Tours
ExpAir TOURS
Kroatië
ENKELE WOORDJES
NEDERLANDS
KROATISCH
Goeiendag Goedemorgen Goedeavond Tot ziens Gisteren Morgen Ja Neen Geld Hoeveel ? Goed Weinig Veel A.u.b. Danku Excuus Aangename kennismaking Hoe gaat het ? Links Rechts Rechtdoor
Dobardan Dobra vecer Do vidjena Danas Jucer Sutra Da Ne novac Koliko kosta ? dobro malo Puno Molim Hvala Oprostite Drago mi je Kako ide ? Lijevo Desno Ravno
www.expairtours.be
2
INHOUD INLEIDING PRAKTISCHE INFORMATIE GEOGRAFIE DE REGIO’S Schatten van het Cultureel Erfgoed Unesco Werelderfgoed Split Dubrovnik Trogir Sibenik Zadar Europees erfgoed Parels uit het Natuurlijk Erfgoed Nationale parken De Brijuni eilanden De Kornati archipel Het eiland Mljet Risnjak Noord Velebit Paklenica Krka Natuurparken Zagreb en haar beschermde natuur De Gorski Kotar De Kvarnar eilanden De Plitvice Meren
SCENES UIT HET VERLEDEN www.expairtours.be
3
INLEIDING De Kroaten hebben niet zelf verzonnen dat de Adriatische oostkust de mooiste kust van het Middellandse-Zeegebied is! Dat hebben zij van anderen gehoord –en die anderen zijn hedendaagse schippers en zeilers, wereldreizigers, beroemde zeevaarders en zelfs Romeinse keizers die juist aan deze kust hun villa’s en zomerverblijven bouwden, eigenlijk hele steden, voor ontspanning en vertier. Want nergens in het Middellandse-Zeegebied zijn zoveel eilanden, nergens zoveel baaien, inhammen, pittoreske stranden en zonovergoten rotsen. De bekoorlijkheid van het mediterrane deel van Kroatië wordt wellicht het beste bevestigd door
www.expairtours.be
het feit dat zich hier zelfs vijf van de acht Nationale Parken en vijf natuurparken bevinden. We heten U van harte welkom in Kroatië. Ieder volk houdt van zijn vaderland en vindt dat land het allermooiste. De Kroaten noemen hun vaderland al in de eerste strofe van hun volkslied “Ons mooie vaderland”. Wij wensen dat “ons mooie vaderland” ook zo mooi zal zijn voor al diegenen die het bezoeken en dat zij met de mooiste herinneringen naar hun eigen vaderland terugkeren. Welkom in Kroatië !
4
www.expairtours.be
5
PRAKTISCHE INFORMATIE FORMALITEITEN
heeft een aangenaam mediterraan klimaat met vele zonuren, droge warme zomers en milde natte winters.
Expair Tours klanten, onderdanen van de Europese Gemeenschap, komen Kroatië binnen op vertoon van hun geldige identiteitskaart. Kinderen zijn eveneens verplicht om een identiteitskaart met foto op zak te hebben. Voor onze niet Europese klanten, gelieve U tot de Kroatische Dienst voor Toerisme of tot de Ambassade van Kroatië te wenden:
MUNTÉÉNHEID De muntéénheid is de Kuna (+ 0,87 €) verdeeld in 100 lipas. De Euro wordt aanvaard in de wisselkantoren. Kredietkaarten zoals Visa, Mastercard, American Express, worden eveneens aanvaard in de hotels, restaurants, etc… Om het u makkelijker te maken vertoont men in sommige zaken een dubbele prijs (kunas
Nationale Kroatische Dienst voor Toerisme Oud Korenhuisplein 38 1000 Brussel Tel. : 02 / 550.18.88 Ambassade van Kroatië Louisalaan 425 - 1050 Brussel Tel. : 02 / 639 20 36 Indien u met de wagen gaat, vergeet uw grijze kaart alsook uw verzekeringspapieren niet.
KLIMAAT In Kroatië bestaan twee klimaatzones; in het binnenland overheerst een continentaal klimaat, gedeeltelijk ook bergklimaat. Het gebied langs de Adriatische kust www.expairtours.be
6
en euros), maar men kan enkel in kunas betalen. Inentingen zijn niet verplicht. Indien U onder medicatie staat, raden wij U aan om genoeg mee te nemen.
taal. Het engels is er het meest verspreid maar men spreekt er ook veel italiaans voornamelijk aan de Dalmatische kust en Istrië, het Duits daarentegen komt vaak voor in het noorden van het land, in de regio’s van Zagreb en Slovenië.
TAAL
TIJDSVERSCHIL
Het Kroatisch, de officiële taal in Kroatië maakt deel uit van de Slavische talen. Het Kroatisch behoort tot de familie van de Zuid-Slavische talen (met o.a. het Bosnisch, het Bulgaars, het Macedonisch, het Servisch en het Sloveens). De meeste Kroaten spreken minstens één vreemde
Er is géén tijdsverschil met België.
GEZONDHEID
www.expairtours.be
RELIGIE Het merendeel van de bevolking is katholiek gevold door de orthodoxe religie en de islam alsook door kleinere christelijke religies. 7
TELEFOON & POST
aandacht. Over het ganse land vindt U olijfolie en zakjes lavendel. De lokale ambacht is bekend voor zijn juwelen, meestal in zilver, zijn pottenwerk, aquarels, handgedraaid kristal en houten speelgoed. In Dubrovnik vindt u in de galerijen een unieke Kroatische traditie terug: de primitieve kunst.
Postkantoren zijn gedurende werkdagen van 7 tot 19 uur open; in kleinere plaatsen van 7 tot 14 uur, en sommige zijn tussen de middag gesloten. In grotere steden en toeristische plaatsen zijn enkele postkantoren op zaterdag en zondag tot 21 uur open. Bij alle openbare telefoons kunnen telefoonkaarten worden gebruikt, die verkocht worden op het postkantoor of bij krantenkiosken. Vanaf elke telefoon kan direct naar het buitenland worden gebeld. Kroatië heeft een uitgebreid gsm netwerk.
GASTRONOMIE Afgezien van de traditionele Europese keuken biedt Kroatië een breed scala aan populaire inheemse gerechten en specialiteiten: tot de koude (voor) gerechten behoren de beroemde dalmatinski en istarski prsut (gerookte ham), paski sir (overheerlijke schapenkaas van het eiland Pag), oveji sir (geitekaas), slavonski kulen (Slavonische salami), de bekende samoborska en zagorska eesnjovka (knoflooksaus), svjezi sir s vrhnjem (huttenkaas met room) ... De hoofdgerechten hangen af van de plaats waar u zich bevindt. In Dalmatië, het kustgebied, op de eilanden en in Istrië bestaan de hoofdgerechten voornamelijk uit verschillende soorten vis en andere «zeevruchten» en wat vlees betreft uit - pasticada’s (deeggerecht) of gekookt lamsvlees. In het binnenland van Kroatië bestaat een enorme ver-
KOOPJES In Kroatië vindt men op de typische markten het ganse jaar door heerlijk fruit en groenten geteeld door de lokale boeren. De plaatselijke wijnen en andere fruitalcohols verdienen ook uw
www.expairtours.be
8
scheidenheid aan vleesgerechten.
TRANSPORT
Bijzondere specialiteiten zijn purica s mlincima (kalkoen met meelreepjes), gebraden lamsvlees, gebraden biggenvlees, gekookte of gebakken strukli (kaasflappen). Wat de zoetigheden betreft zijn er afgezien van de vermelde strukli: orehnjaea (walnotenbrood), makovnjaea (papaverbrood), savijaea (strudel) met kaas of verschillende vruchten. De wijnbouw en productie van lekkere en gesorteerde wijnen behoren tot de eeuwenoude traditie van Kroatische wijnbouwers.
Autopapieren:
www.expairtours.be
KROATIË PER WAGEN Indien U zelf met de wagen naar Kroatië reist vergeet dan zeker volgende documenten niet : uw grijze kaart, de groene verzekeringskaart en natuurlijk uw rijbewijs alsook uw geldige identiteitskaart. Brandstof: Brandstof is probleemloos in geheel Kroatië te verkrijgen. De tankstations zijn dagelijks open van 7u tot 19u of 20u en tijdens de zomerperiode tot 22u. Langs de drukke wegen zijn ze nonstop 9
dere bewoonde, autorvrije eilanden.
geopend. Kredietkaarten worden aanvaard, toch raden wij u aan om u van contant geld te voorzien.
TAXI EN RENT-A-CAR
Verkeersregels:
Taxi diensten :
Tot 50 km/u in de bebouwde kom, 80 km/u buiten de bebouwde kom (behalve indien anders aangegeven), 130 km/u op de autosnelwegen. De snelheidsbeperking voor wagens met een caravan is 80 km/u.
Beschikbaar in alle steden en toeristische plaatsen. Autoverhuur (rent-a-car) : Aanwezig in alle steden, toeristische plaatsen en bij iedere luchthaven.
Wegentaksen
SPORT & ONTSPANNING
Op de snelwegen Zagreb-Karlovac, Zagreb-Krapina, VarazdinCakovec, Zagreb-Slvonski Brod, autoweg Rijeka-Kupjak, de tunnel van Ucka en aan de brug van Krk.
Kroatië heeft 50 ingerichte jachthavens met ongeveer 13.200 aanlegplaatsen ter zee en ongeveer 4.500 op wal. In de meeste havens is het mogelijk plezierjachten te huren. Kroatie biedt U ook de gelegenheid om talloze watersporten zoals o.a. duiken, zeilen, windsurfen, rafting, kajakken, … uit te voeren. Het blijft dan ook een vaststelling dat waterporten perfect zijn ingebed in de Kroatische geografische fiche. Maar ook andere sporten zoals tennis, basketbal, fietstochten, trekking,… worden niet vergeten, faciliteiten voor paardrijden, jacht, klimmen,… zijn eveneens beschikbaar.
PER BOOT Veerdiensten langs de kust: Rijeka-Zadar-Split-Stari Grad/ H va r- Ko r e u l a - S o b r a / M l j e t Dubrovnik. Lokale veerdiensten tussen het vasteland en de eilanden: Cres, Losinj, Rab, Pag, Ugljan, Pasman, Olib, Silba, Premuda, Ist, Molat, Sestrunj, Zirje, Zverinac, Rava, Zlarin, Dugi otok, Iz, Solta, Brae, Hvar, Vis, het schierleiland Peljesac, Koreula, Lastovo, Mljet, Sipan en lokale veer- en snelbootverbindingen tussen anwww.expairtours.be
10
www.expairtours.be
11
GEOGRAFIE vlakte 31.067 km2.
KroatiĂŤ strekt zich uit van de uiterste oostelijke hellingen van de Alpen in het noordwesten tot de Panonische laagvlakte en de oever van de Donau in het oosten. Het centrale deel wordt bedekt door het bergmassief Dinara en het zuidelijke deel eindigt aan de kust van de Adriatische Zee. Het landoppervlakte bedraagt 56.542 km2 en het zeeopper
www.expairtours.be
Lengte van de kust : 5.835 km, daarvan 4.058 km rond eilanden, kliffen en klippen.
DE EILANDEN KroatiĂŤ beschikt over 1.185 eilanden. De grootste zijn Krk en Cres. 50 eilanden zijn bewoond.
12
www.expairtours.be
13
DE REGIO’S SCHATTEN VAN HET CULTUREEL ERFGOED
achter de walmuren, vestigingen en kastelen prachtige kunstcollecties! Daarenboven is Kroatië het enige land ter wereld dat 4 onderwatermusea bezit, geheel aangepaste archeologische onderwatersites.
Kroatië heeft een overvloed aan uitzonderlijke culturele en historische monumenten, die veelal kostbare musea herbergen. Buiten het belangrijk aantal wereldbekende prehistorische ontdekkingen in continentaal Kroatië, zullen de kunstliefhebbers overstelpt worden door de diversiteit van antieke sites uit de Romeinse periode, door de wonderen uit de Middeleeuwen, door de Heilige Romaanse erfstukken of nog door werken uit de Renaissance of de Barok. In Kroatië vindt men
www.expairtours.be
Dankzij de goede actuele politieke houding i.v.m. het behoud van het cultureel erfgoed, worden vele historische monumenten terug in hun oorspronkelijke staat gebracht. Een van de belangrijkste lopende projecten is de citadel van Slavonski Brod, gebouwd in de 18e eeuw.
14
UNESCO WERELDERFGOED
rok. Niet te missen : het Kroatisch museum voor archeologische monumenten, het archeologisch museum van Split, het museum van de stad Split, de galerij van de beeldhouwer Ivan Mestrovic.
Drie steden - Split, Dubrovnik en Trogir – alsook een monumentaal complex, de basiliek van de Heilige Euphrasius van Porec, staan vermeld op de lijst van werelderfgoed van de Unesco.
Dubrovnik
Dubrovnik, de meest bekende kuststad van Kroatië, behoort voortaan tot het Unesco werelderfgoed. Dubrovnik werd opgericht in de XIIIe eeuw volgens een welbepaald architecturaal plan. Dankzij zijn volledig beschermde muren en vestigingen, alsook zijn bekende gebouwen zoals o.a. Divan, het Munthotel of het Paleis van de Rector, is de stad een uitzonderlijke stadsstaat geworden. Als mooiste stad van het Mediterraanse bassin, doet ze Venetië ongetwijfeld concurrentie aan. Haar charme bestaat uit haar oude stadsgedeelte (Stari Grad): marmeren marktplaatsen en geplaveide straten. Herenhuizen, kloosters, kerken, paleizen, fonteinen en musea zijn uit dezelfde lichte steensoort
Split
Gelegen op 230 km ten noorden van Dubrovnik, is Split tegelijkertijd het hart van Dalmatië alsook de 2e belangrijkste stad van het land. Ze duikt op in de IVe eeuw, wanneer de Romeinse keizer Diocletianus er een paleis laat bouwen. In de loop der eeuwen onderging dit vele veranderingen en vergrotingen waardoor het zich tot middeleeuwse stad ontpopte. De gevels van de huizen en paleizen uit de Romeinse of Gothische periode alsook uit de Renaissance of Barok vermengen zich perfect met de zuilen uit de Antiquiteit. Het achthoekige keizerlijke mausoleum werd omgetoverd tot een kathedraal en herbergt vele monument-en uit alle stijlen, van Romeins tot Bawww.expairtours.be
15
gelegen in de trechtermonding van de Krka. De oude stad, gesticht in de 11e eeuw, heeft haar grote herenhuizen opgetrokken in bewerkte steen, goed bewaard. Ook haar gepaveide straatjes, het groot aantal religieuze gebouwen zoals de zeer mooie Sint Jacobs kathedraal, waarvan het ene deel in Gotische en het andere in Renaissance stijl opgetrokken is, zijn onaangeroerd gebleven. De regio heeft een overvloed aan zandstranden en pijnboombossen. Het De unieke en ongewone Kornati archipel, Nationaalpark verklaard in 1980, strekt zich uit tot aan de horizons van Sibenik.
opgebouwd. Een schitterende wandelpromenade strekt zich uit van de Pilepoort tot aan de Klokkentoren, gelegen aan de andere kant van de stad. Niet te missen zijn : het archeologisch museum, het etnografisch museum, het culturohistorisch museum, het museum van de hedendaagse geschiedenis, het zeemuseum, de schat van de kathedraal en het huis van Marin Drzic.
Trogir
Trogir, gesticht door de Grieken ligt op een eilandje dat het aangrenzende eiland Ciovo met de kust door bruggen verbindt. De meeste huizen dateren uit de Romeinse periode. De monumentale kathedraal met zijn Romeins portaal is de mooiste en de grootste van de hele Adriatische kust. Een doopkapel en de Kapel van Sint Jan van Trogir werden aan de Kathedraal toegevoegd. De kapel is het grootste monument uit de Hoge Renaissance in heel Europa. Het in de Middeleeuwen gebouwde justitiepaleis bevindt zich er recht over en is omgevormd tot gemeentehuis. Al deze monumenten leidden ertoe dat Trogir zich in de XVe eeuw tot één van de eerste foyers uit de Renaissance ontpopte.
Zadar
Historisch, cultureel, economisch en toeristisch centrum van het noordelijke Dalmatië, is Zadar de eerste agglomeratie die opgesticht werd in de 4e eeuw voor J.C. Een complex van moderne hotels en mooie zandstranden bevindt zich in een pijnboombos nabij de marina. Tegenover de stad liggen de Kornatie eilanden. Ze vormen een unieke archipel, één van de mooiste van het gehele Middelandse Zee gebied en zijn tot Nationaalpark verklaard in 1980, Ondanks de vele vernietigingen en veroveringen gedurende vele eeuwen, beschikt Zadar nog steeds over een im-
Sibenik
Oude Kroatische stad en haven www.expairtours.be
16
www.expairtours.be
17
mense artistieke schat die de tijd heeft doorstaan.
bouwde men in Zagreb de kathedraal die zich in het meest oosterse punt van Europa bevindt alsook de Medvedgradplaats met haar achthoekige kapel. Osor, Pag, Hvar en Dubrovnik werden beïnvloedt door de Renaissance. Varazdin, Slavonski en Brod, daarentegen werden voornamelijk beïnvloedt door de Barok. Dankzij hun schitterende gebouwen ontpopten Zagreb en Rijeka zich in de XIXe eeuw tot grootsteden.
EUROPEES ERFGOED Enkele steden en monumenten behoren tot de anthologie van het artistieke Europese patrimonium. De stad Pula is bekend om haar grandioos amfitheater waarvan de elliptische cirkel de best bewaarde van Europa is, maar ook voor een tempel van Augustus daterende uit de 1e eeuw en voor zijn triomfboog opgericht door Salvia Posuma Sergi. De Sint-Donatius kerk, daterende uit de IXe eeuw, is één van de grootste kerken uit Europa met centraal plan. In Europa vindt men zelden zovele woningen en grote heiligdommen - zoals Krk, Rab en Trogir - die door de Romaanse stijl gekenmerkt werden. De twee kleine stadjes Ston en Mali Ston zijn in Gothische stijl. Ze werden naar een zeer precies architecturaal plan uitgewerkt en verbonden door walmuren en vestingtorens. In de XIIe eeuw www.expairtours.be
PARELS UIT HET NATUURLIJK ERFGOED Kroatië is geen groot land, maar daarom is het zeker niet minder waard. Tegelijkertijd mediterraans en centraal Europees land, land van bergen en dalen, continentaal en maritiem. In Kroatië is de natuur Koning te Rijk. De bosrijke kust tekent zich sterk af met ervoor tal van eilanden, vol met kleine mediterrane stadjes en groene landschappen. Tussen de wouden op de bergen liggen ro18
www.expairtours.be
19
de Pannonische vlakte tekenen zich regelmatig pittoreske wijngaarden en beboste coulisselandschappen af, die zich als kleine eilandjes in de Pannonische “tarwezee” opzetten. Het Kroatië van de bergen is klein en schaars bevolkt waardoor de natuurlijke staat van dit deel goed
mantische meren, snelle stromen en pittoreske dorpjes. De weidse vlaktes en plateaus herbergen grote moerassige regio’s die goed bewaard zijn gebleven. Buiten de goed bewaarde maritieme oppervlaktes, telt men onder de meest belangrijkste bewaarde sites acht nationale par-ken, tien natuurparken en twee zeer goed beschermde natuurreservaten. Behalve de parken en beschermde reservaten, heeft Kroatië nog 430 vlaktes speciaal voorbehouden voor de bescherming van de flora en fauna. We onderscheiden 79 speciale reservaten, 38 bosparken, 70 beschermde landschappen, 108 natuurlijke monumenten en 135 monumenten komende uit de architectuur van de parken. Topografisch gezien omvat Kroatië drie soorten landschappen, die door hun fundamentele karakteristieken, onontbeerlijke verschillen aantonen. De laagvlaktes omvatten het grootste deel. Ze zijn vruchtbaar en dicht bevolkt en strekken zich uit ten zuidwesten van de Pannonische vlakte. Het bergachtige deel is voornamelijk bedekt met bos en weidegrond, met eeuwenoude eiken, rivieren met zuivere bronnen, alsook een zeer gevarieerde fauna en flora, die men zowel op het land als in het water terugvindt. Aan de horizon van www.expairtours.be
bewaard is gebleven. In haar dichte bossen vol met dennen, beuken en jeneverstruiken, heersen beren, lynxen en wolven in alle vrijheid. De Kroatische massieven zijn bedolven onder witte kalk, dit komt door het karstfenomeen. Het karst is één van de belangrijkste kenmerken van
20
Kroatië. Men vindt deze vormen ook onder water terug in tal van grotten, ravijnen en spelonken. Het Kroatisch littoraal is zonder enige twijfel het meest bezochte deel. De Kroatische kust, de meest uitgesneden van het Middellands zeegebied, telt samen met de Griekse kust, het meest aantal eilanden. Kristalheldere wateren, unieke baaien, kapen, stranden en andere verborgen schatten, abrupte kliffen en rijk begroeide landschappen, getuigen van de verscheidenheid van de kust. Liefhebbers van cultuur zullen zeker niet aan hun lot worden overgelaten dankzij het enorm historisch en cultureel erfgoed dat Kroatië rijk is.
km2. Het bestaat enerzijds uit een panoramisch park en een aangelegd dierenpark. De Brijuni eilandengroep is voornamelijk bekend voor zijn mediterrane vegetatie. U treft er ook veel sporen van cultureel erfgoed uit de Oudheid aan.
NATIONALE PARKEN De acht nationale parken van Kroatië zijn: drie eilanden, Brijuni, Kornati en Mljet ; drie parken in de bergen, Risnjak, Noord-Velebit en Paklenica; en tenslotte 2 parken met natuurfenomenen gebonden aan het water, namelijk Krka en de Plitvice-meren.
DE KORNATI ARCHIPEL
De archipel bevindt zich in Noord Dalmatië en bestaat uit ongeveer 140 eilanden, eilandjes, rotsen en onbewoonde riffen. Het is de eilandengroep met de meeste inhammen. De Kornati eilanden onderscheiden zich voornamelijk door hun steile hellingen, hun singuliere vormen en hun ongewone reliëfstructuren. Niet ver daar vandaan bevindt
DE BRIJUNI EILANDEN
Gelegen langsheen de Westkust van Istrïe, niet ver van Pula. Met een totale oppervlakte van 7 km2, bestaat de archipel uit twee grote eilanden en 12 kleinere eilandjes. Het volledige nationaalpark strekt zich uit over 36 www.expairtours.be
21
zich het eveneens goed bewaarde Telascica park.
dit trefpunt van de Alpen en het Dinarische gebergte vinden we een hele waaier aan bossen, vegetatie en diersoorten. Risnjak is ook bekend voor haar prachtige belforts, uitzonderlijke bossen, het karstfenomeen alsook voor haar pittoreske bronnen.
HET EILAND MLJET
Het eiland Mljet wordt door velen aanzien als het mooiste eiland van de ganse Adriatische kust. Dit bekende vakantieoord bevindt zich helemaal in het zuiden van Kroatië, ten westen van Dubrovnik. Het Nationaalpark spreidt zich over het westelijke gedeelte van het eiland uit en wordt gekenmerkt door twee diepe inhammen, die men vanwege hun nauwe toegang tot de open zee meren noemt, maar ook door de bloeiende mediterrane vegetatie.
NOORD VELEBIT
Geopend in 1999 is het NoordVelebit bergmassief het meest recente nationaal park van Kroatië. Dit deel is zeer rijk aan natuurlijke reserves en bevindt zich ten noorden van de Velebit. De natuurlijke attracties die we in dit bijzonder bergachtig reliëf terugvinden zijn de beschermde natuurreservaten Rozanski en Dajducki met aantrekkelijke kalksteenvormen, de bekende botanische tuin van Velebit, en Lukina jama, één van de diepste grotten ter wereld, een plek die enorm gewaardeerd is bij alpinisten.
RISNJAK
Het bosrijk bergmassief van Risnjak dankt zijn naam aan de lynx die er de bekendste bewoner is. Niet ver van de belangrijkste haven Rijeka gelegen, spreidt het park zich uit over een hoogte gaande van 300 tot 1500m. Op
PAKLENICA
Paklenica, gelegen in het zuidelijke gedeelte van de Velebit, herenigt de mooiste en aantrekkelijkste delen van deze regio, alsook de hoogste toppen. Dit gebied was één van de eerste die de naam Nationaal park van Kroatië kreeg. Het park is voornamelijk bekend voor zijn twee indrukwekkende ravijnen met www.expairtours.be
22
name de Grote en de Kleine Paklenica. Zijn buitengewone rijkdom aan fauna en flora zijn er uitstekend bewaard. Men vindt er ook tal van karstfenomenen in ongewone vormen alsook enkele grotten. De favoriete bestemming van de alpinisten is er zonder enige twijfel de Anic Kuk.
KRKA
den, zijn beschermd door de Conventie van Ramsar. Immense beukenbossen, herbergen er een onnoemelijke rijkdom aan diersoorten en vegetatie.
Het stroomgebied van de Krka is een van de mooiste karstrivieren van KroatiĂŤ, bekend voor zijn diepe ravijnen en vele watervallen. Niet ver van de bron, vanaf de historische stad Knin, strekt het Nationaalpark zich grotendeels uit langsheen de rivier tot in Skardin, waar de krka rivier zich in een diepe baai uitstrekt. Van de talloze watervallen zijn de Skradinski Buk en Roski Slap het meest adembenemend. In het deel tussen beide watervallen, waar de rivier op een meer lijkt, ligt het eilandje Visovac met een franscicanenklooster.
ZAGREB EN HAAR BESCHERMDE NATUUR
De Kroatische hoofdstad telt in haar onmiddellijke omgeving tal van pittoreske landschappen en beschermde natuurgebieden. Het natuurpark van Medvednica, een 1000m hoog bergmassief ligt ten noorden van de stad. Ten westen bevindt zich het natuurpark van Zumberak-Samborsko Gorje met zijn kuststreek bezaaid met wijngaarden en kristalheldere rivieren. Het Sava-bassin, omringd door pittoreske dorpjes strekt zich uit ten zuid-westen van Zagreb. Indien u vanuit het noord-westen komt trekt U eveneens door een zeer pittoresk landschap. Hrvatsko Zagorje ligt op de hellingen van lieflijke heuvels, bezaaid met wijngaarden.
NATUURPARKEN
Kopacki Rit en Lonjsko Polje zijn twee moerasgebieden die zich aan de uiteinden van het Pannonische KroatiĂŤ bevinden. Niet ver van Zagreb ligt een ander gebied dat aan dezelfde eigenschappen voldoet: de reserve can Crna Mlaka. Deze drie gebieden, wereldbekend als moerasgebiewww.expairtours.be
23
DE GORSKI KOTAR
zijn zeer verschillend van elkaar. Krk is heuvelachtig, Cres daarentegen, biedt een bergachtig aspect dat onleefbaar lijkt. De eilanden van Rab en Pag zijn ruig en rotsachtig, het eiland Losnij is echter het meest fleurige.
De Gorski Kotar is een klein bergmassief dat over weinig vruchtbare grond beschikt. De regio is voornamelijk bekend voor zijn trektochten, het alpinisme en de jacht. Zijn schoonheid is nog onaangetast gebleven: canyons, pittige watervallen en tal van grotten die over diverse rotsschilderingen beschikken. De meest bezochte sites van deze kleine regio liggen in het zuiden: Bjelolascia met zijn ruige landschappen en de rotsen van Samarski en Kleka, wieg van het Kroatische alpinisme.
DE PLITVICE MEREN Erkend en geklasseerd in het wereldpatrimonium van de UNESCO, zijn de Plitvice Meren het bekendste nationaal park van KroatiĂŤ. Uniek ter wereld zijn de 16 kleine meertjes die in elkaar overlopen via watervallen, ontstaan door afgezette kalk. Behalve de bossen en de meren, vindt men er tal van grotten, bronnen en fleurige weilanden terug. Hierdoor zijn talloze diersoorten voor uitsterven behoed, waaronder de bruine beer. Enerzijds door
DE KVARNAR EILANDEN De Kvarnar regio zit vol contrasten en ook zijn eilanden zijn elk op zich uniek. De twee grootste onder hen zijn Krk en Cres. Ze
www.expairtours.be
24
haar ligging, in de regio van Lika tussen het bergmassief van Mala Kapela en Pljesivica, en haar geschiedenis anderzijds, worden de Plitvice Meren ook “De tuin van de duivelâ€? genoemd. Volgens de legende werden de meren gecreĂŤerd na een lange periode van droogte. Het volk, de dieren en de natuur leden dorst. Zelfs de Zwarte Rivier was uitgedroogd. Het volk begon te bidden. Het was toen de Zwarte Koningin met haar prachtige suite in de vallei verscheen dat er een harde wind opstak en dat het begon te regenen. Het regende zolang dat de meren werden geschapen. Vandaag de dag is het Nationaalpark een echt ontspanningsoord waar men kan uitrusten en nieuwe energie opdoen. Ontdek deze natuur, uniek ter wereld, geniet van de wandelingen, van een ritje met de panoramische trein of een uitstapje op het grote meer. www.expairtours.be
25
SCENES UIT HET VERLEDEN De Republiek Kroatië omvat de historische gebieden KroatiëSlavonië en een groot deel van Dalmatië. Het huidige Kroatië werd in de oudheid (rond 1200 v.C.) bewoond door Illyriërs. Rondom 229 v.C verwoestten de Romeinen de Illyrische vestingen. In 177 v.C. vallen de Istriërs de Romeinse vloot aan. Rome stuurt een leger dat hen verslaat en verdrijft. in 107 v.C valt de beslissende Romeinse overwinning op de Scordisci, die uit het gebied worden verdreven. Rond 100 v.C. heersen de Romeinen over de oostkust van de Adriatische zee.
nie, dat Slavonië wordt. In 600 n.C. verhuizen de Kroaten naar het huidige Kroatie in OpperPannonie en Dalmatië. Rond 799 verslaat Karel de Grote de Kroaten in Laurana (Lovran). Dit is het begin van de bekering van de Kroaten tot het christendom. Hun culturele centrum is Aenona (Nin). De eerste geschriften in het Kroatisch verschijnen. Onder vorst Tomislav (koning in 924) maakte Kroatië zich onafhankelijk. Hij verenigt de Dalmatische en Pannonische delen. Rond 956 komt Branimir, vorst van Kroatië, in opstand tegen de Byzantijnen. Hij verwerft de titel koning van Kroatië met de zegen van de Paus. In 1102 n.C., na de dood van Petar Svacic de laatste Kroatische koning, sluit Kroatië een verbond met Hongarije. De Hongaarse koning Koloman, opvolger van Ladislaus, wordt tot koning van Kroatië en Dalmatië gekroond.
Tussen 6-9 n.C verovert Augustus heel Pannonië. In 284 n.C. wordt Diocletanus keizer: enkele jaren later beginnen de werkzaamheden aan het paleis in Split, waar hij zich in 304 terugtrekt. Rondom 400 Odoaker, aanvoerder van de barbaarse contingenten, zet Romulus Augustulus, de laatste west Romeinse keizer, af. Dalmatië komt onder Byzantynse heerschappij: de Hunnen veroveren Pannonië. Ruim honderd jaar later bezetten de Slaven Pannowww.expairtours.be
De boerenopstand in 1573, is één van de belangrijkste gebeurtenissen in de geschiedenis van Kroatië, Matija Gubec word een 26
www.expairtours.be
27
rijk onder de Servische dynastie. De Kroatische strijd tegen het centralisme en de bureaucratie van Belgrado werd vooral gevoerd door de Kroatische Boerenpartij. Daarnaast was er de extremistische Ustasa-beweging, die gesteund werd door Italië en Hongarije en verantwoordelijk was voor de moord op koning Alexander in 1934.
legendarisch persoonlijkheid voor het Kroatisch Volk, want hij heeft het uitgevochten dat de boeren meer recht en vrijheid kregen. In de 16de en het begin van de 17de eeuw maakten de Turken zich van een groot deel van Kroatië meester (huidig Bosnië). De kustplaatsen en de eilanden bleven in handen van de Venetianen. In 1699 viel Kroatië in Oostenrijkse handen. In 1779 werd het administratief bij Hongarije gevoegd. Mede onder invloed van de Franse Revolutie kwam een nationale beweging op, waarbij het grootste deel van Kroatië (exclusief een deel van Dalmatië) bij het Hongaarse rijksdeel werd ingelijfd. Deze beweging richtte zich vooral tegen Budapest. In 1868 werd aan Kroatië een zekere mate van autonomie verleend. Tijdens de Eerste Wereldoorlog koos een deel van de Kroaten voor een Joegoslavisch konink-
www.expairtours.be
TWEEDE WERELDOORLOG Bij de Duitse aanval in 1941 nam men een afwachtende houding aan. De uit Italië komende Ustasaleider Ante Pavelic werd in april 1941 premier. Pavelj genoot enige tijd ruime erkenning. Met de hulp van een deel van vooral de lagere rooms-katholieke geestelijkheid en van Bosnische islamieten werd terreur tegen de orthodoxen uitgeoefend. Het regime van Pavelj werd ook door wanbeheer gekenmerkt. De Kroatische militie bleek onbetrouwbaar, veel mensen liepen over naar de partizanen onder de Kroaat Josip Broz Tito. Pavelij en een aantal van de zijnen ontvluchtten in mei 1945 het land. Nog in 1945, wordt de Federatieve Volksrepubliek Joegoslavië opgericht. Dit wordt later Socialistische Federatieve Republiek, Kroatië krijgt hierin de status van een Republiek. 28
www.expairtours.be
29
RECENTE GESCHIEDENIS Hierna maakt Kroatië weer deel uit van de federatie Joegoslavië. Aan het eind van de jaren tachtig namen de traditionele tegenstellingen tussen de verschillende bevolkingsgroepen weer toe. Na het aantreden in de deelrepubliek Servië van Slobodan Milosevic en nadat Servië de heerschappij over Joegoslavië verder naar zich toe leek te trekken, breidden de onlusten en politieke spanningen zich ook uit naar Kroatië. Kroatische nationalisten ijverden inmiddels openlijk voor een grotere onafhankelijkheid van hun republiek. In 1989 werd een nieuwe kieswet ingevoerd en in december 1990 verklaarde Kroatië zich soeverein. Het parlement kiest Dr. Franjo Tudjman, leider van de regerende Kroatische nationalistische partij HDZ (Hrvatska Demokratska Zajednica, de Kroatische Democratische Unie), als de eerste president van het land. Kroatië werd op 15 januari 1992 als een onafhankelijke staat door de Europese Gemeenschap erkend. Duitsland, Hongarije en Italië knoopten als eerste staten diplomatieke betrekkingen aan. Tijdens de oorlog om de door Serviërs geclaimde Kroatische gebieden (Krajina) heeft Kroatië een derde deel van zijn grondgebied aan de Serviërs verloren. Een aantal daar gelegen www.expairtours.be
30
denten van Bosnië, Kroatië en Servië in november 1995 sloten in het Amerikaanse Dayton, moest Kroatië belangrijke concessies doen in de vorm van teruggave van veroverd gebied aan de Serviërs. Het Dayton-akkoord opende in 1996 de weg naar betere relaties tussen Kroatië en Servië. Dit resulteerde in het aanknopen van diplomatieke banden.
steden, waaronder Vukovar en Osijek, zijn zwaar verwoest. De door Serviërs bezette gebieden in Kroatië waren: Krajina, WestSrijem, Baranja, West- en OostSlavonië. Aan de andere kant raakte Kroatië steeds meer betrokken bij de oorlog in BosniëHerzegovina. Kroatische milities streden daar aanvankelijk samen met de moslims tegen de Serviërs, maar keerden zich in 1993 tegen de moslims om in het zicht van een mogelijke regeling nog zoveel mogelijk grondgebied te veroveren. In januari van hetzelfde jaar begonnen de Kroatische strijdkrachten een offensief tegen de Servische posities in de Knin-regio. Dit leidde tot een felle veroordeling van de internationale gemeenschap, die een verdere escalatie van het conflict vreesde.
De HDZ bleef aan de macht tot 1999, het jaar waarin Tudjman overleed. Hierna leed de HDZ een verpletterende nederlaag. Nu regeert een coalitie van zes partijen waarvan de invloedrijkste de SDP van premier Ivica Racan is. De president van Kroatië is Stjepan Mesic. Kroatie krijgt na de dood van Tudjman en de vorming van de nieuwe coalitie internationaal steeds meer aanzien.
De economische hervormingen en de privatiseringen van bedrijven leidden tot een chaos, gekenmerkt door corruptie, financiële schandalen, hoge inflatie en hoge werkloosheid. Op politiek gebied verbeterden in 1994 de verhoudingen met de Bosnische regering, wat resulteerde in een doeltreffende samenwerking tijdens het herfstoffensief tegen de Bosnische Serviërs. Bij het vredesakkoord voor Bosnië-Herzegovina, dat de presiwww.expairtours.be
31
UMAG
PULA
MEDULIN
RABAC
ISTRIA
BRTONIGLA PAZIN
KRK
MALI LOSINJ
CRES
DU
BASKA
PAG
RAB
RIJEKA
LOVRAN
Opatija
GI OT OK
PLITVICE
KO RN AT I
PRIMOSTEN
VODICE
BIOGRAD NA MORU
ZADAR
PAKLENICA
GOSPIC
KNARNER & HIGHLANDS
Ogulin
KARLOVAC
KNIN
VIS
SOLTA
TROGIR
SIBENIK
SKRADIN
BRAC
J ES AC
PE L
MLJET
TUCEPI
BRELA MAKARSKA
KORCULA
OMIS
DUBROVNIK CAVTAT
SLANO
POZEGA
SLAVONIA
METKOVIC
POZEGA
VIROVITICA
LASTOVO
SINJ
SPLIT
HVAR
SISAK
Lic. A 5496 - Verantwoordelijke uitgever: A. Labidi. www.expairtours.be
Rovinj
VRSAR
NOVIGRAD Porec
BJELOVAR
KOPRIVNICA
CENTRAL CROATIA
ZAGREB
KRAPINA
CAKOVEC VARAZDIN
MLINI
OSIJEK
VUKOVAR