τεύχος 2 ● μάης 2008 ● τιμή ενίσχυσης 0,5 €
ΦΟΙΤΗΤΕΣ-ΤΡΙΕΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ...του ΚΕΡΔΟΥΣ, του ΠΟΛΕΜΟΥ, του ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ
Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΤΙΣ ΕΠΙΘΕΣΕΙΣ ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΕΞΩ αΠΟ ΤΙΣ σΧΟΛΕΣ
ς υ ο τ Να σταματήσουμε! Με μαζικό, ενωτικό, ριζοσπαστικό αγώνα
ΑΦΙΕΡΩΜΑ: 40 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΗ ΤΟΥ ’68
Φ
Η εξέγερση είναι επίκαιρη
έτος συμπληρώνονται 40 χρόνια από το Μάη του ’68, την εξέγερση που αμφισβήτησε όλες τις ιδέες του συστήματος και τελικά το ίδιο το σύστημα. Η συζήτηση για τα γεγονότα του ’68 παραμένει επίκαιρη και χρήσιμη για κάθε νέο που αντιδρά και θέλει να παλέψει ενάντια στο σύστημα του κέρδους , του πολέμου και του ρατσισμού. Και δικαιολογημένα, αφού εκείνη η εποχή αποτελεί το κορυφαίο σημείο της πάλης της νεολαίας μέσα στο σύγχρονο καπιταλισμό. Είναι τέτοια η αίγλη του Μάη που βλέπουμε από τα ΜΜΕ πλήθος αφιερωμάτων στα γεγονότα. Όμως αυτό που κάνουν είναι να «ξεγυμνώνουν» την εξέγερση από το μήνυμα που εμπνέει μέχρι σήμερα: ότι οι εξεγέρσεις είναι επίκαιρες, ότι οι απλοί άνθρωποι μπορούν με τη μαζική δράση να ανατρέψουν το σύστημα της εκμετάλλευσης. Ο Μάης
εμφανίζεται ως μια «νεανική τρέλα». Από εφημερίδες και κανάλια παρελαύνουν «μετανοημένοι» πρωταγωνιστές που ισχυρίζονται ότι τώρα πια ωρίμασαν και έγιναν «ρεαλιστές». Όμως ο «ρεαλισμός» του Μάη, το «να διεκδικείς το ακατόρθωτο» όπως έλεγε σύνθημα της εποχής, είναι σήμερα επίκαιρος και αναγκαίος όσο ποτέ. Εκφράζεται σήμερα με τους αγώνες της νεολαίας σε Γαλλία και Ελλάδα, τις απεργίες στην Ευρώπη, τον αριστερό άνεμο στη Λατινική Αμερική, τον ξεσηκωμό των μεταναστών σε Γαλλία και ΗΠΑ. Παραμένει το μόνο αντίπαλο δέος ενάντια στον βάρβαρο «ρεαλισμό» των ιμπεριαλιστικών πολέμων σε Ιράκ και Αφγανιστάν, της παγκόσμιας πείνας, της νεοφιλελεύθερης ισοπέδωσης των δικαιωμάτων εργαζομένων και νεολαίας, των ρατσιστικών και φασιστικών επιθέσεων.
2
Φοιτητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα
ΝΑ ΤΟΥΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΜΕ! Η κατάσταση στις σχολές, αμέσως μετά τις φοιτητικές εκλογές, είναι ιδιαίτερα κρίσιμη. Τα αποτελέσματα, παρόλη την πτώση της ΔΑΠ και την άνοδο της Αριστεράς, δεν κατάφεραν να ανατρέψουν το σκηνικό. Bασική προτεραιότητα για τους μήνες που έρχονται θα είναι η απόκρουση της επίθεσης της κυβέρνησης να εφαρμόσει το νόμο πλαίσιο σε όλες τις σχολές και να αναγκάσει τα πανεπιστήμια υπό την απειλή της διακοπής της χρηματοδότησης να υιοθετήσουν και να κάνουν πράξη τον Πρότυπο Εσωτερικό Κανονισμό. Τα προβλήματα που έχουν παρουσιαστεί μέχρι τώρα (πρυτανικές εκλογές, συγγράμματα, απομάκρυνση ταμπλώ κ.ά.) είναι μόνο σκόρπιες προσπάθειες, σημάδια της συντονισμένης επίθεσης που σχεδιάζεται. Μπροστά σε αυτή τη μάχη, τα όπλα μας τα έχουν δώσει οι κινητοποιήσεις των προηγούμενων χρόνων: είναι οι γενικές συνελεύσεις, οι ζωντανές καταλήψεις, οι μεγάλες διαδηλώσεις. Είναι απαραίτητη η ενωτική δράση στη βάση των συλλόγων, με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες που θα εμπλέκουν μαζικά και θα ριζοσπαστικοποιούν μεγάλα κομμάτια φοιτητών. Πολύ κρίσιμη είναι η προσπάθεια για κοινό αγώνα με την ΠΟΣΔΕΠ αλλά και για το συντονισμό όλων των φοιτητών (βλ. άρθρα για ΕΦΕΕ και απεργία 100 ημερών σελ. 4-6). Όπως απαραίτητη είναι και η ριζοσπαστική πολιτική που θα εξασφαλίζει το μαχητικό τρόπο διεκδίκησης, τις κινητοποιήσεις διαρκείας και τη σύνδεση με τους εργαζόμενους και την κοινωνία. Αυτή είναι η πολιτική που στραπατσάρισε τα σχέδια της κυβέρνησης να περάσει με «περίπατο» το νέο νόμο πλαίσιο και την προσπάθεια για αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος. Όμως η κυβέρνηση συνεχίζει την επίθεση σε όλα τα μέτωπα. Ιδιωτικοποιήσεις, ασφαλιστικό, εργασιακές σχέσεις. Αλλά και σε σχέση με τις ανάγκες της νεολαίας η κυβέρνηση έχει τις δικές της «προτάσεις». Στράτευση στα 18, καινούργια εξοπλιστικά προγράμματα, ένταση της καταστολής, «επένδυση» στο ρατσισμό. Ας τους δώσουμε την απάντηση που τους αξίζει. ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΡΑΣΟΥΝ!
Να δυναμώσουμε τους Είμαστε ομάδες Φοιτητών-τριών σε ΑΕΙ και ΤΕΙ που παλεύουμε ενάντια στο σύστημα του κέρδους, του πολέμου και του ρατσισμού, μέσα και έξω από τις σχολές.
Π
αλεύουμε για πραγματικά δημόσια και δωρεάν παιδεία για όλους και όλες. Υπερασπιζόμαστε το δημόσιο πανεπιστήμιο ενάντια στα σχέδια εμπορευματοποίησης που προωθεί η κυβέρνηση, την προσπάθεια να λειτουργεί το δημόσιο πανεπιστήμιο με όρους επιχείρησης και διεκδικούμε αύξηση των δαπανών για την παιδεία στο 15% του προϋπολογισμού. Διεκδικούμε περισσότερα λεφτά για πραγματική αναβάθμιση του δημόσιου πανεπιστήμιου. Για καλύτερες υποδομές, για δωρεάν σίτιση και στέγαση που να καλύπτουν πραγματικά τις ανάγκες των φοιτητών, για αυξήσεις στους μισθούς και τις συντάξεις των καθηγητών και των εργαζομένων στα πανεπιστήμια. Ταυτόχρονα παλεύουμε ενάντια στην ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστήμιων και ενάντια στην εξίσωση των πτυχίων μας με αυτά των διαφόρων ΚΕΣ. Δεν έχουμε καμία αντίθεση με τους νέους που αναγκάζονται να καταφύγουν στην ιδιωτική εκπαίδευση. Αντίθετα, θέλουμε όλοι οι νέοι και οι νέες, χωρίς φραγμούς, να μπορούν να σπουδάζουν σε μια δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση. Γι’ αυτό παλεύουμε έτσι ώστε όλοι να έχουν ελεύθερη πρόσβαση, στο δημόσιο πανεπιστήμιο αλλά και σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης χωρίς εξετάσεις. Παλεύουμε ώστε ο καθένας να έχει πρόσβαση στη μόρφωση, Έλληνας, ή μετανάστης. Οι ομάδες μας έδωσαν όλες τις δυνάμεις τους στους αγώνες της νεολαίας για το άρθρο 16 και ενάντια στο νόμο-πλαίσιο παλεύοντας μέσα από τους φοιτητικούς συλλόγους και τις συλλογικές διαδικασίες τους. Συνεχίζουμε να παλεύουμε ενάντια στο νόμοπλαίσιο έκτρωμα για την μη εφαρμογή και την απόσυρσή του. Σε κάθε σχολή, σε κάθε τμήμα δίνουμε την μάχη μαζικά και ενωτικά για να μην εφαρμοστεί ούτε μια πτυχή του. Η ιδιωτικοποίηση, η εντατικοποίηση και ο αυταρχισμός δεν πρέπει να περάσουν. Θέλουμε ένα πανεπιστήμιο όπου οι φοιτητές θα μπορούν να συζητούν ελεύθερα, να πολιτικοποιούνται, να αμφισβητούν και κυρίως να παλεύουν ελεύθερα, γι’ αυτό υπερασπιζόμαστε το άσυλο και διεκδικούμε την διεύρυνση του.
Καταλήψεις Στον αγώνα ενάντια στα νεοφιλελεύθερα σχέδια ξέρουμε ότι όταν χρειαστεί οι πιο ριζοσπαστικές μορφές πάλης είναι και οι πιο αποτελεσματικές. Οι γενικές συνελεύσεις, οι καταλήψεις, οι απεργίες, οι διαδηλώσεις, είναι αυτές που δείχνουν τη δύναμη μας και τους κάνουν να μας φοβούνται. Γι’ αυτό διεκδικούμε οι καταλήψεις όταν γίνονται να είναι μαζικές και ζωντανές, να προωθούν τη συλλογικότητα και τη συμμετοχή όλων των φοιτητών που αγωνίζονται. Οι συνελεύσεις και τα συντονιστικά να είναι πραγματικά αμεσοδημοκρατικά και να δίνουν την ευκαιρία σε όλους τους φοιτητές, ανένταχτους και μη, να εκφραστούν και να αποφασίζουν. Σ' αυτούς τους αγώνες θεωρούμε ότι οι καθηγητές είναι σύμμαχοι μας. Το απέδειξαν πολλές φορές με τις απεργίες τους, ιδιαίτερα όταν στο κίνημα του Μάη-Ιούνη η ΠΟΣΔΕΠ ξεκίνησε πρώτη τον αγώνα ενάντια στην επίθεση της κυβέρνησης. Γι’ αυτό είμαστε ενάντια σε λογικές που βλέπουν τους πανεπιστημιακούς ως εχθρούς. Αντίθετα στη μάχη ενάντια στην εφαρμογή του νόμου-πλαίσιο και του νέου πρότυπου εσωτερικού κανονισμού, ο κοινός αγώνας φοιτητών-καθηγητών θα είναι απαραίτητος. Οι φοιτητές όμως δεν είναι οι μοναδικοί που βρίσκονται στο στόχαστρο του συστήματος. Την ίδια στιγμή η επίθεση αγγίζει τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις των εργαζομένων. Γι’ αυτό είμαστε ενάντια στο σύστημα του κέρδους και της αγοράς, όχι μόνο μέσα στις σχολές αλλά και έξω από αυτές. Ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις, την αντιασφαλιστική μεταρρύθμιση, τις περικοπές στους μισθούς και τις συντάξεις, τη λιτότητα, τη φτώχεια, την ανεργία. Σαν Φοιτητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα επιδιώκουμε τον κοινό αγώνα φοιτητών-εργαζομένων. Γιατί είμαστε οι αυριανοί εργαζόμενοι και τα προβλήματα και τα συμφέροντα μας είναι κοινά. Το αν και πότε θα βρούμε δουλειά, το αν θα παίρνουμε αξιοπρεπή μισθό, και αν θα δουλεύουμε με ανθρώπινα ωράρια, εξαρτάται απόλυτα από τον αγώνα για αυξήσεις στους μισθούς, για μείωση του ωραρίου, για αύξηση των θέσεων εργασίας. Ταυτόχρονα γιατί ξέρουμε την δύναμη που μπορεί να αποκτήσει ένας νεολαιίστικος αγώνας όταν ενώνεται στους δρόμους με την εργατική τάξη. Πολλές φορές στην ιστορία το φοιτητικό κίνημα λειτούργησε σαν πυροδότης για μεγαλύτερους αγώνες (π.χ. Μάης ’68, Πολυτεχνείο), ωστόσο η είσοδος των εργαζομένων στο προσκήνιο της ιστορίας είναι αυτή που έκανε τη διαφορά. Αυτό γιατί είναι η τάξη που παράγει τον πλούτο και έχει τη δύναμη να παραλύει το σύστημα όταν απεργεί. Στις σχολές μας προσπαθούμε να οργανώσουμε τη συμμετοχή των φοιτητών στις εργατικές κινητοποιήσεις. Ταυτό-
μάης 2008
3
Φοιτητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα χρονα όταν το φοιτητικό κίνημα βρίσκεται στο δρόμο, παλεύουμε έτσι ώστε να αγκαλιαστεί ο αγώνας μας από τους εργαζόμενους και να μετατραπεί σε γενικό ξεσηκωμό. Την ίδια στιγμή παλεύουμε ενάντια σε όλους τους διαχωρισμούς που προσπαθούν να μας επιβάλουν οι «από πάνω» για να μας κρατούν διασπασμένους και να μας καταπιέζουν. Γι’ αυτό είμαστε ενάντια στο ρατσισμό, το σεξισμό, τον εθνικισμό και κάθε είδους καταπίεση. Αυτά που μας ενώνουν είναι πολύ περισσότερα από αυτά που, δήθεν, μας χωρίζουν. Στηρίζουμε το Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών και την Κίνηση Απελάστε το Ρατσισμό, συμμετέχοντας σε κοινές πρωτοβουλίες ενάντια στο ρατσισμό. Παλεύουμε ενάντια στον πόλεμο και τον ιμπεριαλισμό. Προτάσσουμε το διεθνισμό, την αλληλεγγύη και την ενότητα των εργαζομένων σε όλο τον κόσμο. Παλεύουμε για την προστασία του περιβάλλοντος, διεκδικούμε ελεύθερους χώρους και πράσινο στις πόλεις μας για να αναπνέουμε, ενάντια στο σύστημα που είναι υπεύθυνο για την καταστροφή. Γι’ αυτό φέρνουμε αυτές τις ιδέες στις σχολές και οργανώνουμε δράσεις και γεγονότα που αφορούν τέτοια ζητήματα. Καλούμε τους συλλόγους μας στη συμμετοχή σε διαδηλώσεις και εκδηλώσεις με τέτοιο περιεχόμενο. (π.χ. αντιρατσιστικό κίνημα, περιβάλλον). Απέναντι στις ιδέες του ατομισμού, του ανταγωνισμού και του «απολιτίκ» που καλλιεργούν οι δυνάμεις του νεοφιλελευθερισμού, η Αριστερά πρέπει να ξανακάνει κυρίαρχες τις ιδέες της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης, της μαζικής πάλης, της αλλαγής της κοινωνίας, της ανατροπής. Κοινή δράση Σε όλες τις μάχες που δίνουμε αλλά και στην καθημερινή μας δράση μέσα στις σχολές, βασικό μας όπλο είναι η ενότητα της Αριστεράς στην Δράση. Για να ανατρέψουμε τα σχέδια τους είναι απαραίτητη η όσο το δυνατόν πιο πλατιά συσπείρωση και συνεργασία όλων των δυνάμεων που παρά τις διαφορές τους στέκονται ενάντια στις νεοφιλελεύθερες επιθέσεις. Γι’ αυτό στηρίζουμε από την ίδρυσή της την Αριστερή Ενότητα, μαζί με άλλες δυνάμεις (ΔΑΡΑΣ, Αριστερά Σχήματα, ανένταχτους κ.ά.) που βγάλαμε αυτό το συμπέρασμα από τους αγώνες του 2006 και του 2007. Γι’ αυτό στηρίζουμε το ενωτικό εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ, προσπαθώντας να ανοίξουμε τη δράση του μέσα στις σχολές. Ταυτόχρονα παλεύουμε για τη συνολική ανατροπή του συστήματος του κέρδους και της εκμετάλλευσης, γιατί ξέρουμε ότι αυτό το σύστημα δεν παίρνει διορθώσεις. Θέλουμε ένα άλλο εκπαιδευτικό σύστημα σε μια διαφορετική
κοινωνία, όπου η γνώση θα είναι στην υπηρεσία των ανθρώπων και όχι στην υπηρεσία των κερδών των επιχειρήσεων όπως γίνεται μέσα στον καπιταλισμό. Το σύνθημα του Ευρωπαϊκού και Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός», που ήταν πηγή έμπνευσης για χιλιάδες αγωνιστές σε όλο τον κόσμο, είναι περισσότερο επίκαιρο από ποτέ. Για μας αυτός ο άλλος κόσμος δεν μπορεί να είναι ούτε ένας καπιταλισμός με ανθρώπινο πρόσωπο, ούτε ένας δήθεν κομμουνισμός, αντίστοιχος με τα σταλινικά καθεστώτα. Οραματιζόμαστε μια κοινωνία όπου την εξουσία θα την έχουν οι εργαζόμενοι και όπου οι ίδιοι θα αποφασίζουν για τις ανάγκες τους και θα ορίζουν τη ζωή τους. Μια κοινωνία χωρίς φτώχεια και πολέμους, χωρίς διακρίσεις και εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Οι Φοιτητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα εμπνεόμαστε από μεγάλες εξεγέρσεις όπως η Παρισινή Κομμούνα, ο Οκτώβρης του ’17, ο Μάης του `68, το Πολυτεχνείο του ’73… πιστεύουμε ότι ο δρόμος που άνοιξαν είναι σήμερα πιο επίκαιρος από ποτέ. Για να πετύχουμε νίκες, μικρές ή μεγάλες, χρειαζόμαστε την κοινή δράση και ταυτόχρονα μια Αριστερά ριζοσπαστική και ανατρεπτική που να παλεύει καθημερινά στα πανεπιστήμια και στην κοινωνία. Γι’ αυτό καλούμε όλες και όλους να δυναμώσουν τη φωνή των Φοιτητών-τριών Ενάντια στο Σύστημα σε κάθε σχολή. Να παλέψουμε μαζί για να αλλάξουμε τον κόσμο! Κατερίνα Σεργίδου, ΦΛΣ Αθήνας
ΟΧΙ ΣΤΡΑΤΕΥΣΗ ΣΤΑ 18
Η κυβέρνηση επανέφερε πρόσφατα το ζήτημα της υποχρεωτικής στράτευσης των νέων στα 18 και την κατάργηση των αναβολών για σπουδές. Απέναντι από την κυβέρνηση βρέθηκαν άμεσα οι νεολαιίστικες οργανώσεις της Αριστεράς, ενώ η Νεολαία ΠΑΣΟΚ αν και δεν έχει επίσημη θέση καθώς ακόμη... ανασυγκροτείται έχει δηλώσει από παλιότερα την αντίθεσή της. Έτσι τον ρόλο του «συνομιλητή» εκ μέρους της νεολαίας καλείται να παίξει μόνη η ΟΝΝΕΔ, που έσπευσε όπως ήταν φυσικό να στηρίξει την πρωτοβουλία της κυβέρνησης (με κάποια προσχηματικά «ναι μεν αλλά...»). Εν τω μεταξύ, ακόμα και στρατιωτικοί ομολογούν ότι στην πραγματικότητα το ζήτημα δεν είναι οι «λίγοι» στρατευμένοι αλλά ο εξωφρενικός αριθμός στρατιωτικών μονάδων. «Σε κάθε πόλη και στρατόπεδο, σε κάθε χωριό και φυλάκιο»! Είναι χαρακτηριστικό ότι στον αριθμό ανώτερων αξιωματικών η Ελλάδα υπολείπεται των... ΗΠΑ κατά μόλις τρεις! Η υποχρεωτική στράτευση στα 18 είναι μια προσπάθεια πειθάρχησης της νεολαίας που τα τελευταία χρόνια ξεσηκώνεται, στρέφεται προς τα αριστερά. Δεν είναι τυχαίο ότι η κυβέρνηση «άνοιξε» για πρώτη φορά το θέμα το καλοκαίρι του 2006, στον απόηχο των φοιτητικών καταλήψεων του Μάη-Ιούνη. Η κυβέρνηση στρέφεται ενάντια σε αυτή τη ριζοσπαστικοποίηση, επιχειρώντας να παραδίδει τους μαθητές από την εντατικοποίηση του σχολείου στην στρατιωτική αγγαρεία, από την πειθαρχία στο διευθυντή, στην πειθαρχία στο λοχία. Επιχειρεί να καλλιεργήσει τις ιδέες της
«υποταγής στον ανώτερο» και του εθνικισμού πριν οι νέοι βρεθούν σε χώρους ελεύθερης συλλογικής συζήτησης και δράσης όπως τα πανεπιστήμια. Η Αριστερά και το νεολαιίστικο κίνημα θα πρέπει να μην επιτρέψουν να περάσει αυτό το μέτρο. Θέλουμε τη νεολαία να παλεύει ενάντια στον εθνικισμό και ενάντια στους «ανώτερους» και όχι να απομονώνεται από την κοινωνία κλεισμένη σε στρατώνες. Παράλληλα θα πρέπει να στηριχθεί το αίτημα για ισόχρονη εναλλακτική θητεία με συνδικαλιστικά δικαιώματα, να υπερασπίσουμε το στοιχειώδες δημοκρατικό δικαίωμα του καθένα να αρνηθεί τη στράτευση, για πολιτικούς, θρησκευτικούς, προσωπικούς λόγους. Στην πάλη της ενάντια στον μιλιταρισμό η Αριστερά θα πρέπει να είναι ξεκάθαρη. Μεγάλος στρατός σημαίνει μεγάλες στρατιωτικές δαπάνες αντί για δαπάνες σε υγεία και παιδεία. «Καλά φυλασσόμενα σύνορα» σημαίνει κυνήγι μεταναστών. Η αναβάθμιση της ελληνικής πολεμικής μηχανής δεν είναι «εγγύηση της ειρήνης» αλλά σπρώχνει τις γειτονικές χώρες είτε σε κούρσες εξοπλισμών είτε στην αγκαλιά του ΝΑΤΟ οξύνοντας το κλίμα στα Βαλκάνια. Οι νέοι και οι εργαζόμενοι δεν έχουμε τίποτα να κερδίσουμε από το «αξιόμαχο των ενόπλων δυνάμεων», αντίθετα έχουμε πολλά να κερδίσουμε με τη «στράτευσή» μας στις μάχες ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό, στις μάχες για την αλλαγή του κόσμου. Πάνος Πέτρου, Πάντειο
4
Φοιτητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα
Βοηθάει στο συντονισμό η ανασύσταση της ΕΦΕΕ; Στην αντιπαράθεση με την κυβέρνηση, απαντώντας στην ανάγκη για καλύτερη οργάνωση και συνολικοποίηση του κινήματος προέκυψε η προσπάθεια συντονισμού στη βάση των αποφάσεων των Γενικών Συνελεύσεων και Καταλήψεων. Παρά τις αδυναμίες και τα προβλήματα που προέκυψαν ήταν και θα είναι ο καλύτερος τρόπος συντονισμού σε περίοδο κινητοποιήσεων. Είναι ο τρόπος που δίνει έμφαση στην οργάνωση των αγώνων αμεσοδημοκρατικά, που μπορεί να εκφράσει εκείνο το κομμάτι των φοιτητών που δίνει τη μάχη, που ριζοσπαστικοποιείται μαζικά. Είναι σε αυτά τα συντονιστικά που αποτυπώνονται αυτοί οι συσχετισμοί. Όμως το ερώτημα του συντονισμού παραμένει όταν δεν υπάρχουν γενικευμένες κινητοποιήσεις όπως σήμερα.
Α
πό την πλευρά της Αριστεράς το ζήτημα έχει να κάνει με τη χρησιμότητα ύπαρξης της ΕΦΕΕ και το ρόλο που μπορεί να παίζει στην ανάπτυξη και το συντονισμό του φοιτητικού κινήματος. Για την Πανσπουδαστική αποτελεί διαδικασία που «ξεκίνησε με τις προσπάθειες συντονισμού του φοιτητικού κινήματος κατά τους αγώνες του 2006 και 2007» ώστε να «αποκτά σταθερότητα, διάρκεια, πανελλαδική έκφραση και συγκρότηση». Η πραγματικότητα βέβαια είναι ότι η ΠΚΣ σαμπόταρε πολλά από τα Πανελλαδικά Συντονιστικά αλλά και συντονιστικά σχολών, ειδικά το 2006. Επιπλέον, και με δική της ευθύνη πραγματοποιούνταν παράλληλα διαφορετικά συντονιστικά με τους συλλόγους που είχε «κερδίσει» ο καθένας. Τέλος, σύμφωνα με την ΠΚΣ, η ύπαρξη της ΕΦΕΕ θα εξασφαλίζει ότι το κίνημα δεν θα «περιορίζεται σε τουφεκιές στον αέρα», ούτε θα «εξαντλείται σε κάποιες εκρήξεις αγωνιστικότητας», εννοώντας σαφώς ότι οι προηγούμενες κινητοποιήσεις τις οποίες δεν κατάφερε να ελέγξει δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα. Αν και οι δυνάμεις και τα σχήματα των ΕΑΑΚ δεν έχουν ομογενοποιημένη θέση πάνω στο ζήτημα της ΕΦΕΕ, η μέχρι τώρα άποψή τους είναι πως η επανασύστασή της θα λειτουργήσει «αντιθετικά προς το φοιτητικό κίνημα», ενώ αν υπήρχε «θα προσπαθούσε με κάθε τρόπο να καταπνίξει τις κινητοποιήσεις και να “νομιμοποιήσει” το νέο νόμο πλαίσιο και την αναθεώρηση του Συντάγματος». Ο βασικός λόγος είναι ότι τα 21 μέλη του συμβουλίου της ΕΦΕΕ, θα αποφασίζουν γραφειοκρατικά ποια θα είναι η «επίσημη» άποψη των φοιτητών, ξεκομμένα τελείως από τις συλλογικές διαδικασίες και τον έλεγχο από τη βάση. Η επιχειρηματολογία των ΕΑΑΚ συμπυκνώνεται στο ότι τόσο η ύπαρξη όσο και οι συσχετισμοί της ΕΦΕΕ συμβάλλουν «καταλυτικά στη δημιουργία κλίματος ατομισμού, απομόνωσης, αδιαφορίας για τα κοινά». Πέρα από το γεγονός, ότι και στα Συντονιστικά Γενικών Συνελεύσεων η προσέγγιση των ΕΑΑΚ δεν ήταν και τόσο… από τα κάτω, ουσιαστικά με αυτή τους την άποψη περιορίζουν τα
Τι είναι η ΕΦΕΕ Η Εθνική Φοιτητική Ένωση Ελλάδας, είναι το δευτεροβάθμιο φοιτητικό όργανο και η σύνθεσή της προκύπτει κάθε δύο χρόνια από τα αποτελέσματα των φοιτητικών εκλογών, καθώς σε αυτές εκτός από τα Δ.Σ. των φοιτητικών συλλόγων, οι φοιτητές εκλέγουν και αντιπροσώπους για το Πανσπουδαστικό Συνέδριο. Ιδρύθηκε το 1963, μέσα στην άνοδο του κινήματος (1-1-4, Ιουλιανά), για να διαλυθεί την πρώτη μέρα της Χούντας το 1967. Τα μέλη της συλλαμβάνονται και στη θέση τους διορίζονται πράκτορες από το σπουδαστικό της Ασφάλειας. Με την επανίδρυσή της το 1974, οι συσχετισμοί είναι υπέρ της ρεφορμιστικής Αριστεράς (ΚΚΕ, ΚΚΕ εσ.)και του ΠΑΣΟΚ, ενώ προς τα τέλη της δεκαετίας του ογδόντα και μέχρι σήμερα την πλειοψηφία έχει η –πρακτικά ανύπαρκτη μέχρι τότε– ΔΑΠ. Ουσιαστικά, με κύρια ευθύνη της ΔΑΠ και της ΠΑΣΠ από το ΄95 και ύστερα δεν έχει συγκληθεί συνέδριο, με μόνη εξαίρεση το 2001 που έγινε ένα τυπικό (μόνο για το μοίρασμα των εδρών) της ΕΣΕΕ (σύλλογοι ΤΕΙ). Το ζήτημα της επανασύστασης έχει προκύψει και φέτος με περισσότερη διάθεση από τις διάφορες παρατάξεις.
διάφορα πολιτικά προβλήματα για το πώς πρέπει να προχωρήσει το κίνημα σε προβλήματα «κακών» και «καλών» δομών των φοιτητών. Όμως τι γίνεται όταν δεν υπάρχουν καταλήψεις και μαζικές συνελεύσεις για να συντονιστούν; Θα επιστρέφουμε στα δήθεν συντονιστικά της ΠΚΣ ή και των ΕΑΑΚ και στην απουσία κεντρικών κινητοποιήσεων; Πώς μπορεί να οργανωθεί μια κοινή κινητοποίηση που να δηλώνει ότι η αντίθεση των φοιτητών στο νόμο-πλαίσιο συνεχίζεται; Αυτό το ρόλο με έμμεσο και διαστρεβλωμένο τρόπο μπορεί να παίξει η ΕΦΕΕ, ακριβώς επειδή σαν κεντρικός πολιτικός φορέας είναι αναγκασμένη να ανταποκρίνεται στις πιέσεις είτε της κυβέρνησης είτε των φοιτητών. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να πολιτικοποιείται το κλίμα, αναγκάζοντας ακόμα και τη ΔΑΠ να τοποθετείται (έστω και αρνητικά) για τα πραγματικά προβλήματα των φοιτητών και της κοινωνίας. Σαν συνέπεια η ΕΦΕΕ είναι αναγκασμένη να μεταφέρει τις πιέσεις που δέχεται και εκεί που δεν υπάρχει ισχυρό κίνημα και συνδικαλισμός. Αυτά ακριβώς τα αντιφατικά χαρακτηριστικά της ΕΦΕΕ είναι που την καθιστούν ευάλωτη στο κίνημα. Η ύπαρξή της δεν μπορεί «νομοτελειακά» να λειτουργήσει σαν εμπόδιο στις κινητοποιήσεις. Αντίθετα, υπάρχουν περιπτώσεις που η ΕΦΕΕ λειτούργησε βοηθητικά στο οργανωθούν κινητοποιήσεις γρήγορα, έστω και «από τα πάνω». Το 1975, ένα χρόνο μετά την επανασύστασή της, η ΕΦΕΕ κατάφερε να συγκεντρώσει σχεδόν 30,000 φοιτητές στα τέλη του Ιούλη, με αποτέλεσμα να αποσυρθεί νομοσχέδιο που επιχειρούσε να κάνει τους συλλόγους παραμάγαζα του Υπουργείου. Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα για το χαρακτήρα της ΕΦΕΕ είναι η στάση της το ’78 -’79, όταν – με πλειοψηφία ΚΝΕ, ΠΑΣΠ, ΚΚΕ εσ. – απέφευγε και μπλόκαρε την κλιμάκωση των κινητοποιήσεων ενάντια στο νόμο 815, εμμένοντας στη στάση «να μην προκαλεί την κυβέρνηση Καραμανλή». Ακόμη και τότε ήταν η μαζική δράση από τα κάτω, το δυνάμωμα των καταλήψεων και ο συντονισμός όσων φοιτητικών συλλόγων βρίσκονταν σε κινητοποιήσεις που ανάγκασαν την πλειοψηφία της ΕΦΕΕ να αλλάξει στάση επεκτείνοντας τις καταλήψεις και σε σχολές που δεν είχαν κινητοποιηθεί. Επιπλέον, ακόμα και όταν δεν υπάρχει κίνημα, η ύπαρξη της ΕΦΕΕ θα προσέφερε τη δυνατότητα να αποσπώνται αποφάσεις προκειμένου να χρησιμοποιηθούν από τους φοιτητικούς συλλόγους και την Αριστερά (ψηφίσματα, συμμετοχές σε καμπάνιες κλπ). Αν αυτά από τη μια αποδεικνύουν πως ο ρόλος και το βάρος της ΕΦΕΕ είναι ζήτημα παρέμβασης σε αυτήν και κυρίως πολιτικής και δράσης μέσα στο κίνημα, δεν μπορούμε από την άλλη να έχουμε αυταπάτες για ένα θεσμό του συστήματος που ο προορισμός του είναι η διαπραγμάτευση με την εκάστοτε κυβέρνηση. Πόσο μάλλον όταν τα συμφέροντα των φοιτητών δεν είναι ενιαία. Σαφώς μπορεί να υπάρξει παρέμβαση μέσα στην ΕΦΕΕ ώστε να την καθιστά πιο ευάλωτη στις πιέσεις του κινήματος (δημοκρατική λειτουργία, αναβάθμιση και προστασία των καταλήψεων κλπ). Όμως καμία καταστατική τροποποίηση δεν πρόκειται να αλλάξει το γεγονός πως το σύστημα χρειάζεται συνομιλητές και θεσμούς με στόχο να περιορίζει τις αντιδράσεις της νεολαίας και των εργαζομένων, ούτε το γεγονός ότι διαθέτει μύριους τρόπους για να χαλιναγωγεί τους ίδιους θεσμούς (οικονομικά, νομικά ή πολιτικά) όταν αυτοί ξεφεύγουν από τα προκαθορισμένα πλαίσια. Η αναφορά και οι δυνάμεις της Αριστεράς δεν μπορούν παρά να κρίνονται στην ανάπτυξη του κινήματος από τα κάτω, στις μαζικές αντιστάσεις που εξακολουθούν να ανατρέπουν τα δεδομένα, που είναι η πραγματική πολιτική ρήξης. Δημήτρης Μπάρκας, Υ.Δ. Πάντειο
μάης 2008
5
Μπροστά μας ανοίγεται η μάχη ενάντια στην εφαρμογή των νόμων της απορρύθμισης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ιδιαίτερα με τον Πρότυπο Εσωτερικό Κανονισμό και την απειλή περικοπών στην χρηματοδότηση. Σε αυτή τη μάχη, κρίσιμο ρόλο θα παίξει ο συντονισμός του φοιτητικού κινήματος με τους καθηγητές και την ΠΟΣΔΕΠ. Ήδη αυτή η συμμαχία απέδειξε τη σημασία της, όταν πρώτη η ΠΟΣΔΕΠ την άνοιξη του 2006 έδωσε με την απεργία της το έναυσμα για τον ξεσηκωμό στα πανεπιστήμια. Αλλά και ο συντονισμός καθηγητών και φοιτητικού κινήματος στο κίνημα για το άρθρο 16, αποτέλεσε κρίσιμο παράγοντα για τη νίκη κατά της αναθεώρησης του Συντάγματος. Γι’ αυτό το λόγο ζητήσαμε από το Λάζαρο Απέκη ένα άρθρο για την απεργία που ξεκίνησε το Φλεβάρη του 1978 από τους «είλωτες» των πανεπιστημίων και έμελε να εξελιχθεί σε μια απεργία διαρκείας με διαδηλώσεις των δεκάδων χιλιάδων σε όλη την Ελλάδα, με απεργιακό ταμείο, με μαζικές συνελεύσεις αλλά και σκληρές επιθέσεις και προπαγάνδα από την κυβέρνηση της Δεξιάς. Ήταν η πρώτη φορά που καθηγητές και φοιτητές συντόνισαν των αγώνα τους.
1978: Η απεργία των εκατό ημερών Kορυφαία στιγμή του αγώνα των πανεπιστημιακών για ένα δημοκρατικό Πανεπιστήμιο
Σ
του Λάζαρου Απέκη, προέδρου της ΠΟΣΔΕΠ
υμπληρώνονται τριάντα χρόνια από το 1978, μια χρονιά κρίσιμων εξελίξεων για το δημόσιο Πανεπιστήμιο. Είναι η χρονιά της μεγάλης απεργίας των εκατό ημερών του Ειδικού Διδακτικού Προσωπικού (Βοηθών και Επιμελητών) και της ψήφισης του νόμου 815.
Το συνδικαλιστικό κίνημα των πανεπιστημιακών δασκάλων διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του δημόσιου Πανεπιστημίου κατά την περίοδο 1974 ως σήμερα. Μπορούμε να ξεχωρίσουμε δύο κύριες φάσεις: η πρώτη φάση, από το 1974 έως αρχές του 1980, με το δυναμικό κίνημα των Βοηθών και Επιμελητών (ΕΔΠ) και η δεύτερη φάση, την τελευταία δεκαετία, με την ενεργοποίηση και με την ολοένα και πιο αποτελεσματική παρέμβαση στα πανεπιστημιακά πράγματα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού (ΠΟΣΔΕΠ). Το Πανεπιστήμιο βγήκε μέσα από τη δικτατορία βαθιά τραυματισμένο από το χουντικό καθεστώς. Βγήκε όμως και με ένα ριζοσπαστικό μαζικό φοιτητικό κίνημα. Η δομή και η λειτουργία του Πανεπιστημίου ήταν ακραία αντιδραστική και αντιδημοκρατική. Στο διδακτικό προσωπικό των Πανεπιστημίων επικρατούσαν μεσαιωνικού τύπου εργασιακές σχέσεις. Καθοριστικός θεσμός ήταν η πανεπιστημιακή έδρα. Ένας θεσμός φεουδαρχικού τύπου που εκχωρούσε στον Καθηγητή - κάτοχο της έδρας - την πλήρη εξουσία και αυθεντία στη διδασκαλία, την επιστημονική έρευνα και τη διαχείριση – διοίκηση που αφορούσαν ένα γνωστικό αντικείμενο, μέσα σε καθεστώς πλήρους αυθαιρεσίας. Οι Επιμελητές και οι Βοηθοί – το Ειδικό Διδακτικό Προσωπικό (ΕΔΠ) – λειτουργούσαν το Πανεπιστήμιο χωρίς να έχουν δικαίωμα αυτοδύναμης διδασκαλίας και έρευνας. Για τη διδασκαλία έπρεπε να δοθεί εντολή από τον Καθηγητή - κάτοχο της έδρας! Η πολύ περιορισμένη ερευνητική δραστηριότητα εκείνης της εποχής ήταν αποκλειστικό προνόμιο του καθηγητή και μόνον για αυτόν και τα ενδιαφέροντά του εργάζονταν οι Βοηθοί και οι Επιμελητές. Αυτό το προσωπικό, το ΕΔΠ, ανήκε σε έδρες και προσλαμβάνονταν με τριετή
θητεία, χωρίς δυνατότητα μονιμότητας, αλλά ούτε και εξέλιξης! Για αυτό, στα μέλη του ΕΔΠ, μέσα στο κλίμα της μεταπολίτευσης, το συλλογικό αίτημα για ριζικό εκδημοκρατισμό της κοινωνίας εκφράστηκε με το κίνημα για εκδημοκρατισμό της δομής και της λειτουργίας του Πανεπιστημίου. Βασικές διεκδικήσεις αυτού του κινήματος ήταν: η κατάργηση του θεσμού της πανεπιστημιακής έδρας και η αντικατάστασή του από τον ενιαίο φορέα διδασκόντων στον οποίον θα συμμετείχαν ισότιμα όλοι οι διδάσκοντες και η μονιμότητα όλων των διδασκόντων. Οι διεκδικήσεις αυτές και του φοιτητικού κινήματος αντιμετωπίστηκαν από τα πρώτα κιόλας χρόνια της μεταπολίτευσης με διάφορες κυβερνητικές πρωτοβουλίες για ένα νόμο – πλαίσιο. Οι νομοθετικές αυτές ρυθμίσεις, όσες φορές επιχειρήθηκαν, όχι μόνο δεν ικανοποιούσαν τα αιτήματα του πανεπιστημιακού κινήματος, αλλά αποτελούσαν προσπάθειες αυταρχικής επιβολής και ελέγχου του. Για αυτό και αντιμετωπίστηκαν δυναμικά και με επιτυχία από το πανεπιστημιακό κίνημα, και είχαν συνέπεια την παραπέρα ριζοσπαστικοποίησή του! Κορυφαία στιγμή του κινήματος των πανεπιστημιακών του ΕΔΠ για εκδημοκρατισμό στη δομή και λειτουργία του Πανεπιστημίου και εξασφάλισης αξιοπρεπούς θέσης και ρόλου σε όλους τους διδάσκοντες, ήταν η μεγάλη απεργία των εκατό ημερών του 1978! Το κίνημα αυτό ήταν πρωτοφανές σε δυναμισμό, ριζοσπαστισμό, αποφασιστικότητα, συμμετοχή και αμεσοδημοκρατικές μορφές οργάνωσης και συνέβαλε στο να δημιουργηθούν νέες ευνοϊκές προϋποθέσεις για μεγάλη αλλαγή μέσα στο Πανεπιστήμιο. Είχε εξασφαλίσει τη θετική ανταπόκριση της κοινωνίας, σε μια περίοδο που είχε ωριμάσει το αίτημα για γενικό εκδημοκρατισμό. Το κίνημα του ΕΔΠ συνέβαλε στην ανάπτυξη του φοιτητικού κινήματος για την αποτροπή των θεσμικών επιθέσεων που προωθούσε η τότε κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. (Συνέχεια στην επόμενη σελίδα)
6
Φοιτητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα
1978: Η απεργία των εκατό ημερών (συνέχεια από την προηγούμενη σελίδα) Η απάντηση της τότε κυβέρνησης στις διεκδικήσεις του κινήματος των φοιτητών και των πανεπιστημιακών του ΕΔΠ ήταν ο νόμος – πλαίσιο 815 που ψηφίστηκε στο θερινό τμήμα της Βουλής το 1978 – συνήθης αντιδημοκρατική πρακτική των κυβερνήσεων. Δεν καταργούσε το θεσμό της έδρας, δεν καθιέρωνε τον ενιαίο φορέα των διδασκόντων, ούτε τη μονιμότητα και επέβαλε αυταρχικές ρυθμίσεις για την πειθάρχηση των φοιτητών και τη χειραγώγηση του φοιτητικού κινήματος. Επιδίωξή τους ήταν να «βάλουν τάξη» στο Πανεπιστήμιο, χρησιμοποιώντας και τότε τη γνωστή μας προπαγάνδα για τους «αιώνιους φοιτητές». Ναι, αυτά τα ίδια! Ο νόμος αυτός θεωρήθηκε εμπαιγμός τόσο από το φοιτητικό κίνημα όσο και από το κίνημα του ΕΔΠ, για αυτό και παρέμεινε απονομιμοποιημένος μέχρι την κατάργησή του! Το σώμα των Καθηγητών, με ελάχιστες εξαιρέσεις, ήταν αντίθετο σε κάθε ουσιαστική αλλαγή που θα περιόριζε τα προνόμιά τους. Υπήρχε ένα σκληρό εσωτερικό μέτωπο μέσα στα Πανεπιστήμια. Ο νόμος 815/1978 πυροδότησε μεγάλες φοιτητικές κινητοποιήσεις την περίοδο 1979-80 που επέβαλαν τη μη εφαρμογή του, μέχρι που η τότε κυβέρνηση του Κ. Καραμανλή αναγκάστηκε να τον καταργήσει οριστικά! Δεν είναι μόνο σήμερα που το πανεπιστημιακό κίνημα διεκδικεί τη μη εφαρμογή και την κατάργηση ψηφισμένων νόμων! Το κίνημα για δημοκρατικό δημόσιο Πανεπιστήμιο υποχρέωσε το ΠΑΣΟΚ, που ανέβηκε στην εξουσία το 1981, να ψηφίσει άμεσα ένα νόμο για τη δομή και λειτουργία των Πανεπιστημίων, το νόμο – πλαίσιο 1268 του 1982. Ο νόμος αυτός δεν εξασφάλιζε το σύνολο των διεκδικήσεων του κινήματος των φοιτητών και του ΕΔΠ, για αυτό αντιμετωπίστηκε με έντονη κριτική. Όμως, καθιέρωσε θεσμούς συλλογικής δημοκρατικής οργάνωσης και λειτουργίας του Πανεπιστημίου. Κατάργησε την έδρα και καθιέρωσε τις τέσσερις βαθμίδες διδασκόντων: Λέκτορας, Επίκουρος Καθηγητής, Αναπληρωτής Καθηγητής και Καθηγητής -τα μέλη του Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ)-, δυνατότητα αυτοδύναμης διδασκαλίας και έρευνας, με δυνατότητα εξέλιξης και μονιμότητα (εκτός Λεκτόρων). Καθιέρωσε ως βασικό θεσμό τον Τομέα των ομοειδών γνωστικών αντικειμένων, στον οποίο συμμετέχουν ισότιμα όλα τα μέλη ΔΕΠ.
Κατοχύρωσε θεσμικά την ελευθερία στη διδασκαλία και την έρευνα, την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών με το πανεπιστημιακό άσυλο και ισχυρή συμμετοχή των φοιτητών στην εκλογή ακαδημαϊκών οργάνων (προέδρων, κοσμητόρων, πρυτάνεων). Δηλαδή, πολλά από αυτά που σήμερα οι «μεταρρυθμιστές» όλων των αποχρώσεων θεωρούν πλέον «ξεπερασμένα» και ότι πρέπει να «εκσυγχρονιστούν»! Το μεγάλο επίτευγμα του κινήματος των πανεπιστημιακών του ΕΔΠ κατά την πρώτη φάση και του φοιτητικού κινήματος εκείνης της περιόδου ήταν ο εκδημοκρατισμός του Πανεπιστημίου με το πέρασμα από το μεσαιωνικό καθεστώς της έδρας σε ένα, παρά τις ελλείψεις του, νέο δημοκρατικό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας. Μέσα σε αυτό το νέο πλαίσιο, με την κατάργηση της έδρας, απελευθερώθηκαν οι όποιες δημιουργικές δυνάμεις υπήρχαν μέσα στο Πανεπιστήμιο και απέκτησαν κίνητρα να αναπτύξουν πρωτοβουλία στη διδασκαλία και την έρευνα. Αυτή η εξέλιξη δημιούργησε, εκτός ακραίων εξαιρέσεων, το νέο ελληνικό δημόσιο Πανεπιστήμιο. Κατά την τελευταία δεκαετία, η ανάπτυξη της εξωτερικά χρηματοδοτούμενης έρευνας, η εισροή των μεγάλων κοινοτικών χρηματοδοτήσεων, και η εμπλοκή στη διοίκηση, είχαν ως συνέπεια να επικρατήσουν μέσα στα Πανεπιστήμια, σε μεγάλη κλίμακα δυστυχώς, νέα ήθη, σχέσεις και συσχετισμοί που μεταλλάσσουν σταδιακά το δημοκρατικό δημόσιο Πανεπιστήμιο σε «επιχειρηματικό Πανεπιστήμιο». Παράλληλα, η πολιτική της απαξίωσης του δημόσιου Πανεπιστημίου, των τελευταίων χρόνων, σε συνδυασμό με τη επιχειρούμενη ένταξή του στη διαδικασία της Μπολόνια, του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας, και η αναγνώριση ως ισότιμων των Κέντρων Ελευθέρων Σπουδών θα έχουν ως συνέπεια τη συνολική υποβάθμιση του πανεπιστημιακού μας συστήματος. Το συνδικαλιστικό κίνημα των πανεπιστημιακών, με την ΠΟΣΔΕΠ, στη σημερινή φάση, αντιμετωπίζει σε συμπόρευση με το φοιτητικό κίνημα, και πρέπει να αντιμετωπίσει επιτυχώς, αυτές τις σαρωτικές επεμβάσεις που επιδιώκουν να αλλάξουν το χαρακτήρα και τον κοινωνικό ρόλο του δημόσιου Πανεπιστήμιου.
ΑΣΟΕΕ : H ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ ΔΕ ΦΙΜΩΝΕΤΑΙ!
Σε αναβρασμό βρίσκεται το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΑΣΟΕΕ) μετά την προκλητική ενέργεια του νέου Πρύτανη Πραστάκου να απομακρύνει πραξικοπηματικά τα ταμπλώ όλων των παρατάξεων από το πανεπιστήμιο. Αξιοποιώντας την «νεκρή» περίοδο των διακοπών του Πάσχα, η πρυτανεία προσπαθεί να αποστειρώσει πολιτικά το Πανεπιστήμιο, επιτιθέμενη στο δικαίωμα των φοιτητών για ελεύθερη διακίνηση ιδεών! Κρυμμένη πίσω από γελοία επιχειρήματα περί καλαισθησίας του χώρου (σε ένα Πανεπιστήμιο που πολλές φορές λόγω της έλλειψης χώρων παρακολουθούμε τις διαλέξεις κρεμασμένοι από τα παράθυρα), έχει ξεκινήσει εκ νέου μια χυδαία ιδεολογική επίθεση από ορισμένους καθηγητές που, πατώντας πάνω στην αποπολιτικοποίηση και τα ρουσφέτια που εφαρμόζουν τόσα χρόνια στα Πανεπιστήμια η ΔΑΠ και η ΠΑΣΠ, τσουβαλιάζουν τον ρόλο των παρατάξεων («των κομμάτων» όπως λένε) και υποβαθμίζουν την σημασία της πολιτικής αφίσας και της πολιτικής δραστηριοποίησης γενικότερα μέσα στο πανεπιστήμιο. Η επίθεση αυτή είναι ενταγμένη στην ευρύτερη προσπάθεια της Κυβέρνησης και των κύκλων της να εφαρμόσουν τις διατάξεις του καταδικασμένου από τις κινητοποιήσεις νόμου-πλαίσιο και δεν πρέπει να περάσει με κανένα τρόπο! Ειδικά στις μέρες που το Δημόσιο Πανεπιστήμιο απειλείται από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, δεν πρέπει να ανεχθούμε την παραμικρή αμφισβήτηση του δικαιώματος στην ελεύθερη ιδεολογική και πολιτική συζήτηση και ζύμωση! Πίσω από την αφαίρεση των ταμπλώ υπάρχει μια συνολική πολιτική επίθεσης στις συνδικαλιστικές και πολιτικές ελευθερίες του φοιτητικού κινήματος. Ανάλογα συνολική και μαζική πρέπει να είναι και η απάντησή μας. Γι’ αυτό η ενέργεια των ΕΑΑΚ να αφαιρέσουν τον εξοπλισμό του γραφείου του Πρύτανη, χρησιμοποιώντας τον ως «αντάλλαγμα» για τα τα-
μπλώ είναι σε λάθος κατεύθυνση. Τέτοιες κινήσεις, όπως και άμαζες καταλήψεις στην Πρυτανεία της ΑΣΟΕΕ, μας ξαναγυρνάνε στις μέρες πριν το φοιτητικό κίνημα, όπου το βάρος της αντίστασης στην εκπαιδευτική αντιμεταρρύθμιση το σηκώναμε λίγοι «αποφασισμένοι» αγωνιστές. Χώρια που τέτοιες ενέργειες «αντάρτικου» από τους «λίγους πεισμένους» προκάλεσαν την αντίδραση και των καθηγητών (απαραίτητου συμμάχου στη μάχη ενάντια στο νόμο-πλαίσιο και ειδικά στην υπεράσπιση των πολιτικών ελευθεριών) αλλά έδωσαν και τροφή σε ακόμα πιο επικίνδυνες συζητήσεις περί φύλαξης του ιδρύματος από την αστυνομία ή από security. Η ΠΚΣ από την άλλη, αν και αναγνωρίζει τον συνολικό πολιτικό χαρακτήρα της επίθεσης, αρκείται στο να καταγγέλει τα ΕΑΑΚ και δεν προχωράει σε καμιά οργάνωση μαζικής απάντησης. Δεν πρέπει μπροστά στο σύνολο της επίθεσης να υποτιμήσουμε τη σημασία αυτής της μάχης! Η συζήτηση για τη σημασία της διακίνησης των ιδεών και την αμφισβήτηση που αυτή δέχεται πρέπει να γίνει υπόθεση του συνόλου της φοιτητικής κοινότητας, μέσα από αυτήν τη μάχη πρέπει να ξαναπιάσουμε το νήμα των αγώνων της προηγούμενης περιόδου. Μέχρι στιγμής όμως, δυστυχώς, καμία παράταξη δεν έχει απαντήσει πραγματικά στο μέγεθος της πρόκλησης, καμία παράταξη δεν έχει σηκώσει το βάρος της ενημέρωσης των φοιτητών μέσω μαζικών ανακοινώσεων και προσπάθειας να γίνει γενική συνέλευση. Αυτός πρέπει να είναι ο στόχος άμεσα! Σαν Αριστερή Ενότητα να ξαναβάλουμε σε κίνηση τους φοιτητές, να αποτρέψουμε τα σχέδια του Πρύτανη, να δώσουμε μια μαζική και δυναμική απάντηση σε κάθε απόπειρα φίμωσης του φοιτητικού κινήματος. Θάνος Λυκουργιάς, Οικονομικές Επιστήμες
μάης 2008
7
Φοιτητικές Εκλογές 2008
Άνοδος της Aριστεράς, σημαντική ενίσχυση της ΑΡΕΝ Μικρή πτώση της ΔΑΠ
Τα αποτελέσματα των φετινών φοιτητικών εκλογών χαρακτηρίζονται από την άνοδο της Αριστεράς (κυρίως της Αριστερής Ενότητας αλλά και της ΠΚΣ). Οι υπόλοιπες παρατάξεις σημείωσαν πτώση (άλλες περισσότερο, άλλες λιγότερο).
σε τη μεγαλύτερη άνοδο ( +1742 ψήφους). Κατέγραψε 5,7% από 4,05% πέρσι (σχεδόν 40% αύξηση της δύναμής της) πανελλαδικά, ενώ στις σχολές που κατέβηκε (136 από 107 πέρσι) πήρε περίπου 8%. Καταφέραμε να καταγράψουμε ένα κομμάτι της επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ τα καλύτερα αποτελέσματα ήρθαν όπου κινηθήκαμε όλες οι συνιστώσες μαζί και αναδείξαμε τα ζητήματα της κεντρικής αντιπαράθεσης με την κυβέρνηση. Κεντρική επιλογή της Αριστερής Ενότητας ήταν η μάχη ενάντια στη ΔΑΠ και την κυβέρνηση και όχι η αντιπαράθεση με την υπόλοιπη Αριστερά. Αποδείχτηκε ότι η ριζοσπαστική ενωτική πολιτική είναι αυτή που ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των φοιτητών.
Οι εκλογές της 9ης Απρίλη έγιναν με φόντο από τη μία τη συνεχιζόμενη πολιτική κρίση από τα σκάνδαλα και τις μεγάλες απεργιακές κινητοποιήσεις για το ασφαλιστικό, και από την άλλη την επιμονή του Στυλιανίδη και της κυβέρνησης να προσπαθήσουν να εφαρμόσουν το νόμο-πλαίσιο μέσω του Πρότυπου Εσωτερικού Κανονισμού. Αυτό που λέγαμε σαν Αριστερή Ενότητα είναι ότι θέλαμε να γίνουν οι φοιτητικές εκλογές δημοψήφισμα ενάντια στη συνολική πολιτική του Καραμανλή. Φοιτητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα Οι Φοιτητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα πρωταγωνιστήσαμε σ’ αυτή Αυτό, παρ’ όλη την επιτυχία της Αριστεράς, δεν έγινε πράξη. Η ΔΑΠ σημείωσε μικρή πτώση (στα ΤΕΙ μάλιστα σημείωσε άνοδο). τη μάχη μέσα από την Αριστερή Ενότητα. Δώσαμε τον αντικυβερΚι όμως η ανατροπή του σκηνικού ήταν εφικτή. Σε αρκετές μεγάλες νητικό τόνο, τονίσαμε την ανάγκη σύνδεσης των φοιτητών με τους σχολές (Φιλοσοφική, ΑΣΟΕΕ, Πα.Πει., Πάντειο, Πα.Μακ.) οι οποίες αγώνες των εργαζομένων. Τονίσαμε τον κεντρικό πολιτικό χαρακτήεπηρεάζονται περισσότερο από την κεντρική πολιτική σκηνή η πτώση ρα των φοιτητικών εκλογών. της ΔΑΠ ήταν πολύ μεγαλύτερη από τον πανελλαδικό μέσο όρο (από Κατεβήκαμε στα σχήματα της Αριστερής Ενότητας σε 26 σχολές ΑΕΙ και ΤΕΙ πανελλαδικά (από 18 πέρυσι) «συνεισφέροντας» περί-2,19% ως -4,15% στην Πάντειο, όπου έχασε την αυτοδυναμία). Για να πέσει η ΔΑΠ χρειαζόταν συνεπής αντικυβερνητική πάλη. Να που 100 υποψηφίους. Τα αποτελέσματα στις περισσότερες σχολές αποκαλυφθεί στους φοιτητές ο ρόλος της, ως μακρύ χέρι της Ν.Δ. στα ήταν πολύ καλά (από τα καλύτερα της ΑΡΕΝ). πανεπιστήμια και ως φανατικός εκφραστής της νεοφιλελεύθερης πο- Στη Φιλοσοφική 283 ψήφους και 8,7% (από 195 και 6,2% πέρυσι), σηλιτικής της στην παιδεία. Να σπάσει το απολίτικο κλίμα ατομισμού και μειώνοντας αύξηση κατά 45%, στην Αρχιτεκτονική Θεσσαλονίκης 28 πελατειακής σχέσης (βλ. σημειώσεις, εκδρομές, πάρτι, ακόμα και βαθ- ψήφους και 7,84% (από 11 και 2,93%), στους Ηλεκτρολόγους Θεσσαμοί!), ακόμα να πειστούν οι φοιτητές ότι οι ζωές μας δεν θα αλλάξουν λονίκης 49 ψήφους και 4,62% (από 23 και 2,14%), στο Παιδαγωγικό με το βόλεμα στην υπάρχουσα κατάσταση, αλλά με τους αγώνες για Ρεθύμνου 28 ψήφους και 9,59% (από 3 και 1,7%) κερδίζοντας καιτα δικαιώματά μας. Αντίθετα από αυτό, η ΔΑΠ βρήκε απέναντί της μια νούργιες έδρες στα Δ.Σ., στο ΤΕΙ Αθήνας 32 ψήφους και 8,38% (από Αριστερά χωρίς αντικυβερνητική κατεύθυνση, με τις ΠΚΣ και ΕΑΑΚ να 16 και 3,8%). Επίσης κάναμε 3 καινούργια κατεβάσματα της ΑΡΕΝ συναγωνίζονται ποιος είναι πιο αριστερός από τον άλλο και όχι ποιου η σε Πάτρα (Επιστήμη Υλικών), Λιβαδειά (ΤΟΠΕ) και Θεσσαλονίκη (Δασολογία). πολιτική είναι πιο αποτελεσματική απέναντι στην κυβέρνηση. Η ΠΑΣΠ, σταθερά στο 25%, παραμένει η άχρωμη, άοσμη και Η άνοδος της ΑΡΕΝ, το δυνάμωμα της ενωτικής ριζοσπαστικής άγευστη ΠΑΣΠ σαν συνέχεια της κρίσης του ΠΑΣΟΚ, προσπαθώ- Αριστεράς, θέλουμε να γίνει δύναμη στους αγώνες του φοιτητικού ντας να είναι και με το Γιωργάκη και με την αριστερή διάθεση κινήματος ενάντια στην εφαρμογή του νόμου-πλαισίου, αλλά και για της βάσης της. Όπου προσπάθησε να έχει αντικυβερνητικό προ- τη συνολική ανατροπή του προγράμματος Καραμανλή. Αλέξανδρος Τσεκούρας, ΦΛΣ Αθήνας φίλ (βλ. ΑΣΟΕΕ) είχε καλύτερα αποτελέσματα. Τα ΕΑΑΚ σημείωσαν πτώση 0,6%, συνυπολογίζοντας Αποτελέσματα σε 193 από 197 συλλόγους ΑΕΙ και τη Γένοβα. Επιβεβαιώ2008 2007 Διαφορά θηκε το ότι δεν μπορούν να προσαρμοστούν στις νέες ψήφοι επί τοις % ψήφοι επί τοις % ψήφοι επί τοις % συνθήκες. Δεν μπορούν να ΨΗΦΙΣΑΝ 103.279 0% 100.785 0% 2.494 0% οργανώσουν ουσιαστικά τη ΕΓΚΥΡΑ 100.572 0% 97.665 0% 2.907 0% σύνδεση του φοιτητικού και 2.707 0% 3.120 0% -413 0% εργατικού κινήματος και ΑΚΥΡΑ ξαναγυρνούν να «φτιάξουν» ΛΕΥΚΑ 953 0,95% 1.225 1,25% -272 -0.3 φοιτητικό κίνημα μέσα από ΔΑΠ 39.102 38,88% 38.529 39,45% 573 0,57% τα «ιδιαίτερα» ζητήματα της ΠΑΣΠ 25.924 25,78% 25.199 25,80% 725 0,02% κάθε σχολής. Η πρόσκαιρη ΠΚΣ 16.104 16,01% 14.621 14,97% 1.483 1,04% προεκλογική συγκόλληση με ΕΑΑΚ 7.932 7,89% 8.325 8,52% -393 -0,63 τη Γένοβα (δεν έγινε σε όλες τις σχολές) έδειξε ότι κάθε ΑΡ.ΕΝ. 5.693 5,66% 3.951 4,05% 1.742 1,61% άλλο παρά ουσιαστική προΑΓ. ΚΙΝ. 455 0,45% 546 0,56% -91 -0,11% σπάθεια ενωτικής δράσης ΛΟΙΠΑ 4.409 4,38% 5.270 5,40% -861 -1,02% είναι, και βέβαια δεν απέΣημείωση: Η παράταξη ΓΕΝΟΒΑ 2001 καταμετραται στην ΕΑΑΚ και τα περυσινά τρεψε την πτώση τους. της αποτελέσματα (468 ψήφοι) έχουν προστεθεί στα αποτελέσματα της ΕΑΑΚ Η Αριστερή Ενότητα σημείω-
8
Φοιτητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα
φοιτητικΕΣ εκλο
Φιλοσοφική Αθήνας: Η Αριστερά π Οι φετινές εκλογές δεν άλλαξαν δραματικά το σκηνικό στη φιλοσοφική, μια σχολή όπου η Αριστερά παραδοσιακά έχει μεγάλη δύναμη.
Η
ΔΑΠ είχε μικρή πτώση αλλά δυστυχώς διατήρησε την πρωτιά για μόλις 9 ψήφους. Η ΠΚΣ, με άνοδο 56 ψήφους δεν κατάφερε να την ξεπεράσει. Η πολιτική της ήταν αυτοαναφορική («ΠΚΣ πρώτη δύναμη», «ΠΚΣ δύναμη ανατροπής»). Κέντραρε στην αντιπαράθεση με το ΣΥΡΙΖΑ και όχι στη σαφή αντικυβερνητική πάλη που θα έριχνε και τη ΔΑΠ. Η ΠΑΣΠ κράτησε τις δυνάμεις της. Τα ΕΑΑΚ επιβεβαίωσαν πλήρως την κεντρική τους εικόνα. Ξαναγύρισαν στο στενά φοιτητικό συνδικαλισμό, χωρίς να κάνουν κινήσεις για τη σύνδεση του συλλόγου μας με τις απεργιακές κινητοποιήσεις. Ούτε η προεκλογική καρικατούρα ενότητας με τη Γένοβα, κατάφερε να αλλάξει την εικόνα. Έτσι, η δύναμή τους μειώθηκε κατά 35 ψήφους, (συνυπολογίζοντας και τη Γένοβα). Σαν Αριστερή Ενότητα Φιλοσοφικής, σημειώσαμε την πιο εντυπωσιακή άνοδο, κατά 88 ψήφους (283 από 195, 1 έδρα στο ΔΣ), σημειώνοντας αύξηση των ποσοστών μας κατά 45%. Αντίστοιχη άνοδο σημείωσαν τα ποσοστά μας και στις τμηματικές κάλπες όπως το ΦΠΨ, το μουσικό, το ιστορικό-αρχαιολογικό, ενώ στα μεγάλα έτη του αγγλικού βγήκαμε 2η δύναμη και στο θεατρικό 3η, για μια ψήφο λιγότερη από τη ΔΑΠ με 1 έδρα στην Τμηματική Επιτροπή. Συνολικά σε όλα τα τμήματα συγκεντρώσαμε 10 έδρες στις τμηματικές συνελεύσεις. Τα ποσοστά αυτά είναι αποτέλεσμα της συνεπούς δουλειάς μας όχι μόνο στην προεκλογική περίοδο αλλά σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Ως Αριστερή Ενότητα συγκροτηθήκαμε καλύτερα από πέρυσι και καταφέραμε να γίνουμε ένας διακριτός πόλος μεταξύ ΠΚΣ και ΕΑΑΚ και να πάρουμε σημαντικές πρωτοβουλίες που βρήκαν θετική ανταπόκριση από τους
φοιτητές (αντιρατσιστικό διήμερο, καμπάνια για το δημοψήφισμα για το ασφαλιστικό, ανοιχτή συνέλευση του ΣΥΡΙΖΑ). Πήραμε σαφή θέση ενάντια στην κοινοτική οδηγία 36/05, στην εξίσωση του δημόσιου πανεπιστημίου με τα ΚΕΣ-ΚΕΚ-ΙΕΚ και στον αντιδραστικό Πρότυπο Εσωτερικό Κανονισμό. Στα τμήματα όπου υπήρχαν δυναμικές ομάδες της ΑΡ.ΕΝ., παρεμβαίναμε είτε με ανακοινώσεις είτε στις τμηματικές συνελεύσεις, ενημερώναμε και δραστηριοποιήσαμε φοιτητές για ζητήματα των τμημάτων τους. Στο αγγλικό, συμμετείχαμε ενεργά σε κινητοποιήσεις του τμήματος
ενάντια στην εφαρμογή δια Κατάργηση των δωρεάν συ τμήματα) όπου και καταφέρ καθηγητές στη συνέλευση απόφαση για το ν/π. Αλλά δε μαζικές κοινές εξορμήσεις κ παρέμβαση και παρουσία, π τα ζητήματα της σχολής με Πρωτοστατήσαμε στο κατέβ γατικές απεργίες και καταφέ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΡΕΘΥΜΝΟΥ Στο πανεπιστήμιο Ρεθύμνου πρώτη δύναμη και αυτή τη χρονιά αναδείχτηκε η ΠΑΣΠ με πτώση. Δεύτερη δύναμη η ΔΑΠ και τρίτη δύναμη η ΠΚΣ που αύξησε τα ποσοστά της. Τα ΕΑΑΚ σημείωσαν σημαντική πτώση ενώ η ΑΡ.ΕΝ. έμεινε στάσιμη. Η ΠΚΣ κατάφερε να αυξήσει τη δύναμή της γιατί πήρε πρωτοβουλίες κινηματικού χαρακτήρα (ΚΕΣ, εργασιακά, ασφαλιστικό, πυροπαθείς κ.ά.) ενώ έκανε παρεμβάσεις τοποθετημένες τόσο στο σκηνικό των πανεπιστημίων, όσο και στο γενικό πολιτικό σκηνικό. Ως εδώ καλά, αφού ούτε φέτος απόφυγε το σεχταρισμό (ξεχωριστές συγκεντρώσεις και πλαίσια, καταγγελίες) στοχοποιώντας σαν εχθρό περισσότερο την υπόλοιπη Αριστερά παρά το νεοφιλελευθερισμό. Η πτώση των ΕΑΑΚ οφείλεται στο ότι δεν κατάφεραν να προσαρμοστούν στις νέες
συνθήκες και να παίξουν ρόλο στον κοινό αγώνα με τους εργαζόμενους. Η στασιμότητα της ΑΡ.ΕΝ. εξηγείται στο ότι δεν κατάφερε να εμπλέξει τον κόσμο του πανεπιστημίου σε πρωτοβουλίες και ανάληψη δράσης ενάντια στην κυβερνητική πολιτική (νόμος-πλαίσιο, εσωτερικός κανονισμός, ασφαλιστικό). Η αδράνεια αυτή κόστισε την απώλεια δύο εδρών (ενώ εκκρεμεί η απόφαση του Δ.Σ. του Οικονομικού τμήματος για την κατοχύρωση άλλης μιας έδρας). Οι Φοιτητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα τη φετινή χρονιά κέντραραν στη σύνδεση φοιτητών-εργαζομένων όχι μόνο στη λογική της αλληλεγγύης αλλά και σαν προϋπόθεση νίκης και των φοιτητικών αιτημάτων. Αντιπαλεύοντας τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, προπαγάνδισαν όλες τις απεργίες (εκπαιδευτικές, πανεργατικές), πάλεψαν για συνελεύσεις με
θέμα το ασφαλιστικ συλλόγου στις απερ κλειστές τις σχολές, ητο. Έτσι κερδίσαμε κό, όπου παρεμβαίν Τα συμπεράσματα φετινές εκλογές είν πανεπιστήμια δεν κ ώστε να φθείρει τη φιλελεύθερης πολιτ σχολές και να κερδ Το καθήκον το επό μη μείνει στη μάχη κινηθεί για την ανα πολιτικής , για τη μ ων (νόμος-πλαίσιο, μέσα στις συγκλήτο
Παιδαγωγικό Δ
μάης 2008
9
εκλογεσ 2008
πρωταγωνιστεί!
ατάξεων του νόμου-πλαίσιο (πχ. υγγραμμάτων στα ξενόγλωσσα ραμε να πάρουμε μαζί με τους του τμήματος καταδικαστική δεν περιοριστήκαμε σε αυτά. Με και ανακοινώσεις, συστηματική προσπαθήσαμε να συνδέσουμε ε το κεντρικό πολιτικό σκηνικό. βασμα των φοιτητών στις πανερέραμε ο Σύλλογος μας να πάρει
κό και το κατέβασμα του ργιακές συγκεντρώσεις με , κάτι που δεν ήταν αυτονόε μια έδρα στο παιδαγωγιίνουμε. που βγαίνουν από τις ναι ότι η Αριστερά στα κινήθηκε με τέτοιο τρόπο η ΔΑΠ, τον φορέα της νεοτικής της κυβέρνησης στις δίσει κόσμο από την ΠΑΣΠ. όμενο διάστημα είναι να η χαρακωμάτων, αλλά να ατροπή της κυβερνητικής μη εφαρμογή των ρυθμίσεεσωτερικός κανονισμός) ους και τις συνελεύσεις. Ελισσαίος Φάκαρος Δημοτικής Εκπαίδευσης
ανάλογες αποφάσεις. Γι’ αυτό και στις Γενικές Συνελεύσεις κινηθήκαμε ενωτικά με όποια παράταξη έδειχνε ειλικρινή διάθεση ενότητας, κόντρα σε διασπαστικές λογικές. Ως Φοιτητές/τριες Ενάντια στο Σύστημα στηρίξαμε από την αρχή το ενωτικό και ριζοσπαστικό εγχείρημα της ΑΡ.ΕΝ. και σε αρκετές περιπτώσεις πρωτοστατήσαμε σε πρωτοβουλίες, οργανώνοντας κοινές εξορμήσεις και παρεμβάσεις με τα κοινά υλικά αλλά και το έντυπο των ΦΕΣ. Σηκώσαμε το βάρος της αντικυβερνητικής πάλης, έχοντας ως κεντρικό σύνθημα το «Μαύρο στη ΔΑΠ, ψήφο στην ΑΡ.ΕΝ.». Δώσαμε στις φοιτητικές εκλογές χαρακτήρα αντικυβερνητικό, δείξαμε ότι η επίθεση στην Παιδεία δεν είναι ανεξάρτητη από την επίθεση στα εργασιακά δικαιώματα. Ότι μπροστά σε αυτήν την κοινή επίθεση χρειαζόμαστε ένα κοινό μέτωπο. Στην προεκλογική μας εκδήλωση επιλέξαμε για θέμα το Μάη του 1968, με ομιλητές κεντρικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Πάνω από 500 φοιτητές ήρθαν στην εκδήλωση, την οποία παρακολουθούσαν με προσοχή και μέλη άλλων παρατάξεων (ΠΚΣ, ΕΑΑΚ, ΠΑΣΠ). Ανοίξαμε την κουβέντα με πολύ κόσμο για το γενικότερο πολιτικό κλίμα της περιόδου, εκμεταλλευόμενοι και την επιρροή του ΣΥΡΙΖΑ στην νεολαία. Η μαζική παρουσία των φοιτητών, ακόμα κι αν δεν μεταφράστηκε απόλυτα σε ψήφους, μας δείχνει ότι υπάρχει ένας κόσμος πρόθυμος να ακούσει τις απόψεις μας και να δραστηριοποιηθεί μαζί μας. Σίγουρα το καλό εκλογικό αποτέλεσμα μας χαροποιεί και επιβεβαιώνει τις επιλογές μας. Στο επόμενο διάστημα, η ΑΡ.ΕΝ. καλείται να αποδείξει πως είναι μια δύναμη που μπορεί να λειτουργήσει προωθητικά στους αγώνες του φοιτητικού κινήματος ενάντια στο νόμο-πλαίσιο αλλά και να συμβάλει δυναμικά στην σύνδεση με τους εργατικούς αγώνες και στη συνολική ανατροπή της κυβερνητικής πολιτικής. Ελένη Πελέκη, Αγγλικό
Τα αποτελέσματα των φοιτητικών εκλογών στη Θεσσαλονίκη, δεν έχουν μεγάλη απόκλιση από τα πανελλαδικά αποτελέσματα. Πιο συγκεκριμένα, τη μεγαλύτερη άνοδο σημείωσε η Αριστερή Ενότητα, αφού το ποσοστό της αυξήθηκε κατά 1.46% (από 2.26% το 2007, σε 3.72% το 2008). Ακολουθεί η ΠΚΣ με άνοδο κατά 1.02% (από 12.74% το 2007, σε 13.76% το 2008) και η ΕΑΑΚ με μικρή αύξηση κατά 0,09% (από 6,49% το 2007, σε 6,58% το 2008). Η ΠΑΣΠ έμεινε ουσιαστικά στάσιμη στο 26.01% ενώ η παράταξη της ΔΑΠ έπεσε κατά 1.18% (από 41.42% το 2007, σε 40.24% το 2008). Παρατηρούμε ότι ενώ τα ποσοστά της ΔΑΠ στη Θεσσαλονίκη είναι μεγαλύτερα από ότι πανελλαδικά, η μείωση που κατέγραψε στην πόλη είναι πολύ μεγαλύτερη από ότι στην υπόλοιπη Ελλάδα (πανελλαδική μείωση της ΔΑΠ: 0.57%) και ιδιαίτερα στο «κάστρο» της, το ΠαΜακ όπου έπεσε κατά 3,1%. Η μικρή παρόλα αυτά πτώση της ΔΑΠ σε μια περίοδο μεγάλων κινητοποιήσεων οφείλεται στην έλλειψη αντικυβερνητικής πάλης από τη φοιτητική Αριστερά. Η Αριστερή Ενότητα προσπάθησε να δώσει στις φετινές εκλογές το ρόλο του δημοψηφίσματος ενάντια στην πολιτική του Καραμανλή, ώστε τα αποτελέσματά τους να αντικατοπτρίσουν μέσα στα πανεπιστήμια την δυσαρέσκεια που κυριαρχεί σε ολόκληρη την κοινωνία. Και αυτό μέσω της μάχης ενάντια στην παράταξη της ΔΑΠ και όχι εντείνοντας την αντιπαράθεση με τις υπόλοιπες αριστερές παρατάξεις (ΠΚΣ και ΕΑΑΚ) οι οποίες αναλώθηκαν δυστυχώς στο να ανταγωνίζονται ποιος είναι πιο αριστερός. Οι Φοιτητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα στη Θεσσαλονίκη συμμετείχαμε στα σχήματα της ΑΡΕΝ σε 8 σχολές (από 4 πέρυσι) με καταγραφή των αντίστοιχων παρακάτω ψήφων: Αρχιτεκτονική 28 (11) καταλαμβάνοντας μια έδρα στο ΔΣ και 7.84%, Ηλεκτρολόγοι 49 (23) και μια έδρα, Οδοντιατρική 26 (19) κρατώντας την έδρα, μεγάλη άνοδο σημειώσαμε στο Αγγλικό με 31 από 5 κερδίζοντας και μία έδρα, ΦΛΣ Ιστορικό-Αρχαιολογικό 15 (17), Νομική 92 (73), στη Δασολογία όπου κατεβήκαμε για πρώτη φορά φέτος, πήραμε 15 ψήφους, ΤΕΙ-ΣΔΟ 16 (7). Βάλαμε από την αρχή την κεντρική πολιτική σκηνή στα πανεπιστήμια, με την καμπάνια για το δημοψήφισμα για το ασφαλιστικό, την πολιτική αστάθεια και κρίση, τους απεργιακούς αγώνες των εργαζομένων αλλά και το ΣΥΡΙΖΑ. Συσχετίσαμε την επίθεση που γίνεται στην εργασία με αυτήν στην παιδεία και επιμείναμε ότι μόνο με τη σύνδεση των αγώνων εργαζομένων-φοιτητών μπορούμε να πετύχουμε νίκες και για τις δυο πλευρές. Ο στόχος μας σε αυτές τις εκλογές ήταν να «μαυριστεί» η ΔΑΠ και κατ’ επέκταση η πολιτική της κυβέρνησης, και να ενισχυθεί η ΑΡ.ΕΝ. ως ενωτικό και ριζοσπαστικό εγχείρημα που μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στους αγώνες του φοιτητικού κινήματος. Από εδώ και πέρα συνεχίζουμε τις προσπάθειες μας για την πάλη ενάντια στην εφαρμογή του νόμουπλαίσιο, και για την πάλη για τα δικαιώματά μας μαζί με τους εργαζόμενους στους αγώνες που έρχονται. Εύα Παπατζανή, Αρχιτεκτονική
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
10
Φοιτητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα
Φοιτητικές Εκλογές 2008
ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΤΑ ΤΕΙ Οι φετινές σπουδαστικές εκλογές πραγματοποιήθηκαν σε μια περίοδο κρίσης και σκανδάλων αλλά κυρίως σκληρής αντιπαράθεσης μεταξύ κυβέρνησης από τη μια και εργαζομένων- νεολαίας από την άλλη, με την προσπάθεια της πρώτης να περάσει το ν/σ για το Ασφαλιστικό αλλά και να εφαρμόσει το Νόμο Πλαίσιο. Από τα αποτελέσματα των εκλογών όμως φαίνεται πως αυτές δεν καθορίστηκαν πολύ από αυτό το κλίμα.
Η
Αριστερά ανέβασε ελάχιστα τα ποσοστά της (ΑΡΕΝ +0,38% και ΠΚΣ +0,11%), όμως η κυβερνητική παράταξη της Δεξιάς, η ΔΑΠ, όχι μόνο δεν είδε τα δικά της να κατρακυλούν, αλλά σημείωσε μικρή άνοδο (+1,54%). Η ΠΑΣΠ είχε μικρή πτώση (-0,43%), αφού εκτός από τη συμβολή της στο απολίτικο κλίμα σε πολλές περιπτώσεις κινήθηκε ενάντια στις κινητοποιήσεις, ακόμα και με κοινά πλαίσια με τη ΔΑΠ (π.χ. ΤΕΙ Ηρακλείου 2007) ή προσπάθησε να αποτρέψει την πραγματοποίηση Γ.Σ., κάτι που οι φοιτητές δεν ξέχασαν. Ως Αριστερή Ενότητα παλέψαμε οι εκλογές να γίνουν δημοψήφισμα και να εκφραστούν σε αυτές οι πλειοψηφίες εκείνες που θίγονται από τις κυβερνητικές πολιτικές και αγωνίζονται ενάντια τους. Τονίσαμε ακόμα την ανάγκη ενωτικής δράσης της Αριστεράς ως προϋπόθεση για να πετύχουμε νίκες. Δώσαμε τη μάχη από καλύτερη θέση αφού η ΑΡΕΝ κατέβηκε σε περισσότερες σχολές από πέρσι ακόμη και σε μικρές επαρχιακές πόλεις (Άρτα, Πύργος, Σέρρες) ενώ σε κάποιες σημείωσε μεγάλη άνοδο όπως στην ΣΓΤΚΣ στα ΤΕΙ Αθήνας όπου η αύξηση ήταν 50% κερδίζοντας μια έδρα. Επίσης για την επόμενη περίοδο σχεδιάζονται εκδηλώσεις για το Μάη του 68, τα μηνύματα του στο σήμερα και την παρακαταθήκη που άφησε στο φοιτητικό κίνημα.
Φοιτητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα
Σαν Φοιτητές/τριες Ενάντια στο Σύστημα κατεβήκαμε σε 5 συλλόγους ΤΕΙ, (στη ΣΓΤΚΣ ΤΕΙ Αθήνας για πρώτη φορά), έχοντας παρέμβαση για τα ζητήματα των Συλλόγων μας, όπως υποχρηματοδότιση, υποβάθμιση, εντατικοποίηση, εφαρμογή του ν/π. Συμμετείχαμε σε κινητοποιήσεις όπως την πανΤΕΙκη πορεία στις 11/1, που αν και με λάθος πλαίσιο (με ευθύνη της ΠΚΣ), συγκέντρωσε εκατοντάδες σπουδαστές. Παρότι τέτοιες πρωτοβουλίες
δε στηρίχτηκαν από άλλες δυνάμεις, σαν Φοιτητές-τριες Ενάντια στα Σύστημα συμμετείχαμε θεωρώντας την ενωτική δράση σαν μια διαδικασία ανοιχτή και σε πρωτοβουλίες άλλων παρατάξεων. Προσπαθήσαμε να συνδέσουμε τα προβλήματα των ΤΕΙ με τους εργατικούς αγώνες καλώντας τους σπουδαστές στα πανεργατικά συλλαλητήρια για το ασφαλιστικό στις συγκεντρώσεις των συνδικάτων και στηρίζοντας την πρωτοβουλία για το δημοψήφισμα, μαζέψαμε πολλές υπογραφές. Όλα αυτά προσπαθήσαμε να τα κάνουμε με τις υπόλοιπες συνιστώσες της ΑΡΕΝ, πρωτοστατώντας μάλιστα στο να γίνουν συνελεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ στα ΤΕΙ και προπαγανδίζοντας μαζικά τις εκδηλώσεις της ΑΡΕΝ. Στο επόμενο διάστημα θα συνεχίσουμε σε αυτά τα μέτωπα προσπαθώντας να συνδέσουμε τους αγώνες των φοιτητών με αυτούς των εργαζομένων, κάτι για το οποίο θα παλέψουμε να γίνει κεντρική κατεύθυνση για την Αριστερή Ενότητα. Σε ένα κατεξοχήν εντατικοποιημένο χώρο όπως τα ΤΕΙ, με αβέβαιο εργασιακό μέλλον και σπουδαστές στην πλειοψηφία τους από λαϊκά στρώματα, πολλούς ταυτόχρονα εργαζόμενους, αυτό που χρειάζεται είναι δυνάμωμα της σύγκρουσης μέσα και έξω από τις σχολές κόντρα σε «ρεαλισμούς» και δήθεν αρνητικούς συσχετισμούς. Με το δυνάμωμα μιας ενωτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς που θα μάχεται συνολικά το βάρβαρο αυτό σύστημα. Παναγιώτης Λογοθέτης, ΣΤΕΓ-ΤΕΙ Ηρακλείου Κρήτης Αποτελέσματα σε 67 από 68 συλλόγους TΕΙ 2008
Διαφορά
επί τοις %
ψήφοι
επί τοις %
ψήφοι
επί τοις %
ΨΗΦΙΣΑΝ
51.079
0%
48.433
0%
2.646
0%
ΕΓΚΥΡΑ
49.986
0%
47.209
0%
2.777
0%
ΑΚΥΡΑ
1.093
0%
1.224
0%
-131
0%
ΛΕΥΚΑ
341
0,68%
407
0,86%
-66
-0.18%
ΔΑΠ
23.868
47,75%
21.816
46,21%
2.052
1,54%
ΠΑΣΠ
13.912
27,83%
13.341
28,26%
571
-0,43%
ΠΚΣ
7.688
15,38%
7.209
15,27%
479
0,11%
ΕΑΑΚ
728
1,46%
782
1,66%
-54
-0,2%
ΑΡ.ΕΝ.
1032
2,06%
792
1,68%
240
0,38%
ΑΓ. ΚΙΝ.
35
0,07%
66
0,14%
-31
-0,07%
ΛΟΙΠΑ
2.382
4,77%
2.796
5,92%
-414
-1,15%
Σημείωση: Η παράταξη ΓΕΝΟΒΑ 2001 καταμετραται στην ΕΑΑΚ και τα περυσινά της αποτελέσματα (136 ψήφοι) έχουν προστεθεί στα αποτελέσματα της ΕΑΑΚ
Γνωριμία με το έντυπο των Φοιτητών-τριών Ενάντια στο Σύστημα Ξανακυκλοφορούμε (γρηγορότερα απ’ ότι υπολογίζαμε) Το τεύχος Νο 1 συνάντησε ενθουσιώδη υποδοχή. Διακινήσαμε πάνω από 3.000 τεύχη και παρόλο που δεν ήμασταν επίμονοι στο… αντίτιμο, καλύψαμε τα έξοδά του. Οι εντυπώσεις, όσων ρωτήσαμε, ήταν πολύ καλές. Αυτό εκφράζεται και στο ότι προσφέρθηκαν πολύ περισσότεροι για τη συγγραφή του καινούργιου τεύχους. Κυκλοφορούμε με 16 σελίδες αυτή τη φορά, με 16 συγγραφείς και με περισσότερους ανθρώπους έτοιμους να οργανώσουν τη διάθεσή του. Το επόμενο τεύχος θα κυκλοφορήσει στα μέσα του Σεπτέμβρη. Περιμένουμε παρατηρήσεις, άρθρα, φωτό, ή απλά ενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων στο e-mail fes@dea.org.gr. Θα μας βρείτε στις παρακάτω πόλεις: Ρέθυμνο 6932008743 Αθήνα 6945498732 - 210 3306286 Κοζάνη 6975522509 Θεσσαλονίκη 6976034706 Γιάννενα 6945704488 Πάτρα 6945077461 Λιβαδειά, 6948364232 Ηράκλειο 6975206490
2007
ψήφοι
μάης 2008
11
Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Η κατάσταση στα ΤΕΙ της χώρας χειροτερεύει χρόνο με το χρόνο. Στα ΤΕΙ σπουδάζουν σήμερα πάνω από 300.000 άτομα. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε όμως είναι καθημερινά, μας ταλαιπωρούν και κάνουν τη ζωή μας ακόμη πιο δύσκολη. Η ανωτατοποίηση παραμένει στα χαρτιά και απαξιώνονται μέρα με τη μέρα.
Η
χρηματοδότηση που δόθηκε φέτος στα ΤΕΙ είναι 7 εκατομμύρια ευρώ, με πολύ μικρή αύξηση από αυτή του προηγούμενου έτους (3-4%). Οι ανάγκες που πρέπει να καλυφθούν είναι πολλές. Οι σπουδαστές παρακολουθούν τα μαθήματά τους στις ασφυκτικά γεμάτες αίθουσες που δεν επαρκούν ούτε για τους μισούς από εμάς. Οι λίστες αναμονής στα εργαστήρια εμποδίζουν πολλούς σπουδαστές είτε από το να μην συμμετέχουν σε αυτά είτε από το να μην μπορούν να πάρουν το πτυχίο τους. Την ίδια στιγμή πολλά εργαστήρια σε πολλές πόλεις κλείνουν. Τα χρήματα που ξοδεύουν οι φοιτητές για υλικά των εργαστηρίων ανά εξάμηνο ξεκινούν από τα 30 € και φτάνουν τα 150 € στις περισσότερες σχολές. Η ιδιαιτερότητα των ΤΕΙ με την υποχρεωτική παρακολούθηση των εργαστηρίων, τις προόδους και τις αλυσίδες των μαθημάτων αναγκάζουν τους φοιτητές να παρατείνουν τις σπουδές τους και να αναζητούν την «μερική απασχόληση» για να καλύψουν τα έξοδα της φοιτητικής τους ζωής. Άλυτο πρόβλημα παραμένει και η στέγαση των φοιτητών. Οι εστίες σήμερα φιλοξενούν μόνο το 2 % από εμάς. Για παράδειγμα στην Αττική δεν υπάρχουν εστίες για τους φοιτητές και μόνο 300 από τους 42.500 φιλοξενούνται σε εστίες των ΑΕΙ. Ζήτημα άμεσης προτεραιότητας αποτελεί και η πρόσληψη εκπαιδευτικού προσωπικού, απαραίτητη για τη λειτουργία των εργαστηρίων. Η συνταξιοδότηση πολλών από αυτούς και η καθυστέρηση πρόσληψης μόνιμου προσωπικού δυσχεραίνει την κατάσταση περισσότερο. Για παράδειγμα στα ΤΕΙ Αθήνας από τους 570 μόνιμους, συνταξιοδοτήθηκαν περίπου οι 70 και υπό μονιμοποίηση βρίσκονται 30 υποψήφιοι καθηγητές. Το αποτέλεσμα; Η κυβέρνηση καταφεύγει στις εύκολες επιλογές του έκτακτου προσωπικού και των ωρομίσθιων, ενώ παράλληλα χιλιάδες εκπαιδευτικοί παραμένουν άνεργοι! Είναι φανερό ότι η κυβέρνηση υπηρετεί τις ανάγκες των επιχειρήσεων. Υποβαθμίζουν την εκπαίδευση όλο και περισσότερο ολοκληρώνοντας το έργο τους δίνοντας πτυχίο στους φοιτητές μη έχοντας καμιά προοπτική στον επαγγελματικό τομέα. Το πτυχίο, το μόνο εφόδιο για να εργαστούμε αποφοιτώντας από το ΤΕΙ δεν έχει την παραμικρή αξία. Μη κατοχυρώνοντας την ολόπλευρη γνώση της επιστήμης μέσα στις σχολές και τη γνώση πάνω στο επάγγελμα που θα ακολουθήσουμε ωθούμαστε στην εργασιακή ανασφάλεια, στην ανεργία και την τεράστια μερική απασχόληση.
Η υποτίμηση των πτυχίων μας δεν σταματά εκεί. Η λειτουργία και η νομιμοποίηση των Κέντρων Ελευθέρων Σπουδών, που αποτελούνται κυρίως από σχολές τεχνολογικής ειδικότητας (π.χ. γραφιστική, προγραμματιστές υπολογιστών), στην κατεύθυνση που ορίζει και η Ευρωπαϊκή Ένωση υποβαθμίζει σε μεγάλο βαθμό τα ΤΕΙ. Τα πτυχία μας στην ουσία εξισώνονται με αυτά των αποφοίτων από τις ιδιωτικές σχολές και χάνουν την αξία τους, ενώ η κυβέρνηση μετέτρεψε πολύ γρήγορα τα ΚΕΣ σε οικονομικούς κολοσσούς. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι η δύσκολη πρόσβαση από την δευτεροβάθμια στην τριτοβάθμια εκπαίδευση στρέφει τους μαθητές στην εγγραφή σε κάποιο γνωστό ευρωπαϊκό «πανεπιστημιακό» ίδρυμα, όπως είναι τα ΚΕΣ/ΙΕΚ, σαν εύκολη αλλά και πολυδάπανη λύση. Χρειαζόμαστε άμεσες λύσεις στα προβλήματά μας, ρυθμίσεις και πολλές αλλαγές. Ελεύθερη πρόσβαση όλων των μαθητών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση σε ΑΕΙ και ΤΕΙ. Σε μία εκπαίδευση που θα είναι δωρεάν από το πρώτο μέχρι και το τελευταίο έτος σπουδών μας. Να χρηματοδοτηθούν άμεσα όλα τα ΤΕΙ της χώρας. Να δοθούν χρήματα για συγγράμματα των φοιτητών και όχι για φωτοτυπίες, για εργαστηριακούς εξοπλισμούς, για την ανακατασκευή κτηρίων και το χτίσιμο όλων των εστιών που θα φιλοξενούν όλους τους φοιτητές κατά τη διάρκεια των σπουδών τους. Προσλήψεις εκπαιδευτικού προσωπικού, να διοριστούν οι χιλιάδες άνεργοι καθηγητές και να καλυφθούν οι κενές θέσεις. Καμία αναγνώριση και νομιμοποίηση των ΚΕΣ. Ντόρα Σαρδέλη, ΣΓΤΚΣ ΤΕΙ Αθήνας
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΤΕΙ Η ιστορία των ΤΕΙ ξεκινά με τη δημιουργία των Κέντρων Ανώτερης Τεχνικής Εκπαίδευσης το 1970. Έρχονται να καλύψουν την ανάγκη του καπιταλισμού τη δεκαετία του ’60 για εργαζόμενους υψηλά ειδικευμένης τεχνικής εκπαίδευσης στους τομείς της βιομηχανίας, της γεωργίας, των επιχειρήσεων και της υγείας. Από την αρχή οι απόφοιτοι των ΚΑΤΕ έχουν έντονα προβλήματα εργασιακών δικαιωμάτων και επαγγελματικής αποκατάστασης. Στη μεταπολίτευση μετονομάζονται σε ΚΑΤΕΕ (Κέντρα Ανώτερης Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, 1977), με στόχο να διευρυνθούν μαζικά οι δυνατότητες για είσοδο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ωστόσο, τα προβλήματα απορρόφησης των αποφοίτων στην αγορά εργασίας συνεχώς πολλαπλασιάζονται. Τα ΚΑΤΕΕ θα καταργηθούν για να
αντικατασταθούν το ’83 από τα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, καλύπτοντας όλα τα τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα που δεν είναι πανεπιστήμια. Υποτίθεται σε μια προσπάθεια να δοθεί μια λύση στο πρόβλημα αναγνώρισης των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων τους, αλλά και να κρατηθούν οι ισορροπίες με τα ΑΕΙ και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας. Ουσιαστικά τα προβλήματα των ΤΕΙ και των αποφοίτων δεν λύνονται αλλά χειροτερεύουν με το χρόνο. Με τα χρόνια γίνονται οι σχολές που εφαρμόζονται όλες οι νεοφιλελεύθερες αλλαγές στην εκπαίδευση. Τελευταίο επεισόδιο η «ανωτατοποίησή» τους το 2002, που στην πραγματικότητα υποβαθμίζει ακόμη περισσότερο τα πτυχία και συνεχίζει την κοροϊδία.
12
Φοιτητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα
ΟΛΟΙ ΝΟΜΙΜΟΙ - ΟΛΟΙ ΙΣΟΙ
Αλληλεγγύη στους μετανάστες Στο χάρτη της εκμετάλλευσης έρχεται να προστεθεί η Νέα Μανωλάδα. Ο νομός Ηλείας, μαζί με άλλες περιοχές της Δυτικής Ελλάδας, αποτελεί κέντρο στυγνής εκμετάλλευσης των μεταναστών/στριών που, αναζητώντας μια καλύτερη τύχη, πέφτουν θύματα των ντόπιων αφεντικών, των τοπικών αρχών και της αστυνομικής βίας. Πολλά είναι τα περιστατικά στην περιοχή που μαρτυρούν την καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων τα τελευταία χρόνια: η Ουκρανή Όλγα Μπ. που βιάστηκε και κακοποιήθηκε κατ’ εξακολούθηση από τα κυκλώματα μαστροπών, το εργατικό «ατύχημα» που στοίχισε τη ζωή σε πεντάχρονο Αλβανό κατά τη διάρκεια έργων οδοποιίας του δήμου και η ταπείνωση των οικογενειών Ρομά.
Α
ρκετοί πρόσφυγες και μετανάστες (από Βουλγαρία, Ρουμανία ή Μπανγκλαντές οι περισσότεροι) έχουν εγκατασταθεί στην περιοχή της Ηλείας, όπου το εισόδημα προέρχεται κυρίως από τις γεωργικές καλλιέργειες και τις αγροτικές εργασίες. Στη Νέα Μανωλάδα οι περισσότεροι δουλεύουν εποχιακά στα αγροκτήματα (μάζεμα φράουλας ή σπαραγγιών) και τον υπόλοιπο χρόνο ασχολούνται με οικοδομικές και άλλες χειρωνακτικές εργασίες. Οι ώρες για τη –φυσικά– ανασφάλιστη εργασία είναι καθημερινά περισσότερες από δέκα και οι συνθήκες εξουθενωτικές. Όλα αυτά για 20 ευρώ μεροκάματο, με τα οποία πρέπει να εξασφαλίσουν και τη διαμονή τους στον καταυλισμό είτε σε πλαστικά σπιτάκια (σαν θερμοκήπια) είτε σε χαμόσπιτα-τρώγλες, με το ενοίκιο να αγγίζει τα 150 ευρώ.
Απεργία στη Μανωλάδα
Οι απάνθρωπες συνθήκες έσπρωξαν τους εργάτες της καλλιέργειας φράουλας να διαμαρτυρηθούν διεκδικώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας, λιγότερες ώρες απασχόλησης και υψηλότερα μεροκάματα. Οι αρχές έδειξαν τα δόντια τους με αστυνομικό πογκρόμ και στηρίζοντας τη βίαιη αντίδραση των παραγωγών ενάντια σε μετανάστες, συνδικαλιστές και κόσμο που συγκεντρώθηκε για να δηλώσει την αλληλεγγύη του. Τελικά, έπειτα από τρεις μέρες οι έντονες διαμαρτυρίες έληξαν προσωρινά, καθώς οι μετανάστες
Να διαγραφούν οι φασίστες από τους Συλλόγους Στις 10 Απριλίου, μία μέρα μετά τις φοιτητικές εκλογές, η ακροδεξιά έκανε και πάλι την εμφάνισή της στο τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Η ημέρα δεν είχε επιλεγεί τυχαία, καθώς, με εξαίρεση ολιγάριθμους μεταπτυχιακούς φοιτητές, η σχολή ήταν άδεια λόγω της αργίας. Ο νεαρός αυτός, εν τη απουσία των παρατάξεων και των φοιτητών, προχώρησε στην καταστροφή των τραπεζιών και των αφισών της ΠΚΣ. Όταν προσπαθήσαμε να τον σταματήσουμε και να τον απομακρύνουμε μετά από μια σύντομη λογομαχία μας απείλησε με μαχαίρι, ευτυχώς χωρίς να το χρησιμοποιήσει. Την επόμενη μέρα, όταν μάθαμε ότι ο νεαρός είναι φοιτητής του Φυσικού και μετά από συνεννόηση με το σύλλογο των προπτυχιακών καθώς και των μεταπτυχιακών, αποφασίστηκε να ζητηθεί η διαγραφή του από το Πανεπιστήμιο. Το περιστατικό αυτό, ευτυχώς αναίμακτο, είναι η δεύτερη επίθεση από την ακροδεξιά στο Φυσικό αυτό το έτος. Λίγους μήνες πριν, Υπ. Διδάκτορας δέχθηκε δολοφονική επίθεση (με μόνο κριτήριο την «αριστερίστικη» εμφάνισή του) στην κεντρική είσοδο της σχολής, σε ώρα αιχμής (!), με λοστούς και μαχαίρια από τουλάχιστον 9 μέλη της εγκληματικής οργάνωσης «Χρυσή Αυγή». Τα θλιβερά αυτά γεγονότα, δεν είναι παρά ένα μικρό μέρος των επιθέσεων των φασιστών σε όλη την Αθήνα εναντίον αγωνιστών και μεταναστών. Καμία ανοχή στην ακροδεξιά! Καμία δημοκρατική ελευθερία στους εχθρούς της ελευθερίας! Οι οργανώσεις τους δεν είναι πολιτικές αλλά εγκληματικές, να κριθούν όλες παράνομες τώρα! Αλέξανδρος Καρλής, Υ.Δ. Φυσικού Αθήνας
κέρδισαν αύξηση μισθού από 20 ευρώ σε 25. Την ώρα που ο υπουργός Εσωτερικών Πρ. Παυλόπουλος δήλωνε «ότι η Ελλάδα ακολουθεί μια σύγχρονη μεταναστευτική πορεία», σε πολλές Νέες Μανωλάδες χύνεται αίμα και καταπατιέται η αξιοπρέπεια ανθρώπων. Τους τελευταίους τέσσερις μήνες ο δήμος της Πάτρας, με την αποδοχή της κυβέρνησης και των αστυνομικών αρχών, εξαπέλυσε επιχείρηση-σκούπα ενάντια σε Αφγανούς πρόσφυγες. Mετά τα ναρκοπέδια του Έβρου, τα κυνηγητά από τους συνοριοφύλακες, την παράνομη εργασία, τα κυκλώματα trafficking και την ωμή βία των αστυνομικών αρχών (μην ξεχνάμε τα μαχαιρώματα από τους λιμενικούς και τον ξυλοδαρμό ανήλικου στην Πάτρα τον περασμένο χρόνο), οι Αφγανοί πρόσφυγες ήρθαν αντιμέτωποι με παράνομες προσαγωγές, μαζικές συλλήψεις, τρομοκρατία και απειλές. Αποτέλεσμα; Η απομόνωσή τους στον καταυλισμό και η οργάνωση αστυνομικού πογκρόμ.
Κινητοποιήσεις στην Πάτρα
Σε αυτή την επιθετική και ρατσιστική στάση των αρχών ο κόσμος της Πάτρας απάντησε με πορείες αλληλεγγύης, με τη συμμετοχή Ελλήνων και μεταναστών, κατά του ρατσισμού, υπέρ των δικαιωμάτων των μεταναστών-προσφύγων και της νομιμοποίησής τους. Το κλίμα άλλαξε, ο κόσμος τάχθηκε στο πλευρό των μεταναστών και οι αρχές πιέστηκαν, με αποτέλεσμα να αποτραπεί η επιχείρηση-σκούπα. Και οι φοιτητές συμμετείχαν στις πορείες, και γενικά στις αντιρατσιστικές κινήσεις της πόλης, αλλά όχι οργανωμένα και μαζικά με τους Συλλόγους. Σε ελάχιστες σχολές κατέβηκαν ψηφίσματα στις γενικές συνελεύσεις και σε λίγες στα Διοικητικά Συμβούλια. Δυστυχώς η Αριστερά δεν κατάφερε να ενεργοποιήσει το φοιτητόκοσμο και να βάλλει το θέμα μέσα στις σχολές, ούτε όμως και να κινητοποιήσει οργανωμένο μπλοκ μεταναστών στις πορείες για το ασφαλιστικό. Έτσι σε συνδυασμό με τη διασπαστική λογική των διαφορετικών προσυγκεντρώσεων, τα κοινά αιτήματα μεταναστών και ντόπιων εργαζομένων για δημόσια ασφάλιση, ικανοποιητικούς μισθούς και τήρηση του νόμιμου ωραρίου εργασίας δεν μπόρεσαν να ενωθούν και να αποτελέσουν ένα ισχυρό και αποτελεσματικό χτύπημα στη νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση.
Φοιτητικοί Σύλλογοι
Το θέμα των μεταναστών και των προσφύγων της Πάτρας και της Νέας Μανωλάδας δεν έχει τελειώσει. Πρέπει να ανοιχτεί στα αμφιθέατρα με εκδηλώσεις και μαχητικά πλαίσια αλληλεγγύης και αντιρατσιστικής δράσης. Οι Φοιτητικοί Σύλλογοι πρέπει να αντισταθούν στη ρατσιστική πολιτική της κυβέρνησης απέναντι στους μετανάστες στηρίζοντας τις διεκδικήσεις τους για δημόσια δωρεάν παιδεία και ασφάλιση όπως πάλεψαν ενάντια στην αντιδραστική πολιτική για τις αλλαγές στην παιδεία. Οφείλουν να είναι έμπρακτα αλληλέγγυοι στους μετανάστες και στους πρόσφυγες με ψηφίσματα συμπαράστασης στις συνελεύσεις, με τη συμμετοχή και την οργάνωση αντιρατσιστικών πρωτοβουλιών και εκδηλώσεων στην κοινωνία για την ενημέρωση των ντόπιων εργαζομένων. Οι Φοιτητές/τριες Ενάντια στο Σύστημα συμμετέχουμε στην Κίνηση «Απελάστε τον Ρατσισμό» (πολιτική κίνηση του Κυριακάτικου Σχολείου Μεταναστών) και καλούμε σε εξορμήσεις για την ενημέρωση του κόσμου και σε κάθε αντιρατσιστική πρωτοβουλία, όπως η 2η Γιορτή του Κυριακάτικου Σχολείου μεταναστών στις 8/6 και το 13ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ στις 4-6/7. Στα συλλογικά προβλήματα υπάρχουν συλλογικές λύσεις Έλληνες και ξένοι εργάτες ενωμένοι! Γιώργος Κοκκινάρης Μηχανολόγοι Πάτρας
μάης 2008
13
Αντιρατσιστική γιορτή στις 8 Ιούνη του ΚΣΜ 13ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ 4-6 Ιούλη Τον τελευταίο καιρό έχουν σημειωθεί πολλά ρατσιστικά κρούσματα όπως τα επεισόδια στη νέα Μανωλάδα του νομού Ηλείας. Ιδιαιτέρα μετά την είσοδο του ακροδεξιού ΛΑΟΣ στη Βουλή, έχουν υπάρξει πολλές ρατσιστικές επιθέσεις από φασιστικές συμμορίες σε πολλά μέρη της Ελλάδας, με αποκορύφωμα τα επεισόδια στις 2 Φλεβάρη. Για να σταματήσουμε και να διαμαρτυρηθούμε για αυτές τις επιθέσεις, βγαίνουμε μαζικά και θα συνεχίσουμε να βγαίνουμε στους δρόμους με αντιρατσιστικά συλλαλητήρια. Καταγγέλλουμε περιστατικά ρατσιστικής βίας, διεκδικούμε τα δικαιώματα των μεταναστών και των προσφυγών και οργανώνουμε κινητοποιήσεις, με την κοινή δράση παράλληλα με συνδικάτα, αντιρατσιστικές και μεταναστευτικές οργανώσεις, με τη συμμετοχή στο αντιπολεμικό, το εργατικό και το εκπαιδευτικό κίνημα -στο οποίο Έλληνες και μετανάστες είμαστε σύμμαχοι και συναγωνιστές. Μπροστά μας έχουμε δύο μεγάλα γεγονότα. Μετά από την περσινή πολύ πετυχημένη γιορτή, οπού πήραν μέρος εκατοντάδες Έλληνες και μετανάστες, από όλες τις ηλικίες, στις 8 Ιούνη στο λόφο Κολωνού, θα γίνει η 2η γιορτή του Κυριακάτικου
Σχολείου Μεταναστών. Θα γίνουν συζητήσεις, προβολές και ενημερώσεις από τη δράση του ΚΣΜ και της Κίνησης «Απελάστε το Ρατσισμό» καθώς και η συναυλία όπου δηλώσαν διάθεση να συμμετάσχουν οι Χ. Θηβαίος, Σ. Δρογώσης, Fundracar, Β. Βασιλάτος-Ιστορίες για κρουστά, Doel (Bangladesh), Ινδοπακιστανικό συγκρότημα και το συγκρότημα του Πολιτιστικού Κέντρου του Κουρδιστάν. Στις 4-6 Ιουλίου θα γίνει και το 13ο Αντιρατσιστικό φεστιβάλ το οποίο είναι μαζικό και σημαντικό γεγονός για το αντιρατσιστικό κίνημα. Σαν Φοιτητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα θέλουμε να προπαγανδιστεί μαζικά στις σχολές μαζί με την Αριστερή Ενότητα. Να καλέσουμε τους φοιτητικούς συλλόγους να πάρουν αποφάσεις συμμετοχής και να παίξουν σημαντικό ρολό, όχι μονό στην παρουσία αλλά και στο να το οργανώσουμε όλοι μαζί. Καλούμε καθέναν και καθεμιά που θέλει να παλέψει εναντία στον ρατσισμό να συμμετάσχει σε αυτά τα γεγονότα. Ίσα δικαιώματα στους μετανάστες, καλύτερη ζωή για όλους! De Βalke Brook Adefris ΦΛΣ Αθηνάς
Nτόπινγκ: ΣΠΑΕΙ Η ΒΙΤΡΙΝΑ ΤΟΥ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
Μετά το τελευταίο κρούσμα ντόπινγκ της εθνικής ομάδας της άρσης βαρών άρχισαν να ξανασυζητιούνται οι επιπτώσεις των αναβολικών (στεροειδή, αυξητικές ορμόνες) στις ζωές των υπερφυσικών αντρών και γυναικών ολυμπιονικών. Το κλίμα που κυριάρχησε για ακόμη μια φορά ήταν η έκπληξη απ’ όλους τους παράγοντες του αθλητισμού (προπονητές, αθλητές), οι οποίοι «έπεφταν από τα σύννεφα« ακούγοντας τα μαύρα μαντάτα για τους Άτλαντες του ελληνικού αθλητισμού. Τα μαύρα μαντάτα όμως δεν είναι μόνο ότι κινδυνεύουν οι ζωές αυτών οι οποίοι στο όνομα του κέρδους και της δόξας τα παίζουν όλα κορόνα γράμματα. Τα μαύρα μαντάτα είναι ότι ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι εφήβων που ασχολούνται με τον αθλητισμό ωθείται στον πρωταθλητισμό με όλα τα επακόλουθα, μεταξύ αυτών και το ντόπινγκ. Οι νέοι αναγκάζονται από τους συλλόγους στους οποίους γυμνάζονται να συμμετέχουν σε αγώνες για να μην πληρώνουν συνδρομές, καθώς οι καλές επιδόσεις φέρνουν πρωτιές και οι πρωτιές κέρδη. Επίσης θεσμοί όπως αυτοί των εθνικών σχολικών αγώνων προσφέρουν στους νικητές μαθητές μόρια για πρόσβαση σε ΤΕΙ και ΑΕΙ και ελεύθερη πρόσβαση στο ΤΕΦΑΑ. Με τη σειρά τους, νίκες σε βαλκανικούς αγώνες εφήβων μπορούν να προσφέρουν μέχρι και θέση στο Δημόσιο. Τέλος, τα ποσά από σπόνσορες και χορηγούς που δίνονται στους αθλητές για προώθηση προϊόντων των πολυεθνικών είναι διόλου ευκαταφρόνητα. Η δυσκολία στην πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, η μελλοντική εξασφάλιση θέσης εργασίας, καθώς και τα πρότυπα ομορφιάς που επιβάλλονται (διαφημίσεις γυμναστηρίων, κέντρων αδυνατίσματος, προϊόντων διατροφής και τόσα άλλα) οδηγούν τους νέους όλο και περισσότερο στο να χρησιμοποιούν αναβολικές ουσίες, είτε γνωρίζοντας τις συνέπειες της χρήσης στον οργανισμό είτε όχι. Οι συζητήσεις αυτές, που ταράζουν τους «πατέρες» του αθλητισμού στην Ελλάδα, είναι καθημερινότητα για ανήλικους αθλητές και φοιτητές ΤΕΦΑΑ (και όχι μόνο), που, με την καθοδήγηση φιλόδοξων προπονητών, γιατρών και γονιών, καταφεύγουν στη μέθοδο του ντόπινγκ, η οποία έχει ως παρενέργειες διάφορες μορφές καρδιοπαθειών, κύρωση του ύπατος, μόνιμες βλάβες στα νεφρά και στο στομάχι, σοβαρές ορμονικές
διαταραχές σε άντρες και γυναίκες και άλλες παθήσεις, που μπορούν να στοιχίσουν ακόμη και τη ζωή όποιου τα χρησιμοποιεί. Η ανάγκη της προώθησης του μαζικού αθλητισμού σε βάρος του πρωταθλητισμού είναι επιτακτική ανάγκη για να βελτιωθεί το επίπεδο ζωής της νεολαίας, των εργαζόμενων και ευπαθών κοινωνικών ομάδων. Η δημιουργία ανοιχτών χώρων άθλησης (πάρκων, κλειστών και ανοιχτών γυμναστηρίων) στη διάθεση οποιουδήποτε και όχι στην κατοχή μεγαλοεπιχειρηματών (βλ. Μίνωα Κυριακού και Πεδίον Άρεως) είναι ένα βήμα στην κατεύθυνση του μαζικού αθλητισμού. Η επανενεργοποίηση των δημοτικών αθλητικών προγραμμάτων («Αθλητισμός και Γυναίκα», «Αθλητισμός και Παιδί» κ.λπ.), τα οποία εγκαταλήφθηκαν από τους δήμους αφού έπαψαν να διατίθενται κονδύλια για τις αμοιβές των εκπαιδευτών γυμναστών και για εξοπλισμό, θα έπρεπε να είναι κύριο μέλημα του Υπουργείου Αθλητισμού, που τόσο υποκριτικά επικαλείται την αγωνία του κράτους για την ενασχόληση του κόσμου με τον αθλητισμό και την επιβολή υγιών προτύπων. Οι μαζικές προσλήψεις γυμναστών σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης σε συνδυασμό με την αύξηση των ωρών διδασκαλίας σε τουλάχιστον μία ώρα την ημέρα και τη δημιουργία εξοπλισμένων γηπέδων στα σχολεία είναι το τελευταίο κομμάτι των αιτημάτων μας όσον αφορά την προώθηση του μαζικού αθλητισμού. Στον καπιταλισμό, που τα μέτρα των κυβερνήσεων για την ανάπτυξη του αθλητισμού καθοδηγούνται από τις πολυεθνικές και τις φαρμακοβιομηχανίες, οι αθλητές-τέρατα θα πληθαίνουν και όλο και περισσότεροι νέοι θα στρέφονται στη χρήση αναβολικών με στόχο την κοινωνική καταξίωση, την είσοδο στο πανεπιστήμιο ή την επαγγελματική αποκατάσταση. Όσο τα «ολυμπιακά ιδεώδη» έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία Κεντέρηδων τόσο εμείς θα καταδικάζουμε τις ολυμπιάδες του ντόπινγκ, της εκμετάλλευσης και της μίζας και θα ζητάμε ελεύθερους χώρους άθλησης και ψυχαγωγίας για όλους και όλες. Ηρώ Τσέτσου, ΤΕΦΑΑ
14
Φοιτητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα
Α Μ Ω ΕΡ
ΑΦΙ
40 χρόνια από
Η φοιτητική έκρηξη Στη Γαλλία, πριν τον Μάη είχαν προηγηθεί μια σειρά ασύνδετοι μεταξύ τους αγώνες που στηρίζονταν από μικρές ακόμα ομάδες φοιτητών. Οι «αναταραχές» είχαν να κάνουν με τα προβλήματα που απασχολούσαν τους νέους όσον αφορά το εκπαιδευτικό σύστημα και τις πανεπιστημιακές δομές. Έφοδοι αγοριών σε γυναικείους κοιτώνες όπου απαγορευόταν η είσοδος, μποϋκοτάρισμα των εξεταστικών, καταλήψεις αμφιθεάτρων για προβολές ταινιών και συζητήσεις. Οι πανεπιστημιακές αρχές για να αντιμετωπίσουν τις ταραχές στα πανεπιστήμια έκλειναν τα ιδρύματα και καλούσαν την αστυνομία να επέμβει. Η παρουσία της αστυνομίας στο πανεπιστήμιο της Ναντέρ, από όπου ξεκίνησαν οι κινητοποιήσεις, η έφοδος των γαλλικών ΜΑΤ, των CRS, στο πανεπιστήμιο της Σορβόνης όπου είχαν συγκεντρωθεί αριστεροί φοιτητές πυροδότησε μαζικές αντιδράσεις και οδήγησε στην εξάπλωση των καταλήψεων και των διαδηλώσεων σε όλη τη Γαλλία. Από τις 3 μέχρι τις 11 του Μάη οι φοιτητικές διαδηλώσεις και οι συγκρούσεις με τα CRS ήταν καθημερινό φαινόμενο, με κάθε διαδήλωση να είναι μαζικότερη από την προηγούμενη τσακίζοντας την προπαγάνδα της κυβέρνησης για μια «ομαδούλα ταραξιών». Το Καρτιέ Λατέν, η πολύβουη γειτονιά με τα φοιτητικά καφενεία και την πλούσια πολιτική συζήτηση είχε γίνει καθημερινό πεδίο μάχης με μόνιμη την παρουσία των CRS. Ο ηρωισμός των νεολαίων που έστηναν οδοφράγματα και αμύνονταν με ότι έβρισκαν μπροστά τους και η βαρβαρότητα των CRS (με το σύνθημα CRSSS να είναι το πιο δημοφιλές στις διαδηλώσεις και τις αφίσες) είχαν προκαλέσει την συμπαράσταση και τη συμπάθεια της κοινής γνώμης. Το συνδικάτο των καθηγητών συμμετείχε στις κινητοποιήσεις, χιλιάδες μαθητές έκλειναν τα λύκεια και κατέβαιναν στις διαδηλώσεις. Αυτή η συμπαράσταση ήταν η «ασπίδα προστασίας» των νεολαίων απέναντι στην κρατική καταστολή. Ο άνεμος της εξέγερσης, εκτός από τους δρόμους του Παρισιού, είχε μεταμορφώσει την «καθεστωτική» επιβλητική όψη των πανεπιστημίων. Μέσα στις αίθουσες στοιβάζονταν χιλιάδες φοιτητές αποφασίζοντας σε συνελεύσεις τις επόμενες κινήσεις τους, συζητώντας από τον Ράιχ και την σεξουαλική απελευθέρωση μέχρι
Το φοιτητικό στρώμα αλλάζει Η μεγάλη ανάπτυξη του γαλλικού καπιταλισμού και η μεγάλη ζήτησή του για νέους ειδικευμένους εργαζόμενους, οδήγησε σε μια μαζική είσοδο φοιτητών από τα μεσαία και τα κατώτερα στρώματα στα πανεπιστήμια. Ο φοιτητικός πληθυσμός από 123.000 το 1946, έφτασε τις 514.000 το 1968. Οι φοιτητές δεν ήταν πλέον μια μικρή, απομονωμένη από την κοινωνία ελίτ που θα γινόταν η μελλοντική άρχουσα τάξη, αλλά μια μεγάλη μάζα νέων συγκεντρωμένη σε πανεπιστημιουπόλεις, που συζητούσε, ζούσε συλλογικά, ήθελε να σπάσει την απομόνωση από την υπόλοιπη κοινωνία, ανησυχούσε για το μέλλον της. Την ίδια στιγμή, τα γαλλικά πανεπιστήμια ήταν απαρχαιωμένα ιδρύματα όπου κυριαρχούσε η απαγόρευση της πολιτικής συζήτησης, η αυθαιρεσία των πανεπιστημιακών αρχών (απόλυτα συνδεδεμένων με την κεντρική εξουσία) και η ανεπάρκεια σε χώρους, υποδομές και καθηγητές. Αυτό το ασφυκτικό περιβάλλον ήταν που προκάλεσε το κύμα ριζοσπαστικοποίησης και έδωσε ώθηση σε αυτές τις πρώτες αυθόρμητες κινητοποιήσεις στη γαλλική νεολαία.
την κουβανική επανάσταση και τον πόλεμο στο Βιετνάμ. Η κατειλημμένη Σορβόνη -το σύμβολο του αγώνα με την κόκκινη σημαία να ανεμίζει αντί της γαλλικής- λειτουργούσε ως ορμητήριο για χιλιάδες φοιτητές από όλο το Παρίσι. Η κατάληψη της Καλών Τεχνών, το περίφημο atelier populaire, τροφοδοτούσε το κίνημα με τις πλέον ευφάνταστες αλλά και αιχμηρές πολιτικά αφίσες στην ιστορία του κινήματος. Το κατειλημμένο Οντεόν έστελνε το μήνυμά του με το πανό στην είσοδο: «όταν η Εθνοσυνέλευση γίνεται θέατρο της αστικής τάξης, κάνουμε όλα τα θέατρα της αστικής τάξης Εθνοσυνελεύσεις!». Η κορύφωση του φοιτητικού κινήματος ήρθε το βράδυ της 10ης προς την 11η Μάη, την περίφημη «νύχτα των οδοφραγμάτων». Η φοιτητική διαδήλωση της 10ης Μάη, κυκλωμένη από τα CRS, οχυρώθηκε πίσω από οδοφράγματα δημιουργώντας μια «απελευθερωμένη ζώνη». Η αστυνομία επιτέθηκε το βράδυ με πρωτοφανή αγριότητα στους συγκεντρωμένους φοιτητές, πνίγοντας το Παρίσι στα δακρυγόνα που έφτασαν σε όλα τα γύρω μπαλκόνια και μέσα στο μετρό. Οι συγκρούσεις κράτησαν μέχρι τις 6 το πρωί. Οι γύρω κάτοικοι πετούσαν ψωμί και νερό στους «πολιορκημένους» φοιτητές, νεαροί εργάτες σχολώντας πήγαιναν στα οδοφράγματα να βοηθήσουν. Όλη η Γαλλία ξενυχτούσε στο ραδιόφωνο ακούγοντας συγκλονισμένη τις μάχες της γαλλικής νεολαίας με την αστυνομία. Όμως μαζί με την κορύφωσή του, το φοιτητικό κίνημα έφτανε και στα αδιέξοδά του: οι φοιτητές δεν μπορούσαν να κλιμακώσουν τον αγώνα τους σε κάτι ανώτερο από την «νύχτα των οδοφραγμάτων». Τα αδιέξοδα αυτά και η ικανοποίηση μέρους των αιτημάτων των φοιτητών από την κυβέρνηση οδήγησε κομμάτι φοιτητών να στραφεί στην υποχώρηση και την διεκδίκηση μικρών μεταρρυθμίσεων. Το σύνθημα της «φοιτητικής δύναμης» που κυριαρχούσε τις πρώτες μέρες των καταλήψεων και που έβλεπε τους φοιτητές ως πρωτοπόρους στην πάλη ενάντια στο σύστημα σε αντίθεση με τους «βολεμένους» εργάτες δεν μπορούσε να απαντήσει στα διλήμματα που έμπαιναν. Αυτό που έκανε τον γαλλικό Μάη παγκόσμιο σημείο αναφοράς σε σχέση με άλλες -συχνά πιο άγριες και ηρωικές- φοιτητικές κινητοποιήσεις ήταν η απάντηση που μπόρεσε να δώσει σε αυτό το καθοριστικό ζήτημα στρατηγικής για το φοιτητικό κίνημα. Όπως εκφράστηκε από ένα -ξεχασμένο- σύνθημα του Μάη: «Η εργατική τάξη θα πάρει τη σημαία της πάλης από τα αδύναμα χέρια των φοιτητών!». Πάνος Πέτρου, Πάντειο
μάης 2008
15
το Μάη του ’68 Η μεγαλύτερη γενική απεργία στην ιστορία Στην Γαλλία, ότι ξεκίνησε ως φοιτητικός ξεσηκωμός, με τις κινητοποιήσεις στη Ναντέρ, την κατάληψη στη Σορβόνη, τις συγκρούσεις στο Καρτιέ Λατέν, εξελίχθηκε και πυροδότησε τη μεγαλύτερη γενική απεργία στην ιστορία. Το κυρίαρχο μέσα στα συνδικάτα Κομμουνιστικό Κόμμα Γαλλίας που μέχρι τότε ήταν εχθρικό προς τις φοιτητικές κινητοποιήσεις, αναγκάστηκε να καλέσει σε γενική απεργία και διαδήλωση διαμαρτυρίας για την καταστολή στις 12 Μάη. Το ΚΚΓ με την διαδήλωση της 12ης Μάη στόχευε να ηγεμονεύσει στο κίνημα για να μπορέσει να το «θάψει». Στη γενική απεργία στις 12 Μάη πραγματοποιήθηκε η μεγαλύτερη διαδήλωση στη Γαλλία από την απελευθέρωση της χώρας από τους Ναζί. Οι Γάλλοι εργάτες -καταπιεσμένοι για χρόνια- εμπνέονταν από τη μαχητικότητα των φοιτητών ενώ η τεράστια διαδήλωση τους γέμισε εμπιστοσύνη στις δυνάμεις τους. Ήταν μια νέα γενιά εργατών, που δεν «κουβαλούσε» τις αγωνιστικές εμπειρίες, αλλά ούτε τις ήττες του παρελθόντος. Τη δεκαετία του ‘60 ήταν αυτή που μαζικοποιήσε τα εργοστάσια και με τη δουλειά της παρήγαγε τον τεράστιο πλούτο που χαρακτήριζε την ανάπτυξη του καπιταλισμού. Την ίδια στιγμή εργαζόταν σε απαράδεκτες συνθήκες και ζούσε χωρίς να έχει καμιά πρόσβαση στα αγαθά που παρήγαγε. Αυτή η συσσωρευμένη οργή που τα προηγούμενα χρόνια εκφραζόταν με την πολιτική απάθεια, το 1968 οδήγησε σε μια ανεξέλεγκτη κοινωνική έκρηξη, μόλις οι φοιτητές «άνοιξαν το καπάκι». Μετά τις 12 Μάη, κάποιοι μεμονωμένοι εργασιακοί χώροι συνέχισαν την απεργία. Μέσα σε μια βδομάδα εξαπλώθηκε σε ολόκληρη την Γαλλία ένα
σαρωτικό κύμα απεργιών και καταλήψεων εργοστασίων που ξέφυγε από τον έλεγχο του ΚΚΓ και αγκάλιασε 10 εκατομμύρια απεργούς. Η μαζική εμφάνιση της δύναμης των εργατών που μπορούσαν να παραλύσουν την ζωή της χώρας έδωσε τη δυνατότητα και στους φοιτητές να συνεχίσουν την πάλη τους. Με κέντρο του αγώνα την κατειλημμένη Σορβόνη, οι φοιτητές μπορούσαν να τυπώνουν χιλιάδες προκηρύξεις και αφίσες, να εξορμούν σε γειτονιές, πλατείες και χώρους δουλειάς για να προπαγανδίζουν, να οργανώνουν συζητήσεις και συνελεύσεις για την συνέχεια του αγώνα τους. Τα συνθήματα των φοιτητών για ανατροπή έβρισκαν μαζική ανταπόκριση μέσα στο κλίμα εξέγερσης που είχε διαμορφώσει η γενική απεργία των εκατομμυρίων εργατών.
Η Επαναστατική Αριστερά και ο πυροσβεστικός ρόλος του ΚΚΓ Αυτή η κλιμάκωση του αγώνα από τις φοιτητικές καταλήψεις στην γενική απεργία διαρκείας που απειλούσε με ανατροπή την κυβέρνηση του Ντε Γκωλ -την πιο σταθερή στην Ευρώπη- δεν έγινε αυτόματα. Μέσα στα πανεπιστήμια δρούσαν ομάδες της επαναστατικής Αριστεράς. Αυτές οι οργανώσεις, αν και μικρές και με ελάχιστη εμπειρία, είχαν από την αρχή την κατεύθυνση της κοινής δράσης φοιτητών-εργατών. Αυτή η πολιτική τους επέτρεψε να λειτουργήσουν ως μπροστάρηδες στην εξέγερση των φοιτητών και να κατευθύνουν την δράση του κινήματος σε αυτήν την κατεύθυνση. Όταν φάνηκαν τα αδιέξοδα της «φοιτητικής δύναμης», αυτές οι ομάδες μπόρεσαν να δώσουν συνέχεια στον αγώνα προτείνοντας την δράστηριοποίηση για συμμαχία με τους εργάτες και κερδίζοντας χιλιάδες φοιτητές σε αυτήν την προσπάθεια. Ενώ το ΚΚΓ -φοβούμενο την επίδραση του ανεξέλεγκτου φοιτητικού κινήματος στους εργάτεςμιλούσε στη βάση του για «καλομαθημένα παιδιά των αστών» που «σε λίγο θα γυρίσουν να αναλάβουν τις επιχειρήσεις του μπαμπά», οι επαναστάτες φοιτητές έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο να σπάσει αυτή η προπαγάνδα και να κερδίσουν οι φοιτητές την υποστήριξη των εργατών. Με πρωτοβουλία τους συγκροτήθηκαν οι Επιτροπές Δράσης, οι οποίες αν και λειτουργούσαν στα πανεπιστήμια, ενέπλεκαν στη δράση τους και νέους εργάτες. Μέσα σε αυτές, οι εργάτες συζητούσαν με τους φοιτητές για τα προβλήματά τους, τους διευκόλυναν στην απεύθυνσή τους στα εργοστάσια, έβγαζαν κοινές προκηρύξεις, μεταφέροντας τον αγώ-
να από το πανεπιστήμιο στο εργοστάσιο, πραγματοποιούσαν κοινές διαδηλώσεις φοιτητών-εργατών. Οι επαναστάτες φοιτητές έμπαιναν μπροστά σε διαδηλώσεις φοιτητών οι οποίες κατέληγαν σε μεγάλα εργοστάσια για να δηλώσουν την αλληλεγγύη τους με τους απεργούς. Σε διαδήλωση έξω από το μεγαλύτερο εργοστάσιο της Ρενό, οι φοιτητές χρειάστηκε να συγκρουστούν με τις «αλυσίδες» συνδικαλιστών του ΚΚΓ που δεν τους επέτρεπαν να μιλήσουν με τους απεργούς. Όμως μέσα στις ραγδαίες εξελίξεις του Μάη, οι οργανώσεις αυτές, μικρές και άπειρες, δεν ήταν σε θέση να αμφισβητήσουν μαζικά την ηγεμονία του ΚΚΓ. Έτσι όταν ο πρόεδρος Ντε Γκωλ προκήρυξε εκλογές για να βάλει τέλος στην κρίση, δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν την προδοσία του κινήματος από την ηγεσία του Κ.Κ. το οποίο δέχτηκε με ενθουσιασμό τις εκλογές και έβαλε όλες του τις δυνάμεις για να κλείσουν οι απεργίες. Χρειάστηκαν γενναίες παραχωρήσεις από τους καπιταλιστές και σκληρές μάχες με τα CRS για να σπάσουν οι καταλήψεις εργοστασίων και να κλείσουν οι απεργίες, αλλά τελικά ο Ντε Γκωλ με τη βοήθεια των συνδικαλιστών ηγετών τα κατάφερε. Στις εκλογές το κόμμα του Ντε Γκωλ θριάμβευσε και το Κομμουνιστικό Κόμμα έχασε σημαντικό μέρος της επιρροής του, πληρώνοντας την απογοήτευση που σκόρπισε στον κόσμο με την επιμονή του να κλείσουν οι απεργίες τη στιγμή που οι εργάτες ένιωθαν δυνατοί να ανατρέψουν την κυβέρνηση.
16
Φοιτητές-τριες Ενάντια στο Σύστημα
Α
ΩΜ Ρ Ε Ι ΑΦ
40 χρόνια από το Μάη του ’68
Το παγκόσμιο κύμα της εξέγερσης Ο Μάης του ’68 συνέβη στο φόντο μιας ταραγμένης περιόδου, γεμάτη από σημαντικά γεγονότα που τροφοδοτούσαν το κλίμα ριζοσπαστικοποίησης στη νεολαία παγκόσμια. Το γεγονός που αναμφισβήτητα στιγμάτιζε την περίοδο ήταν ο πόλεμος στο Βιετνάμ. Ενάντια στη βιαιότητα της αμερικανικής ιμπεριαλιστικής εισβολής αντιδρούσαν εκατοντάδες χιλιάδες νεολαίοι στις ΗΠΑ, αλλά και σ’ όλο τον κόσμο. Αναπτύχθηκε ολόκληρη κουλτούρα αμφισβήτησης η οποία εκφράστηκε τόσο με τη μαζική δράση, όσο και με ρεύματα «φυγής» από την καπιταλιστική κοινωνία όπως το κίνημα των χίπυς. Στην Ευρώπη μεγάλες και συχνά βίαιες φοιτητικές διαδηλώσεις ενάντια στον ιμπεριαλισμό και στο εκπαιδευτικό σύστημα πραγματοποιήθηκαν πριν το Μάη στη Μαδρίτη, στο Δυτικό Βερολίνο (όπου η απόπειρα δολοφονίας του φοιτητή Ρούντι Ντούσκε, του λεγόμενου «κόκκινου Ρούντι», προκάλεσε έντονη ριζοσπαστικοποίηση και οργή), στη Γιουγκοσλαβία, την Αγγλία και στην Ιταλία. Την ίδια εποχή έδινε τη μάχη του το μεγάλο κίνημα για τα δικαιώματα των μαύρων στις ΗΠΑ. Τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ στις 4 Απρίλη ακολούθησαν εξεγέρσεις μαύρων σε δεκάδες πόλεις με 46 νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες και η δυναμική εμφάνιση των Μαύρων Πανθήρων. Τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα σε χώρες του Τρίτου Κόσμου όπως αυτά στη Νότια Αφρική, στην Παλαιστίνη, στην Κούβα ή οι συγκρούσεις της βρετανικής αστυνομίας με Ιρλανδούς διαδηλωτές στη Βόρεια Ιρλανδία κερδίζουν τη συμπάθεια και εμπνέουν τη νεολαία στις ανεπτυγμένες χώρες του καπιταλισμού. Ιδιαίτερη σημασία για την πολιτικοποίηση των Γάλ-
Τσεχοσλοβακία 1968
λων νεολαίων έπαιξε τα προηγούμενα χρόνια ο ένοπλος αγώνας της Αλγερίας για ανεξαρτησία από την γαλλική αποικιοκρατία, με διαδηλώσεις συμπαράστασης στους Αλγερινούς και συγκρούσεις με φασιστικές ομάδες μέσα στη Γαλλία. Το 1967 η εικόνα του δολοφονημένου Τσε Γκεβάρα έκανε τον γύρο του κόσμου και τον έκανε παγκόσμιο σύμβολο αντίστασης και αφοσίωσης στο στόχο της επανάστασης. Δανάη Παπαδοπετράκη Βιολογικό Κρήτης
Η κληρονομιά του Μάη
Μετά την υποχώρηση του κινήματος και την εκλογική νίκη του Ντε Γκωλ πολλοί μίλησαν για την ήττα του Μάη. Είναι αλήθεια ότι ο στόχος των επαναστατών, αλλά και χιλιάδων φοιτητών και εργατών τότε, η ανατροπή του συστήματος δεν ήρθε. Όμως ούτε το σύστημα μπορούσε να κυβερνάει όπως παλιά. Υποχρεώθηκε σε μεγάλες παραχωρήσεις, πολλές από τις οποίες διατηρούνται μέχρι σήμερα, για να αποφύγει νέες κοινωνικές εκρήξεις. Ο Μάης πέτυχε πολλά. Κέρδισε την -μέχρι τότε απαγορευμένη- ελευθερία της πολιτικής συζήτησης μέσα στα πανεπιστήμια, κάνοντάς τα από τότε χώρους ιδεολογικής συζήτησης και αναζήτησης. Έδωσε στο φοιτητικό κίνημα το πιο ριζοσπαστικό «όπλο», αυτό της κατάληψης. Πέτυχε ένα γερό χτύπημα στις ιδέες και την κάλπικη ηθική του συστήματος. Κυρίως, ο γαλλικός Μάης άφησε την κληρονομιά της κοινής δράσης φοιτητώνεργατών ως μόνο αποτελεσματικό μέσο για την ανατροπή του συστήματος. Και ήταν ο πυροδότης ανάλογων νεολαιίστικων εξεγέρσεων και εργατικών αγώνων: τα επόμενα χρόνια σε Ελλάδα και Πορτογαλία η δράση των φοιτητών και των εργατών ανατρέπει τις δικτατορίες. Ενώ χιλιάδες αγωνιστές παλεύουν ενάντια στον δυτικό καπιταλισμό, η καταστολή της «Άνοιξης της Πράγας» το 1968 από τα σοβιετικά τανκς (12 χρόνια μετά την αιματηρή καταστολή της ουγγρικής επανάστασης), αποκαλύπτει στα μάτια τους την καταπιεστική φύση και του λεγόμενου «υπαρκτού σοσιαλισμού». Οι νέοι και οι εργάτες που εξεγείρονται στη Δύση ταυτίζονται με τους αγωνιστές που εξεγείρονται στην Ανατολή. Η κυριαρχία των σταλινικών ΚΚ ραγίζει και χιλιάδες αγωνιστές του «παγκόσμιου ’68» μαζικοποιούν τις «νεογέννητες» επαναστατικές οργανώσεις, βάζοντας τη βάση για την δημιουργία μιας νέας, επαναστατικής Αριστεράς διεθνώς, σε ρήξη με τις ιδέες του σταλινισμού και της μεταρρύθμισης του καπιταλισμού, με νέες ιδέες και όραμα την ανατροπή του συστήματος. Αυτήν την κληρονομιά του Μάη -την κοινή δράση με τους εργάτες και τις επαναστατικές ιδέες- πρέπει να αξιοποιήσουμε σήμερα για να μπορέσουμε να είμαστε αποτελεσματικοί στην πάλη ενάντια στο σύστημα, για να μπορέσει ο επόμενος «Μάης» να φτάσει στη νίκη.
Ο ΣΥΡΙΖΑ οργανώνει εκδηλώσεις για την επικαιρότητα της εξέγερσης του Μάη του `68, σε πολλές πόλεις. Μέχρι τη στιγμή της έκδοσής μας, είχαν οριστικοποιηθεί οι εξής εκδηλώσεις ΑΘΗΝΑ: 16-17 Μάη, στο Γκάζι ΘΕΣ/ΝΙΚΗ: Τετάρτη 28 Μάη, στην ΕΔΟΘ Επίσης οι Φοιτητές/ τριες Ενάντια στο Σύστημα θα διοργανώσουμε κάμπινγκ στα μέσα Ιουλίου με κύριο θέμα συζητήσεων, προβολών, κλπ τα 40 χρόνια από το Μάη του `68. Περισσότερες πληροφορίες στο www.dea.org.gr και στο 210 3306286.