ΧΡΗΜΑ Week #305 by ethosMEDIA

ΧΡΗΜΑ WEEK

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ τ.305 / ΤΡΙΤΗ 3.11.2009

ΧΑ: ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑΣ, ΜΕΧΡΙ ΝΕΩΤΕΡΑΣ! Οι επενδυτές αναρωτιούνται αν η πτώση της προηγούμενης διόρθωσης αποτελούσε μια επιθυμητή διόρθωση, ή το πρώτο κομμάτι μιας ανεπιθύμητης πτωτικής τάσης…

10 Σ ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ ΟΤΕ, ΙΑΣΩ, ΔΕΗ Ευρωπαϊκή Πίστη

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΠΛΟ REVOIL, Audiovisual, Sprider, Unibios

ΧΑΚ Η Εναλλακτική Αγορά, στα… κυπριακά!

είχαν αγοραστεί σε σαφώς χαμηλότο προηγούμενο φύλλο της ✒ από τον τερα επίπεδα και έτσι «κλειδώθηκαν» ΧΡΗΜΑ Week γράφαμε από Στέφανο κέρδη. Αντίθετα, περιορισμένες ήταν την ίδια στήλη ότι η χρηματιΚοτζαμάνη οι ρευστοποιήσεις στα υπόλοιπα στηριακή αγορά χρειάζεται χαρτιά της υψηλής και της μέσης κεφαλαιοποίαναμφίβολα, κάποιες «ανάσες», καθώς αφενός ησης. τα επίπεδα τιμών «ζάλιζαν», αφ’ ετέρου οι αποΣτάση αναμονής λοιπόν και από τους ξένους… τιμήσεις είχαν ενσωματώσει ένα σαφώς θετικό σενάριο για την πορεία της διεθνούς οικονομίας Οι κυριότεροι παράγοντες Ο κυριότερος καταλύτης που θα μπορούσε να το 2010, που είναι αμφίβολο αν τελικά θα έρθει. επηρεάσει τις τιμές των μετοχών μέχρι το τέλος Και πράγματι, την εβδομάδα που μας πέραΝοεμβρίου, αναμφίβολα είναι τα νέα που θα σε, ο Γενικός Δείκτης της Σοφοκλέους έχασε προκύψουν από την οικονομία των ΗΠΑ, ωστόκάποιο έδαφος, χωρίς όμως μέχρι στιγμής η σο θα υπάρξουν και κάποιες εγχώριες εξελίαγορά να έχει κατασταλάξει αν πρόκειται για ξεις, ικανές να δώσουν «χρώμα» στη πορεία μια επιθυμητή διόρθωση που θα τελειώσει των τιμών στο ταμπλό. Έχουμε λοιπόν: σύντομα, ή για την αρχή του «σκασίματος μιας Α. Τα αποτελέσματα εννεαμήνου, η δημοσίευφούσκας», που δημιουργήθηκε από τον περαση των οποίων θα ολοκληρωθεί έως το τέλος σμένο Μάιο μέχρι και τα μέσα του Οκτώβρη. Νοεμβρίου. Από τις τράπεζες μάλιστα, η αρχή Οι περισσότεροι μάλιστα εκτιμούν ότι την απάγίνεται αυτή την εβδομάδα, με την Τράπεζα ντηση δεν θα τη λάβουμε ούτε κατά τις αμέσως Κύπρου, η οποία διοργανώνει συνέντευξη επόμενες συνεδριάσεις, καθώς τα μηνύματα τύπου στην Αθήνα. Το πόσο βελτιώθηκαν τα από τις διεθνείς αγορές είναι μικτά και καθώς αποτελέσματα στο γ’ τρίμηνο, αλλά κυρίως οι πολύ λίγο φαίνεται να επηρεάζουν τις τιμές ενημερώσεις που θα υπάρξουν για τις μελλοτων μετοχών στη Σοφοκλέους, οι τρέχουσες ντικές εκτιμήσεις, ενδιαφέρουν σαφώς τους εξελίξεις. επενδυτές. Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον, οι Έλληνες Β. Η αξιολόγηση της πορείας του κυβερνητικού επενδυτές έχουν μειώσει τις θέσεις τους εδώ έργου, ιδιαίτερα σε συγκεκριμένους τομείς που και αρκετό χρονικό διάστημα και τώρα δείχνουν ενδιαφέρουν την αγορά. Για παράδειγμα, το να τηρούν στάση αναμονής. Οι ξένοι τώρα, οι «πού θα καθίσει η μπίλια» ως προς το νόμο για οποίοι άλλωστε είναι και αυτοί που έχουν το τα απλήρωτα δάνεια των καταναλωτών προς «πάνω χέρι» στην αγορά, προχώρησαν μεν την τις τράπεζες, ή το περιεχόμενο του αντίστοιχου προηγούμενη εβδομάδα σε κάποιες ρευστονομοσχεδίου για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ποιήσεις, χωρίς όμως η συγκεκριμένη κίνηση θα δείξει αρκετά πράγματα ως προς την να μοιάζει με «ξεπούλημα». Μάλιστα, το κύριο ικανότητα της κυβέρνησης να χειρίζεται σωστά, κύμα των ρευστοποιήσεων έγινε στις τράπεζες, «δύσκολα» θέματα. ΧW καθώς οι πωλήσεις ξεκίνησαν από τίτλους που

ΧΡΗΜΑ WEEK

τ.305 / ΤΡΙΤΗ 3.11.2009

ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΤΟΜΕΑΣ, Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ! Την ώρα που η μισή Ελλάδα έχει «τρυπώσει» στο δημόσιο, όλες οι υπηρεσίες διαμαρτύρονται για έλλειμμα προσωπικού…η αλλαγή νοοτροπίας όλων μας δεν μπορεί να περιμένει ούτε μια ημέρα. Όλοι κατανοούν την ανάγκη χιλιάδων συμπολιτών μας να «τρυπώσουν» στο δημόσιο. Μεγάλη ανεργία, αβεβαιότητα, επαχθείς και καταχρηστικές πολλές φορές σχέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα. Και πέραν όλων αυτών, ένα 20% περίπου των Ελλήνων που ζει κάτω από το όριο της φτώχειας και που επιζητεί και αυτό να καρπωθεί κάποιο μέρος της μεγάλης ανάπτυξης που πέτυχε η οικονομία μας κατά τα τελευταία τριάντα χρόνια… Η ελκυστικότητα του δημοσίου επίσης οφείλεται και στο ότι στις περισσότερες των περιπτώσεων, οι μισθοί είναι μεγαλύτεροι από αυτούς του ιδιωτικού τομέα, με δεδομένο ότι στον ιδιωτικό τομέα ολοένα και πληθαίνουν οι ελαστικές σχέσεις εργασίας και βεβαίως ολοένα και περισσότεροι μισθωτοί εργάζονται με τη σχέση του ελεύθερου επαγγελματία (τα περίφημα «μπλοκάκια») όπου στερούνται σημαντικών δικαιωμάτων και όπου πρέπει οι ίδιοι να καταβάλλουν τις ασφαλιστικές τους εισφορές. Από την άλλη πλευρά όμως, θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι το ελληνικό δημόσιο δεν μπορεί -ή καλύτερα, δεν αντέχει- να απορροφήσει και να απασχολήσει έντεκα εκατομμύρια Έλληνες! Και το τραγελαφικό είναι ότι ακόμη και πολιτικοί της Νέας Δημοκρατίας, που μάλιστα δηλώνουν υποστηρικτές της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, καλούν την κυβέρνηση να απορροφήσει στο δημόσιο όλους όσους το κόμμα τους προσέλαβε παρανόμως κατά την προεκλογική περίοδο!!! Το ζήτημα όμως δεν βρίσκεται μόνο στο τεράστιο μέγεθος του δημόσιου τομέα -άρα και στο δυσβάστακτο κόστος του- αλλά και στην ποιότητα των

υπηρεσιών που προσφέρει. Δεν υπάρχει ούτε μία υπηρεσία του δημοσίου, ούτε ένας οργανισμός, ή ούτε ένα νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, που να μην υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να επιτελέσει το έργο του, επειδή έχει έλλειψη προσωπικού… Έλλειψη στα νοσοκομεία, έλλειψη στα δικαστήρια, έλλειψη στις νομαρχίες, έλλειψη στο ΙΚΑ, έλλειψη στις πολεοδομίες… Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι για να ολοκληρωθεί μια δίκη, θα πρέπει να περάσουν κάμποσα χρόνια, ή για να χειρουργηθεί κάποιος θα πρέπει να περιμένει μήνες. Την ώρα δηλαδή που οι μισοί Έλληνες δουλεύουν στο δημόσιο, ο δημόσιος τομέας δηλώνει ανίκανος να εξυπηρετήσει τη ζήτηση λόγω έλλειψης προσωπικού!!! Είναι προφανές ότι το σύστημα πάσχει στη βάση του. Και το ζήτημα δεν είναι μόνο να μπορέσει η Ελλάδα να περιορίσει δραστικά το ήδη τεράστιο δημοσιονομικό της έλλειμμα. Το κυριότερο είναι να γίνουν εκείνες οι τομές, προκειμένου το παραγόμενο έργο προς τον πολίτη να είναι πολύ πιο αποτελεσματικό. Καλύτερος προγραμματισμός προσλήψεων; Εκτεταμένες μετατάξεις από υπηρεσία σε υπηρεσία; Κίνητρα για εθελούσιες εξόδους; Κίνητρα και τιμωρίες προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγικότητα; Δραστική περικοπή των δήθεν εργαζομένων μέσα από διαφόρων ειδών και επινοήσεων συμβάσεις; Όλα αυτά είναι ζητήματα που θα πρέπει να εξετάσει η νέα κυβέρνηση και μάλιστα πολύ γρήγορα. Γιατί η περίοδο χάριτος που μέχρι σήμερα απολαμβάνει, σύντομα θα εκπνεύσει. ΧW

insurance money conference 2009

25 Νοεµβρίου, Athenaeum InterContinental

Sponsors: •Το σύστηµα κοινωνικής ασφάλισης, οι προοπτικές του, και ο δυναµικός ρόλος της ιδιωτικής ασφάλισης στην παροχή εγγυηµένων συνταξιοδοτικών προγραµµάτων •Η επιχειρηµατική δραστηριότητα, οι ευθύνες και οι υποχρεώσεις της απέναντι στο περιβάλλον και η συµµετοχή των ασφαλιστικών εταιριών στην προστασία του επιχειρείν από «πράσινους» κινδύνους

Gold

Bronze

•Οι «Οµαδικές» ασφαλίσεις, τα οφέλη τους, και ο ανταγωνισµός των εταιριών για την ευκαιρία διεύρυνσης των εργασιών τους •Η Ιδιωτική Υγεία, η ανάπτυξή της, η «οικονοµία» της και η καταλυτική συµµετοχή των ασφαλιστικών εταιριών στην δηµιουργία µιας κοινής ευρείας αγοράς υπηρεσιών υγείας

Honorary

•Οι νέοι επιχειρηµατικοί κίνδυνοι και οι ειδικές ασφαλιστικές δικλείδες για την προστασία από αυτούς

Δούκας Παλαιολόγος Πρόεδρος, Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος

Communication

Joseph Jordan

Senior Vice President, MetLife

Δήλωση συµµετοχής: 210 998 4909,

www.moneyconferences.com

Κλιµατικά ουδέτερο συνέδριο, µε την πιστοποίηση της

ΧΡΗΜΑ

τ.305 / ΤΡΙΤΗ 3.11.2009

WEEK

XAK: ΝΕΟΑΝΑΠΤΥΣΣΟΜΕΝΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΑΓΟΡΑ (Ν.Ε.Α.)

✒ από την

Δήμητρα Καλογήρου, Ανώτερη Λειτουργό XAK

έσα στα πλαίσια της ευρύτερης προσπάθειας του Χρηματιστηρίου Αξιών Κύπρου (ΧΑΚ) για υλοποίηση νέων αναπτυξιακών πρωτοβουλιών στο χρηματιστηριακό περιβάλλον της Κύπρου, το Χρηματιστήριο έχει εισαγάγει τη Νέα Αγορά του, με την ονομασία Νεοαναπτυσσόμενων Εταιρειών Αγορά (Ν.Ε.Α.). Η Αγορά αυτή χαρακτηρίζεται ως μη ρυθμιζόμενη αγορά και αποτελεί ένα Πολυμερή Μηχανισμό Διαπραγμάτευσης (ΠΜΔ) όπως αυτός περιγράφεται στον περί Επενδυτικών Υπηρεσιών και Δραστηριοτήτων και Ρυθμιζόμενων Αγορών Νόμο [Νόμος 144(Ι)/2007] δεν υπόκειται σε αυστηρά κριτήρια εισαγωγής και συνεχών υποχρεώσεων όπως τις ρυθμιζόμενες αγορές. Επίσης ως τέτοια αγορά, υπάγεται στην άμεση εποπτεία του Χρηματιστηρίου, ο ρόλος της οποίας επεξηγείται πιο κάτω.

Με βάση τον εν’ λόγω Νόμο έχει δοθεί άδεια στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς για να λειτουργεί υπό αναφορά Πολυμερή Μηχανισμό Διαπραγμάτευσης, ως διαχειριστής αγοράς. Το Χρηματιστήριο θα είναι αποκλειστικά αρμόδιο για τον καθορισμό των προϋποθέσεων εισαγωγής, των υποχρεώσεων των εταιρειών και Συμβούλων Εισαγωγής, καθώς και για την επιβολή κυρώσεων για παραβάσεις των Κανόνων Λειτουργίας. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς θα εποπτεύει τους εκδότες όσον αφορά τη δημοσίευση Ενημερωτικού Δελτίου, εφόσον αυτό απαιτείται. Επιπρόσθετα η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς θα εποπτεύει το Χρηματιστήριο ως διαχειριστής αγοράς που θα λειτουργεί Πολυμερή Μηχανισμό Διαπραγμάτευσης (ΠΜΔ). Η Ν.Ε.Α. Αγορά στοχεύει στην εισαγωγή αξιών από δυναμικές και εξελισσόμενες εταιρείες και

ΧΡΗΜΑ WEEK

τ.305 / ΤΡΙΤΗ 3.11.2009

μέσω της επιτυχούς λειτουργίας της, εκτιμάται ότι θα επιφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα σ’ αριθμό εταιρειών, συντελεστών της αγοράς και στην οικονομία της Κύπρου ευρύτερα. Συγκεκριμένα, η Ν.Ε.Α. Αγορά απευθύνεται: (α) σε μη εισηγμένες εταιρείες που αναζητούν εναλλακτική μέθοδο χρηματοδότησης. Εφόσον το επιθυμούν, θα προετοιμάζει τη μεταφορά τους στη ρυθμιζόμενη αγορά, με τη σταδιακή αύξηση της διασποράς και εμπορευσιμότητας των μετοχών τους. (β) σε επενδυτές που αναζητούν νέες μορφές επένδυσης, με γνώση του υψηλού ρίσκου της αγοράς. (γ) σε εισηγμένες εταιρείες που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να επιβαρύνονται με υψηλότερα κόστα παραμονής σε ρυθμιζόμενη αγορά και, (δ) σε Πιστωτικά Ιδρύματα, Ε.Π.Ε.Υ., Δικηγορικά και Ελεγκτικά γραφεία για επέκταση των εργασιών τους μέσω παροχής νέων εξειδικευμένων υπηρεσιών και αύξησης της αναγνωρισιμότητας και φήμης τους. Τα πλεονεκτήματα από την εισαγωγή μίας εταιρείας στην Ν.Ε.Α. Αγορά, είναι: (α) απλοποιημένες προϋποθέσεις εισαγωγής: Ειδικότερα αναφέρεται ότι ο εκδότης: > θ α πρέπει να έχει δύο χρόνια ελεγμένους λογαριασμούς και δίδεται η δυνατότητα εξαίρεσης εφόσον το Συμβούλιο του ΧΑΚ κρίνει ότι παρέχονται ικανοποιητικά στοιχεία στους επενδυτές. > θ α πρέπει να διατηρεί ένα Σύμβουλο Εισαγωγής. > θ α πρέπει να είναι δημόσια εταιρεία με ικανοποιητικό αριθμό επενδυτών. (β) απλοποιημένες και γρήγορες διαδικασίες εισαγωγής και, (γ) χαμηλό κόστος για την εισαγωγή των εταιρειών σε σχέση με παρόμοιες αγορές που λειτουργούν στο εξωτερικό π.χ. AIM, Alternext κ.α. Σημαντικό ρόλο για την εύρυθμη λειτουργία της Αγοράς αυτής, θα διαδραματίζει ο Σύμβουλος Εισαγωγής (Nominated Advisor) ο οποίος δύναται να είναι Πιστωτικό Ίδρυμα, Ε.Π.Ε.Υ., Ελεγκτικό ή Δικηγορικό Γραφείο. Ο ρόλος του Συμβούλου Εισαγωγής είναι η υποβοήθηση της εταιρείας και η παροχή συμβουλών κατά τη διαδικασία εισαγωγής και μετά από την ένταξη της στο ΧΑΚ, για όσο χρόνο τελεί υπό διαπραγμάτευση.

Ένα νομικό πρόσωπο για να αποκτήσει την ιδιότητα του Συμβούλου Εισαγωγής θα πρέπει να υποβάλει αίτηση προς το Συμβούλιο του Χρηματιστηρίου και εφόσον πληροί τα απαιτούμενα κριτήρια, θα εντάσσεται στον τηρούμενο κατάλογο. Τα κριτήρια για την απόκτηση της ιδιότητας του Συμβούλου Εισαγωγής είναι: >Η αποκλειστική απασχόληση, από τον ενδιαφερόμενο, δύο τουλάχιστον στελεχών με εμπειρία στο αντικείμενο της χρηματοδότησης εταιρειών και της ετοιμασίας ενημερωτικών ή πληροφοριακών δελτίων. >Ν α μην έχει καταδικαστεί για αδίκημα το οποίο ενέχει ηθική αισχρότητα. Στην Ν.Ε.Α. Αγορά οι συνεχείς υποχρεώσεις τις οποίες θα πρέπει να τηρούν οι εκδότες, είναι λιγότερες απ’αυτές των ρυθμιζόμενων αγορών. Συγκεκριμένα οι εκδότες θα πρέπει να ανακοινώνουν: (α) τα τελικά και εξαμηνιαία αποτελέσματα τους, (β) κάθε αλλαγή/ διακοπή/ ανανέωση συνεργασίας με το Σύμβουλο Εισαγωγής, (γ) κάθε απόφαση των οργάνων διοίκησης του εκδότη, που αφορά σημαντικές εταιρικές πράξεις τουλάχιστον μία (1) ώρα πριν αρχίσει η χρηματιστηριακή συνάντηση, (δ) δημοσιοποίηση και υποβολή στο Χρηματιστήριο της κατάστασης διασποράς του μετοχικού κεφαλαίου κατά την τελευταία εργάσιμη ημέρα του ημερολογιακού έτους. ΧW

15 Δεκεµβρίου, Athenaeum InterContinental

investment money conference 2009 Θέµατα Συνεδρίου: • Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας: Βιώσιµη Ανάπτυξη-Αποδοτικές Επενδύσεις • Διαχείριση Περιουσίας: Πώς Διαµορφώνεται το Private Banking του Μέλλοντος • Επενδύσεις σε Έργα Υποδοµής: Διεθνής και Ελληνική Εµπειρία από τις ΣΔΙΤ • Ελληνικός Τουρισµός: Επενδυτικές Ευκαιρίες στην Αναβάθµιση των Υπηρεσιών • Διαχείριση Δικτύων Ύδρευσης - Αποχέτευσης: Επενδύσεις στην Ποιότητα Ζωής Κλιµατικά ουδέτερο συνέδριο, µε την πιστοποίηση της

Χορηγοί Επικοινωνίας

Δήλωση συµµετοχής: 210 998 4909, www.moneyconferences.com

ΧΡΗΜΑ

τ.305 / ΤΡΙΤΗ 3.11.2009

WEEK

ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΕΝΔΟΓΕΝΗΣ Η ΚΡΙΣΗ ΣΤΑ ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ

✒ από την

Στεφανία Σούκη

Τα θέματα διαχείρισης υδάτινων πόρων και προώθησης έργων περιβάλλοντος, στις υπόλοιπες δυτικοευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται στο επίκεντρο της κυβερνητικής πολιτικής.

ολύ προσεκτική θα είναι η πολιτική της Mε τους εργολήπτες να «στενάζουν» υπό το βάρος των υποχρεώσεων -πλην βέβαια των εξαιρέσεων των μεγαλύτερων κατασκευαστών, οι οποίοι διαθέτουν το πλεονέκτημα των υψηλών ανεκτελέστων υπολοίπων έργων- το στοίχημα που θα πρέπει να κερδηθεί πλέον στον κατασκευαστικό κλάδο εστιάζεται κατ’ αρχάς στην ανάθεση νέων έργων μικρότερου προϋπολογισμού, ώστε να ενισχυθούν και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και στην εξόφληση των οφειλών από πλευράς του Δημοσίου. Τα μεγέθη που προκύπτουν από την επεξεργασία των στοιχείων της ΠΕΔΜΕΔΕ, της Πανελλήνιας Ένωσης Διπλωματούχων Μηχανικών Εργο-

ληπτών Δημοσίων Έργων είναι ενδεικτικά της κατάστασης που επικρατεί σήμερα στον κλάδο: Για την τελευταία πενταετία από το 2004 έως το 2008 τα κέρδη προ φόρων των κατασκευαστικών εταιρειών από την 3η έως τη μεγαλύτερη -7ητάξη του Μητρώου Εργοληπτικών Επιχειρήσεων διαμορφώθηκαν στο τέλος του 2008 στα 290,4 εκατ. ευρώ έναντι 522,5 εκατ. ευρώ το 2004 σημειώνοντας έτσι μείωση της τάξεως του 44,5%, ενώ αύξηση κατά 21% σημείωσαν οι υποχρεώσεις του κλάδου αγγίζοντας αισίως τα 4,13 δισ. ευρώ έναντι 3,4 δισ. ευρώ. Σε πλεονεκτικότερη θέση βρίσκονται, όπως είναι φυσικό, οι μεγαλύτερες εταιρείες της 7ης τάξης (όμιλοι Ελλάκτωρ, ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, J&P Άβαξ), οι οποίες έχουν συγκεντρώσει και το μεγάλο

ΧΡΗΜΑ WEEK

Η ΠΛΕΙΟΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ «ΜΙΚΡΩΝ» ΖΗΤΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΕΣΠΑ ΚΑΙ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΕΡΓΩΝ ΥΠΟΔΟΜΗΣ, ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΔΩΣΟΥΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΣΤΙΣ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ.

τ.305 / ΤΡΙΤΗ 3.11.2009

μερίδιο της πίτας των συγχρηματοδοτούμενων έργων-φιλέτων, ενώ «μάχη» για να διατηρήσουν το αντικείμενό τους δίνουν οι μεσαίες εταιιρείες ποντάροντας σε υπεργολαβίες των μεγάλων και εξειδίκευση (Βιοτέρ, Αττικάτ, ΕΚΤΕΡ, Έδραση, Μοχλός, κ.ά.). Τι γίνεται στο «μέτωπο» των μικρών; Η πλειονότητα τώρα ζητεί από τη νέα κυβέρνηση αξιοποίηση του ΕΣΠΑ και επιτάχυνση των διαδικασιών ως προς την ανάθεση έργων υποδομής κυρίως στην περιφέρεια, που μπορεί να δώσουν αντικείμενο στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Μάλιστα, τα επίσημα όργανα του κλάδου και οι εργοληπτικές οργανώσεις υποστηρίζουν ότι τα τελευταία χρόνια το ΥΠΕΧΩΔΕ έδωσε μεγαλύτερη έμφαση στα μεγαλύτερα έργα παραχώρησης (Ιονία Οδός, Ε65 κ.ά.) αφήνοντας στο περιθώριο τα μικρότερα έργα, όπου συμμετέχουν κατά κύριο λόγο οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Χαρακτηριστική είναι η άποψη του ΣΑΤΕ, του Συνδέσμου Ανωνύμων Τεχνικών Εταιρειών ότι «ο κλάδος έχει οδηγηθεί τώρα στη χειρότερη θέση των τελευταίων 12 τουλάχιστον ετών και ότι διανύει μία περίοδο ύφεσης η οποία, επ’ ουδενί είναι συνέπεια της διεθνούς κρίσης στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Σύμφωνα με τον ΣΑΤΕ, η ύφεση οφείλεται, κυρίως, σε ενδογενείς παθογένειες της ελληνικής οικονομίας και ταυτόχρονα εγγενείς αδυναμίες του θεσμικού πλαισίου παραγωγής δημοσίων και ιδιωτικών έργων, οι οποίες, μάλιστα αυξάνονται και οξύνονται στις ιδιαίτερα ανταγωνιστικές συνθήκες τις οποίες διαμορφώνει η έλλειψη αντικειμένου των τεχνικών εργοληπτικών εταιρειών». Ο ΣΑΤΕ υποστηρίζει ότι θα πρέπει οπωσδήποτε να υπάρξει αύξηση του πλήθους των δημοπρατούμενων έργων, ειδικά των μικρών και μεσαίων στην περιφέρεια, κατά τα πρότυπα των μέτρων αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης που έλαβαν οι περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες. ΠΟΙΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΕΚΚΡΕΜΟΥΝ Τα ζητήματα που εκκρεμούν για τον κλάδο αφορούν σε πολλά και διαφορετικά «μέτωπα». Στο μέτωπο του τρόπου της ανάθεσης των δημοσίων έργων, ο οποίος αμφισβητείται για μία ακόμη φορά από τη συντριπτική πλειοψηφία του κλάδου. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι το σύστημα της απλής μειοδοσίας έχει κλείσει τον

κύκλο του, έχοντας μάλιστα δημιουργήσει ουκ ολίγα προβλήματα στον κλάδο με εκπτώσεις που κυμαίνονται στα επίπεδα του 40% και ξεπερνούν πολλές φορές ακόμη και το 50%. Αντίστοιχα οι περίφημες συμπληρωματικές συμβάσεις θέτουν θέμα διαφάνειας στον κλάδο με τους φορείς να ζητούν τώρα ένα πιο αντικειμενικό σύστημα ανάθεσης. Ο ΣΑΤΕ ζητεί να υπάρξει πλήρης δημοσιότητα για την ροή των κονδυλίων σε εκτελούμενα έργα ούτως ώστε να περιορισθούν οι δυνατότητες αδιαφανών παρεμβάσεων. Ιδιαίτερης σημασίας είναι ακόμη τα θέματα της διαχείρισης των υδάτινων πόρων, αλλά και της προώθησης έργων περιβάλλοντος, τομείς που στις υπόλοιπες δυτικοευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται στο επίκεντρο της κυβερνητικής πολιτικής. Στο μέτωπο των μεγάλων έργων υποδομής, το ενδιαφέρον συγκεντρώνουν τα δύο μεγαλύτερα έργα που είχε εξαγγείλει η προηγούμενη κυβέρνηση. Τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού, ένα έργο με ιστορία τουλάχιστον δέκα ετών, που αποτελεί και το μεγαλύτερο συγχρηματοδοτούμενο «φιλέτο» για τους μεγαλοεργολάβους, με προϋπολογισμό ύψους 1,8 δισ. ευρώ, αλλά και το έτερο μεγάλο έργο-«φιλέτο», ύψους 1 δισ. ευρώ, για το Νέο Διεθνή Αερολιμένα του Ηρακλείου Κρήτης στο Καστέλλι. Ειδικά ως προς τις Επεκτάσεις της Αττικής Οδού με ενδιαφέρον αναμένεται η στάση της νέας ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών δεδομένου ότι η προκήρυξη του διαγωνισμού από τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ τον περασμένο Σεπτέμβριο έγινε παρά τις αντίθετες απόψεις που είχαν εκφρασθεί από αρμόδιους φορείς εντός και εκτός υπουργείου για περαιτέρω χρονική μετάθεση του διαγωνισμού, μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές στη Βορειοανατολική Αττική, αφού ένα τμήμα των επεκτάσεων περνά μέσα από τις πληγείσες περιοχές και ενδεχομένως να υπάρξουν νέες ανάγκες. Το αν θα επανεξετασθεί η χάραξη ή όχι θα δείξει το μέλλον- πάντως το σίγουρο είναι ότι γενικότερα οι συμβάσεις παραχώρησης και τα προβλήματα που προκύπτουν από αυτές (φάνηκαν πρόσφατα με την αύξηση των διοδίων στην Εθνική Οδό Αθηνών - Λαμίας και την έλλειψη εναλλακτικών οδών) χρήζουν επανεξέτασης. Στα σημαντικά έργα υποδομής που βρίσκονται ακόμη σε εκκρεμότητα εντάσσονται και οι επεκτάσεις του μετρό της Αθήνας για τη γραμμή Χαϊδάρι - Πειραιάς, γραμμή U. ΧW

ΧΡΗΜΑ WEEK

τ.305 / ΤΡΙΤΗ 3.11.2009

ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ > ΟΤΕ <

Έχει χάσει ένα ολόκληρο ευρώ κατά τις τελευταίες συνεδριάσεις, καθώς οι αναλυτές είναι επιφυλακτικοί ενόψει της δημοσίευσης των αποτελεσμάτων εννεαμήνου. Μιλούν φυσικά για συγκρατημένη υποχώρηση κερδών, ωστόσο κάποιοι δείχνουν περισσότερο ανήσυχοι για την πορεία των αποτελεσμάτων και για το 2010.

> Forthnet-HOL <

Δεν είναι όμως μόνο ο ΟΤΕ που αντιμετωπίζει δυσκολίες στο ταμπλό, καθώς η Forthnet βρέθηκε το τελευταίο διάστημα από τ0 1,73 στο 1,53 ευρώ και η Hellas On Line από τα 2 ευρώ του Ιουλίου στο 1,39. Φαίνεται ότι ο ανταγωνισμός δεν λέει να ανακοπεί, καθώς μπορεί σε κάποιους επιμέρους τομείς να παρουσιάζεται κάποια κάμψη του, σε ορισμένους άλλους όμως ο πήχης ανεβαίνει. Και επίσης, ας μην υποτιμούμε τον παράγοντα της οικονομικής κρίσης.

> ΙΑΣΩ <

Όσο ο τίτλος εξακολουθεί να παραμένει κοντά στα 4 ευρώ (4,18 στο κλείσιμο της Παρασκευής) συγκαταλέγεται ίσως στους ελάχιστους τίτλους που δείχνουν έντονα υποτιμημένοι. Ωστόσο, θα πρέπει να συνεκτιμηθεί και το πότε θα σταματήσουν οι πωλήσεις του Ομίλου Euromedica. Όπως λέγεται η εταιρεία του Ομίλου Λιακουνάκου δεν επιθυμεί να μειώσει ιδιαίτερα τη θέση της.

> Ιατρικό Αθηνών <

Σε αντίθεση με τη δραστηριότητα της εταιρείας, η μετοχή της «ασθενεί» στο ταμπλό του ΧΑ. Από τα 6 ευρώ του 2007, την Παρασκευή έκλεισε στο 1,59 ευρώ, καθώς πέραν των άλλων (γενικότερη χρηματιστηριακή πτώση), τα κέρδη υποχωρούν από έτος σε έτος. Σίριαλ επίσης έχει καταντήσει η υπόθεση του μαιευτηρίου που θα ανοίξει με ή όχι τη συμβολή του Ερρίκος Ντυνάν (για χαμηλή ορατότητα μιλούν οι αναλυτές). Αν τελικά κάτι τέτοιο δεν γίνει… Τελευταία ανακοινώθηκε ότι τα αποτελέσματα του εννεαμήνου θα επιβαρυνθούν εκτάκτως με 476 χιλιάδες ευρώ λόγω κλεισίματος φορολογικών χρήσεων.

> Ευρωπαϊκή Πίστη <

Από τις υγιείς επιχειρήσεις του κλάδου που φαίνεται να ευνοείται από το «λουκέτο» της Ασπίς Πρόνοιας. Διαπραγματεύεται στη Σοφοκλέους πολύ κάτω από τη λογιστική της αξία.

> ΔΕΗ <

Από το μέγιστο των 17 ευρώ, ο τίτλος βρέθηκε στα 13,95, με το συνδυασμό δολαρίου-πετρελαίου να είναι μάλλον ευνοϊκός, όπως ευνοϊκά επίσης λειτουργούν τόσο οι καιρικές συνθήκες, όσο και οι ασθενής ζήτηση, καθώς δεν επιλέγονται πολυδάπανες εισαγωγές ρεύματος. Πόσο άραγε μεγάλος να είναι ο πολιτικός κίνδυνος;

> Lamda Development <

Η μετοχή έχει αποδώσει 120,6% στο τελευταίο δωδεκάμηνο και 34,4% το τελευταίο εξάμηνο. Παρόλα αυτά, διαπραγματεύεται με σημαντικό discount έναντι της εσωτερικής της αξίας. Θετική έκθεση από την HSBC.

ΧΡΗΜΑ

τ.305 / ΤΡΙΤΗ 3.11.2009

WEEK

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΤΑΜΠΛΟ > Τράπεζα

Κύπρου

Μέσα στην εβδομάδα θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα εννεαμήνου, που όλα δείχνουν ότι θα ικανοποιήσουν.

> REVOIL Κάτω από το 1 ευρώ (στα 98 λεπτά έκλεισε ο τίτλος την Παρασκευή) η μετοχή φαίνεται να παρουσιάζει ενδιαφέρον, σύμφωνα τουλάχιστον με τους αναλυτές. Ιδίως αν επιβεβαιωθούν όσοι αναμένουν κρύο χειμώνα.

> ΑΤΕ

Ασφαλιστική

Στα 43,7 εκατ. η κεφαλαιοποίηση της εταιρείας στο ταμπλό. Οι «οπαδοί» της μετοχής θυμούνται το πόσα κεφάλαια προτείνονταν για την εξαγορά της.

> Audiovisual Πτώση κατά 27,5% έχει σημειώσει το τελευταίο εξάμηνο η τιμή της μετοχής στο ταμπλό, σε αντίθεση με το γενικό πάρτι… Η κεφαλαιοποίηση έχει περιοριστεί μόλις στα 21,4 εκατ. ευρώ, για μια εταιρεία με ηγετική θέση και αρκετά θεσμικά χαρτοφυλάκια στο μετοχικό της κεφάλαιο. Το αποτέλεσμα φέτος βέβαια, θα είναι ζημιογόνο και η νέα διοίκηση –ενόψει της αύξησης κεφαλαίου των 30 εκατ. ευρώ- δείχνει διατεθειμένη να προχωρήσει σε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης. Αν αυτό πετύχει, τότε ο τίτλος πολύ πιθανόν νθα… αφήσει πολλά λεφτά.

> Unibios Φιλόδοξα σχέδια, με «μετακόμιση» της θυγατρικής δραστηριότητας της επεξεργασίας νερού στο εξωτερικό

και της μελλοντικής άντλησης νέων κεφαλαίων. Επί του παρόντος όμως, στις 26 Νοεμβρίου αναμένεται η πρώτη έκτακτη γενική συνέλευση της εταιρείας με θέμα την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου με καταβολή μετρητών, ύψους 6-8 εκατ. ευρώ. Η ΑΜΚ βέβαια θα υλοποιηθεί στην πράξη κάποιους μήνες αργότερα, ωστόσο να θυμίσουμε ότι η τιμή του τίτλου υπολείπεται των 30 λεπτών, όταν αυτή θα είναι η ελάχιστη τιμή διάθεσης των νέων μετοχών.

> ΑΝΕΚ Άλλη μια μετοχή που έχει σημειώσει απώλειες κατά το τελευταίο εξάμηνο (-2,38%). Κατά την τελευταία πενταετία μάλιστα, ο τίτλος έχει καταγράψει κέρδη μόλις 14%. Τον Ιούνιο του 2007 βρισκόταν στα 2,80 ευρώ και την Παρασκευή έκλεισε στο 0,82 ευρώ. Εντάξει, η κατάσταση στην ακτοπλοΐα εμφανίζει προβλήματα. Εντάξει, ο δανεισμός μετά την εξαγορά της πλειοψηφίας στην Hellenic Seaways είναι υψηλός. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να παραγνωρίσει το ισχυρότατο στίγμα της εισηγμένης στον κλάδο, αλλά και το ότι η αποτίμησή της βρίσκεται σε τόσο χαμηλά επίπεδα.

> Ικτίνος Την είχαμε επισημάνει έγκαιρα τη μετοχή και σας είχαμε προειδοποιήσει ότι μπορεί να ανέβαινε λόγω της σημαντικής της έκθεσης στην αιολική ενέργεια. Έτσι, στο τελευταίο εξάμηνο «έφυγε» από τα 50 λεπτά στα 90, για να γυρίσει όμως το τελευταίο διάστημα στα 81 λεπτά (κλείσιμο Παρασκευής, λόγω αποκομιδής κερδών). Με την κεφαλαιοποίηση στα 23,1 εκατ. ευρώ, οποιαδήποτε σημαντική διόρθωση δεν θα πρέπει να περάσει απαρατήρητη για τους μακροπρόθεσμους.

> Sprider Μόλις έσπασε το φράγμα των 2 ευρώ, γύρισε γρήγορα προς τα πίσω και χθες έκλεισε στο 1,75. «Χλιαρό» αναμένεται να εμφανιστεί το τρίτο τρίμηνο της χρήσης, με το ποσοστό ανόδου των πωλήσεων να υπολείπεται αυτού του πρώτου μισού του έτους.

> Jumbo Στον ίδιο κλάδο μεν με την Sprider, αλλά με μικρότερες διακυμάνσεις στο ταμπλό, τόσο στην ανοδική, όσο και στην καθοδική φάση της αγοράς. Πάντως, ο τίτλος υποχώρησε στα 8,54 ευρώ με κεφαλαιοποίηση 1,03 εκατ. (μπήκαν και οι μετοχές από τη μετατροπή του ομολογιακού), με αποτέλεσμα το P/E να είναι ελαφρά υψηλότερο του 10, ενώ οι προοπτικές ανάπτυξης για την επόμενη πενταετία, υπαρκτές.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚO ΑΜΥΝΤΙΚO ΧΑΡΤΟΦΥΛAΚΙΟ Τράπεζες Εθνική, Κύπρου, Marfin Ενέργεια Motor Oil, ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή Τηλεπικοινωνίες ΟΤΕ Aκίνητα Eurobank Properties, Lamda Development, Trastor Εμπορικές Jumbo, Fourlis, Rilken, Γενική Εμπορίου Λοιπές MIG, Ιασώ, Sciens, ΟΠΑΠ, Autohellas, Revoil Ορυκτά S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Κατασκευές ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ, J&P ΑΒΑΞ Προς εξέταση Μevaco, Pasal, Byte, Μινέρβα, Folli-Follie, Sprider, Γενική Εμπορίου, Forthnet, Κανάκης