ΧΡΗΜΑ
www.banks.com.gr
DIGITAL BUSINESS TRANSFORMATION Δεν είναι «μόδα», είναι προϋπόθεση επιβίωσης ΧΡΗΜΑ τ.451/ 03-04.2021
Ενέργεια που µας πάει
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΠΟΤΩΝ Πυλώνας στήριξης και ανάπτυξης
Κυριάκος Πιερρακάκης
µπροστά
δύναµη, εξέλιξη, ασφάλεια, πρωτοπορία
Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης
Η ΔΕΠΑ Εµπορίας ηγείται και πρωτοπορεί στην ελληνική αγορά ενέργειας. Προσφέρει ολοκληρωµένες λύσεις για κάθε κατηγορία πελατών, στις πιο ανταγωνιστικές τιµές και εγγυάται την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, έχοντας επιτύχει τη διαφοροποίηση των πηγών και των οδών εφοδιασµού της. Με το βλέµµα στο µέλλον, η ΔΕΠΑ Εµπορίας πραγµατοποιεί επενδύσεις, που δηµιουργούν προστιθέµενη αξία στην οικονοµία και νέες ποιοτικές θέσεις εργασίας, ενώ συµµετέχει σε στρατηγικής σηµασίας διεθνή έργα, που µετατρέπουν την Ελλάδα σε περιφερειακό ενεργειακό κόµβο. Με τον δυναµισµό του ηγέτη, η ΔΕΠΑ Εµπορίας επεκτείνει τη δραστηριότητά της, στηρίζοντας σταθερά τις νέες τεχνολογίες και ανοίγοντας διαρκώς νέους δρόµους για την ενέργεια και την ανάπτυξη.
ES
T
X+7 R
563
T
SS POS RE
ΚΕΜΠ. KAΛΛΙΘΕΑΣ P
ISSN 1105-0470
P
Εφαρμόζουμε ένα ρεαλιστικό και φιλόδοξο σχέδιο για την επόμενη μέρα
S PO
S
21-0117
Αντιλαμβανόμαστε τον ψηφιακό μετασχηματισμό ως ένα σύνολο «μικρών επαναστάσεων» που έρχονται υλοποιώντας κάθε μέρα μια μικρή αλλαγή. Εστιάζουμε στη βελτίωση της καθημερινότητας πολιτών και επιχειρήσεων, απλοποιώντας και ψηφιοποιώντας τις διαδικασίες εκείνες που μέχρι σήμερα συνεπάγονται περιττό κόπο και χαμένο χρόνο.
ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.451 / 03-04.2021 / € 6,00
Τυχερά παίγνια: Λαμπρό το μέλλον για την ελληνική αγορά
ΧΡΗΜΑ
ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ
ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ E-MAIL ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ/ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΝΟΜΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ* ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ* ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ* ΥΠΕΥΘ. ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΑΦΜ ΔΟΥ E-MAIL ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟΥ* ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ (ΟΔΟΣ, ΑΡΙΘΜΟΣ) ΠΟΛΗ/ΠΕΡΙΟΧΗ Τ.Κ. ΧΩΡΑ * ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ
Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις-κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά... οικολογικά!
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ☐ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (6 ΤΕΥΧΗ) 30,00€
☐ ΕΤΗΣΙΑ (6 ΤΕΥΧΗ) 50,00€
☐ ΔΙΕΤΗΣ (12 ΤΕΥΧΗ) 80,00€
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ☐ ΚΥΠΡΟΣ (6 ΤΕΥΧΗ) 100,00€
☐ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (6 ΤΕΥΧΗ) 150,00€
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ☐ ΕΤΗΣΙΑ (6 ΤΕΥΧΗ) 60,00€
☐ ΔΙΕΤΗΣ (12 ΤΕΥΧΗ) 110,00€
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ☐ ΕΤΗΣΙΑ (6 ΤΕΥΧΗ) 15,00€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)
ΤΡΟΠΟΙ ΠΛΗΡΩΜΗΣ Με τραπεζική κατάθεση ☐ ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ: Αρ. Λογαριασμού 089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192 ☐ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ: Αρ. Λογαριασμού 5028-041137-461/ ΙΒΑΝ: GR51 0172 0280 0050 2804 1137 461 Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το ονοματεπώνυμό σας στο καταθετήριο ή την επωνυμία της εταιρείας, σε περίπτωση εταιρικής συνδρομής. Για την κατοχύρωση της συνδρομής σας, παρακαλείστε όπως αποστείλετε το αποδεικτικό κατάθεσης στο e-mail: vassilikou.p@ethosmedia.eu
☐ ΜΕ ΕΠΙΤΑΓΗ *Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA Α.Ε., Λυσικράτους 64, 17674 Καλλιθέα Υπεύθυνη Συνδρομών: Βούλα Βασιλικού, 210 998 4908, vassilikou.p@ethosmedia.eu Αποδέχομαι πως τα προσωπικά μου στοιχεία θα τηρηθούν από την ethosMEDIA μόνο για τις ανάγκες αποστολής του περιοδικού ΧΡΗΜΑ, στο οποίο είμαι συνδρομητής. Η έντυπη έκδοση αποστέλλεται μέσω συνεργαζόμενης εταιρείας διανομής Τύπου. Η ψηφιακή έκδοση του περιοδικού, σε μορφή e-book, αποστέλλεται στο email που ορίστηκε στη φόρμα συνδρομής. Σε περίπτωση που έχετε ερωτήσεις σχετικά με την προστασία των δεδομένων σας και τα δικαιώματά σας, μπορείτε να επικοινωνήσετε με την κ. Γαλάτεια Μπασέα, στο τηλ. 210 998 4919, στο e-mail bassea.g@ethosmedia.eu ή εγγράφως στην ταχυδρομική διεύθυνση: Λυσικράτους 64, 17674, Καλλιθέα.
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
εν αρχή...
Ταμείο Ανάκαμψης: «Ωδίνες» πριν τις εκταμιεύσεις
Ο
ένας μετά τον άλλο, πανίσχυροι επενδυτικοί οίκοι, ξένοι και Έλληνες παράγοντες με ενδελεχή γνώση της κατάστασης αναφέρονται, το τελευταίο διάστημα, στη βραδύτητα με την οποία κινείται η υπόθεση του Ταμείου Ανάκαμψης. Πρακτικά, της διαδικασίας μέσω της οποίας θα «ξεκλειδωθεί» η εκταμίευση των κονδυλίων που θα χρηματοδοτήσουν τις καθημαγμένες, λόγω Covid-19, ευρωπαϊκές οικονομίες, και δη της Περιφέρειας/Νότου, προκειμένου σταδιακά να εισρεύσουν δάνεια και επιδοτήσεις.
των περιστάσεων, και μακάρι να μην αποβούν και μοιραίες για την οικονομία, την κοινωνία των χωρών της Ευρώπης. Εμφανώς ανήσυχη είναι η Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία προειδοποιεί με κάθε τρόπο για την ανάγκη συνδρομής στις εργώδεις προσπάθειες της ΕΚΤ να (υπό) στηριχθούν τα τραπεζικά συστήματα των χωρών, η επιχειρηματικότητα, η πραγματική οικονομία και, συνακόλουθα, η κοινωνία. Ειδάλλως, οι συνέπειες και στο κοινωνικό πεδίο προοιωνίζονται εκρηκτικές.
Ήταν πρόσφατα η BofA που, σε έκθεσή της για την ελληνική οικονομία, εμφανίστηκε αρκούντως επιφυλακτική για την προοπτική ανάκαμψης (για το 2021), διαβλέποντας κινδύνους για το Ταμείο Ανάκαμψης, λόγω των ατέρμονων καθυστερήσεων, της γραφειοκρατίας και της επιμονής των λεγόμενων «σκληρών» να επιβάλουν όρους στους «αδύναμους».
Προειδοποίηση ότι μια επ’ αόριστον καθυστέρηση στην εκταμίευση των κεφαλαίων από το Ταμείο Ανάκαμψης, λόγω της προσφυγής στο γερμανικό συνταγματικό δικαστήριο, θα αποτελούσε καταστροφή για την Ευρώπη, απηύθυνε το μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Ιζαμπέλ Σνάμπελ, σε συνέντευξη που έδωσε στο περιοδικό Der Spiegel. Από την πλευρά του, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας, είπε στο Bloomberg TV ότι συμφωνεί «απόλυτα» με τη Σνάμπελ.
Ο αμερικανικός οίκος θύμισε πως για να ενεργοποιηθεί το NGEU package θα πρέπει να εγκριθεί (ψηφιστεί) από όλες τις χώρες (*). Κι ενώ η Ευρώπη σε καίρια ζητήματα δημοσιονομικής ενίσχυσης των ευρωοικονομιών καθεύδει, η Ουάσιγκτον σπεύδει για την έγκριση ενός ακόμη θηριώδους πακέτου 2 τρισεκατομμυρίων, φτάνοντας συνολικά τα 8 δισεκατομμύρια σε κάθε λογής χρηματοδότηση της οικονομίας των ΗΠΑ, από την αρχή της κρίσης λόγω πανδημίας. Σχεδόν μισό ΑΕΠ των ΗΠΑ. Στα καθ’ ημάς, Βρυξέλλες και Βερολίνο αποδεικνύονται κατώτερες 2
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
(*) Η Γερμανία το ψήφισε στο κοινοβούλιό της με μεγάλη πλειοψηφία (πάνω από τα δύο τρίτα). Στις 26 Μαρτίου, το Γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο (GCC) εμπόδισε τον πρόεδρο να υπογράψει το νομοθέτημα, στο πλαίσιο μιας νομικής πρόκλησης κατά του NGEU. Η πρόκληση υποστηρίζει ότι η NGEU δεν είναι συμβατή με το γερμανικό σύνταγμα ή με τις συνθήκες της ΕΕ. Χωρίς τη γερμανική συγκατάθεση δεν υπάρχει πρόγραμμα NGEU. • • •
ΧΡΗΜΑ 3
6 24 ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ Mind the Gap
AMOIBAIA KEΦΑΛΑΙΑ «Καλπάζει» η αγορά
4
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
8 74
DIGITAL BUSINESS TRANSFORMATION Δεν είναι «μόδα», είναι προϋπόθεση επιβίωσης
ΤΥΧΕΡΑ ΠΑΙΓΝΙΑ
Λαμπρό το μέλλον για την ελληνική αγορά
Τυχερά παίγνια: Λαμπρό το μέλλον για την ελληνική αγορά
ΧΡΗΜΑ
www.banks.com.gr
τ.451/03-04 2021
DIGITAL BUSINESS TRANSFORMATION
ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.451 / 03-04.2021 / € 6,00
περιεχόμενα
Δεν είναι «μόδα», είναι προϋπόθεση επιβίωσης ΧΡΗΜΑ τ.451/ 03-04.2021
32 ~ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ
Ενέργεια που µας πάει
Η «επόμενη ημέρα» της επαγγελματικής ασφάλισης
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΠΟΤΩΝ Πυλώνας στήριξης και ανάπτυξης
Κυριάκος Πιερρακάκης
µπροστά
42 ~ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΠΟΤΩΝ
δύναµη, εξέλιξη, ασφάλεια, πρωτοπορία
Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης
Η ΔΕΠΑ Εµπορίας ηγείται και πρωτοπορεί στην ελληνική αγορά ενέργειας. Προσφέρει ολοκληρωµένες λύσεις για κάθε κατηγορία πελατών, στις πιο ανταγωνιστικές τιµές και εγγυάται την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, έχοντας επιτύχει τη διαφοροποίηση των πηγών και των οδών εφοδιασµού της. Με το βλέµµα στο µέλλον, η ΔΕΠΑ Εµπορίας πραγµατοποιεί επενδύσεις, που δηµιουργούν προστιθέµενη αξία στην οικονοµία και νέες ποιοτικές θέσεις εργασίας, ενώ συµµετέχει σε στρατηγικής σηµασίας διεθνή έργα, που µετατρέπουν την Ελλάδα σε περιφερειακό ενεργειακό κόµβο. Με τον δυναµισµό του ηγέτη, η ΔΕΠΑ Εµπορίας επεκτείνει τη δραστηριότητά της, στηρίζοντας σταθερά τις νέες τεχνολογίες και ανοίγοντας διαρκώς νέους δρόµους για την ενέργεια και την ανάπτυξη. P
SS POS RE
P
R
ES
T
X+7
ΚΕΜΠ. KAΛΛΙΘΕΑΣ 563
T
ISSN 1105-0470
Πυλώνας στήριξης και ανάπτυξης
Εφαρμόζουμε ένα ρεαλιστικό και φιλόδοξο σχέδιο για την επόμενη μέρα
S PO
S
Αντιλαμβανόμαστε τον ψηφιακό μετασχηματισμό ως ένα σύνολο «μικρών επαναστάσεων» που έρχονται υλοποιώντας κάθε μέρα μια μικρή αλλαγή. Εστιάζουμε στη βελτίωση της καθημερινότητας πολιτών και επιχειρήσεων, απλοποιώντας και ψηφιοποιώντας τις διαδικασίες εκείνες που μέχρι σήμερα συνεπάγονται περιττό κόπο και χαμένο χρόνο.
21-0117
50 ~ ΕΞΑΓΩΓΕΣ
ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟY
Ανθεκτικές οι ελληνικές εξαγωγές
Αντιλαμβανόμαστε τον ψηφιακό μετασχηματισμό ως ένα σύνολο «μικρών επαναστάσεων» που έρχονται υλοποιώντας κάθε μέρα μια μικρή αλλαγή. Εστιάζουμε στη βελτίωση της καθημερινότητας πολιτών και επιχειρήσεων, απλοποιώντας και ψηφιοποιώντας τις διαδικασίες εκείνες που μέχρι σήμερα συνεπάγονται περιττό κόπο και χαμένο χρόνο.
58 ~ ΠΡΑΣΙΝΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ
Φθηνά δάνεια για πράσινες επενδύσεις
68 ~ AUTO FORUM
Τα επόμενα βήματα για τον «εξηλεκτρισμό» της αυτοκίνησης
02 ~ ΕΝ ΑΡΧΗ: Ταμείο Ανάκαμψης: «Ωδίνες» πριν τις εκταμιεύσεις 78 ~ ΑΝΑΛΥΣΗ VRS: Digital Realty 80 ~ ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ: Οφέλη για ελληνικούς ομίλους από το “Biden’s 2T package”
ΧΡΗΜΑ τεύχος Μαρτίου - Απριλίου 2021 ISSN 1105-0470
Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.
Κωνσταντίνος Ουζούνης CEO, ethosGROUP ouzounis.k@ethosmedia.eu Χρήστος Κώνστας Διευθυντής Σύνταξης konstas.c@ethosmedia.eu Κυρέλα Πέτρου Αρχισυντάκτρια petrou.k@ethosmedia.eu Συντάκτες Κ.Μ. Γελαντάλις banks-press@ethosmedia.eu
ιδιοκτησία
Έλενα Ερμείδου ermeidou.e@ethosmedia.eu
Λυσικράτους 64, Καλλιθέα, Τ.Κ. 17674 T: 210 998 4950 E: banks-press@ethosmedia.eu www.ethosmedia.eu
|
Σπύρος Κανιούρας kaniouras.s@ethosmedia.eu Γιάννης Λεοντάρης john.leondaris@gmail.com
www.ethosevents.eu
20
|
www.banks.com.gr
Κώστας Παπαγρηγόρης kostasp76@gmail.com Ράντω Μανώλογλου Key Account Manager manologlou.r@ethosmedia.eu Δέσποινα Ροπόδη Υποδοχή Διαφήμισης ropodi.d@ethosmedia.eu Νίκος Αθανασίου Database Marketing athanasiou.n@ethosmedia.eu Βούλα Βασιλικού Υπεύθυνη Συνδρομών vassilikou.p@ethosmedia.eu
Νατάσσα Λαζαράκου Υπεύθυνη Λογιστηρίου lazarakou.n@ethosmedia.eu Φωτογραφία Θοδωρής Αναγνωστόπουλος Shutterstock Έλενα Χαραλάμπους Δημιουργικό zoegraph@gmx.net Αμαλία Λούβαρη Επιμέλεια - Διόρθωση louvari.a@ethosmedia.eu Εκτύπωση-ΒιβλιοδεσίαΣυσκευασία-Ένθεση Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε.
Γιούλη Μουτεβελή Διοικητική Υποστήριξη mouteveli.g@ethosmedia.eu
|
www.insuranceworld.gr
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
|
www.virus.com.gr
Intelligence, not just news.
Κυριάκος Πιερρακάκης
Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης
Εφαρμόζουμε ένα ρεαλιστικό και φιλόδοξο σχέδιο για την επόμενη μέρα ΧΡΗΜΑ 5
χρηματιστήριο
MIND THE GAP(*) Νέα μέλη κερδίζει καθημερινά η λίστα των εταιρειών που περνούν σε θετικό έδαφος
Μ
ε ήπιο αλλά σταθερά ανοδικό βηματισμό, η αγορά «δοκιμάζει» την ευρύτερη περιοχή των 900 μονάδων. Παρά την πίεση στη μετοχή της Τράπεζας Πειραιώς, το ΧΑ φτάνει να αποτιμάται, πλέον, στα 60 δισ. ευρώ, ανακτώντας περί τα 25 δισ. ευρώ από τα χαμηλά της 16ης Μαρτίου 2020. Ένα βασικό ζητούμενο, που είναι ξεκάθαρο πια, είναι η αποσύνδεση των μετοχών από τη συνολική τάση της αγοράς. Η εικόνα αποδίδει δικαιοσύνη σε όσες εταιρείες έχουν «κάτι να πουν» είτε με τα αποτελέσματά τους, είτε με επιχειρηματικές συμφωνίες, είτε από την επικαιροποίηση των προοπτικών της τρέχουσας χρήσης.
Το μεγαλύτερο κέρδος των τελευταίων 12 εβδομάδων είναι η βελτίωση της αποτελεσματικότητας της αγοράς, η αποτίμηση των νέων και η διάχυση του ενδιαφέροντος σε μεγαλύτερο πλήθος μετοχών.
6
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
Ακόμη και μέσα στον ίδιο κλάδο, οι εταιρείες εμφανίζουν διαφοροποιήσεις, υποδηλώνοντας επιλεκτικές διαθέσεις τοποθετήσεων, ανάλογα με την ποιότητα του ισολογισμού ή τη μεσομακροπρόθεσμη προοπτική της εταιρείας. Το μεγαλύτερο κέρδος των τελευταίων 12 εβδομάδων είναι η βελτίωση της αποτελεσματικότητας της αγοράς, η αποτίμηση των νέων και η διάχυση του ενδιαφέροντος σε μεγαλύτερο πλήθος μετοχών, με αρκετή δόση θεμελιωδών παραμέτρων. Από την άνοδο που έχει καταγραφεί έχουν απεγκλωβιστεί παθητικά κεφάλαια από τα αντίστοιχα περσινά επίπεδα διαπραγμάτευσης, που αφορούν σχεδόν τις μισές μετοχές του ΧΑ, ορισμένες δε εξ αυτών καταγράφουν ιδιαίτερα υψηλές αποδόσεις, με τριψήφιο ποσοστό. Καθημερινά, η λίστα των εταιρειών που περνούν σε θετικό έδαφος κερδίζει νέα μέλη, με αποτέλεσμα να δίνει δυνατότητες επιλογών σε επενδυτές είτε να αποεπενδύσουν χωρίς απώλειες είτε να εξετάσουν υστερήσαντες της σχετικής λίστας που πληρούν τις προϋποθέσεις για υψηλότερα επίπεδα διαπραγμάτευσης.
Οι τεχνικές ενδείξεις παραμένουν υπέρ των long, ενώ παρατηρούνται εκ νέου υπερτιμήσεις στους ταλαντωτές, καθώς για τον Γενικό Δείκτη καταγράφηκε ένα σερί δέκα ανοδικών εβδομάδων στις τελευταίες έντεκα.
αγοράς από τους αγοραστές, σε μια περίοδο κατά την οποία συνεχίζουν ανοδικά τόσο η Wall Street όσο και ευρωπαϊκά χρηματιστήρια και αγορές της Ασίας (**). Οι τεχνικές ενδείξεις παραμένουν υπέρ των long, ενώ παρατηρούνται εκ νέου υπερτιμήσεις στους ταλαντωτές, καθώς για τον Γενικό Δείκτη καταγράφηκε ένα σερί δέκα ανοδικών εβδομάδων στις τελευταίες έντεκα. Το καθοδικό χάσμα, που είχε επισημανθεί ως η βασική βραχυχρόνια αντίσταση (892-885), βρίσκεται σε φάση ανακατάληψης, με την αγορά να δείχνει εξαιρετική υπομονή στην απορρόφηση των κερδισμένων θέσεων και την εναλλαγή των πρωταγωνιστών.
Η εγχώρια επιχειρηματικότητα, ειδικότερα των εισηγμένων στο ΧΑ, περνά τη διεθνή κρίση λόγω Covid-19 έχοντας βγει δυνατότερη από την εξοντωτική δεκαετή ελληνική μνημονιακή λαίλαπα. Επιπλέον, η άνοδος των τιμών αναμένεται να διευκολύνει και το βαρύ πρόγραμμα των αυξήσεων κεφαλαίων, χωρίς να υπάρξουν ιδιαίτεροι κραδασμοί από πιθανές εκροές. Αν η αγορά περάσει τον σκόπελο των αυξήσεων χωρίς να χαθούν τα τρέχοντα επίπεδα, οι πιθανότητες να δούμε στον Γενικό Δείκτη τέσσερα ψηφία μέσα στη χρονιά θα μπουν για τα καλά στο τραπέζι. Τεχνικά, ο Γενικός Δείκτης επέστρεψε, μετά από μια σχετικά ήπια και σύντομη διόρθωση, σε νέα υψηλά 13 μηνών, διατηρώντας τον ρυθμό ήπιων διακυμάνσεων και διαφύλαξης του θετικού προσήμου στο τέλος της ημέρας σε όλες τις συνεδριάσεις της εβδομάδας. Οι ενδείξεις αυτές υποδηλώνουν έλεγχο της
Το σημαντικό αυτής της περιόδου –και με αφορμή την ανακοίνωση οικονομικών αποτελεσμάτων 2020– είναι η επιβεβαίωση της εκτίμησης παραγόντων της αγοράς πως τόσο ο «σκληρός πυρήνας» των εισηγμένων όσο (και) «περιφερειακές» επιχειρηματικές δυνάμεις πέτυχαν το 2020 να διατηρήσουν, ή και να μεγεθύνουν, τα αποτελέσματά τους. Τα έσοδά τους, ειδικότερα αυτά που διανέμονται (και θα διανεμηθούν) στους μετόχους/ επενδυτές με τη μορφή μερίσματος (ή και επιστροφής κεφαλαίου), θα ξεπεράσουν το 1 δισεκατομμύριο, με τις προοπτικές και για το 2021 να είναι αρκετά καλύτερες από ό,τι είχε αρχικά εκτιμηθεί.
Και το πιο σημαντικό: Να μη διαφεύγει της προσοχής μας ότι η εγχώρια επιχειρηματικότητα, ειδικότερα των εισηγμένων στο ΧΑ, περνά τη διεθνή κρίση λόγω Covid-19 έχοντας βγει δυνατότερη από την εξοντωτική δεκαετή ελληνική μνημονιακή λαίλαπα. Και αυτό αποτυπώνεται στο χρηματιστηριακό ταμπλό όχι τόσο με τα επίπεδα του Γενικού Δείκτη ή των δεικτών όσο από τις αποτιμήσεις των εισηγμένων, που διαμορφώνονται είτε σε ιστορικά είτε σε πολυετή υψηλά. (*) Δανεισμένο από το Weekender του Μάνου Χατζηδάκη (της 9ης Απριλίου) (**) Προφανώς, η προσέγγισή μας γίνεται βάσει των μέχρι τώρα δεδομένων. Συνεκτιμώντας την αβεβαιότητα που επικρατεί στις αγορές, το «θερμόμετρο στο κόκκινο» των γεωπολιτικών, με “joker” τις εξελίξεις στην Ανατολική Ουκρανία. ΧΡΗΜΑ 7
[φάκελος] digital business transformation
Digital Business Transformation: Δεν είναι «μόδα», είναι προϋπόθεση επιβίωσης
Ανταγωνιστικό πλεονέκτημα ακόμη και για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις
Ο
ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι κάτι που ακούστηκε πρόσφατα, ωστόσο οι συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία τον έφεραν στην επικαιρότητα (ενίοτε και με «βίαιο» τρόπο) για σχεδόν όλους τους επιχειρηματικούς κλάδους. Κάτι που, μέχρι αρκετά πρόσφατα, αφορούσε κυρίως τις μεγαλύτερες εταιρείες, πολύ σύντομα έγινε αντικείμενο ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος και για μικρότερες εταιρείες και, τελικά, σχεδόν προϋπόθεση επιβίωσης για τις περισσότερες. Η τεχνολογία μπορεί να δώσει πολλές λύσεις, 8
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
αλλά από μόνη της δεν είναι πανάκεια. Αν η χρήση της δεν συνοδεύεται από την ανάλογη αλλαγή νοοτροπίας στον τρόπο εργασίας, η όποια επένδυση δεν θα αποδώσει τα αναμενόμενα. Μιλώντας για επένδυση, τόσο οι πάροχοι τεχνολογικών λύσεων όσο και οι πάροχοι χρηματοδοτικών λύσεων (δηλαδή τα τραπεζικά ιδρύματα κατά κύριο λόγο) είναι σημαντικό να παρέχουν, παράλληλα, και προσιτά χρηματοδοτικά εργαλεία, καθώς οι εταιρείες είναι ήδη εξασθενημένες οικονομικά από την οικονομική κρίση που προηγήθηκε της
πανδημίας (και που συνεχίζεται ουσιαστικά ακόμα) και η οποία έχει επιδεινώσει σημαντικά την οικονομική κατάσταση των περισσότερων εταιρειών. Πέραν αυτού, είναι εξίσου σημαντικό να παρέχονται σε κάθε επιχείρηση όχι απλώς οι πιο προσιτές λύσεις, αλλά παράλληλα και εκείνες που θα τη βοηθήσουν αφενός να βελτιώσει την εσωτερική της λειτουργία από πλευράς απόδοσης και κόστους και αφετέρου θα της επιτρέψουν να εξυπηρετήσει καλύτερα τους πελάτες της, αλλά και να δημιουργήσει μια υποδομή με βάση την οποία θα αναπτυχθεί.
του Aleksandar Preradovic, Country Manager, Dell Technologies, για την Ελλάδα, την Κύπρο και τη Μάλτα Η Dell Technologies φέρνει στην Ελλάδα την παγκόσμια τεχνογνωσία της για να βοηθήσει τους πελάτες της να σχεδιάσουν και να επιταχύνουν το δικό τους πλάνο ψηφιακού μετασχηματισμού σε οποιονδήποτε κλάδο της οικονομίας δραστηριοποιούνται. Η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση σε σχέση με άλλες χώρες, οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί μας πρέπει να προχωρήσουν στον ψηφιακό τους μετασχηματισμό, ξεπερνώντας τον ανταγωνισμό τους, βελτιώνοντας προϊόντα και υπηρεσίες και ανακαλύπτοντας νέες πηγές κερδοφορίας. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι απαραίτητος, γιατί δεν είναι απλά ο μετασχηματισμός του ΙΤ, είναι η βασική προϋπόθεση για τον επιχειρηματικό μετασχηματισμό κάθε επιχείρησης. Στην Dell Technologies, μαζί με τους συνεργάτες μας, προσφέρουμε τρεις ξεχωριστές δυνατότητες στην Ελλάδα: • Συμβουλευτική για την αξιοποίηση της καινοτομίας στην επιχείρηση, με υποδομές ΙΤ που αξιοποιούν τα δεδομένα του πελάτη, διασφαλίζοντας την επιχειρηματική ανάπτυξη και την ασφάλεια. • Υψηλή ποιότητα υπηρεσιών υποστήριξης, πριν και μετά την πώληση, που διασφαλίζουν την απόδοση της επένδυσης. Η υποστήριξή μας επεκτείνεται σε όλες μας τις λύσεις, από τις συσκευές client ώς το data center και το cloud. • Πρόσβαση σε νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, που επιτρέπουν στους πελάτες μας να έχουν εναλλακτικούς τρόπους προμήθειας του τεχνολογικού τους εξοπλισμού και να πραγματοποιήσουν τις επενδύσεις τους έγκαιρα, χωρίς αντίκτυπο στη ρευστότητά τους. Οι προοπτικές της αγοράς του ψηφιακού μετασχηματισμού στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά μεγάλες και πιστεύω ότι η υλοποίησή τους είναι μονόδρομος για κάθε εταιρεία που επιθυμεί να παραμείνει υγιής και να αναπτυχθεί. Η τεχνολογία έχει ήδη αποδείξει ότι αποτελεί προϋπόθεση για την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και για την ανθεκτικότητα σε πολύ απαιτητικές συνθήκες, και η ικανότητα αυτή προδιαγράφει την πορεία των επιχειρήσεων.
Ώρα για έναν smart ψηφιακό μετασχηματισμό του Γεράσιμου Γερολυμάτου, Γενικού Διευθυντή, Gizelis Robotics H μετάβαση σε ένα νέο παραγωγικό πρότυπο, με βασικά χαρακτηριστικά την καινοτομία, την υψηλή τεχνολογία και προστιθέμενη αξία και την εξωστρέφεια είναι προϋπόθεση για την επιβίωση και τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη σήμερα. Η ανάγκη να βρεθούμε ένα βήμα μπροστά, για να ανταποκριθούμε στις εξελισσόμενες ανάγκες και απαιτήσεις των σύγχρονων παραγωγικών επιχειρήσεων, μας οδήγησε στο να αναπτύξουμε προηγμένα συστήματα ρομποτικής, έξυπνης διασύνδεσης και smart αυτοματισμού. Με πολλά χρόνια συνεργασίας και διαρκούς ώσμωσης με τη βιομηχανία, και μάλιστα με προωθημένα τμήματα της ελληνικής παραγωγής και στην Ευρώπη, η Gizelis Robotics συνεισφέρει δυναμικά στη δημιουργία smart factory, στο πλαίσιο του smart manufacturing, τόσο στην ελληνική όσο και στη διεθνή βιομηχανία. Το πρώτο έξυπνο εργοστάσιο στη χώρα μας, που σηματοδοτεί το πέρασμα στη νέα εποχή του ΙΕ 4.0, αυτό της Calpak, έχει την υπογραφή μας. Με τη χρήση robots και cobots, οι κατασκευαστές αξιοποιούν και ταυτόχρονα επωφελούνται από τον συνδυασμό του machine learning, του εξειδικευμένου λογισμικού, των big data και της ρομποτικής, για σταδιακή μετάβαση σε νέα, πρωτοφανή επίπεδα αποτελεσματικότητας και παραγωγικότητας. Στο πλαίσιο αυτό, ανιχνεύουμε διαρκώς νέους δρόμους στην ψηφιακή τεχνολογία για την παραγωγή, αναπτύσσοντας ευρωπαϊκές συνεργασίες, όπως είναι και η συμμετοχή μας στο πρωτοποριακό ευρωπαϊκό ερευνητικό πρόγραμμα τεχνολογίας “Advanced manufacturing solutions tightly aligned with business needs-AVANGARD”. Η ψηφιακή μετάβαση επιβραβεύει εκείνους που τολμούν. Προϋποθέτει σχέδιο, στρατηγικές συνεργασίες και διαρκείς επενδύσεις σε ανθρώπινο δυναμικό και εξελιγμένα συστήματα διοίκησης και τεχνολογίας. Για να πετύχεις τον ψηφιακό μετασχηματισμό πρέπει να κάνεις τα πράγματα αλλιώς, σχεδόν παντού, με το βλέμμα πάντα στραμμένο στον πελάτη, στον end-user. Απαιτεί, τέλος, διαρκή προσήλωση στον στόχο, και γι’ αυτό η έμπρακτη δέσμευση του ανώτατου μάνατζμεντ είναι καθοριστικός παράγοντας επιτυχίας. ΧΡΗΜΑ 9
φάκελος φάκελος - digital - χρηματιστρηριακές business transformation εταιρείες
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός βασική προϋπόθεση για τον μετασχηματισμό κάθε επιχείρησης
φάκελος - digital business transformation
Οι τρεις βασικές αρχές για επιτυχημένο ψηφιακό μετασχηματισμό του Κωνσταντίνου Χρήστου, Sales Director (Public Sector), Huawei Enterprise Business Group Η Ηuawei επενδύει διαχρονικά σε καινοτόμες τεχνολογίες και λύσεις, με στόχο να ενσωματώσει βασικά επιχειρηματικά σενάρια με τεχνολογίες ICT, προκειμένου να επιταχύνει τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων. Πάγια θέση της εταιρείας είναι ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός θα πρέπει να επικεντρώνεται στην πραγματική επιχειρηματική δράση και σενάρια, τα οποία μπορούν στη συνέχεια να χρησιμοποιηθούν για να προσθέσουν αξία στους πελάτες μέσω της συνεχούς βελτίωσής τους. Σε αυτό το πλαίσιο, η Huawei έχει κατασκευάσει 13 Open Labs σε όλο τον κόσμο, για να υποστηρίξει καινοτόμες λύσεις. Μέχρι σήμερα, έχει υλοποιήσει με επιτυχία περισσότερες από 60 λύσεις σε τομείς που κυμαίνονται από το έξυπνο λιανικό εμπόριο έως τον έξυπνο κατασκευαστικό κλάδο. Η Huawei, με καινοτομίες σε τομείς όπως τα έξυπνα campus, τα σύνθετα και υψηλών αποδόσεων data centers, το smart cloud και την πράσινη ενέργεια, θέτει τα θεμέλια για ένα έξυπνο μέλλον. Γεγονός είναι πως τεχνολογίες που είναι διαθέσιμες σήμερα μπορούν να υποστηρίξουν αυτόν τον μετασχηματισμό εύκολα και γρήγορα. Στην Ελλάδα, εταιρείες τεχνολογίας με λύσεις συνδεσιμότητας, AI, computing και cloud, μπορούν να συμβάλουν σε μια τέτοια αλλαγή. Οι λύσεις της Ηuawei, όπως το Enterprise Networking (IP Networks, WLAN, Switches, Routers), το Intelligent Collaboration (Huawei IdeaHub, video conferencing platforms και endpoints), καθώς και οι λύσεις campus (AirEngine Wi-Fi 6), μπορούν εύκολα να αναπτυχθούν και να υποστηρίξουν ποικίλα σενάρια, επιτρέποντας την ισχυρή συνδεσιμότητα για την υποστήριξη απομακρυσμένης εργασίας, συνεργασίας του εργατικού δυναμικού, πρόσβασης και διαμοίρασης δεδομένων, καθώς και την καινοτομία υπηρεσιών. Νέες προκλήσεις και αβεβαιότητα θα προκύψουν στη μετα-πανδημική εποχή. Θα πρέπει να ακολουθηθούν κάποιες βασικές αρχές κατά τη διάρκεια του ψηφιακού μετασχηματισμού. Καταρχάς, θα πρέπει να ενισχυθεί η πελατοκεντρική προσέγγιση. Δεύτερον, θα πρέπει να αξιοποιηθεί η σύγκλιση των τεχνολογιών και των σεναρίων, καθώς και το cloud. Τρίτον, οι οργανισμοί θα πρέπει να επικεντρωθούν στις απαιτήσεις των πελατών τους και να δημιουργήσουν ένα ευέλικτο και κοινό ψηφιακό οικοσύστημα, που θα επιτρέπει τη διερεύνηση σεναρίων και την ανάπτυξη ικανοτήτων ως μοντέλο συνεργασίας για τη δημιουργία νέας αξίας. 10
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
Βάση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος ο ψηφιακός μετασχηματισμός του Δημήτρη Πρίμπα, Διευθυντή Επιχειρηματικών και Συμβουλευτικών Υπηρεσιών, ΙΒΜ Ελλάδας και Κύπρου Ο ψηφιακός μετασχηματισμός επιταχύνεται στη χώρα μας, καθώς αποτελεί τη βάση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος για τις σύγχρονες επιχειρήσεις. Η τεχνολογία cloud computing αποτελεί σημαντικό συντελεστή στη διαδικασία ψηφιακού μετασχηματισμού και το Hybrid Cloud (HC) αποτελεί την πιο ευέλικτη αρχιτεκτονική στο «ταξίδι» του μετασχηματισμού. Στην IBM, το θεμέλιο αυτής της προσέγγισης είναι το Red Hat OpenShift, η κορυφαία ανοικτή Ηybrid Cloud πλατφόρμα της αγοράς, που επιτρέπει στους χρήστες της να αναπτύσσουν με μοντέρνο τρόπο τις εφαρμογές τους και να τις υλοποιούν σε οποιαδήποτε υποδομή. Επιπλέον, η IBM διαθέτει πολύ έμπειρους συμβούλους, με εξειδίκευση τόσο σε θεματικές περιοχές όπως finance, customer and supply chain transformation κ.ά., όσο και σε κλάδους δραστηριοποίησης των πελατών (τραπεζικός, ασφαλιστικός, τηλεπικοινωνίες, ενέργεια, υγεία κ.λπ.). Η συνεργατική προσέγγιση της εξειδικευμένης ομάδας συμβούλων μας με τους πελάτες σε συνδυασμό με τη χρήση της τεχνολογίας Ηybrid Cloud και την αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ) μπορεί να βελτιώσει σημαντικές διαδικασίες και να μεταμορφώσει τον τρόπο λειτουργίας μιας επιχείρησης, προσφέροντας εξοικονόμηση κόστους και δραστικά βελτιωμένα αποτελέσματα. Αναφορικά με τη χώρα μας, δεδομένου του ότι υπάρχει έντονη κινητικότητα μετά από μια περίοδο μειωμένων επενδύσεων, τόσο από πλευράς δημόσιας διοίκησης όσο και από πλευράς ιδιωτικού τομέα, υιοθετώντας τις προαναφερόμενες ψηφιακές τεχνολογίες, θεωρούμε ότι τα επόμενα χρόνια η αγορά θα αναπτυχθεί δυναμικά, με γρήγορους ρυθμούς. Mέσα από έρευνες που έχουμε εκπονήσει παγκοσμίως σε εταιρείες/ πελάτες μας και αντλώντας από την εμπειρία μας συνεργαζόμενοι με κορυφαίες ελληνικές εταιρείες –οι οποίες εκπονούν σχέδια ψηφιακού μετασχηματισμού–, διαπιστώσαμε ότι μια συνεκτική στρατηγική σε ό,τι αφορά την ενσωμάτωση ψηφιακών και φυσικών καναλιών σε όλο το φάσμα του οργανισμού επιτυγχάνει τον μετασχηματισμό των επιχειρηματικών τους μοντέλων, δρομολογώντας νέες κατευθύνσεις για ολόκληρους κλάδους της αγοράς. Αυτές οι εταιρείες επικεντρώνονται σε δύο συμπληρωματικές δραστηριότητες: στην αναδιαμόρφωση των προτάσεων αξίας προς τους πελάτες τους, καθώς και στον μετασχηματισμό των λειτουργικών τους μοντέλων, αξιοποιώντας τις ψηφιακές τεχνολογίες, για μεγαλύτερη αποδοτικότητα και καλύτερη αλληλεπίδραση με τους πελάτες τους. Για να το επιτύχουν δημιουργούν, ουσιαστικά, ένα νέο σύνολο δυνατοτήτων στον οργανισμό τους που τους επιτρέπει να προχωρήσουν και προς τις δύο κατευθύνσεις.
του Αλέξανδρου Ταρνάρη, Διευθυντή Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας, Όμιλος Intracom Telecom Η δέσμευση στην καινοτομία αποτελεί θεμέλιο λίθο στη στρατηγική που ακολουθεί η Intracom Telecom στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού. Αξιοποιώντας την τεχνογνωσία και την εμπειρία από τη συμμετοχή μας στον ευρωπαϊκό ερευνητικό χώρο για περισσότερα από 30 χρόνια, το τμήμα έρευνας και ανάπτυξης της Intracom Telecom εργάζεται σήμερα σε τεχνολογίες που προβλέπεται να υιοθετηθούν από την αγορά μέσα στην επόμενη δεκαετία, όπως για παράδειγμα το 6G αλλά και οι έξυπνες τεχνολογίες στα δίκτυα ενέργειας. Παράλληλα, διαβλέποντας εγκαίρως την ανάγκη για λύσεις Τεχνητής Νοημοσύνης (AI), αυτοματισμών και ΙοΤ, η εταιρεία έχει κάνει ήδη τα πρώτα της βήματα στον χώρο, προσφέροντας σχετικές λύσεις. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι απαραίτητος και η «ψηφιακή ωριμότητα» της κοινωνίας βελτιώνεται σταδιακά, καθώς οι πολίτες και η δημόσια διοίκηση εξοικειώνονται με τις νέες τεχνολογίες και αντιλαμβάνονται την ευκολία που αυτές προσφέρουν. Παράλληλα με την κεντρική διοίκηση, η ψηφιακή αυτοδιοίκηση απαιτεί αναλυτική, άμεσα αξιοποιήσιμη πληροφόρηση, για την αποτελεσματική και ασφαλή χρήση των πόρων και λειτουργιών της. Εφόσον προχωρήσει γρήγορα το θεσμικό πλαίσιο, οι προοπτικές για τη συγκεκριμένη αγορά προβλέπονται πολύ μεγάλες, αφού ήδη δημιουργείται ο χάρτης ψηφιακού μετασχηματισμού, ο οποίος ως άξονα υλοποίησης έχει τη χρήση καινοτόμων υπηρεσιών, εφαρμογών αλλά και υποδομών τηλεπικοινωνιακών δικτύων, που θα ωφελήσει τις εταιρείες τεχνολογίας. Η μετάβαση της κοινωνίας σε μια ψηφιακά προηγμένη εποχή είναι μεν στο πρόγραμμα της κυβέρνησης, αλλά απαιτεί έναν διαφορετικό τρόπο σκέψης, που πρέπει να υιοθετηθεί τόσο από την ηγεσία και τους υπαλλήλους του κράτους όσο και από τον απλό πολίτη, και να περάσει στο σύστημα εκπαίδευσης. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός θα μπορούσε να επιταχυνθεί, για παράδειγμα, με κάποιες αναπροσαρμογές του θεσμικού πλαισίου για την αδειοδότηση των κεραιών 5G και με παράλληλες ενημερωτικές εκστρατείες για τα οφέλη αλλά και την ασφάλειά του για την ελληνική κοινωνία. Ταυτόχρονα, η παιδεία για την ασφαλή και σαφώς οριοθετημένη χρήση των δεδομένων των έξυπνων υποδομών και των εφαρμογών τους θα επιτρέψει τη δημιουργία και εξέλιξη καινοτόμων υπηρεσιών σε κάθε κλάδο. Η αλλαγή νοοτροπίας και η σωστή αξιοποίηση της τεχνολογίας είναι απαραίτητα συστατικά για τον ψηφιακό μετασχηματισμό.
«Κλειδί» η online υποστήριξη του καταναλωτή του Αντώνη Παπαϊωάννου, R&D Manager, Oktabit Η Oktabit AE δραστηριοποιείται στην Ελλάδα από το 1992, με έδρα στην Αθήνα και υποκατάστημα στη Θεσσαλονίκη, και εξειδικεύεται στη διάθεση επώνυμων προϊόντων πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών στους τοπικούς κατασκευαστές και μεταπωλητές. Μέσα από ευέλικτες διαδικασίες, τεχνογνωσία, ψηφιοποιημένη πληροφορία και συνεχή βελτίωση στις προσφερόμενες υπηρεσίες, η εταιρεία ανταποκρίνεται άμεσα στις ανάγκες των συνεργατών της και αποτελεί σημείο αναφοράς ανάμεσα στις εταιρείες του κλάδου. Με δυναμικό προσανατολισμό στις νέες τεχνολογίες, το 2018 ιδρύει το τμήμα R&D, το οποίο αναπτύσσει και υλοποιεί υπηρεσίες που βασίζονται σε τεχνολογίες Artificial Intelligence (AI) και Machine Learning (ML). Οι συγκεκριμένες υπηρεσίες βρίσκουν εφαρμογή κυρίως στην απαιτητική αγορά των online καταστημάτων λιανικής και είναι εμπορικά διαθέσιμες σε περιβάλλον αυτοματοποιημένης διαχείρισης υπηρεσιών cloud (SaaS) με την ονομασία Reccodo. Οι υπηρεσίες της Reccodo αφορούν personalized product recommendations, e-commerce search και cross-sell bundling. Το personalization είναι η νέα εποχή του μάρκετινγκ. Κάθε χρήστης θέλει να νιώθει ξεχωριστός και να αντιμετωπίζεται με αυτόν τον τρόπο. Στόχος είναι η ανάπτυξη εμπιστοσύνης μεταξύ e-shop και καταναλωτή, με σκοπό την ενίσχυση του customer loyalty. Το e-commerce στην Ελλάδα αναπτύσσεται συνεχώς, με σκοπό να προσεγγίσει τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Το «κλειδί» για την επιτυχία είναι η κατανόηση του σημαντικού ρόλου που παίζει η χρήση καινοτόμων τεχνολογιών στις επιχειρήσεις, καθώς και η αντιμετώπιση του καταναλωτή online. Όραμα της Oktabit είναι ο εκδημοκρατισμός (democratization) τεχνολογιών όπως Artificial Intelligence, Machine Learning και η ανάλυση μεγάλου όγκου δεδομένων. Μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποκτούν πρόσβαση σε αυτές τις τεχνολογίες και ενισχύουν την κερδοφορία τους στο ανταγωνιστικό περιβάλλον του διαδικτυακού ηλεκτρονικού εμπορίου. ΧΡΗΜΑ 11
φάκελος - digital business transformation
Αλλαγή νοοτροπίας και σωστή αξιοποίηση τεχνολογίας: Τα απαραίτητα συστατικά για τον ψηφιακό μετασχηματισμό
φάκελος - digital business transformation
Το cloud παράγοντας-«κλειδί» για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του Αντώνη Μονοκρούσου, Country Leader, Oracle Ελλάς, Cluster Leader στην περιοχή GCMB-GR, CY, MT, BG Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αναδεικνύει μια νέα κατηγορία επιχειρήσεων, οι οποίες είναι πιο ευέλικτες από τους ανταγωνιστές τους και, συνεπώς, σε καλύτερη θέση για τη δημιουργία νέων και καινοτόμων υπηρεσιών, που θα είναι πιο κοντά σε αυτό που πραγματικά θέλουν οι πελάτες. Πρόκειται για επιχειρήσεις με ταχύτατες εσωτερικές διεργασίες και υπηρεσίες για τους πελάτες τους, επιχειρήσεις που είναι σε θέση να αξιοποιούν όλους τους πόρους του οργανισμού σε πραγματικό χρόνο, για να δημιουργούν τη μέγιστη δυνατή αξία για πελάτες, εργαζομένους και συνεργάτες. Για να μελετηθεί πιο αναλυτικά το επίπεδο του επιχειρηματικού μετασχηματισμού στην περιοχή της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης (ΚΑΕ), η Oracle ανέθεσε μια αποκλειστική μελέτη στη γνωστή εταιρεία ερευνών IDC. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε 8 χώρες από την περιοχή, περιλαμβανομένης και της Ελλάδας. Στην έκθεση που προέκυψε, με τίτλο “IDC Technology Spotlight Report” (Έκθεση της IDC περί τεχνολογίας), οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων από τα τμήματα IT και επιχειρησιακούς τομείς σε μεσαίου και μεγάλου μεγέθους εταιρείες και κρατικούς οργανισμούς προσδιόρισαν τις πιο σημαντικές επιχειρηματικές προτεραιότητες. Η βελτίωση της επιχειρηματικής απόδοσης κατέλαβε την πρώτη θέση στη λίστα, καθώς αναφέρθηκε από το 72% των ερωτηθέντων, ενώ η μείωση του κόστους ήταν στη δεύτερη θέση (71%). Για την Ελλάδα, οι δύο κυριότερες επιχειρηματικές προτεραιότητες που ανέφεραν οι ερωτηθέντες είναι οι εξής: 1) Καλύτερη κάλυψη των αναγκών των πελατών και 2) Διασφάλιση των υφιστάμενων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων όσον αφορά την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο. Ταυτόχρονα, οι οργανισμοί στην περιοχή της ΚΑΕ δυσκολεύονται να αξιοποιήσουν τα δεδομένα που συλλέγουν και νιώθουν ότι καταβάλλονται από τη μεγάλη ποσότητα των δεδομένων που πρέπει να διαχειριστούν. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα από την Ελλάδα ανέφεραν επίσης τους κυριότερους τομείς τεχνολογίας που θεωρούν πιο σημαντικούς για να επιτύχουν τους στόχους τους. Οι τομείς αυτοί είναι: Διαχείριση δεδομένων, Επιχειρηματικές εφαρμογές και Έξυπνη ασφάλεια. Το σημαντικότερο συμπέρασμα που περιλαμβάνεται στην έκθεση της IDC είναι η ανάγκη να υλοποιηθεί το μοντέλο του cloud στο περιβάλλον του επιχειρηματικού IT. Το cloud είναι ο παράγοντας-«κλειδί» για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, επιτρέποντας τη γρήγορη και απρόσκοπτη ενοποίηση εταιρικών εφαρμογών και δεδομένων για όλες τις συσκευές. Στο cloud, οι χρόνοι των κύκλων ανάπτυξης προϊόντων είναι μικρότεροι, οι τάσεις των πελατών μπορούν να εντοπίζονται πιο γρήγορα και τα άτομα με τις καλύτερες επιδόσεις μπορούν να φέρνουν καινοτόμες ιδέες πιο εύκολα. 12
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός απαιτεί και κουλτούρα αλλαγής σκέψης και πρακτικών του Θοδωρή Πούλια, Director, Enterprise Solutions Business Unit, Uni Systems Η εξέλιξη της πανδημίας, παγκοσμίως, επιτάχυνε τη σχετική μετάβαση σε ψηφιακές υπηρεσίες και κατέδειξε την ανάγκη, τις προοπτικές και τη δυναμική των λύσεων πληροφορικής, που σκοπό έχουν τον μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, αυξάνοντας την ανταγωνιστικότητά τους. Η στρατηγική της Uni Systems, μέλους του ομίλου Quest, βασίζεται σε ένα αναπτυξιακό πλάνο που περιλαμβάνει την επένδυση σε καινοτομία, τη διαρκή προσαρμογή μας σε νέες τεχνολογικές λύσεις (όπως Cloud, Data Analytics, Mobility, IT Automation, IoT, API based Integration) και την ανάπτυξη στρατηγικών συνεργασιών που ενισχύουν τη θέση των πελατών μας στην ευρωπαϊκή και ελληνική αγορά, σε όλους τους κλάδους. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι κανένας κλάδος δεν μένει ανεπηρέαστος από τις αλλαγές που βλέπουμε να συντελούνται. Στην ελληνική αγορά –αν και υπολείπεται σε ωριμότητα σε σχέση με την αντίστοιχη των ευρωπαϊκών χωρών– καταγράφεται σημαντική ανάπτυξη τον τελευταίο χρόνο. Εκτιμούμε ότι αυτή η πορεία δεν πρόκειται να ανακοπεί, αντιθέτως θα συνεχιστεί, βάσει της αυξανόμενης ζήτησης ψηφιακών και online υπηρεσιών. Παράλληλα, οι ανεξάντλητες διαθέσιμες τεχνολογικές επιλογές μάς καθιστούν ιδιαίτερα αισιόδοξους ότι οι προοπτικές θα είναι ευοίωνες στο μέλλον για τον χώρο της πληροφορικής. Θα πρέπει επίσης να καταστεί σαφές ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν είναι απλά μια σειρά τεχνολογικών εξελίξεων και καινοτόμων εργαλείων. Πρόκειται για μια ευρύτερη κουλτούρα αλλαγής, που προϋποθέτει ένα ευρύ πλαίσιο αναπροσαρμογών και υιοθέτησης νέων τρόπων εργασίας σε όλους τους κλάδους της αγοράς. Απαιτείται αφενός ευρύτητα σκέψης, δεκτικότητα στην αλλαγή, διαρκής εκπαίδευση νέων ταλέντων και αφετέρου αναζήτηση και υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών και ψηφιακών μοντέλων λειτουργίας, ώστε να μπορούν οι οργανισμοί να παραμείνουν ανταγωνιστικοί.
του Πάρι Δεληγιαννάκη, Διευθυντή Δημόσιου Τομέα, Vodafone Ελλάδας Ως ο μεγαλύτερος πάροχος τηλεπικοινωνιών στην Ευρώπη, η Vodafone αναγνωρίζει τον ρόλο-«κλειδί» και τη συμβολή που μπορούν να έχουν τα δίκτυα και οι τεχνολογίες της στον ψηφιακό μετασχηματισμό της κοινωνίας, των επιχειρήσεων και του κράτους. Η Vodafone έχει τοποθετηθεί εγκαίρως στην ελληνική αγορά με ολοκληρωμένα προϊόντα και υπηρεσίες για τις επιχειρήσεις, στοχεύοντας στις μικρές και τις μεσαίες επιχειρήσεις της χώρας που έχουν την ανάγκη για ένα ψηφιακό άλμα. Παράλληλα, υλοποιεί ιδιαίτερα σύνθετα τεχνολογικά έργα για τους μεγάλους εταιρικούς πελάτες, με σύνθετες και διαφορετικές απαιτήσεις, όπως για παράδειγμα το Mobile Private Network που παραδώσαμε στο λιμάνι του Πειραιά. Επίσης, αξιοποιώντας την παγκόσμια και διεθνή εμπειρία του ομίλου Vodafone, έχει εκφράσει τη δέσμευσή της να αποτελέσει στρατηγικό εταίρο της Πολιτείας και να σταθεί αρωγός στο έργο του εκσυγχρονισμού της χώρας έμπρακτα. Άλλωστε, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Vodafone, μια αυξημένη ψηφιοποίηση των υπηρεσιών και των αλυσίδων αξίας στην επόμενη εξαετία θα μπορούσε να συντελέσει σε αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδας κατά 18,7% και άνοδο της παραγωγικότητας της χώρας κατά 17,9%. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός έχει τεράστια προοπτική στην Ελλάδα και πιστεύουμε ότι θα γίνει το όχημα της χώρας στην πορεία της προς το αύριο. Η πανδημία επιταχύνει αυτές τις εξελίξεις και, μάλιστα, σύμφωνα με έρευνα της Vodafone και της Deloitte, οι επιχειρήσεις που διέθεταν τα υψηλότερα επίπεδα ψηφιοποίησης βρήκαν νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες στο νέο αυτό περιβάλλον. Άρα η ψηφιοποίηση είναι, εν πολλοίς, προϋπόθεση για τη μετάβαση προς μια βιώσιμη, ψηφιακή οικονομία. Πιστεύουμε ότι οι κατευθύνσεις και οι πρωτοβουλίες του Ταμείου Ανάκαμψης θα μπορέσουν να υποστηρίξουν αυτήν την κατεύθυνση. Κάθε μέτρο τόνωσης της χρήσης ψηφιακών τεχνολογιών από το κράτος, την κοινωνία και τους πολίτες, σε συνδυασμό με τη δημιουργία δικτύων από την πλευρά μας, που επιταχύνεται από την ανάπτυξη του 5G, μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό της Ελλάδας και σε μια καλύτερη θέση για τη χώρα στο μέλλον.
του Γιάννη Ηλιόπουλου, Digital Transformation Director, Wind Ελλάς Οι ελληνικές επιχειρήσεις επιταχύνουν τον ρυθμό του ψηφιακού μετασχηματισμού τους, αξιοποιώντας τις απεριόριστες δυνατότητες που προσφέρουν η τεχνολογία και τα δίκτυα νέας γενιάς, για να παραμείνουν ανταγωνιστικές και να διασφαλίσουν την ανάπτυξή τους. Στη Wind έχουμε τοποθετήσει στρατηγικά τον ψηφιακό μετασχηματισμό στον πυρήνα της λειτουργίας μας. Έχοντας ενσωματώσει τα κατάλληλα εργαλεία στην εταιρική μας κουλτούρα, εστιάζουμε στις προσωποποιημένες ανάγκες των συνδρομητών, προκειμένου να παρέχουμε αυτοματοποιημένες υπηρεσίες και υψηλής ποιότητας ψηφιακή εμπειρία. Τα αποτελέσματα αυτής της στρατηγικής τα απολαμβάνουν ήδη οι πελάτες μας. Οι ψηφιακές μας πωλήσεις σημειώνουν ετησίως ανάπτυξη 200%, ενώ και στην online εξυπηρέτηση πελατών καταγράφεται εντυπωσιακή άνοδος 270% σε ετήσια βάση. Το 2021 σηματοδοτεί για τη Wind την περαιτέρω εντατικοποίηση της ψηφιακής της παρουσίας. Η εταιρεία έχει ενεργοποιήσει μια καινοτόμο δομή λειτουργίας, το “Digital Factory”. Μικρές, αυτόνομες, διατμηματικές ομάδες αναλαμβάνουν end-to-end ένα έργο, που συνδέεται με την ψηφιοποίηση της εταιρείας, και το εκτελούν σε σύντομο χρονικό ορίζοντα, με γνώμονα την εξυπηρέτηση του χρήστη και επιδιώκοντας την καλύτερη δυνατή ποιότητα. Η online «Υποστήριξη» της Wind, το πλέον εξελιγμένο ψηφιακό κέντρο για την εξυπηρέτηση των πελατών, είναι ένα πρώτο δείγμα γραφής για το πώς αντιλαμβανόμαστε στη Wind τον ψηφιακό μετασχηματισμό και πώς τον θέτουμε στην υπηρεσία του πελάτη. Τα αποτελέσματα είναι άκρως ενθαρρυντικά, αφού σε λιγότερο από έναν μήνα λειτουργίας του είχε ξεπεράσει τις 30.000 επισκέψεις ημερησίως. Οπωσδήποτε, ο ψηφιακός μετασχηματισμός θα πρέπει να υποστηριχθεί καθολικά, ώστε να δημιουργηθεί ένα ευνοϊκό επενδυτικό περιβάλλον που θα προσελκύσει κεφάλαια. Παράλληλα, θα δούμε πολλές δράσεις από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα στο πλαίσιο και του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ ήδη έχουμε θετικά βήματα για την ψηφιακή αναβάθμιση των υπηρεσιών του Δημοσίου. Από τη μεριά μας, παραμένουμε προσηλωμένοι στη δέσμευση για νέα καινοτόμα projects, που θα πλαισιώσουν τη στρατηγική μας για ακόμη πιο εντατική ψηφιοποίηση του κόσμου μας. ΧΡΗΜΑ 13
φάκελος - digital business transformation
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός μπορεί να γίνει το όχημα της χώρας στην πορεία προς το αύριο
Αναγκαίο το ευνοϊκό επενδυτικό περιβάλλον για το ψηφιακό άλμα
φάκελος - digital business transformation
Cloud και 5G οι κυριότεροι φορείς του ψηφιακού μετασχηματισμού του Γιάννη Ασβέστη, Διευθυντή Πωλήσεων, Hewlett Packard Enterprise Το 2020 ήταν χρόνια-ορόσημο, καθώς η πανδημία ανέδειξε τον κρίσιμο ρόλο του ψηφιακού μετασχηματισμού στη διασφάλιση μιας ομαλής επιχειρησιακής λειτουργίας. Στις περιπτώσεις που ο ψηφιακός μετασχηματισμός είχε ήδη ξεκινήσει, είδαμε επιτάχυνση και δημιουργία ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος ή αντίστοιχα διευκόλυνση των πολιτών και των επιχειρήσεων στην επαφή τους με το κράτος. Για εκείνους που είχαν μείνει πίσω, η ψηφιακή μετάβαση διαφάνηκε ως η αναγκαία συνθήκη επιβίωσης. Το 2021 αναμένεται να ενταθούν οι προσπάθειες ψηφιακής μετάβασης ή ενίσχυσης σε όλους τους τομείς της εθνικής οικονομίας, στους οποίους περιλαμβάνονται τόσο έργα του ιδιωτικού τομέα όσο και οι μεγάλοι στόχοι της ψηφιακής αναμόρφωσης του κράτους. Οι εταιρείες πληροφορικής βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Επιταχυντής και καταλύτης των προσπαθειών αυτών θα είναι και η έλευση του 5G. Η Ελλάδα βρέθηκε γρήγορα μπροστά από τις εξελίξεις. Οι προοπτικές διαφαίνονται εξαιρετικές, αλλά αυτό που απαιτείται την «επόμενη ημέρα» είναι οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί του μέλλοντος να είναι επικεντρωμένοι στο Edge (στο άκρο –εκεί που γεννάται η πληροφορία), ώστε να ενισχύουν τις εμπειρίες των ανθρώπων στα σημεία όπου ζουν και εργάζονται, να αξιοποιούν τις δυνατότητες του Hybrid Cloud με τη σωστή μίξη On Premise και Public Cloud υποδομών, αλλά και τα δεδομένα τους μέσα από μηχανισμούς Μηχανικής Μάθησης (ΜL) και Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ), δηλαδή να είναι data driven. Αναζητώντας τις τάσεις των τελευταίων ετών, βρίσκουμε τους περισσότερους οργανισμούς σε μια διαδικασία μετασχηματισμού. Το cloud, ως έννοια, υπήρξε αδιαμφισβήτητα καταλύτης στη νέα αυτή εποχή και ταχύτητα του μετασχηματισμού. Στην πραγματικότητα, όμως, ο κόσμος μας, ο κόσμος του ΙΤ, είναι και θα παραμείνει υβριδικός. Δεν υπάρχει μόνο ένας τύπος cloud που να εξυπηρετεί όλες τις ανάγκες και όλες τις εφαρμογές. Για τον λόγο αυτό οι οργανισμοί, συχνά, επιλέγουν υλοποιήσεις υβριδικού cloud, που επιτρέπουν το provisioning πόρων τόσο από ιδιωτικά (private) όσο και από δημόσια (public) cloud και ολοένα και περισσότερο edge clouds –cloud που εδράζουν στα σημεία παραγωγής των δεδομένων–, στο άκρο. Στην HPE πιστεύουμε πως το cloud είναι μια εμπειρία και όχι ένας προορισμός. Οι οργανισμοί αποζητούν την ίδια εμπειρία σε όλους τους τύπους cloud που χρησιμοποιούν, και αυτό είναι και η βασική φιλοσοφία του GreenLake οικοσυστήματος. Η λύση GreenLake της HPE βασίζεται σε λογική as a service για την κατανάλωση των πόρων, ενώ έχει διανθιστεί με καινοτόμα εργαλεία και functionalities, που επιτρέπουν τη διαχείριση υβριδικών πληροφοριακών πόρων, πόρων που βρίσκονται σε διαφορετικά είδη cloud (on premise, 14
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
co-location, multi public cloud). Πρόκειται για το πιο ώριμο μοντέλο κατανάλωσης στην αγορά αυτή τη στιγμή, που δίνει στους οργανισμούς τα οφέλη του cloud, αίροντας τους περιορισμούς που σχετίζονται με data gravity, latency, με θέματα ασφαλείας, αλλά και με αυξημένα data egress κόστη. Είναι δε η πλέον «πράσινη» επιλογή, καθώς η υπηρεσία περιλαμβάνει επιπλέον τη διαχείριση των πόρων σε όλο τον κύκλο ζωής τους, με ζητούμενο την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματός τους.
Σημερινοί ηγέτες όσοι προνόησαν να είναι digital-first ή digital-only του Παύλου Βήχου, Διευθυντή Στρατηγικής και Επιχειρησιακής Ανάπτυξης, Όμιλος ΟΤΕ Ο έγκαιρος ψηφιακός μετασχηματισμός είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής μας για τη χώρα. Ειδικά για τον επιχειρηματικό κόσμο, συνιστά ριζική αλλαγή σε όλα τα επίπεδα. Προκειμένου η επιχείρηση να ανταποκριθεί στις ανάγκες του «ψηφιακού» πελάτη, αλλά και να βελτιώσει την παραγωγικότητά της, απαιτείται επανασχεδιασμός του λειτουργικού μοντέλου και υιοθέτηση μιας νέας κουλτούρας συνεχούς αλλαγής. Αυτό αποδείχθηκε στην πράξη με την κρίση της πανδημίας: επιβίωσαν όσοι παραδοσιακοί οργανισμοί είχαν την ευελιξία να μετασχηματιστούν. Και, το σημαντικότερο, αναδείχθηκαν σε ηγέτες όσοι προνόησαν να είναι digital-first ή και digital-only. Η συμβολή του ομίλου ΟΤΕ στην προσπάθεια της χώρας να μεταβεί δυναμικά στην ψηφιακή εποχή είναι καθοριστική, τόσο μέσω του μεγάλου επενδυτικού πλάνου που υλοποιεί για δίκτυα νέας γενιάς όσο και με το πλήθος έργων για την ψηφιακή λειτουργία κράτους και επιχειρήσεων. Την περασμένη δεκαετία, οι επενδύσεις του ομίλου ΟΤΕ σε νέες τεχνολογίες και υποδομές έφτασαν τα 5 δισ. ευρώ και συνεχίζονται με ακόμη πιο εντατικούς ρυθμούς, με έμφαση στα δίκτυα οπτικών ινών (Fiber-tothe-Home) και 5G. Επιπλέον, έχοντας στο ενεργητικό του µια σειρά από μεγάλα και σύνθετα έργα για το Δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, όπως το Εθνικό Δίκτυο Τηλεϊατρικής, η άυλη συνταγογράφηση, έργα Smart Cities και το υπερσύγχρονο Data Center της Coca-Cola HBC, ο όμιλος ΟΤΕ έχει καθιερωθεί ως συνεργάτης επιλογής για κάθε επιχείρηση ή οργανισμό, εντός κι εκτός συνόρων, που θέλει να ενισχύσει την ευελιξία και την ανταγωνιστικότητά του. Η νέα ψηφιακή εποχή είναι εδώ. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Όσοι θέλουν να παραμείνουν ανταγωνιστικοί πρέπει να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις του digital περιβάλλοντος. Ο όμιλος ΟΤΕ είναι εδώ για να στηρίζει αποφασιστικά αυτήν την προσπάθεια με τις υποδομές, τις υπηρεσίες και την τεχνογνωσία του.
Θετικές οι προοπτικές με κατάλληλα κίνητρα σε επιχειρήσεις και εργαζομένους
του Αλέξανδρου Μπεχράκη, Chief Commercial & Technology Officer, Lamda Hellix
του Ιωάννη Μερτζάνη, Διευθύνοντος Συμβούλου, Space Hellas
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί το μεγάλο στοίχημα της εποχής μας και δεν μπορεί να στηριχθεί χωρίς την ύπαρξη data centers, τα οποία μετεξελίσσονται πλέον σε center of data exchange, στα οποία η ποιότητα και η ταχύτητα διασύνδεσης παίζουν κομβικό ρόλο. Η διαχείριση του τεράστιου όγκου δεδομένων που δημιουργούνται, ως απόρροια αυτού του μετασχηματισμού, απαιτεί μια νέα data-centric αρχιτεκτονική και μια στρατηγική διασύνδεσης σε παγκόσμιο επίπεδο, προκειμένου να αποφευχθούν οι φραγμοί του data gravity. Η Lamda Hellix συμμετέχει στην παγκόσμια πλατφόρμα PlatformDIGITAL για τη φιλοξενία κρίσιμων υποδομών και τη διασύνδεση ψηφιακών οικοσυστημάτων. Μέσω αυτής παρέχουμε πρόσβαση σε περισσότερα από 280 data centers σε 23 χώρες και 6 ηπείρους που φιλοξενούν και διασυνδέουν τους μεγαλύτερους παρόχους cloud, τηλεπικοινωνιών, αλλά και τελικούς πελάτες (enterprises). Η υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων αποτελεί προτεραιότητα τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για το ίδιο το κράτος, όπως έγινε εμφανές και κατά τη διάρκεια της πανδημίας, προκειμένου να διασφαλιστεί όχι απλά η επιχειρηματική τους συνέχεια, αλλά η επιβίωση των ίδιων και των πελατών τους πολλές φορές.
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός σε όλους τους τομείς είναι μια μεγάλη πρόκληση και ένα πολύπλοκο έργο. Για την ολοκλήρωση αυτού του έργου χρειάζεται στρατηγική, όραμα και υλοποίηση σημαντικών παρεμβάσεων. Η Space Hellas βρίσκεται και η ίδια μέσα σε ένα τεράστιο κύμα αλλαγών, μετασχηματίζεται διαρκώς και παράλληλα οδηγεί τους πελάτες της στο δικό τους ψηφιακό ταξίδι. Αυτό αποτελεί για εμάς τη μεγαλύτερη πρόκληση και ένα μεγάλο στοίχημα να παραμείνουμε πρωτοπόροι τόσο σε τεχνολογικό όσο και σε επιχειρηματικό επίπεδο. Η στρατηγική που έχουμε χαράξει τα τελευταία χρόνια μάς ανοίγει νέους δρόμους και δημιουργεί νέες ευκαιρίες. Τη δεδομένη στιγμή, δίνουμε προτεραιότητα στην επιτάχυνση του μετασχηματισμού της Space Hellas σε έναν Regional Digital Integrator, καθώς και στην κεφαλαιοποίηση τόσο σε τεχνολογικό όσο και επιχειρηματικό επίπεδο της σημαντικής επένδυσης που κάναμε στον χώρο του Enterprise Software, του IoT και των μεγάλων έργων λογισμικού, μέσω της συμμετοχής μας στον όμιλο της SingularLogic, αλλά και των άλλων δύο συμμετοχών μας, στην Web-IQ και στην AgroApps. Οι σημαντικές αυτές επενδύσεις μάς βοηθούν να ακολουθήσουμε τη στροφή που γίνεται διεθνώς προς τη νέα ψηφιακή εποχή και να προσφέρουμε στους πελάτες μας ολοκληρωμένες λύσεις και υπηρεσίες που καλύπτουν ολιστικά τις ανάγκες ενός οργανισμού, καθώς και τη μετεξέλιξη του Ομίλου Space Hellas, από System Integrator, σε Digital Integrator. Η ραγδαία ανάπτυξη των ψηφιακών τεχνολογιών και των πολλαπλών εφαρμογών, λόγω και της πανδημίας, έχει δημιουργήσει ένα τεράστιο κύμα αλλαγών και ανατροπών σε όλα τα επίπεδα, σε ολόκληρο τον κόσμο. Η Ελλάδα βρίσκεται, επιτέλους, σε μια πολύ θετική πορεία ψηφιακού μετασχηματισμού, με πολύ ισχυρές τάσεις ανάπτυξης για τα επόμενα χρόνια. Έχει αρχίσει να αποτελεί πόλο ανάπτυξης καινοτομίας και επενδυτικού ενδιαφέροντας. Δρομολογούνται σημαντικές μεταρρυθμίσεις και δημιουργούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις για ένα ευνοϊκό κλίμα μεγάλων ψηφιακών αλλαγών. Το ανθρώπινο δυναμικό της Ελλάδας είναι ιδιαίτερα καταρτισμένο και έμπειρο και μπορεί να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις, αλλά δεν είναι αρκετό να καλύψει την αναμενόμενη ζήτηση. Δημιουργούνται όμως και οι προϋποθέσεις επιστροφής επιστημόνων και εξειδικευμένων στελεχών πληροφορικής από το εξωτερικό. Με τα κατάλληλα κίνητρα στις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους και εκμεταλλευόμενοι τα χρηματοδοτικά εργαλεία και τις χρηματοδοτήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης, η Ελλάδα μπορεί πραγματικά να ξεχωρίσει και να βρεθεί πολλά βήματα μπροστά. • • •
Η Ελλάδα έχει μπροστά της μια χρυσή ευκαιρία για να επιτύχει υψηλούς ρυθμούς μετασχηματισμού της οικονομίας της με ένα νέο μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης, στο οποίο πρωτεύοντα ρόλο θα έχουν ο ψηφιακός μετασχηματισμός, η καινοτομία και οι έξυπνες τεχνολογίες. Ως ένας από τους μεγαλύτερους παρόχους multi-tenant data center στην ευρύτερη περιοχή, στόχος μας είναι η μετατροπή της Ελλάδας σε κόμβο δεδομένων και η μεγιστοποίηση της προστιθέμενης αξίας για τη χώρα, εκμεταλλευόμενοι τόσο τη στρατηγική γεωπολιτική θέση της Ελλάδας όσο και το διαρκώς αυξανόμενο επενδυτικό ενδιαφέρον για τη χώρα. Μετά από μια δεκαετία οικονομικής ύφεσης, η Ελλάδα καλείται να αναπληρώσει το χαμένο έδαφος και να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην 4η βιομηχανική επανάσταση. Για να είμαστε ανταγωνιστικοί απαιτείται η βελτίωση του ρυθμιστικού πλαισίου για την προσέλκυση επενδύσεων σε νέες τεχνολογίες, την επιτάχυνση των διαδικασιών του κρατικού μηχανισμού, αλλά και την περαιτέρω ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων τόσο των επιχειρήσεων όσο και του ανθρώπινου δυναμικού. Πιο σημαντική όμως ίσως είναι η πιο γρήγορη προσαρμογή στα νέα δεδομένα, όχι στη λογική ότι όλοι αυτό κάνουν, αλλά στη συνειδητοποιημένη επιλογή ότι καθένας μας πρέπει να καινοτομεί συνεχώς στην κύρια δουλειά του και να χρησιμοποιεί υποστηρικτικές υπηρεσίες από εξειδικευμένους εταίρους σαν τη Lamda Hellix σε έναν ενάρετο κύκλο outsourcing αυτών.
ΧΡΗΜΑ 15
φάκελος - digital business transformation
Απαιτείται βελτίωση του ρυθμιστικού πλαισίου για την προσέλκυση επενδύσεων
LiveOn
Το ελληνικό success story στην ψηφιακή εταιρική επικοινωνία
Γράφει ο Γιάννης Τριανταφύλλου, Chief Marketing Officer της LiveOn
16
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
Β
ρισκόμαστε αισίως λίγο πριν το καλοκαίρι του 2021, σχεδόν ενάμιση χρόνο από την ημέρα που η πανδημία Covid-19 πήρε πλέον τέτοιες διαστάσεις, ώστε να μας έχει υποχρεώσει να κλειστούμε στα σπίτια μας για μήνες, να αναστείλουμε πολλές από τις καθημερινές μας δραστηριότητες (και επαγγελματικές ανάμεσά τους, κλάδοι ολόκληροι της οικονομίας παραμένουν ακόμα υγειονομικά κλειστοί και άνευ αντικειμένου), να ξανασχεδιάσουμε τις υπόλοιπες. Πολλές νέες επιχειρηματικές ιστορίες γράφτηκαν αυτούς τους μήνες, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, με την πλειοψηφία τους όμως να ξεκινούν από το τέλος, μόνο και μόνο για να μας υποσχεθούν πως θα μας επαναφέρουν στην αρχή.
ποριακή ψηφιακή τεχνολογία επιχειρηματικής επικοινωνίας του ethosGROUP ξεκίνησε να τη γράφει τον Ιούνιο του 2020 και συνεχίζει, καινοτομώντας, να δημιουργεί, μέρα με τη μέρα, μια εντελώς νέα πραγματικότητα στον χώρο της ψηφιακής εταιρικής επικοινωνίας.
Σήμερα, 11 μήνες μόλις από την πρώτη μας LiveOn εμφάνιση στην ελληνική συνεδριακή σκηνή με το Health Innovation Conference του 2020 και με σχεδόν 50 διαφορετικές εκδηλώσεις από έξι διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες να έχουν φιλοξενηθεί στις ψηφιακές της αίθουσες και υποδομές, η LiveOn αποτελεί ήδη ένα από τα πιο επιτυχημένα business stories της εγχώριας start-up σκηνής και μία από τις πλέον ολοκληρωμέΗ ιστορία της LiveOn όμως είναι νες πλατφόρμες διοργάνωσης και τελείως διαφορετική: η πρωτο- υποστήριξης ενός μεγάλου εύρους
Η LiveOn αποτελεί ήδη ένα από τα πιο επιτυχημένα business stories της εγχώριας start-up σκηνής και μία από τις πλέον ολοκληρωμένες πλατφόρμες διοργάνωσης και υποστήριξης ενός μεγάλου εύρους δράσεων εταιρικής επικοινωνίας.
δράσεων εταιρικής επικοινωνίας, από απλές παρουσιάσεις και εταιρικές εκδηλώσεις έως συνέδρια, συναυλίες, εμπορικές εκθέσεις και ολοκληρωμένα επιχειρηματικά κέντρα. Η ανάπτυξη της LiveOn θα μπορούσε να είναι μια απλή επιλογή «επιχειρηματικής συνέχειας» τους πρώτους μήνες της πανδημίας, την εποχή που στο επιχειρηματικό μέλλον ολόκληρων κλάδων της βιομηχανίας του marketing, της επικοινωνίας και των εκδηλώσεων κυριαρχούσε μία λέξη: αβεβαιότητα. Στην πράξη, ήταν η ομόθυμη απόφαση μιας σπουδαίας ομάδας επαγγελματιών, της ομάδας της ethosMEDIA, να συνεχίσει να προσφέρει στην αγορά ευκαιρίες επαγγελματικής επικοινωνίας και δικτύωσης και, ενάντια στην πολυπλοκότητα των υγειονομικών περιορισμών, να το κάνει με τρόπο που να δίνει προοπτική. Και, βέβαια, ήταν το αποτέλεσμα της σκληρής δουλειάς της. Ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη της LiveOn βασίστηκε σε δύο πολύ απλούς κανόνες: αφενός πως το σημαντικό στην εταιρική επικοινωνία είναι οι άνθρωποι που επικοινωνούν και το πε-
ριεχόμενο της επικοινωνίας τους και αφετέρου πως η τεχνολογία δεν μπορεί να αποτελεί εμπόδιο στην επικοινωνία αυτή, αλλά πρέπει να τη διευκολύνει και να τη βοηθά να έχει ουσία και θετικό αποτέλεσμα. Για να εξυπηρετήσει τους κανόνες αυτούς η ομάδα της LiveOn αξιοποίησε την πολύχρονη (πάνω από 30 χρόνια) εμπειρία του ethosGROUP σε κάθετες αγορές αιχμής (υγεία, φάρμακο, ασφάλιση, οικονομία κ.λπ.) και τη συνδυασμένη τεχνογνωσία της ομάδας του ομίλου στην ψηφιακή ενημέρωση και επικοινωνία και στη διοργάνωση κλαδικών εκδηλώσεων πληροφόρησης και δικτύωσης. Παράλληλα, με γνώμονα πάντα την επιτυχία των πελατών της, στην εξίσωση της LiveOn προστέθηκαν μερικές από τις πλέον προηγμένες web τεχνολογίες, ένα γρήγορο και φιλικό περιβάλλον εργασίας χρήστη, διαθέσιμο και σε διοργανωτές και σε συμμετέχοντες, και –τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό– εξαιρετικά ασφαλή cloud servers, των οποίων η υπολογιστική ισχύς είναι πρακτικά απεριόριστη και αναπτύσσεται κυριολεκτικά χωρίς να το καταλαβαίνει ο επισκέπτης, όσο πε-
ρισσότεροι συμμετέχουν σε μια εκδήλωση. Τέλος, σχεδιαστικά, η LiveOn που ξεκίνησε απλώς με... δύο διαστάσεις για να φιλοξενεί συνέδρια και εταιρικές παρουσιάσεις, πλέον απέκτησε και τρίτη: μέσα στον Μάιο αρχίζει τη λειτουργία του το ολοκαίνουργιο τρισδιάστατο LiveOn Expo Complex, στο οποίο θα φιλοξενούνται πλέον περιοδικές εκθέσεις, μεγάλα συνεδριακά γεγονότα, αλλά και διαρκή εταιρικά showrooms. Κύριο χαρακτηριστικό της LiveOn, τόσο στη συνεδριακή όσο και στην εκθεσιακή «έκδοση», είναι η δυνατότητα που δίνει σε όποιον συμμετέχει σε ένα LiveOn event να διαχειριστεί με τον τρόπο που θέλει όλη την περιήγησή του πάνω στην πλατφόρμα, τις συνεδρίες που θα παρακολουθήσει (My Agenda), τις συναντήσεις και τις συζητήσεις που θα κάνει (My Meetings), τις επισκέψεις που θα πραγματοποιήσει σε χώρους και περίπτερα (My Visits), το υλικό και τις πληροφορίες που θα συγκεντρώσει (My Downloads). Δίνοντας έμφαση στην ευκολία και την ασφάλεια, θεωρούμε στρατηγικής σημασίας την επιλογή να προσωποποιήσουμε ΧΡΗΜΑ 17
LiveOn
Μέσα στον Μάιο αρχίζει τη λειτουργία του το ολοκαίνουργιο τρισδιάστατο LiveOn Expo Complex, στο οποίο θα φιλοξενούνται πλέον περιοδικές εκθέσεις, μεγάλα συνεδριακά γεγονότα, αλλά και διαρκή εταιρικά showrooms.
όσο γίνεται περισσότερο την εμπειρία της επαφής με τη LiveOn για κάθε συμμετέχοντα, σε οποιοδήποτε LiveOn event. Πλέον, το σημαντικό μετατίθεται από τις λειτουργίες που διατίθενται από τον διοργανωτή σε ένα LiveOn event και επικεντρώνεται στο πώς οι συμμετέχοντες (π.χ. εκθέτες, επισκέπτες) μπορούν να λειτουργήσουν μέσα σε αυτές και να ωφεληθούν. Η τρισδιάστατη σχεδίαση του LiveOn Expo Complex ενισχύει τη διαφορετική αυτή οπτική και προσέγγιση, καθώς ο επισκέπτης θα επισκέπτεται και θα λειτουργεί πλέον σε έναν ψηφιακό χώρο που θα του θυμίζει σε μεγάλο βαθμό ένα πραγματικό συνεδριακό και εκθεσιακό κέντρο, με lobby, ρεσεψιόν, σημεία ενημέρωσης, εκθεσιακές και συνεδριακές αίθουσες, χώρους συνάντησης και δικτύωσης, εκθεσιακά περίπτερα και διαδρόμους και πολλά άλλα στοιχεία από αυτά που χαρακτηρίζουν μια σύγχρονη εκθεσιακή διοργάνωση. Με «έξυπνα» ζουμ σε σημεία ενδιαφέροντος, λειτουργίες ξενάγησης που συνδυάζουν τις ευκολίες της «φυσικής» επίσκεψης σε μια έκθεση («να πάω στο περίπτερο που θέλω»), με εξελιγμένες ψηφιακές δυνα18
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
τότητες αναζήτησης («να βρω εύκολα και γρήγορα και άλλους εκθέτες με αντίστοιχες προϊοντικές προτάσεις») και δυνατότητα διαρκούς αλληλεπίδρασης μέσα από προγραμματισμένες ή αυθόρμητες συναντήσεις με εκθέτες ή άλλους επισκέπτες, το LiveOn Expo Complex είναι πλέον η νέα πραγματικότητα στην αγορά εκθέσεων και συνεδρίων, η οποία θα παραμείνει μαζί μας να μας συνοδεύει με τις πρωτοποριακές της καινοτομίες και μετά την πανδημία, όταν θα επιστρέψουν σε λειτουργία οι φυσικοί χώροι συνεδρίων και εκθέσεων. Γιατί, όταν έχεις συνηθίσει να αξιοποιείς τα δεδομένα που συλλέγεις την ώρα που τα χρειάζεσαι, πώς θα επιστρέψεις στη «συλλογή» (και το κουβάλημα) φυλλαδίων και εταιρικών καρτών και στις βιαστικές σημειώσεις στο μπλοκάκι για αυτά που είδες και σου είπαν και πρέπει να θυμηθείς και αύριο; Στην ίδια τρισδιάστατη σχεδιαστική αντίληψη, και ενσωματώνοντας ένα εντυπωσιακό σύνολο τεχνολογικών δυνατοτήτων, αναπτύσσονται και τα LiveOn Business Centers, η καινοτόμος πρόταση για
Δίνοντας έμφαση στην ευκολία και την ασφάλεια, θεωρούμε στρατηγικής σημασίας την επιλογή να προσωποποιήσουμε όσο γίνεται περισσότερο την εμπειρία της επαφής με τη LiveOn για κάθε συμμετέχοντα, σε οποιοδήποτε LiveOn event.
ολοκληρωμένα ψηφιακά εταιρικά συγκροτήματα, χώρους μέσα στους οποίους θα λειτουργούν και θα εξυπηρετούνται τόσο «εσωτερικές» όσο και «εξωτερικές» εταιρικές λειτουργίες ενδοεταιρικής επικοινωνίας και επικοινωνίας με πελάτες, χωρίς υγειονομικούς, γεωγραφικούς ή άλλους περιορισμούς. Τα LiveOn Business Centers παρέχουν στη σύγχρονη επιχείρηση ένα πρωτοποριακό ενοποιημένο περιβάλλον εφαρμογών που βασίζονται στην επικοινωνία μέσω βίντεο και την απρόσκοπτη λειτουργία που παρέχει η ισχύς του cloud, το οποίο δημιουργεί μια νέα εμπειρία στην επικοινωνία τόσο σε ενδοεταιρικό περιβάλλον όσο και μεταξύ εταιρείας και πελάτη. Μέσα στο LiveOn Business Center μιας επιχείρησης, τα τμήματά της μπορούν να έχουν τη δική τους παρουσία με εκπροσώπους τους, με τους οποίους μπορούν να επικοινωνούν οι πελάτες. Παράλληλα, η εταιρεία μπορεί να διαθέτει πολλούς και διαφορετικούς χώρους (αίθουσες, αμφι-
θέατρα) στους οποίους να προγραμματίζει και να υλοποιεί εταιρικές εκδηλώσεις και παρουσιάσεις, να έχει σε διαρκή λειτουργία showrooms και εκθετήρια παρουσίασης προϊόντων και υπηρεσιών και, τέλος, να παρέχει στα στελέχη της εταιρείας ένα πλήρως οργανωμένο (και συνδεδεμένο με τα άλλα εταιρικά συστήματα) περιβάλλον για τις συναντήσεις τους με συναδέλφους, συνεργάτες και πελάτες, με την ειδική δυνατότητα πραγματοποίησης και νομικά δεσμευτικών συναλλαγών. Και το μέλλον; Η LiveOn είναι μια ιστορία επιτυχημένης δουλειάς που άρχισε να γράφεται πέρυσι και θα συνεχίζει να προσθέτει νέα επιτυχημένα κεφάλαια όσο θα περνάει ο καιρός και οι κοινωνίες και οι αγορές θα επιστρέφουν στην κανονικότητα. Ήδη δουλεύονται καινούργιες δυνατότητες και λειτουργίες, τις οποίες θα δούμε σε εφαρμογή στο τελευταίο τρίμηνο του 2021 και την επόμενη χρονιά, με το βλέμμα πλέον της ομάδας της LiveOn, θαρραλέα, και στο διεθνές περιβάλλον. Stay tuned… • • • ΧΡΗΜΑ 19
συνέντευξη
Κυριάκος Πιερρακάκης Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης
Εφαρμόζουμε ένα ρεαλιστικό και φιλόδοξο σχέδιο για την επόμενη μέρα
Ε
ίναι ο υπουργός που όλοι αγαπούν να τον μισούν. Εχθροί και φίλοι. Οι πολιτικοί του αντίπαλοι ζηλεύουν τα συγκεκριμένα αποτελέσματα της εικοσάμηνης θητείας του ως υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Οι πολιτικοί του φίλοι τον φθονούν γιατί δεν είναι «ένας από αυτούς». Είναι ένας σκεπτόμενος, καλά καταρτισμένος, Έλληνας, που δημιουργεί και φέρνει αποτελέσματα. Γέννημα-θρέμμα της Αθήνας, γιος ενός χειρουργού και μιας δικηγόρου, ο Κυριάκος Πιερρακάκης σπούδασε στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, μετά όμως συνέχισε στο MIT και στο Harvard Kennedy School. Αφορμή της συνομιλίας μας, για τη συνέντευξη στο ΧΡΗΜΑ, ήταν η επιλογή του συμβουλίου του ΟΟΣΑ να ορίσει τον Έλληνα υπουργό Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης πρόεδρο του Global Strategy Group. Είναι προφανές ότι επιλέχθηκε για την ξεχωριστή συμβολή του στον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας. Το Global Strategy Group συντονίζει κάθε χρόνο υφυπουργούς, γενικούς γραμματείς και άλλα υψηλόβαθμα στελέχη, για να διευκολύνει
20
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
τη συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών του ΟΟΣΑ και να προετοιμάσει τις εργασίες της ετήσιας Υπουργικής Συνόδου του ΟΟΣΑ, που φέτος, με την εκλογή του Κυριάκου Πιερρακάκη ως προέδρου, θα διοργανωθεί στη χώρα μας. Μεταξύ των θεμάτων που έχουν εξεταστεί, στο πλαίσιο της Επιτροπής, περιλαμβάνονται: ο ψηφιακός μετασχηματισμός, το μέλλον της αγοράς εργασίας και του εμπορίου σε έναν ψηφιοποιημένο κόσμο, ο σχεδιασμός πολιτικής και η διεθνής συνεργασία σε ένα παγκοσμιοποιημένο οικονομικό σύστημα μετά την πανδημία, καθώς και ο σχεδιασμός και η εφαρμογή ενός αειφόρου και εμπεριστατωμένου σχεδίου ανάκαμψης. Αυτά ακριβώς ήταν και τα θέματα που αγαπά να συζητά ο Κυριάκος Πιερρακάκης. Χωρίς βαρύγδουπους επιστημονικούς όρους, χωρίς υπερφίαλες υποσχέσεις και εξιδανικευμένους στόχους. Μια συζήτηση με έναν επιτυχημένο υπουργό, που έχει ένα μοναδικό προνόμιο: Αγαπά αυτό που κάνει και γι’ αυτό το κάνει καλά.
Στον Χρήστο N. Κώνστα Έχετε, πλέον, συνδέσει το όνομά σας με τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους και των υπηρεσιών του. Κάθε μέρα, συνοδεύεται και με μια –απίστευτη μέχρι χθες– αλλαγή στην καθημερινότητά μας. Ποια είναι τα σχέδιά σας για την επόμενη μέρα; Αντιλαμβανόμαστε τον ψηφιακό μετασχηματισμό ως ένα σύνολο «μικρών επαναστάσεων» που έρχονται υλοποιώντας κάθε μέρα μια μικρή αλλαγή. Εστιάζουμε στη βελτίωση της καθημερινότητας πολιτών και επιχειρήσεων, απλοποιώντας και ψηφιοποιώντας τις διαδικασίες εκείνες που μέχρι σήμερα συνεπάγονται περιττό κόπο και χαμένο χρόνο. Ο στρατηγικός προσανατολισμός που έχει χαράξει ο πρωθυπουργός είναι να δημιουργήσουμε ένα κράτος πιο απλό, πιο λειτουργικό, πιο δίκαιο, πιο φιλικό. Η εμπειρία των τελευταίων 20 μηνών αποδεικνύει πως αυτή η σημαντική πολιτική και κοινωνική φιλοδοξία μας είναι εφικτή και απολύτως ρεαλιστική. Το σχέδιό μας δεν αφορά μόνο την επόμενη μέρα, αλλά τα επόμενα χρόνια. Όλη η στρατηγική μας είναι αποτυπωμένη με συγκεκριμένες δράσεις και χρονοδιαγράμματα στη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού. Εκεί θα βρει κανείς περισσότερα από 450 ψηφιακά έργα, οριζόντια και τομεακά, αλλά θα βρει επίσης και μια συγκεκριμένη φιλοσοφία εφαρμογής και υλοποίησης. Και είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης έχουμε πλέον τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουμε το σύνολο της στρατηγικής μας πολύ πιο γρήγορα από όσο προσδοκούσαμε όταν τη σχεδιάζαμε πριν από την πανδημία. Μιλήσατε για «μικρές επαναστάσεις». Θα μπορούσε όμως κάποιος να επισημάνει ότι αυτές οι επαναστάσεις δημιουργούν και τριβές, αντιδράσεις και αβελτηρίες… Ασφαλώς θα υπάρξουν αβελτηρίες, τριβές και αντιδράσεις –πρόκειται για φαινόμενα που εμφανίζονται πάντα όταν έρχεται μια μεγάλη αλλαγή. Και αυτή τη στιγμή όχι μόνο
η Ελλάδα αλλά όλος ο κόσμος βρίσκεται στην τροχιά και τις απαιτήσεις της λεγόμενης Τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης. Χωρίς υπερβολή, μετά τον ατμό, τον ηλεκτρισμό και την πληροφορική, η Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση φέρνει ανατροπές στη ζωή όλων μας μέσα από τις ευρύτερες τεχνολογικές, γεωπολιτικές, δημογραφικές, οικονομικές και κοινωνικές τάσεις. Έχουμε πει, από την πρώτη στιγμή, ότι η Ελλάδα θα καλύψει το χαμένο έδαφος και θα ολοκληρώσει το ψηφιακό άλμα χωρίς να αφήσει κανέναν πίσω. Για τον λόγο αυτό πρώτοι εμείς παρεμβαίνουμε για να διορθώσουμε τις αρρυθμίες που προκύπτουν. Με τον τρόπο αυτό δημιουργούμε τις προϋποθέσεις ώστε όλοι να κατανοήσουν σε βάθος το μέγεθος, τη δυναμική και το εύρος των αλλαγών, μειώνοντας έμπρακτα τις τριβές και τις αντιδράσεις και αμβλύνοντας τυχόν αδικίες ή ανισότητες που δημιουργούνται. Δεν έχω τρόπο να αποφύγω την ερώτηση για το περίφημο 5G που μπαίνει δυναμικά στη ζωή μας. Με όσα μέχρι στιγμής μπορούμε να εκτιμήσουμε για τη δυναμική που θα αναπτύξει, το 5G θα αποτελέσει το κυρίαρχο γεγονός της δεκαετίας που ξεκίνησε. Η μετάβαση στην εποχή του 5G, τα δίκτυα πέμπτης γενιάς φέρνουν ήδη από τώρα σημαντικές καινοτομίες, οι οποίες αλλάζουν ριζικά όχι μόνο την επικοινωνία, αλλά ουσιαστικά όλους τους τομείς παραγωγής σε διεθνές επίπεδο. Για τον λόγο αυτό, λέμε ότι δεν είναι «απλά ένα ακόμα G», δηλαδή η μετάβαση σε αυτό δεν
Αντιλαμβανόμαστε τον ψηφιακό μετασχηματισμό ως ένα σύνολο «μικρών επαναστάσεων» που έρχονται υλοποιώντας κάθε μέρα μια μικρή αλλαγή. θα θυμίζει την αντίστοιχη από το 3G στο 4G. Ειδικά για την Ελλάδα ανοίγουν νέοι ορίζοντες όχι μόνο για τις οικονομικές δραστηριότητες, αλλά και για την ποιότητα ζωής. Όσο σημαντική είναι η προστιθέμενη αξία των 12,4 δισ. ευρώ στην ελληνική οικονομία άλλο τόσο σημαντική είναι η πρόσβαση σε αναβαθμισμένες υπηρεσίες υγείας που αποκτά ο κάτοικος ενός ακριτικού νησιού. Πριν από έναν περίπου χρόνο, εκκρεμούσαν περίπου 70 νομοθετικές και διοικητικές παρεμβάσεις, που έπρεπε να επιλυθούν ώστε να φτάσουμε στη δημοπρασία του φάσματος του 5G. Παρά το γεγονός ότι πολλές χώρες αναγκάστηκαν να ζητήσουν παράταση για να ολοκληρώσουν τις διαδικασίες, η Ελλάδα ολοκλήρωσε μια πολύ απαιτητική διαδικασία, επιτυγχάνοντας το προσδοκώμενο τίμημα και ταυτόχρονα εξασφαλίζοντας τις βέλτιστες δυνατές προοπτικές για την ταχεία ανάπτυξη των δικτύων 5G. ΧΡΗΜΑ 21
συνέντευξη
Τι θα αλλάξει, πρακτικά, στη ζωή μας από την τεχνολογία 5G; Τα πάντα. Τα δίκτυα πέμπτης γενιάς θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην τεχνολογική πρόοδο της επόμενης δεκαετίας. Η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο του ψηφιακού μετασχηματισμού και με έξυπνες ιδέες δημιουργεί ένα οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων, οι οποίες όχι μόνο παράγουν τεχνογνωσία, αλλά κυρίως μπορούν να την εξάγουν. Αυτή τη στιγμή, με βάση το παρατηρητήριο για το 5G, που έχει ανατεθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε ανεξάρτητο φορέα, η Ελλάδα βρίσκεται στην τρίτη θέση ως προς τη διάθεση συχνοτήτων, πίσω μόνο από τη Γερμανία και τη Φινλανδία. Να μιλήσουμε λίγο για το Ταμείο «Φαιστός»; Το Ταμείο «Φαιστός» είναι μία από τις σημαντικότερες καινοτομίες που έχουμε εισαγάγει ως Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Πρόκειται για μια καινοτομία που σήμερα θέλουν να ακολουθήσουν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Και αυτό διότι μας δίνει τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε μέρος του τιμήματος της δημοπρασίας για να διευκολύνουμε τη δημιουργία ενός οικοσυστήματος γύρω από το 5G. Το «Φαιστός» προικοδοτήθηκε με αρχικό κεφάλαιο που αντιστοιχεί στο 25% του ποσού που συγκεντρώθηκε από τη δημοπρασία, με σκοπό να τα διοχετεύσει σε ιδέες που σχετίζονται με την έρευνα και ανάπτυξη προϊόντων ή υπηρεσιών που λειτουργούν με βάση το 5G. Το σημαντικό όμως είναι ότι το αρχικό ποσό θα αυξηθεί από τα ιδιωτικά επενδυτικά σχήματα που θέλουν να συμμετάσχουν για να βελτιώσουν την απόδοση του Ταμείου και των δικών τους αρχικών κεφαλαίων. Αυτές οι επιχειρήσεις μπορούν να λειτουργούν σε όλη τη διαδικασία της εφοδιαστικής αλυσίδας, από την παραγωγή έως τα logistics, στη μεταποίηση, στον τουρισμό και στα δίκτυα κοινής ωφελείας. 22
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
Πώς όμως αυτή η ψηφιακή επανάσταση μπορεί να γίνει ορατή στην καθημερινότητα του πολίτη και του επενδυτή-επιχειρηματία στην Ελλάδα; Η εμπιστοσύνη προς το κράτος χτίζεται βήμα-βήμα, υπηρεσία με την υπηρεσία. Η προσπάθειά μας ξεκινά από την απλούστευση των διαδικασιών, ώστε να αποφύγουμε αυτό που λέμε ψηφιοποίηση της γραφειοκρατίας. Εδώ ο τελικός μας στόχος είναι οι υπηρεσίες να διακινούν πληροφορία αντί για έγγραφα –ακόμα και ψηφιακά. Απλουστεύσεις και ψηφιακός μετασχηματισμός δημιουργούν ένα ευεργετικό κλίμα για την οικονομία, καθώς απελευθερώνουν όχι μόνο πόρους, αλλά και χρόνο, ενέργεια και ανθρώπινο δυναμικό. Μια πιο παλιά έκθεση του ΟΟΣΑ είχε προσδιορίσει το κόστος από τα λεγόμενα διοικητικά βάρη στο 6,8% του ΑΕΠ. Συνειδητοποιείτε ότι πρόκειται για ένα τεράστιο ποσοστό, που δημιουργεί ένα δυσβάσταχτο και εντελώς αχρείαστο εμπόδιο στην επιχειρηματικότητα. Θέλω παραδείγματα. Πώς αλλάζει η καθημερινότητα του πολίτη; Νομίζω ότι το καλύτερο παράδειγμα για αυτό που ρωτάτε είναι η σύγκριση του αριθμού
Έχουμε πει, από την πρώτη στιγμή, ότι η Ελλάδα θα καλύψει το χαμένο έδαφος και θα ολοκληρώσει το ψηφιακό άλμα χωρίς να αφήσει κανέναν πίσω.
Το Ταμείο «Φαιστός» είναι μία από τις σημαντικότερες καινοτομίες που έχουμε εισαγάγει ως Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
των ψηφιακών συναλλαγών των πολιτών με το κράτος μέσα στα χρόνια. Με τον όρο «ψηφιακές συναλλαγές» ορίζουμε το άθροισμα των περιπτώσεων που ένας πολίτης χρησιμοποίησε τους κωδικούς ταυτοποίησής τους για να εισέλθει σε μια ηλεκτρονική υπηρεσία και των περιπτώσεων που δύο φορείς επικοινωνούν μεταξύ τους –διαλειτουργούν όπως λέμε στην πληροφορική– για να ανταλλάξουν μια πληροφορία για έναν πολίτη ή μία επιχείρηση. Το 2018 οι ψηφιακές συναλλαγές ήταν λιγότερες από 9 εκατομμύρια. Πέρυσι, το 2020, με το gov.gr σε λειτουργία για εννέα μήνες, ο αριθμός αυτός ξεπέρασε τα 94 εκατομμύρια. Με απλά λόγια: ενώ πριν από τρία χρόνια σε κάθε πολίτη αντιστοιχούσε λιγότερη από μία ψηφιακή συναλλαγή, πέρυσι κάθε πολίτης ολοκλήρωσε περίπου δέκα. Και κάθε τέτοια συναλλαγή σημαίνει μέχρι και μία αναμονή σε ουρά λιγότερη. Σήμερα, ο πολίτης μπορεί να κάνει από τον υπολογιστή του, από το τάμπλετ του, από
το κινητό ακόμη, εξουσιοδότηση, υπεύθυνη δήλωση, να βγάλει άυλο παραπεμπτικό, να εκδώσει πιστοποιητικά και ληξιαρχικές πράξεις, συνολικά μπορεί να εκτελέσει περισσότερες από 1.1150 υπηρεσίες που περιλαμβάνονται στο gov.gr. Αλλαγή επίσης είναι η αξιοποίηση των φαρμακείων και των ΚΕΠ στη διαδικασία κλεισίματος ραντεβού για εμβολιασμό. Γιατί είναι αλλαγή: διότι προσεγγίζουμε τη λειτουργία ενός φορέα, μιας υπηρεσίας, με καινοτόμο τρόπο, ώστε να αξιοποιήσουμε τα πλεονεκτήματά τους. Στην περίπτωση του εμβολιασμού, αναζητούσαμε τα φυσικά σημεία επαφής για όσους πολίτες δεν είχαν τις ψηφιακές δεξιότητες να κλείσουν το ραντεβού τους μέσω της πλατφόρμας. Επιλέγοντας τα ΚΕΠ και τα φαρμακεία πετύχαμε κάθε πολίτης να έχει κοντά του ένα σημείο όπου μπορεί να προγραμματίσει τον εμβολιασμό του, με αποτέλεσμα να καταφέρουμε να αποφύγουμε τα call center, που δημιούργησαν πολλά προβλήματα όπου δοκιμάστηκαν.
Ποιο είναι το όραμά σας για την Ελλάδα του 21ου αιώνα; Μια Ελλάδα που θα διαθέτει την αυτοπεποίθηση ότι μπορεί να ξεχωρίσει. Αυτό που πρέπει να αλλάξουμε είναι μια πεποίθηση που κρύβουμε μέσα μας ότι δεν είναι εφικτό να αλλάξουν κάποια πράγματα, ότι «έτσι είναι». Αντιθέτως, είναι απολύτως εφικτό να αλλάξουν τα περισσότερα πράγματα τα οποία θέλουμε να αλλάξουμε. Αρκεί να μελετήσει κανείς επακριβώς το πώς θα το κάνει. Και, φυσικά, πάνω από όλα, αρκεί να το θέλει. Η χώρα, ο φυσικός της πλούτος, η ιστορία και οι άνθρωποί της μας επιτρέπουν να έχουμε μεγάλες φιλοδοξίες, αρκεί ταυτόχρονα να έχουμε γνώση των μεγεθών και των δεδομένων που υφίστανται γύρω μας. Αυτό το οποίο μας είχε λείψει παλαιότερα ήταν σίγουρα η στρατηγική στόχευση, το σχέδιο, τα κατάλληλα πρόσωπα στις κατάλληλες θέσεις. Με όρους πληροφορικής, έχουμε το hardware και χρειαζόμαστε το κατάλληλο software για να λειτουργήσουμε με τη βέλτιστη απόδοση. • • • ΧΡΗΜΑ 23
[φάκελος] αμοιβαία κεφάλαια
ια: α λ ά φ ε κ α ί α β ι Αμο
ά ρ ο γ α η ι Καλπάζε
Κατέγραψε το καλύτερο τρίμηνο της τελευταίας δεκαετίας
Τ
ο καλύτερο τρίμηνο της τελευταίας δεκαετίας παρουσίασε η αγορά αμοιβαίων κεφαλαίων κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021, γεγονός που επιβεβαιώνει τη δυναμική που έχει αναπτυχθεί στη συγκεκριμένη αγορά, αλλά και τις θετικές εκτιμήσεις για τη συνέχιση αυτής της πορείας. Κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους, το ενεργητικό έκλεισε με υψηλή άνοδο 9,27% και διαμορφώθηκε στα 8,844 δισ. ευρώ, ενώ καταγράφεται δυναμική επιστροφή των μεριδιούχων στον ελληνικό θεσμό των Α/Κ. Πράγματι, ο ρυθμός των μεριδίων ήταν αυξητικός κατά 7,17%, οι δε εισροές άγγιξαν τα 521,170 εκατ. ευρώ. Η αύξηση, δηλαδή, της κεφαλαιοποίησης γύρω στα 750,128 εκατ. ευρώ οφείλεται κατά 69,5% στις εισροές. Φαινόμενο μοναδικό για την τελευταία δεκαετία. Σύμφωνα με τον κ. Κώστα Σιαμπράκο, KS Meizon, Παροχή Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών, η παραπάνω κινητικότητα δεν προκαλεί έκπληξη, καθώς «ο πρωταρχικός στόχος του θεσμού για το 2021 είναι η αξία των εισροών να αγγίξει το 1 δισ. ευρώ και, ει δυνατόν, να το ξεπεράσει. Ήδη, έχει καλύψει το ήμισυ αυτού του ποσού και αν δεν υπάρ-
24
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
ξουν “αναπάντεχες” καταστάσεις, θα το υπερκαλύψει. Ως προς τον δεύτερο και πολυπόθητο στόχο, που δεν είναι άλλος από την επίτευξη ενεργητικού με διψήφια αξία στα τέλη του έτους, την επιστροφή του, δηλαδή, στα προ της ελληνικής χρηματοοικονομικής κρίσης επίπεδα (έτος 2009, ενεργητικό 10,679 δισ. ευρώ), τα πράγματα είναι πιο σύνθετα: α) Συνέχιση του έντονου ρυθμού εισροών (θεωρούμε ότι ο μέσος εβδομαδιαίος ρυθμός άνω των 35 εκατ. ευρώ, που παρατηρήθηκε στο τρίμηνο που διανύσαμε, είναι δύσκολο να διατηρηθεί). β) Επαναφορά του Γενικού Δείκτη του ΧΑ, τουλάχιστον, στα προ υγειονομικής κρίσης επίπεδα (Ιανουαρίου 2020, περί τις 945 μονάδες –ευχή μας να τις ξεπεράσει, αλλά θα πρέπει και οι τραπεζικές αποτιμήσεις να “βάλουν πλάτη”). Σε μια τέτοια περίπτωση, η συνεισφορά των Μικτών Α/Κ και των Μετοχικών Α/Κ Ελλάδας θα είναι μεγάλη, λόγω του υψηλού μεγέθους της κεφαλαιοποίησής τους. γ) Διατήρηση ή έστω μη διαταραχή του επενδυτικού κλίματος στο εξωτερικό.
από το εξωτερικό, την αύξηση καταθέσεων που δημιούργησε η καραντίνα, τα μηδενικά επιτόκια καταθέσεων και τη διάθεση (επιτέλους) των τραπεζικών ομίλων για καταγραφή εσόδων από τις προμήθειες διαχείρισης επενδυτικών προϊόντων, όπως είναι τα Α/Κ. Η διάθεση αυτή θεωρούμε ότι θα έχει συνέχεια, αλλά με πρωταρχικό χαρακτηριστικό την επενδυτική σύνεση και τη διαφοροποίηση στα χαρτοφυλάκια των μεριδιούχων. Κερδισμένες κατηγορίες του τριμήνου στην επενδυτική προτίμηση ήταν τα Funds of Funds Μικτά και τα Ομολογιακά Α/Κ Ελλάδας, καθώς προσέλκυσαν το 51,42% των εισροών (τα Μετοχικά Α/Κ Ελλάδας, δυστυχώς, έχασαν το momentum αυτής της περιόδου)».
H κινητικότητα στην αγορά αμοιβαίων κεφαλαίων δεν προκαλεί έκπληξη, καθώς ο πρωταρχικός στόχος του θεσμού για το 2021 είναι η αξία των εισροών να αγγίξει το 1 δισ. ευρώ και, ει δυνατόν, να το ξεπεράσει.
Ανάλυση του Κώστα Σιαμπράκου για την αγορά των Α/Κ κατά τη διάρκεια του Α΄ τριμήνου 2021 ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΤΩΝ ΟΣΕΚΑ ΚΑΤΑ ΤΟ Α΄ ΤΡΙΜΗΝΟ 2021
Κατηγορία(ες)
Μεταβολή
Μεταβολή
Μέση
Εισροές/
Αριθμός
Σύνολο
Σύνολο
Ενεργ/κου
Μεριδίων
Απόδοση
Εκροές/
Α/Κ
Ενεργητικού
Μεριδίων
01-01-21
01-01-21
01-01-21
01-01-21
30-03-21
30-03-21
30-03-21
30-03-21
30-03-21
30-03-21
30-03-21
Funds of Funds Μετοχικά
34
470.167.513
111.231.059
30,71%
22,37%
6,95%
84.195.230
Funds of Funds Μικτά
41
1.065.884.287
256.598.388
17,87%
16,36%
3,01%
140.581.837
Funds of Funds Ομολογιακά
4
85.464.825
7.815.493
7,39%
6,74%
-0,89%
6.307.854
ΑΚΧΑ Κυμαινόμενης ΚΑΕ
9
385.176.650
57.510.488
5,80%
-2,21%
-0,13%
21.560.115
Μετοχικά ΑΚ Αμερικής
3
27.472.681
2.865.866
13,60%
7,41%
4,64%
2.496.459
Μετοχικά ΑΚ Αναπτυγμένων Αγορών
20
135.456.164
24.467.208
14,05%
9,12%
9,75%
4.842.497
Μετοχικά ΑΚ Αναπτυσσομένων Αγορών
8
20.724.962
10.489.183
9,97%
5,07%
7,50%
475.189
Μετοχικά ΑΚ Δείκτη
2
30.859.578
10.279.357
8,95%
0,69%
8,62%
82.176
Μετοχικά ΑΚ Διεθνή
3
9.266.335
1.372.047
-2,26%
-1,36%
6,50%
-919.768
Μετοχικά ΑΚ Ελλάδας
42
1.152.326.677
439.093.199
9,46%
1,35%
9,10%
2.781.783
Μετοχικά ΑΚ Ευρωζώνης
8
34.316.955
8.510.073
33,79%
30,15%
7,64%
6.502.778
Μικτά Αμοιβαία Κεφάλαια
49
2.042.099.144
254.854.828
8,21%
3,67%
3,72%
89.355.314
Ομολογιακά ΑΚ Διεθνή
42
696.840.123
148.705.695
2,47%
4,93%
0,87%
-14.244.181
Ομολογιακά ΑΚ Ελλάδας
44
1.686.758.543
224.832.409
8,30%
9,29%
-0,09%
127.422.584
Ομολογιακά ΑΚ Κρατικά - Αναπτυγμένων Χωρών
10
509.193.214
125.252.736
-2,69%
-0,64%
-0,37%
-8.433.157
Ομολογιακά ΑΚ Κρατικά - Αναπτυσσόμενων Χωρών
1
4.744.832
544.395
-3,44%
1,92%
-5,26%
94.253
Ομολογιακά ΑΚ μη Κρατικά Επενδυτικής Διαβάθμισης
8
162.098.633
29.559.174
0,51%
0,94%
-0,02%
29.362.533
Σύνθετα ΑΚ Absolute Return
3
256.352.818
180.464.540
18,57%
17,67%
0,66%
38.671.290
Σύνθετα ΑΚ Ειδικού Τύπου
10
68.496.381
5.205.805
-11,77%
-13,41%
0,68%
-9.964.539
ΣΥΝΟΛΑ
341
8.843.700.318
1.899.651.942
9,27%
7,17%
3,31%
521.170.248
Πηγή: Ένωση Θεσμικών Επενδυτών. Επεξεργασία στοιχείων: Κώστας Σιαμπράκος
ΧΡΗΜΑ 25
φάκελος - αμοιβαία κεφάλαια
Ούτε, η επιστροφή των μεριδιούχων στον θεσμό των Α/Κ πρέπει να μας ξαφνιάζει. Είναι απόρροια της μεγάλης εμπειρίας που έχουν οι ελληνικές ΑΕΔΑΚ στη διαχείριση κρίσεων – λίγες, άλλωστε, είναι οι χρονικές περίοδοι μετά το έτος 1999 που μπορούν να χαρακτηριστούν “μη προβληματικές” για την ελληνική κεφαλαιαγορά. Σε αυτή τη μακρόχρονη εμπειρία οφείλεται η ψυχραιμία που επέδειξαν στο πρώτο διάστημα πανικού το 2020 λόγω της εμφάνισης της πανδημίας και διατήρησαν τα “θεμέλια” της επιστροφής κεφαλαίων στον θεσμό, “θεμέλια” που είχαν ήδη “χτίσει” στη διάρκεια του 2019. Στα παραπάνω, βέβαια, δεν πρέπει να λησμονούμε τη διετή ηρεμία στα ελληνικά μακροοικονομικά μεγέθη, την επιστροφή καταθέσεων
φάκελος - αμοιβαία κεφάλαια
Κρις Αίσωπος Διευθύνων Σύμβουλος, Alpha Trust Ο θεσμός των αμοιβαίων κεφαλαίων αποτελεί ίσως τον δημοφιλέστερο τρόπο επένδυσης για τους ιδιώτες επενδυτές ανά την υφήλιο, με το συνολικό ενεργητικό τους να υπερβαίνει διεθνώς τα 50 τρισ. ευρώ (Πηγή: European Fund and Asset Management Association). Μια σειρά από σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως η επαγγελματική διαχείριση, η ευρεία διασπορά των επενδύσεων, η μεγάλη ρευστότητα, το μικρό απαιτούμενο αρχικό ποσοστό συμμετοχής, αλλά και η ευνοϊκή φορολογική μεταχείριση στην οποία υπόκεινται έχουν καταστήσει τα αμοιβαία κεφάλαια την πιο ενδεδειγμένη μορφή επένδυσης για όσους επιθυμούν να αποκτήσουν πρόσβαση στις παγκόσμιες αγορές κεφαλαίου. Ανοδική τάση ακολουθεί και η εγχώρια αγορά αμοιβαίων κεφαλαίων, καθώς το 2020 τα αμοιβαία κεφάλαια στη χώρα μας εμφάνισαν καθαρές εισροές 156,55 εκατ. ευρώ, ενώ μέσα στο 2021 ήδη οι καθαρές εισροές ανέρχονται σε 526,15 εκατ. ευρώ (Πηγή: Ένωση Θεσμικών Επενδυτών, στοιχεία 26/3/2021). Αυτό αποτέλεσε μια αναμενόμενη εξέλιξη, καθώς η πολιτική των ελληνικών τραπεζών έχει πλέον ευθυγραμμιστεί με αυτήν των υπόλοιπων ευρωπαϊκών, με τα επιτόκια των τρεχούμενων λογαριασμών να έχουν σχεδόν μηδενιστεί. Έτσι οι ιδιώτες αναζητούν εναλλακτικούς τρόπους για να αποδώσουν οι αποταμιεύσεις τους, στρεφόμενοι κυρίως στις επενδύσεις μέσω των αμοιβαίων κεφαλαίων. Η Alpha Trust, ιδρυθείσα το 1987, αποτελεί τον παλαιότερο και μεγαλύτερο ανεξάρτητο διαχειριστή κεφαλαίων στην Ελλάδα. Όπως δήλωσε ο κ. Αίσωπος, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας και Α’ αναπληρωματικός πρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών: «Η Alpha Trust μέσα από την ιστορική διαδρομή της μπορεί να υπερηφανευθεί ότι έχει διαδραματίσει πρωταρχικό ρόλο στην καθίδρυση και διαμόρφωση του θεσμού 26
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
των αμοιβαίων κεφαλαίων στη χώρα μας και αποτελεί πρωτοπόρο με τη συμβολή της στην καθιέρωσή του στη συνείδηση του ελληνικού επενδυτικού κοινού. Εκτιμούμε δε ότι οι προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης της αγοράς των αμοιβαίων κεφαλαίων στην Ελλάδα παραμένουν σημαντικές, καθώς τα διαθέσιμα κεφάλαια των ελληνικών νοικοκυριών εξακολουθούν να εμφανίζουν ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά επένδυσης σε κινητές αξίες μέσω αμοιβαίων κεφαλαίων ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καταλαμβάνοντας την προτελευταία θέση ανάμεσά τους». Σύμφωνα με μελέτη που εκπόνησε το ΙΟΒΕ, το συνολικό ενεργητικό των διαχειριστών αμοιβαίων κεφαλαίων αντιπροσωπεύει μόλις το 4,2% του ΑΕΠ της χώρας (Πηγή: ΙΟΒΕ, Ενίσχυση της αποταμίευσης και ανάπτυξη με μοχλό την κεφαλαιαγορά, Νοέμβριος 2019). Τα αμοιβαία κεφάλαια προσφέρουν στους επενδυτές τη δυνατότητα επίτευξης ικανοποιητικών αποδόσεων μακροχρόνια, όμως βραχυχρόνια μπορούν να εμφανίσουν διακυμάνσεις στην αξία τους, καθώς ο επενδυτικός κίνδυνος αποτελεί εγγενές χαρακτηριστικό των κεφαλαιαγορών. Είναι, λοιπόν, εξέχουσας σημασίας να γίνει κατανοητό στους επενδυτές πόσο σημαντική είναι η διενέργεια τακτικών καταβολών, αφού, επενδύοντας τακτικά, οι βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις εξομαλύνονται με αγορές σε διαφορετικά επίπεδα τιμών. Η Alpha Trust πρεσβεύει ότι αυτή είναι η πιο αποτελεσματική πρακτική για την επίτευξη κέρδους μακροχρόνια.
Το παρακάτω παράδειγμα διασαφηνίζει επαρκώς πώς λειτουργούν οι τακτικές καταβολές και βρίσκει εφαρμογή σε όλες τις αγορές: Ένας επενδυτής που είχε την πειθαρχία να επενδύσει 100 ευρώ κάθε μήνα την τελευταία δεκαετία (περίοδος από 31/12/2010 έως 31/12/2020) στο ALPHA TRUST HELLENIC EQUITY FUND - R (Άδεια Σύστασης: Απόφ. Επιτρ. Κεφ.: 58η/31.10.1995/6Α), θα είχε καταβάλει συνολικά 12.000 ευρώ κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Στο τέλος της, η αξία του κεφαλαίου του θα ανερχόταν σε 14.793 ευρώ. Ο μεριδιούχος θα είχε δηλαδή επιτύχει απόδοση +23,3%. Για την ίδια περίοδο, η σωρευτική απόδοση του αμοιβαίου κεφαλαίου ανερχόταν σε +12,5%, ενώ του Γενικού Δείκτη Τιμών του ΧΑ εμφάνισε σημαντικές απώλειες -42,8%. Σε περίπτωση που το κεφάλαιο των 12.000 ευρώ είχε τοποθετηθεί σε κατάθεση ταμιευτηρίου, θα είχε αποφέρει στα δέκα χρόνια συνολική απόδοση μόλις 63 ευρώ (Πηγή: Alpha Trust, Τράπεζα της Ελλάδος). Στοχεύοντας στο να παραμένει πάντα στην αιχμή των εξελίξεων, η Alpha Trust συνεχίζει να εμπλουτίζει την παλέτα των επιλογών που προσφέρει στους πελάτες της με αμοιβαία κεφάλαια που δίνουν πρόσβαση σε εταιρείες που ηγούνται παγκοσμίως στον κλάδο τους, όπως το ALPHA TRUST GLOBAL LEADERS Μετοχικό Εξωτερικού (Άδεια σύστασης: Απόφ. Επιτρ. Κεφαλ.: 134η/4.8.1999/6), ή που προσφέρουν μεγάλη ευελιξία και πρόσβαση σε μια ευρύτατη γκάμα επενδυτικών επιλογών, όπως τα ALPHA TRUST ECLECTIC BALANCED FUND (Άδεια σύστασης:
Σημ.: 1) Το κέρδος έχει υπολογιστεί βάσει της υπόθεσης πως οι καταβολές πραγματοποιούνται την πρώτη εργάσιμη του κάθε μηνός (αν η πρώτη εργάσιμη είναι αργία, η επένδυση λαμβάνει χώρα την τελευταία εργάσιμη του προηγούμενου μήνα), 2) Το αμοιβαίο κεφάλαιο διαθέτει κατηγορία μεριδίων – I. Ενεργοποίηση της κατηγορίας: 01/10/2018. Οι αποδόσεις αφορούν στην κλάση μεριδίων R. Σωρευτική απόδοση Α/Κ: 1 έτος (31/03/2020-31/03/2021): 66,33%, 3 έτη (30/03/2018-31/03/2021): 25,01%, 5 έτη (31/03/2016-31/03/2021): 67,85%. Πηγή: Alpha Trust, Τράπεζα Της Ελλάδος.
confidential
the insider’s guide Ignore it, at your peril!
an subscription portal, the ultimate resource for news, analysis, opinions, data and exclusive behind-the-scenes content regarding the Greek NPLs and NPEs market
www.nplconfidential.com
φάκελος - αμοιβαία κεφάλαια Απόφ. Επιτρ. Κεφαλ.: 29η/10.1.1995/5) και ALPHA TRUST STRATEGIC BOND FUND (Άδεια σύστασης: Απόφ. Επιτρ. Κεφαλ.: 196η/11.10.2000/12α). Παράλληλα, η εταιρεία συνεχίζει να επενδύει
απρόσκοπτα σε ανθρώπους και συστήματα, αποβλέποντας στον ψηφιακό μετασχηματισμό της, που θα της επιτρέψει να αντιμετωπίσει με επιτυχία τις προκλήσεις που έρχονται. Είναι δε ιδιαίτερα ενθαρρυντικό το γεγονός πως οι αξίες που υπηρετεί από την ίδρυσή της σε σχέση με
το περιβάλλον, την κοινωνία και την εταιρική διακυβέρνηση πλέον υιοθετούνται θεσμικά, αποσκοπώντας στη διασφάλιση ενός καλύτερου «αύριο» για την παγκόσμια κοινότητα και τον πλανήτη.
Προκειμένου ο σημερινός αποταμιευτής και μελλοντικός επενδυτής να κινηθεί επενδυτικά προς τη σωστή κατεύθυνση, θα πρέπει να γνωρίζει τρεις βασικές αρχές:
Θεοφάνης Μυλωνάς Διευθύνων Σύμβουλος, Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ Η υποχώρηση των επιτοκίων σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα είναι ένα από τα μεγάλα «όπλα» που ενεργοποιούν οι κεντρικές τράπεζες στη μάχη κατά των σοβαρών οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας. Με κεντρικό ζητούμενο την ταχεία ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας, οι διεθνείς εκτιμήσεις συγκλίνουν πως το κόστος χρήματος θα παραμείνει χαμηλό για μεγάλο διάστημα, προκειμένου να ενθαρρυνθεί η επενδυτική δραστηριότητα. Έντονη αποκλιμάκωση των επιτοκίων βιώνουμε τα τελευταία χρόνια και στη χώρα μας, με τα επιτόκια των παραδοσιακών καταθέσεων να βρίσκονται σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, πολύ κοντά στην περιοχή του μηδενός, περιβάλλον το οποίο προφανώς και δυσκολεύει τον αποταμιευτή να αυξήσει το κεφάλαιό του μέσω του ανατοκισμού, όπως είχε συνηθίσει στο παρελθόν. Η πολιτική των μηδενικών ή/και των αρνητικών επιτοκίων αποσκοπεί στο να γίνουν επενδύσεις και μέσω αυτών να δράσουν οι πολλαπλασιαστές στην οικονομία και να δημιουργηθεί ανάπτυξη. Οι επενδύσεις μπορεί να γίνουν είτε σε φυσικά περιουσιακά στοιχεία (real assets), όπως είναι για παράδειγμα οι επενδύσεις σε ανάπτυξη ακινήτων (real estate), είτε σε χρηματοοικονομικά οικονομικά στοιχεία (financial assets), που με τη σειρά τους επενδύουν σε διάφορα πεδία, είτε στην εγχώρια είτε στη διεθνή οικονομία. 28
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
1. Οι επενδύσεις του πρέπει να γίνονται πάντα ανάλογα με το ρίσκο που ο ίδιος είναι διατεθειμένος να αναλάβει και τους στόχους που έχει θέσει. Το πέρασμα από την κατάθεση στην επένδυση μπορεί να γεφυρωθεί, αρχικά, με επενδυτικές επιλογές χαμηλού ρίσκου και εν συνεχεία με χαρτοφυλάκια αποτελούμενα από επενδυτικά οχήματα, όπως είναι τα αμοιβαία κεφάλαια, που εξασφαλίζουν διασπορά, επαγγελματική διαχείριση και διαφάνεια. 2. Να υπάρχει διασπορά στις επενδύσεις τόσο στις χρονικές τοποθετήσεις όσο και στις επιλογές του χαρτοφυλακίου. Προκειμένου να μπορεί ο επενδυτής να «λειαίνει» τις διακυμάνσεις και τη μεταβλητότητα των αγορών, θα πρέπει να χτίζει χαρτοφυλάκια και να αποφεύγει τη μονόπατη έκθεση σε μία μόνο κινητή αξία, εξασφαλίζοντας έτσι τη μέγιστη διασπορά. Επίσης, επειδή ποτέ δεν μπορεί να προεξοφλήσει ποια είναι η βέλτιστη στιγμή επένδυσης, θα ήταν σκόπιμο να προσφεύγει σε περιοδικές καταβολές/επενδύσεις, ακολουθώντας τη γνωστή στρατηγική “Dollar Cost Averaging”. 3. Να υπάρχει μακροπρόθεσμος ορίζοντας και προσήλωση στον στόχο που έχει θέσει (stay invested). Αν ο επενδυτής έχει κινηθεί με βάση την ανοχή του στον κίνδυνο και έχει σταδιακά διαμορφώσει ένα χαρτοφυλάκιο βασιζόμενος στους επενδυτικούς του στόχους, θα του είναι πιο εύκολο να αντιμετωπίσει με ψυχραιμία τα καθοδικά γυρίσματα των αγορών και τη μεταβλητότητα που τις διακρίνει.
Ο θεσμός των αμοιβαίων κεφαλαίων αποτελεί ίσως τον δημοφιλέστερο τρόπο επένδυσης για τους ιδιώτες επενδυτές ανά την υφήλιο, με το συνολικό ενεργητικό τους να υπερβαίνει διεθνώς τα 50 τρισ. ευρώ.
Οι επενδυτές, μέσω των προσφερόμενων προϊόντων και υπηρεσιών που έχουν σχεδιαστεί από την εταιρεία μας, έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν μέσα από ένα ευρύ φάσμα προϊόντων, εκτός από τα τυπικά αμοιβαία κεφάλαια, και αμοιβαία κεφάλαια απόλυτης απόδοσης, αμοιβαία κεφάλαια που διανέμουν μέρισμα, Life Cycle αμοιβαία κεφάλαια, όπως επίσης προγράμματα περιοδικών επενδύσεων και υπηρεσίες διακριτικής διαχείρισης χαρτοφυλακίου.
Ο κ. Θοδωρής Λιζάρδος, Head of Marketing, Sales Support & PDM, 3K Investment Partners, αναφέρει ότι οι ανατροπές που συνέβησαν στην Ελλάδα τα τελευταία 13 χρόνια, αλλά και ευρύτερα στον κόσμο, έχουν διαμορφώσει ένα διαφορετικό περιβάλλον, όπως πάντα δυναμικό και μεταβαλλόμενο, με
Κωδικοποιημένα, η κατάσταση περιγράφεται πολύ συνοπτικά από τα παρακάτω: Ισχύουσα κατάσταση • Το κόστος χρήματος θα παραμείνει χαμηλό, για μεγάλο διάστημα, προκειμένου να ενθαρρυνθεί η επενδυτική δραστηριότητα. • Η πολιτική των μηδενικών ή/και των αρνητικών επιτοκίων αποσκοπεί στο να γίνουν επενδύσεις και μέσω αυτών να δράσουν οι πολλαπλασιαστές στην οικονομία και να δημιουργηθεί ανάπτυξη. Επενδύσεις για αποδόσεις • Επενδύσεις/Τρεις βασικές αρχές • Ρίσκο • Διασπορά • Ορίζοντας-Προσήλωση στον στόχο Διαμόρφωση επενδυτικής κουλτούρας/Ο ρόλος των ειδικών • Για να λειτουργήσουν οι αποταμιευτές ως επενδυτές, οι επενδυτικές αποφάσεις τους δεν πρέπει να απορρέουν από συναισθήματα φόβου ή απληστίας. • Ασφαλής επιλογή η εμπιστοσύνη στην επαγγελματική διαχείριση και τον θεσμό των αμοιβαίων κεφαλαίων.
νέες προκλήσεις και ευκαιρίες. Αναφέρει επίσης: «Στην πρωτοφανή οικονομική κρίση που επικράτησε στην Ελλάδα από το 2009 έως και το 2018 προστέθηκε στις αρχές του 2020 η παγκόσμια κρίση της πανδημίας του Covid-19. Οι απανωτές κρίσεις, εκτός των άλλων, μας υπενθυμίζουν ότι η πραγματικότητα πολλές φορές επιφυλάσσει εκπλήξεις και ανατροπές μεγαλύτερες από τη φαντασία. Ωστόσο, οι κρίσεις, ειδικά οι πιο βαθιές, εκτός των προβλημάτων που επιφέρουν, επιταχύνουν εξελίξεις και κυοφορούν, με επώδυνο τρόπο, πολλαπλές αλλαγές και προσαρμογές. Κατά το παρελθόν, στην Ελλάδα οι περισσότερες από τις οικονομικές κρίσεις μετέβαλαν, μετά από χρόνιες ζυμώσεις, επώδυνες προσαρμογές και με μεγάλο κόστος στο πλαίσιο λειτουργίας της χώρας. Παράλληλα, απελευθέρωσαν δυνάμεις που οδήγησαν τελικά σε προσαρμογές και αλλαγές σε βάθος χρόνου, καθώς, παρά τις κατά καιρούς κρίσεις, τόσο η χώρα έχει βελτιώσει τη θέση της όσο και ο πληθυσμός το βιοτικό επίπεδό του. Η κατάσταση στην οποία περιήλθε η Ελλάδα από το 2010 και μετά μάλλον δεν θα αποτελέσει εξαίρεση. Ήδη είναι ορατές με γυμνό οφθαλμό
ορισμένες σημαντικές μεταβολές σε σχέση με την κατάσταση πριν το 2010. Εκτός από την προφανή μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών, σε οικονομικό επίπεδο η χώρα είναι δημοσιονομικά ισοσκελισμένη (αν εξαιρέσουμε την περίοδο του Covid-19), έχοντας μάλιστα αναλάβει σκληρές δεσμεύσεις σε βάθος χρόνου ως προς αυτήν τη διάσταση. Σε επίπεδο αντιλήψεων, παρατηρείται ήδη μια στροφή σχετικά μεγάλου μέρους των πολιτών προς φιλικότερες προθέσεις προς την επιχειρηματικότητα, τις επενδύσεις και τον ιδιωτικό τομέα. Επιπλέον, στους περισσότερους στην Ελλάδα έχει γίνει συνείδηση η αναγκαιότητα για εξωστρεφή προσανατολισμό τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, κάτι που ήταν σπάνιο πριν 10-20 χρόνια. Τα πρώτα δείγματα προσέλευσης επενδύσεων στη χώρα είναι απτά σε σημαντικούς οικονομικούς κλάδους (π.χ. ενέργεια, υγεία, τουρισμός, ψηφιακές υποδομές), ενώ η χρηματοδότηση από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ καθιστά πιο προσιτή την εξεύρεση χρηματικών πόρων. Παράλληλα, στην Ελλάδα υφίσταται αξιόλογο και καλά καταρτισμένο εργατικό δυναμικό, ενώ η χώρα διαθέτει ένα ισχυρό νόμισμα και θεσμική κατοχύρωση εντός των κόλπων της ΕΕ. ΧΡΗΜΑ 29
φάκελος - αμοιβαία κεφάλαια
Ωστόσο, επειδή ο μέσος Έλληνας επενδυτής έχει προέλθει από ένα περιβάλλον υψηλότοκων, όπως είπαμε, καταθέσεων, έχοντας μάθει στην εύκολη και χωρίς ρίσκο απόδοση, η τυπική του αντίδραση στην όποια απόπειρα επένδυσης θα μπορούσε να περιγραφεί ως ακολούθως: Προκειμένου, λοιπόν, να αποφευχθούν αντιδράσεις και επενδυτικές αποφάσεις που απορρέουν από συναισθήματα φόβου ή απληστίας, θα πρέπει οι επενδυτές, ιδιώτες και θεσμικοί, να εμπιστευτούν την επαγγελματική διαχείριση και τον θεσμό των αμοιβαίων κεφαλαίων. Μέσω αυτών, οι επενδυτές έχουν τη δυνατότητα αφενός να καλύπτουν και τις τρεις βασικές αρχές που προαναφέραμε, αφετέρου να απολαμβάνουν τη γνώση και την εμπειρία των διαχειριστών χαρτοφυλακίων, αφήνοντας σε αυτούς το δύσκολο έργο της διαχείρισης. Στο πλαίσιο αυτό, η Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ, ηγέτιδα στον χώρο διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων, με κεφάλαια υπό διαχείριση 2,45 δισ. και μερίδιο αγοράς 27,77% (στοιχεία ΕΘΕ, 29/3/2021), έχει αναπτύξει υπηρεσίες, στρατηγικές και αμοιβαία κεφάλαια που ανταποκρίνονται σε όλα τα προφίλ ρίσκου των πελατών και καλύπτουν τις βασικές αρχές επένδυσης.
φάκελος - αμοιβαία κεφάλαια Α.Ε.Δ.Α.Κ.
ΟΣΕΚΑ
ΟΣΕΚΑ
ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΣΕ €
ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΣΕ €
Δ% ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ
ΜΕΡΙΔΙΟ ΑΓΟΡΑΣ
ΜΕΡΙΔΙΟ ΑΓΟΡΑΣ
Δ% ΜΕΡΙΔΙΟΥ ΑΓΟΡΑΣ
2020
2015
31/12/2020
31/12/2015
5ΕΤΙΑΣ
31/12/2020
31/12/2015
5ΕΤΙΑΣ
EUROBANK ASSET MANAGEMENT A.Ε.Δ.Α.Κ.
129
124
2.217.992.329
3.322.872.528
-33,25 %
27,40 %
45,90 %
-40,30 %
ALPHA ASSET MANAGEMENT Α.Ε.Δ.Α.Κ.
41
27
1.521.790.065
1.072.871.034
41,84 %
18,80 %
14,82 %
26,86 %
Α.Ε.Δ.Α.Κ. ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ
2
2
1.456.831.770
795.711.732
83,09 %
18,00 %
10,99 %
63,74 %
ΠΕΙΡΑΙΩΣ ASSET MANAGEMENT Α.Ε.Δ.Α.Κ.
55
23
1.125.504.829
433.803.075
159,45 %
13,91 %
5,99 %
132,04 %
ΕΘΝΙΚΗ ASSET MANAGEMENT Α.Ε.Δ.Α.Κ.
25
28
825.632.309
910.922.950
-9,36 %
10,20 %
12,58 %
-18,94 %
ALPHA TRUST
17
12
255.224.941
167.204.914
52,64 %
3,15 %
2,31 %
36,52 %
TRITON ASSET MANAGEMENT Α.Ε.Δ.Α.Κ.
6
6
160.603.232
96.470.173
66,48 %
1,98 %
1,33 %
48,89 %
METLIFE Α.Ε.Δ.Α.Κ.
12
13
135.223.770
157.101.274
-13,93 %
1,67 %
2,17 %
-23,02 %
3K INVESTMENT PARTNERS
10
4
121.510.015
56.437.366
115,30 %
1,50 %
0,78 %
92,55 %
ALLIANZ Α.Ε.Δ.Α.Κ.
7
7
98.222.812
63.937.035
53,62 %
1,21 %
0,88 %
37,39 %
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ ASSET MANAGEMENT Α.Ε.Δ.Α.Κ.
7
6
83.091.644
48.345.256
71,87 %
1,03 %
0,67 %
53,71 %
ATTICA WEALTH MANAGEMENT A.Ε.Δ.Α.Κ.
6
7
38.739.066
59.306.182
-34,68 %
0,48 %
0,82 %
-41,58 %
OPTIMA ASSET MANAGEMENT Α.Ε.Δ.Α.Κ.
6
6
33.786.827
40.774.657
-17,14 %
0,42 %
0,56 %
-25,89 %
ATHOS ASSET MANAGEMENT
20
5
19.581.876
12.870.722
52,14 %
0,24 %
0,18 %
36,07 %
343
270
8.093.735.484
7.238.628.895
11,81 %
100,00 %
100,00 %
-
ΣΥΝΟΛΑ
Σημείωση: Από 1/1/2007 στο συνολικό ενεργητικό των Α.Ε.Δ.Α.Κ. καθώς και στις υφιστάμενες κατηγορίες, συμπεριλαμβάνονται τα Α/Κ που έχουν ιδρυθεί σε άλλες χώρες (π.χ. Λουξεμβούργο, Ιρλανδία) και τα οποία διαχειρίζονται ελληνικές Α.Ε.Δ.Α.Κ. Τα ενεργητικά που αναφέρονται αφορούν τη διάθεση στην Ελλάδα. Τα Α/Κ αυτά είναι ΟΣΕΚΑ κατά την έννοια της Οδηγίας 2009/65/ΕΚ όπως ισχύει, υπάγονται στο νομικό και φορολογικό καθεστώς της χώρας καταγωγής τους, αδειοδοτούνται και εποπτεύονται από τις αρμόδιες αρχές της χώρας καταγωγής τους και διαθέτουν τα μερίδιά τους στην Ελλάδα με καθεστώς κοινοποίησης στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς όπως ορίζει το άρθρο 89 του Ν. 4099/2012, όπως ισχύει.
Μια πρώτη ένδειξη επιτυχούς προσαρμογής στις επιταγές της νέας πραγματικότητας, που είναι υπό διαμόρφωση στην Ελλάδα, αποτελούν οι δυναμικές επιχειρήσεις που εν μέσω της κρίσης κατάφεραν να διατηρήσουν τις δυνάμεις τους ή και να ενισχύσουν τον κύκλο εργασιών, τις εξαγωγές και την κερδοφορία τους. Για παράδειγμα, ελληνικές επιχειρήσεις λιανικών πωλήσεων και των τροφίμων επεκτείνουν τα σημεία διάθεσής σε χώρες του εξωτερικού, εταιρείες χημικών προϊόντων και ενέργειας έχουν αναπτύξει καινοτόμα προϊόντα ή και παραγωγικές μονάδες στο εξωτερικό. Άλλες ελληνικές επιχειρήσεις καινοτομούν στον κλάδο της πληροφορικής τεχνολογίας, αναπτύσσοντας συστήματα και λύσεις που ανταγωνίζονται σε επιμέρους αγορές διεθνείς εταιρείες. Η κρίση όχι μόνο δεν «σκότωσε» αυτές τις επιχειρήσεις, αλλά τις έκανε ακόμα πιο δυνατές. Η πίστη στο εγχώριο επιχειρηματικό πνεύμα και ο εντοπισμός αυτών των επιχειρήσεων ώθησαν την 3Κ Investment Partners τον Μάιο του 2015 να συστήσει το αμοιβαίο κεφάλαιο 3K Greek Value Μετοχικό Εσωτερικού, με σκοπό να αξιο30
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
ποιήσει τη δύναμη των σχετικών εταιρειών, όταν ελάχιστοι πίστευαν σε αυτές. Εκείνη την περίοδο, η πραγματική αξία των επιχειρήσεων, το υλικό και άυλο κεφάλαιό τους, ήταν πολύ μεγαλύτερη από τη χρηματιστηριακή τους αξία, ενώ οι προοπτικές τους ήταν, παρά τις μακροοικονομικές απειλές, σαφώς καλύτερες από εκείνες που αντιλαμβάνονταν οι φοβισμένοι επενδυτές. Όπως αποτυπώνεται και στον παραπάνω πίνακα, μετά από περισσότερα από 5 χρόνια,
το αποτέλεσμα δικαιώνει την πρωτοβουλία τον Μάιο του 2015, κόντρα στις τότε συμβατικές αντιλήψεις. Για ακόμη μία φορά, η επένδυση σε αξιόπιστες και προσεκτικά επιλεγμένες επιχειρήσεις με μακροχρόνιο ορίζοντα απέφερε οφέλη, ακόμη και σε μια ομολογουμένως δύσκολη συγκυρία. Τώρα, στη νέα οικονομική περίοδο που έχουμε εισέλθει, η προσήλωση στα θεμελιώδη μεγέθη των επιχειρήσεων και στις προοπτικές της πραγματικής τους αξίας αποτελεί τον οδηγό για την αξιοποίηση των νέων επενδυτικών ευκαιριών στην ελληνική αγορά. • • •
απολογισμός - 2ο συνέδριο επαγγελματικής ασφάλισης
Η «επόμενη ημέρα» της επαγγελματικής ασφάλισης Προκλήσεις και αναπτυξιακές προοπτικές
Μ
ε κεντρικό ομιλητή τον sir Χριστόφορο Πισσαρίδη, ο οποίος αναφέρθηκε στον ρόλο του κράτους στο αναπτυξιακό σχέδιο της ελληνικής οικονομίας, και σημαντικές ομιλίες και παρεμβάσεις από κορυφαίους υπουργούς, ακαδημαϊκούς, θεσμικούς εκπροσώπους και ηγετικά στελέχη της αγοράς και της δημόσιας διοίκησης, πραγματοποιήθηκε το 2ο Συνέδριο Επαγγελματικής Ασφάλισης, το οποίο φέτος έγινε διαδικτυακά. Το συνέδριο αυτό, το οποίο αποτελεί την κορωνίδα των εκδηλώσεων της ethosEVENTS, όπως τόνισε κατά την έναρξη των εργασιών του ο κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης, CEO, ethosGROUP, διοργανώθηκε από την Ελληνική Ένωση Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛΕΤΕΑ) και την ethosEVENTS σε συνεργασία με το οικονομικό και επιχειρηματικό portal banks.com.gr, το ασφαλιστικό περιοδικό Insurance World και το portal insuranceworld.gr, και πραγματοποιήθηκε μέσω της LiveOn, της ολοκληρωμένης ψηφιακής τεχνολογίας επιχειρηματικής επικοινωνίας της ethosGROUP.
32
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
Ποιος είναι τελικά ο ρόλος του κράτους στο αναπτυξιακό σχέδιο της ελληνικής οικονομίας; Στην κεντρική ομιλία του στο συνέδριο, ο νομπελίστας οικονομολόγος sir Χριστόφορος Πισσαρίδης αναφέρθηκε στις χαμηλές επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας, επισημαίνοντας ότι «χρειάζονται καθολικές και κατά μέρους πολιτικές για να αλλάξει αυτή η κατάσταση κατά την επόμενη δεκαετία». Απαραίτητη αρχή για να επιτευχθεί αυτό επεσήμανε ότι αποτελεί ο διαχωρισμός του ρόλου
του κράτους από αυτόν του ιδιωτικού τομέα στην οικονομία. «Η Ελλάδα είναι μια μικρή χώρα σε μια πολύ μεγάλη ενιαία αγορά. Αυτό της δίνει μια μοναδική ευκαιρία ανάπτυξης. Για να το πετύχει αυτό μπορεί να ακολουθήσει το παράδειγμα άλλων μικρών χωρών της ΕΕ προσαρμοσμένο στα ελληνικά δεδομένα» σημείωσε. Ειδικότερα, ανέφερε ότι το σύστημα που περιγράφει είναι αυτό που υποστηρίζει η ΕΕ για τα μέλη της, γνωστό ως “flexicurity”.
«Δεν μπορεί κανείς να μιλάει για το θέμα των συντάξεων αγνοώντας τα σημερινά δημογραφικά δεδομένα και την τάση που υπάρχει σε όλες τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες» ανέφερε στην ομιλία του ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κ. Κωστής Χατζηδάκης, αναφέροντας ότι καθώς ο πληθυσμός ζει όλο και περισσότερο, είναι προφανές πως χρειάζεται να αποταμιεύουμε όλο και περισσότερα, ώστε να εξασφαλίζεται μια πιο άνετη διαβίωση για την τρίτη ηλικία. Επισημαίνοντας τις προοπτικές για ισχυρή ανάπτυξη που διαμορφώνονται για τα επόμενα χρόνια, καθώς εισάγονται κεφαλαιοποιητικά χαρακτηριστικά και στην επικουρική ασφάλιση, κατέληξε ότι το υπουργείο εργάζεται προς την κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού του συγκεκριμένου νομοθετικού πλαισίου. Τη στήριξή του στον θεσμό της επαγγελματικής ασφάλισης εξέφρασε ο υπουργός Οικονομικών, κ. Χρήστος Σταϊκούρας, τονίζοντας ταυτόχρονα ότι η παρούσα παγκόσμια κρίση επηρεάζει σημαντικά και τον τομέα αυτό. Ση-
μείωσε ότι η κυβέρνηση δρομολογεί ρυθμίσεις για την ενίσχυση και του κεφαλαιοποιητικού συστήματος αποταμίευσης, λόγω των αδυναμιών που παρουσιάζει το παραδοσιακό διανεμητικό σύστημα, μένοντας πιστή στο δόγμα των μεταρρυθμίσεων και, παρά την πανδημία, προχωρώντας σε παρεμβάσεις (κατάργηση εισφοράς αλληλεγγύης, μείωση φοροεισφορών κ.λπ.). «Το στοίχημα είναι η ενίσχυση των πολιτών στις ασφαλιστικές εταιρείες. Το 2021 είναι μια χρονιά-πρόκληση για την κοινωνική ασφάλιση. Η παρούσα συγκυρία αποτελεί την κατάλληλη αφορμή για την αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος» σημείωσε.
«Τα κεφαλαιοποιητικά ασφαλιστικά συστήματα έχουν πλέον καθοριστική σημασία» τόνισε ο υφυπουργός Οικονομικών αρμόδιος για το Χρηματοπιστωτικό Σύστημα, κ. Γεώργιος Ζαββός, επισημαίνοντας ότι ο δεύτερος και ο τρίτος πυλώνας ασφάλισης λειτουργούν υποστηρικτικά προς τον πρώτο. Πρόκληση αποτελεί, κατά την εκτίμησή του, η αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου και συγκεκριμένα η ψηφιοποίηση του συστήματος, παράλληλα δε, για τον τρίτο πυλώνα, έχει συσταθεί στο υπουργείο ομάδα εργασίας που εξετάζει τα κατάλληλα κίνητρα και μέτρα, με στόχο ανακοινώσεις πριν το τέλος της χρονιάς. «Όλες οι δράσεις μας έχουν κύριο σκοπό να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών αλλά και την προσέλκυση νέων, ειδικά μακροπρόθεσμων επενδυτών» τόνισε ο κ. Ζαββός. Απευθύνοντας έναν σύντομο χαιρετισμό στις εργασίες του συνεδρίου, ο κ. Ιωάννης Χατζηθεοδοσίου, πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, αναφέρθηκε στις διάφορες αιτίες της ελληνικής πραγματικότητας που καθυστέρησαν τη λειτουργία των ΤΕΑ, τονίζοντας πως τώρα είναι «η ώριμη περίοδος για να συντελέσουμε όλοι σε μια νέα
πραγματικότητα» και επισημαίνοντας ότι «το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθήνας έχει σε εξέλιξη τη δημιουργία ΤΕΑ, θεσμό που ήδη στηρίζει και ο κλάδος της ιδιωτικής ασφάλισης, καθώς αποτελεί ελπίδα ενίσχυσης του συνταξιοδοτικού συστήματος».
Ο κ. Κωνσταντίνος Β. Κόλλιας, πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΟΕΕ), ανέφερε ότι η χώρα μας παραμένει «πρωταθλήτρια» στην Ευρώπη ως προς τη συνταξιοδοτική δαπάνη, που καταλαμβάνει το 16% του ΑΕΠ. «Το ασφαλιστικό σύστημα στην Ελλάδα, αντί να αποτελεί μοχλό ανάπτυξης, αποτελεί τροχοπέδη» τόνισε, συμπληρώνοντας: «Το Ταμείο των οικονομολόγων (ΕΤΑΟ) έχει παρουσιάσει αξιοσημείωτη ανάπτυξη από το 2004, που δημιουργήθηκε. Έχει φτάσει στο 100%, ακολουθώντας το κεφαλαιοποητικό σύστημα με βάση την ανταπόδοση των εισφορών».
Η κ. Ευφροσύνη Ε. Κουσκουνά, BSc, MSc, FHAS, πρόεδρος της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής (ΕΑΑ), επεσήμανε ότι όλο και περισσότερα κράτη προχωρούν σε αναδιαμόρφωση των συνταξιοδοτικών τους συστημάτων: «Η διαμόρφωση της ευρωπαϊκής πολιτικής βασίζεται όλο και περισσότερο στη βιωσιμότητα των συνταξιοδοτικών συστημάτων. Τα ΤΕΑ αποτελούν έναν συνεχώς εξελισσόμενο θεσμό. Πρέπει ωστόσο να εξασφαλίζεται ότι λειτουργούν υπό αυστηρούς κανόνες εποπτείας σε σχέση με τη διοίκηση, τις επενδύσεις, τη φερεγγυότητα, τη διαφάνεια, την πληροφόρηση κ.λπ.». ΧΡΗΜΑ 33
απολογισμός - 2ο συνέδριο επαγγελματικής ασφάλισης
Στην εναρκτήρια ομιλία του, ο κ. Χρήστος Νούνης, πρόεδρος της ΕΛΕΤΕΑ και πρόεδρος του ΔΣ του ΤΕΑ-ΥΠΟΙΚ, τόνισε ότι η ΕΛΕΤΕΑ, στο βραχύ χρονικό διάστημα των μόλις 2,5 ετών λειτουργίας της, έχει να επιδείξει έντονα στοιχεία παρεμβατικότητας, σύνθεσης και εξωστρέφειας, καταγράφοντας ήδη πολύ σημαντικό έργο στο ενεργητικό της. Παρουσιάζοντας τις δράσεις της ένωσης στο διάστημα της λειτουργίας της, ο κ. Νούνης ανέφερε ότι στις 31 Δεκεμβρίου 2020 η ελληνική αγορά επαγγελματικής ασφάλισης αριθμούσε 25 επαγγελματικά ταμεία, με συνολικό ενεργητικό που προσέγγιζε το 1,7 δισ. ευρώ, ή σε ποσοστό επί του ΑΕΠ μόλις 0,99%, με ποσοστό ενεργών ασφαλισμένων σε ΤΕΑ στο 4,92% επί του συνόλου των απασχολουμένων.
απολογισμός - 2ο συνέδριο επαγγελματικής ασφάλισης
Η κ. Βασιλική Λαζαράκου, Δ.Ν., πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, μίλησε για την πολύ σημαντική ευθύνη της εποπτείας των ΤΕΑ που έχει η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Όπως ανέφερε, η ΕΚ, εντός του έτους, θα συνεισφέρει περαιτέρω στην ενίσχυση του νομοθετικού και ελεγκτικού πλαισίου για τη σωστή λειτουργία και στελέχωση των ΤΕΑ. Στο πλαίσιο της νέας νομοθεσίας, δίνεται η ευκαιρία να χρηματοδοτούν τα ΤΕΑ την ελληνική οικονομία, όπως π.χ. μέσω έργων υποδομής, αρκεί να ακολουθούνται οι τρεις βασικοί παράγοντες ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία, Διακυβέρνηση).
Για το πρόβλημα του ασφαλιστικού, τη νέα «κεφαλαιοποιητική» μεταρρύθμιση και τις προοπτικές ουσιαστικής ανάπτυξης της επαγγελματικής και ιδιωτικής ασφάλισης στο νέο περιβάλλον μίλησε ο κ. Χρήστος Γεωργακόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της ΑΕΓΑ Ευρωπαϊκή Πίστη. Χαρακτήρισε βασικά αγαθά την υγεία, την ελευθερία και τη νεότητα, τα οποία φθίνουν κατά την τρίτη ηλικία, επισημαίνοντας πως η ανεπαρκής λειτουργία του πρώτου πυλώνα ασφάλισης έχει αφήσει εκτεθειμένη αυτήν την ηλικία. Είναι χρέος της Πολιτείας να διασφαλίσει και να θωρακίσει τον δεύτερο και τον τρίτο πυλώνα ασφάλισης, τόνισε, όπως έχει θεσπιστεί και στο ευρωπαϊκό σύστημα, στη βάση της συνέπειας, της εντιμότητας και της σωστής διαχείρισης.
“The rise of multi-employer retirement vehicles around the world” ήταν ο τίτλος της 34
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
ειδικής παρουσίασης του κ. Paul Bonser, Senior Partner International Retirement, BoD AON Solutions Greece, Turkey & Cyprus, ο οποίος αναφέρθηκε στις παγκόσμιες τάσεις στην καθορισμένη συνεισφορά, ένα πρόγραμμα καθορισμένων εισφορών, δηλαδή έναν τύπο προγράμματος συνταξιοδότησης στο οποίο ο εργοδότης, ο εργαζόμενος ή και οι δύο καταβάλλουν εισφορές σε τακτική βάση.
Στο πάνελ I, με τίτλο «Ασφαλιστική μεταρρύθμιση, κεφαλαιοποίηση και φορείς παροχής συμπληρωματικής ασφάλισης», παρουσία κορυφαίων ομιλητών, και με συντονιστή τον κ. Σταύρο Θωμαδάκη, ομότιμο καθηγητή Χρηματοοικονομικής ΕΚΠΑ και πρόεδρο του Παγκόσμιου Συμβουλίου Προτύπων Δεοντολογίας του Διεθνούς Ελεγκτικού & Λογιστικού Επαγγέλματος, ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κ. Πάνος Τσακλόγλου, αναφέρθηκε στους λόγους για τους οποίους είναι σημαντική η μεταρρύθμιση του συστήματος επικουρικής ασφάλισης με την εισαγωγή κεφαλαιοποιητικών στοιχείων στον πρώτο, δημόσιο πυλώνα του συστήματος.
κόσμο είναι αυτά που πέτυχαν να συνδυάσουν διανεμητικά με κεφαλαιοποιητικά συστήματα. Ο κ. Νικόλαος Βέττας, γενικός διευθυντής του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, τόνισε ότι υπάρχει σήμερα η ευκαιρία να περάσουμε σε ένα νέο ασφαλιστικό σύστημα που θα μοιράζει τον κίνδυνο. Ο κ. Χαράλαμπος Φύτρος, FHAS, CFA, PhD, Β’ αντιπρόεδρος της ΕΛΕΤΕΑ, αναλογιστής και χρημ/κός αναλυτής του ΤΕΑ Johnson & Johnson, αναφέρθηκε στα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και ηθικά ζητήματα στα οποία δίνει έμφαση η ΕΛΕΤΕΑ.
Ο δρ Γαβριήλ Αμίτσης, καθηγητής Δικαίου Κοινωνικής Ασφάλειας και διευθυντής του Ερευνητικού Εργαστηρίου Κοινωνικής Διοίκησης στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, ανέφερε στην ομιλία του ότι «η επαγγελματική ασφάλιση, ειδικά στην Ελλάδα, πρέπει να θεωρηθεί ως ένας αυτόνομος χρηματοπιστωτικός πυλώνας κάλυψης των πολιτών σε περίπτωση εμφάνισης κινδύνων (π.χ. απώλεια εισοδήματος) και O κ. Ιωάννης Στουρνάρας, διοικητής της δεν πρέπει να συγχέεται με το σύστημα κοινωΤραπέζης της Ελλάδος, επεσήμανε ότι η οικο- νικής ασφάλισης και τα ομαδικά προγράμματα νομική επάρκεια μετά τη συνταξιοδότηση δεν που διαχειρίζονται επιχειρήσεις της ασφαλιστιμπορεί να προέρχεται μόνο από μία πηγή. Όσον κής αγοράς». αφορά τα οφέλη της μεταρρύθμισης, ανέφερε ότι αυξάνει τους μετα-εργασιακούς πόρους του εργατικού δυναμικού. Επεσήμανε ακόμη ότι βασικός ρόλος των Ταμείων είναι να λειτουργούν ως θεματοφύλακας των υποσχέσεων του εργοδότη προς τους εργαζομένους, υπό την προϋπόθεση ότι τα χρήματά τους τυγχάνουν σωστής διαχείρισης. Στην ομιλία του, ο κ. Fausto Parente, Executive Director, European Insurance and Ο κ. Τάσος Γιαννίτσης, ομότιμος καθηγητής Occupational Pensions Authority (EIOPA), Οικονομικών Επιστημών του ΕΚΠΑ, πρώην μίλησε για τη βιωσιμότητα των συντάξεων, τα υπουργός, εκτίμησε ότι είναι σκόπιμη η εισαγω- νέα ψηφιακά εργαλεία, το PEPP, παραθέτοντας γή ενός συστήματος κεφαλαιοποίησης για ένα τις πρωτοβουλίες που επεξεργάζεται η EIOPA μέρος του ασφαλιστικού συστήματος, λόγω της για την προώθηση βιώσιμων συντάξεων. γήρανσης του πληθυσμού και της υπερβολικής ασφαλιστικής επιβάρυνσης, τονίζοντας ότι τα Κατά το πάνελ II του συνεδρίου, με συντοπιο επιτυχημένα ασφαλιστικά συστήματα στον νιστή τον δημοσιογράφο Βάιο Κρόκο, ο κ.
άρθρο
TEA Accenture:
Μια παρακαταθήκη στους εργαζομένους μας για ένα ασφαλέστερο συνταξιοδοτικό μέλλον
του Νικόλα Μοσχάτου Διευθυντή Ανθρώπινων Πόρων της Accenture (Ελλάδα και Βουλγαρία)
Η
Accenture αποτελεί ηγέτιδα συμβουλευτική εταιρεία σε παγκόσμιο επίπεδο, με κορυφαίες δυνατότητες στους τομείς των ψηφιακών τεχνολογιών, του cloud και της ασφάλειας. Στην Ελλάδα, απασχολεί περισσότερους από 950 συμβούλους σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, με στόχο να βοηθήσει τους πελάτες της να βελτιώσουν την απόδοσή τους και να δημιουργήσουν βιώσιμη αξία στους οργανισμούς τους. Έχοντας ως επίκεντρο τον άνθρωπο, η Accenture επενδύει συνεχώς στο ανθρώπινο δυναμικό της, αναγνωρίζοντας την αξία του ως βασικού παράγοντα διαφοροποίησής της. Στο πλαίσιο αυτό, η Accenture, σε στενή συνεργασία με την ΑΟΝ Solutions, σχεδίασε και υλοποίησε ένα από τα πρώτα ιδιωτικά ΤΕΑ στην Ελλάδα, τον Οκτώβριο του 2017. Το Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Προσωπικού Accenture (ΤΕΑ Accenture) αποτελεί ένα δομημένο όχημα μακράς αποταμίευσης μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του ελληνικού Γραφείου. Σκοπός του είναι η χορήγηση επαγγελματικής ασφαλιστικής προστασίας, πέραν της παρεχόμενης από την υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση, και συγκεκριμένα συνταξιοδοτική παροχή με τη μορφή εφάπαξ. Το πλαίσιο διακυβέρνησης είναι σαφώς προσδιορισμένο από τις αντίστοιχες Αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όραμα της Accenture είναι να ενισχύσει την αποταμιευτική συνείδηση των εργαζομένων της και να δημιουργήσει μια έμπρακτη
παρακαταθήκη, εξασφαλίζοντάς τους ασφαλέστερο συνταξιοδοτικό μέλλον. Ταυτόχρονα, είναι ξεκάθαρη η πρόθεσή της να ενδυναμώσει μια κουλτούρα υψηλής δέσμευσης και αφοσίωσης, ενισχύοντας τις εταιρικές αξίες της εμπιστοσύνης, της διαφάνειας και της καινοτομίας. Με τον τρόπο αυτό, επιτυγχάνεται η διακράτηση των ταλέντων μέσω ενός δυνατού employer branding, ώστε να συνεχίζει να αποτελεί εργοδότη πρώτης επιλογής στον τομέα της. Τέλος, το ΤΕΑ αποτελεί ένα όχημα αναγνώρισης της συνεισφοράς και προσήλωσης των εργαζομένων στους εταιρικούς στόχους και την περαιτέρω ανάπτυξη της εταιρείας. Τα μέλη του ΤΕΑ απολαμβάνουν ένα αποταμιευτικό σύστημα με βελτιωμένο φορολογικό καθεστώς σε επίπεδο εισφορών και παροχών. Τα ποσά της αποταμίευσης επενδύονται από έμπειρη διαχειριστική ομάδα, στοχεύοντας στη μέγιστη δυνατή απόδοση σε βάθος χρόνου, ενώ το λειτουργικό κόστος επιβαρύνει αποκλειστικά την εταιρεία. Η Accenture, πιστεύοντας ένθερμα στον θεσμό, καταβάλλει εργοδοτικές τακτικές εισφορές στα ανώτερα στελέχη, ενώ παράλληλα κάθε μέλος έχει τη δυνατότητα καταβολής εθελοντικών εισφορών, με δυνατότητα αλλαγής της αποταμιευτικής του στρατηγικής δύο φορές τον χρόνο, καθώς και τη δυνατότητα καταβολής έκτακτων εισφορών. Παράλληλα, η εταιρεία προσανατολίζεται στην παροχή εργοδοτικών εισφορών σε όλους τους εργαζομένους της στο προσεχές μέλλον, θέλοντας να ενισχύσει περαιτέρω το αίσθημα ασφάλειας για το μέλλον των υπαλλήλων της. Για την προσέλκυση μελών σχεδιάστηκε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα εσωτερικής επικοινωνίας καθώς και ένα υπολογιστικό μοντέλο/εργαλείο ανάλυσης αποταμιευτικού οφέλους, βάσει του ποσοστού εισφορών που προτίθεται κάποιος να επενδύσει. Για τα εγγεγραμμένα μέλη η εταιρεία παρέχει επίσης μια πρωτοποριακή online εφαρμογή, μέσω της οποίας τα μέλη έχουν άμεση εξατομικευμένη ενημέρωση για τις κινήσεις και την αξία των συσσωρευμένων εισφορών τους καθώς και πρόβλεψη για το ύψος των χρηματικών διαθεσίμων τους κατά τη συνταξιοδότηση. Μπορούν, επίσης, να αιτηθούν αλλαγές στο ύψος των εισφορών τους, να ενημερώσουν τα στοιχεία του μητρώου τους ή να κάνουν αίτηση καταβολής παροχής. Τέλος, οι εργοδοτικές εισφορές μελών που αποχωρούν από την εταιρεία και δεν έχουν θεμελιώσει όλα τα δικαιώματα εργοδοτικών εισφορών δεν επιστρέφονται στην εταιρεία, αλλά αναδιανέμονται στα υπόλοιπα ενεργά μέλη του ΤΕΑ. Από την ίδρυση του ΤΕΑ έως σήμερα, περίπου το 20% του συνολικού πληθυσμού της εταιρείας είναι ενεργά μέλη, ενώ το 40% αυτών είναι μεταξύ 30-40 ετών, παρά τις αρχικές επιφυλάξεις για το πώς μια εταιρεία με μέσο όρο ηλικίας περίπου 32 έτη θα υποστήριζε τα οφέλη μιας τέτοιας ενέργειας. Παράλληλα, οι αποδόσεις σε ετήσια βάση –ακόμα και το 2020, εν μέσω πανδημίας– ήταν εντυπωσιακές, γεγονός που επιβεβαιώνει τη συγκροτημένη προσέγγιση της Διοίκησης και το πρακτικό ασφαλιστικό όφελος για τα μέλη του. • • • ΧΡΗΜΑ 35
απολογισμός - 2ο συνέδριο επαγγελματικής ασφάλισης μένους σωρευτικά και έχουν τη δυνατότητα να το παρακολουθούν online.
Fausto Parente ανέδειξε τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η τελευταία Οδηγία στον κλάδο της επαγγελματικής ασφάλισης. Τον ρόλο που διαδραματίζει σε όλα αυτά περιέγραψε, από την πλευρά του, ο κ. Philip Neyt, πρόεδρος της European Association of Paritarian Institutions (AEIP). Περί τα 380 συνταξιοδοτικά ταμεία έχει η Ιταλία, όπως τόνισε ο Dr. Christos Louvaris Fasois, Policy Advisor on Pension & Financial Affairs, AEIP, αναλύοντας τα στοιχεία και τη διαφορετικότητα στο θεσμικό πλαίσιο της γειτονικής χώρας. Αρκετή απόσταση από τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους έχουν η Ελλάδα και η Κύπρος, σύμφωνα με τον Μάριο Γιαννά, FIA, διευθυντή της Cronje & Yiannas Actuaries and Consultants, ο οποίος περιέγραψε τις διαφορές και τις ομοιότητες αυτών των δύο αγορών. Για το κατά πόσον είναι έτοιμοι οι Έλληνες εργαζόμενοι να υιοθετήσουν πρακτικές και να γνωρίσουν τα οφέλη των ΤΕΑ μίλησε ο κ. Ιωάννης Τζανάκος, γενικός γραμματέας και εκπρόσωπος της ΕΛΕΤΕΑ, στην επιτροπή OPSG της EIOPA.
Ένα κοινό συμβόλαιο ανάμεσα σε εργοδότες και εργαζομένους χαρακτήρισε τον θεσμό της επαγγελματικής ασφάλισης η κ. Ρεβέκκα Πιτσίκα, CEO, People for Business (PfB). Κατά την ομιλία της, με τίτλο «Η αξία των επαγγελματικών ταμείων στις επιχειρήσεις ως εργαλείο για την προσέλκυση, διατήρηση και ανταμοιβή στελεχών», τόνισε: «Τα ΤΕΑ έρχονται να απαντήσουν στην ανάγκη των εργαζομένων για τις μελλοντικές συντάξεις, καθώς το τυχαίο και το απροσδόκητο θα το συναντάμε στο μέλλον. Τα Ταμεία αυξάνονται τα τελευταία χρόνια και αναπτύσσονται». Στο πάνελ ΙΙΙ «Εξελίξεις, συγκυρία και αναπτυξιακές προοπτικές του 2ου ασφαλιστικού πυλώνα», o καπετάν Παναγιώτης 36
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
N. Τσάκος, ιδρυτής της Τsakos Group of Companies, ανέφερε ότι «το ΤΕΑ της εταιρείας μπορεί να προσελκύσει νέους ανθρώπους να γίνουν ναυτικοί, γιατί η ελληνική ναυτιλία παρέχει πολλές εργασιακές ευκαιρίες». Όπως επεσήμανε και ο κ. Νίκος Τσάκος, υπάρχει μεγάλη αποδοχή τόσο από τους Έλληνες όσο και από τους αλλοδαπούς ναυτικούς που απασχολούν, ωστόσο επεσήμανε ότι θα πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν τα θέματα συναλλαγματικών συναλλαγών για τους αλλοδαπούς.
Ο κ. Γεώργιος Γεωργόπουλος, executive general manager της Τράπεζας Πειραιώς, ανέφερε ότι το ΤΕΑ του ομίλου Πειραιώς είναι από τα πιο «φρέσκα» ΤΕΑ στην αγορά, καθώς λειτουργεί από τον Νοέμβριο, αντικαθιστώντας έναν αριθμό πολλών προγραμμάτων ασφάλισης που υπήρχαν στις τράπεζες που απορροφήθηκαν. Όπως ο ίδιος ανέφερε: «Έτυχε μεγάλης αποδοχής από το προσωπικό. Η τράπεζα συνεισφέρει το 2% του μικτού μηνιαίου μισθού και ο εργαζόμενος μπορεί να συνεισφέρει μέχρι 20% του συνολικού ετήσιου εισοδήματός του».
Ο κ. Κυριάκος Σαμπατακάκης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Accenture, ανέφερε ότι ξεκίνησαν τη λειτουργία του ΤΕΑ το 2017, διαπιστώνοντας τα πολλαπλά οφέλη που παρέχει στους εργαζομένους. «Η πρώτη πρόκληση ήταν να εξηγήσουμε στα στελέχη μας πώς λειτουργεί και η δεύτερη πρόκληση αφορά τη διασφάλιση της αποτελεσματικής διαχείρισης». Επεσήμανε δε ότι είναι τεράστιο το όφελος για τους εργαζο-
Ο κ. Σωκράτης Λαζαρίδης, διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών, ανέφερε: «Δημιουργήσαμε το ΤΕΑ γιατί θέλαμε να δούμε πώς λειτουργεί αυτό το εργαλείο και να διαπιστώσουμε τις δυνατότητές του. Τα ΤΕΑ είναι το μεγαλύτερο πρακτικό εργαλείο που μπορούμε να βρούμε» δήλωσε, επισημαίνοντας ότι «κατά κύριο λόγο το νούμερο ένα θέμα είναι πώς θα πειστεί ο κόσμος για την αξία αυτής της παροχής». Επίσης, πρότεινε να υπάρχουν εναλλακτικά επενδυτικά σχήματα, γιατί πρέπει να πειστούν οι νέοι.
Ο κ. Ιωάννης Βοτσαρίδης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Interlife AAEΓΑ, ανέφερε ότι η ίδρυση του Ταμείου πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του μακροπρόθεσμου θεσμού λειτουργίας της εταιρείας και σε αυτό συμμετέχουν εργαζόμενοι και διαμεσολαβητές. Η εταιρεία καταβάλλει ποσοστό του μισθού των εργαζομένων και οι διαμεσολαβητές ποσοστό επί του ετήσιου τζίρου. «H ανταπόκριση ήταν γύρω στο 50%-60%, μετά από πολλή ενημέρωση, γιατί στην Ελλάδα επικρατεί ανυπαρξία ασφαλιστικής συνείδησης» τόνισε ο κ. Βοτσαρίδης.
Στη ζώνη των πρωινών ομιλιών της δεύτερης ημέρας, ο κ. Θεοφάνης Μυλωνάς, πρόεδρος του ΔΣ και διευθύνων σύμβουλος της Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ, πρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών (ΕΘΕ), αναφέρθηκε στην επαγγελματική διαχείριση των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης, επισημαίνοντας πως η πανδημία έχει επιταχύνει τις αλλαγές στην καθημερινότητά μας και σε επίπεδο λειτουργίας των αγορών. «Σε τέτοιες περιόδους είναι η ευκαιρία να ρυθμίσουμε
άρθρο
Πειραιώς Asset Management ΑΕΔΑΚ:
Καταγράφει τη μεγαλύτερη αύξηση πωλήσεων στην ελληνική αγορά αμοιβαίων κεφαλαίων
Μ
ε κεφάλαια υπό διαχείριση της τάξης των 2,2 δισ. ευρώ και πολυετή παρουσία στον χώρο της διαχείρισης συλλογικών και ατομικών χαρτοφυλακίων, η Πειραιώς Asset Management ΑΕΔΑΚ είναι μία από τις κορυφαίες εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων στην Ελλάδα και αποτελεί αξιόπιστο εταίρο στην επαγγελματική διαχείριση, προσφέροντας εξειδικευμένες και υψηλού επιπέδου επενδυτικές λύσεις σε ιδιώτες και θεσμικούς επενδυτές. Η Πειραιώς Asset Management ΑΕΔΑΚ, μέλος του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς, διαθέτει μία από τις πλέον έμπειρες επενδυτικές ομάδες, με σημαντική ακαδημαϊκή κατάρτιση στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και πολυάριθμες διακρίσεις, και είναι σε θέση να φέρει εις πέρας οποιαδήποτε εντολή ανάθεσης διαχείρισης χαρτοφυλακίου. Η εταιρεία ενισχύει σταθερά τα μεγέθη της, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη αύξηση καθαρών πωλήσεων και ενεργητικού στην ελληνική αγορά αμοιβαίων κεφαλαίων τα τελευταία χρόνια, τόσο σε απόλυτο όσο και σε ποσοστιαίο μέγεθος, σε μια περίοδο μάλιστα που ο κλάδος κινείται με χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Παράλληλα, έχει διευρύνει περαιτέρω τη θέση της στην απαιτητική αγορά των θεσμικών επενδυτών. Η Πειραιώς Asset Management ΑΕΔΑΚ παρέχει πρωτοποριακά προϊόντα και υπηρεσίες για όλους τους τύπους επενδυτών: Optimum χαρτοφυλάκια για ιδιώτες Χαρτοφυλάκια DPM & Tailor-made για διαχείριση περιουσίας ιδιωτών Αμοιβαία κεφάλαια Private Label για συγκεκριμένες ομάδες πελατών Εξατομικευμένη διαχείριση μέσω χαρτοφυλακίων ή αμοιβαίων κεφαλαίων για θεσμικούς επενδυτές με αυξημένες και ειδικές επενδυτικές προδιαγραφές Η πείρα στην εξεύρεση της ιδανικής επενδυτικής στρατηγικής για τη διαχείριση των διαθεσίμων φορέων κοινωνικής ασφάλισης, Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης και ασφαλιστικών εταιρειών, σε συνδυασμό με τη βαθιά γνώση του θεσμικού πλαισίου και της νομοθεσίας, μας επιτρέπουν να ανταποκριθούμε πλήρως στις ανάγκες των ασφαλιστικών ταμείων, ανεξαρτήτως του πυλώνα ασφάλισης στον οποίο υπάγονται. Αναγνωρίζοντας την πολυπλοκότητα των αναγκών που έχουν οι θεσμικοί επενδυτές, διαθέτουμε εξειδικευμένες ομάδες στελεχών που
εστιάζουν αποκλειστικά σε αυτούς. Στο πλαίσιο αυτό, ξεχωριστό τμήμα της Διεύθυνσης Επενδύσεων ασχολείται αποκλειστικά με την επενδυτική διαχείριση του χαρτοφυλακίου, ενώ η Διεύθυνση Institutional Mandates and Distribution έχει δημιουργηθεί με σκοπό τη βέλτιστη εξυπηρέτηση θεσμικών επενδυτών. Η εταιρεία υποστηρίζει έμπρακτα την αναγκαιότητα ολιστικής προσέγγισης της διαχείρισης των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων και διοργανώνει επί σειρά ετών ημερίδες με σχετική θεματολογία και σημαντική παρουσία από τους αρμόδιους φορείς, καθώς και επαγγελματιών του κλάδου, έχοντας ενεργό παρέμβαση στη συζήτηση που πραγματοποιείται στην ελληνική κοινωνία και στην αξιοποίηση του θεσμικού πλαισίου. H Πειραιώς Asset Management ΑΕΔΑΚ δραστηριοποιείται, αναπτύσσεται και εξελίσσεται με βασικούς άξονες: Την αποτελεσματική διαχείριση χαρτοφυλακίων Την επιδίωξη βελτιστοποίησης της απόδοσης των επενδύσεων, στοχεύοντας στον περιορισμό του κινδύνου Την ποιοτική εξυπηρέτηση με ευέλικτες διαδικασίες και εύστοχες υπηρεσίες Την ενσωμάτωση και εφαρμογή των αρχών υπεύθυνων επενδύσεων (ESG) H Πειραιώς Asset Management AΕΔΑΚ, στο πλαίσιο της ευρύτερης πολιτικής του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς, αποδεικνύει έμπρακτα τη στρατηγική επιλογή της να υποστηρίζει σύγχρονες πρωτοβουλίες αναφορικά με τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προώθηση υπεύθυνης επενδυτικής πολιτικής, συμμετέχοντας από το 2019 στην παγκόσμια πρωτοβουλία Principles for Responsible Investments (PRI). Έχει δε ενσωματώσει στη στρατηγική των χαρτοφυλακίων της την εφαρμογή των αρχών υπεύθυνων επενδύσεων (ESG), που ευθυγραμμίζονται με τα συμφέροντα του περιβάλλοντος και της κοινωνίας. Στόχος της εταιρείας είναι να παραμείνει σημείο αναφοράς στην αγορά τόσο με την επίτευξη αποδόσεων για τους πελάτες της όσο και με το υψηλό επίπεδο τεχνογνωσίας και επαγγελματισμού των στελεχών της, ώστε να αποτελεί την πρώτη επιλογή των επενδυτών για υπηρεσίες διαχείρισης κεφαλαίων, μέσω της παροχής προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας. • • • ΧΡΗΜΑ 37
απολογισμός - 2ο συνέδριο επαγγελματικής ασφάλισης εκκρεμή θέματα, όπως το συνταξιοδοτικό» είπε ο κ. Μυλωνάς, τονίζοντας ότι επιβάλλονται άμεσα αλλαγές στην αποταμίευση και στην εκπαίδευση, ενώ υπογράμμισε τη σπουδαιότητα της επαγγελματικής διαχείρισης, αναφέροντας ότι πάνω από το 70% των ΤΕΑ στην Ευρώπη αναθέτουν τη διαχείρισή τους σε επαγγελματίες διαχειριστές.
Με κύρια λέξη την «ευημερία», ο κ. Φαίδων Ταμβακάκης, συνιδρυτής και πρόεδρος του ΔΣ της Alpha Trust, προχώρησε στη συνέχεια σε σύγκριση των δεδομένων δύο φαινομενικά παρόμοιων χωρών, όπως η Ελλάδα και η Δανία, οι οποίες ωστόσο, στην πραγματικότητα, έχουν τεράστιες διαφορές σε οικονομικά δεδομένα και στην ευημερία και ευτυχία των πολιτών. Η Δανία παρουσιάζει πολύ υψηλότερες θέσεις σε όλους τους βασικούς δείκτες (υγεία, εκπαίδευση, ανεργία, βιώσιμη ανάπτυξη κ.λπ.). Στη Δανία τα συνταξιοδοτικά κεφάλαια ως ποσοστό του ΑΕΠ ανέρχονται σε 219,7% και στην Ελλάδα σε 0,8%. Κλείνοντας τη ζώνη των ομιλιών, ο κ. Νικόλαος Δ. Φίλιππας, καθηγητής Χρηματοοικονομικής στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, επιστημονικός
διευθυντής του Interamerican Research Center και πρόεδρος του Ινστιτούτου Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού, μίλησε για διεθνείς επενδυτικές στρατηγικές: «Η εκπαίδευση είναι πολύ σημαντικό θέμα. Πρέπει να εκπαιδεύσουμε τους νέους ότι θα ζήσουν πολλά χρόνια και να κοιτάξουν την οικονομική τους ευημερία. Η επαγγελματική ασφάλιση συμβάλλει προς την κατεύθυνση αυτή». Όπως επεσήμανε, το 2019, στη χώρα μας, περίπου 19 δισ. κατευθύνθηκαν στον τζόγο, όταν την ίδια στιγμή το άθροισμα των εισφορών στα ασφαλιστικά ταμεία ανερχόταν σε 1,3 δισ. ευρώ. Ο ίδιος ανέπτυξε τα χαρακτηριστικά της ενεργητικής και της παθητικής διαχείρισης, αναφέροντας ότι τα αμοιβαία κεφά38
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
λαια έχουν φθάσει σήμερα τα 54,9 τρισ. δολ., καθώς υπάρχουν περισσότερα από 122.000 αμοιβαία κεφάλαια. Στις σημαντικές συζητήσεις της ημέρας, στο πάνελ ΙV, με θέμα «Αποτελέσματα επενδυτικής διαχείρισης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης. Μελλοντικές προοπτικές», που συντόνισε ο κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης, CEO, ethosGROUP, ο κ. Κρις Αίσωπος, διευθύνων σύμβουλος της Alpha Trust και Α’ αντιπρόεδρος της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών (ΕΘΕ), έκανε αναφορά στην ανοδική τάση των επαγγελματικών ταμείων, αναφέροντας ότι από το 2006, που ιδρύθηκε το ΕΤΑΟΠ, μέχρι και σήμερα έχουν δημιουργηθεί 20 επαγγελματικά ταμεία. Στην Ελλάδα, βέβαια, όπως επεσήμανε, αντιστοιχούν στο 0,8% του ΑΕΠ, όταν στην ευρωζώνη ο μέσος όρος βρίσκεται στο 25%. Ο ίδιος εκτιμά ότι η συγκυρία μπροστά μας είναι πολύ ευνοϊκή.
Η κ. Ελένη Κορίτσα, αντιπρόεδρος του ΔΣ και αναπληρώτρια διευθύνουσα σύμβουλος της Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ, ανέφερε ότι η επαγγελματική διαχείριση είναι ικανή να ξεπεράσει όλα τα προβλήματα αποδόσεων με στρατηγική κατανομή επενδύσεων, που μπορεί να αποδώσει ακόμη και σε εποχές αρνητικών επιτοκίων. «Στην Ελλάδα έχουμε πολύ χαμηλότερη κατανομή σε μετοχές και πρέπει να αυξηθεί η συμμετοχή των μετοχών, όπως και να δούμε τη συμμετοχή των ΤΕΑ σε ΣΔΙΤ» συμπλήρωσε.
Ο κ. Ηρακλής Μπαμπλέκος, πρόεδρος του ΔΣ και διευθύνων σύμβουλος της Πει-
ραιώς Asset Management ΑΕΔΑΚ, σημείωσε ότι η αυξημένη ρευστότητα σε σχέση με τη μεγάλη μόχλευση που επικρατεί δημιουργεί στρεβλώσεις στην αγορά. «Αυτά τα φαινόμενα είναι γνώριμα σ’ εμάς από την εποχή του 1999 και είναι σίγουρο ότι θα συνεχιστούν. Η επαγγελματική διαχείριση έχει ένα πολύ υψηλό επίπεδο γνώσης και επομένως ασφάλειας» τόνισε. «Όλα τα δεδομένα θα πρέπει να ποσοτικοποιούνται και να εξετάζονται με βάση τους σκοπούς και στόχους ανάπτυξης του κάθε Ταμείου. Θα αναγκαστούμε να μετακινηθούμε και σε άλλες μορφές επενδύσεων πέραν των παραδοσιακών» κατέληξε.
Ο κ. Θωμάς Κωνσταντινίδης, διευθύνων σύμβουλος της Ευρωπαϊκή Πίστη Asset Management ΑΕΔΑΚ, ανέφερε ότι οι επαγγελματίες διαχειριστές έχουν να προσφέρουν πιο σωστή επενδυτική πολιτική, εξασφαλίζοντας στρατηγική συμμετοχή και ασφάλεια. «Μπορούμε με την ικανότητά μας να βοηθήσουμε πιο ορθά τα Ταμεία να διαχειριστούν τα αποθεματικά τους και να συμβάλουμε στην επίτευξη καλύτερων αποδόσεων» τόνισε.
Ο κ. Αναστάσιος Σεπετής, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, με εξειδίκευση στα Χρηματοοικονομικά της Αειφόρου Ανάπτυξης και Κοινωνικής Προστασίας, εξέφρασε την άποψη ότι «η έννοια της αειφόρου ανάπτυξης πρέπει να βρίσκεται στο συνταξιοδοτικό προφίλ κάθε επιχείρησης, καθώς υπάρχουν κοινοί στόχοι μεταξύ Ταμείων και αειφόρου ανάπτυξης». Είπε ακόμη ότι «οι ESG παράγοντες υπάρχουν παντού οριζόντια, πλέον. Σήμερα, απ’ όλες τις πλευρές, επενδύονται τρισεκατομμύρια σε εταιρείες που εκπληρώνουν αυτά τα κριτήρια, σε όλο τον κόσμο. Στην Ελλάδα, στην πράξη, έχουν γίνει ελάχιστα ακόμα, γιατί δεν έχει περάσει επαρκώς στους χρηματοοικονομικούς φορείς η σπουδαιότητα της επένδυσης σε αυτές τις εταιρείες».
Το νέο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των ΙΕΣΠ-ΤΕΑ βρέθηκε στο επίκεντρο του πάνελ V, με θέμα «Νέο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των ΙΕΣΠ-ΤΕΑ και ανάγκη οργανωτικής ενίσχυσης του μηχανισμού εποπτείας του 2ου πυλώνα» και συντονιστή της συζήτησης τον κ. Χρήστο Τριαντόπουλο, γενικό γραμματέα Οικονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών. Ομιλητές στο πάνελ ήταν οι κ.κ. Aπόστολος Δούμας, managing director της Prudential Informatics, δρ Παυλίνα Καρασιώτου, γενική γραμματέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Γιώργος Κεντούρης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της AON Solutions Greece, Μαρία Μαργαριτσανάκη, στέλεχος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, Πατρίνα Παπαρρηγοπούλου, καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και δικηγόρος, και Σταματία Σπανοπούλου, εκτελεστικό μέλος του Συμβουλίου της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής. Οι παραπάνω ομιλητές αναφέρθηκαν ενδελεχώς, σε μια τεχνική συζήτηση, στις απαιτήσεις του νέου θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των ΙΕΣΠ-ΤΕΑ και στην αναγκαιότητα ενός νέου, ενισχυμένου και ενδεχομένως ενιαίου, μηχανισμού εποπτείας του δεύτερου πυλώνα ασφάλισης.
Στην τελευταία συζήτηση της ημέρας, στο πάνελ VΙ, με θέμα «Επαγγελματικά ταμεία ασφάλισης και συμπληρωματικές παροχές υγείας. Συμπράξεις 2ου και 3ου πυλώνα ασφάλισης. Ανάπτυξη θεσμού επαγγελματικής ασφάλισης», και συντονιστή τον κ. Χρήστο Κώνστα, δημοσιογράφο, Head of Content, ethosMEDIA, ο κ. Γεώργιος Πατούλης, περιφερειάρχης Αττικής, πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, ανέφερε: «Η συμπληρωματική ασφάλιση είναι πλέον αναγκαία. Στη χώρα μας το επίπεδο διείσδυσης της συμπληρωματικής ασφάλισης είναι πολύ χαμηλό, αλλά ο δεύτερος πυλώνας δείχνει να παρουσιάζει
Ο κ. Ιωάννης Χατζηθεοδοσίου, πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΕΑ), πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Mega Brokers AE, ανέφερε ότι ο δεύτερος πυλώνας είναι μια πραγματικότητα και μια διέξοδος για το κράτος και τους πολίτες. «Πρέπει να μπορούμε να εξασφαλίσουμε ένα αξιοπρεπές συνταξιοδοτικό μέλλον» επεσήμανε ο κ. Χατζηθεοδοσίου, ανακοινώνοντας ότι προετοιμάζεται ήδη ΤΕΑ για τους διαμεσολαβητές. Όπως δήλωσε: «Δεν υπάρχει και δεν πρέπει να υπάρχει αντιπαράθεση μεταξύ δεύτερου και τρίτου πυλώνα. Η κρίση της πανδημίας κατέδειξε την ανάγκη της σύμπραξης, γιατί μπορεί να προσφέρει καλύτερες υπηρεσίες στο καλύτερο δυνατό κόστος».
Ο κ. Αντώνης Βουκλαρής, διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Ευρωκλινικής, ανέφερε: «Έχουμε πάνω πλέον από δύο χρόνια εμπειρίας απόλυτης επιτυχίας λειτουργίας ενός Ταμείου που παρέχει ιατρικές υπηρεσίες με πολύ χαμηλότερο κόστος. Με υποπολλαπλάσιο κόστος για τον ασφαλισμένο». Και συνέχισε: «Εξετάζουμε τις βέλτιστες πρακτικές που έχουν εφαρμοστεί στο εξωτερικό, για να τις υιοθετήσουμε. Πρέπει να υπάρξει ένας ξεκάθαρος υγειονομικός χάρτης, ώστε να μην υπάρχουν οι υφιστάμενες στρεβλώσεις στην αγορά. Είναι γεγονός ότι σήμερα, πλέον, η πρωτοβάθμια περίθαλψη καλύπτεται από τον ιδιωτικό τομέα». Ο κ. Νικόλαος Χαλκιόπουλος, πρόεδρος του ΔΣ, εκτελεστικό μέλος και γενικός διευθυντής Χαρτοφυλακίου της ΑΕΓΑ Ευρωπαϊκή Πίστη, αναφέρθηκε στη συνεργασία με το ΤΕΑ του ΥΠΟΙΚ, η οποία αποτελεί μια σύμπραξη με
βάση την ανταλλαγή υπηρεσιών και παροχών. Σε σχέση με το σημερινό κόστος υπηρεσιών υγείας, ανέφερε ότι «ο ΦΠΑ ταλανίζει τον τομέα της υγείας με τα κόστη νοσηλείας. Παρέχοντας ισόβια προϊόντα, όταν τα πωλούσαμε τα προηγούμενα χρόνια δεν υπήρχε ΦΠΑ σε αυτές τις υπηρεσίες. Αυτό σήμερα έχει επιβαρύνει σοβαρά το όλο σύστημα. Εάν μπορέσουμε να το διαχειριστούμε λογικά, το θέμα του κόστους θα ξεφουσκώσει».
Ο κ. Παναγιώτης Ζαμπέλης, αναλογιστής και πρόεδρος του Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης Προσωπικού Ελληνικών Ταχυδρομείων (ΤΕΑ-ΕΛΤΑ), ανέφερε: «Το δικό μας Ταμείο, πέρα από τις παροχές υγείας, προσφέρει και συνταξιοδοτική παροχή. Ήταν μάλιστα πολύ χρήσιμο που καλύφθηκε η ασφάλιση ζωής και ατυχήματος, γιατί στο επάγγελμα των ταχυδρομικών υπάρχουν πολλά ατυχήματα και εγκληματικές ενέργειες. Το Ταμείο μας στον τομέα υγείας κινείται κυρίως με επιδοματικό τρόπο, κυρίως για τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας».
Ο κ. Χρήστος Νούνης, πρόεδρος της ΕΛΕΤΕΑ και πρόεδρος του ΔΣ του Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης του Υπουργείου Οικονομικών (ΤΕΑ-ΥΠΟΙΚ), ανέφερε ότι το ΤΕΑ του Υπουργείου Οικονομικών ξεκίνησε να δραστηριοποιείται στον τομέα της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, έχοντας καλύψει σήμερα περισσότερες από 10.000 οικογένειες. Σημείωσε ότι το Ταμείο έχει τη δυνατότητα κάλυψης όλων των δημόσιων υπαλλήλων, δηλαδή ένα δυνητικό κοινό 600.000 ανθρώπων. • • • ΧΡΗΜΑ 39
απολογισμός - 2ο συνέδριο επαγγελματικής ασφάλισης
σημαντική ανάπτυξη την τελευταία πενταετία». Σημείωσε δε ότι ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών προωθεί τη δημιουργία ΤΕΑ, προκειμένου οι γιατροί να μπορούν να εξασφαλίσουν ένα καλό επίπεδο συνταξιοδότησης.
άρθρο
Μοντέρνες λύσεις για ασφαλιστικές εταιρείες και ΤΕΑ Γεώργιος Ξενόφος Διευθύνων Σύμβουλος Professional Computer Services Ποια είναι η δραστηριότητα της εταιρείας σας και ποια η πορεία-εξέλιξή της στην ελληνική αγορά; H Professional Computer Services AE είναι μία από τις πλέον εξειδικευμένες και ηγετικές εταιρείες ανάπτυξης λογισμικού στην Ελλάδα. Το «ταξίδι» της εταιρείας ξεκίνησε το 1993, όταν οραματιστήκαμε μια εταιρεία πληροφορικής η οποία θα παρείχε αξιόπιστες, ολοκληρωμένες λύσεις σε κάθετους τομείς του χρηματοπιστωτικού τομέα. Έπειτα από σχεδόν 30 χρόνια, η PCS αποτελεί στρατηγικό συνεργάτη σχεδόν του συνόλου των τραπεζικών ιδρυμάτων και των θεσμικών επενδυτικών εταιρειών στην Ελλάδα. Τα στελέχη μας έχουν σημαντικότατη εμπειρία στην παροχή ολοκληρωμένων λύσεων σε κάθετους τομείς του χρηματοπιστωτικού χώρου, όπως Wealth Management, Αμοιβαία Κεφάλαια, Θεματοφυλακή, Συνταξιοδοτικά κ.λπ., ενώ έχουμε ολοκληρώσει επιτυχημένες εγκαταστάσεις συστημάτων σε 10 χώρες. Ποιες είναι οι εξειδικευμένες λύσεις που παρέχετε στους πελάτες σας; Η PCS αναπτύσσει ολοκληρωμένα (κυρίως middle office-back office) πληροφοριακά συστήματα για την καθημερινή λειτουργική υποστήριξη των εταιρειών διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων, της διάθεσης Α/Κ (είτε στο δίκτυο μιας τράπεζας είτε over the web), την υποστήριξη των υπηρεσιών θεματοφυλακής των τραπεζών, των εταιρειών διαχείρισης περιουσίας (wealth management, private banking) και την παρακολούθηση του μετοχολογίου των εισηγμένων εταιρειών σε ΧΑΑ και ΧΑΚ. Το portfolio των λύσεών μας συμπληρώνεται 40
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
Αξιοποιώντας την πολυετή εμπειρία και την τεχνογνωσία που έχει αποκομίσει, η Professional Computer Services (PCS) έχει αναπτύξει σήμερα μια μοντέρνα λύση για την επιτυχημένη διαχείριση του κύκλου εργασιών ασφαλιστικών εταιρειών και ταμείων ασφάλισης, σύμφωνα με όσα αναφέρει στη συνέντευξη που ακολουθεί ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, κ. Γεώργιος Ξενόφος. με την υποστήριξη των back office operation των χρηματιστηριακών εταιρειών και την υποστήριξη των συνταξιοδοτικών προγραμμάτων του 2ου και 3ου πυλώνα ασφάλισης (δηλαδή ασφαλιστικών εταιρειών και επαγγελματικών ταμείων). Με περισσότερες από 50 υλοποιήσεις σε μεγάλους οργανισμούς στην Ευρώπη και την Αφρική, η PCS δίνει τη δυνατότητα σε χρηματοοικονομικά ιδρύματα να αξιοποιήσουν λύσεις προηγμένης τεχνολογίας, ώστε να είναι πιο αποτελεσματικά, ευέλικτα και ικανά να ανταποκρίνονται στις επιχειρηματικές προκλήσεις. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως μέσω των λύσεων της PCS αποτιμώνται καθημερινά επενδύσεις που αντιστοιχούν στο 79% του ενεργητικού των ΑΕΔΑΚ στην Ελλάδα (source: ethe.org.gr) ή το 86% του πλήθους των UCITS Funds στην Κύπρο (source: cifacyprus.org). Πώς αποφασίσατε να εισέλθετε και στην ασφαλιστική αγορά; Αξιοποιώντας την πολυετή εμπειρία και την τεχνογνωσία που έχουμε αποκομίσει, αναπτύξαμε μια μοντέρνα λύση για την επιτυχημένη διαχείριση του κύκλου εργασιών ασφαλιστικών εταιρειών και ταμείων ασφάλισης. Από έρευνα που κάναμε, διαπιστώσαμε ότι οι περισσότερες λύσεις που υπάρχουν σήμερα στην αγορά είναι αρκετά παλιές, με περιορισμένη λειτουργικότητα, ανεπτυγμένες σε παλιές τεχνολογίες. Η λύση PCS Group Pension είναι μια σύγχρονη λύση λογισμικού, η οποία καλύπτει απόλυτα τις ανάγκες των παρόχων ομαδικών συντάξεων. Η πλατφόρμα διαθέτει πλούσια λειτουργικότητα, που απλοποιεί τις πολύπλοκες διαδικασίες της
διαχείρισης των ατομικών λογαριασμών συνταξιοδότησης (IRAs), την τήρηση των κανονισμών που τους διέπουν, τον ορισμό των επενδύσεων, την παρακολούθηση των εισφορών/συναλλαγών και τη δημιουργία όλων των απαραίτητων αναφορών. Η λύση βασίζεται σε σύγχρονες τεχνολογίες, ενσωματώνει τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές, καλύπτει πλήρως όλες τις λειτουργικές προσδοκίες, ικανοποιώντας κανονιστικές απαιτήσεις, ενώ ταυτόχρονα ελαχιστοποιεί τον λειτουργικό κίνδυνο και το κόστος, αυτοματοποιώντας χρονοβόρες και επαναλαμβανόμενες διαδικασίες. Η πρότασή μας συμπληρώνεται και από ένα εύχρηστο portal, που ψηφιοποιεί και υποστηρίζει όλες τις δραστηριότητες front-office και επικοινωνίας μεταξύ ταμείων ασφάλισης, ασφαλιστικών οργανισμών, αποταμιευτών, επαγγελματικών φορέων, εργοδοτών ή άλλων μερών, μεγιστοποιώντας την ευκολία και την ποιότητα των υπηρεσιών. Ποιο είναι το ανταγωνιστικό σας πλεονέκτημα; Κύριο μέλημα της εταιρείας μας είναι η παροχή υψηλής ποιότητας λύσεων και επαγγελματικών υπηρεσιών, αποσκοπώντας στην καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών μας και την ικανοποίηση των προσδοκιών τους. Η συνέπεια, ο επαγγελματισμός και η άμεση ανταπόκριση στις ανάγκες των πελατών μας αποτελούν βασικές αρχές της φιλοσοφίας μας. Επιδιώκουμε ειλικρινείς και καθαρές σχέσεις με τους πελάτες μας, οι οποίοι μας επιβραβεύουν (και τους ευχαριστούμε ειλικρινά για αυτό) με την πολύχρονη συνεργασία και εμπιστοσύνη τους. • • •
PCS is an innovative FinTech company that enables forward-looking financial institutions to leverage advanced technology solutions to be more efficient, agile and responsive to business challenges. www.pcs.gr ΧΡΗΜΑ 41
[φάκελος] ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΠΟΤΩΝ
Πυλώνας στήριξης και ανάπτυξης η βιομηχανία τροφίμων και ποτών Tα Food & Beverages Awards έρχονται να επιβραβεύσουν τις προσπάθειες των επιχειρήσεων του κλάδου
Ω
ς μία ακόμη χρονιά προκλήσεων και ανάδυσης νέων τάσεων αντιμετωπίζει και τη φετινή η βιομηχανία τροφίμων και ποτών, η οποία μέσα στην πανδημία επιβεβαίωσε τη φήμη της ως μιας κατεξοχήν «αμυντικής» βιομηχανίας και ενός βασικού πυλώνα για τη στήριξη και την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. H εγχώρια βιομηχανία τροφίμων και ποτών ανταποκρίνεται με επιτυχία στις αυξημένες ανάγκες που έχουν προκύψει στην αγορά, καταβάλλοντας μεγάλη προσπάθεια προκειμένου να προστατεύσει την υγεία των εργαζομένων της και να διασφαλίσει τον εφοδιασμό και την ομαλή λειτουργία της αγοράς, για την καλύτερη εξυπηρέτηση των καταναλωτών σε αυτήν την ιδιαίτερη συγκυρία. Μέχρι τώρα, οι επιχειρήσεις του κλάδου φαίνεται να κερδίζουν το στοίχημα εντός και εκτός συνόρων, χάρη στη μεγάλη προσπάθεια που καταβάλλεται από όλες τις πλευρές και χωρίς βεβαίως αυτό να σημαίνει ότι παραμένει αλώβητη. Το «λουκέτο» στην εστίαση έχει πλήξει σημαντικά τον κλάδο, με συγκεκριμένες κατηγορί42
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
ες προϊόντων, και κυρίως των ποτών, να έχουν δεχθεί το μεγαλύτερο πλήγμα και να αναζητούν περισσότερα μέτρα υποστήριξης, προκειμένου να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν. Ωστόσο, στο γενικότερο πλάνο, η ελληνική βιομηχανία τροφίμων και ποτών δεν παύει να αποτελεί έναν κλάδο δυναμικό και ανταγωνιστικό, με σημαντικές επενδύσεις, προοπτικές ανάπτυξης, έντονη εξωστρέφεια και ισχυρή επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα, τα Βαλκάνια και σε όλη την Ευρώπη. Χαρακτηριστικά που αναδεικνύουν τον ρόλο της εγχώριας βιομηχανίας τροφίμων και ποτών στον παγκόσμιο χάρτη της μεταποίησης αποτελούν τα υψηλής ποιότητας προϊόντα, το ελληνικό brand name, καθώς και η οργανωμένη προώθηση των ελληνικών τροφίμων στις διεθνείς αγορές. Σημαντικά στελέχη της συγκεκριμένης βιομηχανίας μάς δίνουν στη συνέχεια το στίγμα για την πορεία της εγχώριας βιομηχανίας τροφίμων και ποτών και τις κινήσεις που πραγματοποιούν ή σχεδιάζουν κατά την ιδιαίτερη αυτή συγκυρία.
ΔΩΔΩΝΗ
Βίκυ Παπουτσάκη
Marketing Manager, ΔΩΔΩΝΗ
Η κ. Βίκυ Παπουτσάκη, Marketing Manager, ΔΩΔΩΝΗ, αναφέρει ότι «η βιομηχανία τροφίμων και ποτών συγκαταλέγεται ανάμεσα στους βασικούς πυλώνες που είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για την αναπτυξιακή πορεία όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά και όλων των κρατών. Στην αρχή, ο κλάδος των τροφίμων και των ποτών ήρθε αντιμέτωπος με μια πρωτοφανή αυξημένη ζήτηση, η οποία, κάνοντας απολογισμό, μόνο θετικά τον επηρέασε. Oι αλλαγές που επέφερε η πανδημία στη συμπεριφορά των καταναλωτών, αλλά και σε ολόκληρη την κοινωνία, δημιούργησαν νέες συνήθειες και νέα δεδομένα, τα οποία σίγουρα θα εξελιχθούν και μέσα στο 2021. Η καταναλωτική ζήτηση για τρόφιμα σημείωσε μια αυ-
φάκελος - βιομηχανία τροφίμων & ποτών ξημένη κίνηση, η οποία όμως ευθυγραμμίστηκε, η μαγειρική στο σπίτι αυξήθηκε αντίστοιχα, ενώ η κατανάλωση εκτός σπιτιού, λόγω της κλειστής εστίασης, μειώθηκε σημαντικά». Όσον αφορά τη φετινή χρονιά, η κ. Παπουτσάκη εκτιμά ότι «η φετινή χρονιά θα συνεχίσει να αποτελεί μια περίοδο αλλαγών καθώς και ανάδυσης νέων τάσεων, διότι η κρίση της πανδημίας δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Ωστόσο, και μέχρι να επιστρέψουμε στην κανονικότητα –που όλοι αδημονούμε–, πιστεύουμε πως η ΔΩΔΩΝΗ έχει περάσει σε μια νέα φάση επιχειρησιακής ετοιμότητας, ενώ, με βάση την εμπειρία μας έως σήμερα, στόχος μας παραμένει να αναπτυσσόμαστε και να προσαρμοζόμαστε έγκαιρα στις νέες συνθήκες που ενδέχεται να επικρατήσουν στην αγορά καθ’ όλη τη χρονιά, διατηρώντας τη θετική πορεία που ακολουθούμε όλα αυτά τα χρόνια». Στην ερώτηση για το πού εστιάζεται, πλέον, η αναπτυξιακή στρατηγική της ΔΩΔΩΝΗ, η κ. Παπουτσάκη απαντά: «Παρά τις άνευ προηγουμένου προκλήσεις που δημιουργήθηκαν λόγω της πανδημίας, η αναπτυξιακή μας στρατηγική εστιάζει στην αξιοποίηση της δυναμικής που πετύχαμε το 2020. Παράλληλα, στόχος μας παραμένει η προσήλωσή μας στη δημιουργία των 100% ελληνικών και ποιοτικών γαλακτοκομικών προϊόντων ΔΩΔΩΝΗ. Συνεχίζουμε σταθερά τη διατήρηση του
υψηλού επιπέδου ποιότητας των προϊόντων μας, την παραγωγή και το λανσάρισμα νέων προϊόντων, καθώς και την επέκτασή μας σε νέες αγορές, ενισχύοντας έτσι την εξωστρέφειά μας και την εξαγωγική μας δραστηριότητα». Όσον αφορά τον σχεδιασμό νέων επενδύσεων και το λανσάρισμα νέων προϊόντων, η κ. Παπουτσάκη αναφέρει: «Προκειμένου να προλάβουμε τη συνεχώς εντεινόμενη τάση για ποιοτικά και αγνά γαλακτοκομικά προϊόντα, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, ως εταιρεία έχουμε στόχο να εξελισσόμαστε και να εμπλουτίζουμε το προϊοντικό μας χαρτοφυλάκιο. Γι’ αυτόν τον λόγο, και αυτή τη χρονιά, προγραμματίζουμε νέα λανσαρίσματα, εστιάζοντας στην κατηγορία των γιαουρτιών, η οποία, μετά τη φέτα, αποτελεί τη σημαντικότερη κατηγορία για εμάς. Στη ΔΩΔΩΝΗ παραμένουμε προσηλωμένοι στη δέσμευσή μας να αναπτυσσόμαστε και να δραστηριοποιούμαστε περαιτέρω στην εγχώρια, αλλά και διεθνή αγορά. Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, έχουμε διαμορφώσει ένα στρατηγικό πλάνο ανάπτυξης με βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους. Παράλληλα, επενδύουμε σταθερά στην ενδυνάμωση των εξαγωγών μας, καθώς και στο ανθρώπινο δυναμικό μας».
Μέχρι τώρα, οι επιχειρήσεις του κλάδου φαίνεται να κερδίζουν το στοίχημα της πανδημίας, εντός και εκτός συνόρων.
ΧΗΤΟΣ ΑΒΕΕ
Περικλής Κατριβάνος
Εμπορικός Διευθυντής, ΧΗΤΟΣ ΑΒΕΕ
Ο κ. Περικλής Κατριβάνος, Εμπορικός Διευθυντής, ΧΗΤΟΣ ΑΒΕΕ, αναφέρει: «Η οικονομία της χώρας έχει πληγεί από την πανδημία και φυσικά ο κλάδος μας δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστος. Το 2020, συνολικά, η κατηγορία του εμφιαλωμένου νερού έκλεισε με διψήφια πτώση, η οποία οφείλεται κυρίως στα χαμηλά επίπεδα κίνησης του τουρισμού ΧΡΗΜΑ 43
φάκελος - βιομηχανία τροφίμων & ποτών στη χώρα μας και στο κλείσιμο της εστίασης για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. Ο αντίκτυπος της πανδημίας ήταν μεγάλος για την ελληνική βιομηχανία τροφίμων και ποτών, η οποία κλήθηκε να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες και να αναζητήσει νέους τρόπους και ευκαιρίες για να παραμείνει βιώσιμη. Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για τη φετινή χρονιά; Οι επιπτώσεις της πανδημίας και της πρωτόγνωρης συγκυρίας που βιώνει η χώρα μας εδώ και έναν χρόνο συνεχίζουν να είναι εμφανείς. Παραμένουμε όμως αισιόδοξοι και θεωρούμε ότι η επαναλειτουργία της εστίασης και του τουρισμού, συνδυαστικά με τον εμβολιασμό του πληθυσμού, θα επιφέρει, με αργά και σταθερά βήματα, την ισορροπία στην αγορά. Στόχος της ΧΗΤΟΣ ΑΒΕΕ για το 2021 είναι όχι μόνο να κερδίσει το χαμένο έδαφος της περσινής χρονιάς, αλλά και να προσπεράσουμε το 2020, και αυτό θα συμβεί με το λανσάρισμα νέων προϊόντων, την ενίσχυση της επικοινωνίας μας, τη βελτιστοποίηση της διανομής μας και την αύξηση των εξαγωγών της εταιρείας μέσα από στρατηγικές εμπορικές συνεργασίες και νέα κανάλια διανομής. Πού εστιάζεται, πλέον, η αναπτυξιακή σας στρατηγική; Δεν σταματάμε να επενδύουμε και να αναπτυσσόμαστε, μετατρέποντας κάθε δυσκολία
σε ευκαιρία. Η αναπτυξιακή στρατηγική της ΧΗΤΟΣ ΑΒΕΕ εστιάζει στην επένδυση σε νέες βιώσιμες συσκευασίες, προσφέροντας στον καταναλωτή ποιοτικά αλλά και υπεύθυνα προϊόντα, στην ανανέωση γεύσεων και αρωμάτων, προσφέροντας μεγαλύτερη ποικιλία σε φυσικές επιλογές, σε νέες αγορές και καινοτόμες λύσεις σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων της. Στόχος μας είναι να συνεχίσουμε να επενδύουμε στην καινοτομία, την ποιότητα, την περιβαλλοντική υπευθυνότητα και την κοινωνική ευθύνη, στηρίζοντας τόσο τους καταναλωτές όσο και την ελληνική οικονομία στο σύνολό της. Προωθείτε ή σχεδιάζετε λανσάρισμα νέων προϊόντων; Η ΧΗΤΟΣ ΑΒΕΕ είναι η πρώτη εταιρεία στον κλάδο της στην Ελλάδα που λάνσαρε πρόσφατα το Φυσικό Μεταλλικό Νερό ΖΑΓΟΡΙ με 30% ανακυκλωμένο πλαστικό στις φιάλες του και πιστοποίησε τη συγκεκριμένη παραγωγική διαδικασία, μένοντας πιστή στη δέσμευσή της για τη μείωση του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος. Το πρώτο ελληνικό εμφιαλωμένο νερό σε φιάλες από πιστοποιημένο r-PET, εν μέσω πανδημίας, αποδεικνύει πόσο μάχιμη και δυνατή είναι η ελληνική επιχειρηματικότητα. Το αμέσως επόμενο διάστημα, θα προχωρήσουμε στο λανσάρισμα δύο νέων κωδικών στη σειρά ΖΑΓΟΡΙ Sparkling με φυσικό άρωμα.
Λανσάρουμε το ΖΑΓΟΡΙ Sparkling με φυσικό άρωμα πορτοκάλι και το ΖΑΓΟΡΙ Sparkling με φυσικό άρωμα ροζ γκρέιπφρουτ. Και οι δύο νέοι κωδικοί ακολουθούν τη φιλοσοφία της σειράς ΖΑΓΟΡΙ Sparkling, συνδυάζοντας τα μοναδικά χαρακτηριστικά του ανθρακούχου φυσικού μεταλλικού νερού ΖΑΓΟΡΙ με αγαπημένα 100% φυσικά αρώματα, χωρίς ζάχαρη, συντηρητικά ή άλλα τεχνητά πρόσθετα. Η καινοτομία ΖΑΓΟΡΙ Sparkling με φυσικό άρωμα έλαβε τον τίτλο “Product of The Year 2021” φέτος τον Φεβρουάριο. Οπότε, λόγω της μεγάλης επιτυχίας και αποδοχής των συγκεκριμένων προϊόντων από τους καταναλωτές, αποφασίσαμε να ανανεώνουμε όλες τις συσκευασίες της σειράς PET ΖΑΓΟΡΙ Sparkling, εφαρμόζοντας την Go Green δέσμευσή μας για μείωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματός και για μείωση της χρήσης νέου πλαστικού σε φιάλες και shrink film, χρησιμοποιώντας 30% ανακυκλωμένο πλαστικό. Επιπλέον, τον Σεπτέμβριο του 2020, η εταιρεία μας έκανε την είσοδό της σε μια νέα υποκατηγορία εμφιαλωμένου νερού, το βιταμινούχο ή λειτουργικό νερό, μια υποκατηγορία με σταθερά ανοδική πορεία τα τελευταία χρόνια. Το βιταμινούχο νερό Superfruits Water κυκλοφορεί σε τρεις γεύσεις, Red Boost, Ready 4 Action και Lemon Bliss, και είναι εμπλουτισμένο με συνδυασμούς βιταμινών, ιχνοστοιχείων, χυμού φρούτων και φυσικών αρωμάτων, ενώ δεν περιέχει ζάχαρη και συντηρητικά. Υλοποιείτε ή σχεδιάζετε νέες επενδύσεις; Αν ναι, τι αφορούν; Παρά τις εξελίξεις στην οικονομία, αυτήν την περίοδο είναι σε πλήρη εξέλιξη επενδυτικό πλάνο ύψους 25 εκατ., που ξεκίνησε πέρυσι και θα ολοκληρωθεί εντός της επόμενης τριετίας. Το πλάνο περιλαμβάνει τη δημιουργία νέων γραμμών παραγωγής, στις υφιστάμενες, αλλά και σε καινούργιες εγκαταστάσεις, και νέους αποθηκευτικούς χώρους. Επίσης, ολοκληρώνουμε την πρώτη εξαγορά άλλου εμφιαλωτηρίου, εκτός της περιοχής της Ηπείρου, που θα μας επιτρέψει να δούμε νέα προϊόντα, με υλικά πιο φιλικά προς το περιβάλλον και καινοτόμες συσκευασίες. Παράλληλα, από πλευράς logistics, θα βρισκόμαστε πιο κοντά στα μεγάλα κέντρα και λιμάνια.
44
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
Λάζαρος Τσακανίκας
ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΥΠΟΚΛΑΔΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ, ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Γενικός Διευθυντής, Αγροτικός Πτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Ιωαννίνων «ΠΙΝΔΟΣ»
Ο κ. Λάζαρος Τσακανίκας, Γενικός Διευθυντής, Αγροτικός Πτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Ιωαννίνων «ΠΙΝΔΟΣ», επισημαίνει: «Τον τελευταίο χρόνο, η πανδημία έχει πλήξει την οικονομία της χώρας, συμπεριλαμβανομένης και της πτηνοτροφίας. Το κλείσιμο της εστίασης και η μείωση του τουρισμού οδήγησαν σε πτώση των πωλήσεών μας, με αντίκτυπο και στο εισόδημα των παραγωγών μας, οι οποίοι πραγματοποίησαν λιγότερες εκτροφές». Σε ό,τι αφορά τη φετινή χρονιά, εκτιμά ότι «η πορεία της οικονομίας εξαρτάται άμεσα από την εστίαση και τον τουρισμό. Ως εκ τούτου, η επαναλειτουργία των κλάδων αυτών, σε συνδυασμό με τον μαζικό εμβολιασμό του πληθυσμού, ευελπιστούμε ότι θα επιφέρει, σταδιακά, ισορροπία στην αγορά και θα ομαλοποιηθεί η κατάσταση. Προβληματισμός υπάρχει, το κατά πόσο θα επηρεαστεί η κατανάλωση από τη μείωση των οικογενειακών εισοδημάτων». Όπως αναφέρει ο κ. Τσακανίκας: «Η αναπτυξιακή στρατηγική του ΑΠΣΙ “ΠΙΝΔΟΣ” εστιάζει στην αύξηση της παραγωγικής δραστηριότητας στο σύνολό της. Με το νέο εργοστάσιο ζωοτροφών, τη νέα γραμμή παραγωγής και τον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεών μας, στοχεύουμε στην αύξηση της παραγωγής και της μεταποίησης. Ταυτόχρονα, επιτυγχάνεται βελτίωση του δικτύου διανομής μας ενώ αναπτύσσεται και το κομμάτι της εξαγωγικής μας δραστηριότητας σε χώρες των Βαλκανίων και της ΕΕ, αλλά και σε χώρες των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, στις οποίες μάλιστα υλοποιούμε τριετές πρόγραμμα προβολής και προώθησης προϊόντων ειδικών εκτροφών. Το 2020 επαναλανσάραμε με επιτυχία τη σειρά Νωπών Συσκευασμένων Κοτόπουλων ΠΙΝΔΟΣ, προσφέροντας στους καταναλωτές τριπλή σιγουριά: Νοστιμιά, φρεσκάδα και
Πηγή: Eurostat, Structural Business Statistics; ΕΕΔ-ΕΛ.ΣΤΑΤ., Επεξεργασία ΙΟΒΕ τρόφιμα και ποτά = 100%
ασφάλεια. Για πρώτη φορά, οι καταναλωτές γνωρίζουν με ακρίβεια τον παραγωγό του προϊόντος κοτόπουλου που καταναλώνουν, καθώς αναγράφεται πάνω στην ετικέτα. Φέτος, με την έναρξη λειτουργίας της νέας γραμμής παραγωγής μας, θα παραχθούν νέα, καινοτόμα, προϊόντα κοτόπουλου. Βασικό μέλημα του συνεταιρισμού αποτελεί η διάθεση καινοτόμων προϊόντων στην αγορά, που ακολουθούν τις σύγχρονες διατροφικές τάσεις και απαντούν στις ανάγκες των καταναλωτών. Σχετικά με το επενδυτικό πρόγραμμα του ΑΠΣΙ «ΠΙΝΔΟΣ», ο κ. Τσακανίκας αναφέρει ότι, «παρά τις εξελίξεις στην οικονομία, το επενδυτικό πρόγραμμα του συνεταιρισμού, ύψους 25 εκατ. ευρώ, της περιόδου 20192022, υλοποιείται βάσει προγράμματος, με τις επενδύσεις να αφορούν στην αύξηση της παραγωγικής μας δραστηριότητας, στην παραγωγή νέων προϊόντων, στον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεών μας, στη βελτίωση του δικτύου διανομής μας, καθώς και στην περαιτέρω μείωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος. Πέραν όμως της παραγωγής και της μεταποίησης, η ΠΙΝΔΟΣ επενδύει τόσο στην καινοτομία όσο και στην έρευνα. Σε συνεργασία με ερευνητικά ιδρύματα και
πανεπιστήμια, υλοποιούμε ερευνητικά προγράμματα τα οποία αφορούν στην εκτροφή πτηνών με πλήρη απουσία αντιβιοτικών και με μειωμένο το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, στη διερεύνηση μέτρων προστασίας της ευζωίας και της υγείας των πτηνών και κατ’ επέκταση της δημόσιας υγείας, στην ανάπτυξη πρότυπων μονάδων εκτροφών και δεικτών για πιστοποίηση ειδικών εκτροφών, καθώς και στη διερεύνηση καινοτόμων στρατηγικών διατροφής με τοπικά βότανα. Στόχος των προγραμμάτων αυτών είναι η ευζωία των πτηνών, η παραγωγή καινοτόμων αγαθών και, φυσικά, η περαιτέρω μείωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος».
Oι αλλαγές που επέφερε η πανδημία στη συμπεριφορά των καταναλωτών, αλλά και σε ολόκληρη την κοινωνία, δημιούργησαν νέες συνήθειες και νέα δεδομένα. ΧΡΗΜΑ 45
φάκελος - βιομηχανία τροφίμων & ποτών
ΠΙΝΔΟΣ
φάκελος - βιομηχανία τροφίμων & ποτών ΒΙΟΛΑΝΤΑ
ΒΑΣΙΚΑ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΠΟΤΑ, ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ
Στέφανος Τζιωρτζιώτης
Υπεύθυνος Μarketing, Έρευνας και Ανάπτυξης, Βιολάντα
Ο κ. Στέφανος Τζιωρτζιώτης, Υπεύθυνος Μarketing, Έρευνας και Ανάπτυξης, Βιολάντα, αναφέρει ότι «η αρχή της κρίσης του κορωνοϊού επηρέασε σημαντικά τη βιομηχανία τροφίμων και ποτών. Οι απόψεις σχετικά με τα αποτελέσματα του κορωνοϊού στον κλάδο μας διαφέρουν, ανάλογα με την ακριβή δραστηριότητα της κάθε επιχείρησης. Διαφορετική άποψη έχουν οι εταιρείες που είχαν έντονη παρουσία στις αίθουσες των σουπερμάρκετ και είδανε αύξηση πωλήσεων και εντελώς διαφορετική άποψη έχουν εταιρείες οι οποίες δεν είχαν μαζί τους τον σύμμαχο των σουπερμάρκετ και η δραστηριότητά τους βασιζόταν κατά κύριο λόγο στην εστίαση. Πάντα υπάρχουν οι δύο όψεις του νομίσματος, αλλά είναι ξεκάθαρο πως, εν τέλει, το πρόσημο που αφήνει ο Covid-19 στον κλάδο τροφίμων και ποτών είναι αρνητικό. Το 2021 αναμένεται να είναι σαφώς πιο ανοδική χρονιά για τις επιχειρήσεις όλων των κλάδων. Το επικείμενο άνοιγμα της εστίασης, το οποίο αναμένεται να είναι και οριστικό, θα αποτελέσει μεγάλη ανάσα για όλους, ενώ παράλληλα οι καταναλωτές, ζώντας με τον κορωνοϊό έναν χρόνο τώρα, έχουν συνηθίσει τις υπάρχουσες συνθήκες, έχουν αναπτύξει ένα συγκεκριμένο μοντέλο κατανάλωσης και έχει σταθεροποιηθεί η ζήτηση στα είδη πρώτης ανάγκης, που στην αρχή της κρίσης του κορωνοϊού ήταν ευμετάβλητη, με μεγάλες διακυμάνσεις». Πού εστιάζει η αναπτυξιακή σας στρατηγική στην Covid-era; Η τάση για healthy προϊόντα είναι εμφανής εδώ και χρόνια. Η καραντίνα όμως έδωσε την ευκαιρία σε όλους μας να σκεφτούμε την υγεία μας και να τη βάλουμε σε προτεραιότητα. Οι καταναλωτές, λοιπόν, αναζητούν υγιεινές λύσεις, με ιδιαίτερη προτίμηση στα προϊόντα με λιγότερη ή χωρίς καθόλου ζάχαρη και ακριβώς αυτές προσφέρουμε εμείς. Έτσι, λοιπόν, η εταιρεία μας 46
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
αναπτύσσει τα μερίδιά της στις τρεις βασικές κατηγορίες στις οποίες δραστηριοποιείται (μπισκότα, μπάρες δημητριακών δημητριακά πρωινού), προσφέροντας ακόμα περισσότερες επιλογές σε όσους προτιμούν έναν υγιεινό τρόπο ζωής και διατροφής. Προωθείτε ή σχεδιάζετε λανσάρισμα νέων προϊόντων; Αναλυτικά, από την αρχή του έτους έχουμε συστήσει στο κοινό τα παρακάτω προϊόντα: Μπισκότα ZERO με 0% ζάχαρη και κομμάτια σοκολάτας σε τρεις γεύσεις (βανίλια, κακάο και πορτοκάλι) Μπισκότα Digestive 100% ολικής άλεσης, με 0% ζάχαρη και με κακάο Δημητριακά Digestive σε τρεις μοναδικές γεύσεις (ολικής άλεσης, χωρίς προσθήκη ζάχαρης, και για πρώτη φορά σε δημητριακά πρωινού συστήνουμε τα δημητριακά Digestive με χαρούπι). Σαφώς, μέχρι το τέλος του έτους, σχεδιάζουμε να συστήσουμε τουλάχιστον άλλες τέσσερις νέες οικογένειες προϊόντων στο σύνολο των κατηγοριών μας, τις οποίες ετοιμάζουμε εδώ και αρκετό καιρό και πιστεύουμε πως θα αγαπήσουν οι καταναλωτές. Υλοποιείτε ή σχεδιάζετε νέες επενδύσεις; Κατά το 2020, πραγματοποιήσαμε και ολοκληρώσαμε μία από τις μεγαλύτερες επεκτάσεις στις κύριες εγκαταστάσεις μας επί της οδού Τρικάλων Καρδίτσας. Στη συγκεκριμένη έκταση θα φιλοξενηθεί το νέο, υπερσύγχρονο κέντρο logistics της εταιρείας μας, καθώς και μια νέα, πλήρως καθετοποιημένη, γραμμή παραγωγής δημητριακών.
φάκελος - βιομηχανία τροφίμων & ποτών
Food & Beverages Awards 2021 Προκειμένου να υποστηρίξει και να επιβραβεύσει τις επιχειρήσεις του ευρύτερου κλάδου των τροφίμων και ποτών που αντιστέκονται και συνεχίζουν να αναπτύσσονται σε αυτήν την εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία, η ethosEVENTS διοργανώνει για πρώτη φορά τα Food & Beverages Awards 2021. Πρόκειται για τα νέα επιχειρηματικά βραβεία για τη βιομηχανία τροφίμων και ποτών, που έρχονται για να επιβραβεύσουν την υψηλή ποιότητα, την ανάπτυξη, την καινοτομία και την αριστεία σε έναν από τους πιο δυναμικούς κλάδους της ελληνικής παραγωγής και οικονομίας. Στα Food & Beverages Awards 2021 θα απονεμηθούν βραβεία σε κορυφαίες επιχειρήσεις και brands, αλλά και τιμητικές διακρίσεις σε επιχειρηματίες του κλάδου που η πορεία τους στον χρόνο έχει ταυτιστεί με την ανάπτυξη και την καινοτομία. Επίσης, τα βραβεία θα αναδείξουν όλα τα νέα προϊόντα, επιχειρήσεις αλλά και υπηρεσίες που ξεχώρισαν τη δύσκολη χρονιά που διανύουμε. Τα Food & Beverages Awards 2021 περιλαμβάνουν περισσότερα από 100 βραβεία σε τέσσερις βασικές κατηγορίες βράβευσης, που καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα του κλάδου. Στόχο έχουν να προσφέρουν στους συμμετέχοντες την επιβράβευση της αριστείας, αλλά και πολλαπλές δυνατότητες προβολής, δικτύωσης και ενδυνάμωσης των επιχειρηματικών σχέσεων. Η απονομή των Food & Beverages Awards 2021 θα πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο του 2021 (η ακριβής ημερομηνία θα ανακοινωθεί σύντομα) μέσω της LiveOn, της ολοκληρωμένης ψηφιακής τεχνολογίας επιχειρηματικής επικοινωνίας του ethosGROUP.
Η βιομηχανία τροφίμων και ποτών σε αριθμούς Με βάση την τελευταία μελέτη του ΙΟΒΕ για τη βιομηχανία τροφίμων και ποτών, η εγχώρια βιομηχανία τροφίμων και ποτών, το 2018, κάλυπτε το 27,6% του συνόλου των επιχειρήσεων της ελληνικής μεταποίησης, γεγονός που την κατατάσσει πρώτη ανάμεσα στους κλάδους της μεταποίησης. Ταυτόχρονα, συνιστά και τον μεγαλύτερο εργοδότη της εγχώριας μεταποίησης, αφού σε αυτήν απασχολείται το 36,8% του συνόλου των απασχολουμένων. Η παρουσία του τομέα είναι επίσης θεμελιώδους σημασίας υπό καθαρά οικονομικούς όρους, αφού βρίσκεται ανάμεσα στους πρώτους κλάδους της μεταποίησης, με την αξία παραγωγής να αγγίζει το 25,5%, την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία να αγγίζει το 28,1%, ενώ καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση σε όρους κύκλου εργασιών (26,6%).
Το «λουκέτο» στην εστίαση έχει πλήξει σημαντικά τον κλάδο, με συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων, και κυρίως των ποτών, να έχουν δεχθεί το μεγαλύτερο πλήγμα.
Η βιομηχανία τροφίμων και ποτών αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους τομείς της μεταποιητικής βιομηχανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ αναδεικνύεται σταθερά ανάμεσα στους πρώτους κλάδους σε σχέση με τους άλλους σημαντικούς τομείς της ευρωπαϊκής οικονομίας. ΧΡΗΜΑ 47
φάκελος - βιομηχανία τροφίμων & ποτών Σε σύγκριση με την ΕΕ-27, κατά μέσο όρο, ο τομέας των τροφίμων και ποτών στην Ελλάδα έχει μεγαλύτερη συμβολή στον τομέα της μεταποίησης όσον αφορά τον αριθμό των επιχειρήσεων, την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία και τον αριθμό των απασχολουμένων, καθώς είναι πρώτος σε όλες τις παραπάνω κατηγορίες και δεύτερος στον κύκλο εργασιών και στην αξία παραγωγής. Το μεγαλύτερο μερίδιο του ελληνικού κλάδου τροφίμων και ποτών στη μεταποίηση αντανακλά αφενός την εγχώρια δυναμική του, αφετέρου όμως και τη μικρότερη ανάπτυξη άλλων κλάδων του εγχώριου τομέα της μεταποίησης. Στην Ελλάδα, οι πέντε πρώτοι κλάδοι της μεταποίησης καλύπτουν το 56% του συνόλου της μεταποίησης σε όρους αριθμού επιχειρήσεων (58% στην ΕΕ), το 69% σε όρους κύκλου εργασιών (52% στην ΕΕ), το 69% της αξίας παραγωγής (53% στην ΕΕ), το 61% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας (50% στην ΕΕ) και το 55% του συνόλου των εργαζομένων (53% στην ΕΕ). Στην Ελλάδα, ως προς την κατανομή των υποκλάδων των τροφίμων και ποτών, με βάση τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά που εξετάζονται, προκύπτουν τα εξής: Στην ακαθάριστη προστιθέμενη αξία ξεχωρίζει η αρτοποιία και τα αλευρώδη, με το μεγαλύτερο ποσοστό της σχετικής κατανομής (20%), τα φρούτα και λαχανικά (16%), ενώ την τρίτη θέση καταλαμβάνουν τα γαλακτοκομικά και τα ποτά (από 14%). Σχετικά με την αξία παραγωγής, το σημαντικότερο μερίδιο της σχετικής κατανομής κατέχουν τα γαλακτοκομικά (16%), η αρτοποιία και τα αλευρώδη (15%), ενώ ακολουθούν τα ποτά, τα φρούτα και λαχανικά και το κρέας (από 14%). Στον αριθμό των επιχειρήσεων του κλάδου, το μεγαλύτερο μερίδιο έχει η αρτοποιία και τα αλευρώδη (58%), ενώ ακολουθούν τα έλαια και λίπη (11%), τα άλλα είδη διατροφής και τα ποτά (από 7%). Όσον αφορά τον κύκλο εργασιών, το υψηλότερο μερίδιο κατέχουν η αρτοποιία και 48
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
τα αλευρώδη (16%), τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα φρούτα και λαχανικά και το κρέας (από 14%), με τα ποτά να ακολουθούν (13%). Ως προς τον αριθμό των εργαζομένων, η αρτοποιία και τα αλευρώδη (39%) έρχονται πρώτα στη σχετική κατάταξη, δεύτερα τα φρούτα και λαχανικά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα (από 12%) και ακολουθούν τα άλλα είδη διατροφής, τα ποτά και το κρέας (από 9%).
Όσον αφορά τον υποκλάδο των αλκοολούχων ποτών, τα έσοδα από τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης παρουσίασαν πτώση κατά 81,4 εκατ. ευρώ ή -28,3%, σε σύγκριση με 2019.
φάκελος - βιομηχανία τροφίμων & ποτών Αλκοολούχα ποτά Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τον κλάδο των αλκοολούχων ποτών, επισημαίνεται ότι η συνολική συνεισφορά του κλάδου των αλκοολούχων ποτών είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς ο κλάδος συνεισφέρει 2,3 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας για το 2019, ενώ υποστηρίζει 66 χιλιάδες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης. Οι υψηλοί φόροι στα αλκοολούχα ποτά τα χρόνια της κρίσης συνέβαλαν στην υποκατάσταση της νόμιμης αγοράς με παράνομα ποτά. Η μείωση της δαπάνης κατανάλωσης αλκοολούχων ποτών μέχρι το 2019 οδήγησε σε μείωση του ΑΕΠ κατά 1,2 δισ. ευρώ και μείωση της απασχόλησης κατά 34 χιλιάδες άτομα σε σχέση με το 2009. Λόγω της πανδημίας Covid-19, ο κλάδος αλκοολούχων ποτών, που εντάσσεται στο ευρύτερο οικοσύστημα της επιτόπιας αγοράς, δηλαδή εστίαση και τουρισμό, υπέστη ισχυρό πλήγμα, εξαιτίας της συνολικής καθίζησης της οικονομικής δραστηριότητας που επέφερε το πρώτο lockdown, με μείωση του ΑΕΠ, της συρρίκνωσης της δραστηριότητας στην εστίαση και της ραγδαίας μείωσης των τουριστικών ροών. Σύμφωνα με την απολογιστική έκθεση για την εξέλιξη και τη διακύμανση των εσόδων από
φόρους της ΑΑΔΕ, τα έσοδα από τον ΦΠΑ και τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης (ΕΦΚ) αλκοόλης και οινοπνευματωδών ποτών (αλκοολούχων, μπίρας, οίνου), το 2020 ανήλθαν σε 545 εκατ. ευρώ (363,23 εκατ. ευρώ από ΕΦΚ και 181,63 εκατ. ευρώ από τον ΦΠΑ), έναντι των 748 εκατ. ευρώ που εισπράχθηκαν το 2019. Η πτωτική πορεία των εσόδων από ΦΠΑ και ΕΦΚ που εισπράττονται μέσω τελωνείων το 2020 αντανακλά την υποχώρηση της οικονομικής δραστηριότητας του κλάδου τη χρονιά που μας πέρασε σε σχέση με το 2019. Η υστέρηση σε απόλυτα μεγέθη ανήλθε στα 203 εκατ. ευρώ (74 εκατ. ευρώ από ΦΠΑ και 129 εκατ. ευρώ από τους ΕΦΚ). Σε ποσοστιαία βάση τα έσοδα συνολικά εμφανίζονται μειωμένα κατά 29% από τον ΦΠΑ και 26,2% από τους ΕΦΚ. Όσον αφορά τον υποκλάδο των αλκοολούχων ποτών, τα έσοδα από τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης παρουσίασαν πτώση κατά 81,4 εκατ. ευρώ ή -28,3%, σε σύγκριση με 2019. Σε απόλυτα μεγέθη, από 290,5 εκατ. ευρώ, που ήταν το 2019, το 2020 διαμορφώθηκαν 209,1 εκατ. ευρώ, ποσό κατά πολύ χαμηλότερο ακόμα και από την περίοδο (2005-2008), που ο συντελεστής ΕΦΚ ήταν κοντά στα 10 ευρώ/λίτρο αλκοόλης, ενώ την τελευταία δεκαετία μετά τις συνεχείς αυξήσεις ο συντε-
λεστής ΕΦΚ έχει φτάσει στα 25,50 ευρώ/λίτρο αλκοόλης. Η μεγάλη αυτή πτώση επιβεβαιώνει και τις πιο απαισιόδοξες προβλέψεις του κλάδου, καθώς το κανάλι της επιτόπιας κατανάλωσης (μπαρ, café bar, εστιατόρια κ.ά.), στο οποίο εκτιμάται ότι καταναλώνεται τουλάχιστον το 62% των αλκοολούχων ποτών, πρακτικά μηδενίστηκε, τελώντας υπό καθεστώς lockdown σχεδόν κατά το ήμισυ της περσινής χρονιάς. Στο πλαίσιο αυτό, ο Σύνδεσμος Ελλήνων Παραγωγών Αποσταγμάτων & Αλκοολούχων Ποτών (ΣΕΑΟΠ), προτείνει: 1. Μείωση ΦΠΑ αλκοολούχων ποτών σε όλη την εστίαση στο 13%. 2. Μείωση του συντελεστή Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) αλκοολούχων ποτών στο επίπεδο του ευρωπαϊκού μέσου όρου (από 25,50 ευρώ/λίτρο αιθυλικής αλκοόλης σε 18,00 ευρώ). 3. Αναστολή καταβολής ΕΦΚ και ΦΠΑ για τα αλκοολούχα μέχρι να σταθεροποιηθεί ο κλάδος της επιτόπιας κατανάλωσης και δυνατότητα ρύθμισής τους σε δόσεις, έκπτωση 25% για εμπρόθεσμη καταβολή ΦΠΑ στα τελωνεία. • • • ΧΡΗΜΑ 49
[φάκελος] εξαγωγές
Ανθεκτικές οι ελληνικές εξαγωγές Διατηρούν το ανοδικό momentum
Σ
ε ανοδική τροχιά κινούνται οι ελληνικές εξαγωγές τους πρώτους μήνες του 2021, διατηρώντας τη δυναμική τους, παρά τα συνεχιζόμενα προβλήματα από τις επιπτώσεις της πανδημίας. Σε μία ακόμα δύσκολη συγκυρία, οι Έλληνες εξαγωγείς αποδεικνύουν έμπρακτα ότι διαθέτουν αντανακλαστικά και ευελιξία ώστε να κερδίσουν τον ανταγωνισμό και να διακριθούν σε υφιστάμενες και νέες αγορές, όπως αναφέρουν οι ίδιοι παρακάτω, με χαρακτηριστικά παραδείγματα. Αν και οι συνθήκες για την υπόλοιπη χρονιά παραμένουν σε σημαντικό βαθμό απρόβλεπτες, ωστόσο οι εξαγωγείς δηλώνουν ότι παραμένουν
50
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
θετικοί και αισιόδοξοι, συνεχίζοντας τις προσπάθειες για περισσότερη εξωστρέφεια, στοχεύοντας να διασφαλίσουν ένα βέβαιο μέλλον σε ένα πανδημικά αβέβαιο περιβάλλον. Σημειώνεται ότι και τον Φεβρουάριο οι εξαγωγές στο σύνολό τους κινήθηκαν ανοδικά, με την αύξηση να διαμορφώνεται στο 8,5%, φθάνοντας σε 2,88 δισ. ευρώ, έναντι 2,65 δισ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του 2020, παρά τα προβλήματα που συνεχίζει να δημιουργεί η πανδημία του κορωνοϊού στο διεθνές εμπόριο. Η εικόνα του εξαγωγικού εμπορίου, σύμφωνα με τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Εξαγωγέων (ΠΣΕ), επιτρέπει συγκρατημένη αισιοδοξία για
την πορεία των ελληνικών εξαγωγών, οι οποίες διατηρούν τη δυναμική που έχουν αναπτύξει και αποδεικνύουν πως αποτελούν σταθερό πυλώνα ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. «Οι οιωνοί είναι ευνοϊκοί. Η στήριξη όχι μόνο της Πολιτείας αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης εγγυάται την επιτυχία του στόχου μας. Ο μικρός “άθλος” που πέτυχαν οι Έλληνες εξαγωγείς κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες μπορεί να συνεχισθεί, συμβάλλοντας στην τόνωση της απασχόλησης και στη δημιουργία νέου πλούτου, που τόσο έχει ανάγκη ο τόπος» αναφέρει σχετικά η πρόεδρος του ΠΣΕ, κ. Χριστίνα Σακελλαρίδη.
Το 2020 ήταν ένα καλό έτος για τις πωλήσεις εξωτερικού της εταιρείας μας τόσο όσον αφορά τα ποσοτικά, αλλά και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του. Υπάρχουσες συνεργασίες διευρύνθηκαν, αλλά και νέες αγορές άνοιξαν, γεγονός που επιβεβαιώνει την εμπιστοσύνη των συνεργατών μας αλλά και των καταναλωτών στην ποιότητα, καινοτομία αλλά και ανταγωνιστικότητα των προϊόντων μας. Μέχρι στιγμής, η ζήτηση για το 2021 κινείται στα ίδια επίπεδα με το 2020, παρ’ όλα αυτά θεωρούμε ότι θα υπάρξει μια διόρθωση στην κατανάλωση τους επόμενους μήνες». Ο κ. Χάρης Καββαδίας, Διευθύνων Σύμβουλος, Megaplast, αναφερόμενος στις αλλαγές που επέφερε ο Covid-19, επισημαίνει: «Άμεση συνέπεια ήταν η αβεβαιότητα των μεταφορών, η αύξηση του χρόνου παραδόσεως προϊόντων, ο περιορισμός των μετακινήσεων, επαφών και αγορών. Εκτεταμένοι περιορισμοί μετακινήσεων δημιούργησαν έλλειψη διαθεσιμότητας φορτηγών και οδηγών. Η μείωση θαλάσσιων δρομολογίων οδήγησε σε σημαντικές καθυστερήσεις
φάκελος - εξαγωγές
Ο κ. Βασίλης Μπατάλας, Business Development & Exports Director, Papayiannis Bros SA, επισημαίνει ότι ο κλάδος των τροφίμων είναι από τους ευνοημένους της εποχής του Covid και αναφέρει: «Για να γίνω πιο συγκεκριμένος, εταιρείες τροφίμων των οποίων τα προϊόντα διακινούνται μέσω του λιανεμπορίου είδαν αύξηση στη ζήτηση. Όπως δείχνουν άλλωστε και τα καταγεγραμμένα στοιχεία, η ανάπτυξη του λιανεμπορίου στις περισσότερες χώρες για το 2020 κινήθηκε σχεδόν σε διψήφια ποσοστά. Καθώς οι καταναλωτές παρέμειναν στα σπίτια τους παραπάνω από ό,τι συνήθιζαν, οι αγοραστικές τους συνήθειες επηρεάστηκαν. Πολλοί μάλιστα επαναπροσδιόρισαν τη σημασία της διατροφής στη ζωή τους και άρχισαν να αναζητούν τρόφιμα με υψηλότερη διατροφική αξία. Η εταιρεία μας, έχοντας στην γκάμα της προϊόντα που καλύπτουν εξολοκλήρου αυτές τις νέες διατροφικές τάσεις, όπως το ταχίνι, τα nut butter & spreads, αλλά και οι μπάρες ξηρών καρπών, κατάφερε να κεντρίσει το ενδιαφέρον των καταναλωτών.
αποστολών μας και μερικές καθυστερήσεις παραδόσεων προϊόντων μας. Τα ναύλα των μεταφορών μας εκτοξεύτηκαν. Η μεταφορά ενός κοντέινερ μεταξύ Ελλάδας και Ασίας ανήλθε σε 8.000 ευρώ, έναντι 1.300 ευρώ προ κρίσης. Οι μεταφορές μας αρχίσαν να ομαλοποιούνται τον Δεκέμβριο 2020. Lockdown, καραντίνα, άρνηση πελατών να δεχτούν εξωτερικούς συνεργάτες στέρησαν τη δυνατότητα ταξιδιών. Συνέπεια ήταν ο περιορισμός επαφών, με σημαντική αρνητική επίδραση σε τεχνικές πωλήσεις. Έμφαση, λοιπόν, δόθηκε σε νέες πρακτικές προώθησης των εξαγωγών, δημιουργώντας νέα εργαλεία επικοινωνίας, τεχνικής βοήθειας και εκπαίδευσης πελατών, π.χ. απομακρυσμένη εργαλειοθήκη δοκιμών, “remote trials toolkit”. Ταυτόχρονα, ενισχύθηκε το ψηφιακό μάρκετινγκ και η ετικέτα των προϊόντων μας. Η ζήτηση αυξήθηκε για οικιακά προϊόντα, τρόφιμα και ποτά και η κατανάλωση υλικών συσκευασίας παρέμεινε σταθερή. Ωστόσο, το κλείσιμο των ξενοδοχείων και της εστίασης επηρέασε αρνητικά τους συνολικούς όγκους παραγωγής σε προϊόντα όπως τα νερά και τα αναψυκτικά. Το ισοζύγιο στη συσκευασία όμως παρέμεινε σχετικά σταθερό. Η πανδημία επιτάχυνε θεαματικά τη στροφή προς τον πρωτογενή τομέα παραγωγής αγροτικών προϊόντων και προς την πράσινη οικονομία. Η εταιρεία, με γρήγορα αντανακλαστικά, επέκτεινε τις φιλικές πρακτικές προς το περιβάλλον,
Η εικόνα του εξαγωγικού εμπορίου επιτρέπει συγκρατημένη αισιοδοξία για την πορεία των ελληνικών εξαγωγών, οι οποίες διατηρούν τη δυναμική που έχουν αναπτύξει και αποδεικνύουν πως αποτελούν σταθερό πυλώνα ανάπτυξης.
ΧΡΗΜΑ 51
φάκελος - εξαγωγές π.χ. χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα, και επεκτείνει το πορτφόλιό της με έξυπνα προϊόντα αγροτικών εφαρμογών. Η χρονιά ξεκίνησε για τη Megaplast πολύ δημιουργικά, με υψηλή δυναμική. Σημειώνεται εντυπωσιακή αύξηση καθαρών κερδών το πρώτο τρίμηνο, έναντι της αντίστοιχης περυσινής περιόδου, παρά το γεγονός ότι ο κύκλος εργασιών δεν αυξήθηκε. Από τον Σεπτέμβριο αναμένεται επαναφορά σε μια στοιχειώδη κανονικότητα. Οι πελάτες αναμένεται να δέχονται πιο εύκολα επισκέψεις, και εμείς να ταξιδεύουμε. Το προβλεπόμενο άνοιγμα της παγκόσμιας οικονομίας, η πιθανή αύξηση κατανάλωσης, η εξομάλυνση των μεταφορών, ταξιδιών, η μείωση των περιορισμών, δείχνουν μια πιο αισιόδοξη εικόνα. Περιμένουμε σταδιακή αύξηση της ζήτησης, η οποία ωστόσο εξαρτάται και από άλλους παράγοντες, όπως οι τιμές Α’ και Β’ υλών. Τέλος, η Megaplast θα συνεχίζει να διεκδικεί ευκαιρίες ανάπτυξης που ανοίγονται και θα συνεχίσει να επενδύει σε νέες τεχνολογίες. Αναβαθμίζουμε την παραγωγική μας αποτελεσματικότητα, επενδύουμε και επεκτείνουμε την παραγωγή, διευρύνουμε το προϊοντικό πορτφόλιο, προσαρμόζουμε υφιστάμενα προϊόντα σε απαιτήσεις της αγοράς, διαμορφώνουμε αποτελεσματικότερο δίκτυο προώθησης και επιχειρούμε εξαγορά εταιρειών. Στοχεύουμε να διασφαλίσουμε ένα βέβαιο μέλλον σε ένα πανδημικά αβέβαιο περιβάλλον». Ο κ. Εμμανουήλ Καρπαδάκης, Marketing & Area Exports Manager, Terra Creta, αναφέρει: «Κατά τη διάρκεια της πανδημίας (Μάρτιο με Δεκέμβριο 2020), είδαμε αυξημένη ζήτηση για ποιοτικά προϊόντα, ιδιαίτερα από τις ονομαζόμενες “ώριμες αγορές”. Συγκεκριμένα, για την Terra Creta η αύξηση κινήθηκε πάνω από το +20% κατ’ όγκο και αφορούσε κυρίως το συμβατικό και βιολογικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Στην εγχώρια αγορά, με την εστίαση σε πολύ περιορισμένη λειτουργία, η κατανάλωση σε αυτούς τους χώρους σχεδόν εκμηδενίστηκε. Παράλληλα όμως παρουσίασαν αύξηση οι 52
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
πωλήσεις μέσω ηλεκτρονικών καταστημάτων και βέβαια η σημαντικότερη αύξηση ήρθε από τα φυσικά καταστήματα λιανικής. Αν και το 2020 ακυρώθηκαν οι περισσότερες εκθέσεις τροφίμων, λόγω της πανδημίας, καταφέραμε να ξεκινήσουμε κάποιες σημαντικές νέες συνεργασίες, ως αποτέλεσμα της δουλειάς που είχε γίνει προ κορωνοϊού. Η ελαιοκομική περίοδος 2020-2021 μάς έδωσε εξαιρετικά αποτελέσματα τόσο σε ποσότητα όσο και σε αναβαθμισμένη ποιότητα εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου. Η αυξημένη ζήτηση που είδαμε την προηγούμενη χρονιά συνεχίζεται, αν και με χαμηλότερους ρυθμούς. Οι προβλέψεις για το υπόλοιπο της χρονιάς δεν είναι εύκολη υπόθεση, μια και πολλά εξαρτώνται από την πορεία της πανδημίας και το άνοιγμα τόσο της αγοράς όσο και του τουριστικού κλάδου. Επίσης, με ιδιαίτερη ικανοποίηση είδαμε ένα από τα προϊόντα μας, το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Terra Creta Grand Cru, να κατατάσσεται στο top-10 της παγκόσμιας κατάταξης από τον EVOOWR. Η διάκριση αυτή, που είναι η υψηλότερη που έχει φτάσει ποτέ ελληνικό ελαιόλαδο, έρχεται ως επιστέγασμα της συνεργασίας που έχουμε αναπτύξει εδώ και τέσσερα χρόνια με ομάδες παραγωγών, αλλά και των επενδύσεων που έχει κάνει η εταιρεία στους τομείς της βιωσιμότητας, του ελαιοτριβείου, αλλά και της παραγωγής υψηλότερης ποιότητας γενικότερα».
O κ. Δ η μ ή τ ρ η ς Λακασάς, Διευθύνων Σύμβουλος, Olympia Electronics, επισημαίνει: «O Covid-19 έφερε μεγάλες ανατροπές στη διεθνή οικονομία και σημαντική πτώση στο διεθνές εμπόριο. Η πανδημία άλλαξε τις συνήθειες του καταναλωτικού κοινού, των εξαγωγικών προορισμών και τις διαδικασίες των εξαγωγών. Οι εξαγωγικοί φορείς, στην προσπάθειά τους να σταθούν δίπλα στις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, διοργανώνουν, συχνά, σεμινάρια και εργαστήρια με θέμα “Εξωστρέφεια στην εποχή της πανδημίας Covid-19”. Αυτό που πρακτικά αλλάζει είναι η μέθοδος προσέγγισης των πελατών. Ενώ στο παρελθόν οι επισκέψεις γίνονταν κατά κόρον με φυσική παρουσία, πλέον έχει αλλάξει άρδην αυτή η τακτική και αντικαταστάθηκε από την ψηφιακή συνάντηση, τα λεγόμενα “web meeting”. Θεωρώ ότι μετά τη λήξη της πανδημίας θα υπερισχύσει ένα υβριδικό μοντέλο, κατά το οποίο η φυσική παρουσία δεν θα γίνεται με την ίδια συχνότητα όπως παλιά, παρά μόνο όταν υπάρχει απόλυτη ανάγκη, δεδομένου ότι θα υπάρχουν πολλές ενδιάμεσες ψηφιακές τηλεργασίες. Το ίδιο θα συμβεί και με τις εκθέσεις, τα συνέδρια και τα σεμινάρια, αφού θα έχουν υβριδικό χαρακτήρα, δηλαδή μείωση της φυσικής παρουσίας και αύξηση της ψηφιακής επαφής.
φάκελος - εξαγωγές Η ζήτηση κατά το 2020 στον κλάδο μας είχε πτώση κατά 10% περίπου και αυτό οφείλεται στη μείωση του τουρισμού και το κλείσιμο της εστίασης, που επέφερε η πανδημία. Το 2021 όμως αυτή η κατάσταση αντιστράφηκε. Ανοίξαμε νέες αγορές, π.χ. την αγορά της Ινδίας, μια ιδιαίτερα μεγάλη αγορά. Προχωρήσαμε σε βαθύ ψηφιακό μετασχηματισμό της επιχείρησής μας, στην εξειδίκευση του στελεχιακού μας προσωπικού και με τον κατάλληλο εξοπλισμό, ώστε να αντεπεξέλθει στη νέα ψηφιακή εποχή της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Η εταιρεία μας έχει έντονη εξαγωγική δραστηριότητα στις σκανδιναβικές χώρες και αυτό μας βοηθάει να αναπτύσσουμε καθημερινά ολοένα και περισσότερα νέα προϊόντα τεχνολογίας αιχμής. Το 2021 ξεκίνησε ιδιαίτερα δυναμικά, προεξοφλώντας μια δυναμική αύξηση της αγοράς και του κλάδου. Ήδη βρισκόμαστε σε μια αυξητική τάση, της τάξεως του 15%, σε σχέση με το 2020. Πάνω από όλα όμως ελπίζουμε η εποχή του Covid-19, που τόσο πολύ μας ταλαιπώρησε όλους, να κλείσει σύντομα με τις μικρότερες δυνατόν απώλειες, για το καλό της ανθρωπότητας». Η κ. Μαρία Τσακίρη, Διευθύντρια Marketing, Tsakiris Family, τονίζει ότι η επιρροή της πανδημίας ήταν καταλυτική για την παγκόσμια αγορά. «Δεν υπάρχει η δυνατότητα ταξιδιών και φυσικής επίσκεψης των συνεργατών (υπαρχόντων και δυνητικών), με αποτέλεσμα να μην υπάρχει διά ζώσης επαφή ώστε να γίνει ανάπτυξη της εξωστρέφειας. Οι εκάστοτε αγοραστές σε μεγάλες αλυσίδες δέχονται πολύ πιο δύσκολα να εξετάσουν κάποια ένταξη νέων προϊόντων στην γκάμα τους. Λόγω της ακύρωσης όλων των εκθέσεων σε εσωτερικό και εξωτερικό, δημιουργήθηκε η ανάγκη για συμμετοχή σε διαδικτυακές εκθέσεις, που σαφέστατα έχουν πολύ μικρότερη απήχηση και αποτέλεσμα από τις εκθέσεις με φυσική παρουσία. Όλη η επικοινωνία, πλέον, γίνεται με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σαφέστατα και διαφοροποιήθηκε η ζήτηση. Επηρεάστηκε η ανάπτυξη σε νέες αγορές αναλογικά. Υπήρξε ανάπτυξη σε Γερμανία, Σαουδική 54
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
Αραβία, Αλβανία και Αγγλία. Παράλληλα, αναπτύχθηκαν οι υπάρχουσες αγορές σε Βουλγαρία, Κύπρο και Ρωσία. Φέτος, η χρονιά ξεκίνησε αρκετά “συντηρητικά” τους πρώτους δύο μήνες. Ο Μάρτιος παρουσίασε μια μικρή αύξηση σε σχέση με πέρυσι, αλλά με πολλές επιφυλάξεις για το επόμενο διάστημα. Θα ήταν άτοπο να δώσουμε μακροχρόνια εκτίμηση για τη συνέχεια. Παραμένουμε θετικοί και αισιόδοξοι, συνεχίζοντας τις προσπάθειες για περισσότερη εξωστρέφεια». Ο κ. Χάρης Σιούρας, Υπεύθυνος Εξαγωγών, Siouras SA, αναφέρει ότι από τον Μάρτιο του 2020 υπήρξε σημαντική υστέρηση στις παραγγελίες από όλες τις χώρες του εξωτερικού για συσκευασίες που προορίζονται για εστίαση, τουρισμό, γενικά food sector & catering. Γενικά, στο διάστημα από Απρίλιο έως Ιούνιο 2020 υπήρχε πτώση 40%-50% σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2019. Από Αύγουστο μέχρι Νοέμβριο παρατηρήθηκε ξανά μια ζήτηση, αλλά γενικά υπάρχει μέχρι και σήμερα πτώση 15%-25%. «Τα προϊόντα σουπερμάρκετ/λιανικής κράτησαν σταθερή πορεία, με μικρή ίσως άνοδο, στο δικό μας αντικείμενο δεν είχαμε αλλαγές στη ζήτηση, μερικά καταστήματα ζήτησαν κάποια είδη για τα ηλεκτρονικά e-shops. Υπήρξε σταθερή ροή παραγγελιών από Ιανουάριο 2021 μέχρι Μάρτιο 2021, καλή θα έλεγα,
Οι προτεραιότητες άλλαξαν για τους καταναλωτές, τις επιχειρήσεις και τις κυβερνήσεις και οι εξαγωγείς έπρεπε να αντιληφθούν και να προσαρμοστούν στην αλλαγή αυτή, όπως και έκαναν. δεδομένης της κατάστασης, φαίνεται να υπάρχουν κάποια σημάδια ανάκαμψης στο ενδεχόμενο επαναλειτουργίας της εστίασης παγκοσμίως. Υπάρχουν όμως ταυτόχρονα δυσκολίες γενικά στη μεταφορά των εμπορευμάτων με εμπορευματοκιβώτια και παρατηρούνται καθυστερήσεις στις παραδόσεις. Επίσης, καταγράφεται αύξηση των τιμών στις μεταφορές και επίσης σημαντική αύξηση σε όλα τα υλικά συσκευασίας (πλαστικό, μέταλλο κ.λπ.)».
φάκελος - εξαγωγές
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Δρ Γιώργος Κωνσταντόπουλος Πρόεδρος του ΣΕΒΕ Ο δρ Γιώργος Κωνσταντόπουλος αναφέρεται τόσο στις αλλαγές που έχει επιφέρει στον εξαγωγικό τομέα η πανδημία όσο και στις αναγκαίες κινήσεις για τη δημιουργία ενός στρατηγικού σχεδίου εξωστρέφειας, που θα οδηγήσει σε σημαντική περαιτέρω αύξηση των εξαγωγών. Τι έχει αλλάξει σε επίπεδο εξαγωγών στην “Covid era”; Η πανδημία έχει επηρεάσει σημαντικά το εμπόριο όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε όλο τον κόσμο. Ο όγκος του παγκόσμιου εμπορίου μειώθηκε κατά 5,3% το 2020, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, ενώ πολλές χώρες που φημίζονται για την εξωστρέφειά τους είδαν τις εξαγωγές τους να βυθίζονται. Για παράδειγμα, οι εξαγωγές της Γερμανίας μειώθηκαν κατά 9%, της Ιταλίας και της Ισπανίας κατά 10% και της Γαλλίας κατά 16%. Αντίθετα, στην Ελλάδα καταγράφηκε μεν μείωση κατά 9%, αλλά αυτή οφειλόταν στα πετρελαιοειδή, καθώς αν τα εξαιρέσουμε, είχαμε αύξηση κατά 3,2%. Αναμφίβολα, οι εξαγωγείς αντιμετώπισαν – και συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν– πολλές δυσκολίες και πολλά προβλήματα λόγω του κορωνοϊού, όπως οι διεθνείς μεταφορές, η επικοινωνία με υφιστάμενους και εν δυνάμει πελάτες, η προώθηση των προϊόντων και των υπηρεσιών τους, ωστόσο απέδειξαν για ακόμη μία φορά ότι διαθέτουν επιχειρηματικό δαιμόνιο, ευφυΐα και ετοιμότητα να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε πρόκληση. Διαφοροποιήθηκε η ζήτηση; Άνοιξαν νέες αγορές;
Η ζήτηση σε παγκόσμιο επίπεδο κινήθηκε στους «ρυθμούς» της πανδημίας. Οι προτεραιότητες άλλαξαν για τους καταναλωτές, τις επιχειρήσεις και τις κυβερνήσεις και οι εξαγωγείς έπρεπε να αντιληφθούν και να προσαρμοστούν στην αλλαγή αυτή, όπως και έκαναν. Αρχικά, οι εξαγωγικές επιχειρήσεις κατάφεραν, με τον επαγγελματισμό τους και με νέες μορφές επικοινωνίας, όπως η ψηφιακή, να διατηρήσουν την επαφή τους με τους συνεργάτες τους στο εξωτερικό και να συνεχίσουν σχεδόν απρόσκοπτα τη συνεργασία τους, κάτι το οποίο δεν μπόρεσαν να το κάνουν οι ανταγωνιστές τους από άλλες χώρες. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να κερδίσουν μεγαλύτερα μερίδια αγοράς και να ενδυναμώσουν την παρουσία τους στις διεθνείς αγορές.
θα είναι αισθητά βελτιωμένη, γιατί έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη στους Έλληνες εξαγωγείς και γνωρίζουμε τις δυνατότητές τους. Επίσης, μετά από ένα χρόνο πανδημίας, διαθέτουν την εμπειρία να χειριστούν τις δύσκολες καταστάσεις και να υπερκεράσουν όλα τα εμπόδια.
Παράλληλα, αξιοποίησαν ευκαιρίες που δημιούργησε η πανδημία και κατάφεραν να προσεγγίσουν και νέες αγορές. Παραδείγματος χάριν, οι εξαγωγές μας στη Γαλλία αυξήθηκαν κατά 49%, δηλαδή κατά 581,0 εκατ. ευρώ, λόγω των εξαγωγών φαρμακευτικών ειδών. Το ίδιο συνέβη και στην Ιαπωνία, όπου είχαμε αύξηση εξαγωγών κατά 86,7%.
Στον ΣΕΒΕ τονίζουμε διαρκώς ότι υπάρχει αδήριτη ανάγκη για ένα νέο, εκσυγχρονισμένο παραγωγικό μοντέλο στην Ελλάδα, που θα έχει ως επίκεντρο τις εξαγωγές διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων και υπηρεσιών. Και αυτό αποτελεί μια πάγια θέση του συνδέσμου μας, διότι πιστεύουμε ακράδαντα ότι η Ελλάδα έχει τα χαρακτηριστικά να το πετύχει.
Πώς ξεκίνησε η φετινή χρονιά και ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για τη συνέχεια;
Διαθέτουμε εξαιρετικά προϊόντα, που είναι περιζήτητα παγκοσμίως, το ανθρώπινο δυναμικό μας είναι εξειδικευμένο και καταρτισμένο όσο λίγα στον κόσμο, ενώ τα πανεπιστήμιά μας παράγουν έρευνα και καινοτομία σε υψηλότατο επίπεδο.
Η φετινή χρονιά ξεκίνησε ελπιδοφόρα, όπως έκλεισε και η προηγούμενη. Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία για το πρώτο δίμηνο του έτους, οι εξαγωγές –χωρίς τα πετρελαιοειδή– ήταν αυξημένες κατά 2,4% σε σχέση με το 2020, και σε αυτό το δεδομένο συνυπολογίστε ότι η πανδημία του κορωνοϊού δεν είχε επηρεάσει τις ελληνικές εξαγωγές στο πρώτο δίμηνο του 2020. Επομένως, η φετινή χρονιά εκτιμούμε ότι
Ποια είναι και ποια θα έπρεπε να είναι η θέση των εξαγωγών στο παραγωγικό μοντέλο της χώρας; Τι πρέπει να γίνει προς αυτήν την κατεύθυνση; Όπως και στη μεγάλη κρίση που βίωσε η Ελλάδα τη δεκαετία 2009-2019, έτσι και σε αυτή που περνάμε τώρα, γίνεται εμφανές ότι ο ρόλος των εξαγωγών είναι κομβικός στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας.
Οφείλουμε να αξιοποιήσουμε αυτά και τα τόσα άλλα πλεονεκτήματα που διαθέτει η χώρα και να δημιουργήσουμε ένα στρατηγικό σχέδιο εξωστρέφειας, ώστε οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών, από 36% σήμερα, να φτάσουν το 50% σε βάθος τριετίας. ΧΡΗΜΑ 55
φάκελος - εξαγωγές ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Αλκιβιάδης Καλαμπόκης Πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης H ραγδαία μετάβαση στην ψηφιακή εποχή, που η πανδημία επέβαλε στην καθημερινότητά μας, θα πρέπει να αποτελέσει, πλέον, το επόμενο στοίχημα για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, σύμφωνα με τον κ. Αλκιβιάδη Καλαμπόκη, με τη συμμετοχή σε ψηφιακές εκθέσεις και την παρουσία σε όλα τα σύγχρονα κοινωνικά και επαγγελματικά δίκτυα. Τι έχει αλλάξει σε επίπεδο εξαγωγών κατά την πανδημία; Η επίδραση της πανδημίας στην οικονομία μας –μια οικονομία ήδη επιβαρυμένη από μια κρίση πολλών ετών– είναι πολύ μεγάλη και εννοείται πως ένας από τους κλάδους που έχει επηρεαστεί είναι ο κλάδος των εξαγωγών. Ένα από τα μεγαλύτερα πλήγματα που έφερε στον εξαγωγικό κόσμο είναι το κλείσιμο της εστίασης, το οποίο έχει επηρεάσει σημαντικά πολλές εξαγωγικές επιχειρήσεις, όπως για παράδειγμα τον κλάδο των κρασιών. Από την άλλη πλευρά, η πανδημία έφερε αύξηση στην ατομική κατανάλωση, λόγω του lockdown σε παγκόσμια κλίμακα, καθώς και μια συνεχώς αυξανόμενη ανάγκη για σωστή, υγιεινή διατροφή. Πολλοί καταναλωτές αλλάζουν τις διατροφικές τους συνήθειες και αναζητούν προϊόντα αναβαθμισμένου ποιοτικού προφίλ (π.χ. στις ΗΠΑ). Προτιμούν προϊόντα πιστοποιημένα, ασφαλή, με σταθερή γεύση και αξία και η ποιοτική ανωτερότητα των προϊόντων μας κατάφερε να καλύψει τις νέες αυτές ανάγκες. Αυτό αποτυπώθηκε και με την αύξηση που κατέγραψαν οι εξαγωγές της Κρήτης κατά το 2020, για πρώτη φορά από το 2015. Βλέπουμε, λοιπόν, ότι ναι μεν οι δυσκολίες είναι πολλές, αλλά κάθε κρίση σαφώς και δημιουργεί νέες 56
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
ευκαιρίες ανάπτυξης. Ευελπιστούμε να κρατήσουμε το 2021 ως μια καλή εξαγωγική χρόνια, σε συνέχεια του 2020. Θεωρώ ότι σε αυτό θα συμβάλει πολύ σημαντικά και το άνοιγμα της εστίασης και θα επιστρέψουμε στα επίπεδα προ πανδημίας, με την κατανάλωση να επιστρέφει στα φυσιολογικά επίπεδα. Ποια είναι και ποια θα έπρεπε να είναι η θέση των εξαγωγών στο παραγωγικό μοντέλο της χώρας; Τι πρέπει να γίνει προς αυτήν την κατεύθυνση; Οι εξαγωγές κατέχουν μια πολύ σημαντική θέση στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Τα ελληνικά προϊόντα υψηλής παραγωγικής ποιότητας αλλά και διατροφικής αξίας πρέπει να αναδείξουν τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα, για να αποκτήσουν την αναγνώριση και τη φήμη που τους αρμόζει τόσο στην εσωτερική αγορά όσο και σε τρίτες χώρες. Η ποιότητα όμως ενός προϊόντος δεν αρκεί, αλλά οι επιχειρήσεις θα πρέπει να επενδύουν σε νέες, μοντέρνες συσκευασίες, διεθνείς πιστοποιήσεις, όπως το IFS, το BRC κ.ά., νέες παραγωγικές μονάδες, στις νέες τάσεις της παγκόσμιας αγοράς, τη συμμετοχή σε εκθέσεις κ.α., για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν και να ξεχωρίσουν στον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Ωστόσο, οι προσπάθειες για την καθιέρωση ενός προϊόντος στο εξωτερικό δεν σταματούν στα παραπάνω. Μεγάλη βαρύτητα θα πρέπει να δοθεί στο εθνικό branding, το οποίο κατά τις εξαγωγές έχει εξίσου μεγάλη σημασία με αυτό που πραγματικά παράγεται και πωλείται. Η καλή εικόνα επηρεάζει ολοένα και περισσότερο την απόφαση της αγοράς (μέσω συναισθήματος) και οι χώρες αποκτούν “brand value” (π.χ. Made in Greece). Για τη δημιουργία του εθνικού branding είναι απαραίτητος ο συντονισμός σε εθνικό επίπεδο όλων των εμπλεκόμενων στην
εξωστρέφεια, συμπεριλαμβανομένου, δηλαδή, και του τουρισμού. Πολύ σημαντική κρίνεται επίσης η αναδιάρθρωση του παραγωγικού τομέα, για να εμπλουτιστεί το παραγωγικό μοντέλο με νέα προϊόντα, βασισμένα στις σύγχρονες διατροφικές ανάγκες, την καινοτομία, την έρευνα και την τεχνολογία, την ψηφιοποίηση, προκειμένου να αποφευχθεί ο μονοθεματικός προσανατολισμός των ελληνικών εξαγωγών. Λαμβάνοντας υπόψη όλες τις νέες συνθήκες που έχει επιβάλει η πανδημία, οι εξαγωγείς θα πρέπει να ενεργοποιήσουν όλες τους τις δυνάμεις και να επαναπροσδιορίσουν τους στόχους τους. Πρέπει να δημιουργηθούν βραχυπρόθεσμες στρατηγικές, πιο τεχνοκρατικές, με συγκεκριμένους στόχους και μετρήσιμα αποτελέσματα. Πρέπει να προσδιοριστούν οι αγορές-στόχοι και οι διατροφικές ανάγκες που δημιουργούν τα νέα διατροφικά πρότυπα, με την παράλληλη διατήρηση των παραδοσιακών αγορών που έχουν ήδη κατακτηθεί. Τέλος, η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή, που η πανδημία επέβαλε ραγδαία στην καθημερινότητά μας, θα πρέπει να αποτελέσει πλέον το επόμενο στοίχημα για τις κρητικές εξαγωγικές επιχειρήσεις. Πιο συγκεκριμένα, η συμμετοχή σε ψηφιακές εκθέσεις, η παρουσία των κρητικών επιχειρήσεων σε όλα τα σύγχρονα κοινωνικά και επαγγελματικά δίκτυα, η ψηφιοποίηση πολλών από τις μέχρι πρότινος καθημερινές εργασίες, πρέπει να αποτελέσουν εφόδια των επιχειρήσεων για την πλήρη προσαρμογή τους στη νέα, ψηφιακή πραγματικότητα. Θεωρώ ότι τα νέα στελέχη των εξαγωγικών επιχειρήσεων μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην αλλαγή της εξαγωγικής κουλτούρας και στην προσαρμογή στα νέα δεδομένα, καθότι η εξοικείωσή τους με όλα τα μέσα της σύγχρονης επικοινωνίας είναι άμεση, διαδραστική και συνεχώς εξελισσόμενη. • • •
[φάκελος] πράσινη χρηματοδότηση
Φθηνά δάνεια για πράσινες επενδύσεις από τις τράπεζες Οι πρωτοβουλίες των συστημικών τραπεζών και ο ρόλος της Κεντρικής Τράπεζας, της ΕΕΤ και του μετόχου
Κ
αθώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής γίνονται συνεχώς πιο εμφανείς και ακραίες, η μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών ρύπων αναδεικνύεται ως αναγκαιότητα. Η ΕΕ επεξεργάζεται εντατικά, την τελευταία τριετία, ένα συγκροτημένο σχέδιο δράσης και μια εκτενή δέσμη νομοθετικών ρυθμίσεων, ώστε να ισχυροποιηθεί ο προσανατολισμός των επενδύσεων και χρηματοδοτήσεων σε μια περιβαλλοντικά βιώσιμη κατεύθυνση. Ήδη η παράμετρος του κλίματος ενσωματώνεται στον χρηματοπιστωτικό τομέα, και ιδίως στα κριτήρια πιστωτικού κινδύνου, γεγονός που θα μεταβάλει καταλυτικά το προφίλ της εκάστοτε τραπεζικής χρηματοδότησης. Με απλούς όρους, πράσινα προϊόντα και δάνεια θα επενεργούν βελτιωτικά για τα
58
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
εποπτικά κεφάλαια των τραπεζών, θα διαφοροποιούν το δανειοδοτικό τους μείγμα και θα λειτουργούν αντισταθμιστικά ως προς δάνεια σε ρυπογόνους τομείς, απομειώνοντας τον συντελεστή έκθεσης κινδύνου για τα πιστωτικά τους ανοίγματα. H απόφαση της ΕΤΕπ να καταργήσει τη δανειοδότηση σε έργα ορυκτών καυσίμων από τα τέλη του 2021 και αντίστοιχες προσεγγίσεις από μεγάλες διεθνείς τράπεζες υποδεικνύουν την κατεύθυνση προσαρμογής του τραπεζικού συστήματος. Είναι χαρακτηριστικό το ότι τον Φεβρουάριο του 2020 η ΕΤΕπ αποφάσισε τη διοχέτευση 2 δισ. ευρώ για καθαρή ενέργεια και μεταφορές και 1,7 δισ. ευρώ για ενεργειακή απόδοση στη βιομηχανία και εταιρική καινοτομία.
Οι πρώτες πρωτοβουλίες Στο πλαίσιο των Αρχών Υπεύθυνης Τραπεζικής, οι τράπεζες υποχρεωτικά προχωρούν σε μια σειρά από προφανείς –όπως τις χαρακτηρίζουν– πρωτοβουλίες, όπως η προσφορά ανταγωνιστικών χρηματοδοτικών πακέτων για την ενθάρρυνση της ηλεκτροκίνησης, ελκυστικότερων επιτοκίων για επιχειρήσεις που επενδύουν στην πράσινη οικονομία, κινήτρων για τη διάδοση της ευφυούς γεωργίας ή για την πριμοδότηση των επιχειρήσεων που κάνουν συνετή χρήση λιπασμάτων και υδάτων.
Στο πλαίσιο αυτό, τα κριτήρια ESG (Environmental, Social and Governance), μεταξύ των οποίων, τουλάχιστον στην
παρούσα φάση, κυρίαρχο ρόλο διαδραματίζει το σκέλος των περιβαλλοντικών δεσμεύσεων, οδηγούν όχι μόνο τα επενδυτικά κεφάλαια, αλλά και τις επιλογές του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Δημιουργώντας έτσι νέες δυνατότητες για τις επιχειρήσεις να αντλήσουν χρηματοδότηση, προκειμένου να υλοποιήσουν πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά τα επενδυτικά σχέδια τα οποία ανταποκρίνονται και εντάσσονται σε αυτήν τη στρατηγική κατεύθυνση. Το ορόσημο της βιομηχανίας Υπό αυτό το πρίσμα, η πρόσφατη απόφαση της Τράπεζας Πειραιώς να χρηματοδοτήσει την ElvalHalcor, ως πρώτη τέτοια κίνηση προς καθαρά βιομηχανικό όμιλο, αποκτά ξεχωριστή βαρύτητα. Γιατί, μέχρι τώρα, τόσο η Τράπεζα Πειραιώς όσο και άλλες τράπεζες έχουν προχωρήσει σε αντίστοιχες χρηματοδοτήσεις στους κλάδους της ενέργειας (με έμφαση στις ΑΠΕ), των υλικών συσκευασίας, και πάντως σε ένα περιορισμένο «τόξο» επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Η χρηματοδότηση της ElvalHalcor, με κριτήρια βιώσιμης ανάπτυξης (ESG), θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «ορόσημο» για το αντίστοιχο άνοιγμα και προς τη βιομηχανία. Και είναι μια επιλογή την οποία εκτιμάται ότι θα υιοθετήσουν άμεσα και οι άλλες ελληνικές τράπεζες. Εκτός όμως από τη δεδομένη ισχύ και το εκτόπισμα του ομίλου της ElvalHalcor, σημασία στην προκειμένη περίπτωση έχουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, τα οποία απηχούν τα κριτήρια ESG και κυρίως τον πράσινο πυλώνα τους. Συγκεκριμένα, η χρηματοδότηση ύψους 40
φάκελος - πράσινη χρηματοδότηση
Η Υπεύθυνη Τραπεζική, στη βάση των αρχών του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών που υπογράφτηκαν το 2019 στο Παρίσι και στις οποίες έχουν προσχωρήσει 180 τράπεζες (μεταξύ των οποίων και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες στη χώρα μας), δεν είναι ένα κείμενο ιδεών. Υπό την καθοδήγηση των εποπτικών αρχών αλλά και της ίδιας της επενδυτικής κοινότητας, που αξιολογεί τις επιδόσεις κάθε επιχείρησης στην οποία προτίθεται να τοποθετήσει κεφάλαια, οι πρωτοβουλίες για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, η διαφάνεια και ο βαθμός λογοδοσίας κάθε επιχείρησης αποκτούν μετρήσιμη επίδοση. Στη βάση της μετάβασης σε μια κοινωνία χαμηλών ρύπων και αυξημένης ευαισθητοποίησης σε κοινωνικά θέματα, οι εποπτικές αρχές πριμοδοτούν τις τράπεζες με απαιτήσεις για λιγότερα εποπτικά κεφάλαια όταν χρηματοδοτούν πράσινες επενδύσεις και κάνουν αποδεκτά για χρηματοδότηση τα ομόλογα επιχειρήσεων με πράσινη πιστοποίηση. Οι διεθνείς επενδυτές, από την πλευρά τους, επενδύουν σε μετοχές εταιρειών που έχουν εντάξει αυτές τις αρχές στην ευρύτερη στρατηγική τους και στα επιχειρηματικά τους πλάνα. Δεν πάει πολύς καιρός –συγκεκριμένα λίγο πριν από το ξέσπασμα του Covid-19– που μεγάλες πολυεθνικές ανά τον κόσμο κατέγραφαν τα αεροπορικά ταξίδια των στελεχών τους προκειμένου να μετρήσουν την επίδραση στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Το σύνθημα για μια βιώσιμη κοινωνία ηχεί στην παγκόσμια κοινότητα πιο ισχυρό από ποτέ και μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στον αποκλεισμό μιας επιχείρησης από την τραπεζική χρηματοδότηση ή τη χρηματοδότησή της με ιδιαίτερα αυστηρούς όρους αν δεν εναρμονίζεται με τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης. Η εντεινόμενη ευαισθητοποίηση απέναντι στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και στην ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος, όπως αποτυπώνεται πλέον ξεκάθαρα στις πολιτικές προτεραιότητες τόσο της ΕΕ όσο και ευρύτερα, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο σε επίπεδο τραπεζικών χρηματοδοτήσεων.
εκατ. ευρώ από την Τράπεζα Πειραιώς εδράζεται σε δύο βασικούς άξονες. Αφενός στη συμφωνία για την εφαρμογή ενός πλαισίου περιβαλλοντικών αρχών και στόχων, όπου με την εκπλήρωσή του θα παρέχονται ουσιαστικά κίνητρα χρηματοοικονομικής ανταγωνιστικότητας, συμβάλλοντας έτσι στην περιβαλλοντική και κλιματική αναβάθμιση της χώρας. Αφετέρου στο γεγονός ότι ο βιομηχανικός όμιλος έχει προχωρήσει σε τρεις κινήσεις με σημαντικό περιβαλλοντικό όφελος, και ειδικότερα: Στην κάλυψη αναγκών πρώτων υλών μετάλλου από δευτερογενείς πρώτες ύλες (σκραπ αλουμινίου και χαλκού, αντίστοιχα) σε ποσοστό άνω του 25% για τον Τομέα Έλασης Αλουμινίου (της ΕΛΒΑΛ), και σε ποσοστό άνω του 45% για τον Τομέα Σωλήνων Χαλκού (της ΧΑΛΚΟΡ). Στη διάθεση στην αγορά προϊόντων έλασης αλουμινίου και σωλήνων χαλκού με πιστοποιημένη περιβαλλοντική διαχείριση, σύμφωνα με ανάλυση του κύκλου ζωής τους. Στην πιστοποίηση συστημάτων ενεργειακής διαχείρισης με βάση διεθνή πρότυπα. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι καταγράφεται κινητικότητα και σε άλλους μεγάλους ομίλους της βαριάς βιομηχανίας, καθώς και στον τραπεζικό τομέα, ώστε να υπάρξουν αντίστοιχες συμφωνίες το επόμενο διάστημα. ΧΡΗΜΑ 59
φάκελος - πράσινη χρηματοδότηση
Ο ρόλος των κεντρικών τραπεζών Η βασική αρχή που διέπει τη φιλοσοφία των κεντρικών τραπεζών είναι ότι δεν νοείται χρηματοοικονομική σταθερότητα χωρίς βιωσιμότητα του αναπτυξιακού μοντέλου. Η ΤτΕ είναι από τις πρώτες αν όχι η πρώτη κεντρική τράπεζα που ασχολήθηκε με θέματα βιωσιμότητας, συστήνοντας το 2009 την Επιτροπή Μελέτης Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής, η οποία συμβάλλει με την έρευνά της στο κρίσιμο ζήτημα της αλλαγής του κλίματος. Ο τραπεζικός τομέας πρέπει να ηγηθεί της προσπάθειας για ένα βιώσιμο μέλλον, κατευθύνοντας κεφάλαια σε δράσεις που αποφέρουν θετικά αποτελέσματα για την κοινωνία και καθοδηγώντας τους πελάτες του στην ορθή διαχείριση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων. Πέρα από τη στήριξη των Αρχών Υπεύθυνης Τραπεζικής, η ΤτΕ έχει ένα μεγάλο εύρος δράσεων που σχετίζονται με θέματα βιωσιμότητας και κλιματικής αλλαγής. Στο πλαίσιο μνημονίου συνεργασίας που υπέγραψε με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και την Ακαδημία Αθηνών, σχεδιάζει την Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή και τώρα παρακολουθεί την εφαρμογή της συμμετέχοντας στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE-IP AdaptInGr. Παράλληλα, η ΤτΕ συμμετέχει στο Δίκτυο Κεντρικών Τραπεζών και Εποπτικών Αρχών για ένα Πράσινο Χρηματοπιστωτικό Σύστημα, που έχει συσταθεί με σκοπό την ενίσχυση της παγκόσμιας προσπάθειας για την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας των Παρισίων και την ενδυνάμωση του ρόλου του χρηματοπιστωτικού συστήματος στον δρόμο για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Συμμετοχή της ΕΕΤ στον παγκόσμιο διάλογο για τα θέματα βιώσιμης ανάπτυξης Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει υιοθετήσει, σχεδόν στο σύνολό του, τις Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής. Η Ελληνική Ένωση 60
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
ι υνης Τραπεζικής, ο ό θ εύ π Υ ν χώ ρ Α ν απ Στο πλαίσιο τω ρούν σε μια σειρά χω ο ρ π ά κ τι εω χρ ωτοβουλίες. ρ π τράπεζες υπο ν– υ ο ίζ ρ τη κ α ρ τις χα προφανείς –όπως
Ο ρόλος του μετόχου
Τραπεζών, στο πλαίσιο της Επιτροπής Αειφόρου Ανάπτυξης, έχει θέσει ως στόχο την ενεργό συμμετοχή του τραπεζικού συστήματος στον παγκόσμιο διάλογο για τα θέματα βιώσιμης ανάπτυξης. Στόχος είναι να ενθαρρυνθούν οι αειφόρες πρακτικές δραστηριότητες που δημιουργούν ευημερία για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές. Με τον τρόπο αυτό το τραπεζικό σύστημα λειτουργεί ως γέφυρα μεταξύ της κοινωνίας και των επιχειρήσεων, συμβάλλοντας στην κοινωνική πρόοδο, στην προώθηση και διαφύλαξη του περιβαλλοντικού πολιτισμού και στην υποστήριξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που παράγουν περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη. Το πρώτο βήμα του τραπεζικού συστήματος προς αυτήν την κατεύθυνση ήταν να εντάξει τις νέες αυτές αρχές στα εγχειρίδια πιστοδοτήσεων. Τα κριτήρια χρηματοδότησης δεν μπορούν να είναι μόνο τεχνοκρατικά και οικονομικά, αλλά να περιλαμβάνουν και όρους με σκοπό την περιβαλλοντική και κοινωνική ευθύνη. Η ΕΕΤ συμμετέχει στο Εθνικό Συμβούλιο για την Κυκλική Οικονομία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, συνεργάζεται με τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Καταναλωτή για τον σχεδιασμό της νέας πολιτικής για την εταιρική κοινωνική ευθύνη και την υπεύθυνη επιχειρηματική συμπεριφορά καθώς και με τη Γενική Γραμματεία για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης. Είναι ιδρυτικό μέλος της πρωτοβουλίας Sustainable Greece 2020 και συμμετέχει ενεργά σε όλες τις επιστημονικές επιτροπές και τις ομάδες εργασίας της πρωτοβουλίας.
Το ΤΧΣ, έχοντας συνεισφέρει στη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στην Ελλάδα, προς χάριν του δημόσιου συμφέροντος, μέσω των ανακεφαλαιοποιήσεων των τραπεζών, επικεντρώνεται πλέον στη στήριξη των ιδρυμάτων ως ενεργός μέτοχος. Το Ταμείο, έχοντας θέσει ένα συγκεκριμένο πλαίσιο ορθής εταιρικής διακυβέρνησης, έχει καθοδηγήσει τις τράπεζες να υιοθετήσουν και να εφαρμόσουν μια ενισχυμένη και αποτελεσματική δομή εταιρικής διακυβέρνησης και λήψης αποφάσεων. Επιπλέον, έχει προωθήσει την ανάδειξη στο ανώτατο επίπεδο των θεμάτων δεοντολογίας και κοινωνικής ευθύνης που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες, μέσω της πρωτοβουλίας του για τη δημιουργία Επιτροπής Δεοντολογίας (ή Ηθικής) και Αειφορίας στο διοικητικό συμβούλιο. Τέλος, έχει εντάξει στις προτεραιότητές του ένα φάσμα θεμάτων ευρύτερου κοινωνικού ενδιαφέροντος, όπως τα θέματα της κλιματικής αλλαγής, της κοινωνικής συνοχής και άλλων σύγχρονων προκλήσεων. Η εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών εταιρικής διακυβέρνησης αλλά και βιώσιμης ανάπτυξης έχει αποδειχθεί ότι οδηγεί στην αύξηση της απόδοσης των εταιρειών, καθιστώντας τες πιο ελκυστικές σε διεθνείς επενδυτές. Με αυτόν τον τρόπο το ΤΧΣ προσδοκά ότι μακροπρόθεσμα η εφαρμογή τους θα στηρίξει την αξία των μετοχών των τραπεζών και, παράλληλα με την επίτευξη του στόχου μείωσης των δανείων σε καθυστέρηση, καθώς και την αύξηση της κερδοφορίας τους, θα αποτελέ-
Τράπεζα Πειραιώς: Πράσινες χρηματοδοτήσεις 1,4 δισ. ευρώ Η Τράπεζα Πειραιώς ανταποκρίθηκε αμέσως το 2018 στο κάλεσμα του UNEP FI για τη διαμόρφωση των Αρχών Υπεύθυνης Τραπεζικής. Για την εφαρμογή τους η τράπεζα θα δημιουργήσει σε πρώτο επίπεδο τις εσωτερικές υποδομές, τις πολιτικές και τις στρατηγικές και θα διαμορφώσει τη νέα της ESG (Environmental, Social and Governance) ατζέντα. Αυτό θα της επιτρέψει, έχοντας τη σωστή τεχνογνωσία και τα εργαλεία, να συνεργαστεί με τους πελάτες και τους επενδυτές ώστε να τους κατευθύνει σε μακροχρόνιες και βιώσιμες επενδύσεις. Σε δεύτερο επίπεδο, θα εντοπίσει σε ποιους τομείς της οικονομίας μπορεί η τράπεζα να έχει τις μεγαλύτερες θετικές επιπτώσεις, μειώνοντας ταυτόχρονα τις αρνητικές της επιπτώσεις. Θα σχεδιάσει σειρά από προϊόντα και υπηρεσίες για την υποστήριξη επενδύσεων σε έργα που οδηγούν στη μείωση των επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή και έχουν θετικό πρόσημο για την κοινωνία. Ενδεικτικό παράδειγμα των πρωτοβουλιών του Ομίλου είναι οι πράσινες χρηματοδοτήσεις της τράπεζας, που ανέρχονται σε 1,4 δισ. ευρώ και αφορούν πάνω από 20.000 πελάτες, ιδιώτες και επιχειρήσεις, ενώ συμπεριλαμβάνουν τη χρηματοδότηση περίπου 26% των έργων ΑΠΕ στη χώρα. Επιπλέον, η Τράπεζα Πειραιώς δημιουργεί ειδικά προϊόντα, τόσο επενδυτικά (α/κ World Sustainability Balanced Fund) όσο και δανειακά (ev-loan και ev-lease για αγορά και leasing ηλεκτρικών οχημάτων, ΑΠΕ για αγρότες κ.λπ.), με ελκυστικότερους όρους. Alpha Bank: Επενδύσεις 1,5 δισ. ευρώ για το περιβάλλον Η Alpha Bank συμμετέχει ενεργά στην παγκόσμια προσπάθεια για τη διαμόρφωση ενός βιώσιμου μέλλοντος προσυπογράφοντας τις Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής από τον περασμένο Αύγουστο και στηρίζοντας, ως founding signatory, το UNEP FI (United Nations Environment Programme Finance
Initiative), στο οποίο είναι μέλος από το 2004. Στους βασικούς πυλώνες για βιώσιμη ανάπτυξη, δηλαδή ποιοτική εκπαίδευση, αξιοπρεπή εργασία, βιομηχανία, καινοτομία, ειρήνη, δικαιοσύνη και ισχυρούς θεσμούς, η Alpha Bank έχει συμπεριλάβει και τον στόχο για την υγεία και ευημερία, στον οποίο συμβάλλει μέσω του προγράμματος «Μαζί με στόχο την υγεία», που αποσκοπεί στην ενίσχυση των δομών του ΕΣΥ σε απομακρυσμένα νησιά, καθώς και τον στόχο για τη δράση για το κλίμα, μέσω στοχευμένων επενδύσεων στο περιβάλλον και πρωτοβουλιών για μείωση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος. Παραδείγματα για το πώς η υιοθέτηση αυτών των αρχών μετασχηματίζεται σε συγκεκριμένες δράσεις είναι η χρηματοδότηση σε επενδύσεις που προωθούν την περιβαλλοντικά βιώσιμη ανάπτυξη, όπως ΑΠΕ, κτήρια με περιβαλλοντικές προδιαγραφές, έργα διαχείρισης αποβλήτων κ.ά. συνολικού ύψους 1,5 δισ. ευρώ. Μέσω της θυγατρικής Alpha Ventures, επενδύει σε εταιρείες που συνεισφέρουν στη μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος, όπως η εξειδικευμένη εταιρεία ΖΕΒ, που σχεδιάζει και υλοποιεί έργα εξοικονόμησης ενέργειας, και η εταιρεία Meazon, που σχεδιάζει και κατασκευάζει «έξυπνα» διασυνδεόμενα συστήματα μέτρησης επιμέρους ενεργειακών καταναλώσεων. Eurobank: Νέα προϊόντα και υπηρεσίες για την πράσινη οικονομία Η υποστήριξη των Αρχών Υπεύθυνης Τραπεζικής επισφραγίζει για τη Eurobank την απόφαση της διοίκησης να λειτουργεί με αρχές, αξίες και πρακτικές που βασίζονται στην υπευθυνότητα απέναντι στους πελάτες, τους εργαζομένους και την κοινωνία. Στη Eurobank «τρέχουν» πιλοτικά δύο προγράμματα. Το ένα αφορά την ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών που διευκολύνουν τη μετάβαση προς μια πράσινη οικονομία και το δεύτερο στην ενίσχυση της βαρύτητας των κριτηρίων ESG (Environmental, Social and Governance) στη διαμόρφωση επιχειρηματικών σχέσεων με τους συνεργάτες της. Ταυτόχρονα, ο Όμιλος θέτει ποσοτικούς στόχους για επενδύσεις που προάγουν την
φάκελος - πράσινη χρηματοδότηση
σουν έναν ελκυστικό επενδυτικό στόχο και θα διευκολυνθεί μια επιτυχής αποεπένδυση του Ταμείου από τις τράπεζες.
Ο τραπεζικός τομέας πρέπει να ηγηθεί της προσπάθειας για ένα βιώσιμο μέλλον, ς καθοδηγώντας του πελάτες του στην ορθή διαχείριση των περιβαλλοντικών προκλήσεων.
πράσινη οικονομία, ενισχύει τη χρήση κριτηρίων ESG στην αξιολόγηση πελατών, ενθαρρύνει τους πελάτες αναπτύσσοντας συγκεκριμένα προγράμματα και πρωτοβουλίες, προωθεί την αύξηση της εκπροσώπησης των γυναικών στη διοίκηση, ενσωματώνει τους κινδύνους που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή στην εταιρική διακυβέρνηση και αναπτύσσει φιλόδοξους στόχους για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος. Ενδεικτικά παραδείγματα είναι η πρώτη βιοδιασπώμενη κάρτα, που λάνσαρε πρόσφατα η Eurobank, και η συμμετοχή της το 2019 στην έκδοση του πρώτου πιστοποιημένου πράσινου εταιρικού ομολόγου στην ελληνική αγορά. Η θυγατρική Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ έγινε το 2019 η πρώτη εταιρεία διαχείρισης κεφαλαίων στην Ελλάδα που εντάχθηκε στην παγκόσμια πρωτοβουλία Principles for Responsible Investment, συνδέοντας τις επενδυτικές αποφάσεις με τα κριτήρια ESG. ΧΡΗΜΑ 61
φάκελος - πράσινη χρηματοδότηση
Εθνική Τράπεζα: Στήριξη έργων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας Η Εθνική Τράπεζα συμμετέχει από το 2018 στο Οικουμενικό Σύμφωνο του ΟΗΕ, στο πλαίσιο του οποίου οι συμμετέχοντες καλούνται να ευθυγραμμιστούν με τις 10 παγκόσμια αποδεκτές αρχές στα πεδία των ανθρώπινων δικαιωμάτων, των συνθηκών εργασίας, του περιβάλλοντος, της καταπολέμησης της διαφθοράς, καθώς και με τους 17 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης. Εφαρμόζοντας εμπράκτως τη στρατηγική της ως «η τράπεζα της ενέργειας», είναι η μόνη ελληνική τράπεζα που στηρίζει ολοκληρωμένα την αγορά ενέργειας, από τη χρηματοδότηση των επενδύσεων παραγωγής της μέχρι την εκκαθάριση των συναλλαγών αγοράς και πώλησής της. Στρατηγικός στόχος της διοίκησης της Εθνικής Τράπεζας αποτελεί η χρηματοδότηση επενδύσεων ΑΠΕ, και ήδη το χαρτοφυλάκιο του Ομίλου περιλαμβάνει έργα ισχύος περίπου 1,5G W, ενώ οι πιστοδοτήσεις υπερβαίνουν το 1 δισ. ευρώ. Η Εθνική Τράπεζα διαχρονικά αναλαμβάνει επενδυτικές πρωτοβουλίες σε τομείς καινοτομίας και υψηλής τεχνογνωσίας και χρηματοδοτεί ερευνητικά προγράμματα για τεχνολογίες που συμβάλλουν στην προσπάθεια της χώρας για βιώσιμη και πράσινη ανάπτυξη. Το 2019 η Εθνική Τράπεζα ήταν ο πρώτος φορέας συνεργασίας στην πρωτοβουλία ανάπτυξης του «ταμείου υποδομών». Το πρόγραμμα, συνολικού ύψους 650 εκατ. ευρώ, με πόρους της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και του Ελληνικού Δημοσίου, έχει στόχο τη στήριξη έργων ΑΠΕ, πρωτοβουλιών ενεργειακής απόδοσης και αστικών έργων. Επιπλέον, η τράπεζα θέσπισε πρόσφατα ειδικό πλαίσιο με σκοπό την έκδοση πράσινων ομολόγων. 62
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
άπεζας Πειραιώς να ρ Τ ς τη η σ α φ ό π α ια H πρόσφατη lcor, ως πρώτη τέτο a lH a lv E ν τη ει σ τή χρηματοδο νικό όμιλο, αποκτά χα η μ ιο β ά ρ α θ α κ ς κίνηση προ τα. ξεχωριστή βαρύτη Ταμείο Ανάκαμψης: Χρηματοδότηση 6 δισ. ευρώ για 28 πράσινες επενδύσεις Είκοσι οκτώ επενδυτικά σχέδια για την πράσινη ενέργεια, την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών και επιχειρήσεων, την ηλεκτροκίνηση, αλλά και τη θωράκιση της πολιτικής προστασίας περιλαμβάνονται στο Ταμείο Ανάκαμψης. Πρόκειται για επενδύσεις που θα χρηματοδοτηθούν με πόρους 6 δισ. ευρώ, κινητοποιώντας επενδύσεις της τάξης των 10 δισ. ευρώ. Το σκέλος της πράσινης ανάπτυξης του Ταμείου Ανάκαμψης χωρίζεται σε τέσσερις άξονες: 1. Μετάβαση σε νέο ενεργειακό μοντέλο, φιλικό στο περιβάλλον 2. Ενεργειακή αναβάθμιση του κτηριακού αποθέματος της χώρας και χωροταξική μεταρρύθμιση 3. Μετάβαση σε ένα πράσινο και βιώσιμο σύστημα μεταφορών 4. Αειφόρος χρήση των πόρων, ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και διατήρηση της βιοποικιλότητας Αναλυτικά: Μετάβαση σε νέο ενεργειακό μοντέλο, φιλικό στο περιβάλλον 1. Δημιουργία συστημάτων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας καθοριστικών για την ανάπτυξη των ΑΠΕ, 450 εκατ. ευρώ 2. Επένδυση: Αποκατάσταση εδαφών παλαιών λιγνιτωρυχείων στη Δυτική Μακεδονία, 242 εκατ. ευρώ 3. Επένδυση: Προώθηση ηλεκτρικής διασύνδεσης των νησιών και αναβάθμιση του συστήματος μεταφοράς, 195 εκατ. ευρώ 4. Υπογειοποίηση και αναβάθμιση δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας σε αστικές περιοχές για τη θωράκισή τους έναντι ακραίων καιρικών φαινομένων, 60 εκατ. ευρώ 5. Επένδυση: Αναβάθμιση δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας σε δασικές περιοχές για την αποτροπή πυρκαγιών 40 εκατ. ευρώ 6. Επένδυση: Αύξηση ισχύος υποσταθμών διανομής ηλεκτρικής ενέργειας για να διευκολυνθεί η σύνδεση νέων ΑΠΕ, 12 εκατ. ευρώ 7. Μεταρρύθμιση και διασφάλιση βιωσιμότητας του ειδικού λογαριασμού για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΕΛΑΠΕ), 202 εκατ. ευρώ
1. Επένδυση: Εξοικονομώ κατ’ οίκον, 1,081 δισ. ευρώ 2. Επένδυση: Στρατηγικές αστικές αναπλάσεις, 475 εκατ. ευρώ 3. Επένδυση: Εξοικονομώ επιχειρώντας, 450 εκατ. ευρώ 4. Επένδυση: Εξοικονομώ στο Δημόσιο, 200 εκατ. ευρώ 5. Επένδυση: Ανάπλαση πρώην Βασιλικών Κτημάτων Τατοΐου, 45 εκατ. ευρώ 6. Επένδυση: Ανακαίνιση ΟΑΚΑ, 43 εκατ. ευρώ 7. Μεταρρύθμιση: Πολεοδομικά σχέδια σε ολόκληρη την Ελλάδα, 250 εκατ. ευρώ
Μετάβαση σε ένα πράσινο και βιώσιμο σύστημα μεταφορών 1. Υποστήριξη πράσινης μεταποίησης & μεταφορών - Ανάπτυξη τεχνολογίας δέσμευσης & αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα, 300 εκατ. ευρώ 2. Επένδυση: Ηλεκτροκίνηση συγκοινωνιών (φορτιστές παντού, ηλεκτρικά αστικά λεωφορεία, ηλεκτρικά ταξί), 220 εκατ. ευρώ Αειφόρος χρήση των πόρων, ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και διατήρηση της βιοποικιλότητας 1. Επένδυση: Αναβάθμιση ύδρευσης αναπτυσσόμενων περιοχών, 290 εκατ. ευρώ 2. Επένδυση: Εθνικό Σχέδιο Αναδάσωσης, 224 εκατ. ευρώ 3. Επένδυση: Επεξεργασία και καθαρισμός αστικών λυμάτων περιβαλλοντικά ευαίσθητων οικισμών και εκσυγχρονισμός εγκαταστάσεων σε επιλεγμένες πόλεις, 23 εκατ. ευρώ 4. Μεγάλο πρόγραμμα αρδευτικών έργων με ΣΔΙΤ για την ενίσχυση της γεωργικής παραγωγής, 200 εκατ. ευρώ
υτικά Είκοσι οκτώ επενδ η σιν σχέδια για την πρά ιακή γε ενέργεια, την ενερ ν ιώ αναβάθμιση κατοικ ι κα και επιχειρήσεων εριπ την ηλεκτροκίνηση είο αμ λαμβάνονται στο Τ Ανάκαμψης.
5. Επένδυση: Έργα παροχής και εξοικονόμησης πόσιμου νερού, 200 εκατ. ευρώ 6. Επένδυση: Δράσεις προστασίας της βιοποικιλότητας, 100 εκατ. ευρώ 7. Επενδύσεις εκσυγχρονισμού εναέριων μέσων για την Πολιτική Προστασία, 155 εκατ. ευρώ 8. Επένδυση: Αντιπλημμυρικά έργα, 110 εκατ. ευρώ 9. Επένδυση: Ενίσχυση αντιπυρικής & αντιπλημμυρικής προστασίας (οχήματα, εξοπλισμός κ.λπ.), 115 εκατ. ευρώ 10. Επένδυση: Έργα ανάπτυξης του στρατηγικού σχεδίου διαχείρισης κινδύνων της Πολιτικής Προστασίας, 74 εκατ. ευρώ 11. Επένδυση: Αναβάθμιση εξοπλισμού Πολιτικής Προστασίας, 45 εκατ. ευρώ 12. Επένδυση: Κατασκευή 13 περιφερειακών κέντρων Πολιτικής Προστασίας, 19 εκατ. ευρώ • • • ΧΡΗΜΑ 63
φάκελος - πράσινη χρηματοδότηση
Ενεργειακή αναβάθμιση του κτηριακού αποθέματος της χώρας και χωροταξική μεταρρύθμιση
συνέντευξη
Δημήτρης Τσατίρης Γενικός Διευθυντής, Pricefox.gr
Pricefox.gr:
Η διαφορετική πλατφόρμα πώλησης ασφαλιστηρίων Η αγορά ασφαλειών στην Ελλάδα μπαίνει σε μια φάση ανάπτυξης και όχι μόνο στον κλάδο του αυτοκινήτου
Γ
ια το πώς γεννήθηκε η ιδέα της δημιουργίας του Pricefox.gr, τους στόχους και τις προοπτικές της αγοράς μιλά στο περιοδικό ΧΡΗΜΑ ο Δημήτρης Τσατίρης, γενικός διευθυντής του Pricefox.gr.
Μιλώντας για τις ασφαλιστικές με τις οποίες συνεργάζεται η πλατφόρμα, εξηγεί γιατί το Pricefox.gr είναι διαφορετικό από τις άλλες ηλεκτρονικές πλατφόρμες πώλησης ασφαλιστηρίων συμβολαίων αυτοκινήτου, αλλά και για τις συνεργασίες που έχει συνάψει
στην οδική βοήθεια και τη θραύση κρυστάλλων. Ο Δημήτρης Τσατίρης εκτιμά ότι η ανάγκη του καταναλωτικού κοινού να ενημερωθεί και να αγοράσει εύκολα και γρήγορα την ασφάλεια αυτοκινήτου του online είναι πολύ μεγάλη.
κής οικονομίας και της ασφαλιστικής αγοράς. Δεν είναι τυχαίο ότι η Ελλάδα βρίσκεται πολύ πίσω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο όσον αφορά τα οχήματα που ασφαλίζονται online. Συγκεκριμένα, μόλις το 10% των οχημάτων στην Ελλάδα ασφαλίζονται online και η σύγκριση με τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό όρο κυμαίνεται στο 50%. Πιστεύουμε ότι η online αγορά ως κανάλι πώλησης μπορεί να βοηθήσει τον καταναλω-
τή τόσο σε θέματα ενημέρωσης όσο και στην ευκολία και στην ταχύτητα αγοράς ασφαλιστηρίων συμβολαίων.
Στην Έλενα Ερμείδου Ποιο είναι το Pricefox; Πώς γεννήθηκε η ιδέα της δημιουργίας του; Η ανάγκη του Έλληνα καταναλωτή να ενημερωθεί, να συγκρίνει και να αγοράσει την ασφάλιση του αυτοκινήτου του online, σε ένα ευχάριστο και γρήγορο περιβάλλον, κρύβεται πίσω από τη δημιουργία του Pricefox.gr. Τόσο η ομάδα μας όσο και οι μέτοχοί μας πιστεύουν βαθιά στην ψηφιοποίηση της ελληνι64
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
Έχουμε πολυετή εμπειρία στον ασφαλιστικό χώρο, καθώς η ομάδα μας αποτελείται από στελέχη με μεγάλη εμπειρία στον κλάδο. Επιπρόσθετα, θεωρούμε ότι η ασφαλιστική αγορά στην Ελλάδα έχει πολύ χώρο για εφαρμογές αυτοματοποίησης και ψηφιοποίησης των
Στο Pricefox δεν είμαστε απλά ένα κανάλι ηλεκτρονικών πωλήσεων, είμαστε ο προσωπικός εξειδικευμένος σύμβουλος για κάθε ασφαλισμένο μας.
διαδικασιών, προς όφελος του καταναλωτή. Πιστεύουμε πως η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει τους καταναλωτές να εξοικονομήσουν χρόνο και χρήμα και η ομάδα μας έχει να προσφέρει πολλά ακόμη σε αυτό. Τι διαφορετικό έχει να προσφέρει από άλλες ηλεκτρονικές πλατφόρμες πώλησης ασφαλιστηρίων συμβολαίων αυτοκινήτου; Η ομάδα του Pricefox.gr συνδυάζει την πολυετή εμπειρία στον ασφαλιστικό χώρο με τη φρέσκια ματιά και τη βαθύτερη κατανόηση των νέων τεχνολογιών. Αυτά τα στοιχεία, νομίζω, είναι που μας διαφοροποιούν από τον ανταγωνισμό. Καταρχάς, η εμπειρία μας και από το εξωτερικό μάς έκανε από πολύ νωρίς να εστιάσουμε στο να παρέχουμε πραγματική εξυπηρέτηση 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα. Η ομάδα μας είναι πάντα έτοιμη να απαντήσει σε κάθε ερώτημα του καταναλωτή, να βοηθήσει σε οποιοδήποτε σημείο κατά τη διαδικασία επιλογής και αγοράς και, το σημαντικότερο, να κατευθύνει άμεσα τον ασφαλισμένο στη δυσάρεστη περίπτωση ενός ατυχήματος. Χαρακτηριστικά, πελάτης μας που δεν είχε e-mail ζήτησε το συμβόλαιό του ταχυδρομικώς, μια υπηρεσία η οποία δεν προσφέρεται από τον ανταγωνισμό, αλλά ούτε και από εμάς, ωστόσο το προσφέραμε δίχως κόστος, καθώς ο πελάτης για εμάς αποτελεί το επίκεντρο. Ακόμη, πελάτης μας ξέχασε να εξοφλήσει με άτοκες μηνιαίες δόσεις το ποσό του συμβολαίου του και το τηλεφωνικό μας κέντρο τον ενημέρωσε για να προβεί σε διόρθωση και να εξοφλήσει το ποσό σε δόσεις, ενώ ο πελάτης είχε ήδη πληρώσει ολόκληρο το ποσό.
Ακόμη, ξεχωρίζουμε για τις τεχνολογικές καινοτομίες που εισάγουμε στην αγορά. Αξίζει να σημειώσω ότι με την καινοτομία του results streaming, που πρώτοι εφαρμόσαμε στην ελληνική ασφαλιστική αγορά, επιτρέπουμε στους καταναλωτές να πάρουν προσφορές μέσα σε μόλις 30 δευτερόλεπτα, κάτι που μας καθιστά τη γρηγορότερη πλατφόρμα αυτή τη στιγμή στην αγορά. Πώς κυμαίνονται οι πωλήσεις μέχρι σήμερα; Έχετε μήπως στατιστικά στοιχεία σε σχέση με το μερίδιό σας στις online πωλήσεις ασφαλιστηρίων συμβολαίων αυτοκινήτου; Η πλατφόρμα μας εισήλθε στον χώρο της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης στην Ελλάδα τον Δεκέμβριο του 2020. Αυτούς τους τρεις μήνες, η ανταπόκριση του καταναλωτικού κοινού είναι πάρα πολύ θετική. Καθημερινά έχουμε πολλές χιλιάδες τιμολογήσεις, καθώς η πλατφόρμα μας φαίνεται να έχει μεγάλη διείσδυση σε όλες τις ηλικίες και περιοχές. Σίγουρα σε αυτό μεγάλο ρόλο έπαιξε και η προωθητική μας καμπάνια, που με πολύ απλό τρόπο εξηγεί στο ευρύ καταναλωτικό κοινό τα οφέλη της σύγκρισης και αγοράς ασφάλισης αυτοκινήτου online. Στόχος μας είναι το Pricefox.gr να εδραιωθεί στη συνείδηση του ελληνικού κοινού σαν τον πιο εύκολο και χρήσιμο τρόπο online ασφάλισης. Οι καινοτομίες που εισάγει η πλατφόρμα μας και η πραγματική εξυπηρέτηση που προσφέρουμε νομίζω δείχνουν πως κινούμαστε στη σωστή κατεύθυνση.
Ποιες ασφαλιστικές αυτοκινήτου έχετε; Ποιες είναι οι υποχρεώσεις προς αυτές και προς τον πελάτη από τη στιγμή που ο πελάτης αγοράσει το ασφαλιστήριό του μέσω του Διαδικτύου; Τη στιγμή αυτή, συνεργαζόμαστε με 11 ασφαλιστικές εταιρείες, Ατλαντική Ένωση, Εθνική Ασφαλιστική, Ευρώπη Ασφαλιστική, Euroins, Eurolife, Groupama, Hellas Direct, Interasco, Apeiron Insurance Project, Mapfre και ETU Forsikring, και θα συνεχίσουμε να εμπλουτίζουμε τις συνεργασίες μας τους επόμενους μήνες. Σκοπός μας είναι οι συνεργασίες μας να εξασφαλίζουν αξιοπιστία και φερεγγυότητα στους πελάτες μας και εμείς, με τη σειρά μας, να βρίσκουμε τις καλύτερες τιμές για τους πελάτες μας και να προσφέρουμε την καλύτερη εξυπηρέτηση στην Ελλάδα. Αυτό που ενδιαφέρει τον πελάτη δεν είναι μόνο τι θα πληρώσει, αλλά και τι αντιμετώπιση θα έχει σε περίπτωση ατυχήματος. Τι έχετε κάνει για αυτό; Με ποιον θα πρέπει να μιλήσει ο οδηγός του οχήματος σε περίπτωση που του συμβεί ένα ατύχημα; Έχετε απόλυτο δίκιο. Στο Pricefox δεν είμαστε απλά ένα κανάλι ηλεκτρονικών πωλήσεων, είμαστε ο προσωπικός εξειδικευμένος σύμβουλος για κάθε ασφαλισμένο μας. Είμαστε δίπλα στον ασφαλισμένο σε κάθε στάδιο της ασφάλισής του και ειδικά στην περίπτωση που προκύψει κάποιο ατύχημα. Οι εξειδικευμένοι μας σύμβουλοι λύνουν απορίες, βοηθούν, ενημερώνουν και κατευθύνουν τον ασφαλιΧΡΗΜΑ 65
συνέντευξη
Τη στιγμή αυτή, συνεργαζόμαστε με 11 ασφαλιστικές εταιρείες: Ατλαντική Ένωση, Εθνική Ασφαλιστική, Ευρώπη Ασφαλιστική, Euroins, Eurolife, Groupama, Hellas Direct, Interasco, Apeiron Insurance Project, Mapfre και ETU Forsikring. σμένο ό,τι κι αν έχει συμβεί. Έχουμε στόχο οι πελάτες μας να είναι πάντα ευχαριστημένοι, όχι μόνο για την εξοικονόμηση χρημάτων, αλλά πολύ περισσότερο για την εξυπηρέτηση σε περίπτωση ατυχήματος. Μόνο έτσι κερδίζουμε την εμπιστοσύνη του καταναλωτικού κοινού.
των εξειδικευμένων συμβούλων μας είναι η κατανόηση και η πλήρης αντίληψη της οπτικής γωνίας του καταναλωτή. Για αυτό έχουμε δημιουργήσει μια ομάδα με πολυετή εμπειρία στην ασφαλιστική αγορά, η οποία εξυπηρετεί με απόλυτη επιτυχία κάθε αίτημα των πελατών μας.
Σκοπεύετε να συνεργαστείτε με εταιρείες που εξειδικεύονται στην οδική βοήθεια και τη θραύση κρυστάλλων;
Και από πλευράς οικονομικής ισχύος;
Έχουμε ήδη αναπτύξει δύο σχετικές συνεργασίες, με τη Mapfre και την ETU Forsikring. Η συνεργασία μας με τη Mapfre προσφέρει στους πελάτες μας λύσεις οδικής βοήθειας και με τη συνεργασία μας με την ETU Forsikring προσφέρουμε καλύψεις θραύσης κρυστάλλων. Αξίζει να σημειωθεί ότι προσφέρουμε στους πελάτες μας τη φθηνότερη οδική βοήθεια της αγοράς, με την εγγύηση της Mapfre, με μόλις 1,59 ευρώ μηνιαίο κόστος. Προσπαθούμε συνεχώς να βρίσκουμε τις καλύτερες προσφορές για τους καταναλωτές, ώστε να είναι πάντα ευχαριστημένοι από τη σύγκριση τιμών της αγοράς. Ας πάμε να εξετάσουμε περιπτώσεις δύσκολων πελατών: Πώς μπορείτε να τους πείσετε αν σας ζητήσουν εμπειρία στον χώρο της ασφάλισης; Τι θα είχατε να τους πείτε; Για εμάς δεν υπάρχουν δύσκολοι και εύκολοι πελάτες. Ο κάθε πελάτης έχει τη δική του οπτική γωνία και τις ανάγκες του. Σκοπός 66
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
Το Pricefox υποστηρίζεται από την εμπειρία και την επιχειρηματική αφοσίωση δύο πολύ ισχυρών εταίρων, του ομίλου Antenna και της CompareEuropeGroup, μέλους της Nova Founders Capital. Είμαστε πραγματικά περήφανοι που έχουμε δύο τόσο σημαντικούς ομίλους με εμπειρία και τεχνογνωσία να μας στηρίζουν. O όμιλος Antenna είναι δίπλα μας από την πρώτη στιγμή, με την πολυετή πείρα του στο μάρκετινγκ και στην προώθηση, και έχουμε ήδη ξεκινήσει να διαφημίζουμε την πλατφόρμα μας στα μέσα ενημέρωσης, κάτι που ήδη αναδεικνύει με επιτυχία την αξία της ασφάλειας αυτοκινήτου, αλλά και τα προτερήματα του Pricefox ειδικότερα. Από την άλλη, η ομάδα της Nova Founders Capital έχει δημιουργήσει με μεγάλη επιτυχία πλατφόρμες σε πάνω από 14 χώρες σε όλο τον κόσμο. Η εμπειρία αυτή θα βοηθήσει όχι μόνο το Pricefox, αλλά και όλη την ελληνική αγορά να κάνει άλματα προόδου. Τι προοπτικές βλέπετε στην εγχώρια αγορά ασφαλειών; Πιστεύουμε ότι η αγορά ασφαλειών στην
Ελλάδα μπαίνει σε μια φάση ανάπτυξης, όχι μόνο στον κλάδο του αυτοκινήτου, αλλά γενικότερα. Σε αυτήν τη φάση, σίγουρα, θα υπάρξουν πολλές αλλαγές τόσο σε επίπεδο ασφαλιστικών εταιρειών όσο και διαμεσολαβητών. Θεωρώ ότι, στη φάση αυτή, δύο θα είναι τα χαρακτηριστικά που θα ξεχωρίσουν τους κερδισμένους: 1. Προσήλωση στον πελάτη: Οι πραγματικά πελατοκεντρικές εταιρείες και διαμεσολαβητές, δηλαδή αυτοί που στήνουν τις διαδικασίες τους και τα πωλησιακά τους κανάλια γύρω από τον πελάτη και δεν αναγκάζουν εκείνον να προσαρμοστεί, είναι αυτοί που θα συγκρατήσουν και θα βελτιώσουν το πελατολόγιό τους. 2. Εξοικείωση με νέες τεχνολογίες: Σε αυτήν τη νέα φάση, η χρήση τεχνολογιών αιχμής θα επιτρέπει στις ασφαλιστικές εταιρείες και τους διαμεσολαβητές να καινοτομούν και να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των πελατών τους άμεσα και αποτελεσματικά. Ποια είναι τα σχέδιά σας για την επόμενη ημέρα και ποιοι οι στόχοι σας; Αυτή τη στιγμή, είμαστε όλοι προσηλωμένοι στο πρώτο προϊόν στην πλατφόρμα μας, αυτό της ασφάλειας αυτοκινήτου. Η ανάγκη του καταναλωτικού κοινού να ενημερωθεί και να αγοράσει εύκολα και γρήγορα την ασφάλεια αυτοκινήτου του online είναι πολύ μεγάλη. Στόχος μας είναι το Pricefox να προσφέρει τέτοια υπεραξία και πληροφόρηση στους καταναλωτές ώστε να γίνει η νούμερο ένα πλατφόρμα σύγκρισης και αγοράς υπηρεσιών στην Ελλάδα. Επιπλέον, θέλουμε να είμαστε ένας σημαντικός κρίκος στην αλυσίδα των πρόσφατων επιτυχιών του ελληνικού startup οικοσυστήματος και να δημιουργήσουμε νέες θέσεις εργασίας στη χώρα μας. • • •
η ζωντανή σας σύνδεση με την ασφαλιστική αγορά της Ελλάδας! Ο
Α Σ Φ Α Λ Ι Σ Τ Ι Κ Ο Σ
Κ Ο Σ Μ Ο Σ
τεύχος 83|σεπτέμβριος-οκτώβριος/2018
16 αφιέρωμα ΣΥΝΤΑΞΕΙΣΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ Αλλάζει άρδην το σκηνικό των συντάξεων
52 αφιέρωμα ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ Νέες ισορροπίες στις δύο αγορές υγείας
48 θέμα CYBER INSURANCE
Ο ασφαλιστικός κλάδος ενώπιος ενωπίω με την πρόκληση του cyber κινδύνου
40
αφιέρωμα
ΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Κρίση και τεχνολογία αύξησαν τη ζήτηση για νέα προγράμματα και καλύψεις
Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου Πρόεδρος & CEO Eurolife ERB, Πρόεδρος ΕΑΕΕ
Η ιδιωτική ασφάλιση αρωγός του κράτους
www.insuranceworld.gr
visit us ethosmedia.eu Email: info@ethosmedia.eu T: 210 9984950
απολογισμός - auto forum 2021
Τα επόμενα βήματα και οι προκλήσεις για τον «εξηλεκτρισμό» της αυτοκίνησης
Σ
τις εξελίξεις στον τομέα της ηλεκτροκίνησης, τις υποδομές που θα υποστηρίξουν την κυκλοφορία, τον ανεφοδιασμό ιδιωτικών αλλά και δημόσιων ηλεκτρικών αυτοκινήτων και τις νέες δυνατότητες που ανοίγονται στη χώρα μας αναφέρθηκαν εκτενώς οι καταξιωμένοι ομιλητές που συμμετείχαν στο Auto Forum 2021 #auf21, ένα από τα πιο σημαντικά events της χρονιάς στον χώρο του αυτοκινήτου.
το Έρευνας και Εκπαίδευσης για την Οδική Ασφάλεια και την Πρόληψη & Μείωση των Τροχαίων Ατυχημάτων (ΙΟΑΣ) «Πάνος Μυλωνάς», το οικονομικό και επιχειρηματικό portal banks.com.gr και το περιοδικό ΧΡΗΜΑ. Για πρώτη φορά πραγματοποιήθηκε ψηφιακά, μέσω της LiveOn, της ολοκληρωμένης ψηφιακής τεχνολογίας επιχειρηματικής επικοινωνίας της ethosGROUP, επιτρέποντας σε μεγαλύτερο αριθμό ενδιαφερομένων από διάφορα μέρη της Ελλάδας και του εξωτερικού να το παρακολουθήσουν από Το Auto Forum ολοκληρώθηκε με επιτυχία για τέταρτη χρονιά από την άνεση και την ασφάλεια του προσωπικού τους χώρου. Υπεύθυνος την ethosEVENTS σε συνεργασία με το Ελληνικό Ινστιτού- του προγράμματος ήταν ο δημοσιογράφος κ. Τάκης Πουρναράκης.
68
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
Ο κ. Κώστας Φραγκογιάννης, υφυπουργός για την Οικονομική Διπλωματία και την Εξωστρέφεια του Υπουργείου Εξωτερικών, επεσήμανε ότι ο εξηλεκτρισμός αποτελεί μονόδρομο και αναφέρθηκε χαρακτηριστικά στο έργο e-Αστυπάλαια, το οποίο χαρακτήρισε έργο ουσίας, αλλά και υψηλού συμβολισμού. Ιδιαίτερη αναφορά πραγματοποίησε και στην έλευση της γερμανικής Next e-go στην Ελλάδα για την κατασκευή εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων. Ο ερχομός της εκτιμάται ότι θα φέρει θέσεις εργασίας και θα παρακινήσει μια συστάδα βιομηχανικών κλάδων να επιλέξουν –ενδεχομένως– τη χώρα μας.
Η κ. Αλεξάνδρα Σδούκου, γενική γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τόνισε ότι «η ηλεκτροκίνηση θα φέρει καλύτερη ποιότητα ζωής στα αστικά κέντρα, δεδομένου ότι ο τομέας των μεταφορών είναι ο δεύτερος πιο ρυπογόνος». Όπως ανέφερε: «Στο πρόγραμμα “Κινούμαι Ηλεκτρικά”, δεχτήκαμε 8.000 αιτήσεις. Το μεγαλύτερο στοίχημα είναι το πλάνο ανάπτυξης των σημείων φόρτισης. Προωθούμε τη δημιουργία εθνικού μητρώου».
Ο κ. Γεώργιος Βασιλάκης, πρόεδρος του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων & Δικύκλων (ΣΕΑΑ), ανέφερε: «Γνωρίζουμε ότι οι μεταφορές είναι υπεύθυνες για το 40% των ρύπων. Είναι η πρώτη φορά που έχουμε μια κυβέρνηση που συζητάει και προχωρά στον εξηλεκτρισμό της χώρας. Τα κίνητρα που έχουν δοθεί είναι πολύ καλά». Ανέφερε δε ότι κάθε μήνα εισέρχονται στην κυκλοφορία 350 ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ενώ 7.000 συμβατικά ταξινομούνται μηνιαίως. Ωστόσο, εκτιμά ότι αποτελούν «αγκάθι» τα 3.500 εισαγόμενα οχήματα. Η κ. Βασιλική Δανέλλη-Μυλωνά, πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ελληνικού Ινστιτούτου Έρευνας και Εκπαίδευσης για την Οδική Ασφάλεια και την Πρόληψη & Μείωση των Τροχαίων Ατυχημάτων (ΙΟΑΣ) «Πάνος Μυλωνάς», επεσήμανε ότι «είτε για αμιγώς ηλεκτρικά ή plug in hybrids, είναι σαφές ότι η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση με βιώσιμο τρόπο αποτελεί μοναδική επιλογή. Οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων παγκοσμίως σημείωσαν 40% αύξηση, με οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη. Έχουμε χρέος να διαφυλάξουμε τον πλανήτη. Ο εξηλεκτρισμός βρίσκει εφαρμογή σε όλους τους τύπους οχημάτων» τόνισε στην τοποθέτησή της. Στην ομιλία του με τίτλο «Διαμορφώνοντας το μέλλον των οδικών μεταφορών», ο κ. Αντώνιος Ευαγγελούλης, διευθυντής Πωλήσεων & Marketing Επαγγελματικών Οχημάτων της Mercedes-Benz Ελλάς, παρουσίασε τo νέο οικοσύστημα των Mercedes Benz & Vans, με πλήρως ηλεκτροκίνητα επαγγελματικά οχήματα. Όπως σημείωσε, «η Daimler διαθέτει μια ολιστική προσέγγιση και δίνει έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος και του αέρα, στην οδική ασφάλεια, σε εργοστάσια με μηδενικό ισοζύγιο άνθρακα, για βιώσιμες πόλεις». Από το 2018, η εταιρεία έχει ηλεκτρικό φορτηγό που διατίθεται σε πελάτες-πιλότους, ώστε να γίνουν οι απαραίτητες βελτιώσεις, και η μαζική παραγωγή αναμένεται να ξεκινήσει περί τα τέλη του 2021. ΧΡΗΜΑ 69
απολογισμός - auto forum 2021
Ο κ. Γιάννης Κεφαλογιάννης, υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, ανέφερε ότι «δεν θα είναι υπερβολή να πούμε ότι πρόκειται για μια τεχνολογία που αλλάζει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα». Όπως ο ίδιος επεσήμανε, το μητρώο του Υπουργείου Μεταφορών περιλαμβάνει μέχρι στιγμής 2.000 ηλεκτρικά οχήματα, εκ των οποίων 1.130 οχήματα ενσωματώθηκαν και ταξινομήθηκαν την προηγούμενη χρονιά. Επίσης, σημείωσε ότι το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών εργάζεται σε τρεις άξονες: α) Αδειοδότηση εξειδικευμένων συνεργείων και ειδική άδεια τεχνίτη ηλεκτρικών οχημάτων, β) Επικαιροποίηση προδιαγραφών των φορτιστών για ένα επαρκές δίκτυο φόρτισης, στο πλαίσιο του οποίου δημιουργείται μητρώο φορέων, γ) Κίνητρα χρηματοδοτήσεων.
απολογισμός - auto forum 2021 Στην ομιλία του με τίτλο «BMW και ηλεκτροκίνηση στην Ελλάδα», ο κ. Αντώνης Αδάναλης, Sales Operations & Electro-Mobility Manager, BMW Group Hellas, ανέφερε: «Στόχος είναι μέχρι το 2030 να έχουμε 7 εκατομμύρια αυτοκίνητα στον δρόμο». Και εξήγησε: «Στην Ελλάδα η συζήτηση ξεκίνησε το 2013. Τότε φέραμε για πρώτη φορά το i3 στη χώρα μας. Το 2018 ήταν χρονιά-ορόσημο, οπότε και παρουσιάστηκε το πρώτο ολιστικό πρόγραμμα της ηλεκτροκίνησης» τόνισε, συμπληρώνοντας ότι «πρέπει να ξεπεραστούν γραφειοκρατικές αγκυλώσεις στο κομμάτι των υποδομών» και ότι η εταιρεία αλλάζει ήδη τον στόλο των οχημάτων της σε hybrid plug in. Ο κ. Ανδρέας Χριστοφορίδης, γενικός διευθυντής Hyundai, Kia, Seat και Cupra στον Όμιλο Βασιλάκη, ανέφερε στην ομιλία του με τίτλο «Hyundai, Kia, Seat και Cupra: Πρωτοπορώντας στην εξέλιξη της ηλεκτροκίνησης», ότι πραγματοποιείται μια μεγάλη επανάσταση στον χώρο του αυτοκινήτου. Είπε επίσης: «Ποτέ, στα 30 χρόνια της σταδιοδρομίας μου, δεν έχουμε δει τέτοιες αλλαγές». Το επόμενο βήμα τους στην ηλεκτροκίνηση είναι το όχημα-σταθμός, που χρειάζεται μόλις 5 λεπτά να φορτίσει για 100 χιλιόμετρα. Ο κ. Κωνσταντίνος Καραθανάσης, διευθυντής Marketing της FCA Greece, μίλησε για τη βιώσιμη αυτοκίνηση μέσω της μεγιστοποίησης της χρήσης ηλεκτρικών οχημάτων. «Πολύ σημαντικό βήμα ο εξηλεκτρισμός των επαγγελματικών οχημάτων, με λύσεις για τους επαγγελματίες. Αυτή τη στιγμή (λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις επιδοτήσεις και ελαφρύνσεις), είμαστε σε καλό δρόμο για το κόστος των ηλεκτροκίνητων σε σχέση με τα οχήματα με κινητήρες εσωτερικής καύσης» επεσήμανε. Παρουσίασε, επιπλέον, τις προτάσεις της FCA στα ιδιωτικής χρήσης και επαγγελματικής χρήσης οχήματα. Μια άκρως επίκαιρη συζήτηση για το μέλλον της ηλεκτροκίνησης πραγματοποιήθηκε στο πάνελ I, με τίτλο «Tι θα επικρατήσει, τελικά, τα επαναφορτιζόμενα (phev) ή τα αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα (bev); Οι κυψέλες καυσίμων θα προχωρήσουν;». Ο κ. Κωνσταντίνος Καλημέρης, Brokers and Car Manufacturers Manager, Allianz Ελλάδος, σημείωσε ότι «αξιολογούμε τα στοιχεία για να μπορούμε να τιμολογούμε τα αυτοκίνητα. Όσον αφορά την ασφάλιση αστικής ευθύνης, είναι πολύ κοντά οι τιμολογήσεις. Τα ηλεκτρικά είναι πολύ ασφαλή και καλύτερα από τα συμβατικά. Είναι βέβαια αυτή τη στιγμή πιο ακριβά, αλλά κάποια στιγμή θα εξισορροπήσουν με τα συμβατικά ως προς το κόστος». Ο κ. Αδάναλης, μιλώντας για την ταχυφόρτιση, σημείωσε πως όσο περισσότερη ενέργεια διοχετεύεται τόσο η μπαταρία επηρεάζεται, επισημαίνοντας ωστόσο ότι το ενεργειακό αποτύπωμα ενός συμβατικού αυτοκινήτου είναι μεγαλύτερο από ένα ηλεκτρικό. Υπογράμμισε, επίσης, το σημαντικό ποσοστό που αναλογεί σήμερα στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ. Σύμφωνα με τον κ. Ευαγγελούλη, τα υβριδικά ή τα ηλεκτρικά οχήματα αποτελούν μόνο το εφαλτήριο μιας νέας εποχής που διανύουμε, καθώς, όπως τόνισε, τα fuel cells θα επικρατήσουν απόλυτα στο μέλλον. Αυτό δείχνει άλλωστε, είπε, και η συνεργασία της Volvo Trucks με τη Hyundai. Ο κ. Καραθανάσης υπογράμμισε ότι η τεχνολογία 4xe είναι φιλική προς το περιβάλλον, δεν ρυπαίνει και έχει καλύτερες επιδόσεις. Επίσης, αναφέρθηκε και στην plugin hybrid τεχνολογία της Jeep. Τέλος, ο κ. Χριστοφορίδης σημείωσε: «Το σύνολο της αυτοκινητοβιομηχανίας έχει επιλέξει να κινηθεί προς την κατεύθυνση μείωσης της εκπομπής των ρύπων με την επιλογή της ηλεκτροκίνησης. Οπότε συμφωνώ 110% ότι τα fuel cells θα επικρατήσουν». 70
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
Ο κ. Δημήτρης Παπαστεργίου, πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) και δήμαρχος Τρικκαίων, επεσήμανε ότι όλοι οι δήμοι αυτή τη στιγμή «τρέχουν» τις μελέτες και τις διαδικασίες για την προμήθεια φορτιστών και τη χωροθέτηση των σημείων στα οποία θα τοποθετηθούν. Όπως ο ίδιος τόνισε: «Πρέπει να μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε τις χρηματοδοτήσεις στην εποχή της ηλεκτροκίνησης. Απαραίτητη η παραγωγή της ενέργειας μέσω ΑΠΕ που θα καταναλώνουμε και να φτιάξουμε ενεργειακά αυτόνομα τις πόλεις μας». Ο κ. Κυριάκος Κοφινάς, γενικός διευθυντής Ηλεκτροκίνησης της ΔΕΗ ΑΕ, είπε ότι η δημόσια φόρτιση θα είναι πολύ σημαντική στην Ελλάδα, γιατί υπάρχει πολύ μικρό ποσοστό ιδιοκτησίας χώρων φόρτισης. Πάνω από το 40% των χρηστών θα χρησιμοποιούν δημόσιους χώρους φόρτισης. Στάθηκε δε σε κρίσιμα σημεία, στα οποία πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή, όπως: το είδος των φορτιστών, η επιλογή των σημείων, η σύνδεση με το δίκτυο, το κόστος, η απλοποίηση των διαδικασιών, το σύστημα περιφρούρησης των θέσεων φόρτισης. Όπως ανακοίνωσε, η ΔΕΗ στοχεύει σε τρεις κατευθύνεις: 1) Δημιουργία 10.000 δημόσιων σημείων φόρτισης μέχρι το 2025, 2) Έμφαση στην εμπειρία χρηστών, 3) Συνεχώς αυξανόμενο φάσμα υπηρεσιών. Στην ομιλία του με τίτλο «Προκλήσεις και προοπτικές δράσεων εξηλέκτρισης στην Ελλάδα», ο κ. Αντώνιος Κλαδάς, καθηγητής ΕΜΠ της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, ανέφερε ότι «στα στοιχεία προς αξιοποίηση για εγχώρια παραγωγική δράση συμπεριλαμβάνονται: α) Το μικρό μέγεθος των συνιστωσών που διευκολύνει την εφαρμογή στην παραγωγή των ερευνητικών ευρημάτων, β) Η αξιοποίηση συστημάτων αποθήκευσης για ηλεκτρική κίνηση και ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ, γ) Η συνδυασμένη και συνεκτική διαμόρφωση ηλεκτρικών συνιστωσών, δ) Η εξηλέκτριση μεταφορών μέσω μετασκευής ενίσχυσης/ πλήρους εξηλέκτρισης των οχημάτων, ε) Η υβριδικότητα. Στην ομιλία του «Η Ομάδα Προμηθέας του ΕΜΠ, μία πρόδρομη δράση κατασκευής ελληνικού ηλεκτρικού αυτοκινήτου», ο δρ Παναγιώτης Ροβολής, Εργ. Διδακτικό Προσωπικό της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών, ΕΜΠ, ανέφερε ότι η Ομάδα Προμηθέας αποτελεί μια εθελοντική ερευνητική ομάδα, στην οποία συμμετέχουν προπτυχιακοί φοιτητές και υποψήφιοι διδάκτορες της ΣΗΜΜΥ. Η ομάδα κατασκευάζει ηλεκτρικά οχήματα υψηλής απόδοσης, ελάχιστης κατανάλωσης. Στο πάνελ II, με θέμα «Προώθηση της ηλεκτροκίνησης, υποδομές, δίκτυα, πρατήρια ενέργειας, προδιαγραφές φόρτισης», με συντονιστή τον κ. Νίκο Τσάδαρη, πολιτικό μηχανικό και δημοσιογράφο, ο κ. Αντώνιος Κλαδάς μίλησε για τη μετασκευαστική διαδικασία των μπαταριών. Όπως είπε, «λόγω του μεγέθους των μπαταριών, το project της μετασκευής δεν είναι τόσο εύκολο, αλλά θα μπορούσε να λειτουργήσει συμπληρωματικά προς την κατεύθυνση του εξηλεκτρισμού». Ο κ. Κοφινάς τόνισε πως η παγκόσμια αναλογία ως προς τη φόρτιση είναι 1 φορτιστής για 10 αυτοκίνητα. Ο κ. Πρέζας σημείωσε πως στην Ελλάδα κυκλοφορούν ήδη αρκετά αυτοκίνητα που υπάγονται στον νέο κύκλο μέτρησης κατανάλωσης και εκπομπών (Worldwide Harmonized Light Vehicles Test Procedure). ΧΡΗΜΑ 71
απολογισμός - auto forum 2021
Στην παρουσίασή του με θέμα «Volkswagen Way to ZERO: Επιταχύνοντας για έναν πιο καθαρό πλανήτη», ο κ. Νικόλαος Πρέζας, διευθυντής Πωλήσεων & Marketing της Volkswagen, σημείωσε: «Θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε την ηλεκτροκίνηση ως μια ιδέα, στηριζόμενοι σε τρεις πυλώνες: Αποτροπή, μείωση και αντιστάθμιση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Στο πλαίσιο αυτό, ο όμιλος θα επενδύσει πάνω από 45 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια».
απολογισμός - auto forum 2021
δρ Παναγιώτης Ροβολής επεσήμανε: «Βρισκόμαστε σε φάση εξέλιξης και σύντομα, με τη διάθεση περισσότερων ηλεκτρικών αυτοκινήτων, θα έχουμε καλύτερα αποτελέσματα ως προς τη διαχείριση του κόστους της μπαταρίας, που αυτή τη στιγμή είναι ιδιαίτερα υψηλό». Μια ενδιαφέρουσα παρουσίαση από την ομάδα της Prom Racing για την κατασκευή του πρώτου της ηλεκτρικού αγωνιστικού μονοθέσιου πραγματοποίησαν οι κύριοι Ευστάθιος Πανουργιάς, αρχηγός ομάδας της Prom Racing, και Κωνσταντίνος Αλεξόπουλος, υπεύθυνος Marketing της Prom Racing. Η Prom Racing, που ιδρύθηκε πριν από περίπου 12 χρόνια, αποτελεί μια ερευνητική ομάδα που μελετά, σχεδιάζει και κατασκευάζει ένα αγωνιστικό μονοθέσιο, τύπου Formula, ειδικά σχεδιασμένο για να συμμετέχει στους διαγωνισμούς του Formula Student, κατά τη διάρκεια ενός (από το 2018) ή δύο ακαδημαϊκών ετών. Το Formula Student προσελκύει φοιτητικές ομάδες από πανεπιστήμια όλου του κόσμου. Στις «Μελλοντικές τάσεις για βιώσιμη φόρτιση ηλεκτρικών αυτοκινήτων» αναφέρθηκε ο κ. Ιωάννης Ρούσσης, Senior Product Manager, KIA Motors Europe. Μιλώντας για τη σημασία της διαφαινόμενης ανοδικής τάσης εξηλεκτρισμού, υπογράμμισε πως «η εκθετική αύξηση της ηλεκτροδότησης θα οδηγήσει σε υψηλές απαιτήσεις ενέργειας». Διαπιστώνει ακόμη ότι «η αύξηση του EV (Electric Vehicles) από 2% σε σχεδόν 40% σε 10 χρόνια δημιουργεί κίνδυνο στα υπάρχοντα δίκτυα ισχύος». Λύσεις στον παραπάνω κίνδυνο θα μπορούσαν να είναι, όπως τόνισε, οι επενδύσεις σε υποδομές με στόχο την κάλυψη όλων των αναγκών και την αποφυγή διακοπών κατά τη διάρκεια των ωρών φόρτισης, η ενημέρωση των υποδομών και η χρήση της διαθέσιμης ενέργειας που είναι αποθηκευμένη σε EV.
Για τη μικροκινητικότητα, την οδική ασφάλεια και τη βιωσιμότητα μίλησε ο κ. Εμμανουήλ Μπρούζας, μηχανολόγος-μηχανικός, υπεύθυνος Τεχνικών Θεμάτων του Ελληνικού Ινστιτούτου Έρευνας και Εκπαίδευσης για την Οδική Ασφάλεια και την Πρόληψη & Μείωση των Τροχαίων Ατυχημάτων (ΙΟΑΣ) «Πάνος Μυλωνάς». Όπως είπε, ανησυχία υπάρχει για το κατά πόσο η αύξηση της μικροκινητικότητας θα οδηγήσει σε αύξηση ατυχημάτων ή και θανάτων.
Στην ευρωπαϊκή προοπτική της μικροκινητικότητας και της οδικής ασφάλειας αναφέρθηκε ο κ. Dudley Curtis, Communications Manager, European Transport Safety Council (ETSC). Σημείωσε πως 5.180 πεζοί και 2.160 ποδηλάτες έχασαν πέρσι τη ζωή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ το 99% και το 83% των θανάτων αυτών, αντίστοιχα, επήλθαν ύστερα από σύγκρουση με μηχανοκίνητο όχημα. Σύμφωνα με τον κ. Dudley Curtis, οι προτάσεις του ETSC προς όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ είναι: η διερεύνηση των επιπτώσεων των ηλεκτρονικών σκούτερ και της μικροκινητικότητας, η ανάπτυξη καθοδήγησης για τα κράτη μέλη και η επανεξέταση των απαιτήσεων έγκρισης για οχήματα μικροκινητικότητας.
72
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
Ο κ. Ιωάννης Ρούσσης ανέφερε πως είναι εφικτό να μειώσουμε δραστικά το ενεργειακό αποτύπωμα σε όλα τα επίπεδα κατασκευής ενός ηλεκτρικού οχήματος, αλλά όχι να το μηδενίσουμε. Επεσήμανε επίσης τη μεγάλη σπουδαιότητα που έχει η εκπαίδευση των διασωστών στην προσέγγιση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων κατά τη διάρκεια ενεργειών διάσωσης. Ο κ. Δημήτρης Σκιάννης, δημοσιογράφος, αρχισυντάκτης του GetElectric.gr, μίλησε για τις σημαντικές λύσεις που προσφέρουν τα μέσα μικροκινητικότητας, όπως η αποφυγή της κίνησης, η μη αναζήτηση θέσης στάθμευσης και η μηδενική ρύπανση. Μιλώντας για τους κινδύνους, σημείωσε πως «είναι απαραίτητη η δημιουργία υποδομών, καθώς η ποιότητα του οδοστρώματος αποτελεί αιτία ατυχημάτων». • • •
ΧΡΗΜΑ 73
απολογισμός - auto forum 2021
Στο πάνελ III, με θέμα «Οδική ασφάλεια και Μικροκινητικότητα», με συντονίστρια την κ. Βασιλική Δανέλλη-Μυλωνά, πρόεδρο του ΔΣ του Ελληνικού Ινστιτούτου Έρευνας και Εκπαίδευσης για την Οδική Ασφάλεια και την Πρόληψη & Μείωση των Τροχαίων Ατυχημάτων (ΙΟΑΣ) «Πάνος Μυλωνάς», ο κ. Dudley Curtis αναφέρθηκε στο γεγονός της έλλειψης στοιχείων αναφορικά με τους κινδύνους που ελλοχεύουν κατά τη χρήση μέσων μικροκινητικότητας. «Αυτή τη στιγμή, δεν γνωρίζουμε τα πραγματικά στοιχεία. Υπάρχει έλλειψη σαφήνειας και ξεκάθαρης εικόνας. Χωρίς τα δεδομένα δεν μπορούμε να κάνουμε ανάλυση και να αξιολογήσουμε τους κινδύνους» τόνισε.
[φάκελος] τυχερά παίγνια
Λαμπρό το μέλλον για την ελληνική αγορά τυχερών παιγνίων του Teemu Lehtinen Συμβούλου Επιχειρήσεων
Ε
πιταχύνονται και τελικά ολοκληρώνονται εντός του 2021 οι διαδικασίες για την πλήρη αδειοδότηση της ελληνικής διαδικτυακής αγοράς τυχερών παιχνιδιών, μετά από ένα κενό διάστημα άκαρπων προσπαθειών κοντά 10 ετών. Σε 18 ανέρχονται οι εταιρείες που έχουν υποβάλει αίτηση για άδεια και είναι πρόθυμες να επενδύσουν δεκάδες εκατομμύρια ευρώ σε τέλη αδειοδότησης, σε συνεργασία με ερασιτεχνικά και επαγγελματικά αθλήματα, στο μάρκετινγκ και τη διαφήμιση, παρέχοντας υποστήριξη και ευκαιρίες σε τομείς που, λόγω της οικονομικής ύφεσης και του Covid-19, υποφέρουν.
Ουδέν μονιμότερον του προσωρινού Η ιστορία των διαδικτυακών και αθλητικών στοιχημάτων στην Ελλάδα πηγαίνει πίσω στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 2000. Ενώ o ΟΠΑΠ κατείχε άδεια μονοπωλίου για όλα τα λαχεία, τα τυχερά παιχνίδια και τα προϊόντα αθλητικών στοιχημάτων, το νομικό πλαίσιο δεν κάλυπτε τα διαδικτυακά τυχερά παιχνίδια. Αυτή η έλλειψη κανονισμών στην ελληνική νομοθεσία δεν ήταν μοναδική και έτσι στην Ελλάδα, καθώς και σε πολλές άλλες χώρες της ΕΕ, αρκετές μεγάλες διεθνείς εταιρείες 74
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
τυχερών παιχνιδιών με έδρα την ΕΕ βρήκαν μια ευκαιρία. Μετά την οικονομική κρίση, το ελληνικό πακέτο διάσωσης περιλάμβανε μια διάταξη που ανάγκασε την κυβέρνηση να αντιμετωπίσει το ζήτημα της αγοράς των διαδικτυακών τυχερών παιγνίων, να τη νομοθετήσει και να τη ρυθμίσει, να αδειοδοτήσει τις εταιρείες και, στη συνέχεια, να εισπράξει φόρους από τις οντότητες που διαθέτουν άδεια. Ως αποτέλεσμα, ο νόμος 4002/2011 εγκρίθηκε το 2011 και, παρά τις αδυναμίες του, άνοιξε τον δρόμο προς μια πλήρως αδειοδοτημένη και ελεγχόμενη αγορά διαδικτυακών τυχερών παιχνιδιών στην Ελλάδα. Προκειμένου να διασφαλιστεί η συνέχεια στην αγορά, να καθησυχαστούν οι υπάρχοντες πελάτες και να ελαχιστοποιηθούν οι περιττές διαταραχές ενός «αποκλεισμού», ο νόμος έδωσε στην κυβέρνηση τη δυνατότητα να αναπτύξει μια προσωρινή ρύθμιση εν αναμονή της αδειοδότησης των διαδικτυακών εταιρειών τυχερών παιχνιδιών. Έτσι, μεταξύ των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς 2011, σχεδόν μέσα σε μια νύχτα, δημοσιεύθηκαν οι κανόνες για αυτήν την προσωρινή ρύθμιση. Ως αποτέλεσμα, 24 εταιρείες, πολλές από τις οποίες δεν είχαν ποτέ λειτουργήσει στην Ελλάδα,
φάκελος - τυχερά παίγνια
Φαίνεται ότι οι άδειες θα εκδοθούν τελικά στις αρχές του καλοκαιριού, έτσι ώστε, μετά τον Ιούνιο- Ιούλιο, οι εταιρείες να συμμορφώνονται πλήρως με τους ελληνικούς νόμους και κανονισμούς.
απέκτησαν το δικαίωμα να λειτουργούν στην Ελλάδα. Λόγω των σύντομων προθεσμιών που έδωσε η κυβέρνηση και των ασαφών διατάξεων σχετικά με τις φορολογικές υποχρεώσεις, αρκετές μεγάλες εταιρείες βρήκαν τρόπο να δικαιολογήσουν την έξοδό τους κατά τους επόμενους μήνες. Αλλά ουδέν μονιμότερον του προσωρινού… Καθώς η προσωρινή συμφωνία εδραιώθηκε, το κανονιστικό πλαίσιο για τις διαφημίσεις και η συμπεριφορά της αγοράς ελέγχονταν από την Ελληνική Επιτροπή Τυχερών Παιγνίων και η αγορά άρχισε να λειτουργεί σε ημιμόνιμη βάση σε τέτοιο σημείο, που ήδη το 2012 έγιναν προβλέψεις ώστε να μην εκδοθούν πραγματικές ελληνικές άδειες πριν από το 2020. Μολονότι αυτές οι προβλέψεις ηχούσαν, τότε, παράξενες, ωστόσο, υπήρχε μεγάλη αλήθεια σε αυτές. Το τέλος αυτού του προσωρινού καθεστώτος αναμένεται εν τέλει να το δούμε μέσα στο 2021.
Σύμφωνα με την έρευνα, το καλύτερο σενάριο, το οποίο διατηρούσε τον ακαθάριστο συντελεστή φόρου εσόδων από τυχερά παιχνίδια στο 20%, προέβλεπε το μέγεθος της αγοράς στα μέσα της δεκαετίας να ανέρχεται στα 220 εκατομμύρια ακαθάριστα έσοδα από τυχερά παιχνίδια (μερίδια μείον τα κέρδη). Αυτό ήταν πράγματι το επίσημο μέγεθος της αγοράς το 2016. Αλλά ο φορολογικός συντελεστής ήταν 35% και δεν υπήρχαν διαθέσιμες ελληνικές άδειες. Στο τέλος μιας πολύ δύσκολης χρονιάς το 2020, όταν ο Covid-19 χτύπησε, όταν ακυρώθηκε το Euro 2020, όταν δεν πραγματοποιήθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες, η αγορά ανήλθε σε πάνω από 500 εκατομμύρια ακαθάριστα έσοδα (από παιχνίδια). Για το 2021, υπάρχουν προβλέψεις που λένε ότι η αγορά μπορεί να αξίζει πάνω από 600 εκατομμύρια. Ταυτόχρονα, οι αθλητικές χορηγίες και η υποστήριξη ερασιτεχνικών και επαγγελματικών αθλητικών και πολιτιστικών οργανισμών ξεπερνούν τα 70 εκατ. ευρώ ετησίως. Εκτός από αυτό, ο τομέας είναι ένας από τους μεγαλύτερους διαφημιζόμενους στην Ελλάδα, και με αυτόν τον τρόπο οι συμμετέχοντες, σε μεγάλο βαθμό, συμβάλλουν στην οικονομική διατήρηση και ευημερία πολλών μέσων, εφημερίδων, ραδιοφώνων και τηλεοπτικών καναλιών.
Μια συνεχώς αναπτυσσόμενη αγορά Πώς φτάσαμε όμως σε αυτούς τους αριθμούς; Οι διαδικτυακές εταιρείες τυχερών παιγνίων, προκειμένου να αποδείξουν στην κυβέρνηση πόσο μεγάλη θα ήταν η ευκαιρία αδειοδότησης της αγοράς, πραγματοποίησαν, μαζί με την KPMG, το 2011, μια έρευνα αγοράς κάνοντας μια πρόβλεψη.
Πώς μπορεί η αγορά να συνεχίσει να αναπτύσσεται; Στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 2010, η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα βρισκόταν στο αυξημένο μάρκετινγκ και στο γεγονός ότι οι εταιρείες που παρείχαν τις ανάλογες υπηρεσίες τελούσαν υπό καθεστώς «μερικής ρύθμισης» στην Ελλάδα. Επιπλέον, οι
Έλληνες ήθελαν να παίξουν και να βιώσουν ενθουσιασμό και διασκέδαση στη ζωή τους μέσα στις δυσκολίες της κρίσης που αντιμετώπιζαν. Περαιτέρω ώθηση, ωστόσο, ήρθε μετά το 2015, όταν οι διαδικτυακοί φορείς εκμετάλλευσης τυχερών παιχνιδιών, η κυβέρνηση και η Ελληνική Επιτροπή Τυχερών Παιγνίων άρχισαν να εξετάζουν πιο σοβαρά τον περιορισμό της παράνομης αγοράς, τη βελτίωση της αναφοράς και της εποπτείας. Την ίδια στιγμή όμως έκαναν την εμφάνισή τους τα capital controls. Αυτό σήμαινε ότι ξαφνικά οι Έλληνες παίκτες δεν μπορούσαν να μεταφέρουν χρήματα στο εξωτερικό, ούτε στη χώρα, τόσο εύκολα, έτσι η παράνομη αγορά συρρικνώθηκε δραστικά. Ο θετικός κύκλος της περιορισμένης παράνομης αγοράς, τα περισσότερα διαθέσιμα χρήματα παικτών –συνεπώς περισσότερα κέρδη και καλύτερο μάρκετινγκ–, οι περισσότερες χορηγίες και η προβολή των νομικών φορέων στην Ελλάδα δημιούργησαν μια ζωντανή και δυναμική αγορά. Ενώ η αγορά βρισκόταν, σε μεγάλο βαθμό, στα χέρια των μεγαλύτερων παρόχων υπηρεσιών (Stoiximan, Bet365, Sportingbet –ιδιοκτησίας Entain– και Bwin), υπήρξαν νέες συμμετοχές, ανεβάζοντας τον δείκτη προσφοράς, χαμηλώνοντας τις τιμές (υψηλές πληρωμές στους πελάτες και χαμηλά περιθώρια κέρδους για τους χειριστές, όπως οι Winmasters), που κατάφεραν να κερδίσουν μια θέση για τον εαυτό τους στην αγορά. Όσον αφορά το πόκερ στην Ελλάδα, συνεχίζεται η κυριαρχία της PokerStars, που βρίσκεται σε καθεστώς παγκόσμιας συγχώνευσης με το Flutter’s Paddy Power Betfair. ΧΡΗΜΑ 75
φάκελος - τυχερά παίγνια Αντίστροφα μετρά πλέον τικά στοιχήματα και παιχνίδια καζίνο), είναι ο χρόνος αναμονής για τις μακράν η πιο ακριβή στην Ευρώπη. Το κόστος της άδειας για 7 χρόνια ανέρχεται στα 5 εκατ. αδειοδοτήσεις Λίγο μετά τη νίκη της Νέας Δημοκρατίας στις κοινοβουλευτικές εκλογές του 2019, ο Χρήστος Σταϊκούρας απέσυρε από το Υπουργείο Οικονομικών τα αρχεία των προτάσεων της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ για την ολοκλήρωση του κανονιστικού πλαισίου της ελληνικής αγοράς τυχερών παιγνίων. Μετά από μια σύντομη κριτική, προχώρησε σε δημόσια διαβούλευση, διεξαγωγή συζήτησης στο Κοινοβούλιο και στη συνέχεια ψηφοφορία τον Νοέμβριο του 2019. Αυτές οι τροποποιήσεις του ν. 4002/2011 παρείχαν όλες τις απαραίτητες αλλαγές στο πλαίσιο προκειμένου η Ελληνική Επιτροπή Τυχερών Παιγνίων και το Υπουργείο Οικονομικών να αναπτύξουν το παράγωγο δίκαιο (secondary legislation) που απαιτείται για λεπτομερείς τεχνικές απαιτήσεις και επιχειρησιακές οδηγίες, ώστε να μπορέσει να ξεκινήσει η αδειοδότηση. Όλα τα απαραίτητα υλικά, κανόνες, κανονισμοί και οδηγίες τέθηκαν σε ισχύ, παρά την πανδημία Covid-19, το καλοκαίρι του 2020. Πλέον, υπάρχουν 18 αιτούντες άδεια στην Ελλάδα. Δύο γνωστοί νεοεισερχόμενοι, η Betsson και η Fonbet, περιμένουν ανυπόμονα την είσοδό τους στην αγορά. Οι άλλοι πάροχοι λειτουργούν ήδη βάσει της προσωρινής συμφωνίας στην οποία συμμετέχουν εδώ και χρόνια. Αν όλες αυτές οι εταιρείες εισέλθουν τελικά στην αγορά ως αδειοδοτημένες οντότητες, μπορούμε να πούμε με ασφάλεια ότι η ελληνική αγορά τυχερών παιχνιδιών έχει ωριμάσει και ότι η αδειοδότηση, παρά τις δυσκολίες της, ήταν επιτυχής. Αυτήν τη στιγμή, φαίνεται ότι οι άδειες θα εκδοθούν τελικά στις αρχές του καλοκαιριού, έτσι ώστε, μετά τον Ιούνιο-Ιούλιο, οι εταιρείες που συνεχίζουν και αρχίζουν να λειτουργούν στην Ελλάδα να συμμορφώνονται πλήρως με τους ελληνικούς νόμους και κανονισμούς, που ελέγχονται και εποπτεύονται από την Ελληνική Επιτροπή Παιγνίων. Η αναμονή σχεδόν… τελείωσε.
Οι προκλήσεις Η ελληνική άδεια για διαδικτυακό στοιχηματισμό, που χωρίζεται σε δύο κατηγορίες (αθλη76
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
ευρώ (3 + 2 εκατομμύρια), ενώ στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες το κόστος της άδειας είναι κάτω των 200.000 ευρώ, για παρόμοιες ή ακόμη μεγαλύτερες χρονικές περιόδους, για μια άδεια στοιχηματισμού και αθλητικών στοιχημάτων στο Διαδίκτυο. Αυτό αναμφισβήτητα αποτελεί πρόκληση για την επιχείρηση. Η εκ των προτέρων επένδυση για κάθε νεοεισερχόμενο στην αγορά– καθώς και για όσους βρίσκονται ήδη στην Ελλάδα από το 2011 ή αργότερα– είναι τεράστια σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη αγορά. Η τιμή της άδειας καθιστά δύσκολη την είσοδο στην ελληνική αγορά μικρότερων παρόχων. Με εξαίρεση όσους έχουν καλή ρευστότητα, το κόστος μπορεί να είναι απαγορευτικό για έναν υπάρχοντα ή έναν νέο φορέα. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό: όταν το παραπάνω συνδυάζεται με τον δεύτερο υψηλότερο ακαθάριστο φορολογικό συντελεστή εσόδων από τυχερά παιχνίδια της Ευρώπης, δεύτερο μεγαλύτερο μετά τη Γαλλία, η βιωσιμότητα της ελληνικής αγοράς για μεσαίους και μικρότερους φορείς εκμετάλλευσης είναι μερικές φορές αμφισβητήσιμη. Ακόμη και μερικές μεγαλύτερες διεθνείς εταιρείες έχουν αποφασίσει να μην εκδηλώσουν ενδιαφέρον για την Ελλάδα προς το παρόν και προτιμούν να δουν πώς εξελίσσεται η αγορά πρώτα και πού κατευθύνονται τα πράγματα προτού λάβουν την τελική απόφαση αν θα επενδύσουν ή όχι. Όμως δεν αφορά μόνο τα τέλη άδειας και τον ακαθάριστο φόρο εσόδων από παιχνίδια. Αφορά επίσης τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση στην Ελλάδα έχει καταστήσει τον τομέα των διαδικτυακών τυχερών παιχνιδιών υπεύθυνο για την παρακράτηση φόρου εισοδήματος από παίκτες για λογαριασμό της. Αυτή είναι μια «μοναδική ελληνική πατέντα», στο πλαίσιο της οποίας οι διαδικτυακές εταιρείες τυχερών παιχνιδιών παρακρατούν φόρο από τα κέρδη των πελατών τους. Σε όλες σχεδόν τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ, τα διαδικτυακά αθλητικά στοιχήματα και τα κέρδη από τυχερά παιχνίδια δεν φορολογούνται. Ενώ ο νόμος 4002/2011 προβλέπει ήδη το 20% από τον φόρο του 35% να διατίθεται για καλό σκοπό, όπως ο αθλητισμός, ο πολιτισμός, άτομα
με ειδικές ανάγκες κ.λπ., κανένα από αυτά τα έσοδα δεν έχει εγγραφεί επίσημα για τους σκοπούς αυτούς κατά την τελευταία δεκαετία. Αντ’ αυτού, η κυβέρνηση αναζητά τώρα έναν τρόπο χρήσης του φόρου κέρδους πελατών για τη χρηματοδότηση επαγγελματικών ποδοσφαιρικών συλλόγων και ομάδων, κάτι που προφανώς στα μάτια των παρόχων δεν είναι μόνο προβληματικό. Είναι επίσης, δυνητικά, παράνομη κρατική ενίσχυση. Αυτό παραμένει ένα από τα πιο επίκαιρα ανοιχτά ζητήματα, καθώς η αγορά βρίσκεται λίγο πριν την αδειοδότηση. Ορισμένες εταιρείες επίσης αντιμετωπίζουν τις συνέπειες του Brexit. Τώρα που το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι πλέον μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι servers ορισμένων εταιρειών, που είναι είτε πάροχοι τεχνολογίας σε διαδικτυακές εταιρείες τυχερών παιχνιδιών που αναζητούν άδεια στην Ελλάδα είτε οι φορείς εκμετάλλευσης που παρέχουν προϊόντα τυχερών παιχνιδιών σε Έλληνες καταναλωτές, βρίσκονται εκτός ΕΕ καθώς και της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Περιοχής. Ωστόσο, ο ελληνικός νόμος δεν το αναγνωρίζει αυτό και δημιουργείται ο κίνδυνος, πλέον, αυτές οι εταιρείες να χρειαστεί να πραγματοποιήσουν επενδύσεις πολλών εκατομμυρίων δολαρίων για να μετακινήσουν εκείνα τα μέρη των λειτουργιών τους εντός της ΕΕ που στοχεύουν την ελληνική αγορά. Αυτό δεν είναι ούτε λογικό ούτε οικονομικά αποδεκτό. Για την επίτευξη της εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς μετά την αδειοδότηση, η πρόκληση έγκειται στην απρόσκοπτη επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ των φορέων εκμετάλλευσης, της κυβέρνησης και της ρυθμιστικής αρχής. Αν δεν διεξαχθούν συζητήσεις με ανοιχτό, αξιόπιστο και έγκαιρο τρόπο, αν όλα τα μέρη δεν συναινέσουν στο να ακούσουν και να μάθουν το
ένα από το άλλο, οι επόμενες μέρες θα είναι δύσκολες. Οι πάροχοι έχουν αποδειχθεί ανοιχτοί σε αυτό το είδος αλληλεπίδρασης και συνεργάζονται από κοινού, παρουσιάζοντας ένα ενοποιημένο μέτωπο. Η Επιτροπή Τυχερών Παιγνίων έχει βελτιωθεί, με τα χρόνια, και η κατάσταση φαίνεται πολλά υποσχόμενη. Στην πραγματικότητα, η HGC βλέπει τον τομέα και τους εκπροσώπους του ως εταίρους με τους οποίους είναι δυνατόν να βρουν βιώσιμες και εφαρμόσιμες μεθόδους για να καταστήσουν την αγορά τυχερών παιχνιδιών στο Διαδίκτυο ασφαλέστερη και πιο υπεύθυνη για τους καταναλωτές, αντί να τους θεωρούν αναξιόπιστους εκμεταλλευτές που παρακάμπτουν τους κανόνες. Ωστόσο, η HGC δεν διαθέτει την απαιτούμενη δυναμική. Οι πόροι της, τόσο οικονομικά όσο και ως προς το ανθρώπινο δυναμικό, είναι δυστυχώς πολύ λίγοι για το έργο που έχει μπροστά της.
Ελλάδα: Μερίδια στην online αγορά τυχερών παιγνίων ανά brand 2016-2020
Ελλάδα: Ετήσια έσοδα διαδικτυακού τζόγου σε εκατ. ευρώ 2016 - 2020
Το μεγάλο ερωτηματικό είναι αν και πώς η κυβέρνηση θέλει να συνεργαστεί με τον τομέα και τους εκπροσώπους της, να ακούσει τα ενδιαφερόμενα μέρη και να καθίσει στο ίδιο τραπέζι συζητώντας τους καλύτερους τρόπους ρύθμισης, διαχείρισης και ελέγχου αυτής της ταχέως αναπτυσσόμενης αγοράς.
Τι ακολουθεί μετά; Καθώς η Ελληνική Επιτροπή Τυχερών Παιγνίων θα επιδιώξει να ολοκληρώσει τις τρέχουσες διαδικασίες υποβολής αιτήσεων έως τις αρχές του καλοκαιριού, οι φορείς ετοιμάζονται για το Euro2020 που έχει γίνει Euro2021. Το ακριβές χρονοδιάγραμμα δεν έχει ακόμη καθοριστεί, αλλά φαίνεται ότι, κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η τρέχουσα προσωρινή ρύθμιση πράγματι θα ολοκληρωθεί και η αγορά θα αδειοδοτηθεί.
Ελλάδα: Μηνιαία έσοδα διαδικτυακού τζόγου (€m) Ιαν 20’ - Οκτ 20’
Αυτό δεν θα είναι το τέλος, θα είναι το νέο ξεκίνημα μετά από μια μακρά δεκαετία εξελίξεων, που έχει σχεδόν κάθε χρόνο σκαμπανεβάσματα. Οι τελευταίοι μήνες έχουν αποδείξει ότι η αγορά μεγαλώνει, ωριμάζει. Αυτό είναι πολλά υποσχόμενο, καθώς μια τέτοια ωριμότητα σημαίνει ότι οι ανταγωνιστές θα μπορούν να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι μαζί, να βρουν κοινές λύσεις σε κοινές προκλήσεις και να συνεργαστούν στενά με τη ρυθμιστική αρχή και τους πολιτικούς φορείς, προς όφελος όλων των κομμάτων, του καταναλωτή, του κράτους και των operators. • • • ΧΡΗΜΑ 77
φάκελος - τυχερά παίγνια
Το κόστος της άδειας για 7 χρόνια ανέρχεται στα 5 εκατ. ευρώ (3 + 2 εκατομμύρια), ενώ στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες το κόστος της άδειας είναι κάτω των 200.000 ευρώ.
ανάλυση
DIGITAL REALTY TRUST INC. Εταιρεία Εισηγμένη στο Χρηματιστήριο NASDAQ, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ [Bloomberg Ticker: DLR:US] [Reuters Ticker: DLR.N] Κλάδος Δραστηριότητας: Data Centers
Τιμή Μετοχής 25 Μαρτίου 2021 Χρηματιστήριο (σε $) Αρ. Μετοχών (σε εκατ.) Χρ. Αξία (σε εκατ. $) Μέσος Ημ. Όγκος Συν. (52 εβδ.) Συντελεστής Beta
Πορεία Τιμής Μετοχής (Τελευταίο Έτος, σε $) 5000000
127,50
3.750.000
85,00
2.500.000
42,50
1.250.000
0
0.00
24/3/20 24/4/20 24/5/20 24/6/20 24/7/20 24/8/20 24/9/20 24/10/20 24/11/20 24/12/20 24/1/21 24/2/21 24/3/21 Πηγή: Χρηματιστήριο, Yahoo Finance.
Πηγή: Η Εταιρεία, Χρηματιστήριο
ΕΤΑΙΡΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ Η Digital Realty ιδρύθηκε το έτος 2004 και κατά την ίδια χρονική περίοδο εισήχθη στο Χρηματιστήριο NASDAQ των ΗΠΑ. Ως Όμιλος αποτελεί τον παγκόσμιο ηγέτη στον κλάδο των data center.
Αποτελέσματα Α’ Εξαμήνου 2020 & 2019 (Όμιλος, σε εκατ. $)
200
150
100
50
24/3/17
S&P 500
161,10 116,72 2,38% -0,60% 18,54%
Μέγ. 52 εβδ. ($) Χαμ. 52 εβδ. ($) Απόδ. 1-Μ Απόδ. 6-Μ Απόδ. 12-Μ
Όγκος συν/γών
Πορεία Τιμής Μετοχής & Δείκτη (Τελευταία 5 Έτη, Βάση = 100)
0 24/3/16
281,12 38.895,76 1.898.964 0,734
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
170,00
Τιμή Μετοχής (σε $)
138,36
24/3/18 Μετοχή
24/3/19
24/3/20
24/3/21
Πηγή: Χρηματιστήριο, Yahoo Finance.
H1 2020
%
H1 2019
Κύκλος Εργασιών
1.816
12,44%
1.615
Μικτό Κέρδος
1.218
9,89%
1.108
EBITDA
1.041
9,38%
952
Κέρδη προ Φόρων
323
69,10%
191
Καθαρά Κέρδη μφδμ
257
101,04%
128
Σημείωση: Το οικονομικό έτος της Εταιρείας ολοκληρώνεται στις 31 Δεκεμβρίου.
Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιριών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.
ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ & ΑΝΑΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ www.vrs.gr - Έτος Ίδρυσης: 2002 Αθήνα - Λουξεμβούργο, Τηλ. +30 210 321 95 57, +30 6945 851 420, +352 661 337 023 Email: info@vrs.gr ; info@valueinvest.gr
78
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
• Για τις ανάγκες σύνταξης των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων βάσει των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων • Για την εξεύρεση της αξίας μιας επιχείρησης σε θέματα εξαγορών, συγχωνεύσεων και συμμετοχής στρατηγικού επενδυτή • Για θέματα φορολογικής συμμόρφωσης και για την ανάγκη ακροαματικής διαδικασίας ενώπιον δικαστηρίων
Βασικά Χρηματοοικονομικά Μεγέθη & Δείκτες, Περίοδος 2014 – 2020 (Όμιλος, σε εκατ. $)
Πωλήσεις
EBITDA
ΚΠΦ
ΚΜΦΔΜ
P/Ε (x)
P/BV (x)
EV / EBITDA (x)
ΔΑΝΕΙΑ / ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (x)
ROE %
2014
1.616
944
209
133
293,1
10,0
46,1
1,20
3%
2015
1.763
1.025
308
217
179,0
8,6
43,7
1,32
5%
2016
2.142
1.210
442
332
117,1
7,6
37,0
1,15
7%
2017
2.458
1.432
264
173
224,6
3,8
33,2
0,84
2%
2018
3.046
1.823
343
250
155,6
3,9
27,4
1,13
3%
2019
3.209
1.887
611
493
78,9
3,9
26,0
1,03
5%
2020
3.904
2.187
401
263
147,7
2,2
23,9
0,76
1%
Πηγή: Επίσημες Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις.
Δείκτες Κεφαλαίου Κίνησης, Περίοδος 2017-2020 (Όμιλος, σε εκατ. $)
Πωλήσεις Κόστος Πωλήσεων (χωρίς αποσβ.) Μικτό Περιθώριο Κέρδους
%
Καθαρά Κέρδη μφδμ Καθαρό Περιθώριο Κέρδους
%
Ταμειακά Διαθέσιμα
Ημέρες Αποθεμάτων
Ημέρες
Αποθέματα Ημέρες Πελατών
Ημέρες
Πελάτες Ημέρες Προμηθευτών
Ημέρες
Προμηθευτές
2017
2018
2019
2020
2.458
3.046
3.209
3.904
760
957
1.021
1.331
69,10%
68,58%
68,20%
65,89%
173
250
493
263
7,0%
8,2%
15,4%
6,7%
0
127
90
109
0
0
0
0
0
0
0
0
41
36
35
56
276
300
306
603
471
444
360
545
980
1.165
1.008
1.988
Operating Cycle
Ημέρες
41
36
35
56
Cash Cycle (Ταμειακός Κύκλος)
Ημέρες
-430
-408
-326
-488
Πηγή: Επίσημες Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις.
Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιριών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.
www.vrs.gr - Έτος Ίδρυσης: 2002 Αθήνα - Λουξεμβούργο, Τηλ. +30 210 321 95 57, +30 6945 851 420, +352 661 337 023 Email: info@vrs.gr ; info@valueinvest.gr
Εξειδικευμένοι Χρηματοοικονομικοί Σύμβουλοι στη Δημιουργία Εταιρικής Αξίας και στους Τομείς των Εξαγορών & Συγχωνεύσεων. Έτος Ίδρυσης: 2002 ΧΡΗΜΑ 79
διά ταύτα. . ” e g a k c a p T 2 ’s n e id B “ ο τ ό π α ς υ ο ίλ μ ο ς ύ ο ικ ν η λ λ ε ια γ Οφέλη Στη «δύναμη πυρός» των 2 τρισ. δολ., που θα ενεργοποιήσει σειρά έργων στις ΗΠΑ, προσβλέπουν και όσες ελληνικές επιχειρήσεις έχουν ήδη, είτε άμεση είτε έμμεση, παρουσία στην αγορά της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου. Το γεγονός πως η νέα κυβέρνηση Μπάιντεν συνεχίζει την πολιτική της προηγούμενης, προκειμένου να (υπό) στηρίξει την αμερικανική οικονομία, και μάλιστα αυτή τη φορά ακόμη πιο στοχευμένα, σε κλάδους ζωτικού ενδιαφέροντος για τη «διεθνοποιημένη» εγχώρια επιχειρηματικότητα, όπως είναι οι κατασκευές/υποδομές, η ενέργεια, τα δίκτυα κ.ά., δημιουργεί προσδοκίες για το 2021.
Σε αυτό το νέο τοπίο προσβλέπουν και ελληνικοί όμιλοι εισηγμένοι στο ΧΑ για να αιτιολογήσουν στους ξένους αναλυτές, διαχειριστές, το ανέβασμα του πήχη υψηλότερα. Από τις παραδοσιακές εξαγωγικές δυνάμεις της εγχώριας επιχειρηματικότητας, η TITAN International Cement αναμένει ενίσχυση της ζήτησης, συνακόλουθα και του κύκλου εργασιών και κερδοφορίας (EBITDA).
Κι αυτό γιατί, όπως κινούνται στην Ουάσιγκτον και στις Βρυξέλλες/ Βερολίνο, πιο γρήγορα θα ξεκινήσουν οι πρώτες συμφωνίες στις ΗΠΑ παρά στην Ευρώπη, με την πρώτη, με διαδοχικές χρηματοδοτήσεις, να πλησιάζει τα 8 τρισ. και τη γηραιά ήπειρο, ασθμαίνουσα, να ακολουθεί με το πρώτο «πακέτο» στήριξης, που θα αρχίσει να υλοποιείται από το δεύτερο εξάμηνο του έτους.
Ευνοημένη είναι η ElvalHalcor, καταρχάς με τη μη επιβολή οποιουδήποτε δασμού στις εξαγωγές κοινών φύλλου χαλκού, με το Υπουργείο Εμπορίου (US Department of Commerce) να μη συμπεριλαμβάνει την ελληνική εταιρεία στις οριστικές αποφάσεις του σχετικά με την αντι-ντάμπινγκ έρευνα (anti-dumping duty investigation), στις αρχές Μαΐου. Για τη Cenergy Holdings η θυγατρική Σωληνουργεία Κορίνθου υπέγραψε, πρόσφατα, με τη Subsea7 (US) LLC συμφωνία για την παραγωγή σωλήνων χάλυβα για την πόντιση υποθαλάσσιου αγωγού, σε μεγάλο βάθος, για το έργο της King’s Quay.
Το λεγόμενο και “Biden’s 2T infrastructure package” έχει ήδη εκτοξεύσει στα ύψη το ενδιαφέρον των πανίσχυρων επενδυτικών funds, που από την ημέρα των ανακοινώσεων έσπευσαν να λάβουν θέσεις σε μετοχές επιχειρηματικών ομίλων, όπως ενδεικτικά αναφέρονται η Caterpillar και η Nucor, ενώ η BofA σε έκθεσή της (3 Μαρτίου) υπολογίζει σε (τουλάχιστον) 4 τρισ. την αξία μόχλευσης που θα διαμορφωθεί και θα διαχυθεί σε ευρύτατο φάσμα κλάδων.
Mε διευρυνόμενη διεθνή παρουσία στον κλάδο ΑΠΕ και Αποθήκευσης (RSD), η Mytilineos συγκαταλέγεται ήδη στους δέκα κορυφαίους EPC Conductors στον κόσμο, με ένα χαρτοφυλάκιο έργων που ξεπερνά τα 2 GW. Η έγκαιρη είσοδος της εταιρείας στον “hot” κλάδο της πράσινης ενέργειας τη φέρνει σε πλεονεκτική θέση ενόψει των νέων συμβολαίων που θα κλειστούν στην αγορά των ΗΠΑ τη διετία 2021-22.
80
Μάρτιος - Απρίλιος 2021
ΧΡΗΜΑ
ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ
ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ E-MAIL ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ/ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΝΟΜΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ* ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ* ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ* ΥΠΕΥΘ. ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΑΦΜ ΔΟΥ E-MAIL ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟΥ* ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ (ΟΔΟΣ, ΑΡΙΘΜΟΣ) ΠΟΛΗ/ΠΕΡΙΟΧΗ Τ.Κ. ΧΩΡΑ * ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ
Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις-κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά... οικολογικά!
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ☐ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (6 ΤΕΥΧΗ) 30,00€
☐ ΕΤΗΣΙΑ (6 ΤΕΥΧΗ) 50,00€
☐ ΔΙΕΤΗΣ (12 ΤΕΥΧΗ) 80,00€
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ☐ ΚΥΠΡΟΣ (6 ΤΕΥΧΗ) 100,00€
☐ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (6 ΤΕΥΧΗ) 150,00€
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ☐ ΕΤΗΣΙΑ (6 ΤΕΥΧΗ) 60,00€
☐ ΔΙΕΤΗΣ (12 ΤΕΥΧΗ) 110,00€
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ☐ ΕΤΗΣΙΑ (6 ΤΕΥΧΗ) 15,00€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)
ΤΡΟΠΟΙ ΠΛΗΡΩΜΗΣ Με τραπεζική κατάθεση ☐ ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ: Αρ. Λογαριασμού 089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192 ☐ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ: Αρ. Λογαριασμού 5028-041137-461/ ΙΒΑΝ: GR51 0172 0280 0050 2804 1137 461 Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το ονοματεπώνυμό σας στο καταθετήριο ή την επωνυμία της εταιρείας, σε περίπτωση εταιρικής συνδρομής. Για την κατοχύρωση της συνδρομής σας, παρακαλείστε όπως αποστείλετε το αποδεικτικό κατάθεσης στο e-mail: vassilikou.p@ethosmedia.eu
☐ ΜΕ ΕΠΙΤΑΓΗ *Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA Α.Ε., Λυσικράτους 64, 17674 Καλλιθέα Υπεύθυνη Συνδρομών: Βούλα Βασιλικού, 210 998 4908, vassilikou.p@ethosmedia.eu Αποδέχομαι πως τα προσωπικά μου στοιχεία θα τηρηθούν από την ethosMEDIA μόνο για τις ανάγκες αποστολής του περιοδικού ΧΡΗΜΑ, στο οποίο είμαι συνδρομητής. Η έντυπη έκδοση αποστέλλεται μέσω συνεργαζόμενης εταιρείας διανομής Τύπου. Η ψηφιακή έκδοση του περιοδικού, σε μορφή e-book, αποστέλλεται στο email που ορίστηκε στη φόρμα συνδρομής. Σε περίπτωση που έχετε ερωτήσεις σχετικά με την προστασία των δεδομένων σας και τα δικαιώματά σας, μπορείτε να επικοινωνήσετε με την κ. Γαλάτεια Μπασέα, στο τηλ. 210 998 4919, στο e-mail bassea.g@ethosmedia.eu ή εγγράφως στην ταχυδρομική διεύθυνση: Λυσικράτους 64, 17674, Καλλιθέα.
ΧΡΗΜΑ
www.banks.com.gr
DIGITAL BUSINESS TRANSFORMATION Δεν είναι «μόδα», είναι προϋπόθεση επιβίωσης ΧΡΗΜΑ τ.451/ 03-04.2021
Ενέργεια που µας πάει
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΠΟΤΩΝ Πυλώνας στήριξης και ανάπτυξης
Κυριάκος Πιερρακάκης
µπροστά
δύναµη, εξέλιξη, ασφάλεια, πρωτοπορία
Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης
Η ΔΕΠΑ Εµπορίας ηγείται και πρωτοπορεί στην ελληνική αγορά ενέργειας. Προσφέρει ολοκληρωµένες λύσεις για κάθε κατηγορία πελατών, στις πιο ανταγωνιστικές τιµές και εγγυάται την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, έχοντας επιτύχει τη διαφοροποίηση των πηγών και των οδών εφοδιασµού της. Με το βλέµµα στο µέλλον, η ΔΕΠΑ Εµπορίας πραγµατοποιεί επενδύσεις, που δηµιουργούν προστιθέµενη αξία στην οικονοµία και νέες ποιοτικές θέσεις εργασίας, ενώ συµµετέχει σε στρατηγικής σηµασίας διεθνή έργα, που µετατρέπουν την Ελλάδα σε περιφερειακό ενεργειακό κόµβο. Με τον δυναµισµό του ηγέτη, η ΔΕΠΑ Εµπορίας επεκτείνει τη δραστηριότητά της, στηρίζοντας σταθερά τις νέες τεχνολογίες και ανοίγοντας διαρκώς νέους δρόµους για την ενέργεια και την ανάπτυξη.
ES
T
X+7 R
563
T
SS POS RE
ΚΕΜΠ. KAΛΛΙΘΕΑΣ P
ISSN 1105-0470
P
Εφαρμόζουμε ένα ρεαλιστικό και φιλόδοξο σχέδιο για την επόμενη μέρα
S PO
S
21-0117
Αντιλαμβανόμαστε τον ψηφιακό μετασχηματισμό ως ένα σύνολο «μικρών επαναστάσεων» που έρχονται υλοποιώντας κάθε μέρα μια μικρή αλλαγή. Εστιάζουμε στη βελτίωση της καθημερινότητας πολιτών και επιχειρήσεων, απλοποιώντας και ψηφιοποιώντας τις διαδικασίες εκείνες που μέχρι σήμερα συνεπάγονται περιττό κόπο και χαμένο χρόνο.
ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.451 / 03-04.2021 / € 6,00
Τυχερά παίγνια: Λαμπρό το μέλλον για την ελληνική αγορά