le cercle rouge Zomerprogramma
11 juli – 29 augustus 2012
EYE, IJpromenade 1, 1031 KT Amsterdam • Open van 10.00–01.00 uur Voor ticketprijzen, openingstijden van de kassa en de meest actuele programmainformatie www.eyefilm.nl
& ★ Yves Montand in Police Python 357 (1976)
★ Simone Signoret in Le chat (1971)
Eerst een whisky, dan een moord G
een paspoppen, maar echte mensen. Dat waren ze allebei: het legendarische acteurskoppel Simone Signoret (1921-1985) en Yves Montand (1921-1991), die in St-Paulde-Vence smoorverliefd op elkaar werden en tot aan de dood van Signoret bij elkaar zouden blijven. Met hun niet-te-mooie, doorleefde koppen staan ze in de filmgeschiedenis gegrift, vanaf hun eerste grote rollen in Le salaire de la peur (Montand, 1953) en Casque d’or (Signoret, 1952). Door Colin van Heezik
De kettingrokende Signoret belichaamde de Franse cinema: niks Hollywood, niks glitter en glamour. Ze was altijd naturel en bleef dat, ook toen de jaren haar minder ‘mooi’ maakten. Signoret werd oud op het scherm, met een sigaret en een glas in de aanslag, zoals ook Jeanne Moreau dat later deed – ‘so French’, zouden de Amerikanen zeggen. Ze was sensueel en stoer, geschikt voor rollen als prostituee (Casque d’or) of als feministe avant la lettre: in Les diaboliques (1955) tikt ze een vol glas whisky achterover alvorens een moord te plegen. Voor haar rol als
een wanhopig verliefde vrouw in Room at the Top (1959) won Signoret op haar 39ste als eerste Franse actrice een Oscar. En met elke rimpel kreeg ze meer karakter en diepgang. Subliem was ze in het tragikomische Le Chat (1971) over een kibbelend echtpaar. Ondertussen streed Signoret voor mensenrechten en werd ze op latere leeftijd ook nog eens schrijfster: in 1975 verscheen haar autobiografie Nostalgie is ook niet meer wat het was. Charmante schroothandelaar
Montand was een Fransman met Italiaanse roots. Hij begon op zijn zeventiende als zanger in een music-hall van Marseille, totdat hij
ontdekt werd door Edith Piaf, van wie hij ook nog een tijdje de geliefde was (nog voordat hij Signoret ontmoette). Hij viel op met zijn brede lach en jongensachtige charme, zijn zelfverzekerde en viriele voorkomen – en net als Humphrey Bogart was Montand een ‘echte man’, met enigszins ruwe trekken, niet zo’n fotomodel als Alain Delon of Cary Grant. Misschien wel zijn mooiste rol was die van de joviale César in César en Rosalie (1972): een schroothandelaar van middelbare leeftijd, maar wel eentje met zo veel charme en levenslust dat Rosalie (Romy Schneider) niet kan kiezen tussen hem en de knappe jonge kunstenaar die zijn rivaal is. Op latere leeftijd speelde Montand in lekker zwartgallige misdaadthrillers zoals Le cercle rouge (1970) en Police Python 357 (1976) – films die nog steeds heel vermakelijk blijken, ook veertig jaar na dato. Want het is een leuke bijkomstigheid van dit retrospectief in EYE: Signoret en Montand werkten veel samen met geniale thrillerregisseurs als Clouzot, Melville
Alle films
P.
2
en Corneau die de grens van filmkunst en entertainment opzochten.
DNA-test
Ondertussen blijft vooral Montand fascineren: niet alleen bracht Ivo Niehe vorig jaar in Parijs een hommage aan hem met zijn show Montand et les femmes, maar er is ook een biopic in de maak van de ontwapenende macho. Genoeg stof voor zo’n biografische film – want wat voor charmeur moet je zijn, als de vrouwen je zelfs na je dood nog niet met rust laten? Montand werd in 1996 uit zijn graf gehaald om met een dna-test te kijken of hij niet een kind had verwekt bij een van zijn maîtresses. Maar hoeveel affaires Montand ook had (onder andere met Marilyn Monroe), het huwelijk met Signoret hield stand. Pas na haar dood hertrouwde Montand met een piepjonge vrouw. Hij kreeg bij haar zijn enige kind en overleed drie jaar later – op de laatste draaidag van zijn laatste film, kort na het spelen van de laatste scène.
Casque d’or op tournee
P.
4