VVF juli-augustus 2010 by Fietsersbond

Vogelvrije fietser juli - augustus 2010 • jaargang 35 • no 4

e de g rot sen t e i f a m o ‘Fietsers chanteren automobilisten’ De rafelranden van Maastricht Getest: de luidruchtigste fiets Zijn oude fietsen beter?

te st

10 De rafelranden van Maastricht

In Zwitserland rijden de treinen op tijd

REDACTIONEEL

Stadsfietser

Suzanne Brink redacteur Vogelvrije Fietser s.brink@fietsersbond.nl

Geen Nederlander hoeft meer in zijn eentje te fietsen. Deze maanden trekken hordes vierdaagsefietsers door het land. Zelfs Venray met zijn fietsvrije centrum heeft een fietsvierdaagse. Bij voorkeur voeren die tochten door de lokale bossen, langs rivieren en graslanden. Dit vanuit de gedachte dat het per definitie leuker is om routes te fietsen met weinig of geen huizen. Een grove misvatting als ik op mijn eigen ervaringen afga. Ooit fietste ik vijftien kilometer naar de middelbare school en later heb ik jaren vanuit Utrecht naar mijn werk in Hilversum gefietst. Tegen sommige stukken zag ik op als een berg. Dat waren de eindeloze wegen door de polder of stukken met een enkel boompje dat mij van de autoweg scheidde. Onderweg niks dan wolken, vlaktes en autoâ&#x20AC;&#x2122;s om naar te kijken. Mijn favoriete stukken waren de dorpen en steden. Winkels! Zebraâ&#x20AC;&#x2122;s! Vensterbanken! Tuinkabouters! Het platteland als recreatief walhalla is zo overschat. Op vakantie snak ik na de verplichte natuur naar een terras in een stad. Gelukkig worden in steeds meer steden in binnen- en buitenland fietstochten langs architectuur, kunst of bijzondere tuinen uitgezet. Voor dit nummer van de VVF deed ik Maastricht en mijn benen jeuken om ook Utrecht, Rotterdam, Luik, Berlijn, Brussel, Barcelona en ga zo maar verder te doen.

VogelVrijeFietser

juli | augustus 2010

De omafiets, het vervoermiddel van middelbare scholieren

20 Jennifer Schrooten, Nederlands kampioene kunstwielrijden

TEST 10

Rafelranden

Modelland

Overal in Nederland komen bedrijfjes op die fietstochten door de stad aanbieden. In Maastricht gidst André Nieste fietsers langs de ‘rafelranden’.

Verdwalen in Zwitserland is bijna onmogelijk. ‘Pünktlich en gründlich zijn Duitse woorden, maar uitgevonden door de Zwitsers.’

Stokoude fietsen

De meeste fietsenmakers vinden het doodnormaal dat een fiets na tien jaar rijp is voor de sloop. George Chardon uit Bennekom niet.

Omafietsentest

De populaire omafiets is zo simpel dat er bijna niks aan stuk zou moeten kunnen gaan. Dat valt tegen.

juli | augustus 2010

Chanterende fietsers

Verkeerspsycholoog Cees Wildervanck over chanterende fietsers. ‘Jij durft mij toch niet plat te rijden.’

Kunstwielrijden

Een fiets is niet alleen geschikt als vervoermiddel. Je kunt hem ook gebruiken als turntoestel.

Grensparkroute

De Grensparkroute fietst om de Kalmthoutse heide heen. De fietser ziet vooral schapen.

Testpanel onderzoekt GoCycle

De GoCycle is misschien de mooiste, maar zeker de luidruchtigste elektrische fiets. ‘Ik weet niet waarom deze fiets bestaat.’

Rubrieken 4 Kort 9 Rare Frats 17 Column

38 Producten 43 Fietsvraag 45 Brieven

VogelVrijeFietser

kort

De hele familie kan al fietsend kabouterraadsels oplossen in de Kempense Meren in België. De speurtocht draait om koningin Milandrea, een koningin die eeuwen geleden in de Kempen regeerde over een volk van kleine wezens. Waar trok de stam van Milandrea indertijd naartoe? En vooral: ligt hun schat nog ergens onaangeroerd in de Kempen? De zoektocht start op www.hetgeheimvandekempen.be.

Hyperrealistisch Meestal schildert Tjalf Sparnaay een hyperrealistische gebakken ei, bakje patat, kroket uit de muur of bak sla. Maar van zijn hand is ook het schilderij ‘Fiets’. De internationaal vermaarde kunstenaar heeft geen rijbewijs. Zijn oude fiets is zijn belangrijkste vervoermiddel. ‘Fiets’ is ook als litho verkrijgbaar (375 euro). Zie www.tjalfsparnaay.nl Koningin Milandrea

Vruchtensap en wijnhoeven

enz. kun je vinden ektrische oplaadpunten, w.routebureauzeeland.nl). .nl

psycholoog. is beeldend kunstenaar en ontmoeten kken ontdekken, mensen ze in haar passies: daarover vertelt foto’s, in vertaald , unst is beleving – en in iews, portretten, verhalen me with Ride en mber 2009 versche Fietstochten ge fietsgids voor New York. eg, interviews e, met leuke stops onderw rken. kunstwe en foto’s kers, tips en tricks, focus op het te Roos na New York haar

Van Vlissingen tot Walcheren

Van Colijnsplaat t Noord-Beveland

Over de Oostersc

De Kop van Scho Schouwen-Duive

Van Zierikzee to Schouwen-Duive

Van Goes tot Ye Zuid-Beveland

De Zak van Zuid Zuid-Beveland

Tholen en Sint Tholen

Van Hulst tot h Zeeuws-Vlaan

Van Groede to Zeeuws-Vlaan

INTERVIEWS

Fietsgids voor Zeeland

Aagje Feldbrugg Fleur van der Mi Maarten Ducrot Johan van de Ve Ad en Anja Pher Kees Slager Tanja & Maurice

De Sequoiahof De Appelaere Joost Heeren

Roos Stallinga

VogelVrijeFietser

Van Middelburg to Walcheren

Roos Stallinga

jes kijk op: www.rondjepontje

wild, sober en sierlijk

Fietsgids voor Zeeland

Als de route aakt van de knooppunten. . Als de route lleen het nummer genoemd aam aangegeven op de kaart.

van de zee: stoer, weids, licht,

‘Zeeland – een eigen verhaal heeft, ieder dorp en ieder Roos Stallinga waar schreef enmens fotografeerde eerder het mooie tegelijk. Zeeland, eilandenland, te bereiken. Zeeland, land moest worden om elkaar ik door je en waar vanouds lang gereisd n en overstromingen. Mag storme van ers overlev ers, fietsboek Ride with me NY bij elkaar. Inmiddels is ze terug van vechters en volhard zon op me schijnt, en de wolken de wind? En voelen hoe de fietsen? Met mijn neus in weel, de zee. Ik snuif het is nooit ver: een kreek, een Water en. beweg hoofd dijk. in boven eigen land en nam de provincie Zeeland onder handen. mijn buitendijks, of op de d langs de kaaien: binnendijks, op en neem het mee. Waaien dromen, alles stroomt en gedachten, herinneringen, in mijn hoofd: lijf. een film van mijn mt DeEr speelt opzet Rij met me mee ZLD lijkt veel op de New de eerste zon verwar en zink ik neer in het gras, borrelt. Dan wordt het stil zoemt, mijn hoofd is leeg.’ Alles ritselt en Yorkse fietsgids: interviews met locals, beschrijvingen van de zoute wind zilte oester op je tong tot je zintuigen: van de verse s. Geniet en Beleef Zeeland met alhoreca paadje arde onverh lende bijzondere en winkeltjes onderweg en een frisse open stukken, tot kronke op je gezicht, van de lange, polder voor polder, trap voor Zeeland, dijkje voor dijkje, kom tot rust. Ontdek het ware opmaak met speelse tekeningetjes. Waar andere routebetrap: Rij met me mee ZLD! schrijvingen vaak blijven hangen in gortdroge achtergrondverhalen bij kerken en monumenten - met liefst zoveel mogelijk jaartallen - interviewt Stallinga de eigenaren van Wijnhoeve De Kleine Schorre. En schrijft over het verse sap van De Appelaere. En de bijzondere boekhandel de Drvkkery in Middelburg. Rij met me mee ZLD kost 12,50 euro.

R FIETSROUTES

RIJ MET ME MEE ZLD

what’s in a name? – land

ppuntenruik gemaakt van het fietsknoo lijkheid die geselecteerd zijn op aantrekke je lt hoe en, als je van tevoren uitstippe

ltaat.

Kabouters zoeken

juli | augustus 2010

De Hema heeft wel iets met fietsen. De eerste prijs in de jaarlijkse Hema ontwerpwedstrijd gaat naar de vrachtpatser van RenĂŠ Bijsterveld, student aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. Hij ontwierp een vrolijke en handige constructie om kratten en ander groot spul mee te kunnen nemen op de fiets. Typisch Hema, vindt de jury. Hopelijk ligt hij snel in de winkel.

kort

Vrachtpatser

Opening fietspad Soest-Soesterberg

Fietsen op het vliegveld Eind mei ging het nieuwe fietspad tussen Soesterberg en Soest open, dwars over de voormalige vliegbasis. Echt nieuw is het fietspad niet. Je kunt het ook een heropening van de oude Postweg noemen. Die werd tot diep in de jaren vijftig gebruikt. Als er een vliegtuig landde, werd het stoplicht voor het verkeer op rood gezet. Het nieuwe fietspad verkort de route Soesterberg â&#x20AC;&#x201C; Soest met twee kilometer en gaat door de ecologische hoofdstructuur. Op de plek waar het fietspad de landingsbaan kruist, is het landschap zo weids dat je je op een steppe waant. In het belang van de natuur is het fietspad alleen overdag geopend.

Kratten op de fiets

Dordrecht houdt van duidelijkheid

juli | augustus 2010

VogelVrijeFietser

Gratis advertentie

Het verkeer wordt steeds vriendelijker.

DOE JE MEE? 6

VogelVrijeFietser

juli | augustus 2010

kort

Guerillatuintjes Gat in het wegdek? Steve Wheen weet er in Londen wel raad mee. Hij zet er plantjes in. Wheen is student industrieel design: â&#x20AC;&#x2DC;Ik woon zelf in een flat. Ik ben gek op tuinieren, maar ik heb geen tuin. Dit is dus een mooie oplossing. En ik wil met die tuintjes ook een punt maken: er zitten overal gevaarlijke gaten in het wegdek. Door er een plantje in te zetten valt dat nog meer op en zien de fietsers het bovendien sneller.â&#x20AC;&#x2122; Leuker dan een gevarendriehoek. Wheens guerillatuintjes zijn te bewonderen op http://thepotholegardener.com

Dapper bloemetje

Discriminatie Een Zutphenaar heeft de Commissie Gelijke Behandeling ingeschakeld omdat hij als man zijn fiets in de bovenste rekken van de stationsstalling moest zetten. De man had gelijk, volgens de Commissie. Het is inderdaad discriminatie.

juli | augustus 2010

VogelVrijeFietser

ontmoeten, delen, beleven

samen eropuit 1001 routes bij stayokay Ontdek de verrassende Wadden, fiets door de mooie Biesbosch of ga eropuit in een veelzijdige stad! In alle 29 hostels van Stayokay liggen mooie fietsroutes voor je klaar.

actief eropuit vanaf â&#x201A;Ź 65 p.p. Inclusief: welkomstdrankje, 2x overnachting met ontbijt, 2x lunchpakket, 2x diner, fietsroutes en een handige accessoire voor onderweg. Bij Stayokay boek je eenvoudig een fiets bij. Bewust genieten. Alle Stayokay hostels hebben het Europees Ecolabel, hĂŠt keurmerk voor milieuvriendelijke producten en diensten. Ook serveert Stayokay koffie van Max Havelaar, verse scharreleitjes en biologische wijnen. Zo kun je bewust genieten!

Bel 020 551 31 55 of kijk op www.stayokay.com

rare frats Tekst: Karin Broer Foto: Bas de Meijer

Betonblokken op de weg Op de drukke stationsstraat in Ermelo staan betonblokken op de weg. De bedoeling is het autoverkeer te temmen. Geregeld worden ze over het hoofd gezien.

Sjef Oerlemans, persvoorlichter gemeente Ermelo: ‘Het zijn blokken van een meter bij een meter, die zie je echt niet over het hoofd. Ik zal even navragen of er plannen mee zijn.’

Aggie Walta schrijft: ‘Twee jaar geleden heb ik een ongeval gehad bij het station in Ermelo. Het onoverzichtelijke kruispunt daar is zeer gevaarlijk. Je moet wel tien paar ogen hebben en de betonblokken, die precies op de rijroute staan van de fietsers, worden geregeld over het hoofd gezien. Dat had ik ook. Met als gevolg over de kop met de fiets en flinke schade.’ Walta stelde de gemeente aansprakelijk. Uiteindelijk is de zaak juridisch afgehandeld, maar de situatie is niet veranderd. Walta: ‘De gemeente doet verder niets aan de situatie. Wel zijn een paar rode strips op de blokken aangebracht. Dat is alles.’

Later ‘Ze zijn wat kleiner, ongeveer zestig bij zestig centimeter. Er is vorig jaar een incident geweest en later nog eentje. Dat is alles. We hebben voor deze betonblokken gekozen om auto’s te weren. Het is een keuze uit twee kwaden. We moeten er iets neerzetten. Als iedereen de borden zou gehoorzamen, hoefden we dat niet te doen. Maar u weet hoe dat gaat. Fietsers mogen verderop in de Stationsstraat van 11.00 tot 18.00 uur niet fietsen en dat doen ze wel. Samengevat, we hebben geen klachten, en het is een goede manier om het plein autoluw te houden.’

Nico van Harten van de afdeling Ermelo van de Fietsersbond: ‘Het is een soort shared space- pleintje. Er komen veel fietsers langs. Het is een drukke fietsroute, zeker voor mensen uit Ermelo-West. Als afdeling hanteren we sinds twee jaar een soort verlanglijstje: dit punt staat bovenaan.’

Berry den Brinker is bewegingswetenschapper aan de Vrije Universiteit en deskundige op het gebied van het zichtbaar maken van objecten in de openbare ruimte. Hij bekijkt een foto van de situatie. ‘Maar dit is afschuwelijk. Grijze blokken, heel weinig contrast met het wegdek. Dit is zó slecht zichtbaar.’

Een medewerker van de afdeling verkeer en civiel techniek: ‘Die blokken zijn bedacht door een architect. Auto’s mogen er wel rijden, althans bestemmingsverkeer, maar het is de bedoeling dat ze hun gedrag aanpassen, vandaar de blokken. Ze liggen er nu een jaar of vijf. In die tijd is er twee keer een fietser tegenaan gereden. En er is een keer een auto bovenop zo’n blok belandt. Hoe dat is gebeurd, is onbegrijpelijk.’ En gaat u ze weghalen? ‘Nee. We hebben ze vorig jaar schoon gespoten en er een reflectorstrip opgeplakt. Dat lijkt me voldoende.’ Maar er gebeuren ongelukken met de blokken ‘Het is niet anders dan met paaltjes, je moet wel alert zijn. Nee, mijn naam hoeft niet bij het stukje. Als u meer wilt weten, moet u de persvoorlichter bellen.’

juli | augustus 2010

Er zijn nu wel rode reflectorstrips opgeplakt ‘Die zijn relatief klein en die zul je alleen zien als je echt naar de blokken kijkt. Met veel andere weggebruikers op de weg kijken mensen er niet echt naar. Ze letten op elkaar en vaak zullen de blokken afgedekt zijn omdat er een ander voor rijdt. Veel mensen zullen ze niet zien. De gemeente zou er in ieder geval voor moeten zorgen dat ze meer contrasteren. Maak de ribben van deze kubussen pikzwart of heel wit, of een andere hele donkere of lichte kleur. Je mag de gemeente naar mij verwijzen, want dit kan echt niet, hoor.’ 

Komt u ook regelmatig een vreemde situatie tegen? Stuur hem naar de redactie van de Vogelvrije Fietser: vvf@fietsersbond.nl of postbus 2828 3500 GV Utrecht.

VogelVrijeFietser

Fietsen langs Maastrichtse rafelranden

Opmars van de stadstours

Overal in Nederland komen bedrijfjes op die fietstochten door de stad aanbieden. In Maastricht gidst André Nieste fietsers langs de ‘rafelranden’. ‘Vroeger werden hier de botten opgeslagen voor de gelatinefabriek.’ Tekst: Suzanne Brink Foto’s: Jean-Pierre Geusens

VogelVrijeFietser

juli | augustus 2010

Maastricht Tocht: MTB-tocht langs de Rafelranden van Maastricht. Organisatie: Maastricht-Biking, www. Maastricht-Biking.com Eigenaar: André Nieste Overig aanbod: Tochten door de stad, langs verborgen sporen, door groeves, maar ook een tocht naar Luik en terug.

Krakersbolwerk Het landbouw belang

dat hij naar de andere kant gaat vallen. Hij staat al scheef naar achter’. De overbuurvrouw weet ook niet of er plannen zijn om met dit terrein iets te doen.

Belvédère

‘De schoonheid van het verval’, wijst André Nieste van Maastricht-Biking.com. ‘Moet je die afgebrokkelde schoorsteen zien.’ We kijken vanachter gaas naar een oude rubberfabriek in het noorden van Maastricht. Planten groeien uit de kieren en barsten in de schoorsteen. De fabriekshal verzakt deerlijk. Op het dak liggen onduidelijke voorwerpen te rotten. ‘In België heb je veel meer van dit soort terreinen.

juli | augustus 2010

In Nederland wordt alles snel opgeruimd. Dit is een unicum. Ik zou het liefst zien dat ze dit zo tot in lengte der dagen laten vergaan.’ De overbuurvrouw van de voormalige rubberfabriek komt polshoogte nemen. Gids André en fotograaf Jean-Pierre stappen rap over op Maastrichts. Of de buurvrouw niet bang is dat de schoorsteen ooit op haar huis valt. André vertaalt: ‘Ze zegt

Tegen een muur hangt de grote bel waarmee de arbeiders gemaand werden aan het werk te gaan. Nu komt niemand het terrein meer op. Het is hermetisch afgezet. Gids André zou er graag eens binnen kijken. Van huis uit is hij historicus, gespecialiseerd in industrieel erfgoed. Niemand kan ons beter langs de ‘rafelranden’ van Maastricht leiden, want hij is ook nog Maastrichtenaar en fervent fietser. ‘Ik fiets hier al rond sinds mijn twaalfde.’ Sinds vijf jaar leidt hij groepen rond in zijn stad. ‘Het leek me wel wat om op een eiland fietstochten uit te zetten, maar de

VogelVrijeFietser

warme eilanden zijn op. Daar zitten al gidsen.’ De rafelranden van Maastricht is voor ‘fijnproevers’. Zelfs geboren en getogen ‘Mestreechteneere’ als fotograaf Jean-Pierre ontdekken nieuwe dingen op zijn tochten. ‘Als je hier met de auto langsrijdt heb je geen idee.’ De tocht voert langs een ‘Belvédère’, een terrein met oude industrie waar Maastricht de komende vijfentwintig jaar een nieuwe woonwijk wil bouwen. Een dure aangelegenheid, want er hebben veel smeerpijpen gezeten. De grond moet eerst schoongemaakt worden.

Smeermaas We beginnen op de grens van Nederland en België aan de Maas. ‘Smeermaas’ heet het daar. We maken de tocht op mountainbikes. Een geoefende mountainbiker hoef je er niet voor te zijn, verzekert André. Hier en daar een klimmetje. Als je de heuveltjes niet opkomt, ga je gewoon lopen. Een mountainbike is een zegen als je van de gebaande paden af wil. Het eerste

‘Bij tegenlicht is het net een Sherryreclame’ het beste jaagpaadje was al niet mogelijk geweest op een reguliere stadsfiets. Niet dat het zo vol gaten en plassen zit, maar we rijden wel over gras. André wijst naar boven: ‘Dat is een oude vuilstortplaats die nu natuurgebied is. Er grazen ook Galloway-koeien. Soms staan ze bij tegenlicht op de top en is het net een Sherry-reclame.’ Van de oude vestingswallen is in Maastricht niet veel meer over. De industrie had ruimte nodig. Hier en daar zijn nog kleine stukjes te zien. Zoals bij de culturele vrijhaven ‘het Landbouwbelang’, een krakersbolwerk in een oude graansilo in hartje Maastricht. Felle kleuren spatten van de muren. André: ‘Er mogen sinds kort feesten gegeven worden, maar de politie is er nog niet aan gewend. Die staat nog steeds bij elk feest op de stoep.’ Als we

VogelVrijeFietser

om het pand heen lopen en onze fiets een stalen trapje afsjouwen, schrikken we een paar lokale ingezetenen op. Verderop staat een man met een fiets een ‘piece’ op de muur te spuiten. Aan de straatkant van het gebouw staren roestige metershoge dieren het stadsverkeer na. ‘Werken van deze kunstenaar staan in verschillende tuinen in de buurt’, weet André.

Struiken ‘Straks gaan we daar in’, wijst André. Ik zie geen pad, maar als André het zegt zal het wel. We duiken het diepe in langs het Voedingskanaal dat ooit op verzoek van de Belgen is gegraven om water te laten stromen naar de Belgische Zuid-Willemsvaart. Fluitekruid, brandnetels, hoog opgeschoten grassen en laag hangende takken zwiepen vrolijk om onze oren en benen. Geen blote benenroute dus, maar leuk is het wel. Voor wie nog nooit gemountainbiked heeft: het is zoiets als in de plassen springen voor volwassenen. Mountainbikers zijn dan ook gek op plassen. Hoe dieper, hoe beter totdat de modderklonten ze om de oren vliegen. Maar dat hóeft natuurlijk niet. Even denk ik dat Jean-Pierre achter de struiken is blijven hangen. Korte tijd later duikt hij weer op: hij heeft een fotogenieke plek gevonden.

Knokenhuis Nog weer een ander plekje waar je als dagjestoerist niet snel komt: rond een binnenhaven staan de laatste vestingmuren met het knokenhuis aan de overkant. De ramen zijn dichtgemetseld. ‘Muren zijn stille getuigen’ staat op de muur. Een waarheid als een koe. André: ‘Vroeger werden hier de botten opgeslagen voor de gelatinefabriek.’ In de vestingmuren leven allerlei bijzondere diertjes en plantjes die elders in Nederland niet te vinden zijn. De muurhagedis bijvoorbeeld die in sommige kringen beroemd is, in andere inmiddels berucht. De muurhagedis staat op de lijst van bedreigde dieren. Tot voor kort leefde hij volmaakt gelukkig en tevreden in het ballastbed van de ongebruikte spoorlijn van Maastricht naar Hasselt. Maar dat lijntje wordt gerenoveerd en opnieuw in gebruik genomen. Natuurmonumenten trok aan

juli | augustus 2010

Utrecht

Binnenhaven ‘t Bassin

Organisatie: www.colorbike.nl Eigenaren: Pol Tummers, familie en een vriend. Begin: Nadat ze in Barcelona een jaar fietstochten hadden begeleid, ontdekten Pol Tummers en zijn vrouw dat ze hun eigen stad - Utrecht – veel minder goed kenden. In Utrecht verzorgt Domstad Bike Tours fietstochten, maar Colorbike wilde het anders aanpakken. Tummers: ‘Geen ellenlange opsommingen van droge feiten. Ook persoonlijke ervaringen en speciale leuke hoekjes in de stad.’ Aanbod: Fortentour, picknicktour en de Multi Culi Tour: langs lokale winkels, ateliers, theehuizen, culturele instellingen, cafés en eethuisjes. Bijzonder: ‘In een groep docenten zat iemand zonder been. Voor hem hebben we een riksja geregeld. Hij zei dat hij nog nooit zoiets had meegemaakt.’ Waarom fietsen?: ‘Utrecht is een echte fietsstad met veel studenten. Dus als je er doorheen gefietst hebt, weet je hoe het is om er te wonen.’

Rotterdam Organisatie: rotterdambycycle.nl Eigenaar: Rutger van der Graaf. Begin: Drie jaar geleden hield de VVV op met zijn architectuurroutes. Rutger van der Graaf wilde het anders aanpakken dan de VVV het deed. ‘Minder historie. Rotterdam heeft ook minder historische gebouwen dan Amsterdam. We fietsen bijvoorbeeld langs de oude Van Nellefabriek en gaan daar naar binnen. We krijgen veel CKV-klassen en studenten bouwkunde van over de hele wereld. Aanbod: Onder andere een architectuurroute langs de Kop van Zuid en de Kubuswoningen. Leukste tocht: Parfum de boemboem. ‘Elke zondag organiseren we een individuele tocht langs de bouwplaatsen van Rotterdam waar dan een dichter of zanger optreedt.’ www.parfumdeboemboem.nl

Elders Fluitenkruid langs het Voedingskanaal

juli | augustus 2010

Amsterdam: rondleidingamsterdam. nl, yellowbike.nl en prettycitytours.nl Groningen: henkbakker.nl of fietsstadgroningen.nl Den Haag: totzo.org en elisabeths.nl Amsterdam, Maastricht en Utrecht: orangebike.nl Arnhem: nl-xperience.com

de bel. Er is een nieuwe leefplek voor de muurhagedis gebouwd. André: ‘De muurtjes konden niet door gewone bouwvakkers worden gebouwd. Het is een speciale manier van stenen leggen. In een nieuw gemetseld muurtje is geen plaats voor de diertjes.’

Elke Nederlander is generaal Dibbets dankbaar In 2008 hebben natuurbeschermers de muurhagedissen stuk voor stuk uit het ballastbed gevist en achter de voor de diertjes opgetrokken hekken gezet.

Droge fontein In de gerestaureerde historische binnenhaven ‘t Bassin staat de fontein van beeldend kunstenaar Caius Spronken droog. ‘De omwonenden hebben geklaagd over geluidsoverlast’, schampert Andre. ‘Hij mag nu nog maar tien minuten per uur spuiten.’ Inderdaad, typisch Nederlands. ‘Daarom woon ik in België. Weliswaar net op de grens maar toch.’ In het blikvangende pakhuis Maastrichts Veem uit 1960 aan ‘t Bassin wonen studenten. Het gebied was tot de jaren negentig een naargeestig oord, maar sinds een jaar of tien zitten in de werfkelders aan het water hippe restaurants en is het een geliefd gebied. Bij de Noorderbrug, hartje stad, moet een gedenksteen liggen voor generaal Dibbets, een omstreden figuur in de Maastrichtse geschiedenis. De beste man zou er persoonlijk voor hebben gezorgd dat Maastricht bij Nederland bleef horen en niet bij België werd ingelijfd in 1814. Daar is niet elke Maastrichtenaar hem dankbaar voor. Elke Nederlander die deze tocht gemaakt heeft wel.

VogelVrijeFietser

Tekst: Michiel Slütter foto’s: Joanneke Halbertsma

Modelland voor fietstoerisme:

Zwitserse precisie Verdwalen in Zwitserland is bijna onmogelijk. Alles is perfect geregeld voor fietstoeristen. ‘Pünktlich en gründlich zijn Duitse woorden, maar uitgevonden door de Zwitsers.’ Na een fietstocht in het Zwitserse Graubünden kom ik tot de conclusie dat Zwitserland het wat fietsrecreatie betreft beter voor elkaar heeft dan fietsland Nederland. Oost-Europese landen, die fietstoeristen willen binnenhalen, kijken daarom vooral naar Zwitserland als het na te volgen voorbeeld. De Zwitsers doen zelf tamelijk nuchter over het succes van het fietstoerisme. ‘We hebben gewoon een aantal zaken aan elkaar geknoopt. We hebben natuurlijk prachtige landschappen, maar ook een goede hotellerie en waarschijnlijk het beste openbaar vervoer van Europa’, zegt Martin Gutbub van SchweizMobil. Deze stichting bekommert zich om actieve recreatie, zoals fietsen, wandelen en kanoën. Gutbub vertelt dat het allemaal heel bescheiden begon met een handjevol enthousiaste fietsers. Ze bedachten begin jaren negentig dat het wel aardig zou zijn een fietsroutenetwerk te maken dat heel Zwitserland omspant. Inmiddels is er 8.500 kilometer aan bewegwijzerde routes. En daar werden vorig jaar 260 miljoen kilometer over afgelegd. De Zwitsers berekenen dit op basis van zeventien op zonne-energie werkende telinstallaties die verspreid over het land staan.

Gedetailleerd Wat is er dan zo goed aan Zwitserland? Het is de Zwitserse precisie. En daar kun je je

VogelVrijeFietser

op veloland.ch al in onderdompelen. Als je weet waar je wilt gaan fietsen, kun je op deze site je tocht plannen. Bij elke route levert SchweizMobil een lijst met campings, hotels of boerenschuren waar je in het stro mag slapen. Om het gemakkelijk te maken, staan de accommodaties op een kaart, waar je heel ver op kunt inzoomen. De locaties van fietsenmakers zet je ook in een handomdraai op de kaart. De kaarten zijn zo gedetailleerd dat je meteen zin hebt om op pad te gaan. Ook kun je een hoogteprofiel van je gewenste route aanklikken. Dus je kunt thuis al inschatten hoeveel kilometer je denkt af te kunnen leggen in een dag. Je hoeft trouwens niet per se over bergen te fietsen in Zwitserland. Op de site vink je aan of je een gemakkelijke, een gemiddelde of een pittige tocht zoekt. Verrassend genoeg zijn er veel redelijk vlakke routes. En mochten er toch nog pittige klimmetjes tussen zitten, dan krijg je de tip om die bijvoorbeeld met de trein te omzeilen. Op de site zie je welke trein je nodig hebt en hoe laat die vertrekt. Je kunt bij het overwinnen van bergen ook de hulp inschakelen van een elektrische fiets, de Zwitserse Flyer. Onderweg mag je bij de officiële huurstations telkens gratis een verse accu halen. Ook fijn: als je bij Rent a Bike (een fietsverhuurbedrijf van de Zwitserse spoorwegen) een Flyer huurt, mag je die vaak op een ander punt weer

juli | augustus 2010



Verrassend genoeg zijn er veel vlakke routes

juli | augustus 2010

VogelVrijeFietser

‘Oost-Europese landen spiegelen zich aan de Zwitsers’ inleveren. Rent a Bike verhuurt allerlei fietsen, zelfs aanhangfietsen voor kinderen. Kortom, het is allemaal goed geregeld in Zwitserland.

Verleidelijk ‘Pünktlich en gründlich zijn Duitse woorden, maar ze zijn uitgevonden door de Zwitsers’, stelt Eric Nijland van het Fietsplatform in Amersfoort dat onder andere de Landelijke Fietsroutes beheert. ‘De Zwitsers hebben van nul af aan een fietsnetwerk opgebouwd. De Zwitsers kozen voor strakke landelijke regie waardoor het fietsnetwerk een uniforme uitstraling heeft. Men hoefde geen rekening te houden met al bestaande regionale routes. Het is een succes geworden. Ik merkte onlangs op een internationale bijeenkomst van fietsorganisaties in Polen dat Oost-Europese landen zich spiegelen aan de Zwitsers.’ Toch vindt Nijland niet dat Nederland klakkeloos de Zwitserse methode moet overnemen. ‘Nederland is een land dat zich perfect laat ontdekken op de fiets. We hebben inmiddels al meer dan 25.000 kilometer aan routes. Daar kunnen de Zwitsers niet aan tippen. Wat we wel van ze kunnen leren, is de vermarkting van het aanbod. De presentatie van het aanbod is verleidelijk, overzichtelijk en toegankelijk. Je hoeft als consument niet te zoeken, je wordt bij de hand genomen.’ Maar Nederland zit niet stil, benadrukt Nijland. ‘De Fietsideeënkaart, die een overzicht biedt van de recreatieve fietsmogelijkheden, hebben we in het Duits laten vertalen. We richten ons daarmee op Duitsers uit het Ruhrgebied die een weekendje willen fietsen. De Zwitsers hebben het op de belangrijke Duitse markt wat gemakkelijker omdat ze niets hoeven te vertalen.’

Op pad Ik neem de proef op de som en ga met mijn vrouw en dochtertje fietsen in Zwitserland, een tocht langs de Rijn. Het is een heel gepuzzel om de juiste route te vinden. Veloland.ch geeft veel

VogelVrijeFietser

grondige en gedetailleerde informatie, en dat is ook meteen een nadeel. Er staat zoveel op dat ik het spoor bijster raak. Ik wil me eerst oriënteren en te weten komen waar ik met een kind op de aanhangfiets goed uit de voeten zou kunnen. Een beetje klimmen en dalen is geen bezwaar, maar het moet niet te lang duren. Uiteindelijk komen we er via enige omwegen achter dat de Rijnroute wel eens geschikt voor ons zou kunnen zijn. En dan bewijst veloland.ch zijn kracht. Ik kan aan de hand van de uitgebreide informatie goed inschatten wat we fysiek aan zouden kunnen en waar we kunnen overnachten. Ook leuk: met een schuifje kun je de kaart langzaam later overvloeien tot een satellietbeeld. Nergens voor nodig, maar wel leuk om in de stemming te komen. Ik print de lijst met overnachtingsmogelijkheden en bestel via veloland.ch een routeboekje. Via fietsvakantiewinkel.nl is het trouwens goedkoper en sneller te bestellen. Het routeboekje is al net zo grondig opgezet als de site. Er staat bijvoorbeeld in welke hoogtemeters je moet overbruggen, in beide richtingen. Dat is fijn om in te kunnen schatten hoe lang een tocht ongeveer zal duren. En als je niet wilt klimmen zijn er mogelijkheden om te smokkelen met trein, bus of stoeltjeslift. Ook dat staat netjes in het boekje. Hotels en campings ontbreken.

Disentis De hele Zwitserse Rijnroute fietsen halen we niet in de paar dagen die we hebben. We kiezen het meest bergachtige en daarmee naar onze smaak het spannendste stuk. Per trein reizen we stroomopwaarts met de wereldberoemde Rhätische Bahn naar Disentis. De trein vertrekt - uiteraard - stipt op tijd. De conducteur is buitengewoon vriendelijk en hij vindt het niet erg dat het balkon volstaat met bepakte fietsen. Bij het station was ik even bang dat ik de bepakte fietsen, net zoals in Nederland de trap op moet duwen. Maar de Zwitsers hebben een lange hellingbaan

juli | augustus 2010

Modderschoenen Het is zeker aan te bevelen om in de Rijnvallei te fietsen met indrukwekkende bergen aan weerszijden. Maar ook al is het nog zo mooi, als het de hele dag regent gaat de lol er zelfs in Zwitserland wel af. We nemen een dag rust in Castrich. De hoteleigenaar is op fietsers ingesteld en maalt er niet om dat we druipend van de regen en met moddervoeten door het hotel lopen. De fietsen mogen in de eeuwenoude schuur, die niet op slot kan. ‘Hier worden geen fietsen gestolen.’ Omdat het ’s ochtends weer regent, pakken we de trein voor een dagje in het chique Chur, waar modieuze mannen op designfietsen rondrijden. Vroeger werden hier zulke onverstaanbare Romaanse dialecten gesproken dat Duitstaligen het Churerwälsch noemden, oftewel koeterwaals. De volgende dag is het weer droog en kunnen we de klim maken naar Versam. Onderweg hebben we een uitzicht op wat het routeboekje de Grand Canyon van Zwitserland noemt. De lovende omschrijving is terecht. Onderweg haalt een bus van de Zwitserse post ons in. Achterop is een rek gemonteerd waar fietsen in gehangen kunnen worden. Dus als je er genoeg van hebt, kun je bij de halte naast een Alpenweide gewoon de bus pakken.

Duur Zelfs de kleinste dorpjes zijn met het openbaar vervoer prima bereikbaar. Maar dat fijn vertakte netwerk moet natuurlijk wel betaald worden. De hoge Zwitserse levenstandaard maakt een vakantie prijzig. Een voorbeeld. Verder stroomafwaarts overnachten we bij een boer in een oude stal. We liggen op stro met een laken erover. Leuk, maar niet luxe. Toch betaal je voor twee volwassenen en een kind zo’n zestig euro voor het Schlafen im Stroh. En dat is buiten het kamperen echt de allergoedkoopste overnachtingsmogelijkheid. En een rit van een uur in de stoptrein met het meenemen van drie fietsen kost 75 euro. Een dagje een fiets huren bij Rent A Bike kost 23 euro. Als je hem bij een ander station inlevert, wordt het 28 euro. Voor ons zou een dagje fietsen dan al 84 euro kosten. En dan moet je waarschijnlijk ook nog een stukje met de trein reizen. Al met al een duur dagtochtje voor een prijsbewuste Nederlander. Nijland van het Fietsplatform: ‘Zwitserland biedt veel voorzieningen en veel luxe, maar het heeft wel zijn prijs.’ 

juli | augustus 2010

Bid Book Een paar weken voor het begin van het WK voetbal in Zuid Afrika werden wij verrast door een opzienbarende poging om Nederland als fietsland op de kaart te zetten. Dat was bij de aanbieding van het ‘bid book’ voor de organisatie van de wereldkampioenschappen voetbal in 2018 aan de wereldvoetbalbond (FIFA) in Zürich. Terwijl de bobo’s van andere landen zich per limousine bij FIFA-voorzitter Sef Blatter lieten afzetten, kwamen de bondsvoorzitters van Nederland en België en de ex-topvoetballers Johan Cruyff, Ruud Gullit en Pol van Himst bij het FIFA-kantoor aankachelen op een fiets! Een grappige stunt, die veel bijval kreeg. Natuurlijk zullen de Nederlanders ook per limousine naar het FIFA-hoofdkantoor zijn gereden, waar ze vlak voor de poort op een huurfiets werden gezet en een witte sporttas in hun hand kregen gedrukt. Maar het viel me op dat onze mannen toch redelijk naturel op de fiets zaten. Dat zit dan toch in de genen, blijkbaar. Want als voetballers ergens minachting voor hebben, dan is het voor fietsen. In het algemeen hebben voetballers die geen auto onder hun reet hebben het gevoel dat ze in hun blote kont lopen. Dat werd overigens treffend in beeld gebracht toen onze Oranjespelers zich in diezelfde week moesten melden voor de centrale training in Hoenderloo. Het was leuk geweest als toen één speler - al was het maar uit ludiciteit - zich op de fiets bij de poort had gemeld. Maar ik zag alleen maar patserige leasebakrijders voor de camera verschijnen. De ergste was Nigel de Jong, die nog wel een paar handtekeningen uitdeelde, maar een chagerijnige kop trok tegen een klein jongetje dat zomaar op zijn auto leunde.

column Kees Volkers

gebouwd zodat je zonder grote inspanningen je fiets naar het juiste perron kunt rollen. Erg comfortabel. Bij het verlaten van het station van Disentis lopen we meteen tegen de routebordjes aan. De tocht begint. De Zwitsers hebben maar geluk dat ze in zo’n prachtig land wonen. De routeplanners hebben drukke wegen vermeden en leiden ons over onverharde weggetjes. Routebordjes staan waar ze moeten staan. We zakken langzaam de Vorderrhein af - of Rein Anteriur zoals die in het RhetoRomaans heet. Met volle bepakking en een aanhangfiets is het goed te doen, al zijn sommige korte klimmetjes best pittig.

Jan Mulder heeft ooit een mooi stukje geschreven over ‘de voetballer en zijn vervoermiddel’. In ‘Opmars der Strafschopgebieden’ vertelt hij hoe hij met de spelersbus van Anderlecht het terrein van het Finse Haka Valkaekosken opreed. ‘De inheemse spelers kwamen voor een groot deel op de fiets. De karretjes werden gestald tegen de muur van onze kleedkamer en ik zag hoe een speler zich geneerde, toen hij zijn spulletjes onder de snelbinders vandaan haalde en wij net arriveerden.’ Anderlecht won met grote cijfers. Volgens Mulder kwamen minstens drie doelpunten voor rekening van het minderwaardigheidscomplex van de Finnen, ‘die zich schaamden voor hun vervoermiddel’. ‘Een voetballer zweert bij een goede automobiel’, schrijft Jan Mulder, die zelf meteen een kekke sportwagen aanschafte toen hij als jong talent bij Anderlecht had getekend. Zoon Youri Mulder kwam in het programma Studio Voetbal met een opmerkelijke reactie. Die zag onmiddellijk dat Johan Cruyff de enige was die op de juiste manier op zijn karretje zat: een beetje wijdbeens met de sporttas óp het stuur! Jammer dat Cruyff eigenlijk een verkeerde fiets had: eentje zonder stang, waar de achterkant van de voetbaltas op hoorde te rusten. Youri zag ook dat de andere leden van de afvaardiging niet goed wisten wat ze met hun sporttasje aanmoesten; die hielden zij onder hun arm, in de hand, of nog erger, bungelde als een soort damestasje aan het stuur! Over dat soort dingen had ik graag meer willen horen. Helaas werd er door de andere studiogasten - allemaal ‘echte voetbal jongens’ - niet verder op ingegaan. ’

VogelVrijeFietser

Tekst: Michiel Slütter Foto: Peter Arno Broer

‘Vroeger waren fietsen beter’ De meeste fietsenmakers vinden het doodnormaal dat een fiets na tien jaar rijp is voor de sloop. George Chardon uit Bennekom niet. Hij verkoopt fietsen van voor de oorlog. Als je er goed op let, kom je ze nog gewoon tegen op straat: stokoude zwarte fietsen. De herenrijwielen of omafietsen, soms nog van voor de oorlog, komen prima mee in het hedendaagse verkeer. Hoe is het mogelijk dat die oude fietsen het nog steeds doen? Het antwoord ligt voor de hand: vroeger waren de fietsen gewoon beter. Dat is in ieder geval de overtuiging van George Chardon, eigenaar van FietsVerzet uit Bennekom.

Asfaltlak Chardon bouwt fietsen voor lange mannen en verkoopt tweedehandsjes. Hij beperkt zich tot fietsen die tussen 1930 en 1980 gemaakt zijn. In die halve eeuw beleefde de Nederlandse fietsindustrie volgens Chardon haar glorietijd. Vervolgens is het – wat de kwaliteit betreft – eigenlijk achteruit gesukkeld. Dat fietsen zo degelijk waren, hing volgens Chardon samen met de status van de fiets: ‘Het was voor veel mensen het belangrijkste vervoermiddel’. En daar werd dus niet op bezuinigd. Oude en nieuwe fietsen zien er op het oog ruwweg hetzelfde uit. Wat maakt oude fietsen beter? ‘Voor de naven gebruikte men vroeger beter staal dat veel harder is. Ook de schroefdraad was fijner waardoor er minder snel dingen los rammelden. Nu heeft Shimano een wereldwijde norm voor de schroefdraad gesteld, die veel ruimer is. Dat is jammer, want je kunt nu de fietsen minder goed afstellen en alles rammelt eerder los.’ Ook roest kreeg vroeger minder kans door de matzwarte ‘asfaltlak’. ‘Om milieuredenen mag dat niet meer gebruikt worden.’

Gazelle Van alle merken was Gazelle volgens Chardon onbetwist de beste fiets die er te koop was. Een halve eeuw lang was een nieuwe Gazelle een vervoermiddel waar je gerust tientallen jaren op kon

VogelVrijeFietser

vertrouwen. ‘Zo rond 1980 zijn de laatste goede Gazelles geproduceerd’, zegt Chardon. ‘Daarna is het bergafwaarts gegaan. Het merk teert eigenlijk nog steeds op die goede naam van vroeger.’ Hij heeft prachtige Gazelles staan van voor de oorlog. Op de banden na zitten er bijna allemaal originele onderdelen op. Zelfs de naven doen het nog prima na miljoenen rondjes draaien. Zo’n dertig jaar geleden was het dus gebeurd met de solide fietsen van Gazelle. ‘Toen werd het bedrijf overgenomen door het Britse Tube Investments.’ Het is niet

‘Gazelle teert op de goede naam van vroeger’ meer goed gekomen, vindt Chardon. En niet alleen Gazelle levert minder goed werk. Bij vrijwel alle Nederlandse merken is het tobben met de kwaliteit. De onderdelen en de frames worden ingekocht. De fietsmerken doen eigenlijk niets anders dan assembleren. Dat zou op zich geen probleem hoeven zijn als de naven, trapassen en velgen maar net zo goed waren als vroeger.

Torpedo Dat draaiende onderdelen best degelijk gemaakt kunnen worden, bewijst een vettige oude naaf die op de werkbank ligt. Chardon: ‘Die is uit de jaren dertig van de vorige eeuw. Hij werkt feilloos.’ Chardon neemt me mee naar zijn magazijn. Daar bewaart hij een gekoesterde schat. In een stellingkast staat een ouderwetse houten kist met gloednieuwe Duitse Torpedo-naven uit de jaren zestig. Het voorraadje naven komt uit de werkplaats van een Nederlandse fietsenmaker

in Duitsland. ‘Hij was daar een fietsenwinkel begonnen, omdat Duitse fietsenmakers indertijd geen Nederlandse fietsen wilden repareren.’ Na zijn overlijden bleef de weduwe achter met grote voorraden onderdelen. Chardon mocht ze overnemen. ‘Ik heb er twee vrachtwagens vol weggehaald.’ Waaronder dus de begeerde Torpedo-naven. Wie het wil, kan op de handgemaakte fietsen van Chardon zo’n fonkelnieuwe bijna vijftig jaar oude naaf laten monteren. ‘En dan heb je gewoon een betere fiets’, aldus Chardon.

Fietsfabriekje Het is duidelijk dat Chardon een gepassioneerde fietsenmaker en bouwer is. Hij is zo gedreven dat hij fanatiek doorwerkt, ondanks het feit dat hij officieel voor tachtig tot honderd procent is afgekeurd. Chardon heeft een oogaandoening waardoor hij weinig kan zien. Maar hij is zo vertrouwd met zijn winkel en werkplaats dat het mij eigenlijk niet opvalt dat hij slechtziend is. Pas wanneer hij een klein fietsonderdeel pakt en het heel dicht bij zijn goede oog moet houden, is het duidelijk dat hij slecht ziet. ‘Het is niet altijd gemakkelijk’, vertelt Chardon. ‘Maar thuis zitten, is niks voor mij. Ik probeer me staande te houden, ik wil geen zielige jongen zijn.’ En sleutelen gaat prima. ‘Ik heb meer gevoel dan een ziende.’ Aan plannen heeft Chardon geen gebrek. Hij heeft de hand weten te leggen op een framebouwset. Daarmee kan hij elk gewenst frame bouwen. Wie bijvoorbeeld een sportief rank fietsframepje uit de jaren zestig wil, kan dan bij Chardon terecht. Met de framebouwset heeft hij eigenlijk alles in huis voor een klein fietsfabriekje. Precies zoals ooit vermaarde Nederlandse merken begonnen.’  Meer informatie: www.fietsverzet.nl

juli | augustus 2010

â&#x20AC;&#x2DC;Zo rond 1980 zijn de laatste goede Gazelles geproduceerdâ&#x20AC;&#x2122;

juli | augustus 2010

VogelVrijeFietser

De grote omafietsen test

De populaire omafiets is zo simpel dat er bijna niks aan stuk zou moeten kunnen gaan. Dat valt tegen. TestKees nam tien omafietsen onder handen.

TEST

Passagier mee

Kettingkast

Alle geteste omafietsen lijken allemaal even goed te fietsen. Maar wat er als iemand achterop springt? Met vijftig kilo bagage achterop, het gewicht van een gemiddelde puber, worden de verschillen duidelijk. De Van Speijk, Limit en Rivel hebben het slapste frame en zwabberen. Niet verrassend, want deze fietsen hebben ook de dunste framebuizen. De twee fietsen met de dikste framebuizen, de Hema en de Union, zijn het stijfst. Het verschil met de Gazelle, Azor en Batavus is overigens klein.

Op een omafiets horen traditioneel ook een kettingkast en jasbeschermers van doek. Op de BSP en Limit zitten hard kunststof jasbeschermers die vermoedelijk sneller kapot gaan. Op de BSP, Limit en Azor zit een gewone kunststof kettingkast. Of die beter of slechter is dan de kettingkast van lakdoek moet blijken.

Klapstandaard Een onderdeel dat bij een omafiets lijkt te horen, is de klapstandaard bij het achterwiel. Niet handig en zoâ&#x20AC;&#x2122;n standaard gaat zeker kapot. Alleen Azor en Batavus zijn zo verstandig het onding weg te laten en een gewone zijstandaard te monteren.

Remmen Op omafietsen worden twee merken remnaven gebruikt: Shimano en Histop. De fietsen met Histopnaaf (Hema, Limit en Van Speijk) remmen duidelijk slechter.

VogelVrijeFietser

juli | augustus 2010

Tekst: Kees Bakker Foto’s: Peter Arno Broer en Kees Bakker

Handvatten

Verlichting

Opvallend is dat het rijgevoel erg bepaald wordt door de handvatten. De dikke ronde handvatten op de Batavus, Azor, Hema en Rivel voelen een stuk prettiger aan dan de harde, dunne plastic handvatten of de handvatten met voorgevormde kuiltjes voor de vingers.

Slechte fietsverlichting hoeft niet meer. Helaas is een omafiets met echt goede verlichting niet te koop. Terwijl de doelgroep een groot deel van het jaar achteloos in het donker fietst. Op de meeste omafietsen zijn redelijke batterijlampjes van Smart gemonteerd. Op de Limit, Van Speijk en Rivel zit nog de traditionele slechte verlichting met een waardeloze banddynamo, slechte draden en koplamp met een simpel gloeilampje. Bij alle fietsen zit de achterlamp op de ouderwetse, verkeerde plek: achter op het spatbord. Vanuit oogpunt van vandalisme zou het veel beter zijn om een achterlicht en reflector in één op de bagagedrager te zetten.

Ketting

Rijcomfort

In de aandrijving zit weinig verschil. Alle merken kiezen een gewone KMCketting. Alleen Gazelle monteert de KMC Z1RB, een ketting met een speciale roestwerende coating. Opvallend is dat alle merken pedalen monteren met een kwetsbare kunststof behuizing.

De fietsen rijden bijna allemaal even snel. Alleen de Limit en Van Speijk trappen wat zwaarder en rollen merkbaar langzamer een viaduct af door de hoge rolweerstand van de banden.

Spaken Verrassend genoeg waren er geen omafietsen met echt slecht gespaakte wielen. Wel waren er duidelijk verschillen tussen de merken. Bij de wielen van Azor, Gazelle en Batavus hadden de spaken de hoogste gemiddelde spanning met de minste variatie in spaakspanning. Bij de wielen van BSP en Van Speijk was de gemiddelde spanning het laagst en de variatie het grootst.

juli | augustus 2010

VogelVrijeFietser

De geteste fietsen Van Speijk Basic omafiets 158 euro + 29,95 euro bezorgkosten

Onbegrijpelijk, een ventiel met een ouderwets rubber slangetje.

Limit Omafiets No Fuss 179 euro De goedkoopste fiets is de Limit van Halfords. Normaal kost de fiets 179 euro, maar hij is regelmatig in de aanbieding en wij kochten hem voor 150 euro. Dat is wel zonder slot. Op het eerste gezicht lijkt de Limit een heel redelijke fiets waar niks mis mee is. Op detailpunten zijn er veel onderdelen van duidelijk lage kwaliteit.

+ -

Prijs Ventiel met ouderwets rubber slangetje Niet zo snel (door rolweerstand banden) Slechte Histop-remnaaf Slappe aluminium velg Verzinkte spaken Slap frame Slechte koplamp Slechte dynamo Slechte afwerking stroomdraden Hard plastic jasbeschermers Geen slot

De Van Speijk is nagenoeg identiek aan de Limit No Fuss. Verschil is dat deze fiets wel met slot wordt verkocht, dat het achterlicht op de dynamo werkt en dat de fiets jasbeschermers en kettingkast heeft van lakdoek. Ik heb de fiets online besteld bij Wehkamp. De fiets wordt in de doos geleverd. Je moet zelf de koplamp, het stuur, zadel en de pedalen monteren. De fiets had het slechtst gespaakte voorwiel. + -

Geen Ventiel met ouderwets rubber slangetje Niet zo snel (door rolweerstand banden) Slechte Histop-remnaaf Slappe aluminium velg Verzinkte spaken Slap frame Slechte koplamp en achterlicht Slechte dynamo Slechte afwerking stroomdraden Gedeeltelijk nog zelf monteren Slecht gespaakt voorwiel

De Histop-naaf remt duidelijk slechter.

VogelVrijeFietser

Duurzaamheid Omdat de omafietsen wat uiterlijk betreft inwisselbaar zijn, is de duurzaamheid een belangrijk criterium. Die gaan we testen door de fietsen een jaar lang intensief te laten gebruiken door tien middelbare scholieren. Toch is er op basis van de gebruikte onderdelen nu al iets te zeggen over de duurzaamheid. Met de frames is niks mis. De lakkwaliteit is bij alle fietsen goed, er slijt niks aan een frame en de kans dat er iets breekt, lijkt me klein. De omafietsen zullen op veel plekken gaan roesten. Dat ziet er lelijk uit, maar heeft meestal geen nadelige gevolgen. Of de verschillen groot zijn, moet uit de gebruikstest met de middelbare scholieren blijken. De duurzaamheid hangt vooral af van de wielen. De Histop-remnaaf heeft de reputatie minder duurzaam te zijn dan de Shimano-remnaaf. De verzinkte spaken (Van Speijk, Limit, BSP en Hema) gaan altijd roesten, in tegenstelling tot de RVS-spaken op de andere fietsen. Op omafietsen worden drie verschillende type velgen gebruikt; aluminium (Van Speijk, Limit en Union), gelakte stalen velgen (BSP, Hema en Azor) en RVS-velgen (Rivel, Gazelle en Batavus). Aluminium is een uitstekend materiaal voor velgen, maar de hier toegepaste aluminiumvelgen zijn wel erg slap. En dat is weer erg nadelig voor de spaakspanning. De gelakte stalen velgen zijn stevig, maar zullen uiteindelijk gaan roesten.

TEST juli | augustus 2010

Union 349 euro Bij Halfords kun je ook een omafiets van Union kopen. Een prima fiets met als enige duidelijk minpunt de aluminium velg. Daarnaast had de spaakspanning beter gekund.

Een opvallend stijf frame

Hema 275 euro + 19,95 euro bezorgkosten Bij de Hema kun je een omafiets bestellen die je zelf kunt stylen. De kleur van de kettingkast, jasbeschermers, zadel, handvatten en banden kun je kiezen. Het is jammer dat de remnaaf en spaken niet zo goed zijn want verder is op de fiets weinig aan te merken en heeft hij als opvallend pluspunt het stijve frame. + -

Gazelle levert een prima omafiets met slechts twee kleine minpuntjes: de korte zadelpen en de handvatten met kuiltjes voor de vingers.

Veel fietsenzaken verkopen deze fiets van BSP als goedkoopste model omafiets. De Shimano-naaf is een grote pluspunt. Maar de spaakspanning vertoonde de meeste variatie. Daarnaast heeft de fiets eigenaardige minpuntjes zoals afwijkende banden met slechte reflectie, slappe spatborden en kogellagervet op de ketting.

juli | augustus 2010

Geen fijn handvat.

Gazelle Classic 379 euro

BSP Oma Export omafiets 199 euro

Prijs Shimano remnaaf Kapje van de achterlamp raakt snel los Spaakspanning wielen Gebruikte boutjes (geen RVS en zelfborgende moeren) Nylon band met slechte reflectie Ventiel met ouderwets rubber slangetje Vet op de buitenkant ketting Slappe spatborden Verzinkte spaken Hard plastic jasbeschermer Geen slot

- Aluminium velg Handvatten met vingerkuiltjes

Fijne handvatten Stijf frame Slechte Histop remnaaf Verzinkte spaken

BSP levert een omafiets met de slapste spatborden.

+ -

+ RVS spaken Shimano-remnaaf Stijf frame

Rivel levert de goedkoopste omafiets met een RVS-velg.

+ -

Ketting Goed gespaakte wielen Goede RVS-velg RVS spaken Stickers onder de lak Shimano-remnaaf Korte zadelpen Handvatten met vingerkuiltjes

Rivel Nostalgie 289 euro Het frame van de Rivel is identiek aan de goedkopere Limit en Van Speijk. Daar staat tegenover dat de onderdelen van de wielen net zo goed zijn als bij Gazelle en Batavus. De spaakspanning had wat beter gekund. + -

Goede RVS-velg RVS-spaken Goede remnaaf Fijne handvatten Slechte dynamo Slechte koplamp Slechte draden Slap frame

De zadelpen van de Classic is kort.

VogelVrijeFietser

Onplatbaar Het blauwe wonder tegen lekrijden. De anti-leklaag bestaat uit een hoogelastisch speciaal caoutchouc. Zelfs een binnengedrongen punaise kan niet door deze beschermlaag heen. De Marathon Plus "loopt" even licht als een band zonder anti-leklaag. Anglo-Dutch B.V. 路 info@anglodutch.nl 路 www.schwalbe.com

Azor monteert als enige een stuur dat gesteld kan worden.

Online kopen?

Azor Caroline 435 euro (versie met naafdynamo) Op een gewone standaard staat een omafiets het stevigst.

Batavus Old Dutch 399 euro De omafiets van Batavus is iets duurder dan die van Gazelle. Maar ook net wat beter door de gewone zijstandaard, betere handvatten, langere zadelpen en de doorlopende stang bij het achterspatbord. + -

Gewone zijstandaard Goed gespaakte wielen Goede RVS-velg RVS spaken Stickers onder de lak Shimano-remnaaf Fijne handvatten Doorlopende stang achterspatbord Geen

Verzinkte spaken gaan altijd roesten

TEST Deze omafiets uit 1935 heeft zijn duurtest al gehad.

juli | augustus 2010

Azor is een traditioneel werkende fietsfabriek. En dat is ook te zien aan deze omafiets. De Azor-omafiets heeft een mooie klassieke uitstraling met een frame met lugs, zwart gelakte velgen, gouden biesjes op de zwarte spatborden en velgen en gekrulde logoâ&#x20AC;&#x2122;s. Het frame is het beste afgewerkt met onder andere aparte nokjes voor de spatborden en bagagedrager. Azor monteert als enige een RVS-stuurpen. En alleen bij Azor kan het stuur gedraaid worden zodat je ook de hoek van de handvatten kunt afstellen. Bij Azor kun je voor 30 euro meerprijs de omafiets laten uitvoeren met een goede naafdynamo. Veel beter dan de banddynamo. Jammer dat Azor de naafdynamo combineert met een slechte koplamp, een slecht achterlicht en slechte bevestiging van de stroomdraden. + -

Goed gespaakte wielen RVS stuur en stuurpen Stuur te draaien RVS spaken Gewone zijstandaard Afwerking frame Naafdynamo Bevestiging bagagedrager en spatborden Styling Shimano-remnaaf Fijne handvatten Doorlopende stang achterspatbord Achterlamp en koplamp Draadjes naar lampen

De omafiets van de Hema en Van Speijk heb ik online gekocht. De Van Speijk is te koop via de Wehkamp en kwam niet geheel gemonteerd in een doos. De Hemafiets was wel rijklaar. Het online kopen van een omafiets is niet verstandig. Online kopen is een goed idee als dat goedkoper is of omdat er meer keuze is. Maar bij deze omafietsen is er amper prijsvoordeel. Voordeel van de Hema is dat je zelf de kleuren kunt kiezen. Kopen in een gewone fietsenwinkel heeft als voordeel dat de fietsenmaker alles nog eens naloopt. Is er iets mis, zoals een kettingkast die aanloopt, dan kan hij dat direct verhelpen. Bij een online-aankoop loop je bovendien de kans dat er tijdens het transport iets stuk gaat. In een winkel kunnen zadel en stuur in een moeite op de goede hoogte gezet worden en de banden worden goed opgepompt. Bij bijna alle fietsenzaken krijg je na zes weken een gratis servicebeurt. Wettelijk heb je twee jaar garantie. Ook op slechte onderdelen zoals pedalen, verlichting en de klapstandaard. Garantie claimen gaat een stuk gemakkelijker persoonlijk in een winkel dan anoniem via de telefoon of email. En in een winkel kun je extra accessoires als een voorrekje laten monteren.

Conclusie De duurdere modellen zijn duidelijk beter dan de goedkopere. Maar als je kijkt naar prijs/kwaliteitverhouding blijken de verschillen klein. Alleen de Van Speijk omafiets valt dan af. De duurtest onder de scholieren moet uitwijzen of de goedkopere fietsen sneller kapot gaan. Op vogelvrijefietser.nl publiceren we regelmatig de stand van zaken. Daar kan iedereen ook zijn ervaringen posten met de verschillende merken omafietsen.

Gazelle omafiets uit 1935 250 euro Bij Fietsverzet uit Bennekom (lees het interview op pagina 18 en 19) heb ik een gereviseerde omafiets uit 1935 gekocht. Aan de fiets is goed te zien dat er nauwelijks iets veranderd is aan het ontwerp van een omafiets. Het goed gelakte stalen frame blijkt onverwoestbaar. De spatborden, naven en lagers zijn nog verrassend goed. Nieuw zijn de banden, ketting, het lakdoek, de kettingkast en een aantal spaken in het achterwiel. Grappig detail zijn de gaatjes in het achterspatbord waar vroeger een gehaakte jasbeschermer aan werd bevestigd. Het mooiste detail is niet zichtbaar, de springende gazelles in het voortandwiel. De fiets heeft zijn duurtest al gehad. Over een jaar weten we of de andere fietsen het oude besje uit â&#x20AC;&#x2122;35 kunnen verslaan.

VogelVrijeFietser

‘Fietsers chanteren automobilisten’ Verkeerspsycholoog Cees Wildervanck verbaast zich over moeders met kinderwagens en chanterende fietsers. En racefietsen zou verboden moeten worden. ‘Je organiseert toch ook geen voetbalwedstrijden op de openbare weg?’ Waarom steken mensen hun hand niet uit? ‘Ik heb wel eens bij verkeersexamens achter de struiken gezeten. Ja, dat klinkt een beetje verdacht. Maar als kinderen zich onbespied wanen, kun je bekijken of ze hun hand uitsteken en stoppen voor bejaarden met rollators. Wat blijkt: ze weten tijdens het examen dondersgoed hoe het moet, maar het is gewoon niet interessant voor ze. Dat zie ik echt als een symptoom van de maatschappij. Dat gebrek aan interesse voor anderen. Bij rotondes zie je dat ook. Als automobilisten geen richting aangeven, sta je voor niks te wachten. Dat is schijt hebben aan anderen. Ook zoiets: fietsers chanteren automobilisten soms met hun kwetsbaarheid. De fietser komt van links. Hij ziet me, we kijken elkaar in de ogen en hij rijdt toch door. Dat vind ik chantage. Hij zegt eigenlijk tegen mij: jij durft mij toch niet plat te rijden. Zo voelt dat. Je ziet het ook bij moeders met kinderwagens. Die duwen eerst de kinderwagen de straat op. Maar ik wil het gelijkwaardig houden. Fietsers gedragen zich niet slechter dan automobilisten of moeders met kinderwagen. Het is in alle gevallen een kwestie van je gedrag laten bepalen door je eigenbelang.’ De Fietsersbond wil racefietsers van het fietspad de rijweg op hebben. Hoe ziet u dat? ‘Als ze op het fietspad rijden, hebben andere fietsers er last van. En op de weg hebben automobilisten er last van. Zij vinden dat de weg is bedoeld voor auto’s: er is potverdikkie van zijn belastingcen-

VogelVrijeFietser

ten een fietspad aangelegd en dan rijden ze nog op de weg. Je kunt je afvragen of je überhaupt moet willen racefietsen. Het is het grote, massale, tegenover de individuele fietser. Zo’n individuele fietser voelt zich bedreigd. Racefietsers gedragen zich als hordes. Het is het cultuurtje. Zelfs als ze met zijn tweeën zijn, praten ze keihard met elkaar. Als ik er zo over nadenk, haalt het niet het beste in mensen naar boven. In feite is het collectieve sportbeoefening op de openbare weg. En daar is die weg niet voor. Je organiseert toch ook geen voetbalwedstrijden op de openbare weg? De conclusie is dus eigenlijk dat je het zou moeten verbieden. De wat meer pragmatische conclusie is dat ze zich gewoon aan de regels moeten houden. Als je aan het verkeer deelneemt, impliceert dat nu eenmaal samenspel en je aan regels houden. Daar kun je geen gevaarlijke uitzonderingen op toelaten.’

‘Je kunt je afvragen of je überhaupt moet willen racefietsen’ Hoe moet je ermee omgaan als je wordt afgesneden? ‘Ik heb ooit het boek Zen en de kunst van het autorijden gelezen. Als iemand door

rood rijdt of jou snijdt heb je de neiging een middelvinger op te steken of te toeteren. Maar stel je nou voor dat die ander een rotsblok is, ga je dan ook toeteren? Nee, dat heeft geen enkele zin. Dan kun je beter om hem heen rijden. Ik vond dat een heel aardige benadering van de onvermijdelijkheid van dit soort incidenten. Het is niet zozeer een kwestie van zelfbeheersing. Dat klinkt meer of je je geweldig zit op te fokken maar toch niets doet. Maar je hoeft jezelf niet te beheersen om dat rotsblok geen schop te geven. Je legt je neer bij het onvermijdelijke en onontkoombare. Bedenk: zulk gedrag is niet persoonlijk tegen mij. In het verkeer is het meestal niet Cees tegen Suzanne of andersom. Nee, het is verkeersdeelnemer 1 tegen verkeersdeelnemer 2 die elkaar nog nooit gezien hebben en elkaar waarschijnlijk ook nooit weer zullen zien.’ Mensen willen toch graag even laten merken dat de ander iets verkeerd deed. ‘Dat moet je proberen te laten varen, maar dat is verrekte moeilijk. Je eerste impuls is agressie. Een oeroud mechanisme, maar zo langzamerhand moet je ermee uitkijken. Als verkeersgedrag tot problemen lijdt, is er vrijwel altijd een escalatie geweest. De een deed lullig en de ander ook. Je krijgt een vicieuze cirkel van onvriendelijkheid. Maar die kan ook andersom werken. Ik steek soms mijn duim op als een fietser speciaal voor mij zijn hand uitsteekt. Even die cirkel van agressie doorbreken. Ik zal ook nooit het toneelstukje

juli | augustus 2010

Tekst: Suzanne Brink Foto: Alex de Haan

Verkeerspsycholoog Cees Wildervanck: ‘Je eerste impuls is agressie’

vergeten waarbij ik de afrit van een snelweg afreed en een fietser in de stromende regen zag. Ik had voorrang maar dacht: rij alsjeblieft snel door. Je bent al zeiknat. Hij maakte een diepe theatrale buiging en fietste door. Zoiets maakt je dag goed.’ Denkt u dat je met campagnes het verkeersgedrag van mensen kunt veranderen? ‘Ik heb het altijd met reclamejongens aan de stok. Die denken dat ze op dezelfde manier consumentenartikelen als verkeersgedrag aan de man kunnen helpen. Onzin. Een consument weet al dat hij een tv wil en moet alleen nog kiezen voor een LG of Loewe. Verkeersgedrag zit dieper

juli | augustus 2010

geworteld. De maatschappij wordt agressiever en assertiever dus het gedrag van mensen in het verkeer ook. Je moet in je campagne duidelijk aangeven waarom het wenselijk is dat het gedrag verandert. En het ligt aan het soort gedrag dat je wilt veranderen. Het is iets heel anders of het om rijden onder invloed gaat, te hard rijden of hand uitsteken.’ Wat vindt u van de vriendelijk verkeer campagne? ‘Ik vind de radiospotjes geweldig. Een verademing als je dat vergelijkt met de meeste schreeuwerige reclames. Bovendien richt de campagne zich concreet op een paar handelingen: achterom kijken,

hand uitsteken. Het is alleen de vraag of hij intensief genoeg is. Er zouden veel meer mensen mee geconfronteerd moeten worden. Maar dat is een kwestie van geld en positie.’ Kunt u een voorbeeld geven van een succesvolle gedragscampagne? ‘Rijden onder invloed is met succes teruggedrongen door campagnes, maar vooral door intensievere handhaving. Het heeft van 1975 tot pakweg een jaar of tien geleden geduurd. Het is een proces van lange adem geweest om rijden onder invloed sociaal onacceptabel te maken.’ 

VogelVrijeFietser

Anders fietsen (deel 1)

Nederlands kleinste sport

Kunstwiel rijden De Vogelvrije Fietser gaat op zoek naar fietsers die hun voertuig voor iets anders gebruiken dan mooie toertochtjes of om van A naar B te komen. Dit keer: kunstwielrijders, turners op de fiets. ‘Eerst houden je trainers je steeds vast en daarna laten ze je stapje voor stapje los. Je valt heel vaak, stoot je voet, kneust je hand, maar als het dan eenmaal lukt en je staat daar denk je: het was het allemaal waard.’ De twintigjarige Jennifer Schrooten werd oktober vorig jaar Nederlands kampioene kunstwielrijden. Ze had maar één concurrent. De vijf jaar ervoor was Ellen Hendrix er steeds met de titel vandoor gegaan. In november behaalde Schrooten tijdens de wereldkampioenschappen haar hoogste ranking ooit: ze werd elfde. De concurrentie uit en in Duitsland is het grootst. Daar zijn enkele honderden clubs en enkele duizenden beoefenaars. In België, Zwitserland, Oostenrijk en Tjechië wordt de sport ook redelijk actief beoefend en inmiddels zijn er ook enkele landen in Azië waar de fiets wordt gebruikt als turntoestel.

Heidebloem Schrooten rijdt met haar moeder en zusje een paar keer per week vanuit Sittard naar Heerlen om te trainen. Haar moeder beoefende de sport toen ze nog in Duitsland woonde en wist het virus over te dragen op haar twee dochters. Inmiddels is ze hun trainster. In Heerlen zit de kunstwielrijdersvereniging De Heidebloem. Het merendeel van de leden komt uit de Heerlense wijk Heerlerheide. Zo ook de 56-jarige Peter Vandeberg die in 1966 met kunstwielrijden

VogelVrijeFietser

begon. Zijn vader was toen voorzitter van de vereniging. Pas halverwege de jaren zeventig kreeg het Nederlandse kunstwielrijden internationaal aansluiting. Vandeberg: ‘Mijn clubrecord heeft 25 jaar standgehouden. Maar eigenlijk ben ik daar helemaal niet trots op, want dat betekent dat de sport zich niet zo goed heeft ontwikkeld.’

Gedemotiveerd Jennifer Schrooten hoopt dat haar sport nog heel lang zal bestaan. Zelf denkt ze ongeveer tot haar dertigste door te gaan. ‘Het is jammer dat de sport niet in het hele land bekend is, want het is heel moeilijk om vanuit het niets een vereniging op te starten.’ Om toch wat bekendheid aan de sport te geven, houden de fietsers van de Heidebloem geregeld demonstraties in het land. Nu is Vandeberg nog actief als jurylid en is hij namens de UCI verantwoordelijk voor het opleiden van juryleden in zijn sport. Hij heeft er als voorzitter van de Heidebloem voor gepleit om een Nederlands kampioen niet zonder meer naar een internationale titelstrijd te sturen. ‘Onze jeugd heeft nauwelijks concurrentie, dus als nationaal kampioen kun je je niet zomaar meten met andere nationaal kampioenen. Ik vind dus eigenlijk dat ze eerst een bepaald aantal punten moeten kunnen halen voor ze naar een EK of WK mo-

gen. Anders worden ze daar steeds laatste en raken misschien gedemotiveerd.’

Hoge drempel Vandeberg maakt zich zorgen over de toekomst van zijn sport. ‘Binnen Heerlerheide kunnen we voorlopig nog wel doorgaan op deze manier, maar als we aansluiting willen houden met andere landen zullen we moeten groeien. Dat kan alleen als er ook andere verenigingen bijkomen. Een ex-lid van de Heidebloem heeft nog weleens geprobeerd om in de polder in Dronten een club op te zetten, maar dat kwam niet echt van de grond.’ Maar zelfs als er interesse zou zijn, moeten er nog heel wat hordes overwonnen worden. Vandeberg: ‘De drempel is hoog. Het duurt toch wel twee jaar voordat je

juli | augustus 2010

Tekst: Mirjam Streefkerk Foto: Jean-Pierre Geusens

De sport Kunstwielrijden of Artistic Cycling, zoals de sport te boek staat bij de internationale wielerunie UCI, is misschien wel de kleinste georganiseerde sport in Nederland. De enige vereniging KWV de Heidebloem in Heerlen - heeft elf actief fietsende leden. Ze staan op hun stuur terwijl de fiets rondrijdt. Ze bewegen zich voort op een wiel, ze springen van zadel naar stuur en vice versa, of leunen met hun handen op het zadel terwijl de benen gespreid zijn en de fiets in beweging is. De sport die kunstwielrijders beoefenen is het beste te omschrijven als turnen op de fiets, maar dan met een bewegend paard.

De fiets

echt iets kunt op de fiets. Daarnaast is zaalruimte schaars, op een vloer kan maar één iemand tegelijk trainen. En sporthalbeheerders behandelen hun vloer vaak als museumstuk en zien liever niet dat erop gefietst wordt.’ Schrooten vindt haar sport ‘gewoon mooi’. ‘Elke keer als ik bij internationale wedstrijden ben, zie ik anderen supermooie dingen doen. Wow, dat wil ik ook, denk ik dan. En dat motiveert mij om weer verder te blijven trainen.’ Maar zou ze dan niet liever een sport doen waarbij ze wat meer concurrentie heeft? Schrooten heeft een keer gebaanwielrend in Alkmaar. ‘Dat vond ik echt enorm vet, maar van kunstwielrijden word ik toch enthousiaster.’ 

juli | augustus 2010

De kunstwielrijfiets is een gestripte fiets. Hij heeft geen bel, geen verlichting, geen spatbord en geen remmen. Het achterste tandwiel zit vast aan het achterwiel, waardoor de trappers altijd in beweging zijn en je er ook mee achteruit kunt fietsen. Het zadel is wat groter dan bij een normale fiets, maar wordt dan ook wat anders gebruikt: fietsers liggen op buik of rug op het zadel of ze staan erop op voeten of handen. Dat ze op het zadel zitten, komt niet zo heel vaak voor.

De wedstrijd Kunstwielrijders krijgen tijdens een wedstrijd vijf minuten de tijd om op de vloer allerlei onmogelijke capriolen op en met hun fiets te laten zien. In de sport zijn niet alleen solisten actief maar ook groepen van 2, 4 of 6: deels elk met hun eigen fiets, deels bij elkaar op de fiets. De meeste punten verdient een fietser door de moeilijkste figuren te rijden en daarbij zo min mogelijk te wiebelen of te vallen. Een fietser geeft vooraf aan welke oefeningen en in welke volgorde hij of zij gaat rijden. De  jury bepaalt de eindscore.

VogelVrijeFietser

net over de grens

Tekst en foto’s: suzanne brink

De Grensparkroute

In het hol van de gladde slang De grensparkroute fietst om natuurreservaat Kalmthoutse heide heen. Nederland en België zorgen daar samen voor de gladde slang en de nachtzwaluw. De fietser ziet vooral schapen.

Zelden zoveel dikke mannen op zulke dunne racefietsjes gezien als rond de Kalmthoutse Heide. Typisch Belgisch? Zoek de verschillen. Grenzen zijn rare dingen. Zelfs als je je paspoort niet meer hoeft te laten zien. De Belgisch-Nederlandse grens scheidt Kasteel Ravenhof van zijn tuinhuisje. Nederlandse fietspaden richting Kalmthoutse heide stoppen abrupt op de grens. Wie de Grensparkroute door Nederland en België fietst, kan de grens zelfs proeven als hij neerstrijkt om een hapje te eten. Op het terras voor Station Kalmthout Heide in België schotelt de serveerster me een tomaat-champignonomelet voor. Hij is heerlijk in al zijn eenvoud. Dat kan niet gezegd worden van de zogenaamde ‘Ceasarsalade’ die vier uur later voor mijn neus staat in het Nederlandse plaatsje Huijbergen. De sla is kopje onder gegaan in een plas mayonaise. Om maar te zwijgen over wat er in mijn wijnglas zit. Dat zouden de Belgen niet durven voorzetten. Ook anders over de grens: veel fietsende Belgen dragen knalgele vestjes.

Drielingvennen

Station Kalmthout Heide

Kasteel Ravenhof

Het officiële beginpunt van de grensparkroute is de parkeerplaats bij het natuureducatief centrum de Vroente. Maar ik kom met fiets met de trein aan op Roosendaal. Deels uit sportieve ambities, maar ook om gedoe met Belgische treinkaartjes te omzeilen, besluit ik vanaf Roosendaal naar de Verbindingsstraat te rijden en van daar de Grensparkroute op te pakken. De Grensparkroute is tweeëndertig kilometer. Ik schat dat wie de route vanaf station Roosendaal maakt zo’n zeventig kilometer aflegt. Het traject Roosendaal-Kalmthoutse Heide grossiert in vlak boerenlandschap en er staat een flinke bries, dus ik ben blij als ik bij het ware werk, de Grensparkroute, ben aangekomen. De zon schijnt bij de entree van natuurreservaat Kalmthoutse Heide.

VogelVrijeFietser

juli | augustus 2010

Schaduwen van wuivende boomtoppen dansen in het zand. Een stukje verder op de Verbindingsweg liggen ook de Drielingvennen. Beetje overdreven om nu al driftig foto’s te maken, denk ik. Daar krijgen we straks tot vervelens toe nog meer van. Mis gedacht! Gelukkig heb ik toch die paar doorkijkjes geschoten.

Scholieren Het startpunt voor auto’s ligt aan de rand van de hei aan een drukke weg. In Natuureducatief centrum De Vroente struikel je over de scholieren. In de rekken staan boekjes en wandelroutes. Het centrum organiseert ook tochten voor groepen waarop de ins en outs van het natuurrreservaat uit de doeken worden gedaan. België en Nederland werken samen aan herstel van stuifzand, vennen en de heide tot grote vreugde van onder andere de bedreigde gladde slang en nachtzwaluw. Vooral de waterhuishouding in het gebied is een bron van zorg. De vennen veranderen voortdurend van vorm en grootte. Het fijne aan de Grensparkroute is dat hij erg comfortabel is. Hij loopt over overwegend brede geasfalteerde wegen. De route is bovendien bijzonder goed aangegeven en daarom erg geschikt voor groepen. Geen slalomweggetjes. Je kunt bijna blind de route volgen. Is de hele route zo ontspannen? Nou ja, op het stuk Kalmthout Heide-Putte na. Daar schieten wat straatracertjes en bouwvakkersbusjes tussen de fietsers door.

Kasteel Ravenhof Het station van Kalmthout Heide is van rode baksteen met gele stenen rondom de ramen en mozaïeken biezen langs de dakgoot. Het werd in 1911 gebouwd. Over het spoorlijntje werd het zand van de Kalmthoutse heide naar Antwerpen getransporteerd. Tegenwoordig zit er een restaurant in met uitgebreide lunch-

juli | augustus 2010

Zelden zoveel dikke mannen op zulke dunne racefietsjes gezien

kaart en een riant terras waar altijd wat te zien is. Rondom rijden auto’s en fietsers af en aan. Midden op het plein staat een monument met twee tegenover elkaar staande manshoge soldaten, het Gedenkteken van de Erkentelijkheid. Het staat er als dank aan de Canadezen die Kalmthout in de tweede Wereldoorlog bevrijdden. Een racefietser parkeert zijn fiets precies tussen de mannen in zodat de fiets de reden van het conflict lijkt. Of is dat mijn beroepsdeformatie? Het volgende toetje op de route is kasteel Ravenhof. Ravenhof zelf is van de Belgen, maar het bijbehorende theehuisje staat in Nederland. Op het terrein van het kasteel staat Brasserie ‘t Koetshuis. Jammer dat ik al bij station Heide heb gegeten, want dit is ook een prachtige plek. Zie http://brasserie-tkoetshuis.be

Sportknop De tocht voert langs Putte en oude orthodoxe Joodse begraafplaatsen. Twee van de drie begraafplaatsen zijn ooit aangekocht door Antwerpse Joden omdat het in Antwerpen niet mogelijk is om de grond voor eeuwig af te kopen en de doden mogen in het Joodse geloof niet geruimd worden. Als het pad verder recht toe recht aan richting Ossendrecht en Huijbergen gaat zijn de krenten uit de pap en is de pap zelf een beetje flauw. Het probleem met dat deel van de Grensparkroute is dat rechts hele mooie wandelgebieden liggen, maar dat de doorgaande fietsroute precies aan al het moois voorbij gaat. Heel lang fiets ik beurtelings achter en voor een groep van tien vrouwen van rond de vijfenvijftig. Het valt sowieso op hoeveel groe-

VogelVrijeFietser

De grens scheidt het kasteel van zijn theehuisje

Praktisch Met de trein: Startpunt Station Kalmthout Heide. Via Roosendaal naar Kalmthout en vandaar de stoptrein naar Kalmthout Heide pakken. Fiets in de trein: Behalve een fietstreinkaartje voor Nederland is een fietskaartje voor de Belgische treinen nodig. Te koop in de kaartautomaat op het station onder de knop ‘naar Belgie/Luxemburg/Frankrijk. Vervolgens ‘Fiets’ kiezen. Fietsen vanaf Roosendaal: Andere optie is om zoals in deze fietstocht van station Roosendaal naar de Verbindingsweg richting natuurreservaat Kalmthoutse Heide te fietsen (17 kilometer) en de tocht van daar te maken. Volg in dat geval de knooppunten 2-92-91-88-86-85-84-1-81 door vlak boerenland. Terug vanaf Huijbergen: 37-30-81-184-85-86-88-91-92-2 Fiets huren: Aerts Action Bike, dichterbij bij station Kalmthout Heide dan bij Kalmthout. Stadsfietsen (12 euro), tandems (20 euro) en MTB’s (15 euro). Voor de zekerheid is het goed een week van te voren te reserveren. Meer info: www.aertsactionbike.be of bel 0032 3 6669701 Fiets en auto: Vertrekpunt van de Grensparkroute is dan de hoofdparkeerplaats van de Kalmthoutse Heide, Putsesteenweg 129-131. Horeca: Veel. Lunchen kunnen de Belgen veel beter dan de Nederlanders dus doe dat vooral op Belgisch grondgebied. Bijvoorbeeld in het Belgische Kalmthout bij station Heide of, nog mooier, in ‘t Koetshuis bij Kasteel Ravenhof. Overnachten: www.devolksabdij.nl/ Route verkrijgbaar: Op www.grensparkzk.be/ staat onder kopje ‘Recreatie’ een pdf van de route. De brochure met extra informatie kost 1,50 euro en is te bestellen via Dienst voor Toerisme Kalmthout. Meer info: www.grensparkzk.be

VogelVrijeFietser

Aspergeveld

pen vijftigplussers de route fietsen op zo’n doordeweekse dag in mei. Ik probeer ze nog op de camera vast te leggen met de sportknop van mijn nieuwe camera: veel snelle beeldjes achter elkaar. Thuis zie ik dat ze daar niet allemaal van gediend waren en dat ik blij mag zijn dat ik het er levend van af heb gebracht.

Asperges Omdat ik vanuit Roosendaal vertrokken ben, moet ik dat stuk nog terug. Het land staat in het teken van de asperges. Velden met schapen en lodderige koeien. Leuk. Wel jammer van de Kalmthoutse Heide. Ik had er meer van willen zien, want het is een bijzonder fraai gebied.De volgende keer huur ik fietsen bij Aerts Action Bike in Kalmthout Heide en fiets naar natuurreservaat Kalmthoutse Heide om daar een wandeling te maken. Overnachten in de Volksabdij in Ossendrecht www.devolksabdij.nl. Vervolgens eten in ‘t Koetshuis bij Kasteel Ravenhof. Ja, eten in België natuurlijk. Daar verdrinken ze tenminste geen sla in mayonaise 

juli | augustus 2010

Een beetje van alles

TEST

De GoCycle is onbetwist de mooiste elektrische fiets. Maar heb je er ook wat aan? TestKees en ons testpanel buigen zich over de GoCycle (1700 euro), die sinds kort in Nederland te koop is. Vooral het frame maakt de GoCycle bijzonder. Het is gemaakt van spuitgegoten magnesium, een licht en sterk materiaal. En het is hol, waardoor de ketting netjes is ingepakt in het achterframe. De wielen zijn, net als bij een auto, enkelzijdig opgehangen. Je ziet bijna niet dat de GoCycle ook een elektrische fiets is. In het voorwiel zit een kleine motor en in het frame een accu van 3,2 kilo. Voor ondersteuning moet je een rood knopje bij het stuur ingedrukt te houden. Dat fietst leuk. Je kunt er snel mee optrekken of op volle snelheid een viaduct over. Helaas begint de ondersteuning pas na zes pedaalomwentelingen begint. Juist met zoâ&#x20AC;&#x2122;n turboknop wil je direct wegspuiten. Ik kreeg verder een zere duim van het ingedrukt houden van de knop. Andere minpunten zijn dat de motor veel lawaai maakt en je niet kunt zien of de accu alweer opgeladen moet worden.

is onduidelijk waar dat precies aan ligt. Misschien ligt het aan wat extra weerstand in de motor of in de aandrijving. Aan de banden kan het niet liggen want die hebben een lage rolweerstand en zijn speciaal door Vredestein ontwikkeld voor de GoCycle. Brede, soepele slicks die licht rollen en veel comfort bieden. Nadeel is dat ze snel slijten en snel lek gaan. Door de enkelzijdige wielophanging is een lekke band wel in enkele minuten te vervangen mits je een reserveband en een goede pomp bij je hebt.

Zakenreiziger De GoCycle is kortom prachtig, maar ook: van alles een beetje en niks helemaal. Geen echt vlotte stadsfiets of vouwfiets of elektrische fiets. Inmiddels is de GoCycle ook te koop zonder elektrische ondersteuning. Dat is een beter idee en deze GoCycle Black kost bovendien zeshonderd euro minder. Als GoCycle er nu ook nog een echte vouwfiets van maakt, dan kan de Gocycle een echte aanwinst vormen voor de zakenreiziger.

Vouwen De GoCycle lijkt op een echte vouwfiets. Maar de schijnt bedriegt. Het kost minuten om de GoCycle te demonteren tot een klein pakketje. In de trein is dat te veel werk en je blijft zitten met losse onderdelen. En in een auto kun je net zo snel een fiets in de kofferbak kwijt. Bij de GoCycle wordt een koffer geleverd waar alle delen netjes inpassen. De fiets kan dan mee in het vliegtuig. Voor de vliegende zakenman? Die zit dan wel met een losse koffer en heeft extra bagage die moet worden ingecheckt. De GoCycle valt tegen. Fietsen gaat weliswaar prima, de houding is lekker sportief, remmen gaat uitstekend en het is best leuk om op zoâ&#x20AC;&#x2122;n prachtige fiets te rijden. Maar de fiets is net niet snel genoeg. Het

juli | augustus 2010

VogelVrijeFietser

testpanel Foto: pieter crucq

Elmar Düren: ‘Ik wil geen gebruiksaanwijzing voor een fiets’ Leeftijd: 40 Beroep: Acteur en Mac troubleshooter Fietst: 20 tot 30 kilometer per week Fietsen: Long John en stadsfiets ‘Ik weet niet waarom deze fiets bestaat. Ik kan drie redenen bedenken voor een fiets met elektromotor: optrekken uit stilstand, als je tegen een heuvel of brug op moet, of ondersteuning wanneer je moe bent

VogelVrijeFietser

en gewoon naar huis wilt. Eigenlijk helpt de motor alleen bij bruggen en heuvels. Als je dan op het rode knopje drukt, slaat die een paar tellen later aan. Hij maakt dan wel een pestherrie. Ik ken snorfietsen die minder lawaai maken. Continu indrukken kan niet. Het is een optrekhulpje. Dat doet die trouwens goed, ik kon zelfs een fietser die zich aan mijn schouder vasthield een helling opslepen. Maar je hebt geen permanente ondersteuning. En een elektrische fiets zou je toch voor de wat langere afstanden willen.

‘Het apparaat schreeuwt vouwfiets tegen mij’ Het apparaat schreeuwt ‘vouwfiets’ tegen mij, maar het is helemaal geen vouwfiets. De hipheid van het fietsje doet vermoeden dat er een gebruiksaanwijzing bij zit. Misschien staat daar in hoe het moet. Maar als Nederlander wil ik natuurlijk geen gebruiksaanwijzing voor een fiets. Volgens mij is het een fiets voor in het

juli | augustus 2010

Foto: Bas de Meijer

Anna Groot: ‘Lekker licht’ Leeftijd: 53 Beroep: Tekstschrijver Fietst: 100 kilometer per week Fietsen: elektrische Gazelle en een Gazelle stadsfiets

stadsverkeer. Hij ziet er mooi uit en hij fietst lekker. Een beetje wiebelig voelt het wel, maar dat zal door het korte stuurtje en de kleine wielen komen. Een kwestie van wennen. Ik heb proefjes gedaan. De fiets is stabiel: je kunt er prima achtjes mee rijden. De versnellingen zijn ook goed en je kunt naadloos schakelen. De schijfremmen zijn zelfs ontzettend goed. Ik kwam met piepende banden tot stilstand. Geweldig. Die remmen wil ik ook op mijn stadsfiets. Maar waarom zit er geen verlichting op? Alle kwetsbare

juli | augustus 2010

onderdelen zijn zo netjes weggewerkt. Dat had met de lampjes toch ook  gekund?’

‘Ik voelde me net een fietskoerier. Het is een lekker snel fietsje met een sportieve zit. Dat hij zo licht is, is ook fijn. Ik heb hem meegenomen in de trein en je tilt hem er zo in. Ik had genoeg aan de drie versnellingen die erop zitten. Hij is niet bedoeld om je voortdurend elektrisch te laten ondersteunen, maar ik had mijn hand wel steeds aan de knop om een hellinkje te nemen. Hij reageert wel traag. Voordat ik die ondersteuning dan ook echt kreeg, was ik al drie keer met de trappers rond. Een nadeel vind ik dat ik dat er geen tas op zit. Ik gebruik mijn fiets als vrachtfiets. Dat kan bij deze niet. Ik miste een energiemeter en een kilometerteller. Verder hoor je hem wel tijdens het fietsen en vooral als ik hem ‘s nachts oplaadde. Veel meer dan mijn eigen elektrische fiets. Ik heb veel reacties op de Gocycle gehad. Dat ze hem mooi vonden. Ze konden zich niet voorstellen dat het  een elektrische fiets was.’

VogelVrijeFietser

lokaal

Tekst: Suzanne Brink

Landelijk Geen fietswagon De fietswagon naar Maastricht komt nooit meer terug. Dat heeft de NS in een gesprek met de Fietsersbond laten weten. Op de verbinding Amsterdam-Maastricht zet de NS dubbeldekkers in op maximale capaciteit. Een fietswagon kan er dan gewoon niet meer bij. De Fietsersbond laat het er niet bij zitten en zal bij de discussie over de nieuwe spoorconcessie aandacht voor dit punt vragen bij regering en Tweede Kamer. De Fietsersbond was in gesprek met de NS naar aanleiding van de klachten die binnenkwamen na een oproep in de Vogelvrije Fietser. Veel fietsers klagen over het gebrek aan plekken of over conflicten die ontstaan in volle treinen. Niet alle reizigers willen namelijk de klapstoeltjes prijsgeven op het fietsbalkon. Vooral de trein vanuit Schiphol is berucht. De NS heeft toegezegd alert te zijn op de naleving van de regels.

Reparatiecursus Fietsers snakken naar reparatiecursussen. Dat blijkt uit de landelijke belangstelling voor de cursus van de afdeling Uden. De afdelingssecretaris Alphons Goossens vertelde over de cursus in de rubriek de Fietsvraag in het januarinummer van de Vogelvrije Fietser. Vervolgens kwamen telefoontjes vanuit het hele land. Een reisafstand van 100 kilometer was voor de deelnemers geen enkel bezwaar.

Leuningen te laag De meeste brugleuningen zijn voor fietsers te laag. Dat is de uitkomst van een brugleuningenonderzoek van Theo Zeegers, verkeersconsulent van de Fietsersbond. Zeegers heeft de hoogte van 160 leuningen geanalyseerd. Die leuningen zijn opgemeten door vrijwilligers die daarvoor dagenlang van brug tot brug hebben gefietst. De gemiddelde hoogte is 107 centimeter en de laagste leuning is 38 centimeter hoog. Volgens Zeegers moet een leuning voor de gemiddelde man 117 centimeter hoog zijn. Die hoogte hang samen met het zwaartepunt van een fietsende man. De leuning moet hoger zijn dan het zwaartepunt van de fietser. Zeegers vindt 130 centimeter een veilige hoogte. Dan zijn ook lange fietsende mannen goed beschermd. Hoe komt het dat brugleuningen zo vaak te laag zijn? ‘Veel wegbeheerders baseren zich op wettelijke voorschriften. Wat zij daarbij over het hoofd zien, is dat die voorschriften gebaseerd zijn op voetgangers. Maar omdat fietsers hoger zijn dan voetgangers kom je bij fietspaden langs brugleuningen te laag uit.’

Superfietsersbondman

VogelVrijeFietser

Ontwerp Jordy den Hartog

Hoe bereikt de Fietsersbond jongeren? En: wat kan de Fietsersbond met sociale media? Studenten digitale communicatie van de Hogeschool Utrecht werkten afgelopen jaar een project uit om de Fietsersbond op weg te helpen. 16 juli gaven ze een presentatie aan het Landelijk bureau. Ze bedachten onder andere een website met ‘meefietshaltes’ waar scholieren vrienden kunnen vinden om samen naar school te fietsen. Een van de vrolijkste ideeën was dat van de Superfietsersbondman die het bestaande Meldpunt van de Fietsersbond op zijn sterke schouders neemt. Gat in de weg? Fietsersbondsuperman gaat er op af! Op de Superfietsersbondman Hyves kunnen de melders volgen hoe ver de held is met het oplossen van hun problemen. De Fietsersbond bekijkt in de komende tijd met welke ideeën hij verder aan de slag wil. www.fietsersbond.nl/meldpunt

juli | augustus 2010

Fietsers in de knel? De Fietsersbond helpt!

Word nú lid van de Fietsersbond en ontvang 20 kaarten met 4.500 km fietsroutes gratis! Vul de coupon in en stuur deze nu op. Of meld u aan via www.fietsersbond.nl/vvf2010. Dan ontvangt u als nieuw lid helemaal gratis een box met 20 LF-fietsroutekaarten van heel Nederland met 4500 km aan fietsroutes (winkelwaarde GRATIS: 20 fietsroutee 27,50). Tevens ontvangt u uw Fietsersbond-pas met vele extra voordelen, kaarten. zoals kortingen in fietsenwinkels. Word nú lid!

5 redenen om lid te worden

Elke 2 maanden het tijdschrift ‘Vogelvrije Fietser’, boordevol interessante en praktische informatie. Met testen van o.a. fietsen, fietssloten en fietsroutes. Korting voor leden op fietsen, fietsaccessoires, overnachtingen, kaarten en gidsen, buitensportartikelen en reparaties onderweg. Kijk op: www.fietsersbond.nl/ledenvoordeel

4 Fietsrouteplanner. Stel uw route samen 5

met de fietsrouteplanner van de Fietsersbond. Kijk op: www.fietsersbond.nl/routeplanner Zoek je naar informatie over fietsen, fietsroutes, overnachtingsmogelijkheden etc. Kijk op: www.fietsersbond.nl

A N T W O O R D K A A R T

Ja, ik word lid van de Fietsersbond en ontvang 20 fietsroutekaarten gratis thuis.

Ik machtig de Fietsersbond om maandelijks, voor een periode van minimaal één jaar, tot wederopzegging het volgende bedrag van mijn giro- of bankrekening af te schrijven:

� e 2,50 � e 3,50 � e 5,� Ik geef een ander bedrag, namelijk: e ............... (minimaal e 2,17 per maand) NAAM:

M/V

STRAAT:

HUISNR:

POSTCODE:

PLAATS:

TELEFOON:

GEBOORTEDATUM:

E-MAIL: GIRO- OF BANKREKENING:

(BIJ AUTOMATISCHE INCASSO)

DATUM: HANDTEKENING:

� Ik betaal liever per acceptgiro. Stuur mij er eentje toe s.v.p. Stuur deze coupon op naar de Fietsersbond, Antwoordnummer 4309, 3500 VE Utrecht (postzegel niet nodig). Let op: deze aanbieding is geldig t/m 31 december 2010 10.vvf.687

Meer en betere fietsvoorzieningen. Meld uw klachten over onveilige of oncomfortabele fietsroutes op www.fietsersbond.nl/meldpunt

�

U kunt ook lid worden via www.fietsersbond.nl/vvf2010

juli | augustus 2010

VogelVrijeFietser

fietsnieuws

Ketting in frame Van Moof had de lampjes al netjes in het frame verwerkt. Nu past het slot er ook in. Om de ketting kwijt te kunnen is er wel een extra stang aan het frame toegevoegd. De ketting hangt tijdens het fietsen in een extra framebuis. Wil je de fiets op slot zetten dan trek je de ketting uit het frame. Vervolgens sla je die om een paal of het aanbindoog van het fietsenrek. Het andere uiteinde van de ketting moet je in het frame steken. Uit de framebuis steekt een sleuteltje, waarmee je hem daadwerkelijk vastzet. De ketting is één meter lang. Dat is net te kort om zowel het voorwiel als het frame vast te zetten aan de vaste wereld. Toen de Van Moof vorig jaar op de markt kwam, hebben we de fiets getest. Beviel prima, op wat slechte onderdelen en de irritant knipperende verlichting na. Op die punten is de fiets inmiddels verbeterd. De verlichting, waarvan de batterijen met zonnecellen worden gevoed, kan nu ook continu branden. Er zitten fatsoenlijke Schwalbe-banden en een leren Brooks-zadel. De Van Moof met slot kost 549 euro en is daarmee 150 euro duurder dan het basismodel. 

Ukkie-Mee Moederfietsen zijn maar zware en lompe dingen. En het is ook helemaal niet nodig om je oude fiets in te ruilen zodra je kinderen krijgt. Met een Moederstuur, dat op vrijwel elke fiets past, heb je meer ruimte om op te stappen en te fietsen met een voorzitje. Het stoeltje schuift namelijk vijftien centimeter naar voren. Het Moederstuur kwam twee jaar geleden op de markt. Moeders, zo blijkt uit damesblad- en zwangerschapsfora op internet, zijn er mee in hun nopjes. Aangestoken door het succes van het Moedersuur heeft Steco een vergelijkbaar stuur gemaakt: de Ukkie-Mee. Veel verschil is er niet. Bij de Ukkie-Mee is het zitje 15 centimeter naar voren geplaatst en bij het Moederstuur 16 centimeter. Vader of moeder moet één centimeter prijsgeven, maar het voordeel is dat de fiets wat gemakkelijker stuurt. Dat komt doordat het zitje iets minder voor het draaipunt van het balhoofd zit. Nadeel van de Ukkie-Mee is dat het stuur niet te vervangen is. Bij het Moederstuur kun je die door een minder hoog exemplaar vervangen of eventueel het oude stuur blijven gebruiken. Dat is handig als de rem en versnellingskabels te kort blijken te zijn. De Ukkie-Mee en het Moederstuur kosten beide 59,50 euro. 

VogelVrijeFietser

juli | augustus 2010

Apen

Een omafiets pimpen blijft onverminderd populair. Bij elke fietsenzaak kun je een pimppakket kopen met gekleurde jasbeschermers, zadelhoesjes en dekjes voor mandjes. Met kunstbloemen van de Xenos en een bosje tieraps fleur je een fiets snel op. In fietsnieuws ook een paar accessoires om je omafiets te pimpen.

Jasbeschermer gehaakt Vroeger hadden omafietsen een gehaakte jasbeschermer. Vooral in Staphorst waren ze populair. Op www.museumboerderijstaphorst.nl staat zelfs een complete haakbeschrijving om er zelf één te maken. Maar op www.simeli.nl kun je kant en klare jasbeschermers kopen. Montage is eenvoudig dankzij de klemmetjes die om het spatbord klemmen en een simpel kabelbindertje bij de achteras waarmee je het gehaakte kleedje strak trekt. Een setje jasbeschermers kost 59,95 euro en je hebt de keuze uit zeven kleurcombinaties.

Dankzij de grote klankkast van 80 millimeter doorsnede en de dubbele klepel in de bel geeft deze een volle krachtige klassieke dubbele klank. En zo’n grote glimmende chromen bol staat prachtig op het stuur. Ideaal voor de puber die zijn bronstroep wil laten schallen over het fietspad.. Te koop voor zo’n tien euro.

In Afrika moet je de ramen van je hotelkamer dichthouden, omdat anders apen binnenkomen. Deze en andere humoristische tips staan in het boekje De wereldfietser van Eric Schuijt. Hij fietst twee maanden per jaar in verre streken. De rest van de tijd repareert en verkoopt hij vakantiefietsen in zijn winkel ‘de vakantiefietser’. Zijn ervaringen en die van anderen heeft hij verwerkt in De wereldfietser. Het boekje biedt, op enkele grappige anekdotes na, vooral praktische tips voor mensen die een lange fietsreis willen maken. Het boekje kost 13,95 euro en is te koop via www.fietsvakantiewinkel.nl en in Schuijts winkel. 

fietsnieuws

Omafietsen pimpen

Kost slechts 9,95 euro en dan heb je een robuuste pedaal met goede rubber antislipmatjes en reflectoren. Vervangen van pedalen is eenvoudig. Je moet alleen door hebben dat het linker pedaal links schroefdraad heeft en dus met de klok mee moet worden losgedraaid. Pedalen kunnen erg vast gaan zitten. Fietsenmakers gebruiken een speciale extra lange steeksleutel voor het losdraaien. Maar met weken in kruipolie en een steeksleutel verlengd met een lange pijp komen pedalen los.

Kurken handvatten

Ding Dong

Op de geteste omafietsen zaten vaak slechte handvatten. Wil je eens wat anders, neem dan kurken handvatten. Die voelen comfortabel en geven de fiets een luxe uitstaling. Een setje kost zo’n tien euro. 

Op een omafiets hoort een bel. Een traditionele ‘Ding Dong-bel’ bijvoorbeeld.

Aluminium pedalen Het is verbazingwekkend dat op nieuwe omafietsen bijna altijd pedalen met kunststof behuizing wordt gemonteerd. En dat terwijl er voor weinig geld ook pedalen met aluminium behuizing te koop zijn. Die zijn duurzamer en passen beter bij de fiets dan die lelijke kunststof pedalen. Een goed voorbeeld van zo’n aluminium pedaal is de Wellgo LU-T11.

juli | augustus 2010

VogelVrijeFietser

Deze pagina’s worden samengesteld door de afdeling ledenservice

ledenvoordeel

50% korting op entreeprijs tentoonstelling Nederland fietst De Tour de France is dit jaar gestart op de Erasmusbrug in Rotterdam. Een hele eer voor Rotterdam en voor fietsend Nederland. Ter gelegenheid hiervan is van 26 juni t/m 24 oktober in het Schielandshuis (Korte Hoogstraat 31 te Rotterdam) de tentoonstelling Nederland fietst te zien. Aan de hand van prenten, tekeningen, foto’s en affiches uit de Atlas Van Stolk wordt een gevarieerd beeld gegeven van fietsend Nederland.

50% ng korti

Affiches van gerenommeerde merken als Fongers, Sparta en Batavus hangen te midden van portretten van grootheden als Joop Zoetemelk en Jan Jansen alsook spotprenten met fietsende politici. Uiteraard ontbreken ook affiches van de Fietsersbond niet. Daarnaast is o.a. ook de racefiets waarop Wim van Est tijdens de Tour in 1951 een spectaculaire val maakte, te bewonderen. Meer informatie vindt u op www.atlasvanstolk.nl. Fietsersbondleden ontvangen op vertoon van hun ledenpas 50% korting op de entreeprijs van de tentoonstelling Nederland fietst. U betaalt € 2,50 p.p. i.p.v. € 5,-. Korting geldig t/m 24 oktober 2010 voor maximaal 4 personen per ledenpas.

10% korting op FietsNED Pechhulp-abonnement Geen zorgen meer bij pech onderweg, FietsNED, dé fietswegenwacht van Nederland komt naar u toe! Met de persoonlijke Pechpas van FietsNED bent u een jaar lang verzekerd van kosteloze hulp bij fietspech onderweg. Het Pechhulp-abonnement van FietsNED geeft recht op:

PMS

CMYK

• Kostenloze reparatie bij pech onderweg (exclusief onderdelen) • of gratis vervoer van u en uw fiets, als reparatie onderweg niet kan. Als abonnementhouder ontvangt u een persoonlijke FietsNED-Pechpas. Daarmee bent u een jaar lang verzekerd van hulp bij fietspech

onderweg. Er is al een Pechhulpabonnement vanaf € 25,Leden van de Fietsersbond ontvangen 10% korting op het Pechhulpabonnement van FietsNED. Vraag de Pechpas aan via www.fietsned.nl en vermeld uw lidmaatschapsnummer bij uw bestelling.

10% korting

VogelVrijeFietser

juli | augustus mei | juni 2010

Deze pagina’s worden samengesteld door de afdeling ledenservice

20% korting op A-solar Multi Charger (AM-108) In de buitenlucht je foto- of videocamera opladen zonder netstroom? De A-solar Multi Charger biedt dé oplossing voor het opladen van je digitale (spiegelreflex) camera of videocamera, juist wanneer je geen elektriciteit bij de hand hebt. Vanaf nu is het niet meer nodig om verschillende adapters en omvormers mee te nemen voor je mobiele apparaten! Ideaal voor op reis, onderweg of dagelijks gebruik. Met de A-solar Multi Charger kun je alle merken batterijen opladen van 3.7 tot 7.4V. Hij is voorzien van een zonnecel op de achterzijde én een interne li-ion accu. Plaats de losse batterij van je camera in de verstelbare batterijhouder van de Multi Charger en hij is binnen 3 uur weer opgeladen en klaar voor gebruik. Batterijen voor je mobiele telefoon, navigatie, spelcomputer, MP3 speler, E-book, portable DVD speler en/of PDA kunnen ook worden opgeladen.

ledenvoordeel

Solar Batterijen oplader voor uw camera!

20% ng korti

Connectoren voor de verschillende apparaten worden standaard bijgeleverd: Nokia (2x) Samsung, LG, Sony Ericsson, Female USB (voor USB laadkabel van o.a. iPod/iPhone), mini USB. De Multi Charger kan ook aangesloten worden op de Power Bag en laadt dan nog sneller op. Leden van de Fietsersbond ontvangen 20% korting

en betalen € 39,20 in plaats van € 49,-. Bestel de A-solar Multi Charger via www.fietsersbond.nl/ledenvoordeel. Vul tijdens het bestellen kortingscode ASMC01 in om gebruik te maken van de aanbieding. Prijs is exclusief € 6,95 verzendkosten. Aanbieding geldig t/m 30 september 2010.

Burley Tiger kinderkar voor € 379,(normaal € 679,-) Deze zeer lichte Burley D’Lite kinderkar met vrolijke tijgerprint heeft een aluminium frame en is uitgerust met aluminium wielen. De kar is voorzien van een elastomeer vering. Dit zorgt voor een groot comfort en goede wegligging.

Het zitje is verstelbaar en bijzonder comfortabel door de hangmat constructie. Uiteraard is de kap waterdicht. Het getinte kijkvenster voorzien uv-bescherming en een verstelbaar zonnescherm. De bij geleverde koppeling is voor een fiets met een quick release as. Koppelingen voor een asmoer of andere uitvoeringen zijn optioneel.

0 e 30 ng korti

Technische gegevens: Gewicht: 13.2 kg Maximum laadgewicht : 45 kg Inhoud bagageruim: 35.4 Liter Zit breedte: 56 cm Schouder breedte: 65 cm Zit hoogte: 68 cm L x B x H (Basis): 90 x 79 x 108 cm L x B x H (Opgevouwen): 89 x 72 x 32 cm Om de Burley Tiger te bestellen gaat u naar www.veelvoordefiets.nl/fb, vul tijdens het bestellen kortingscode fb639 in om gebruik te maken van de aanbieding. Aanbieding geldig t/m 30 september 2010. Niet geldig i.c.m. andere acties. Prijs is exclusief verzendkosten.

Kijk op www.fietsersbond.nl/ledenvoordeel voor meer informatie. juli | augustus 2010

VogelVrijeFietser

Steco neemt méér mee!

Fiets de langste etappes met de trein > Directe nachttreinen amsterdam – Praag / kopenhagen / Warschau / zürich / München enkele reis + fietsreservering v.a. 29,- pp > Kinderen t/m 14 jaar gratis mee naar o.a. Denemarken en Zwitserland > amsterdam – Parijs, fiets mee, in 6 uur via Lille v.a. 59,- pp > amsterdam – Tours, fiets mee, via Lille, zonder overstap Parijs v.a. 61,- pp TreinTickeTs – TreinvakanTies – Treinrondreizen – auToTreinen – Trein & FieTs

Kaart-Mee izi A4 formaat - Prachtig vormgegeven kaartleesklem. - Eenvoudig te monteren. - Toepasbaar op bijna ieder stuur. - Kaarthoes is voorzien van een extra lange flap, waardoor de plattegrond goed beschermd is tegen regen.

071 513 70 08 – singeL 393 a’Dam – Breestraat 57 LeiDen – TreinreisWinkel.nl

Boekje “Overzetveren in Nederland en België” in handig formaat. Met fraaie kaartjes en informatie over ponten. Vernieuwde (6e) druk. Slechts € 10,(bestellen : zie onze website)

Steco Metaalwarenfabriek b.v. Wolweg 34, 3776 LP Stroe, Holland

Wordt ook vriend van de voetveren Stort € 5,- op giro 9646019 t.n.v. Vrienden van de Voetveren

Fax 0031 (0) 342 441584 E-mail: info@steco.nl Internet: www.steco.nl



Op zoek naar inspiratie? Nu 3 nummers voor € 10,naam adres postcode/woonplaats telefoon e-mail

Stuur de ingevulde bon (zonder postzegel) naar: Onkruid, Antwoordnummer 13003, 4120 ZX Everdingen. Het abonnement stopt automatisch, u hoeft daar niets voor te doen!

VogelVrijeFietser

juli | augustus 2010

fietsvraag ‘Moet ik echt zo’n klein fietsje?’, vraagt Sensor uit

Een buitje is fataal voor een iPhone Kan ik niet beter een iPhone kopen in plaats van een gps?, vraagt Joke Mik uit Haarlem zich af. Joke Mik overweegt een gps te kopen voor het fietsen van lange afstandsroutes. Maar, vraagt ze, ‘kan ik niet beter een iPhone kopen en die gebruiken als fietstomtom?’ Daar is wat voor te zeggen. Een iPhone heeft een gps-functie. Waarom moet je dan een apart apparaatje voor de fietsvakantie kopen?

Tekst: Karin Broer Foto: Suzanne Brink

Hotelbed De belangrijkste functie van een gps is plaatsbepaling. Het ding zoekt contact met satellieten en weet dan precies waar hij is. Hij kan dat aangeven in coördinaten (53° 6’ noorderbreedte, 5° 50’ oosterlengte bijvoorbeeld) of met een stip op een kaart. Net als sommige automobilisten dat op hun TomTom doen, kun je op een gps-apparaat een bestemming intypen en gaat hij met pijltjes aangeven welke kant je op moet. Als er een echte digitale fietskaart in zit, zoals de Onroute-fietskaart, heb je kans een leuke route te fietsen. En vaak zitten er ook bestemmingen in als stations, campings, hotels enzovoort. Handig bij instorten onderweg: linea recta naar het dichtst bijzijnde hotelbed. Wat veel fietsers ook doen met hun Garmin: thuis een al uitgestippelde recreatieve route kiezen, bijvoorbeeld op internet op een van de vele sites met gps-routes of via de Fietsrouteplanner van de Fietsersbond en deze route downloaden als gpx-file (de bestandsoort waar de meeste apparaten mee overweg kunnen). Deze gpx-file in de gps laden. En dan is het fietsen van de route een kwestie van het lijntje volgen. Geen gedoe meer met in weer en wind wegwaaiende kaarten.

Accu Kan dit ook met een iPhone? In de meeste iPhones zit een gpsontvanger. Met Google Maps kun je dan onderweg precies zien waar je bent. Er zijn navigatieprogramma’s voor de iPhone, zoals

juli | augustus 2010

Navigon. Dan heb je een TomTom voor de iPhone. Maar geven de makers zelf toe, het is niet echt voor de fiets gemaakt. Leuke fietspaden door het bos staan er bijvoorbeeld niet op. Ook kan je gpx-files downloaden voor de iPhone en zijn er verschillende programmaatjes die er een leesbare route van maken. Ja, je kunt dus navigeren met je iPhone. Moet Joke dan voor iPhone kiezen? Wim Schermer heeft een gps-apparaatje van Garmin en een iPhone. Hij zegt: ‘Per saldo kan de iPhone alles wat je voor navigeren nodig hebt. Maar een iPhone is minder geschikt voor langere fietstochten. Dat komt door de vrij korte gebruiksduur van de ingebouwde accu. Reken er op dat de acculading van een iPhone maar twee uur meegaat. Er zijn wel losse accu’s, maar die verlengen de gebruiksduur met niet meer dan een uur en zijn duur. In een iPhone kunnen geen batterijen worden verwisseld.’ Dat laatste kan bij de gps-apparaten van Garmin meestal wel.

Regen Verder is regen een probleem, zegt Schermer. ‘De iPhone is niet waterdicht, een buitje kan het mooie apparaatje fataal worden. Mijn Garmin kun je een half uur één meter onder water houden en dan blijft ‘ie gewoon doorwerken.’ Toch handig voor fietsvakanties met erkende regenbestemmingen. Conclusie: koop toch maar liever een echte gps. Maar dit advies is zo maar weer verouderd. De ontwikkelingen rond smartphones als de iPhone maar ook die van Nokia en HTC gaan snel. 

In de vraagbaak op www.fietsersbond.nl kunnen mensen vragen stellen over prangende fietsproblemen. In de rubriek Fietsvraag kiest de Vogelvrije Fietser er één uit om uitgebreid te beantwoorden.

VogelVrijeFietser

43 VogelVrijeFiets

regeladvertenties De prijs van regeladvertenties wordt berekend aan de hand van het aantal leestekens. € 22 voor 150 leestekens (1-3 regels); € 6 voor iedere volgende regel. Aanleveren met factuuradres via e-mail. Voor niet-digitaal aangeleverde advertenties wordt € 10 extra in rekening gebracht. Advertenties kunnen worden opgegeven bij de Fietsersbond, Patricia Rijkse, Postbus 2828, 3500 GV Utrecht, tel. 030-2918142, fax. 030-2918188, email: p.rijkse@fietsersbond.nl

Overnachten FRIESLAND te huur appartement bij natuurgebied de waddenkust Voor meer info en foto`s mail naar nbd290@xs4all.nl

Gratis advertentie

Het verkeer wordt steeds vriendelijker.

Bergen aan Zee: aan LF-route pension Stormvogel, J. Kalffweg 12. Bed&Breakfast : € 50 / 2 personen, tel. 072-5812734. www.pensionstormvogel.nl Gr/Fr/Dr-grensgebied, chalet/vak.huisje, part.erf/natuurterrein, max. 2 niet rokende rustzoekers. Tv, cv, terras rondom, parkeren bij chalet. Fietsen gratis beschikbaar. Geen huisd. tel. 0594-549531 donhof@kpnplanet.nl ROTTIGE MEENTE in Z-W Friesland huisje te huur in natuurgebied van Staatsbosbeheer. 4-6 personen; geen rokers of huisdieren; voor natuurliefhebbers, € 50,- per dag zie: www.opderuumte.nl of bel 023-538 99 01 T W E N T E Omg. BORNE en DELDEN Te huur: 2 tot 8 pers. vakantiehuis in landgoed Twickel 2 badkamers, waarvan 1 aangepast voor minder validen. Eventueel 3 leenfietsen beschikbaar. info: www.dubbelinkserve.nl of tel.074-3761699

DOE JE MEE?

Huis te huur voor fietsliefhebbers in Aguinalíu, stil dorpje Aragonese Pyreneeën. 15 euro p.p. Info Ates.2009@orangemail.es of +34 658846641.

Fietsvakanties Heerlijk fietsen langs de pittoreske Linge langs ingerichte tenten mét bagagevervoer op kleine campings. Door Brabant (en België) langs natuurkampeerterreinen. Het Rivierengebied met “Rondje Pontje”. In Frankrijk door de afwisselende Auvergne of de Morvan. Nieuw: “De Slingerende Linge” fietsen langs Bed & Breakfast, langs Stayokay Hostels over de Veluwe en langs de IJssel. Kijk op www.degeldersemorgen.nl voor meer informatie. De Vakantiefietser De specialist voor je fietsvakantie uitrusting – fietsen – reizen Westerstraat 216, 1015 MS Amsterdam tel. 020-6164091 www.vakantiefietser.nl

Diversen Varen door het Franse land, naar Parijs of Reims? Weekarrangement. Kijk op WWW.VAARMEE.NL of bel: 06-44924771 Fietsen, wandelen, steppen of een bustocht door de fraaie stad Groningen o.l.v. een deskundige gids? Bel (050) 309 07 57 of zie: www.henkbakker.nl

Ook interesse in een vouwfiets? Wij hebben alles op voorraad! Kok fietsen utrecht www.kokfietsen.nl

VogelVrijeFietser

juli | augustus 2010

brieven

Woordenboek Fietsparkeren Het woordenboek fietsparkeren uit het vorige nummer bleek nog niet compleet

1. Stationsbarrel

4. Kluiffiets

Ik mis het woord stationsbarrel. Een stationsfiets die er niet uitziet alsof er nog op te fietsen valt. Zo op het oog het stelen niet waard. Ook zonder zwaar hangen sluitwerk heb je een goede kans dat hij nog in het rek staat bij het station na het weekend of een zelfs weekje vakantie. Vergelijkbaar met een studentenfiets, maar bij gebruik verassend goed. Verder meen ik dat zwerffiets en weesfiets twee verschillende verschijnselen zijn. Een weesfiets is inderdaad achtergelaten. Een zwerffiets is een fiets die niet in een rek staat. Die zwerft rond als zwerfvuil. Beheerders van de openbare ruimte zullen hen zien als zwerfvuil. De eigenaar zal klagen over verkeerd geplaatste of slecht ontworpen of te weinig fietsrekken. Het is een wildgeparkeerde fiets. Rinus Scheele

Dat zijn fietsen die op de openbare weg staan en waar steeds een onderdeel van verdwijnt. Eerst het zadel, dan de bel. Totdat er alleen nog maar een frame overblijft. Deze kluiffietsen worden gekannibaliseerd door mensen die fietsen van dubieuze kwaliteit opknappen. Voor de politie kan dat een reden zijn in de buurt naar beunhazen uit te kijken. William Nederpelt, Dordrecht

Malta

2. Wereldparkeerder Ik parkeer mijn fiets vooral daar waar ik hem aan ‘de wereld’ kan vastmaken. Heet dat een ‘Wereldparkeerder’? Dus ik kijk overal uit naar palen, vuilnisbakken, banken en ander straatmeubilair. De foto heb ik op Malta, hoofdstad Valetta, gemaakt op 21 april 2009. Een heel uitnodigende en aantrekkelijke fietsenstalling, jammer genoeg nog zonder fietsen. Madeleine Leerssen Zimmermann.

3. Fietsparkeerontheffing In het mei-juni-nummer bespreekt u de ‘fietsparkeersticker’. In Eindhoven kost een ‘ontheffing’ 35 euro aan legeskosten en 35 euro voor een verlenging. Lijkt mij veel geld voor een ‘fietsparkeersticker’. Mariella de Beer

juli | augustus 2010

5. Barrel Een barrel is in ons gezin de gebruikelijke aanduiding voor wat in het overzicht heet de stationsfiets of studentenfiets. Met de barrel gaan we naar het station, of naar de (binnen)stad. Jammer als ‘ie gejat wordt, maar voor een paar tientjes heb je een nieuw barrel. Overigens; mijn zoon sleutelt van drie oude fietsen een nieuw barrel in elkaar. Henk Schuurman, Harderwijk

6. Fietsparkeervak Een op het wegdek aangegeven vak waarin fietsen op hun eigen standaard geplaatst worden. Naast het vak blijft loopruimte vrij. Ze zijn bedoeld voor drukke plekken waar veel fietsers voor korte tijd willen parkeren. Bij supermarkten bijvoorbeeld. Fietsenrekken werken daar niet omdat die vol staan met lang parkerende fietsen. Fietsparkeervakken zijn bedacht door de Fietsersbond Amsterdam, in overleg met organisaties van slechtzienden, en inmiddels op een aantal plekken in Amsterdam succesvol. Marjolein de Lange, Amsterdam

7. Stuurdrager Ik mis in het Woordenboek fietsparkeren het woord ‘stuurdrager’, dat ook in onze advertentie van Bike-Safe in de Vogelvrije Fietser gebruikt wordt en ook in de architectenbranche ingeburgerd is. W.J. de Bakker, www.bike-safe.nl

8. John Peeters levert drie woorden.

Fietsvakantie in Oostenrijk: (v)rij veilig Wim Jiskoot

a. Fietsparkeergluurder Onofficiële term voor de portier van een sporthal die als extra opdracht heeft meegekregen in de gaten te houden dat de bezoekers hun fietsen niet buiten de rekken parkeren - bijvoorbeeld tegen een boom of zomaar op een standaard. De fietsparkeergluurder wordt geacht deze taak zo onopvallend mogelijk uit te voeren, doch resoluut op te treden in geval van kennelijke overtredingen. (gesignaleerd in Sporthal Naastenbest te Best)

b. Fietsjatcamera Verborgen camera, geïnstalleerd boven de uitgang van een deels onbewaakte NS fietsenstalling, teneinde het stelen van fietsen tijdens onbewaakte uren vast te leggen, dit zodoende te kunnen bewijzen met als uiteindelijk doel fietsdiefstal uit onbewaakte fietsenstallingen te voorkomen resp. te verminderen. Bij aangifte van een dergelijke diefstal bij de lokale politie wordt deze geacht de band te bekijken, teneinde de diefstal te constateren en een signalement van de dader(s) op te stellen. Dit gebeurt echter niet - ook niet op verzoek - vanwege de tijd die ermee gemoeid is en het gebrek aan mankracht bij de politie voor dit soort onbelangrijke zaken. (gesignaleerd bij de onbewaakte NS fietsenstalling en het politiebureau te Best)

VogelVrijeFietser

c. Kontjestuurtjeparkeren

Senz (1)

Senz (4)

Geliefde vorm van veilig fietsparkeren voor een fietsstelletje op plekken waar geen parkeervoorzieningen aanwezig zijn. Hierbij worden de twee fietsen zodanig schuin doch stabiel tegen elkaar gepositioneerd, dat het zadel van de ene fiets aanvlijt tegen het stuur van de andere fiets. De fietsen worden geketend door middel van een forse fietsketting om diverse stangen van beide fietsen, opdat deze verstrengelde fietsen zonder gebruik van een sleuteltje onlosmakelijk met elkaar blijven verbonden. (onder andere gesignaleerd bij het zweefvliegveld te Venlo) John Peeters, Best

TestKees stelt in het mei/juni-nummer dat het jammer is dat de Senz- paraplu niet opvouwbaar is. Maar de Mini is wel opvouwbaar. Ik heb er al twee van versleten. De Mini kan veel minder wind doorstaan en het vouwsysteem is zeer storingsgevoelig omdat men veel te slap aluminium heeft gebruikt. De handgreep is alles behalve ergonomisch en daardoor zeer vermoeiend. Zolang dit product niet wordt verbeterd koop ik hem niet weer Gerard Tolner

Een paraplu recenseren in een fietsblad? Waarom dan niet gelijk een recensie van de iPad, net zo hanteerbaar op de fiets en goed voor de veiligheid. Kortom: een paraplu is voor voetgangers. Op de fiets regel je maar fatsoenlijke regenkleding die je fietsbehendigheid en andere verkeersdeelnemers niet hindert. Ik moet ze vaak genoeg ontwijken, die mensen die eenhandig hun kapsel droog proberen te houden. Soms als het al niet meer regent. E. Laclé

Senz (2)

TestKees over de Senz

Als de Fietsersbond werkelijk op wil komen voor de veiligheid van fietsers in het verkeer kan ze mijns inziens pas aandacht schenken aan een (fiets) paraplu (zie VVF3) als deze met beide handen aan het stuur (zeker bij storm) op de fiets gebruikt kan worden. Paul Schneiders, Almere

Ik geef in het artikel duidelijk aan dat het niet zo handig is om met één hand te fietsen. En ik kon juist met deze paraplu prima met één hand fietsen zonder andere fietsers te hinderen. ‘Fatsoenlijke fietskleding’is niet altijd veiliger. Een capuchon belemmert het uitzicht en het gehoor. En je gezicht wordt ook nog gewoon nat. Koud water in je ogen is ook niet prettig en veilig. En ik heb een bril die nat wordt en makkelijk beslaat. Voor langere afstand is het het beste om het hoofd gewoon nat te laten regenen en een goede sportbril (de brillen van racefietsers zijn niet alleen voor de stoer, maar ook functioneel) te dragen die de druppels goed afparelt. Maar voor korte afstanden vind ik de Senz niet zo gek, zeker afgezet tegen alternatieven die ook allemaal nadelen hebben. Kees Bakker, consumentenvoorlichter Fietsersbond

Senz (3)

Hoe Italië haar fietsers en voetgangers koestert (omgeving Venetië). Ger Lugtenberg, Capelle aan den IJssel

Scootergeweld Het verbaast me dat in VVF zo weinig aandacht wordt besteed aan het oprukkend scootergeweld op met name fietspaden in de grote steden van de afgelopen jaren. Dan bedoel ik het veelal opgevoerde blauw gekentekende scooterblik waarvan er volgens de betreffende branche inmiddels een klein miljoen zijn verkocht en die het fietsen in de stad een stuk onveiliger en onprettiger maken. Ik heb een van de Amsterdamse GroenLinks raadsleden hierover aangeschreven en hij liet mij weten dat deze gasten op de rijweg thuishoren. Hij zou zijn best zou doen om het gemotoriseerde verkeer te verbannen van de fietspaden. Het is toch zot dat na jarenlange inspanningen om bromfiet-

VogelVrijeFietser

In de laatste VVF geeft u een goede recensie over een stormvaste paraplu. Fietsen met een paraplu lijkt me echter gevaarlijk en niet alleen vanwege rukwinden, ook voor medefietsers. Ik blijf bij die types tenminste altijd angstvallig uit de buurt, welk model ze ook hebben. Paraplu’s leiden de aandacht van de fietser af, alleen al omdat je ze in de hand hebt; als ze goed in de wind staan bij wind tegen ziet de fietser niet wat hij/zij wel moet zien; je hebt maar een handrem paraat en als je onverwacht moet remmen of uitwijken maakt dat je instabiel (nog afgezien van het feit dat het apparaat in dat geval een oorzaak kan worden van verwondingen). Maar misschien zie ik dat allemaal niet goed? Kunt u er een artikel aan wijden? Lijkt me leuk. Christa Glasbergen, Rotterdam

sen weg te krijgen van het fietspad, we nu de scooters ervoor terugkrijgen? Bert Schulp, Amsterdam

De Vrije Fietser In VVF maart/april stond een ingezonden stukje van C. van Leeuwen uit Amsterdam over de naam van het verenigingsblad de VogelVrije Fietser. Ik ben het er helemaal mee eens. Dit is meer een naam van het eerste uur toen we als ... ENWB, sorry .... ENFB, sorry ... Fietsersbond nog hard ons plekje moesten bevechten. We moeten ons echter

niet meer als underdog opstellen, maar het initiatief naar ons toetrekken. Kijk naar die mooie design fietsen die er worden gemaakt, naar de bijdrage die de fiets levert aan het oplossen van CO2 reductie, naar de snelheid in de stad, enzovoort. Zeker, er is nog veel te doen, maar de fiets moet leidend zijn. Noem het blad daarom de Vrije Fietser. Rob Groendijk, Wageningen

De Ontevreden Fietser Ik lees uw blad al lange tijd met genoegen. Wat me de laatste tijd steeds meer

juli | augustus 2010

Regenrok Ik wil even inhaken op uw artikel in de VVF over de regenrok. Ik heb al meer de dertig jaar een regenrok van AGUSPORT en die bevalt me erg goed. Dus nieuw is dat niet. Ik weet alleen niet of AGU ze nog maakt. J. van Elburg, Zwolle

Herrie gevaarlijk voor ouderen Mijn echtgenoot heeft een gehoortoestel. Wanneer wij in de wind fietsen hoort hij slecht, ook als er veel omgevingsgeluid is. Als wij achter elkaar moeten fietsen, ga ik achter hem rijden en waarschuw hem dan door zelf hard te bellen als ik een ander hoor die voorbij wil. Want als ik zijn naam roep draait hij het stuur juist de kant uit van de fietser die wil passeren. Ook als we naast elkaar fietsen is het beter als ik aan de buitenkant fiets. Dat er veel ouderen zijn die dover zijn dan ze denken,

juli | augustus 2010

hoor ik ook bij de bridgecompetitie. Bovendien zijn er ook wielrenners die verwachten dat jij net zo snel opzij kunt gaan als zij hard kunnen fietsen. Ik denk dat ik niet de enige ben die dit zo ervaart. Mevrouw B. van Boekel

Fietsbelasting In het vorige nummer van de VVF noemde de hoofdontwerper DRO Amsterdam de invoering van een fietsbelasting een optie. Ook op Crowdsourcing Amsterdam (zelfde nummer) werd dit idee ingebracht om het fietsparkeerprobleem in Amsterdam op te lossen. Daarbij werden vele goede dingen gezegd, maar het belangrijkste werd niet genoemd: een fietsbelasting zal de fiets (vergelijkbaar met een auto) en zijn gebruiker status geven en de fiets weer tot een waardevol, te koesteren bezit maken. Een waardevolle zaak laat je niet verrotten in een stalling of op straat. Ik verwacht dat met het heffen van fietsbelasting de fietsenchaos op de grote stations tot het verleden gaat behoren. We kennen toch ook geen achteloos achtergelaten auto’s? Om effectief te kunnen zijn denk ik aan vijftig euro belasting per jaar per fiets. Iedereen betaalt mee. Er bestaan geen uitzonderingen of ontheffingen. Elke fiets staat daarmee op naam. Bij frequente controles op straat en in stallingen worden fietsen waarvoor de belasting niet is betaald meteen in beslag genomen en vernietigd. De pakkans is groot en de houder blijft belastingschuldig tot de fiets regulier afgemeld is. De fietsbelasting zal voor bijvoorbeeld het fietsparkeerprobleem veel beter en eenvoudiger werken dan de ongelofelijk zware juridische oplossingen die de staatssecretaris met haar weesfietsenproject voorstaat. De belastingopbrengsten mogen van mij naar fietsvoorzieningen. Ook kan ik me voorstellen dat elke belasting betalende fiets ‘gratis’ in elke bewaakte stalling terecht kan of ‘gratis’ verzekerd is of recht heeft op een jaarlijkse onderhoudsbeurt. Maar in elk geval geeft de fietsbelasting een prachtig en onovertroffen vervoermiddel weer de waarde en de status die het verdient. W. Bänziger, Amsterdam

Redactieadres en landelijk bureau Fietsersbond Kanaalweg 50, 3526 KM Utrecht, Postbus 2828, 3500 GV Utrecht, ( 030-2918171, fax 030-2918188, e-mail: info@fietsersbond.nl internet: www.fietsersbond.nl

colofon

opvalt, is de zeurderige, verongelijkte toon die in veel artikelen overheerst. De door uw blad gepresenteerde fietser lijkt steeds meer op de door de overheid gesteunde intolerante niet-roker. Zo is een andere titel voor uw blad misschien treffender, bijvoorbeeld: ‘De ontevreden fietser’. Het plezier van het fietsen spat niet echt van de bladzijden. Ook schort het aan de eigen verantwoording van de fietser volgens mij. In uw artikel ‘Frisse fietsstraten’ (oktober 2009) wordt wel erg duidelijk dat de realiseerbaarheid van wensen steeds minder van belang is. Sinds 1986 woon en werk ik in Düsseldorf. De fiets (Gazelle) is mijn dagelijks transportmiddel voor woon/werk verkeer en de inkopen. In Düsseldorf word steeds meer voor fietsers gedaan. Daarvan zijn de op de wegen gemarkeerde (rode) fietsstroken een goed voorbeeld. Er wordt streng op parkeren van auto’s op deze stroken gelet. Waarom wordt deze oplossing in uw artikel zo negatief afgeschilderd? Als u in dit artikel een vergelijking maakt tussen ‘een vieze brommer’ en een vrachtwagen en daarbij een foto plaatst van een Zündapp KS 125 (dus geen brommer) uit 1975 die overduidelijk in een actuele verkeerssituatie gefotografeerd is, een hobby-object en weinig kilometers tellend dus, moet ik haast wel twijfelen aan uw beoordelingsvermogen ten opzichte van de hoeveelheid van het door u verfoeide ultrafijnstof. Michel Klinkhamer, Düsseldorf

Redactie Michiel Slütter (hoofdredacteur), Kees Bakker (testredacteur), Suzanne Brink (redacteur) Medewerkers aan dit nummer Karin Broer, Mirjam Streefkerk en Kees Volkers. Vormgeving Akimoto grafisch ontwerpers, Amersfoort Drukwerk Habo DaCosta, Vianen Contributie inclusief toezending van de Vogelvrije Fietser bedraagt e26,per jaar (jonger dan 25 jaar e10,-) en e13,- zonder dit blad (meer mag natuurlijk ook). Wanneer het lidmaatschap in de loop van het verenigingsjaar wordt beëindigd, blijft de jaarlijkse bijdrage in zijn geheel verschuldigd. Adreswijzigingen kunnen via de website (www.fietsersbond.nl/contact) worden doorgegeven of schriftelijk: stuur de adresband van dit blad met het nieuwe of verbeterde adres terug naar de Fietsersbond. Advertenties Patricia Rijkse (ma, di, do) ( 030 - 2918142, fax 030 - 2918188 p.rijkse@fietsersbond.nl Oplage 30.000 ISSN 0166-0276 Sluitingsdatum kopij volgende VogelVrije Fietser: 25 juni. Het nummer verschijnt begin september 2010. Het overnemen van artikelen is mogelijk na schriftelijke toestemming van de redactie. De artikelen geven niet noodzakelijk het standpunt van de Fietsersbond weer. Omslag: Peter Arno Broer Jaarverslag: Het jaarverslag van de Fietsersbond staat op www.fietsersbond.nl/jaarverslag

Reacties naar vvf@fietsersbond.nl

VogelVrijeFietser

Voel je vrij als een leeuwerik! uniek bevestigingssysteem voor iedere ﬁets

Leeuwerikroutes

Fietsen via de handige knooppuntroutes. Deze drie luxe doosjes bevatten 30 ﬁetsroutes van 20-40 km in de regio Utrecht, Amsterdam en op de Veluwe. Bij elke route vind je ‘kijken doepunten’ en een selectie van leuke musea en kofﬁeen lunchadressen. Met handig bevestigingssysteem voor op het stuur. Binnenkort verschijnen ook doosjes in de regio Drenthe, Eindhoven en Rivierenland. Per doosje, € 9,90

Alle ﬁetsroutes in de regio

Ieder deeltje van deze reeks bevat een schat aan informatie over de fietsmogelijkheden in een bepaalde regio, met: d uitgebreide beschrijvingen van de 25 mooiste fietsroutes met bezienswaardigheden onderweg, horeca-adressen, kijkpunten, musea, etc. d een losse, actuele knooppuntenkaart d een compleet overzicht van alle gepubliceerde fietsroutes van de regio d een regenwerend zichtmap

Landelijke Fietsatlas

Een betaalbare atlas in drie edities met actuele ﬁetskaarten (schaal 1: 100.000) van heel Nederland. Op de kaarten staan: d alle knooppunten en LF-routes d locaties van campings en horeca d nieuw: Bed & Breakfast-locaties d plaatsnamenregister Noord-Nederland, 124 p., € 15,Zuid-Nederland, 124 p., € 15,Heel Nederland, 192 p., € 24,90

Verschenen zijn: Regio Amsterdam, 72 p., € 8,50 Regio Utrecht, 80 p., € 9,50 Regio Twente, 72 p., € 9,50 Regio Rotterdam, 72 p., € 9,50 Regio Arnhem-Nijmegen, 72 p., € 9,50 Regio Zwolle, 72 p., € 9,50 Regio Midden-Brabant, 72 p., € 9,50

Alle ﬁetsroutes van Nederland

De 25 mooiste fietstochten in beeld d Compleet overzicht van ruim 3.500 gepubliceerde routes Deze gids zet het overstelpende aanbod van fietsroutegidsen op een rij en wijst je de weg naar allerlei fietsroutes in Nederland, zowel voor korte als lange afstanden. Alle ritten staan – per provincie – vermeld. De 25 mooiste knooppuntroutes worden geheel beschreven, compleet met achtergrondinformatie en overzichtskaartjes. 96 p., in spiraalband, € 13,90 d

Buijten & Schipperheijn Recreatief

IJsselroute

d 11 Fietsrondritten en 7 stadswandelingen Deze rijk geïllustreerde gids leidt ﬁetsers langs de kronkels van de IJssel, een heerlijke afwisseling van ruimte en rust, van stille weggetjes en Hollandse luchten. 128 p., in spiraalband, € 13,90

De sterkste ﬁetskaart van Nederland

Onverslijtbaar en regenwerend, deze kaarten kunnen tegen een stootje. De kaarten bieden veel knooppuntroutes en alle bewegwijzerde ﬁetsroutes. In juni 2010 zijn deze kaarten compleet herzien! Noord-Nederland € 10,Zuid-Nederland € 10,Noord- en Zuid-Nederland samen € 17,50