Fasal kranti marathi magazine december 2017

Page 1

Qly Økarh

fdaer & ekfld # 35

o’kZ & 01 vd a & 01

www.fasalkranti.com

fMlcasj 2017

INAUGURAL ISSUE

QG NkV.;kiwohZph r;kjh vfHk"ksdus cnyyh 'ksrhph O;k[;k cdOghV% ,d cgqi;ksxh r`.k/kkU; 'ksrd&;kaP;k f[k'kkyk ijoMrhy vls vkeps VªWDVj&vejthr flag ikÃIlP;k fuÆerhr vxz.kh vkgs vkeph daiuh& lq'khydqekj 'kekZ




fo"k;koyh lYykxkj eaMG

Qly Økarh

vfHk"ksdus cnyyh 'ksrhph O;k[;k-------------------------------------------26

M‚- ts- ,l- laèkw& mi egkfujh{kd&—"kh] —"kh ea=ky; M‚- ,l- ds- eYgks=k& vk;qä ¼—"kh½] —"kh ea=ky; M‚- ok;- vkj- ehuk& vk;qä ¼çlkj½] —"kh ea=ky; Jh- lqjs'k xgykor&vfrfjä —"kh lapkyd ¼çlkj½] gfj;k.kk ljdkj M‚- ,- ds- JhokLro&ekth lapkyd vkf.k dqyxq:] ,u- Mh- vkj- vk;çks- vks- ih- fxy&ekth dqyxq:] e-ç-—-çkS-oh-oh- mn;iwj M‚- cyjkt Çlg&dqyxq:] —"kh fo|kihB] tksèkiqj M‚- Mh- ds- 'kekZ&lapkyd] lh- ,l- ,l- vkj- vk;- dukZy M‚- èkhjt Çlg&lapkyd] ljlksa la'kksèku lapkyuky;] Hkjriwj M‚- ,l- ds- jtk&lpakyd] bULVhVîVw v‚Q iLsVhlkÃM Q‚E;y Z q 'sku VDsuky s ‚th] x#`xkze M‚- ,e- ,y- tkV&T;s"B —"kh oSKkfud] lh- vk;- ,e- ,e- ok;- VhM‚- ok;- ih- ,l- Mckl&lpakyd] —"kh çlkj] xk-sc-i-—-çk-Soh-oh- ira uxj M‚- ,l- ,p- flokp&la'kksèku lapkyd] pkS-p-Çl-g-—-oh-oh- fglkj Jh- ch- ch- Çlg&lgk- mikè;{k] ¼d‚ikjZsVs vQv s j½] VkVk dfsedYl yh- uk,sMk M‚- lkSfe= nkl&lapkyd] bafM;k baVjuW'kuy Ç>d vlksfl,'ku M‚- ,l- ,u- HksaMs&daVªh vWxzksuksehLV] ekstWd ba- çk- yh- xq:xzke

fi.;kP;k ik.;kP;k ckcrhr vkRefuHkZj >kys egrhps <k.kh xko ----------------------------------------------------------28

laikndh; eaMG

'ksrhph uoh vk'kk o"kZ 01

fMlsacj 2017

vad 1

fo”k; lwph Ñ"kh ckrE;k-------------------------------------------------------------------------------06 daiuh ckrE;k-----------------------------------------------------------------------------14 ikÃIlP;k fuÆerhr vxz.kh vkgs vkeph daiuh& lq'khydqekj 'kekZ-----------------------------------------22 'ksrd&;kaP;k f[k'kkyk ijoMrhy vls vkeps VªWDVj&vejthr flag----------------------------------------------------24

dik’khojhy fdMh o fu;a=.k--------------------------------------------------30 MkW ih-vkj- >aoj &MkW ;w-,e- ok?kekjs

xkjihV o cseksleh ikolkeGs >kkysY;k MkfGacfidklkBh lYyk-------------------------------------------------------------34 MkW- tksRLuk 'kekZ &MkW vkj-ds- iky] Jh Mh-Vh- pkS/kjh

QG NkV.;kiwohZph r;kjh----------------------------------------------------------------------------36 cdOghV% ,d cgwi;ksxh Nn~er`.k/kkU;-------------------------------------38

M‚- ds- ,u- frokjh] ofj"B —"kh oSKkfud] y[kuÅ M‚- ch- ,l- rksej] çeq[k oSKkfud] Hkkjrh; —"kh la'kks/ku laLFkk M‚- ts- ih- ,l- Mckl] çeq[k oSKkfud] Hkkjrh; —"kh la'kks/ku laLFkk M‚- ts- ih- flag] iowZ foHkkxk/;{k] en`k foKku] pk-Sp-fl-ag-—-fo-fo] fglkj M‚- ,l- ,l- yBoky] çeq[k oSKkfud] ,u- Mh- vkj- vk;] dukZy M‚- ,l- ds- 'kqDyk] çe[qk oK S kfud] Hkkjrh; Ål vu-q lLaFkk] y[kuÅ M‚- xtkuan tkV] lgk- vkpk;Z ¼e`nk foKku½ e-ç-—-çkS-fo-fo] mn;iwj M‚- vkj- ,p-] lgk- vkpk;Z ¼e`nk foKku½ e-ç-—-çkS-fo-fo] mn;iwj Jh- jke fuokl pkS/kjh] lgk- vuq- oSKkfud] vkuan —"kh fo-fo] vkuan

MkW ,-vkj- lkors &Jh th-ts Hkkolkj &izk-ft-,e- eksokM

[kkÅxYyg---------------------------------------------------------------------------------40 vkjksX;eku----------------------------------------------------------------------------------41 ,dw.k i`"B la[;k

44

laLFkkid lapkyd mi&lapkyd lgk;d lapkyd laiknd lgk;d laiknd ofj"B i=dkj ofj"B foi.ku O;oLFkkid

;k fu;rdkfydkr çdkf'kr ys[k vkf.k fopkj gs ys[kdkaph oS;fäd era vkgsr- çdk'kd@ laiknd R;kdfjrk tckcnkj ukghrçdk'kd vkf.k eqæd& dkfsiUæ uj'sk }kjk ekyd Lokeh vx W kzDslh Ø‚Il lksY;q'kUl çk- fyfeVsM ;kaP;klkBh jWDeks çsl çk;OgsV fyfeVsM] lh 59] foi.ku O;oLFkkid vks[kyk vkS|ksfxd {ks=] Qst 1]uoh fnYyh 110020 ekdsZVhax ,D>hD;wVhOg dMwu eqfær rlsp ,Dl 96@1] xYyh Ø 12] czãiqjh] 'kkgnjk] fnYyh 110053 dMwu çdkf'kr] laiknd M‚- ch- ,l- rksej laidZ , 9] osLV T;ksrh uxj] nqxkZiqjh pkSd] 'kkgnjk] fnYyh 110094 011&22815345

in.linkedin.com/in/fasal-kranti-972698129

info@fasalkranti.com

www.fasalkranti.com

facebook.com/fasalkranti

instagram.com/fasalkranti/

twitter.com/fasalkranti

+91 9012020804

rh 04 QlyfMlsØka acj 2017

lks'ky ehfM;k O;oLFkkid fM>k;fuax dk;kZy; lgk;d

& jktohj flag & ds- ujs'k & ';ke flag M‚- ,- ds- fljksgh & ehuk{kh tkoyk & M‚- ch- ,l- rksej & nsosaæ flag cksgjk & fofiu feJk & fjfrd dqekj

& fç;k lsBh lfjrk flag & tsck vUlkjh feuw vkjhQk [kku f'kokaxh 'khck vk;Z rUuw flag & fujkyh ;kno ufyuh lpnso & l{ke ehfM;k & vafdr pkS/kjh www.fasalkranti.com


laikndh;

'ksrd&;kaph feGdr nqIiV dj.;kps ç;Ru lq: l

u 2002 i;±r 'ksrhoj voyacwu vl.kk&;k dqVqackaph feGdr nqIiV dj.;kps vkd"kZd è;s; Bsoys xsys vkgs- ikp o"kkZr 'ksrd&;kaph feGdr nqIiV dj.;kP;k mfí"Vklkscrp —"kh ;kstukalkBh vFkZladYikr 36 gtkj dksVh #i;kaph vkf.k iarçèkku ihd foek ;kstuslkBh 5500 dksVh #i;kaph rjrwn vFkZladYikr dsyh xsyh vkgs- gs y{kkr ?ksÅup] xzkeh.k vkf.k —"kh ik;kHkwr lqfoèkkaoj dsY;k tk.kk&;k [kpkZr [kwi o`)h dj.;kr vkyh vkgs- iarçèkku xzke lMd ;kstuk o Çlpu ;kstukaoj dsY;k tk.kk&;k [kpkZyk fo'ks"k egÙo ns.;kr vkys vkgs- —"kh vkf.k fo'ks"k ik;kHkwr lqfoèkkaoj [kkl tksj ns.kkjk gk vFkZladYi fodklkyk pkyuk nsÅ 'kdrks vFkkZrp R;klkBh ikolkps vkf.k ljdkjh feGdrhps xf.kr tqGys ikfgts- xsY;k nksu o"kk±iklwu ikolkps çek.k [kwi deh vkgs- ihd foek] Çlpu vkf.k i'kqikyu ;kalkj[;k —"kh'kh fuxMhr {ks=kaeè;s enr ok<yh vkgs- ;k ok<heqGs ;k {ks=kph çxrh xrhus gks.;klkBh enrp gksÃy ijarq ;klkBh ;kstuk çHkkohi.ks jkcfoY;k xsY;k ikfgtsr¼d½ —"kh&{kerk fodklkpk vkjaHk e`nk vkjksX; dkMZ ;kstuk& mRiknu ok<fo.;klkBh e`nk vkjksX; dkMZ ;kstusP;k varxZr ekpZ 2017 i;±r 14 dksVh e`nk vkjksX; dkMk±ps okVi dj.;klkBh 386 dksVh #i;s fnys xsys- ekrhP;k ewG dlkyk vuql:u [krkapk ;ksX; frrdk okij dj.ks tks fidklkBh deh Çdok gkfudkjd ns[khy vlrk dkek u;s gk ;k ;kstusp eq[; mís'; vkgsdMèkkU;ka P ;k mRiknuka u k çks R lkgu& dMèkkU;kaP;k mRiknukyk çksRlkgu Eg.kwu 500 dksVh #i;s fnys xsys vkgsrdMèkkU;kaps mRiknu ok<fo.;klkBh 622 ftYákapk ;kar lekos'k dsyk xsyk- MkGÈP;k ÇderhP;k ckcrhr vMp.kh fuekZ.k gksÅ u;sr ;klkBh ewY; fLFkjrk fuèkhr o`)h d:u rks 900 dksVh #i;s dsyk xsykikjaikfjd —"kh&fodkl ;kstuk& lsafæ; 'ksrhcjkscj ikjaikfjd —"kh fodkl ;kstusP;k varxZr vFkZladYikr toGikl 400 dksVh #i;kaph rjrwn dj.;kr vkyh vkgs- jlk;ueqä ikjaikfjd i)rhus 'ksrh d:u 'ksrhojhy [kpkZr dikr dj.ks o 'ksrd&;kauk çksRlkgu nsÅu lsafæ; mRiknukaph fuÆerh dj.ks rlsp lsafæ; mRiknukauk pkaxyk Hkko nsÅu 'ksrd&;kauk ykHk feGowu ns.ks gk ;kpk mís'k vkgsiarçèkku —"kh Çlpu ;kstuk ¼ih,eds,lok;½ & ;k ;kstusvarxZr —"kh] lgdkj vkf.k 'ksrdjh dY;k.k foHkkxkus xsY;k o"kÊP;k 540 dksVh #i;kaP;k rqyusr [kwip vfèkd okVi dsys vkgsvkiÙkhxzLr 'ksrd&;kauk enr& vkiÙkhxzLr 'ksrd&;kauk enr iksgkspfo.;klkBh eksnh ljdkjus ekudkaeè;s cny dsys- iwoÊ dks.kR;kgh vkiÙkheqGs 'ksrhps 50 Vôs uqdlku >kY;kl th Hkjikà feGr vls rh vkrk 33 Vô~;kaoj vk.kyh xsyh vkgs- ns;d jdesr ns[khy nhMiV o`)h dj.;kr vkyh vkgsvfro`"VheqGs [kjkc >kysY;k] rqVysY;k vkf.k deh çrhP;k èkkU;kyk ns[khy laiw.kZ leFkZu ewY; ns.;kpk ,sfrgkfld fu.kZ; ?ks.;kr vkyk- uSlÆxd vkiÙkÈeqGs e`R;weq[kh iMysY;kauk iwoÊ dsoG nhM yk[k #i;s ns.;kph lks; gksrh- ;k ljdkjus rh jôe ok<owu 4

www.fasalkranti.com

yk[k #i;s dsyh—"kh dY;k.k lsl& vR;ar okÃV voLFksr vlys Y ;k 'ks r hph voLFkk lq è kkj.;klkBh 'ksrd&;kaP;k dY;k.kdjh ;kstukalkBh fuèkh xksGk Ogkok ;klkBh loZ dj ;ksX; lsokaoj 0-5 Vôs —"kh dY;k.k lsl yko.;kph ?kks"k.kk dsyh xsyh,dkfRed —"kh foi.ku ;kstuk vkf.k Ã&IyWVQ‚eZ& —"kh mRiknukaph foi.ku ç.kkyh lqèkkj.;klkBh ljdkj yodjp ,dkfRed —"kh foi.ku ;kstuk vkf.k Ã&IyWVQ‚eZ lqfoèkk vk.k.kkj vkgs- èkkU;] HkkT;k] QGs ;kalkj[kh mRiknus cktkjkr iksgkspo.ks 'ksrd&;klkBh tkLr lqyHk gksÃy'ksrdjh dtkZph HksV& çR;sd xzke iapk;rhyk 80 yk[k #i;s] 'ksrd&;kauk uÅ yk[k dksVh #i;kaps dtZ okV.ks ;kalkj[;k HksVÈeèkwu ikp o"kkZr 'ksrd&;kaph feGdr nqIiV dj.;kps eksnh ljdkjps y{; vkgs¼[k½ —"kh lacafèkr O;olk;kauk çksRlkgu nqXèktU; mRiknukr o`)h dj.;klkBh ;kstuk& xzkeh.k Hkkxkrhy nqXèktU; inkFkk±ps mRiknu ok<fo.;kP;k gsrwus ljdkjus vusd ;kstuk ykxw dsY;k vkgsr- i'kqèku lathouh] udqy&LokLF;] Ã&i'kqèku gkV vkf.k ns'kh çtkrÈP;k tukojkaph la[;k ok<fo.;klkBh uW'kuy thuksfed lsaVj Q‚j baMhthfuvl czhM~lph rjrwn dj.;kr vkyhnqXèktU; ijh;kstukauk çksRlkgu ns.;klkBh 850 dksVh #i;kaph rjrwn ;k {ks=klkBh dsyh xsyh vkgspka x Y;k çtkrÈeè;s o` ) h dj.;kps ra=Kku& tSo ra=Kku foHkkxkus vkèkhp ,d ra=Kku fodflr dsys vkgs- ;k ra=KkukP;k ekè;ekrwu nqHkR;k tukjkaiklwu deh osGkr tkLr fiYys tUekyk ?kkryh tkÅ 'kdrkr- ;k ra=Kkukr pkaxY;k çtkrhpk Hkzw.k dk<wu nql&;k xkÃr rks Vkdyk tkrks- v'kkçdkjs ,dkp xkÃph vusd okljs deh osGkr tUekyk ;sÅ 'kdrkr- ekuoh xHkkZ'k; HkkMîkus ?ksrys tkrs r'khp gh O;oLFkk vkgs- tukojkaP;k eksBîk xksBîkaeè;s ;k ra=Kkukpk mi;ksx dsyk tkr vkgsxqjk&<ksjkaP;k thuksfeDleqGs i'kqikyukps fp= ikyVsy& iarçèkku Jh- ujsaæ eksnÈP;k ekxZn'kZukuqlkj foKku vkf.k ra=Kku ea=ky;kP;k tSo ra=Kku foHkkxkus ns'kh tukojkaP;k çtkrÈuk vuqokaf'kd çdkjkus ifjorÊr d:u tkLr çxr dj.;klkBh dWVy ftuksfeDl ukokph ;kstuk lq: dsyh vkgs- ns'kh tukojkaP;k çtkrÈeè;s vuqokaf'kd çdkjkus ifjorZu d:u tukojkaph nwèk mRiknu {kerk ok<fo.ks rlsp R;kaph jksx çfrdkj'käh ok<fo.ks gs ;k ;kstusps mfí"V vkgseRL;ikyu& eRL; ikyukr Hkkjr phu uarj nql&;k Øekadkoj vkgs- eLR; ikyukrwu lqekjs 4210 yk[k Vu ek'kkaph iSnkl gksrs- toGikl 150 yk[k ek.kls ;k O;olk;k'kh fuxMhr vkgsr- eLR;ikyu {ks=keèkhy laèkh c?krk ljdkjus fuGh Økarh% ,dkfRed fodkl vkf.k eRL; O;olk; O;oLFkkiu ;k ukokus 300 dksVh #i;kaps eqíy oki#u ikp o"kk±lkBh ,d ;kstuk r;kj dsyh vkgs- ;kar 2020 lkyki;±r ek'kkaps mRiknu 1-5 dksVh Vu i;±r ok<fo.;kps y{; Bsoys vkgs- xsY;k nksu o"kkZr 20]700 is{kk tkLr eklsekjkauk çf'k{k.k fnys xsys vkgs-

iarçèkku dkS'kY; fodkl ;kstuk& ;qodkauk jkstxkj ns.;kP;k mís'kkus ns'kHkjkr 1500 cgq dkS'kY; çf'k{k.k dsaækaph LFkkiuk dsyh xsyh- ;klkBh 1700 dksVh #i;kaph rjrwn dsyh xsyh vkgs- ;s.kk&;k rhu o"kkZr ,d dksVh ;qodkauk dq'ky cufo.;klkBh iarçèkku dkS'kY; fodkl ;kstusr lqèkkj.kk dj.;kr vkyh vkgs- ;k ;kstusvarxZr 76 yk[k ;qodkauk çf'k{k.k fnys xsys vkgs- 1 dksVh ;qodkauk rhu o"kkZr dq'ky cufoys tkÃy vkf.k jk"Vªh; dkS'kY; fodkl egkeaMGkph LFkkiuk dsyh tkÃyLVkVZvi& LVkVZvi daiU;kauk rhu o"kk±i;±r feGkysY;k u¶;koj 100 Vôs dj loyr ns.;kph rjrwn dj.;kr vkyh vkgs- vuqlwfpr tkrh@tekrh vkf.k efgykaeèkhy m|kstdrsyk oko ns.;klkBh LV¡Mvi bafM;k ;k eaf=eaMGkus eatwj dsysY;k ;kstuslkBh 500 dksVh #i;s miyCèk d:u ns.;kph ?kks"k.kk dsyh xsyh vkgsdqôqVikyu& xzkeh.k Hkkjrkr dqôqVikyu gs eq[;Ros d:u efgykaps {ks= vkgs- Hkkjrkr laxBhr dqôqVikyu O;olk;keqGs lqekjs 20 yk[k yksdkauk çR;{k Çdok vçR;{ki.ks jkstxkj miyCèk >kyk vkgs;k {ks=kr vdq'ky etwj vkf.k efgykauk ns[khy mRiUu fuÆerhP;k laèkh feGw 'kdrkresa<h@cdjh ikyu& esa<îk] cd&;k vkf.k deh maphP;k brj tukojkaP;k ikyukr xzkeh.k fL=;k egÙokph Hkwfedk ikj iMrkr- i'kqikyu {ks=kus NksVs vkf.k fdjdksG 'ksrdjh rlsp efgykapsgh vkÆFkd l'kähdj.k dj.;kps egÙokps dk;Z dsys vkgseèkek'khikyu& vkiY;k jkstP;k thoukr eèkkpk okij ok<r vlY;kus eèkek'khikyukeqGs 'ksrd&;kaP;k mRiUukr pkaxyh ok< gksrs vkgs- 'ksrkar eèkek'khikyu dsY;kl ihd mRiknukr Hkj?kksl ok< gksrs gs vkrk fl) >kys vkgs'ksrdjh efgyk l'kähdj.k ;kstuk& jk"Vªh; efgyk uhrh 2016 P;k elq|kuqlkj efgykauk —"kh rlsp i'kqikyu {ks=kr l'kä dj.;kP;k mís'kkus ljdkjP;k loZ dk;ZØe@;kstukafo"k;h çf'k{k.k ns.;koj tksj ns.;kr vkyk vkgs- efgykaph —"kh {ks=krhy feGdr ok<fo.ks] 'ksrdjh efgyk vkf.k R;kaP;k dqVqafc;kaP;k [kk| vkf.k iks"k.k lqjf{krrsr lqèkkj.kk dj.ks] 'ksrhP;k varxZr {ks=QG] ihd@[kk| mRiknukr o`)h dj.ks] —"kh {ks=krhy efgykaeè;s dkS'kY; vkf.k {kerk fodkl dj.ks] efgykauk —"kh lacafèkr vko';d ekfgrh ns.ks& mnk- lqihd tehu] dtZ] ra=Kku rlsp vU; lwpuk ;kafo"k;h tkx#drk fuekZ.k dj.ks] —"kh mRiknukaph pkaxyh foØh Ogkoh ;k gsrwus cktkjkfo"k;hP;k ekfgrhr ok< dj.ks rlsp —"kh {ks=krhy dk;kZr efgykaeèkhy m|kstdrsyk oko ns.ks gk 'ksrdjh efgyk l'kähdj.k ;kstusp eq[; mís'k vkgsgs mfí"V vki.k okLrokr iw.kZ d: 'kdyks rj xzkeh.k {ks=kr xfjch gh dsoG ukokiqjrhp mjsyijarq gs mfí"V iw.kZ dj.;lkBh 'ksrhr lqèkkj.kk djr jkg.ks xjtsps vkgs- —"kh vkf.k xzkeh.k vFkZO;oLFksP;k {kerkapk fodkl gks.kkj ;kckcr dkgh 'kadkp ukgh vkf.k vki.k r'kh vis{kkgh dsyhp ikfgts ;kr dkgh okn ukgh-

M‚- ,u-ds-frokjh

Qly Økarh 05

fMlsacj 2017


Ñ"kh ckrE;k

vkrk ekuoh y?kohiklwu ;qfj;k [krkph fufeZrh ;qfj;kps mRiknu ok<fo.;klkBh çR;sd rglhy ikrGhoj ew= c¡dkaph LFkkiuk dsyh tkbZy- çR;sd rglhy@rkyqdk ikrGhoj ew= c¡dkaph LFkkiuk dj.;kr ;koh- ;krwu ;qfj;kps mRiknu ?ksrk ;sbZy vkf.k 'ksrd&;kauk [kr Eg.kwu R;kpk okij djrk ;sbZy] vlk çLrko dsaæh; ea=h Jh- furhu xMdjh ;kauh ekaMyk- ;keqGs ;qfj;kP;k vk;krhyk vkGk cl.;kP;k –"Vhus ,d Bksl ikÅy mpyrk ;sbZy vls er R;kauh O;ä dsys- rs Eg.kkys dh gk fopkj l/;k vxnh çkFkfed ikrGhoj vkgs- ;koj dke dj.;klkBh dkgh LohfM'k oSKkfudkaph enr ?ks.;kpk ç;Ru dsyk tkr vkgs- ekuoh y?kohr uk;Vªkstups çek.k eqcyd vlrs] ijarq rs ok;k tkrs- dp&;krwu fu/kh mRiUu dj.;kph ek>h bPNk vlY;kus eyk vls okVrs dh] ekuoh ew=kP;k okijkus dkgh uqdlku gks.kkj ukgh- vki.k vk/khiklwup Q‚LQksjl vkf.k iksVWf'k;elkBh dkcksZfud çfØ;kaoj voyacwu vkgksr] ;kar tj vki.k uk;Vªkstuph tksM fnyh rj rs ,d vkn'kZ la;a= cwLVj fuekZ.k gksbZy] vls rs Eg.kkys- 'ksrd&;kauk 10 yhVjP;k IykfLVdP;k MC;kar y?koh ,d= lkBokoh ykxsy vkf.k rh rkyqdk/rglhy dsaækoj tek tkÅu djkoh ykxsy- gs Mcs ljdkjrQsZ miyC/k d:u fnys tkrhy- 'ksrd&;kauk çrh yhVj ,d #i;k ;k njkus ewY; pqdrs dsys tkbZy- R;kauh lkafxrys dh] ukxiwj toGhy /kkisoMk xkokrhy ,dk ç;ksx'kkGsr ;kph çkFkfed rikl.kh ?ksryh tkbZy-

fotsph Mksdsnq[kh laiyh- vkrk ihd vo'ks"kkaiklwu oht fufeZrh dj.ks 'kD; gks.kkj 'ksrd&;kalkBh ,d vkuankph ckreh vkgs- R;kauh ihd vo'ks"k fodY;kl R;kauk R;kpkgh pkaxyk Hkko feG.kkj vkgs- 'ksrdjh ihd vo'ks"k tkGwu Vkdrkr- ;koj fu;a=.k djrk ;kos Eg.kwu ljdkjus ,d uos /kksj.k voyacys vkgs- ;k /kksj.kkuqlkj 'ksrd&;kadMwu ihd vo'ks"k [kjsnh dsys tkrhy- ÅtkZ ea=h Jh- vkj- ds- flag ;kauh lkafxrys dh] ljdkj ,uVhihlhch,l oht la;a=kaP;k 5500 #i;s çrh Vu ;k njkus ihd vo'ks"k [kjsnh dj.;klkBh fufonk lknj dj.kkj vkgs- ljdkjP;k ;k /kksj.kkeqGs 'ksrd&;kaP;k ihd vo'ks"k vkf.k fo'ks"kr: [kqaV tkG.;koj vkGk clsy- rs Eg.kkys dh] ;keqGs 'ksrd&;kauk ihd vo'ks"k fdaok isa<îkP;k foØhrwu 11000 #i;s çrh ,dj feGdr çkIr djrk ;sbZyiatkc vkf.k gfj;k.kkps 'ksrdjh 'ksrkr eksBîk çek.kkoj isa<k tkGr vkgsr vkf.k ok;w çnw"k.kkps gs ,d eq[; dkj.k vkgs- ;s.kk&;k dkgh fnolkar çrh Vu 5500 #i;s ;k njkus ihd vo'ks"k [kjsnh dj.;klkBh ,uVhihlh fufonk ekxo.kkj vkgs- ;klkBh uO;k cktkjkph LFkkiuk dsyh tkbZy- ;k varxZr lsok çnkrk 'ksrd&;kadMwu fu/kkZfjr fdaerhP;k ojph cksyh ykorhy- ljdkjus mpyysY;k ;k /kksj.kkeqGs ok;w çnw"k.kkyk vkGk rj clsyp i.k R;kpcjkscj oht O;oLFkk ns[khy ekxhZ ykxsy vls ekuys tkr vkgs-

dik'khP;k mRiknukr 11 VDds o`)h d‚Vu vlksf'k,'ku v‚Q bafM;k ¼lh,vk;½ P;k vuqekukuqlkj ;ko"khZ dik'khps mRiknu 11 VDds tkLr >kys vkgs- lh,vk;P;k vanktkuqlkj 2017&18 P;k ekSlekr 375 yk[k xkBhaps dik'khps ihd vkgs- xsY;ko"khZP;k 337-25 yk[k xkBhaP;k rqyusr gs çek.k 11 VDds tkLr vkgs- lh,vk;us v‚DVkscj 2017 e/;s lq: gks.kk&;k 2017&18 ihd o"kkZlkBh vankt orZoyk vkgs- 2017&18 P;k vankts fidkr xsY;k o"khZP;k ihd o"kkZP;k rqyusr o`)h >kyh vkgs- eksBîk {ks=QGkoj dik'khph ykxoM >kY;kus gk cny fnlwu vkyk vkgs- xsY;k gaxkekP;k rqyusr] 2017&18 njE;ku dik'khP;k lanHkkZr 1 VDD;kis{kk tkLrhps vuqeku ykoys xsys vkgs- [kjsrj] lh,vk;P;k vanktkuqlkj xqykch cksaM vGheqGs gks.kk&;k uqdlkuheqGs ;k o"khZ lqekjs 9 VDds deh mRiknu gksÅ 'kdrs- lh,vk;rQsZ tks vankts rkGscan ekaMyk xsyk vkgs] R;kuqlkj 2017&18 ;k o"kkZr dik'khP;k ekSlekr 422-00 yk[k xkBhalkBh ,dw.k dkiwl mRiknukpk vankt vkgs- dik'khP;k ns'kkrhy okijkpk vankt 320 yk[k xkBh vkgs rj 63 yk[k xkBhaph fu;kZr gks.;kpk vankt orZoyk tkr vkgs-

rh 06 QlyfMlsØka acj 2017

www.fasalkranti.com


ftad U;wfVª;aV bfuf'k,fVo baVjuS'kuy ftad ,lksfl,'ku G1 & G5, xzkmaM ¶yksj] ,ykbM Hkou yksdy 'kkWfiax dkWEiySDl] dE;wfuVh lsaVj] iq"i fogkj ubZ fnYyh & 110 062] Hkkjr +91-29960040 I sdas@zinc.org I www.zinc.org/crops


Ñ"kh ckrE;k dsyk tkok- dq'khuxj ;sFkhy nqngh fodkl {ks=krhy i`Fohiwj ;k xkokr jkg.kkjs ukxk dq'kokg gs 60 o"kkZps ,d lkekU; 'ksrdjh vkgsr- R;kauh ns'kkps fgr y{kkr ?ksÅu dtZekQhpk ykHk ukdkjyk vkgs- R;kauh iwokaZpy c¡d nqngh 'kk[ksyk çkFkZuki= nsÅu vkiyk fu.kZ; tkghj dsyk- R;kaP;koj fdlku ØsMhV dkMZ [kkrs Øekad& 75036353152 oj lqekjs ,d yk[k #i;kps —"kh dtZ vkgs- xjtsuqlkj c¡dsrwu dtZ ?ksÅu rs 'ksrhph dkes djrkrljdkjP;k dtZekQh ;kstusr R;kaP;k ukokpk lekos'k vkgs- ukxk dq'kokg ns'kkP;k fgrklkBh Eg.kwu dtZ QsM dj.kkj vkgsr-

'ksrd&;kus dtZekQh ukdkjyh mÙkj çns'k ljdkjus tkghj dsysY;k 'ksrdjh dtZ ekQhoj loZ Lrjkrwu ppkZ jaxyh vlrkuk ,dk NksVîk fdjdksG 'ksrd&;kP;k fopkjkus vkf.k iq<kdkjkus vls okLro leksj vk.kys vkgs T;kdMs çkekf.kdi.ks c?k.ks vko';d >kys vkgs- ;k LokfHkekuh 'ksrd&;kP;k ldkjkRed fopkjkyk lyke! dsoG vMhp ,dj 'ksrh vl.kkjk gk d"Vdjh Eg.krks dh] eyk dtZekQh ;kstuspk ykHk udks- eh d"V d:u dtZ QsMsu- ek÷;k ;k ekQhP;k /kukpk fofu;ksx ns'kkP;k fodklklkBh

ljdkjus ;k fu/khpk fofu;ksx vU; fodkl dk;kaZlkBh djkok- 'ksrdjh Lor%P;k d"Vkus ts dekorks rhp R;kph [kjh iqath vkgs- dtZekQheqGs d"Vdjh vkG'kh cusy- dtZ QsM.;klkBh ?ksys vkgs] ekQh feGfo.;klkBh ukgh- 'ksrh gsp ;k dqVqackps jksthjksVhps eq[; lk/ku vkgs- ,e-,- mÙkh.kZ gjsaæ] ch-, mÙkh.kZ gjhyky vkf.k baVj mÙkh.kZ >kysyk eLrjkt gs fr?ks HkkÅ R;kaP;k ofMykaP;k & ukxkP;k –cjkscjhus 'ksrh djrkr- ofMykaP;k ;k fu.kZ;kyk ;k frUgh HkkoaMkapk iw.kZ ikBhack vkgs- rRdkyhu 'kk[kk O;oLFkkid jkts'k dqekj xqIr ;kauh lkafxrys dh] vusd /kuk<î 'ksrdjh dtZekQhlkBh thokps jku djr vlrkuk ,dk lkekU; 'ksrdjh ns'kfgrkpk fopkj d:u feGkysyh dtZekQh ukdkjr vkgs gs ikgwu eh [kwi vk'p;Zpfdr >kyks gksrks- R;kaps çkFkZuki= eh ek÷;k vf/kdk&;kadMs vkf.k ftYgkf/kdk&;kadMs ikBoys vkgs- ukxkpk gk fu.kZ; dkSrqdkLin vkgs

nq"dkGxzLr Hkkxr rgku Hkkxkfo.;klkBh nofcanwapk okijHkkjrh; oSKkfudkauh uos ra= 'kks/kwu dk<ys ns'kkrhy Hkw&ty Lrj osxkus ?kVr vkgs- v'kk ifjfLFkrhr Hkkjrh; oSKkfudkaps gs ç;Ru ty lao/kZukP;k {ks=kr egÙokph Hkwfedk ikj ikMrhy;kuqlkj nofcanw vkf.k okrkoj.kkrhy ?kVd ,df=r d:u R;kps ik.;kr #ikarj dj.;kr ;sbZy- Hkkjrh; oSKkfudkaP;k pewus ÝkUle/khy rKkaP;k lg;ksxkus vls ra= fodflr dsys vkgs- oSKkfudkaps vls er vkgs dh] ftFks ik.;kpk usgeh vHkko vlrks v'kk xqtjkre/khy dPN lkj[;k {ks=kr gs ra= çHkkoh vkf.k ijoM.kkjs Bjsy- okrkoj.kkrhy vksykO;krwu ty lao/kZu dj.kkjs Hkkjrkrhy ifgys is; ty mRiknu la;a= dPN ;srhy dksBkj xkokr clfo.;kr vkys vkgs- njjkst lqekjs 500 yhVj ik.kh fuekZ.k dj.;kph ;kph {kerk vkgs- ;k ra=kus nofcanwaps lao/kZu dj.;klkBh fof'k"V vkdkjkP;k daMsUlj iWuypk okij dsyk tkrks- gs iWuYl dPps ik.kh ,d= d:u rs xkG.;klkBhP;k çfØ;sr ?ksÅu tkrs- nofcanw r;kj gks.;klkBh ;ksX; v'kh ifjfLFkrh vlsy rsOgk Eg.kts fujHkz vkdk'k vkf.k vknZzrk vl.kkjs [kkjs okjs okgr vlrkr rsOgk iWuYlpk i`"BHkkx xkj gksrks vkf.k nofcanwaps rkieku ns[khy FkaM vlrs- ;kuarj xq#Rokd"kZ.kkeqGs gs Fksac vks?kGwu dsaækP;k pWusye/;s lkBrkr- gh çfØ;k vusd rkl pkyrs- R;kuarj lkBysY;k ik.;kyk Lrjh; fuLianu vkf.k 'kq)hdj.k çfØ;srwu tkos ykxrs- ;krwu feGkysys ik.kh LoPN vkf.k fi.;k;ksX; vlrs- gs ik.kh MCY;w,pvksP;k fu/kkZfjr ekudkaP;k dlksVhoj [kjs mrjys vkgs/kh:HkkbZ vackuh bfULVVîwV v‚Q bUQ‚esZ'ku v¡M dE;qfuds'ku VsDuksy‚th ¼Mh,vk;vk;lhVh½] xka/kh uxj e/khy HkkSfrd'kkL=kps lgk;d çk/;kid vkf.k la'kks/ku pewps lnL; vfuy ds- j‚; Eg.krkr dh] T;krwu ?kl:u nofcanw [kkyh iMrkr v'kk xor vkf.k ikukaiklwu çsj.kk ?ksÅup ;k iWuYlph dk;Zi)rh r;kj dsyh xsyh vkgs- T;k eSnkukr gh iWuYl ykoyh xsyh vkgsr] rh lkSj ÅtkZ IykaV lkj[khp fnlrkr- ;kar iWuYlP;k 30 vksGh vkgsr- loZ iWuYl 18 ehVj ykac vkf.k 1 ehVj #an vkgsr- j‚; Eg.krkr dh] nofcanwauk ,d= dj.ks lksis vkgs ijarq R;kauk LoPN d:u fi.;k;ksX; cufo.ks gs ,d eksBs vkOgku vkgs- fi;js vkf.k esjh D;qjh fo|kihBkP;k MWfu;y csUlsl ;kaP;k erkuqlkj] gk IykaV njo"khZ lqekjs nhM yk[k yhVj LoPN ik.kh r;kj d: 'kdrks- ,d yhVj ik.;klkBh 50 iS'kkapk [kpZ ;srks- vkEgh brj ns'kkacjkscj ns[khy v'kk çdkjps IykaV cufo.;klaca/kh ppkZ djr vkgksr- ;k ra=KkukP;k enrhus Hkfo";krhy ik.;kph xjt iw.kZ dj.;klkBh enr gksbZy-

rh 08 QlyfMlsØka acj 2017

www.fasalkranti.com



Ñ"kh ckrE;k xOgkph vk;kr ok<yh ijarq Hkfo";kr rh iqUgk ?kV.;kph 'kD;rk pkyw vkfFkZd o"kZ 2017&18 P;k ifgY;k lgkekghr& ,fçy rs lIVsacj njE;ku& xOgkP;k vk;krhr o`)h >kyh ijarq tkxfrd cktkjkrhy fdaerhr lq/kkj.kk >kY;kus ns'kkarxZr cktkjkr xOgkpk lkBk tkLr vlY;kus vkxkeh efgU;kar vk;kr deh gks.;kpk vankt orZoyk tkr vkgs- ns'kkarxZr cktkjkr xOgkP;k fdaerhrhy p<&mrkj gh vk;kr&'kqYdkoj voyacwu

vkgs- rKkaps vls er vkgs dh] vk;kr&'kqYd ok<owu 20 VDds dsY;kl l/;kP;k Hkkokr 100 rs 150 #i;s çrh fDoaVy brdh o`)h gksÅ 'kdsy- okf.kT; vkf.k m|ksx ea=ky;kP;k erkus pkyw 2017&18 ;k o"kkZr ,fçy rs v‚DVkscjP;k njE;ku lqekjs 9 yk[k Vu xOgkph vk;kr >kyh vkgs vkf.k ;karhy lqekjs 8-25 yk[k Vu xgw canjkar iksgkspyk vkgspkyw ekSlekr v‚LVªsfy;krhy xOgkP;k mRiknukr ?kV >kyh vlwu rs 206 yk[k Vu brdsp vl.;kpk vankt orZoyk tkr vkgs- xsY;k o"khZ gsp mRiknu 350 yk[k Vu gksrsv‚LVªsfy;kr ljkljh 240 yk[k Vu xgw mRiknu gksrs- xsY;k o"khZ tkLr mRiknu >kY;keqGs xOgkP;k fdaerhr tkxfrd cktkjkr eksBh ?klj.k >kyh gksrh vkf.k Hkkjrkr xOgkph derjrk gksrhR;keqGs 2016&17 ;k xsY;k vkfFkZd o"kkZr xOgkph ,dw.k vk;kr 57 yk[k Vu brdh gksrh- pkyw ekSlekr] mRiknd jkT;kaP;k cjkscjp dsaækdMs ns[khy xOgkpk vfrfjä lkBk vkgs vkf.k tkxfrd cktkjkr fdaer ns[khy ok<yh vkgs- R;keqGs vkxkeh efgU;kar vk;kr deh gks.;kpk vankt vkgs- ;qØsue/kwu vk;kr dsysY;k yky xOgkpk Hkko Hkkjrh; canjkaoj 1730&1740 #i;s çrh fDoaVy brdk vkgs- xsY;kp vkBoMîkr gkp Hkko 1790&1890 #i;s çrh fDoaVy brdk gksrk- v‚LVªsfy;ke/kwu vk;kr dsysY;k xOgkpk 1820 #i;s çrh fDoaVy ;k njkus lkSnk gksrks vkgs- lw=kaP;k ekfgrhuqlkj nf{k.k Hkkjrkr vk;kr dsY;k xsysY;k lqekjs lgk rs lkr yk[k Vu xOgkpk lkBk vtwu f'kYyd vkgs vkf.k vk;krnkj vk;kr 'kqYdkr o`)h gks.;kph okV c?kr vkgsr- —"kh ea=ky;kus xOgkps vk;kr 'kqYd 10 VDD;kao:u 20 VDD;kaoj us.;kpk çLrko fnY;kuarj xsY;k vkBoMîkr xOgkP;k fdaerhr 40 rs 50 #i;kaph ok< >kyh gksrhijarq xsY;k vkBoMîkr ;koj fu.kZ; gksÅ 'kdyk ukgh vkf.k R;keqGs nkjkr iqUgk ?klj.k >kyh- lw=kaP;k ekfgrhuqlkj xOgkP;k vk;kr 'kqYdkr ok< dj.;kP;k çLrkokoj yodjp fu.kZ; ?ksryk tkbZy-

rh 10 QlyfMlsØka acj 2017

egkjk"Vªkrhy nq"dkGxzLr Hkkxkoj dsaækdMwu 10000 dksVh #i;kaph cjlkr dsaæ ljdkjus egkjk"Vªkrhy nq"dkGxzLr {ks=kaP;k flapuklkBh 10000 dksVh #i;kaph eatqjh fnyh vkgs- eq[;ea=h nsosaæ QM.kohlkauh lkafxrys dh] egkjk"Vªkrhy nq"dkGxzLr fonHkZ vkf.k ejkBokMîkrhy 107 flapu ;kstukalkBh dsaæ ljdkjus 10000 dksVh #i;kapk lgk;rk fu/kh ns.;kl gksdkj n'kZoyk vkgs- eq[;ea=h iq<s Eg.kkys dh] ;k ;kstuk iw.kZ dj.;klkBh mÙkj vkf.k if'pe egkjk"VªkP;k O;frfjä fonHkZ vkf.k ejkBokMîkrhy ftYákar eksBîk çek.kkoj flapu lqfo/kkaoj y{k fnys tkbZy- vkti;aZr gs ftYgs 'ksrd&;kaP;k vkRegR;seqGs vksG[kys tkr gksrs] ijarq vkrk ;k çdYikaeqGs 'ksrdjh le`) gksbZy vkf.k vkRegR;kaoj vadq'k clsy- ;kosGh eq[;eaR;kaZuh lkafxrys dh] ;k vuqnkukeqGs] iq<hy nksu o"ksZ çdYikalkBh Eg.kwu jkT; ljdkjyk dsaækdMwu 10000 dksVh #i;s çkIr gksrhyjkT; ljdkjus 107 flapu çdYi iw.kZ dj.;klkBh dsaæ ljdkjdMs enrhlkBh çLrko lknj dsys gksrs- eatqjh feGwu ns[khy rs çyafcr gksrs- ;k çdYikauk fgjok >saMk feGkyk vlY;kus egkjk"Vªkrhy nq"dkGxzLr {ks=kauk vko';d flapu O;oLFkk feG.;kph [kk=h'khj lks; >kyh vkgs-

lk[kjsps mRiknu ok<wu 13-73 yk[k Vu >kys bafM;u 'kqxj feYl vlksfl,'ku v‚Q bafM;k ¼bLek½ uqlkj pkyw xkGi ekSlekr lk[kj dkj[kkU;kr xkGi yodj lq# >kY;kus lk[kjsP;k mRiknukr ok< >kyh vkgs- vkÙkki;aZr lk[kjsps mRiknu ok<wu 13-73 yk[k Vu brds >kys vkgs- xsY;k xkGi ekSlekr ;kp dkGkr lk[kjsps mRiknu dsoG 7-67 yk[k Vu brdsp gksrs- l/;k ns'kHkjkr 313 lk[kj dkj[kkU;kr xkGi lq: >kys vkgs- pkyw xkGi ekSlekr lk[kjsps mRiknu tkLr gks.;kpk vankt vkgs] ijarq dsaæ ljdkjus lk[kj lkBo.kwdhP;k fu;a=.kkpk dkyo/kh 31 fMlsacj 2017 i;aZrp fuf'pr dsyk gksrk- R;keqGs bLekus dsaæ ljdkjyk lk[kjsojhy lkBo.kwd fucaZ/k gVfo.;kph ekx.kh dsyh vkgs- ;keqGs lk[kjsP;k fdaerhr gksr vl.kk&;k ?klj.khyk vkGk clsymÙkj çns'kkr pkyw xkGi ekSlekr vkÙkki;aZr 5-67 yk[k Vu lk[kjsps mRiknu >kys vkgs vkf.k xsY;k o"khZ ;kp dkGki;aZr dsoG 1-93 yk[k Vu lk[kjsps mRiknu >kys gksrs- xsY;ko"khZ ;kp dkyko/khr dsoG 55 lk[kj dkj[kkU;kar xkGi lq# >kys gksrs vkf.k ;ko"khZ jkT;krhy 78 lk[kj dkj[kkU;kar xkGi lq: >kys vkgswww.fasalkranti.com



Ñ"kh ckrE;k

xOgkldV brjgh /kkU;kph isj.kh ykacyh pkyw jCch gaxkekr fidkaph isj.kh ykac.khoj iMyh vkgs vkf.k dM/kkU;kaldV eksBîk /kkU;kaph isj.kh vk/kh gksr vkgs- jCchps eq[; ihd vl.kk&;k xOgkph isj.kh ykac.khoj iMyh vkgs- —"kh ea=ky;kuqlkj pkyw jCchr ,dw.k fidkaph isj.kh deh gksÅu vkÙkki;aZr dsoG 315-86 yk[k gsDVj {ks=kojp isj.kh >kyh vkgs- xsY;ko"khZ ;kp dkyko/khr 320-55 yk[k gsDVj {ks=koj isj.kh >kyh gksrhea=ky;kuqlkj xOgkP;k isj.khr ?kV >kyh vlwu isj.kh dsoG 110-66 yk[k gsDVjojp >kyh vkgs- xsY;k o"khZ ;kp dkyko/khr 126-35 yk[k gsDVjoj isj.kh >kyh gksrh- jCch dM/kkU;kaph isj.kh pkyw jCchr ok<wu rh 10143 yk[k gsDVjoj >kyh vlwu xsY;k o"khZ ;kp dkyko/khr dsoG 89 yk[k gsDVj {ks=koj isj.kh >kyh gksrhp.;kcjkscjp elqjhph isj.kh ns[khy >kyh vkgs- p.;kph isj.kh ok<wu rh 72-96 yk[k gsDVjoj >kyh vkgs th xsY;k o"khZ ;kp dkyo/khr dsoG 62-83 yk[k gsDVjoj >kyh gksrh- ;kpçdkjs pkyw jCchr ekSlekr 11-73 yk[k gsDVj {ks=koj elqjhph isj.kh >kyh vlwu xsY;k o"khZ ;kp dkyo/khr dsoG 9-72 yk[k gsDVj {ks=koj isj.kh >kyh gksrh-

lks;k m|ksxkus vuqnku nqIiV dj.;kph ekx.kh dsaæ ljdkjdMs dsyh lks;k m|ksxkus dsaæ ljdkjdMs lks;k MhvkslhP;k fu;kZrhojhy vuqnku nqIiV dj.;kph ekx.kh dsyh vkgs- m|ksxkP;k erkuqlkj lks;k MhvkslhP;k fu;kZrhoj l/;k 5 VDds vuqnku feGr vkgs ts ok<owu 10 VDds feGkos vls i= R;kauh fyfgys vkgslks;k çkslsllZ vlksfl,'ku v‚Q bafM;k ¼lksik½ us dsaæ ljdkjyk i= fygwu Mhvkslhoj feG.kkjs vuqnku 5 VDD;kao:u ok<owu 10 VDD;kaoj us.;kph ekx.kh dsyh vkgs- lksikps dk;Zdkjh lapkyd Mh-,u- ikBd ;kaP;k ers] ;kpk FksV Qk;nk 'ksrd&;kauk gks.kkj vkgs- m|ksx FksV 'ksrd&;kadMwu lks;k [kjsnh djsy T;keqGs 'ksrd&;kauk ;ksX; Hkko feGsy- R;keqGs dsaæ ljdkjus vuqnku ok<fo.ks ;ksX; vkgsR;kauh lkafxrys dh] xsY;k 2016&17 ¼v‚DVkscj 16 rs lIVsacj 17 njE;ku½ ;k o"kkZr lqekjs 20 yk[k Vu lks;k Mhvkslhph fu;kZr >kyh gksrh- pkyw ekSlekr ns'kkarxZr cktkjkrhy Hkko xsY;k o"khZP;k rqyusr deh vlwu lks;kchuph miyC/krk toGikl xsY;ko"khZ brdhp vkgs- v'kkr pkyw 2017&18 o"kkZr Mhvkslhph fu;kZr ok<wu 24 rs 25 yk[k Vu brdh gks.;kpk vankt vkgslksikuqlkj pkyw [kjhikrhy lks;kchups mRiknu 91-46 yk[k Vu gks.;kpk vankt vkgs- uO;k fidkph vkod >kyh rsOgk 13-93 yk[k Vu lkBk f'kYyd gksrk- R;keqGs ,dw.k miyC/krk 105-39 yk[k Vu brdh gksbZy- pkyw o"kkZr v‚DVkscj efgU;kr lks;kchuph vkod mRiknd cktkjkar lqekjs 15-50 yk[k Vu brdh vlwu Mhvkslhps mRiknu 5-67 yk[k Vu >kys vkgs- ;kiSadh 0-67 yk[k Vu fu;kZr >kyh vlwu 4-25 yk[k Vukpk okij >kyk vkgs-

p.ks isj.kh /khE;k xrhus lq: pkyw jCch ekSlekr dM/kkU;krhy eq[; ihd vlysY;k p.;kph isj.kh e/;çns'k] dukZVd] egkjk"Vª ;k jkT;kar ok<yh vlwu jktLFkku vkf.k mÙkjçns'k ;k jkT;kar isj.kh ykac.khoj iMyh vkgs- —"kh ea=ky;kuqlkj vkÙkki;aZr p.;kph ,dw.k isj.kh ok<wu rh 72-98 yk[k gsDVjoj >kyh vkgs th xsY;k o"khZ ;kp dkyko/khr dsoG 62-83 yk[k gsDVjoj >kyh gksrh- loZlkekU;i.ks jCch ekSlekr p.;kph isj.kh 86-80 yk[k gsDVjoj dsyh tkrse/;çns'k ;k p.;kP;k çeq[k mRiknd jkT;kr p.;kph isj.kh ok<wu rh 27-52 yk[k gsDVjoj >kyh vkgs- xsY;k o"khZ ;kp dkyo/khr jkT;kr dsoG 19-60 yk[k gsDVj {ks=koj p.kk isj.kh >kyh gksrh- ;kpçdkjs dukZVdkr pkyw jCchr isj.kh {ks= ok<wu rs 12-20 yk[k gsDVj >kys vkgs ts xsY;k o"khZ ;kp dkyo/khr dsoG 8-68 yk[k gsDVj gksrs- egkjk"Vªkrhy pkyw jCchrhy p.kk isj.kh {ks= 10-37 yk[k gsDVj brds vlwu xsY;k o"khZ ;kp dkyo/khr rs 9-34 yk[k gsDVj brds gksrsjktLFkkukr pkyw jCchr isj.kh {ks=kr ?kV >kyh vlwu rh dsoG 10-92 yk[k gsDVjoj dsyh xsyh vkgs- xsY;k o"khZ ;kp dkyo/khr gs isj.kh {ks= 14-40 yk[k gsDVj brds gksrs- mÙkj çns'kkr ns[khy pkyw jCchr vkÙkki;aZr dsoG 4-50 yk[k gsDVj {ks=koj p.kk isj.kh >kyh vlwu xsY;k o"khZ ;kp dkyko/khr gh isj.kh 5-38 yk[k gsDVj {ks=koj >kyh gksrh- brj jkT;kar vka/kz çns'kkr 3-31 yk[k gsDVj] xqtjkre/;s 1-71 yk[k gsDVj vkf.k NÙkhlxMe/;s 44 gtkj gsDVjoj p.;kph isj.kh d:u >kyh vkgs-

rh 12 QlyfMlsØka acj 2017

www.fasalkranti.com



daiuh ckrE;k

tSu bfjxs'kuph mRiknus eksBîk dkekph

tS

u bfjxs'ku flfLVEl fyfeVsM gh flapu {ks=krhy ,d cgqçfr"Bhr daiuh vkgs- th txHkjkr 10500 gwu vf/kd deZpk&;kalkscr dke djrs vkgs- ;k daiuhdMs ,dw.k 1 vCt vesfjdu M‚ylZpk eglwy vkgs- ÞLe‚y vk;Mh;kt] fcx fjoksY;q'kuß ;k vkn'kZ okD;klkscr gh daiuh txkr 30 fBdk.kh fufeZrh la;a=kalkscr xzkgdkauk lsok nsrs vkgs- gh daiuh lw{e flapu ç.kkyh] ihOghlh ikbZi] ,pMhihbZ ikbZi] IykfLVd 'khV~l] vWxzks çfØ;k mRiknus] lksyj iWuy] fV';w dYpj IykaV~l] Qk;ukfU'k;y lfoZlsl vkf.k brj ik;kHkwr jpukalkBh ;ksX; i;kZ; ns.;kr iq<s vkgs- 34 o"kkaZP;k çnh?kZ dkGkr daiuhus vk/kqfud flapu ç.kkyh vkf.k uohu m|ksxkauh 'ksrhr uohu Økarh vk.kyh- R;keqGs

ik.;kph eksBîk çek.kkr cpr >kyhdaiuhpk nkok vkgs dh] vkeP;k mRiknukauh lqekjs 60 yk[k NksVîk 'ks r d&;ka P ;k ihd mRiknukr mYys[kuh; o`)h ;s.;kr enr feGsyou Mª‚i eksvj Ø‚i ;k O;k[;syk vaxhdkjr gh daiuh fu;fer ,d uohu v/;k; jprs vkgsjktLFkkuP;k xzke esGkO;kr ;k daiuhus vkiyh vusd uohu mRiknus 'ksrd&;kaleksj lknj dsyh- T;ke/;s Mªhi ikbZi eq[; gksrk- ;kph oSf'k"Vîs lkaxr daiuhps vf/kdkjh Eg.kkys dh] vkEgh ;k esGkO;kr Mªhi ikbZips vukoj.k dsys- 'ksrd&;kauk ;k ra=kP;k lkákus flapu dj.ks ykHkdkjd Bjsy- rs Eg.kkys dh] gk ikbZi tfeuhr 6 ck; 6 foLrkjr Hkjiwj Qk;nk gksrks- deh osGsr vkf.k ik.;kr iw.kZ 'ksrkps flapu gksrs;ke/;s [kpZ ns[khy deh gksrks- ,d ,dj 'ksrkr 25&30 gtkjkpk [kpZ ykxrksylw.k] dkank] eVkj o brj HkkT;kaP;k 'ksrhe/;s Mªhi ikbZi mi;ksxh vkgses G kO;kr vkys Y ;k 'ks r d&;ka u h daiuhP;k Mªhi ikbZi vkf.k brj mRiknukaps [kwi dkSrqd dsys-

QkeZVªWdps uohu VªWDVj cktkjkr

Qk

eZVªWd VªWDVj ;qjksius vyhdMsp vkiY;k uohu VªWDVlZ iksVZQksfy;ksps vukoj.k dsys- T;ke/;s 20 rs 120 ,pih VªWDVj e‚MsYl lekfo"V dj.;kr vkyh- ;ke/;s Hkkjrh; cgqçfr"Bhr daiuh ,ld‚VZ}kjs fufeZr ifgyk bysDVª‚fud VªWDVj lekfo"V gksrk- uohu ,ld‚VZ VªWDVj fljht ¼,ubZVh,l½P;k QkeZVªWd VªWDVjyk 4 bZih, Vk;jlkscr çR;sd Lrjkoj 'ksrhP;k okijkdfjrk fM>kbZu dj.;kr vkys vkgs- QkeZVªWdP;k Js.khr eq[; ,ubZVh,l e‚Msy lekfo"V vkgs- ts 70 rs 90 ,pihps vkgslkscr 22 rs 30 ,pih i;kZ;kae/;s d‚EiWDV VªWDVj] Ø‚lvksoj VªWDVlZ r;kj dj.;kr vkys- ts 'ksrh vkf.k ykxoMhP;k dkekauk lqyHk djrkr- QkeZVªWd VªWDVlZph dsfcu v'kkçdkjs fM>kbZu dj.;kr vkyh dh] th pkydkauk iw.kZi.ks vfrfjä Mªk;fOgax vkjke feGowu nsbZy- QkeZVªWd 26 P;k vkdkjkr daiuhus vkiY;k Hkfo";kph >yd nk[koyh- i;kZoj.k vuqdwy gs bysDVª‚fud VªWDVj Hkkjrkr fodflr gks.kkjk ifgyk VªWDVj vkgs- ;kosGh daiuhps O;oLFkkidh; lapkyd fu[khy uank Eg.kkys dh] bysDVª‚fud VªWDVjph xjt QkeZVªWd iw.kZ djrks vkgs- ;kps mn~?kkVu djrkuk vkEgkyk vfHkeku okVrks- gs vkeP;k baftfuvfjaxlkBh uohu –"Vhdksukps çn'kZu vkgs- gs Hkkjrh;

rh 14 QlyfMlsØka acj 2017

mRiknu vkgs] ts txkyk lokZr pkaxyh v‚Qj nsrs- rs iq<s Eg.kkys dh] tkLrhr tkLr vUu mRiknus oSf'od ekx.kh iw.kZ dj.;klkBh uohu eWdsukbZTM mRiknu QkfeaZx i;kZ;kalkBh vko';d vkgsr- jktho okgh] baVjuW'kuy fc>uslps eq[; Eg.kkys dh] vkEgh ra=Kkukr ukfoU; vk.k.;klkBh opuc) vkgksr- LekVZ vkf.k vf/kd dq'ky ra=Kku fufeZrhlkBh dVhc) vkgksr- QkeZVªWd VªWDVlZ ;qjksi vkt txHkjkr loZ ewY; fcanw vkf.k ra=Kku okijkr 'ksrdjh ekx.;kalkBh —"kh i;kZ; miyC/k d:u nsrkswww.fasalkranti.com


daiuh ckrE;k ikFkZ ck;ks vWxzhdYpj çk;OgsV fyfeVsM daiuhus y‚Up dsys Þçksftadß

ik

FkZ ck;ks vWxzhdYpj çk;OgsV fyfeVsM daiuhps uko —"kh jlk;us o lw{e iks"kd rRokaph fufeZrh djrs- ;k fn'ksus daiuhus vyhdMs vkiys uohu lw{e iks"kd rRo çksftad cktkjkr vk.kys- daiuhps O;oLFkkidh; laLFkkid Jh- ,l- ih y<~<k Eg.kkys dh] vkeP;k daiuhus 2006 e/;s uksan.kh—r >kY;kuarj rhu mRiknukalkscr çoklkph lq#okr dsyh gksrh vkf.k vkt daiuh 42 ck;ks mRiknukaleosr 'ksrd&;kaph lsok djrs vkgs- rs Eg.kkys dh] uohu mRiknukaleosr mÙkj çns'k] e/; çns'k] mÙkjk[kaM] jktLFkku o tEew dk'ehje/;s ekdsZfVax dj.;kr ;srs- daiuh 'ksrd&;kauk mPp xq.koÙksph mRiknus ns.;koj fo'okl Bsowu vkgs- vkiY;k mRiknuka}kjs gh daiuh 'ksrd&;kaP;k vk'ksoj lPph Bjyh vkgs- rs Eg.kkys dh] çksftad mÙkj çns'k vkf.k jktLFkku jkT;kr fod.;kph ijokuxh feGkyh vkgs- Jh- ,l ih y<~<k ;kauk 'ksrh O;olk;kpk 40 o"kkaZpk vuqHko vlwu ;k tksjkoj daiuh ;'kkps uohu f{krht xkBr vkgs-


daiuh ckrE;k lh,V Vk;jus 163 ,dj tfeuhps vf/kxzg.k dsys

Vk

;j fuekZrk lh,V daiuhus jsMh;y Vk;jdfjrk fufeZrh la;a= LFkkiu dj.;klkBh psUubZ ;sFks 603 dksVhais{kk vf/kd 163 ,dj tfeuhps vf/kxzg.k dsys- lw=kauh fnysY;k ekfgrhuqlkj psUubZr jsfM;y Vk;j fufeZrh la;a= LFkki.;klkBh 163 ,dj tehu [kjsnh dj.;kph ;kstuk iwohZiklwu lekfo"V gksrh- ;ank rh iw.kZ >kyh- lh,V iq<hy ikp o"kkaZe/;s VII;kVI;kus lk/kkj.k 5000 dksVhaP;k ;k esxk xzhu fQYM ;kstusr xqaro.kwd dj.;kph ;kstuk vk[kr vkgs- nf{k.k Hkkjrkr ;k daiuhps ifgys la;a= vlsy- R;keqGs vkliklP;k {ks=kr 2000 gwu vf/kd uksd&;kaph fufeZrh gksbZy- T;keqGs lkekftd&vkfFkZd fLFkrhyk çksRlkgu feGsy] vls lkax.;kr ;srs vkgslw=kauh fnysyh ekfgrh ,sdY;kl fufeZrh la;a=kr jsfM;y Vk;lZph fufeZrh gksbZy- T;kpk iqjoBk ns'kklkscr ijns'kkrgh dj.;kr ;sbZy- ;ank jsMh;y Vk;lZyk çpaM ekx.kh vkgs- ftpk iqjoBk dj.ks vkOgku gksrs- gs la;a= LFkkfir dsY;kus iqjoBk laca/kh leL;k lekIr gksrhy-

mUur 8812 xOgkP;k çtkrhus 'ksrdjh vkuanh

pkaxys mRiUu feGrs- ;kP;k d.klkrwu pkaxys /kkU; ;srs- mUur 8812 tkr brj xOgkP;k rqyusr pednkj vkf.k vkd"kZd vkgs- ;k xOgkr djMk o dukZy caVlkj[ks ?kkrd jksx ykx.;kph 'kD;rk Qkjp deh vlrs-

m

rs Eg.kkys dh] xOgkph ykxoM FkaMhr 15 v‚DVkscj rs uksOgsacjP;k lq#okrhyk dj.;kr ;srs- xgw isj.;kiklwu dki.kh gksbZi;aZr iw.kZ çfØ;sr 5 rs 7 osGk flapu dj.ks vko';d vlrs- ek= ;k tkrhr vf/kd flapu dj.;kph vko';drk vlrs - T;k 'ks r d&;ka d Ms ik.;kph derjrk vkgs- rs 3 rs 4 flapukr 35 rs 45 fDoaVy mRiknu ?ksrk ;srs- gh tkr dukZVd o egkjk"Vªkr pkaxys mRiUu ?ksrsihd 120 fnolkr dkirk ;srs-

Uur bafM;k daiuhps uko fc;k.ks daiU;kae/;s eksBîk lUekukus ?ksrys tkrsgh daiuh çxr fc;k.ks fodflr d:u forjhr djrs- ;k daiuhus fodflr dsysyh fofo/k çdkjph fc;k.kh 'ksrd&;kauk Qkj vkoMr vkgsr- R;keqGsp vkt daiuh yksdfç;rsP;k f'k[kjkoj vkgs- ;ank daiuh}kjs mUur 8812 xOgkyk fo'ks"k ilarh feGkyh- ;k çdkjph [kkl xks"V Eg.kts deh ik.;kr

y{kkr vlw |k dh] xgw gs ,d jch ihd vkgs- gs Hkkjrkrhy eq[; vUu ihd vkgs- ;kph ykxoM v‚DVkscj&uksOgsacje/;s dj.;kr ;srs o ekpZ&,fçye/;s dki.kh gksrs- 20 rs 30 fMxzh lsfYl;l rkieku xOgkP;k rkiekuklkBh lokZr pkaxys vlrs- Hkkjrkr e/; çns'k] mÙkj çns'k] jktLFkku] gfj;k.kk] xqtjkr] egkjk"Vª vkf.k iatkckr xOgkph 'ksrh dj.;kr ;srs-

ih,uchP;k enrhus LoLr njkr —"kh ;a= feG.kkj

ia

tkc uW'kuy c¡d ¼ih,uch½ vkf.k vWD'ku dULVªD'ku bfDoiesaVus usVodZ ek/;ekrwu iw.kZ ns'kkrhy 'ksrd&;kauk VªWDVj@ —"kh midj.k foÙklká ok<fo.;klkBh djkjc) dj.;kr vkys- ;k fo"k;kr ih,uch Qk;ukfU'k;y buotZu fMfOgtups lhbZvks v'kksd dqekj rksej ;kauh letksrk djkj ¼,evks;q½ oj Lok{kjh dsyh- ;k Vk;vi varxZr vWD'ku dULVªD'ku bfDoiesaV ih,uchyk 9-2 VDds okf"kZd O;ktkoj mPp xq.koÙksph —"kh ;a=.kk 'ksrd&;kauk miyC/k d:u nsbZy- R;keqGs 'ksrd&;kauk lqyHkrsus midj.ks miyC/k gksrhy] vls eku.;kr ;srs- v'kksd dqekj rksej Eg.kkys dh] 'ksrd&;kaps ctsV deh vlY;kus rs midj.k [kjsnhr vleFkZ Bjrkr- ek= vkrk lgt R;kauk midj.ks [kjsnh djrk ;sbZy- rs Eg.kkys dh] Hkkjrh; fLFkrhr —"kh ra=Kkukyk egÙo o —"kh _.kkP;k ih,uch vR;kf/kd çfrLi/khZ ewY;koj Hkj fnyk- R;kauh ekfgrh fnyh dh] 'ksrhP;k jCch gaxkekr —"kh ;a=.kk foÙklkákyk çksRlkgu feGsy- rksej ;kauh lkafxrys dh] 'ksrdjh ih,uchP;k ek/;ekrwu loyrhP;k njkoj ,lhbZ QkeZ ef'kujhpk Qk;nk ?ksÅ 'kdrkr- 'ksrdjh ;k ;kstuspk Qk;nk ?ks.;klkBh vkiY;k uthdP;k ih,uch c¡ds'kh laidZ lk/kw 'kdrkr-

rh 16 QlyfMlsØka acj 2017

www.fasalkranti.com



daiuh ckrE;k o"kkZr 11446-14 dksVhapk gksrk- tks ;ko"khZ ok<wu 12182-07 dksVhapk >kyk-

efgaæk v¡M efgaæk daiuhP;k dekbZr 14-8 VDD;kaph ok<

e

fgaæk v¡M efgaæk daiuhP;k 'kq) ykHkkr 14-8 VDD;kaph Hkj iMyh- ekUlwu lkekU; xsY;kus VªWDVj vkf.k vkiY;k v‚VkseksVhOg okgukaph foØh pkaxyh >kY;kus 1331-57 dksVhaph dekbZ >kyh- l.kkaph ekx.kh ok<Y;kus ekftZu ok<ys- daiuhpk ,dw.k eglwy ifgY;k

efgaæk v¡M efgaækps O;oLFkkidh; lapkyd iou xks;adk Eg.kkys dh] gs lknjhdj.k vkf.k foÙkh; çn'kZu –"Vhdksukrwu frekgh pkaxyh xsyh- ekUlwu loZlk/kkj.k jkfgY;kus VªWDVjph ekx.kh pkaxyh jkfgyh- T;keqGs vkEgkyk 14-8 VDD;kapk 'kq) ykHk feGkyk- rs Eg.kkys dh] frekgh njE;ku da i uhus Vª W D Vj vkf.k v‚VkseksVhOg O;olk; nksUghdfjrk lokZr tkLr v‚ijsVhax ekftZu dekoys- frekgh njE;ku daiuhus 129754 ;qfuV~l fodys] T;ke/;s VªWDVlZps çek.k 76984 ;qfuV~l brds gksrs;ke/;s 11755 ;qfuV~lph fu;kZr lkehy gksrhVªdph foØh 2079 ;qfuV~lP;k çek.kkr esG [kkrs] th ekxhy o"kkZP;k rqyusr 86 VDds vf/kd vkgs- R;kauh ekfgrh fnyh] efgaæk v¡M efgaæk daiuhus vkiyh LdwVj Ýsap daiuh I;wtks eksVjlk;dylkscr ?kjxqrh cktkjkr vk.k.;kph ;kstuk vk[krs vkgs- ijarq rs Eg.kkys dh] O;kikfjd cktkjkr efgaækph Ýsap Vw&Oghyj esdje/;s 51 VDD;kaph Hkkxhnkjh vkgs-

,e,eVhlh 2000 Vu dka|kph vk;kr dj.kkj

v

Uu vkf.k xzkgd fo"k; ea=h jke foykl ikloku Eg.kkys dh] jkT;kr pky.kk&;k esVy v¡M feujYl VªsfMax d‚iksZjs'ku ¼,e,eVhlh½ 2000 Vu dka|kph vk;kr dj.;kps Bjoys- rj ukQsM o ,l,Qlh 12 gtkj dkank LFkkfud #ikus [kjsnh djsy- ts.ksd:u iqjoBk vkf.k fdaerhph rikl.kh gksÅ 'kdsy-

R;kauh lkafxrys dh] R;kaP;k ea=ky;kus iqUgk okf.kT; ea=ky;kyk dka|koj çrh Vu 700 #i;s çrh Vu fu;kZr 'kqYd iqufuZfeZr dj.;klkBh vkmVckmaM f'kiesaV ukdkj.;klkBh i= fyfgys- okLrfod rax iqjoBîkeqGs eksBîk çek.kkoj fjVsy ekdsZVe/;s dka|kP;k fderhr 50&65 #i;s çfrfdyksph ok< >kyh- rs Eg.kkys dh] vkEgh ukQsMyk 10 gtkj Vu vkf.k ,l,Qlh ¼y?kq fdlku —"kh&O;olk; lg;ksx½ [kjsnhdfjrk 'ksrd&;kadMwu çR;{k :ikus 2000 Vuph [kjsnh d:u {ks=kr fod.;klkBh lkax.;kr vkys- v‚xLVuarj dka|kP;k fderh vkVksD;kr gksR;k] ek= uarj R;k mPp Lrjkoj iksgkspY;k- ljdkj dka|kph miyC/krk vkf.k fderhr lq/kkj.;klkBh loZ çdkjps ç;Ru djrs vkgs[kklxh O;kik&;kauh ekxP;k dkgh efgU;kae/;s 11400 Vu vk;kr dsys vkgs- vkrk ljdkjh ,tUlh ,e,eVhlh yodjp nksu VII;kr 2000 Vuph [kjsnh dj.;klkBh fufonk tkjh djsy- ikloku iq<s Eg.kkys dh] fdeku fu;kZr ewY; ¼,ebZih½ cny.;kph f'kQkjl dj.;kr vkyh- th fMlsacj 2015 e/;s lekIr gksbZy- njE;ku okf.kT; ea=ky; 700 Vu çrh Vu 700 ,ebZih ykxw dj.;koj fopkj'khy vkgs- ;kiwohZ lacaf/kr fu;kZrd vkf.k brj ykHk/kkjdkadMwu era ekxfo.;kr vkyh- ns'kkus dka|kP;k vk;krhpk vk/kkj ?ksryk- dkj.k tqus ihd [kjkc >kysuos [kjhi ihd 10 VDD;kauh deh ;s.;kph 'kD;rk vkgs- dkj.k dka|kph ykxoM 30 VDD;kauh deh >kyh vkgs- xzkgd çdj.kh ,dk ofj"B vf/kdk&;kus lkafxrys dh] ihd dki.kh iw.kZ >kY;kuarj mRiknukps vkdyu dj.;kr ;sbZy- y{kkr ?;k dh] egkjk"Vª] dukZVd] e/; çns'k] fcgkj vkf.k xqtjkr eq[; dkank mRiknd jkT;s vkgsr-

rh 18 QlyfMlsØka acj 2017

www.fasalkranti.com



daiuh ckrE;k eksnh ikbZIllkj[kk dks.krk ikbZip ukgh lh,,y,,l vWxzhdYpj ef'kujhph pkjk e'khu Hkkjrkrhy 'ksrd&;kalkBh miyC/k

"kh {ks=ke/;s vk/kqfud ra= vlysY;k midj.kkapk okij ok<kok ;klkBh —"kh;a=kaph fufeZrh dj.kkjh teZu daiuh lh,,y,,lus vkiY;k dkekpk foLrkj djk;yk lq#okr dsyh vkgs- daiuhus vls tkghj dsys vkgs dh] Hkkjrkr —"kh ;a=kaph eksBîk çek.kkr foØh gks.;kph 'kD;rk vkgs- R;keqGs Hkkjrkr vkiyk O;kikj ok<fo.;klkBh daiuh ç;Ru djr vkgs- Hkkjrh; —"kh {ks=kr ra=Kkukpk okij eksBîk çek.kkr gksr vkgs- teZuhP;k —"kh {ks=kr dke dj.kkjh gh daiuh vkgs- daiuhus uqdrsp rsyax.kk vkf.k vka/kzçns'k ljdkjlkscr nksUgh jkT;kae/;s pkj dki.;kP;k ;a=kps 'ksrd&;kauk okVi dj.;klkBh lkeatL; djkjkoj Lok{kjh dsyh vkgs- 'ksrd&;kP;k fidkaph dki.kh vkf.k pkjk r;kj dj.;klkBh Qst gkosZLVjpk okij dsyk tkrkslh,,y,,l vWxzhdYpjy ef'kujhps O;oLFkkidh; lapkyd uat; flag ;kaP;k ers ;k ;a=kpk 'ksrkr okij d:u nqX/k O;olk;kyk eksBîk çek.kkr pkyuk feGw 'kdrs- nw/k mRiknukr vxzslj vlwugh Hkkjrkph nw/k mRikndrk vtwugh deh vkgs] vls rs lkaxrkr-gh mRikndrk deh vl.;kps eq[; dkj.k pkaxyk pkjk u feG.ks gs vkgs- vusd ns'kkae/;s njjkst ,dk i'kqdMwu lk/kkj.k 18&20 fyVj nw/k feGrs- ek= Hkkjrkr gs çek.k 4&6 fyVj brds vkgs- flag ;kaP;k ers Msvjh {ks=kps vkdkjeku ikgrk pkaxY;k pk&;kph fudM y{kkr ?ksrk ;k ;a=kaP;k ckcrhr vusd cny djrk ;s.ks 'kD; vkgsÞ'ksrd&;kauk pkjk okVi dj.ks lksis tkos Eg.kwu vkEgh rsyax.kk vkf.k vka/kzçns'k ljdkjlkscr lkeatL; djkj dsyk vkgs- ;kf'kok; laiw.kZ Hkkjr ns'kkr 'ksrh vkf.k nqX/k O;kolkf;d ;kaP;ki;aZr ;k ;a=kckcrph ekfgrh iksgkspkoh] ;klkBh vkEgh ç;Ru djr vkgksr- vkEgkyk 2025 i;aZr lk/kkj.k 1000 ;a=kaph foØh djk;ph vkgs-

i{kh vkf.k çk.;kalkBh ojnku vlysys foVksfDou‚y {kh vkf.k çk.kh vkiY;k thoukrhy egÙokpk Hkkx vkgsr- dq=k] ekatj] xk;] EgSl] esa<h] cdjhlkj[;k vusd çk.;kauk vki.k vkiY;k thoukrhy xjtkalkBh ikGr vlrks- gs çk.kh vkf.k i{kh ltho vlY;kus R;kaukgh vktkji.k ;sr vlrs- R;keqGs R;kaP;k jksxkaoj bZykt dj.;klkBh vkS"k/ks r;kj dj.kk&;k vusd daiU;kauh ç;Ru dsys- ek= foVksfDou‚y daiuhyk ;k dkekr brjkais{kk tkLr ;'k vkys- ;kp dkj.kkeqGs foVksfDou‚y daiuhP;k mRiknukauk yksdfç;rk feGkyh vkgs;k daiuhph LFkkiuk 1933 lkyh mÙkj % iwoZ ÝkUle/khy Y;ksj 'kgjkr >kyh- lq#okrhyk daiuhus Qä ,dp mRiknu r;kj dsys gksrs- ek= 1970 i;aZr çk.kh vkf.k i{;kaP;k fpfdRlslkBh mi;qä v'kk 250 is{kk vf/kd

rh 20 QlyfMlsØka acj 2017

eks

nh ikbZIl çk;OgsV fyfeVsM daiuh ikbZIl fufeZrh dj.kkjh ,d eksBh daiuh vkgs- ;k daiuhph LFkkiuk 1984 lkyh dj.;kr vkyh- daiuhus LFkkiusiklwup vkiY;k xzkgdkapk fo'okl laiknu djk;yk lq#okr dsyh vkgs- gh daiuh dWflax vkf.k dWfiax] bysfDVªdy jsftM ihohlh ikbZIl vkf.k vU; midj.kkalkBh çfl) vkgs- daiuhps foHkkxh; foi.ku O;oLFkkid /kesaZæ yrk ;kauh lkafxrys dh] daiuh pkaxY;k ntkZP;k ikbZIlph fufeZrh djrs- R;keqGs vkeps xzkgd iw.kZi.ks lek/kkuh vkgsr- pkaxyk ntkZ vkf.k fVdkÅi.kk ;keqGs HkkjrHkj vkeP;k mRiknukaph ,d vksG[k fuekZ.k >kyh vkgs- ifj.kkeh Hkkjrkr vkeP;k mRiknukauk vf/kd ekx.kh vkgs;k daiuhps eq[;ky; rkfeGukMw jkT;krhy psUubZ ;sFks vkgs- tkyuk] ne.k vkf.k Hkkjrkr vU; fBdk.khgh ;k da i uhps dkj[kkus vkgs r - lxG~ ; k dkj[kkU;ka e /;s rkaf=d–"Vîk T;s"B deZpkjh vkf.k vuqHkoh v‚ijsVj dke djrkr- vkeP;k lxG~;k dkj[kkU;kae/;s ijh{k.kkP;k lxG~;k lqfo/kk miyC/k vkgsr- vkeP;k mRiknukae/;s dks.krhgh m.kho jkgw u;s ;klkBh rh O;ofLFkr cf?kryh tkrkr- vkeph mRiknus Hkkjrkr loZ= miyC/k vkgsrvkeP;k mRiknukaph ekx.kh njo"khZ ok<rp vkgs- ;ko:u xzkgdkapk vkeP;kojhy fo'okl fnlwu ;srks- xzkgdkaps lek/kku ghp vkeph rkdn vkgsR;kauh lkafxrys dh] vkeP;k lxG~;k xzkgdkaP;k xjtk iw.kZ dj.;klkBh çf'kf{kr foi.ku deZpk&;kapk lewg dk;Zjr vlrks- vkeP;k xzkgdkaP;k xjtk iw.kZ dj.;klkBh forjd@ pWuy ikVZuj rj vkgsrp- f'kok; ns'kHkjkr vkeP;k mRiknukaP;k foØh dj.kk&;k vusd 'kk[kk vkgsr;k 'kk[kkae/kwu vkeps xzkgd vkeph mRiknus lgt [kjsnh d: 'kdrkrmRiknukaph fufeZrh dsyh vkgs- rsOgkiklwufoVksfDou‚y dk;e uohu vkS"k/ks vkf.k pkaxY;k oS|dh; lsok çnku dj.;kps dke djr vkgs - foVks f Dou‚yus us n jy¡ M ~ l ] vk;ya Z M vkf.k csfYt;ee/;s vkiyh ifgyh lgdkjh daiuh lq: dsyhfoVksfDou‚yus 2009 lkyh oksDgkVZ fyfeVsMP;k i'kq vkjksX; foHkkxkps vf/kxzg.k d:u rs pkyok;yk lq#okr dsyhfoVksfDou‚y Hkkjrkr lxG~;kr tkLr osxkus ok<.kkjh çk.kh vkf.k i'kq fpfdRlk {ks=krhy vxzslj QkekZL;qVhdy daiuh Eg.kwu iq<s ;sr vkgs- Hkkjrkr ;k daiuhP;k mRiknukauk [kwi ekx.kh vkgs- ;qjksi] mÙkj vesfjdk] nf{k.k vesfjdk vkf.k vkf'k;k iWflQhde/khy 25 ns'kkae/;s vkeps dke pkyrsvkeP;k forjdkaph la[;k 140 is{kk tkLr vkgs- foVksfDou‚yus 2000 is{kk tkLr yksdkauk jkstxkj fnyk vkgs- ;k lxG~;k foLrkjkP;k dk;kZ}kjs daiuhus vkarjjk"Vªh; Lrjkoj vkiys tkGs foLrkjys vkgs- ;k daiuhP;k mRiknukaP;k ckcrhr çk.kh vkf.k i'kqçseh lek/kkuh vkgsrwww.fasalkranti.com


daiuh ckrE;k dk;kdYius 'ks r hpk dk;kikyV gks.kkj

vW

xz k s ds f edy eW U ;q Q Dpfja x da i uh buls D VhlkbZ M l ba f M;k fyfeVs M ¼vk;vk;,y½ us jktLFkkuP;k xko esG~;kr vkiY;k uohu tSfod mRiknukpk 'kqHkkjaHk dsyk-

daiuhps çknsf'kd O;oLFkkid lqjs'k flag rksej vkf.k {ks= O;oLFkkid fofiu mTToy ;kauh lkafxrys dh] vkeP;k daiuhph mRiknus 'ksrd&;kauk [kwi vkoMyh vkgsr- vkEgh 'ksrd&;kaP;k xjtk y{kkr ?ksÅu ;ank tSfod mRiknus lknj dsyh- ;k mRiknukps uko dk;kdYi vls vkgs- dk;kdYiP;k mi;ksxkus 'ksrd&;kaps ihd mRiknu ok<rs- gs mRiknu 'ksrd&;kae/;s cjsp yksdfç; gksbZy vls rs Eg.kkys- dk;kdYiP;k mi;ksxkus tfeuhph mRiknu {kerk ok<rs] frpk ih,p] dl ok<sy- gs mRiknu 'ksrd&;kaP;k ilarhyk mrjr vlwu R;kauk fidkps Hkj?kksl mRiknu ?ks.;kl enr gksbZydaiuhP;k LV‚yoj 'ksrd&;kaph xnhZ gksrs vkgs- rh ikgwu jktLFkkups —"kh jkT;ea=h Jh çHkqyky lSuh LV‚yoj vkys- R;kauh dk;kdYi mRiknukps xq.k vkf.k oSf'k"Vî tk.kwu ?ksryh o [kwi dkSrqd dsys- gs mRiknu fuf'pri.ks 'ksrd&;kauk ykHknk;d fl) gksbZydaiuhyk okVrs dh] dk;kdYiP;k mi;ksxkus 'ksrhpk psgjkeksgjk cnysy- gs mRiknu ihd mRiknukr fo'ks"k lká djsy-

www.fasalkranti.com

Qly Økarh 21

fMlsacj 2017


eqyk[kr

ikÃIlP;k fuÆerhr vxz.kh vkgs vkeph daiuh& lq'khydqekj 'kekZ ,

ih,y viksyks Vk;j Vîwc] ikÃIl o bysfDVªd jsflMsaV osYVsM ¼ÃvkjMCY;w½ LVhy ikÃiP;k Js.khrhy Hkkjrkrhy lokZr eksBh mRiknd daiuh vkgs- ;k daiuhus Hkkjrkrhy cgqrka'k jkT;kar R;kaph mRiknus miyCèk d:u fnyh vkgsr vkf.k R;kpcjkscj 20 is{kk vfèkd ns'kkar rh fu;kZr ns[khy dsyh tkrkr- 25 'kgjkar xksnkes vkf.k 'kk[kk dk;kZy;s vl.kk&;k ,ih,y viksyks daiuhps fo'kky tkGs HkkjrHkj iljys vkgsdaiuhP;k mRiknukauk ,lth,l ¼ÝkUl½] lhà ¼;qjksi½ ;kalkj[;k çfrf"Br vkarjjk"Vªh; laLFkka}kjs ekU;rk fnyh xsyh vkgs- ;k daiuhyk ekU;rk çkIr fu;kZr gkÅlpk ntkZ feGkyk vkgs vkf.k vk;,lvks 9001%2008] vk;,lvks 14001%2004 vkf.k vks,p,l,,l 18001%2007 uqlkj ekU;rk çkIr vkgs- ;k daiuhP;k ikÃIl vkf.k VîwCluk xzkgdkaph [kwi ilarh feGkyh vkgs- ÇlpukP;k {ks=kr

rh 22 QlyfMlsØka acj 2017

çxrh dj.;kP;k mís'kkus daiuh —"kh {ks=kr vko';d vl.kk&;k vus d çdkjP;k ikÃIlph fuÆerh djr vkgs] vkf.k R;kauk 'ksrd&;kadMwu pkaxyh ekx.kh vkgs- daiuhph toGwu ekfgrh ?ks.;kP;k gsrwus Qly ØkarhP;k pewus daiuhP;k foi.ku dk;Zdkjh lq'khydqekj 'kek±'kh ppkZ dsyh- ;k ppsZrhy dkgh egÙokps eqís& ,ih,y viksyks fdrh çdkjP;k mRiknukaph fuÆerh djrs\ ihOghlh ikÃIl] ,pMhihà ikÃIl] ,lMCY;wvkj ikÃIl] ÇLçDyj ikÃIl] fQÇVx ikÃIl] Vh&ikÃIl] dIyj] lhihlhà ikÃIl gh vkeph dkgh egÙokph mRiknus vkgsrgYyh eksBîk çek.kkr yksd R;kaP;k ?kjkr lhihlhà ikÃIlpk mi;ksx djr vkgsr- gs ikÃIl xkj vkf.k xje v'kk nksUgh çdkjP;k ik.;kalkBh ;ksX; vkgs- gYyh ?kjk?kjkrwu

ljkZli.ks fx>jpk okij gksr vlY;kus ;k ikÃIlpk okij ok<yk vkgs- ;kO;frfjä vkeP;k vU; ikÃIlph ekx.kh ns[khy lkrR;kus ok<rs vkgs- eVkjP;k 'ksrhlkBh loksZR—"V letY;k tk.kk&;k ÇLçDyj ikÃIlph ekx.kh ns[khy [kwi vkgs- ;k ikÃIleqGs eVkjP;k 'ksrkr lqyHkrsus Çlpu djrk ;srsvU; daiU;ka'kh vlysY;k LièksZr rqEgkyk rqeP;k mRiknukalkBh dks.kR;k vkOgkukauk lkeksjs tkos ykxrs\ vkOgkus lok± l eks j vlrkr vkf.k çR;sdkph Lora= vkOgkus vlrkr- xzkgdkauk loksZR—"V mRiknu dls |kos gs vkeP;kleksjhy [kjs vkOgku vkgs- dks.kR;k çdkjP;k mRiknukauh xzkgdkauk lekèkkuh djkos gs vkOgku vkgs- xzkgdkauk lekèkku ns.ks gs vkeP;k daiuhps mfí"V vkgs] vkf.k R;kp

www.fasalkranti.com


eqyk[kr –"Vhus vkepk O;ogkj lq# vkgs- vkeP;k daiuhph v'kh bPNk vkgs dh] vkeph mRiknus gh vU; daiU;kaP;k rqyusr tkLr LoLr vkf.k pkaxyh vlyh ikfgtsr- cktkjkr th LoLr vkf.k ntsZnkj mRiknus vlrkr R;kaukp xzkgdkaph ilarh feGrs- vkEgh xzkgdkauk LoLr vkf.k ntsZnkj rlsp etcwr vkf.k fVdkÅ mRiknus miyCèk d:u nsrks- Çder] xq.koÙkk vkf.k fofoèkrk ?ksÅu brj daiU;ka'kh LièkkZ djr cktkjkr fVdwu jkg.ks gsp ,d eksBs vkOgku vkgs- fgekpy çns'k vkf.k mÙkjk[kaM jkT;kar ikÃIlP;k fuÆerh {ks=kr vkEgh ifgY;k Øekadkoj vkgksrgYyh ns'kkr 'ksrd&;kaph feGdr nqIiV dj.;kP;k lanHkkZr ppkZ lq# vkgs- v'kk ifjfLFkrhr Çlpu {ks=krhy daiU;kaph Hkwfedk dk; vkgs\ gks] lè;k 'ksrd&;kaph feGdr nqIiV dj.;kph ;kstuk lq# vkgs- iarçèkkukaph gh ,d v'kh egÙokdka{kh ;kstuk vkgs] th çR;{kkr mrjfo.;klkBh loZ yksd ,doVys vkgsr- vkeph daiuh ns[khy 'ksrd&;kaP;k çxrhfo"k;h fopkj d:u dke djrs vkgs;kp dkj.kkeqGs vkEgh ÇlpuklkBh ikÃIl

vkf.k fo'ks"kr% ÇLçDyj ikÃIlph fuÆerh djr vkgksr- 'ksrd&;kadMwu ;kyk [kwi ilarh feGr vkgs- eh vkèkhp lkafxrY;kçek.ks] vkeph da i uh LoLr vkf.k pka x Y;k mRiknuka p h fuÆerh djrs - tks i ;± r 'ksrd&;kauk —"kh midj.ks LoLrkr feG.kkj ukghr] rksi;±r 'ksrd&;kaP;k feGdrhr dks.krkgh cny ?kMwu ;s.kkj ukgh- loZ daiU;kauk ;klkBh iq<kdkj ?;kok ykxsy vkf.k rsOgkp dkgh ifjorZu gksÅ 'kdsy- Çlpu daiU;kaP;k O;frfjä [krs] fc;k.ks] VªWDVj] iaIl lkj[;k daiU;kauk ns[khy R;kaph mRiknus LoLr djkoh ykxrhy- gs gksr ukgh] rksi;±r ;k fn'ksus dks.krsgh foèkk;d dke gksÅ 'kd.kkj ukgh- gks] gs ek= eh uôh lkaxsu dh] ljdkjP;k ;k vfHk;kukeqGs daiU;k ns[khy ;k fn'ksus dk;Z d# ykxY;k vkgsrrqeph mRiknus 'ksrd&;kauk dqBs feGw 'kdrkr\ vkeph mRiknus 'ksrd&;kauk vkeP;k nqdkukar feGw 'kdrkr- ;kpcjkscj vkeps vusd foØsrs] forjd vkgsr- R;kaP;kdMwu ns[khy mRiknus [kjsnh dsyh tkÅ 'kdrkrçxr 'ksrdjh v‚uykÃu i)rhus ns[khy

Regd. Office: Mubarikpur Alwar Rajasthan - 301025 I Mob.: +91-9540019555 Email: info@unnatindia.in I www.unnatindia.in

vkeph mRiknus [kjsnh d# 'kdrks] pkSd'kh d# 'kdrks rlsp mRiknukaP;k Çderh ns[khy tk.kwu ?ksÅ 'kdrks- ,dw.k dk;] rj eh brdsp Eg.ksu dh] 'ksrdjh dks.kR;kph fBdk.kkgwu] [kwi lqyHkrsus vkeph mRiknus [kjsnh d: 'kdrkrdaiuhP;k Hkfo";krhy ;kstuk dk; vkgsr\ lè;k rjh vls dkghp ukgh] ijarq çxrh dj.;klkBh dkghrjh uos djr jgkosp ykxrs- vkEgh ns[khy osGsph xjt y{kkr ?ksrk dkghrjh uohu cktkjkr vk.kw- lè;krjh vkeph daiuh fBcd ÇlpuklkBh vko';d vl.kk&;k dks.kR;kgh çdkjP;k ikÃIlph fuÆerh djr ukgh- vkEgh ;s.kk&;k dkGkr fBcd ÇlpukP;k –"Vhus p dke d# ts.ksd#u 'ksrd&;kauk vk.k[kh lqyHkrsus dke djrk ;sÃy-

fofiu feJk T;s"B i=dkj Qly Økarh] uoh fnYyh-

mPp DokfyVh ds fjlpZ vkSj gkbfczM chtksa ds mRiknd vkSj fcØsrk

fMLVªhC;wVjf'ki ds fy, laidZ djs www.fasalkranti.com

Qly Økarh 23

fMlsacj 2017


eqyk[kr

'ksrd&;kaP;k f[k'kkyk ijoMrhy vls vkeps VªWDVj &vejthr flag vk

;'kj eksVlZ gh Hkkjrkrhy ,d O;kolkf;d okgu fuekZrk daiuh vkgs;k daiuhph LFkkiuk lu 1948 e/;s VªWDVlZP;k forj.kklkBh vkf.k lsoslkBh dsyh xsyh gksrh- 1965 uarj Hkkjrkr vk;'kjph ekydh iw.kZi.ks Hkkjrh; 'ksvj/kkjdkadMs vkgs- ikp n'kdkar ;k daiuhus ,d eksBk iYyk ikj dsyk vkgs- gh daiuhus xzkgd] foØsrs/forjd vkf.k 'ksvj/kkjdkapk fo'okl laiknu dj.;kcjkscjp R;kaP;k mRiknukar fofo/krk vk.k.;koj ns[khy dke djr vkgsdaiuh vusd O;kolkf;d okgukaP;k O;frfjä VªWDVlZph fufeZrh ns[khy djrs- VªWDVlZ fufeZrh {ks=kr gh daiuh [kwi yksdfç; vkgsgh daiuh 24 ,pih rs 50 ,pih i;aZrP;k VªWDVlZph fufeZrh djrs- jktLFkkue/khy —"kh xzke esGkO;kr daiuhus R;kapk 18 ,pihpk NksVw VªWDVj 'ksrd&;kauk nk[kfoyk- rks c?k.;klkBh fnolHkj 'ksrd&;kaph >qacM mMkyh gksrhda i uhP;k uO;k mRiknuka f o"k;h

rh 24 QlyfMlsØka acj 2017

foLrkjiw o Z d tk.kw u ?ks . ;klkBh vkf.k 'ksrd&;kaph çfrfØ;k tk.kwu ?ks.;kP;k –"Vhus Qly ØkarhP;k pewus daiuhps ofj"B O;oLFkkid Jh- vejthr flag ;kaP;k'kh laokn lk/kyk- R;krhy dkgh egÙokps va'k& rqEgh ;k esGkO;kP;k fufeÙkkus dks.krh uoh mRiknus cktkjkr vk.kyh vkgsr\ vkEgh ;k esGkO;kP;k fufeÙkkus vk;'kj 557 vk;'kj 551 vk;'kj 485 vkf.k vk;'kj NksVw cktkjkr vk.kr vkgksr- vk;'kj 557 gk Qqy yksMsM VªWDVj vkgs rj vk;'kj NksVw gh uoh ladYiuk vkgs vkf.k rks 'ksrd&;kauk c?krk ;kok ;klkBh vkEgh rks ;k esGkO;kr ?ksÅu vkyks vkgksr- ijarq vtwu dkgh ijh{k.k d:u >kys dh exp vkEgh rks cktkjkr mrjfo.kkj vkgksr- ;kO;frfjä ;k esGkO;kps vkSfpR; lk/kwu v¡ch IykÅ gk nksUgh cktwauh okijrk ;s.;ktksxk ukaxj vkEgh cktkjkr mrjor vkgksr- ;klkscrp vkEgh vk;fj'k daiuhrQsZ fufeZr 6 QqVkpk jksVks fVyj ns[khy cktkjkr mrjor vkgksr-

rqeP;k mRiknukaP;k ckcrhr 'ksrd&;kaP;k dk; çfrfØ;k vkgsr\ vkeph mRiknus 'ksrd&;kauk vfr'k; mi;qä v'kh vkgsr] dkj.k 'ksrd&;kadMwu vkEgkyk [kwi pkaxY;k çfrfØ;k feGr vkgsresGkO;kr ;s.kkjs 'ksrdjh vkeph mRiknus ikgwu vkuanh gksr vkgsr] vkf.k c&;kp 'ksrd&;kauh [kjsnhP;k –"Vhus pkSd'khns[khy dsyh dsyh vkgs- ;kpcjkscj vusd mRiknus vkxkÅ jk[kwu ns[khy Bsoyh tkr vkgsr- gh mRiknus yodjkr yodj cktkjkr foØhlkBh miyC/k d:u |k ts.ksd#u vkEgh NksVw [kjsnh d# 'kdw] v'kkçdkjph ekx.kh vusd 'ksrd&;kadMwu dsyh tkr vkgsvk;'kjP;k NksVwcíy foLrkjiwoZd lkaxkvk;'kj daiuhus NksVîk rlsp fdjdksG 'ksrd&;kaP;k –"Vhus ;ksX; v'kk NksVîk VªWDVjph fufeZrh dsyh vkgs vkf.k R;kps NksVw vls ukedj.k dsys vkgs- gk 18 v'o'käh vl.kkjk VªWDVj vlwu T;kaP;kdMs ygku 'ksrtehu vkgs v'kk 'ksrd&;kalkBh gk [kwi www.fasalkranti.com


eqyk[kr

mi;ksxh vkgs- gk deh ba/ku okijrks rlsp ;kP;k ns[kHkkyhpk [kpZ ns[khy fdjdksG vkgslokZr egÙokph ckc gh vkgs dh] NksVîk 'ksrd&;kaP;k f[k'kkyk ijoMw 'kdsy gs y{kkr ?ksÅup ;kph fufeZrh dsyh xsyh vkgs- gk deh tkxsr ns[khy pkaxyh ukaxj.kh d# 'kdrks- —"kh fdaok ck;kbZrP;k lanHkkZr vko';d vl.kk&;k loZ dkekae/;s NksVw mi;ksxh iMw 'kdrksbrj vusd daiU;k NksVîk VªWDVlZph fufeZrh djr vkgs- ;kar NksVwps osxGsi.k dk; vkgs\ vk;'kjpk NksVw gk ckxdkekrhy rK vkgs- gk 'ksrhcjkscjp ckxsrhy dkes ns[khy yhy;k d# 'kdrks- ;kar th midj.ks tksMyh xsyh vkgsr rh etcwr vkf.k fVdkÅ vkgsr- brj daiU;kaP;k VªWDVlZP;k rqyusr ;kph fdaer ns[khy deh Bsoyh xsyh vkgs;keqGs çR;sd ygku 'ksrdjh ns[khy lgti.ks gk [kjsnh d# 'kdsy- vki.k tks VªWDVj [kjsnh d# rks etcwr vkf.k LoLr vlkok v'kh çR;sdp 'ksrd&;kph bPNk vlrs- ghp www.fasalkranti.com

ckc y{kkr ?ksÅu] daiuh vusd çdkjP;k Vª W D VlZ p h fufeZ r h djrs vkgs vkf.k 'ksrd&;kadMwu R;kauk ilarh ns[khy feGrs vkgsvkeps eksBs VªWDVlZns[khy vU; VªWDVlZP;k rqyusr tkLr etcwr vkf.k LoLr vkgs r rls p R;ka p h dk;Z { kerkns [ khy brjkais{kk tkLr vkgsvk;'kj VªWDVj [kjsnh dsY;kl vuqnkukph dk; lks; vkgs\ gYyh toGikl lxG~;kp —"kh ;a=kaoj vuqnku feGr vkgs- gks] gs ek= [kjs vkgs dh] NqI;k fdaerh vlrhy dk] [kjsnhr ikjn'kZdrk vlsy dk] 'ksrd&;kaoj tkLr vkfFkZd rk.k rj ;s.kkj ukgh uk v'kk çdkjpk fopkj 'ksrdjh djr vlrkr- vkeph daiuh ;k loZ ckchapk fopkj d:up dke djrsvkeP;k dks.kR;kgh VªWDVlZP;k [kjsnhoj dks.krhgh Nqih fdaer ukgh- th fdaer vlsy] R;kp fdaerhr vkEgh 'ksrd&;kauk VªWDVlZ fodrksvkeP;kdMwu VªWDVlZ [kjsnhoj dks.kR;kgh çdkjP;k vkfFkZd vMp.kh ;sr ukghr- vkEgh ;ksX; fdaer vkf.k vuqnku

nsÅu 'ksrd&;kauk vkeph mRiknus miyC/k d:u nsr vkgksrbrj daiU;ka'kh Li/kkZ djr vlrkuk rqeP;kleksj dks.krh vkOgkus vkgsr\ çR;sd daiuhph Lor%ph vkOgkus vlrkr vkf.k R;kaoj ekr d:up cktkjkr fVdwu jkgk;ps vlrs- 'ksrd&;kaps vkf.k xzkgdkaps lek/kku gkp vkeP;k daiuhpk eq[; mís'k vkgs- vkf.k rs mfí"V lQy Ogkos Eg.kwu daiuh fujarj dke djr vkgs- ;kp dkj.kkeqGs vkEgh th mRiknus xzkgdkauk nsr vkgksr R;kckcrhr xzkgd lek/kkuh vkgsrvkeP;kdMs 24 ,pihiklwu 50 ,pih i;aZrps VªWDVlZ vkgsr ts 'ksrd&;kaph lsok djrkr vkf.k vktrkxk;r dqBwugh dks.kR;kgh çdkjph rØkj vkeP;ki;aZr iksgkspyh ukgh-

fofiu feJk T;s"B i=dkj Qly Økarh] uoh fnYyh-

Qly Økarh 25

fMlsacj 2017


;’kksxkFkk

vfHk"ksdus cnyyh 'ksrhph O;k[;k e

ukr dkgh dj.;kph rhoz bPNk vlsy rj ekxZ vkiksvki lkiMrks vls Eg.krkr- ;keqGsp] osxGs fopkj ?ksÅu dke dj.kkjh O;äh ;'kkP;k uO;k xkFkk fyfgr vlrs- v'khp dkefxjh vkSjaxkckn ftYákeèkhy ck#.k Hkkxkrhy cjkSyh xkokrhy vfHk"ksd dqekjus d:u nk[koyh vkgs- vfHk"ksdus lkafxrys dh] tsOgk Hkkr vkf.k xOgkP;k ikjaikfjd 'ksrheqGs 'ksrd&;kaps uqdlku Ogk;yk lq#okr >kyh rsOgk R;kauh nql&;k jkT;kar tkÅu etwjh djk;yk lq#okr dsyh gksrh- Eg.kwup ;k rksVîkrhy O;olk;kyk Qk;ns'khj cufo.;kpk eh Bke fuèkkZj dsyk- ifgY;kank eh Lor% rkanwG&xOgkP;k ,soth Qqys vkf.k vkS"kèkh ouLirÈph ykxoM djk;yk lq#okr dsyh- QqykaP;k vkf.k vkS"kèkh ouLirÈP;k 'ksrheqGs eyk [kwi ykHk >kyk] vkf.k gs c?kwu brj 'ksrdjh ns[khy ;kçdkjP;k 'ksrhdMs oGys- 'ksrd&;kapk mRlkg c?kwu eh vusd 'ksrd&;kauk ;klkBh çsfjr dsys- vkt vfHk"ksdP;k v'kk iq<kdkjkus vkSjaxkckn] Hkkstiwj] eèkqcuh ldV vusd ftYákrhy 500 gwu vfèkd 'ksrd&;kaP;k psg&;koj gkL; Qqyys vkgs- ;k dk;kZlkBh ;k o"kÊ ekpZ efgU;kr vfHk"ksdyk iarçèkku Jh ujsaæ eksnh ;kaP;k gLrs fdlku jRu iqjLdkjkus lUekfur dj.;kr vkys- vfHk"ksdus 2002 eè;s usrjgkV 'kkGsrwu ngkohph ijh{kk fnyh vkf.k R;kuarj eWustesaVps f'k{k.k ?ksrys- vfHk"ksdus f'k{k.k iw.kZ >kY;oj iq.;krhy ,dk daiuhr uksdjh lq# dsyh- tsOgk dsOgk rs xkokr ;sr rsOgk rs yksdkadMwu gsp ,sdr dh] 'ksrh gk ?kkVîkpk O;olk; >kyk vkgs- vkrk 'ksrhr dkgh vFkZ mjyk ukgh- gs ,sdwu vfHk"ksdps eu fiGoVwu fu?kr vls- ;kp njE;ku 2011 lkyh ,dk jLrk vi?kkr ik; rqVY;keqGs R;kauk pkyrk ;sÃukls >kys- rsOgk R;kauh Bjoys dh vkrk uksdjh ukgh rj Qä 'ksrhp djk;ph vkf.k 'ksrh dj.;klkBh R;kauh vkiyh dacj dlyh- ;klkBh R;kauh loZçFke 'ksrd&;kalkBh vl.kk&;k ;kstukaph ekfgrh d:u ?ksryh- ;kstusvarxZr R;kauh 8 dëk tfeuhoj i‚yh?kj r;kj d:u R;kar tjcsjk] >saMw vkf.k fuf'kxaèkkph 'ksrh lq# dsyh- ifgY;kp o"kÊ ;karwu yk[kks #i;kapk fuOoG uQk R;kauk feGkyk- ;kuarj R;kauh <ksjno.kkph ¼vVsZehfl;k½ 'ksrh dsyh- ;kar ns[khy R;kauk [kwi

rh 26 QlyfMlsØka acj 2017

Qk;nk >kyk dkj.k eysfj;kojhy vkS"kèk cufo.;klkBh vk;ihlh,y yWc gs [kjsnh djrs- ;k 'ksrhrwu ykHk gksr vlY;kps ikgwu brj 'ksrdjh ns[khy çf'k{k.k ?ks.;klkBh ;sÅ ykxysrs lkaxrkr dh] 8 dVBîkar 1 yk[k 92 gtkj tjcsjkph Qqys vlrkr- yXu lekjaHkkr tjcsjkps ,d Qwy 5 rs 6 #i;kauk lgt fodys tkrs- v‚xLV&lIVsacjeè;s gaxke ulrkuk çrh Qwy 2 rs 3 #i;kauk fodys tkrs- 8 dVBîkar etwjh vkf.k vU; [kpZ feGwu toGikl 1 rs nhM yk[k #i;s [kpZ gksrks- 100 gtkj is{kk tkLr 'ksrd&;kauk çxr 'ksrhdMs oGfo.ks gs vfHk"ksdps y{; vkgsvkrk vfHk"ksd Qqys vkf.k vkS"kèkh ouLirÈP;k cjkscjhusp ,dkfRed 'ksrhdMs oG.;klkBh 'ksrd&;kauk çksRlkfgr djr vkgs;kplks c r eRL;ikyu] xk; laxksiu] QGs&HkkT;kaP;k 'ksrh lanHkkZr ns[khy rs 'ksrd&;kauk ekfgrh d:u nsr vkgsr- R;kauh fofoèk daiU;k'kh 'ksrd&;kapk djkj d:u fnyk vkgs- ;keqGs 'ksrd&;kaps mRiknu ok;k tkr ukgh;kaP;k çsj.ksus vusd 'ksrd&;kauh vkiY;k mRiknukar ewY; o`)h d:u tkLr uQk dekoyk vkgs- vfHk"ksdP;k ;k ç;RukaeqGs vusd 'ksrd&;kaP;k ?kjkr le` ) h uka n rs vkgs 'ksrhcjkscjp vfHk"ksd vkSjaxkckn dknacuh QkeZj çksMîqlj daiuh fyfeVsMyk ikBÈck nsr vkgsrvfHk"ksd lkaxrkr dh] ek÷;k ;k dk;kZr ukckMZps ftYgk fodkl O;oLFkkid Jh- vt; dqekj vkf.k —"kh foKku dsaæ flfljps çeq[k JhfuR;kuan eyk eksykps lgdk;Z djrkr- ukckMZps ftYgk egkO;oLFkkid Jh fefFkys'k ;kauk rs vkiys ekxZn'kZd ekurkrvfHk"ksd Eg.krkr dh R;kaP;k lgdk;kZf'kok; gs loZ 'kD;p uOgrs- v'kkçdkjP;k dk;k±lkBh vfHk"ksd ;kauk vusd iqjLdkj feGkys vkgs r - vfHk"ks d gs 'ksrd&;kalkBh ,d vkn'kZ vkgsrekxs oGwu ikgrkuk 'ksrd&;kaps gljs psgjs R;kaP;k –"Vhl iMrkrwww.fasalkranti.com



;’kksxkFkk

fi.;kP;k ik.;kP;k ckcrhr vkRefuHkZj >kys egrhps <k.kh xko U>quq ftYákrhy ph<kok iapk;r >qlferhps vuqlwfpr tkrhps ckgqY; vl.kk&;k egrh xkokrhy <k.kh- ;karhy cgqla[; yksdkadMs jksth&jksVhps dks.krsgh lkèku ulY;kus toGikl loZp t.k nkfj|Z js"ks[kkyhy thou txr gksrs- ;k xkokph lokZr eksBh leL;k gksrh rh fi.;kP;k ik.;kph- tsOgk ,[kknk yXu lekjaHk vls rsOgk ukrsokÃdkauk vusd fnol fi.;kP;k ik.;kph lks; djkoh ykxr vls- ftrds d"V yXukP;k O;oLFksr djkos ykxr ulr R;kis{kk fdrhrjh tkLr d"V fi.;kP;k ik.;kph lks; dj.;klkBh ykxr gksrsjke—".k t;n;ky nkyfe;k lsok laLFksus vuqlwfpr tkrÈps ckgqY; vl.kk&;k ;k xkokrhy fi.;kP;k ik.;kph leL;k nwj dj.;klkBh xkokrhy ljdkjh 'kkGsP;k ifjljkr ikolkP;k ik.;kP;k laoèkZuklkBh toGikl ,d yk[k fyVj {kersps Hkwfexr dq a M cufoys - gs dq a M cufoY;kua r j xkod&;kauk fi.;kP;k ik.;klkBh vFkok

rh 28 QlyfMlsØka acj 2017

ikolkP;k ik.;kP;k laoèkZukph >kyh enr] le`)hP;k okVsoj pkyw iMys laiw.kZ xko-

yXu lekjaHkklkBh nql&;k xkokrwu ik.;kph O;oLFkk dj.;kph xjt mjyh ukgh- vU;Fkk] xkokrhy efgykauk fi.;kP;k ik.;kph lks; dj.;kr vkiyk laiw.kZ fnol ok;k ?kkyokok ykxr vlsegrhP;k <k.kh xkokr fi.;kP;k ik.;kph leL;k [kwi tquh vkgs- vusd fi<îk ;k leL;syk rksaM nsr vkY;k vkgsr- tsOgk laLFkus ;k xkokP;k laiw.kZ fodklklkBh gs xko nÙkd ?;k;ps Bjfoys rsOgk loZçFke fi.;kP;k ik.;kP;k leL;soj rksMxk Eg.kwu ikolkP;k ik.;kps la o èkZu d:u xkod&;kauk 'kq) ik.kh ns.;kph O;oLFkk dsyh- [kjsrj Hkwfexr ik.kh xkokr miyCèk vkgs ijarq R;kar yo.k vkf.k {kkjkapk lekos'k vlY;kus R;k ik.;kpk okij fi.;klkBh dsyk tkÅ 'kdr uOgrk- ts yksd gs ik.kh fi.;klkBh okijr gksrs R;kauk vusd jksxkaph ykx.k gksr vls vkf.k xfjcheqGs rs R;koj mipkj ns[khy d# 'kdr uOgrs- ;keqGs osGsiwoÊp R;kapk e`R;w gksr vls-

la L Fks u s xkod&;ka e è;s ikolkP;k ik.;kps la o èkZ u dj.;kla c a è kh tkx` r h dj.;klkBh Eg.kwu toGikl loZp ?kjkar ikolkP;k ik.;kps ,d=hdj.k dj.;klkBh Hkwfexr gkSnkaph fuÆerh dsyh- rlsp nSuafnu okijkuarj ts ik.kh jLR;koj ?kk.k iljor gksrs R;kps fu;a=.k dj.;kP;k –"Vhus dPP;k fofgjh cufoY;k ts.ksd#u gs ik.kh Hkwfexr ik.;kr felGys tkÃy- ;k dk;kZ r xkod&;kauh laLFksyk laiw.kZ lgdk;Z dsys;kpk ifj.kke vlk >kyk dh] vkt laiw.kZ xko fi.;kP;k ckcrhr vkRefuHkZj rj >kysp i.k lkoZtfud jLR;kaoj ?kk.k ik.kh il:u tks xfyPNi.kk iljyk gksrk R;kiklwu ns[khy xkokyk eqäh feGkyh;kf'kok; la L Fks u s xkod&;ka u k m?kMîkoj 'kkSp dsY;kus gks.kk&;k vktkjkaph ekfgrh fnyh vkf.k loZ ?kjkar 'kkSpky; cufo.;klkBh enrhpk gkr iq<s dsyklxG~;k xkod&;kauh ;klkBh R;kaph laerh n'kZoyh- dsoG ,dk o"kkZr xkokrhy loZp www.fasalkranti.com


;’kksxkFkk ?kjkar 'kkSpky;kaps fuekZ.k dk;Z iw.kZ >kys vlwu R;kaP;k 'kaHkj Vôs okijklacèkh yksdkar tutkx`rh dsyh xy s h vkf.k xkod&;kuah ;kyk ikBÈck nÅ s u 'kkp S ky;kp a k okij l# q dy s k;keG q s gs xko gkx.knkjheä q >kys vkg-s egrhP;k <k.kh xkokr brdh xfjch gksrh dks yksd etqjh Çdok cdjh ikyu d:u [kwi d"Vkus nksu osGsP;k Hkkdjhph lks; djr gksrsxkokrhy 87 dqVqackaiSadh 80 dqVqacs nkfj|Z js"ks[kkyh gksrh- 'ksrhlkBh vko';d midj.ks ulY;kus yksd ihd ns[khy ?ksÅ 'kdr uOgrs;klkBh laLFksus xkod&;kaP;k LFkkuh; ifjfLFkrhP;k vkèkkjkoj ,d feGdr o`)hph ;kstuk r;kj dsyh vkgs- ;k ;kstusr xkod&;kadMwu vkysY;k lwpukapk lekos'k dsyk xsyk- loZçFke xkod&;kauk yo.kh; o {kkjjksèkd fids ?ks.;kpk lYyk fnyk xsyk vkf.k cdjh ikyu ;kalkj[;k dk;ZØekapk ;kstusr lekos'k dsyk xsyk- gs xko Hkkjr ljdkjP;k foKku vkf.k ra=Kku foHkkxkP;k lgdk;kZus lapkfyr ,dkfRed 'ksrh i)rh

GO FOR SOIL TESTING www.fasalkranti.com

ijh;kstusr lgHkkxh vlY;kus xkod&;kauk [kjhi vkf.k jCch fidkalkBh jksxjksèkd vkf.k [kkjV ik.;kyk lgu d# 'kd.kk&;k fidkaph ntsZnkj fc;k.ks eksQr miyCèk d:u fnyh xsyh- ;kcjkscjp ÇlpuklkBh Qokjk Çlpu i)rhpk okij dj.;kpk lYyk fnyk xsyk- 'ksrd&;kauk ;ksX; osGh fnyk xsysyk lYyk vkf.k ntsZnkj fc;k.kkaph miyCèkrk ;kapk ifj.kke Eg.kwu 'ksrd&;kaps mRiknu nhM rs nksuiV ok<ysegrhP;k <k.khrhy xjhc 'ksrd&;kauk deh tkxsr vkf.k eqíykr tkLr iSls defo.;klkBh 'ks r hlks c rp ckxdke dj.;kpk lYyk ns[khy fnyk xsyk- R;kauk fycw] ekslach] cksj] fdUuw bR;knh QGkaph jksis miyCèk d:u fnyh xsyh- 'ksrd&;kauh laLFks}kjs miyCèk d:u fnysY;k ;k jksikaph isj.kh d:u fu;fer Çlpu lq# dsysÇlpuklkBh fBcd Çlpu i)rhpk okij dsyk xsyk- laLFksrQsZ QGkaP;k jksikaph ns[kHkky vkf.k R;krhy dhMfu;a=.k ;klacaèkh

SAVE FERTILIZER

ekfgrh fnyh xsyh- rlsp dhVduk'kd vkS"kèks ns[khy iqjoyh xsyh;keqGs xkokr QG>kMkaP;k ckxk fnlw ykxY;k vkgsr,d&nksu o"kk±uh tsOgk ;k >kMkauk QGs ykxrhy rsOgk 'ksrd&;kauk vfrfjä feGdr gksÅ 'kdsycdjh ikyu O;olk;klkBh xkod&;kauk mÙkstu ns.;klkBh vfèkd ykHkdkjh cdjh tequkikjh vkf.k fljksgh ;k çtkrhP;k cdjh ikyukpk lYyk fnyk xsyk;klkBh xkod&;kauh gksdkj n'kZoyk- ;k cd&;k [kjsnh d:u R;kapk mi;ksx lq# dsY;koj xkod&;kaeè;s ;k çtkrÈfo"k;h tkLr vks< fuekZ.k >kyh- ;kcjkscjp laLFksus cd&;kaeè;s vk<Gwu ;s.kk&;k jksxkaP;k fu;a=.klkBh Eg.kwu osGksosGh ylhdj.kkph lks; ns[khy dsyh vkgsvkt egrhps <k.kh xko le`)hP;k ekxkZoj xrhus okVpky djr iq<s tkr vkgsjkepj.k èkkdM 1 ds 20] ,lVhlh gkÅÇlx cksMZ] Hkjriwj

SAVE MONEY

SAVE EARTH

Qly Økarh 29

fMlsacj 2017


[ksrh&okMh

S>m°. nr. Ama. P§da, S>m°. `y. E‘. dmK‘mao H$sQ>H$emók, ‘amR>dmS>m H¥${f {dÚmnrR>, na^Ur

rh 30 QlyfMlsØka acj 2017

www.fasalkranti.com


[ksrh&okMh

www.fasalkranti.com

Qly Økarh 31

fMlsacj 2017


[ksrh&okMh

rh 32 QlyfMlsĂ˜ka acj 2017

www.fasalkranti.com



[ksrh&okMh

S>m°.OmoËñZm e‘m©, S>m°. Ama. Ho$. nmb, lr. S>r. Q>r. Mm¡Yar d[aï> emók, amï´>r¶ S>mqi~ g§emoYZ H|$Ð, gmobmnya

JmanrQ> d ~o‘mog‘r nmdgm‘wio ‘hmamï´>mV VgoM BVa amÁ`m§V cmImo hoŠQ>a joÌmda AÞYmÝ`, ^mOrnmcm d ’$i{nH$m§Mo AVmoZmV ZwH$gmZ Pmcoco Amho. ~è`mM {R>H$mUr 100% n`ªV ZwH$gmZ Pmë`mMo {XgyZ Amco Amho. H$‘r ZwH$gmZ Pmcoë`m {R>H$mUr H$mhr à‘mUmV ’$iPmS>o dmM{dUo eŠ` Amho; na§Vw H$mhr {R>H$mUr Pmcoë`m JmanrQ> d nmdgm‘wio Z ^ê$Z {ZKÊ`mgmaIo ZwH$gmZ Pmco Amho. åhUyZ S>mqi~ {nH$mMo ZwH$gmZ {dMmamV KoVm, Imcrc g„m XoÊ`mV `oV Amho. A. H«$. ZwH$gmZ Pmcocr AdñWm {e’$mag/g„m 1. gd© ’w$Q>cocr ’$io gd© ’w$Q>cocr / Iam~ Pmcocr ’$io H$mTy>Z Zï> H$amdrV, VwQ>coë`m ’$m§Úm N>mQy>Z H$mTy>Z Zï> {Macoë`m ’$m§Úm§gmR>r H$amì`mV. Ë`mM~amo~a 1 ~moS>m} {‘lUmMr ’$dmaUr H$amdr. ’$m§Úm H$mncoë`m {R>H$mUr 10 ~moS}>Šg noñQ> cmdmdr d nwT>rc ~hmamgmR>r ~mJ {dlm§VrV gmoS>mdr. 2. ’$i VmoS>UrMr AdñWm ’$i VmoS>Urnydu ~mo[aH$ A°{gS> (2 J«°./{c.) Mr ’$dmaUr Ho$ë`mg g¨^mì` ’$iHy$O Wm§~{dVm `oB©c. Ë`mM~amo~a cdH$amV cdH$a ’$io VmoSy>Z {dH«$sg nmR>dmdrV. 3. ’$i VmoS>Urcm EH$ ‘{hZm Imcrc {e’$mag Ho$coë`m 1 Vo 3 H«$‘m§H$m§À`m ’$dmaÊ`m H$amì`mV. AdH$me Agcoë`m AdñWoV 4. qc~mÀ`m AmH$mamMr ’$io AgVmZm : A) 75% nojm OmñV ZwH$gmZ ~mJ ñdÀN> H$ê$Z nwT>rc ~hmamÀ`m ì`dñWmnZmMr nyd©V`mar H$amdr. Pmcoë`m ’$i~mJm : (Am°JñQ>/gßQ>|./Am°ŠQ>mo.) ~) 25% nojm H$‘r ZwH$gmZ ~m{YV ’$io H$mTy>Z Zï> H$amdrV. Cd©[aV Mm§Jë`m ’$im§À`m g¨ajUmgmR>r {e’$mag Ho$coë`m Pmcoë`m ’$i~mJm : 1 Vo 3 H«$‘m§H$m§À`m ’$dmaÊ`m H$amì`mV. Z§Va EH$mpË‘H$ H$sS> d amoJ ì`dñWmnZmH$[aVm doimnÌH$mZwgma ’$dmaUrgmR>r dmnamdo. 5. ’y$cYmaUm d ’$iYmaUoVrc ~mJm : ~m{YV ’w$co/’$io H$mTy>Z Zï> H$amdrV. Z§Va {e’$mag Ho$coë`m 1 Vo 3 H«$‘m§H$m§À`m ’$dmaÊ`m H$amì`mV A{YH$ ’y$c/’$iYmaUogmR>r dmQ> nmhmdr qH$dm g‘mYmZH$maH$ ’y$c/’$iYmaUm Agë`mg EH$mpË‘H$ H$sS> d amoJ ì`dñWmnZmMo eoS>çyc JaOoZwgma dmnamdo.

rh 34 QlyfMlsØka acj 2017

www.fasalkranti.com


[ksrh&okMh 6.

’$iYmaUm Zgcoë`m ~mJm

7.

nmZPS> Pmcoë`m/{dai à‘mUmV ’$io Agcoë`m ~mJm :

VwQ>coë`m ’$m§Úm N>mQy>Z H$mTy>Z Zï> H$amì`mV. H$mncoë`m {R>H$mUr 10 ~moS>m}noñQ> cmdmdr 1 ~moS>m}{‘lUmMr ’$dmaUr KoD$Z Z§Va JaOoZwgma EH$mpË‘H$ H$sS> d amoJ ì`dñWmnZmMo doimnÌH$ dmnamdo. ~mJo‘Ü`o H$mhr ’$io Agë`mg, {e’$mag Ho$coë`m 1 Vo 3 ’$dmaÊ`m H$amì`mV. nmD$g Pmcocm Zgë`mg ~mJocm ZdrZ ’w$Q> `oÊ`mgmR>r nmUr Úmdo; OoUoH$ê$Z PmS>mda ñH$m°{MªJ hmoUma Zmhr.

{e’$mag Ho$coë`m 3 ’$dmaÊ`m... 1) JmanrQ> Pmë`mZ§Va ~mo[aH$ A°{gS> (2 J«°./{c.) qPH$ gë’o$Q> (2.5J«.°/{c.) H°$pëeA‘ hm`S´>m°ŠgmB©S>/MwZm (1.25 J«°./{c.) ‘°ÝH$moPo~ (2.5 J«°./{c.) 2) n{hë`m ’$dmaUrÀ`m EH$m AmR>dS>çmZ§Va `w[a`m (2.5-5 J«°./{c.) H$m~}ÝS>m{P‘ (1 J«°./{c.) 3) Xwgè`m ’$dmaUrÀ`m 10-12 {Xdgm§Zr ({McoQ>oS>) gyú‘ AÞÐì`o 2-3 J«°./{c. `mà‘mUo ’$dmamdrV. EH$mpË‘H$ H$sS> d amoJ ì`dñWmnZ doimnÌH$ 1) {dlm§VrH$mimV : AmcQy>Z nmcQy>Z 1 ~moS>m}{‘lU qH$dm 2 ~«mo‘mo 2 Zm`Q´ > mo à mo n o Z 1-3 S>m`mo c .5 J« ° . /{cQ>a H$m° n a Am°pŠgŠbmoamB©S> 2.5 J«°./{cQ>a qH$dm H$m°na hm`S´>mAm°ŠgmB©S> `m§Mr 10-15 {Xdgm§À`m A§VamZo AmcQy>ZnmcQy>Z ’$dmaUr H$amdr. 2) ’$iYmaUm AdñWoV : AmcQy>Z nmcQy>Z 0.5 ~moS>m}{‘lU qH$dm ñQ´>oßQ>mogm`H${cZ 0.5 J«.°/{cQ>a qH$dm 2 ~«mo‘mo 2 Zm`Q´>moàmonoZ www.fasalkranti.com

1-3 S>m`moc 0.5 J«°./{cQ>a H$m°na Am°pŠgŠbmoamB©S> 2.5 J«°./{cQ>a qH$dm H$m°na hm`S´>mAm°ŠgmB©S> qH$dm H$m~}S>mqP‘ 1 J« ° . /{cQ>a ~w a erOÝ` {R>nŠ`m§ À `m àmXw ^ m© d mZw g ma AmcQy > Z.nmcQy > Z ’$dmaUr H$amdr. nmdgmù`mV 7 {Xdgm§À`m A§VamZo ’$dmaUr H$amdr Am{U ewîH$ dmVmdaUmV 10-15 {Xdgm§À`m A§VamZo ’$dmaUr H$amdr. Amdí`H$Vm Agë`mg `mo½` H$sQ>H$ZmeH$ {‘giyZ ’$dmaUr H$amdr. 3) Á`m ~mJm§‘Ü`o VocH$Q> S>mJ amoJmMm àmXw^m©d Zgoc, Ë`m ~mJm§‘Ü`o ñQ´>oßQ>mogm`H${cZ 0.5 J«°./{cQ>a qH$dm 2 ~«mo‘mo 2 Zm`Q´>moàmonoZ 1-3 S>m`mocMr ’$dmaUr H$ê$ Z`o. ’$ŠV ~waerZmeH$m§gmo~V H$sQ>H$ZmeH$m§Mr ’$dmaUr H$amdr. 4) {e’$mag Ho$coë`m IVm§À`m ‘mÌm PmS>mMo d` Am{U AdñWm `mZwgma Úmì`mV.. gyMZm : ~hmamZwgma (Am` S>r Am` nr E‘ ) ’$dmaUrMo g¨{já eoS>çyc www.nrcpomegranate.org `m g¨Ho$V ñWimÀ`m S>mD$ZcmoS>g ‘Ü`o nmhmdo.

Qly Økarh 35

fMlsacj 2017


[ksrh&okMh

rh 36 QlyfMlsĂ˜ka acj 2017

www.fasalkranti.com


[ksrh&okMh

www.fasalkranti.com

Qly Økarh 37

fMlsacj 2017


[ksrh&okMh

S>m°. E. Ama. gmdVo / lr. Or.Oo. ^mdgma àm. {O. E‘. ‘mmodmS> AÞ agm`U d nmofUemó {d^mJ, AÞV§Ì ‘hm{dÚmb`, d. Zm. ‘. H¥$. {d., na^Ur

~H$ìhrQ> S>m`H$m°Q> Hw$Qy>§~mVrb nm°brJmoZogr dZñnVr g§X^u` dmU Amho. gm‘mÝ` ~H$ìhrQ> ho nrH$ dZñnVr ’$m°Jmonm`a‘ BñHy$b|Q>‘ Amho. ’$m°Jmonm`a‘ ‘Yrb bmJdS>rImbrb àOmVr gm`‘mog‘ JQ>mVrb EH$ gm`‘mog‘ Eb (~ma‘mhr ~H$ìhrQ>), E’$ {JJ±Q>r`‘ Am{U E’$ hmo‘moQ´>monrH$‘ AmhoV. Jìhmer g§~Y {XgVo åhUyZ ~H$ìhrQ> AZoH$m§Zm Jm|YimV Q>mH$Umao Amho. na§Vw, Vo Iao Zmhr Zmd H$XmMrV ~rM-JìhmVrb ~XbmZr d Ë`mÀ`m YmÝ` {~MZQ²>g gmå` Agë`mZo Amho. ~H$ìhrQ>Mo gyS>mo{gar`b åhUyZ dJuH$aU Ho$bo OmVo d V¥UYmÝ`mer ’$aH$ Am{U gmaIonUm ho XmoÝhrhr Xe©{dVmo. ~H$ìhrQ> ho S>M‘Ü`o ~moH$doQ> Mo ^mfm§Va Agy eH$Vo. bmJdS> d CËnmXZ : ~H$ìhrQ> ‘Ü` A{e`mnmgyZ CJ‘ Agbobm Am{U ‘Ü` d nyd© `wamonmV ^Q>Š`m bmoH$m§ìXmao hñVm§VarV H$aÊ`mV Ambo. Voamì`m eVH$mV O‘©Zr, Am°ñQ´>o{b`m Am{U BQ>br‘Ü`o ~H$ìhrQ>Zo H$mhr ‘hËËd JmR>bo. VWm{n, BVa YmÝ` bmJdS>r‘wio Ë`mMo ‘hËËd g§nyï>mV Ambo. gÜ`m ½byQ>oZ‘wº$ Amhma ‘mJUr‘yio ~H$ìhrQ>bm naV ‘mJUr dmT>V Amho. gm‘mÝ` ~H$ìhrQ> gdm©V ‘hËdmMr ~H$ìhrQ> àOmVr Amho. Oo OJmVrb ~H$ìhrQ> CËnmXZmn¡H$s 90% d boIm§H$sV, AmWuH$Ñï>`m ‘hËdmMr àOmVr Amho. OJ^amVrb CËnmXZ joÌ 2.5 {‘br`Z hoŠQ>a d CËnmXZ 2 {‘br`Z Q>Z Amho. MrZ, a{e`m Am{U `wH«o$Z‘Ü`o 2005 bm AZyH«$‘o 8 bmI ‘o.Q>Z, 605640 ‘o. Q>Z, 274700 ‘o. Q>Z CËnmXZ Pmbo. h„rÀ`m H$mimV ~H$ìhrQ>‘Ü`o ñdmañ` dmT>Ê`mMo H$maU H$s, g|{Ð` eoVrgmR>r EH$ n`m©`r nrH$ Am{U Amamo½` AÞ

rh 38 QlyfMlsØka acj 2017

åhUyZ ZyVZrH$aU Ho$bo Jobo Amho. ~H$ìhrQ>‘Ü`o AZoH$ g§`yJo AgVmV Vo g§^mì` {d{eï> amoJ YmoH$m H$‘r H$aVmV. OnmZ ~H$ìhrQ>Mm ‘y»` Am`mV H$aUmam Xoe Amho. ^maVmVrb bmJdS >: ^maV ho nrH$ ‘moR>`m à‘mUmda Oå‘y Am{U H$í‘raÀ`m ‘Ü` npíM‘og Am{U AéUmMb àXoeÀ`m nyd}bm N>oVbo OmVo. Ë`mMr OmñV bmJdS> (Xm{O©qbJ) npíM‘ ~§Jmb, (bS>mI, CY‘nya) Oå‘y Am{U H$í‘ra, (~«måhya, nm§Jr, H$by, {e‘bm Am{U {H$Za) {h‘mMb àXoe, (CÎmaH$mer, M‘mobr, nm¡ar, Ab‘moam Am{U {nR>moamJS>) CÎmaàXoe, (bMmZ Am{U bMy§J) {g¸$s‘, ‘oKmb`, (Vdm§J, ~mo‘{S>bm, {Xam§J) Aê$UmMb àXoemÀ`m CÎmwJ nd©Vm‘Ü`o Ho$br OmVo. X{jU ^maVmV ho ‘w»`V: {Zb{Jar Am{U nmbZr nd©Vm§‘Ü`o KoVbo OmVo. ~H$ìhrQ> dZñnVrMo d¡{eï>`o : Vm§Xyimg `mo½` Zgboë`m g‘yÐgnmQ>rnmgyZÀ`m C§Mmdarb ^mJmV ~H$ìhrQ> EH$ ‘hËdmMo H¥${f dZñnVr Amho. ~H$ìhrQ> bmJdS>rMm B{Vhmg àmMrZ Amho Am{U AOyZhr ho nrH$ EH$ ‘hËdmMo AÞ ómoV Amho. Vo EH$ dmfuH$ dZñnVr Amho Am{U bhmZ dZñnVr H$mbmdYrgh ObX dmT>Vo. Ë`mg 6 AmR>dS>çm‘Ü`o {~`mUo {Z{‘©Vrg gwédmV hmoVo Am{U 10-11 AmR>dS>`mZ§Va {nH$Vo. Vo 30-50 B§M (75-125 go.‘r.) C§M dmT>Vo. `m nmoQ> OmVrV Z§VaÀ`m ’w$bm§Zm {g‘m°g ŠbñQ²>g‘Ü`o H§$nmD$§S> nwîn‘§Orar {Z{‘©Vr 5 nmH$i`m ’w$bm§À`m ì`dñWrV AgVmV. ~H$ìhrQ> {nH$m§À`m {d{dY ^mJm§Mo ‘hËËd : ~H$ìhrQ> ~hyCÔoer` nrH$ Amho. ‘D$ Q>moH$ nmbo^mÁ`m åhUyZ dmnabo OmVmV. ’w$bo Am{U {haì`m nmZm§nmgyZ éQ>rZ H$mT>bo OmVo. Oo www.fasalkranti.com


[ksrh&okMh

Am¡ f Ym§ ‘ Ü`o dmnabo OmVo . ~r`mZo ñd`§nmH$m‘Ü`o VgoM ‘Úno`mV dmnabo OmVo. Q>a’$b Cet‘Ü`o dmnabo OmVo. A^ú` ~H$ìhrQ> H$m|S>m nmoQ´>r ImÚ åhUyZ dmnabo OmD$ eH$Vo. YmÝ` ~marH$ H$ê$Z YmÝ` {‘giyZ ImÚ åhUyZ dmnabo mmD$ eH$Vo. nrH$ nmdgmi`mV ‘mVr Yyn VnmgUr Am{U ‘mVr OmoS>Ê`mgmR>r ‘XV H$aVo. Vo EH$ Mm§Jbo {hado IV nrH$ Am{U ‘mVr nmoV gwYmaVo. ~H$ìhrQ>`m {d{eï> AmH$mam‘yio ì`dpñWV nrH$ åhUyZ Cn`wº$ Amho. ì`dñWrV nrH$ VU {Z‘y©bZ H$aÊ`mgmR>r dmnabo OmUmao nrH$ Amho. ~H$ìhrQ> {deofV: gmo Am{U H°$ZS>m H$mQ>oar nmZo Agbobo EH$ amZQ>r amon, ~ZmdQ> JdV, a{e`Z Z°nVU, {haì`m ñnO© Am{U ~ma‘mhr nonaJdVÀ`m OmoaXma {damoYr Amho. ~H$ìhrQ> {~`m§Mo d¡{eï>` :

~H$ìhrQ> nrH$ ~hyCÔo{e` j‘Vm AgyZhr gÜ`m àm‘w»`mZo {~`mUo CËnmXZmgmR>r nrH$ åhUyZ KoVbo OmVo. Q>maQ>ar ~H$ìhrQ> {~`mUo N>oXUmao ^mJ JmobmH$ma Am{U gm‘mÝ` ~H$ìhrQ>nojm WmoSo>eo bhmZ AmhoV. Va gm‘mÝ` ~H$ìhrQ> {~`mUo (àË`jmV EH$ ’$i qH$dm A°ŠZs), {deofVh}Zo VrZ H$moU AmhoV. ~H$ìhrQ>mo YmÝ` gwH$m‘odm à‘mUo d {XgÊ`mg Am{U amgm`{ZH$Vo‘Ü`o ñQ´>maMr Zgbobo A°brbmoZ Wa Am{U ñQ´>maMr B§S>moñn‘© Amho, åhUyZ Vo B§S>moñn‘© H$S>YmÝ`mgmaIo Amho. ~H$ìhrQ> {~`mÊ`mMr ghgm {nR>m‘Ü`o à{H«$`m Ho$br OmVo. ~H$ìhrQ> XiÊ`m AJmoXa {~`m§Mo daMm H$m|S>m H$mTy>Z Z§Va {nR> H$ê$Z Mmibo OmVo d H$m|S>m H$mT>boë`m {~`mUm§Zm ^aS>bobo YmÝ` åhUVmV. ~H$ìhrQ> {~`m§À`m {nR>m‘`o àm‘w»`mZo OQ>rb H$m~m}XHo$ (ñQ´>mM©) 70-91% AgVo. - ‘mo.: 9422176354

GREENMAX ORGANICS ( A group of Company)

“ Grow Organic, Save Earth”

Manufacturer of Certified Organic Farming Inputs. Office - Mohan Nagar, Ghaziabad, Delhi Road Corp Office- Peth Road, Panchvati, Nashik, Maharashtra, India

www.fasalkranti.com

Mobile : +919835866122 Qly Økarh 39

fMlsacj 2017


[kkÅxYyh

fdlwu ?;k- xktjkpk e/kyk fioGk Hkkx dkiwu ?;knw/k mdGY;koj fdlysys xktj nq/kkr Vkdk vkf.k pkaxys ,dtho d:u nkV gksbZi;aZr f'ktokcnkekps ikrG 4&5 rqdMs ;ke/;s dkiwu

rh 40 QlyfMlsØka acj 2017

vko';d lkfgR;

Qwy Øhe nw/k % 500 feyh

xktj % 400 ¼500 xzke½ ¼lksyysyh½

rwi % 1 NksVk pepk

lk[kj % v/kkZ di ¼125 xzke½

osyph % 4

dktw % 10 rs 12

—rh

cnke % 10 rs 12

nw/k mdGr Bsok- xktjkpk iq < pk&ekxpk Hkkx dkiw u

Vkdk- dktwaps nksu rqdMs d:u osyph ikoMjlks c r Vkdk- xtjs y k nkVlj >kY;kuarj lk[kj ?kkywu <oGkos- esok Hkkt.;klkBh iWue/;s rwi Vkdkos- rwi forGY;koj R;kr cnke vkf.k dktw Vkdwu gydsp ijrowu ?;k- ijrysyk esok dk<wu ?;kok-

FkksMk esok xkfuZf'kaxdfjrk Bsok- esok vkf.k osyph ikoMj xtjsyke/;s Vkdwu feDl djk- xtjsyk r;kj vkgs- okVhr dk<wu ?;kes o k Vkdw u ltokos - pfo"V xtjs y k xjekxje fdaok FkaM] ikfgts rlk ok<wu ?;kesok ijroY;kf'kok; okijrk ;sbZy-

www.fasalkranti.com


vkjksX;eku

gk

; CyM çs'kj fdaok mPp jänkc gh vk/kqfud thou'kSyhph lkekU; leL;k cuyh vkgs- loZlk/kkj.k vkjksX; vlysY;k O;ähpk jänkc 120 vkf.k fdeku 80 vlrkslq–< jkgk;ps vlY;kl jänkc loZlkekU; Bs o .ks vfr'k; vko';d vkgs - ,dk vanktkuqlkj vkt txHkjkr mPp jänkckus =Lr vusd yksd vkgsr- mPp jänkckP;k leL;sr /keU;kae/;s jäkpk nkc ok<rks- rks ok<Y;keqGs /keU;kae/;s jä çokg lqjGhr jkg.;kdfjrk ân;kps dke uhV pky.ks egÙokps vlrs- yksd mPp jänkckdMs nqyZ{k djrkr- vH;klkrwu Li"V >kys vkgs dh] mPp jänkckps 85 VDds #X.k osGsoj vkS"k/k ?ksr ukghr-

ladsr vkgs- v'kk O;ähyk NksVîk&NksVîk xks"Vhr jkx ;srks- vusdnk pwd&cjkscj dGr letr ukgh- R;keqGs rqEgh Lor:ph rikl.kh d:u ?;k- mPp jänkckr Mksda xjxjrsvusdnk 'kjhjkr Fkdok jkgrks- ;kiSdh dkgh y{k.ks fnlY;kl M‚DVjkapk lYyk ?;k- tj FkksMîk çek.kkr Fkdok okVyk fdaok ik;&;k p<wu FkdY;klkj[ks okVys] osxkr pky.;kr leL;k tk.kor vlsy rj ex jänkckus rqeP;k 'kjhjkoj dCtk dsyk vkgs vls letk-

O;ähauk jänkckpk =kl vl.;kph vf/kd 'kD;rk vlrs- lkekU;i.ks mPp jänkc vl.kk&;kauk ukdkrwu jä ;s.ks] jk=h >ksisr leL;k vlY;kl Rofjr rTKkapk lYyk ?;kvFkkZr r.kko fdaok vfuæk ns[khy leL;sph ewGa vlw 'kdrkr- tj vk/khis{kk rqeP;k ân;kph /kM/kM ok<yh vlsy fdaok ân;kr nq[kr&[kqir vlsy rjhgh gh jänkckph y{k.ks B: 'kdrkr-

'okl ?ks.;kl =kl] /kki ykx.ks v'kk fLFkrhr fpfdRldkpk lYyk ?;kok- ;k

mPp jänkckP;k çkjafHkd y{k.kkr lacaf/kr O;ähP;k MksD;kP;k ekxs vkf.k ekusr nq[k jkgrs- vusdnk v'kk i)rhP;k leL;syk nqyZf{kr dj.;kr ;srs- tj rqEgkyk vf/kd r.kko okVr vlsy rj gk mPp jänkckpk

www.fasalkranti.com

Qly Økarh 41

fMlsacj 2017



MAHARASHTRA : 9881302258



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.