Jaarverslag Fedustria 2020 - 2021 by Fedustria

2020-2021 JAARVERSLAG

FEDUSTRIA

2020-2021 JAARVERSLAG

COLOFON HOOFDREDACTIE Katja De Vos Fa Quix

TEKSTREVISIE Roseline Dehaen Didier Mommaerts Fabiana Di Mauro

CIJFERMATERIAAL Sylvie Groeninck

GRAFISCH ONTWERP Nathalie Lopez

FRANSE VERSIE BESCHIKBAAR DANKZIJ Oneliner Translations bvba

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER J.F. Quix Hof-ter-Vleestdreef 5/1 1070 Brussel

INHOUD

4 12

KERNCIJFERS 2020 

Kerncijfers textiel-, houten meubelindustrie in 2020



Investeringen



Tewerkstelling



Uitvoerbestemmingen



In- en uitvoer en handelssaldo



Omzet



Bruto toegevoegde waarde tegen werkelijke prijzen



Productgroepen textiel-, houten meubelindustrie

VOORZITTERS Weerbaarheid

FEDUSTRIA IN ACTIE IN CORONATIJDEN

PRODUCTGROEPEN TEXTIEL

MEUBEL & HOUT

Informatie over Interieurtextiel, Technisch textiel, Kledingtextiel, Veredeling en Garenproductie

Informatie over Meubel, Houten constructieelementen, Houten plaatmateriaal, Houten verpakkingen, Diverse producten van hout en Houtinvoerhandel

FOCUS OP SOCIAAL Nieuw talent welkom!

CONJUNCTUUR TEXTIEL

De Belgische meubelindustrie in 2020

102 110

HOUT

MEUBEL

De Belgische textielindustrie in 2020

De Belgische houtverwerkende industrie in 2020

BELEIDSORGANEN Overzicht van de bestuursorganen

DIENSTEN EN CONTACTPERSONEN Overzicht van onze experten per afdeling

Fedustria - KERNCIJFERS 2020

KERNCIJFERS Textiel-, houten meubelindustrie in 2020 (schatting op jaarbasis)

TOTAAL TEXTIEL HOUT EN MEUBEL

€ Omzet mia €

8,9 3,9 5,0

70 % Exportquote

75 % 65 %

+1,1 Handelssaldo mia €

+1,9 -0,8

€ Investeringen mio €

330,1 149,4 180,7

Toegevoegde waarde werkelijke prijzen mia €

1.678 Ondernemingen

aantal bedrijfsvestigingen

581 1.097

92,0 % < 50

Kleine ondernemingen

87,3 % 94,4 %

2,4 1,1 1,3

36.310 Tewerkstelling

aantal werknemers gegevens 30/06/2020

€

18.761 17.549

€ €

Nettorentabiliteit eigen vermogen

mediaan gegevens 2018

6,0 % 5,3 %

Fedustria - KERNCIJFERS 2020

INVESTERINGEN Textiel-, houten meubelindustrie

2010

Textielindustrie

2015

2018

Hout- en meubelindustrie

2019

180,7

149,4

141,2

120,6

178,6

215,8

228,1

209,9 120,0

206,3

2007

231,6

(in mio € - * voorlopige gegevens)

197,5

2020*

Bron: BTW-aangiften, FOD Economie

Fedustria - KERNCIJFERS 2020

TEWERKSTELLING Textiel-, houten meubelindustrie

2000

2007

Textielindustrie

2010

2015

Hout- en meubelindustrie

2019

17.549

18.761

18.013

19.246

18.740

19.651

21.384

24.217

24.311

30.970

24.920

44.978

(aantal werknemers)

2020 Bron: RSZ

Fedustria - KERNCIJFERS 2020

UITVOERBESTEMMINGEN Textiel-, houten meubelindustrie Frankrijk 24,0 % Duitsland 15,6 % Nederland 13,0 % Verenigd Koninkrijk 10,7 % Italië 4,4 % Overige EU-28 19,3 % West-Europa niet-EU 2,4 %

Noord-Amerika 2,1 %

Oost-Europa 1,0 %

Verre Oosten 3,2 % Nabije en Midden-Oosten 1,0 %

Afrika 2,0 % Latijns-Amerika 0,6 %

Oceanië 0,8 % Bron: INR

IN- EN UITVOER EN HANDELSSALDO Textiel-, houten meubelindustrie

1980 Invoer

1990

2000 Uitvoer

14,4

13,3

12,1

2010

2015

Handelssaldo

1,1

2,4

2,7

3,4

1,5

0,5

3,7

3,2

5,9

7,4

9,6

11,0

13,0

13,7

14,5

(in mia € - * schatting op basis van 10 maanden 2020)

2020* Bron: INR

Fedustria - KERNCIJFERS 2020

OMZET Textiel-, houten meubelindustrie

2015

2017

2018

Textielindustrie

3.919,2

5.028,0

5.281,0

4.354,7

5.352,6

4.353,6

5.291,9

4.446,6

4.897,9

4.704,5

(in mio € - * voorlopige gegevens)

2019

2020*

Hout- en meubelindustrie

Bron: BTW-aangiften, FOD Economie

BRUTO TOEGEVOEGDE WAARDE TEGEN WERKELIJKE PRIJZEN Textiel-, houten meubelindustrie

2000

2007

Textielindustrie

2010

2015*

Hout- en meubelindustrie

2019*

1.250,0

1.100,0

1.300,0

1.250,0

1.200,0

1.195,0

1.150,0

1.733,4

1.501,6

1.455,5

1.808,1

(in mio € - * schattingen)

2020* Bron: INR

Fedustria - KERNCIJFERS 2020

PRODUCTGROEPEN HOUT- EN MEUBELINDUSTRIE

Totale omzet 2020 = 5,0 miljard €

31 % Plaatmaterialen

18 % Bouwelementen

8% Verpakkingen

39 % Meubelindustrie

4% Overige houtverwerking Bron: BTW-aangiften, FOD Economie

Fedustria - KERNCIJFERS 2020

PRODUCTGROEPEN TEXTIELINDUSTRIE

Totale omzet 2020 = 3,9 miljard €

41 % Interieurtextiel

11 % Kledingtextiel

4% 42 % Technisch textiel

Veredeling

2% Garenproductie Bron: aandelen geschat door Fedustria op basis van de toegevoegde waarde

Fedustria - VOORZITTERS

VOORZITTERS

Weerbaarheid Hoed af voor de ondernemers in deze coronatijden!

Half maart 2020. Plots was daar die eerste lockdown. Voor de meeste bedrijven noch min noch meer een knock-down. Niet alleen gingen hier de winkels dicht, maar ook de zogenaamd ‘niet-essentiële bedrijven’ tot 4 mei 2020. De meeste textiel-, houten meubelbedrijven vielen onder deze categorie. Ook de bouw moest tijdelijk sluiten, evenals de scholen waardoor ouders met kinderen vaak verhinderd werden om te gaan werken. Het resultaat was een zware verlamming van het economische en het sociale leven om het Covid-19-virus te bestrijden. Ook in de buurlanden werden drastische maatregelen genomen, niet altijd even verregaand zoals in België, maar toch voldoende om onze export te hinderen. Het duurde tot mei 2020 vooraleer de toestand enigszins normaliseerde. Binnen onze beroepsorganisatie, en samen met andere overkoepelende ondernemersorganisaties zoals VBO, Voka, Unizo… was het alle hens aan dek om overbruggingsmaatregelen te verkrijgen van diezelfde overheid die onze fabrieken en winkels overnight gesloten had.

Fedustria - VOORZITTERS

Volhouden, weerbaar blijven, oplossingen zoeken, en blijven geloven in een betere toekomst.

Maar vooral bij de ondernemers zelf was het alle hens aan dek. Zij moesten bliksemsnel schakelen van going concern naar ‘overlevingsmodus’. Dus, hoed af voor de ondernemers in deze coronatijden! Zij hebben hun wendbaarheid en weerbaarheid getoond. Via snelenquêtes hield Fedustria de vinger aan de pols, naast snelle info voor de lidbedrijven over de overheidsmaatregelen die potentieel van toepassing konden zijn. Via die enquêtes, maar ook via een crisiscomité van Fedustria, werden oplossingen en beleidsvoorstellen geformuleerd. Het was evenwel niet allemaal kommer en kwel. Omdat de mensen verplicht werden ‘om in hun kot te blijven’, ging er ook meer aandacht naar bestedingen in en rond het huis. Vele lidbedrijven hebben daarop ingespeeld en hebben daardoor het verlies van de lockdowns deels kunnen goedmaken. In 2021 verschuift de aandacht steeds meer naar het relancebeleid ná deze pandemie. Vanuit Europa worden middelen en doelstellingen naar voor gebracht. Circulaire economie is er één van. Onze textiel-, houten meubelbedrijven zijn uitermate goed geplaatst om daar een prominente rol in op te nemen, vaak met de steun van de sectorale technologiecentra Centexbel (textiel) en Wood.be (hout & meubel). We zullen ook nieuwe afzetmarkten moeten verkennen, al dan niet als gevolg van de Brexit. Bedrijven kunnen daarbij rekenen op de zeer gewaardeerde steun en medewerking van Flanders Investment & Trade.

Fedustria - VOORZITTERS

Als organisatie willen wij ‘corona’ aangrijpen om onze dienstverlening nog meer af te stemmen op de noden van onze lidbedrijven! Wij zullen in 2021 ook een ‘strategische denkoefening’ opzetten om de federatie futureproof te maken, zodat ze nog beter voorbereid is op de toekomstige uitdagingen die ons allen te wachten staan. Volhouden, weerbaar blijven, (nieuwe) oplossingen zoeken, en blijven geloven in een betere toekomst voor ons allen: dat is onze boodschap aan de ondernemers. En weet dat onze federatie altijd klaarstaat om de lidbedrijven met raad en daad bij te staan. Francis Verstraete, voorzitter Jan Desmet, vicevoorzitter

VOLLEDIGE INTEGRATIE VAN ALLE PATRIMONIA Reeds in 2007 beslisten de raden van bestuur van de toenmalige textielfederatie Febeltex en de houten meubelfederatie Febelhout om te fusioneren tot Fedustria. Toch was die fusie tot 2020 nog niet helemaal voltooid, vermits de oude vzw’s juridisch nog bestonden. Het werd dus hoog tijd om die fusie – wij zijn één beroepsorganisatie ten dienste van de lidbedrijven uit de textiel-, houten meubelindustrie – te voleindigen. Hoewel deze oude vzw’s sindsdien geen enkele functie meer hadden als beroepsorganisatie – alleen Fedustria vervulde die rol voor de textiel-, houten meubelindustrie – waren deze, met elk nog een eigen patrimonium, dus nog niet vereﬀend. Dat is in 2021 eﬀectief gebeurd, met de finalisering ervan bij de notaris op 21 januari, geruggesteund door de lidbedrijven. Deze patrimonia werden vervolgens in Fedustria vzw geïntegreerd. Deze operatie schept niet alleen volledige duidelijkheid, het versterkt ook Fedustria, zodat de beroepsorganisatie beter gewapend is voor de toekomst.

Fedustria - INTERIEURTEXTIEL

INTERIEURTEXTIEL De productgroep Interieurtextiel omvat: tapijt (geweven, getuft, naaldvilt, badsets…), meubelstoffen (plat, fluweel, uni, jacquard, bedrukt…), decoratiestoffen, overgordijnen, wandbekleding, huishoudlinnen (keuken-, tafel-, bed- en badlinnen), matrasbekledingsstoffen, passementerie…

Het Belgisch interieurtextiel kent een wereldwijde afzet met topmarkten als het VK en de VS, naast de EU als grote thuismarkt.

Ondernemingen

156*

* Bedrijfsgroepen worden als één bedrijf beschouwd

Tewerkstelling

8.860 Omzet

1.695 mio € Exportquote

aandeel van export in omzet

94 % Evolutie activiteit in 2020

-11 % Aandeel

in toegevoegde waarde van de sector

41 %

Fedustria - INTERIEURTEXTIEL

De Belgische bedrijven actief in het interieurtextiel realiseren samen een totale omzet van 1,7 miljard euro. 75 % daarvan is toe te schrijven aan de producenten van textielvloerbekleding (karpetten, kamerbreed tapijt, matten, lopers, badsets…), het overige kwart aan bedrijven die matrasbekleding of zetel- en decoratiestoﬀen maken. Na de VS is de Belgische tapijtsector de tweede belangrijkste ter wereld, met een totale omzet van 1,2 miljard euro gerealiseerd door ca. 70 bedrijven. Maar ook in de sector van de matrasstoﬀen genieten de Belgen wereld-

faam: vier Belgische spelers realiseren – mede dankzij hun internationale vestigingen – samen een omzet van ruim 360 miljoen euro. Meestal zijn hun klanten grote groepen van matrasproducenten die zelf ook internationaal verspreid zijn. De sector van de zetel- en decoratiestoﬀen telt een 40-tal kmo’s met een omzet van zowat 135 miljoen euro en ca. 825 medewerkers. Verder is er ook nog het segment van het huishoudtextiel met een omzet van ca. 50 miljoen euro.

Fedustria - INTERIEURTEXTIEL

HET BELANG VAN VAKBEURZEN

Samen met het Vlaamse exportagentschap FIT begeleidt Fedustria de interieurtextielbedrijven bij hun exportinspanningen. Dit gebeurt o.a. via groepsdeelnames aan grote internationale vakbeurzen, zoals Domotex (Hannover), Domotex Asia/Chinafloor (Shanghai) en Intertextile Home Textiles (Shanghai). Fedustria en FIT blijven ook actief betrokken bij de organisatie van de jaarlijkse BFM Fabric Show (het vroegere London Fabric) in samenwerking met de Britse collega’s van British Furniture Manufacturers (BFM). De coronapandemie heeft de beurzenkalender in 2020 en begin 2021 fors door elkaar geschud, en allerlei hybride beursvormen zagen het daglicht. Toch blijven fysieke vakbeurzen sowieso hun plaats hebben binnen de wereld van het interieurtextiel. Precies omdat het fysiek kunnen tonen en voelen van de nieuwe collecties alsook het face-to-face contact met de klanten primordiaal blijft. Omwille van de Brexit-saga en de internationaal aanhoudende handelsspanningen gaan de interieurtextielbedrijven meer en meer op zoek naar nieuwe afzetmarkten, dit in samenwerking met Fedustria en FIT.

Fedustria - INTERIEURTEXTIEL

DE EXPORTUITDAGINGEN VAN DE BREXIT Gezien het VK een grote afnemer is van Belgisch kamerbreed tapijt, geweven matrastijk en zitmeubelstoﬀen, volgde Fedustria de Brexit-ontwikkelingen op de voet. Samen met de Europese textielfederatie Euratex, het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) en de Vlaamse ondernemersorganisatie VOKA, FIT, alsmede ondernemersplatformen zoals in de provincie West-Vlaanderen, heeft Fedustria van meet af aan gepleit voor een zo handelsvriendelijk mogelijke Brexit. Tegen eind 2020 moest de EU met Premier Boris Johnson een vrijhandelsakkoord onderhandelen. Op de valreep, net voor Kerstmis, is dan toch een Deal uit de bus gekomen.

De Belgische interieurtextielbedrijven hebben zich zo goed als mogelijk voorbereid op de ‘definitieve Brexit’. Toch zullen ook zij helaas niet ontsnappen aan de gevolgen, want de Brexit zorgt voor een extra administratieve complexiteit die de nodige inwerktijd en een gespecialiseerde opvolging vereist. De EU wil de zwaarste gevolgen opvangen met een Brexit-fonds. Fedustria zal erop toezien dat de getroﬀen bedrijven uit de textielindustrie maximaal op ondersteuning kunnen rekenen. Maar het allerbelangrijkste is dat men er langs beide kanten van het Kanaal naar streeft om de handel in de toekomst zo vlot mogelijk te blijven laten verlopen.

Fedustria - INTERIEURTEXTIEL

TRENDVISION, HET ONTMOETINGSPLATFORM VOOR INTERIEURDESIGN TrendVision is sinds begin 2020 de nieuwe naam van TextiVision, het ontmoetingsplatform voor designers, (interieur-)architecten en producenten rond de nieuwste tendensen in mode, lifestyle en interieur. Dit gebeurt via bezoeken aan beurzen en exposities, deelname aan voordrachten, door samenwerking met nationale en internationale trendwatchers, vooraanstaande creatieve adviesbureaus, scholen met industriële en technologische opleidingen, en gerenommeerde designers en kunstenaars. Dit alles resulteert in een zevental activiteiten per jaar, waar vernieuwende inzichten, aankomende kleurentendensen, de nieuwste materialen en structuren, productfunctionaliteit en consumentengedragingen worden gepresenteerd.

Ondanks de herhaalde lockdowns en de beperkte organisatorische opties in 2020 slaagde TrendVision erin zich flexibel op te stellen en het programma aan te passen volgens de mogelijkheden die er waren. Om bedrijven toe te laten zich ten volle te concentreren op de gevolgen van de coronapandemie, werd het werkjaar uitzonderlijk verlengd met zes maanden. TrendVision deed daarenboven nog een extra inspanning en zorgde voor meer activiteiten dan gebruikelijk, live wanneer het kon en online wanneer het moest, met sprekers als Vincent Grégoire (Nelly Rodi), Brut Collective, Toon Bossuyt (Boss Paints) en Stijn Debaillie (Designregio Kortrijk), en er was een exclusief bezoek aan Kleureyck.

Fedustria - INTERIEURTEXTIEL

Fedustria - TECHNISCH TEXTIEL

TECHNISCH TEXTIEL Agrotech*

Ondernemingen

Textiel voor landbouw, tuinbouw en visvangst, o.a. grondbedekkingsdoek, beschermdoek voor serres, visserijgarens…

Buildtech* Tewerkstelling

7.300 Omzet

Textiel voor de bouw en lichte constructies, o.a. isolatiematerialen, zonwering, roofingtextiel…

Geotech*

Geotextiel, o.a. doek voor water-, wegen- en bodemwerken, afdichtingsdoek, waterfilterdoek…

Indutech* mio

1.897 €

Exportquote

aandeel van export in omzet

70 % Evolutie activiteit

Textiel voor industriële toepassingen, o.a. transportbanden, afdichtingskoorden voor tunnelovenwagens (steenbakkerijen), wolvilt voor bv. drukpersen…

Medtech*

Medisch textiel, o.a. hydrofiel verbandgaas, steunverbanden, hospitaallinnen, luiers (baby’s, incontinentie), therapeutische elastische kousen, chirurgenpakken…

Mobiltech*

in 2020

Textiel voor voertuigen, o.a. autogordels, weefsels voor airbags, binnenbekleding voor auto’s, weefsels voor autobanden, tapijt voor autobussen, vliegtuigen en schepen…

-9 % Aandeel

in toegevoegde waarde van de sector

42 %

Packtech*

Textiel voor transport en verpakking, o.a. canvas/ dekzeil (bache), postzakken/zakken voor linnengoed/geldzakken, cargo- en containernetten…

Protech*

Textiel voor bescherming en veiligheid, o.a. brandwerende materialen, waterdichte weefsels…

Technisch textiel is alomtegenwoordig, maar niet altijd zichtbaar; het zijn nicheproducten met een hoge toegevoegde waarde.

Sporttech*

Textiel voor sporttoepassingen, o.a. kunstgras, doek voor parachutes en/of luchtballons, weefsels voor sporttassen, rugzakken, sportkledij… *copyright Messe Frankfurt

Fedustria - TECHNISCH TEXTIEL

Textiel wordt nog heel vaak alleen geassocieerd met kleding en interieurtextiel. Dat textiel ook functioneel kan zijn, bv. brandvertragend, waterdicht, lichtgevend, warmte-isolerend, is nog te weinig geweten. Het gaat dan om technisch textiel. En zoals de naam het al laat vermoeden, zijn het precies de intrinsiek technische eigenschappen die het technisch textielproduct bepalen en er toegevoegde waarde aan geven. Vaak gebeurt dit door chemie te combineren met textiel. Het afgelopen jaar – en zeker bij aanvang van de coronapandemie – was er veel

aandacht voor medisch textiel, gaande van mondmaskers tot beschermmateriaal en steriele uitrusting voor zorgverleners. Maar ook bij de tandarts (watten…) wordt technisch textiel gebruikt, en zelfs voor persoonlijke hygiëne thuis (dameshygiëne, doekjes om make-up te verwijderen, oorstokjes…). Technisch textiel vinden we ook in auto’s, vliegtuigen en (cruise)schepen. Het is niet altijd ‘zichtbaar’ textiel, zoals bv. het geluiddempend doek onder de motorkap, en de airbags, maar ook de hemelbekleding, de koﬀermatten, de autogordels…

Fedustria - TECHNISCH TEXTIEL

Veiligheidstextiel dat reflecterend, snijbestendig, brand- of kogelwerend is, vinden we terug in de werkkledij van productiearbeiders, brandweerlui, politiemensen, soldaten, motorrijders… Ander minder zichtbaar beschermend textiel fungeert bv. als afdichting in industriële en huishoudelijke toepassingen, zoals ovens, kachels, en boilers. Ook in de natuur en de openbare ruimte helpt textiel een zichtbaar en onzichtbaar handje. Vrijwel onzichtbaar is het textiel voor het verstevigen van bermen, dijken, autosnelwegen, sluizen en spoorwegen, of de vezels om beton te versterken, het filter- en drainagedoek, het doek voor klimaatregeling in serres, het textiel voor verticale beplanting aan gebouwen (groen in de stad), en het worteldoek – zelfs zonlichtreflecterend doek in de fruit- en wijnteelt. En denken we ook aan kunstgras voor

sportvelden voor voetbal over hockey tot tennis… Of zonweringen en insectengaas. Ook onze dagdagelijkse kleding heeft veel te danken aan technisch textiel: elastieken, stretch en sluitingen, maar ook aan bepaalde eigenschappen, zoals waterdichtheid, winddichtheid, ademend vermogen, draagcomfort, transpiratie-afvoerend… dit voor zowel vrijetijdskleding en high performance sportkleding, maar evenzeer voor tassen, rugzakken en accessoires. Ook in de logistiek en de verpakkingswereld vinden we veel technisch textiel terug, gaande van dekzeilen voor vrachtwagentransport – vaak zelfs uitgerust met antidiefstalsystemen –, industriële verpakkingen ter bescherming van onderdelentransport, postzakken, touwwerk voor schepen, tot doeken voor werfstellingen.

Fedustria - TECHNISCH TEXTIEL

KENNIS EN SAMENWERKING, DE DRIJVENDE KRACHTEN Technisch textiel komt er dankzij onderzoek en ontwikkeling, in eerste instantie door de bedrijven zelf, maar vaak in samenwerking met kenniscentra, zoals het textieltechnologiecentrum Centexbel, en ook hogescholen en universiteiten. En precies omdat de bedrijven elk in een andere niche of marktsegment actief zijn, kunnen ze ook van elkaar leren. Sinds 2019 is de werkgroep Technisch Textiel opnieuw actief, in samenwerking met Centexbel. Deze heeft als doel om het netwerk van bedrijven actief in technisch textiel te versterken en de kennisuitwisseling over nieuwe innovaties te bevorderen. Hot topic in het technisch textiel is ‘de circulaire economie’, evenals alles wat bio is.

Fedustria - TECHNISCH TEXTIEL

BESTEMD VOOR EXPORT Zowat twee derde van het in België geproduceerde technisch textiel is bestemd voor de export. Daartoe kunnen de bedrijven deelnemen aan gespecialiseerde beurzen in functie van de specifieke producten die ze maken (medische producten, transport, veiligheid en bescherming…). Op wereldvlak is de biënnale Techtextil in Frankfurt bij uitstek de grootste in zijn soort. Fedustria organiseert er telkens een groepsstand. Omwille van de coronapandemie gaat de Techtextil-beurs van 2021, voorzien voor mei 2021, niet door en verschuift ze naar 21-24 juni 2022.

Fedustria - KLEDINGTEXTIEL

KLEDINGTEXTIEL De productgroep Kledingtextiel omvat weefsels en gebreide stoffen voor vrijetijdskleding, sportkleding, regenkleding, nachtkleding, werkkleding, ondergoed, modekleding, voeringen, en afgewerkte breigoedproducten zoals babyen kinderkleding, joggings, pulls en andere bovenkleding, beenbekleding en T-shirts.

Weverij

Kledingtextiel op een kantelmoment met grote uitdagingen én opportuniteiten.

Breierij

Ondernemingen

10 21 Tewerkstelling

1.050 350 Omzet

248 mio 137 € Exportquote

aandeel van export in omzet

90 % 60 % Evolutie activiteit in 2020

-13 % -9 % Aandeel

in toegevoegde waarde van de sector

+ 11 %

Fedustria - KLEDINGTEXTIEL

KLEDINGTEXTIEL EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE Opdat de kledingsector de transformatie zou kunnen maken naar een circulaire economie, speelt de kennis van gebruikte grondstoﬀen en bewerkingen en behandelingen een cruciale rol. Dat vergt niet alleen kennis van het volledige productieproces maar ook van het gebruik van het textiel. Immers, indien men een kledingartikel dat einde-leven is, wil recycleren, moet men precies weten om welke materialen (bv. vezels) het gaat, in welke mate ze verontreinigd zijn, of er geen schadelijke stoﬀen in verwerkt werden e.d. Bij geïmporteerde kleding is deze kennis op vandaag niet altijd voorhanden.

Indien de verschillende betrokkenen doorheen de waardeketen samenwerken, en dit vanaf de vezels, de spinnerijen, over de weverijen en de breierijen, tot de veredelaars en de textielverzorgers, heeft die circulaire benadering wel kans op slagen. Voor de niche van het bedrijfstextiel komt dit binnen handbereik, aangezien iedere schakel uit de keten nog lokaal verankerd is. Vandaar dat vooral deze niche in projecten zoals bAwear (traceability of ‘traceerbaarheid’) en Circletex (inzamel-, sorteer- en recyclagesysteem voor bedrijfstextiel) aan bod komt. Fedustria levert aan beide projecten haar medewerking.

KENNIS DELEN EN NIEUWE HORIZONTEN VERKENNEN Het textielkenniscentrum Centexbel speelt een cruciale rol in de verspreiding van kennis naar de textielbedrijven, in het bijzonder naar de vele kmo’s. In dit kader wordt jaarlijks een Horizonverkenning Kledingtextiel georganiseerd, waar updates worden gegeven omtrent innovaties, patenten, normen, etikettering en wetgeving die rechtstreeks of onrechtstreeks met kleding te maken heeft. Ook bedrijfsgetuigenissen zijn een vaste waarde. De onderzoeksprojecten van Centexbel worden ook telkens toegelicht. Behandelde topics in 2020 waren o.a. normenevoluties en wetgeving m.b.t. kleding en kledingtextiel, het OEKO-TEX®-label, de revival van hennep, de resultaten van het Interreg-project Retex (recyclage), traceability en duurzaamheid.

Fedustria - KLEDINGTEXTIEL

ONDERZOEKSPROJECTEN VOOR EEN BETER INZICHT Het doel van het Europese Retex-project, waaraan de regio’s Hauts-de-France, Wallonië en Vlaanderen meewerken, is om de textielsector steeds meer in een gesloten kringloop te laten werken, en de grondstoﬀen zoveel mogelijk te hergebruiken, ongeacht of die nu afkomstig zijn van productieafval of van afval na consumptie. Dankzij een grondig onderzoek kreeg men een beter zicht op die stromen en de grondstoﬀen die het potentieel in zich hebben om ingezet te worden voor recyclage. Niet alleen de technische mogelijkheden en de belemmeringen werden onder de loep genomen, ook de economische haalbaarheid werd bekeken. De resultaten werden eind december 2020 voorgesteld tijdens het slotevenement van het project. Voor meer informatie: www.dotheretex.eu.

DUE DILIGENCE VOOR MEER FAIRE CONCURRENTIE Aan de hand van een beleid van due diligence, vrij vertaald als ‘gepaste zorgvuldigheid’, is het de bedoeling om doorheen een volledige waardeketen processen in te voeren die het risico op schendingen van mensenrechten en milieuovertredingen traceerbaar maken, evenals om maatregelen te treﬀen om hieraan te verhelpen. Dit zou voor alle sectoren gelden. In het kader van de mogelijke introductie van Europese beleidsmaatregelen hieromtrent is

de kledingsector, door zijn globale karakter, één van de sectoren die hierbij traditioneel extra belicht wordt. Belangrijke voorwaarde op het vlak van due diligence is dat er geen regeling fit-to-all komt, wel één die sectorspecifiek is. Bovendien mag de kmo-eigenheid niet uit het oog worden verloren. Indien realistisch toegepast zal due diligence niet alleen ten goede komen aan mens en milieu, maar ook tot eerlijker concurrentie leiden over alle grenzen heen. Fedustria participeert als stakeholder.

Fedustria - VEREDELING

VEREDELING De productgroep Veredeling • wast, bleekt, verft, bedrukt en coat diverse textielartikelen (garens, weefsels, tapijt, breigoed, non-wovens…), • maakt ze vuilafstotend, krimpvrij, brandvertragend… en brengt coatings (deklagen) aan.

TEXTIEL VEREDELEN DANKZIJ CHEMISCHE PRODUCTEN Textiel én chemie is een succescombinatie. Bv. het aanbrengen van een chemische beschermlaag (coating) op een doek om te komen tot een beschermtextiel. Dat beschermtextiel kan dan weer worden gebruikt voor werkpakken voor bv. productiearbeiders of brandweerlui. De juiste chemische samenstelling zorgt immers voor de juiste bescherming. Ook andere functionele eigenschappen kunnen dankzij chemische producten op textielproducten worden aangebracht (bv. om ze vuilafstotend te maken, brandvertragend, waterwerend…). En last but not least: kleur! Textielveredeling zorgt voor kleur in het leven, op kleding, meubelstoﬀen, tapijten… Zonder de textielveredeling geen kleur in en op textiel.

Deze textielveredeling gebeurt hetzij geïntegreerd in een textielbedrijf, hetzij door onafhankelijke gespecialiseerde toeleveranciers (loonveredelaars).

Fedustria - VEREDELING

De veredelingsbedrijven zijn erin geslaagd om hun waterverbruik spectaculair te verminderen.

Om kleur en specifieke eigenschappen aan textiel te geven, zijn chemicaliën bijgevolg onontbeerlijk. Echter, het gebruik van chemicaliën wordt aan banden gelegd als gevolg van de Europese REACH-verordening (staat voor registratie, evaluatie, autorisatie en beperking van chemische stoﬀen). Zorgwekkende stoﬀen moeten inderdaad maximaal vervangen worden. Begrijpelijk. Maar in de praktijk is het niet altijd evident om volwaardige milieuvriendelijke alternatieven te vinden, en in sommige gevallen zelfs onmogelijk (wegens onbestaand). Fedustria pleit dan ook voor het tijdelijk toelaten van essentiële chemicaliën zolang er geen volwaardige alternatieven beschikbaar zijn. Chemicaliën zijn ook een belangrijk aandachtspunt bij de herziening van de zogenaamde ‘BREF Textiel’, zijnde het Europees

referentiedocument inzake best beschikbare technieken in textiel. Zo bepaalt de BREF, die de basis vormt voor de vergunningsvoorwaarden van de textielbedrijven, o.a. de emissiegrenswaarden voor chemische stoﬀen die met de gedefinieerde best beschikbare technieken dienen gerespecteerd te worden. Fedustria houdt de vinger aan de pols via de Technical Working Group. Onontbeerlijk bij heel wat veredelingsprocessen is het gebruik van ‘water’. Fedustria volgt dan ook de diverse beleidsontwikkelingen betreﬀende droogte en waterbeschikbaarheid van heel nabij op. Belangrijk om te vermelden is dat het waterverbruik in de textielindustrie op 40 jaar tijd met niet minder dan 80 % is verminderd (en nu nog maar 1 % van het totale industriële waterverbruik in Vlaanderen is).

Tewerkstelling

Ondernemingen

41*

1.000

loon 14 geïntegreerd 27

loon 550 geïntegreerd 450

* Alleen bedrijven met 10 of meer werknemers

Omzet

142 mio € Exportquote

aandeel van export in omzet

20 %

Evolutie activiteit in 2020

-13,5 % Aandeel

in toegevoegde waarde van de sector

Fedustria - GARENPRODUCTIE

GARENPRODUCTIE Ondernemingen

De productgroep Garenproductie omvat de voorbereiding en de productie van filamentdraad (uit polyester PES en polyamide PA), vezels en garens van polyamide PA, polyester PES, polypropyleen PP…, en garens (zuiver en gemengd) van katoen, wol, vlas…

4 Tewerkstelling

200 Omzet

n.b. mio € Exportquote

aandeel van export in omzet

60 % Evolutie activiteit in 2020

-13 % Aandeel

in toegevoegde waarde van de sector

GESPECIALISEERDE NICHE Binnen de Belgische textielindustrie is de spinnerijactiviteit een kleine maar gespecialiseerde niche met een aandeel van ca. 2 % binnen de totale textielindustrie. De productie van garens gebeurt hetzij door onafhankelijke spinnerijen, hetzij door geïntegreerde spinnerijen (die deel uitmaken van een textielbedrijvengroep en die garens produceren voor de eigen weverijen). Katoentypespinnerijen zijn de grootste groep in de totale garenproductie in België (zonder de extrusie).

Fedustria - GARENPRODUCTIE

CIRCULAIRE ECONOMIE IN DE PRAKTIJK

Garens zijn een onmisbare tussenstap in de textielwaardeketen: zonder garens geen kleding, meubelstoﬀen, of tapijten. De belangrijkste vezels zijn katoen en polyester, al wordt ook een ruim palet aan synthetische garens geproduceerd voor o.a. technisch textiel. Ontwikkeling op maat van en in samenspraak met de klant is hierbij een grote troef. Het verbaast dan ook niet dat circulariteit een steeds groter wordende rol speelt binnen de garenproductie, mede dankzij de toenemende aandacht van professionele aankopers, overheden én consumenten voor ecologische en duurzame producten. Zo wordt volop geïnvesteerd in ecodesign en wordt actief ingezet op duurzame oplossingen.

De spinnerijen spelen een zeer actieve rol in het onderzoek naar het verder optimaliseren van de mogelijkheden van textielrecyclage. De spinnerijen spelen ook een cruciale rol in onderzoek en ontwikkeling naar bv. recyclage van textielafval, zowel industrieel als post-consumer-textielafval. Zij reiken zelf ook meer en meer oplossingen aan voor mogelijke eindproducten. Op die manier kunnen gerecycleerde garens bv. voor compleet nieuwe toepassingen ingezet worden. Nieuwe markten en nieuwe businessmodellen zien aldus het levenslicht. Zo worden op basis van post-consumer-textielafval, zoals oude jeansbroeken (katoen), nieuwe textielproducten gemaakt, bv. handdoeken, matrastijk, pulls, tentdoeken… Een noodzakelijke tussenstap hiervoor is de garenproductie: de gerecycleerde vezels worden eerst opnieuw tot garens gesponnen en vervolgens geweven of gebreid, en geconfectioneerd, tot eindproducten met gerecycleerd materiaal. En aangezien dit gepaard gaat met veel technische uitdagingen, spelen de spinnerijen een zeer actieve rol in het onderzoek naar het verder optimaliseren van de huidige recyclagemogelijkheden.

Fedustria - MEUBEL

MEUBEL De Meubelindustrie omvat een zeer grote variëteit van productgroepen, gaande van eetkamers, slaapkamers, keukens, outdoor-creaties, bureaumeubelen… tot zitmeubilair zoals salons, zetels of stoelen, maar evenzeer matrassen en bedbodems.

De Belgische meubelindustrie beschikt over heel wat troeven om binnen- en buitenlandse aankopers te verleiden: een zeer veelzijdig, trendy en kwalitatief aanbod.

Fedustria - MEUBEL

Ondernemingen

725 Tewerkstelling

9.906 Omzet

1.966 mio € Exportquote

aandeel van export in omzet

57 % Evolutie activiteit in 2020

-6,0 % Aandeel

in omzet van de sector

39 %

FEDUSTRIA GAAT VOOR MEER DRIEKLEUR IN IEDERS INTERIEUR Op maandag 8 juni 2020 lanceerde Fedustria een speelse mediacampagne die de producten van de lidbedrijven en de sectorgenoten uit de interieurbranche in de kijker zette. Op die manier wilde Fedustria de producenten van interieurproducten en de interieurbouwers ondersteunen. Zij hadden het door de coronapandemie en de bijbehorende langdurige sluiting van de meubelen interieurwinkels in de lente 2020 zwaar te verduren.

Fedustria - MEUBEL

Tijdens de eerste lockdown beleefden consumenten hun woning immers intensiever dan ooit, omdat ze verplicht moesten ‘thuisblijven’. Vele consumenten beseften plots het belang van een aangenaam en comfortabel interieur. Bovendien kwam budget vrij omdat andere uitgaven, zoals buitenlandse vakanties of een dure auto, op dat moment niet mogelijk of niet wenselijk waren. Investeren in het eigen huis daarentegen steeg in de prioriteitenlijst. Via een grappige, pratende woning met de slogan ‘Geef meer driekleur aan je interieur!’ werden de Belgische fabrikanten van interieurproducten gepromoot. Deze promotiecampagne liep op radio en online (via banners op websites en posts op social media, o.a. Facebook en Instagram), via POS-materiaal ter promotie in de fysieke winkels en showrooms, en via de campagnewebsite www.fermgerief.be. © VELDEMAN BEDDING

Fedustria - MEUBEL

Op vandaag is ‘Ferm gerief’ vrijwel het enige online-inspiratieplatform waar de consument een uitgebreid overzicht vindt van Belgische interieurproducten en -merken. Deze actie genereert op haar manier een meerwaarde voor alle deelnemende fabrikanten en interieurbouwers, maar evenzeer voor de meubelwinkels, de toeleveranciers en de gehele lokale waardeketen. © DETREMMERIE BADKAMERMEUBELEN

Fedustria - MEUBEL

EXPORTPROMOTIE IN CORONATIJDEN Het coronavirus had een enorme impact op de exportinspanningen in 2020. Niettemin blijft export een belangrijke hefboom voor de groei van de productie en de omzet van de Belgische meubelindustrie: zowat 60 % van de Belgische productie wordt in het buitenland verkocht. BelgoFurn, de exportpromotiecel van Fedustria, faciliteert de zoektocht naar buitenlandse klanten voor de Belgische meubelbedrijven en begeleidt hen bij het vinden van nieuwe afzetmarkten. In dit kader wordt jaarlijks een actieprogramma uitgewerkt, mede geruggesteund door Flanders Investment & Trade als strategische partner. Bij de zoektocht naar nieuwe exportmogelijkheden kwam Canada als nieuwe afzetmarkt in het vizier.

Fedustria - MEUBEL

De Canadese vraag naar Europees meubilair en het vrijhandelsakkoord (CETA) hebben geleid tot een unieke samenwerking tussen veertien Belgische bedrijven die de stap hebben gezet om een gezamenlijke Design Showroom te openen in Toronto, het designhart van Canada. Via deze showroom kunnen de bedrijven voor een lange termijn aanwezig zijn op de Canadese markt, met het oog op een structurele samenwerking met hun Canadese partners. Zie: www.belgiandesignshowroom.com Door de Covid-19-crisis werden geplande prospectiereizen geannuleerd of uitgesteld en ook de beurzenkalender werd hevig door elkaar geschud. Toch bleef BelgoFurn niet bij de pakken zitten. Zo werd gewerkt aan een nieuwe frisse website ter ondersteuning van de exportactiviteiten: www.belgofurn.com,

ook te consulteren via www.belgianfurniture.be en www.belgischmeubel.be. Deze is samen met de Belgische exportgids – ook wel Belgische Meubelbijbel genoemd – hét visitekaartje van het Belgisch meubel naar de buitenlandse distributie en projectmarkt. Aan de hand van prachtig beeldmateriaal krijgen buitenlandse aankopers een mooi overzicht van wat ons land op meubelvlak te bieden heeft. Omwille van de coronacrisis werd extra geïnvesteerd in bijkomende promotie van de Belgische Meubelbijbel, dit via advertenties in de Nederlandse en Franse vakpers, en via een internationale digitale campagne. Ook worden de deelnemende bedrijven online in de kijker gezet via de Instagram- en Facebook-account van BelgoFurn: volg zeker @belgianfurniture!

Fedustria - MEUBEL

MATRASSEN KOMEN IN EEN CIRCULAIR VERHAAL: VALUMAT VAN START SINDS 1 JANUARI 2021 Op 1 januari 2021 trad de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV) voor matrassen in voege in België. Iedereen die matrassen op de Belgische markt brengt, hetzij als producent, hetzij als invoerder, krijgt sindsdien een aantal verplichtingen inzake inzameling, recyclage en rapportering opgelegd. Samen met enkele matrasproducenten en de sectorfederaties van de distributie, Comeos en Navem, richtte Fedustria de vzw Valumat op. Dit beheersorganisme voert in naam van alle aangesloten producenten en invoerders de verplichtingen die voortvloeien uit de UPV op een collectieve manier uit. Begin september 2020 organiseerde Fedustria i.s.m. Valumat een aantal webinars om zowel producenten, als invoerders en handelaars, op de hoogte te brengen van hun verplichtingen. Dit webinar kan volledig worden herbekeken via www.valumat.be. Vanuit Europa neemt de vraag naar de invoering van UPV-systemen voor verschillende productgroepen (ook meubelen) toe. Samen met EFIC (Europese confederatie van de meubelindustrie) en EBIA (Europese beddingfederatie) pleit Fedustria voor zoveel mogelijk uniformiteit binnen de EU.

Fedustria - MEUBEL

E-BUSINESS: EEN OPLOSSING OP SECTORNIVEAU IN ZICHT Via de gemengde werkgroep Fedustria-Navem werd in 2020 volop doorgewerkt aan het dossier e-business (elektronische uitwisseling van gegevens tussen meubelfabrikanten en -handelaars). Doel is te komen tot één sectorplatform waarop meubelfabrikanten en -handelaars hun bestaande softwarepakketten kunnen enten en gegevens (digitale productcatalogi, orders, orderbevestigingen, en op termijn ook dispatching advices, facturen…) elektronisch op een beveiligde manier kunnen uitwisselen. In samenwerking met een preferentiële softwarepartner werd een reeks testcases bij meubelfabrikanten en -handelaars opgezet en succesvol afgerond. Na de ondertekening van de samenwerkingsovereenkomst op sectorniveau door Fedustria en Navem, zal in de loop van 2021 worden overgegaan tot de oﬀiciële lancering van het platform.

Fedustria - HOUTEN CONSTRUCTIE-ELEMENTEN

HOUTEN CONSTRUCTIE-ELEMENTEN

De productgroep Houten constructieelementen omvat de industriële productie van deuren, ramen, parket, gelijmd gelamelleerde spanten, dakspanten, houtverduurzaming, houtskeletbouw en houtbouw.

Ondernemingen

217 Tewerkstelling

Hout is het meest klimaatvriendelijke bouwmateriaal van allemaal. Nóg meer bouwen met hout zal bijdragen tot het behalen van de klimaatdoelstellingen.

3.133 Omzet

BOUWEN MET HOUT ZIT IN DE LIFT

920 mio € Exportquote

aandeel van export in omzet

15 % Evolutie activiteit in 2020

-1,7 % Aandeel

in omzet van de sector

18 %

Het aandeel houtbouw in België neemt jaar na jaar toe. Meer dan 1 op 10 nieuwe woningen wordt intussen gebouwd met hout. Naast houtskeletbouw kennen nieuwere technieken zoals CLT (Cross Laminated Timber) een sterke opmars, overal in Europa. En dit zowel voor kleinere bouwprojecten als voor houten woontorens met een aanzienlijk aantal verdiepingen. Bij renovaties wordt ook meer en meer hout gebruikt. Het plaatsen van een extra verdieping, de zogenaamde optoppings, kunnen perfect in hout worden uitgevoerd zonder risico op overbelasting van de bestaande fundering.

Fedustria - HOUTEN CONSTRUCTIE-ELEMENTEN

WAAROM BOUWEN MET HOUT BETER IS Bouwen met hout biedt talloze voordelen ten opzichte van de traditionele woningbouw: het gaat om een snelle en droge manier van bouwen, met vrijwel geen bouwafval, die bovendien zorgt voor een sterke vermindering van het werfverkeer. Houten gebouwen hebben een hogere thermische isolatie, zijn energiebesparend, akoestisch dempend, brandveilig… En ze zorgen voor een ideaal binnenklimaat, waardoor ze een positief eﬀect hebben op de gezondheid van de mens (minder kans op allergieën, minder stress) en op de werken leerprestaties. Bovendien is bouwen met hout dé ideale oplossing in de strijd tegen de klimaatverandering. Want de in het hout opgeslagen koolstof blijft decennialang opgeslagen in de houten gebouwen!

BELANGRIJKE ROL VOOR HOUT IN EUROPEAN GREEN DEAL Op 11 maart 2020 stelde de Europese Commissie haar nieuw Actieplan Circulaire Economie voor. Dit actieplan vormt één van de speerpunten van de EU Green Deal. Het omvat maatregelen gericht op de gehele levenscyclus van producten, van ontwerp en productie tot consumptie, herstel, hergebruik en recyclage. Zodoende wil Europa het circu-

lair gebruik van grondstoﬀen bevorderen en tegelijkertijd de economische groei stimuleren. Fedustria verwelkomt dit actieplan en is tevreden dat het de link legt naar het klimaatbeleid, met een belangrijke rol voor hout in de bouw dat als koolstofopslag voor de lange termijn kan worden beschouwd.

GEEN EENGEMAAKTE EUROPESE BOUWPRODUCTENMARKT ZONDER CE-MARKERING Het CE-merk garandeert dat een product voldoet aan een Europese geharmoniseerde norm en fungeert dan als paspoort voor dit product binnen de Europese eengemaakte markt. Op vandaag bestaat er een verplichting tot CE-markering voor: plaatmateriaal, dakspanten, houtskeletbouw, gesorteerd hout, buitenschrijnwerk, houten vloeren, samengestelde balken, dakelementen en houten gevelbekledingen. Vanuit Fedustria blijven wij hameren op een eengemaakte Europese markt voor bouwproducten gebaseerd op CE-markering.

Fedustria - HOUTEN PLAATMATERIAAL

HOUTEN PLAATMATERIAAL De productgroep Houten plaatmateriaal omvat de productiebedrijven van spaanplaten, MDF en OSB. In het verlengde hiervan vindt men bedrijven gespecialiseerd in de plaatveredeling (bv. gefineerde of gemelamineerde platen, fineerparket, laminaatvloeren).

VEELZIJDIGE TOEPASSINGEN Het gebruik van plaatmateriaal neemt een cruciale plaats in de bouw en woninginrichting, bv. als bouwplaat voor structurele toepassingen, wand- en vloerbekleding, basismateriaal voor de (keuken)meubelen, enz. De toepassingen zijn eindeloos en veelzijdig.

De productie van houten plaatmateriaal zorgt ervoor dat alle houtgrondstof maximaal wordt benut. De beschikbaarheid van hout is echter cruciaal voor het voortbestaan van deze sector.

Fedustria - HOUTEN PLAATMATERIAAL

EEN GELIJK SPEELVELD ALS UITGANGSPUNT

Ondernemingen

35 Tewerkstelling

3.039 Omzet

Samen met de Europese federatie van de producenten van houten plaatmateriaal EPF (European Panel Federation) pleit Fedustria er bij de wetgevende instanties voor om geen nationale regels of lokale verplichtingen in te voeren bovenop de bestaande Europese regelgeving. Zo streven beide federaties naar het behoud van de CE-markering voor bouwproducten. Bijkomende regels (bv. bijkomende vereisten op CE-gemarkeerde producten, zoals m.b.t. de emissie van Vluchtige Organische Stoﬀen uit bouwmaterialen) ondermijnen namelijk de Europese interne markt en belemmeren de vrije concurrentie. Daarnaast eisen Fedustria en EPF dat plaatmateriaal of producten eruit vervaardigd, die van buiten de EU worden ingevoerd, aan dezelfde strenge normen voldoen als in de EU geproduceerde platen, teneinde oneerlijke concurrentie te vermijden.

1.542 mio € Exportquote

aandeel van export in omzet

69 % Evolutie activiteit in 2020

-3,6 % Aandeel

in omzet van de sector

31 % © UNILIN PANELS Kastenwand Super Matt – TMMR Fabriek

Fedustria - HOUTEN PLAATMATERIAAL

STRENGE KWALITEITSEISEN De industrie blijft o.a. verder strijden voor de aanwending van E1-plaatmaterialen (met de hoogste genormaliseerde standaard!) als basisplaat voor het gebruik in beklede platen (E1-inside). Daarnaast wordt alles op alles gezet om aan te tonen dat de huidige klassering van plaatmaterialen voor wat betreft de aanwezigheid van TiO2 en melamine méér dan voldoet. Het gebruik van houten plaatmateriaal indoor is dan ook compleet veilig.

TOONBEELD VAN CIRCULAIRE ECONOMIE Spaanplaat speelt een heel belangrijke rol in de circulaire economie, omdat deze voor een groot deel wordt geproduceerd uit recyclagehout afkomstig van verpakkings- en afbraakmateriaal en productieafval. Zo wordt het gebruik van vers hout vermeden. Ook producenten van MDF en OSB zijn een toonbeeld van duurzaam materiaalbeheer door het gebruik van restproducten uit de zagerijsector en de bosbouw, of het gebruik van stammen die niet voor de zagerijsector in aanmerking komen. Fedustria blijft dan ook pleiten voor een correcte cascadering van hout – eerst gebruik, dan hergebruik en recyclage, pas in allerlaatste instantie verbranding met energierecuperatie – als basis voor een duurzaam biomassabeleid.

Fedustria - HOUTEN VERPAKKINGEN

HOUTEN VERPAKKINGEN De productgroep Houten verpakkingen verenigt de producenten van kisten, palletten, stuwhout en kabelhaspels. Naast verpakkingen met gestandaardiseerde afmetingen, zoals de EPALpalletten, wordt in deze sector veel maatwerk verricht. Zo zijn er bedrijven die grote machines en onderdelen veilig verpakken, stuwen en verzenden, en palletten produceren op maat van de te transporteren goederen. Omdat hout hét herbruikbare materiaal bij uitstek is, behoren ook heel wat herstellers van gebruikte palletten en tweedehandsverpakkingen tot deze deelsector.

Ondernemingen

Tewerkstelling

918 Omzet

410 mio € Exportquote

aandeel van export in omzet

40 %

Evolutie activiteit in 2020

-7,2 % Aandeel

in omzet van de sector

Houten palletten en verpakkingen zijn van cruciaal belang voor een vlotte goederenstroom.

Fedustria - HOUTEN VERPAKKINGEN

EEN ESSENTIËLE SECTOR

DE EPAL-PALLET, EEN VASTE WAARDE In de wereldwijde logistiek is de EPAL-pallet de meest gebruikte standaardpallet. Zo zijn in Europa alleen al meer dan 3 miljoen EPAL-palletten in omloop. De EPAL-pallet staat voor goede kwaliteit, multi-inzetbaarheid en een systeem van uitwisselbaarheid en recyclage. Het is de Europese vereniging EPAL e.V. (Düsseldorf, Duitsland), actief in meer dan 30 landen, die verantwoordelijk is voor de consistente kwaliteit ervan. Belepal vzw, de Belgische vereniging van EPAL-pallettenfabrikanten en -herstellers, groepeert de Belgische bedrijven met een EPAL-licentie. Fedustria verzekert het secretariaat ervan.

Tijdens de Covid-19-lockdowns werden door de regeringen van verschillende EU-landen, inclusief België, de productie en het herstel van palletten en verpakkingen beschouwd als ‘essentiële’ sectoren. Dit betekent dat deze gedurende de gehele pandemie moesten kunnen blijven functioneren om een veilige en vlotte levering van goederen (o.a. levens- en geneesmiddelen) te waarborgen.

ROL BINNEN EEN CIRCULAIRE ECONOMIE

Houten verpakkingen en palletten zijn duurzaam, herstelbaar, herbruikbaar en recycleerbaar. Hoe langer we ze gebruiken en hergebruiken, hoe langer de koolstof in het hout wordt vastgehouden. In 2020 werd de sector geconfronteerd met een sterke stijging van de prijzen voor naaldhout, o.a. ten gevolge van de grote vraag naar hout buiten de EU. Meer weten over de voordelen van het gebruik van houten palletten? www.packagingfromnature.com

VEILIG EN HYGIËNISCH, OOK NA DE BREXIT De Brexit heeft als gevolg dat alle houten verpakkingsmateriaal gebruikt in de handel tussen de EU en het VK sinds 1 januari 2021 moet voldoen aan de voorschriften van de ISPM-15, wat in de praktijk neerkomt op een hittebehandeling van het hout als buﬀer tegen schadelijke organismen. Samen met de Europese federatie van fabrikanten van houten palletten en verpakkingen, FEFPEB, wees Fedustria op het belang van houten verpakkingsmateriaal voor de internationale handel en op het feit dat de Brexit niets verandert aan de gezondheidsrisico’s tussen de EU en het VK. Door extra investeringen in behandelings- en productiecapaciteit konden alvast een voldoende hoeveelheid ISPM-15-conform houten verpakkingsmateriaal en een vlotte logistiek worden gegarandeerd.

Fedustria - DIVERSE PRODUCTEN VAN HOUT

DIVERSE PRODUCTEN VAN HOUT De veelzijdige productgroep Diverse producten van hout omvat zowel de productie van kleine houten voorwerpen (houtdraaiwerk) als die van speeltoestellen, kaders en lijsten, borstels en penselen, muziekinstrumenten, lijkkisten…

Hoogwaardige kwaliteit, veiligheid en innovatie maken het verschil met de spelers uit de lagelonenlanden binnen deze gespecialiseerde sector van producten van hout.

Fedustria - DIVERSE PRODUCTEN VAN HOUT

VOOR ELKE LEVENSFASE EEN VEILIG PRODUCT In elke fase van ons leven komen we ongetwijfeld eens in aanraking met één of meerdere van de producten uit deze diverse productgroep: kinderen spelen en klauteren op de grote houten speeltoestellen in de openbare speeltuinen, (jong)volwassenen bespelen een houten muziekinstrument of genieten ervan op concerten en festivals, borstels en penselen gebruiken we in onze vrije tijd voor hygiënische of artistieke doeleinden, met kaders en lijsten verfraaien we ons interieur, en op het einde van ons leven maken we kennis met ‘het laatste meubel’, een houten lijkkist.

Het gaat telkens om gespecialiseerde nicheproducten, die onderhevig zijn aan strenge normen en wetten, voor zeer specifieke toepassingen. Fedustria volgt de wetgeving dan ook op de voet voor haar lidbedrijven.

Ondernemingen

61 Tewerkstelling

553 Omzet

190 mio € Exportquote

aandeel van export in omzet

n.b. Evolutie activiteit in 2020

-10,5 % Aandeel

in omzet van de sector

4% © DEKNUDT FRAMES

Fedustria - DIVERSE PRODUCTEN VAN HOUT

‘Recreabel’ verenigt de leveranciers van speeltoestellen, park- en straatmeubilair en andere producten en diensten ten bate van de recreatieve sector. Zij volgt de Europese normalisatiewerkzaamheden van nabij op en onderhoudt nauwe contacten met de uitbaters van speelterreinen en met de FOD Economie, die instaat voor de veiligheidsinspecties op het terrein. De ‘groep Borstels’ van Fedustria volgt de specifieke normeringen voor borstels die rechtstreeks in contact komen met voedingsmiddelen. De Belgische bedrijven maken met hun kwaliteit, veiligheid en innovatie immers het verschil met de concurrerende producten uit de lagelonenlanden.

Fedustria - HOUTINVOERHANDEL

HOUTINVOERHANDEL Ondernemingen

Tewerkstelling

600

De groep Houtinvoerhandel groepeert houtinvoerders en agenten die instaan voor de wereldwijde aankoop en de invoer van ruw of half-afgewerkt hout. Een aantal van deze bedrijven doet ook aan houtverwerking. Zij zijn vaak toeleverancier van de houten meubelproducenten, de bouw en de gespecialiseerde houthandel.

Omzet

Het is in het belang van de hele sector om te waken over een legale houtoogst, zodat de toekomst van de grondstof hout verzekerd blijft.

700 mio €

ILLEGALE HOUTINVOER AAN BANDEN GELEGD DOOR EUROPESE HOUTVERORDENING EN HET FLEGT-ACTIEPLAN

De Europese Houtverordening (European Timber Regulation of EUTR) legt de invoer van illegaal gekapt hout op de Europese markt aan banden. Onder ‘illegaal’ wordt verstaan: het hout dat geoogst, vervoerd, gekocht of verkocht werd in strijd met de wetgeving in het land van herkomst. Diegenen die het hout of houtproduct voor het eerst op de Europese markt brengen, moeten een stelsel van zorgvuldigheidseisen of due diligence system (DDS) toepassen op dit hout, om het risico te minimaliseren dat het illegaal gekapt hout betreft. De leden houtinvoerders van Fedustria nemen deze verplichting serieus en werkten de voorbije jaren hun due diligence-systemen uit. Uiteraard is dit een evolutief gegeven, de DDS-systemen worden dan ook voortdurend verfijnd.

Fedustria - HOUTINVOERHANDEL

Het FLEGT-actieplan (Forest Law Enforcement, Governance and Trade), een vrijwillig systeem dat ervoor moet zorgen dat vanuit de landen die deelnemen aan dit plan enkel legaal geoogst hout naar de EU wordt verscheept, sluit hierbij aan. Momenteel is er enkel een FLEGT-licentiesysteem in voege tussen ‘Indonesië’ en Europa. Begin 2020 kondigde het Indonesische ministerie van handel aan te willen komen tot een tijdelijke versoepeling van hun SVLK-systeem (dit is de basis van de FLEGT tussen de EU en Indonesië), dit wegens de coronapandemie. Deze versoepeling zou geen goede zaak geweest zijn: het systeem zou immers aan geloofwaardigheid inboeten, de overeenkomst met Europa kwam dan ook op de helling te staan. Dankzij een goede samenwerking tussen alle stakeholders, waaronder ook Fedustria, zijn we erin geslaagd dit systeem als dusdanig te behouden.

In 2020 lanceerde de Europese Commissie een zogenaamde ‘fitness check’ waarbij de werking van zowel EUTR als van FLEGT geëvalueerd werd. Samen met de Europese koepelfederatie CEI-Bois steunt Fedustria de EUTR, maar vraagt wel een betere implementatie van deze verordening. Zo is er nood aan een uniforme toepassing en handhaving in Europa. Tevens blijft Fedustria vragende partij voor een uitbreiding van het toepassingsgebied van de Europese Houtverordening naar alle houten producten.

DUURZAAM BOSBEHEER © VAN HOOREBEKE TIMBER

De Europese Commissie wil inzetten op het beschermen van de bossen, zowel in de EU als wereldwijd. Fedustria benadrukt dat de toekomst van de houtsector verbonden is met duurzaam bosbeheer, en dat de sector er bijgevolg alle belang bij heeft om te werken met hout afkomstig uit duurzaam beheerde bossen. Het aspect ‘houtproductie’ vormt, naast ecologische en sociale aspecten, een essentieel onderdeel van duurzaam bosbeheer en mag dus niet uit het oog verloren worden. Bovendien dragen we bij aan het klimaatbeleid door meer hout en houten producten te gebruiken. Kortom: gebruik hout, want hout geeft zuurstof!

Fedustria - FEDUSTRIA IN ACTIE IN CORONATIJDEN

FEDUSTRIA IN ACTIE IN CORONATIJDEN Dat 2020 het jaar zou worden waarin we zouden overdonderd worden door een coronapandemie met verregaande economische en maatschappelijke gevolgen, had niemand kunnen voorspellen. Noch dat alle geplande (leden-)vergaderingen, acties, evenementen, studiedagen, seminaries en vakbeurzen, ontmoetingen met bewindslui of beleidsmakers, plots op de helling zouden komen te staan, en bijgevolg noodgedwongen in een of andere digitale of hybride vorm zouden moeten plaatsvinden als ze al niet werden uitgesteld of geannuleerd. Bijgevolg ziet dit overzicht van de acties van Fedustria in coronatijden er net iets anders uit dan anders.

MEMBERS FIRST Vanuit Fedustria hebben we van bij de aanvang van de coronacrisis alles op alles gezet om de lidbedrijven maximaal te blijven ondersteunen. Dit gebeurde via dezelfde professionele dienstverlening (weliswaar grotendeels van thuis uit) en accurate informatieverstrekking aan de bedrijven. De lidbedrijven werden gericht geïnformeerd via uitzonderlijke edities van het ledenmagazine Fedustria News, hoofdzakelijk gewijd aan de coronacrisis en de eﬀecten ervan op de bedrijfsvoering, naast digitale corona-updates en nieuwsflashes via het compleet vernieuwde extranet van Fedustria. Daarop werd een uitgebreide reeks van artikels voorzien met een permanente update van alle beschikbare informatie over de overheidsmaatregelen, gebundeld in een compleet coronadossier.

METEN IS WETEN Om de vinger aan de pols te houden, werd op regelmatige tijdstippen een rondvraag bij de lidbedrijven van Fedustria georganiseerd. Dit gebeurde onder de vorm van een online-snelenquête. Op die manier wilde Fedustria polsen naar de eﬀecten van het coronavirus op de bedrijven en op de bedrijfsvoering. De resultaten lieten ons toe om onze lobbyacties naar de overheid te onderbouwen en om onze dienstverlening nog beter op de behoeften van de lidbedrijven af te stemmen. Er zijn bevragingen gebeurd op: 19 maart, 26 maart, 14 april, 5 mei, 3 juni, 8 juli, 8 september en 5 november 2020, en 20 januari 2021.

LOCKDOWN DEED ECONOMISCHE ACTIVITEIT INEENSTORTEN De meeste bedrijven hadden door deze crisis (veel) minder of geen werk, en enkele juist zeer veel (bv. medische bescherming). Fedustria heeft van bij de aanvang van de eerste lockdown vanaf 18 maart 2020 ervoor gepleit om bedrijven die kunnen en willen werken te laten voortwerken – mits inachtname van de nodige beschermende veiligheidsmaatregelen. Belangrijk was ook dat de toevoerlijnen voor de grondstoﬀenleveringen openbleven, alsmede de distributiecentra, havens, luchthavens… Ook naar de bouwsector gaat veel toelevering vanuit onze sectoren. Pas na vijf weken kwam er in ons land enige versoepeling van de lockdown, met het laten heropenen van tuincentra en doe-het-zelf-zaken, vanaf 18 april 2020. Deze hadden eigenlijk nooit mogen gesloten worden, net zomin als meubelwinkels, vermits deze minstens even goed, of zelfs nog beter de vei-

Fedustria - FEDUSTRIA IN ACTIE IN CORONATIJDEN

ligheidsvoorschriften konden en kunnen naleven dan bv. de supermarkten (die trouwens niet alleen voeding verkopen). Het leek er bijgevolg op dat de Nationale Veiligheidsraad die de heropening van de tuincentra en de doe-het-zelf-zaken had beslist, eerder willekeurig had gehandeld. Want waarom werden dan ook niet tegelijkertijd de meubelwinkels heropend? En eigenlijk alle winkels die coronaproof kunnen werken? En dat kon perfect, want het heropstarten van de handel moest toch via zogenaamde ‘sectorprotocollen’ gebeuren, waarin alle te nemen preventieve veiligheidsmaatregelen op sectorniveau werden gedefinieerd (ook voor onze Fedustria-sectoren). Gevolg van dit alles: in april 2020 stortte het producentenvertrouwen in elkaar na de lockdown die half maart werd ingevoerd. Ongeziene laagterecords werden opgetekend. In de textielindustrie en in de meubelproductie zakte het producentenvertrouwen tot min 40, in de houtverwerkende industrie tot min 35. Maar het zwaarst getroﬀen was de meubelhandel, waar het vertrouwen van de ondernemers tot 55 onder nul zakte. Ongezien. In juni 2020 verbeterde de activiteit gevoelig, maar tegelijk werd duidelijk dat de coronacrisis veel langer zou duren en dieper zou snijden dan aanvankelijk gedacht.

TIJDELIJKE WERKLOOSHEID: DE REDDINGSBOEI Samen met het VBO, VOKA en de andere sectorfederaties ijverde en ijvert Fedustria bij de overheden voor oplossingen voor de bedrijven waardoor zij deze crisis kunnen overbruggen. Eén van de meest positieve maatregelen die de federale regering genomen heeft na het losbarsten van de coronacrisis is het invoeren van de tijdelijke werkloosheid wegens overmacht-corona. De coronacrisis bracht vele industriële bedrijven namelijk in zware moeilijkheden. De ongeziene drastische daling en annulering van orders was zeker één van de belangrijkste gevolgen. In de meeste ondernemingen was de productie stilgevallen, soms gedeeltelijk, maar meestal volledig. Dankzij het systeem van de tijdelijke werkloosheid wegens overmacht kon die schok opgevangen worden en werden werkgevers en werknemers behoed voor onvermijdelijke ontslagen en massaal jobverlies. Op voorstel van het crisiscomité van Fedustria werd op 13 mei 2020 een dringende oproep gelanceerd naar de politici voor een verlenging van deze tijdelijke werkloosheid wegens overmacht in het kader van de coronacrisis (na 31 mei 2020). De regeling van de tijdelijke werkloosheid wegens overmacht-corona werd in eerste instantie verlengd tot 30 juni 2020, vervolgens tot 31 augustus 2020. En na herhaalde tussentijdse verlengingen werd de tijdelijke werkloosheid wegens overmacht-corona voor alle ondernemingen en alle werknemers finaal verlengd tot 30 juni 2021. De garantieregeling voor bankleningen bleek daarentegen volledig haar doel te missen. De garantieregeling kon immers enkel gelden voor nieuwe kredieten die binnen de twaalf maanden moesten terugbetaald worden. Op aandringen van de ondernemingswereld en inzonderheid van Fedustria maar ook van de banken zelf, heeft de federale regering toegezegd deze regeling uit te breiden. Maar een groot succes is dit zogenaamde ‘bazooka’-Bankenplan helaas niet geworden.

HEROPLEVING IN DE ZOMER VAN 2020 In juni 2020 klom de economische activiteit in de globale verwerkende industrie gestaag uit het dal, zelfs fors in de zomermaanden, maar traag vanaf september. Ook in de maand november verbeterde de conjunctuur in de industrie nog lichtjes. Dit wees erop dat de economische impact van de tweede lockdown veel minder groot was dan die van de eerste. Dat kwam omdat de fabrieken nu wel mochten openblijven – maar wel coronaproof moesten werken – en de winkels in de meeste van onze buurlanden openbleven, waardoor onze export kon verderlopen… tot eind van het jaar 2020/begin 2021, toen Duitsland en het VK in lockdown gingen en hun winkels sloten, Nederland volgde. Plots kreeg onze zeer exportgerichte industrie forse klappen. Het eerste kwartaal van 2021 was daardoor barslecht. Voor vele bedrijven uit de textiel-, houten meubelindustrie is deze ‘tweede golf’ erger dan de eerste van het voorjaar 2020.

Fedustria - FEDUSTRIA IN ACTIE IN CORONATIJDEN

TIJDLIJN Aan de hand van een tijdlijn geven we een overzicht van de meest markante momenten tijdens de coronacrisis, aangevuld met de verschillende acties die Fedustria ondernam ter ondersteuning en verdediging van haar lidbedrijven.

2020 De Nationale Veiligheidsraad (latere Overlegcomité) komt voor het eerst bijeen.

10/03

De lessen worden opgeschort, horecazaken 13/03 worden gesloten en winkels – met uitzondering van de voedingszaken en apothekers – mogen enkel op weekdagen de deuren openen. Tal van activiteiten worden geannuleerd, ongeacht hun omvang en of ze openbaar of privé zijn. Daarnaast wordt telewerken sterk aangeraden. Maar ook de eerdere algemene adviezen blijven uiteraard van kracht: bij begroetingen vermijden van het geven van handen en zoenen, regelmatig de handen wassen.

De federale minister van Werk, Nathalie Muylle, vraagt aan de sociale partners vertegenwoordigd in de Groep van 10, om bij de bedrijven en hun werknemers aan te dringen om een aantal maatregelen van social distancing zoveel mogelijk na te leven. Social distancing heeft een bewezen eﬀect om de verspreiding van een epidemie te vertragen. Het betreft o.m. de mogelijkheid om telewerk te bieden, zoveel mogelijk te vergaderen online, bijeenkomsten (zoals personeels- en bedrijfsfeesten) uit te stellen, afstand te houden op de werkvloer, flexibel te zijn in het toestaan van verlof, opleidingen in grote groepen uit te stellen…

11/03

België gaat in lockdown. Bovenop voormelde maatregelen komen nog een aantal nieuwe maatregelen die gelden vanaf de middag tot en met 5 april. Bedrijven zijn, zonder uitzondering, verplicht om telewerk te organiseren voor elke functie waar dit mogelijk is. Voor degenen voor wie dit niet mogelijk is, zal de social distancing strikt moeten worden gerespecteerd, zowel voor de uitoefening van het werk als voor het door de werkgever georganiseerde vervoer. Als het voor bedrijven onmogelijk is om aan deze verplichtingen te voldoen, moeten zij hun deuren sluiten. Deze bepalingen zijn niet van toepassing op de cruciale sectoren en essentiële diensten. Alle niet-essentiële winkels sluiten vanaf 12 uur ’s middags de deuren.

18/03

Essentiële verplaatsingen, zoals naar de 19/03 winkel, de apotheek en het benzinestation, zijn nog toegestaan. Andere verplaatsingen dienen te worden beperkt. Reizen buiten België die niet als noodzakelijk worden beschouwd, worden verboden. Fedustria stuurt een schrijven naar de Eerste Minister, de vice-eersteministers en alle ministers van de federale regering. Doel: de nood aan verdergaande steunmaatregelen op sociaal en financieel vlak voor de bedrijven te beklemtonen. Diezelfde dag stuurt Fedustria ook een perscommuniqué uit, getiteld “Er is dringend nood aan een bazooka van sociale en financiële steunmaatregelen voor de bedrijven, anders dreigt een economische catastrofe ten gevolge van de coronacrisis!”

Fedustria - FEDUSTRIA IN ACTIE IN CORONATIJDEN

De Nationale Veiligheidsraad beslist om 27/03 de strenge maatregelen nog zeker tot 19 april aan te houden, met een eventuele verlenging tot 3 mei. Via diverse kanalen blijft Fedustria wijzen op de nefaste gevolgen van de coronacrisis op de bedrijven uit de sector, en de hoge nood aan steunmaatregelen vanuit de overheid en de financiële instellingen.

De zogenaamde GEES-werkgroep wordt 06/04 in het leven geroepen. Zij dient een exitstrategie op poten te zetten. Leden van de GEES zijn o.a. Erika Vlieghe, diensthoofd infectieziekten UZ Antwerpen, voormalig Bpost-topman Johnny Thijs, viroloog Marc Van Ranst en Pierre Wunsch, gouverneur van de Nationale Bank van België.

De eerste versoepelingen worden doorge18/04 voerd: in tegenstelling tot de meubelwinkels mogen de tuincentra (die ook meubelen verkopen!) en doe-het-zelf-zaken de deuren weer openen, mits inachtname van strenge regels (o.a. beperkt aantal klanten tegelijk binnen, winkelkarren dienen ontsmet te worden…). Discriminerend én concurrentievervalsend tegenover de meubelwinkels. Dat vond ook de auditeur bij de Raad van State… maar die werd ‘overruled’ door de voltallige Raad, hetgeen zeer uitzonderlijk is.

Fedustria en Navem (de Nationale Vereniging van meubelhandelaars) richten een gemeenschappelijk schrijven aan de Eerste Minister, de vice-eersteministers en alle ministers van de federale regering. Doel: oproep tot een dringende (gedeeltelijke) heropening van meubelen interieurhandels of tuin(meubel)centra.

01/04

Fedustria stuurt een perscommuniqué uit, getiteld “Regering moet heropstart van de economie al vanaf 20 april laten beginnen”. Doel: oproep tot een snelle exit uit de lockdown mits inachtname van de nodige veiligheidsmaatregelen. Immers, de meerderheid van de bedrijven uit onze sectoren ligt ongeveer een maand gedeeltelijk of zelfs volledig stil. In de bedrijven worden tal van initiatieven genomen om deze heropstart in de meest veilige omstandigheden mogelijk te maken en met een correcte naleving van de social distancing.

10/04

Fedustria en Navem richten een gemeenschappelijk schrijven aan de Eerste Minister, de vice-eersteministers en alle ministers van de federale regering. Doel: eis voor een exitstrategie op korte termijn met het heropenen van de meubel-, interieur-, slaapcomfort- en keukensector, mits een aantal concrete social distancing- en veiligheidsvoorstellen.

20/04

Diezelfde dag wordt, in samenwerking met Navem, een perscommuniqué uitgestuurd met als titel “Meubel-, interieur-, slaapcomfort- en keukenwinkels willen vanaf volgende week weer open: een vernieuwd interieur draagt bij tot een positief gemoed en zorgt voor ons psychologisch welzijn”. Doel: oproep om – naar analogie met de doe-het-zelf-zaken en tuincentra – de woonwinkels snel te heropenen, mits het respecteren van de veiligheidsmaatregelen.

Fedustria - FEDUSTRIA IN ACTIE IN CORONATIJDEN

Publicatie “Open Brief 23/04 van Fedustria aan de politieke leiders van dit land”, ondertekend door meer dan vijftig bedrijfsleiders, in Het Laatste Nieuws en De Tijd. In de Open Brief wordt opgeroepen tot politiek leiderschap om een ineenstorting van onze economie én onze welvaart te vermijden. De Open Brief is de resultante van een snelle schakeling tussen het voorzitterschap van Fedustria en de leden van de Raad van Bestuur. Aangezien het gaat om een Open Brief van Fedustria (incl. vermelding van het logo van de federatie) zijn sowieso alle lidbedrijven vertegenwoordigd. De Open Brief wordt ook rechtstreeks verspreid naar de ministers en de beleidsverantwoordelijken. De eerste fase van de 04/05 versoepelingen gaat in. B2B-ondernemingen mogen het werk weer hervatten. Dat betekent echter niet dat deze coronacrisis voor de ondernemingen voorbij is. Zij zullen nog gedurende een lange periode met de gevolgen geconfronteerd worden. Alle winkels in België mogen opnieuw de deu- 11/05 ren openen. Ze moeten wel enkele maatregelen in acht nemen, zoals het limiteren van het aantal bezoekers. België opent de grenzen 15/06 voor wie reist binnen de Europese Unie, het Verenigd Koninkrijk en de andere vier Schengenlanden (Noorwegen, Zwitserland, IJsland en Liechtenstein). De verschillende overheden in ons land introduceren een Europese kaart met kleurcodes. Die kleurcodes (groen, oranje of rood) zijn gebaseerd op de situatie in het land van bestemming. Wie terugkeert uit een rode zone – waarvoor ook een formeel reisverbod uitgevaardigd zal worden – moet bij thuiskomst verplicht in quarantaine en een coronatest laten afnemen. Bij code oranje wordt quarantaine eveneens 08/07 sterk aanbevolen, maar is het niet verplicht. Voor terugkeer uit ‘groene zones’ zijn er geen extra maatregelen nodig bij thuiskomst.

Publicatie van de Open Brief in De Standaard, Le Soir en La Libre. Deze Open Brieven worden gepubliceerd naar aanleiding van de Nationale Veiligheidsraad van 24 april. Daar wordt beslist dat de maatregelen zeker tot en met 3 mei zullen gelden.

24/04

Fedustria en Navem richten een gemeenschappelijk schrijven aan de Eerste Minister, de vice-eersteministers en alle ministers van de federale regering. Doel: oproep tot specifieke voorwaarden voor winkels in het kader van de heropening vanaf 11 mei. Tijdens de bijna twee maanden lockdown hebben veel bedrijven nauwelijks of geen nieuwe orders kunnen noteren; meer nog, tal van eerdere orders werden 08/05 geannuleerd! Bovendien zullen de nieuwe orders slechts met mondjesmaat binnenkomen. Veel ondernemingen verkeren in de ons omringende landen in dezelfde situatie, waardoor ook de export slechts geleidelijk aan op gang zal komen. Alle bedrijven mogen hun activiteiten hervatten. De horeca mag deels weer open, met uitzondering van speelhallen en casino’s. Om de Belgische producenten van meubelen en interieurproducten, interieurbouwers én merken een hart onder de riem te steken, lanceert Fedustria de ludieke campagne ‘Geef meer driekleur aan je interieur!’. Diezelfde dag verspreidt Fedustria een perscommuniqué waarin ze alle Belgen oproept om meer aandacht te besteden aan hun interieur, en in geval van aankoop de producten en merken van eigen bodem niet te vergeten.

08/06

Wie gaat winkelen, hoeft dat niet meer alleen te doen, maar mag mensen uit zijn/ haar bubbel meenemen. Ook de tijdslimiet van een halfuur vervalt.

01/07

Fedustria - FEDUSTRIA IN ACTIE IN CORONATIJDEN

Nieuwe brief van Fedustria aan vice-eer15/07 steminister Alexander De Croo over het Bankenplan en de overbruggingskredieten. Doel: aankaarten van de problemen bij de uitvoering van het Bankenplan, aangevuld met de boodschap dat de gunstigere regeling die nu voor de kmo’s voorzien wordt, ook moet gelden voor alle andere bedrijven, ongeacht hun omvang. Fedustria stelt, zowel uit de snelenquêtes als uit directe contacten met de lidbedrijven, namelijk vast dat het Bankenplan, en dan met name het luik van de overbruggingskredieten met staatsgarantie, niet goed werkt. Dat Bankenplan is al in maart afgekondigd en is bedoeld om de bedrijven te helpen om de liquiditeitsproblemen van deze crisis te overwinnen. Het probleem is dubbel: enerzijds staan de banken slechts met mondjesmaat die overbruggingskredieten toe, en bieden ze liever hun eigen kredieten aan, vaak met extra voorwaarden. Anderzijds is er de te korte termijn: deze moeten op 12 maanden worden terugbetaald. Gezien deze crisis dieper snijdt en langer duurt dan verwacht, is deze termijn veel te kort. Die moet minstens 24 tot zelfs 36 maanden bedragen.

Na één van de moeilijkste Europese toppen van de voorbije jaren bereiken de Europese staats- en regeringsleiders dan toch een akkoord over een ambitieus Europees Herstelfonds (na corona) en de meerjarenbegroting (2021-2027). Het Herstelfonds (‘European Recovery Fund’) is omvangrijk, namelijk 750 miljard euro. Slechts een fractie komt naar België. En wat zit erin voor de bedrijven? Zoals in het verleden zal het geld moeten worden besteed volgens strikte criteria van de groene (de ‘Green Deal’) en de digitale transitie die Europa wenst te realiseren. Natuurlijk zullen er projecten zijn waar enkele van onze bedrijven kunnen in meespelen. Maar een echte ondersteuning van onze bedrijven die door de Covid-19-crisis zwaar geteisterd zijn, mag men hiervan niet verwachten. Samen met het VBO zal Fedustria dit dossier van nabij opvolgen. Vermits de regio’s in België hier een belangrijke rol in spelen, zal Fedustria ook samen met de gewestelijke werkgeverskoepels zoeken naar een maximale nuttige aanwending van deze Europese fondsen.

21/07

DE OPMARS VAN HET MONDMASKER Bij het begin van de coronacrisis kwam men al snel tot de vaststelling dat er geen mondmaskers in België worden geproduceerd. Grootschalige industriële productie ervan was er tot dan in België nooit geweest. Maar plots werd duidelijk dat een strategisch product voor de zorgsector, zoals mondmaskers, vooral uit China moest worden ingevoerd (80 % van de wereldproductie). Daar kwam nog bij dat sinds 4 mei 2020 het dragen van mondmaskers op diverse plaatsen en op het openbaar vervoer verplicht werd voor de gewone burgers. De saga van de mondmaskers heeft eenieder gedurende weken kunnen volgen met vooral onfraaie verhalen van minderwaardig Chinees materiaal dat de testen van kwaliteit en veiligheid zelden doorstond. Niettemin bleef ons land aangewezen op grootschalige invoer.

Daardoor werd de roep om eigen productie steeds groter. Vanuit de confectiesector werden talrijke kleine projecten opgezet, met dank aan de kledingfederatie Creamoda die vraag en aanbod hier in goede banen leidde. Maar structureel bood dat geen oplossing. We hebben nood aan miljoenen mondmaskers per maand. En dat is alleen mogelijk mits grootschalige industriële productie. Maar dat vergt investeringen in (semi-)automatische assemblagelijnen. Intussen zijn daartoe al concrete Vlaamse en Waalse initiatieven genomen, ook door lidbedrijven van Fedustria mét wetenschappelijke inbreng van het textielkenniscentrum Centexbel. Ook de toevoer van de juiste beschermende textiellagen is een essentiële schakel in de mondmaskerpipeline. Ook daarvoor werd een grootschalige investering in ons land opgestart.

Fedustria - FEDUSTRIA IN ACTIE IN CORONATIJDEN

Het is verplicht om een mondmasker te dragen 25/07 op (drukke) openbare plaatsen, alsook voor horecaklanten, tenminste totdat ze hebben plaatsgenomen aan een tafel. Aan reizigers wordt gevraagd om een onlineformulier (het zgn. Passenger Locator Form) in te vullen, 48 uur voordat ze terugkeren naar België. Het is weer toegelaten om met twee personen 24/08 te winkelen, én zonder tijdslimiet. Voor de zomerkoopjes, die al een maand waren uitgesteld naar eind augustus, kwam deze versoepeling te laat: de omzet in de modedetailhandel bleef ver onder het normale peil. De nieuwe federale regering scherpt de coro09/10 namaatregelen aan. Zo wordt het aantal sociale contacten nogmaals teruggeschroefd. Je mag nog maximaal drie nauwe contacten hebben, naast de mensen met wie je samenwoont. Thuiswerken wordt meerdere dagen per week zeer sterk aangeraden. Naar aanleiding van de verstrenging van de co- 20/10 ronamaatregelen richt Fedustria een schrijven aan de Eerste Minister. Doel: oproep om de economie te laten blijven draaien, want een nieuwe lockdown kunnen onze bedrijven niet aan. In de brief worden een aantal prioriteiten voor het relancebeleid opgesomd. Fedustria en Navem richten een gemeenschappelijk schrijven aan de Eerste Minister, de vice-eersteministers en alle ministers van de federale regering. Doel: pleidooi om het kopen bij gespecialiseerde meubel-, keuken-, slaapcom27/10 fort- en interieurwinkels niet te beperken tot 1 persoon, dit naar aanleiding van de circulerende geruchten dat men winkels zou gaan sluiten. Beslissingen over aankopen worden in deze zaken meestal in familieverband (of binnen een ‘bubbel’) genomen.

De nationale exitstrategie wordt herzien, omdat het aantal nieuwe besmettingen stijgt. De sociale bubbel wordt teruggeschroefd van vijftien naar vijf personen. Het runshoppen doet zijn herintrede: winkelen moet men voortaan alleen doen en mag maximum dertig minuten duren per winkel. Telewerk wordt opnieuw sterk aanbevolen.

29/07

Alle leerlingen kunnen terug naar school. Voor leerkrachten en leerlingen ouder dan 12 jaar blijft een mondmaskerplicht gelden.

01/09

Cafés en restaurants moeten voor minstens vier weken de deuren sluiten. Daarnaast geldt er een nachtklok, van middernacht tot 5 uur ‘s morgens in Vlaanderen, en van 22 uur tot 6 uur in Brussel en Wallonië. Sociale contacten worden nogmaals beperkt: elk individu mag voortaan maximaal één ‘knuﬀelcontact’ hebben. Telewerken is voortaan de regel.

19/10

Opnieuw nieuwe maatregelen voor het hele land: de scholen blijven open, maar de bezettingsgraad bij het hoger onderwijs daalt tot maximaal 20 procent (voor fysieke lessen), met mondmaskerplicht, behalve voor practica waar dat niet mogelijk is. De bezettingsgraad voor eerstejaarsstudenten blijft op 50 procent.

23/10

Vlaamse maatregelen worden van kracht. Ook voor winkelen komen er nieuwe beperkingen: maximaal twee volwassenen kunnen nog samen winkelen, of één volwassene met kind.

30/10

Fedustria - FEDUSTRIA IN ACTIE IN CORONATIJDEN

Nieuw gezamenlijk schrijven van Fedustria 31/10 en Navem aan de Eerste Minister, de vice-eersteministers en alle ministers van de federale regering. Doel: de oneerlijke concurrentie aan de kaak stellen die wordt gecreëerd door bepaalde winkels toch open te laten (bv. doehet-zelf-winkels en tuincentra) en te wijzen op het specifieke karakter van gespecialiseerde meubel-, keuken-, slaapcomfort- en interieurwinkels die voor voldoende veiligheid kunnen zorgen en niet mogen worden vergeleken met de supermarkten en de winkelstraten met de volkstoeloop die er was de voorbije dagen. Diezelfde dag wordt ook een gezamenlijk persbericht met Navem verspreid, getiteld “Geef de consument de mogelijkheid om op afspraak meubelen, keukens, slaapcomfort of interieurartikelen te kopen” om tenminste het werken op afspraak mogelijk te maken. Het persbericht werd opgepikt door verschillende nieuws- en krantensites en ook in het radiojournaal op VRT zondagmorgen (interviews met Marc Verberckmoes van Navem en Filip De Jaeger van Fedustria).

Een verstrengde tweede lockdown wordt van 02/11 kracht. De maatregelen gelden tot en met 13 december. Niet-essentiële winkels moeten opnieuw de deuren sluiten. Afhaling en levering zijn mogelijk. Voor de niet-essentiële winkels gebeurt er op 1 december een evaluatie door het Overlegcomité. Telewerk is verplicht. Niet-essentiële verplaatsingen worden niet verboden of beperkt. De grenzen worden niet gesloten zoals bij de lockdown in het voorjaar. Toch worden verplaatsingen naar het buitenland strikt afgeraden. Naar aanleiding van de beslissing van het Overlegcomité tot een nieuwe tweede lockdown en als afgeleide daarvan het sluiten van alle niet-essentiële winkels, beslist het voorzitterschap van Fedustria om onmiddellijk te reageren naar het Kernkabinet. De reactie gebeurt in de vorm van een schrijven aan de Eerste Minister en alle vice-eersteministers. De inhoud ervan wordt tegelijkertijd als perscommuniqué verstuurd op 3 november.

Fedustria verspreidt een perscommuniqué, getiteld “Er is dringend nood aan een omvangrijk crisispakket voor álle bedrijven. Anders dreigt een economische catastrofe ten gevolge van deze tweede lockdown!”. Fedustria vraagt dat de steunmaatregelen die gelden voor andere getroffen sectoren worden uitgebreid naar álle sectoren, inclusief de textiel-, houten meubelsector, en schuift een aantal prioriteiten naar voren. In eerste instantie opnieuw de veralgemeende toepassing van de tijdelijke werkloosheid wegens overmacht corona, naast een optimalisatie van het Bankenplan zodat alle bedrijfskredieten staatsgarantie kunnen krijgen tot zolang dat nodig is om deze crisisperiode te overbruggen. Daarnaast zullen bijkomende, soepele overbruggingskredieten door de banken moeten worden toegestaan. Ook op het vlak van de kredietverzekering is het absoluut noodzakelijk dat de verzekeringsmaatschappijen hun kredietlijnen houden op het peil dat gold vóór de pandemie. Een aantal belastingen en bijdragen aan de overheid dienen uitstel en spreiding van betaling te krijgen. Zo o.m. voor btw, sociale bijdragen, bedrijfsvoorheﬀing, vennootschapsbelasting, en onroerende voorheﬀing. Fedustria pleit ook voor het volledig openhouden van de binnengrenzen van de EU voor zowel goederen als personen. Anders wordt de export nog eens extra gehinderd, naast de lockdown in meerdere landen. Ook pleit Fedustria voor een dringend ingrijpend relanceplan, om te beginnen voor een verhoging van de overheidsinvesteringen als motor van de economie: van 2,5 % naar 4,5 % van het BBP. En voor het aanmoedigen van privé-investeringen via verhoogde afschrijvingen (diverse formules zijn mogelijk, zoals een verdubbeling van de percentages, het tijdelijk herinvoeren van degressieve afschrijvingen…). Ook de innovatie-inspanningen van de bedrijven moeten extra worden aangemoedigd, door hogere steunpercentages voor onderzoek & ontwikkeling en dit zowel voor individuele als collectieve innovatieprojecten. Van de aangekondigde 750 miljard euro van het Europese Herstelfonds moet bovendien een volwaardig deel naar de Belgische industrie gaan.

03/11

Fedustria - FEDUSTRIA IN ACTIE IN CORONATIJDEN

Niet-essentiële winkels mogen opnieuw ope01/12 nen. Er gelden echter strikte hygiënische voorwaarden, waaronder handen ontsmetten, afstand houden, een mondmasker dragen. Een winkelbezoek wordt tot een minimum beperkt en duurt maximaal 30 minuten. Individueel winkelen wordt aanbevolen. Voor winkels geldt de norm van één klant per 10 m². Grote winkels van meer dan 400 m² dienen verplicht een toegangscontrole te voorzien. Een beperking tot 1 persoon zal de facto leiden tot minderverkoop in deze gespecialiseerde zaken, die eerder dit jaar al verplicht dienden te sluiten. Deze negatieve gevolgen zullen niet beperkt blijven tot de winkels alleen, maar doorheen de hele keten tot de meubelfabrikanten toe voelbaar zijn. Gespecialiseerde meubel-, keuken-, slaapcomfort- en interieurzaken kunnen verder door hun gemiddeld veel grotere verkoopoppervlakte zeker en vast een veilig kader aanbieden waarbij steeds de nodige afstand kan worden gegarandeerd, naast andere noodzakelijke beschermingsmaatregelen, zowel voor de klanten als de verkopers.

Er geldt een verplichte quarantaine na een verblijf van meer dan 48 uur in een rode zone. Alle verblijven in rode zones worden voortaan beschouwd als hoogrisicocontacten. Daarom zal met ingang van 31 december 2020 iedereen (inwoners en niet-inwoners) die na een verblijf van minstens 48 uur in een rode zone naar België terugkeert, in quarantaine moeten. Deze maatregel geldt tot 15 januari. Er zijn slechts in een beperkt aantal gevallen strikte uitzonderingen voorzien, bv. voor grensarbeiders en professionele verplaatsingen die door de werkgever zijn geattesteerd.

30/12

2021 Verplicht thuiswerk blijft behouden. Er 08/01 komen meer controles op de werkplekken van werknemers die in quarantaine moeten zijn. Niet-essentiële reizen blijven ten zeerste afgeraden. Er komen meer controles op het naleven van testing en de verplichte quarantaine na een niet-essentiële reis. De huidige regels voor reizen gelden tot zeker na de Krokusvakantie.

Omdat de coronacijfers (besmettingen, 26/02 ziekenhuisopnames…) opnieuw (licht) verslechteren beslist het Overlegcomité… om niets te beslissen. De lockdown light blijft behouden. Hoopvol nieuws is er niettemin. Het aantal overlijdens daalt verder: de vaccinaties in de woonzorgcentra beginnen hun vruchten af te werpen. ‘Het Rijk van de Vrijheid’ ligt op het pad van de vaccinaties.

Verplaatsingen voor recreatief-toeristische doeleinden van en naar België zijn verboden van woensdag 27 januari tot maandag 1 maart 2021 en stilzwijgend verlengd tot 1 april. De Europese Commissie vindt dit evenwel een maatregel die te ver gaat en van te lange duur. Het reisverbod zal gecontroleerd worden, zowel voor het weg-, lucht-, zee- als voor het treinverkeer. Gedurende de periode van het verbod zijn enkel essentiële reizen toegelaten (bv. professionele verplaatsingen zoals voor grensarbeiders, vrachtwagenchauﬀeur).

27/01

Het Overlegcomité beslist over de contouren van een exitstrategie. Er zal evenwel weinig veranderen tussen nu en 1 mei, de aangekondigde datum voor de heropening van de horeca.

05/03

Fedustria - FEDUSTRIA IN ACTIE IN CORONATIJDEN

WAT MOET HET BELEID ONTHOUDEN NA 1 JAAR COVID-19-CRISIS?

Lockdown is een brutale, botte maatregel die onnodig veel economische en sociale schade veroorzaakt. Begin 2020 werden regeringen wereldwijd overvallen door de exponentiele stijging van het aantal besmettingen door het coronavirus en een snel stijgende druk op het ziekenhuissysteem. Dat regeringen dan bijna ‘in paniek’ hun samenleving op slot deden met een economische lockdown, was begrijpelijk. Maar dat heeft twee grote problemen geschapen. Eén, al is het niet gemakkelijk om tot een lockdown te beslissen, het is nog veel moeilijker gebleken om uit die lockdown te geraken. Dat is op zich al een goede reden om het niet opnieuw te doen. Maar twee, een lockdown is een brutale, botte bijl die enorm veel onnodige averij veroorzaakt heeft. Productiebedrijven die als niet-essentieel werden gecatalogeerd moesten overnight bijna twee maanden dicht. En niet-essentiële winkels zelfs de volle twee maanden. En dat terwijl al na enkele weken deze bedrijven en winkels, conform afgesproken protocollen, weer veilig konden werken. Men zou gedacht hebben dat de regeringen daar de juiste lessen zouden hebben uit getrokken. De nieuwe Eerste Minister stelde aanvankelijk dat hij een nieuwe lockdown geen optie vond… om die dan luttele weken later, eind oktober 2020, toch te beslissen. Gaan we nu bij elk virus in de toekomst de economie – en de overheidsfinanciën – ten gronde richten? Dan zal er voor de bevolking niet veel welvaart overblijven. In de toekomst is een nieuwe algemene lockdown uit den boze. Er kan alleen maar microchirurgisch worden opgetreden, zonder sluiting van de economie: bescherm de meest kwetsbaren (in dit geval de oudere mensen van 70+), vermijd massa-events tot zolang dit niet veilig kan, beperk tijdelijk de sociale contacten in de privésfeer, en zorg dat de basishygiëneregels worden gerespecteerd (handhygiëne, afstand houden, en als dat niet kan, mondmaskers dragen). Maar hou de economie open, op enkele uitzonderingen na, hou ook de scholen open en ook zoveel mogelijk het sociale leven, inclusief de culturele sector, de jeugd- en sportwerking, en dit steeds mits gepaste veiligheidsvoorschriften.

Fedustria - FEDUSTRIA IN ACTIE IN CORONATIJDEN

Handel en bedrijven kunnen coronaproof werken. Over exitstrategieën moet vooraf goed nagedacht worden. Tijdens de twee lockdowns werd veel sociaaleconomische schade berokkend. Al snel was duidelijk dat een overgrote meerderheid van de bedrijven, evenals de winkels, coronaproof kon heropstarten. Winkelen kán veilig, dat werd snel bewezen. De handelsfederatie Comeos berekende dat elke dag dat de zogenaamde niet-essentiële winkels gesloten moesten blijven er 100 miljoen euro omzet gemist werd. Voor het hele voorbije jaar 2020 komt dit neer op circa 7,5 miljard euro omzetverlies. Het was bovendien een grote frustratie dat de meubelzaken (meubelen interieurwinkels, keukentoonzalen, handel in sanitair…) niet open mochten, terwijl zij minder gezondheidsrisico’s inhouden dan supermarkten die voortdurend mochten openblijven, en zeker niet méér dan doehet-zelf-zaken en tuincentra die eerder open mochten. Wat een extra frustratie opleverde, was dat er geen duidelijke exitstrategie, met perspectief op heropening, werd bepaald. Wat daarbij moet primeren, is dat handel en productie die veilig kunnen werken, open moeten wegens minimale kans op besmettingen.

Vereenvoudig de besluitvorming, vermijd nutteloze maatregelen, focus op proportionaliteit, doelgerichtheid en efficiëntie. De Belgische aanpak is te versnipperd geweest, waardoor een eenduidig en krachtdadig beleid niet mogelijk was. Zo zijn negen ministers bevoegd voor ‘gezondheidsbeleid’. Ook waren/zijn er te veel overlegcomités en adviesorganen (GEES, ERMG, Celeval, Gems, regionale comités en vele andere). De coronacrisis heeft de zwakheden van het Belgische politieke systeem blootgelegd: te complex, niet transparant, conflictueus, en vooral te bureaucratisch. Ook al toonden vele ministers hun gewaardeerde inzet en competentie, in zo’n imbroglio is het moeilijk om snel en efficiënt te werken. Vele coronamaatregelen zijn niet doelmatig, niet proportioneel en niet ‘tijdelijk’. Dat zorgde voor irritatie bij burgers en bedrijven. Het verplichte runshoppen, d.w.z. verplicht alleen gaan winkelen, ook tijdens de solden, maximum een halfuur in de winkel, is een voorbeeld van zo’n nutteloze maatregel. Deze beperkingen waren totaal niet onderbouwd, maar zorgden voor merkbaar lagere omzetten. Dat bleek bv. nog tijdens de koopjes in de winterperiode van 2021: ondanks de verlenging van de soldenperiode met twee weken bleef de globale omzet in de modesector zo’n 25 tot 30 % onder het normale niveau. Vermijd dus nutteloze maatregelen – bv. avondklok, runshoppen… – en focus op maatregelen die doelgericht zijn, proportioneel en efficiënt in de bestrijding van de virusverspreiding. En die tijdelijk zijn.

Fedustria - FEDUSTRIA IN ACTIE IN CORONATIJDEN

De Europese aanpak had veel beter gekund, maar zonder de EU zou de crisis nog erger geweest zijn. In de eerste coronagolf was het binnen de EU ‘elk voor zich’. Bovendien werden de binnengrenzen gesloten, lange tijd voor personen – en dat in de Schengenzone! – maar ook voor bepaalde goederentransporten. Sommige zendingen, bv. van mondmaskers, werden aan de Duits-Belgische grens tegengehouden. Het was ‘de wet van de sterkste’. Het was hallucinant dat ‘Europa’ op het toppunt van de coronacrisis in de eerste golf niet werkte. Dat Europa niet bevoegd is voor het gezondheidsbeleid mag geen excuus zijn. Het ‘afwezige Europa’ in deze fase van de coronacrisis heeft haar reputatie geen goed gedaan. En ook bij de tweede golf in de herfst draalde de EU te lang met een gemeenschappelijke aanpak van de kleurencodes voor risicozones en de implicaties voor de reizigers. Daar werd uiteindelijk dan toch een akkoord over gesloten. De belangrijkste verwezenlijking, zij het ook niet rimpelloos, waren de onderhandelingen op Europees niveau over de aankoop van vaccins bij diverse farmabedrijven. Maar met het dreigen van een exportverbod, o.m. naar het VK, ging de EU-Commissie serieus uit de bocht. Maar ook al had de EU-Commissie de vaccinatiestrategie beter kunnen aanpakken, zonder ‘Europa’ zou het resultaat nog veel minder goed geweest zijn, en zouden vooral de kleinere lidstaten, zoals België, er de dupe van geweest zijn.

Stop de angst, maar herstel integendeel het vertrouwen, geef perspectief. Was het een teken van zwakte, of van niet beter kunnen of weten? Maar die voortdurende angstzaaierij rond het virus heeft niet alleen het moreel van de bevolking aangetast maar ook het draagvlak voor het naleven van de maatregelen. Stop de verspreiding van de angst, maar herstel integendeel het vertrouwen en geef perspectief. Dat herstel van het vertrouwen is maar mogelijk door de belofte waar te maken dat alle bedrijven die gezond waren vóór corona ook gezond uit de crisis moeten kunnen komen ná corona. Dat vergt gepaste, gerichte en doeltreﬀende crisismaatregelen. Deze economische crisis is ontstaan door de draconische overheidsbeslissingen die genomen werden om de gezondheidscrisis te bestrijden. Maar waardoor bedrijven hun omzet en productie hebben zien kelderen. Het zijn bijgevolg diezelfde overheden die de maatregelen moesten en moeten nemen om de schade én het vertrouwen te herstellen. Echter, door niet snel een realistisch perspectief op een exit uit de lockdown te geven, werd het vertrouwen van de bevolking en van de bedrijven ondermijnd. Een snelle en eﬀiciënte vaccinatiecampagne is een essentiële voorwaarde voor zo’n succesvolle exitstrategie.

FOCUS OP SOCIAAL Nieuw talent welkom!

NIEUW TALENT IS DÉ SUCCESFORMULE VOOR DE TOEKOMST Door de pandemie is de uitdaging van de vergrijzing een beetje ondergesneeuwd geraakt. Maar deze uitdaging blijft niettemin groot. In de textielindustrie is ongeveer één werknemer op twee vijftig jaar of ouder. In hout & meubel is de toestand op dat vlak nauwelijks verschillend. Kortom, zowat de helft van de werknemers zal bijgevolg in de komende tien jaar vervangen moeten worden. Meer dan ooit heeft de industrie nood aan nieuwe krachten die goed opgeleid zijn. Nood aan medewerkers met voldoende digitale skills, want de textiel-, houten meubelindustrie is in volle technologische evolutie. Ook kennis van materialen, van duurzaamheid en circulaire economie, zin voor vernieuwing en

voor innovatie zijn belangrijk. Voor jongeren die aan dat profiel beantwoorden en bereid zijn om de handen uit de mouwen te steken, is een succesvolle toekomst in onze industrie weggelegd. Met bovendien mooie perspectieven op lange termijn: want de textiel-, houten meubelbedrijven die vandaag in België actief zijn, hebben bewezen futureproof te zijn. Ook secundaire scholen en hogescholen proberen mee te helpen om die nood aan nieuwe talentvolle werknemers te lenigen. Door een goede samenwerking met het onderwijs en tal van specifieke acties naar jongeren helpt Fedustria mee een brug te slaan tussen onderwijs en arbeidsmarkt.

Fedustria - FOCUS OP SOCIAAL

TALANCE: OOK EUROPEES EEN TOPPRIORITEIT

Door de vergrijzing zal binnen dit en tien jaar de helft van de textielwerknemers vervangen moeten worden. In de sector hout & meubel is de situatie nauwelijks anders.

Onder de noemer TALANCE werd door de sectorale opleidingscentra Woodwize (hout & meubel), Cobot (textiel), IVOC (kledingconfectie) en EDU+ (groene sectoren) een Europees ESF-dossier ingediend, waarin de vier sectoren hun krachten bundelen om talenten in bedrijven aan te trekken, te herkennen, te optimaliseren en tenslotte te lanceren. Hiermee wordt een nieuwe dienstverlening uitgebouwd die de bedrijven moet ondersteunen om aan de slag te gaan met een inclusieve benadering rond instroom en retentie van medewerkers. Het servicepakket wordt tot eind 2022 gefinancierd dankzij de steun van Vlaamse en Europese financiële middelen (ESF).

Fedustria - FOCUS OP SOCIAAL

DE HUIDIGE WERKNEMERS: NIEUWE KANSEN Ook voor de huidige werknemers zijn er perspectieven. Meer en meer is er nood aan bijkomende opleidingen en bijscholingen. In onze industriesectoren wordt daarop ingespeeld door de sectorale opleidingscentra Cobot voor textiel en Woodwize voor hout en meubel, vaak met opleidingen op de bedrijfsvloer. Door de coronacrisis was het minder evident om praktijkgerichte opleidingen in te richten, maar tegelijkertijd zaten online-opleidingen sterk in de lift. In afwachting van een nationaal sociaal akkoord (IPA, zie verder) werden in de textielsector reeds in januari 2021 de cao’s voor de arbeiders en de bedienden betreﬀende het levenslang leren, werkbaar werk en de arbeidsmarktwerking verlengd tot 31 december 2022.

Fedustria - FOCUS OP SOCIAAL

WEERBAARHEID GETOOND IN DE COVID-19-PANDEMIE Plotsklaps moesten winkels en productiebedrijven dicht. Van de ene dag op de andere vielen in de meeste bedrijven de machines stil. Gelukkig kent België het systeem van de tijdelijke werkloosheid. In april werd liefst 60 % van de werkdagen in de textielsector als ‘tijdelijke werkloosheid’ aangegeven. Drie maanden later, in juli, na het beëindigen van de eerste lockdown in mei, was dit percentage al teruggelopen tot 10 %. In hout & meubel zakten deze percentages in de zomer zelfs al onder 5 %. Het systeem van de tijdelijke werkloosheid, in dit geval ‘overmacht-corona’, werd door de bedrijven zeer zorgvuldig toegepast en niet meer dan strikt nodig. Voor de bedienden die niet rechtstreeks aan de productie gebonden zijn, werd – indien mogelijk – telewerk toegepast. In de tweede lockdown (vanaf november 2020) werd veel minder een beroep gedaan op dit stelsel van tijdelijke werkloosheid, al bleef het voor een aantal bedrijven hoe dan ook een levensnoodzakelijk instrument om deze crisis te kunnen overbruggen. Voor de bedienden werd telewerk door de overheid verplicht. © PIETERS TEXTIEL

Fedustria - FOCUS OP SOCIAAL

INTERPROFESSIONEEL OVERLEG IN VOLLE PANDEMIE De Wet van 26 juli 1996 tot bevordering van de werkgelegenheid en de preventieve vrijwaring van het concurrentievermogen (de zgn. loonnormwet) voorziet dat de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB) de maximaal beschikbare marge voor de evolutie van de loonkosten moet berekenen en dan aan de Groep van 10 bezorgen. Op 14 januari 2021 publiceerde de CRB zijn Technisch Verslag over de maximaal beschikbare marge voor de loonkostenontwikkeling in ons land voor de jaren 2021-2022. Het is vervolgens aan de sociale partners, vertegenwoordigd in de Groep van 10, om de maximale marge te bepalen voor de loonkostenstijgingen of m.a.w. de ‘loonnorm’ of ‘loonmarge’. Volgens het CRB-rapport moet die zich tussen 0,0 % en 0,4 % situeren (bovenop de gegarandeerde automatische loonindexeringen en de eventuele baremieke loonsverhogingen).

Bij het ter perse gaan van dit jaarverslag half maart 2020 waren de onderhandelingen over een nieuw interprofessioneel akkoord (IPA) echter in een impasse beland. De vakbonden bleven eisen dat er eerst een akkoord gemaakt werd over de verdeling van de welvaartsenveloppe (verhoging sociale uitkeringen) vooraleer over andere thema’s te willen onderhandelen. Daarnaast eisten zij een indicatieve loonnorm, hetgeen manifest in strijd is met de voornoemde Wet van 1996. Twee eisen waar de werkgevers niet konden op ingaan. De federale regering bleef ondertussen aandringen bij de sociale partners om hun verantwoordelijkheid te nemen, verder te onderhandelen en op korte termijn tot een IPA te komen. Dat IPA bepaalt dan het kader voor de cao-onderhandelingen op sectorniveau.

Fedustria - FOCUS OP SOCIAAL

Fedustria - CONJUNCTUUR TEXTIELINDUSTRIE

CONJUNCTUUR De Belgische textielindustrie in 2020

TEXTIELACTIVITEIT KWAM IN RECESSIE DOOR CORONACRISIS In de eerste helft van 2020 kwam de textielindustrie in een zware recessie terecht als gevolg van de uitzonderlijk negatieve schok die de coronacrisis teweegbracht. Tijdens het eerste kwartaal van 2020 was er al een omzetverlies van 5,5 %. Door de lockdown vanaf half maart zakte de omzet in het tweede kwartaal met 25,7 %. In het derde kwartaal groeide de activiteit opnieuw dankzij een inhaalvraag (+0,9 %). Maar de tweede lockdown vanaf november in België en Frankrijk,

en even later in de belangrijkste exportmarkten, deed de omzet in het vierde kwartaal met 5 % achteruitgaan. Voor heel 2020 zal de omzet naar verwachting 10 % lager uitkomen, tot circa 4 miljard euro. Daar de afzetprijzen gemiddeld op peil bleven, is de productie in volume in 2020 met circa 10,5 % gezakt. In de Fedustria-enquêtes hebben textielbedrijven verder aangegeven dat de omzet in 2021 die van 2020 zelfs niet zal evenaren.

Fedustria - CONJUNCTUUR TEXTIELINDUSTRIE

Alle productgroepen werden getroﬀen. De garens kenden het grootste verlies met een omzetdaling van ruim 20 %. Maar ook de tapijtindustrie, de textielveredeling en de weverijen hadden het zwaar te verduren met een omzetdaling van circa 15 %. De synthetische en kunstmatige vezels en filamentgarens, evenals het breigoed, verloren 8 tot 9 % omzet. Het technisch textiel, dat uiteenlopende producten omvat, werd het minst getroﬀen, nl. een daling met 5 %. De toeleveranciers aan de automobiel- en aan de eventsector hadden het zeer moeilijk, maar bv. medisch textiel deed het dan weer goed.

ONDERNEMERSVERTROUWEN OP LAAG NIVEAU Het vertrouwen van de textielondernemers dat zich in oktober 2020 opnieuw ongeveer op een normaal peil bevond, na de diepe ineenstorting van het vertrouwen in maart-juni, brokkelde sinds november verder af, en situeerde zich in februari 2021 opnieuw op -20.

SYNTHETISCHE CONJUNCTUURCURVE IN DE TEXTIELNIJVERHEID (EXCL. CONFECTIENIJVERHEID) Seizoengezuiverde en afgevlakte reeks Seizoengezuiverde brutoreeks 10 0 -10 -20 -30 -40 -50 2016

2017

2018

2019

2020

2021

Bron: NBB, februari 2021

Fedustria - CONJUNCTUUR TEXTIELINDUSTRIE

WERELDWIJDE LOCKDOWNS HEBBEN ZWARE IMPACT OP TEXTIELUITVOER De wereldeconomie bevindt zich in een historische recessie als gevolg van de coronapandemie en de maatregelen ter bestrijding ervan. Het verlies aan economische activiteit overal ter wereld heeft een zeer zware impact op de Belgische textielsector die hoofdzakelijk van de export leeft: 75 % tot 80 % van de omzet. De textieluitvoer (inclusief doorvoer en gebreide kleding) daalde tijdens de eerste tien maanden van 2020 met 10,8 %. De invoer (inclusief doorvoer en gebreide kleding) bleef stabiel (+0,3 %). Dat de invoer niet daalde, komt door de massale aankopen van Chinese mondmaskers die gecatalogeerd worden bij de diverse textielproducten. Het surplus op de Belgische textielhandelsbalans bedroeg 1,6 miljard euro (tien maanden 2020). Zo’n 22 % van de totale textieluitvoer bestaat uit technisch textiel, dat een daling van de uitvoer kende met 7,7 %. De uitvoer van interieurtextiel is met een uitvoeraandeel van circa 17 % de tweede belangrijkste productgroep en ging met 15,8 % achteruit.

Fedustria - CONJUNCTUUR TEXTIELINDUSTRIE

EU-MARKT ERG GETROFFEN Zo’n 86 % van de totale textieluitvoer is bestemd voor de EU. Deze daalde met 9,6 % tijdens de eerste tien maanden van 2020. De uitvoer naar twee van de drie belangrijkste afzetmarkten ging achteruit: Frankrijk (-12,4 %) en het Verenigd Koninkrijk (-6,2 %), maar ging vooruit in Duitsland (+3,2 %). Niet alleen de coronapandemie, maar ook de Brexit-perikelen hadden een negatief effect op onze uitvoer naar het VK. De Britse markt is de belangrijkste exportmarkt voor het Belgische interieurtextiel, en staat in voor zowat een kwart van de Belgische uitvoer van tapijt en meubelstoffen. Tijdens de eerste tien maanden 2020 zakte de uitvoer van interieurtextiel naar het VK in elkaar: -20,9 %. Ook de toeleveringsbedrijven (bv. spinnerijen en veredelingsbedrijven) worden hierdoor getroffen. De handelsovereenkomst tussen de EU en het VK van 24 december 2020 zal de schade van de Brexit enigszins beperken, maar de handelssituatie is nu veel minder gunstig dan bij handel binnen de interne markt. © BEKAERTDESLEE

CAPACITEITSBENUTTIGING EN INVESTERINGEN DAALDEN De bezettingsgraad van de productiecapaciteit bereikte in 2020 gemiddeld slechts 68,8 % t.o.v. 73,6 % in 2019. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat de investeringen tijdens de eerste negen maanden van 2020 met 16,3 % daalden tot 108,9 miljoen euro.

Fedustria - CONJUNCTUUR TEXTIELINDUSTRIE

DE UITVOER VIEL TERUG NAAR ALLE BELANGRIJKE EXPORTMARKTEN De textieluitvoer buiten de EU kromp met 17,8 %. Het enige continent waarnaar de textieluitvoer nog toenam, was Oceanië (Australië +6,0 %, Nieuw-Zeeland +0,7 %). Naar alle andere regio’s daalde de textieluitvoer. De uitvoer naar het Midden-Oosten ging met 7,1 % het minst achteruit, terwijl de uitvoer naar het Verre Oosten met -29,0 % de grootste daling incasseerde. De leveringen op de top-5-exportmarkten buiten de EU gingen behoorlijk achteruit: China -30,2 %, de Verenigde Staten -13,3 %, Turkije -15,1 %, Rusland -19,7 % en Tunesië -12,4 %. China blijft de belangrijkste leverancier van textiel op onze markt. Het kon zijn uitvoer nog met 45,7 % opdrijven in 2020 waardoor het land zijn aandeel in de Belgische textielinvoer van 14,0 % naar 20,3 % kon verhogen. Dat kwam vooral door de Chinese export van medisch textiel, met name mondmaskers.

Fedustria - CONJUNCTUUR TEXTIELINDUSTRIE

VERLIES TEWERKSTELLING BLEEF BEPERKT DOOR HOGE TIJDELIJKE WERKLOOSHEID

Midden 2020 lag de tewerkstelling 2,6 % lager t.o.v. dezelfde periode in 2019. Door de massaal ingevoerde tijdelijke werkloosheid, met op het dieptepunt in het tweede kwartaal van 2020 een record van 32 % tijdelijke werklozen in de textielindustrie en naar schatting gemiddeld 15 % in heel 2020, kon de daling van de tewerkstelling beperkt blijven. Maar gevreesd moet worden dat de gevolgen van de Brexit én de Covid-19-crisis zich in de loop van 2021 dreigen te manifesteren in extra jobverlies.

Fedustria - CONJUNCTUUR TEXTIELINDUSTRIE

EVOLUTIE VAN DE OMZET PER PRODUCTGROEP In miljoen euro

9 m 2019

9 m 2020 *

9 m 20/19 *

Garens (incl. voorbereiding)

250,7

199,0

-20,6 %

Weefsels

387,2

337,9

-12,7 %

Textielveredeling

119,7

103,9

-13,2 %

1.033,1

883,6

-14,5 %

332,0

305,4

-8,0 %

44,2

40,2

-9,0 %

Technisch textiel en overige

1.144,9

1.088,8

-4,9 %

Textielindustrie **

3.311,8

2.958,8

-10,7 %

Tapijten Synthetische en kunstmatige vezels en filamentgarens Gebreide stoﬀen

* **

Voorlopige gegevens Textielindustrie nace 13 + 20.60

Bron: FOD Economie, BTW-aangiften

Fedustria - CONJUNCTUUR MEUBELINDUSTRIE

CONJUNCTUUR De Belgische meubelindustrie in 2020

OMZETDALING DOOR SLUITING NIET-ESSENTIËLE WINKELS De omzet van de meubelindustrie bedroeg 1.461,7 miljoen euro in de eerste negen maanden van 2020. Dit is een daling met 4,7 % t.o.v. dezelfde periode in 2019. In volume bedroeg de daling 5,9 %. De lockdown en de verplichte winkelsluitingen vanaf midden maart, niet alleen in België maar ook in belangrijke exportmarkten, hadden een negatieve impact op de activiteit. In het eerste kwartaal van 2020 bleef de omzetdaling nog beperkt tot 3,5 %, maar in het tweede kwartaal daalde de omzet met 17,5 %. In het derde kwartaal kende de omzet een fors herstel van 8,3 % t.o.v. hetzelfde kwartaal in 2019, te danken aan uitgestelde aankopen en meer gezinsbudget voor interieuraankopen omdat er veel minder gereisd werd. Door de tweede lockdown in België en de buurlanden met een tijdelijke sluiting van niet-essentiële winkels, ging de omzet in het vierde kwartaal met naar schatting 8 % achteruit. Voor het volledige jaar 2020 wordt de minderverkoop op 6 % geraamd.

Fedustria - CONJUNCTUUR MEUBELINDUSTRIE

De deelsector matrassen en bedbodems kon zich in het derde kwartaal flink herpakken en kon daardoor de omzetdaling op jaarbasis beperken tot 4,3 %. Het woonmeubilair verloor 5,6 % omzet. De productiebedrijven uit deze deelsector zijn voor zowat de helft van hun omzet afhankelijk van de verkoop in Belgische winkels en die waren gedurende een lange periode in het voorjaar gesloten. Keuken- en badkamermeubilair hield in het eerste semester 2020 vrij goed stand en kon na negen maanden een groei met 2,8 % laten optekenen. De snelle heropstart van de bouwsector droeg hier zeker toe bij. De omzet van kantoor- en winkelmeubelen viel daarentegen met 10,2 % het meest terug. © DIAPAL

Fedustria - CONJUNCTUUR MEUBELINDUSTRIE

CONSUMENTENVERTROUWEN ZAKTE NAAR DIEPTEPUNT Samen met de piek in de eerste golf van coronabesmettingen daalde het consumentenvertrouwen in België naar een absoluut dieptepunt van -20,1 in april 2020, nog lager dan bij de financiële crisis in 2008. In december 2020 verbeterde het Belgische consumentenvertrouwen tot -5,3. De Belgische consument is over het algemeen evenwel positiever gestemd dan de gemiddelde Europese consument, waarvan het vertrouwen tot -22 daalde in april 2020. Ook in december was het Europees consumentenvertrouwen met -14,9 nog bijzonder negatief en behoorlijk lager dan in België.

ONDERNEMERSVERTROUWEN HERSTELDE GEDEELTELIJK Het ondernemersvertrouwen in de meubelindustrie herstelde na de inzinking van de eerste lockdown en kwam in oktober terug op het pre-coronaniveau. Sinds de tweede lockdown vanaf november 2020 ging het ondernemersvertrouwen weer in dalende lijn.

Fedustria - CONJUNCTUUR MEUBELINDUSTRIE

SYNTHETISCHE CONJUNCTUURCURVE IN DE MEUBELINDUSTRIE Seizoengezuiverde en afgevlakte reeks Seizoengezuiverde brutoreeks 20 10 0 -10 -20 -30 -40 -50 -60 2016

2017

2018

2019

2020

2021

Bron: NBB, februari 2021

Fedustria - CONJUNCTUUR MEUBELINDUSTRIE

BUITENLANDSE HANDEL OOK DOOR CORONA GETROFFEN De uitvoer van meubelen (incl. doorvoer) daalde tijdens de eerste tien maanden van 2020 met 5,5 %. 93 % van de buitenlandse leveringen van meubelen zijn bestemd voor de EU-markt en daalden met 4,8 %. Frankrijk (aandeel van 34,6 %) kromp met 14,1 %. In Nederland, de tweede belangrijkste exportmarkt (aandeel van 31,8 %) en waar in 2020 de winkels niet gesloten werden, stegen de leveringen met 2,8 %. Naar Duitsland, de derde belangrijkste klant (aandeel van 13,7 %) en met open winkels in 2020, gingen zelfs 18,7 % meer meubelen. De leveringen aan het VK (slechts 2,1 % van de export) gingen met 15,1 % achteruit. De meubeluitvoer naar VS daalde met 23,3 %.

Fedustria - CONJUNCTUUR MEUBELINDUSTRIE

De meubelinvoer viel terug met 4,5 %. China blijft met een aandeel van 19,6 % de belangrijkste leverancier van meubelen op onze markt en kon zijn leveringen nog met 4,3 % opdrijven. Duitsland en Nederland zijn onze tweede en derde leverancier (aandeel resp. 15,5 % en 14,9 %) maar gingen achteruit: Duitsland -11,2 % en Nederland -2,7 %. De meubelinvoer uit Polen, vierde belangrijkste leverancier met een aandeel van 8,3 %, daalde met 13,5 %.

EVOLUTIE VAN DE OMZET PER PRODUCTGROEP In miljoen euro

9 m 2019

9 m 2020 *

9 m 20/19 *

Stoelen en zitmeubelen, eetkamer-, zitkamer-, slaapkamer-, badkamer-, tuin- en terrasmeubelen

611,6

577,6

-5,6 %

Kantoor- en winkelmeubelen

334,8

300,7

-10,2 %

Keukenmeubelen

292,0

300,3

2,8 %

Matrassen en bedbodems

295,7

283,1

-4,3 %

1.534,1

1.461,7

-4,7 %

Meubelindustrie ** * **

Voorlopige gegevens Meubelindustrie nace 31

Bron: FOD Economie, BTW-aangiften

Fedustria - CONJUNCTUUR MEUBELINDUSTRIE

MINDER INVESTERINGEN MAAR WEL HOGE BENUTTINGSGRAAD Tijdens de eerste negen maanden van 2020 investeerde de meubelindustrie 49,2 miljoen euro, een daling met 17,7 % in vergelijking met dezelfde periode in 2019. Niettegenstaande de uitzonderlijke economische situatie bleef de bezettingsgraad van de productiecapaciteit in de meubelindustrie in 2020 gemiddeld op 83,8 %.

Fedustria - CONJUNCTUUR MEUBELINDUSTRIE

TEWERKSTELLING GING LICHT ACHTERUIT Midden 2020 lag de tewerkstelling in de meubelindustrie 2,8 % lager t.o.v. dezelfde periode in 2019. In totaal zijn 9.900 personen in de Belgische meubelindustrie tewerkgesteld. Door de toename van de tijdelijke werkloosheid, met op het dieptepunt 23 % tijdelijke werklozen in de totale houten meubelindustrie (tweede kwartaal van 2020), konden de bedrijven de lockdowns grotendeels opvangen.

Fedustria - CONJUNCTUUR HOUTVERWERKENDE INDUSTRIE

CONJUNCTUUR De Belgische houtverwerkende industrie in 2020

OMZETVERLIES DOOR CORONACRISIS De omzet van de houtverwerkende industrie daalde tijdens de eerste negen maanden van 2020 met 7,6 % t.o.v. dezelfde periode in 2019 (in volume -7,9 %). De coronamaatregelen bleven niet zonder gevolg voor de houtindustrie. Reeds in het eerste kwartaal van 2020 was er een omzetdaling met 4,2 %. In het tweede kwartaal werd de omzet nog sterker getroﬀen met -17,4 %. De omzet kon in het derde kwartaal op peil gehouden worden. Voor het vierde kwartaal wordt de omzet op minstens een status-quo geraamd. Voor het volledige jaar 2020 zou het omzetverlies op 4 % komen. Alle productgroepen deelden in de klappen. Waar de daling voor de bouwelementen kon beperkt worden tot -4,4 % (negen maanden), liep deze op tot -7,8 % voor de plaatmaterialen, en zelfs tot -10,4 % voor de houten verpakkingen (vnl. palletten), en tot -14,5 % voor de overige houtverwerking.

Fedustria - CONJUNCTUUR HOUTVERWERKENDE INDUSTRIE

SYNTHETISCHE CONJUNCTUURCURVE IN DE HOUTINDUSTRIE Seizoengezuiverde en afgevlakte reeks Seizoengezuiverde brutoreeks 20 10 0 -10 -20 -30 -40 2016

2017

2018

2019

2020

2021

Bron: NBB, februari 2021

100

Fedustria - CONJUNCTUUR HOUTVERWERKENDE INDUSTRIE

ONDERNEMERSVERTROUWEN STABIEL – EXPORT HIELD STAND Na de terugval van het ondernemersvertrouwen tijdens de eerste lockdown (maart-april 2020), verbeterde het sentiment. Sinds de tweede lockdown in november bleef het ondernemers vertrouwen in de houtverwerkende nijverheid stabiel om in februari 2021 fors op te veren. Een kleine helft (45 %) van de omzet is afkomstig uit export. 89 % van deze houtuitvoer is bestemd voor de EU-markt; deze daalde met 2,7 %. De Franse markt, met een aandeel van 31,9 % de belangrijkste exportmarkt, viel met 9,0 % terug. Nederland en Duitsland zijn met een aandeel van resp. 20,9 % en 12,2 % de tweede en de derde belangrijkste markten en gingen een beetje achteruit resp. -0,8 % en -2,2 %. De leveringen op de Britse markt (vierde exportmarkt met een aandeel van 6,7 %) stegen met 2,7 %. Maar naar de VS daalden de leveringen met 24,8%. De invoer van houtproducten was tijdens de eerste tien maanden van 2020 1,5 % lager dan een jaar eerder. China, de grootste leverancier van houtproducten aan ons land, kon evenwel zijn leveringen nog verhogen met liefst 12,7 %, waardoor zijn invoeraandeel opliep tot 28,3 %. © LEMAHIEU GROUP

INVESTERINGEN FORS ACHTERUIT – TEWERKSTELLING KRIMPT LICHT Tijdens de eerste negen maanden van 2020 investeerde de Belgische houtindustrie voor 76,6 miljoen euro, een daling met 15,3 % in vergelijking met dezelfde periode in 2019. De bezettingsgraad van de productiecapaciteit ging licht achteruit: gemiddeld 84,3 % in 2020 t.o.v. 85,8 % in 2019. Midden 2020 waren er 7.643 werknemers tewerkgesteld in de houtindustrie, 2,3 % minder dan een jaar eerder.

EVOLUTIE VAN DE OMZET PER PRODUCTGROEP In miljoen euro

9 m 2019

9 m 2020 *

9 m 20/19 *

Plaatmaterialen

1.216,4

1.121,9

-7,8 %

Bouwelementen

687,7

657,7

-4,4 %

Verpakkingen (o.a. palletten)

329,5

295,2

-10,4 %

Overige houtverwerking

155,6

133,1

-14,5 %

2.389,2

2.207,9

-7,6 %

Houtindustrie ** * **

Voorlopige gegevens Houtindustrie nace 16.2

Bron: FOD Economie, BTW-aangiften

102

Fedustria - BELEIDSORGANEN

BELEIDSORGANEN Structuur Fedustria is een vzw. Omdat we goed bestuur hoog in het vaandel dragen, is de rol van de bestuursorganen ook duidelijk bepaald.

ALGEMENE VERGADERING De Algemene Vergadering is het hoogste orgaan van Fedustria vzw. Zij bestaat uit alle bedrijven die lid zijn van Fedustria vzw. Alle ondernemingen die actief zijn in de productie van textiel of van houten producten of meubelen in België, evenals de bedrijven van houtinvoerhandel, kunnen eﬀectief lid worden van Fedustria vzw. Zij hebben elk één stem in de Algemene Vergadering. Ter herinnering: Fedustria vzw is op 1 januari 2007 van start gegaan als fusiefederatie van de voormalige Febeltex vzw en Febelhout vzw.

Fedustria - BELEIDSORGANEN

103

VOORZITTERSCHAP De federatie wordt geleid door het voorzitterschap (voorzitter en vicevoorzitter). Die zijn benoemd voor een termijn van drie jaar. Beurtelings is een vertegenwoordiger van de textielsector en een vertegenwoordiger van de houten meubelsector voorzitter. In maart 2019 werd Francis Verstraete van de Groep Masureel Veredeling tot voorzitter benoemd (vicevoorzitter sinds 2016) namens de textielindustrie. Als nieuwe vicevoorzitter namens de houten meubelindustrie werd Jan Desmet van het bedrijf Decospan benoemd. Beide mandaten lopen tot in 2022.

104

Fedustria - BELEIDSORGANEN

RAAD VAN BESTUUR Alle belangrijke standpunten en beslissingen van de federatie worden genomen door de Raad van Bestuur van Fedustria vzw. De Raad van Bestuur is zeer ruim samengesteld om een zo breed mogelijk beslissingsdraagvlak te hebben. Beide grote sectoren duiden elk twintig vertegenwoordigers aan: twintig bedrijfsleiders van de textielsector en twintig bedrijfsleiders van de houten meubelsector (zie samenstelling op p. 108). Er zijn ook plaatsvervangende bestuursleden.

Om het bestuur van de federatie flexibel te houden, is deze Raad van Bestuur ook opsplitsbaar, hetzij sectoraal in respectievelijk een deelraad textiel en een deelraad hout en meubel, hetzij regionaal waarbij alle Vlaamse lidbedrijven autonoom kunnen beslissen over Vlaamse aangelegenheden, en alle Waalse lidbedrijven autonoom over Waalse aangelegenheden. Deze gewestelijke deelraden zijn Fedustria Vlaanderen en Fedustria Wallonië met elk hun eigen voorzitter.

Fedustria - BELEIDSORGANEN

BUREAU Het Bureau staat in voor het dagelijks bestuur en zorgt ervoor dat de genomen beslissingen worden uitgevoerd. Het Bureau bestaat uit vertegenwoordigers van tien industriële lidbedrijven, met name vijf bedrijfsleiders uit de textielsector en vijf bedrijfsleiders uit de houten meubelsector, waaronder de voorzitter en de vicevoorzitter. De directeur-generaal, de adjunct-directeur-generaal en de directeur Sociale Zaken wonen de vergaderingen van het Bureau bij zonder stemrecht (zie samenstelling van het Bureau op p. 107). © ILWA KEUKENS

ADVIESCOLLEGES Daarnaast zijn er ook nog twee belangrijke adviescolleges: een adviescollege voor sociale zaken en een adviescollege voor economische zaken. Zij geven advies aan de Raad van Bestuur, die de finale beslissingen neemt.

105

106

Fedustria - BELEIDSORGANEN

PRODUCTGROEPEN Voor productspecifieke zaken kunnen ook de (product-)groepen worden samengeroepen (bv. meubel, houten plaatmateriaal, interieurtextiel, houten constructie-elementen, textielveredeling, houtinvoer…). Zij kunnen ook beslissingen nemen, maar louter en alleen voor productspecifieke zaken. Binnen Fedustria bestaan er een 20-tal (grote en kleine) productgroepen. Een overzicht van alle productgroepen vindt u in dit jaarverslag. © BERRYALLOC

DAGELIJKSE LEIDING De dagelijkse leiding is in handen van de directeur-generaal en de adjunct, die tevens verantwoordelijk zijn voor de interne organisatie, het personeelsbeleid en het beheer van het budget.

Fedustria - BELEIDSORGANEN

107

SAMENSTELLING VAN HET BUREAU (OP 15/3/2021) Namens de textielindustrie

Namens de houten meubelindustrie

•

• • • •

Francis Verstraete, voorzitter Groep Masureel Veredeling Rudy De Lathauwer Denderland-Martin Erik Deporte Associated Weavers Europe Jean-François Gribomont Utexbel Frank Veranneman Veranneman Technical Textiles (Sioen)

• • • •

Jan Desmet, vicevoorzitter Decospan Luc Billiet Lefevere Group Thomas Brusselle Vogel Luc Meers Mecam Bert Vandenkendelaere Unilin

Maken ook deel uit van het Bureau zonder stemrecht •

Fa Quix, directeur-generaal

•

Filip De Jaeger, adjunct-directeur-generaal

•

Marc Blomme, directeur Sociale Zaken

108

Fedustria - BELEIDSORGANEN

SAMENSTELLING VAN DE RAAD VAN BESTUUR (OP 15/3/2021)

VERTEGENWOORDIGERS VAN DE TEXTIELINDUSTRIE

• • • • • • •

•

Annabel Textiles Mario Verstichel * Associated Weavers Europe Erik Deporte Astenjohnson Hubert Cremer * Aunde Belgium Antoon Vandeginste * AVS Spinning Julie Lietaer * Balta Industries Geert Vanden Bossche Beaulieu International Group Pieter-Jan Sonck Beaulieu International Group Wim Coppens * BekaertDeslee Hans Dewaele Belgotex International Dirk Dees Bexco Rudi Labeau Concordia Textiles Manu Tuytens Creatuft Igor Mennes De Saedeleir Textiles Herman Paridaens * Denderland-Martin Rudy De Lathauwer

• • • • • • • • • • • • •

• •

Gevaert Bandweverij Philippe Poulain * Groep Masureel Veredeling Francis Verstraete Helioscreen Luc Janvier Iwan Simonis Curt Bossuyt Lano Joe Lano Libeco-Lagae Raymond Libeert Maes Mattress Ticking Jef Maes Omexco John Dubaere * Osta Carpets Luc Claeys Seyntex Arthy Seynaeve * Sioen Industries Michèle Sioen * Utexbel Jean-François Gribomont Veranneman Technical Textiles (Sioen) Frank Veranneman Verstraete & Verbauwede Stefaan Verstraete * Vetex Patrick Rigole * plaatsvervangende leden

VERTEGENWOORDIGERS VAN DE HOUT- EN MEUBELINDUSTRIE

• • • • • • • • • • • •

Altripan Koen De Witte * Bauwens David Lano Bertpal Bert De Wael Cras Frédéric Cras * De Coene Products Pascal Vanderhaeghen Decof David Decoopman * Decospan Jan Desmet Deknudt Frames Bruno Deknudt Dux International Paul De Poot Engels Christophe Engels * Finaspan Charles Mariën * Habo Jozef Luykx *

• • • • • • • • • • • •

Ilwa Johan Illegems Karel Mintjens Carl Mintjens * Keuleers Dirk Keuleers Lefevere Group Luc Billiet Mape Sandrine Van Buggenhout * Mecam Luc Meers Meubar Steven Verraes Moments Furniture Benoit Thevelin Norbord Guido Kuypers Norbord Kris Vanherteryck * Perfecta Anthony Vanderschelden Recor Philippe Corthouts

• • • • • • • • • • • •

Recor Charles Corthouts * Revor Tom Verstraeten * Unic Design Theo Peers * Unilin Yves Thiers Unilin Bert Vandenkendelaere Unilin Paul De Meersman * Unilin Luc Lemarcq * Unilin - Spanolux Veronique Hoflack Unilin - Spanolux Caroline Van de Populiere * Varam Alex Vanraes * Veldeman Group Geert Geerkens Vogel Thomas Brusselle * plaatsvervangende leden

110

Fedustria - DIENSTEN EN CONTACTPERSONEN

U vindt de contactgegevens van al onze medewerkers via www.fedustria.be

ALGEMENE DIRECTIE Fa Quix Filip De Jaeger Roseline Dehaen

BEHEER

DIENSTEN EN CONTACTPERSONEN

Dirk Arnoes Bruno Debeuf Magda Brabant Betty Van Der Linden

COMMUNICATIE Katja De Vos Nathalie Lopez Fabiana Di Mauro

PRODUCTGROEPEN Kris Vermoesen Kris Van Peteghem Bruno Eggermont Kevin Snyders Katja De Vos Filip De Jaeger

Directeur-generaal Adjunct-directeur-generaal Directieassistente

Boekhouder Informaticus Logistiek Anderlecht Secretariaat

Coördinator Communicatie Assistente Communicatie Assistente Communicatie

Piet Vanthournout Pascal Dewandeleer

Interieur- en Technisch textiel Kledingtextiel en Spinnerijen Textielveredeling Meubel en BelgoFurn Bedartikelen en Meubel Plaatmateriaal, Houtinvoer, Borstels en penselen en Meubel Plaatmateriaal, Houtinvoer en Bedartikelen Houtbouw en Deuren Houten verpakkingen

Betty Van Der Linden Marleen Lenaerts

Secretariaat (BelgoFurn) Secretariaat

Ingrid Hontis

MILIEU, ENERGIE EN TECHNIEK Ingrid Hontis Bruno Eggermont Piet Vanthournout Guy De Muelenaere

Coördinator Milieu, Energie en Techniek Adviseur Milieu en Energie Adviseur Milieu en Techniek Adviseur Milieu en Energie (Wallonië)

SOCIAAL Marc Blomme Ronny Arryn Maryline Albers Griet Bonami Pascal Dewandeleer

LOBBYING Directeur DIENSTVERLENING ONDERNEMINGEN Sociaal adviseur (Oost- en West-Vlaanderen) Sociaal adviseur (Oost- en West-Vlaanderen) Sociaal adviseur (Oost- en West-Vlaanderen) Sociaal adviseur (Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg en Wallonië)

Yves Cammaert Didier Mommaerts

SOCIAAL-JURIDISCH EN FISCAAL Sociaal adviseur Juridisch en fiscaal adviseur

Wim Van Goethem

OPLEIDING, VORMING EN ONDERWIJS Coördinator Opleiding, Vorming en Onderwijs

ECONOMIE Sylvie Groeninck

FEDERAAL Economisch adviseur

Kris Van Peteghem Guy De Muelenaere

REGIONAAL Economisch adviseur (Vlaanderen) Economisch adviseur (Wallonië)

Elizabeth De Wandeler

EUROPA EN INTERNATIONAAL Coördinator Europees & Internationaal Beleid

Marleen Lenaerts

Secretariaat

FEDUSTRIA BRUSSEL ANDERLECHT

WAAR IS FEDUSTRIA GEVESTIGD?

Hof-ter-Vleestdreef 5/1 1070 Brussel T +32 (0)2 528 58 11

FEDUSTRIA GENT SINT-DENIJS-WESTREM Poortakkerstraat 96-98 9051 Gent T +32 (0)9 242 98 10 (soc.) / +32 (0)9 242 98 20 (econ.)

Wegbeschrijving via website te vinden.

Hof-ter-Vleestdreef 5/1 1070 Brussel www.fedustria.be