Pharma and Health Business #82, Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2024 (αποσπάσματα)

Page 1

Αφιέρωμα

# 035

# 082

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΠΡΟΦΙΛ

Ο πιο καλός ο διοικητής

ΙΑΝ -ΦΕΒ 2024

ΙΑΝ-ΦΕΒ 2016

# 035

ΙΑΝ-ΦΕΒ 2016

Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη

Ανισότητες στην ογκολογική περίθαλψη στην Ευρώπη

ΠΡΟΦΙΛ

Ο πιο καλός ο διοικητής

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Πασχάλης Αποστολίδης

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Online προμήθεια συνταγογραφούμενων φαρμάκων

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Πασχάλης Αποστολίδης ΡΕΠΟΡΤΑΖ

4ο Clinical Research Conference

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Think Tank για κλινικές µελέτες

4ο Clinical Research Conference

Tα 10 πιο αναμενόμενα φάρμακα για το 2024

Think Tank για κλινικές µελέτες

www.virus.com.gr

ISSN: 2241-0961

www.virus.com.gr

ISSN: 2241-0961

τιμή τεύχους €10

Κλινική καινοτοµία

Ο ι ψ ηφ ια κ ές τε χ ν ολ ο γ ί ες δ ηµ ιουρ γ ού ν πρ ωτό γ ν ωρ ες ε υ κ α ιρ ί ες σ υλ λ ο γ ής δεδ οµ έ ν ω ν

α πό τους ασ θε ν ε ίς σ ε πρ α γ µατι κ ό χρ όν ο. Στη ν A s t r a Z e ne c a α ν α π τύσσ ου µ ε τις ψ ηφ ια κ ές

µας δυ ν ατότητες σ ε όλ ο το φ άσ µα της Έρ ε υ ν ας

κ α ι Αν ά π τυξης, γ ια ν α α ν α κ α λύ ψου µ ε κ α λύ τερ ους τρ όπους τρ ο φ ο δ ότησ ης τω ν κ λ ι ν ι κ ώ ν µας µ ε λ ε τώ ν

µ ε ε π ι κ α ιρ οπο ι ηµ έ ν η γ ν ώ σ η κ α ι ν α βοη θ ήσ ου µ ε

τους ασ θε ν ε ίς σ τη ν πρ ό λ ηψ η , τη δ ια χ ε ίρ ισ η

κ α ι τη θερ α π ε ία της ασ θέ ν ε ιάς τους.

1

06 ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Ανισότητες στην ογκολογική περίθαλψη στην Ευρώπη

12 ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Online προμήθεια

συνταγογραφούμενων φαρμάκων

16 ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Tα 10 πιο αναμενόμενα φάρμακα για το 2024

27 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΚΕ

28 ΑBBVIE

Το «μαζί» έχει τη δύναμη να επιδρά θετικά στις ζωές όλων των ανθρώπων

30 ASTRAZΕNECA

Η υγεία του πλανήτη σχετίζεται με την υγεία των ανθρώπων

32 BAYER

Αναγνωρίζοντας τη σημασία του

θετικού κοινωνικού αντίκτυπου

#082

ΙΑΝ-ΦΕΒ

34 BMS

Πράξεις ουσίας, πράξεις ευθύνης

36 ELPEN

Με πλήρη επίγνωση, στέκεται αρωγός στην κοινωνία

40 GILEAD

Έμπρακτα στο πλευρό των πλημμυροπαθών της Θεσσαλίας

42 GENESIS PHARMA

Σταθερή επένδυση στη βιώσιμη ανάπτυξη

44 GSK

Η προσφορά της στους

πλημμυροπαθείς της Θεσσαλίας

46 JANSSEN

Με πολλαπλές ενέργειές τους οι εργαζόμενοι στηρίζουν τον συνάνθρωπο

Κωνσταντίνος Ουζούνης CEO, ethosGROUP ouzounis.k@ethosmedia.eu

Νατάσσα Λαζαράκου ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ lazarakou.n@ethosmedia.eu

Αιμίλιος Νεγκής ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ negis.e@ethosmedia.eu

Μαρία Αλιμπέρτη ΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ alimperti.m@ethosmedia.eu

Χρήστος Χαραλαμπάκης KEY ACCOUNT MANAGER charalampakis.c@ethosmedia.eu

Αμαλία Λούβαρη ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΔΙΟΡΘΩΣΗ louvari.a@ethosmedia.eu

Γιούλη Μουτεβελή ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ mouteveli.g@ethosmedia.eu

2 / Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2024
2024
œ ΠΕΡ ΟΜΕΝΑ
12 16 06

Χριστίνα Κρούλη SALES ASSISTANT krouli.c@ethosmedia.eu

Λωρέττα Μπούρα ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ boura.l@ethosmedia.eu

Μαρία Ανδριώτη ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ andrioti.m@ethosmedia.eu

62 ΡΕΠΟΡΤΑΖ

48 MERCK

Δράσεις με αίσθημα ευθύνης για κοινωνικούς σκοπούς

50 MSD

Προώθηση της ισότητας σε νέες θεραπείες

52 NOVARTIS

Η εταιρική υπευθυνότητα βασικό συστατικό της εταιρικής κουλτούρας

54 PFIZER

Πιστή στη δέσμευσή της για βιώσιμη ανάπτυξη

58 ROCHE

Πρωτοβουλίες ενημέρωσης και αφύπνισης του κοινού σε θέματα υγείας

60 UNI-PHARMA

Το κοινωνικό, περιβαλλοντικό και ερευνητικό αποτύπωμα, με τη σφραγίδα της βιώσιμης ανάπτυξης

Πόπη Καλογιάννη ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ popikalogianni@gmail.com

Photopress/ Θ&Α Αναγνωστόπουλοι Shutterstock ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε. ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ

Πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τη δευτερογενή πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων

68 BOEHRINGER INGELHEIM

Θεμελίωση νέας πτέρυγας του εργοστασίου στο Κορωπί

70 ΡΕΠΟΡΤΑΖ

15 Βασικά στοιχεία για

τον παιδικό και εφηβικό καρκίνο

74 ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Καρκίνος του πνεύμονα: Μεγάλο κόστος μετά τη διάγνωση

76 ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Ηλεκτρονικά τσιγάρα: Βοηθούν στη διακοπή του καπνίσματος

78 ΑΡΘΡΟ

Για πρώτη φορά τεστ DNA σε άτομα με θαλασσαιμία και δρεπανοκυτταρική νόσο για ασφαλέστερες μεταγγίσεις

Λυσικράτους 64, 176 74 Καλλιθέα

T: +30 210 998 4950

E: phb-press@ethosmedia.eu

www.virus.com.gr • www.phb.com.gr

ΓΕΜΗ: 00044774007000

• www.ethosmedia.eu

• www.ethosevents.eu

• www.banks.com.gr

• www.insuranceworld.gr

ISSN: 2241-0961

3
œ Κείμενα και φωτογραφίες που αποστέλλονται για δημοσίευση στο περιοδικό δεν επιστρέφονται και αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία της ethosMEDIA SA, η οποία έχει νόμιμο δικαίωμα για κάθε είδους έντυπη ή ηλεκτρονική χρήση τους. Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική ή μερική, φωτογραφιών και ύλης του περιοδικού και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. Η άποψη των συντακτών δεν είναι απαραίτητα άποψη της Διεύθυνσης του περιοδικού.
ιδιοκτησία
70 76 62

Το 2024, θα δοθούν 370 εκατ. επιπλέον στο φάρμακο (300 από το RRF και 70

από την αύξηση του ΑΕΠ), συν 150 εκατ. για συμψηφισμό με επενδύσεις. Μένει να δούμε πώς θα κατανεμηθούν στα διάφορα κανάλια…

Φως στο τούνελ της αγοράς φαρμάκων;

Η έλευση του Άδωνι Γεωργιάδη στο Υπουργείο Υγείας είναι αλήθεια ότι έδωσε

μιαν «ανάσα» στη φαρμακευτική αγορά. Μπορεί να είναι ο υπουργός που

εφάρμοσε το μέτρο του clawback, αλλά όλοι δέχονται ότι είναι «άνθρωπος της

αγοράς» και λαμβάνει θαρραλέες αποφάσεις.

Πράγματι, και ο ίδιος δεν άργησε να λάβει πρωτοβουλίες για να μπουν

τα πράγματα σε μια σειρά. Το 2024, θα δοθούν 370 εκατ. επιπλέον στο

φάρμακο (300 από το RRF και 70 από την αύξηση του ΑΕΠ), συν 150 εκατ.

για συμψηφισμό με επενδύσεις. Μένει να δούμε πώς θα κατανεμηθούν στα

διάφορα κανάλια…

Παράλληλα, δρομολογούνται δομικές παρεμβάσεις, όπως ο έλεγχος της συνταγογράφησης των ιατρών και τα πρωτόκολλα συνταγογράφησης

για ιδιαίτερα δαπανηρά νοσήματα, όπως δυσλιπιδαιμία, διαβήτη κ.λπ.

Μένει να δούμε αν και πόσο θα αποδώσουν…

Πολύ φοβάμαι ότι έχουμε αργήσει. Και όσο γνώστης και «ντούερ» κι αν

είναι ο Άδωνις, δεν είναι μάγος. Και παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση δείχνει

να έχει μεγάλο πολιτικό κεφάλαιο, στην πράξη πάλι κολλάει στα δύσκολα.

Δεν είναι τυχαίο ότι μέσα σε 3 μέρες έκανε πίσω με τον νέο τρόπο

υπολογισμού της συμμετοχής των πολιτών στα γενόσημα… Επίσης, δεν έχουμε ακόμη δει ποια μέτρα θα ληφθούν στα νοσοκομεία, όπου

η κατανάλωση έχει εκτοξευτεί το 2023 σε 1,4 δισ., με κλειστό προϋπολογισμό

περίπου 500 εκατ. ευρώ.

Γενικότερα, οι λειτουργικές δαπάνες των νοσοκομείων έχουν ξεφύγει και οι αλλαγές διοικητών είναι όντως αναγκαίες, αλλά αυτό δεν αναιρεί το γεγονός

ότι στην πράξη θα χαθεί πολύτιμος χρόνος έως ότου αναλάβουν οι νέοι

διοικητές και «ρολάρει» το σύστημα.

Αιμίλιος Νεγκής

œ EDITΟRIAL
editorial
4 / Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2024
5

Τι δείχνει έρευνα του Σουηδικού Ινστιτούτου για τα Οικονομικά της Υγείας

Μέχρι το 2040, ο αριθμός των νέων κρουσμάτων καρκίνου στην ΕΕ θα αυξηθεί κατά 18% και ο αριθμός των θανάτων κατά 29%!

œ Ποια μέτρα προτείνουν οι ειδικοί

Ανισότητες

Σημαντικές ανισότητες στην ογκολογική περίθαλψη μεταξύ των 27 χωρών μελών της ΕΕ αναδεικνύει μεγάλη μελέτη του Σουηδικού Ινστιτούτου για τα Οικονομικά της Υγείας (ΙΗΕ), προτείνοντας τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων. Ο αριθμός των περιπτώσεων καρκίνου αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) τις επόμενες δεκαετίες:

œ Μέχρι το 2040, οι μεταβαλλόμενες δημογραφικές εξελίξεις και η γήρανση του πληθυσμού αναμένεται να αυξήσουν τον αριθμό των νέων κρουσμάτων κατά 18% και τον αριθμό των θανάτων κατά 29% στην ΕΕ.

œ Οι θάνατοι από καρκίνο προβλέπεται επίσης ότι θα ξεπεράσουν τους θανάτους από καρδιαγγειακά νοσήματα έως το 2035, καθιστώντας τον καρκίνο την κύρια αιτία θανάτου στην ΕΕ.

Ωστόσο, οι πιθανότητες των ασθενών να ξεπεράσουν την ασθένειά τους ποικίλλουν ανάλογα με τον τόπο διαμονής κάποιου. Τα ποσοστά επιβίωσης παρουσιάζουν σημαντικές ανισότητες μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Για παράδειγμα, στην περίπτωση του καρκίνου του παχέος εντέρου, το ποσοστό πενταετούς επιβίωσης κυμαίνεται από 50% στη χώρα με τις χειρότερες επιδόσεις σε σχεδόν 70% στη χώρα με τις καλύτερες επιδόσεις. Ο αυξανόμενος αριθμός των περιπτώσεων καρκίνου και των θανάτων έχει προσελκύσει εύλογα την προσοχή των υπευθύνων χάραξης πολιτικής. Η πολιτική δέσμευση σε επίπεδο ΕΕ για την αντιμετώπιση του καρκίνου έχει λάβει σημαντική ώθηση με τη δημοσίευση του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Καταπολέμησης του Καρκίνου (EBCP) το 2021 και της Cancer Mission, στο πλαίσιο του Horizon Europe 2021-2027. Το EBCP είναι ένα φιλόδοξο πλαίσιο πολιτικής, που στοχεύει τις υφιστάμενες ανισότητες και στην αντιμετώπιση ολόκληρου του μονοπατιού της νόσου. Περιλαμβάνει στέρεες πρωτοβουλίες για συνεργασίες μεταξύ των χωρών, μέτρα για την υιοθέτηση της καινοτομίας στην υγειονομική περίθαλψη και χρηματοδότηση. Για να επιτευχθούν οι στόχοι που ορίζονται στο EBCP, τα κράτη μέλη πρέπει να αυξήσουν

6 / Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2024
τις
στην ογκολογική περίθαλψη στην Ευρώπη
œ ΡΕΠΟΡΤΑΖ

προσπάθειές τους για τη βελτίωση της ίσης πρόσβασης σε υψηλής ποιότητας φροντίδα του καρκίνου για όλους.

Μια φιλοδοξία του EBCP είναι να μετρήσει και να μειώσει τις ανισότητες στη φροντίδα του καρκίνου τόσο μεταξύ των χωρών όσο και εντός των κρατών μελών. Για τον σκοπό αυτό, κυκλοφόρησε το Ευρωπαϊκό Μητρώο Ανισοτήτων για τον Καρκίνο (ECIR) τον Φεβρουάριο του 2022.

Επιπλέον, το European Cancer Pulse, που αναπτύχθηκε από κοινού από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Καρκίνου, την Ογκολογική Πλατφόρμα EFPIA και το Σουηδικό Ινστιτούτο για τα Οικονομικά της Υγείας (IHE), ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2022, παρέχοντας μια πιο ολοκληρωμένη επισκόπηση των ανισοτήτων μεταξύ των χωρών σε όλους τους τομείς της φροντίδας του καρκίνου.

Οι ανισότητες στις δαπάνες

Αυτή η έκθεση επιδιώκει πρωτίστως να βοηθήσει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής σε εθνικό επίπεδο να κατανοήσουν και να μετριάσουν τις ανισότητες μεταξύ τόσο εκτός όσο και εντός των κρατών μελών της ΕΕ.

Ξεκινώντας με τις σημειωμένες αποκλίσεις στα ποσοστά επιβίωσης (που αντιπροσωπεύουν «τα αποτελέσματα» της φροντίδας του καρκίνου) μεταξύ των κρατών μελών, ελήφθησαν υπόψη οι διαφορές στις εισροές για τη φροντίδα του καρκίνου. Είναι προφανές ότι ένας βασικός παράγοντας που συμβάλλει στις ανισότητες μεταξύ των χωρών μπορεί να είναι το επίπεδο της κατά κεφαλήν δαπάνης για τη φροντίδα του καρκίνου, το οποίο κυμαίνεται από 50 έως 100 ευρώ σε Βουλγαρία, Κροατία, Εσθονία, Λετονία, Πολωνία και Ρουμανία, και σε 250-300 ευρώ σε Αυστρία, Κάτω Χώρες, Γαλλία και Γερμανία (προσαρμοσμένες για τις τιμές ίσης αγοραστικής δύναμης). Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι περισσότερες από τις τεράστιες διαφορές στις κατά κεφαλήν δαπάνες για τον καρκίνο δεν πηγάζουν από πολύ διαφορετικά ποσοστά του προϋπολογισμού της υγειονομικής περίθαλψης που δαπανάται για τον καρκίνο. Όλες οι χώρες της ΕΕ εκτιμάται ότι έχουν ξοδέψει περίπου το 4%-7% της συνολικής δαπάνης υγείας για τη φροντίδα του καρκίνου.

Οι τεράστιες διαφορές στις κατά κεφαλήν δαπάνες για τη φροντίδα του καρκίνου απορρέουν από εξίσου τεράστιες διαφορές στις συνολικές κατά κεφαλήν δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης. Ως εκ τούτου, για να υπάρξει μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των χωρών, οι χώρες με χαμηλότερες δαπάνες θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στην αύξηση των συνολικών δαπανών για την υγειονομική περίθαλψη παράλληλα με την αύξηση των δαπανών για τη φροντίδα του καρκίνου.

Η πολιτική δέσμευση σε επίπεδο ΕΕ για την αντιμετώπιση του καρκίνου έχει λάβει σημαντική ώθηση με τη δημοσίευση του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Καταπολέμησης του Καρκίνου (EBCP) το 2021.

7

Το επίπεδο της κατά

κεφαλήν δαπάνης

για τη φροντίδα του

καρκίνου κυμαίνεται

από 50 έως 100 ευρώ σε Βουλγαρία, Κροατία, Εσθονία, Λετονία, Πολωνία

και Ρουμανία, και σε 250-300 ευρώ σε Αυστρία, Κάτω Χώρες, Γαλλία και Γερμανία.

Ανισότητες στα αποτελέσματα Ωστόσο, οι διαφορές στις δαπάνες για τη φροντίδα του καρκίνου φαίνεται να εξηγούν μόνο εν μέρει τις ανισότητες μεταξύ των χωρών. Αν και οι χώρες με υψηλότερες δαπάνες στη Βορειοδυτική Ευρώπη τείνουν γενικά να επιτυγχάνουν καλύτερα αποτελέσματα από τις χώρες με χαμηλότερες δαπάνες στην Ανατολική Ευρώπη, υπάρχουν μεγάλες διαφορές στα αποτελέσματα ακόμη και μεταξύ χωρών με παρόμοια επίπεδα δαπανών.

Το πρωταρχικό μέτρο των αποτελεσμάτων των καρκινοπαθών είναι η επιβίωση, καθώς δεν υπάρχει συγκεκριμένη «θεραπεία» για κάθε τύπο καρκίνου. Η ποιότητα ζωής που σχετίζεται με την υγεία είναι ένα μέτρο έκβασης που γίνεται όλο και πιο σημαντικό, καθώς αρκετοί τύποι καρκίνου αρχίζουν να μοιάζουν με χρόνια ασθένεια, παρά με μια αυστηρά θανατηφόρα ασθένεια. Η ικανοποίηση των ασθενών είναι άλλο ένα σημαντικό μέτρο έκβασης.

Λόγω περιορισμένων και συγκρίσιμων δεδομένων σχετικά με την ποιότητα ζωής που σχετίζεται με την υγεία και την ικανοποίηση των ασθενώνσε όλες τις χώρες της ΕΕ, τα ποσοστά επιβίωσης θεωρούνται ένα ενιαίο μέτρο για τον ασθενή.

Οι παρακάτω πίνακες αποτυπώνουν τις υφιστάμενες ανισότητες σε 5 διαδεδομένες μορφές καρκίνου: μαστού, πνεύμονα, παχέος εντέρου και προστάτη.

Για τον καρκίνο του πνεύμονα, τα ποσοστά πενταετούς επιβίωσης κυμαίνονταν από λιγότερο από 10% έως 20%, για τον καρκίνο του παχέος εντέρου από 50% έως σχεδόν 70%, για τον καρκίνο του μαστού σε γυναίκες από ακριβώς πάνω από 70% έως 90% και για τον καρκίνο του προστάτη από λιγότερο από 70% έως πάνω από 90%. Συνολικά, η Κύπρος, η Σουηδία, η Φινλανδία, το Βέλγιο και η Γαλλία κατατάσσονται αρκετά σταθερά μεταξύ των χωρών με τα υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης και για τους τέσσερις τύπους καρκίνου, ενώ χώρες της Ανατολικής Ευρώπης (ειδικά η Βουλγαρία, η Κροατία, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Σλοβακία) ανέφεραν, ως επί το πλείστον, τα χαμηλότερα ποσοστά επιβίωσης.

8 œ ΡΕΠΟΡΤΑΖ / Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2024

Ως εκ τούτου, η έκθεση εστιάζει κυρίως στις διαδικασίες παροχής φροντίδας για τον καρκίνο. Οι διαδικασίες μετατρέπουν τις εισροές (πόρους) σε αποτελέσματα (επιβίωση, ποιότητα ζωής). Οι ακόλουθες πέντε περιπτώσεις επιλέχθηκαν κατά μήκος της οδού της νόσου, που καλύπτουν τους τέσσερις πυλώνες του EBCP:

1. Πρόληψη: Εμβολιασμός για τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV).

2. Έγκαιρη ανίχνευση: Έλεγχος καρκίνου του παχέος εντέρου.

3. Διάγνωση και θεραπεία: Έλεγχος βιοδεικτών.

4. Διάγνωση και θεραπεία: Αντικαρκινικά φάρμακα και τεκμηριωμένη φροντίδα

5. Επιβίωση: Πρόσβαση σε χρηματοοικονομικά προϊόντα («δικαίωμα στη λήθη»).

Τα ευρήματα από τις προαναφερόμενες πέντε περιπτωσιολογικές μελέτες αποκάλυψαν μεγάλες ανισότητες μεταξύ των χωρών στην ΕΕ σε ολόκληρη την πορεία της νόσου. Μόνο μια μειοψηφία των κρατών μελών της ΕΕ επιτυγχάνουν στόχους που ορίζονται στο EBCP ή σε άλλα σχετικά κριτήρια αναφοράς. Παραδείγματα ανισοτήτων μεταξύ των χωρών είναι:

œ Δύο κράτη μέλη δεν έχουν ακόμη συμπεριλάβει τα αγόρια στο πρόγραμμα εμβολιασμού κατά του HPV και τα ποσοστά εμβολιασμού για τα κορίτσια κυμαίνονται από 9% στη Βουλγαρία έως 94% στην Πορτογαλία.

œ Η Βουλγαρία και η Ρουμανία δεν έχουν πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου και σε χώρες με πρόγραμμα, τα ποσοστά προσυμπτωματικού ελέγχου κυμαίνονται από 4% στην Κύπρο έως 76% στη Δανία.

Στην περίπτωση του καρκίνου του παχέος εντέρου, το ποσοστό πενταετούς επιβίωσης

κυμαίνεται από 50% στη χώρα με τις χειρότερες επιδόσεις σε σχεδόν 70% στη χώρα με τις καλύτερες επιδόσεις.

9

Όλες οι χώρες της

ΕΕ εκτιμάται ότι

ξοδεύουν περίπου το

4%-7% της συνολικής

δαπάνης υγείας

για τη φροντίδα του καρκίνου.

œ Η Δανία και η Ολλανδία είναι οι μόνες χώρες όπου περισσότερες από τις μισές βιοψίες αναλύονται με μεθόδους δοκιμής αλληλουχίας επόμενης γενιάς (NGS), ενώ ούτε ένα δείγμα στην Τσεχία και τη Σλοβακία.

œ Μόνο το Βέλγιο και η Πορτογαλία φαίνεται να αντιμετωπίζουν τουλάχιστον το 75% των προχωρημένων σταδίων μη μικρού μεγέθους ασθενών με κυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (NSCLC) με αντικαρκινικά φάρμακα, ενώ στη Ρουμανία μόνο το 46%.

œ Καμία χώρα δεν παρέχει επαρκή πρόσβαση σε ανοσοθεραπείες και στοχευμένες θεραπείες, βασιζόμενες σε λιγότερο αποτελεσματική χημειοθεραπεία.

œ Οκτώ κράτη μέλη έχουν υιοθετήσει μέχρι στιγμής νομοθεσία για το «Δικαίωμα στη λήθη», εξασφάλιση δίκαιης πρόσβασης σε χρηματοοικονομικά προϊόντα για τους επιζώντες του καρκίνου.

Επιπλέον, εντοπίστηκαν αξιοσημείωτες ανισότητες εντός των χωρών, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα. Παράγοντες όπως η ηλικία, η κοινωνικοοικονομική κατάσταση και το επίπεδο αστικοποίησης (αγροτικός/αστικός τόπος κατοικία) παρουσίασαν υψηλά επίπεδα ανισοτήτων. Ενώ οι ανισότητες στην πρόσβαση στη φροντίδα του καρκίνου με βάση το επίσημο επίπεδο εκπαίδευσης των ατόμων ήταν σχετικά μέτριες, άλλες ατομικές

10 œ ΡΕΠΟΡΤΑΖ / Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2024
πτυχές που σχετίζονται με τον αλφαβητισμό για την υγεία

–συμπεριλαμβανομένης της γενικής ευαισθητοποίησης και γνώσης–, την αντίληψη των κινδύνων που σχετίζονται με μια ασθένεια και τα μέσα απόκτησης πληροφοριών προσδιορίστηκαν ως σημαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν την πρόσβαση στην περίθαλψη για τον καρκίνο.

Συστάσεις για την υπέρβαση των ανισοτήτων

Με βάση τα ευρήματα, οι αναλυτές της έκθεσης προτείνουν τις ακόλουθες συστάσεις στους εθνικούς φορείς χάραξης πολιτικής για την ενίσχυση και τη διασφάλιση ίσης πρόσβασης στη φροντίδα του καρκίνου για όλους.

Βραχυπρόθεσμες συστάσεις:

œ Εισαγάγετε ένα δωρεάν πρόγραμμα εμβολιασμού για ουδέτερο φύλο κατά του HPV και σκεφτείτε ένα σχολικό σύστημα για την εφαρμογή του.

œ Βελτιώστε τη συμμετοχή σε προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου CRC κάνοντας τη συμμετοχή όσο το δυνατόν πιο εύκολη, π.χ. αποστέλλοντας και συλλέγοντας κιτ δοκιμών ταχυδρομικώς.

œ Δώστε προτεραιότητα στην αποζημίωση των μεθόδων εξέτασης NGS για όλους τους τύπους καρκίνου με σαφή κλινική σύσταση.

œ Δώστε προτεραιότητα στην αποζημίωση φαρμάκων με υψηλό κλινικό όφελος.

œ Υιοθετήστε νομοθεσία για το «δικαίωμα στη λήθη» των επιζώντων από καρκίνο.

Μακροπρόθεσμες συστάσεις:

œ Βελτίωση της προσωπικής και οργανωτικής παιδείας για την υγεία των ασθενών με καρκίνο και του κοινού.

œ Διασφάλιση εκπαίδευσης και συνεχούς επιμόρφωσης του ιατρικού προσωπικού.

œ Υιοθέτηση καινοτομιών στην έγκαιρη ανίχνευση, διάγνωση και θεραπεία του καρκίνου.

œ

Ανάληψη μιας κοινωνικής προοπτικής στον εθνικό σχεδιασμό ελέγχου του καρκίνου.

œ Συλλογή σχετικών δεδομένων και συνεχή αξιολόγηση της ποιότητας των υπηρεσιών φροντίδας του καρκίνου.•••

Για την υπέρβαση των ανισοτήτων συνιστάται, μεταξύ άλλων, η εισαγωγή δωρεάν προγράμματος εμβολιασμού για ουδέτερο φύλο κατά του HPV και η εξεύρεση ενός σχολικού συστήματος για την εφαρμογή του.

11

œ œ ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Οι χρονίως

πάσχοντες ασθενείς και όσοι βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές θα ωφεληθούν περισσότερο εάν περισσότερα κράτημέλη επιτρέψουν τη διαδικτυακή πρόσβαση σε συνταγογραφούμενα φάρμακα μέσω εγγεγραμμένων φαρμακείων.

Μόνο 8 κράτη-μέλη της ΕΕ προσφέρουν

Hπρόσβαση σε συνταγογραφούμενα φάρμακα στο Διαδίκτυο είναι ένα κρίσιμο εργαλείο για τη βελτίωση της υγειονομικής περίθαλψης, αλλά παραμένει άνιση σε όλη την Ευρώπη, σύμφωνα με μια νέα έκθεση.

Η έκθεση δόθηκε στη δημοσιότητα από την εταιρεία συμβούλων Copenhagen Economics και διενεργήθηκε για λογαριασμό της Alliance for Safe Online Pharmacy in EU (ASOP ΕU). Αναφέρει ότι οι χρονίως πάσχοντες ασθενείς και όσοι βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές θα ωφεληθούν περισσότερο εάν περισσότερα κράτη-μέλη επιτρέψουν τη διαδικτυακή πρόσβαση σε συνταγογραφούμενα φάρμακα μέσω εγγεγραμμένων φαρμακείων.

Η έκθεση επικεντρώνεται σε δύο χώρες που προσφέρουν πρόσβαση στους ασθενείς σε διαδικτυακή προμήθεια συνταγογραφούμενων φαρμάκων (Σουηδία και Γερμανία) και σε τρεις στις οποίες απαγορεύεται (Ιταλία, Ισπανία και Γαλλία), παρέχοντας πολύτιμες γνώσεις σχετικά με τις προοπτικές των ασθενών, και προσφέρει σαφείς συστάσεις πολιτικής.

Ιστορικό

Την τελευταία δεκαετία, οι αγορές μέσω Διαδικτύου από εξουσιοδοτημένα φαρμακεία και λιανοπωλητές έχουν γίνει μια αποδεκτή πρακτική σε πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ. Η νομοθεσία της ΕΕ παρέχει ένα σαφές νομικό πλαίσιο για ασφαλή διαδικτυακή πρόσβαση, ευθυγραμμίζοντας τους κανόνες προμήθειας με τα φυσικά φαρμακεία και παρέχοντας συγκεκριμένα μέτρα κατά

της παραχάραξης των φαρμάκων. Τα στοιχεία αυτά διαφοροποιούν σημαντικά την ηλεκτρονική διακίνηση φαρμάκων από την ηλεκτρονική πώληση άλλων προϊόντων. Παρά το ισχύον νομικό πλαίσιο, η διαδικτυακή πρόσβαση των Ευρωπαίων στα συνταγογραφούμενα φάρμακα γίνεται άνισα και αποσπασματικά. Μόνο 8 κράτη-μέλη της ΕΕ επιτρέπουν στους ασθενείς πλήρη διαδικτυακή πρόσβαση σε αυτά τα φάρμακα, που περιλαμβάνει παραγγελία, διανομή και παράδοση σε προτιμώμενη τοποθεσία.

Στις υπόλοιπες 19 χώρες (και η Ελλάδα) οι ασθενείς αντιμετωπίζουν περιορισμούς, καθώς η εθνική νομοθεσία ορίζει ότι τα συνταγογραφούμενα φάρμακα μπορούν να διανέμονται μόνο από τα φυσικά φαρμακεία.

Η έκθεση

Οι ερευνητές ανέπτυξαν πολλαπλές μεθόδους έρευνας, περιλαμβανομένης και μιας νέας έρευνας με 5.000 καταναλωτές σε όλη την Ευρώπη, καθώς και συνεντεύξεις και ερωτηματολόγια που καταγράφουν λεπτομερείς απόψεις χρονίως πασχόντων ασθενών, ιδιοκτητών φαρμακείων και οργανώσεων ασθενών.

Τα πιο σημαντικά ευρήματα είναι:

œ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΖΗΤΗΣΗ Σχεδόν το ένα τρίτο των ερωτηθέντων (31%) στις χώρες που επί του παρόντος απαγορεύουν την ηλεκτρονική πρόσβαση σε συνταγογραφούμενα φάρμακα θα

12 / Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2024
προμήθεια συνταγογραφούμενων φαρμάκων
Online
διαδικτυακές υπηρεσίες Τι δείχνει έρευνα της Copenhagen Economics

λάμβαναν πιθανώς συνταγογραφούμενα

φάρμακα μέσω Διαδικτύου εάν ήταν διαθέσιμα. Συνολικά, το 56% των ερωτηθέντων στη Σουηδία –μία από τις χώρες της έρευνας με πλήρη διαδικτυακή πρόσβαση– έχουν ήδη χρησιμοποιήσει

την ηλεκτρονική πρόσβαση για τη λήψη συνταγογραφούμενων φαρμάκων.

Έξι στους εννέα φαρμακοποιούς σε Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία ενδιαφέρονται να αναπτύξουν διαδικτυακά καταστήματα αν αρθούν οι περιορισμοί. Όλα αυτά τα στοιχεία υποδηλώνουν σημαντική δυνατότητα για διαδικτυακή πρόσβαση σε συνταγογραφούμενα φάρμακα για την ικανοποίηση των αναγκών των ασθενών. Αυτό το δυναμικό αυξάνεται παράλληλα με την επίγνωση της ασφάλειας της διαδικτυακής πρόσβασης και η πραγματική εμπειρία καταδεικνύει τα χειροπιαστά οφέλη.

œ ΕΥΚΟΛΙΑ Διαπιστώνουμε ότι οι ασθενείς σε όλους τους τομείς εκτιμούν την ευκολία, που εξοικονομεί χρόνο, και τη βελτιωμένη ευελιξία που προσφέρει η διαδικτυακή πρόσβαση σε συνταγογραφούμενα φάρμακα μέσω εγγεγραμμένων φαρμακείων. Οι χρονίως πάσχοντες ασθενείς και οι φροντιστές θα ωφεληθούν περισσότερο, λόγω των συχνότερων επισκέψεών τους στα φαρμακεία.

Εκτιμούμε ότι τα οφέλη της εξοικονόμησης χρόνου από την άρση των περιορισμών στην ηλεκτρονική πρόσβαση σε συνταγογραφούμενα φάρμακα, σε επίπεδο ΕΕ, θα μπορούν να φθάσουν έως και το 1,3 δισ. ευρώ

βραχυπρόθεσμα, αμέσως μετά την άρση των περιορισμών, έως και 2,3 δισ. μακροπρόθεσμα, καθώς ωριμάζει η αγορά

œ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ Η ανάλυση αποκαλύπτει ότι οι ερωτηθέντες που είναι χρονίως πάσχοντες ασθενείς διαπιστώνουν ότι οι τρεις κύριοι παράγοντες που συνέβαλαν στη μη συμμόρφωσή τους στο παρελθόν είναι φάρμακα που δεν ήταν διαθέσιμα, ότι ξεχνούσαν την αναπλήρωσή τους και τους χρονικούς περιορισμούς. Το 57% των ερωτηθέντων που χρησιμοποίησαν τη διαδικτυακή διανομή πιστεύουν ότι η διαδικτυακή πρόσβαση βοηθά στη βελτίωση της συμμόρφωσής τους.

Οι συστάσεις

Υπό το φως αυτών των ευρημάτων, προτείνονται οι ακόλουθες συστάσεις πολιτικής:

œ Βελτίωση της ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑΣ των φαρμάκων στο Διαδίκτυο, ενθαρρύνοντας τα κράτη-μέλη να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να επιτρέψουν την ηλεκτρονική πρόσβαση σε συνταγογραφούμενα φάρμακα.

Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με την τροποποίηση του άρθρου 85 στοιχείο γ) του κοινοτικού κώδικα φαρμάκων για ανθρώπινη χρήση, που ρυθμίζει την πώληση φαρμάκων εξ αποστάσεως στο κοινό. Η τροπολογία θα ενθαρρύνει τα κράτη-μέλη να επιτρέπουν τη διαδικτυακή διαθεσιμότητα συνταγογραφούμενων φαρμάκων από

Μόνο 8 κράτη-μέλη της ΕΕ επιτρέπουν στους ασθενείς πλήρη διαδικτυακή πρόσβαση σε αυτά τα φάρμακα, που περιλαμβάνει παραγγελία, διανομή και παράδοση σε προτιμώμενη τοποθεσία.

13

Η προσφορά

διαδικτυακής

πρόσβασης σε συνταγογραφούμενα

φάρμακα δεν εξυπηρετεί μόνο τις ανάγκες των ασθενών, αλλά προσφέρει και κίνητρα στα φυσικά φαρμακεία να επεκτείνουν τις υπηρεσίες τους στο Διαδίκτυο.

εξουσιοδοτημένα φαρμακεία, σύμφωνα με τους νόμους και τους κανονισμούς της Ενιαίας Αγοράς. Δεδομένης της φύσης των φαρμάκων, οποιοιδήποτε περιορισμοί στην ηλεκτρονική πρόσβαση εντός των κρατών-μελών θα πρέπει να αιτιολογούνται σαφώς, για λόγους δημόσιας υγείας, που υποστηρίζονται από αδιαμφισβήτητα στοιχεία και δεδομένα. Βελτιωμένη διαδικτυακή πρόσβαση θα συμπλήρωνε τις προσφορές των φυσικών φαρμακείων, συμβάλλοντας σε μια πολυκαναλική προσέγγιση.

Οι ασθενείς θα έχουν, στη συνέχεια, την ευελιξία να επιλέξουν το καταλληλότερο κανάλι πρόσβασης με βάση τις ανάγκες τους ανά πάσα στιγμή. Αυτό επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι, στη Σουηδία, που έχει διαδικτυακή πρόσβαση για πάνω από μία δεκαετία, τα φυσικά φαρμακεία παραμένουν το κύριο κανάλι πρόσβασης για συνταγογραφούμενα φάρμακα.

œ Ενίσχυση της ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑΣ των φαρμάκων στο Διαδίκτυο, βελτιώνοντας την ευαισθητοποίηση για τις υπάρχουσες ασφαλείς διασφαλίσεις της αλυσίδας εφοδιασμού είτε λειτουργούν εκτός σύνδεσης είτε διαδικτυακά.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι η διαθεσιμότητα ρυθμιζόμενων διαδικτυακών καναλιών θα μπορούσε να ενισχύσει την εμπιστοσύνη μεταξύ των πολιτών της ΕΕ και να αυξήσει την ευαισθητοποίηση σχετικά με τον εντοπισμό και τη σύνδεση με εξουσιοδοτημένα φαρμακεία στο Διαδίκτυο. Η αυξημένη ευαισθητοποίηση θα περιόριζε την ακούσια πρόσβαση σε μη εξουσιοδοτημένους ιστότοπους και τον

σχετικό κίνδυνο προμήθειας ψευδεπίγραφων φαρμάκων.

œ Διευκόλυνση της ψηφιακής ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ των εργασιών του φαρμακείου με την κατάργηση των υφιστάμενων περιορισμών.

Η προσφορά διαδικτυακής πρόσβασης σε συνταγογραφούμενα φάρμακα δεν εξυπηρετεί μόνο τις ανάγκες των ασθενών, αλλά προσφέρει και κίνητρα στα φυσικά φαρμακεία να επεκτείνουν τις υπηρεσίες τους στο Διαδίκτυο (χρόνος διαδικτυακών διαβουλεύσεων, τηλεπαρακολούθηση της τήρησης και προώθηση της καινοτομίας στην ψηφιακή υγεία, εξοικονόμηση χρόνου για άλλους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης).

Επιπλέον, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα μπορούσαν να εξετάσουν μέτρα που αντιμετωπίζουν τα εμπόδια που σχετίζονται με τις δεξιότητες και τις υποδομές. Σχολιάζοντας την έκθεση, ο Michael Isles, εκτελεστικός διευθυντής της Alliance for Safe Online Pharmacy in EU, δήλωσε: «Αυτή η έκθεση θα είναι καθοριστική για την ανάδειξη του τρόπου με τον οποίο όλοι οι πολίτες της ΕΕ πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα πρόσβασης στα συνταγογραφούμενα φάρμακά τους, όπως και σε άλλα κράτη-μέλη. Οι υπηρεσίες ψηφιακών φαρμακείων αναπτύσσονται ταχέως και αποτελούν κρίσιμο εργαλείο για την ενίσχυση της υγειονομικής περίθαλψης σε ολόκληρη την ΕΕ και πέρα από αυτήν. Επιπλέον, όσο πιο γρήγορα το κοινό γνωρίζει πού να προμηθευτεί τα φάρμακά του με ασφάλεια στο Διαδίκτυο τόσο πιο γρήγορα θα κερδηθεί η μάχη ενάντια στα ψευδεπίγραφα φάρμακα».

«Η ανάλυσή μας δείχνει τη δυνατότητα αυξημένης συμμόρφωσης των ασθενών στη λήψη των συνταγογραφούμενων φαρμάκων εάν υπάρχει διαδικτυακή πρόσβαση και αυτό θα βοηθούσε στη διασφάλιση καλύτερων αποτελεσμάτων υγείας για τους Ευρωπαίους ασθενείς» πρόσθεσε ο Δρ Bruno Basalisco, διευθυντής της εταιρείας Copenhagen Economics. «Οι ασθενείς σε όλη την Ευρώπη είναι σήμερα περισσότεροι ικανοί ψηφιακοί χρήστες και εκτιμούν την ευκολία της διαδικτυακής πρόσβασης. Πιστεύουμε ότι αυτά τα δεδομένα αντικατοπτρίζουν την εκτεταμένη μη εξυπηρετούμενη ζήτηση των καταναλωτών για διαδικτυακές υπηρεσίες από εγγεγραμμένα φαρμακεία, η οποία θα είναι αποφασιστικής σημασίας για τη βελτίωση των υφιστάμενων πλαισίων ΕΕ και εθνικών που ρυθμίζουν την πώληση φαρμακευτικών προϊόντων εξ αποστάσεως».•••

14 œ ΡΕΠΟΡΤΑΖ / Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2024
15

œ Οι μεγαλύτερες εκτιμώμενες πωλήσεις έως το 2028

Tα 10

πιο

αναμενόμενα

φάρμακα για το 2024

Ποιες κατηγορίες και ανεκπλήρωτες ανάγκες θα καλύψουν οι νέες θεραπείες

Tα πιο blockbuster φάρμακα για το νέο έτος περιλαμβάνονται στη λίστα με τα 10 κορυφαία φάρμακα, η οποία βασίζεται στην προεπισκόπηση της Evaluate Vantage για το 2024 και ανακοινώθηκε στο Fiercepharma. Οι αναλυτές τα εκτιμούν ως τα φάρμακα με τις μεγαλύτερες πωλήσεις που θα εγκριθούν φέτος, από πλευράς πωλήσεων, μέχρι το 2028. Κάθε χρόνο, δημοσιεύεται η ετήσια έκθεση προεπισκόπησης της Evaluate Vantage, για να εκτιμηθούν τα μεγαλύτερα πιθανά νέα φάρμακα της επόμενης χρονιάς. Συνήθως, παρουσιάζονται μεγάλες φαρμακευτικές και βιοτεχνολογικές εταιρείες, καθεμία από τις οποίες παρουσιάζει προϊόντα με πιθανή αυξημένη κυκλοφορία.

Ωστόσο, το 2024, τα πράγματα θα εξελι-

χθούν λίγο διαφορετικά. Το πιο πολυαναμενόμενο φάρμακο προέρχεται από μια βιοτεχνολογική εταιρεία που πολλοί μπορεί να μη γνώριζαν, την Karuna Therapeutics Το φάρμακό της δεν προορίζεται για παραδοσιακά γνωστές ασθένειες, όπως είναι η παχυσαρκία ή ο καρκίνος. Αντίθετα, εστιάζεται στη σχιζοφρένεια, μια πάθηση για την οποία διατίθενται λίγες αποτελεσματικές θεραπείες και περιορισμένη προσοχή από τα μέσα ενημέρωσης. Η Bristol Myers Squibb εξαγόρασε τη βιοτεχνολογία στα τέλη του 2023 έναντι του σημαντικού ποσού των 14 δισ. δολ., με το «στολίδι» στο «στέμμα» αυτής της συμφωνίας να είναι το KarXT, ένας νέος τύπος φαρμάκου για τη θεραπεία της σχιζοφρένειας. Μάλιστα, η Evaluate, η οποία εκτιμά τις πωλήσεις για κάθε φάρμακο μέχρι

16 / Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2024
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
œ

Το πιο πολυαναμενόμενο φάρμακο για το 2024 προέρχεται από μια ελάχιστα γνωστή βιοτεχνολογική εταιρεία.

17

το 2028, προβλέπει πωλήσεις ύψους 2,8 δισ. δολ. για το συγκεκριμένο φάρμακο, καθιστώντας το την υψηλότερη εκτίμηση μεταξύ των 10 πιο αναμενόμενων εγκρίσεων φαρμάκων για το έτος. Ένα γνωστό φάρμακο βρίσκεται στο «νούμερο δύο» της λίστας, με τη μορφή του ελπιδοφόρου για τη νόσο Αλτσχάιμερ donanemab της Eli Lilly. Αυτό το φάρμακο είχε μια μακρά και «βασανιστική» πορεία προς μια πιθανή έγκριση και οι εκτιμήσεις της Evaluate για τις πιθανές πωλήσεις του αναθεωρούνταν συνεχώς προς τα κάτω. Η Lilly ελπίζει ότι το 2024 θα είναι η χρονιά της.

Το τρίτο πιο αναμενόμενο λανσάρισμα φαρμάκου προέρχεται από μια άλλη μικρή βιοτεχνολογική εταιρεία, την Madrigal Pharmaceuticals, για το λι-

πώδες ήπαρ, και αφορά τη ρεσμετιρόνη. Η θεραπεία αυτής της πάθησης, η οποία συνήθως προκαλείται από την παχυσαρκία και είναι ικανή να οδηγήσει σε ηπατική νόσο και ανεπάρκεια, έχει από καιρό προβλεφθεί ότι θα αποτελέσει σημαντική πηγή εσόδων για τη βιοφαρμακευτική βιομηχανία. Ωστόσο, οι πολυάριθμες αποτυχίες δοκιμών και τα αδύναμα αποτελέσματα κατά την τελευταία πενταετία αποκάλυψαν ότι η ασθένεια αποτελεί έναν πολύ πιο δύσκολο αντίπαλο για την ανάπτυξη φαρμάκων.

Η Madrigal ελπίζει ότι το φάρμακο με τον αγωνιστή THR-β θα αποδειχθεί ότι είναι εκείνο που χρειάζεται η NASH και θα επιτύχει εκεί που τόσοι άλλοι έχουν αποτύχει. Ακριβώς όπως και πέρσι, αυτή η προεπισκόπηση συνοδεύεται από επιφυλακτικότητα όσον αφορά τις εκτιμήσεις για τις πωλήσεις, όχι όμως για τις ίδιες τις εκτιμήσεις, αλλά για μια πιο συντηρητική πρόβλεψη, λαμβάνοντας υπόψη πόσο δύσκολη έχει γίνει τα τελευταία χρόνια η μετατροπή της έρευνας σε κανονιστική έγκριση. Αυτό αντικατοπτρίζεται και στις συνολικές δυνητικές πωλήσεις μέχρι το 2028 για τα 10 κορυφαία φάρμακα, οι οποίες, για το 2024, εκτιμώνται σε μόλις 15,2 δισ. δολάρια. Αυτό σηματοδοτεί μια μείωση από το ήδη χαμηλό συνολικό ποσό των 17,5 δισ. δολ. του 2023. Και οι δύο αριθμοί αποτελούν τεράστια πτώση σε σχέση με το 2022, όταν το δυναμικό πωλήσεων για τα 10 κορυφαία φάρμακα από τον κατάλογο Vantage ανήλθε σε 26,9 δισ. δολάρια. Μέσα σε δύο χρόνια, έχουμε μειώσει πάνω από 11 δισ. δολάρια τις δυνατότητες πωλήσεων, καθώς η επιφυλακτικότητα σχετικά με την κυκλοφορία νέων φαρμάκων γίνεται μια σκληρή τάση.

18 œ ΡΕΠΟΡΤΑΖ / Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2024

1. KarXT

Το μεγαλύτερο λανσάρισμα φαρμάκου του 2024 ανήκει στην κατασκευάστρια εταιρεία Karuna Therapeutics και αφορά το KarXΤ, με εκτιμώμενες πωλήσεις έως το 2028 2,8 δισ. δολάρια. Η Karuna Therapeutics υπήρξε μια ελάχιστα γνωστή βιοτεχνολογική εταιρεία, η οποία εξαγοράστηκε από τη φαρμακευτική Bristol Myers Squibb, προσφέροντας 14 δισ. δολάρια. Αυτή η συμφωνία επικεντρώθηκε στο KarXΤ, έναν αγωνιστή των μουσκαρινικών υποδοχέων M1/ M4 πρώτης κατηγορίας που επιδιώκει έγκριση στη σχιζοφρένεια. Η πάθηση αυτή, όπως και οι περισσότερες νευρολογικές παθήσεις, είναι υποεξυπηρετούμενη όσον αφορά τις διαθέσιμες θεραπείες στην αγορά, καθώς παραμένει μια σοβαρή, αλλά συνήθως σπάνια, ασθένεια. Τα φάρμακα για την πάθηση, όπως το Rexulti από τις Lundbeck και Otsuka, επιδιώκουν μεγαλύτερες πωλήσεις από άλλες παθήσεις, όπως σοβαρές μορφές κατάθλιψης ή ταραχή από τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Η βιοτεχνολογική εταιρεία πέρασε τα πρωτεύοντα καταληκτικά σημεία και στις τρεις ολοκληρωμένες δοκιμές, με την πρώτη από τις δύο αναγνώσεις φάσης ΙΙΙ να επιστρέφει τον Αύγουστο του 2022, δείχνοντας ότι οι ασθενείς που έλαβαν θεραπεία είχαν πτώση σχεδόν 10 μονάδων στην κλίμακα θετικού και αρνητικού συνδρόμου για τη σχιζοφρένεια, ένα μέτρο της σοβαρότητας της πάθησης. Η ανάγνωση της δεύτερης δοκιμής φάσης ΙΙΙ, πέρσι, διαπίστωσε ότι το φάρμακο προκάλεσε μείωση κατά 8,4 μονάδες στην κλίμακα σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο την εβδομάδα 5.

Ένα άλλο βασικό σημείο πώλησης για το Karuna είναι οι κλινικές επιδόσεις του σε συνδυασμό με την απουσία παρενεργειών, που έχουν ταλαιπωρήσει τις υπάρχουσες θεραπείες για τη σχιζοφρένεια, όπως η υπνηλία και η αύξηση του σωματικού βάρους. Η ισχυρή αποτελεσματικότητα με ελάχιστες παρενέργειες αποτελεί σημαντικό κέρδος για όλους σε αυτήν την αγορά. Αυτό το δυναμικό της αγοράς προσέλκυσε πρόσφατα την Royalty Pharma, η οποία έβγαλε 100 εκατ. δολ. στην PureTech, ιδιοκτήτρια ενός Karuna, για ένα κομμάτι των μελλοντικών πωλήσεων. Η Royalty πρόκειται να κερδίσει το 3% των πρώτων 2 δισ. δολ. σε πωλήσεις και στη συνέχεια το ένα τρίτο από ό,τι γίνεται μετά από αυτό. Επίσης, στη συνέχεια, προσέλκυσε την εξαγορά ύψους 14 δισ. δολ. από την BMS.

Η Karuna επιδιώκει ήδη να διευρύνει τη χρήση του KarXT, με τρέχουσες δοκιμές που το δοκιμάζουν ως θεραπεία για την ψύχωση σε ασθενείς με Αλτσχάιμερ και ως συμπληρωματική θεραπεία με ένα άλλο φάρμακο για την ψύχωση, μεταξύ άλλων χρήσεων.

Το μεγαλύτερο λανσάρισμα για το 2024 αφορά το KarXT, με εκτιμώμενες πωλήσεις έως το 2028 2,8 δισ. δολάρια.

2. Donanemab

Συνιστά μια περίπτωση “déjà vu” το donanemab της Eli Lilly, δεδομένου του ότι το φάρμακο αυτό αναμενόταν να κυκλοφορήσει τα τελευταία δύο χρόνια. Το πειραματικό φάρμακο για τη νόσο του Αλτσχάιμερ έρχεται ως η δεύτερη πιο αναμενόμενη κυκλοφορία φαρμάκου για φέτος, με εκτιμώμενες πωλήσεις 2,2 δισ. δολ. έως το 2028, αφού ήταν τέταρτο στις πιο αναμενόμενες κυκλοφορίες του 2023 της Vantage, καθώς είχε εκτιμηθεί ότι θα μπορούσε να δει πωλήσεις ύψους 1,9 δισ. δολ. μέχρι το 2028.

Το 2022, βρέθηκε στην κορυφή της λίστας των πιο αναμενόμενων φαρμάκων, με εκτιμώμενες πωλήσεις ύψους 6 δισ. δολ. έως το 2026. Τώρα, η Vantage βλέπει πωλήσεις ύψους 2,2 δισ. δολ. μέχρι το 2028. Βρίσκεται δε συνεχώς στις λίστες, εξαιτίας της δύσκολης πορείας της Lilly προς μια πιθανή έγκριση τα τελευταία τρία χρόνια, η οποία κορυφώθηκε τον Ιανουάριο του 2023 με την απόρριψη του φαρμάκου της από τον FDA, λόγω του αριθμού των ασθενών της δοκιμής.

Όμως η Lilly συνέχισε, κατέθεσε εκ νέου αίτηση στον FDA το καλοκαίρι του περασμένου έτους και αναμένεται να λάβει απόφαση από τον FDA το πρώτο τρίμηνο

19

Το donanemab της

Eli Lilly αναμένει έγκριση για τη νόσο του Αλτσχάιμερ.

του 2024. Οι εκτιμήσεις επίσης ποικίλλουν: η αρχική αισιοδοξία του 2022, μια «λεία» 6 δισ. δολ., έχει τώρα υποβαθμιστεί μαζικά στα φετινά 2,2 δισ. δολάρια. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον αντίκτυπο του Aduhelm της Biogen, ενός φαρμάκου για τη νόσο του Αλτσχάιμερ που κυκλοφόρησε πριν από μερικά χρόνια, αλλά κατέρρευσε θεαματικά, αποτυγχάνοντας να βγάλει χρήματα, και στη συνέχεια ουσιαστικά αποσύρθηκε από την αγορά, εν μέσω προβλημάτων τιμολόγησης, ασφάλειας και αποτελεσματικότητας. Αυτό το φάρμακο, πολύ πιο καλοδεχούμενο από το Aduhelm, βοήθησε στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην αγορά της νόσου του Αλτσχάιμερ και στις δυνατότητες πωλήσεων των νεότερων φαρμάκων. Η Lilly έχει ήδη ελπίδες ότι μπορεί να αναπληρώσει την καθυστερημένη είσοδό της στην αγορά της νόσου Αλτσχάιμερ. Τον Μάιο του 2023, η donanemab πέτυχε 35% επιβράδυνση της γνωστικής έκπτωσης και 39% χαμηλότερο κίνδυνο μετάβασης στο επόμενο στάδιο της νόσου σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο. Σε σύγκριση με το Leqembi, το οποίο, στα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν πριν από μερικά χρόνια, κατέδειξε μείωση της γνωστικής έκπτωσης κατά 27% σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο. Υπάρχουν βασικές διαφορές μεταξύ των μελετών και η συνήθης προειδοποίηση σχετικά με την πραγματοποίηση άμεσων συγκρίσεων παραμένει, αλλά η Lilly δήλωσε πέρσι, εν μέσω των δεδομένων, ότι η donanemab έχει θέσει ένα νέο πρότυπο.

Ωστόσο, η donanemab φάνηκε να έχει υψηλότερο ποσοστό μιας γνωστής παρενέργειας της κατηγορίας μονοκλωνικών αντισωμάτων που μειώνουν το αμυλοειδές, και ονομάζεται ARIA, από ό,τι αναφέρθηκε με το Leqembi.

την παχυσαρκία και τον διαβήτη τύπου 2. Οι απόλυτοι αριθμοί σχετικά με τον επιπολασμό στις ΗΠΑ είναι δύσκολο να προσδιοριστούν, αλλά το NIH εκτιμά ότι μπορεί να φτάνουν το 6,5% του συνολικού ενήλικου πληθυσμού των ΗΠΑ. Πρόκειται για πολλούς ανθρώπους που θα μπορούσαν να πάσχουν από μια κρυφή ασθένεια, η οποία, σε μια μειοψηφία περιπτώσεων, μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ηπατική βλάβη μέσω ίνωσης (ουλές) και, πιο σοβαρά, κίρρωση. Η πάθηση έχει γίνει η κύρια αιτία μεταμόσχευσης ήπατος.

Τα τελευταία πέντε χρόνια, έχουν διεξαχθεί δεκάδες δοκιμές από δεκάδες βιοφαρμακευτικές εταιρείες που χρησιμοποιούν διαφορετικούς μηχανισμούς δράσης για να προσπαθήσουν να μειώσουν το ηπατικό λίπος σε ασθενείς με NASH, ώστε να μειώσουν τον κίνδυνο ουλών και βλαβών στο ήπαρ. Σχεδόν όλες, ωστόσο, έχουν αποτύχει ή τα δεδομένα έχουν αποδειχθεί πολύ αδύναμα για να έχουν νόημα. Παρ’ όλο που οι αναλυτές είδαν μια τεράστια ευκαιρία για την αγορά της NASH, η φαρμακευτική αντιμετώπιση του προβλήματος αποδείχθηκε πολύ πιο δύσκολη από ό,τι ήλπιζε η βιομηχανία και ακόμη δεν έχουμε εγκεκριμένη θεραπεία για τη NASH στην αγορά.

Η Madrigal Pharmaceuticals

ελπίζει σε ένα

αποτελεσματικό φάρμακο για τη θεραπεία της μη αλκοολικής στεατοηπατίτιδας.

3. Resmetiron

Η Madrigal Pharmaceuticals ελπίζει να πετύχει εκεί που έχουν αποτύχει τόσο πολλές μεγάλες φαρμακευτικές και βιοτεχνολογικές εταιρείες και να φέρει ένα ασφαλές και αποτελεσματικό φάρμακο για τη θεραπεία της μη αλκοολικής στεατοηπατίτιδας (NASH), με πωλήσεις 2,1 δισ. ευρώ μέχρι το 2028. Αυτή η πάθηση, η οποία μπορεί να παραμείνει απαρατήρητη για πολλά χρόνια, με ελάχιστα έως καθόλου συμπτώματα, προκαλείται από τη συσσώρευση λίπους στο ήπαρ και συνήθως συνδέεται με

Η Madrigal Pharmaceuticals ελπίζει να τα αλλάξει όλα αυτά στις 14 Μαρτίου, με την εξέταση προτεραιότητας του FDA για τη ρεσμετιρόνη. Το φάρμακο, το οποίο λειτουργεί ως αγωνιστής THR-β, είδε μια θετική ανάγνωση φάσης ΙΙΙ τον Δεκέμβριο του 2022. Στην εν λόγω μελέτη, το 26% των ασθενών στη δόση των 80 mg και το 30% στα 100 mg, αντίστοιχα, πέτυχαν το πρωταρχικό τελικό σημείο της μείωσης της βαθμολογίας δραστηριότητας της NASH –η οποία περιλαμβάνει τη διόγκωση και τη φλεγμονή– κατά δύο ή περισσότερες μονάδες, καθώς και της μη επιδείνωσης της ίνωσης.

Όμως υπάρχει και μια προειδοποιητική ιστορία με τη μορφή της Intercept Pharmaceuticals και του φαρμάκου της Ocaliva. Η Intercept πήρε για πρώτη φορά έγκριση για αυτό το φάρμακο το 2016 για μια σπάνια ηπατική νόσο που προκαλεί πρωτοπαθή χολαγγειίτιδα της χολής (PBC). Αυτό υποτίθεται ότι θα ήταν η εναρκτήρια πράξη για την είσοδό της στη NASH, αλλά η βασανιστική ρυθμιστική και ερευνητική πορεία της, γεμάτη αποτυχίες δοκιμών και απορρίψεις από τον FDA, οδήγησε τελικά την Intercept στο να παραιτηθεί και να εγκαταλείψει τη NASH.

20 œ ΡΕΠΟΡΤΑΖ / Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2024

4. Sotatercept

Για άλλη μια φορά, στη λίστα βρίσκεται το πειραματικό φάρμακο για την πνευμονική αρτηριακή υπέρταση (PAH) sotatercept της Merck & Co. Συγκεκριμένα, ήρθε στη 10η θέση το 2023, με προβλεπόμενες πωλήσεις 1 δισ. δολ. έως το 2028, αλλά το φάρμακο δεν εγκρίθηκε πέρσι. Ωστόσο, θα επαναξεταστεί κατά προτεραιότητα και η Evaluate έχει διπλασιάσει τις εκτιμήσεις της για το φάρμακο στα 2 δισ. δολ. μέχρι το 2028.

Αυτό θα είναι μια ευχάριστη είδηση για τη Merck, δεδομένου του ότι το φάρμακο ήταν το «στολίδι» της εξαγοράς της Acceleron Pharma, ύψους 11,5 δισ. δολαρίων. Ο ενθουσιασμός γύρω από το sotatercept επικεντρώνεται στο γεγονός ότι λειτουργεί διαφορετικά από τα φάρμακα που κυκλοφορούν σήμερα στην αγορά για την ΠΑΥ, τα οποία είναι αγγειοδιασταλτικά που ανοίγουν τα αιμοφόρα αγγεία.

Η αναφερόμενη αγορά της Merck, ύψους 11 δισ. δολ., από την Acceleron θα μπορούσε να τη βοηθήσει να διαφοροποιηθεί πέρα από το Keytruda, αλλά τα αντιμονοπωλιακά εμπόδια ελλοχεύουν. Ως πρωτεΐνη σύντηξης υποδοχέα ακτιβίνης τύπου IIA-Fc, δρα πιο άμεσα στις υποκείμενες «προβληματικές πρωτεΐνες» που προκαλούν εξαρχής τη νόσο.

Εάν εγκριθεί, θα είναι μια πρώτη στην κατηγορία της θεραπεία για την πάθηση, με αποτέλεσμα η Merck να ελπίζει ότι αυτό θα της δώσει πλεονέκτημα έναντι άλλων φαρμάκων ΠΑΥ, όπως είναι τα Uptravi και Opsumit της Johnson & Johnson. Και είναι ένα σημαντικό πλεονέκτημα: Η ΠΑΥ είναι μια μορφή υψηλής αρτηριακής πίεσης στους πνεύμονες, που μπορεί να επιδεινωθεί με την πάροδο του χρόνου και,

Ο ενθουσιασμός γύρω από το sotatercept επικεντρώνεται στο γεγονός ότι λειτουργεί διαφορετικά από τα φάρμακα που κυκλοφορούν σήμερα στην αγορά για την πνευμονική αρτηριακή υπέρταση.

χωρίς θεραπεία, να αποδειχθεί απειλητική για τη ζωή.

Η Merck έχει ήδη κάποια εμπειρία σχετικά με αυτήν, δεδομένου του ότι εισήλθε για πρώτη φορά στον χώρο των ΠΑΥ το 2014 μέσω μιας συμφωνίας αδειοδότησης με τη Bayer για τον πρώτο στην κατηγορία του διαμορφωτή sGC Adempas. Το Sotatercept θα αποδειχθεί επίσης σημαντικό για τη Merck, καθώς προσπαθεί να απεξαρτηθεί από τις πωλήσεις μεγαμπλοκμπάστερ που φέρνει το καρκινικό μεγαθήριο Keytruda. Αυτό το φάρμακο, το οποίο έχει πολλαπλές ογκολογικές άδειες χρήσης μόνο του ή με άλλα φάρμακα, απέφερε περισσότερα από 18 δισ. δολ. το 2022. Ωστόσο, έχει πλέον συμπληρώσει

μια δεκαετία από την πρώτη του έγκριση από τον FDA και, αναπόφευκτα, οι σκέψεις στρέφονται στην ύπαρξή του μετά την κατοχύρωση της πατέντας. Η Merck βρίσκεται, εδώ και καιρό, υπό την πίεση των επενδυτών να μειώσει την εξάρτησή της από το Keytruda, ενώ ο αναστολέας PD-1 επεκτείνει το προβάδισμά του σε μια σειρά από τύπους καρκίνου.

21

Η AstraZeneca και η Daiichi Sankyo

ποντάρουν πολλά στο datopotamab deruxtecan (Dato-DXd), την πειραματική τους θεραπεία για τον καρκίνο του πνεύμονα και του μαστού.

5. Datopotamab deruxtecan

Η AstraZeneca και η Daiichi Sankyo ποντάρουν πολλά στο datopotamab deruxtecan (Dato-DXd), την πειραματική τους θεραπεία για τον καρκίνο του πνεύμονα και του μαστού, που λειτουργεί ως σύζευξη αντισωμάτων-φαρμάκων (ADC), έναν καυτό τομέα στην ογκολογική έρευνα αυτή τη στιγμή. Οι πωλήσεις έως το 2028 εκτιμάται ότι θα φθάσουν το 1,8 δισ. δολάρια.

Το Dato-DXd είναι το ADC επόμενης γενιάς από τη γραμμή παραγωγής που παρήγαγε το Enhertu, το φάρμακο ADC πρώτης γενιάς που έχει έγκριση από τον FDA σε ορισμένους καρκίνους του μαστού και του πνεύμονα. Η AZ και η Daiichi, οι οποίες δέσμευσαν την έρευνα για αυτές τις ADCs αρκετά χρόνια πριν, σε μια συμφωνία αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων, ελπίζουν σε ένα Enhertu 2.0, καθώς «εξοπλίστηκαν» και πάλι για άδειες για το NSCLC και στους καρκίνους του μαστού

με το Dato-DXd. Και οι δύο εταιρείες αναμένουν να καταθέσουν σύντομα αίτηση για έγκριση από τον FDA σε αυτές τις ρυθμίσεις, με αναμενόμενη κυκλοφορία αργότερα φέτος (αν και αυτό θα μπορούσε να μετατεθεί στο 2025). Ωστόσο, η πορεία προς μια πιθανή έγκριση υπήρξε δύσκολη, όταν οι θάνατοι ασθενών σε μια δοκιμή του φαρμάκου για τον καρκίνο του πνεύμονα δημιούργησαν ερωτήματα σχετικά με την ασφάλεια. Όμως, το προφίλ οφέλους-κινδύνου, σύμφωνα με τις εταιρείες, «εξακολουθεί να φαίνεται να κλίνει προς το Dato-DXd», ιδίως σε ασθενείς με μη πλακώδη μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα.

Από τα νέα δεδομένα προκύπτει ότι το φάρμακο ενίσχυσε την επιβίωση χωρίς εξέλιξη σε HR-θετικό, χαμηλό ή αρνητικό καρκίνο του μαστού με HER2, καθώς το φάρμακο επιδιώκει να αντιμετωπίσει το Trodelvy της Gilead, το οποίο έχει ήδη άδεια κυκλοφορίας σε αυτήν την ομάδα νόσων.

Οι αναλυτές της GlobalData αναμένουν ότι η Daiichi Sankyo θα κυριαρχήσει στον ολοένα και πιο ανταγωνιστικό χώρο των ADC μέχρι το 2029. Το Dato-DXd αναμένεται επίσης να συμβάλει στις πωλήσεις, οι οποίες, σύμφωνα με την GlobalData, θα ξεπεράσουν συνολικά τα 10 δισ. δολ. έως το 2029. Η πρόβλεψη παρουσιάζει την Daiichi ως τον ανεξέλεγκτο ηγέτη της αγοράς, με τις Seagen και Roche να ακολουθούν ως μακρινή δεύτερη και τρίτη, αντίστοιχα. Η GlobalData προβλέπει ότι οι πωλήσεις των ADCs θα φθάσουν τα 5,8 δισ. δολ. και τα 3,6 δισ. δολ., αντίστοιχα. Το φάρμακο έφερε στα ταμεία 1,6 δισ. δολ. το 2022, μετά την πρώτη του έγκριση, το 2019.

22 œ ΡΕΠΟΡΤΑΖ / Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2024

6. Acoramidis

Η BridgeBio Pharma ετοιμάζεται να προσπαθήσει να αποσπάσει το «δαχτυλίδι διαδοχής» από την Pfizer στην αγορά καρδιακών παθήσεων. Με δεδομένα φάσης ΙΙΙ, που συνδέουν την ακοραμίδη της BridgeBio με πτώση των θανάτων και των νοσηλειών

που σχετίζονται με καρδιαγγειακά, οι αναλυτές εκτιμούν ότι η βιοτεχνολογία θα αποσπάσει ένα κομμάτι της αγοράς και θα δημιουργήσει πωλήσεις blockbuster έως το 2028 στο 1 δισ. δολάρια.

Το μόριο, ένας σταθεροποιητής της TTR, βρίσκεται υπό εξέταση από τον FDA. Η BridgeBio κατέθεσε αίτηση για έγκριση στα τέλη του περασμένου έτους, μετά από ένα μετασχηματιστικό 2023, κατά το οποίο τα καίρια δεδομένα για την ακοραμίδη στην καρδιοπάθεια της τρανσθυρετίνης αμυλοειδούς μυοκαρδιοπάθειας (ATTR-CM) βοήθησαν να αυξηθεί η τιμή της μετοχής της περισσότερο από 400%. Η BridgeBio συνέδεσε το υποψήφιο φάρμακο με μείωση κατά 30% των θανάτων που σχετίζονται με τα καρδιαγγειακά σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο στη δοκιμή φάσης ΙΙΙ.

Οι αναλυτές αναμένουν ότι το κατεστημένο φάρμακο της Pfizer για την ATTR-CM tafamidis, που πωλείται ως Vyndaqel και Vyndamax, θα διατηρήσει περίπου τα δύο τρίτα της αγοράς τα επόμενα χρόνια. Η πρόβλεψη αυτή αντανακλά την άποψη ότι το tafamidis είναι πλέον «αρκετά εδραιωμένο» και «ίσως είναι δύσκολο να εκτοπιστεί». Ακόμα κι έτσι, το μέγεθος της αγοράς ATTR-CM και η ταχύτητα ανάπτυξής της σημαίνουν ότι ένας

«παίκτης» που κατέχει τη δεύτερη θέση θα μπορούσε ακόμα να δημιουργήσει ένα προϊόν που θα ευημερούσε. Οι πωλήσεις του tafamidis της Pfizer αυξήθηκαν (PDF) κατά 34%, στα 2,4 δισ. δολ., κατά τους πρώτους εννέα μήνες του 2023. Το «εδραιωμένο» franchise της Pfizer για την ταφαμίδη θα είναι δύσκολο να αμφισβητηθεί από την Alnylam. Η BridgeBio πήρε την pole position για να αμφισβητήσει την Pfizer, αφού η Alnylam εγκατέλειψε τα σχέδια για την επέκταση της χρήσης του Onpattro, αν και ο ειδικός RNAi πλησιάζει τα δεδομένα φάσης ΙΙΙ ATTR-CM για ένα άλλο φάρμακο.

Η BridgeBio Pharma ετοιμάζεται
να προσπαθήσει να αποσπάσει το
«δαχτυλίδι διαδοχής» από την Pfizer στην αγορά καρδιακών παθήσεων.
23

7. mRNA-1345

Η Moderna πρόκειται να καταστήσει την αγορά εμβολίων κατά του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV) των ενηλίκων μια «κούρσα τριών ίππων». Ακολουθώντας τις GSK και Pfizer, η εξειδικευμένη εταιρεία mRNA αναμένει να κερδίσει εγκρίσεις σε ενήλικες ηλικίας 60 ετών και άνω, κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, γεγονός που την τοποθετεί σε θέση να ανταγωνιστεί για μερίδιο αγοράς κατά την περίοδο 2024-25 για τον RSV, με αναμενόμενες πωλήσεις στα 913 εκατ. δολάρια. Η GSK και η Pfizer κέρδισαν την έγκριση του FDA για το Arexvy και το Abrysvo, αντίστοιχα, πέρσι, και γρήγορα επικύρωσαν την υπόθεση ότι ο εμβολιασμός κατά του RSV αποτελεί σημαντική ευκαιρία. Το Arexvy πέταξε έξω από τις παγίδες, αποφέροντας 709 εκατ. λίρες (900 εκατ. δολ.), το τρίτο τρίμηνο, με πρόβλεψη για το σύνολο του έτους που φτάνει το 1 δισ. λίρες. Το Abrysvo έκανε ένα πιο αργό αλλά και πάλι υγιές ξεκίνημα, αποφέροντας 375 εκατ. δολ. το τρίτο τρίμηνο.

Η Moderna πρόκειται να συμμετάσχει στο «πάρτι» με καθυστέρηση μόλις μίας περιόδου RSV. Ακόμα κι έτσι, η βιοτεχνολογία, η οποία έχει μέχρι στιγμής εμπορευματοποιήσει μόνο το εμβόλιο COVID-19 Spikevax, αντιμετωπίζει την πρόκληση να αντιμετωπίσει δύο έμπειρους κατασκευαστές εμβολίων που έχουν χρονικό προβάδισμα.

Το Arexvy της GSK εκτιμάται ότι θα ηγηθεί της κούρσας πωλήσεων των νέων εμβολίων RSV, με το Moderna να βρίσκεται κοντά στη δεύτερη θέση. Σύμφωνα με τον James Mock, οικονομικό διευθυντή της Moderna, το mRNA-1345 έχει «την καλύτερη αποτελεσματικότητα στην κατηγορία του ή περίπου εκεί», εξηγώντας ότι η εταιρεία δεν έχει ακόμη δει περιπτώσεις συνδρόμου Guillain-Barré, μια ανεπιθύμητη ενέργεια που συνδέεται με ανταγωνιστικά εμβόλια, μετά τη χορήγηση δόσης σε 37.000 άτομα.

Η Moderna πρόκειται να καταστήσει την αγορά εμβολίων κατά του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV) των ενηλίκων μια

«κούρσα τριών ίππων».

Η Moderna θα πρέπει να ακολουθήσει διαφορετική προσέγγιση σε διεθνές επίπεδο. Χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο προμηθεύονται εμβόλια RSV μέσω διαγωνισμών. Συνεπώς, η Moderna εξετάζει το χρονοδιάγραμμα των διαδικασιών και τις πιθανές ρυθμιστικές εγκρίσεις για να ενημερώσει την απόφασή της σχετικά με τη σειρά της διεθνούς εξάπλωσης. Δεν θα είμαστε σε θέση να καλύπτουμε όλες τις χώρες συνέχεια. Χρειάζονται πολλοί πόροι. Θα χρειαστεί κάποιος χρόνος για να περάσουμε από όλες τις παγκόσμιες εγκρίσεις. Αλλά δίνουμε προτεραιότητα σε αυτές, για να βεβαιωθούμε ότι εξετάζουμε το μέγεθος της αγοράς, πότε είναι η διαδικασία υποβολής προσφορών και να αναπτύξουμε τις ρυθμιστικές εγκρίσεις μας όσο το δυνατόν καλύτερα» εξήγησε ο οικονομικός διευθυντής.

8. Anktiva

Η ImmunityBio κάνει μια δεύτερη προσπάθεια, καθώς το 2023 κρατήθηκε το Anktiva εκτός των 10 καλύτερων προοπτικών, γιατί διαπίστωσε ο FDA ελλείψεις κατά τη διάρκεια μιας επιθεώρησης πριν από την αδειοδότηση. Τώρα, η ImmunityBio κάνει μια δεύτερη προσπάθεια στον Οργανισμό και αναμένεται την επόμενη τετραετία να φέρει στο ταμείο 878 εκατ. δολάρια. Η επιθεώρηση του FDA, η οποία αναμένεται να καταλήξει έως τις 23 Απριλίου, εξετάζει την πρωτεΐνη σύντηξης υπεραγωνιστή της IL-15 Anktiva. Η ImmunityBio μελέτησε το υποψήφιο φάρμακο σε συνδυασμό με το ανοσοθεραπευτικό φάρμακο BCG σε ασθενείς με μη μυϊκό διηθητικό καρκίνο της ουροδόχου κύστης (NMIBC), για να υποστηρίξει την κατάθεσή του για έγκριση από τον FDA. Το 71% των ασθενών, οι οποίοι δεν ανταποκρίνονταν στο BCG ως μονοθεραπεία, είχαν πλήρη ανταπόκριση μετά τη λήψη του συνδυασμού. Η καθυστέρηση που προκλήθηκε από την απόρριψη του FDA επέτρεψε στην ImmunityBio να προσθέσει επικαιροποιημένα δεδομένα στην εκ νέου υποβολή της. Μετά από περισσότερους από 28 μήνες παρακολούθησης, η δοκιμή δεν είχε ακόμη επιτύχει τη διάμεση διάρκεια πλήρους ανταπόκρισης.

Η πιθανότητα ανταπόκρισης διάρκειας δύο ετών ήταν 60%.

Η διάρκεια είναι κεντρικό στοιχείο της προσπάθειας της ImmunityBio για μια αγορά που εξυπηρετείται ήδη από το Keytruda της Merck & Co. και το Adstiladrin της Ferring

24 œ ΡΕΠΟΡΤΑΖ / Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2024

Pharmaceuticals. Το Keytruda κέρδισε την έγκριση με μέση διάρκεια ανταπόκρισης 16,2 μήνες. Για το Adstiladrin, το ποσοστό ήταν 9,7 μήνες. Ο Bobby Reddy, M.D., επικεφαλής ιατρικός διευθυντής της ImmunityBio, σημείωσε: «Είναι πραγματικά σημαντικό σε αυτό το χρονικό σημείο να βρεθεί κάτι που να μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά. Έχουμε υψηλότερο ποσοστό ανταπόκρισης από αυτούς τους άλλους ανταγωνιστές (...) και μεγαλύτερη διάρκεια ανταπόκρισης».

Πρόβλημα αποτελεί όμως η διαθεσιμότητα του BCG, καθώς η αυξημένη ζήτηση έχει προκαλέσει έλλειψη του φαρμάκου, το οποίο χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με το Anktiva. Ωστόσο, εκτιμάται ότι η κατάσταση είναι υπό έλεγχο, καθώς το ζήτημα υπάρχει εδώ και αρκετά χρόνια, πέντε, έξι ή και επτά, και οι ουρολόγοι έχουν μάθει να το διαχειρίζονται μόνοι τους. Ακόμη υπάρχουν συστήματα εφοδιασμού στα μεγάλα ουρολογικά ομαδικά ιατρεία, αυτοί οι μεγάλοι Οργανισμοί μπορούν να μοιράζονται μεταξύ των επιμέρους γραφείων και να προγραμματίζουν τους ασθενείς με τρόπο που να μπορούν να διαχειριστούν το πρόβλημα.

9. Ensifentrine

Η Verona Pharma βρίσκεται στα πρόθυρα να προσθέσει μια μεταθανάτια έγκριση με το φάρμακο Ensifentrine στην ιστορική καριέρα του αείμνηστου Sir David Jack. Περισσότερο από μία δεκαετία μετά τον θάνατο του πρώην επικεφαλής της έρευνας και ανάπτυξης της Glaxo, η Verona απέχει μόλις κάποιους μήνες για

Η ImmunityBio μελετά το Anktiva σε συνδυασμό με το ανοσοθεραπευτικό φάρμακο BCG σε ασθενείς με μη μυϊκό διηθητικό καρκίνο της ουροδόχου κύστης.

να δει την ενσιφεντρίνη να προστίθεται στο Ventolin και να γίνεται το πρώτο φάρμακο δισεκατομμυρίων δολαρίων στον κατάλογο των εγκεκριμένων προϊόντων που συνδέονται με τον Jack (PDF).

Το γεγονός ότι ο Jack, ο οποίος άρχισε την καριέρα του το 1951, ήταν συνεφευρέτης της ενσιφεντρίνης δίνει μια ιδέα για το πόσο παρατεταμένη ήταν η διαδικασία ανάπτυξης φαρμάκων. Η Vernalis κατέθεσε αίτηση για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας με βάση το έργο του Jack το 2000 και πούλησε την πνευματική ιδιοκτησία στη Rhinopharma το 2005. Τον επόμενο χρόνο, η Rhinopharma έγινε Verona Pharma. Η σταθερότητα εμπόδισε τις πρώτες προσπάθειες για την ανάπτυξη του διπλού αναστολέα PDE3 και PDE4, οδηγώντας τη Verona στη δημιουργία ενός αναπνεόμενου σκευάσματος που εισήλθε στην κλινική το 2014. Έκτοτε, η βρετανική βιοτεχνολογική εταιρεία έχει δοκιμάσει το υποψήφιο φάρμακο στο άσθμα, το COVID-19, την κυστική ίνωση. Η σημαντική ανακάλυψη ήρθε το 2022, όταν

25

Η ενσιφεντρίνη συνδέεται με βελτιώσεις στη λειτουργία των πνευμόνων και μειώσεις των παροξύνσεων όταν χρησιμοποιείται ως θεραπεία συντήρησης στη χρόνια ΧΑΠ.

Η έρευνα για το imetelstat επεκτάθηκε το 2017 σε μια δοκιμή φάσης ΙΙ, ώστε να συμπεριλάβει ασθενείς με μυελοδυσπλαστικό σύνδρομο (MDS) χαμηλότερου κινδύνου, και έφερε τελικά την επανάσταση. Η Geron ανέφερε καίρια δεδομένα στη ρύθμιση αυτή στις αρχές του περασμένου έτους.

Το imetelstat

βρίσκεται στο κατώφλι του να

γίνει ο πρώτος αναστολέας της

τελομεράσης που θα εγκριθεί στις ΗΠΑ.

η Verona κοινοποίησε δεδομένα από δοκιμές φάσης ΙΙΙ που συνέδεαν την ενσιφεντρίνη με βελτιώσεις στη λειτουργία των πνευμόνων και μειώσεις των παροξύνσεων, όταν χρησιμοποιείται ως θεραπεία συντήρησης στη χρόνια ΧΑΠ. Οι δοκιμές πέτυχαν τα πρωτεύοντα και βασικά δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία τους και υποστήριξαν την αίτηση της Verona για έγκριση από τον FDA.

Με τον FDA να έχει αποφασίσει σχετικά με την αίτηση τον Ιούνιο, η Verona ετοιμάζεται να διαθέσει το μόριο στην αγορά και να κερδίσει 784 εκατ. δολ. την τετραετία. Η βιοτεχνολογική εταιρεία προωθεί την ενσιφεντρίνη, η οποία έχει βρογχοδιασταλτική και αντιφλεγμονώδη δράση, ως τον πρώτο νέο μηχανισμό δράσης στη ΧΑΠ εδώ και χρόνια. Η πεποίθηση της Verona για την ανάγκη ενός νέου μηχανισμού βασίζεται σε μελέτες που δείχνουν ότι τουλάχιστον οι μισοί από τους 8,6 εκατομμύρια ασθενείς με θεραπεία συντήρησης παραμένουν συμπτωματικοί.

Ο Christopher Martin, εμπορικός διευθυντής της Verona, θεωρεί ότι η ενσιφεντρίνη θα είναι πρόσθετη θεραπεία για τους ασθενείς, ανεξαρτήτως της θεραπείας συντήρησης, αλλά αναμένει ότι η διείσδυση θα είναι υψηλότερη: 23% έως 49% στα 2,6 εκατομμύρια άτομα που λαμβάνουν κοκτέιλ LABA/LAMA ή τριπλή θεραπεία LABA/LAMA/ICS, λόγω της ανεκπλήρωτης ανάγκης.

10. Imetelstat

Μετά από περισσότερα από 30 χρόνια εργασίας η Geron απέχει λιγότερο από έξι μήνες από μια πιθανή έγκριση-ορόσημο. Το υποψήφιο φάρμακο, το imetelstat, βρίσκεται στο κατώφλι τού να γίνει ο πρώτος αναστολέας της τελομεράσης που θα εγκριθεί στις ΗΠΑ, με εκτιμώμενα κέρδη 737 εκατ. δολάρια έως το 2028.

Η δοκιμή πέτυχε το πρωταρχικό της τελικό σημείο –ανεξαρτησία από τη μετάγγιση σε οκτώ εβδομάδες– και συνέχισε δείχνοντας ότι ορισμένοι άνθρωποι μπορούν να περάσουν περισσότερο από ένα έτος χωρίς να χρειάζονται να λάβουν ερυθρά αιμοσφαίρια. Η Geron χρησιμοποίησε τα δεδομένα για να υποβάλει αίτηση για έγκριση από τον FDA, εξασφαλίζοντας ημερομηνία απόφασης τον Ιούνιο, και άρχισε να τοποθετεί το μόριό της για να διαμορφώσει μια θέση σε μια αγορά στην οποία στοχεύουν εταιρείες όπως η Bristol Myers Squibb.

Ο διευθύνων σύμβουλος της Geron, John Scarlett, υποστηρίζει ότι η βιοτεχνολογική εταιρεία έχει εντοπίσει αρκετές υποομάδες ασθενών στις οποίες πιστεύει ότι το imetelstat έχει πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού. Η εκτίμηση της Geron για τη συνολική αγορά των ΗΠΑ, προβλέποντας 3,5 δισ. δολ. έως το 2033, υποδηλώνει ότι υπάρχει χώρος για πολλούς «παίκτες», και η βιοτεχνολογία βλέπει μια επίμονη ανεκπλήρωτη ανάγκη. «Πρόκειται για μια αγορά που έχει δει χαμηλή ένταση ανταγωνισμού και σχετικά λίγη καινοτομία την τελευταία δεκαετία» δήλωσε ο κ. Scarlett. «Το National Comprehensive Cancer Network (...) δημοσίευσε μια αναθεωρημένη έκδοση των κατευθυντήριων οδηγιών του για το MDS, οι οποίες εξακολουθούν να επισημαίνουν τις περιορισμένες θεραπευτικές επιλογές που έχουν στη διάθεσή τους οι αιματολόγοι, καθώς διαχειρίζονται τους εξαρτώμενους από μετάγγιση ασθενείς τους με MDS χαμηλότερου κινδύνου».

Η Geron επιθυμεί να κερδίσει μια αρχική έγκριση σε MDS χαμηλότερου κινδύνου και να επεκταθεί σε μυελοϊνώδη ενδιάμεσου-2 ή υψηλού κινδύνου. Μια δοκιμή φάσης III σε ασθενείς με μυελοϊνωμάτωση που υποτροπιάζουν ή είναι ανθεκτικοί στην αναστολή της JAK αναμένεται να φτάσει σε μια ενδιάμεση ανάλυση το πρώτο εξάμηνο του 2025, ενώ η τελική ανάλυση θα ακολουθήσει το επόμενο έτος. Η δοκιμή θα μπορούσε να ξεκλειδώσει μια άλλη αγορά που η Geron εκτιμά ότι θα αξίζει 3,5 δισ δολ. το 2031.•••

26 œ ΡΕΠΟΡΤΑΖ / Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2024

R

CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR

CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR

R CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR

CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR

R

CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR

CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR

R CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR

CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR

R CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR

CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR

R CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR

CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR

R CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR

αφιέρωμα Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη

28

Αbbvie

Το «μαζί» έχει τη δύναμη να επιδρά θετικά στις ζωές όλων των ανθρώπων

32

Bayer

Αναγνωρίζοντας τη σημασία του θετικού κοινωνικού αντίκτυπου

36

Elpen

Με πλήρη επίγνωση, στέκεται αρωγός στην κοινωνία

54

Pfizer

Πιστή στη δέσμευσή της για βιώσιμη ανάπτυξη

60

Uni-pharma

Το κοινωνικό, περιβαλλοντικό και ερευνητικό αποτύπωμα, με τη σφραγίδα της βιώσιμης ανάπτυξης

Η Υγεία επί της ουσίας.

Γιατί να γίνετε συνδροµητής στο στο email: phb-subscriptions@ethosmedia.eu

Πολυσέλιδα ρεπορτάζ για όσα αξίζουν!

Το περιοδικό που επηρεάζει τις εξελίξεις.

Συνεχίστε εδώ:

https://ethos-group.eu/phb-mag/

και επιλέξτε FULL PACK ή DIGI PACK

Περισσότερες πληροφορίες στο Τµήµα Συνδροµών

ή στο τηλέφωνο: 210 998 4902 (κα Λωρέττα Μπούρα)

;

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.