Fasal kranti punjabi magazine january 2018 by FASAL KRANTI

c;b eqKsh

o’kZ & 04 vd a & 02 ;kb-

nze -01

w[ZbLfJe ekghQjojh 35 o[ gJ/ 2017

www.fasalkranti.com

iBtoh

rohB jkT{; ftu NwkNo dh p/w”;w T[sgkdB seBhe w?rB?fNe N?eB'b'ih Bkb tX ojh feqFh T[gi S'N/ fe;kBK d/ piN ftu ;kv/ Nq?eNoL ;shF w”fonk e'mkoh ro[ZgL fe;kBK d/ ftek; dk wkfJb;N'B

;ko/ gkmeK ~ c;b eqKsh tb'I Bt/I ;kb dhnK F[GekwBktK

2018

ftFk ;{uh

c;b eqKsh

;bkjeko wzvb

wkf;e feqFh gZfsqek

;kb- 03

iBtoh

2018

nze -01

ftFk ;{uh feqFh ;wkukoHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH6 ezgBh ;wkukoHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH14 S'N/ fe;kBK d/ piN ftu ;kv/ Nq?eNoL ;shF w”fonkHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH20 e'mkoh ro[ZgL fe;kBK d/ ftek; dk wkfJb;N'BHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH22 ;cbsk dh BthI fJpkos j? fe;kB ukuhHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH24 ib ;[oZfynk (;zGkb) dk wjZstHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH26 -fFtw{os whDk

g”d g”FD bJh fwZNh dh T[gikT{ Fesh tXkT[Dk io{ohHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH28 vkH;[Bhb e[wko dkXhu - vkHnfBb e'mkoh - Fqh ;[o/F e[wko s/bh

rohB jkT{; ftu NwkNo dh p/w”;w T[sgkdB seBheHHHHHHHHHHHHHHHHHH30 vkH jfo fdnkb u”Xoh

eDe ftu yogstkoK dh ;wZf;nk ns/ o'eEkwHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH34 fto/Ido f;zx j[Zvk- whBkeFh ;KrtkB

iBtoh wjhB/ d/ feqFh ekoiHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH36 vkH okw ;to{g pkBk- vkH fdB/F e[wko

vkH i/Hn?;H ;zX{, T[g wjkfBd/Fe- y/sh, y/shpkVh wzsokbk vkHn?;HeHwbj'sok, nk:[es (y/sh) y/shpkVh wzsokbk vkH tkJhHnkoHwhBk, nk:[es (gq;ko), y/shpkVh wzsokbk Fqh ;[o/F rjbkts, nfsH feqFh fBd/Fe (gq;ko), jfonkDk ;oeko vkH J/He/H;qhtk;st, vkfJo?eNo ns/ e[bgsh, n?BHvhHnkoHnkJh gq'H UHghHfrZb, ;kpek e[bgsh, wHgqHeqHgq'HftHftH, T[d/g[o vkH pboki f;zx, e[bgsh, y/shpkVh :{Bhtof;Nh, i'Xg[o vkH vhHe/HFowk, vkfJo?eNo, ;hHn?;Hn?;HnkoHnkJh, eoBkb vkH Xhoi f;zx, vkfJo?eNo, ;o'QI nB[;zXkB fBd/Fkbk, Gosg[o vkH n?;He/Ho}k, vkfJoe?No, fJ;zNhfuTN{ nkc g;/Nh;kfJv ckowb { F/B seBhe, rV[rKt vkHn?wHn?bHikN, ;hBhno ftfrnkfBe, ;hHnkJhHn?wHn?wHtkJhHNh vkH tkJhHghHn?;Hvpk;, vkfJo?eNo, feqFh gq;ko, r'HpHgHeqHgq'HftHftH, gzs Bro vkHn?;Hn?;Hf;tku, nB[;zXkB fBd/Fe, u”HuHf;HjHfeqHftHftH fj;ko Fqh phHphHf;zx, ;jkfJe Tg[ nfXneF (ekogo'N/ ncn / o), NkNk ef?web; fbH Bf'Jvk vkH ;”fwso dk;, fBd/Fe- fJzvhnk fJzNoB?FBb fize n?;';hJ/FB vkH n?;Hn?BHG/Iv/, ezNoh n?ro'B'fw;N, w'i?e fJzvhnk gqkH fbH, r[VrKt

;zgkde wzvb vkHphHn?;Hs'woL gqXkB ftfrnkfBe, Gkosh feqFh nB[;zXkB ;z;EkB vkH i/HghHn?;H vpk;L gqXkB ftfrnkfBe, Gkosh feqFh nB[;zXkB ;z;EkB vkH i/HghH f;zxL ;kpek ftGkr nfXneF, fwdqk ftfrnkB, uH”uHf;HjHfeHqftHftH, fj;ko vkHn?;Hn?;HbmtkbL gqXkB ftfrnkfBe, n?BHvhHnkoHnkJh, eoBkb vkHn?;He/HF[ebkL gqXkB ftfrnkfBe, Gkosh rzBk nB[H;z;H byBT{ vkH rikBzd ikNL ;jkH nkukfonk (fwqdk ftfrnkB), wHgqHfeqHgq'HftHftH, T[d/g[o vkH nkoHn?uHwhBkL ;jkH nkukfonk (fwqdk ftfrnkB), wHgqHfeqHgq”,ftHftH T[d/g[o Fqh okw fBtk; u”XohL ;jkHnB[ ftfrnkfBe, nkBzd feqFh ftHftH nkBzd

w/oh o;’JhHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH40 ;z;Ekge

info@fasalkranti.com

www.fasalkranti.com

fv}kfJfBzr

okitho f;zx e/H Bo/F Fkw f;zx vkH J/He/H f;o'jh whBkeFh d/t/Ido f;zx t'jok w’fBek wbj’sok ;kro wbj'sok fofse e[wko fgqnk ;/mh ;fosk f;zx :'frsk u”jkB fgqnk fsqgkmh whB{ w?Bh gqXkB fBokbh :kdt ;'Bw gkme ;fuB towk

facebook.com/fasalkranti

instagram.com/fasalkranti/ +91 9012020804

nkfc; nf;;N?IN

nzfes u”Xoh

twitter.com/fasalkranti

fBd/Fe

;/jsHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH41 T[g fBd/Fe e[b g/i ;zfynk - 44

fJ; w?r}hB ftu gqekfFs b/y ns/ ftuko b/yeK d/ fBZih jB, gqekFe_;zgkde fJ;d/ bJh T[ZsodkJh BjhI jB. gqekFe ns/ w[dqe e'ghIdo Bo/F d[nkok ;tkwh n?ro'e;h eokg; ;fbT{FB} gqkH fbH bJh o?ew' gq?; gqkJht/N fbfwN/v, ;h- 59, Uybk T[d:'fre y/so, c/;-1, BthI fdZbh-110020 s'I w[fdqs ns/ n?e;-96_1, rbh Bzpo 12, pqjwkg[oh, Fkjdok, fdZbh-110053 s'I gqekfFs, ;zgkde - whBkeFh

;zgkde n?;'f;J/N ;zgkde

;hBhno gZsoeko ;hBhno ;/b; gqpzXe ;/b; gqpzXe

wkoehfNzr n?r}hfeT{fNt

;'Fb whvhnk gqpzXe

;zgoe J/-9, t?;N i:'sh Bro, d[orkg[oh u”Ie, Fkjdok, fdZbh- 110094

011&22815345

eqKsh 04 c;biBtoh 2018

in.linkedin.com/in/fasal-kranti-972698129

www.fasalkranti.com

;zgkdeh

iwhB ftu fize dh ewh Bkb tXdhnK ;/js ;wZf;nktK whB ftu g”Fe sZsK dh ewh ns/ feqFh T[sgkdK dh r[DtZsk ftu u'bh dkwB dk ;zpzX t/fynk iKdk j?. T[b/yD:'r j? fe y/s dh fwZNh ftu fijV/ th g”Fe sZsK dh ewh j't/rh, fBFfus o{g Bkb T[jh g”Fe sZsK dh ewh T[; y/s s'I gqkgs ykd nzB, ;pih, cb ns/ d{i/ ;ko/ feqFh T[sgkdK ftu j'Dk s?n j?. :kBh fe wkNh i/ dwdko j't/rh wsbp T[; ftu g”fdnK bJh io{oh ;ko/ g”Fe sZs Gog{o wksok ftu T[gbZpX j'Dr/ sK p/FZe T[; y/s s'I gqkgs ;ko/ feqFh T[sgkd g”FfNe (gq'NhB, ftNkfwB; ns/ yfDi sZsK Bkb Gog{o) ns/ ;[;tkdh j'Dr/. fJj fJe fBo-fttkd ;ZukJh j?. dZ;d/ uZbhJ/ fe Gkosh fwZNhnK ftu fize dh Gkoh ewh j? fi;dk Bk f;oc c;b T[sgkdesk s/ p[ok n;o g? fojk j? ;r'I T[sgkd dh r[DtZsk th gqGkfts j' ojh j?. Gkos fij/ ftek;Fhb d/FK ftu fiE/ fJe gk;/ iwhB ftu fize dh yk; ewh ns/ d{i/ gk;/ feqFh T[sgkdK ftu fize dh ewh ns/ fJ; s'I gqGkfts wB[Zyh ;/js dh ;wZf;nk d/ ;zpzX ftu b'eK dh Bk;wM eoe/ d;s ns/ fBw'fBnk fijhnK fpwkohnK eoe/ pZfunK dh w”s do ;G s'I finkdk nKeh rJh j?. nfijk nB[wkB j? fe d[fBnk dh fJe fsjkJh iB;zfynk d/ G'iB ftu fize dh ewh dh ;wZf;nk j?. wkBt g”FD bJh fize fJe io{oh ns/ wjZstg{oB g”Fe sZs wzfBnk frnk j?. fize dh ewh Bkb d[fBnk dh 16% iB;zfynk dk ;kj szso, 19% dh ;/js wb/ohnk eoe/ ns/ 10% dk d;s dh ;wZf;nk eoe/ rVpVkfJnk j?. fize dh ewh Bkb j'D tkbh d;s dh fpwkoh eoe/ nzdk}B 8 bZy b'eK yk;eo fFF{nK dh w”s dk ekoB pD iKdh j?. fFF{nK ns/ pZfunK ftu phwkoh d/ gqsh o'r-o'Xe Fwsk pj[s xZN iKdh j?. Bshi/ ti'I, pZu/ o'r d/ jwb/ gqsh pj[s jh ;zt/dBFhb j' iKd/ jB. pZfunK dk gkbB g”FD eoB tkbh pj[s;zfynk Gkosh wksktK ~ sK fJ; rZb dh ikDekoh jh BjhI j?. Gkosh fwZNhnK ftu fize dh tZvh ewh eoe/ feqFh T[sgkdK ftu fize dh wksok g{oh BjhI j[zdh fijVh fe e[g”FD dk fJe tZvk ekoB pD iKdh j?. fize dh ewh eoe/ ;kvh G'iB ;wZroh ftu fize dh ewh d/ fJbktk d{i/ g”Fe r[DK (gq'NhB, ftNkfwB ns/ yfDi btD nkfd) ftu th ewh nk iKdh j?. Bshi/ ti'I fize dh ewh eoe/ pZfunK dk ;ohoe ftek; ;jh soQK BjhI j' gkT[Idk. Gkos fij/ ftek;Fhb d/F ftu ;kv/ G'iB dk w[Zy ;o's nBki ns/ dkbK jB, fi; Bkb ;kv/ g”FD bJh T{oik gq'NhB ns/ yfDi sZs gqkgs j[zd/ jB. feT[Ife fJjBK y/soK ftu fize dh tZvh ewh j? fJ; bJh fJE'I d/ feqFh T[sgkdK ftu fize dh ewh j'Dk ;[Gkfte j? fi; Bkb wB[Zy jh BjhI ;r'I gF{nK dh ;/js th e[gqGkfts j' ojh j?. Gkos ftu ehs/ rJ/ nfXn?BK s'I gsk bZrk j? fe fijV/ y/so dh fwZNh ftu fize dh ewh ;h, T[jBK y/soK s'I g?dk ehs/ rJ/ ykd nzB ftu fize dh ewh eoe/ wkBt y{B ftu th fize dk b?tb xZN gkfJnk frnk. fwZNh ftu fize dh ewh fize ;bc/N d/ gq:'r d[nkok d{o ehsh ik ;edh j?. fJ; Bkb feqFh T[sgkdK ftu fize dh wksok tX iKdh j?. fJj efjDk rbs BjhI j'Dk ukjhdk fe fize d/ fpBK ihtB ;zGt BjhI j?. fize ;kv/ ;oho d/ ;ko/ nzrK ftu gkfJnk iKdk j?. fize wkBt ;oho ftu e'fFektK d/ ftek; bJh io{oh j?. fJj gkuB ;zpzXh fGzB feqnktK ~ ;zgkfds eoB ftu wdd eodk j?. fJz;[fbB dh rshftXh, o'rK gqsh gqshoeFkswe Fwsk dk ftek;,;ohoe ftek;, roG ekb ftu wfjbktK ns/ roG ftu gbB tkb/ fFF{nK d/ ftek; bJh yk; wjZstg{oB j?, feT[Ife fJ; d”okB ftek; bJh e'fFektK dh tzv pj[s s/ih Bkb j[zdh j? ns/ fize fFF{nK ns/ pZfunK d/ ;ohoe ftek; (bzpkJh ns/ tiB ftu tkX/ ns/ jZvhnK dk ftek;) ftu ;feqn G{fwek fBGkT[Idk j?. fize ;kv/ ;/jswzd ihtB bJh p/jZd io{oh j?. ;ko/ ftNkfwB ns/ yfDi btDK ftu fize ;kvh o'r gqsho'Xh Fwsk s/ ;G s'I ekoro n;o gkT[Idk j?. fJj ;k~ o'rK d/ jwb/ s'I pukT[Idk j?. Bkowb o{g Bkb mzv s'I pukT[D ftu th fize ekfpb gkfJnk frnk j?. wB[Zyh nkjko ftu fize dh ewh s'I gqGkfts ftnesh ftu eJh soQK d/ bZSD gkJ/ iKd/ jB fi;dh g[FNh nk;kBh Bkb ehsh ik ;edh j? . g[oFK ftu fize dh www.fasalkranti.com

ewh d/ nkw bZSD- tkbK dk MVDk, iyw ibdh Bk GoBk, Bj[znK d/ j/mK ;c/d XZp/ j' ikDk, nboih, gqshoeFkswe Fwsk ftu ewh, ugkgu/ gqDkbh dk ewi'o j'Dk, ;feB d/ o'r nkfd ;wZf;nk j'Dk. fwubh nkT[Dk, ewo dod, wk; g/FhnK dk n;zs[bB nkfd fize dh ewh eoe/ j' ;edk j?. fJ; sZs dk ;G s'I tZvk wjZst wB dh J/ekrqsk d/ o{g ftu nKfenk frnk j?. fJE/ fJj T[b/y wjZstg{oB j? fe t?;/ sK n;hI ;kfonK bJh fize pj[s io{oh j?, go g[oFK bJh fJ; dh io{os wfjbktK d/ w[ekpb/ finkdk j[zdh j?. fFF{nK dh w”s doxZN eoB bJh nkF/ s'I ;z:[es oki, :{E'fgnk ns/ Gkos dhnK ;oekoK B/ :{Bh;?c dh wdd Bkb @@fFF{ ihtB oZfynk## bJh fJe nB{mk gq'rokw fsnko ehsk j?. fi; d[nkok o'ehnK ik ;eD tkbhnK fpwkohnK s'I Btiks fFF{nK, pZfunK ns/ wksktK ~ w”s s'I pukfJnk ik ;e/. fJ;d/ sfjs fJe yk; :'iBk fsnko ehsh rJh fi; ftu gpfbe gqkJht/N ;fjGkfrsk dh ;gFN Mbe B}o nkT[Idh j?. fJ; g[Bhs gq'rokw ftu ;oekoK, r?o ;oekoh ;zrmB ns/ dkB dksktK dk ;z:[es ;fj:'r :ehBh ehsk frnk j? fi;d/ nzsors jo ;kb d;s ns/ fBw'Bhnk Bkb woB tkb/ 20 bZy fFF{nK dh w”s ftu ewh dk beF oZfynk frnk. 5 ;kb s'I xZN T[wo tkb/ pZfunK dh j'D tkbhnK e[b w”sK ftu'I 29% d;s ns/ fBw'Bhnk Bkb j' iKdhnK jB fijVh fe jo ;kb brGr 20 bZy s'I finkdk nKeh rJh j?. T[b/yD:'r j? fe nfijhnK j'D tkbhnK e[b w”sK ftu'I 75% fjZ;k 15 d/FK dk j? fi; ftu 5 d/FK dk ;EkB ;G s'I T[go j?, fi; ftu Gkos BkJhihfonk, eKr', gkfe;skB ns/ :{E'fgnk fij/ d/F Fkfwb jB. fpBk Fe, i/ ;wK ofjzd/ ;ktXkBh tosh ikJ/ sK d;s ns/ fBw'fBnk fij/ o'rK s/ ekp{ gkfJnk ik ;edk j?. fBwB gok;kfosk w”fye g[BoibheoD btD (b'- Uow'bfoNh Uob ;kbN;) ns/ fize T[guko Bkb 90% d;s Bkb j'D tkbhnK w”sK s/ pj[s jh xZN you ftu py{yh ezNo'b gkfJnk ik ;edk j?. fJ;d/ pkti{d rohp d/FK d/ 5% s'I th xZN pZfunK ~ ;z;s[sh d/ nB[;ko g{ok fJbki fwb gkT[Idk j? ns/ f;oc 23% fFF{nK ~ fBw'fBnk d/ fJbki bJh n?INhpkfJUfNe fJbki fwb gkT[Idk j?. nfijk siopk ehsk frnk j? fe i/ ;oekoK dh fJZSk Fesh j't/, ;eFw fB:kwe szso j't/ ns/ fJ;~ bkr{ eoB bJh b'VhId/ ;z;kXB j'D, sK fJ; ;wZf;nk s'I ;cbskg{ote fBgfNnk ik ;edk j?. Gkt/I fJ; ftu gpfbe ;?eNo dh G{fwek ;G s'I finkdk wjZstg{oB j't/rh, fco th e'Jh fJe tor nkgD/ y[d d/ ;z;kXBK Bkb fJ;~ ;cbskg{ote bkr{ BjhI eo ;edk j?. u{zfe d;s dk jwbk pj[s s/ih Bkb j[zdk j? ns/ s[ozs ;jh T[guko Bk fwbD eoe/ gqkDxkse j' iKdk j?, fJ; bJh fJ; s/ ;wK ofjzd/ ezNo'b eoB bJh b'eb fBZih ;z;EktK dk :'rdkB ;G s'I finkdk wjZstg{oB j' ;edk j?. fJ; bJh fJjBK ;z;EktK ~ tX uV e/ nkgDh fizw/tkoh fBGkT[Dh ukjhdh j?. fize dh xZN' xZN wksok 12 s'I 15 fwbhrqkw gqshfdB nKeh rJh j?. fJj s[jkvh ;/js, nkgD/ ;zs[bB ns/ jkow'Bb gq';N/N d/ ;[uko{ o{g Bkb bkr{ eoB bJh io{oh j? BjhI sK 15 fwbhrqkw s'I finkdk wksok Bkb jkBhekoe gqGkt j'D dh ;zGktBk ofjzdh j?. ;k~ fJj :ehBh pBkT[Dk j't/rk fe ;kv/ d?fBe nkjko ftu fize dh b'VhIdh wksok pDh oj/. fize dh ;jh wksok bJh ;k~ gq'NhB :[es G'iB, v/noh T[sgkdK ;fjs nBki, g'bNqh ns/ wk; nkfd g{oe nkjko d/ o{g ftu b?Dk ukjhdk j? sKfe fize dh io{oh y[oke gqkgs j[zdh oj/. fJ;d/ bJh ;k~ y[oke dh ;jh u'D eoB bJh vkeNo dh okJ/ b?Dh ukjhdh j? feT[Ife fJ; sZs dh pj[s finkdk wksok th ;kvh ;/js bJh B[e;kBdkfJe j' ;edh j?.

vkH e/Hn?BH fstkoh

c;b eqKsh 05 5 iBtoh 2018

feqFh ;wkuko nzv/ dhnK ehwsK ftu 24% dh ewh

2020 se Gkos ftFt dk ;G s'I tZvk d[ZX T[sgkde d/F pD/rk

os ftu v/noh T[d:'r ~ nkT[D tkb/ ;w/I ftu Bt/I yzG bZrD tkb/ jB. ih jK, fJe fog'oN ftu fejk frnk j? fe Gkos d/ v/noh T[d:'r ftu 2020 se 15% dk ;kbkBk tkXk j't/rk, fi;d/ ubd/ fJ; T[d:'r s'I 9H4 fNqfbnB o[gJ/ dk w[Zb gqkgs j't/rk. jkb/ Gkos dk v/noh T[d:'r w[Zb d/ fj;kp Bkb 5H4 fNqfbnB dk j?. v/noh T[d:'r 2010-16 d/ d”okB ;hJ/ihnko ftu 15% dh do Bkb tX fojk j?. 1970 ftu Gkos ftu d[ZX T[sgkdB 20 fwfbnB whfNqe NB ;h. toswkB jkbks ftu ftek; eod/ j'J/ fJj T[d:'r 160 fwfbnB whfNqe NB d[ZX T[sgkdB eo fojk j? fijVk fJzNoB?FBb d[ZX T[sgkdB d/ 18H5% dk fjZ;/dko j?. fog'oN dh wzBhJ/ sK Gkos d/ 2020 se ;G s'I tZvk v/noh T[sgkde d/ o{g ftu T[GoB dh ;zGktBk j?. e/Ido ;oeko B/ eJh fJBg[N rshftXhnK okjhI v/noh ;fjekoh ;fwshnK dh T[sgkdesk ftu ;[Xko bJh 2012-17 d/ d”okB e/Idoh :'iBk okFNoh v/noh :'iBk ~ bkr{ ehsk. Gkos d/ d[ZX T[sgkdB Bkb fJzNoB?FBb T[sgkdB ftu ;[Xko j'fJnk j?. fdbu;g rZb fJj j? fe d/F dh gqsh ftnesh d[ZX dh ygs 3 ch;dh ;hJ/ihnko s/ tX ojh j?, id'I fe fJzNoB?FBb gZXo s/ ;hJ/ihnko 1 ch;dh dh s[bBk ftu j?. fog'oN ftu fejk frnk j? fe w[Zb tkX/ tkb/ T[sgkdK (thJ/vhgh) ftu tkX/ d/ ubd/ Gkos dh gqsh ftnesh d[ZX dh ygs ftu Gkoh tkXk j'fJnk j?, fijVk :{ogh ;zx dh soQK fJzNoB?FBb gfoge pkikoK bJh 34% T[d:'r d/ w[ekpb/ 86% j?. Gkos ftu nrb/ e[M ;kbK ftu gBho, wmk, :{n?uNh d[ZX fij/ thJ/vhgh ftu 15-30 ch;dh d/ tkX/ dh ;zGktBk j?. T[gG'rsktK dh nkwdBh tXD Bkb pqKfvv ns/ w[ZbtofXs d[ZX ns/ d[ZX T[sgkdK bJh T[gG'rsk tohnsk th tX ojh j?. fJ; y/so ftu th ;zrfms fyvkohnK d[nkok fBt/F tX fojk j?. fog'oN ftu fejk frnk j? fe :{ogh ;zx, nwohek, uhB, gkfe;skB fij/ d{i/ w'job/ d[ZX T[sgkdB tkb/ G[r”fbe y/soK ftu 2020 se 2% dk tkXk j'D dk nB[wkB j?, fijVk fe Gkos d/ ftek; nB[wkBK dh s[bBk ftu pj[s xZN j?.

eqKsh 06 c;biBtoh 2018

jBK fdBK ftu nzv/ dh wzr ftu tkX/ ~ t/yd/ j'J/ ehwsK ftu ewh nkJh j?. wzr ftu tkX/ eoe/ finkdk T[sgkdB ~ tXkT[D d”okB ehwsK d/ j'o fvZrD dh ;zGktBk j?. nzv/ dhnK ehwsK fgSb/ jcs/ 5H50 o[gJ/ gqsh F/no dh T[usw do s/ ;h. fijVh j[D 24% s'I finkdk fvr frnk j?. toswkB ftu ckow r/N dh ehws 4H15 o[gJ/ s'I 4H50 o[gJ/ d/ ftu j?, id'I fe y[dok ehwsK T[soh okiK ftu 6 o[gJ/ s'I 7 o[gJ/ d/ ftu ns/ dZyD ftu 5 o[gJ/ ns/ 6 o[gJ/ d/ ftu j?. g'bNqh c?vo/FB nkc fJzvhnk d/ u/now?B ow/F ysoh B/ fejk fe T[gG'r ftu froktN nkT[D Bkb ehwsK pj[s T[u/ b?tb se tX rJhnK jB. fJ; ;kb T[sgkdB ftu e'Jh tkXk BjhI j'fJnk j? id'I fe ehwsK ftu pj[s froktN nkJh j?. Gkos gqshfdB brGr 25 eo'V nzv/ dk T[sgkdB eodk j?, fijBK ftu'I finkdkso dZyDh okiK s'I nkT[Idk j?. sfwbBkv{ ftu bkweZb nzvk tgko dk e/Ido wzfBnk iKdk j?. fgSb/ ;kb g'bNqh fe;kBK ~ xZN bkG fwfbnk ;h fi; eoe/ fe;kBK B/ nzvk T[sgkdB ftu eN”sh ehsh ;h. BkweZb okFNoh nzvk ;wBftne ;fwsh d/ u/now?B ;/btoki dk nzdk}k j? fe nzv/ dh T[sgkdB bkrs ckow r/N gZXo s/ brGr 3H50 o[gJ/ j't/rh. e[M wjhB/ gfjbK se fe;kB xZN bkG ewk oj/ ;B. w”i[dk ehwsK ftu 3H3 eo'V nzv/ dk T[sgkdB j' fojk j?. n;hI fJe wjhB/ ftu brGr 3 eo'V nzv/ dk fBo:ks eod/ ;h, j[D fJj brGr 40 s'I 50 bZy nzv/ d/ j/mK j? go j”bh j”bh fJ; dk b?tb T[m fojk j?. pov cb{ ns/ T[sgkdB ftu eN”sh eoe/ nzv/ d/ fBo:ks ftu ewh nkJh ;h. UwkB Gkosh nzv/ dk w[Zy yohddko j? fJ;d/ Bkb jh esko d/ d{i/ ykVh d/F jB fijBK ftu Gkosh nzfvnK dh wzr pj[s j?.

uhBh s/ ;Nke fbfwN ysw

e/I

do ;oeko B/ uhBh fwZbK ~ okjs fdzd/ jj'J/ ;Nke fbfwN ~ s[ozs gqGkt s'I ysw eo fdsk j?. c{v wzsokb/ d/ nB[;ko ukb{ ;hiB ftu uhBh dh T[sgkdB 249 bZy NB dk j'D dk nzdk}k j?. id'I fe d/F ftu uhBh dh ;kbkBk ygs 250 bZy NB dh j[zdh j?. wzsokb/ dh wzBhJ/ sK Bt/I g/okJh ;hiB d/ F[o{ ftu gfjbh nes{po ~ uhBh dk pekfJnk ;Nke pu/ j'D eoe/ uhBh dh e[b T[gbpZXsk wzr s'I finkdk pDh j'Jh j?, fJ; bJh ;Nke fbfwN d/ Bkb jh NoBUto fbfwN ~ th s[ozs gqGkt s'I ysw ehsk ik fojk j?. fJzvhnB F{ro fwb; n?;';hJ/FB (fJ;wk) d/ nB[;ko ukb{ g/okJh ;hiB ftu uhBh dk T[sgkdB 251 bZy NB j'D dk nzdk}k j? id'I fe Bt/I g/okJh ;hiB d/ F[o{ ftu eohp 39H50 bZy NB uhBh dk pekfJnk ;Nke pfunk j'fJnk ;h. gfjbh nes{po s'I ukb{ j'J/ g/okJh ;hiB ftu 15 fd;zpo 2017 se 69H40 bZy NB uhBh dk T[sgkdB j' u[Zek j? fe fgSb/ ;kb d/ fJ;/ ;w/I d”okB fJ;dk T[sgkdB f;oc 53H46 bZy NB dk jh T[sgkdB j'fJnk ;h. ;Nke fbfwN jNk b?D Bkb uhBh ftu ;Nkfe;NK dh wzr tXD dk nzdk}k j?, fi; Bkb fJ;dhnK ehwsK ftu jbek ;[Xko nkJ/rk. www.fasalkranti.com

fize dh wjZssk c;b T[sgkdB ftu fize sZs dk wjZstg{oB :'rdkB j?. g”fdnK ftu fize dh ewh Bkb c;b T[sgkdB s/ T[bNk n;o g?Idk j? fi; Bkb nBki T[sgkdB xZN j[zdk j?. fize dh ewh tkb/ y/soK ftu c;b T[sgkdB ftu 40 gqshFs se dh ewh t/yD ~ fwbh j? fi;d/ ekoB fe;kB GoktK dh nkofEe ;fEsh s/ th n;o g?Idk j?. ;zs[fbs T[otoe T[g:'r ftu fize ~ tXktk d/D dh io{os j? feT[Ife fJ; Bkb fwZNh dh ;/js ns/ c;bK d/ T[sgkdB ftu tkXk j[zdk j? fi;d/ cb;o{g ykd ns/ g”FD ;[oZfynk ;[fBFfus j[zdh j?.

fize g”Fe sZs ~ tXktk d/D Bkb fwZNh, c;b ns/ wB[ZyK ftu fize dh ewh dh g{osh j[zdh j?. fJ; jtkb/ ftu bzp/ ;EkJh jZb bJh fize :[es T[otoe nBki T[sgkdB ftu pj[s io{oh j?.

fize T[otoe d/ pko/ ikDekoh bJh ;zgoe eo'Lfize fBT{Nqhn?IN fJBhFhJ/fNt fJzNoB?FBb fize n?;';hJ/FB, n?cHJ/HnkJhH jkT{; 10, Fjhd ihs f;zx wkor, BthI fdZbh- 110067

feqFh ;wkuko pzd gJ/ :{ohnk gbKNK dk g[Bo-T[Zdko j't/rkfJzdoihs f;zx

fgnki ns/ NwkNo dhnK ehwsK ftu nkJ/rh ewh

wkNo d/ bkb s/to ns/ fgnki d/ ipod;s nZEo{nK s'I T[gG'rsktK ~ e[M okjs fwbD tkbh j?. ih jK, BthI c;b d/ nkT[D Bkb nkrkwh 15-20 fdBK ftu y[dok pkiko ftu fgnki ns/ NwkNo dhnK ehwsK xND dk nB[wkB j?. p/brkw fgnki ns/ nwkNo dhnK ehwsK s'I iBsk p/jkb j?. nkT[D tkb/ ;w/I ftu fJ; s'I :ehBB okjs fwb/rh. okFNoh okiXkBh fdZbh d/ y[dok pkikoK ftu fcbjkb fgnki ns/ NwkNo dhnK ehwsK 70-80 o[gJ/ gqsh feb'rqkw ub ojhnK jB. d{i/ gqw[Zy FfjoK ftu th ehwsK fJ;/ soQK T[go ub ojhnK jB. T[whd j? fe nkT[D tkb/ fdBK ftu fgnki ns/ NwkNo dhnK ehwsK ftu froktN nkJ/rh. gqw[Zy T[sgkde oki wjkokFNo ftu fgnki dh fpikJh tfXnk j'Jh j?. pkiko ftu nkte F[o{ j[zd/ jh ehwsK xN ikDrhnK. nrb/ 15-20 fdBK ftu ehwsK T[fus gZXo s/ nk ikDrhnK. NwkNo dh BthI c;b dh fpikJh th j' u[eh j? ns/ ibdh jh T[;dh nkte th F[o{ j' ikJ/rh. nkte tXD Bkb E'e ns/ y[dok pkikoK ftu ehwsK xZN ikDrhnK. tXdhnK ehwsK ~ b? e/ ns/ c{v wfB;No okwftbk; gk;tkB d/ fpnkB ~ b? e/ ;oeko brksko nkg'}hFB d/ fBFkB/ s/ j?. c{v wzsoh B/ fejk ;h fe T[jBK ~ BjhI gsk ed'I ns/ fezB/ tes ftu fgnki-NwkNo dhnK ehwsK xZN j'DrhnK. jkbKfe fJ;d/ T[s/ T[jBK B/ fJj th fejk ;h fe fJ;d/ bJh e/Ido ns/ oki d'jK ~ fwbe/ T[gkn eoB/ j'Dr/. T[jBK B/ wjkokFNo ;fjs d{i/ okiK ~ ssekb edw u[ZeD bJh th fejk ;h.

eqKsh 08 c;biBtoh 2018

;kBK bJh okjs Go hypo j?. :{ohnk dh ewh ~ g{ok eoB bJh e/Ido ;oeko B/ ewo e;ZDh F[o{ eo fdsh j?. o;kfJD ns/ T[otoe oki wzsoh fJzdoihs f;zx B/ dZf;nk fe e/Ido ;oeko eJh yokp gJhnK :{ohnk fJekJhnK d/ g[Bo-T[dko bJh ezw eo ojh j?. ;oeko fJ; s'I 72H14 bZy NB :{ohnk T[sgkdB ftu tkXk ns/ nk:ks ftu Gkoh eN”sh dh T[whd eo ojh j?. ;z;d d/ fJe gqFB d/ fbfys T[so ftu wzsoh B/ dZf;nk fe ;oeko d[nkok T[otoe fBrw fbfwN/v ns/ fjzd[;skB coNhbkfJ}o ekog'o/FB fbfwN/v (n?un/c;hn?b) d/ gzi pzd T[otoe gbKNK dk g[Bo ftek; ehsk ikJ/rk. okwkr[zvw, r'oyg[o ns/ f;zdoh gbKN n?c;hnkJhn?b ns/ n?unko;hn?b d/ pko”Bh gbKN dk g[BoT[dko ehsk ikJ/rk. okwkr[zvw :{fBN dk tfDZfie T[sgkdB 2018 se F[o{ j'D dh ;zGktBk j?, id'I fe d{ihnK uko fJekJhnK s'I fJj 2020 se F[o{ j' ;edk j?. Gkos :{ohnk dk d{ik ;G s'I tZvk T[gG'rsk j?. Gkos B/ ;kb 2011 ftu 241H9 bZy NB :{ohnk dk T[sgkdB ehsk ;h id'I fe

54H81 bZy NB nk:ks ehsk frnk ;h. jkbKfe xo/b{ T[sgkdB ftu tkX/ d/ Bkb Bkb fswkjh nkXko s/ nk:ks xN frnk j?. fJ;d/ fJbktk ;z;d ~ ;{fus ehsk frnk j? fe 2 iBtoh, 2013 dh BthI fBt/F Bhsh (n?BnkJhgh) ~ 2012 d/ gqktXkBK d/ sfjs w?fNe; coNhbkfJ}o; n?Iv e?fweb; fbfwN/v B/ e'fJnk fp;so few/B (;hphn?w) nkXkfos rohBchbv nw'fBnk :{ohnk gfo;o ;Ekfgs ehsk j?. gkBkrV ftu jo ;kb 1H3 fwfbnB NB dh ;Ekfgs Fwsk d/ Bkb gZSwh pzrkb ftu fJe :{ohnk gbKN dh ;EkgBk ehsh rJh j?. w?fNe; dk tfDZfie T[sgkdB 1 nes{po 2017 s'I F[o{ j'fJnk j?. uzpb coNhbkfJ}o; n?Iv e?fweb; fbfwN/v (;hn?c;hn?b) B/ th oki;EkB ftu rVg/B ftu 1H34 fwfbnB NB gqsh ;kb dh Fwsk tkbh pokT{Bchbv gfo:'iBk dh ;EkgBk eoB dk gq;skt oZfynk j/ fi;dk tgkfoe T[sgkdB iBtoh 2019 ftu F[o{ j' ikJ/rk.

oki;EkB ftu ;oQ'I dh fpikJh fgSVh

b{ oph ;hiB ftu oki;EkB ftu fiE/ uB/ dh fpikJh s?n beF se gj[zu rJh j? T[E/ ;oQ'I dh fpikJh s?n ehs/ beF s'I fgSVh j'Jh j?. jkb/ se ;oQ'I dh e[b fpikJh 76H6 ch;dh jh j' ;eh j?. oki ;oeko B/ 15 bZy j?eN/no dk beF s?n ehsk ;h go s?n beF ~ jkf;b BjhI ehsk ik ;fenk j?. ;oQ'I dh fpikJh ukb{ oph ftu oki ftu jkb/ se f;oc 19H90 bZy j/eN/no ftu jh j' ;eh j? id'I fe oki ;oeko B/ 26 bZy j?H dk beF s?n ehsk ;h. fgSb/ ;kb fJ; ;w/I se oki ftu 25H04 bZy j?H ftu ;oQ'I dh fpikJh j'Jh ;h. ;oQ'I dh fpikJh g{oh j' u[eh j?, fJ; bJh ukb{ oph ftu oki;EkB ftu fJ;dh g?dktko ftu ewh nkT[D dh nkFzek j?. eDe dh rZb eohJ/ sK eDe dh fpikJh ukb{ oph ;hiB ftu oki;EkB 26H02 bZy j?eN/no ftu j' u[eh j? id'I fe fgSb/ ;kb dh fJ;/ ntXh ftu fJ;dh fpikJh 27H12 bZy j?H ftu j'Jh ;h. oki d/ feqFh fBd/Fkb/ B/ fpikJh dk beF ukb{ oph ftu 32 bZy j?H dk s?n ehsk j'fJnk j?. feqFh ;g?Ffb;NK dh wzfBJ/ sK w”;w eoe/ fpikJh fgSVdh ik ojh j?. jkbKfe feqFh wzsokb/ dk efjDk j? fe Gkt/I d/F ftu fpikJh fgSVh j'Jh j? go G'iB dh ewh BjhI j't/rh.

www.fasalkranti.com

feqFh ;wkuko ns/ ftXkB;Gk ftu jzrkw/ d/ pknd feqFh ftGkr ~ fJ;dh iKu eoB bJh fejk frnk ;h.

tknd/ s'I w[eoB tkbh phwk ezgBh s/ j'fJnk 67 bZy dk dkntk

sh;rV oki ftu c;b phwk :'iBk d/ nzsors j'D tkb/ phwk ftu rVpVh j'D d/ ubd/ feqFh ftGkr B/ phwk ezgBh s/ 67 bZy dk dkntk m'e fdZsk j?. gsk oj/ fe fgSb/ ;kb fJe fgzv ~ jh 2H75 bZy dk w[nkt}k tzvD tkbh ezgBh s/ j[D feqFh ftGkr B/ 67 bZy dk dkntk m'e fdsk j?. ftGkr B/ okJ/rV fib/ ftu 13 nfij/ fgzvK sh gSkD ehsh j? fiE/ w”;w dh wko ns/ yokp T[sgkdesk eoe/ fe;kBK dh c;b u”gN j'Jh ;h. yokp c;b d/ pkti{d th fe;kBK ~ phw/ dk bkG BjhI fwfbnk fi; eoe/ phwk ezgBh s/ jh 67 bZy dk dkntk m'e fdsk frnk. fJ;dh eb/w fog'oN pDke/ vkfJo?eNo n?rohebuo ~ G/i fdsh rJh j?. phs/ ;kb fib/ ftu fJce' N'feU ezgBh B/ c;b phwk ezw ehsk ;h. i[bkJh 2016 s'I fe;kBK s'I phw/ d/ BK s/ t;{bh F[o{ j'Jh ;h ns/ yohc 2016 ftu ezgBh B/ eohp 8 eo'V dk gqhwhnw fib/ Go d/ fe;kBK s'I fbnk ;h. gqXkBwzsoh c;b phwk :'iBk d/ sfjs fe;kBK ~ c;b B[e;kB d/ fJti ftu eb/w fwbDk ;h, go nfijk BjhI j' ;fenk. ezgBh B/ nkgD/ nKefVnK d/ nB[;ko fijVh fog'oN pDkJh ;h T[; ftu f;oc fib/ d/ Gdok rqkw gzukfJs dk jh fieo ;h. id'I fe Gdok d/ fJbktk d{i/ fgzvK d/ fe;kBK B/ th phwk eokfJnk ;h. fgzv d/ e[b 46 fe;kBK ~ eohp 2 bZy 74 jiko dk wkw{bh eb/w d/ e/ ezgBh B/ nkgDh f}zw/tkoh g{oh eo bJh ;h. fe;kBK d/ tXd/ fto'X

iKu d/ d”okB ftGkr d/ nfXekohnK B/ chbv ftu ik e/ T[sgkdB d/ nkXko s/ fog'oN fsnko ehsh fi; ftu 13 j'o fgzvK dh c;b u”gN j'D dh ikDekoh fwbh j?. nfij/ ftu fJjBK 13 fgzvK bJh eohp 67 bZy dk eb/w phwk ezgBh s'I dtkT[D bJh j[D gqFk;B B/ r[jko bkJh j?. ;kb 2016 ftu fJce' N'feU ezgBh B/ fib/ d/ 55 jiko fe;kBK ~ phwk okFh d/D dk ;[gBk tykfJnk ;h ns/ fJ;d/ bJh fe;kBK s'I 8 eo'V dk gqhwhnw th t;{b ehsk ;h go fe;kBK ~ ;[e/ s'I B[e;kB ns/ c;b u”gN j'D d/ pknd th ezgBh B/ w[nkt}k BjhI fdsk. fe;kBK ~ phwk eod/ ;w/I ;[gB/ ftykJ/ rJ/ ;B fe B[e;kB j'fJnk sK oph dh p'Bh s'I gfjbK eb/w jZE ftu nk ikJ/rk go phwk ezgBh ns/ feqFh ftGkr B/ eb/w d/D bJh 9 wjhB/ bk fds/. fib/ ftu ;kozrV d/ fi; fJe fgzv d/ 46 fe;kBK ~ B[e;kB dZf;nk ;h T[;~ th wjh wjhB/ ftu ik e/ eb/w dh okFh fdsh rJh ns/ j[D T[; ftu th ;tkb T[m oj/ jB. phwk ezgBh Bkb phs/ ;kb bJh 13 j'o fgzvK dk eb/w wzfrnk j?. iKu ftu eohp 1500 j?eN/no oep/ ftu rkfJvbkfJB d/ nB[;ko fe;kBK ~ phwk eb/w d/D dh ;fEsh pD ojh j?.

uB/ d/ nk:ks s/ 30 ch;dh nk:ks eo bZrk

e/I

do ;oeko B/ uB/ d/ nk:ks s/ 30 ch;dh nk:ks eo bk fdsk j?. ;{soK d/ nB[;ko fgSb/ wjhB/ th nk:ks F[be tXkT[D ~ b? e/ ;fut dh ew/Nh dh p?me j'Jh ;h. p?me ftu wfjzrkJh tXD eoe/ c?;bk BjhI j' ;fenk ;h. wzfBnk ik fojk j? fe w”i{dk Gkn ftu 100 s'I 150 o[gJ/ dh j'o s/ih nkJ/rh. uB/ d/ Gkn ftu s/ih ~ t/yd/ j'J/ uBk ;Nke t/uD dh etkfJd th j' ;edh j?. ukb{ ;hiB ftu xo/b{ pkiko ftu uB/ dh fpikJh ftu Gkoh tkXk j'fJnk j? ns/ nrb/ wjhB/ dZyDh Gkos d/ okiK ftu Bt/I uB/ dh nkte ukb{ j' ikJ/rh. T[Xo nk;Nq/bhnk ftu uB/ dk T[sgkdB 10H50 bZy NB j'D dk nB[wkB j? fijVk fe fgSb/ ;kb d/ w[ekpb/ xZN j?. Gkos ;oeko d[nkok nk:kfss uB/ s/ 30 ch;dh F[be bk d/D Bkb nk;Nq/bhnk ftu uB/ dhnK ehwsK ftu froktN nkT[D dk

eqKsh 10 c;biBtoh 2018

nB[wkB j?. nk;Nq/fbnkJh g[okD/ uB/ dhnK ehwsK 20 fd;zpo ~ pzdorkj s/ 4300 o[gJ/ ns/ Bt/I uB/ dh ehws 4400 o[gJ/ gqsh e[fJzNb ;h. pkiko ;g?Ffb;NK dk wzBDk j? fe nk:ks F[be bZrD Bkb uB/ dhnK ehwsK ftu tkXk ;zGt j?. nfij/ ftu uBk gq/whnK ~ MNek br ;edk j?.

www.fasalkranti.com

feqFh ;wkuko oki;EkB d/ fe;kBK dh eoiwkch s/ ;oeko u[Zg

i;EkB ;oeko B/ fe;kBK Bkb ehsk tkndk BjhI fBGkfJnk, fi;d/ ubd/ eJh fe;kB go/FkB jB. oki;EkB d/ Mkbkto ftu 12 thx/ (7H5 J/eV) iwhB s/ nkgD/ gfotko d/ Bkb ezw eoB ftu w[Ffeb dk ;kjwDk eod/ j'J/ w[Zywzsoh t;[zXok oki/ d/ fBotkuB y/so d/ fe;kB todhF uzd dZ;d/ jB- w?I 45,000 o[gJ/ dk eoik fbnk ;h id'I fe fejk frnk ;h fe f;szpo ftu 50,000 o[gJ/ se dk eoik wkc eo fdsk ikJ/rk. jkb/ se w/ok eoik wkc BjhI ehsk frnk j?. nfijk ed'I j'Dk j?< oki;EkB ftu fJ; ;tkb dk e'Jh nk;kB itkp BjhI j?, fJE' se fe brGr 80 fe;kBK B/ tXd/ eoi/ eoe/ fJ; ;kb nksw jZfsnk eo bJh j? ns/ T[j c;bK bJh xZN' xZN ;woEB w[Zb (n?wn?;gh) gqkgs BjhI eo oj/ jB. oki d/ g{ot-T[so fjZ;/ ftu ;heo fib/ ftu tZv/ g?wkB/ s/ fe;kBK d/ nzd'bB d/ pknd 14 f;szpo ~ t;[zXok oki/ B/ nkgD/ nkr{ wzsohnK dh 11 w?Ipoh ;fwsh ;Ekfgs eoB dh ;fjwsh fdsh ;h. fszB wjhB/ s'I finkdk ;wK phs ikD d/ pknd th ;fwsh iK Gkosh iBsk gkoNh Fk;B ;oeko B/ e'Jh Fpd BjhI c[ZN/ jB. g?Bb d/ w?Ipo ns/ feqFh wzsoh gqG{ bkb ;?Bh efjzd/ jB fe ukj/ eod/ dh S{N fdsh ikJ/ iK Bk, f;oc ;fwsh dh fog'oN d/ pknd jh c?;bk fbnk ikJ/rk. ib ;z;kXB wzsoh okw gqskg, fijV/ ;fwsh d/ gqw[Zy jB, dk wzBDk j? fe gzikp ns/ T[so gqd/F fij/ okiK ftu feqFh dk eoik wkch ehsk ik u[Zek j?. T[jBK okiK dk nKebB th ehsk ikDk ukjhdk j?. oki;EkB ftu fJj fJe pj[s tZvk w[Zdk j? fi;dk nfXn?B v{zxkJh Bkb eoB dh b'V j?. fJ; bJh ;fwsh nkgD/ ezw s/ ;wK ;hwk fBoXkfos eoBbJh :EkoEtkdh BjhI j?. n;hI d' okiK dk d”ok ehsk j? ns/ d{i/ b'eK s'I fog'oN wzrh j? fijBK B/ b'B wkch bJh fejk j?. n;hI fJe T[fus jZb ukj[zd/ jK. Mkbkto d/ fe;kB tofdF uzd B/ dZf;nk fe w/o/ eoi/ d/ fJbktk, fgSb/ ;kb w/oh eDe dh c;b ftu xkNk j'fJnk ;h. w?~ f;oc 1500 o[gJ/ gqsh e[fJzNb fwfbnk fijVk n?wn?;gh d/ j/mK ;h. nes{po ftu eKro; dh oki fJekJh d/ u/now?B ;fuB gkfJbN B/ eoi s'I S{N ns/ n?wn?;gh d/ nB[gkbB bJh pkokB s'I Mkbkto d/ fe;kBK d/ Bkb 100 feb'whNo dh :ksok dh nrtkJh ehsh. gkfJbN efjzd/ jB, 80 fe;kBK dh nkswjZfsnktK j'fJnK jB ns/ ;oeko B/ fd;zpo 2018 dhnK ftXkB;Gk u'DK d/ eohp b'B wkch s/ c?;b/ ftu d/oh ehsh j?. fJj f;oc ;oeko dh eo{osk j?. tofdF uzd tKr eJh j'o fe;kB th Gkigk ;oeko s/ eoi Bk wkc eoB dk nkog' bk oj/ jB. fe;kBK dk efjDk j? fe fijVh ;oeko ;kv/ eoi ~ wkc eor / h n;hI nkrkwh uD ' K ftu T;[/ ~ tN' dt/Kr./ tofdF udz dh soi s/ gdqF/ d/ ;eI?V/ fe;kB ;oeko ~ FhFk ftyk oj/ jB.

f;zukJh :'iBktK ftu froktN nkJhL fog'oN

e ;oekoh iBrBDk dh fog'oN ftu gkfJnk frnk j? fe phs/ ;Zs ;kb ftu feqFh gfo:'iBktK bJh G{ib s/ tXdh fBoGosk eoe/ brGr 9 S'NhnK S'NhnK f;zukJh :'iBktK ftu froktN j' ojh j?. jkb jh ftu gzithI S'Nh f;zukJh :'iBk dh iBrBDk d/ nB[;ko ;kb 2007-08 ftu bx{ f;zukJh :'iBktK dh ;zfynk 6,01,000 s'I xZNe/ 2013-14 ftu 5,92,000 ofj rJh j?. fJj :'iBktK wjkokFNo, eoBkNo, wZXgqd/F, nKXok gqd/F, Mkoyzv, sfwbBkv{ ns/ T[sokyzv ftu ;fEs j? ns/ brGr 4H809 fwfbnB j?H iwhB dh f;zukJh eodh j?. fJ; :'iBk d/ sfjs pkfoF d/ ib dk T[g:'r f;zukJh bJh Bdh, Xkok iK Bkb/ s'I GzvkoD ftu pdbe/ ehsk iKdk j?. id'I fe e[M y/soK ftu trD

eqKsh 12 c;biBtoh 2018

tkbh Xkok iK Bdh d/ gkDh d/ T[g:'r bJh ;EkJh ftuoD dk fBowkD ehsk iKdk j?. nfXn?B ftu fejk frnk j? fe G{wh f;zukJh :'iBktK dh ;zfynk ftu froktN j'D Bkb G{ib :'iBktK s/ fBoGosk tXD eoe/ G{whrs ib skfbek ftu th ewh nkJh j?. nfXn?B ftu ;[Mkn fdsk frnk j? fe f;zukJh dk bkG gqkgs eoB bJh ;sk d/ ib ;o'sK ~ pjkb eoB ns/ ib skfbek dh ewh ~ d{o eoB bJh T[fus edw u[Ze/ ikD. f;zukJh :'iBktK dk 55% fjZ;k ;kotifBe ns/ 46% fBZih ezgBhnK d[nkok ehsk iKdk j?. ;kotifBe ;sk dhnK :'iBktK ftu'I 75% ;oekoh jB id'I fe 17% dh gzukfJs (b'eb gqFk;fBe J/iz;hnK) dk wkfbekBk j?. fBZih wkfbekB/ tkbhnK :'iBktK ftu, 73% ftneshrs fe;kBK d/ Bkb jB, id'I fe 27% fe;kBK d/ ro[Zg ftu jB. iBrBDk ftu do;kfJnk frnk j? fe ;sk

gqtkj :'iBktK d/ wkfbeK dh ;wkfie ;fEsh d/ nB[;ko 31H4% :'iBktK d{ihnK fgSVhnK ikshnK (29H6%), nB[;{fus iBiksh (27H9%) ns/ nB[;{fus iksh (11H1%) d/ jB. ftneshrs o{g Bkb wkfbekBk tkbhnK :'iBktK ftu brGr 73% ~ J/eb ;o's d[nkok ftZs g”FD ehsk iKdk j?, id'I fe 27% ~ fJe s'I finkdk ;o'sK dk ;woEB fwbdk j?. www.fasalkranti.com

ezgBh ;wkuko fBT{ ;tkB d/ T[sgkd Bkb jh pD/ rZb

T{ ;tkB wbNhN/e fbfwfNv ezgBh feqFh T[geoD fBowkD dh fJe Bkwh ezgBh j?. ;tko n?ro' ezgBh dk :{og, wZX g{ot J/Fhnk ns/ e[M ncoheh d/FK dhnK ezgBhnK Bkb pj[s wip{s tgkfoe ;zpzX j?. fJj ezgBh Gkos ftu T[u r[DtZsk tkbh y/s dh wFhBoh d/ gqw[Zy ns/ ofgT{fNv fBowksk-fBo:kseK ftu'I fJe j?. fJj ezgBh o'Noh fNZbo, fv;e gbkn, fv;e j?o', nkb{ dk g”dk bkT[D dh wFhB, nkb{ dh c;b eZND dh wFhB, o'N' ;hvo, phi fvqb, iho' fNZb, w{to, bkfJgo ns/ pkfJzvo, ;p g';N j'b fvro, Nq/bo;, T[otoe ;gq/vo, o'Noh ;bk;o, p/bo, ezpkfJB jkot?;No nkfd dk fBowkD ns/ tzv eodh j?. ezgBh d/ wkoehfNzr j?v Fqh Xho/Ido gqskg f;zx B/ fejk fe ;kvh ezgBh ~ Gkos d/ Bkb ftFt gZXo d/ gqpzXB gqDkbh ns/ T[sgkdK d/ fBowkD bJh nkJhn?;U, feT{n?; ns/ Nhn?; gqwkDB d[nkok wkBsk gqkgs j?. nkgDh ezgBh dh skes ~ dZ;d/ j'J/ Fqh Xho/Ido B/ fejk fe toswkB ;w/I ftu ezgBh ftu 3500 s'I finkdk eowh jB. fJ;d/ fJbktk 622 fteq/sk, 250 vhbo ns/ 25 s'I finkdk fv;NqhfpT{No jB. Bkb jh 45 pj[okFNoh ezgBhnK d[fBnK Go ftu ;kv/ T[sgkdK dh ng{osh eo ojhnK jB. Gkos d/ fJbktk ftd/F d/ rkje th ;kv/ T[sgkd ns/ ;oft; s'I pj[s y[F jB.

b/weB BK jh ekch j?L ;zi/ eg{o

okDh ejkts j? fe fpBk jb d/ y/sh BjhI j[zdh. fJj ejkts nZi th bkr{ j? go coe f;oc J/Bk j? fe pdbd/ :[r d/ Bkb jbK B/ th nkgDk ;to{g pdb fbnk j?. nZi fGzB fGzB F?bh d/ jbK fi;~ nZi dh GkFk ftu o'Nkt/No, ebNht/No ns/ gbkT{ fejk iKdk j?, fJjBK T[geoDK Bkb y/sh dh i[skJh eo c;b bJh fsnko ehsk iKdk j?. i[skJh dk w[Zy T[d/F fwZNh dh T[gobh s?n s/ skik g”Fe sZs bkT[D, fwnkB dcBkT[D, fgSbhnK c;bK d/ ntF/FK ns/ yogstkoK ~ BFN eoBk j[zdk j?. nZieb finkdk T[sgkdB dh u[B”sh d/ ubd/ feqFh T[goeD ftu fJe eqKsh nk rJh j?. eJh ezgBhnK tZv/ g?wkB/ s/ T[u seBhe d/ feqFh T[geoD dk fBowkD eo ojhnK jB, fijBK ftu b/we/B ezgBh dk BK w[Zy s”o s/ fbnk iKdk j?. b/we/B ezgBh nZsnkX[fBe seBhe Bkb b?; gbkT{ dk fBowkD ns/ tzv eodh j?. ezgBh d/ vkfJo?eNo Fqh ;zi/ eg{o B/ dZf;nk fe b/we/B dk BK jh fe;kBK bJh ekch j?. ;kv/ T[sgkdK ~ Gkos ftu ;ko/ okiK ftu fe;kB g;zd eo oj/ jB. n;hI nbr nbr fwZNh,n?BtkfJow?IN ns/ y/sh bJh feqFh T[geoDK dk fBowkD eod/ jK. ezgBh B/ jkb jh ftu g[D/ d/ fe;kB w/b/ ftu nkgD/ ;Nkb bk e/ fe;kBK nZr/ nkgD/ Bt/I T[geoDK ~ gq;s[s ehsk. fi;~ t/yD bJh fe;kBK dk fdB Go sKsk bZrk fojk. ;Nkb s/ y[d ;zi/ eg{o b'eK ~ T[geoDK pko/ ikDekohnK fdzd/ fdy/.

e?fgNb ;pwof;pb s'I rkje ;zs[FNL ;zi/ gN/b

fgNb ;pwof;pb gzgK dh ;EkgBk ;kb 2003 ftu j'Jh. e?fgNb, ;pwof;pb gzgK dh fJe wFj{o fBowksk ns/ ;gbkfJo ezgBh j?. ezgBh d/ ;hJhU ;zi/ gN/b B/ fejk fe n;hI nkgD/ rkjeK dhnK nbr nbr io{osK ~ g{ok eoB bJh ;ko/ io{oh fB:wK dk gkbB eod/ jK. tfXnk eZuh ;wZroh ~ n;hI nkgDh T[sgkdB gqfeqnk ftu T[g:'r eod/ jB, fi; Bkb ;kv/ T[sgkd j'oK s'I finkdk wip{s j[zd/ jB. ekopB fpnfozr eZu/ wkb d/ T[fus T[g:'r B/ ;kv/ T[sgkdK ~ fNekT{ ns/ gqdoFB ftu T[u pDk fdZsk j?. ;kv/ T[sgkd o?}hv?IFhnb y/so ns/ feqFh T[d:'r bJh T[g:[es jB. n;hI fJzihfBnfozr T[sfeqFNsk ns/ T[sgkd ;[ftXktK d/ pb s/ nkgD/ rkjeK dk ftFtk; fiZsD ftu ekw:kp j'J/ jK. ;kvh ezgBh nkgD/ rkjeK dhnK io{osK d/ w[skfpe T[sgkdK dk T[sgkdB eoB ftu ;eFw jK. n;hI nkgD/ rkjeK ~ Go';/:'r ;/tktK gqdkB eoB bJh g{oh soQK ;wofgs jK. fJ;d/ fJbktk, n;hI nkgD/ rkjeK ~ T[g:'reosk g[;fsek th gqdkB eod/ jK ns/ T[jBK ~ nk;kB G[rskB ftXhnK fit/I fe p?Ie, Bed ns/ fvwKv vqkcN d[nkok g?;/ NqK;co eoB dh ;[ftXk gqdkB eod/ jK. T[jBK fejk fe ;kv/ e'b fJe T[BZs nkXkoG{s ;zouBk j?, fijVh ftFkb y/so ftu c?bh j'Jh j? ns/ ;kv/ feZsk ;zukbB ~ ;[uko{ o{g Bkb ubkT[D ftu ;kvh ;jkfJsk eodh j?. ;kv/ p[fBnkdh YKu/ ftu fJe uzrh soQK ;[;Zfis T[sgkdB fJekJh, gohyD ;[ftXk ns/ tZvk r'dkw Fkfwb jB. T[sgkdB fJekJh ftu ;Ekfgs wFhBK ~ T[u f;ybkJh gqkgs nfGnzsktK d[nkok ;zukfbs ehsk iKdk j?. www.fasalkranti.com

c;b eqKsh 13 5 iBtoh 2018

ezgBh ;wkuko

Fqh T[fwnk d/ T[sgkd Bkb jh pD/ rZb t?

;/ sK Gkos ftu eJh ezgBhnK jB fijVhnK feqFh :zso pBkT[D dk ezw eodhnK jB, go nfijhnK ezgBhnK xZN jh j[zdhnK jB fijBK dk BK ;cb ezgBhnK ftu frfDnk iKdk j?. fJjBK ;cb ezgBhnK dh bVh ftu gN/b n?ro' fJzv;Noh} dk BK tZv/ ;zwkB Bkb fbk iKdk j?. fJj ezgBh 1997 ftu feqFh ;[wdkJ/ dh ;/tk d/ T[d/F Bkb ;Ekfgs ehsh rJh ;h. nkgD/ T[d/F d/ Bkb tXd/ j'J/ fJj ezgBh fe;kBK d/ ftu pj[s b'efgqn j?. ezgBh Fqh T[fwnk BK Bkb nkgD/ T[sgkd pDkT[Idh j?. ezgBh nkX[fBe seBhe Bkb :[es fGzB gqeko d/ gbkT{ dk fBowkD ns/ tzv eodh j?. ezgBh d/ wkoehfNzr j?v Fqh ftB/ cz;/ B/ dZf;nk fe ;kv/ e'b Gkos ;oeko d/ ;ko/ gqwkDgZso jB ns/ ;kv/ ;ko/ T[sgkd nkX[fBe gq:'rFkbk d[nkok gohyD ns/

wzi{oh gqkgs jB. T[jBK B/ fejk fe id'I fe;kB :{n?wnkJhnkJh poKv T[sgkdK ~ yohdd/ jB sK T[jBK dh r[DtZsk :ehBh j[zdh j?. n;hI nkgD/ T[sgkdK ftu fJjh r[DtZsk ;[fBFfus eotkT[Id/ jK. T[jBK B/ fejk fe n;hI fJe nkJhn?;U 9001L 2008 gqwkfDs ezgBh jK n;hI N{ c?o' jkJhvq'fbe, Eoh c?o' jkJhvq'fbe ns/ we?fBeb gbkT{ ns/ d{i/ T[g:'rh feqFh T[geoDK d/ gqw[Zy fBowksk jK. ;kvh ezgBh d/ T[sgkd d{ihnK egzBhnK d/ we[kpb/ wips{, fNekT{ ns/ ;;s/ jB. fJjh ekoB j? fe fe;kBK d/ ftu ;kv/ Ts[gkdK dh pjs[ wr z jdz[h j.? vhbo, fv;NqhfpT{No ns/ gbkT{ Bkb ;zpzfXs ikDekoh bJh ;zgoe eo'L ftB/ cz;/- 9537037969, 9979237969

;kv/ T[sgkd fe;kBK dh ;zs[FNhL ftwb/Id[ fwFo

;ekZN gzg fbfwN/v dh F[o{nks ;kb 1994 ftu nfjwdkpkd ftu j'Jh. fJ; ezgBh dk BK fJb?efNqe tkNo gzg, t/b gzg, w'B'pbke gzg, ;pwof;pb gzg d/ fBowkD bJh pj[s jh wkB Bkb fbnk iKdk j?. ezgBh gqpzXB Fqh ftwb/Id[ fwFo B/ dZf;nk fe n;hI rkjeK dh io{os d/ nB[;ko ;pwof;pb gzg ;?N ns/ d{i/ gzg w[jZfJnk eod/ jB. ;kvh ezgBh ftu nbr nbr fJekJh jB, fijBK ftu p[fBnkdh YKu/ dh w?B{c?eufozr,r[DtZsk, ng{osh ns/ fBo:ks, r'dkw ns/ g?e/fizr, ftZs nkfd jB. jo fJekJh ~ T[jBK ;g?Ffb;NK dh Nhw d[nkok gqpzfXs ns/ ezNo'b ehsk iKdk j? fijV/ T[jBK Bkb ;zpzfXs v'w/B ftu tZvh gZXo s/ ;g?Ffb;Nsk oZyd/ jB. n;hI fGzB fGzB wkBeK d/ sfjs g{oh r[DtZsk ns/ fBohyD d/ pknd fJjBK gzgK ns/ T[geoDK dh g/FeF rkjeK nZr/ eod/ jK. n;hI nkX[fBe seBhe Bkb :[es wFhBK ns/ T[geoDK dk fBowkD eod/ jK sKfe ;kv/ ;zwkfBs rkjeK ~ T[u r[DtZsk d/ ;pwof;pb gzg T[gbpZX eokJ/ ik ;eD. ;kv/ e'b :'r fJzihfBno;, N?eBhfFnB;, gqpzXe, ;[gotkfJ}o ns/ wkoehfNzr ;g?Ffb;NK dh Nhw j?. n;hI

eqKsh 14 c;biBtoh 2018

w?B{c?eufozr y/so d/ jo gZXo s/ fJjBK ;pwof;pb gzgK dh g{oh r[DtZsk dk fBohyD eod/ jK sKfe rkjeK ~ tfXnk ns/ fNekT{ T[sgkd fwbD. fi; Bkb xZN fpibh ygs ns/ ;N/fpfbNh :ehBh j' ;e/. nkgD/ T[sfeqFN gqpzXB e”Fb eoe/ n;hI g{o/ d/F ftu fJe ftFkb rkjeK dh bVh ~ g{ok eoB d/ ekfpb j'J/ jK. www.fasalkranti.com

ezgBh ;wkuko T[BZs fJzvhnk ezgBh d/ fgnk} phi n?B 53 s'I fe;kB y[F

BZs fJzvhnk ezgBh Gkos dh phi gq;z;eoD ns/ nB[;zXkB dh fJe gqfsFms ezgBh j?. fJj ezgBh dbjB, fsbjB ns/ d{i/ w'N/ nBkiK d/ T[BZsFhb phiK ~ ftef;s eoe/ fe;kBK d/ ftu tzvdh j?. Bkb jh fJj ezgBh T[u r[DtZsk :[es ;pihnK d/ T[BZs phiK ~ ftef;s eodh j?. ezgBh d/ phi dk gq:'r eo fe;kB finkdk T[sgkdB ns/ w[Bkck b? oj/ jB. ezgBh gqw[Zy s/i/Ido e[wko Fowk B/ fejk fe n;hI dbjDh, fsbjDh ;w/s d{i/ w'N/ nBkiK d/ phiK ~ ftef;s eod/ jK. fJ; ;w/I n;hI fgnki dh fJ; t?okfJNh n?B 53 fi;~ Bkf;e o?v th fejk iKdk j?, ~ ftef;s ehsk j?. fJ;d/ fJbktk n;hI d{ihnK t?okfJNhnK th pkiko ftu fbnKdhnK jB fi;dk ozr Bkf;e o?v s'I jbek j[zdk j?. fJ; fgnki dk g”dk brGr 2 c[ZN se tXdk j?. T[jBK B/ fejk fe d[fBnk Go ftu eJh soQK d/ fgnki j[zd/ jB go fJj d't/I t?okfJNhnK ;G s'I nbr jB. fJjBK dh yk; rZb fJj j? fe c;b o'gkJh s'I c;b eNkJh se brGr fszB s'I uko wjhB/ dk ;wK brdk j? id'I d{ihnK t?okfJNhnK d/ fgnki ftu finkdk ;wK brdk j?.

fJ; t?okfJNh dk phi nB[;zXkB d[nkok ftef;s ehsk frnk j?. fJjBK phiK ~ 3 feb'rqkw gqsh J/eV d/ fj;kp Bkb phfink iKdk j?. phiD d/ 100 fdB pknd jh fJ;dh c;b ftu gfogZesk nkT[Idh j?. 110 fdB d/ pknd c;b g{oh soQK ge iKdh j?. fJ; t?okfJNh d/ cb nkeko ftu wZXw r'b j[zd/ jB ns/ fJjBK dh gos jbeh gsbh j[zdh j?. jo cb 80 s'I 100 rqkw d/ ftu j[zdk j?. gZeD d/ 145 s'I 185 fdB d/ pknd cbK dk ozr rkVk bkb j' iKdk j?. fJ;dh n”;s T[gi 25 NB gqsh j?H dh do Bkb j[zdh j?. e[b fwbke/ fJj t?okfJNh ;kohnK ;{osK ftu fe;kBK ~ bkG d/t/rh. s/i/Ido e[wko Fowk B/ fejk fe n;hI tgkfoe s”o s/ nB[;zXkfBs fgnki d/ phi, bkb fgnki phi, fgnki bkfJN, ghbk fgnki phi, ;c/d fgnki phi, fgnki g{Bk cfFzrh d/ fBowksk ns/ ftsoe jB.

j[D pD/rh rZb, y/v[s ns/ ;gkoebkfJB B/ fwbkfJnk jZE

[ks

v[s ezgBh Gkos dh gqf;ZX ezgBh j? fijVh nkX[fBe y/sh d/ :zsoK dk fBowkD eodh j?. ezgBh dk T[d/F xo/b{ ns/ ftFt gZXo s/ seBheh o{g Bkb T[BZs y/shpkVh T[geoD ~ pBkT[Dk ns/ ng{osh eoBk j?. ezgBh d[nkok ftef;s o'Nkt/No, ;hv fvqbo ;w/s eJh d{ih soQK d/ T[sgkdK ~ fe;kB y{p g;zd eo oj/ jB. y/v[s dhnK fJjBK ftF/FsktK ~ t/yd/ j'J/ ;gkoebkfJB fJe[fJgw?IN gqkJht/N ezgBh B/ y/v[s ezgBh Bkb eoko ehsk j?. fJ;d/ nzsors d't/I ezgBhnK fJeZm/ Gkos ftu nkX[fBe feqFh :zso dk fBowkD eoBrhnK ns/ Gkos d/ fe;kBK ~ nkgDhnK ;/tktK d/DrhnK. ;gkoebkfJB d/ wkoehfNzr j?v ftek; okBktV/ B/ dZf;nk fe y/v[s ezgBh d/ T[geoD J/B/ ;;s/, fNekT{ ns/ tfXnk j[zd/ jB fe fe;kB fJjBK ~ jZE'I jZE b?Id/ jB. fJjBK ;G rZbK ~ wZd/B}o oZyd/ j'J/ ;kvh ezgBh B/ y/v[s d/ Bkb fwbe/ ezw eoB dk c?;bk fbnk j?. n;hI fJeZm/ fwbe/ fe;kB GoktK bJh nkX[fBe feqFh :zso dk fBowkD eoKr/ fi;Bkb fe;kB j'o finkdk bkG gqkgs eo ;eD. nkT[D tkb/ ;kbK ftu n;hI nkgDhnK e'fFFK Bkb Bt/I T[geoD pBkT[D dk ezw ikoh oZyKr/ ns/ nkgD/ rkjeK ~ ;G s'I T[Zsw T[sgkd gqdkB eod/ ojKr/. fJwkBdkoh, r[DtZsk, gqshpZXsk ns/ Btkuko dh GktBk ~ ;wkfjs eod/ j'J/ d't/I ezgBhnK fJeZm/ feqFh T[geoD dh w?B{c?eufozr bJh tuBpZX jB. T[whd ehsh ik ojh j? fe d't/I ezgBhnK fwbe/ fJe jh SZs j/mK fe;kBK ~ ;kohnK ;[ftXktK w[jZfJnk eokT[DrhnK.

;kv/ T[sgkd ;G s'I nbr jBL u”Xoh cjhw nfjwd

fpzd n?rohebuo toe; feqFh T[geoD fBowkD dh fJe wFj{o ezgBh j? fi;dh ;EkgBk 2010 ftu gzikp d/ e'N eg{ok ftu j'Jh. r'fpzd n?rohebuo toe; fJe ;KM/dkoh cow j? fijVh T[u r[DtZsk tkb/ feqFh T[geoD dh fBowksk ns/ fBo:kse j?. fJj ezgBh iwhB ;wsb eoB tkb/ :zso, ;Nqk ohgo, N?qeNo ;Nqk ohgo, jkot?;fNzr ;Nqk ohgo, g?vh ;Nqk u”go ;w/s eJh soQK d/ T[sgkd pDkT[Idh j?. ezgBh d/ ;fj gqpzXe u”Xoh cjhw nfjwd B/ dZf;nk fe ;kv/ T[sgkd p/jZd wip{s fvikfJB d/ pD/ j[zd/ jB fijV/ bzp/ ;w/I se fe;kBK dk ;kE fdzd/ jB. ;kv/ T[sgkdK d/ oy-oykn s/ you xZN nkT[Idk j?. fJjh tiQK j? fe fe;kB fJjBK ~ g;zd eod/ jB. fe;kB ne;o fJjBK y{phnK d/ ubd/ ;kv/ T[sgkdK dh p/jZd ;okjBk eod/ jB. T[jBK B/ fejk fe ezgBh gqpzXe Fqh joftzdo f;zx dh d/yo/y ftu ezgBh B/ fJ; v'w/B ftu fJe wFj{o BK ewkfJnk j?. n/e;g'oN dh rZb g[ZS/ ikD s/ T[jBK B/ fejk fe n;hI Gkos d/ nbr nbr okiK d/ fJbktk r[nKYh d/F gkfe;skB ftu nkgD/ T[sgkdK dk fBo:ks eo oj/ jK. T[E/ d/ fe;kBK dk fo;gK; pj[s tfXnk j?. n;hIjkb/ j'o d/FK ftu n?e;g'oN eoB dh fdFk ftu ezw eo oj/ jK. www.fasalkranti.com

c;b eqKsh 15 5 iBtoh 2018

ezgBh ;wkuko

dFw/F d/ T[sgkdK dh Gkoh wzrL oth e[wko tofsnk

Fw/F ro[Zg dhnK ezgBhnK dh ;EkgBk ;kb 1965 ftu nwo Fjhd f;zx gzikp ftu ;z;Ekge ;torh n?;Hjkfvqb f;zx ih B/ ehsh ;h. fJ; ro[Zg ftu uko ezgBhnK ezw eo ojhnK jB. dFw/F we?fBeb toe; fijVk y/sh T[geoDK d/ fBowkD ftu bZrh j'Jh j? fi; ftu jkot?;fNzr bJh eDe Eo?Fo, wbNh c;b

Eo?Fo ns/ ntF/F gqpzXB bJh ;Nqkn ohgo, j?gh ;hvo, euok esoB nkfd Fkfwb jB. fJ;d/ fJbktk fJj ezgBh e[M d{i/ nkX[fBe feqFh n”ikoK d/ fBowkD ftu i[Nh j'Jh j?. fJj ezgBh o'Noh fNZbo, fv;e j?o', fv;e gbkT{, fv;e ohvo ns/ ;hfvzr bJh ;hv fvqb, o'N'-;hvo, iho' fNb fvqb dk ns/ feqFh ;g/no gkoN; dk th fBowkD eodh j?. fJ; ezgBh ~ b?Ivc'o; d/ BK Bkb th ikfDnk iKdk j?. ezgBh d/ I'Bb w?B/io oth e[wko toshnk B/ c;b eqKsh dh Nhw ~ dZf;nk fe ;kvh ezgBh F[o{nks s'I jh rkjeK dh gfjbh g;zd pDh j'Jh j?. T[jBK B/ fejk fe d[fBnk Go ftu ezgBh d/ vhbofFg, fteoh ;/tktK ns/ ;g/no gkoN; B?Ntoe ftu 200 s'I finkdk Nu g[nkfJzN pDkJ/ rJ/ jB. ezgBh ftu 800 s'I finkdk eowukoh nkgD/ nEZe w/jBs Bkb ftFt gZXo d/ T[sgkd ns/ ;/tktK gqdkB eoB bJh gqshpZX jB. T[jBK B/ dZf;nk fe dFw/F jh gfjbh ezgBh j? fi;B/ 2002 ftu gfjbk ;td/Fh ;hvo ftef;s ehsk. ;w/I d/ Bkb n;hI nB/e T[geoDK ~ fsnko ehsk fi;d/ bJh 2006 ns/ 2010 ftu nk;Nq/bhnk ;oeko B/ fJ; wjkB T[gbpXh bJh ;zwkfBs ehsk. fgSb/ d' dFeK ftu dFw/F B/ ftFt gZXo s/ tZvh ;zfynk ftu feqFh n”ikoK dh ng{osh eoe/ 17 s'I finkdk d/FK ftu nkgDh w”i{drh doi ehsh j?.

@w”;w# d/ T[sgkd Bkb pdb/rh y/sh dh s;tho

w”

;w n?ro' gqkJht/N fbfwN/v ezgBh dk BK ;hv fvqb d/ y/so ftu pV/ wkB Bkb fbnk iKdk j?. fJ; ezgBh dh F[o{nks gqrshFhb fe;kB Fqh ihBpkJh e'mfvnk d[nkok j'fJnk ;h fijV/ phi fvqb wFhBK d/ ;z;Ekge th jB. T[jBK B/ 1970 s'I feqFh T[geoDK ftu nkgDk e?fono F[o{ ehsk ;h. w”;w n?ro' gqkJht/N fbfwN/v B/ @@nkN'w?fNe ;hv fvqb## wFhB d/ w?B{c?eufozr ns/ fBo:ks d/ y/so ftu fJe tZvh ;cbsk jkf;b ehsh j?. ezgBh d/ fBd/Fe Fqh firo ikftnk B/ n?ro' fJzihfBnfozr ftu gfjbK s'I fJe edw nZr/ tXd/ j'J/ tZv/ T[d:'fre ro[Zg ftu ezgBh ~ nZr/ tXkT[D dk ezw ehsk j?. w”;w n?ro' gqkJht/N fbH fJe nkJhn?;U 9001L2008 gqwkfDs ezgBh j?. fJ;dh r[DtZsk gqpzXB gqDkbh nzso-okFNoh wkBeK d/ nB[;ko j?. ezgBh e'b T[u No/Iv ns/ :'r Nhw j? fijVh r[DtZsk ~ fXnkB ftu oZyd/ j'J/ nB[;zXkB ns/ ftek; ns/ T[sgkdK dh fteoh ns/ ;/tktK ~ gqdkB eoB bJh T[g:'reosk d/ nB[e{b d/yGkb eod/ jB. ezgBh B/ n/BJhn?cnkon?wNh ns/ NhnkJh, J/n?;n?;J/n?w

n?Iv Nh n?Iv Nh;hn?cn?w, i{BkrV s'I nkgD/ T[sgkd dh ;cb N?;N fog'oN gq;s[s ehsh j?. fBd/Fe Fqh firo ikftnk B/ dZf;nk fe ;kvk fwFB ;G s'I tfXnk r[DtZsk:[es T[sgkd d/Dk j?. ;kvh ezgBh T[sgkd gowkB?I;h d/ Bkb ;G s'I T[sfeqFN seBheh Bkb b?; w”;w pqKv ;hv fvqb ns/ phi ;fj T[otoe fvqb wFhBK dk fBowkD ns/ ng{osh ns/ T[sfeqFN ;/tk eoB bJh ;wofgs j?.

b'ohnk d/ T[sgkd ;G s/ Gkoh jBL ;bhw

ohnk n?ro' fJeT[gw?IN dk BK y/shpkVh T[geoD yk;eo gbkT{ pBkT[D bJh ikfDnk iKdk j?. Gkos d/ fGzB fGzB okiK ftu fJ; ezgBh B/ nkgD/ T[sgkdK dk ft;sko ehsk j?. ezgBh d/ T[sgkd ~ fe;kB tZvh gZXo s/ g;zd eod/ jB. b'ohnk ezgBh d/ fpiB; fvt?bgw?IN w?B/io ;bhw ph td;fonk B/ dZf;nk fe fgSb/ 27 ;kbK s'I ;kvk ;zrmB ezw eo fojk j?. ;kv/ wkT[IN/v foto;hpb gbkT{ T[sw r[DtZsk ns/ gkto g?e gqdoFB eoe/ fe;kBK dk gfjbk nkgFB pD/ j'J/ jB. n;hI f;zrb c?o', vpb c?o' ns/ fNqgb c?o' d/ Bkb gqshtosh gbkT{ dk fBowkD eod/ jK. g{o/ T[geoD ns/ T[jBK d/ gkoN; dk T[sgkdB fJB-jkT{; ftu ehsk iKdk j?. fJ; bJh n;hI T[jBK ~ g{oh r[DtZ sk:[es pDkT[Id/ jB. fJjh ekoB j? fe ;kv/ T[sgkd ;kohnK ezgBhnK d/ T[sgkdK s/ Gkoh g?Id/ jB. T[jBK B/ fejk fe ;kv/ pqKv dk BK @@b'ohnk## j?. b'ohnk pqKv d/ sfjs jh n;hI ;ko/ T[sgkdK dk fBowkD eod/ jK. 27 ;kb dh ipod;s :ksok gVkn ftu ftFt gZXo d/ seBhe ~ n;hI nkgD/ T[sgkdK ftu ;wkt/fFs ehsk j?. ;kv/ e'b e[Fb nfGnzsktK d/ Bkb tgkfoe Nhw, vhbo, ftsoe B?Ntoe dh p/jsohB Nhw ezw eodh j? fijVh T[BZs fJBcok;Nqeuo @@b'ohnk## dk gqshfBXhst eodh j?. ;kv/ T[sgkd ~ fe;kB pj[s g;zd eo oj/ jB.

eqKsh 16 c;biBtoh 2018

www.fasalkranti.com

ezgBh ;wkuko ;hHnkoHnkJh dk BK jh ekch j?L ftBkfJe ;[sko

;hH

nkoHnkJh gzg; gqkJht/N fbfwN/v ezgBh dk BK fJohr/FB ezgBhnK d/ ftu nkgDk gqw[Zy ;EkB oydk j?. fJ; ezgBh B/ seBheh ns/ BthBsk dh GktBk ns/ T[u r[DtZsk ns/ gqdoFB d/ wkwb/ ftu jw/FK s'I jh fJe p?Iuwkoe ;?N ehsk j?. ezgBh nkgD/ ;EkgBk ekb s'I jh nkgD/ rkjeK d/ ftu ekch b'efgqn j?. fJj ezgBh feqFh ezwK ftu gq:'r j'D tkb/ gzg, o?}hv?IFhnb gfo;oK ftu gq:'r j'D tkb/ gzg, T[d:'fre gzg ;w/s, tkfJo ns/ e/pb, fGzB gqeko d/ gkfJg ns/ tkbt nkfd dk fBowkD ns/ tzv eodh j?.ezgBh d/ Fkyk gqpzXe Fqh ftBkfJe ;[sko B/ dZf;nk fe ;kvh ezgBh d/ T[sgkdK ~ rkje tZv/ g?wkB/ s/ yohdd/ jB. T[jBK dk ;kv/ T[sgkd s/ nN[ZN ftFtk; j?. ;kv/ rkje fJjh ukj[zd/ jB fe

T[j i' th T[sgkd yohdd/ jB T[j ;;s/ ns/ fNekT{ j'D. ;kvh ezgBh rkjeK dhnK T[whdK s/ yoh T[sodh j?. fJj ezgBh Gkos d/ fJbktk :{J/Jh, uhB, pok}hb, ;g/B ns/ Noeh d/FK ftu nkgD/ T[sgkd ~ n?e;g'oN eodh j?. nZi ;hHnkoHnkJhH fJe pj[ gqfsFfms ;zrmB j? fijVk e[Fb nfGnzsktK d[nkok fGzB gqeko d/ gzgK ns/ w'NoK dk T[sgkdB eodh j?. ;hHnkoHnkJh ezgBh gqshpZXsk, Go';k, nfGBt ns/ gzfgzr ;wkXkB dk ;wkBnoEe pD u[Zek j?.

;kv/ T[sgkd jB fe;kBK dh gfjbh g;zdL uzd/F ftnk;

os n?ro' fJzihfBnfozr ;hv fvqb pBkT[D dh fJe nkr{ ezgBh j?. feqFh T[geoD, ckow wFhBoh, Nq?eNo fBek;h,p?b ;zukfbs, ;t?-;zukfbs ;hv fvqb, phi gbk;No ;w/s d{i/ gqeko d/ Nq?eNo ;zbrBe T[geoDK ns/ xNeK dk fBowkD eodh j?. c;b eqKsh dh Nhw Bkb rZbpks eod/ j'J/ ezgBh d/ n?e;g'oN wkoehfNzr j?v Fqh uzdo/F ftnk; B/ dZf;nk fe n;hI T[sgkd fBowkD d”okB nB[;zXkB ns/ ftekk; rshftXhnK s/ yk; fXnkB fdzd/ jB. Gkos d/ fe;kBK ~ T[u seBhe ad/ T[sgkd ns/ ;/tktK gqdkB eod/ jK. rkje dh ;zs[FNh jh ;G e[M j?,n;hI fJ; Bkb e'Jh ;wM”sk BjhI eo ;ed/. n;hI T[fus wkgdzvK ~ fXnkB ftu oyd/ j'J/ jh nkgD/ T[geoDK ns/ n”ikoK dk fBowkD eod/ jK. n;hI ;G s'I BthB ns/ nk;kB j;sfBofws ;hv fvqb d/ Bkb Bkb nkX[fBe feqFh T[geoD th pDkT[Id/ jK. ;kvk T[d/F f;oc rkjeK ~ T[sgkd d/Dk BjhI j?, ;r'I T[jBK ~ tfXnk T[sgkd, ;/tk d/D d/ Bkb jh T[jBK dk T[fus wkor doFB eoBk th j?. T[jBK B/ fejk fe ;kv/ T[sgkd ~ g{oh soQK yohddko dhnK io{osK ~ g{ok eoB s/ fXnkB e/Idfos eoe/ pDkfJnk j?. io{os d/ fj;kp Bkb T[sgkdK ns/ T[geoDK ~ ;zF'fXs eoe/ rkjeK nZr/ gq;s[s ehsk iKdk j?. ;kv/ T[sgkd d{ihnK ezgBhnK d/ w[ekpb/ finkdk ;;s/ ns/ fNekT{ j[zd/ jB. fJjh ekoB j? fe fe;kB ;kv/ T[sgkd ~ finkdk g;zd eod/ jB.

bK;o b/io N/e fbfwN/v d/ T[geoD dh rZb fBokbh

;o b/io N?e fbfwN/v ezgBh dh ;EkgBk ;kb 1999 ftu r[ioks ftu j'Jh. bK;o b/io N?eBkb'ih fbfwN/v ezgBh fJe gqw[Zy fJzgbhw?IN; fBowksk ns/ ;/tk gqdksk d/ o{g ftu T[Goh j? fijVh ;/tktK ns/ Xks{ d/ fBowkD ftu whb d/ gZEo dk ezw eo ojh j?. ezgBh d/ nf;;N?IN ;/b; w?B/io Xow/Ido gN/b B/ dZf;nk fe nzso-okFNoh r[DtZsk wkBeK d/ g{oD nB[gkbB eoe/ ;kvh ezgBh nkJhn?;U 9001L 2008 gqwkfDs j?. ;kvhnK ;/tktK ns/ T[sgkd dh r[DtZsk eoe/ n;hI T[d:'r ftu fe;/ s'I fgZS/ BjhI jK. ;kv/ ezwK ftu ns/ ;/tktK ftu T[sgkd d/ nB[e{b FhN Xks{ dk fBowkD, FhN Xks{ xNeK dk fBowkD, UJhn?w ;/tktK, o/bt/ ns/ ns/ d{ihnK Xks{nK dk fBowkD ;/tk Fkfwb j?. fJ;d/ fJbktk n;hI o'Nkt/No, ;hv fvqb, ;Nqk ohgo nkfd T[geoD w[Zy o{g Bkb pDkT[Id/ jK. n;hI ;zs'FiBe T[sgkdK ns/ ;/tktK d/ Bshi/ ti'I pkiko ftu fynksh jkf;b ehsh j? ns/ fJe ftFkb rkje bVh fsnko ehsh j?. n;hI nkgDhnK ;/tktK gqdkB eoB ns/ ;kv/ T[sgkdK d/ fBowkD bJh gfoFfeqs seBhe dk T[g:'r eod/ jK. ;k~ ;kc tksktoD ;[fBFfus eoB d/ fJbktk nk;kB fvikfJfBzr bJh ikfDnk iKdk j?. n;hI tfXnk T[sgkdK ns/ ;/tktK ~ :ehBh pBkT[D bJh :'r r[DtZsk gqpzXB gqDkbh oZyh j?. n;hI ;w/I ;w/I s/ ;kv/ T[sgkdK ns/ ;/tktK dh r[DtZsk dk ftFb/FD eod/ jK. n;hI nkgD/ ;zukbB d”okB r[DtZsk d/ oZy-oykn s/ fXnkB e/Idfos eo oj/ jK. www.fasalkranti.com

c;b eqKsh 17 5 iBtoh 2018

ezgBh ;wkuko

w?rB?fNe N?eB'b'ih Bkb tX ojh feqFh T[gi

rB?fNe N?eB'b'ih ezgBh dh ;EkgBk 1996 ftu ;z:[es nop nwhoks ftu u[zpeh T{oik d/ gquko frnkB d/ beF Bkb j'Jh. fJ; seBhe ~ ftef;s eoB ftu ofFnB ftfrnkfBe :[oh sfBue' ns/ T[jBK d/ 400 ;fj:'rhnK ~ 30 ;kb s'I finkdk ;wK bZrk. w?rB/fNe N?eB'b'ih dk gq:'r e[dosh ib ns/ ;ht/i ib d/ T[guko, feqFh, gfo;fEeh, Eow'-gkto, ns/ w?B{c?eufozr T[d:'rK ftu ehsk iKdk j?. fJ; seBhe d/ bkG ~ ikBD bJh fpjko ;fEs oki/Ido feqFh :{Bhtof;Nh g{;h ;w;shg[o d/ feqFh ftfrnkfBeK B/ fJe ;kb dk

eqKsh 18 c;biBtoh 2018

gohyD ehsk. gohyD d/ pknd ftfrnkfBeK B/ fJ;~ pekfJdk gqwkfDs ehsk. w?rB/fNe seBhe Bkb gkDh ftu w”i{d wkbhfeT{b ns/ yko/ eDK d/ N[eV/ j' iKd/ jB ns/ T[jBK dh x[bDFhbsk tX iKdh j? fi; Bkb g”fdnK ns/ c;bK ~ finkdk wksok ftu gkDh g'Fe sZs d/ o{g ftu fwbD brdk j?. fJ; seBhe dh ;G s'I tZvh ftF/Fsk fJj j? fe fJ;d/ gq:'r Bkb gkDh, T[otoe ns/ d{i/ o;kfJDK dh pus j[zdh j?. fJ; ekoB fe;kBK ~ fJ;dk f;ZX/ o{g Bkb ckfJdk fwbD brdk j?. fJ; seBhe Bkb fe;/ th c;b dk T[sgkdB 30 s'I 60% se tX iKdk j?. ezgBh dh wzfBJ/ sK fJ; seBhe Bkb feqFh bkrs xZN j[zdh j? fi; Bkb fe;kBK dh nkwdBh ftu tkXk j[zdk j?. feqFh ezw d/ fJbktk fJ; seBhe dk gq:'r wZSbh gkbB, g'bNqh, pkrtkbh, cb-c[Zb t[sgkdB ns/ ;pih T[sgkdB ftu ehsk iKdk j?. Gkos ftu fJ; seBhe d/ gquko-gq;ko bJh ytkik n/ro' gqkJht/N fbfwN/v ezgBh fgSb/ 5 ;kbK s'I ezw eo ojh j? fi;d/ ;[yd Bshi/ th t/yD ~ fwb oj/ jB. ytkik n?ro' w{b s”o s/ ;N'o/i dk ezw th eodh j?. ezgBh T[so gqd/F, fpjko, fdZbh d/ fJbktk d{i/ okiK ftu th ezw eo ojh j?. ezgBh dh :'iBk ;w[Zu/ Gkos ftu fe;kBK ~ fJ; seBhe Bkb gfofus eokT[Dk ns/ T[jBK ~ nkgDhnK ;/tktK gqdkB eoBk j? ytk}k n?ro' gqkJht/N fbfwN/v n?rohebuo ;?eNo ftu ezw eoB d/ Bkb jh nkN'w'pkfJb ;?eNo ftu th tZvh gZXo s/ ezw eo ojh j?. ezgBh d/ ohiBb j?v nkJhHn?u ykB B/ dZf;nk fe feqFh y/so ftu fJ; seBhe d[nkok ;kvh ezgBh dk ekch BK j?. ;kvh e'fFF Bkb fe;kB Bk f;oc nkX[fBe seBhe s'I tkfec j' oj/ jB ;r'I nkgDh nkwdBh th tXk oj/ jB. T[jBK B/ fejk fe ;kvk T[d/F rkjeK ~ ;zs'FiBe ;/tktK gqdkB eoBk ns/ fJ; seBhe d[nkok T[jBK d/ T[sgkdB ~ tXkT[Dk j?. fJ; seBhe ~ fe;kB y{p g;zd eo oj/ jB. fJ; BthB seBhe Bkb i[Vh finkdk ikDekoh bJh j/mK fds/ rJ/ gs/ s/ ;zgoe eo ;ed/ j'- ytk}k n/ro', Fqhokw gbkik, gfjbk cb'o, ;N/FB o'v, gNBk- 800 001 www.fasalkranti.com

ezgBh ;wkuko

fwoki gkfJg j? ijK, gkDh j? tjK

oki gkfJg; n?Iv fcfNzr; gqkJht/N fbfwN/v ezgBh dh F[o{nks 2004 ftu T[u r[DtZsk d/ gkfJg fBowkD eoB d/ T[d/F Bkb j'Jh. nkgD/ T[d/F ~ gqkgs eod/ j'J/ fJ; ezgBh B/ 13 ;kb dh :ksok g{oh eo bJh j?. ezgBh ;w/I ;w/I s/ fe;kBK ~ nkgD/ T[sgkd gq;s[s eoB bJh d/F d/ fGzB okiK ftu nk:'fis j'D tkbhnK gqdoFBhnK ftu fjZ;k b?Idh j?. fwoki gkfJg; n?Iv fcfNzr gqkJht/N fbfwN/v ~ T[u/ gZXo dh r[DtZsk tkb/ T[d:”fre gkfJg, T[d:'fre gkfJg fcfNzr ns/ n?uvhghJh gkfJg, ;fgqzebo; gkfJg dh ftFkb bVh g/F eoB bJh ikfDnk iKdk j?. ezgBh d/ ;hJhU Fqh fis/Ido f;zjb dh fBg[zBsk ns/ 25 ;kbK d/ siop/ d/ ubd/ fJ; ezgBh B/ ;cbsk dhnK T[ukJhnK

~ jkf;b ehsk j?. ezgBh dk nZs-nkX[fBe p[fBnkdh YKuk 6 bZy c[ZN y/so s'I finkdk ftu c?b frnk j? ns/ T[sfeqFNsk d/ Bkb S'N/ iK E'e nkd/F d/D bJh BthBsw seBheh o{g Bkb T[BZs wFhBK Bkb ;[;Zfis j?. nkJhn?;nkJh wkBeK d/ nB[;ko T[sgkdK ~ T[gbpZX eokT[D bJh Bt/I T[sgkdK ns/ gq:'rFkbk ftef;s eoB bJh fJB-jkT{; nko n?Iv vh dh ;[ftXk j?. ghth;h, ;hghth;h, n?uvhghJh ns/ fcfNzr bJh e[b 18 wFhBK d/ Bkb ezgBh dh 55640 whfNqe NB dh T[sgkdB Fwsk j?. ezgBh d/ T[sgkdK pko/ dZ;d/ j'J/ ;/b; w?B/io Xow/F v'v/ik B/ dZf;nk fe ;kvh ezgBh nkonkJhihnkJhvh ghth;h gkfJg ns/ fcfNzr, n?;vpfbT{nko gkfJg ns/ fcfNzr, fJb?;N'w/foe gkfJg,nzvorokT[Iv ;hto/i gkfJg;, ;hghth;h ns/ :{ghth;h gkfJgbkfJB gkfJg ns/ fcfNzr, n?uvhghJh gkfJg ns/ fcfNzr, ;fgqzebo gkfJg ns/ fcfNzr, Bkbh gkfJg ns/ fcfNzr gqdkB eod/ jB. feqFh, nktk;, T[d:'r nkfd ftu soQK soQK d/ nB[gq:'rK bJh n?wvhghJh gkfJg, ekbw gkfJg, pb{ e?f;zr gkfJg gkoFt, fvqg f;zukJh gqDkbh ftu tos/ ikD tkb/ gkfJgK dk th fBowkD eod/ jB. n;hI jkb jh ftu @@fwoki o/B tkNo jkot?;fNzr f;;Nw## ns/ @@fwoki rohB jkT{; NB## th bKu ehsk j?. ;kv/ ;ko/ T[sgkd fe;kBK bJh bkGgqd jB fi;dk gq:'r eoe/ fe;kB f;zukJh ~ nk;kB pDk ;edk j?.

oeFk gkfJg Bkb f;zukJh eo fe;kB y[Fjkb

fjzd/ jB fe fpBK gkDh d/ y/sh ;zGt BjhI j?. y/sh eoB bJh gkDh dk j'Dk pj[s io{oh j?. y/sK se gkDh gj[zukT[D bJh eJh ezgBhnK gkfJg pBkT[D d/ ezw ftu brhnK jB. fijBK ftu'I oeFk gkfJg; ezgBh dk BK th gqw[Zysk Bkb fbnk iKdk j?. fJj ezgBh gkfJg fBowkD ftu Nkg ;EkB oZydh j?. ezgBh Gkos ftu ftFtgZXoh ;hghth;h gkfJ; ns/ fcfNzr ekbw gkfJg, ghth;h gkfJ; ns/ fcfNzr;, gbk;fNe gkfJ; dk fBowkD ns/ fBo:ks eodh j?. ezgBh v[o'fcbe;, J/n?;J/n?B n?cnkJhNh, v[o'bB, v'ocb/e;, ;'Bkcfbe;, ;[go;B cb/e;, ;[gob?Iv ns/ v/bB d/ b'efgqn poKv BktK d/ sfjs gqhwhnw r[DtZsk tkb/ T[sgkdK dk fBowkD ns/ ;Nke eodh j?. rkjeK dh ;/tk eoB, T[sgkd T[sfeqFNsk ~ tXkT[D ns/ T[u gqdoFB eoe/

www.fasalkranti.com

fJj ezgBh ;kfps eoB d/ ;cbskg{ote ftek; d/ o;s/ s/ ub ojh j?. ezgBh dk T[d/F d[fBnk Go ftu T[u r[DtZsk ns/ wip{s gkfJfgzr T[sgkdK ~ gqdkB eoBk j?. fijVk fe BthB ftukoK ~ ezw eoB dk Fq/n j?. ezgBh B/ g{Bk d/ fe;kB w/b/ ftu ;Nkb okjhI nkgD/ T[sgkdK dh gqdoFBh bkJh fi;~ wjkokFNo d/ fe;kBK B/ y{p ;okfjnk. ezgBh dk Bifonk d[fBnk Go ftu T[u r[DtZsk ns/ wip{s gkfJfgzr T[sgkdK ~ gqdkB eoBk j?,fijVk fe BthB ftukoK ~ ezw eoB dk eo?fvN j?.

c;b eqKsh 19 5 iBtoh 2018

ਇੰਟਰਿਵਊ

S'N/ fe;kBK d/ piN ftu ;kv/ Nq?eNoL ;shF w”fonk S'

N/ Nq?eNoK d/ fBowkD, tzv ns/ fBo:ks ftu e?gNB Nq?eNo; dk BK ;G s'I T[go j?. i/ fJj fejk ikJ/ fe fwBh Nq?eNo; dk ekB;?gN Gkos ftu gfjbh tko e?gNB Nq?eNo; ezgBh jh b? e/ nkJh sK e'Jh rbs rZb BjhI j't/rh. ezgBh dk wzBDk j? fe e?gNB Nq?eNo; ;kohnK ezgBhnK d/ w[ekpb/ finkdk ;;s/ ns/ r[DtZsk:[es jB. fijBK dk oZy oykn th xZN you ftu j' iKdk j?. fJj Nq?eNo S'N/ fe;kBK bJh ;;s/ ns/ feckfJsh jB. e?gNB Nq?eNo; ~ Gkos ftu fGzB r[DtZsk tkb/ wkBeK ;fjs fJzNoB?FBb wkBeK s/ th yok gkfJnk frnk j?. ezgBh dkntk eodh j? fe ;kv/ fwBh Nq?eNo xZN fJzXB ftu finkdk ezw eod/

eqKsh 20 c;biBtoh 2018

jB. fBFfus o[g Bkb e?gNB Nq?eNo S'N/ fe;kBK bJh fJe bkGdkfJe jZb jB, fijVk ;koh T[sgkdesk ns/ c;b r[DtZsk ~ tXkT[Idk j?. c;b eqKsh dh Nhw B/ e?gNB Nq?eNo; d/ feZs/ ns/ ekoiebkgK ~ ikBD bJh ezgBh d/ vkfJo?eNo Fqh ;shF w”fonk Bkb rZbphs ehsh. g/F jB e[M nzFe?gNB Nq?eNo; gqkJht/N fbfwN/v ezgBh ns/ s[jkvh G{fwek d/ pko/ dZ;'< w?I F[o{nksh d”o s'I jh e?gNB Nq?eNo; gqkJht/N fbfwN/v ezgBh Bkb i[fVnk j'fJnk jK. fJ; ezgBh Bkb w/o/ pV/ jh fwZm/ ;zzpzX jB. w?I fJ; ezgBh d/ vkfJo?eNo d/ gd s/ ezw eo fojk jK. fJj ezgBh 1998 s'I jh pkiko ftu nkgDk tkXk pDkJ/ j'J/ j?. e?gNB Nq?eNo; gqkJht/N

fbfwN/v ezgBh jh d/F dh gfjbh ezgBh j? fi;B/ S'N/ ns/ ;hwKs fe;kBK ~ fXnkB ftu oZye/ S'N/ Nq?eNoK dk fBowkD ehsk j? ns/ fJj fBowkD dk ezw brksko ikoh j?. e?gNB d/ fwBh Nq?eNo; dh wzr ~ t/yd/ j'J/ jh eJh d{ihnK tZvhnK ezgBhnK th j[D S'N/ Nq?eNoK dk fBowkD eo ojhnK jB. ;kvh ezgBh d/ Nq?eNo fe;kBK ftu pj[s jh b'efgqn jB. fJjh ekoB j? fe ezgBh d/F-ftd/F ftu nkgD/ BK dk Mzvk bfjok ojh j?. ;kvh ezgBh nfij/ fe;kBK bJh Nq?eNoK dk fBowkD eo ojh j? fijV/ pj[s wfjzr/ Nq?eNo BjhI yohd ;ed/. ;ko/ fe;kBK dk ;[gBk j[zdk j? fe T[jBK e'b y[d dk fJe Nq?eNo j't/. n;hI T[jBK fe;kBK d/ ;[gB/ ~ ;keko ehsk j?. Nq?eNoK d/ fJbktk n;h Ife;kBK dhnK io{osK ~ www.fasalkranti.com

ਇੰਟਰਿਵਊ

fXnkB ftu oZyd/ j'J/ e[b 40 S'N/-tZv/ fJzgbhw?IN; dk th fBowkD eo oj/ jK. d{ihnK ezgBhnK th S'N/ Nq?eNoK dk fBowkD eo ojhnK jB, T[jBK Bkb pkiko ftu pD/ ofjD bJh fe; soQK dhnK u[B”shnK dk ;kjwDk eoBk g?Idk j?< ;kohnK ezgBhnK dhnK nkgDhnK nkgDhnK u[B”shnK j[zdhnK jB. e'Jh ezgBh w[Zb s/ finkdk i'o fdzdh j? sK e'Jh tfXnk r[DtZsk s/. n;hI ehws ns/ r[DtZsk d'jK s/ yk; fXnkB fdzd/ jK. nZi dk pkiko tfXnk ;oft; ns/ tfXnk r[DtZsk:[es T[sgkdK dk pkiko j?. fi;dh ;oft; ns/ r[DtZsk tfXnk j't/rh, T[jh pkiko ftu pDh oj/rh. w?I gfjbK jh fejk j? fe n;hI S'N/ fe;kBK d/ piN ~ fXnkB ftu oZyd/ j'J/ jh Nq?eNoK dk fBowkD eo oj/ jK. n;hI ;oft;, ehws ns/ r[DtZsk fszBK ~ fXnkB ftu oZye/ jh ezw eo oj/ jK, fJ;bJh n;hI ;kohnK u[B”shnK dk ;kjwDk eod/ j'J/ nZr/ tX oj/ jK. e?gNB Nq?eNo fezB/ jko;gkto se d/ Nq?eNoK dk fBowkD eo ojh j?< ;kv/ e'b 10 jko;gkto s'I b? e/ 30 jko;gkto se d/ Nq?eNo T[gbpZX jB. fi; ftu N{ tjhb vokfJt, c'o tjhb vqkfJt j?. fe;kBK dh io{os d/ fj;kp Bkb

www.fasalkranti.com

gkto ;N/nfozr ns/ Bkb gkto ;N/nfozr j? ns/ Nq?eNo th fe;kBK d/ g{oh soQK piN ftu jB. ;kv/ e'b shj s'I finkdk t?fonzN jB. Gkos d/ fezB/ okiK ftu s[;hI nkgD/ T[sgkd~ b? e/ ezw eo oj/ j' ns/ fezB/ d/FK ftu n?e;g'oN eod/ j'< n;hI Gkos ftu 12 okiK ftu ezw eo oj/ jK. Bkb jh n;hI 20 s'I finkdk d/FK ftu n?e;g'oN eo oj/ jK. nZr/ jkb/ fJ; y/so ftu j'o ezw eoBk j?. n;hI g{o/ Gkos ftu e?gNB Nq?eNoK ~ b? e/ ezw eoKr/ ns/ fe;kBK dhnK T[whdK s/ yok T[soKr/. ftd/Fh pkikoK ns/ Gkosh pkikoK ftu eh coe wfj;{; eod/ j'< ftd/Fh pkikoK ftu T[u seBhe ~ finkdk gfjb fdsh iKdh j?. n;hI ftd/Fh pkikoK ftu pD/ ofjD bJh T[u seBhe d/ Nq?eNoK dk fBowkD eo oj/ jK. ftd/FK ftu ;kv/ Nq?eNo fJzNoB?FBb wkBeK s/ g{oh soQK yo/ T[so/ jB. n;hI T[E'I d/ rkjeK dh wzr nB[;ko nkgD/ Nq?eNoK d/ fvikfJB ~ w'vhckJh eoe/ g/F eo oj/ jK fijV/ fe;kBK ~ y{p g;zd nk oj/ jB. Gkos d/ fJbktk ftd/FK ftu th ;kv/ Nq?eNoK dh y{p wzr j' ojh j?. ehws ns/ r[DtZsk d/ ftu fe; soQK skbw/b pDk e/ fe;kBK ~ Nq?eNo w[jZfJnk eok oj/ j'< nfijk t/fynk iKdk j? fe fiE/ ehws xZN j[zdh j? T[E/ r[DtZsk th xZN j[zdh j?, go n;hI nkgD/ rkjeK ~ xZn ehws ftu tfXnk r[DtZsk ns/ chuo; d/ Nq?eNo fdzd/ jK. ;kv/ fizB/ th rkje jB T[j ehws ns/ r[DtZsk s'I y[F jB. eJh ezgBhnk T[u r[DtZsk dk jtkbk d/ e/ rkjeK s'I finkdk g?;k t;{b eodhnK jB id'I fe n;hI nfijk BjhI eod/. n;hI fe;kBK ~ jw/FK s'I jh tfXnk ns/ ;;sk d/D s/ i'o fdzd/ jK ns/ nZi se T[jh eo oj/ jK. e?gNB Nq?eNo; ezgBh nkT[D tkb/ ;w/I ftu BtK eh eoB tkbh j?< e?gNB Nq?eNo; nkT[D tkb/ ;w/I ftu fe;kBK bJh j'o th chuo; d/ Nq?eNo b? e/ nkJ/rh. fJj ezgBh fe;kBK dhnK io{osK ~ fXnkB ftu oZye/ T[u seBhe d/ fJzgbhw?IN; th ftef;s eo/rh. n;hI nkgD/ vhbo-fv;NqhfpT{No; dh ;zfynk ftu th fJikck eoKr/. fi; Bkb finkdk s'I finkdk fe;kBK se gj[zu pDkJh ik ;e/. fJ;d/ fJbktk n;hI j'o d/FK ftu th nkgD/ Nq?eNo n?e;g'oN eoKr/ sKfe ftd/FK ftu th e?gNB Nq?eNo; dk vzek tidk oj/. ftfgB fwFok ;hBhno gZsoeko, c;b eqKsh, BthI fdZbh

c;b eqKsh 21 5 iBtoh 2018

ਇੰਟਰਿਵਊ

e'mkoh ro[ZgL fe;kBK d/ ftek; dk wkfJb;N'B

mkoh ro[Zg gqkJht/N fbfwN/v f;zukJh, y/shpkVh, T[d:”fre v'w/B bJh gkfJg ns/ f;zukJh T[geoD dh fJe tZvh bVh dh nkr{ fBowksk ezgBh j?. e'mkoh ro[Zg B/ ghth;h gkfJg ns/ fcfNzr, n?uvhghJh gkfJg ns/ fcfNzr, wkfJe'q f;zukJh gqDkbh fij/ ;G s'I Go';/:'r T[sgkdK okjhI f;zukJh d/ gqGkth T[g:'r bJh T[g:[es ;wkXkB gqdkB eoB d/ Bkb eko'pko ftu irQk pDkJh j?. tfXnk r[DtZsk d/ T[sgkd ftef;s eoB bJh ezgBh brksko nkgD/ T[sgkdK dk fo;ou ns/ ftek; eodh j?. ezgBh e[Fb nfGnzsktK d[nkok T[u seBhe d/ T[sgkd pDkT[Idh j?. ezgBh g{o/ Gkos ftu nkgDhnK ;/tktK ns/ T[sgkdK ~ T[gbZpX eok ojh j?. nKXok gqd/F ftu fJe j'o w?B{c?eufozr :{fBN dh F[o{nks eoB dh ;'u ojh j?. ezgBh d/ pko/ ftu finkdk ikBD bJh c;b eqKsh dh Nhw B/ e'mkoh n?rohN?e gqkH fbH d/ ;hJhU Fqh phHghH u”jkB Bkb rZbpks ehsh. gq;s[s j? T[jBK Bkb j'Jh rZbpks d/ e[M w[Zy nzFL e'mkoh ro[Zg Bkb ezw eod/ j'J/ s[jk~ fezB/ ;kb j' rJ/< ezw eoB dk siopk fej' fijk j?< w?I fgSb/ fszB ;kbK s'I e'mkoh ro[Zg fJzv;Nqh} Bkb i[fVnk jK. fJ;d/

eqKsh 22 c;biBtoh 2018

www.fasalkranti.com

ਇੰਟਰਿਵਊ ~ fXnkB ftu oZye/ ezw eo ojh j?. fJzNoB?FBb ezgBh ftu fi; seBhe dk gq:'r j[zdk j?, T[;/ seBhe ~ e'mkoh ro[Zg th gq:'r eo T[sgkd fBowkD eo ojh j?. Gkos ftu S'N/ ns/ ;hwKs fe;kBK dh ;zfynk finkdk j? fijBK dhnK io{osK ~ fXnkB ftu oZye/ jh e'mkoh ro[Zg jo T[sgkd fsnko eo ojh j?. fJj Gkos dh fJeZmh nfijh ezgBh j? fijVh fe;kBK ~ fJe jh SZs EZb/ ;kohnK ;[ftXktK gqdkB eo ojh j?. T[sgkd fBowkD ftu ;kvh ezgBh Gkos dh shih ;G s'I tZvh ezgBh j?. fe;kBK d/ ftu ;kvh ezgBh pj[s jh b'efgqn j?. fJjh ekoB j? fe 20 ;kbK ftu e'mkoh ro[Zg B/ gqrsh eod/ j'J/ nkgD/ S/ w?B{c?eufozr :{fBN ;Ekfgs eo bJ/ jB. fgSb/ ;kb ezgBh dk NoB Uto 650 eo'V o[gJ/ ;h. fJ; ;kb 750 eo'V o[gJ/ j'D dk nB[wkB j?. e'mkoh ro[Zg B/ T[sgkd ~ p/jso pBkT[D bJh ph-N/e fJzihfBno; dh :'r Nhw ~ ezgBh ftu fB:[es ehsk j?. fJj ;kohnK ezgBhnK s'I jN e/ ezw eod/ j'J/ nZr/ tX ojh j?. e'mkoh ro[Zg fe; ;Nq?IE Bkb ezw eo ojh j?<

gfjbK th w?I fJohr/FB fJzv;Nqh ftu 35 ;kb ;/tktK d/ u[Zek jK. w?I brGr 6 ;kb fJ}okfJbh ezgBh ftu ezw ehsk j?. fJ}okfJb ftu ezw eoB d”okB jh w?~ e'mkoh roZ[g ~ B/fVUI ikBD dk w”ek fwfbnk. ;kv/ ro[Zg e'b d[fBnk dh ;G s'I tfXnk seBhe j?, fi;B/ w?~ fyZfunk fi; Bkb w?I fJ}okfJb dh ezgBh SZv e/ e'mkoh ro[Zg ftu ezw eoB dk c?;bk ehsk. jw/FK s'I w?~ Gkosh fe;kBK ~ tfXnk T[sgkd d/D dh bbe ojh j?. fe;kBK ~ uzr/ T[sgkd d/D d/ T[d/F Bkb ns/ e'mkoh ro[Zg d/ w?B/iw?IN ns/ sohfenK ~ t/ye/ w?I fJ; ezgBh ftu ezw eoB dk wB pDkfJnk. nZi w?I fJ; ezgBh ftu ezw eod/ j'J/ pj[s y[F jK. e'mkoh ro[Zg fJ}okfJbh ezgBh Bkb'I fe; soQK nbr j?< e'mkoh ro[Zg jw/FK s'I fe;kBK dhnK io{osK www.fasalkranti.com

e'mkoh ro[Zg dk wzst ;w/I s/ tfXnk T[sgkd w[jZfJnk eokT[Dk j? ;kvh ezgBh e'b toswkB ftu 6 w?B{c?eufozr :{fBN jB. j[D/ n;hI nKXok gqd/F ftu th fJe w?B{c?eufozr :{fBN ;Ekfgs eoB bZr/ jK. fe;kBK ~ p/jso ;[ftXk d/D bJh 1300 s'I finkdk ftsoe Gkos ftu fB:[es ehs/ rJ/ jB. gzikp, jfonkDk ns/ oki;EkB ftu n;hI nkgDhnK poKuK y'bD ik oj/ jK, fi; Bkb T[E/ d/ fe;kBK d/ ftu finkdk gj[zu pDk ;ehJ/. ;kv/ e'b 350 s'I finkdk e[Fb nfGnzsktK dh Nhw j? fijVh brksko tfXnk r[DtZsk d/ T[sgkd dk fBowkD eo oj/ jB. fe;kBK dhnK io{osK ~ fXnkB ftu oZye/ jh e'mkoh ro[Zg jo ezw eo fojk j?. fvqg fJohr/FB ftu th n;hI b'e tX uV e/ ezw eo oj/ jK. gkfJgK d/ fJbktk e'mkoh ro[g j'o fejV/ T[sgkdK dk fBowkD eodh j?< fizB/ soQK d/ gkfJg j[zd/ jB n;hI T[jBK dk fBowkD sK eod/ jh jK, Bkb jh n;hI fvqg fJohr/FB, wkJheq' fJohr/FB, ;fgqzebo, wkfJe'q ;fgqzebo gkfJgK dk fBowkD eod/ jK. fJohr/FB bJh jkJh e[nkfbNh d/ T[sgkd ;kv/

e'b T[gbpZX jB. fijVh seBhe :{og, nwohek ns/ fJ}okfJb ftu gq:'r ehsh iKdh j? n;hI T[j seBhe Gkos ftu fJ;s/wkb eo oj/ jK. gh;h, gh;h nzvo fvqgbkfJB fJ;/ seBhe dk T[dkjoD j?. n;hI wbfuzr fcbw th pDk oj/ jK. fi; Bkb fe;kB f;zukJh d/ fJbktk nkgD/ g”fdnK dh ;[oZfynk th ;[fBFfus eo ;eD. gqXkBwzsoh ih B/ fe;kBK dh nkwdBh 2022 se d'r[Dk eoB dh :'iBk pDkJh j?. e'mkoh ro[Zg fJ; fdFk ftu eh ezw eo ojh j?< fJj pV/ GkrK dh rZb j? fe d/F d/ gqXkBwzsoh fe;kBK dh nkwdBh d'r[Dh eoB dh rZb eo oj/ jB. T[jBK dk fJj ;[gBk t/yDk Gkosh fe;kBK bJh pj[s io{oh j? feT[Ife fJE'I s/ finkdkso fe;kB S'N/ jB. nfij/ ftu fe;kBK ~ p/jso ;[ftXk ns/ T[sgkd d/D dh fizw/tkoh ;oeko d/ fJbktk ;kohnK y/shpkVh ezgBhnK dh pD iKdh j?. e'mkoh ro[Zg th fJ;/ fdFk ftu ezw eo ojh j?. n;hI S'N/ ns/ xZN piN d/ fe;kBK ~ fXnkB ftu oZye/ nkgD/ T[sgkd fsnko eo oj/ jK, fi; Bkb fe;kBK dh ewkJh ftu tkXk j't/rk. n;hI nZr/ th fe;kBK d/ w[Bkc/ bJh ezw eod/ ojKr/. e'mkoh ro[Zg tb'I fe;kBK bJh e'Jh ;[B/jk d/Dk ukj'r/< e'mkoh ro[Zg tb'I w?I fe;kBK ~ fJjh efjDk ukj[zdk j? fe fe;kB Gok y/sh ftu nkX[fBe seBhe dk gq:'r eoB fi; Bkb T[jBK dh nkwdBh ftu fJikck j' ;e/. e'mkoh ro[Zg fe;kBK dh ;/tk bJh jo edw s/ yVh j?. n;h Ife;kBK ~ nkX[fBe T[sgkd fdzd/ ojKr/. fe;kBK bJh w?I fJj th efjDk ukj[zdk jK fe fe;kB Gok ikro[e pBD ns/ ;oeko d[nkok ubkJhnK ik ojhnK ;kohnK :'iBktK dk bkG b?D. fe;kB i/ ikro[e j' ikJ/ sK T[jBK ~ ;G :'iBktK dk bkG fwb ikJ/rk.

ftfgB fwFok ;hBhno gZsoeko, c;b eqKsh, BthI fdZbh

c;b eqKsh 23 5 iBtoh 2018

;cbsk dh ejkDh

;cbsk dh BthI fJpkos j? fe;kB ukuh w

jkB eth ;'jBbkb dftt/dh ih dh fJe gqf;ZX eftsk j? fe @@e'fFF eoB/ tkb'I eh jko BjhI j'sh## p/FZe fJ; eftsk dh ouBk j'J/ ;kbK phs u[e/ jB go fJj eftsk nZi th b'eK dh fjzws ~ tXkT[D dk ezw eo ojh j?. fJ; eftsk d/ wkfJB/ ~ fpjko d/ w[iZcog[o fib/ ;fEs nkBzdg[o fgzv dh okie[wkoh d/th B/ ufoskoE ehsk j?. okie[wkoh d/th ~ fgnko Bkb @@fe;kB ukuh## d/ BK Bkb ;zp'fXs ehsk iKdk j?. fgzv dh T[pV-ykpV ;VeK s/ whbK ;kfJeb ubke/ fe;kBK d/ ftu eqKsh dh i's irkT[D tkbh fe;kB ukuh nZi ;?eV/ wfjbktK dh nkdoF pDh j'Jh j?. fgzv dh nkw wfjbk okie[wkoh d/th Bkb fe;kB ukuh pBD dk ;zxoF ekch ;zxoFg{oD j?. rohp xo ftu izwh okie[wkoh d/th dh Fkdh fe;kB gfotko ftu j'Jh ;h. fit/I fst/I xo rqj;Eh dk ezw ub jh fojk ;h fe fe;/ rZb s'I Bkoki j' e/ okie[wkoh d/ ;j[o/ B/ T[;~ gsh d/ Bkb gfotko s'I nbr eo fdsk. jkbKfe gfotko s'I nbr j'D d/ pknd fJjBK d/ fjZ;/ YkJh J/eV iwhB fwbh fi; ftu gfotko gkbD bJh fJjBK B/ nEZe w/jBs eoBh F[o{ ehsh go YkJh J/eV iwhB dh T[gi Bkb gfotko dk g/N gkbBk w[Ffeb ;h. xo dh uko dhtkoh ftu ofjD tkbh okie[wkoh B/ w[Ffeb xVh ftu j”;bk BjhI SZfvnk. T[jBK B/ c?;bk ehsk fe fJ; iwhB s'I jh n;hI J/B/ g?;/

eqKsh 24 c;biBtoh 2018

ewktKr/ fi; Bkb gfotko y[Fh Bkb ofj ;e/. okieA[wkoh B/ y/sh d/ r[o f;ZyD bJh oki/Ido feqFh :{Bhtof;Nh s'I T[BZs y/sh dh ftXhts ikDekoh bJh ns/ nkgDh iwhB s/ gghsk ns/ Ub/ dh y/sh F[o{ ehsh. T[jBK B/ nkgD/ y/s ftu g?dk j'J/ Ub/ ~ f;ZX/ wkoehN ftu t/uD dh irQk T[;dk nuko ns/ nkNk pDke/ t/uDk finkdk T[fus ;wfMnk. T[jBK dh fJj ;'u ozr fbnkT[D bZrh. fi;d/ Bshi/ ti'I nuko d/ tgko Bkb okie[wkoh ~ uzrh nkwdBh j'D bZrh. nkwdBh tXD d/ Bkb Bkb fgzv ftu okie[wkoh d/ BK d/ uou/ th tXD bZr/. fgzv dhnK wfjbktK th fJjBK d/ uou/ ;[De/ fJjBK d/ xo nuko pBkT[D dh ftXh f;ZyD nkT[D bZrhnK. okie[wkoh B/ nkgD/ fijhnK T[jh wfjbktK ~ Bkb fbnk fijVhnK rohph ftu ih ojhnK ;B ns/ e[M eoBk ukj[zdhnK ;B. T[jBK B/ nkgD/ xo ftu jh wfjbktK ~ y/sh ns/ nuko pBkT[D d/ sohe/ f;ykJ/. tes d/ Bkb T[jBK d/ nuko ns/ d{i/ c{v gq'veN dk fpiB; tXdk frnk ns/ okie[wkoh dh irQk T[j fe;kB ukuh d/ BK Bkb gqf;ZX j' rJh. fe;kB ukuh B/ eJh wfjbktK ~ o'irko gqdkB ehsk. nZi th fe;kB ukuh d/ xo 10 wfjbktK fB:fws o{g Bkb ezw eoe/ nkgDh nkwdBh ~ tXk ojhnK jB.

wfjbktK ~ nksw-fBoGo pBkT[D ns/ T[jBK ~ nksw-;zwkB dh fizdrh ihT[D bJh okie[wkoh ih brksko gq's;kfjs eodh ofjzdh j?. T[j dZ;dh j? fe w?I fJ; ezw bJh fgzv fgzv ik e/ ns/ wfjbktK d/ ;t?-;jkfJsk ro[Zg pBkT[D bZrh. w?I ;kfJeb s'I jh xZN s'I xZN 50 feb'whNo dh d{oh s?n eodh ;h. w?I wfjbktK ~ T[BZs y/sh, c{v gq';?f;zr ns/ w{osh pBkT[D d/ sohe/ f;ykJ/. T[j efjzdh j? fe j[D se w?I 40 s'I finkdk ;t? ;jkfJsk ;w{j dk rm eo u[eh jK. fe;kB ukuh ~ T[jBK dhnK T[gbpZXhnK bJh nB/e g[o;eko ns/ ;zwkB fwb u[e/ jB. fpjko ;oeko ns/ nihs e[wko w?w'ohnb Nq;N B/ th fe;kB ukuh ~ ;zwkfBs ehsk j?. e/Ido ;oeko dh gfjb Bkb d/F Go d/ fe;kBK ~ T[jBK d/ siop/ d[nkok bkG d/D bJh T[jBK s/ fcbw th pDkJh ik u[eh j?. JhNhth u?Bb B/ th fe;kB ukuh go fpjkoh j' s' nfij/ BK dk fJe gq'rokw th pDkfJnk ;h ns/ T[jBK ~ ;zwkfBs ehsk. fe;kB ukuh nZi th fe;kB gkmFkbk ubkT[Idh j? fi; ftu nB/e fe;kB ns/ wfjbktK f;ybkJh gqkgs eo ojhnK jB. fe;kB ukuh nZi wfji fe;/ nkw wfjbk dk BK BjhI j? ;r'I fJe fjzws dk BK j?. fe;kB ukuh nZi id'I fgZS/ w[V e/ t/ydh j? sK T[jBK ~ jikoK ;cb fe;kBK ns/ nksw-fBoGo wfjbktK dk w[;ekT[Idk u/jok Bio nkT[Idk j?. www.fasalkranti.com

y/shpkVh

ib ;[oZfynk (;zGkb) dk wjZst b ;zeN nZi Gkos bJh ;G s'I wjZstg{oB gqFB j?. fi; Gkos ftu 70% fjZ;k gkDh Bkb fxfonk j't/ T[E/ nZi ;kc gkDh T[gbZpX Bk j't/ gkT[Dk tZvh ;wZf;nk j?, Gkos ftu s/ih Bkb BroheoD Bkb skbkp ns/ MhbK fij/ gozgokrs ib ;o's ;[Ze rJ/ jB. Gkos ftu toswkB ftu gqsh ftnesh ib dh T[gbpZXsk 2,000 xBwhNo j?, go i/ gfo;fEshnK fJ;/ soQK ojhnK sK nrb/ 20-25 ;kbK ftu gkDh dh fJj T[gbpZXsk xNe/ 1500 xDwhNo ofj ikJ/, gkDh dh fJj T[gbpZXs dk 1680 xDwhNo s'I xZN ofj ikD dk noE j? ghD d/ gkDh s'I b? e/ d{i/ d?fBe T[g:'r se bJh gkDh dh ewh j' ikD. fJ;/ d/ Bkb f;zukJh bJh gkDh dh T[gbpZXsk Bk ofjD s/ ykd ;zeN th g?dk j' ikJ/rk, wB[Zy ;fjs fgqEth s/ ofjD tkb/ ;ko/ iht-izs{ ns/ tB;gsh dk ihtB ib s/ jh fBoGo j?, ib dk e'Jh ftebg BjhI j?, fJj e[dos s'I gqkgs coh frcN j? go tXdh nkpkdh, e[dosh ;z;kXBK dk d'jB ns/ T[gbZpX ;z;kXBK d/ gqsh bkgotkjh B/ wB[Zy d/ ;kjwD/ ib dk ;zeN yVk eo fdsk j?, fJj 21thI ;dh d/ Gkos d/ wB[Zy bJh fJe tZvh u[B”sh j?. toswkB ftu ib ;zeN pj[s finkdk j?, nZi gkDh dk w[Zb pdb frnk j? ns/ gkDh

eqKsh 26 c;biBtoh 2018

fJe wjZstg{oB ns/ ehwsh uh} pD u[Zek j?. F[ZX ib fiE/ fJe gk;/ nzfwqs j?, T[E/ d{fFs ib ifjo ns/ wjkwkoh d/ nkXko, ib ;z;kXB , ;[oZfynk nZi dh b'V j?, fi; ftu iBsk dk ;fj:'r ukjhdk j?. gkDh dk xZNDk iK ;'ek ns/ gkDh dk finkdk j'Dk iK jV d't/I jh ;wZf;nktK ib ;zeN d/ d' gfjb{ jB. ib ;zeN dk brksko tkXk j' fojk j?, iwhB d/ nzdo ib dk ;zfsqgs sb v{zxkJh tZb fy;eD Bkb gozgokrs ib ;o's ;[Ze oj/ jB. fgqEth s/ e[b T[gbpZX ib brGr 1 nop 36 eo'V 60 bZy xB feHwhH j?, go T[; ftu'I 96H5% gkDh ;w[zdoh ihtK ns/ tB;gshnK d/ fJbktk wB[Zy Xoksbh tB;gsh ns/ ihtK bJh nB-T[g:'rh j?. pkeh 3H5% gkDh fwZmk j?, go fJ;dk 24 bZy xB feHwhH fjZ;k 600 whNo v{zxkJh ftu iwhB d/ nzdo d/ gkDh d/ o{g ftu fgnk j? ns/ brGr 5H00 bZy xD feb'whNo gkDh rzdk ns/ gqd{fFs j' u[Zek j?. fJ; soQK Xosh s/ w”i{d e[b ib dk f;oc 1% jh T[g:'rh j?. n;hI fJe ch;dh ib s/ d[fBnk dh 6 nop nkpkdh ;w/s ;ko/ iht ns/ tB;gshnK ;kohnK fBoGo jB. fJ; fwZm/ gkDh Bkb f;zukJh, y/sh d/ ezw ns/ ;ko/ T[d:'r ubd/

jB, ib ihtB bJh nzfwqs j?. e[dos dh j'Id dh io{oh Fos j?. fJj s?n wksok ftu T[gbZpX BjhI j? fJ;dk d[o T[g:'r fJ;~ d[obG pDk fojk j?. nZi Gkos ;fjs d[fBnk d/ eJh d/F ib ;zeN dk ;kjwDk eo oj/ jB. Gkos ftu d[fBnk d/ e[b fwZm/ ib dh wksok 3H5% w”i{d j? fi;dk 89% fjZ;k feqFh y/so ftu T[g:'r ehsk iKdk j?. ib gqpzXB dh F[o{nks feqFh y/so s'I eoBh ukjhdh j? feT[Ife ;G s'I finkdk wksok ftu y/sh d/ ezwK ftu jh ib dk T[g:'r ehsk iKdk j? ns/ f;zukJh ftu ib dk d[o T[g:'r fJe rzGho ;wZf;nk j?, iB wkB; ftu XkoDk j? fe finkdk gkDh, finkdk T[gi, fijVk fe rbs j?, feT[Ife c;bK d/ T[sgkdB ftu f;zukJh dk :'rdkB 15-16% j[zdk j?. c;b bJh Gog{o gkDh dk wsbp f;oc fwZNh ftu b'VhIdh Bwh jh j[zdk j? go toswkB y/shpkVh gZXsh ftu f;zukJh dk nzXk-X[zX fJ;s/wkb ehsk ik fojk j?. Xosh d/ roG Bkb gkDh dh nkyoh p{zd th fyZuD dh etkfJd ehsh ik ojh j?. d/F ftu jfos eqKsh d/ pknd s'I feqFh d/ ifoJ/ ib ;zeN dk wkor fBefbnk j?. p{zd p{zd f;zukJh p”Sko (cZtkok seBhe) ns/ y/sK d/ ;wsbheoD Bkb f;zukJh

www.fasalkranti.com

y/shpkVh

ftu ib dk d[o T[g:'r o'fenk ik ;edk j?. c;bK d/ ihtB oZfyne iK g{oe f;zukJh d/ e/ T[gi ~ d'r[Dk ehsk ik ;edk j?. ib T[g:'r skes tXkT[D bJh g”fdnK ~ ;zs[fbs g”Fe sZsK ~ gqpzX eoB dh io{os j?, ib dh ;ss ng{osh bJh io{oh j? fe iwhB dk nzdo d/ gkDh dk g[Bo-GoD ehsk ikJ/, iwhB d/ nzdo gkDh d/ g[Bo-goD dh nk;kB ns/ ;;shnK seBheK Bkb d/F d/ fe;kB nBikD BjhI jB, T[jBK ~ gq's;kfjs eoB dh b'V j?. fe;kB ~ dZf;nk ikJ/ fe fiE/ gkDh toQ e/ iwhB s/ fvZr/ T[E/ jh T[;~ fiE' se ;zGt j' ;e/ o'fenk ikJ/. Ykb d/ T[bN i[skJh ns/ y/sK d/ w/Vpzdh Bkb gkDh o[edk j?. y/sK d/ feBko/ cbdko o[y bkT[D/ ukjhd/ jB, S'N/-tZv/ ;ko/ feqFh y/soK s/ y/socb d/ fj;kp Bkb skbkp pBkT[D/ io{oh jB. rqkw gZXo s/ tZv/ skbkpK dk fBowkD fgzv d/ fB;sko bJh ib T[gbpZX eokT[Idk j?. Bkb jh iwhB d/ roG d/ ib gZXo ~ th tXkT[Idk j?, d/F dh wkB;{Bh pkfoF dk brGr 75 ch;dh ib iwhBh ib d/ g[Bo-GoD bJh T[gbZpX j?. d/F d/ fGzB fGzB gfo;fEsh y/soK d/ nB[;ko brGr 3 eo'V j?eN/no whNo gkDh dk fJeZm ehsk ik ;edk

www.fasalkranti.com

j?. o;kfJfDe y/sh dh pikJ/ i?fte y/sh gZXsh ngBk e/ y/sh ftu ib dk nzXkX[zX fJ;s/wkb o'fenk ik ;edk j?. ib ;zeN d/ eJh ekoB j' ;ed/ jB. ib ;zeN d/ e[M ekoB j/m fby/ jB1H iB;zfynk ftu tkXk. 2H n”;s pkfoF ftu froktN nkT[Dk. 3H gqsh ftnesh ib ygs ftu tkXk. 4H G{-ib gZXo ftu brksko froktN nkT[Dk. 5H gkDh dk b'V s'I finkdk fJ;s/wkb 6H b'eK ftu ikro[esk dh ewh. 7H yko/gD dh ;wZf;nk. ib ;zeN ~ d{o eoB d/ e[M T[gkn 1H pj[s finkdk db d'jB o'eD bJh ;ys ek~B pDkJ/ ikD fijBK ftu ;ik dk nkgFB j't/. 2H s/ih Bkb tXdh iB;zfynk s/ ezNo'b ns/ nkg;h fttkdK ~ ysw eoe/ fJ; ;wZf;nk dk jZb ehsk ikJ/. 3H ;w[zdoh ib dk F'XB eoe/ y/sh d/ ezwK ftu T[g:'r ehsk ik ;e/, nfijhnK ftXhnK dh y'i io{oh j?. 4H e'Jh nfijh ;ehw pDkJh ikJ/ fi; d/ sfjs BdhnK d/ fwZm/ gkDh dk finkdk s'I finkdk T[g:'r ehsk ik ;e/. 5H G{-roGh ib Gzvko ~ foukoi eoB d/ fJbktk Ss s'I po;ksh gkDh ~ f;ZX/ fe;/ N?Ie ftu th iwk ehsk ik ;edk j?. 6H tZv/ ;z;kXBK d/ gfo;o dh dhtko d/ e'b tZvhnK BkbhnK pDk e/ gkDh dh iwhB s/ T[skfonk ik ;edk j?. fJ;/ soQK y{jK ftu th gkfJg okjhI po;ksh gkDh T[skfonk ik ;edk j?. 7H po;ksh gkDh ~ fJe rZv/ d/ ifoJ/ f;ZX/ Xosh d/ G{-roGh ib GzvkoD ftu T[skfonk ik ;edk j?. T[go'es ib ;zGkb Bkb e[M jZd se ib ;zeN dh ;wZf;nk dk jZb ehsk ik ;edk j?. gkDh ~ gqd{FD s'I w[es oZyD ns/ fJ;dh T[gbZpXk pDkJ/ oZyD d/ e[M j'o th T[gkn ehs/ ik ;ed/ jB fijV/ j/m fby/ nB[;ko jB1H o/B tkNo jkot?;fNzr ~ gq's;kjB fdZsk ikDk ukjhdk j?. 2H wekBK dh SZs d/ po;ksh gkDh ~ fNT{pt?b d/ e'b T[skoD Bkb fNT{pt?b foukoi ehsk ik ;edk j?.

3H Ffjoh ns/ g/Iv{ y/soK d/ fBtk;h nkgD/ wekBK dh SZs s'I fvrD tkb/ pkfoF d/ gkDh ~ y[Zb/ ftu o/B tkNo e?u fgN pDke/ gkDh ~ iwhB ftu ;wkfjs eoe/ iwhB dk ib gZXo tXk ;ed/ jB. 4H g'yoK nkfd ftu fJeZm/ ib Bkb f;zukJh ~ gq's;kfjs ehsk ikDk ukjhdk j?, fi; Bkb iwhB d/ j/mK d/ gkDh dk T[g:'r xZN j't/. 5H FfjoK ftu jo nktk; bJh foukoi e{gK dk fBowkD io{o ehsk ikDk ukjhdk j?, fi; Bkb pkfoF dk gkDh BkfbnK ftu Bk tr e/ iwhB d/ j/mK j' ikJ/. 6H skbkpK, g'yoK d/ feBko/ o[y bkT[D dh g[okDh gozgok ~ g[Bo ihfts ehsk ikDk ukjhdk j?. 7H T[uhnK irQK, pzBQK nkfd e'b v{zx/ rZv/ g[ZN/ ikD/ ukjhd/ jB fi; Bkb T[jBK ftu pkfoF dk gkDh fJeZmk j' ikJ/ ns/ tr e/ ikD tkbh fwZNh ~ p/eko ikD s'I o'fenk ik ;e/. 8H y/sh dh iwhB ftu fwZNh dh Bwh ~ pDk e/ oZyD bJh jfos ykd ns/ T[fus c;b uZeo ngBkfJnk ikDk ukjhdk j?. ekopfBe ntfFFNK ~ gq:'r eo fJ; Bwh ~ pukfJnk ik ;edk j?. 9H pkfoF d/ gkDh ~ ;KGD bJh Ffjoh wekBK ftu io{oh o{g Bkb tkNo N?Ie bkJ/ ikD/ ukjhd/ jB. fJ; ib dk T[g:'r d{i/ xo/b{ ezwk ftu ehsk ikDk ukjhdk j?. fBu'V fJj j? fe ib gqwkswk dk gqFkd j?, fJ;dh ;zGkb eoBh nZi d/ ;w/I dh b'V j?. fJ;dh ;KG ns/ ;jh T[g:'r ehsk ikDk Gkos d/ GftZy d/ ftek; bJh io{oh j?. id'I se gkDh d/ wjZst dk frnkB ;kv/ ;kfonK d/ wB ftu BjhI j't/rk sd se f;XKfse gZXo s/ ;fEsh ftu ;[Xko ;zGt BjhI j?. fJ;d/ bJh b'eK ~ gkDh ~ ;[oZfyns eoB bJh ;jh gqpzXB nB[;ko ezw eoBk j't/rk. i/ tes ofjzd/ ib dh ;zGkb s/ fXnkB Bk fdsk frnk sK j' ;edk j? fe gkDh dh ewh Bkb nrbk ftFt :[ZX gkDh bJh jh j't/ sK fJ; ftu j?okBh BjhI ns/ n;hI ;ko/ fJ;d/ bJh fizw/tko j'tKr/.

-fFtw{os whDk feqFh ftfrnkB e/Ido, X”bg[o, oki;EkB

c;b eqKsh 27 5 iBtoh 2018

y/shpkVh

g”d g”FD bJh fwZNh dh T[gikT{ Fesh tXkT[Dk io{oh d'I s'I y/sh dh F[o{nks j'Jh j? sd s'I g”d g”FD ftu fwZNh dh T[gikT{ Fesh dh wjZssk gsk br u[eh j?. j”bh j”bh ftfrnkfBe fo;ou s'I fJj j'o gZek j[zdk frnk. y/s ftu r'po dh ykd dk gq:'r g[okD/ ;w/I s'I ufbnk nk fojk j? fijVk do;kT[Idk j? fe ykd s'I fwZNh dh T[gikT{ Fesh tXdh j?. toswkB ;w/I ftu rbs feqFh gZXshnK, xZNd/ izrb y/so ns/ fwZNh ftu j' oj/ gqd{FD ns/ g”Fe sZsK d/ finkdk nt;'FD eoe/ fwZNh dh T[sgkdesk xZN j' ojh j? ns/ fwZNh dh ;/js xZN ojh j?. T[gikT{ fwZNh fejVh j[zdh j?<- T[j fwZNh fi; ftu g”d/ bJh io{oh g”Fe sZs b'VhIdh wksok ftu pokpo nB[gks ftu j'D, b'VhId/ i/fte ekopB j'D, fwZNh dh ghn?u ns/ ftd[s ukbesk T[dk;hB j't/, fwZNh ftu ;{eFw ihtK dh ;zfynk g{oh j't/ ns/ b'VhIdh jtk Bkb fwZNh ftu ib GoD Bk j't/. nkdoF fwZNh ftu n?BHghHe/H dk nB[gks 4L2L1 j[zdk j?. id'I fJe iK fJe s'I finkdk g”Fe sZsK dh fwZNh ftu ewh j' iKdh j? sK fwZNh dh T[gikT{ Fesh thx ZN j' iKdh j?. Gkos dhnK fwZNhnK ftu BkJhNq'iB, ck;c'o;, g'NkF, I;sk ns/ b'j/ dh ewh j' rJh j?. j[D sK ;bco, e?bFhnw, w?rBhFhnw ns/ p'okB dh ewh d/ bZSD th B}o nkT[D bZr/ jB. d/F dh fwZNh d/ T[gikT{gD ftu j' ojh ewh d/ ekoB- Gkos ;oeko d/ okFNoh G{wh fB:'iB ns/ G{-T[g:'r fpT{o', Bkrg[o d/ nB[;ko 164 fwfbnB j?eN/no y/so dh fwZNh T[sgkdesk BFN j' rJh j?. finkdk T[sgkdB tkbhnK ;zeo

eqKsh 28 c;biBtoh 2018

B;b dhnK c;bK_;pihnK nkfd dh fpBk nB[;zfXs T[oto d/ gq:'r eoe/ fwZNh dk T[gikT{gD ysw j' fojk j?. fwZNh eFoD ns/ fwZNh T[sgkdesk ftu j' ojh ewh d/ w[Zy ekoB j/m fby/ jBT[u T[sgkdB c;bK d/ Bkb n;zs[fbs wksok ftu T[otoeK dk gq:'r- toswkB ftu brGr ;kohnK c;bK dhnK nfijhnK fe;wK ftef;s j' rJhnK jB fijBK dh T[sgkdB Fwsk finkdk j?. finkdk T[gi tkbhnK c;bK d g”Fe sZs wzr th finkdk j[zdh j? go fe;kB b'VhId/ g”Fe sZsK dk gq:'r BjhI eo gk oj/ jB. g”d/ bJh io{oh ;ko/ g”Fe sZsK dk ;jh nB[gks ftu fwZNh ftu gq:'r BjhI ehsk ik fojk ns/ ;zs[fbs ns/ xZN wksok ftu T[otoeK dk gq:'r eoB eoe/ nB/e g”Fe sZsK dh ewh j' rJh j?. n?BHghHe/ dk fwZNh ftu nkdoF nB[gks 4L2L1 BjhI ofj e/ 7L2H7L1 j' frnk j?. ;zB 1950 ftu fiE/ Gkos dhnK fwZNhnK ftu BkJhNq'iB dh ewh t/yh rJh ;h, T[E/ j[D Gkos dhnK fwZNhnK ftu BkJhNq'iB, ck;c'o;, g'NkF, ;bco, p'okB, sKpk, b'jk, w?rBh} ns/ i;sk fij/ sZsK dh ewh th t/yh ik ojh j?. finkdkso fe;kB f;oc BkJhNq'iB iK ck;c'o; Xkoh T[otoeK dk gq:'r eod/ jB ns/ fpBk fwZNh dh iKu d/ eod/ jB, fJ; nzXkX[zX T[otoe gq:'r eoe/ fwZNh dh ;/js yokp j' ojh j?. Gkos ftu jo ;kb brGr 20 fwfbnB NB w[Zy g”Fe sZs c;bK d[nkok fwZNh s'I eZY bJ/ iKd/ jB. fgSb/ 50 ;kbK ftu fwZNh ftu g”Fe sZsK d/ gq:'r ns/ nt;'FD ftu 10

fwfbnB NB gF”E ssZK dk nszo nk frnk j.? c;b ntF/FK ~ ykd pBkT[D dh pikJ/ ;kV e/ BFN eoBk- fijVk th g”dk iwhB ftu T[rdk j? T[j fwZNh ftu'I ;ko/ io{oh g”Fe sZs rqfjD eodk j?. j[D i/ fJjBK ntF/FK ~ ;Vkrbk e/ tkg; fwZNh ftu BjhI gkT[Id/ sK j”bh j”bh fwZNh ftu g”Fe sZsK dh ewh j'D brdh j? ns/ c;b ntF/FK ~ ;kVD Bkb nkfyo ftu fwZNh d/ g”Fe sZsK dk B[e;kB j[zdk j?. fe;kB egkj, ;oQ'I, nozvh, ;”Ic, uktb nkfd d/ c;b ntF/FK ~ ;kV e/ BF Neo fdzd/ jB. id'I fe fJjBK dk ezg';N ykd pDke/ y/s ftu gq:'r eoBk ukjhdk j?, fi; Bkb fwZNh ftu g”Fe sZsK dk ueqD ;jh oj/. Gkos ;oeko d/ gozgokrs T{oik wzsokb/ d/ nB[;ko jo ;kb 500 fwfbnB NB c;b ntF/F fBebd/ jB, fijBK ftu'I 125 fwfbnB NB ;kV e/ BFN eo fds/ iKd/ jB. ;G s'I finkdk c;b ntF/F T[so gqd/F, jfonkDk, gzikp ns/ wjkokFNo ftu ;kV/ iKd/ jB. i?fte ykd pBkT[D dh ;jh ftXh dh ewhfe;kB r'po dh ykd ftfrnkfBe sohe/ Bkb Bk pDke/ r'po ~ fgzv d/ pkjo y[Zb/ ftu o'v d/ feBko/ gkT[Id/ jB, fi; ftu'I BkJhNq'iB sZs X[Zg Bkb BFN j' iKdk j? ns/ d{i/ g”Fe sZs pkfoF nkT[D s/ pkfoF d/ gkDh d/ Bkb tr e/ BdhnK_BkfbnK ftu ub/ iKd/ jB fi; Bkb fe fwZNh s'I eZY/ rJ/ g”Fe sZsK dk B[e;kB j[zdk j?. c;b ntF/FK ns/ r'po dk rZvk pDke/ ezg';N ykd pBkT[Dh ukjhdh j?. okFNoh G{-;ot/yD ns/ G{-fB:'iB fpT{o', Bkrg[o dh fog'oN d/

www.fasalkranti.com

y/shpkVh nB[;ko jo ;kb 3H7 fwfbnB j?eN/no iwhB ftu g”Fe sZsK dh ewh ns/ B[e;kB j' fojk j?. ehNBkFeK, cc{zdBkFeK ns/ yogstkoBkFeK dk finkdk gq:'r- ifjohb/ ehNBkFe ns/ cc{zdBkFeK d/ nzXkX[zX gq:'r Bkb fwZNh gqd{fFs j[zdh ik ojh j?. fwZNh ftu ofjD tkbk fe;kB dk fwZso e?Iu{nk ysw j' frnk j? ns/ nB/e bkGdkfJe ehV/ ns/ ihtkD{ fwZNh ftu'I BFN j[zd/ ik oj/ jB. ehNBkFe_cc{zdBkFeK dk nzXkX[zX gq:'r fwZNh dh ;/js s/ p[ok n;o gk fojk j?. wFhBheoD d/ fJ; d”o ftu wFhBheoD ns/ c;b feqnktK- finkdk c;b feqnktK eoe/ fwZNh dh ;zouBk ftrV ojh j? ns/ finkdk fNb/i eoe/ fwZNh y[bh ofjzdh j?, fi;~ ekopfBe gdkoE dk ekopB vkJhnke;kfJv r?; d/ o{g ftu B[e;kB j' fojk j?. finkdk c;b feqnktK eoe/ fwZNh ftu'I e/Iu{nk ns/ d{i/ ihtkD{ th BFN j' oj/ jB ns/ g”Fe sZsK dk ykswk j' fojk j?. gbk;fNe ns/ euo/ Bkb gqd{FDc?eNohnK ftu'I fBebD tkb/ euo/, ntfFFN gdkoE, Ffjoh euo/ ns/ gbk;fNe E?bhnK dk Gkos ftu ;jh fB;skoD Bk j' e/ y[b/ ftu ;[ZN fdsk iKdk j? fJ; Bkb fwZNh gqd{fFs j' ojh j? ns/ T[gikT{gD xN fojk j?. fwqdk ngodB- ib d[nkok fwqdk ngodB Bkb fwZNh dk ykswk ;G s'I finkdk j' fojk j?. jo ;kb d/F ftu 5-3 fpfbnB NB fwZNh

www.fasalkranti.com

ngodB d[nkok BFN j' ojh j?. 5-3 fpfbnB NB fwZNh dk Bk; brGr 29% fwZNh tr e/ ;w[zdoK ftu ubh iKdh j? id'I fe 61% d{ihnK irQk s/ NqK;co j' iKdh j? ns/ 10% ib nkfFnK ftu iwK j' iKdh j?. fwZNh dh btDh_ykoh j'Dk- btDh ns/ ykoh ib d/ gq:'r eoe/ jo ;kb d/F dh ekch fwZNh btDh ns/ ykoh j' e/ nD-T[gikT{ j' ojh j?. ykoh_btDh_nwbh sphns d/ T[otoeK d/ gq:'r eoe/ fwZNhnK th ykohnK btDh iK nwbh j[zdhnK ik ojhnK jB. fwZNh dh T[gikT{ Fesh pDkJ/ oZyD bJh eh eoBk j't/rk1H y/sK dh pkfoF s'I gfjbK w/Vpzdh eoBk. 2H fwZNh gohyD eoke/ nB[Fz;k d/ nkXko s/ ykd ns/ T[otoe gq:'r ns/ c;b dh u'D 3H i?fte ykdK dk finkdk s'I finkdk gq:'r. 4H y/s ftu fe;kB d/ fwso e/Iu{J/ ~ tkg; fbnkT[Dk 5H ehNBkFhnK dk gq:'r xZN eo i?fte T[gkn ngBkT[Dk. 6H okJhi'fpnw, J/I'N'p?eNo, ghn?;ph ns/ tkw fit/I i?t-T[otoeK dk gq:'r. 7H btDh ns/ ykohnK fwZNhnK ~ ;[XkoDk. 8H wkBt fBofws euo/ ns/ gbk;fNe s'I j'D tkb/ gqd{FD ~ o'eDk. 9H xZN' xZN fNb/i F;nktoXB.

10H c;b ntF/FK ~ ;kVDk pzd eoe/ ezg';N ykd pBkT[Dk ns/ r'po dh ftfrnkfBe sohe/ Bkb rZfvnK ftu ykd pDke/ g”Fe sZsK dk fwZNh ftu uZeoD pDk e/ oZyDk. 11H cb, ;pih d/ euo/ s'I pkfJUr?; pDke/ pkfJUr?; ;boh dk y/s ftu gq:'r eoBk. 12H c;b uZeo- dkb tkbh c;b d/ pknd fpBk dkb tkbh c;b phiD Bkb fwZNh dh T[gikT{ Fesh pDh ofjzdh j? ns/ BkJhNq'iB ;fEoheoD j[zdk ofjzdk j? go brksko fpBk dkb tkbhnK c;bK phiD Bkb fwZNh dh T[gikT{ Fesh xZNdh j?. ;ko/ g”Fe sZsK dk e/tb fJe ;o's i?fte ykd- i?fte ykdK ftu g”fdnK bJh io{oh ;ko/ g”Fe sZs ;wkfjs j[zd/ jB. fJ; bJh fe;kB rZvk pDke/ ftfrnkfBe sohe/ Bkb r'po dh ykd ns/ c;b ntF/FK dh ezg';N ykd fsnko eoe/ y/s ftu gq:'r eo'. i?fte ykd Bk f;oc g”Fe sZsK dh jh ng{osh eodh j? ;r'I nB-T[gbZpX g”Fe sZsK ~ T[gbpZX eok e/ c;bK ~ gqdkB eodh j?. vkH;[Bhb e[wko dkXhu - vkHnfBb e'mkoh - Fqh ;[o/F e[wko s/bh pkokBh feqFh nB[;zXkB e/Ido nkofink GhbtkVk, oki;EkB- 311001 (Gkos ;oeko dh Gkosh ;wBfts pkokBh feqFh nB[;zXkB gfo:'iBk) (wjkokDk gqskg feqFh ns/ seBheh :{Bhtof;Nh, T[d/g[o)

c;b eqKsh 29 5 iBtoh 2018

y/shpkVh

rohB jkT{; ftu NwkNo dh p/w”;w T[sgkdB seBhe ;[

oZfyns y/sh dk w[Zy T[d/F pkrtkBh c;bK, yk; s”o s/ ;pih ns/ c[Zb tkbhnK c;bK ~ tksktoD dhnK gqshe{b gfo;fEshnK ns/ ehV/ we”fVnK, ftFkD{ o'rK nkfd s'I ;[oZfyns oZye/ T[sgkdB eoBk j[zdk j?. nZi d/F ftu brksko tXd/ T[d:'rheoD ns/ FfjoheoD dk g{ok dpkn th y/sh :'r iwhB s/ jh g? fojk j?. ns/ yk; o{g Bkb fJj dpkn tZv/ FfjoK d/ uko/ gk;/ y/sh :'r iwhB ~ gqGkfts eo fojk j?. mhe fJ;/ soQK feqFh y/soK d/ fjZ;/ d/ ib s/ th brksko fJ; ftek; dk dpkn g? fojk j?. ;[oZfyns y/sh d[nkok e[dosh ;z;kXBK fit/I iwhB ns/ ib d/ th ;dT[g:'r dh g{oh ;zGktBk ofjzdh j?. ;[oZfyns y/sh seBhe fBFfus s”o s/ gkgd ;[oZfynk dk th wip{s nkXko j?. fJ;d/ d[nkok fGzB fGzB ehV/we”fVnK ns/ o'rK d/ ezNo'b bJh T[g:'r ftu bJ/ ikD nzXkX[zX ehNBkFeK d/ T[g:'r ~ ekch jd se xNkfJnk ik ;edk j?. fJ;d/ fJbktk c;bK dh pj[s finkdk mzv, rowh, UbktfoFNh, pkfoF ns/ s/i jtk Bkb th ekch jd se ;[oZfynk ;zGt jz[dh j?. ;[oZfyns ;pih T[sgkdB d[nkok y[bQ/ y/sK ftu ;pih ns/ c[ZbK dh T[sgkdesk ftu fszB s'I gzi r[Dk tkX/ d/ Bkb Bkb T[jBK dh r[DtZsk ftu th tkXk ehsk ik ;edk j?. fJjh BjhI ;[oZfyns y/sh d[nkok e[dosh ;z;kXBK fit/I G{-ib ns/ T[otoeK ftu th Gkoh pus ;zGt j?. c;bK dh ntXh ftu tkXk eoB ns/ T[jBK ~ w”;w s'I gfjbK iK pknd ftu T[rkT[D bJh T[jBK dk ;[oZfyns T[sgkdB jh e/tb fJe T[gkn j?. fJj seBhe Ffjoh y/soK ftu y/sh eoB tkb/ B”i[nkB fe;kBK bJh tZvh T[g:'rh ns/ bkGgqd f;ZX j' ;edk j?. go ;[oZfyns y/sh dh nkofEe ;koEesk ns/ y/sh bJh ;[oZfyns ;zouBk ns/ T[sgkdB seBheh g{oh soQK y/so yk; dh ibtk:{

eqKsh 30 c;biBtoh 2018

ns/ T[u r[DtZsk tkbhnK ;pihnK bJh T[gbpZX pkiko s/ fBoGo eodh j?. fJ; seBhe ~ ngBkT[D Bkb g/Iv{ y/soK d/ p/o'}rko B”i[nkBK ~ o'}rko d/ finkdk w”e/ gqkgs j' ;ed/ jB. y[b/ y/sK ftu y/sh eoB d/ w[ekpb/ fe;kB pj[s finkdk bkG ewk ;edk jB. fJjh BjhI, finkdkso g/Iv{ B”i[nkB fijBK dh fdbu;gh nZi gozgokrs y/sh eoB ftu BjhI j?, T[jBK ~ fJ; soQK dh BthBsw y/sh tZb fyZuDk ;zGt j?. nZi d/F d/ tZv/ FfjoK ns/ ftd/FK ftu T[u r[DtZsk tkbhnK ;pihnK dh w[Zy w”;w s'I gfjbK ns/ p/w”;wh tXdh wzr ~ t/yd/ j'J/ th fJ; soQK dh ;[oZfyns ;pih T[sgkdB seBhe ~ ngBkT[Dk ;kv/ ;pih T[sgkdeK bJh io{oh j' iKdk j?. rohBjkT{; dk gqeko ns/ bkrs- eJh soQK d/ rohB jkT{; ftu'I fJe gqw[Zy j?- e[dosh o{g Bkb tk:{ ;ztkfjs F{Bn T{oik rohB jkT{;, fi;~ pBtkT[D s/ brGr 700-800 o[gJ/ gqsh tor whNo dk you nkT[Idk j?. rohBjkT{; bJh f;zukJh gqDkbh- xZN dkp f;zukJh gqDkbh fi; ftu 1000 bhNo gkDh dh Nzeh ~ 1H5 s'I 2H0 whNo T[u/ gb/Nckow s/ oZfynk iKdk j? ns/ fJj 1000 tor whNo y/socb tkb/ rohB jkT{; dh f;zukJh ns/ coNhr/FB bJh g{oh soQK ;eFw j?. rohBjkT{; ftu NwkNo T[sgkdB bJh T[g:[es fe;wKrohBjkT{; ftu NwkNo T[sgkdB bJh f;oc n;hfws tkXk eoB tkbhnK fe;wK fijBK dk cb Gko brGr 100 s'I 120 rokw j't/ ns/ T[jBK ftu T[u pkiko bJh ;G wjZstg{oB r[D w”i{d j'D, dh u'D ehsh ikDh ukjhdh

www.fasalkranti.com

y/shpkVh

j?. j[D se gqufbs nfijhnK fe;wK ftu noek ;”oG, nzr{obsk, gzs pjko, noek oeFe d/ Bshi/ ;G s'I tfXnk oj/ jB ns/ fJj fe;wK g{oh soQK rohBjkT{; ftu bzp/ ;w/I se 9 s'I 10 wjhB/ se T[sgkdB bJh T[g:[es jB ns/ u?oh NwkNo dhnK fGzB fGzB fe;wK ftu g{;k u/oh NwkNo-1 th fJe T[g:[es ns/ wjZstg{oB fe;w j?.

w[Zy Fkyk s/ nkT[D tkb/ c[ZbK d/ r[ZfSnK ~ eNkJh SNkJh iK g”fdnK ~ bg/ND d/ d”okB e'Jh B[e;kB Bk gj[zu/ ns/ id'I g”d/ Utoj?v skoK dh T[ukJh se tX iKd/ jB sK T[jBK ~ jo/e eNkJh SNkJh d/ ;w/I 1 s'I 2 c[ZN j/mk bkj fdsk iKdk j? ns/ fJ; soQK g”d/ fenkfonK d/ uko/ gk;/ jh fJe gqfeqnk d/ nB[;ko ;Ekfgs ehs/ iKd/ jB.

NwkNo g”d dh io{os ns/ g”d T[rkT[Dk- rohBjkT{; ftu NwkNo T[sgkdB bJh g”d ~ ;[oZfyns y/soK ftu T[rkfJnk iKdk j? ns/ fJj :ehBh ehsk iKdk j? fe g”d g{oh soQK ftFkD{ o'r ofjs ns/ ;/jswzd j't/. g”d phi phiD d/ brGr 25-30 fdB pknd o'gkJh :'r j' iKdh j?. fJ; soQK 1000 tor whNo d/ rohBjkT[: ftu brGr 2400 s'I 2600 g”d/ bkJ/ ik ;ed/ jB. jw/FK fenkfonK iwhB s'I T[mhnK j'JhnK pDkJhnK iKdhnK jB ns/ fenkfonK dh bzpkJh g{oh soQK rohB jkT{; d/ fvikfJB s/ fBoGo eodh j? go fJj fXnkB oZfynk iKdk j? fe rohBjkT{; ftu T[gbZpX EK dk finkdk s'I finkdk T[g:'r c;b T[sgkdB bJh j'Dk ukjhdk j?.

rohBjkT{; ftu NwkNo dk gokrD- NwkNo fJe ;t?-gokfrs c;b j'D d/ pknd th rohBjkT{; ftu fJ;~ ;jkfJe gokrD dh b'V g?Idh j?. fJ;dk w[Zy ekoB rohBjkT{; ftu jtk dk pjkn BK j'D eoe/ gokre'F s'I gokreD BjhI fBebd/. fJ; bJh rohBjk{; ftu iK sK tkJhpo/No; iK J/no pb'no; dk T[g:'r eoe/ gokrD d/ ezw ftu ;jkfJsk ehsh iKdh j?. go fJ}okfJb iK eJh gZSwh d/FK ftu rohBjkT{; NwkNo dh c;b ftu pwpb wZyhnK ~ T[g:'r ftu fbnKdk iKdk j? fijVk rohBjkT{; NwkNo T[sgkdB bJh ;G s'I Y[etK gokrDeosk j?. go Gkos ftu finkdk ;ghv Bkb jtk ;[ZND tkb/ :zso ~ ;t/o d/ ;w/I rowh d/ w”;w ftu 8 s'I 9 ti/ se ns/ ;odh d/ w”;w ftu 9 s'I 10 ti/ se wZXw ;ghv s/ ubke/ gokrD eoB d/ ;G s'I tfXnk Bshi/ fwbd/ jB. fJ; soQK d/ :zso fpibh ukfbs iK p/Noh ukfbs d't/I gqeko d/ j[zd/ jB ns/ fJe ftnesh 1000 tor whNo d/ rohBjkT{; ftu brGr fJe s'I v/Y xzN/ ftu g{ok gokrD dk ezw eo ;edk j?.

eNkJh SNkJh ns/ ;jkok d/Dk nkfd c;b feqnktK- g”fdnK ~ o'gkJh d/ 20-25 fdB pknd fenkohnK d/ T[s/ brGr 8 c[ZN dh T[ukJh s/ fenkohnK dh bzpkJh d/ pokpo bZr/ Utoj?v skoK Bkb pzBhnK j'JhnK oZ;hnK d/ Bkb bg/fNnk ikdk j? ns/ Bkb jh Bkb g'fdnK ftu fJe w[Zy Fkyk SZv e/ ;kohnK d{ihnK NfjDhnK ~ eNkJh SNkJh eoe/ jNk fdsk ikdk j?. eNkJh SNkJh dh fJj gqfeqnk brksko brGr 15-25 fdB d/ nzsokb s/ io{os nB[;ko ehsh iKdh j?. fJj fXnkB oZfynk iKdk j? fe

www.fasalkranti.com

f;zukJh ns/ T[otoe d/Dk- nkws”o s/ c;b ~ ykd, T[otoe ns/ gkDh d/Dk, iwhB dh fe;w, w”;w ns/ c;b dh nt;Ek s/ fBoGo eodk j?. t?;/ c;b ~ brksko fJe nzsokb s/ gkDh fdsk iKdk j? ns/ T[;d/

c;b eqKsh 31 5 iBtoh 2018

y/shpkVh gkdg ;[oZfynk- nkws”o s/ rohB jkT{; NwkNo ftu fe;/ soQK d/ ehV/ ns/ o'rK dk gqe'g BjhI j[zdk j?, go edh edh ftFkD{ o'rK dk i/ e[M g”fdnK s/ gqe'g j't/ sK T[jBK ~ fpBK d/o ehs/ T[ykV e/ BFN eo d/Dk ukjhdk j? BjhI sK fJj eNkJh ns/ SNkJh :zsoK d/ Bkb d{i/ g”fdnK s/ c?b ;edk j?. fJ;dh o'eEkw bJh fJj th io{oh j? fe fijV/ wid{o rohBjkT{; ftu o'i ezw eod/ jB T[j fe;/ soQK d/ szpke{ nkfd dk gq:'r rohBjkT{; d/ nzdo Bk eoB ns/ jZEK ~ ;kp[D Bkb X' e/ jh ezw eo'. jo fdB eNkJh SNkJh ftu gq:'r j'D tkb/ :zsoK ~ th o'rkD{ ofjs ehsk ikDk ukjhdk j?. nfij/ wid{o rohBjkT{; ftu ezw eoB d/ pknd jh y[b/ y/sK ftu ezw eoB. Bkb jh g{oh soQK gkDh ftu x[bBFhb T[otoeK dk x'b fijVk nkw s”o s/ BsqiB, ck;c'o; ns/ g'NkF ~ 5L 3L 5 nB[gks ftu fwbke/ fGzB fGzB nt;EktK s/ fGzB fGzB wksok ftu fdsk ikdk j?. t?;/ o'gkJh s'I c[Zb nkT[D se 4H0 s'I 5H0 xB whNo gkDh gqsh fJe jiko tor whNo y/so ftu fJe tko ftu fdsk ikdk j? ns/ rowh d/ w”;w ftu jcs/ ftu fszB tko ns/ ;odh d/ w”;w ftu jcs/ ftu d' tko f;zukJh ehsh iKdh j?. fJ;d/ Bkb jh f;zukJh ib ftu T[go'es x'b dh 1H0 bhNo wksok gqsh fJe xB whNo gkDh fwbke/ fdsh iKdh j?. c[Zb nkT[D s'I cb bZrD se gkDh dh wksok 5H0 s'I 6H0 xB whNo ns/ T[otoeK dk x'b 2H0 s'I 2H5 bhNo gqsh xB whNo gqsh 1000 tor whNo dh do Bkb f;zukJh ib d/ Bkb fvqg gqDkbh d[nkok fdsk iKdk j?. cb ;EkgB s'I gfjbK cb ftek; nt;Ek se 5H0 s'I 6H0 xB whNo ns/ T[otoeK d/ x'b dh 2H5 s'I 3H0 bhNo wksok gqsh fJe xB whNo gkDh ftu fwbke/ j' iKdh j?. nkws”o s/ rowh d/ w”;w ftu coNhr/FB 3-4 fdB d/ nzsokb s/ ns/ ;odh ftu 2-3 fdB d/ nzsokb s/ ehsk iKdk j?. t?;/ coNhr/FB T[; y/so yk; d/ w”;w, iwhB dh fe;w ns/ c;b nt;Ek s/ fBoGo eodk j?. T[otoeK dk ;Nke x'b pBkT[Dk ns/ coNhr/FB- 1000 bhNo Fwsk dh Nzeh ftu ;Nke x'b pBkT[D bJh :{fonk, ck;c/N, 17L44L00 dh 100 feHrqkH ;bc/N nkc g'NkF, 00L00L50 dh 100 feHrqkH ns/ :{fonk dh 75 feHrqkH wksok ~ gkDh ftu x'fbnk iKdk j?. gfjbK Nzeh ftu 200-300 bhNo gkDh Goe/ T[; ftu fJjBK T[otoeK ~ gkfJnk iKdk j? ns/ fco fJjBK ~ vzv/ iK pK; Bkb uzrh soQK x'b pDk e/ Nzeh ~ g{ok gkDh Bkb Goe/ d[pkok fJ;~ x'b e/ pDkfJnk iKdk j?. T[go'es gfjb/ d't/I T[otoe Fs gqshFs gkDh ftu x[bBFhb jB ns/ T[jBK ~ fJce' coNhbkfJ}o; ezgBh d[nkok pkiko ftu T[gbpX gkDh ftu x[bBFhb T[otoeK d/ w[ekpb/ ekch xZN ehwsK s/ T[gbpZX eokfJnk ik fojk j?. fJ; soQk fJ; ;Nke x'b Bkb c;b dh o'gkJh d/ pknd F[o{nksh nt;Ek ftu 1H0 bhNo wksok ~ 1000 bhNo iK fJe xB whNo f;zukJh ib dh wksok ftu x'be/ fvqg f;zukJh gqDkbh d[nkok fdsk iKdk j?, fi;~ coNhr/FB efjzd/ jB ns/ fJ;d/ pknd fJ; x'b dh wksok 2H0 s'I 2H5 bhNo ns/ id'I c;b g{oh soQK cbB ftu j't/ sK 3H0 s'I 3H5 bhNo wksok gqsh xB whNo gkDh ftu x'be/ c;b ftu fdsh iKdh j?. nkw s”o s/ rowh d/ w”;w ftu f;zukJh fJe jcs/ ftu fszB tko go coNhr/FB d' tko ehsk iKdk j?. ;odh d/ w”;w ftu f;zukJh ns/ coNhr/FB d't/I jcs/ ftu d' tko ehs/ iKd/ jB. go f;zukJh ns/ coNhr/FB dh ntXh ns/ wksok g{oh soQK w”;w, c;b, fe;w, iwhB dh fe;w ns/ c;b T[rkT[D d/ sohe/ s/ th fBoGo eodh j?. d{i/ sZsK ns/ ;{eFw sZsK ~ io{os nB[;ko jh c;b ftu fdZsk iKdk j?. go fXnkB oj/ edh th e?bFhnw ns/ ;bc/N oZyD tkb/ T[otoeK ~ fJeZm/ fJe Nzeh ftu BjhI x'fbnk ikdk j?. fJjBK ~ nbr s'I pkbNh nkfd ftu x'be/ f;ZX/ coNhr/FB ftu fdsk ikDk ukjhdk j?.

eqKsh 32 c;biBtoh 2018

cbK dh s[VkJh, ro/fvzr, t/uDk ns/ T[gi- tZv/ nkeko dhnK fe;wK d/ cbK ~ nkw s”o s/ uke{ d/ Bkb jh s'fVnk ikdk j?. s[VkJh e?Iuh iK s/i Xko tkb/ uke{ Bkb ehsh ikDh ukjhdh j?, fi; Bkb NwkNo d/ g”fdnK ns/ d{i/ cbK ~ B[e;kB Bk j't/. cbK ~ g{oD o{g Bkb gZeD dh bkb ozr dh nt;Ek s/ jh s'fVnk iKdk j? ns/ s[VkJh d/ pknd ozr, nkeko ns/ Gko d/ nB[;ko ro/fvzr eoe/ T[u pkiko ftu t/funk iKdk j?. i/ cbK ~ fJe iK d' fdB pknd t/uDk j? sK T[jBK ~ rowh ftu 8-10 ;?Hr/qv skgwkB s/ oZfynk iKdk j?. ;odh ftu T[jBK ~ Bkowb ewo/ d/ skgwkB s/ oZfynk ik ;edk j?. nkws”o s/ fJe tfXnk tksktoD ezNo'b rohBjkT{; s'I 10 s'I 15 NB NwkNo dh T[gi gqsh 1000 tor whNo d/ rohBjkjT{; s'I gqkgs ehsh ik ;edh j?. go T[gi g{oh soQK ibtk:{, fe;w ns/ c;b gqpzXB s/ fBoGo ofjzdh j?. u?oh NwkNo s'I 2H0 s'I 3H0 NB se T[gi gqkgs ehsh ik ;edh j?. fJ; soQK rohB jkT{; ftu T[sgkfds NwkNo feT[Ife T[u r[DtZsk tkbk j[zdk j? fJ; bJh T[sgkdeK ~ fJ;~ tZv/ FfjoK d/ T[u pkiko ftu t/ue/ finkdk bkG ewkT[Dk ukjhdk j?. fJj seBhe tZv/ FfjoK d/ uko/ gk;/ y/sh eoB tkb/ fe;kBK d/ bJh ekch jd se bkGdkfJe ns/ fNekT{ j' ;edh j?. cb T[gi- 1000 tor whNo rohBjkT{; s'I brGr 1015 NB NwkNo 9 s'I 10 wjhB/ dh ntXh tkbh c;b s'I gqkgs ehsk ik ;edk j? id'I fe u?oh NwkNo dh T[gi d' s'I fszB NB gqsh jiko tor whNo ofjzdh j?. NwkNo dh c;b d/ gqw[Zy o'r ns/ o'eEkw nkodo rbB (v?zfgzr nkc)- fJj o'r Bo;oh ftu g”fdnK dh S'Nh nt;Ek ftu brdk j?. fJ; o'r d/ gqe'g Bkb g”d/ dk iwhB dh s?n s/ ;fEs sB/ dk fjZ;k ekbk g? e/ rbB br iKdk j? ns/ S'N/ g”d/ fvre/ woB brd/ jB. fJj o'r iwhB ns/ phi okjhI c?bdk j?. o'eEkw- fpikJh s'I gfjbK phiK ~ 3 rqkw EkfJow iK 3 rqkw e?gNkB gqsh feb'rqkw phi dh do Bkb T[gukfos eoe/ phi'. Bo;oh d/ nk;/ gk;/ dh iwhB s'I 4 s'I 6 fJzu T[mh j'Jh iwhB ftu pDkU. Bo;oh ftu fpikJh s'I gfjbK EkfJow iK

www.fasalkranti.com

y/shpkVh e?gNkB 4 s'I 5 rqkw gqsh tor whNo dh do Bkb iwhB ftu fwbkU. M[b;k o'r (pbkfJN)- fJ; o'r Bkb NwkNo d/ g”fdnK dhnK gZshnK s/ v{zx/ G{o/ ozr d/ XZp/ g? iKd/ jB, fi; Bkb g”dk ;[Ze e/ wo iKdk j?. M[b;k d' soQK dk j[zdk j?nr/sh M[b;k- fJ; o'r ftu XZfpnK s/ r'b r'b SZb/B[wk XkfonK B}o nkT[IdhnK jB. XZfpnK d/ uko/ gk;/ dk y/so ghbk g?D brdk j? ns/ eJh XZp/ nkg; ftu fwbe/ gZshnK ~ ;[ek fdzd/ jB. edh edh nfij/ XZp/ sfBnK s/ th pBD brd/ jB fi; Bkb g{ok g”dk ;[e iKdk j?. gS/sh M[b;k- fJj o'r pknd dhnK nt;EktK s/ jwbk eodk j? ns/ Bw ns/ mzv/ tksktoD ftu ekch B[e;kB gj[zukT[Idk j?. fJ; o'r Bkb gZs/ s/ ibhn, G{o/ ozr d/ r'b fij/ nfB:fws nkeko d/ XZp/ pDd/ jB. fi; eoe/ nzs ftu gZshnK g{oh soQK M[b; iKdhnK jB. o'eEkw- w?Ie'i/p 2 rqkw iK ekZgo nke;h eb'okfJv 3 rqkw gqsh bhNo gkDh d/ x'b d/ fj;kp Bkb fSVekn eo'. fSVekn 10 s'I 15 fdB d/ nzsokb s/ cb nkT[D s/ eo'. goD e[zuB ns/ w'i/e- fJj ftFkD{ ifBs o'r j?. goD e[zuB o'r eoe/ g”fdnK d/ gZs/ ;[zrV e/ w[V iKd/ jB ns/ S'N/ ns/ G{o/ ozr :[es j' iKd/ jB. w'i/e o'r eoe/ gZshnK s/ rfjok ns/ jbek ghbkgD bJh jo/ ozr d/ XZp/ pD iKd/ jB. fJjBK o'rK ~ c?bkT[D ftu ehV/ nfjw G{fwek fBGkT[Id/ jB. o'eEkw- fpikJh s'I gfjbK ekop'fcT{okB 3 ih, 8 s'I 10 rqkw gqsh tor whNo d/ fj;kp Bkb iwhB ftu fwbkU. g”d o'gD d/ 15 s'I 20 fdB

www.fasalkranti.com

pknd vkfJfwE'J/N 30 JhH;hH fJe fwbh bhNo gqsh bhNo gkDh dh do Bkb fSVekn eo'. fJj fSVekn 15 s'I 20 fdB d/ nzsokb s/ io{os nB[;ko d'jokU. c[Zb nkT[D d/ pknd T[go'es ehNBkFh dtkJhnK dh irQk s/ w?bkfEnkB 50 JhH;hH fJe fwbh bhNo gqsh bhNo gkDh d/ fj;kp Bkb fSVekn eo'. iV rKm- fJj B/wkN'v ifBs o'r j?. fJ; o'r eoe/ g”fdnK dk tkXk o[e iKdk j?. fi; Bkb gZshnK ghbhnK j'e/ ;[zrV iKdhnK jB. g[Fg ns/ c[Zb pj[s xZN wksok ftu pDd/ jB. o'eEkw- o'r rqf;s g”fdnK ~ T[ykV e/ ;kV fdU. fwZNh ~ ekop'fcT{okB 1-2 feb'rqkw ;feqn sZs gqsh j?eN/no Bkb T[gukfos eo'. vkH jfo fdnkb u”Xoh T[fdnkB ftfrnkB ftGkr, Fqh eoD Bo/Ido feqFh :{Bhtof;Nh, i'pB/o, oki;EkB Jhw/bL haridayal.choudhary@gmail.com

c;b eqKsh 33 5 iBtoh 2018

y/shpkVh

eDe ftu yogstkoK dh ;wZf;nk ns/ o'eEkw e

De oph dh T[Zso Gkos dh fJe w[Zy c;b j?. BthnK fe;wK, ykd ns/ gkDh dk ;w[fus gq:'r eoB Bkb eDe dh g?dktko gqsh J/eV sK tXh j? go fJ;d/ Bkb Bkb yogstkoK dh ;wZf;nk th tX rJh j?. M'Bk-eDe c;b uZeo tkb/ fJbkfenK ftu r[Zbh-vzvk (eBeh) fJe pj[s tZvh ;wZf;nk pD frnk j?. fJ;d/ fJbktk fJjBK fJbkfenK ftu b'wpV xkj, g'nk xkj, ghsgkgVk, izrbh gkbe, ns/ wkbtk dh th ;wZf;nk fdB gqshfdB tXdh ik ojh j?. gqKs d/ dZyD-gZSwh y/so fiE/ eDe dh ekFs egkj, pkiok, itko ns/ rtko d/ pknd ehsh iKdh j? T[E/ izrbh iZJh, pE{nk, yVpkE{, r[Zbh vzvk, fjoDy[oh, w/Ek, rioh, fgnkih ns/ ezNhbh gkbe yogstko gkJ/ iKd/ jB. i/ eDe dh c;b ftu ;w/I s/ yogstko ezNo'b Bk ehsk ikJ/ sK g?dktko ftu 25-75 gqshFs se froktN nk iKdh j?. eDe d/ w[Zy yogstko xkj iksh d/ yogstkoL r[Zbh vzvk iK eBeh, izrbh iZJh, g'nk xkj iK x[Jh, b'wpV xkj, okJh xkj nkfd. u”Vh gZsh tkb yogstkoL pE[nk, izrbh gkbe, yVpkE{, w?Ek, w/Ek, fjoDy[oh, feqFDBhb, ghsgkgVk, uNoh, wNoh, wkbtk

eqKsh 34 c;biBtoh 2018

(;'Iub), fgnkih, rioh ns/ ezvkJh nkfd. yogstkoK dh o'eEkwL yogstkoK d/ ekoB Bk f;oc c;b dk T[sgkdB xZN j[zdk j? ;r'I T[sgkfds c;b ns/ phi dh r[DtZsk th xZN j' iKdh j?. fJ; bJh ;w/I s/ yogstko ezNo'b pj[s io{oh j?. eDe dh c;b ftu yogstkoK dh o'eEkw d' sohfenK Bkb ehsh iKdh j?. fBokJh-r[vkJh d[nkokL fBokJh-r[vkJh eoe/ yogstkoK ~ BFN eoB dk sohek ;dhnK g[okBk j? ns/ nZi th ekoro j?. y[ogk, eZ;h, e;”b/ tjhb j?Iv j' ns/ jZE Bkb yogstkoK ~ nk;kBh Bkb BFN ehsk ik ;edk j?. i/ ;zGt j't/ sK e'o bkT[D d/ 10 fdB pknd e;”b/ iK y[og/ Bkb fJe tko fBokJh r[vkJh eo'. fBokJh-r[vkJh Bkb Bk f;oc yogstkoK dk ezNo'b j[zdk j? ;r'I g”fdnK dhnK iVK ~ jtk th fwbdh j? ns/ y/s ftu Bwh dh ;zGkb j[zdh j? fijVh finkdk g?dktko ftu ;jkfJe j?. go fBokJh r[vkJh jo irQk ;zGt BjhI j?. ;w/I s/ wid{o Bk fwbDk wid{oh dh finkdk bkrs, y/s dh nt;Ek ns/ pkfoF d/ w”;w ftu fBokJhr[vkJh ;zGt BjhI j?. nfijh nt;Ek ftu yogstkoBkFhnK dk gq:'r eo yogstkoK s/ ezNo'b ehsk ik ;edk j?. yogstkoBkFhnK d/ gq:'r d[nkokL

yogstkoBkFh yogstkoK ~ T[ZrD s'I gfjbK th BFN eo fdzd/ jB, fi; Bkb c;bK ftu j'D tkb/ B[e;kB s'I pfunk ik ;edk j?. gqdF d/ M'Bk-eDe c;b uZeo tkb/ y/soK ftu fgSb/ 20 ;kb gfjbK eBeh yogstkoBkFe d/ gqsh gqsho'fXsk nk rJh ;h go j[D fgSb/ 3-4 ;kbK s'I d{i/ yogstkoBkFeK ftu th fJj gqsho'fXsk tXdh ik ojh j?. yogstkoBkFhnK d/ gq:'r ftu ;ktXkBh io{oh j? BjhI sK fJj c;b ~ th B[e;kB gj[zuk ;ed/ jB. yogstkoBkFhnK dh T[fus wksok, ;w/I s/ T[guko_fSVekn, T[fus B'}b, fSVekn bJh gkDh dh wksok ns/ ftXh ngBke/ yogstkoK ~ nk;kBh Bkb BFN ehsk ik ;edk j?. yogstko ezNo'b bJh yogstkoBkFh fSVeD bJh jw/FK cb?N c?B B'}b iK cbv i/N B'}b dk fJ;s/wkb eo'. fGzB fGzB yogstkoBkFhnK d[nkok eDe ftu yogstko ezNo'b dh ftXh j/mK fdsh rJh j?· fijV/ y/sK ftu f;oc u”Vh gZsh tkb/ yogstko j'D T[E/ 2,4-vh iK nbfrqg (w?N;bfcT{o'B) dk gq:'r eoB Bkb jh yogstkoK dk ezNo'b uzrh soQK j' iKdk j?. fgSb/ e[M ;kbK ftu izrbh gkbe dh ;wZf;nk finkdk t/yD ~ fwb ojh j?. fJ; bJh fijV/ y/sK ftu izrbh gkbe dh

www.fasalkranti.com

y/shpkVh

;wZf;nk j't/ T[E/ f;oc nbfrqg (w?N;bfcT{o'B) dk jh gq:'r eo' feT[Ife izrbh gkbe dk ezNo'b 2,4-vh Bkb BjhI j[zdk. nbfrqg izrbh gkbe d/ Bkb Bkb pkE{, fgnkih, w/Ek, ;?Iih, w?Dk, ghsgkgVk nkfd ~ th ezNo'b eodh j?. fjoDy[oh ns/ wkbtk yogstko dk ezNo'b f;oc J/chfBNh (ekoc?INqki'B) d[nkok ns/ rioh dk ezNo'b f;oc 2,4-vh iK J/bhn?e;gq?; (ekoc?INqki'B + w?N;bfcT{o'B dk fsnko fwFoD) d[nkok jh ;zGt j?. yogstkoBkFe-gqsho'Xh wzv{;h_r[Zbh vzvk d/ gqpzXB bJh g/Ivhw?EkfbB 30 JhH;hH ~ 2 bhNo gqsh J/eV dh do Bkb 200 bhNo gkDh ftu x'b pDke/ fpikJh d/ s[ozs pknd fSVekn eo' ns/ fpikJh d/ 35 fdB pknd fe;/ fJe f;ckfoFF[dk yogstkoBkFh (eb'vhBkc'g 15 vpfbT{HghH 160 rqkw gqsh J/eV iK ghB'e;kv/B 5 JhH ;hH 400 fwHbhH gq s h J/ e V iK ;bc';bfcT{o'B 75 vpfbT{H ihH 13 rqkw gqsh J/eV iK ;bc';bfcT{o'B +

taxyh tbZ www.fasalkranti.com

iksvk ?kkl

w?N;bfcT{o'B 80 vpfbT{HihH (fsnko fwFoD) iK fwi';bfcT{o'B + nkJhv';bfcT{o'B 3H6 vpfbT{HvhHihH 160 rqkw gqsh J/eV (fsnko fwFoD) dk fSVekn eo' . fJjBK ftu' I fijV/ yogstkoBkFe B/ phs/ ;kb uzr/ Bshi/ BjhI fds/ jB T[;dk gq:'r Bk eo' ns/ yogstkoBkFeK dk ndb-pdb eo gq:'r eo'. g/Ivhw/EkfbB d/ fSVekn d/ ;w/I iwhB dh T[gobh s?n s/ Gog{o Bwh j'Dh ukjhdh j?. i/ c;b ftu f;oc eBeh ns/ izrbh iZJh dh ;wZf;nk j? sK eb'vhBkc'g, fcB'e;kgq'g iK ghB'e;kv/B dk jh fJ;s/wkb eo' go u”Vh gZsh tkb/ yogstko fJeZm/ j'D sK N'Nb, ;bc';bfcT{o'B, J/NbKfN;, ne'ov gb; iK t/;sk dk fJ;s/wkb eo'. eDe- M'Bk c;b uZeo ftu fiE/ fcB'e;kgq'g, eb'vhBkc'g Bkb eBeh dh o'eEkw BjhI j' ojh T[E/ ghB'e;kv/B, ;bc';bfcT{o'B, J/NbKfN; iK ne'ov gb; dk fJ;s/wkb eo'. ne'ov gb; eDe dhnK e[M fe;wK ( gh ph vpfbT{ 550, vpfbT{ n?u 542, vpfbT{ n?u 283, n?u vh 2894, n?u vh 2851, n?u vh 2733, popN) ftu F[o{nksh nt;Ek ftu e[M B[e;kB eo ;ed/ jB go 3-4 jcs/ pknd eDe mhe j' iKdh j?. fJjBK fe;wK ftu ne'ov gb; d/ fSVekn s'I ;ktXkBh tos'. J/fcfBNh (ekoc?INqki'B) fJeZb/ iK ghB'e;kv/B d/ Bkb fwbke/ fSVeD Bkb th eDe d/ g”fdnK s/ r'b fBFkB g? iKd/ jB go 3-4 jcs/ pknd mhe j' iKd/ jB ns/ eDe dh g?dktko s/ e'Jh G?Vk n;o BjhI g?Idk. i/ eDe dh eNkJh d/ s[ozs pknd i”I, wZeh iK b'fpnk dh fpikJh eoBh j? sK eDe dh c;b ftu ;bc';bfcT{o'B, N'Nb iK J/NbKfN; dk fSVekn Bk eo'. eDe ftu u”Vh gZsh tkb/ yogstkoK ftu i/ fjoDy[oh (p/bVh), wNoh, uNoh ns/ ezvZJh (oZ;k) yogstkoK dh ;wZf;nk finkdk j't/ sK 2,4-vh dh 500 rqkw wksok gqsh J/eV d/ fj;kp Bkb fSVekn eo'.

dudh

yogstkoBkFhnK d/ gq:'r bJh j/m fbyhnK rZbK ~ fXnkB ftu oZyDk ukjhdk j?. · yogstkoBkFh dh f;ckfoF ehsh rJh wksok dk fSVekn 150-200 bhNo gkDh ftu fwbke/ cb?N c?B B'}b :[es j;s ukfbs ;gq/n gzg d[nkok eoBk ukjhdk j? ns/ ;gq/n fJe;ko j'Dk ukjhdk j?. · yogstkoBkFh dk ;gq/n so pso y/s ftu jh eo'. i/ y[Fe j' ikJ/ sK ;go/n bJh gkDh dh finkdk wksok dk gq:'r eo'. · i/ 2,4-vh dk fSVekn T[s/ dZ;/ ;w/I s'I nr/sk iK gS/sk j' ikJ/ sK eDe ftu pkbK N/vhnK w/vhnK fBebdhnK jB ns/ g?dktko ftu Gkoh ewh nk iKdh j?. · fcB'e;kgq'g, eb'vhBkc'g ns/ ;bc';bfcT{o'B d/ Bkb 2,4-vh, J/fcfBNh iK nbfrqg fwbe/ fSVekn eoB Bkb fJjBK dtkJhnK dk r[Zbh-vzvk (eBeh) ns/ izrbh iZJh s/ ezNo'b xZN j' iKdk j?. fJ; bJh i/ r[Zbh vzvk 9eBeh) bJh fcB'e;kgq'g, eb'vhBkc'g ns/ ;bc';bfcT{o'B dk gq:'r ehsk frnk j? sK fJ; ftu 7-10 fdB pknd 2,4-vh dk fSVekn eo'. · u”Vh gZsh tkb/ yogstkoK ftu i/ fjoDy[oh (p/bVh), wNoh, uNoh ns/ ezvJh (oZ;k) yogstkoK dh ;wZf;nk finkdk j't/ sK 2,4-vh dh 500 rqkw wksok gqsh J/eV d/ fj;kp Bkb fSVekn eo'. · i/ eDe dh eNkJh d/ s[ozs pknd itko, wZek iK b'fpnk dh fpikJh eoBh j? sK eDe dh c;b ftu ;bc';bfcT{o'B, N'Nb iK J/NbKfN; dk fSVekn Bk eo'. · wzv{;h_r[Zbh vzvk_eBeh d/ gqsh gqsho'fXsk s'I puD bJh jo ;kb yogstkoBkFeK dk ndb pdb eoe/ gq:'r eo'. · nbfrqg ns/ 2,4-vh dk ;go/n eoB d/ pknd gzg ~ E'V/ ;'v/ iK ;oc Bkb uzrh soQK ;kc eo bU BjhI sK i/ fJjh gzg u”Vh gZsh tkbh c;b ftu ;go/n bJh gq:'r ehsk ikJ/ sK c;b ftu Gkoh B[e;kB j' ;edk j?. · i/ jtk i'o Bkb ub ojh j't/ sK 2,4-vh ns/ ;bc';bfcT{o'B dk fSVekn Bk eo' BjhI sK Bkb tkb/ y/s ftu yVh ;oQ'I iK uB/ dh c;b ;V ikJ/rh. fto/Ido f;zx j[Zvk- whBkeFh ;KrtkB c;b ftfrnkB ftGkr u”HuHf;zHjfonkDk feqFh :{Bhtof;Nh fj;ko- 125004 ·

c;b eqKsh 35 5 iBtoh 2018

feqFh ekoi

iBtoh wjhB/ d/ feqFh ekoi vkH okw ;to{g pkBk- vkH fdB/F e[wko

c;b ftfrnkB ftGkr, GkHfeqHnB[Hg- Gkosh feqFh nB[;zXkB ;z;EkB, BthI fdZbh- 110012

o/ fe;kB GoktK ns/ G?DK ~ Bt/I ;kb dh tXkJh ns/ F[G ekwBktK! fit/I fe n;hI ;ko/ ikDd/ jK fe iBtoh ftu ekch mzv g?Idh j? ns/ fJ; d”okB fgSb/ ;kb phihnK rJhnK oph c;bK dh d/yGkb fJe wjZstg{oB ezw j' iKdk j?. fJ; wjhB/ oph dhnK finkdkso c;bK tB;gfse tkX/ Bkb gqiBB dh nt;Ek tZb tXdhnK jB. fJ; bJh c;b T[sgkdB d/ ekoeK d/ gZXo iK T[gbpZXsk dhnK c;bK ftu e'Jh ewh BjhI j'Dh ukjhdh BjhI sK fJ;dk c;bK dh T[sgkdesk s/ T[bNk n;o gt/rk. i/ c;b T[sgkdesk ftu ewh nkT[Idh j? sK c;b T[sgkdB s'I bkG th xZN gqkgs j't/rk. oph c;bK ftu deF g”Fe, ib, yogstko, o'r ns/ ehN gqpzXB ngBkJ/ ikD dh b'V j[zdh j? fi; Bkb fJjBK dk T[fus tkXk j' ;e/ ns/ nzs ftu c;b T[sgkdesk ftu tkXk j't/. fJ; wjhB/ rzB/ dh eNkJh ftu th io{oh ;ktXkBhnK tosD dh b'V j?. fJ; wjhB/ c;bK, ;pihnK ns/ cbdko o[ZyK ~ Ub/, gkb/ ns/ e'jo/ d/ e[gqGktK s'I ;[oZfyns oZyD dh th b'V j[zdh j?. fJ; bJh gq;s[s b/y ftu T[go'es ftfFnK s/ ft;Eko Bkb uouk ehsh ik ojh j?. gkb/ s'I c;bK dh ;[oZfynk fJ; wjhB/ tksktoD dk skgwkB ekch xZN j' iKdk j?. fJ; bJh ;G soQK dhnK c;bK ~ gkb/ s'I pukT[Dk pj[s io{oh j[zdk j?. nkb{, ;o'QI, wNo, uBk ns/ w;o nkfd c;bK s/ gkb/ dk p[ok n;o e[M finkdk jh j[zdk j?. fi; fdB gkbk fvZrD dh nkFzek j't/ T[; fdB y/sK d/ B/V/ s/V/ X[znK eo d/Dk ukjhdk j?. Bkb jh c;bK ftu jbeh f;zukJh eoe/ fJjBK ~ gkb/ d/ e[gqGktK s'I pukfJnk ik ;edk j?. cbK d/ g”fdnK ~ xkj-c{; iK gkbhfEB Bkb YZee/ gkb/ s'I pukfJnk ik ;edk j?. gkbk g?D dh ;zGktBk j'D s/ c;b ftu 0H1% rzXe d/ s/ikp (;bfcT{foe n?f;v) dk fSVekn bkGgqd gkfJnk frnk j?. x'b ~ fsnko eoB bJh fJe bhNo ;bfcT{foe n?f;v ~ 1000 bhNo gkDh ftu fwbk bU ns/ fJ;~ 1 j?eN/no dh do Bkb Fkw ~ c;b s/ fSVe fdU. i/ ;bfcT{foe n?f;v Bk fwb/ sK vkJhw/EkfJb ;bc'nke;kfJv

eqKsh 36 c;biBtoh 2018

o;kfJD dh 75 rqkw wksok ~ 1000 bhNo gkDh ftu fwbk e/ (gqsh j?eN/no) c;b s/ 50% c[Zb nkT[D dh nt;Ek s/ 10-15 fdB d/ nzsokb s/ fSVekn eo'. eDe ns/ i”I gS/sh eDe iK i”I dh c;b i/ 21-25 fdB dh j't/ sK T[; ftu gfjbh f;zukJh eo d/Dh ukjhdh j? ns/ BkJhNq'iB dh puh nZXh wksok dk gq:'r th fJ; f;zukJh d/ pknd eo' f;zukJh d/ uko-gzi fdB pknd id'I y/s g?o EkwD bZr/ sK BkJhNq'iB dh ;z;s[s wksok ~ ;wkB o{g Bkb y/s ftu fpy/o fdU. eDe ns/ i”I dh gS/sh c;b ftu fGzB gqeko d/ yogstko B[e;kB gj[zukT[Id/ jB. u”Vh gZsh tkb/ yogstkoK ftu pE[ n k, fjoBy[ o h, eN/ b h, feq F BBhb, ;fsnkBkFh, ghbh ns/ ;c/d ;/Iih ns/ uNohwNoh nkfd Fkfwb jB id'I fe ;zeoh gZsh ftu r[Zbh-vzvk (r/Ij{z;k) ns/ izrbh iZJh w[Zy o[g Bkb Fkfwb jB. T[go'es d't/I soQK d/ yogstkoK d/ ezNo'b bJh 30 rqkw ;bc';bfc{okB (75%) 2 rqkw w?N;bfcT{okB (5%) d/ x'b ~ 300 bhNo gkDh ftu x'b e/ fpikJh d/ 30-35 fdB pknd c;b ftu fSVe fdU. edh edh eDe dh c;b ftu fize dh ewh th nk iKdh j?, yk; eo T[jBK y/soK ftu fiE/ M'Bk-eDe c;b uZeo ~ ngBkfJnk frnk j't/ ns/ fgSb/ eJh ;kbK s'I fize iK i?fte ykdK dk gq:'r fwZNh ftu Bk ehsk frnk j't/. fize dh ewh Bkb g”fdnK dhnK gZshnK d/ nkeko ftu ewh j' iKdh j? ns/ tkXk o[e iKdk j?. wZX gZshnK s/ ;c/d-G{o/ gforfbs XZp/ pD iKd/ jB. i/ fize dh ewh j'o finkdk ;w/I se pDh ofjzdh j? sK fJjBK XZfpnK dk nkeko tX iKdk j? ns/ wZX Gkr dhnK gZshnK M[b; iKdhnK jB. finkdkso wkwfbnK ftu fJ; dFk ftu gZshnK ftu fize dk ;KdoD 1012 ghHghHn?w j[zdk j?. fize dh ewh ~ d{o eoB bJh fize ;bc/N (21% fize) d/ 0H5% x'b dk 10-15 fdB d/ nzsokb s/ 2-3 tko fSVekn eo d/Dk ukjhdk j?. fJ;d/ bJh 1 feHrqkH fize ;bc/N ns/ 500 rqkw u{B/ dk 200 bhNo gkDh ftu x'b pDk bU ns/ io{os nB[;ko fSVekn eo'. w”;w ~ fXnkB ftu oZyd/ j'J/ fe;kB

GoktK ~ ;bkj j? fe eDe ftu ghbk os[nk o'r dh fBrokBh brksko eod/ oj'. i/ o'r d/ bZSD B}o nkT[D sK gq'fge'Bki'b 25 JhH;hH (0H1%) dk fSVekn eo'. nkb{ nkb{ d/ uzr/ tkX/ ns/ g?dktko bJh y/s ftu T[fus Bwh dk j'Dk pj[s io{oh jz[dk j?. gkb/ s'I nkb{ dh c;b ~ ekch B[e;kB j' ;edk j?. i/ gkbk fvZrD dh ;zGktBk j't/ sK Fkw d/ ;w/I fJe jbeh f;zukJh eo d/Dh ukjhdh j?. jbeh fwZNh dh s[bBk ftu Gkoh fwZNh ftu f;zukJh ib dh xZN io{os j[zdh j?. nkb{ dh gS/sh c;b ftu f;zukJh d/ 3-4 fdB pknd fwZNh uVkU. fwZNh uVkT[Id/ ;w/I yogstkoK dh fBekJh th eo bU. nkb{ ftu gS/sh M[b;k (nzrwkoh) o'r Bkb B[e;kB dh ;zGktBk fJ; wjhB/ pDh ofjzdh j?. nB[e{b tksktoD ftu o'r d/ GhFD gqe'g Bkb c;b f;oc 4-5 fdBK ftu BFN j' ;edh j?. fJ; bJh fJ; o'r dh c;b ftu brksko fBrokBh oyDk io{oh j[zdk j?. o'r s'I gqGkfts g”fdnK ftu ;G s'I gfjbK gZfsnK dhnK B'eK ns/ feBkfonK s/ fcZe/ jo/ ozr d/ ibf;es XZp/ pDd/ jB fijV/ pknd ftu ekb/ ekb/ ueZfsnK d/ o{g ftu fdykJh fdzd/ jB ns/ nzs ftu gqGkfts g”d/ w[oMk e/ ;[Ze iKd/ jB. o'rrq;s g”fdnK s'I gqkgs ezdK ftu fSbfenK dk ozr p?IrBh-eZEJh j' iKdk j?. fJ; o'r d/ gqe'g bJh T[sodkJh ekoe jB- pkfoF ns/ jtk ftu finkdk Bwh. i/ o'r nkT[D dh ;zGktBk j't/ sK fJedw w?Ie'i/p (75% vpfbT{ gh) d/ 0H2% x'b d/ 3-4 fSVekn 10-15 fdB d/ nzsokb s/ eo d/D/ ukjhd/ jB i/ fe;/ y/so yk; ftu fJj o'r jo ;kb nkT[Idk j? sK o'ro'Xh fe;wK ~ T[rkfJnk ikDk ukjhdk j?. ;w/I f;o phih rJh nkb{ dh c;b dh fJ; wjhB/ y[dkJh F[o{ j' iKdh j?. fJ; dFk ftu iBtoh d/ gfjb/ jcs/ ftu g”fdnK d/ T[gob/ fjZ;/ (vzmb) ~ eZN fdU, T[;d/ pknd nkb{ ~ 20-25 fdB se iwhB d/ nzdo jh gJ/ ofjD fdU. nfijk eoB Bkb nkb{ dk fSbek eVk j' ikJ/rk ns/ yokp BjhI j't/rk. nkb{ dh 20-25 fdB pknd y[dkJh eo' ns/ ;kc-;[Eo/ ezdK dh u'D eoe/

www.fasalkranti.com

feqFh ekoi T[jBK ~ BthI p'ohnK ftu Go e/ GzvkoD bJh e'bv ;N'oK ftu G/i fdU. uBk ns/ wNo uB/ ns/ wNo dh c;b ftu fJ; wjhB/ c[Zb pBD/ F[o{ j' iKd/ jB. f;zukJh dh ;[ftXk T[gbpZX j'D s/ uBk ns/ wNo ftu fJe jbek gkDh bk d/Dk ukjhdk j?. go fJj fXnkB oZy' fe f;zukJh sd eo' id'I fJjBK c;bK ftu c[Zb pBD/ pzd j' ikD ns/ cbhnK pBDhnK F[o{ j' ikD. uB/ dh c;b ftu cbh-G/de ehN dhnK frvkoK fijVhnK fe jbe/ jo/ ozr dhnK j[zdhnK jB ns/ pknd ftu G{o/ ozr dh j' iKdh j?, d[nkok B[e;kB j'D dh ;zGktBk ofjzdh j?. fJj cbhnK ~ S/de/ nkgD/ f;o ~ cbhnK d/ nzdo gk e/ dkfDnK ~ yk iKdhnK jB. fJjBK dh o'eEkw bJh cbh pBDk F[o{ j[zd/ jh c/Bt/bo/N 20 JhH;hH dh 500 fwHbhH iK w'B'eq'N'ck; 36 JhH;hH dh 750 fwHbhH wksok ~ 600 s'I 800 bhNo gkDh ftu x'be/ gqsh j?H dh do Bkb y/s ftu fSVe fdU. c;b ftu gfjbk fSVekn 50% g”fdnK ftu c[Zb nkT[D d/ pknd eo' i/ fSVekn bJh T[go'es o;kfJD T[gbpZX BjhI j'D sK fwEkfJb g?okfEnkB 2% X{b dh 25 feHrqkH wksok dk gqsh j?H dh do Bkb p[oekn eo'. i/ wNo dh c;b ftu u{ofBb nkf;sk (gkT{voh fwbfvT{) phwkoh d/ bZSD gqshs j'D sK c;b s/ rzXe gkT{vo (25-30 feHrqkH_j?H) dk p[oekn eo ;ed/ j' iK ;bc?e; iK fJb';kb dh 30 feHrqkH gqsh j?H wksok ~ 1000 bhNo gkDh ftu x'be/ fSVekn ehsk ik ;edk j?. wNo dh c;b ftu gZsh ykD tkbh fJZbh iK cbh p/Xe ehV/ Bkb ekch B[e;kB j' ;edk j?. fJjBK d'jK ehfVnK d/ ezNo'b bJh 0H04% w'B'eq'N'ck;, 0H05% wBkfEnkB iK 0H03% vkJhw/E'J/N ftu'I fe;/ fJe d/ 400-500 bhNo x'b dk gqsh j?H dh do Bkb fSVekn eo'. ;oQ'I ns/ nb;h ;oQ'I ftu cbh pBD dh nt;Ek ftu i/ iwhB ftu gkDh dh ewh j't/ sK T[gi ftu 20 s'I 30% dh ewh nk ;edh j?. fJ; bJh fJj io{oh j? fe fJ; nt;Ek s/ c;b ftu f;zukJh io{o eo'. w”;w ~ fXnkB ftu oZyd/ j'J/ fe;kB GoktK ~ ;bkj j? fe ;oQ'I d/ g/IN/v pr ns/ u/Igk wkj{ ehfVnK dh th brksko fBrokBh eod/ oj'. fJe iK d' g”d/ fijBK ftu Bkowb s'I finkdk u/Igk j't/ T[jBK ~ g[ZN e/ iwhB ftu dpk fdU. fJj ehVk (u/Igk_wkj{) pj[s S'Nk jo/-ghb/ iK G{o/ ozr dk j[zdk j?. fJ; wjhB/ fJ; ehV/ d/ jwb/ Bkb ;oQ'I dh c;b ~ ekch B[e;kB j' ;edk j?. pZdb fxo/ ofjD dh dFk ftu fJ;

www.fasalkranti.com

ehV/ dk gqe'g pj[s s/ih Bkb tXdk j?. wkj{ ehVk gZshnK, sB/, g[FgeqwK ns/ cbhnK s'I o; u{;dk j? fi; Bkb g”fdnK dk tkXk ns/ g?dktko s/ gqshe{b n;o g?Idk j?. gqGkfts g”fdnK ftu pj[s xZN cbhnK pDdhnK jB ns/ T[jBK ftu phiK dh ;zfynk th xZN j' iKdh j?. fJ;d/ ezNo'b bJh gqGkfts NfjDhnK ~ F[o{ ftu jh s'V e/ BFN eo d/Dk ukjhdk j?. o;kfJfDe ezNo'b bJh fJwhvkeb'fgqv (17H8% n?;Hn?b)_ 0H25 fwHbhH iK fEnkw/ E ' e ;kw (25 vpfbT{HihH)_0H2 rqkw iK vkJhw/E'J/N (30 JhH;hH)_1H0 fwHbhH gqsh bhNo gkDh dk x'b pDk e/ fSVekn eo'. gqGkth ezNo'b bJh T[go'es o;kfJDK ftu'I fe;/ fJe dk 10-15 fdB d/ nzsokb s/ 2-3 tko fSVekn eo'. ;c/d feZN fJe eteifBe o'r j? fijVk ;oQ'I ns/ okfJnk dhnK c;bK ftu B[e;kB gj[zuk ;edk j?. gZshnK dh j/mbh s?n s/ ;c/d ozr d/ cc'b/ fij/ pDd/ jB. fJj ete g[Fgh fjZf;nK ns/ g[FgeqwK ftu eJh soQK dhnK ewhnK g?dk eo ;edk j?. fJ;dh o'eEkw bJh 0H2% fov'fwb dk fSVekn eo'. i/ io{os j't/ sK 10 fdB pknd fJ; fSVekn ~ d'jokU. ;oQ'I dh c;b ftu yogstko ezNo'b dk ezw th eod/ oj'. fJ; c;b ftu fJ; wjhB/ nbNB/fonk nzrwkoh Bkwe o'r nkT[D dh ;zGktBk ofjzdh j? fi; d/ ezNo'b bJh vkfJE/B i?v-78 iK vkfJE/B n?w-45 dk 0H2% ;Kdosk dk 1000 bhNo x'b gqsh j?H dh do Bkb fSVe fdU. nb;h ftu w[Zy o{g Bkb T[emk, gZsh nzrwkoh, feZN (os[nk) ns/ u{ofDb nkf;sk o'r brd/ jB. T[emk o'r s'I gqGkfts g”d/ w[oMke/ ;[Ze iKd/ jB. gZsh nzrwkoh o'r Bkb gqGkfts gZfsnK s/ G{o/ ozr d/ S'N/ S'N/ r'b XZp/ fdykJh fdzd/ jB. u{ofDb nkf;sk o'r iBtoh d/ nzs s'I cotoh nzs se fdykJh fdzdk j?. fJ; ftu g”fdnK s/ ;c/d ozr dk u{oD B}o nkT[Idk j?. feZN o'r s'I gqGkfts g”fdnK dhnK gZshnK ns/ vzmbK s/ r{V/ G{o/ ozr d/ XZp/ fdykJh fdzd/ jB. yVh c;b ftu gZsh nzrwkoh ns/ feZN o'r ezNo'b bJh 2 rqkw fJzv'fcb n?w-45 iK 3 rqkw pbkJhNke; 50 gqsh bhNo gkDh ftu x'be/ fSVekn eo'. u{ofDb nkf;sk o'r d/ ezNo'b bJh 3 rqkw ;bc/e; gqsh bhNo gkDh ftu x'be/ 15 fdBK d/ nzsokb s/ 2-3 tko fSVe fdU. ukok c;bKL fJ; wjhB/ uko/ dhnK c;bK dh tfXnk g?dktko fwbdh j?. po;hw, foiek,;?Iih ns/ iZJh ukok c;bK dh eNkJh fJ; wjhB/ ikoh ofjzdh j?. po;hw ftu io{os nB[;ko 14-18 fdB d/

nzsokb s/ f;zukJh eo'. fJ; ;w/I po;hw ftu iV ns/ sBk ;VB o'r nkT[D dh ;zGktBk j[zdh j?. fJ; s'I puD bJh pkft;fNB o;kfJD dk 0H1% x'b pDke/ fSVe fdU. foiek dh ;w/I f;o phih rJh c;b ftu f;zukJh dk fJj T[g:[es ;wK j?. foiek c;b dh uko/ bJh gfjbh eNkJh fpikJh d/ 60-70 fdB pknd eo'. fJ;d/ pknd nrbh eNkJh 20-30 fdB pknd eo'. iZJh dh fJe eNkJh tkbhnK gqikshnK ftu 50% c[Zb nkT[D dh nt;Ek s/ eNkJh eo'. iZJh dhnK d' eNkJh tkbhnK gqikshnK ftu gfjbh eNkJh fpikJh d/ 55-60 fdB pknd ns/ d{ih eNkJh 50% c[Zb nkT[D dh nt;Ek s/ eo'. rzB/ dh eNkJh ns/ d/yGkb T[Zsoh Gkos ftu fJ; wjhB/ th rzB/ dh eNkJh dk ezw ikoh oj/rk. gfjbK g/Vh c;b dh eNkJh eoBh ukjhdh j?. w[Zy c;b (B”by) dh eNkJh 15 cotoh d/ pknd ehsh ikJ/ sK uzrk j't/rk feT[Ife fJ; ;w/I (iBtoh) ftu eNkJh eoB Bkb fJ; c;b dh g/Vh tfXnk BjhI j't/rh. eNkJh iwhB dh s?n s'I eoBh ukjhdh. nfijk eoB Bkb rzB/ dh g?dktko tfXnk j[zdh j? ns/ nrbh c;b (g/Vh) ftu p/jso ns/ ;wkB nze[oD j[zdk j?. Fodekb ftu phi/ rJ/ rzB/ dh c;b ftu ;z;s[sh ns/ io{os nB[;ko f;zukJh, ehN, yogstko ns/ g”Fe sZs gqpzXB ngBkT[Id/ oj'. ;pihnK dh d/yGkb · fgnki dh o'gkJh bJh fj; wjhB/ nB[e{b skgwkB ofjzdk j?. fJ; bJh fsnko g”d dh ibd s'I ibd o'gkJh eo'. o'gkJh tkb/ g”d/ S/ jcs/ s'I finkdk T[wo d/ BjhI j'D/ ukjhd/. g”fdnK dhnK S'NhnK fenkfonK ftu o'gkJh eo'. o'gkJh d/ 10-15 fdB gfjbK y/s ftu 20-25 NB gqsh j?H dh do Bkb r'po dh ykd gkU. 20 feHrqkH BkJhNq'iB, 60-70 feHrqkH ck;c'o; ns/ 80100 feHrqkH g'NkF gqsh j?H nzfsw i[skJh s/ gkU. g”fdnK dh o'gkJh finkdk v{zxkJh s/ Bk eo'. · eZd{ tor dhnK c;bK fit/I b”eh, s'oh, eeVh, yhok ns/ sop{I nkfd dh nr/sh c;b bJh fpikJh fizBh S/sh j' ;e/, g{oh eo'. rowh d/ w”;w ftu T[rkJh ikD tkbh fwou dh g”d g'bhxoK ftu fsnko eo ;ed/ jK. · fJ; w”;w ftu ;w/I f;o phih rJh fgnki dh c;b s/ fEqg; d/ jwb/ dh brksko fBrokBh eod/ oj'. fEqg;-ehN dh ;zfynk

c;b eqKsh 37 5 iBtoh 2018

feqFh ekoi

finkdk gkJ/ ikD s/ ekopfob (2 rqkH_bhNo gkDh) iK fJfwvkeb'fgqv (1 fwHbhH_4 bhNo gkDh) fe;/ fugeD tkb/ gdkoE fit/I Nhg'b nkfd (1H0 rqkH_bhNo x'b) ftu fwbke/ n;wkB ;kc j'D s/ fSVekn eo'. fJ; wjhB/ bj;[D ftu p?IrBh pb'u (XZpk) o'r ns/ fEqg; ehfVnK dk jwbk j' ;edk j?. fJ; bJh y/s dh fBrokBh eod/ oj'. o'r ns/ ehN d/ gkJ/ ikD s/ w?Ie'i/p (2 rqkw gq s h bhNo) ns/ ekBchv' o (1 fwHbhH_bhNo) fe;/ fugeD tkb/ gdkoE fit/I Nhg'b nkfd (1 rqkw gqsh bhNo x'b) ftu fwbke/ fSVekn eo'. rkio, w{bh, u[ezdo ns/ Fbrw dh c;b dh fBokJh r[vkJh eo'. ;zGkfts gkb/ s'I rkio, w{bh ns/ Fbrw d/ phi tkbh c;b d/ pukn bJh jbeh f;zukJh eo'. u/Igk (wkj{) ehN s'I c;b d/ pukn bJh w?Nkf;;N'e; (2 fwHbhH gqsh bhNo gkDh) dk fSVekn eo'. NwkNo ftu fJ; w”;w ftu jbeh f;zukJh dh ;bkj j?. cb S/de ehV/ dh fBrokBh bJh c/o'w'B gqgzu gqsh 3-4 gqgzu gqsh J/eV dh do Bkb bkU. phsh fB:wB dk

GO FOR SOIL TESTING

eqKsh 50 c;biBtoh 38 2018

fSVekn eo'. i/ ehV/ finkdk j'D sK T[g:[es ehNBkFh iK phsh fB:wB dk fSVekn eo'. M[b;k o'r dh fBrokBh eod/ oj'. o'rrq;s g”fdnK ~ T[ykVe/ iwhB ftu dpk fdU ns/ F[o{nksh bZSD fdykJh d/D s/ fov'fwb iK e?gNkB (2 rqkw gqsh bhNo gkDh) d/ x'b dk fSVekn n;wkB ;kc j'D s/ eo'. · r'Gh tor dhnK c;bK ftu fBokJh r[vkJh eo'. vkfJwzv p?e fJZbh dh fBrokBh bJh c/o'w'B gqgzu gqsh 3-4 gqgzu gqsh J/eV y/sK ftu bkU. fJ; w”;w ftu fsnko pzdr'Gh, c[Zbr'Gh, rzvr'Gh nkfd dh o'gkJh the o ;ed/ j'. · fJ; wjhB/ gkbe, XfBnk, w/Eh dh fpikJh ehsh ik ;edh j?. gZfsnK tkbhnK ;pihnK d/ tfXnk tkX/ bJh 20 feHrkqH :f{onk gsqh Je/V dh do Bkb g: q r ' ehsk ik ;edk j.? pkr ftu feqFh feqnktK · nKtb/ d/ fsnko cbK ~ s'Ve/ pkiko ftu fteoh bJh G/i'. w{bftqzs bJh phi dk gqpzX eo'. · g'gbo dh Bo;oh dh f;zukJh eo'. · b'ekN ns/ eNjb d/ o[ZyK d/ Ekb/ pDke/ T[jBK ftu f;zukJh io{o eo'.

SAVE FERTILIZER

fJ; wjhB/ fwbhpr d/ :[tk iwhB s'I fBebe/ nzp d/ sfBnK s/ uVDr/, fJjBK ~ o'eD bJh iwhB s'I 0H5 whNo dh T[ukJh s/ nzp d/ sB/ d/ uko/ gk;/ 25 s'I 30 ;?HwhH u”Vh nbekEhB dh gZNh bg/N'. sB/ d/ nk;/ gk;/ dh fwZNh dh y[dkJh eo' fi; Bkb T[;d/ nzv/ BFN j' ikD. · w”;w ~ fXnkB ftu oZyd/ j'J/ nzr{o, nkV{, nkb{ p[ykok nkfd cb o[ZyK dh eNkJh SNkJh eo'. · gghsk, nzp nkfd d/ Bt/I g”fdnK ~ gkb/ s'I pukT[D bJh g[nkb iK gkbhfEB Bkb YZe fdU. · r/Id/ dh c;b ftu M[b;k ns/ g[Fg ;VD o'r d/ jwb/ dh fBrokBh eod/ oj'. i/ o'r d/ bZSD B}o nkT[D sK pkft;fNB (1 rqkw_bhNo gkDh) iK fJzv'fcb n?w-45 (2 fwHbhH_bhNo gkDh) x'b dk n;wkB ;kc j'D s/ fSVekn eo'. · fenkohnK iK rwfbnK ftu bZr/ j'J/ fJe toFh c[ZbK ftu io{os nB[;ko fBekJh ns/ f;zukJh eo'. · oiBhrzXk c;b ftu fBekJh r[vkJh eo'. · r/Id/ d/ fsnko c[ZbK ~ s'Ve/ fteoh bJh pkiko G/i'. ·

SAVE MONEY

SAVE EARTH

www.fasalkranti.com www.fasalkranti.com

w/oh o;’Jh

w/oh o;’Jh ;[nkdh ns/ g”FfNe t/;D w;kbk o'b;

t/;D w;kbk o'b; ykD ftu ekch N/;Nh ns/ fJzvhnB ;B?e; o?f;gh j? fijVh wokmh ftnziB d/ nXhB nkT[Idh j?. fJ;d/ fJbktk fJj xo ftu th nk;kBh Bkb ns/ xZN ;w/I ftu pDke/ fsnko ehsh ik ;edh j?. ;wZroh- 1 eg t/;D, 1 tZvk uZwu bj;[D joh fwou dk g/;N, fJe tZvk uwZu pkohe eZfNnk jok XfBnk, 1_8 S'Nk uwZu fjzr ns/ S'Nk uwZu bkb fwou gkT{vo, 1_8 S'Nk uwZu jbdh gkT{vo ;[nkd nB[;ko Bwe, s/b io{os nB[;ko. ftXh- t/;D o'b bJh ;G s'I

fwb ikD fco r?; pzd eoe/ T[; ftu pkohe eZfNnk jok XfBnk gkU ns/ w;kb/ ~ fJe eN'o/ ftu eZY e/ mzvk j'D fdU, j' frnk fsnko w;kbk. t/;D o'b pBkT[D bJh fJe eN'o/ ftu t/;D, fjzr, Bwe, jok XfBnk, bj;[D joh fwou dk g/;N,jbdh gkT{vo, bkb fwou gkT{vo ;G gkU. j[D T[; ftu io{os nB[;ko gkDh gk e/ gsbk g/;N fsnko eo', fi; Bkb

eqKsh 40 c;biBtoh 2018

s[;hI uhbk pDk ;e' T[Bk gsbk g/;N ukjhdk j?. j[D fJe BkB-;fNZe stk bU ns/ T[;~ row j'D fdU fco T[; ftu pDkJ/ g/;N ~ gkU ns/ v';/ fizBk gsbk T[;~ c?bk e/ t/;D dk uhbk pDk bU. j[D T[;d/ uko/ gk;/ s/b gk e/ uhbk gbN fdU, fJ; soQK d't/I gk;/ uhb/ ~ gek bU, ;ko/ t/;D uhb/ fJ;/ soQK fsnko eo'. j[D t/;D w;kbk o'b; bJh fJe gb/N ftu ;G s'I gfjbK

gfjbK w;kbk pBkT[D bJh fJe g?B ftu s/b gkU fco T[; ftu fgnki gkU ns/ T[;~ jbek r[bkph j'D se G[zB', j[D T[; ftu joh fwou ns/ bj;[D dk g/;N gk e/ T[;~ th jbek G[zB bU. j[D T[; ftu eZf;nk j'fJnk ;[Zek Bkfonb gkU ns/ fgnki ns/ Bkfonb ~ uzrh soQK G[zB bU. r?; dk ;/e xZN eoe/ T[; ftu jbdh gkT{vo, Bwe, uhBh, row w;kbk, bkb fwou gkT{vo, eki{, ;[Zeh feFfwF ;G ~ gkU ns/ fJjBK ;G ~ uzrh soQK fwbk bU. id'I ;ko/ w;kb/ uzrh soQK

t/;D uhb/ ~ oZy' fco T[; s/ fsnko w;kb/ d/ fwFoD ~ gk e/ c?bkU, fJe t/;D o'b ftu 1 tZvk uwZu fizBh ;Nfcr z br Z r / h. jD[ w;kbk gkTD[ d/ pknd T;[~ ob ' eo' ns/ fco T;[~ 1 sI' 2 fJuz d/ Ne[fVnK ftu eNZ bU, J; soKQ ;ko/ t;/D w;kbk ob ' fsnko eo.' jD[ fJe ;oftr z gbN/ bU, T;[ ftu ;ko/ ob ' oyZ' fco T;[~ jo/ XBhJ/ dhnK gZshnK Bkb ;ik e/ ;ot eo'.

www.fasalkranti.com

;/jsH

j?bE fJzF'o?I; yohdd/ tes

oZy' fJjBK rZbK dk fXnkB

bE gkfb;h b?Id/ ;w/I s[jk~ fJjBK rZbK dk fXnkB oZyDk ukjhdk j? fi; Bkb s[jkv/ s/ w?vheb you dk p'M Bk gt/ Bkb jh io{os d/ tes eb/w dk g{ok g?;k fwb ;e/. j?bE gkfb;h b?Id/ ;w/I fJjBK rZbK dk fynkb oZyDk ukjhdk j? fi; Bkb io{os t/b/ s[jk~ g{ok g?;k fwb ;e/gkfb;h b?D s'I gfjbK eb/w d/ fB:w gV bU- gkfb;h b?Id/ tes n;hI ne;o f;oc gqhfwnw nwkT{IN jh t/yd/ jK. id'I fe eJh tko s[jkvk J/izN gkfb;h d/ fgS/ d/ ebk} BjhI dZ;dk. eJh gkfb;hnK ftu ezgBh g{o/ G[rskB ftu eN”sh dk ebk} gk fdzdh j?. fit/I gkfb;hXkoe ~ eb/w d/ 1_5t/I fjZ;/ dk G[rskB y[d eoBk j't/rk. nfij/ ftu gkfb;h d/ ;ko/ ebk} fXnkB Bkb gV bU. e?Fb?; j;gskbK dh fb;N th iKu bUne;o n;hI j?bE fJzF'o?I; b?Id/ ;w/I B?Ntoe j;gskb s/ fXnkB jh BjhI fdzd/. B?Ntoe j;gskb d/ pkjo fJbki eotkT[Id/ ;w/I fJbki dk g{ok g?;k j;gskb ~ G[rskB eoBk g?Idk j?. fJ;d/ pknd ;k~ fJbki Bkb i[V/ ;ko/ d;skt/i ns/ fog'oN ezgBh e'b G/iDh j[zdh j?. fJ; ftu wjhB/ Go s'I finkdk dk ;wK br ;edk j?. nfij/ ftu gkfb;h b?Id/ ;w/I T[;/ ezgBh dh u'D eo' fi;d/ e?Fb?; ;[ftXk tkb/ B?Ntoe s[jkv/ Ffjo ftu j'D. gkfb;h ftu eto j'D gqh ns/ g';N www.fasalkranti.com

jk;fgNbkJh}/FB- ;kvh fpwkoh dk eohp 50 ch;dh you Ughvh, gq h ns/ g' ; N jk;fgNbkJhi/FB s/ j[zdk j?. nfij/ ftu gkfb;h b?Id/ tes fJj io{o t/y bU fe T[j ezgBh s[jk~ fezB/ ;w/I dk gqh n?Iv g';N jk;fgNbkJh}/FB d/ you dh GogkJh eoB bJh gkfb;h ftu b'VhIdk eto d/ ojh j? fe BjhI. nkorB NqK;gbKN ftu j't/ v'Bo dk th eto/i- nZi d/ ;w/I ftu ;G s'I wfjzr/ fJbki ftu nkorB NqK;gbKN Fkfwb jB. ne;o gkfb;h f;oc T[;/ ftnesh d/ you dk G[rskB eodh j?, fi;dk fJzF'o?I; j?. go nkorB b?Id/ ;w/I ;k~ d{i/ ftnesh dk th you u[eDk g?Idk j? nfij/ ftu fXnkB oZy' fe s[jkvh gkfb;h v'Bo d/ fJbki dk you th Fkfwb j't/. xo ftu j'J/ fJbki dk th fwbdk j? youpj[s ;ko/ fJbki nfij/ j[zd/ jB, fijBK bJh finkdk ;w/I se j;gskb ftu ofjD dh io{os BjhI. fJbki xo ftu jh eok ;ed/ jK. nfij/ ftu gkfb;h b?Id/ tes fJ; rZb dk th fXnkB oy' fe T[; ftu vkfwf;boh NqhNw?IN iK fco xo ftu ehs/ rJ/ fJbki dk youk th Fkfwb j't/. gkfb;h ftu Fkfwb j't/ v/ e/no- ne;o j?bE gkfb;h d/D tkbh fJzF'o?I; ezgBhnK xZN' xZN 24 xzN/ jk;fgNbkJhi/FB s/ jh fJBF'o?I; eto w[jZfJnk eokT[IdhnK jB. go pj[s ;kohnK fpwkohnK nfijhnK j[zdhnK jB fijBK

bJh 24 xzN/ j;gskb ftu Gosh j'D dh io{os BjhI j[zdh. nfijh gkfb;h bU fijVh finkdkso v/ e/no gqkf;io ~ eto eodh j?. gkfb;h b?Id/ ;w/I s[bBk io{o eo'- nZi pj[s ;kohnK t?p;kfJNK jB fijVhnK fe gqkfJ} d/ Bkb jh j?bE fJBF'o?I; d/ eto/i dh th s[bBk g/F eodhnK jB. fJjBK t?p;kfJNK iK fco gZfsqektK dh wdd io{o bU. nbr nbr ezgBhnK d/ gbkB dk w[ekpbk eo e/ t/y' fe finkdk gqhfwnw e”D d/ fojk j?. jw/FK Go';/:'r fJzF'oo dh jh u'D eo'. c?fwbh cb'No gkfb;h d/ ebkZ} fXnkB Bkb gV'- fJ;~ u[BD s'I gfjbK :ehBh eo bU fe gkfb;h dh e[b ehws nk;kBh Bkb cb'N j' ;e/ ns/ ;kb ftu edh th fe;/ th w?Ipo ~ fwb ;e/. eJh c?fwbh cb'No gkfb;h ftu 100 ch;dh okFh gqg'}o ~ fJzF'o ehsh iKdh j?, go 50 ch;dh ihtB;kEh ns/ 25 ch;dh pZfunK bJh ;hfws j[zdh j?. nfijh gkfb;h b?D s'I pu'. e'-g/w?IN ebkZ} tkbh gkfb;h s'I pu'- e[M fJzF'oo nkgD/ fB:w ns/ FowK ftu e'-g/w?IN ebk} i'V fdzd/ jB. e'-g/w?IN gkfb;h d/ ;;s/ gqhfwnw j[zd/ jB, feT[Ife s[;hI fpBk fe;/ Fos d/ fJe fBFfus okFh d/D bJh fsnko j' iKd/ j'. xZN gqhfwnw d/D Bkb s[;hI GftZy ftu nkgD/ bJh fJe tZvh ;wZf;nk dk ;kjwDk eo ;ed/ j'.

c;b eqKsh 41 5 iBtoh 2018