4/13
CENA 20 zł w tym 5 %VAT
ISSN 1730-4105 rok 10, nr 69, nakład 6 tys.
KURTKA
HIT Z MITEM
CZAS PROJEKTANTÓW FASHION WEEK POLAND
ORGANISED BY
BŁYSZCZ I TAŃCZ
TECHNOLOGIA O BALU
8-10
COLLECTIONS
AUTUMN WINTER Next Season 11-13.09.2012 pawilon 8 A, stoisko 43 2013-14 2013
MADRID INTERNATIONAL FASHION FAIR
LICZBY O INNOWACJACH
February
Monika Kucia, tel. 0049 176 325 400 85 email: mkucia@conceptk.de
PRZYSZŁOŚĆ JEST TERAZ
�����������
���
��������� � � �� ��
��
�����
�
�� � �
����������� � �� �
��� � � � � � � �� ����� ���� � �� ���� ���
���������������������������������������������������������� ONLY FOR TRADE VISITORS | ТОЛЬКО ДЛЯ СПЕЦИАЛИСТОВ IGEDO COMPANY T +49(0)211/4396-379 CPM@IGEDO.COM WWW.IGEDO.COM REPRESENTATIVE: BIURO W POLSCE KRYSTYNA SLAWSKA T +48(0)22/6309610 K.SLAWSKA@KIG.PL
������������������������������������������������ �����������������������������������������������������������
��
�
����������������������������������������������� �����������������������������������������������������������������������������
12
Rynek Mody 4/2012
Concept K 14
KOMENTARZ 6
BILANS
LOŻA MISTRZÓW 7
NIE WIADOMO
Hoff o kryzysie i narzekaniu
MODA 8
PATCHWORK Z INICJATYW
12
HIT Z MITEM
14
BŁYSZCZ I TAŃCZ
16
FashionPhilosophy Fashion Week Poland CONCEPT K. Kurtka – królowa szafy P&V. Z rewii na parkiet
ONE O NIEJ
18
KOZIERADZKA
19
GAWROŃSKA-KASPERSKA
20
MARKA GWIAZD
21
PRZYSZŁOŚĆ JEST TERAZ
24
P&V
ASP w Łodzi. Projekt Kobieta Czas projektantów Czas projektantów
20
Norman
Dom Mody Teresa Kopias. Rewia w Endorfinie Czas refleksji i podsumowań
STYL JEST CAŁOŚCIĄ
Trendy obuwnicze. Targi GDS. Wiosna-lato 2013
OPINIE 26 28
wyd 4 copy.indd 3
MODA JEST SZTUKĄ?
Artysta w krawcu i odwrotnie
SÓL BRANŻY
Rozmowa Rynku Mody
36
Teresa Kopias Rynek Mody 4/2012 3
2012-12-18 02:45:43
39
Rynek Mody 4/2012
BIZNES
Showroom FFWP 42
GDS 44
49 48
Handarbeit & Hobby
30
PRZEWODNIK PO FASHIONWEARE
32
ZAKUPY Z WYBIEGU
34
WSPÓŁPRACA DLA INNOWACJI
37
DRUGI ETAP
38
APETYT NA WIEDZĘ
39
WERYFIKACJA
40
Co mówią liczby?
Korczowa Dolina. Budowa Hali Lwowskiej Let Them Know. Jak zarabiać na modzie? Showroom FFWP. Kreowanie-kupowanie
KWARTET TRENDÓW
Targi Mody Poznań
42
SMACZNEGO!
44
CZAS HOBBYSTÓW
45
DOBRY KIERUNEK
45
JUBILEUSZ
GDS/GLOBAL SHOES
Handarbeit & Hobby Kyiv Fashion
Collection Premiere Moscow
TECHNOLOGIA 46
KREACJA Z WNĘTRZEM
48
EFEKTOWNE I EFEKTYWNE
50
wyd 4 copy.indd 4
Rewolucja w e-commerce
TARGI
49
4 Rynek Mody 4/2012
Rynek Mody w internecie
FREUDENBERG. Niewidoczne upiększa COATS. Balowe rekomendacje
NIEZBĘDNIK KONSTRUKTORA
ALLCOMP. System Unicut by OptiTex
WSPARCIE DLA PRODUKCJI
CONTEC. Łatwiej, szybciej, efektywniej
Coats 2012-12-18 02:45:48
����������
Centrum Mody w Nadarzynie
FIRMOWY SHOWROOM CONCEPT K MODA
LOKALE HANDLOWE DO WYNAJĘCIA SPECJALNA OFERTA DLA PRODUCENTA
CENTRUM MODY WARSZAWA Sp. z o.o. Al. Katowicka 51 05-830 Nadarzyn tel.: 22 739 55 00 fax 22 739 55 20 www.centrummody.pl Rynek Mody 4/2012 5 ������������������������ wyd 4 copy.indd 5
��������������������� 2012-12-18 02:45:49
KOMENTARZ PISMO LIDERÓW BRANŻY ODZIEŻOWEJ
Bilans Jeśli czytacie Państwo ten numer, to znaczy, że koniec świata został odroczony i znowu trzeba udoskonalać, organizować, zarządzać, promować i planować, po to, by zarabiać i mieć co wydawać. Najkorzystniejszą inwestycją w przyszłość są innowacyjne rozwiązania, dostępniejsze wówczas, gdy dialog nauki i przemysłu toczy się z korzyścią dla obu stron. O tym, co należy zrobić, by partnerzy zechcieli najpierw ustalić kierunki działania, a potem współpracować, dyskutowano w salonie branżowym podczas Europejskiego Forum Gospodarczego w Łodzi Współpraca dla innowacji, str. 34. Na listę przeszkód we współpracy trafiły m.in. biurokracja i zatory w obiegu branżowej informacji. Te ostatnie powinna kruszyć rosnąca skuteczność Internetu jako źródła informacji wszelkich, również fachowych. Internet staje się z dnia na dzień rozrusznikiem różnych inicjatyw, także tych, które rewolucjonizują handel odzieżą, skracając drogę artykułów z najwyższej półki do klienta. Do niedawna dominował pogląd, że sklep internetowy ma rację bytu tylko dla ubrań tanich, oferty masowej. Skupiono się na ograniczaniu ryzyka, nie doceniając snobizmu i ekscytacji typowej dla ofiar mody. To się zmienia w tempie lawinowym, a impulsy zmian wysyła rynek amerykański Zakupy z wybiegu, str. 32. Zespół redagujący Rynek Mody zdiagnozował tę tendencję − przy Państwa udziale, na tyle wcześnie, że dziś możemy proponować Państwu korzystanie z Internetu Przewodnik po Fashionweare, str. 30 w różnych przestrzeniach biznesu. Na rolę Internetu w porządkowaniu rynku mody zwraca uwagę Małgorzata Czudak, przeprowadzając bilans branżowych dokonań Przyszłość jest teraz, str. 21. Przyszłości polskiego rynku mody dobrze wróży nieznana wcześniej podaż kreatywności, dokumentowana rosnącą − dzięki Internetowi, liczbą marek projektantów, ale także pozycją FashionPhilosophy Fashion Week Patchwork z inicjatyw, str. 8. Już sam fakt, że nadal istniejemy, można by uznać za istotną przesłankę zadowolenia z życia, ale są i inne powody, by nie narzekać. Akcentuje je na sąsiedniej stronie Nie wiadomo, str. 8 mistrzyni słowa Barbara Hoff. Bo rezultat bilansu zawsze można porównać do szklanki do połowy pustej albo do połowy pełnej. Sugerujemy tę drugą opcję, życząc Państwu wypełnionej po brzegi w Nowym Roku. Hanna Gajos
����
CENA 20 zł w tym 5 %VAT
ISSN 1730-4105 rok 10, nr 69, nakład 6 tys.
4 wydania w roku, nakład 6 tys. egzemplarzy, dystrybucja docelowa, prenumerata, EMPIK
WYDAWNICTWO
GAJOS FASHION Sp. z o.o. ul. Matuszewska 20 03-876 Warszawa
PORTAL INTERNETOWY
PARTNER
Związek Pracodawców Przemysłu Odzieżowego i Tekstylnego
DYREKTOR WYDAWNICZY/REKLAMA Alicja Gajos kom. +48 501 658 394 e-mail: reklama@rynekmody.pl REDAKTOR NACZELNA Hanna Gajos kom. +48 501 502 928 e-mail: redakcja@rynekmody.pl SEKRETARIAT / PRENUMERATA Beata Jakubiec tel. (22) 622 41 31 fax (22) 622 35 90 e-mail: prenumerata@rynekmody.pl
NA OKŁADCE: CONCEPT K Niemcy, 10-709 Berlin, Seesener Str. 10-13, www.conceptk.de
��������� ��
KURTKA HIT Z MITEM
CZAS PROJEKTANTÓW FASHION WEEK POLAND
BŁYSZCZ I TAŃCZ
TECHNOLOGIA O BALU
mkucia@conceptk.de ���� �����������
������ ������ ������������������������������������������������� ������� ����
LICZBY O INNOWACJACH
��������
+ 0049 176 325 400 86
���������������������������������
�������������������������������������� �������������������������
PRZYSZŁOŚĆ JEST TERAZ
Wszystkie materiały publikowane w piśmie są objęte ochroną prawa autorskiego. Redakcja zastrzega sobie prawo dostosowania nadesłanych materiałów do potrzeb czasopisma. Odpowiedzialność za treść reklam ponosi wyłącznie reklamodawca.
6 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 6
2012-12-18 02:45:50
HOFF O KRYZYSIE I NARZEKANIU LOŻA MISTRZÓW
Nie wiadomo Wiemy, że natura ludzka jest taka, że odpuszcza wygląd dopiero w zupełnie ekstremalnych warunkach, a te nam chyba nie grożą. Może zwolna i my musimy się zająć modnym słowem: kryzys. Raczej nie będziemy skakali z okien, ani nie robili specjalnych ekscesów, tylko będziemy reagować po polsku. Będziemy narzekać, narzekać, w nieskończoność narzekać, do upadu, do znudzenia. Będziemy się martwić na zapas i nieustannie. Zrobimy sobie z życia czyściec. Tylko skąpi będą w siódmym niebie, nareszcie będą mogli w pełni zracjonalizować swoją prawdziwą namiętność. Będą mogli osaczyć i zniewolić rodzinę, w której, uwaga!, może zwyciężyć chęć ucieczki. Eksodus młodych z domów, gdzie się wiecznie narzeka nie ma tylko podłoża ekonomicznego. I to zwykle do kraju, w którym kryzys jest większy, ale nie ma zwyczaju narzekania. Dla młodych ważniejsza jest wiosna, rower, miłość, piwo, Internet, seks itp., niż to, że babcia ma za małą emeryturę. Myślę trochę pozytywnie, bo już widziałam otaczającą rzeczywistość w stanie totalnej zapaści. Słowo kryzys nie było wtedy bardzo modne. Nie było nic, nie było też pieniędzy, ale wiecie, co było? Moda była. Dziwne to i niepojęte. Była i się zmieniała. Modne rzeczy bywały niesłychanie trudno osiągalne, ale skądś się brało. Czyli − nie zamykamy sklepów, nie likwidujemy produkcji, nie dołujemy się nawzajem. Bo wiemy, że natura ludzka jest taka, że odpuszcza wygląd dopiero w zupełnie ekstremalnych warunkach, a te nam chyba nie grożą.
Im bardziej mnie wyleli z pracy, tym bardziej sobie kupię przysłowiowy „nowy kapelusz”, żeby nie zwariować. Tym nowym kapeluszem może być nowa koszula, nowa sukienka, nowy tiszert, nowy fryzur. Wbrew temu, co się głosi oficjalnie, ogólnie idziemy w kierunku coraz większej tolerancji. Można się ubierać zabawniej, ani babcia nie prześladuje, ani babci się nie prześladuje za dekolt niepasujący do laski. Jej sprawa. Skoro zmarszczki pasują Rolling Stonesom, to i nam. Poważnie myśląc, nie czuję, żeby najelegantsze sklepy ze środka Manhattanu zrobiły u nas wielkie interesy. Wierząc w to, że jak u nich, przyjdą najbogatsi klienci. Ale Nowy Świat to nie jest 5 Ave. Zupełnie nie. U nas elegancko jest chodzić z torbą H&M. I proszę to przemyśleć, a nie narzekać. Od jojczenia jest telewizor. A wiadomo, że nic tak nie poprawia nastroju jak nowy ciuch. Przydałaby się jakaś zmiana mody. Coś, co by ruszyło sprawy do przodu, ale wiadomo, że jest to czysta metafizyka. Może już montuje się jakiś film, który zaraz wejdzie na ekrany i będziemy musieli się tak ubrać. Może gdzieś w jakimś Seattle już próbuje jakaś kapela, która przewróci nam estetykę i będziemy pożądali nowej. Jakiś zdolny chłopczyk już pruje coś w garażu na Hokkaido i zaraz wyskoczą na wybieg modelki w czymś, na co czeka cały świat. Albo nic się nie stanie i duże sieci handlowe wywalą swoje pełne kontenery na wielką przecenę i pognamy pchać się po te same trykoty. Oby chociaż w innym kolorze! Hoff
U progu Nowego Roku, życzymy Państwu Nagromadzenia dóbr upragnionych Atrakcyjnej codzienności i odświętności Dobroci ze wszech stron Zdrowia bez udziału medycyny Inicjatyw gwarantujących sukces Efektów na miarę oczekiwań I Wszystkiego Najlepszego!
wyd 4 copy.indd 7
Redakcja
Rynek Mody 4/2012 7
2012-12-18 02:45:50
KOZIERADZKA
SZULC
BŁAŻUSIAK
WOJTKIEWICZ
MMC STUDIO
CHRABELSKA
NUNO BALTAZAR
MODA MARSZ KU NORMALNOŚCI?
Patchwork z inicjatyw
POLYGON
GAWROŃSKA-KASPERSKA
WOŁCZYŃSKA
CZARNOTA
RINA COSSACK
AGA POU
JEMIOŁ BESIC
Co pół roku w Łodzi dokonuje się bilans inicjatyw ważnych dla branży mody. Bilans z opcją balansu, bo co edycja, to poszukiwanie równowagi między pomysłem a przemysłem, między kreacją a konfekcją, między klasą a kasą.
8 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 8
2012-12-18 02:45:58
TOMASZEWSKI
PTASZEK
ROBOTY RĘCZNE
HYAKINTH
TOMAOTOMO
NENUKKO
to od razu w pakiecie z chudymi. Ponieważ w Łodzi do tej pory idzie ku dobremu, warto potencjalne zagrożenie odczarować, przypominając zaledwie kilka spraw, które zmieniają − właśnie za sprawą FFWP, wizerunek branży, . Mamy imprezę, która dla polskiego środowiska mody, przy założeniu, że takie już istnieje, już stała się punktem odniesienia, porządkując kalendarz i podnosząc poziom branżowych wydarzeń. Także tych − mniej lub bardziej ostentacyjnie, organizowanych w kontrze do Łodzi. Niestety, zdarza się i tak, że skojarzenia z logo FFWP bywają przykrywką dla hucpy i amatorszczyzny. Na szczęście, internauci czuwają, satysfakcja łasych na cudze pomysły trwa
MALDOROR
DRZAŁ
PONIEWIERSKA
PROJECT ZOA
Historia imprezy − mierzona liczbą edycji, jest krótka, natomiast lista inicjatyw − imponująca, chociaż spójnością interesów przypomina patchworkową rodzinę: niby każdy ciągnie w swoją stronę, ale jak się wspierają... Uczeni mężowie nazwą to efektem synergii, a branżowy recenzent zapyta: może tak się dzieje, bo inicjatywy układają się w listę wniosków, a nawet zasług, istotnych dla branży, która nie tylko dla banków jest nieprzewidywalna? Październikowa edycja FashionPhilosophy Fashion Week Poland miała siódmy numer, przez wielu uważany za szczęśliwy. Po prawdzie nie wiedzieć czemu, bo to i siedem plag, i siedem grzechów, a nawet jak się trafi siedem lat tłustych,
KASPERSKI
ORLIŃSKA
JAROSZEWSKA
KĘDZIOREK
FASHIONPHILOSOPHY FASHION WEEK POLAND MODA
Rynek Mody 4/2012 9
wyd 4 copy.indd 9
2012-12-18 02:46:07
P&V
SOLAR
ORSAY
CHABEREK
jednych awangardą, dla innych będzie nieporozumieniem. Że akceptacja w recenzji komentatora nie przekłada się na sukces u klienta. Że klasa nie zawsze zaowocuje kasą. Że i bywalcy modnych miejsc, i fani domów weselnych, chętnie inwestują w ubrania, jednak w biegunowo różne. Że nie ma klientów lepszych i gorszych, są biedni i bogaci. Że ubranie nie jest warte tyle, ile faktycznie jest, ale tyle, za ile zdołamy je sprzedać. Że ilu adresatów, skłonnych płacić tyle, by utrzymać kreatora wraz z rodziną, tyle pomysłów na kreacje i kolekcje. Oczywiście, zawsze w ramach tej jednej, wielkiej, udokumentowanej zeszytami trendów mody. Jeśli ta wiedza za pośrednictwem FFWP dociera do tych, do
POLK
JANKOWSKA & HERRUS
SLAGA
ANNISS
krótko, a rynek się normalizuje. Wedle punktu odniesienia. Czy projektanci, którzy już wybili się na sławę i chwałę, mogliby wymarzyć sobie lepsze miejsce na autorskie showroomy niż apartamenty hotelu Andel’s, który − mimochodem i całym sobą, świadczy o tym, że w czasach, gdy Paryż ubierał dwory, w Łodzi królem bawełny był Izrael Poznański? Nie mogliby, a inicjatywa zasługuje na aplauz i kontynuację. Dzięki kolekcjom z Alei Projektantów i strefy Off co pół roku otrzymujemy potwierdzenie „żywym żurnalem”, że moda modzie nierówna. Że bywa czasem sztuką, ale najczęściej jest komercją. Że są kolekcje jak konfekcja i że bywa konfekcja zasługująca na miano kreacji. Że to, co jest dla
THUNDER BLOND
P&V
SOLAR
ORSAY
MODA MARSZ KU NORMALNOŚCI?
10 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 10
2012-12-18 02:46:17
FASHIONPHILOSOPHY FASHION WEEK POLAND MODA
Fot. Serwis prasowy Fashion Week
PLIZGA
BAJER
MIELOSZYK
BŁOTNICKA
FAKTY I LICZBY 7. EDYCJI FFWP Ostatnia edycja Fashion Week była największą z dotychczasowych, zarówno pod względem liczby pokazów i dni pokazowych, jak również liczby zagranicznych gości. 24-28 października organizatorzy łódzkiego tygodnia mody udostępnili przestrzeń Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej i Hotelu Andel’s tysiącom osób zainteresowanych modą, tworzącym ją, jak też przedsiębiorcom z branży. Odbyło się 50 pokazów, wśród nich projektantów zagranicznych: Nuno Baltazara i Mands Dinesena. W Designer Avenue zaprezentowano 32. kolekcje, w strefie OFF Out Of Schedule pojawiło się 18. projektantów. Ponadto przy współpracy z Centrum Promocji Mody oraz w ramach Gali Dyplomowej ASP – zaprezentowano ponad 20 kolekcji młodych twórców. Projektanci Designer Avenue • Berenika Czarnota • Wiola Wołczyńska • Aga Pou • Rina Cossack • Kamila Gawrońska-Kasperska • Projekt Zoa • Polygon • Grzegorz Kasperski • Piotr Drzał • Solar • Anna Poniewierska • Orsay • Łukasz Jemioł Basic • Monika Błażusiak • Nenukko • Tomaotomo by Tomasz Olejniczak • Maldoror • Agata Wojtkiewicz • Michał Szulc • Natalia Jaroszewska • Justyna Chrabelska • MMC Studio • Agnieszka Orlińska • Hyakinth • Roboty Ręczne • Ptaszek • Kędziorek • Ewa Kozieradzka • Potis and Verso • Dawid Tomaszewski. Projektanci Off Out Of Schedule • Małgorzata Knopik-
IMA MAD
Hanna Gajos
Skibińska • Jankowska&Heruss • Anniss • Thunder Blond • Bożena Ślaga • Monika Błotnicka • Olga Mieloszyk • Aleksandra Chaberek • Michalina Polk • Ima Mad • Ola Bajer • Magdalena Kubalańca • Gutowski Ewert • Paulina Plizga • Jakub Pieczarkowski. Na scenie Designer Avenue i na OFF-owym wybiegu pokazało się ponad 60 modelek i modeli. Niektórzy projektanci zaprosili do prezentacji swoich kolekcji znane twarze, m.in.: Julię Pietruchę, Tamarę Arciuch, Joannę Horodyńską, Magdę Steczkowską, Lucynę Szymańską, a w pokazie marki Ptaszek wystąpił Cezary Harasimowicz. Od początku wydarzenie było żywo komentowane przez przedstawicieli najważniejszych mediów z Polski i z zagranicy. Akredytowało się blisko 600 przedstawicieli mediów, w tym z zagranicznych wydań Elle, Vogue, Marie Claire, Grazzia, Cosmopolitan, Fashion Insider, Fashion TV, Tagesspiegel, Focus, Hype, Fashion One oraz ze wszystkich znaczących i opiniotwórczych polskich tytułów. W Showroomie i Concept Store znajdowało się ponad 120 stoisk projektantów, autorskich marek i topowych firm. Był to raj dla fanów mody, kupców, stylistów, dziennikarzy i blogerów. W ramach projektu Let Them Know 270 osób wzięło udział w specjalistycznych szkoleniach i wykładach otwartych, które trwały łącznie 22 godziny. Na wystawie Young Fashion Photographers Now można było zobaczyć 133 eksperymentalne prace 10 młodych fotografów. W tym roku Fashion Week Poland to również aktywność polskich firm w misji Ministerstwa Gospodarki organizowanej przez PIOT. W ramach projektu odbyła się międzynarodowa konferencja, która miała na celu promowanie polskiego przemysłu mody na rynkach europejskich. Kolejna 8. edycja FashionPhilosophy Fashion Week Poland odbędzie się 17-21 kwietnia 2013 roku.
EWERT
których dotrzeć powinna, to znaczy, że zaczyna być normalnie. A to niweluje ewentualne zagrożenie siedmioma chudymi edycjami. PS. Patchwork to taka technika łączenia łatek i skrawków, by ich sąsiedztwo budowało coraz to nową estetykę i jakość kompozycji.
Rynek Mody 4/2012 11
wyd 4 copy.indd 11
2012-12-18 02:46:20
MODA CONCEPT K PONAD SEZONAMI, W RYTMIE TRENDÓW
Hit Wierność kurtce to podstawa stylu Concept k, marki interpretującej najnowsze trendy, zawsze w nawiązaniu do mitu wielkiej przygody.
ZIMA: JAK NIE MARZNĄĆ Komfort modnej kurtki to echo przygód na lądzie, wodzie i w powietrzu, dziedzictwo po ubraniach kowbojów, traperów, myśliwych, żeglarzy, żołnierzy, a od czasu pierwszej wyprawy na Księżyc − także kosmonautów, bo to wówczas polubiliśmy pikówki. Związki z wyczynem spowodowały, że długo kurtka była podstawą męskiego stylu sportowego − symbolem prostoty i funkcjonalności. Gdy jako najwygodniejsze ubranie i do samochodu, i do tramwaju, zagościła na ulicach miast
12 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 12
2012-12-18 02:46:31
z
t
KURTKA. KRÓLOWA SZAFY
MODA
z mitem i w szafach kobiet, natychmiast zyskała na urodzie i dekoracyjności. Lubiana przez reprezentantki wszystkich pokoleń modna kurtka to hit każdego sezonu z intrygującym mitem w tle. Na sukces królowej damskiej szafy pracuje bogactwo linii, kolorów, materiałów, detali, a każdy model, niezależnie od sezonu, ilustruje przenikanie tradycji i innowacji, wygody i urody, sportu i wdzięku. Co sezon marka Concept k, feminizując kurtką, udowadnia, że zimą kurtka jest luksusowym, niezawodnym ocieplaczem, natomiast latem, sięgając także do efektów glamour − koronki, hafty, aplikacje, cukierkowe kolory, staje się uniwersalnym żakietem. Przedstawicielka marki na Polskę, Pania Monika Kucia zapewnia, że kolekcja na kolejną jesień potwierdzi status i umocni pozycję kurtki.
LATO: JAK UWODZIĆ KOLOREM
Rynek Mody 4/2012 13
wyd 4 copy.indd 13
2012-12-18 02:47:00
MODA P&V Z REWII NA PARKIET
Błyszcz i tańcz Odpowiedzią na cyklicznie powracającą, karnawałową rozterkę − w czym się bawić, jest limitowana kolekcja Potis & Verso Platinum, której autorką jest Żaneta Górska-Biernat. Premierowa rewia Platinum odbyła się w Alei Projektantów, podczas FFWP w Łodzi.
Fot. Serwis prasowy Szamot Lyzab
14 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 14
2012-12-18 02:47:11
W CZYM SIĘ BAWIĆ? MODA
Moda na sytuacje rozrywkowo-towarzyskie, których ukoronowaniem jest bal, to z kolei odzew na hasło − błyszcz i tańcz! W kolekcji P&V błyszczą jedwabne satyny, połyskują szyfony, mienią się cekiny, lśnią koronki. Migoczące hafty i dekoracje z kryształów Swarovskiego potęgują efekt rozświetlenia, rozweselają dominującą czerń. Kolekcja Platinum to głównie suknie i sukienki ze szlachetnych materiałów − lekkich, miękkich, spływających po sylwetce, często elastycznych. Proste, luźne formy − najczęściej „wpisane” w prostokąt lub łagodny trapez, także widowiskowe detale − koronkowe wstawki, frędzle, plisowania, draperie, inkrustacje kryształami, misterne hafty, cekinowe taśmy − nawiązują do lat 20., nazywanych najbardziej roztańczoną dekadą. Kreacje z wybiegu sprawdzą się także na parkiecie, bo kaskady falban, skosy, plisy i warstwy zdyscyplinowano nie tylko krojem, ale także wsparciem technologii. Zgodnie z zasadą, że kreacja efektowna na wybiegu, powinna być niezawodna na parkiecie. − Nic tak nie zdobi kobiety jak pewność siebie. Strój dopracowany w szczegółach, również tych niezauważalnych na pierwszy rzut oka, powinien gwarantować taką pewność, także podczas najbardziej szalonych, karnawałowych imprez. Zwykle karnawałową kreację oceniamy powierzchownie, zachwycając się oryginalnością i finezją tkanin, a warto także wiedzieć, co decyduje o ich trwałości i urodzie dłużej niż na jeden taniec − mówi Żaneta Górska-Biernat. Na pytanie, co o tym decyduje, odpowiadamy w dziale Technologia − Kreacja z wnętrzem, str. 46 oraz Efektowne i efektywne, str. 48. Fot. Serwis prasowy Agnieszka Olszańska
Rynek Mody 4/2012 15
wyd 4 copy.indd 15
2012-12-18 02:47:21
MODA ASP W ŁODZI CENTRUM PROMOCJI MODY
One o Niej Studentki Katedry Ubioru łódzkiej ASP, realizując autorskie kolekcje w ramach Projektu Kobieta, podjęły ambitną próbę interpretacji kobiecości.
KATARZYNA ROGOŻA
ALEKSANDRA BĄKOWSKA
Jak i jaką być kobietą? Wiadomo − ile kobiet, tyle wcieleń i wizji kobiecości. Tę atrakcyjną różnorodność zilustrowały autorki kolekcji Projekt Kobieta − Katarzyna Rogoża, Daria Krawczyk, Iwona Rosińska, Iwona Janik, Ewelina Klimczak, Katarzyna Pałcik, duet Joanna Berlińska - Natalia Michałowska,Wioletta Wykowska, Aleksandra Bąkowska. Udowodniły, że kobieta, bywając romantyczną, aktywną, nostalgiczną, elegancką, przede wszystkim intryguje kobiecością, czyli sumą wcieleń. Patron medialny pokazu, firma Gajos Fashion − wydawca Rynku Mody i Fashionweare.com, wyróżniła kolekcje Wioletty Wykowskiej, Aleksandry Bąkowskiej, Katarzyny Pałcik oraz duetu Joanna Berlińska-Natalia Michałowska. Pokaz odbył się 25 października w Sali Balowej Hotelu Andel’s w Łodzi, otwierając Fashion Philosophy Fashion Week Poland. Akademia Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi w październiku 2012 roku zrealizowała pokaz-konkurs pod nazwą „Projekt Kobieta”, współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (inicjatywa jest częścią projektu zintegrowanego Centrum Promocji Mody – Klaster Branży Tekstylno – Odzieżowej; podprojekt Centrum Promocji Mody – Klaster Branży Tekstylno – Odzieżowej − Rozwój) − w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013. Oś priorytetowa III − Gospodarka,Innowacyjność,Przedsiębiorczość; III.4 − Rozwój Otoczenia Biznesu.
JOANNA BERLIŃSKA - NATALIA MICHAŁOWSKA
16 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 16
2012-12-18 02:47:25
Dofinansowano z e środków M i n i s t r a K u l t u r y i Dz i e d z i c t w a N a r o d o w e g o
PROJEKT KOBIETA MODA Dofinansowano z e środków M i n i s t r a K u l t u r y i Dz i e d z i c t w a N a r o d o w e g o
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa
Akademia Sztuk Pięknych, im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi
Narodowego
Dofinansowano z e środków M i n i s t r a K u l t u r y i Dz i e d z i c t w a N a r o d o w e g o
Dofinansowano z e środków M i n i s t r a K u l t u r y i Dz i e d z i c t w a N a r o d o w e g o
IWONA ROSIŃSKA
DARIA KRAWCZYK
KATARZYNA PAŁCIK
Fot. Serwis prasowy
WIOLETTA WYKOWSKA
Rynek Mody 4/2012 17
wyd 4 copy.indd 17
2012-12-18 02:47:30
MODA
CZAS PROJEKTANTÓW
Kozieradzka Kozieradzka. Ewa zawodowiec. Nieznana szafiarkom przebranym za głos błagający – no weźże, no spójrzże... Kolekcje Ewy Kozieradzkiej są znane tym, którzy modę definiują jako ubieranie a nie przebieranie. Jako niekończące się zadanie i metodę aktualizacji wizerunku. Zdaniem projektantki, modelową relację kobieta-ubranie ilustruje „wrysowana w przestrzeń” sylwetka, podkreślająca wdzięk, urodę, poczucie humoru − oczywiste synonimy kobiecości. Kolekcja na wiosnę-lato 2013 − Lazur i Czekolada, jest konsekwencją takiego spojrzenia na modę. Brąz i błękit. Oczywista szlachetność jedwabiu i zaskakująca lnu. Sukienki-tuniki z wygodnymi, przesadnie szerokimi, ale też przesadnie wąskimi spodniami. Zamaszystość arabskich galabij i kolonialna elegancja bluz safari. Egzotyczne i reliefowe − jak ślad opony na piasku, druki. Dzianiny, w których jest więcej powietrza niż włóczki. Wszystko to razem przywołuje wspomnienie wakacji, które zabrała nam arabska wiosna, ale przecież może oddać moda. Na wybiegu Alei Projektantów kolekcję zaprezentowały modelki, z którymi Ewa Kozieradzka pracowała, startując w zawodzie, a było to dwadzieścia pięć lat temu. Wszystkie udowodniły, że trwanie dziewczyny w kobiece jest zadaniem do wykonania, oczywiście z pomocą mody. Dziękując im za jubileuszowy prezent, projektantka − zgodnie ze swoim ulubionym, często powtarzanym zdaniem, że tworzenie kolekcji to praca zespołowa − podziękowała również firmom Tessuto Colore, Nuovo Ri-Vera, Limonta; firmie Kazar − za buty, które wzmocniły efekt wytwornego casualu, a Agnieszce Gajos za specjalnie wykonaną biżuterię, akcentującą sportowo-egzotyczny styl kolekcji. Fot. Serwis prasowy
18 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 18
2012-12-18 02:47:32
CZAS PROJEKTANTÓW MODA
Złotą Nitkę za kolekcję Metropolis zdobyła dwa lata temu, jeszcze jako studentka MSKPiU. To wtedy, goszczący w Łodzi, KenzoTakada pogratulował jurorom odkrycia talentu z przyszłością.
Gawrońska - Kasperska Projektantka potwierdziła słuszność ówczesnego werdyktu i trafność opinii mistrza prezentacją kolekcją Mimesis, która rozpoczęła maraton pokazów w Alei Projektantów. Nazwa kolekcji powinna być kodem inspiracji, syntezą przesłania projektanta. Tu jest, informując o podjętym wyzwaniu − chęci naśladowania natury. Tylko jak realnym ubraniem − sumą produktów tkalni i usług szwalni − skopiować tajemnicę? Zadanie staje łatwiejsze, jeśli jako punkt odniesienia, impuls skojarzeń wybierzemy obiekt tajemniczy z natury. Intrygujący ulotnością. Kamila Gawrońska-Kasperska do eksperymentu pt. naśladowanie natury wybrała motyla z legendą, z tajemnicą, bezbronnego, ale budzącego grozę. − Zmierzchnica trupia główka, w różnych kulturach symbolizująca śmierć, to motyl nocy. Kolekcję Mimesis budowałam nawiązując do cyklu dzień-noc. W pierwszej części odwołuję się do dnia − jasnymi, lekkimi tkaninami. Następnie pojawiają się kolory zmierzchu, aż do zamykającej kolekcję czerni − koloru nocy. W szerszym ujęciu taki cykl to narodziny, a potem życie, które kończy się śmiercią. W kolekcji natarczywie pojawiają się motywy motyli, ciem, a symbolika Zmierzchnicy dopełnia ten przekaz.W Mimesis chciałam zawrzeć różnorodność i bogactwo makroświata. Stąd lekkość, delikatność motyla, ważki, przepleciona z mrocznością ciem, skontrastowana mocnymi, ciężkimi formami pancerzy chrabąszczy. Wprowadzenie motywu ćmy do animacji stanowiącej tło pokazu, to zabieg, który miał podkreślić jak doskonały, piękny i nieosiągalny jest świat przyrody − mówi projektantka. I to jest najlepsza legenda-komentarz do kolekcji, w której przejrzystość ubiera, lekkość ma wagę, drapieżność jest subtelnością, a brak koloru ubarwia emocje. Rynek Mody 4/2012 19
wyd 4 copy.indd 19
2012-12-18 02:47:34
MODA DOM MODY TERESA KOPIAS REWIA W ENDORFINIE
Marka gwiazd Przez wiele lat karnawał zwiastowały rewie Domu Mody Teresa Kopias odbywające się w Łasku w gościnnych progach firmowej siedziby. Czas świąt i zabaw 2013 marka zainaugurowała pokazem w Warszawie, w klubie Endorfina.
Tradycyjnie charakter firmowej oferty określają suknie − formą, długością, dekoracyjnością dostosowane do rangi spotkań, wizyt, koktajli i bali. Rewię rozpoczęła sekwencja sukienek, jakie powinny czekać na okazję w szafie każdej kobiety: małe czarne akcentujące sylwetkę, unowocześnione nowymi materiałami − także skórą, uaktualnione krojem. Wielobarwnością, lekkością i urodą jedwabi uwodziły kobiece sukienki z dopasowanymi lub swobodnie udrapowanymi górami i rozkloszowanymi, roztańczonym dołami. Pokaz zamykały suknie balowe w stylu wielkich gwiazd. Jednak wyjście, które wyglądało na finał, okazało się otwarciem „rewii w rewii” – dodatkowej atrakcji wieczoru. Teresa Kopias, pytana o to, kogo ubiera, często odpowiadała, że wpływ na charakter kolekcji mają także zamówienia klientek znanych i lubianych, chętnie naśladowanych. W finałowym, żywiołowym show role modelek zagrały, opanowując wybieg przy aplauzie publiczności − Iwona Pavlović, Agata Młynarska, Anna Piszczałka, Dorota Gardias, Anna Samusionek, Dominika Tajner-Wiśniewska, Anna Popek, Olga Borys, Anna Bosak, Laura Łącz oraz uświetniająca rewię wokalem − Agata Nizińska. Fot. Serwis Prasowy
20 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 20
2012-12-18 02:47:40
CZAS REFLEKSJI I PODSUMOWAŃ MODA
Przyszłość jest teraz Polski przemysł mody ma duży potencjał, wiele zalet, szybką dynamikę rozwoju, łatwo się przystosowuje, jest otwarty i kreatywny, próbuje z sukcesem w krótkim czasie nadrobić zaległości i pokonać drogę, którą inni szli kilkadziesiąt lat. Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość polskiej mody to jedno z bardziej interesujących zagadnień nie tylko dla osób bezpośrednio związanych z branżą mody. To przedmiot badań, analizy i przewidywań. Także refleksji nad przeszłością, której znajomość pozwoli zrozumieć to, co dzieje się teraz. KREATYWNOŚĆ UDOMOWIONA Wydarzenia historyczne i uwarunkowania polityczne ubiegłego wieku nie sprzyjały rozwojowi polskiego dizajnu. Gdy w Europie powstawały domy mody, Polska jeszcze nie odzyskała niepodległości. Gdy ją odzyskała, nastąpił rozwój gospodarki, sztuki, a polskie wzornictwo zaczęło budować swoją tożsamość. Nie na długo, bo wojna i lata powojenne zahamowały ten proces. Choć socjalizm traktował modę nieufnie i niechętnie, Polki uchodziły za dobrze, modnie ubrane. Sprawdzało się hasło radź sobie sam, powodzeniem cieszyły się krawcowe, przydatne były zaradność i znajomość robótek ręcznych. Polska moda potrafiła dostosować się trudnych warunków i tę umiejętność rozwijała przez prawie pół wieku. Gdy w Europie furorę robił New Look Diora i do głosu dochodzili kolejni projektanci, u nas niepolitycznym było wyróżnianie się z tłumu. Obowiązywał styl unifikacji, uniformizmu, uniseksu, a zajmowanie się modnymi strojami traktowano jak kapitalistyczne fanaberie. Statystyczny obywatel był skazany na to, co oferowały duże zakłady odzieżowe, produkujące standardową odzież w tysiącach egzemplarzy. Na przekór temu Polacy nie dali się wtłoczyć w sztywne, nudne ramy. Paczki z ubraniami z Zachodu, szycie na miarę, przeróbki pozwalały na własną kreację, przemycanie i upowszechnianie nowinek mody. Obowiązującym wytycznym sprzeciwiły się dwie silne kobiety, mające wpływ na wygląd wielu. Jadwiga Grabowska stworzyła firmę Moda Polska, państwowe przedsiębiorstwo oferujące modę na wzór zachodnich domów mody. Natomiast Barbara Hoff, zachęcając weź modę w swoje ręce, nie daj sobą rządzić, stworzyła bardzo popularną w czasach PRL-u markę, do Hofflandu ustawiały się kolejki. Po upadku przemysłowych molochów, produkujących odzież masowo w tysiącach sztuk, polska kreatywność znów zyskała pole do popisu. W produkcji ubrań odkryto szansę na szybkie „zrobienie pieniędzy”. W pierwszych latach wolnorynkowej gospodarki powstała największa liczba prywatnych firm, zajmujących się produkcją odzieży. Wielu − udało się rozwinąć i dostosować do zmieniających potrzeb, niektóre zorganizowały sieć sprzedaży, przyjmowały
wzorce zachodnie, dostosowując je do lokalnych potrzeb. Łódź po raz kolejny stała się „ziemią obiecaną” była mekką dla kupców poszukujących atrakcyjnego towaru. ASP −KREATYWNOŚĆ Z DYPLOMEM Tradycje Łodzi były podstawę do utworzenia tu, już kilkadziesiąt lat temu, zaplecza projektowego, bo przemysłowe molochy potrzebowały fachowców, nie tylko technologów, ale także projektantów. Szkoła od początku specjalizowała się w kierunkach typowo projektowych. Poza projektowaniem tkanin, tkanych i drukowanych, postawiono na bran-
Joanna Startek tegoroczna absolwentka ASP, zdobywa nagrody i wyróżnienia w konkursach mody.
Rynek Mody 4/2012 21
wyd 4 copy.indd 21
2012-12-18 02:47:42
rekl
MODA CZAS REFLEKSJI I PODSUMOWAŃ
żę odzieżową. W ten sposób powołano pierwszą i długo jedyną w Polsce Katedrę Ubioru, liczącą sobie obecnie ponad 60 lat. Ale wiek nie świadczy o tym, że Katedra przechodzi na emeryturę, nowe czasy to okres nowych możliwości, wyzwań. Akademia, a wraz z nią poszczególne wydziały umiejętnie dostosowują się do nowych potrzeb, kształcąc przyszłych projektantów we wszystkich dziedzinach. Katedra Ubioru kształci projektantów ubioru oraz kostiumografów w pracowniach projektowania ubioru i ubioru dzianego. Natomiast pracownie: kostiumu teatralnego i filmowego oraz projektowania obuwia i wyrobów ze skóry, jako jedyne w Polsce kształcą w tych dziedzinach. Pracownie projektowe mają zaplecze pracowni komputerowej, warsztatów krawieckich, dziewiarskich, obuwniczych. Studenci uczą się obsługi niezbędnych programów komputerowych – nie tylko graficznych, ale przede wszystkim specjalistycznych, np. do konstrukcji i stopniowania, do projektowania obuwia w 3D. Mają także możliwość korzystania z opracowań biura analizy trendów – WGSN, to nowoczesne narzędzia niezbędne w pracy projektanta. Absolwenci uczelni pracują samodzielnie, a także jako projektanci w firmach odzieżowych, takich jak Resereved, House, Mohito, Monnari, Atlantic, Tatuum, Top Secret, Solar, Deni Cler, jako kostiumografowie teatralni i filmowi, styliści. Zainteresowanie modą wpłynęło na popularność tego kierunku wśród młodych ludzi, a także na rozwój placówek kształcących w tym kierunku. Powstają liczne szkoły, kursy, w Warszawie, Krakowie, Poznaniu. CZAS BIZNESU I ZMIAN Ostatnie dekady to nie tylko rozwój małych firm produkujących odzież. To także początki działalności samodzielnych projektantów, którzy obecnie są w czołówce, mają swoją markę, swoją sieć sprzedaży. O potencjale polskiego przemysłu mody świadczy dynamiczny rozwój, otwarcie na nowości, przyswajanie wzorów zachodnich i dostosowanie ich do potrzeb lokalnych. Narzekający na kondycję polskiego przemysłu mody powinni pamiętać, że moda francuska liczy sobie ponad 150 lat. Moda francuska to nie fanaberie kilku wizjonerów, ale prestiż, dziedzictwo, doświadczenie, stały rozwój, ale przede wszystkim − biznes przynoszący stały dochód. Póki co przemysł mody w Polsce z trudem buduje swój wizerunek jako ważniej dziedziny gospodarki. Ponawiane są próby zerwania z postrzeganiem projektanta jako krawca i stylisty celebrytów. Polskie firmy odzieżowe konkurują z zagranicznymi sieciami zalewającymi polski rynek, a ich atutem jest lokalna produkcja, gwarantowana jakość, duża mobilność. Polacy po okresie zachwytu szybko rozwijającymi się centrami handlowymi, których oferta jest globalna, zaczynają poszukiwać alternatywy − lokalnej oryginalności. Zyskuje na znaczeniu grupa niezależnych projektantów, właścicieli własnych, sygnowanych nazwiskiem marek. Polacy zaczynają je doceniać, rośnie zainteresowanie markami z wła-
sną filozofią. Do postępującej zmiany w postrzeganiu i ocenie oferty rodzimej mody przyczynia się także cykliczna impreza, która już zweryfikowała postrzeganie rodzimej mody − FashionPhilosophy Fashion Week Poland Patchwork z inicjatyw, str. 8. IMPULS INTERNETU Tylko niewielu projektantów stać na własne butiki ulokowane w Warszawie, ale już nie stać ich na rozwój sieci sprzedaży w innych miastach, a chętnych inwestorów, którzy udostępniliby miejsca sprzedaży, nadal jest niewielu. Szansą na uruchomienie małego biznesu mody jest Internet. To nie tylko źródło czerpania informacji, inspiracji, to miejsce, gdzie dokonuje się wymiana na linii producent (w tym wypadku projektant) – odbiorca/klient. W ciągu ostatniego roku można odnotować dynamicznie rozwijające się portale pokazujące polską modę. Rozwój sprzedaży w sieci to pozyskanie klientów z mniejszych ośrodków, którzy nie mają możliwości stałych zakupów w stolicy, dzięki internetowi moda dotąd niedostępna jest w zasięgu ręki. To znacznie zwiększa obszar odbiorców, projektanci-właściciele swoich marek nie muszą inwestować we własną sieć sprzedaży, ponadto koszt otwarcia i utrzymania butiku wpłynąłby na cenę, nieosiągalną dla przeciętnego odbiorcy. Rozwój sprzedaży internetowej to rozwój projektantów, popyt napędza w tym wypadku produkcję. LEPSZE, BO NASZE Kryzys obwiniany za wszystko, co nas uwiera, paradoksalnie pomógł polskim projektantom. Klienci zaczynają rezygnować z ubrań wykonanych w Azji, szukają tych bez sygnatury made in China. Odreagowują okres zachłyśnięcia się ofertą zachodnich sieciówek. Chcą ubierać się modnie, ale niekoniecznie wybierając ofertę popularnych marek. Tendencja ta dominuje już w Europie Zachodniej i coraz częściej dochodzi do głosu w Polsce, szczególnie w grupie młodych odbiorców. Atrakcyjność polskiego produktu potrafią docenić klienci z Europy − to kolejny punkt wymagający zintensyfikowania działań. Nasze atuty w dobie odchodzenia od globalizacji mogą być ważną kartą przetargową. Zyskujemy także na tym, że polski przemysł odzieżowy jest w dobrej kondycji. Mamy wykształconą kadrę pracowników, specjalistyczny sprzęt, firmy specjalizujące się w odszywaniu kolekcji na każdym etapie. Swoje kolekcje produkują u nas tacy giganci jak Armani, Burberry, Boss, ale także mniej znani projektanci. Z przyjemnością odnotowałam fakt, że modna obecnie francuska projektantka, Isabel Marant, podkreśla, że jej ubrania zostały wyprodukowane w Polsce. Podsumowując, wszystko to w czasie sprzyjającym i refleksjom, pozwala optymistycznie spoglądać w przyszłość, Małgorzata Czudak Fot. Serwis Prasowy
22 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 22
2012-12-18 02:47:42
reklama_ELLE_podziekowania_210_280_druk.pdf
wyd 4 copy.indd 23
1
12-11-02
15:39
2012-12-18 02:47:43
MODA TRENDY OBUWNICZE TARGI GDS. WIOSNA-LATO 2013
Styl jest całością Aby zaakcentować znaczenie buta jako wyznacznika stylu, podczas targów GDS prezentowano obuwie jako integralny, ważny składnik tendencji wiosny-lata 2013. Potraktowanie butów jak fragmentu „zamkniętej” stylizacji, sugestia, że każdej sukience, każdej parze spodni powinno towarzyszyć idealnie dobrane, sprawdzające
HOGL
GABOR
DANIEL HECHTER
VOLTAN
się tylko w konkretnym komplecie obuwie, to znakomity chwyt marketingowy, zachęta do intensyfikacji zakupów. Natomiast bogactwem kolorów i form zaowocowały: kult wygody, tęsknota do egzotycznych wakacji oraz potrzeba zaakcentowania optymizmu w niezbyt radosnych czasach. Podczas wrześniowych targów GDS tę wielobarwną mieszankę − nazwaną tyglem technologii, innowacji, sportu, egzotyki i elegancji, uporządkowano w trzy grupy tematyczne, w których pozycja „ubrania dla stóp” ilustrowała przesłanie: styl jest całością, a lato będzie piękne!
HOGL
TAMARIS
SALAMANDER
BUGATTI
TAMARIS
SAMBAPATI
JANA
HOGL
HOGL
VOLTAN
CLARKS
24 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 24
2012-12-18 02:47:48
ODPUST Pełne humoru, ironiczne odniesienia do wizji kobiecości lat z 50. i 60. Adaptacja dawnych, nostalgicznych elementów – plis, koronek, falbanek do super wygodnych, nowoczesnych ubrań. Roztańczone spódnice, przeźroczyste, delikatne bluzki, pudełkowe kurtki, krótkie spodenki tworzą tło dla „bohaterów pierwszego planu”. Są to baleriny, pantofle peep-toe − odsłaniające palce i pięty, siatkowe − albo bardzo płaskie, albo ekstremalnie wysokie, szpiczaste lub zaokrąglone. Styl? Wyrazisty, widowiskowy. Formy ekstremalnie proste i hojnie udekorowane kokardkami w kontrastowych kolorach. Bogactw nadruków: owoców, kwiatów, kwiatuszków, motywów roślinnych, pasków. Kolory? Jasne, cukierkowe, sorbetowe, słodkie zestawiane z neonowymi. Intensywny róż, brzoskwinia, seledyn, fiolet skontrastowane z czernią, bielą, szarością. OŻYWIENIE Architektonicznie, delikatnie, elegancko. Świeżość i minimalizm, proste formy i efekty przejrzystości. Pudełkowe sylwetki i ramiona z poduszkami dodają sylwetce objętości. Materiały są lekkie, delikatne, spływające po ciele: satyna, dżersej i jedwab połączony z winylem, także skóra i gaza. A buty? Czółenka, tenisówki, trampki sneakersy, także baleriny, slippersy (czyli kapcie domowe przerobione na pantofle wyjściowe), espadryle, mokasyny, oksfordy. Klasyka, komfort i lekkość. Efektowne wykończenia i obcasy, oryginalne platformy. Cholewki w jasnych, naturalnych kolorach − odcienie bieli, delikatne beże. Ultra gładkie powierzchnie i efekty błysk-mat. Często pojawia się połysk, albo delikatny – perłowy, złoty, albo ekstremalnie intensywny − lakierowany. Dużo mlecznobiałych i metalicznych wykończeń. Kolor, nadal bardzo ważny, występuje w akcentach – obcas, sznurowanie, suwak, albo w detalach – szew, aplikacja. EKSCYTACJA Etniczne wpływy z Afryki i Azji. Ekspresja wzorów, nadruków. Jaskrawe kolory. Inspiracje florą, fauną i sztuką plemion Amazonii intrygują w zestawieniu ze sportową, nowoczesna linią. Luźne tuniki, ubrania jak kokony są dyscyplinowane paskami w talii i innymi „owijaczami”. Szorty, kurtki, pulowery, wycięte sukienki z nadrukami. Naturalne materiały, plemienne nadruki, dużo wzorów indonezyjskich. Także druki egzotyczne, zwierzęce i abstrakcyjne. A do tego − bogactwo sandałów, mokasynów i espadryli, także na wysokich obcasach z etnicznym wzorem lub plecionką. Kolory? Odcienie zieleni, brązy orzechowo-tytoniowe, kolory dojrzałych owoców, barwy egzotycznych zwierząt. Frędzle, plecionki, ręczne aplikacje to najczęściej stosowane dekoracje butów. Folklor półkuli południowej. Slippersy płaskie lub na obcasach. Baleriny i lekkie, płaskie mokasyny − od klasycznych z frędzlami do wyrafinowanych – z aksamitu i ze skór najwyższej jakości.
Alicja Gajos
Fot. Serwis prasowy GDS
wyd 4 copy.indd 25
line zarejestruj sie˛ on y eTicket! i odbierz bezpłatn
13.-15.03.2013 düsseldorf, germany
www.gds-online.com Przedstawicielstwo w Polsce: A.S. Messe Consulting Sp. z o.o. ul. Kazachska 1/57 02-999 Warszawa tel.: (22) 855 24 90, 642 24 99 fax: (22) 855 47 88 e-mail: biuro@as-messe.pl www.as-messe.pl
2012-12-18 02:47:49 gds1202_DS_96x297+5_PL.indd 1
10.12.12 15:19
OPINIE ARTYSTA W KRAWCU I ODWROTNIE
Moda jest sztuką? Dzisiaj, kiedy praktycznie wszystko można nazwać sztuką, wątpiących w artystyczne oblicze mody nie brakuje, chociaż dyplomowanych artystów przybywa. Jeszcze w ubiegłym stuleciu niektórzy filozofowie uznali modę za sztukę, rozszerzając i jednocześnie zacierając granice obu pojęć. Z kolei sztuka, zrywając ze swą zmysłową, estetyczną naturą, zmusiła nas do ponownego zdefiniowania swego statusu. Tytułowe pytanie powraca przy okazji otwarcia kolejnej wystawy wielkiego kreatora w szacownych muzeach Paryża, Nowego Jorku, czy Londynu, a tłumy zwiedzających podziwiają modę wyeksponowaną na manekinach obok kanonu światowego malarstwa i rzeźby. I patrząc, odnajdują w niej piękno, dostarczające prawdziwych wzruszeń.
Tym, którzy twierdzą, że moda jest sztuką, argumentów dostarczają ekspozycje w muzeach. Na zdjęciu: kos�umy CHANEL, w Instytutucie Ubioru w Kioto.
ARGUMENTY WĄTPIĄCYCH Żeby zasłużyć na swoje miano, moda powinna się przyjąć. Ale czy pracując z myślą o powszechnej akceptacji, stworzymy dzieło sztuki? Czy projektant, przygotowujący kolekcję nieuwzględniającą trendów, prognoz i informacji płynących z rynku, tworzy modę? Przecież, jeśli jego propozycji nie zaakceptuje ulica – z mody nici. Każda kolejna sukienka, spódnica, bluzka i spodnie stanowią odpowiedź na konkretne zapotrzebowanie. Rzadko wyrażone wprost, jednak często przewidywalne – na czerń, na elegancję, na jedwab, na podkreślone ramiona. Projektant mody myśli o przyszłym sezonie, artysta jest wolny od presji czasu. Jak pisał wybitny teoretyk i architekt Adolf Loos, rolą dzieła sztuki jest wyrwanie ludzi z wygodnej sytuacji, wytyczenie nowych ścieżek i myślenie o przyszłości. Ludzkość kocha wszystko, co zapewnia jej komfort. Nienawidzi wszystkiego, co ją niepokoi. Dlatego szerokie rzesze kochają modę, dystansując się jednakże od sztuki. Pragną ubrań, w których poczują się atrakcyjnie i które da się nosić. Oto wytłumaczenie miernego zainteresowania spodniami z siatką na pośladkach, a zarazem skrócony przepis na rynkowy sukces. Z powyższych rozważań jasno wynika, iż im bardziej moda się podoba, tym dalej jej do sztuki. Skąd zatem bierze się graniczące z pewnością uczucie, że twórczy pierwiastek jest w niej obecny? Może osoby parające się nią zawodowo potrafią wytropić go i zdefiniować. NIEZDECYDOWANA CZOŁÓWKA Znani i podziwiani kreatorzy wcale nie czują się artystami. Oto wypowiedź Karla Lagerfelda dla „Telegraph” – Jestem przeciwko pokazywaniu mody w muzeach. Kiedyś pewna projektantka w rozmowie ze mną stwierdziła – w moim świecie, w świecie sztuki, więc zapytałem – to nie projektujesz już sukienek? O dwóch oddzielnych światach mówią także − według Ann Binlot z „Blouin Artinfo”, Marc Jacobs, Rei Kawakubo i Miuccia Prada. Pracująca w Londynie polska projektantka Olga Szynkarczuk, odpowiadając na pytanie, czy moda jest sztuką, zacytowała Petera Jensena − Moda nie jest sztuką, gdyby nią była, nie musielibyśmy jej zmieniać co trzy miesiące. Z drugiej strony Elsa Schiaparelli i Paul Poiret uważali siebie za artystów, a Ralph Rucci czy John Varvatos są przekonani, iż moda jest formą sztuki. Partner i współpracownik Yves Saint Laurenta, Pierre Bergé, z kolei twierdzi, że chociaż moda nie jest sztuką, największych projektantów, takich jak Balenciaga, Chanel, Dior i YSL, możemy nazwać artystami.
źródło: Historia mody od XVIII do XX wieku, 2002 TASCHEN
26 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 26
2012-12-18 02:47:53
ROZBIEŻNOŚCI W KRAJU Na polskim podwórku rysują się podobne podziały. Swego czasu Gosia Baczyńska w wywiadzie udzielonym tygodnikowi „Wprost” stwierdziła, że dla niej moda jest sztuką. Joanna Klimas traktuje ją jak swoisty manifest artystyczny, a według Joanny Kędziorek na tej samej zasadzie, co obrazy malarza, sztuką określimy prace projektanta mody. Po warunkiem jednak, ze owoc starań i talentu malarza lub designera osiągnie odpowiednio wysoki poziom. – Wbrew większości teoretyków, którzy upatrują w modzie młodszej siostry sztuki, uważam, że to nieprawda – mówi, projektująca od 25 lat, Ewa Kozieradzka. – Moda jest sztuką na miarę, ulotną, trudną do kanonizowania, bo zbyt bliską komercji i często tworzoną pod presją czasu oraz pieniądza. Jednak sztuką inspiruje się nieustannie – dodaje. Dla Agaty Wojtkiewicz natomiast moda to przede wszystkim sposób na życie i pasja, która musi zamykać się w sztywnych biznesowych ramach. Stosując tę zasadę, jej atelier radzi sobie na rynku już 8 lat. Aspekt finansowy, jako wykluczający modę z krainy sztuki, wymienia również, pracujący w przemyśle od 1990 roku, Andrzej Foder – Widzę tu raczej wielki biznes i jeszcze jeden sposób na kształtowanie ludzkich zachowań. Być może to doskonała umiejętność operowania ludzkimi reakcjami i umacniania konsumpcyjnej postawy. Sztuką prędzej nazwałbym proces projektowania ubiorów. Na przykład, określanie proporcji sylwetki bliskie jest rzeźbieniu na zamówienie. PIENIĄDZ WSZYSTKICH POGODZI Sztuka jest dla elit. Na tym zakorzenionym w naszej świadomości przekonaniu bazuje często reklama. Stąd pomysł na galerie handlowe, gdzie sprzedawane są kolekcje i limitowane egzemplarze dla koneserów. Moda przyjemnie podnosi samoocenę. Otwiera ponadto drzwi klubów dla wybranych. Jednak i tam sukienkę z logo Balmain uznaje się za sztukę wyższych lotów niż sukienkę z sieciówki. Jaki wpływ więc na nasze decyzje zakupowe ma ekstrawaganckie opakowanie z napisem sztuka? Podobno dzięki niemu sprzeda się większość problematycznych produktów. Tak, jak w przeszłości wielkie dzieła powstawały dzięki bogactwom możnych tego świata, tak dziś bez kasy nie stworzy się ani obrazu, ani garsonki. To nasze zapotrzebowanie (autentyczne lub umiejętnie wykreowane), chęć wydania pieniędzy, powołują modę i w dużej mierze sztukę, do życia. Dla nas sztuka uległa dziś modzie, a moda czerpie pełnymi garściami z dorobku sztuki. Dosłowne lub przetworzone reprodukcje wielkich dzieł, bez protestów z żadnej strony, zagościły na sukienkach i swetrach. T-shirty stały się nośnikami artystycznych manifestów. Tak więc zamiast roztrząsać kwestię, czy patrząc na wybieg, bierzemy udział w artystycznym misterium, zaakceptujmy fakty. Podobnie jak kiedyś fotografia czy film, moda i szeroko pojęty design wkraczają na teren sztuki. I to my je tam wprowadzamy. Minie jeszcze kilka lat i nikt nie ośmieli się negować ich artystycznej proweniencji. Naprawdę ekscytujące pytania pojawią się, kiedy wyobrazimy sobie, jaką drogą podąży moda w przyszłości. Czy nadejdzie moment, kiedy człowiek stanie się dla niej niczym hak tkwiący w ścianie galerii? Elementem podtrzymującym obraz, niezbędnym, ale niedostrzegalnym, bo nie o niego przecież chodzi... Monika Zieleniewska
wyd 4 copy.indd 27
Rynek Mody 4/2012 27
2012-12-18 02:47:54
OPINIE ROZMOWA RYNKU MODY
Sól branży Propozycja sklepu wielomarkowego to suma ofert kilkudziesięciu i więcej producentów, z których każdy „robiący swoje” najlepiej jak potrafi, z czasem wybija się na markę. O budowaniu marki i renomy dobrego partnera w interesach, także o sposobach zdobywania lojalnych klientek, rozmawiamy z Małgorzatą Strzelczyk-Jelonek, projektantką i właścicielką marki LADY M, współtworzącej ofertę 150 sklepów multibrandowych. Rynek Mody: Poznałyśmy się przed laty, gdy projektowałaś kolekcje MARKITU, organizowałaś sesje, prowadziłaś pokazy i konferencje prasowe, po których było głośno − recenzje, wywiady, nagrania...A dziś − od 2003 roku własna marka, współpraca ze 150 sklepami i całkowita dyskrecja. CzyżMałgorzata Strzelczyk-Jelonek, by realizacja przestrogi „ciszej właścicielka i projektantka jedziesz, dalej zajedziesz”? firmy i marki Lady M Małgorzata Strzelczyk-Jelonek: Nie, to nie jest efekt wymyślonej strategii. Po prostu w małej firmie, a nasza lokuje się w grupie przedsiębiorstw mikro, najpierw robi się to, co konieczne, by istnieć i zarabiać. Na wszystko jest zbyt mało czasu i zawsze trzeba oszczędzać. Ponieważ nie oszczędzamy ani na jakości materiałów, ani na przygotowaniu produkcji, ani na jakości szycia, to niemal automatycznie z planów i wydatków wypada PR i reklama. Jesteśmy firmą rodzinną, ja projektuję i organizuję produkcję, dzieci zajmują się dystrybucją, a naszym „biurem i lokalem” są laptopy. Taki system maksymalnie ogranicza koszty, co pozwala na tworzenie oferty atrakcyjnej jakościowo, ale również cenowo. RM: O jakości produktu finalnego decyduje wiele czynników, w przypadku LADY M bardzo ważnym jest dzianina... MS-J: ...dodajmy − doskonała dzianina, łącząca takie walory jak sprężystość, elastyczność, mięsistość, gwarantująca maksymalny komfort, w tym − rozstanie z żelazkiem. Od wielu lat współpracujemy z polską firmą produkcyjną posiadającą międzynarodowe certyfikaty potwierdzające jej wysoką jakość. Firma ta jest dla nas nie tylko niezawodnym partnerem w interesach, ale także doradcą, niemal współautorem stylu kolekcji, zwłaszcza na poziomie rozwiązań technologicznych. Korzystamy również z oferty włoskiego producenta dzianin najwyższej jakości. To dla nas furtka do świata trendów globalnych i źródło wiedzy o najnowszych. Rzeczywiście dzianina − symbol komfortu we współczesnej modzie, jest podstawą, punktem wyjścia firmowych projektów, stała się istotną częścią stylu marki.
RM: A wyobrażenie o adresatce, jej oczekiwaniach, zamożności, stylu życia, wieku? MS-J: To abecadło pracy każdego projektanta, zwłaszcza po doświadczeniach pracy w dużej firmie odzieżowej, gdzie każdą decyzję poprzedza analiza tzw. grupy docelowej. Rzecz w tym, że styl Lady M − linia, kolorystyka, długość, to propozycja ponad podziałami, proponujemy kobietom ceniącym nieformalną elegancję i wygodę ubrania „poza metryką”. Uniwersalność i praktyczność ubrań Lady M testują natychmiast przedstawicielki trzech generacji − ja, moja córka, ale także moja mama, z której ostatnio chciała zdjąć tunikę pani starsza o dekadę. Oczywiście, każda z nas nosi tę samą tunikę, identyczny żakiet zupełnie inaczej, w zestawach na co dzień i od święta, dobiera inne dodatki, itd. Wygoda i elegancja to ponadczasowe wartości kolekcji, sezonowe to kolorystyka, linia, długość, detale. O uniwersalności naszych rzeczy decyduje także linia, krój, który, np. w okolicach talii, zawsze lekko oddala ubranie od ciała. Młodym, smukłym kobietom takie rozwiązanie zapewnia maksymalną wygodę, a szczupłą talię zawsze można zaakcentować paskiem. Paniom starszym i nieszczupłym gwarantuje dobre samopoczucie, dodaje pewności siebie. RM: Właściciel sieci multibrandów nazywa firmy podobne do twojej − solą branży. Zabiegając we własnym, dobrze pojętym interesie o aplauz klienta, pilnując korzystnych relacji między jakością a ceną, mimochodem stajecie sie rzecznikami interesów handlu, a w sferze produkcyjnej dajecie pracę wielu ludziom − konstruktorom, szwalniom. Niby przedsiębiorstwo mikro, a działa jak dobrze zorganizowane fabryka, chociaż z oddziałami na zewnątrz... Stworzenie własnej firmy jest celem wielu wchodzących na rynek projektantów, na co powinni stawiać, czego unikać, rozwijając modowy biznes? MS-J: Wszystko zależy od tego, czy zależy im na szybkiej sławie, czy na trwałym biznesie, bo tylko nielicznym udaje się oba cele połączyć. Jeżeli chcą żyć z szycia, bardzo ważny jest szybki sukces handlowy, bo młoda firma natychmiast pochłonie każde zarobione pieniądze. Dlatego, zamiast silić się na tworzenie sezonowych kolekcji na wzór silnych, dojrzałych marek oraz frustrować marzeniami o wybiegach i autorskich butikach dla celebrytów, powinni wybrać sobie jeden, dwa produkty, które mogą stać się punktem wyj-
28 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 28
2012-12-18 02:47:54
ścia do budowania marki i konsekwentnie uzupełniać je kolejnymi, tworzonymi w rytmie trendów. Najkorzystniejsze, bo najoszczędniejsze jest działanie w systemie tzw. szybkiej mody, czyli stała, partnerska współpraca z multibrandami. RM: Nie przygotowujecie sezonowych kolekcji, nie organizujecie kontraktacji, nie wystawiacie się na targach ? MS-J: Na targach bywam, żeby zobaczyć, co w trawie piszczy. Kontraktacji nie organizujemy, co daje nam szansę na szybką reakcję na potrzeby rynku a to, co wyprodukujemy, wysyłamy do sklepów „w ciemno”. Ku naszemu zadowoleniu towar jest bardzo dobrze odbierany przez klientów. Trudne czasy są łatwiejsze dla tych sklepów, które przyciągają różnorodnością oferty, ale także − atrakcyjnymi cenami i jakością. Dlatego mali producenci − ograniczający koszty, pilnujący jakości, powinni być atrakcyjni dla handlowców. RM: Rozważałaś możliwość sprzedaży w Internecie, czy sklepy stacjonarne nie potraktowałyby cen z wirtualnego jak zagrożenia dla cen własnych? MS-J: Nie sądzę, ponieważ ceny w sklepach internetowych są na poziomie cen w sklepach stacjonarnych. Uważam, że Internet jest wielką szansą dla handlu odzieżą, zwłaszcza dla firm z obszaru „szybkiej mody”, a także dobrą reklamą wyrobów sprzedawanych w sklepach stacjonarnych. RM: Należysz do niezbyt licznego grona osób, o których mówimy, ze całe są uśmiechem. To charakter, wypracowana postawa wobec innych czy potwierdzenie satysfakcji zawodowej? MS-J: Spontaniczna reakcja na rozmówcę, ale też stosunek do rzeczywistości, jakiego oczekuję od tych, którzy powinni dawać radość innym. Czy ponurak nielubiący ludzi może być projektantem? Pewnie może, ale tylko pod warunkiem, że jest geniuszem, rzemieślnicy mody powinni się uśmiechać. RM: Myślisz czasem, co będzie z marką Lady M za rok, dwa, trzy lata, dziesięć lat? MS-J: Myślę, że przydałby się mały firmowy butik − wizytówka marki, uzupełniony o część klubową, w której przekonywalibyśmy klientki do polubienia mody i przyjmowania jej propozycji z uśmiechem. RM: Dziękuję za rozmowę, życząc jak najwięcej okazji do spontanicznie okazywanej radości. Rozmawiała: Hanna Gajos Fot. Serwis prasowy
Rynek Mody 4/2012 29
wyd 4 copy.indd 29
2012-12-18 02:47:54
BIZNES RYNEK MODY W INTERNECIE
Przewodnik Poniższy, krótki przewodnik po portalu odpowiada na najczęstsze pytanie Czytelników Rynku Mody. Od chwili, gdy zaproponowaliśmy branży mody nową formę kontaktów biznesowych, tworząc Fashionweare.com, pytacie Państwo o relacje między Rynkiem Mody a portalem. Odpowiadamy: Fashionweare.com, kontynuując misję pisma − animatora branżowych kontaktów, oferuje Państwu nowe narzędzia umożliwiające i ułatwiające prowadzenie interesów. Fashionweare.com to branżowy niezbędnik, wyposażony na miarę czasu i zgodnie i potrzebami rynkowych graczy. Zawiera narzędzia niezbędne do szkolenia, marketingu i wsparcia public relations. Narzędzia potrzebne wszystkim branżowym podmiotom − firmom produkującym modę i handlującym modą, przydatne markom, projektantom, stylistom, fotografom mody i innym podmiotom działającym w branży mody. JAKI CEL,TAKIE NARZĘDZIE Część redakcyjna, czyli branżowa informacja i publicystyka, skupia wokół portalu społeczność świadomych konsumentów. Znajdują się tu kolejne edycje Rynku Mody w wersji online, codziennie uzupełniane są Aktualności, a wydarzenia z życia branży są przypisane konkretnym dziedzinom i obszarom działania, np. produkcji czy targom.
Wiodącym celem projektu Fashionweare.com jest integracja polskiej branży mody, a narzędziem idealnym do realizacji tego celu Katalog Firm. Profil na portalu umożliwia: zamieszczenie podstawowych informacji o firmie (dane kontaktowe, asortyment, rodzaj działalności), prezentację firmy (opis firmy, logotyp, prezentacja kluczowego asortymentu), zaprezentowanie oferty (prezentacja produktów w galerii produktów), umieszczenie multimediów promujących firmę (katalogi pdf, prezentacje, materiały prasowe), obserwację i korespondencję z firmami znajdującymi się w katalogu firm. Integralną częścią portalu fashionweare.com jest moduł Młode Talenty poświęcony promocji portfolio młodych twórców polskiej branży mody – projektantów, fotografów, stylistów, wizażystów i stylistów fryzur, grafików, ilustratorów. Fashionweare.com umożliwia wszystkim użytkownikom prezentację dokonań w multimedialnym portfo-
30 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 30
2012-12-18 02:47:57
JAKIE CZASY, TAKA KOMUNIKACJA BIZNES
po fashionweare lio oraz sprzedaż autorskich kolekcji na atrakcyjnych warunkach współpracy. Prezentacja portfolio na Fashionweare.com to również szansa na zdobycie nowych partnerów biznesowych wśród obszernego katalogu firm obejmującego całą branżę mody. Możliwość networkingu wśród użytkowników pozwala na szybkie i łatwe kontaktowanie się między firmami a samodzielnymi jednostkami – np. wyszukiwanie nowych partnerów do produkcji sesji zdjęciowych, dostawców materiałów lub projektantów do nawiązania współpracy. Działania promocyjne to duży nakład finansowy dla firmy. Internet stwarza nowe możliwości promocji − dotarcie do ogromnej liczby klientów, których można dowolnie profilować. Fashionweare.com proponuje różnego rodzaju narzędzia wsparcia PR. Studio Stylizacji to narzędzie tyleż praktyczne, co edukacyjne. Ubierając wirtualną modelkę, internauta ma możliwość tworzenia dowolnych zestawów stylistycznych z zaproponowanych przez markę produktów. Modelka w Studiu Stylizacji może być przebierana „jednym kliknięciem”. Prezentacja kolekcji na stronie głównej. W tej opcji portal daje do dyspozycji prezentację całych kolekcji w specjalnym module Kolekcje. Prezentacja multimedialna kolekcji może być wykorzystywana podczas kontraktacji i imprez promujących markę. Mailing do użytkowników portalu. Działania promocyjne wspierane są mailingiem. Odbiorcami mailingu są użytkownicy portalu i/lub czytelnicy Rynku Mody: firmy, młodzi twórcy i osoby prywatne. Promocja na portalach społecznościowych. Łączenie działań promocyjnych to niezbędny warunek sukcesu kampanii reklamowej, dlatego Fashionweare.com zamieszcza na swoich fun page odnośniki do artykułów promocyjnych, linki do ulubionych stron, zdjęcia z wydarzeń. Reklama w Internecie dociera do ogromnej liczby odbiorców. Nie zawsze jednak są to odbiorcy zdefiniowani. Fashionweare dociera przede wszystkim do osób powyżej 25 roku życia. Są to świadomi konsumenci i pasjonaci mody. Ich uwagę może przyciągnąć dobrze opracowany baner reklamowy. Portal udostępnia przyjazną, świetnie sprofilowaną przestrzeń reklamową. WSPARCIE SPRZEDAŻY Fashionweare.com pomaga także prowadzić działalność w zakresie e-commerce. F-Shop, autorski pasaż handlowy online to moduł umożliwiający sprzedaż internetową z poziomu portalu Fashionweare.com. Klient otrzymuje pełną funkcjonalność sklepu online, w tym zarządzanie ofertą produktową (ceny, stany magazynowe, cechy produktów), jak też zarządzanie procesem obsługi zamówień. Fashionweare dba o promocję sklepu, co pozwala uzyskać partnerom portalu przewagę konkurencyjną.
SZKOŁA MODY Kolejny obszar działania portalu to Szkoła Mody prowadzona przez profesjonalistów − teoretyków i praktyków branży mody. W czasach powszechnego oszczędzania, tak czasu jak pieniędzy, Fashionweare.com stworzył dla firm i indywidualnych odbiorców platformę szkoleniową − dostępną w dowolnym miejscu i czasie, optymalnie obniżającą koszty zdobywania wiedzy o przemyśle i biznesie mody. Fashionweare.com udostępnia kursy po zalogowaniu kursanta na platformie e-learningowej. Platforma jest intuicyjna, przyjazna adresatom specjalistycznych szkoleń. Merytorycznie szkolenia opracowane są przez cenionych branżowych ekspertów. Dostępne obecnie autorskie szkolenia online to • Materiałoznawstwo − dr inż. Marzanna Lesiakowska-Jabłońska • Trendy mody − dr Małgorzata Czudak • Innowacje w branży − dr inż. Marzanna Lesiakowska-Jabłońska • Szkolenia dla Sprzedawców Mody. Doradztwo dla klienta. Techniki sprzedaży − Marlena Woolford • Chiny – producent, pracodawca, usługodawca? – Teresa Berent. Natomiast poradnik, jak opracować lekcje online, przydatny np. dla nauczycieli, został opracowany z myślą o tych, którzy chcą je tworzyć. Dopełniając ofertę nauczania przez Internet, Szkoła Mody prowadzi również klasyczne, stacjonarne szkolenia „z adresem”, opracowywane na konkretne zamówienia i realizowane zwykle w siedzibach firm. Plan zajęć, prowadzonych przez branżowego eksperta, uwzględnia zainteresowania i oczekiwania każdego uczestnika. Atutem tej formy szkoleń jest możliwość natychmiastowego weryfikowania treści wykładów w praktyce − analiza kolekcji, warsztaty w showroomie, itd. Blended-learning – nauczanie integrujące atuty platformy e-learningowej i wiedzę eksperta, cieszy się coraz większym zainteresowaniem i jest uważane za najskuteczniejszą formę podnoszenia kwalifikacji pracowników. POD JEDNYM, DOBRYM ADRESEM Mam nadzieję, że powyższy Przewodnik, prezentujący narzędzia oferowane przez Fashionweare.com, odpowiada na najczęściej powtarzające się Państwa pytania i wyjaśnia, jakie są relacje między Rynkiem Mody a Fashionweare.com. Rynek Mody, w ślad za szeroko rozumianym rynkiem mody, wszedł w przestrzeń Internetu, rozszerzając działanie, po to, aby branża w jednym miejscu miała dostęp do narzędzi niezbędnych do zbudowania silnej marki. Katarzyna Kołbuś
Na tych, którzy chcieliby uzyskać dodatkowe informacje o możliwościach skorzystania z proponowanych przez Fashionweare.com narzędzi, czekamy pod telefonami: 22 622 41 31/34 lub 500 183 124 Rynek Mody 4/2012 31
wyd 4 copy.indd 31
2012-12-18 02:47:57
BIZNES REWOLUCJA W E-COMMERCE
Zakupy z wybiegu Konsumenci są przyzwyczajeni do wyprzedaży i okazji, ale niektórym zależy przede wszystkim na wyprzedzeniu innych przy zakupie nowości. Na potrzebie „bycia pierwszym” bazuje Moda Operandi, nowojorskia firma, która zrewolucjonizowała zakupy online w branży mody. Moda Operandi sprzedaje konsumentom − w limitowanym czasie, kolekcje znanych marek za pełną cenę i z wyprzedzeniem o jeden sezon wobec oferty butików. mody na całym świecie. W lutym 2011 roku wystartował sklep online Moda Operandi, który od tamtej pory rośnie w siłę i popularność. Moda Operandi to jedyny sklep internetowy, które oferuje dostęp do pełnych kolekcji projektantów miesiące przed pojawieniem się ich w domach handlowych oraz butikach online.
Moda Operandi Trunk Shows, źródło: www.modaoperandi.com
WYPRZEDZIĆ BUTIKI Pomysł narodził się w 2009 roku, kiedy to Áslaug Magnúsdóttir (CEO) pracowała dla Gilt Groupe – nowojorskiej firmy prowadzącej sklep online, oferujący produkty od najbardziej pożądanych projektantów po znacznie obniżonych cenach na zasadzie flash sales (szybkie wyprzedaże). Lauren Santo Domingo (dyrektor kreatywny) wniosła do firmy swoje wieloletnie doświadczenie w pracy z projektantami, unikalny styl oraz świetną znajomość branży mody. Áslaug Magnúsdóttir i Lauren Santo Domingo połączyły siły w 2010 roku, aby dostarczać nowości miłośnikom
Moda Operandi Moda Operandi, nowojorska firma oferująca od roku − ekskluzywnie i bez wyprzedaży − modę projektantów z najwyższej półki, została założona przez Áslaug Magnúsdóttir, byłą dyrektor w Gilt Groupe oraz Lauren Santo Domingo, redaktorkę współpracującą z amerykańskim Vogue. Sklep Moda Operandi działa na zasadzie: prezentacja i sprzedaż konsumentom kolekcji z półrocznym wyprzedzeniem, ale w ściśle określonym, krótkim czasie. Przypomina to kontraktacje dla kupców, zamawiających wybrane z kolekcji modele z podobnym wyprzedzeniem. Różnica polega na tym, że konsumentom Moda Operandi udostępnia nie tylko wybrane, ale wszystkie modele, np. z kolekcji takich projektantów, jak Marc Jacobs, Proenza Schouler, Michael Kors.
SKĄD WSPARCIE? Firmę Moda Operandi wspiera około dwudziestu niezależnych inwestorów. Już w ciągu pierwszych dwóch lat firma zebrała prawie 50 milionów dolarów na rozwój, wspierana przez prywatnych inwestorów, fundusze Venture Capital (New Atlantic Ventures), jak też inwestorów strategicznych, a wśród nich wydawnictwo Condé Nast (Vogue, Style.com), grupę IMG (tygodnie mody, w tym Mercedes-Benz Fashion Week New York) oraz koncern LVMH Moët Hennessy Louis Vuitton SA, reprezentujący marki luksusowe. JAK TO DZIAŁA? Kiedy projektanci prezentują swoje kolekcje podczas tygodni mody oraz w showroomach, Moda Operandi pojawia się tam, by sfotografować kolekcje i przygotować je do prezentacji w sklepie online − natychmiast po premierze. Następnie kolekcje pojawiają się online na zasadzie trunk shows, czyli krótkich prezentacji, podczas których konsumenci mogą zamówić wybrane produkty. Trunk shows dla prywatnych odbiorców trwają od 3 do 12 dni. Podczas zakupów w Moda Operandi klienci płacą z góry tylko połowę ceny produktu (jako depozyt), a resztę, kiedy produkt jest już gotowy do wysyłki. Zakupione rzeczy, które nie są dostępne jeszcze w żadnym sklepie, trafiają do klienta po około 4-5 miesiącach. KTO TAK KUPUJE? Moda Operandi to swojego rodzaju łącznik pomiędzy projektantem a konsumentem. Obecnie każdy ma dostęp do pokazów mody dzięki Internetowi. Sprzedaż online prosto do odbiorcy to wielka szansa dla projektantów i firm, ponieważ konsumenci poznają większość kolekcji już podczas ich światowej premiery. Pokazy mody generują ogromną falę ekscytacji, a Moda Operandi wykorzystuje te emocje natychmiast, „na żywo”. Z kolei projektant,
32 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 32
2012-12-18 02:47:57
PIERWSI W WYŚCIGU BIZNES
udostępniając swoje kolekcje na Moda Operandi, otrzymuje natychmiastową opinię od swojego konsumenta, a to bezcenna informacja. Zanim jeszcze kolekcja wejdzie w fazę pełnej produkcji, już wiadomo, które produkty będą się cieszyć największą popularnością. Sieć stworzyła nową grupę konsumentów – wymagających, świetnie poinformowanych o trendach, produkcie i projektantach. Właśnie do takich świadomych odbiorców kieruje ofertę Moda Operandi. NISZA I EMOCJE W czasie globalnego kryzysu rosła liczba sklepów internetowych oferujących niekończące się obniżki i wyprzedaże konsumentom poszukującym taniej mody; były wśród nich wcześniej wspomniana Gilt Groupe oraz bostońska firma Rue La La. Moda Operandi znalazła inną niszę – przyciąga świadomych konsumentów, wrażliwych na piękno, design, jakość, zainteresowanych produktami z najnowszych kolekcji ulubionych projektantów. Dla nich dodatkowym bodźcem do zakupu jest fakt, że Moda Operandi gwarantuje dostęp do produktu, który może, ale niekoniecznie musi, pojawić się w innych sklepach, w bliżej nieokreślonym czasie, bez gwarancji dostępności rozmiaru lub koloru. Model zakupu opierający się w dużej mierze na czekaniu na produkt również nie zniechęca e-konsumentów. Od momentu zakupu do wysyłki rośnie ekscytacja wokół produktu, przypominająca odpakowywanie długo wyczekiwanego prezentu. Dodatkowo sposób płatności – podzielenie na dwie raty, daje możliwość zakupu droższych produktów niż zakup w tradycyjny sposób, co dla wielu klientów jest bardzo korzystne. Początkowo dostęp do kolekcji na Moda Operandi był oferowany tylko i wyłącznie wybranym osóbom, które otrzymały zaproszenie: znajomym, trendsetterom, blogerom. To z kolei przyciągnęło uwagę fashionistów za całego świata, którzy sami chcieli poznać ofertę sklepu. Potencjalni, nowi członkowie Moda Operandi byli proszeni o wypełnianie szczegółowych ankiet osobowych. Ankiety miały na celu zbadanie preferencji konsumentów w celu lepszego przygotowania selekcji projektantów oraz zebranie informacji potrzebnych w budowie relacji z klientem w przyszłości. Istotnym elementem, który wpłynął na sukces Moda Operandi, była również decyzja o międzynarodowej wysyłce zamówionych produktów już w pierwszym roku działalności. E-TROPY I POKUSY W ślady za Moda Operandi podążyła już znana na świecie sieć Top Shop (Arcadia Group Ltd) oferująca odzież, obuwie i dodatki w ponad 30 krajach i 440 sklepach na świecie. Oprócz transmisji online z pokazu kolekcji Top Shop Unique wiosna-lato 2013 na London Fashion Week marka po raz pierwszy udostępniła swoim fanom możliwość zakupów prosto z wybiegu i na zasadzie pre-order, czyli wstępnego zamówienia, tak jak na Moda Operandi. Swo-
Moda Operandi Home Page, źródło: www.modaoperandi.com
Moda Operandi Ma�hew Williamson Trunk Show, źródło: www.modaoperandi.com
je unikalne doświadczenie Top Shop nazwał customize the catwalk, ponieważ konsumenci mogli również dostosowywać kolory wybranych przez siebie produktów. Dodatkową opcją było robienie zdjęć w trakcie pokazu za pomocą aplikacji online, która automatycznie przekazywała zdjęcia znajomym użytkownika za pomocą kanałów social media. Top Shop zobowiązał się również do dostarczenia zakupionych produktów na trzy miesiące przed tym, jak trafią one do sklepów stacjonarnych. Coraz więcej marek, w tym tych z najwyższej półki, zaczyna doceniać moc sieci i możliwość budowania bezpośredniej interakcji ze swoimi konsumentami. Chociaż nie wszyscy idą za nowym trendem − na przykład, Chanel nadal nie sprzedaje online swoich pikowanych torebek oraz żakietów bouclé, to wiele znanych marek nabiera odwagi na eksploatację sieci, widząc jak szybko rośnie liczba e-zakupów wśród konsumentów na całym świecie. Kamila Anselm
Rynek Mody 4/2012 33
wyd 4 copy.indd 33
2012-12-18 02:47:58
BIZNES KONDYCJA BRANŻY
Branże odzieżową i włókienniczą cechuje bardzo niski odsetek przedsiębiorstw, które ponoszą nakłady na działalność innowacyjną, Od kilku lat w kalendarium wydarzeń organizowanych w Łodzi pojawia się Europejskie Forum Gospodarcze – impreza dedykowana branżom kluczowym dla rozwoju regionu. Podczas tegorocznej, piątej edycji forum więcej niż dotąd uwagi poświęcono tekstyliom i odzieży – region łódzki wciąż pozostaje niekwestionowanym centrum przemysłu włókienniczego i odzieżowego. Dyskusje przeprowadzone podczas branżowych sesji, których motywem przewodnim było „Innowacyjne włókiennictwo i przemysł mody”, dotyczyły m.in. zagadnienia partnerstwa na linii: nauka – przemysł na rzecz zwiększania konkurencyjności przedsiębiorstw działających w branży. W jakim stopniu polskie firmy tekstylne i odzieżowe są innowacyjne? Jakie są bariery generowania i wdrażania innowacji?
Tegoroczny salon branżowy „Innowacyjne włókiennictwo i przemysł mody” wpisujący się w program Europejskiego Forum Gospodarczego-Łódzkie wzbogacony został o część wystawienniczą, prezentującą m.in. wyniki prac realizowanych przez jednostki naukowo-badawcze – prac, których rezultaty to często rozwiązania gotowe do wdrożenia w warunkach przemysłowych. Przemysł włókienniczy i odzieżowy posiadają bogate zaplecze badawczo-rozwojowe (m.in. Instytut Włókiennictwa, ITB Moratex, Instytut Biopolimerów i Włókien Chemicznych czy też Wydział Technologii Materiałowych i Wzornictwa Tekstyliów PŁ), tymczasem publikowane przez GUS dane dotyczące innowacyjności przedsiębiorstw* lokują producentów wyrobów tekstylnych, a w szczególności producentów odzieży dość nisko na tle pozostałych działów przetwórstwa przemysłowego. W latach 2009-2011 aktywnych innowacyjnie było tylko 13,6% przedsiębiorstw z sektora tekstylnego oraz zaledwie 3,7 % firm odzieżowych, podczas gdy odsetek przedsiębiorstw innowacyjnych dla wiodącej w tym obszarze branży wynosił 56,9%. *dotyczy przedsiębiorstw o liczbie pracujących powyżej 9 osób; badania przeprowadzono na wybranej losowo reprezentatywnej grupie firm
Współpraca INNOWACJE ZBYT KOSZTOWNE Główne przeszkody dla prowadzenia działalności innowacyjnej w przedsiębiorstwach przemysłowych z branży odzieżowej i tekstylnej, wskazane w badaniach ankietowych przeprowadzonych przez GUS, to przede wszystkim czynniki ekonomiczne: • zbyt wysokie koszty innowacji (wysokie znaczenie tego czynnika wskazało ok. 35% przedsiębiorców) • brak środków finansowych w przedsiębiorstwie lub grupie przedsiębiorstw • brak środków finansowych ze źródeł zewnętrznych. Wysoko w zestawieniu znalazły się również czynniki rynkowe: niepewny popyt na innowacje oraz bariera w postaci rynku opanowanego przez dominujące przedsiębiorstwa (odpowiednio ok. 27 i 20% wskazań). W grupie czynników związanych z wiedzą, trudności w znalezieniu partnerów do współpracy zostały ocenione jako przeszkoda o wysokim znaczeniu dla prowadzenia działalności innowacyjnej przez ok. 20% badanych podmiotów. Branże odzieżową i włókienniczą cechuje bardzo niski odsetek przedsiębiorstw, które ponoszą nakłady na działalność innowacyjną, na tle pozostałych działów przetwórstwa przemysłowego. W 2011r. było to 10,1% firm produkujących wyroby tekstylne oraz 2,2% przedsiębiorstw odzieżowych, tymczasem liderem zestawienia jest branża, w której nakłady na działalność innowacyjną poniosło 48,6% przedsiębiorstw. NIEPRZYJAZNE INSTRUMENTY WSPARCIA? W strukturze finansowania innowacji, w branżach włókienniczej i odzieżowej dominujący udział mają środki własne przedsiębiorstw: w roku 2011 było to odpowiednio: 63,3% oraz 72,4% nakładów. Firmy aktywne innowacyjnie w niewielkim stopniu wykorzystują publiczne wsparcie finansowe na działalność innowacyjną (w tym B+R): w latach 2009-2011 wsparcie takie otrzymało ok. 16,7% przedsiębiorstw w branży odzieżowej oraz ok. 26,5% w branży tekstylnej (w % firm prowadzących działalność innowacyjną!). Wsparcie takie uzyskiwano przede wszystkim z Unii Europejskiej, a znacznie rzadziej od instytucji krajowych szczebla lokalnego bądź centralnego. Środki te pozyskane były głównie z programów wspierających inwestycje: w latach 2009-2011 środki na wsparcie inwestycji otrzymało 64,3% przedsiębiorstw z sektora odzieżowego oraz 74,1% przedsiębiorstw z sektora włókienniczego (w % firm ogółem, które otrzymały wsparcie publiczne). W obu analizowanych sektorach odnotowano niski odsetek przedsiębiorstw, które otrzymały publiczne wsparcie finansowe na działalność innowacyjną z programów wspierania działalności badawczo-rozwojowej (ok. 7%); podobnie niski udział miały firmy odzieżowe, które uzyskały finansowanie z programów wsparcia współpracy sfery na-
34 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 34
2012-12-18 02:47:58
NAUKA DLA PRZEMYSŁU BIZNES
dla innowacji Struktura nakładów na działalność innowacyjną w przedsiębiorstwach zajmujących się produkcją wyrobów tekstylnych w 2011r.
Przedsiębiorstwa, które w latach 2009-2011 otrzymały publiczne wsparcie finansowe na działalność innowacyjną z programu: Produkcja odzieży
zakup oprogramowania 2,7% pozostałe 1,0%
Produkcja wyrobów tekstylnych
innego rodzaju programu
działalność B+R 20,9%
wsparcia działalności badawczo-rozwojowej wsparcia współpracy sfery nauki i przedsiębiorstw
nakłady inwestycyjne na budynki i budowle oraz grunty 16,2%
szkolenie personelu związane z działalnością innowacyjną 3,4%
wsparcia inwestycji specjalistyczna pomoc doradcza wsparcie eksportu wsparcie współpracy krajowej, regionalnej, klastrowej
nakłady inwestycyjne na maszyny i urządzenia techniczne 55,8%
wsparcie współpracy międzynarodowej podnoszenie kwalifikacji zawodowych 0
10
20
30
40
50
60
70
80
w % przedsiębiorstw, które otrzymały wsparcie
uki i przedsiębiorstw – dla sektora tekstylnego odsetek ten był zerowy. Bardzo niewielki był odsetek przedsiębiorstw, które otrzymały publiczne wsparcie finansowe z VII Programu Ramowego Badań i Rozwoju: 1% aktywnych innowacyjnie firm produkujących wyroby tekstylne oraz 2,4% aktywnych innowacyjnie producentów odzieży. Skąd takie małe zainteresowanie firm aplikowaniem o dotacje na wspólne projekty badawczo-rozwojowe, realizowane we współpracy z sektorem nauki, czy może też niska skuteczność ich pozyskiwania? Podczas sesji Europejskiego Forum Gospodarczego zaprezentowanych zostało kilka przykładów dobrej, a przede wszystkim efektywnej współpracy nauki i przemysłu na rzecz generowania innowacyjnych produktów dla branży, często przy udziale publicznego wsparcia finansowego. Jednak w prowadzonej dyskusji zwrócono m.in. uwagę na zasady finansowania wspólnych projektów badawczo-rozwojowych, często bardzo niekorzystne z punktu widzenia przedsiębiorców należących do sektora MŚP. Wyjściem z sytuacji może być wdrażanie istniejących już rozwiązań, opracowanych przez jednostki naukowo-badawcze w ramach projektów innego typu. Jednak i tutaj pojawia się problem: przedstawiciele sektora nauki podkreślali bowiem w dyskusji trudności związane z komercjalizacją wyników swoich prac, których docelowym odbiorcą jest przemysł. LICZĄ SIĘ NOWE, LEPSZE PRODUKTY Jako główne cele prowadzenia działalności innowacyjnej w swoich firmach, przedsiębiorcy wskazują przede wszystkim zwiększenie asortymentu wyrobów (47% wskazań aktywnych innowacyjnie producentów wyrobów tekstylnych, 37% wskazań producentów odzieży).W branży odzieżowej równie ważnym celem jest poprawa jakości wyrobów (38% wskazań), zaś w branży tekstylnej – wejście na nowe rynki lub zwiększenie udziału w rynku (46% wskazań). Tymczasem w latach 2009-2011 nowe lub istotnie ulepszone produkty wprowadziło
Struktura nakładów na działalność innowacyjną w przedsiębiorstwach zajmujących się produkcją odzieży w 2011r.
pozostałe 8,7%
zakup oprogramowania 4,7%
działalność B+R 26,2%
nakłady inwestycyjne na maszyny i urządzenia techniczne 60,4%
8,4% przedsiębiorstw produkujących wyroby tekstylne oraz zaledwie 1,4% przedsiębiorstw produkujących odzież.W konsekwencji niski był również udział przychodów ze sprzedaży produktów nowych lub istotnie ulepszonych w przychodach ze sprzedaży ogółem: w 2011r. dla branży włókienniczej było to 6,1%, zaś dla branży odzieżowej 1,8%. Skoro powstaje tak mało innowacji produktowych, do jakich zatem obszarów działalności adresowane są nakłady na innowacje, które – jak to już zostało wcześniej zaakcentowane – pochodzą przede wszystkim ze środków własnych przedsiębiorstw? Wg badań GUS, zarówno w przedsiębiorstwach odzieżowych, jak i włókienniczych nakłady wyasygnowane na działalność innowacyjną w 2011r. zostały poniesione przede wszystkim na inwestycje w maszyny i urządzenia techniczne (odpowiednio 60,4% oraz 55,8% całości nakładów na innowacje). Drugi co do wielkości udział w strukturze nakładów na innowacje w obu omawianych sektorach (20,9% w produkcji wyrobów tekstylnych oraz 26,2% w produkcji odzieży) związany jest z działalnością badawczo-rozwojową, która jest potencjalnym katalizatorem dla powstawania nowych Rynek Mody 4/2012 35
wyd 4 copy.indd 35
2012-12-18 02:48:05
BIZNES KONDYCJA BRANŻY
lub istotnie ulepszonych produktów lub technologii. Konsekwencją niewielkiego udziału produktów tego rodzaju wprowadzanych do oferty rynkowej firm z branży są niskie nakłady na działania marketingowe – w latach 2009-2011 innowacje marketingowe wprowadziło ok. 5% przedsiębiorstw. Istotna zmiana w strukturze nakładów na działalność innowacyjną, w porównaniu z danymi za rok 2010, dotyczy zakupu wiedzy ze źródeł zewnętrznych (zakup gotowej technologii w postaci dokumentacji i praw): rok wcześniej w sektorze włókienniczym była to dominująca pozycja na liście nakładów na innowacje (udział na poziomie 1/3), natomiast w roku 2011 to zaledwie 0,4%. W sektorze odzieżowym nakłady na zakup wiedzy ze źródeł zewnętrznych utrzymały bardzo niski poziom obserwowany w latach poprzednich. W latach 2009-2011 bardzo niska była również aktywność przedsiębiorstw z branży związana z pozyskiwaniem bądź kreowaniem własności intelektualnej. W sektorze odzie-
żowym zaledwie 1% badanych firm zadeklarowało, że w w/w okresie korzystało z własności intelektualnej udostępnionej nieodpłatnie przez inne jednostki; 1,3% firm wykorzystało chronione prawami wyłącznymi projekty wynalazcze krajowych podmiotów zewnętrznych (głównie osób fizycznych; zerowy udział posiadały wykorzystane projekty instytucji naukowych). Z kolei w sektorze włókienniczym 2,1% przedsiębiorstw zadeklarowało korzystanie z baz danych praw własności intelektualnej; 0,7% firm wykorzystało chronione prawami wyłącznymi projekty osób fizycznych (podmioty zewnętrzne), taki sam odsetek przedsiębiorstw posiadał system zachęt dla pracowników dotyczący tworzenia własności intelektualnej. Jakie były efekty? W latach 2009-2011, szczególnie w branży odzieżowej, odnotowano bardzo niski odsetek przedsiębiorstw, które dokonały zgłoszeń znaków towarowych, wzorów przemysłowych lub użytkowych czy wynalazków, bądź też uzyskały patenty.
Ambicją firmy Corin (producent ekskluzywnej bielizny damskiej), zrealizowaną poprzez projekt finansowany ze środków unijnych, było opracowanie rozwiązania, które połączy atrakcyjne wzornictwo z komfortem i – przede wszystkim – bezpieczeństwem użytkowania. Punktem wyjścia do podjęcia prac nad „idealnym biustonoszem” były konsultacje przeprowadzone w Klinice Chirurgii Onkologicznej i Chorób Piersi Instytutu Centrum Zdrowia Matki Polki. Potwierdzono, iż niewłaściwie zaprojektowana lub źle wykonana bielizna może powodować poważne skutki zdrowotne: zaburzenia krążenia układu chłonnego, obrzęki czy stany zapalne – głównie w rezultacie nadmiernego ucisku, lub też otarcia w przypadku, gdy stanik jest zbyt luźny. Dalszy etap prac realizowany był we współpracy z Instytutem Inżynierii Materiałowej Politechniki Łódzkiej: przy użyciu nowoczesnych technik informatycznych stworzono tam przestrzenny model torsu kobiety, na którym wirtualnie określano rozkład nacisków na powierzchnię ciała różnych wariantów konstrukcji staników oraz odkształcenia i naprężenia występujące w wyrobach. Prototypy wykonane w oparciu o dane z wirtualnej symulacji pozwoliły na zbadanie projekcji misek biustonosza i ostateczną optymalizację ich kształtu. Ocena interakcji między wyrobem a ciałem dokonywana była przy użyciu kamer termowizyjnych i specjalistycznego oprogramowania. Zaprojektowany innowacyjną metodą wyrób o nowym, ulepszonym kształcie nie powodującym zbędnych nacisków, trafił do produkcji i sprzedaży. Kampania promująca projekt oraz nowy produkt firmy Corin posiada również aspekt społeczny – uświadamia potencjalne zagrożenia dla zdrowia wynikające z niewłaściwego doboru bielizny.
POTRZEBNY DIALOG Wg badań GUS, przedsiębiorcy aktywni innowacyjnie deklarują, że spośród zewnętrznych źródeł informacji dla potencjalnych innowacji najwyższe znaczenie mają dla nich źródła rynkowe: • dostawcy wyposażenia, materiałów, komponentów i oprogramowania • klienci • konkurenci i inne przedsiębiorstwa z tej samej dziedziny działalności. Ważnym źródłem informacji o potencjalnych innowacjach były również dla przebadanej grupy przedsiębiorców targi, wystawy, konferencje oraz czasopisma i publikacje. Najmniej wskazań zyskały źródła instytucjonalne, w tym instytuty badawcze i szkoły wyższe! Wśród przedsiębiorców aktywnych innowacyjnie w latach 2009-2011, współpracę w ramach działalności innowacyjnej z podmiotami zewnętrznymi prowadziło 23,5% firm zajmujących się produkcją wyrobów tekstylnych oraz zaledwie 11,9% firm odzieżowych (w odniesieniu do ogółu przedsiębiorstw to zaledwie 3,2% dla sektora włókienniczego oraz 0,4% dla sektora odzieżowego). Znacząca większość podmiotów działających w branży wprowadzała nowe produkty lub technologie opracowane przez… samo przedsiębiorstwo. Być może zatem słabym ogniwem w łańcuchu transferu technologii od jednostek naukowo-badawczych do przedsiębiorstw produkcyjnych jest przepływ wiedzy - informacji dotyczących przede wszystkim definiowania obszarów potencjalnej współpracy i możliwości współdziałania na rzecz tworzenia innowacyjnych rozwiązań. Joanna Elmrych-Bocheńska apparel.info.pl
Opracowano na podstawie danych opublikowanych przez GUS oraz materiałów udostępnionych przez firmę Corin. *dotyczy przedsiębiorstw o liczbie pracujących powyżej 9 osób; badania przeprowadzono na wybranej losowo reprezentatywnej grupie firm
36 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 36
2012-12-18 02:48:05
KORCZOWA DOLINA HALA LWOWSKA BIZNES
Drugi etap Budowa Hali Lwowskiej rozpoczęła się w listopadzie. Jest to kolejny, zgodny z harmonogramem etap realizacji Centrum Handlu Korczowa Dolina. Korczowa Dolina to największy obiekt handlowy na Podkarpaciu, zlokalizowany w miejscowości Młyny, zaledwie 2 kilometry od granicy z Ukrainą, przy wschodniej granicy Unii Europejskiej, w strefie ruchu bezwizowego. Centrum Korczowa Dolina to docelowo 45 tys. powierzchni najmu, trzy hale – Kijowska, Lwowska, Doniecka oraz parking na 2 200 miejsc.
WZROST OBROTÓW Rozbudowa wielofunkcyjnego Centrum Handlu Korczowa Dolina – odpowiedź na rosnące obroty handlowe z Ukrainą, przyczyni się do zwiększenia liczby miejsc pracy w regionie, ale także intensyfikacji handlu z sąsiadami. Z najnowszych danych Urzędu Statystycznego w Rzeszowie wynika, że w trzecim kwartale tego roku przez zewnętrzną granicę Unii Europejskiej wjechało do Polski 6,2 mln cudzoziemców, o 20% więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Jeśli ich zakupy będą rosły w takim tempie jak dotychczas, to do końca 2012 roku wydadzą w Polsce ponad 6,5 mld złotych.
WYSOKI STANDARD Najemcami oddanej w sierpniu Hali Kijowskiej – 15 tys. m², są polskie i zagraniczne firmy z branży odzieżowej, obuwniczej, sportowej, spożywczej, drogeryjnej, RTV/AGD, budowlanej i wyposażenia wnętrz. Ważnym atutem hal jest zróżnicowanie powierzchni lokali handlowych – już od 16 m², z możliwością łączenia modułów. Nowoczesne przestrzenie handlowe, przestronne korytarze i przejrzysty system wizualizacji zapewniają wysoki standard warunków sprzedaży i prezentacji oferty. Zaletą projektu jest infrastruktura – centrum obsługi Tax Free, przestrzeń ekspozycyjna do profesjonalnej prezentacji oferty, warunki do realizacji dużych kontraktów. OŻYWIENIE KONTAKTÓW Oddanie Hali Lwowskiej, której budowa właśnie sie rozpoczęła, jest planowane na trzeci kwartał 2013 roku.Tu do dyspozycji najemców też będzie 15 tys. m², a parking powiększy się o 700 miejsc. Inwestycja jest realizowana w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na lata 2007-2013 PARP. Całkowita wartość budowy Hali Lwowskiej wyniesie ponad 55 mln, dofinansowanie to prawie 41 mln PLN. W bezpośredniej strefie zasięgu Centrum mieszka ponad dwa miliony potencjalnych klientów, łącznie z mieszkańcami oddalonego o 80 kilometrów 800-tysięcznego Lwowa. Ponad połowa obywateli Ukrainy odwiedzających Polskę przekracza granicę kilka razy w miesiącu, a około 40% kilka razy w tygodniu. Do wzrostu liczby odwiedzających przyczynia się umowa o zasadach małego ruchu granicznego (MGR), która pozwala na swobodne przekraczanie granicy obywatelom z Ukrainy. Wprowadzenie przepisów MRG znacząco wpłynęło na ożywienie ruchu w pasie przygranicznym, a co za tym idzie i wzrost wydatków w Polsce, bo większość odwiedzin to przyjazdy na zakupy. Handel przygraniczny, jak podaje GUS, zwiększa polski eksport na Wschód o jedną czwartą. Wydatki poniesione w Polsce przez obywateli z Ukrainy w II kwartale 2012 wynosiły 826 mln zł i były wyższe w porównaniu z poprzednim półroczem o 30%.
Fot. Serwis prasowy
Rynek Mody 4/2012 37
wyd 4 copy.indd 37
2012-12-18 02:48:07
BIZNES LET THEM KNOW JAK ZARABIAĆ NA MODZIE?
Apetyt na wiedzę Moda jest biznesem, ale z własną skomplikowaną tożsamością, niełatwą do poznania, trudną do zarządzania. Dlatego w imponującym tempie rośnie popyt na specjalistyczną wiedzę. Podczas szkoleń Let Them Know „krzesło w krzesło” siedzieli obok siebie właściciele firm z ugruntowaną pozycją, projektanci doświadczeni i początkujący, studenci kierunków artystycznych i ekonomicznych. Czterodniowy maraton LTK − 24-27.10.2012, to „wartość dodana” FFWP. Rozpoczął się warsztatami Hanny Gajos o uwarunkowaniach rozwoju modowego biznesu − w rzgowskim Ptak Outlet. Potem Agnieszka Majchrzak omawiała techniki sprzedaży B2B, Marlena Woolford − trendy mody na najbliższe sezony a Dariusz Tarczyński odkrywał tajniki psychologii sprzedaży. Następnego dnia, w Hotelu Andel’s Marlena Woolford mówiła o sposobach poszukiwania zewnętrznych źródeł finansowania i sponsoringu, Ina Lekiewicz − z redakcji Elle, o efektywnych sposobach kontaktu z mediami, Agnieszka Jasińska i Eliza Radomska o metodach intensyfikacji sprzedaży, a Justyna Kasprzycka − biuro Nelly Rodi, omówiła trendy jesieni-zimy 2013-14.
Kolejny etap maratonu wiedzy to dwudniowe zajęcia w Muzeum Kinematografii. Stefan Siegel, założyciel popularnej platformy internetowej – Not Just a Label, mówił o twórczej przedsiębiorczości. Ron Kedmi − fotograf mody światowej sławy poprowadził zajęcia „Fashion Photography – Cover Uncover”. Ruth Marshal-Johnson − WGSN, analizowała zachowania konsumentów. Katarzyna Orzechowska − Socjomania.pl, podpowiadała, jak branża mody może wykorzystać potencjał mediów społecznościowych. O wyzwaniach fashion marketingu mówiła Monika Kapłan-Gerc, a Katarzyna Bara − Makafima, o pożytkach z visual merchandisingu. Zgodnie z zasadą, że najlepszymi teoretykami mody bywają praktycy, firma LPP S.A. zaprosiła na spotkanie pod hasłem: kreatywni poszukiwani, czyli słów kilka o procesie rekrutacji na stanowisko projektanta i grafika. Tematyka spotkań, dyskusji i, wykładów odzwierciedla problemy, jakie najczęściej pojawiają się na styku świata sztuki i interesów. Fot. Serwis prasowy Fashion Week
38 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 38
2012-12-18 02:48:12
SHOWROOM FFWP KREOWANIE-KUPOWANIE BIZNES
Weryfikacja Przestrzeń sąsiadującą przez miedzę z Aleją Projektantów FFWP zajmują w każdej edycji stoiska-kramiki tych, którzy chcą zarabiać na swojej twórczości jak najszybciej, skracając drogę z pracownii do szafy klienta. Buszowanie w alejkach Showroomu FashionPhilosophy Fashion Week Poland to dla klienta szansa na kupienie rzeczy istniejącej w jednym egzemplarzu, bo taki jest atut rękodzieła. Dla projektanta – możliwość przeprowadzenia błyskawicznego testu, czy jego pomysły są handlowe. Rozmowa dwu eleganckich pań, przeciskających się przez tłum, gwałtownie gęstniejący w alejkach podczas przerwach w pokazach. Jedna wyraźnie podirytowana – Przecież to jarmark, jaka ciasnota, moda potrzebuje przestrzeni, celebry, o co tu chodzi?. Druga, zainteresowana drukami na tiszertach rozwieszonych jak pranie – celebrę i przestrzeń to masz w Vitkacu, ja lubię jarmarki. Gigantyczne multibrandowe targowisko z setką stoisk, tłumnie odwiedzane podczas Tygodnia Mody w Łodzi ma ludyczny klimat, bardziej kojarzy się z odpustem niż mistycznymi doznaniami w świątyni mody. I tak ma być, bo nie o celebrę tu chodzi, ale o mały biznes, chociaż często z dużymi ambicjami. Podczas negocjowania ceny bransoletki, torby, oprawki okularów nie ma czasu i miejsca na dialogi o sztuce, bo jeśli jest, nie wróży to dobrze interesom. W Showroomie sąsiadowały ze sobą oferty projektantów już znanych i branżowych debiutantów, zazębiały się rzeczy w cenach szokująco wysokich, zważywszy jakość wykonania, ale też okazyjnych, z racji oryginalności i pracochłonności. W obu przypadkach oznacza to potrzebę, a nawet konieczność weryfikacji wyobrażeń o szansach na modowy biznes. Fot. Serwis prasowy Fashion Week
Rynek Mody 4/2012 39
wyd 4 copy.indd 39
2012-12-18 02:48:17
TARGI TARGI MODY POZNAŃ 19-21.02. 2013
Kwartet trendów Tradycyjnie, najbliższa edycja Targów Mody Poznań to cztery tematyczne ekspozycje. Przestrzenie sprawdzonych kontaktów biznesowych to: NEXT SEASON Salon Odzieży i Dodatków – jesień-zima 2013-2014, FAST FASHION Salon Odzieży i Dodatków – wiosna-lato 2013, BTS Salon Obuwia i Galanterii Skórzanej,TEX-STYLE Salon Komponentów dla Przemysłu Odzieżowego. Targi Mody Poznań, których najbliższa edycja odbędzie się w dniach 19-21 lutego 2013, co sezon gromadzą producentów, dystrybutorów i handlowców z Polski i zagranicy. Poznańska oferta jest dla nich nie tylko przedmiotem kontraktów, ale także źródłem inspiracji. I coraz częściej – źródłem informacji o trendach mody, ale także o koniunkturze w branżowym biznesie. Razem z rynkiem – ze zmieniającymi się postawami konsumentów, z rosnącą popularnością Internetu – zmienia się rola targów, które stają się środowiskowym forum ludzi mody. Dlatego tak ważna jest wszechstronność oferty i atmosfera, jaką tworzą wszyscy przyjeżdżający do Poznania: producenci, handlowcy, projektanci, trendsetterzy, blogerzy i osoby, które dopiero chcą wejść do branży. Życie targowe toczy się przede wszystkim na stoiskach, ale w czasie pokazów przenosi się na przestrzeń wokół wybiegu. W samym sercu targów kolekcje prezentują zarówno wystawcy, jak i młodzi projektanci, intrygujący kreatywnością. Istotną częścią targowego programu są seminaria, wykłady i spotkania, cieszące się coraz większym powodzeniem. Są źródłem wiedzy o trendach mody, metodach intensyfikacji sprzedaży. Dostarczają pomysłów i impulsów na modernizację firmy i uatrakcyjnienie oferty. Podczas Targów Mody Poznań przyznawane są także, jedne z najbardziej rozpoznawalnych nagród polskiego biznesu – Złote Medale MTP, wyróżniające produkty charakteryzujące się najwyższą jakością i nowoczesnymi rozwiązaniami technologicznymi. Jedną z funkcji targów jest integracja środowiska, a w tej mierze niewątpliwe zasługi ma atmosfera branżowych wieczorów, dla której impulsem jest zwykle atrakcyjny, modowo i muzycznie, wiodący temat. Aby zapewnić gościom maksymalną wygodę, organizatorzy przewidzieli dla przedstawicieli branży bezpłatny wstęp oraz wjazd na teren ekspozycji – na podstawie rejestracji. Tradycyjnie też oferują bezpłatną pomoc w zakwaterowaniu i innych kwestiach związanych z przyjazdem do Poznania. Zapraszając na lutową edycję, dyrektor Targów Mody Poznań, Edyta Bonin-Kanikowska zapowiada wzbogacenie programu i o pokazy młodych projektantów, i o showroomy, w których zaprezentują swoje kolekcje. Fot. Serwis prasowy
40 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 40
2012-12-18 02:48:18
w
19-21.02
2013
www.targimodypoznan.pl
wyd 4 copy.indd 41
��������������������������������
2012-12-18 02:48:18
TARGI GDS/GLOBAL SHOES 13-15.03.2013
Smacznego! Na przekór trudnej sytuacji na rynku i gdy kurczy się wiele imprez targowych, na targach obuwia i akcesoriów GDS w Düsseldorfie panuje ruch, a liczba wystawców nie maleje. W edycji wrzesień 2012 kolekcje obuwia i akcesoriów na sezon wiosna-lato 2013 zaprezentowało 879 wystawców. Przeszkodą, która pokrzyżowała plany wielu odwiedzającym, był strajk linii lotniczych Lufthansa, które odwołały 141 lotów, z i do Düsseldorfu, w ostatnim dniu GDS. Pomimo to targi odwiedziło ponad 22 tysiące decyzyjnych handlowców. W czasie komunikacji globalnej najważniejszym atutem produktu mody, obok materiału i wykonania, jest oryginalny pomysł.Targi GDS obfitują w takie pomysły i w każdym sezonie są wydarzeniem niezwykłym. Głównie dzięki 11 obszarom ‒ czytelne światy lifestyle, idealnie skrojone pod ofertę wystawców. Siłą GDS jest to, że porządkuje inspiracje, co chwila namawia do ich rozwijania. Inspiruje cię luksus takich marek, jak Vivienne Westwood albo styl marki ze sneakersami Ishikawa, a za chwilę zaskakujący, innowacyjny, proekologiczny pomysł na biodegradowalne buty SNIPE. Doskonale zaaranżowany Obszar Trendów prezentuje najważniejsze tendencje sezonu, pomagając handlowcom przy zamówieniach.
Fot. Serwis prasowy GDS
Szef kuchni Tim Mälzer podczas kulinarnego show marki SNIPE.
Targi co edycję odwiedza ponad 20 tysiecy decydentów branży obuwniczej.
JAK STYL ŻYCIA Luksusem zainspirują nas ekskluzywne marki zajmujące na targach GDS trzy światy: obszar upper style to supermodne, najwyższej jakości marki luksusowe, prime to wysokiej jakości rzemiosło i materiały. Wrażenie robi obszar white cubes dedykowany markom high fashion. Ascetyczna, purystyczna aranżacja idealnie podkreśla ekskluzywność oferty 200 marek segmentu premium. Główne założenia tego obszaru to funkcjonalność, estetyka, najlepsze marki oraz selekcja gości. Międzynarodowe marki z wyższej półki z Niemiec prezentują się na obszarach: superior z kolekcjami casual i biznesowymi oraz essential skupiającymi tradycyjne marki, łączące komfort i jakość. Bogactwo inspiracji znajdziemy na obszarach dla mody miejskiej – od klasyki do młodych projektantów. Przestrzeń urban authentic to moda ulicy z silną identyfikacją marki i charakterystycznym wizerunkiem. Z kolei urban active łączy modę ze sportem a urban fresh to „moda młodych” i marki lifestylowe. PRZESTRZEŃ KREACJI Niezwykle barwnym i pomysłowo zaaranżowanym – jak przystało na obszar dla młodych talentów i niezależnych marek, jest zawsze barwna przestrzeń Design Attack. Słynący z bogactwa pomysłów i kreatywności inicjator pomysłu ‒ Eddi Maćkowiak, co edycję przenosi gości w inny świat, aran-
42 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 42
2012-12-18 02:48:20
SIŁA INSPIRACJI TARGI
żując segment pod niecodziennym hasłem. We wrześniowej edycji ‒ Aqua Marina. Przy pomocy rekwizytów ekipa Maćkowiaka odtworzyła atmosferę starego, zaginionego portu. W centrum scenerii Aqua Marina znajdował się wybieg, który dwa razy dziennie zapraszał gości – nie na tradycyjne pokazy kolekcji, a na pełne humoru pokazy tańca. MODA JEST CAŁOŚCIĄ Atutem targów GDS są doskonale przygotowane i szczegółowo dopracowane pokazy mody. Obuwie i dodatki prezentowane są w harmonijnych zestawach stylistycznych razem z kolekcjami odzieżowymi uznanych marek. ‒ Jesteśmy jedynymi targami obuwniczymi, które organizują pokazy mody, tak więc najnowsze trendy obuwnicze mają niemalże taką prezentację, jak odzież na światowych tygodniach mody. Wpływa to korzystnie na cały sektor obuwniczy, udowadniając, że moda jest całością ‒ podkreśla Kirstin Deutelmoser, dyrektor targów GDS and Global Shoes. PLATFORMA PR GDS stanowi dla wielu marek platformę promocji. Spektakularnym przykładem jest marka SNIPE i jej kampania ulegających w 100% biodegradacji, innowacyjnych butów. Elementem kampanii był m.in. pokaz obuwia, połączony z kulinarnym show w wykonaniu znanego niemieckiego szefa kuchni, Tima Mälzera. Przygotowanymi w trakcie imprezy potrawami poczęstowano wszystkich gości na widowni. Gotowanie na wybiegu to ciekawy pomysł, który na długo zostanie w pamięci dziennikarzy i gości. Sposobem na zainteresowanie mediów i wzmocnienie pozycji targów w telewizji i internecie jest też zapraszanie celebrytów. Oprócz Tima Mälzera, na GDS można było spotkać modelkę Bonnie Strange, aktorkę Julię Dietze, artystkę Ninę Bott, sportowca Joego Kelly. GLOBAL SHOES Równolegle do GDS na terenach targowych Messe Düsseldorf odbywają się w halach 8a i 8b Targi dla Sourcingu GLOBAL SHOES. Bliskość GDS, ale również położenie Düsseldorfu w sercu Europy sprawia, że te targi są szczególnie atrakcyjne, zarówno dla wystawców, jak i odwiedzających. Według informacji podanych w roczniku World Footwaer, wydanym wspólnie przez APPICAPS i GDS, przeciętna cena butów w Europie jest o 30% wyższa niż w USA czy w Ameryce Południowej, a w promieniu 2500 km od Düsseldorfu sprzedaje się 25% rynku obuwia na świecie. Premierę na ostatnich GLOBAL SHOES miał sektor Design Exchange, czyli platforma współpracy projektantów i producentów. Najnowsze projekty zaprezentowało tu 15 międzynarodowych, uznanych projektantów i biur projektowych z Włoch.Ta inicjatywa będzie kontynuowana w kolejnej edycji. CO NOWEGO W MARCU 2013? Następna edycja GDS/ GLOBAL SHOES odbędzie 13 – 15 marca 2013. Organizatorzy zapowiadają wiele nowości. W odmienionej odsłonie – koncepcja budowy stoisk Lounge, zaprezentuje się sektor obuwia dziecięcego ki-
Modelka Bonnie Strange była jedną z gwiazd ostatniej edycji.
Obszar White Cubes dedykowany jest markom high fashion.
Pokazy obuwia na GDS udowadniają, że moda jest całością.
dwalk w hali 7a. Nowi wystawcy tego sektora to: new Swing z Włoch, Cuquito & Leon Postigo z Hiszpanii, My Sweet Shoes z Holandii i Emel z Polski. Kolejna inicjatywa to nowy obszar dla akcesoriów ‒ kapeluszy, czapek, szali w hali 7, zajmujący 500 m2. Projekt realizowany jest we współpracy z Targami Akcesoriów DATE, które miały swą premierę na wiosnę 2012, także w Düsseldorfie. Organizatorzy targów GDS udowadniają co edycję, że nowe pomysły i inspiracje, ale także ich udana realizacja, pomagają przezwyciężyć „trudny czas” i pokonać ‒ zarówno te mniejsze przeciwności, takie jak strajk, ale też te większe, jak kryzys. Alicja Gajos Rynek Mody 4/2012 43
wyd 4 copy.indd 43
2012-12-18 02:48:22
TARGI HANDARBEIT & HOBBY KOLONIA. 22-24.03.2013
Czas hobbystów W kolejnej edycji targów Handarbeit & Hobby weźmie udział ponad 280 wystawców z 34 krajów.
Targi Handarbeit & Hobby to wiodąca na świecie impreza miłośników rękodzieła. Oferta targowa to: tekstylia domowe, gobeliny, przędze, maszyny do szycia, maszyny do haftowania, maszyny do dziania, artykuły pasmanteryjne oraz hobbystyczne i rękodzielnicze. Impreza organizowane jest przez Koelnmesse we współpracy ze stowarzyszeniem Initiative Handarbeit. OPTYMISTYCZNIE ‒ Jesteśmy wyjątkowo zadowoleni z rozwoju h+h cologne i z cieszymy się z dotychczasowego zainteresowania, 85% powierzchni wystawienniczej zostało już wynajęte, a najważniejsi wystawcy już potwierdzili uczestnictwo w roku 2013 ‒ mówi Katharina C. Hamma, dyrektor Koelnmesse GmbH. Przewodnicząca komitetu Targów i stowarzyszenia Initiative Handarbeit, Hedi Ehlen, dodaje ‒ spodziewamy się dobrych wyników. Znowu jesteśmy świadkami powstawania nowych firm. Przedstawiciele handlu detalicznego odzyskali wiarę w rynek, inwestują w swoje biznesy, modernizują firmy. Zdaniem Hedi Ehlen, bardzo obiecująca jest popularność kursów szycia dla dzieci, organizowanych przez wyspecjalizowanych detalistów. Dzianiem i szyciem interesuje się coraz więcej młodych ludzi. Docelowe grupy są coraz młodsze, a kursy robót na drutach dla początkujących, publikowane na You Tube, mają miliony odsłon. POKAZ TRENDÓW Tradycyjnie targom h+h towarzyszy program bogaty w wydarzenia potwierdzające kreatywność takich hobby, jak roboty na drutach, szydełkowanie, szycie, haftowanie. W Kolonii odbędzie się również specjalne forum, podczas którego międzynarodowi specjaliści w handlu będą mieli możliwość poszerzenia wiedzy na temat nowych koncepcji w marketingu, poznania innowacyjnych produktów oraz najnowszych trendów. Pod okiem ekspertów targowi goście poznają nowe techniki robót ręcznych i nowe materiały. Ukoronowanem bogatego programu będzie Wielki Pokaz Trendów – prezentacja dokonań firm-członków stowarzyszenia Initiative Handarbeit oraz innych artystów. Celem pokazu jest popularyzacja rękodzieła. Fot. Serwis prasowy
44 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 44
2012-12-18 02:48:28
KYIV FASHION 19-22.02.2013 TARGI
Dobry kierunek Udział w targach mody KYIV FASHION to najbardziej efektywna droga dotarcia do ukraińskich partnerów. W lutym odbędzie się kolejna edycja imprezy. Ukraińcy są coraz bardziej świadomymi klientami, w dodatku podatnymi na działania marketingowe i reklamowe. Nie chcą się już ubierać na bazarach i w sklepach oferujących towary no name. Zakupami w sieciach firmowych i butikach potwierdzają status społeczny. Dużo podróżują za granicę, w tym do Polski, chwaląc nasz sposób obsługi klienta, jaki chcieliby przenieść do siebie. Zainteresowaniu modą sprzyja koniuktura. Ukraina to obecnie jeden z najważniejszych na Wschodzie partnerów handlowych Polski. Obroty handlowe pomiędzy Polską i Ukrainą w pierwszych dwóch kwartałach 2012 r. wzrosły o 7,7%, w porównanu analogicznych okresów z roku 2011 i 2012. Eksport z Polski na Ukrainę zwiększył się o 13,5%, tym samym Ukraina awansowała na 9 pozycję wśród czołowych odbiorców polskich towarów. Według opinii Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Kijowie (www.kiev.trade.gov.pl), sektor dóbr konsumpcyjnych, w tym odzieży, jest jednym z najlepiej rokujących na rynku ukraińskim. Coraz lepsza koniunktura wróży ponowny wzrost zainteresowania rynkiem ukraińskim. Wielkość rynku teksty-
liów i odzieży, zdominowanego przez import, szacowana jest na około 2,3 mld euro, a Polska, obok Chin, Turcji, Rosji, Niemiec i Włoch, należy do największych eksportów na ten rynek. Siła nabywcza ukraińskich konsumentów sukcesywnie rośnie, kupują coraz więcej odzieży i obuwia i coraz częściej wyroby markowe, wyższej jakości, bardziej wyrafinowane. Wszystko to razem wpływa na rozwój kijowskich targów. We wrześniu 2011 roku targi odwiedziło prawie 9 tysięcy gości. Najliczniejsza grupa ‒ 66 %, to przedstawiciele sektora hurtowego, handlowcy i dystrybutorzy. W imprezie uczestniczyło 351 wystawców, 286 to firmy ukraińskie, a 65 – zagraniczne. Targi KYIV FASHION mają status UFI Approved events ‒ imprezy rekomendowanej przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Przemysłu Targowego. Aby ułatwić wystawcom i gościom biznesowe kontakty, przestrzeń targową podzielono na kilka wystaw branżowych: Kyiv Expo Style, Salon Skóry i Futer, Salon Bielizny, Kyiv Textile, Buy Fashion Business, Kyiv Fashion Kids, Expo TechMash. Organizacją udziału polskich firm w Targach KYIV FASHION zajmuje się od kilku lat Agencja Promocji Eksportu z Częstochowy.
CPM MOSKWA. 26.02-01.03.2013
Wszystko wskazuje na to, że podczas 20. edycji targów CPM ‒ Collection Première Moscow, zostanie pobity rekord liczby uczestników. Targi CPM zostały przez Igedo Company zorganizowane po raz pierwszy we wrześniu 2003 roku, w samym sercu Moskwy, w halach centrum targowego Expocentre. Była to mała impreza targowa o powierzchni 9800 m². W 2006 roku stworzono segment mody dziecięcej CPM kids, a segment CPM Premium – dla kolekcji z wyższej półki, dodano w lutym 2007 roku. Kolejnym etapem rozwoju targów roku była inauguracja osobnego segmentu Fashion&Denim, we wrześniu 2011. Natomiast w ubiegłej edycji powiekszony został segment Body&Beach. Z obecną powierzchnią wystawienniczą ‒ 54000 m² i z udziałem ponad 19 tysięcy. zarejestrowanych profesjonalistów, targi CPM są największą i najważniejszą platformą biznesową i informacyjną dla branży mody w Rosji. ‒ Osiągnięcie wiodącej pozycji to jedna, a pozostanie liderem to druga sprawa. Jesteśmy w stałym kontakcie z naszymi wystawcami i staramy się realizować ich prośby i sugestie, kierując się także aktualnymi analizami rynku mody. W tych wysiłkach wspierają nas nasi kompetentni partnerzy, Instytut badań ITMM w Stuttgarcie oraz Messe Düsseldorf z biurem w Moskwie ‒ mówi dyrektor targów Christian Kasch.
Jubileusz Kolejna edycja targów z licznymi segmentami, podobnie jak edycje poprzednie, będzie magnesem dla odwiedzających handlowców i kupców. Blogerzy z rosyjskiej agencji T he Look uruchomią posty z premierowymi informacjami o pokazach, seminariach branżowych i trendach. Małe spotkania branży typu get-together, odbywające się na terenie segmentu Body&Beach – w drugim dniu targów oraz w segmencie Fashion&Denim – w trzecim dniu targowym, sprzyjać będą dalszym kontaktom wystawców z handlowcami. Również sami wystawcy na CPM planują zorganizowanie licznych atrakcji. Podczas przygotowań do jubileuszowej edycji organizowane będą spotkania typu okrągły stół z przedstawicielami prasy z Ukrainy i z Łotwy. ‒ Analiza struktury odwiedzających targi dowodzi, że wzrosło zainteresowanie przyjazdem do Moskwy ze strony specjalistów d.s zakupów z Petersburga, po wzięciu udziału w takim spotkaniu dla regionu północno-zachodniej Rosji. Jesteśmy zaangażowani w stały i osobisty dialog z handlowcami, także z prasą i mediami w Rosji oraz w krajach WNP, co przyczynia się do dalszej popularyzacji i znaczenia targów CPM. ‒ mówi Mirjam Dietz, dyrektor wydziału rozwoju i komunikacji. Rynek Mody 4/2012 45
wyd 4 copy.indd 45
2012-12-18 02:48:29
TECHNOLOGIA FREUDENBERG NIEWIDOCZNE UPIĘKSZA
Kreacja z wnętrzem
Krawędzie dekoltu i „łezki” zostały wzmocnione taśmą TT 8 CS1. Sukienka z japońskiego acetatu. Kolejna interpretacja niezawodnej małej czarnej, odnowionej fakturą materiału i kształtem dekoltu.
Plisa dekoltu pełni zarówno funkcję praktyczną jak ozdobną. Wypełniona bielastycznym wkładem ME 9913 i zablokowana w krawędziach taśmą skośną TT 6 CS1 − utrzymuje korpus i rękawy.
Jedwabna, superlekka sukienka na podszewce. Odszycie dekoltu, podklejone plastycznym wkładem ME 9601, zapobiega wywijaniu się podszewki; krawędź dekoltu stabilizuje dodatkowo taśma TT 8 CS1.
Połączenie tkanin o różnych właściwościach − elastycznej satyny z siatką wyszywaną cekinami. SE 6925 pomaga w zrównoważeniu obydwu tkanin i siągnięciu gładkich szwów.
Fot. Serwis prasowy Agnieszka Olszańska
Na „sukienkę” z cienkiej, elastycznej dzianiny nałożono koronkę. Wykończenie dekoltu, stanowiące „rusztowanie” dla całości wzmocniono taśmą z nitką TT 8 CS1- bardzo plastyczną, idealną do wzmocnienia łuków.
46 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 46
36
Na bardzo cienkiej organzie koronka indywidualnie pasowana w każdej sztuce. Linię dekoltu stabilizuje TT 6 CS1. Dekolt i rękawki wykończono lamówką z organzy, podklejoną ME 96 01, tzw. mgiełką.
2012-12-18 02:48:43
www.hh-cologne.com dla
22 - 24.3.2013
hala 5, tereny targowe, Kolonia Współpraca z firmą Freudenberg od kilku sezonów wpływa na charakter i jakość oferty marki P&V. Efektem tej współpracy jest limitowana kolekcja wieczorowa Platinum − kreacje z efektownych, ale wymagających specjalnego traktowania, tkanin. Najbardziej żywiołowy taniec nie powinien zagrozić urodzie i trwałości koronkowej sukienki. Aby bez szwanku zaliczyć test wytrzymałości na parkiecie, suknie muszą mieć „wnętrze” perfekcyjnie wyposażone, dopracowane w każdym szczególe, stabilizujące całość. Jest to szczególnie ważne, gdy najmodniejsze dziś tkaniny, oferując blask, lekkość, zwiewność, przejrzystość, nie obiecują solidności. Atrakcyjny materiał, który − urodą, dekoracyjnością, fakturą, zachwyca projektanta, jest wyzwaniem dla technologa, bo dopiero po stabilizacji odpowiednimi wkładami nadaje się do konfekcjonowania, umożliwia osiągnięcie zamierzonego efektu. Ostatnia kolekcja marki P&V Błyszcz i tańcz, str. 14 jest dowodem na to, że moda byłaby bezradna bez wsparcia technologii, a producent zostałby zmuszony do rezygnacji z atrakcyjnych wizualnie tkanin. Przyczyny postępującego rozbratu między urodą a praktycznymi walorami tkanin diagnozuje Janko Jekic, doradca techniczny firmy Freudenberg: − Od pewnego czasu producenci tkanin, także z taką renomą jak włoscy, ścigają się w pomysłach na upiększanie tkanin. Liczy się szybkość, ograniczenie kosztów oraz wrażenie estetyczne, efekt zaskoczenia, niespodzianki. Niestety, najczęściej przykrej. Co rusz jesteśmy zaskakiwani nowymi składami materiałów, często bez informacji o tym, co tam umieszczono. W tej sytuacji, pytanie o właściwości tkaniny wydaje się nietaktem. Niemal codziennie doradcy Freudenberga są proszeni o radę, co robić, jak uratować dla produkcji tkaninę, która kurczy się 8%, a bywa, że więcej... Normą, która zaczyna graniczyć z katastrofą, jest lekceważenie zamówień − czekasz na wiskozę, dostajesz poliester, nie bierzesz, nie ma problemu, wezmą inni. Zamówiłeś jedwab naturalny, dostajesz wiskozowy, itd. Interesy producentów tkanin i producentów odzieży rozjeżdżają się coraz bardziej. Pierwsi, działając „na efekt” całe ryzyko ewentualnych kłopotów, także reklamacji, przerzucają na producenta odzieży. Dla producenta wkładów taka sytuacja też nie jest komfortowa, bo badania laboratoryjne wymagają czasu. Także po to, by łatwiej, szybciej i skuteczniej reagować na kłopoty klientów, Freudenberg współpracuje z dystrybutorami tkanin, którzy oferują je w pakiecie z koniecznymi, optymalnie dobranymi wkładami. Natomiast współpraca tego typu, jak z firmą P&V, jest dla nas bezcennym doświadczeniem. Przyspiesza obieg informacji w obie strony, ogranicza czas tracony na teoretyzowanie, dotyczy konkretnych, jasno sprecyzowanych problemów.
Międzynarodowe Specjalistyczne Targi Rękodzieła oraz Hobby
Doświadczcie nowych inspiracji i fascynującej różnorodności branży na waszych wiodących targach! Koelnmesse GmbH Messeplatz 1 · 50679 Köln Niemcy Tel. : +49 1805 858 371 Fax: +49 221 821 2256 hh-cologne@visitor.koelnmesse.de
wyd 4 copy.indd 47
Rynek Mody 4/2012 47
2012-12-18 02:48:43
TECHNOLOGIA COATS BALOWE REKOMENDACJE
Efektowne i efektywne Dobrze wybrane i dobrane nici to pewność, że takie czasowniki jak “porwać, rozerwać, popruć”, będą się nam kojarzyć z przygodą, zabawą i recyklingiem a nie ze zniszczoną w żywiołowym tańcu sukienką. Bo łyżka dziegciu potrafi zepsuć beczkę miodu, a taki drobiazg jak nici – bal. Fot. Serwis prasowy Agnieszka Olszańska
P&V Atutem strojów na bale i gale są efektowne, „wrażliwe na technologię” materiały. Wybór nici może ich walory utrwalić lub osłabić.
CZYM CO SZYĆ? Karol Graczyk, doradca techniczny firmy COATS Polska, rekomenduje nici do lekkiej konfekcji damskiej, porządkując je wedle asortymentu odzieży, rodzajów szwów i typów maszyn. Nici Efektowne i Efektywne − dla estetyki i trwałości, tak stroju, jak dobrego nastroju. ŻAKIETY • szwy konstrukcyjne, stębnowe − Epic 120, nici dolne i górne • szwy owerlokowe, obrzucanie i łańcuszek − Epic 150, Epic 180, Gral 180, Gramax 160, Gramax 220; zależnie od materiału • owerlok „mereżka” − Gral 180, Gral 300, Epic 150, Epic 180 • podszywarka jednonitkowa − Gral 180, Gral 300 • dziurkarka odzieżowa (dziurki z okrążkiem) − Epic 80, Epic 120; zależnie od materiału • guzikarka jednonitkowa − Epic 120, Epic 150.
EPIC 48 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 48
GRAL
SUKIENKI Z SZYFONU LUB JEDWABIU • szwy konstrukcyjne, stębnowe − Epic 150, tak dolne jak górne • szwy owerlokowe, obrzucanie i łańcuszek − Epic 180, Gral 180, Gral 300, Gramax 160, Gramax 220; zależnie od materiału • owerlok "mereżka" − Gral 300, Gral 180, Epic 180 • podszywarka jednonitkowa − Gral 300 • dziurkarka bieliźniana − Epic 150 • guzikarka jednonitkowa − Epic 150. WYROBY Z DZIANINY • szwy konstrukcyjne, owerlok 5- lub 4-nitkowy − Epic 120, Epic 150, Gramax 160; zależnie od materiału • szwy podszywające i ozdobne drabinkowe − Eloflex 120, Epic 120, Epic 150, Seamsoft 140, Seamsoft 160, Gramax 160; zależnie od materiału • szwy konstrukcyjne i ozdobne, płaskie, „autolapy” − Eloflex 120, Epic 120, Epic 150, Seamsoft 140, Seamsoft 160, Gramax 160; zależnie od materiału.
36
GRAMAX
SEAMSOFT
2012-12-18 02:48:54
ALLCOMP SYSTEM UNICUT BY OPTITEX TECHNOLOGIA
Niezbędnik konstruktora Odpowiednie przygotowane konstrukcji i planów rozkroju wymaga zaawansowanych technologii. „Przyjazny” system komputerowy to ogromne ułatwienie (a nie utrudnienie, jak to bywa przy nieprzemyślanych oprogramowaniach) − dla konstruktora. Spośród dostępnych na rynku programów do przygotowania i optymalizacji wykrojów, firma ALLCOMP poleca system Unicut by OptiTex z modułem NEST ++2. Producent, dbając o rozwój systemu, zapewnia jego ciągłe aktualizacje – dodając niezbędne opcje, przyśpiesza proces tworzenia i optymalizacji. Niedawno na rynek weszła 11. wersja programu. To intuicyjne oprogramowanie zadowoli nawet najbardziej wymagających konstruktorów. MODUŁY I FUNKCJE Na system proponowany przez firmę ALLCOMP POLSKA składają się następujące moduły: • moduł STOPNIOWANIA, który pozwala na zdefiniowanie bardzo dokładnych parametrów stopniowania (obwodów i wzrostów) na bazie tabel rozmiarowych oraz umożliwia tworzenie dowolnych wariacji rozmiarowych. • moduł KONSTRUKCYJNO MODELOWY – pozwalający na import plików z Adobe Ilustrator 2D i StruCad 3D, digitalizację, tworzenie siatek konstrukcyjnych, a także na budowanie elementów pochodnych (typu klejonki, podszewki) na bazie figur geometrycznych. • MARKER 11 – generuje pliki do wyplotu lub cięcia. Umożliwia zdefiniowanie szerokości tkaniny (z uwzględnieniem krajek) i długości stołu krojczego. Pozwala na wybranie z modelu elementów przeznaczonych do skrojenia z konkretnej tkaniny z uwzględnieniem kierunku nitki prostej, liczby wybranych rozmiarów, wzoru tkaniny. Dzięki dodatkowej opcji pozwala na import odpowiednio przygotowanych zamówień z programu Excel. • NEST ++2, który, współpracując z MARKEREM − skutecznie optymalizuje rozłożenie elementów, obniżając ilość odpadu materiałowego nawet o 10%. Niezwykle przydatna funkcja kolejkowania układów do optymalizacji pozwala na wybranie kilku plików ze zdefiniowanymi liczbami rozmiarów, ustawienie czasu tworzenia optymalnego układu kroju oraz miejsca docelowego zapisu. Po uruchomieniu program zaczyna optymalizację, a w tym czasie konstruktor może wybrać się na przerwę obiadową lub − w przypadku wielu pozycji w kolejce − pójść do domu, aby następnego dnia rano rozpocząć proces cięcia. LISTA UŁATWIEŃ Wersja 11 została wzbogacona o nowe, przydatne opcje • możliwość otwierania zaszewek w elemencie płaskim, z uwzględnieniem ich wymiarów, bez konieczności wprowadzania dodatkowych korekt – funkcja rzadko spotykana w konkurencyjnych oprogramowaniach • ustawianie długości nitki prostej • możliwość procentowego stopniowania •
Kluczowym etapem produkcji jest jej optymalne przygotowanie.
Trwa akcja: Unicut by OptiTex – Nowe Trendy Konstrukcji!, umożliwiająca zakupienie aktualizacji do nowej (11) wersji lub nowego programu na preferencyjnych warunkach.
tworzenie bazy fragmentów zależnych, co ułatwia „zszywanie” i mierzenie elementów • element z łuku, co umożliwia tworzenie elementu o równej szerokości przy określonych wymiarach linii górnej i dolnej np. w przypadku paska • tworzenie dowolnej liczby tabel rozmiarowych, co przyśpiesza i ułatwia współpracę z wieloma kooperantami • przeglądarka tabel wymiarów ułatwiająca wyszukiwanie oraz otwarcie wcześniej zdefiniowanych tabel wymiarów. Dodatkowym udogodnieniem jest personalizacja panelu – dopasowanie pasków narzędzi (skrzynka narzędzi), skrótów klawiszowych, kolorów skórek oraz języka prac. W wersji podstawowej dostępnych jest 21 języków, w tym j. polski, z możliwością rozszerzenia na inne języki. Celowość zastosowania systemu Unicut by OptiTex w dużych zakładach odzieżowych jest bezdyskusyjna. System zapewnia także szereg wymiernych korzyści, takich jak oszczędność czasu i surowca, także małym producentom. Oprogramowanie można zakupić u polskiego dystrybutora − firmy ALLCOMP Polska. Firma ALLCOMP, dbając o swoich klientów nie sprzedaje „kota w worku” dlatego też udostępniła bezpłatnie wersję DEMO oprogramowania Unicut by OptiTex. Jak otrzymać DEMO Unicut by OptiTex? Nic prostszego – wystarczy skontaktować się z firmą ALLCOMP Polska pod numerem telefonu: 32 353 84 01 lub drogą mailową: info@allcomp.pl Rynek Mody 4/2012 49
wyd 4 copy.indd 49
2012-12-18 02:48:55
TECHNOLOGIA CONTEC CAD/CAM. ŁATWIEJ, SZYBCIEJ, WYDAJNIEJ
Wsparcie dla produkcji Oprogramowanie CAD/CAM to rozwiązanie wspomagające wszystkie etapy przygotowania produkcji i zarządzania produkcją.
ra się na wspólnym dostępie wszystkich współpracowników do danych z jednego źródła − według uprawnień. PLM jest centralną platformą integracji wszystkich zadań technologicznych i systemów. Umożliwia współpracę z podmiotami zewnętrznymi: projektantami, producentami, dostawcami, dystrybutorami.. Automatyzuje rutynowe zadania i redukując błędy, poprawia jakość.
3D Vidya SYMULACJA ODZIEŻY W 3D Profesjonalne narzędzie do wizualizacji odzieży w 3D. Zapewnia najlepsze rezultaty spośród dostępnych na rynku programów. Umożliwia kontrolę poprawności konstrukcji oraz dopasowania do sylwetki. Niezwykle realistyczny obraz uwzględnia technologię produkcji odzieży. Program sprawdzony we współpracy z najlepszymi światowymi producentami odzieży, wykorzystywany również jako narzędzie marketingowe i do sklepów on-line. Fot. Serwis prasowy
CAD.assyst PROFESJONALNY SYSTEM CAD/CAM Oprogramowanie CAD.assyst to rozwiązanie proponowanym przez ekspertów, stworzone w ścisłej współpracy z przemysłem mody, dzięki temu firma Assyst GmbH może sprostać rosnącym wymaganiom branży. CAD.assyst to gwarancja łatwej obsługi, szybkiej konstrukcji, nowych form oraz modyfikacji wcześniejszych szablonów; oferuje szeroką gamę funkcji stopniowania, specjalizuje się w automatyzacji konstrukcji, co znacząco wpływa na jakość i czas przygotowania szablonów.
MTM.assyst AUTOMATYCZNE DOPASOWANIE SZABLONÓW NA MIARĘ Opcja Add-on CAD.assyst jest rekomendowana firmom oferujących odzież na miarę. Daje nieograniczone możliwości dopasowania odzieży na sylwetki odbiegające od rozmiarów konfekcyjnych. Skraca czas przygotowania indywidualnych szablonów do kilku minut. Program może być wykorzystywany z zastosowaniem skanera 3D lub manualnych pomiarów.
PLM.assyst ZARZĄDZANIE PRODUKCJĄ System zarządzania i kontroli wszystkich procesów, a także danych dotyczących projektowania, rozwoju i wytworzenia produktu − przez cały cykl „życia” produktu. Opie50 Rynek Mody 4/2012
wyd 4 copy.indd 50
2012-12-18 02:48:59
�����������
���
��������� � � �� ��
��
�����
�
�� � �
����������� � �� �
��� � � � � � � �� ����� ���� � �� ���� ���
���������������������������������������������������������� ONLY FOR TRADE VISITORS | ТОЛЬКО ДЛЯ СПЕЦИАЛИСТОВ IGEDO COMPANY T +49(0)211/4396-379 CPM@IGEDO.COM WWW.IGEDO.COM REPRESENTATIVE: BIURO W POLSCE KRYSTYNA SLAWSKA T +48(0)22/6309610 K.SLAWSKA@KIG.PL
������������������������������������������������ �����������������������������������������������������������
��
�
����������������������������������������������� �����������������������������������������������������������������������������
4/13
CENA 20 zł w tym 5 %VAT
ISSN 1730-4105 rok 10, nr 69, nakład 6 tys.
KURTKA
HIT Z MITEM
CZAS PROJEKTANTÓW FASHION WEEK POLAND
ORGANISED BY
BŁYSZCZ I TAŃCZ
TECHNOLOGIA O BALU
8-10
COLLECTIONS
AUTUMN WINTER Next Season 11-13.09.2012 pawilon 8 A, stoisko 43 2013-14 2013
MADRID INTERNATIONAL FASHION FAIR
LICZBY O INNOWACJACH
February
Monika Kucia, tel. 0049 176 325 400 85 email: mkucia@conceptk.de
PRZYSZŁOŚĆ JEST TERAZ