VVF mei-juni 2010

VogelVrije

Fietser mei - juni 2010 • jaargang 35 • no 3

10

18

In het gareel

REDACTIONEEL

Ik probeer altijd bovenop het nieuws te zitten, maar ik moet bekennen dat er wel eens iets aan mijn aandacht ontsnapt. Zo had ik de laatste ontwikkelingen in Venray gemist.

In een reportage van Netwerk zag ik dat men daar streeft naar een fietsvrij centrum. De cameraploeg ging met de verantwoordelijk wethouder het centrum in om de misstanden te filmen. De wethouder wees naar een straat waar een paar fietsen geparkeerd stonden. Een onveilige situatie, zei de wethouder met een ernstig gezicht. Ik moest er om lachen, dat kon hij toch niet serieus menen? Dat handjevol fietsen in een rustig straatje kan toch geen gevaar of hinder opleveren? Het waren goed onderhouden fietsen. Dus geen roestige studentenwrakken waarvan je niet weet of de eigenaren die ooit wel weer eens komen halen. Ze stonden trouwens niet in de weg, maar waren netjes zo dicht mogelijk tegen de gevel geparkeerd. Wat wil je nog meer? Het verbaast mij dat geparkeerde fietsen zo’n ergernis oproepen. Natuurlijk bij stations en in grote steden zijn zoveel fietsen dat het soms een probleem wordt. Maar daar is, als je het echt wilt, vast wel een goede oplossing voor te bedenken. En misschien moet de wethouder ook maar accepteren dat de fietsende burger niet altijd doet wat de wethouder wenst. Of zoals hoofdontwerper Ruwan Aluvihare van de Amsterdamse Dienst Ruimtelijke ordening het in dit nummer formuleert: ‘Je moet niet denken dat je iedereen in het gareel kunt houden. Er zijn al zoveel regels in Nederland.’

Michiel Slütter, hoofdredacteur van de Vogelvrije Fietser m.slutter@fietsersbond.nl

VogelVrijeFietser

2

mei | juni 2010

26 30 10 Regenrokjesdag Anna, Annelies en Nadine van het nieuwe consumentenpanel testen de regenrok.

14 Test: laders Op de zon kun je niet bouwen tijdens een fietsvakantie, constateert TestKees.

Dynamoladers laden je telefoon tenminste altijd op.

18 Wanhopige gemeenten Gemeenten zitten met de handen in het haar en roepen de hulp van burgers in. ‘Fietsparkeren moet nog professionaliseren.’

mei | juni 2010

20 Woordenboek Fietsparkeren Waar nieuw beleid wordt gemaakt, vallen termen. Waar dient de ‘parkeersticker’ voor en wat is een ‘fietsklont’?

24 Weesfietsenteam Toezichthouders schonen de stalling bij station Schiedam op. ‘Die fiets wordt niet meer opgehaald. Kijk maar, de banden zijn leeg.’

26 Net over de grens Op zijn fietstocht door Duits potgrondwinningsgebied treft Michiel Slütter de nazaat van turfstekers: ‘Voel je de grond veren? Dat is het veen.’

30 Schipholkwaliteit ‘Je moet fietsen niet wegstoppen’, vindt senior hoofdontwerper Ruwan Aluvihare van de gemeente Amsterdam.

32 Recreatienieuws In plaats van een fietsbrug legde gemeente Malsfeld een kabelbaan aan.

En er zijn meer leuke dingen voor fietsers op vakantie.

Rubrieken 4 Kort 9 Rare Frats 17 Column 38 Producten 45 Fietsvraag 46 Brieven

3

VogelVrijeFietser

kort nieuws

kort nieuws rare fratsen column lokaal fietsvraag producten brieven colofon

Kinderfietsjes ter communie ‘Heb je dé etalage al gezien?’, vragen de kinderen in Kaatsheuvel. Ze hebben het over de etalage van fietsenwinkel Post, en die is ingericht door kunstenaar Inge Vlugter uit.

En dan ziet een etalage er wat anders uit dan die van een doorsnee fietsenhandel. ‘Van de winter heb ik twee fietsen in paars bont ingepakt met de tekst ‘Koud hè’’, zegt Vlugter. Zij vindt de meeste etalages te vol. ‘Ze proppen er zoveel mogelijk fietsen in. Ik zet liever een goed lopend model in de schijnwerpers. Binnenkort gaan de kinderen

weer de eerste communie doen en vaak krijgen ze dan een fiets cadeau. Dan is het leuk om iets met kinderfietsen en communie te doen.’ Afgelopen maart stonden in de etalage ‘post’-moderne objecten van fietsonderdelen, met een knipoog naar de naam van fietsenwinkel Post. Vanwege haar nieuwe baan wil Vlugter stoppen met het etalagewerk. Zij en de fietsenwinkel zoeken nog een opvolger.

Meer info: www.ingevlugter.nl 

Foto: Bas de Meijer

Oproep: bedrijfsfietsen

VogelVrijeFietser

4

Zelfs het internationale advocatenkantoor Clifford Chance zet in een wervingsfilmpje voor nieuw personeel - weliswaar licht spottend - de fiets van de zaak in als lokkertje.

Het is een teken dat steeds bedrijven de fiets ontdekken: als snel vervoermiddel, een extraatje voor het personeel en als uithangbord. En natuurlijk zijn er ook nog fietsen om snel grote bedrijfsterreinen en loodsen te doorkuisen. Restaurants en winkels hebben ook steeds vaker hun eigen naam op de (bak)fiets staan. Heeft u zo’n fiets of ziet u er een staan: stuur ons de foto. Als er een bijzonder verhaal bij hoort horen we dat natuurlijk ook graag. Een selectie van de foto’s plaatsen we in het september/oktober nummer. Daarin heeft de bedrijfsfiets de hoofdrol. 

november | december 2009

Eten bij fietslicht Vanwaar een kroonluchter van een velg en fietslampjes? Ontwerper Jeroen Bomers: ‘Ik ben een enthousiaste wielrenner en maak wel vaker dingen van fietsonderdelen. Ik begon er aan omdat ik zelf een lamp nodig had voor boven de keukentafel. De velgen komen van rommelmarkten. Ik wil namelijk per se velgen van eind jaren zeventig. Die zijn het mooist. Ze hebben bijvoorbeeld een klein richeltje aan de buitenkant voor de remblokjes.’ De ‘Cycle Lamp Chandelier’ is via de website te koop en kost 475 euro.

Bomers is ook bezig met een ander fietsproject: de Dragon Flight Cycle, een merkwaardig voertuig waarin wielrennen en deltavliegen gecombineerd wordt. De bestuurder hangt in een tuigje op een driewieler boven de weg en zweeft bergafwaarts. Bergop maakt hij gebruik van een elektromotor. Bomers: ‘Het apparaat is nu nog in ontwikkeling, maar ik denk erover hem in juni op de Zwarte Cross in Oost-Nederland te lanceren.’ www.jbomers.com



kort nieuws

kort nieuws rare fratsen

column lokaal fietsvraag

producten brieven

colofon

Fiets lost echt files op

Beeld van Chris Peterson

Honderd beelden Meer dan honderd beelden staan tot en met 19 september langs de Maas, Waal, Merwede en de Linge. En je kunt ze allemaal zien als je de fietsroute ‘Beelden aan de rivieren’ volgt. De beelden van plaatselijke en internationale kunstenaars staan in het middeleeuwse Slot Loevestein, Vuren met Fort Vuren, in de Beeldentuin aan de Appeldijk in Asperen en de stadswallen van het vestingstadje Gorinchem. De route is verkrijgbaar bij de VV’s van Gorinchem, Woudrichem en Loevestein. Meer : www.vesting3hoek.nl

mei | juni 2010

We kunnen nou wel zeggen dat meer mensen op de fiets goed is tegen verkeersopstoppingen, maar is dat ook echt zo? Het Fietsberaad koos Alkmaar uit om de effecten van tien procent meer fietsen in een middelgrote stad te testen. Wat blijkt? De stad wordt heel wat aangenamer als tien procent meer mensen de auto laten staan en gaan fietsen. Er zijn minder opstoppingen en parkeerproblemen. En de luchtkwaliteit gaat ook vooruit. Het Fietsberaad becijferde dat de ‘verliesuren’ voor auto’s (tijd dat auto’s in een opstopping staan) vermindert met 15 procent. De uitstoot van auto’s in de binnenstad daalt met ruim 7 procent. En zelfs de uitstoot van vrachtwagens neemt af met ruim 4 procent.

Dat komt door de verbetering van de verkeersdoorstroming. Een mooi resultaat. Het klimaatprobleem wordt er niet direct mee opgelost, maar als je op individueel niveau kijkt neemt de CO2-uitstoot van elk huishouden wel met 3 procent af als elke inwoner tien procent vaker met de fiets gaat. Meer informatie: www.fietsberaad.nl.



5

VogelVrijeFietser

Koninklijke tandem De fiets is een onlosmakelijk onderdeel van de Nederlandse cultuur. Dat Nederlanders zich al heel lang verbonden voelen met de fiets blijkt uit de tentoonstelling Nederland fietst in het Schielandhuis in Rotterdam. Daar hangen tientallen affiches, prenten en foto’s uit de Nederlandse fietsgeschiedenis. Al die afbeeldingen komen uit de Atlas Van Stolk. Dit is een collectie die vernoemd is naar de Rotterdamse houthandelaar Abraham van Stolk. Hij had twee passies: hout en vaderlandse geschiedenis. In 1835 begon hij met het verzamelen van prenten, kaarten en tekeningen van de geschiedenis van Nederland. Zijn verzameling is inmiddels één van de omvangrijkste collecties historieprenten van Nederland. Er zijn drie exposities per jaar. Nu dus eentje over fietsen. Naast een boel papier is de tandem tentoongesteld waar prinses Juliana in 1936 met prins Bernhard op zat. De tentoonstelling is van 26 juni tot en met 24 oktober. Kijk ook op: www.atlasvanstolk.nl 

kort nieuws

kort nieuws rare fratsen column lokaal fietsvraag producten brieven colofon

Bron: Atlas van Stolk, Rotterdam

CDA en PvdA vergeten fiets De ChristenUnie staat als enige partij volledig achter de ambitie van de Fietsersbond voor de landelijke verkiezingen van 9 juni. ‘De ChristenUnie heeft onze doelstelling van 25 procentgroei van het fietsgebruik in 2020 en een afname van het verkeersdoden met 50 procent 1 op 1 in zijn verkiezingsprogramma overgenomen’, zegt Wim Bot van de Fietsersbond.

Hij is er blij mee. D66 wil zich ook inspannen voor de fietser.

‘Zij willen een uitbreiding van 100.000 stallingplekken bij de NS-stations.’ GroenLinks en de SP willen ook meer stallingen, maar noemen geen getallen. In de programma’s van grote partijen als het CDA en de PvdA ontbreekt elk woord over de fiets. ‘Het zijn conceptprogramma’s’, relativeert Bot. ‘Men moest in grote haast werken. Ik verwacht dat in de definitieve programma’s wel fietspassages zullen worden opgenomen.’ 

VogelVrijeFietser

6

Lokfiets De lokfiets is meestal een aantrekkelijke damesfiets van een degelijk merk met een relatief goedkoop slot.

Sinds de rechter de lokfiets als middel heeft goedgekeurd, gebruiken steeds meer politiekorpsen er één om fietsendieven te pakken. Maar de politie moet zich wel aan bepaalde regels houden om goed bewijs in handen te krijgen. Het Centrum Diefstal pleit nu voor een uniform gps-systeem. Het voordeel daarvan is dat de lokfiets niet meer aan een bepaalde regio gebonden is.

De lokfiets van de politie moet niet verward worden met de site lokfiets.nl. Dat is een particulier initiatief van de Utrechter Felix Rothuizen. Hij was het zo zat dat zijn fiets door onbekenden gemolesteerd werd, dat hij besloot zelf daders op heterdaad te betrappen.

De politie is er niet blij mee. ‘Veel te gevaarlijk.’ 

mei | juni 2010

Eetfietsen in België Voor 32 euro kun je in de omgeving van het Vlaamse Mol en Dessel de hele dag eten en fietsen. Vorig jaar deden 1100 mensen mee aan de culinaire ‘Goudzoekers Fietstocht’.

Goeie reden om in de herhaling te gaan. Het idee: deelnemers melden zich van tevoren aan en krijgen voor 32 euro op vier verschillende pleisterplaatsen langs de route ontbijt, soep, hoofdgerecht en dessert.

Exclusief dranken. Om de route ook voor Nederlanders aantrekkelijk te maken is voor hen een ander startpunt gekozen, met ontbijt in MolPostel, vlak bij de Nederlandse grens bij Eersel. De tocht is 56 kilometer en voert onder meer langs jaagpaden, kanalen en ‘witzandputten’ die geslagen zijn bij de witzandwinning. De Goudzoekers Fietstocht 2010 loopt van 10 maart tot 10 oktober. 

kort nieuws

kort nieuws rare fratsen

column lokaal fietsvraag

producten brieven

colofon

Kijk op: www.goudzoekersfietsroute.be

Berend Vonk

mei | juni 2010

7

VogelVrijeFietser

Voel je vrij als een leeuwerik!

Alle fietsroutes in de regio

Ieder deeltje van deze reeks bevat een schat aan informatie over de fietsmogelijkheden in een bepaalde regio, met: n Uitgebreide beschrijvingen van de 25 mooiste fietsroutes met bezienswaardigheden onderweg, horeca-adressen, kijkpunten, musea, etc. n Een losse, actuele knooppuntenkaart. n Een compleet overzicht van alle gepubliceerde fietsroutes van de regio. n Een regenwerend zichtmap.

Leeuwerikroutes

Fietsen via de handige knooppuntroutes.

Deze drie luxe doosjes bevatten 30 fietsroutes van 20-40 km in de regio Utrecht, Amsterdam en op de Veluwe.

Bij elke route vind je ‘kijk- en doepunten’ en een selectie van leuke musea en koffieen lunchadressen. Met handig bevestigingssysteem voor op het stuur.

Per doosje, € 9,90

Regio Amsterdam, 72 p., € 8,50 Regio Utrecht, 80 p., € 9,50 Regio Twente, 72 p., € 9,50 Regio Rotterdam, 72 p., € 9,50 Regio Zwolle, 72 p., € 9,50 Regio Brabant, 72 p., € 9,50

De Sterkste fietskaarten

Onverslijtbaar, regenwerend en een handig formaat, de sterkste fietskaart van Nederland kan tegen een stootje. De kaart biedt veel knooppuntroutes en alle bewegwijzerde fietsroutes.

Deel 1 Noord en deel 2 Zuid, per deel € 10,00

IJsselroute

Deze gids leidt fietsers langs beide oevers van de Gelderse IJssel. De gehele route is in beide richtingen bewegwijzerd. Deze route staat voor heerlijke afwisseling van ruimte en rust, van stille weggetjes en Hollandse luchten. 128 p., € 13,90

Landelijke Fietsatlas

Een betaalbare atlas in drie edities met actuele fietskaarten (schaal 1: 100.000) van heel Nederland. Op de kaarten staan: de LFroutes, alle actuele knooppunten, locaties van campings, horeca en attracties, uitgebreide landschapsinformatie.

Noord-Nederland 124 p., in spiraalband, € 15,Zuid-Nederland 124 p., in spiraalband, € 15,Heel Nederland 192 p., in spiraalband, € 24,90

Buijten & Schipperheijn Recreatief www.buijten.nl – in de boekwinkel

rare fratsen

kort nieuws rare fratsen

Smalle gangpaden Een deel van de nieuwe etagerekken in de onbewaakte stalling bij station Oss wordt nauwelijks gebruikt. Het gangpad is te smal.

In Oss staat een nieuwe onbewaakte stalling met etagerekken. Dat zijn rekken met zo’n uitschuifgoot om de fiets op de bovenste etage te krijgen. Dat is goed nieuws. Maar in één gangpad blijven de etagerekken voor een groot deel ongebruikt, constateert de Fietsersbond in Oss. Dat gangpad is nogal smal: 2 meter 10 van goot tot goot.

Als je de goot uitschuift, komt hij ongeveer een meter het gangpad in. Als het tegenoverliggende benedenrek vol fietsen staat, blijft er krap een meter over om je fiets (met een lengte van 1.80-1.90) in het rek te wringen. In zo’n geval moet je toch gaan tillen en dat was nu juist niet de bedoeling van de etagerekken. Het rare is dat er achter de rekken nog een loze ruimte is van driekwart meter. Er was dus een gangpad van 2 meter 85 mogelijk geweest. Waarom is die ruimte niet gebruikt?

Patrick Pielaat toezichthouder bij station Oss: ‘Dan moet u bij de NS zijn. Ik weet van geen klachten. Wij helpen mensen wel eens de fiets in het rek zetten.’

Wouter van Minderhout, van ProRail ‘Conform het programma van eisen is de minimale gangpadbreedte 2 meter 10. Dit geldt zowel voor bewaakt als onbewaakt. Er is daarin geen onderscheid in maaiveldoplossingen of etagerekken. Er is dus niets mis gegaan in Oss. ProRail onderkent wel het wat lagere comfort van de etagerekken, maar heeft deze rekken hard nodig in de schaarse ruimte rondom stations gegeven de hoge fietsparkeerdruk.’

Wim Bot, beleidsmedewerker Fietsersbond: ‘In de eisen van het programma Ruimte voor de Fiets van het ministerie van Verkeer en Waterstaat (waaruit de stallingen worden betaald, red.) uit 1998 staat voor de bewaakte stallingen letterlijk: De breedte van de looppaden tussen de fietsparkeersystemen bedraagt minimaal 2,10 meter. In stallingen met etagerekken voorzien van uitschuifgoot bedraagt de breedte 3.00 meter. Bij plaatsing van etagerekken in onbewaakte stallingen, waar toen nog geen sprake van was, zou dit dan ook een logische breedte zijn.’

mei | juni 2010

column lokaal fietsvraag

producten

Van Minderhout: ‘Dat staat er wel, maar in het herziene programma van eisen van 2005 is dit onderscheid verdwenen om efficiënter met de ruimte om te gaan en is 2 meter 10 als minimummaat aangegeven voor beide typen rekken. Die maten zijn ook op andere stations aangehouden. Met gangpaden van 3 meter lever je alle capaciteitswinst van de etagerekken meteen weer in.’

brieven

colofon

Tekst: Karin Broer Foto: Ries van Wendel

Wim Bot, Fietsersbond: ‘Ik heb wel begrip voor ProRail, maar als de rekken niet goed worden gebruikt omdat ze niet comfortabel zijn, schiet het niet op. En als er ruimte is voor een breder gangpad zoals in Oss, dan moet natuurlijk niet die 2 meter 10 worden aangehouden.’

de Joode

Waarom is in Oss geen breder gangpad gemaakt?

Van Minderhout: ‘Ik ken de situatie in Oss niet precies. Dan moet u bij de aannemer zijn.’

J. Brummel van Jan Kuipers bv, fabrikant van de rekken.

U plaatst uw eigen rekken?

‘Ja, dat klopt, in Oss hebben we dat ook gedaan. Maar wij hebben niet die 2 meter 10 bedacht. Wij plaatsen conform een tekening die wij van Prorail krijgen. U moet echt bij ProRail zijn, hoor.’

Van Minderhout: ‘Waarom dat zo is gebouwd, weet ik niet. Het is niet mijn project geweest.’

Van wie dan wel? Iemand bij ProRail heeft dit zo getekend?

‘Doet dat er toe? Het is geen namen en rugnummerspelletje. En schieten we er iets mee op? Stel dat er inderdaad geen goede reden is voor die loze ruimte, denk je dan echt dat we dat nu nog gaan veranderen? We gaan niet investeren alleen om een beetje extra comfort te realiseren.’ 

Komt u ook regelmatig een vreemde situatie tegen?

Stuur hem naar de redactie van de Vogelvrije Fietser: info@fietsersbond.nl of postbus 2828 3500 GV Utrecht.

9

VogelVrijeFietser

Regen rokjes dag

Rainmates won er dit jaar al een innovatieprijs mee: de regenrok. Maar hoe bevalt hij in de praktijk? Het nieuwe Consumentenpanel oordeelt over de regenrok

Annelies van der Horst (46)

Tekst:

Senior adviseur Kunst en cultuur Fietst 70 kilometer per week Aantal fietsen: 3 Meest gebruikte fiets: omafiets van Halfords

Suzanne Brink Foto’s: Bas de Meijer

Scootmobielrok

‘Jammer genoeg heeft het niet veel geregend in de weken dat ik de rok testte. Maar ik vind het als idee al heel leuk.

Alleen kan de uitwerking beter. Ik begreep niet helemaal wat ik met die rits moest. Misschien voor heel dikke mensen? Er zat ook geen gebruiksaanwijzing bij. Toen ik die op internet zocht kwam ik op een scootmobielsite. Daar waren ze laaiend enthousiast. Hij werd zelfs de scootmobielrok genoemd. Ik kan me daar iets bij voorstellen. In een scootmobiel waait de rok niet op. Als je fietst heb je daar wel last van. Bij het minste zuchtje wind zit hij boven je knieën en word je alsnog nat.

De kleur is goed. De oranje rits is een leuk detail. Met de rok onder mijn lange jas zag ik er een beetje religieus uit.

De fabrikant zou er ook een jas bij moeten maken, met een taille, zodat je een soort regenmantelpakje krijgt.

Het grote voordeel van die rok is dat je hem makkelijk aandoet. Ik blijf de rok zeker gebruiken. Hij neemt ook niet veel ruimte in om mee te nemen.’

Nieuw model regenrok:

Leverancier Rainmates heeft kennelijk ook klachten gehad over het opwaaien. Eind mei komt een vernieuwde regenrok op de markt.

Die heeft een loodveter aan de onderkant tegen het opwaaien. Verder zijn er reflecterende stukken op aangebracht. Prijs: 37,50 euro. Dat is iets duurder dan de regenrok uit deze test. Die is te koop voor 31,95 euro. www.rainmates.nl

Nadine Drost (23)

Cultureel-maatschappelijk werkster Fietst 50 kilometer per week Aantal fietsen: 1 Oude Gazelle van Nadine’s oma.

Multifunctioneel

‘Ik kom er meestal pas buiten achter dat het hard regent en dan heb ik geen tijd meer om naar boven te rennen en regenkleding aan te doen.

VogelVrijeFietser

10

mei | juni 2010

Annelies van der Horst (46)

Nieuw: Consumentenpanel

Testkees is niet meer de enige die fietsspullen test. De Vogelvrije Fietser heeft een consumentenpanel in het leven geroepen. Een diverse club van fietsersbondleden en niet-fietsersbondleden buigt zich over uitklapbare regenhoeden, high speed dynamo’s, fietswindschermen en andere nieuwe producten voor fiets en fietser. Behalve in het blad figureren de panelleden op internet en in filmpjes: www.vogelvrijefietser.nl

Anna Groot (53)

Nadine Drost (23)

Anna Groot (53)

Tekstschrijver Fietst 100 kilometer per week Aantal fietsen: 3 Meest gebruikt: elektrische Gazelle en tweedehands Gazelle

Rits open tegen het opwaaien

Ik heb een fietsvakantie in Engeland gedaan en toen droegen we wel constant regenkleding. We gingen in onze regenbroeken op de grond zitten, maar als je zo’n rok hebt kun je die openritsen en op de grond leggen. Hij is veel multifunctioneler dan een regenbroek. Ik heb ook met de rok gewandeld. Mijn jas was op zeker moment helemaal doorweekt. Toen heb ik de regenrok als een poncho omhoog getrokken.

Verder past hij in een klein zakje, neemt bijna geen ruimte in en is heel licht.’

mei | juni 2010

‘Omdat het niet genoeg heeft geregend, heb ik de regenrok vanmiddag nog in de zon getest. Tot hilariteit van sommige voorbijgangers. Hij ziet er een beetje uit als een serveerstersschort. Ik ben er heel enthousiast over. Je stapt er makkelijk in. Normaal gesproken draag ik een regencape omdat ik zo’n hekel heb aan regenbroeken. Alleen is de combinatie van een cape met regenrok niet zo handig, want je moet altijd een beetje op zo’n cape letten en die rok flappert ook. Ik heb besloten dat ik voortaan vaker met regenjas en regenrok op pad ga.

Ik heb altijd regenkleding bij me in mijn fietstassen.

Ik deed vandaag nog wel iets gevaarlijks. Ik ging met regenrok aan de trap op en viel bijna toen ik op een flap stond.

De rok waait makkelijk op, maar daar heb ik iets op gevonden. Volgens mij moet je de rits een stukje open doen om te voorkomen dat hij opwaait. En je moet zorgen dat de rits aan de voorkant zit.

Ik vind het echt een uitvinding.’

11

VogelVrijeFietser

Onplatbaar Het blauwe wonder tegen lekrijden. De anti-leklaag bestaat uit een hoogelastisch speciaal caoutchouc. Zelfs een binnengedrongen punaise kan niet door deze beschermlaag heen. De Marathon Plus "loopt" even licht als een band zonder anti-leklaag.

Anglo-Dutch B.V. 路 info@anglodutch.nl 路 www.schwalbe.com Sujit Patwardan (midden) en Nahmla Jaxa (rechts)

Herrie gevaarlijk voor ouderen Als er veel verkeerslawaai is, hebben oudere fietsers vaker een ongeluk. Maar waarom dat zo is, weet niemand zeker.

De oplossing is wel duidelijk: ‘Zorg voor rustige fietsroutes’.

En: grotere aantallen fietsers maken het voor ouderen stukken veiliger.

Oudere fietsers zijn kwetsbaar. Ze lopen meer dan drie keer zoveel risico op een ongeval als fietsers jonger dan 65 jaar. De Fietsersbond vermoedde altijd dat het ligt aan kuilen in het fietspad en andere gebrekkige fietsvoorzieningen. Maar is dat ook zo?

Het ministerie Verkeer en Waterstaat wil ook graag weten hoe het zit en vroeg de Fietsersbond om het uit te zoeken. Theo Zeegers van de Fietsersbond is de afgelopen maanden met de statistieken aan de slag gegaan. Hij putte uit cijfers over fietsgebruik van ouderen per gemeente, over verkeersslachtoffers onder fietsers per gemeente en uit het Fietsbalans-onderzoek van de Fietsersbond. Met de Fietsbalans, dat het gemeentelijke fietsklimaat in 140 gemeenten in kaart heeft gebracht, heeft de Fietsersbond een goudmijn aan data in handen.

In het kader van de Fietsbalans zijn de belangrijkste fietsroutes in gemeentes doorkruist met de meetfiets. Zo is per gemeente precies bekend of de fietspaden hobbelig zijn of juist comfortabel glad asfalt hebben. De wachttijd voor verkeerslichten is gemeten, de drukte op de fietspaden, maar ook aan hoeveel lawaai de fietsers worden blootgesteld.

Raadselachtig

Zeegers statistische analyse leverde geen verband op met de kwaliteit van het wegdek, maar wel met geluid en hinder door andere verkeersdeelnemers. Dat oudere fietsers in grote verkeersdrukte meer risico lopen, zal niemand verrassen. Drukte is nu eenmaal lastiger voor ouderen dan voor jongeren. Maar het tweede verband

mei | juni 2010

met geluid is raadselachtig. Hoe meer geluidshinder in een gemeente, hoe meer risico voor de oudere fietsers.

Wat ook bleek: het verband geldt alleen voor oudere fietsers. Als alle fietsers in ogenschouw worden genomen is dat verband er niet. Hebben oudere fietsers meer last van lawaai?

Zeegers: ‘Het is een statistisch verband. Het zegt dus niks over oorzaak en gevolg. Het kan ook zijn dat geluid hier eigenlijk gewoon een ander woord is voor drukte.’ Maar het is ook goed mogelijk dat ouderen echt last hebben van achtergrondlawaai. Wiebo Brouwer, hoogleraar verkeersgeneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen: ‘Het is aannemelijk dat ouderen meer

‘Omkijken is niet

goed voor de balans’ moeite hebben in het onderscheiden van achteropkomend verkeer in het achtergrondlawaai. In het bijzonder geldt dit natuurlijk voor mensen met gehoorbeperkingen. Dat komt veel voor bij ouderen. Ze zullen dan vaker echt achterom moeten kijken en dat is weer niet goed voor hun balans. Ook zullen ze waarschijnlijk vaker schrikken door naar hun idee plotseling opdoemend verkeer.’

Safety by numbers

Er is nauwelijks onderzoek gedaan naar het belang van gehoor voor de verkeersveiligheid. Onderzoekster Ragnild Davidse van de Stichting We-

tenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV): ‘Een enkele studie heeft een negatief effect gevonden, maar de bewijzen zijn niet echt sterk.

Er is alleen onderzoek gedaan onder automobilisten.’

Het is logisch te veronderstellen dat voor fietsers gehoor belangrijker is dan voor automobilisten. Veel mensen fietsen vooral op geluid.

Hoe dan ook: de door Zeegers ontdekte verbanden - geluid en hinder - leiden naar dezelfde aanbeveling. Zeegers: ‘Zorg voor rustige fietsroutes. Maak fietsroutes door woonwijken en niet langs drukke verkeersaders. Het is het veiligst om apart netwerken te hebben voor fietsers en auto’s.’

Verder blijkt uit het statistische onderzoek dat in gemeenten met grotere aantallen fietsende ouderen de risico’s op een ongeval lager zijn. Dat verband tussen fietsgebruik en risico, in de literatuur bekend als safety by numbers geldt voor alle fietsers, maar voor oudere fietsers is dit verband sterker.

‘Waarschijnlijk zijn de fietsers in die gemeenten meer geoefend, hebben ze meer routine en zijn ze behendiger op de fiets. De infrastructuur is daarbij waarschijnlijk ook van belang. In een gemeente met een fietsvriendelijker inrichting blijven oudere fietsers langer en vaker fietsen.’ 

13

Tekst: Karin Broer Foto’s: Chris Pennarts/HH

VogelVrijeFietser

Zon levert TE ST te weinig stroom

Niet alle fietsvakanties zijn zonovergoten. Daarom kun je volgens TestKees maar het beste op je eigen spierkracht vertrouwen als je zonder stopcontact je iPhone of camera wilt opladen.

E-WERK

De moderne mens kan niet zonder kleine elektronische gadgets. En op fietsvakantie moeten die natuurlijk mee. Maar hoe laad je de batterijen op zonder stopcontact? TestKees zocht het uit en testte twee dynamoladers en twee zonnecelladers.

Bij de E-WERK kun je wel de voltages en de milliampères instellen. Op het kleine zwarte kastje zitten twee knopjes waarmee je de uitgaande stroom (tussen de 0 en 1400 milliampère) en de spanning (tussen de 2,8 en 12,6 volt) traploos kunt instellen. Op elk apparaatje staat op de lader wat de maximale laadstroom en spanning is. Vervolgens kun je de E-werk daarop in stellen. Bij E-werk krijg je een vuist vol verloopstekkertjes.

Bij de Pedalpower+ moet je die er los bijkopen voor 13,95 euro.

Dynamoladers

Tekst en foto’s: Kees Bakker

Met een dynamo kun je eenvoudig enkele watts aan energie produceren. En na een fietstocht van enkele uren is dat genoeg om je apparaatjes te laden. Direct aansluiten op de dynamo kan helaas niet, want een batterij kun je alleen gelijkstroom laden. En een dynamo levert alleen wisselstroom. Je hebt dus een omvormer nodig die de juiste spanning en stroom levert. Van die omvormers heb ik er twee getest: De E-werk van Busch & Müller (120 euro) en de Pedalpower+ universele laadkabel (64,95 euro).

Beide laders heb ik aangesloten op een Shimano-naafdynamo (6 volt/2,4watt) en een accupack van Vaude. Deze accupack is een li-ion accu van 3,7 volt en met een capaciteit van 3400 milliampère in een uur (mAh).

Pedalpower+

De omvormer van Pedalpower+ is niet meer dan een lange kabel met in het midden een verdikking waarin de omvormer zit. Iets instellen kan niet.

De maximale spanning is 5,3 volt en de maximale stroom is 600 milliampère.

Dat klinkt beperkt. Maar de meeste apparaatjes kun je tegenwoordig laden via de usb-poort van de computer. En die

VogelVrijeFietser

14

Pedalpower+ universele laadkabel gemonteerd aan de voorvork. De tweede stroomdraad is van de koplamp.

B&M E-WERK, de witte en oranje knopjes zijn voor het instellen van de maximale spanning en stroom.

heeft een spanning van 5,0 volt en een maximale stroom van 500 milliampère.

Als je een apparaat kunt laden via een usb-poort, kan die ook aangesloten worden op de Pedalpower+.

Accupack

In plaats van je apparaatjes rechtstreeks aan te sluiten, kun je beter eerst een accupack laden. Een accupack is een oplaadbare batterij in een kastje met wat elektronica en een usb- uitgang. Vervolgens kun je met dat accupack weer je apparaatjes opladen.

Een accupack is aan te bevelen. Losse accupacks vinden het niet erg om steeds aan en uit te gaan, ze kunnen beter tegen regen en schokken, beter tegen overbelasting en je kunt de energie verdelen over verschillende apparaten.

Er is een ruime keuze in accupacks met usb-uitgang. Al te koop vanaf een paar tientjes.

De vraag is natuurlijk hoe lang het duurt voor een accupack vol is. In tabel 1 staan de prestaties van de twee laders bij verschillende snelheden.

Met de E-Werk is de batterij (3400 mAh) na ongeveer 100 kilometer vol,

mei | juni 2010

1. Het laden van een accupack met dynamoladers Busch & Müller E-WERK

snelheid Volt

10 km/u 4,15 15 km/u 4,26 20 km/u 4,33 25 km/u 4,4 30 km/u 4,44 35 km/u 4,5

Milli- ampère 240 480 600 700 800 866

Watt

1,0 2,0 2,6 3,1 3,6 3,9

Benodigde Afstand tijd in uren 12,6 126km 6,2 93km 4,8 96km 4,1 103km 3,5 105km 3,2 112km

Watt

1,0 1,5 2,0 2,3 2,4 2,4

Benodigde Afstand tijd in uren 12 120km 8,3 125km 6,2 124km 5,4 135km 5,2 156km 5,2 182km

Pedalpower+ universele omvormer snelheid

10 km/u 15 km/u 20 km/u 25 km/u 30 km/u 35 km/u

Volt

4,2 4,2 4,3 4,3 4,32 4,35

Milli- ampère 250 360 470 540 560 560

Accupacks van Vaude, A-solar en Pedalpower+.

bij de Pedalpower+ na 120 à 150 kilometer. De E-WERK is sneller en zet de wisselstroom efficiënter om in gelijkstroom.

Natuurlijk kost het opwekken van stroom ook energie. Het hangt af van het rendement van de dynamo maar het laden zal een snelheidsverlies van ongeveer 1 kilometer per uur zijn.

Laden en je koplamp samen gebruiken gaat, maar beide functioneren dan op halve kracht. Bij een halogeenkoplamp betekent dat gewoon geen licht. Bij ledlampen kan het meevallen.

Er zijn ook andere dynamoladers op de markt. Stollberg levert een omvormer (5 volt en 500 milliampère) voor 29 euro. Zzing vraagt voor een omvor-

mei | juni 2010

mer met ingebouwde accupack van 2700 mAh 79 euro. Dahon verkoopt de Biologic Reecharger met omvormer voor 105 euro.

Laden met zonnecellen

De luie fietser kan natuurlijk ook de zon het werk laten doen. Ik heb twee zonnecelladers getest: de Vaude Solar Recharger 3400Li (120 euro) en de Asolar Power Bag AB-200 (59 euro).

Bij de Vaude Solar Recharger zit een accupack met een li-ion batterij van 3400 mAh. Deze batterij kun je uit de behuizing halen. Als je wilt, kun je er ook drie oplaadbare AA batterijen in stoppen.

Ook de A-solar Powerbag (59 euro)

wordt geleverd met een accupack met een li-ion batterij van1800 mAh. Er zit een handig tas voor je apparaatjes bij.

Het paneel met zonnecellen is niet uit de tas te halen.

Lage opbrengst

Onder ideale omstandigheden is de opbrengst van zonnecellen vergelijkbaar met die van een dynamolader.

Maar het is niet altijd zomer. Op een onbewolkte dag in maart met de zonnecellen loodrecht op de zon gericht, is de opbrengst met ongeveer 1 watt nog redelijk. Maar tijdens het fietsen is het ondoenlijk om de zonnecellader constant te richten. Een waarde gemeten met de cellen horizontaal is realistischer.

De opbrengst valt tegen. Bij lichtbewolkt weer kunnen beide laders maar een beetje stroom opwekken. De A-solar presteert het beste. Loodrecht op de zon gericht doen ze het ongeveer even goed. Maar in andere omstandigheden levert de A-solar beduidend meer stroom.

Nou is maart misschien niet de meest ideale maand om stroom op te wekken. Om te bekijken waar en wanneer je iets aan zonnecellen zou kunnen hebben, moet je weten wat de zonkracht is. De zonkracht is een begrip van het KNMI om de hoeveelheid UV-straling weer te geven. Het is een goede indicatie voor de hoeveelheid stroom die je kunt opwekken. Op www.temis.nl kun je met de UV-index voor elke locatie op aarde bekijken wat de zonkracht is.

Het zal niemand verbazen dat je rond de evenaar het beste af bent.

Een voordeel van zonnecellen is natuurlijk dat je geen naafdynamo nodig hebt, geen snelheid verliest en ook kunt laden als je een keer uitrust op de camping.

Wat verbruiken al die apparaten?

Nu je weet wat een dynamo of zonnecel kan leveren, is natuurlijk de vraag of je daar genoeg aan hebt. In tabel 3 staat het stroomverbruik van een aantal apparaten. Om te berekenen hoe lang het duurt om te laden moet je de opbrengst in watt van de laders delen door het verbruik in watt van de apparaatjes. Een voorbeeld.

De E-WERK gekoppeld aan een

15

 VogelVrijeFietser

2. Het laden van een accupack met zonnecellen Vaude Solar Recharger

datum en tijd zon-

kracht Ideaal volgens fabrikant 23 maart, 13.00 uur 23 maart, 13.00 uur 23 maart, 13.00 uur 24 maart, 13.00 uur

A-solar

datum en tijd

Ideaal volgens fabrikant 23 maart, 13.00 uur 23 maart, 13.00 uur 23 maart, 13.00 uur 24 maart, 13.00 uur

bewolking

plaatsing

Volt

Milli Watt ampère

benodigde tijd in uren

Niet bekend 2,5

2,5

-

-

5

400

2

6,3

onbewolkt

onbewolkt

loodrecht op de zon horizontaal

4,1

246

1,01

12

4,0

84

0,34

37

2,5

1,1

onbewolkt horizontaal in 4,0

eigen schaduw Licht bewolkt horizontaal 4,000

8

0,03

419

44

0,18

70

zon- kracht

bewolking

plaatsing

Volt

Milli Watt ampère

benodigde tijd in uren

Niet bekend 2,5

2,5

-

-

5

500

2,5

5,0

onbewolkt

onbewolkt

loodrecht op de zon horizontaal

4,1

250

1,03

12

4

186

0,74

17

2,5

1,1

onbewolkt horizontaal in 4

eigen schaduw Licht bewolkt horizontaal 4

44

0,18

70

64

0,26

48

Zonnecel met hoesje en accupack van Vaude.

Zonnecel en accupack van A-solar.

3. Verbruik van elektronische gadgets

VogelVrijeFietser

16

Toestel

Batterijen

Schatting tijd met opgeladen batterijen

Schatting stroomverbruik

Gebruikstijd na 1 uur fietsen met 15 km/u, 2 watt opbrengst

Zuinige GPS (Garmin Etrex)

2 *AA 1,2 volt, 2500 milliampère

30 uur

0,2 watt

10 uur

Luxe GPS (Garmin oregon)

2 AA oplaadbare batterijen 1,2 volt, 2500 milliampère

10 uur

0,6 watt

3,3 uur

Iphone 3G

Li-ion 3,7 volt, 1200 milliampères

5 uur bij vol gebruik

0.9 wat

2 uur

Ipod classic

Li-ion 3,7 volt, 1200 milliampères

36 uur audio, 6 uur video

0,1 watt audio, 0,8 watt video

20 uur audio, 2,5 uur video

Ipad

Li-ion 3,7 volt, 6700 milliampères

10 uur

2,5 watt

0,8 uur

Digitale camera

Li-ion 3,7 volt, 750 milliampère

1,5 uur

1,7 watt

1,2 uur

Zaklamp (B&M Ixon)

4 * AA 1,2 volt, 2500 milliampère

5 uur fel of 20 uur spaarstand

2,4 watt fel, 0,6 watt spaarstand (is ook nog behoorlijk fel)

0,8 uur of 3,3 uur

mei | juni 2010

Conclusie

Met een fietsdynamo trap je genoeg stroom bij elkaar om heel wat apparaatjes te voeden. Busch & Müller bouwt een uitstekende omvormer die veel stroom levert en goed is in te stellen. Maar hij is wel prijzig. De Pedalpower+ is goedkoper, maar levert wat minder stroom en je kunt hem niet instellen.

De zonnecelladers leveren op zonnige dagen voldoende stroom, maar laten het afweten onder slechte omstandigheden.

Voordeel blijft dat je geen naafdynamo nodig hebt en geen snelheid verliest. De A-solar scoort beter op sombere dagen dan de Vaude Solar Charger. En de Asolar is met een prijs van 59 euro half zo duur, dus duidelijk meer waar voor je geld.  Leveranciers: www.bumm.de www.pedalpower.com.au www.bos-stollberg.de www.zzing.de www.dahon.com

mei | juni 2010

Giro

Fietsstad Houten is al weken in rep en roer, want de Giro d’Italia komt langs!

Op zondag 9 mei is het zo ver. Het peloton doorkruist op deze dag zo’n beetje de hele provincie Utrecht. Weliswaar hebben ze in de contreien van Veenendaal en Maartensdijk nog geprobeerd de doorkomst van de renners tegen te houden - wegens verstoring van de zondagsrust -, maar van de Paus mag het, dus heeft Eben Haezer het nakijken.

Zo zullen de beelden van onze mooie provincie de hele wereld over gaan; een prachtige reclame, die ongetwijfeld drommen toeristen en investeerders zal lokken.

kort nieuws

column

naafdynamo levert bij 15 kilometer 2,0 watt. Een zuinige GPS verbruikt 0,2 watt.

Die 2,0 watt moet je delen door 0,2. De uitkomst is 10. Dat houdt in dat je met een uurtje fietsen genoeg stroom hebt verzameld om 10 uur de GPS te kunnen gebruiken.

Nog een voorbeeld. De A-solar levert bij licht bewolkt weer 0,26 watt. De iPad verbruikt 2,5 watt. Dat betekent dat je tien uur moet laden voor een uurtje iPad. De stroombehoefte hangt natuurlijk af van het aantal apparaten dat je meesleept en de gebruikstijd. Een GPS heeft weinig stroom nodig. Maar je gebruikt hem wel lang op een fietsvakantie. Het stroomverbruik kan lager door functies uit te zetten zoals autoroutering en schermverlichting.

Uitschakelen op lange gemakkelijke stukken helpt natuurlijk ook. Bij camera’s kun je het schermpje uitschakelen.

Een dynamolader levert al snel genoeg om een luxe GPS continu aan de praat te houden en je houdt zelfs stroom over om je camera of telefoon te laden. Zelfs een energieslurper als de iPad kan met een dynamolader behoorlijk lang gebruikt worden. Mits je genoeg kilometers maakt natuurlijk. Met de zonnecellen ben je sterk afhankelijk van het weer, locatie en tijd van het jaar. Je weet nooit zeker of je genoeg stroom hebt om dagelijks een luxe GPS te gebruiken.

rare fratsen

column

‘Dit grote internationale wielerevenement past goed in Fietsstad Houten’, lees ik in de lokale nieuwsbode, die ons wekelijks op de hoogte houdt van de voorbereidingen. Jammer is natuurlijk wel dat ons beroemde fietspadenstelsel niet in beeld zal komen. De renners rijden nu over de Lekdijk ons buitengebied binnen en koersen dan verder over de Rondweg, de enige weg in Fietsstad Houten waar juist geen fietsen mogen komen.

De festiviteiten zullen zich nu grotendeels buiten de Rondweg afspelen, onder meer in ons expocentrum, dichtbij de route. Hier zal men zich in ‘Italiaanse sferen’ wanen en kunnen genieten van Italiaanse hapjes - ‘sta versteld van het aantal verschillende soorten olijven’, Italiaanse wijnen - ‘gepresenteerd door wijnhandel Van Dort’, Italiaanse mode - ‘ook het prachtige Italiaanse horloge zal niet ontbreken’, en ‘snelle Italiaanse bolides, zoals de Maserati en Ferrari’.

lokaal fietsvraag

producten brieven

colofon

Het feest zal ‘s middags worden geopend met een ‘business moment’ voor genodigden, die bij het expocentrum in ieder geval hun auto makkelijk kwijt kunnen. Even later vertrekt men gezamenlijk naar de route, waar een speciale tribune is gebouwd. ‘Omdat Houten een fietsstad is, stappen we onder aanvoering van de burgemeester en de wethouder van sport op de fiets naar de tribune’. Een leuk idee.

Na een paar glazen rosé en een toespraakje van de burgervader begeven de leden van de plaatselijke Rotary- en Lion’s club zich naar de uitgang, waar een groot aantal glimmende huurfietsen gereed staat. Volgt een wat lacherige bedoening bij het opstappen, want voor de meesten is het alweer een hele tijd geleden dat ze op zo’n ding hebben gezeten. Dames slaken gilletjes, een enkeling besluit ‘ik ga wel lopen!’. Dan gaat het pak op weg, slingerend en ‘ho, pas op!’ roepend. Gelukkig staat de tribune vlakbij. De lokale pers schiet vrolijke plaatjes en zo is Houten Fietsstad weer op de kaart gezet.

Over één ding heb ik nog mijn twijfels.

Ik heb één keer een grote wielerronde zien passeren, lang geleden in mijn geboortestad Vlaardingen. Tussen het Kethelplein en de Beneluxtunnel hadden zich duizenden toeschouwers geposteerd achter de vangrail van de A20, waar de Tour de France langs zou komen. Op welk tijdstip dat precies zou gebeuren was onduidelijk. Diverse keren gonsde het dat ze er aan kwamen, maar telkens bleek het loos alarm. Uiteindelijk werd het lange wachten beloond. In de verte verscheen een stofwolk, die snel naderbij kwam, daarna een windvlaag en een zoemend geluid.

Dat was het dan! Ik had geen renner herkend, geen gezicht of grimas kunnen onderscheiden! Kortom, toch wel een soort van desillusie.

Dus ik weet het niet. Dan zit je volgens mij toch een beetje voor joker op zo’n tribune, als burgemeester en genodigden.

Maar verder wordt het vast een onvergetelijke dag.

Kees Volkers

17

VogelVrijeFietser

Tekst: Michiel Slütter Foto’s: Michiel Slütter

VogelVrijeFietser

‘Gemeenten komen er niet uit’

Gemeenten zitten met hun handen in het haar. Steeds meer mensen gaan fietsen, maar waar moeten al die fietsen gestald worden? De gemeente Utrecht wist het ook niet meer en schreef een prijsvraag uit.

18

mei | juni 2010

Flutrekken bij sportvelden Eigenlijk weet niemand hoe de fietsparkeerproblemen opgelost moeten worden. ‘Er is geen recept voor succes. Iedereen worstelt ermee. Het fietsparkeren is een jong beleidsveld dat nog moet professionaliseren’, zegt Frank Borgman van de Fietsersbond.

Borgman inventariseerde in 43 gemeenten de fietsparkeervoorzieningen. Dit onderzoek is een onderdeel van de Fietsbalans waarmee de Fietsersbond in meer dan 140 gemeenten het fietsklimaat onder de loep heeft genomen.

Uit de gegevens van de Fietsbalans komt naar voren dat bij stations, in stadscentra, bij basisscholen en bij sportvelden de nood het hoogst is. Op ruim een derde van deze locaties is een groot tekort aan fietsenrekken.

In stadscentra is op de drukste uren vaak gewoonweg geen plek meer voor je fiets. In tachtig procent van de gevallen staan de rekken propvol.

Komt het grote tekort als een verrassing?

‘We wisten wel dat er grote problemen waren. Maar de omvang van de tekorten, op al die zeer uiteenlopende locaties, heeft ons verrast. Dat hadden we niet verwacht.’

Doen de gemeenten te weinig?

‘Na de eerste ronde van de Fietsbalans in 2003 was voor veel gemeenten wel duidelijk dat ze meer aan fietsparkeervoorzieningen moesten doen. Veel gemeenten hebben vervolgens maatregelen genomen. Nu blijkt dat de vraag naar plekken groter is dan de groei van het aanbod. De latente behoefte aan fietsparkeerplaatsen is groot.’

Bij tweederde van de sportvelden zijn te weinig fietsenrekken, blijkt uit onderzoek van de Fietsersbond. ‘Die rekken zijn vaak zo slecht. Daar zou je zelfs nog geen stationswrak in durven zetten’, zegt Frank Borgman van de Fietsersbond. Waarom is het stallen juist bij sportvelden zo belabberd geregeld?

‘Fietsers redden zich wel. Ook al staat het rommelig, slordig geparkeerde fietsen leiden niet gauw tot klachten. Als er geen autoparkeerplaatsen zijn, gaat de buurt meteen klagen. Waarschijnlijk speelt ook mee dat onduidelijk is wie er wat aan moet doen. Moet de sportvereniging iets regelen? De beheerder?

Of de gemeente?’ Dat het ook anders kan, bewijzen zwembaden en sporthallen. In 60 procent van de gevallen is daar wel voldoende ruimte.

De gemeenten moeten dus meer plekken bieden?

‘Daar zijn ze mee bezig, maar ze komen er niet uit. Het beleid is nu om meer rekken te plaatsen bij het station en in het centrum. Maar dat is niet voldoende.’

Wat moet er dan wel gebeuren?

‘De oplossing is eigenlijk simpel: gemeenten moeten meer stallingen bouwen. Daarnaast moeten ze een actiever fietswrakkenbeleid voeren.

Dat schept al meteen ruimte. Een ander probleem is dat veel rekken bezet worden door fietsen van binnenstadbewoners. Natuurlijk, zij moeten hun fiets ook kwijt. Maar de rekken zijn bedoeld voor bezoekers van het centrum. Misschien kan voor de bewoners een stalling geregeld worden. Tenslotte denk ik dat er soms onderscheid gemaakt moet gaan worden tussen kort en lang parkeren.

Dat houdt in dat je op de erg drukke punten tijdens winkeltijden je fiets een beperkte tijd kunt parkeren.’

Frank Borgman wordt op zijn wenken bediend. De Utrechtse wethouder van verkeer Ingrid de Bondt (VVD) heeft aangekondigd te willen experimenteren met kort en lang parkeren. Dat zei ze op 17 februari bij de bekendmaking van de winnaar van de

Crowdsourcing Utrecht begon ermee en nu hebben ook Amsterdam en Groningen besloten de burgers om hulp te vragen. In deze steden worstelen bestuurders met hetzelfde probleem: waar laten we de fietsen? Utrecht goot het verzoek om hulp in de vorm van een ouderwetse prijsvraag. In Groningen mag je de wethouder gewoon een mailtje sturen. Amsterdam kiest voor crowdsourcing. Dat houdt in dat je je voorstel op een site kunt achterlaten: www.amsterdam.nl/amsterdamopent

mei | juni 2010

prijsvraag ‘Waar laat ik mijn fiets?’.

Bankemployee Ben Velzeboer won de prijsvraag met zijn voorstel om een onderscheid te maken tussen kort en lang parkeren. Als je fiets te lang in een rek voor kort stallen staat, moet volgens Velzeboer een sanctie volgen.

Hij oppert een klem te introduceren waar de te lang gestalde fiets, zonder betaling, niet uit verwijderd kan worden. Na inworp van bijvoorbeeld twee euro wordt de klem gedeblokkeerd. De Bondt haastte zich te zeggen dat de gemeente zeker niet van plan is een vorm van verplichte betaling in te voeren. De wethouder kondigde wel aan bij de Bijenkorf, een druk punt in Utrecht, te gaan experimenteren met kort en lang stallen. Overigens keert ze niet terug na de raadsverkiezingen. De vraag is of de volgende wethouder er ook mee aan de slag zal gaan.

De afdeling Utrecht van de Fietsersbond won de derde prijs. Ook in het plan van de Fietsersbond speelt het verschil tussen kort en lang parkeren een rol. Maar het belangrijkste is het bouwen van parkeervoorzieningen langs de belangrijkste fietsroutes.

Een fietsparkeerverwijssysteem moet de fietser vervolgens naar de rekken dirigeren.

De Bondt besloot tot een prijsvraag omdat er binnen de gemeente onvoldoende inhoudelijke kennis over fietsparkeren aanwezig is. ‘Het Parkeerbedrijf van de gemeente is vooral een uitvoeringsorganisatie’, zegt De Bondt. De prijsvraag moet de ambtenaren op weg helpen. ‘Er zitten zeer bruikbare ideeën tussen die de gemeente kunnen helpen bij een structurele aanpak van het fietsparkeren’, aldus het persbericht van de gemeente. 

19

VogelVrijeFietser

Woordenboek Fietsparkeren Zodra er problemen zijn, ontstaat er vanzelf officieel beleid. En elk beleid schept weer zijn eigen jargon. Met het fietsparkeerprobleem is het niet anders. De Vogelvrije Fietser heeft een inventarisatie gemaakt van de steekwoorden uit het fietsparkeerbeleid.

Tekst: Suzanne Brink en Michiel Slütter Illustraties: Ronald Slabbers

APV Algemene Plaatselijke Verordening. In de APV wijzen burgemeester en wethouders plaatsen aan waar geen fietsen geplaatst mogen worden.

Dan moeten ze eerst borden plaatsen om dat aan de bevolking duidelijk te maken.

Bakfiets-parkeerplek Had Amstelveen als eerste. De gemeente ontwierp er speciale borden voor.

Die zijn blauw met een grote ‘P’ en daaronder het sjabloon van een bakfiets. Nu ook onder meer in Bussum, Amsterdam en Den Haag.

Betaald parkeren Een idee van Herman Gelissen, directeur van NS Fiets, om de drukte bij stations te lijf te gaan. Hij zei in de Vogelvrije Fietser: ‘Ik verwacht dat je over vijf of tien jaar voor het stallen bij stations zult moeten gaan betalen. De ruimte rond stations is schaars en met stallen belast je de ruimte en de maatschappij.’

Met dit voorstel maakte hij zich niet populair bij fietsers.

Bike Tracer Apparaatje met afstandsbediening waarmee de fiets getraceerd kan worden in de megastalling.

Een druk op de knop en de fiets licht op en begint te loeien. Het product is in ontwikkeling en komt volgens Peter Scholten van Bike-tracer binnenkort op de markt. Kijk op www. bike-tracer.nl

VogelVrijeFietser

20

Dagkaart Flodderig bewijsbriefje van stallen met datum en nummer. Eén wordt aan het stuur of frame wordt vastgemaakt. De fietser krijgt zelf het andere. Bij verlies dient de fietser met zijn fietssleutel over de brug te komen en administratiekosten neer te tellen.

Etagerek Een wanhopige poging om met stapelen de capaciteit te vergroten. Bij de oude houten etagerekken is het een geworstel om de fiets erin te krijgen. Nieuwe metalen etagerekken met een uitschuifgoot deden zo’n tien jaar geleden hun intrede. Dat is al een stuk beter. Maar deze nieuwe rekken hebben geen Fietsparkeur.

Fietsdepot, Fietsenkerkhof of AFAC (Algemene Fiets Afhandel Centrale) Veilige overdekte verzamelplek voor alle door de gemeente weggeknipte en uit grachten opgedoken fietsen.

Eigenaars kunnen met legitimatiebewijs en fietssleutels hun rijwiel ophalen. Veel gehoorde klacht: beperkte openingstijden.

Fietsflat De veel gefotografeerde fietsflat staat sinds 2000 bij Amsterdam Centraal. Deze toeristische attractie telt drie verdiepingen, staat op palen in het water en kan 2500 fietsen bergen. Om je fiets terug te vinden in de massa is een likje fluorescerende verf aan te raden.

Fietsklont Aan elkaar geketende fietswrakken. Herkomst woord: een Amsterdamse mevrouw die deze fietsklonten al enige jaren fotografeert op verschillende plekken in haar stad.

Fietskluis Kluizen op rij met in elke kluis ruimte voor één fiets. Staan meestal bij stations zonder bewaakte stalling.

mei | juni 2010

Fietsers konden negentien soorten fietsrekken uitproberen van verschillende fabrikanten. De overduidelijke winnaar: het nietje in zijn verschillende verschijningsvormen.

Fietsknipteams Mannen van de gemeente die r端cksichtslos fietsen wegknippen die buiten de rekken geparkeerd staan. De Fietsersbond is geen voorstander van deze methode

mei | juni 2010

om fietsparkeerproblemen op te lossen.

Fietsparkeerproef Amsterdams experiment uit 2009 op het Raamplein.

Fietsparkeur Keurmerk voor fietsparkeervoorzieningen. Wordt toegekend door Stichting Fietsparkeur dat bestaat uit Fietsersbond en Vereniging Straatmeubilair (die vereniging bestaat echt, ja).

21

VogelVrijeFietser

de site van Verkeer en Waterstaat. Met het antwoord op vragen als: Op welke plekken moet ik weesfietsen aanpakken?

Wat voor labels moet ik gebruiken?

Fietstrommel Gaat open als een ouderwetse broodtrommel. Overdekte en afsluitbare ruimte voor ongeveer vijf fietsen. Wordt in straten met hoge bergingsnood geplaatst. Helaas gaat dat in de meeste gemeenten niet vanzelf. Aan de plaatsing gaat een administratieve uitputtingsslag vooraf.

Fietsvrij centrum Vooralsnog een droom van veel wethouders die zich ergeren aan lukraak geparkeerde fietsen. Maar in Venray is de droom van de wethouder - Patrick van der Broeck (CDA) – werkelijkheid geworden. Sinds 1 januari is het centrum officieel fietsvrij verklaard.

Fietswrak Eigenlijk geen fiets meer.

‘Fahrradleich’ zeggen ze in Duitsland.

Er is met de beste wil van de wereld niet meer op te fietsen omdat cruciale onderdelen als wiel, zadel of stuur ontbreken. Een fietswrak op straat wordt beschouwd als zwerfvuil of gevonden voorwerp.

Foutparkeren Beladen term. Sommige gemeenten beschouwen elk buiten het rek geplaatste fiets als ‘fout’ en zien er geen been in om die fietsen weg te knippen en af te voeren naar het Fietsdepot. Dat zal ze leren, die dwarse fietsers. Zie ook wildparkeren en hinderlijk parkeren.

Handboek Weesfietsen Zelfhulpboek voor gemeenten om weesfietsen aan te pakken. Down te loaden via

VogelVrijeFietser

22

Hart op hart Klinkt romantisch, maar het gaat over fietsframes.

In oude rekken moest er minimaal 30 centimeter afstand tussen de fietsframes zijn. Dat was te weinig, fietsen raakten met sturen en kabels in elkaar verstrikt. Eind vorige eeuw zijn fietsen uit elkaar gedreven. Nu is de hart op hart norm 37,5 centimeter.

Maar misschien is meer verwijdering nog fijner.

Hinderlijk geplaatst Term wordt door gemeenten gebruikt om fietsen aan te duiden die de doorgang belemmeren op een looproute of een fietspad.

Hoog/laag-rek Meestal rek met voorwielmoordenaars waar de voorwielen afwisselend hoog en laag in geplaatst worden.

Het idee erachter: zo raken de sturen niet in elkaar verstrikt.

een andere stad te gaan, loopt verder om een serieus veilige droge plek te zoeken. Hetzij ondergronds, bewaakt of stevig aan een brug/lantaarnpaal gebonden.

Lock ‘n’ Go Misschien wel het veiligste fietsenrek van Nederland. Je moet wel eerst een pasje aanvragen voor de elektronische klem van Lock ‘n’ Go. Volgens de initiatiefnemers is sinds de introductie in 2006 nog niet één fiets gestolen. De eerste rekjes verschenen in Eindhoven. Inmiddels staan ze in acht gemeenten.

Megastalling Reusachtige stationsstallingen. In Utrecht komt er één met 9.000 plaatsen. Hoe vind je ooit je fiets hierin terug? Deskundigen studeren op een vorm van bewegwijzering.

Mobiele stalling Tijdelijke stalling die bij festivals en andere evenementen wordt ingezet. De rekken worden op aanhangwagens

Kort parkeren Op standaard. Zo dicht mogelijk bij bestemming. Voor de winkel om daar snel boodschappen te doen. Om een brief te posten of een kind bij een vriendje af te halen.

Lang parkeren, Stallen Als parkeren een paar uur duurt, wordt het stallen. Wie zijn fiets uren achterlaat tijdens werkuren of om per trein naar

mei | juni 2010

gebracht en afgevoerd. De gemeente Utrecht plaatst ze ook op reguliere zaterdagen in hartje centrum. Maar die zijn niet zo mooi als die in Den Haag. In het kader van Project Fiets & Stal maakte Atelier van Lieshout een mobiele stalling voor de Hofstad.

Nietje Populair ‘aanleunhek’. Het nietje won eind 2009 nog de Fietsparkeerproef in Amsterdam. Fietsers konden daar stemmen op hun favoriete rek. Een aangeklede versie van het nietje is model ‘Heklucht’, een nietje met ingebouwde pomp.

Parkeersticker Sommige gemeentes denken dé oplossing voor het fietsparkeren gevonden te hebben: fietsen mogen alleen nog parkeren in stallingen langs de rand van een fietsvrije binnenstad. Venray bijvoorbeeld.

Alleen minder validen kunnen voor de winkels terecht. Bij de afdeling Publieksdiensten krijgen ze als het de gemeente behaagt een ‘Parkeersticker’.

Stationsstalling Bewaakte fietsenstalling van de NS bij het station. Er zijn er ongeveer honderd van. Een dagkaart kost 1,20 euro. Uit kostenoverwegingen zijn niet overal beheerders. Of niet altijd. Dan zijn ze zoals NS dat noemt ‘gedeeltelijk bemenst’. Bij weinig aanloop kiest NS voor een geautomatiseerd systeem.

Stationsfiets Goedkope fiets voor verkeer van en naar het station waar weinig eisen aan gesteld worden en die groot risico loopt ooit te verwezen tot weesfiets. Als hij niet gestolen wordt.

Studentenfiets Net als de stationsfiets goedkoop. Wegwerpfiets.

Slecht/niet onderhouden. Soms levensgevaarlijk wegens defecte remmen. Beschikt zelden over verlichting. Veel gezien met meer slagen dan spaken in het wiel.

mei | juni 2010

Toezichthouder Bewaakt de stalling. Vrijwel altijd een man. Soms eigenaar van een fietsenwinkel die het stallen erbij doet. Vaak iemand in dienst van een stichting (bijvoorbeeld werkgelegenheidsproject). Repareert soms zelf fietsen.

Voorwielmoordenaar Kan een keurmerk van Fietsparkeur wel vergeten. Je voorwiel in dit rek zetten is killing. Het risico van verbogen wielen is levensgroot. Toch plaatsen gemeentes ze graag. Wie eenmaal besloten heeft zijn fiets niet meer bloot te stellen aan deze kwelling kan tachtig procent van de rekken niet meer gebruiken.

Weesfiets (Voorheen: ‘Zwerffiets’).

Fiets die door zijn eigenaar ijskoud in een rek is achtergelaten en daar tot het einde der tijden zou blijven staan als hij niet door een Weesfietsenteam

uit zijn benarde positie verlost werd.

Naar schatting houden weesfietsen twintig procent van de stallingscapaciteit rond stations bezet.

Weesfietsenteam Sinds eind 2009 opereren door het hele land Weesfietsenteams. Dat zijn vaak stadswachten die volgens het Handboek weesfietsen weesfietsen opsporen en bestickeren.

(Zie artikel op pagina 24) Wildparkeren Discutabele term.

Fietsers zouden hun fiets lukraak ergens neerknallen. Is elke fiets die buiten de rekken staat ‘wild’? Zijn de eigenaren niets ontziende eigenheimers die het worst is of een ander er niet meer langs kan? Is er een goed alternatief? 

Mist u een woord?

We hebben ons best gedaan alle fietsparkeerbegrippen te verzamelen. Het kan natuurlijk dat we er eentje over het hoofd hebben gezien. Laat het ons dan weten: vvf@fietsersbond.nl

23

VogelVrijeFietser

Weesfietsen de wereld uit ‘Stof’, wijst Lila Autar van het weesfietsenteam in Schiedam. ‘Zachte banden. En helemaal verroest.’ Op pad met het eerste weesfietsenteam van Nederland.

Tekst: Suzanne Brink Foto’s: Ries van Wendel de Joode

VogelVrijeFietser

Het is 1 maart, net boven nul en na zeven uur 's avonds. We ademen wolkjes uit. Wij, dat zijn buiten mijzelf en fotograaf Ries, de drie toezichthouders van het weesfietsenteam en hun teamhoofd Pim de Wit: 'Er is er een te veel ingeroosterd. Normaal doen ze het met zijn tweeën.'

De fietsrekken zijn grotendeels leeg want de forensenfietsen staan lekker thuis. En is precies de reden dat het weesfietsenteam 's avonds opereert.

'Dan kunnen we er beter bij en zijn de rekken leger.'

24

Stickers

Toezichthouder Lila Autar en collegae Hans Hoogendoorn en Erik-Jan de Held bestempelen niet zomaar een fiets als weesfiets. 'Een heleboel mensen gebruiken krakkemikkige fietsjes voor het station. We bekijken de fietsen eerst goed.' Als ze besluiten dat ze er eentje te pakken hebben, noteren ze nauwgezet: 'Kapotte trapper, loszittende bagagedrager.' Later zullen de gegevens in de computer worden gezet.

'Dat is', vertelt teamhoofd Pim de

Wit, 'om te voorkomen dat iemand beweert dat hij zijn fiets in stralende staat achter heeft gelaten en dat het weesfietsenteam hem zo maar verduisterd heeft.'

Het team staat even stil bij een niet zo oud Gazellemodel. Prima frame, maar wat heeft de eigenaar er in vredesnaam mee uitgevreten? De bedrading is lomp weggestopt in grof grijs plakband. De lamp bungelt aan een draadje.

Elders staat een fiets goed aan de rekken vastgeketend met een AXA-

mei | juni 2010

Wat is een weesfiets? ketting. Sleuteltje kwijt? 'Nee hoor, die wordt niet meer opgehaald', weet Hoogendoorn. 'Kijk maar, de banden zijn leeg.'

Het weesfietsenteam plakt een gele sticker aan het stuur met uitleg voor de eigenaar en een informatienummer. Als de sticker er over een maand nog omzit, krijgt de fiets een knalrode sticker met de mededeling dat de fiets binnen een paar dagen naar het Fietsdepot in Schiedam gebracht wordt.

Primeur

Schiedam had de primeur. De weesfietsen de wereld uit, om te beginnen uit Schiedam. Het weesfietsenteam daar begon in november. De aanpak krijgt navolging in het hele land.

Het resultaat is in Schiedam nu al merkbaar. De eerste keer dat het weesfietsenteam orde op zaken stelde, labelden ze zestig fietsen. Vijftig daarvan stonden er een maand later nog steeds en zijn op een vrachtwa-

gen geworpen om richting Fietsdepot afgevoerd te worden. In het Fietsdepot kunnen de fietsen vervolgens in principe nog dertien weken opgehaald worden, maar daar was bar weinig belangstelling voor.

Vanavond vindt het team maar negen fietsen om als weesfiets te labelen.

In de doorgang naar het station staan nog een paar fietsen buiten de rekken tegen de muur. Wat doet het team daarmee? De Wit: 'De vorige keer stond de doorgang nog vol met naast de rek-

mei | juni 2010

ken geparkeerde fietsen. Die hebben we in de rekken gezet. Nee, niet aan de andere kant van de stalling. Het was niet bedoeld als strafmaatregel.

Gewoon zo dicht mogelijk bij waar ze stonden.'

Een van de drie fietsen die deze avond tegen de muur staan wordt als weesfiets gelabeld. Tegen de muur parkeren hoeft niet meer. De Wit: 'We hebben niet alleen vijftig weesfietsen opgeruimd, maar er zijn ook nog eens extra rekken geplaatst. Er zijn 688 parkeerplekken bijgekomen.'

Dus het weesfietsenteam kan zichzelf wel bijna opheffen? De Wit: 'We willen zes keer per jaar zo'n actie doen.

Maar zoveel fietsen als de eerste keer halen we natuurlijk niet meer op. Dat is het doel ook niet.'

Mooie fietsen

Grappenmakers kunnen natuurlijk altijd de sticker weghalen. Maar toezichthouder Autar herinnert zich ook zonder sticker nog wel welke fiets ze

gelabeld heeft. 'Ik weet: die blauwe fiets met kapotte koplamp stond hier de vorige keer ook al. En ik zie het ook als hij verplaatst is.'

Weesfietsen zijn volgens haar nooit mooie fietsen. 'Als het een mooie fiets is, dan is het een gestolen fiets. En gestolen fietsen staan meestal niet op slot.' Het team doet alle mogelijke moeite om te achterhalen of een fiets gestolen is. Sommige oudjes hebben geen framenummer. Dan wordt het wel heel moeilijk. Wat ook jammer is, vindt De Wit, is dat veel mensen de

De Fietsersbond juicht de aanpak van weesfietsen toe. Weesfietsenteam moeten ook beslist niet verward worden met 'fietsknipteams'. Fietsknipteams knippen fietsen weg die buiten de rekken geparkeerd staan. Daar is de Fietsersbond geen voorstander van.

Wrakken werden ook altijd al weggehaald, maar wrakken zijn fietsen waar bijvoorbeeld een wiel of stuur aan ontbreekt. (Zie de Fietsparkeerwoordenlijst) Weesfietsen zijn fietsen die door hun eigenaren domweg nooit meer opgehaald worden. Het weesfietsenteam verwijdert deze fietsen zodat ze niet meer onnodig plekken in de soms schaarse rekken bezet houden. Dat betekent meer plek voor andere fietsen. Bovendien betekent het minder troep en een fietsenstalling met een betere uitstraling. Maar het weesfietsenteam mag niet zomaar overal huishouden. Waar houdt het opruimen van weesfietsen op en begint het onrechtmatig weghalen van fietsen? Dat is vastgelegd in het Handboek Weesfietsen.

Daarin staat bijvoorbeeld dat de gemeente duidelijke bordjes op moet hangen: 'Na vier weken wordt uw fiets verwijderd.' Zodat de fietsparkeerder weet waar hij aan toe is.

diefstal niet aangeven. 'Dan kunnen wij er ook niet veel meer aan doen.'

Het lot van de weesfietsen is niet zo treurig als het lijkt op de dag dat ze met de vrachtwagen afgevoerd worden. De weesfietsen gaan naar het Fietsenproject Schiedam. Daar worden ze opgeknapt door mensen in een werkgelegenheidproject. En een deel van die fietsen gaat naar mensen die geen geld hebben om fietsen voor hun kinderen te kopen. ďƒ§

25

VogelVrijeFietser

Fietsen in Duits SiberiĂŤ:

Natte sokken halen in het veen

VogelVrijeFietser

26

mei | juni 2010

Niet alleen in Drenthe is turf gestoken. Net over de grens konden ze er ook wat van en daar winnen ze nog steeds ‘potgrond’. In Emsland loopt een ruige fietsroute dwars door de afgravingen.

In Emsland, dat aan Drenthe grenst, hebben de meeste Duitsers niks te zoeken. Ze vinden het maar een uithoek. Niets nieuws. Een rondreizend predikant omschreef de streek in 1798 als ‘Duits Siberië’. Je kon eigenlijk maar bar weinig beginnen met de desolate veengebieden. De mensen die er woonden hadden dan ook een zwaar leven. Om aan de kost te komen, verbrandden ze de bovenste laag van het veen en zaaiden er boekweit. Maar dit gewas kan niet tegen vorst en vriezen deed het in de veengebieden nogal eens. En dan was in één klap de hele oogst verloren.

Boekweit werd dan ook wel jammerkoren genoemd.

Het Moormuseum, niet ver van het Duitse Meppen en startpunt van mijn fietstocht, serveert nog authentieke boekweit pannenkoeken.

Radfahren durchs Moor

Bij de kassa van het Moormuseum krijg ik de fietsroute Radfahren durchs “Moor ohne Grenzen”.

Jan de Vries, nazaat van turfstekers

mei | juni 2010

Vanuit het museum loopt de route in westelijke richting. Ik zie al snel dat turfafgravingen in Duitsland nog niet tot het verleden behoren.

Over een smalspoorlijntje wordt turf afgevoerd. In de verte buigt een klein blauw locomotiefje naar rechts af.

Prachtig. Op welke fietsroute in Nederland kruis je nou smalspoor?

Aan weerszijden van de het lijntje zijn langgerekte kavels, waar graafmachines laag voor laag het veen wegschrapen. ‘Potgrond’, lees ik later op één van de Nederlandse trucks die mij voorbij dendert. Het Duits veen vindt zijn weg naar Nederlandse tuintjes.

Ongelooflijk dat dit een officieel natuurpark is. Onderhoudsbusjes rijden af en aan. In het park blijkt bovendien niet alleen veen gewonnen te worden, maar ook olie. De jaknikkers - in Nederland in 1996 stilgezet - werken in Duitsland nijver door. Het is een fascinerend industrieel landschap, met prachtige Duitse waarschuwingsbordjes, raadselachtige buizenstelsels en zwijgzame monteurs. Ik ben er zo van onder de indruk dat ik een afslag mis. Het onderhoudspersoneel kijkt me lichtelijk verbaasd aan wanneer ik mijn weg zoek over de bedrijfswegen.

Na enige omzwervingen kom ik via een provinciale weg weer op mijn veenroute terecht. En als ik in de verte weer een plaggenhut zie, ben ik gerustgesteld. Nou ja, ‘plaggenhut’.

Informatieborden van het MoorEnergie-Erlebnispfad zijn vermomd als plaggenhut.

Tekst: Michiel Slütter Kaartje: cognitio Foto’s: cognitio en Michiel Slütter

Plaggenhut

Een stuk van de veenroute volgt dat Erlebnispfad . Het is zeker een

27

VogelVrijeFietser

belevenis. Voor ik bij het laatste plaggenhutje aankom, worstel ik door zompige veengrond. En dan lijkt de weg op te houden. Waar ik verder moet fietsen, versperren boompjes de weg. Volgens het routeboekje moet ik er echt door. Is er zo weinig verkeer dat boompjes kans zien om wortel te schieten? Ben ik misschien de eerste fietser ooit?

Ik worstel langs de boompjes. Even later rij ik weer op asfalt en zet koers naar het Nederlandse Bargerveen.

Een windmolenpark vertelt me dat Nederland niet ver kan zijn. Niemand kijkt graag tegen windmolens aan en daarom zetten de Duitsers ze ook graag vlak bij de grens met Nederland.

Op de rand van Bargerveen kom ik Jan de Vries uit Emmen tegen. Hij maakt een trainingsrondje op zijn mountainbike door de veengebieden waar zijn grootvaders nog turf hebben gestoken. ‘Toen ik klein was’, vertelt De Vries wijzend naar het

Ongelooflijk dat dit een officieel natuurpark is

paar meter staan we op het laagste punt, in Duitsland. ‘Zo ziet het eruit als je het afgraaft.’ We kijken uit op een gewone akker. Maar wel één die zo op het oog twee meter lager ligt dan het aangrenzende Bargerveen.

Het verleden komt heel dichtbij als De Vries vertelt over zijn familiegeschiedenis. Hoe zijn overgrootvader

natte Bargerveen, ‘heb ik de mannen hier nog zien werken. Tot begin jaren zeventig werd hier nog gewoon aan turfwinning gedaan. Daarna is het een natuurgebied geworden.’ Het gebied is afgedamd zodat het weer nat is geworden. Jan loopt met mij van een kleine helling af. ‘Voel je de grond veren? Dat is het veen’. Na een

St. Franziskus Kirche

NL

D

Kirche Annaveen

14,6

Industrieel Smalspoor Museum Erica

8

- moor land schaffen Erlebnis Wiedervernässung

0,5

9

Veenloopcentrum Weiteveen

2,5

2,2

5,8

Erdöl-Erdgas-Museum Twist

7

Barfußpfad

6

3,0

11,0

Garten des Nazareners

N863

4

K202

K229

Autobahnkapelle Gr. Hesepe 5

Am Bahnda mm

moor-energie-erlebnispfad

raße H.-Rüter-St

7,4

K232

Emsland Moormuseum

Kirche St. Nikolaus

3

Dalän

2

kuhl Lehm

8,6

11

12

K268

4,0 3,1

5,5

2,9

3,3 fe

Adorfer Straße

Ha ns

rweg

10

Moorbaumschule Vennegerts

ße

Torfabfuh

tra

2,2 K233

3,0

Im

Holte

13 4,5

K225

VogelVrijeFietser

28

mei | juni 2010

uit de Limburgse Peel naar Drenthe verhuisde om een nieuw bestaan op te bouwen. In de Peel was alle turf al afgegraven. En toen het ook in Drenthe afliep met de turfwinning vertrok een oom van zijn vrouw weer naar Limburg om in de mijnen te gaan werken.

De Vries heeft nog net het staartje van de turfwinning meegemaakt. In zijn jeugd deed hij niets liever dan met de wagonnetjes op het smalspoor spelen. Die rails lagen er tijdelijk om de turf af te kunnen voeren. ‘Als je het water uit het Bargerveen zou laten lopen, kun je nog precies de gaten zien waar ze turf gewonnen hebben.’

Nu kabbelt er water in de gaten.

Natte sokken

Ik rij Duitsland weer in, op naar een laatste plukje hoogveen. De tocht er naar toe wordt saai als ik langs een drukke lokale weg rij. Maar het is de moeite waard. Bij nummer 12 van de route heb ik een prachtig uitzicht over het hoogveen. Om er te komen moet ik met de fiets aan de hand over de veengrond. Het is een soort spons. Wanneer ik er op sta, vormt zich meteen een plas water. Met natte sokken – gymschoenen zijn niet aan te bevelen in het hoogveen – kom ik aan bij het uitzichtspunt. Mooi, maar ook erg nat. Ik kan me op deze plaats goed voorstellen hoe zwaar het geweest moet zijn om in deze vochtige gebieden te wonen. Nog tot in de jaren dertig werd er boekweit verbouwd, vermeldt het informatiebord. In de jaren tachtig werd het een beschermd natuurgebied. En pas vijf jaar geleden werd het door het af te dammen in zijn oorspronkelijke natte staat teruggebracht. Het land rondom Geestmoor is allemaal voor de turfwinning in de jaren vijftig afgegraven en in cultuur gebracht.

Waarom dit stukje hoogveen bewaard is gebleven, weet niemand.

Omdat het avond wordt, neem ik een kortere route terug naar het Moormuseum. Ik weet niet zeker of ik nu kan zeggen dat het een hele mooie route is. Maar het is wel een spannende en fascinerende tocht langs eilandjes hoogveen, oliebuizenstelsels, afgravingen en door een overwoekerde weg. Kom daar eens om in het aangeharkte Nederland. 

mei | juni 2010

Boven: Het Moormuseum heeft een indrukwekkende collectie van roestig materieel.

Links: Het veen werd verbrand om boekweit te kunnen zaaien.

Onder: Autobahnkapelle, gebouwd van bakstenen uit een turfgestookteoven.

Radfahren durchs “Moor ohne Grenzen” De route is zo’n zestig kilometer lang. Maar als je wilt, kun je gemakkelijk een stukje afsnijden. Het routeboekje krijg je gratis bij het Emsland Moormuseum, dat behalve op maandag dagelijks geopend is van tien tot zes. Het museum is geopend van 1 maart tot en met 30 november. Met de trein is het vanuit Utrecht een beste reis. Het kost 3,5 uur om het dichtstbijzijnde station Meppen (zo’n 10 kilometer van het museum) per trein te bereiken. Per auto is het sneller, zo’n twee uur rijden. Meer informatie: www.moormuseum.de Her en der zijn wel plekken waar je iets kunt eten. Maar leuker is om met uitzicht op hoogveen of ja-knikkers te gaan picknicken. Dus zelf boterhammen meenemen. En je eigen fiets, want een fietsverhuur is er niet.

29

VogelVrijeFietser

‘Fietsen mag je niet lelijk vinden’

Fietsers laten zich niet dwingen. Een stalling die op een verkeerde plek staat, blijft leeg. ‘Ik zal niet snel zeggen: die stomme fietsers willen gewoon niet’, zegt Ruwan Aluvihare, senior hoofdontwerper bij de Dienst Ruimtelijke Ordening van Amsterdam.

Tekst: Suzanne Brink Foto: Maarten Hartman

VogelVrijeFietser

30

Wat heeft u met fietsen?

‘Ik ben Sri Lankaan van geboorte, heb in Engeland landschapsarchitectuur gestudeerd en toen ik in 1981 naar Nederland kwam, was ik helemaal op het openbaar vervoer gefixeerd. Maar na vijf jaar kocht ik van de ene op de andere dag een fiets en sindsdien maakt het niet uit of het regent of stormt, ik doe bijna alles op de fiets.’

Hoe ziet een ideale fietsenstalling eruit?

‘Dat hangt af van de lengte van het parkeren. Als je wil dat mensen voor anderhalf uur hun fiets ondergronds stallen, moet je niet mikken op een standaard stalling. Je moet er zo inrijden. Anders gaat niemand dat gat in. De stalling bij het Zuidplein is heel uitnodigend, Schipholkwaliteit, noem ik dat. Met een tapis roulant (een

mei | juni 2010

bewegende vloer, red). Parkeren is gratis, comfortabel, droog. Het enige knelpunt dat mensen nu nog noemen is dat je moet wachten tot de stallinghouders je een briefje geeft. Soms is dat zo’n drempel dat mensen liever onbewaakt de fiets neerkwakken in plaats van dat ze die drie minuten extra te nemen.’

Chagerijnige mannen, die stallingshouders?

‘Helemaal niet. Dat wil ook nog wel eens een drempel zijn inderdaad, maar deze mannen zijn ongelofelijk vrolijk, grapjassen. En erg snel. Ik denk dat ze een training klantvriendelijkheid hebben gekregen.’

Wat kan er allemaal misgaan bij fietsenstallingen?

‘Wie in Amsterdam een openbaar gebouw bouwt, is verplicht daar een fietsenstalling aan te bouwen.

Een fietsenstalling ‘omdat het moet’.

Dat leidt soms tot levensgevaarlijke hellingen. Of de stalling staat in een onverlicht straatje aan de achterkant van het gebouw. Een lichte entree is zo belangrijk. Als je een extra bochtje moet maken om het gebouw heen is dat niet aantrekkelijk. Je moet de ingang direct kunnen zien.

Ik vind ‘vanzelfsprekend’ een belangrijk begrip. Het kost misschien iets meer geld om het goed te doen, maar dan heb je tenminste wat aan zo’n stalling.’

Als ik u zo hoor hebben fietsenstallingen in parkeergarages weinig kans.

‘Ik zou fietsen altijd een aparte ruimte geven. Fietsers willen al helemaal geen lift in.’

Moeten fietsers niet gewoon opgevoed worden?

‘Een fietsenstalling moet voldoen aan wat de mensen willen. Ik zal niet snel zeggen: die stomme fietsers willen gewoon niet. Dan heb je als ontwerper iets fout gedaan.’

Wat vindt u van fietsparkeerverboden?

‘De Dam is een perfect voorbeeld van botsende belangen. Die ruimte tussen monument en Bijenkorf staat echt veel te vol met fietsen. Maar je kunt niet zomaar zeggen dat het lelijk is en

mei | juni 2010

te vol. Je moet een alternatief bedenken. Ik vind ook dat je je fiets voor de deur van een winkel moet kunnen zetten. Het gaat om maatwerk. Kijk nou naar de Kalverstraat. Die is veel te druk om met de fiets doorheen te lopen of te fietsen. Iedereen die het gebied kent, zet zijn fiets in de aangrenzende steegjes. Je kunt dat stallen in die steegjes ook faciliteren door overal beugels te plaatsen. Je moet niet denken dat je iedereen in het gareel kunt houden. Creatief zijn, klantgericht denken. Er zijn al zoveel regels in Nederland.’

Wat vindt u als ontwerper lelijk in het verkeer?

‘Ik voer al jaren een discussie over rode fietspaden. Ik vind rood asfalt niet mooi. Het is niet erg geschikt om rood te maken. Je moet er een soort roest doormengen. Dat is duur en milieuonvriendelijk. Bovendien

‘Waarom geen

fietsbelasting?’

vervaagt het na een paar jaar. Het contrast tussen rood en zwart is ook niet zo sterk. Ik vraag me altijd af waar rood asfalt wel per se nodig is.

Op kruispunten moet het wel. Zelf kies ik het liefst voor vrijliggende fietspaden, overal. Of het nou langs dertig kilometer wegen is of vijftig kilometer wegen. Dat is helder en veilig en je hoeft het asfalt niet rood te maken. Je kan dan ook veel strakker ontwerpen met mooie rechte lijnen.

Bij rotondes kan de fietser lekker rechtuit rijden. ‘Parisiaans’, noem ik dat.

Nieuw pikzwart asfalt en het contrast met witte lijnen vind ik juist prachtig. Je zou alles in zwart en wit moeten doen. Misschien zou je de fietspaden op kruispunten ook wit kunnen maken in plaats van rood.

Hee, dat bedenk ik ter plekke. Dat gaan we uitzoeken.’

‘We hebben buiten de projecten niet zoveel ruimte voor ‘hobby’s’, maar ik roep wel eens dat ik het fietsen zo enorm amateuristisch vind. Terwijl het zo belangrijk is. Waarom geen fietsbelasting om van het geld dat dat oplevert goede fietsvoorzieningen aan te leggen? Bovendien staat dan elke fiets geregistreerd en krijg je waarschijnlijk minder last van weesfietsen. Als je een auto doorverkoopt moet je allerlei papieren overleggen, maar een gestolen fiets kun je zonder problemen verkopen. Voor je fietsbelasting heft, moet je natuurlijk eerst goed onderzoeken wat het effect is.

Als daardoor minder gefietst wordt, kun je het beter laten.

Professionalisering vind ik ook: over de fiets nadenken zoals we dat over auto’s doen. Voor auto’s heb je snelle en langzame wegen. Het is een dogma onder verkeerskundigen om altijd fietspaden aan te leggen, maar je hoeft niet overal hard te fietsen.

Rond het station kun je denken aan een gedeelde ruimte met voetgangers.

Op fietspaden worden voetgangers van de sokken gereden. Maar in een gedeelde ruimte let je zelf beter op en vertraag je als fietser je tempo.’

Architecten vinden geparkeerde fietsen maar rommelig. Daarom worden ze onder de grond weggestopt. Wat vindt u daar van?

‘Ik denk dat de fiets als esthetisch fenomeen in opkomst is. Er zijn meer kleuren, meer modellen dan vroeger. Fietsen mogen gezien worden.

Fietsenstallingen worden steeds vaker op de begane grond achter een glazen muur gebouwd. De fietsenstalling als onderdeel van de gevel. Je presenteert jezelf als duurzaam en er is altijd leven in een fietsenstalling.

Vanaf de straat zie je de silhouetten van fietsen en gebruikers. Je moet fietsen niet wegstoppen. Ondergronds stallen moet je alleen doen als je geen keuze hebt. Het is trouwens ook heel duur. En waarom zou je een fietsenstalling niet mogen zien vanuit de entree? Fietsen zijn functioneel. Die mag je niet lelijk vinden.’ 

Experimenteert u wel vaker?

31

VogelVrijeFietser

Gratis plassen De toeristische sector slooft zich uit om het de fietser naar de zin te maken. Een greep uit de innovaties van 2010.

Swiss Trails regelt à la carte fietsvakanties

Tekst:

Voor mensen die best op fietsvakantie willen, maar opzien tegen verdwalen en gesleep met bagage is Zwitserland een droomland. De organisatie Swiss Trails heeft daar een keur aan landelijke arrangementen. Tja, wat is daar nieuw aan, kun je je afvragen. Verzuipen we al niet in de arrangementen? Het unieke van Zwitserland is dat werkelijk voor iedereen een reis op maat samen is te stellen via www. swisstrails.ch. Beter geregeld is het nergens. Stel u wilt de populaire Rhôneroute fietsen, dan bepaalt u hoeveel kilometer u daarvan wilt afleggen en of u enorm luxe wilt overnachten of budget. ‘A la carte’ fietsen kan ook. Kies uw eigen route. Huur een mountainbike of hybride. Voor de bergen hoeft u Zwitserland niet te mijden als fietsland, volgens eigenaar Ruedi Jaisli. Langs rivieren is het redelijk vlak en het is zelfs mogelijk om u met fiets en al naar een top te laten vervoeren door Swiss Trails en van daar lekker naar beneden af te zakken. www.swisstrails.ch. 

Michiel Slütter en Suzanne Brink

Met fiets in kabelcabine Een fietsbrug was te duur. Maar er moest wel een oplossing komen. Om aan de overkant van de rivier de Fulda te komen, reden fietsers bij Malsfeld namelijk over een heuvelachtige en niet ongevaarlijke autoweg. Nu is voor 134.000 euro een kabelbaan aangelegd. In de cabine passen vier fietsers met hun fiets. Van april tot november is de kabelbaan in bedrijf. 

Gratis plassen in fietscafé’s De provincie Zeeland heeft het fenomeen Fietscafé in het leven geroepen. In februari werd de eerste horecagelegenheid bekroond met een bordje op de gevel: Fietscafé de Gouden Bock in Middelburg. Inmiddels hebben nog zeventig cafés de status aangevraagd. Een officiële keuring volgt binnenkort. Om in aanmerking te komen moet een café dichtbij een fietsknooppunt liggen. Het heeft een watervulpunt voor een bidon en de fietser mag naar de wc zonder iets te hoeven consumeren. Verder aanwezig: oplaadpunten voor elektrische fietsen, basisreparatieset en, als het goed is, personeel dat met alle liefde wat toeristische informatie verstrekt. De fietscafé’s worden aangegeven op fietsknooppuntkaarten en zijn herkenbaar aan een blauw/wit bord op de gevel. 

VogelVrijeFietser

32

mei | juni 2010

Groepsfiets Elk zichzelf respecterend bedrijf moet iets duurzaams doen.

De toeristenindustrie blijft niet achter. Het Amsterdamse bedrijf Tours & Tickets, gespecialiseerd in rondvaarten en andere stadstours, heeft daarom een groepsfiets laten bouwen.

Wie het wil, kan al trappend een tocht door de binnenstad maken. De bestuurder is ook gids en vertelt over de bezienswaardigheden. Om het aangenaam te houden, is elektrische trapondersteuning ingebouwd.  Meer informatie: www.tours-tickets.com

Chique Prikpoint

Vrachtfiets

Gerrit Klein van Prikpoint verkende de wereld van de oplaadpunten voor elektrische fietsen en kwam tot de conclusie dat die wereld behoefte heeft aan systemen als ‘Prikpoint’. Klein: ‘Ik sprak hoteliers die vertelden dat eigenaren zo zuinig waren op hun elektrische fiets dat ze hem alleen in de foyer of op de gang wilden opladen, maar daar hadden de hoteliers geen zin in.’ Hij ontwikkelde de Prikpoint Locker en Prikpoint Linear. In de Prikpoint Locker ligt de accu van de elektrische fiets veilig achter slot en grendel op te laden. Volgens Klein is het goed voor de uitstraling van een café, restaurant of camping als zo’n gelegenheid een vertrouwenswekkende plek biedt om fietsen op te laden. De verkoop komt voorzichtig op gang en Klein hoopt volgend jaar een eigen kaart met Prikpoints op zijn website te zetten - www.prikpoint.nl 

De vrachtfiets moet de auto overbodig maken voor gasten van vakantiepark Klein Vaarwater op Ameland. Met de vrachtfiets kunnen toeristen hun bagage naar het park brengen. Voor grote inspanningen hoeft niemand te vrezen, want de vrachtfiets heeft trapondersteuning. Hij heeft in februari alvast een weekje op het eiland rondgereden. Dat was om de fiets te testen. Maar volgend seizoen moet de vrachtfiets - een afstudeerproject Onno Sminia en Louis Pierre Geerinckx - gaan pendelen tussen de haven en het vakantiepark. www.vrachtfiets.nl 

mei | juni 2010

33

VogelVrijeFietser

nieuws

kort nieuws rare fratsen column lokaal

fietsvraag producten brieven

colofon

Tekst: Suzanne Brink Foto: Marjolein de Lange

Landelijk Publieksprijs Blijf Veilig Mobiel Bezoekers aan de Fiets- en Wandelbeurs konden stemmen op de beste innovatie voor senioren op de fiets. Ze kozen voor de FietsVeilige Rem van Gert van Os uit België. Veel ouderen hebben moeite om met de juiste kracht te remmen. Vooral bij een noodstop is dat van belang en ouderen komen moeten juist vaker een noodstop maken. Hun waarneming neemt af. Gert van Os heeft nu voor de fiets een soort ABS ontwikkeld. De remkracht wordt met zijn systeem evenwichtig verdeeld over voor- en achterrem.

Oproep: Meldpunt Flevoland Provincie, gemeentes en waterschappen hebben de Fietsersbond gevraagd de knelpunten in de provincie Flevoland te inventariseren. Ze willen de fietsinfrastructuur namelijk verbeteren. Als u in Flevoland woont en dagelijks hinderlijke situaties tegenkomt als gevaarlijke kruizingen, slecht onderhouden fietspaden, fietsersstoplichten die oneindig lang op rood staan enzovoort, enzovoort, kunt u terecht bij het meldpunt van de Fietsersbond.

De resultaten worden na 1 augustus

Vriendelijk verkeersmoment

VogelVrijeFietser

34

ABS voor fietsen

geïnventariseerd en aangeboden aan alle wegbeheerders. De Provincie Flevoland trekt 200.000 euro per jaar extra uit voor het stimuleren van het feitstgebruik. www.fietsersbond.nl/meldpunt Vriendelijk verkeer Bij deze Vogelvrije Fietser zijn stickers gevoegd van de actie Vriendelijkverkeer.nl van de Fietsersbond.

Voor op agenda’s, fietsbellen, autoruiten, achterkleppen, fietstassen, bagagedragers en wat u zoal meer kunt verzinnen. Op de site vriendelijkverkeer.nl zelf vindt u meer informatie en kunt u met een muisklik uw steun aan de

campagne betuigen. Verder kunt u elke maand via de site een Batavus BUB-fiets winnen door een ‘attentmoment’ in te sturen. Dat kan een gedicht, verhaaltje of foto zijn van een vrolijke en vriendelijke ervaring in het verkeer.

Recordpoging Heel Nederland Fietst Op 31 maart werd de campagne Heel Nederland Fietst gelanceerd met een massale fietstocht. Het doel van de campagne is niet alleen op die dag, maar elke dag van de week zoveel mogelijk mensen op de fiets te krijgen. 

mei | juni 2010

Rare frats na drie jaar op gelost Bushokjes op het fietspad. Wie verzint zoiets? In het september/ oktobernummer van de Vogelvrije Fietser 2007 haalde Haarlem daarmee de rubriek Rare fratsen. De Fietsersbond afdeling Haarlem suggereerde op de Leidsevaart een smaller bushokje dat verder naar voren werd geplaatst, maar de gemeente zei dat de busreizigers dan bij regen nat zouden worden. Dat ze nu het risico liepen omver gereden te worden als ze ineens naar voren stapten vond ze minder bezwaarlijk. De fietsers zouden er wel ‘heel natuurlijk’ omheen slalommen.

De reactie van Maarten Divendal, toen en nog steeds wethouder in Haarlem, was een gelaten: ‘De belangen van fietsers en openbaar-vervoergebruikers kunnen botsen.’

Maar de verantwoordelijke stedenbouwkundig ontwerper liet weten dat de verkeerde bushokjes waren geplaatst en dat hij daar al vergeefs protest tegen had aangetekend. En ook de verkeersadviseur van de politie was niet blij met de situatie: ‘Wij kunnen verder weinig doen, wij attenderen de gemeente alleen op hun aansprakelijkheid. Als zij het risico willen accepteren, dan is dat hun zaak.’

De Fietsersbond liet de zaak niet rusten. Uiteindelijk gaf wethouder Divendal in augustus 2009 toe aan een verzoek van raadslid Anita de Jong van GroenLinks en ging zelf eens kijken.

Dat was schrikken. Divendal gaf aan al die tijd ‘enigszins onjuist of op z’n minst gezegd onvolledig’ te zijn geïnformeerd door zijn medewerkers. Een half jaar later is het bushokje dan eindelijk vervangen door een smallere variant en daarnaast verplaatst richting stoeprand. 

Gratis advertentie

Lokaal

DOE JE MEE?

Het verkeer wordt steeds vriendelijker.

Fiets de langste etappes met de trein > Directe nachttreinen amsterdam – Praag / kopenhagen / Warschau / zürich / München enkele reis + fietsreservering v.a. 29,- pp > Kinderen t/m 14 jaar gratis mee naar o.a. Denemarken en Zwitserland > amsterdam – Parijs, fiets mee, in 6 uur via Lille v.a. 59,- pp > amsterdam – Tours, fiets mee, via Lille, zonder overstap Parijs v.a. 61,- pp TreinTickeTs – TreinvakanTies – Treinrondreizen – auToTreinen – Trein & FieTs

071 513 70 08 – singeL 393 a’Dam – Breestraat 57 LeiDen – TreinreisWinkel.nl

Boekje “Overzetveren in Nederland en België” in handig formaat.

2007: Haarlems bushokje op het fietspad

Met fraaie kaartjes en informatie over ponten. Vernieuwde (6e) druk.

Slechts € 10,(bestellen : zie onze website) Wordt ook vriend van de voetveren Stort € 5,- op giro 9646019 t.n.v. Vrienden van de Voetveren



2010: Smaller bushokje en na voren geplaatst

Ook interesse in een vouwfiets?

Wij hebben alles op voorraad!

Kok fietsen utrecht www.kokfietsen.nl mei | juni 2010

35

VogelVrijeFietser

SCHADE?

regeladvertenties De prijs van regeladvertenties wordt berekend aan de hand van het aantal leestekens. € 22 voor 150 leestekens (1-3 regels); € 6 voor iedere volgende regel.

Aanleveren met factuuradres via e-mail.

Voor niet-digitaal aangeleverde advertenties wordt € 10 extra in rekening gebracht.

Advertenties kunnen worden opgegeven bij de Fietsersbond, Patricia Rijkse, Postbus 2828, 3500 GV Utrecht, tel. 030-2918142, fax. 030-2918188, email: rijkse@fietsersbond.nl

ERGERNIS?

Dagelijkse ergernis!

Overnachten Heerlijk rustig kamperen, ideaal voor fietsers (Fr./Dr.) Bekijk onze website www.camping-hetoosterseveld.nl DRENTHE te huur aan rand natuurgebied De Palms 5-pers. zomerhuisje.

Zie huisjeinhetbos.blogspot.com of bel 0643475392.

Museumkwartier Utrecht, 100 meter van Domkerk. Gastenkamer Gaardbrug-Utrecht, Oudegracht. Alle luxe en gemakken. Veilige fietsenstalling. € 85/ 2 p. 030-2746809/ www. gaardbrug-Utrecht.nl Gr/Fr/Dr-grensgebied, chalet/vak.huisje, part.erf/natuurterrein, max. 2 niet rokende rustzoekers. Tv, cv, terras rondom, parkeren bij chalet. Fietsen gratis beschikbaar. Geen huisd. tel.

0594-549531 donhof@kpnplanet.nl ROTTIGE MEENTE in Z-W Friesland huisje te huur in natuurgebied van Staatsbosbeheer.

4-6 personen; geen rokers of huisdieren; voor natuurliefhebbers, € 50,- per dag zie: www. opderuumte.nl of bel 023-538 99 01 Bergen aan Zee: aan LF-route pension Stormvogel, J. Kalffweg 12. Bed&Breakfast : € 50 / 2 personen, tel. 072-5812734. www.pensionstormvogel.nl

O P LOplossing: O S S IBike-Safe!

NG!

T W E N T E Omg. BORNE en DELDEN Te huur: 2 tot 8 pers. vakantiehuis in landgoed Twickel 2 badkamers, waarvan 1 aangepast voor minder validen.

Eventueel 3 leenfietsen beschikbaar. info: www.dubbelinkserve.nl of tel.074-3761699

Fietsvakanties Heerlijk fietsen langs de pittoreske Linge langs ingerichte tenten mét bagagevervoer op kleine campings. Door Brabant (en België) langs natuurkampeerterreinen. Het Rivierengebied met “Rondje Pontje”. In Frankrijk door de afwisselende Auvergne of de Morvan. Nieuw: “De Slingerende Linge” fietsen langs Bed & Breakfast, langs Stayokay Hostels over de Veluwe en langs de IJssel.

Kijk op www.degeldersemorgen.nl voor meer informatie.

De Vakantiefietser De specialist voor je fietsvakantie uitrusting – fietsen – reizen Westerstraat 216, 1015 MS Amsterdam tel. 020-6164091 www.vakantiefietser.nl

BIKE-SAFE

Stuurdraagsystemen Bike-Safe

Stuurdraagsystemen Bike-Safe heeft verkoop, productie en montage in eigen beheer waardoor wij in staat zijn om een concurrerende prijsstelling te hanteren.

Bel voor meer informatie of bezoek onze internet-site.

Bike-Safe B.V. Koningshoek 15, 5094 CD Lage Mierde Tel: +31 (0)13 - 509 13 70 Fax: +31 (0)13 - 509 61 41 E-mail: info@bike-safe.nl Website: www.bike-safe.nl

Fietsmaatje gezocht Vrouw, 61 jr, zkt m/v voor fietstrektocht in NL. Overn. via vrienden op de Fiets. Liefst mensen uit omg. Rotterdam. Ca. 40 km p. dag. Tel. 010-4194782

Diversen Weggezakte kennis Frans ophalen ? Kies voor Universelle, een unieke cursus. 055-3558083 of ga naar www.universelle.nl Fietsen, wandelen, steppen of een bustocht door de fraaie stad Groningen o.l.v. een deskundige gids? Bel (050) 309 07 57 of zie: www.henkbakker.nl Varen door het Franse land, naar Parijs of Reims?

Weekarrangement. Kijk op WWW.VAARMEE.NL of bel: 06-44924771 Avaghon lichtgewicht stalen fietsen met de hand opgebouwd naar wens.

26”/28”, Rohloff/Tubus/SON/Shimano.

Ook tandems. Info op www.re-cycle.nl tel: 0317-422690 Wageningen.

Fietsers in de knel? De Fietsersbond helpt!

Word nú lid van de Fietsersbond en ontvang 20 kaarten met 4.500 km fietsroutes gratis!

Vul de coupon in en stuur deze nu op. Of meld u aan via www.fietsersbond.nl/vvf2010.

Dan ontvangt u als nieuw lid helemaal gratis een box met 20 LF-fietsroutekaarten van heel Nederland met 4500 km aan fietsroutes (winkelwaarde GRATIS: 20 fietsroutee 27,50). Tevens ontvangt u uw Fietsersbond-pas met vele extra voordelen, kaarten. zoals kortingen in fietsenwinkels.

Word nú lid!

5 redenen om lid te worden

3

Elke 2 maanden het tijdschrift ‘Vogelvrije Fietser’, boordevol interessante en praktische informatie. Met testen van o.a. fietsen, fietssloten en fietsroutes.

Korting voor leden op fietsen, fietsaccessoires, overnachtingen, kaarten en gidsen, buitensportartikelen en reparaties onderweg. Kijk op: www.fietsersbond.nl/ledenvoordeel

4 Fietsrouteplanner. Stel uw route samen 5

met de fietsrouteplanner van de Fietsersbond. Kijk op: www.fietsersbond.nl/routeplanner Zoek je naar informatie over fietsen, fietsroutes, overnachtingsmogelijkheden etc. Kijk op: www.fietsersbond.nl

A N T W O O R D K A A R T

Ja, ik word lid van de Fietsersbond en ontvang 20 fietsroutekaarten gratis thuis.

Ik machtig de Fietsersbond om maandelijks, voor een periode van minimaal één jaar, tot wederopzegging het volgende bedrag van mijn giro- of bankrekening af te schrijven:

� e 2,50 � e 3,50 � e 5,� Ik geef een ander bedrag, namelijk: e ............... (minimaal e 2,17 per maand) NAAM:

M/V

STRAAT:

HUISNR:

POSTCODE:

PLAATS:

TELEFOON:

GEBOORTEDATUM:

E-MAIL: GIRO- OF BANKREKENING:

(BIJ AUTOMATISCHE INCASSO)

DATUM: HANDTEKENING:

� Ik betaal liever per acceptgiro. Stuur mij er eentje toe s.v.p.

Stuur deze coupon op naar de Fietsersbond, Antwoordnummer 4309, 3500 VE Utrecht (postzegel niet nodig). Let op: deze aanbieding is geldig t/m 31 december 2010

U kunt ook lid worden via www.fietsersbond.nl/vvf2010

10.vvf.687

2

Meer en betere fietsvoorzieningen.

Meld uw klachten over onveilige of oncomfortabele fietsroutes op www.fietsersbond.nl/meldpunt

�

1

Kliksysteem voor fietstassen Een dubbele fietstas is handig voor de boodschappen, maar je haalt de tassen niet makkelijk van de fiets om ze naar de winkel mee te nemen. Fast Rider heeft daar iets op bedacht: de Fast Lock Quick Carrier. Deze tassen haal je in een handomdraai van de bagagedrager. Een slot voorkomt dat anderen er met je tassen vandoor gaan. De basis van het systeem is een constructie van twee stevige kunststof platen. Eentje schroef je op de drager. En de tweede is in de tas verwerkt. Als je die twee platen op elkaar klikt, zitten de tassen stevig vast. Het systeem werkt goed. De plaat kan ik simpel monteren op de drager en ik heb geen bagagedrager gevonden waar hij niet op past. Los- en vastklikken van de tas gaat makkelijk. Als de Quick Carrier vol boodschappen zit, is het wel een gedoe om de twee helften over de drager te hangen en de tas goed te laten vastklikken. De tas dragen aan het handvat gaat prima. Wel opletten dat je geen stukje huid tussen de kunststof helften krijgt. Fast Rider levert drie modellen in drie verschillende kleuren.

Tassen met het systeem zijn tien euro duurder dan een vergelijkbare tas zonder het systeem. Voor 5,95 euro kun je een losse bevestigingsplaat kopen voor montage op een tweede fiets. 

producten

kort nieuws rare fratsen column lokaal fietsvraag producten brieven colofon

Bobike Maxi City Bobike brengt een nieuwe kinderzitje op de markt, maar geeft daar opvallend genoeg weinig ruchtbaarheid aan. Zo is er geen enkele publiciteitsfoto van het gebruikelijke vrolijke kindje in een Bobike Maxi City. En ook geen foto’s van het complete zitje of onderdelen. Het oude Bobike zitje (ook nog gewoon te koop) is een design klassieker. Dat zal dit nieuwe zitje vermoedelijk niet worden. Wat is er mis met dit zitje?

Ik vind de gepatenteerde bevestigingsbeugel niet handig.

Daarin kun je de stangen van het zitje klikken. Met je voeten schuur je snel tegen de beugel tijdens het fietsen. Vervelend, maar ook jammer als je dure leren schoenen aan hebt. Het inklikken van het zitje is een gedoe. Je moet twee hendeltjes openklikken, vervolgens de twee stangen precies in de gaten duwen tot je een klik hoort en dan de twee beugeltjes weer dichtklikken. Voordeel van de beugel is wel dat die een deel van de spaken afschermt. De gordels zijn goed in te stellen. Je bevestigt ze links en rechts boven de schouders. Lastig is dat de riempjes op elkaar lijken, maar dat het linkerriempje alleen links past en het rechterriempje alleen rechts. Onhandig is ook dat de riempjes altijd vastgeklikt moeten worden, omdat ze anders in de spaken komen. Het zitje is met 5,2 kilo aan de zware kant en maar liefst 1,7 kilo zwaarder dan het klassieke Bobike-zitje. In de zwarte uitvoering kan het zitje erg warm worden. Wat wel goed is, is de spaakafscherming. De beentjes lopen geen gevaar. De Bobike Maxi City kost met beugel 107 euro. Bobike levert ook de Maxi City Tour voor 117 euro. Deze heeft een hoofdsteun en is verder vergelijkbaar met de Maxi City. 

VogelVrijeFietser

38

mei | juni 2010

R

ucolafrittata met tomaatjessalsa Dit kruidige groentenrecept vind je in Smaakmakend,

het enige blad dat puur over biologisch eten&drinken gaat.

Je kunt het gratis meenemen in de natuurvoedingswinkels.

Eén probleempje: ‘t smaakt allemaal zo ontzettend lekker, dat ons blad de winkels uitvliegt.

Dat is natuurlijk leuk voor de makers van het blad, maar minder leuk voor de lezers.

Want die grijpen nogal eens mis.

Onze oplossing: voor voo € 22,50 valt Smaakmakend een jaar lang (6x) op je deurmat.

Vind je dit een lekker idee?

Vi Ga dan naar www.smaakmakend.nl G of bel (030) 233 99 77.

Biologisch smaakt ’t lekkerst in

www.cyclevision.nl

Foto’s Marcel Beekmans, Miranda van Golberdinge, Julius Mak, Bas de Meijer.

Forenzen, racen, toeren...

Zoek je een fiets voor woon-werkverkeer, om te racen of te toeren?

Op een ligfiets rijd je snel, ver en comfortabel.

Maak proefrondjes op bijna alle leverbare modellen.

Nu kan je dat zelf voelen en zien op het grootste

initiatief van de ligfietsvereniging NVHPV. Kijk voor

weekeinde van 5 en 6 juni in Amsterdam.

Alles over ligfietsen... tot ziens op Cycle Vision!

ligfietsfestival ter wereld, Cycle Vision. Gratis, in het

Vraag ligfietsers en fietsenbouwers alles wat je

weten wil. Er zijn wedstrijden, lezingen en de beurs voor technische nieuwtjes. Cycle Vision is een het hele programma op www.cyclevision.nl.

Op zaterdag 5 en zondag 6 juni, Sportpark Sloten, Amsterdam ZW

Fietst u graag...

Steco neemt méér mee!

* lekker dichtbij huis?

Drenthe Culinair, fietsen en lekker tafelen

* langs een rivier?

Langs de Main in het Duitse Frankenland

Kaart-Mee izi A4 formaat - Prachtig vormgegeven kaartleesklem.

- Eenvoudig te monteren.

- Toepasbaar op bijna ieder stuur.

- Kaarthoes is voorzien van een extra lange flap, waardoor de plattegrond goed beschermd is tegen regen.

* op een eiland?

Corfu, ruige kusten en pittoreske dorpjes

* in Azië?

Thailand, Laos en Vietnam

Meer dan 200 fietsreizen vindt u op onze site

Eigen-Wijze Reizen Individuele Fiets- en Wandelvakanties Tel. 053 - 430 34 35 www.eigenwijzereizen.nl

Steco Metaalwarenfabriek b.v.

Wolweg 34, 3776 LP Stroe, Holland

Fax 0031 (0) 342 441584 E-mail: info@steco.nl Internet: www.steco.nl

Bikefinder

Powerboost De elektrische fiets lijkt alweer uitontwikkeld. Alleen fietsenconcern Accell bedenkt nog nieuwe snufjes voor de fiets met trapondersteuning.

Dat is de uitkomst van een test van elektrische fietsen die ik samen met Jappe Zijlstra van de Consumentenbond heb uitgevoerd voor de Telegraaf . Accell heeft voor zijn elektrische fietsen - Sparta, Koga en Batavus - functies bedacht die het gebruiksgemak moeten vergroten.

Zo is er een parkeerhulp. Als je met de fiets aan de hand loopt, kun je de gashendel opendraaien. De fiets rijdt

dan drie kilometer per uur. Dan hoef je niet te duwen. Handig bij hellingen in stallingen. Opmerkelijk genoeg hebben de Accell-fietsen ook een achteruit. Dat is vast bedoeld om de zware fietsen gemakkelijker uit een schuurtje te krijgen. Met de powerboost kun je even krachtige ondersteuning krijgen die niet afhankelijk is van je eigen inspanning. Tenslotte kun je de trapondersteuning koppelen aan je hartslag. Hoe harder dat hart moet pompen, des te meer ondersteuning. De resultaten van de test staan op www.fietsersbond.nl 

Customized stadsfiets Voor racefietsen, mountainbikes en vakantiefietsen was het al normaal, maar je kon nog niet echt je eigen stadsfiets samenstellen. Nu kan het wel met de Beick. Zo kun je kiezen uit een terugtraprem of een 7-versnellingsnaaf, drie verschillende sturen, elektrische ondersteuning, een gewone of een verende voorvork en wel of geen kettingkast. Basis van de fiets vormt een zwart frame waarbij je kunststof kapjes kunt bestellen in allerlei kleuren.

Uiteindelijk vind ik de keuzemogelijkheden beperkt. Je kunt bijvoorbeeld niet je eigen remmen kiezen. Een naafdynamo ontbreekt ook. Een fiets met terugtraprem, spatborden, drager, kettingscherm en standaard kost zo’n 450 euro.

Kijk op www.beick.nl. 

mei | juni 2010

Stormvaste paraplu

kort nieuws

producten

In overvolle stationsstallingen of te midden van honderd identieke omafietsen bij school kan het gebeuren dat je fiets onvindbaar is. De oplossing: De Bikefinder van Axa. Dit is een achterlicht met ingebouwd alarm. Met de bijgeleverde afstandsbediening kun je het alarm aanzetten en dan gaat het achterlicht knipperen en piepen. De Bikefinder komt in juni op de markt, de prijs is nog niet bekend. Het idee van een fietsvinder hangt kennelijk in de lucht. Want zeven studenten van de Hogeschool van Nijmegen en Arnhem hebben de Biketracer ontwikkeld. Net als de Bikefinder een achterlicht met geluid en knipperalarm dat je aanzet met een afstandsbediening. Volgens de studenten is die te zien en te horen vanaf 30 meter. De Bike-tracer is binnenkort te bestellen via www.bike-tracer.nl 

rare fratsen

column lokaal

Fietsen met een gewone paraplu is praktisch onmogelijk. De wind maakt het lastig de paraplu in bedwang te houden. En hij waait snel kapot. Veel wandelaars hebben al een betere paraplu: de aerodynamische en onverwoestbare SENZ-stormparaplu.

Hebben fietsers er ook wat aan?

Het antwoord is: ja. Bij windvlagen en een rijsnelheid van 20 kilometer per uur kon ik de SENZ probleemloos in de goede stand houden. De wind krijgt niet echt vat op de SENZ. Hij tilt hem alleen lichtjes op wat het vasthouden alleen maar gemakkelijker maakt. Zelfs wanneer ik met harde wind langs hoge gebouwen fiets, hou ik de SENZ prima in bedwang. Maar heb je er in de regen ook wat aan? In een flinke bui blijven mijn hoofd en lijf helemaal droog. Mijn benen blijven ook redelijk droog al lukt het niet de hele tijd om de paraplu zo te houden dat die ook volledig droog blijven.

Nadeel blijft dat je maar met één hand kunt fietsen. Voor lange afstanden is de SENZ daarom niet geschikt.

Maar voor ritjes naar trein en kantoor is de SENZ een uitkomst, omdat je dan gewoon met een droog gezicht het kantoor of de trein instapt. Jammer dat de SENZ niet klein opvouwbaar is. Het lange pakket is lastig mee te nemen. En er is nog iets wat verbeterd kan worden. De aerodynamica is zo goed dat het mogelijk zou moet zijn om een simpele houder te ontwerpen voor de SENZ zodat je twee handen aan het stuur kunt houden. Een uitdaging voor de ontwerpers.

De SENZ is leverbaar in drie afmetingen en kost 39,95 euro (mini), 49,59 euro (original) en 59 euro (XL) www.senzumbrellas.com 

41

fietsvraag

producten brieven

colofon

VogelVrijeFietser

Deze pagina’s worden samengesteld door de afdeling ledenservice

Fietsarrangement “Fietsen naar de Boer” van € 119,- voor € 89,- p.p.

ledenvoordeel

% kort nieuws rare fratsen column lokaal fietsvraag

25% ruim ng korti

Proef van Brabant op z’n lekkerst tijdens het 2-daagse “Fietsen naar de boer” arrangement.

U verblijft in Golden Tulip De Reiskoffer, gevestigd in een voormalig kloosterpand en gelegen naast het bos en nabij de steden Breda, Roosendaal en Bergen Op Zoom. Tijdens uw fietstocht door o.a. natuurgebied de Oude Buisse Heide en bosgebied de Pannenhoef brengt u een bezoekje aan een wijn- en aspergeboerderij, een biologische tuinderij en een gezellige kaasboerderij waar u uiteraard van al het lekkers mag proeven!

producten brieven colofon ledenvoordeel

Inhoud arrangement: • Overnachting in ruime luxe kamer • Uitgebreid ontbijtbuffet in de authentieke kapel • Culinair 3-gangen diner op de dag van aankomst • Fietsroute “Rondje Fietsen met Smaak” langs diverse boerderijen met - Rondleiding bij wijn- en asperge boerderij De Santspuy, incl. koffie en het proeven van een wijntje - Kaasproeverijtje met glaasje melk bij Kaasboerderij Ossenblok - Koffie met huisgemaakte lekkernij bij biologische tuinderij ’t Oosteind • Gratis gebruik wellnessruimte met o.a. sauna, jacuzzi en Turks stoombad

Leden van de Fietsersbond betalen slechts € 89,- p.p. (i.p.v. € 119,- p.p.) voor dit fietsarrangement.

Prijs is o.b.v. een 2-persoonskamer, verlengingsnacht inclusief ontbijt mogelijk voor slechts € 42,50 p.p.p.n. Fietshuur mogelijk voor € 9,50 p.f.p.d.

Boeken via reserveringen@reiskoffer.nl of telefonisch via 0165-316 310 o.v.v. Vogelvrije Fietser actie. Prijs is excl. add. tax € 0,90 p.p.p.n. Geldig met aankomst op vrij, za & zo en dagelijks in juli en augustus. Aanbieding geldig t/m 30 september 2010.

Kijk ook op www.reiskoffer.nl

Stainless 20 multitool van Lezyne incl. Topeak zadeltas Wedge Pack Medium voor € 55,- (normaal € 64,85)

ruim 20% korting

De Stainless Multitool Serie is ontwikkeld op basis van duurzaamheid en veelzijdigheid. De Stainless 20 is licht van gewicht en zeer robuust en heeft de volgende functies: • 2, 2.5, 3, 4, 5, 6 en 8 mm inbussleutels • Platte en kruiskop schroevendraaier • T25 torx • 60 mm getand mes • Bandenlichter • Flessenopener • 8 en 10mm steeksleutel • Disc brake pad expan der • Roestvrijstalen kettingpons • 3 geïntegreerde spaakspanners: 1-Mavic spline, 2 standaard maten Gewicht: 150 gram

De klassieke Topeak zadeltas Wedge Pack is voorzien van een regenhoes.

Door het quickclick systeem is de zadeltas makkelijk te bevestigingen.

Door middel van een extra rits is de inhoud te vergroten (1,07 tot 1,31 liter). De tas is voorzien van 3M reflectiestrepen en een achterlichthouder.

Om de Stainless 20 en de Topeak zadeltas te bestellen gaat u naar www.veelvoordefiets.nl/fb, vul tijdens het bestellen kortingscode fb179 in om gebruik te maken van de aanbieding.

Aanbieding geldig t/m 31 juli 2010.

Niet geldig i.c.m. andere acties. Prijs is exclusief verzendkosten.

Kijk op www.fietsersbond.nl/ledenvoordeel voor meer informatie.

VogelVrijeFietser

42

mei | juni 2010

Deze pagina’s worden samengesteld door de afdeling ledenservice

BAT Hoofd- en fietslamp: nooit meer batterijen nodig (van € 12,95 voor € 9,50) 25% ng korti

%

ledenvoordeel

Deze superhandige lamp wordt geleverd met een fietsclip en een hoofdband. Gebruikers zeggen: lekker handzaam in de (fiets) tas en rugzak, en altijd licht bij de hand. Na 1 minuut opwinden 40 minuten licht. De lamp heeft 3 standen: normaal, extra fel en knipperlicht.

kort nieuws rare fratsen

Op www.fietsersbond.nl/ledenvoordeel vindt u nog meer mooie aanbiedingen van praktische gadgets op zonne- en opwindenergie om optimaal gebruik te maken van het voorjaar!

column lokaal fietsvraag

producten brieven

colofon ledenvoordeel

Bestel de hoofdlamp op www.goodforall.eu/ fietsersbond. Hier vindt u ook een instructiefilmpje.

Aanbieding geldig t/m 31 juli 2010. Niet geldig i.c.m. andere acties. Prijs is exclusief verzendkosten.

Camping Card International

Het internationale ‘paspoort’ voor kampeerders Gaat u dit jaar kamperen? Neem dan de Camping Card International mee! Met deze kaart kunt u tot 25% korting krijgen bij meer dan 1.100 campings in Europa. De CCI is ook een gerespecteerd identiteitsbewijs dat voor de campinghouder dezelfde waarde heeft als uw paspoort. Bij aankomst overhandigt u gewoon uw CCI, zodat u op de camping uw paspoort bij u kan houden.

Daarnaast bent u en uw reisgezelschap (maximaal 11 personen) verzekerd tegen wettelijke aansprakelijkheid op de camping. Kijk voor meer informatie op www.campingcardinternational.com.

De CCI is voor leden te bestellen bij de Fietsersbond voor maar € 8,44.

Stuur een e-mail naar ledenadministratie@fietsersbond.nl met daarin: uw naam, voornaam, adres, geboortedatum en plaats, paspoortnummer, datum en plaats van afgifte paspoort en nationaliteit.

mei | juni 2010

% tot 25ng korti 43

VogelVrijeFietser

Abel - het nieuwe fietsen, nu bij de Fietsvakantiewinkel Ook de fietsvakanties gaan mee in de vaart van de technologie.

Tijdens uw tocht wordt u de richting gewezen door een eenvoudig te bedienen GPS die u tevens voorziet van de toeristische informatie. urE OcH r B E rD 65 vOO 38890 l E l B 4 OP El.N 02 INk kIJk w F E I O TIE! ANT vAk FOrmA S T IE IN w.F EEr ww rm O vO

Nu al diverse fietsarrangementen te boeken: Elfsteden B&B met Abel IJsselmeer met Abel ● Twente met Abel ● Drenthe met Abel ● Hollandse waterlinie met Abel ● Hessenwegen met Abel ● ●

v.a. e 325,v.a. e 650,v.a. e 199,v.a. e 279,v.a. e 169,v.a. e 139,-

Bekijk en boek de reizen op: www.fietsvakantiewinkel.nl

Zoekt u liever zelf uw weg? Ga dan naar:

www.fietskaarten.nl Het meest volledige overzicht van fietsroutes, fietskaarten en reisgidsen Compleet, snel, actueel en liefde voor het fietsen Kwaliteitsselectie fietsvakantieuitrusting Ook verzorgde fietsreizen! Van individuele fietshotelvakanties tot kampeerreizen in een groep Alle fietsbussen en fietstreinen Voor meer informatie, zie onze site, of bel

024 - 3889065

Molenveldlaan 110, 6523 RM Nijmegen Tel. 024 - 3889065, fax 024 - 3608454 e-mail: info@fietsvakantiewinkel.nl www.fietsvakantiewinkel.nl

Compleet en snel... maar bovenal liefde voor het fietsen!

VogelVrijeFietser

Benen meten fietsvraag

kort nieuws rare fratsen

column lokaal

‘Moet ik echt zo’n

fietsvraag

producten

klein fietsje?’, vraagt

brieven

colofon

Sensor uit Andijk.

‘Ik heb een Gazelle MTB gekocht, maat 49’, schrijft ene Sensor uit Andijk. ‘Volgens mijn binnenbeenlengte van 80 centimeter zou ik een mountainbike maat 45 nodig hebben. Maar maat 49 is al zo’n klein kinderfietsje, 53 lijkt een stuk beter. De zadelpen staat dan niet zo hoog. Wie vertelt mij wat meer over de maten. Ik vind zo’n klein fietsje een beetje lullig staan.’

ten en kijk hoe dat fietst. Er zijn verschillen tussen merken.

Een Gazelle en een Koga van dezelfde maat voelen anders.’

Collega Veenstra in Heerenveen heeft ook niet veel op met meetapparatuur. ‘Het aantal framematen is beperkt. Je kunt wel heel nauwkeurig uitrekenen welke maat iemand zou moeten hebben, maar als die maat er niet is, schiet je er niks mee op.’

Meetmethodes

Virtuele maten

Ja, hoe zit dat met framematen? Het is iets met de binnenbeenlengte. Op internet gaat het in combinatie met framematen ook meteen over de binnenbeenlengte. De meest geciteerde methode is om op blote voeten tegen de muur te gaan staan, de voeten 15 centimeter uit elkaar, en dan de lengte van vloer tot het kruis meten. Er zijn ook interessante variaties op deze meetmethode te vinden met een boek of een stok tussen de benen. Op de website van de Fietsersbond staat zelfs een variant waarbij je iets met je ballen moet doen. Voor dames niet helemaal navolgbaar. Maar goed. Na een dergelijk exercitie heb je een getal. Dat moet je dan vermenigvuldigen met 0,66. En dan heb je een framemaat. Er zijn varianten voor racefietsen: vermenigvuldig met 0,65. Of voor mountainbike: vermenigvuldig met 0,226.

Dan krijg je een maat in inches. Die kan je dan ook weer omrekenen naar centimeters. En dan blijkt grof gezegd dat je voor het racen een wat kleinere framemaat nodig hebt en voor het mountainbiken een nog veel kleinere framemaat.

Grote fiets is stoerder

Maar wat heb je eigenlijk aan zo’n maat? Een rijwielhandelaar vraagt nooit: En, wat is uw maat? Joop Zandberg, fietsenmaker in Grou: ‘Ik kijk gewoon naar de klant. Jij bent geen kleine dame, framemaat 56 zou ik zeggen. Wat heb je uitgerekend? 54? Ja, uit berekeningen komt vaak een kleinere maat. In de praktijk willen mensen altijd op een grotere fiets dan strikt genomen nodig is. Ik weet niet waarom dat is. Dat vinden ze stoerder.’

Tegenwoordig zijn er fietsenmakers die een hele bodyscan maken om de framemaat te bepalen. ‘Wij zijn niet zo van de apparaten, uitproberen is zinniger. Ga maar op een fiets zit-

mei | juni 2010

Tekst:

Kees Bakker, de consumentenvoorlichter van de Fietsersbond, legt uit dat de framemaat eigenlijk alleen iets zegt over de hoogte van het frame. Bakker: ‘Een framemaat is de lengte in centimeters van de staande buis van de trapas tot waar de zadelpen begint. Om de hoogte van het frame te bepalen is de rekenmethode van de binnenbeenlengte wel goed, maar de framemaat zegt niks over de goede afstand naar het stuur. Fietsfabrikanten passen de afstand tot het stuur niet goed aan. Gevolg: grote frames waar het stuur relatief dichtbij staat en kleine frames waar het stuur relatief veraf staat.’

Mountainbikes hebben een aflopende bovenbuis en een relatief lange zadelpen. Daarom is de maat van een mountainbike vaak zo klein, zoals ook vragensteller Sensor merkte. Voor mountainbikes zijn ook nog ‘virtuele maten’ in omloop: VTT, de plek waar de virtual top tube (de imaginaire horizontaal lopende buis) de zadelbuis zou kruisen.

Wat adviseert Bakker? ‘Eigenlijk moet je de maat als ruwe richtlijn gebruiken en dan op een fiets gaan zitten en door te fietsen ervaren of die maat echt past. De zadelhoogte is gemakkelijker te veranderen dan de afstand tussen stuur en zadel, al is er met een andere stuurpen of een verstelbare stuurpen wel iets aan te doen.’

Dus Sensor, je niks aantrekken van de maten en maar gewoon de fiets uitproberen. 

Karin Broer Foto: Bas de Meijer

In de vraagbaak op www.fietsersbond.nl kunnen mensen vragen stellen over prangende fietsproblemen. In de rubriek Fietsvraag kiest de Vogelvrije Fietser er één uit om uitgebreid te beantwoorden.

45

VogelVrijeFietser

cursussen fietstechniek worden gegeven. Wij hebben een ligfietswinkel en geven klanten een privécursus als ze dat willen. Natuurlijk kan dat ook met een “rechtop” fiets.

De klant betaalt de uren dat we bezig zijn en de verbruikte onderdelen.

Hij/zij heeft dus zelf de kosten in de hand. Wel eerst een datum en tijd afspreken.

Mark Burgers ACE Ligfietsen, Winterswijk www.ace-shop.com

brieven

kort nieuws rare fratsen column

Fietsreparatiecursussen (2)

lokaal fietsvraag producten brieven colofon

Belgische verkeersborden

Deze verkeersborden trof ik aan bij Houyet in Belgie. Of het probleem aan het Belgische fietsersbeleid ligt of aan de EU die het fietspad (Ravel) van Houyet naar Rocheford) financierde, weet ik niet.

Philip Idenburg

Fiets telt als kind

Hierbij een kleine reactie op een artikeltje in het nummer van maartapril 2010: ‘Fiets in trein’. Theo Zeegers heeft de ervaringen in het buitenland geïnventariseerd. Hij stelt Kopenhagen als voorbeeld, omdat daar de fiets gratis mee mag.

Mijn ervaring dateert van zomer 2003.

Na een tocht Groningen-BremenRostock- Ystad (zuid Zweden) wilden we verder via Malmö en Kopenhagen.

Er ligt tussen Kopenhagen en Malmö tegenwoordig een gigantische brug, maar die is afgesloten voor fietsers en voetgangers. Fietsers nemen in zo’n geval de trein. We stonden dus met de fiets in een buitenwijk op het onbemande internationale metrostation Malmö-zuid bij de kaartjesautomaat, maar we zagen geen fietskaartje. Dus maar gewoon elk een kaartje gekocht en met de fiets in de trein gestapt.

Toen kwam de conducteur onze kaartjes controleren: ‘Waar zijn jullie fietskaartjes?’

Wij hebben uitgelegd dat dat dus niet op de automaat zat. De controleur vertelde dat we voor elke fiets een Kinderkaartje moesten kopen. ‘Een fiets telt voor een kind.’

‘Ja, maar dat staat niet op de automaat . We hebben er ècht naar gezocht.’

VogelVrijeFietser

46

Toen heeft hij ons maar verder gewoon laten doorreizen.

‘Maar volgende keer wèl een kinderkaartje voor je fiets kopen, hoor.’

Dat is toch niet helemaal hetzelfde als in jullie artikel staat.

Wout Kranendonk

Gemeenten snappen het niet

Ik fiets dagelijks van Hoofddorp naar Aalsmeer, maar met de gladheid was dat geen doen omdat er niet gestrooid was. Terwijl het toch een druk bereden fietspad is met heel veel mensen die op Schiphol werken en naar de veiling in Aalsmeer gaan.

De dienstweg naar Schiphol was wel netjes schoon. Maar ik vermoed dat Schiphol dat fietspad zelf bij houdt.

Ik heb hier zelf geen goed woord voor over. Het was ook geen goed idee om dan maar op de weg te gaan fietsen omdat die weg erg druk is. Als fietser ben je dus voor de gemeente Haarlemmermeer niet belangrijk. Dat was in de gemeente Aalsmeer beter geregeld. Dat mag dan ook gezegd worden.

Margreet Boef, Hoofddorp.

Fietsreparatiecursussen (1)

In de Vogelvrije Fietser van januari/ februari 2010 staat dat er zo weinig

Fietsen moet, elke dag. Dus is fietsreparatie dagelijkse praktijk/ noodzaak.

Cursussen daarvoor zijn continu en hele jaar door nodig. Dat doen wij dus bij Smerig, in Amsterdam.

Smerig is een collectief van acht vrijwilligers die samen een fietsenmakerij runnen. Waaronder één gediplomeerde en één professionele fietsenmaker.

We hebben het vak met elkaar en van elkaar geleerd. Elke vrijdag kunnen klanten hun eigen fiets opknappen, op de zelfwerkdag. Onder onze begeleiding, met onze gereedschappen.

Kennis van fietstechniek helpt, maar is niet vereist. Wij willen alles uitleggen, van drieversnellingsnaaf, linnen kettingkast tot paraplu spaakpatroon of center pull rem.

Uurtarief is zeer schappelijk, zeg twee euro per uur. Vaak blijft er aan het eind van het jaar een batig saldo over, daar sponsoren we dan een aantal goeie doelen mee (win-winwin-economie). We timmeren niet aan de weg, hoeven niet te adverteren, onze klanten weten ons wel te vinden. Druk zat. Maar in een artikel over fietsreparatiecursussen Smerig niet noemen, is een omissie.

Kijk voor een impressie van de werkplaats op www.ostade233.nl/clubs/ smerig.html Giovanni van Smerig, Amsterdam

Toekomstvisioen

Ik zat laatst in de auto als bijrijder en keek naar de snelweg. Ineens zag ik die snelweg zonder auto’s. Wat een ruimte en mogelijkheden voor een fietser! Mijn vriend en bestuurder van de auto had het over fietsers die

mei | juni 2010

En ik genoot. En toen zat ik met dat idee. En ik wist niet wat ik er mee moest. Toen dacht ik: ik stuur het naar de Vogelvrije fietser.

Emile Jonker

colofon Redactieadres en landelijk bureau Fietsersbond Kanaalweg 50, 3526 KM Utrecht, Postbus 2828, 3500 GV Utrecht, ( 030-2918171, fax 030-2918188, e-mail: info@fietsersbond.nl internet: www.fietsersbond.nl Redactie Michiel Slütter (hoofdredacteur), Kees Bakker (testredacteur), kort nieuws Suzanne Brink (redacteur)

brieven

rustig 100 km p/u konden fietsen.

Dat geloofde ik niet, maar 50 km p/u kon ik me wel voorstellen. En dus stelde ik me fietsers voor op het hele snelwegennetwerk van Nederland, die allemaal met minstens 50 km p/u naar hun werk reden . Wat een stilte, een ruimte en een snelheid.

Ik zie dit helemaal gebeuren in de toekomst. Als de olie op is, zeg maar.

Vandaag zat ik te denken aan het energieprobleem, autogebruik, milieuververvuiling en hoe moeizaam het gaat om milieuvriendelijke auto’s op de markt te krijgen: zonne-energie, waterstof etc.

Ik stelde me uitvinders voor die met fietsen aan de gang gaan, en milieuvriendelijke energie- bronnen verschaffen voor de fiets: zonne-energie, waterstof, wind, etc. De auto- en brandstoffenenergie industrie heeft hier geen vat op, dus dit moet kansen creëren voor uitvinders, die zijn weerga niet kent.

Toen stelde ik me fietsen voor die gebouwd zijn met bijvoorbeeld geïntegreerde metalen fietstassen vast aan de achterkant, met slot, een aerodynamische vormgeving etc. etc.

En toen zag ik de hele bevolking zo al fietsend over onze Nederlandse snelwegen, met fantastische fietskleding, waterdicht, warm, opvallend.

rare fratsen

Medewerkers aan dit nummer Karin Broer en Kees Volkers.

Vormgeving Akimoto grafisch ontwerpers, Amersfoort

Fietsverkeersborden in Bohemen

Deze grappige, bijzondere fietsverkeersborden zag ik in Bohemen in Tsjechië, tijdens een korte langlaufvakantie.

Leen Vegter (25 jaar lid)

column lokaal fietsvraag

producten brieven

colofon

Drukwerk Habo DaCosta, Vianen Contributie inclusief toezending van de Vogelvrije Fietser bedraagt e26,per jaar (jonger dan 25 jaar e10,-) en e13,- zonder dit blad (meer mag natuurlijk ook). Wanneer het lidmaatschap in de loop van het verenigingsjaar wordt beëindigd, blijft de jaarlijkse bijdrage in zijn geheel verschuldigd.

Adreswijzigingen kunnen via de website (www.fietsersbond.nl/contact) worden doorgegeven of schriftelijk: stuur de adresband van dit blad met het nieuwe of verbeterde adres terug naar de Fietsersbond.

Advertenties Patricia Rijkse (ma, di, do) 030 - 2918142, fax 030 - 2918188 p.rijkse@fietsersbond.nl Oplage 30.000 ISSN 0166-0276

(

Sluitingsdatum kopij volgende VogelVrije Fietser: 25 mei.

Het nummer verschijnt begin juli 2010.

Het overnemen van artikelen is mogelijk na schriftelijke toestemming van de redactie.

De artikelen geven niet noodzakelijk het standpunt van de Fietsersbond weer.

Omslag: Ronald Slabbers Jaarverslag: Het jaarverslag van de Fietsersbond staat op www.fietsersbond.nl/jaarverslag

Maasvlakte

Deze foto is gemaakt bij Futureland, het bezoekerscentrum van Maasvlakte 2.

Els Huijvenaar, Den Hoorn

mei | juni 2010

47

VogelVrijeFietser

Verkeersadviseurs met een voorliefde.

Voetgangers en fietsers verdienen beter!

Stationsplein 7A 2801 AK Gouda T 0182 520 870 www.ligpart.nl info@ligpart.nl

Martelarenplein 3 bus 7 B-3000 Leuven T +32 (0) 16 24 22 70 www.timenco.be info@timenco.be

Met Maja van der Voet erbij in Gouda en Wim De Beckker erbij in Leuven, kunnen we opdrachtgevers nog beter van dienst zijn!