εταιρεία μας, παρά την οικονομική ένδεια των νοσοκομείων, παρέμεινε συμπαραστάτης του δημοσίου, κρατώντας με όλα τα μέσα σε λειτουργία ακόμα και μηχανήματα που εκμισθώνει και για τα οποία η πληρωμή είναι προβληματική. Κι αυτό ως ανταπόδοση στην εμπιστοσύνη που επέδειξε το δημόσιο σε εμάς και στο πλαίσιο του ευρύτερου κοινωνικού μας ρόλου. Στο πλαίσιο, βέβαια, του δυνατού. Ποιες είναι οι προτεραιότητες της εταιρείας σας για το 2012; Ως μέρος της ελληνικής οικονομικής πραγματικότητας, οφείλουμε να κάνουμε τα πάντα για να διευκολύνουμε τους πελάτες μας στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα να ξεπεράσουν όσο ομαλότερα γίνεται την κρίση. Αυτό σημαίνει κατ’ αρχάς μιαν άψογα οργανωμένη και αποτελεσματική τεχνική υπηρεσία, αφού ο χρόνος λειτουργίας των μηχανημάτων αποδίδει τα απαιτούμενα έσοδα στους φορείς. Είμαστε περήφανοι για τους επαίνους που έχουμε από τους

84

/ Φεβρουάριος 2012

πελάτες μας. Τίποτα βέβαια δεν θα γινόταν, αν δεν υπήρχε η προσήλωση στον πελάτη που δείχνουν οι τεχνικοί μας, η επιστημονική τους κατάρτιση, ο ενθουσιασμός και το ταλέντο τους. Επιπλέον, θα συνεχίζουμε τις προσπάθειες για την εισαγωγή καινοτόμων τεχνολογιών στην ελληνική πραγματικότητα. Τέλος, με χαρά θα ενισχύσουμε όποια προσπάθεια αποσκοπεί στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος διαφάνειας και υγιούς ανταγωνισμού. Οι θέσεις και η στάση της GE στο θέμα αυτό είναι γνωστές. Είστε υπεύθυνος και για τις γειτονικές με την Ελλάδα αγορές. Πώς εξελίσσονται εκεί τα πράγματα; Οι γειτονικές χώρες κάνουν τα πρώτα τους βήματα σε μια νέα πραγματικότητα. Αυτή τη στιγμή υπολείπονται σαφώς στον τομέα της υγείας του μέσου όρου της Ε.Ε. και σίγουρα έχουν περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες. Κινούνται όμως πολύ δυναμικά και πιστεύω ότι σύντομα το κενό αυτό δεν θα υπάρχει ή τουλάχιστον θα είναι πολύ μικρό. Στην Αλβανία, για παράδειγμα, έχουν δημιουργηθεί αρκετά σύγχρονα ιδιωτικά νοσοκομεία, μάλιστα ίσως κάποια να τα ζηλεύαμε για τις εγκαταστάσεις τους. Μια τεράστια προσπάθεια εκσυγχρονισμού (με διαφορετικό μοντέλο) εξελίσσεται τώρα στη Βοσνία και στην πΓΔΜ. Παραμένει βέβαια «αχίλλειος πτέρνα» η έλλειψη εξειδικευμένου ιατρικού προσωπικού (σε αντίθεση με την υπερπροσφορά στην Ελλάδα, κι εδώ υπάρχει μια μεγάλη ευκαιρία για τους Έλληνες γιατρούς) και η ισχνή οργάνωση του ασφαλιστικού συστήματος. Αλλά οι απαιτήσεις της κοινωνίας στις χώρες αυτές μεγαλώνουν και οι καταστάσεις πιέζουν προς τη σωστή κατεύθυνση. •••

• Σε απόγνωση οι ιδιωτικές κλινικές • Αγωνία προμηθευτών για τα ομόλογα

Χρέη προς τους προμηθευτές δεν υπάρχουν μόνο στην Ελλάδα. Το πρόβλημα της συσσώρευσης οφειλών αφορά και άλλες χώρες, κυρίως του ευρωπαϊκού νότου.

Συνολικά σε όλη την Ε.Ε., μόνο οι φαρμακοβιομηχανίες έχουν να λαμβάνουν περίπου 12 δισ. ευρώ!

Για να αντιληφθούμε το μέγεθος του προβλήματος, αξίζει να αναφερθεί ότι στην Ελλάδα σήμερα τα συνολικά χρέη του δημοσίου για φάρμακα (νοσοκομεία ΕΣΥ, ΙΚΑ, στρατιωτικά κ.λπ.) είναι περίπου 1 δισ. €.

«Πρωταθλήτρια» στα χρέη είναι η Ισπανία, όπως αποκάλυψε πρόσφατα ρεπορτάζ του Guardian.

Τα συνολικά χρέη των ισπανικών νοσοκομείων προς τους προμηθευτές ξεπερνούν τα 10 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 6 αφορούν στα φάρμακα και τα υπόλοιπα στα ιατροτεχνολογικά προϊόντα.

Οι προμηθευτές των ιατρικών συσκευών απέστειλαν πρόσφατα επιστολή διαμαρτυρίας στον ισπανό πρωθυπουργό Mariano Rajoy.

85

VΙRUS

Αγωνία προμηθευτών για τα ομόλογα Σε «αναμμένα κάρβουνα» κάθονται εδώ και λίγες εβδομάδες δεκάδες επιχειρήσεις – προμηθευτές των νοσοκομείων του ΕΣΥ. Αιτία το γεγονός ότι διέρρευσαν πληροφορίες από την τρόικα και το υπουργείο Οικονομίας ότι στο «κούρεμα» θα ενταχθούν και τα ομόλογα που έλαβαν οι προμηθευτές έναντι των χρεών των νοσοκομείων της περιόδου 2004-2009. Όπως αντιλαμβάνεστε, «κρύος ιδρώτας» έλουσε τους περισσότερους. Ακριβή στοιχεία για το ύψος των ομολόγων αυτών δεν υπάρχουν, καθώς πολλοί προμηθευτές – κυρίως πολυεθνικές επιχειρήσεις - τα «έσπασαν» μόλις τα πήραν. Ωστόσο, πρόχειρες

εκτιμήσεις αναφέρουν ότι πρέπει να είναι περίπου 1 δισ. ευρώ, τα οποία λήγουν στις 23 Δεκεμβρίου του 2012 και 2013. Τόσο οι φαρμακοβιομήχανοι όσο και ο ΠΑΣΥΠΟΥ αντέδρασαν, υποστηρίζοντας ότι αν τα ομόλογά τους δεχθούν τελικώς «κούρεμα», τότε θα μπει «ταφόπλακα» σε εκατοντάδες επιχειρήσεις, η λειτουργία των οποίων ήδη «κρέμεται από μία κλωστή», λόγω της έλλειψης ρευστότητας και της μείωσης του τζίρου. Μάλιστα, ο ΣΦΕΕ απέστειλε και σχετική επιστολή στον πρωθυπουργό κ. Λ. Παπαδήμο, αναλύοντας τους λόγους για τους οποίους είναι άδικο και καταστροφικό να «κουρευτούν» τα ομόλογά τους. Το πιο ισχυρό επιχείρημα είναι ότι δεν πρόκειται για ομόλογα που αφορούν επενδύσεις των εταιρειών, αλλά μηδενικού επιτοκίου, τα οποία τα έλαβαν από το ίδιο το δημόσιο. Επίσης, υποστηρίζει ότι τα όποια οφέλη από το «κούρεμα» ωχριούν μπροστά στις οικονομικές συνέπειες που θα προέλθουν και για το δημόσιο, αν εκατοντάδες επιχειρήσεις κλείσουν. Πολύ φοβάμαι όμως ότι η τρόικα αδιαφορεί για το αν θα κλείσουν κάποιες εταιρείες. Ίσα ίσα που βλέπουν ότι στον τομέα της υγείας υπάρχουν εκατοντάδες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και κρίνουν ότι χρειάζεται «μάζεμα»…

Δημιουργία κεντρικού εργαστηρίου Σε Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Πυρηνικής Ιατρικής & Βιοπαθολογικών Εξετάσεων του ΕΟΠΥΥ θα μετατραπεί το πρώην 6ο Νοσοκομείο ΙΚΑ. Η συμφωνία έκλεισε πρόσφατα ανάμεσα στον Γερ. Βουδούρη και τον Ά. Μουσιώνη. Στο κέντρο αυτό θα διεξάγονται όλες οι αναγκαίες εξετάσεις των ασφαλισμένων του ΕΟΠΥΥ, ώστε να επιτυγχάνεται οικονομία κλίμακας, ενώ τα οφέλη θα φθάσουν τα 30 εκατ. το χρόνο. Το έχουν κάνει άλλωστε με επιτυχία άλλες χώρες. Το θέμα βέβαια είναι να γίνει και να μη μείνουμε στα λόγια και χαθεί άλλη μια ευκαιρία.

86

/ Φεβρουάριος 2012

Η "Οδύσσεια" ενός προμηθευτή… Έλαβα από έναν προμηθευτή νοσοκομείων μια λιτή επιστολή. Μου περιγράφει τι τραβάει για να κάνει τη δουλειά του με το δημόσιο σύστημα υγείας. Σταχυολόγησα δύο παραδείγματα:

Παράδειγμα 1. «Το Μάρτιο του 2011 ξεκίνησε διαγωνισμός για πάγιο εξοπλισμό σε πανεπιστημιακό νοσοκομείο. Το Σεπτέμβριο μάς ανακοινώθηκε ότι είμαστε μειοδότες και αφού έγινε ο έλεγχος τον δικαιολογητικών, υπογράψαμε σύμβαση το Νοέμβριο. Περιμέναμε να μπει η ΑΔΑ στη σύμβαση, δηλαδή να εγκριθεί η δαπάνη από το νοσοκομείο και τη ΔΥΠΕ ώστε να μπουν και να δεσμευτούν τα χρήματα στο λογαριασμό του νοσοκομείου. Η εταιρεία μας παρέδωσε μέσα στο συμβατικό χρόνο, δηλαδή στις αρχές Ιανουαρίου. Παρέδωσε, αλλά δεν τιμολόγησε. Το νοσοκομείο μάς «απαγόρευσε» να τιμολογήσουμε, γιατί δεν υπήρχε πρόβλεψη για μεταφορά των κονδυλίων από τη μια χρόνια σε άλλη, σε περίπτωση που δεν έχει ολοκληρωθεί η παράδοση των εμπορευμάτων μέσα στην ίδια χρόνια. Μέχρι και σήμερα

- ένα μήνα μετά - ακόμα περιμένουμε να μας ενημερώσουν ποτέ θα τιμολογήσουμε». Παράδειγμα 2. «Σε άλλο διαγωνισμό σε μεγάλο νοσοκομείο της χώρας: Ο διαγωνισμός ξεκίνησε Σεπτέμβριο και ολοκληρώθηκε με υπογραφή σύμβασης το Δεκέμβριο. Παρόλο που ο διαγωνισμός ολοκληρώθηκε με «ταχύτητα φωτός», η γραφειοκρατία πάλι έκανε τη δουλειά της... Σε αυτό το νοσοκομείο ακόμη περιμένουμε να μας ενημερώσουν πότε μπορούμε να παραδώσουμε... Για την πληρωμή μας φυσικά θα μετράει η ημερομηνία του τιμολογίου και όχι της παράδοσης...». Τσέκαρα όσα μου γράφει και δυστυχώς είναι αλήθεια «μέχρι κεραίας». Έπειτα απ’ όλα αυτά, όσα κατά καιρούς λέγονται από τα «επίσημα χείλη» για αναδιοργάνωση και εκσυγχρονισμό των νοσοκομείων μόνο κλαυσίγελο μπορεί να προκαλούν…

Σε απόγνωση οι ιδιωτικές κλινικές Τρομερό πρόβλημα ρευστότητας αντιμετωπίζουν περίπου 170 μικρές και μεσαίες ιδιωτικές κλινικές, το οποίο επιδεινώθηκε από την έναρξη λειτουργίας του ΕΟΠΥΥ. Μέχρι πρότινος, οι κλινικές εισέπρατταν από το ΙΚΑ το 80-90% των νοσηλίων κάθε μήνα, γεγονός που τους παρείχε ικανοποιητική ρευστότητα. Όμως το Γενάρη η «στρόφιγγα» από το ΙΚΑ έκλεισε, λόγω της λειτουργίας του ΕΟΠΥΥ, γεγονός που προκάλεσε «έμφραγμα».

Η ένωσή τους έστειλε επιστολή στους αρμόδιους στις αρχές του Φλεβάρη, αναλύοντας τις πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος, αλλά μέχρι στιγμής το πρόβλημα δεν έχει γίνει τίποτα.

in brief

Γερό πλήγμα αναμένεται να δεχθούν οι νοσοκομειακοί γιατροί το 2012 και μάλιστα σε δύο ταμπλό. Το νέο Μνημόνιο αναφέρει ρητά ότι θα υπάρξει «ψαλίδι» στα κονδύλια που αφορούν τις εφημερίες των γιατρών του ΕΣΥ. Η περικοπή θα φθάσει τα 50 εκατ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι τα κονδύλια θα περικοπούν κατά περίπου 12%! Σαν να μην έφθανε αυτό, το Μνημόνιο επιβάλλει περικοπή κατά 10% στα ειδικά μισθολόγια στο δημόσιο τομέα, συμπεριλαμβανομένου εκείνου των γιατρών του ΕΣΥ. Τι σημαίνουν όλα αυτά στην πράξη; Το εισόδημα των γιατρών θα συμπιεστεί τρομερά, γεγονός που θα προκαλέσει αντιστοίχως έκρηξη στο «φακελάκι». Το θέμα όμως είναι ότι ο κόσμος λεφτά δεν έχει. Είναι προφανές λοιπόν ότι χρηματοδοτικά το ΕΣΥ θα βρεθεί σε πλήρη ανισορροπία. Τόσο η φανερή όσο και η «κρυφή» χρηματοδότηση θα μειωθούν, φαινόμενο που θα προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις. Αρκετές επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα είναι σαφές ότι δεν θα αντέξουν.

87

VΙRUS

Η συνταγογράφηση με τη δραστική… Σφοδρές αντιδράσεις έχει προκαλέσει το γεγονός ότι το νέο Μνημόνιο επαναφέρει την εφαρμογή ενός αμφιλεγόμενου μέτρου: την καθιέρωση της συνταγογράφησης των φαρμάκων με βάση τη δραστική ουσία και όχι την εμπορική ονομασία, όπως ισχύει σήμερα.

in brief

Η εμπορική συμφωνία Ε.Ε.Ινδίας θα στερήσει φάρμακα από τις αναπτυσσόμενες χώρες καταγγέλλει η οργάνωση «Γιατροί Χωρίς Σύνορα».

Τ

ι σημαίνει πρακτικά αυτό; Για παράδειγμα, ο γιατρός θα συνταγογραφεί την ουσία συμβαστατίνη (αντιλιπιδαιμικό φάρμακο) και όχι το Zocor, που είναι το πρωτότυπο φάρμακο που την περιέχει. Αυτό σημαίνει ότι ο φαρμακοποιός που θα κληθεί να εκτελέσει τη συνταγή θα μπορεί να δώσει στον ασθενή οποιοδήποτε άλλο γενόσημο φάρμακο περιέχει την ουσία. Προφανώς, οι γιατροί διαφωνούν κάθετα, υποστηρίζοντας ότι θα μειωθεί η ποιότητα της φροντίδας των ασθενών, καθώς στην Ελλάδα δεν είναι διασφαλισμένη η ποιότητα των γενοσήμων φαρμάκων. Πρόκειται όμως μάλλον για όψιμα, «κροκοδείλια δάκρυα». Είναι επίσης προφανές ότι οι γιατροί αντιδρούν γιατί θα χάσουν εξουσία, η οποία θα μεταβιβαστεί στους φαρμακοποιούς. Αν οι γιατροί πάψουν να είναι υπεύθυνοι για

την επιλογή του σκευάσματος, τότε αυτομάτως οι φαρμακοβιομηχανίες δεν θα έχουν ουσιαστικά λόγο να προωθούν τα σκευάσματά τους στους γιατρούς... Από την άλλη βέβαια το θέμα δεν είναι «μαύρο - άσπρο». Είναι κοινό μυστικό ότι υπάρχουν καλά, ελληνικά αντίγραφα, αλλά υπάρχουν και κακής ποιότητας. Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, οι μελέτες βιοϊσοδυναμίας, που εκτελούνται υπό την ευθύνη του ΕΟΦ, υπολείπονται σε αξιοπιστία. Και φυσικά δεν γνωρίζουμε την ποιότητα των γενοσήμων, που είναι σίγουρο ότι κάποιοι θα φέρουν στην αγορά αν αυτή ανοίξει στα γενόσημα. Το μόνο βέβαιο είναι ότι όλες οι χώρες, ακόμη και πιο πλούσιες, όπως η Γερμανία και η Γαλλία πριμοδοτούν τη χρήση των φθηνών γενοσήμων, ώστε να εξοικονομήσουν πόρους για να δώσουν υψηλές τιμές στα καινότομα, νέα φάρμακα.

Η Ινδία παρασκευάζει ποιοτικά και φθηνά αντίγραφα φάρμακα, τα οποία οι κυβερνήσεις, οι οργανώσεις του ΟΗΕ και οι «Γιατροί Χωρίς Σύνορα» χρησιμοποιούν για να θεραπεύσουν ασθενείς στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Στην Ινδία, η τιμή των αντιρετροϊκών φαρμάκων «πρώτης γραμμής» έχει μειωθεί σε ποσοστό πάνω από 99%, από 10.000 δολ. κατ’ άτομο ετησίως το 2000 σε περίπου 150 δολ. σήμερα. Έτσι, είχαμε θεαματική επέκταση της θεραπείας του HIV παγκοσμίως: περισσότερα από το 80% των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για να θεραπεύσουν 6,6 εκατομμύρια ανθρώπους σε αναπτυσσόμενες χώρες προέρχονται από Ινδούς παραγωγούς και το 90% των παιδιατρικών φαρμάκων για το HIV είναι ινδικής προέλευσης.

88

Ποιοι κερδίζουν από την αναστολή των ΚΕΝ Το «ράβε ξήλωνε» με τα ΚΕΝ καλά κρατεί. Μέσα σε μόλις 2 μήνες, η κυβέρνηση άλλαξε νοσήλια τρεις φορές και το Μνη-

/ Φεβρουάριος 2012

μόνιο λέει ότι το θέμα θα ξεκαθαρίσει από το Σεπτέμβριο. Εκείνο πάντως που προκαλεί εντύπωση είναι πως κάποιοι γνωρίζουν, από μέσα, τις προθέσεις Δρέττα και Πολύζου. Για παράδειγμα, την πρόσφατη αναστολή εφαρμογή των ΚΕΝ οι ιδιωτικές κλινικές την πληροφορήθηκαν από τις εταιρείες προμήθειας ειδικών υλικών! Πώς είχαν «εσωτερική πληροφόρηση»; Τυχαίο; Δεν νομίζω…

• Σημαντική εξαγορά από την Amgen • Το 1ο Forum του 2012 για την υγεία

Το πρώτο φάρμακο για την κυστική ίνωση είναι γεγονός.

Ονομάζεται Kalydeco και αναπτύχθηκε από την αμερικανική εταιρεία Vertex Pharmaceuticals, η οποία πρόσφατα έλαβε έγκριση από το FDA.

Η τιμή του φαρμάκου όμως είναι αρκετά τσουχτερή: Η ετήσια θεραπεία θα κοστίζει στις ΗΠΑ περίπου 300.000 δολ. Η Vertex έχει δημιουργήσει ένα σύστημα οικονομικής ενίσχυσης και πρόγραμμα υποστήριξης ασθενών.

Η Roche ανακοίνωσε ότι τα ετήσια καθαρά της αποτελέσματα βελτιώθηκαν σημαντικά: 10,4 δισ. έναντι 9,7 δισ. το 2010. Με εξαίρεση το Tamiflu, τα υπόλοιπα φάρμακα πηγαίνουν καλά και το 2012 αναμένει ανάπτυξη περίπου 5-7%.

Η βρετανική φαρμακοβιομηχανία AstraZeneca σόκαρε, ανακοινώνοντας 7.300 απολύσεις! Γιατί; Επειδή, τα κέρδη του 4ου τριμήνου έπεσαν κατά 8%. Με τις απολύσεις αναμένει «οφέλη» 1,6 δισ. δολ.

Η δανική Novo Nordisk ανακοίνωσε ότι τα καθαρά κέρδη της έφθασαν τα 827 εκατ. δολάρια, σημειώνοντας αύξηση 20% από το 2010. Οι πωλήσεις του Victoza αυξήθηκαν 159%.

89

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Μεταπτυχιακό πρόγραμμα στην πολιτική υγείας

Νέο μεταπτυχιακό πρόγραμμα, με αντικείμενο «Πολιτική Υγείας και Σχεδιασμός Υπηρεσιών Υγείας», ξεκινά από τον ερχόμενο Σεπτέμβρη το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου.

Είναι το μοναδικό που προσφέρεται από πανεπιστήμια σε Ελλάδα και Κύπρο με αυτό το αντικείμενο, καλύπτοντας ένα σημαντικό κενό στην μεταπτυχιακή εκπαίδευση στην Ελλάδα και την Κύπρο. Ακαδημαϊκός υπεύθυνος του προγράμματος είναι ο αναπληρωτής καθηγητής κ. Μάμμας Θεοδώρου. Σκοπός του προγράμματος είναι η προσφορά ειδικευμένων γνώσεων και η καλλιέργεια δεξιοτήτων και στάσεων σε ένα εύρος επιστημονικών θεμάτων πολιτικής υγείας, μέσα από την ανάλυση της πολυπλοκότητας των συστημάτων υγείας από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε πτυχι-

ούχους πανεπιστημιακών σχολών/τμημάτων συναφών με το περιεχόμενο του προγράμματος, σε στελέχη μονάδων υγείας, υπηρεσιών, οργανισμών και εταιρειών ασφάλισης και υγείας του ευρύτερου δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και σε όσους έχουν ενδιαφέροντα σε επιμέρους πτυχές της πολιτικής υγείας. Η εκπαιδευτική διαδικασία περιλαμβάνει διαλέξεις από τον καθηγητή - σύμβουλο σε κάθε ομάδα φοιτητών, καθώς και ποικιλία εκπαιδευτικού υλικού, που μπορεί να είναι έντυπο ή και ηλεκτρονικό. Επιπλέον παρέχονται από τη βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου δυνατότητα και οδηγίες για την πρόσβαση σε βάσεις δεδομένων και εκπαιδευτικού υλικού, ενώ συμπληρωματικά υπάρχουν οδηγοί και ενδεικτικά χρονοδιαγράμματα μελέτης, που βοηθούν τους φοιτητές να αφομοιώσουν καλύτερα την ύλη, αλλά και να αξιολογήσουν οι ίδιοι την επίδοσή τους. Τα μαθήματα, οι εργασίες, η αξιολόγηση του φοιτητή και γενικά η επικοινωνία μεταξύ καθηγητή και φοιτητή γίνονται ηλεκτρονικά, δηλαδή μέσα από την πλατφόρμα τηλεκπαίδευσης. Φυσική παρουσία απαιτείται μόνο στις τελικές εξετάσεις. Η περίοδος των αιτήσεων λήγει στις 15 Μαρτίου 2012 και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν αίτηση ηλεκτρονικά στο www.ouc.ac.cy.

Νέος ιατρικός διευθυντής στην "Ευρωκλινική Παίδων" Ο Δρ. Νίκος Μυριοκεφαλιτάκης ανέλαβε νέος διευθυντής ιατρικής υπηρεσίας της «Ευρωκλινικής Παίδων». Τα τελευταία 8 χρόνια κατείχε τη θέση του συντονιστή διευθυντή στην Α’ παιδιατρική κλινική στο Νοσοκομείο Παίδων Πεντέλης, ενώ προηγήθηκε 25ετής θητεία στο Νοσοκομείο Παίδων «Παναγιώτη και Αγλαΐας Κυριακού». Ο κ. Παύλος Τρυποσκιάδης, διευθύνων σύμβουλος του ομίλου της Ευρωκλινικής, καλωσόρισε στην οικογένεια του ομίλου τον Δρ. Νικόλαο Μυριοκεφαλιτάκη, δηλώνοντας: «Δέσμευση μας στον όμιλο της Ευρωκλινικής είναι η διαρκής εξέλιξη και ανάπτυξη, με στόχο να ανταποκρίνεται στις όλο και μεγαλύτερες ανάγκες των νεαρών ασθενών, των οποίων οι γονείς αποζητούν άρτια ιατρική φροντίδα».

90

/ Φεβρουάριος 2012

Σημαντική εξαγορά από την Amgen Τη Micromet, μια εταιρεία βιοτεχνολογίας, εξαγοράζει η αμερικανική Amgen με το συνολικό τίμημα να φθάνει τα 1,16 δισ. δολ.

Η

εξαγορά περιλαμβάνει μια καινοτόμο θεραπεία του καρκίνου σε στάδιο κλινικής μελέτης για αιματολογικές κακοήθειες. Η Micromet διαθέτει μια ιδιόκτητη πλατφόρμα αντισωμάτων BiTE, η οποία έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει τη θεραπεία σε πολλαπλούς τύπους καρκίνου. Η Micromet ιδρύθηκε στη Γερμανία, διατηρεί το κέντρο έρευνας και ανάπτυξής της στο Μόναχο και την έδρα της στο Rockville. Η οριστική συμφωνία συγχώνευσης προβλέπει ότι η Amgen θα καταβάλλει 11 δολ. ανά μετοχή σε μετρητά. Η εξαγορά περιλαμβάνει το blinatumomab, ένα «αμφιειδικό» (bispecific) αντίσωμα, το οποίο δεσμεύει τα κύτταρα Τ (BiTE) και βρίσκεται σε στάδιο κλινικής ανάπτυξης Φάσης 2, για την αντιμετώπιση της οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας. Το Blinatumomab βρίσκεται επίσης σε στάδιο κλινικής ανάπτυξης για την αντιμετώπιση non-Hodgkin λεμφώματος (NHL), ενώ μπορεί να έχει εφαρμογή και σε άλλες

αιματολογικές κακοήθειες. «Η εξαγορά της Micromet είναι μια ευκαιρία για την απόκτηση μιας πρωτοποριακής μεθόδου στον τομέα της ογκολογίας με παγκόσμια δικαιώματα, καθώς και μιας αξιόπιστης πλατφόρμας τεχνολογίας με ευρύ φάσμα κλινικών εφαρμογών», δήλωσε ο Kevin Sharer, πρόεδρος και γενικός διευθυντής της Amgen. «Οι εκτεταμένοι πόροι και η μεγάλη εμπειρία της Amgen στην ανάπτυξη και τη διάθεση της βιολογικής θεραπευτικής υπόσχονται να επιταχύνουν τη διάθεση του blinatumomab στην αγορά, να διευρύνουν την εφαρμογή του σε διάφορες κακοήθειες Β’ κυττάρων και να μεγιστοποιήσουν τις δυνατότητες της πρωτοποριακής τεχνολογίας BiTE», δήλωσε ο Christian Itin, Ph.D, πρόεδρος και γενικός διευθυντής της Micromet. Η Amgen θα αποκτήσει, από την εξαγορά, και τις εγκαταστάσεις της Micromet στο Μόναχο, οι οποίες θα αποτελούν το βασικό κέντρο έρευνας και ανάπτυξης της Amgen.

Επίτευγμα από τη Biohellenika Η ελληνική εταιρεία φύλαξης βλαστοκυττάρων ανακοίνωσε ότι κατοχύρωσε 4 νέα διπλώματα ευρεσιτεχνίας που αφορούν διαφορετικές καινοτόμες τεχνολογίες που υλοποιούνται αποκλειστικά στα εργαστήρια της. Το πιο σημαντικό είναι ότι εξασφαλίζει τη λήψη διπλάσιου αριθμού βλαστοκυττάρων μετά τον τοκετό, που επαρκεί για τη θεραπεία αιματολογικών ασθενειών. Με τις νέες ανακαλύψεις ε-

ξασφαλίζεται ο μέγιστος αριθμός βλαστοκυττάρων από το αίμα του πλακούντα και τον ομφάλιο λώρο, η βιωσιμότητα των βλαστοκυττάρων καθ’ όλη τη διάρκεια της κρυοσυντήρησης και η προετοιμασία μοσχευμάτων για αυτόλογες κυτταρικές θεραπείες. Η Biohellenika είναι η μοναδική ελληνική εταιρεία οικογενειακής φύλαξης της οποίας δείγματα έχουν χρησιμοποιηθεί για αυτόλογες θεραπείες.

in brief

Επικρίσεις δέχεται, για μία ακόμη φορά, ο ισχυρός άνδρας της Novartis, Daniel Vasella. Πριν από μερικούς μήνες είχε δεχθεί σφοδρές διαδηλώσεις από ακτιβιστές λόγω των απολύσεων στον ελβετικό κολοσσό. Τώρα ο Vasella δέχεται επικρίσεις για το μεγάλο «πακέτο» του 2011 που πήρε ως αποζημίωση, το οποίο λέγεται ότι έφθασε τα 14,8 εκατ. δολ.! Οι επικρίσεις προέρχονται από μετόχους του ομίλου Ethos, οι οποίοι κάλεσαν τους υπόλοιπους μετόχους της Novartis να μην εγκρίνουν το παχυλό πακέτο. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Vasella δέχεται κριτική για τις υψηλές του αμοιβές. Και πέρσι, το 38% των μετόχων της Novartis είχαν αρνηθεί να εγκρίνουν το «συνταξιοδοτικό» πακέτο του 2010, το οποίο ανερχόταν σε 12,2 εκατ. δολ.

91

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Το 1ο Forum του 2012 για την υγεία «Κρίσιμα διλήμματα στον τομέα φροντίδας της υγείας: διαρθρωτικές αλλαγές ή κατάρρευση», είναι το θέμα του 1ου Forum για την υγεία και τις πολιτικές υγείας της φετινής χρονιάς, που διοργανώνεται από τις 2 έως τις 4 Μαρτίου του 2012 στο Ξυλόκαστρο.

in brief

Η Merck Serono έλαβε έγκριση από την Ε.Ε. για την επέκταση της χρήσης του Rebif σε ασθενείς με πρώιμη πολλαπλή σκλήρυνση. Η έγκριση αφορά τη χρήση Rebif 44 μικρογραμμαρίων τρεις φορές την εβδομάδα, σε ασθενείς με ένα και μόνο απομυελινωτικό συμβάν, πρώιμο σημείο της νόσου, οι οποίοι διατρέχουν υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης πολλαπλής σκλήρυνσης. Η έγκριση βασίστηκε στα αποτελέσματα της μελέτης Reflex, η οποία ανέδειξε την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του Rebif σε αυτόν τον πληθυσμό ασθενών. «Η πολλαπλή σκλήρυνση περιλαμβάνει ένα αρχικό στάδιο κατά το οποίο οι κλινικές ενδείξεις δεν είναι έκδηλες, συντελείται όμως μη αναστρέψιμη νευρολογική βλάβη. Τώρα οι γιατροί έχουν ένα αποτελεσματικό όπλο», δήλωσε η Δρ.

Annalisa Jenkins, επικεφαλής του τμήματος Global Drug Development and Medical της Merck Serono.

92

Κ

ύριος στόχος είναι να συζητηθούν οι εφαρμοζόμενες μεταρρυθμίσεις, με ιδιαίτερη εστίαση στην εξασφάλιση επαρκούς χρηματοδότησης, ένα θέμα που καθίσταται εξαιρετικά επίκαιρο, καθώς και το νέο Μνημόνιο επιβάλλει σημαντικές περικοπές στις δαπάνες υγείας, γεγονός που προκαλεί ανισορροπία στο ελληνικό σύστημα υγείας. Παραδοσιακά, στις κλειστές συναντήσεις του Forum παίρνει μέρος η «ελίτ» της ακαδημαϊκής κοινότητας στον τομέα της διοίκησης και των οικονομικών της υγείας, ενώ με ειδική πρόσκληση παίρνουν μέρος υπουργοί, γενικοί γραμματείς, πρόεδροι και διοικητές δημόσιων νοσοκομείων και ασφαλιστικών οργανισμών. Παράλληλα, μετέχουν ειδικά επιλεγμένα στελέχη του ιδιωτικού τομέα της υγείας. Στη φετινή υνάντηση θα παρουσιαστούν και θα συζητηθούν τα διάφορα ζητήματα

που αφορούν στην επαρκή χρηματοδότηση της κοινωνικής ασφάλισης και της παροχής φροντίδας υγείας, τη διαχείριση των ανθρώπινων πόρων, τις μεταρρυθμίσεις που αφορούν στη νοσοκομειακή φροντίδα υγείας, καθώς και τις μεταρρυθμίσεις που αφορούν στη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης και της δαπάνης υγείας. Όπως τονίζουν οι οργανωτές, η υγειονομική και η ασφαλιστική μεταρρύθμιση είναι άρρηκτα συνδεδεμένες καταρχάς με την εξοικονόμηση δημόσιων δαπανών, αλλά και με τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Οι αλλαγές ανακοινώνονται η μία μετά την άλλη, εντούτοις υπάρχει αμφισβήτηση κατά πόσον εφαρμόζονται αποτελεσματικά ή αν είναι οι κατάλληλες για να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί. Το Forum για την υγεία είναι ένας όμιλος προβληματισμού, που αποσκοπεί στην αλληλεπίδραση πολιτικών, ερευνητών, ακαδημαϊκών επιστημόνων του υγειονομικού συστήματος - γιατρών, νοσηλευτών και διοικητικών στελεχών, αλλά και οικονομολόγων της υγείας – με εκπροσώπους των κοινωνικών εταίρων και των μεγάλων ασφαλιστικών οργανισμών και επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον υγειονομικό τομέα. Βασικός στόχος του Forum είναι η ανταλλαγή γνώσης και εμπειρίας με βάση την επιστημονική τεκμηρίωση και τη δημοκρατική έκφραση, χωρίς πολιτικούς ή άλλους περιορισμούς και δεσμεύσεις, καθώς και η συμβολή με νέες ιδέες και προτάσεις στην πρόοδο των επιστημών της υγείας και του υγειονομικού συστήματος. Πληροφορίες: τηλ.: 210 6231305, info@mind-work.gr.

24ωρη γραμμή για τον καρκίνο Από τις αρχές του 2010, με πρωτοβουλία της μη κερδοσκοπικής Οργάνωσης «Μείνε Δυνατός», λειτουργεί η Εθνική Γραμμή Υποστήριξης των ανθρώπων που εμπλέκονται με τον καρκίνο, με το τετραψήφιο πρόθεμα 1069. Από την 1η Φεβρουαρίου, η γραμμή 1069 παρατείνει τη λειτουργία της σε εικοσιτετράωρη βάση, με αστική χρέωση, την οποία θα στελεχώσουν 7 ειδικοί ψυχικής υγείας. Μέχρι σήμερα περισσότερα από 3.500 χιλιάδες άτομα έχουν τηλεφωνήσει για να ζητήσουν υποστήριξη και βοήθεια, γεγονός που κατέστησε την εικοσιτετράωρη λειτουργία της γραμμής 1069 επιβεβλημένη.

/ Φεβρουάριος 2012

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟΥΣ «ΔΕΙΚΤΕΣ» ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΝΑΣ ΟΛΟΚΛΗΡΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ! ΣΑΣ ΤΟΝ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΜΕ, ΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗ ΣΤΟ ΧΡΗΜΑ WEEK! Διεισδύστε στα ενδότερα της λειτουργίας του Χρηματιστηρίου και των επενδύσεων, με τη βοήθεια του ηλεκτρονικού εβδομαδιαίου επενδυτικού σας συμβούλου και ενημερωθείτε σε βάθος για τις τρέχουσες οικονομικές εξελίξεις. Η ομάδα των έμπειρων και εξειδικευμένων συντακτών μας καταγράφει και αναλύει τα καθημερινά επιχειρηματικά δρώμενα, στην Ελλάδα και διεθνώς, παρέχοντάς σας πλήρη ενημέρωση, εύστοχες επισημάνσεις και κερδοφόρες προτάσεις.

Ανακαλύψτε τον μηχανισμό που «κινεί» καθημερινά τους χρηματιστηριακούς δείκτες και κάντε τις σωστές επενδυτικές κινήσεις!

ΧΡΗΜΑ WEEK

Η ΕΓΚΥΡΗ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ

Εγγραφείτε δωρεάν

www.hrima.gr 93

Ραντεβού υγείας

Σεξ και πριν τον αγώνα Άραγε θα απέδιδε περισσότερο ή λιγότερο ο Μessi, αν πριν από κάποιον αγώνα επιδιδόταν σε σεξουαλική δραστηριότητα;

Ο

ι μέχρι τώρα έρευνες ήταν απαγορευτικές σχετικά με το σεξ πριν από κάποια μεγάλη αθλητική δραστηριότητα. Αθλητές που χρειάζεται να είναι, κατά τη διάρκεια ενός αγώνα, πιο ενεργητικοί

και επιθετικοί, ίσως να έχουν καλύτερη απόδοση αν κάνουν σεξ πριν από αυτόν, αποφαίνονται όμως πλέον οι ειδικοί. Αυτό είναι το αποτέλεσμα έρευνας που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Clinical Journal of Sports Medicine και έρχεται σε αντίθεση με τη μέχρι τώρα θεωρία που θέλει τους αθλητές να απέχουν από το σεξ πριν από σημαντικούς αγώνες. Ερευνητές ασχολούνται σε μόνιμη βάση με τον αν η ερωτική επαφή είναι ικανή να ανεβάσει την απόδοση ενός αθλητή. Οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου McGill στο Μόντρεαλ διαπίστωσαν ότι δεν υπάρχει κανένα στοιχείο το οποίο να ενοχοποιεί το σεξ που γίνεται πριν από το παιχνίδι, ως επιβαρυντικό παράγοντα για τη φυσική κατάσταση του αθλητή. Γι’ αυτό και, ενδεχομένως, η λύση για τους κοινούς θνητούς να είναι τελικά «αθληθείτε κάνοντας σεξ»!

Θηλυκό άγχος για το σεξουαλικό … βαθμολόγιο!

Τ της Δήμητρας Ευθυμιάδου

ι κοινό έχουν οι άνδρες και οι γυναίκες στο σεξ; Τη… βαθμολογία! Άγχος για καλύτερες επιδόσεις στο σεξ δεν έχουν τελικά μόνο οι άνδρες, αλλά και οι γυναίκες. Έρευνα που πραγματοποίησε το κέντρο σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας του Αριστο-

τελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης δείχνει ότι ένα μεγάλο μέρος των γυναικών που παρουσιάζει σεξουαλική δυσλειτουργία αγχώνεται για την απόδοση. Πολλές μάλιστα αιτίες σεξουαλικών προβλημάτων των γυναικών αποδίδονται ακριβώς σε αυτήν την αγωνία.

Μαμά… γερνάω! Λίγο η τρόικα, λίγο η υπογεννητικότητα που μαστίζει εδώ και χρόνια τη χώρα μας, η Ελλάδα γερνάει χρόνο με το χρόνο. Θεωρείται μάλιστα μία από τις πιο γερασμένες χώρες της Ευρώπης, με το μικρότερο ποσοστό νέων ανθρώπων. Τα στοιχεία του ΟΗΕ είναι σαφή: όταν το ποσοστό του πληθυσμού άνω των 65 ετών μιας χώρας είναι μεγαλύτερο του 7%, χαρακτηρίζεται γερασμένη. H Ελλάδα, με ποσοστό σήμερα άνω του 17,1% και προοπτικές για το άμεσο μέλλον, το 2020, να πλησιάζει το 24%, θεωρείται ήδη χώρα γερασμένου πληθυσμού. Ταυτόχρονα ο πληθυσμός από 0-14 ετών αριθμεί το 14%, που σημαίνει όχι μόνο ότι γερνάμε ως χώρα, αλλά και ότι μελλοντικά θα μειωθεί σημαντικά ο πληθυσμός μας.

94

/ Φεβρουάριος 2012

Η καριέρα "τρώει" την τεκνοποίηση!

Σ

ύμφωνα με Φινλανδούς επιστήμονες, οι γυναίκες που αργούν να τεκνοποιήσουν θα έχουν μεγαλύτερες επιπλοκές στην εγκυμοσύνη και περισσότερα προβλήματα στον τοκετό και στο βρέφος όσο περνά η ηλικία σύλληψης.

Σύμφωνα με τη μελέτη, το 85% των γυναικών κάτω των 35 ετών θα συλλάβει μετά από ένα χρόνο προσπάθειας, ενώ οι γυναίκες άνω των 35 θα συλλάβουν σε ποσοστό κάτω του μισού (40%). Οι γυναίκες που καθυστερούν στη σύλληψη και κάνουν έντονη προσπάθεια για αυτήν, έχουν την τάση να είναι πιο υπέρβαρες, να πίνουν περισσότερο αλκοόλ και να καπνίζουν. Οι μισές από τις γυναίκες της μελέτης αυτής που έκαναν δύο χρόνια προσπάθεια για σύλληψη συγκριτικά με τις γυναίκες που έμεναν έγκυες σε λιγότερο από ένα χρόνο, παρουσίαζαν τουλάχιστον μία αυτόματη αποβολή στη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους. Στο 64 % των γυναικών αυτής της κατηγορίας υπήρχε πιθανότητα πρόωρου τοκετού και γέννησης εμβρύων με προβλήματα υγείας.

Ειδικότερα το 68% των γυναικών που παρουσιάζουν προβλήματα οργασμού δήλωσαν πως έχουν άγχος απόδοσης. Επίσης το 54% των γυναικών που έχουν επώδυνη επαφή εμφανίζουν επίσης το ανάλογο άγχος. Πάντως εντυπωσιακό είναι το ότι η πλειοψηφία των εκπροσώπων του «ωραίου φύλου», δηλαδή το 95,2%, βρισκόταν σε σταθερή σχέση και παρόλα αυτά είχε άγχος.

Το στεφάνι …παχαίνει! Πώς μπορεί να πάρει μια γυναίκα κιλά χωρίς να το θέλει; Ανεβαίνοντας απλά τα …σκαλιά της εκκλησίας. Και αυτό γιατί, όπως αποδεικνύουν έρευνες, ο γάμος ή η συγκατοίκηση αυξάνουν τις πιθανότητες μια γυναίκα να πάρει βάρος. Και για του λόγου του αληθές, δύο νέες μελέτες δείχνουν πώς οι γυναίκες παίρνουν βάρος αν έχουν σύντροφο. Δεδομένα από δείγμα 7.000 εκπροσώπων του «ωραίου φύλου» έδειξαν πως ασχέτως από το σε ποια κατηγορία ανήκαν (νεαρής

ηλικίας, σε σχέση, σε συγκατοίκηση, σε γάμο) κατά 63%, αν συγκατοικούν, παίρνουν βάρος, ενώ αν είναι παντρεμένοι, τα ποσοστά διπλασιάζονται σε 127%. Άλλη μελέτη σε σχέση με την πρόσληψη βάρους στις γυναίκες σε περίοδο μιας δεκαετίας έδειξε: •Οι ελεύθερες γυναίκες πήραν περίπου 5 κιλά •Οι γυναίκες σε σχέση πήραν περίπου 7 κιλά •Οι γυναίκες σε σχέση και με παιδί πήραν περίπου 9 κιλά

Οι γυναίκες που καθυστερούν να μείνουν έγκυες, συχνά εξαιτίας της καριέρας τους, αντιμετωπίζουν περισσότερους κινδύνους για την υγεία τους, αλλά και των βρεφών, αποφαίνονται οι ειδικοί

Αργύρωσε να… γιατρευτείς!

Τις άγνωστες αντικαρκινικές ιδιότητες του αργύρου εξετάζουν Βρετανοί ερευνητές, οι οποίοι διαπίστωσαν ότι το μέταλλο μπορεί να συμβάλει στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού και του εντέρου. Μελέτη του πανεπιστημίου του Λιντς έδειξε ότι τα στοιχεία που περιβάλλουν τα κεντρικά άτομα του αργύρου μπορούν να σκοτώσουν κάποια καρκινικά κύτταρα, όπως ακριβώς τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στη χημειοθεραπεία. Στις εργαστηριακές έρευνες οι επιστήμονες εξέθεσαν κύτταρα των παραπάνω τύπων καρκίνου σε χημικές ουσίες με βάση τον άργυρο και ύστερα από έξι μέρες θεραπείας, διαπίστωσαν ότι η μέθοδος αυτή είναι εξίσου αποτελεσματική με τη χημειοθεραπεία και μάλιστα χωρίς να επιφέρει παρενέργειες. Ωστόσο, επειδή έχει διαπιστωθεί από άλλη έρευνα ότι ο άργυρος μπορεί να προκαλέσει και επίπονες παρενέργειες, όπως ναυτία, εμετό, ακόμη και νεφρική ανεπάρκεια, οι ερευνητές αναμένεται να συνεχίσουν τη μελέτη τους με στόχο την αξιοποίηση του μετάλλου, αλλά χωρίς επιπτώσεις.

95

γ ί ν ε τ ε συνδρομητές !

Αλλάξτε την ελληνική αγορά Υγείας! Εγγραφείτε τώρα στο Ph.B (Pharma & Health Business)! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ* ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ & ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ): 40€

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 50€

ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ): 30€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ): 70€

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ): 90€

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 10€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α 6,5%)

Το Ph.B καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ (5028-041137-461 / IBAN GR51 0172 0280 0050 2804 1137 461) ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / IBAN GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομα σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

Υπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

96

/ Φεβρουάριος 2012

31

AΡΘΡΟ

4

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012