Tôi không tranh với ai, cũng không thiết đấu Mới và cũ, hôm qua và hôm cùng ai nay, ngày và đêm, thủ đô Bắc Kinh mỗi khắc đều không ngừng thay da đổi thịt. Tường đỏ ngói xanh gác canh vẫn còn đó, hòa cùng với những tòa cao ốc tít tắp nơi chân trời tạo nên một sự tồn tại khác biệt. Cái hồn của thị thành có lẽ vùi sâu trong quá vãng, đâu đó ở tương lai, nhưng cũng có thể ẩn dật trong từng khoảnh khắc của hiện tại. Lúc này đây, Vương Nhất Bác – một nghệ sĩ trẻ tuổi đa tài – cũng để tâm đến điểm ấy, tức khắc xuất thần, không ngừng lưu giữ, chẳng hề gấp gáp.
Ấ
y là một mùa hạ nóng như đổ lửa, tôi giữa trưa cuốc bộ dọc theo sườn nam của Triêu Dương Môn tới điểm hẹn, những cây hòe dọc hai bên đường chỉ vừa mới kết quả được một năm nay trổ bông mới, hương tỏa ngào ngạt. Rất nhiều năm trước cây lẫn hoa đều được trồng xuống, thành phố đổi thay chúng vẫn ở đây, làm chứng nhân im lặng quan sát tất cả, có được trải nghiệm như thế thật tốt. Người sinh ra ở đời không thể sống lẻ loi trơ trọi, gốc cây nào, mái ngói nào, thành phố nào, hết thảy đều có lai lịch rõ ràng. Tôi tìm số nhà 11 ngược về nguồn cội, đây cũng không phải viện trạch phủ đệ gì của hoàng tộc, chỉ là một khu nhà cổ, vốn không nghĩ sẽ quẹo vào con ngõ nọ, tên vẫn đó nhưng ngõ nhỏ đã không còn, khu nhà đã trở thành một khu cao ốc. Giữa lúc lạc đường nhất thời tôi vừa thấy hoang mang vừa có chút bùi ngùi: Cái ý định khám phá một thành phố phải chăng chỉ có trong tưởng tượng của chúng ta? Nếu nói là để tìm hiểu thành phố ấy – cũng như tìm hiểu một con người – chúng ta hẳn nên xuất phát từ đây chăng, có vậy mới càng hiểu biết được tường tận?
Vòng đi vòng lại rốt cuộc tôi cũng tìm được khu nhà ấy, hàng hiên vây quanh phần phần lớn viện trạch, cánh cửa sơn đỏ, hành lang uốn lượn tít tắp, tựa như chốn bồng lai tiên cảnh. Vương Nhất Bác từ sau một khóm trúc bước ra, vóc người cao ráo, khiêm tốn chào tôi. Bắc Kinh, với cậu, vừa gần lại vừa xa. Lần đầu tới đây là mùa đông khi Nhất Bác khoảng 13, 14 tuổi, cậu bắt một chuyến tàu cao tốc từ quê nhà Lạc Dương, cùng đi chỉ có một thầy giáo dạy nhảy. Nhất Bác xuống ở trạm phía tây Bắc Kinh, vừa xuống đã được đón đến nghỉ một đêm tại nơi cậu còn chẳng biết tên, sáng hôm sau được đưa tới nơi thi tuyển. Từ nhỏ cậu đã trầm lặng kiệm lời, đối mặt với chuyện gì cũng đều hết sức bình tĩnh, dẫu đó có thể là bước ngoặt của cuộc đời. Dù sao cũng là vì thực sự thích ca hát nhảy múa nên mới bắt đầu công việc này, có cơ hội được biểu diễn trên sân khấu lớn hơn nữa mới thử thời vận, "Được hay không đều không sao cả." Đó là buổi phỏng vấn đầu tiên của cậu ấy, “Quay một đoạn video, chào hỏi tự giới thiệu rồi nhảy một điệu.” Ký ức của cậu không khắc sâu, mà bản thân cậu cũng là kiểu người đối diện với bất cứ sự kiện nào tâm cũng phẳng lặng như nước.
Ấn tượng đầu tiên Bắc Kinh để lại trong lòng Vương Nhất Bác là: “Không biết bao nhiêu cao ốc rồi xe cộ, ngột muốn chết. Rồi tôi nhớ thời tiết cực kỳ khô hanh, bởi đang là mùa đông mà.”
Lần đó cậu lưu lại Bắc Kinh rất ngắn, chỉ có 4 ngày. Nhất Bác đặc biệt đi thăm Thiên An Môn, cậu không thích chỗ đông người nên chỉ chụp một tấm ảnh rồi về, cảm thấy thật ngại. Lúc Nhất Bác rũ mi, bạn gần như không thể nhìn ra được cậu ấy đang nghĩ gì. Lần tiếp theo quay lại Bắc Kinh đã là một vài tháng sau: cậu trúng tuyển, tới đây ký hợp đồng với công ty để trở thành một trainee thực thụ, bắt đầu một cuộc sống khác biệt hoàn toàn. Lần này, cả bố và mẹ đều đến cùng cậu. Ký hợp đồng xong, hai người ở cùng cậu thêm hai ngày, sau đó là tiễn biệt. Khung cảnh chia tay nhẹ tênh trong ký ức của Nhất Bác, bố mẹ giúp cậu chuyển vào ký túc xá, cả nhà cùng nhau ăn một bữa cơm rồi đi ra cổng ký túc, “Tôi đi hướng này, hai người họ đi hướng kia.” Dẫu rằng đó là biệt ly, Vương Nhất Bác đi được vài bước đã ngoảnh đầu lại, nhưng cậu quả quyết mình không có chút luyến lưu nào. “Tôi lúc đó chỉ muốn được đi … có thể mọi người cảm thấy dường như cáo biệt quá gian nan, nhưng tôi không thấy thế.”
“Tôi lúc đó chỉ muốn được đi … có thể mọi người cảm thấy dường như cáo biệt quá gian nan, nhưng tôi không thấy thế.”
Cậu từ nhỏ đã quen với việc tự lập, dựa vào chính bản thân mình. Bố mẹ bận rộn, từ lớp 5 cậu đã về nhà tự nấu cơm trưa, ăn xong lại đi học chiều, tan học chiều thì đi học nhảy, đến tối mới về. Lớn hơn chút nữa cậu nhớ rõ mùa hè cấp hai bản thân nhảy đến hết cả kỳ nghỉ, từ chiều đến tối mịt. Cũng bởi vậy nên mới hình thành nên tính cách của ngày hôm nay, phàm là việc mình thích đều tự cân nhắc, không thích nói chuyện, “Người nói chuyện với tôi cũng không thích nói.”
May thay trên đời còn có vũ đài. Tình yêu với vũ đạo của cậu bắt đầu cắm rễ lên mầm từ một lần bị ốm phải nằm viện truyền dịch, xung quanh im ắng chỉ toàn bệnh nhân, người thì nhắm mắt kẻ thì thẫn thờ, TV trong phòng lúc ấy đang chiếu chương trình M-Zone phát một đoạn video thi nhảy, Vương Nhất Bác nhỏ xíu ngày đó ngồi một chỗ ngước lên nhìn, ngay lập tức bị mê hoặc. "Cực kỳ cool, cực kỳ đẹp, tôi tức thì muốn học nhảy. Tôi học, càng học càng bị vũ đạo lôi kéo, cứ thế học tiếp học mãi, càng nhảy càng vui vẻ đến độ không ngừng lại nổi, cũng không cần biết tại sao, cứ nhảy tiếp thôi.”
Trong Sáng tạo 101, Vương Nhất Bác – với tư cách là một huấn luyện viên mảng vũ đạo – với các thực tập sinh vừa nghiêm khắc vừa dịu dàng, cậu sẽ nhắc đi nhắc lại các bạn phải thật chú tâm đến từng chi tiết nhỏ của bài nhảy, góc độ của tay, dáng người, biểu cảm, … đều phải khớp đến từng nhịp nhạc. Cậu ở trên sân khấu hào quang tứ phía, sau cánh gà lại chỉ ước có thể náu mình đi, cực kỳ dễ ngượng ngùng, các thực tập sinh phải chọc ghẹo nhiều lắm mới có thể khiến Nhất Bác làm mẫu một lần, miệng từ chối liên tục nhưng cũng không thể cản nổi, rốt cuộc cậu sẽ đứng lên làm mẫu thật nhanh gọn chính xác đúng một lần – ngay lập tức được hưởng ứng bằng một tràng vỗ tay hò hét – rồi xấu hổ kéo sụp mũ xuống lủi vội về chỗ cũ. "Biểu diễn một bài nhảy theo tôi chú trọng nhất là trình diễn, lấy cảm xúc, sức hút làm điểm chính, có như vậy mới có thể cảm hóa người khác. Bạn chỉ đơn giản là nhảy không thôi sẽ không có cảm giác gì cả, nhưng bạn có thể đi từ việc theo nhịp nhạc, rồi thêm động tác, sau cùng dung nhập tình cảm của bản thân vào, biểu đạt sắc thái.” Khoảnh khắc nói đến vũ đạo, ngôn từ của Nhất Bác ngay lập tức trở nên linh hoạt đa sắc, cảm xúc cũng vì thế mà dâng trào.
bí mật của một dancer
Từ nhảy xấu lên đến nhảy tốt không khó, nhưng từ ngưỡng tốt lên mức rất tốt, rất tốt lên đến đỉnh cao lại không hề dễ dàng, Vương Nhất Bác nghĩ giai đoạn này nhất định cần có thiên phú. “Các cao thủ đấu với nhau mà nói, điểm cách biệt giữa tay lão luyện cực đỉnh với dancer giỏi mức bình thường là gì? Ăn nhau chính là ở các chi tiết. Có thể lấy ví dụ như độ gọn ghẽ dứt khoát của động tác, lực kiểm soát cơ thể, hoặc là độ đầy đủ của động tác (không cắt xén), hoặc là độ khớp nhạc chuẩn đến từng nhịp, nhiều lắm!” Sau cùng thì cậu vẫn là một chàng trai Sư Tử, cuộc sống thường nhật có thể vô vị song một khi đã lên sân khấu, cậu vẫn để ý chuyện thắng thua. Hai điệu nhảy đầu tiên trong show Sáng tạo 101 – một bài ở phần giới thiệu huấn luyện viên, một bài nhảy nữ cho bài hát chủ đề – không cho cậu nhiều thời gian chuẩn bị nhưng Nhất Bác vẫn tận dụng thì giờ hết sức có thể sau khi được phân công nhiệm vụ. Trên màn hình cái ta thấy được chỉ là một phần của sự kiên trì, đằng sau đó còn có bao nhiêu sự mạnh mẽ nằm ngoài tầm mắt ta. Tôi hỏi cậu ấy, cậu lúc nào cũng nói “luyện tập thật nhiều, thật nhiều”, rốt cuộc là luyện cái gì? “Là nhảy đi nhảy lại, lặp đi lặp lại thật nhiều lần. Tăng cường trí nhớ cơ bắp.” "Nhảy là việc không cần lao động trí óc, song vẫn luôn cần tìm kiếm sự mới lạ độc đáo.” "Phải, tôi thật sự muốn nhảy càng ngày càng tốt hơn nữa.”
Có thể khiến Vương Nhất Bác high nhất là được cùng các bạn freestyle, cùng đùa giỡn. “Đèn trong phòng tập tắt cả đi, chúng tôi chỉ dùng điện thoại bật đèn flash rồi mở nhạc, mọi người cùng nhau nhảy, nhảy, nhảy …” Những ánh đèn ấy, chẳng phải rất giống sao sa ư? Cậu ấy nhoẻn cười, là nụ cười hiếm gặp suốt cả quá trình phỏng vấn, sáng trong không chút ưu tư, “Nhịp nhạc cứ thế cho đến lúc drop beat bùng nổ, tất cả như vỡ òa, cực kỳ vui vẻ phấn khích.” Vũ đạo cũng như thế, có đôi lúc sẽ bùng nổ đốt cháy cả bầu không khí, cậu mê đắm cảm giác ấy. Người vốn không thích nói như Vương Nhất Bác – thông qua vũ đạo – rốt cuộc cũng tìm được một con đường tự thỏa hiệp, tự bộc bạch tâm tình của bản thân.
Hiện tại, hằng ngày cậu vẫn thường không nhịn được mà “len lén” nhân lúc rảnh nhảy một chút, đa phần là sau khi đã xong công việc, trước khi đi tắm bật một đoạn nhạc thư giãn, “Máy phát nhạc shuffle đến một bài mình thích, lặng nghe cảm nhận tiết tấu, rồi bắt đầu nhảy theo, thật vui vẻ thưởng thức, sau đó mới đi tắm được.” Điệu nhảy này không có áp lực, đơn thuần là freestyle, với cậu ấy mà nói là một cách giải tỏa.
Nhiều năm tha hương sinh sống luyện tập, chính thức ra mắt rồi lại càng bận bịu hối hả ngược xuôi, thế nhưng Vương Nhất Bác vẫn luôn xê dịch, cậu bảo mình không quá lưu luyến gia đình, thời khắc khổ luyện mệt mỏi cũng không thấy nhớ nhà. Cậu không cho phép bản thân bị “bám riết” trong thứ cảm xúc không tên, thời gian vốn không chờ đợi ai, chi bằng sống cho thật tốt. Những năm qua tháng ngày trôi thật nhanh, cậu cũng cảm thấy có phần vội vã, song không vì thế mà nghĩ mình nên chậm lại. Điều gì đến cứ đến, nếu thích ắt cậu sẽ đặt tâm tư vào, nếu không thích vậy cậu quay đầu bước đi thôi. Cái quả quyết của cậu ấy đến từ sự nhận thức bản thân thấu đáo, cậu biết chính xác mình thích gì. Lúc còn làm thực tập sinh có dịp Nhất Bác lại cùng mọi người tới công viên trò chơi, nói chính xác hơn là chơi roller coaster. Cậu ngày đó không thích cũng không dám ngồi roller coaster, không phải do sợ độ cao mà là sợ cảm giác mất trọng lực. Khi nhảy có đôi lúc sẽ mất cân bằng đấy, nhưng đều trong tầm kiểm soát của cậu, không đến nỗi ngã văng xuống sàn. Cậu sẽ không làm chuyện mình không chắc chắn. Nhưng ngay lúc nay đây nếu hỏi, ngoài vũ đạo và diễn xuất ra còn điều gì có thể làm cậu thấy hứng thú? Cậu nhất định trả lời không cần nghĩ ngợi: xe motor.
Ngày 9/6/2017 là lần đầu tiên lái motor, cậu còn nhớ rất rõ. Thích motor, vốn cũng bởi thích tính kích thích mà tốc độ đem lại, dĩ nhiên còn “vì kỹ thuật, ví dụ cách kiểm soát xe, góc độ cua ở khúc ngoặt, khống chế vị trí xe, drifting, hoặc cách lựa chọn điểm phanh, tra dầu xe…” Kỳ lạ hay thú vị, chỉ cần nói đến chủ đề chính mình thấy hứng thú, Vương Nhất Bác vốn kiệm lời cũng có thể biến thành một người khác. Năm nay luyện tập đua xe cậu đã ngã không biết bao nhiêu lần, hai lần bị thương nghiêm trọng, một lần trật chân, lần còn lại tông vào xe đằng trước trực tiếp “bốc đầu xe rồi rơi xuống”, các cơ vùng cổ đều tổn thương, kết quả “phải nằm liệt giường, đến nghiêng người sang hai bên cũng không được.” Vết thương vừa lành Nhất Bác “vẫn muốn đua tiếp”, tiếp tục quay lại đoạn đường mà cậu đã ngã xuống đó, đối mặt với rủi ro một lần nữa, cậu cũng sợ, “Tra dầu xe cũng không dám luôn!” Nhưng về sau mọi chuyện đều thuận lợi, phía sau đã là quá khứ rồi. Trưởng thành là như thế đấy, trở lại nơi đã từng ngã xuống, rồi một lần, một lần nữa, vượt qua nỗi sợ hãi mà tiến lên. Tái sinh.
Thông thường, đối mặt với mục tiêu “càng ngày càng nhanh” người ta thường không bao giờ đủ thỏa mãn với tốc độ đó. Vương Nhất Bác cũng vậy, nhưng cậu khác biệt ở chỗ, ít nhất hiện tại cậu chưa muốn đua với người khác, chưa chuẩn bị để tham gia bất kỳ cuộc thi nào, “Đã là thi đấu thì phải có thắng thua, người khác vượt bạn bạn càng muốn vượt lại người ta, nhưng vượt rồi tâm trạng bạn sẽ đổi khác, thậm chí có thể làm những chuyện không thỏa đáng. Bạn có thể kiềm chế bản thân nhưng chẳng thể khống chế được người ngoài, họ có thể va vào bạn từ phía sau hay quệt phải, bạn muốn kiểm soát cũng không được.” “Tôi tự đấu với chính mình,” kết quả lần sau nhanh hơn lần trước, vậy là ổn. Năm ngoái thành tích tốt nhất của cậu trên đường đua là 1:01, mục tiêu tiếp theo đơn giản chỉ là: nhanh hơn 1:01. "Tôi không muốn thua, nhưng cũng sẽ không để bản thân nghiện sự chiến thắng. Tôi biết kiểm soát bản thân thế nào.” Giọng Vương Nhất Bác trầm xuống, trở lại trạng thái kiệm lời, nhếch miệng, ánh mắt kiên nghị, quay đầu nhìn ra bên ngoài khung cửa, vừa đúng lúc ánh nắng va vào chấn song chao nghiêng thành một đường thẳng tắp, tựa như một thanh kiếm.