Αν και το χρηματιστήριο έχει χάσει σε περιεχόμενο και τζίρο από την έξοδο των εταιρειών όλα τα προηγούμενα χρόνια, έχει μια μεγάλη ευκαιρία να ξαναβρεθεί δυνατά στο επίκεντρο των εξελίξεων.
Το “OK” του SSM «έλυσε τα χέρια» των τραπεζιτών στη συνάντησή τους με τον Χ. Σταϊκούρα, με αποτέλεσμα να θεωρείται θέμα λεπτομερειών η διαμόρφωση του τελικού πλαισίου.
καλύτερα από τα επίπεδα στα οποία βρισκόταν στην αρχή της χρονιάς. Η μεγάλη νίκη του ΧΑ έγκειται στο γεγονός ότι κατάφερε, σε μία ακόμη δύσκολη συγκυρία, να διαφοροποιηθεί θετικά από τις άλλες ανεπτυγμένες αγορές του πλανήτη. Το πόσο καλύτερα επιχειρηματικά θα πάνε το 2023 οι εισηγμένες αποτελεί το μεγάλο στοίχημα, αφού η φετινή χρονιά ήδη πατάει σε μεγέθη κερδοφορίας που είναι ιστορικά υψηλά. Αν και το χρηματιστήριο έχει χάσει σε περιεχόμενο και τζίρο από την έξοδο των εταιρειών όλα τα προηγούμενα χρόνια, έχει μια μεγάλη ευκαιρία να ξαναβρεθεί δυνατά
Για την εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά το 2022 φεύγει με θετικό πρόσημο, καθώς κατάφερε, σε μία
ν και το χρηματιστήριο έχει χάσει σε περιεχόμενο και τζίρο από την έξοδο των εταιρειών, για τους γνωστούς λόγους, όλα τα προηγούμενα χρόνια, έχει μια μεγάλη ευκαιρία να ξαναβρεθεί δυνατά στο επίκεντρο των εξελίξεων όχι μόνο ως οικονομικός φορέας εταιρικών πράξεων (αυξήσεις κεφαλαίου, εισαγωγές εταιρειών κ.λπ.), αλλά και ως μία από τις βασικές επενδυτικές επιλογές για τους εγχώριους επενδυτές. Οι εταιρείες έχουν αυξήσει την εξωστρέφειά τους, φαίνονται πιο ώριμες, υιοθετώντας αυστηρότερους κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης, και η μερισματική τους
θεί μέσα στη χρονιά, ενδεχομένως και το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος» να κάνει την έκπληξη και να κατευθυνθεί προς το ταμπλό του ΧΑ. Το σημαντικό ανεκτέλεστο των 20 δισ. ευρώ στον κατασκευαστικό κλάδο έχει δημιουργήσει ζωηρή κινητικότητα σε παραδοσιακούς και μη «παίκτες» του χώρου, οι πράσινες επενδύσεις κερδίζουν έδαφος, ενισχύοντας το ενδιαφέρον ξένων και ελληνικών κεφαλαίων, η υπόθεση πώλησης της Attica θα δώσει ένα στίγμα νέων ενδιαφερομένων για τουριστικές επενδύσεις ενώ η πληροφορική βρίσκεται σταθερά στο επίκεντρο, με εξαγορές σε όλο το εύρος και μέγεθος των κεφαλαιοποιήσεων. Ο τραπεζικός
για την ελληνική αγορά, να προσελκύσουν νέο ενδιαφέρον και να δημιουργήσουν υπερτιμήματα. Οι κίνδυνοι και οι αβεβαιότητες πάντα θα υπάρχουν –σε ένα παγκοσμιοποιημένο οικονομικό περιβάλλον, το απρόβλεπτο είναι πια το αναμενόμενο. Η φετινή χρονιά, ωστόσο, είναι η απόδειξη ότι αν υπάρχουν αποτελέσματα, θα υπάρξει αντοχή και επιμέρους σημαντικές χρηματιστηριακές επιδόσεις. Αυτό είναι το μάθημα του 2022 και η σημαντικότερη παρακαταθήκη για το 2023. ■■
λέον, η προσοχή στρέφεται στις πρώτες συνεδριάσεις του 2023: 1η Φεβρουαρίου και 22 Μαρτίου. Στις 2 Φεβρουαρίου και στις 16 Μαρτίου θα γίνουν οι πρώτες συνεδριάσεις της ΕΚΤ, οπότε και θα ξεκαθαριστεί η τακτική καταρχάς για το πρώτο εξάμηνο. Διάστημα (Ιανουάριος-Ιούνιος) κατά το οποίο τόσο ο Εποπτικός Μηχανισμός όσο και η Ευρωπαϊκή Αρχή «θα έχουν τα μάτια τους δεκατέσσερα» κυρίως σε ό,τι αφορά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και την ποσότητα/ποιότητα κεφαλαίων που έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους οι ευρωπαϊκές τράπεζες. Είναι προφανές πως στο πρώτο εξάμηνο η εποπτεία της ΕΚΤ θα είναι πιο ενδελεχής, ο δε έλεγχος από τον SSM ακόμη πιο αυστηρός αναφορικά με τα NPLs. Ελλάδα και Ιταλία παραμένουν πολύ υψηλά στη σχετική κλίμακα ρίσκου, με ό,τι θα
προγράμματος «Γέφυρα 1», το οποίο εφαρμόστηκε στη διάρκεια της πανδημίας, με μικρές τροποποιήσεις ως προς τα κριτήρια επιλεξιμότητας. Βασική διαφοροποίηση του νέου προγράμματος σε σχέση με το «Γέφυρα 1» αποτελεί η πηγή χρηματοδότησης, καθώς το νέο θα καλυφθεί κεφαλαιακά μόνο από τις τράπεζες. Μέσω αυτού θα καλυφθεί το ήμισυ της επιβάρυνσης που θα έχει ο ευάλωτος (αλλά ενήμερος) δανειολήπτης που προκύπτει ήδη από τα νέα υψηλότερα επιτόκια/μεγαλύτερη δόση, ενώ τις αμέσως επόμενες μέρες θα ποσοτικοποιηθεί ο αριθμός: Για 30.000 γινόταν λόγος αρχικά, πλην όμως στο «Γέφυρα 1» είχαν συμπεριληφθεί περί τις 50.000 άτομα για σχεδόν 75.000 δάνεια, συνεπώς το πιθανότερο είναι να διευρυνθεί η περίμετρος (δηλαδή για περισσότερους από 30.000). Ημερομηνία αναφοράς του προγράμματος ορίζεται η 1η Ιουλίου 2022, με τους δικαιούχους να επιδοτούνται με το 50% της επιβάρυνσης της δόσης (από την 1η Ιουλίου 2022), η δε διάρκεια θα οριστεί στους 12 μήνες (μετά την ένταξη), αφού υποβληθούν οι σχετικές αιτήσεις σε ειδική πλατφόρμα που θα δημιουργηθεί στις αρχές του 2023. Σύμφωνα
«πρώτης κατοικίας» με «κυμαινόμενο επιτόκιο». Υπολογίζεται πως για αυτά τα δάνεια το ανοιχτό υπόλοιπο (οφειλόμενο) κυμαίνεται στις 60.000 ευρώ, κατά μέσο όρο, που με αύξηση επιτοκίου στο 4,9% (από 1,90%) αυξάνει τη δόση στα 393 (από 301 ευρώ). Δηλαδή από τα 92 ευρώ διαφορά τα μισά θα επιδοτούνται απευθείας στον δανειολήπτη, πιθανότατα μέσω του ενεργού λογαριασμού του. ■■
περιβάλλον, περιορίζοντας ενδεχομένως και τη δραστηριότητα στο μέτωπο των εξαγορών και συγχωνεύσεων ή αναθεωρώντας την προσδοκώμενη απόδοση ρίσκου, ανεβάζοντας τις απαιτήσεις των επενδυτών. Η οικονομική ατζέντα του 2023, πρακτικά, έχει δύο σκέλη για την εγχώρια επενδυτική κοινότητα: την περίοδο των εκλογών και την επενδυτική βαθμίδα. Το δεύτερο σκέλος προϋποθέτει ότι το πρώτο έχει κλείσει χωρίς αναταράξεις ή εκπλήξεις. Σε κάθε περίπτωση, το κακό σενάριο θέλει την αδυναμία σχηματισμού
2023 να έχει
εταιρείες εμφανίζονται αισιόδοξες για την πορεία των μεγεθών τους, ενώ όλα δείχνουν ότι φέτος θα σημειωθεί σημαντική αποκλιμάκωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ, που θα προσεγγίσει τις 20 ποσοστιαίες μονάδες. Σε ένα κλίμα πολιτικής σταθερότητας, με προοπτική
ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ Αισίως ολοκληρώνονται 4 εβδομάδες πάνω από τη διάσπαση των 900 μονάδων, επίπεδο που καθίσταται πλέον στήριξη. Αν τώρα η αγορά χάσει το επίπεδο, το πιο πιθανό είναι να κινηθεί και πάλι στη ζώνη των 865-870 μονάδων. Σε αντίθετη περίπτωση, μια κατοχύρωση των 925-930 θα μπορούσε, αν μη τι άλλο, να δει το 950 ή και να γράψει τετραψήφιο νούμερο μετά από χρόνια.
ΟΙ ΤΡΕΙΣ... «ΤΑΥΡΟΙ» Οι τρεις τίτλοι της ΜΟΗ, ΕΛΧΑ και ΕΛΠΕ είναι επιθετικά ανοδικοί όσο κλείνουν πάνω από 20,52, 1,63 και 7,41, αντίστοιχα. ΟΤΕ Ο πιο δεικτοβαρής τίτλος που χρησιμοποιείται στη στάθμιση του Γενικού Δείκτη κατά το δοκούν. Φέτος, έχει υστερήσει, ειδικά το τελευταίο διάστημα, σε σχέση με την αγορά, καταγράφοντας απώλειες 10% για το έτος. Τεχνικά, χρειάζεται μια κατοχύρωση του 15 σε κλείσιμο αν θέλει να δοκιμάσει το 16 κύριο επίπεδο. Στήριξη σημαντική στο 1460, όπου μόνο κατοχύρωση θα μπορούσε να δώσει κίνηση προς το επίπεδο 1413. ■■
να επαναδιαπραγματευθούμε με την Παγκρήτια Τράπεζα. Έχουμε χάσει την εμπιστοσύνη μας στη Διοίκησή της. Από την ημέρα της ολοκλήρωσης της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου της Παγκρήτιας, είμαστε αντιμέτωποι με λασπολογίες, συκοφαντίες και ασυνέπεια. Με βάση αυτά τα δεδομένα, δεν υπάρχει ούτε διάθεση ούτε εμπιστοσύνη για νέα διαπραγμάτευση. Ουδέποτε ζητήσαμε συνεργασία και στήριξη από την Παγκρήτια, δεν ήταν επιδίωξη δική μας. Διαθέτουμε οικονομικούς δείκτες που επαρκούν πλήρως για τη βιωσιμότητα της τράπεζας την επόμενη μέρα». Διαχρονικά, οι δύο πόλεις (και νομοί) φημίζονται για την αντιπαλότητά τους, σε σημείο που επιχειρηματίες της Κρήτης είχαν εκφραστεί εξ αρχής επιφυλακτικά για την ευόδωση του εγχειρήματος, ακόμη κι όταν στην Αθήνα θεωρούσαν «κλεισμένη» τη συμφωνία. ■■ AEGEAN Παραδοσιακά, το τρίτο τρίμηνο είναι το καλύτερο για την εταιρεία. Κατά το διάστημα Ιουλίου-Σεπτεμβρίου
αρκετά νωρίς (από αρχές Απριλίου) και η διοίκηση σχεδιάζει την επίσπευση (κατά ένα-ενάμιση μήνα) της περιόδου (αντί για αρχές-μέσα Μαΐου). Το πιθανότερο είναι να επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις της διοίκησης, ενδεχόμενο στο οποίο φαίνεται πως έχουν αρχίσει ορισμένοι διορατικοί να επενδύουν από τώρα. ■■
FOLLI FOLLIE
Αναβλήθηκε η δίκη για τη Folli Follie. Λίγες μέρες πριν συμπληρωθούν δύο χρόνια από την έναρξή της, το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων (σύνθεση: Μαρία Ανδρεοπούλου, Γιώργος Γρίβας και Αναστασία Σιώμου) κατέδειξε την ασυνεννοησία των αρμόδιων φορέων να δώσουν λύση σε ένα πρόβλημα για το οποίο, καιρό τώρα, είχε προαναγγελθεί νομοθετική ρύθμιση. Η δίκη θα ξεκινήσει από την αρχή τον Ιούνιο του 2023, με τις εμπλοκές να προκαλούνται και λόγω της πολύμηνης αποχής των δικηγόρων από την εκδίκαση πρωτόδικων υποθέσεων με κατηγορίες για εγκληματική οργάνωση. Ήταν αρχές Μαΐου του 2018 όταν «έσκασε» η υπόθεση, μετά από έκθεση-καταπέλτη του αμερικανικού fund QCM, φθάνοντας αισίως στο τέλος του 2022. Με τη νέα αναβολή να μεταθέτει την εκδίκασή της από Μάιο του 2023 και
Πράγματι, τα μεγέθη
καλύτερα από τον αντίστοιχο
(προ Covid-19), διατηρώντας 8 προορισμούς
πρόγραμμα του 2019. Παράλληλα, προστέθηκαν και νέοι (Βασιλεία, Κολωνία, Αϊντχόβεν, Φλωρεντία, Όσλο, Ριάντ, Πάφος) ενώ για Δεκέμβριο-Μάρτιο κρατά γραμμές από Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο, ενώ στο πρόγραμμα θα ενταχθεί και η Καλαμάτα. Το 2023, το Πάσχα Καθολικών και Ορθοδόξων είναι
χρέους της MIG με το 79,38% του μετοχικού κεφαλαίου της εισηγμένης. Η STRIX Holdings ελέγχει το 11,84% της Attica Συμμετοχών και εφόσον αποκτήσει και το ποσοστό της MIG (μέσω swap), τότε θα υπολείπεται ένα «ελεύθερο» 8,78%, για το οποίο θα πρέπει να ακολουθήσει τη σχετική διαδικασία. Βάσει των όρων ανταλλαγής, η εύλογη αποτίμηση υπολογίζεται σε 443,8 εκατ., σημειώνοντας πως μετά την ισχυρή αντίδραση με 9,80% στα 1,12 ευρώ, η τρέχουσα χρηματιστηριακή αξία μόλις που πλησιάζει τα 250 εκατομμύρια. ■■
τα Μετοχικά Α/Κ Ελλάδας, από εβδομάδα σε εβδομάδα, σε συνεχιζόμενες εκροές, οι οποίες αγγίζουν πλέον τα 64,530 εκατ. ευρώ και τα κατατάσσουν στην κατηγορία με την υψηλότερη αξία αρνητικών συναλλαγών έναντι των υπόλοιπων 17 κατηγοριών που απαρτίζουν τον θεσμό των Α/Κ. Ως προς το επταήμερο που διανύσαμε, το ενεργητικό ενισχύθηκε ποσοστιαία κατά 0,49% ή σε απόλυτα νούμερα 53,907 εκατ. ευρώ. Παρά τον μηδενικό τελικό ρυθμό μεριδίων, οι εισροές ανήλθαν
0,46% του συνόλου της αγοράς. Από τις 18 κατηγορίες των Α/Κ οι 12 πέτυχαν κέρδη και οι 6 ζημιές. Σε μέσο ανοδικό πρόσημο καθαρών τιμών, ξεχώρισαν τα Μετοχικά Α/Κ Δείκτη με 1,93%, τα Μετοχικά Α/Κ Ελλάδας με 1,79%, τα Μετοχικά Α/Κ Αμερικής με 1,60%, τα Μετοχικά Α/Κ Διεθνή με 1,10% και τα Funds of Funds Μετοχικά με 0,68%. Αντιθέτως, την υψηλότερη μέση αρνητική απόδοση κατέγραψαν τα Σύνθετα Α/Κ Ειδικού Τύπου με -0,38%, τα Ομολογιακά Α/Κ Ελλάδας με -0,37% και τα Ομολογιακά Α/Κ Κρατικά Αναπτυγμένων Αγορών με -0,22%. Η εβδομάδα χαρακτηρίστηκε από σημαντική κινητικότητα των μεριδιούχων και αύξηση των συναλλαγών. Τη μεγαλύτερη θετική αξία τελικού ισοζυγίου εισροών/εκροών σημείωσαν τα Σύνθετα Α/Κ Ειδικού Τύπου με 7,951 εκατ. ευρώ. Ακολούθησαν τα Funds of Funds Μικτά με 5,262 εκατ. ευρώ, τα Ομολογιακά Α/Κ
Ελλάδας με 4,526 εκατ. ευρώ, τα Ομολογιακά Α/Κ Διεθνή με 3,096 εκατ. ευρώ και τα ΑΚΧΑ Κυμαινόμενης ΚΑΕ με 1,807 εκατ. ευρώ. Στον αντίποδα, τις εντονότερες εκροές υπέστησαν τα Μικτά Α/Κ με 1,970 εκατ. ευρώ, τα Μετοχικά Α/Κ Ελλάδας με 1,568 εκατ. ευρώ και τα Σύνθετα Α/Κ Absolute Return με 676 χιλ. ευρώ. Η πρώτη πεντάδα στην κατάταξη των μεριδίων αγοράς έναντι του ενεργητικού έχει διαμορφωθεί σε: Μικτά Α/Κ 25,10%, Ομολογιακά Α/Κ Ελλάδας 17,43%, Funds of Funds Μικτά 16,34%, Μετοχικά Α/Κ Ελλάδας 11,96% και, σε απόσταση, Ομολογιακά Α/Κ Διεθνή 6,55%. ■■
• Αντίστροφη μέτρηση και για το χρηματιστηριακό «κλείσιμο» του 2022. Με το Χρηματιστήριο Αθηνών να υπεραποδίδει έναντι των αναπτυγμένων και της πλειονότητας των αναδυόμενων. Έχοντας χάσει το μεγαλύτερο μέρος της μακροβιότερης bull market ever, οι επενδυτές παίρνουν μια μικρή ρεβάνς φέτος. Με ενθαρρυντικές ενδείξεις για συνέχιση της θετικής διαφοροποίησης του ΧΑ και από Ιανουάριο. • Ισχυρά τα οικονομικά μεγέθη του τρίτου τριμήνου των περισσότερων μεγάλων της αγοράς, ελπιδοφόρα και για αρκετούς της μεσαίας-χαμηλότερης κατηγορίας. Με 52,29% από την αρχή του έτους για τη μετοχή της Motor Oil, το 2022, δικαιωματικά ανήκει στον όμιλο.
• Με 48,16% για τη μετοχή της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακής και εύλογη αναμονή για τις ανακοινώσεις σχετικά με τη συμφωνία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-First Sentier, το 2023 προοιωνίζεται εξαιρετικά ενδιαφέρον.
• Με 30,56% για τη μετοχή του Ελλάκτορα, είναι προφανές πως το 2022 ήταν χρονιά “make or break” για τον όμιλο, που έχει επανέλθει δυναμικά. Από τα υποσχόμενα του 2023…
• Με 27,10% για τον τίτλο της Mytilineos, το 2022 αποτέλεσε έναν ακόμη χρόνο σταθερής ανόδου/μεγέθυνσης. Πλέον, με αποτίμηση 2,75 δισ., είναι προφανές πως «ασφυκτιά» στα «αβαθή» του ελληνικού χρηματιστηρίου των 50-55 εκατ. ευρώ ημερήσιου τζίρου. • Έκλεισε –όπως είχε αναφέρει το XW ακόμη κι όταν «ειδήμονες» το... ακύρωναν– το deal Viva Wallet-JP Morgan. Από μόνη της μια πολύ σημαντική συμφωνία για την ίδια την εταιρεία και τους δημιουργούς της. Αλλά και ευρύτερα, από τη στιγμή που ένας κολοσσός του μεγέθους της JPMC έφτασε να αναζητεί λύσεις fintech στην Ελλάδα (από όλη την Ευρώπη).
• Έχει «δυνατά μυαλά» η χώρα, γεγονός που επιβεβαιώθηκε στη συγκεκριμένη περίπτωση. Ένα deal που δημιουργεί συνέργειες και συγκρίσεις, καθώς η JPMC δίνει σχεδόν 800 εκατ. για το
48,5% του μετοχικού κεφαλαίου (και χωρίς λόγο στη Διοίκηση). Δίνεται η προοπτική τού πόσο θα μπορούσαν να τιμολογηθούν οι συστημικές όταν θα έχουν βελτιώσει περαιτέρω τους ισολογισμούς τους, όταν θα έχουν περάσει σε πιο fintech λειτουργίες.
• Με συναλλαγές λίγων χιλιάδων ευρώ καθημερινά, η αποτίμηση της Attica Συμμετοχών μεγεθύνεται κατά αρκετά εκατομμύρια. Στα 320,5 εκατ., αισίως, στη χθεσινή συνεδρίαση.
• Inform Lykos: Με ώθηση από τις εξελίξεις με την αυστριακή μητρική η θεαματική αντίδραση των τελευταίων ημερών. Μετά από «ταλαιπωρία» σχεδόν 10 ετών, επιτέλους μία από τις υγιείς εισηγμένες αρχίζει να διαμορφώνεται σε όρους fair value.
• Coca-Cola HBC: Με συναλλαγές μόλις (1) μίας μετοχής στα πρώτα 30 λεπτά της χθεσινής συνεδρίασης και συνολικά 361 λίγο πριν τις 13.30, για ποιο χρηματιστήριο να μιλήσει κάποιος; Με συνολικό τζίρο στα «θηριώδη» 8,36 εκατ. το ίδιο διάστημα. Το Nammos στη Μύκονο κάνει περισσότερο τζίρο. • Διακριτή η προσπάθεια ωραιοποίησης της αποτίμησης για την «Μπλε Κέδρος» και συνακόλουθα των θεσμικών θέσεων για το κλείσιμο έτους. ■■
REDS: Μετασχηματίζεται σε μια μικρότερη... Lamda Development των Reggeborgh/Holterman. Θέλει τον χρόνο του ο σχεδιασμός,
MILLS: Για συλλέκτες υποτιμημένων αξιών.