Ph.B #010

010

# Ν Ο Ε 2 0 1 2 ΤΙΜΗ 6 €

ΡΕΠΟΡΤΑΖ Νέο χαράτσι με τη θετική λίστα

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Ρομπέρτο Γκρέκο

ΦΑΚΕΛΟΣ Διαβήτης

www.phB.com.gr ISSN: 2241-0961

ΡΕΠΟΡΤΑΖ Δραστική αλλά (αν) ουσία

1

1

idπεριεΧΟΜΕΝΑ

10

8 ΠΡΟΦΙΛ Βασίλης Κοντοζαμάνης Το «πουλέν» από την Αρκαδία

18

10 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Ρομπέρτο Γκρέκο « Χρειαζόμαστε μόνιμο τμήμα τιμολόγησης»

28

18 ΡΕΠΟΡΤΑΖ Δραστική αλλά (αν) ουσία 24 ΡΕΠΟΡΤΑΖ Νέο χαράτσι με τη θετική λίστα

32

28 ΕΡΕΥΝΑ Πανελλαδική έρευνα για την οστεοπόρωση 32 ΦΑΚΕΛΟΣ: ΔΙΑΒΗΤΗΣ Οι προοπτικές της αγοράς του διαβήτη Εξατομικευμένη προσέγγιση Νοέμβριος: μήνας ευαισθητοποίησης

CEO: Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Αιμίλιος Νεγκής negis.e@ethosmedia.eu

    

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ: Βίκυ Γερασίμου gerasimou.v@ethosmedia.eu ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ - ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Δήμητρα Ευθυμιάδου efthymiadou.d@ethosmedia.eu

010

# ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2012

2

Γιώργος Καλούμενος kaloumenos.g@ethosmedia.eu

/ Νοέμβριος 2012

Γαλάτεια Μπασέα bassea.g@ethosmedia.eu Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu ΔΙΟΡΘΩΣΗ- ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ: Αμαλία Λούβαρη ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Θεόδωρος Αναγνωστόπουλος

PUBLI



3

idπεριεΧΟΜΕΝΑ

8 50 ΡΕΠΟΡΤΑΖ Νοσοκομείο Τρικάλων: Πρωτοποριακές δράσεις της διοίκησης 52 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ 60 ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΚΕΦΙ: Εκστρατεία ενημέρωσης για τα δικαιώματα των ασθενών

60

70

70 ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Νομολογιακές εξελίξεις στο χώρο της υγείας 74 ΕΡΕΥΝΑ Hellastat: Υπό πίεση το χονδρεμπόριο φαρμάκων

74

78 ΕΡΕΥΝΑ KPMG: Μικρή λιτότητα στις φαρμακοβιομηχανίες 83 ΕΙΔΗΣΕΙΣ 87 VIRUS 94 ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΥΓΕΙΑΣ

Eπιμέλεια ΥΛΗΣ - creative: Θεοδοσία Μαρούτση theodosia.maroutsi@gmail.com

ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Γρηγόρης Λεωνίδης leonidis.g@ethosmedia.eu ISSN: 2241-0961

   

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Γιώργος Μελιτσιώτης melitsiotis.g@ethosmedia.eu

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής salvarlis.k@ethosmedia.eu

ΥΠΕΥΘΥΝΗ MARKETING: Αθηνά Φραδέλου fradelou.a@ethosmedia.eu

ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ: Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ & ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ: Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη voulgaraki.s@ethosmedia.eu

Εκτύπωση - Παραγωγή - Συσκευασία: Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε.

ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Γιούλη Μουτεβελή mouteveli.g@ethosmedia.eu

4

Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T: 210 9984950, Φ: 210 9984953 E: info@PhB.com.gr www.PhB.com.gr • www.ethosmedia.eu * Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης, ή μέρος αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη

Το τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας, είναι τυπωμένο σε πιστοποιημένο χαρτί FSC® και συμβάλλει στην υποστήριξη των δασών του πλανήτη.

/ Νοέμβριος 2012

5

EDITΟRIAL

ρνει έ φ η σ ό δ Η ρας… ώ χ ς η τ ή 6 μήνες, α ί ε π ο και όχι σε 3 α ρ ρ τ τώ ι ι να π εί ε προ στιγμή γές θα είναι είκοσι ανικές εκλο ίου, έξι και

Νοεμβρ όταν οι γερμ ος για τη Τετάρτη 21 αία υτ λε τε πολιτικό κόστ ν τη το ι α γι κα ν σα ώ η φ υλ .Ά ο. των π ς μεγαλύτερ το απόγευμα με την είναι ασφαλώ ς σύνταξης, θα τη λ α μ κε μ ά έρ Μ γρ στιγμή το Γιάννης p θα είχε Σαμαράς, ο το Eurogrou ς ι η ότ ν α τώ κί ν δο α Α Ο προσ – παρά την δρόμος γι κυβέρνηση η θα άνοιγε ο ι ι κα κα ς η α ιξ ρ έλ ό Στουρνά θετική εξ κινήσεις και στε μετά απ βεβιασμένες α τη δόση, ώ ρ ς τι χώ ι η κα ι βε ση ίε π να λά τάφεραν να τάφεραν. Κα τι καλό. κα κά τα ω – ψ ά ις γρ σε αποφά ενα που καιρό να τον ροαπαιτούμ ιασα χωρίς υν όλα τα π ρ σο ά γ ώ ο ρ Λ λη π ς! εκ εραν να μη Φευ, όμω όικα. Κατάφ ανία δεν τα μ Τρ ερ η Γ ι ι σε κα τή Τ να ΔΝ είχε ζη ξενοδόχο! ς Γερμανούς ότητα αφορμή στου ά στη βιωσιμ ν ορ τη φ ς. α υν ον σο ιό όσ δώ ς υπαιτ τητα ιο βρίσκουν γω δικής μα ι το "μαρτύρ λό κα ύν υς θο έο νη ρ χρ ύ μας α του ελληνικο τι η χώρα όφαση σημαίνει ό χίζεται. Η απ εν δ νε συ τό υ ς" α , να α. Βέβαια της σταγό . Εδώ που τα δα αργότερ ν επιτροπεία μία εβδομά τη α ι γι σε ώ κε ο υτ θη γλ τέ θα μετα Με δεδομέν ς και υμε κιόλας. τείνεται εντό Εδώ που έχουν φθάσει τα α ζο ρ ξί α α π το α νί ν λέμε, δε Και η αγω σο η εγχώρια ι 3 χρόνια, τό ν… κα ω ώ πράγματα, όλα δείχνουν ρ εδ νό ι, συ ότ ς το εκτό ι έχουν ς δεν μπορεί ο και οι ξένο ή γνώμη όσ ιν ικό ότι οι Γερμανοί, αργά Το γράμμα της σύνταξη κο υς στο πολιτ ιπόν, πιστοσύνη το ως. Έτσι, λο εμ όμ ν ο τη λλ ι ά σε ει χά ι οπεία για ή γρήγορα, θα κάνουν να περιμέν δω το ποτήρ ρας, η επιτρ α χώ Θ ς . τη ση ό ικ βα π υπέρ προσω είναι θα κάνω την ινε ξανά την την ανάγκη φιλότιμο και ια θα μας έδ θυστέρηση να όν κα χρ η ς ά ω ικ Ίσ ερ . πιστοσύνη των. μ μισογεμάτο σουμε την εμ ν συμφερόν δί ρ κώ θα συναινέσουν. Και η κε νι να λη ελ ία ν τω ευκαιρ η λύση δεν προς όφελος ων μας. Άλλ γονός ότι ίρ α γε ετ το ν ίω κό α τι κατάλληλη στιγμή είναι ίβολα θε των Ευρωπ Είναι αναμφ ς… ιώξεις των ιδ του παρόντο επ ις στ ι τατα υπάρχει επί τώρα και όχι σε 3 ή 6 ί θε φ το ΔΝΤ ανθίσ λη να ς εκείνο διεκδικώντα μήνες, όταν οι γερμανικές Γερμανών, ιστική λύση. τώρα μια ορ εκλογές θα είναι προ των ράγματα, θάσει τα π φ ν υ ο έχ υ Εδώ πο εγκής ί, αργά ή πυλών και το πολιτικό Αιμίλιος Ν ι οι Γερμανο ότ υν νο ίχ ο δε ιμ ότ όλα ανάγκη φιλ κόστος για τη Μέρκελ θα κάνουν την γρήγορα, θα λη η ι η κατάλλ είναι ασφαλώς μεγαλύτερο ινέσουν. Κα και θα συνα

                                

6

/ Νοέμβριος 2012

7

ΠΡΟΦΙΛ

ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΟΝΤΟΖΑΜΑΝΗΣ

Το "πουλέν" από την Αρκαδία Η ανάδειξή του στη θέση του «Πεσάρχη» σίγουρα δεν αποτελεί υποβάθμιση. Πρόκειται για μία από τις πολύ υψηλές θέσεις στον τομέα της υγείας, μέσω της οποίας θα διαχειρίζεται ουσιαστικά όλα τα οικονομικά των βασικότερων νοσοκομείων του ΕΣΥ

της Δήμητρας Ευθυμιάδου

8

Ό

σοι βλέπουν για πρώτη φορά τον νέο Περιφερειάρχη Υγείας της μεγαλύτερης μάλιστα περιφέρειας (Α’ ΥΠΕ), σίγουρα δεν μπορούν να φανταστούν ότι ο 40άρης, μικροκαμωμένος Βασίλης Κοντοζαμάνης είναι αυτός που διαχειρίζεται εδώ και λίγο καιρό τα μεγαλύτερα νοσοκομεία της χώρας. Ο γεννημένος όμως το 1972 περιφερειάρχης διαθέτει μακροσκελές βιογραφικό, τόσο επιστημονικό όσο και …κομματικό! Ίσως γι’ αυτό και να τον επέλεξε η ηγεσία του υπουργείου Υγείας, συνεπικουρούμενη από το Μέγαρο Μαξίμου φυσικά, για να αναλάβει τη μεγαλύτερη ΥΠΕ της χώρας και με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη ρύθμιση προμηθειών, κονδυλίων κ.λπ. Εκείνος άλλωστε φρόντισε, με την παρουσία του, τους τελευταίους μήνες στα «μέσα και στα έξω» του υπουργείου Υγείας, να δηλώσει παρών στις κυβερνητικές εξελίξεις. Μάλιστα οι «κακές γλώσσες» λένε ότι δεν ήταν καθόλου τυχαία και η ξαφνική του εμφάνιση την ημέρα ανάληψης των καθηκόντων από τον Ανδρέα Λυκουρέντζο στην οδό Αριστοτέλους. Εκεί που ο Βασίλης Κοντοζαμάνης απουσίαζε σχεδόν πλήρως από τα δρώμενα της υγείας, μετά την αποχώρησή του από την προεδρία του ΕΟΦ το Σεπτέμβριο του 2009, εμφανίστηκε στην τελετή παράδοσης παραλαβής του νέου υπουργού. Πολλοί είναι αυτοί που ισχυρίζονται πως ήταν και ένας τρόπος να πλησιάσει τον Ανδρέα Λυκουρέντζο που ελάχιστους γνώριζε από το «κεφάλαιο υγεία». Πάντως ο νέος περιφερειάρχης ή αλλιώς και «Πεσάρχης», όπως συνηθίζεται

/ Νοέμβριος 2012

να λέγεται, φαίνεται ότι κατά ένα τρόπο δικαιούνταν τη θέση αυτή, δεδομένης της κομματικής του προσφοράς στη ΝΔ, «παιδί» της οποίας είναι. Γι’ αυτό και οι εχθροί του λένε ότι εξαργυρώνει τις αλλεπάλληλες υποψηφιότητες στον πολιτικό στίβο. Εξάλλου ο 40χρονος Βασίλης Κοντοζαμάνης, πριν ακόμη πατήσει τα δεύτερα «άντα», ήταν δύο φορές υποψήφιος σε βουλευτικές εκλογές. Μπορεί να έλαβε μέρος στις εθνικές εκλογές του 2009 και του 2012, ως υποψήφιος βουλευτής με το κόμμα της Ν.Δ. φυσικά στο νομό Αρκαδίας και στις περιφερειακές εκλογές του 2010, ως υποψήφιος σύμβουλος στην περιφερειακή ενότητα Αρκαδίας, με το συνδυασμό «Δυνατή Πελοπόννησος», δεν κατόρθωσε όμως να εκλεγεί. Γι’ αυτό και πολλοί του περιβάλλοντός του λένε ότι του έμεινε μεράκι να γίνει βουλευτής και τώρα πήρε το «δώρο» από την κυβέρνηση Σαμαρά. Πάντως η ανάδειξή του στη θέση του «Πεσάρχη» σίγουρα δεν αποτελεί υποβάθμιση. Πρόκειται για μία από τις πολύ υψηλές θέσεις στον τομέα της υγείας, μέσω της οποίας θα διαχειρίζεται ουσιαστικά όλα τα οικονομικά των βασικότερων νοσοκομείων του ΕΣΥ. Έχει δηλαδή υπό την επίβλεψή του, μεταξύ άλλων, τον «Ευαγγελισμό», το «Λαϊκό», το «Ιπποκράτειο» και όλα τα άλλα μεγάλα νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας. Βέβαια αυτό σημαίνει ότι η ηγεσία του υπουργείου Υγείας απαιτεί και το σχετικό έργο από τον Βασίλη Κοντοζαμάνη. Θα πρέπει δηλαδή να «βγάλει δόντια» και να κόψει δαπάνες και προμήθειες από πα-

ντού. Είναι άλλωστε και μία από τις δεσμεύσεις μας στην Τρόικα, ότι θα μειωθούν δραστικά οι λειτουργικές δαπάνες στα νοσοκομεία. Όμως οι εχθροί του νέου «Πεσάρχη» δεν έχουν την ίδια άποψη. Θεωρούν ότι ο νεαρός Βασίλης δεν θα κατορθώσει να λάβει δικές του πρωτοβουλίες όπως έπραξε και στην προεδρία του ΕΟΦ. Εκτιμούν δηλαδή ότι ουσιαστικά θα ακολουθεί απλά τις οδηγίες της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας. Ωστόσο, αν δει κανείς το βιογραφικό του, ενδεχομένως να αλλάξει άποψη: οι περγαμηνές του ουκ ολίγες! Είναι Επιστήμονας Πολιτικής και Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας (MSc/ University of Birmingham) και Διοίκησης Επιχειρήσεων (ΜΒΑ/ ΑLBA), αλλά και Πτυχιούχος Μαθηματικών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Όμως από τη θέση του προέδρου του ΕΟΦ ο Βασίλης Κοντοζαμάνης είχε κατορθώσει σίγουρα να είναι αρεστός στους υπουργούς που έζησε. Ήταν άλλωστε γρήγορος στις εκτελέσεις, αλλά και στη διεκπεραίωση υποθέσεων. Αξιοσημείωτες αλλαγές στη λειτουργία του ΕΟΦ μπορεί να μην έκανε, κατάφερε όμως να ικανοποιήσει δεόντως τις απαιτήσεις των προϊσταμένων του. Γι’ αυτό και οι άλλοτε πολιτικοί του προϊστάμενοι, Δημήτρης Αβραμόπουλος και Νικήτας Κακλαμάνης, έχουν μια καλή κουβέντα να πούνε γι’ αυτόν. Καλύτερη ήταν σίγουρα η παρουσία του στο ΙΟΒΕ, όπου ήταν Υπεύθυνος Ερευνών του Τμήματος Οικονομικών Υγείας από το 1999 ως το 2004. Αμέσως μετά ήταν (όταν εξελέγη και η ΝΔ κυβέρνηση) που μεταπήδησε στον ΕΟΦ για να παρα-

μείνει έως το 2009. Όμως αυτό που αναγνωρίζουν φίλοι και εχθροί στον νεαρό «Πεσάρχη» είναι η ικανότητά του στην επικοινωνία. Έχει άριστες σχέσεις με πολλούς πολιτικούς παράγοντες της χώρας, αλλά και με πολλούς εκπροσώπους του Τύπου. Εξ ου και η μεγάλη του διεισδυτικότητα στα media. Πρόκειται, εξάλλου, για έναν καθημερινό 40άρη που συχνάζει στα café του Χαλανδρίου τα Σάββατα, κάνει συχνές επισκέψεις στο χωριό του στο Άστρος Κυνουρίας, σχολιάζει ανοικτά φίλους και εχθρούς, ενώ δεν διστάζει να δείξει αμέσως τις πολιτικές του προτιμήσεις. Τώρα το αν το χαμηλό του προφίλ, το μόνιμο χαμόγελό του και το επικοινωνιακό του χάρισμα τον βοηθήσουν να αντεπεξέλθει στις περικοπές και στο συμμάζεμα των μεγάλων νοσοκομείων του ΕΣΥ, παραμένει μάλλον, προς το παρόν, ένα αναπάντητο ερώτημα… •••

9

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

10

/ Νοέμβριος 2012

ΡΟΜΠΕΡΤΟ ΓΚΡΕΚΟ*

« Χρειαζόμαστε μόνιμο τμήμα τιμολόγησης» Συνέντευξη στον Αιμίλιο Νεγκή

Φωτο: Θεόδωρος Αναγνωστόπουλος

Από ένα σημείο και μετά, η φαρμακευτική δαπάνη γίνεται ανελαστική και δεν μπορεί να μειώνεται απεριόριστα, διαφορετικά οδηγούμαστε στην υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και στον αποκλεισμό από νέες θεραπείες

«Η

ελληνική κρίση δεν είναι μόνο οικονομική. Είναι και κρίση νοοτροπίας και κουλτούρας», σημειώνει εύστοχα ο νέος γενικός διευθυντής της GSK Ελλάδας Ρομπέρτο Γκρέκο, στην εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη που μας παραχώρησε. Προσηνής και χαμογελαστός, δεν διστάζει να παραδεχθεί ότι λατρεύει την Ελλάδα, αλλά την ίδια ώρα δεν εξωραΐζει τα πράγματα. Δεν κρύβει π.χ. τη δυσαρέσκειά του για όσα έγιναν πρόσφατα με την ανατιμολόγηση, επισημαίνοντας ότι χρειαζόμαστε ένα μόνιμο τμήμα τιμολόγησης και ένα απλούστερο σύστημα με μικρότερο «καλάθι» χωρών.

* Γενικός διευθυντής της GSK

Πάντως, θεωρεί πως οι αλλαγές που συντελούνται είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά πρέπει να επέλθουν με δομημένο και συστηματικό τρόπο. Όσο για το ενδεχόμενο επιβολής οριζόντιων μει-

ώσεων, λέει ότι αυτό θα είναι καταστροφικό. «Σε εγχώριο επίπεδο υπάρχει κίνδυνος να αποσυρθούν σημαντικές και αναντικατάστατες θεραπείες, καθώς και να αυξηθεί ο όγκος των παράλληλων ε-

11

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Οι μεταρρυθμίσεις θα καταστήσουν την Ελλάδα μια ακόμη ομορφότερη χώρα για να ζει κανείς, που παράλληλα θα είναι και βιώσιμη. Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε την τρέχουσα περίοδο ως κάθαρση, μετά το πέρας της οποίας θα είναι δυνατή η ανάπτυξη

ξαγωγών, ενώ σε διεθνές επίπεδο μια μείωση τιμών κατά 10% στην Ελλάδα κοστίζει 2,1 δισ. ευρώ παγκοσμίως», αποκαλύπτει. «Οι μεταρρυθμίσεις θα καταστήσουν την Ελλάδα μια ακόμη ομορφότερη χώρα για να ζει κανείς, που παράλληλα θα είναι και βιώσιμη», τονίζει. «Από το στόμα του και… στης Μέρκελ τ’ αυτί»! Κύριε Greco, ζείτε εδώ και αρκετά χρόνια στην Ελλάδα και η σύζυγός σας είναι Ελληνίδα. Ως τρίτος και ανεξάρτητος παρατηρητής, αλλά καλός πλέον γνώστης, πώς βλέπετε την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στη χώρα; Βλέπετε «φως στο τούνελ»; Ζω στην Ελλάδα από το 2005, όταν μετατέθηκα για την εταιρεία στην οποία τότε εργαζόμουν, «The Coca Cola Company». Ωστόσο, ποτέ δεν είδα τη μετάθεσή μου αυτή ως παροδική. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που ενσωματώθηκα γρήγορα στην ελληνική πραγματικότητα και ενδιαφέρθηκα να κατανοήσω τις αιτίες και τους παράγοντες που οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση. Θεωρώ ότι η ελληνική κρίση δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά αποτελεί και μια κρίση νοοτροπίας/κουλτούρας. Χρειάζεται χρόνος για να ξεπεραστεί η κρίση την οποία περνάει τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα, ενώ στο επιχειρηματικό περιβάλλον πρέπει να εφαρμόσουμε άμεσες αλλαγές και να επανεξετάσουμε το μοντέλο λειτουργίας μας, ώστε να μπορέσουμε να επιβιώσουμε στο νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται. Παρότι κατανοώ την πίεση και την επίπτωση που θα έχουν οι μεταρρυθμίσεις που προωθεί η κυβέρνηση για την εξυγίανση

12

/ Νοέμβριος 2012

στον τρόπο λειτουργίας τόσο του δημόσιου τομέα όσο και των επιχειρήσεων, θεωρώ πως είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και πρέπει να επέλθουν με δομημένο και συστηματικό τρόπο. Προσωπικά, είμαι αισιόδοξος για το μέλλον. Οι μεταρρυθμίσεις θα καταστήσουν την Ελλάδα μια ακόμη ομορφότερη χώρα για να ζει κανείς, που παράλληλα θα είναι και βιώσιμη. Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε την τρέχουσα περίοδο ως κάθαρση, μετά το πέρας της οποίας θα είναι δυνατή η ανάπτυξη. Εργάζεστε εδώ και 5 χρόνια στο χώρο του φαρμάκου. Προλάβατε την αγορά πριν το Μνημόνιο και τη ζήσατε από κοντά και με αυτό. Ποια κατάσταση επικρατεί σήμερα; Η αγορά του φαρμάκου και εν γένει το σύστημα υγείας στην Ελλάδα προ Μνημονίου δεν συμβάδιζε με τα οικονομικά μεγέθη της χώρας. Είναι γνωστό ότι η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο αριθμό φαρμακείων, φαρμακαποθηκών και γιατρών ανά κάτοικο από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ υπολείπεται σημαντικά σε νοσηλευτικό προσωπικό και παράλληλα καταγράφει μεγάλο όγκο συνταγών και υψηλές τιμές στα εκτός πατέντας και γενόσημα φάρμακα. Την κατάρρευση του συστήματος αυτού βιώνουμε σήμερα και περισσότερο από όλους οι ασθενείς. Τα τελευταία χρόνια, ουσιαστικά, επιχειρείται η μεταμόρφωση του ελληνικού συστήματος υγείας. Η άμεση ανάγκη για εξοικονόμηση πόρων οδήγησε το κράτος αρχικά σε επιβολή οριζόντιων μέτρων για την επίτευξη βραχυπρόθεσμης εξοικονόμησης. Πλέον όμως είναι ορθό να προχωρήσουμε σε δομικές αλλαγές που θα

αποφέρουν μακροπρόθεσμα οφέλη. Όλοι γνωρίζουμε ποιες είναι αυτές οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν. Το πρόβλημα είναι ότι ακόμα μερικοί αντιστέκονται σε δομικές αλλαγές, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουμε για περαιτέρω οριζόντια μέτρα. Παράλληλα, είναι επιτακτική και η ανάγκη ενδυνάμωσης της διαφάνειας και της ηθικής τόσο στο σύστημα υγείας γενικότερα όσο και στο χώρο του φαρμάκου ειδικότερα. Πώς είδατε τη γενική ανατιμολόγηση των φαρμάκων στην οποία προχώρησε πρόσφατα η κυβέρνηση; Οι διαφορετικές υπουργικές αποφάσεις που εκδόθηκαν την τελευταία στιγμή, δημιούργησαν μίαν άνευ προηγουμένου σύγχυση για τη μέθοδο ανακοστολόγησης. Αντιμετωπίσαμε αρκετά σοβαρά λάθη σε φάρμακα που προστατεύονται από πατέντα, τα οποία βρέθηκαν να έχουν τιμές πολύ χαμηλότερες από την οδηγία των τριών χαμηλότερων στην Ευρώπη. Αυτό θα οδηγούσε σε σημαντικές επιπτώσεις σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες που χρησιμοποιούν την Ελλάδα ως χώρα αναφοράς. Είναι σημαντικό να υπάρξει διάλογος στη βιομηχανία και να δημιουργηθούν κριτήρια, ώστε να προστατεύονται οι πατέντες σε ισχύ και να εφαρμόζεται ο νόμος. Το νέο Μνημόνιο για την Ελλάδα επίσης συμπεριλαμβάνει την ανάγκη τήρησης του μέσου όρου των τριών χαμηλότερων τιμών ως χαμηλότερο όριο για όλα τα προϊόντα, εκτός και εντός πατέντας. Για το μέλλον χρειάζεται να δούμε ένα απλούστερο σύστημα αναφοράς με μικρότερο basket χωρών, το οποίο θα επιτρέπει πιο συχνές και αποτελεσματικές ανακοστολογήσεις και τελικά αποδοτικότερη εξοικονόμηση. Επίσης χρειαζόμαστε ένα μόνιμο και καταρτισμένο τμήμα τιμολόγησης που θα επεξεργάζεται τις τιμές όλο τo χρόνο. Επιπλέον χρειαζόμαστε ένα διάφανο σύστημα τιμολόγησης όπου όλες οι τιμές αναφοράς που δηλώνονται από τις εταιρείες, μέσω βάσης δεδομένων, θα είναι προσβάσιμες και αξιοποιήσιμες.

βελτιώνουν την ποιότητα ζωής, μειώνουν τις νοσηλείες, τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα. Επομένως, η στοχευμένη επένδυση σε πραγματικά καινοτόμες θεραπείες αντισταθμίζεται από τα παραπάνω οφέλη για το σύστημα υγείας. Ο φόβος της Πολιτείας είναι δικαιολογημένος όσο δεν καθορίζονται κριτήρια αξιολόγησης της καινοτομίας, ωστόσο οι ασθενείς δε νοείται να στερούνται νέες θεραπείες για το λόγο αυτό. Αυτή η δομική αλλαγή μπορεί να ενσωματώνει τα κριτήρια αξιολόγησης καινοτομίας άλλων ευρωπαϊκών χωρών, σε πρώτη φάση. Υπάρχουν προϊόντα της GSK στον κατάλογο των προϊόντων που δεν έχουν λάβει τιμή; Ποιους ασθενείς αφορούν τα φάρμακα αυτά; Η GSK έχει 2 νέες θεραπείες και ένα εμβόλιο τα

Παρά τα αιτήματα της βιομηχανίας, το υπουργείο Υγείας δεν τιμολόγησε τα νέα προϊόντα που έχουν εγκριθεί από την 1η-1-2011 μέχρι και σήμερα. Είναι φανερό ότι η κυβέρνηση φοβάται ότι η είσοδός τους στην αγορά θα αυξήσει τη δαπάνη. Τι λέτε εσείς; Οι νέες θεραπείες δημιουργούν εξοικονόμηση πόρων για το σύστημα υγείας συνολικά, καθώς καλύπτουν θεραπευτικά κενά, αυξάνουν το προσδόκιμο επιβίωσης,

13

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

οποία δεν διατίθενται στην Ελλάδα, λόγω του ότι δεν έχουν ακόμη λάβει τιμή από το 2011. Ένα βιοτεχνολογικό φάρμακο για ασθενείς με Συστηματικό Ερυθηματώδη Λύκο που αποτελεί την πρώτη εγκεκριμένη θεραπεία των τελευταίων 50 ετών για τη νόσο αυτή, μια θεραπεία για ασθενείς με εστιακή επιληψία που παρά τις διαθέσιμες θεραπείες εξακολουθούν να υποφέρουν από κρίσεις, και ένα εμβόλιο για την προστασία έναντι της διεισδυτικής μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου σε παιδιά και εφήβους. Γενικά, όλες οι έρευνες δείχνουν ότι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που ταλαιπωρεί την επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα είναι η γραφειοκρατία. Τι θα λέγατε στον υπουργό Υγείας να αλλάξει άμεσα στην αγορά φαρμάκου για να περιοριστεί η γραφειοκρατία; Άμεση προτεραιότητα είναι η μηχανοργάνωση του συστήματος υγείας σε όλα τα επίπεδα, να μπουν πληροφοριακά συστήματα σε όλους τους φορείς (ΕΟΦ, ΕΟΠΥΥ, υπουργείο και νοσοκομεία) και να εξασφαλιστεί η διασύνδεσή τους. Επιπλέον, η απλοποίηση των διαδικασιών και η ανάθεση έργων στον ιδιωτικό τομέα, που μπορεί να φέρει τεχνική και διοικητική τεχνογνωσία, είναι δύο τομείς που θα μπορούσαν να μειώσουν τη γραφειοκρατία. Ο ΣΦΕΕ έχει εκφράσει την αντίθεσή του με το μέτρο του claw back. Όμως, το ίδιο ακριβώς μέτρο έχει εφαρμοστεί και στην Πορτογαλία, όπου η βιομηχανία το έχει αποδεχτεί. Γιατί λοιπόν αντιδρά ο κλάδος σας; Η διαφωνία του κλάδου είναι

14

/ Νοέμβριος 2012

επί της αρχής και του αδιαφανούς τρόπου υπολογισμού. Εάν η κυβέρνηση είχε προχωρήσει σε συστηματική εφαρμογή των δομικών αλλαγών, για τις οποίες έχει δεσμευτεί στο Μνημόνιο 2 ή τις έχει προτείνει η φαρμακοβιομηχανία, η υπέρβαση του ετήσιου budget δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης θα ήταν ελάχιστη έως μηδενική. Το μέτρο του claw back έχει χρησιμοποιηθεί ως ασφαλιστική δικλείδα, έτσι ώστε οι καθυστερήσεις και η αναβολή των διαρθρωτικών αλλαγών να μην αποτελέσουν πρόβλημα στην περίπτωση της υπέρβασης. Ωστόσο, είμαστε διατεθειμένοι να συμφωνήσουμε στο clawback, εφόσον η κυβέρνηση προχωρήσει στις απαραίτητες δομικές μεταρρυθμίσεις και διευθετήσει το θέμα των δυσβάστακτων χρεών προς τις εταιρείες. Το Μνημόνιο αναφέρει ότι αν, παρά τα μέτρα, δεν ελεγχθεί η δαπάνη, τότε θα πρέπει να γίνουν ακόμη και οριζόντιες μειώσεις τιμών. Ποιες μπορεί να είναι οι συνέπειες ενός τέτοιου μέτρου; Όπως κάθε οριζόντιο μέτρο, είναι άδικο και δεν αντιμετωπίζει το συστημικό πρόβλημα, αντιθέτως δημιουργεί στρεβλώσεις και αναστάτωση τόσο στην εγχώρια όσο και στη διεθνή αγορά. Σε εγχώριο επίπεδο υπάρχει κίνδυνος να αποσυρθούν σημαντικές και αναντικατάστατες θεραπείες, καθώς και να αυξηθεί ο όγκος των παράλληλων εξαγωγών, ενώ σε διεθνές επίπεδο μια μείωση τιμών κατά 10% στην Ελλάδα κοστίζει 2,1 δισ. ευρώ παγκοσμίως. Τους τελευταίους μήνες, λέγεται ότι υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο κάποιες διεθνείς φαρμακοβιομηχανίες να φύγουν από την Ελλάδα. Υπάρχει πράγματι τέτοιο ενδεχόμενο; Στη σημερινή δυσμενή οικονομική συγκυρία, οφείλουμε να διασφαλίσουμε ένα σταθερό περιβάλλον λειτουργίας. Προς την κατεύθυνση αυτή, και ως μέλος του ΣΦΕΕ, υποστηρίζουμε την υπογραφή ενός Προσυμφώνου Σταθερότητας μεταξύ της κυβέρνησης και της φαρμακοβιομηχανίας στο άμεσο μέλλον. Πρέπει να καταστεί σαφές ότι στο κέντρο λειτουργίας των φαρμακοβιομηχανιών είναι η έρευνα και ανάπτυξη, με απώτερο στόχο την ανακάλυψη νέων φαρμάκων που θα επιφέρουν αξία τόσο για τους ασθενείς όσο και για το σύστημα υγείας. Γι’ αυτό υπάρχουμε. Προτεραιό-

τητά μας λοιπόν είναι η διασφάλιση της απρόσκοπτης προμήθειας αποτελεσματικών και καινοτόμων φαρμάκων στους Έλληνες ασθενείς. Όπως όλα δείχνουν, φέτος η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη θα ανέλθει σε περίπου 3,3 – 3,5 δισ. έναντι 5,6 δισ. το 2009. Θα έχουμε δηλαδή μια μείωση 2,1-2,4 δισ. μέσα σε 3 χρόνια. Η Τρόικα έχει θέσει όριο 1% του ΑΕΠ, δηλαδή περίπου 2 δισ. το 2014. Μπορούμε να τα καταφέρουμε χωρίς να στερηθούν οι ασθενείς φάρμακα; Η σύνδεση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης ως ποσοστό του συνεχώς μειούμενου ΑΕΠ, σημαίνει ότι έχουμε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο/μειούμενο στόχο. Είναι γεγονός ότι υπήρχαν μεγάλα περιθώρια εξοικονόμησης στο χώρο του φαρμάκου και για το λόγο αυτό από το 2009 έως σήμερα έχουμε μια μείωση της δαπάνης κατά 45%. Όμως, από ένα σημείο και μετά, η φαρμακευτική δαπάνη γίνεται ανελαστική και δεν μπορεί να μειώνεται απεριόριστα, διαφορετικά οδηγούμαστε στην υποβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και στον αποκλεισμό από νέες θεραπείες. Σύμφωνα με το Μνημόνιο, η κυβέρνηση πρέπει να επιβάλει την υποκατάσταση των συνταγογραφούμενων φαρμάκων με το χαμηλότερης τιμής προϊόν της ίδιας δραστικής ουσίας στην κατηγορία αναφοράς από τα φαρμακεία. Ποια είναι η άποψή σας; Υποστηρίζουμε την καθολική εφαρμογή της ασφαλιστικής τιμής σε επίπεδο ATC 5 ανά συσκευασία και μορφή όπως εφαρμόζεται σήμερα, καθώς εξασφαλίζει ότι ο ΕΟΠΥΥ πληρώνει το φθηνότερο φάρμακο της κατηγορίας, ενώ η θεραπεία του ασθενή παραμένει στην επιλογή του γιατρού. Δεν πιστεύουμε ότι η εφαρμογή, όπως περιγράφεται στο Μνημόνιο, της υποχρεωτικής συνταγογράφησης με δραστική θα επιφέρει οποιαδήποτε επιπλέον εξοικονόμηση από το ισχύον σύστημα.

Οι διαφορετικές υπουργικές αποφάσεις που εκδόθηκαν την τελευταία στιγμή, δημιούργησαν μίαν άνευ προηγουμένου σύγχυση για τη μέθοδο ανακοστολόγησης. Αντιμετωπίσαμε αρκετά σοβαρά λάθη σε φάρμακα που προστατεύονται από πατέντα, τα οποία βρέθηκαν να έχουν τιμές πολύ χαμηλότερες από την οδηγία των τριών χαμηλότερων στην Ευρώπη

Είναι αλήθεια ότι διεθνώς, αλλά και στην Ελλάδα, η φαρμακοβιομηχανία δεν παρουσιάζει μια θετική εικόνα στο ευρύ κοινό. Συνήθως, οι φαρμακοβιομηχανίες «κατηγορούνται» για αθέμιτες σχέσεις με τους γιατρούς. Το Μνημόνιο αναφέρει ότι η κυβέρνηση, οι φαρμακευτικές εταιρείες και οι γιατροί υιοθετούν έναν κώδικα δεο-

15

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Είναι σημαντικό να υπάρξει διάλογος στη βιομηχανία και να δημιουργηθούν κριτήρια, ώστε να προστατεύονται οι πατέντες σε ισχύ και να εφαρμόζεται ο νόμος

16

ντολογίας (κανόνες και πρότυπα ηθικής) που διέπει τις σχέσεις μεταξύ φαρμακοβιομηχανίας, γιατρών, ασθενών, φαρμακείων και λοιπών ενδιαφερόμενων μερών. Ποιες, κατά την άποψή σας, πρέπει να είναι οι βασικές αρχές για να δημιουργηθεί ένας τέτοιος κώδικας; Η ηθική και η δεοντολογία στο χώρο της υγείας γενικότερα, επιδέχονται σημαντικής βελτίωσης και ενδυνάμωσης. Γινόμαστε όλοι, καθημερινά, γνώστες περιστατικών απάτης σε όλη την αλυσίδα του φαρμάκου. Η ίδια η Πολιτεία οφείλει να θέσει ένα αυστηρότερο πλαίσιο λειτουργίας και ελέγχου στην αλυσίδα του φαρμάκου. Σε ό,τι αφορά στις φαρμακευτικές εταιρείες, θα πρέπει να ενδυναμωθεί η διαφάνεια που διέπει τις σχέσεις τους με τους επαγγελματίες υγείας γενικότερα. Προς την κατεύθυνση αυτή, μια εξαιρετική πρωτοβουλία είναι η πρόσφατη εγκύκλιος του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων για επιβολή ορίου στις δαπάνες προώθησης φαρμάκων και συμμετοχής γιατρών σε συνέδρια, επιβάλλοντας τους ίδιους όρους σε όλες τις εταιρείες. Επιπλέον, και η ίδια η βιομηχανία από την πλευρά της θα πρέπει να καταστήσει πιο αυστηρό τον Κώδικα Δεοντολογίας του ΣΦΕΕ, επιβάλλοντας τα ίδια κριτήρια και πρότυπα σε όλες τις εταιρείες-μέλη του, καθώς και τις αντίστοιχες κυρώσεις. Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία, η Πορτογαλία, η Ιταλία και η Γαλλία, παραπτώματα εταιρειών δημοσιεύονται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και οι εταιρείες εκδιώκονται από το Σύνδεσμο Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων. Η Ελλάδα τώρα έχει την ανάγκη ανάπτυ-

/ Νοέμβριος 2012

ξης και επενδύσεων όσο ποτέ άλλοτε. Μπορεί η Ελλάδα να προσελκύσει επενδύσεις από τη διεθνή φαρμακοβιομηχανία σε επίπεδο κλινικών μελετών; Τι πρέπει να βελτιωθεί για να το πετύχουμε; Τα οφέλη από την προσέλκυση κλινικών μελετών στην Ελλάδα είναι σημαντικά τόσο για τους πολίτες και τους επαγγελματίες υγείας όσο και για την οικονομία της χώρας. Τα τελευταία χρόνια καταβάλλονται ιδιαίτερες προσπάθειες από τη φαρμακοβιομηχανία όχι απλά για την ύπαρξη, αλλά και για την περαιτέρω ανάπτυξη της κλινικής έρευνας στην Ελλάδα. Προκειμένου η Ελλάδα να γίνει ελκυστικός εταίρος στον τομέα αυτό, θα πρέπει να προωθηθούν οι κατάλληλες θεσμικές αλλαγές οι οποίες θα οδηγήσουν σε απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών που σχετίζονται με τη διεξαγωγή των κλινικών μελετών. Η κατάσταση στην αγορά φαρμάκου δεν είναι «παράδεισος» και διεθνώς. Όλες οι δυτικές χώρες επιχειρούν να ελέγξουν τις δαπάνες υγείας, με συνέπεια να υπάρχουν μέτρα περιορισμού και του φαρμακευτικού κόστους. Πώς εκτιμάτε ότι θα εξελιχθούν τα πράγματα; Είναι γεγονός ότι σε όλη τη δυτική Ευρώπη, το τελευταίο διάστημα, η μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης βρίσκεται στο επίκεντρο κυβερνητικών στόχων, με μέτρα για τον περιορισμό της αποζημίωσης, της συνταγογράφησης και για τη μείωση των τιμών των φαρμάκων. Είναι ορθό να συνειδητοποιήσουμε ότι η κατάσταση αυτή δεν είναι παροδική, αλλά περιγράφει το πώς

θα εξελιχθούν τα πράγματα στο άμεσο και μεσοπρόθεσμο μέλλον. Επίσης είναι ορθό να συνειδητοποιήσουμε ότι οφείλουμε να έχουμε ενεργό ρόλο στη μεταμόρφωση του συστήματος υγείας. Πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς της αλυσίδας του φαρμάκου να συμμετέχουν σε διάλογο, με στόχο να μειωθεί η φαρμακευτική δαπάνη μέσω δομικών αλλαγών που θα επέλθουν με δομημένο και διαφανή τρόπο. Τα τελευταία 10 χρόνια, βλέπουμε ότι μειώνεται σταθερά η έγκριση νέων φαρμάκων διεθνώς. Ποια είναι τα αίτια αυτού του φαινομένου; Πώς μπορεί να βελτιωθεί η κατάσταση; Είναι ξεκάθαρη πλέον η απαίτηση για αποτελεσματικά, καινοτόμα φάρμακα, εμβόλια και βιοτεχνολογικά προϊόντα που φέρουν υψηλή αξία για τους ασθενείς και τα συστήματα υγείας. Για το λόγο αυτό οι ρυθμιστικές αρχές και η φαρμακοβιομηχανία έχουν πλέον στραφεί σε έγκριση νέων φαρμάκων που στοχεύουν σε υψηλότερη αξία, δηλαδή σχέση αποτελεσματικότητας/ασφάλειας/κόστους. Η GSK συνεχίζει την επικέντρωση της ερευνητικής της προσπάθειας σε ένα σημαντικό αριθμό νέων ενδείξεων και νέων υπό ανάπτυξη φαρμάκων με αυτούς τους στόχους. Πρόσφατα η GSK ανακοίνωσε μια ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία για περισσότερη διαφάνεια στην έρευνα και ανάπτυξη. Τι ακριβώς αφορά; Τα τελευταία χρόνια η GSK έχει προβεί σε σημαντικές αλλαγές του λειτουργικού της μοντέλου, προκειμένου να προάγει τη συνεργασία και την ανταλλαγή γνώσης, ενθαρρύνοντας με αυτόν τον τρόπο την έρευνα

και ανάπτυξη για ασθένειες που επηρεάζουν τις φτωχότερες χώρες. Θα διαθέσουμε στην επιστημονική κοινότητα περίπου 200 χημικές ενώσεις οι οποίες μπορούν να θεωρηθούν ως νέα σημεία εκκίνησης για την ανακάλυψη νέων θεραπειών για τη φυματίωση. Θα ενισχυθεί με πέντε εκατομμύρια στερλίνες το «ανοιχτό εργαστήριο» στις εγκαταστάσεις της εταιρείας στην Ισπανία (Tres Cantos). Το «ανοιχτό εργαστήριο» ιδρύθηκε το 2010, επιτρέποντας σε ανεξάρτητους ερευνητές να έχουν πρόσβαση στις εγκαταστάσεις, τους πόρους και τη γνώση της εταιρείας προκειμένου να προάγουν τη δική τους έρευνα σε ασθένειες του αναπτυσσόμενου κόσμου. Τέλος, η GSK παραμένει πιστή στη δέσμευσή της για δημοσίευση των αποτελεσμάτων του συνόλου των κλινικών μελετών της που αξιολογούν τα φάρμακα της εταιρείας σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά.

Η άμεση ανάγκη για εξοικονόμηση πόρων οδήγησε το κράτος αρχικά σε επιβολή οριζόντιων μέτρων για την επίτευξη βραχυπρόθεσμης εξοικονόμησης. Πλέον όμως είναι ορθό να προχωρήσουμε σε δομικές αλλαγές που θα αποφέρουν μακροπρόθεσμα οφέλη. Όλοι γνωρίζουμε ποιες είναι αυτές οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν

Ποια είναι τα πιο σημαντικά προϊόντα στο pipeline της εταιρείας σας; H GSK συγκαταλέγεται ανάμεσα στις παγκόσμιες πρωτοπόρους εταιρείες στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης, στοχεύοντας στη συνεχή ανάπτυξη προϊόντων αξίας. Σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, έχουμε ήδη υποβάλει φακέλους έγκρισης για φάρμακα για το άσθμα και τη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). Έχουμε ήδη καταθέσει πρωτοποριακές θεραπείες για το μελάνωμα, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική, και είμαστε στα τελευταία στάδια της προετοιμασίας υποβολής φακέλων έγκρισης προϊόντων για το διαβήτη τύπου 2 και το HIV. •••

17

Ρεπορταζ

• Κίνδυνος απορρύθμισης των ασθενών ειδικά σε περιπτώσεις χρονίων παθήσεων, θεραπειών • Η ελληνική παραγωγή φαρμάκων και οι ελληνικές εταιρείες θα αφανιστούν

Δραστική αλλά (αν) ουσία

Του Αιμίλιου Νεγκή

Οι ρυθμίσεις πρόκειται να φέρουν τα πάνω κάτω στη φαρμακευτική περίθαλψη όπως τη γνωρίζαμε τόσα χρόνια, και μέχρι σήμερα το υπουργείο Υγείας δείχνει αδύναμο να υλοποιήσει τέτοιας έκτασης αλλαγές

H

συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία και η υποχρεωτική υποκατάσταση με τη φθηνότερη δραστική ουσία από το φαρμακοποιό είναι πλέον γεγονός. Παρά τις εύλογες αντιδράσεις γιατρών και φαρμακοβιομηχάνων, η κυβέρνηση «πέρασε» τις σχετικές ρυθμίσεις, καθώς ήταν προαπαιτούμενες για την εκταμίευση της δόσης.

18

/ Νοέμβριος 2012

19

Ρεπορταζ

Ε

λάχιστες χώρες της Ε.Ε. σήμερα εφαρμόζουν σύστημα συνταγογράφησης με δραστική, που στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι υποχρεωτικό, ενώ παράλληλα υπάρχουν θεσμοθετημένες εξαιρέσεις για την αποφυγή προβλημάτων

Το θέμα είναι φυσικά ότι πλέον καλείται και να τις εφαρμόσει. Και εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Πριν υπεισέλθουμε στα υπέρ και τα κατά, ένα είναι βέβαιο: Οι ρυθμίσεις πρόκειται να φέρουν τα πάνω κάτω στη φαρμακευτική περίθαλψη όπως τη γνωρίζαμε τόσα χρόνια, και μέχρι σήμερα το υπουργείο Υγείας δείχνει αδύναμο να υλοποιήσει τέτοιας έκτασης αλλαγές. Αντιθέτως, συχνά «πνίγεται σε μια κουταλιά νερό». Αρκεί να θυμηθεί κανείς τα ευ-

τράπελα που ακολούθησαν την προσπάθεια ανατιμολόγησης όλων των φαρμάκων… Με δεδομένο λοιπόν το ότι το υπουργείο Υγείας δεν μπορεί πια να κάνει αλλιώς, πολλοί δικαιολογημένα φοβούνται τις επιπτώσεις από τη βεβιασμένη εφαρμογή των μέτρων. Αναμφίβολα, μεγάλο «αγκάθι» είναι η υποχρεωτική υποκατάσταση με το φθηνότερο σκεύασμα της ίδιας δραστικής ουσίας από το φαρμακοποιό. Καταρχάς, τυπικά, η επιλογή φαρμακευτικού σκευάσματος από

Απορρύθμιση των ασθενών ειδικά σε από ειδική συσκευή, π.χ. εισπνεόμευποτροπής τους, αυξημένες απαιτήσεις περιπτώσεις χρονίων παθήσεων, θερανα βρογχοδιασταλτικά κ.λπ. Στην περίνοσοκομειακής περίθαλψης. Στην περίπτωση αυτή είναι απαραίτητη η συνταπειών με φάρμακα στενού θεραπευτικού πτωση αυτή – της μη σωστής θεραπείεύρους (π.χ. ψυχοφάρμακα) ή άλλες ιδιαίγογράφηση με trade name (εμπορικό ας – ποιος θα είναι τελικά ο υπεύθυνος; τερες παθήσεις (π.χ. θυρεοειδής, μανιοκασήμα) το οποίο δεν περιορίζει τις δυνα- Σε ένα σύστημα που δίνει τη δυνατότητάθλιψη κ.λπ.) και γενικά όπου η τιτλοτότητες του γιατρού στην επιλογή ακότα αλλαγής φαρμακευτικού σκευάσμαδότηση και η ρύθμιση του ασθενούς μη και γενοσήμου. Διασφαλίζει αντίθετος στο φαρμακοποιό/ασθενή, ποιος θα έγινε με βάσει τα ισχύοντα θεραπευτικά τα τη σωστή θεραπεία, αφού ο ασθενής έχει νομικά την ευθύνη σε περίπτωση πρωτόκολλα με συγκεκριμένο φαρμαθα συνεχίσει να λαμβάνει το κατάλληλο λάθους; Ο γιατρός δεν θα αποδεχθεί κευτικό προϊόν. Στην περίπτωση αυτή σκεύασμα για την ασθένειά του. καμία ευθύνη στην περίπτωση αυτή και το κόστος για τη θεραπεία αυξάνεται. Η επιλογή με δραστική ουσία και η δυδημιουργείται ένα μεγάλο νομικό κενό. Σε πολλές περιπτώσεις δεν ενδείκνυται σανάλογη χρέωση σε περίπτωση επιλο- Η συνταγογράφηση δραστικής ουσίη συνταγογράφηση με δραστική ουγής πρωτοτύπου, δημιουργεί πρόβληας δεν θα εξοικονομήσει πόρους στον μα και στον ασθενή ο οποίος, χωρίς να σία, όπως για φάρμακα στα οποία εΕΟΠΥΥ και τους λοιπούς ΦΚΑ, αντίθετα θα προκαλέσει αδικαιολόγητη αξαιτίας των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών έχει την κατάλληλη παιδεία, καλείται ναστάτωση στην αγορά και μετατόπιση τους δεν είναι ανταλλάξιμα, ακόμη και να επιλέξει θεραπεία για τον εαυτό του αν έχουν την ίδια δραστική ουσία (π.χ. με μόνο κριτήριο την οικονομική του της συνταγογράφησης προς ακριβότεbiosimilars, φάρμακα βιολογικής προκατάσταση. Αυτό δημιουργεί σαφή διρες, εντός πατέντας, δραστικές ουσίες έλευσης, φάρμακα που συνοδεύονται αχωρισμό ασθενών και σε περίπτωση (υποκατάσταση), αυξάνοντας έτσι πιθα-

20

/ Νοέμβριος 2012

τον φαρμακοποιό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την ισχύουσα ιατρική νομοθεσία. Η ευθύνη που είχε μέχρι σήμερα ο θεράπων γιατρός δεν μπορεί να μεταφερθεί στον φαρμακοποιό, ο οποίος δεν έχει εκ του νόμου τη δυνατότητα επιλογής σκευασμάτων για τη θεραπεία ασθενούς. Όμως, πρακτικά, ακόμη και αν αλλάξει αυτό, δεν έχει ανάλογη ακαδημαϊκή εκπαίδευση. Ασχέτως του τι ισχυρίζονται οι συνδικαλιστές των φαρμακοποιών.

Η ελληνική πρακτική όπου και τα γενόσημα είναι «επώνυμα» δίνει τη δυνατότητα επιλογής στο γιατρό χωρίς να θέτει περιορισμούς, δηλαδή να συνταγογραφεί μόνο με τη δραστική και ο φαρμακοποιός να «προτείνει» το φθηνότερο. Είναι προφανές ότι με την επικείμενη εφαρμογή του μέτρου θα δημιουργηθεί νέος δεσμός μεταξύ φαρμακοποιού – φαρμακευτικής εταιρείας για την προώθηση των γενοσήμων φαρμάκων, με ό,τι συνέπειες

Η

ευθύνη που είχε μέχρι σήμερα ο θεράπων γιατρός δεν μπορεί να μεταφερθεί στον φαρμακοποιό, ο οποίος δεν έχει εκ του νόμου τη δυνατότητα επιλογής σκευασμάτων για τη θεραπεία ασθενούς. Όμως, πρακτικά, ακόμη και αν αλλάξει αυτό, δεν έχει ανάλογη ακαδημαϊκή εκπαίδευση

νόν το κόστος θεραπείας και κατ’ επέκταση τη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη. Η ελληνική παραγωγή φαρμάκων και οι ελληνικές εταιρείες θα αφανιστούν, με δραματικές συνέπειες για την απασχόληση (απώλεια χιλιάδων θέσεων εργασίας), μειωμένες εισφορές για το κράτος, μειωμένες εξαγωγές και παραγωγική δραστηριότητα. Δυνητική εισαγωγή πλαστών προϊόντων ή φαρμάκων αμφιβόλου ποιότητας (δεδομένης της απουσίας ουσιαστικού ελέγχου από τις αρχές), τα οποία θα έχουν ασυναγώνιστα χαμηλότερη τιμή. Θα δημιουργηθούν μονοπώλια, εφόσον τα προϊόντα που θα καλύπτονται από την κοινωνική ασφάλιση θα είναι ελάχιστα, ενώ τα υπόλοιπα ενδέχεται να αποσυρθούν.

21

Ρεπορταζ

Ε

ίναι προφανές ότι με την επικείμενη εφαρμογή του μέτρου θα δημιουργηθεί νέος δεσμός μεταξύ φαρμακοποιού – φαρμακευτικής εταιρείας για την προώθηση των γενοσήμων φαρμάκων, με ό,τι συνέπειες μπορεί να έχει αυτό για το σύστημα υγείας και κυρίως για τους ασθενείς

μπορεί να έχει αυτό για το σύστημα υγείας και κυρίως για τους ασθενείς. Παρά τις επίσημες διαβεβαιώσεις ειδικών και Πολιτείας, κανείς δεν μπορεί να πιστοποιήσει 100% την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα όλων των γενοσήμων, όχι μόνο των ξένων αλλά και των ελληνικών… Ακόμη πάντως και ένα ασφαλές και αποτελεσματικό γενόσημο δεν συμπεριφέρεται απολύτως το ίδιο με το πρωτότυπο ή με άλλο γενόσημο. Αυτό σημαίνει ότι ένας ασθενής που μέχρι σήμερα λαμβάνει ένα πρωτότυπο ή και γενόσημο και ρυθμίζεται σωστά, αν αύριο λάβει ένα άλλο γενόσημο μπορεί να υπάρξει απορρύθμισή του. Παράλληλα, θα δούμε «παράξενα» φαινόμενα, όπως π.χ. γιατρούς να καταγγέλλουν φαρμακοποιούς, αν το φάρμακο δεν δράσει ή έχει παρενέργειες. Στην περίπτωση αυτή, θα ανοίξει «ο ασκός του Αιόλου» με απρόβλεπτες συνέπειες, οι οποίες τελικά θα αποβούν και σε βάρος των ίδιων των φαρμακοποιών. Φυσικά, είναι πιθανό πολλοί γιατροί, για να αποφύγουν την υπο-

κατάσταση από το φαρμακοποιό, να αρχίσουν να συνταγογραφούν δραστικές ουσίες που δεν έχουν γενόσημα. Στην περίπτωση αυτή προφα-

22

/ Νοέμβριος 2012

νώς κυβέρνηση και Τρόικα «θα έχουν πάει για μαλλί και θα βγουν κουρεμένοι», καθώς αντί για μείωση θα έχουμε αύξηση της δαπάνης. Βέβαια, η κυβέρνηση έδωσε τη δυνατότητα στους γιατρούς να συνταγογραφούν φάρμακα και με την εμπορική ονομασία, αλλά με τον περιορισμό ότι δεν θα υπερβαίναν το 15% της αξίας των συνταγών. Ωστόσο, η ρύθμιση αυτή είναι «μπακαλίστικη» και όλοι στην αγορά αναρωτιούνται με ποιον τρόπο θα ελέγχεται στην εφαρμογή της. Να σημειώσουμε ότι ένα μεγάλο μέρος της δαπάνης αφορά σκευάσματα που απευθύνονται σε χρόνιους ασθενείς (διαβητικούς, υπερτασικούς, ρευματοπαθείς κ.λπ.). Προφανώς, αν με τις ρυθμίσεις αυτές προκληθεί απορρύθμιση σε ασθενείς και υπάρξουν επιπλοκές στην υγεία τους, τότε θα έχουμε εκτίναξη του κόστους. Ελάχιστες χώρες της Ε.Ε. σήμερα εφαρμόζουν σύστημα συνταγογράφησης με δραστική, που στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι υποχρεωτικό, ενώ παράλληλα υπάρχουν θεσμοθετημένες εξαιρέσεις για την αποφυγή προβλημάτων. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι ευρωπαϊκές χώρες που είχαν υιοθετήσει το συγκεκριμένο μέτρο στο σύστημα υγείας τους και είχαν χρόνια εμπειρίας από αυτό, αποφάσισαν να το αποσύρουν δεδομένης της αναποτελεσματικότητάς του (UK, AT, IR, LU, BG). Ένα είναι σίγουρο: Η συνταγογράφηση με βάση τη δραστική, η θέσπιση τιμής αναφοράς, η υιοθέτηση θετικής λίστας με την κατηγοριοποίηση κατά ATC4, θα έχουν ως δραματική συνέπεια να λαμβάνουν τελικά το ενδεδειγμένο για την περίπτωσή τους φάρμακο μόνο όσοι ασθενείς έχουν χρήματα… •••

1. Κύπρος, Μάλτα: Στο δημόσιο τομέα 2. Λιθουανία: Οι γιατροί μπορούν να σημειώνουν την εμπορική ονομασία του φαρμάκου επιπλέον 3. Ολλανδία: Υποχρεωτική αντικατάσταση του φαρμάκου, αν το φάρμακο υπόκειται στο πλαίσιο πολιτικής προνομιακής τιμολόγησης (εξαίρεση: αν ο γιατρός που συνταγογραφεί, συστήσει ότι υπάρχει ιατρική ανάγκη για άλλα προϊόντα). Η εμπορική ονομασία μεταβάλλεται αυτόματα στη συνταγογράφηση με δραστική, μέσω ηλεκτρονικής συνταγογράφησης 4. Ηνωμένο Βασίλειο: Η συνταγογράφηση με δραστική ουσία προτείνεται, αλλά χρησιμοποιείται ευρέως στην κλινική πρακτική. Πηγή: PHIS Database

23

Ρεπορταζ

• Ορίζεται τιμή αποζημίωσης σε κάθε θεραπευτική κατηγορία • Εκτός λίστας 200 σκευάσματα

Νέο χαράτσι με τη θετική λίστα

Του Αιμίλιου Νεγκή

Στους ασθενείς μετακυλεί ξανά η κυβέρνηση μέρος του κόστους της φαρμακευτικής περίθαλψης με τη νέα θετική λίστα φαρμάκων, που «πέρασε όπως-όπως» με την απόφαση (ΔΥΓ3(α)/ οικ.104744)

Γ

ια μία ακόμη φορά, οι ασθενείς θα κληθούν να βάλουν το χέρι στην τσέπη, καθώς περίπου 200 σκευάσματα τέθηκαν εκτός της θετικής λίστας. Πρόκειται πάντως για σκευάσματα ήσσονος θεραπευτικής σημασίας, τα οποία όμως μέχρι πρότινος χορηγούνταν στους ασθενείς με συμμετοχή συνήθως 25%. Δηλαδή, εφεξής, η συνταγογράφησή τους από το γιατρό θα σημαίνει ότι ο ασθενής θα πρέπει να καταβάλει το σύνολο της αξίας τους. Από την άλλη πλευρά, για πρώτη φορά, η θετική λίστα ορίζει ποια είναι η τιμή αποζημίωσης σε κάθε θεραπευτική κατηγορία, η οποία υπολογίστηκε με βάση το μέσο όρο της τιμής των γενοσήμων και των πρωτοτύπων φαρμάκων. Η απόφαση ορίζει ότι η συμμετοχή των ασθενών για φάρμακα άνω των 50 ευρώ δεν δύναται να είναι άνω του

24

20% επιπλέον της κανονικής συμμετοχής. Ωστόσο, αυτό σημαίνει ότι σε ορισμένες κατηγορίες φαρμάκων, που το ποσοστό αποζημίωσης είναι ήδη 25%, η πραγματική συμμετοχή των ασθενών μπορεί να φθάσει έως και το 45%. Πηγές του υπουργείου Υγείας υποστήριζαν πως θα υπάρξει στενή παρακολούθηση στην εφαρμογή του μέτρου

/ Νοέμβριος 2012

και αν παρατηρηθούν στρεβλώσεις, θα υπάρξουν διορθωτικές κινήσεις. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν όμως ότι σε πολλές περιπτώσεις οι ασθενείς καλούνται με το νέο σύστημα να συμμετάσχουν στη δαπάνη της θεραπείας τους ακόμη και με 70-80% της λιανικής τιμής, χωρίς αυτό να διαφοροποιείται σε πρωτότυπες και γενόσημες θεραπείες. Για παράδειγμα: Για γενόσημο ατορβαστατίνης ο ασθενής θα πληρώνει συνολική συμμετοχή 72% ή 26 ευρώ, όταν μέχρι σήμερα πλήρωνε 10 ευρώ. Για πρωτότυπο φάρμακο (ριβαστιγμίνη) με ένδειξη Alzheimer, το οποίο δεν έχει γενόσημο, ο ασθενής θα πληρώσει 75% (92 ευρώ), όταν μέχρι σήμερα δεν είχε καμία συμμετοχή. Για πρωτότυπο φάρμακο φλουτικαζόνης/ σαλμετερόλης για το άσθμα, το οποίο δεν έχει γενόσημο, ο ασθενής θα πληρώσει 66% της λιανικής τιμής ή 37,6 ευρώ, όταν σήμερα πληρώνει 14 ευρώ. Για πρωτότυπο φάρμακο λεβοντόπα/ καρμπιντόπα/εντακαπόνη για τη νόσο του Πάρκινσον, το οποίο βρίσκεται μόνο του στην κατηγορία, ο ασθενής καλείται να πληρώσει 19% της λιανικής τιμής, δηλαδή 8 ευρώ, απλά γιατί δεν ρυθμίζεται με άλλη δόση του ίδιου σκευάσματος, όταν μέχρι σήμερα πλήρωνε 4 ευρώ. Η απόφαση ορίζει ότι η θετική λίστα θα αναθεωρείται περιοδικά μετά από κάθε έκδοση γενικού δελτίου τιμών και του διορθωτικού αυτού και εντός 60 ημερών από την έκδοση δελτίου τιμών με νέα προϊόντα. Ακόμη, η απόφαση θα τίθεται σε ισχύ 5 ημέρες μετά την έκδοση διορθωτικού δελτίου τιμών. Σημειωτέον ότι ακόμη το υπουργείο Υγεί-

25

Ρεπορταζ

Σ

ε ορισμένες κατηγορίες φαρμάκων, που το ποσοστό αποζημίωσης είναι ήδη 25%, η πραγματική συμμετοχή των ασθενών μπορεί να φθάσει έως και το 45%

ας δεν έχει εκδώσει το διορθωτικό δελτίο που έχει υποσχεθεί μετά το φιάσκο με τη γενική ανατιμολόγηση, που για μία ακόμη φορά εξέθεσε τη χώρα διεθνώς. Πολλοί λένε μάλιστα ότι αν στον επικείμενο ανασχηματισμό υπάρξει αντικατάσταση του Μ. Σαλμά, μία από τις βασικές αιτίες θα είναι το αλαλούμ που παρατηρήθηκε με την ανατιμολόγηση, καθώς στο Μέγαρο Μαξίμου έπεσαν βροχή οι διαμαρτυρίες… «Κρυφή» φιλοδοξία πάντως του υπουργείου Υγείας είναι ότι με την εφαρμογή της λίστας θα υποχρεωθούν πολλές φαρμακοβιομηχανίες να ζητήσουν μείωση της τιμής των φαρμάκων τους μέχρι την τιμή αναφο-

Άρον-άρον, ο Μάριος Σαλμάς υπέγραψε τις αποφάσεις που αφορούν τον τρόπο εφαρμογής του μέτρου της επιστροφής από τις φαρμακοβιομηχανίες του υπερβάλλοντος ποσού της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης τόσο για το 2012 όσο και για το 2013. Ένα από τα σοβαρά προβλήματα που δημιουργούνται είναι ότι για τον υπολογισμό χρησιμοποιείται το μερίδιο αγοράς στην εξωνοσοκομειακή αγορά, εξαιρώντας τις πωλήσεις των φαρμάκων υψηλού κόστους που πραγματοποιούνται από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ. Το γεγονός αυτό θίγει τις μικρές φαρμακευτικές επιχειρήσεις, που δεν διαθέτουν τέτοια προϊόντα, και ευνοεί τις μεγάλες, που έχουν ακριβά

26

φάρμακα (ογκολογικά, βιολογικά κ.λπ.). Ας δούμε ποια είναι τα βασικά σημεία των αποφάσεων: Για το 2012, προβλέπεται ότι ο προϋπολογισμός της φαρμακευτικής δαπάνης για το σύνολο των φορέων κοινωνικής ασφάλισης δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό των 2.880 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ. Για το 2013, το αντίστοιχο πλαφόν στη δαπάνη ορίζεται στα 2,44 δισ. ευρώ με ΦΠΑ. Η μηνιαία δαπάνη κάθε φορέα δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1/12 του κονδυλίου που είναι εγγεγραμμένο στον ετήσιο προϋπολογισμό του και αντιστοιχεί στη φαρμακευτική περίθαλψη. Το υπερβάλλον ποσό υπολογίζεται σε

/ Νοέμβριος 2012

ράς. Γιατί είναι φανερό πως λόγω της κρίσης οι ασθενείς θα επιλέγουν μόνο τα φάρμακα που αποζημιώνει πλήρως ο ΕΟΠΥΥ. Όμως, σε πολλές περιπτώσεις, δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια μείωσης των τιμών.

Οι ενστάσεις της βιομηχανίας Δεν νοείται να γίνεται υπολογισμός τιμής αναφοράς και να προκύπτει συμμετοχή ασθενή για τα προϊόντα που πωλούνται σε νοσοκομεία (αμιγώς νοσοκομειακά) ή όσα διατίθενται αποκλειστικά από φαρμακεία κρατικών νοσοκομείων ή φαρ-

εξαμηνιαία βάση. Στην περίπτωση που στο τέλος κάθε εξαμήνου το σύνολο της φαρμακευτικής δαπάνης έχει υπερβεί το προκαθορισμένο ποσόν, το υπόλοιπο αναζητείται και καταβάλλεται από τις φαρμακευτικές εταιρείες σε ειδικό λογαριασμό που θα υποδείξει ο κάθε φορέας. Φορείς που διαθέτουν ηλεκτρονική συνταγογράφηση ή σύστημα ηλεκτρονικής σάρωσης υπολογίζουν το ποσό υπέρβασης που υποχρεούνται να επιστρέψουν οι φαρμακευτικές εταιρείες με βάση τα πραγματικά στοιχεία πωλήσεων που διαθέτουν. Για τους υπόλοιπους φορείς, η απόφαση ορίζει έναν πολύπλοκο μηχανισμό υπολογισμού. Με βάση το μερίδιο αγοράς της κάθε

Η

συμμετοχή των ασθενών για φάρμακα άνω των 50 ευρώ δεν δύναται να είναι άνω του 20% επιπλέον της κανονικής συμμετοχής

μακεία ΕΟΠΥΥ (π.χ. για φάρμακα σοβαρών και χρόνιων ασθενειών της λίστας του Ν.3816, αντιρετροϊκά), τα οποία έχουν μηδενική συμμετοχή. Όταν σε ένα cluster περιλαμβάνεται μόνο ένα σκεύασμα, αλλά σε διαφορετικές περιεκτικότητες ή συσκευασίες, δεν νοείται καθορισμός τιμής αναφοράς. Διαφορετικά δεν λαμβάνεται υπόψη η τυχόν διαφοροποίηση του κόστους συσκευασίας ή βιομηχανοποίησης, όπως προβλέπεται από τις διατάξεις τιμολόγησης, ενώ επί της ουσίας εξαναγκάζεται ο ασθενής που δεν μπορεί να ρυθμιστεί σε άλλη δόση του ίδιου φαρμάκου, να κα-

εταιρείας, χρησιμοποιώντας το 2011 ως έτος βάσης (2012 για τους υπολογισμούς του 2013), προσδιορίζεται το ποσό που πρέπει να πληρωθεί μέσω του μηχανισμού αυτόματης επιστροφής (claw back) από κάθε εταιρεία. Όλα τα απαιτούμενα στοιχεία συγκεντρώνονται ανά μήνα και οι πληρωμές πραγματοποιούνται με συχνότητα έξι μηνών, η δε προθεσμία πληρωμής των υπολογιζόμενων ποσών πραγματοποιείται σε ένα μήνα από την πιστοποίηση. Ο ΕΟΠΥΥ δύναται να συμψηφίζει τα παραπάνω ποσά με ισόποσες οφειλές του προς τις φαρμακοβιομηχανίες από την προμήθεια ιδιοσκευασμάτων για τις ανάγκες των φαρμακείων του.

ταβάλει επιπλέον συμμετοχή, ακόμα και σε περιπτώσεις νοσημάτων με μηδενική συμμετοχή. Όταν σε μια θεραπευτική κατηγορία περιλαμβάνονται μόνο 2 δραστικές, τα προϊόντα θα πρέπει να εντάσσονται στον κατάλογο χωρίς επιπλέον συμμετοχή, για την αποφυγή μονοπωλιακών καταστάσεων. Παρουσιάζονται αρκετά τεχνικά προβλήματα στην εφαρμογή της θετικής λίστας. Συγκεκριμένα, υπάρχουν ομάδες φαρμάκων (ATC4) με διαφορετικές ενδείξεις που δεν έχουν υποκατηγοριοποιηθεί. Το ίδιο έχει συμβεί και με φάρμακα μη ανταλλάξιμα σε επίπεδο ATC4. •••

Καυτό ερώτημα

«Είχαμε ανάγκη τη νέα θετική λίστα ή τη συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ή την υποκατάσταση από το φαρμακοποιό με το φθηνότερο σκεύασμα;». Από οικονομική άποψη η απάντηση είναι ξεκάθαρα «όχι». Άλλωστε από την 1η Οκτωβρίου, ουσιαστικά η κυβέρνηση έθεσε άτυπα σε εφαρμογή μια θετική λίστα κατά ATC 5, καθιερώνοντας τιμή αναφοράς σε κάθε δραστική ουσία. Το μέτρο αυτό απέφερε μόνο τον Οκτώβριο μείωση της δαπάνης κατά 24 εκατ. ευρώ και σε ετήσια βάση είναι δυνατόν να αποφέρει εξοικονόμηση έως και 250 εκατ. Η γενική ανατιμολόγηση που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο, θα επιφέρει και αυτή εξοικονόμηση της τάξης των 300 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, υπάρχουν και άλλα μέτρα τα οποία διασφαλίζουν ότι η Πολιτεία θα πιάσει τους στόχους που έχουν τεθεί για τη μείωση της δαπάνης (rebate 9%, rebate όγκου και clawback).

27

ερευνΑ

• Στο 83% των γυναικών σε εμμηνόπαυση που πάσχουν από οστεοπόρωση ή οστεοπενία, συνυπάρχει οστεοαρθρίτιδα • Το 66% των γυναικών με οστεοπόρωση έχουν αυξημένο σωματικό βάρος

ΕΛ.Ι.ΟΣ.

Πανελλαδική έρευνα για την οστεοπόρωση Μέχρι πρότινος, οι γιατροί θεωρούσαν ότι μια υπέρβαρη ή παχύσακρη γυναίκα δεν κινδύνευε από οστεοπόρωση. Το μύθο αυτό διαψεύδει μεγάλη πανελλαδική έρευνα, η οποία απέδειξε ότι το αυξημένο σωματικό βάρος και η οστεοαρθρίτιδα δεν προστατεύουν τη μετεμμηνοπαυσιακή γυναίκα από την οστεοπόρωση!

Η

έρευνα διενεργήθηκε από το Ελληνικό Ίδρυμα Οστεοπόρωσης (ΕΛ.Ι.ΟΣ.) και τα αποτελέσματά της ανακοινώθηκαν πρόσφατα από τον πρόεδρό του, ομότιμο καθηγητή ορθοπαιδικής, κ. Γ. Λυρίτη. Σκοπός της έρευνας ήταν να αποσαφηνιστεί η συσχέτιση των νοσημάτων αυτών. Πήραν μέρος μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες από όλη την Ελλάδα ηλικίας από 45 μέχρι 90 ετών που έπασχαν από οστεοπενία ή οστεοπόρωση. Τα βασικά ευρήματα ήταν:

28

/ Νοέμβριος 2012

Σχεδόν στο 83% των γυναικών 45 - 90 ετών σε εμμηνόπαυση που πάσχουν από οστεοπόρωση ή οστεοπενία, συνυπάρχει οστεοαρθρίτιδα σε μία τουλάχιστον άρθρωση. Μάλιστα, σε γυναίκες άνω των 65 ετών το ποσοστό αυτό φθάνει στο 90%! Συχνότερες περιοχές του σκελετού που ταλαιπωρούνται από οστεοαρθρίτιδα είναι το γόνατο, ο αυχένας, τα χέρια και το ισχίο. Το 66% των γυναικών με οστεοπόρωση έχουν αυξημένο σωματικό βάρος και το 14,6% είναι παχύσαρκες. Στην παρουσίαση συμμετείχαν η ενδοκρινολόγος Ειρήνη Λαμπρινουδάκη, επίκουρη καθηγήτρια και γενική γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Κλιμακτηρίου και Εμμηνόπαυσης και ο ορθοπαιδικός χειρουργός Ευστάθιος Χρονόπουλος, επίκουρος καθηγητής, ο οποίος εργάζεται στη Β’ Ορθοπαιδική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών, η οποία εδρεύει στο Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο Ν. Ιωνίας. Ο κ. Λυρίτης επεσήμανε: «Σε αντίθεση με τις μέχρι σήμερα επικρατούσες απόψεις, δηλαδή ότι η ύπαρξη της οστεοαρθρίτιδας και του αυξημένου σωματικού βάρους αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την πρόκληση της μετεμμηνοπαυσιακής οστεοπόρωσης, πλέον και μέσω της μελέτης του ΕΛ.Ι.ΟΣ. αντιστρέφεται αυτή η άποψη και είναι σαφές ότι τόσο το αυξημένο σωματικό βάρος όσο και η οστεοαρθρίτιδα δεν προστατεύουν τις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες από την οστεοπόρωση και την οστεοπενία».

29

ερευνΑ

Ι

διαίτερα ανησυχητικό είναι, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το γεγονός ότι στην Ελλάδα 1 στις 3 ενήλικες γυναίκες άνω των 30 ετών είναι παχύσαρκη, ενώ 2 στις 3 γυναίκες είναι υπέρβαρες

Όσον αφορά στη σχέση της εμμηνόπαυσης με τα μυοσκελετικά προβλήματα, ο κ. Λυρίτης ανέφερε τα εξής: «Kατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης η εμφάνιση παθήσεων των οστών είναι συχνότερη, ενώ και η προοδευτική αύξηση του σωματικού βάρους, ιδίως στην περιοχή του κορμού, αποτελεί έναν επιπλέον επιβαρυντικό παράγοντα. Όλα αυτά οδηγούν στη μείωση της ποιότητας της ζωής των γυναικών με πόνο, στη διαταραγμένη λειτουργικότητα του σώματος και την προοδευτική παραμόρφωσή του». Η κα Λαμπρινουδάκη σημείωσε σχετικά: «Η παχυσαρκία σήμερα είναι παγκόσμια επιδημία γι’ αυτό και φέτος η Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης είναι αφιερωμένη στην προσπάθεια πρόληψης και αντιμετώπισης της αύξησης βάρους στην εμμηνόπαυση, αφού αποτελεί παράγοντα κινδύνου για πολλά σωματικά και ψυχιατρικά νοσήματα, στα οποία συμπεριλαμβάνονται η οστεοαρθρίτιδα, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο διαβήτης, πολλές μορφές καρκίνου, οι πνευμονοπάθειες, κ.λπ.». Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι, σύμφωνα με τα στοιχεία ερευνών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το γεγονός ότι στην Ελλάδα μία στις τρεις ενήλικες γυναίκες άνω των τριάντα ετών είναι παχύσαρκη, ενώ δύο στις τρεις γυναίκες είναι υπέρβαρες. «Για όλα αυτά και σε συνδυασμό με την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης, όπου μια γυναίκα θα ζήσει πάνω από το 1/3 της ζωής της ως εμμηνοπαυσιακή, είναι κρίσιμο να προβούμε σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες και να προστατεύσουμε τις γυναίκες από την αύξηση βάρους και ως εκ τούτου από τα συνοδά

30

/ Νοέμβριος 2012

νοσήματα», υπογράμμισε. Όσον αφορά στην πρώιμη εμμηνόπαυση, ανέφερε: «Η εμμηνόπαυση σε νεαρότερη του φυσιολογικού ηλικία, πριν τα 45 και ειδικά πριν τα 40, η πρώιμη ωοθηκική ανεπάρκεια, εμφανίζεται σε 1 στις 100 γυναίκες και χρειάζεται άμεση θεραπεία. Χωρίς θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης η γυναίκα κινδυνεύει από οστεοπόρωση, πρώιμα καρδιαγγειακά επεισόδια. Επίσης, μπορεί να παρουσιάσει πρώιμη ατροφία του ουρογεννητικού συστήματος, ατροφία των μυών, αύξηση κοιλιακού λίπους και ατροφία δέρματος, αλλά και συμπτώματα εμμηνόπαυσης, όπως εξάψεις, αϋπνία, χρόνια κόπωση, νευρικότητα». Ακόμη, πρόσθεσε ότι «σε πολλές περιπτώσεις δεν γνωρίζουμε την αιτία διακοπής της περιόδου, αλλά σε ολοένα αυξανόμενο αριθμό αυτή η κατάσταση αποτελεί παρενέργεια θεραπείας που έχουν κάνει οι γυναίκες λόγω κάποιας νεοπλασματικής νόσου, π.χ. χημειοθεραπεία για καρκίνο. Οι γυναίκες με πρώιμη ωοθηκική ανεπάρκεια που λαμβάνουν ορμονική θεραπεία υποκατάστασης διατρέχουν τον ίδιο κίνδυνο καρκίνου του μαστού όσο μια υγιής συνομήλική τους γυναίκα με φυσιολογική περίοδο». Ο κ. Χρονόπουλος, μιλώντας για την οστεοαρθρίτιδα, επεσήμανε: «Είναι η συνηθέστερη πάθηση που προσβάλλει τους ενήλικες, αφού πάνω από 30% των ανθρώπων ηλικίας εξήντα ετών εμφανίζει την πάθηση, ενώ άνω των εβδομήντα πέντε ετών το ποσοστό αγγίζει το 80%. Είναι μια εκφυλιστική φλεγμονώδης πάθηση των αρθρώσεων, όπου παρατηρείται εκφύλιση του χόνδρου και εκφυλιστικές αλλοιώσεις όλης της άρθρωσης και εφόσον εξελιχθεί,

Πληθυσμός των εμμηνοπαυσιακών γυναικών παγκοσμίως εκατομμύρια γυναίκες

1500

1600 1400 1200 1000

800

Τ

800 600

450

400 200 0 έτος

1990

2010

παρατηρείται παραμόρφωση, χρόνιος πόνος και συνολική δυσλειτουργία του ασθενή. Για την ανακούφιση των ασθενών είναι πολύ σημαντική η σωστή θεραπευτική προσέγγιση, ώστε να μειώσουμε τον πόνο και να βελτιώσουμε τη λειτουργικότητα της άρθρωσης, αλλά εξίσου σημαντικό είναι να παρέχουμε εκπαίδευση και ενημέρωση για την αποφυγή δραστηριοτήτων που επιβαρύνουν τις αρθρώσεις. Στο σημείο αυτό σημαντική είναι και η μείωση του βάρους, η οποία μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας του γόνατος κατά 50%, αλλά και τη φόρτισή του κατά 25%».

2030

Καρδιαγγειακές ������������������������������������������������21.3% Τραυματισμοί ������������������������������������������������������13.9% Καρκίνος �����������������������������������������������������������������11.6% Μυοσκελετικές ���������������������������������������������������10.4% Ανά ασθενή: Το κόστος των ολικών αρθροπλαστικών (γόνατος- ισχίου) για το 2007 ανήλθε σε 15.6 δισ. δολ. ΗΠΑ. Άμεσο Κόστος 543 δολ. / ασθενή ανά έτος Φάρμακα 32% Ιατρικές επισκέψεις 22% Νοσήλια 46% Έμμεσο Κόστος 726 δολ. / ασθενή ανά έτος

Αύξηση βάρους στην εμμηνόπαυση Σταδιακή αύξηση βάρους: μισό κιλό κάθε χρόνο από τα 40-45 και μετά μέχρι τα 65 Η εμμηνόπαυση οδηγεί στη συσσώρευση του λίπους στην κοιλιά Η κοιλιακή παχυσαρκία προδιαθέτει σε διαβήτη, καρδιοπάθειες και κάποιες μορφές καρκίνου

Οικονομικό κόστος Ανά πάθηση: Έρευνες στον Καναδά έχουν δείξει ότι οι μυοσκελετικές παθήσεις απορροφούν το 10,4% των εξόδων για την υγεία. Συγκεκριμένα στο συνολικό κόστος για την υγεία αντιστοιχούν:

Η Ελληνική Εταιρεία Κλιμακτηρίου & Εμμηνόπαυσης Ιδρύθηκε το 1989 και είναι μια μη κερδοσκοπική επιστημονική εταιρεία, που έχει σκοπό να προάγει τη γνώση σε θέματα που αφορούν τη γυναίκα στην εμμηνόπαυση. Διοργανώνει κάθε 3 χρόνια το Πανελλήνιο Συνέδριο Κλιμακτηρίου και Εμμηνόπαυσης και ενδιαμέσως σεμινάρια και ημερίδες για γιατρούς όλων των ειδικοτήτων, αλλά και για το νοσηλευτικό και μαιευτικό προσωπικό που ασχολείται κλινικά με θέματα εμμηνόπαυσης. Επίσης προσπαθεί, μέσω διαλέξεων σε δήμους ή κοινωνικούς φορείς, να ενημερώνει το κοινό για ό,τι νεώτερο αφορά την πρώιμη διάγνωση και αντιμετώπιση νοσημάτων που σχετίζονται με την εμμηνόπαυση.•••

ο 66% των γυναικών με οστεοπόρωση έχουν αυξημένο σωματικό βάρος, ενώ το 14,6% είναι παχύσαρκες

Το Ελληνικό Ίδρυμα Οστεοπόρωσης

Το ΕΛ.Ι.ΟΣ. είναι ένα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα επιστημονικό σωματείο, που αποβλέπει στην πρόληψη και την καλύτερη αντιμετώπιση των μεταβολικών νοσημάτων των οστών μέσω της συνεχούς εκπαίδευσης των Ελλήνων γιατρών. Την εκπαιδευτική αυτή δράση την επιτυγχάνει με τη διοργάνωση εκδηλώσεων, σεμιναρίων και συνεδρίων, αλλά και με την έκδοση του τριμηνιαίου περιοδικού «Σκελετική Υγεία», καθώς και βιβλίων της σειράς «Μονογραφίες ΕΛ.Ι.ΟΣ.».

31

ΦΑΚΕΛΟΣ/Ρεπορταζ

• Σε ετήσια βάση η αγορά του διαβήτη θα εκτιναχθεί από 35 δισ. που είναι σήμερα σε 58 δισ. το 2018

Διαβητησ

Οι προοπτικές της αγοράς Οι επιδημιολογικές εξελίξεις έχουν στρέψει στο διαβήτη το ερευνητικό ενδιαφέρον των φαρμακοβιομηχανιών

Ο

ι ειδικοί λένε ότι ο διαβήτης είναι η επιδημία του 21ου αιώνα και οι αριθμοί τούς δικαιώνουν. Το 2011, ο αριθμός των ασθενών ήταν περίπου 366 εκατ. και οι προβλέψεις των επιστημόνων για το μέλλον κάνουν λόγο για μισό δισ. μέσα σε δύο δεκαετίες!

Οι επιδημιολογικές εξελίξεις – όπως είναι φυσικό – έχουν στρέψει στο διαβήτη το ερευνητικό ενδιαφέρον των φαρμακοβιομηχανιών. Ανάλυση του FierceBiotech στα μεγάλα ερευνητικά χαρτοφυλάκια έδειξε πως σήμερα υπάρχουν σε προχωρημένο στάδιο κλινικών μελετών περίπου 100 νέες φαρμακευτικές θεραπείες!

32

Το ενδιαφέρον των εταιρειών δεν είναι τυχαίο. Πρόσφατη έκθεση της Standard & Poor’s έδειξε ότι σε ετήσια βάση η αγορά του διαβήτη θα εκτιναχθεί από 35 δισ. που είναι σήμερα σε 58 δισ. το 2018. Άλλη εκτίμηση από την Jefferies & Co. υπολογίζει έσοδα 65 δισ. δολ. έως το 2020. Βέβαια, ο δρόμος δεν είναι στρωμένος με

/ Νοέμβριος 2012

ροδοπέταλα. Οι διεθνείς φαρμακοβιομηχανίες έχουν να αντιμετωπίσουν τις συνεχώς αυξανόμενες απαιτήσεις των ρυθμιστικών αρχών για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων. Ποιος μπορεί όμως να ξεχάσει την καταστροφή με το σκεύασμα Avandia της GlaxoSmithKline; Οι απαιτήσεις των αρχών έχουν υποχρεώσει τις βιομηχανίες να σχεδιάσουν μεγάλου μεγέθους προγράμματα δοκιμών, στα οποία απαιτούνται δεδομένα όχι μόνο για τον έλεγχο του σακχάρου, αλλά και για τις επιπτώσεις στη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου. Για παράδειγμα, στο τελευταίο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Μελέτης του Διαβήτη (EASD), η ελβετική Novartis παρουσίασε τα αποτελέσματα της μελέτης EDGE για την ουσία βινταγλιπτίνη (Galvus, Eucreas) στην οποία συμμετείχαν 45.000 ασθενείς (σε πραγματικές κλινικές συνθήκες). Από την άλλη, οι ανάγκες για νέες θεραπείες παραμένουν μεγάλες, καθώς πολλοί διαβητικοί εξακολουθούν να μη ρυθμίζονται επαρκώς, γεγονός που πυροδοτεί σοβαρές επιπλοκές, όπως καρδιακά επεισόδια, παχυσαρκία, τύφλωση και νεφρική ανεπάρκεια. Επιπλοκές που έχουν ανυπολόγιστο κοινωνικό και οικονομικό κόστος σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες. Μερικοί ασθενείς ρυθμίζονται μόνο με αλλαγή του τρόπου ζωής (δίαιτα, άσκηση) και αρκετοί χάρη στις υπάρχουσες θεραπείες. Όμως, πάνω από τους μισούς ασθενείς με διαβήτη τύπου ΙΙ κάποια στιγμή αποτυγχάνουν να διατηρήσουν το σάκχαρο υπό έλεγχο. Σήμερα, κυρίαρχη θέση στην αγορά ινσουλίνης κατέχει η δανική εταιρεία Novo Nordisk και η εταιρεία αναλύσεων Jefferies

33

ΦΑΚΕΛΟΣ/Ρεπορταζ

Ο

ι διεθνείς φαρμακοβιομηχανίες έχουν να αντιμετωπίσουν τις συνεχώς αυξανόμενες απαιτήσεις των ρυθμιστικών αρχών για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων

& Co. εκτιμά ότι θα διατηρήσει την πρωτοκαθεδρία. Από εκεί και πέρα, εκτιμά ότι η αμερικανική Eli Lilly and Co. θα ξεπεράσει τη δεύτερη σήμερα γαλλική Sanofi. Ειδικότερα, η ανάλυση αναφέρει ότι η αγορά ινσουλίνης μακράς διάρκειας αναμένεται να τριπλασιαστεί σε πωλήσεις έως το 2020, φθάνοντας τα 19 δισ. δολ. Ας δούμε αναλυτικότερα τα πιο ισχυρά ερευνητικά χαρτοφυλάκια:

AstraZeneca και Bristol-Myers Squibb Οι AstraZeneca και Bristol-Myers Squibb έχουν τη χρυσή ευκαιρία να φέρουν πρώτες στην αγορά ένα φάρμακο που ανήκει σε μια νέα κατηγορία αντιδιαβητικών σκευασμάτων, που είναι γνωστά ως αναστολείς SGLT2. Το φάρμακο έλαβε θετική γνωμοδότηση από την αρμόδια επιτροπή του ΕΜΕΑ τον Απρίλιο και θα εγκριθεί τους επόμενους μήνες. Το συγκεκριμένο φάρμακο αποτελεί προϊόν ανάπτυξης της εταιρείας Amylin Pharmaceuticals, η οποία εξαγοράστηκε από την Bristol-Myers Squibb. Τον Αύγουστο έγινε γνωστό ότι η AstraZeneca κατέβαλε στην Amylin το ποσό των 3,2 δισ. δολ. ως προκαταβολή για τη διαβητική συμμαχία που έχουν σχηματίσει οι AstraZeneca και Bristol-Myers. Το πρόγραμμα ανάπτυξης του νέου φαρμάκου δέχθηκε πλήγμα όταν τον Ιανουάριο ο Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων (FDA) απέρριψε την αίτηση, ζητώντας πρόσθετα δεδομένα για τις επιπτώσεις της θεραπείας. Το γεγονός αυτό πρέπει να χαροποίησε ιδιαίτερα την Johnson & Johnson, η οποία αναπτύσσει ένα άλλο φάρμακο της

34

/ Νοέμβριος 2012

ίδιας θεραπευτικής κατηγορίας. Οι αναστολείς SGLT2 προσφέρουν έναν εναλλακτικό τρόπο στη θεραπεία με ινσουλίνη για τον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, εμποδίζοντας την περίσσεια σακχάρου στους νεφρούς να επανεισαχθεί στην κυκλοφορία του αίματος και επιτρέποντας τη γλυκόζη να αποβληθεί μέσω των ούρων. Η συμμαχία στο διαβήτη των AstraZeneca και Bristol-Myers Squibb ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2007, επιτρέποντας στις δύο εταιρείες να αναπτύξουν αρκετά νέα προϊόντα. Εκτός από την dapagliflozin, διαθέτουν την ουσία saxagliptin (Onglyza) και Kombiglyze, που αποτελεί συνδυασμό της saxagliptin με μετφορμίνη. Το φετινό καλοκαίρι, η συμμαχία εμπλουτίστηκε με τα φάρμακα Byetta και Bydureon, που προέκυψαν από την εξαγορά της Amylin Pharmaceuticals από την Bristol-Myers Squibb έναντι 5,3 δισ. δολ. Η συμμαχία διαθέτει στη φαρέτρα της και την ουσία metreleptin (ανάλογο της λεπτίνης), η οποία βρίσκεται υπό εξέταση για σπάνιες μορφές λιποδυστροφίας.

Johnson & Johnson O αμερικανικός κολοσσός έχει εισέλθει δυναμικά στο χώρο των αναστολέων SGLT2 και όπως είδαμε το φάρμακό της, η ουσία canagliflozin, έχει πολλές πιθανότητες να «κόψει πρώτη το νήμα». Το κλινικό πρόγραμμα φάσης ΙΙΙ έχει προσφέρει στέρεα δεδομένα ότι η ουσία μπορεί να μειώσει τα επίπεδα της A1C, μειώνοντας τον καρδιαγγειακό κίνδυνο και προσφέροντας απώλεια σωματικού βάρους! Η εταιρεία έχει ήδη ξεκινήσει τις διαδικασίες έγκρισης του φαρμάκου τόσο σε Η.Π.Α. όσο και σε Ε.Ε. Όμως είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα αντιμετωπίσει αυστηρή αξιολόγηση σε θέματα ασφάλειας. Τα δεδομένα από τη μελέτη CANVAS έδειξαν αύξηση στα επίπεδα χοληστερόλης και υπογλυκαιμία, καθώς και μεγαλύτερα ποσοστά μολύνσεων του ουροποιητικού. Η Canagliflozin είναι η πιο προχωρημένη θεραπεία στο χαρτοφυλάκιο της J&J, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει προχωρήσει σε αρκετές συνεργασίες για να ενισχύσει την έρευνα και ανάπτυξη στο διαβήτη. Όμως, τα σχέδιά της είχαν προβλήματα. Για παράδειγμα το 2011 διέλυσε τη συνεργασία της με τη σουηδική Diamyd Medical, όταν απέτυχε η πειραματική θεραπεία για το διαβήτη τύπου Ι. Επίσης, η θυγατρική της, Ortho-McNeil-Janssen, διέκοψε τη συνεργασία με την Isis Pharmaceuticals. Οι αποτυχίες αυτές δεν την πτοούν. Η J&J δείχνει να επιμένει στις συνεργασίες. Η θυγατρική της OMJ έχει έλθει σε συμφωνία με τη Metabolix. Το καλοκαίρι ο αμερικανικός «γίγαντας» προχώρησε σε συμφωνία με τη γερμανική εταιρεία βιοτεχνολογίας Evotec και το πανεπιστήμιο του Harvard,

με στόχο την ανάδειξη μικρών μορίων βιολογικών φαρμάκων, τα οποία θα βοηθούν στην αναγέννηση των βήτα κυττάρων, που παράγουν ινσουλίνη.

Eli Lilly και Boehringer Ingelheim Ο δύο εταιρείες μαζί έχουν πρόγραμμα – «μαμούθ» στο διαβήτη. Οι Αμερικανοί της Lilly έχουν όχι ένα ή δύο, αλλά 4 προγράμματα σε φάση ΙΙΙ, καλύπτοντας όλο το φάσμα των αντιδιαβητικών θεραπειών. Ας μην ξεχνάμε ότι η Lilly αποτελεί - μαζί με τη Novo Nordisk και τη Sanofi - μία από τις τρεις μεγάλες αδελφές στην αγορά της ινσουλίνης. Στον τομέα αυτό η Lilly μαζί με τους Γερμανούς της Boehringer Ingelheim έχει αναπτύξει τη LY2605541 – μια βασική (basal) ινσουλίνη μεγάλης διάρκειας, που φιλοδοξεί να ανταγωνιστεί την ινσουλίνη Lantus της Sanofi. To προϊόν των Γάλλων έχει πραγματοποιήσει πωλήσεις ύψους 5,3 δισ. δολ., που έχουν «ανοίξει την όρεξη» Αμερικανών και Γερμανών. Τον Ιούνιο, οι δύο εταιρείες παρουσίασαν μεσαίου επιπέδου δεδομένα, που έδειξαν αυξημένα επίπεδα γλυκαιμικού ελέγχου σε σύγκριση με τη Lantus και οφέλη στον έλεγχο του σωματικού βάρους, που αποτελεί σημαντική παράμετρο στην ινσουλινοθεραπεία. Νεώτερα δεδομένα αναμένουμε το 2013, ενώ αν όλα κυλήσουν ομαλά, η έγκριση κυκλοφορίας αναμένεται μέσα στο 2014.

Ο

ι ανάγκες για νέες θεραπείες παραμένουν μεγάλες, καθώς πολλοί διαβητικοί εξακολουθούν να μη ρυθμίζονται επαρκώς, γεγονός που πυροδοτεί σοβαρές επιπλοκές, όπως καρδιακά επεισόδια, παχυσαρκία, τύφλωση και νεφρική ανεπάρκεια. Επιπλοκές που έχουν ανυπολόγιστο κοινωνικό και οικονομικό κόστος σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες

35

ΦΑΚΕΛΟΣ/Ρεπορταζ

Κ

υρίαρχη θέση στην αγορά ινσουλίνης κατέχει η δανική εταιρεία Novo Nordisk και η εταιρεία αναλύσεων Jefferies & Co. εκτιμά ότι θα διατηρήσει την πρωτοκαθεδρία

Ακόμη και αν το πρόγραμμα αποτύχει, το χαρτοφυλάκιο των δύο εταιρειών έχει τόσο μεγάλο βάρος, που είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα έχουμε κάποιο νέο σκεύασμα στην αγορά. Η Lilly διαθέτει ακόμη μια βασική ινσουλίνη με την ονομασία LY2963016, ενώ η Boehringer Ingelheim αναπτύσσει έναν αναστολέα SGLT2, την ουσία empagliflozin. Οι Αμερικανοί βασίζονται ακόμη σε ένα ανάλογο του GLP-1, που χορηγείται μία φορά την ημέρα με την ονομασία dulaglutide, που θα αντικαταστήσει πωλήσεις παρόμοιων προϊόντων της Amylin, με την οποία η Lilly διέκοψε τη συνεργασία πέρσι. Τα ανάλογα του GLP-1 έχουν εξελιχθεί σε σημαντική κατηγορία αντιδιαβητικών φαρμάκων, προάγοντας την έκκριση ινσουλίνης. Η συμμαχία Lilly και Boehringer Ingelheim στο διαβήτη έχει ήδη δώσει καρπούς με την έγκριση του φαρμάκου Tradjenta, το οποίο αποτελεί το βασικό ανταγωνιστή του Januvia της Merck. Μετά τα ανάλογα του GLP-1, η δεύτερη κατηγορία αντιδιαβητικών που αναμένεται να γνωρίσει άνθηση στο μέλλον είναι οι αναστολείς DPP-4.

36

/ Νοέμβριος 2012

Merck Η αμερικανική εταιρεία (MSD στην Ευρώπη) έχει αναδειχθεί σε δυνατό παίχτη στην αγορά του διαβήτη στην κατηγορία των αναστολέων DPP-4. Το blockbuster σκεύασμα της Januvia ήταν το πρώτο της κατηγορίας που κυκλοφόρησε στην παγκόσμια αγορά. Το χαρτοφυλάκιό της περιλαμβάνει καινοτόμες θεραπείες και συνδυασμούς υπαρχόντων φαρμάκων, που αναμένεται να ενισχύσουν τη θέση της Merck στην αγορά.

Πρόσφατα η εταιρεία ανακοίνωσε τα αποτελέσματα μιας ενδιάμεσης μελέτης για την ουσία, με την ονομασία MK-3102. Πρόκειται για έναν αναστολέα DPP-4, που χορηγείται μία φορά την εβδομάδα και είναι τελείως διαφορετικός χημικά από το Januvia, που λαμβάνεται κάθε μέρα. Το νέο φάρμακο μείωσε τα επίπεδα της A1C χωρίς σημαντική διαφορά στην υπογλυκαιμία σε σύγκριση με εικονικό φάρμακο σε μια μελέτη 12 εβδομάδων. Το φάρμακο έχει δείξει ότι μπορεί να αναστείλει το ένζυμο, με στόχο πάνω από 80% για διάστημα 7 ημερών. Η εταιρεία προχωρά σε επόμενο στάδιο μελετών. Η Merck σκοπεύει να προωθήσει το Januvia, δημιουργώντας συνδυασμούς του με άλλα αντιδιαβητικά ή καρδιολογικά

φάρμακα. Για παράδειγμα, η εταιρεία διαθέτει σε τελικό στάδιο ένα χάπι που περιέχει Januvia και ατορβαστατίνη, που είναι το βασικό συστατικό του blockbuster της Pfizer, που έχει χάσει την πατέντα του (Lipitor). Το φάρμακο θα μπορεί να χορηγηθεί σε άτομα που έχουν διαβήτη και αυξημένα λιπίδια. Επιπλέον, αναπτύσσει ένα συνδυασμό που θα περιέχει μετφορμίνη, Janumet και ένα επίσης φάρμακο για τη χοληστερόλη, το Zocor. Ακόμη, στα φιλόδοξα σχέδια της Merck στην αγορά του διαβήτη εντάσσεται και η εξαγορά το 2010 έναντι 500 εκατ. δολ. της SmartCells. Ακόμη, όμως, δεν έχουν φθάσει σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους.

ζοντας μερίδιο αγοράς από το Byetta της Amylin, η οποία πλέον ανήκει στην BristolMyers Squibb και υποστηρίζεται από την Astrazeneca. Η Novo ετοιμάζει ένα νέο ανάλογο GLP-1 που θα χορηγείται μία φορά την εβδομάδα με την ονομασία semaglutide, το οποίο βρίσκεται σε τελικό στάδιο ανάπτυξης. Ακόμη αναπτύσσει ένα συνδυασμό των Victoza/ Tresiba με την ονομασία IDegLira, που εισέρχεται σε φάση ΙΙΙ.

Ο

ι AstraZeneca και BristolMyers Squibb έχουν τη χρυσή ευκαιρία να φέρουν πρώτες στην αγορά ένα φάρμακο που ανήκει σε μια νέα κατηγορία αντιδιαβητικών σκευασμάτων, που είναι γνωστά ως αναστολείς SGLT2

Novo Nordisk Ο δανέζικος όμιλος είναι, όπως αναφέραμε, ο παγκόσμιος κυρίαρχος στις πωλήσεις αναλόγων ινσουλίνης, με κύριους ανταγωνιστές τη Lilly και τη Sanofi. Όπως και η Lilly, έχει αναπτύξει προσεκτικά μακράς διάρκειας βασική ινσουλίνη, που κατέχει ξεχωριστή θέση στο χαρτοφυλάκιό της. Ωστόσο, στις Η.Π.Α., όπου η Novo έχει πάνω από το 50% της αγοράς ινσουλίνης, η εταιρεία είχε προβλήματα με το φάρμακό της με την ονομασία Tresiba ή NN1250. Ο FDA ζήτησε περισσότερο χρόνο για να αποφασίσει, ενώ η εταιρεία έλαβε άδεια στην αγορά της Ιαπωνίας. Αν εγκριθεί το Tresiba, θα ανταγωνιστεί το Lantus της Sanofi που αποτελεί τον κυρίαρχο στην κατηγορία της ινσουλίνης μακράς διάρκειας. Στο μεταξύ η Novo δεν έχει κάτσει με «σταυρωμένα χέρια» και στην κατηγορία των αναλόγων του GLP-1. Το 2010, κυκλοφόρησε στις Η.Π.Α. το Victoza, κερδί-

Sanofi Οι Γάλλοι κατέχουν το πρώτο σε πωλήσεις αντιδιαβητικό προϊόν στον κόσμο με τη μακράς διάρκειας βασική ινσουλίνη Lantus. Φυσικά, δεν επαναπαύονται, αλλά ερευνούν νέες θεραπείες. Για παράδειγμα, έχει και αυτή ένα ανάλογο του GLP-1, με την ονομασία Lyxumia, το οποίο οι Γάλλοι υποστηρίζουν ότι έχει καλύτερο προφίλ ασφάλειας από το Byetta της Bristol-Myers Squibb. Η Sanofi έχει παρουσιάσει ενθαρρυντικά δεδομένα φάσης ΙΙΙ για τη θεραπεία, σε συνδυασμό με βασική ινσουλίνη, και σχεδιάζει να υποβάλει αίτηση για έγκριση σε Η.Π.Α. και Ε.Ε. μέσα στο 2012.

37

ΦΑΚΕΛΟΣ/Ρεπορταζ

Π

άνω από τους μισούς ασθενείς με διαβήτη τύπου ΙΙ κάποια στιγμή αποτυγχάνουν να διατηρήσουν το σάκχαρο υπό έλεγχο

Βέβαια, η Sanofi φροντίζει να ενισχύει το προφίλ του Lantus, το οποίο το 2011 είχε πωλήσεις 5,1 δισ. και φέτος αναμένεται να ξεπεράσει το φράγμα των 6 δισ. δολ. παγκοσμίως! Ακόμη, η Sanofi έχει συνάψει μια σειρά από συμφωνίες με ακαδημαϊκά κέντρα, όπως το πανεπιστήμιο της California στο San Francisco και το κέντρο Joslin Diabetes Center της Βοστώνης με στόχο – τι άλλο – την ανάπτυξη νέων θεραπειών για το διαβήτη και άλλες μεταβολικές νόσους. Ο γαλλικός όμιλος έχει κάνει περικοπές στα εσωτερικά τμήματα έρευνας και προωθεί τη συνεργασία με εξωτερικούς επιστημονικούς συνεργάτες.

Takeda Οι Ιάπωνες δείχνουν να έχουν μεγάλη ανάγκη επανεκκίνησης, καθώς από τον Αύγουστο το βασικό τους φάρμακο, το Actos, δέχεται ανταγωνισμό από γενόσημα. Ήδη,

38

/ Νοέμβριος 2012

λοιπόν, αναπτύσσει έναν αναστολέα DPP-4 με την ονομασία Nesina, που αποτελεί προϊόν της Furiex Pharmaceuticals. Αν και το Nesina (alogliptin) έχει εγκριθεί στην ιαπωνική αγορά, στις Η.Π.Α. ο FDA σταμάτησε τις διαδικασίες, ζητώντας τον Απρίλιο πρόσθετα κλινικά δεδομένα. Έκτοτε, η Takeda έχει καταθέσει τα στοιχεία και αναμένει, ενώ υπό εξέταση βρίσκεται η αίτησή της και στην Ε.Ε. Οι Ιάπωνες, όπως όλα δείχνουν, είναι οι μοναδικοί που έχουν προχωρήσει τις δοκιμές μιας ουσίας που ανήκει σε μια νέα κατηγορία φαρμάκων, τους αγωνιστές GPR40. Πρόκειται για την ουσία TAK-875, που ενεργοποιεί έκκριση ινσουλίνης ανάλογα με τα επίπεδα γλυκόζης. Το Φεβρουάριο, η εταιρεία ανακοίνωσε ότι οι δοκιμές φάσης ΙΙ πέτυχαν και προχωρά στην επόμενη φάση. Η Takeda και η Furiex συνεργάζονται και στην ανάπτυξη ενός μακράς διάρκειας αναστολέα DPP-4, με την ονομασία trelagliptin ή SYR-472, το οποίο θα χορηγείται μία φορά την εβδομάδα, ενώ οι υπάρχουσες θεραπείες χορηγούνται μία φορά την ημέρα.

39

ΦΑΚΕΛΟΣ/ΈΡΕΥΝΑ

• Το 44% των περιστατικών υπογλυκαιμίας σημειώνονται σε ώρες εργασίας

"living diabetes"

Εξατομικευμένη προσέγγιση «Ο διαβήτης είναι ένα κυρίαρχο παγκόσμιο ζήτημα δημόσιας υγείας – με τους μισούς περίπου ασθενείς να μην επιτυγχάνουν επαρκή ρύθμιση του σακχάρου του αίματος»

Α

ποτελέσματα παγκόσμιας έρευνας έδειξαν ότι υπάρχει ανάγκη για μια εξατομικευμένη προσέγγιση όσον αφορά στην αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου 2. Πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν παράγοντες όπως ο τρόπος ζωής, το επάγγελμα και το ωράριο εργασίας, που, όπως προκύπτει από την έρευνα, δεν συζητούνται τακτικά μεταξύ γιατρών και ασθενών. Η έρευνα φέρει τον τίτλο «Living Diabetes» («Ζώντας με το Διαβήτη») και διενεργήθηκε από την εταιρεία ερευνών Bryter με την υποστήριξη της MSD. Τα κύρια ευρήματα ήταν τα εξής:

40

Όταν οι ασθενείς ρωτήθηκαν σχετικά με την τελευταία φορά που παρουσίασαν υπογλυκαιμία, το 44% εξ αυτών απάντησαν ότι ήταν εν ώρα εργασίας.

/ Νοέμβριος 2012

Επίσης, ένα τέταρτο (25%) των ασθενών πάντοτε/συχνά ή μερικές φορές παρέλειπαν γεύματα εξαιτίας του επαγγέλματός τους και του ωραρίου εργασίας τους. Το 76% των ασθενών δεν θυμούνταν να έχουν συζητήσει για το επάγγελμα και το ωράριο εργασίας τους στην εξέταση ρουτίνας. Επιπλέον, σχεδόν τα δύο τρίτα (64%) των ασθενών δεν θυμούνταν να έχουν συζητήσει με το γιατρό τους για τη συναισθηματική υγεία τους. «Ο διαβήτης είναι ένα κυρίαρχο παγκόσμιο ζήτημα δημόσιας υγείας – με τους μισούς περίπου ασθενείς να μην επιτυγχάνουν επαρκή ρύθμιση του σακχάρου του αίματος», ανέφερε ο Δρ Wasim Hanif, σύμβουλος γιατρός και επίτιμος ανώτερος λέκτορας στον τομέα διαβήτη και ενδοκρινολογίας στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Birmingham και πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής «Living Diabetes» που επέβλεψε την έρευνα. «Προς διευκόλυνση της αντιμετώπισης του διαβήτη, οι γιατροί και οι ασθενείς πρέπει

41

ΦΑΚΕΛΟΣ/ΈΡΕΥΝΑ

Τ

ο 25% των ασθενών πάντοτε/συχνά ή μερικές φορές παρέλειπαν γεύματα εξαιτίας του επαγγέλματός τους και του ωραρίου εργασίας τους

Η ταυτότητα της έρευνας

Η έρευνα με τίτλο «Living Diabetes» του 2012 διενεργήθηκε διαδικτυακά από την εταιρεία Bryter μεταξύ 27 Ιουνίου και 10 Αυγούστου 2012, σε οκτώ χώρες, μεταξύ αυτών στην Αυστραλία, την Κίνα, τη Γερμανία, την Ινδία, το Μεξικό, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ηνωμένο Βασίλειο. Σε 807 συνεντεύξεις, συνολικά, συμμετείχαν νοσοκομειακοί γιατροί (διαβητολόγοι, παθολόγοι διαβητολόγοι, ενδοκρινολόγοι), γενικοί παθολόγοι (γιατροί πρωτοβάθμιας περίθαλψης και οικογενειακοί γιατροί) και 899 ενήλικες που είχαν διαγνωσθεί με διαβήτη τύπου 2.

να συζητούν σχετικά με τους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τη ρύθμιση του σακχάρου του αίματος. Ένας ασθενής με διαβήτη που εργάζεται σε νυχτερινό ωράριο χρειάζεται διαφορετικό θεραπευτικό σχήμα από έναν ασθενή που έχει συνταξιοδοτηθεί ή εργάζεται την ημέρα, για παράδειγμα», πρόσθεσε. Η έγκαιρη και αποτελεσματική διαχείριση του σακχάρου του αίματος αποτελεί κρίσιμο στοιχείο για ένα επιτυχές θεραπευτικό σχήμα. Είναι επίσης σημαντικό να αποφεύγονται υπογλυκαιμικά επεισόδια, τα οποία ορισμένες φορές μπορεί να οδηγήσουν σε λιποθυμία και σε σοβαρότερες περιπτώσεις σε απώλεια συνείδησης, σπασμούς ή επιληπτικές κρίσεις που απαιτούν άμεση αντιμετώπιση . Για άτομα με διαβήτη τύπου 2, πολυάριθμοι παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής και ορισμένες φαρμακευτικές αγωγές για το διαβήτη, συνιστούν γνωστούς κινδύνους για χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Ωστόσο, σχεδόν οι μισοί (48%) από τους συμμετέχοντες στην έρευνα δήλωσαν ότι δεν συζητούν με το γιατρό τους για τις επιλογές φαρμακευτικής αγωγής στην εξέταση ρουτίνας. Η ρύθμιση του σακχάρου του αίματος συνεχίζει να αποτελεί πρόκληση για τα άτομα με διαβήτη. Σύμφωνα με την έρευνα: Το 53% των ασθενών δήλωσαν ότι έχουν βιώσει συμπτώματα υπογλυκαιμίας τουλάχιστον μία φορά 1, ωστόσο μόνο το 37% ανέφεραν ότι έχουν συζητήσει το θέμα της υπογλυκαιμίας με το γιατρό τους κατά τη διάρκεια των εξετάσεων ρουτίνας. Το 28% των ασθενών δήλωσαν ότι ο γιατρός τους δεν είχε συζητήσει ποτέ μαζί

42

/ Νοέμβριος 2012

τους για τα προειδοποιητικά συμπτώματα της υπογλυκαιμίας. Σχεδόν ένα τρίτο (31%) ανέφεραν ότι ο γιατρός τους ποτέ δεν είχε συζητήσει μαζί τους για τους τρόπους μείωσης του κινδύνου υπογλυκαιμίας. Περισσότεροι από τους μισούς (57%) ασθενείς ανέφεραν ότι θα ήθελαν να είχαν λάβει περισσότερες πληροφορίες από το γιατρό τους σχετικά με τις ενδείξεις και τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας. Τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας και εμφράγματος. Το σάκχαρο του αίματος (HbA1c), η αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα χοληστερόλης θα πρέπει επίσης να ρυθμίζονται ως μέρος του θεραπευτικού σχήματος για το διαβητικό ασθενή. Όμως, σχεδόν οι μισοί (45%) από τους ασθενείς ανέφεραν ότι δεν συζητούν με το γιατρό τους για τα επίπεδα χοληστερόλης στην εξέταση ρουτίνας και το 30% των ασθενών σπάνια είχαν συζητήσει ή δεν είχαν συζητήσει καθόλου για τους παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιοπάθειας. «Η αντιμετώπιση του διαβήτη και ο καρδιαγγειακός κίνδυνος είναι αλληλένδετα, καθώς η καρδιοπάθεια και το έμφραγμα αποτελούν κύριες επιπλοκές του διαβήτη», προσθέτει ο Δρ Hanif. «Οι ασθενείς θα πρέπει να συζητήσουν με το γιατρό τους και να θέσουν στόχους όσον αφορά στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους, την αρτηριακή πίεση και τη χοληστερόλη, καθώς και να αναπτύξουν ένα εξατομικευμένο θεραπευτικό σχήμα που είναι κατάλληλο για αυτούς».

43

ΦΑΚΕΛΟΣ/ΈΡΕΥΝΑ

• Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι το 8% – 9% του πληθυσμού (800 – 900.000) πάσχει από διαβήτη

Διαβήτης

Νοέμβριος: μήνας ευαισθητοποίησης Ο αριθμός των πασχόντων από σακχαρώδη διαβήτη παγκοσμίως αυξήθηκε σε 350 εκατ. από 50 εκατ. τη δεκαετία του ‘80

Μ

ήνας ευαισθητοποίησης στην πρόληψη και αντιμετώπιση της μεταβολικής μάστιγας του 21ου αιώνα, της μάστιγας του διαβήτη, ανακηρύχθηκε ο Νοέμβριος. Η νόσος έχει εκλάβει εκρηκτικές διαστάσεις παγκοσμίως λόγω και της παχυσαρκίας. Η μόνη ασπίδα προστασίας έναντι των επιπλοκών είναι η έγκαιρη διενέργεια των προληπτικών εξετάσεων και η ρύθμιση της νόσου. Μέσα σε 30 χρόνια επταπλασιάστηκε ο αριθμός των πασχόντων από σακχαρώδη διαβήτη σε όλο τον κόσμο και από 50 εκατομμύρια που ήταν τη δεκαετία του ‘80 έφθασαν τα 350 εκατομμύρια. Το μέλλον διαφαίνεται ζοφερό. Οι αρμόδιοι του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) προβλέπουν ότι αν μέσα στην επόμενη 15ετία δεν υπάρξουν συντονισμένες παρεμβάσεις, ο αριθμός των πασχόντων θα υπερβεί τα 500 εκατομμύρια. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής

44

Διαβητολογικής Εταιρείας, κ. Ανδρέα Μελιδώνη, στην Ελλάδα εκτιμάται ότι το 8% – 9% του πληθυσμού (800 – 900.000) πάσχει από διαβήτη, ενώ υπάρχει και ένα ποσοστό 3% – 4% που δεν γνωρίζει ότι πάσχει από τη νόσο. Σε ό,τι αφορά την παχυσαρκία, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.), ενώ το 2007 οι υπέρβαροι ήταν 1,6 δισεκατομμύρια και οι παχύσαρκοι 400 εκατομμύρια, εκτιμάται ότι το 2015 οι υπέρβαροι θα είναι 2,3 δι-

/ Νοέμβριος 2012

45

ΦΑΚΕΛΟΣ/ΈΡΕΥΝΑ

Νεότερα στην αντιμετώπιση της νόσου Στο Ευρωπαϊκό Διαβητολογικό Συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο στο Βερολίνο, παρουσιάσθηκαν νέες κατευθύνσεις στην αντιμετώπιση του διαβητικού ασθενής. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου έγινε επίσης εκτενής αναφορά στις νέες κατευθυντήριες οδηγίες του 2012 για την αντιμετώπιση του διαβήτη. Επισημάνθηκε το στοιχείο της εξατομίκευσης της θεραπείας, η ανάγκη ενημέρωσης του ασθε-

νή, καθώς και η συμμετοχή του - μαζί με το γιατρό του στη λήψη απόφασης για τη θεραπευτική αγωγή που θα ακολουθήσει. «Εξατομίκευση, ενημέρωση και συμμετοχή είναι το μήνυμα των νέων οδηγιών», τονίζει ο πρόεδρος της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας, προσθέτοντας ότι «ο ορίζοντας για την αντιμετώπιση του διαβήτη είναι φωτεινός και ελπιδοφόρος». Στο συνέδριο παρουσιάστηκαν:

Νέα στοιχεία για την ασφάλεια και την εξέλιξη των νέων φαρμακευτικών αντιδιαβητικών αγωγών, δηλαδή των ινκρετινικών αγωγών. Φαίνεται ότι οι νέες αυτές αγωγές (αγωνιστές GLP-1 και αναστολείς DPP-4) είναι εξαιρετικά ασφαλείς, χωρίς σημαντικές παρενέργειες, ενώ υπάρχουν εξελίξεις στη θεραπευτική στρατηγική, καθώς αναπτύσσονται νέα μόρια ινκρετινικών αγωγών, μόρια

Ε

μακράς διάρκειας δράσης (αγωνιστές GLP-1 ή αναστολείς DPP-4 εβδομαδιαίας διάρκειας δράσης). Ενθαρρυντικά δεδομένα από τη συγχορήγηση ινσουλίνης και ινκρετινικών αγωγών όσον αφορά την αποτελεσματική ρύθμιση και τη μείωση των υπογλυκαιμιών. Εξελιγμένες αντλίες χορήγησης ινσουλίνης υπό τη μορφή patch, που ίσως μελλοντικά αντικαταστήσουν τις σημερινές αντλίες.

νώ το 2007 οι υπέρβαροι ήταν 1,6 δισεκατομμύρια και οι παχύσαρκοι 400 εκατομμύρια, εκτιμάται ότι το 2015 οι υπέρβαροι θα είναι 2,3 δισεκατομμύρια και οι παχύσαρκοι 700 εκατομμύρια παγκοσμίως

46

/ Νοέμβριος 2012

σεκατομμύρια και οι παχύσαρκοι 700 εκατομμύρια παγκοσμίως. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, η μέση κατανάλωση θερμίδων είναι 3.700 θερμίδες (πηγή Π.Ο.Υ.) έναντι 3.100 τη δεκαετία του ‘70. Τα Ελληνόπουλα είναι από τα πλέον παχύσαρκα παιδιά στην Ευρώπη. Ενδεικτικά, στις ηλικίες 8 – 10 ετών τα ποσοστά των υπέρβαρων παιδιών είναι 29% και των παχύσαρκων 13%. Ο σύγχρονος «τοξικός» τρόπος ζωής, δηλαδή η κακή διατροφή (διατροφή σε ταχυφαγεία, υψηλή πρόσληψη λίπους και ζάχαρης, χαμηλή πρόσληψη φυτικών ινών, αυξημένο μέγεθος μερίδων τροφής και ποτών), η μειωμένη ανάγκη σωματικής δραστηριότητας και το πολύπλευρο καθημερινό στρες, είναι αναμφισβήτητα η αφετηρία όλων των δεινών για τη μεταβολική υγεία μας. «Η αντιμετώπιση όλων αυτών των τοξικών πτυχών αποτελούν την καρδιά της πρόληψης του διαβήτη», τονίζει ο κ. Μελιδώνης. Από τα άτομα με διαβήτη, το 90% έχουν διαβήτη τύπου 2. Τα συμπτώματα στο διαβήτη τύπου 2 μπορεί να είναι ήπια ή να απουσιάζουν τελείως. Αποτελεί μια «ύπουλη» μορφή πάθησης, αφού 1 στα 2 άτομα παρουσιάζουν ήδη σοβαρές επιπλοκές όταν βγει η διάγνωση. Είναι επιτακτική η ανάγκη να ελέγχονται όλα τα άτομα ηλικίας 45 ετών και πάνω και ιδίως οι υπέρβαροι ή οι παχύσαρκοι. Αναγκαίος είναι επίσης o έλεγχος σε vεώτερα άτομα με καθιστική ζωή ή που έχουν συγγενή 1ου βαθμού με διαβήτη, σε γυναίκες με ιστορικό διαβήτη κύησης ή που έχουν γεννήσει παιδί με βάρος άνω των 4,5 κιλών, σε άτομα με υπέρταση ή με διαταραχές των λιπιδίων και σε άτομα με προδιαβήτη.

Ο διαβήτης δεν είναι μια αθώα, πρόσκαιρη και χωρίς συνέπειες νόσος. Είναι μια μόνιμη διαταραχή της μεταβολικής ομοιοστασίας του οργανισμού, του οποίου η μη αντιμετώπιση ή η μη ρύθμιση, θα οδηγήσει στην πορεία του χρόνου σε μία ή περισσότερες χρόνιες επιπλοκές του. Ο διαβήτης αποτελεί την πρώτη αιτία τύφλωσης των ενηλίκων, του ακρωτηριασμού των κάτω άκρων, της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας και αιμοκάθαρσης, της στυτικής δυσλειτουργίας και το βασικότερο αίτιο εμφραγμάτων και αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων.

Ο διαβήτης είναι επικίνδυνος γιατί… Αποτελεί την πρώτη αιτία τύφλωσης ενηλίκων Είναι η πρώτη αιτία του τελικού σταδίου νεφρικής ανεπάρκειας Συνιστά την πρώτη αιτία ακρωτηριασμών των κάτω άκρων Αποτελεί την πρώτη αιτία στυτικής δυσλειτουργίας Τετραπλασιάζει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά επεισόδια Εξαπλασιάζει τον κίνδυνο για εγκεφαλικά επεισόδια Διπλασιάζει τον κίνδυνο για άνοια, νόσο Aλτσχάιμερ και κατάθλιψη. Το 40 – 45% των νοσηλευόμενων για έμφραγμα έχουν γνωστό ή τον ανακαλύπτουν στη νοσηλεία για το έμφραγμα διαβήτη. Συνολικά το 65 – 70% των εμφραγματιών παρουσιάζουν διαταραχή του μεταβολισμού γλυκόζης. Ιδιαίτερα συχνή είναι η σιωπηλή ισχαιμία στα διαβητικά άτομα (στεφανιαία νό-

Απορροφά το 15% των δαπανών υγείας

Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, το άμεσο κόστος ενός ασθενή με διαβήτη τύπου ΙΙ στην Ελλάδα είναι 1.300 ευρώτο χρόνο. Ο ρυθμιζόμενος ασθενής (HbA1c κάτω του 7%) έχει ετήσιο κόστος 983 ευρώ, ενώ ο αρρύθμιστος (A1c άνω του 7%) 1.570 ευρώ. Άρα το συνολικό κόστος για την αντιμετώπιση των διαβητικών ασθενών στην Ελλάδα (περίπου 800.000 έως 1.000.000 άτομα) ξεπερνά το 1,3 δισ. ευρώ (6,4% των συνολικών δαπανών) για την υγεία! Παρατηρούμε επίσης ότι το κόστος θεραπείας για τους μη ρυθμισμένους ασθενείς είναι 60% υψηλότερο… Το συνολικό μέσο ετήσιο κόστος ανά ασθενή είναι περίπου 2.900 ευρώ, με συνολικές δαπάνες για το διαβήτη υπολογιζόμενες στα 2,3 δισ. ευρώ (12 – 15% των συνολικών δαπανών για την υγεία), στοιχεία που συνάδουν με αντίστοιχες έρευνες που έχουν γίνει και στο εξωτερικό.

47

ΦΑΚΕΛΟΣ/ΈΡΕΥΝΑ

Τ

α Ελληνόπουλα είναι από τα πλέον παχύσαρκα παιδιά στην Ευρώπη. Ενδεικτικά, στις ηλικίες 8 – 10 ετών τα ποσοστά των υπέρβαρων παιδιών είναι 29% και των παχύσαρκων 13%

σος, δηλαδή, χωρίς συμπτωματολογία). Με σύγχρονες απεικονιστικές τεχνικές μέχρι και το 40% των διαβητικών (που είναι ασυμπτωματικά για στεφανιαία νόσο) παρουσιάζουν σιωπηλή ισχαιμία. Ο κύριος λόγος της ιδιαίτερα συχνής σιωπηλής ισχαιμίας στα διαβητικά άτομα είναι η παρουσία καρδιακής αυτόνομης νευροπάθειας. Μετά το έμφραγμα του μυοκαρδίου ή μετά την εμφάνιση της στεφανιαίας νόσου, οι ελλιποβαρείς (ΒΜΙ<22) παρουσιάζουν 2 με 3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο θνησι-

Νέα φάρμακα και άλλες ανακαλύψεις φιλοδοξούν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη. Χάπι από το στόμα. Πρόκειται για μια νέα κατηγορία φαρμάκων που χορηγούνται από το στόμα. Οι αναστολείς της νεφρικής επαναπρόσληψης γλυκόζης προκαλούν την αποβολή του σακχάρου στα ούρα σε πιο χαμηλά επίπεδα από το φυσιολογικό όταν το σάκχαρο στο αίμα υπερβαίνει συγκεκριμένες τιμές. Αναμένεται έγκριση από τον FDA για κυκλοφορία στις ΗΠΑ. Νέες ινσουλίνες. Η ενέσιμη ινσουλίνη μακράς δράσης που θα μπορεί να χορηγείται ανά 2 ή 3 μέρες ανήκει στη νέα γενιά ινσουλινών. Υπό έρευνα βρίσκονται κι άλλες εναλλακτικές χορήγησης ινσου-

48

λίνης όπως το σπρέι και το υπογλώσσιο χάπι. Δεν υπάρχουν ακόμα πληροφορίες για το πότε θα φτάσουν στην αγορά. Νέοι μετρητές γλυκόζης. Πρόκειται για ένα σύστημα παρακολούθησης της γλυκόζης του αίματος που συνδέεται απευθείας σε υπολογιστή, παρέχοντας στους χρήστες άμεση πρόσβαση σε πληροφορίες, πράγμα που τους βοηθάει να διαχειρίζονται καλύτερα το διαβήτη τους και να έχουν καλύτερο συντονισμό της θεραπείας τους. Φάρμακο που προλαμβάνει την τύφλωση λόγω διαβήτη. Είναι μια νέα θεραπευτική επιλογή που χορηγείται για τη θεραπεία ασθενών με οπτική βλάβη λόγω διαβητικού οιδήματος ωχράς, που προσβάλλει περίπου το 1-3% των ασθε-

/ Νοέμβριος 2012

μότητας σε σχέση με αυτούς που έχουν φυσιολογικό βάρος (ΒΜΙ 22 – 25). Το εντυπωσιακό στις τελευταίες αυτές μελέτες είναι ότι οι υπέρβαροι και οι παχύσαρκοι παρουσιάζουν μειωμένο κίνδυνο θνησιμότητας σε σχέση ακόμα με αυτούς που έχουν φυσιολογικό βάρος.

Τα ύποπτα συμπτώματα Συχνοουρία – πολυουρία Πολυδιψία Πολυφαγία

νών με διαβήτη, οδηγώντας δυνητικά σε τύφλωση. Υπερτερεί της παραδοσιακής θεραπείας με laser που απλά περιόριζε την περαιτέρω επιδείνωση των βλαβών, γιατί όχι μόνο σταθεροποιεί, αλλά και αναστρέφει τις παθολογικές εκφράσεις της νόσου. Το σκεύασμα έχει εγκριθεί σε περισσότερες από 85 χώρες. Έχει λάβει θετική γνωμοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Φαρµακευτικών Προϊόντων. Φάρμακα για διαβήτη και παχυσαρκία. Μια νέα ενδιαφέρουσα κατηγορία φαρμάκων είναι τα ανάλογα ή μιμητικά δράσης των ινκρετινών. Είναι ιδιαίτερα κατάλληλα για άτομα υπέρβαρα ή παχύσαρκα, που σε σημαντικό ποσοστό παρουσιάζουν και διαβήτη γιατί αντιμετωπίζουν ταυτόχρο-

Απώλεια βάρους Αδυναμία / καταβολή Έλλειψη ενδιαφέροντος και συγκέντρωσης Εμετοί και στομαχικός πόνος Μουδιάσματα στα άκρα Θολή όραση Συχνές λοιμώξεις Πληγές που αργούν να επουλωθούν Τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν ήπια ή και να απουσιάζουν τελείως στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. •••

να το διαβήτη και το αυξημένο σωματικό βάρος. Πρόκειται για ουσίες που παράγονται από το έντερο μετά τη λήψη τροφής και βοηθούν την έκκριση ινσουλίνης, ενώ παράλληλα διευκολύνουν τον εγκέφαλο να δώσει το σήμα του κορεσμού. Έχουν εγκριθεί και διατίθενται και στη χώρα μας. Νέα φάρμακα μειώνουν τις υπογλυκαιμίες. Νέα καινοτόμα φάρμακα είναι και η νέα κατηγορία των αναστολέων DPP-4. Μελέτες δείχνουν ότι η χορήγηση της βασικής ινσουλίνης σε συνδυασμό με αναστολείς DPP-4 ή αγωνιστές GLP–1 μπορεί να βελτιώσει τη γλυκαιμική ρύθμιση και να μειώσει τις υπογλυκαιμίες και το βάρος, που αποτελούν συνηθισμένα προβλήματα στους ασθενείς με διαβήτη.

Αριθμοί – «σοκ»

Περίπου 1 στους 10 Έλληνες έχει διαβήτη. Ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη στην Ελλάδα έχει τετραπλασιαστεί τα τελευταία 30 χρόνια. Ο διαβήτης τύπου 1 αυξάνεται κατά 3% κάθε χρόνο στα παιδιά και στους εφήβους. Επίσης ο διαβήτης τύπου 2 προσβάλλει πλέον όλο και μικρότερες ηλικίες, νέους και παιδιά. Οι διαβητικοί παρουσιάζουν ίδιο κίνδυνο εμφράγματος μυοκαρδίου με αυτόν των μη διαβητικών που είναι μεγαλύτεροι κατά 15 χρόνια. Ο διαβήτης δηλαδή γηράσκει πρόωρα την καρδιά…

49

Ρεπορταζ

• Συγχωνεύσεις χειρουργικών κλινών • Στην τελική φάση ολοκλήρωσης η δημιουργία μονάδας ΟΚΑΝΑ

Νοσοκομείο Τρικάλων

Πρωτοποριακές δράσεις της διοίκησης

Συγχωνεύθηκαν οι δύο χειρουργικές κλινικές, που λειτουργούσαν με πληρότητα που σπάνια ξεπερνούσε το 35% για καθεμιά, ενώ σήμερα η συγχωνευμένη λειτουργεί με πληρότητα μεγαλύτερη του 85%!

Τ

ο ΕΣΥ δεν είναι μόνο ελλείψεις, ράντζα και μιζέρια. Υπάρχουν "νησίδες" ορθολογικής και αποδοτικής λειτουργίας. Αρκεί προφανώς η διοίκηση και η διαχείριση να γίνεται από ανθρώπους που έχουν όρεξη και γνωρίζουν πώς να αξιοποιήσουν τους ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το νοσοκομείο Τρικάλων. Μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο θητείας του προέδρου του Δ.Σ. και διοικητή, κ. Μιχάλη Λοπατατζίδη, έχουν γίνει «πράγματα και θαύματα». Ενώ η ηγεσία του υπουργείου Υγείας ακόμη ψάχνεται για το ποιες κλινικές θα συγχωνεύσει και πώς, στα Τρίκαλα η διοίκηση έχει ήδη προχωρήσει με επιτυχία σε συγχωνεύσεις και μάλιστα χωρίς «να ανοίξει μύτη». Ειδικότερα, συγχωνεύθηκαν οι δύο χειρουργικές κλινικές, οι οποίες λειτουργούν ως μία από την 1η Οκτωβρίου. Μέχρι τότε λειτουργούσαν με πληρότητα που σπάνια ξεπερνούσε το 35% για καθεμιά, ενώ σήμερα η συγχωνευμένη λειτουργεί με πληρότητα μεγαλύτερη του 85%! Η ενέργεια υλοποιήθηκε μετά

50

την ολοκλήρωση απαραίτητων πρόδρομων εργασιών και την εκλογή συντονιστή γιατρού. Έτσι, με μια απλή κίνηση, εξοικονομούνται πόροι από τη διάθεση υγειονομικού και φαρμακευτικού υλικού, καλύτερη κατανομή νοσηλευτικού προσωπικού για τη λειτουργία των υπόλοιπων κλινικών και των εξωτερικών ιατρείων, βελτίωση εξυπηρέτησης αναγκών ασθενών και σημαντική μείωση λειτουργικής δαπάνης. Συγχώνευση έγινε και σε κοινωνικές δομές ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης, στο πλαίσιο της εξοικονόμησης πόρων και της καλύτερης λειτουργίας. Οι μονάδες μεταφέρθηκαν από μισθωμένα κτήρια σε κτήριο ιδιοκτησίας του νοσοκομείου. Παράλληλα, προχώρησαν ταχύτατα οι συ-

/ Νοέμβριος 2012

νήθως χρονοβόρες διαδικασίες προμήθειας εφαρμογής του κοινοτικού προγράμματος ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού. Έτσι, για πα- του Κοινού Πλαισίου Αξιολόγησης (ΚΠΑ), τόράδειγμα, βρίσκεται σε τελικό στάδιο δημο- σο στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) πράτησης προμήθεια ιατροτεχνολογικού ε- όσο και στο Αναισθησιολογικό Τμήμα, συξοπλισμού προϋπολογισμού 2.170.000 ευρώ. γκροτώντας δύο ομάδες εργασίας που υλοΗ δράση αφορά την πλήρη κατάθεση τε- ποιούν την εφαρμογή του ΚΠΑ. χνικής μελέτης σκοπιμότητας και οικονομικού Συνεργασία με το Δήμο Τρικκαίων: Στο πλαίοφέλους και το συντονισμό με το υπουργείο Υ- σιο του προγράμματος «Κοινωνικών Δομών γείας και την περιφέρεια Θεσσαλίας για την άμεσης αντιμετώπισης της φτώχιας», όπου προμήθεια ενός (1) μαγνητικού τομογράφου, συμμετέχει ο δήμος Τρικκαίων, υπήρξε συενός (1) στεφανιογράφου, ενός (1) ψηφιακού νεργασία και παραχώρηση τμήματος της μαστογράφου, δέκα (10) μηχανημάτων τεχνη- παλαιάς ανενεργής πτέρυγας ώστε να ατού νεφρού και ενός φορητού συστήματος υ- ναπτυχθούν αντίστοιχες υπηρεσίες του προπερηχογραφίας. γράμματος. Με την ολοκλήρωση των διαδικασιών προ- Δωρεά Οργάνων: Η πρώτη στα χρονικά του μήθειας αναμένεται αισθητή αναβάθμιση των Γ.Ν. Τρικάλων συντονισμένη προσπάθεια διαγνωστικών δυνατοτήτων και βελτίωση της με τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσελειτουργίας του νοσοκομείου Τρικάλων, που θα ων, ώστε από το Γ.Ν. Τρικάλων να διοχετευοδηγήσει στην περαιτέρω βελτίωση των προ- θούν 4 μοσχεύματα κλινικά νεκρού ασθεληπτικών και θεραπευτικών υπηρεσιών υγείας νούς προς: το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό προς τους πολίτες. Άλλες δράσεις αφορούν: Κέντρο Αθηνών για τη λήψη της καρδιάς, το Μονάδα ΟΚΑΝΑ. Στην τελική φάση ολο- Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης για κλήρωσης είναι και άλλο ένα έργο ζωτικής τη λήψη του ήπατος, το Λαϊκό Νοσοκομείο σημασίας για την περιοχή: δημιουργία μο- Αθηνών για τη λήψη των Νεφρών, καθώς νάδας ΟΚΑΝΑ. Στο προσεχές διάστημα α- και το Π.Γ.Ν. Θεσσαλονίκης ΑΧΕΠΑ για τη ναμένεται η στελέχωσή του από τον ΟΚΑ- λήψη των κερατοειδών ασθενούς. ΝΑ και η παραχώρηση προσωπικού από Μετά από παρότρυνση του Γ.Ν. Τρικάλων, το νοσοκομείο για την πλήρη λειτουργία οι συγγενείς ασθενούς που νοσηλευόταν στη του. Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία Ψυχι- ΜΕΘ με βαρύτατο εγκεφαλικό τραύμα που κής Υγείας, αναμένεται ανακούφιση μεγά- οδήγησε στον εγκεφαλικό του θάνατο, ενηλου αριθμού εξαρτημένων ατόμων του νο- μερώθηκαν άμεσα για τη δυνατότητα δωμού Τρικάλων, αποφυγή κόστους, αλλά και ρεάς οργάνων του σώματός του, στην οποία ταλαιπωρίας μετακίνησής τους προς άλλα και συναίνεσαν και όλος ο συντονισμός ήαπομακρυσμένα σημεία. ταν απόλυτα επιτυχής. Ιδιαίτερα αναφέ Εφαρμογή Κοινού Πλαισίου Αξιολόγησης. ρουμε την περίπτωση της καρδιάς όπου το Θέτοντας ως κύριο στόχο τη διαρκή βελ- μόσχευμα δόθηκε σε νέο 17 ετών, στο Ωτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υ- νάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, που απηρεσιών προς τον πολίτη, καθώς και της νέμενε τη δωρεά μοσχεύματος φέροντας εσωτερικής δομής και οργάνωσης του νο- σύστημα αμφικοιλιακής υποστήριξης της σοκομείου, έχουν ξεκινήσει τις διαδικασίες καρδιάς επί 32 μήνες! •••

51

Οικονομική επικαιρότητα

1. Γλυκαντικό στέβια 2. Καούρες 3. Pfizer Hellas 4. Δωρεά της Roche 5. Everolimus της Novartis 6. Cana

7. Υγεία

2.

Ο

Ένας χρόνος του

πρόεδρος της ISA, Hugues Pitre, σχολίασε: «Μας χαροποιεί ιδιαίτερα η αφοσίωση των εταιρειών να παρέχουν στους καταναλωτές μεγαλύτερο εύρος προϊόντων με γλυκιά γεύση και λίγες θερμίδες. Οι καταναλωτές είναι ολοένα και πιο συνειδητοποιημένοι όσον αφορά στη διατροφή τους και αναζητούν μεγαλύτερη ποικιλία στα ράφια των καταστημάτων. Η ποικιλία αυτή θα συνεχίσει να αυξάνεται για να προσφέρει ακόμα περισσότερες επιλογές για κάθε περίσταση και τρόπο ζωής. Η εισαγωγή της στέβια στην αγορά “πυροδότησε” ένα νέο κύμα καινοτομίας και προσβλέπουμε ότι αυτό θα συνεχίσει να επεκτείνεται στη βιομηχανία». Οι ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες χρησιμοποιούνται από τη βιομηχανία τροφίμων και ποτών στην Ευρώπη, από την ανακάλυψη της σακχαρίνης το 1879. Τα τελευταία 30 χρόνια το φάσμα των διαθέσιμων γλυκαντικών για χρήση σε τρόφιμα και ποτά έχει αυξηθεί δραστικά, περιλαμβάνοντας τις ακεσουλφάμη-Κ, ασπαρτάμη, σουκραλόζη, νεοτάμη και τώρα τους γλυκοζίτες στεβιόλης. Παράλληλα, νέοι τύποι γλυκαντικών χωρίς θερμίδες συνεχίζουν να αναπτύσσονται. Το

Τι ευθύνεται για τις καούρες

Το Acid Pocket ή αλλιώς ο γαστρικός θύλακας οξέος είναι η κύρια αιτία για την εμφάνιση του καύσου (καούρας), του πόνου και της δυσπεψίας. Αυτό ήταν ένα από τα βασικά συμπεράσματα του δορυφορικού συμποσίου που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Πανευρωπαϊκού Συνεδρίου Γαστρεντερολογίας στο Άμστερνταμ, με τη συμμετοχή περισσοτέρων από 500 γαστρεντερολόγων από όλο τον κόσμο. Ο θύλακας οξέος ( Acid Pocket), ουσιαστικά, είναι ένα μεταγευματικό φαινόμενο – που ανακαλύφθηκε πριν από 10 χρόνια από τον K.E.L. McColl, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης - κατά τη διάρκεια του οποίου δημιουργείται πάνω από το περιεχόμενο του στομάχου και κάτω από τον κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα, μια περιο-

52

1.

52 52 54 55 56 56 58

χή με υψηλή οξύτητα, που επικαλύπτει τις τροφές 15 περίπου λεπτά μετά την κατάποσή τους. Αυτή η επικάλυψη που περιέχει υδροχλωρικό οξύ που έχει παραχθεί από τον στόμαχο, παλινδρομεί στον οισοφάγο και προκαλεί συμπτώματα όπως καύσο (καούρα), πόνο και όξινες αναγωγές. Μπορεί επίσης να προκαλέσει βλάβες στον βλεννογόνο του οισοφάγου, όπως οισοφαγίτιδα ή μεταπλασία (οισοφάγος Barrett). Το Acid Pocket δημιουργείται σε όλους, αλλά στα άτομα με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠΝ) είναι μεγαλύτερoυ μεγέθους. Επιπλέον, όπως τόνισε ο καθηγητής G. Boeckxstaens από το πανεπιστήμιο της Leuven στο Βέλγιο, υπάρχει συσχέτιση του φαινομένου του Αcid Pocket με την ύπαρξη διαφραγματοκήλης, που είναι ένα συχνό

/ Νοέμβριος 2012

εύρημα σε πάσχοντες από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Έρευνες έδειξαν ότι όσο μεγαλύτερη είναι η διαφραγματοκήλη τόσο συχνότερη και μεγαλύτερη είναι η παλινδρόμηση αυτού του θύλακα οξέος προς τον οισοφάγο. Η ανακάλυψη του Acid Pocket, επεσήμανε ο P.J. Kahrilas, καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Chicago, προσφέρει ένα νέο στόχο για τις θεραπείες που μπορούν να εξουδετερώσουν αποτελεσματικά αυτό το όξινο άνω στρώμα, καθώς ένα σημαντικό ποσοστό των ασθενών (11-45%), λαμβάνοντας μόνο αντιόξινα φάρμακα, δεν είναι ικανοποιημένοι από τη θεραπεία τους. Επιπροσθέτως, τα αλγινικά (Gaviscon), συνέχισε ο καθηγητής, θα πρέπει να θεωρούνται σκευάσματα πρώτης εκλογής για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων

γλυκαντικού στέβια 1994 οι κανονισμοί που διέπουν τη χρήση τους εναρμονίστηκαν, επιτρέποντας τη χρήση όλων των εγκεκριμένων γλυκαντικών σε όλη την Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Τα ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά, τα οποία χρησιμοποιούνται για να αντικαταστήσουν τα σάκχαρα σε τρόφιμα και ποτά, παρέχουν στους κατασκευαστές προϊόντων τη δυνατότητα να προσφέρουν στους καταναλωτές προϊόντα με γλυκιά γεύση, αλλά με λιγότερες θερμίδες. Όταν καταναλώνονται στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης και υγιούς διατροφής, μπορούν να αναδειχθούν

της καούρας και της δυσπεψίας, καθώς επικαλύπτουν το Acid Pocket, προκαλώντας μια προστατευτική γέλη που δεν επιτρέπει την επαφή του οξέος με τον οισοφαγικό βλεννογόνο και άρα ο πάσχων δεν έχει καούρα, δυσπεψία ή πόνο. Τα αλγινικά (Gaviscon), τόνισε ο καθηγητής, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται και ως συμπληρωματική θεραπεία σε ασθενείς που δεν επιτυγχάνουν πλήρη ύφεση των συμπτωμάτων τους με τα αντιεκκριτικά, αλλά και ως μονοθεραπεία σε περιπτώσεις που η νόσος δεν απαιτεί καθημερινή συστηματική θεραπεία, αλλά μόνο συμπτωματική ανακούφιση. Αξίζει να σημειωθεί ότι η επίδραση της Γαστροοισοφαγικής Παλινδρομικής Νόσου δεν περιορίζεται στα κλινικά συμπτώματα, αλλά επηρεάζει πολύ αρνη-

σε αποτελεσματικά εργαλεία διαχείρισης βάρους και στοματικής υγιεινής. Παράλληλα, καθώς δεν επηρεάζουν τα επίπεδα ινσουλίνης και σακχάρου στο αίμα, οι ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες μπορούν να προσφέρουν στα άτομα με διαβήτη, την ευκαιρία να απολαύσουν τρόφιμα και ποτά με γλυκιά γεύση. Περισσότερες πληροφορίες για τη χρήση και τα πλεονεκτήματα των ολιγοθερμιδικών γλυκαντικών μπορείτε να βρείτε στο http:// www.info-edulcorants.org/professionalresources/fact-sheets

Ένα χρόνο μετά την προσθήκη των γλυκοζιτών στεβιόλης, της γλυκαντικής ύλης που είναι γνωστή ως στέβια, στα συστατικά που είναι διαθέσιμα στους κατασκευαστές τροφίμων και ποτών, η Διεθνής Ένωση Γλυκαντικών Υλών (ISA) χαιρετίζει την πρόοδο που έχει σημειώσει η βιομηχανία σε θέματα προϊοντικής καινοτομίας. Το γεγονός αυτό επιτρέπει στους καταναλωτές να απολαμβάνουν μια όλο και μεγαλύτερη ποικιλία τροφίμων, ροφημάτων και επιτραπέζιων γλυκαντικών, με υπέροχη γεύση και λίγες θερμίδες

τικά την καθημερινή ποιότητα ζωής των ασθενών. Σύμφωνα με μια αμερικανική έρευνα, περισσότερο από το 80% των ατόμων με αίσθημα καύσου δεν απολάμβαναν το φαγητό τους, περισσότεροι από 60% είπαν ότι αντιμετώπιζαν διαταραχές του ύπνου, περισσότεροι από 40% είχαν δυσκολία συγκέντρωσης στη δουλειά τους, ενώ 20% ένιωθαν ότι επηρέαζε τη σεξουαλική ζωή τους. Πιο πρόσφατα ευρωπαϊκά δεδομένα, που αφορούσαν στην επίδραση της ΓΟΠΝ στην παραγωγικότητα στην εργασία, έδειξαν απώλεια έως και τριών ωρών εργασίας την εβδομάδα και απώλεια επιπλέον χρόνου συστηματικής παρουσίας στην εργασία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα σημαντικό οικονομικό φορτίο, τουλάχιστον €55/εβδομάδα κατά μέσο όρο ανά εργαζόμενο με ΓΟΠΝ.

53

Οικονομική επικαιρότητα

Εθελοντική δράση της Pfizer Hellas

3.

Η Pfizer Hellas, με την ενεργό συμμετοχή των εργαζομένων της, ανέλαβε μια ξεχωριστή πρωτοβουλία για να δημιουργήσει ένα όμορφο και ταυτόχρονα θεραπευτικό χώρο πρασίνου στις εγκαταστάσεις του Κέντρου Αποθεραπείας και Αποκατάστασης Παιδιών με Αναπηρία Αττικής (πρώην Π.Ι.Κ.Π.Α) στη Βούλα

54

Τ

ην Τετάρτη 31 Οκτωβρίου, εργαζόμενοι της εταιρείας, με την πολύτιμη βοήθεια των «Γεωπόνων του Κόσμου», που πραγματοποίησαν τη μελέτη του χώρου, διαμόρφωσαν μια έκταση 300 τ.μ., τοποθέτησαν δενδρύλλια και αρωματικά φυτά ελληνικής προέλευσης, διακόσμησαν το χώρο και φύτεψαν ένα μικρό λαχανόκηπο.

Η διοικήτρια του κέντρου, κα Ευαγγελία Χαλβατζά, ευχαρίστησε την Pfizer Hellas και τους εργαζομένους της για την πολύτιμη βοήθειά τους και την προσωπική τους εργασία. «Πρωτοβουλίες όπως αυτή των εργαζομένων της Pfizer Hellas αποδεικνύουν ότι παρά τις δύσκολες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, η ανθρώπινη αλληλεγγύη δεν έχει εκλείψει. Στο δύσκολο έργο της ανατροφής και εκπαίδευσης των 162 παιδιών του Κ.Α.Α.Π.Α.Α., κάθε χέρι βοηθείας μάς δίνει κουράγιο και ελπίδα να συνεχίσουμε».

O πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Pfizer Hellas, κ. Erik Nordkamp, δήλωσε σχετικά: «Για άλλη μια φορά, μέσα από την εθελοντική μας εργασία, επιβεβαιώσαμε ότι η έννοια της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης είναι άρρηκτα συνυφασμένη με την αποστολή, αλλά και με την κουλτούρα της Pfizer Hellas. Στόχος μας είναι η προσπάθεια αυτή να έχει συνέχεια, με νέες πρωτοβουλίες και δράσεις που θα βασίζονται στη συμμετοχή των εργαζομένων». Το κέντρο ιδρύθηκε το 1914, αρχικά ως ΠΙΚΠΑ, για τη φροντίδα θυμάτων πολέμου,

/ Νοέμβριος 2012

ενώ αργότερα εξελίχθηκε σε προνοιακό φορέα για τη φροντίδα και την προστασία του παιδιού. Σήμερα, προστατεύει συνολικά 162 παιδιά σε κτηριακές εγκαταστάσεις στις περιοχές Βούλας (πρώην ΠΙΚΠΑ) και Σκαραμαγκά (πρώην ΘΧΠΠ Αθήνας), καθώς και στις δομές αποϊδρυματισμού σε Ελληνικό, Καλλιθέα, Πατησίων και Βύρωνα. Το Κ.Α.Α.Π.Α.Α. παρέχει φροντίδα και περίθαλψη σε βρέφη, παιδιά, εφήβους και ενήλικες, ενώ τα προγράμματά του, που λειτουργούν επί 24ώρου βάσεως, τους προσφέρουν αποκατάσταση (εργοθεραπεία, φυσικοθεραπεία, λογοθεραπεία, ψυχολογική στήριξη, ειδική διαπαιδαγώγηση, αθλητικά προγράμματα), κοινωνικοποίηση και κοινωνική ένταξη (ψυχαγωγικές, πολιτιστικές, καλλιτεχνικές εκδηλώσεις). Επίσης, υπό την εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, λειτουργεί ειδικό νηπιαγωγείο και σχολείο, ενώ υλοποιούνται και προγράμματα αναδοχής και υιοθεσίας. Επιπλέον, κατά τους θερινούς μήνες πραγματοποιούνται θαλάσσια μπάνια με ειδικό σύστημα πρόσβασης στην παραλία.

Δωρεά της Roche για το Δυτικό Νείλο

4.

Η

εταιρεία ανταποκρίθηκε στο αίτημα του ΕΚΕΑ, στην τόσο ευαίσθητη αυτή περίοδο της οικονομικής κρίσης που διανύει η χώρα μας, με αίσθημα κοινωνικής ευθύνης απέναντι στο καίριο ζήτημα της εύρυθμης λειτουργίας των αιμοδοσιών της χώρας. Οι δωρεάν έλεγχοι για τη μοριακή ανίχνευση του ιού του Δυτικού Νείλου (WNV) πραγματοποιήθηκαν από τις 17 Οκτωβρίου στα Κέντρα Μοριακού Ελέγχου (ΚΜΕ) των Αιμοδοσιών των Γενικών Νοσοκομείων της Αθήνας, «Λαϊκό» και «Γ. Γεννηματάς», στα ήδη εγκατεστημένα σύγχρονα συστήματα μοριακού ελέγχου PCR της Roche που χρησιμοποιούνται και για τον έλεγχο των ηπατιτίδων και του Aids. Με τα δωρεάν αντιδραστήρια που προσέφερε η εταιρεία ελέγχθηκαν, με την τεχνική του ελέγχου σε μικροδεξαμενές των 6 δειγμάτων (pools of 6), όλα τα δείγματα αιμοδοτών από τις περιοχές της χώρας που είχαν χαρακτηριστεί ως υψηλού κινδύνου, από τις 6/10 έως και το πέρας της περιόδου ελέγχου στις 15/11. Η εταιρεία Roche, πρωτοπόρος στην ανάπτυξη ελέγχων με μοριακές τεχνικές για πάνω από 25 χρόνια, είναι κάτοχος της πατέντας της μεθοδολογίας της Real Time PCR, η οποία αποτελεί παγκοσμίως την πρότυπη μέθοδο αναφοράς (gold standard) στο μοριακό έλεγχο για τις αιμοδοσίες, συμπεριλαμβανομένου και του ιού του Δυτικού Νείλου. Στην Ελλάδα, από το 2010 που έκανε την εμφάνισή του ο ιός του Δυτικού Νεί-

λου (WNV), οι μελέτες γενετικού χαρακτηρισμού του ιού που έγιναν από τις έγκριτες πανεπιστημιακές ομάδες του ΑΠΘ, κατέδειξαν ότι ο τύπος του ιού του Δυτικού Νείλου που εμφανίζεται στην Ελλάδα είναι ο lineage 2. Τα αντιδραστήρια της εταιρείας Roche για την ανίχνευση του ιού του Δυτικού Νείλου έχουν τη βέλτιστη ευαισθησία ανίχνευσης, ήτοι 3,8 copies/mL, για τον τύπο lineage 2. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να ανιχνεύσουν τον ιό ακόμα και σε απειροελάχιστες ποσότητες μέσα στο αίμα των αιμοδοτών (δηλαδή μόνο με την ύπαρξη 4-5 αντίγραφων

Η εταιρεία Roche Diagnostics (Hellas) ανακοίνωσε ότι δώρισε στο Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ) αντιδραστήρια για μοριακό έλεγχο του ιού του Δυτικού Νείλου, για 11.437 εξετάσεις αιμοδοτών

του ιού στο αίμα του αιμοδότη), όταν το όριο ευαισθησίας για αντιδραστήρια άλλων εταιρειών για τον τύπο lineage 2 κυμαίνεται από 20 -30 copies/mL.

55

Οικονομική επικαιρότητα

5. Η Ε.Ε. ενέκρινε πρόσφατα το Everolimus (Votubia®), το πρώτο φαρμακευτικό σκεύασμα για ασθενείς με καλοήθεις όγκους στα νεφρά συσχετιζόμενους με την οζώδη σκλήρυνση (ΟΣ). Μέχρι πρότινος, η χειρουργική επέμβαση αποτελούσε τη μόνη δυνατή επιλογή για αυτούς τους ασθενείς στην Ευρώπη

Ό

Πρωτιά για το Everolimus

γκοι στα νεφρά ή νεφρικά αγγειομυολιπώματα εμφανίζονται στο περίπου 80% των ασθενών με οζώδη σκλήρυνση και οι αναπτυσσόμενοι όγκοι είναι πιθανό να οδηγήσουν σε απειλητικές για τη ζωή τους επιπλοκές. Η έγκριση σηματοδοτεί τη δεύτερη θεραπευτική ένδειξη στην οζώδη σκλήρυνση για το Everolimus στην Ευρώπη, όπου το σκεύασμα έχει ήδη εγκριθεί για τη θεραπεία ενός καλοήθους όγκου του εγκεφάλου, που συσχετίζεται με την οζώδη σκλήρυνση. Η νέα έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το Everolimus (Votubia) αφορά στη θεραπεία του νεφρικού αγγειομυολιπώματος που συσχετίζεται με την οζώδη σκλήρυνση (ΟΣ) σε ενήλικες ασθενείς, οι οποίοι διατρέχουν κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών, αλλά δεν χρήζουν άμεσης χειρουργικής επέμβασης. Το γεγονός αυτό σηματοδοτεί την πρώτη φαρμακευτική θεραπεία που εγκρίνεται στην Ευρώπη για αυτόν τον πληθυσμό ασθενών.

«Τα νεφρικά αγγειομυολιπώματα προσβάλλουν τη συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών με οζώδη σκλήρυνση και με την πάροδο του χρόνου, μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρά συμπτώματα, μείωση της νεφρικής λειτουργίας και ενδεχομένως ακόμη και στην ανάγκη μεταμόσχευσης νεφρού ή αιμοκάθαρσης», δήλωσε ο Δρ Chris Kingswood του Royal Sussex County Hospital στο Brighton του Ηνωμένου Βασιλείου. «Η έγκριση αυτή αποτελεί μια σημαντική πρόοδο στην αντιμετώπιση της νόσου στην Ευρώπη και εφοδιάζει τους κλινικούς γιατρούς με μια εναλλακτική επιλογή, πέραν του χειρουργείου, για την αντιμετώπιση νεφρικών όγκων συσχετιζόμενων με την οζώδη σκλήρυνση». Η έγκριση βασίστηκε σε δεδομένα από την κλινική μελέτη Φάσης ΙΙΙ EXIST-2, σύμφωνα με τα οποία το 42% των ασθενών που έλαβαν το Everolimus είχαν θετική ανταπόκριση, έναντι του 0% των ασθενών που έλαβαν εικονικό φάρμακο. Τα στοιχεία

Cana: Νέος διευθύνων σύμβουλος

6.

Στα χέρια της νέας γενιάς Κανάρογλου συνεχίζει η ιστορική εταιρεία Cana. Ο Κώστας Κανάρογλου ανέλαβε τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της ελληνικής φαρμακευτικής εταιρείας Cana A.E., την οποία ίδρυσε ο Κώστας Κανάρογλου ο πρεσβύτερος, πριν από 84 χρόνια

56

Ο

Βασίλης Νειάδας, που είχε τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου και του προέδρου επί 25 χρόνια, διαδεχόμενος το 1987 τον Γιάννη Κανάρογλου, παραμένει στη θέση του προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου. Ο κ. Νειάδας τόνισε στην ομιλία του προς τα στελέχη της εταιρείας: «Πρόκειται για μια προγραμματισμένη διαδοχή και συγχρόνως για την επιβεβαίωση της συνέχειας της εταιρείας. Συνεχίζουμε την παράδοση που ξεκίνησε πριν από 84 χρόνια και προσωπικά παραμένω στην πρώτη γραμμή των στρατηγικών κατευθύνσεων της Cana και της εκπροσώπησης της εταιρείας μέσα στο δύσκολο τωρινό περιβάλλον». Από την πλευρά του ο νέος διευθύνων σύμβουλος Κώστας Κανάρογλου, δήλωσε: «Συνεχίζουμε με τις ίδιες αξίες που καθιέρωσαν την Cana στην ελληνική αγορά. Συνέπεια, τόλμη και αποφασιστικότητα, στοιχεία που μας κάνουν υπερήφανους για το διαχρονικό έργο μας και τον τρόπο του επιχειρείν. Ο μονόδρομος της ανάπτυξης στο περιβάλλον συρρίκνωσης της αγοράς αποτελεί για μας πρόκληση για δράσεις σε νέους κλάδους εντός και

/ Νοέμβριος 2012

εκτός Ελλάδος, παραμένοντας πάντα ο σταθερός και μακροχρόνιος συνεργάτης στην Ελλάδα των πολυεθνικών εταιρειών που μας εμπιστεύονται φαρμακευτικά και συναφή προϊόντα». Ο Κώστας Κανάρογλου εργάστηκε από το 1998 έως το 2006 στην AstraZeneca Ισπανίας ως market analyst, project manager και forecasting manager. Το 2007 εντάχθηκε στο δυναμικό της Cana, αναλαμβάνοντας την ίδρυση και διεύθυνση του Τμήματος Ανθρώπινων Πόρων. Έχει σπουδάσει βιολογία στο πανεπιστήμιο του Brighton και κατέχει MBA με εξειδίκευση στη φαρμακοβιομηχανία. Η Cana Α.Ε. ιδρύθηκε το 1928 και παραμένει μία από τις μεγαλύτερες ελληνικές εταιρείες στο φαρμακευτικό και σε συναφείς κλάδους, με μια ευρεία γκάμα προϊόντων, που απευθύνονται σχεδόν στο σύνολο των επαγγελματιών υγείας της χώρας μας. Η Cana συνεργάζεται με μεγάλους πολυεθνικούς οίκους, όπως τους Nestlé, Covidien, AstraZeneca, Unilever, SevenSeas, Meda, Molnlycke, Shaer κ.ά., ενώ παράλληλα λειτουργεί και μονάδα παραγωγής.

της Novartis βασίζονται στην ανάλυση της μεταβολής του συνολικού όγκου των αγγειομυολιπωμάτων. Ο διάμεσος χρόνος για την εξέλιξη των αγγειομυολιπωμάτων ήταν 11,4 μήνες στο σκέλος θεραπείας με το εικονικό φάρμακο, ενώ στο σκέλος της θεραπείας με το Everolimus δεν υπήρξε εξέλιξη. Νεφρικά αγγειομυολιπώματα αναπτύσσει έως και το 80% των ασθενών με οζώδη σκλήρυνση, μια γενετική διαταραχή που μπορεί να προκαλέσει την ανάπτυξη καλοήθων όγκων σε ζωτικά όργανα. Συνήθως, εκδηλώνονται αρχικά σε άτομα ηλικίας μεταξύ των 15 και 30 ετών, ενώ ο επιπολασμός αυξάνεται με την ηλικία. Με την πάροδο του χρόνου, αυτοί οι νεφρικοί όγκοι μπορεί να μεγαλώσουν τόσο, ώστε να προκαλέσουν σοβαρή εσωτερική αιμορραγία, να χρήζουν επείγουσας χειρουργικής επέμβασης, όπως εμβολισμό και νεφρεκτομή, και να οδηγήσουν σε νεφρική ανεπάρκεια ή καρδιαγγειακά νοσήματα. Η αντιμετώπιση των όγκων μπορεί να απο-

δειχθεί δύσκολη, καθώς ενδέχεται να είναι περισσότεροι του ενός, ενώ συχνά εμφανίζονται και στους δύο νεφρούς. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, περίπου 7.000 ασθενείς που πάσχουν από οζώδη σκλήρυνση εμφανίζουν μεγάλους αναπτυσσόμενους νεφρικούς όγκους (> 3 cm) με κίνδυνο αιμορραγίας. Το Everolimus αναστέλλει την mTOR, μια πρωτεΐνη που συμμετέχει σε αρκετά μονοπάτια ογκογένεσης. Η οζώδης σκλήρυνση προκαλείται από μεταλλάξεις στα γονίδια TSC1 ή/και TSC2. Όταν τα γονίδια αυτά είναι ελαττωματικά, η δραστηριότητα της mTOR αυξάνεται και μπορεί να προκαλέσει ανεξέλεγκτη ανάπτυξη και πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων, ανάπτυξη αιμοφόρων αγγείων και τροποποίηση του κυτταρικού μεταβολισμού. Σύμφωνα με προκλινικές μελέτες, το Everolimus μειώνει τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό και την ανάπτυξη των αιμοφόρων αγγείων μέσω της αναστολής της δράσης της mTOR σε αυτό το σηματοδοτικό μονοπάτι.

57

Οικονομική επικαιρότητα

Στην πρώτη γραμμή της ιατρικής τεχνολογίας, διεθνώς, καθιερώνεται το νοσοκομείο «Υγεία», στο οποίο εγκαινιάστηκε η πρώτη στην Ελλάδα υβριδική χειρουργική αίθουσα τελευταίας γενιάς

7.

Τ

"Υγεία": Το πρώτο υβριδικό

ο υβριδικό χειρουργείο του «Υγεία» καλύπτει επιφάνεια 87 τ.μ., διαθέτει τον πλέον σύγχρονο απεικονιστικό και μηχανολογικό εξοπλισμό για τη διενέργεια πολύπλοκων χειρουργικών επεμβάσεων σε συνθήκες ύψιστης ασφάλειας, ταχύτητας και αξιοπιστίας. Στην αίθουσα αυτή μπορούν να διενεργούνται στον ίδιο ασθενή, ταυτόχρονα, ενδαγγειακές και ανοικτές επεμβάσεις σε ολόκληρο το καρδιαγγειακό σύστημα από όλες τις χειρουργικές ή επεμβατικές ειδικότητες, όπως: αγγειοχειρουργική, επεμβατική καρδιολογία, καρδιοχειρουργική, νευροχειρουργική, επεμβατική ακτινολογία. Επίσης, επιτρέπει τη διενέργεια όλων των ελάχιστα επεμβατικών πράξεων από όλες τις υπόλοιπες ιατρικές ειδικότητες, όπως ορθοπεδική, γενική χειρουργική, χειρουργική τραύματος, ουρολογία.

Την υβριδική χειρουργική αίθουσα, μία από τις πιο σύγχρονες στην Ευρώπη, εγκαινίασε ο υπουργός Υγείας, κ. Ανδρέας Θ. Λυκουρέντζος, παρουσία του δημάρχου Αμαρουσίου και προέδρου του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, κ. Γεωργίου Πατούλη, αλλά και άλλων προσκεκλημένων. Κατά το σύντομο χαιρετισμό του, ο κ. Λυκουρέντζος ανέφερε: «Το θεραπευτήριο «Υγεία», με τη λειτουργία αυτού του υπερσύγχρονου υβριδικού χειρουργείου, συνεχίζει την παράδοση της διακεκριμένης προσφοράς του στον πάσχοντα συνάνθρωπο και αναβαθμίζει περαιτέρω τις εν γένει δυνατότητες παροχής προηγμένων νοσοκομειακών υπηρεσιών στην πατρίδα μας. Αξίζει μάλιστα να επισημανθεί ότι αυτή η ιατρική πρωτοπορία προέρχεται από την ιδιωτική πρωτοβουλία και πραγματοποιείται μέσα στη δίνη της τρέχουσας οικονομικής κρίσης και της παρατεταμένης ύφεσης. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει ότι η Ελλάδα διαθέτει ικανές επιστημονικές και επιχειρηματικές δυνάμεις, οι οποίες δημιουργούν, προσφέρουν και υποδεικνύουν προς όλους τους Έλληνες και τις Ελληνίδες τον αληθινό δρόμο για την έξοδο από

58

/ Νοέμβριος 2012

την κρίση και την πραγματική ανάπτυξη. Η κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας του Αντώνη Σαμαρά απορρίπτει την πάλαι ποτέ κραταιά μεταπολιτευτική εχθροπάθεια εναντίον της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και αγκαλιάζει, ενθαρρύνει και υποστηρίζει αυτές τις δημιουργικές δυνάμεις προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος και της ευημερίας του λαού μας. Θεωρώ δε, ως υπουργός Υγείας, ότι η αναγέννηση του τομέα της υγείας προϋποθέτει, μεταξύ άλλων, οπωσδήποτε τη συνεργασία, αλλά και τη σύμπραξη του δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα. Η απαλλαγή της οικονομίας μας και της κοινωνίας μας από τα δεσμά της κρατικοδίαιτης γραφειοκρατίας, της δημαγωγίας και της μεταπολιτευτικής παθογένειας οδηγεί στην απελευθέρωση των αστείρευτων ηθικών, επιστημονικών και επιχειρηματικών δυνάμεων του Ελληνισμού. Επισημαίνεται δε ότι το Υπουργείο Υγείας εργάζεται για αυτόν τον παραγωγικό επαναπροσανατολισμό της πατρίδος μας και ήδη σε συνεργασία και με το Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης αναπτύσσει καινοτόμες πολιτικές, στις οποίες κεντρική στρατηγική

χειρουργείο θέση κατέχει ο τουρισμός υγείας. Επίκειται δε στο προσεχές διάστημα η κατάθεση προς ψήφιση στη Βουλή του νομοσχεδίου για τη θεσμοθέτηση και λειτουργία του τουρισμού υγείας». Ο διευθυντής της Α’ Αγγειοχειρουργικής Κλινικής του νοσοκομείου «Υγεία», κ. Σταύρος Καλλιάφας, δήλωσε: «Με την πάροδο του χρόνου και την εξέλιξη της τεχνολογίας, εκτελούνται όλο και περισσότερες και πιο σύνθετες ενδαγγειακές επεμβάσεις. Σε ορισμένες από αυτές παρουσιάζεται η ανάγκη είτε να γίνει εξαρχής συνδυασμένη ανοικτή και ενδαγγειακή επέμβαση είτε να γίνει μετατροπή της ενδαγγειακής σε ανοικτή, όπου η πρώτη δεν είναι δυνατόν να ολοκληρωθεί. Για το λόγο αυτό δημιουργήθηκαν τα υβριδικά χειρουργεία. Το υβριδικό χειρουργείο του «Υγεία» χαρακτηρίζεται ως «Τελευταίας Γενιάς Υβριδικό Χειρουργείο Πολλαπλών Ειδικοτήτων» (Last Generation Multidisciplinary Hybrid Operating Room). Ο πρωτοποριακός σχεδιασμός και ο υπερσύγχρονος εξοπλισμός πολλαπλών δυνατοτήτων επιτρέπουν την ταυτόχρονη διενέργεια των πιο εξελιγμένων ενδαγγειακών και ανοικτών επεμβάσεων σε οποιοδήποτε σημείο του καρδιαγγειακού συστήματος». Ο πρόεδρος της MIG και του ομίλου «Υγεία», κ. Ανδρέας Βγενόπουλος, είπε: «Το Υγεία αποδεικνύει άλλη μία φορά ότι είναι από τους πιο άξιους «πρεσβευτές» της ευρωπαϊκής Ελλάδας και παραμένει στην πρώτη γραμμή της προσπάθειας για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας στην ευρωπαϊκή αγορά. Η προσπάθεια αυτή δείχνει ότι συνεχίζου-

με το επενδυτικό πρόγραμμά μας προκειμένου να διασφαλίσουμε το υψηλό επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών, αλλά και τις θέσεις εργασίας. Ο όμιλος Υγεία, χάρη στις σημαντικές επενδύσεις των τελευταίων ετών, περιλαμβάνεται στα κορυφαία νοσηλευτικά ιδρύματα της Ευρώπης και αυτός είναι ο κύριος λόγος που παρά την κρίση έχουμε αυξήσει τις θέσεις εργασίας κατά 3%. Μαζί με τους εργαζόμενους, το νοσηλευτικό και ιατρικό δυναμικό, συνεχίζουμε τη μεγάλη προσπάθεια. Τα νοσοκομεία του ομίλου αποτελούν υπόδειγμα ελληνικής εταιρείας που στέκεται με επιτυχία στον ευρωπαϊκό ανταγωνισμό. Αυτόν το δρόμο της ευρωπαϊκής αγοράς ακολουθούμε, με τις επενδύσεις σε εξοπλισμό υψηλής τεχνολογίας, την παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας, αλλά και την ευαισθησία για τον άνθρωπο και την κοινωνία».

59

Ρεπορταζ

• Κάθε ασθενής έχει δικαίωμα να γνωρίζει τα δικαιώματά του

ΚΕΦΙ

Εκστρατεία ενημέρωσης για τα δικαιώματα των ασθενών

Ο ασθενής έχει δικαίωμα σε αξιοπρεπή και εξατομικευμένη φροντίδα υγείας, σε ασφαλές και καθαρό περιβάλλον, χωρίς διάκριση φυλής, χρώματος, θρησκείας, φύλου, εθνικότητας, οικονομικής κατάστασης, ηθικών και πολιτικών πεποιθήσεων

Ο

Σύλλογος Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων και Ιατρών Αθηνών (ΚΕΦΙ) διοργανώνει εκστρατεία ενημέρωσης για τα δικαιώματα των ασθενών σε μια κρίσιμη περίοδο, κατά την οποία η κρίση χρέους που αντιμετωπίζει η χώρα εξελίσσεται σε ανθρωπιστική κρίση.

Στην ιστοσελίδα http://dikaiomamou. anticancerath.gr/ ο σύλλογος προσφέρει χρήσιμες πληροφορίες και συμβουλές για ποικίλα θέματα που άπτονται των δικαιωμάτων των ασθενών, όπως τον ΕΟΠΥΥ, τα φάρμακα και τις εξετάσεις, τη νομοθεσία

60

κ.λπ. Ας δούμε όμως ποια είναι τα βασικά δικαιώματα: Κάθε ασθενής έχει δικαίωμα να γνωρίζει τα δικαιώματά του. Σε περίπτωση δυσκολίας κατανόησης έχει δικαίωμα στην ενημέρωση και την επεξήγηση. Γι’ αυτό

/ Νοέμβριος 2012

61

Ρεπορταζ

Ο

ασθενής έχει το δικαίωμα στην πρόσβαση όλων των υπηρεσιών του νοσοκομείου

απευθύνεται στην Κοινωνική Υπηρεσία του Νοσοκομείου. Ο ασθενής έχει δικαίωμα σε αξιοπρεπή και εξατομικευμένη φροντίδα υγείας, σε ασφαλές και καθαρό περιβάλλον, χωρίς διάκριση φυλής, χρώματος, θρησκείας, φύλου, εθνικότητας, οικονομικής κατάστασης, ηθικών και πολιτικών πεποιθήσεων. Ο ασθενής έχει δικαίωμα να ενημερωθεί για τη διάγνωση της νόσου του, τις προτεινόμενες θεραπείες με τις συνέπειές τους και να λάβει όλες τις αναγκαίες πληροφορίες, ο ίδιος και η οικογένειά του, πριν δώσει τη συγκατάθεσή του σε κάθε προτεινόμενη μέθοδο θεραπείας, αφού συνεκτιμήσει τη σχέση κινδύνου/ωφέλειας. Ο ασθενής έχει το δικαίωμα να αρνηθεί τις προτεινόμενες θεραπευτικές μεθόδους. Έχει το δικαίωμα να λάβει γνώση των συμπερασμάτων του ιατρικού συμβουλίου, καθώς και δεύτερης ιατρικής γνώμης πριν λάβει τις αποφάσεις του. Ο ασθενής έχει δικαίωμα στο «ιατρικό απόρρητο», δηλαδή στο δικαίωμα της εμπιστευτικής και απόρρητης πληροφορίας του ιστορικού του και του ατομικού του φακέλου υγείας. Οι γιατροί και το νοσηλευτικό προσωπικό υποχρεούνται στην τήρηση της εχεμύθειας. Ο ασθενής έχει δικαίωμα να γνωρίζει τα ονόματα, τους τίτλους και τις ειδικότητες των γιατρών και των νοσηλευτών που έχουν αναλάβει την ευθύνη της θεραπείας και νοσηλείας του. Έχει το δικαίωμα να αρνηθεί τις υπηρεσίες συγκεκριμένων μελών της ιατρικής ομάδας μετά από αιτιολόγηση. Ο ασθενής έχει το δικαίωμα στην πρόσβαση όλων των υπηρεσιών του νοσοκομείου, π.χ. φυσιοθεραπευτή, διαιτολόγου, ψυχολόγου κ.ά., στην ενημέρωση και εκ-

62

/ Νοέμβριος 2012

παίδευσή του από το ιατρικό και εξειδικευμένο νοσηλευτικό προσωπικό για να κατανοήσει τις ανάγκες της υγείας του και το συντονισμό για τη συνέχιση της θεραπείας του, καθώς και στην ενδεχόμενη μεταφορά ή παραπομπή του σε άλλο εξειδικευμένο νοσηλευτικό ίδρυμα. Ο ασθενής έχει το δικαίωμα να πληροφορηθεί από τους αρμόδιους λειτουργούς του νοσοκομείου τα νόμιμα δικαιώματά του που αφορούν στην κοινωνική του επανένταξη, ιατροφαρμακευτικά και προνοιακά, π.χ. ειδικές θεραπείες αποκατάστασης, ειδικά κέντρα αποθεραπείας, τεχνητά μέλη, ειδικά προνόμια, δωρεάν παροχές φαρμάκων κ.ά. Ο ασθενής, μαζί με το εξιτήριό του, έχει δικαίωμα να ζητήσει αντίγραφο του ιατρικού του φακέλου και ιατρικό ενημερωτικό σημείωμα από τις υπηρεσίες του νοσοκομείου. Έχει δικαίωμα να εξετάζει τις δαπάνες νοσηλείας του, να ζητά αιτιολόγησή τους και τέλος έχει πάντοτε το δικαίωμα να εκφράζει χωρίς φόβο τις παραλείψεις ή ελλείψεις που αντιμετώπισε κατά τη διάρκειά της στη διοίκηση του νοσοκομείου.

Οδηγός για τον ΕΟΠΥΥ Ποιους ασφαλισμένους αφορά ο ΕΟΠΥΥ; Αφορά τους ασφαλισμένους των ταμείων ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΟΑΕΕ, ΟΠΑΔ/ΤΥΔΚΥ, ΟΓΑ και τα μέλη των οικογενειών τους που έχουν ασφαλιστική κάλυψη. Επίσης έχουν ενταχθεί στον ΕΟΠΥΥ οι ασφαλισμένοι του ΤΑΥΤΕΚΩ, της ΔΕΗ, της Εθνικής Ασφαλιστικής, του ΗΣΑΠ, της ΕΤΒΑ, της Εμπορικής Τράπεζας, του ΟΤΕ, της Πίστεως, της Γενικής και της American Express. Στον ΕΟΠΥΥ έχουν ενταχθεί και οι ασφαλισμένοι

στον Οίκο Ναύτου. Πρόσφατα εντάχθηκαν και οι ασφαλισμένοι στο ΕΤΑΑ (γιατροί, μηχανικοί, δικηγόροι και δημοσιογράφοι). Από ποιες ιατρικές υπηρεσίες εξυπηρετούνται οι δικαιούχοι του ΕΟΠΥΥ; Οι δικαιούχοι εξυπηρετούνται από: Συμβεβλημένους ιδιώτες γιατρούς http:// www.eopyy.gov.gr/MedSupplier/Index Μη συμβεβλημένους, αλλά πιστοποιημένους για συνταγογράφηση γιατρούς (μόνο για συνταγογράφηση φαρμάκωνεξετάσεων) Πολυιατρεία και ιατρεία του Οργανισμού (Μονάδες υγείας πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) Κέντρα υγείας, περιφερειακά και αγροτικά ιατρεία Εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων του ΕΣΥ Πώς μπορώ να βρω τη λίστα των συμβεβλημένων ιδιωτών γιατρών (διεύθυνση, τηλέφωνο) ή τη διέθυνση του πλησιέστερου σε εμένα πολυιατρείου/ιατρείου του ΕΟΠΥΥ; Η λίστα των συμβεβλημένων με τον ΕΟΠΥΥ ιδιωτών γιατρών υπάρχει αναρτημένη στην ιστοσελίδα του ΕΟΠΥΥ (www.eopyy. gov.gr) στις ιστοσελίδες των εντασσόμενων στον ΕΟΠΥΥ Ταμείων (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (www.ika. gr), ΟΑΕΕ (www.oaee.gr), ΟΠΑΔ (www. opad.gr) ΟΓΑ (www.oga.gr), καθώς και στην ιστοσελίδα της Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης (www.e-syntagografisi.gr). Η διεύθυνση των πολυιατρείων-ιατρείων του ΕΟΠΥΥ (πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) μπορεί να βρεθεί από την ιστοσελίδα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ: http://www.ika.gr/gr/infopages/contact/ addresses/my.cfm Πώς κλείνω ραντεβού σε γιατρό του ΕΟΠΥΥ; Το 184 καταργήθηκε. Πλέον υπάρχουν οι 5ψήφιοι αριθμοί: 14554, 14784, 14884

και 14900. Πρέπει να γνωρίζετε τον ΑΜΚΑ του ασφαλισμένου. Θα κλείνετε ραντεβού με απευθείας τηλεφωνική συνεννόηση με το συμβεβλημένο γιατρό. Θα ενημερώνεστε υποχρεωτικά από αυτόν εκ των προτέρων για το εάν θα υπάρχει οικονομική επιβάρυνση (εάν έχει συμπληρώσει το πλαφόν ή πότε μπορεί να σας δεχθεί). Εάν επισκεφθώ συμβεβλημένο με τον ΕΟΠΥΥ γιατρό, θα πληρώσω επίσκεψη; Οι συμβεβλημένοι γιατροί του ΕΟΠΥΥ δεν δικαιούνται καμία επιπλέον αμοιβή από τους δικαιούχους, για τους 200 ασθενείς που εξετάζουν κάθε μήνα. Στις παρακλινικές εξετάσεις υπάρχει συμμετοχή; Όλες οι παρακλινικές εξετάσεις που προβλέπονται από τον Ενιαίο Κανονισμό Παροχών Υγείας του ΕΟΠΥΥ πραγματοποιούνται στους δικαιούχους του ΕΟΠΥΥ: Χωρίς συμμετοχή του ασφαλισμένου εντός των Μονάδων Υγείας του Οργανισμού (πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) ή των σχηματισμών του ΕΣΥ. Με 15% συμμετοχή του δικαιούχου σε συμβεβλημένα με τον Οργανισμό διαγνωστικά εργαστήρια Δεν προβλέπεται καμία αποζημίωση στο δικαιούχο σε μη συμβεβλημένο διαγνωστικό εργαστήριο. Πού κλείνω ραντεβού για εξετάσεις σε Μονάδες Υγείας του ΕΟΠΥΥ ή σε σχηματισμούς του ΕΣΥ; Κλείνω ραντεβού για εξετάσεις: Α) Σε Μονάδες Υγείας του ΕΟΠΥΥ Β) Σε σχηματισμούς του ΕΣΥ: 1535 Για ραντεβού με τα συμβεβλημένα διαγνωστικά εργαστήρια και τους συμβεβλη-

Ο

ασθενής έχει δικαίωμα να ενημερωθεί για τη διάγνωση της νόσου του, τις προτεινόμενες θεραπείες με τις συνέπειές τους και να λάβει όλες τις αναγκαίες πληροφορίες, ο ίδιος και η οικογένειά του, πριν δώσει τη συγκατάθεσή του σε κάθε προτεινόμενη μέθοδο θεραπείας, αφού συνεκτιμήσει τη σχέση κινδύνου/ωφέλειας

63

Ρεπορταζ

Ο

ασθενής, μαζί με το εξιτήριό του, έχει δικαίωμα να ζητήσει αντίγραφο του ιατρικού του φακέλου και ιατρικό ενημερωτικό σημείωμα από τις υπηρεσίες του νοσοκομείου

μένους γιατρούς, ο δικαιούχος επικοινωνεί απευθείας με τα εργαστήρια ή τους συμβεβλημένους γιατρούς αντίστοιχα. Σε ποιους ελεγκτές γιατρούς απευθύνομαι; Σε αυτούς που απευθυνόμουν έως σήμερα (ηλεκτρονικά παραπεμπτικά και συνταγές δεν απαιτούν θεώρηση). Όλοι οι ελεγκτές των εντασσόμενων ταμείων (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΟΑΕΕ, ΟΠΑΔ, ΟΓΑ), μπορούν να εξυπηρετήσουν όλους τους δικαιούχους του ΕΟΠΥΥ. Ποιες είναι οι συμβεβλημένες με τον ΕΟΠΥΥ κλινικές; Οι συμβεβλημένες με τον ΕΟΠΥΥ κλινικές θα αναρτηθούν σύντομα στην ιστοσελίδα του ΕΟΠΥΥ www.eopyy.gov.gr. Εάν νοσηλευθώ σε μη συμβεβλημένη κλινική θα πάρω πίσω τα χρήματα που πλήρωσα; Όχι, δεν αποδίδεται δαπάνη νοσηλείας σε μη συμβεβλημένη κλινική. Πού θα υποβάλουν αιτήσεις οι δικαιούχοι για μετάβαση στο εξωτερικό; Στο μεταβατικό στάδιο λειτουργίας του ΕΟΠΥΥ, οι ασφαλισμένοι θα απευθύνονται στις αρμόδιες υπηρεσίες των Ταμείων από τα οποία προέρχονται. Σε τι θέση δικαιούμαι να νοσηλευθώ σε συμβεβλημένη κλινική; Ο ΕΟΠΥΥ καλύπτει τη νοσηλεία σε συμβεβλημένες ιδιωτικές κλινικές σε τετράκλινο. Τι ισχύει για τα φάρμακα που δεν κυκλοφορούν στην Ελλάδα; Κατ’ εξαίρεση δύναται να αναγνωρίζεται και να καταβάλλεται η αξία ιδιοσκευασμάτων που δεν κυκλοφορούν στην Ελλάδα. Για την αναγκαιότητα θεραπείας με φάρμακα που δεν κυκλοφορούν στην Ελλάδα γνωματεύουν επιτροπές του Ταμείου. Τα ανωτέρω φάρμακα παρέχονται μόνο από

64

/ Νοέμβριος 2012

τα φαρμακεία του Οργανισμού ή τα κρατικά νοσοκομεία. Σε ποια έντυπα εκδίδουν οι γιατροί συνταγές; Οι γιατροί είτε εκδίδουν ηλεκτρονικές συνταγές ή εάν είναι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ συνταγογραφούν στο συνταγολόγιο ενιαίου τύπου, εφόσον δεν είναι δυνατόν να συνταγογραφήσουν ηλεκτρονικά. Κάθε φάρμακο θα συνταγογραφείται από γιατρό της αντίστοιχης ειδικότητας. Η συνταγή των φαρμάκων μπορεί να εκτελεστεί εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών, αφού προηγουμένως έχει θεωρηθεί από τον αρμόδιο ελεγκτή γιατρό, όπου τούτο προβλέπεται. Υπάρχει κάποια διαφοροποίηση όσον αφορά στα ποσοστά συμμετοχής για χορήγηση φαρμάκων; Το γενικό ποσοστό συμμετοχής των ασφαλισμένων όλων των ασφαλιστικών οργανισμών για φάρμακα ανέρχεται στο 25% της αξίας αυτών. Υπάρχουν ειδικές κατηγορίες παθήσεων για τις οποίες προβλέπεται ποσοστό 10% και 0% και έχουν γνωστοποιηθεί στους γιατρούς. Ειδικά για τα ογκολογικά φάρμακα, η συμμετοχή του ασθενή είναι 0%. Το τελευταίο διάστημα έχουν σημειωθεί αλλαγές στη συμμετοχή. Πολλά σκευάσματα που είχαν 10% έχουν πλέον 25%. Τι ποσότητα φαρμάκου δικαιούται να συνταγογραφήσει ο γιατρός; Στις συνταγές πρέπει να αναγράφονται μόνο οι ποσότητες φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων για θεραπεία 1 μηνός. Ειδικά για χρόνιες παθήσεις, μπορεί να εκδίδεται από τους γιατρούς δίμηνη ή τρίμηνη επαναλαμβανόμενη συνταγή, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Ασφαλισμένος προσέρχεται στα φαρμακεία του Οργανισμού για να πα-

ραλάβει φάρμακο υψηλού κόστους. Θα καταβάλει συμμετοχή; Η χορήγηση φαρμάκων από τα φαρμακεία του Οργανισμού γίνεται χωρίς συμμετοχή του ασφαλισμένου και χωρίς να απαιτείται θεώρηση (εκτός των δίμηνων). Εάν επιθυμώ επιπλέον πληροφορίες για τον ΕΟΠΥΥ ή θέλω να διατυπώσω παράπονα και καταγγελίες για παρόχους υγείας του Οργανισμού, πού απευθύνομαι; Απευθύνομαι στην κεντρική υπηρεσία του ΕΟΠΥΥ, Κηφισίας 39, Τ.Κ. 151 23, Μαρούσι, fax: 210 6871789.

Τι προβλέπει ο κώδικας ιατρικής δεοντολογίας Σύμφωνα με τον νόμο 3418/2005 και ειδικότερα με τα άρθρα 8 «Η ιατρική ως σχέση εμπιστοσύνης και σεβασμού» και 9 «Υποχρεώσεις του γιατρού προς τον ασθενή»: Η συμπεριφορά του γιατρού πρέπει να είναι αρμόζουσα προς την επιστήμη και το λειτούργημά του. Ο γιατρός φροντίζει για την ανάπτυξη σχέσεων εμπιστοσύνης και σεβασμού των απόψεων και της αξιοπρέπειας του ασθενούς. Ο γιατρός δεν παρεμβαίνει στην ιδιωτική ζωή των ασθενών παρά μόνον όσον απαιτείται για την αποτελεσματική προσφορά των υπηρεσιών του. Ο γιατρός σέβεται τις θρησκευτικές, φιλοσοφικές, πολιτικές και ηθικές αντιλήψεις του ασθενούς και δεν επηρεάζεται από αυτές κατά την παροχή των υπηρεσιών του. Ο γιατρός δεν εκμεταλλεύεται την εμπιστοσύνη του ασθενούς, δεν δημιουργεί ανάρμοστες σχέσεις με τους ασθενείς ή τους συγγενείς τους, δεν ασκεί οικονομικές πι-

έσεις και δεν αποκαλύπτει εμπιστευτικές πληροφορίες. Όταν παραπέμπει τον ασθενή σε άλλον γιατρό φροντίζει να τον ενημερώσει πλήρως. Ο γιατρός είναι υποχρεωμένος να διευκολύνει τη σύγκληση ιατρικού συμβουλίου αν το απαιτήσει ο ασθενής ή η οικογένειά του. Ο γιατρός δεν μπορεί να αρνηθεί την προσφορά των υπηρεσιών του για λόγους άσχετους με την επιστημονική του επάρκεια. Ο γιατρός παρέχει τις υπηρεσίες του σε επείγοντα περιστατικά ανεξάρτητα από την ειδικότητά του, την ύπαρξη κατάλληλων μέσων άσκησης της ιατρικής, μέχρις ότου να παραπεμφθεί ο ασθενής στον κατάλληλο γιατρό ή ίδρυμα. Ο γιατρός μπορεί να διακόψει την παροχή των υπηρεσιών του για λόγους προσωπικούς ή επιστημονικούς εφόσον δεν τίθεται σε άμεσο κίνδυνο η ζωή του ασθενούς. Επίσης τα άρθρα 11 «Υποχρέωση ενημέρωσης», 12 «Συναίνεση του ενημερωμένου ασθενή» και 13 «Ιατρικό απόρρητο» του ίδιου νόμου βρίσκονται σε απόλυτη συνάφεια με τις παραγράφους 4 έως 7 του άρθρου 47 του νόμου 2071/92 για τα δικαιώματα του ασθενούς και ορίζουν τα εξής: Ο γιατρός έχει καθήκον αληθείας προς τον ασθενή ως προς την πραγματική κατάσταση της υγείας του, το περιεχόμενο και τα αποτελέσματα της θεραπείας, τις συνέπειες και τις ενδεχόμενες επιπλοκές ώστε ο ασθενής να σχηματίζει πλήρη εικόνα των ιατρικών, κοινωνικών και οικονομικών συνεπειών της κατάστασής του. Ο γιατρός σέβεται την επιθυμία των ατόμων που επιλέγουν να μην ενημερωθούν ή να ζητήσουν από το γιατρό να ενημερώσει άλλο άτομο που θα υποδείξουν. Ιδιαίτερη προσοχή επιβάλλεται κατά την

Τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ

Ο ΕΟΠΥΥ λειτουργεί φαρμακεία σε Αττική και Θεσσαλονίκη, από όπου η χορήγηση φαρμάκων γίνεται χωρίς συμμετοχή του ασφαλισμένου και χωρίς να απαιτείται θεώρηση (εκτός των δίμηνων). Στην υπόλοιπη Ελλάδα, οι ασφαλισμένοι που κατοικούν στην περιφέρεια, προμηθεύονται τα φάρμακα του καταλόγου από τις κατά τόπους μονάδες υγείας του ΕΟΠΥΥ μετά από παραγγελία. Στην Αττική: Φαρμακείο Ομονοίας (Αγίου Κωνσταντίνου 16, Τ.Κ. 102 41, Αθήνα), τηλ. 210 5200022 Φαρμακείο Αμπελοκήπων (Παράσχου 23 & Ασωπίου 4, T.K. 114 73 Γκύζη), τηλ. 210 6429356 Φαρμακείο Ρέντη (Πειραιώς 167, γωνία Πειραιώς & Κηφισού, T.K. 182 33, Ρέντης), τηλ.

210 4826510 Φαρμακείο Ν. Ιωνίας (Αλ. Παναγούλη 91, T.K. 142 34), τηλ.

210 2758737 Φαρμακείο Πειραιά (Μπουμπουλίνας 7-13, T.K. 185 35, Πειραιάς), τηλ. 210 4101611 Στη Θεσσαλονίκη: Φαρμακείο Θεσσαλονίκης (Αριστοτέλους 19, Τ.Κ. 546 24, Θεσσαλονίκη), τηλ. 2310 254350 Στην υπόλοιπη Ελλάδα: Οι ασφαλισμένοι που κατοικούν στην περιφέρεια, προμηθεύονται τα φάρμακα του καταλόγου από τις κατά τόπους μονάδες υγείας του ΕΟΠΥΥ μετά από παραγγελία Ωράριο Φαρμακείων ΕΟΠΥΥ στην Αττική: Δευτέρα έως Παρασκευή: 8.00 π.μ. έως 7.00 μ.μ. Ωράριο Φαρμακείου ΕΟΠΥΥ στη Θεσσαλονίκη: Το φαρμακείο λειτουργεί καθημερινά από τις 8.00 π.μ. έως τις 2.00 μ.μ.

65

Ρεπορταζ

Πού απευθύνομαι; Στα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.), που υπάγονται στη Διεύθυνση Αναπηρίας και Ιατρικής της Εργασίας της Διοίκησης ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Τα ΚΕ.Π.Α. έχουν την ευθύνη να εξασφαλίσουν την ενιαία υγειονομική κρίση όσον αφορά στον καθορισμό του βαθμού αναπηρίας των ασφαλισμένων όλων των ασφαλιστικών φορέων, συμπεριλαμβανομένου του Δημοσίου, καθώς και των ανασφάλιστων, για τους οποίους απαιτείται η πιστοποίηση της αναπηρίας. Έργο των Υγειονομικών Επιτροπών (του ΚΕ.Π.Α.) είναι: α) Ο καθορισμός του ποσοστού αναπηρίας για σύνταξη αναπηρίας, β) Ο χαρακτηρισμός ατόμων ως ΑμΕΑ, γ) Ο καθορισμός ποσοστού αναπηρίας για όλες τις κοινωνικές και οικονομικές παροχές ή διευκολύνσεις για τις οποίες απαιτείται γνωμάτευση αναπηρίας και τις οποίες δικαιούνται από την Πολιτεία τα άτομα με αναπηρία.

66

Τι πρέπει να κάνω για να εξετασθώ από την Υγειονομική Επιτροπή; Προκειμένου ο ενδιαφερόμενος πολίτης να εξετασθεί από Υγειονομική Επιτροπή του ΚΕ.Π.Α., πρέπει να συμπληρώσει σχετική αίτηση σύμφωνα με τις οδηγίες. Το έντυπο αίτησης, άλλες συμπληρωματικές οδηγίες για τη διαδικασία κατάθεσης αίτησης (απαιτούμενα δικαιολογητικά και άλλες γενικές πληροφορίες), καθώς και τις διευθύνσεις που βρίσκονται οι γραμματείες ΚΕ.Π.Α. που λειτουργούν σε όλη τη χώρα θα βρείτε στo www.dikaiomamou. anticancerath.gr Τα παραπάνω έντυπα μπορείτε επίσης να τα προμηθεύεστε από τις γραμματείες ΚΕ.Π.Α. οι οποίες λειτουργούν σε 45 υποκαταστήματα ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (Μονάδες Ασφάλισης) της χώρας. Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθώ; Ο ενδιαφερόμενος υποχρεούται να υποβάλει απαραίτητα αίτηση αξιολόγησης, με όλα τα δικαιολογητικά, όπως αυτά α-

/ Νοέμβριος 2012

ναφέρονται στις σχετικές οδηγίες, σε μία από τις 45 Γραμματείες ΚΕ.Π.Α της επιλογής του. Εφόσον τα δικαιολογητικά του (φάκελος) κριθούν από γιατρό προελέγχου ως πλήρη, γίνεται η κατάθεση της αίτησης και παραλαμβάνει αποδεικτικό κατάθεσης αίτησης. Σε διαφορετική περίπτωση δεν παραλαμβάνεται η αίτηση από τη Γραμματεία ΚΕ.Π.Α και επιστρέφονται όλα τα δικαιολογητικά. Ο γιατρός προελέγχου υποδεικνύει στον αιτούντα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Ενημερώνεται από την Κεντρική Γραμματεία ΚΕ.Π.Α. μέσω ταχυδρομείου (πρόσκληση) για την ημερομηνία και ώρα προσέλευσής του στην Υγειονομική Επιτροπή. Ύστερα από λίγες ημέρες παραλαμβάνει από τη Γραμματεία ΚΕ.Π.Α, όπου υπέβαλε αρχικά την αίτηση του, τη γνωμάτευση της Υγειονομικής Επιτροπής. Χρησιμοποιεί τη γνωμάτευση του ΚΕ.Π.Α για κάθε νόμιμη χρήση και μπορεί να παίρνει αντίγραφα για όλο το χρόνο κατά τον οποίο ισχύει η γνω-

μάτευση. Ποιες είναι οι κοινωνικές και οικονομικές παροχές που δικαιούμαι μετά την αναγνώριση του ποσοστού αναπηρίας μου; Μείωση έως ένα ποσοστό από τις φορολογικές υποχρεώσεις. Δωρεάν κάρτα μετακίνησης για τις αστικές συγκοινωνίες, 50% για τις υπεραστικές (Κ.Τ.Ε.Λ.) για όλους τους ασφαλισμένους, ανεξάρτητα από τον ασφαλιστικό τους φορέα. Η αίτηση υποβάλλεται στις Διευθύνσεις Κοινωνικής Πρόνοιας της αρμόδιας Νομαρχίας ή στα ΚΕΠ. Σημείωση: η παροχή του δικαιώματος αυτού εξαρτάται από το ύψος του εισοδήματος κάθε δικαιούχου, που υποχρεούται να προσκομίζει το εκκαθαριστικό της εφορίας. Κάρτα πολιτισμού από τα ΚΕΠ. Ένταξη στο κοινωνικό τιμολόγιο της ΔΕΗ. Μείωση δημοτικών τελών. Επίδομα πρόνοιας για τους «ανασφάλιστους και έμμεσα

Ο

ι συμβεβλημένοι γιατροί του ΕΟΠΥΥ δεν δικαιούνται καμία επιπλέον αμοιβή από τους δικαιούχους για τους 200 ασθενείς που εξετάζουν κάθε μήνα

ασφαλισμένους» με αίτηση που υποβάλλεται στις Διευθύνσεις Κοινωνικής Πρόνοιας της αρμόδιας Νομαρχίας και συνοδεύεται από τη γνωμάτευση του ΚΕ.Π.Α. Δωρεάν φάρμακα και ιατρικές εξετάσεις με σχετική σημείωση και σφραγίδα του γιατρού στο συνταγολόγιο του ασθενούς. Το ίδιο δικαίωμα απολαμβάνει ο ογκολογικός ασθενής για οποιαδήποτε άλλη νόσο ή πάθηση, αρκεί ο γιατρός να προσθέτει δίπλα στη διάγνωση και την ένδειξη “ Ca …”. Παροχή ποσοστού για αγορά περούκας, πρόσθεσης μαστού και ειδικού στηθόδεσμου κάθε δύο χρόνια, που συνταγογραφείται και συνοδεύεται από τη γνωμάτευση του γιατρού. Παροχή τεχνητών μελών. Παροχή ορθοπεδικών βοηθημάτων (πατερίτσες) κάθε δύο χρόνια. Φυσιοθεραπείες. Δωρεάν αποκλειστική νοσηλεύτρια για τους άμεσα ασφαλισμένους, με ποσοστό συμμετοχής για τους

έμμεσα ασφαλισμένους, με πιστοποιητικό του θεράποντος γιατρού. Το παιδί ασθενής με καρκίνο απαλλάσσεται της στρατιωτικής θητείας. Το πρώτο παιδί γονιού-ασθενή με καρκίνο και με αναπηρία 67% και άνω, εφόσον υπάρχει και δεύτερο ανήλικο παιδί, δικαιούται μειωμένη θητεία. Οι ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα δικαιούνται αεροθεραπεία από τον 8ο έως τον 2ο μήνα του επόμενου έτους. Οι συνταξιούχοι με αναπηρική σύνταξη όταν συμπληρώσουν το 60ό έτος της ηλικίας τους, έχουν τη δυνατότητα μετατροπής της σύνταξής τους σε σύνταξη γήρατος και επωφελούνται του αυξημένου ποσού της σύνταξης. Οι ασφαλισμένοι όλων των Ταμείων δικαιούνται δελτίων κοινωνικού τουρισμού κάθε χρόνο από την Εργατική Εστία, με αίτηση που υποβάλλεται στις αρχές κάθε έτους.

67

Ρεπορταζ

Ο

ΕΟΠΥΥ καλύπτει τη νοσηλεία σε συμβεβλημένες ιδιωτικές κλινικές σε τετράκλινο

ενημέρωση για ειδικές επεμβάσεις όπως μεταμοσχεύσεις, αισθητικές ή κοσμητικές επεμβάσεις. Αν ο ασθενής δεν έχει την ικανότητα να συναινέσει στην εκτέλεση ιατρικής πράξης, ο γιατρός τον ενημερώνει όσο είναι δυνατό και ενημερώνει επίσης τα πρόσωπα που έχουν εξουσία να συναινέσουν. Ο γιατρός δεν επιτρέπεται να προβεί στην εκτέλεση οποιασδήποτε ιατρικής πράξης χωρίς τη συναίνεση του ασθενούς. Οι προϋποθέσεις της έγκυρης συναίνεσης είναι η προηγούμενη πλήρης και κατανοητή ενημέρωση, η ικανότητα συναίνεσης, η συναίνεση να μην είναι αποτέλεσμα πλάνης, απάτης ή απειλής και να μην αντιβαίνει τα χρηστά ήθη, να καλύπτει πλήρως την ιατρική πράξη για το συγκεκριμένο περιεχόμενό της και το χρόνο εκτέλεσης. Κατ’ εξαίρεση δεν απαιτείται συναίνεση σε κατεπείγουσες περιπτώσεις ανάγκης παροχής ιατρικής φροντίδας, σε περίπτωση απόπειρας αυτοκτονίας, σε ανάγκη άμεσης ιατρικής παρέμβασης όταν οι γονείς ανηλίκου ή οι συγγενείς ασθενή, που δεν μπορεί να συναινέσει, αρνούνται την παροχή συναίνεσης. Ο γιατρός οφείλει να τηρεί αυστηρά απόλυτη εχεμύθεια για όσα του αποκαλύπτει ο ασθενής ή υποπίπτουν στην αντίληψή του και να λαμβάνει κάθε μέτρο διαφύλαξης του απορρήτου. Στο άρθρο 5 «Ιατρικά πιστοποιητικά και ιατρικές γνωματεύσεις» του ίδιου νόμου, επιλύεται ένα σημαντικό θέμα για τους ασθενείς που αφορά το δικαίωμά τους στην επιλογή γιατρού ή νοσηλευτικού ιδρύματος. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 5 ορίζεται ότι τα ιατρικά πιστοποιητικά και οι ιατρικές γνωματεύσεις που εκδίδονται νόμιμα έχουν

68

/ Νοέμβριος 2012

το ίδιο κύρος και την ίδια νομική ισχύ ως προς τις νόμιμες χρήσεις και ενώπιον όλων των αρχών και υπηρεσιών, ανεξάρτητα από το αν εκδίδονται από γιατρούς που υπηρετούν σε δημόσια νοσοκομεία ή άλλους φορείς ή από ιδιώτες γιατρούς. Η τελευταία φράση της παραγράφου 1 του άρθρου 5 «Τυχόν ειδικότερες ρυθμίσεις εξακολουθούν να ισχύουν», η οποία επέτρεπε σε υγειονομικές επιτροπές, σε γιατρούς ασφαλιστικών ταμείων κ.ά. να μη δέχονται νόμιμες βεβαιώσεις γιατρών καταργήθηκε με την παράγραφο 2 του άρθρου 6 του νόμου 3627/2007 – ΦΕΚ 292/Α΄/24.

Τι ισχύει για… … μειωμένο ωράριο Θεσμικό πλαίσιο: Ν.2527/1997 άρθρο 16 παρ.4 και 5 (ΦΕΚ 806Α) ΠΔ/193/1998 άρθρο 5 (ΦΕΚ 84Α), Ν.3528/2007 (ΦΕΚ 26Α΄9/2/07), άρθρο 53 παρ.2.

- Οι τακτικοί υπάλληλοι και οι υπάλληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου του Δημοσίου, των ΝΠΔΔ και ΟΤΑ που έχουν παιδιά με πνευματική, ψυχική ή σωματική αναπηρία ή σύζυγο με αναπηρία 100% τον οποίο συντηρούν, δικαιούνται μειωμένο ωράριο εργασίας κατά μία (1) ώρα την ημέρα με αποδοχές, εφόσον η αναπηρία των παιδιών είναι άνω του 67% και βεβαιώνεται από τις αρμόδιες υγειονομικές επιτροπές. Υπάλληλοι – γονείς που είναι άγαμοι ή χήροι ή διαζευγμένοι ή έχουν αναπηρία 67% και άνω, το κατά μία ώρα μειωμένο ωράριο για τέκνα από δύο (2) έως τεσσάρων (4) ετών που δικαιούνται το λαμβάνουν προσαυξημένο κατά έξι (6) μήνες ή αν δεν

κάνουν χρήση του μειωμένου ωραρίου, και χρησιμοποιούν την εννεάμηνη άδεια ανατροφής, τότε η άδεια των εννέα (9) μηνών με αποδοχές που δικαιούνται προσαυξάνεται κατά ένα (1) μήνα. Αν η σύζυγος του υπαλλήλου που έχει αναπηρία 67%, δεν εργάζεται ή δεν ασκεί οποιοδήποτε επάγγελμα, ο σύζυγος δεν δικαιούται να κάνει χρήση των ανωτέρω διευκολύνσεων, εκτός αν λόγω σοβαρής πάθησης ή βλάβης κριθεί ότι η σύζυγος είναι ανίκανη να αντιμετωπίζει τις ανάγκες ανατροφής του παιδιού, σύμφωνα με βεβαίωση της Δευτεροβάθμιας Υγειονομικής Επιτροπής, στην αρμοδιότητα της οποίας υπάγεται ο υπάλληλος.

… ΟΑΕΔ Τα άτομα με αναπηρίες να διαθέτουν: Απόφαση της Πρωτοβάθμιας Υγειονομικής Επιτροπής του ΙΚΑ, του Ν. 2643/1998, με την οποία να πιστοποιείται το ποσοστό αναπηρίας του, το οποίο απαραίτητα θα πρέπει να είναι 50% και άνω. Δεν γίνεται δεκτή Απόφαση της Πρωτοβάθμιας Υγειονομικής Επιτροπής του ΚΕ.Π.Α. στην οποία αναφέρεται ότι το άτομο με αναπηρία είναι «ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία». Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες τα άτομα προσκομίζουν Απόφαση Υγειονομικής Επιτροπής του ΙΚΑ με πάθηση προερχόμενη από χρήση τοξικών ή άλλων ουσιών, για την ένταξή τους στη συγκεκριμένη κατηγορία και την εγγραφή τους στα μητρώα ανέργων απαιτείται Βεβαίωση Απεξάρτησης. Μέσω του ΟΑΕΔ διεκδίκηση διαφόρων θέσεων εργασίας στους διαγωνισμούς του ΟΑΕΔ για τους προστατευόμενους του νόμου 2643/98. Οι θέσεις αφορούν: είτε 1)

το δημόσιο τομέα, είτε 2) τον ιδιωτικό και ευρύτερο δημόσιο τομέα.

… άδειες Ο νόμος 2643/98 στο άρθρο 8, που αφορά «Επιχορήγηση εργοδοτών, εργονομική διευθέτηση, επαύξηση χρόνου αδείας, ηθικές αμοιβές», αναφέρει: Η ετήσια κανονική άδεια με αποδοχές των μισθωτών, που προβλέπεται από τις κείμενες διατάξεις, επαυξάνεται κατά έξι (6) εργάσιμες ημέρες για άτομα με ειδικές ανάγκες της διάταξης του πρώτου εδαφίου της περίπτωσης β’ της παραγράφου 1 του Άρθρου 1, καθώς και για αναπήρους, μονίμους υπαλλήλους του Δημοσίου, των Ο.Τ.Α και των λοιπών Ν.Π.Δ.Δ., εφόσον συντρέχουν και γι’ αυτούς οι ουσιαστικές προϋποθέσεις της παραπάνω διάταξης. Την επαύξηση αυτή δικαιούνται όλα τα παραπάνω άτομα με ειδικές ανάγκες και όλοι οι ανάπηροι ανεξάρτητα από τον τρόπο και το χρόνο της πρόσληψής τους. Ευνοϊκότεροι όροι, που τυχόν προβλέπονται για τη χρονική διάρκεια της ετήσιας άδειας με αποδοχές από άλλες διατάξεις, συλλογικές συμβάσεις εργασίας, διαιτητικές αποφάσεις, κανονισμούς ή Οργανισμούς, δεν θίγονται με τις διατάξεις του νόμου αυτού. Τα άτομα, με ποσοστό αναπηρίας 50% τουλάχιστον, που έχουν περιορισμένες δυνατότητες για επαγγελματική απασχόληση εξαιτίας οποιασδήποτε χρόνιας σωματικής ή πνευματικής ή ψυχικής πάθησης ή βλάβης (άτομα με ειδικές ανάγκες), εφόσον είναι γραμμένα στα μητρώα ανέργων αναπήρων του Οργανισμού Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ).•••

Ο

ασθενής έχει το δικαίωμα να πληροφορηθεί από τους αρμόδιους λειτουργούς του νοσοκομείου τα νόμιμα δικαιώματά του που αφορούν στην κοινωνική του επανένταξη, ιατροφαρμακευτικά και προνοιακά, π.χ. ειδικές θεραπείες αποκατάστασης, ειδικά κέντρα αποθεραπείας, τεχνητά μέλη, ειδικά προνόμια, δωρεάν παροχές φαρμάκων κ.ά.

69

ΝομικA ΘΕΜΑΤΑ

• Δημόσιοι διαγωνισμοί προμηθειών ιατροτεχνολογικών προϊόντων

Νομολογιακές εξελίξεις στο χώρο της υγείας Επιμέλεια: Εύα Κίτσιου, Δ.Ν. Δικαίου Υγείας, Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω, «Κρεμαλής Δικηγορική Εταιρεία»

Μ

ε την υπ’ αριθμ. 491/2012 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκε ότι σε διαγωνισμούς προμήθειας ιατροτεχνολογικών προϊόντων με το σύστημα της χαμηλότερης προσφοράς, η αναθέτουσα αρχή δεν μπορεί να αξιώνει για τα προς προμήθεια είδη -πλην της σημάνσεως CE, μέσω της οποίας δηλώνεται ότι τα εν λόγω είδη ανταποκρίνονται

Σε διαγωνισμούς προμήθειας ιατροτεχνολογικών προϊόντων με το σύστημα της χαμηλότερης προσφοράς, η αναθέτουσα αρχή δεν μπορεί να αξιώνει για τα προς προμήθεια είδη, πλην της σημάνσεως CE1

στα εναρμονισμένα πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας- την πλήρωση περαιτέρω προδιαγραφών. Ο εν λόγω περιορισμός της διακριτικής ευχέρειας της διοικήσεως ερείδεται στην κοινοτική οδηγία που διέπει τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα (93/46/ΕΟΚ) και η οποία εμποδίζει τα κράτη-μέλη να παρεμβάλλουν στο έδαφός τους εμπόδια στη διάθεση, στο εμπόριο και στην έναρξη χρήσεως των προ-

1 Η συγκεκριμένη σήμανση συνιστά σήμανση συμμόρφωσης με τις βασικές απαιτήσεις ως προς την ποιότητα και την ασφάλεια των προϊόντων που θέτει η κοινοτική οδηγία 93/42/ΕΟΚ και η υπ’ αριθμ. ΔΥ9δ/Γ.Π.οικ. 130648/2009 (ΦΕΚ Β΄2198/02.10.2009). Π.χ. σχεδιασμός και κατασκευή κατά τρόπο ώστε η χρήση τους να μη θέτει σε κίνδυνο την κλινική κατάσταση και την ασφάλεια των ασθενών ή την υγεία των χρηστών.

70

/ Νοέμβριος 2012

71

ΝομικA ΘΕΜΑΤΑ

Μ

όνο κατ’ εξαίρεση η αναθέτουσα αρχή δύναται να προβλέψει επιπλέον τεχνικές προδιαγραφές - πριν από την εφαρμογή της διαδικασίας διασφάλισης - προκειμένου να προμηθευτεί τα αναγκαία για την άρτια λειτουργία του νοσοκομείου προϊόντα

Σ

την περίπτωση που για λόγους προστασίας της υγείας, και δη για την αποφυγή κινδύνων ασφαλείας, η αναθέτουσα αρχή επιθυμεί να συμπεριλάβει στους όρους της διακήρυξης τεχνικές προδιαγραφές πλέον της σήμανσης CE, οφείλει να ενημερώνει a priori τον ΕΟΦ, προκειμένου να ενεργοποιείται η ρήτρα διασφάλισης

72

ϊόντων που φέρουν τη σήμανση CE. Η πρόβλεψη, συνεπώς, από τη διακήρυξη διαγωνισμού προμηθειών επιπρόσθετων προδιαγραφών για τα προς προμήθεια ιατροτεχνολογικά προϊόντα αντίκειται στο κοινοτικό δίκαιο και ισοδυναμεί με παρεμβολή εμποδίων που μπορούν να φτάσουν μέχρι τον αποκλεισμό της διάθεσης στο εμπόριο και της ενάρξεως χρήσεως προϊόντων που φέρουν τη σήμανση CE. Στην περίπτωση, συνεπώς, που για λόγους προστασίας της υγείας, και δη για την αποφυγή κινδύνων ασφαλείας, η αναθέτουσα αρχή επιθυμεί να συμπεριλάβει στους όρους της διακήρυξης τεχνικές προδιαγραφές πλέον της σήμανσης CE, οφείλει να ενημερώνει a priori τον αρμόδιο εθνικό οργανισμό, ο οποίος είναι μέχρι σήμερα ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων («κοινοποιημένος οργανισμός» κατά την έννοια της οδηγίας 93/46/ΕΚ), προκειμένου να ενεργοποιείται η ρήτρα διασφάλισης. Σύμφωνα με την εν λόγω ρήτρα, η αρμόδια εθνική αρχή, δηλαδή εν προκειμένω ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων, υποχρεούται να κοινοποιήσει τις επιπλέον τεχνικές προδιαγραφές, καθώς και τους λόγους λήψης των εν λόγω μέτρων, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μόνο κατ’ εξαίρεση, π.χ. για λόγους αναγόμενους στην εύρυθμη λειτουργία ενός δημόσιου νοσοκομείου, και πάντοτε στο πλαίσιο της αρχής της αναλογικότητας, η αναθέτουσα αρχή δύναται να προβλέψει επιπλέον τεχνικές προδιαγραφές - πριν από την εφαρμογή της διαδικασίας διασφάλισης - προκειμένου να προμηθευτεί τα αναγκαία για την άρτια λειτουργία του νοσοκομείου προϊόντα.

/ Νοέμβριος 2012

Τιμολόγια νοσηλίων ιδιωτικών κλινικών Εκκρεμεί ενώπιον της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου το ζήτημα της συνταγματικότητας της διάταξης του άρθρου 31 παρ.1 του π.δ. 234/1980, σύμφωνα με την οποία: «Τα τιμολόγια νοσηλίων που καθορίζονται από τις σχετικές διατάξεις (ημερήσια νοσήλια, αμοιβές ιατρικών πράξεων και έξοδα χειρουργείου) για ασφαλισμένους, καθώς και για ασθενείς των οποίων η δαπάνη νοσηλείας βαρύνει το Δημόσιο, σε περιπτώσεις εκτάκτου εισαγωγής, εφαρμόζονται υποχρεωτικά από τις ιδιωτικές κλινικές και τα νοσηλευτικά ιδρύματα, ανεξάρτητα από το αν υπάρχει σύμβαση μεταξύ τούτων και των ασφαλιστικών φορέων». Με την ανωτέρω διάταξη νόμου προβλέπεται ο δια νόμου καθορισμός του τιμολογίου νοσηλίων των ιδιωτικών θεραπευτηρίων που δεν είναι συμβεβλημένα με τους δημόσιους ασφαλιστικούς φορείς, στην περίπτωση που ασφαλισμένος του δημοσίου εισάγεται λόγω επείγουσας ανάγκης. Η κατά τα ανωτέρω κρατική παρέμβαση στην επιχειρηματική και οικονομική εν γένει ελευθερία αποτελεί περιορισμό επιβαλλόμενο για λόγους δημοσίου συμφέροντος και ειδικότερα στην ανατροπή υπέρμετρης επιβάρυνσης του κοινού. Εντούτοις, σύμφωνα με τη σχετική παραπεμπτική απόφαση του Αρείου Πάγου, η καθιέρωση του εν λόγω τιμολογίου συνιστά θεμιτό, καταρχάς, περιορισμό της οικονομικής δραστηριότητας, εφόσον δεν εμποδίζει ουσιωδώς την άσκηση αυτής και μάλιστα την οικονομική λειτουργία της επιχειρήσεως παραγωγής και διαθέσεως των υπηρεσιών αυτών.

Μείζονος σημασίας είναι η νομική παραδοχή, σύμφωνα με την οποία: «Το τιμολόγιο νοσηλίων για τις προσφερόμενες υπηρεσίες δεν δύναται να καθορίζεται σε επίπεδο χαμηλότερο του κόστους παραγωγής και διαθέσεώς τους, που είναι το κόστος ορθολογικά οργανωμένης οικονομικής μονάδας του συγκεκριμένου κλάδου παραγωγής, το οποίο διαμορφώνεται κάτω από συγκεκριμένες κατά τόπο και χρόνο οικονομικές και τεχνικές συνθήκες». Ακόμη, συνεπώς, κι αν κριθεί από την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου ως καταρχάς συνταγματικός, ο επιβαλλόμενος ποσοτικός περιορισμός, όσον αφορά το ύψος της τιμολόγησης των υπηρεσιών υγείας που παρέχονται από τα ιδιωτικά θεραπευτήρια, στις περιπτώσεις εκτάκτου εισαγωγής σε αυτά των ασφαλισμένων δημόσιων φορέων ασφάλισης υγείας, ανοίγει ο δρόμος για μια ορθολογικότερη οικονομική αποτίμηση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας, προσαρμοσμένη στις σύγχρονες οικονομικές συνθήκες και ανταποκρινόμενη στο πραγματικό παραγωγικό κόστος. Χορήγηση συμπληρωματικού πιστοποιητικού προστασίας φαρμάκων από τον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας Το συμπληρωματικό πιστοποιητικό προστασίας για τα φάρμακα καθιερώθηκε, δεδομένου του ότι το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της κατάθεσης της αίτησης διπλώματος ευρεσιτεχνίας για ένα νέο φάρμακο και της άδειας κυκλοφορίας του στην αγορά, μειώνει την πραγματική αξία που προσφέρει το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας σε διάρκεια ανεπαρκή για την απόσβεση των απαιτήσεων που γίνονται στην έρευνα. Οι προϋποθέσεις και η διαδικασία για τη χορήγηση του εν λόγω συμπληρωματι-

κού πιστοποιητικού προστασίας καθορίζονται πλέον από τον Κανονισμό υπ’ αριθμ.

469/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 6ης Μαΐου 2009 (ΕΕ L 152), ο οποίος περιλαμβάνει ταυτόσημες διατάξεις με τις περιλαμβανόμενες στον προγενέστερο Κανονισμό 1768/1992, τον οποίο κωδικοποίησε και κατήργησε. Στη χώρα μας το συμπληρωματικό πιστοποιητικό προστασίας χορηγείται από τον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, ο οποίος ασκεί δημόσια εξουσία κατά παραχώρηση, όσον αφορά τη χορήγηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και συμπληρωματικών πιστοποιητικών προστασίας φαρμακευτικών προϊόντων. Οι πράξεις του ανωτέρω Οργανισμού συνιστούν εκτελεστές διοικητικές πράξεις και προσβάλλονται με αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας. Με την 1905/2012 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίθηκε, σε συμμόρφωση με την πρόσφατη νομολογία του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, ότι συμπληρωματικό πιστοποιητικό προστασίας χορηγείται μόνο προκειμένου για τις δραστικές ουσίες που αναφέρονται στο κείμενο αξιώσεων του κύριου διπλώματος ευρεσιτεχνίας. Έτσι, στην περίπτωση που ορισμένο φαρμακευτικό ιδιοσκεύασμα περιλαμβάνει περισσότερες από μία δραστικές ουσίες, και το κύριο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας αφορά μόνο τη μία εξ αυτών, τότε, ακόμη κι αν, ως δικαιολογητικό για τη χορήγηση συμπληρωματικού πιστοποιητικού προστασίας υποβάλλεται η άδεια κυκλοφορίας του φαρμάκου που περιέχει και άλλες δραστικές ουσίες, το συμπληρωματικό πιστοποιητικό χορηγείται για τη συγκεκριμένη δραστική ουσία και όχι για το φάρμακο. •••

Τ

ο τιμολόγιο νοσηλίων για τις προσφερόμενες υπηρεσίες δεν δύναται να καθορίζεται σε επίπεδο χαμηλότερο του κόστους παραγωγής και διαθέσεώς τους, που είναι το κόστος ορθολογικά οργανωμένης οικονομικής μονάδας του συγκεκριμένου κλάδου παραγωγής, το οποίο διαμορφώνεται κάτω από συγκεκριμένες κατά τόπο και χρόνο οικονομικές και τεχνικές συνθήκες

73

ερEYNA

• Ο αθροιστικός κύκλος εργασιών μειώθηκε κατά 5,7% • Αξιοσημείωτη μείωση των ΚΠΤΦΑ κατά 70%

HELLASTAT

Υπό πίεση το χονδρεμπόριο φαρμάκων Μειωμένες κατά 9,4% ήταν οι συνολικές πωλήσεις των φαρμακευτικών εταιρειών στις φαρμακαποθήκες και τα φαρμακεία σε τιμές ex-factory το 2011

Π

εραιτέρω υποχώρηση της φαρμακευτικής δαπάνης και μείωση της κερδοφορίας των εταιρειών του χονδρικού εμπορίου φαρμάκων καταγράφονται σε πρόσφατη μελέτη της Hellastat Α.Ε. (www.hellastat.eu). Το 2011 η αξία της αγοράς υποχώρησε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, καθώς οι αρχές, στο πλαίσιο της εφαρμογής του προγράμματος δημοσιονομικής εξυγίανσης, συνέχισαν την περικοπή των φαρμακευτικών δαπανών. Σημαντικό παράγοντα υποχώρησης αποτέλεσαν οι επίπεδες μειώσεις που επιβλήθηκαν στις τιμές το 2010, καθώς και τα μετέπειτα Δελτία Τιμών που εκδόθηκαν. Συγκεκριμένα, στο Δελτίο του Φεβρουαρίου 2011 έγινε ανατιμολόγηση σε πάνω από 3.400 φάρμακα, επιφέροντας μείω-

74

ση δαπάνης κατά 11,3%, ενώ τον Ιούνιο οι τιμές αναπροσαρμόστηκαν εκ νέου, γεγονός που επέφερε μεσοσταθμική μείωση της τάξης του 10,2%. Έτσι, οι συνολικές πωλήσεις των φαρμακευτικών εταιρειών στις φαρμακαποθήκες και τα φαρμακεία σε τιμές ex-factory το 2011 διαμορφώθηκαν σε 3,42 δισ. ευρώ (-9,4% από το προηγούμενο έτος). Η αγορά αναμένεται να εμφανίσει περαιτέρω υποχώρηση και το τρέχον έτος, καθώς ήδη το πρώτο πεντάμηνο του 2012 καταγράφεται πτώση 13,3% σε ετήσια βάση, στα 1,31 δισ. ευρώ. Οι χονδρεμπορικές επιχειρήσεις εμφανίζουν μειωμένη ρευστότητα λόγω των αυξημένων οφειλών των ασφαλιστικών ταμείων και του συντομότερου χρόνου πί-

/ Νοέμβριος 2012

75

ερEYNA

Κεφαλαιακή Διάρθρωση, Αποτελεσματικότητα & Αποδοτικότητα 10 22,0%

9

29%

9,391313383

9,070850965

24,2%

24%

8

21,2% 6,791690194

7

19% 17,7% 5,617585961

6

14%

5 9%

4 2,980164076

3

2,786657899 2,1%

1,9%

2

2,697239551

2,657955292

4%

2,1%

1,6%

-1%

1 0

-6% 2008

2009

Κυκλοφοριακή ταχύτητα ενεργητικού

2010

Ξένα προς ίδια κεφάλαια

2011

Περιθώριο ΚΠΤΦΑ

Απόδοση ιδίων κεφαλαίων προ φόρων

www.hellastat.eu

στωσης από τις φαρμακευτικές εταιρείες. Επίσης, η μείωση του θεσμοθετημένου κέρδους που επιβλήθηκε σύμφωνα με το Ν.4052 αναμένεται να μειώσει περαιτέρω τη κερδοφορία τους (-4,9% επί της ex-factory τιμής, -6,4% για τα συνταγογραφούμενα που δεν αποζημιώνονται και -7,8% για τα ΜΗΣΥΦΑ). Στη μελέτη της Hellastat αναλύονται οι οικονομικές καταστάσεις 96 επιχειρήσεων. Τα βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν συνοψίζονται στα εξής: Ο αθροιστικός κύκλος εργασιών του δείγματος το 2011 διαμορφώθηκε σε 3,36 δισ. ευρώ (-5,7% από το 2010), ενώ το 61% των εταιρειών μείωσαν τα έσοδά τους. Το 2011 προέκυψε αξιοσημείωτη μείωση των ΚΠΤΦΑ κατά 70%, σε περίπου 20 εκατ. ευρώ, ενώ οι εταιρείες εμφάνισαν προ φόρων ζημιές ύψους 42,63 εκατ. ευρώ, έναντι κερδών 35,80 εκατ. ευρώ το

εκ. €

Εξέλιξη Κύκλου Εργασιών & Κερδών Προ Φόρων

4.500 4.000

42,1 30,14

3.500

3485,99

3949,51

ι χονδρεμπορικές επιχειρήσεις εμφανίζουν μειωμένη ρευστότητα λόγω των αυξημένων οφειλών των ασφαλιστικών ταμείων και του συντομότερου χρόνου πίστωσης από τις φαρμακευτικές εταιρείες

2010. Σε αυτό συνέβαλε κυρίως η επιδείνωση των αποτελεσμάτων της ΜΑΡΙΝΟΠΟΥΛΟΣ Κ.Π. Α.Ε. (αίτηση για υπαγωγή στο άρθρο 99 του πτωχευτικού κώδικα). Τα περιθώρια λειτουργικής και προ φόρων κερδοφορίας διατηρήθηκαν σε χαμηλό επίπεδο (2,1% και 0,8% αντίστοιχα για το 2011). Η δραστηριότητα των εταιρειών του κλάδου χρηματοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από εξωτερικά κεφάλαια, γεγονός που διατηρεί τη κεφαλαιακή μόχλευση σε υψηλό επίπεδο (5,6 προς 1 το 2011). Η αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων υποχώρησε περαιτέρω κατά 3,5 μονάδες, σε 17,7%. Ο εμπορικός κύκλος των εταιρειών του δείγματος διατηρήθηκε σε ικανοποιητικά επίπεδα (40 ημέρες). Η γενική ρευστότητα παρέμεινε στο 1,14, ενώ η άμεση αυξήθηκε οριακά σε 0,98.

εκ. €

50 35,8 3556,45

40 3355,01

3053,58 3.000

Ο

30 20

25,43

10

2.500

0 2.000

-10

1.500

-20

1.000 -42,62

500

-40

0

-50 2007

2008 Κύκλος εργασιών

76

-30

2009

2010

Αποτελέσματα προ Φόρων

/ Νοέμβριος 2012

2011

www.hellastat.eu

Τ

α περιθώρια λειτουργικής και προ φόρων κερδοφορίας διατηρήθηκαν σε χαμηλό επίπεδο

77

ερEYNA

• Το 33% του δείγματος έδωσε αύξηση σε τουλάχιστον μία κατηγορία εργαζομένων • Το 66% των εταιρειών του δείγματος δεν έδωσε αυξήσεις σε καμία κατηγορία εργαζομένων

KPMG

Μικρή λιτότητα στις φαρμακοβιομηχανίες Το 34% των εταιρειών του δείγματος έδωσε μηδενικές αυξήσεις σε όλες τις κατηγορίες των εργαζομένων και το ποσοστό της αύξησης για το σύνολο του δείγματος (συμπεριλαμβανομένων των μηδενικών αυξήσεων) ήταν 1,4% (διάμεσος)

Τ

α κυβερνητικά μέτρα για περιστολή της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης είχαν άμεσο αντίκτυπο στις αμοιβές του προσωπικού στις φαρμακευτικές επιχειρήσεις. Σύμφωνα με έρευνα της KPMG, μεγάλο μέρος των επιχειρήσεων πάγωσαν τις αμοιβές, ενώ κάποιες ελάχιστες έχουν προχωρήσει και σε μειώσεις.

Τα αποτελέσματα προέρχονται από την «έρευνα αποδοχών και παροχών για το φαρμακευτικό και αγροχημικό κλάδο για το 2012», την οποία πραγματοποιεί η KPMG για δέκατη ένατη συνεχή χρονιά. Αποτελεί μία εκ των επτά ετήσιων ερευνών που δι-

78

εξάγει η KPMG σε συνεργασία με ελληνικές και πολυεθνικές επιχειρήσεις από όλους τους κλάδους της ελληνικής αγοράς. Γενικοί Διευθυντές, οικονομικοί διευθυντές, διευθυντές ανθρώπινου δυναμικού και άλλα στελέχη, που εμπλέκονται άμε-

/ Νοέμβριος 2012

σα ή έμμεσα με τη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού, αξιοποιούν την έρευνα για τη διαμόρφωση πολιτικής αποδοχών και παροχών για τους εργαζομένους τους, για την αντικειμενική αξιολόγηση του υφιστάμενου συστήματος αποδοχών και παροχών, καθώς και για τον καθορισμό των ετήσιων αυξήσεων. Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα παρουσιάζει αναλυτικά στοιχεία αποδοχών και παροχών για 133 γενικές και 32 εξειδικευμένες κλαδικές θέσεις εργασίας. Πρόκειται για την πληρέστερη έρευνα αποδοχών και παροχών η οποία βασίζεται σε δείγμα 43 εταιρειών και 4.240 κατόχων θέσεων εργασίας στην ελληνική αγορά. Στην έρευνα, εκτός από θέσεις φαρμακευτικού κλάδου, περιλαμβάνονται και εξειδικευμένες θέσεις από εταιρείες με αγροχημικά, μη συνταγογραφούμενα (ΟTC) προϊόντα, καθώς και ιατρικά και διαγνωστικά μηχανήματα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας: Το 34% των εταιρειών του δείγματος έδωσε μηδενικές αυξήσεις σε όλες τις κατηγορίες των εργαζομένων και το ποσοστό της αύξησης για το σύνολο του δείγματος (συμπεριλαμβανομένων των μηδενικών αυξήσεων) ήταν 1,4% (διάμεσος). Το 17% των εταιρειών του δείγματος προβλέπει μηδενικές αυξήσεις για το 2013, ενώ τα ποσοστά των αυξήσεων που αναμένεται να δοθούν για το 2013 είναι στο 2,0% (διάμεσος). Εξαιρούνται οι εταιρείες που θα δώσουν μηδενικές αυξήσεις σε όλους τους εργαζομένους. Το 12% των εταιρειών του δείγματος προχώρησε σε μειώσεις μισθών τουλάχιστον σε μία κατηγορία εργαζομένων. Το ποσό που πληρώθηκε ως πριμ απόδοσης το 2012 για τα αποτελέσματα του

79

ερEYNA

Μεταβλητές αποδοχές ως % των βασικών αποδοχών 30%

25%

25% 23%

24%

20%

15%

23% 20%

15%

20% 18%

17% 15%

Σ

10%

το φαρμακευτικό κλάδο το 2013 θα δοθεί μέση αύξηση 2%, δηλαδή σχεδόν τριπλάσια σε σχέση με τους υπόλοιπους

5%

0%

Στο παραπάνω διάγραμμα παρουσιάζεται η εξέλιξη των ετήσιων συνολικών μικτών αποδοχών των παραπάνω θέσεων εργασίας κατά την τελευταία τριετία (διάμεσος).

80

2011 ανήλθε στο 20% των ετήσιων βασικών αποδοχών, αυξημένο κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με αυτό που πληρώθηκε το 2011 για τα αποτελέσματα του 2010. Είναι αλήθεια πάντως πως με δεδομένο το ότι η φαρμακευτική αγορά έχει υποστεί μείωση τζίρου έως και 45%, οι μειώσεις αποδοχών είναι σχετικά μικρές, γεγονός που δείχνει ότι οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις (κυρίως οι μεγάλες) δεν έχουν αντιδράσεις σπασμωδικά, με ελάχιστες εξαιρέσεις, που αφορούν απολύσεις (Roche, Sanofi κ.λπ.). Εκτός από την «έρευνα αποδοχών και παροχών για τον φαρμακευτικό και αγροχημικό κλάδο», η KPMG πραγματοποιεί μια γενική έρευνα και 5 κλαδικές έρευνες που επικεντρώνονται σε συγκεκριμένους τομείς της ελληνικής αγοράς, παρέχοντας εξειδικευμένα στοιχεία αποδοχών και παροχών για τους εξής κλάδους: ασφαλιστικός, καταναλωτικών προϊόντων, λιανεμπορίου, τραπεζικός και υψηλής τεχνολογίας. Παράλληλα, για δέκατη συνεχή χρονιά, πραγματοποιείται εξειδικευμένη έρευνα αποκλειστικά για τα ανώτατα στελέχη της ελληνικής αγοράς. Αξίζει να αναφέρουμε λοιπόν ότι στην ευρύτερη έρευνα της KPMG που αφορά το σύνολο των επιχειρήσεων η εικόνα είναι πιο δραματική. Τα δεδομένα που συλλέχθηκαν τον Ιούνιο του 2012, αφορούν σε δείγμα 116 εταιρειών από διάφορους κλάδους και δείχνουν ότι: Το 66% των εταιρειών του δείγματος δεν έδωσε αυξήσεις σε καμία κατηγορία εργαζομένων για το 2012. Για το 2013 η πρόβλεψη για μηδενικές αυξήσεις σε όλους τους εργαζόμενους ανέρχεται στο 35% του δείγματος.

/ Νοέμβριος 2012

Οι κλάδοι στους οποίους παρουσιάζονται τα μεγαλύτερα ποσοστά μηδενικών αυξήσεων είναι εκείνοι του λιανεμπορίου (88%), του αυτοκινήτου (83%) και της υψηλής τεχνολογίας (70%). Η μέση αύξηση το 2012 για το σύνολο του δείγματος (συμπεριλαμβανομένων και των μηδενικών αυξήσεων) διαμορφώθηκε στο 0,7%, ενώ στο ίδιο ποσοστό κυμαίνεται και η πρόβλεψη για το 2013. Το 22% του δείγματος δήλωσε ότι έχει προχωρήσει το 2012 σε μειώσεις βασικών αποδοχών σε τουλάχιστον μία κατηγορία εργαζομένων. Βλέπουμε λοιπόν ότι στο φαρμακευτικό κλάδο το 2013 θα δοθεί μέση αύξηση 2%, δηλαδή σχεδόν τριπλάσια σε σχέση με τους υπόλοιπους! Αν συγκρίνει κανείς και την αντίστοιχη έρευνα που αφορά στις επιχειρήσεις καταναλωτικών προϊόντων, φαίνεται ότι ο κλάδος των φαρμάκων παραμένει «προνομιακός». Η έρευνα στον καταναλωτικό κλάδο παρουσιάζει αναλυτικά στοιχεία αποδοχών και παροχών για 138 θέσεις εργασίας και βασίζεται σε δείγμα 56 εταιρειών και 6.378 κατόχων θέσεων εργασίας στην ελληνική αγορά. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας: Μόνο το 33% του δείγματος έδωσε αύξηση σε τουλάχιστον μία κατηγορία εργαζομένων. Το μέσο ποσοστό της αύξησης για το σύνολο του δείγματος (συμπεριλαμβανομένων των μηδενικών αυξήσεων) ανέρχεται σε 0,6%. Το 33% των εταιρειών του δείγματος προβλέπει μηδενικές αυξήσεις για το 2013, ενώ το ποσοστό της αύξησης που αναμένεται να δοθεί για το 2013 είναι στο 1,9% (μέσος όρος). Εξαιρούνται οι εται-

Αποδοχές και παροχές για τον φαρμακευτικό και αγροχημικό κλάδο 120%

Ο

ι κλάδοι στους οποίους παρουσιάζονται τα μεγαλύτερα ποσοστά μηδενικών αυξήσεων είναι εκείνοι του λιανεμπορίου (88%), του αυτοκινήτου (83%) και της υψηλής τεχνολογίας (70%)

ρείες που θα δώσουν μηδενικές αυξήσεις σε όλους τους εργαζομένους. Το 26% των εταιρειών του δείγματος προχώρησε σε μειώσεις μισθών τουλάχιστον σε μία κατηγορία εργαζομένων. Το ποσό που πληρώθηκε ως πριμ απόδοσης μέσα στο οικονομικό έτος 2012 για τα αποτελέσματα του 2011 ανήλθε στο 11,5% των ετήσιων βασικών αποδοχών, μειωμένο ελαφρώς σε σχέση με αυτό που πληρώθηκε το 2011 για τα αποτελέσματα του 2010.

Βασικοί πίνακες φαρμακευτικός κλάδος

100%

100%

100%

100%

100%

80%

68%

60%

40% 34% 20%

0% 1

2

3

4

5

6

Διαχρονική Μισθολογική εξέλιξη ενδεικτικών θέσεων από την έρευνα φαρμακευτικού και αγροχημικού κλάδου 90000

85000

80000

75000

70000

65000

60000 2010 Διευθυντής Ιατρικού Τμήματος

Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται ενδεικτικά αποτελέσματα της έρευνας για αποδοχές και παροχές ανώτερων στελεχών (Managers).

2011

2012

Διευθυντής Ανθρώπινου Δυναμικού

Στο παραπάνω γράφημα παρουσιάζεται το ποσοστό των εταιρειών που προσφέρουν μερικές από τις βασικές παροχές σε ορισμένες ή όλες τις κατηγορίες των εργαζομένων τους, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας για το 2012.

Ανώτερο στέλεχος με πανεπιστημιακές σπουδές, 4-7 χρόνια σχετική προϋπηρεσία σε θέση προϊσταμένου, πολύ καλή γνώση αγγλικών και με 2-5 υφισταμένους.

2 Ανώτερο στέλεχος με πανεπιστημιακές σπουδές, 4-7 χρόνια σχετική προϋπηρεσία, πολύ καλή γνώση αγγλικών και με 2-3 υφισταμένους. * Median (Διάμεσος): 50% του δείγματος που κατέχουν την ίδια θέση πληρώνονται λιγότερο από αυτόν το μισθό και 50% πληρώνονται περισσότερο από αυτόν το μισθό 1

81

AΡΘΡΟ

82

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012

93

• Το πρώτο εμβόλιο για τη μηνιγγίτιδα Β • Μείωση προσωπικού στα νοσοκομεία • 16 μεταμοσχεύσεις στο Ωνάσειο

Εξώδικη διαμαρτυρία απέστειλε πρόσφατα ο νέος πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ, κ. Λ. Παπαγεωργόπουλος, προς όλες τις εταιρείες που παρέχουν τηλεφωνικές υπηρεσίες μέσω των γνωστών 5ψήφιων αριθμών.

Αφορμή για Αν ήταν μόνο αυτό Πάντως, ο Μάριος τη διαμαρτυρία προσβλητικό με τον Σαλμάς δεν έχει κρύστάθηκε η Εθνικό Οργανισμό ψει τη δυσαρέσκειά προβολή Παροχής του για όσα συμβαίδιαφημιστικού Υπηρεσιών Υγείας νουν με τις εταιρείες σποτ, το οποίο ίσως δεν θα και προανήγγειλε ότι κατά την άποψη της ενοχλούσε κανένα. θα στήσει δημόσια κυβέρνησης είναι τηλεφωνική υπηρε προσβλητικό για σία, αξιοποιώντας τον Ο ργανισμό.

πλεονάζον προσωπι

κό από άλλες υπηρε

σίες του δημοσίου.

Λέτε ο Μάριος, ανάμεσα στα άλλα, να λύσει και το «αγκάθι» με τους υπεράριθμους δημόσιους υπαλλήλους και να αποφύγουμε την απόλυση όσων τεθούν σε διαθεσιμότητα;

Καυτό ερώτημα: Το θέμα των τηλεφωνικών υπηρεσιών δεν το είχε χειριστεί ο νυν αντιπρόεδρος του Οργανισμού, Αλ. Γαρυφάλλου, ως σύμβουλος του Βουδούρη;

83

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Το πρώτο εμβόλιο για την επικίνδυνη μηνιγγίτιδα τύπου Β θα είναι σύντομα διαθέσιμο. Όπως ανακοίνωσε η Novartis, έλαβε θετική γνωμοδότηση από την Επιτροπή Φαρμακευτικών Προϊόντων για Ανθρώπινη Χρήση (CHMP)

Το πρώτο εμβόλιο για τη μηνιγγίτιδα Β Το νέο εμβόλιο θα φέρει την ονομασία Bexsero και θα μπορούν να το κάνουν τόσο ενήλικες όσο και βρέφη (από 2 μηνών). Αυτό είναι πολύ σημαντικό, καθώς τα βρέφη, κατά κανόνα, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης. Σε αντίθεση με προηγούμενα εμβόλια, τα οποία αναπτύχθηκαν βάσει συμβατικών τεχνικών, το Bexsero είναι το αποτέλεσμα 20 και πλέον ετών πρωτοποριακής έρευνας (reverse vaccinology), που περιλαμβάνει αποκωδικοποίηση της αλληλουχίας του γονιδιώματος του μηνιγγιτιδόκοκκου τύπου

Β για τον εντοπισμό δυνητικών αντιγόνων. Το πρόγραμμα των κλινικών δοκιμών του Bexsero συμπεριέλαβε περίπου 8.000 ανθρώπους και αποδείχθηκε ότι προστατεύει όλες τις ηλικιακές ομάδες. Ακόμη, βρέθηκε ότι μπορεί να προστατέψει αποτελεσματικά έναντι του 70-90% των στελεχών του μηνιγγιτιδόκοκκου, που κυκλοφορούν στην Ευρώπη. Ο μηνιγγιτιδόκοκκος τύπου Β είναι η πιο κοινή αιτία εκδήλωσης της βακτηριακής μηνιγγίτιδας, η οποία είναι υπεύθυνη για το 90% των περιπτώσεων της μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου στην Ευρώπη. Για τη συγκεκριμένη λοίμωξη δεν υπάρχει εγκεκριμένο εμβόλιο ευρείας κάλυψης. Η μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος συχνά είναι θανατηφόρα. Μπορεί να επιφέρει το θάνατο μέσα σε 24 ώρες από την εμφάνιση των συμπτωμάτων και να προκαλέσει σοβαρές αναπηρίες, όπως εγκεφαλική βλάβη και απώλεια ακοής. Η εταιρεία Novartis, όπως και άλλες εταιρείες, διαθέτουν ήδη στην αγορά εμβόλιο για τη μηνιγγίτιδα C (Menjugate, Miningitec) και βρισκόμαστε πολύ κοντά σε ένα εμβόλιο για τη μηνιγγίτιδα A, W και Y (Menveo). Αν όλα πάνε καλά σε λίγα χρόνια, ίσως μιλάμε για το τέλος της μηνιγγίτιδας, που αποτέλεσε τον εφιάλτη για εκατομμύρια γονείς σε όλο τον κόσμο.

Μείωση προσωπικού στα νοσοκομεία Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, που έδωσε στη δημοσιότητα ο πρόεδρος της ΟΕΝΓΕ, κ. Δημ. Βαρνάβας, το προσωπικό του ΕΣΥ μειώθηκε μέσα στο πρώτο 8μηνο του 2012 κατά 2.092 άτομα! Για την ακρίβεια είχαμε 2.216 αποχωρήσεις (κυρίως συνταξιοδοτήσεις), μόλις 76 προσλήψεις και 21 μεταφορές από άλλες υπηρεσίες του δημοσίου. Με δεδομένο το ότι η κατάσταση αυτή παρατηρείται εδώ και 2-3 χρόνια, εκτιμάται ότι το προσωπικό έχει μειωθεί τουλάχιστον κατά 5.000 άτομα. Όπως όλα δείχνουν, οι συγχωνεύσεις τμημάτων και υπηρεσιών του ΕΣΥ είναι η μοναδική διέξοδος για την ορθολογική κατανομή του προσωπικού με βάση τις ανάγκες.

84

/ Νοέμβριος 2012

Πανευρωπαϊκή διάκριση για την MSD Ελλάδας

Η

βράβευση αφορά στην καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού «Ηπατίτιδα C: Εγώ γνωρίζω και προσέχω! Εσύ;», η οποία υλοποιήθηκε από την ΜΚΟ Praksis με την επιστημονική υποστήριξη της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Ήπατος (ΕΕΜΗ). Τα βραβεία ACE, τα όποια πραγματοποιούνται για 6η συνεχή χρονιά στο πλαίσιο του 21ου Ετήσιου Συνέδριου Volonteurope: «Ενεργοί Πολίτες Συνδέοντας την Ευρώπη»

θεσμοθετήθηκαν με στόχο να αναδείξουν πρωτοπόρους Οργανισμούς στην υποστήριξη και υλοποίηση εθελοντικών και κοινωνικών δράσεων που ενισχύουν την κοινωνική συνοχή και την ενεργό συμμετοχή του πολίτη στην Ευρώπη και στοχεύουν στη βελτίωση της ζωής των κοινοτήτων τους, σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό ή διεθνές επίπεδο. Κατά τη διάρκεια της τελετής απονομής των βραβείων που έγινε στο Palazzo dei Medici στην Φλωρεντία, η κα Σέβη Σφακιανάκη, Communication & Public Affairs Manager της MSD Ελλάς, μίλησε για τη σημασία που αποδίδει η εταιρεία στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο και την πάγια δέσμευσή της στην προσπάθεια που καταβάλλει με κάθε τρόπο – ερευνητικό και φιλανθρωπικό - να είναι όλοι οι άνθρωποι καλά, σε κάθε σημείο του πλανήτη. Βασικό εργαλείο της εκστρατείας αποτελεί η τηλεφωνική γραμμή της PRAKSIS 800 11 11 600 (χωρίς χρέωση), για γενικές πληροφορίες σχετικά με την Ηπατίτιδα C και ενημέρωση για το δωρεάν τεστ που μπορεί να γίνει στα πολυιατρεία της Praksis σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Η ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των πολιτών γίνεται μέσω έντυπων και ηλεκτρονικών μέσων, καθώς και μέσω διανομής προωθητικού υλικού μέσω της Praksis και άλλων ιδιωτικών και δημόσιων φορέων.

16 μεταμοσχεύσεις στο Ωνάσειο Τη Δευτέρα 29 Οκτωβρίου 2012 πραγματοποιήθηκε στο Ωνάσειο η 16η, από την αρχή του χρόνου, μεταμόσχευση καρδιάς. Η σωτήρια επέμβαση έγινε σε 17χρονο λήπτη, ο οποίος βρισκόταν στη λίστα αναμονής για 32 ολόκληρους μήνες! Το μόσχευμα προήλθε για πρώτη φορά από δότη που νοσηλεύτηκε στο νοσο-

κομείο Τρικάλων. Εκτός από την οικογένεια του δότη, αξίζουν τα εύσημα στη μεταμοσχευτική ομάδα, με επικεφαλής τον Πέτρο Σφυράκη, τη Διευθύντρια της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας κα Θεονίκη Παραφόρου και το διοικητή του νοσοκομείου Τρικάλων, κ. Μιχάλη Λοπατατζίδη.

Η MSD Ελλάδας τιμήθηκε με το βραβείο αριστείας για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη ACE 2012 ανάμεσα σε υποψηφίους από 47 κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης

in brief

Η εταιρεία MSD Ελλάς ανακοίνωσε πως πλέον υπάρχει η δυνατότητα μείωσης του χρόνου έγχυσης της θεραπείας με ινφλιξιμάμπη από 2 ώρες σε μία και συνεπώς μείωση του χρόνου παραμονής των ασθενών στις μονάδες υγείας. Η θεραπεία αφορά ασθενείς που πάσχουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα, ψωριασική αρθρίτιδα, αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, ψωρίαση, ελκώδη κολίτιδα και νόσο του Crohn. Ο μειωμένος χρόνος έγχυσης ενδείκνυται για ενήλικες ασθενείς σε όλες τις ενδείξεις που λαμβάνουν θεραπεία συντήρησης με Infliximab και έχουν ανεχθεί τουλάχιστον 3 αρχικές δίωρες εγχύσεις. Ο νέος χρόνος χορήγησης ήρθε σαν αποτέλεσμα μιας σειράς κλινικών μελετών που ξεκίνησαν στις αρχές του 1990 και συνεχίστηκαν μέχρι και το 2011. Ο μειωμένος χρόνος έγχυσης δίνει τη δυνατότητα στα δημόσια νοσοκομεία να αξιοποιήσουν πιο παραγωγικά τις μονάδες χορήγησης ενδοφλέβιων θεραπειών, καθώς θα μπορούν να υποδεχθούν πλέον περισσότερους ασθενείς.

85

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Η φοβία τού να μην έχεις κινητό! Αν δεν πηγαίνετε πουθενά χωρίς το κινητό σας τηλέφωνο, αν φοβάστε μήπως χάσετε το σήμα και δεν μπορείτε να μιλήσετε ή τρέμετε στην ιδέα ότι μπορεί να αποφορτιστεί η μπαταρία σας, τότε μάλλον πάσχετε από την καινούρια τεχνολογική «φοβία» που αποκαλείται στα αγγλικά «Nomophobia» ή πιο περιγραφικά «No mobile phone phobia»

in brief

Διατροφική σύγχυση επικρατεί στους Έλληνες λέει η Ελληνοαμερικανiδα διατροφολόγος Έ. Παραβάντη, η οποία – αν και άγνωστη εδώ – πρόσφατα βραβεύθηκε από τη Διεθνή Ένωση της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτητικής ως «Διαιτολόγος της Χρονιάς» (Outstanding Dietitian of the Year).

Σ

ύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, που διενεργήθηκε από τη βρετανική εταιρεία ψηφιακής ασφάλειας SecurEnvoy, το 66% των Βρετανών που ρωτήθηκαν, φοβούνται πως θα χάσουν το κινητό τους ή θα το αποχωριστούν για κάποιο λόγο, ενώ το 41% παραδέχεται πως έχει περισσότερα από ένα κινητά.

Περισσότερες είναι οι γυναίκες που έχουν τη φοβία αυτή συγκριτικά με τους άντρες, με ποσοστό 70% έναντι 61%, ενώ οι άντρες είναι πιο πιθανό να έχουν μέχρι και 2 κινητά, με ποσοστό 47% έναντι 36%. Τα σημάδια που πρέπει να θεωρούμε ανησυχητικά μιας τέτοιας κατάστασης, σύμφωνα με την έρευνα, είναι τα εξής: Αδυναμία να κλείσουμε το κινητό μας. Να ελέγχουμε μανιωδώς ειδοποιήσεις μηνυμάτων, ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και αναπάντητων κλήσεων. Να έχουμε συνέχεια το κινητό συνδεδεμένο με το φορτιστή για να μην αδειάσει η μπαταρία. Να μην πηγαίνουμε ούτε μέχρι το μπάνιο χωρίς το κινητό μας. Στο δείγμα των 1.000 ανθρώπων που ρωτήθηκαν, περισσότερο εθισμένοι στη χρήση του κινητού τηλεφώνου φαίνεται να είναι οι

νέοι 18-24 ετών σε ποσοστό 77%, ενώ ακολουθεί το ηλικιακό γκρουπ 25-34 ετών με ποσοστό 68%. Η μελέτη έδειξε πως οι άνθρωποι ελέγχουν το κινητό τους κατά μέσο όρο 34 φορές την ημέρα. Ωστόσο, παρόλο που το 49% των ερωτηθέντων ενοχλείται εάν κάποιος ελέγξει τα μηνύματά τους χωρίς τη συγκατάθεσή τους, οι περισσότεροι δεν βάζουν καμία ρύθμιση ασφαλείας, ενώ μόνο το 46% χρησιμοποιεί κάποιον κωδικό για να διασφαλίσει την ιδιωτικότητα του τηλεφώνου του. Σύμφωνα με τη δράση Saferinternet.gr, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να κατανοήσουμε ότι κάθε είδους τεχνολογία έχει ως στόχο να χρησιμοποιείται ως εργαλείο για να διευκολύνει την καθημερινή μας ζωή, και τίποτα παραπάνω. «(Παν) μέτρον άριστον», λοιπόν! Είναι στο χέρι μας, εξάλλου!

«Ενώ οι Έλληνες γνωρίζουν ότι η παραδοσιακή ελληνική-μεσογειακή διατροφή των προπάππων τους είναι υγιεινή, λαμβάνουν μπερδεμένα μηνύματα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τη βιομηχανία τροφίμων και διάφορους ειδικούς», τονίζει σε άρθρο της στην εκπομπή «Food for 9 Billion». Η Ελληνοαμερικανίδα διατροφολόγος δημιούργησε την ιστοσελίδα www.olivetomato.com, η οποία στοχεύει στην καταρτισμένη προώθηση της ελληνικής διατροφής και των ελληνικών προϊόντων διατροφής σε αναγνώστες από όλο τον κόσμο. Η ιστοσελίδα εγκαινιάστηκε τον Ιανουάριο 2012 και έχει καταφέρει σε λίγους μήνες να καλωσορίσει χιλιάδες αναγνώστες από ολόκληρο τον κόσμο που ενδιαφέρονται να μάθουν πώς να τρώνε ελληνικά και υγιεινά.

86

«Όχι» του ΠΙΣ στη δραστική Παρά τη δημοσίευση σε ΦΕΚ της απόφασης που αφορά στη συνταγογράφηση με δραστική ουσία, ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος συστήνει σε όλους τους γιατρούς να μην την εφαρμόσουν. Αντ’ αυτού, συνιστά να συνταγογραφούν το φάρμακο (εμπορική ονομασία) το οποίο θεωρούν αναγκαίο για τη θεραπεία του ασθενή τους. Οι συνταγές θα φέρουν ειδική σφραγίδα, που θα επισημαίνει ότι η αλλαγή φαρμάκου προκαλεί αντιποίηση του ιατρικού επαγγέλματος και επισύρει ποινικές ευθύνες.

/ Νοέμβριος 2012

• Το σχέδιο Σαλμά για τον ΕΟΠΥΥ • Τα «αστέρια» μάς μάραναν…

• Βαρύς ο πέλεκυς…

Ο ΣΦΕΕ – λέει – ετοίμασε νέο επικαιροποιημένο κώδικα δεοντολογίας, που θα διέπει τη λειτουργία της φαρμακευτικής βιομηχανίας και των συνεργαζόμενων εταίρων του κλάδου.

Εμείς έχουμε ορισμένα ερωτήματα προς τα μέλη του Δ.Σ. του συνδέσμου και ειδικά προς τον πρόεδρο, Κώστα Φρουζή:

Γιατί κρίθηκε αναγκαίο να «επικαιροποιηθεί» ο κώδικας, που είχε παρουσιαστεί με τυμπανοκρουσίες από το Διονύση Φιλιώτη στο Μέγαρο Μουσικής;

Αφού όλες οι μεγάλες διεθνείς εταιρείες έχουν πλέον δικό τους κώδικα συμμόρφωσης (compliance code), ποιο το νόημα της ύπαρξης του κώδικα του ΣΦΕΕ;

Μήπως τελικά δεν έχουν όλες οι εταιρείες τέτοιο κώδικα ή τον έχουν αλλά μόνο για τα μάτια του κόσμου; Μήπως για τον ίδιο λόγο υπάρχει και στο ΣΦΕΕ;

Για να είμαστε δίκαιοι, ο νέος κώδικας αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για το ΣΦΕΕ και το νέο πρόεδρό του. Μένει να αποδειχθεί ότι τον εννοούν και δεν είναι απλώς για ξεκάρφωμα…

87

VΙRUS

Βαρύς ο πέλεκυς… Περικοπές ύψους 1,11 δισ. ευρώ στη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη και στη δαπάνη νοσοκομειακής περίθαλψης προβλέπει το νέο Μνημόνιο που ψηφίστηκε από τη Βουλή

Από 01.01.2014 ορίζεται η εκ μέρους των ασθενών καταβολή υπέρ του ΕΟΠΥΥ του ποσού του ενός (1) ευρώ ανά συνταγή που εκτελείται από τον εκάστοτε φαρμακοποιό, καθώς και η καταβολή του ποσού των είκοσι πέντε (25) ευρώ λόγω εισαγωγής για νοσηλεία σε νοσοκομείο του Ε.Σ.Υ. Το μέτρο της συνταγογράφησης με βάση τη δραστική ουσία «πέρασε», αλλά με έναν περιορισμό: Κάθε γιατρός μπορεί να γράφει φάρμακα και με την εμπορική ονομασία, αλλά το μερίδιο των συνταγών με εμπορική ονομασία δεν μπορεί να υπερβαίνει το 15% της συνολικής αξίας των συνταγών που χορηγεί. Με το νέο νόμο, παρατείνεται η προθεσμία αποπληρωμής των φαρμακοποιών από τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης από τις 45 ημέρες, που ίσχυε μέχρι σήμερα, στις 60 ημέρες από την υποβολή του

λογαριασμού. Επίσης, αποσυνδέεται, και μάλιστα με αναδρομική ισχύ από την 1η Ιανουαρίου του 2012, η υποχρέωση των φαρμακοποιών να επιστρέφουν μηνιαίως προς τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης ποσό (rebate) από την εμπρόθεσμη εξόφλησή τους από τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης. Προς την ίδια κατεύθυνση επεκτείνεται η υποχρέωση των φαρμακοποιών για καταβολή ποσού επιστροφής υπέρ των ασφαλιστικών ταμείων και για τα φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα για τη θεραπεία σοβαρών ασθενειών, που μέχρι σήμερα εξαιρούνται της υποχρέωσης αυτής. Παράλληλα, θεσπίζεται η υποχρέωση των φαρμακευτικών εταιρειών για καταβολή ποσού επιστροφής και στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, το οποίο υπολογίζεται στο 5% επί της νοσοκομειακής τιμής.

Θεσπίστηκε ο συμψηφισμός Με το νέο Μνημόνιο θεσπίστηκε επιτέλους η εκχώρηση προς τον ΕΟΠΥΥ των απαιτήσεων των ασφαλιστικών φορέων που απορρέουν από τα ποσά επιστροφής των φαρμακευτικών εταιρειών προς τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης. Παράλληλα δίνεται η δυνατότητα στον Οργανισμό, αφού συμψηφίσει τα ως άνω ποσά με τα χρέη που δημιουργούν τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, να διαχειριστεί τα υπόλοιπα ποσά επιστροφής των εταιρειών εκχωρώντας τις απαιτήσεις του Οργανισμού από τις εταιρείες προς τα νοσοκομεία, τα οποία επίσης οφείλουν στις φαρμακευτικές εταιρείες. Αλήθεια, οι φαρμακοβιομηχανίες έχουν καταβάλει όλες το ποσό που τους αναλογεί από το εισιτήριο των 262 εκατ. ευρώ που αφορούσε τη θετική λίστα του 2011;

88

/ Νοέμβριος 2012

Το σχέδιο Σαλμά για τον ΕΟΠΥΥ Έπειτα από 5 μήνες διακυβέρνησης, ο Μάριος Σαλμάς παρουσίασε ένα σχέδιο 66 σημείων για την ανασυγκρότηση του ΕΟΠΥΥ. Πολλοί λένε όμως ότι το μόνο που έκανε ήταν να διασκεδάσει τις αρνητικές εντυπώσεις που προκλήθηκαν από το «αλαλούμ» με τη γενική ανατιμολόγηση όλων των φαρμάκων

Πάντως, το σχέδιο περιλαμβάνει αρκετά μέτρα που κινούνται προς την ορθή κατεύθυνση: Η κυβέρνηση θα προωθήσει νομοθετική ρύθμιση για απευθείας είσπραξη από τον ΕΟΠΥΥ εσόδων από εισφορές ταμείων. Ο ΕΟΠΥΥ θα προχωρήσει στην αξιολόγηση και τη διαπίστευση παραγωγών υπηρεσιών υγείας (γιατρών, εργαστηρίων, κέντρων, κλινικών, νοσοκομείων) ως προϋπόθεση για τη σύναψη συμβάσεων και τη σύνδεση της διαβάθμισης ποιότητας με τις αποζημιώσεις. Θα συσταθεί ομάδα διαπραγμάτευσης του ΕΟΠΥΥ με παρόχους υπηρεσιών, ενώ θα επανεξεταστεί και το θέμα της συνασφάλισης και η δαπάνη που καλύπτει ο ΕΟΠΥΥ, σε σχέση με τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες σε ασφαλισμένους τους. Από την 1η Μαρτίου του 2013, ο ΕΟΠΥΥ

θα σταματήσει να αποζημιώνει υγειονομικό υλικό που δεν φέρει πιστοποίηση με barcode (ταινία γνησιότητας). Ο κ. Σαλμάς, παρουσιάζοντας το σχέδιο για την αποδοτικότερη διαχείριση του Οργανισμού, είπε πως πρέπει να ολοκληρωθούν άμεσα οι διαδικασίες μεταβίβασης της περιουσίας των ήδη ενταγμένων ταμείων στον ΕΟΠΠΥ και να εκδοθούν οι αποφάσεις που αφορούν τη μετάταξη του προσωπικού. Ο πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ, Λευτέρης Παπαγεωργόπουλος, ανέφερε ότι σήμερα 12.000 εργαζόμενοι ανήκουν στον Οργανισμό, ενώ 1.000 είναι διοικητικοί και πρόσθεσε ότι πρέπει να δοθεί τέλος στη διασπορά του προσωπικού. Αυτό σημαίνει ότι έως το τέλος του χρόνου θα έχει λυθεί και το πρόβλημα της στέγασης όλων των υπαλλήλων, ώστε να υπάρξει καλύτερη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού.

Τα «αστέρια» μάς μάραναν… Το υπουργείο Υγείας – λέει - αναμένεται να θέσει σε λειτουργία ένα νέο σχέδιο αξιολόγησης και βαθμολόγησης ιδιωτικών και δημόσιων μονάδων υγείας. Η αρχή θα γίνει από τις ιδιωτικές κλινικές και τα διαγνωστικά κέντρα και θα επεκταθεί και στα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Η αξιολόγηση

θα γίνεται με «αστέρια» που θα δίνονται στις μονάδες υγείας ανάλογα με τον ξενοδοχειακό και ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, τον αριθμό του προσωπικού, τα ιατρικά λάθη και άλλα, ενώ με βάση την τελική κατάταξη θα αποζημιώνονται ανάλογα. Το άλλο με τον Τοτό, το ξέρετε;

in brief

Δραματική παραμένει η κατάσταση στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Η χώρα διαθέτει μόνο 540 κλίνες εντατικής σε λειτουργία και έχει πάλι 154 κλειστές και αναξιοποίητες κλίνες, που σημειωτέον έχουν στοιχίσει ακριβά στον Έλληνα φορολογούμενο. Μέχρι τις αρχές του 2013 λήγουν οι συμβάσεις άλλων 120 – τουλάχιστον - νοσηλευτών και 50 γιατρών, οι οποίες εάν δεν ανανεωθούν, θα οδηγήσουν στο κλείσιμο και άλλων 40-50 κλινών τους επόμενους μήνες. Εξάλλου, πολλοί εξειδικευμένοι γιατροί, απογοητευμένοι από την κατάσταση, έχουν ήδη αποφασίσει και μεταναστεύουν στο εξωτερικό. Καθημερινά ο αριθμός των ασθενών που αναζητά μια κλίνη σε μονάδα εντατικής θεραπείας - μόνο στο λεκανοπέδιο - είναι διψήφιος. Σε περιόδους αιχμής, η λίστα αυτή μπορεί να φτάσει και τους 30 ασθενείς. Αξίζει να σημειωθεί ότι και οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας που λειτουργούν στον ιδιωτικό τομέα κινδυνεύουν να κλείσουν, καθώς ο ΕΟΠΥΥ δεν πληρώνει.

89

VΙRUS

Πλήγμα η αποχώρηση Σφυρόερα Μεγάλο πλήγμα αποτελεί η αποχώρηση του Βλάση Σφυρόερα από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της Η.ΔΙ.Κ.Α. Τη θέση του πήρε με απόφαση της κυβέρνησης ο κ. Χρήστος Χάλαρης, ο οποίος έχει μεν εξειδίκευση επί του θέματος, αλλά η επιλογή του είναι προφανές ότι έγινε με κομματικά κριτήρια

in brief

Η θετική λίστα που «πέρασε» η κυβέρνηση άρον-άρον για να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις της Τρόικας πριν την εκταμίευση της δόσης ήταν εκ του περισσού. Ουσιαστικά, η κυβέρνηση είχε θέση σε εφαρμογή θετική λίστα από την 1η Οκτωβρίου, όταν σε κάθε θεραπευτική κατηγορία έθεσε τιμή αναφοράς (το μέσο όρο), την οποία θα αποζημιώνει ο ΕΟΠΥΥ. Όταν ο γιατρός συνταγογραφήσει κάποιο φάρμακο με τιμή μεγαλύτερη από την τιμή αναφοράς, ο ασθενής θα πρέπει να καταβάλει το κόστος. Το μέτρο πέτυχε απόλυτα, καθώς η δαπάνη μειώθηκε – όπως έμαθα - κατά 24 εκατ. ευρώ. Δηλαδή, σε ετήσια βάση είναι δυνατό να αποφέρει εξοικονόμηση ύψους 250-300 εκατ. ευρώ! Ουσιαστικά, σε συνδυασμό και με τη γενική ανατιμολόγηση, το μέτρο αυτό θα ήταν αρκετό και δεν χρειάζεται η εφαρμογή της συνταγογράφησης με βάση τη δραστική ουσία, για την οποία επιμένει πεισματικά η Τρόικα. Τι κρύβεται πίσω από την επιμονή των Τροϊκανών;

90

Τ

ο PhB έχει αναφερθεί και στο παρελθόν στην απογοήτευση που επικρατεί σχετικά με τις επιλογές προσώπων της κυβέρνησης στον τομέα της υγείας. Στην περίπτωση της Η.ΔΙ.Κ.Α. και του κυρίου Σφυρόερα, η απογοήτευση έγινε οργή, καθώς ομολογείται από όλους ότι αν έχει γίνει κάτι χειροπιαστό τα τελευταία 2 χρόνια είναι η ανάπτυξη του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης.

Το έργο αυτό συμβάλλει στην εξοικονόμηση 30.000.000 ευρώ μηνιαίως. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη εφαρμογή που λειτουργεί αυτή τη στιγμή στον ελληνικό δημόσιο τομέα και καλύπτει το 92% περίπου των συνταγών που εκτελούνται μηνιαία στη χώρα μας (οι εκτελεσμένες ηλεκτρονικές συνταγές υπερβαίνουν μηνιαίως τα 5 εκατ.), το 100% των φαρμακείων και το 90% των γιατρών με δικαίωμα συνταγογράφησης. Δεν είναι τυχαίο μάλιστα το γεγονός ότι ακόμη και ο Μάριος Σαλμάς απογοητεύτηκε από την εξέλιξη αυτή και όπου βρεθεί δεν διστάζει να εκφράσει τη δυσαρέσκειά του. Και όχι μόνο αυτό, αλλά έχει ζητήσει από τον κ. Σφυρόερα να παραμείνει στο πλευρό του ως σύμβουλος για θέματα πληροφορικής. Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι επί των ημερών του κ. Σφυρόερα, προωθήθηκε η διαχείριση και εκτέλεση 13 έργων στο πλαίσιο του Ε.Σ.Π.Α. Πρόκειται για δράσεις στρατηγικής σημασίας, που στοχεύουν στην ηλεκτρονικοποίηση των διαδικασιών, στη βελτίωση της διοικητικής οργάνωσης και λειτουργίας των φορεών κοινωνικής ασφάλισης και υγείας, στην επιτάχυνση της απονομής της σύνταξης στον ασφαλισμένο. Μεταξύ άλλων υλοποιήθηκαν εφαρμογές όπως: Η διασταύρωση των συντάξεων, Το εργόσημο Το Εθνικό Μητρώο Απονομής και Πλη-

ρωμών Συντάξεων, Η αναβάθμιση του Ολοκληρωμένου Διαχειριστικού Προγράμματος των νοσοκομείων, που έχει συμβάλλει πολλαπλά στον έλεγχο των οικονομικών μεγεθών, στην περιστολή των δαπανών, στη σύγκλιση των διαδικασιών και στην έγκαιρη και σωστή πληροφόρηση των διοικήσεων και του υπουργείου.

Μειώθηκε η μέση αξία των συνταγών Σύμφωνα με τα απολογιστικά στοιχεία του περασμένου μήνα, η φαρμακευτική δαπάνη του ΕΟΠΥΥ μειώθηκε κατά 24 εκατ. ευρώ! Τα δεδομένα του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης της Η.ΔΙ.Κ.Α. δείχνουν ακόμη ότι η μέση αξία της συνταγής μειώθηκε περίπου κατά 10%, από τα 44 στα 39,5 ευρώ! Όταν ξεκίνησε πιλοτικά η ηλεκτρονική συνταγογράφηση τον Οκτώβριο του 2010 στον ΟΑΕΕ. η μέση αξία των συνταγών ήταν 70 ευρώ!

/ Νοέμβριος 2012

91

AΡΘΡΟ

Μας εµπιστεύονται, γιατί... Νο1 σε αυθηµερόν διακινήσεις Άµεση επιστροφή αντικαταβολών και εισπράξεων Ειδικές εξυπηρετήσεις ανάλογα µε τις ανάγκες κάθε πελάτη Μεταφορές ευπαθών αποστολών (βλαστοκύτταρα, ξηρός πάγος, εµβόλια, κ.λ.π.)

ΤΑΧΥ∆ΕΜΑ C.C.L. ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ: ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 100, 151 25 ΜΑΡΟΥΣΙ, ΤΗΛ: 210 8056550, FAX: 210 8056553 www.tachydema.gr ΓΕΝΙΚΗ Α∆ΕΙΑ ΤΑΧΥ∆ΡΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: E.E.T.T. A.M.: 03-017 86

/ Νοέμβριος 2011

Μας εµπιστεύονται τα µεγαλύτερα ονόµατα της Ελληνικής οικονοµίας!

courier

cargo

logistics

87

Ραντεβού υγείας

Το DNA θα αποκαλύπτει τη μέρα του θανάτου μας! Τελικά η αποκωδικοποίηση του DNA αποδεικνύεται σπουδαία υπόθεση, όχι μόνο για την καταπολέμηση ασθενειών, αλλά και για έναν άλλο λόγο: μελλοντικά φαίνεται ότι θα δείχνει και πότε θα πεθάνουμε!

Β

ρετανοί ερευνητές μελέτησαν πουλιά, προκειμένου να διαπιστώσουν μέσω του DNA τους τη γήρανσή τους. Το σκεπτικό των Βρετανών ερευνητών του πανεπιστημίου East Anglia που έκαναν τη μελέτη και τη δημοσίευσαν στο περιοδικό «Molecular Ecology», είναι πως με ένα τεστ αίματος θα μπορούν να αναλύσουν το DNA του καθένα και να εντοπίσουν το ρυθμό γήρανσης και του αν-

θρώπου, άρα το πότε κάποιος θα γεράσει και, κατά συνέπεια, κατά προσέγγιση να βρουν πότε θα πεθάνει. Όλα αυτά βέβαια αν δε μεσολαβήσει κάποια σοβαρή ασθένεια. Η ανάλυση βασίστηκε στα «τελομερή», τα οποία βρίσκονται στην άκρη των χρωμοσωμάτων και όσο ο οργανισμός γερνάει τόσο μικραίνει και το μήκος τους. Ουσιαστικά, από τα «τελομερή» μπορούμε να καθορίσουμε τη βιολογική ηλικία ενός οργανισμού. Οι Άγγλοι επιστήμονες έκαναν για πρώτη φορά το συγκεκριμένο τεστ σε άγρια πουλιά και όχι σε ζώα εντός εργαστηρίου. Συγκεκριμένα το έκαναν σε 320 πουλιά και πραγματικά τα αποτελέσματα, με μικρές αποκλίσεις, τους δικαίωσαν. Τα πουλιά που είχαν μεγαλύτερα «τελομερή» ζούσαν περισσότερο, ενώ τα πουλιά με μικρά «τελομερή» δεν είχαν και πολύ χρόνο ζωής.

Η ανεργία σκοτώνει την καρδιά!

της Δήμητρας Ευθυμιάδου

Ακόμη και από εμφράγματα κινδυνεύουν οι Έλληνες, όπως φαίνεται, λόγω κρίσης και ανεργίας. Μάλιστα άνθρωποι άνεργοι κοντά στα 50 αντιμετωπίζουν ιδιαίτερο κίνδυνο να τους προδώσει η καρδιά τους. Αμερικανοί επιστήμονες από το πανεπιστήμιο του Ντιουκ, σε έρευνα που δημοσίευσαν

στο περιοδικό «Archives of Internal Medicine» του Αμερικανικού Ιατρικού Συλλόγου, τονίζουν ότι όταν κάποιος μένει άνεργος ή όταν κάποιος χάνει συχνά τη δουλειά του, έχει αυξημένο κίνδυνο για οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου. Οι επιστήμονες μελέτησαν την ανεργία και τη συσχέτισαν με την υγεία 13.500 ανθρώ-

Ένα φρούτο την ημέρα… το γιατρό τον κάνει πέρα! Η ευτυχία τελικά μπορεί να μην κρύβεται στα πλούτη, αλλά στα φρούτα και τα λαχανικά, τα οποία μπορεί να μας κάνουν ακόμα και… ευτυχισμένους! Οι ειδικοί είναι σαφείς: εκτός από τα σημαντικά οφέλη που έχουν για τον οργανισμό μας, τα φρούτα βοηθούν και στην ψυχολογική μας κατάσταση, αφού η κατανάλωση επτά μερίδων φρούτων και λαχανικών καθημερινά αυξάνει την ψυχική υγεία και το αίσθημα ευτυχίας των ανθρώπων. Οι ερευνητές από το πανεπιστήμιο Γουόργουικ της Βρετανίας και το Κολλέγιο Ντάρτμουθ των ΗΠΑ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό κοινωνικών ερευνών «Social Indicators Research», μελέτησαν τις διατροφικές συνήθειες 80.000 ανθρώπων και συσχέτισαν το είδος της διατροφής με τα συναισθήματα λιγότερης ή περισσότερης ευεξίας που ένιωθαν αυτοί οι άνθρωποι. Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ψυχική υγεία αυξάνεται με τον αριθμό των φρούτων και λαχανικών που τρώει κανείς και φαίνεται να κορυφώνεται στις επτά μερίδες κάθε μέρα.

94

/ Νοέμβριος 2012

Ονειρικό σεξ με ενέσεις στο σημείο G Οι Αμερικανοί το έκαναν και αυτό: ανακάλυψαν ειδικές ενέσεις με τις οποίες αναδεικνύεται το σημείο G στις γυναίκες ώστε να το εντοπίζουν ευκολότερα οι άνδρες! Και από κει και πέρα να κάνουν το …καθήκον τους!

Π

ρόκειται για μια νέα μόδα που αρχίζει να εξαπλώνεται στην Αμερική. Τη νέα μόδα υπόσχεται μια συγκεκριμένη κλινική που υποστηρίζει ότι εφαρμόζει μια μέθοδο ανάδειξης του πιο ερεθιστικού σημείου για τις γυναίκες. Η συγκεκριμένη κλινική, που ονομάζεται «Ινστιτούτο Κολπικής Αναζωογόνησης», υποστηρίζει ότι επειδή το σημείο G είναι δύσκολο να το βρει όχι μόνο ο άνδρας, αλλά ακόμη και η ίδια η γυναίκα, υπάρχει τρόπος

να το κάνουν να φαίνεται και πολύ περισσότερο να… εντοπίζεται και να αγγίζεται! Οι γιατροί της κλινικής το βρίσκουν μέσα στη γυναίκα και στη συνέχεια το «γεμίζουν» με ενέσεις κολλαγόνου. Το αποτέλεσμα είναι το σημείο να γίνεται ανάγλυφο και να μπορεί πλέον να εντοπιστεί πανεύκολα. Οι ειδικοί της κλινικής μάλιστα υποστηρίζουν ότι το σημείο G αυξάνεται κατά τουλάχιστον 25%. Σε εποχές κρίσης, «πενία τέχνας κατεργάζεται»…

πων κοντά στα 50. Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν ήταν ότι κατά τον πρώτο χρόνο που κάποιος 50άρης βγαίνει στην ανεργία, κινδυνεύει να πάθει έμφραγμα 27% περισσότερο. Ενώ όσοι έχουν χάσει τη δουλειά τους περισσότερες από 4 φορές το χρόνο έχουν αυξημένο κίνδυνο, που αγγίζει το 63%.

Στο μέλλον με βλαστοκύτταρα κατά της ανδρικής στειρότητας! Ένα βήμα από το να καταπολεμήσουν πλήρως την ανδρική στειρότητα φαίνεται ότι βρίσκονται Αμερικανοί ειδικοί. Αμερικανοί επιστήμονες κατάφεραν, με την εισαγωγή βλαστικών κυττάρων που μετατράπηκαν σε υγιή κύτταρα παραγωγής σπέρματος, να αποκαταστήσουν τη γονιμότητα σε νεαρές αρσενικές μαϊμούδες που είχαν μείνει στείρες εξαιτίας των παρενεργειών αντικαρκινικής θεραπείας. Το σπέρμα γονιμοποίησε με επιτυχία ωάρια θηλυκών ζώων και προέκυψαν υγιή έμβρυα. Το επίτευγμα αυτό από τους Αμερικανούς επιστήμονες, που χαρακτηρίστηκε «ορόσημο», ελπίζεται ότι στο μέλλον θα επιτρέψει σε αγόρια που έχουν μείνει στείρα μετά από θεραπεία για παιδικό καρκίνο, να αποκαταστήσουν τη γονιμότητά τους.

Αδυνατίστε με ένα …θρίλερ!

Η επιστημονική κοινότητα, εκτός από σοβαρές έρευνες που μπορεί να συμβάλουν στην ανατροπή της ιατρικής επιστήμης, φαίνεται ότι πραγματοποιεί και μελέτες που απλά συμβάλλουν σε μια καλύτερη και πιο ..αδύνατη ζωή! Γι’ αυτό και ερευνητές από το πανεπιστήμιο Westminster στο Ηνωμένο Βασίλειο απέδειξαν, μετά από σχετική έρευνα, πως όταν κάποιος παρακολουθεί μια ταινία θρίλερ, χάνει θερμίδες σαν να περπατάει. Οι ειδικοί διαπίστωσαν πως το να βλέπει κάποιος μια ταινία τρόμου, είναι ουσιαστικά καλό για τον οργανισμό, αφού έτσι χάνει θερμίδες. Η ποσότητα θερμίδων που χάνει κάποιος είναι ίση με τις θερμίδες μιας μικρής διαιτητικής μπάρας σοκολάτας, δηλαδή γύρω στις 75 θερμίδες. Πώς γίνεται αυτό; Όταν βλέπουμε θρίλερ, οι καρδιακοί παλμοί αυξάνονται κατακόρυφα, με αποτέλεσμα το αίμα να κυκλοφορεί γρηγορότερα και ολόκληρο το κορμί να βιώνει μια έκρηξη αδρεναλίνης. Η έκρηξη αυτή αυξάνει και επιταχύνει το βασικό μεταβολισμό, με αποτέλεσμα ακόμη και στον καναπέ που καθόμαστε και βλέπουμε την ταινία τρόμου, να χάνουμε θερμίδες.

95

γ ί ν ε τ ε συνδρομητές !

Αλλάξτε την ελληνική αγορά Υγείας! Εγγραφείτε τώρα στο Ph.B (Pharma & Health Business)! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ* ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ & ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ): 40€

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 50€

ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ): 30€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ): 70€

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ): 90€

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 10€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α 6,5%)

Το Ph.B καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ (5028-041137-461 / IBAN GR51 0172 0280 0050 2804 1137 461) ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / IBAN GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομα σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

Υπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

96

/ Νοέμβριος 2012

31 1

AΡΘΡΟ

Δεν χρειάζεται να είναι ακριβό για να είναι πολύτιμο Τα γενόσημα φάρμακα διασφαλίζουν το ίδιο θεραπευτικό αποτέλεσμα με τα πρωτότυπα φάρμακα εξοικονομώντας πολύτιμους πόρους από τα ασφαλιστικά ταμεία προς όφελος όλων των πολιτών. Η TEVA είναι η κορυφαία εταιρεία παραγωγής γενοσήμων φαρμάκων και μεταξύ των 15 μεγαλύτερων φαρμακευτικών εταιρειών στον κόσμο. Εκτός από γενόσημα φάρμακα, αναπτύσσει και παράγει και καινοτόμα θεραπευτικά μόρια για νευρολογικές, αιματολογικές και ογκολογικές παθήσεις.

Γιατί στην ΤΕVA πιστεύουμε ότι η υγεία είναι ένα αγαθό για όλους. Και η προστασία της δεν χρειάζεται να είναι ακριβή.

TEVA Pharmaceuticals Hellas S.A. Κηφισίας 166Α & Σοφοκλέους 2, 151 26 Μαρούσι, Ελλάδα, Τηλ: +30 210 72 79 099 www.tevapharm.com

4

/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012