Berdinsarea 10. urtemuga prentas oharra

PRENTSA-OHARRA

‘Berdinsarearen’ 10. urteurrena Berdintasunaren aldeko eta Emakumeenganako Indarkeriaren aurkako Euskadiko Udalen Sarea

EUDELek ETA EMAKUNDEK UDALERRI TXIKIETARA ZABALDU NAHI DUTE SAREA, 2018AN EUROPAKO ERREFERENTEA IZAN DADIN  Berdinsarea 2006. urtean sortu zen, arlo horretan inplikatutako euskal erakundeek udalerrietatik bertatik berdintasunerako eta emakumeenganako indarkeriaren aurkako tokiko politikak sustatu behar zituztela ikusi zutenean.  Sarea bera udal teknikarien zein politikarien partaidetzaz eta interesen nahiz premien araberako zenbait batzorde tematikoren bidez dago abian; esate baterako, berdintasunerako ordenantzak edo emakumeenganako indarkeriaren aurkako jarduketa-protokoloak.  Berdinsarearen balioa da udalen arteko trukerako eta tokiko berdintasunpolitiken koordinaziorako eremua izatea. Beste abantaila batzuen artean, sareari esker, irizpide bateratuak adostu daitezke eta berdintasunaren arloan ibilbide desberdina duten zenbait tamainatako udalen artean baliabideak partekatu daitezke. Izan ere, oso lagungarria da mankomunitateetan elkartutako udal txikienen lanerako.  Gaur egun, 62 udalek osatzen dute sarea (EAEko biztanleen %77), eta gehienek 5.000 biztanle baino gehiago dituzte. Horrez gain, bete-betean lan egiten du, udal txikiagoek ere bat egin dezaten eta sareko baliabide guztiak eskuratzeko aukera eduki dezaten.

 ‘Berdintasunari, aniztasunari eta inklusioari’ buruzko Konferentzia Europarra Bilbon egingo da 2018an, eta aukera paregabea izango da sareari nazioarteko proiekzioa emateko eta Europako Udalerri eta Eskualdeen Kontseiluaren bidez (CMRE) Europako udal guztiak elkartzen dituen eremu erreferentea izateko. EUDEL bera da, hain zuzen ere, bertako Berdintasun Batzordeko burua.

Bilbon, 2016ko abenduaren 20an. Gaur goizean, ekitaldi hunkigarria egin da Bilboko Zabalgunean, ‘Berdinsarearen’ hamargarren urteurrena ospatzeko.

Bertan, ehun bat lagunek hartu dute parte, eta gehienak udal zein mankomunitateetako teknikariak eta politikariak izan dira. Ekitaldiaren hasieran, EUDELeko ordezkari eta Galdakaoko alkate Ibon Uribek eta Emakundeko zuzendari Izaskun Landaidak sarearen 10 urteko historia berrikusi dute. Gaur egun, berdintasunaren alde eta emakumeenganako indarkeriaren aurka dauden 62 udal dira sare horretako kideak (EAEko biztanleen %77).

Bilboko, Donostiako eta Basauriko udaletako eta Uribe Kostako Mankomunitateko ordezkari tekniko eta politikoek euren udal-esperientziak eta hausnarketak trukatu dituzte, azken hamarkadotako lorpenei buruz eta berdintasunerako tokiko politika publikoak sustatzen jarraitzeko erronkei buruz egindako mahai-inguruan.

Berdintasunaren aldeko sarearen 10 urteak Berdinsarea 2006. urtean sortu zen EUDELen eta Emakunderen bultzadapean, arlo horretan inplikatutako euskal erakunde guztiek 2001ean sinatutako Indarkeriaren Aurkako Erakunde Arteko Hitzarmeneko Batzordeak udalek eurek lankidetzarako hitzarmenak eta jarduketarako protokoloak egin behar zituztela erabaki zuenean, berdintasuna bera tokiko politiken zeharkako ardatza izan zedin, udaletatik bertatik udal-bizimoduko arlo guztietan aurrerakuntzak sustatu zitezen eta herritarren euren artean isla eduki zezaten.

Sarea Euskadiko Udalen Elkartean bertan koordinatzen da EmakundeEmakumeen Euskal Erakundearen laguntzaz, eta, hamar urteotan, maila anitzeko partaidetzazko lan politikoko eta, batez ere, teknikoko erabateko erreferentea izan da euskal udalentzat.

Berdinsareak Europako Udalerrien eta Eskualdeen Kontseiluaren (CMRE) aitorpena ere badauka, tokian-tokian berdintasunaren arloan egindako lanaren eredu arrakastatsu eta jarduera egoki moduan. Euskal sareari esker, EUDEL bera erakunde horretako Berdintasun Batzorde burua da, eta, gaur egun, Galdakaoko alkate Ibon Uribe da batzordeburua.

2018an, ‘Berdintasunari, aniztasunari eta inklusioari’ buruzko Europako tokiko gobernuen Konferentzia handia egingo da Bilbon, eta, inolako zalantzarik gabe, aukera paregabea izango da sareari nazioarteko proiekzio handiagoa emateko eta Europa osoan berdintasunaren aldeko sarea izateko.

Hurrengo urteetarako erronka moduan, EUDELek eta Emakundek Euskadiko udal guztietara zabaldu nahi dute sarea, eta, horretarako, ahalegin berezia egingo dute udal txikietan, abian dauden baliabideak eta programak eskuratzeko aukera eduki dezaten. Aldi berean, udal aurreratuenekin batera ere lan egingo dute tresna berritzaileen diseinuan, eta eragina ebaluatzeko aurretiazko txostenak egiten ere lagunduko diete udalei. Horrela, euren arauen eragin bereizgarria aurreikusten eta zuzentzen ikasiko dute, arauok onartu baino lehen. Hori dela eta, desberdintasunak saihesteko eta zuzentzeko esku hartu ahal izango dute.

Udalen izenean, Galdakaoko alkate Ibon Uribek (EUDEL) “udal-politikak gizartea eraldatzeko duen ahalmena” nabarmendu du. “Euskadiko udalon artean elkarrekiko ikaskuntzarako etengabeko prozesua egituratzea izango da gure hurrengo erronka. Gaur egun, Euskadi Europako erreferentea da berdintasunerako tokiko politiken arloan, eta, CMREk 2018an egingo duen Konferentziatik aurrera, Berdinsarea Europako udal guztietara zabaltzeko aukera ere izango dugu”.

Bestetik, Emakundeko zuzendari Izaskun Landaidak sarearen historia berrikusi du, eta honakoa azpimarratu du: “Udala herritarrengandik hurbilen dagoen erakundea den aldetik, oso garrantzitsua da eskainitako zerbitzuak eraginkorrak izatea, baita gizon eta emakumeen berdintasunaren arloan ere. Gainera, zeregin hori behar bezala koordinatuta eta aholkatuta ere egon behar da. Hori dela eta, gure ustez, Berdinsarea bera oso tresna garrantzitsua da, gizon zein emakumeen berdintasuna eta emakumeen aurkako indarkeria hurbiletik tratatzeko orduan”.

Sareko udalak (EAEko biztanleen %77) Araba (3) Amurrio, Laudio eta Vitoria-Gasteiz.

Bizkaia (41) Abadiño, Abanto-Zierbena, Amorebieta-Etxano, Arrigorriaga, Balmaseda, Barakaldo, Barrika, Basauri, Bedia, Berango, Berriz, Bilbo, Derio, Durango, Elorrio, Erandio, Ermua, Galdakao, Gernika-Lumo, Getxo, Gordexola, Gorliz, Gueñes, Leioa, Lekeitio, Lemoiz, Lezama, Loiu, Mungia, Muskiz, Ondarroa, Urtuella, Plentzia, Portugalete, Santurtzi, Sestao, Sondika, Sopela, Urduliz, Zalla eta Zamudio.

Gipuzkoa (18) Arrasate, Azkoitia, Azpeitia, Deba, Donostia, Eibar, Elgoibar, Ezkio-Itsaso, Hernani, Legazpi, Mutriku, Oñati, Ordizia, Tolosa, Urretxu, Usurbil, Zarautz eta Zumarraga.

BERDINSAREAREN 5 printzipio 1) Konpromiso politiko sendoa.

Berdinsareara atxikitzeko, udalek Berdintasunerako Legean adierazitako zenbait betekizun bete behar dituzte: • Osoko bilkuran onartutako berdintasun-plana edukitzea.

• Berdintasunean prestatutako langileak edukitzea.

• Aurrekontua eta baliabide materialak zuzkitzea.

• Emakumeen partaidetzarako bideak eta espazioak ezartzea.

2) Trukatzeko eta partekatzeko zeharkako espazioa. Sareak berdintasuneko teknikariekin lan egiten du, baina baita beste udal-sail batzuetako profesionalekin ere; esate baterako, Idazkaritza, Kontratazioa, Gazteria, Hezkuntza, Hirigintza, Segurtasuna...

3) Eskura dauden baliabideen erabilera egokiagoa. Kanpaina eta programa bateratuen sustapena eta materialen, tresnen eta jarduera egokien trukea.

4) Udal-lana agerian jartzeko plataforma. Prebentzioa eta sentsibilizazioa.

Udalen arteko kanpaina kolektiboak, A25 – Emakumeen aurkako indarkeriaren prebentzioa, martxoak 8, Beldur Barik…

5) Udal-aniztasunetik partekatutako proiektua. Lana udalen tamaina eta ezaugarri desberdinetara egokitzen da. Jarduketa bera emakumeen errealitate eta premien araberakoa da: nazionalitatea, adina, desgaitasuna...

Tresna eta programa nabariak 

Indarkeriaren biktima diren emakumeen arretarako tokiko protokoloak bultzatzea sareko udal guztietan.

“Politikarientzako Gomendioen Gidaliburua”*.



Udaletan bertan, arauzko tresnak egitea, berdintasunerako ordenantzaren eredua*, esaterako, berdintasunerako tokiko politikak arau-maila handiagoa eduki dezan.



Proiektu berritzaileak sortzea; esate baterako, Beldur Barik, gazteen artean indarkeria matxista prebenitzeko tresna onenetakoa, edo Virginia Woolf Basqueskola*, tokiko emakume hautetsien jabekuntzarako eremu aitzindaria.

 Politikarientzako Gomendioen Gidaliburua, eraso sexualen emakumeen aurkako beste indarkeria-adierazpide batzuen aurrean    

edo

Politikarien jendaurreko adierazpenak.

Komunikabideekiko tratua eta emakumeen aurkako indarkeria-kasuen zabalkundea.

Biktimekiko eta haien ingurukoekiko harreman zuzena.

Gaitzespenerako mobilizazio/kontzentrazioetarako deialdia.

Agiria jaitsi

 Berdintasunerako tokiko ordenantzak 2008an aitzindaria izandako Tolosaren ostean, guztira Euskadiko 16 udal izan dira 2016an Emakume eta Gizonen Berdintasunerako Udal Ordenantza edota Mankomunatua onartu duten lehenengoak. Testuaren eredua eta ordenantza bera egiteko eta onartzeko jarraibideak udaletan landu dira, Berdinsarearen esparruan, eta laguntza tekniko eta juridikoa jaso dute horretarako.

Ordenantzan bertan, zenbait neurri arautu eta ezartzen dira, emakumeen aurkako bereizkeriei aurre egiteko eta berdintasunaren printzipioa bultzatzeko. Hain zuzen ere, herritarrak eta udal-langileak kontzientziatzeko erreferente sinbolikoa izan nahi du.

Beste bost udal eta bigarren mankomunitatea euren ordenantza egiten eta onartzen ari dira. > Informazio gehiago Udalek euren konpromiso politikoa indartu dute berdintasunerako lehenengo ordenantzen bidez

ďƒź Emakume Alkate eta Zinegotzientzako Virginia Woolf Basqueskola Tokiko emakume hautetsien Basqueskola sarea 2013an sortu zen. Emakumezko alkate eta zinegotzien jabekuntzarako eta trukerako eskola da. Hain zuzen ere, gobernuko eta oposizioko tamaina eta alderdi politiko guztietako udaletako tokiko emakume hautetsi guztientzako baliabidea da. Basqueskolak berezko lidergoa garatzeko moduko aliantzak sortzen laguntzen du, eta udaletako politikaren betearazpenerako beharrezkoak diren trebetasunak sendotzen ditu, euskal ordezkari politiko guztien laguntzaz tokiko gobernantzan bertan berdintasuna nagusi izan dadin. *Tokiko Emakume Hautetsientzako Gidaliburua / Lidergoa Garatzeko Gomendioak