ΧΡΗΜΑ WEEK
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ τ.798/ ΤΡΙΤΗ 03.11.2020
3
ΤΡΑΠΕΖΕΣ
ΕΚΤ: ΜΕ ΤΟ «ΜΠΑΖΟΎΚΑ» ΕΠ’ ΏΜΟΥ
5
ΑΓΟΡΕΣ
9
ΝΤΌΜΙΝΟ LOCKDOWN «ΠΛΗΓΏΝΕΙ» ΤΙΣ ΑΓΟΡΈΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ
ΕΚΛΟΓΈΣ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΉΝΙΟ, ΤΡΆΠΕΖΕΣ ΣΤΟ ΠΑΡΑΣΚΉΝΙΟ
ΛΑΘΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗ, ΣΕ ΛΑΘΟΣ ΧΡΟΝΟ
Α
πό ό,τι φαίνεται, οι κύριοι στη Λεωφόρο Αθηνών είναι εκτός τόπου και χρόνου. Δεν έχουν επαφή και συναίσθηση του τι ακριβώς διαδραματίζεται στην αγορά, αλλά και τι διακυβεύεται ευρύτερα. Το χρηματιστήριο είναι θεσμός που υπό κανονικές συνθήκες λειτουργεί ενισχυτικά στην επιχειρηματικότητα, συνεισφέρει χρηματοδοτικά, συμβάλλει στην εξωστρέφεια και αναγνωρισιμότητα των ομίλων/εταιρειών. Αλήθεια, τι από όλα αυτά προσφέρει το ΧΑ –συνακόλουθα η ΕΧΑΕ–, τα τελευταία χρόνια, και επί προηγούμενης και επί αυτής της κυβέρνησης; Και, δυστυχώς, φοβάμαι και με την επόμενη. Γιατί πώς αλλιώς να εξηγηθεί η απόφασή τους να ενισχύσουν τη βαρύτητα στάθμισης των τραπεζικών μετοχών στη διαμόρφωση των χρηματιστηριακών δεικτών; Ήταν που ήταν τραπεζοβαρές το ΧΑ, με τη συνολική αποτίμηση των συστημικών στα 5 δισ. να «βαραίνει» 15,55% στον Γενικό Δείκτη, ήρθε (από τις αρχές Ιουλίου) και η... αναβάθμιση του κλάδου (που έχει σαφή κλίση προς χαμηλότερα), το κατέστησαν ακόμη περισσότερο. Έτσι φτάσαμε στο οξύμωρο, την προηγούμενη Δευτέρα, που ο κλάδος «βούλιαζε» κατά 8,25% (και 72% για φέτος!), με τη χρηματιστηριακή αξία του συνολικά σε 2,9 δισ. να έχει στάθμιση πάνω από 22%, όταν όλες οι εισηγμένες αποτιμώνταν στα 39 δισεκατομμύρια. Εκ των πραγμάτων, η απόφαση των αρχών αποδείχθηκε πως και λάθος ήταν και σε λάθος
χρόνο εφαρμόστηκε. Το γιατί έχει τις εξηγήσεις-απαντήσεις του, μόνο που αυτό θα έπρεπε να απασχολεί και την πολιτική ηγεσία, τον καθ’ ύλην προϊστάμενο. Αντ’ αυτού διαπιστώνεται μια ουσιαστική έλλειψη ενδιαφέροντος, σε βαθμό που (κυρίως) στελέχη της αγοράς, επιχειρηματίες, οικονομικοί παράγοντες οι οποίοι πρόσκεινται στο κυβερνών κόμμα, να απορούν πώς είναι δυνατόν μια φιλοεπενδυτική κυβέρνηση να είναι, εν τοις πράγμασι, τόσο αδιάφορη για τα τεκταινόμενα στην ευρύτερη κεφαλαιαγορά, στο χρηματιστήριο. Και να πει κάποιος πως ο πρωθυπουργός δεν έχει γνώση της αγοράς; Με πολυετή θητεία και άριστη πρόσβαση σε διεθνή κέντρα, στο εγχώριο επιχειρείν; Ή μήπως δεν έχουν οι σύμβουλοι και δη οι στενοί συνεργάτες του; Ακατανόητη είναι η περιθωριοποίηση της αγοράς, όπως ακατανόητη είναι και η εμμονική επιμονή της διοίκησης του χρηματιστηρίου με το τραπεζικό σύστημα, σε σημείο που εγείρονται εύλογα ερωτήματα. Δυστυχώς για την ευρύτερη επιχειρηματική και επενδυτική κοινότητα καταδείχθηκε πως το capping factor λειτούργησε σαν μπούμερανγκ εις βάρος αμφοτέρων. Και δικαιολογίες του στυλ «ο Covid-19», «ο Ερντογάν», «οι... Νεφελίμ» ουδεμία σχέση έχουν με την πραγματικότητα, καθώς φέτος το ΧΑ προηγείται στις διορθώσεις των διεθνών αγορών και ασθμαίνει στις ανοδικές αντιδράσεις τους. Δυστυχώς… Και φως δεν βλέπουμε… ΧW
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.798/ ΤΡΙΤΗ 03.11.2020
3
ΤΡΑΠΕΖΕΣ
ΕΚΤ: ΜΕ ΤΟ «ΜΠΑΖΟΥΚΑ» ΕΠ’ ΩΜΟΥ
Σ
το σημερινό περιβάλλον, όπου οι κίνδυνοι είναι σαφώς περισσότερο καθοδικοί, το διοικητικό συμβούλιο θα αξιολογήσει προσεκτικά τις εισερχόμενες πληροφορίες, μεταξύ άλλων τη δυναμική της πανδημίας, τις προοπτικές σταδιακής εφαρμογής εμβολίων και τις εξελίξεις της συναλλαγματικής ισοτιμίας. Ο νέος γύρος μακροοικονομικών προβολών των εμπειρογνωμόνων του ευρωσυστήματος τον Δεκέμβριο θα επιτρέψει τη διεξοδική επαναξιολόγηση των οικονομικών προοπτικών και του ισοζυγίου των κινδύνων. Με βάση αυτή την επικαιροποιημένη αξιολόγηση, το διοικητικό συμβούλιο θα αναπροσαρμόσει καταλλήλως τα μέσα που διαθέτει, ούτως ώστε να ανταποκριθεί στην κατάσταση, όπως αυτή εξελίσσεται, και να διασφαλίσει ότι οι συνθήκες χρηματοδότησης παραμένουν ευνοϊκές για τη στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης και ότι αντισταθμίζουν την αρνητική επίδραση της πανδημίας στην προβλεπόμενη πορεία του πληθωρισμού. Εν τω μεταξύ, το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ έλαβε τις ακόλουθες αποφάσεις νομισματικής πολιτικής: Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα παραμείνουν αμετάβλητα σε 0,00%, 0,25% και -0,50%, αντιστοίχως. Το διοικητικό συμβούλιο αναμένει ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα παραμείνουν στα σημερινά τους ή σε χαμηλότερα επίπεδα έως ότου διαπιστώσει ότι οι προοπτικές για τον πληθωρισμό συγκλίνουν σθεναρά προς επίπεδο πλησίον, σε επαρκή βαθμό, αλλά κάτω του 2% εντός του χρονικού ορίζοντα προβολής που εξετάζει και ότι αυτή η σύγκλιση αντα-
νακλάται κατά τρόπο συνεπή στη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού. Το διοικητικό συμβούλιο θα συνεχίσει τη διενέργεια αγορών στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme-PEPP), το συνολικό ποσό του οποίου ανέρχεται σε 1.350 δισ. ευρώ. Το διοικητικό συμβούλιο θα διενεργεί καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού, στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP, τουλάχιστον μέχρι το τέλος Ιουνίου 2021 και σε κάθε περίπτωση μέχρις ότου κρίνει ότι η κρίση του κορωνοϊού έχει λήξει. Το διοικητικό συμβούλιο θα επανεπενδύει τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του PEPP κατά τη λήξη τους τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2022. Σε κάθε περίπτωση, η μελλοντική σταδιακή μείωση (roll-off) του χαρτοφυλακίου PEPP θα ρυθμιστεί κατά τρόπο ώστε να αποφευχθούν παρεμβολές στην ενδεδειγμένη κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής. Οι καθαρές αγορές στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (asset purchase programme-APP) θα συνεχιστούν με ύψος 20 δισ. ευρώ μηνιαίως, σε συνδυασμό με τις αγορές, στο πλαίσιο της πρόσθετης χρηματοδότησης ύψους 120 δισ. ευρώ, που διατίθεται προσωρινά μέχρι το τέλος του έτους. Το διοικητικό συμβούλιο θα συνεχίσει επίσης να παρέχει άφθονη ρευστότητα μέσω των πράξεων αναχρηματοδότησης που διενεργεί. Πιο συγκεκριμένα, η τρίτη σειρά στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (ΣΠΠΜΑ III) εξακολουθεί να αποτελεί ελκυστική πηγή χρηματοδότησης για τις τράπεζες, στηρίζοντας τη χορήγηση τραπεζικών δανείων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. ΧW
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.798/ ΤΡΙΤΗ 03.11.2020
5
ΑΓΟΡΕΣ
ΝΤΟΜΙΝΟ LOCKDOWN «ΠΛΗΓΩΝΕΙ» ΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ
Η
νέα ανεξέλεγκτη έξαρση της πανδημίας και η επανεμφάνιση των lockdown σε παγκόσμιο επίπεδο, η ανησυχία για την έκβαση των αμερικανικών εκλογών, τα ανοικτά γεωπολιτικά ζητήματα αλλά και τα μακροοικονομικά προβλήματα που εμφανίζονται ανά την υφήλιο, έπληξαν όλες τις αγορές, συμπεριλαμβανομένων εκείνων του πετρελαίου και των πολύτιμων μετάλλων. Οι ισοτιμίες των αναπτυσσόμενων χωρών, συνεπακόλουθα και οι οικονομίες τους, δέχονται σημαντικές πιέσεις. Η ΕΚΤ ετοιμάζει νέες ενισχυτικές παρεμβάσεις, αντιλαμβανόμενη την αύξηση της μεταβλητότητας και την αποδυνάμωση της ορμής της ευρωπαϊκής οικονομίας, που δημιουργεί σοβαρές αρνητικές παρενέργειες για το εγγύς μέλλον. Τα σημαντικά προβλήματα και η αδυναμία ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας σε μακροοικονομικό και σε μικροοικονομικό επίπεδο συνεχίζονται και τα στοιχεία που δημοσιεύονται εξακολουθούν να είναι αποθαρρυντικά για τη συνέχεια. Στα ελληνοτουρκικά η κατάσταση δεν δείχνει, προς το παρόν, καμία τάση βελτίωσης ή αποκλιμάκωσης. Η ελληνική ομολογιακή αγορά, με τη βοήθεια της ΕΚΤ και του προγράμματος επαναγοράς ομολόγων (PEPP), κινείται σε ελεγχόμενο προστατευμένο περιβάλλον, αφού όλοι γνωρίζουν ότι υπάρχει δυνητικός αγοραστής (ΕΚΤ) με 14 δισ., που ουσιαστικά χειραγωγεί την αγορά. Όμως στο ελληνικό χρηματιστήριο «η τραπεζική γάγγραινα» συνεχίζει να μολύνει την αγορά. Η αδυναμία των ελεγκτικών αρχών να παρέμβουν έγκαιρα στη διαρροή υποθετικών σχεδίων και φημών, η αδυναμία των τραπεζών να ελέγξουν τη δημιουργία νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων, αλλά και η αδυναμία των εποπτικών αρχών να δημιουργήσουν ένα αξιόπιστο σχέδιο ανάταξης του τραπεζικού συστήματος, μετά από τόσα χρόνια, είναι το λιγότερο απογοητευτική. Αντ’ αυτού, για πολλοστή φορά, ασχολούμαστε με ευφάνταστα σχέδια, πολυδάπανες εθελούσιες εξόδους και άλλα φαιδρά. Το αποτέλεσμα όλων των ανωτέρω είναι ο κεφαλαιακός μηδενισμός, για πολλοστή φορά, όσων ασχολήθηκαν με τραπεζικούς τίτλους, παρά το γεγονός ότι από αρχής έτους έχουν
απομυζήσει περίπου 32 δισ. ευρώ και συνολικά 39 δισ. ευρώ από την ΕΚΤ! Επιπλέον, γιατί η ΕΧΑΕ αύξησε πρόσφατα τη βαρύτητα των προβληματικών τραπεζών στους Δείκτες του ΧΑ είναι απορίας άξιον… Έτσι, μετά την έγκυρη διάσπαση των 612 και των 585 μονάδων του Γενικού Δείκτη, η προσέγγιση των 510-520 μονάδων συγκεντρώνει υψηλές πιθανότητες. Οποιαδήποτε αντίδραση μέχρι τα ανωτέρω επίπεδα δεν αλλάζει την απογοητευτική εικόνα. Αντίστοιχα, ο FTSE-25 μάς προϊδεάζει για τη συνέχιση της καθοδικής του πορείας και προσέγγισης των 1.300 και 1.270 μονάδων. Οι 1.395 μονάδες, πλέον, αποτελούν σημαντική αντίσταση. Συμπερασματικά, συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε ότι η μεταβλητότητα θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα, τόσο εντός όσο και εκτός τειχών, και λόγω ΗΠΑ (εκλογές), με τον Covid-19 να επανακάμπτει ταχέως. Παραμένουμε άκρως αρνητικοί για την τεχνική εικόνα της αγοράς μέχρι ότου οι γρήγοροι κινητοί μέσοι όροι αρχίσουν να προσεγγίζουν τις τιμές και να εξομαλύνουν την αρνητική κλίση τους. Επιπλέον, αναμένουμε να ξεκαθαρίσει η κατάσταση τόσο σε οικονομικό όσο και σε γεωπολιτικό επίπεδο. Όμως, σε περίπτωση υπερβολικών πιέσεων, πρέπει να επικεντρωνόμαστε αυστηρά σε μετοχές με καλά θεμελιώδη μεγέθη, υψηλή ρευστότητα και μερισματικές αποδόσεις, αλλά και εξωστρέφεια. Επανεκτιμούμε χρονικά τον επενδυτικό μας ορίζοντα αγοράζοντας τμηματικά σε σημαντικά τεχνικά επίπεδα, εκμεταλλευόμενοι τον πανικό προς όφελός μας, διαφυλάσσοντας πάντα επίπεδα ρευστότητας και συμβουλευόμενοι τους ειδικούς. Δεν ξεχνάμε την πασίγνωστη φράση του Nathan Rothschild, 1st Baron Rothschild, (1840-1915): «Το μυστικό της κερδοσκοπίας είναι να αγοράζεις όταν το αίμα κυλάει στους δρόμους», αλλά προσοχή, γιατί το μαχαίρι όταν πέφτει κόβει, ειδικά τους απρόσεχτους… ΧW του Λουκά Παπαϊωάννου, οικονομολόγου
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.798/ ΤΡΙΤΗ 03.11.2020
7
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
ΣΕ ΔΙΝΗ ΟΙ ΑΓΟΡΕΣ
Τ
ο sell-off στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια επιβαρύνει ακόμη περισσότερο το ήδη βαρύ κλίμα στο Χρηματιστήριο Αθηνών. «Βουλιάζουν» από Φραγκφούρτη και Παρίσι μέχρι Μαδρίτη και Μιλάνο υπό το βάρος του δεύτερου κύματος της πανδημίας, με τα κάθε λογής funds να προεξοφλούν ακόμη μεγαλύτερη ύφεση για την οικονομία της ευρωζώνης. Σε αυτήν τη συγκυρία, με την Ευρώπη σε κατάσταση “alert”, η προσοχή των επενδυτών στρέφεται τόσο στις νέες δράσεις που αναπόφευκτα θα αναλάβει η ΕΚΤ όσο και στις πρώτες συνεδριάσεις στη Wall Street μετά το σημερινό αποτέλεσμα. Στο Χρηματιστήριο Αθηνών οι πωλητές έχουν σαφές πλεονέκτημα, προχωρώντας σε ετεροχρονισμένο (λόγω της αργίας της 28ης Οκτωβρίου) «ξεπούλημα» σε τραπεζικές, αλλά και blue chips, μετοχές-σηματωρούς. Συνέπεια αυτού είναι τα νέα ιστορικά χαμηλά των τραπεζικών και οι σημαντικές απώλειες για μετοχές που μέχρι και τελευταία απέφεραν θετικό αποτέλεσμα στους επενδυτές. Σε καθοδικό κανάλι βρίσκονται και οι τρεις βασικοί δείκτες, με «βαρίδι» τον τραπεζικό, που στη συνεδρίαση της Πέμπτης υποχώρησε σε νέο ιστορικό χαμηλό, ως απόρροια των προβλημάτων που ταλανίζουν τους συστημικούς ομίλους και με αφορμή, αυτήν τη φορά, τις εξελίξεις στην Πειραιώς. Οι 234 μονάδες για τον ΔΤΡ είναι το ιστορικά χαμηλότατο σημείο, επίπεδο στο οποίο η αποτίμηση των συστημικών ομίλων μετά βίας διαμορφώνεται στα 2,5 δισ. Κι όμως, βάσει της εφαρ-
μογής του ανώτατου ορίου στη συμμετοχή κάθε μετοχής στη σύνθεση του δείκτη (capping factor), η «βαρύτητα» των τραπεζικών ενισχύθηκε (τον Ιούλιο) από το 15,21% στο 20,57%, δηλαδή το 1/13 της αποτίμησης «βαραίνει» κατά το 1/4 (!), με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για τη στρέβλωση της αγοράς. Ένα χρηματιστήριο που είναι ελάχιστα αντιπροσωπευτικό πλέον, καθώς η κατά 73,45% διόρθωση του Δείκτη Τραπεζών (από την αρχή του έτους) είναι διπλάσια της αγοράς όσο και έναντι της μεγάλης κεφαλαιοποίησης, δηλαδή των blue chips. Στην αυξημένη βαρύτητα ενός κλάδου με τόσο μεγάλη αρνητική απόδοση αποδίδεται ο «εγκλωβισμός» του χρηματιστηρίου όσον αφορά στην εικόνα/διακύμανση των δεικτών. Δεν είναι τυχαίο πως ένας (θεωρητικός) δείκτης που θα μετρούσε την απόδοση των 10 εισηγμένων με χρηματιστηριακή αξία μεγαλύτερη του 1 δισ., εξαιρουμένης της 10ης (Eurobank), θα διαμορφωνόταν έως και 85% υψηλότερα, δηλαδή κατ’ αντιστοιχία με τις 1.090 μονάδες. Αυτό γιατί «βαριές» μετοχές, όπως OTE, Coca-Cola, Mytilineos, Jumbo, ήταν σε τιμές αρκετά υψηλότερες από αυτές των τραπεζικών. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τίτλους των ΔΕΗ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΟΠΑΠ, Sarantis, Viohalco, Fourlis, Τέρνα Ενεργειακή, που βρίσκονται επίσης σε υψηλότερα επίπεδα τιμών. Ως απόρροια της απαξίωσης των τραπεζικών, μόλις ένας από τους συστημικούς ομίλους (Eurobank) συμπεριλαμβάνεται στο top-10 της μεγάλης κατηγορίας, με αποτίμηση 1,060 δισ. (τιμή κλεισίματος Παρασκευής). ΧW
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.798/ ΤΡΙΤΗ 03.11.2020
8
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.798/ ΤΡΙΤΗ 03.11.2020
9
ΑΝΑΛΥΣΗ
ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ, ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΣΤΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ
Ο
τραπεζικός κλάδος μπαίνει εκ νέου σε αναμονή, ενόψει της απόφασης του SSM για την πληρωμή των τόκων που αφορούν τα CoCos της Τράπεζας Πειραιώς, με την αγορά να προεξοφλεί με τη στάση της την ενεργοποίηση της ρήτρας μη πληρωμής των δύο κουπονιών και τη συνακόλουθη έκδοση μετοχών υπέρ του ΤΧΣ. Η ετυμηγορία του SSM αναμένεται μετά τις 10 Νοεμβρίου και θα έχει καθολικό αντίκτυπο στον κλάδο. Όπως και τον Μάρτιο, έτσι και τώρα, διαμορφώνονται ικανοποιητικά επίπεδα για τοποθετήσεις σε μετοχές που έδειξαν αντοχές στα μέτρα περιορισμού που επικράτησαν κυρίως στο δεύτερο τρίμηνο. Με δεδομένο το ότι δεν απέχουμε χρονικά σημαντικά από την κυκλοφορία ενός εμβολίου, θα είχε νόημα η εξέταση των εταιρειών των οποίων το αντικείμενο δραστηριότητας είχε ανελαστική συμπεριφορά και έχουν ικανοποιητική κεφαλαιακή δομή. Ενδεικτικά, οι ΤΙΤΑΝ, OTE, ΟΠΑΠ, Jumbo, Mytilineos και ΔΕΗ έχουν διορθώσει από τα φετινά υψηλά τους και η προοπτική τους δείχνει ικανή να καλύψει γρήγορα τις όποιες απώλειες ή την επιβράδυνση της δραστηριότητάς τους. Για τους έχοντες πιο βραχυπρόθεσμη οπτική στις τοποθετήσεις τους η συγκυρία ενδέχεται να επιφυλάσσει αυξημένο βαθμό δυσκολίας, καθώς όλα τα βασικά μέτωπα παραμένουν ανοικτά και η αγορά έχει δείξει μεγαλύτερη διάθεση να πουλήσει το αρνητικό νέο παρά να αγοράσει την καλή είδηση.
ΤΕΧΝΙΚΑ: Ο Γενικός Δείκτης ανέκαμψε από βραχυπρόθεσμα υποτιμημένες ζώνες. Η πίεση εκτονώθηκε προσωρινά την Παρασκευή, καθώς τα διαγράμματα των κυριότερων τίτλων της αγοράς βρέθηκαν σε επίπεδα σφοδρής υποτίμησης ανάλογα με αυτά του Απριλίου. Η εμφάνιση των αντανακλαστικών της αγοράς ήταν σε ένα σημείο αναμενόμενη, η συνέχεια όμως παραμένει εξαιρετικά δύσκολη, αφού στην πτώση της περασμένης Πέμπτης η αγορά κινήθηκε με αυξημένο τζίρο, γεγονός που θα δυσκολέψει την άνοδο του Γενικού Δείκτη έως τις 592 μονάδες, οι οποίες πλέον έχουν τον χαρακτήρα αντίστασης. Ως προς την ενεργοποίηση του τζίρου, η Παρασκευή, παρά το θετικό πρόσημο, δεν έπεισε, εκτός αν υπάρξει δεύτερος χρόνος ανόδου στη συνεδρίαση της Δευτέρας που θα έχει τα απαραίτητα χαρακτηριστικά της συναλλακτικής δυναμικής. Το μοτίβο πάντως θέλει την αγορά να μην αποχωρίζεται
εύκολα την περιοχή των τοπικών χαμηλών πριν κάνει κάποια αξιόλογη συσσώρευση και εκτονώσει τις όποιες πιέσεις. ΕΚΛΟΓΕΣ: Όλα τα βλέμματα πλέον πέφτουν στο εκλογικό αποτέλεσμα των ΗΠΑ. Το τελικό αποτέλεσμα αναμένεται να καθυστερήσει σε σχέση με άλλες εκλογικές αναμετρήσεις λόγω των επιστολικών ψήφων, οι οποίες είναι αυξημένες λόγω και της πανδημίας. Εκτιμάται ότι το ποσοστό των επιστολικών ψήφων θα υπερβεί το 50% φέτος και το όριο της εξασφάλισης των 270 εδρών που κρίνει την εκλογή δεν θα είναι ανακοινώσιμο πριν τις 10 το πρωί της αυριανής Τετάρτης (ώρα Ελλάδας). Κατά τα λοιπά, το ημερολόγιο παρουσιάζει κάποιο ενδιαφέρον, αφού στις 4 Νοεμβρίου η Mytilineos ανακοινώνει συνοπτικά αποτελέσματα εννεαμήνου, ενώ στις 5 Νοεμβρίου ακολουθούν τα Ελληνικά Πετρέλαια. Ολοκληρώθηκε επίσης η δημόσια πρόταση για την απόκτηση του 100% της Pasal. Την Παρασκευή 6 Νοεμβρίου είναι η σειρά της Moody’s να ανακοινώσει την ετυμηγορία της για το ελληνικό αξιόχρεο. Η Moody’s αξιολογεί την Ελλάδα με Β1 και σταθερή προοπτική. ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Με το «μοιρογνωμόνιο» του Ηλία Ζαχαράκη, Fast Finance
ΒΙΟΧΑΛΚΟ Από τη δεκαετία του 1990, ο όμιλος Βιοχάλκο, με τις αρκετές εισηγμένες του κάθε χρονιά από τον Νοέμβριο μέχρι και τον Δεκέμβριο έκανε μεγάλες ανοδικές κινήσεις. Τότε το ονομάζαμε “October-December Rally”. Μαζεμένες θυγατρικές με συμμετοχές η μία στην άλλη με μικρό free float, ο όμιλος έβρισκε την ευκαιρία να γράψει υπεραξίες. Μέσα στην όλη πτώση των τελευταίων ημερών, οι τίτλοι μας δείχνουν άλλη εικόνα σε σχέση με την υπόλοιπη αγορά, δείχνοντας ότι μπορεί να κάνει την έκπληξη και φέτος. Ο όμιλος είναι από τους λίγους που επενδύουν και παράλληλα παίρνουν νέα μεγάλα έργα έχοντας λύσει το θέμα με τους φόρους στην Αμερική και «κοιτώντας με άλλο μάτι» το αύριο. Με έδρα το Βέλγιο, πλέον, η μητρική και με αισθητή μείωση του κόστους δανεισμού, θυμίζοντας ότι είναι μακράν η μεγαλύτερη βιομηχανία της χώρας. ΧW
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.798/ ΤΡΙΤΗ 03.11.2020
10
ΧΡΗΜΑ WEEK
τ.798/ ΤΡΙΤΗ 03.11.2020
11
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ
ΣΤΟ 2013... ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ Η AEGEAN Νέα μεγάλη «βουτιά» για τη μετοχή της Aegean στη συνεδρίαση της Τρίτης. Με συναλλαγές 61,98 χιλ. τεμαχίων, η τιμή διόρθωσε την Παρασκευή 2,04%, φθάνοντας στα 2,64 ευρώ. Επίπεδα που αντιστοιχούν σε τιμές Μαΐου 2013, όταν δηλαδή η Aegean δεν ήταν ούτε το... ένα πέμπτο της εταιρείας που ξέραμε λίγο πριν τον Covid-19. Στα 188,5 εκατ. ανέρχεται η χρηματιστηριακή αξία, πάνω από μισό δισ. λιγότερη σε σχέση με τα υψηλά των 9,08 ευρώ/ μετοχή σε διάστημα 52 εβδομάδων. Ο κλάδος έχει υποστεί “meltdown”, και οι προβλέψεις για τη συνέχεια δεν είναι και τόσο ευοίωνες, διεθνώς. Πλην όμως, η Aegean, συγκριτικά με την πλειονότητα των ευρωπαϊκών εταιρειών, βρίσκεται σε καλύτερη θέση. Δύσκολη μεν, συγκριτικά καλύτερη δε. Και, όπως θυμίζει ο Απόστολος Μάνθος (Aenaon Markets) στον Μικρομέτοχο, «η κεφαλαιοποίησή της είναι σχεδόν τρεις φορές κάτω από τα διαθέσιμά της». Η εταιρεία συνεχίζει να παραλαμβάνει νέα αεροσκάφη (6 Airbus Α320neo, από τον Δεκέμβριο του 2019) όταν μεγαθήρια, όπως η EasyJet, βάζουν πωλητήρια. ΛΕΤΕ ΝΑ ΔΟΥΜΕ ΚΟΝΤΡΕΣ; Βήμα-βήμα προχωρά η διαδικασία για την επένδυση «Ελληνικό Καζίνο Πάρνηθας-Regency Entertainment», που αφορά στη μετεγκατάσταση του καζίνου Πάρνηθας στο Μαρούσι. Διαδικασία χρονοβόρα, καθώς εμπλέκονται αδειοδοτήσεις, ενστάσεις κ.λπ., τα γνωστά, ωστόσο πρόσφατα το ΥΠΕΝ ενέκρινε σημαντικές μελέτες της επένδυσης, «ξεκλειδώνοντας» ένα μέρος του πρότζεκτ. Λασκαρίδης με 17,2%, Κόκκαλης με 8,56%, Intralot με
7,65%, τράπεζες με 12,11%, ΕΤΑΔ με 49% και funds συναπαρτίζουν την «Ελληνικό Καζίνο Πάρνηθας». Στην αντίπερα πλευρά της μείζονος περιοχής της πρωτεύουσας, το καζίνο του Ελληνικού, με τα ονόματα των Λάτση, Περιστέρη. Λέτε να δούμε κόντρες των δύο; Το Banks, πάντως, από τις 6 Σεπτεμβρίου 2018 διερωτάται τι γυρεύουν στα Malls οι αδελφοί Λασκαρίδη… Ερώτημα που, εν τέλει, μόνο θεωρητικό δεν είναι, με την αγορά να στοιχηματίζει ποιο από τα δύο πρότζεκτ (Μαρούσι vs Ελληνικό) θα προχωρήσει πιο γρήγορα. Πού θα κάτσει πρώτα η μπίλια; ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ 870 ΕΚΑΤ. ΓΙΑ 3 ΕΩΣ 7 ΑΝΑΔΟΧΟΥΣ Για τα μέσα Νοεμβρίου, εκτιμούν πηγές του κλάδου, θα υπάρξουν νεότερα για το πρότζεκτ των υποδομών κάλυψης δικτύων οπτικών ινών υπερυψηλής συχνότητας. Έργο που, ανάλογα με το ύψος του προϋπολογισμού του (αρχικός από τα 870 εκατ.), δεν έχει δημοσιοποιηθεί ιδιαίτερα και, παρά το γεγονός πως συμμετέχουν μεγάλα ονόματα, τα περισσότερα εξ αυτών είναι, είτε άμεσα είτε έμμεσα, εισηγμένα στο χρηματιστήριο. Ενδεικτικά, στον διαγωνισμό για το λεγόμενο UFBB λαβαίνουν μέρος: ΟΤΕ, ΔΕΗ, ΜΕΤΚΑ, AVAX, Intrakat, Τέρνα Ενεργειακή, Wind Hellas, Vodafone Ελλάδος, Grid Telecom, EGN Ltd. Το όλο έργο χωρίζεται σε 7 περιοχές, παρέχοντας έτσι τη δυνατότητα να προκριθούν (να αναλάβουν μέρος του) από 3 έως και 7 ανάδοχοι. Οι δεσμευτικές προσφορές αναμένεται να υποβληθούν στα τέλη Δεκεμβρίου, αλλά τον Νοέμβριο θα είναι γνωστά τα ονόματα πρώτης επιλογής. Όσον αφορά στο καθαρά κατασκευαστικό μέρος του έργου, αυτό θα έχει τριετή διάρκεια. ΧW
ΧΡΗΜΑ WEEK
ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΠΛΟ > Έντεκα στις δώδεκα συνεδριάσεις, με τον S&P 500 «στα κόκκινα». Ωστόσο, ο VIX/CBOE παραμένει στα επίπεδα/όρια των 40 μονάδων. Προεξοφλείται αυξημένο volatility ενόψει της 3ης Νοεμβρίου. Για να δούμε σήμερα και αύριο… > Με 10 εισηγμένες του MDAX (μεσαία κεφαλαιοποίηση) θα ενισχυθεί ο DAX, για να αριθμεί, πλέον, 40 ομίλους/εταιρείες. Με αυστηρά οικονομικά κριτήρια γίνεται η επιλογή και σημειωτέον πως ο τραπεζικός κλάδος (Deutsche Bank) «σταθμίζεται» με μόλις 1,86% στη διακύμανση του δείκτη. > «Ανεμομαζώματα-ανεμοσκορπίσματα» στον τραπεζικό κλάδο. Διαδοχικά ιστορικά χαμηλά, αποτιμήσεις “peanuts”, απόλυτη κυριαρχία των short funds με εμφανή την αδυναμία αντίδρασης. > Σε μετοχές με υπεραπόδοση επικεντρώθηκαν οι πωλητές της Πέμπτης. Ενδεικτική είναι η περίπτωση για τη μετοχή της ΔΕΗ. Έως 8,59% χαμηλότερα, στα 4,51 ευρώ, οι πρώτες σημαντικές κινήσεις από την πλευρά των αγοραστών. Επανήλθαν, ωστόσο, οι αγοραστές την αμέσως επομένη. Ξάφνιασε ευχάριστα η ισχυρή αντίδραση της Viohalco, αλλά και το 11% της Cenergy, όπως και η κίνηση της Elvalhalcor. > Θα πάνε λίγο πίσω οι εξελίξεις στον Ελλάκτορα, όπως ακούγεται… Με νέους όρους και προϋποθέσεις θα καθίσει στο τραπέζι των συζητήσεων ο εκπρόσωπος του Reggeborgh. Κατά γενική εκτίμηση, οι Ολλανδοί είναι αυτοί που δεν βιάζονται. Ερώτημα προκαλεί η στάση των αδελφών Καλλιτσάντση. Το Farallon, πάντως, έχει συμφωνήσει καταρχήν. > Μικρή (ή μεγαλύτερη) παράταση για την περίπτωση της Εθνικής Ασφαλιστικής; Θα είχε λόγους το CVC Capital να επιδιώξει χαμηλότερο τίμημα. Προβληματίζονται στην πλατεία Κοτζιά. > Σταθερός ο Παπουτσάνης στη
12
τ.798/ ΤΡΙΤΗ 03.11.2020
χθεσινή συνεδρίαση. Ομοίως η Paperpack Τσουκαρίδης. Ευκολότερη η διαχείριση της κρίσης σε εισηγμένες της μεσαίας-χαμηλότερης κεφαλαιοποίησης με περιορισμένο/ ελεγχόμενο free float. > Κυοφορείται deal στις κατασκευές στη λογική Reggeborgh-Ελλάκτορα, σύμφωνα με τον Μικρομέτοχο (του Βασίλη Παπαθεοδώρου). Η διαφορά; Αντί για Ολλανδός, ο ισχυρός παίκτης είναι Έλληνας. Την ημέρα της ανακοίνωσης κατακύρωσης του πρότζεκτ Γραμμή 4, η εν λόγω μετοχή «έγραψε» ένα μεγαλοπρεπές μείον 13% –υπό αναδιάταξη ο κλάδος. > Λελογισμένες ρευστοποιήσεις, σχετικά άνετη απορρόφηση της προσφοράς σε μετοχές λ.χ. των Quest, Κρι Κρι, ΕΥΑΘ, Avax, Profile. > «Στο κόκκινο» αρκετοί λογαριασμοί margin, με συνέπεια τις αναγκαστικές ρευστοποιήσεις στη συνεδρίαση της Πέμπτης. Στα όρια ισχυρή ιδιωτική χρηματιστηριακή, ανοιχτή σε «χαρτιά» του 25άρη. Η κατάσταση συμμαζεύτηκε κάπως την Παρασκευή και χθες, Δευτέρα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΕΘΝΙΚΗ, από τράπεζες, εάν και εφόσον... ΤΙΤΑΝ, έχει αρχίσει να (ξανά) βρίσκει βηματισμό SARANTIS, σταθερή επιλογή, μέχρι νεωτέρας… ΠΑΠΟΥΤΣΑΝΗΣ, έγιναν οι «μετοχο-αλλαξιές», σε διαδικασία επαναφοράς ΕΥΔΑΠ ή ΕΥΑΘ, μάλλον η πρώτη λόγω εμπορευσιμότητας ΚΑΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ, αν ο αγοραστής του 9,44% είναι επιχειρηματίας του ευρύτερου κλάδου ΚΕΚΡΟΨ ή ΚΑΜΠΑΣ, μία εκ των δύο, μέχρι να γίνει πιο εμπορεύσιμη η BriQ. Ο κλάδος έχει και παρόν και μέλλον, περνά σε «ισχυρά χέρια».
Στα Ενδότερα του Χ.Α. > Τ ο αποτέλεσμα, η «επόμενη ημέρα», στις ΗΠΑ διαμορφώνει την τάση. Καταρχάς βραχυπρόθεσμα και βλέπουμε…. Ένα, ομολογουμένως, καλό τρίμηνο δεν αρκεί για να σωθεί η παρτίδα στην Ευρώπη. Το ντόμινο των lockdown «σαρώνει» τις οικονομίες, και αυτές οι εξελίξεις δεν είχαν «τιμολογηθεί» αρκούντως στο χρηματιστηριακό ταμπλό. Όταν ο DAX, μετά από ένα διήμερο sell-off, με σωρευτικό μείον 8,5%, αδυνατεί να βγάλει αντίδραση μεγαλύτερη του 20% έστω της διόρθωσης. Στα δικά μας: «Τρέχουν» οι εξελίξεις στις τράπεζες, εύλογα η Πειραιώς στο επίκεντρο. Για να καταλάβω: Η τράπεζα «κρατικοποιείται», αλλά οι αποζημιώσεις αποχώρησης/εθελουσίας είναι έως 180 χιλιάδες; ΟΚ, ό,τι πείτε… Εισηγμένες που διόρθωσαν το τελευταίο διάστημα αλλά έχουν θεμελιώδη, ισχυρό μάνατζμεντ και ανελαστική δραστηριότητα βρίσκονται στο monitoring funds και «ισχυρών χεριών». Ενέργεια, κατασκευές/υποδομές, πληροφορική, καινοτομία, κλάδοι «στα πάνω» τους. Στον αντίποδα, τράπεζες, μεταφορές, τουριστικές/ξενοδοχειακές, εστίαση κ.λπ. Τρόφιμα, είδη διατροφής, fintech κ.λπ. εφαρμογές επίσης στα υψηλά τους. Cenergy: Αυτό κι αν ήταν «κλείδωμα», με αποτίμηση στα 285,2 εκατ. Θα «έβλεπε» τον 25άρη, εκτός κι αν προλάβει η ElvalHalcor, αν ρυθμιστεί η... εκκρεμότητα με το free float. Ξαναμαζεύεται ο Πετρόπουλος. Ρωτούσαμε στο Banks για τον αγοραστή του 9,44% του μετοχικού κεφαλαίου της «Καραμολέγκος». Μια χαρά κι αυτήν την εβδομάδα το Cairo Mez. Θα ακολουθήσει κι άλλη τράπεζα. Εύλογο το ενδιαφέρον για τα αποτελέσματα τρίτου τριμήνου της Mytilineos. Την Παρασκευή η αξιολόγηση του οίκου Moody’s.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΚΔΟΣΗΣ Γενικός Διευθυντής Αρχισυντάκτης Συντάκτης Διευθυντής Σύνταξης ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ΧΡΉΣΤΟΣ ΚΏΝΣΤΑΣ ΚΥΡΈΛΑ ΠΈΤΡΟΥ Κ.Μ. ΓΕΛΑΝΤΑΛΙΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu konstaschris@yahoo.com petrou.k@ethosmedia.eu gelantalisk@gmail.com
Key Account Manager ΡΆΝΤΩ ΜΑΝΏΛΟΓΛΟΥ manologlou.r@ethosmedia.eu
Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, T:210 9984950, Φ:210 9984953, www.banks.com.gr, banks-press@ethosmedia.eu